1. 1. YAZILAR 11 KULUNDAN 2013 hramczde Hac smail Hakk ALTUNTA
2. 2. SBN: ismailhakkialtuntas@gmail.com http://ismailhakkialtuntas.com Dizgi : H. smail Hakk Altunta Kapak : Bask- Cilt : 2013
3. 3. Yazlar 3 nternetteki sitemiz http://ismailhakkialtuntas.com/ da 2013 ylarnda okuyucularmzla paylatm yazlar bu kitapta topladm. Yazlarda sra gzetilmedi. Deiik konular pe pee yazld. Bu ekilde okuyan asndan fazla sknt oluturmayaca dnld. Tevfik ve inayet Allah Teldandr. hramczde smail Hakk ALTUNTA Esenler /stanbul Balang: 13. 05. 2013 Biti : 12.09. 2013
4. 4. 4 Yazlar yinedir bu lem, Her ey Hakk ile kim Mirt- Muhammedden Allah grnr dim. Ey merhamet edenlerin en ok merhamet edeni Rabbimiz, phesiz ki Sen, her eyi lykyla duyar ve bilirsin. Muhakkak ki, Senin her eye gcn yeter ve tevbeleri oka kabul eden Rahmsin. Tvbemizi, dualarmz bizden kabul buyurman ve yararl bir marifet ihsan etmeni diliyoruz. Ey Allahm canmzdan daha sevimli, nefsimizden ve aile fertlerimizden daha aziz olan Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Efendimize salt ve selam ederiz. Ey btn yaratlmlarn en stn ve en cmerdi olan Yce Efendim (sallallh aleyhi ve sellem) son nefesimde, snacam senden baka kimse yoktur (Kaside-i Brde) Hamdolsun Kinatn Rabbi olan Allah Telya.
5. 5. Yazlar 5 indekiler Srlar Tayan Bir Kitap: GR ANLA, ALI KAVRA ...............................................................................13 KEOPS PRAMDNN SIRRI....................................................................................................................................19 ABU SMBEL (ABU SUNBUL) .................................................................................................... 20 YERYZNDE BULUNAN PRAMTLER .................................................................................. 21 THE ATHESM TAPES/ Ateizm Kaytlar (2004- ).......................................................................................24 OLMPYAT DZENLEMEK KRLI BR M? ................................................................................................54 Madridin adaylk nedeni.............................................................................................................. 54 Klfet-nimet dengesi... ................................................................................................................. 54 Uzun vadeli etkiler olumlu ........................................................................................................... 54 Kkl revizyon gerekli................................................................................................................... 55 OLMPYATLAR SEKS TCARETN ARTIRACAK MI?..................................................................................56 JESUS CAMP- sa'nn Yaz Kamp (2006) Film................................................................................................59 HZ. S ALEYHSSELMIN NZUL MESELES: DN VE POLTK YAKLAIMLAR......................60 KTLELERN GEL ....................................................................................................................................................63 KTLELERN SYANI....................................................................................................................................................67 NYE EYTANIN AVUKATI? ..................................................................................................................................71 DNDRIN CNSELLK KONUSUNDAK YALANLA LKS......................................................................74 Dindar olanlar, batan karc eylere ve cinsellie kar dier kimselerden daha direnli mi oluyorlar? Yoksa................................................................................................ 74 SEX, DEATH AND THE MEANNG OF LFE (2012) Belgesel Film ..................................... 75 DSCONNECT/ Sanal Hayatlar (2012) Film ....................................................................................................77 GENLN BA BELASI PORNO .............................................................................................. 77 Pornografi Bamllndan Kurtulma Rehberi balkl yazy okumanz tavsiye ediyorum. Film ve bu yazlarn ierii ile baz konularda zamane sorunlarnn gittii yn gzler nne sermektedir. Muhakkak okuyun : https://eksisozluk.com/entry/36439504................................ 77 GENLKTEK HAKK MESELEYE GELDK ............................................................................ 77 SEME TRAK ETSENZ; NE OLUR, NE OLMAZ K?.................................................................................80 SLM DNYASININ GELECE..............................................................................................................................82 MARKSZM'N NFUZU VE ULUSLARARASI DERNENDE SLAV KIKIRTMASI..... 84 SLM DNYASININ MUKADDERATI...................................................................................... 89 NAN VE NKR ARASINDA...................................................................................................................................91 STAVISKY REZALET .....................................................................................................................................................99
6. 6. 6 Yazlar STAVSKY... (1974) Film .............................................................................................................. 100 AMERKAN ADALET VE SACCO LE VANZETT ......................................................................................... 102 YARGILARA SON SZM....................................................................................................... 102 DOS PASSOS .............................................................................................................................. 103 SACCO VE VANZETT (1971) Film......................................................................................... 104 Nicola Sacco ( 22 Nisan 1891 23 Austos 1927) ve Bartolomeo Vanzetti (11 Haziran 1888 23 Austos 1927)....................................................................................................................................... 104 DYALEKTK ANLAYIIMIZ................................................................................................................................... 106 DYALEKTK NEDR? ............................................................................................................... 112 KIRIM TRKLERNE KURULAN TUZAK.......................................................................................................... 114 BAKA DL VAR DYENN BAKA BR EMEL VAR................................................................................ 116 NEDEN KNC BR DL? .......................................................................................................................................... 118 RAN TRKLER.......................................................................................................................................................... 120 GAFL AVCININ SONU............................................................................................................................................... 122 KRALIN SOYTARILARI TRKE SEVDLILARI.......................................................................................... 124 TRKLERDEN DESTANLARA! .......................................................................................................................... 126 CANKUU-YAAMINI YTRD............................................................................................................................. 128 ALLAH TEL MAZLUMLARIN HAKKINI MUHAKKAK TAHSL EDER............................................ 130 HKYE....................................................................................................................................... 130 BUKALEMUN, THE CATS PYJAMAS, ZELG (1983) Film ....................................................................... 132 ZELG OLMAK............................................................................................................................ 132 BUKALEMUN TOPLUM............................................................................................................................................ 134 CODE OF SLENCE, OMERT[ (1985) Suskunluk Yasas/ Sessizlik Yemini................................. 148 MEA MAXMA CULPA: SLENCE N THE HOUSE OF GOD (2012) Madonna Alyor................ 149 KORKUNUN RETTKLER ................................................................................................................................ 153 MOBY DCK Beyaz Balina ( 1956) Film...................................................................................................... 155 AZZE JEANNE D'ARC'IN TUTKUSU (Film, 1928)........................................................................................... 156 Jeanne D'arc'n Tutkusu Filminin Trke Alt Yazs...................................................................... 159 THE TRAL OF JOAN OF ARC, Jeanne Darcn Davas, Proces De Jeanne Darc.................................. 161 The Trial Of Joan Of Arc, Jeanne Darcn Davas, Proces De Jeanne Darc Filminin Trke alt Yazs. 162 JOAN OF ARC, THE MESSENGER THE STORY OF JOAN OF ARC, JEANNE DARC .............................. 171 K KARDE HKYES............................................................................................................................................. 173 KYZL ZAHD HKYES.................................................................................................................................. 173 ANLAYANLAR N .................................................................................................................................................... 175 SERPCO........................................................................................................................................................................... 180
7. 7. Yazlar 7 ZENGNLERE RABET EDEN ZHD HAKKINDA....................................................................................... 182 DOG DAY AFTERNOON/ Kpeklerin Gn (1975) Film.............................................................................. 183 ATTCA....................................................................................................................................... 185 STOCKHOLM SENDROMU ....................................................................................................... 186 GZEML BLGLERN KAYNAKLARINDA ASTRAL LEMN YED KATMANI...................................... 187 KASIM, NOVEMBRE, NOVEMBER (2003) Film............................................................................................... 188 YAHUDLER TAHRK EDEN HABER PARONAYASI.................................................................................. 194 YOK OL SRAL! HABER ...................................................................................................... 194 ABD STHBARATININ 2022 HARTASINDA SRAL YOK!................................................ 194 16 istihbarat rgtnden oluan ABD stihbarat Topluluu tarafndan bu yln banda "srail Sonras Ortadou'ya Hazrlk" balkl bir rapor hazrland ortaya kt. Rapora yansyan 2022 plannda Ortadou'da srail'e yer yok. [08 Ekim 2012] ..................................................................... 194 YAHUD HAHAMLAR: "SRAL SONUNDA YOK OLACAKTIR" ........................................... 195 AN INCONVENENT TRUTH/ Uygunsuz Gerek (2006) Belgesel..................................................... 197 BELGESELN METN................................................................................................................. 198 QUEMADA, BURN, THE MERCENARY SYAN, KANLI ADA (1969) Film........................................ 217 SEMBOLK TERR ..................................................................................................................................................... 224 DDET SEYRETMEK.............................................................................................................. 224 BENG THERE, Merhaba Dnya (film)............................................................................................................ 226 BENG THERE/ MERHABA DNYA FLM KTLE KLTRNE ALAYCI BR YAKLAIM ..................................................................................................................................................... 230 KRESEL BAKALDIRI: DREN AI.............................................................................................................. 235 Eylemin gcne inann: Kk olan ok yol alr ............................................................... 236 YERNN RUHU, SZDEN RUHUNUZU STER............................................................................................. 238 GAZETECNN N, SARKINTILIK VE STAJYER MUHABRN D KIRIKLII! .......................... 239 HENRY D. THOREAUNUN SVL TAATSZLK GR VE OTORTEYE KARI IKI BM .............................................................................................................................................................................. 241 Sivil taatsizlik.......................................................................................................................... 242 GENLK VE YABANCILAMA .............................................................................................................................. 246 Problem bir sosyal organizasyon problemi olduuna gre, bu problemin tek zm yolu var demektir:................................................................................................................... 248 PROF. DR. LBER ORTAYLI BEYEFENDNN GRESUN NVERSTES'NDEK SOHBET....... 251 PETROL KANUNU TAKSMDEN GET .............................................................................................................. 252 HO GELDN KAPTLASYON -PETROL KANUNUNDAN MLL MENFAATLER FADES IKARILDI..................................................................................................................................... 252 PETROL PARA VE G ATIMASININ EPK (Destans) YKS................................................... 257
8. 8. 8 Yazlar MELMLER VE MELMLK ................................................................................................................................ 263 HACI BAYRAM KABAY kaddesellh srrahul azz .............................................................................. 263 BURSALI SEYYD HAM kaddesellh srrahul azz............................................................................ 265 EYHULSLM PAMAKIZDE SEYYD AL EFEND VE OSMAN AA EFEND kaddesellh srrahul azzn........................................................................................................................................................... 267 SRAL VE FLSTNN ZERNDEK DUVAR............................................................................................... 275 ORTA DOU KRZNN MMARI: LONDRA ........................................................................... 279 CNEYT LSEVERDEN MEDYA GERE...................................................................................................... 282 SEMBOLK TERR ..................................................................................................................................................... 287 DDET SEYRETMEK................................................................................................................................................. 287 BENG THERE/ MERHABA DNYA FLM KTLE KLTRNE ALAYCI BR YAKLAIM............. 288 EZLENLERN PEDAGOJS..................................................................................................................................... 293 TALYAN SYASETNN TAKSM'................................................................................................... 296 BAKA TR BR MUHALEFET MMKN...................................................................................... 296 GRLLO, CASALEGGO .................................................................................................................. 296 (TALYA'DAK SEMLER) GRLLO FAZMN AYAK SES M?........................................................ 297 5 YILDIZLI HAREKET: UMUTSUZLARIN UMUDU - BANET / BANET - BANET.............................. 299 YZYILLIK UNUTULMU DAVANIN TEKRARI TTHDI SLM.......................................................... 304 PHE YOK K, EN TEHLKEL DN SLAM. VE BUNUN DA NEDEN KISMEN, BAINDA BYLE TEK BR OTORTESNN BULUNMAMASI. BR FERMAN IKARIP DURMALARI STENEMYOR........ 304 2006 ylnda ngilizlerle yaplan gizli grmemelerde, Trkiyenin bir halife arkasnda toplanma zamannn geldii, slam Dnyasnn kurtulua bu ekilde kavuaca iin hilafetin tekrar gndeme getirilmesi. ..................................................................................................... 304 KEF TAMAMLANMADAN MEHD ALEYHSSELM VEYA S ALEYHSSELM GELEMEZ . 309 OKUNMASI GEREKEN DER YAZILAR........................................................................................ 311 MEHD ALEYHSSELM (SON KURTARICI).................................................................................................. 311 DNLERDE MEHD TASAVVURLARI ............................................................................................. 311 BTN DNYANIN MSLMAN OLMASI ...................................................................................................... 312 ALL THE KNGS MEN, (2006) Kraln Tm Adamlar (Film)....................................................................... 314 Filmden Kesitler........................................................................................................................... 315 NATN-NEB FL-NCL (ncildeki Efendimiz Muhammed sallallh aleyhi ve sellemin srlar).............................................................................................................................................................................. 331 MORE THAN HONEY (2012) Baldan Ac / Belgesel................................................................................. 348 ALEXS ZORBAS (1964) / Zorba............................................................................................................................ 353 ALLAH TELNIN LK EMR OKU-AKIL ve Beyin-Bilgi likisi ........................................................ 357 BEYN VE BLG LKS Ya Kullan, Ya Kaybet................................................................. 357
