bdw - editie 1345

29
N° 1345 VAN 20 TOT 27 SEPTEMBER 2012 ¦ WEEK 38: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: [email protected], WWW.BDW.BE JOËLLE TUERLINCKX BIJ WIELS: DE KUNST VAN HET ARCHIVEREN En ook: Dan Deacon, Ghost road en Little black spiders. AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153 20 09 12 ADVERTENTIE www.academieanderlecht.be academie beeldende kunsten anderlecht INSCHRIJVEN TOT 30 SEPTEMBER ZIE BLZ. 15 Fietsers maken het mooie weer Ivan Put fotografeerde autoloze zondag, Festival Kanal en Open Monumentendag. Meer foto’s op pagina 10-11.

Upload: brusselnieuwsbe

Post on 20-Feb-2016

254 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

Brussel Deze Week van 19 september 2012

TRANSCRIPT

Page 1: BDW - editie 1345

N° 1345 VAN 20 TOT 27 SEPTEMBER 2012 ¦ WEEK 38: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: [email protected], WWW.BDW.BE

Joëlle tuerlinckx biJ wiels: de kunst van het archiverenen ook: dan deacon, Ghost road en Little black spiders.

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

20 0912

ADVERTENTIE

www.academieanderlecht.be

academiebeeldendekunsten

anderlechtINSCHRIJVEN TOT 30 SEPTEMBER

Zie blz xxZIE BLZ. 15

Fietsers maken het mooie weer

Ivan Put fotografeerde autoloze zondag, Festival Kanal en Open Monumentendag.

Meer foto’s op pagina 10-11.

Page 2: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 2 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Dit weekend waren het Open Monumentendagen in Brussel. De monumentale ijskelders van de VUB in Oudergem kregen veel belangstellenden over de vloer.

© BART DEWAELE

DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE

350 nieuwe woningen bij de Wolvengracht

Uitgelicht > Voormalige ASLK-hoofdzetel wordt niet beschermd

H et  kantorenblok  tussen  de Wolvengracht,  de  Zilver-straat, de Broekstraat en de 

Kreupelenstraat  maakt  plaats  voor een  gemengd  project  van  aanzien-lijke  omvang:  224  appartementen en  135  studentenkamers  (samen bijna dertigduizend vierkante meter woningen), net geen twintigduizend vierkante  meter  kantoren  en  goed vierhonderd  vierkante  meter  han-delsruimte.  De  vergunningsaan-vraag  loopt  en  zou  dit  najaar  rond moeten  zijn.  Het  project,  dat  kan rekenen  een  reconversiesubsidie van  het  Gewest,  zou  meteen  flink 

wat  nieuwe  inwoners  naar  de  wat doodse buurt brengen.Het  complex  is  door  een  project-ontwikkelaar  gekocht  van  BNP  Pa-ribas  Fortis  en  herbergde  vroeger de  hoofdzetel  van  de  ASLK,  de  Al-gemene Spaar- en Lijfrentekas. Het bestaat  uit  vijf  gebouwen,  waarvan drie  met  erfgoedwaarde.  Het  gaat onder  meer  om  het  hoekgebouw Wolvengracht/Zilverstraat,  op  het eind van de negentiende eeuw opge-trokken  in neorenaissancestijl door architect  Hendrik  Beyaert.  Andere blikvanger is het zogenaamde Hoef-ijzer,  een  monumentaal  kantoorge-

bouw ontworpen door Alfred Cham-bon en voltooid in 1953.

Op de beschermlijst?Grote delen van de waardevolle ge-bouwen worden geïntegreerd in het nieuwe project, maar ze worden niet beschermd. “Nochtans had schepen Ceux  eind  2010  nog  gezegd  dat  hij de  bescherming  zou  aanvragen,” zegt  gemeenteraadslid  Geoffroy Coomans  de  Brachène  (MR).  “Hij legt de bedenkingen van Monumen-ten  en  Landschappen  nu  gewoon naast zich neer.”Volgens  het  oppositielid,  dat  de schepen  vorige  week  ondervroeg in  de  gemeenteraad,  is  het  niet  de eerste  keer  dat  Ceux  beslissingen neemt die ingaan tegen de belangen van  het  Brusselse  erfgoed.  “Hij  gaf toelating voor een Velux-raam in het dak  van  het  Stadhuis  en  weigerde archeologen hun werk te laten doen op de site van het project La Traviata 

(ofte project Falstaff aan de Beurs, tussen Maus- en Steenstraat, red.).”“De  bescherming  van  het  geheel zou de ombouw tot woningen bijna onmogelijk  maken,”  repliceert  de woordvoerster  van  Ceux.  “De  ge-bouwen  zijn  ontworpen  als  kanto-ren. Om daar aangename woningen van  te  maken  zijn  er  verschillende ingrepen  nodig.  Zo  wordt  er  een binnenplein  ingetekend.  Daarvoor moeten  enkele  gebouwen  afgebro-ken  worden,  maar  dat  zullen  de meest  recente  en  architecturaal minst interessante zijn.”Bij  de  schepen  benadrukken  ze dat  de  waardevolle  elementen  in elk  geval  behouden  blijven.  Maar dat  stelt  Coomans  niet  gerust.  “De Stad heeft geen stok achter de deur. Vandaag  zegt  de  architect  dat  hij bepaalde  dingen  wil  behouden, maar als hij – of zijn opvolger – mor-gen  anders  beslist,  staat  de  over-heid  machteloos.  Enkel  bescher-

BRUSSEL – In de kantoren van de voormalige ASLK aan en rond de Wolvengracht komen meer dan 350 woningen en studentenkamers. Het complex, met het hoefijzervormige gebouw van de architect Alfred Cham-bon, wordt niet beschermd. Volgens oppositieraadslid Geoffroy Coomans (MR) pleegt schepen van Steden-bouw Christian Ceux (CDH) woordbreuk.

DE LAATSTE KAN DE EERSTE ZIJN

WATERMAAL-BOSVOORDE  – Vreemde toestand bij Ecolo. Oli-vier Deleuze, voormalig federaal staatssecretaris  en  voorzitter van  de  Franstalige  groenen,  is kandidaat-burgemeester  in  zijn gemeente...  van  op  de  laatste plaats. Hij aanvaardde al een tijd geleden  die  lijstduwersplaats, maar  doordat  de  herverkiezing van  Martine  Payfa  (FDF)  als burgemeester  minder  zeker  is nu  MR  en  FDF  gesplitst  zijn, ziet  Ecolo  zijn  kans  schoon  om toch de burgemeester te leveren. Niet lijsttrekster Anne Depuydt, maar  de  tweetalige  Deleuze zou  dan  burgemeester  worden. Watermaal-Bosvoorde  zou  in dat  geval  de  eerste  Brusselse gemeente  zijn  met  een  groene burgemeester.� SVG

OPMERKELIJK

© A

RC

HIE

F BD

W

PHILHARMONIC IN UW BROEKZAK

ELSENE – Gebeld worden door Beethoven: het Brussels Philharmonic (Vlaams Radio Orkest) biedt een waaier aan ringtones van eigen opnamen voor uw mobiele telefoon.

Het  orkest  speelde  twaalf  ring-tones  in  uit  het  grote  klassieke repertoire.  Van  Mozart  kunt u  een  streepje  uit  de  ‘Jupiter Symfonie’  downloaden,  van Beethoven  de  ‘Vijfde Symfonie’, en  daarnaast  zijn  er  ringtones van  Ravel,  Mendelssohn,  Tsjai-kovski, Brahms, Elgar, Charpen-tier, Debussy, Webern en – in de afdeling ‘hedendaags’ – Xenakis en  Tabachnik,  de  huisdirigent van het Brussels Philharmonic. “Geen ander orkest is online zo prominent  aanwezig  als  wij,” zeggen ze bij het Brussels Phil-harmonic. Het orkest met thuis-basis Flagey gooide als eerste in 2009 een travelblog op internet; de Facebook-pagina is de meest bezochte  van  het  symfonische landschap;  YouTube  toonde  al tienduizenden views van het or-kest, en de hele cd-theek van het orkest is gratis te beluisteren op SoundCloud.De  ringtones  staan  sinds  af-gelopen  maandag  gratis  op brusselsphil harmonic.be/ringto-nes.  Op  iTunes  kost  een  down-load  1,29  euro,  maar  dan  hebt u bijvoorbeeld ook de keuze om fragmenten van hun Oscar-win-nende filmmuziek van The artist binnen  te  halen.  Wedden  dat zo’n groot orkest in uw broekzak een en ander in beweging zet op bus 71?  JMB

Page 3: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 3 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012 WEEKOVERZICHTWOENSDAG�12�SEPTEMBER

�NIEUWE�WONINGEN�AAN�WOLVEN-GRACHT.� In de voormalige ASLK-hoofdzetel komen 224 appartementen en 135 studenten-kamers, kantoor- en handelsruimte. MR-ge-

meenteraadslid Geoffroy Coomans de Brachène betreurt dat het ge-bouw dan toch niet beschermd wordt. De woordvoerster van schepen van Stedenbouw Christian Ceux (CDH) zegt dat “de bescherming van het geheel de ombouw tot woningen bijna onmogelijk zou maken.”

