bdw - editie 1465
DESCRIPTION
Brussel Deze Week van 11 maart 2015TRANSCRIPT
N° 1465 VAN 12 TOT 19 MAART 2015 ¦ WEEK 11: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: [email protected], WWW.BDW.BE
de absurdist in stef kamil carlens ontmaskerden ook: Performatik, marjane satrapi en stuff.
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
12 0315
© J
AS
PE
RS
EN
ATE
LIE
R D
’AR
T U
RB
AIN
© J
AS
PE
RS
© J
AS
PE
RS
-EYE
RS
EN
SA
MYN
& P
AR
TNE
RS
© J
AS
PE
RS
-EYE
RS
EN
ZZD
P©
JA
SP
ER
S-E
YER
S E
N U
N S
TUD
IO
WAAROM MIDDELMATIGE ARCHITECTUUR GOED GEDIJT IN BRUSSELHET IMPERIUM-JASPERSDOORGELICHT. LEES P. 6-7
DAKLOOS IN BRUSSELHET VERHAAL VAN FILIP EN HUGO. LEES P. 8-9
PLAATSTEKORT IN BRUSSELSE SCHOLENLEES P. 10
Het instituut voor Landbouwhuishoudkunde van OssegemLEES P. 12
EEN LUXUEUZE ANIMAL FARM
“Ik droom van een tax shelter voor kunst”LEES P. 25
GALERIEHOUDER ERIC GILLIS:
‘Een droevig en diep melancholiek toneel’LEES P. 18-19
VINCENT VAN GOGH IN BRUSSEL (1)
© M
ER
CATO
RF
ON
DS
© L
AC
A
BDW 1465 PAGINA 2 - DONDERDAG 12 MAART 2015
VAN DE REDACTIE
Hopstraat 24/7De criminele feiten in de Dansaertwijk zijn sinds 2014 met de helft gedaald: van 147 naar 76 feiten op drie jaar tijd, minder diefstallen, in-braken in auto’s en woningen en slagen en verwondingen. Burgemeester Yvan Mayeur (PS) heeft de cijfers voor de tweede keer in een maand tijd tijdens de zitting van de gemeenteraad geciteerd.
Maar met zes gewapende overvallen, een molotov-cocktail in een trendy bloemenzaak en het vandalise-ren van een kapperszaak even verderop slaan de cijfers niet meer aan. Meerderheid en oppositie maken zich zorgen, Mayeur en het schepencollege nemen de zaak au sérieux. Maar het is duidelijk dat er een tandje zal moeten worden bijgestoken. De veiligheid van bewoners en bezoekers van de straat staat op spel. Een politieantenne op 200 meter van de bloemenzaak schrikt de misdadigers ook al niet af. Maar machteloos staat de overheid niet. Ook niet als er persoonlijke motieven voor het gooien van de molotovcocktail zouden meespelen, zoals een van de pistes luidt. Met zes gewapende overvallen, een molotovcocktail en een geval van zwaar vandalisme kan niet ontkend worden dat er een zwaar probleem is in de wijk. En niemand doet dat ook, het imago van de Dansaert-straat als hippe winkelstraat is in het gedrang. Ook al
spelen de feiten zich in het tweede deel van de straat af, het deel dat aanleunt tegen het kanaal. De Apple Store is na twee overvallen al vertrokken. Schepen van Handel Marion Lemesre (MR) moet er alles aan doen om de winkels en cafés die er zijn er ook te houden. Telepolitie is één zaak. Andere trendy winkels en ho-recazaken aantrekken is ook nodig. Er staat te veel op het spel.Twee decennia geleden werd de Sint-Goriksbuurt ge-meden als de pest. Er is daar ooit een dode gevallen. Vandaag floreert de horeca er als nooit tevoren, de buurtbewoners klagen steen en been over de overlast die dat succes met zich meebrengt. Maar overheid en privé-investeerders zijn erin geslaagd om het tij te ke-ren. Niemand kan zich nog inbeelden dat Sint-Goriks een te mijden plek in de stad was.Minder dan 25 jaar geleden was de Vijfhoek er slecht aan toe, er was overal leegstand en het stadsbestuur interesseerde zich amper voor het centrum. Toen is het stadsbestuur erin geslaagd om de kentering in te zetten, maar er kwam verzet tegen de ‘gentrifica-tion’. De uitdaging waar het huidig stadsbestuur voor staat is niet minder groot dan 25 jaar geleden, al is ze anders. Opnieuw moet de Vijfhoek aantrekkelijk gemaakt worden voor inwoners-middeninkomens die hun geld uitgeven in winkels, cafés en restaurants. In de Dansaertstraat en elders. Maar eerst moeten on-veiligheid, en vooral onveiligheidsgevoelens, weg. De politieantenne aan de Hopstraat 24 uur op 24 openen zou een duidelijk signaal zijn. Waar wacht de stad op?� n
WAUTER MANNAERT
© B
AR
T D
EW
AE
LE
SAMENLEVING > BILAL BENYAICH SCHRIJFT ESSAY OVER SYRIËSTRIJDERS
‘EXTREMISTEN ZIJN NIET TOT COMPROMIS BEREID’BRUSSEL — In het nieuwe essay ‘#radicalisme #extremisme #terrorisme’ analyseert polito-loog Bilal Benyaich het verschil tussen verschillende, erg actuele -ismen. Hij gebruikt daarvoor categorieën die de politiek zelden of nooit gebruikt. “Men onderschat de grootte van het probleem.”
Het essay van Benyaich telt 88 bladzijden en deelt Syriëstrijders op in zeven groepen, gaande van de ‘loser’ tot de ‘hardcore jihadi’. Benyaich vindt ‘radicalisme’ geen slechte term om een deel van de problematiek te duiden, maar vindt die term niet erg nuttig als extremisme en terrorisme bedoeld worden. De verschillende ‘#’-symbolen in de titel zijn knipogen naar het so-ciale medium Twitter, geliefd bij aanhangers van Islamitische Staat en Al Qaeda.
Wat is het verschil tussen alle ismen die u noemt?Bilal Benyaich: “Radicalisering, extremisme en terrorisme kunnen in elkaar overvloeien, maar ze zijn geen synoniemen. Elke extremist is een radicaal, maar niet elke ra-dicaal is een extremist, laat staan een terrorist.” “Radicalen streven naar een ande-re orde, of die nu politiek, econo-misch of religieus is, maar blijven binnen de wet, of zijn bereid tot compromissen.”“Extremisten daarentegen zijn niet tot compromis bereid, en heb-ben een hogere tolerantie voor ge-weld. Gewelddadige extremisten gaan dan nog een stap verder en begaan zelf geweld in naam van het ideaal. Die moeten wat mij be-treft onverbiddelijk uit de samen-leving worden verwijderd.”
Tot waar kan een radicaal dan gaan? En zijn vele jongeren met radicale denkbeelden niet gevaarlijk voor het sociale weefsel?Benyaich: “We moeten inder-
daad opletten dat een optelsom van groepen of individuen met ra-dicale denkbeelden niet vastloopt in een hardnekkig gesegregeerde samenleving. Oorzaak en gevolg worden dan inwisselbaar, want een gebrek aan sociale samenhang kan dan weer opnieuw leiden tot radicalisering, enzovoort. Daarom vind ik dat onderwijs in tijden van ‘superdiversiteit’ meer dan ooit moet inzetten op burgerschaps-vorming. Pluralisme, democratie, gelijke behandeling, de scheiding van kerk en staat krijgen onvol-doende aandacht in ons onder-wijs.” “Ook in de moskeeën moeten er imams komen die Nederlands of Frans spreken en die gesociali-seerd zijn in onze samenleving. Op die manier ontsnapt islamitisch onderricht ook aan de radicalere invloed van herkomstlanden of de Golfstaten.”“Het is vooral belangrijk dat het onderwijs meer dan ooit inzet op de promotie van de ‘morele lingua franca’ in onze samenleving.”
Heeft de islam niet eerst een werkbare geseculariseerde basis nodig vooraleer Brussel of Vlaanderen imams kan opleiden?Benyaich: “Niet als de Belgische islam waar we naar moeten stre-ven burgerschap als uitgangspunt neemt.”
Wat is de grootste fout die de politiek heeft gemaakt in de strijd tegen ‘radicalisering’?Benyaich: “Men heeft de grootte van het probleem onderschat. De radicalisering gaat veel verder dan de 450 Belgische Syriëstrijders. Het aantal jongeren dat mentaal afdrijft van onze samenleving is vele malen groter. En dit in ver-schillende bevolkingsgroepen.”
Christophe Degreef
Bilal Benyaich: #radicalisme #extremisme #terrorisme, 88 blz., Van Halewyck, 9,90 euro.
door Danny Vileyn
Politoloog Bilal Benyaich: “Ons onderwijs moet inzetten op de morele lingua franca.”
BDW 1465 PAGINA 3 - DONDERDAG 12 MAART 2015
INJECTEREN OP DE MIDDAGSAMENLEVING > DRUGSSPUITEN KLAAR VOOR GEBRUIK AAN SAINCTELETTEBRUG
Op klaarlichte dag zet een man langs de kade, onder het oog van toevallige voorbijgangers, een heroïnespuit. © BART DEWAELE
BDW
VOOR
GRON
D
BRUSSEL – Groen en Ecolo willen dat de Vlaamse en Franstalige kinderrechtencommissarissen ook in de hoofdstad de belangen van kinderen en jongeren verdedigen.
Dat is vandaag maar gedeeltelijk zo. De Vlaamse kinderrechtencom-missaris is opgericht in de schoot van het Vlaams parlement en heeft dus ook alleen maar inspraak in die specifieke bevoegdheden. In Brussel zijn dat alleen Onderwijs, Cultuur en Welzijn. Dat geldt ook voor het Franstalige kinderrechtencommis-sariaat.Dat is een hiaat in de uitvoering van het VN-verdrag voor de Rechten van het Kind dat door België is gerati-ficeerd in 1991. De partijen Ecolo en Groen willen daar samen wat aan doen. Ze zullen in de verschil-
lende parlementen een wetswijzi-ging indienen die de Vlaamse en Franstalige kinderrechtencommis-sarissen bevoegd maakt in Brus-sel. "Daarmee kunnen ze zich uit-spreken over problemen in verband met Mobiliteit, Openbare Ruimte en Huisvesting, bijvoorbeeld bij klach-ten over kinderen die in ongezonde omstandigheden leven," zegt mede-indiener en Brussels parlementslid Arnaud Verstraete (Groen).De twee kinderrechtencommissa-rissen hebben vandaag al informeel overleg over dossiers in Brussel, maar moeten vooral op goodwill re-kenen van de Brusselse overheden voor inzage in documenten. Als de wetsvoorstellen goedgekeurd wor-den, zullen ze meer armslag krijgen.
Steven Van Garsse
‘BRUSSELSE KINDERRECHTEN VERDEDIGEN'
BRUSSEL – Fietsers mogen sinds februari 2012 rechts afslaan als het verkeerslicht op rood staat, in sommige gevallen mogen ze zelfs rechtdoor. Op voorwaarde dat het juiste verkeersbord bij de verkeerslichten staat, natuurlijk. Veel enthousiasme om dat bord te plaatsen is er niet bij de Brusselse gemeentebesturen.
GEMEENTEN HOUDEN NIET VAN DOOR ROOD RIJDENDE FIETSERS
BRUSSEL – Donderdag 5 maart, 13.05 uur. Onze fotograaf ziet, kort nadat kinderen over de Saincte-lettebrug lopen, een ‘recht in je gezicht’-kanaaltafereel. Aan de oever doet een man zich aan een shot te goed, een tweede bereidt een spuit voor. Dinsdag 10 maart om 12.35 uur stellen we vast hoe dit middagritueel verworden is tot een stadsbeeld sans gêne.
Langs beide zijden van de Sainc-telettebrug lopen trappen naar de oeverkade. Niet om aan te zien vanwege de uitwerpselen, maar de kade wordt duidelijk veel gebruikt. Aan de kant van de Koolmijnenkaai, vlakbij de bronssculptuur Agent 15/Vaartkapoen, staat een laag omhei-ningspoortje met opschrift ‘Toe-gang enkel voor bevoegden’ open. Het betreft duidelijk een galante passage. Dinsdagmiddag 10 maart. Van aan de andere kanaalzijde, op de hoek met de Negende Linielaan en de brug, hebben we een perfecte inkijk op de kade met open hokje (foto, red.). Tegen de metershoge art-decosculp-tuur van Ernest Wijnants (1934), dat met een geïdealiseerde man de rijkdommen van de haven symboli-seert, staan we niet lang in de mid-dagzon. Iemand neemt kunstfoto’s. Een koppel geeft commentaar op de troep beneden. De KBC-werknemers genieten tijdens hun middagpauze van de vermeende wijkgrandeur. Om 12.36 uur komt een man van over de brug tot bij mij. Hij bukt zich en grabbelt op dertig centimeter van mijn voeten onder het monument
“De wetswijziging heeft dus maar een beperkt succes,” zucht Van Damme. “Bovendien creëert dit voor veel fietsers een bizarre situatie waarbij gelijkaardige kruispunten verschillend worden behandeld.”
Omkering van de regelVan Damme vindt dat de regel moet worden omgekeerd. Dat wil zeggen dat er aan elk kruispunt bordjes zouden moeten komen, tenzij de lo-kale overheid argumenteert dat het kruispunt te onveilig is. Minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) wil in samenspraak met staatssecreta-ris voor Verkeersveiligheid Bianca Debaets (CD&V) onderzoeken of en hoe die laatste omkering van de re-gel er kan komen.
Steven Van Garsse
Dat blijkt uit een schriftelijke vraag van SP.A-parlementslid Jef Van Damme. De gewestwegen zijn vorige legislatuur goed uit-gerust, zegt Van Damme, die de gegevens analyseert, “maar bij de kruispunten van gemeentewegen is de situatie weinig rooskleurig.”Van Damme ziet in het westen heel wat kruispunten met het verkeersbordje (met name in Molenbeek waar hij zelf schepen van Mobiliteit was), maar in de Vijfhoek staan er bijna geen. Ook de gemeenten in het Zuiden en Oosten van Brussel doen niet of
nauwelijks mee, zo blijkt uit het antwoord van minister van Mo-biliteit Pascal Smet (SP.A). Laken en Heembeek? Nauwelijks een bordje te bespeuren.
naar een spuit. Een tweede, lege injectiespuit laat hij achter onder de uitsparing van het arduin. On-verstoord neutraal stapt hij naar de overkant. Daalt de trap af. Gaat in het bewuste hok achter het open deurtje naar binnen. De duif die we
eerder binnen zagen zitten, schrikt niet op.
Gestold bloedEen kwartier later, om 12.51 uur, komt hij terug naar buiten. De hero-inespuit is gezet. Hij wandelt terug
tot bij ons, aan de overkant van de brug. Hij bukt zich en rolt de lege spuit onder het ideaalbeeld. Wat bloed druppelt na op de plunjerci-linder. De zon verblindt ons beider ogen. Als we de man even later in metrohalte IJzer aanspreken, is hij
zich van geen herkenning bewust. Diverse middaglunchers en toeris-ten zagen delen van dit alledaagse kanaalleven. Drugsgebruik heeft sinds jaren de laagste vervolgings-prioriteit. Jean-Marie Binst
Wie ben ik? Hoe zie ik eruit? Hoe wil ik overkomen op de anderen? En klopt hun beeld van hen met wie ik echt ben? De studenten van de Hogeshool Francisco Ferrer gingen vorig weekend in Bozar op zoek naar het échte spiegelbeeld van de bezoekers van de Museum Night Fever. Hun installatie sloot aan bij de expo Faces Then / Faces Now, nog tot half mei in Bozar.
DE WEEK IN BEELD DOOR JO VOETS
WITTE ZAK TE VOL DOOR RESTJES UIT DE KEUKEN
UITGELICHT > RESTAFVAL NOG MAAR ÉÉN KEER PER WEEK OPGEHAALD VANAF LENTE 2016
D e cijfers van 2014 spreken voor zich. De opgehaalde tonnage aan papier en kar-
ton (gele zak) en van pmd (blauwe zak) is lichtjes gedaald ten opzichte van vorig jaar. Dat is onlogisch, gezien de bevolkingsstijging. Met andere woorden: de afvalsortering stokt in Brussel, terwijl de hoofd-stad, in vergelijking met Vlaande-ren, of zelfs met Antwerpen de laat-ste jaren al een flinke achterstand heeft opgelopen.In een ordonnantie van 2012 staat dat over vijf jaar de helft van het op-gehaalde afval gesorteerd moet zijn. Dat is een Europese doelstelling. Vandaag is dat in Brussel maar 35 procent. Als Net Brussel het tegen eind dit jaar niet beter doet, zal het een boete moeten betalen van 29 euro voor elke ton niet gesorteerd afval.Het is dus alle hens aan dek. Voor
de ophaling van pmd, glas, papier en karton zit Brussel op koers. En al kan het altijd nog beter, veel rek zit daar niet meer op.Als het Brussels Gewest het restaf-val drastisch wil doen dalen, moet het aan de slag met twee andere fracties: grof huisvuil én organisch afval.
Moeizame onderhandelingenVoor een betere ophaling van grof huisvuil is een paar jaar geleden een vervijfvoudiging van het aantal con-tainerparken aangekondigd, maar erg ver staat het Gewest nog niet met die belofte.Gemeentelijke containerparken zouden voor alle Brusselaars wor-den opengesteld, zo luidde het. Er is nog maar een akkoord met één gemeente. Eind maart gaat het con-tainerpark van Sint-Pieters-Woluwe over naar het Gewest, en na aanpas-
BRUSSEL – Staatssecretaris voor Openbare Netheid Fadila Laanan (PS) heeft een akkoord op zak over de nieuwe afvalophaling die in de lente 2016 van start zal gaan. Meteen wordt duidelijk dat het alle hens aan dek is, wil Brussel de Europese sorteernormen halen.
BDW 1465 PAGINA 4 - DONDERDAG 12 MAART 2015
Maar het is meteen ook een com-promis op zijn Brussels. In januari 2013 voerde staatssecretaris Rachid Madrane (PS) de alternerende opha-ling in van gele en blauwe zakken. Dat gaf aanleiding tot heel wat ver-warring. “Er zijn vorig jaar 150.000 fout buiten gezette zakken geteld,”
singswerken zullen alle Brusselaars er hun grof vuil kunnen deponeren. Met Watermaal-Bosvoorde, Evere, Elsene, Sint-Joost, Ukkel en Gans-horen zijn de (moeizame) onderhan-delingen nog bezig.Daarnaast plant het Gewest een ex-tra containerpark aan het Kanaal. In afwachting zullen er mobiele con-tainerparken worden ingezet.
IeperEen tweede belangrijke piste om de
Brusselse afvalberg te doen slinken is de ophaling van organisch afval. Er zijn lokaal al enkele proefprojec-ten aan de gang, weliswaar op vrij-willige basis.Vandaag bestaat de helft van de inhoud van een witte zak uit orga-nisch afval. Vlaanderen is erin ge-slaagd om het aandeel organisch afval tot dertig procent te doen slin-ken. Als Brussel daarin slaagt levert dat 64.000 ton organisch afval op. Een ambitie, die gezien de proefpro-jecten in enkele gemeenten wellicht moeilijk gehaald kan worden.Daar komt bij dat er geen compos-teercentrum is in Brussel. Plannen hiervoor zijn opgeborgen. Het orga-nisch afval moet naar Ieper worden getransporteerd.Toch wil de Brusselse regering daar nu op inzetten. Volgend jaar intro-duceert Net Brussel de oranje vuil-niszak waar iedereen, op vrijwillige basis, organisch afval in kan depo-neren. De zak zal samen met tuinaf-val (groene zak) worden opgehaald.Op die manier kan de Brusselaar al gewoon worden aan het sorteren van keukenresten, en ander orga-nisch afval.
“Heel wat Brusselaars in mijn gemeente hebben de plaats niet om vier vuilniszakken te stockeren”
WEEKOVERZICHTWOENSDAG 4 MAART MOLENBEEKSE FOTO NEKT WORLD PRESS PHOTO-WIN-NAAR. Fotograaf Giovanni Troilo moet zijn World Press Photo-prijs voor zijn reeks beelden uit Charleroi opnieuw inleveren. In tegenstelling tot wat hij eerder zei, blijkt een beeld uit de reeks in Molenbeek te zijn gemaakt. Volgens Paul Magnette (PS), burge-meester van Charleroi, waren de foto’s ook een “zware vervalsing van de werkelijkheid.”
DONDERDAG 5 MAART NIEUWE ORANJE ZAK VOOR ORGANISCH AFVAL. Staatssecretaris voor Netheid Fadila Laanan (PS) wil de witte zak met restafval nog maar één keer per week laten ophalen. Op een
andere dag komt er wel een ophaling van een oranje zak met orga-nisch afval. PVDA-PTB is tegen het plan omdat het voor mensen die in een klein appartement wonen niet evident is om vuilniszak-ken een week lang bij te houden.
NIEUWE PARKING ACHTER LES BRIGITTINES. De parking die het project onder het Vossenplein moet vervangen, komt in een bestaande parkeerruimte in een gebouw van de Brusselse Haard achter cultuurcentrum Les Brigittines. Dat beslist het Brussels schepencollege. Die parking wordt fors uitgebreid en gemoderni-seerd.
VRIJDAG 6 MAART MAMA MET TWEE KINDEREN NAAR SYRIË. Een moeder uit Sint-Jans-Molenbeek is zonder medeweten van haar man samen met haar twee zoontjes van 3 en 5 jaar en twee broers vertrokken richting Syrië. Een andere broer van de vrouw zou daar al maanden meevechten met IS. De vrouw en de kinderen werden sinds hun verdwijning nog in Istanbul gezien. De vader is intussen zelf naar Turkije gereisd, in de hoop dat zijn vrouw en kinderen de grens nog niet hebben overgestoken.
NIEUWE BASISSCHOOL IN UKKEL. Op 1 september opent er een nieuwe basisschool van de Scholengroep Brussel in Ukkel. Ze krijgt de naam ‘De Iris’ en heeft in een eerste fase plaats voor een vijftigtal leerlingen. De basisschool komt op de campus van het Koninklijk Atheneum van Ukkel.
ZATERDAG 7 MAART 17.000 BEZOEKERS VOOR MUSEUM NIGHT FEVER. 23 mu-sea openen de deuren in de nacht van zaterdag op zondag voor de achtste editie van Museum Night Fever. Het evenement lokt 17.000 bezoekers en is de succesvolste editie tot nu toe. Vooral Bozar en het BELvue Museum trekken veel bezoekers.
DAVID VAN REYBROUCK GECARJACKT IN KUREGEM. Auteur David Van Reybrouck is samen met zijn collega Peter Ver-meersch het slachtoffer geworden van een carjacking in Kuregem in Anderlecht. Van Reybrouck staat er samen met Vermeersch koffers in te laden in zijn wagen wanneer vier mannen opduiken. Ze dienen Van Reybrouck enkele klappen toe, eisen geld en gaan er met zijn auto vandoor. Er zijn nog geen verdachten opgepakt.
ZONDAG 8 MAART MAINGAIN HERVERKOZEN. Olivier Maingain wordt herver-kozen als voorzitter van het FDF. Maingain is al 10 jaar voorzitter en had dit jaar voor het eerst serieuze tegenkandidaten. Bernard Clerfayt, de burgemeester van Schaarbeek en Christophe Magda-lijns, waarnemend burgemeester van Oudergem, komen niet in de buurt van de indrukwekkende 61,3 procent van de stemmen die Maingain krijgt.
