1. 1. YAZILAR 35 2015 hramczde Hac smail Hakk ALTUNTA
2. 2. SBN: ismailhakkialtuntas@gmail.com http://ismailhakkialtuntas.com Dizgi : H. smail Hakk Altunta Kapak : Bask- Cilt : 2015
3. 3. NDEKLER RASLULLH SALLALLH ALEYH VE SELLEMN PENDE 15 MEKASID-I SALKIN- SEYYD AHMED HSAMEDDN KADDESELLH SIRRAHUL L 16 EYH AHMED HSMEDDN- DAISTN 17 HAYATI ve HAKKINDAK BLG .................................................................................................................... 17 sr- Aliyyeleri : ................................................................................................................................................. 19 Hulefs:................................................................................................................................................................ 21 rtihli :.................................................................................................................................................................. 23 SEYYD AHMED HSAMD-DIN HAZRETLERNN SRINDAN MEKSID-I SLKlN............... 26 ZBDETL-MERTB SEYYD AHMED HSMEDDN DAISTAN KADDESELLH SIRRAHUL L 28 ZBDETL-MERTB......................................................................................................................................... 29 ZKR LE TGL................................................................................................................................................. 31 BU BB LETF VE KEYFYET- ZKR VE MERTBN HLSATEN BEYN EDER .................................... 33 BU BB MENZL- TEVHDN NEFY VE SBT MERTB BEYNINDADIR................................................. 33 MURAKABE- EHADYYET.................................................................................................................................. 34 MURAKABE- RH............................................................................................................................................... 34 MURAKABE- SIRR .............................................................................................................................................. 34 MURKABE- HAF.............................................................................................................................................. 34 MURAKABE- KELM.......................................................................................................................................... 34 MURAKABE- EFL............................................................................................................................................. 34 MURAKABE- VCD .......................................................................................................................................... 35 MURAKABE- MAYYET ...................................................................................................................................... 35 BU BB LEM- BTINDA ENV-I TASARRUFUN ZBDE- MERTB BEYNINDADIR............................. 35 BU BB MAKAMATIN HTSASI VE HAVDSTEN MCERREDE HAKAYIKIN AHVL VE MERTB BEYNINDADIR................................................................................................................................................... 43 BU BB ZTL-BAHTI BEYN ETMENN MKN HRCNDE OLDUUNA DARDR................................. 45 BU FASIL EYAYA VCD TSINDA RADE- LAHYYENN TAALLUKUNA DARDR................................ 46 BU FASIL TAAYYNTL-TBR BEYNINDADIR...................................................................................... 46 MERTEBE- AHVLL-LM............................................................................................................................... 47 BU FASIL SEYR SLKE DRDR .................................................................................................................. 47 ZEYL...................................................................................................................................................................... 47 BU BB RYAZT VE MCAHEDTIN MERTBNN ZBDES BEYNINDADIR ......................................... 48 BU BB EYH- MERC BEYNINDADIR.......................................................................................................... 49 FASL-I FL-MERTBL-MRD ...................................................................................................................... 50 HZBN-NECT .................................................................................................................................................. 50 SEYYDMZ EFENDMZ HAZRETLERNE MNTEH TARKAT- NAKBENDYYE SLSLENMES ......... 55 HAZRET SEYYDMZ EYH HSMEDDN EFENDMZ HAZRETLERNN KELM-I ERFLER ............... 56 SEFNE- EVLY MELLF HSEYN VASSF BEY EFENDNN SEYDMZ EFENDMZ HAKKINDA - LLERNE DERC BUYURDUKLARI MANZMEDR.......................................................................................... 59 (40 SALAVT-I ERFE) 61 HSEYN BN- ALYYL KF 61 BSMLLHRRAHMNRRAHM....................................................................................................................... 61 HALFE- HZ.PR SEYYD MUHAMMED NRL ARAB 70 MER LTF PRZREN KADDESELLH SIRRAHUL L 70
4. 4. AKA, D-CHN VRINI SAT, EY DL- EYD................................................................................................ 70 HACI HASAN ZLEM EFEND KUDDSE SIRRAHL L HAZRETLER (1911-1996) 72 MRC KANDL.................................................................................................................................................. 74 M'RC-I NEB SALLALLHU ALEYH VE SELLEM 80 HAZRET- HDYNN MRC-I NEB SALLALLHU ALEYH VE SELLEM HAKKINDA SULTN I. AHMED HNA MEKTUBUDUR 81 BNU'L-FARD VE EDEB KL 84 CENGZ HAN'IN BYK YASASI VE EHL- BEYT- MDAFAA 86 MOOL KANUNLARI ........................................................................................................................................... 86 SAHBKIRAN EMR TMUR MUHAMMED TARAAY BAHADIROLU VE EHL- BEYT SEVGS 87 [EMR TMURA AD VERLMES ......................................................................................................................... 87 EMR TMUR -EHL- BEYT SEVGS.................................................................................................................... 89 Saltanat mertebelerini muhafaza tzkleri unlardr: ..................................................................................... 96 TRL MEMLEKET AHLSYLE MNSEBET, ONLARIN AHVLNDEN HABERDR OLMA VE DE DN BYKLER, EVLYA MEZARLARINI ONARMA, VAKIF VE NEZR LERN DZENLEME TZ ............ 99 TMUR SVASI NEDEN KILITAN GERD..................................................................................................... 101 OSMANLILAR DARESNDE SVAS VE DEMRLENG ....................................................................................... 101 DN HAYAT GEREKTE NEDR? 106 GEREK FAKRN SZLER VE ZKRLER BUDUR 110 DERYADAN DAMLALAR 111 NSZ ................................................................................................................................................................ 111 AHMET TAHR-T MARA- HAZRETLERNDEN SADIR OLAN KELAMI KBARLAR. .................................... 114 AHMET TAHR MARA HZ. LERNN BAZI KERAMETLER 119 MUSTAFA MUCUR (OZEREN) HZ. FEM SAADETLERNDE SADROLAN KELAMI KBARLAR.................... 121 TARK HALVETYENN SLSLEY PAK ALYES........................................................................................... 142 SLSLEY MERATP ESAMES: ......................................................................................................................... 142 POSTMODERN BR FENOMEN OLARAK S B E R P U N K 144 ONLARIN HER BR BN YIL YAAMAK STER 159 MLYARDER DAVD ROCKEFELLER 99 YAINDA 6. KALP NAKL AMELYATINI OLDU.............................. 159 KIRMIZI BALON (1956) LE BALLON ROUGE 162 Lamorisse........................................................................................................................................................ 162 ESKTAS-KIRMIZI BALON KUAI 1: LE BALLON ROUGE............................................................................. 162 KIRMIZI BALON KUAI 2: DREAM DOLL....................................................................................................... 165 KIRMIZI BALON KUAI 3: BILLYNN BALONU ............................................................................................ 165 KIRMIZI BALON KUAI 4: ACROSS THE UNIVERSE ..................................................................................... 165 KIRMIZI BALON KUAI 5:NSAN; KEND KAFESN TAIYAN TEK KUTUR ............................................. 165 KIRMIZI BALON KUAI 6: LE VOYAGE DU BALLON ROUGE........................................................................ 165 KURN-I KERMDEN BZ NEDEN AYIRDILAR 166 MUSA CARULLAH BGYEF 166 Hayat : ............................................................................................................................................................... 166
5. 5. Musa Carullahn Fikirleri ve Eserleri: ............................................................................................................. 168 irazl Hfz ve Dvn- Hfz Eseri:.................................................................................................................. 171 BR EKONOM MT: BR NVERSTE KURULSUN, EHRMZ KALKINSIN 174 niversite blgesel kalknmaya nasl katk yapar? .............................................................................. 174 2000lerin lgnl: her ile bir niversite.............................................................................................. 175 Politikalarn deerlendirilmesi sorunu .................................................................................................... 175 Sonu niyetine birka sz ........................................................................................................................... 176 FONTLARIN DL, ANLAMLARI VE NEM 177 PAZARLAMA ve REKLAMCILIKTA YAZI KARAKTERLERNN NEM: ......................................................... 177 TASARIMDA FONTLARIN KULLANIMI: ........................................................................................................... 177 TPOGRAF: ........................................................................................................................................................ 180 SEVLMEYEN VEY EVLAT COMC SANS:............................................................................................ 180 BU FONTUN ADI NE? BU HANG FONT?.......................................................................................................... 180 Bonus KTAP NERS:...................................................................................................................................... 180 TPOGRAFNN 10 EMR:.................................................................................................................................. 184 NCEDEN NEYD K, MD NE OLSUN 185 HAY HAY MI, VAY VAY MI? 191 LM VE AMELLERN FAZLETLER 195 AKLI BAA ALMA ZAMANI GEMEDEN 196 KAVGACI KULAR VE SOPA 202 DKENDEN GLE DORU 205 HATIRLAMA TEKNKLER 222 OBSESYON 224 OBSESYON.......................................................................................................................................................... 224 OBSESF KOMPULSF KLK BOZUKLUU.................................................................................................... 224 OBSESYON OLASILIININ YKSELMES DURUMU ........................................................................................ 225 ATIN PN SAHB 228 (Ey ihtiyar, u servetinle gm ve altn hrs nedir? Sonsuz mr sana Felek mi mjdeledi?) ................ 229 HER ZAMAN YAHUDLER, ERMENLERE KARI TRKN YANINDADIR 230 TRKYE-SRAL STRATEJK BRLNN TRKYE AISINDAN MAHSURLARI SE;.............................. 234 EL HOMBRE Y LA GENTE- JOS ORTEGA Y GASSET NSAN VE "HERKES 236 "nsan ve 'Herkes'" HAKKINDA ........................................................................................................................ 243 TEKLER VE BEN ZERNE BAKA GZLEMLER. UFAK BR GEZNT: NC K BR KADINSA 248 THOMAS'IN NCL SA'NIN GEREK SZLER 263 GR................................................................................................................................................................... 263 SUNU................................................................................................................................................................. 265 TOMAS NCL.................................................................................................................................................... 266 TOMAS NCL (Metin) ...................................................................................................................................... 267 TEFEKKR-NZVA-KLTR SOFULUU 278
