N° 1361 VAN 17 TOT 24 JANUARI 2013 ¦ WEEK 3: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE

‘De Vlamingen kiezen’

Minister van Overheidsbedrijven Paul Magnette (PS), straks burge-meester van Charleroi, pleit voor de tweede keer in drie maanden voor een ‘Waals-Brusselse natie’. Uit Vlaanderen komt er weinig of geen reactie. Dat is verontrustend voor de Brusselse Vlamingen, die al de prijs voor de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde betalen.

“We zijn bezig met de uitvoering van de zesde staatshervorming, het is dus niet onlogisch dat er een po-litiek debat komt over de toekomst van de Fédération Wallonie-Bruxel-les,” zegt Julie de Groote (CDH), voorzitster van de Raad van de Franse Gemeenschapscommissie in Brussel (Cocof ). CDH is de Frans-talige partij die het meest gehecht

is aan de Franse Gemeenschap. De PS heeft voluit de kaart van de gewesten getrokken, Ecolo en MR hellen om pragmatische redenen ook over naar het gewest. De zesde staatshervorming versterkt Brussel alleszins al als gewest, terwijl het Vlaamse confederalisme uitgaat van de twee grote gemeenschappen, en het weinig over Brussel heeft.De Groote: “De Vlamingen moe-ten kiezen: ofwel drie volwaardige gewesten die onderling akkoorden sluiten, ofwel een versterking van de

BRUSSEL – Als de Franstaligen het ‘confederalisme’ van de N-VA be-antwoorden met een ‘Waals-Brusselse natie’, dan dreigen de Brusselse Vlamingen voor de tweede keer de klos te zijn.

Politiek > Drie gewesten of minderheidsrechten

EVER MEULEN IN DE PRIJZEN

24.036 namen in zwart marmer

Voor Brussels illustrator

Belpop Bonanza: op avontuur met jan delvauxen ook: lionel Beuvens, Écritures en Private investigations.

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

17 0113

ring hebben die keuze gesteund en daarmee hun gehechtheid aan het Gewest bevestigd.”Maar het debat is niet afgelopen, zegt De Groote. “Sommigen wor-stelen met de vraag of de staatsher-vorming per se nu uitgevoerd moet worden, of pas na een eventuele overwinning van de N-VA in 2014.”�

Christophe�Degreef�� en�Danny�Vileyn

Lees p. 4-5: ‘Een gouden kooi voor de Brusselse Vlamingen’

ADVERTENTIE

Fédération. Dan krijgen de Brusselse Vlamingen – misschien – minder-heidsrechten binnen die federatie.”Brusselse Vlamingen als Walter Vandenbossche (CD&V), eerste on-dervoorzitter van het Brussels par-lement, gruwen van dat scenario. Vandenbossche spreekt van ‘een gouden kooi’ voor de Vlamingen. “De Vlamingen in Brussel zijn een gegeven,” zegt De Groote. “Ze on-derschrijven de gewestelijke rea-liteit: ze hebben in de regering in-vesteringen in crèches en scholen gesteund. Tegen die steun was Vlaanderen naar het Grondwette-lijk Hof getrokken, en dat begrijpen we niet. Wij trekken de regiona-listische kaart omdat Brussel met de bevolkingsaanwas voor grote uitdagingen staat. De Brusselse re-gering heeft – bewust – de grenzen van haar bevoegdheden afgetast. En de Brusselse Vlamingen in de rege-

© 2013 E

VER

ME

UL

EN

, BR

US

SE

L EN

UITG

EVE

RIJ O

OG

& B

LIK

/DE B

EZIG

E BIJ, A

MS

TER

DA

M

Ever Meulen kwam het als een complete verrassing dat Design Vlaanderen hem de Henry van de Velde Award voor Loopbaan toekent. Voor de bekroning brengt hij het boek Automotiv uit, over zijn liefde voor auto’s. Interview op p. 14-15.

DEZE WEEK IN KUREGEMGEDENKTEKEN VOOR JOODSE SLACHTOFFERS GERENOVEERD

REPORTAGE OP P. 8

BDW 1361 PAGINA 2 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Vrijdag ging het 91ste Autosalon open voor het grote publiek. De beurs moet het dit jaar zonder schaarsgeklede babes stellen, maar geen paniek: organisator Febiac meldt dat alles ‘geweldig goed loopt’ en dat het ‘prettig druk’ is op de Heizel. Het Autosalon, nog tot en met nu zondag.

© BART DEWAELE

DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE

‘Politie is controle kwijt’Uitgelicht > Bende teistert Kuregemse Grondelswijk

T ussen  de  Grondelsstraat,  de Transvaalstraat  en  de  Ber-gensesteenweg ligt het actie-

terrein van de bende die sinds vorige maand de Grondelswijk teistert.Drie  kleine  paadjes  die  van  de  drie straten  vertrekken,  komen  in  het midden  van  het  blok  samen,  mooi verstopt  tussen  een  voetbalveld  en twee  scholen.  Voor  boefjes  is  het een ideale plek om zich voor de po-litie te verschansen: zij hebben zicht op  de  straat,  maar  worden  er  zelf niet  gezien.  En  een  vluchtweg  heb-ben ze maar voor het uitkiezen.Het  is een  fenomeen dat zich al  ja-ren  voordoet;  de  bewoners  van  de sociale appartementsblokken op het 

Albert  II-plein  kunnen  ervan  mee-spreken.  Maar  sinds  vorige  maand is de situatie geëscaleerd. Gemeen-teraadslid  Walter  Vandenbossche (CD&V,  oppositie)  trommelde  er vorige  week  de  pers  voor  op.  Niet bij  klaarlichte  dag,  maar  nog  voor het krieken van de dag, om halfacht  ’s morgens.Het  is  pikdonker  in  de  wijk,  en  al snel zien we hoe dat komt. De elek-triciteitskastjes  zijn  opengerukt, draden  doorknipt:  gericht  vanda-lisme om de straatverlichting uit te schakelen.Het  vandalisme  heeft  de  avond voordien plaatsgevonden, sms’t een buurtbewoner, en het is niet de eer-

ste keer dat dit gebeurt. De buurtbe-woner die de sms stuurt, wil niet in het openbaar reageren uit angst voor represailles.“Deze plek is sinds kort de speeltuin van een bende die ruiten van wagens inslaat,  mensen  overvalt  en  drugs dealt,”  schetst  Vandenbossche.  Hij toont ons de strategische plek waar de drie paadjes samenkomen. “Hier vinden  we  regelmatig  handtassen of  andere  gestolen  voorwerpen.  De bendeleden  zouden  om  negen  uur bij  de  Sint-Franciscuskerk  afspre-ken, om daarna toe te slaan.”“De politie heeft de situatie duidelijk niet meer onder controle. De bende-leden spelen kat en muis met de po-litie, die op haar beurt de strijd lijkt op  te  geven,”  concludeert  Vanden-bossche.  Hij  eist  dringende  maat-regelen om de bende aan te pakken.

HeterdaadIn  een  reactie  zegt  kersvers  bur-gemeester  Eric  Tomas  (PS)  op  de 

hoogte  te  zijn  van  het  probleem. “We  hebben  eind  december  met een  tiental  buurtbewoners  over  de onveiligheid  gesproken.  De  politie patrouilleert  elke  nacht,  maar  het is  natuurlijk  niet  simpel  om  in  het donker te opereren.”Elektriciteitsbeheerder  Sibelga  her-stelt  op  vraag  van  de  gemeente  re-gelmatig het defect, maar even vaak is dat een maat voor niets. De Sibel-ga-ploegen  worden  zelfs  getreiterd door de jongeren, die zeggen dat ze de boel binnen de kortste keren toch weer lamleggen.De  politie  voert  nu  een  onderzoek om  de  bendeleden  te  identificeren. De vraag is of het over  jongeren uit de buurt gaat, dan wel van buiten de wijk. “Het komt er vooral op aan de jongeren op heterdaad te betrappen, en dat is in de duisternis natuurlijk niet zo gemakkelijk,” zegt Tomas.

Déjà vuDe situatie doet denken aan die van 

ANDERLECHT – Het is weer hommeles in Kuregem. Een bende jongeren saboteert systematisch de elektriciteitskastjes in de wijk en schakelt zo de straatverlichting uit, om daarna in alle discretie toe te slaan: auto-inbraken en drugshandel zijn er al een maand lang schering en inslag.

WETSTRAAT WEER VAN TWEE NAAR DRIE RIJSTROKEN

BRUSSEL – In de Wetstraat, tussen de Kleine Ring en de Koningsstraat, komen er drie rijstroken in plaats van twee. Dat heeft het Brusselse schepencollege beslist. Maar het moet eerst enkele dagen 15 °C zijn voor de nieuwe weg-markeringen kunnen worden aangebracht.

Vroeger  waren  er  op  dit  stuk van de Wetstraat vier rijstroken, twee in elke richting. Fietspaden waren er nauwelijks.In  oktober  kreeg  de  gewestweg een  onderhoudsbeurt,  met  een verse laag asfalt en nieuwe weg-markeringen.  Vooraf  had  het Gewest,  dat  aan  een  fietsnet-werk  werkt,  toestemming  ge-vraagd  aan  de  Stad  Brussel  om fietspaden  te  mogen  aftekenen. De  Stad  ging  akkoord.  En  dus kwamen  er  twee  gemarkeerde fietspaden.Aan  de  kant  van  het  federaal parlement werd ook de parkeer-strook voor het parlement duide-lijk  afgelijnd.  Voordien  konden de  parlementsleden  hun  wagen daar ook achterlaten, maar om-dat de parkeerstrook niet afgete-kend was en nauwelijks gebruikt werd, bleef ze beschikbaar voor het verkeer.Voor  de  automobilisten  bleven er dus nog twee rijstroken over. Dit paste in het streven van het Gewest  naar  smallere,  tragere wegen  met  minder  autocapaci-teit. Maar de versmalling leidde tot  een  fikse  toename  van  de files,  vooral  tussen  de  Kleine Ring en het parlement. Automo-bielorganisatie  Touring  stond meteen op haar achterste poten: “25  minuten  tijdverlies  voor  de autobestuurders  die  deze  route nemen.”De Stad Brussel heeft nu beslist het  aantal  rijstroken  weer  te verhogen.  “Er  komen  drie  rij-stroken,  twee  richting  Brussel en één de stad uit. De fietspaden blijven. De parkeerstrook wordt afgeschaft,”  legt  Els  Ampe (Open  VLD),  de  nieuwe  sche-pen van Mobiliteit en Openbare Werken, uit. “De ministers kun-nen  aan  hun  kabinetten  parke-ren,  de  parlementsleden  achter het parlement.”De  nieuwe  wegmarkeringen zullen wel nog enkele weken op zich  laten  wachten.  “Nu  is  het te koud,” zegt Ampe. “Het moet eerst  een  paar  dagen  vijftien graden zijn, anders hecht de verf niet.”

� Bettina�Hubo

OPMERKELIJK

© G

OE

LE D

E CO

RT

Burgemeester Eric Tomas (PS):

“De politie patrouilleert elke nacht, maar dat is natuurlijk niet simpel in het donker”

BDW 1361 PAGINA 3 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013 WEEKOVERZICHTDONDERDAG�10�JANUARI123�REEËN�DOODGEREDEN. Tussen 2008 en 2012 vonden 202 dieren de dood door het verkeer in het Zoniënwoud. Het gaat om 123 reeën, 55 vossen, elf steenmarters, zeven bruine eekhoorns, twee everzwijnen, twee bunzingen en één bever. De zwartste punten voor dieren in het woud zijn de Ring, de Terhulpsesteenweg, de Stoeterij-, de Sint-Hubertus- en de Lorrainedreef.

AANTAL�VERMOGENSBEGRENZERS�STIJGT. Volgens Le Soir is het aantal vermogensbegrenzers in drie jaar tijd met een derde geste-gen. Een vermogensbegrenzer is een toestel van Sibelga dat huishou-dens nog 10 ampère stroom levert na wanbetaling. Opmerkelijk is dat de stijging zich vooral voordoet bij gezinnen uit de middenklasse die geen beschermd statuut hebben. Volgens Sibelga kunnen gezinnen uit de lage middenklasse de dure stroom steeds moeilijker betalen.

ATHENEUM�WOLUWE�GEEFT�CHINEES. In samenwerking met de Chinese ambassade begint het Koninklijk Atheneum van Sint-Pieters-Woluwe volgend jaar met lessen Chinees. Volgens de directie is dat een goede manier om jonge mensen voor te bereiden op de toekomst. 

VRIJDAG�11�JANUARI‘VERBREDING�RING�IS�NEFAST.’ Voor Greenpeace en de Bond Beter Leefmilieu zal de uitbreiding van de Brusselse Ring een nefaste invloed hebben op de uitstoot van koolstofdioxide. De milieuorga-nisaties verwijten de Vlaamse regering te veel rekening te houden met de komst van rekeningrijden, dat voor personenvervoer nog lang niet ingevoerd wordt. Ook zou Vlaanderen het aanzuigeffect van een verbreding van de Ring onderschatten. De klimaatdoelstellingen die het Vlaams Gewest van Europa opgelegd krijgt, zouden er alleszins niet door gehaald worden.

GRONDELSWIJK�GEVISEERD. Al we-kenlang teisteren vandalen de buurt rond de Anderlechtse Grondelsstraat. Elektriciteitskas-ten worden systematisch geviseerd zodat de vandalen vrij spel krijgen in de wijk: inbraken, 

handtasdiefstallen en drughandel. De situatie doet denken aan de moeilijkheden in Kuregem drie jaar geleden.

ZATERDAG�12�JANUARIFyRA�BLIJFT�pROBLEEMGEVAL. De NMBS zegt dat de proble-men met de nieuwe hogesnelheidstrein tussen Nederland en België nog weken kunnen aanslepen. Dat komt omdat de maatschappij te weinig reservestellen heeft die defecte exemplaren kunnen vervan-gen. De vorige dag nog werden zeven van de twintig Fyra-treinen afge-schaft door technische problemen, meldt De Standaard. 

MAANDAG�14�JANUARI�VILLO�MINDER�VAAK�GESTOLEN. Hoewel het aantal fietsdief-stallen hoog ligt in Brussel, worden Villo-huurfietsen steeds minder gestolen. In 2011 werden meer dan vijfhonderd exemplaren ont-vreemd, vorig jaar ‘slechts’ 176. Daarvan werden er honderdvijftig te-ruggevonden. Volgens staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille (Groen) worden de huurfietsen minder vaak gestolen omdat ze stilaan beschouwd worden als publiek bezit, waardoor mensen er meer zorg voor dragen. De daling is opmerkelijk omdat het aantal Villo-fietsen fors is uitgebreid.

THIELEMANS�BLIJFT�VOORZITTER.�De Brusselse PS-burge-meester Freddy Thielemans blijft voorzitter van de gemeenteraad. Dankzij een ordonnantie die afgelopen zomer aangenomen werd in het Brussels parlement, is het mogelijk dat de voorzitter van de gemeenteraad niet tot het schepencollege behoort. Voor die optie koos de Stad Brussel dus niet. Nochtans was er vanuit de oppositie wel vraag naar: N-VA, Ecolo, FDF en CDH zijn er voorstander van. Het voornaamste argument is dat een burgemeester die de gemeenteraad voorzit, tegelijkertijd rechter en partij is. Thielemans keurde de ge-westelijk ordonnantie wel goed, maar dekt zich in door te stellen dat “het geen verplichting inhoudt” en dat “sinds 2001 niemand hoeft te klagen over het democratisch gehalte van de gemeenteraad.”

DINSDAG�15�JANUARISNEEUW! De stad wordt wakker onder een behoorlijk sneeuwtapijt. De MIVB rijdt min of meer op tijd en in de stad is er niet bijster veel verkeershinder. De files naar de stad zijn iets langer dan normaal. Ook het treinverkeer verloopt nagenoeg normaal. Wel ondervindt de vuilnisophaling hinder.

� Samengesteld�door�Christophe�Degreef

Sibelga komt het kastje repareren, jongeren slaan het weer kapot. Soms kondigen ze dat zelfs aan aan de Sibelga-interventiedienst.

drie  jaar  geleden,  toen  in  Kuregem het politiekantoor in brand werd ge-stoken, waarna de buurt uitgroeide tot een no-go zone waar jonge boef-jes het voor het zeggen hadden. De tijdelijke  verhuizing  van  de  hoge-school  Institut Supérieur Industriel de  Bruxelles  deed  toen  de  politiek wakkerschrikken:  er  werd  federale steun  ingeroepen,  nultolerantie werd  ingevoerd.  Sindsdien  leek  de politie weer greep op de wijk te heb-ben.Volgens  Vandenbossche  moet  ook nu  de  federale  overheid  ingrijpen. “De  lokale  politie  kan  dit  niet  al-

leen aan.” Burgemeester Tomas ziet echter weinig gelijkenissen met drie jaar  geleden.  “Toen  was  er  sprake van  een  continue  plaag  van  kleine overvallen op jongeren. Nu gaat het over  een  relatief  kleine  bende.  Ge-woon een kwestie van er op de juiste moment  te  staan  en  de  jongeren  te  vatten;  versterking  hoeven  we niet.”Tomas heeft er goede hoop op de si-tuatie snel onder controle te krijgen. Voor het eind van de maand moeten de problemen van de baan zijn.�� Bruno�Schols

Als hij bedoelt zes sterke gemeenten en een zwak Gewest, dan gaan we niet akkoord.”

SP.A-parlementslid Elke Roex vreest op Radio 1 dat een fusie van negentien tot zes Brusselse gemeenten niet veel zoden aan de dijk brengt. De fusie was een voorstel van burgemeester Freddy Thielemans (PS).

Het is evident dat een stad een andere biotoop is dan het platteland. De temperatuur is er hoger en de chemie van de lucht is anders. Het verschil is tot een eind boven de stad zichtbaar.”

Bino Maiheu van de onderzoeksinstelling Vito, in Knack.

Bijna drie vierkante kilometer, of 280 voetbalvelden, een oppervlakte  groter  dan  Sint-Gillis:  dat  is  de  ruimte  die door de auto wordt ingepikt, alleen nog maar om te par-keren langs de openbare weg.Dat moet minder, zo staat het in het nieuwe Gewestelijk 

280HETGETAL

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

“

“

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

Parkeerbeleidsplan  dat  vorige  week  in  het  parlement is voorgesteld. Minister van Vervoer Brigitte Grouwels (CD&V)  wil  de  leefbaarheid  van  de  stad  verhogen.  De meeste  burgemeesters  stemmen  in,  maar  een  aantal MR’ers  onder  hen,  zoals  Vincent  De  Wolf,  hebben  er geen goed oog in. Elke geschrapte parkeerplaats wordt gecompenseerd door een ondergrondse, belooft Grou-wels,  maar  De  Wolf  ziet  niet  hoe  die  er  snel  kunnen komen. Het plan gaat  volgende week  in openbaar on-derzoek.� SVG

BDW 1361 PAGINA 4 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Politiek > Een federatie, een gewest of liever een echte natie?

‘Een gouden kooi voor de Brusselse Vlamingen’

BRUSSEL – “Wallonië en Brussel moeten een natie vormen,” vertelde Paul Magnette bij zijn nakende vertrek naar Charleroi. In dit moeilijke land kan die uitspraak ver-schillend geïnterpreteerd worden. “De Franstaligen zijn er zelf nog niet uit.” Wat niet wil zeggen dat de Brusselse Vlamingen op beide oren kunnen slapen.

H oe  het  begon.  Ontslagne-mend  federaal  minister Paul Magnette (PS) liet in Le

Soir van 5 januari zijn licht schijnen over  de  toekomst  van  de  Fransta-ligen  in  België.  Magnette  gaat  ver, zeer ver. Oordeelt u zelf.Paul Magnette: “Vlaanderen heeft met behulp van de media een natie gecreëerd.  Vlaanderen  schat  zijn mensen  naar  waarde.  Wij  hebben veel  talent  –  architectuur,  design, mode,  gastronomie,  noem  maar op – dat we niet naar waarde schat-ten.  We  hebben  geen  Waals-Brus-selse natie gecreëerd. Hoog tijd dat we dat wel doen.”

Le Soir: Een Waalse natie is wel niet wat u van plan bent...Magnette:  “Omdat  we  Brussel  en Wallonië niet uit elkaar kunnen ha-len.”

Le Soir: Zonder ‘esprit wallon’ lijkt Wallonië herlanceren wel een hopeloze onderneming.Magnette: “We moeten ons talent naar waarde schatten. Cultureel en sociologisch  is  Wallonië-Brussel onze gemeenschap.”