MAANDAG 9 MAART DREIGINGSNIVEAU OMLAAG. Minister van Binnenlandse Zaken Jambon laat weten dat het dreigingsniveau zakt naar niveau 2. Na de antiterreuracties in Verviers was het niveau verhoogd naar 3. De verlaging betekent niet dat alle soldaten uit het straatbeeld verdwijnen. Voor Joodse gebouwen geldt nog steeds dreigingsni-veau drie.
DINSDAG 10 MAART PLANNEN VOOR OVERVAL OP NATIONALE BANK. Volgens de kranten van Sudpresse heeft de Brusselse politie plannen voor een overval op de Nationale Bank ontdekt. De politie arresteerde vorige maand een jongeman na een poging tot inbraak. Bij een huiszoeking vonden ze plannen voor een overval op de Nationale Bank. Het parket zegt dat de plannen niet uitvoerbaar waren. Samengesteld door Marie Rutsaert en Killyan Dauvillé
Vandaag kunnen Brusselaars twee keer per week hun zak met restafval buitenzetten. Die luxe verdwijnt, al kan het restafval nog steeds twee keer per week op straat worden gezet.
zegt staatssecretaris Fadila Laanan. In het nieuwe ophaalschema van Laanan zullen de zakken terug een keer per week samen worden opge-haald. Maar om dat betaalbaar te houden verdwijnt de dubbele opha-ling van de witte zak.Daarmee moeten de Brusselaars
een stuk aan comfort inboeten. Vandaag kunnen ze twee keer per week hun zak restafval buitenzet-ten. Die luxe verdwijnt, maar met de nieuwe regeling geeft Laanan de Brusselaars toch nog de kans om organisch afval, wat het mees-te geurhinder geeft, een tweede
dag in de week buiten te zetten.Protest kwam er al meteen van de gemeente Molenbeek. Schepen Oli-vier Mahy (MR) wijst erop dat heel wat van zijn inwoners erg klein wo-nen, en geen plaats hebben om vier vuilniszakken te stockeren. Steven Van Garsse
Bij CD&V gelooft nog 14 procent van de kiezers dat God kan helpen om problemen op te lossen. Maar bij de PS ligt dat cijfer, met bijna 30 procent, het hoogst. Al rekenen de PS-kiezers niet op God maar op Allah”
Professor Mark Elchardus (VUB) vindt dat politieke partijen moslims onvoldoende geïntegreerd hebben in de democratische verzorgingsstaat (in Knack).
Ooit schrijf ik de geschiedenis van Brussel aan de hand van bier”
Vlaams minister voor Brussel Sven Gatz (Open VLD) laat zich inspireren door het boek ‘Oesters van New York: Een stadsgeschiedenis’ van Mark Kurlansky (op Radio 1).
Vijf seconden. Na die tijdsduur konden ouders hun kind niet meer inschrijven in het eerste middelbaar van het gerenommeerde Sint-Jan-Berchmanscollege. Enkel 89 broers en zusjes van oudere leerlingen kregen voorrang. De digitale wedloop om tieners ergens te kunnen in-
5”HETGETAL
© D
IETE
R TE
LE
MA
NS
“
“
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP
schrijven, kan moeilijk verenigd worden met het ‘peda-gogisch ideaal’ waarnaar gestreefd wordt. “Het systeem van de Cel Ouderbetrokkenheid (COB) garandeert geen vrije schoolkeuze meer voor ouders,” stelt directeur Eddy Van de Velde onomwonden. “De voorrangsregel is te ruim: het snel aanklikken is geen model. Iedereen zou in aanmerking moeten kunnen komen om naar een bepaalde school te gaan.” Jean-Marie Binst
BDW 1465 PAGINA 5 - DONDERDAG 12 MAART 2015
STAD > WAAROM MIDDELMATIGE ARCHITECTUUR GOED GEDIJT IN BRUSSEL
JASPERS KRIJGT HET ALTIJD VOOR ELKAARBRUSSEL – Geen architect die de voorbije kwarteeuw zo zijn stempel heeft gedrukt op Brussel als Michel Jaspers. Velen spuwen op zijn werk, maar toch is zijn bureau vandaag veruit het succesvolste van België. “Elk tijdperk heeft zijn dominante architect.”
D e meeste kantoorgebou-wen in de vaak verguisde Noordwijk zijn ontworpen
op de tekentafels van het architec-tenbureau Jaspers. Maar ook elders in Brussel is er geen ontkomen aan: van het kanaal tot in Woluwe, van het Zuidstation tot de luchthaven, in de Marollen en in de Europese wijk, Jaspers is overal. Geen enkele architect heeft de voorbije 25 jaar zoveel grote projecten gerealiseerd in Brussel en geen enkel ander Bel-gisch bureau behoort vandaag tot de honderd grootste van de wereld. De laatste jaren is Jaspers-Eyers ook internationaal actief, vooral in Oost-Europa. Maar ook in Brussel blijft het kantoor brandend actu-
eel. Getuige het controversieel plan voor een nieuw justitiepaleis in de Regentschapsstraat. Jaspers heeft daarvoor al een bouwaanvraag lo-pen, nog voor de federale overheid een opdracht heeft gepubliceerd.Voor iemand die zo zijn stempel heeft gedrukt op de stad is er echter zeer weinig bekend over de man en zijn manier van werken. Hij is medi-aschuw en was ook nu niet beschik-baar voor een interview. We weten dat hij zich in Brussel heeft gevestigd in 1980. Amper tien jaar later was hij betrokken bij tal van grote projecten zoals het Bou-dewijngebouw in de Noordwijk en de KBC-zetel aan het kanaal. Daar-mee was de toon gezet.
Michel Jaspers is ondertussen bijna 80, en de dagelijkse leiding van het bureau is in handen van zijn zoon Jean-Michel en vennoot Johny Eyers. Niemand die er echter aan twijfelt dat vader Jaspers op de achtergrond nog altijd een rol speelt.Een poging tot verklaring van zijn succes.
GEEN VERRASSINGEN
Promotoren en investeerders wer-ken graag met Jaspers-Eyers omdat ze weten wat ze kunnen verwachten: gebouwen worden netjes opgeleverd binnen de vooropgestelde termijn en budget. “Jaspers biedt wat veel opdrachtgevers verwachten: zeker-heid over de kosten en efficiëntie in de opvolging,” zegt Philémon Wach-telaer, voorzitter van de Brusselse architectenvereniging Arib. “Kleine bureaus zijn misschien beter in het uitwerken van een concept, maar missen vaak de ervaring om een
pende strekkingen, administraties, promotoren, bankiers… Dat helpt om belangrijke opdrachten binnen te halen, ze te financieren, en ook om snel de nodige vergunningen te verkrijgen. Promotoren die met Jas-pers in zee gaan weten dan ook dat de kans op een snelle vergunning groot is. En voor investeerders is tijd geld.In de woorden van Jaspers: “Het komt er altijd op neer om bouwtoe-latingen te krijgen, daar draait het werk van de architect om.”Jaspers heeft zijn netwerk stap voor stap uitgebouwd, omdat hij er keer op keer in slaagt om zowel de op-drachtgever als de vergunnende overheid tevreden te stellen.Daarnaast wordt Jaspers steevast omschreven als vriendelijk en be-scheiden, of in elk geval discreet. “Hij schuift zijn projecten naar voor, niet zichzelf,” zegt Laserre. “Hij is een goede verkoper, dat is essentieel voor een architect, maar het is geen showman.”Door zijn contacten voelt hij ook aan waar opportuniteiten liggen, zoals nu met het justitiepaleis. Op die manier is hij de concurrentie vaak te slim af. De ons-kent-ons-aanpak achter de schermen doet soms wel vragen rijzen. Jaspers is een sluwe vos, die dingen kan regelen, maar er zijn geen aanwijzingen voor gefoefel of corruptie. “Jaspers is nooit tegen de lamp gelopen,” zegt Hilde Geens van Bral. “In de jaren 1980 was het bon ton om steekpenningen te ge-ven om opdrachten binnen te halen. Daar is bij Jaspers nooit sprake van geweest.”
NIET ALLEEN
Veel architecten willen expliciet
BDW 1465 PAGINA 6 - DONDERDAG 12 MAART 2015
project tot een goed einde te brengen zonder meerkosten.”Door snel resultaat te leveren heeft Jaspers op korte tijd naam gemaakt binnen de Brusselse bouwsector. “Zijn werven zijn goed beheerd, er gaat zelden of nooit iets fout,” ver-telt Christian Laserre, verantwoor-delijk voor de master Immobiliën aan de Université Saint-Louis. “Het wereldje van de grote promotoren is bovendien erg klein. Als er één goede ervaringen heeft met Jaspers, weet iedereen dat.”Jaspers beseft zelf ook het belang van reputatie. “Eén slecht werk en al je cliënteel valt weg,” zei Michel Jas-pers bijna tien jaar geleden in Brus-sel Deze Week.
EEN NETWERK ALS GEEN ANDER
Geen enkele architect heeft een adressenboekje dat kan tippen aan dat van Jaspers. Hij kan met ieder-een overweg: politici van uiteenlo-
Hotel Radisson SAS1989
KBC Hoofdzetel1994
Boudewijngebouw1989
North Plaza1993
Egmont 1 & II1996
Rogiertoren2004
North Galaxy Towers2004
Financietoren2008
Cortenbergh 712007
Thermis Courthouse2010
© JA
SP
ER
S EN
ATEL
IER
D’A
RT U
RB
AIN
© JA
SP
ER
S EN
ATEL
IER
D'A
RC
HITE
CTU
RE D
E GE
NVA
L E
N A
RC
HITE
CTE
N VA
ND
ER
EL
ST, P
OL
AK
, RE
NÉ S
TAP
EL
S EN
GÉ
O B
ON
TINC
K
© JA
SP
ER
S EN
MIC
HE
L MA
RIJN
ISS
EN
© JA
SP
ER
S EN
ATEL
IER
D’A
RT U
RB
AIN
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
MO
NTO
IS, A
RT &
BU
ILD
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
SA
MYN
& P
AR
TNE
RS
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
ZZDP
© JA
SP
ER
S-E
YER
S
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
SYN
ER
GY
© JA
SP
ER
S
EEN GREEP UIT DE REALISATIES VAN MICHEL JASPERS IN BRUSSEL:
niets met Jaspers te maken hebben, maar zij die wel met zijn bureau in zee gingen zijn meestal vol lof over de samenwerking. “Als jong bu-reau zonder veel referenties zijn we verplicht om partnerschappen te sluiten als we willen meedoen aan wedstrijden,” zegt Emmanuel Bouf-fioux. “Hoewel we erg op onze hoe-de waren, is die met Jaspers-Eyers de beste samenwerking die ik al heb gekend.”Ook Philippe Samyn, die met Jas-pers de Rogiertoren ontwierp, is erg te spreken over de alliantie. “Ik houd er goede herinneringen aan over,” zegt Samyn.Jaspers beheerst dan ook de kunst van de samenwerking. Het is via strategische partnerschappen met andere bureaus dat hij zijn reputatie heeft opgebouwd. Bijna alle projec-ten van Jaspers-Eyers zijn gereali-seerd samen met andere bureaus.
GEEN STIJL
Kantoortorens in glas met grote atriums zijn zowat het handelsmerk van Jaspers, maar als het erop aan-komt heeft hij geen echte kenmer-kende stijl. “Als een kameleon past Jaspers zich aan en biedt wat de op-drachtgever wil,” aldus Wachtelaer.
BDW 1465 PAGINA 7 - DONDERDAG 12 MAART 2015
is ook te verklaren door de context. België is een land van betonboeren, waar traditioneel een sterke bouw-cultuur bestaat, maar een zwakke architectuurcultuur. In Vlaanderen is er op dat vlak wel een kentering gekomen, mede door de komst van de bouwmeester, maar in Brussel gaat die omslag heel langzaam. Voor veel promotoren en overheden blijft architectuur bijkomstig. “Dan is Jaspers gesneden koek,” getuigt een jonge architect. “Mensen met een middelmatige ambitie vinden elkaar makkelijk.”Het lijkt tegenstrijdig dat middel-matige architectuur succesvol kan zijn, maar dat is niet zo, vindt de Brusselse architect Ward Verbakel.“Architectuur heeft een omgekeer-de economische logica. Hoe harder je aan een ontwerp werkt, hoe min-der je eraan verdient. Het is helaas makkelijker om een slecht project te tekenen.”Collega’s geven nog een andere eco-nomische verklaring voor het suc-ces van middelmatige architectuur in Brussel. “De grondprijzen zijn hier veel lager dan in bijvoorbeeld Londen of Parijs,” zegt Wachtelaer. “Daar weegt de meerprijs voor ar-chitectuur relatief weinig door. Hier is de bouwkost relatief hoog in ver-houding met de grondprijs.”
OP AMERIKAANSE LEEST
Lang voor hij in 1980 met zijn fa-milie naar Brussel verhuisde, was Michel Jaspers ook actief in de Ver-enigde Staten, waar hij gestudeerd heeft. Daar ontwikkelde hij zijn neus voor zaken en zijn overtui-gingskracht. “Jaspers is een deal-maker,” zegt een architect.In de VS zijn overigens heel wat voorbeelden van succesvolle ar-chitecten die tegelijk ontwerper en
promotor zijn. De laatste jaren is Jaspers ook actief als promotor en verwerft hij eigen patrimonium. Dat zou hem in staat stellen om zichzelf aan te duiden als architect.Jaspers wordt door veel collega’s dan ook meer als een zakenman be-schouwd dan als een architect. Hij had even goed CEO van een multi-national kunnen zijn, klinkt het her en der.Zijn aanpak contrasteert met die van een (jonge) garde van architec-ten die begaan zijn met esthetiek en maatschappelijke meerwaarde. “Het lijkt wel of er twee werelden zijn: die van de architectuurwed-strijden, en dan Jaspers, die erbo-ven staat,” zegt architectuurcriticus Marc Dubois.
TOEKOMST?
Het is niet ongebruikelijk dat één bureau dominant is in een stad. “Eerder hadden andere bureaus een gelijkaardige positie in Brussel,” zegt Christian Laserre. “Polak in het interbellum en later Montois.”Sinds de jaren 1990 is dat Jaspers(-Eyers). De vraag is of het bureau aan de top kan blijven. Met zoon Jean-Michel Jaspers en vooral Johny Eyers lijkt de opvolging ver-zekerd, en de interne cultuur van flexibiliteit naar opdrachtgevers is een enorme troef. Maar het zou niet het eerste architectenbureau zijn dat wegdeemstert na het verdwij-nen van de oprichter.Bovendien komt de prille Brusselse architectuurcultuur de volgende jaren misschien tot wasdom onder impuls van de nieuwe Bouwmees-ter. Vele (kleinere) architectenbu-reaus hopen alvast van wel.
Laurent VermeerschSteven Van Garsse
Graaf de Ferraris1997
South City2011
GDF-Suez2014
Toison d’Orin afwerking
Pier A Zaventem2002
Espace Jacqmotte2001
Uplacegepland
Proximus2001
Belview2014
Belgacom1996
© JA
SP
ER
S EN
ATEL
IER
D’A
RC
HITE
CTU
RE D
E GE
NVA
L
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
EL
D P
AR
TNE
RS
HIP
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
BO
NTIN
CK
, MO
NTO
IS, VA
N C
AM
PE
NH
OU
T EN
WIL
LOX)
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
A2R
C
© JA
SP
ER
S-E
YER
S ME
T A2R
C
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
UN
STU
DIO
© JA
SP
ER
S-E
YER
S EN
BE
NO
Y AR
CH
ITEC
TS
© JA
SP
ER
S-E
YER
S
© JA
SP
ER
S
© JA
SP
ER
S
De focus op commerciële projecten en het compromis met de opdracht-gever levert Jaspers geregeld ban-bliksems op in de architectuurwe-reld. Generisch en zielloos zijn vaak wederkerende adjectieven.“Hij heeft niets aan de stad bijge-bracht waar we trots op kunnen zijn,” zegt Marc Dubois, hoofddo-cent Sint-Lucas en architectuurcri-ticus. “De gebouwen zijn niet lelijk, maar je zou toch verwachten dat hij eens om de vijf jaar een gebouw zet waarvan je zegt: wauw.”Ook over de duurzaamheid zijn vragen te stellen. Neem het Boude-wijngebouw. Dat wordt 25 jaar na de oplevering misschien alweer plat-gegooid. Ironisch genoeg ontwerpt Jaspers ook het nieuwe gebouw.De meeste grote promotoren lijken intussen niet wakker te liggen van kwaliteit. “We willen onze architec-tuur niet opleggen aan anderen,” zei zoon Jean-Michel Jaspers daarover in het Belgisch immobiliënjaarboek 2006. “We luisteren in de eerste plaats naar de wensen en bezorgd-heden van onze klanten.”
ZWAKKE ARCHITECTUURCULTUUR
Het succes van Jaspers en andere bu-reaus die in dezelfde geest werken,
PHILÉMON WACHTELAER (VOORZITTER ARIB):
“Als een kameleon past Jaspers zich aan. Hij biedt wat de opdrachtgever wil”
MARC DUBOIS (HOOFDDOCENT SINT-LUCAS):
“De gebouwen zijn niet lelijk, maar je zou toch verwachten dat hij eens om de vijf jaar een gebouw zet waarvan je zegt: wauw”
Toenmalig koning Albert II en Prins Filip, minister van Buitenlandse Zaken Erik Derycke, vicepremier Philippe Maystadt en staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking Reginald Moreels luisteren naar Michel Jaspers tijdens de inhuldiging van het nieuwe ministerie voor Buitenlandse Zaken in de Karmelietenstraat.
© B
ELG
AIM
AG
E / R
OB
ER
T VA
ND
EN
BR
UG
GE
h
EEN GREEP UIT DE REALISATIES VAN MICHEL JASPERS IN BRUSSEL:
‘O mdat ik zelf ontslag nam bij ENI, kreeg ik geen werkloosheidsuitkering.
Dat was een grote stommiteit van mij. In juli ben ik gaan aankloppen bij het OCMW in Brussel, het heeft een maand geduurd vooraleer ik gehoor kreeg. Ik ben doorgestuurd naar de antenne Neder-Over-Heem-beek, daar zou ik een Nederlands-talige begeleider krijgen. Tot mijn grote ontgoocheling moest ik mijn uitleg in het Frans doen. Daarna ben ik ook naar de antenne Begijnhof en
het OCMW-loket in de Hoogstraat gestuurd. Nooit kon iemand me in het Nederlands helpen. Ik ben ab-soluut geen flamingant, maar Brus-sel is zogezegd tweetalig en dan wil ik in het Nederlands mijn verhaal doen.”
Onthaaltehuis “Van september tot november sliep ik op straat. Ik ben naar het Samu-centrum aan de Kruidtuin geweest, maar daar vroegen ze me wat ik er kwam doen. Ik mocht er niet over-
nachten omdat ik er niet uitzag als een dakloze. “Even verderop is een hotel waar je een kamer kan huren,” zeiden ze. Eigenlijk werd ik gestraft, omdat ik er nog redelijk verzorgd uitzag. Uiteindelijk kreeg ik toch een leefloon tot eind november, tot wan-neer ik een paar weken mee mocht werken bij Sodexo voor de opstart van een nieuw callcenter.” “In december vond ik een apparte-mentje. Het OCMW zou twee maan-den huurwaarborg en een maand huur betalen om me op weg te hel-
pen. Maar de huurwaarborg liet op zich wachten en in januari moest ik vertrekken van de huisbaas. Sinds-dien zit ik bij Samusocial, tot mijn grote spijt.”“Begin februari vestigde Samusocial zich in een gebouw aan de Bergen-sesteenweg in Anderlecht. Ik ver-huisde mee en vroeg ondertussen aan het OCMW van Brussel hoe mijn dossier evolueerde, omdat ik nog steeds niet uitkeringsgerechtigd was. Ik kreeg echter te horen dat het OCMW van Brussel niet meer
BRUSSEL – Negentien jaar ervaring als politieagent, drie
universitaire diploma’s en toch nog dakloos. De wereld
van Filip (47) stortte in na zijn echtscheiding. Hij nam ontslag bij de spoorwegpolitie en later
ook bij energieleverancier ENI. Zo belandde hij in de
marginaliteit. Het opmerkelijke verhaal van een Brusselse
dakloze.
Filip, een dakloze met drie universitaire diploma’s, is vaak te vinden in de Brusselse belevenisbibliotheek Muntpunt.
© B
AR
T DE
WA
EL
E
FILIP, VAN POLITIEAGENT TOT DAKLOZE
VAN DE MAATSCHAPPIJ’
bevoegd is, omdat ik nu op grondge-bied Anderlecht verbleef. Als je van de ene Brusselse gemeente naar de andere gaat, moet er blijkbaar elke keer een nieuw dossier geopend worden.” “Dan ben ik bij het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk) in Brussel beland. Het CAW heeft me direct geholpen en een afspraak gemaakt bij het OCMW in Anderlecht. Ik ging naar het OCMW en moest opnieuw mijn verhaal in het Frans vertellen. Daar ben ik voor het eerst in al die maanden uitgevlogen. Ik ben toen grof geweest, maar hoe zou je zelf zijn als je nooit op een deftige ma-nier geholpen wordt? Die man heeft mijn documenten gekopieerd en in de vuilnisbak gegooid. Ik was ge-schandaliseerd.”“Op datzelfde moment ving ik op dat je op woensdagmorgen bij het OCMW op vrije consultatie mag ko-men vanaf zeven uur ’s morgens. De daaropvolgende woensdag kwam ik aan om zes uur ’s morgens. Er ston-den al 63 mensen aan te schuiven. Daarop zei de man aan het loket dat ik beter zou vertrekken, omdat toch enkel de eerste acht mensen gehol-pen worden.”
Samusocial“Uiteindelijk heeft het CAW een op-lossing voor mij gevonden. Ik mag binnenkort naar een onthaaltehuis in Halle. In zo’n onthaaltehuis heb je een eigen kamer, een gemeen-schappelijke keuken en volgen ze je psychologisch, pedagogisch, tech-nisch en sociaal op. Bovendien moet je er bewijzen dat je echt op zoek
BDW 1465 PAGINA 8 - DONDERDAG 12 MAART 2015
‘IK VOEL ME DEGROOTSTE PROFITEUR
“Ik wil zo snel mogelijk uit de marginaliteit geraken. Ik voel me nog niet afgeschreven en heb nog doelen in mijn leven die ik zeker wil bereiken”
ADVERTENTIE
BDW 1465 PAGINA 9 - DONDERDAG 12 MAART 2015
bent naar werk, niet iedereen kan er zomaar terecht.”“Maar voorlopig zit ik dus bij Samu-social aan de Bergensesteenweg in Anderlecht. Ik heb er een eigen ma-tras, iedere dag propere lakens en een lavabo om me op te frissen. Dat is het enige positieve, de rest is een ramp. De douches worden gebruikt als wc’s om je grote boodschap te doen. Als je uit een ander milieu komt, is dat echt pijnlijk.” “In het begin zaten we met veertig mensen in het gebouw. Nu zijn we met 136 omdat het Samu-centrum aan de Kruidtuin geleidelijk aan wordt vrijgemaakt. In onze kamer zitten we met vijftien mensen op el-kaar geperst. En er is slechts één wc. Om 20 uur is die nog proper, maar een kwartier later moet je daar niet meer binnengaan, want dan is die wc-bril al echt smerig.”“90 procent van de mensen in het gebouw is illegaal of heeft een bevel om het grondgebied te verlaten. Ook
26 maart 2015Gemeenschapscentrum De Maalbeek
Hoornstraat 97 in 1040 Etterbeek.
