İncİr tani ÇaliŞmasi analİzlerİ
Embed Size (px)
TRANSCRIPT
NCR TANI ÇALIMASI ANALZLER0
2012
Bu analiz çalmas, T.C. Güney Ege Kalknma Ajans’nn destekledii “AYSO Üyesi Tarma Dayal
Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas” projesi kapsamnda hazrlanmtr. çerik ile
ilgili tek sorumluluk Denizli ABGEM ve Aydn Sanayi Odasna aittir ve T.C. Güney Ege Kalknma
Ajans’nn görülerini yanstmaz.
ncir Tan Çalmas Analizleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
Tüm tan çalmalar yüz yüze yaplmtr. Tan çalmalar için alnan randevularda öncelikle
iletme sahibi ya da orta ile görüme talebinde bulunulmu olup, iletmelerin yönlendirmesi dahilinde
iletme sahiplerinin yan sra yönetici düzeyinde personel ile görümeler gerçekletirilmitir. Bu durum,
baz yantlarn iletme sahibi tarafndan verilememesi, baz yantlarn ise yöneticiler tarafndan
verilememesi sonucunu ortaya koyduu gibi, anket yaplan kiilerin bireysel bak açlarn veya bilgilerini
de yanstmtr.
Örnein “kurumsallama” ya da “Ar-Ge” düzeyini ölçmek için yer alan anket sorularna ilikin olarak, baz
iletmelerin bu kavramlara haiz olmad ve yantlarn yoruma dayal verildii gözlenmitir.
Anketlerde baz sorulara “Yant Yok” seçeneinin iaretlenmesinin çeitli sebepleri
bulunmaktadr. Örnein “vizyon, misyon, kalite el kitab” vb. iletmelerce aina olunmayan kavramlarn yer
ald sorulara, snrl sayda yant veren iletme olmutur. Çapraz soru uygulanan sorular, soru tekrar
olarak görüldüü için ankete ilgiyi düürmü ve genellikle yant alnamamtr. Anketler mesai saatlerinde
yapld için, iletmelerin i younluu yaad zamanlarda ankete ilgi yine düük kalm olup, bu durum
ankette yant alnamayan sorulara neden olmutur.
Anketlerde, sorularn türlerine göre irketlerin ayn soru için birden fazla seçenei iaretlemeleri
mümkün olmaktadr. Dolaysyla, yant says irket saysndan fazla olmaktadr. Bu ekilde çoklu yant
iaretlenebilen sorularn tablolarnda sonuçlar “Yant Says” ile belirtilerek dierlerinden ayrlmtr. Tek
seçenekli sorularn tablolarnda ise “irket Says” ifadesi kullanlmtr.
Çalma srasnda yant kombinasyonlarnn anket sonuçlarn deerlendirmeye katk salamad,
daha ziyade verilen yanttaki younlamann, anket deerlendirmesinde daha belirleyici olduu
görülmütür.
ncir Tan Çalmas yaplan 20 incir iletmesinden 1 tanesi Tari ncir Birliidir. Baz iletmeler
yurt içinde firmalara ya da araclara satarak dolayl ihracat gerçekletirmektedir. letmeler ayn zamanda
farkl tarmsal ürünler üreten ya da satan iletmeler olarak yer almaktadr. letmelerin sorudan soruya
farkl faaliyet kimlikleriyle yant verdikleri görülmütür. Anketler uygulanrken, iletmelerden incir üzerine
yantlarn ön planda tutmalar istenmitir.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
1.2 Üye Sicil No
Dier………………
1.5 Kurulu Yl ……………….. 1 yldan yeni 1-3 yl 3-5 yl 5-10 yl 10 yldan eski
1.6 Ortak Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
1.18 rtibat Kiisi (görüme yaplan kii)
1.19 Firma Türü Birincil Tarm Üretici Tarma Dayal Sanayi Üretici Distribütör thalatç hracatç Toptanc Perakendeci Dier………………..
1.20 Firmanzn istihdam dalm
Üst Yönetim: ……………………………………. Orta Kademe Yönetim: ……………………………………. (müdür, birim amirleri, ef) dari Personel: ……………………………………. Mühendis: Sürekli ………………… Mevsimlik…………………. malat çisi: Sürekli ………………… Mevsimlik…………………. Dier: …………………………………….
1.21 Çalan Says
( ) ncir ve Ürünleri Ya ncir____________ Kuru ncir _____________
( ) Kestane ve Ürünleri _________________________________________
Nihai kullanc / ilenmi, paketlenmi ürün malatç / yar mamul Mamul leme Hizmeti
2. ANALZ
2.1
Firma daha önce profesyonel destek ald m? (danmanlk, eitim vb) Hangi konuda?
2.2 Firmanzn Tescilli Markalar (varsa) Nelerdir?
2.3
2.4
Yatrm Tevik KOSGEB GEME GEKA Krsal Kalknma TÜBTAK Dier …………….
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Yatrm Tevik KOSGEB GEME GEKA Krsal Kalknma TÜBTAK Dier …………….
2.6 Son 3 ylda yatrm yapt m? Hangi konuda ne kadar?
Bina/ Arsa Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Otomobil/araç Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Yeni Makine Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Yeni aaç Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Dier ____________Yl: ______________ Yatrm:______________ TL
2.7
Yatrmc aray içinde lgilenmiyor Uygun artlar olursa olabilir Olumlu ise hangisi;
Yabanc Yatrmc Yerli Yatrmc Ortak
2.8
Firmanzn/Ürünlerinizi n Kalite ve Güvence Belgeleri var m? Hangileri? (birden fazla seçenek iaretlenebilir)
ISO 9001 ISO 22000 / HACCP ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi OHSAS Sal ve Güvenlii TSE Helal Belgesi KOER Belgesi Dier ____________
2.9
2.10 Sektörünüzdeki rekabetin durumu nedir?
Çok ykc Rekabet Var Rekabet Yok
2.11 Firmanzn rekabet stratejisi nedir?
(nasl rekabet etmekte, rakiplerden farklar nelerdir?) Fiyat Kalite Pazarlama Piyasada eski ve tannr olmak Dier _________________________
2.12
Evet Hayr EVETSE nerede;
2.13
Sektörünüz sezonluk mu çalyor? Hangi aylarda daha fazla sat, hangi aylarda satlarnzda çok düü yaamaktasnz?
Tüm yl Sezonluk Sezonluksa Art; Yaz Sonbahar K lk bahar Yüksek Sat Yaplan Aylar belirtiniz: ________________________________ Sezonluksa Azal; Yaz Sonbahar K lkbahar Düük Sat Yaplan Aylar belirtiniz: ________________________________
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
( ) Var ( ) Yok, yoksa neden? Pazar bilgisi eksiklii Teknolojik engeller (teknoloji ve makine park yenileme ihtiyac Daha üst segmentlere üretim yapacak tekno. ve metot bilgisine sahip olmama Ar-ge süreçlerinde yetersizlik Finansal yetersizlik.
2.15 Sektörün sorunlar nelerdir?
Enerji maliyetleri yüksek Hammadde ve ara mal fiyatlar yüksek Lojistik maliyetleri yüksek Finansman maliyetleri yüksek Döviz kurlarnn olumsuz etkisi var Tevikler yetersiz Kayt d ticaret var Tantm sorunu var Çevre ve mevzuat sorunlar
3. SATI ve PAZARLAMA BLGLER
3.1
Bamsz Sat ve Pazarlama departmanlarnz var m? Birlikte mi? Kim sorumlu irket orta çalan? Çalan saylar
Sat Departman Var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______ Pazarlama Dept. Var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______ Sat Pazarlama Birlikte ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______
3.2
D Ticaret departmannz var m? Departmanda istihdam edilen kii says?
D Ticaret Dept. Var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______ D Ticaret Dept. Yok ancak d ticaret var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan:
Say______ D Ticaret Yok
ngilizce: Konuan Says_____________ Almanca: Konuan Says_____________ Franszca: Konuan Says_____________ talyanca: Konuan Says_____________ spanyolca: Konuan Says_____________ Rusça: Konuan Says_____________ Arapça: Konuan Says_____________ Dier _________________: Konuan Says_____________
3.4
3.5
3.6 Satlarnzn yurtiçi - yurtd dalmlar nasldr?
%......... Yurtiçi %......... Yurtd
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.7 Yurtiçi satlarnzn bölgesel dalmlar nasldr?
%......... Ege Bölgesi %......... Marmara Bölgesi %......... ç Anadolu Bölgesi %......... Karadeniz Bölgesi %......... Akdeniz Bölgesi %......... Güneydou Anadolu Bölgesi %......... Dou Anadolu Bölgesi
3.8 Önceki maddede belirtilen bölgelerin iller baznda dalm
Ege Bölgesi: ………………………………………………………………………
Marmara Bölgesi: …………………………………………………………………
3.10
3.11 Yurtiçi müterilere ulam kanallar?
Fuarlara katlm (ziyaretçi olarak deil, firma olarak itirak etmek) Mevcut ve potansiyel müterilere broür/katalog göndermek Yerinde Müteri (toptanc, perakendeci) ziyaretleri Perakende sat noktalar açarak Arac firmalar vastasyla
3.12 Yurtd müterilere ulam kanallar?
Fuarlara katlm (ziyaretçi olarak deil, firma olarak itirak etmek) Hangi fuarlar?____________________________________
Mevcut ve potansiyel müterilere broür/katalog göndermek. çerikleri nedir? __________________________
Yerinde Müteri (toptanc, perakendeci) ziyaretleri Yurtd bayi/toptanc a oluturarak Arac firmalar vastasyla Web-site/E-Ticaret
3.13
3.14 Fiyat belirleme nasl oluyor?
Maliyete dayal Piyasa fiyatna dayal Rakipten alnan fiyat üzerinden iskonto yaparm
3.15 skontolar nasl belirleniyor?
Fiyat Listesi Müterinin Pazarlk Gücüne Dayal Tüm müterilere eit fiyatlama
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Senet/Çek Sözleme Açk hesap
3.18
hracatta fiyatlandrmanzda hangi Incoterms'leri kullanyorsunuz?
CIF, CIP FOB, FOT, FOR EXW C&F, CNF, CFR CPT
3.19
3.20
Siparilerde termin ve teslim süreleriniz nedir? (tonaj veya araç aral belirterek termin sürenizi açklayabilirsiniz)
3.21 stikrarl olarak ayn müterilere mi sat yapyorsunuz?