6. 6. KAYNAK: JOS ORTEGA Y GASSET, NSAN VE "HERKES, ZGN ADI: EL HOMBREY LA GENTE, 1957, SPANYOLCA'DAN EVREN: NEYRE GL IIK, BRNC BASIM: EKM 1995 KNC BASIM: KASIM 1999, STANBUL 285 EL HOMBRE Y LA GENTE NSAN VE "HERKES SELENLER 286 SOMA VE SEMA REMZ ..................................................................................................................................... 286 MAV GK REMZ ........................................................................................................................................... 286 LM REMZ...................................................................................................................................................... 286 NOT..................................................................................................................................................................... 287 HARF DEVRMNN NEDENLER ZERNE 288 OSMANLI MPARATORLUU'NDA REFORMLAR VE ALFABE SORUNU........................................................ 289 NLT DEN 297 BEN.................................................................................................................................................................... 297 TANRIM.............................................................................................................................................................. 297 ALLAH MUHAFAZA ........................................................................................................................................... 297 BR HALK TRKSNE NAZRE ...................................................................................................................... 297 GLDR ALLAHIM ............................................................................................................................................ 298 TIMARHANE ...................................................................................................................................................... 298 HERKES KEND DORUSUNDA 299 BR DAR GELRSZN STDASI (DLEKES) 301 YAAYAN KM? 303 ATE HASAN 304 BZLER................................................................................................................................................................ 306 FLASHFORWARDDAN ALINTILAR 307 SYAH KUU NEDR? 307 KUANTUM SPERPOZYONLARINDAN "FT YARIK" TEMEL KAVRAMI 307 HATIRLAMA N 307 66.6 SIRRI 307 12 ARALIK 2016 NEYN SONU? 308 GNLER LE LGL HADSLER VE SIRLARI 309 ZAMAN KAVRAMI.............................................................................................................................................. 309 I. KURN-I KERMDE ZAMAN......................................................................................................................... 309 Kurn- Kermde Gn Kavram ....................................................................................................................... 309 Kurn- Kermde Kullanlmas Tavsiye Edilen Takvim................................................................................. 310 Kurn- Kermde Zamann zflii ................................................................................................................. 311 II. HADSLERDE ZAMAN ................................................................................................................................... 311 JOHN DOE: VGLANTE (2014) YASAKLI KAHRAMAN 313 LAST KNGHTS (2015) 322 SAHABENN YERLEM VE VEFAT YERLER 337 ADA NGLZ FELSEFESNDE KTLK PROBLEM 338 NSZ ................................................................................................................................................................ 338
7. 7. SONU............................................................................................................................................................... 338 ERMEN TERR RGT: ASALA 340 DOYMAZLARIN KFRL BR TARAFIMI VAR? 343 KA KERE ALDATIR NSAN, KA KERE ALDANIR ASLINDA 344 Eski bir yazdan ................................................................................................................................................. 344 PORNOGRAF NASIL SANAT OLDU? 346 ESTETK BEDEN TERR 347 GNAH LEME ZGRL 348 KURN-I KERMDE BELRTLEN NAN KONUSUNDAK SAPMALAR 351 BRNC BLM................................................................................................................................................. 351 YAHUDLERN NAN SAPMALARI.................................................................................................................. 351 1- YAHUDLK .......................................................................................................................................... 351 1.1- YAHUDLE GENEL BR BAKI ....................................................................................................... 351 1.2- YAHUDLERN ALLAH NANCI......................................................................................................... 352 1.2.1- PUTA TAPMALARI ......................................................................................................................... 352 1.2.2- ALLAHI AIKA GRMEK STEMELER ................................................................................... 354 1.2.3- ALLAHA OUL SNAT ETMELER .............................................................................................. 354 1.2.4- ALLAHI CMRLKLE THAM ETMELER .................................................................................... 356 1.2.5- ALLAHI FAKRLKLE THAM ETMELER .................................................................................... 357 1.2.6- ALLAHI YORGUNLUKLA THAM ETMELER ............................................................................ 359 1.2.7- ALLAHI KLETRMELER.......................................................................................................... 360 1.3- YAHUDLERDE MELEK NANCI........................................................................................................ 361 1.4- YAHUDLERN KTAP NANCI .......................................................................................................... 364 1.4.1- ALLAHIN YETLERN NKR ETMELER ................................................................................. 364 1.4.2- ALLAHIN YETLERN TAHRF ETMELER ............................................................................... 365 1.4.3- ALLAHIN YETLERN GZLEMELER ........................................................................................ 366 1.4.4- ALLAHIN YETLERN DNYA KARILIINDA SATMALARI ............................................... 367
8. 8. 1.5- YAHUDLERN PEYGAMBER NANCI............................................................................................... 368 1.5.1- PEYGAMBERLERE SYAN ETMELER ........................................................................................... 369 1.5.2- PEYGAMBERLER NKR ETMELER............................................................................................ 371 1.5.3- BAZI PEYGAMBERLER ALLAHIN OLU OLARAK NTELENDRMELER............................. 372 1.5.4- PEYGAMBERLER LDRMELER ................................................................................................ 372 1.5.5- HZ. BRAHMN YAHUD OLDUUNU DDA ETMELER ...................................................... 375 1.6- YAHUDLERN AHRET NANCI ....................................................................................................... 375 1.6.1- CENNETE SADECE YAHUDLERN GRECEN DDA ETMELER........................................ 376 1.6.2- ATEN SAYILI GNLERDE KENDLERNE DOKUNACAINI DDA ETMELER ................. 378 KNC BLM ................................................................................................................................................... 379 HIRISTYANLARIN NAN SAPMALARI........................................................................................................... 379 2-HIRISTYANLIK .............................................................................................................................................. 379 2.1 -HIRSTYANLIA GENEL BR BAKI ................................................................................................... 379 2.2- HIRSTYANLARIN ALLAH NANCI KONUSUNDAK SAPMALARI............................................. 382 2.2.1- YCE ALLAHA RK KOMALARI.............................................................................................. 382 2.2.2- YCE ALLAHI BEER SEVYESNE NDRGEMELER ............................................................... 385 2.2.3- ALLAHA OKLUK ZAFE ETMELER.......................................................................................... 388 2.2.4- ALLAHA OUL SNAT ETMELER .................................................................................................. 389 2.3- HIRSTYANLARIN MELEK NANCI.................................................................................................. 392 2.4- HIRSTYANLARIN KTAP NANCI................................................................................................... 394 2.5- HIRSTYANLARIN PEYGAMBER NANCI ....................................................................................... 397 2.5.1- PEYGAMBER LAHLATIRMALARI ............................................................................................. 397 2.5.2- PEYGAMBERLER NKR ETMELER............................................................................................ 398 2.5.3- HZ. BRAHMN HIRSTYAN OLDUUNU DDA ETMELER................................................ 400 2.6- HIRSTYANLARIN AHRET NANCI ................................................................................................ 401
9. 9. 2.8- HIRSTYANLARIN TEVBE ANLAYII............................................................................................... 403 NC BLM................................................................................................................................................ 405 MRKLERN-PAGANLARIN NAN SAPMALARI......................................................................................... 405 3.1- MRKLERN NANCINA GENEL BR BAKI................................................................................. 405 3.1- MRKLER N ALLAH NANCI........................................................................................................ 406 3.1.1- PUTLARA TAPMALARI .................................................................................................................. 408 3.1.2- GK CSMLERNE SECDE ETMELER......................................................................................... 408 3.1.3- MELEKLERE VE CNLERE TAPMALARI ....................................................................................... 410 3.1.4- ALLAHA OCUK SNAT ETMELER ........................................................................................... 410 3.1.5- ALLAHI GRMEK STEMELER ................................................................................................... 411 3.1.6- ALLAH LE ARALARINDA ARACI TAHAYYL ETMELER....................................................... 411 3.1.7- ALLAHI SEVER GB BAKA NESNELER DE SEVMELER ....................................................... 411 3.1.8- ALLAHA FTRA ATMALARI........................................................................................................ 412 3.2.1- MELEKLERE TAPMA....................................................................................................................... 413 3.2.2- MELEKLERE CNSYET ATFETME ................................................................................................ 414 3.2.3- MELEKLER NESEP YNYLE ALLAHA NSPET ETMELER................................................... 414 3.3- MRKLERN KTAP NANCI........................................................................................................... 415 3.3.1- NKR ETME.................................................................................................................................... 415 3.3.2- ALAYA ALMA.................................................................................................................................. 416 3.3.3- ARPITMA....................................................................................................................................... 417 3.3.4- KERH GRME ................................................................................................................................ 417 3.3.5- SHR OLMAKLA THAM ETME.................................................................................................... 418 3.3.6- BEER SZ OLMAKLA THAM ETME....................................................................................... 419 3.3.7- R OLMAKLA THAM ETME ...................................................................................................... 419