Le Soir: En toch zal volgens sommigen Wallonië er niet bovenop komen zonder eigen cultuurbevoegdheden, zonder eigen RTBf, zonder eigen onderwijs.Magnette:  “De  RTBf  moet  zich 

meer  in  Wallonië  verankeren.  Wa-len  en  Brusselaars,  Franstaligen, vormen  een  gemeenschap.  We moeten in onszelf geloven, we moe-ten  onze  talenten  laten  schitteren. We  moeten  stoppen  met  onszelf  te kwellen,  we  moeten  ophouden  met het zelfbeklag.”“Het debat tussen voorstanders van het gewest en pleitbezorgers van de 

gemeenschap is achter de rug, dat is politieke loodgieterij. Iedereen is pro gewesten, en niemand twijfelt eraan dat  Brussel  en  Wallonië  solidair moeten zijn.”“Er  is een permanente kruisbestui-ving  tussen  Brussel  en  Wallonië. Mijn studenten aan de ULB kwamen van zowat overal, een groot deel van de Brusselse bevolking is van Waal-se origine. We moeten er ons reken-schap van geven wat we samen zijn, 

en dat  is –  ik herhaal – een Waals-Brusselse natie.”Hij  zal  het  misschien  zelf  niet  wil-len horen, maar Magnettes pleidooi voor  een  natie  neigt  naar  separa-tisme. Of toch niet? Misschien is het gewoon een pleidooi ingegeven door ontzag over de ogenschijnlijk hechte deelstaat Vlaanderen, die in de ogen van  Franstaligen  meer  natie  wordt, of dat al gewoon is. Dat moeten wij ook  worden,  lijkt  de  toekomstige burgemeester  van Charleroi  te  zeg-gen. Dat Brussel bij die ‘natie’ moet horen,  is  ingegeven  door  het  vaste geloof dat de stad Franstalig is.Een  afzonderlijk  gewest?  Of  een gewest tezamen met het Waals Ge-west?  Ook  de  Franstaligen  zijn  er blijkbaar  niet  echt  uit.  Une nation, ze willen wel. Maar hoe?

AmbiguHet pleidooi van Paul Magnette voor meer  patriottisme,  voor  solidari-teit  tussen  Brussel  en  Wallonië  en –  vooral  –  voor  het  creëren  van  een Waals-Brusselse natie laat de Brus-selse Vlamingen met een wrang ge-voel  achter.  Want  is  er  plaats  voor hun  taal  en  cultuur  dans cette na-tion? Emerita hoogleraar geschiede-nis en Brusselse Vlaming Els Witte stelt zich alvast vragen.Els Witte: “Magnette  blijft  vaag, zijn  discours  is  ambigu.  Hij  heeft het over een Waals-Brusselse natie, maar  spreekt  bijvoorbeeld  alleen over Waals patriottisme. En wat be-

doelt  hij  overigens  met  natie?  Vult hij het begrip cultureel in, dan is er niets nieuws onder de zon, dat doet de Franse Gemeenschap nu al. Gaat het verder dan een ‘communauté cul-turelle’,  is  het  met  andere  woorden een  politieke  optie,  dan  krijgen  we een heel ander verhaal.” “Magnette noemt zichzelf een regio-nalist. Wat betekent dat binnen zijn keuze  voor  een  Waals-Brusselse natie?  Tweeledigheid?  Anticipeert hij  op  die  manier  op  een  Vlaamse natie – en wat met de Brusselse Vla-mingen in het verhaal? Magnette is het ons verplicht om duidelijkheid te scheppen.”

Plan A, B en CDe  Vlaamsgezinde  Leuvense  hoog-leraar  politicologie  Bart  Maddens twijfelt ook over de nieuw te vormen Franstalige natie.Bart Maddens:  “Ik  heb  nog  altijd de indruk dat de Franstaligen er zelf niet  uit  zijn.  Er  zijn  twee  extreme standpunten:  voormalig  Waals  mi-nister-president  Jean-Claude  Van Cauwenberghe  bijvoorbeeld  pleit nog  altijd  voor  een  sterke  Waalse regio,  terwijl  FDF-voorzitter  Olivier Maingain  pleit  voor  een  territoriale entiteit Wallonië-Brussel met  rech-ten  voor  de  Vlaamse  minderheid. Met  de  zesde  staatshervorming  is de discussie wel acuut geworden, er moeten knopen worden doorgehakt. Een voorbeeld: gaat de kinderbijslag naar  het  Waals  Gewest  of  naar  de Franse Gemeenschap? Dat alles ver-traagt de staatshervorming.”Met zijn voorstellen voor een Frans-talige  natievorming  wekt  Magnette op z’n minst de indruk dat ‘Plan B’ Plan  A  geworden  is.  Plan  B  is:  wat 

doen de Franstaligen als de Vlaams-nationalisten  in  2014  de  onafhan-kelijkheid  van  Vlaanderen  uitroe-pen?Maddens:  “Het  Plan  A  van  de Franstaligen is nog altijd de uitvoe-ring van de zesde staatshervorming en  vervolgens  institutionele  stabi-liteit  tot  2019  behouden.  Maar  als de  N-VA  incontournable  wordt,  dan zullen de Franstaligen als eerste zet wel  een  Waals-Brusselse  federatie naar voren schuiven. De vraag is of dat met een aparte component Brus-sel  zal  zijn.  Franstaligen  promoten al lang Bruxelles als région à part en-tière, Brussel als volwaardig (en dus niet ‘Hoofdstedelijk’, red.) Gewest.”“En dan is er nog Plan C. Plan C  is het  separatisme.  Het  Franstalige antwoord daarop zal het rest-België zijn, waar het Vlaams Gewest is uit-gestapt.”

En wat wil de N-VA in dezen? Maddens:  “Een  confederalisme met twee waarbij Brussel weliswaar verregaande autonomie krijgt, maar niet zoveel als de twee andere deel-staten. En er komt co-beheer. Ham-vraag  is  of  de  N-VA  dat  standpunt zal  aanhouden  of  ze  drie  volwaar-dige gewesten zal accepteren. Want men kan ervoor of ertegen zijn, maar de zesde staatshervorming legt veel macht  bij  het  Brussels  Gewest,  dat een  soort  supergewest  wordt.  Net dat maakt het moeilijk om de twee-ledigheid  hard  te  maken.  De  partij weet zeker dat een deel van de Brus-selse  Vlamingen  het  idee  van  co-bestuur niet genegen is.”

Virtueel faillietWalter  Vandenbossche,  eerste  on-

Els Witte: “Als Magnette kiest voor de politieke optie, dán krijgen we een ander verhaal”

Yamila Idrissi en Joke Schauvliege.

SCHAUVLIEGE: ‘SCREEN FLANDERS IS ANTWOORD OP BRUXELLIMAGE’

BRUSSEL – Vlaams parlementslid Yamila Idrissi (SP.A) vreest dat Screen Flanders creatievelingen uit Brussel weg zal zuigen. Die vrees is ongegrond, antwoordt minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V).

voegdheid. Als de Vlaamse regering ook  Brusselse  bedrijven  zou  steu-nen, dan zou ze haar boekje te bui-ten gaan,” zegt Schauvliege.Allemaal  goed  en  wel,  maar  wordt het  Vlaams  creatief  talent  uit  de Brusselse  kanaalzone  dan  bij-voorbeeld  niet  benadeeld?  “Nee,” antwoordt  Schauvliege,  “zij  moe-ten  zich  gewoon  tot  Bruxellimage wenden,  de  Brusselse  tegenhanger van  Screen  Flanders.  Een  kwart van  de  producties  bij  Wallima-ge/Bruxellimage  heeft  nu  al  een Vlaams karakter.”

Bruxellimage en Wallimage hebben een  samenwerkingsakkoord  geslo-ten, wat maakt dat Brusselse bedrij-ven  in  Brussel  én  in  Wallonië  aan de bak komen. Volgens Schauvliege speelt dat  – weliswaar onbedoeld – in het nadeel van Vlaanderen. Pee-ters heeft een brief geschreven aan de Brusselse  regering met de vraag om  een  samenwerkingsakkoord  te sluiten. Als dat gebeurt – en Peeters heeft er het volste vertrouwen  in –, dan  wordt  de  vraag  van  Idrissi  een ‘vraag zonder voorwerp’. DV

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

Vlaams  minister-president  Kris Peeters  (CD&V)  trekt  samen  met Schauvliege vijf miljoen euro uit om de filmsector te ondersteunen. Pro-ductiehuizen  kunnen  tot  400.000 

terugbetaalbare  voorschotten  krij-gen. Voorwaarde is wel dat het geld in Vlaanderen uitgegeven wordt.“Dit is een economische steunmaat-regel, en economie is een gewestbe-

© A

RC

HIE

F B

DW

BDW 1361 PAGINA 5 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

ADVERTENTIE

dervoorzitter  van  het  Brussels  par-lement (CD&V), is een staatshervor-mer van het eerste uur. Hij was er al bij toen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest  in  de  late  jaren  1980  gete-kend werd.  Walter Vandenbossche:   “Een doorgedreven confederalisme – met een  federale  staat  die  herleid  is  tot Buitenlandse  Zaken,  Defensie,  de koning en nog een paar andere bor-relhapjes  –  betekent  het  einde  van de  Brusselse  Vlamingen.  Philippe Moureaux  heeft  het  al  in  2006  ge-zegd:  ‘Minder  België  is  minder Vlaams  Brussel.’  Elke  eenzijdig afgedwongen  federalisering  heeft de  positie  van  de  Vlamingen  in Brussel  verzwakt.  Herinner  u  de post-Lombardakkoorden:  toen  zijn de  Vlamingen  geneutraliseerd  uit angst  dat  het  Vlaams  Belang   (toen nog Vlaams Blok)   de  instellingen ging verlammen. Tweede voorbeeld: 

het  omzeilen  van  de  taalwetgeving door  waarnemende  ambtenaren. En  drie:  de  permanente  aanvallen op  de  Vlaamse  Gemeenschap  door de  Franse  Gemeenschap.  De  zesde staatshervorming is een ommekeer: constitutieve  autonomie   (dat het Brussels parlement de eigen regels kan veranderen, red.)  kan alleen met een  tweederde  meerderheid  en  een meerderheid in elke taalgroep.”Veel, zo niet alles, zal afhangen van de  verkiezingsuitslag  in  2014,  de ‘moeder van alle verkiezingen’ waar federaal, regionaal en Europees ge-kozen moet worden. Vandenbossche:   “De N-VA  is een machtige  falanx,  maar  een  condo-minium  (co-beheer van Brussel door Vlamingen en Walen, red.)   kan  de partij  vergeten.  De  Franstaligen zetten nu al hun stekels op. Ze zijn bang  voor  zuiver  confederalisme. Nu overleeft Brussel dankzij de soli-

dariteitsstromen  vanuit  de  federale regering en de gemeenschappen. In een  zuiver  confederaal  model  is  er een  resultaatsverbintenis:  u  krijgt geld  als  u  aan  bepaalde  voorwaar-den  voldoet.  Als  de  N-VA  rekening 

houdt met de Brusselse Vlamingen, dan zal de partij zware compromis-sen moeten sluiten met zichzelf.”De  vraag  blijft  of  er  toch  niet  meer aan  de  hand  is  dan  theoretische discussies  over  natievorming.  Van-denbossche:  “De  Franstaligen  zien 

de trein van 2014 op zich afkomen, de Franse Gemeenschapscommissie is virtueel failliet. Ik zie ook niet in hoe  Wallonië  Brussel  kan  helpen, Wallonië  heeft  met  het  verlenen van  verregaande  autonomie  aan  de 

Franse Gemeenschapscommissie de Franstalige Brusselaars  de facto   af-gestoten. Waarom zouden ze nu de banden  aanhalen?  Maar  het  is  na-tuurlijk wel de enige strohalm voor Franstalig Brussel.”Dat  betekent  nog  niet  dat  er   gesur-

placet   wordt.  Vandenbossche:  “Nu leven  we  in  een  solidariteitsfede-ralisme,  en  we  evolueren  naar  een samenwerkingsfederalisme,  niet op   gelegd  maar  onderhandeld,  en dat  is  goed  voor  de  Brusselse  Vla-mingen.  Want  zowel  in  een  zuiver confederaal model als in een  nation Bruxelles-Wallonie zijn de Brusselse Vlamingen de gegijzelde.”Herinneren  we  ons  ook  de  woor-den  van  Cocof-voorzitster  Julie de  Groote  (p. 1 van deze krant) :  de Brusselse  Vlamingen  hebben  zelf investeringen in crèches en scholen goedgekeurd,  en  dragen  zo  zelf  bij tot het Gewest. Brussel wordt misschien gadegesla-gen vanuit Charleroi en Antwerpen, maar dat staat een eigen debat niet in de weg.  Danny Vileyn,

Christophe Degreef en Steven Van Garsse

Paul Magnette zal niet meer federaal spreken. “Ik neem lijn 140 naar Charleroi, enkele reis,” stelde hij vorige week in De Tijd. Hij wordt burgemeester van Charleroi. Anderen blijven dan weer pendelen tussen de hoofdstad en de Waalse industriestad.

© BART DEWAELE

Bart Maddens: “Franstaligen willen de zesde staatshervorming uitvoeren, en dan stabiliteit tot 2019”

Het Brusselse Willemsfonds wil Nederlandstalige poëzie uit de hoofdstad in de kijker plaatsen.

Daarom publiceerden we in mei 2012 ‘Vers uit Brussel’, een bloemlezing van gedichten van 14 Brusselse amateurdichters. Op korte tijd gingen er al zo’n 400 exemplaren van de deur uit.

In 2013 werken we aan een 2de editie en daarom lanceren we langs deze weg graag een oproep aan Brusselse amateurdichters om mee te werken aan onze tweede dicht-bundel.

Wil u uw gedichten graag zien ver-schijnen in een fraai vormgegeven uitgave? Aarzel dan niet en bezorg

ze ons voor 15 maar 2013. Een redactiecomité zal instaan voor de selectie van de gedichten.

Voor meer informatie:kurtdeswert@hotmail.com of02 218 44 88

PUBLICEER UW POËZIE VIA HET WILLEMSFONDS

Voor de 2de editie van ‘Vers uit Brussel’ gaan we op zoek naar poëtisch talent uit

Brussel. U dicht toch ook?

02 218 44 88

BDW 1361 PAGINA 6 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

BRUSSEL – In Elsene, Sint- Pieters- en Sint-Lambrechts-Woluwe begint het ministerie van Buitenlandse Zaken met een proefproject voor de aflevering van biometrische paspoorten. Die paspoorten zijn niet waterdicht.

Een biometrisch paspoort is nog steeds het vertrouwde rode boekje dat u nodig hebt als u op reis ver-trekt, maar dan met een chipkaart met biometrische gegevens erin, zo-als vingerafdrukken en/of gelaats- of oogscan. Zulke gegevens zijn uniek voor ieder mens en dus uiterst nuttig ter identificatie. Maar hoewel u vast al een paspoort hebt met een chip, bent u nu nog niet verplicht om biometrische gegevens achter te la-ten op het gemeentehuis. Totnogtoe volstaan een foto en een elektroni-sche handtekening op die chip.Dat verandert stilaan vanaf dit jaar. In 2013 zet het ministerie van Bui-tenlandse Zaken een proefproject op in drie Brusselse gemeenten. In samenwerking met Binnenlandse Zaken levert de federale overheid de nodige apparatuur aan de gemeen-tebesturen, zodat u, wanneer u een nieuw paspoort nodig hebt, uw vin-gerafdrukken kunt achterlaten. Of moet achterlaten, want keuze hebt u niet, tenzij u geen vingers hebt of

Nu beschikken paspoorten al over een chip, maar alleen met een elektronische handtekening. Vanaf dit jaar komen daar ook uw vingerafdrukken bij.

© HELEEN RODIERS

Privacy > Brusselse gemeenten starten met uitreiking biometrische paspoorten

Uw vingerafdruk of uw leven

jonger bent dan twaalf. Belgen die in het buitenland wonen, vallen nu al onder het nieuwe sys teem.

protest tegen de gevoelige beslis-sing. In beide landen pikten burgers het niet dat de overheid zomaar strikt persoonlijke biologische ken-merken van haar onderdanen kan bijhouden. En met resultaat, want in beide landen mogen zulke gege-vens niet meer permanent worden opgeslagen. In België, de slechtste leerling van de Europese klas, is het debat voorlopig nog onbestaan-de.Waterdicht zijn de paspoorten niet. Een vingerafdruk is uniek, maar stel dat u geweigerd wordt bij een grenscontrole. U beschikt dan niet over andere vingers om te bewijzen dat u het werkelijk bent. Bovendien bestaat de vrees dat chipkaarten in paspoorten makkelijk te kraken zijn. En dan dreigen simpele con-troles zeker een nachtmerrie te wor-den. Want er is geen alternatief voor een paspoort dat waterdicht hoort te zijn.Een ander, eerder filosofisch argu-ment, is misschien nog het belang-rijkste: dat iedereen die onschuldig is, zijn vingerafdrukken nergens hoeft achter te laten, tot de schuld bewezen is. � Christophe�Degreef

LAKEN/JETTE – Het bouwproject Hippodrome op de vervallen site van wijnverdeler Fourcroy in de Steylsstraat blijft kritiek oogsten. Het openbaar onderzoek moet intussen door vormfouten over-gedaan worden.

De Fourcroy-site, op het grondge-bied van zowel Brussel-stad (Laken) als Jette, ligt al jaren te verkomme-ren. De omwonenden zijn op zich dan ook tevreden dat het Limburgse Solidum plannen heeft met het ter-rein: de projectontwikkelaar wil on-geveer 350 woningen plus een rust-huis en een crèche op de plek.Aanvankelijk had de projectont-wikkelaar 450 appartementen in gedachten. Toen hij daarvoor drie jaar geleden een stedenbouwkundig attest aanvroeg, kwam de buurt in het verweer. Te veel extra verkeer, te weinig groen, onvoldoende duur-zaam, was de kritiek. De projectont-wikkelaar kreeg desondanks het at-test, maar onder voorwaarden.Nu vraagt Solidum de defini-tieve bouwvergunning aan. De buurtcomités hebben evenwel nog

Een Limburgse projectontwikkelaar wil woningen en een rusthuis bouwen op de vervallen Fourcroy-site.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

Leefmilieu > Veel kritiek op bouwproject Hippodrome

‘Laat dit geen gated community worden’project, dat mikt op de hogere mid-denklasse en ook een privéweg om-vat, een gated community te worden. Voorts wil de projectontwikkelaar het geplande park en de crèche neer-zetten op het aanpalende terrein. Dat is nog altijd eigendom van de NMBS. Wat als het niet gekocht kan worden?” Groen-gemeenteraadslid Nathalie De Swaef, die maandag-avond in de gemeenteraad over de kwestie interpelleerde, voegde er nog aan toe dat het project achter-haald is op het vlak van energiege-bruik. Schepen van Stedenbouw Paul Le-roy (LBJ-CDH) antwoordde dat ook de gemeente Jette veel bezwaren heeft tegen het project. “Aan heel wat van de opgelegde voorwaarden is niet voldaan.”Intussen moet het openbaar on-derzoek, dat zowel in Brussel als in Jette liep, overgedaan worden om-dat Brussel de rode affiches te vroeg heeft weggehaald. Nu is het onder-zoek gepland van 24 januari tot en met 22 februari. De overlegcommis-sie vindt plaats op 5 maart.� Bettina�Hubo

Op 28 januari is het Wereld privacydag, met ook in Brussel talloze evenementen: meer op europeanprivacyday.org

Al in 2004 verordende Europa dat lidstaten biometrische gegevens moesten verbinden aan paspoorten.

De lidstaten kregen wel ruimte om er een ‘nationale draai’ aan te geven. Zo was er in Nederland en Duitsland

steeds kritiek en lieten zopas een petitie rondgaan. “De te verwachten

mobiliteitsproblemen in de omlig-gende straten zijn niet opgelost,”

zegt Stijn Callewaert van het comité Jules Lahaye. “Bovendien dreigt het

BDW 1361 PAGINA 7 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

P-PRAAT

CHIEN ÉCRASÉ

Madame Schep heeft het hoog in haar bol gekre-gen. Nu moet haar gemeente ook al een toeris-tische kaart uitgeven voor de geïnteresseerde burger die er in Sint-Jans-Molenbeek op uit wil trekken. Of er naar de coiffeur wil.

“Het moet gedaan zijn met dat intellectueel ter-rorisme, waarbij een zekere categorie personen de specialisten zijn inzake stedenbouw en mobiliteit,” zegt kersvers PS-burgemeester van Sint-Joost Emir Kir in Le Soir. Kir heeft het niet zo begre-pen op de geelgeschilderde autowrakken die op het voetgangersvriendelijke Madouplein de grens van zijn gemeente ontsieren. Goed gezegd, Emir. Ook wij zijn al die Dansaert- en andere Vlamin-gen beu die met fietsen de straten onveilig ma-ken en denken dat hun fietsketting door hun..., uhm, laat ook maar. De Emir van Sint-Joost kan het weten, want hij heeft er meer bevoegdheden dan toen hij staatssecretaris was, en hoe meer bevoegdheden iemand in Brussel heeft, hoe slimmer hij/zij is. Voilà, opgelost. Volgende.