�GROEN�LANCEERT�FIETSCAMPAGNE�EN�-WEBSITE�. In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen lanceert Groen een fi etscampagne voor de negentien gemeenten en de website  stemfi ets.be . Op gewestelijk niveau is het fi etsbeleid ambitieus, vindt de partij, en dat moet ook op lokaal vlak. Staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille vindt dat gemeenten meer over de grenzen moeten durven te kijken en samenwerken. 

DONDERDAG�13�SEPTEMBER FLATTRACK,�HET�SP.A-FIETSPLAN�. SP.A wil fi etssnelwegen langs spoorlijnen, fi etsliften en valleifi etsen promoten. Zo willen de Brusselse socialisten het leven van de fi etser in de hoofdstad gemakkelijker maken. In de aanloop naar de verkiezingen lanceren ze  Flattrack , een plan om de Brusselse hellingen zoveel mogelijk te ‘neutraliseren’.���KLACHT�NA�POLITIEGEWELD.��Een paar Schaarbeekse dertigers dient een klacht in bij het Comité P, nadat ze door agenten van de zone Brussel-Noord zonder aanleiding ‘op gewelddadige en vernede-rende wijze’ zouden zijn behandeld. De politie van zone Noord beves-tigt dat de twee werden opgepakt, maar geeft geen commentaar.

VRIJDAG�14�SEPTEMBER�‘MIVB-IMAGO�MOET�BETER.’��De kersverse MIVB-baas Brieuc de Meeûs wil dringend het blazoen van de openbaarvervoersmaatschap-pij oppoetsen. Hij wil ook snoeien in de honderden projecten die het bedrijf voorbereidt.

ZONDAG�16�SEPTEMBER�SUCCESVOLLE�AUTOLOZE�ZONDAG�. De elfde Brusselse au-toloze zondag is een groot succes. Volgens zowat alle politiezones reden er dit jaar veel minder auto’s rond dan andere jaren. Ook fi ets-verhuurder Villo deed het goed. Met 11.766 fi etsritten viel daar een stijging van 87 procent tegenover de vorige editie waar te nemen.���‘CENTRUM�WORDT�VOETGANGERSZONE�.’ SP.A en PS zetten hun standpunt over de centrale lanen en het Beursplein nog eens in de verf. Ze willen een autoluw Brussel waarbij de centrale lanen tussen De Brouckère en Fontainas een voetgangerszone worden. Dat melden de Brusselse kopstukken Pascal Smet, Yvan Mayeur, Freddy Thielemans en Henri Simons in een gezamenlijk persbericht naar aanleiding van autoloze zondag.

MAANDAG�17�SEPTEMBER�DUBBEL�ZOVEEL�NEDERLANDSE�STUDENTEN�. Aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) is het aantal studenten uit Nederland de afgelopen jaren verdubbeld, aan de Erasmushogeschool gaat het om een verdriedubbeling. Het lagere inschrijvingsgeld en de Nederlandse loting in de opleiding tot arts doen veel Nederlanders voor België kiezen.

�TWEE�DODEN�BIJ�WONINGBRAND�. In de Froissartstraat in Etterbeek breekt ’s avonds rond 23.15 uur brand uit in een woning. Daarbij komen twee mensen om, een man en een vrouw. Een derde slachtoffer, Odette Vandystaat, MR-kandidate voor de gemeente-raadsverkiezingen, kan zichzelf in veiligheid brengen door van de derde verdieping op een balkon van de tweede verdieping te sprin-gen. Ze loopt wel brandwonden op en wordt overgebracht naar het brandwondencentrum van Neder-Over-Heembeek. Het gemeentelijk noodplan is een tijdlang van kracht. 

DINSDAG�18�SEPTEMBER�CUBAANSE�ZANGERES�UITGEZET.� Gladys Hernandez, de zangeres van de Cubaanse groep La Sonora Cubana, wordt dinsdag-ochtend België uit gezet. Dat meldt haar advocate. Het was de derde poging om de vrouw het land uit te zetten. Vrijdag was er nog een protestconcert van de muziekgroep aan het kabinet van staatssecre-taris Maggie De Block (Open VLD). Hernandez was op 29 augustus op Zaventem geland; op 6 oktober zou ze optreden op het bal van de burgemeester van Sint-Agatha-Berchem.� Samengesteld�door�Tuur�De�Moor

Het Chambongebouw. Enkele gebouwen die mee in het reconversieproject zitten, “zullen worden afgebroken, maar alleen de meest recente en architecturaal minst interessante.”

ming  biedt  voldoende  garanties.”Een  ander  punt  van  kritiek  is  de hoogte  van  het  geplande  project. Langs  de  kant  van  de  Zilverstraat 

zouden  er  elf  bouwlagen  komen. Dat zijn er vier meer dan het huidige hoogste punt  in het blok. Coomans 

vreest  voor  het  perspectief  vanaf het  Martelaarsplein.  Ook  zou  het decoratieve  torentje  van het Cham-bongebouw,  een  herkenningspunt 

in de stad, niet meer zichtbaar zijn. “De schepen heeft er  in de overleg-commissie  op  aangedrongen  om 

de plannen  te herzien met een ver-dieping  minder,”  klinkt  het  nog  bij Ceux.  De  schepen  wijst  erop  dat de  totale  vloeroppervlakte  gevoe-lig  naar  beneden  gaat,  ondanks  de grotere hoogte. Dat moet het geheel luchtiger en leefbaarder maken.Ook de geplande architectuur is voer voor  discussie.  Volgens  Coomans zouden de gevels niet misstaan aan de  kust.  Ceux  vindt  het  dan  weer ‘een kwalitatief hoogstaand project’.De werkzaamheden beginnen waar-schijnlijk pas in 2015.

Laurent�Vermeersch�/�brusselnieuws.be

© B

AR

T DE

WA

EL

E

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

VOLG HET VERKIEZINGSNIEUWS OP

en elke week in uw stadskrant

OP 4 OKTOBER TRAKTEERT DE KRANT U OP EEN EXTRA VERKIEZINGSKATERN

“De bescherming van het geheel zou de ombouw tot woningen bijna onmogelijk maken”

Page 4: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 4 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Reeks > De slag om de kiezer (2): Expats stemmen nauwelijks mee

‘Stemmen? Ze zien er het nut niet van in’

BRUSSEL – Door hun aantal zouden de expats, zeker in sommige Brusselse gemeenten, flink kunnen wegen op de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen. Maar ook deze keer heeft maar een kleine minderheid zich opgegeven om op 14 oktober te stemmen. Opvallend is dan weer dat het aantal EU-kandidaten op de lijsten groeit.

H et  is  nu  de  derde  keer  dat EU-burgers  hun  stem  kun-nen  uitbrengen  voor  de 

Belgische  gemeenteraadsverkiezin-gen.  Wie  als  expat  wil  stemmen, moet zich vooraf wel inschrijven op de  kiezerslijst  van  zijn  of  haar  ge-meente. In 2000 meldde amper 9,6 procent  van de  in Brussel wonende Europeanen  zich  aan,  in  2006  was dat  13,7  procent.  Zes  jaar  geleden mochten  de  niet-Europese  buiten-landers die vijf jaar in België wonen, voor  het  eerst  meestemmen.  15,7 procent gaf zich op.Ook dit jaar vallen de inschrijvings-cijfers  tegen.  Op  31  juli,  de  laatste dag  van  de  aanmelding,  stonden maar  26.150  van  de  ruim  190.000 stemgerechtigde  expats  op  de  lijst. Dat  is  13,57  procent,  nog  minder dus  dan  de  vorige  keer  en  minder ook dan de buitenlanders van buiten Europa (15,47 procent).“13,57 procent is heel weinig,” zegt Dirk  Jacobs,  hoogleraar  Sociologie aan de ULB, die het verschijnsel dit academiejaar onder de  loep wil ne-men.  “Nochtans  heeft  het  Brussels Gewest  deze  keer  veel  inspannin-

gen gedaan om de Europese kiezers warm  te  maken  voor  de  stembus-gang.”  Met  name  het  Verbindings-bureau Brussel-Europa was hiermee belast. Het bureau verspreidde meer 

dan  tweehonderdduizend  folders met uitleg in tien talen over het be-lang  van  stemmen  en  de  inschrij-vingsprocedure.  Voorts  organi-seerde het Verbindingsbureau vanaf april  infostands in de verschillende Europese instellingen. “We stonden 

meermaals  bij  de  uitgang  van  het grote  personeelsrestaurant.  Daar gaven we uitleg, en geïnteresseerden konden  hun  inschrijvingsformulier bij ons achterlaten zodat ze niet zelf naar  hun  gemeentehuis  hoefden,” vertelt  Ans  Persoons  van  het  Ver-bindingsbureau.

