1. 1. YAZILAR 27 2014 hramczde Hac smail Hakk ALTUNTA
2. 2. SBN: ismailhakkialtuntas@gmail.com http://ismailhakkialtuntas.com Dizgi : H. smail Hakk Altunta Kapak : Bask- Cilt : 2014
3. 3. Yazlar 3 nternetteki sitemiz http://ismailhakkialtuntas.com/ da 2014 ylarnda okuyucularmzla paylatm yazlardan bir ksmdr. Yazlarda sra gzetilmedi. Deiik konular pe pee yazld. Bu ekilde okuyan asndan fazla sknt oluturmayaca dnld. Tevfik ve inayet Allah Teldandr. hramczde smail Hakk ALTUNTA Esenler /stanbul Balang: 26. 11. 2014 Biti : 09. 12. 2014
4. 4. 4 Yazlar
5. 5. Yazlar 5 indekiler SYONZM VE TRKYE- DR. THEODOR HERZL GNLKLER 1. BLM 10 GR................................................................................................................................................................ 10 HOVEVEY SYON (Siyon klar)............................................................................................................... 16 POLTK SYONZM ..................................................................................................................................... 17 THEODOR HERZLN GNLKLER............................................................................................................ 17 SYONZM VETRKYE- DR. THEODOR HERZL GNLKLER 2. BLM 67 SYONZM VETRKYE- DR. THEODOR HERZL GNLKLER 3. BLM 111 THEODOR HERZLDEN SONRA ................................................................................................................. 183 SENTEZC SYONZM ................................................................................................................................. 184 HAYM WEZMANN.................................................................................................................................... 184 BALFOUR DEKLARASYONU ...................................................................................................................... 186 MANDA DARESNDEN SRAL DEVLETNE............................................................................................. 188 BR RYANIN ZNDE- FHAMUL-YEHUD- SAMUEL B. YAHYA EL MARB 190 BRNC KTAP ........................................................................................................................................... 190 SAMUEL B. YAHYA EL-MARBNN SLMA GR VE RYASINI HZ. RASLLLH SALLALLH ALEYH VE SELLEME ANLATMASI ............................................................................................................ 191 KNC KTAP ............................................................................................................................................. 200 NC KTAP .......................................................................................................................................... 209 SONU............................................................................................................................................................ 226 31 MART'TAN 232 ABDLHAMDN PARMAI VAR MI? ...................................................................................................... 232 31 MART'TA PRENS SABAHATTN........................................................................................................... 232 SULTAN REAT'IN AIKLAMASI ............................................................................................................... 232 VAHDETTN DE, 31 MARTILARIN SAFINDAYDI.................................................................................. 233 ABDLHAMlT 'N ROL.............................................................................................................................. 233 XII. KNC 31 MART DENEMES ERAT VE NGLZ ASKER STERZ ........................................... 235 FTZ MAURICE VE TYRELL SAHNEDE ...................................................................................................... 235 BR MOSSAD AJANININ TCARET SIRLARI 238 HEDEF SEMEK VE BAARMAK ................................................................................................................ 239 ZAMANLAMA NASIL YAPILIR .................................................................................................................... 244 GC NE ZAMAN KULLANMALI ................................................................................................................ 245 SESSZLK NASIL MTTEFKNZ OLUR................................................................................................... 248 HBR EY VARSAYMAYIN...................................................................................................................... 253
6. 6. 6 Yazlar KAZANAN TAKIMIN SKELET................................................................................................................... 257 KAZANAN TAKIM ........................................................................................................................................ 257 DL YKSEK BR MSYON N TAKIM SEMEK .............................................................................. 260 TAKIMIN SEM.......................................................................................................................................... 260 SADELK ........................................................................................................................................................ 261 SAHTEY GEREK GB GSTERMEK ....................................................................................................... 263 SAHTENN GEREKL.............................................................................................................................. 263 BAARI N TEMEL NASIL HAZIRLANIR ................................................................................................ 266 TEMEL HAZIRLAMAK................................................................................................................................ 266 NEDEN MESLEKTALARINIZLA BENZER OLMALISINIZ........................................................................ 269 UYUM SALAYIN.......................................................................................................................................... 269 NE ZAMAN VE NASIL ROL OYNANIR......................................................................................................... 273 ROLLER ......................................................................................................................................................... 273 OLUMSUZ BR CEVABI NASIL LEHNZE EVRRSNZ ........................................................................ 275 OLUMLU HAYIR ........................................................................................................................................ 275 NASIL VE NE ZAMAN CRETL DAVRANMALI ........................................................................................ 278 CESARET: SLAH DEPOSU .......................................................................................................................... 278 NASIL LDERLK YAPILIR........................................................................................................................... 281 LDERLK ...................................................................................................................................................... 281 KT DURUMLARI NASIL LEHNZE EVRRSNZ.............................................................................. 283 ELDEN GELENN EN YSN YAPMAK ...................................................................................................... 283 ZARARINIZI NASIL VE NE ZAMAN KISMALISINIZ .................................................................................. 286 ZARARI KESMEK.......................................................................................................................................... 286 MUSEVLERE IKAR YOL 294 NSZ............................................................................................................................................................ 294 MUSEVLER VE FLSTN MESELES.......................................................................................................... 299 BUGNK FLSTN FKR.......................................................................................................................... 301 BUGNK MUSEV NESL........................................................................................................................... 302 MUSEVLERE BR KAZ ............................................................................................................................... 303 MUSEVLER VE ARK LEM ..................................................................................................................... 305 MUSEVLER VE ARAP LEM ..................................................................................................................... 306 MUKADDES KTAPLAR............................................................................................................................... 306 TEKML DEVR ......................................................................................................................................... 308 HER MMETN HEDEF .............................................................................................................................. 308 MMNLER BIRLIGI.................................................................................................................................... 309 AYRILIK GAYRILIK ...................................................................................................................................... 310 MUSEVLERE FENA GZLE BAKANLARA BR KA SZ......................................................................... 310 HAZRET SANIN VAZFES ....................................................................................................................... 311 KARILIKLI FENA NETCELER................................................................................................................ 316 YANLI YOL................................................................................................................................................... 317 STKRARSIZ POLTKA IKMAZI............................................................................................................. 317 DNYA MUSEVLERDEN MSTAN MDR?.......................................................................................... 318 NSAN VE CEMYET...................................................................................................................................... 319 CEMYET NZAMI......................................................................................................................................... 320 CEMYETN HUDUDU.................................................................................................................................. 320 MUKADDES MEFHUMLAR.......................................................................................................................... 323 SAHASI ...................................................................................................................................................... 323 FTNE, FESAT HAKKINDA .......................................................................................................................... 323 NETCE: ......................................................................................................................................................... 327
7. 7. Yazlar 7 TESELL ESASLARI.................................................................................................................................... 328 OSERO NERO LD 329 KOMPLO TEORSYENLERI VE KYLLER ............................................................................................... 330 BYYEREK KLECEZ....................................................................................................................... 331 ORTADOUDA BARI OLMAZ .................................................................................................................. 332 SLM ARJANTN'DE................................................................................................................................... 333 SOL, KEMALZM' TERK EDEBLECEK Mi? .............................................................................................. 333 LKEY KM YNETYOR?.......................................................................................................................... 334 HALK POLTKACIYA NYE SAHP IKMAZ? ........................................................................................... 335 STHBARAT ZOR TR.............................................................................................................................. 336 EKONOMNN GRNMEYEN YZ ......................................................................................................... 337 YANLI GEREKELER.................................................................................................................................. 337 OSERO NERO LD.................................................................................................................................... 338 MAFYA AHLKI VE KAPTALZMN RUHU 340 NGLZCE BASKIYA SONSZ..................................................................................................................... 340 LMSZLE KARI EBEDYET 356 HAKKAT/DORULUK VE SYASET 360 ZGRLK NEDR? 386 ULUSLARARASI TERRZM: GRN LE GEREK 405 NOAM CHOMSKY 405 TERRZM KAVRAMI.................................................................................................................................. 406 TERRZM LE SYASAL KLTR ............................................................................................................. 407 1980LERDE ULUSLARARASI TERRZM................................................................................................ 412 RESM VEBADAN NCE............................................................................................................................... 414 L: PARA BLK TERRZM ............................................................................................................. 417 TERR LE DREN .................................................................................................................................... 419 TERR LE MSLLEME ............................................................................................................................... 424 DORUCULUKTAN RETSEL GEREKLLE ....................................................................................... 425 TOTALTARZMN KAYNAKLARI- ANTSEMTZM 428 HANNAH ARENDT EVREN BAHADIR SNA ENER 428 Roger Martin Du Gard ................................................................................................................................ 431 BRNC BLM ........................................................................................................................................... 431 KNC BLM.............................................................................................................................................. 439 NC BLM .......................................................................................................................................... 475 YAHUDLER VE TOPLUM............................................................................................................................ 475 KUDRETL BYC [BENJAMN DSRAELNN KARYER] ................................................................. 488 ERDEMSZLK VE SU ARASINDA............................................................................................................. 498 DRDNC BLM .................................................................................................................................... 507 DREYFUS DAVASI ........................................................................................................................................ 507 RAMAYANA RAMANIN AYNASI - VALMK 536 RAMAYANA DESTANINI YARATAN ADAM....................................................................................................... 537 HRSTYANLIKYAHUDLK ATIMASININ ANLAMI NEDR? 545