Op de nieuwjaarsreceptie van het Brus-sels parlement had Martine Payfa weer haar doodskopvestje aan. Dat droeg ze ook al toen Olivier Deleuze in Bosvoorde zijn gemeenteraad installeerde. Een doodskopvestje? Ja, een gilet met een in fonkelsteentjes gevormd doodshoofd. Typisch Payfa. Nu ja, ook wij zijn behoorlijk bang voor het mens. Scheelt toch iets mee. Op de receptie meden we haar dan ook, waardoor we pardoes in de armen van Elsens burgemeester Willy Decourty werden gedreven, ook daar weer uit vluchtten, enkele N-VA’ers aan de kant zagen staan en besloten achter hun ruggengraat te schuilen.

Om u maar te zeggen dat we niet veel van de speech van parlementsvoorzitster Dupuis heb-ben gehoord. Nu, om eerlijk te zijn, zij ook niet.

ZELFROOSTER – We hebben weer nieuws van onze favoriete belevenisbibliotheek in het cen-trum van de stad, aan de Munt. Punt. De direc-tie van dat oord heeft namelijk besloten dat het interessant voor de wereld is om een pers bericht rond te sturen waarin aangekondigd wordt dat het personeel van het boekenhuisje – hou u vast – binnenkort gaat zelfroosteren. Jazeker, zelfroosteren. Dat wil zeggen dat het personeel zelf zijn werkrooster mag invullen. Zelfroosteren! Tadaaa! Nauwelijks bekomen van dit heuglijke nieuws lazen we verder. Naar ’t schijnt hebben ze voor heel die operatie een consultancybureau ingehuurd, u weet wel, zo’n bureau dat luistert naar wat u wilt en u dan zegt dat dat de beste keuze was die u kon maken. Nou, daar zouden wij bij de krant alvast geen bureau voor nodig hebben. Wij roosteren namelijk al zelf. Met wis-selend succes, dat wel.

ERVARINGSKRANT – Laten we de oefening ma-ken en een ervaringskrant worden. Daar is al een term voor: community-journalistiek. Althans, dat lazen we lang geleden in de een of andere beleidsbrief. Het zette ons aan het denken. Wat is community-journalistiek? Dat werkt zo een beetje als een consultancybureau: u beseft dat u een gemeenschap wilt zijn, en wij vertellen u dat u dat al bent, dat we allen gelukkig zijn, en dat u te allen tijde op ons kunt rekenen. Niet alleen voor nieuws, diepgang of amusement, maar ook om samen te zijn. U kunt op ons bouwen, ja, samen gaan wij op reis door het wonderlijke universum van Vlaams-Brussel. Wij zijn een ervaringskrant. Voelt u het al? O, zo mooi.

Minder kiezers, evenveel gekozenenBRUSSEL – Volgens oud-journalist en opiniemaker Guido Fonteyn zit het aantal Nederlandstalige gemeenteraadsleden in Brussel op een recordhoogte. Dat klopt. Of toch gedeeltelijk.

Het aantal Vlamingen in Brussel gaat ge-staag achteruit. Toch is het aantal Neder-landstalige gemeenteraadsleden sinds de verkiezingen van 1970 min of meer con-stant gebleven: het aantal schommelt tus-sen de elf en de twaalf procent, met een dip in 1982.Dat dit aandeel constant is gebleven on-danks een tanend electoraat, heeft te maken met partijpolitieke strategieën. Zo wist Groen zich in 2000 al goed te positio-neren op Ecolo-lijsten. Enkele jaren later werden dankzij het Lombardakkoord de gemeenten met een Vlaamse schepen fi-nancieel beloond. Een verkozen Vlaming is sindsdien goud waard. In een opiniestuk vorige week in De Stan-daard ziet Guido Fonteyn bij de gemeen-teraadsverkiezingen van 2012 een record sneuvelen: 86 Nederlandstalige raads-leden. De meesten daarvan zijn op eigen kracht verkozen, dankzij voorkeurstem-

Politiek > Aandeel Vlaamse raadsleden blijft constant

500 ton sluikstort per maandSINT-JANS-MOLENBEEK – Een interne nota van de gemeente van voor de verkie-zingen legt een van de belangrijkste pijnpunten van de gemeente bloot: bij een voortzetting van het beleid kan de gemeente onmogelijk netter worden.

Bij elke bewindswissel komen er lijken uit de kast vallen. Midden juli 2012 stelde een nieuwe dienstchef Netheid een interne nota op. Een nota die een problematische stand van zaken geeft. Samengevat: er wordt maandelijks maar liefst vijfhonderd ton illegaal afval opgehaald in de Molenbeek-se straten, er zijn te weinig straatvegers, de meerderheid van de schoonmaakwa-gens is defect of bijna defect, het personeel heeft te weinig, niet-aangepast of ver-ouderd materieel, het personeel is ook te weinig opgeleid en er worden nauwelijks boetes uitgeschreven. “Er wordt een sluik-stort opgeruimd en er ligt al een nieuw,” staat er. De nota kwam aan het licht door voorma-lig schepen van Mobiliteit Jef Van Damme (SP.A, nu oppositie). Die bracht ze niet naar buiten voor de verkiezingen, “om het pro-per te houden.” Op die manier rekent hij af met voormalig schepen van Netheid Jan Gypers (Open VLD), aan wie de nota gericht was. Voor Van Damme heeft het beleid van zijn voormalige collega gefaald.Gypers verklaarde voor de verkiezingen dat hij geen schepen meer wenste te worden onder Philippe Moureaux, en hij houdt vol dat er onder diens bewind ook geen net-heidsbeleid te voeren viel.“Dat komt ervan als er geen stok achter de deur is,” zegt de voormalige schepen van Netheid, nu bevoegd voor Mobiliteit onder

Netheid�> Interne nota Molenbeek: beleid is problematisch

De nota heeft het over een tekort aan straatvegers. Er zijn er 51, maar door ziekte, vakantie en afwezigheid zijn er in de vakantiemaanden vaak maar twintig aanwezig.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

de nieuwe burgemeester Françoise Schep-mans (MR). “Ik heb het probleem continu aangekaart, maar niets hielp. Je kunt men-sen niet beboeten als de politie niet meewil. En de politie is de bevoegdheid van de bur-gemeester, Moureaux dus toentertijd. Er veranderde niets in Molenbeek, want onder Moureaux bleef het wereldbeeld altijd het-zelfde: alles wat niet ‘sociaal’ was, mocht niet. Weet u, in de grote vakantie was tach-tig procent van het schoonmaakpersoneel voor meerdere weken met vakantie. Onder Moureaux mocht daar nooit iets aan ge-daan worden.”De nota lijkt Gypers alvast gedeeltelijk ge-

lijk te geven, want de nieuwe dienstchef heeft het over “een systeem dat al vele jaren ingevoerd is.” Maar Gypers was wel sche-pen onder Moureaux. “Molenbeek heeft altijd afstand genomen als het te moeilijk werd,” zegt Gypers. “Het beleid was te ver-snipperd om krachtdadig te zijn. Er is op zich wel genoeg personeel, maar niet om een echt beleid te voeren. Al die parkeer-wachters, stadswachters en politieagenten moeten het probleem samen aanpakken. Kijk naar Koekelberg, onze buurgemeente, binnen dezelfde zone, maar wel veel netter. Dat is een kwestie van instelling.”� Christophe�Degreef

men. Anderen komen erin door opvolging. Er zijn ook tal van Nederlandstalige sche-penen en OCMW-voorzitters. Een teken, vindt Fonteyn, dat het met de pacificatie in Brussel goed meevalt.Is 86 raadsleden een record? Ja en neen. Brussel evenaart er in elk geval het wonder-jaar 1976 mee. Ook toen legden 86 Neder-landstalige gemeenteraadsleden de eed af. Maar er waren toen in het totaal wel minder gemeenteraadsleden: 86 op 675 tegenover 86 op 685 vandaag. Het is daarom beter om naar het aandeel te kijken. In 1976 was 12,7 procent van de gemeenteraadsleden Nederlandstalig; afgelopen verkiezingen ging het om 12,6 procent. Daarmee is het record uit 1976 niet geëvenaard. Het kán overigens nog: in een aantal gemeenten zitten enkele Nederlandstalige opvolgers te wachten op hun (spoedige?) eedafleg ging. Maar net zo goed kunnen er een aantal Vlamingen ontslag nemen.

Dat 2012 een goed jaar was voor de Vla-mingen, staat wel buiten kijf. In de ‘moeilij-ke’ jaren 1982 en 1994 was geen elf procent Nederlandstalig, in 1988 en 2006 wat meer dan 11,5 procent, in 2000 ging het om 12,4 en in 1970 om 12,7 procent.Interessant is ook de tendens per gemeen-te. Zo haalde Elsene jarenlang geen enkel gemeenteraadslid en zijn er sinds 2006 maar liefst drie. Dat is een teken dat l’Oasis francophone meer en meer bij Nederlands-taligen in trek is. Omgekeerd zag Sint-Pieters-Woluwe, met in Stokkel toch een historische kern Nederlandstaligen, het aantal Vlamingen in de gemeenteraad daalt van vijf in 1988 naar eentje vandaag. Daar eist de toenemende internationalisering zijn tol. Ganshoren vertoont dan weer een piek in 1994. Toen legden maar liefst twaalf Vlaamse gemeenteraadsleden de eed af, op de 27: dat is 44 procent. Vandaag resten er nog amper vijf. SVG

De volledige tabel per gemeente vindt u op brusselnieuws.be. De cijfers van 1970-1994 komen uit de studie van Ann Mares, De Brusselse Vlamingen en hun politieke vertegenwoordiging (uitg. VUBpress 1998). Die gegevens werden aangevuld met eigen informatie

BDW 1361 PAGINA 8 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Deze week in Kuregem > Gedenkteken voor Joodse slachtoffers gerenoveerd

24.036 namen in zwart marmer

Isidore Zielonka: “Het gedenkteken moet de herinnering aan de Shoah levendig houden.” © SASKIA VANDERSTICHELE

K uregem, een wijk die bekend-staat om haar verpaupering, drugsproblemen en stedelijk 

verval. Een buurt met vooral bewo-ners afkomstig uit de Maghreb. Niet meteen  een  plek  waar  je  een  me-moriaal voor de slachtoffers van de Joodse genocide verwacht. Het mo-nument, dat er al staat sinds 1970, is aan het oog onttrokken door ha-gen. Bovendien zijn bezoeken op dit ogenblik  zo  goed  als  onmogelijk. Vanaf  april  komt  daar  verandering in.Het  Joods  Museum  van  Brussel  (in de  Miniemenstraat  nabij  de  Zavel), de Stichting voor het Jodendom van België,  de  Stichting  voor  het  Mo-nument  van  de  Joodse  Martelaren en  de  vereniging  Het  Ondergedo-ken Kind slaan de handen in elkaar voor  de  renovatie  van  het  gedenk-teken.  Het  monument  herdenkt de  Joden  die  tijdens  de  Tweede Wereldoorlog  naar  de  concentra-tiekampen  werden  gedeporteerd en  vermoord.  Ongeveer  45  procent van de naar schatting 70.000 Jood-

se  Belgen  verloor  daar  het  leven. Het  geld  voor  het  monument  werd destijds  bijeengebracht  door  inza-melacties onder de Joodse gemeen-schap  –  meer  dan  honderdzestig mensen  deden  hun  duit  in  het zakje – en ook door een toelage van de federale regering-Eyskens.Toch werd er gaandeweg nauwelijks meer  omgekeken  naar  het  monu-ment.  “Wie  aan  de  genocide  was ontsnapt,  hulde  zich  liever  in  stil-zwijgen,” legt Isidore Zielonka (70), de bezieler van de renovatie, uit. Als architect-partner  van  het  bureau Art & Build heeft hij  zijn  sporen  in de  Brusselse  architectuurwereld verdiend. Hij coördineert de renova-tie,  maar  ze  wordt  uitgevoerd  door het  bureau  Origin.  “Het  stilzwij-gen  waarover  ik  het  net  had,  heeft te  maken  met  de  moeilijkheid  om  over  die  trauma’s  te  praten,  maar ook  wel  met  een  schuldgevoel dat  vele  overlevenden  in  de  greep houdt: schuld omdat zij nog in leven  zijn,  terwijl  familieleden  en  vrien-den zijn omgekomen.”

“In  de  eerste  plaats  is  dit  gedenk-teken  een  waarschuwing  voor  de huidige  en  komende  generaties  dat dit nooit meer mag gebeuren. Maar voor  mij  heeft  dit  project  ook  iets therapeutisch.  Mijn  vier  grootou-ders  zijn  gestorven  in  het  Joodse getto van Warschau. Dat ik zelf het 

levenslicht  zag,  heb  ik  te  danken aan  het  feit  dat  mijn  vader  verliefd is geworden op een vrouw die naar België  is getrokken,” zegt Zielonka. Zijn stemt trilt. “Zelf ben ik in 1942 in  Brussel  geboren.  Mijn  moeder en  ik  werden  opgevangen  door  een Belgische familie. We gebruikten de schuilnaam  Vanoudenhagen.  Mijn vader  was  elders  ondergebracht  en 

leefde 23 maanden op een bed. Om te  vermijden  dat  ik  als  kind  mijn mond  voorbij  zou  praten,  noemde mijn  moeder  hem  poupée  en  niet papa.”

DavidsterArchitect  André  Godart  uit  Bergen bedacht  eind  jaren  1960,  als  lau-reaat  van  een  internationale  archi-tectuurwedstrijd,  een  sober  maar indrukwekkend monument met een hexagonale  structuur.  “Geen  per-fecte,  maar  een  gebroken  zeshoek, 

symbool voor de gebroken gemeen-schap,” schetst Zielonka.Dat  het  monument  in  Anderlecht kwam, heeft te maken met de toen-malige  concentratie  van  de  Joods-Brusselse  gemeenschap  in  Ander-lecht  en  de  ‘Textieldriehoek’  rond het  Zuidstation,  die  hoofdzakelijk in handen is van Joden, al is de ge-meenschap  tegenwoordig  vooral 

in  hoog-Vorst  geconcentreerd.De hele structuur heeft de vorm van een davidster, maar dat merken al-leen  de  buurtbewoners  die  vanuit vogelperspectief  naar  het  gedenk-teken  kunnen  kijken.  Het  monu-ment  heeft  drie  meter  hoge  muren met  daarop  zwartmarmeren  platen waarin  de  namen  van  alle  24.036 vermoorde  Joden  staan  gegrift.  In het  verste  punt  is  er  een  podium/altaar aanwezig. Aan de muur ach-ter het altaar hangt een menora, een zevenarmige kandelaar, opgebouwd uit kettingen. De armen staan sym-bool  voor  de  zeven  dagen  van  de week.Net  onder  het  altaar  ligt  de  crypte, een ondergrondse ruimte met licht-inval  via  laterale  vensters.  Daar wordt de as van de overleden slacht-offers in een urne bewaard.De  renovatie  betreft  het  reinigen van de marmeren platen met de na-men, de behandeling van het beton tegen  corrosie,  het  zandstralen  en herschilderen van de metalen struc-turen, en het altaar weer waterdicht maken.  “De  crypte  gaan  we  omto-veren  tot  een  didactische  ruimte voor  scholieren.  Er  komt  een  aan-raakscherm  waarbij  je  kunt  gras-duinen in de collectie van het Joods Museum.  Voorts  zullen  bezoekers er naar gemonteerde uittreksels uit documentaires  over  de  Shoah  kun-nen kijken.”De  renovatie  kost  300.000  euro. Omdat  het  om  een  beschermd  mo-nument  gaat,  betaalt  het  Brussels Gewest  tachtig  procent.  De  overige twintig  procent  komt  van  de  Stich-ting voor het Monument.Geld  voor  bewaking  is  er  niet. Daarom  is  er  geopteerd  voor  geau-tomatiseerde bewaking en toegang. Het  gedenkteken  zal  waarschijnlijk toegankelijk  zijn  op  dezelfde  uren als  het  Joods  Museum.  Men  zal op  voorhand  een  al  dan  niet  geleid bezoek  moeten  boeken  in  het  Mu-seum. De medewerkers van het mu-seum staan via camera’s  in contact met de bezoekers en openen dan de deuren vanuit het museum.Voor vandalisme is Zielonka niet zo bang.  “We  vinden  wel  spuiten  van druggebruikers,  en  in  het  verleden zaten er meer dan eens krakers in de crypte. We hebben trouwens negen-honderd  kilo  afval  weggehaald  uit de crypte. Maar voor de rest stel  ik wel  respect  vast  voor dit  gedenkte-ken.”

24 uur herdenkingZielonka droomt ervan om de hagen weg  te  nemen  om  het  gedenkteken te  ontsluiten.  Aangezien  er  net  een wijkcontract is voor de buurt, opent dat de deur voor bijkomende subsi-dies.Het  Gedenkteken  der  Joodse  Mar-telaars van België zal voor het eerst publiek  toegankelijk  zijn  op  7  en 8  april.  Dan  wordt  naar  jaarlijkse gewoonte  een  herdenking  voor  de slachtoffers  gehouden.  24  uur  lang lezen studenten dan alle namen van de  slachtoffers  af.  De  herdenking wordt live uitgezonden op Radio Ju-daïca en op de website van het mu-seum. Maar iedereen is welkom.

�Eric�Vancoppenolle�/�

brusselnieuws.be

“We hebben negenhonderd kilo afval weggehaald uit de crypte. Maar voor de rest stel ik wel respect vast voor dit gedenkteken”

BD

W R

EGIO

ANDERLECHT – Weinig mensen kennen het Gedenkteken der Joodse Martelaars van België in Kuregem. Het monument zal na restauratie vanaf april toegankelijk zijn voor het publiek. Voor Isidore Zielonka, bezieler van het project, werkt de restaura-tie ook therapeutisch.

BDW 1361 PAGINA 9 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Heembeekse senioren kunnen voort-aan terecht in het nieuwe lokaal dien-stencentrum Ado-Icarus, in het café van ontmoetingscentrum Familia in de Frans Vekemansstraat. Het moet een ontmoe-tingsplek worden voor alle Nederlandsta-lige senioren.

“We  willen  een  laagdrempelig  ontmoe-tingscentrum  zijn,”  zegt  verantwoordelijke Conny Roekens, “want dat heeft Heembeek echt  nodig.  Ik  wil  in  de  eerste  plaats  goed luisteren  naar  de  wensen  van  de  senioren, en daarnaast ook heel wat activiteiten orga-niseren,  zoals  hobby-  en  vormingsnamid-dagen:  computerlessen,  informatie  rond valpreventie,  diabetes  enzovoort.  Ook  wie vragen heeft over aanpassingen aan zijn wo-ning, dienstverlening aan huis en thuiszorg, kan  hier  terecht.  Maar  we  gaan  zeker  en vast ook uitstapjes organiseren. Onze loca-tie hier zal ook nog toegankelijker gemaakt worden voor mensen met een handicap. Zo komen er een extra ingang en een traplift.”Het lokaal dienstencentrum wordt van meet 

af aan ingebed in een multifunctioneel pro-ject dat over drie  jaar gerealiseerd zal wor-den  in  de  buurt  van  het  Peter  Benoitplein. Daar komt een dagverzorgingscentrum, een dienst  voor  zelfstandig  wonen  voor  men-sen met een fysieke beperking, bibliotheek, gemeenschapscentrum  én  het  lokaal  dien-stencentrum.  “We  zullen  na  verloop  van tijd  dus  verhuizen  naar  waar  alle  diensten gecentraliseerd zullen worden. Belangrijk is ook dat het project er zeker komt. De Heem-bekenaren kunnen erop vertrouwen dat al-les in orde komt.”De  nieuwe  campus  is  een  gezamenlijk project  van  de  Stad  Brussel,  de  Vlaamse Gemeenschapscommissie  en  de  vzw  Ado-Icarus.  Maar  de  komende  drie  jaar  kunt  u dus nog terecht in de Frans Vekemansstraat 131, voorlopig drie dagen per week: maan-dag, woensdag en vrijdag van 9 tot 17 uur.

� Matthias�Vanheerentals

conny.roekens@ado-icarus.be, 0470-90.04.04

Ontmoetingsplek met lage drempel

Neder-Over-Heembeek > Nieuw dienstencentrum

De socialistische oppositie is niet te spre-ken over de sluiting van het politiecom-missariaat Mercure in het noorden van de gemeente. Dat ging op 1 januari dicht.