Vooraf inschrijven :Via het lokaal dienstencentrum in uw buurt. Surf hiervoor naar
www.ldcbrussel.be.
Of via het Brussels Ouderenplatform vzw, Zaterdagplein 6 in 1000 Brussel.
Tel.: 02 210 04 60, e-mail: [email protected]
Want dansen is leuk, houdt onze senioren �t en helpt om valpartijen te voorkomen.
Dans
je leven
lang
Het dansfeest is een actie binnen de campagne Week van de Valpreventie die plaats heeft van 20 tot 26 april 2015.
Vanaf 13.30 u verwelkomen we de senioren met een drankje. Inkom: 2,00 EUR.
DANSFEEST
SAMENLEVING > DAKLOZEN GEPEST AAN ANDERLECHTSEPOORT
‘IK ZOU GRAAG EENS MET YVAN MAYEUR PRATEN’BRUSSEL – Hugo Van Schuylen-bergh is dakloos en ‘woont’ aan een van de tolhuisjes van de An-derlechtsepoort. Hij wil de draad van zijn leven weer opnemen, en de drank afzweren. “Maar de politie behandelt ons niet als mensen.”
Van Schuylenbergh (52) komt uit een bekende Brusselse juweliers-familie in de Boterstraat en is edelsteenspecialist van opleiding. Door de liefde kwam hij in Ma-rokko terecht, waar hij drie jaar geleden echter uit terugkeerde. Hij
raakte aan de drank, en is sinds-dien op de sukkel. Zijn familie, die in Vlaanderen woont, ziet hij niet meer. Toch probeert Hugo er elke dag het beste van te maken. Maar de Brusselse politie wil niet echt mee.“Vaak komt er ‘s ochtends een patrouille onze dekens weghalen, met veel geduw en getrek,” zegt Van Schuylenbergh. “Ze gaan bij-zonder agressief te werk. Waarom de politie dat doet is me een raad-sel. Ze zeggen geen woord. Terwijl wij niemand kwaad doen.”Hugo is vaak bang, vooral ‘s
Hugo Van Schuylenbergh woont aan de Anderlechtsepoort, waar de politie vaak zijn dekens afneemt.©
SA
SK
IA V
AN
DE
RS
TIC
HE
LE
illegale Poolse arbeiders zitten bij Samusocial. Die komen ’s avonds aan met hun gereedschap en wor-den ’s morgens met minibusjes weer opgehaald. Eigenlijk is het een goedkoop hotel voor Poolse zwart-werkers. Het is een bron van zwart-werk en drugs. Voor onze neus worden gsm’s en drugs verhandeld, maar we kunnen niets bewijzen.”“Zowat iedere week zijn er ook nieu-we begeleiders en nieuwe regeltjes. Vorige week konden we onze spul-len achterlaten in een gesloten lo-kaal en mochten we ze nadien onder begeleiding weer ophalen. Dat was een goed systeem, er kon niets ge-stolen worden. Deze week is er een nieuwe ploeg en zijn de regels weer gewijzigd. Alle zakken worden op elkaar gegooid en liggen klaar voor het grijpen. Iedereen kan eraan.” “Wat ik ook verontrustend vind, is
dat er bij Samusocial twee voertalen zijn: Frans en Arabisch. Als Neder-landstalige kan je op geen enkele effi ciënte manier opgevolgd worden. Ze werken ook met twee maten en twee gewichten. Sommigen moeten helemaal niets aantonen, terwijl wij elke week moeten bewijzen hoe we onze tijd besteden.” “Iedere woensdagavond kan je nor-maal gezien gratis op dokterscon-sultatie bij Samusocial. Maar de ver-pleegster zei me onlangs dat ik naar mijn huisarts moest gaan, want de dokter van Samusocial is er enkel voor mensen zonder papieren. Die mensen krijgen dan vaak een me-disch attest om langer in ons land te blijven.”
Profiel “Mijn profi el komt niet overeen met dat van een dakloze. Ik ben een uit-zondering, maar toch zijn er onge-veer veertig daklozen in Anderlecht die mits een beetje hulp zich op-nieuw kunnen integreren. Maar ze worden gewoon aan hun lot overge-laten. Zo verliezen veel mensen de moed en zoeken ze andere manieren om aan geld te komen. De enige die een pluim verdienen zijn CAW Brus-sel en Les Restos du Coeur, waar maaltijden altijd in orde zijn.” “De meeste mensen snappen niet hoe ik in de marginaliteit ben be-land. Ik heb drie universitaire diplo-ma’s: Psychologie, Criminologie en Rechten. Overal waar ik solliciteer, hoor ik hetzelfde: ik ben overgekwa-lifi ceerd of te oud. Maar ik wil alles doen. Als ik achter de vuilniswagen moet lopen, dan zal ik dat doen. Mijn enige ambitie is werken en weer een gestructureerd leven opbouwen. Ik voel me nu de grootste profi teur van de maatschappij, omdat ik bedel voor een leefl oon. Ik heb jaren neer-gekeken op daklozen en nu ben ik er zelf een. Ik heb eigenlijk 25 jaar voor de staat gewerkt en meegeholpen aan bepaalde sociale integraties. Maar nu word ik pas geconfronteerd met wat ‘de staat’ echt is. Ik wil zo snel mogelijk uit de marginaliteit geraken. Ik voel me nog niet afge-schreven en heb nog doelen in mijn leven die ik zeker wil bereiken.”Filip nam ook zijn vriend Christophe mee naar het gesprek. Christophe komt uit Aalst en is, net als Filip, in de marginaliteit beland na een echtscheiding. Na omzwervingen in Gent en Antwerpen kwam Christop-he ten slotte naar Brussel om werk en een slaapplek te vinden. Hij volgt nu een cursus Frans.
Danny Vileynen Killyan Dauvillé
Laurence Bourguignon, pedago-gisch verantwoordelijke van Samu-social, reageert kort op de klachten over het gebouw aan de Bergense-steenweg in Anderlecht: “We heb-ben dat gebouw inderhaast gehuurd, omdat er plaatsgebrek was in onze andere gebouwen. Het gebouw vol-doet niet aan alle comfort, maar de daklozen hebben tenminste een dak boven hun hoofd. Het is een tijdelij-ke oplossing, want het gebouw gaat opnieuw dicht als het Winterplan
wordt afgesloten.” Van de drugs-handel in het gebouw is Bourguig-non niet op de hoogte: “Iedereen die op straat slaapt, kan bij ons terecht. Als wij weten dat er drugsdealers in onze gebouwen zijn, doen we er alles aan om de andere bewoners daartegen te beschermen.” Filip belde afgelopen maandag en denkt weer op straat te belanden als het Winterplan afgelopen is, maar Samusocial ontkent dat. De situatie blijft onduidelijk. KD/DV
‘NA HET WINTERPLAN SLUIT HET GEBOUW’
nachts. “Het wemelt hier van de drugsverslaafden, die hier hun roes komen beleven of dingen van ons proberen te stelen. Waarom doet de politie daar niets tegen?”Van Schuylenbergh krijgt hulp van vzw Bravvo en van de vzw Diogenes. “Die mensen verrichten goed werk, maar ze zijn met veel te weinig. En naar een opvangplaats van Samu-social ga ik nog maar zelden, want daar is het agressie- en drugspro-bleem te erg. Dan liever de straat.”Vastberaden als hij is volgt Hugo nu een ontwenningskuur. “Binnenkort gaat alles beter gaan, dat beloof ik. Maar weet u wat ik graag zou doen? Eens praten met de burgemeester om hem te vragen waarom zijn po-litie zich zo slecht gedraagt. Meer vraag ik niet.”Op het kabinet van burgemeester Yvan Mayeur (PS) zegt men alles-zins open te staan voor een gesprek, maar geen weet te hebben van de-kens die hardhandig worden gepikt. CD
‘ELKE DAG VIJF UUR PENDELEN NAAR SCHOOL’
ONDERWIJS > OUDERS VERONTRUST OVER PLAATSTEKORT IN BRUSSELSE SCHOLEN
R ama Lushaj is boos. Zijn zoontje Dardan wordt bin-nenkort vier jaar en is nog
geen dag naar school geweest. Voor-lopig is er geen beterschap in zicht, want na de aanmeldingsprocedure van het LOP is Dardan opnieuw ‘on-gunstig geordend’ in de vijf opgege-ven voorkeursscholen.Rama heeft alle documenten bij die hij de voorbije jaren verzamelde in zijn zoektocht naar een plekje. “Het schooltje waar ik hem twee jaar ge-leden wilde gaan inschrijven, ligt op exact 123 meter van mijn huis, en alle kinderen van de familie gingen er naar school,” vertelt de Molenbe-kenaar van Kosovaarse afkomst.“Maar de directie zei dat ik te laat was en dat ik via het LOP moest wer-ken. Uiteindelijk stond ik hoog op de wachtlijst, maar er kwam geen plek vrij. Ook in andere scholen kreeg ik een negatief antwoord.”Dardan ging dus niet naar de ont-haalklas, en Rama wachtte tot
januari 2014 om de nieuwe LOP-procedure te doorlopen. Maar Dar-dan kon in geen enkele van zijn voorkeursscholen terecht. Rama en zijn oudste zoon gingen in scholen met nog vrije plaatsen aanschuiven, maar kregen telkens te horen dat die al waren ingenomen. Dardan miste zo ook de eerste kleuterklas.En ook dit jaar, na de nieuwe aan-meldingsperiode, kreeg Rama het bericht dat zijn zoon nog geen plaats heeft toegewezen gekregen. Net als 2.800 andere kinderen trouwens. Het LOP berekende dat een anders-talige GOK-leerling als Dardan maar 31 procent kans had om meteen een plaats te vinden. Wie net als hij een plaatsje in de tweede kleuterklas zocht, had slechts 21 procent kans. In enkele scholen staat Dardan wel hoog op de wachtlijst. Maar voor de tweede kleuterklas zijn er in heel Brussel nog maar 15 plaatsen vrij.“Ik begrijp dit niet,” zegt Rama. “We zijn toch geen ontwikkelingsland?
BRUSSEL – Dardan Lushaj (bijna 4) zou vandaag in de eerste kleuter-klas moeten zitten. In plaats daarvan blijft hij al twee jaar thuis, en ook voor volgend jaar heeft zijn vader nog geen school gevonden. Abigael Mani Pobia is dan weer elke dag vijf uur onderweg om haar zoontje in de Rand naar school te laten gaan. Het plaatstekort in het Nederlandstalig kleuteronderwijs is nijpend, en vooral anderstalige kinderen vallen uit de boot. “Zal mijn zoon die achterstand nog kunnen inlopen?”
De overheid weet toch hoeveel men-sen hier wonen? Waarom is er dan geen plaats voor mijn zoon?”Thuis spreken vader en zoon Alba-nees met elkaar. Hoewel hij ook al in die richting zocht, ziet Rama een Franstalige school niet zitten voor Dardan. “In het Nederlandstalig onderwijs is het niveau hoger, en worden de kinderen beter en strik-ter begeleid. Ik wil nu eenmaal het beste voor hem.”Dardan is al die tijd thuisgebleven bij zijn moeder, die haar zoektocht naar werk moet uitstellen tot hij naar school kan. “Zijn oudste broer spreekt Nederlands met hem, zodat hij niet te veel achterstand oploopt, en we gaan vaak met hem naar het park of de speeltuin. Maar je ziet dat hij het contact met andere kinderen mist. Het is een bijzonder slimme jongen, dat zegt iedereen. Maar zal hij nu nog advocaat kunnen worden, met twee jaar achterstand? Soms denk ik: is dit geen racisme? Willen ze dat we allemaal arbeiders blij-ven?”
Boot gemistPatrizia Civetta, die ouders bege-leidt bij Foyer, herkent de vragen die Rama zich stelt. “Ik zit soms met ouders achter de computer wanneer
ze het resultaat krijgen: geweigerd voor alle voorkeursscholen. Ze kun-nen het niet geloven, vragen zich af of er geen discriminatie in het spel is. Dan leg ik ze de procedure nog eens uit.”Anderstalige ouders zoals Rama zijn ook niet altijd perfect op de hoogte van de aanmeldingsregels. “Toen zijn oudste zoon aan zijn schooltijd begon, was er plaats zat. Het was de tijd dat slogans op bus-sen ouders probeerden te overtuigen om voor het Nederlandstalig onder-wijs te kiezen, en een gesprekje met de directie volstond voor een plaats. Het heeft even geduurd voor ouders doorhadden dat die tijd voorbij was. Soms hebben ze dan de boot ge-mist.”Vandaag ziet Civetta het andere ui-terste. “Ouders met kindjes van een half jaar oud die in paniek zijn en zich alvast willen aanmelden. Weet u, in sommige gemeenschappen hebben we jaren moeten hameren op het belang van kleuteronderwijs. En nu iedereen doordrongen is van dat besef, is er geen plaats.”
Pendelen naar OverijseOok jonge moeder Abigael Mani Po-bia ondervond hoe moeilijk het kan zijn om een kind in een Brusselse school ingeschreven te krijgen. “Vo-rig jaar begon ik te zoeken voor mijn zoontje Isaac. Maar ik panikeerde toen ik merkte dat er nergens plaats was.” Pas op de valreep, eind au-gustus, vond Abigael een plaatsje via een Nederlandstalige vriendin, maar dan wel in Overijse.Vandaag gaan zij en Isaac elke dag om 7 uur in Molenbeek de deur uit en nemen twee metro’s en een bus. Het traject heen en terug naar Over-ijse duurt bijna twee en een half uur, en dat doet Abigael twee keer per dag. “Ik vind het belangrijk dat hij op tijd is. Maar vaak ben ik daar-door zelf te laat in de Nederlandse les. Voor Isaac was het in het begin ook niet evident, zo lang pendelen en in een nieuwe taal naar school gaan. Maar nu bloeit hij open. Hij houdt al meer van zijn juf dan van mij (lacht).”Toch wil Abigael voor volgend schooljaar koste wat het kost een school in de buurt vinden. “In Overijse blijven is niet haalbaar. Ik ben alleenstaand, we leven van het OCMW. Volgend jaar wil ik star-ten met een secretariaatsopleiding, maar dat wordt onmogelijk als ik elke dag vijf uur moet pendelen.”Voorlopig blijft haar zoektocht zon-der succes, want ook Isaac is ongun-stig geordend in alle tien voorkeurs-scholen. En volgens het LOP is er in de eerste kleuterklas geen enkele plaats meer vrij. Abigael moet nu langs alle scholen op haar lijstje, om te kijken of er misschien nog iets aan te doen valt, of om een weige-ringsattest te halen.Maar dat het een Nederlandstalige school moet zijn, staat buiten kijf. “Ik heb ondervonden hoe moeilijk het is werk te vinden als je geen Nederlands spreekt. Dat wil ik hem niet aandoen.”Ook zij heeft weinig begrip voor het plaatsgebrek. “Het wordt werkende en studerende ouders heel moeilijk gemaakt. Kleuteronderwijs zou een recht moeten zijn.”� Goele�De�Cort
Een plaats in het Nederlandstalig onderwijs blijft voor sommige ouders in Brussel een droom. © ELKE VANOOST
“In Overijse blijven is niet haalbaar. Ik ben alleenstaand, we leven van het OCMW”
BDW 1465 PAGINA 10 - DONDERDAG 12 MAART 2015
“Zal mijn zoon nog advocaat kunnen worden, met twee jaar achterstand?”
RAMA LUSHAJ:
ABIGAEL MANI POBIA:
BDW 1465 PAGINA 11 - DONDERDAG 12 MAART 2015
P-PRAATCHIEN ÉCRASÉ
Het is een beetje onder de radar gebleven, maar vorige week trok een delegatie Brusselse po-litici naar Turkije om daar een vluchtelingenkamp van Syriërs te bezoeken. U las er in deze krant niets over, want wij waren niet uitgenodigd. La Capitale wel, en zij tekenden uit de mond van Sint-Joosts burgemeester Emir Kir (PS) op: “Wat schandalig is, is dat federaal staatsse-cretaris Theo Francken (N-VA) moeilijk doet om 150 vluchtelingen te helpen. Hier in Turkije worden twee miljoen vluchtelingen geholpen. Wij zijn onder de indruk van de humanitaire houding van Turkije. Ik ga de staatssecretaris uitnodigen om deze vluchtelingenkampen te bezoeken.”
Francken, Francken en nog eens Francken. Hoeveel keer moeten we nu nog zeggen dat Theo Francken soft is? Bezocht vorig jaar met de liberale Brusselse relnicht Alain Destexhe in Ne-derland een asielcentrum en barstte daar bijna in tranen uit omdat het wat te veel op een gevangenis leek. En nu zegt de emir van Sint-Joost dus langs zijn neus weg dat Turkije een lichtend voorbeeld is. Turkije, waar de Brusselse eminenties een kamp bezochten waar vluch-telingen in containers wonen. Containers! Als Francken zoiets zou voorstellen, dan roept Laurette Onkelinx waarschijnlijk iets met “kampen”. En daarmee bedoelt ze geen gewone vluchtelingenkampen.
Gelukkig zijn er wat matuurdere Brusselse politici, zoals Jamal Ikazban, de onttroonde Mo-lenbeekse PS-oppositieleider. Was veelbelovend tot dochter Moureaux plots naar Molenbeek verhuisde. Sindsdien verkoopt Jamal from the block intelligente praat. Zoals: “Turkije toont ons misschien alleen waar het zin in heeft.” Gevolgd door nog iets in de zin van “maar wat hier gebeurt lijkt opmerkelijk.” Lijkt. Wat scheelt er, Jamal? Straks komen er nog dingen van de Brusselse PS bovendrijven die ook anders lijken dan ze in werkelijkheid zijn. Op Facebook, bijvoorbeeld, waar al eens PS-nestoren de volle lading krijgen.
Ah, la folie! Deze rubrieken staan weer omgekeerd. Niet dat dat uitmaakt, want hoe vaak krij-gen wij niet te horen dat iets gelezen is in Chien Écrasé terwijl het in P-Praat staat, en anders-om. Volgens de geruchten is Chien Écrasé zelfs zo nodig nog venijniger dan P-Praat. Venijn? Zo zouden we het zelf niet noemen. Het gaat gewoon om de gulle lach.
Minder gul is men bij British Airways, waar men volgens Vlaams N-VA-parlementslid Lieve Maes geen Nederlands gebruikt bij landingen op Brussels Airport, Zaventem in de volksmond. Maes kaartte dat aan bij Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts van dezelfde partij, die echter te kennen gaf dat hij maatschappijen niet kan verplichten een taal te gebruiken. British Airways zegt op de hoogte te zijn van het probleem, en wijt het gebrek aan Nederlands aan een technisch defect. Dat technisch defect gold wel niet voor het Engels en het Frans. De moraal van het verhaal, dus: voormalige vijanden kunnen perfect samenwerken als ze dat willen. British Airways is daar het beste in, want in 2011 fuseerde de maatschappij ook al met de Spaanse luchtvaartmaatschappij Iberia. De Spaanse Armada is dus voor niets op de klippen gelopen, de slag bij Azincourt is een voetnoot in de geschiedenis en België is nog altijd een Britse bufferstaat.
Mocht er wel Nederlands gesproken worden dan zouden de Britten, hen kennende, dat trou-wens ook een technisch defect vinden.
Bankovervallen zijn wat uit de mode, dus als ik het doe, doe ik het meteen groots, moet een 19-jarige Brusselse jongeman gedacht hebben. En dus tekende hij plannen voor een overval op de Nationale Bank. De krant La Capitale had het zelfs over explosieven die daarbij gebruikt zouden worden, maar het parket zwakte dat af en noemde de berichtgeving in La Capitale “sterk overdreven”. De plannen van de jongeman bleken ook niet uitvoerbaar, zei het parket.
BRUSSEL – Midden oktober annuleerde een Limburgse lagere school haar klasuitstap naar Brussel omdat ze de hoofdstad te gevaarlijk vond. Dat was het teken voor acht studenten Handelswetenschappen van de KU Leuven campus Brussel om het tegendeel te bewijzen. Ze boksten een daguitstap met de naam ‘BXL-express’ in elkaar en maandag stonden de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van De Lettermolen in Zonhoven klaar om Brussel te ontdekken.
‘Dit is een fait divers’SAMENLEVING > LAGERE SCHOOL OP STAP IN HET ‘GEVAARLIJKE’ BRUSSEL
Felix, student Handelswetenschappen en Brusselaar in hart en nieren, neemt Wout & Witse op sleeptouw door Brussel. © ELKE VANOOST
opvattingen over Brussel kunnen wegwerken.”Ook Luc Greeven, directeur van De Lettermolen, was mee op uitstap. “Vier maanden geleden stelde een moeder voor om naar Brussel te ko-men. Zij kende een van de studenten van het project. We waren meteen geïnteresseerd en de ouders hadden geen problemen met de uitstap. De studenten hebben het project tot in de puntjes uitgewerkt. We krijgen een rondleiding in het Brussels stad-huis en in het Vlaams Parlement en spelen ook een stadsspel. Bovendien betalen de initiatiefnemers de hele uitstap. Het enige wat wij moeten betalen, is de busreis.” Tom Vermeire is een van de Brus-selse studenten. “Om de kosten te dragen hebben we onder meer wafels verkocht,” legt hij uit. “We moesten voor school een sensibiliserings-project organiseren en toen we in de krant lazen over die afgelaste uitstap, wisten we dat we daarmee iets wilden doen. We zijn allemaal Brusselaars en begrepen niet dat die schooluitstap geannuleerd werd.”
Niets bijzondersDe persbelangstelling was groot. Het groepje leerlingen werd achtervolgd door een cameraploeg, een tweetal fotografen en een handvol journalis-ten. Liam (12) is een leerling van het zesde leerjaar en had een duidelijke mening over het ‘gevaarlijke’ Brussel en de aandacht die zijn klas kreeg: “Het is gewoon zever. Ik kom elk jaar naar Brussel met mijn familie en ik voel me altijd veilig.” Directeur Greeven is het eens met zijn leerling: “De persbelangstelling is overdreven. Er leven duizenden studenten in Brussel en honderden scholen komen naar hier. Brussel is echt niet gevaarlijker dan Gent of Antwerpen. Dit is een fait divers. We doen niets bijzonders. De uitstap is zeker voor herhaling vatbaar. Over twee jaar komen we terug, maar dan met minder pers,” besluit directeur Greeven al lachend.
Marie�Rutsaert�en�Killyan�Dauvillé
Zo’n vijftig leerlingen werden maan-dagvoormiddag op het Brussels stadhuis ontvangen door schepen
Ans Persoons (SP.A). “Ik vind het prachtig dat die studenten de Brus-selse vibe willen doorgeven aan kin-
deren. Brussel kwam de laatste tijd vaak negatief in het nieuws en ik hoop dat we hiermee die verkeerde
LIAM (LEERLING):
“Het is gewoon zever. ik kom elk jaar met mijn familie naar Brussel en ik voel me altijd veilig”
DEZE WEEK IN HET INSTITUUT VAN OSSEGEM > ANIMAL FARM IN LAKEN
WAAR DE WAKKERE BOERIN NAAR SCHOOL GING
Naast leren spitten, zaaien, vee houden, bieten en aardappelen oogsten moesten de topboerinnen- en regentessen-in-wording ook alle huishoudtaken enthousiast onder de knie krijgen.