Evet Çounlukla Evet Çounlukla Hayr Hayr
3.22 Hedef ülkelere ihracat koullarn biliyor musunuz?
Evet Çounlukla Evet Çounlukla Hayr Hayr
3.23 Hedef pazarlara giriteki engelleriniz nelerdir?
Hedef fiyat yakalayamama Yabanc dil bilmeme D ticaret mevzuatlarn bilmeme Hedef ülke mevzuatlarn bilmeme Standartlar yakalayamama Dier_____________________
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
(önem derecesine göre puan veriniz) EN ÖNEML KÂYET 8 PUAN ( ) Ürün ( ) Ambalaj/Etiketleme ( ) Termin ( ) Teslimat ( ) Bilgi Ak/letiim ( ) Ödeme koullar/fiyat politikas ( ) Sat Personeli ( ) Dier ………………………………………………………
4.2
4.3
4.4 Müteri ikayetlerini kayt altna alyor musunuz? Nasl?
( ) Hayr ( ) Evet,………………………………………………………………………………… ………………………
5. FNANSAL BLGLER
2011 ylnda …………………………………………….. TL
2010 ylnda …………………………………………….. TL
2009 ylnda …………………………………………….. TL
2011 ylnda …………………………………………….. TL Ülkeler:……………………………………….
2010 ylnda …………………………………………….. TL Ülkeler:……………………………………….
2009 ylnda …………………………………………….. TL Ülkeler:……………………………………….
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
6 MALAT, KALTE, DAITIM
(Ör: otomatik ekipmanlar, kontrol, bilgisayarla üretim kontrolü, v.b.)
6.2.
( ) Evet ( ) Hayr
0-20 20-40 40-60 60-80 80-100
6.4 Haftada kaç gün üretim yaplyor/çallyor?
6.5 Tam zamanl m yoksa i oldukça m çallyor?
6.6 Günde kaç üretim vardiyesi çallyor?
6.7
6.8
6.10
irketin resmi bir kalite sistemi var m? Eer varsa hangi kalite sistemi/satandard?
6.11 irkette kaliteden sorumlu bir kii var m?
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
11
6.12
irketin Kalite El Kitab var m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi?
6.13
6.14
Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor mu ?
( ) Evet ( ) Hayr
6.16
irketin atk yönetimi ile ilgili, gelecee ait, herhangi bir plan var m? Eer varsa, belirtiniz?
6.17
7. NSAN KAYNAKLARI
( ) Evet ( ) Hayr
( ) Evet ( ) Hayr
7.4 e gelmeme oranlar
7.6
gücü ihtiyacnz olacak m? Hangi i için? stenen kriterler nelerdir?
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
7.8 Ücret Belirleme Politikanz
8. GZFT
ncir Tan Çalmas Analizleri
40%
irket Tipi Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
1.19 Firma Türü
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
> 500.000 TL Bilinmiyor
0
5
10
15
20
25
Birincil Tarm Üretici 2 Distribütör 1 hracatç 12 Perakendeci 1
Tarma Dayal Sanayi Üretici
ncir Tan Çalmas Analizleri
16
1.20 Üst Yönetim: /Orta Kademe Yönetim / dari Personel / Mühendis / malat içisi (SÜREKL
ÇALIANLAR) / malat içisi (Mevsimlik)
1.23 Ürünlerin son kullancs
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
0 200 400 600 800
1000 1200 1400 1600 1800 2000
Çalan Dalm
BEYAZ YAKA
MAV YAKA
MEVSML K
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
0
2
4
6
8
10
12
14
16
mamul 5
ncir Tan Çalmas Analizleri
17
2.1 Firma daha önce profesyonel destek ald m? (Danmanlk, eitim vb)
Firma Says Destek Dalm
Firmanzn Tescilli Markalar (Varsa) Nelerdir?
Akta Kazm Günaydn Alyora Nazen
Asaslan Nazillli Kaplanlar Avare Nutco
Conary Fruit Orlandas Efekan 2000 Özaltn Ege Beyza Royal
Fruit Elmas Rüyam Erbay Brand Selcuk Fgyork Sunmar Funda Sunny
Tarm Furuturk Tari Garden Frank Toroslular Güldere Ümit
Yazc Hayr Yingori toalty Fruit Zencirci
Evet Hayr
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.3 Firmanzn AR-GE faaliyetleri yürütüyor mu? Ne tür faaliyetlerdir?
2.4 Firmanz devlet desteklerine / teviklerine bavurdu mu? & 2.5 Destek ald m?
Bavurduu ve destek ald kurumlar:
Bavuru yapan firma says 18, destek alan firma says14 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei
iaretlemesi ile alnan yantlar sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
65%
35%
Hayr
Evet
0
5
10
15
20
Firma Says
Hayr 13
Evet 7
Toplam 20
Ar-Ge Faaliyetleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
19
2.6 Son 3 ylda yatrm yapt m? Hangi konuda ne kadar?
(BNA ARSA - OTOMOBL /ARAÇ - YEN MAKNE - YEN AAÇ – DER)
Yatrm Tevik
Destek Alm 4 9 1 3 2 0
0
2
4
6
8
10
12
14
16
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.8 Firmanzn /Ürünlerinizin Kalite ve Güvence Belgeleri Var m? Hangileri?
55%
45%
lgilenmiyor
10 12 14
Kalite Belgeleri
Firma Says
lgilenmiyor 11
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.10 Sektörünüzdeki rekabetin durumu nedir?
10%
60%
30%
Kurumsal kimlik çalmalar var
Sektördeki rekabet durumu nedir
Hayr
Evet
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.11 Firmanzn rekabet stratejisi nedir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
2.12 Firmanzn üretim yeri dnda baka lokasyonlarda birimleri Var mdr? Nelerdir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
olmak
m?
Evet
Hayr
Fiyat 7
Firmanzn üretim yeri dnda baka lokasyonlarda birimleri Var mdr?
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
Firmalarn Birimleri
Showroom 1
ncir Tan Çalmas Analizleri
Hangi aylarda daha fazla sat oluyor?
70%
Sektörünüz sezonluk mu çalyor?
Ocak 7
ubat 5
Mart 2
Nisan 1
Mays 0
Haziran 1
Temmuz 1
Austos 3
Eylül 9
Ekim 13
Kasm 12
Aralk 13
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.14 Büyümeyi Salayacak Kaynaklara Sahiplik
0 0
30%
70%
Evet
Hayr
Ocak 0
ubat 0
Mart 1
Nisan 2
Mays 5
Haziran 7
Temmuz 8
Austos 5
Eylül 0
Ekim 0
Kasm 0
Aralk 1
Firma Says
Evet 6
Hayr 14
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
25
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
Ar-Ge süreçlerinde yetersizlik 3
Daha üst segmentlere üretim yapacak teknoloji ve metod bilgisine sahip olmama
2
3
2
10
7
4
Ar-Ge süreçlerinde yetersizlik
Daha üst segmentlere üretim yapacak teknoloji ve metod bilgisine sahip olmama
Finansal yetersizlik
Büyümeyi Salayacak Kaynaklara Sahiplik Yoksa, Neden?
Yant Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.15 Sektörün sorunlar nelerdir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
3.1 Bamsz Sat ve Pazarlama departmanlarnz Var m? Birlikte mi?
7
8
6
10
7
13
5
9
7
Çevre ve mevzuat sorunlar
Enerji maliyetleri yüksek
Finansman maliyetleri yüksek
Kayt d ticaret var
Sat departmanlarmz var
Pazarlama departmanlarmz var
Sektörün sorunlar nelerdir?
8
7
Lojistik maliyetleri yüksek 5
Tantm sorunu var 9
Firma Says
14
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.2 D Ticaret departmannz Var m?
20%
80%
D Ticaret Departman Var
D Ticaret Yok
Firma Says
3
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.3 Firmanzda hangi diller konuuluyor?
30%
30%
40%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 9
Hayr 11
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
29
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
musunuz?(Komisyon,ikramiye vb)
K
i
i
S
a
y
s
20%
80%
musunuz?
Evet
Hayr
Konuulan Yabanc Diller ve Kii Says
ngilizce 15 Franszca 4 Almanca 3 talyanca 2 Rumence 2 Arapça 1 spanyolca 1
Sat ve Pazarlama Personelinize Performans Yönetimi uyguluyor musunuz?(Komisyon,ikramiye vb)
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.5 Piyasa hakknda bilgiyi nasl topluyorsunuz?(Gözlem,nternet,Seminer vb)
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
14
nternet ile hracatç Birlii
49%
20%
15%
9%
Yant Says
2
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.9 Kaç yldr d ticaret yapyorsunuz?
3.10 Yurtd satlarnzn ülkesel dalmlar nasldr? (Mevcut Pazarlarnz)
AB srail
Almanya sveç
Amerika talya
Arabistan Kazakistan
Avustralya Malta
Azerbaycan Msr
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.11 Yurtiçi müterilere ulam kanallar?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
3.12 Yurtd müterilere ulam kanallar?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
Yurtd müterilere ulam kanallar?
Arac firmalar vastasyla 7 Mevcut ve potansiyel müterilere broür / katalog göndermek
6
Yurtd müterilere ulam kanallar? Yant Says
Arac firmalar vastasyla 8
6
Web sitesi / E-ticaret 5 Yerinde Müteri Ziyaretleri 7 Yurtd bayi / toptanc a oluturarak 4
Toplam 35
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.13 hracat için hedeflediiniz ülkeler?
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 5 5
Avustralya
Avustralya 1
Avusturya 1
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.15 skontolar nasl belirleniyor?
36%
9%
55%
7
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.16 Yurtiçi Müterilerin ödeme artlar?
3.17 Yurtd Müterilerin ödeme artlar?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
ncir Tan Çalmas Analizleri
6%
39%
11%
44%
C&F, CNF, CFR
Yant Says
CIF, CIP 7
ncir Tan Çalmas Analizleri
açklayabilirsiniz)
1- 15 Gün Aras Sipari Büyüklüüne Göre Kargo, Ambar, Konteynr Ya Da Tr le
3.21 stikrarl olarak ayn müterilere mi sat yapyorsunuz?