8. 8. 8 Yazlar SLAM ATIMA ALANININ NDE M OLACAK?................................................................................... 546 THE RAINS CAME YAMURLAR GELNCE (HND RYASI)-LOUIS BROMFIELD 552 HNT RYASI / The Rains of Ranchipur (1955)................................................................................................ 555 MEHUR ADAMLARIN MEHUL TARAFLARI- DALE CARNEGE 556 Nizam Hayderabad ..................................................................................................................................... 556 BR ZAMANLAR AMBALAJ SANDIKLARINDA YATARDI. SONRA BR LH GB TAKDS EDLD 558 MESH, MLD GN DOMAMITI 559 TEKNE LKN SORUTURMA -MARTN HEDEGGER 562 1-Heidegger'in 'Dnme'si zerine................................................................................................... 562 2-Bat Felsefesi ve Modern Teknik....................................................................................................... 566 3-eviri zerine......................................................................................................................................... 576 TEKNE LKN SORUTURMA ............................................................................................................. 581 PSKOLOJK HAREKT 605 KNC DNYA HARB VE NAZ PROPAGANDA MAKNES 615 DERN DEVLET, MER LTF METE -MAHR KAYNAK 621 (MER LTF METE)................................................................................................................................. 622 DERN DEVLETN TANIMI VE LEV ....................................................................................................... 622 DERN DEVLETN TRKYEDEK GEM............................................................................................. 625 DERN DEVLET KMLER KULLANIR? ...................................................................................................... 631 GZL SERVSLER NASIL YAPILANIR VE ALIIRLAR? .......................................................................... 633 ( Mahir KAYNAK)....................................................................................................................................... 641 DERN DEVLET VE DEMOKRAS................................................................................................................ 641 Derin devletin unsurlar nelerdir? Nasl bir yapdr derin devlet?.......................................... 642 Derin devletin zellii nedir? .......................................................................................................... 643 Siyasi erke bal mdr?..................................................................................................................... 643 Hangi derin devletin ii bu? ............................................................................................................. 643 Btn dnyada herkes Bushun seileceini hemen hemen biliyordu zaten......................... 643 Devletlerin bir psikolojik harekt merkezleri var. Bu psikolojik harekt merkezleri istedikleri gibi btn dnyaya yn verebilirler mi?............................................................................ 643 Buna bir rnek verebilir misiniz?................................................................................................... 644 Peki, bu g odaklarn belirleyen kiiler kimdir, akademisyenler mi, i adamlar m? ..... 644 GZL SERVSLER DERN DEVLET BRMLER MDR? .......................................................................... 645 TRKYEDE DERN DEVLET SREC ....................................................................................................... 649 DEOLOJK SLMDA MARKSZM ESNTLER 662 RZGRLARA AIK..................................................................................................................................... 663 DNYADA YEN DNEM- MAHR KAYNAK 668 AMERKA BRLEK DEVLETLER ............................................................................................................ 669 NGLTERE .................................................................................................................................................... 682 RUSYA............................................................................................................................................................ 684
9. 9. Yazlar 9 RAN-RUSYA ................................................................................................................................................. 688 AVRUPA BRL.......................................................................................................................................... 690 N.................................................................................................................................................................. 692 JAPONYA ....................................................................................................................................................... 693 PAKSTAN ..................................................................................................................................................... 695 AFGANSTAN ................................................................................................................................................ 696 RAN............................................................................................................................................................... 697 ERMENSTAN................................................................................................................................................ 698 GRCSTAN................................................................................................................................................... 699 SUUD ARABSTAN...................................................................................................................................... 699 MISIR ............................................................................................................................................................. 700 SUDAN ........................................................................................................................................................... 701 KUZEY AFRKA............................................................................................................................................. 701 IRAK............................................................................................................................................................... 702 SRAL............................................................................................................................................................ 703 yle anlyorum. srail zamanla, normal bir devlet haline gelecek, belki atmalardan uzak kk bir devlet olacak, birok Yahudi de srailden g edecek... zellikle Trkiyeye... .......... 703 FLSTN ........................................................................................................................................................ 703 TRKYE ....................................................................................................................................................... 703 DOST GRNEN DMAN ........................................................................................................................... 707 DNLER ARASI DYALOG HEYKELNE BR DAHA 710 Haber:............................................................................................................................................................ 710 YORUM .......................................................................................................................................................... 711 DERN MLLET MANFESTOSU- MER LTF METE 713 DEPREMN DE SORUMLUSU YARGI.......................................................................................................... 713 YARGICIN YARGIYA ETT ....................................................................................................................... 714 DNCE YAPISINDA DEM................................................................................................................. 716 TRKN YEN 'KIZILELMASI................................................................................................................... 718 KARYER DN .............................................................................................................................................. 720 BYK ORTADOU, KK TRKYE .................................................................................................... 721 VANUNU GN............................................................................................................................................. 723 TEKRAR ZLENLMES GEREKEN FLMLERDEN.................................................................................... 725 NATURLIGE BRILLER (2001) VE THEY LVE / YAIYORLAR (1988) 730 HOW GREEN WAS MY VALLEY -VADM O KADAR YELDK (1941) 731
10. 10. 10 Yazlar SYONZM VE TRKYE- Dr. Theodor Herzl GNLKLER 1. BLM Hazrlayan Do. Dr. Yaar KUTLUAY GR Siyonizm ve Siyonist kelimelerinin ok eski bir tarihi vardr. kibin yla yakn zamandr kullanlan ve grne gre daha da kullanlacak olan bu kelimelere verilen anlamlar bilhassa Trkede ok deiik ve ekseriya da yanltr. Siyonizm ve Siyonistin ne olduunu bilmek iin nce Siyon un ne olduunu bilmek, bunun iin de milattan 12 yzyl geriye giderek Msrda Hazreti Musa (brani dilinde Moe) ve Firavun arasnda balayan mcadeleden itibaren Yahudi tarihine ku bak bir gz atmak lzmdr. Milattan nce 1200 yllar civar, tamamen kesin olmamakla birlikte, Hazreti Musann bisetinin yani peygamberliinin balad yllardr. O devirlerde srailoullar Msrda esir olarak bulunuyorlar, ok daha nceden Hazreti Yakub ve olu Hazreti Yusuftan tevars ettikleri t e v h i d dinine sarlarak putperest msrllar arasnda yayorlard. Gerek Ahdi Atikte ve gerek Kurn- Kermde oradaki hayatlar hakknda pek ok eyler anlatlmaktadr. Firavunun grd bir rya zerine, doan btn Yahudi erkek ocuklarnn ldrlmesini emretmesi, o sralarda doan Hazreti Musann ise bizzat Firavunun saraynda bytlmesi mehurdur. Genlik yllarnda bir msrly kazaen ldrnce korkarak Msrdan kaan Hazreti Musa Tr- Sinada lh vahye mazhar olur ve kardei Harun ile beraber tekrar Msra, Firavunun diyarna onu hak dine davet etmek vazifesiyle gider. Bu vazifenin mahiyeti hakknda Kurn- Kerm ile Ahdi Atkin elimizde bulunan mensuh nshasnn ifadeleri arasnda farklar vardr. Gayemiz iki din arasndaki gr farklarn tespit olmad iin burada tamamen Yahudi ananesindeki silsileye sadk kalarak olaylarn gelimesini greceiz. Hazreti Musa eitli mucizeler gstererek srailoullarn Firavunun elinden kurtarm ve yine mucizev bir ekilde Kzldenizden geirerek Msrdan karmtr. Bugn Sina dann bulunduu lde kavmi ile krk yl kadar dolaan ve Tevrat tebli eden Hazreti Musa bu sreyi yeniden bir millet yaratmak iin kullanmtr denebilir. Kle hayatna alm bir kavme millet hviyeti vermenin imknsz olduunu grnce gzlerini yeni nesle evirmi, onlar belirli prensipler dairesinde eiterek deta yeniden yaratt bir kavim ile kuzeye doru hareket etmitir. Hedef kendilerine Vadedilmi Toprak. Arz- Mevd yani bugnk Filistindir. Hazreti Musa daha eria vadisinde iken, Filistine giremeden vefat edince halefi Youa kavmin bana gemi ve bu topraklarn asl sahipleri Filistleri kovarak kendileri yerlemilerdir. ilo ehri yaknnda Gerizim danda kurbanlarn takdim edebilecekleri bir Mezbah ina etmilerdir. Ananeye gre din emir ve nehiylere hakkiyle riayet etmedikleri iin Allah Filistleri bunlarn bana musallat etmi ve M.. 1100 yllarnda Yahudiler yenil- miler, memleketten kovulmular ve mezbahlar da yklmtr. Ahdi Atkin eitli yerlerinde Yahudilerin dinden uzaklamalar ve Allahtan baka ilah edindikleri iin cezalandrldklar anlatlr. O sralarda gelen Samuel adl nebileri bunlar tekrar slah ile eski itikatlarna dndrr, birlii yeniden kurar. Saulun riyasetinde bir krallk kurarlar. M.. 1015 ylnda tahta geen Hazreti Davud (David) bugnk Kuds baehir yapar. Krallk en muhteem devrini Hazreti Sleyman devrinde yaar. Hrika kuvvetlerin sahibi olan Hazreti Sleyman
11. 11. Yazlar 11 baehir Yerualaymda (Kuds) mehur Sleyman Mabedini Siyon Dann zerinde ina ettirir. Bu mabede Yahudi ananesinde Beyt Hamikda (Kutsal Ev) denilir. Allah tarafndan seilmi ve Hazreti Sleymana bildirilmi olan yerde ina edildiine inanlan Mabedin Yahudi dinindeki yeri pek byk ve nemlidir. Bina edildii yer bugnk Kudste mer Camiinin bulunduu sahadr ki zamanmza ancak bir tek Bat Duvar intikal etmi bulunmaktadr. Yahudilerin Alama Duvar diye tannan bu duvar halen durmakta ve ziyaret edilmektedir. Mukaddes kitaplar olan Ahdi Atkde ve bunun ilk be kitabn tekil eden Tevratta, yerine getirilmesi sadece Mabedin varlna dayanan yzlerce emir bulunmaktadr. Mabed, buradaki Bakohen ve Kohenlerin yani din adamlarnn gerek kurbanlar, gerek dier takdimeler ve bilhassa vergilerin toplanmasnda grevleri bulunmaktadr. Belirli ibadetler ancak Mabed ve Bakohenin varl ile mmkn olabilmektedir. Dolaysiyle Mabed olmakszn Yahudi dininin vecibelerinin ifasna imkn yoktur. Bu Mabed M.. 586 ylnda Babil Kralnn Filistini igali srasnda ykld ve Yahudiler esir olarak Babilonyaya yani bugnk Iraka gtrldler. Tarihteki mehur Babil Esareti Devri budur. Yetmi yl devam etmitir. rann Babilin hkimiyetine son vermesi ve mparatorun Yahudilere ltufkr davranmas sonucu tekrar Filistine gelen Yahudiler 70 yl sonra M.. 516 ylnda Mabedi ikinci defa ayni yerde yeniden ina ettiler. lk Mabedin o zamana kadar duran temelleri ve duvarlar aynen muhafaza edildi. Tarihte kinci Mabed Devri diye tannan bu devirde M.. 332 ylnda Byk skenderin Dou Seferi srasnda bamszlklarn yeniden kaybettiler. skender sadece siyas hakimiyetlerine son vermi fakat din ilerinde tamamen serbest brakmt. Fakat ani lm zerine bu blgeye hkim olan Ptoleme Soter idaresinde Yahudiler rahat durmayp isyan etti- ler. Ptoleme Soter isyan iddetle bastrd ve byk bir ksmn esir olarak Msra gtrp skenderiye ehrine yerletirdi. Sonra da din ilerinde yeniden serbesti tand. skenderiyedeki Yahudi cemaatinin dnce tarihinde nemli bir yeri vardr. Yeni-Eflatuncu grn vatan, Philonun yetitii muhit burasdr. Filistin blgesinin yeni hkimi mparator Antiyokus Epifanes daha nceki msaadeleri iptal edip, Yahudi dinini ortadan kaldrarak yerine yunan dinini ipka faaliyetine giriti. Her ehre stadyumlar, tiyatrolar ve tapnaklar ina ettirerek halk yunan tanrlarna ibadete zorlad. Yahudilerin bir ksm bu srada yunanlamakla beraber, dine sadakatla bal olanlar da vard. Bunlar nceleri pasif mukavemete baladlar. Khin Matityahu ve oullarnn baa gemesiyle isyan mahiyeti kazanan Makabi harekt M.. 157 ylnda baar kazand ve Makabi Devleti kuruldu. Halen dnyann eitli yerlerinde Yahudiler tarafndan kurulan Makabi Cemiyetleri ismini buradan almaktadr. Bu hkimiyet Roma mparatorluunun fetihleri sebebi ile pek uzun mrl olamad ve M.. 37 ylnda sona erdi. Roma, Herodu balarna kral tayin edip din ilerinde de serbesti tand. Fakat Yahudilerin her frsatta isyan etmeleri zerine Titus kat harekete girierek M.S. 70 ylnda Mabedi yerle bir etti, ounu kltan geirdi, kalanlarn ounu da dnyann drt bucana sevkederek esir pazarlarnda sattrd. Mabedin Babil Krall ve Romallar tarafndan tahripleri, calib-i dikkattir ki ayni ayn ayni gnnde (9 Ab) vaki olmutur. Bu gn Yahudi dininde en byk yas gndr.