© LACA
I n een speciale editie met titel Instituut van Ossegem, naar aanleiding van 25 jaar Lakense
Geschied- en Heemkundige Kring (Laca), en tijdens de Nacht van de Geschiedenis, op 24 maart, komt u alles te weten over de huishoud-school met hogere wetenschappe-lijke vorming, bekend als Instituut van Ossegem. Precies 95 jaar te-rug, in 1920, startte de opleiding met twintig gegoede meisjes: tien Franstaligen en tien Nederlands-taligen. Opzet was de vorming van een vrouwelijke elite voor de ‘bui-tenbevolking’ en van leerkrachten voor het landbouwhuishoudkundig onderwijs. Er waren mobiele landbouwscholen en andere, die hogeropgeleide leer-krachten nodig hadden. De studen-ten moesten minstens zeventien
les bleek geconcentreerd rond het statige kasteel. Landbouwingenieur en boer Jan Lindemans (directeur van 1920-1953), die vertrouwd was met gelijkaardige landbouwkundige instellingen in Amerika, kreeg de opdracht te reizen om te leren. En hij moest ook trouwen van het Mi-nisterie van Landbouw, vooraleer hij schoolhoofd werd van de jonge meisjes. In de ‘actieve paviljoen-school’ werd in groepjes gewerkt. Iedereen kreeg wel een aparte ka-mer, met verhuisbeurtrol om de drie maanden. Zo konden de meisjes ‘of-ficieel’ de voor- en nadelen van elke ruimte leren kennen. In de praktijk was het een oefening in ‘grote kuis’.
Koningin AstridDe lessen waren gebaseerd op we-tenschap, verdiept door observa-tie en experimentele studie, naast lessen voeding, hygiëne, woning, kleding, huistaken, werk in de stal-len en de melkerij, tuinbouw en op-voeding van kinderen. Er was een ‘Semaine de l’homme’ met broeken persen en herenhemden strijken, en een ‘Semaine du porc’, met slachterij en vleesbereidingen. Hulppersoneel kwam er niet aan te pas op de boer-derij, iedereen bestuurde het domein mee. Initiatiefzin en enthousiasme voor het buitenleven en het gezin stonden voorop. Op die manier kon de nieuwe boerinnengarde het plat-teland sociaal verheffen, terwijl ze proefondervindelijk leerden spit-ten, zaaien, harken, spenen, wie-den, aardappelen en bieten oogsten. Maar er waren ook veel toeristische uitstappen en feesten op Ossegem, En de prijskamp Beker van de Wak-kere Boerin bleek zeer begeerd. Het was ook in het Instituut van Os-segem dat koningin Astrid, tachtig jaar geleden, een laatste maal in het openbaar verscheen. De volgende dag reisde de vorstin af naar Zwit-serland, waar ze enkele weken later door een auto-ongeval overleed.� Jean-Marie�Binst
BD
W R
EGIO
LAKEN – Waar nu de Heizelpaleizen, het Boudewijnstadion, tuinwijk Verregat en het Ossegempark elkaar schouderen, stond vorige eeuw een van de meest vermaarde opleidingsinstellingen voor boerinnen en regentessen: het Hoger Normaal Instituut voor Landbouwhuishoudkunde Ossegem. Dertig hectare groot was het domein, met kasteel, laboratorium, modelhoeve, landerijen en park. Een luxueuze animal farm.
BDW 1465 PAGINA 12 -DONDERDAG 12 MAART 2015
jaar zijn en een diploma middelbaar onderwijs op zak hebben. In de loop van de jaren zou hun aantal sterk toenemen, tot wel honderd studen-ten aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. De helft van de ge-interesseerden kwam uit Brussel, Wallonië en Waals-Brabant. Een kwart kwam uit Vlaanderen. En nog een kwart (tot een 25-tal) kwam uit landen als Zweden, Noorwegen, Li-touwen, Spanje, Frankrijk, Turkije, Roemenië, El Salvador,... Er waren zelfs kloosterzusters en Poolse prinsessen te zien in Ossegem. Al werd in de jaren 1930 het vreemde-lingenaantal afgeremd.De hele site Ossegem – een Fran-
kische benaming – uit de twaalfde eeuw was eeuwenlang landgoed-bezit van de Abdij van Affligem. Tot de Fransen de landerijen met hoeve (waar nu de De Strooperlaan ligt) in 1797 openbaar verkochten. Een deel daarvan ligt nu onder de tuinwijk Verregat, een ander deel kwam in handen van industrieel Edouard Goffin. Diens schoonzoon, Charles de Rongé, bouwde het kas-teel Rongé (1866), later bekend als het visitebeeld van de normaal-school. Leopold II, die stelselmatig alle gronden kocht van het Heizel-plateau, wist de hand te leggen op 50 hectare van Ossegem. Het was een maand voor zijn dood in 1906.
En zo kwam de grond via zijn Com-pagnie des Sites snel in handen van de overheid. Het kasteel en enkele hoevegebouwen, samen dertig hec-tare, kreeg als bestemming een nieuwe moderne modelschool voor landbouwhuishoudkunde. Er kwam een tweede hoeve bij, een Villa ‘In de bloeiende linde’ voor de directeur, een park, een laboratorium, prak-tijklokalen, een ommuurde moes-tuin, broeikassen, proefvelden, boomgaarden, een hoenderkweek, een kruidtuin, hooi en weilanden voor vee, enzovoort.
HoenderkweekVan de hele site valt vandaag enkel nog wat grandeursfeer op te snuiven in het Ossegempark. Eerst werd een groot terrein ingepikt voor de aanleg van de Wereldtentoonstelling 1935, de school was achteraf nog maar zes hectare groot. De school lag als een enclave in de Heizelheraanleg, gelukkig met een aparte toegang. Maar er kwam wel een Modelhoeve bij. Voor Expo 58 moest zelfs alles verdwijnen, waardoor het instituut eerst naar Jette, dan naar Wemmel verhuisde. Er blijven wel tachtig prentkaarten van het Instituut over, foto’s en dag-boeken en registers van leerkrach-ten en directeur, zodat een goed beeld van het leven in de normaal-school perfect te verfilmen valt. Al-
ADVERTENTIE
Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs
te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor
personen met een handicap
Bezoeken enkel op afspraak
0800-15045�alle werkdagen van 9 tot 12u30,
maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30
Puzzel
Tijdens de Nacht van de Geschiedenis op dinsdag 24 maart, om 20u. brengt het Davidsfonds in samenwerking met Laca een documentairefilm en lezing over het Instituut van Ossegem. GC Nekkersdal, Bockstaellaan 107, Laken, 0479-102.289. Overige lezingen in Brussel: ‘Boerkozen, wie zijn ze?’ (in Ukkel), ‘Witloofteelt’ (in Wezembeek-Oppem), ‘Europese landbouwpolitiek’ (in Sint-Pieters-Woluwe), ‘Brusselse parken’ (in Oudergem). Info: www.davidsfonds.be
Het kasteel Rongé, waar de normaalschool in startte.
© L
AC
A
BDW 1465 PAGINA 13 - DONDERDAG 12 MAART 2015
ADVERTENTIE
De herinrichting van het Kerkplein en een stuk Kerkstraat moet de zwakke weggebruikers ten goede komen. Maar de handelaars en buurtbewoners met parkeerpro-blemen zien dat niet zitten.
Na eerder de tegenargumenten en suggesties in een openbare vergade-ring te hebben aanhoord, besliste de gemeente tot herinrichting van het Kerkplein. In concreto zullen hier-door een twintigtal parkeerplaatsen sneuvelen. Het probleem van par-keerplaatsen voor de leerkrachten van de naburige school wordt op-gelost door verderop standplaatsen te voorzien op een terrein van de gemeente. “Wat willen we allemaal? We moeten naar een energievrien-delijkere stad, dus minder auto’s. Met nog meer parkeerplaatsen wordt het mobiliteits- en energie-probleem niet opgelost,” stelt bur-gemeester Joël Riguelle (LBR). Vorige week en ook dinsdag kwa-men buurtbewoners en handelaars samen om hun onvrede over het verdwijnen van parkeerplaatsen te ventileren. Apotheker Dirk Morias:
Min twintig parkeerplaatsenSINT-AGATHA-BERCHEM > HANDELAARS KERKSTRAAT TEGEN HERAANLEG
De handelaars rond het Kerkplein zoeken naar parkeeralternatieven voor de voetgangerszone.
© M
AR
C G
YSE
NS
”Vorig jaar stelden we voor om de parkeerzone aan het Kerkplein in visgraatvorm te organiseren, en dit na twee jaar te evalueren op ge-bruikscomfort. Dat zou de zichtbaar-heid van de handelszaken verhogen. Nu krijgen we met een wandelzone eerder het tegenovergestelde effect. Zestig procent van de klanten komt per auto. Door de parkeerplaatsen nog meer af te bouwen, hangt de handelsdood ons boven het hoofd.” Burgemeester Riguelle liet het al-ternatief door een studiebureau inschatten, het voorstel was niet uitvoerbaar. “Ik ben overtuigd dat de handel baat zal hebben bij de heraanleg. Alle grote lijnen van het plan zijn beslist. Als er nog voor-stellen, ook een overlegvergadering, volgen, willen we wat mogelijk is integreren in het concept. We staan altijd open voor dialoog, maar op een bepaald moment moet de politiek beslissen. Het is altijd moeilijk om veilig voetgangersverkeer te voor-zien en gelijktijdig meer parking en auto’s toe te laten.” De handelaars zijn een petitie gestart.� Jean-Marie�Binst
tvbrussel.be tvbrussel @tvbrussel
tvbrussel pakt uit met een verdubbelde programmatie. Herbeleef een mix van de beste programma’s en reportages van de voorbije dagen en weken. Voortaan de hele dag tot aan het nieuws van 18u, op tvbrussel.
Dubbel zoBrusseltvbrussel verdubbelt aanbod
ADVERTENTIE
Het wijkcomité Meunier roept bu-ren en erfgoedfans op om de art-decowoning Dewin uit 1922 aan de Meyerbeerstraat 33 samen met zijn Engelse landschapstuin langs de Mutualiteitstraat beschermd te krijgen.
Doordat Villa Dewin vele generaties in handen was van de familie van de industrieel Jean Dankaert bleven
het gebouw en de 30 are grote En-gelse tuin goed bewaard. Dat geldt voor de glasramen, lambriseringen, het gietijzer, marmer, beeldhouw-werk van het interieur en voor de aanplanting en kronkelende paden in de tuin.Eind 2014 stelde Monumenten en Landschappen voor om de villa en de tuin te beschermen. Het co-mité rond het Constantin Meu-
nierplein wil door onder andere een petitie minister-president Rudi Vervoort en de Brusselse hoofd-stedelijke regering aantonen dat daar ook een draagvlak voor is. Hier was niet alleen een belang-rijk architect – bij Jean-Baptiste Dewin (1873-1948) liepen art-de-coarchitecten en modernisten zo-als Louis Herman De Koninck en Jean-Jules Eggericx stage – maar
IN ACTIE VOOR VILLA DEWINVORST > PETITIE VOOR BESCHERMING ART-DECOVILLA
Villa Dewin ligt in de Meyerbeerstraat in Vorst. Rechts: zo zag de villa eruit in 1925.
© AUBRY, F., VANDENBREEDEN J., VANLAETHEM F., L’ARCHITECTURE EN BELGIQUE :ART NOUVEAU, ART DÉCO & M
ODERNISME, BRUXELLES, 2006.
BDW 1465 PAGINA 14 - DONDERDAG 12 MAART 2015
en de hoogstammen langs de Mu-tualiteitstraat zijn groene longen voor de bewoners en de kleuters en leerlingen van scholen in de buurt.Sober langs de buitenkant, met een raamverdeling à la japonisme, en verfi jnde details in het interieur, zo zag Dewin het graag. Sinds hij in 1903 voor de chirurg Antoine De-page het Berkendaelinstituut (later het Belgische Rode Kruis) aan het Brugmannplein in Elsene bouwde, werden verzorgingsinstellingen zijn specialiteit, al ontwierp hij ook het gemeentehuis van Vorst en tal van woningen zoals aan de Leopold II-laan 215 (nu een B&B) en zijn eigen huis aan de Molièrelaan 151. In 1913 tekende hij de Belgische school voor Verpleegsters in Ukkel (op de plaats van het latere Edith Cavellziekenhuis), verbonden aan Depages chirurgisch instituut in het verlengde van de Edith Cavellstraat. Ook het Longchampsinstituut aan de Winston Churchilllaan, een tu-berculoseziekenhuis voor kinderen in Bredene en het Sint-Pieterszie-kenhuis in de Hoogstraat, waaraan hij van 1926 tot 1936 werkte, zijn van Dewins hand. Behalve de mo-dernste technieken qua hygiëne en verluchting gaf hij door fi guratieve details en glasramen die het licht een kleurtje gaven patiënten een vleugje luxe en verstrooiing.
An�Devroe
info over acties via www.notrehistoire.be
Vervoeg ons op www.be-organic.be
Doe mee aan de ophalingvan organisch afval.Meer dan 1.500 gezinnensorteren al. En u?
Doe mee aan de ophaling
Exclusief in Oudergem, Etterbeek,
Evere, Vorst en Sint-Pieters-Woluwe!
Be-Organic_2015_encart_BXL-D-W.indd 1 16/02/15 12:15
de tuin geeft ook zuurstof aan een dichtbebouwde wijk. De rozentuin is zichtbaar aan de Meyerbeerstraat
© COM
ITÉ MEUNIER
© COM
ITÉ MEUNIER
Het architectenplaatje.
BRUSSEL – Brussel-Stad wil mogelijk maken dat er ook villa’s gebouwd worden aan de linkerkant van de Rode Kruislaan, in de riante achtertuinen van de huizen aan de Meiselaan dus. Een flink deel van de buurt verzet zich tegen de plannen.
De percelen aan de Meiselaan behoorden ooit tot het koninklijk domein. Begin vorige eeuw werd de grond geschonken aan Brussel-Stad. Bedoeling was dat er een weelderige villawijk kwam.Toen de Stad het terrein eind jaren 1930 verkavelde werd dan ook bepaald dat er alleen mooie villa’s om-ringd door tuinen konden worden gebouwd. Enkele jaren later werden de kavels verlengd. Met het oog op de latere aanleg van de Rode Kruislaan, parallel aan de Meiselaan, trok de Stad ze verder door. In de ‘speci-ale verkoopsvoorwaarden’ stond wel dat het achterste gedeelte, grenzend aan de Rode Kruislaan, altijd tuin moest blijven en dat er hoogstens een garage, tuin-huis of conciergewoning kon worden neergezet.Nu wil de Stad Brussel het Bijzonder Bestemmings-plan Mutsaard wijzigen zodat er ook villa’s kunnen gebouwd worden. De Stad verwijst hierbij naar de de-mografi sche evolutie en de dreigende stadsvlucht van de hogere bevolkingsklassen.Wim Van der Elst, bewoner van de Meiselaan, kan de beslissing van de Stad enigszins volgen. “Het was al-tijd al een anomalie dat er maar aan een kant van de Rode Kruislaan gebouwd kon worden,” zegt hij. “Bo-
vendien vergen onze lange tuinen veel onderhoud. En voor de eigenaars van de Meiselaan is het natuurlijk een waardevermeerdering.”Toch is er in de Meiselaan ook verzet tegen het plan. “Wij zijn hier komen wonen vanwege de magnifi eke grote achtertuinen met oude bomen. Als op die hel-lende tuinen straks links en rechts gebouwd gaat worden, is het groene karakter helemaal weg,” zegt Daniel Missorten. Hij begrijpt niet hoe de Stad zo-maar over de ‘speciale verkoopsvoorwaarden’ heen kan stappen. “Ik heb de indruk dat het BBP aangepast wordt om één projectontwikkelaar ter wille te zijn.”
Tachtig handtekeningen Enige tijd geleden kocht promotor D&B Immo een domein van 40 are met een verouderde villa aan het begin van de Meiselaan. Begin vorig jaar vroeg hij een vergunning om het domein te verkavelen zodat er plaats is voor acht kleine villa’s. Missorten: “De buurt heeft toen geprotesteerd, maar het lijkt erop dat de Stad zich voor de kar van de promotor laat spannen.”Ook de bewoners van de Rode Kruislaan zijn tegen. “Vooraan kijken wij uit op achtertuinen, dat is heel rustig,” zegt Jacques Boucquey. Samen met Missorten heeft hij al bijna tachtig handtekeningen ingezameld van buurtbewoners die bezwaar maken. Het open-baar onderzoek rond het BBP loopt nog tot 13 maart. De overlegcommissie is gepland op 25 maart.� HUB
‘STAD LAAT ZICH VOOR KAR VAN PROMOTOR SPANNEN’
LAKEN > MEISELAAN VERDEELD OVER AANPASSING BESTEMMINGSPLAN
Brussel-Stad wil mogelijk maken dat in de riante achtertuinen van de Meiselaan villa’s worden gebouwd.©
SA
SK
IA V
AN
DE
RS
TIC
HE
LE
Het is geen leven meer in de Mo-delwijk, zeker niet voor senioren. Dat was de teneur van de tussen-komst die meerderheidsraadslid Clémentine Barzin (MR) hield op de jongste zitting van de gemeen-teraad.
Burgemeester Yvan Mayeur (PS) verzekert dat de stad alle middelen inzet om aan de situatie te verhel-pen: avondlijke stadswachten, poli-tie en parket.Barzin spreekt duidelijke taal: “Sinds half december neemt het vandalisme in de gebouwen van de Modelwijk van de Lakense Haard toe. Steeds meer tags ontsieren de panden, camera’s worden met ijze-ren staven stukgeslagen, er wordt met kasseistenen naar auto’s ge-
gooid en deuren worden geforceerd. De schade loopt hoog op. De bewo-ners worden altijd maar banger: se-nioren laten ons weten dat ze besto-len en uitgescholden worden.” Het cultureel centrum houdt ‘s avonds de deuren dicht omdat het de veiligheid niet langer kan waarbor-gen. Barzin weet dat een stadsbende van veertig personen hiervoor ver-antwoordelijk is. Sommige jongeren zouden in de Modelwijk zelf wonen.Ook Mayeur is duidelijk: “Ik heb de Lakense Haard aangeraden om zich burgerlijke partij te stellen. Straf-feloosheid kunnen we niet dulden, ook niet als het over minderjarigen gaat. Dit mag geen no-gozone wor-den.”
� Danny�Vileyn
Stadsbende terroriseert senioren Modelwijk
Laken > Politie, Bravvo en parket ingezet
BDW 1465 PAGINA 15 - DONDERDAG 12 MAART 2015
Elk jaar koopt het Nationaal Geografisch Instituut (NGI) luchtfoto’s aan om zijn databank met geografische gegevens aan te passen. Overlappende luchtfoto’s worden daarop op elkaar gelegd, waardoor een 3D-model ontstaat, dat op zijn beurt vergeleken wordt met de gegevens die het NGI al heeft van plaatsnamen, rivieren, bossen en gebouwen. Zo wordt duidelijk hoe de werkelijkheid op het terrein is in vergelijking met de werkelijkheid op de kaart. Als het moet, dan past het NGI de gegevens aan.Het NGI is natuurlijk al zo lang bezig met kaarten maken dat het ondertussen over een indrukwekkend archief luchtfoto’s beschikt. Een selectie hiervan vindt u week na week in deze rubriek ‘Uit de lucht gegrepen’ terug. Het gaat steeds om (oude) luchtfoto’s uit een van de negentien Brusselse gemeenten. Vorige week zag u het Zuidstation in 1949, dat toen ook al ten zuiden van de vijfhoek lag, maar natuurlijk niet in het uiterste zuiden van de grootstad Brussel.Deze week zoeken we het in het verre noorden. Bovenstaande foto is genomen in 1997. U ziet duidelijk spoorlijnen die zich vertakken. Moeilijk kan het niet zijn. Veel succes. CD
UIT D
E LUC
HT G
EGRE
PEN
© N
GI
De achtertuinen van de huizen in de Meiselaan lopen nu door tot aan de Rode Kruislaan.
© G
OO
GL
E E
AR
TH
Jongeren weten beter dan het beleid wat een fuifzaal nodig heeft, zegt Brussels parlementslid Annemie Maes (Groen).
LOWUP PARTY ©ALESSIO MUCEDDA
UITGAAN > ANNEMIE MAES (GROEN) OVER NIEUWE FUIFZAAL IN BRUSSEL
FIGHT FOR YOUR RIGHT TO PARTY
J ong zijn in Brussel, zalig… Sa-men met vrienden iets gaan drinken in een van de vele cafésdie Brussel rijk is, vanop het dak
van parking 58 de stad overschou-wen of ’s avonds op een feestje je eens helemaal laten gaan, ver weg van toekijkende ouders. Dit kan al-lemaal in Brussel, maar het is wel niet steeds even evident.Feestjes zijn er zeker wel te vinden in Brussel, maar de mogelijkheid om ze ook zelf te organiseren wordt steeds beperkter. Bestaande orga-nisaties en commerciële concepten winden wel een plek, maar voor be-
ginnende jongeren is het een stuk moeilijker. Zalen zijn vaak te groot en duur of te bekend (en daardoor ook duur), ofwel moeten ze veel te lang op voorhand geboekt worden. Of er is een hele resem bijkomende voorwaarden: ervaring kunnen voorleggen, bewijzen de zaal te kunnen vullen, drank en bewaking bij de zaal afnemen, … Zomaar iets nieuws beginnen is geen eenvoudige opdracht in Brussel.In het bestuursakkoord van de VGC staat het voornemen om deze le-gislatuur samen met de Brusselse studenten en jongeren minstens één
fuifzaal te openen. Een uitstekend idee waar wij ons ook vorige legis-latuur al voor inspanden. Een over-heid die gelooft in de kracht van de jeugd, moet die jeugd ook de kans geven zich te ontplooien. De Brus-selse jeugd verdient een fuifzaal waar zij hun eigen projecten kunnen realiseren.
TekentafelDeze zaal moet uiteraard goed be-reikbaar zijn met openbaar vervoer, ook ’s nachts, zodat de ouders niet hoeven op te blijven om taxi te spe-len voor zoon of dochterlief en an-derzijds zodat de jongeren zich ook geen zorgen hoeven te maken over hun ouders die hen komen ophalen. Een centrale plaats ligt dus voor de hand, maar we moeten wel opletten dat ze niet midden in een woonwijk terecht komt, met alle overlast die erbij hoort. Voor de jeugd (omdat zij zonder zorgen tot in de vroege uurtjes kunnen feesten) en voor de buurt (omdat zij ook recht hebben op hun nachtrust). Het moet ook een plek zijn waar ouders met een gerust hart hun tieners kunnen laten naar toegaan met voldoende sociale con-trole. De moeilijke oefening tussen de kinderen loslaten in een groot-stedelijke context en toch de ver-antwoordelijkheid als ouder blijven opnemen. Maar dit project gaat over meer dan infrastructuur. Kansen geven betekent ook van in het begin de kans geven om mee na te denken, om mee vorm te geven aan de fuif-zaal die er uiteindelijk zal komen. Alleen zo kan de fuifzaal ook echt een project van de Brusselse jeugd zelf worden.