3.22 Hedef ülkelere ihracat koullarn biliyor musunuz?
40%
60%
Evet
Çounlukla evet
Çounlukla hayr
Firma Says
Evet 8
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.23 Hedef pazarlara giriteki engelleriniz nelerdir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
( ÜRÜN - AMBALAJ / ETKETLEME - TERMN - TESLMAT - BLG AKII / LETM -
ÖDEME KOULLARI / FYAT POLTKASI - SATI PERSONEL - DER)
1
6
5
7
1
2
1
9
AB ülkelerine vize sknts
D ticaret mevzuatlarn bilmeme
Yabanc dil bilmeme F
ÜRÜN 15%
AMBALAJ / ETKETLEME
Yant Says
D ticaret mevzuatlarn bilmeme
1
ncir Tan Çalmas Analizleri
4.3 ikayet aldnzda izlediiniz süreç nasldr?(örnein; bilirkii raporu vs.)
letmeler genellikle ürün iadesi alyor, bir ksm ürünü tekrar analize gönderiyor, sonuçlandrrken ise
müteri memnuniyetinin salanmasna odaklanyorlar.
Müteri ikayetleri, dosyada kayt altnda tutulup ikayet edilen ürünün numunesi alnr ve
tekrarlanmamas adna çalmalar gerçekletirilir.
Ürün iadesi genellikle olmuyor. Ancak, yurt içi müterilerin bazlar satamad için iade etmek
isteyebiliyorlar, bu durumda, ürün iadesi alnyor, tekrar o müteri ile i yapmaktan kaçnyorlar.
25%
75%
Sat personeli
irket sahibi
Evet
Hayr
Firma Says
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
40
5.1 Firmann son 3 yldaki net sat haslat (TL) 2011 – 2010 – 2009
20 firmadan dört tanesi yant vermedi, 2 tanesi yeni kurulduu için sadece 2011 ylndan sonras için bilgi
verdi)
3291230,417
3731676,224
3584760,345
3000000
3100000
3200000
3300000
3400000
3500000
3600000
3700000
3800000
ncir Tan Çalmas Analizleri
5.3 Nakit Ak Tablosu ve/veya Bütçe çalmalar yapyor musunuz?
5.4 Maliyet Dalm % Hammadde / Kullanlan Kimyasal / çilik / Enerji / Depolama / Dier
Verilen yantlara göre ortalama maliyetler:
% 50 Hammadde (Yant Aral % 5 – 80);
%16 içilik (Yant Aral %10-55);
% 8 Enerji(Yant Aral %1-30);
% 3 Lojistik(Tek yant %3);
% 3 Depolama(Yant Aral %1-5)
% 12 Paketleme/Ambalaj(Yant Aral %10-25);
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.2 irketiniz hangi üretim alanlarnda gelimeyi aratryor?
6.3 irket tam kapasitede mi çalyor?
0 2 4 6 8 10
Emek youn
Tam otomatik
Yar otomatik
Firma Says 7 4 9
Ekipmanlar ve mevcut üretim teknolojisi
0 2 4 6 8 10
hracat
Makineleme
Paketleme
Pazarlama
yok
irketiniz hangi üretim alanlarnda gelimeyi aratryor?
10%
90%
Evet
Hayr
Firma Says
Firma Says
hracat 1
Makineleme 4
Paketleme 4
Pazarlama 2
Firma Says
Evet 2
Hayr 18
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.4 Haftada kaç gün üretim yaplyor/çallyor?
1
6
9
3
F
i
r
m
a
S
a
y
s
5% 5%
5 gün
5.5 gün
6 gün
7 gün
Firma Says
0-20 1
20-40 6
40-60 9
60-80 3
80-100 1
Toplam 20
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.6 Günde kaç üretim Vardiyas çallyor?
25%
Tam zamanl
Yant yok
oldukça
2 vardiya
Mesaili çalma
Tek vardiya
Firma Says
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.7 irket hammadde salamada herhangi bir problemle karlayor mu? Neden?
6.8 irketinizin ürün gelitirme birimi/faaliyetleri Var m?
Nelerdir?
Farkl ambalaj 4
Çikolata kapl incir
Evet
Hayr
35%
65%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 3
Hayr 17
Toplam 20
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.10 irketin resmi bir kalite sistemi Var m?
60%
40%
Evet
Hayr
30%
70%
Evet
Hayr
Firma Says
Firma Says
Evet 6
Hayr 14
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.11 irkette kaliteden sorumlu bir kii Var m?
34%
33%
33%
IFS BRC
ISO 9001
ISO 22000
Yant Says
Firma Says
Evet 15
Hayr 5
Toplam 20
Evet
Hayr
ncir Tan Çalmas Analizleri
48
6.12 irketin Kalite El Kitab Var m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi?
6.13 irket bir kalite standardn onaylattrma aray içinde mi?
30%
70%
irketin Kalite El Kitab Evet m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi
Evet
Hayr
40%
60%
Evet
Hayr
irketin Kalite El Kitab Evet m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi?
Firma Says
Evet 6
Hayr 14
Toplam 20
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
49
6.14 Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor mu ?
(Anket an anda hem, zeytin/zeytinya hem de kestane ya da incir üreten iletmelere uyguland,
bazlarnn birden çok alanda faaliyet gösteriyor olmas dolaysyla bu sorunun yant incirin yan sra
zeytinya üreten firmalarca da verilmitir. Aadaki yant sadece incire özgü at tanmlamaktadr )
6.15 Eer çkyorsa, belirtiniz? Nasl deerlendiriyorsunuz?
Tuzlu su, dearj ediliyor. Hastalkl incir, ihracatç birlii yakyor.
6.16 irketin atk yönetimi ile ilgili, gelecee ait, herhangi bir plan Var m? Eer Varsa,
belirtiniz?
Yok. Zaten çevreye zarar vermiyorlar. Uygun olmayan incirler yaklarak bertaraf ediliyor.
40%
60%
Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor
mu ?
Evet
Hayr
Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor mu ?
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
koullar soralm)
20%
80%
msnz?
Evet
Hayr
20%
80%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
7.3 Eer düzenliyorsa içeriini, nasl verildiini, kimlere yönelik olduunu özetleyin?
Hijyen, ISO belgelendirmeleri kapsam gibi konularda personele dönük eitimler düzenleniyor.
25%
75%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 5
Hayr 15
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
75%
25%
ncir Tan Çalmas Analizleri
53
7.6 gücü ihtiyacnz olacak m? Hangi i iç in? stenen kriterler nelerdir?
Hangi departmanda igücü ihtiyac var?
Depo/Sevkiyat
70%
30%
Tavsiye ile
CV doldurularak 3
1
ncir Tan Çalmas Analizleri
8.1 Firmanzn Güçlü Yönleri
8.2 Firmanzn Zayf Yönleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
IV. SONUÇ VE DEERLENDRME
Aydn l’inde 20 incir firmasyla yaplan yüz yüze anketler sonucu aada genel bir
deerlendirmeye varlmtr.
1.GENEL BLGLER
Aydn l’indeki incir iletmelerinin %60’ limited irket, %20’si ahs iletmesi ve %15’i anonim
irket ve %5’i birliktir. irketlerin kurulu yllarna bakldnda en yeni kurulmu irketlerin %40’ 1 ila 5 yl
aralndadr. En eski kurulmu irket ya ise 50’den fazladr.
Bu irketlerdeki ortak saysna bakldnda, irketlerin %30’u 2 ortakl, %20’si 1 ortakl %5’i 3
ortakldr.%5’ini de 6000 ortaktan oluturan birlik oluturur.
irketlerin sermaye yaplar hakknda ise, %30’unun 100.000TL-500.000TL arasnda, %25’i
50.000TL’den düük, %15’i 50-100.000TL arasnda, %15’i 500.000TL’den büyük olduu söylenebilir. Bu
irketlerin %15’inin ise sermaye yaplar bilinmemektedir.
Aydn l’indeki bu 20 firmann 20’si de Tarma Dayal Sanayi Üreticisidir. Ayrca bu firmalarn 18
tanesi toptanc, 12 tanesi ihracatç, 2 tanesi birincil tarm üretici, 2 tanesi ithalatç, 1 tanesi perakendeci, 1
tanesi de distribütördür.
çalanlarn says 506 ve mevsimlik içi says ise 1823’tür.
Ürünlerin son kullanclar “imalatçlar, nihai üretici, paketlenmi ürün, mamul ileme” olarak
görülmektedir.
Ar-Ge faaliyetlerine bakldnda ise ”d Pazar aratrmalar, farkl ambalajlama, inovasyon
çalmalar, toprak ve su tahlilleri, yeni ürün gelitirme konularnda Ar-Ge çalmalar yaplmaktadr.
20 irketten 18’i devlet desteine bavuru yapm ve 14’ü de devlet tarafndan desteklenmitir.
Firmalarn yatrm dalmna baklrsa, yatrmn %53’ü 5.500.000,00TL ile bina-arsa, %37’si
3.775.000,00TL ile yeni makine, %8’i 815.000,00TL ile otomobil/araç, %2’si 200.000,00TL ile yeni aaçtr.
ncir firmalarnn %55’i yabanc sermaye ile ortaklk ile ilgilenmiyor. %45’i ise uygun koullar
salandnda yabanc sermaye (yerli ve yabanc yatrmc) ile ortakla scak bakyor. Kalite ve güvence
belgesi olarak, 20 incir firmasndan 11’inin ISO 9001 belgesi, 14’ünün ISO 22000(HACCP) belgesi, 9’nun
TSE belgesi, 4’ünün Koer belgesi, 2’sinin Dier(Helal, BRC, vs.) belgeleri bulunmaktadr.
Firmalarn % 30’u sektördeki rekabetin çok ykc olduunu, % 60’ ykc rekabetin olduunu,
%10’u da sektörde rekabetin olmadn belirtmitir.
Kurumsallama faaliyetlerinin oran ise %35’tir.
Rekabet içindeki firmalarn stratejilerinin %45’i kalite, %23’ü piyasada eski ve tannr olmak, %18’i
ise fiyat, %8’i pazarlama, %5’i güvenilir bir firma olmak olarak belirlenmitir.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
56
Firmalarn %40’nn souk hava deposu, showroom, meyve bahçeleri, depo/souk hava,
perakende sat noktas, ileme tesisleri olmak üzere üretim yerleri dnda da birimleri bulunmaktadr.
Ankete yant beren incir firmalarnn %70’i sezonluk çalrken; % 25’i tüm yl çalmakta iken
firmalarn %5’inden yant alnamamtr. K aylarnda (ekim, kasm, aralk, ocak, ubat, mart) daha fazla
incir sat yaplrken, yaz aylarnda (mays, haziran, temmuz, austos, eylül) daha az incir sat
yaplmaktadr.