12. 12. 12 Yazlar Mabedin ortadan kalkmas ve birka ehirdeki kk cemaat hari btn Yahudilerin datlmalar ile dinin de ortadan kalkmasndan endie eden din bilginleri derhal Yohanan Ben Zekkayn bakanl altnda Yavne ehrinde toplanarak bir okul aarlar ve retime balarlar. Bu okul birka yzyl Yahudilerin din merkezi olarak hizmet grr. Bundan sonra din merkezlik Irak Yahudilerinin kurduklar akademilere geer. Filistindeki Talmuddan sonra Babil Talmudu burada tedvin edilir (499 yl). Ahdi Atikten sonra dinin kaynan bu kitaplar tekil etmektedir. Bu arada eski bir Yahudi mezhebi tarafndan kurulmu olan Sinagog (Havra) messesesi dinde Mabedin yerine ikame edilir. Yabanc diyarlarda Srgnde bulunulduuna nazaran din emirlerin nasl yerine getirilecekleri hususunda kararlara varlr ve bugn yaad ekliyle Ortadoks Yahudilik kurulur. te bu andan itibaren de Siyonizm ideali doar. Siyonizm, en geni anlam ile, Arz Mevd yani Filistin dndaki btn Yahudileri yine orada toplamak ve sonra da Sleyman Mabedini Siyon Da zerinde yeniden ina etmek idealidir eklinde tarif edilebilir. Tevrat ve Ahdi Atkin mahiyeti icab, Yahudilikte din ile devleti kesinlikle biribirinden ayrmak imknsz grnmektedir. Bu itibarla din bamszlktan hemen sonra siyas bam- szlk da art bulunmaktadr. Daha Mabed romallar tarafndan tahrip edilip din serbestye son verilmezden nceki yllarda sahneye kan baz kimseler Mesih olduklarn iddia ederek Yahudileri evrelerinde birlemeye arm ve siyas bamszlk iin uramlardr. Bu kimseler Ahdi Atkin eitli yerlerindeki Mesih grne istinat etmekte idiler. Kitapta anlatlan bu gr ok mbhem ve dolaysiyle her trl tevile msaittir. Mesel yle cmleler vardr: srail zerine hkmdar olacak adam bana senden kacaktr; onun k eski vakitten, ezel gnlerdendir. Ey Siyon Kz! Byk sevinle co, ey Yerualaym kz bar, ite kraln dildir ve kurtarcdr, alak gnll ve bir eek zerine, evet, eek yavrusu zerine binmi sana geliyor. Burada geen Siyon Kz ve Yerualaym Kz deyimleri brani dilinde srailoullar anlamndadr. Dier bir ibare de yledir : te rabbin byk ve korkun gn gelmeden nce ben size Peygamber Eliyahuyu gndereceim. Byk ve korkun gn kyamet gndr. Hristiyanlara gre Ahdi Atkin Mika, Zekeriya ve Malaki kitaplarnda bu ekilde anlatlan ve haber verilen Hazreti sadan bakas deildir. O, ananelerine gre, gerekten bir beyaz eek yavrusuna binerek zuhur etmi, ama Yahudiler ona inanmamlardr. ddialarna gre Mabedin tahribinden sonra hristiyanl kabul eden bir ksm Yahudiler deliller gstererek sanm Mesih olduunu ispat etmiler ve Romann zulm ile Mabedin tahribinin asl sebebinin M e s i h i kabul etmemelerinden dolay lah cezay hak etmi olmalar olduunu sylemilerdir. Tarih gerek udur ki, mnferit vakalar dnda Yahudiler genellikle say sahte mesih saymlar ve hibir zaman kabul etmemilerdir. Bununla da kalmamlar, hristiyan inancna gre, onun aleyhinde almlar ve sonunda armha gerilmesine sebep olmulardr. Onun iin Yahudiler lnetlenmilerdir. Bu lnetten sonra gelen nesiller de kurtulamamlardr. Gn- lk ibadetlerde Yahudiler iin okunagelen bu lnetleme beddualar u son yllarda Papann emriyle dua mecmualarndan karlmaya balanmtr.
13. 13. Yazlar 13 sann mesih olduu hususu Yahudilerce kabul edilmeyince Mesihin gelmesini beklemeye devam etmeleri tabii idi. Nitekim miladn 44. ylnda Theudasn zuhur ettiini gryoruz. Roma valisinin gnderdii svariler tarafndan kltan geirilen Theudas ve taraftarlarndan sonra 55-60 kadar mesih iddiacsnn bir yzyldan ok daha az zaman iinde zuhur ettii eski kaynaklar tarafndan bildirilmektedir. Mabedin tahribi ve Yahudilerin byk ounluunun srlmesi zerine mesihlerin de aras yarm yzyl kadar kesilmitir. 132 ylnda ortaya kan Bar Kohba Filistinde Romaya kar giritii mcadeleden galip kt ve bamsz bir Yahudi Devleti kurmay baard. Din lider Rabbi Akiba, Tevratn Saylar kitab ile Talmudta bulunan u cmlelerin Bar Kohbaya iaret ettiini, onun beklenen Kral-Mesih olduunu iln etti: Yakuboullarndan (Yahudilerden) bir yldz kacak ve srailden bir sa kalkacak, bir utan bir uca kadar Moab (dman) vurup kracak, btn mtecavizleri ezecek, Ben gkleri ve yeri sarsacak, dnyadaki krallarn talarn ykacam. Bar Kohba devleti kurduktan yl sonra romallarla savarken ldrlnce herey bir kere daha sona ermitir. Bar Kohba hareketinin dourduu hayal sukutu tam yz yl devam etmitir. Btn gzler ufuklarda kendilerini yabanclarn hakimiyetinden kurtaracak m e s i h i beklemektedir. Bu defa Filistin dnda, Girit adasndaki Yahudi cemaati ierisinden Moe zuhur etti. Moe, kendisinin vaktiyle srailoullarm msrllarn esaretinden kurtaran Moe (Hazreti Musa) ile ayni ahs olduunu, Allahn kendisini srailoullarm yeniden kurtarmak zere gkten yeryzne indirdiini, kavmi tpk Kzldenizden geirdii gibi bu defa da yrtp Akdenizden geirip Filistine gtreceini iddia ve vadediyordu. Girit Adas Yahudileri derhal ilerini tasfiyeye girimiler ve Mesihin hareket iaretini beklemeye balamlard. Mesih a balamak zere olduuna gre para ve altnn lzum ve deeri kalmyordu. Belirli gn gelince Moe adann jssz bir burnunda kavmini toplam ve oradan denize atlamalarn emretmiti. Ellerindeki altn ve paralar mesihe teslim eden byk bir ounluk emre uyarak atlayp Akdenizin dalgalar arasnda kaybolmular, civardaki balklarn yardm ile kurtulan bir ksm ise aldatldklarn anlaynca Moenin kendilerini aldatmaya memur eytan olduuna hkmetmilerdi. Zira Moe, btn aramalara ramen ele geirilememi, altnlarla beraber kaybolmutu. Moe tecrbesinden yzyl sonra kmaya balayan bir sra mesihin gayesi Yahudileri mslman hkimiyetinden kurtararak Filistine gtrp orada devlet kurmak olarak grn- mektedir. Emevi Halifesi kinci merin (717-720) zamannda Suriye Yahudilerinden Serene faaliyete gemi, kavmini uurarak gtrp devleti Filistinde kuracan vadetmiti. Yakalanp Halifenin huzuruna gtrldnde Srf Yahudilerle elenmek iin byle hareket ettim deyince cezalandrlmak zere kavmine teslim edilmiti. Sereneden az sonra, Abbas hkimiyetinin ilk yllarnda devletin geirdii sarsnt ve dahil isyanlar frsat bilen ran Yahudilerinden Ebu sa Isfahan ve muakkibi Yudgn zuhur etmiler, ayni iddialar ileri srmler ve kltan geirilmilerdir. Ebu sann evresinde toplananlarn onbinleri at bilinmektedir. Bu mesihler arasnda en enteresan 1140-1160 yllar arasnda ortaya kan David Alroy veya arapa ismiyle bn erRuhdir.
14. 14. 14 Yazlar kinci hal seferi ile Dou dnyasnda meydana gelen kargaalk, Filistinin hristiyanlar tarafndan zaptedilmi olmas, Abbs hilfetinin zayflamas srasnda bn er-Ruh ortaya knca Yahudiler de bu arada kurtulacaklarna inanm ve ona drt elle sarlmlard. bn er-Ruh Musulda zuhur etmi, fakat Iraktan Azerbeycana kadar uzanan blgedeki Yahudilere kendisini m e s i h olarak kabul ettirmiti. Plnna gre nce Musul ve evresinde bir devlet kuracak, ileride hkimiyetini Filistine kadar gelitirecek ve komu lkelerdeki Yahudileri uurarak gtrecekti. Fakat daha plnn ilk safhasnda, Musulun yanndaki Amadiye kalesini ele geirme abas srasnda yenilip ldrlmt. Ona byk mitlerle balanm olan Yahudiler lmn kabul etmemiler ve birgn dnp tekrar balarna geeceini beklemeye balamlard. Bu bekleme durumundan faydalanan iki akgzn oynadklar oyun hala hafzalarda yaamaktadr : bn er-Ruhinin emriyle hareket ettiklerini bildirerek Badad Yahudileri ile temasa geen iki kafadar onlar uurarak Kudse gndereceklerini, orada m e s i h in kendilerini karlayacan ve Mesih anm balayacan ilan etmilerdi. ehirdeki Yahudiler btn varlklarn altna evirerek ikisine teslim ile hareket emrini beklemeye balamlard. ki akgz mehtapsz bir gecenin ilerlemi saatinde vaktin geldiini syleyip Yahudileri ehrin surlar zerinde toplamlar ve yeil elbiseler giydirerek aaya atlamalarn emretmilerdi. Meleklerin kanatlarna binerek umak hayali ile kadn-erkek, bykkk hepsi sabahn ilk klar grnene kadar atlamaya devam etmiler, ancak o zaman vaziyet anlalmt. Lkin altnlar alan akgzleri ele geirmek mmkn olmamt. XI ve XII. yzyllarda mesihler zuhur etmeye devam etmi, bunlardan yemenli olan ba kesilse dahi lmeyeceini ileri srm, Sanann mslman valisi Eer dediin doru karsa ecdad ydigr dinimizi brakp peinden geliriz demi, ama ba kesilince yalanc olduu anlalmt. XIII. Yzyldan itibaren Kabalist mesihlerin ortaya kt grlmektedir. Kabala hareketinin kk Her nekadar ok eski devirlere dayandrlmak istenirse de aslnda hvan- Safa risaleleri ve slmiyetin tesiri altnda meydana gelmi bir Yahudi tasavvuf hareketidir. XIII-XVII. Yzyllar arasnda Abraham Abulafia, Niim ben Abraham, Aer Lemlein, David Reubeni, zak Luria ve Hayim Vital mesihlik iddiasnda bulunmulardr. Bunlarn sonuncusu ve ismi zerinde en ok alaka toplayan zmirli Yahudi mesih abtay Sividir. (Gnmzde Sabetay Sevi olarak yazlyor. Metne sadk kalmak iin deitirmedim) abtay Sivi (1626-1676) zmirde, grd ryalar iln ile ie balam, Filistin ve Msra yapt seyahatlerinde byk baar ve taraftar kazanmt. Tam Yahudiler mesihin savaa balayp devleti kurmasn beklerlerken kendisi stanbulda sorguya ekilmi ve ihtida ederek mslman olmutur. Buna ramen zmire dnmesine msaade edilmeyerek Arnavutlukta ikamete memur edilmi ve orada lmtr. Onun lm zerine taraftarlar byk guruba ayrlmlardr : 1 zmirliler : Bunlar abtayn lmnn gerek deil sadece grnte olduunu, lmedii cihetle de birgn gizlendii yerden geriye dneceini kabul ederler ve onu beklerler. 2 Yakubcular : abtay lnce mesihlik onun vey kardei Yakuba gemitir. leride rcu
15. 15. Yazlar 15 edip baa geecek olan da Yakubtur grnde olanlardr. 3 Dnmeler : Bunlara gre abtay Sivi mslmanl zahiren kabul etmitir, aslnda ise Yahudi dinine sadk kalmtr. Mesihin yolundan giderek bunlar da grnte mslman gibi davranrlar, mslman ismi alrlar, her trl merasimi ifa ederler, fakat gizli gizli asl dinlerine gre amel eder, emir ve nehiylere uyarlar. Mesel cumartesi gnleri almak Yahudi dinine gre kesinlikle yasaktr, onlar da almazlar. Bir yaknlar ldnde gmleklerini yrtp bir ay mddetle Yahudi dini zre yerde otururlar v.s. Bildiimiz son mesih 1868 ylnda Yemende zuhur eden ukr el-Kuheyldir. Yemen Yahudilerine mesihliini kabl ettirmi, rivayete gre onlara baz mucizeler gstermitir. Adamlarn silahlandrmas zerine Sana valisi zerine asker evketmi, o da dalara ekilerek mcadeleye girimitir. ukr el-Kuheyl de yediyzyl nceki hemehrisi gibi, ba kesilse dahi lmeyeceini, daha dorusu lmnn grnte bir lm olacan, bir sre sonra geri dneceini iddia ediyordu. Yakalandnda ba kesilerek stanbula gnderilmi ve mesele kapanmt. Fakat Yahudi cemaati ksmen onun lmediine ksmen de dneceine inanmaya devam etmilerdi. Sadece din ynden hareketle mesihliklerini iddia dnda baz kimseler de Avrupa ve dnyadaki Yahudi Meselesini halletmek iin grler ortaya atm, faaliyetlerde bulunmular- dr. Bu faaliyetlerin balangc XVII. yzyln son eyrei olarak grnmektedir. Bu faaliyetler genellikle mnferit ve mevzi karakterdedir. 1695 Ylnda ngilterede Oliger Paulli Kral William III. a bir ariza vererek Filistinde bir Yahudi devleti kurulmas hususunda yardmn talep etmitir. 1714 de Fransz Yahudisi Langallerie Markisi Hague ehrindeki Trkiye Sefiri ile ayni hususu mzakereye giriti. Sonraki faaliyetleri srasnda Viyanada tevkif edilerek hapishanede lmne kadar kald. Saksonyal Hermann Moritz (1696-1750) Yahudileri evresinde toplayarak Gney Amerikada bir devlet kurmak ve kral olmak iin alt. talya Yahudilerinin gidip toplu halde Filistine yerlemek iin Kuds Valisi Ali Bey ile pazarla giritikleri anlatlmaktadr. Mal hususta anlama olmadan valinin lmesiyle i sonulanmadan kapanmtr. 1798 ylnda Fransa Yahudileri hkmete mracaat ederek himaye altnda Filistinde bir devlet kurmalarna yardm edilmesini istediler. Bundan bir yl sonra 1799 Martnda Msr se- feri srasnda Napolyon Bonapart Eski Kuds ihya etmek isteyen Yahudilerin bayra altnda toplanmalarn iln etti. Her iki teebbs de sonu vermedi. 1820 Ylnda Rus Yahudisi Albay Pestel, Pravdada yazd bir seri makalede Yahudilerin Kk Asyada (Anadolu) bir devlet kurmalar fikrini ortaya att. Amerikada Mordahay Noah 1825 de Yahudileri Niyaara evresinde bir devlet kurmaya davet etti. Bundan yedi yl sonra alman B. Behrend Kuzey Amerikada satn alnacak bir ksm arazi zerinde bir Yahudi kolonisi kurmak iin faaliyete geti. 1839 da ngiltere Yahudileri kendilerine Suriye ve Filistinde yerleme hakknn verilmesi iin byk bir kampanya atlar. ngiliz devlet adamlarndan Lord Palmerston ve Lord Shaftesbury de bu kampanyaya katldlar. kibin yl nce ilenmi bir hakszln ancak Yahudilerin