9. 9. Yazlar 9 Beynin Ykl ve Okumamak............................................................................................... 359 NASREDDN HOCADAN DERSLER..................................................................................................................... 362 THE LAST TEMPTATON OF CHRST (1988) (Gnaha Son ar) Film....................................... 364 HZ. SA ALEYHSSELM HAKKINDA KAHN VANGA DYOR K .......................................................... 374 NERDEN IKTI BU HADSLER TEMZLEME PROJES ? ! ! ! ! ? ....................................................... 376 REUTERS HABERNDEN:......................................................................................................... 376 DYANET'E 'HADS' LGS - YENSAFAK.COM.TR - 24.05.2013....................................... 377 FEATURE-Turkey presents Prophet's sayings for the 21st Century | Reuters............ 377 ATTLA THE HUN ATLLA MPARATORLUUN YKSEL ............................................................. 381 TRKYE LE IRAK BRLEECEKT................................................................................................................... 384 BARZAN BUKALEMUNU........................................................................................................................................ 387 KRTLER, TRK DMANI DELLER: MAHR KAYNAK..................................................................... 389 MUSTAFA BARZAN'NN SON YILLARI............................................................................................................ 392 1974-75 Yllarndaki Krt syan ......................................................................................... 393 Krtlerin k ..................................................................................................................... 394 ahn Misafiri........................................................................................................................... 397 ABDde Tedavi.......................................................................................................................... 398 Yine ahn Esiri ....................................................................................................................... 400 Yeniden ABD Topraklarnda ................................................................................................. 401 Kissingern Barzaniye mektubu ......................................................................................... 403 TRKLE LZUM YOK MU?......................................................................................................................... 405 HASTA RUHLAR........................................................................................................................ 405 TRKLE LZUM YOK MU?............................................................................................ 405 IRKILIA DAR ....................................................................................................................... 406 DECCALN IKTII ZAMANIN ARETLERNDEN..................................................................................... 408 ALLAH KF BAK HEVES....................................................................................................................................... 409 EYTANIN VELYE HZMET ETMES.................................................................................................................... 410 THE TRAGEDY OF MACBETH (1971) KANLI SALTANAT...................................................................... 411 zet:............................................................................................................................................ 411 MACBETH .................................................................................................................................. 411 Konusu....................................................................................................................................... 411 Cinayet ........................................................................................................................................ 412 Banquo'nun hayaleti................................................................................................................... 413 Macbeth ve Lady Macbeth......................................................................................................... 414
10. 10. 10 Yazlar ZYA PAA NASIL AR OLDU? ............................................................................................................................ 415 EL DERMENNN ANLATTIKLARI ...................................................................................... 415 ARLK ALLAH VERGSDR.............................................................................................. 416 LK R ...................................................................................................................................... 417 HATMYYETIN SIRRI............................................................................................................................................... 420 BURSEVDE HTEML-ENBY ve EVLY ANLAYII ..................................................... 421 SMAL HAKKI BURSEV KADDESELLH SIRRAHUL AZZN LAHLERNDEN.......... 423 NKHIN SIRRI........................................................................................................................................................... 424 BURSEVNlN NKAH HARKINDAK GRLER................................................................. 425 MAN VE AHLK BUHRANI...................................................................................................................................... 428 KORUMALARI OLAN MANEVYAT ADAMLARI........................................................................................... 434 EHL KTAP FLAH OLAMAYACAKTIR................................................................................................................ 436 MLK KMN? ................................................................................................................................................................ 437 HAYATIMIN NOTLARI- SMET NN............................................................................................................. 438 FZYONOM: LM- SMA......................................................................................................................................... 444 LE TO ME (2009-2011) Dizi Sezon................................................................................ 444 PAUL EKMAN ' LE TO ME ' TM ROTH GEN .................................................................. 444 YALAN SYLEDM NASIL ANLADIN!................................................................................ 446 GUY DEBORD, GSTER TOPLUMU VE YORUMLAR KTABINDAN......................................................... 448 TELEVZYONUN KTAP LKS........................................................................................................................ 448 AFORZMALAR ............................................................................................................................................................ 448 REKLAMLARIN HANET........................................................................................................................................ 448 GER DNSZ ZAMAN (SONSUZLUK)........................................................................................................ 449 MESHLER KAYBETMEYE MAHKMDUR.................................................................................................. 449 EHRLER MR ETMENN GSTERLMEYEN CEPHES....................................................................... 450 NTHAL HAKKINDA................................................................................................................................................. 451 BLM VE EKONOM .................................................................................................................................................. 452 YEN ANAYASALAR NEDEN YAPILIR? ............................................................................................................. 454 GZETM VE MANPLASYON ............................................................................................................................ 454 ALLAH TELNIN GAZABINA URAMI TOPLUMLAR......................................................................... 457 KURN-I KERME GRE NSANLIK TARHNN EVRELER: ............................................ 457 KURN-I KERMDE ALLAH TELNIN GAZABINA URAMI BREYLER...................... 458 BEYNN GZL HAYATI (INCOGNITO) SML ESERDEN......................................................................... 461 KTBASLAR.................................................................................................................................. 461
11. 11. Yazlar 11 Tavuk Seksrlerinin Ve Uak Gzclerinin Esrar .......................................................................... 463 Matematiin de, ldrmenin de bir zaman var............................................................................ 467 Kuledeki Adamla Gelen Sorular...................................................................................................... 469 Bu kitab beenenler bu diziyi de seyretmelidirler ......................................................... 477 LE TO ME (2009-2011) Sezon........................................................................................ 477 DEMETRUS AND THE GLADATORS (1954) Kaplanlarn Penesinde......................................... 478 Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus.......................................................................... 478 imdi, lmle yaamn evlilii srecini balatacaz. ........................................................ 480 PR RES HARTASI VE KTAB-I BAHRYE LE LGL ARATIRMA- NCELEME...................... 481 Haritann izili Aamalar.................................................................................................... 481 YEN REMN K.............................................................................................................................................. 485 OBANLARIN YARII.................................................................................................................................................. 486 BNBR GECEDEN RNEK ........................................................................................................................................ 487 DUBA'DE OLANLAR, STANBUL'DA OLMASIN............................................................................................... 488 Mustafa Snmez........................................................................................................................................................... 488 Kresel finans merkezi olma konusunda stanbul ve Moskova ile yaran Dubai, byk bir krizin eiinde. Gayrimenkul projelerinin satlamamas ve kiralanamamasndan kaynakl krizden, stanbul da bir ders karabilir...................................................................................... 488 ***********............................................................................................................................... 489 LETS MAKE MONEY (2008) (Hadi para yapalm)......................................................................... 489 spanyol Gayrimenkul Balonunun Sonular:............................................................................. 490 Allah Tel ayn ekilde ilenen hatalarn ncsnde aff kaldrmtr................................. 492 BULUT STUN............................................................................................................................................................... 492 Mustafa zcan ............................................................................................................................................................. 492 BLACK MRROR (Kara Ayna) .................................................................................................................................. 494 Eletiri.......................................................................................................................................... 494 Devin Baheci.............................................................................................................................. 494 GNCEL BR KARA-TOPYA: BLACK MRROR.............................................................................. 495 Black Mirror S01E01 The National Anthem................................................................................. 495 Black Mirror S01E02: 15 Million Merits....................................................................................... 496 Black Mirror S01E03: The Entire History of You......................................................................... 497 Ekranlar zerine kurulmu bir toplum......................................................................................... 497 Black Mirror S02E01 | Yakn Takip ............................................................................................. 498 Be Right Back............................................................................................................................... 498 Black Mirror S02E02 White Bear................................................................................................ 499
12. 12. 12 Yazlar Black Mirror S02E03 The Waldo Moment.................................................................................. 499 EVVEL AM- AHR AM........................................................................................................................................ 501 KTBASLAR .............................................................................................................................. 502 Hamidiye ars Emeviye Camii:......................................................................................... 503 MALULE..................................................................................................................................... 504 Trkiye-Suriye likilerinde.................................................................................................. 504 Esadn Suriyesine ho geldiniz! .......................................................................................... 504 KONTROLL YMSERLK....................................................................................................... 505 DIMAK GAZEL........................................................................................................................ 505
13. 13. Yazlar 13 Srlar Tayan Bir Kitap: GR ANLA, ALI KAVRA I camsz grmeye al ki cam krldnda kr olmayasn. Hz. Mevlna kaddesellh srrahul azz Her eyin bir glgesi varsa sizler neyin glgesisiniz? I ve Hakikti bulmaya alanlar iin Gr Anla, al Kavra isimi ile hazrlanm bu eser 250 adet baslmtr. inde kendine mahsus bir takm srlar barndrd grlmektedir. Aratrmaclar iin iinden az bir ksm sizlerle paylamak istedim. ncelemenizde fayda vardr. O zaman unutulmamas gereken eylerden bazlar unlardr 1. Her eyin bir nedeni vardr. 2. Olaylar tek tek deil btn olarak grmelisiniz. 3. Bizde sonuna kadar terk yoktur. 4. Ulalan sonu hep tektir. 5. Tesadfe yer yoktur. 6. Ztlklar doruyu bulmanz iindir. 7. Deliller ve iaretler hayatn her kesinde gizlidir. 8. pheye yer yoktur. 9. nananla uran, inanmayan sizin sorununuz deildir. 10. Gzlerinizi amak iin, Yaradann her yarattn ok sevin, grmeye aln, o zaman gzleriniz alr. 11. Enerjiniz iin gerekeni yaarsnz. nemli olan onu grmektir. yi ve kt diye yorumladklarnz bedensel yaamnzn olgulardr. Ancak, nedendir bilinmez, iyi diye yorumladnz bir olguyla karlanca hibir zaman neden ve niinini dnmez kr yaradana. Dersiniz. Kt diye yorumladnz olguyla karlanca da, ilk iiniz neden? Diye sormaktr.