Het is ook belangrijk dat dit alles zo open en transparant mogelijk gebeurt. Daarom dienden we met Groen een parlementaire discus-sienota in bij de VGC, om eindelijk duidelijkheid te krijgen over de plan-nen, zodat ook de jeugd beter be-trokken kan worden. De Brusselse jeugd wacht al jaren op een nieuwe fuifzaal, in die periode zijn er vast vele ideeën gerijpt. Het zou zonde zijn om deze niet aan te spreken. Laat deze jongeren zelf mee de rich-ting van de fuifzaal sturen. Jongeren weten zelf beter wat een fuifzaal nodig heeft dan het beleid. Wij zijn tenslotte de generatie van hun ou-ders en zoals iedereen uit zijn eigen jeugd nog weet: je ouders zijn nooit helemaal mee met wat hip is. Daar-om is het zinvoller om hier te kiezen voor een ondersteunende rol. We moeten als politici niet altijd op het voorplan willen staan. Soms vol-staat het bestaande dynamieken te ondersteunen. Zeker voor werking met, voor en door jongeren kan de emancipatorische dimensie van zelf een project uit de grond te stampen niet onderschat worden.Het spreekt voor zich dat de jonge-ren blijvend betrokken moeten zijn. De kans dat er een kant-en-klare fuifzaal gevonden wordt is erg klein. Er zullen waarschijnlijk verbouwin-gen moeten gebeuren. Ook bij het uittekenen van deze plannen is het belangrijk dat de jongeren zo veel mogelijk mee aan de tekentafel zit-ten. Het is hun fuifzaal en dus ook aan hen om mee te bepalen hoe die er uit zal zien. Echte participatie is meer dan de keuze over de kleur van de toog en het aantal spots aan het plafond.Tot slot is het ook belangrijk te kij-ken naar wat er gebeurt eenmaal de fuifzaal er is. Als deze fuifzaal er moet zijn voor en door jongeren, dan bedoelen wij ook alle Brusselse jon-geren. Nu vallen heel wat Brusselse jongeren uit de boot in het nachtle-ven. De nieuwe fuifzaal moet er dus voor zorgen dat ook zij een plek vin-den. Hiervoor is een gebouw alleen uiteraard onvoldoende. Wat ons betreft hoort bij de nieuwe fuifzaal ook een jeugdwerker die actief op zoek gaat naar nieuwe jongeren om hen te begeleiden en te ondersteu-nen in het uitwerken van hun eigen fuifconcept. VerrijkingDeze fuifzaal kan een prachtig initi-atief zijn om alle Brusselse jongeren te verenigen. Het is een kans om hen bij het beleid te betrekken via een thema dat hen nauw aan het hart ligt. Het is een kans om de diver-siteit die Brussel is aan te spreken en te laten spreken. De veelkleurige stemmen van onze jeugd kunnen enkel een verrijking zijn voor het beleid. Onze Brusselse jongeren zijn klaar om de kansen te grijpen die hen geboden worden: geef hen die ook.
� Annemie�MaesBrussels�parlementslid�(Groen)
“Bij het uittekenen van de plannen is het belangrijk dat de jongeren zo veel mogelijk mee aan de tekentafel zitten. Het is hun fuifzaal”
BRUSSEL – In het bestuursakkoord van de VGC staat het voornemen om deze legislatuur samen met de Brusselse studenten en jongeren minstens één fuifzaal te openen. Een uitstekend idee, vindt Brussels parlementslid Annemie Maes (Groen). Ze vindt het belangrijk dat jongeren zelf mee de richting van het dossier bepalen.
BDW 1465 PAGINA 16 - DONDERDAG 12 MAART 2015
BDWOPINIE
ANNEMIE MAES:
BR
IEVE
N V
AN
LEZ
ERS
Jobs in Zaventem
Wat betreft het artikel De wereld op zijn kop (BDW 1462, p.4-5) waarin vermeld wordt dat er 400 jobs open zijn op Zaventem en dat Brusselaars er welkom zijn, wil ik het volgende aanhalen: mijn zoon is zeker drie jaar op zoek geweest naar een job voor on-geschoolden. En in 2013 werd gezegd dat er meer dan 1.000 jobs beschikbaar waren in Zaventem. Er werd op Zaventem het Luchthavenhuis opgestart, wat een samenwerking is tussen Actiris, VDAB en Forem. De enige job die toen uit de computer werd gehaald, was een aanbieding bij DHL.Daar solliciteerde mijn zoon. Mijn zoon kreeg een vriendelijk antwoord dat zijn kandida-tuur werd doorgegeven aan een interimkantoor in Mechelen. Hij kreeg als antwoord dat ze geen hulp konden aanbieden op dat ogenblik. Bij een andere sollicitatie bij DHL werd geantwoord dat twee jaar ervaring vereist was.Waar zijn dan al die zogezegde beschikbare jobs? Er is veel ophef over in de media, maar
zeer weinig in werkelijkheid. Of wordt er geen kans geboden aan nochtans tweetalige Brusselaars? Ik ga ook volledig akkoord met de opinies van andere lezers over de wer-king van Actiris. Deze bieden totaal geen hulp.
� Liliane�Van�der�Borght,�Brussel-Stad�
Rechtzetting
In Zazie, de jongerenbijlage van deze krant (BDW 1464, Zazie p.3), sloop een fout. In het artikel ‘De radio bestaat 100 jaar’ werd toelichting gegeven bij het project ‘Radio Flamingo’. Dat project is een initiatief van bredeschool Flamingo (De Knapzak, Zavel-put, Zavelberg, Sint-Jozefsschool en Sint-Albertusschool), en niet van bredeschool Bres. Onze excuses voor de verwarring.
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar [email protected]. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via [email protected]. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
BDW 1465 PAGINA 17 - DONDERDAG 12 MAART 2015
ZONDAG 8 MAART. Onder het motto ‘Meer vrouw op straat!’ organiseerde het Vrouwenhuis in Schaarbeek vorige zondag – op Internatio-nale Vrouwendag – een cursus metselen. Lady Angelina, even daarvoor nog op het podium in het vrouwencafé, moest niet van nul af aan beginnen: recentelijk zette ze eigenhandig een muur bij haar thuis. Al kon ze van de truc met het touw nog iets opsteken. De man rechts in beeld, iemand uit de buurt, was enthousiast. Het vrouwenhuis is een sociaal-cultureel centrum waar vrouwen een brede waaier aan vormingen kunnen volgen.
PROTESThflits
© S
AS
KIA
VA
ND
ER
STI
CH
EL
E
Constantin, je moest eens weten...
De prachtige tentoonstelling Retrospectieve Con-stantin Meunier in het Brusselse Museum van Schone Kunsten is onlangs afgesloten. Voor, tijdens, en ook na deze prachtige tentoonstel-ling staat inmiddels één van de meesterwerken van deze grote beeldhouwer te verkommeren op een ranzig terrein aan de rand van het kanaal te Laken (op de hoek van de Claessensstraat en de Lakensebrug).Het is ontstellend om te zien hoe dit monument wordt misbruikt: jonge en minder jonge kinderen klimmen over de afsluiting en gebruiken het als speelterrein en voetbalgoal, liefhebbers van si-garetten en andere rookwaren installeren zich er als in een ‘rookzaal’, het monument doet dienst als hondentoilet en als vuilnisbelt.Een mooi voorbeeld van respect voor ons kunst-patrimonium en hoe we het presenteren aan be-zoekers van over de hele wereld. Vandaag zag ik verbouwereerde toeristen foto’s nemen – en ik voelde plaatsvervangende schaamte.
De verwaarlozing van deze site is een van de vele culturele schandalen waarvoor de Stad Brussel verantwoordelijk is. Op 13 februari heb ik dit ge-meld aan verschillende ‘excellenties’ van het Col-lege van Burgemeester en Schepenen van de Stad Brussel (Karine Lalieux, schepen van Netheid en Cultuur, Ahmed El Ktibi, schepen van Groene Ruimten, Philippe Close, schepen van Toerisme, Yvan Mayeur, burgemeester). Niemand van hen heeft tot op heden op mijn mail geantwoord… Waarschijnlijk zijn ze te druk bezig met andere culturele prioriteiten.Het lijkt me de hoogste tijd voor actie om dit meesterwerk in zijn waarde te herstellen of om het te verplaatsen naar een buurt die meer res-pect heeft voor het milieu en onze cultuur.Enkele foto’s (genomen op 27 februari) zeggen wellicht meer dan een ellenlang betoog….
Patrick�Gillard,�Brussel-Stad
VINCENT VAN GOGH IN BRUSSEL (1)
‘EEN DROEVIG
H et had gesneeuwd, die dag na Kerstmis in 1878, toen Vincent van Gogh van de trein stapte in het station van het straatarme Bori-nagedorp Pâturages. Met zijn rode krullen en bleke, diepliggende ogen
viel hij meteen op als een buitenstaander. Bo-vendien was hij “goed gekleed” en vertoonde hij “alle kenmerken van Hollandse reinheid”, zoals een dominee uit een naburig gehucht zich later herinnerde. Van Gogh was vijfentwintig. Hij had enkele donkere jaren achter de rug met lange peri-odes van angst, twijfel en sluimerende neer-slachtigheid. Zijn beroepsleven was een aan-eenschakeling van teleurstellingen geweest. Hij was mislukt als bediende in de kunst-handel van Londen en Parijs, als onderwijzer in Ramsgate, als predikant in Isleworth, als boekverkopershulp in Dordrecht en een stu-die klassieke theologie in Amsterdam bleek te hoog gegrepen. Voorts was hij een verliezer in alles wat sociaal belangrijk werd geacht: hij
BRUSSEL – Vincent van Gogh verbleef negen maanden in Brussel: drie maanden voor en een half jaar na zijn mislukte avontuur als evangelist tussen de mijnwerkers van de Borinage. Tijdens zijn eerste Brusselse periode volgde de diepgelovige Vincent een opleiding als zendeling aan een protestantse school op het Sint-Katelijneplein. Maar de nachtelijke kleuren en klanken van de havenbuurt fascineerden hem meer dan de lesstof.
VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
BDW 1465 PAGINA 18 - DONDERDAG 12 MAART 2015
huis, bestond bij nader inzien uit welgeteld één lokaaltje. Er was geen secretariaat, geen budget. Er werkte één leraar, de eenbenige Dirk Bokma die regelmatig gratis assistentie kreeg van protestantse evangelisten uit de buurt. Er waren slechts enkele leerlingen. Tijdens de week zat Vincent veertien uur per dag in de klas. Volgens zijn leraar was hij in-tellectueel superieur aan zijn drie studiegeno-ten, maar was hij ook tegendraads. Toen hem gevraagd werd naar het verschil tussen de no-minatief en de accusatief, antwoordde hij dat hem dit geen zier interesseerde. Hij weigerde om notitie te nemen aan een tafel en wilde niet afwijken van zijn gewoonte om zijn schrift op de dijen te leggen. Het viel hem steeds moei-lijker om aanvallen van nervositeit en agres-sie te onderdrukken. Zo gebeurde het dat hij aan het eind van een les een klasgenoot vol in het gezicht sloeg na een discussie. Na dit soort incidenten was het de schoolleiding duidelijk dat hij niet over voldoende zalvend talent be-schikte. Zijn proefperiode werd niet verlengd,
had geen werk, hij kon niet in zijn eigen onder-houd voorzien en was er niet in geslaagd een gezin te stichten. De relatie met zijn ouders en andere naaste familieleden was gespannen. Maar nu, in de winter van 1878, nog worste-lend met een depressie, zou alles anders wor-den: hij zou voortaan gaan leven als zendeling onder de mijnwerkers in de Borinage.
Ceders en klimop Zijn plan was gaan rijpen in Brussel waar hij net een driemaandelijkse proefperiode als aspirant-evangelist doorlopen had. Op voor-spraak van zijn vader, dominee Dorus van Gogh, had hij zich ingeschreven aan de school verbonden aan de Nederlandse Evangelische Kerk op het Sint-Katelijneplein nummer 5. Van de studenten werd vooral welsprekend-heid verwacht. Dat lichte programma moest Vincent beter liggen dan een volwaardige the-ologiestudie. Bovendien was Brussel hem goed bevallen tijdens eerdere bezoeken. De school, in een omgebouwd, voormalig pak-
EN DIEP MELANCHOLIEK TONEEL’
ILLUSTRATIES UIT “VAN GOGH IN DE BORINAGE. DE GEBOORTE VAN EEN KUNSTENAAR” (MERCATORFONDS)
1. De Nederlandse Evangelische Kerk, Sint-Katelijneplein 5, Brussel
2. Van Goghs verblijfadres tijdens het najaar van 1878 is Trekweg 6 in Laken, ongeveer daar waar de Havenlaan nu begint bij Sainctelette.
2
1
h
officieel omdat hij onvoldoende bespraakt was om te improviseren als prediker. In Laken begon van Gogh zich steeds meer te-rug te trekken op de kamer van zijn kosthuis aan de Trekweg 6, ongeveer waar de Haven-laan begint bij Sainctelette (het huis werd begin twintigste eeuw afgebroken). Hij at niet meer, lag ’s nachts slapeloos op de grond naast zijn bed en zonk steeds dieper weg in neerslachtigheid. Om zichzelf te tuchtigen ging hij schaars gekleed langs het koude, toch-tige kanaal lopen. Hij bezocht het kerkhof van Sint-Gillis (“vol ceders en klimop en waar men over de stad kan zien”) en verkende Vorst (“De streek is daar zeer schilderachtig. Men ziet er alle mogelijke handwerk verrichten, koren zaaien, aardappels rooien, knollen wassen. Het heeft veel van Montmartre”). Hij voelde zich onweerstaanbaar aangetrok-ken tot het verweerde Brussel van de mari-tiemwijk. De schamele straten deden hem nadenken over zijn eigen vergankelijkheid, over leven en lijden, over de zin en onzin van dit alles.
‘Klein estaminet’ In zijn enige Lakense brief aan broer Theo, ge-dateerd november 1878, doet hij verslag van zijn wandelingen. In het bijzonder werd hij getroffen door een tafereel dicht bij zijn woon-plaats aan het kanaal. Op de Voiriekaai, vlak bij de Citroëngarage, bevond zich de stads-dienst die de straten schoonmaakte. Van Gogh sloeg er de straatvegers gade die ’s avonds na gedane arbeid weer terugkwamen. Hun vuil-niskarren werden getrokken door oude witte paarden. Het tafereel deed de romantische Vincent denken aan een gravure van een een-zaam paard onder een stormachtige lucht, geëtst door de Franse kunstenaar Hippolyte Lecomte.“’t Is een droevig en diep melancholiek toneel en dat ieder treffen moet die weet en voelt dat ook wij eenmaal moeten gaan door ’t geen wij sterven noemen. Het treft mij altijd en het is iets eigenaardigs, als wij zien het beeld van onuitsprekelijke en onbeschrijfelijke verla-tenheid – van eenzaamheid – van armoe en ellende, het einde der dingen of hun uiterste dan rijst in onze geest op de gedachte aan God. Ten minste bij mij is dit het geval en zegt niet pa zelf ook – ik spreek nergens liever dan op ’t kerkhof want aldaar staan wij allen op gelijke grond.” Een gelijkaardige ‘blauwe’ sfeer spreekt ook uit Café au Charbonnage, een tekening in potlood en inkt op papier die Vincent dubbel-gevouwen mee in de enveloppe gestopt had – “een krabbeltje’, zo noemde hij het. Hij teken-de toen sporadisch, maar zonder ambitie of plan. Onder een nachthemel, verlicht door een sikkelvormige maan, staat een uitgeleefd café
‘Café Au Charbonnage’ aan de Koolmijnenkaai, getekend door Vincent van Gogh: “Een krabbeltje,” zei hij zelf.
© B
AR
T D
EW
AE
LE
dat zich wellicht bevond aan de Koolmijnen-kaai waar enkele steenkoolbedrijven gevestigd waren. De naam van het café staat onder het doorbuigende pannendak boven de deur. Er schijnt licht in de gelagzaal en een kamer op de bovenverdieping, maar er zijn geen mensen te zien. Tegen het café is een schuur aangebouwd met een grote, hoge houten poort waarboven het opschrift ‘Charbons, cokes’ staat.
Evangelie voor mijnwerkers“Een klein estaminet alwaar de werklui in hun schofttijd hun brood komen eten en een glas bier drinken,” aldus Van Gogh. Vincent hield van de schemering, l’heure entre
chien et loup wanneer de contouren zachter werden. Hij hield van de avond en de nacht. Op zijn twintigste schreef hij in een brief dat Avondstond van de Antwerpenaar Jan van Beers zijn favoriete gedicht was. Ook daarin komen een café en een maan voor. In de zomer van 1878, een paar maanden voor zijn komst naar Brussel beschreef hij lange wandelingen langs de oever van het Amsterdamse IJ wan-neer hij troost vond in de nachtelijke hemel en de stilte: “Gods stem wordt gehoord onder de sterren”. Bepaald indrukwekkend is de lijst iconische Van Gogh-schilderijen die zich af-spelen in de donkere uren, zoals De aardap-peleters (Nuenen, 1885), Caféterras bij avond (Arles, 1888), Nachtcafé (Arles, 1888), De sterrennacht boven de Rhône (Arles, 1888), De zaaier (Arles, 1888), De Sterrennacht (Saint-Rémy, 1889).In die lastige Brusselse dagen las Vincent toe-vallig over de inwoners van de Borinage in een boek. “Ze houden zich alleen bezig met het ontginnen van steenkool. In een indrukwek-kend spektakel daalt de geachte arbeiders-bevolking dagelijks driehonderd meter onder de grond af. De mijnwerker is een bijzonder mensentype in de Borinage. Voor hem be-staat de dag niet, alleen op zondag geniet hij van de zon. Onder gevaarlijke omstandighe-den werkt hij, het lichaam dubbel geplooid, in het flauwe, vale schijnsel van een lamp in een nauwe mijngang. Soms moet hij kruipen. Hij werkt om aan de aarde het zo nuttige mineraal te ontrukken, in duizend, telkens weer op-duikende gevaren. Maar toch is de Belgische mijnarbeider gelukkig.”De beschrijving wekte bij Vincent opnieuw een oud verlangen: het evangelie brengen aan de mijnwerkers, de meest vermaledijde arbei-ders die in hun nederige, dienende leven zelf
BDW 1465 PAGINA 19 - DONDERDAG 12 MAART 2015
WIN!We geven vijf exemplaren van het boek weg. Stuur een mailtje naar [email protected] met onderwerp ‘van Gogh’ en antwoord op de vraag: “Over welk Brussels kerkhof schreef Vincent van Gogh aan zijn broer Theo?”
EN DIEP MELANCHOLIEK
het meest op Christus lijken. Hij besluit om Brussel te verlaten en zonder officiële aanstel-ling als evangelist naar de Borinage te ver-trekken. Hij wil er zijn hemel verdienen, maar vindt er de hel.
Pascal Verbeken Volgende week: aflevering 2. Na zijn mislukking als evangelist in de Borinage kiest Van Gogh eind 1880 voor de kunst en Brussel. Hij gaat zes maanden boven een café aan de Zuidlaan wonen en volgt les aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten.
Deze week verschijnt ‘Duistere wegen. Reis naar Vincent van Gogh in de Borinage’ (De Bezige Bij) van Pascal Verbeken. Over de onwaarschijnlijke saga van Vincent van Gogh in de Henegouwse mijndorpen. De schilder van het licht vond zijn ware roeping in het zwarte land. Tegelijk is het boek ook een portret van een industrieel triomferend België, van de mythische Borinage, vroeger en nu. Ook de Brusselse periode komt uitvoerig aan bod.
De Koolmijnenkaai vandaag...
MUZIEK > VIJFDE EUROPEAN BLUES CHALLENGE
BRUSSEL OP HET RITME VAN DE BLUESBRUSSEL – De volgende drie dagen leeft Brussel op het ritme van de blues met een speciale Belgische avond en een twee-daagse internationale wedstrijd. “The blues is alive and well all over Europe,” luidt de slogan.
H et is het vijfde jaar op rij dat de European Blues Union op zoek gaat naar de nieuwe
bluesmessias. Voor de editie anno 2015 slaat de ganse karavaan haar tenten op in Brussel. Een stand van zaken met Winne Penninckx, de draaiende motor achter de Brussels Blues Society die instaat voor het or-ganiseren van deze European Blues Challenge, samen met de EBU en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en met de hulp van de Stad Brussel en Brosella. Het hele gebeuren wordt groots opgevat met een promoclip die internationaal verspreid werd, vermeldingen op diverse gespecia-liseerde websites en een samenwer-king annex promocampagne met
The Blues Foundation in Memphis.
Twintig groepen, verspreid over twee dagen. De blues is dan toch blijkbaar alive and kickin’.Winne Penninckx: “Meer dan ooit. Vandaar in 2010 de oprichting van de European Blues Union met zetel in Brussel! In deze organisatie zetelen promotors, festivalorgani-sators, clubeigenaars, journalisten, muzikanten, touroperators, ma-nagementbureaus, platenlabels,… Kortom, iedereen die connecties heeft in het blueswereldje. De leden komen uit achtentwintig verschil-lende landen, inclusief Canada en de USA. We hebben een tweemaande-lijkse nieuwsbrief en op onze web-site kan je per land heel wat info te-rugvinden. Natuurlijk zijn we tevens actief via de diverse sociale media.”
Hoe gebeurt de selectie voor de wedstrijd?Penninckx: “Elk land organiseert
eigen preselecties en de uiteindelijke winnaar hiervan gaat naar de inter-nationale finale. Een Eurosongfesti-val voor de blues, zeg maar. Bij ons zetelden onder andere Jan Sprengers (Radio 1), Dr Boogie (Classic 21) en Louis Van Hoef (Blues Peer) in de jury. Uiteindelijk werd Doghouse
Sam and his Magnatones verkozen om ons land dit jaar te vertegen-woordigen.”
Jullie konden de Britse blues-man Ian Siegal strikken voor de presentatie van de wedstrijd.Penninckx: “We wilden op dat
gebied zeker geen drietaligheid, we-gens te omslachtig. En aangezien het een internationaal gebeuren is, leek het logisch om alles meteen in het Engels te doen. Zo kwamen we al snel uit bij Ian Siegal. Hij is mo-menteel een van de toppers uit de Europese bluesscène. Zijn aanpak
Howlin’ Bill op het EBC in 2011, door de lens van Pertti Nurmi.
© P
ER
TTI N
UR
MI
BDW 1465 PAGINA 20 - DONDERDAG 12 MAART 2015
ADVERTENTIE
PERFORMATIK 2015THE BRUSSELSPERFORMANCE ARTBIENNALE18>29/03PERFORMATIK.BE
A KAAITHEATER FESTIVALIN ASSOCIATION WITH ARGOS, BEURSSCHOUWBURG, BOZAR, CENTRALE, DON VERBOVEN EXQUISITE OBJECTS, PASSA PORTA, Q-O2, WIELS, WORKSPACEBRUSSELS, ZSENNE ART LAB
ANNE TERESA DE KEERSMAEKERBÁRA SIGFÚSDÓTTIR & NOÉMIE GOUDALBÉATRICE BALCOUBENOÎT FÉLIXCHRISTIAN BAKALOVCOLLECTIVE (3) NAGAO, SCHAITL & COSTAEMILIO LÓPEZ-MENCHEROESTHER FERRERGAËTAN RUSQUETGERMAINE KRUIPGRACE SCHWINDTHANS ULRICH OBRISTHEINE AVDAL & YUKIKO SHINOZAKI/FIELDWORKSIVO DIMCHEVJOËLLE TUERLINCKXJONATHAN BURROWS & MATTEO FARGIONKAREL VERHOEVEN & YANNICK FRANCKMANON DE BOER & GEORGE VAN DAMMARINO FORMENTIMARTHE RAMM FORTUNMIKI YUI / RIE NAKAJIMA / RYOKO AKAMAPHILIPP GEHMACHERTHE BOUILLON GROUPULLA VON BRANDENBURG w wh at*XAVIER LE ROY
Kaaiad BDW 150311.indd 1 12/02/15 09:38
Er zijn in ons land weinig vissoorten zo gehaat als Pangasius. Noordzeekoks willen de handel in deze vis verbieden, actiegroepen schrijven er pamfletten tegen, er zou niets aan deugen. Waarom verkoopt men er dan zoveel?