16. 16. 16 Yazlar anavatanlarna dnmeleri ile dzeltilebileceini beyan ettiler. Kralie Viktoryaya intikal etti ve orada kald. Mehur bibliyografya bilgini Moritz Steinschneider 1840 da Viyanada Filistinde Yahudi bamszlnn ihyasn gaye edinen bir dernek kurdu, birka ehirde arkadalar vastas ile ube atrd. Ayni gaye ile ngilterede Albay Churchill, Amerikada Emma Lazarus faaliyete getiler. Yahudi evreler hibirine iltifat etmedi. Krm savandan sonra 1856 ylnda Pariste toplanan sulh konferansnda Yahudi Meselesinin ele alnmas iin giriilen kampanya sonu vermedi. Ancak George Elliot Daniel Deronda, Lazar Levy ve III. Napolyonun hususi ktibi Ernest Laharanne Yahudi Milletinin Dirilii, Yahudi Milliyetinin Yeniden Kuruluu gibi kitaplar yazdlar. 1891 Ylnda Amerika Cumhurbakan Benjamin Harrisona bir ariza verildi. Bunda Bakann nfuzunu kullanarak Rusya, ngiltere, Almanya, Avusturya-Macaristan, talya ve Trkiye nezdinde teebbse gemesi ve bir milletleraras konferansn toplanmasn temin etmesi isteniyordu. Bu konferans halen dnyadaki Yahudilerin iinde bulunduklar artlar ve bilhassa Filistinde yerleme haklarnn tespitini hedef tutacakt. Bu arizann altmda John Rockfeller, Russel Sage, Bahkim W. Fullerin imzalar vard. Dnyadaki Yahudi cemaatinin byk ounluunca benimsenen ve Ortadoks Yahudilik dediimiz byk kitle bir m e s i h in gelip, onun liderlii altmda Filistinde yeniden bir Yahudi Devleti kurulmasn beklerken XIX. Yzylda doup gelien yeni bir din cereyan bu gre kesin cephe ald. Bu cereyan Reformist Yahudiliktir. Birok din emir ve nehiylerde deiiklik yapan, bilhassa Cumartesi yasaklarnn hududlarn ok darlatran Reformistler mesih grne de cephe aldlar. Gayemiz Filistinde bir devlet kurmak ve btn Yahudileri orada toplamak deil, dnyadaki Yahudilerin Allahn birlii akidesine sarlmalarn ve dier milletler arasnda erimemelerini temin etmektir dediler. 1845 Ylnda Frankfurtta toplanan reformcu din adamlarnn grleri 1869 da Filadelfiya ve 1885 de Pittsburgda yaplan toplantlarda teyid edildi. Sonuncu kongrenin aklanan tebliinde aka yle denilmekteydi: Biz kendimizi hibir zaman bir millet olarak telakki etmiyoruz, biz din bir cemaatten ibaretiz. Bu sebeple ne Filistine dnmeyi, ne orada devlet kurmay ve ne de bir Yahudi Devleti kurulmasna yol aacak hukuk dzeni isteriz. HOVEVEY SYON (Siyon klar) Hemen hemen btn Avrupa ve Amerika devletlerindeki Yahudilerin yukarda bahsettiimiz mnferit faaliyetleri sonucunda eitli Yahudi cemaatleri, bilhassa Rusya Yahudileri arasnda yeni bir fikir dodu: Kolonizasyon. nceleri reformist Yahudiliin ilham ile dnyann herhangi bir yerinde, baka devletlerin idaresine bal fakat Yahudilerin birarada yaaya- bilecei bir veya birka koloni tesisi fikri yava yava geliti. Koloninin yeri olarak Filistin seildi. Rusyada P. Rabinovitz, Pinsker, H. Schapirann liderliklerinde kurulan Hovevey Siy on cemiyeti Almanya, Fransa, ngiltere ve Amerika Yahudileri arasnda derhal yank uyandrd. Londrada Hovevey siy on, Amerikada avesiyon, Pariste Yiuv Eretz Yisrael cemiyetlerinin gayeleri hep ayni idi: Filistinde bir Yahudi kolonisi meydana getirmek. 1879 ylna kadar gzle grlr bir baar gsteremeyen bu cemiyetler zengin Yahudilerin para yardmna da kavuunca bu yldan itibaren gnll idealist Yahudileri Rusya ve dier Avrupa lkelerinden
17. 17. Yazlar 17 toplayp Filistine sevketmeye baladlar. Wilnada 1889 ylnda yaplan bu cemiyetlerin federasyon toplantsnda saylarnn otuzbee ykseldii grlmektedir. Hibbat Siyon veya Hovevey Siyon genel ad altnda toplanan bu cemiyetlerin zuhur sebebinin banda XIX yzyln ikinci yarsnda Avrupada iddetlenen Yahudi aleyhdarl gsterilebilir. Getto denilen ve Yahudilere mahsus, etraf duvarlarla evrili mahallelerde yaayan Yahudilere kar uyanan nefret ve aleyhte gsterilerin sonu gelecei yerde tedricen artmaya balamas, Rusya ve Galiyadaki Yahudilerin zaman zaman kitle halinde hudut dna karlmalar ile dtkleri sefalet onlar bir kar yol aramaya evketti. 1878 Ylnda Berlinde toplanan sulh konferansna bavurarak Filistine dnme haklarnn mnakaa edilmesini istedikleri zaman, konferans bakan Prens Otto von Bismarckn bunu iddetle reddedip gndeme bile almamasn unutmazlar. te bu kark ve bir sr cemiyetin eitli gayeler peinde kotuklar gnlerde sahneye Viyanal bir Yahudinin ktn grmekteyiz. Bu, hukuk tahsil etmi, doktora yapm, Viyanada Neue Freie Press gazetesinin edebiyat ve siyaset konularndaki yazlarn tertip ve tanzim eden gen bir adamdr: Theodor Herzl. POLTK SYONZM nce en ok takibata maruz kalan Galiya ve Rusya, sonra da btn dnya Yahudilerini Filistinde toplayarak bir Yahudi Devleti kurma fikri diye tarif edebileceimiz Politik Siyonizm hareketinin kurucusu Dr. Theodor Herzldir. Avrupada uyanan Yahudi aleyhdarl ile ortaya kan Yahudi Meselesine bir hal yolu bulmak iin 1895 ylnda, daha 35 yanda iken harekete geen Herzl, 1904 ylnda lmne kadar btn faaliyet ve dncelerini hatra defterine geirmitir. Halen Kudsn srali kesiminde Merkez Siyonist Arivinde muhafaza edilmekte olan bu hatralarn tamam ikibin kitap sahifesi tutacak geniliktedir. Rusya, Almanya, Avusturya, ngiltere, Fransa, talya ve Trkiye devlet adamlar ile giritii muhabe- reler, mzakereler, yapt teklifler ve ald sonular gn be gn bu deftere ilenmi bulunmaktadr. Bu hatralarn yaynlanmas Avrupada baz skandallara sebebiyet verecek nitelikte olduu iin yaynlanrken baz ksmlar karlm ve ancak son on yl ierisinde tamam yaynlanmtr. Filistinin sahibi olmas hasebiyle, hatralarda bir ksm yeri de Trkiye, Sultan Abdlhamid ve o zamanki devlet adamlar almaktadr. Biz dier blmleri ihtisar ve hulasa edip Trkiyeye taalluk eden ksmlar aynen vermeye altk. Hatralarn tamamnn evrilmesi ve yaynlanmas bilhassa siyas tarih bakmndan son derece faydal olacaktr kanaatindeyiz. Bundan sonraki sahifelerde Dr. Theodor Herzlin hatralarn nakledecek, 1904 ylnda onun lmnden sonra meydana gelen gelimeleri, Filistinde Yahudi Devletinin kuruluuna kadar olup bitenleri hatralarn sonunda anlatacaz. THEODOR HERZLN GNLKLER avuot Bayram, 1895-Paris Son zamanlardaki vazifem gayet rahat ve tatminkr, fakat u anda bu vazifeye devam edip etmeyeceimi bilmiyorum. Zihnimdekiler bana muazzam bir rya gibi geliyor, ama gnler ve
18. 18. 18 Yazlar haftalardr uuruma hkim; nereye gitsem, ne yapsam peimde, gnlk muhabirlik ve gazetecilik grevimi yaparken dahi onunla megul oluyorum. Neler olup biteceini tahmin iin henz vakit ok erken, lkin tecrbelerimle biliyorum ki bu bir rya olsa dahi calibi dikkattir ve bu sebeple yazlmaldr. Beeriyet iin bir hatra olmazsa da, hi deilse sonraki yllara benim gr ve hislerimi aksettirir. Bu iki ihtimal arasnda belki de edeb bir eser olur. Dndklerim gereklemezse bile faaliyetim bir roman meydana getirir. Romann bal: Arz- Mevd (Vadedilmi Vatan). Gerei sylemek lzmsa, bu benim aklma sadece edeb bir roman konusu olarak gelmi deildir. Bu, bir maksada hizmet edecektir. Parise daha gelir gelmez edindiim tecrbeleri ve bir gazeteye yazlmas imknsz mahedeleri hatra defterime yazmaya balamadma ok hayflandm, bu yzden ok ey kaybettim. Fakat bir gazete muhabirinin tecrbeleri ile benim imdiki altm konuyu bir mukayese etmeli! Ne ryalar, dnceler, mektuplar, toplantlar ve faaliyetler olacak. Eer herey yolunda giderse ne korkun mcadeleler yaplacak. Btn bunlar not edilmeye deer. Stanley, kck Livingstoneu nasl buldum adl seyahat kitab ile btn dnyann ilgisini ekti. Ve o, Siyah Ktay batan baa geerken, btn dnyay, btn bir medeni dnyay teshir etti. Benimki ile mukayese edilince btn bu kahramanlklar ne kadar basit. Bugn yine sylyorum: Benim ryamla mukayese ediniz. Ben Yahudi Meselesi ile bilfiil ne zaman megul olmaya baladm? Muhtemelen bu mesele ortaya ktndan beri, daha dorusu Dhringin [1] kitabn okuduum gnden itibaren. imdi Viyanada bir keye atlm eski not defterlerimden birinde Dhringin kitab ve Mesele hakkndaki mahedelerim yazldr. O zamanlar, zannediyorum 1881 veya 1882 ylyd, yazlarm yaynlayabileceim bir gazete yoktu. Fakat bugn bile o zaman yazdklarm tekrar tekrar syleyebilirim. Yllar getike bu Yahudi Meselesi iime iliyor, ac veriyor, beni perian ediyor. Gayet tabii, geen her yl dncelerimde deiiklik yapyor, baz grlerimden ayrlyorum. Bu yzden aynada eskisinden baka bir adam bana bakyor. Ama deien hususlar dnda ahs ayni ahstr. Yllarn brakt izlerle olgunlatn gryorum. nceleri Yahudi Meselesi beni ok ac yaralad. Hristiyanla geerek bundan kurtulmay dndm zamanlar oldu. Fakat bu, genlikteki bir zaaftan baka birey deildi, ama bu hatralarda kendi kendime doruyu sylemeliyim zira kendime kar riyakr davranmam bu hatralarn kymetini ortadan kaldrr. Hibir zaman ciddi ekilde hristiyan olmay veya ismimi deitirmeyi dnmedim. Hele ikinci hususu teyid edecek bir de vesile oldu. ok gen, mptedi bir yazar iken Viyanada Deutsche Wochenschrifte bir makale gnderdim, Dr. Friedjung bana, imdiki Yahudi ismimden vaz geip bir mstear ad kullanmam tavsiye etti. Katiyetle reddettim, babamn adn tamaya devam edeceimi, gerekirse makalemi geri 1 Ad geen yazar Eugen Kari Dhringdir (1833-1901). Alman felsefecisidir. 1881 ylnda Die Judenfrage als Frage der Rassenschalichkeit fr Existenz, Sitten und Kultur der Vlker Milletlerin kltr, ahlk ve varl iin rk bir tehlike, Yahudi meselesi adl kitabmda Yahudi rkna kar mcadeleye giriilmesi lzumunu ortaya atm ve bu fikir birok muhitlerde sempati ile karlanmtr.