10. 10. 3.3.8- MASAL OLMAKLA THAM ETME ................................................................................................ 419 3.4- MRKLERN PEYGAMBER NANCI............................................................................................... 420 3.4.1- PEYGAMBER NKR ETMELER .................................................................................................. 421 3.4.2- PEYGAMBER YALANLAMALARI ................................................................................................. 422 3.4.3- PEYGAMBER MECNUN VE DEL OLMAKLA THAM ETMELER .......................................... 422 3.4.4- PEYGAMBER SHRBAZ OLMAKLA THAM ETMELER........................................................... 423 3.4.5- PEYGAMBER KHN OLMAKLA THAM ETMELER ............................................................. 424 3.4.6- PEYGAMBER AR OLMAKLA THAM ETMELER ................................................................. 425 3.4.7- PEYGAMBER DERS ALMAKLA THAM ETMELER................................................................... 425 3.4.8- PEYGAMBERLE ALAY ETMELER ................................................................................................. 426 3.4.9- PEYGAMBERN NSAN OLMASINI YADIRGAMA ...................................................................... 426 3.4.10- PEYGAMBER SRGNE ZORLAMAK......................................................................................... 427 3.4.11- PEYGAMBER LDRMEYE ALIMAK ..................................................................................... 428 3.4.12- DAVASINDAN VAZGERMEYE ALIMAK.............................................................................. 428 3.4.13- PEYGAMBER TAVZ VERMEYE ZORLAMAK............................................................................. 429 3.5- MRKLERN AHRET NANCI........................................................................................................ 429 SONU............................................................................................................................................................... 431 SULUYORUM- JACCUSE!-ATATRKN OKUDUU KTAPLAR DAN 437 SONU ................................................................................................................................................................ 437 EDWARD BERNAYS (1891-1995) 440 KNA AMALI KTLE LETM KURAMLARI VE EDWARD BERNAYSIN HALKLA LKLER UYGULAMALARI 442 EDWARD BERNAYS VE KTLE PSKOLOJS ................................................................................................... 447 EDWARD BERNAYSIN UYGULAMALARI VE KNA AMALI KTLE LETM KURAMLARI........................ 452 Damaged Goods ................................................................................................................................................. 453 Metropolitan Musical Bureau ........................................................................................................................... 455 Diaghileff Rus Balesi.......................................................................................................................................... 457 Caruso................................................................................................................................................................. 459 Halk Aydnlatma Komitesi............................................................................................................................... 462 Litvanya.............................................................................................................................................................. 465
11. 11. Venida Hairnet Company.................................................................................................................................. 467 Atlantadaki NAACP Konferans ....................................................................................................................... 469 Ivory Sabunu ve Sanat....................................................................................................................................... 471 Beraber alma Sayesinde Tannma: Endstride Sanat................................................................................ 473 Lucky Strike ....................................................................................................................................................... 475 Lights Golden Jubilee( In AItn Jbilesi).................................................................................................... 479 Philco Radyo ve Televizyonu............................................................................................................................ 481 The United Fruit Company................................................................................................................................ 483 SONU ................................................................................................................................................................ 485 KAYNAKA......................................................................................................................................................... 491 Kitaplar:.............................................................................................................................................................. 491 INTELLENGLSH 496 Intellenglish 7 Taktik Taktik 1....................................................................................................................... 496 BEYNNZN SAKLI GC 496 letiim Kurma Becerisi................................................................................................................................. 496 renme yetiniz hakknda neden iyimser olmalsnz?...................................................................... 496 Intellenglish 7 Taktik Taktik 2....................................................................................................................... 497 KORKULARINIZI YENN VE KENDNZE GVENEREK NGLZCE KONUUN 497 NGLZCE KONUURKEN DAHA AZ ENDEL VE DAHA GVENL HSSETMENN SIRRI 498 Intellenglish 7 Taktik Taktik 3....................................................................................................................... 498 NGLZCEY ALIMA SRESNN SADECE KADAR SREDE RENEBLMEK MMKN M? 498 TAM FZKSEL TEPK HAREKET KULLANARAK NGLZCEY DAHA HIZLI RENMEK 499 Bu Metodu Nasl Kullanabilirsiniz:............................................................................................................ 500 HIZLANDIRILMI NGLZCE RENM 5 GNDE NGLZCE? 500 Bu Metodu Nasl Kullanabilirsiniz? ........................................................................................................... 501 Intellenglish 7 Taktik Taktik 4....................................................................................................................... 501 KONUMA VE TELAFFUZ PRATNN DORU EKL 501 te ngilizce teaffuzunuzu dzeltmek iin kullanabileceiniz ksa bir alma plan:............. 502 Intellenglish 7 Taktik Taktik 5....................................................................................................................... 503 DAHA AKICI NGLZCE KONUMAK N BEYNNZN HER K YANINI KULLANMAK 503 Daha Akc ngilizce Konumak in Beyninizin Her ki Yanndaki Gc Nasl Kullanabilirsiniz? ............................................................................................................................................................................ 504 Peki ya mzik? ................................................................................................................................................ 504 Intellenglish 7 Takitk Taktik 6....................................................................................................................... 505 TRKE VE NGLZCE ARASINDAK CAN ALICI FARKLAR 505
12. 12. Deconstruction (Yapsal zmleme) nedir?................................................................................... 505 Sonu:................................................................................................................................................................ 506 7 HIZLI NGLZCE RENME STRATEJLER 506 Read All 7 Fast English Learning Strategies Here! ............................................................................... 506 Beyninizin Sakl Gc ................................................................................................................................... 506 Korkularnz Yenin ve Kendinize Gvenerek ngilizce Konuun..................................................... 507 Hzl renme Teknikleri ............................................................................................................................ 507 Konuma ve Telaffuz Pratiinin Doru ekli ......................................................................................... 507 Beyninizin Her ki Yann Kullanmak ........................................................................................................ 507 Trke ve ngilizce Arasndaki Can Alc Farklar .................................................................................. 507 Motivasyon ve ngilizce renmek in Eyleme Gemek ................................................................... 507 www.intellenglish.com................................................................................................................................. 507 Intellenglish 7 Taktik Taktik 7....................................................................................................................... 507 MOTVASYON VE NGLZCE RENMEK N EYLEME GEMEK 507 leri Motivasyon Teknikleri.......................................................................................................................... 507 ****************************** ................................................................................................................... 509 ngilizce renip Hayatnz Deitirmek in 3 nemli Ders.......................................................... 509 ngilizce Konumam Doal Olarak Nasl Gelitirebilirim? ................................................................ 509 ngilizce Konumam Nasl Gelitirebilirim? .......................................................................................... 509 ngilizce renmek in Yetenek Gerekiyor Mu?.................................................................................. 509 ngilizce Konumann En nemli Ksm .................................................................................................. 510 FORBDDEN FLM A MOCKUMENTARY FLM PROJECT / YASAK FLM- BR YALAN BELGESEL FLM PROJES 511 TOZUM............................................................................................................................................................. 513 SONUNDA 515 DNOSAUR 13 (2014) 517
13. 13. Yazlar 13 nternetteki sitemiz http://ismailhakkialtuntas.com/ da 2015 ylarnda okuyucularmzla paylatm yazlardan bir ksmdr. Yazlarda sra gzetilmedi. Deiik konular pe pee yazld. Bu ekilde okuyan asndan fazla sknt oluturmayaca dnld. Tevfik ve inayet Allah Teldandr. hramczde smail Hakk ALTUNTA Esenler /stanbul Balang: 11. 04. 2015 Biti : 16. 05. 2015
14. 14. 14 Yazlar
15. 15. Yazlar 15 RASLULLH sallallh aleyhi ve sellemin PENDE Ebu Yezid Bestami (875) kaddesellh srrahul azz anlatt. Ruhumun semalara ykseldiini grdm. Cennet ve Cehennem ona gsterildii halde o hibir eye bakmyor, hibir eyle ilgilenmiyordu, nk o hadiseler aleminden ve onu rten perdeden kurtulmutu. Sonra vcudu Birlik ve kanatlar Ebediyet olan bir ku oldum, ve Mutlak varln havasnda Saffet kresine gelinceye kadar umaa devam ettim. Ebediyet tarlasndaki Birlik aacna baktm. Bir de baktm ki btn bunlar benim, o zaman haykrdm: "Ey Turab bu hodbinlikle [kendini beenen, enniyetle, bencil, kibirle.]ben sana eriemem. nk ben kendimden kurtulamyorum" O zaman Allah Tel: "Ey Eb Yezid sen benim sevgili resulmn arkasndan giderek kendi nefsinden kurtulmalsn. Gzlerini onun ayaklarnn tozuna sr ve hep onun arkasndan git" diye cevap verdi. Kaynak: Hucvuri, Keful Mahcub (terc. Nicholson), s. 238
16. 16. 16 Yazlar MEKASID-I SALKIN- SEYYD AHMED HSAMEDDN kaddesellh srrahul li
17. 17. Yazlar 17 EYH AHMED HSMEDDN- DAISTN HAYATI ve HAKKINDAK BLG1[1] 1264 senesi Rebul-evvelinde (ubat-Mart 1848) Ban vilyetinin - Distnda - Rukkl ehrinde znet-sz- lem-i uhd olmutur. Pederleri Seyyid Sad b. Seyyid Sefer b. Seyyid Haydar b. Seyyid Hasan b. Seyyid Ksm b. Seyyid Muhammed b. Seyyid Dvd b. Seyyid Caferi es-slis b. Seyyid Muhammed Zhid b. Seyyid Ms Kzm es-sn b. Seyyid brhm b. Seyyid sml b. Seyyid Mustafa el-Ahrr b. Seyyid Ahmed-i Badd b. Seyyid Sleymn b. Seyyid s el-Ahrr b. Seyyid Abdullh Thir b. Seyyidin Hz. Pr brhm ed-Dessk b. Seyyid Ebul-Mecd b. Seyyid Kurey b. Seyyid Muhammed et-Tayyib b. Seyyid Ebun-Nc b. Seyyid Ali Zeynelbidn b. Seyyid Abdlhlk b. Seyyid Muhammed b. Seyyid Muhammed Ebut-Tayyib b. Seyyid Abdlktim b. Seyyid Abdlhlk b. Seyyid Ebul-Ksm b. Seyyid Cafer el-Mehd b. Seyyid Ali el-Hd b. Seyyid Muhammed el-Cevd b. Seyyid Ms el-Kzm b. Seyyid mm Cafer es-Sdk b. Seyyid Muhammed el-Bkr b. Seyyid Ali Zeynelbidn b. Hz. mm Hseyin b. Hz. Al (kerrema'llhu vecheh ve radya'llhu anhum). sm-i lleri, Ahmed; knyeleri, Ebul-Haydar; lakab- erfleri, Sefer, Hsmeddn, Tevfk, Hamd ve Abdulgafrdur. Nak- htem-i siydetleri, "Ni'mer-refk Ahmed-i Tevfk"tr. Vlidelerinin ismi, erfe binti Abdullhdr. Mehdim-i kirmndan Seyyid Ali Rz Efendi, Mevlid-i Ehl-i Beyt nmyla bir eser telf edip, pederlerinin ve ecddnn tercme-i hlini bunda yazmtr. Mtlaaya yn bir kitbdr. Bunda yazldna gre, 1277/(1860-61)de, bery- hacc- erf zimi Mekke-i Mkerreme olan pederiyle birlikde bulunup, pederlerinin Mekkede irtihli zerine Medne-i Mnevvere'ye gitmitir. Bir mddet sonra stanbul'a gelip pederlerinin vasiyeti zerine Denizlide, eyh Hac Hasan Feyz Efendiye mlk olduktan sonra, Uluborluda, pederlerinin mrdnndan eyh Hac Mustafa Efendi merhmun nezdine azmetle zamn- mevdun hullne kadar tedrs-i ulm ile itigl etmitir. Hac Mustafa Efendi mrnileyhe baldz hanm tezvc eylemitir. 1300/(1883) trhinde, iret-i maneviyye zerine Sivrihisra azmetle ner-i envr- irfn eylediler. hretini istirkb edenlerin arz neticesi Ankarada ikmete memr olup, Vli bidn Paa merhmun hrmetini celb ile, 1305/(1888) senesinde Bursaya /136/ azmet ve ihtiyr- ikmet eylemitir. Maksem civrnda, Ahmediyye nmyla bir medrese, bir mescid ve bir de hne yaptrp, 1313/(1895) trhine kadar tedrs ve talm ile megl olmutur. Burada da ashb- arzn tarzna dr olup, Sultn Abdlhamd Hnn emriyle Trablusgarbda ikmete memr edildiler. Burada da zamnlarn telf-i sra hasr ile Tefsr-i Kebr ve Muahhast- Suver- Kurniyye nm eserlerini yazdlar. 1324/(1908) senesinde inklb- hkmet vki olunca, vli Receb Paa merhmla stanbula gelerek, Bursadaki mescid ve medreselerinin tamrine itbn oldular. Bir buuk sene Bursada kalarak stanbula avdetle, apa civrnda rif Paa merhmun konan itir ile 1324/(1908) sonuna kadar ikmet buyurdular. 1331/(1915)de Sivrihisra gidip iki sene kaldlar. 1334/(1918)de zmire azmetle yirmi gn misfir oldular. stanbula avdetlerinde, 1[1] Not: Hayat Hakndaki Bilgi ksm [Sefne-i Evliy, Osmnzde Hseyin Vassaf, Mehmet Akku-Ali Ylmaz, stanbul 2006, cilt II, s.266-277] ksmdan alntlanmtr.