SP.A-gemeenteraadslid  Hannes  De  Geest, die maandag over de sluiting interpelleerde, noemt  de  beslissing  van  het  politiecollege ondemocratisch. Hij maakte tot half decem-ber deel uit van de (vorige) politieraad. Daar werd volgens hem nooit over de kwestie ge-sproken. Voorts laakt hij het feit dat Jette nog maar één commissariaat overhoudt – dat op het Mercierplein –  terwijl er  in Molenbeek, dat deel uitmaakt van dezelfde politiezone, vier en volgend jaar vijf commissariaten zijn. 

“Waarom wordt de nabijheidspolitie in Jette afgebouwd?”Burgemeester Hervé Doyen  (LBJ-CDH) ant-woordde dat nabijheidspolitie niet betekent dat er in elke wijk een politiepost moet zijn. “Dat kost alleen maar veel aan gebouwen en mankracht. Daarom ging ook het bureau in de Woestelaan  twee  jaar geleden dicht. De agenten van die posten mogen niet naar bui-ten. Maar de burger heeft agenten op straat nodig, niet op een bureau.  In het  commis-sariaat  Mercure  kwamen  nog  geen  tien klachten per dag binnen. Door het te sluiten kunnen we nu elke dag een extra patrouille inzetten.”� Bettina�Hubo

Doyen: ‘Minder dan tien klachten per dag’

Jette > Socialisten hekelen sluiting politiecommissariaat

Garage with a viewDe aandacht van voorbijgangers vasthou-den, al is het maar voor een half minuutje, daar is het de stedenplanners-kunste-naars Wouter De Raeve en Laura Muyl-dermans om te doen. Hun project in de Graystraat, op initiatief van Vormingplus Citizenne, is er nu ook als gedachteboekje: Garageview.

Doorloopstraten,  zoals  De  Raeve  en  Muyl-dermans de Graystraat tussen het Flagey- en het  Jourdanplein  noemen,  zijn  er  wel  meer in de stad. De twee stonden echter eens stil bij  hoe  het  vroeger  was,  hoe  het  is  en  hoe het zou kunnen zijn, rekening houdend met wat potentieel aanwezig is. Al was dat op het eerste gezicht niet veel, toen ze met een stuk Graystraat geconfronteerd werden waar so-ciale woningen uitkijken, of liever botsen, op een muur van gesloten garagepoorten. Was dit niet een beetje als een publiek zonder po-dium?Van  een  aantal  minimale  ingrepen,  zoals het licht in de garage doen branden, muziek  laten  spelen,  garageramen  als  expositie-ruimte  benutten,  en  ten  slotte  garage-per-formances van Seyran Kirmizitoprak en Siet Rae,  werd  het  effect  op  de  voorbijgangers gemeten. Het boekje ontroert door zijn we-tenschappelijkheid:  of  (en  zo  ja,  hoe  lang) dit autobestuurders, fietsers en voetgangers ophield, wordt visueel mooi  in statistiekjes weergegeven.

Oogje op de straatHet boekje filosofeert ook over de stad, het kan mee op zak met de urban explorer. Ver-trekkend van de historische Maalbeekvallei (u moet maar eens op de brug in de Kroon-laan staan om diep beneden, bij de splitsing links, de Graystraat te zien liggen) waarvan het water tot op vandaag omhoogkruipt in de 

huizen, over het straatbeeld van vandaag, tot om wie het allemaal draait: de mens  in die straat.De  Raeve  en  Muyldermans  toetsten  hun observaties  aan  die  van  notoire  stadsden-kers als de Amerikaanse Jane Jacobs, die het heeft over het belang van ogen op straat, of van trottoirs die wérken. Vanaf een breedte van  negen  of  tien  meter  kunnen  trottoirs volgens  haar  “voldoen  aan  vrijwel  elke  eis ten  aanzien  van  incidenteel  spelen.”  Ook de  antropologe  Ruth  Soenen  wordt  aange-haald, die vindt dat we veel socialer zijn dan we denken, en dat we publieke ruimte nodig hebben voor al dan niet vluchtige contacten buiten onze besloten kringetjes.In eerdere projecten onderzochten De Raeve en  Muyldermans  al  hoe  mensen  hun  om-geving ervaren. Muyldermans bouwde voor Brals  mobiliteitsactie  8 m2 voor iedereen! een  parkeerplaats  om  tot  kippenhok.  De Raeve  observeerde  met  de  interventie  Link wat een brug tussen de Anspachlaan en het Fon tainaspark  teweegbracht,  en  ontwierp groentetuintjes  met  in  het  verlengde  een Bank for all. Lopende projecten van De Rae-ve  zijn  een  onderzoek  naar  de  invloed  van  allerlei  constructies  in  de  stad  op  de  route die we volgen, en FlatTrack, een platte, dus ‘sociale’ fietsroute die hij speciaal voor stu-denten uitstippelt.De ‘casestudy-Graystraat’ mag voor De Rae-ve en Muyldermans ook een vervolg krijgen. Het onachtzaam doorsjezen van alledag een halt toeroepen, al is het maar voor even. Een buurtbewoner heeft alvast, blijvend, zijn met planken  gebarricadeerde  gevel  vervangen door een raam. � An�Devroe

www.wouterderaeve.be, www.citizenne.be

Stedenplanners-kunstenaars Laura Muyldermans en Wouter De Raeve maakten een röntgenfoto van de typische ‘doorloopstraat’ die de Graystraat is.

© W

OU

TER

DE

RA

EVE

& L

AU

RA

MU

YLD

ER

MA

NS

Etterbeek�> Graystraat onder de loep

Het commissariaat Mercure ging op 1 januari definitief dicht.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

ADVERTENTIE

Het autosalonbegint bij de MIVB.

www.mivb.be

367x255_PQ_Salon2013_BDW_NL.indd 1 02/01/13 17:20

BDW 1361 PAGINA 11 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Jeugdhuis ’t Mutske in de Mutsaardwijk zal voortaan nog maar één feestje per maand organiseren. Dat is een gevolg van het overlastincident in september.

Begin september hield ’t Mutske zijn eerste fuif  van  het  nieuwe  schooljaar.  Rond  twee uur ’s nachts moest de politie het jeugdhuis ontruimen na herhaalde klachten van de bu-ren over nachtlawaai. Enkele buren trokken naderhand naar de Brusselse gemeenteraad en eisten dat het jeugdhuis aan de Schapen-weg zou worden gesloten.Zo ver is het niet gekomen. De verantwoor-delijken  van  het  jeugdhuis  werden  wel  op het stadhuis ontboden. Tijdens een gesprek met  de  stadssecretaris  en  de  politiecom-

missaris  werd  afgesproken  dat  ’t  Mutske een  tijdje  om  elf  uur  ’s  avonds  dichtgaat. “Dit  loopt  tot  eind  van  deze  maand.  Vanaf februari  is het sluitingsuur weer vrij,” zegt Baptist Bosmans van ’t Mutske.Voorts  werd  er  een  afspraak  gemaakt  over de  feestjes.  ’t  Mutske  heeft  elke  vrijdag  en zaterdag  baravond.  Die  worden  af  en  toe vervangen door grotere  feestjes. Tot nu toe waren er doorgaans twee fuiven per maand. Dit  wordt  er  nu  nog  eentje.  Het  jeugdhuis neemt zich ook voor om de data van de fui-ven vroeger mee te delen aan de buurtbewo-ners. Op dinsdag 22 januari om 20 uur is er in het jeugdhuis een buurtvergadering.� HUB

Nog één feestje per maandLaken > Jeugdhuis past programma aan na klachten van buren

BOCKSTAEL KRIJGT WIJKCONTRACT

LAKEN – De buurt rond het Bockstaelplein krijgt een duurzaam wijkcontract. Vol-gens  Ans  Persoons  (SP.A),  de  nieuwe  Brusselse  schepen  van  Wijkcontracten,  ver-dient de buurt een ‘totale make-over’. Enkele plannen: de verdere renovatie van het oude stationnetje van Laken, het omvormen van de verwaarloosde spoorwegbedding tot een fietsparcours, de – autoluwe – heraanleg van het Bockstaelplein en de oplei-ding van werklozen tot groendakspecialisten. Stad Brussel, Gewest en de Brussels-federale samenwerking Beliris trekken er samen 25 miljoen euro voor uit.� HUB

GEEN REfERENDuM OVER TRAM 9

JETTE – De motie waarbij PS-SP.A een referendum over het tracé van tram 9 vroeg, werd in de gemeenteraad verworpen. De meerderheid oordeelde dat de Jettenaren al meermaals de kans hebben gehad om zich over het project uit te spreken.� HUB

TELE

XREG

IO

Een  fontein  met  een  abstract  ge-beeldhouwde menhir in het midden. Welke diepere betekenis zou daarin schuilen?Op een bordje staat ‘Oog-in-oog’, dat  is vast de naam van het kunstwerk. Op een ander bordje staan twee na-men:  burgemeester  J.  Gooskens  en voorzitter M. El Khattabi. Dat moe-ten dan wel de mensen zijn die het kunstwerk betaald hebben. De  logo’s  bij  hun  namen  zijn  bijna helemaal  uitgewist,  het  is  dus  nog niet  zo  gemakkelijk  uit  te  maken van welke gemeente Gooskens bur-gemeester  is.  De  rotonde  ligt  in  de wijk  Frans  Hospitaal,  die  onder drie  gemeentes  valt.  Google  Maps leert  dat  dit  punt  nog  net  in  Sint-Agatha-Berchem ligt. Maar waarvan 

© T

IJS

VAN

DE

N B

OO

ME

N

jeugd.  Dat  paste  goed  bij  het  Frans Hospitaal  waarnaar  de  wijk  ver-noemd  is,  een  eerbiedwaardig  zie-kenhuis  met  een  kraamkliniek  en een  afdeling  kindergeneeskunde. Maar de tijden veranderden: het zie-kenhuis ging in 2008 failliet en werd overgenomen door een kliniek voor de  ‘revalidatie van oudere mensen’. Niet onlogisch voor een wijk die  in rap tempo veroudert, ze staat  in de top  tien  van  alle  vergrijzingslijstjes van de 145 wijken van het Brusselse gewest.Het voordeel van symbolen is dat je ze vrijelijk kunt interpreteren. Neem de titel: die kun je ook opvatten als oog in oog met de dood; de begraaf-plaats van Sint-Jans-Molenbeek  ligt per slot van rekening net zo dichtbij als  de  kliniek.  En  ook  de  sponsor buigt  soepel  mee  met  de  nieuwe realiteit: sinds kort is de BIWD niet meer  alleen  verantwoordelijk  voor de  waterleiding,  maar  ook  voor  de riolering van het gewest. Misschien staat het waterbekken dus niet sym-bool voor de bron, maar voor het af-voerputje.

� Tijs�van�den�Boomen

�

Vlaanderen heeft de reputatie dat de rotondes er vol staan met bespottelijke beelden. Maar hoe zit het in Brussel? Voor BDW onderneemt de Nederlandse rotondoloog Tijs van den Boomen de komende maanden een zoektocht naar de rotondes van de negentien Brusselse gemeenten. Welke spiegel houden ze ons voor?

El Khattabi voorzitter  is? Heel vaag schemeren  de  letters  BIWD  door, wat  blijkt  te  staan  voor  Brusselse Intercommunale  voor  Waterdistri-butie.  Het  waterleidingbedrijf  dus, 

opgericht  in  1989.  Ter  gelegenheid van  haar  tienjarige  bestaan  spon-sorde  de  BIWD  overal  in  de  stad fonteinen, en een daarvan kwam op deze rotonde terecht. 

ROND BRUSSEL (10): SINT-AGATHA-BERCHEM

Een  fontein  is  het  symbool  van kracht,  vernieuwing  en  eeuwige 

www.brusselnieuws.be/rondbrussel

ADVERTENTIE

Xp@Ad 125x178:Layout 1 1/10/13 2:52 PM Page 1

BDW 1361 PAGINA 12 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Maatschappij > Ook dit is armoede

Bij de dood van Jadwiga, een ‘willekeurig leven’

Vandaag is Jadwiga overleden. Zij was ruim tien jaar onze Poolse poetsvrouw en was al die jaren een grote hulp voor ons.Ze begon ‘illegaal’, zowel bij mij als bij mijn ouders. Ik herinner me hoe ze bang was om gezien te worden. In de bus, in huis. Ramen lappen deed ze niet, dat was te zichtbaar. Ze werkte in het Brusselse om haar twee zonen in Polen een betere op-voeding te geven. Met een of ander transitbusje stuurde ze om de zo-veel tijd geld in een envelop naar

ginder. Ze gaf de envelop af aan de chauffeur, en die nam het mee naar Polen. Geen bankverrichtingen voor Jadwiga.In Polen leefden haar werkloze man en de kinderen van haar geld. Vol-gens haar verhalen was hij een klap-loper, hij had liefjes, woonde in het huis dat met haar geld betaald werd. Ze ging alleen met Pasen, in de zo-mer en met Kerstmis naar huis, al-les bij elkaar zo’n acht weken per jaar.Alles wat mijn ouders en wijzelf te veel hadden – kleren, meubilair, kinderspullen –, boden we haar aan en nam ze gretig mee. Wat ze ermee deed, weten we niet. Regelmatig no-digden we haar uit voor een wande-ling, een uitstap of een etentje. Het was voor beide partijen gezellig.In de zomer van 2011 viel ze bij een andere poetsopdracht van de trap.

staan. Plots was bovendien de gsm ‘kapot’, ze zou een nieuwe krijgen van de man. Wij dachten dat hij haar van alles, van ons, wou afzon-deren.Omdat hij ons bleef bedreigen en Jadwiga zelf zo zwak was – ze zat op haar knieën om te stofzuigen –, beslisten we dat ze niet meer hoefde te komen tot ze beter was. We gaven haar wat geld en adviseerden haar om terug te gaan naar haar Poolse familie, om bij te komen.Zowel de man (nu weer poeslief ) als zijzelf belde daarna meermaals om te vragen of ze mocht terugke-ren. Ze had het geld nodig, ze miste ons. Maar toen we afspraken, was

ze nog even zwak als voordien.Uiteindelijk kregen we toch de zo-nen te pakken. We zeiden dat ze naar Brussel moesten komen, om-dat het slecht ging met hun moeder. Ze begrepen het, maar konden het niet regelen voor 8 januari 2013. We waren al blij dat haar kinderen ten minste op de hoogte waren. Na kerst belde Jadwiga mijn vader weer: of ze konden afspreken. Mijn 81-jarige vader trok (zonder iemand iets te zeggen) naar haar apparte-ment. Toen hij daar aankwam, zei ze dat hij weer mocht gaan, het was onduidelijk waarom. In de achter-grond riep de man: ‘Je vais lui atta-

quer!’ Mijn vader is weggegaan. Bang dat hem iets zou overkomen en dat zijn hulpbehoevende vrouw – mijn moeder – alleen zou achterblijven. En de zonen kwamen toch binnenkort uit Polen? Mijn vader deed voor alle zekerheid toch maar weer de voordeur op slot.Vanochtend belde de man. Hij had Jadwiga dood in haar bed had gevonden. Ze leed blijkbaar aan bloedarmoede, nam haar pillen niet. De po-litie zegt dat bloedarmoede het gevolg van een andere ziekte kan zijn. Er wordt een autopsie uitgevoerd, maar wellicht zullen wij het resultaat daarvan niet ho-ren. Tenslotte zijn we geen familie.We hebben de zonen geïn-formeerd, ze komen mor-gen of overmorgen. Zoals gepland, maar niet om haar te redden, maar om haar lichaam te repatrië-ren. Mijn vader is er kapot van. Hij had haar zo graag willen redden. Deze vrouw, die zo dap-per was om lang geleden met een busje uit Polen naar het onbekende Brussel af te reizen om haar zonen een toekomst te bieden, die mooi was, trots en kunstzinnig. Die har-telijk en lief was. Deze vrouw is vandaag al-leen gestorven. En natuurlijk vragen wij ons af of we er schuld aan hebben. En is dat niet een beetje zo?

Dorien�Brouwer,6�januari�2013

“Op den duur stofzuigde ze zittend op haar knieën. We gaven haar wat geld en adviseerden haar om terug te gaan naar Polen, om wat bij te komen”

BDWOPINIE

BRUSSEL – “Er is dezer dagen in Brussel veel te doen over armoede. Zondag overleed onze Poolse poetsvrouw. Zij was in feite ook een slachtoffer van armoede, maar dan misschien op Europese schaal.” Zo begon een brief van een lezeres. En ze vervolgt: “Ik schreef een tekst, omdat ik me zo machteloos voel, omdat het leven van deze vrouw zo zwaar was en zo plots stopt zonder ook maar iets achter te laten. Tenzij herinneringen en – veel – schuldgevoel.”

Wellicht omdat ze haar geld niet aan dokters wilde verspillen, bleef ze maar mank lopen en pijn lijden. Ze verzorgde zich door slabladeren op haar voet te leggen, dat had ze zo geleerd bij haar thuis (maar het was vooral goedkoop). Wij kochten zalf bij de apotheker, gaven haar geld en stuurden haar naar huis om te rus-ten.Het duurde lang voor ze weer in orde was, en eigenlijk werd het nooit meer als voorheen. Om-dat ze intussen legaal in het land was, domi-cilieerde ze zich in Brus-sel. Zo kon ze werken met dienstencheques en had ze een beter statuut, ook bij ziekte of ongeval.

Blauw Is het omdat haar ‘witte’ inkomsten toch lager wa-ren dan de ‘zwarte’? Of werd ze vanuit Polen onder druk gezet? Of is het omdat ze een (Belgische) man had ontmoet, die het misschien wel goed met haar meende, maar (volgens ons) labiel was? In ieder geval, het ging steeds slechter met haar.Ze werd rondgereden door de man, die hyperjaloers elke stap volgde die ze zette. Waar ze vroeger na het poetsen graag even bleef zitten voor een babbel, moest ze nu stipt weg van hem. Geen wandelin-gen meer, geen etentjes. Wel verzwakte ze en had ze blauwe plekken. We vreesden dat ze samen te veel dronken. En één keer gaf ze toe geslagen te wor-den door hem. Maar een week later was het een Marokkaan geweest.We probeerden haar bij hem los te weken, maar hij werd verbaal agressief, belde op en schold ons uit. Dat hij voor haar zorgde. Dat ze oké was. Hij zag haar doodgraag.We ‘ontvoerden’ haar toch en gingen – met haar instemming – naar een vrouwenhulpcentrum. In het centrum luisterde ze naar het advies, maar ze kon niet wachten om te vertrekken. We hadden niet het gevoel dat ze de strohalm die we dachten te bieden, zou aanne-

men. Ze vertelde alles aan de man. Die was furieus dat we ons bemoei-den met hun privéleven. We zeiden dat hij haar beter moest behan-delen, zorgen dat ze voldoende at, als hij haar dan toch zo graag zag.We probeerden haar zonen, twin-tigers inmiddels, in Polen te berei-ken, maar hadden geen nummer, dat bleek niet meer in haar gsm te

Mijn vader is weggegaan. Bang dat hem iets zou overkomen en dat zijn hulpbehoevende vrouw – mijn moeder – alleen zou achterblijven. En de zonen kwamen toch binnenkort uit Polen? Mijn vader deed voor alle zekerheid toch maar weer de voordeur op slot.Vanochtend belde de man. Hij had Jadwiga dood in haar bed had gevonden. Ze leed blijkbaar aan bloedarmoede, nam haar pillen niet. De po-litie zegt dat bloedarmoede het gevolg van een andere ziekte kan zijn. Er wordt een autopsie uitgevoerd, maar wellicht zullen wij het resultaat daarvan niet ho-ren. Tenslotte zijn we geen familie.We hebben de zonen geïn-formeerd, ze komen mor-gen of overmorgen. Zoals gepland, maar niet om haar te redden, maar om haar lichaam te repatrië-ren. Mijn vader is er kapot van. Hij had haar zo graag willen redden. Deze vrouw, die zo dap-per was om lang geleden met een busje uit Polen

Het duurde lang voor ze weer in orde was, en eigenlijk werd het nooit

sel. Zo kon ze werken met dienstencheques en had ze een beter statuut, ook

Is het omdat haar ‘witte’ inkomsten toch lager wa-ren dan de ‘zwarte’? Of werd ze vanuit Polen onder druk gezet? Of is het omdat ze een (Belgische) man had ontmoet, die het misschien wel goed met haar meende, maar (volgens ons) labiel was? In ieder geval, het ging

Ze werd rondgereden door de man, die hyperjaloers elke stap volgde die ze zette. Waar ze vroeger na het poetsen graag even bleef zitten voor een babbel, moest ze nu stipt weg van hem. Geen wandelin-gen meer, geen etentjes. Wel verzwakte ze en had ze blauwe plekken. We vreesden dat ze samen te veel dronken. En één keer gaf ze toe geslagen te wor-den door hem. Maar een week later was het een Marokkaan

We probeerden haar bij hem los te weken, maar hij werd verbaal agressief, belde op en schold ons uit. Dat hij voor haar zorgde. Dat ze oké was. Hij zag haar doodgraag.We ‘ontvoerden’ haar toch en gingen – met haar instemming – naar een vrouwenhulpcentrum. In het centrum luisterde ze naar het advies, maar ze kon niet wachten om te vertrekken. We hadden niet het gevoel dat ze de strohalm die we dachten te bieden, zou aanne-

Jadwiga (1960-2013)

BDW 1361 PAGINA 13 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

BDWOPINIEClub door Anne Brumagne

Omdat onze redactie aan het Flageyplein zit, zijn de winkels er een dankbaar toevluchts-oord wanneer er nog snel een cadeautje moet worden gekocht. Zoon of dochter naar een verjaardagsfeestje? Vele jaren lang was de speelgoedwinkel Bim & Bam de oplossing. Toen die ermee stopte, bood de pas geopende Club soelaas. De papier- en boekhandel had een aanvaardbaar aanbod Nederlandstalige jeugdboeken, bundels met quizvragen... zaken die een mens koopt voor zijn kroost of dat van een ander (wel wetende dat je er

niet naartoe moet om op de hoogte te blijven van waar al die talent-volle Nederlandstalige jeugdschrijvers en illustratoren mee bezig zijn). Er was ook een beperkt Nederlandstalig aanbod van bestsellers voor volwassenen, en ook dat kwam soms goed van pas als de meer gespecialiseerde boekhandels in het centrum, zoals Passa Porta, even te ver waren.En toen was er van de ene op de andere dag in de ondertussen ver-trouwde Club geen enkele Nederlandstalige publicatie meer te vinden. Slechts een paar wenskaarten in het Nederlands zijn overgebleven. De winkelverantwoordelijke hoef je niet te vertellen dat je dit toch wel een heel spijtige beslissing vindt, want zij ziet ook wel het belang in van dat meertalige boekenaanbod. Maar haar oversten in de hoofdzetel...Op onze website brusselnieuws.be kon u ondertussen lezen dat ook in de Club-vestiging in City2 geen Nederlandstalige boeken meer te vinden zijn en dat je nog maar in twee van de elf Club-vestigingen in Brussel een Nederlandstalig aanbod vindt, in De Wand en in West-land. “De vraag was onvoldoende om rendabel te zijn,” is de uitleg. De uiteindelijke beslissing om te schrappen viel naar verluidt toen de distributeur van Nederlandstalig materiaal wegviel.Ter verdediging van Club: het gaat om een commercieel bedrijf dat niet gebonden is aan de taalwetgeving. Boeken vormen er maar een beperkt deel van het aanbod. En gespecialiseerdere boekhandels nemen toch ook pas een taal in hun assortiment op als ze ook wat expertise over die literatuur in huis hebben?Nee, in feite geldt dat laatste argument niet voor Club. Veel expertise is er niet nodig voor dit beperkte aanbod. Er zou perfect kunnen worden samengewerkt met de Club-filialen in Vlaanderen. En wat die rendabi-liteit betreft: op de langere termijn is het allicht niet zo’n verstandige zet om alles wat Nederlandstalig is, uit de rekken te nemen. Veel meer dan wat inpakpapier ben ik er alleszins niet meer gaan kopen sinds de verbanning van het Nederlands.