14. 14. 14 Yazlar Neden? Diye sormay brakp, niin? Diye dnmeniz ve nedeni niinde aramanz gerekmez mi? O zaman enerjinizin neye ihtiyac olduunu bulmanz da kolaylar. Yine iinizdeki ztlk karnzdadr. Bir yandan: Allah Tel, sevdii kuluna ektirir. Der, bir yandan da isyana kalkrsnz. Hi dndnz m? Bu isyan; kime ve ne iin? Her eyi Grmek steyip Gremiyorsan, ini A, Aynaya Bak. Iktan aynanz kullanmasn biliyorsanz, yanstma ile ortaya karabilirsiniz. Eski zaman ilim sahiplerinde kelimelerin srlar iin Ebced ilmi dediimiz say sistemi ile harflerin Srlar bulmaya almlar. Gnmzde bundan baka daha deiik uygulamalarda vardr. Bu nedenle gnmz Trkesine muadil olabilecek Latin esasl hesap sistemini kullanmnda gereklilii fark edenler bu konuda baz ilerlemeler kaydetmitir. Kelimelerini ve kelmn Trke kullanann srrda ona mnasip olur kaidesince, harflerin saysal srrda ynden uygun olur; diye dnlmtr. Bu gereke ile aada hazrlanm tablolar gzden geirip sizlerde baz srlara kavuabilir ve gelecek iin ngr sahibi olabilirsiniz. Kaynak: Gr Anla, al Kavra, Aratran: Mihriban DEMRA, Derleyen: Meryem YZAK, Mart 1996,
15. 15. Yazlar 15
16. 16. 16 Yazlar
17. 17. Yazlar 17 rnek verecek olursak:
18. 18. 18 Yazlar
19. 19. Yazlar 19 KEOPS PRAMDNN SIRRI 20. yy. uygarl her geen gn dev admlarla ilerlemekte. Ancak hala birok gizemli eseri tam olarak zememekte. te Piramitler zlemeyen gizemlerini koruyan yaplar olmak zelliklerini hala korumakta. Elektrik ve elektronik alanndaki gelimeler son yllarda byk hz kazand. Piramidal yaplar biimlerinden tr baz enerjileri odak noktas olmakta. Ve, makrokozmosa enerji yaymakta. Piramit enerjisi gerekten son derece esrarengi bir enerji trdr. Bir ok aratrmac bu enerjiye deiik adlar vermitir. Yale nv. Harold Saxton Burr Elektrik benzeri alan, Rus Dr. Patrick Flanagan Piramit ve biyokozmik enerji ile ilikisi tanmlamalarn uygun bulurlar. Keops Piramidi srf be keli olmasndan tr mikrodalga ve makrodalga radyasyonu retir. (Drt taban kesi ve bir tepe) Piramitteki madde atomlarndan kan radyasyon, ke alarn ortadan blen ve bu radyasyonun bir nn piramidin merkezine aktaran n halinde birleir. Enerji arttka, elektron yrngeleri genilemeye balar. George Van Tassele gre Byk Piramidin iinde oluturulan enerji ylesine youndu ki, bunu bilen firavunlar bedenlerini bu zel enerji ile ARJ ederek uzun mrlln srrn zmlerdir. Arap Tarihisi Ebu Zeyd el-Balkiye gre, nl slam dnr Muhittin Arabinin yazd Futuhat el-Mekkiyeye gre ve skoyal bir bilim adam olan Piazzi Smytlve gre piramitlerin yapl tarihleri sanldndan ok daha ncelere uzanmaktadr. Aratrmac yazar George van Tassel, Bilim ve Din adl kitabnda ilgin bilgiler vermektedir. Ona gre, Gizedeki Keops dnyann 25.816 yldan beri el srlmeyen tek yapsdr. Bu gezegen zerinde ina edilmi olan en byk enerji santralidir. Bu anlamda binlerce yl nce kullanld dnemlerde retilen enerji, Niagara elalesinden binlerce ylda elde edilecek miktardaki enerjiye edeerdir. Byk Piramit (Keops) hi bir zaman firavunlara mezar olarak ina edilmemitir. Onlardan ok nceleri (Msr ve Hiksoslar) vard. Piramit istenilen enerjiyi salamak iin gne sistemindeki dakik lmler gz nne alnarak yaplmtr. Btn lleri de en doru ekilde hesaplanmtr. Toth Kitabna gre Piramit, Adem rk torunlarnn yardmyla Enoch (Hz. dris) tarafndan sslendi. Gizli kaytlardan yararlanarak SONSUZ IIK GCNN ENERJSN KULLANDILAR. Piazzi Smythe gre Keops Piramidinin dnya zerindeki konumu da nemlidir. Gize tam olarak Ekvatordan kutba kadar olan uzakln te birini belirleyen 30 derece kuzey enlemi zerindedir. Byk Piramit Msrn tam merkezinde ve stelik de dnyann merkezi olarak kabul edilebilecek bir yerde ykselmektedir. Piramitlerle ilgili en ilgin deneyler Nobel Fizik dln kazanan Dr. Luis Alvarez tarafndan gerekletirilmitir. Dr. Alvarez, Gizedeki piramitlerin ta ktleleri iinden geen kozmik nlarn llmesi yntemini gelitirmiti. ABD Atom Enerjisi Komisyonu ve Simithsonian Enstits tarafndan desteklenen bu proje iin bilgisayarlarn kullanm gerekti. Kahire yaknlarndaki Kefren piramidinde yaplan deneylerde, bilim adamlar uzay ana ait elektronik aygtlarn kaytlarn alt st eden gizemli etkiler karsnda akna dndler. nk hi bir kayt bir ncesinin ayn olmuyordu. Ve bilimin bilinen tm yasalarn alt st ediyordu. Tannm aratrmac ve kahin Edgar Cayceye gre Byk Piramit ile Sfenks arasnda bir KAYITLAR PRAMD vardr. Bu yer, insanlk bencilliini, egosunu yeninceye, belli bir idrak seviyesine ulancaya kadar da gizli kalacaktr. Cayceye gre Keops Piramidinde geometrik, matematiksel ve insanln ilerleyiine ait bilgiler vardr. Danimarkal mimar Prof. Hubert Paulsene gre yapnn iinde henz bulunmayan pek ok gizli blme vardr. Dou Alman mimar ve arkeolog Friedrich Hinkel bu konudaki almalarn srdrmektedir.
20. 20. 20 Yazlar nl Mimar, Mimar Sinanda Msrda incelemelerde bulunmutur. Sinana gre Keopsun ar derecede yksek bir ruhsal gc vardr ve bilinmemesine ramen hissedilmektedir. Piramidin yannda veya yaknnda bulunanlar hafifliyor, huzur dolu bir ortam iinde bolukta kalyordu. Mimar Sinan: Bu tr yaplar ina etmenin en byk gl, yapnn tam hizal olmasndaki glktr. Dolaysyla evvela tepesi kapanan piramitte aaya doru her kademede, yap kenarlar tam lye girerek hatasz ina edilmesi salanr demitir. Piramidi tabandan balayarak yapmaya kalkan kim olursa olsun, istenilen boyutta son ta koyamaz diye eklemitir. KEOPS PRAMD http://www.arguney.com/uploads/posts/2011-01/1295730520_piramit.jpg Arkeolojik yaplarda, insanln merakn srekli olarak ekmi olan bir formdur. Piramit, dnyann iten da doru yaylmakta olan, enerjinin topland (odakland) bir yap formudur. Yaplar meydana getiren uygarlklar, malzemeyi amaca gre semilerdir. Piramitte etkinlii ortaya karan formdur. Uzay cisimlerin eklinde grlen gravitik enerji ekileri, kresel form dolaysyla yapnn merkezinde toplanr. Yer yuvarla da uzaydan ekmi olduu enerjiyi snrsz bir ekilde toplayamaz. Zira merkeze ynelik bu dinamizmin k yolu (ucu) yoktur. Btn formlarn g hatlarnn bir giri, bir de k yolu vardr. Oysa geometrik form kre eklinde olursa, k noktas da kre merkezinde toplanm olur. k kapaldr ve burada yksek potansiyele varan bir g oluur. Gezegenler ya da yldzlar ilerinde topladklar bu enerjiyi darya kartmak zorundadrlar. Gneler byk atomik ktlelerindeki enerjiyi, termik radyasyon olarak darya verirler. Unutmamaldr ki bir gezegenin paralanmas hi bir zaman soumas sonucu deil, aksine merkezin snmas sonucunda oluur. Yer yuvarlann da yanstt fotonik enerji toprakta toplanr. Hcrenin blnme enerjisini salayan da budur. Yer yuvarlandan srekli olarak da fkran bu enerji bir noktada toplanmas istendiinde geometrik bir forma ihtiya duyulur. Bu da piramit ya da konidir. Eski insanlarn bu konuyu ok iyi uyguladklar grlyor. Piramitler, yer kabuunun iinden gelen bu enerjiyi en youn biimde toplarlar. Piramit iinde toplanan g, ate yakmak suretiyle ya da gneten elde edilmeye allan enerjiyle ayndr. Piramidin tepe noktas toplanan glerin dearj edildii noktadr. Bu nokta da elektriksel bir etki grlr. -ayn blgeye ina edilen piramit ularnda da manyetik akmlarn grlmesi doaldr. Msr Piramitlerinin bulunduu blgeye baklacak olursa, Sahann dzgnl ve Byk Sahra l dikkati eker. Ancak akla hi de uygun gelmeyen nokta, Kuzeyde bolgneli ve yamurlu Akdeniz, Atlantik'Okyanusundan gelen rzgarlar, yamurlar. Nedense Byk Sahraya bir damla yamur dmez. Bunu da toprakta toplanan fotonik enerjinin (hcre blnmesine yarayan, bitkileri byten) piramitlerde toplanmasndan dolay olabilir. Piramitler bir tr antendirler. Biyokozmik enerjiyi toplayp, nerederler. Altna ya d; stne yerletirilen herhangi bir maddeye ya da insana g ve bilgi kazandrrlar. ABU SMBEL (ABU SUNBUL) Msr Firavunu 2. Ramsesin yaptrd iki tapnan bulunduu yerdir. Ancak tapnak bugn bu adla anlmaktadr. (Abu Simbel ayn zamanda NBYEli bir deve srcsnn addr). Ana tapnan nnde yer alan drt adet antsal Ramses heykeli Msr Sanatnn en nemli rneklerindendir. Nilin bat kysndaki ASSUAN linde bulunan Koroskonun (BU GN KURUSKU) gneyinde, Sudan snrnn yaknndaki kum ta kayalarnn oyulmasyla gerekletirilmitir. 1813te kefedilene kadar dnya tarafndan bilinmiyordu. Ana tapnan giriinin her iki yannda ikier tane olan ve ykseklii 20 m.yi bulan, oturur halde