19. 19. Yazlar 19 alabileceimi syledim. Maamafih Dr. Friedjung makalemi kabul etti. Yahudi Meselesi benim iin tabiatiyle, her ke bucakta mevcuttu. Bazan zlyor, bazan da eleniyordum. Huzursuzluk hissediyordum, Her nekadar buraya gelmezden nce Yahudiler hakknda bir roman yazmay dnmsem de bu beni tam sarm deildi. Bunu 1891 ylnda spanyaya gittiim srada dnmtm. O zamanlar bu benim edeb bir projemdi. Romann kahraman, o yln ubatnda Berlinde intihar eden aziz arkadam Heinrich Kana olacakt. lk msvettede romann ad Samuel Kohn idi. Buna ait notlarm da hep kaybolmu olsa gerektir. Bunda bilhassa zavall, fakir Yahudi kitlelerinin zenginlere nazaran ektiklerini belirtmek istiyordum. Muhit Kanann zengin akrabalarna kar koyup, yaad muhitti. Neue Freie Presse gazetesi (Viyana) beni Parise muhabir olarak gnderdi. Bu vazifeyi kabul ettim, zira dnyay oradan grmek istedim. Ama roman projemin bu sebeple akim kalmasna da hala hayflanrm. Pariste, hi deilse mahit olarak, politikann tam ortasndaydm. Dnyann nasl yrtldn grdm. Burada Yahudi aleyhdarl olmad iin meseleyi daha iyi tahlil edecek seviyeye ykseldim. Avusturya veya Almanyada arkamdan birisinin Hep, Hep [2] diye baracandan devaml olarak endie duyardm. Ama burada kalabalkta hi tannmadan dolaabiliyordum. imdiye kadar Hep diye barlmaya iki defa hedef oldum. Birincisi 1888de Mainzden geerken oldu. Bir akam ucuz gece kulplerinden birine gittim, bira itim. Kalkp kapya yneldiim srada, kalabaln iinde, sigara dumanlar arasnda birisi bana Hep, Hep diye bard. At kinemesine benzer kahkahalar koptu. kincisi Viyana yaknnda Badende oldu. Tam arabaya bineceim srada birisi Pis Yahudi diye bard. * * * Bir roman yazmak fikrinden nasl olup da, bu roman Yahudi meselesini halletmek, onlar vatanlarna dndrmek faaliyetine evirdiim, her ne kadar son birka hafta iinde vaki oldu ise de, bu benim iin tamamen bir srdr, uur d olmu bir eydir. Belki bu fikirler pratik deildir, belki bunlar cidd cidd anlatacam kimselere alay mevzuu olacam. Kendi romanmda kendim bir karakter olabilir miyim? Bir gn aniden Yahudiler iin milyonlar harcam olan Baron Hirsche [3] bir mektup yazdm. Mektubu bitirdikten sonra tam ondrt gn ondrt gece bir kenara braktm. Bu kadar aradan sonra mektubu tekrar okudum. Bana manasz grnmedi ve postaladm, mektupta yle diyordum : Muhterem Efendim, 2 Almanya ve Avusturyada Yahudilere hakaret olmak zere sylenen bir kfrdr. Ltince Yerualaym elden gitti anlamna gelen cmlenin ba harflerinden meydana getirildii sylenir. 3 Baron Maurice de Hirsch (1830-1896), Avrupa, bilhassa dou Avrupa memleketlerinden srlen Yahudileri Arjantine yerletiren, onlara i ve toprak temin eden Jewish Colonization Association adl tekilt kuran ve 250 milyon Trk liras sarfeden tannm Yahudi zenginidir.
20. 20. 20 Yazlar Acaba sizi ziyaret erefine ne zaman nail olabilirim? Yahudi Meselesini tartmay arzu ederdim. Sizinle ne gizli ne ak mal meseleler zerinde rportaj veya mnakaa yapmak istemiyorum. Sadece sizinle Yahudi Siyaseti konularn konumay arzu ediyorum. yle bir mesele mnakaas ki, zamanla douraca sonular ne siz ne de bendeniz grebileceiz. Bu sebeple bana meseleyi rahatlkla konuabileceimiz bir veya iki saatinizi hasredebileceiniz bir zamanda karlamamz dilerim. Benim iin en uygunu Pazar gndr. Bu, nmzdeki pazar deil, sizin ltfedeceiniz herhangi bir zamandr. Dncelerim sizi ilgilendirecektir. yle olduu halde bu mektupta fazla birey sylemek istemiyorum. Ltfen bu mektubu dahi evrenizdekilere sekreterleriniz ve sair kimselere gstermeyip gizli tutmanz rica edeceim. Belki benim ismim sizin mehulnz deildir, herhalde burada muhabiri olarak bulunduum gazeteyi olsun tanrsnz. Hrmetkrmz Dr. Herzl Neue Freie Presse Muhabiri Bu mektubun msvettesi hala elimdedir. Temize ekerken zerinde baz deiiklikler yaptm. Bu gibi eyleri o tarihlerde vesika olarak saklamay henz dnmyordum. Birka gn geti, cevap Londradan geldi: Dr. Theodor Herzl, Paris. Mektubunuzu iki ay kalacam bu ehirde aldm. stediiniz ve benim de dnyann en byk arzusu ile istediim randevuyu yerine getiremiyeceim iin son derece mteessirim. Acaba zarfn zerine AHSDR diye iaret koyarak bana, kar karya geldiimizde syleyeceklerinizi bildiremez misiniz? Size cevab sekreterimin el yazs ile ve franszca yazdm iin zr dilerim. Fakat avda vuku bulan bir kaza sebebi ile sa elimi kullanacak halde deilim. Sayglarmla M.de Hirsch Bu mektuba u cevab yazdm: Cambon Soka No. 37 24 Mays 1895 Muhterem Efendim, Burada karlaamamamzdan tr son derece mteessirim. Size anlatmak istediklerimi yazmak kolay deil, maamafih yazacam. Yalnz, eski bir darb meselin ifade ettii gibi, imdi ksa yazmak iin vaktim msait deil; tumturakl sz ve ifa- delerle banz artmayacam. Vakit bulur bulmaz size yeni Yahudi siyaseti konusunda bir pln takdim edeceim. Btn arzum sizin dikkatinizi tam olarak ekebilmektir. Karlkl konumu olsak bunu temin ederdim ama mektuplama ile yapmak ok daha g; benim mektubum masanzdaki dier mektuplar arasna karp kalacak; sizin hergn dilencilerden, merhamet istismarclarndan, asalaklardan, dolandrc ve sahtekrlardan pekok mektup almakta
21. 21. Yazlar 21 olduunuzu tahmin ederim. Bu sebeple benim mektubum size ift zarfla gelecektir, ikinci zarfn zerinde yle yazl olacaktr: Dr. Herzlden mektup. Sizden ricam bu mektubu tam manas ile istirahat edip gnlk megalenizden uzaklamadan amamanzdr. Gereklemeyen karlkl konuma talebimin sebebi de esasen bu idi. Hrmetkrmz Dr. Herzl. Bu mektubu temize ekerken zannederim birka yerinde ifadesini deitirdim. Hirschin veya onun omuz bandan bakp okuyacak nc bir ahsn beni bir para avcs ve istismarc zannetmesini istemiyordum. Mteakip gnler bir memorandum tuttum. Bir sr kda notlar kardm. Yrrken, lokantada yemek yerken, tiyatroda veya parlamentoda iken yaz yazdm. Tam bu hazrlklarn ortasnda iken Hirsch baka bir mektupla bana srpriz yapt: Londra, 26 Mays 1895 Msy Herzl, 37 rue Cambon, Paris. Dn deil evvelsi gnk mektubunuzu aldm. Eer henz uzun bir rapor hazrlamad iseniz bu skntdan kurtuldunuz demektir. Birka gne kadar krksekiz saat iin Parise geleceim. Gelecek Pazar, 2 Haziranda saat 10.30 da Elysee soka 2 numarada beni emre made bulacaksnz. Sayglarmla, M.de Hirsch Bu mektup beni ok rahatlatt. Hakkmda yanl kanaatlara saplanmam olmasna memnun oldum. Notlarmn zerine daha ciddiyetle eildim, bunlar avuottan [4] nceki Cumartesi gn artk koca bir tomar olmutu. Tasnif ettim ve muhtevalarna gre blme ayrdm: Giri, Yahudi rknn sekinlii, Hicret. Bylece tanzim ettikten sonra temiz bir kopyasn kardm, tam 22 sahife tuttu. Beklenen Pazar sabah son derece itina ile giyindim. Bir gn nce yeni satn aldm eldivenin henz alnd belli olmasn diye biraz hrpaladm. nsan zengin kimselere kar onlardan ok farkl grnmemeli. Rue de LElyseeye gittim. Bir saray. Geni bahesi ve muhteem girii bana son derece tesir etti. Her yerde gerek gzellik vard. Eski tablolar, mermerler, sessiz duvarlar... Harika. Ben bilardo odasnda yalnz beklerken Hirsch girdi, sanki daha nceden tanklmz varm gibi acele elimi skt ve biraz beklememi syleyip gzden kayboldu. Oturup cam mahfaza iindeki Tanagra figrlerini inceleyip Baronun zevk sahibi bir kimse olduunu dnrken bitiik odadan sesler iittim. Konuann, Baronun hayr ileri ile uraan ve kendisiyle bir defa Viyanada, bir iki frsatta da burada konutuum birisi olduunu anladm. Onun 4 avuot haftalar anlamna gelen ibranice bir kelimedir. Pesah yani hamursuz bayramndan itibaren yedinci haftann son gn (yani ellinci gn) gelir. Hasat zaman olduundan Bime Bayram da denilir.