EVA HILHORST

BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be

Kerktoren

Ik heb met interesse het artikel ‘Weg onder de kerkto-ren’ van de N-VA’ers Lieven De Rouck en Karl Vanlouwe (in BDW 1360 van 10 januari, p. 10) gelezen. Spijtig ge-noeg, zoals zo vaak, bezondigen ze zich aan essentiële historische onkunde (of is het revisionisme?).Brussel is nooit een Vlaamse gemeente geweest. Het was eerst de hoofdstad van het hertogdom Brabant, en vanaf ongeveer 1450 de hoofdstad van de Bourgondi-sche Nederlanden. Vervolgens was Brussel de hoofdstad van de Zeventien Provinciën, tot de splitsing met het Noorden (de facto 1588, de jure 1648). Dan was Brussel tweehonderd jaar de hoofdstad van de Zuidelijke Neder-landen (de polity die vandaag België heet), deel van het Spaanse en dan van het Oostenrijkse Habsburgse rijk.Zowel na de eerste Belgische revolutie, die leidde tot de oprichting van de Verenigde Staten van België (in 1790), als na de tweede Belgische revolutie (die van 1830) werd Brussel uiteraard ook de hoofdstad van België.Brussel is evenwel nooit Vlaams geweest. Wel zeer Ne-derlandstalig – maar dat is niet hetzelfde. Misschien moeten onze vrienden N-VA’ers eens elementaire ge-schiedenislessen volgen?

� Joren�De�Wachter,�Schaarbeek

Straatnaamborden

Hebt u ook al naar straatnaamborden gezocht en ze vaak gemist, en als ze er zijn, zijn ze onleesbaar, goed voor voetgangers maar niet voor auto’s? Waarom geen borden zoals in New York: op iedere straat op dezelfde plaats op paaltjes, niet op de gebou-wen maar op de stoeprand, zichtbaar vanuit alle rich-

tingen? Zou dat – uniforme, herkenbare borden – geen goeie opgave zijn voor de negentien gemeenten?

� H.�Duyck,�Ukkel

Architecten

A+ wenst te benadrukken dat de standpunten van Ward Verbakel in BDW 1359 (p. 8-9) niet die van A+ zijn. A+ blijft samen met diverse partners en de regionale overheden streven naar een hoogstaande architectuur-cultuur in Brussel en steunt Brussels Bouwmeester Oli-vier Bastin in zijn opdracht om de realisatie hiervan te bewerkstelligen.

Leen�Gysen,�voorzitter�raad�van�bestuur�en��managementteam�A+ (www.a-plus.be)

Weststation

Een kleine opmerking bij de foto in BDW 1360 van 10 januari (p. 6: 2de rij, 1ste kolom): op de foto staat niet het Weststation, maar wel een overblijfsel van de brouwe-rij Vandenheuvel op de hoek van de Ninoofsesteenweg en de A. Vandenpeereboomstraat; het voorste gedeelte werd ooit gesloopt met het oog op de bouw van een win-kelcentrum. Het huidige metro-/treinstation ligt een beetje verderop op de hoek van de Ninoofsesteenweg en de De Rooverelaan.Het vroegere treinstation had alleen perrons die men kon bereiken langs trappen ter hoogte van het huidige metrostation Ossegem.

� Greta�Buys,�Anderlecht

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

Dinsdag 15 januari, sneeuw in Brussel. De eerste winterprik zorgt voor een mooi wit laagje. Soms is het te glad; dan moet de fiets een eindje aan de hand.

© S

AN

DE

R D

E WIL

DE

BDW 1361 PAGINA 14 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

Beeldende kunst > Ever Meulen krijgt Henry van de Velde Award Loopbaan

‘Dankzij Kuifje voelde ik me thuis in Brussel’

W ie  in  de  woning  van  de  bijzonder aimabele  illustrator  Ever  Meulen (pseudoniem van Eddy Vermeulen) 

binnenstapt,  treedt binnen  in een universum vol  art  deco,  groene  tinten  en  auto’s.  Tussen de automodellen in de vitrinekast pronkt ook de  medaille  van  minister  Dewael,  tot  nu  toe zijn enige bekroning in eigen land. Dat Design Vlaanderen  hem  nu  de  Henry  van  de  Velde Award voor Loopbaan toekent, kwam dan ook als een complete verrassing.Misschien  ligt  het  aan  zijn  keuze  om  geen ‘kunstenaar’  te  zijn,  maar  voor  veeleer  com-merciële  opdrachtgevers  te  werken.  Zijn  am-bitie om een groot publiek te bereiken haalden het. En dankzij zijn werk voor Humo ontbrak het  nooit  aan  respons.  “In  mijn  carrière  heb ik maar één keer gesolliciteerd, en dat was bij Humo. Ik was pas afgestudeerd aan Sint-Lucas in Gent, toen een klasgenoot met een gedeelde 

liefde  voor  popmuziek  me  suggereerde  om daar  langs  te gaan. Met mijn  tekeningen van Rod  Stewart  en  Frank  Zappa  trok  ik  naar  de piepjonge,  net  tot  hoofdredacteur  benoemde Guy Mortier. Hij vroeg me een realistisch por-tret van Bob Dylan te maken. En zo ging de bal aan het rollen, ik was met mijn gat in de boter gevallen.  Zo’n  Humo-cover  leverde  me  zelfs een compliment van Andy Warhol op.”

Te gesofistikeerdDoor zijn werk voor Humo gingen er ook inter-nationaal deuren open. Zo werkte Ever Meu-len  voor  het  Nederlandse  muziektijdschrift Oor,  voor  het  Amerikaanse  kunsttijdschrift Artforum,  en  voor  The New Yorker,  het  tijd-schrift  waar  zijn  grote  voorbeeld  Saul  Stein-berg jarenlang voor tekende.“Voor  ik op Sint-Lucas terechtkwam, maakte ik mijn strips op ware grootte. Ik tekende heel 

“Afgedankte Nisiov, handig vertimmerd tot duivenhok. Een Franssprekende oom aan moederskant was colombophile en gevierd duivenmelker.” ‘Nisiovphile’, tekening voor de tentoonstelling Essence(s), Galerie Champaka, 2010.

SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE – Hij kreeg complimenten van Saul Steinberg en Andy Warhol, en Playboy-baas Hugh Hefner noemde zijn werk (te) gesofistikeerd. In eigen land won hij nooit iets, op een aan-moedigingsprijs van voormalig minister van Cultuur Patrick Dewael na. Tot er deze zomer een brief van Design Vlaanderen in de bus viel.

LITERAIRE KRAChTToERBRUSSEL – Interlitratour is een interculturele en literaire tour de force. In februari presenteert een hele rist verenigingen en fondsen al voor de zesde keer ontmoetingen in allerlei tongvallen.

Ze  zullen  worden  begeleid  door  een Arabische  luit,  Afro-Braziliaanse muziek  of  traditionele  gezangen  uit Noord-Koerdistan,  en  worden  alvast aangekondigd  met  het  nobele  stre-ven om zoveel mogelijk simultaan te vertalen.  In  het  Belgisch-Roemeens Cultureel Huis Arthis wordt gefocust op  ‘literatuur  in  beweging’.  Zo  komt de  Albanese  auteur  Gjovalin  Kola vertellen  over  dissidentie  onder  En-ver Hoxha, en de Ierse auteur Patrick  McGuinness  over  Ceauşescu’s  dicta-tuur. Gastheer is Frank De Crits. Verzetsliteratuur krijgt u in Ten Noey in  Sint-Joost-ten-Node  van  Rukiye Özmen.  Ze  schrijft  over  het  dage-lijks  leven  en  de  onderdrukking  van de  Koerden.  Peter  Holvoet-Hanssen treedt op als troubadour. Afrika’s uitstraling  is  een  avond  van de  Federatie  van  Zelforganisaties Vlaanderen (FZO-VL). Karelia Iznaga zal  het  over  de  Afrikaanse  invloed op  de  Cubaanse  poëzie  hebben;  de Uruguees José Surra komt het bewijs leveren van de Afrikaanse invloed op de tango. Muntpunt toont de nieuwe covers van ‘the 100 greatest novels of all times’ volgens  The Observer.  Honderd  kun-stenaars uit 28 landen gaven met hun ontwerp  uitdrukking  aan  de  strijd tegen de ongeletterdheid. Op Wereld-boekendag,  23  april,  worden  de  co-vers geveild voor het goede doel.De bibliotheek van Etterbeek ligt voor één keer aan de Donau. De gedichten van de Hongaarse revolutionair Attila József  worden  getoonzet  door  Peter Lombaert.  De  banden  tussen  België, Congo en Brazilië worden aangehaald in  de  bibliotheek  van  Anderlecht.  Er is gelegenheid tot vragen stellen aan Brazilië-kenner Eddy Stols en Bambi Ceuppens van het Afrikamuseum. In Passa Porta is Dušan Šarotar, een van  de  bekendste  Sloveense  schrij-vers,  te  gast.  Als  kleinkind  van  een overlever van de concentratiekampen heeft hij een bijzondere interesse voor de ziel en het geheugen. � AD

www.interlitratour.be

ADVERTENTIE

Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs

te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor

personen met een handicap

Handicap & informatie

Bezoeken enkel op afspraak

Informatie@handicap-ambulant.be

0800-15045�alle werkdagen van 9 tot 12u30,

maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30

“‘Brussel,’ liet ik ooit optekenen,‘is mooi om te tekenen vanwege zijn verrassende hoogteverschillen.’ Deze langwerpige tweezitter, ook mooi om te tekenen, leent zich zowel voor horizontale als verticale composities.” Stripverhaal (fragment) in 20 jaar/20 auteurs, een uitgave van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2009.

© 2013 E

VER

ME

UL

EN

, BR

US

SE

L EN

UITG

EVE

RIJ o

oG

& B

LIK

/DE B

EZIG

E BIJ, A

MS

TER

DA

M©

2013 EVE

R M

EU

LE

N, B

RU

SS

EL E

N U

ITGE

VER

IJ oo

G &

BL

IK —

DE B

EZIG

E BIJ, A

MS

TER

DA

M

Nisiov, voorstudie, 2010.

BDW 1361 PAGINA 15 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

klein en realistisch, zoals een miniaturist. In Gent  leerden de broeders me met grote vlak-ken  te  werken,  en  vrijer.  Steinberg  was  een grote inspiratiebron. Toen diezelfde Steinberg, ook wel bekend als  ‘de Picasso van de teken-kunst’, me jaren later een compliment gaf over een  van  mijn  tekeningen  in  The New Yorker, was ik dus heel verheugd.”Zijn  overzeese  succes  hield  daarmee  niet  op. In  1982  kreeg  Vermeulen  de  opdracht  van Playboy om een tekening te maken voor de zo-genaamde ‘funny pages’. “Ik tekende een man en een vrouw met ontblote borst bij een auto, en stuurde mijn tekening op. Ik kreeg een brief van Hugh Hefner terug met de boodschap dat mijn tekening ‘too much sophisticated’ was. Ik mocht  iets  anders  maken,  maar  ik  had  werk genoeg.  Uiteindelijk  is  er  nooit  een  tekening gepubliceerd, maar ik ben er wel voor betaald.” 

Kunst op wielenNaar aanleiding van de prijs van Design Vlaan-deren brengt Ever Meulen het boek Automotiv uit, over zijn liefde voor auto’s, bij Oog & Blik/De Bezige Bij. Van zijn indrukwekkende strip-tekeningen van grote Amerikaanse sleeën uit zijn  jeugd,  over  de  Oldsmobile  die  hij  begin jaren 1970 kocht, tot de Nisiov, zijn zelfuitge-vonden auto.“In mijn jeugd floreerde de West-Vlaamse tex-tielindustrie. Was de oogst goed, dan kochten de  vlasboeren  Amerikaanse  wagens  om  mee te pronken. Ik groeide op langs de baan tussen Kortrijk en Brugge, en zat voortdurend samen met mijn broer  voor het  raam naar de auto’s te  kijken.  Voetballen  interesseerde  me  niet, tekenen  des  te  meer.  Om  de  plaatjes  uit  de weekbladen Kuifje en Robbedoes beter te kun-nen natekenen kreeg ik van de hoofdonderwij-zer een potje Chinese  inkt en een profielpen. Aan dat materiaal en aan mijn grote voorbeeld Hergé dank ik wellicht mijn voorliefde voor de klare lijn.”Begin  jaren  1970  kocht  Vermeulen  dus  met zijn  eerste  spaargeld  voor  vijfduizend  frank een Oldsmobile. “Het was een hoop oud ijzer, maar  het  is  mijn  levenswerk.  Rijden  doet  hij nog  altijd  niet,  maar  de  vormgeving  is  onge-looflijk mooi. Hij staat in mijn ‘buitenverblijf’ in  Anderlecht,  af  en  toe  ga  ik  hem  strelen (lacht). Bij elke gelegenheid die ik krijg, smok-

De test, onuitgegeven, 1960. “Ik tekende de grote garage van mijn geboortedorp. Het gebouw staat er nog, onherkenbaar verbouwd. De auto’s zijn verdwenen.”

Humo-cover, 1975. “Mijn Oldsmobile 98: de top, net iets meer dan de 88. Ik smokkelde hem bij de eerste gelegenheid bin-nen in een cover: Chico and the man speelde in een garage.”

© E

VER

ME

UL

EN

kel  ik  hem  ook  binnen  in  mijn  tekeningen.” Naast auto’s houdt Ever Meulen van architec-tuur  en  van  het  leven,  de  (Brusselse)  straten vormen dan ook niet zelden het decor van zijn illustraties. “Op mijn twaalfde maakte ik ken-nis met de stad tijdens Expo 58, met het Ato-mium als hoogtepunt. Toch was de stap van het verre West-Vlaanderen naar Brussel, jaren later,  gigantisch.  Maar  toen  ik  Brussel  bin-nenspoorde, en Kuifje zag pronken op een dak bij het Zuidstation, voelde ik me al snel thuis. Als tekenaar liet ik me verrassen door de boei-ende hoogteverschillen  in de stad, door haar architectuur  en  haar  monumenten  zoals  het Atomium.  Ook  de  verrassende  kunstwerken van Magritte boeiden me. Die kwinkslag, dat surrealistisch trekje vind je ook in mijn werk terug.”

Nieuwe belangstellingVijftig jaar later woont Vermeulen nog steeds in Brussel; hij is getrouwd met een echte Brus-selse  wier  vader  nog  bij  Anderlecht  speelde. “Het  kleine  stadje  van  toen,  waar  het  goed-koop leven was, is niet meer. Het authentieke karakter  is  grotendeels  verdwenen.  Op  be-

Roxy Music, poster voor Humo, 1974. In de achtergrond het Flageygebouw, een cinema aan de Leuvensesteenweg en de Coca-Cola-bottelarij van Robert Derrah in L.A. in één beeld.

paalde plaatsen, zoals in de Noordwijk,  is de stad echt vermassacreerd, de mobiliteit is een groot probleem. Ik ben een absolute voorstan-der van de auto, maar alleen als je kunt rijden. Een radicaler mobiliteitsbeleid is nodig.”Op  persoonlijk  vlak  ziet  Vermeulen  zijn  toe-komst  op  een  meer  artistiek  pad.  “Op  mijn leeftijd  wil  ik  enkel  nog  doen  wat  ik  wil.  En dus maak ik nu tekeningen op grotere forma-ten voor het galeriecircuit.  Ik merk trouwens een  hernieuwde  belangstelling  voor  de  te-kenkunst  in  het  algemeen.  Vroeger  had  nie-mand  interesse  in  mijn  ontwerptekeningen, nu worden ze geveild bij Sotheby’s, of is mijn werk  op  Brafa  te  zien  bij  Galerie  Champaka. Onlangs ben  ik zelfs beginnen schilderen,  in samenwerking met de Argentijnse kunstenaar Antonio Seguí. De vorm mag dan al een beetje verschillen,  maar  één  ding  blijft:  mijn  liefde voor auto’s (lacht).”

� Elien�Haentjens

Traditiegetrouw gaat de uitreiking van de Henry van de Velde Awards gepaard met een tentoonstelling in De Loketten van het Vlaams Parlement. Die luidt meteen de start van het Henry van de Velde-jaar in (Van de Velde zou dit jaar 150 jaar geworden zijn). De expositie loopt tot en met 2 maart. Meer op www.designvlaanderen.be

‘De cycloop (Bob en Lena in Modena)’, prentkaart, uitgeverij Plaizier, 1982. “De cycloop slaat uiteraard op het voertuig, want de elegante man komt ogen te kort.”

© 2

013

EVE

R M

EU

LE

N, B

RU

SS

EL

EN

UIT

GE

VER

IJ o

oG

& B

LIK

/DE

BE

ZIG

E B

IJ, A

MS

TER

DA

M

© 2013 E

VER

ME

UL

EN

, BR

US

SE

L EN

UITG

EVE

RIJ o

oG

& B

LIK

/DE B

EZIG

E BIJ, A

MS

TER

DA

M

© 2

013

EVE

R M

EU

LE

N, B

RU

SS

EL

EN

UIT

GE

VER

IJ o

oG

& B

LIK

/DE

BE

ZIG

E B

IJ, A

MS

TER

DA

M

© 2013 E

VER

ME

UL

EN

, BR

US

SE

L EN

UITG

EVE

RIJ o

oG

& B

LIK

/DE B

EZIG

E BIJ, A

MS

TER

DA

M

BDW 1361 PAGINA 16 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

ADVERTENTIE

Feest > Flagey 1938-2013

Swingend schipELSENE – De 75ste verjaardag van het Flageygebouw wordt gevierd met een groot feest. De ziel – of misschien wel het spook? – van het vroegere omroepgebouw laat u mis-schien nooit meer los.