21. 21. Yazlar 21 tasvir edilen bu heykeller kayaln oyuk yzne dayandrlmlardr. Ayaklarnn evresinde, Ramsesin kraliesi NEFERTARnin ve ocuklarnn kk heykelleri oyulmutur. Bu iki tapnak gne Tannlar AMON-RA ve RA-HORAKTHEye adanmtr. Biribiri iinden geen salondan oluur. Tapnak yaklak 55 m. kadar kayaln iine girer. Tapnak yln belirli gnlerinde sabahn ilk klar, en dipteki kutsal mekanda bulunan mezar aydnlatacak biimde ina edilmiti. Ana tapnan hemen kuzeyinde TANRIA HATHORa tapnmak iin NEFERTARye ithaf edilen kk bir tapnak daha vard. Kral ve kralienin 10 m. boyundaki heykelleri de bu tapnaktayd. 1960larn banda ina edilen ASSUAN BARAJInn ABU SMBELi sular altnda brakaca anlalnca, UNESCO ve MISIR HKMET ile 50den FAZLA LKENN oluturduu vakfn maddi ve manevi desteiyle, bilgisayarlar yarmyla, bir YAP-BOZ OYUNU gibi paralara ayrlarak, rman yatandan 60 m. daha ykseklikte bulunan bir alana tapnak yeniden kuruldu. Mhendis ve bilim adamlarndan oluan gurup, kayann tepesini kazdlar (1964-1966). Piramitlerin Sakladklar Sr YERYZNDE BULUNAN PRAMTLER AMERKA VERACRUZda (TOTONACS) El-Tazinde, NCHES PRAMD. Ykseklii 24 m.den fazladr, her bir taban kenar 36 m.dir. Yln her gnne karlk gelen 365 adet kare ile dekore edilmi, 7 kattan oluur. PLANQUE KESK PRAMT MEKSKA-CUCULCOda DARESEL BML PRAMT CHOLULA TEPES BYK PRAMT (NUESTRA SENORA DE LAS REMEDIOS) Cholula Tepesinde yer alan bu piramit, Keops Piramidinden byktr. GUATEMALA (TKAL-MAYA KUTSAL KENT) SVR ULU PRAMTLER. Bu piramitlerin ykseklikleri 69 m.dir. TKAVde DEV JAGUAR TAPINAI (nsanlarn kurban edildii Piramit) ORTA AMERKA Yaklak 350.000 mil karelik alanda, hepsi bulunmasa da, Arkeologlarn tahminlerine gre 100.000 piramit vardr. PERU MOCHE PRAMD PERU VRU PRAMD MSSSP VADS PRAMTLER OHO Vadilerinde PRAMTLER CHPCHEN TZA (MAYA BAKENT) EL CASTLLO PRAMD. Bu piramidin 365 adet basama ve 23 m. ykseklii vardr. MEKSKA UXMALda SHRBAZ PRAMD. 89 adet korkuluklar olmayan basamakl rampas vardr. Yan yzlerinin eim as Kefren Piramidi ile ayndr. MEXCO CTY SANTA CECILLIA-AZTEK PRAMTLERNN MKEMMEL RNE TULA (TOLTEK MPARATORLUUNUN BAKENT) VENS GEZEGENNN SOMUT RNENE ADANMI OLAN PRAMT YUCATAN (MAYA KENT PALANQE) PAAL PRAMD-YAZITLAR TAPINAI MEXCO 60 mil gney batsnda XOCHCALO PRAMD. Bu piramitte bulunan yaztlarda, Batk Kta MU detayl biimde anlatlr.
22. 22. 22 Yazlar PASFK ADALARI TNAN ADASI Okyanusun batsndadr. stnde Piramitler vardr. SWALLOW ADASI Ponapenin 120 mil batsndadr. Piramitler vardr. CUAM ADASI Piramitler TNAN ADASI Piramitler PTCARN ADASI PRAMTLER KNGSMLL ADASI KNGSMLL PRAMTLER ANADOLU NEMRUT DAI YIMA PRAMT. Doa artlarnn ok etin olmas henz bu Piramidin iine girilmesine izin vermemektedir. MEZOPOTAMYA BABLON ZGGURATI (BABL KULES) 89 m. yksekliktedir. SMER VE KALDANLERN BAKENT URDA ZGGURAT. Her kenar 81 m. BRS NEMRUT (BARSPPA) ZGGURAT AKARKUL (BADAT YAKINLARINDA) ZGGURAT URUK BEYAZ TAPINAK URDAK ZGGURATIN alt kademelerinde siyahla, st kademelerinde krmzyla renklendirme yaplmtr. Bu uygulama karanlk ve aydnlk arasndaki ztl belirtmek ve vurgulamaktadr. KUZEY IRAK NNEVEH-KOSABATDA ASUR ZGGURATI. KIRMIZI DEKOR TALARI, BEYAZ-SYAH-TURUNCU-ALTIN- GM LE TONLANDIRILMITIR. RAN (ELAM) OA ZAMBL 5 Kademeli, 48 m. ykseklikte en BYK ZGGURAT. HNDSTAN MADURA MADURA TAPINAI (PRAMD) 40-50 m. YKSEKLKTE SARMATH DEKHAN HAYSALADAK PRAMT BODHGAYA 7 KATLI PRAMT. 160 m. YKSEKL VARDIR. MISIR MENFS JOZER (ZOSER) PRAMD. Basamakl Piramittir. Mimar MHOTEPdir. 60 m. Ykseklikte, 6 basamakldr. DAHUR EK PRAMT (GNE PRAMD) 97 m. yksekliktedir. MADUM YAMUK PRAMT. Toprak kaymasndan tr oluan eilik yznden bu ekilde anlmaktadr. DAHUR SENEREFUNUN KUZEY PRAMD 99 m. yksekliktedir. GZE KEOPS PRAMD (DNYANIN 7 HARKASINDAN BRSDR). 226 m. karelik alana yaylmtr. Duvar eimi 51 derece 52 dakikadr. Yan duvarlar, kuzeyden gneye ve doudan batya uzanr. 105 m.lik k koridoru ALPHA-DRACONS adl kutup yldzna dosdoru uzanr. 145 m. ykseklii olan
23. 23. Yazlar 23 piramidin glgesi kn 80 m. ilkbaharda ise daha azdr. Mevsimlerin hesaplanmasnda kullanlmtr. GZE KEFREN PRAMD. 102 m. yksekliktedir. zerine oturtulduu tepe nedeniyle KEOPStan 135 m. daha yksekte grlr. GZE MKERNOS PRAMD (MSERNUS) Daha ufak boyutlardadr. Msrda bu piramitlerin dnda yzlerce irili ufakl piramit bulunmaktadr. Kaynak: Gr Anla, al Kavra, Aratran: Mihriban DEMRA, Derleyen: Meryem YZAK, Mart 1996, sh:238-244
24. 24. 24 Yazlar THE ATHESM TAPES/ Ateizm Kaytlar (2004- ) Ateistlerde tam olarak bir fikir birlii olumadn grmek iin seyretmeniz veya okumanz gereken diyaloglar. Ynetmen: Richard Denton lke: ngiltere Sezon: 1.Sezon Tr: Belgesel Vizyon Tarihi: 12 Kasm 2012 (ngiltere) Dil: ngilizce zet Jonathan Miller, ateizm felsefesi ve dncesi zerine biyolog Richard Dawkins, filozof Daniel Dennett, teolog Denys Turner, oyun yazar Arthur Miller, felsefeci Colin McGinn ve Nobel dll fiziki Steven Weinberg ile rportajlar yapmtr. Her blmde bu kiilerin ateizm hakkndaki farkl dncelerine ve bunu takip eden teizm eletirilerine yer verilmektedir. Alanlarnda uzman bu kiiler hayata bak alarn da katarak samimi bir sohbet tadnda grlerini dile getirmektedirler. Colin McGinn, Steven Weinberg, Daniel Dennett, Arthur Miller, Richard Dawkins, Denys Turner ********** ATEZM, NANSIZLIIN KISA TARH BELGESELNN DYALOG METN Jonathan Miller diyor ki: 2003 yaznda, "Ateizm, nanszln Ksa Tarihi" adl belgeselin ekimine baladm. Bu srecin bir paras olarak birka yazar, bilim adam, tarihi ve felsefeciyle grtm. Onlarn ibirliine gvenerek ekilen belgeselin 24 saati amas sebebiyle byk bir ksm montaj odasnda atld iin ok mahcup olmutum. Fakat bu olurken, BBC bu 6 paralk programn ve grmelerin pe atlamayacak kadar ilgin olduu konusunda bana katldlar ve orijinal materyalin geri getirilmesiyle bendeki grmelerin bazlarnn yaynlamas konusunda son derece olaand bir karar aldlar. ngiliz biyolog, Richard Dawkins Amerikan filozof, Daniel Dennett Cambridgel teolog, Denys Turner Amerikan oyun yazar, Arthur Miller ngiliz filozof, Colin McGinn ve Amerikan, Nobel dll fiziki Steven Weinberg ile grme yapld. ngiliz filozof Arthur Miller ile yaplan mlkat Amerika'nn en sekin oyun yazarlarndan biri olan Arthur Miller, uzun profesyonel yaam boyunca nkteleriyle ve zeksyla Amerikan sahnesine yeni bir soluk getirdi. Onunla New York'taki dairesinde grtmde ona, yaamnn nceki ksmnda Yahudilik'e kar olan tutumunu ve gnmz Hristiyanlk anlayna gre garip bir birliktelik saylan Yahudilik ve inanszlk arasnda bymesinin- ki bu durumda, Yahudiler, laik birer dinsiz gibi ayrcalkl bir konumda saylyor - etkilerini sordum. Tabii ki anti -semitizm, binlerce farkl maske altna saklanyor. Bunlardan biri de Yahudiler'in znde ateist olduklardr. Elbette ki onlar sa'ya inanmyorlar. Ve bu, herkesi, eer ateist deilse, dinden uzaklatryor. Bir kafir saylr belki de. Brooklyn'de bir ocukken ailen ortodoks ya da dindar myd?