22. 22. 22 Yazlar karken beni grmesi houma gitmeyecekti. Belki bunu bir maksatla Hirsch tanzim etmiti. Bu dnce beni gldrd, zira ben kendisine tamamen bal olmay dnmemitim. Ona ya kendi arzumla meylederdim, yahut da vazifemi tam baaramadan terkederdim. Konumamz srasnda onun Jewish Associationda [5] bir vazife almam hususundaki muhtemel teklifine bile cevabm hazrd: Sizin hizmetinize girmek mi? Hayr. Yahudilerin hizmetine mi? Evet. Az sonra iki adam dar kt. nceden tandmn elini sktm. Barona, Bana bir saatinizi ayrabilir misiniz? Eer hi deilse bir saat olmazsa konumaya balamayaym daha iyi dedim. Glmseyerek Haydi bakalm, buyurun dedi. Notlarm ektim, Meseleyi vazh olarak ortaya koyabilmek iin birka ey hazrlamtm, telefonun ald ana kadar ilk be dakika glkle konutum. Telefon ahizesini alarak, kim ve ne iin ararsa arasn evde olmadn syledi. Plnm ona yle anlattm: Size syleyeceklerimin bir ksmn ok basit, bir ksmn da ok fantastik bulacaksnz. Fakat insanlar basit ve fantastik ile idare edilirler. Ben hibir zaman Yahudi Meselesini bizzat halledebileceimi dnmedim. Siz de aslnda Yahudilerin patronu olmay plnlam deilsiniz. Siz bir bankerdiniz ve bir yn i yaptnz, vaktinizi ve servetinizi Yahudiler iin hasrettiniz. Ayni ekilde, balangta ben, Yahudiler hakknda bir dncesi olmayan bir yazar ve gazeteci idim. Fakat tecrbelerim ve mahedelerim, Yahudi aleyhdarlmm bymesi beni bu Mesele ile ilgilenmeye evketti. Kendimi bu kadar takdim yeter. Her ne kadar konuya tarihten balayacaksam da Yahudi tarihine girmeyeceim, nasl olsa malumdur, yalnz zerinde duracam bir nokta var: Datlmamzdan beri geen ikibin yldr bir siyasi liderden mahrum bulunuyoruz. Ben bunu^ bizim en byk talihsizliimiz olarak kabul ediyorum, Bu yoksunluk, bizim iin, tarihte uradmz btn takibat ve ikencelerden daha kt olmutur. Bizim iten ie dalma, ve yoklua gidiimizin sebebi budur. nk hi kimse bizi gerek insan olma yolunda eitmemitir, tam aksine hep aalk megalelere itilmi, ghettolara [6] kapatlm ve oralarda biribirimizi dejenere etmee uramzdr. Ve onlar bizi dan salverdikleri zaman bizden birdenbire, hrriyete alkn insanlarn vasflarn haiz olmamz beklemilerdir. imdi, eer evresinde birleilmi bir siyas liderliimiz olsayd, ki bunun iin daha fazla delil gstermeyeceim ve bu hibir zaman gizli bir cemiyet demek deildir, byle bir liderlie sahip olsaydk, Yahudi Meselesini yukardan, aadan, her cihetten halle giriebilirdik. Hedef, nce bir merkez kurmak ve bir ba bulmaktr. ki istikamet de mmkndr: Ya bulunduumuz yerlerde kalrz, ya da herhangi bir yere hicret ederiz. Her halkrda kavmimizi eitmek, yetitirmek iin mterek llere muhtacz. Zira hicret 5 Baron Hirschin, Yahudileri Arjantinde iskn etmek iin kurduu tekiltn addr. 6 Avrupada bilhassa belli bal ehirlerde, yalnz Yahudilerin oturmalarna mahsus mahallelere verilen isimdir. Bu mahaleler yksek bir duvarla evrilir, ancak belirli kaplardan ehre klabilirdi. Bunlarn en tannm, ikinci dnya sava srasmda iindekilerle birlikte imha edilen Varova ghettosu-
23. 23. Yazlar 23 etsek bile, Az- Mevda ulamamzdan nce uzun zaman geecektir. Bu zaman Moede krk yl tutmutur [7]. Biz yirmi veya otuz ylda yapabiliriz. Her hlkrda, gelecek yeni nesilleri kendi maksatlarmza uygun ekilde yetitirmeliyiz. imdi eitim iin sizin kullandnzdan olduka farkl metodlar teklif ediyorum. Her eyden nce, hayrseverlik prensibi zerinde duralm. Ben bunun tamamen hatal olduu mtaleasmdaym. Siz bir sr dilenci yetitiriyorsunuz. Baka hibir kavim, Yahudilerde olduu kadar hayr ilemeye ve bundan faydalanmaya meyil gstermemektedir. Bu iki fenomen arasnda bir irtibat vardr, yani byle sonunda dilencilii tervi eden bir hayrseverlik bizim mill karakterimizi alaltmaktadr. Hirsch burada szm keserek: ok haklsnz dedi, ben devam ettim: Yllar nce iittiime gre, sizin, Yahudileri Arjantinde yerletirme gayretiniz ok cz sonular verdi, yahut hi vermedi. Kulama alnanlarn tartmasn yapacak deilim, fakat unu sylemek mmkn ki, herey sizin dndnz ekilde olmad. Olsa, olmu olsa dahi yaptnz nedir? Onbe veya yirmi bin Yahudiyi denizar bir lkede iftilie balatm olmak deil mi? Bunlardan daha ok sayda Yahudi Leopoldstadtn bir tek sokanda oturmaktadr. Hirsch, Tenkid yeter, ne yapmal? Yahudiler ister bulunduklar yerlerde kalsnlar, ister hicret etsinler, rk bir defa bir istikamete sevkedilmelidir. Sava iin kuvvetlendirilmeli almaya arzulu ve faziletli olmaldr. Ondan sonra brakn onlar, zaruret varsa hicret etsinler ne yaparlarsa yapsnlar. Bu gelimeyi temin iin, bugne kadar yaptnzdan baka ekilde kaynaklarnz kullanabilirsiniz. Sizin yaptnz gibi, Yahudileri teker teker satn almak yerine, belli bal Yahudi aleyhdar memleketlerde dikkati ekici, ahlk stnlk konularnda, sanat, ilim, salgn hastalklarla mcadele, kahramanlk gsteren askerler v.s. v.s. byk olan her konuda muazzam mkfatlar tesis edersiniz. Bu mkfatlar iki ey temin edecektir: Herkesin terakki etmesi ve reklm. Anlyorsunuz ya, mkfat verilen olay sebebiyle her yerde konumalar olacaktr. Bylece insanlar iyi Yahudilerin de bulunduunu reneceklerdir. Fakat birinci sonu daha nemlidir. Genel bir seviye ykselmesi, terakki. Mnferit olarak, mkfat kazanm olanlarn nemi yok, beni alkadar eden, mkfat kazanmak iin al- acak olanlardr. Bu ekilde ahlk seviye ykselecektir. 7 Hazreti Musa (brani dilinde Moe) srailoullarn Msrdan Firavunun tasallutundan kurtarp Kzldeniz yoluyla kard zaman, onlar ok uzun yllar esarette kalm olduklarndan bir m i l l e t olma vasfn kaybetmilerdi. Sadece karnlarn doyuran bir efendiye bal olmak onlara kfi geliyor, tesini dnmyorlard. Sina yarmadas ve Necef llerinde krk yl mddetle dolatktan sonra Kuzeye kmlar ve Arz- Mevda (Filistin) girerek devlet kurmulard. Bu krk yllk dolamay, Hazreti Musann, esareti tanmayan, bilmeyen ve yeni ller iinde bir millet yaratma gayesiyle yaptn kabul etmekte idiler. Dr. Herzl de 2000 seneye yakn zaman esir veya aznlk hayat srm ve hakir grlm Yahudileri eitime tbi tutarak, Hz. Musa gibi 40 yl deil, fakat 20-30 senede bir millet haline getirmeyi ve Arz- Mevuda yle gitmeyi dnmekteydi. Zamanla douraca sonular ne siz, ne de ben grebileceiz demesinin sebebi de budur.
24. 24. 24 Yazlar Bu noktada sabrszca szm kesti: Hayr, hayr, hayr! Ben genel seviyenin ykselmesini istemem. Bizim btn talihsizliimiz Yahudilerin ok ykseklere trmanmak istemesi vakasndan gelmektedir. Bizim lzumundan fazla aydnmz var. Bence, asl Yahudilerin bu ileri frlamalarn durdurmaldr. Byle byk hamleler yapmamaldrlar. Yahudilere olan btn nefret bundan ileri gelmektedir. Benim Arjantindeki plnlarma gelince. Balangta baz aksaklklarn olduu dorudur, fakat imdi orada ok iyi insanlar vardr. Eer koloni baar kazanrsa niyetim yz kadar gazete muhabirini davet etmek siz imdiden davet edilmi saylrsnz ve onlar Arjantine gtrmektir. phesiz herey mahsul durumuna bal, birka iyi yldan sonra, dnyaya Yahudilerin iyi iftiler de olduklarn gsterebileceim. Bundan sonra onlarn Rusyada bile kalmalarna msaade edilebilir. yle syledim : Her ne kadar szm henz bitirmediysem de, sizin sznz kesmedim. Sizin kafanzdan geenleri renmek istedim. Fakat gryorum ki fikirlerimi size anlatmann faydas yok. Bunun zerine, sanki ben bankasnda vazife isteyen bir adammm gibi bir pozla ve yumuak bir sesle : Sizin zeki bir insan olduunuzu anlyorum dedi. Kendi kendime sadece tebessm ettim. Fakat ok fantastik fikirleriniz var. Evet, size ya ok basit, ya ok fantastik geleceini balangta sylemitim, siz gerekten fantastiin ne olduunu bilmiyorsunuz diye cevap verdim. Hicret yegne hal eklidir, satn alnabilecek geni ve yeterli arazi var dedi. Ben, neredeyse bararak, Benim hicreti istemediimi kim syledi? Herey bu notlarn iinde var. Alman Kayzerine gideceim, o beni anlyacaktr. Zira o byk konularda hkmetmek iin gelmi bir kimsedir dedim. Bu szlerimi Hirsch gzlerini krptrarak dinledi. Acaba saygsz davranm m, yoksa Kayzerle konuma fikrim mi ona tesir etmiti? Belki her ikisi de. Notlarm cebime koydum ve szlerimi baladm : Kayzere yle diyeceim: Bizim kavmimizi brak, biz burada yabancyz. Bizim dier insanlara karma, onlar arasnda erime msaademiz yok, zaten yapamayz da, gidelim! Bizim kmzm [8] ekil ve manasn size anlatacam. yle ki bizim ayrlmamzdan sonra arkamzda ne boluk kalacak ne de herhangi bir ekonomik kriz olacaktr. Hirsch: Paray nereden bulacaksn? Rotschild ancak 500 frank bata bulunacaktr. Kstah bir glle, Para m? dedim 10 Milyar marklk bir Milli Yahudi kraz Fonu kuracam. Baron, Bir fantezi diye tebessm etti Zengin Yahudiler on para vermezler, zengin kiiler fakirlerin ztrabn anlamazlar. 8 k veya Huru Tevratn ikinci kitabdr. Balarnda peygamber Hazreti Musa olduu halde, srailoullarnn Msrdan klarn anlatr.