Ankete yant veren ncir firmalarndan %30’u büyümeyi salayacak kaynaklara sahip iken %70’i
bu kaynaklara sahip deildir. Firmalar bunun nedenini ise Ar-Ge süreçlerinde yetersizlik, daha üst
segmentlere üretim yapacak teknoloji ve metod bilgisine sahip olamama, finansal yetersizlik, Pazar bilgisi
eksiklii, teknolojik engeller olarak göstermitir. Firmalar sektörün sorunlarnn %14’ü finansman
maliyetleri yüksek, %18’i kayt d ticaretin varl, %10’u teviklerin yetersizlii, %12’si tantm
sorununu,%8’i enerji maliyetleri yüksekliini,%7’si lojistik maliyetlerinin yüksekliini,%10’u çevre ve
mevzuat sorunlarnn bulunduunu, %11’i döviz kurlarnn olumsuz etkisi olduunu, %10’u ise hammadde
ve ara mal fiyatlarnn yüksek olduunu belirtmitir.
3.SATI ve PAZARLAMA BLGLER
ncir firmalarnn %30’unun sat departmanlar, %70’inin ise sat ve pazarlama departmanlar
bulunmaktadr. Departmanlardan sorumlu kiiler ise irket ortaklar ve irket çalanlardr. Firmalarn
%80’i sat ve pazarlama personeline performans yönetimi uygulamamaktadr.
Firmalarn %50’sinde d ticaret departman bulunmakta, %15’inde d ticaret departman yok
ancak bu firmalar d ticaret yapmakta, %15’inde ise d ticaret yaplmamaktadr ve departmanlarn
sorumlusu irket orta ve irkette çalan personeldir.
Firmalarn %45’inde yabanc dil konuulmakta, konuulan yabanc dillerin %53’ü ngilizce olmakla
birlikte %47’lik orannda da dier (Franszca, Almanca, spanyolca, talyanca, Rumence, Arapça) diller
konuulmaktadr. %55’inde ise yabanc dil konuulmamaktadr.
Firmalar piyasa hakkndaki bilgiyi, %40 orannda yüz yüze görümeler yolu ile %9 orannda
internet ile %6 ihracatç birlikleri siteleri ile %6 orannda Aydn Ticaret Odas bilgileri ile % 14 orannda
gözlem yoluyla, %14 orannda fuarlara katlm ile %11 orannda seminerlere katlm ile toplamaktadr.
Yurtiçi satlarn bölgesel dalmlar ise %15lik pay ile ç Anadolu bölgesi Ankara, Konya,
Kayseri, Eskiehir illeri; %49luk pay ile Ege bölgesi Aydn, zmir illeri; %2lik pay ile Akdeniz bölgesi
Antakya, Antalya illeri;% 20lik pay ile Marmara bölgesi stanbul, zmit, Adapazar illeri;%9luk pay ile
Karadeniz bölgesi Samsun, Ordu, Trabzon illeri; %1lik pay ile Güneydou Anadolu bölgesi anlurfa ili,
%4lük pay ile Dou Anadolu bölgesi Van, Erzurum illeri olarak belirlenmitir.
Ankete katlan firmalardan 1 tanesi 80 yldr, 1tanesi 30 yld, kalan 10 yldan ksa süredir d
ticaret yapmaktadr.
Firmalar yurtiçi müterilere arac firmalar vastas ile mevcut ve potansiyel müterilere broür
göndererek, yerinde müteri ziyaretleri gerçekletirerek ve perakende sat noktalar açarak ulamaktadr.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Yurtd müterilere ise fuarlara katlm, yerinde müteri ziyaretleri yaparak, web site/ E-ticaret
yoluyla, yurtd bayi toplantlarna katlarak, arac firmalar vastas ile ulamaktadr.
Firmalar ihracat yapmak için Çin, Rusya, Fransa, Arap ülkeleri, Almanya, Dubai bata olmak üzere
birçok Avrupa ve balkan ülkelerini hedeflemilerdir.
Firmalarn %35’i maliyete dayal, %30’si piyasa fiyatna dayal, %35’i hem piyasa hem de maliyete
dayal fiyat belirleme yapmaktadr. skontolar ise fiyat listesine göre veya müterinin pazarlk gücüne göre
belirleniyor.
Yurtiçi müterilerin ödeme koullar %20’si pein %80’i vadeli; yurtd müterilerin ödeme
koullar %42’si mal mukabili/açk hesap, %33’ü pein, %17’si vesaik mukabili, %8’i akreditif eklindedir.
hracat yapan firmalarn %44’ü fiyatlandrmada FOB, FOT, FOR, %39’u CIF, CIP, %11’i EXW,
%6’s C&F, CNF, CFR incotermslerini kullanmaktadr.
irketlerin müteri profilinden bahsedecek olursak %15’i tedarikçilerden, %35’i toptanclardan,
%10’u zincir maazalardan, %30’u orta gelir düzeyi, % 10’u ise yüksek gelir düzeyli müteriden
olumaktadr.
Siparilerin termini ve teslim süreleri ise sipari büyüklüüne göre kargo, ambar, konteyner ya da
tr ile 1-15 gün sürmektedir.
irketlerin %60’ çounlukla istikrarl müterilerle sat yapmakta, %40’ ise istikrarl olarak ayn
müterilerle sat yapmaktadr.
Firmalar %37 orannda hedeflenen ülkelere ihracat koullarn bilmekteyken %63’ü bilmemektedir.
Alnan yantlara göre irketler hedef pazara giri engellerinin %19’unu d ticaret mevzuatlarn
bilmeme, %28’ini yabanc dil bilmeme, % 16’sn hedef fiyat yakalayamama, %22’sini hedef ülke
mevzuatlarn bilmeme, %6’sn standartlar yakalayamama, %3’ünü AB ülkelerine vize sknts, %3’ünü
müteriye ulaamama, %3’ünü ülke pazarnn dier ürünü tanyamamas olarak belirlemilerdir.
4.MÜTER MEMNUNYET
Ankete yant veren firmalardan alnan yantlar, müteri ikâyetlerinin %13’ü ödeme koullar/fiyat
politikasndan, %15’i üründen, %16’s ambalaj/etiketlemeden, %16’s terminden, %16’s ise bilgi
ak/iletiimden, %3’ü teslimattan, %6’s sat personelinden, %15’ide dier konulardan olduunu
göstermektedir.
Bu ikâyetlerle ilgilenen kiilerin %75’i iletme sahibi iken %25’i irket çalandr.
ikâyetlerde iletmeler genellikle ürün iadesi alyor, bir ksm ürünü tekrar analize gönderiyor,
sonuçlandrrken ise müterinin memnuniyetinin salanmasna özen gösteriliyor. Bu süreçte firmalarn
%40’ müteri ikâyetlerini kayt altna alrken %60’ kayt almyor.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
5.FNANSAL BLGLER
20 firmadan 4 tanesi yant vermedi, 2 tanesi yeni kurulduu için sadece 2011 ylndan sonras için
bilgi verdi. Buna göre firmalarnn son 3 yldaki (2009-2010-2011) net sat hâslat srasyla
3.291.230,417TL, 3.731.676,224TL, 3.584.760,345TL’dir.
3.995.262,95TL’dir.
gibi ülkelere ihracat gerçekletirmilerdir.
Anket yaplan firmalarn %20’si nakit ak tablosu ve/veya bütçe çalmalar yapmaktadr.
Firmalarn ortalama maliyetleri ise %50 Hammadde, %16 çilik, %12 Ambalaj/Paketleme, %8
Enerji, %8 Kimyasal/Gübre, %3 Lojistik, %3 Depolama olarak belirlenmitir.
6.MALAT, KALTE, DAITIM
20 firmann 9’unun üretim teknolojisinin düzeyi yar otomatik, 4’ünün ise tam otomatiktir ve 7’si de
emek youn olarak çalmaktadr.
irketlerin %90’ tam kapasite ile çalmamaktadr, kapasite kullanm %0-20 aralnda 1 iletme,
%20-40 aralnda 6 iletme, %40-60 aralnda 9 iletme, %60-80 aralnda 3 iletme, %80-100
aralnda 1 iletme bulunmaktadr.
Firmalarn %65’i 6 gün, %25’i 7 gün, %10’u da 5 gün çalmaktadr.
Firmalarn %55’i günde tek vardiya, %25’i vardiyasz, %15’i mesaili olarak, %5’i ise 2 vardiya
olarak çalmaktadr. Firmalar, %40 paketleme, pazarlama, makineleme, ihracat gibi konularda gelimeyi
amaçlamaktadr %60’nn ise üretim alanlarnda henüz gelimeyi aratrma çabalar bulunmamaktadr.
Firmalar %40 orannda üretim gelitirme ile ilgileniyor, üretim gelitirme faaliyetleri ise farkl
ambalajlama konusundadr. Hammadde salamakta %15 orannda problem ile karlalyor.
Anket yaplan firmalarn % 30’unun kalite sistemi bulunmakta olup bu sistemler ISO, IFS, BRC
kalite sistemleridir ve iletmenin kalite sorumlusu irket ortaklardr.
Firmalarn %70’inin kalite el kitab bulunmamaktadr fakat %40’ kalite standardn onaylattrma
aray içindedir.
ncir üretim prosesi sonucunda %40 orannda atk madde çkyor ve irketin atk yönetimi ile ilgili
gelecee ait plan bulunmamaktadr çünkü çevreye zarar vermiyorlar, uygun olmayan incirler yaklarak
bertaraf ediliyor.
7.NSAN KAYNAKLARI
e gelmemeler % 75 düük oranda, %25 yüksek orandadr.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Doldurulmam kadrolarn oran ise %30’dur. gücüne ihtiyaç ise pazarlama, temizlik, muhasebe,
mühendis departmanlarnda bulunmaktadr.
Firmalar ie alma prosedürlerinin %65’ini yüz yüze görüme ile yaparken %15’ini tavsiye yoluyla,
%20’sini de internet i ilanlar sitesinde cv doldurtarak seçmektedir.