25. 25. Yazlar 25 Ylda 2 ya da 3 defa dini bir etkinlie katlrlard. Bunun dnda hayatlarn srdrmek ve bundan keyif almaya bakarlard. Biz ey deildik Onlar Onlar bir kalba sokacaksak, dindar ya da ortodoks diyebiliriz. Ama bu, yalnzca "kutsal tatiller" boyunca ortaya kyordu. Dinlenme zamanlarnda istediklerini yapmakta zgrdler. Her cumartesi Sinagog'a gitmezlerdi, dua etmezlerdi. Bir eit uyum salamakt yaptklar. Byle bir ailedeki bir ocuk olarak, birok ynden benim durumuma da benziyordu, kendini tanmladndan daha az dindar olmana sebep olmutur. Kendine, ait olduun ortodoks altyapsndan farkl olduunu sylemeye baladn oldu mu? 12, 13, 14 yamda dindar biri olmaya altm. Bunu 2 yl srdrdm. Daha sonra birden geti gitti. Bir gece uyumaya gittim ve sonra uyandmda tm inancm gitmiti. Sanrm inanl dnemim, byme srecimde, hayatmn kaynan bir yerlerde aradm zamanlard. Anlam baka yerde buldum. Dinlerde bulamadm. nk din, zellikle 30'lardaki buhranda, sama bir ekilde uyumsuzdu. Korkun bir sosyal krizin ortasndaydk ve din, genel olarak, bu konuda hibir ey sylemiyordu. Peki dinin politik uyumsuzluundan baka sebepler var myd? "Dnmek" iin baka rasyonel sebeplerin var myd? Daha fazla inanamazdm. Genliimin sonlarnda, okumaya ve dinin, evrenin sonsuz bir paras olabilme adna insanlarn arzularndan doduundan kukulanmaya baladm. Yetikin biri olarak, dindar insanlara sayg duymak zorundaym. nk bazlar bizim geirdiimiz mcadeleyi, bilirsin ite, korkun buluyor. Birok alanda dini kurallara gre hareket etmeyi renmiler. Bu yzden tm bu eyleri grmezden gelmem. Fakat benim inanma yeteneim yok. Aryorum, ama yok ite. Tanr yerine byk babam gryorum. Artk inanamyorum. Felsefi adan, bana yle geliyor ki, bir insann kendini cennette grmeyi hayal etmesinin sebebi, burada olamayaca kadar gl olmay, ahlakl olmay, saygn olmay, intikamn alabilmeyi ve dnyada yaplmasna izin verilmeyen her eyi yapabilmeyi dnmesinin ve kendini beyaz kyafetler, sakal ve hayallerinde dleyebilecei her eyi yapabilecei bir yer olmasnn sonucudur. Byle bir dnceyi bo veremem. Bu ocukluk anlar, kat Yahudiler arasnda byle bir dini septisizmin 'sol'a ne derece meyilli olduu dncesini akla getirdi. Bu yzden Arthur Miller'a, bu meyilliliin 20. yzyl anti-semitisminin gelimesinde herhangi rol oynayp oynamadn sordum. Kukusuz Yahudilik ile sol arasnda yakn bir iliki var. Bir eit inan lemesi gibi. Tanrya inanmama, Yahudilik ve tanmladn sorunlarn srasyla zmn sunan birinin dahil olduu politik hareketler. - Evet. - Neden byle olduunu dnyorsun? Bir ey sebebiyle, Yahudiler imdilerde sayg duyulandan farkl bir dnem vard. Amerika'da anti- semitizm aha kalkmt. n ald. rnein, birok insan doktor olmak iin Avrupa'ya gitmek zorundayd. Kolombiya niversitesi'ne kabul edilmiyorlard. Neredeyse tm Amerikan niversiteleri Yahudilere ok snrl bir kontenjan belirlemiti. Amerika'daki en ok dinleyicisi olan radyo yaynnda Goebbel'den alntlar yaplyordu. - Peder Coughlin'di. - Peder Coughlin. FDR hari en ok dinleyiciye o sahipti. Nazi'lerin isizlie nasl gzel areler bulduunu, kendi rksal saflklarn nasl gzel koruduklarn anlatyordu. Ve o, katolik bir papazd! Bir gn Brooklyn'de yrdm hatrlyorum. Temmuz ortalarnda scak bir gnd. Tm pencereler akt. Sanrm pazar leden sonrasyd, birbiri ardnda evlerden sesler duyabiliyordunuz. Alayc ve bouk seslerdi. Gerekten grltc bir kalabalk yaratmt. Buhran iin Yahudileri suluyordu. Esas ey buydu. Tapnaktan atlan faizciler geri gelmilerdi. Piyasay, byk irketleri ve dier her eyi gizlice kontrol ediyorlard. Devletteki balca sorunlar yaratan gizli eytanlard. O gnlerde iiydim, ama kamyon ofrlnden ayrlp dinlenmeye gnderildim. ilikilerini birden kesebiliyordunuz. Zalimceydi. Yollar almt. Bu konuda phe yoktu. Yahudilerin pozisyonu belirlenmiti. 'Vis--vis'
26. 26. 26 Yazlar Toplumu. ldrlmyorlard. Kibarca ve kesin bir ekilde ana grten uzaklatrlyorlard. Yahudilerin ynetiminde byk irketler yoktu. Ei grlmemi bir durumdu. Bunun da bir ikence olduu grlebiliyor. Bu yzden sola doru yneldiler. nk ne sa ne de liberaller, bu problemlerle ilgilenmiyordu. ok tehlikeliydi. Tm bunlardan sonra, Almanya'dan gelen, Yahudi ykl bir gemi New York limanna geldi, ama karaya kmalarna izin verilmedi. Bunlar, umutsuz insanlar gszletirmiyordu. Bu yolculuu yapabilecek ve her eylerini toplayp Almanya'dan kaabilecek paras olan orta snf insanlar vard. Onlar geri gnderildiler. Geminin ad 'St. Louis' idi. Daha sonra, buradan Kba'ya gittiler. Okuduum almalara gre, Amerikallar daha sonra san diktatrl olacak Kba hkmetine gitmelerini istemiyorlard. nk neler yaptklarn ve nasl acmasz olduklarn belli etmek istemiyorlard. Kimse olanlarla yzlemek istemiyordu. Onlar Almanya'ya geri gnderdiler. Bence hepsi ldrld. Polonyal bir aydnla yaptm konumay hatrlyorum da, bana; "sa'nn bir Yahudi olduu fikrini kabul edebilirim. Ama beynimize kaznan fikir, Kutsal Anne'nin Yahudi olduudur." demiti. Tm bu eyleri balatan n nerede parladn dnmek ok yorucu. Yaratl ile ilgili olan, "Dnyann ve Dier Alanlarnn Yaradl" adl bir oyun yaztm. Amacm bu deildi ama bir ekilde, ncil'le, hi olmadm kadar har neir oldum. Tarihin farkl zamanlarnda farkl insanlar tarafndan yazlan eylerin, eski hahamlar tarafndan ncil'de bir araya getirilmi olmas ilgimi ok ekti. ncil'e balamak iin herhangi bir blm seebilirlerdi. phe yok ki, nlerindeki tablo yalan sylyordu. Baz editrler, "Al bu olmal." demek zorunda kaldlar. Karde katli ile alyor perde. Karde katli, -bir kardein gidip dier kardei ldrmesi-, sanyorum ki, olabilecek en kt eydir. nk yabanclar dlyor. Hala da kapsamyor. Ruth Mellinkoff'un "The Outsider" adl kitabn okuduumu hatrlyorum. ncil'deki eitli karakterlerin simgeledii, sanat tarihindeki resimlerinin koleksiyonuydu. 16. yzyln balarnda; Kabil Yahudi, Habil ise deildi. - Nasl oldu? - yle diyeyim Karde katli yaylmt, gemie ait iren Yahudi kimlikleri bir ekilde amalydlar. Harika deil mi? Olaanst. Bu eski Alman resimlerinde, Habil'i kan iinde grrsn. - Ve bukleli, sakall Kabil'i. - Hemen bir hikaye anlataym. 50'lilerin balarnda, Foggie'den bir arkadamla seyahate kmtm. O, Foggia'da hi tanamad, retmen olan teyzesini aryordu. Ve onu bulduk. talyan, Amerikan karmas ve katolikti. Benim ne olduumu merak ediyordu ve arkadam, "O Yahudi'dir." dedi. Kadn ard. Arkadam da, "Hani, u ncil'deki insanlar." dedi. Kadn, "Anlyorum sonuta sa'ya inanyorlar." dedi. Sanyorum, bu, .kanlmaz bir durum ve ayn ekilde kalacak. Birinin ait olduu grup, tandktr ve tehlikesiz grnr; teki gruplar ise her zaman tehditkrdr, nk yabancdr. Onlar farkl grnr, bizim konutuumuz gibi konumazlar. Halanm yumurtalarn geni yerinden krmak yerine, dar yerinden krarlar. Sonsuza kadar srer gider. Fakat politikaclar bu farkllklar- ya da endieleri yakaladklarnda- zellikle dini farkllklar. ve dini farkllklar politik programlarnn merkezine koyduklarnda, son yaklayor demektir. Onunla grtmzde, Irak savann patlak vermesiyle, son, biraz daha yaknlamt. Bu yzden Arthur'a, septisizmin neden politik olarak, giderek artan bir biimde, Amerikallar arasnda yanl, ykc, kabul edilemez ve vatan-hainlii gibi grndn sordum. Avrupa'da edindiim izlenime gre, getiimiz 18 ayda, muhtemelen ncesinde de, ateizm ya da inanszlk ya da septisizm bir ok Amerikalya politik olarak yanl, ykc ve kabul edilemez grnyor. Byle dnmekte hakl mym? Muhtemelen durum bu. Dindarlk, vatanseverlii kapsayc bir biime brnyor. Bu lkede hep byleydi. Buradaki insanlar dier yerlerdekinden daha fazla kiliseye gidiyor. Giderek daha da artyor bu katlm. Bir araba alabilmek gibi bir frsatn domas iin tanrya yalvaryorlar. 11 Eyll'den sonra m oldu, yoksa?