25. 25. Yazlar 25 Bir sosyalist gibi konutunuz, Baron Hirsch! Evet, dierlerine de ayni eyi yaptrmak uruna herey imden vazgemeye hazrm. Ayrlrken son szleri: Bu bizim son konumamz deildir. Londradan dner dnmez size haber vereceim oldu. Ayni yollardan geerek ktm ve hemen yaz masamn bana kotum. * * Burada Dr. Theodor Herzl hatralarn yazmaya sekiz ay kadar ara verir. Sadece tarih atarak ktlar zerine notlar alr. Bunlar yrrken, otururken, uzanrken, kahvede veya gazinoda iken, uyurken kalkp oturarak aklna geldike yazd Yahudi DEVLET konusundaki dnceleridir. Bu dnceler bazan bir roman malzemesi niteliinde, bazan devlet sanki gerekmi de onun meselelerinin teferruatn ele al eklindedir. 3 Haziran 1895 tarihinde Paristen Baron Hirsche yazd mektupta onun kendisini sabrla, sonuna kadar dinlemediinden yaknr. Konumasnn daha birinci blmn anlatt srada vaktin gecikmesi veya bilmem hangi i ziyareti iin kendisini bandan savdn syler ve yle devam eder : Plnm btn ayrntlar ile hazrlam bulunuyorum, btn pln! Hereyi etraf ile biliyorum: Para, para ve yine para. Nakliye iin para, byk insan kitlelerinin nakli iin para (ki imdi Musann zamanndaki gibi sadece yemek ve su insanlarn ihtiyalarn karlamyor). Blmlerin organizesi, baz devlet bakanlar ile muhaceret anlamalar, dierleriyle Yahudilerin geilerine msaade ve bunlarn garantisi meselesi, yeni ve mkemmel yerler hazrlanmas iin para lazm. Bunlardan nce tesirli bir propoganda, fikrin gazeteler, kitaplar, risaleler, konferanslar, resimler ve arklarla halka maledilmesi. Herey bir merkezden idare edilecek ve maksat tahakkuk ettirilecektir. Nasl bir bayrak ekeceimi size sylerken, alay edercesine Bayrak m, o da nedir, bir direk ve zerinde bir bez paras deil mi? dediniz. Hayr efendim, bayrak bundan ok daha fazla bireydir. Bir bayrakla insan dierlerinin nne geip onlar istedii yere, hatta Mevd Arza bile gtrebilir. nsan bayrak iin yaar ve lr. Eer birisi onlar eitip yetitirmise, kitleler sadece ve sadece bayrak iin lme koa koa giderler. Siz Alman mparatorluunu neyin meydana getirdiini bilir misiniz? Hayaller, arklar, fanteziler, siyah-krmz-sar bir bez ve ksack bir emir. Bismarckn yapt, daha nce idealistlerin diktii aac sallayp meyvesini toplamaktan ibarettir. Ne! Siz gayr- makulu ve dini anlamaz msnz? sterseniz Yahudilerin ikibin senedir bu hayal uruna ektiklerini dnn. Evet, hayaller, yalnzca hayaller insanlarn ruhlarn kavrarlar. Ve bunlara istikamet vermeyen herhangi bir kimse, belki mkemmel bir insandr, zengindir, ok geni lde hayrseverdir ama insanlarn lideri deildir ve ondan ileride hibirey kalmayacaktr. Grmyor musunuz ki bir hamlede hem Yahudi sermayesini hem igcn ve heyecanlarn maksadmz iin bir araya getiriyorum. Bunlar hi phesiz kaba hatlardr. Fakat benim detaylar hazrlamadm nereden
26. 26. 26 Yazlar biliyordunuz? Bana szm bitirme imknn verdiniz mi? Yahudiler iin 10 milyar mark nedir? Onlar halen Fransann 1871deki durumundan daha zengindirler. Eer mecburiyet varsa ie bir milyarla bile giriebiliriz. Zira bu bizim mstakbel demiryollarmz, muhacirlerimizi tayacak filolarmz ve donanmamz iin alan bir sermaye olacaktr. Onunla evler, oteller, ii meskenleri, okullar, tiyatrolar, mzeler, devlet daireleri, hapishaneler, hastaneler, ksaca ehirler ina edecek ve bir yeni vatan yaratacaz, yle bir vatan ki bu Mevd Arza dnecektir... Btn samimiyetimle temin ederim ki konumamz pek sathta kalm olsa bile enteresand. Gel beni gr demenizi bekleyeceim. Selm ve sayglarmla, Dr. T. Herzl. Bundan sonra Dr. Herzl, yazd siyasi risale olan Yahudi Devletinde anlatt grlerin ana fikirlerini sralyor. Devlette bulunacak ana messeseleri ve bunlarn nasl alacaklarn anlatyor. Mesel bir Merkezi Brosu olacak ve memleketteki her trl ii ihtiyacn oras karlayacak. Btn iftlikler telefon ebekesi iine alnacak, Filan gne 1000 tarla iisi lzm diye bir iftlikten talep geldiinde, merkez askerlikte cepheye sevkiyat yapar gibi bu bin kiiyi ihtiya olan iftlie sevkedecek. Bunun yannda yardmcya ihtiyac olan bir terzinin veya kunduracnn da istediini bulup temin edecek. Memleketin filan yerine bir eker fabrikas kurulmal, veya falanca yerdeki maden iletilmeli, yahut filan yerde petrol aratrmalar yaplmal eklindeki kararlar verebilecek selahiyetli bir ekip bulunmal. Sermaye hareketleri ve kredi meseleleri tek merkezden ve mmenin menfaatine en uygun ekilde tek merkezden ayarlanmal, ayarlanacak. Btn Yahudileri mtereken ilgilendiren hususlarda srf kendi zengin olmak iin alanlarn, alacak olanlarn vay haline. Bu gibiler en sert ekilde cezalandrlacaktr. Biz, btn Siyonistler birleeceiz. Zorlu mcadeleler yapacaz: nsafsz bir firavunla, dmanlarla ve bilhassa kendi kendimizle. Altn Buza! [9]... Temmuz aynn ilk haftasna ait notlarnda artk Baron Hirsche nem vermemeye baladn gryoruz. Dr. Herzl artk ondan ok daha zengin, milyarder bir Yahudiye yaklamay dnmektedir. Bu, servetleri ve yaaylar dillere destan, Londra ve Parisin en zengin ailesi, Rothscild ilesidir. Kendisi bu dncesini, mehur kumandan Moltkenin yz bulmad Danimarkay brakp Prusyaya geiine benzetmektedir. Eer ayni zamanda Rothschildi kazanrsam artk zavall Baron Hirschi bir kenara atmak istemem. Ona bir yerde ikinci ba- kanlk veririm. Bu, benim plnmla ilgilenmesi ve gemite Yahudilere yapt hizmetlerin mkfat olur. Onu ve dier byk Yahudileri bir at altmda toplamay ok daha tercih ederim. 9 Israiloullar Msrdan Hz. Musa ile ktktan az sonra, onun bir ara yanlarndan ayrlmas zerine, altndan bir buza yapp ona ibadete balamlard. Hz. Musa uzun abalardan sonra tekrar yola sokabilmiti.
27. 27. Yazlar 27 nce Cemiyetin yksek idare konseyi gelir, sonra buraya bal olarak Camondos ve Mendelsohnun [10] bakanlklarnda alt komiteler kurulur. Rothschildleri ve dier zengin Yahudileri tarih vazifelerine aracam, btn iyi niyetli insanlar bir araya toplayacam. * * * Viyanadan Parise gidip dnmem tarih bir zaruretti. Bu ekilde hicret etmenin ne demek olduunu renmi oldum. Gdemann [11] : Seni baehrin barahibi yapacam. Eer Rotchildler istemezlerse, meseleyi btn Yahudi camiasnn nne getireceim. Bunun Rothcildler iin de dezavantaj var, herkesin vaziyeti bilmesi frtnalar yaratacaktr. Bunu muhakkak baaracam, zira kalemim bugne kadar temiz kald ve bundan sonra da satlmayacaktr. Rotschildlere asla bal deilim, ben onlar sadece bir odak noktas olarak kullanmay tercih ederim. Zira lazm olan btn paray, srf kalem kuvveti ile yarm gnde toplayabilirim. * * * Hibir Yahudi darda braklmakszn, kabiliyet ve kapasitesine gre bir ite kullanlmal. Yirmi yl iinde, erkekleri birer asker olarak yetitirmeliyim, fakat profesyonel bir ordu. Kuvvetli. Erkek nfusun onda biri. Bundan daha aas olmaz. Onlara hr olmay, kuvvetli olmay ve ihtiya vukuunda nc olarak hizmete hazr olmay reteceim. Eitim faaliyetleri srasnda onlara vatan arklar, Makabiler, din, kahramanlk ykleri v.s. retilecektir. Goldmark, Brll ve dier Yahudi kompozitrleri tarafndan popler arklar hazrlanacaktr. Biz muhtemelen Venedikin gittii yoldan giderek devlet tesis edeceiz, fakat onlarn tecrbelerinden faydalanp ayni akbete uramyacaz. Eer Rothschildler bize iltihak ederlerse birinci Doj onlardan biri olacaktr. Ben asla ve kafa doj olmayacam, ben devleti kendi ahs hayatmdan tamamen ayr tutacam, vazife almayacam. Birinci nokta : Meseleyi Rothschildler olsa da olmasa da halledeceim. kinci nokta : Eer onlarla birlikte yapamazsam, onlara ramen yine halledeceim. * * * Tulieriesde byk hukuku ve devlet adam Leon Gambettann heykelinin n. Yahudilerin benim iin bundan daha gzelini yapacaklarn mit ederim. Bir toprak paras iin karar verip, onun imdiki malik ve hkimi ile anlama yapar yapmaz, btn byk kuvvetlerle tarafszlk konusunda diplomatik faaliyete balarz. Alman Kayzeri bana yle sylese : Eer bu bize karmam olan kavminin bana geip 10 Birincisi Venedikli, kincisi alman iki byk Yahudi i adam ve bankerdirler. 11 Moritz Gdemann (1885-1918), Viyanadaki Yahudi cemaatinin ba rabbisi. Yazd kitaplar btn dou Avrupa Yahudi ocuklarna okutulmaktayd.
28. 28. 28 Yazlar onlar buradan karrsan sana mteekkir olurum. Bu bana otorite kazandrr ve Yahudiler zerinde byk tesir brakr. lk senatrmz babam olacaktr. Senatoya bizimle birlikte gelen btn ileri gelen Yahudiler gireceklerdir. * * * Birinci adm : Rothschildler kinci adm : Orta derecedeki milyonerler nc adm : Halk. Eer bu mertebeye gelebilirsem, ilk ikidekiler bir gnde iltihak ederler. 8 Haziran ehirlerimizi yaparken nce kanalizasyon, su, gaz v.s. yi halletmeliyiz. Sadece Paris, Floransa veya baka birini kopya etmemeliyiz, huzur ve hrriyet ifade eden bir Yahudi stili de ortaya koymalyz. Kasabalar arasnda boluklar braklmal, her kasaba byk ve bakml bir bahe iindeki byk bir ev gibi grnmelidir. Rothschild aile meclisine : Siz bir fakire 100 frank verirsiniz. Benim hibir eyim olmasa bile ben ona bir i veririm. En kt ihtimal benim o yz frang kaybetmemdir, ama ben bylece faydal bir varlk meydana getiririm, siz ise bu usulnzle ancak bir dilenci yaratm olursunuz. Oysa ben bir i vermekle ayni zamanda bir de pazar edinmi olurum. 9 Haziran Salo ve Gdemann [12] bana birer rapor hazrlyacaklar. Gdemann moral ve politik bakmdan Yahudi aleyhdarl konusunda bildiklerini bir araya getirecek. Salo ise Yahudilerin iinde bulunduklar artlar, mlklerin ve servetlerin daln, Yahudilerin bulunduklar devletlerdeki durumlarn, i muhit ve merkezlerini tespit edecek. 10 Haziran Rothschild aile meclisine : Kavmimizin ananevi i arsn dindirmek iin bir hamle de ben yapyorum. Onlarn bana geip Mevd Arza gtreceim. Bunu bir fantezi zannetmeyiniz. Ben havada kale ina eden bir mimar deilim. Ben gerek bir ev ina ediyorum. Bunun malzemesini gzlerinizle grebilir, ellerinizle dokunabilirsiniz. * * * stikbaldeki bir Avrupa sava bizim teebbsmze bir zarar vermez, bilakis faydal olur. Zira btn Yahudiler btn varlklar ile kar tarafa, emn olan tarafa geiverirler. 12 Ba Rabbi Gdemannn arkada, zengin bir Viyanal Yahudidir. Balangtan itibaren hareketin mrevvilerinden ve Dr. Herzlin yardmclarndandr.