RompslompVeel  leverde  het  allemaal  niet  op. De  belangrijkste  redenen  om  niet te gaan stemmen zijn de stemplicht die in België geldt en het gebrek aan interesse,  zo  bleek  uit  een  enquête die  het  Verbindingsbureau  onlangs hield  bij  expats.  De  stemplicht  (of juister:  opkomstplicht)  vloeit  voort uit  het  Verdrag  van  Maastricht  van 1992.  “Dat  gaf  stemrecht  aan  Eu-ropese  burgers,  zonder  dat  het  een verplichting mocht worden,” legt Ja-cobs uit. “Ons land heeft dat op z’n Belgisch  opgelost:  EU-burgers  zijn vrij  om  zich  al  dan  niet  op  de  kie-zerslijst  te  laten  zetten,  maar  een-maal  op  die  lijst  moeten  ze  de  vol-gende keren, net als de Belgen, gaan stemmen.  Tenzij  ze  zich  achteraf van de kiezerslijst laten schrappen.”Alleen  in  België,  Luxemburg  en Griekenland  is  er  stemplicht.  Voor vele  Europeanen  is  het  dus  iets vreemds.  Persoons:  “Sommigen hebben  principiële  bezwaren,  an-dere  praktische.  ‘Wat  als  ik  er  niet ben op 14 oktober?’ Uitleggen dat je een volmacht kunt geven of dat er in Brussel eigenlijk geen boetes uitge-deeld worden, zet weinig zoden aan de  dijk.  Volmachten  worden  vlug met  administratieve  rompslomp geassocieerd,  en  heel  wat  expats hebben  slechte  ervaringen  met  de Brusselse  administratie.  Een  boete die er in feite geen is, maakt het al-

niet en  is ook erg  ingewikkeld.” De Spaanse  politiek  daarentegen  volgt hij  op  de  voet.  “Dankzij  internet  is dat heel simpel.” Toch heeft hij niet de indruk dat hij buiten de Brusselse realiteit  leeft.  “Ik  heb  een  vzw  op-gericht  die  culturele  activiteiten  in Brussel organiseert. Ik ben dus wel degelijk betrokken bij de stad.”

Andere prioriteitenVolgens  Jacobs  is  de  complexiteit van  de  Belgische  politiek  zeker  een obstakel. De meeste Brusselse poli-tieke partijen hebben ook niet al  te veel moeite gedaan om expats te be-koren. Dat bleek op het verkiezings-debat  dat  het  Verbindingsbureau begin  juli  samen  met  de  Europese Commissie  organiseerde.  Sommige partijen  stuurden  een  kandidaat die  nauwelijks  verstaanbaar  Engels sprak, andere focusten op program-mapunten  als  sociale  huisvesting en  demografische  evolutie,  terwijl het  publiek  vooral  interesse  had  in schonere  lucht,  beter  transport  en het gebruik van het Engels als derde taal in de Brusselse administratie.Uit onderzoek is inderdaad gebleken dat  de  belangstellingspunten  van EU-burgers vooral openbare ruimte, mobiliteit, netheid en veiligheid zijn. Persoons:  “Helemaal  anders  dan bij  niet-Europeanen.  Bij  hen  gaat het  om  werk,  huisvesting,  school, OCMW.”Waarom het  inschrijvingspercenta-ge  bij  de  niet-Europeanen,  die  toch vaak minder goed geïnformeerd zijn, toch  nog  iets  hoger  ligt?  Persoons: “Zij gaan ervan uit dat ze voor lange-re tijd hier zijn. De Brusselse expat leeft vaak tussen zijn verhuisdozen. De niet-Europeaan ziet stemmen als een recht, terwijl de expat het soms meer ervaart als een last.”Nochtans  zouden  de  EU-burgers, door  hun  aantallen,  het  verschil kunnen  maken  en  de  evenwichten in  hun  gemeenten  doen  kantelen, zegt  Persoons.  Als  alle  volwassen EU-burgers  zich  op  de  kiezerslijst zouden  zetten,  dan  zouden  ze  in gemeenten als Sint-Gillis, Elsene of Etterbeek  bijna  veertig  procent  van het  electoraat  vormen.  Persoons: “Ik  zeg  het  hun  ook:  ‘Jullie  hebben macht.’” Toch maken de meesten er geen  gebruik  van.  “Ik  denk  dat  ze het nut er niet van inzien,” zegt Ja-cobs. “Wellicht menen de doorgaans mondige  en  welgestelde  expats  dat ze meer macht hebben langs andere kanalen.  Liever  dan  te  gaan  stem-men gebruiken ze hun contacten bij de Europese Commissie of de koepel van  de  Europese  scholen  of  schrij-

“De niet-Europeaan ziet lokaal stemmen als een recht, terwijl de expat het soms meer ervaart als een last”

ADVERTENTIE

14.102012

UNLOCKEDVEERTIG JAAR ACADEMIE BEELDENDE KUNSTEN ANDERLECHT

VRIJDAG 14 SEPTEMBER TOT ZATERDAG 13 OKTOBER 2012DE LOKETTEN – VLAAMS PARLEMENT IJZERENKRUISSTRAAT 99 – 1000 BRUSSELOPEN VAN MAANDAG TOT ZATERDAG VAN 10 TOT 17 UUR

Met steun van de Vlaamse minister bevoegd voor Brussel

academiebeeldendekunsten

anderlecht

leen  maar  erger.  Typisch  Belgisch, vinden ze.”De  lokale  politiek  laat  vele  expats onverschillig.  Pertti  Salminen,  die voor  de  Finse  vertegenwoordiging bij de EU en de Navo werkt, komt er onomwonden  voor  uit.  Hij  is  nau-welijks  op  de  hoogte  van  de  poli-tiek  in  zijn  gemeente,  Sint-Pieters-Woluwe, en kent ook de namen van 

ADVERTENTIE

462216

De gemeenteraadsverkiezingen naderen met rasse schreden. In veel Brusselse gemeenten komt N-VA op met een eigen lijst. Ook in Elsene klinkt de roep naar verandering.Onze ploeg gaat voor een project dat uw

belangen dient: een open en transparant bestuur dat correct omgaat met uw belastingsgeld, tweetaligheid in de gemeentediensten, een betere infrastructuur en steun aan de lokale middenstand.

Wij rekenen alvast op uw steun! Afspraak op 14 oktober.

De verandering begint in Elsene

Rik Dhoest,Lijsttrekker N-VA Elsene

burgemeester  en  schepenen  niet. “Ik  weet  zelfs  niet  of  ik  me,  gezien mijn  diplomatieke  status,  wel  kan inschrijven.” Eén ding weet hij wel: hij  is  volmaakt  gelukkig  in  zijn woonplaats.Net  zo  tevreden  over  het  bestuur van  zijn  gemeente  is  de  Spanjaard Manuel Pueyo, die al zeven jaar aan de  Hallepoort  in  Brussel-centrum woont. Ook hij heeft zich niet inge-schreven.  Zich  een  halve  dag  vrij-maken  voor  iets  wat  hem  in  feite niet interesseert, zag hij niet zitten. Als zelfstandig internetondernemer werkt hij vaak voor de EU-instellin-gen. “Ik heb veel contact met euro-craten,  maar  ook  met  Belgen.  Toch praten we nooit over de lokale, Bel-gische politiek. Die  interesseert me 

Anderlecht

Jette

Evere

Oudergem

Schaarbeek

Watermaal-Bosvoorde

St-Jans-Molenbeek

Ganshoren

St-Agatha-Berchem Koekelberg

St-Joost-ten-Node

Brussel

Ukkel

Vorst

Elsene

St-Pieters-WoluweEtterbeek

St-Gillis

St-Lambrechts-Woluwe

Elsene

% niet Belgisch-EU onderdanen10 - 14

15 - 18

19 - 23

24 - 27

28 - 310 5 km

Anderlecht

Jette

Evere

Oudergem

Schaarbeek

Watermaal-Bosvoorde

St-Jans-Molenbeek

Ganshoren

St-Agatha-Berchem Koekelberg

St-Joost-ten-Node

Brussel

Ukkel

Vorst

Elsene

St-Pieters-WoluweEtterbeek

St-Gillis

St-Lambrechts-Woluwe

Elsene

% niet Belgisch-EU onderdanen10 - 14

15 - 18

19 - 23

24 - 27

28 - 310 5 km

PERCENTAGE EXPATS IN BRUSSEL

Percentage niet-Belgische EU-onderdanen

Page 5: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 5 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

ADVERTENTIE

ven ze rechtstreeks de schepenen in hun gemeente aan.”Natuurlijk houden lang niet alle ex-pats in Brussel zich afzijdig van het reilen  en  zeilen  in  hun  gemeente. Opvallend is bijvoorbeeld dat er deze keer veel meer expats op de Brussel-se lijsten staan. Op de PS-SP.A-lijst van Brussel-Stad staan bijvoorbeeld 

een  lid  van  Labour,  iemand  van  de Franse PS, de Griekse Pasok en van de Spaanse Partido Socialista.Bij Ecolo-Groen in Anderlecht staat de  Duitse  Susanne  Müller-Hübsch op de vierde plaats. Zij was al lid van de Duitse groenen, kwam in Brussel werken  voor  de  groene  fractie  van het Europees parlement en werd ook 

in  haar  gemeente  actief  bij  Groen. Ze kreeg meteen de hoogste Groen-plaats  op  de  lijst.  “Mijn  gemeente boeit me, ik heb in mijn straat zopas een wijkcomité opgericht.”In  haar  verkiezingscampagne  richt ze  zich  tot  alle  Anderlechtenaren, niet  alleen  tot  de  expats.  “Dat  zou in deze gemeente ook niet kunnen. 