Ücret politikalar % 45 asgari ücret, %35 piyasa koullarnda, %20 de pozisyona göre
belirlenmektedir. Zam ve ikramiye politikalar ise %30 piyasa fiyatna göre, %15 performansa dayal, %40
asgari ücret üzerinden, %15 ise yllk bazda belirlenmektedir.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
2012
Bu analiz çalmas, T.C. Güney Ege Kalknma Ajans’nn destekledii “AYSO Üyesi Tarma Dayal
Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas” projesi kapsamnda hazrlanmtr. çerik ile
ilgili tek sorumluluk Denizli ABGEM ve Aydn Sanayi Odasna aittir ve T.C. Güney Ege Kalknma
Ajans’nn görülerini yanstmaz.
ncir Tan Çalmas Analizleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
Tüm tan çalmalar yüz yüze yaplmtr. Tan çalmalar için alnan randevularda öncelikle
iletme sahibi ya da orta ile görüme talebinde bulunulmu olup, iletmelerin yönlendirmesi dahilinde
iletme sahiplerinin yan sra yönetici düzeyinde personel ile görümeler gerçekletirilmitir. Bu durum,
baz yantlarn iletme sahibi tarafndan verilememesi, baz yantlarn ise yöneticiler tarafndan
verilememesi sonucunu ortaya koyduu gibi, anket yaplan kiilerin bireysel bak açlarn veya bilgilerini
de yanstmtr.
Örnein “kurumsallama” ya da “Ar-Ge” düzeyini ölçmek için yer alan anket sorularna ilikin olarak, baz
iletmelerin bu kavramlara haiz olmad ve yantlarn yoruma dayal verildii gözlenmitir.
Anketlerde baz sorulara “Yant Yok” seçeneinin iaretlenmesinin çeitli sebepleri
bulunmaktadr. Örnein “vizyon, misyon, kalite el kitab” vb. iletmelerce aina olunmayan kavramlarn yer
ald sorulara, snrl sayda yant veren iletme olmutur. Çapraz soru uygulanan sorular, soru tekrar
olarak görüldüü için ankete ilgiyi düürmü ve genellikle yant alnamamtr. Anketler mesai saatlerinde
yapld için, iletmelerin i younluu yaad zamanlarda ankete ilgi yine düük kalm olup, bu durum
ankette yant alnamayan sorulara neden olmutur.
Anketlerde, sorularn türlerine göre irketlerin ayn soru için birden fazla seçenei iaretlemeleri
mümkün olmaktadr. Dolaysyla, yant says irket saysndan fazla olmaktadr. Bu ekilde çoklu yant
iaretlenebilen sorularn tablolarnda sonuçlar “Yant Says” ile belirtilerek dierlerinden ayrlmtr. Tek
seçenekli sorularn tablolarnda ise “irket Says” ifadesi kullanlmtr.
Çalma srasnda yant kombinasyonlarnn anket sonuçlarn deerlendirmeye katk salamad,
daha ziyade verilen yanttaki younlamann, anket deerlendirmesinde daha belirleyici olduu
görülmütür.
ncir Tan Çalmas yaplan 20 incir iletmesinden 1 tanesi Tari ncir Birliidir. Baz iletmeler
yurt içinde firmalara ya da araclara satarak dolayl ihracat gerçekletirmektedir. letmeler ayn zamanda
farkl tarmsal ürünler üreten ya da satan iletmeler olarak yer almaktadr. letmelerin sorudan soruya
farkl faaliyet kimlikleriyle yant verdikleri görülmütür. Anketler uygulanrken, iletmelerden incir üzerine
yantlarn ön planda tutmalar istenmitir.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
1.2 Üye Sicil No
Dier………………
1.5 Kurulu Yl ……………….. 1 yldan yeni 1-3 yl 3-5 yl 5-10 yl 10 yldan eski
1.6 Ortak Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
1.18 rtibat Kiisi (görüme yaplan kii)
1.19 Firma Türü Birincil Tarm Üretici Tarma Dayal Sanayi Üretici Distribütör thalatç hracatç Toptanc Perakendeci Dier………………..
1.20 Firmanzn istihdam dalm
Üst Yönetim: ……………………………………. Orta Kademe Yönetim: ……………………………………. (müdür, birim amirleri, ef) dari Personel: ……………………………………. Mühendis: Sürekli ………………… Mevsimlik…………………. malat çisi: Sürekli ………………… Mevsimlik…………………. Dier: …………………………………….
1.21 Çalan Says
( ) ncir ve Ürünleri Ya ncir____________ Kuru ncir _____________
( ) Kestane ve Ürünleri _________________________________________
Nihai kullanc / ilenmi, paketlenmi ürün malatç / yar mamul Mamul leme Hizmeti
2. ANALZ
2.1
Firma daha önce profesyonel destek ald m? (danmanlk, eitim vb) Hangi konuda?
2.2 Firmanzn Tescilli Markalar (varsa) Nelerdir?
2.3
2.4
Yatrm Tevik KOSGEB GEME GEKA Krsal Kalknma TÜBTAK Dier …………….
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Yatrm Tevik KOSGEB GEME GEKA Krsal Kalknma TÜBTAK Dier …………….
2.6 Son 3 ylda yatrm yapt m? Hangi konuda ne kadar?
Bina/ Arsa Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Otomobil/araç Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Yeni Makine Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Yeni aaç Yl: ______________ Yatrm:______________ TL Dier ____________Yl: ______________ Yatrm:______________ TL
2.7
Yatrmc aray içinde lgilenmiyor Uygun artlar olursa olabilir Olumlu ise hangisi;
Yabanc Yatrmc Yerli Yatrmc Ortak
2.8
Firmanzn/Ürünlerinizi n Kalite ve Güvence Belgeleri var m? Hangileri? (birden fazla seçenek iaretlenebilir)
ISO 9001 ISO 22000 / HACCP ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi OHSAS Sal ve Güvenlii TSE Helal Belgesi KOER Belgesi Dier ____________
2.9
2.10 Sektörünüzdeki rekabetin durumu nedir?
Çok ykc Rekabet Var Rekabet Yok
2.11 Firmanzn rekabet stratejisi nedir?
(nasl rekabet etmekte, rakiplerden farklar nelerdir?) Fiyat Kalite Pazarlama Piyasada eski ve tannr olmak Dier _________________________
2.12
Evet Hayr EVETSE nerede;
2.13
Sektörünüz sezonluk mu çalyor? Hangi aylarda daha fazla sat, hangi aylarda satlarnzda çok düü yaamaktasnz?
Tüm yl Sezonluk Sezonluksa Art; Yaz Sonbahar K lk bahar Yüksek Sat Yaplan Aylar belirtiniz: ________________________________ Sezonluksa Azal; Yaz Sonbahar K lkbahar Düük Sat Yaplan Aylar belirtiniz: ________________________________
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
( ) Var ( ) Yok, yoksa neden? Pazar bilgisi eksiklii Teknolojik engeller (teknoloji ve makine park yenileme ihtiyac Daha üst segmentlere üretim yapacak tekno. ve metot bilgisine sahip olmama Ar-ge süreçlerinde yetersizlik Finansal yetersizlik.
2.15 Sektörün sorunlar nelerdir?
Enerji maliyetleri yüksek Hammadde ve ara mal fiyatlar yüksek Lojistik maliyetleri yüksek Finansman maliyetleri yüksek Döviz kurlarnn olumsuz etkisi var Tevikler yetersiz Kayt d ticaret var Tantm sorunu var Çevre ve mevzuat sorunlar
3. SATI ve PAZARLAMA BLGLER
3.1
Bamsz Sat ve Pazarlama departmanlarnz var m? Birlikte mi? Kim sorumlu irket orta çalan? Çalan saylar
Sat Departman Var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______ Pazarlama Dept. Var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______ Sat Pazarlama Birlikte ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______
3.2
D Ticaret departmannz var m? Departmanda istihdam edilen kii says?
D Ticaret Dept. Var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan: Say______ D Ticaret Dept. Yok ancak d ticaret var ( ) irket ortaklar ( ) Çalan:
Say______ D Ticaret Yok
ngilizce: Konuan Says_____________ Almanca: Konuan Says_____________ Franszca: Konuan Says_____________ talyanca: Konuan Says_____________ spanyolca: Konuan Says_____________ Rusça: Konuan Says_____________ Arapça: Konuan Says_____________ Dier _________________: Konuan Says_____________
3.4
3.5
3.6 Satlarnzn yurtiçi - yurtd dalmlar nasldr?
%......... Yurtiçi %......... Yurtd
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.7 Yurtiçi satlarnzn bölgesel dalmlar nasldr?
%......... Ege Bölgesi %......... Marmara Bölgesi %......... ç Anadolu Bölgesi %......... Karadeniz Bölgesi %......... Akdeniz Bölgesi %......... Güneydou Anadolu Bölgesi %......... Dou Anadolu Bölgesi
3.8 Önceki maddede belirtilen bölgelerin iller baznda dalm
Ege Bölgesi: ………………………………………………………………………
Marmara Bölgesi: …………………………………………………………………
3.10
3.11 Yurtiçi müterilere ulam kanallar?
Fuarlara katlm (ziyaretçi olarak deil, firma olarak itirak etmek) Mevcut ve potansiyel müterilere broür/katalog göndermek Yerinde Müteri (toptanc, perakendeci) ziyaretleri Perakende sat noktalar açarak Arac firmalar vastasyla
3.12 Yurtd müterilere ulam kanallar?
Fuarlara katlm (ziyaretçi olarak deil, firma olarak itirak etmek) Hangi fuarlar?____________________________________
Mevcut ve potansiyel müterilere broür/katalog göndermek. çerikleri nedir? __________________________
Yerinde Müteri (toptanc, perakendeci) ziyaretleri Yurtd bayi/toptanc a oluturarak Arac firmalar vastasyla Web-site/E-Ticaret
3.13
3.14 Fiyat belirleme nasl oluyor?
Maliyete dayal Piyasa fiyatna dayal Rakipten alnan fiyat üzerinden iskonto yaparm
3.15 skontolar nasl belirleniyor?
Fiyat Listesi Müterinin Pazarlk Gücüne Dayal Tüm müterilere eit fiyatlama
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Senet/Çek Sözleme Açk hesap
3.18
hracatta fiyatlandrmanzda hangi Incoterms'leri kullanyorsunuz?
CIF, CIP FOB, FOT, FOR EXW C&F, CNF, CFR CPT
3.19
3.20
Siparilerde termin ve teslim süreleriniz nedir? (tonaj veya araç aral belirterek termin sürenizi açklayabilirsiniz)
3.21 stikrarl olarak ayn müterilere mi sat yapyorsunuz?