18. 18. 18 Yazlar hark- kebrde konaklar yand. Burada sr- aliyyelerinden yz cildden fazlas yanmtr. Badeh Bursaya nakl-i hne ettiler. Balkesir-Bandrmaya gittiler. ubat 1337/(1921)de stanbula avdetle Hz. Snbl civrnda, nar Karakoluna yakn Voyvoda Kona denilen ikmet-ghda bulundular. Ahren Beiktada bir hneye nakledip, son gnlerde Cerrhpaa civrnda itir buyurduklar hneyi mesken ittihz eylediler. Nakbend, Kdir, eti ve Shreverd tarklarnn ve daha dorusu tark- hikmet irfnn cmil-esrr bulunuyorlar. Nak Silsilesi: es-Seyyid e-eyh Ahmed Efendi, e-eyh Muhammed Sad, e-eyh Abdullh Gulm Ali, e- eyh emseddn Habbullh Hn, e-eyh es-Seyyid Nr Muhammed el-Bedvn, e-eyh Seyfeddn, e-eyh Muhammed el-Masm, e-eyh Ahmed-i Frk es-Serhend, e-eyh Muhammed el-Bk, e-eyh Hce Emkinek, e-eyh Derv Muhammed, e-eyh Muhammed-i Zhid, e-eyh Hce Ahrr- Ubeydullh, e-eyh Muhammed el-Attr, e- eyh kutbut-tarka Muhammed Baheddn h- Nakbend. (Kaddesa'llhu esrrahum) Kdir Silsilesi: es-Seyyid Ahmed Baheddn, e-eyh Muhammed Sad, e-eyh Abdullh- Dehlev, e-eyh Mrz Cn- Cnn, e-eyh emseddn Habbullh, e-eyh Muhammed el-bid, /137/ e- eyh Abdlahad, e-eyh Muhammed Sad, e-eyh Ahmed-i Frk, e-eyh Seyyid skender, e-eyh Seyyid Kemleddn-i Keng, e-eyh Abdurrhmn- Sn, e-eyh Fuzayl, e-eyh Abdurrhmn- evvel, e-eyh Ebul-Hasan, e-eyh emseddn-i Sahr, e-eyh Seyyid Ukeyl, e-eyh Abdlvehhb, e-eyh Baheddn, e-eyh erefeddn, e-eyh Abdrrezzk, e-eyh kutbul-hakka Seyyid Abdlkdir-i Geyln. (Kaddesa'llhu esrrahum) Ahmed Efendi hazretleri ilm-i tevhdde ferdl-asr olduklan gibi hakkaten gavvs- dery-y Kurndr. Esrr- man-i Hz. Kurna vsl, shib-i tevlt u makmt bir pr-i kmildir. Mislini asrlar idrk edememi denilecek derecede, tevl-i man-i Kurnda vahd-i zamndr. Hakk- llerinde muteriz olan zevt vardr. "Ebcedci" ve "Hurf" diye hakkat-i mesleklerinden haber-dr olamayarak sz syleyenler eksik deildir. Bir gn huzr- llerinde bulundum. Estez billh, ( )2[2] yet-i kermesinde yalnz, () zerindeki tedkkt bir satten ziyde srmtr. Hakyk- beyniyyeleri karsnda mtehayyir kaldk. Derece-i irfn yksektir. Fakat avm iin imkn- istifde grnmez. Meclis-i zikrden ziyde neeleri sohbette grnr. Harm-i ismet-i man-i Kurndr Hsmeddn Nedm-i Hazret-i cnn- irfndr Hsmeddn Hakyk leminde mrid-i l-tebr oldu 2[2] "Birbirlerine neyi soruyorlar? Byk haberi mi?" 83. Nebe' sresi, 1,2. (H)
19. 19. Yazlar 19 Hakm-i srr- insn maz- Kurndr Hsmeddn Nb- hikmet olmu kalb-i lsi serirden Vcdu mlk-i aka ayn- ihsndr Hsmeddn Uluvv-i kadrine eyler ehdet bunca sr Tecell-gh- feyz-i kudsi sbhndr Hsmeddn Muhibb-i kemter-i Vassf' istif ider her n Muhakkak bilmeli yekt-y devrndr Hsmeddn emili : Boylar mutedil, omuzlarnn aras geni, balar byk, renkleri beyz ise de humreti glib, gzleri bycek, sakal mutavasst ve beyz olup, kl hlleriyle herkesi kendilerine msahhar klarlar, /138/ hilmi glib, tab mlyim, mkrim ve fukar-perverdirler. M- lyan ile itigl buyurmazlar, dim mebhis-i Kurniyyeden zevk alrlar. Az ehl bakl olup, hfzalar pek kuvvetlidir. sr- Aliyyeleri : -- Muahhast- Suveril-Kurniyyeden : - Hakykut-Tecrd f Menzilit-Tevhd. Arabadr, matb'dur. - Esrr- Cebert'l-A'l. Matb'dr, ok mhimdir. - Muahhast- Suver-i Kurniyye, - Rhul-hikem, Muahhast- Sre-i Meryem. Matb'dur. - Hikmetl-Envr, Muahhast- Sre-i Kehf. Matb'dur. - Nrul-hd, Muahhast- Sre-i Th. Matb'dur. - Huccetl-Hucec, Muahhast- Sre-i Hac. Matb'dur. - Burhnul-Asfiy, Muahhast- Sre-i Enbiy. Matb'dur. - Huccetl-Meleil-Al, Muahhast- Sre-i Abese. Matb'dur. - Mezhirl-Vcd al Menbiri-uhd. Trkedir. Ksmen matb'dur. - Maksd- Slikn. Matb'dur
20. 20. 20 Yazlar - Mevridt-Tenzl f Tercmeti Kurnil-Cell. Tefsrul-Kurn. Gayr-i matb'dur. - Lematl-fk fiz-Zuhri vel-rk. Gayr-i matb'dur. - Zbdetl-Makl fil-Kevni vel-Hayl. Gayr-i matb'dur. - Niyyetl-Hurf al Cedvelil-Marf. Gayr-i matb'dur. - Zbdetl-Mertib. Trkedir, gayr-i matb'dur. Hakk- llerinde Tunus kads u yolda kelimt- tazmiyyede bulunmutur: .3[3] Seyyid smet, Seyyid Ali Rza, Seyyid Mahmd Mcteb ve Seyyid Msa Kzm nmnda drt evld vardr. smet ve Rza Efendiler Mevlid-i Ehl-i Beyti yazmlar, ner etmilerdir. Hz. eyhin hangi bir eseri mtla olunsa, tark- tevldeki rshuna hayrn olmamak kbil deildir. /139/ lm-i heyet, tabaktul-arz, nebtt, hayvnt, tb ve fnn- mtenevviaya dir olan mebhiste henz fennen ma'lm ve mekf olmayan bir ok noktalara tesdf edilir. Bursada ekbir-i uref ve evliy-y asfiydan Kd Hn merhmun eref-i sohbetlerine mazhar olduum zamn mrnileyh Ahmed Efendi hazretlerinin kutb- memleket olduunu lisn- tazm ile sylemilerdi. Kd Hn, Buhrl olup, ezmdan idi. (Kuddise srruh) Ahmed Efendinin tekkeleri yoktur. Haftada bir gn nezd-i llerinde ictim eden erbb- ak u muhabbet, hazne-i rifnelerinden mstefd olurlar. Mrdlerinden ve urefdan Hilmi Bey: Bir gn, azzimin huzrunda idim. Mbhase-i dakka cereyn ediyordu. Biri, ( )4[4] hads-i erfini okudu. Hz. eyh gzlerinden meserret yalar dkerek, ( )5[5] buyurdular. diye nakl etmitir. Mezhirul-Vcd nm eserlerinden: Cenb- Hakkn umm beeriyyete inzl buyurduu Kurn- Azm-n, her biri birer levh-i mahfz olan btn eyy muht ve ulm u fnnu cmidir. ( )6[6] Kurnn Levh- mahfzu insndr. Mevcdat, unat, maklt, mahsst, man-y Kurndr. u cihnda mehdumuz olan saltanat u azamet-i ilhiyye, 3[3] Fazletli ve himmet shibi, mmtz bir insan, fazletin en ileri derecesine ulam, Allaha kar gelmekten son derece saknan kmil bir eyh, Allahn emrettiklerine bal kalarak vuslata erimi bir mrid, kmil, hocalarn hocas, Allahn btn kullarna kar efkatli, hocamz Mevln Seyyid Ahmed Hsmeddn-i Dastn en-Nakbend el-Hseyn, dedesinden iczetli bir Kurn mfessiri idi. En gzel salt ve en temiz selm ona olsun. Cenb- onun derecesini artrsn, ilmini ve fazletini yceltsin. Marifetinden btn Mslmanlar faydalansn. Bereketiyle, bizim dorularn ve gerek iman sahiplerinin yolunda dosdoru gitmemizi nasibetsin. (H) 4[4] Ben ilmin ehriyim, Ali de kapsdr el-Acln, Kefl-Haf, c.I. s. 203. (H) 5[5] Ben ise anahtarym. (H) 6[6] Allah onlar arkalarndan epeevre kuatmaktadr. Dorusu bu yce Kurndr. Levh-i mahfzda yazldr. Burc sresi, 20,21,22. (H).
21. 21. Yazlar 21 man-y Kurnla tecell eder. Man-y Kurn, envr- rislettir. Kime verilmi ise, vris-i neb ve mm- vakt olur. Vris-i neb olan zt, tercmeye samayan Kurnn mansn syler ve halk hakyk- kevniyyeye gh eder. Tevrt, Zebr ve ncl, Kurnda nasl mevcd ise, Kurn dahi insn- kmilin istiddnda mevcddur. Yoksa Kurn- Kermin elfz- erfesine baklp da, man verilemez. nsn- kmil, avlim-i ilhiyye v kevniyyeyi cmidir. Hulefs: - Seyyid Abdlkerm Efendi. Mekke-i Mkerremede, resl-msevvidndir. - Dastn Abdlkerim Efendi. lm-i Kelm mtehsss ve melleft- adde shibi olup, Medne-i Mnevverededir. - Mft Hasan Efendi. Sivrihisrdadr. - Bill-zde Mustafa Efendi. Sivrihisr'dadr. - Sf Muhammed Efendi. Sivrihisrdadr. /140/ - Mderris Muhammed Efendi. Ankaradadr. - Mderris brhm Efendi. Ankaradadr. - Slih Efendi. Ankaradadr. - Hac Kara Ysuf Efendi. Sbk resl-msevvidn, Bursadadr. - Hac Mustafa Efendi, Daistn. Bursa'dadr. - Hac Sdk Efendi, Baav-zde. Sbk resl-mderrisn, Bursadadr. - Mustafa Efendi. elli, Bursadadr. - eyh Bekir Efendi. Einli Mft-zde, zmirdedir. - Hac Almed Efendi. Tireli, zmirdedir. - Hac Muhammed Efendi. zmirdedir. - Hfz Edhem Efendi. Rodostadr. - Mft Ahmed Kemleddn Efendi. Bandrmadadr. - Hfz Mustafa Efendi. Bandrmadadr. - Ulemdan Hac Muhammed Efendi. Bandrmadadr. - Sefer Efendi. Manyasta. - Hac Abdlkerm Efendi. Karacabeydedir. - Hac mer Efendi. Gnendedir. - Hac sml Efendi. Edinciktedir. - Hac Muhammed Efendi. Yozgd, Bandrmadadr.
22. 22. 22 Yazlar - Tevfk Efendi. Bandrmadadr. - Mustafa Efendi. Bandrmadadr. - Hall Efendi. Hac Kms-zde, Karesidedir. - Hlid Efendi. Karesidedir. - Hall Efendi. Karesidedir. - eyh abn Efendi. Kirmastda. - Hac Abdurrahmn el-Mchid. Antepdedir. - Muhammed Mbrek Efendi. amdadr. Tark- Halvetde ilk beyat aldm eyhimdir. - Mft Hac brhm Efendi. Geliboludadr. - Mderris Sleymn Efendi. Fatsadadr. - Mderris Seyfeddn Efendi. stanbuldadr. /141/ - Mderris Hac Yakb Efendi. Rizeli, stanbuldadr. - Muhaddis Hac mer Efendi. Einli, stanbuldadr. - Hfz Muhammed Efendi. Filibeli, stanbuldadr. - Hac Muhammed Efendi. Siverekli, stanbuldadr. - Hac Sad Efendi. Beytl-ilm denilmekle marf, Dastandadr. - Seyyid Kzm Efendi. Mderris ve kad, Dastandadr. - Abdlkdir Efendi. Dastandadr. - eyh abn Efendi. Dastandadr. - Hac Muhammed el-Kerk. Mderris, Dastandadr. - Muhammed el-Mihrk. kad, Dastandadr. - Hac Mkl. Dastandadr. - Pr Muhammed. Kad, Dastandadr. - Necmeddn-i Avr. Ulemdan, Dastandadr. - eyh Ali Sr. Dastandadr. - Hac Nasrullh- Kbd. Dastandadr. - Hac Abdurrahmn. Ejderhn, Dastandadr. - Abdlkdir. Ulemdan, Kagarda. - Seyyid Thir. in vizi. - Abdllatf et-Tarakn. Trkistn- inde. - Sad-i Niyz. hnda. - eyh el-Hc kir. Semerkandda. - Hac Abdlbr. Lkinde.