De belangrijkste redenen om niet te gaan stemmen zijn de stemplicht en het gebrek aan interesse. © SASKIA VANDERSTICHELE

6de plaats - OudergemKristel VANDENBRANDE

2de Lijstduwer - BrusselBruno DE LILLE

5de plaats - SchaarbeekAdelheid BYTTEBIER

SAMEN WERKEN AAN EEN BETER BRUSSEL

19 km voetgangerszone voor de 19 gemeenten Vrije tram- en busbanen voor stipte en snellere verbindingen

Een autovrij beursplein

Herteken Brussel...

www.groenbrussel.be

“Bovendien is er de administratieve rompslomp.  En  het  onbegrijpelijke feit  dat  Nederlandstalige  en  Frans-talige  partijen  met  dezelfde  kleur soms op verschillende lijsten staan. Dat  is  in  Anderlecht  het  geval  voor CDH en CD&V. Het gaat toch om de inhoud, niet om de taal.”Müller-Hübsch  vindt  het  jammer dat  de  inschrijvingsperiode  al  op 31 juli, lang voor de campagne was losgebarsten,  werd  afgesloten.  Die datum  zou  naar  achteren  gescho-ven  moeten  worden,  meent  ook Jacobs.  Het  zou  de  participatie  van EU-burgers aan de lokale verkiezin-gen  mogelijk  vergroten.  Voorts  zou de  inschrijvingsprocedure  gehar-moniseerd  en  flink  vereenvoudigd moeten  worden.  Nu  moest  het  for-mulier  opgestuurd  worden  naar  de gemeente,  maar  elke  gemeente  gaf er  volgens  Ans  Persoons  een  eigen draai aan. “In Sint-Gillis mocht het per  fax  of  mail,  Schaarbeek  eiste plots  een  kopie  van  de  identiteits-kaart,  en  Brussel  stuurde  achteraf een aangetekende bevestiging zodat elke  kiezer  naar  het  postkantoor moest. Tegen 2018 zou het toch ge-woon online moeten kunnen.”Een andere mogelijkheid, zegt Dirk Jacobs,  is  om  alle  EU-burgers  een oproepingsbrief  te  sturen  waar  ze al dan niet gebruik van kunnen ma-ken. “Maar dat ligt politiek gevoelig. Niemand  heeft  zin  om  dat  debat weer te openen.”Volgens  Jacobs  is  het  hoog  tijd  dat de  Europese  instellingen  zelf  een initiatief  nemen  om  hun  personeel enthousiaster  te maken voor de  lo-kale  politiek.  “Integratie  is  belang-rijk,  wordt  gezegd.  Maar  als  je  het percentage  stemmers  als  criterium neemt, dan zijn  de  EU-burgers  nog slechter  geïntegreerd  dan  de  niet-Europeanen.  Kunnen  de  instellin-gen  het  zich  nog  wel  permitteren om zo ver van het lokale leven af te staan?”�� Bettina�Hubo

Volgende week in ‘De slag om de kiezer’: de senioren. Lees alle afleveringen na op www.brusselkiest.be

De  Europeanen  hier  zijn  allemaal goed  geïntegreerd  en  sturen  hun kinderen  in  de  buurt  naar  school.”Ook  Müller-Hübsch  denkt  dat  de stemplicht  vele  expats  afschrikt. 

Page 6: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 6 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

F ietsen  of  wandelen  langs  het jaagpad  van  het  oude  Kanaal Brussel-Charleroi – vooral tus-

sen  Ronquières  en  Seneffe,  waar geen vaart meer passeert en vissers karpers  van  twintig  kilo  ophalen  – kunnen  we  vriend  en  toerist  maxi-maal aanraden.Hier  snuif  je  meteen  de  sfeer  op van  de  negentiende-  en  twintigste-eeuwse  ‘parapluvaart’  met  ranke steenkoolboten, de nostalgische ba-quets de Charleroi.  Die  werden  ook wel  sabots, tchabots  (in  het  Waals), klompen (in Nederland) en in Brabant en Antwerpen bakskes genoemd. Ze waren  een  creatie  van  de  ingenieur Jean-Baptiste  Vifquain  (of  Vifquin), die leefde van 1789 tot 1854.

SteenkoolVifquain  is  een  Brusselaar  van  ze-ven  wonderen.  Geboren  in  Doornik en  opgeleid  tot  ingenieur  in  Parijs (aan de École Polytechnique) schopt hij  het  tot  chef-ingenieur  van  ons ministerie  van  Waterstaat  (in  de Hollandse  periode).  Even  is  hij  ook gemeenteraadslid  in  Sint-Joost-ten-Node,  maar  voor  alles  blijft  hij  de 

BRUSSEL/SENEFFE – Na vier jaar graven werd op 22 september 1832 een baquet de Charleroi of ‘bakske’ stroomafwaarts gelaten op het nieuwe Kanaal Charleroi-Brus-sel. Drie dagen later kwam het in Brussel aan; koning Leopold I was apetrots. Het zou de prijs van kolen voor burger en Brusselse industrie met veertig procent doen dalen. Allemaal met dank aan de nu vergeten ingenieur Jean-Baptiste Vifquain.

Bij een sluishuis in Seneffe ligt het niet langer bevaren stuk kanaal er stilletjes bij.

© M

AR

C G

YSE

NS

Geschiedenis > Precies 180 jaar na ‘Blijde Invaart’ van Kanaal Charleroi-Brussel

Het bakske van Vifquainnieur leidt hij ook de bouwwerf van de  koninklijke  Muntschouwburg (1817-’18). Hij realiseert de Schaar-beekse  Poort  en  het  Barricaden-plein, en is ook het grote licht achter de constructie van de Passage de la Monnaie of ‘Muntgat’ (1820), de eer-ste met glas overdekte winkelgalerie in  België  (afgebroken  in  1967  voor de aanleg van de metro).Hij  verbindt  het  nationale  spoor-wegnet  met  Pruisen  (1843),  is  de echte  ontwerper  van  het  Waterloo-monument,  in  een  variant  gereali-seerd door ingenieur en paleisvriend Charles van der Straeten, en vooral – en daar komen we bij het kanaal – is Vifquain de man achter de groot-ste niet-natuurlijke waterweg die de Borinage  met  Brussel  ging  verbin-den, het Kanaal Charleroi-Brussel.Al  eeuwen  was  Brussel  vragende partij  voor  een  snelle  aanvoer  van steenkool  van  Charleroi  naar  Brus-sel en Antwerpen. Willem  I zet als koning  der  Nederlanden  de  aanleg op  het  prioriteitenlijstje.  Vifquain wordt met het project belast, en tus-sen 1827 en 1832 wordt het kanaal gegraven. Voortaan kan, sneller dan met paard en kar, de steenkool met zeventigtonners  over  een  water-traject  van  74,5  kilometer  vervoerd worden. Niet minder dan 55 sluizen overbruggen het hoogteverschil van meer dan honderdtwintig meter. Al-leen al op het stuk niet meer bruik-

baar  kanaal  tussen  Ronquières  en Seneffe  (de binnenscheepvaart gaat nu langs het Hellend Vlak uit 1968 en  het  nieuwe  Kanaal  Ronquières-Seneffe)  vind  je  dertig  sluizen  en sluiswachtershuisjes ( foto).Dat  hoogteverschil  overbruggen bleek  de  grootste  uitdaging  voor Vifquain. Hij tekende zelfs drie wa-terbekkens  (in  Feluy,  Ronquières en Ittre) om in alle seizoenen zeker genoeg water te hebben voor de ka-naalvaart.  En  er  kwam  een  lange galerietunnel,  La  Bête-Refaite,  van bijna  1,3  kilometer.  Die  moest  het probleem  van  een  bergkam  opvan-gen. Door die tunnel, van Seneffe tot Godarville,  konden  enkel  kinderen en vrouwen de boten trekken; paar-den durfden niet door het donker.