Evet Çounlukla Evet Çounlukla Hayr Hayr
3.22 Hedef ülkelere ihracat koullarn biliyor musunuz?
Evet Çounlukla Evet Çounlukla Hayr Hayr
3.23 Hedef pazarlara giriteki engelleriniz nelerdir?
Hedef fiyat yakalayamama Yabanc dil bilmeme D ticaret mevzuatlarn bilmeme Hedef ülke mevzuatlarn bilmeme Standartlar yakalayamama Dier_____________________
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
(önem derecesine göre puan veriniz) EN ÖNEML KÂYET 8 PUAN ( ) Ürün ( ) Ambalaj/Etiketleme ( ) Termin ( ) Teslimat ( ) Bilgi Ak/letiim ( ) Ödeme koullar/fiyat politikas ( ) Sat Personeli ( ) Dier ………………………………………………………
4.2
4.3
4.4 Müteri ikayetlerini kayt altna alyor musunuz? Nasl?
( ) Hayr ( ) Evet,………………………………………………………………………………… ………………………
5. FNANSAL BLGLER
2011 ylnda …………………………………………….. TL
2010 ylnda …………………………………………….. TL
2009 ylnda …………………………………………….. TL
2011 ylnda …………………………………………….. TL Ülkeler:……………………………………….
2010 ylnda …………………………………………….. TL Ülkeler:……………………………………….
2009 ylnda …………………………………………….. TL Ülkeler:……………………………………….
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
6 MALAT, KALTE, DAITIM
(Ör: otomatik ekipmanlar, kontrol, bilgisayarla üretim kontrolü, v.b.)
6.2.
( ) Evet ( ) Hayr
0-20 20-40 40-60 60-80 80-100
6.4 Haftada kaç gün üretim yaplyor/çallyor?
6.5 Tam zamanl m yoksa i oldukça m çallyor?
6.6 Günde kaç üretim vardiyesi çallyor?
6.7
6.8
6.10
irketin resmi bir kalite sistemi var m? Eer varsa hangi kalite sistemi/satandard?
6.11 irkette kaliteden sorumlu bir kii var m?
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
11
6.12
irketin Kalite El Kitab var m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi?
6.13
6.14
Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor mu ?
( ) Evet ( ) Hayr
6.16
irketin atk yönetimi ile ilgili, gelecee ait, herhangi bir plan var m? Eer varsa, belirtiniz?
6.17
7. NSAN KAYNAKLARI
( ) Evet ( ) Hayr
( ) Evet ( ) Hayr
7.4 e gelmeme oranlar
7.6
gücü ihtiyacnz olacak m? Hangi i için? stenen kriterler nelerdir?
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
7.8 Ücret Belirleme Politikanz
8. GZFT
ncir Tan Çalmas Analizleri
40%
irket Tipi Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
1.19 Firma Türü
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
> 500.000 TL Bilinmiyor
0
5
10
15
20
25
Birincil Tarm Üretici 2 Distribütör 1 hracatç 12 Perakendeci 1
Tarma Dayal Sanayi Üretici
ncir Tan Çalmas Analizleri
16
1.20 Üst Yönetim: /Orta Kademe Yönetim / dari Personel / Mühendis / malat içisi (SÜREKL
ÇALIANLAR) / malat içisi (Mevsimlik)
1.23 Ürünlerin son kullancs
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
0 200 400 600 800
1000 1200 1400 1600 1800 2000
Çalan Dalm
BEYAZ YAKA
MAV YAKA
MEVSML K
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
0
2
4
6
8
10
12
14
16
mamul 5
ncir Tan Çalmas Analizleri
17
2.1 Firma daha önce profesyonel destek ald m? (Danmanlk, eitim vb)
Firma Says Destek Dalm
Firmanzn Tescilli Markalar (Varsa) Nelerdir?
Akta Kazm Günaydn Alyora Nazen
Asaslan Nazillli Kaplanlar Avare Nutco
Conary Fruit Orlandas Efekan 2000 Özaltn Ege Beyza Royal
Fruit Elmas Rüyam Erbay Brand Selcuk Fgyork Sunmar Funda Sunny
Tarm Furuturk Tari Garden Frank Toroslular Güldere Ümit
Yazc Hayr Yingori toalty Fruit Zencirci
Evet Hayr
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.3 Firmanzn AR-GE faaliyetleri yürütüyor mu? Ne tür faaliyetlerdir?
2.4 Firmanz devlet desteklerine / teviklerine bavurdu mu? & 2.5 Destek ald m?
Bavurduu ve destek ald kurumlar:
Bavuru yapan firma says 18, destek alan firma says14 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei
iaretlemesi ile alnan yantlar sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
65%
35%
Hayr
Evet
0
5
10
15
20
Firma Says
Hayr 13
Evet 7
Toplam 20
Ar-Ge Faaliyetleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
19
2.6 Son 3 ylda yatrm yapt m? Hangi konuda ne kadar?
(BNA ARSA - OTOMOBL /ARAÇ - YEN MAKNE - YEN AAÇ – DER)
Yatrm Tevik
Destek Alm 4 9 1 3 2 0
0
2
4
6
8
10
12
14
16
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.8 Firmanzn /Ürünlerinizin Kalite ve Güvence Belgeleri Var m? Hangileri?
55%
45%
lgilenmiyor
10 12 14
Kalite Belgeleri
Firma Says
lgilenmiyor 11
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.10 Sektörünüzdeki rekabetin durumu nedir?
10%
60%
30%
Kurumsal kimlik çalmalar var
Sektördeki rekabet durumu nedir
Hayr
Evet
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.11 Firmanzn rekabet stratejisi nedir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
2.12 Firmanzn üretim yeri dnda baka lokasyonlarda birimleri Var mdr? Nelerdir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
olmak
m?
Evet
Hayr
Fiyat 7
Firmanzn üretim yeri dnda baka lokasyonlarda birimleri Var mdr?
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
Firmalarn Birimleri
Showroom 1
ncir Tan Çalmas Analizleri
Hangi aylarda daha fazla sat oluyor?
70%
Sektörünüz sezonluk mu çalyor?
Ocak 7
ubat 5
Mart 2
Nisan 1
Mays 0
Haziran 1
Temmuz 1
Austos 3
Eylül 9
Ekim 13
Kasm 12
Aralk 13
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.14 Büyümeyi Salayacak Kaynaklara Sahiplik
0 0
30%
70%
Evet
Hayr
Ocak 0
ubat 0
Mart 1
Nisan 2
Mays 5
Haziran 7
Temmuz 8
Austos 5
Eylül 0
Ekim 0
Kasm 0
Aralk 1
Firma Says
Evet 6
Hayr 14
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
25
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
Ar-Ge süreçlerinde yetersizlik 3
Daha üst segmentlere üretim yapacak teknoloji ve metod bilgisine sahip olmama
2
3
2
10
7
4
Ar-Ge süreçlerinde yetersizlik
Daha üst segmentlere üretim yapacak teknoloji ve metod bilgisine sahip olmama
Finansal yetersizlik
Büyümeyi Salayacak Kaynaklara Sahiplik Yoksa, Neden?
Yant Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
2.15 Sektörün sorunlar nelerdir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
3.1 Bamsz Sat ve Pazarlama departmanlarnz Var m? Birlikte mi?
7
8
6
10
7
13
5
9
7
Çevre ve mevzuat sorunlar
Enerji maliyetleri yüksek
Finansman maliyetleri yüksek
Kayt d ticaret var
Sat departmanlarmz var
Pazarlama departmanlarmz var
Sektörün sorunlar nelerdir?
8
7
Lojistik maliyetleri yüksek 5
Tantm sorunu var 9
Firma Says
14
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.2 D Ticaret departmannz Var m?
20%
80%
D Ticaret Departman Var
D Ticaret Yok
Firma Says
3
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.3 Firmanzda hangi diller konuuluyor?
30%
30%
40%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 9
Hayr 11
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
29
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
musunuz?(Komisyon,ikramiye vb)
K
i
i
S
a
y
s
20%
80%
musunuz?
Evet
Hayr
Konuulan Yabanc Diller ve Kii Says
ngilizce 15 Franszca 4 Almanca 3 talyanca 2 Rumence 2 Arapça 1 spanyolca 1
Sat ve Pazarlama Personelinize Performans Yönetimi uyguluyor musunuz?(Komisyon,ikramiye vb)
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.5 Piyasa hakknda bilgiyi nasl topluyorsunuz?(Gözlem,nternet,Seminer vb)
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
14
nternet ile hracatç Birlii
49%
20%
15%
9%
Yant Says
2
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.9 Kaç yldr d ticaret yapyorsunuz?
3.10 Yurtd satlarnzn ülkesel dalmlar nasldr? (Mevcut Pazarlarnz)
AB srail
Almanya sveç
Amerika talya
Arabistan Kazakistan
Avustralya Malta
Azerbaycan Msr
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.11 Yurtiçi müterilere ulam kanallar?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
3.12 Yurtd müterilere ulam kanallar?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
Yurtd müterilere ulam kanallar?
Arac firmalar vastasyla 7 Mevcut ve potansiyel müterilere broür / katalog göndermek
6
Yurtd müterilere ulam kanallar? Yant Says
Arac firmalar vastasyla 8
6
Web sitesi / E-ticaret 5 Yerinde Müteri Ziyaretleri 7 Yurtd bayi / toptanc a oluturarak 4
Toplam 35
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.13 hracat için hedeflediiniz ülkeler?
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 5 5
Avustralya
Avustralya 1
Avusturya 1
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.15 skontolar nasl belirleniyor?
36%
9%
55%
7
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.16 Yurtiçi Müterilerin ödeme artlar?
3.17 Yurtd Müterilerin ödeme artlar?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
ncir Tan Çalmas Analizleri
6%
39%
11%
44%
C&F, CNF, CFR
Yant Says
CIF, CIP 7
ncir Tan Çalmas Analizleri
açklayabilirsiniz)
1- 15 Gün Aras Sipari Büyüklüüne Göre Kargo, Ambar, Konteynr Ya Da Tr le
3.21 stikrarl olarak ayn müterilere mi sat yapyorsunuz?
3.22 Hedef ülkelere ihracat koullarn biliyor musunuz?
40%
60%
Evet
Çounlukla evet
Çounlukla hayr
Firma Says
Evet 8
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
3.23 Hedef pazarlara giriteki engelleriniz nelerdir?
Anket yaplan firma says 20 olup, firmalarn bir ya da birden çok seçenei iaretlemesi ile alnan yantlar
sonucu, aadaki tablo oluturulmutur.
( ÜRÜN - AMBALAJ / ETKETLEME - TERMN - TESLMAT - BLG AKII / LETM -
ÖDEME KOULLARI / FYAT POLTKASI - SATI PERSONEL - DER)
1
6
5
7
1
2
1
9
AB ülkelerine vize sknts
D ticaret mevzuatlarn bilmeme
Yabanc dil bilmeme F
ÜRÜN 15%
AMBALAJ / ETKETLEME
Yant Says
D ticaret mevzuatlarn bilmeme
1
ncir Tan Çalmas Analizleri
4.3 ikayet aldnzda izlediiniz süreç nasldr?(örnein; bilirkii raporu vs.)
letmeler genellikle ürün iadesi alyor, bir ksm ürünü tekrar analize gönderiyor, sonuçlandrrken ise
müteri memnuniyetinin salanmasna odaklanyorlar.