De panga is een vis uit de delta van de Mekong in Vietnam. Eigenlijk zijn er minstens twee soorten vissen die verkocht worden als pangasius: Pan-gasius bocourti en Pangasius hypophthalmus , lokaal gebruikt men de namen basa en tra . Zij behoren tot de orde van de katvissen of meervallen, waarvan sommige soorten meer dan honderd kilogram kun-nen wegen.Meervallen komen in de warmere streken overal ter wereld voor, zowel in de zeeën als in rivieren en meren. Vanuit Afrika kennen we misschien de clarias-katvissen, die we gerookt in de Afrikaanse winkels zien liggen. Ook in Zuid-Amerika wordt heel wat katvis gevangen en gegeten (christusvis, jarabaka ). In de Verenigde staten kweekt men ze in de rijstvelden van Louisiana. Met veel succes. Het is vis, maar nergens lijkt katvis erg geliefd. Hij heeft geen schubben en is dus niet koosjer. Maar ook niet-joden laten de vis liever staan. In West-Eu-ropa heeft men iets tegen de geur en het vet in het visvlees kan nogal oplopen. Alleen in Duitsland en verder naar het oosten zie je wel eens Wels op het menu. In Frankrijk gaven kwekers er de brui aan toen bleek dat niemand vandaag nog aan de silure wou.In Amerika was het van eenzelfde laken een pak, maar de teeltwijze (zoals gezegd samen met rijst in de ondergelopen velden) was te interessant om die effi ciënte vleesteelt te laten liggen. De overheid zet-te dus grote middelen in met een campagne waarin southern catfi sh werd geplaatst als typisch voor de Southern Cuisine , met zijn imago van lui genieten en rust. Omdat niemand echt meerval wou, ging men de vis ook vermommen als iets anders. In het Amerikaanse slang betekent catfi sh nu ook: “ie-mand die zich voordoet voor iemand anders.” Maar met kookboeken, posters en de hulp van gerenom-meerde chefs ging het lukken. Bijna.En toen kwamen de Vietnamezen!In Zuidoost-Azië is katvis wel in trek. Toen de Viet-namoorlog was afgelopen en het land wat tijd had gekregen om bij te komen, stortten de ondernemers zich op die goedkope staat. Herinner u hoe Viet-
nam plots een textiel- en schoenenproducerend land werd. En het werd ook een visland. De ontwikkeling van de pangasiuskweek ging razend snel. Vergelijk het met de zalmkweek tien jaar eerder (geen Euro-pese Jan Modaal had ooit verse zalm gegeten voor 1980). Die snelle ontwikkeling ging gepaard met de gebruikelijke misstanden: gebrek aan controle, laissez-fairepolitiek en misbruik van medicijnen en bestrijdingsmiddelen. Daarenboven is de grond van de Mekongdelta van nature vervuild met zware metalen en arsenicum uit de Himalaya. Om van de
snel groeiende industrie maar te zwijgen. Maar goed: “Iedereen rijk,” dachten ze daar. De wereld, en dus ook Amerika dat zo zijn best
deed om zijn burgers katvis te laten eten, werd “onder de duiven geschoten” door die goed-kope Vietnamezen. Ze konden er niet mee
lachen en zochten alle vuile middelen om panga zwart te maken. Moeilijk was dat niet. In 2002 startte de ‘pangasiusoor-log’.In katvisloos Europa was de weerstand niet zo groot. De vishandel was dank-baar, want door het gezondheidsimago van vis was de prijs gaan stijgen. “Vroe-ger moesten we één keer per week vis eten, nu kunnen we ons dat maar één
keer per week permitteren” schreef Steve Stevaert in zijn kookboek uit 2003. Deze vis
kon (in diepvries) spotgoedkoop worden ingekocht en geen enkele consument kende de ware prijs van het spul. Het is zoals met de nieuwewereldwijnen: restaurants zetten ze maar al te graag op de kaart omdat geïnformeerde lekkerbekken doorgaans wel weten wat een Saint-Amour of Pomerol kost bij de boer, van een Coonawarra of een Skoonuitsig heb-ben ze geen idee. De marges die dan kunnen worden aangerekend...Goedkope vis dus, en iedereen tevreden. De impor-teur, supermarkt en viswinkel lopen lachend naar de bank, maar ook de gewone consument vindt vis die betaalbaar is. En vis is toch gezond?Op het web regent het van vragen en verdachtma-kingen. Laten we echter voor één keer vertrouwen op de Europese inspecties en controles. Die gaan ook regelmatig naar Vietnam en wie daar naar Europa wil exporteren, moet dat doen volgens de Europese regels. Ook hier worden courant visfi lets gecontro-
leerd op antibiotica en pesticiden. Het zal niet erger zijn dan bij Argentijnse wijn of Turkse kaas. Brengt de verkoop van pangasius onze eigen visserij in ge-vaar? Uiteraard niet. In onze havens wordt geen 10 procent van ons verbruik aangevoerd. Er is vis te weinig en de vangsten worden bewust beperkt, dus laat maar komen.Pangasius is vis voor wie niet van vis houdt: mooi wit, graat- en huidloos, stevig en – vooral – totaal smaakloos. In keukens waar de saus met alle eer gaat lopen is dat een voordeel. Je kan panga frituren, pocheren, verstoppen onder roomsaus in een ‘vis-pannetje’, gratineren, roosteren, pailloteren of aan de kat voeren. En dat allemaal zonder pijn in de por-temonnee. Smakelijk.
De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet
Pangasius
BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT
Nick Trachet
gaat veel verder dan de traditionele twaalf maten en drie akkoorden. Bo-vendien communiceert hij ook nog eens vlot met zijn publiek. Wie ooit een soloconcert van hem meemaak-te, weet dat ondertussen.”
Wat moeten we ons inbeelden bij de Blues Market die plaats-heeft op zaterdagnamiddag in de conferentiezalen van het Novotel naast de Zwarte Toren? Penninckx: “Heel wat artiesten, promotors, media en bluesvereni-gingen die lid zijn, hebben een eigen stand met informatie. Netwerking staat centraal, maar ook het grote publiek is welkom, gratis nog wel. Zeker bluesmuzikanten moeten eens langsgaan, aangezien ze daar hun ei-gen visitekaartje kunnen achterlaten bij de juiste persoon. Wie weet sla-gen ze er zo misschien in om een op-treden in een club of op een festival in het buitenland te versieren.”
WINNE PENNINCKX (ORGANISATOR):
“Zolang jongeren een persoonlijke touch toevoegen aan de traditie, zitten we goed”
ADVERTENTIE
“Pangasius is vis voor wie niet van vis houdt: mooi wit, graat- en huidloos, stevig en totaal smaakloos. In keukens waar de saus met alle eer gaat lopen is dat een voordeel”
BDW 1465 PAGINA 21 - DONDERDAG 12 MAART 2015
Sociale Verhuurkantoren (SVK)
Gegarandeerde huur elke maand
Verzekerd verhuurbeheer
Onderhoud van uw woning
www.fedsvk.be02 412 72 44
a
a
a
a
a
Verhuur uw woning
zonder risico en zonder zorgen
Hulp bij renovatie
Fiscale voordelen
Tijdens de Belgische avond (donderdag) staan er drie groepen op de affiche die België vertegenwoordigden tijdens voorbije edities van de EBC: Howlin’ Bill, Hideaway en Fred & The Healers (die hier hun twintigjarig bestaan vieren met speciale gasten). 12-14 maart, Ancienne Belgique. Info: www.brusselsblues.eu. Tickets: www.abconcerts.be. Expo in Sint-Gorikshallen tot 27 april (vrije toegang van 10.00 tot 18.00 uur).
Er loopt zelfs een fototentoon-stelling in de Sint-Gorikshal-len. Penninckx: “Op de gelijkvloerse verdieping wordt de geschiedenis van de EBU geïllustreerd aan de hand van een aantal educatieve pos-ters. Dit gedeelte wordt aangevuld met foto’s van de vier voorbije edi-ties van de EBC. In de kelderverdie-ping is er dan nog een dubbele expo. Enerzijds vind je daar foto’s van de Letse fotograaf Aigars Lapsa. Het bijzondere hieraan is dat elke foto getekend is door de artiest(en) zelf. Anderzijds krijg je een deel te zien uit de collectie van de Finse foto-graaf Pertti Nurmi die begin dit jaar nog een onderscheiding kreeg van de Amerikaanse Blues Foundation. Zijn eerste foto nam hij in 1970 toen Muddy Waters optrad in Helsinki. Sindsdien is hij niet meer gestopt. Er is bovendien een speciaal luik rond BB King met maar liefst veer-tien foto’s.
Wat betekent blues voor jou anno 2015? Penninckx: “Het is een levende muziekstijl die nog continu evolu-eert. Ik besef dat er stemmen zijn die willen dat blues binnen het ka-der van een welbepaalde traditie blijft, maar dat zou de doodsteek betekenen. Zolang jongeren een persoonlijke touch toevoegen aan de traditie, zitten we goed. Trou-wens, zonder blues geen rock en pop. Wie de tijdslijn in omgekeerde richting volgt, komt automatisch bij de blues terecht.”
Georges Tonla Briquet
nam plots een textiel- en schoenenproducerend land werd. En het werd ook een visland. De ontwikkeling van de pangasiuskweek ging razend snel. Vergelijk het met de zalmkweek tien jaar eerder (geen Euro-pese Jan Modaal had ooit verse zalm gegeten voor 1980). Die snelle ontwikkeling ging gepaard met de gebruikelijke misstanden: gebrek aan controle, laissez-fairepolitiek en misbruik van medicijnen en bestrijdingsmiddelen. Daarenboven is de grond van de Mekongdelta van nature vervuild met zware metalen en arsenicum uit de Himalaya. Om van de
snel groeiende industrie maar te zwijgen. Maar goed: “Iedereen rijk,” dachten ze daar. De wereld, en dus ook Amerika dat zo zijn best
deed om zijn burgers katvis te laten eten, werd “onder de duiven geschoten” door die goed-kope Vietnamezen. Ze konden er niet mee
lachen en zochten alle vuile middelen om panga zwart te maken. Moeilijk was dat
BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT
Nick Trachet
ADVERTENTIE
BDW 1465 PAGINA 22 - DONDERDAG 12 MAART 2015
KUNSTTIJDSCHRIFT VLAANDEREN > PARALLELLE KUNSTCIRCUITS IN BRUSSEL
NAAR BOVEN GESPITTE KUNSTBRUSSEL – In een artistiek hol als het Goudblommeke in Papier was de voorstel-ling van parallelle, al eens illegale, kunst-circuits in Brussel vorige week op haar plaats. Het is het thema van het nieuwe nummer van Kunsttijdschrift Vlaanderen.
In de marge van de eerbiedwaardige musea en de chique promotiegalerieën wordt er ook beeldende kunst getoond, en in Brus-sel is die marge groter dan elders, volgens adjunct-hoofdredacteur Patrick Auwelaert. Niet iedereen die gezegend is met plastisch talent heeft daarom ook de gave om zichzelf te verkopen of het geluk op het juiste mo-ment te komen. Kunsttijdschrift Vlaanderen bericht over zowel brede als richelsmalle ni-ches, van banken als Belfius en ING die hun rijkelijke collecties laten zien tot efemere pop-upgalerieën. Ook zijn er in de beneden-stad alleen al zoveel cafés met kunst aan de muren – van artiesten voor wie de naam zondagsschilder nog te flatterend is tot zij van wie het onbegrijpelijk is dat ze niet be-kender zijn – dat je een heel parcours zou kunnen uitstippelen. In het Goudblommeke zelf hangen er tot 28 maart cartoons over de aanslag op Charlie Hebdo van de galerie The Cartoonist.Kunst is te vinden in allerlei Brusselse eta-lages, concept stores, artist-run spaces en ateliers als dat van Jan De Cock in Schaar-beek van waaruit de studenten van Sint-Lukas opereren tijdens de renovatie van hun school. Het verst van de witte kubus galerie staat de street art. Wie door de stad flaneert zal door originele ingrepen af en toe herin-nerd worden aan zijn eigen oorspronkelijk-heid, vindt filosoof Kevin D’heedene. Soms worden streetartkunstenaars zoals Vincent Glowinski/Bonom zo populair dat ze in ge-renommeerde galerieën terechtkomen. Pro-jectontwikkelaars doen al eens een beroep op hen om een buurt te verhippen, maar op
hun beurt worden hun creaties soms weer ‘beklad’ (zie de controverse rond de over-schildering van het - legale - portret van Luc Devos in Gent).
Reclamepaneel In een vaste rubriek in het tijdschrift komt wel ook telkens een Brusselse topgalerie aan bod. Volgens galeriehoudster Greta Meert is een galerie de plaats waar je je in een kun-stenaar kan verdiepen. Cultuurminister Sven Gatz (Open VLD) omarmt het allemaal. De artistieke undergroundscene van Brus-sel vergelijkt hij met immigranten die nieuw bloed pompen in een oude en vermoeide stad. Hij laat zich graag ontroeren door een soort oercreativiteit tijdens toevallige ont-dekkingen in de buurt van kunstscholen of achter ramen van privéwoningen. Ze doen hem denken aan de Salons des Réfusés in de jaren 1860 in Parijs. Het door kunste-naars beheerde Rectangle geeft artiesten een forum op een reclamepaneel op een dak in Sint-Gillis. Een mooie metafoor voor de schreeuw om aandacht.
An Devroe
www.goudblommekeinpapier.be
ADVERTENTIE
KLASSIEKE MUZIEK > SCHOLIERE KUNSTHUMANIORA WINT BELFIUS CLASSICS
JONGSTE WINNARES OOIT SCOORT 99 OP 100
BRUSSEL – Met een historische score domineerde de 17-jarige Mona Verhas de Belfius Classics. In het vijftigjarig bestaan van de
prestigieuze wedstrijd voor jonge muzi-kanten scoorde nog nooit iemand zo hoog. De violiste kreeg een indrukwekkende score van 99 op 100.
De muzikanten kregen in de voorrondes punten van professionele jury’s. De 31 lau-reaten die in die voorrondes het hoogst scoorden, mochten zaterdag in de Munt-schouwburg het beste van zichzelf geven. De drie laureaten met de hoogste score mochten dit doen met het orkest Prima la
Musica onder leiding van Dirk Vermeulen. Mona Verhas begon op vierjarige leeftijd met viool en kwam later terecht op de Mu-ziekacademie van Anderlecht. Daar krijgt ze les van de gevierde violist Erik Sluys. Sinds vorig jaar gaat ze naar school in het Kunst-humaniora Brussel in Laken. Nog drie leerlingen van de academie van An-derlecht waren dit jaar laureaat: Margot Jou-bart die de cello speelt en Merlijn De Coorde en Lucy Vergaerde, beiden violisten. Aan de wedstrijd mogen alle studenten uit het deel-tijds kunstonderwijs meedoen. In zijn vijf-tigjarige bestaan lauwerde de wedstrijd al verschillende gevierde muzikanten zoals de broers Kolacny (pianisten en dirigenten bij Scala) en Anneleen Lenaerts (eerste harpist bij de Wiener Philharmoniker).
Marie Rutsaert
Het Willemsfonds stelt voor:
Karel Buls, burgemeester opde raaklijn van twee culturen
Een nieuw boek van Yvo J.D. Peeters
De boekvoorstelling vindt plaats in het AMVB,Arduinkaai 28, Brussel op dinsdag 17 maart 2015
om 12.30 uur. Iedereen is welkom!
Het boek is te koop aan 5 euro via [email protected] of tel. 0495/21.05.01
ADVERTENTIE
Matchstick-mensjes in ManchesterBRUSSEL – Als je het over Manchester en de kunsten hebt, dan heb je het over de Manchester muziekscène, die sinds de jaren 1960 tientallen ook buiten Engeland geap-precieerde groepen heeft voortgebracht, zo-als The Bee Gees, The Smiths, Joy Division, Happy Mondays, Oasis, Lamb, The Chemical Brothers en blijkbaar ook Take That. Maar de zware industrie waarop de Noord-Engelse steden draaiden, was ook veel directer het artistieke onderwerp in het werk van schil-der L.S. Lowry.
In de muziek die sommige van de genoemde groepen maakten, vallen wel wat lijnen te ont-waren: de assemblagelijnen van de industrie die Manchester tot de hoofdstad van het noor-den van Engeland heeft gemaakt. Het is in-derdaad geen toeval dat de niet bepaald opge-wekte postpunk van de jaren 1980, en de niet bepaald door intellectuele concepten omlijste Madchester-scene in de jaren 1990, temidden van de working class tot bloei kwamen. En dat een platenlabel met de naam ‘Factory’ en een nachtclub met de naam ‘Hacienda’ daar grote bijdragen toe leverden. Maar we zouden het dus over Lowry hebben. Hij werd in 1887 geboren in het voorstadje Stretford, waar ook de wiegjes van Ian Curtis en Morrissey, en van het Old Trafford stadion van Manchester United staan. Hoewel niet
iedereen het daarmee eens is, zou je Lowry een outsider kunstenaar kunnen noemen. Hij was dan wel een moderne schilder die de tra-ditie van het landschapschilderen verderzette op het moment dat dat landschap bezet werd door staal en stenen, en hij heeft op die manier dan wel als een van de enigen die definiërende eigenheid van Noord-Engeland vastgelegd (en zo hoge prijzen gekregen voor zijn werk), zijn
schilderijen zijn toch uitgesproken naïef. De twintig jaar avondschool die hij volgde terwijl hij overdag een baantje had als klerk, heeft nooit tot enige virtuositeit of een significante ontwikkeling van zijn stijl geleid. Hij bleef zichzelf trouwens autodidact noemen, en leidde ook na zijn acceptatie en succes een vrij teruggetrokken leven in een bescheiden huisje waar niet al te veel mensen over de vloer kwa-
L.S. Lowry vat de eigenheid van Noord-Engeland in uitgesproken naïeve schilderijen.
© H
TTP
://BE
CC
AM
US
IC.B
LOG
SP
OT.B
E
BDW 1465 PAGINA 23 - DONDERDAG 12 MAART 2015
Artists in residence L.S. Lowry in Manchestermen. Hij tekende en schilderde obsessief op alles wat los en vast zat, en hoewel hij ook wel eens een rivier of strandscènes schilderde, bleef het stadsgezicht en het industriële land-schap hem onverminderd boeien.
VlaggenschipWat volgens mij bijdroeg tot Lowry’s succes is het feit dat hij de mens nooit uit het oog verloor. Die mens is op zijn schilderijen klein en anoniem afgebeeld, en loopt verloren in de massa die zich van en naar de grijze en bui-tenmaatse loodsen en fabrieken spoedt. Bij de Mancunians staat Lowry overigens bekend als de schilder van ‘matchstick men’. Maar de smalle figuurtjes met de stekkebeentjes zijn er dus altijd wel. En hoewel ze grote panorama’s bevolken, vallen ze toch op, omdat ze regel-matig een rood jasje of een blauwe rok aange-meten krijgen. En ze ontmoeten elkaar en ze hebben contact – weliswaar al eens bij een bu-renruzie, of een arrestatie, maar ook tijdens een kermis, of bij een voetbalwedstrijd. In die zin doen Lowry’s schilderijen onvermijdelijk denken aan het werk van Bruegel, waarop niet de industrie maar wel God en gebod het doen en laten van de mens stuurde, maar waaruit ook een groot humanisme sprak. Lowry stierf in 1976. Vorig jaar kreeg hij nog een retrospectieve in Tate Modern, maar zijn werk is ook permanent te zien in de Man-chester Art Gallery, de Whitworth Art Gallery én in het opvallende kunstencentrum ‘The Lowry’ dat naar hem is genoemd en dat in 2000 werd geopend als vlaggenschip van de reconversie van de Manchester-dokken. Zo won Lowry’s kunst het uiteindelijk zelfs van de industrie hij afbeeldde. Michaël Bellon
www.brusselnieuws.be/inresidence
VERKEN DE STADSchrijf u in voor één van de zes WOONTOURS in 2015.
Ontdek de 118 wijken via‘BRUSSEL OP KAART’.
WWW.WONENINBRUSSEL.BE
Waar wilt u wonen? In Brussel.Op zoek naar een plek in Brussel om te huren of te kopen?
Alleen, met z’n tweeën of met uw gezin en de hond? Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat uit 19 gemeenten en 118 wijken. Van rustige buitenwijken tot het levendige centrum. Ontdek uw stad.
BDW 1465 PAGINA 24 - DONDERDAG 12 MAART 2015
ANDERLECHT – Vrijdag gaat een nieuwe voorstelling van het Brussels Volkstejoêter in première. Een komedie uiteraard, waar-voor ditmaal uit het laat twintigste-eeuwse Engelse repertoire werd geput.
Abigail’s Party is een stuk van de Britse to-neelschrijver en cineast Mike Leigh uit 1977, dat onder meer door de tv-adaptatie uitgroei-de tot een absolute hit. Het Brusselse gezel-schap Tristero heeft het stuk al een tijdje op zijn repertoire staan en nu doet het Beeveetee er nog een schepje bovenop. Bij hen heet het stuk De Surboum van Cindy, of ‘het feestje van Cindy’. Het verhaal speelt zich af in de jaren 1970. De nogal dominante Wendy en haar man Laurent, een deftig koppel in een deftige
buurt, organiseren een cocktailparty voor hun nieuwe buren, en ook voor hun gescheiden buurvrouw, wier dochter Cindy bij haar thuis een feestje houdt voor haar vrienden. De ken-nismaking bij het eerste glas verloopt vlot, het vervolg heel wat minder. Claude Lammens stond in voor de ‘verbrusseling’ van dit stuk over schone schijn en persoonlijke naijver, Marc Bober is regisseur. Kathleen Seghers, Kevin Van Doorslaer, Anouk Van Doosselaer, Geert Dehaes en Ani Leroy staan op de plan-ken. MB
Abigail’s Party of ‘De Surboum van Cindy’, van 14 tot 29 maart in Zinnema Anderlecht, 02-502.76.93, www.bebrusseleir.be, www.zinnema.be
VOLKSTEJOÊTER BOUWT FEESTJE
‘WE-TRADERS’ TOONT BURGERINITIATIEVEN UIT ZES EUROPESE STEDEN WAARONDER BRUSSEL
‘IDEEËN VAN BURGERS VERBINDEN’
BRUSSEL – Tijdens een crisis moeten geen nieuwe helden of lonely cowboys opstaan, maar teamgenoten. Samen kansen zien in verloederde situaties en stadskankers cre-atief aanpakken, dat is wat burgers tot echte ‘We-Traders’ maakt. De reizende expo ‘We-Traders’ in Bozar zet burgercollectieven van Madrid tot Brussel in de kijker.
E en crisis doet wat met Europa. Burgercollec-tieven die streven naar alternatieve samenle-vingsmodellen worden mondiger en zien al-
maar vaker hun kans. Getuige een muurkrant die frisse ballonnetjes oplaat in Lissabon, so-ciale huisvesting in het voormalig Olympisch dorp in Turijn, een gemeenschapstuin op de terreinen van de vroegere luchthaven Tem-pelhof in Berlijn. Maar ook Brussel is almaar vaker een voedingsbodem voor bottom-up ideeën voor braakliggende terreinen, leeg-staande kantoren of troosteloze wijken. Zo is er CanalPark BXL, dat het vele beton in de stad wil opvrolijken met groene ruimte. Samen met vier andere Brusselse projecten is Ca-
Bij de expo in Bozar horen tal van workshops waar iedereen mag aan deelnemen. ‘Iedereen kan We-Trader worden’ is de bottomline.