Lege bakskesDat brengt ons bij Vifquains baquet, het ‘bakske’. Het was een stalen va-riant  van  de  Hollandse  Waal,  een soort kwartspits. Het  lieflijke vaar-tuig was amper 2,60 meter breed en 19,20 meter lang, waardoor het net door de sluizen paste. De schippers-gezinnen leefden in het achteronder van de boot en haalden wel eens een paraplu van onder de kap als ze bij het roer stonden. Vandaar de naam parapluvaart.Omdat  de  lege  bakskes  makkelijk konden  kenteren,  voeren  ze  soms als  tweeling.  Toen  in  1933  het  Ka-naal  Brussel-Charleroi  –  dat  tegen die tijd al meermaals was verbreed, een  eerste  keer  al  in  1854  –  voor schepen  van  driehonderd  ton  toe-gankelijk  werd,  werd  Vifquains geesteskind uit roulatie genomen.Vandaag  zijn  de  bakskes  enkel  nog in  gebruik  als  woonark.  Er  liggen er  achter  de  Anderlechtse  sluis,  in Ronquières  (als bed & breakfast) en elders  op  de  vaart.  En  ook  na  hon-derdtachtig jaar blijven ze mooi.� Jean-Marie�BinstDe sluis van Anderlecht, een van de 55 tussen Charleroi en Brussel.

© K

US

TVA

AR

TFO

RU

M

uitvinder van de baquet de Charleroi, geconcipieerd  voor  het  kanaal  dat hij  ontwierp.  Vandaag  zijn  ’s  mans verdiensten  wat  in  de  vergeethoek geraakt. Enkel de gemeente Seneffe wijdde  met  de  Journées  du  Patri-moine  nog  een  tentoonstelling  aan Vifquain, als appetizer voor een ge-restaureerd  bakske dat  pas  op  het droge werd gehaald en in april 2013 als museum opengaat.Wat  Brussel  zoal  aan  Vifquain  te 

danken heeft? De bouw van de neo-klassieke  gevangenis  van  Brussel voor  vijfhonderd  man,  ter  vervan-ging  van  de  cachotten  van  de  Hal-lepoort.  De  afbraak  van  de  tweede stadsomwalling voor de aanleg van de  boulevards  van  de  Kleine  Ring –  hij  wint  het  concours  dat  koning Willem  I  hiervoor  uitschrijft.  De verbinding  van  de  ‘Koningswijk’ met  het  paleis  van  Laken,  met  een ijzeren brug over de Zenne. Als inge-

Page 7: BDW - editie 1345

ADVERTENTIEBDW 1345 PAGINA 7 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

P-PRAAT

CHIEN ÉCRASÉ

We hadden het hier vorige week over proefballonnen, en kijk: een nieuwe week brengt een nieuwe oogst. Zowel Groen als SP.A dingt naar de gunst van de Dansaertbobo-met-plooifiets middels een eigen fietsplan. Groen wil onder meer een verhuurdienst voor bakfietsen en fietskarren (ze doen daar echt hun best niet om de clichés over groene jongens uit de wereld te helpen). Bij de socialisten mochten ze om hun Flattrack-plan te presenteren Pascal Smet nog eens uit de kast halen. En dat wil zeggen: ambitie! Fietsliften! Fietssnelwegen! Een gigantische strijkbeurt voor Brussel om die vermaledijde bergen weg te werken!

Tiens, had Messias Pascal al niet eens gezegd dat er een fietslift zou komen op de Kunstberg? Als om te demonstreren hoe dat gaat met beloften in de politiek, mochten SP.A en PS op autoloze zondag op hun communiezieltje zweren dat er de komende legislatuur een autovrij Beursplein komt. Burgemeester Freddy Thielemans (PS) beloofde dat in 2001 al eens. On-dertussen zijn we alweer bijna twee termijnen verder. Derde keer, goede keer, Freddy? “Chienne du bourgmestre, retire-toi tout de suite de cette liste. Tu vas me piquer des voix.” Deze gevleugelde woorden komen van Beata Kocon, Poolse kandidate voor de CDH-lijst in Elsene. Ex-kandidate ondertussen, want haar partij heeft haar van de lijst gegooid. De uit-spraak was gericht aan een andere Poolse die kandideert op de lijst van burgemeester Willy Decourty (PS), die daarop een klacht indiende. Beata mag dus terug in haar cocon. Ha!

AAN DE BEURS – Als de nood hoog is, is een openbaar toilet nabij. Nachtbrakers zullen al wel opgemerkt hebben dat er een exemplaar achter de Beurs is opgedoken. Het onderhoud en meer bepaald de hygiëne blijken echter een uitdaging te zijn, zoals u hier ziet. De geur kunt u er zo bij denken.

 OP DE BUS – Wat een MIVB-chauffeur lijden kan. Laatst had er één door een technisch defect last van een constant piepend geluid, komende vanuit zijn dashboard. Omdat MIVB-chauffeurs nogal handig zijn met gsm’s tijdens het rijden, ventileerde de chauffeur zijn ongenoegen middels een video op Facebook. Wat hem dan weer op een reprimande van zijn bazen kwam te staan. De MIVB zou zo’n piepje ook mogen installeren om de chauffeur te waarschuwen als de passagiers te hard door elkaar geschud worden. De Martini van James Bond zou na een ritje met de 71 over het Paleizenplein namelijk shaken ánd stirred zijn.

SINT-JOOST-TEN-NODE – De derde cam-pus van de Vlerick Business School komt in het Manhattan Center, dat voor die gele-genheid een opvallende facelift krijgt. Op de sokkel aan de zijkant komt een atrium dat in verbinding staat met de rest van het gebouw. Rond de uitbreiding wordt groen geplant.

De werkzaamheden aan  het  Manhattan Center  aan  Rogier zijn  aan  de  gang; tegen  april  2013 wil  de  school  de nieuwe  campus  in gebruik  nemen.  Op dit  moment  wordt er  gewerkt  aan  een atrium dat de twee-de  en  derde  ver-dieping  met  elkaar verbindt.  Daarbij worden  ook  groene accenten  gelegd. Het  atrium  wordt 

ongeveer zes meter hoog. “Zo creëren we ex-tra ruimte, terwijl het zicht van de gasten in het aanpalende Sheraton niet  te veel belem-merd wordt,” legt algemeen Vlerick-directeur Patrick De Greve uit. Historisch was er op die 

plaats  een  derde  toren  gepland,  die  er  nooit kwam.In het atrium komen vier auditoria met ruim-te  voor  telkens  65  man,  die  opengeklapt  en met  elkaar  verbonden  kunnen  worden.  Vle-rick  krijgt  ook  vergaderzalen  en  kantoren, een  restaurant  en  bar,  en  vijfhonderd  par-keerplaatsen  ondergronds  die  met  een  lift verbonden zijn met de school. Er wordt 4.800 vierkante  meter  in  gebruik  genomen,  even veel als op de campus in Leuven. Het ontwerp is van Van Eetvelde Architecten, die al eerder aan het Manhattan Center werkten.De  focus  op  deze  campus  –  het  Center  for Financial  Services  –  zal  vooral  liggen  op korte opleidingen voor mensen die al aan de slag zijn  in de zakenwereld. Vlerick  lanceert deze dagen trouwens een nieuw logo en een nieuwe  naam:  de  Vlerick  Leuven  Gent  Ma-nagement  School  wordt  de  Vlerick  Business School.Vlerick wou eerst een campus  in het Beurs-gebouw, maar daar stak de Stad Brussel een stokje voor.  In Sint-Joost  lukte het wel. “We willen  de  campus  in  Brussel  internationaal ten  volle  uitspelen,”  zegt  decaan  Philippe Haspeslagh. “België kent niemand; ten hoog-ste denkt men dat het de hoofdstad van Brus-sel is. Hier zitten we in het hart van Europa.”�� Goele�De�Cort�/�brusselnieuws.be

Vlerick in Manhattan CenterArchitectuur > Businessschool krijgt nieuwe naam en nieuwe campus

© M

V

Page 8: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 8 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Josef en Anna hun gevel schittert weerErfgoed > ‘Duurzame restauratie’ van zes gevels op Grote Markt

BRUSSEL – De restauratie van zes gevels op de Grote Markt zit erop. Het werk heeft meer dan een jaar geduurd, maar nu schitteren Het Heert, Josef en Anna, Den Engel, De Gulden Boot, de Duive en De Wapens van Brabant weer.