27. 27. Yazlar 27 Hep byleydi. Ama giderek younlayor. nk ounluk, bir eylere tapnmann dourduu kleliin, tanrya ulamann kolay yolu olduunu dnyor. - Bu, politik bir olay. - Fakat uzun yllardr ilk kez byle bir hkmet, byle bir bakan-- Devletin bunu kendi kendine yaptn ifade etmiyorum. Olmu da olabilir ama fark etmedim ben. Yani, bir hkmetin hastalklar veya isizlii nemseyen inan bazl kurumlar kurduunu hi duymadm. nceden hkmetler bunu yapard. Irak'a giriin bir eit inan bazl vatanseverlik olduu izlenimi var. Sadece vatanseverlik deil; Hristiyanlk ve vatanseverlik. Sava zaman Sanrm, bunu, 2. Dnya Sava'nda da bir derece yaptk, fakat dzenli bir oluum deildi. Roosevelt tanry mevzu bahis yapt ve bu, onu ok rahatsz etmedi. Tanrnn iin iine kartrmasna ramen, grev arsnn arkasnda aslnda Hristiyan olmasnn bir etkisi olduu izlenimine kapldn m? Bunu kullanmad hi. imdilerde ikna amal kullanlyor. Apak ortada ve belli. Bir program balatmak iin tanrya bavururlar. Bir eit sivil bir program. Tanrya karysan, dini laf kalabalyla bunun zerini rterler. Bir ok Amerikal var Sanrm onlar aznlk. Ancak ok konuuyorlar; bir Ayetullah aryorlar. 17. yzyl balarna gidersek, dini bir departmana sahip olmak istiyorlard, bir kiliseye, resmi bir kiliseye sahip olmak. Ama bir ok insan, bu lkeyi kuranlarn dini bir hkmetin basksndan kaarak; ve burada zgrce nefes alan ve dini hkmete itaat etmek zorunda olmadklar iin kreden insanlarn kurduunu unutmalarn saladlar. Fakat daha sonra yine teokratik bir ynetim haline dnd. Bir nesilden dierine geen bir prensibe dayanyor gibi. u an, hi olmad kadar sert. nk devlet kendini, resmi dinin tarafnda gryor zaten. Tm bu eylerle ilgili canm skan ey Bu lkede, kendini din diye tanmlayan bir giriimin sebep olduu sorunlarla git gide daha ok karlayoruz. Onlarn gerekten dindar olduundan emin deilim. Sanrm onlar milliyeti insanlar. Hristiyanlk veya Yahudilik'in milliyetilik ile birliktelii ldrc sonular dourur kanmca. Eer bakarsan Sanrm, dnyadaki her iddet dolu anlamazlk papazlar, hahamlar ve imamlar tarafndan ynlendiriliyor. Olaanst bir ey. Yzlerce yllk srete, byle bir eyin olup olmadn gerekten merak ediyorum. Bunlar, tm bu dinlerdeki kilise militanlar. Sunduklar programa artk bu din-milliyetilik lmcl karmn da koydular. Byle lmcl olmasnn sebebi, bir dine inanmann anlamnn farkl dinlere inanmamak olmasdr. ki dine birden inanamazsnz. Birine inanrsnz ve dierleri yanl olur. ou zaman da yok edilmek zorundadrlar. Mcadele edilip, yok edilmeyi hak ederler. Demek istediim, dini inan fikrinin temelindeki gizli niyet budur. Normal koullarda dinin dncesi budur. Hem katolik hem de protestan olamazsnz. Bana yle geliyor ki -ncelikli olarak akla uymayan- Yahudilerin Hristiyan olduu zaman - sa'nn gelecei fikrini birletiren - Evet. - Amerika'daki muhafazakar Hristiyanlar ile- Hristiyan banaz kimseler ile Ortodoks Yahudiler arasnda, kutsal olmayan bir iliki var. Bu haber, buradaki birok Yahudi iin ok etkisi yaratacaktr. Ancak ov byle: Mthi Sava gelir, Yahudiler sa'ya inanr ve sa dner. Bizler de saf d braklrz. Olduka zor bir durum. Bu, zellikle son 2--3 ylda iddetli boyutlara ulat. Birok politik boluk yaratacak, bir eit entelektelliin iflas. Benden olduka yal olmasna ramen, ne Arthur Miller' ne de beni korkak tavuk diye adlandrmamak adil olur. Bu yzden ona, lmden sonra yaam olmas ihtimali hakknda ne dndn sormak mantkl grnd. Sylediim septik eyler, en iyi ihtimalle, bir ey tarafndan koullanr; o da yaamn nerede ya da nasl baladn bilmediimizdir. Bunu kimse gerekten bilmiyor. lmn, yani bilinlilik halinin sonunun, bunu deneyimleyen herhangi birinin buna kar bir cevabnn olmadn bildii muhteem bir gizem olduunu da kimse gerekten bilmiyor. Bilinlilik halinin ortadan kaybolabilecei fikri artk kabul edilebilir bir ey deil. Kabul edilemez - Bunu hibir ekilde kabul edemem. - Peki, bunu kabul etmeyi reddediinde bunun, sanki bir tr tatilden sonra gizemli bir ekilde devam ettiini ve herhangi bir yerde devam edeceini varsaymak iin- cezbedilmi olabilir misin?
28. 28. 28 Yazlar - Umduum ey bu. - Gerekten mi? - Evet. Sonra, bence, sanatta devam eder. Ve sonuta sanat bize kendi bilincini brakr. Bylece, yaptn i senden ok daha kalc olur. Ancak, sen kendinin, herhangi bir ekilde, hatrann korunaca eserine ek olarak, baz alternatif ekillerde, bedenden ayrlm olarak, varolmaya devam edeceine inanmak ya da bunu umut etmek iin cezbedilmi gibi hissediyor musun? Hissedemem Bu fikri daha fazla kabullenemem. Hayr. Ancak dierleri iin Mesela 40 yandaki karm yaklak 1.5 yl nce ld. Ve u an onun btn eyalar ve hayat etrafm sarm durumda. Ve onun burada olmad fikri onu yeniden yaratmaya ilikin baz hisleri yok ediyor. Fakat ben, o ani istein ne olduunu biliyorum. Bu, basite bu samal kabul edememedir. Btn o bilinliliin ve gzelliin artk olmadn. Ve bir tr buluma olacan inananlar gibi, belki Hristiyanlar, Yahudilerden daha fazla kabullenir, aka kabul etmiyorsun? Hayr, bu beni aar. Bu konuda bir fikrim yok akas. Ben inanmam. Sylediim gibi, eer ortada bir hatra varsa, dnrm. nk konutuumuz ey bir tr an, eer varsa, bir kiinin yapt eylemlerde, yaratt sanat eserlerinde baz durumlarda belki de ocuklardadr. - Ama o kadar. - Bu yzden, o bilincin sanki kendi kendini tanmlad, vcudun lmnn tesine geen srekli bir bilin fikrine benim anlam veremediim gibi sen de anlam veremezsin. Bu sevimli olmaz myd? Sence olur muydu? Elbette bizden bir sr olurdu. Bence baya kalabalk bir yer olurdu. Akam saat 5'teki metro gibi olurdu. Biran nce inebilmeyi dilerdin. Ancak, sanki nfus problemine ek olarak Bence, o drt hep orada. Bu eyi koruma drts. Ve eer dikkatli olmazsan, sonsuz yaam isteyebileceini varsayarm. Ama daha nce de sylediim gibi, lm en byk karklktr. Ve zellikle bilin, vcut gibi olmad iin. Tm bu gzlemleme, konuma, grntleri biriktirme yetenei Bunlar baarmak iin 60, 70 ve daha bir sr yl harcadk. Bir rzgrda uar gider. Dnyay ve sahip olduumuz yaamlar yklenmemize ramen; lmszlk kavramnn inanma kapasitemi kolayca amasna ramen; Biz Yahudilerin yaamdan sonras hakknda neye inandmz hi zemedim. Gerekten var olmadn hissediyorum. Bu, pheli bir alan. Bana, srekli, bilen ya da biliyormu gibi grnen insanlar tarafndan, bunun Kolombiya'daki bir seminerden btnyle farkl olmad sylenir. Senin de gittiin- ye olduun!- ye olduun ve Musa size, hukukun sonsuz inceliklerini retir. Ve bu retilenlerin dnda bir ey yoktur. Arkadan kitlenen bir kap gibi grnyor. Colin McGinn ile yaplan mlkat ngiliz filozof Colin McGinn ile New York'daki dairesinde grtmde "ateizm" dizisindeki tartmalarda nemli bir yer tutan "inan" kelimesinin anlam zerinde durduk. Byle bir balang iin Amerika gibi muhafazakar bir lkede septik bir ngiliz filozof olmann Colin'e nasl hissettirdiini renmek istedim. Bazen Amerikanlar "Demek Tanr'ya inanmyorsun ha?" der. Ben de "Doru, Tanr'ya inanmyorum." derim. Sonra onlar "Peki herhangi bir eye inanyor musun?" derler. - Anlyorum. "Herhangi bir eye inanyor musun?" Ben de "Bir ok eye inanyorum" derim ve "Masa ve sandalyelere inanrm" gibi akalar da yapmam. "eitli etik amalara ve politik fikirlere ya da estetik, entellektel deerlere inanyorum." derim. "nandm ou ey bunlar." "Tm inandklarn bunlar
29. 29. Yazlar 29 m?" derler. "Tm inandklarm bunlar." "Tanrsal bir eye inanmyor musun?" Ya da "Sen aslnda geleneksel Tanr'ya inanmyorsun." "Orada bir eyler olduuna inanmyor musun?" Ve ben de "Hayr. Orada bir ey yok." derim. Ateist olmann bu eit bir eye inanmadnz anlamna geldiini inanllara anlatmanz olduka gtr. Dndnz gibi doa Tanr deildir ya da kiisel zellikleri olan veya buna benzeyen bir ey yoktur. Bunun gibi bir eye inanmayz. Doast bir ey yoktur. Mucizev bir ey yoktur, batl bir ey yoktur. Hayalet yoktur, telepati yoktur. Buna benzer eyler yoktur. Yani bu Hristiyanln Tanr'sna satamak ve O'na inanmamak gibi bir ey deil. Peki benim muhafazakar olmayanlardan aldm u karl almyor musun; demek istediim 3 tektanrl dinlerden birine inanmayanlar ksaca unu diyorlar: "Bir eyler varolmal." Ki ben de seninle ayn cevab veriyorum ama "Maneviyatn nereden geliyor?" Aksi halde baz eyler eksik kalacak gibi duruyor. Fakat vitamin eksiklii gibi bir eyse bu, ben asla alamayacam. Bununla tam olarak neyi kastediyorlar? Demek istediim Bir ateist ruhani olabilir mi? Sanrm bu bir tanmlama sorunu. Doast bir eyi ifade ediyorsa ruhani olamaz. Ama estetik ve etik deerler insanlarn manevi dedii eye benzeyebilir. nsan davranlaryla ilgili en derin inanlar manevi olarak deerlendirilebilir. Doa hakkndaki duygular olabilir. Ben bu kelimeyi kullanmazdm. Kullanmak iin iyi bir kelime gibi durmuyor, fakat bu baz eyler hakknda derin grlerinizin olmad anlamna gelmez. Ya da derin kanaatlerinizin olmad anlamna. Defne yapraklar arasnda diz ken bir rahip bir anda srayp; "Aha! Kayna belirsiz derin duygularn aslnda inkar ettiin Tanr'nn iareti." der. Pekala, en derin duygularmdan biri Tanr'nn olmad ynnde ve bu da Tanr'ya inanmak iin kt bir fikir. Olduka zarar verici. Eer bu Tanr'ya olan inancm yanstyorsa ok garip bir durum. En derin kanaatlerimden biri u: "Tanr yok." Colin'in, Tanr'nn olmad ynndeki kanaatini paylayorum. Benim durumumda, ben hi inanmadm. Colin'in yaamnn daha nceki safhalarnda Tanr'ya inand zamanlarn olup olmadn merak ettim. Bende, aslnda bu akca tasvir edilmiti. Tam tarihini ve tam zamann imdi hatrlayamyorum. Tanr inanc iimde belirdiinde sanrm 17 ya da 18 yandaydm-ki Hristiyanla maruz kalmtm- ve bu inancn aa yukar bir yldan fazla srmediini syleyebilirim. 