23. 23. Yazlar 23 - Sdk- Httn. Lkinde. - eyh Abdurrahmn. Hrbnde. - eyh Ahmed Efendi. Mkda. - Seyyid Mcteb Hn. Rmpur hkimi, Hindistanda. - eyh sml es-Safy. Muhaddisn-i kirmdan, ulem-y benmdan, Tunus kads. - eyh Hasan el-Uveydn. Trablusgarbda. - eyh Ahmed. Fasda. /142/ - eyh Hac Muhammed-i enkt. Fasda. rtihli : eyh-i mrnileyh ile trh-i irtihllerinden bir buuk ay mukaddem merref olmu idim. Ser--p nr- mcessem bir mrid-i mkerrem olmu grdm. Fuyzt- rifnelerinden mstefd oldum. Ser--p dery-y ak u marifete mstarak olup, hep hakyk- Kurniyyeden bahs buyurdular. Birka gn haff bir hastal mtekib 1343 senesi ehr-i Ramaznnn onsekizinci (11 Nisan 1925) Cumartesi gn alaturka sat yedi buuk (sabh 03.00) rddelerinde H ism-i erfine muvzb olduklar hlde irtihl-i dr- ceml eylemilerdir. (Kaddesa'llhu srrah) Na- mbreklerini halfelerinden Dersim Hac mer Efendi gasl edip Ftih Cmi'-i erfine ertesi Pazar gn cenzeleri eyd-i ihtirmda nakl edilerek le namzn mtekib salt- cenzeyi yine mmileyh mer Efendi kldrm ve oradan Edirnekaps hricindeki, bn Keml merhmun kabrinin karsndaki mezrlkda defn-i hk-i gufrn klnmtr. (Rahmetu'llhi aleyhi rahmeten vsia) Cenzelerinde tekellft ihtiyr olunmamasn ve fukar-y mslimn mezrlna defnini vasiyyet buyurmulardr. rtihllerinden evvelce haber-dr olamadmdan, cenzelerinde bulunamadma ok mteessirim. Evrk- havdisde bi'l-hare grlen iln nsha-i matbas bir htra olarak telsk edildi : rtihl Sdt- Hseyniyyeden ve meyh- Nakbendiyyeden Dastn Ahmed Hsmeddn er- Rkkl hazretleri irtihl- dr- bak eylemilerdir. Bu gn Davutpaa civrndaki hnelerinden kaldrlarak, ikindi vakti Ftih Cmi'-i erfinden namz badel-ed Edirnekapdaki makber-i mahssuna defn-i hk-i gufrn klnacaktr (Rahmetu'llhi aleyh). Mrnileyhin irtihli lem-i irfn iin azm bir zydr, Cenb- Hak bizleri mazhar- efati buyursun. mn. eyh Muhammed ehr-i Glen onun veft zerine u trhi sylemitir:
24. 24. 24 Yazlar 7[7] Hnedn- ehl-i beyte ben dahilem t ezel tmezem (..........) gft gsundan hazer emsi-i Msr mkerrer itdi sizden iktibs Feyzinizden oldu manen km-yb u km-ver 25 Muharrem 1343-26 Austos 1341/(1924) eyh-i mrnileyhin hulefsndan Sleymn Smi Efendi, Rehber-i Talibn nm eserinde azzin Trke nat ve nutuklarn derc etmitir: 7[7] O, (hicr) bin senesinden sonra gne (gibi)dir, hatt gnein medr saylr. Bizden seyyidim Hsmeddn gizlendi. Furkn (K. Kerm)in srrn en iyi bilen ve onu en yksek derecede anlayandr. Hidyet gneinin dkkn seyyidim Hsmeddn: Milletin dayana ve ilerinin en stn, vris ilimlerinin std seyyidim Hsmeddn lim kapsnn anahtar, asrnn sekini, emsllerine stn geldi seyyidim Hsmeddn Onu tanmlayacak olann mr bu ie yetmeyecektir. Asr benzerini grmedi. Dnin yardmcsdr. Onu tanmlamada acizlik anlald. Allahtan ilhamdr ve seyyiddir. Hidyet imm bir gnetir. Onunla trhi bilinir. Seyyidim bylece bildirdi. Hatiften bir ses bana onun gizleniinin trhini retti: Zamnnn kutbu seyyid Hsmeddin veft etti. (H)
25. 25. Yazlar 25 Enm olmu risletde uks- vechine mirt Enmdan ism-i pkin pr-ayndr Y Raslallh Ehad isminde zid olsa bir mm-i nbvvet kim Ehad mm-i muhabbetde nihndr Y Raslallh * * * emsim bu vcdum virr ecsda zlli Nutkum bu uhdum virr ekbda hayli Efrd- uhdumla bu heb hver-i gftr Subhum ki berzhda tutan rz u leyli Dery gibi emvca takl eyleme nefret Kesretde mhid olasn t O Cemli * * * Silim kapuna geldim eyle ihsn Y Rasl Tut elim kurtar beni hlim pern Y Rasl Sne mecrh dde giryn h u efgn eylerim Aknn bmrym kl derde dermn Y Rasl Hz. eyhin Sultn Muhammed Red Hn merhma muhabbeti var idi. Hz. Pdih da ona dim seccdecisi Zekeriyy Beyi gnderirdi. Bu arzay rz-y pdih zerine yazm, Zekeriyy Bey vstasyla takdm etmi idi. Bir nshas elime geti, aynen nakl olundu: Mbesmelen bismih tel!
26. 26. 26 Yazlar Hmil-i liv-y hilfet seltin-i izm hazartnn kalb-i hmynlarn mevrid-i ilhm, zikr u ibdet-i hddan efdal olan fikr-i hneleri sebeb-i intif- enm olduundan, selef-i slihn, kendilerini megl edecek derecede evrd ve ezkr ta'lmini tecvz etmeyerek, yalnz teberrk iin mutalsam hrka ve gmlek ihd ve hssas msbet ve mberhen vird esm talm ve itsnda bir bes grmemilerdir. Evrd u ezkr, menfaat- hussiyyeyi celb ve istishbdan, efkr- hilfet-penh ise, umm- mslimn reynn hukk u menfiini muhfaza ve isticlbdan ibret olup, huss zerine bi- tarkl-evl, ummun fevid menfaatini ihtiyr, dreynde hiz-i eref itibrdr. Muktez-y beeriyyet, teltum- efkr ve tevrd-i un u sr ile kalb-i hmyna teks edecek hmm u gummun zuhru evnnda, Hz. Cibrlin melektul-arz ile mnsebtn meyyed bulunan hazert- hamsede mutasarrf, mddeten vecz, manen btn maliyyt mil u, ( )8[8] elfz- celleyi gnde yedi def'a kratla mezniyyet it ve cizne ihd ettim. Her gn yedi def'a kratna devm ile kalb-i hmynda bir inirh- tm husle geldii gibi, avrz- mezkrenin dahi nen-fe-nen mbeddel-i net u srr olduu bil- fil mhede olunur. Hilfet bir emr-i azmdir. Makm- muall-y hilfete kalb cn ile merbtiyyet essna ibtinen uhde-dr olduumuz vazifden biri de selmet-i mlk millet ve tel-i n u evket ve tezyd-i mr fiyet-i hilfet-penhye gece ve gndz hayr dudr. Hdiml-fukar min l-i Ab Seyyid Ahmed Hsmeddn. SEYYD AHMED HSAMD-DIN HAZRETLERNN SRINDAN MEKSID-I SLKlN Tasavvuf, Kurn ve Snnetten domu bir disiplindir. Amac, ferdin srekli olarak Allah hatrlamas ve kendini Onun rzasna uygun ileri yapmaya sevk etmesi olan tasavvuf, Peygamberimiz (sallallh aleyhi ve sellem) ve arkadalarnn yaad zhd hayatyla nce ferd, sonradan ictima bir disiplin hlini ald. Bu disiplin balangcndan yzyllar sonra eitli yanl yorumlamalar ve sahte eyhlerin anlaylarndaki sakatlklardan dolay istikmetinden sapmsa da Kurn ve Snnetin dna kmadan ve slmn zn bozmadan bu gelenei devam ettirenler daha ounluktadr. Bunlardan biri de Meksd- Slikn mellifi eyh Ahmed Hsmeddn-i Dastndir. 19. asr sonlarnda ve 20. asr balarnda yaam olan ve tasavvuf geleneini devam ettiren; manev kemli, gzel ahlk, yazd eserleri, sohbetleri ve onlarca halfesi ve de kendisine intisb eden binlerce mridiyle; byk mutasavvflardan ve kymetli ahsiyetlerden biri olan eyh Ahmed Hsmeddn-i Dastnyi tantmas, alanna katk salamas ve yeni almalara da kaynaklk etmesi ynyle nem arz ettii kanaatindeyiz. MEKSID-I SLKlN eserinden u sonular karlabiliriz. 1. Tasavvuf, slm diresi iinde; kk ve kayna, Kurn ve Snnet olan bir disiplindir. 2. Kurn- Kermin hem zhir hem btn mnlar vardr. Herkes btn mnsn anlamaya ehliyetli deildir. Ayn zamanda herkese btn mnsn bilmek vcip de deildir. Ancak herkes zhir mnsn bilip ona uymakla mkelleftir. 8[8] Sbbh ve Kudds olan Rabbimiz, meleklerin ve Cebrilin Rabbi. (H)
27. 27. Yazlar 27 3. Mellif, eratsz tarkat olamayacan kat ekilde belirtmi ve ehl-i snnet dnda yorum ve aklama getiren anlaylar yanl grmtr. 4. Rh ve nefs insann iki farkl yann oluturmaktadr. Her fert, tm cesedi kaplayan ve devaml olarak ktl emreden nefsi tasavvuf terbiyesi ve disipliniyle terbiye ve tezkiye etmelidir. 5. Mellife gre tark, nce Cenb- Hakka kisb-i marifet; sonra eyya marifet tarkdr. 6. tikd doru olmadan, amellerin bir fidesi yoktur. Byle bir kimse iin manev makm yoktur. 7. Abdestsiz kimsenin namaz kabul olmayaca gibi, bir kimse iin slk olmadan seyr olmaz. Yani ahlk eitim olmadan Hakka ulalamaz. 8. Tarkatta eyh, Hakk ve mrid arasnda rbtadr. Ayn denizin bir yakasndan dier yakasna gemek isteyen yolcu iin geminin vsta olmas gibi. Ve rbta, Ehl-i Beyte vsl olan silsileden olmakla sahh olur. Byle olmayan rbta iin irtibt yoktur. 9. nsan lem-i emr olan kalb, rh, srr, haf, ahf ve lem-i halk olan ate, su, toprak, hava, nefstir. Bunlardan evvelkisi nrn, ikincisi zulmndir. 10. Mellif tasavvuf olan bu eserinin nemli bir ksmn Kelime-i Tevhde ve Sre-i hlsa ayrmtr. 11. Karmita, Drz ve Melmiyye tifelerinden bazlar ey, Allahn vcdunun glgesidir derler. Mellif bunu ilhd ve irk olarak grr. Zira yaratanla yaratlann vcdu bir arada olmaz. Nasl ki gne dounca gecenin karanlndan eser kalmyorsa. 12. Kurnda her ilim vardr. Herkes nasibi miktarnca alr. lm-i marifet ve ilm-i hakkat, ilm-i erat ayr ayr ilimler ve zevklerdir. Ancak bunlar bir birlerine muhalif de deillerdir. Nasl ki ilm-i hendese, ilm-i mantka muvfk deilse de kimse ilm-i hendeseye ilm deildir diyemeyecei gibi. lm-i hakkati tahsil iin artlar vardr. Abdesti olmayan kiinin namaz sahh ve ciz olmad gibi, erti bilmeyen, tarkate, tarkati bilmeyen marifete, marifeti bilmeyen de hakkate ulaamaz. Kaynak: Zahir SSL, Mekasd- Salikn (Metin-nceleme), T.C. Trakya niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Trk Dili Ve Edebiyat Anabilim Dal Trk Edebiyat Bilim Dal Yksek Lisans Tezi, Edirne, 2011