© C
LTB
SINT-PIETERS-WOLUWE – Het Brusselse gezelschap Ensemble Leporello doet deze week nog eens zijn thuisbasis aan, in de loop van een tweejarige internationale tournee met hun ‘a capella opera’ Het laatste feest.
Het gaat om een ambitieuze maar goed ont-vangen voorstelling met een cast van 35 ac-teurs en zangers die zich een weg zingen door vijf beroemde stukken van de Russische au-teur Anton Tsjechov: Oom Wanja, De meeuw, Ivanov, Drie zusters en De kersentuin. In de voorstelling zit ook tekst, maar de meerstem-mige a capella koorzangen waarvoor Kurt Bikkembergs zich liet inspireren door Russi-sche volksmuziek en de choreografische en-
scenering en vindingrijke theatrale beeldtaal van Dirk Opstaele bepalen het geheel. Ge-trouwe Leporello-acteurs en leden van lokale koren leiden het publiek langs een vijftigtal dromerige, melancholische ‘tableaus chan-tants’ naar de kern van Tsjechovs universum, waarin de kleine mens zijn driften, blinde ambities, verliefdheden, dwaasheden en hel-dendaden achterna loopt. MB
Het laatste feest van Ensemble Leporello, op 16 maart om 20u15 in CC Sint-Pieters-Woluwe (Kunst en Cultuur), Charles Thie-lemanslaan 93. 02-773.05.92. Meer info op [email protected], www.leporello.be, www.woluwe.be/kunstencultuur
LEPORELLO BLOEMLEEST TSJECHOV
Land Trust Brussel (CLTB), dat sinds 2010 een alternatieve oplossing zoekt voor de huis-vestingscrisis. “Het CLT-model komt overge-waaid uit de Verenigde Staten. Het opzet is betaalbare woningen bouwen en verkopen, met achterliggend idee dat de aarde, de grond gemeenschappelijk goed blijft,” zegt Geert de Pauw van CLTB. Dankzij de steun van het Brussels Gewest heeft CLTB al vier belang-rijke projecten gerealiseerd. Maar die steun van de gevestigde orde krijgen, is vaak geen sinecure. “Veel projecten worden in het begin niet serieus genomen. Vaak zijn ze bij de start ook niet zo tastbaar, niet fysiek. Ze willen vaak eerder muren wegnemen in plaats van muren te bouwen. Het begint met een informeel idee, of start in de illegaliteit,” legt Hanne Van Reusel uit. Van Reusel maakt een doctoraat over bottom-up architectuur en won ook de open call die bij de reizende tentoonstelling hoort. Op de vraag ‘Wat doe je met 100 vierkante meter stadsruimte?’ ontwierp ze Bazaar Festival, een soort noma-dische structuur om het debat te vieren. “Ik wilde letterlijk en figuurlijk een framework maken, waar ideeën kunnen uitgewisseld worden. De structuur moest zo open mogelijk zijn.” Nog Brusselse deelnemers aan We-Traders zijn Commons Josaphat, dat Schaarbekena-ren inspraak wil geven bij de invulling van de Josaphat-site, en W-o-l-k-e, een kunste-naarscollectief in een bezette kantoortoren in de Vaartstraat. “W-o-l-k-e verenigt zo’n ze-ventig artiesten. We wonen allemaal in Brus-sel. Maar vroeger leefden we allemaal apart, werkte ieder van ons in zijn eigen atelier. We voelden aan dat het zo niet werkt,” legt kunstenaar Jan Verbruggen uit. “In het We-Tradersopzet appreciëren wij dus heel erg de ‘wij’”. Ook het Brussels Dichterscollectief, dat diverse poëzie van en over Brussel wil uitdra-gen, is opgenomen in ‘We-Traders’.
InteractiefDe tentoonstelling speelt tot slot met het in-teractieve. “We dachten aanvankelijk dat we statistieken moesten tonen op deze expo: hoeveel Europese jongeren lijden onder de cri-sis bijvoorbeeld. Maar toen bedachten we dat dat niet de juiste taal is. Mensen zijn de statis-tieken beu. Dus kozen we voor ‘soft statistics’: als bezoeker kan je bijvoorbeeld in je eigen woorden aangeven hoe ‘Zinneke’ je bent: 1-49 procent, 50-99 of 100 procentt? Of je kan na-denken over het volgende: geef je meer aan de stad dan dat de stad aan jou geeft?
Kim Verthé
De expo ‘We Traders. Ruil crisis voor stad’ loopt nog tot 12 april in Bozar. Gratis toegang.
nalPark opgenomen in de expo ‘We-Traders’.
Marktplaats van ideeënEerder kon het publiek met de reizende expo al kennismaken in Madrid, Lissabon, Toulouse en Berlijn. “Voor Bozar is het een precedent, een oefening,” zegt Charlotte Bonduel, een van de twee curatoren van We-Traders Brus-sel. “Daar waar collega-curatoren objecten en verleden verzamelen, brengen wij in deze expo acties en de toekomst samen.” Het idee voor het grensoverschrijdende project is gegroeid in de schoot van het Goethe Insti-tuut. “We beseften dat we een heel diepe cri-sis doormaken, met rampzalige gevolgen voor veel jongeren. Steden kreunen onder de pro-blemen,” zegt Susanne Höhn van het Goethe-Institut in Brussel. “Het belangrijkste is dat we met de We-Traders een agora creëren, waar we gaan discussiëren over steden, hun problemen en opportuniteiten. We willen opnieuw een emotioneel Europa.”De tentoonstelling wil ook de begrippen ‘han-del drijven’ en ‘uitwisseling’ herwaarderen. “Sinds de financiële crisis hebben ze een ne-gatieve bijklank gekregen,” zegt Angelika Fitz, samen met Rose Epple bedenkster van het hele concept. Fitz ontwaart een rode draad in veel geëngageerde stadsprojecten: het gaat niet en-kel om het protest an sich, maar ook om de uit-gestoken hand naar overheden. Een voorbeeld in eigen stad is Community
© K
AR
IN K
AP
OT
TE©
KA
RIN
KA
PO
TTE
© W
E TRA
DE
‘IK DROOM VAN EEN TAX SHELTER VOOR KUNST’
BRUSSEL – Amper een jaar geleden vestigde Eric Gillis zich in de Wolstraat, vlakbij het Egmontpaleis. Intussen krijgt hij in zijn gale-rij een internationaal cliënteel over de vloer, en mag hij zijn collectie op Tefaf tonen.
D at Eric Gillis meteen aan Tefaf, de meest prestigieuze kunst- en antiek-beurs ter wereld in het Nederlandse
Maastricht, mag deelnemen, komt natuurlijk niet uit de lucht gevallen. Jarenlang studeerde en werkte hij in het buitenland, tot hij in 2011 besloot om terug te keren naar Brussel. “Na mijn studie Kunstwetenschappen in Lausan-ne begon ik te werken in het Musée Jenisch in Vevey. Dat op zich niet zo bekende museum heeft een zeer goede collectie met onder meer heel veel werken op papier uit de vijftiende tot zeventiende eeuw en schilderijen uit de ne-gentiende eeuw. Zo specialiseerde ik me in die materies. Daarna werkte ik onder meer in het British Museum aan een tentoonstelling rond Rembrandt, vooraleer ik mijn job als conserva-tor inruilde voor een in de kunsthandel bij het toenmalige Artemis Fine Arts.”Problemen leidden ertoe dat Artemis opge-splitst moest worden, en zo kon Gillis in 2004 een van de partners van de nieuwe kunst-handel en specialist in tekeningen op papier GC Boerner worden. “De financiële crisis van 2008 zorgde ervoor dat de investeerders niet meer op lange termijn dachten, maar hun geld meteen verzilverd wilden zien. Toen we ook geen eigen stock meer mochten uitbouwen, maar enkel als een soort depot voor de werken van verzamelaars moesten functioneren, heb ik er de brui aan gegeven. Ik heb mijn deel ver-kocht, en ben terug naar België gekomen.”
Moederkloek TefafDe voorbije jaren specialiseerde Gillis zich in de Belgische symbolisten, en werkte hij vooral met zijn bestaand contactenbestand. “Een jaar geleden kon ik dit pand op de kop tikken. Het ligt vlakbij de Zavel, maar toch is het hier rustig omdat er minder passage is. Bovendien is de ga-lerij enkel op afspraak toegankelijk. Ik heb die
rust nodig, want de tijd dat je als galerist niet hard moet werken, is voorbij. Dat is meteen ook een van de voornaamste redenen waarom
ik niet in Londen of Parijs zit. Bovendien kan ik zo meer tijd vrijmaken voor mijn klanten. Als we samen gaan eten in restaurants die voor
BDW 1465 PAGINA 25 - DONDERDAG 12 MAART 2015
ons niet eens zo bijzonder zijn, vinden ze dat meestal echt super. Ze zijn ook altijd erg blij dat ze eindelijk naar Brussel kunnen komen.”Om zijn klantenbestand uit te breiden richt Gillis zijn pijlen nu ook op beurzen. “Aange-zien het heel moeilijk is om een vaste plaats te krijgen op Tefaf, heb ik mijn kandidatuur in-gediend voor showcase, een deel van de beurs waar vijf jonge galeristen eenmalig de kans krijgen om hun werk te tonen. Samen met vier anderen ben ik uit 120 kandidaten verkozen. Bovendien heb ik een soort peter gekregen om me met raad en daad bij te staan, en is de or-ganisatie achter Tefaf een soort moederkloek voor ons.”Op Tefaf zal Gillis zowel schilderijen, sculp-turen als tekeningen tonen, en dat zowel van Belgen als Léon Spilliaert en James Ensor als van internationale kunstenaars als Georges Seurat en Pierre Bonnard. Sculpturen zijn er van Oscar Jespers, en George Minne. “Min-ne heb ik pas zeer laat ontdekt, maar ik hou enorm van zijn werk. Ik hou van sterke beel-den, waarin je de woede van de kunstenaar als het ware nog voelt. Vaak zijn die beelden voor verzamelaars te krachtig, terwijl musea ze wel appreciëren. Bovendien snap ik de aankoop-politiek van musea dankzij mijn achtergrond goed. Zo heb ik in de loop der jaren het ver-trouwen van heel wat institutionele klanten gewonnen.”
LemonnierRecent verkocht Gillis het schilderij Camille Lemonnier in het atelier van de kunstenaar (ca. 1880) van Alfred Stevens aan de Koning Boudewijnstichting, die het op haar beurt in bruikleen geeft aan het Fin-de-Sièclemuse-um. “Jarenlang waren er alleen foto’s van het werk beschikbaar, tot ik het bij een belang-rijke Franse familie ontdekte. Oorspronkelijk stelde ik het werk voor aan het museum van Elsene, aangezien zowel Stevens als de gepor-tretteerde schrijver uit die gemeente afkom-stig zijn. Maar het museum had geen budget, en verwees me door. Na zes maanden heeft de Stichting dan besloten het werk aan te kopen.”“Hoewel die lange procedures het vaak moei-lijk maken om aan een museum te verkopen, ben ik blij dat het werk in Brussel blijft, want Lemonnier was de vader van de kunstkritiek. Bovendien heeft hij dat genre opnieuw geïn-troduceerd in Brussel, en vormde hij zo de brug tussen Brussel en Parijs. Dankzij hem zijn Belgische kunstenaars als Félicien Rops en Alfred Stevens naar Parijs getrokken, en kwamen er in de twintigste eeuw ook Parijse kunstenaars naar Brussel. Daarnaast is dit werk belangrijk omdat het van Stevens is, en een voor hem zo typisch atelier voorstelt.”Aan wie Gillis het liefst verkoopt, hangt voor-al af van het enthousiasme van de potentiële koper. “Enkel aan pure investeerders verkoop ik niet. Want ik hou echt van die werken, en wil dus dat de nieuwe eigenaars dat ook doen. Pas dan geeft mijn job me intellectueel vol-doening. Ik vind het dan ook jammer dat de relatie kunst-geld in Europa zo gevoelig ligt. In de Verenigde Staten zullen museumcon-servatoren bijvoorbeeld zelf adressen van pri-véverzamelaars geven aan kunsthandelaars, en iedereen verzamelt daar kunst. Omdat het een manier is om te tonen dat je erbij hoort, omdat de musea allerlei evenementen organi-seren waar je interessante contacten kan leg-gen en het fiscaal gunstig is. In België bestaat zo’n structuur niet, waardoor geld uitgegeven wordt aan auto’s en grote villa’s. Als we wil-len dat mensen hun geld investeren in kunst, moeten ze er op zijn minst een klein voordeel voor krijgen. Daarom droom ik van een tax shelter voor kunst, zoals we dat voor cinema hebben.”
Elien Haentjens
Tefaf, van 13 tot 22 maart, MECC Maastricht. www.eg-fineart.com
‘Camille Lemonnier in het atelier van de kunstenaar’ van Alfred Stevens: “Jarenlang waren er alleen foto’s van het werk beschikbaar, tot ik het bij een belangrijke Franse familie ontdekte. “
© K
ON
ING
BO
UD
EW
IJNS
TICH
TING
KUNST > BRUSSELSE GALERIST ERIC GILLIS NEEMT VOOR EERST DEEL AAN TEFAF
Links: ‘Sept femmes en noir’ van Léon Spilliaert.
“Als we willen dat mensen hun geld investeren in kunst, moeten ze er op zijn minst een klein voor-deel voor krijgen.”
© K
MS
K
Rechts: Eric Gillis.
Z oals hij een paar keer per jaar doet, vliegt majoor en ereprofessor dr. Roger Henri Charlier (1921) volgende week naar
Amerika. “Op verplicht bezoek bij mijn twee kinderen, echte Amerikanen, die mijn tijd bij hen in twee verdelen, net als mijn geld,” lacht hij. In zijn ruim hoekappartement van het art-deco Palais du Congo aan de Congolaan is zijn kater koning te rijk. Het dier wandelt tussen de tot tunnels geplooide voederdozen. “Beterkoop in Amerika, vanwaar ik ze altijd meebreng,” stelt Charlier kordaat. Om me te
laten schrikken duwt hij op een rode knop, die in verschillende stemhoogtes ‘No! No! Noooo!’ roept. “Gekregen van mijn dochter, je moet niet vragen waarom.” Charlier was het gros van zijn leven professor Oceanografie aan het Finch College in New York. Dat was toentertijd de duurste universiteit, waar de dochters van Nixon, Sanders, Roberto Rossel-lini en Ingrid Bergman studeerden. De kranige negentiger, die sinds zijn pensioen in 1989 in Elsene woont, werd in Antwerpen geboren. Hij begon Geografie te studeren
Roger Charlier werd in 1949 door Cary Grant als kapitein en ‘oorlogsbruid’ Rochard vertolkt in ‘I was a Male War Bride’. © MARC GYSENS
ELSENE – Roger Charlier kan er nog pittig om lachen. Als Belgische majoor in Duitsland trouwde hij in 1946 met een Amerikaanse luitenante en wou hij expatriëren naar Amerika. Daar moest hij eerst administratief hemel en aarde voor verzetten. Het bleek een uniek verhaal voor een filmscenario. Ietwat met de haren getrokken speelde Cary Grant de levenswandel van Charlier na, in de oorlogskomedie ‘I was a Male War Bride’.
NEPTUNUS ALS BRUID VOOR EEN FILM
ROGER CHARLIER, OCEANOGRAAF EN FILMINSPIRATOR
BDW 1465 PAGINA 26 - DONDERDAG 12 MAART 2015
aan de Koloniale Hogeschool (nu Universiteit Antwerpen, met het oog op een verhuis naar Congo, red.). Het liep fout toen de Duitsers Bel-gië binnenvielen. “Mijn ouders dachten: ‘België mag zijn kolonie Congo vergeten, dus die stu-die dient tot niets meer.’ Het kwam hen goed uit, want ze wilden niet dat ik naar Congo weg-liep. Dus vloog ik naar de ULB, voor Geografie. Ze hadden horen zeggen dat er na de oorlog veel vacatures in het onderwijs zouden komen. Het diploma Oceanograaf haalde ik in Parijs.”
StaatsgeheimVeel later, in 1958, deed ik research bij ocea-nograaf Jacques Bourcart op het schip Calypso van commandant Cousteau. Ik specialiseerde me in de Energy of the Oceans: de golven, de getijden en het zoutgehalte. Mijn bekendheid heb ik daar aan te danken. Mijn doctoraat Oce-anografie was in de mode voor de Amerikanen, en ze betaalden me het hoogste salaris van Finch College, opdat ik zou blijven (van 1958
tot 1983), for Publicity reasons of the College. Ik werd ook gastprofessor in Bordeaux (1972-1975). Ik ben hertrouwd in Amerika, want mijn eerste vrouw (waarover de film gaat, red.) stierf al na tien jaar huwelijk.” Of de oceaan de wereld kan redden, willen we weten, nu er enkel nog in Luik Oceano-grafie gedoceerd wordt. Charlier: “In mijn wetenschappelijke bijdrage in Tide and Tidal Energy (Getijden en Getijdenenergie, red.) vat ik samen hoe verschillende energieën werken: offshore windenergie, zeegolven-energie, ge-tijdenenergie,... De levenslengte van een ge-tijdenenergiecentrale is 75 jaar, terwijl een atoomcentrale op land maar 25 jaar meegaat. De rekening is dus vlug gemaakt, ook al kost de investering bij de opstart meer. De afbeta-ling duurt vijftien jaar, terwijl een landstation op vijf jaar afbetaald is. Er is dus nog een gro-te toekomst voor deze wetenschap weggelegd. De wereld heeft elektriciteit nodig! Buiten het getijdenstation in Orange Bay (Chili), een klein station op de Saint Lawrence River in Canada en eentje op de zee van Moermansk zijn er geen die goede resultaten geven. De Chinezen beweren dat ze 108 getijdenstations hebben, maar ik krijg ze niet te zien wegens staatsge-heim. En inderdaad, ik heb er twee kleine aan een riviermonding gevonden. Van een ander systeem, de Pelamis Wave Power, bestaat één golvenstation in Hammersfest (Noorwegen) en één offshore van Porto. Het gaat allemaal om heel goedkope energie. Enkel in Schotland maakt men er echt werk van.”
Communistisch wespennestMaar niets van dat professioneel leven in de film I was a Male War Bride, uitgekomen toen Charlier ook redacteur voor Volksgazet was (1949), en waarin het personage Henri Ro-
chard gebaseerd is op de jeugdige lotgevallen van Roger Henri Charlier. Acteur Cary Grant en Ann Sheridan (zie foto) speelden na wat Charlier en zijn Amerikaanse vrouw Mary He-len Glennon meemaakten. “Ik vertegenwoor-digde in die tijd België, als mede-aanklager bij het proces van de oorlogsmisdadigers van Nürnberg. Ik moest er onder meer Von Fal-kenhausen en Raeder (eigenlijk anti-nazi’s) ondervragen namens de Amerikanen. Ook moest ik de dossiers onderzoeken over de in-dustriële exploitatie van (dwang)arbeiders in
Duitsland. Om die taken te mogen uitvoeren werd ik als snotneus gebombardeerd tot ma-joor zonder dienstplicht.”“Hoe men bij mij kwam? Ze zochten iemand die Vlaams sprak en met la morgue (de ar-rogantie) van de Franstalige legeroversten overweg kon. Die persoon moest vooral de juiste politieke kleur hebben. Zonder me iets te zeggen was mijn Antwerpse vader, die goed vertrouwd was in liberale ministeriële kringen en de loge, gaan zeggen dat zijn zoon beschik-
“Veel Europese vrouwen waren in en na de oorlog met Amerikaanse militairen getrouwd, maar mijn geval - het omgekeerde - was ongezien en uniek”
BRUSSEL – Tijdens de verbouwingen bij de VUB gaat KultuurKaffee op de dool. Vier keer zullen ze op een Brusselse locatie met een gastcurator samen-werken. In oktober nodigt curator en schrijfster Saskia De Coster alle Brus-selse studenten uit om na te denken over stedelijkheid met het festival Stad van Verbeelding in Bozar. De studenten mogen hun ideeën in alle vormen in-sturen. Daarnaast zal er ook elke week een creatieve Brusselse organisatie in de kijker staan.
Hoe is KultuurKaffee bij u terecht-gekomen en bij de locatie Bozar?Saskia De Coster: “Ik heb een lange liefdesgeschiedenis met Brussel. Ik heb er zeven jaar gewoond. Maar ik denk vooral dat KultuurKaffee iemand zocht met verschillende interesses. Ik vind het leuk om buiten de kaders van de litera-tuur te kijken. En nu kan ik ook mensen uitnodigen die ik interessant vind. Van-daar de thematische insteek.”“Studenten van de VUB en de ULB zitten in de marge van de stad en met Bozar als locatie kan ik de studenten de stad in-trekken. We plaatsen er een pop-upcafé dat het centrum van het festival wordt. Bozar is een oude cultuurtempel, maar er gebeurt zoveel. Het heeft ook catacom-ben en ruimtes die gewoon niet gekend zijn. Zo zullen we de ingewanden van de stad verkennen.”“Naast Bozar werken ook de AB, Passa Porta en anderen mee. Het is trekken en sleuren om alle organisaties te laten samenwerken, maar iedereen ziet het zitten. Terecht, stedelijkheid is heel ac-tueel. Het is meer dan een thema, het is realiteit. En realiteit pak je best aan met verbeelding en nieuwe mensen.”
Hoe koos u de organisaties die u in de kijker plaatst?De Coster: “Het zijn organisaties die jong zijn, stedelijk zijn en leemtes vullen.
‘Alles mag, behalve tapdansen’
Saskia De Coster: “Iedereen begrijpt de taal van de wetenschap.”
3 VRAGEN AAN SASKIA DE COSTER
BDW 1465 PAGINA 27 - DONDERDAG 12 MAART 2015
GROOVALICIOUS VIERT TWEEDE VERJAARDAG. Maart belooft groots te worden, dat belooft Groovalicious met een party in La Tricoterie, Theodor Verhaegenstraat 158, 1060 Sint-Gillis. Groovalicious nodigt op 14 maart Rocky Marsiano uit, een expert in het mengen van hiphop en Portugees-Afrikaanse muziek. Marsiano is een Portugese Amsterdammer. De deuren gaan open om 22 uur en ze sluiten om vier. Hoe vroeger je komt, hoe minder je betaalt. Vijf euro voor middernacht, acht euro erna. n EEN MACONNE IN HET TIJDSGEWOEL. In de reeks Donderse Denkende Da-mes heeft Gerlinda Swillen het op donderdag 26 maart over Germaine Hannevart (1887-1977). Hannevart studeerde Biologie aan de ULB, werd lerares aan het stede-lijk lyceum Emile Jacqmain en was woordvoerster tegen de wet Rutten die gehuwde vrouwen thuis wou houden. Binnen de gemengde metselarij van Le Droit Humain
zette ze vrouwenrechten op de agenda. Ze was ook verantwoordelijk voor de opvang van kinderen die de Spaanse burgeroorlog ontvluchtten. Donderse Denkende Dames vindt plaats op donderdag 26 maart om 20 uur in Ten Noey, Gemeentestraat 25, 1210 Sint-Joost. Het is een initiatief van het Masereelfonds en Ten Noey. n VEERTIEN FOTOGRAFEN MET DE KRACHT VAN EIGENHEID. Veertien afgestudeerde cursisten van het CVO Coovi stellen ten-toon in het gemeenschapscentrum WABO aan de Delleurlaan 39-43 in 1170 Watermaal-Bosvoorde. Thema van de foto’s is De kracht van eigenheid. Op zaterdag 14 en zondag 15 maart is er een happening van 11 tot 18 uur. Een selectie blijft te bezichtigen tot 31 maart. Meer info op www.wabo.be. Samengesteld door Danny Vileyn
CULT
UU
R K
ORT
baar was. Zo werd ik als eenentwintigjarige eremajoor-voor-het-leven benoemd door de Prins Regent. Ik moest geen legerdienst doen. Ik vreesde dat ik de toiletten zou moeten poet-sen, zo afgunstig waren alle legeroversten.”“Eerst vloog ik als verzetsstrijder (Charlier had als student al gevangenisstraf in Sint-Gillis en Breendonk uitgezeten, red.) naar het ‘com-munistische wespennest’ Limburg, waar ik de leiding van de troepen moest nemen. Met mijn culot klaarde ik alles. Nadien werd ik aange-steld in de inlichtingendienst. En toen het Bel-gisch leger bijna gedemobiliseerd was, vond men voor mij een job bij de Verenigde Naties, bij de UNRRA (nu UNWRA) in Brussel, van-waar ik een jaar lang een vluchtelingenkamp in Ansbach (Nürnberg) moest beheren.”“Op een dag hadden kinderen al spelend de
handrem van mijn wagen losgemaakt, ik lag eronder. In het Amerikaans militair hospitaal in Nürnberg leerde ik – uit verveling – mijn vrouw kennen, een luitenante van de Medical Service uit Massachusetts. Daar begint het filmverhaal.”