In de openingsweek van 23 tot en met 26 ja-nuari wordt de toon gezet met de bigband van Matthew Herbert en Radio Modern met foto-sessies in Salon Diongre. Er zijn topconcerten van de pianist Till Fellner, het Brussels Phil-harmonic en Musiques Nouvelles uit de tijd van de grote liveconcerten. Voorts wordt het Festival Musiq’3 gepaard aan speeddating, stemt het Klara Festival af op melancholie, duiden Ciné-Clubs nuits américains, schrapen de Wiener Sängerknaben de keel. Of toch maar op Diongre-tocht met de retrobus?“Na amper driehonderd dagen werd in 1938 het nieuwe gebouw van het NIR ofte Nationaal Instituut voor Radio-omroep opgeleverd,” ver-telt Gilles Ledure, algemeen directeur van Fla-gey, de vzw die na de renovatie in 2002 werd opgericht. “Het was een van de meest voor-uitstrevende omroepgebouwen ter wereld. De jonge Molenbeekse architect Joseph Diongre had toen nog maar enkele kleine projecten ver-wezenlijkt! Het gebouw beantwoordde aan de noden van de media, die massamedia werden.”“Over het Flageygebouw spreken zonder emo-

tie is niet mogelijk,” zegt Jean-Paul Philippot, de grote baas van de RTBf. “Het is een gebouw met een ziel, en dat komt door de osmose van architectuur en animo. De paquebot werd een baken in de omroepgeschiedenis. En dat de missie profetisch was, wordt bewezen door het feit dat het gebouw 75 jaar later weer een plek voor audiovisuele projecten is.” VRT en RTBf volgen de festiviteiten op de voet. Cobra.be brengt vanaf 25 januari archiefbeel-den, en La Prem1ère brengt Le fantôme de Flagey, want waar er een ziel is, is er volgens Philippot gegarandeerd ook een spook.Pionierswerk werd hier geleverd, zegt VRT-radiomanager Els Van de Sijpe, “legenda-rische concerten met grote namen, tot Igor Stravinsky. En elke bezoeker blijft de akoes-tische topkwaliteit bij.” Zelf werkte Van de Sijpe er ook, een jaartje, tot Radio 2 Omroep Brabant in 1995 naar het Amerikaans Theater verhuisde. “Rood tapijt, houten muren, op de werkplek! De meesten waren halfweg de jaren 1970 al vertrokken naar de Reyerslaan, het gebouw was niet aangepast aan fax of com-puter. Maar toch: met zicht op de markt, het circus... Het was radio maken op het ritme van de stad.”� An�Devroe

www.flagey.be

‘De pakketboot’ was bij zijn oplevering in 1938 een van de meest geavanceerde omroepgebouwen ter wereld.

© B

E CU

LTUR

E (SP

CC

)

Secundair onderwijs

U vindt de juiste weg opnschrijven in een Nederlandstalige school in Brussel?

www.inschrijveninbrussel.be

In de meeste secundaire scholen in Brussel kunt u uw kind rechtstreeks inschrijven voor het 1ste jaar. Deze scholen organiseren inschrijvingen vanaf 1 maart 2013.

Van 1 tot en met 15 maart is er voorrang voor:- leerlingen met thuistaal Nederlands (55%)- GOK-leerlingen (25%)- niet-GOK-leerlingen (75%)

Op www.inschrijveninbrussel.be vindt u:- de inschrijvingsmomenten van de scholen;- welke documenten u mee moet nemen bij de inschrijving;- wie een GOK-leerling is en wanneer je het Nederlands als thuistaal hebt.

Voor 16 Brusselse Nederlandstalige secundaire scholen moet u uw kind eerst aanmelden voor het 1ste leerjaar A. Pas daarna kunt u uw kind inschrijven. Kijk goed na op welk tijdstip u voor welke school moet bellen. Aanmelden moet telefonisch via het gratis nummer 0800 63 600 en kan alleen op dinsdag 29 januari 2013:

Van 8 uur tot 11 uur telefonisch aanmelden voor: 1. Sint-Jozefscollege 2. Sint-Pieterscollege 3. Jan-van-Ruusbroeckollege 4. Sint-Jan-Berchmanscol-lege 5. Maria-Boodschaplyceum 6. Mater Dei-Instituut 7. Maria Assumptalyceum

Van 12.30 uur tot 15.30 uur telefonisch aanmelden voor: 1. Lyceum Martha Somers 2. KA Emanuel Hiel 3. KA Etterbeek 4. KA Anderlecht 5. KA Toverfl uit 6. KA Koekelberg 7. Atheneum Brussel 8. KA Sint Pieters Woluwe 9. MS Ukkel

Bereid uw telefonische aanmelding voor. Kijk op www.inschrijveninbrussel.be welke documenten u bij de hand moet hebben en waar u op moet letten.

Inschrijven van de aangemelde leerlingen: van 1 februari tot en met 28 februari 2013

Zijn er na de inschrijvingen van de aangemelde leerlingen nog vrije plaatsen? Dan organiseren deze scholen inschrijvingen vanaf 1 maart 2013. De inschrijvingsmomenten van de scholen vindt u op www.inschrijveninbrussel.be.

Voor het 2de jaar secundair onderwijs, de 2de en de 3de graad, de leertijd en het deeltijds beroepssecundair onderwijs:• van 15 tot en met 28 april 2013: voorrang voor leerlingen met thuistaal Nederlands (55%)• vanaf 29 april: start vrije inschrijvingen De inschrijvingsmomenten vindt u op www.inschrijveninbrussel.be.

De secundaire scholen voor buitengewoon onderwijs hebben een eigen inschrijvingsprocedure. Kijk op www.inschrijveninbrussel.be.

LOP Brussel SO

A70-006-00.vgc.adv1.sec.bdw.255x178.141112.indd 2 16/11/12 15:58

Swingen met Radio Modern zoals in de beginjaren van Flagey (l.) en met Matthew Herbert (r.) en zijn bigband.

BDW 1361 PAGINA 17 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

ADVERTENTIE

Lunchvoorstelling met leverworst

Sterven voor een ideaal of voor een stuk leverworst?

© F

RIE

KE JA

NS

SE

N

Gezien: Niets is onmogelijk van Lazarus en Olympique Dramatique, dinsdag 8 januari bij Theater op de middag.

Theater op de middag is het lunch-theaterprogramma waarmee Bozar om de twee weken op dinsdag om 12.40 uur ’s middags een productie presenteert die nog niet eerder in Brussel te zien was. Komt daar volk op af? Jazeker. We gingen afgelopen week kijken naar Niets is onmogelijk, een stuk van de voor de gelegenheid verenigde gezelschappen Olympique

Dramatique en Lazarus, dat vorig jaar in ok-tober in première ging in Antwerpen. Zaal M, die plaats biedt aan 480 toeschouwers, zat afgeladen vol. Meer dan de helft van de zitjes was ingenomen door scholieren, van wie er één iets te luide nasale klanken voortbracht in zijn spontane reacties op alle scènes en replie-ken die hij grappig vond, maar de rest luister-de behoorlijk gedisciplineerd en aandachtig, maar enthousiast.Niets is onmogelijk is een bewerking van De zelfmoordenaar van de Russische schrijver Ni-kolaj Erdman uit 1928. Omdat dat stuk nogal makkelijk als een kritiek op het jonge commu-nistische regime gelezen kon worden, werd het door Stalin en zijn opvolgers verboden en pas in 1982 weer opgevoerd. Lazarus en Olympique, aangevuld met de komische su-pertalenten Ruth Beeckmans en Goele Derick, spelen het nogal makkelijk als ‘typisch Rus-sisch’ te bestempelen stuk met passie en zin voor humor en overdrijving.Het stuk is niet bepaald kort, maar kent een vrij eenvoudig verloop. Hoofdpersonage Sem-jon Semjonovitsj Podsekalnikov is zonder werk komen te zitten, en dat krenkt zijn trots. Zijn trots als man, waardoor hij zich onuit-staanbaar gaat gedragen ten opzichte van zijn vrouw en zijn schoonmoeder, en zijn trots als mens. De relatie tussen man en vrouw wordt in deze bewerking behoorlijk aangezet, maar de klemtoon ligt thematisch toch vooral op de verhouding tussen de arme kleine man en de verpletterende hogere machten. Bij de geringste suggestie van Podsekalnikov dat zelfmoord misschien een oplossing zou kunnen zijn, dagen er (allegorische) figuren op die zijn zelfmoord willen verzilveren. In plaats van te sterven omwille van het stuk leverworst

dat hij moet ontberen, zou Podsekalnikov immers evengoed kunnen beweren dat hij wil of moet sterven voor een politiek ideaal, een onmogelijke liefde, de jeugd, de midden-stand... Plots wordt aan de onbetekende Rus dus de prangende vraag voorgelegd waar-voor hij zou willen sterven, en wordt zijn waardeloze leven alsnog een stukje sym-bolisch kapitaal, dat hij naar believen kan inzetten.De liefde zou een optie kunnen zijn, maar in dit politieke stuk wordt Podsekalnikov dus vooral de politieke optie opgedrongen. Een opposant met een opgeplakte Raspoetin-baard komt hem vertellen dat er behoefte is aan dode idealisten, aan martelaars voor de goede zaak die de gevestigde waarden nog eens goed van alles de schuld geven alvo-rens ze de verontwaardiging die ze bij hun medestanders willen opwekken, met hun leven afkopen.Een duidelijk nadeel aan die machtspositie is dat ze per definitie van zeer korte duur is: wat baat het om eens goed je gedacht te zeggen als je daarna voor eeuwig moet zwij-gen? Bovendien is dat ‘gedacht’ ook niet zo makkelijk scherp te stellen. Wie of wat moet precies aan de kaak worden gesteld, waarom en met welk doel? “Ik kan doen wat ik wil” (niets is onmogelijk), stelt Podsekalnikov vast, maar onmiddellijk volgt de vraag: “Wat wil ik?” Het stuk suggereert dus dat een concrete honger naar leverworst nogal eens makkelijk wordt geherinterpreteerd als een vage honger naar (politieke, amoureuze,...) verandering, of die nu de Russische revolu-tie betreft, of ‘kracht van verandering’ in het Antwerpen van 2012. (En door de kreet ‘Zet die ploat af’ te gebruiken bieden de makers aan N-VA’ers de mogelijkheid om ook in dit stuk weer probleemloos een aanval te zien.)Op het eind blijkt het leven dan toch de moeite waard om geleefd te worden, en wil-len de makers met hun ongebreidelde spel-plezier ook duidelijk maken dat hun stuk het ook waard is opgevoerd te worden.�� Michaël�Bellon

Theater op de middag, nog tot en met 23 april in het PSK: 02-507.82.00, www.bozar.be. Niets is onmogelijk nog op 22 januari in Bronks: 02-219.99.21, www.bronks.be

Pra

at

ach

teraf

FM BRUSSEL HELPT THUISLOZEN

BRUSSEL – Op zaterdag 26 januari organise-ren de collega’s van FM Brussel samen met de Beursschouwburg Brussel helpt, een benefiet voor de thuislozen in Brussel. De initiatiefne-mers zijn erin geslaagd om een rist bekende artiesten met een hart voor onze hoofdstad te strikken. De aftrap wordt om 15 uur gege-ven met een programma vol humor, muziek en animatie van onder meer De Fanfaar, Ik & den Theo en Majoretteketet. ’s Avonds kunt u

vanaf 23 uur uit de bol gaan op de party met ronkende namen als Tom Barman, Kong & Gratts en Onda Sonora achter de draaitafels. De opbrengst van Brussel helpt gaat integraal naar de organisaties Straatverplegers, Alba-tros (opvang van thuislozen) en Hobo (herin-tegratie in de maatschappij). FM Brussel zal die dag ook live uitzenden vanuit zijn bus aan de Beursschouwburg. Meer op www.fmbrus-sel.be.� GH

TELEX VADROUILLE

SHIT, POËZIE!

SCHAARBEEK – In de weken vóór de Gedich-tendag, het Nederlands-Vlaamse poëziefeest op 31 januari, is er in Schaarbeek al een ver-hoogde poëzieactiviteit waar te nemen. Nu zaterdag komt jeugdauteur Frank Pollet zes-plussers een poëzieworkshop geven. Die zal in het verlengde liggen van het boek Bruis! dat hij maakte met illustratrice Gitte Vancoillie, vol schrijf- en tekenopdrachtjes (eind vorig jaar verschenen bij Manteau).De auteurs weten de deugnieterij in het kind te appreciëren, want een beetje uit de band springen is nodig bij elk creatief proces. Jonge crapuultjes, zoals Pollet zijn publiek wel eens aanspreekt, gaan in de poëzieworkshop uiter-aard aan de slag met taal, maar er komen ook schilder- en collagetechnieken aan te pas. Zo-

als je in het boek kunt lezen, een dichter is een schilder die.../een schilder is een dichter die... De originele werkjes mogen mee naar huis, de kopieën worden in de bib opgehangen.Kristl Strubbe, ex-schepen in Mechelen, ver-kondigde in Reyers laat dat hondjes Shit en opa’s Poepoe noemen (zoals Pollet in zijn boek Burenboel!) niet kon in lesboeken voor lagereschoolleerlingen. Maar in Schaarbeek is hondje Shit welkom, want hier wordt geluk-kig geen enkel woord met een kleurtje of een geurtje aan de ketting gelegd. Poëzieworkshop met Frank Pollet op zaterdag 19 januari van 11 tot 12 uur, in de bibliotheek van Schaar-beek, Lambermontlaan 224, 02-245.32.90. Reserveren hoeft niet.� AD

Insecticiden, fungiciden, herbi-

ciden, … allemaal pesticiden die

we gebruiken in onze teelten,

tuinen, moestuinen en dat als

bescherming tegen vernielende

insecten, schimmels, onkruid, ...

Het gebruik van pesticiden

houdt echter risico’s in voor het

leefmilieu, de gezondheid van

de mens en de levenskwaliteit!

Daarom meet het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest zich een

«gewestelijk programma voor

de reductie van pesticiden» aan

dat de risico’s van pesticidege-

bruik verminderen moet, met

name door nieuwe verbodsprin-

cipes, opleidingen en sensibili-

serende informatie die

verspreid wordt naar de desbe-

treffende doelgroepen.

Uw mening interesseert ons!

Voorafgaand aan de goedkeuring door de Regering

wordt het ontwerp van gewestelijk programma voor de

reductie van pesticiden van het Brussels Hoofdstedelijk

Gewest in een openbaar onderzoek voorgelegd aan de

inwoners van het Gewest, van 15 januari 2013 tot 15

maart 2013.

U wenst te reageren, uw mening te geven?

Schrijf dan naar pesticide@leefmilieu.irisnet.be of naar

Leefmilieu Brussel, Infodienst, Onderzoek « Programma

Pesticiden » - Gulledelle 100, 1200 Brussel.

Meer te weten komen?

Het ontwerp van het gewestelijk programma voor de

reductie van pesticiden van het Brussels Hoofdstedelijk

Gewest kan men downloaden op www.leefmilieubrus-

sel.be/programmapesticiden.

U kunt het ook raadplegen bij uw gemeentebestuur en/

of iedere maandag en donderdag tussen 10 en 12 uur

bij Leefmilieu Brussel - Infodienst - 1e verdieping -

lokaal 107, Gulledelle 100, 1200 Brussel.

meer info : www.leefmilieubrussel.be - 02 775 75 75

Wenst u uitleg van onze experts?

Er gaan informatiesessies door bij Leefmilieu Brussel,

twee keer per maand en enkel na afspraak op

02/775.75.75.

ELkE mEnInG tELt, want wE zIjn mEt mEER dan EEn mILjOEn BRUSSELaaRS !

OPENBAAR

ONDERZOEK

ONTWERP VAN GEWESTELIJK PROGRAMMA

VOOR DE REDUCTIE VAN PESTICIDEN

- BRUSSELS hOOfDSTEDELIJK GEWEST -

15 JANUARI

x

15 MAART

2013

BDW 1361 PAGINA 18 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Dans > Brusselse bailaor Federico Ordoñez, eenvoud op topniveau

Flamenco zonder castagnetten

A ls  Brusselse  bailaor  of  fla-mencodanser  heeft  Fede-rico Ordoñez wel vaker af te 

rekenen  met  vooroordelen.  “Ben  je wel zigeuner? Maar je komt toch uit Andalusië? Neen,  ik ben  in Brussel geboren  als  kind  van  een  Spaanse vader  en  een  Italiaanse  moeder,” vertelt  Federico  Ordoñez  over  zijn eerste contact  in Sjanghai, waar hij nu  al  vijf  jaar  lessen  en  workshops geeft. “De ontgoocheling druipt dan van hun gezichten, alsof het feit dat ik geen zigeuner uit Andalusië ben, de kwaliteit van mijn werk vermin-dert.”Ondanks  de  clichés  timmert  de bailaor  internationaal  aardig  aan de  weg.  Toch  wees  niets  erop  dat hij  in  de  flamenco  zou  belanden. “Mijn  vader  komt  uit  het  noorden van Spanje, een heel andere cultuur. Het is het toeval dat me als kind bij flamenco  bracht,”  vertelt  Ordoñez. “De  zus  van  een  vriend  danste  se-villanas ( folkloristische dans uit An-dalusië, BT) en mijn vriend wou dat ook doen, maar durfde niet als enige jongen.  Ons  eerste  spektakel  was een  revelatie:  de  voorbereiding,  de choreografie, het spektakel.  Ik wist meteen wat ik later wou worden!”

Belle PerezAls zestienjarige ging Ordoñez stu-deren  bij  de  Belgische  flamenco-pionier  Antonio  Martinez:  hij  wou professional  worden.  “Het  was  een zware  strijd,  eerst  tegen  mijn  ou-ders  en  dan  tegen  mijn  vrienden, die vonden dat ik moest studeren en ‘serieus’ werk vinden. Ik heb moeten doorbijten  en  deed  allerhande  kar-weitjes om rond te komen.”Ironisch genoeg was het de Vlaamse popzangeres Belle Perez die in 2004 zijn  carrière  in  een  stroomversnel-ling  bracht.  “Perez  had  flamenco-dansers  nodig  en  ik  werd  geselec-teerd. We hebben voor het Eurovisie Songfestival intensief in Vlaanderen en  Nederland  getoerd,  waardoor  ik een aardige spaarpot had. Daarmee vertrok  ik  naar  Sevilla,  om  bij  de besten het vak te  leren. Ik had geld om zes maanden te overleven, maar ben  uiteindelijk  drie  jaar  gebleven. Ik volgde zes uur dansles per dag en ’s avonds gaf ik les.”Met  die  extra  bagage  keerde  Ordo-ñez terug naar Brussel om zijn car-rière  professioneler  aan  te  vangen, al  blijft  flamenco  in  Brussel  een randverschijnsel.  “Jaarlijks  komen 

enkele  grote  artiesten  naar  Bozar. Het  is  uitstekend  dat  er  een  insti-tuut is dat dure creaties kan betalen en waar je de nieuwste trends kunt volgen, want flamenco  is een genre dat  voortdurend  evolueert.  Ikzelf treed  vaker  op  in  Vlaanderen:  daar is  echt  een  publiek  voor  tablao,  de traditionele flamencostijl die ik volg. In Brussel is het moeilijker.”Ordoñez  wil  trouw  blijven  aan  de traditie,  maar  op  zijn  manier,  met zijn  bewegingen,  zonder  pretentie. “Mijn stijl  is  feestelijk noch vrolijk, ik ga voor diepere en trieste thema’s. Ik  wil  het  publiek  ontroeren,  men-sen meenemen in een emotie. Geen groots  opgezet  spektakel.  Ik  heb 

het  niet  voor  de  huidige  artistieke prestaties  waar  gebluft  wordt  met techniek  en  virtuositeit.  Het  wordt een circus, maar waar zit de bood-schap?”“De  basis  van  flamenco  is  de  com-municatie tussen danser, zanger en gitarist. Het werkt niet met partitu-ren,  bij  tablao  is  een  minimum  op voorhand afgesproken en de  rest  is improvisatie.  De  visuele  communi-catie  is  dus  belangrijk.  Als  je  daar als  toeschouwer  van  wilt  genieten, moet je dicht bij de artiesten zitten.”Ordoñez’  mooiste  herinnering  is niet  zijn  concert  in  het  Paleis  voor Schone Kunsten, maar in een kapel-letje  waar  het  publiek  in  een  cirkel  om hem heen zat. “Ik danste op het niveau van de mensen, de gitarist en de zanger zaten in het publiek, waar-door  de  toeschouwers  echt  geïnte-

greerd werden in het spektakel. Dat was meer dan intimistisch!”Het is dit soort intimiteit die we op Ordonez’ optreden bij Art Base mo-gen  verwachten.  “We  gaan  terug naar  de  roots  van  de  flamenco.  Ik word  begeleid  met  zang  en  gitaar, een formule die erg in trek is bij pro-grammasamenstellers.  Makkelijk 

Federico Ordoñez: “Een zanger, een gitarist en ik: het is een formule die erg in trek is bij programma- samenstellers. Makkelijk te organiseren en wellicht ook een kwestie van budget, maar het werkt.”