28. 28. 28 Yazlar ZBDETL-MERTB Seyyid Ahmed Hsmeddin Dastan kaddesellh srrahul li Hzl: Zeynep eyma KUTLUCA Trk slm tarihinde, bilhassa Seluklulardan beri, slam Tasavvufu ve Medeniyetine eserleri, grleri, mridleri ve hizmetleriyle byk katklar yapm saysz tasavvuf by yer almaktadr. Gerek padiahlarla, gerek dnemin devlet erknyla yaknlklar ve temsil ettikleri fikirler ile zellikle Osmanl Devletinin kurulu ve bakasnda muazzam etkileri olan bu byklerden bir tanesi de; Osmanlnn son dnemlerinde yaam, beldenin kutbu olarak tanmlanm Nakbend eyhi Ahmed Hsmeddin Dastndir. Gerek sohbetleri, gerek eserleriyle, Kurann hakkatlerini, tasavvuf hikmetlerin yan sra, dnemin fen ve tekniini de gz nnde bulundurarak aklamaya ve halka yol gstermeye alan, Kurtulu Sava srasnda himmetleri ve nasihatleriyle orduya ve halka yardm eden bu zatn Zbdet l- Mertib isimli eserini, Latin alfabesine aktararak, deerlendirmesini yapmaya altk. Zbdetl-Mertib, mellifin Hakaykut-tecrd f Menzilit-tevhd isimli Arapa olarak kaleme ald eserinin, kendisi tarafndan yaplm ksm evirisi ve kz Fatmatz- Zehrann sohbetlerinde tuttuu notlarn birletirilmesiyle olumu, Trke bir eserdir. Eserin yazma nshas ne yazk ki gnmze ulamamtr. Bunun sebebi, mellifin pek ok eserinin yok olduu 1918 Fatih yangn olabilir. Bu sebeple biz, eserin latinizesinde matbu nshay esas almakla beraber, deerlendirme konusu olan letife mellifin bakn tespit ederken, Hakayku t-tecrd f Menzilit-tevhd' den de faydalandk. Gnmze kadar tasavvufun pek ok tanm yaplmakla beraber, bunlarn hi birisi efradn cami ayarn mani tanmlar olamamtr. Bu biraz, Mevlanann hikyesinde, karanlk bir ortamda bir filin farkl yerlerine dokunarak onu tanmlamaya alan insanlarn durumu gibidir.9 Tasavvuf da, en nihayetinde kiisel bir tecrbe olduu iin, byle farkl tanmlarn olmas da normaldir. Tasavvuf felsefesinde; Biz Allaha aidiz, yine Ona dneceiz10 ayetinde belirtildii gibi, insan ruhu yaratl srecinde kendi asl vatanndan ayrlarak zaman ve mekn ile kaytl madd leme inmi, bu ayrlk sebebiyle de vcd kayna ile kendisi arasna bir takm perdeler girmitir. nsana mdd lemde izf bir vcd verse de onu asl yurdundan, yaratcsndan ayran bu srece tasavvuf terminolojisinde seyr-i nzl (ini sreci) denilmektedir. nsann iradesi dhilinde olmayan bu sreten sonra gayesi, Mutlak varln sfatlarnn tezahr ve tecellisi vastasyla mnen olgunlaarak hakikati ile kendisi arasndaki perdeleri kaldrp seyr-i urc (ykseli yolculuu) ile aslna dnmesidir.11 Tasavvufu bu iniin ardndan bir ykseli olarak; Allaha ulama abas olarak tanmlarsak; bu yolda nefisle mcahede ve kalbi tasfiye srecinde kiinin setii yollar ise tarikatlardr. 9 H. Kamil Ylmaz, Anahatlaryla Tasavvuf ve Tarikatlar, Ensar Neriyat, stanbul 2009, s. 16. 10 Bakara, 2/156. 11Ethem Cebeciolu, Psiko-Tarih Asndan Farkl Rh Tekml Mertebelerinin Mevlnnn Anlalmasndaki Rol -Metodolojik Bir Yaklam-, Tasavvuf lm ve Akademik Aratrma Dergisi, c. VI, s. 14, Ankara 2005, s. 40.
29. 29. Yazlar 29 Tarikatlardan bu srete, nefis mertebelerini esas alan bir slk yntemini ierenler nefsn, ruhun mertebelerini esas alanlar ise ruhani tarikatlar adn almlardr. Rhn tarikatlardan bilhassa Nakbendiyyenin insann tasavvuf yolunda geliiminde esas ald ruh mertebelerine; latfeler, letif ad verilir. Mrid; seyr slkn latifeleri ile ruhunu gelitirerek srdrr. Tasavvufun uygulamaya dair olan bu alannda yazl fazla bilgi olmamasnn sebebi, tasavvufun kal deil, bir hl ilmi olmas ve taklitten kanlmas iin yazl bilgi verilmekten ekinilmesi yannda, bu tecrbelerin kiisel seviyede farkl ekillere brnebilme ihtimali de olabilir. ZBDETL-MERTB Bismillahirrahmanairrahim Umr- dniyyenin ehemm ve elzemi ilm-i hldir. Enbiylar umr- dniyye ile itigal ederek dn-i hakk ve tevhidi zhar etmek, akid-i uhrevyi tashh ve halk umr- ahrete tevik etmek iin bas olunmulardr. lm-i hl ve amelinin keyfiyetini bilmek her bir mslim ve mslime zerine farzdr. lm-i hlde ehemm ve elzem olan da ilm- i akaiddir. Zira imann bina ve esas itikad zerinedir. Bu da Allah Tel hazretlerine iman ve itikad etmektir. Nitekim Allah Tel Hazretleri birdir. Cisim, cevher, araz ve musavver deildir. Bir kimseden domad ve kendisi de dourmaz. Bir ey ile muttasl veya munfasl deildir. Hibir ciheti yoktur. Onun zerine zaman icra olunmaz ve bir mekna nispet edilmez. zerine bir ey vacip deildir. Hakmdir. Dilediini yapar. Mtekellimdir. Kelm, melike veya nssn kelmnn nevinden deildir. [2] Ancak kelm- kadm Cenb- Hakkn kelmdr. Zt ve sfat ile kadmdir. Bunlar da hayat, ilim, kudret, iradet, sem, basar, ksat ve tekvndir. Ruyetullah naklen vacip, aklen caizdir. Cenb-1 Hak iin mekn ve cihet yoktur. Mesafenin sbtu ve gzn uyla grlmez. Cenb- Hakk ryet ancak kalbde olan iman nuruyladr. Bu lemin btn ecz ve sft , ibdn efli, hayr ve er hlasa her ey Cenb- Hakkn halk ile hadistir. Baka hlk yoktur. Bunlar tabiata haml olunmaz. Zira tabiat da Cenb- Hakkn halk ile vcd bulur. Kullar iin efl-i ihtiyaryye vardr. Onunla sevap veya azaba mstehak olurlar. Kul hayr veya erden en murad ederse Cenb- Hak onu halk buyurur velkin erre rzas yoktur. Sevap Allah Telnn fazldr. kab, Cenb- haktan adldir. stitaat fiil iledir. Teklifin shhati zerine itimad olunur. Teklifin shhati de lt ve esbbn selmeti zerinedir. Kul vsatinde olan eyi yapmakla mkelleftir. ktidarnn haricindeki ey ile mkellef deildir. Haram da rzkdr. Maktl de eceli ile lr. Kabir azab kffr iindir. Baz asi mminler iin de olur. Mnker ve nekir suali, bas, [3] vezin, kitap, havz, srat, Raslullahn efaati ve hayrl kimselerin efaati byk gnah ileyenler iindir. Cennet ve cehennem mevcud ve eln bakdir. Onlar ehilleriyle fena bulmaz. Mirac Rasulullahn ahsna yakaza hlinde Mescid-i Haramdan Mescid-i Aksaya kadardr. Badeh Cenb- Hak ilim ve kudretiyle diledii yerde urc ettirmitir. Risaletpenah Efendimiz bize kyamet gnden, decclin dbbetl-arzn, yecc ve meccn zuhurundan ve emsin maribden tulunu haber vermitir. Bunlarn keyfiyet-i vcdunu biz bilemeyiz. ster mezkr ster mens olsun cmlesi
30. 30. 30 Yazlar haktr. Asrn erefi ilim ile ilmin erefi amel ile amelin erefi cemaat ile cemaatin erefi de ittihad iledir. Umm- nsn kalbleri kitab ve snnet ile bir olursa ittihad husle gelir. Din, tarif ile deil, amel iledir. Amel de akl ile bilinmez. Onu ancak vahiy ile irsl olunan Rasl ve inzl olunan Kitb ile bulmak mmkn oldu. Kitab akl ile olayd risaletten olan garaz fevt olurdu. lm-i hlin en mhimmi itikattan sonra amel-i salih ilemektir. Amel-i salihin de en gzidesi urt- slmiyyedir. slmn artlar da betir. Evvelkisi kelime-i ehdet, [4] bu da Lailhe illallah Muhamedur-Raslullah demektir. kincisi namaz klmak, ncs oru tutmak, drdncs zekt vermek, beincisi hac etmektir. Bu iki ehadet kelimesi beden-i insanda ruh ve nefis gibidir. Nitekim insann bedeni yemek, imek, hava ve hararet olmadka yaayamad gibi insann iman da namaz, oru, zekt ve hac olmakszn vcd bulmaz. Namaz, insann imannn gdasdr. Oru, su mesabesindedir. Zekt ve hayr ve hasenat, sadaka vermek insann hararet-i garziyyesi mesabesindedir. Hacca gitmek, hava mesabesindedir. Bu drt emir, drt unsur gibi iman vcdunu, ahiretin lahdini tekil eder. Nitekim abdest almak namazn kyamna delil olduu gibi namaz klmak da tarkimizin artndandr. Namaz klmayan kimsenin tarikattan bahsetmesi caiz deildir. Namaz insann zahirini fah ve mnkerden muhafaza ettii gibi oru da insan, hsn-i ahlka, mstakm etvra sevk eder. nsann harret-i garziyyesi, zayflad vakitte de dinde hatart zuhura gelir. Ve kalbi mevve olur. Havas vahm mukass yerlerde oturmak insan vcddan drp helkna sebep olduu gibi kbleye mteveccih olmayp [5] istedii tarafa namaz klmakta zndklara mttebi olmu olur. Dinin nesmi olan bir unsur- kmili de hacca gitmek, kbleye mteveccihen be vakit namaza durmaktr. Ey slik-i Hakk! Namazn faidesi seni fena fikirlerden, fena dncelerden halkn hakknda tecavz etmekten muhafaza eden bir hsn- hasndir. Faidesi oktur. Cenb- Hakkn kullarn huzuruna davetidir. Rabbinizin huzuruna sizi davet eden mezzin - Hayylessalh- dedii vakitte hemn necsetten hadesten taharete mbaeret ediniz. Gzelce abdest alnz sonra camiye giderek imama iktid ediniz. Allhu ekber dediinizde, gnlnzden masivay karnz. Niyet-i hlise ile Rabbinizin huzurunda keene-h sizi gryor gibi huzur- tm ile saff-beste-i dvan durunuz. Tekbirden sonra Elhamdlillah dediinizde Cenb- Hakk diyecek ki Bu hamd bana kardr. Sizi yoktan var edip huzurumda divan durduran benim hidayetimdir. Bana mahsustur, Ben lemin Rabbisiyim. Dnyada cem mahlkata rzk ve hayat verir ve ldkten sonra bana iman edip peygamberimi tanyanlara cennet ve cemlimi gsteririm. Ben bugnk gnde dine mlik olan kimseleri severim. Bugn din gndr. Din kazannz [6] ldkten sonra elinize gemez. Kul da ya Rabbi Sen benim Rabbimsin. badetimi ancak Sana tahsis ettim. Cenb- Hak da senin bana ibadet etmee iktidrn var mdr kulum? sualine: K: Ya Rabbi Sen inayet edersen olur.