10 yandayken "Tanr'ya inanyor musun?" diye sorsaydnz muhtemelen "Evet, inanyorum." derdim. Ama bu ciddiye alnacak bir ey deildi. ylesine bir eydi, "Herkes inanr, deil mi?" Sr gibi. Herkes inanrd. Fakat sonra ciddi anlamda ncil zerinde almalara baladm nk tanr-bilim dersi alyordum. Bylecce almalara baladm fakat karizmatik ve cokulu bir retmenimiz vard-otobiyografimde de yazdm, takdire deer Bay Marsh- ve bize ncil'i retiyordu. Ben de renmek zorundaydm. Sk bir ekilde alyordum. Eski Ahit'i, Yeni Ahit'i Bu yzden Yeni Ahit'i bir ok Hristiyan'dan daha iyi biliyorum. Ve imdi bile, 25 yl sonra, din hakknda bir ok dindardan ok ey biliyorum. Bunu olduka iyi biliyorum. ncil zerine almalar beni din zerine dnmeye itti ve ayn zamanda felsefeye de ilgi duyduum iin felsefenin iine soktu. Buras iki faktrn birleme noktasyd biri metafiziksel sorunlarla ilgilenmekti evren hakkndaki temel sorunlar. "Tm bunlarn anlam ne?" Bunun gibi sorular. te yandan tamamlayc bir ahlaki para vard. nk Yeni Ahit'te hayatn ahlaki ynne dair ak ve ok gl ifadeler grrsnz. dealist bir gentim, 60'l yllard ve bu zerimde derin etkiler brakt. Ahlaki adan. Ahlaki fikirlerin ayrntl olarak tartld bir evde bymedim. Ahlaki ynnn hala da zerimde derin etkileri var. Bu iki ey, hayatn yetitiim Blackpool'daki elenceli arlar, barlar, balklar, lokantalar ve dondurucu souk gibi dnyevi gerekliklerden daha fazlas olduunu dnmeme sebep oldu. Felsefi, metafiziksel ve yksek ahlaki dncelerin fikirleri vard. yi bir birleimdi. Bylece bu konuyla ilgilenmeye baladm ve bir dnem bundan etkilendim. Bu yzden psikoloji okumak iin niversiteye gittim. ncil almalarn braktktan sonra Bay Marsh' grmedim ama bunu yine devam ettirdim ve bazen insanlarla din hakknda konutum. Daha sonra yavaa unutulup gitti. Sonra bununla yaamann, bunu devam ettirmenin zor olduunu ve dindar insanlarla bulutuumda oturup onlar dinleyince "Bu tamamen samalk. Bunun doru olduunu
30. 30. 30 Yazlar dnmyorum." dediimi hatrlyorum. Bertrand Russell'in "Neden Hristiyan Deilim?" gibi kitaplarn okuyordum. Detaylar hatrlamyorum ama olduka ksa bir srede tm bunlarn yanl olduuna karar verdim. Ayn zamanda ahlak ve felsef yn koruyarak stnzdeki yk boaltabileceinize de karar verdim. Russell alternatif bir inanl idealizmi yaratmamda nclk etti. Daha dnyevi bir idealizmdi. Din olmadan da baz uygun olan grlere sahip olunabileceini farkettim. Ve bakire doum, mucizeler evrenin nasl olutuuna dair ilgin fikirler ve bunun gibi inanmas zor eyleri kesip atarak iyi eyleri srdrebileceinizi farkettim. Bylece dinin ilahi ykn atp istediiniz ynn srdrsnz. Benim de temel olarak yaptm ey buydu. Burada bir kriz domuyor mu? Yani metafiziksel geyi syrp onayladn ahlaki yn devam ettirmende? Benim durumumda deil. Sanrm bu dier insanlarn durumundan farkl. Russell'in teizmden k kendi tanmlamasyla son derece ac verici, travmatik, telafi edilemez bir evre. Tm hayatn bir ekilde bunun stesinden gelmekle urat. Bende olmad bu evre. Greceli bir ekilde kolayd. Kendiliinden bir anda oluverdi. Otobiyografimde de dediim gibi; deri deitirmek gibiydi derin dklr ve yeni bir deri elde edinirsin ve gzel grnr. Deri deitirirken bir rahatlama hissi var myd? Hayr, rahatlama demezdim buna. Sanrm bir hayal krklyd. Dinimin doru olmasn isterdim. Doru olmasn isterdim nk lmszln, erdemli insanlara dln olmayanlaraysa cezann olmasn isterdim. zellikle cezalar iyi olurdu. Bu dnyada adalet yok ve olmas gereken uygun bir yolla adaleti datan kozmik bir g olsayd iyi olurdu. Ahlaksz insanlarn baarl olup ahlakllarn olamamas hala da bende daimi bir fke ve ac kayna oluturuyor. Bu adan biraz hayal krkl oldu fakat yine de biraz nee vard. Russell'in, bence kendine ml ettii, tanrsz bir evrenin bir anlamda hayat dolu bir evren olduu ynnde bir tanmlamas var. Salkl bir eyler var bunda; canlandrc bir eyler var. Oysa varoluunuzun her ann izleyen hesaplayan, belirleyen bir eyin olmas fikri olduka bunaltc. Bu ekilde dnmek biraz skc. Pekala, anladm. O halde durum u; u an tamamen, olmay istediin bir filozof haline geldin. Bir filozof olarak gelitirdiin basite "deri deitirme" diyebileceimiz grn olduka beendim. imdi daha sistematik bir ekilde bu konuyu masaya yatr. Tanr fikrinin neden olaanst bir iddia olduunu akla. Bunun iin ilk argmanmz "kant yokluu argman"dr. Russell bunu, Yunan tanrlar yerine Hristiyanln Tanr'sna inanmak iin daha fazla hibir sebep olmadn syleyerek belirtir. Byle bir inan iin olumlu hi bir kant yok. Baka teorilerle aklanamayan doal olgular aklamak iin, Tanr fikrinin zorunlu olarak kabul edilmesini syleyen bir teori yok. nsanlar bazen; "mucizeler gerekleti" diyor. Mucizelerin gerekletiine dair geerli bir kant yoktur. Bunlar Tanr'nn varlna bamsz olarak inanma sebeplerinden ziyade Tanr'nn varln ncelikli olarak buna balayan muhakemelerdir. Bu adan kimsenin bir mucize gzlemlediine dair kant yoktur. Dnyada Tanr'y koulsuz kabul etmeden aklanamayan bir olgu yoktur. Yani Zeus ya da dier Yunan tanrlarna inanmak yerine "Tanr"ya inanmak iin yeterli bir sebep de yoktur. Olup olmamas bir kenara, inanmak iin bir sebep yok ortada. Burada u soru akla gelir; inanmamak iin bir sebep var m? Buna kar olumlu bir kant var m? Bunun iin ontolojik argman gibi iddialar var. - Hadi bize bundan bahset. - Ontolojik argman. Ho bir argmandr. Canterbury'li Anselm 15. yzylda bunu ortaya att. Tanr'nn tanmnn, Tanr'nn varln gerektirdiini sylyordu. Harika bir durum olurdu. Sadece Tanr'nn tanmlanmas bize Tanr'nn varln gstermektedir. Peki Tanr'nn tanm nedir? "Akla uygun en mkemmel varlk." Ya da "akla uygun en gl varlk" da eit lde iyi bir tanmlama. Sonra Anselm iddiasn yle srdrr dnn ki bu en gl veya en mkemmel varlk
31. 31. Yazlar 31 hi varolmad. O halde "O" varolu vasfndan yoksun olurdu ama varolu vasf bir eyi mkemmel ya da gl yapan bir eydir. Dolaysyla tanmlama ile birlikte en mkemmel varlk iin varolu vasf da gerekmektedir, bu yzden de Tanr vardr. Hadi bu iddiay ayrntl olarak inceleyelim. Tanr tanmn ele alalm. Tanr nasl tanmlanr? Tek boynuzlu at ile karlatralm. Tek boynuzlu at nasl tanmlanr? Tek boynuzlu at alnnda bir boynuz olan attr. Bu tanmlamadaki hibir ey tek boynuzlu atn varln gerektirmemektedir, gerektirmez de. Hadi Tanr'y tanmlayalm. En gl, en iyi, en bilgili varlk. Bunlar O'nun niteliklerinden bazlar. Ve herkes bu Tanr tanmna katlr. Demek ki tanmlamalardan biri O'nun en mkemmel varlk olduudur. O'nun zellii en u snrda ve en yksek mkemmelliktir. Tanr'nn tanm bu. Anselm unu diyor; Tanr olmasayd, o zaman O, byle bir varln varolduu durumdan daha az mkemmel hale gelmi olmaz myd? nk varolmak, varolmamaktan daha mkemmeldir. Varolmak varolmamaktan daha iyidir. Tanr olabileceinin en iyisi ve en stndr. Bu yzden O varolmaldr. Tanmlama ile birlikte Tanr vardr. Grkemli bir iddia fakat bunu duyan herkes iin de tamamen ikna edici deildir. "Bunda yanl giden bir eyler var" diye dnyorlar. ok ilgin bir argman. Pekala, bize neyin yanl olduunu anlat. te zorluk burada. Kimse tam olarak yanln ne olduunu saptayamad. Ben burada bana gre yanl olan eyi syleyeyim. Yine de mesele tamamen akla kavumaz. Bence burada ok elenceli bir ey var. Yanltc bir eyler sizi yakalar; "Tanr en mkemmel varlktr. Varolu mkemmelliin bir parasdr." Yzeysel olarak bakldnda mantkl gibi ancak gerekte neyi ifade ediyor? "Mkemmelliinin bir paras" Bunu "Hadi akla uygun en lezzetli yiyecei alalm" diyen biri ile karlatrmak istiyorum. "Akla uygun en lezzetli yiyecek" Bu bir anlam ifade ediyor mu? Yediim en lezzetli yemek? Hi iyi tanmlanmam. Akla uygun en lezzetli yemek ya da akla uygun en iyi futbol oyunu. Ne anlama geliyor bu? ok ak bir anlam olan ifade deil. Tanr'y en mkemmel varlk olarak tanmladmzda, mkemmel ile aslnda ne kastedildiini ortaya koymayz. En mkemmel varln anlam ne? O'nun en mkemmel renkleri olmadn biliyoruz nk hibir biimde renk vermedi. Ne anlama geldii hi ak deil. Her zaman "akla uygun en mkemmel F" gibi bir ifadenin anlaml olduunu dnemeyiz. Bazen anlamldr. Akla uygun en mkemmel genle tm alar tamamen 180 derece olan gen kastedilir. "Akla uygun en mkemmel ahlaki varlk?" Bunun anlam ne? ok iyi bir tanmlama deil. Bence yanl olan ey bu. Fakat bir ok felsefi argman gibi bir iddiay rtemiyor olmak o iddiay ciddi anlamda kabul etmen ya da saduyunu bu iddiaya gre ekillendirmen gerektii anlamna gelmez. Pekala, bu kadar ontolojik iin bu kadar yeter. - Peki tekisi iin ne dersin? - te sevdiim biri. Psikolojik olarak olduka nemlidir insanlar iin. Bu argman psikolojik adan muhtemelen daha nemli. nsanlar; "Tanr olmakszn bu hayat anlamszdr. Hani anlam nerede?" diye dnr. "Bo bir sinema oyunu her ey birbirinden anlamsz, amasz, deersiz." Buna verilecek ilk cevap hayat dnda, hayatn anlamn aramann zorunlu olmaddr. nclmz u; bu argmann varsaym insan hayat dnda bir varlk olmadan insan hayatnn anlamsz olduudur. Yani insan hayatnn anlam baka bir varla dayanmak zorundadr. Sorum u; varlklara anlamlarn ne verir? Tanr'nn hayatnn anlam nereden kaynaklanmakta? Bir ikilem, deil mi?