Müteri ikayetleri, dosyada kayt altnda tutulup ikayet edilen ürünün numunesi alnr ve
tekrarlanmamas adna çalmalar gerçekletirilir.
Ürün iadesi genellikle olmuyor. Ancak, yurt içi müterilerin bazlar satamad için iade etmek
isteyebiliyorlar, bu durumda, ürün iadesi alnyor, tekrar o müteri ile i yapmaktan kaçnyorlar.
25%
75%
Sat personeli
irket sahibi
Evet
Hayr
Firma Says
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
40
5.1 Firmann son 3 yldaki net sat haslat (TL) 2011 – 2010 – 2009
20 firmadan dört tanesi yant vermedi, 2 tanesi yeni kurulduu için sadece 2011 ylndan sonras için bilgi
verdi)
3291230,417
3731676,224
3584760,345
3000000
3100000
3200000
3300000
3400000
3500000
3600000
3700000
3800000
ncir Tan Çalmas Analizleri
5.3 Nakit Ak Tablosu ve/veya Bütçe çalmalar yapyor musunuz?
5.4 Maliyet Dalm % Hammadde / Kullanlan Kimyasal / çilik / Enerji / Depolama / Dier
Verilen yantlara göre ortalama maliyetler:
% 50 Hammadde (Yant Aral % 5 – 80);
%16 içilik (Yant Aral %10-55);
% 8 Enerji(Yant Aral %1-30);
% 3 Lojistik(Tek yant %3);
% 3 Depolama(Yant Aral %1-5)
% 12 Paketleme/Ambalaj(Yant Aral %10-25);
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.2 irketiniz hangi üretim alanlarnda gelimeyi aratryor?
6.3 irket tam kapasitede mi çalyor?
0 2 4 6 8 10
Emek youn
Tam otomatik
Yar otomatik
Firma Says 7 4 9
Ekipmanlar ve mevcut üretim teknolojisi
0 2 4 6 8 10
hracat
Makineleme
Paketleme
Pazarlama
yok
irketiniz hangi üretim alanlarnda gelimeyi aratryor?
10%
90%
Evet
Hayr
Firma Says
Firma Says
hracat 1
Makineleme 4
Paketleme 4
Pazarlama 2
Firma Says
Evet 2
Hayr 18
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.4 Haftada kaç gün üretim yaplyor/çallyor?
1
6
9
3
F
i
r
m
a
S
a
y
s
5% 5%
5 gün
5.5 gün
6 gün
7 gün
Firma Says
0-20 1
20-40 6
40-60 9
60-80 3
80-100 1
Toplam 20
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.6 Günde kaç üretim Vardiyas çallyor?
25%
Tam zamanl
Yant yok
oldukça
2 vardiya
Mesaili çalma
Tek vardiya
Firma Says
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.7 irket hammadde salamada herhangi bir problemle karlayor mu? Neden?
6.8 irketinizin ürün gelitirme birimi/faaliyetleri Var m?
Nelerdir?
Farkl ambalaj 4
Çikolata kapl incir
Evet
Hayr
35%
65%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 3
Hayr 17
Toplam 20
Firma Says
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.10 irketin resmi bir kalite sistemi Var m?
60%
40%
Evet
Hayr
30%
70%
Evet
Hayr
Firma Says
Firma Says
Evet 6
Hayr 14
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
6.11 irkette kaliteden sorumlu bir kii Var m?
34%
33%
33%
IFS BRC
ISO 9001
ISO 22000
Yant Says
Firma Says
Evet 15
Hayr 5
Toplam 20
Evet
Hayr
ncir Tan Çalmas Analizleri
48
6.12 irketin Kalite El Kitab Var m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi?
6.13 irket bir kalite standardn onaylattrma aray içinde mi?
30%
70%
irketin Kalite El Kitab Evet m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi
Evet
Hayr
40%
60%
Evet
Hayr
irketin Kalite El Kitab Evet m? Veya vizyon & misyon belirlendi mi?
Firma Says
Evet 6
Hayr 14
Toplam 20
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
49
6.14 Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor mu ?
(Anket an anda hem, zeytin/zeytinya hem de kestane ya da incir üreten iletmelere uyguland,
bazlarnn birden çok alanda faaliyet gösteriyor olmas dolaysyla bu sorunun yant incirin yan sra
zeytinya üreten firmalarca da verilmitir. Aadaki yant sadece incire özgü at tanmlamaktadr )
6.15 Eer çkyorsa, belirtiniz? Nasl deerlendiriyorsunuz?
Tuzlu su, dearj ediliyor. Hastalkl incir, ihracatç birlii yakyor.
6.16 irketin atk yönetimi ile ilgili, gelecee ait, herhangi bir plan Var m? Eer Varsa,
belirtiniz?
Yok. Zaten çevreye zarar vermiyorlar. Uygun olmayan incirler yaklarak bertaraf ediliyor.
40%
60%
Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor
mu ?
Evet
Hayr
Üretim prosesi sonucunda herhangi bir emisyon ya da atk madde çkyor mu ?
Firma Says
Evet 8
Hayr 12
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
koullar soralm)
20%
80%
msnz?
Evet
Hayr
20%
80%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
Firma Says
Evet 4
Hayr 16
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
7.3 Eer düzenliyorsa içeriini, nasl verildiini, kimlere yönelik olduunu özetleyin?
Hijyen, ISO belgelendirmeleri kapsam gibi konularda personele dönük eitimler düzenleniyor.
25%
75%
Evet
Hayr
Firma Says
Evet 5
Hayr 15
Toplam 20
ncir Tan Çalmas Analizleri
75%
25%
ncir Tan Çalmas Analizleri
53
7.6 gücü ihtiyacnz olacak m? Hangi i iç in? stenen kriterler nelerdir?
Hangi departmanda igücü ihtiyac var?
Depo/Sevkiyat
70%
30%
Tavsiye ile
CV doldurularak 3
1
ncir Tan Çalmas Analizleri
8.1 Firmanzn Güçlü Yönleri
8.2 Firmanzn Zayf Yönleri
ncir Tan Çalmas Analizleri
IV. SONUÇ VE DEERLENDRME
Aydn l’inde 20 incir firmasyla yaplan yüz yüze anketler sonucu aada genel bir
deerlendirmeye varlmtr.
1.GENEL BLGLER
Aydn l’indeki incir iletmelerinin %60’ limited irket, %20’si ahs iletmesi ve %15’i anonim
irket ve %5’i birliktir. irketlerin kurulu yllarna bakldnda en yeni kurulmu irketlerin %40’ 1 ila 5 yl
aralndadr. En eski kurulmu irket ya ise 50’den fazladr.
Bu irketlerdeki ortak saysna bakldnda, irketlerin %30’u 2 ortakl, %20’si 1 ortakl %5’i 3
ortakldr.%5’ini de 6000 ortaktan oluturan birlik oluturur.
irketlerin sermaye yaplar hakknda ise, %30’unun 100.000TL-500.000TL arasnda, %25’i
50.000TL’den düük, %15’i 50-100.000TL arasnda, %15’i 500.000TL’den büyük olduu söylenebilir. Bu
irketlerin %15’inin ise sermaye yaplar bilinmemektedir.
Aydn l’indeki bu 20 firmann 20’si de Tarma Dayal Sanayi Üreticisidir. Ayrca bu firmalarn 18
tanesi toptanc, 12 tanesi ihracatç, 2 tanesi birincil tarm üretici, 2 tanesi ithalatç, 1 tanesi perakendeci, 1
tanesi de distribütördür.
çalanlarn says 506 ve mevsimlik içi says ise 1823’tür.
Ürünlerin son kullanclar “imalatçlar, nihai üretici, paketlenmi ürün, mamul ileme” olarak
görülmektedir.
Ar-Ge faaliyetlerine bakldnda ise ”d Pazar aratrmalar, farkl ambalajlama, inovasyon
çalmalar, toprak ve su tahlilleri, yeni ürün gelitirme konularnda Ar-Ge çalmalar yaplmaktadr.
20 irketten 18’i devlet desteine bavuru yapm ve 14’ü de devlet tarafndan desteklenmitir.
Firmalarn yatrm dalmna baklrsa, yatrmn %53’ü 5.500.000,00TL ile bina-arsa, %37’si
3.775.000,00TL ile yeni makine, %8’i 815.000,00TL ile otomobil/araç, %2’si 200.000,00TL ile yeni aaçtr.
ncir firmalarnn %55’i yabanc sermaye ile ortaklk ile ilgilenmiyor. %45’i ise uygun koullar
salandnda yabanc sermaye (yerli ve yabanc yatrmc) ile ortakla scak bakyor. Kalite ve güvence
belgesi olarak, 20 incir firmasndan 11’inin ISO 9001 belgesi, 14’ünün ISO 22000(HACCP) belgesi, 9’nun
TSE belgesi, 4’ünün Koer belgesi, 2’sinin Dier(Helal, BRC, vs.) belgeleri bulunmaktadr.
Firmalarn % 30’u sektördeki rekabetin çok ykc olduunu, % 60’ ykc rekabetin olduunu,
%10’u da sektörde rekabetin olmadn belirtmitir.
Kurumsallama faaliyetlerinin oran ise %35’tir.
Rekabet içindeki firmalarn stratejilerinin %45’i kalite, %23’ü piyasada eski ve tannr olmak, %18’i
ise fiyat, %8’i pazarlama, %5’i güvenilir bir firma olmak olarak belirlenmitir.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
56
Firmalarn %40’nn souk hava deposu, showroom, meyve bahçeleri, depo/souk hava,
perakende sat noktas, ileme tesisleri olmak üzere üretim yerleri dnda da birimleri bulunmaktadr.
Ankete yant beren incir firmalarnn %70’i sezonluk çalrken; % 25’i tüm yl çalmakta iken
firmalarn %5’inden yant alnamamtr. K aylarnda (ekim, kasm, aralk, ocak, ubat, mart) daha fazla
incir sat yaplrken, yaz aylarnda (mays, haziran, temmuz, austos, eylül) daha az incir sat
yaplmaktadr.