© A

RG

US P

HO

TOS

“Ik hou niet vande huidige artistieke prestaties waar gebluft wordt met techniek en virtuositeit. Het wordt een circus, maar waar zit de boodschap?”

BRUSSEL – Flamenco is folklore van de zigeuners in het zuiden van Spanje. Het is een cliché dat er diep ingebakken zit, want intussen is de stijl internationaal geworden en loopt er ook in Brussel toptalent rond. Donderdag kunt u de 31-jarige danser Federico Ordoñez ontdekken bij Art Base in de Zandstraat.

te  organiseren  en  wellicht  ook  een kwestie van budget, maar het werkt! Vroeger  was  ik  als  Belg  steeds  de tweede keuze; dankzij de crisis ben 

ik  eerste  keuze  geworden.  Dat  is dan toch iets positiefs aan de crisis (lacht).”� Benjamin�Tollet

Optreden op donderdag 17 januari om 20 uur bij Art Base, Zandstraat 29, 1000 Brussel. Kaartjes kosten 7,50 à 12 euro: www.art-base.be, www.federico-ordonez.be

JETTE – Wie waren de vrouwen in het leven en op de schilderijen van Magritte? Van 20 januari tot en met 10 februari kunt u in het René Magritte Museum in Jette voor het eerst terecht voor thematische rondleidingen. De eerste staat in het teken van de vrouw: de be-minde, naakte, dode, fragmenta-rische en zelfs onzichtbare vrouw, unheimlich zoals het wel past in Magrittes huis.

Op  de  foto  van  Irène  Hamoir  in  de tuin  van  de  familie  Magritte  in  de Essegemstraat  135  gaat  het  er  ge-moedelijk  aan  toe.  Magritte  schijnt een grap uit  te halen van onder het tuinmeubilair.  Hamoir  zal  niet zo  gauw  als  muze  opdraven  –  in 1945 begon ze als enige vrouw tus-sen de mannen op de redactie van  Le Soir. Magritte schilderde Jacqueline Lam-ba zoals hij haar gezien had op een foto waarop ze naakt  in aquariums van  Parijse  nachtclubs  zwom.  Hij schonk de gouache aan André Bre-

ton  na  zijn  publicatie  van   L’amour fou ,  opgedragen  aan  zijn  vrouw/muze Lamba.Een  ander  werk  van  Magritte  uit 1947 is vernoemd naar de verhalen-vertelster  Sheherazade.  De  ogen  en mond  zijn  het  enige  wat  overblijft van Rachel Baes, een surrealistische schilderes  en  de  minnares  van  de tijdens het bloedblad van Abbeville gefusilleerde Joris Van Severen. Ma-gritte  probeerde  Baes  te  betrekken bij  de  activiteiten  van  het  surrea-lisme,  maar  zij  vond  de  kring  rond Breton te kleinburgerlijk en roddel-achtig.Daarnaast krijgt u op de rondleidin-gen  in het woonhuis van René Ma-gritte  natuurlijk  ook  vertederende inkijkjes in het leven met Magrittes levensgezellin  en  model  Georgette Berger.� An�Devroe

Reserveren aangewezen: info@magrittemuseum.be of 02-428.26.26

Beeldend > De vrouwen van René Magritte

Van vlees en doek

Irène Hamoir en René Magritte, 12 juni 1937. Hun beider vriend Louis Scutenaire noemde de foto later ‘La fidélité des images’.

© R

EN

É MA

GR

ITTE M

US

EU

M

BDW 1361 PAGINA 19 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Een boterham met choco, een symbool van gewoonheid. En toch een bron van vreugde voor vele kinderen. Maar steeds weer gemaksvoeding. Eerst was chocolade vloeibaar, daarna wilden ze hem zo hard mogelijk maken en ten slotte weer smeerbaar.

Ooit zag  ik  in Laken een  ijsvogel vliegen. Dat was de eerste keer, en ik was dolblij. Toen ik nog tot de schoolgaande jeugd behoorde, was de ijsvogel hier mythisch.  Nu  had  ik  er  zelf  een  gezien.  Ik  repte mij naar de e-mail en stuurde een blij bericht naar Natuurpunt.  Ik kreeg een mail  terug waar de ver-waandheid af droop. “Een ijsvogel? Dat is voor mij  als een boke met choco bij het ontbijt .”  Daar  ging mijn  enthousiasme.  Wat  mij  het  meest  opviel:  de antwoorder gebruikte een boterham met choco als een symbool van banaliteit. Choco is nochtans een razend interessant onderwerp.Wij kregen niet zo vaak choco op onze boterham, maar als het gebeurde, dan kwam die uit een gele plastic pot,  eerst met  silhouetten van kindjes van heel de wereld erop, u weet wel: een indiaantje, een Chineesje, een negertje... Vandaag durft men zulke clichés  amper  nog  te  gebruiken.  Later  waren  het silhouetten van soldaatjes met hoge sjako en bajo-net op het geweer. Het merk van de chocopasta was Kwatta.Jaren later woonde ik in Suriname, in Paramaribo. Even  ten  westen  van  die  stad  ligt  een  nederzet-ting  die  Kwatta  heet.  En  de  weg  ernaartoe  heette vroeger het Soldatenpad  (nu Kwattaweg en Garni-zoenspad). Dat kon toch geen toeval zijn? Kwatta is de naam die de Carib-indianen gaven aan de grote zwarte slingeraap ofte bosduivel  ( Ateles paniscus ). Op die plek in Suriname lag in de negentiende eeuw inderdaad een cacaoplantage, en die was eigendom van ene Gustaaf van Emden. In de achttiende eeuw was cacao nog een luxepro-duct voor de adel, maar in Van Emdens tijd demo-cratiseerde  de  chocolade  snel.  Hij  moet  gedacht hebben  dat  ketenbeheersing  een  oplossing  kon bieden,  want  hij  verhuisde  terug  naar  Nederland, naar Breda meer bepaald, en richtte er een choco-ladefabriek  op  voor  zijn  eigen  cacao.  Hij  zou  een van de eersten geweest zijn die chocolade in repen produceerden. Zijn grootste afnemer werd het Ne-derlandse leger, dat elke soldaat een reep meegaf in zijn rantsoen als hij op maneuvers trok. De relatie met  soldaatjes  op  de  verpakking  komt  dus  daar-

vandaan, niet van de weg naar Kwatta in Suriname. Maar wel een grappig toeval.Kwatta  in  Breda  maakte  ook  cacaopoe-

der en op den duur dus chocopasta. Vroeg in  de  twintigste  eeuw  namen  ze  een  Bel-gische  fabriek  over  in  Bois-d’Haine  (Ma-nage), waar de choco werd gemaakt. Door het opslokken en sjacheren met merken en 

producten  door  steeds  weer  andere  mul-tinationals  verhuisde  Kwatta  op  den  duur naar Turnhout; daar is het nu eigendom van Heinz  Ketchup.  In  Bois-d’Haine  blijven  al-

leen  een   rue Kwatta   en  een  jaarlijks  festival  Au temps de Kwatta  over. De naam Kwatta ver-dween  uit  de  Nederlandse  merken.  Het  is  nu een Belgisch product.Maar  wie  vond  de  chocopasta  uit?  Er  zijn  een aantal  –  meestal  Nederlandse  –  bedrijven  die 

de uitvinding claimen, maar we moeten de oor-sprong eerder zoeken bij de traditie van de Europe-

se banketbakkers. Cacaopoeder mengen met boter of bakkersroom vraagt niet veel vernuft en men kan er smakelijk taarten mee versieren. Een rijk besmeerde boterham werd bij ons thuis ook al ‘een taartje’ ge-noemd. Industrieel ging men uiteraard op zoek naar goedkopere vulmiddelen dan boter, waarbij men, na margarine, bij plantaardige olie belandde. Maar  choco  is  ook  verbonden  met  één  welbepaald ingrediënt: lecithine. Kijk maar op alle chocopotten: er staat na suiker ook lecithine bij. Dat komt omdat choco  niet  alleen  halfvloeibaar  hoort  te  zijn,  maar ook zoet. En suiker  lost niet op  in olie. Veel water kunnen  ze  ook  al  niet  gebruiken  bij  de  productie, dus  hadden  ze  een  emulgator  nodig,  een  stof  die suikerstroop  en  olie  kan  binden.  Lecithine  is  zo’n natuurlijke emulgator en werd honderdzeventig jaar geleden ontdekt  in eigeel. Het  is de verzamelnaam voor  een  groep  scheikundige  verbindingen  die  zelf tegelijk de eigenschappen hebben van suiker en vet. Industrieel werd het vooral uit soja gewonnen, maar meer en meer zoekt men naar andere grondstoffen, nu soja helemaal  in het verdomhoekje raakt  (aller-geen,  ggo,  niet-duurzaam,  enzovoorts).  Wie  choco smeert, eet bergen lecithine.Ik nam Kwatta als voorbeeld, maar er zijn natuurlijk heel wat andere merken. Op de foto onze nationale trots Côte d’Or, die trouwens een nieuwkomer is in 

smeerpastaland. Opvallend is dat er steeds minder échte  choco  wordt  gekocht.  Het  Italiaanse  Ferrero heeft de jonge generatie ingepalmd met Nutella, ‘het beroemdste Italiaanse merk’. Maar puristen als wij weten  dat  Nutella  geen  echte  chocopasta  is,  maar een   giandujot ,  een  product  gemaakt  van   gianduja , dat is een Piemontese specialiteit op basis van cacao en hazelnoten. Nuance!Toepassingen voor chocopasta? Die vindt u vast zelf wel. Bedenk dat, door die lecithine, chocopasta met water kan worden aangelengd tot een zoete saus (in-teressant in deze crisistijden) of met melk of room, maar ook bijvoorbeeld met cognac. De opwindend-ste  toepassing  is  wel  chocopasta  als  kledingstuk, moet ik zeggen. Ik zag het op het internet. Smake-lijk.

nick.trachet@bdw.be

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet

Choco

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Nick Trachet

ADVERTENTIE

Nutella is geen echte chocopasta, maar een giandujot, een Piemontese specialiteit op basis van cacao en hazelnoten. Nuance!

M�� �� ����� ��� ��� B������� H������������� G�����

www.fedsvk.be

02 412 72 44

Verhuur uw woning zorgeloos

Gegarandeerde huur elke maand

Verzekerd verhuurbeheer

Onderhoud van uw woning

Steun voor de renovatie

Fiscale voordelen

SOCIALE VERHUURKANTOREN

producten  door  steeds  weer  andere  mul-tinationals  verhuisde  Kwatta  op  den  duur naar Turnhout; daar is het nu eigendom van Heinz  Ketchup.  In  Bois-d’Haine  blijven  al-

leen  een   Au temps de Kwatta dween  uit  de  Nederlandse  merken.  Het  is  nu een Belgisch product.Maar  wie  vond  de  chocopasta  uit?  Er  zijn  een aantal  –  meestal  Nederlandse  –  bedrijven  die 

de uitvinding claimen, maar we moeten de oor-sprong eerder zoeken bij de traditie van de Europe-

se banketbakkers. Cacaopoeder mengen met boter of Nick © N

ICK

TRA

CH

ET

BDW 1361 PAGINA 20 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

Mirko Bozzetto wil dit jaar nog – eindelijk – naar Australië reizen. “In alle nederigheid zal ik contact zoeken met de Aboriginals: voor hen is de didgeridoo een beleving van duizenden jaren, voor mij een van een paar jaar.”

H ij is jong en gedreven, Mirko Bozzetto. Eigenzinnig  en  moedig  zocht  hij  zijn weg in onze harde maatschappij.

“Mijn moeder is een Brusselse, mijn vader een Italiaan. Ik ben geboren in Milaan, maar heb het grootste deel van mijn leven hier doorge-bracht,  op  vijf  jaar  na:  tussen  mijn  vijfde  en negende was Rimini mijn thuis.” “Braafjes in de schoolbanken zitten was niets voor mij, ik had andere dingen aan mijn hoofd. Mijn  moeder,  een  danseres,  was  daar  aller-minst  gelukkig  mee.  In  al  haar  bezorgdheid wilde ze het ‘veilige’ pad voor mij. Het botste, het bleef botsen, en uiteindelijk heb ik de deur achter  mij  dicht  getrokken.  Om  te  doen  wat ik wilde doen. Ondertussen zijn er een aantal jaar overheen gegaan en hebben we ons alweer verzoend; mijn moeder ziet nu dat ik gelukkig ben met wat ik doe, het is goed zo voor haar.” “Wat ik juist wilde, indertijd? Tja... Ik speelde wat  gitaar,  elektronische  muziek,  maar  echt contacten of vrienden in de muziekwereld had ik  niet.  Ik  woonde  op  een  appartementje  in Sint-Gillis, na een tijdje heb ik me ingeschre-ven  aan  de  vlakbij  gelegen  kunsthogeschool Saint-Luc,  voor  de  richting  grafische  en  digi-tale kunst. Het beviel me, maar in de loop van het schooljaar is de harde schijf van mijn com-puter  gecrasht.  Al  mijn  werk  naar  de  filistij-

nen, ook het beetje muziek dat ik in mijn vrije tijd had gecomponeerd op basis van samples. De  computer  ging  dus  maar  op  het  stort,  en ik op zoek naar  iets anders.” En dat werd de didgeridoo.  “Ik  had  een  exemplaar  gezien  bij een vriend, die de meest uiteenlopende zaken verzamelde.  Een  prachtexemplaar,  waarop een serpent was gegraveerd. Toen mijn vriend er dan ook nog eens ‘de oerstem van Moeder Aarde’  uit  toverde,  was  ik  verkocht.  Met  het weinige  geld  dat  ik  had  gespaard,  heb  ik  er vervolgens zelf een gekocht.”

Op straatDe volgende etappe was oefenen op de adem-haling: dat is van essentieel belang bij het be-spelen  van  de  didgeridoo.  “Deed  ik  met  een rietje  in  een  glas  water.  Het  zette  me  op  de goede  weg,  maar  de  final touch  ontbrak.  Ge-lukkig  gaf  een  gelijkgestemde  me  het  laatste zetje: dat was het echte begin van wat een ver-slaving is geworden. En een broodwinning. Ik was  mijn  steun  van  het  OCMW  verloren,  uit mijn  huis  gezet  omdat  ik  een  hond  –  Capu-cine – in huis had gehaald, en noodgedwongen ben ik op straat beginnen spelen. De straat op met mijn didgeridoo, Capucine, mijn tentje én een vergunning van de Stad. En daar ben ik ie-mand tegengekomen die  initiaties en spekta-

kels voor kinderen organiseert en me bijlessen heeft gegeven. Met, wat later, een samenwer-king tot gevolg. Tof; het heeft me veel geleerd. Onder meer hoeveel sneller veel kinderen er-mee weg zijn dan volwassenen. Omdat ze hun instinct volgen en er amper bij nadenken.”De  winteravond  valt.  Een  verlichte,  in  hout gegraveerde levensbloem wordt weerkaatst in het venster van de veranda, die uitgeeft op een tuin met koetshuisje. Bozzetto huurt hier een atelier en privéruimte.Mijn  oog  valt  op  een  prachtige  didgeridoo, die  me  doet  denken  aan  een  slang,  met  een kwartssteen  als  oog.  Een  eigenhandig  gesle-pen steen uit de  tuin compenseert kunstzin-nig  een  imperfectie  aan  het  uiteinde;  inge-bouwde  magneten  en  lampjes  kunnen  zelfs voor lichteffecten zorgen. “Ik heb hem gemaakt uit een verwrongen, lang afgestorven eiken tak. Hij verdiende het gered te  worden.  Vijf  jaar  heb  ik  hem  laten  drogen vooraleer eraan te beginnen. Mooi is dat hout na  zijn  leven  in  de  natuur  de  kans  krijgt  zo-iets  magisch  als  muziek  te  produceren.  Het tekent  ook  mijn  werkwijze:  heb  ik  een  klant, dan gaan we samen op stap  in het groen om de  juiste  tak uit  te kiezen,  die  ik  laat drogen en nadien bewerk. Zelfs  tunen  kan  indien de klant het wil, om een bepaalde tonaliteit te be-reiken: samen met vrienden heb ik op de com-puter berekend hoeveel  luchtvolume  je nodig hebt om een bepaalde frequentie te bereiken. De  houtsoort  kan  verschillen:  bamboe,  eik, reuzenberenklauw, noem maar op. Je zou zelfs glasvezel kunnen gebruiken.”Bozzetto  neemt  een  van  zijn  didgeridoos  ter hand, zet zijn lippen aan het mondstuk: aard-

se klanken vullen de ruimte. Het geheim? Je hebt  het  instrument,  maar  ook  de  ademha-ling.  “Circulaire  ademhaling  vanuit  de  buik. Het  principe  van  de  doedelzak,  met  dit  ver-schil dat de mond de rol van de zak vervult. Er wordt altijd een hoeveelheid lucht in de mond gehouden, zodat je lang kunt blijven doorspe-len  zonder  je  te  vermoeien.  De  wervelingen van de lucht in de schacht, gecombineerd met de trillingen, zorgen voor het hypnotiserende, 

Didgeridoos in wording. “Mooi dat hout na een leven in de natuur de kans krijgt om zoiets magisch als muziek te produceren.”

© MARC GYSENS

ETTERBEEK – “Australië, Down Under, het land dat tevens een continent is, fascineert me al van toen ik nog klein was. De ongerepte natuur, de kleuren, de fauna... Later heb ik de didgeridoo ontdekt, het blaasinstrument van de Aboriginals; ondertussen is het een verslaving geworden.” Didgeridoos vervaardigen en bespelen is voor Mirko Bozzetto als ademen of eten.

© M

AR

C G

YSE

NS

BDW 1361 PAGINA 21 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

aardse  geluid.  Het  is  een  subtiel  evenwicht tussen kort blazen, adem bijhouden en inade-men. Blaas je te hard, dan komt de lucht er te snel weer uit.”“Na een lange tijd spelen voelt het alsof je net een  verdovend  spuitje  hebt  gekregen  bij  de tandarts.  Door  de  trillingen.  Als  je  heel  veel speelt,  krijg  je  door  de  speciale  manier  van ademen  ook  een  rond  buikje:  je  diafragma zakt,  de  buikspieren  zetten  naar  buiten  uit. Maar  het  is  ook  heilzaam.  Het  kan  mensen helpen  die  kampen  met  slaapapneu.  Zo  heb ik al leerlingen van gevorderde leeftijd over de vloer  gekregen,  die door het  leren  regelen  en beheersen  van  hun  ademhaling  veel  minder last hadden. Mede door het oefenen van keel-spieren, waarvan ze het bestaan niet kenden, die ze voordien nooit hadden gebruikt.”Zijn didgeridoos vervaardigt Bozzetto volgens de sandwichmethode. “In het begin sloeg ik de bamboestengel  in  twee  met  een  bezemstok, het  mondstuk  maakte  ik  van  geknede,  ge-smolten was. Met de  jaren heb  ik mijn werk-wijze  verfijnd.  De  gedroogde  tak  snij  ik  nu doormidden.  Vervolgens  hol  ik  hem  uit,  ik breng  de  twee  helften  weer  samen,  ik  breng het  mondstuk  aan  en  de  vernis.  Maar  wie ben  ik...?  Didgeridoos  worden  al  duizenden jaren vervaardigd door de Aboriginals, zij zijn de godfathers.  Wij  zijn  nakomers,  het  woord didgeroo  is  er  trouwens  een  dat  wij  hebben uitgevonden.  Mandapul,  yidaki,  dhambilpil, lambilpil: het zijn maar enkele van de bena-mingen voor het insttrument door de Abori-ginals,  verschillend  van  streek  tot  streek.  Zij maken hun instrument vaak uit een door ter-mieten uitgeholde boomstam. Sommigen be-

schilderen ze ook met verhalen van hun clan.”“Een didgeridoo vervaardigen kan heel snel, in een uur zelfs, maar je kunt er ook een maand over  doen.  Het  hangt  er  allemaal  van  af  wat je wilt. Een didgeridoo maken is telkens weer een ontdekkingstocht. Zelfs als  je  twee  iden-tiek  lijkende  takken  neemt  en  ze  op  dezelfde manier  uitholt,  dan  nog  gaan  ze  verschil-lend  klinken  als  je  erop  speelt.  De  prijs?  Die varieert. Een simpele heb je al rond de vijftig euro, maar het kan tot vijf-, zeshonderd euro oplopen, zoals voor deze van eik.”“24  ben  ik  nu,  en  bijna  zes  en  een  half  jaar bezig met de didgeridoo. Het is een constante ontdekkingstocht. Meer en meer begin ik open te staan voor de meest uiteenlopende projec-ten:  muziek  gecombineerd  met  poëzie,  mu-ziek voor een kortfilm van een vriend... Ander-half  jaar  geleden  heb  ik  met  enkele  vrienden ook  een  groepje  opgericht,  Gong  Extension. Experimentele  muziek.  Twee  saxofonisten – Grégoire Tirtiaux en Audrey Lauro –,  ik op didgeridoo  en  Guillaume  Vanespen  op  gong. Een  gong,  bovenaan  en  onderaan  vastgehou-den door twee snaren, die Guillaume bespeelt met een strijkstok. We krijgen er veel respons op; we hebben al het voorrecht gehad samen te  spelen met bekende  jazzmuzikanten zoals Laurent Blondiau en Jeroen Van Herzeele.”