31. 31. Yazlar 31 C: Ne istersin benden? K: Srat- mstakme, beni doru yola hidayet et. C: Her yer bana doru gelir. ster cennet ister cehennem olsun hepsi benimdir. K: Ya Rabbi bize u srat- mstakmi gster ki, evliya ve enbiyalarna onu ihsan etmisindir. Ey azz! Allahn kulu ile beyninde olan muamelt bu yolda olduu iin sen hemen namaza devam et. Allahn huzurunda durmak iin sana bahane ancak namazdr. Abd ikinci Fatiha ve zamm- sureyi okuduktan sonra iftitahdadr. kinci rk tekbirine ularsa o zaman rekata ulam olur. Semiallahulimen hamide dedii vakit de rekatn savabna ve kavamete ulam olur. Kavamet ve secde rekattan deildir. Secde iki trldr. Birisi kavame dieri kade secdesidir. Namazn kyam hli huzur- Rabbl-lemne taalluk ettii gibi kade [7] hli de huzur- Raslullaha taalluk eden tarafdr. Onun iin Esselamu aleykm eyyhennebiyy denir. Kyamda sana ibadet eder senden inyet isteriz dendii gibi, kud hlinde de ey bizim peygamberimiz sana ve sana tbi olan mmin kardelerimize selam ederiz kavl-i erifi, tevhidin iki ehadet kelimesinin kyamda Lailahe illallah- kuudda da -Muhammedur-Raslullah-a iarettir. Cenab- Hak bir rektta her iki feyzin cereyann mmete ihsan ediyor. Ey azz-i muhterem: Biraz da orutan tafsilt verelim. Cenab- Hakk (Oru Benim iindir ve onun karln Ben veririm) buyurmuladr. Yani yememek ve imemek benim nmdandr. Kim ki oru tutar, mukabilinde ona ihsanm likam gstermektir. Oru tutanlar iin iki ferah vardr. Birisi iftar vaktinde nefsine mahrum olduu nimetleri verdiinden dolay kesb etmi olduu nefsin ferahdr. Dieri Allahn emrini tutup da o vazifeyi icra ettim diye kesb ettii ferahdr. Oru tutmann faidesi ise insann ahlkn gzel yapmakldr. nsann ahlk gzel olursa onun halk iinde hrmeti de ziyade olur. Ey tlib-i Hakk! Amel-i slih ile Rabbine kurbiyyet peyd etmee [8] al. Allahn sana ihtiyac yoktur. Sen Ona muhtasn. Burada iken Allah ile bulu. Sonra frsat eline gemez. Frsat fevt etme. Sair aml-i slihann elbette Allah ile senin aranda husle getirecei byk menfi vardr. Biz bu kadarla iktif ediyoruz. Amel-i slihe mberet ve mbderet et. Cenb- Hakk bu mezkrt ityn eden kuluna cennt- firdevsi vermekle tebr buyurmutur. ZKR LE TGL Bir zkir zikr ile itigal murad ettii vakit evvelce abdest alr. Huzr- tamm olmak iin bir halvet ihtiyar eder. Allah Tel iin iki rekt namaz klar. Kbleye mteveccihen oturur, zihninde bulunan avrz ve havtrn cmlesini sedd iin yirmi be kere istifar eder. Huzur bulmayacak olursa yetmie kadar istifara devam eder. [Vallahi ben gnde yetmi defadan fazla Allahdan beni balamasn diler, tvbe ederim]12 hads-i erifi bunu ire eder. 2111 Buhr, Daavt 3. Ayrca bk. Tirmiz, Tefsru sre (47) bni Mce, Edeb 57
32. 32. 32 Yazlar Badeh, bir Ftiha-i erfe on adet salavt- erfe bir defa Elem nerah leke sre-i cellesini adet hls- erif, tekrar on defa Salvat- erfe bir Ftiha kraat eder ve sonra kalbi ile megul olur. [9] Bir zkirin eye vukfu lazmdr. Bunlar da kalp, rabta, zikrdir. Kalp- sol memenin altnda olup oradan mride bir manzara vardr. Mrid o manzaradan kalbini bir kandil eklinde ve o kandilin vasatnda iman nuru lemen ediyor gibi mlhaza etmeli. Rabta- eyhinin kalbinden kendi kalbi zerine nur teks eder gibi mlhaza etmeli. Ftma radyallhu anh hazretleri: Man-y erfi, pederimin yzne dikkatle baktm. ki ka arasnda bir nur lemen ediyor. Ve o nur da nssn kalpleri zerine intiar ederken grdm. buyurmulardr. Pederimden o nuru sual ettim. Bana iman edenlerin nurudur. phesiz onlarn kalplerine vsl olur, buyurdular. O nurun orada cereyann grmek, sair mmette de grmek gibidir. Bunun iin bir vasta lazmdr. Vasta Allah ile ibd beyninde feyzin cereyan salih olmak iindir. Ebul-Avn13 hazretleri rabtann shhati ehl-i beyt-i Mustafann silsilesine caizdir buyurmulardr. Neb aleyhisselmn mbhele ayetinin nzlnde balar zerine [10] rtnd abay Cafers-Sdk Hazretleri paralayarak mntesiplerinden Bayezid Bistm, Cneyd-i Badd, Maruf Kerh hazert gibi zevt- kirma birer para verdiler. Onlar da balarnn zerine dikerek kendilerini ehl-i beyte dhil olmu addettiler. Hl meyhn serpular zerine dikilmi olan gl de buna iarettir. Cafers-Sdk hazretleri bu abadan bir para vermekle onlara izin verdi ve bunlara eyh-i mezn denildi. Hazreti Muhammedin ehli olmayan Cenb- Hakkn da ehli deildir. Muhabbet umr- hayliyyedendir. Bu da emrin haricinde kitabn snnetiyledir. Hriten bir vcd ile deidir. Bunun iin tevehhme itibar olunmaz. Risletpenh Efendimiz, dnya tatldr, yeildir. Cenb- Hakk kullarna mstahliftir. Onlarn amellerine nazar eder buyurmulardr. Frsatn fevtinden, ziyndan hazer ediniz. Tarkat- msilede taklit caiz deildir. Btnnz envr- marifet ile tezyin ediniz. Tarikatn db ve hakayk hsn-i ahlkn iktizs haysiyetindedir. Halkn hakkna tecavz etmeksizin hsn-i muerette bulunmal. Hadiste vrid olduuna gre bir kimse Rasln eserine iktiz ederse Peygamberimizin [11] vsl olduu makama vasl olur. Bir kimse bi hasebil-vilye peygamberi makamnda ryet edemezse o mmette ne safa tasavvur olunur. Bu ruyet kalben ve ilmendir. Nereye gidiyorsun denildii vakit ben Rabbime gidiyorum bana hidayet eder demeli. nsana ziynet veren ceml, sznde hakkyla sadk olmaktr. Keml-i sdk ile ii grmektir. Kalbini rezilden tahliye etmeli. Onun indinde sdr olan ezy imte etmeli. Aleyhinde sylenen szlere sabretmeli. Nazar- basretin inkifna kadar zikre devam etmeli. Bu da makam- hidyetin evvelidir. Bu makamda ervah- 1 enbiy suver-i cemlede temessl eder. 13 Bu ahs Seyyid sa el-Ahrar olup, knyesi; Ebul-Avn, doum yeri Dastanda Rkkn ky, doum tarihi 384tr.
33. 33. Yazlar 33 BU BB LETF VE KEYFYET- ZKR VE MERTBN HLSATEN BEYN EDER Allah Tel Hazretleri dem aleyhisselm on eczdan halk etmitir. Bu on eczdan beine lem-i emr, dier beine de lem-i halk denilip, ksm- evveli latf-i nrn, ksm- har kesfi zulmndir. Evvelki ksm olan lem-i emr, arn fevkinde olup lem-i halk ise arn tahtndadr. Bu da kevnin vcdunu kucaklar. Letif-i nrn olan be ksm kalp, ruh, sr, haf, ahfdr. Zulmn olan be ksm [12] trb, m, nr, hev, nefistir. Letif-i mezkrenin keyfiyet-i itigli misl-i sbkta geen zikrin itigli gibidir. Hazreti Muhammed aleyhisselmn cebn-i erflerinden vrid olan nur eyhin kalbine, eyhin kalbinden mridin ruhuna, eyhin ruhundan mridin srrna, eyhin srrndan mridin hafsine, eyhin hafsinden mridin ahfsna, eyhin ahfsndan mridin latfetn-nefsine, eyhin latfetn- nefsinden mridin letifl-letifine ve eyhin letifl-letifinden mridin cemi cesedine vrid olur. Ruyetin Shhatinin art Ruyet arta muvfk olursa vahiy ve ilham kabilindendir. Ruyetin art da, uyku, vehim ve hayaldir. Hayal iki nevdir. Birisi ilham- hayliye dieri evhm- hayaliyedir. Eer kitaba muhalif olursa amel olunmaz. Bir kimse filan eyhi ryada haram yerken grdm dese o kimsenin grdm demesiyle onun fenalna hkmolunmaz. Bu ruyet, ihtimaldir ki, evhm- hayliyyeden olsun yahut Cenb- Hakk onu irad iin nefsine ilim suretinde gstermitir. Kmil olan bir eyh kendi nefsini mridin nefsi ile msavi tutar. Eer msavi [13] tutmazsa ucb vk olur. Ucb da azam- hicbdandr. BU BB MENZL- TEVHDN NEFY VE SBT MERTB BEYNINDADIR Alyk ve avykn inktndan sonra mrid zt ile teferrd eder vcdu da bk kalmaz. Yalnz ferd ve melh olan Allah Tel kalr. Nefy isbtn zikri ile itigl etmeyi murd eden bir zkir lisann ittisdan muhafaza eder. Havatrn azalmasna da riyet eder. Nurunu sadr zerinde u surette yazl mahede eder.