Alle gevels, inclusief beelden, ver-guldsels en andere decoratieve elementen, werden helemaal ver-nieuwd. “We hebben eerst de stenen en de steunbalken vervangen,” zegt projectleidster Lies Haesebrouck van Renotec. “Daarnaast hebben we ook wat stabiliteitswerkzaam-heden uitgevoerd. Doordat een aantal elementen verroest waren, gingen er stenen barsten. Dat werd gevaarlijk. Daarna was het tijd voor het fijnere werk, de sculpturen en het schrijnwerk. We hebben ook de middelste gevel geschilderd. Als laatste hebben we ons beziggehou-den met het vergulden. Het is een mooi resultaat geworden, we zijn echt tevreden.”Bij dit nieuwe restauratieproject werd de voorkeur gegeven aan het

maximale behoud en de bewaring van de huidige toestand. “We wer-ken graag op de lange termijn, in plaats van regelmatig plaatselijke herstellingen te moeten doen,” zegt bevoegd schepen Christian Ceux (CDH). “De restauratie was geba-seerd op tests en onderzoeken die tien jaar geleden werden uitge-voerd.”De cel Historisch Patrimonium werkt op dit moment aan een res-tauratiedossier voor de huizen op de nummers 1 tot 7: Den Coninck van Spaignien, Den Cruywagen, Den Sack, De Wolf, Den Horen en De Vos. De restauratie daarvan zou moeten aanvangen in 2013. In 2007 kwamen al De Sterre, De Zwaan, het Brouwershuis, De Roos en Den Bergh Thabor aan de beurt.De gevels zijn sinds 1977 be-schermd, en sinds 1998 staat de Grote Markt van Brussel op de Unesco-werelderfgoedlijst. Uit die tijd dateert ook het beheersplan voor de Grote Markt.

� Matthias�VanheerentalsDe Grote Markt wordt gefaseerd gerestaureerd, liever grondig dan met lapwerk.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

ADVERTENTIE ADVERTENTIE

De nieuwe sportgids is er!

Vraag hem aan: 02 563 05 14 - www.vgc.be/sport

Spor

tgid

s2012-2013

VGC_adv_sportgids_125x178.indd 1 30/08/12 12:00

in uw buurt?

Sport,

cultuur,

curSuSSen of

jeugdactiviteiten

Meer info vindt u in de gratis brochures

www.vgc.be/vrijetijd - [email protected]

02 563 03 00

Page 9: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 9 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

ADVERTENTIE

Erfgoed > O-L-V ter Sneeuwwijk tegen nieuw bestemmingsplan

‘Verknoei ons panorama niet’BRUSSEL – De torens die spoedig op de esplanade van het Rijksadministratief Centrum zullen komen, verknallen het panorama. Dat vinden de bewoners van de Onze-Lieve-Vrouw ter Sneeuwwijk.

Het nieuwe Bijzonder Bestemmingsplan (BBP) Pacheco had begin september in de gemeenteraad bekrachtigd moeten worden, maar dat was buiten de waard gerekend: buurtbewoners protesteerden. Die hebben vorige week een interpellatie gehouden. De Stad Brussel heeft de stemming over het plan node moeten uitstellen, maar dat het er in de huidige vorm komt, lijdt weinig twijfel.Jammer, vindt Robert Leach. Hij vindt het hele plan een miskleun. “Ik heb niets tegen bouwplannen en vastgoedontwikkelaars die geld willen verdienen, maar een beetje meer creativiteit had wel gemogen.” Leach is een Amerikaanse urgentiearts die een negentien-de-eeuws appartement aan de Koningsstraat bewoont.Hij is dol op de architectuur van het konink-lijk tracé dat van de Sint-Mariakerk tot het Justitiepaleis loopt. “Mensen hadden toen verstand van stedelijke planning,” vindt Leach. Zo heeft het koninklijk tracé drie mooie open ruimtes die zicht bieden op de benedenstad: aan het Justitiepaleis, aan de Kunstberg en aan de Congreskolom, waar hij woont. Het zijn momenten van rust in de drukke bebouwing.Het plein rond de Congreskolom was een staaltje van architecturale symmetrie, ge-flankeerd door twee gebouwen in Italiaanse neorenaissance. De benedenstad kon je be-reiken langs een monumentale trap zoals je die ook in Rome vindt. Het plein, ontworpen door architect Joseph Poelaert, heette niets voor niets la place des Panoramas: je had er een prachtig uitzicht. Pas toen de Congres-kolom er kwam, is de naam veranderd. Niet veel later werden ook de appartementen ge-bouwd waar Leach vandaag woont. “Om de symmetrie te vervolledigen,” verduidelijkt hij.Door de noord-zuidverbinding moest de hele benedenstad eraan geloven en rees in de jaren 1950 het Rijksadministratief Centrum (RAC) uit de grond. Het mooie perspectief op de

stad verdween gedeeltelijk, maar aan de Con-greskolom blijft het uitzicht toch de moeite waard. “Ik sta te kijken van het aantal toeris-ten dat hier langskomt,” zegt Leach.Vandaag is het RAC in handen van project-ontwikkelaars. De Stad Brussel bepaalt via een BBP waar woningen en kantoren mogen komen. Een eerste versie daarvan heeft de Stad moeten wijzigen. Het Gewest vond dat een van de torens te hoog priemde. Dat was in 2010. In het nieuwe BBP, dat nu ter tafel ligt, wordt de toren plomper, maar schuift hij vooral wat op. “De toren komt op één lijn met de bestaande gebouwen vooraan aan de Ko-ningsstraat,” zegt Leach. “Dat is onzin. Als

je het uitzicht wilt behouden, dan moet je de bouwlijn juist verbreden. Dat weet iedereen. Nu krijg je een gezichtsvernauwende corridor tussen twee plompe gebouwen. Weg dus, ons panorama.”Leach hoopt nu dat de gemeenteraadsleden van de Stad Brussel over twee weken tegen zullen stemmen. Hij heeft een Facebook-groep in het leven geroepen: Saving the Co-lonne du Congrès. Juridisch houdt Leach nog een slag om de arm. Hij heeft een naoorlogse brief van de nationale overheid waarin gewag wordt gemaakt van ‘visuele erfdienstbaar-heid’. Dat is het recht op bepaalde zichten in de stad. In de ruimtelijke planning van Parijs bijvoorbeeld is dat een courant instrument. In Brussel is het veel minder van tel, maar wie weet kan het in dit dossier wel een doorslag-gevend argument zijn.� Steven�Van�Garsse

Buurtbewoner Robert Leach toont: twee nieuwe gebouwen achter de Congreskolom zullen de esplanade smaller maken.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

“In de negentiende eeuw hadden de mensen meer verstand van stadsplanning”

ADVERTENTIE

VAN 18 TOT 23 UURVAN 18 TOT 23 UUR

Page 10: BDW - editie 1345

Kalme chaos onder een stralende zon

I n het centrum van Brussel was de toevloed aan voetgangers en fietsers bijwijlen niet te overzien. Tel daar nog de bussen en taxi’s

bij, en de ietwat vrije interpretatie van het ver-

keersreglement door fietsers en voetgangers, en de boodschap was duidelijk: het was zon-dag stevig uitkijken op de openbare weg.De sfeer was opperbest; vele bezoekers lie-

ten zich de kalme chaos welgevallen. Toppers waren onder meer het levensgrote papieren bootje dat onder luid applaus te water werd gelaten op het kanaal, het I Bike Bru-dorp

voor het Centraal Station, waar de fiets in het middelpunt van de belangstelling stond, en de reuzenpicknick en grote biomarkt op het Pa-leizenplein.En wie de drukte wou vermijden, moest maar even de Vijfhoek verlaten om de rust van de autoloze stad ten volle te proeven.�� SVG

BRUSSEL – De elfde editie van autoloze zondag in Brussel was een hit. Onder een stralende zon zakten tienduizenden mensen af naar de hoofdstad. Ze konden daar terecht voor Open Monumentendag, Festival Kanal of een van de talloze evenementen, rommelmarkten of straatfeesten.

(links boven) In Schaarbeek werd vorige week de eerste steen gelegd van Train World, het museum waarvoor François Schuiten de scenografie ontwierp. Voor de gelegenheid kregen de bezoekers op autoloze zondag een ontbijt aangeboden.

(links onder) Op de Anspachlaan werd de kortste tijdrit ter wereld gehouden: 222 meter fietsen tegen de klok.

(rechts) Ik en den Theo, Piet Maris en Théophane Raballand entertainen jong en oud in Laken.

BDW 1345 PAGINA 10 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Page 11: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 11 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Kalme chaos onder een stralende zon

Fietsers kregen zondag vrije baan op de invalswegen waar op andere dagen auto’s tijdens de spits staan aan te schuiven.

(links) Aan café Walvis klonk een vrolijke misjmasj: een stadsorkest, een kinderkoor, Marokkaanse gnawa en Braziliaanse trommels – allemaal tegelijk.

Energie te veel? Met hamer en beitel aan de slag bij Graaf van Vlaanderen.