32. 32. 32 Yazlar Tanr'nn hayatnn anlam ya varoluuna dayal olarak aslen domutur ya da domamtr. Eer domusa demek ki kendiliinden anlaml bir hayat olabilir. Peki ya bizim hayatlarmz neden kendiliinden anlam kazanmasn? Anlamlar baka bir varla dayanmamaktr. Ancak dindar insanlar ontolojik iddiaya bile bakmakszn elde ettiimiz gerek deerlerin ve anlamlarn aslnda tpk yaratl iddiasnn bir eyin tasarlanm olduunu sylemesi gibi o eyin de anlamlara sahip olduunu ileri srmektedirler. Burada iki nemli nokta var. Biri, deerlerin varlnn kendiliinden Tanr'nn varlnn kant olduudur. Kant argman gibi. Dier nokta ise ahlakn yalnzca Tanr'nn emri, dilei veya istei zerine oluabileceine dayanan fikirdir. lk nokta iin unu syleyebiliriz topluma ait deerlerin Tanr'nn varlna dayandn sylemek iin. ortada bir neden yoktur. Neden olsun ki? Kulaklarn varln bir "neden" kabul etmek yerine. .Tanr'y kabul etmemiz iin mantksal bir gereke yok. nsan yaamnn ok eitli ynleri vardr: Sanat, deer, aile gibi bizi deerli klacak bir sr ey. Neden tm bunlar varln aklayabilmek iin Tanr nclne ihtiya duysun? ok daha kayg verici sorun; insanlarn Tanr onaylamadka, merulatrmadka ahlaksal olarak kesin bir kaynak grememeleridir. Burdaki nemli noktay grebilirsiniz. Platon'un "Euthyphro argman" olarak uzun yllar nce tartt bir durum var. Sokrates sayg duyulacak ekilde bu iddiann aksini ispatlamtr ve bu bylece devam etmitir. Varsayalm ki, ahlaki bir prensip olarak "almak yanltr". nsanlar "Neden yanl? almann neresi yanl?" derler. Cevap: "nk Tanr byle dedi". Tanr almaman emretti. Bu noktada Sokrates unu sylemeye alr diyolounda Tanr bu ahlaki kural nasl temel olarak belirler? Ahlak bir kural kendiliinden ahlak bir kural olarak vardr. Dardan bir emirle meruluk ve doruluk kazanamaz. rnein varsayalm ki yle bir kuralmz var: "ldrmek dorudur". Biri "Hayr bu doru deil. ldrmek yanltr" dedi. Dieri "Ama Tanr ldrmenin doru olduunu syledi" diye cevaplad. Bu sizi ldrmenin doru olduu konusunda ikna etmez. Eer Tanr doru olmayan bir eyin doru olduunu sylyorsa, Tanr yanlyordur. O, bir eyin sadece doru olduunu syleyerek, o eyi doru yapamaz. Tanr emirleriyle doru olan eyleri yanstmak zorundadr. Yapt ey budur. almak yanltr. almak ve ldrmek yanltr. Tanr bu yanltr diyor ve bu konuda hakl. Neden? nk bu iki ey de yanl. O, syleyerek bunlar "doru" klmaz, klamaz. Eer bu ok fazlaysa, Tanr'nn ahlakna sayg duymak iin sebep yoktur. Yani Tanr bizim spontane ve bize zg olan deerlerimizi kendine ml ediyor. Varsaymsal varln bize yanstp- inanlar merulatryor - Kesinlikle. Yani Tanr'nn bizim ahlakmz onaylamasna ihtiyacmz yoktur. Yasallatramaz da zaten. Onun grevi sadece neyin doru ya da yanl olduu konusunda bizi uyarmaktr. O ahlak olarak "yanl" olan bir eyi "doru" yapamaz. te yandan neyin doru ya da yanl olduu Tanr'nn zgr kararna veya kaprisine bal olamaz. nsanlar neyi ahlaksal olduunu grebilirler. Neyle ykml olduklarn bilirler. Fakat insan yaps zayftr. Arzularmza kar gszzdr. Her daim neyle ykml olduumuzu ok iyi bilemeyiz. Birok insan sululuk duygusuna kaplr. Sululuk insan zihninde olduka gl bir negatif zorlaycdr. nsanlar sululuk duygusundan nefret eder. Bu duygu ok ktdr. Bu yzden sululuu engellemek iin bir eylere ihtiya duyarsnz. Doru olduunu dndnz eyleri yapmaya ihtiya duyarsnz. Ama insan yaps zayf olduundan beri her zaman doru olduunu dndklerini yapmaz oldu. Tanr doru olan yapma konusunda br dnya ahlak gibi ekstra bir motive veriyor. Bu anlay sizi motive ediyor fakat bu motive krlgan olabiliyor. Geici, aralkl ve kolay krlan. Eer Tanr fikrini benimsiyorsanz size daha ekici gelebilir, daha fazla g verebilir ve doru olan kolayca yapabilirsiniz. Daha dzenli ve tamamen duyarl olabilirsiniz. Akla yatkn bir durum. Mantksz deil, neyse, bir ateist belki bizim veya insanlarn Tanr'ya ihtiya duyduumuzu dnebilir. nk onlar Tanr olmadan doru olan yapmazlar. Ben bizzat buna inanmyorum.
33. 33. Yazlar 33 Bence insanlar, dindar ahlaknn syledii gibi ahlaktan yoksun deiller. Bence ou insan normal artlarda doru olduunu dndkleri eyi yapacaklardr. Her zaman yapmayacaklar ama normalde yapacaklardr. Tanr'ya ihtiyalar yok. Ahlak desteki olarak Tanr'yla yaayan ve ahlak deerlerini O'ndan alan insanlar Tanr'ya inanmay braktklar zaman pheci biri olarak da ahlakl olmann ok zor olmadn hissederler. Aslnda bu daha iyi bir durumdur. nk Tanr fikrinde ayartc bir blm var. Tanr'nn seni dllendirecei ve iyi duruma getirecei dncesiyle bir eyleri iyi olarak yapyorsun. te bu ayartc bir dncedir. Bir eyi sadece iyi olduu iin iyi olarak yapmak daha iyidir. Bir eyi iyi olarak yapmann tek sebebi budur. Bu fikir daha samimi hissettirecek. "Tanr benden memnun olacak. Bunu yaptm." Ahlak bu ekilde bir ykmllk olmamaktadr. nerilen eitli argmanlar tartmak Tanr'nn varl tartmalarna benzemektedir. Colin'e inanmamak iin en iyi sebeplerin ne olduunu sordum. Buna kar srlen en klasik argman "Ktlk problemi"dir. Dindar insanlar bile rahatsz etmektedir bu. yle anlataym; Tanr her eyi bilen, en gl ve en iyi olan varlk anlamna gelmektedir. Peki ac ve znt neden dnyada var? Tanr neden buna izin veriyor? Tanr en iyi olansa, her dzgn insan gibi, ktln olmasnn olmamasndan daha kt olduunu bilir. Yine de olmasna izin verir. Eer bunu deitiremiyorsa sorun yok. Fakat en glyse ve dindarlarn bize anlatt gibi tm zamanlar kullanabiliyorsa neden bir ocuun lmesinin veya mahkuma ikence edilmesinin nne gemiyor? Yapmyor. Yine de Tanr'nn tamamen kt biri olduunu kabul etmek istemiyorsunuz. Aklnza uyan sonucu izebilirsiniz. Ancak bu tutarsz iki karasteristik olaydan baka size ne bunu kabul ettirebilir ki. O, en iyi ve en gl en bilgili nk olan her eyi bilmek zorunda. Ama en iyi ve en gl ile ktln varl birbiriyle badamamaktadr. Dini savunanlar standart olarak u cevab verirler "Tanr insana zgr irade verdi." Peki, gelinecek korkun sonucu bile bile neden byle yapt? Olduka kt bir eydi bu. Ama hadi bunu bir kenara koyalm. Argmandaki temel sorun dnyadaki tm ktlklerin insan iradesinin sonucu olmamasdr. ou insan iradesine baldr. Fakat olmayanlar da vardr doal felaketler ya da hastalklar kazalar. Bu eit eyler insanlara ok byk aclar ektirebilir. Birinin genetik bir hastalkla domasnda insanlar hibir rol oynamyor. Doadan geliyor bu hastalk. Ya da bize anlatldna gre, Tanr'dan geliyor. Yani Tanr dnyay masum insanlarn kanlmaz olarak ac ekebilecei bir yer olarak yaratt. Burada inanl insanlarn yle bir iddialar olabilir Tanr bunlar insanlarn zgr iradelerini kullanarak en iyi ekilde aabilecekleri bir engel olarak yaratt. Ben her zaman bunun, bizi kat kalpli yapacan ve ahlakszla srkleyeceini dndm. Bir adamn ok hastalkl ve masum bir ocuu olduunu dnn ve Tanr da kalkp diyor ki: "Benim aslnda birilerini snamam gerekiyor byle bir engel koyulmas gerekiyor. Bu kk kzla uraacam bakalarn snamak iin ona korkun bir ac ektireceim." Eer herhangi bir insan sana ne yaptn sorsa ve sen de "Benim kararlarma inann, benim ilmim bu, birilerini snamam gerekiyor onlarn ahlakn ykseltmem gerekiyor bu yzden ocuklarna inanlmaz derecede korkun eyler yapacam." deseydin, senin dnyadaki en kt insan olduunu dnrdm. Tanr neden olmasn? Bunlarn aynsn Tanr yapyorsa, O'na kar da sayg duymam. Bu olduka kt bir ey. Tanr byle yapmamal. Tanr insanl nemsiyorsa bunlarn olmasna izin vermemeli. Bu argman tartmak her iki taraf ve dindarlara kar neden hala da bir ok insann inanmaya ihtiya duyduu konusuna getirir bizi. Ben birinin bunu aklamak iin ok iyi bir fikri olduunu sanmyorum. zellikle neden bu kadar uzun vadeli inan besledikleri konusunda. Bence bu lm fikriyle lmden sonra yaamla, cennet dlleri ve cehennem cezalar ile ilgili bir durum. Sanrm bir eit kozmik yalnzlk duygusu. Bunun arkasnda duran ey bu. Yalnz olduumuz ve kimsenin bizi nemsemedii fikri, kabul edilmesi zor bir fikirdir.