� Karel�Van�der�Auwera

mirkonstrukt.wordpress.com (site in opbouw)

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet

‘Een verslaving is het’

Mirko Bozzetto maakt en bespeelt didgeridoos

“De houtsoort kan verschillen: bamboe, eik, reuzenberenklauw, noem maar op. Je zou zelfs glasvezel kunnen gebruiken”

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten (ute.otten@bdw.be), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman (rika.braeckman@bdw.be), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 70.490 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne (anne.brumagne@bdw.be). EINDREDACTIE Katrien Stroobants (katrien.stroobants@bdw.be). REDACTIE Jean-Marie Binst (jeanmarie.binst@bdw.be), Christophe Degreef (christophe.degreef@bdw.be), Bettina Hubo (bettina.hubo @bdw.be), Patrick Jordens (patrick.jordens@bdw.be), Steven Van Garsse (steven.vangarsse@bdw.be), Danny Vileyn (danny.vileyn@bdw.be). REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele (isabelle.devestele@bdw.be), Gerd Hendrickx (gerd.hendrickx@bdw.be). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Wauter Mannaert, Francis Marissens, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Freddi Smekens, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Tijs van den Boomen, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt (peter.dhondt@bdw.be). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh (manu.dehertogh@bdw.be). VERANTWOORDE-LIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie (marijke.vandebuerie@bdw.be). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

Tom Heene (43) zag zijn debuutfilm in wereldpremière gaan op het festival van Venetië en enkele uren later op dat van Montréal. Thuisstad Brussel heet Welco-me home minder hartelijk welkom, maar daar komt hopelijk snel verandering in.

Selecties�voor�Venetië,�Montréal,�Gent:�Welcome home�nam�een�blitzstart.�Waarom�geraakt�uw�film�maar�niet�in�de�bioscopen?Tom� Heene:  “Ik  was  een  beetje  ontmoe-digd  toen  de  film  na  een  halfjaar  nog  niet geselecteerd  was  door  een  festival.  De  se-lectie voor de Critics’ Week van Venetië en kort daarop Montréal was een enorme be-vrijding.  Welcome home  is  een  kleine  film die  maar  75  minuten  duurt.  We  vonden geen  verdeler.  Productiehuis  Minds  Meet verdeelt de film zelf, op alternatieve wijze. Als  alles  goed  gaat,  draait  hij  binnen  een paar weken in een Brusselse bioscoop.”

U�bent�niet�meer�piepjong.�Waarom�nu�pas�die�eerste�langspeelfilm?Heene: “Na mijn studie belandde ik in het productiemilieu.  Ik  werkt  als  eerste  regie-assistent  en  productieleider  op  de  films van  onder  meer  Frédéric  Fonteyne,  Olivier 

Smolders, Patrice Toye, Alex Stockman.  Ik veronderstel dat ik me lang niet volwassen genoeg voelde of mijn angsten niet genoeg kon  onderdrukken  om  zelf  te  regisseren. Op  de  eerste  draaidag  van  Welcome home pinkte  ik  een  traantje  weg.  Ik  had  de  stap veel vroeger moeten zetten.” 

Brussel�is�in�Welcome home meer�dan�het�decor.�Mogen�we�de�stad�een�van�de�hoofdpersonages�noemen?Heene:  “Een  zinnetje  dat  in  de  montage helaas is gesneuveld, vatte het goed samen: ‘The city is like life: you build up, you break down and you build up again.’ Brussel is een visueel aanwezige metafoor voor de relaties van  de  personages.  Ik  kom  uit  het  veilige, schattige  Gent.  Toen  ik  hier  aanspoelde om  film  te  studeren,  was  de  confrontatie radicaal. Het waren nog de rauwe jaren. De betonbaronnen hadden lelijk huisgehouden en van stadsontwikkeling en -planning was nog geen sprake. Sindsdien is er veel verbe-terd. Ik raakte verknocht aan deze moeilijke stad met haar veelheid aan culturen en ta-len, aan positieve en negatieve dingen, aan oud  en  modern.  Brussel  is  een  emotionele rollercoaster.”� Niels�Ruëll

‘Deze stad is eenemotionele rollercoaster’

© F

EL

IPE

MA

FAS

OL

I

3 VRAGEN AAN TOM HEENE

Tom Heenes filmdebuut Welcome home draait “als alles goed gaat” weldra in Brussel.

BDW 1361 PAGINA 22 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

BRUSSEL – Isabelle Pieman, een van de beste kunstschaatssters die dit land heeft voortgebracht, dankt haar carrière voor een groot deel aan haar ouders, die zich al jaren voor haar inzetten. Vader Christian (61) treedt op als manager en is ondertussen ook actief binnen de Franstalige federatie. “Ik wil de zaken vooruit doen gaan.”

“Mijn twee zonen hebben gymnastiek op hoog niveau beoefend, ik was dus al gerodeerd toen Isabelle met kunstschaatsen begon. Ik had helemaal niets met kunstschaatsen, maar toen we met het gezin eens op een zondag-middag gingen schaatsen, werd mijn dochter op slag verliefd. En die liefde duurt nu al zo’n 23 jaar.”Dat de kinderen Pieman uitgroeiden tot fer-vente sporters, is geen toeval. Vader Christian ziet er een goede levensschool in: vechten om ergens te geraken. Het zorgde wél voor een gepeperde benzinerekening. “Jaarlijks reed ik een 65.000 kilometer, grotendeels voor de kinderen. De vakanties gingen ook altijd naar plekken waar Isabelle op stage was. Maar ik heb er helemaal geen spijt van. Ik ben gelukkig als ik mijn kinderen kan steunen.”“Ik ben altijd hun voornaamste sponsor ge-weest. Om een idee te geven: een goed paar schaatsen kost zeker duizend euro. Financiële omkadering bood de federatie in het verleden niet. Ondertussen hebben we daar verande-ring in gebracht. Als Isabelle de omkadering had gehad die vandaag voorhanden is, dan zou ze nog verder staan.”Christian Pieman is een bezige bij. Hij heeft een transportbedrijf en treedt daarnaast als manager van zijn dochter op. Concreet bete-

Christian Pieman: “In het Neo-plan past een piste perfect: ouders shoppen, kinderen schaatsen.” © MARC GYSENS

‘Waarom geen piste op de Heizel?’Kunstschaatsen > Christian Pieman, manager-vader van Belgische topschaatsster

de CLUB

Ondernemende woordkunstenaarsEverna Scrabble Club, Evere

EVERE – Everna Scrabble Club gebruikt de Nederlandse taal als speelbal. Elke dinsdag barsten er woordgevechtjes los in het gemeenschapscentrum Everna. “De oud-leerkrachten, die zijn het ergst (lacht).”

“We waren zelf beginners toen we de club op-richtten,” vertelt voorzitter Arthur Verboven, die vorig jaar de twintigste verjaardag van de club mocht organiseren. “Mijn vrouw en ik wandelden al bij de Evertrotters toen de be-heerder van het gemeenschapscentrum vroeg om een scrabbleclub op te richten om wat le-ven in de brouwerij te brengen. Onze interesse en appreciatie voor het spel groeiden snel.”Het bordspel waarbij je met gekregen letters woorden moet vormen om zoveel mogelijk punten te vergaren, had snel een trouwe aan-hang. Dinsdagnamiddag (13.15-16.15 uur) is het traditiegetrouw scrabbletijd in Everna. Dat lokt wekelijks een twintigtal mensen. “Door het vroege uur zijn dat vooral mensen tussen 45 en 75. Het is een leuk gezelschap dat elke

week blij is elkaar terug te zien. We nemen deel aan een interclubcompetitie, maar plezier blijft het voornaamste. We hebben een paar sterke spelers, maar bij scrabble heb je toch ook altijd dat tikkeltje geluk nodig.”“Wij onderscheiden ons van andere scrabble-clubs door ons ondernemingszin. Als we iets doen, dan doen we het goed, of het nu een kerstfeest of een paastoernooi is. Sfeer is er altijd bij ons. Behalve als er naar de woorden wordt gezocht, dan is het muisstil. Dan wer-ken de grijze cellen volop. Scrabble zet je brein echt aan het werk. Je moet je taal kennen en vindingrijk zijn.”De zaken lopen lekker, maar toch wordt er met enige vrees naar de toekomst gekeken. Door de relatief hoge leeftijd van de leden moet er vers bloed aangetrokken worden. Maar dat is, net als bij andere sportclubs, geen gemak-kelijke opdracht. “Heel wat mensen hebben drempelvrees, bang om niet de beste te zijn,” zegt Maria Verboven, die instaat voor het se-cretariaat. “Vooral oud-leraren hebben daar

last van. Dat is een ras apart, die willen altijd alles controleren. En o wee als iemand beter is dan zij.”In hun ijver om nieuwe woordkunstenaars aan te trekken kunnen de spelers van Everna een paar overtuigende argumenten op tafel leggen. Een belangrijk deel van de Brusselaars sukkelt met taal en zou daar tijdens het scrabbelen aan kunnen schaven. “Je krijgt de Nederlandse taal gewoon beter onder de knie. Evere is nog heel tweetalig, maar veel mensen voelen zich niet sterk genoeg om het in het Nederlands te proberen. Toch hebben we een paar leden die het Nederlands niet als moedertaal heb-ben en toch knap meedraaien. Ik zou graag op woensdagnamiddag leerlingen van het school-tje tegenover het gemeenschapscentrum laten scrabbelen. Ze hoeven niet altijd hun tijd te verprutsen op de speelplaats. Maar daarvoor heb ik iemand nodig om me te assisteren. Het project is dus nog niet zo concreet, maar het blijft wel een ambitie voor de toekomst.”� TS

kent dit dat hij zich onder meer bezighoudt met papierwerk en de organisatie van haar reizen. Vrije tijd heeft hij nooit echt gehad. En alsof het allemaal nog niet volstaat, is hij

nu ook actief binnen de Franstalige kunst-schaatsfederatie. “Daar waren oudere mensen aan het roer die niets meer voor elkaar kregen. Dus heb ik overgenomen om de zaken vooruit

te doen gaan. Momenteel ben ik secretaris-ge-neraal en voorzitter ad interim van de Fransta-lige federatie, en daardoor zit ik automatisch ook in het nationale bestuur. Dat wil zeggen

‘Waarom geen piste op de Heizel?’

2x letterwaarde, 3x woordwaarde: waar kan voorzitter Arthur Verboven zijn s aanleggen?

© M

AR

C G

YSE

NS

BDW 1361 PAGINA 23 - DONDERDAG 17 JANUARI 2013

dat ik onder meer insta voor al de inschrij-vingen en licenties, en dat ik contacten heb met Adeps (Waalse tegenhanger van Bloso, red.) en het kabinet van Waals minister van Sport André Antoine (CDH). Het is vooral een hele hoop papierwerk. Samen met het behe-ren van de carrière van Isabelle is dat in feite een fulltime job.”Na meer dan twintig jaar in het kunst-schaatsmilieu mag Pieman een ervaren rot genoemd worden. Hij heeft vooral de mooie kanten van de sport leren kennen, maar het is niet altijd rozengeur en maneschijn. “Ik ben de sport echt gaan appreciëren. Dat mijn

dochter de enige Belgische is die zo’n carrière bijeen heeft geschaatst, helpt daar natuur-lijk bij. Wat mij vooral aantrekt, is dat het behalve sport ook een artistieke uitdrukking is.”

Neo“Het is wel een speciaal en moeilijk milieu, hoor. Er heerst veel jaloezie en Belgische juryleden kunnen nogal subjectieve beslis-singen nemen. Isabelle is zo al twee keer benadeeld op een Belgisch kampioenschap, waardoor ze telkens tweede werd. Ik wil geen polemiek, maar er is iets mis.”

Pieman wil het Belgische kunstschaatsen vooruit helpen en zou graag samen met Adeps een sportief opleidingscentrum voor kunstschaatsers oprichten. In het Waalse Jambes is de ijsbaan gesloten voor renovatie, maar die zou kunnen uitgroeien tot een heus kunstschaatscentrum. Binnen vijf jaar zou Pieman er graag resultaten zien.Over de hoofdstad is hij duidelijk. “Brussel is een grote catastrofe. Nadat de baan in Vorst werd gesloten, heb ik een vergadering gehad met een kabinetsmedewerker van toenma-lig minister van Sport Emir Kir (PS). Daar is geen gevolg aan gegeven. Er is hier geen poli-tieke wil om iets voor het schaatsen te doen. Je hebt alleen nog Poseidon, maar dat is een privépiste, ze willen daar geen club.”“In het Neo-plan voor de Heizel zou je bij-voorbeeld een piste kunnen opnemen. In Amerika vind je in heel wat winkelcentra ijsbanen, waar de kinderen gaan schaatsen terwijl de ouders shoppen. Het is maar een idee, hé. Maar hiervoor lobbyen zou me veel te veel tijd vragen.”In Brussel zit nog altijd een schaatsclub, en Pieman is er voorzitter van: de Royal Brus-sels Ice Hockey and Skating Club. De club heeft leden, maar geen activiteiten bij gebrek aan infrastructuur. “Het is een slapende club. Geef me een piste en we zijn meteen vertrokken. Er is vraag én potentieel in Brus-sel. Toen we nog actief waren, hadden we jaarlijks een tachtigtal jongeren die het eens kwamen proberen. Na de herfstvakantie heb ik opnieuw zeker twintig mensen aan de lijn gehad. Ik moet ze dan noodgedwongen naar Liedekerke, Leuven of Charleroi sturen.”De nabije toekomst zou voor Pieman enigs-zins rustiger kunnen worden. Dochter Isa-belle beslist na dit seizoen namelijk of ze er nog een jaartje bij doet of ermee kapt. “Ik ben optimistisch gestemd, maar het wordt moeilijk. Mijn doel is ervoor te zorgen dat alles vlotter verloopt de dag dat ik afzwaai. Maar we worden geconfronteerd met nieuwe moeilijkheden. Denk maar aan de economi-sche crisis en het feit dat je steeds moeilijker vrijwilligers vindt. En Brussel? Ik denk dat een nieuwe ijspiste alleen van een mecenas kan komen.”� Tim�Schoonjans

“In Amerika vind je in heel wat winkelcentra ijsbanen, waar de kinderen gaan schaatsen terwijl de ouders shoppen. Het is maar een idee, hé”

De doorstart van de competitie is een apart moment. Zeven dagen rust en dan op stage vertrekken. Zoals vorig jaar heeft het eerste elftal van Royal Sporting Club Anderlecht de tenten opgeslagen in Belek, Turkije. Grote resorts die in de zomer vakantiegangers ontvangen, herbergen ’s winters honderden voetbalclubs die zich klaarmaken voor de fi-nale fase van de competitie.Maar liefst 450 clubs vertoeven in Zuid-Turkije, clubs van overal. Sporting deelt de hotelinfrastructuur met clubs als VfL Wolfsburg, Gaziantepspor, het immense Galatasaray en een nationale selectie van Luxemburgse profspelers. In hotels in de buurt verblijven dan weer Dinamo Zagreb, Fenerbahçe, het Nederlandse Heracles Al-melo, PEC uit Zwolle, de landgenoten uit Genk en Luik en het geteisterde Beerschot. Een grote gemeenschap.RSCA speelt op de laatste dag vriendschap-pelijk tegen de jongens uit Almelo. Trainer Peter Bosz is een oude bekende van John van den Brom en keeperstrainer Max de Jong. Het is schrikken. De voormalige verdediger van Oranje, PSV en Manchester United is nu assistent-trainer van de degradatiekan-didaat uit Zwolle. Ook Jaap Stam komt even naar de training kijken, samen met oud-ploegmaat en technisch directeur Marc van Hintum, op zijn beurt weer een vriend en ex-ploegmaat van Van den Brom.Er wordt hard getraind. Twee oefensessies per dag, drie maal gezond eten, veel rust overdag en elke avond, na het eten, verza-melt iedereen in de gigantische lobby van het Calista Hotel. Milan Jovanovic is de ko-ning te rijk. Elke avond is hij de gangmaker van een groepje Kroaten en Serviërs. Miloš Krasić is de opvallendste. De hoogblonde voormalige aanvallende middenvelder van

Juventus en vandaag de vedette van de top-club uit Istanbul, hangt, zoals alle toehoor-ders rond ‘Lane’, aan zijn lippen. Het weer-zien met de Tsjech Jan Polak, oud-collega bij RSCA en vandaag verdedigend middenvelder bij VfL, is hartverwarmend. Polak vraagt hoe het gaat met Vladio, de eigenaar van het Italiaanse restaurant aan de Prins van Luik in Anderlecht. Jantje spreekt elke avond af met Marcin Wasilewski, zijn vroegere strijd-makker bij paars-wit.Wolfsburg maakt van het trainingskamp gebruik om een nieuwe speler aan te trek-ken. Ook al een oude bekende uit België: de Kroaat Ivan Perišić, profvoetballer van het jaar 2011. De oud-speler van SV Roeselare en Club Brugge heeft in Turkije getekend voor de club van Volkswagen. Klaus Allofs, de nieuwe technisch directeur van Wolfs-burg, stelt hem trots voor aan de talrijk opgedaagde Duitse media. Maar het aller-opvallendst is de aanwezigheid van Fatih Te-rim. De hoofdtrainer van Galatasaray is god in zijn land. Een handgebaar volstaat om drie mensen te laten rennen om zijn jas. De succescoach (hij won al vier landskampioen-schappen, twee bekers en een Uefa Cup met Galatasaray) wordt vergezeld door twee bodyguards en een woordvoerster die nooit van zijn zijde wijkt. Op een trainingsveld laat hij zich niet zien. Dat laat hij aan anderen over. Terim bepaalt alles. Elke oefenses-sie wordt door honderden fans bijgewoond. Onze oefenwedstrijd tegen Heracles wordt door een honderdtal mensen bijgewoond, Nederlanders incluis.

www.brusselnieuws.be/steegen

David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht

David Steegen

Doorstart

WIE IS DE SPoRtIEFStE?

SINt-AGAtHA-BERCHEM – Leerlingen van het vijfde leerjaar strijden de komende dinsdagen om de titel van sportiefste klas van Brussel.

De sportzaal van de Nationale Bank van Bel-gië is vanaf 22 januari vijf dinsdagen op rij het strijdtoneel voor leerlingen van het vijfde leerjaar uit het Brusselse Nederlandstalig onderwijs. Zij doorlopen telkens drie ‘pla-teaus’ (fitheid, behendigheid en samenwer-king) waar ze 45 minuten lang getest zullen worden. Voor elk onderdeel verzamelen de

leerlingen punten, die de eindscore van de klas zullen vormen. De competitie is een or-ganisatie van de Stichting Vlaamse School-sport.De deelnemers moeten uiteraard officiële klassen zijn, om te voorkomen dat scholen hun sportiefste leerlingen afvaardigen. De winnaar wordt uitgenodigd op een sportdag in het provinciaal domein van Huizingen. Maar daar blijft het niet bij: de winnaars mogen uit de overige deelnemers een klas loten die mee mag genieten van de sportdag. Iedereen kan dus winnen.� TS

tANGo IN DE MAALBEEk

EttERBEEk – Het gemeenschapscentrum De Maalbeek pakt op zaterdag 26 januari uit met het zuiderse tango Bal Milonga.

Nazca is een socioculturele organisatie die zich bezighoudt met animatie, informatie, vorming en cultuur. Op 26 januari doen ze dat in De Maalbeek (Hoornstraat 97) met een opzwepend avondje tango. Het Trio Tango San Telmo zorgt voor sfeer en mu-ziek met de combinatie van bandoneon, piano en contrabas/gitaar. Om halfzeven

’s avonds begint een tangoworkshop voor beginners met Andres en Nathalie, die een uur zal duren. Van halfacht tot negen staat een stage vals (Argentijnse tangostijl) op het programma. De aangeleerde danspasjes kunnen van negen uur tot twee uur ’s nachts uitvoerig geshowd worden tijdens Milonga, waar dj Andres de muzikale begeleiding zal verzorgen.De drie onderdelen van de tangoavond kos-ten 10 euro. Meer op nazca.skynetblogs.be.� TS