(rechts) Aanschuiven voor ‘open monument’ De Munt.

EEN FOTOREPORTAGEVAN IVAN PUT

Page 12: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 12 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Deze week in de Modelwijk > Tok Toc Knock: de KVS infiltreert in de buurt

Ooit een utopisch ideaal, nu een eiland

Onder leiding van theatermaker Willy Thomas (foto) dompelt het stadstheater KVS zich dit jaar onder in Sint-Joost, de Europese wijk en hier, in de Modelwijk van Laken.

© IVAN PUT

De Modelwijk aan de Heizel is een bijzondere biotoop. De sociale woonwijk met

utopische allure van de Antwerpse modernistische architect Renaat Braem uit de jaren 1950 is niet meer wat ze geweest is, en is eigenlijk ook nooit geworden wat ze had moe-ten zijn: een ideaalvoorbeeld van modernistische architectuur, met naast eengezinswoningen ook een bibliotheek, een supermarkt, een tankstation, een indoor-petanque-baan, enzovoort. Er was wel van bij het begin een cul-tureel centrum met theaterzaal: de Cité Culture, die de KVS al enkele maanden als uitvalsbasis gebruikt om het festival voor te bereiden dat er tussen 17 november en 2 de-cember loopt. Later strijkt Tok Toc Knock neer in Sint-Joost (16 februari tot en met 3 maart) en in de Euro-pese wijk (11 tot en met 26 mei).

Wat is het opzet achter deze grote onderneming? Willy Thomas: “Het is opnieuw een groot gebaar naar de stad, na onze terugkeer van Molenbeek naar onze vernieuwde schouwburg. We willen blijven on-derzoeken hoe een instituut als de KVS tegen de werkelijkheid van een stad als Brussel is opgewassen, en hoe je als artiest de complexiteit en de spanning van de stad beter kunt begrijpen, om er dan ook beter mee om te gaan. Als we altijd maar veilig op ons eigen terrein zouden blijven, zou ik het gevoel hebben dat we de problemen onder de mat schuiven.”Sinds 1 september vorig jaar houdt Willy Thomas een blog bij over zijn bijna dagelijkse bezoekjes aan een van de drie wijken. “Maar eigenlijk zijn we al drie jaar met dit project bezig. Vorig seizoen heb ik geen nieuwe producties meer gespeeld om samen met Ditte Van Brempt de

deur uit te gaan en met mensen te gaan praten. We proberen de stad op zoveel mogelijk verschillende ni-veaus te snappen: op beleidsniveau, op sociaal niveau, noem maar op. We maken kennis met kleine vzw’s

en organisaties, we krijgen in de ga-ten wie er allemaal mee voor zorgt dat zo’n problematische wijk als de Modelwijk toch nog wérkt. In Sint-Joost zoeken we naar de betekenis van het gemeentelijk niveau, en in

de Europawijk is het kader nog gro-ter. Gelukkig worden we goed ont-vangen. Ik merk toch dat de naam KVS ook in niet-Nederlandstalige gemeenschappen een belletje doet rinkelen. Maar het blijft een tijdvre-tend proces, want we stappen volle-dig af van onze productielogica.”

ParochiesAlle producties van Tok Toc Knock die gespeeld worden op elk van de drie ‘wijkfestivals’, komen ter

plekke tot stand en worden ook ter plekke gespeeld. De Cité Culture in het hart van de Modelwijk is het eer-ste festivalcentrum. Thomas: “De Modelwijk is redelijk groen en er zijn veel voorzieningen, maar het is

echt een eiland. Je komt er niet als je er niets te zoeken hebt, en ook de mensen die er wonen, maken weinig gebruik van de openbare ruimte. Toch begint ons project wat ‘rond te zoemen’. Door de kleine ingrepen die we nu al gedaan hebben, komen er mensen op ons af om hun verhaal te vertellen. Er wordt daarbij veel ge-klaagd. De bewoners van de nieuwe blokken zijn over het algemeen te-vredener dan de mensen die in de oude blokken wonen die worden gerenoveerd. Wat ook opvalt: zelfs op zo’n kleine oppervlakte zijn er nog verschillende ‘parochies’: twee blokken verder kennen de mensen elkaar dikwijls al niet meer. Gérard Dekeuleneer en Catherine Lievens, die in de Cité Culture werken, probe-ren die mentaliteit te doorbreken en openheid te creëren: naar de Heizel, naar Brussel, Wemmel. Hun thea-terzaaltje voor tweehonderd man is fantastisch.”KVS gaat dat zaaltje goed gebrui-ken. “Het nieuwe toneelstuk Skie-ven is een tekst van de Brusselse schrijver Thomas Gunzig over een architect die een bewoner ontmoet. De architect is heel tevreden en de bewoner eigenlijk ook. Maar er is één probleem: er is geen plaats inge-tekend voor de stofzuiger. Daardoor ontspint zich de grote discussie over hoe een architect moet anticiperen op de toekomstige bewoners.”Die kwestie staat ook centraal in Cité Maquette van Jozef Wouters, die in een appartement van de Modelwijk werkt om zijn project voor te berei-den. “Hij probeert de centrale plek die door Braem als publieke agora was bedoeld, maar die functie nooit heeft vervuld, in ere te herstellen. Hij heeft alle mensen in de wijk een brief geschreven waarin ze hun pro-blemen kunnen uiten: hun privépro-blemen, de problemen van de wijk, van Brussel, van de wereld. Vijftien architecten zullen gevraagd worden om een aantal van die problemen op te pikken en hun antwoorden te for-muleren in de vorm van maquettes.” Voorts zoekt Ann Van de Vyvere een ingang in de wijk met The ministry of Willy Walks, vergaart Mohamed Ouachen materiaal voor zijn Kronik-comic en koppelt Ruud Gielens in Mancha! de lokale actualiteit aan het wereldnieuws in een politiek-artistieke avondvullende revue.

� Michaël�Bellon

www.toktocknock.com, www.citeculture.be

De architect is heel tevreden en de bewoner eigenlijk ook. Er is maar één probleem: er is geen plaats ingetekend voor de stofzuiger...

BD

W R

EGIO

LAKEN – Binnen de muren van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) wordt dit seizoen alleen repertoire gespeeld. Alle nieuwe producties kaderen in het ambitieuze stadsproject Tok Toc Knock, waarvoor de KVS-ploeg onder leiding van theatermaker Willy Thomas het hele jaar infiltreert in drie totaal verschillende buurten: Sint-Joost, de Europese wijk en de Modelwijk in Laken.

Page 13: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 13 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

ADVERTENTIE

Dertig wooneenheden voor De LorkSint-Gillis > Bureau 51N4E bouwt ‘discreet’ tegen karmelietessenklooster aan

Zeven jaar na de aankoop van een perceel bouwgrond naast de Sint-Bernarduskapel en het karmelietessenklooster in de Bronstraat is de nieuwbouw van vzw De Lork, een huis voor mensen met een verstan-delijke handicap, van start gegaan. Als alles goed gaat, verhuizen tegen eind 2013 de twintig bewoners van de Jean Robiestraat naar privékamers met eigen sanitair, en kunnen er tien extra bewoners bij.

krijgen de bewoners maximaal in-spraak; zo mogen ze bijvoorbeeld vloeren en kleuren kiezen. “We we-ten nu al dat er hevige kleuren, een

paars-witte ‘Anderlechtkamer’ en ‘overal katjes’ op het wensenlijstje zullen staan,” zegt Geysen. De capaciteit van het begeleid wo-

nen gaat van twintig naar dertig plaatsen, en ieder krijgt een kamer met eigen badkamer. De collectieve ruimtes (keuken, leefkamer, atelier) worden niet door gangen geschei-den, maar flirten met aanpalende kamers. “In het oude pand raakten bewoners al eens hun kamer kwijt, hier zal de herkenbaarheid groter zijn,” weet Geysen.Aline Neirynck van het Brusselse architectenbureau 51N4E volgt de werf op. “Grote uitdaging in het ontwerp was de relatie met het na-burige neogotische karmelietessen-klooster uit 1891. In overleg met de slotzusters wordt de tuinmuur neer-gehaald en heropgebouwd in oran-jerood beton, de kleur van de kapel. Met claustra-metselwerk scheppen we een sfeer van een kerkplein, en besparen we de slotzusters directe inkijk in hun tuin. Aan de straatkant werken we met verticale stroken, gekleurd als aparte huizen.”Na de verhuizing wordt ook De Lork in de Robiestraat verbouwd, tot een dagactiviteitencentrum.� Jean-Marie�Binst

De nieuwe Lork: door claustra-metselwerk geen inkijk in de tuin van de slotzusters.