29. 29. Yazlar 29 * * * 11 Haziran Gney Amerikaya gidebiliriz. Orasnn birok avantajlar var, stelik silahl ve mendebur Avrupadan da uzaktr. lk devletimizin anlamalar da Gney Amerika cumhuriyetleri ile yaplr. Onlara blgede bize verecekleri haklar ve garantilere karlk bor verebiliriz. Balangta onlarn msaadelerine muhtacz. Tedricen kuvvetlenir ve ihtiyacmz olan hereyi kendimiz temin eder ve kendi kendimizi de savunabiliriz. Bir Gney Amerika ve bir de Avrupa politikamz olur. Eer Gney Amerikada olursak, orada kuracamz devlet hayli uzun bir mddet Avrupa tarafndan mtalea dahi edilmez- * * * Eer Rothschildleri ve orta dereceli milyonerleri cezbedemezsem, btn plnm bir kitap halinde nerederim: Yahudi Meselesinin Halli (The Solution of the Jewish Question). Giri ksmnda da Hirschten itibaren btn olup bitenleri Yahudi efkrna naklederim. * * * Hicret etmek? Ama nereye? svireye mi? Yahudilere kar dnyada ilk kanunu karan memlekete mi? Nereye? Bu soru beni iten ie perian ediyor. * * * Tannm romanc A. Daudet, bu Yahudi kampanyam bir roman haline koyup koymayacam sordu. Bana Uncle Toms Cabin adl roman misal gsterdi. 11 Haziran, Gdemanna mektup Aziz Doktor Gdemann, Bu mektup sizi sylenenler ve sylenmeyenler bakmndan iki cihetle artacaktr. Ben, btn Yahudilerin lideri olmaya karar verdim ve imdi senden soruyorum, benim yardmcm olur musun olmaz msn? Birinci iiniz yalnz Viyadaki deil Avusturya-Macaristan, Almanya, Rusya, Romanya v.s. memleketlerdeki Yahudilerin halihazr moral ve politik durumlar hakknda bir rapor hazrlamak olacaktr. Bu raporun ok dakik istatistiklere dayanarak hazrlanmas art deil, bu ekil ok uzun vaktinizi alr. Bana bir ka gn ierisinde ana hatlar ile bildirin, eksiklerini sonra telafi edersiniz. Siz bu mevzularla tedenberi ilgilendiiniz iin hemen hazrlayabilirsiniz. Yalnz eer bunu birisine dikte ederek yazdracaksanz, aman o kimse bunun ne iin yazldn bilmesin.
30. 30. 30 Yazlar Size muhaberemizi son derece gizli tutmanz rica edeceim. Konu son derece nemli ve ciddidir. Ciddiyeti uradan anlayn ki ben ne ana babama ve ne de en yakn akrabama bu hususta tek kelime sylemi deilim. Yukarda bahsettiim raporu bana 18 Haziran Sal gn, Geneva (Cenevre) gl yanndaki kahvede, tabii bana yardma karar vermiseniz, verirsiniz. Caux kahvesinde greceksiniz ki benim bir dnya ileri ile bir de ahiret ileri ile megul iki yardmcya ihtiyacm var. Dnyev iler iin Bay Saloyu setim, zannederim kendisini ok iyi tanrsnz. Ona geen Perembe, ayn altsnda yazdm. Cevabnn dn veya bugn gelmesi lazmd. Maamafih daha fazla bekleyecek deilim. Kararnz verir vermez ltfen bana telgraf ekiniz. Eer cevabnz msbet ise Kabul, deilse Mteessirim, imknsz eklinde bildiriniz. Eer Salodan ses kmazsa onun yerine birini semeyi size brakacam. Eer siz de katlmyorsanz, o zaman babama danacam. Cauxta sizi bir vazife bekliyor. Bizim zavall, talihsiz kardelerimiz iin byk bir plnm var. Ltfen gelin. Derin sayglarmn kabul ricasiyle, Hrmetkarnz Theodor Herzl 37, rue Cambon * * * 11 Haziran Hirsche yazdm mektupta Benim yam olan 35 ierisinde iken Fransada Napolyon mparator olmutu ve ayni yata kimseler bavekillik ediyorlard demitim. Kullandm ifa- denin kt olduunu ve bundan benim bir megaloman olduum sonucuna varlabileceini dnyorum. Oysa ben sadece, benim de politikaya atlmaya ve byle eyleri dnmeye hakkm olduunu ifade etmek istemitim. * * * Fahielik konusu : Bu konunun derhal halledilmesi iin bir yol grnmyor. Pederahi aile tipine gidilerek, erken evlenme tevik ve bu gibilere tatminkr cretli i temin edilirse, bunlara birer ev temin edilirse... bylece ortadan kaldrlabilirler. Kadn pazarlarna paydos demeliyiz. * * * 14 Haziran Mevd Arz! Orada bizim btn haklarmz olarak, hr insanlar olarak yaayacak, kendi vatanmzda huzur iinde leceiz. Yahudi! hitab bugnk hakaret anlamn kaybedecek, Alman veya ngiliz yahut Fransz denildii, kullanld gibi kullanlacak. Bayramz olacak. Belki yle bir bayrak, beyaz zemin stnde yedi altn yldz.. Beyaz zemin bizim yeni, temiz hayatmz, yedi yldz da, gnde yedi saat alma prensibini temsil
31. 31. Yazlar 31 edecek. alma, itihad etme sancann altnda Mevd Arza gireceiz. * * * 13 Haziran Bugn Gdemanndan telgraf aldm : Seyahat yapamam. Salo da Kuzey Capede, mektup postada, Pazar gn Badene gidiyorum Gdemann. Evet, Yahudilerin alakalarn ekmek g olacak, fakat olacak. Kendimde devlerin gcn hissediyorum. 15 Haziran Bugn terkedilmi bir mnzevi adamm, fakat belki yarn yzbinlerin fikr lideri olacam. Orta snf milyonerlere temsilcilerimi gndereceim: Schiff, Goldmann, Wolf Schulmann. Kalplerinde birazck Yahudilik kalm olan milyonerlerin bir rabbi [*] ile temas etmesini isteyeceim. Rabbi onlara benim vaazm okuyacaktr. Bizimle beraber olmak istemeyen rabbiler terkedilecektir, fakat program yrtlecektir. Rabbiler benim dndm tekilatn direkleri olacaklardr. Halk onlar harekete geirecek ve bilgiyi onlar vereceklerdir. Bu hizmetlerinin karl olarak da ileride devlete bal ve daima himaye altnda bulunan bir tekilat haline getirileceklerdir. 16 Haziran, 1895 Bugnler birka defa aklm karyorum zannettim ve bundan korktum. nsann dndklerini yapmasna bir mr yetmez ki. Fakat arkamda manev bir miras brakacam. Kime? Btn insanlara. nsanln en byk hayrhahlar arasnda saylacama inanyorum. Yoksa bu bile bir megalomani mi? * * * Pariste Neue Freire Pressein muhabiri bulunduu sralarda Dr. Herzl daha pek ok faaliyet gsterir. Mektupla, ziyaretle, karlkl konuma ile, araya bakalarn koyarak birok kimseyi kendi fikrine meylettirir. Bunlar arasnda rabbiler (haham), bankerler, banka mdrleri, kmr madenleri sahipleri, gazete sahipleri, diplomatlar, askerler vardr. Mesel ngiliz Yahudilerinden Albay Goldsmith (ki kendisi ngilteredeki Hovevey Siyon cemiyetinin de kurucusudur) hemen gemi tedarik edilerek Filistinin yeniden ele geirilmesine giriilmesini tavsiye eder. Rothschildlerin davaya celbedilmesi iin, kendisi reddedilmek ihtimali olduu iin dorudan doruya harekete gemez, fakat uzun, bir rapor hazrlar ve bir din adam tarafndan ailenin reisi olan Albert Rothschilde okunmasn temine urar. Viyanada belediye reisi seimini etin bir Yahudi dman kazanr. Buna zlr. te taraftan 13 Trkede Haham dediimiz din grevlisi.
32. 32. 32 Yazlar Avusturya bavekili Kont Badeni ile gizli temas kurar ve onu el altndan desteklemeye sz verir. Dorudan doruya Prens Bismarcka mektup yazarak Yahudilerin hicret etmeleri konusundaki fikirlerini anlatr. Gnlerce, heyecan iinde mektubuna cevap bekler, fakat bir trl gelmez. Kasmda Viyanada, gazetesinde ve bu faaliyetler iinde iken ilk defa Trkiye hakknda bir grn not eder. Viyana, 10 Kasm 1895 Trkiyede tela. Acaba ark Meselesi Trkiyenin blnmesi suretiyle bir hal ekline balanamaz m? Avrupa kongresinde mmkndr ki (Belika veya svire gibi) tarafsz fakat bize ait olacak bir toprak paras da biz alalm. Paris, 16 Kasm Bahaham Zadoc Kahn ile konutum. Ona plnm hakknda hazrladm risaleyi okudum. Sonuna kadar dinledi veya yle grnd. Sonra kendisinin de bir Siyonist olduunu itiraf etti, ama Fransaya da bal olduunu syledi. Evet, bir insan Siyon ile Fransadan birini semek zorundadr. Ba Haham kk bir Yahudi. Eer ciddi bir yardmn grrsem dorusu aarm. 17 Kasm Bugn Nordau [14] ile konutum. Bizim gazetenin nairi Benediktten sonra, beni en iyi olarak anlayanlarn kincisidir. Her zaman benimle beraber olacana emin olduum bir kimse. leride devletimiz kurulduu zaman iyi bir akademi bakan ve Maarif vekili olabilir. Londraya gitmeyi dndm zaman bana Yahudi yazarlarn, artistlerin devam ettikleri Maccabean kulbne gitmemi tavsiye etti. Londra, 23 Kasm Tannm ngiliz Yahudisi, banker Sir Samuel Montagunun evindeyim. Evde herey kitabn yazd ekilde yenilip iiliyor. Bana, kendisini bir ingilizden ziyade srailli hissettiini ifade ile btn ailesiyle Filistine yerleeceini syledi. Eski devirlerde olduundan ok daha geni bir Filistin.. Kardif, 25 Kasm Albay Goldsmithle beraberim. stasyona vardmda beni niforma giymi olarak karlad. Orta boylu, kk siyah sakall, kara gzl, zeki, sempatik bir ngiliz Yahudisi. stasyonun arkasna brakt tek atl arabasna bindiimiz zaman bana neeli bir ifadeyle: srailin bamszl iin uraacaz dedi. Sonra bana Kardif ve civar blgenin kumandan olduunu syleyip ehir hakknda izahat verdi. Evde kars ve Rahel ve Karmel adl iki kz ile tantm. Yemekten sonra Albaya planm okudum. Almancas mkemmel olmad iin btn teferruatn anlamad ama Bu benim 14 Max Nordau, Dr. Herzlin yakn mesai arkadalarndan olan Yahudi tabib, yazar ve bir alman gazetesinin Paris muhabiridir. 1923 ylnda bir rus siyonisti tarafndan vurularak ldrlmtr. Katil, onu, Yahudilerin Ugandada yerlemelerine alt iin vurduunu mahkemesi grlrken ifade etmi-