Ankete yant veren ncir firmalarndan %30’u büyümeyi salayacak kaynaklara sahip iken %70’i
bu kaynaklara sahip deildir. Firmalar bunun nedenini ise Ar-Ge süreçlerinde yetersizlik, daha üst
segmentlere üretim yapacak teknoloji ve metod bilgisine sahip olamama, finansal yetersizlik, Pazar bilgisi
eksiklii, teknolojik engeller olarak göstermitir. Firmalar sektörün sorunlarnn %14’ü finansman
maliyetleri yüksek, %18’i kayt d ticaretin varl, %10’u teviklerin yetersizlii, %12’si tantm
sorununu,%8’i enerji maliyetleri yüksekliini,%7’si lojistik maliyetlerinin yüksekliini,%10’u çevre ve
mevzuat sorunlarnn bulunduunu, %11’i döviz kurlarnn olumsuz etkisi olduunu, %10’u ise hammadde
ve ara mal fiyatlarnn yüksek olduunu belirtmitir.
3.SATI ve PAZARLAMA BLGLER
ncir firmalarnn %30’unun sat departmanlar, %70’inin ise sat ve pazarlama departmanlar
bulunmaktadr. Departmanlardan sorumlu kiiler ise irket ortaklar ve irket çalanlardr. Firmalarn
%80’i sat ve pazarlama personeline performans yönetimi uygulamamaktadr.
Firmalarn %50’sinde d ticaret departman bulunmakta, %15’inde d ticaret departman yok
ancak bu firmalar d ticaret yapmakta, %15’inde ise d ticaret yaplmamaktadr ve departmanlarn
sorumlusu irket orta ve irkette çalan personeldir.
Firmalarn %45’inde yabanc dil konuulmakta, konuulan yabanc dillerin %53’ü ngilizce olmakla
birlikte %47’lik orannda da dier (Franszca, Almanca, spanyolca, talyanca, Rumence, Arapça) diller
konuulmaktadr. %55’inde ise yabanc dil konuulmamaktadr.
Firmalar piyasa hakkndaki bilgiyi, %40 orannda yüz yüze görümeler yolu ile %9 orannda
internet ile %6 ihracatç birlikleri siteleri ile %6 orannda Aydn Ticaret Odas bilgileri ile % 14 orannda
gözlem yoluyla, %14 orannda fuarlara katlm ile %11 orannda seminerlere katlm ile toplamaktadr.
Yurtiçi satlarn bölgesel dalmlar ise %15lik pay ile ç Anadolu bölgesi Ankara, Konya,
Kayseri, Eskiehir illeri; %49luk pay ile Ege bölgesi Aydn, zmir illeri; %2lik pay ile Akdeniz bölgesi
Antakya, Antalya illeri;% 20lik pay ile Marmara bölgesi stanbul, zmit, Adapazar illeri;%9luk pay ile
Karadeniz bölgesi Samsun, Ordu, Trabzon illeri; %1lik pay ile Güneydou Anadolu bölgesi anlurfa ili,
%4lük pay ile Dou Anadolu bölgesi Van, Erzurum illeri olarak belirlenmitir.
Ankete katlan firmalardan 1 tanesi 80 yldr, 1tanesi 30 yld, kalan 10 yldan ksa süredir d
ticaret yapmaktadr.
Firmalar yurtiçi müterilere arac firmalar vastas ile mevcut ve potansiyel müterilere broür
göndererek, yerinde müteri ziyaretleri gerçekletirerek ve perakende sat noktalar açarak ulamaktadr.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Yurtd müterilere ise fuarlara katlm, yerinde müteri ziyaretleri yaparak, web site/ E-ticaret
yoluyla, yurtd bayi toplantlarna katlarak, arac firmalar vastas ile ulamaktadr.
Firmalar ihracat yapmak için Çin, Rusya, Fransa, Arap ülkeleri, Almanya, Dubai bata olmak üzere
birçok Avrupa ve balkan ülkelerini hedeflemilerdir.
Firmalarn %35’i maliyete dayal, %30’si piyasa fiyatna dayal, %35’i hem piyasa hem de maliyete
dayal fiyat belirleme yapmaktadr. skontolar ise fiyat listesine göre veya müterinin pazarlk gücüne göre
belirleniyor.
Yurtiçi müterilerin ödeme koullar %20’si pein %80’i vadeli; yurtd müterilerin ödeme
koullar %42’si mal mukabili/açk hesap, %33’ü pein, %17’si vesaik mukabili, %8’i akreditif eklindedir.
hracat yapan firmalarn %44’ü fiyatlandrmada FOB, FOT, FOR, %39’u CIF, CIP, %11’i EXW,
%6’s C&F, CNF, CFR incotermslerini kullanmaktadr.
irketlerin müteri profilinden bahsedecek olursak %15’i tedarikçilerden, %35’i toptanclardan,
%10’u zincir maazalardan, %30’u orta gelir düzeyi, % 10’u ise yüksek gelir düzeyli müteriden
olumaktadr.
Siparilerin termini ve teslim süreleri ise sipari büyüklüüne göre kargo, ambar, konteyner ya da
tr ile 1-15 gün sürmektedir.
irketlerin %60’ çounlukla istikrarl müterilerle sat yapmakta, %40’ ise istikrarl olarak ayn
müterilerle sat yapmaktadr.
Firmalar %37 orannda hedeflenen ülkelere ihracat koullarn bilmekteyken %63’ü bilmemektedir.
Alnan yantlara göre irketler hedef pazara giri engellerinin %19’unu d ticaret mevzuatlarn
bilmeme, %28’ini yabanc dil bilmeme, % 16’sn hedef fiyat yakalayamama, %22’sini hedef ülke
mevzuatlarn bilmeme, %6’sn standartlar yakalayamama, %3’ünü AB ülkelerine vize sknts, %3’ünü
müteriye ulaamama, %3’ünü ülke pazarnn dier ürünü tanyamamas olarak belirlemilerdir.
4.MÜTER MEMNUNYET
Ankete yant veren firmalardan alnan yantlar, müteri ikâyetlerinin %13’ü ödeme koullar/fiyat
politikasndan, %15’i üründen, %16’s ambalaj/etiketlemeden, %16’s terminden, %16’s ise bilgi
ak/iletiimden, %3’ü teslimattan, %6’s sat personelinden, %15’ide dier konulardan olduunu
göstermektedir.
Bu ikâyetlerle ilgilenen kiilerin %75’i iletme sahibi iken %25’i irket çalandr.
ikâyetlerde iletmeler genellikle ürün iadesi alyor, bir ksm ürünü tekrar analize gönderiyor,
sonuçlandrrken ise müterinin memnuniyetinin salanmasna özen gösteriliyor. Bu süreçte firmalarn
%40’ müteri ikâyetlerini kayt altna alrken %60’ kayt almyor.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
5.FNANSAL BLGLER
20 firmadan 4 tanesi yant vermedi, 2 tanesi yeni kurulduu için sadece 2011 ylndan sonras için
bilgi verdi. Buna göre firmalarnn son 3 yldaki (2009-2010-2011) net sat hâslat srasyla
3.291.230,417TL, 3.731.676,224TL, 3.584.760,345TL’dir.
3.995.262,95TL’dir.
gibi ülkelere ihracat gerçekletirmilerdir.
Anket yaplan firmalarn %20’si nakit ak tablosu ve/veya bütçe çalmalar yapmaktadr.
Firmalarn ortalama maliyetleri ise %50 Hammadde, %16 çilik, %12 Ambalaj/Paketleme, %8
Enerji, %8 Kimyasal/Gübre, %3 Lojistik, %3 Depolama olarak belirlenmitir.
6.MALAT, KALTE, DAITIM
20 firmann 9’unun üretim teknolojisinin düzeyi yar otomatik, 4’ünün ise tam otomatiktir ve 7’si de
emek youn olarak çalmaktadr.
irketlerin %90’ tam kapasite ile çalmamaktadr, kapasite kullanm %0-20 aralnda 1 iletme,
%20-40 aralnda 6 iletme, %40-60 aralnda 9 iletme, %60-80 aralnda 3 iletme, %80-100
aralnda 1 iletme bulunmaktadr.
Firmalarn %65’i 6 gün, %25’i 7 gün, %10’u da 5 gün çalmaktadr.
Firmalarn %55’i günde tek vardiya, %25’i vardiyasz, %15’i mesaili olarak, %5’i ise 2 vardiya
olarak çalmaktadr. Firmalar, %40 paketleme, pazarlama, makineleme, ihracat gibi konularda gelimeyi
amaçlamaktadr %60’nn ise üretim alanlarnda henüz gelimeyi aratrma çabalar bulunmamaktadr.
Firmalar %40 orannda üretim gelitirme ile ilgileniyor, üretim gelitirme faaliyetleri ise farkl
ambalajlama konusundadr. Hammadde salamakta %15 orannda problem ile karlalyor.
Anket yaplan firmalarn % 30’unun kalite sistemi bulunmakta olup bu sistemler ISO, IFS, BRC
kalite sistemleridir ve iletmenin kalite sorumlusu irket ortaklardr.
Firmalarn %70’inin kalite el kitab bulunmamaktadr fakat %40’ kalite standardn onaylattrma
aray içindedir.
ncir üretim prosesi sonucunda %40 orannda atk madde çkyor ve irketin atk yönetimi ile ilgili
gelecee ait plan bulunmamaktadr çünkü çevreye zarar vermiyorlar, uygun olmayan incirler yaklarak
bertaraf ediliyor.
7.NSAN KAYNAKLARI
e gelmemeler % 75 düük oranda, %25 yüksek orandadr.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
Doldurulmam kadrolarn oran ise %30’dur. gücüne ihtiyaç ise pazarlama, temizlik, muhasebe,
mühendis departmanlarnda bulunmaktadr.
Firmalar ie alma prosedürlerinin %65’ini yüz yüze görüme ile yaparken %15’ini tavsiye yoluyla,
%20’sini de internet i ilanlar sitesinde cv doldurtarak seçmektedir.
Ücret politikalar % 45 asgari ücret, %35 piyasa koullarnda, %20 de pozisyona göre
belirlenmektedir. Zam ve ikramiye politikalar ise %30 piyasa fiyatna göre, %15 performansa dayal, %40
asgari ücret üzerinden, %15 ise yllk bazda belirlenmektedir.
AYSO Üyesi Tarma Dayal Sanayi Sektörünün D Ticaret Potansiyelinin Aratrlmas Projesi
ncir Tan Çalmas Analizleri
ncir Tan Çalmas Analizleri