Paardenstaart“Als Belgische majoor geraakte ik Amerika niet in. Mijn vrouw zei me: ‘If you think figh-ting a war is complicated, wait till you taste the American army’. En onze onvoorstelbare lijdensweg door administratieve rompslomp en slechte wil van de Amerikanen om me als ‘expat’ met een vrouw binnen te laten, begon. Er waren veel Europese vrouwen die met Ame-rikaanse militairen waren getrouwd in en na de oorlog, maar mijn geval, het omgekeerde, was ongezien en uniek. De Amerikaanse con-sul in Frankfurt heeft me gelukkig de wet leren lezen: (war) spouse betekent zowel ‘bruid’ als ‘bruidegom’ in het Engels. Zo is mijn situatie erkend geraakt.”“Mijn volharding werd uiteindelijk beloond met She can have him. Het verhaal kwam ach-teraf in de pers, er verscheen een boek over. Het inspireerde cineast Howard Hawks tot een romantische komedie. De feiten werden wel bij de haren getrokken in de film, maar soit. Hawks maakte er een klucht van, terwijl het destijds een lijdensweg was. Hij haalt er passages bij als de verfplekkenscène, een ou-bollige Chaplingrap. Of de scène op de rivier Main (bij Frankfurt) waarop Rochard van een barrage dreigt te varen, terwijl die rivier dat niet heeft. En wat paarden in Bremerhaven bij de Amerikanen doen, dat zou ik wel eens gezien willen hebben. Alle paarden werden opgeëist in oorlogstijd. Ik vond het al vreemd dat men de staart van een paard afknipte in de film om er een damespruik van te maken voor Cary Grant. Zelf heb ik nooit vrouwen-
kleren of een pruik moeten aantrekken om in Amerika te geraken. Dat sleurde Grant zelf bij het verhaal, volgens Amerikaanse recensenten omdat Grant graag vrouwenkleren aantrok en zich tot beide geslachten aangetrokken voelde, al is dat nooit bewezen. Maar dat filmverhaal, en mijn hele avontuur als expat zijn natuurlijk wel uniek.” Jean-Marie Binst
I was a Male War Bride (1949) van Howard Hawks wordt vertoont op donderdag 19 maart om 19u30 in Cinematek, Baron Horta-laan 9, Brussel, met introductie door Roger Charlier, 02-551.19.19., www.cinematek.be
De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet
Cary Grant (links) en Ann Sheridan (midden) in de film ‘I Was a Male War Bride’ uit 1949.
Kleine initiatieven zoals naaiateliers, groen in de stad en de Velofixer zijn eigenlijk heel banale dingen, maar iedereen gebruikt ze of kan ze gebruiken. Die initiatieven brengen een touch van menselijkheid in een anders ano-nieme stad. Dat soort ideeën zijn ook welkom in de wedstrijd.”
Alle Brusselse studenten mogen meedoen aan de wedstrijd. Denkt u dat u ook de Franstalige studenten kan bereiken?De Coster: “Dat hoop ik. De wedstrijd is breed, niet alleen de creatievellingen kunnen hun ideeën insturen. We vragen ook weten-schappelijke inzendingen en ik denk dat dat de kloof kleiner maakt. Iedereen kan de taal van wetenschap begrijpen, Nederlandstalig of Franstalig. Met het programma zullen we ook Franstaligen lokken. We zijn nog op zoek naar een Franstalige klepper voor het festival.”“Ik ben erg benieuwd naar de inzendingen. Studenten kijken anders en creatief naar de dingen vanuit hun eigen ogen en noden.”“De meeste wedstrijden zijn rechtlijnig. Bij The Voice moet je zingen, bij So you think you can dance moet je dansen. Wij doen het an-ders. Alle mogelijke media en alle kunsten of wetenschappen kunnen deelnemen. Alles mag, behalve tapdansen, dat mag echt niet.”
Marie Rutsaert
© C
INE
MAT
EK
© JO
HA
N JA
CO
BS
SINT-JANS-MOLENBEEK – “Ik kom uit Brazilië, dus speel ik voetbal.” Zo eenvoudig verklaart Maiza Da Silva (15) haar liefde voor het spelletje. Behalve spelvreugde zorgt voetbal er ook voor dat ze zich hier beter in haar vel voelt. Bij FC Molenbeek Girls vond ze een tweede familie en die wil ze niet in de steek laten. Zelfs al trek-
ken nationale topploegen aan haar mouw.
“Ik heb het moeilijk gehad om me hier in te passen,” vertelt Da Silva. “Ik ben opgegroeid in Manaus, in het Braziliaanse Amazonegebied, en ben in 2011 met mijn moeder en broertje naar Anderlecht verhuisd. We spraken de taal niet en voelden ons echt vreemdelingen. Maar daar is beterschap in gekomen, mede dankzij FC Molenbeek Girls.”Dat voetbal ook in Brussel een voorname rol zou spelen in het leven van Da Silva, stond in de sterren geschreven. In haar thuisland werd ze op school al door mensen van de lo-kale voetbalacademie aangesproken over haar talent, maar mede door de te hoge kostprijs speelde ze enkel op straat voetbal, met de jon-gens. Ook hier begon ze op straat.“Ik speelde voornamelijk in het Crickxpark (in Kuregem, red.). Net als in Brazilië jongleerde ik veel met de bal – tot wel driehonderd keer – en tijdens de wedstrijdjes dribbelde ik heel wat jongens. Dat viel blijkbaar op, want terug werd me gevraagd waarom ik me niet bij een ploeg inschreef. Toen een medewerker van Buurtsport Brussel me aansprak en over FC Molenbeek Girls vertelde, heb ik het eens bij hen geprobeerd.”“Ik ben blij dat ik die stap heb gezet, want FC Molenbeek Girls is mijn tweede familie ge-worden. Op school heb ik niet zo veel vrien-den, bij de club des te meer. We zien elkaar ook buiten het voetbal en gaan bijvoorbeeld samen naar het park.”Dat Da Silva goed in de groep ligt, zal niemand verrassen. Ze is spontaan, altijd goedgeluimd en kan ook nog eens een aardig potje voetbal-len. Zoals onlangs tegen Grez-Doiceau (6-1 winst), waarin ze de bal mooi in de hoek legde na een slalom tussen verschillende tegenstan-ders. Haar Braziliaanse flair valt meteen op.“Er zijn zowel onderlegde meisjes als iets minder goede speelsters in onze groep, maar we trekken allemaal aan hetzelfde zeel. Of ik me nooit verveel? Helemaal niet! We zijn hier om te leren. Daarbij, onze ploeg en ons niveau groeit. Een ploegmaat van mij was naar An-derlecht getrokken, maar ze raakte er niet van de bank en is uiteindelijk teruggekomen. Het is nochtans een goede speelster. Hier heb ik mijn plaats en word ik gewaardeerd. Dat is be-langrijk.” Grote DuitsersDat de Molenbeek Girls het goed doen, bewijst de titel die de U16 vorig seizoen behaalden. Met een puntertje zorgde Da Silva voor het doelpunt van de titel. Logisch dus dat haar naam opduikt in het boekje van de trainers van de Red Flames. “Eind 2014 ben ik voor het eerst opgeroepen voor de U15 van de nationa-le ploeg. Dat is echt wel leuk omdat ik er met meisjes speel die een hoog niveau halen. Ik leer er andere trainingstechnieken aan en kan
Maiza Da Silva: “Sommige speelsters van Standard keken neer op mij. ‘FC Molenbeek Girls? Wie zijn dat?’ Dat was hun reactie. Maar ik heb hen op het veld getoond wat ik kan.”
© JENNIFER TAELMAN
‘IK HEB STANDARD AFGEWEZEN’VOETBAL > MAIZA DA SILVA IS VROUWELIJKE BELOFTE VAN HET JAAR IN MOLENBEEK
BDW 1465 PAGINA 28 - DONDERDAG 12 MAART 2015BDW
SPOR
T
in uitstekende omstandigheden werken. Soms moeten ze wat geduld met me hebben omdat ik die trainingen nog niet goed ken, maar dat is geen probleem.”“Ik ben al met de ploeg naar Duitsland getrok-ken, waar we wel met 13-0 hebben verloren. Die Duitse meisjes zijn sterk, en groot! We hebben ook al tegen jongensploegen gespeeld en binnenkort spelen we een match in Neder-land.”De Brusselse heeft haar plaats bij de Red Flames wel moeten afdwingen. En dat is als speelster van FC Molenbeek Girls, tussen meisjes van onder meer Standard en Ander-
lecht, niet zo gemakkelijk. “Sommige speel-sters van Standard keken aanvankelijk neer op mij. FC Molenbeek Girls? Wie zijn dat? Dat was hun reactie. Maar ik heb hen op het veld ge-toond wat ik kan, want ik was steeds titularis. Ik heb bewezen dat ik het niveau aankan en dat ze op mij kunnen rekenen.”Dat hebben de bestuurders van nationale top-ploegen ook gezien. Da Silva heeft al een paar voorstellen op zak, maar heeft er geen oren naar. Ze zit goed waar ze zit. “Tijdens de mat-chen van de nationale ploeg zijn er mensen van de verschillende Belgische ploegen aan-wezig en daar zullen ze me opgemerkt heb-
Ramzi Bouhlel viel eveneens in de bloemetjes tijdens de uitreiking van de sportverdienste van het jaar van de gemeente Molenbeek. Hij werd uitgeroepen tot beste trainer, maar is voor Maiza Da Silva meer dan dat. Hij begeleidt haar en rijdt met haar naar de trainingen van de nationale ploeg. “Maiza is een meisje boordevol talent,” aldus Bouhlel. “Maar voor haar zijn er in de Brusselse regio geen andere ploegen van een behoorlijk niveau. Anderlecht gaat achteruit, de referentie
is nu Standard. FC Molenbeek Girls heeft na twee jaar een honderdtal speelsters en we schrijven iedereen in. Wie uiteindelijk niet meer wil spelen, begeleiden we om bijvoorbeeld trainer of scheidsrechter te worden. Met onze eerste ploeg willen we van derde zeker naar eerste provinciale promoveren. We krijgen nu meer steun van de gemeente en beschikken over beter materiaal en meer mogelijkheden om velden te gebruiken. Met de nodige middelen kunnen we zeker hoger mikken.”
TS
ben. Ik heb onlangs een voorstel gekregen van Standard, maar ik heb geweigerd. Ik heb mijn ploeg, waarom zou ik veranderen? Die man zei dat ik een slechte keuze heb gemaakt door voor FC Molenbeek Girls te kiezen, maar vol-gens mij heb ik net goed gekozen.”“Hier zijn mijn vriendinnen, het is mijn twee-de familie. Ik ga hen niet achterlaten. Mijn plaats is bij de Molenbeek Girls. Daarbij, we zijn aan het groeien. Op internationale tor-nooien hebben we al mooie resultaten be-haald en ben ik al uitgeroepen tot een van de beste speelsters. Niet zo lang geleden hebben we tegen Standard gespeeld en 2-1 verloren, maar het was zeer nipt. Dat zegt volgens mij veel.” Werk in het huishoudenVerre verplaatsingen zijn ook onmogelijk voor Da Silva. Dat laat haar thuissituatie niet toe. Op jonge leeftijd is ze al volwassen en weet ze goed wat haar mogelijkheden zijn. “Nadat de schoolbel gaat, moet ik mijn klein broer-tje gaan halen en met hem naar huis gaan. Ik neem ook heel wat huishoudelijk werk op mij omdat mijn moeder veel moet werken. Voor ik op dinsdag kan gaan trainen, moet ik bij-voorbeeld wachten tot zij thuis is. Ik heb nogal drukke weken.”“Ik weet dat je altijd een back-up plan moet hebben. Het damesvoetbal is hier nogal klein, daarom moet ik zien dat ik de juiste keuzes maak. Ik ga bijvoorbeeld Nederlands leren, want dat is nodig om werk te vinden. Ik houd van voetbal, het is een passie. Maar ik moet slim zijn en goed kiezen.”� Tim�Schoonjans
GIRLS MET AMBITIE
BREKEN KETJES WERELDRECORD SIT-UPS?
TIENDE VERJAARDAG KET2SPORT
BRUSSEL – Ket2Sport viert op 16 en 17 maart zijn tiende verjaardag. De organisa-toren willen dat niet onopgemerkt voorbij laten gaan en plannen een heuse officieuze wereldrecordpoging. “We willen zoveel mogelijk leerlingen si-multaan sit-ups laten doen,” vertelt Elke De Maeght, coördinator van Ket2Sport. “Ik weet niet wat het exacte cijfer is, maar indien meer dan driehonderd leerlingen deelnemen, ver-breken we het record. Er worden zowat twee-duizend leerlingen verwacht (vijfhonderd per halve dag), de kans zit er dus zeker in.”“De recordpoging zal op dinsdag 17 maart plaatsvinden, in de groene zaal van de VUB-campus in Elsene. Om het allemaal nog wat op te vrolijken gaan we een jury samenstel-len die de leerlingen zal beoordelen, zal de Ket2Sport-mascotte er rondlopen, enzo-voort.”Dat Ket2Sport met deze feestelijke tiende editie kan uitpakken, komt door de negen succesvolle edities die eraan zijn vooraf-gegaan. Een van de hoofdredenen van dat succes is het sterke organisatieteam: een samenwerking van studenten uit de derde bachelor Lichamelijke Opvoeding en Be-wegingswetenschappen van de Vrije Uni-versiteit Brussel, Bloso, de sportdienst van de Vlaamse Gemeenschapscommis-
sie en de Stichting Vlaamse Schoolsport.“Dit is een zeer goede ervaring die ons ze-ker en vast zal helpen tijdens onze verdere loopbaan. We werken allemaal goed samen met het doel zoveel mogelijk ketjes te laten aansluiten bij een sportclub.” Water en ijsDe ketjes, leerlingen uit het vijfde en zesde leerjaar van de Nederlandstalige Brusselse scholen, zullen informatie over het sport-aanbod in hun stad krijgen en uit verschil-lende pakketten kunnen kiezen: Ket2Sport biedt de keuze uit een dertigtal sporten, met Ket2Adventure kunnen de leerlingen aan uitdagendere activiteiten als speleobox en klimmen deelnemen, tijdens Ket2Ice wordt er op het ijs gesport en met Ket2Swim wordt het zwembad van de VUB ingepalmd om al-lerlei activiteiten uit te voeren.“Als de kinderen een leuke voor- of namid-dag hebben gehad en de sportclubs toch wat nieuwe leden hebben aangetrokken, dan is onze missie geslaagd. Ket2Sport is een leuk concept en elk jaar proberen de organisato-ren het iets beter te maken. Hopelijk slagen we daar dit jaar opnieuw in.”�� Tim�Schoonjans
Meer info op www.ket2sport.be
De lente is in het land. Anderlecht
speelt uitzonderlijk als vanouds op zater-dagavond. Dat betekent een heuse vrije dag op zondag. Luxe.
Fietsen met ‘De Bleiters’. We starten in de schaduw van de Basiliek van Koekelberg. In Sint-Agatha Berchem en Groot-Bijgaarden pikken we de ontbrekende leden op. De Blei-ters wonen overal. Schaarbeek, Jette, Gans-horen, Sint-Agatha-Berchem, Oudergem, Ternat, Dilbeek en Groot-Bijgaarden. Er wordt gekozen voor een tocht langs de Den-der. Een mooie 70 kilometer lange rit die we willen afsluiten in ons stamcafé De Linde in Dilbeek. Helaas, het is gesloten. Een lichte domper. Gelukkig leidt de ultieme fietsende Brus-selaar en voorzitter van het clubje ons naar een nieuwe afspanning. Zonder voorzitter Dirk geen Bleiters. Hij gidst ons naar een ge-weldige kroeg in Sint-Agatha-Berchem, aan de kerk. Ik ontdek A l’Espérance. Een echt Brussels café. Figuren. Daar komt Gust binnen, trap-penmaker en voormalig afgevaardigde van VK Berchem waar twee van onze Bleiters nog voor gevoetbald hebben. Rechts van ons zit een oud koppeltje, in hun zondagse kleren, stilzwijgend naast elkaar. Het is zondagmiddag. L’apéro. Zij drinkt mond-jesmaat van een wit wijntje, hij bewondert een rosé. De cigarillo’s liggen uitgestrekt voor hem klaar, symmetrisch zij aan zij in een afgeleefd metalen doosje. De bood-
schappen staan op de stoelen voor hen. Naast het aandoenlijk koppeltje zit een ou-dere dame met paars haar. Een volmaakt ge-tapte drieëndertiger staat uitnodigend voor haar klaar. Haar glimlach is eeuwig. Aan de bar staat een man te wankelen op zijn benen. Hij is behoorlijk aangeschoten. De gezellige dronkaard draagt een T-shirt van RWDM. Hij roept plots. Iets onverstaanbaars, niets agressiefs. Een andere stamgast maant hem vriendelijk aan tot kalmte door hem vrien-delijk op de rug te kloppen. Even later is hij verdwenen. Aan de muren hangen voetbalfoto’s. Voor-namelijk van RWDM en Union Saint-Gilloi-se. Ingekaderde truien uit Sint-Gillis. Niets van Sporting Anderlecht. “Ben je niet op je ongemak?”, vraagt een col-lega. Waarom zou ik? Brusselse zwans lost veel op. We lachen en we drinken wat. De oud-voorzitter van de bierfederatie fietst bij ons. Met een andere Bleiter, het grootste la-weit, hebben ze jaren geleden een nog steeds springlevende bierclub opgericht. ‘Groot laweit’ roept steevast, bij elke bestel-ling, de brouwersdatum van zijn lievelings-bier. “2013,” roept hij. De reden ontgaat ons, maar we liggen dubbel. Dat fietsen en dat uurtje lachen en keuvelen per week mogen ze mij nooit afpakken. Vive L’Espérance! De patron is overigens supporter van RSC Anderlecht.
David Steegen is persverantwoordelijke van RSC Anderlecht
Vive L’Espérance
BDW 1465 PAGINA 29 - DONDERDAG 12 MAART 2015
ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: [email protected] (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).
ESTAFETTE > DAVID STEEGEN@BroothaertsD WHAAAAAAAAAATT!!!!!!!! Gold medal, European record! This is crazy! #KABOOM #4x400m #praha2015 @Euro_Indoors
De Brusselaars hebben afgelopen week uiteenlopende resultaten behaald op het Europees kampioenschap indoor atletiek in Praag. Anne Zagré ontgoochelde op de zestig meter horden en Damien Broothaerts kon in diezelfde discipline de finale niet halen, maar de broertjes Borlée maakten alles goed. Dylan Borlée behaalde een zilveren medaille op de 400 meter en samen met zijn broers Kevin en Jonathan en Julien Watrin behaalde hij een gouden medaille op de 4X400 meter, met een Europees record. Tot blijdschap van hun maatje Damien Broothaerts. TS
© K
ET2
SP
OR
T
Wie is de SPORTIEFSTE KLAS VAN BRUSSEL? De Stichting Vlaamse Schoolsport gaat sinds afgelopen maandag on tour in de hoofdstad. Leerlingen van het vijfde leerjaar uit het Brussels Nederlandstalig onder-wijs worden gedurende veertig mi-nuten getest op fitheid, behendigheid en samenwerking. De winnaars wor-
den uitgenodigd op het provinciaal domein in Huizingen voor een sportdag op dinsdag 9 of maandag 15 juni. n Liefhebbers van vechtsporten kunnen zaterdag hun kunnen tonen tijdens de negende INTERCLUB van de Brussels Brazilian JIUJITSU Academy, in sportzaal Victoria (Léon Autriquestraat 4 in Koekelberg). Zowel kinderen (vanaf 4 jaar), jongeren als volwassenen kunnen deelne-men. Vanaf 13 uur is het aan de ketten tussen 4 en 12 jaar, vanaf 15.00 uur aan iedereen ouder dan 12 jaar. Meer info op www.bb-jja.be. n In het Koekelbergse Elisabethpark
(vertrek aan de VGC-sporthal) organiseert de sportdienst van de VGC vanaf 16 maart op maandag, woensdag en vrijdag (van 10.30 tot 11.30 uur) wekelijks de lessenreeks 50+ LOOPT 30‘. Onder begeleiding van ervaren sportbegeleiders leren de deelnemers er in veertien weken tijd dertig minuten aan een stuk te lopen. De kostprijs is 14 euro. Deel-nemers wordt aangeraden om op vrijdag 13 maart de CONDITIETESTEN af te leggen om na te gaan hoe goed of slecht hun basiscondi-tie is. Meer info op www.sportinbrussel.be. n De conditie van onze nationale rugbyploeg is uitstekend, zo bewijzen hun resultaten. Om de ZWARTE DUIVELS live aan het werk te zien, moet u zaterdag (aftrap om 16.30 uur) naar de kleine Heizel trekken. Daar spe-len ze tegen Moldavië, een poulematch van de European Championship of Nations. Tic-ketprijzen gaan van 5 tot 19 euro, jongeren onder de 14 jaar mogen gratis binnen.
TS
SPOR
T K
ORT
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, [email protected], www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer ([email protected]), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE73 7340 3974 6060, BIC: KREDBEBB van Vlaams-Brusselse Media vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 62.609 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Anne Burger, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Lisa Decrick: 02-226.45.41, 0474-67.03.84, fax 02-226.45.69. MARKETING MANAGER Frederik Welslau. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne. COÖRDINATIE Kim Verthé. EIND REDACTIE Ken Lambeets ([email protected]). VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Steven Van Garsse, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (hoofdredacteur), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Goele de Cort, Sara De Sloover, Eric Vancoppenolle, Laurent Vermeersch. MEDEWERKERS Nicky Aerts, Michaël Bellon, Alex Deforce, An Devroe, Elien Haentjens, Eva Hilhorst, Ilah, Toon Lambrechts, Wauter Mannaert, Tom Peeters, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Bram Van de Velde, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Marc Gysens, Ivan Put, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Michel Tubbax. Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.
© G
OO
GL
E S
TRE
ET
VIE
W