34. 34. 34 Yazlar MURAKABE- EHADYYET Mrid hayalinde tecelli eden eyi mlahaza eder. Zira mertebe-i ehadiyyet Rabbin sftnn mnteh-y urcudur. Mesel Hd sftnn urcu ehadiyyete kadardr. Hlk ismi zuhr etmesi iin Rabb tecell eder. Hlkyyetin tecellisi iin de demiyyet zuhr eder. Zll-i esmya mnakis olur. O zill de muhakkklarn kalbinden mridin kalbine varid [14] olan feyzin inikasdr. Feyzin menei Rabb ismidir. Mecr-y zuhru da muhakkknin kalbinden inikas eden nurdur. MURAKABE- RH Hakikat-i haysiyette dima ruhun ar- mnridir. Ruh kn emridir. Feyekn Hayy isminin eyaya vrd ederek cisim ve hayata niliyetle bir vcd iktisbnn tekevvndr. Yahut sedene-i hayt ile cem cevrihini ihta ve istbdr. Vcdunda bir yer var mdr ki orada hayat olmasn. O hayata o kudret ve neeye aks eden ruhtur. Bu da evvel-i emirde eyaya esm nzl etmezden evvelki emrin evvelidir. Ztl-Bahttan vrid olan feyzin mevridi sft- subtiyyeden Hayy ismidir. Bunun mevrid-i feyzi ruhun mahallinde mlhaza edilir. Hayy isminden de hayatn meduvvuna varid olur. Hayatn meduvvu da brahimiyyettir. brahimiyyetten hayat eyhin zlline teks eder. eyhin zllinden mridin cesedine ruhu tarki ile vrid olur. MURAKABE- SIRR Srrn mirsad sol memenin fevkindedir ki oradan tarassut edilir. Mrd srrn o mahalde mlhaza eder. Murakabe-i srra [15] teks eden unt unt- zttr. Srrn feyzinin menei de Ztl-Bahttan trba kadardr. Trbn mahall-i zuhru da hazretl- esmdadr. Trbdan nra akseder. Nrdan da meduvvuna aks eder. Onun meduvvu da Mseviyyettir. Mseviyyetten de eyhin zlline aks eder. eyhin zllinden de zkirin srrna vrid olur. MURKABE- HAF Feyzinin menei Ztl-Bahttan sft- selbiyyeye kadardr. Mevridi hafnin mahallindedir. O da rhun srrdr. Oradan hazreti seviyyete, hazreti seviyyetten de eyhinin zlline vrid olur. Feyz eyhin zllinden de vcdu keyfiyeti ile kevnin mezhirinden zkirin hafsine vrid olur. istikbl etti. Nfs-i klliye de zhir eyadr. Zhir eyaya maks olan da klliye-i mstevliye-i mtesaddkadr. Yani leme mrsel olduunu ire eden bir rislettir. MURAKABE- KELM Kelm ebvb- kitabn miftahdr. Zira kitabn mertebesi vcd ile emrin urcunun mntehsdr. Emrin menei de Ztl-Bahttr. Mevridi srr, haf, ahfdr. Emir matla- nefse bli olduu vakitte onun zerine rci emri vrid olur. O vakit nefis rc etmez. Fakat nehiyden emre rc eder. Zkir o vakit ahsenl-hadsi grr. Bu ahsenl-hads Rasln istiddna yani mahall-i nzl-i vahye bir unt- ilmiye ile at-y sft n vrdudur. MURAKABE- EFL Bb- irdetin inkifnn mifthdr. Efl matla- nefse bli olduu vakitte onun
35. 35. Yazlar 35 zerine [17] [Sizler ancak Rabbinizin dilemesi (izin vermesi) sayesinde (bir eyi) dileyebilirsiniz. (phesiz Allah her eyi bilendir, hikmet sahibidir.)]14 emri varid olur. MURAKABE- VCD Sem ve basarn inkifnn miftahdr. Meded matla- nefse bli olduu vakitte onun zerine [(Ey iman edenler! Allah'tan korkun( ve herkes, yarna ne hazrladna baksn. Allah'tan korkun, (nk Allah, yapt klarnzdan haberdardr)] 15 hitab vrid olur. MURAKABE- MAYYET Ubdiyyet bblarnn inkifnn miftahdr. Nitekim hads-i erfte [hsan senin Allah gryor gibi Ona kulluk yapmandr; sen Onu grmesen bile O seni gryor]16 buyurmutur. Yani Rabbini gryor gibi ibadet et! Sen her ne kadar Onu gremezsen O seni grr. Mrid bu cmleyi mlhaza eder. Murakabe-i maiyyete feyz-i inyet vrid olur. nayetin menei de Ztl-Bahttr. Ztl-Bahttan vrid olan feyz tecelli-i efle, tecelli-i eflden kalbe vrid olur. Ruhta sft- subtiyyeye, srda unt- zta, hafde sft- selbiyyeye, ahfda n- cmie tecelli eder. nyet matla- nefse bli olduu vakitte onun zerine [Bu yeni Kitab'a inanmazlarsa (ve bu yzden helak olurlarsa) arkalarndan zntyle neredeyse kendini harap edeceksin]17 hitab vrid olur. Bu mezkrt lafza-i cellin letaifler zerine tecelli eden envrnn murakabesinin beyntdr. Nefy isbt ve tevhid-i zt ve hakaykut- tecrd [18] ve menzil-i tevhdi murakabesi ile kitabn htimesinde beyan edeceiz. BU BB LEM- BTINDA ENV-I TASARRUFUN ZBDE- MERTB BEYNINDADIR lem-i btnda tasarruf mmkn olmaz. Ancak esm nuruyla ihls mertebesine vasl olmala olur. Bu da Rasl aleyhisselma tammiyyet-i mtbaatla huslpezr olur. Mtbaat da his ile olur. Histe basar murd olunduu gibi sem de murd olunur. Zira mstemi bir ey iittii vakitte evsf- mahssas tamam oluncaya kadar hayal hazinelerinde cam eder. Haylinde tamam olduu vakitte az-y hakkanden bir uzuv ihzr eder. Mrid o uzuv ile tasarruf eder. Gayrsyla etmez. Eer vcd, kiyn yani hakkan olmayp da kevne mteallk olursa tarif ve takrri akl idrak edecek srette smi ile mstemi beyninde tekil eder. Eer nefis mlyemet ve teksl gstermezse her bir ahad tark mchedede nefsini terbiye ve slah edebilir. Nefsin slah da takva ile mmkn olur. Dini hlis edenlere Cenb- Hakk felh bablarn feth eder. Ve onlarn zerine seknet nzl eder. Kelime-i takvya mlzemet zere olurlar. Sdt- Rkknden Hasan el-Bn hazretleri Hakkat-i Muhammediyye hakayk mmkint- esmiyye ve sft yyenin muhtinde olan zatn vcdunun vcbu [19] serdir buyurdular. O mezhir-i mtevahhidenin hakayk- mmkint- esmiyye ve sftiyyeyi 14 nsan, 76/30. 15 Har, 59/18. 16 Buhar, Tefsr (31) 2; Mslim, man, 5, 7. 17 Kehf, 18/6.
36. 36. 36 Yazlar muht olan lem-i mandan lem-i zuhrun tafsili iin olan hakayk- mtevahhidesi ve mezhirin tafslini muht olan hakayk- mmkint ve hakayk- sft n lem-i mandan lem-i zuhura imkn- vcdsi, vcb- ztnin u mezkrt muht olan vcbunun srrdr. Srr- Muhammediyye evsf- esm ve nud ve ayn- mutlakadan hakayk imtidd etii vakitte o hakkat binefsih zuhra gelir. sim msemmsna da taalluk etmez. Sft ile de muttasf olmaz. Zira hid ve mehd mevcd olmayp mnadim olduu iin Allah yine Allahtr. Hibir ey Onun maiyyetinde mevcd deildir. Vacib kendisidir. Her eyi vcda getirir. Vcibl-vcd hazretleri mertebe-i ehadiyetten hviyet-i mukayyedeye nzl eder, vcd ile kaim olan hviyytta mm olur. Slihte marifet zuhura gelerek hakk abd zmresine dhil olmasyla cennet-i maarif seknelerinden olmu olur. Hazreti Risletpenh Efendimiz hads-i eriflerinde Cennet iki trldr. Birisi cennet-i meccele dieri cennet-i muacceledir buyurmulardr. Sahabe-i kirm hazert cennet-i muaccelenin zhn istirham ettiklerinde Marifetullahi celle cellh buyurdular. [20] Ey tlib-i hakk, bu yollar byle kolayca laf ile husle gelmez. Ancak bir mrebb ve mridin taht- tasarrufunda halvetler ve halktan inziv etmekle husle gelir. Bununla da halktan uzlet ve Hakka takarrb husle gelir. Ecdd- zmmzdan Seyyidl- Mtk kuddise sirruhul-azz hazretleri bu hadisin tefsirinde cennet-i muacceleyi Cenb- Hakk huzur ve mahede mansna hamletmitir. Bir fakr cennet-i rzalarndan tecerrd ettikte ayardan da tecerrd etmi olur. Cenab- Hakk mahede ve cdunu bu fakre ilbs eder. Eer vcdundan tecerrd ederse mahede muzmahil olur. Seyyid Muhammed Zhid kuddise sirrruh hazretleri Bir dem Allah muhabbetini iddia eder de mtevekkil olmazsa o kavl-i tahakkmdr. Yani dav bil- delldir. Yalan irtikab etmi olur buyrdular. Tlibin biri muhabbetullh havdisin istihsliyle cem olabilir mi deyu sualinde Havadisin muhabbetinden tecerrd ederse muhabbetullah onun kalbine aks eder buyurmulardr. Allahn muhabbeti demek mminin kalbinde mann takarrr demektir. Ki amel-i sliha say ve gayret etmekliinden ibarettir. Bu muhabbetullah da mminin kalbinde birka evsf- cemleyi ilka ve ire eder. Hazreti Risletpenh Efendimiz buyurmulardr ki .18 Kendi menfi-i ahsiyyesinden sarf- nazar [21] ederek bir kimseye onun haysiyet ve itibarn zhr iin tavzu eden kimse ne gzel ahlk ile mevsftur. _ Bir meseleyi netice vermeksizin nefsinde zl ve kendini herkesten aa grmek ne gzel ahlktr. _ Zerre kadar masyet vuk bulmakszn hell ile cem etmi olduu maln bir mmin Allah yolunda infk ederse ne gzel seh ve kerem ve ahlktr. _ Fukara ve zelillere rahmetmek mminin evsf ve vridt- kalbiyyesindendir. 18 Benzer bir rivayet; Eb'l-Kasm Sleyman Taberani, el-Mu'cem'l-kebr, thk. Ebu Muhammed el- Esyuti, Darl-Ktbil-lmiyye, Beyrut 2007, 3. c. s. 205-206, no. 4481; ayrc. Beyhk, Snen-i Kebr, 4/182 (7572).