© A

RC

HITE

CTE

N 51N

4E

Voor een prijskaartje van 3,65 mil-joen euro (meubilair inbegrepen) krijgt De Lork een nieuw huis voor begeleid wonen voor mensen met een lichte tot matige verstandelijke handicap. De Vlaamse Gemeen-schapscommissie (VGC) stak één miljoen euro toe, de Nationale Lo-terij 389.000 euro, de rest komt van het Vlaams Investeringsfonds Vipa.“Dat de nieuwbouw er na weerstand van een buurtcomité toch komt, is te danken aan Brigitte Grouwels (CD&V), in de VGC bevoegd voor Welzijn, en aan Cathy Marcus (PS), toenmalig schepen van Sociale Za-ken, nu waarnemend burgemeester. Zij hebben er echt hun schouders onder gezet,” geeft Eric Geysen van De Lork mee. Dat het zolang duurde met de bouwaanvraag, lag aan ad-ministratieve procedures en aan

protest van buurtbewoners van de chique Bronstraat. Zij vreesden voor overlast, van leveranciers tot par-keerproblemen. Maar de bewoners van De Lork, gemiddeld 42 jaar oud, hebben bijvoorbeeld geen auto, De Lork heeft wel één minibus.In 2005 kocht de VGC voor 350.000 euro een lap bouwgrond om het aantal opvangplaatsen voor volwas-senen met een handicap te kunnen uitbreiden. Brussel blijft daar net als Vlaanderen een groot tekort aan hebben; de wachtlijsten zijn lang.De Lork biedt nu twintig mensen onderdak in de Jean Robiestraat, maar dat oude gebouw van vijf eta-ges is totaal afgeleefd. Er is geen lift (terwijl sommige zorgbehoevenden zeventigplus zijn), er zijn maar twee gemeenschappelijke badkamers.In de inrichting van de studio’s

www.visieopbrussel.be CD&V Brussel – Wetstraat 89, 1040 Brussel – [email protected]

Emmanuel Boodts3de plaats op de lijst ‘SAMEN’, Oudergem.

“Het aantrekken van jonge gezinnen naar Oudergem is voor ons een prioriteit. We gaan daarom voor meer plaatsen in de bestaande kinderdagverblijven en voor de opstart van een nieuw (gemeentelijk) Nederlandstalig kinderdagverblijf in onze gemeente.” 

Joëlle Electeur17de plaats op de Lijst van de Burgemeester, Jette.“De toekomstige generatie ondersteunen met een extra Nederlandstalige gemeentelijke crèche, hoogstaand Ne-derlandstalig onderwijs en ontspannende buitenschoolse activiteiten. Ik ga voor een kind- en gezinsvriendelijk Jette.”

Paul Delva15de plaats op de lijst Woluwe+, St-Pieters-WoluweDe kinderen van vandaag vormen de stad van morgen. Blijven investeren in scholen, in kinderopvang en in speel-pleinen is dus de boodschap!

Sarah Nelen13de plaats op de cdH-lijst, Schaarbeek“Schaarbeek moet een gemeente zijn waar kinderen plaats hebben om te spelen, te leren en te fi etsen: speelplein-tjes moeten beter onderhouden worden, fi etspaden beter uitgebouwd en de samenwerking tussen de gemeente en de scholen moet vergroot worden.”

Sterke kandidaten met een visie: CD&V hecht veel belang aan een goe-de opvoeding en groeikansen voor onze kinderen. We willen ouders hierin ondersteunen. Voldoende en betaalbaar kinderopvang is een belangrijke stap. ‘Brede’ scholen in de buurt een volgende.

Met laagdrempelige initiatieven, zoals het Huis van het kind, moet de overheid de ouders een antwoord helpen zoeken op vragen rond opvoedingsondersteuning, gezondheid en het welzijn van kinderen.

➜ Volgende week: Inzetten op integratie

Kinderen en jonge gezinnen inbegrepen

{Betaalbaar wonen inbegrepen}

{Iedereen een propere en veilige leefomgeving}

{Integratie van nieuwkomers: iedereen inbegrepen}

{Zorg: kinderen, ouderen, etc. zorg voor iedereen}

{Toekomstgerichte en gezonde gemeente en regio: iedereen gezond}{Veiligheid en goede mobiliteit: doordachte mobiliteit inbegrepen}

{Ruimte om initiatief te nemen: verenigingen, ondernemen:initiatief inbegrepen}

Jos Leysen7de plaats op de lijst ‘SAMEN’, Oudergem.

Page 14: BDW - editie 1345

ADVERTENTIE

Tijdens een woontour verkennen we alle wijken van Brussel met een woonbril. U verneemt alles over huren en kopen in de hoofdstad. U krijgt er een heleboel praktische informatie over de buurten bovenop: de bereikbaarheid met het openbaar vervoer, de aanwezigheid van scholen en groen, de sfeer … Info en inschrijving via 0800 20 400of www.woneninbrussel.be.

WIB_ADV_BDW_2011.indd 2 13/09/11 11:47ADVERTENTIE

www.visieopbrussel.be CD&V Brussel – Wetstraat 89, 1040 Brussel – [email protected]

Kristine Bormans12de plaats op de lijst ProGanshoren, Ganshoren.

“Samen ijveren we voor voldoende aanbod voor zorg voor zowel jong als oud in Ganshoren, zorg voor kinderen en jongeren (via voldoende onderwijs, kinderopvang, jeugdhuis, sportverenigingen, enz.). Maar ook zorg voor ouderen (op-stellen zorgactieplan, bijstand, preventie, rusthuis en service-fl ats, enz.), zodat zij zo lang mogelijk kunnen thuis wonen.”

Ingrid Haelvoet22ste plaats op de Lijst van de Burgemeester, Evere.“Goede zorg in Evere, dat is naast extra kinderopvang van goede kwaliteit ook een betaalbare woning voor iedereen. Preventiecampagnes voor een betere gezondheid en goede omkadering van onze senioren om zo lang mogelijk onafhan-kelijk te blijven.”

Helmut De Vos7de plaats op de lijst Woluwe+, St-Pieters-Woluwe“Wij willen één schepen voor gezinnen die alle bevoegdhe-den inzake jonge kinderen, jeugd en ouderen bundelt die momenteel te veel verspreid zijn, om een e� ectief, samen-hangend en geïntegreerd gezinsbeleid te kunnen voeren.”

Maude van Gyseghem10de plaats op de Lijst van de Burgemeester Riguelle, St-Agatha-Berchem.De vergrijzing moet prioritair opgevangen worden door sterk te investeren in voorzieningen voor ouderen. De demografi sche uitdaging moeten we aangaan door ondermeer bijkomende kinderopvangplaatsen te creëren.

Agnes Vanden Bremt14de plaats op de Lijst van de Burgemeester Riguelle, St-Agatha-Berchem.“Ik ga voor goed onderhouden voetpaden voor kleine kinderen op hun fi etsje en voor meer aandacht voor de zorg voor het einde van het leven in alle rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen.”

Sterke kandidaten met een visie:

Voor CD&V is iedereen inbegrepen, dus ook de senioren. We willen hen de mogelijkheid bie-den om zo lang mogelijk thuis te blijven, door meer te investeren in thuiszorg en door de uit-bouw van lokale dienstencentra in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Ouderen die echter niet meer thuis verzorgd kun-nen worden, moeten zich thuis voelen in betaal-bare seniorencentra en moeten zich kunnen uit-drukken in hun eigen taal.

➜ Volgende week: Inzetten op integratie

Zorg voor iedereen inbegrepeninbegrepen

{Betaalbaar wonen inbegrepen}

{Iedereen een propere en veilige leefomgeving}

{Integratie van nieuwkomers: iedereen inbegrepen}

{Zorg: kinderen, ouderen, etc. zorg voor iedereen}

{Toekomstgerichte en gezonde gemeente en regio: iedereen gezond}

{Veiligheid en goede mobiliteit: doordachte mobiliteit inbegrepen}

{Ruimte om initiatief te nemen: verenigingen, ondernemen:initiatief inbegrepen}

Veerle Eygenraam15de plaats op de lijst ProGanshoren, Ganshoren.

Page 15: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 15 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

ADVERTENTIE ADVERTENTIE

Geen N-VA in MaingainvilleDe N-VA was van plan om op te komen in de gemeente waar FDF-baas Olivier Maingain de plak zwaait. Dat plan mislukte.

Het heeft lang geduurd voor de N-VA naar buiten kwam met haar strategie voor de komende gemeen-teraadsverkiezingen in Brussel. Pas in mei werd daar voor het eerst over gecommuniceerd. Toen raakte be-kend dat de N-VA in tien Brusselse gemeenten lijsten zal indienen. Het nieuws haalde alle nationale media.Sint-Lambrechts-Woluwe ontbreekt in het lijstje. Nochtans zijn ook daar verwoede pogingen geweest om deel te nemen aan de verkiezingen. Alleen al voor de symboliek zou dat mooi geweest zijn. De burgemeester van Sint-Lambrechts-Woluwe heet immers Olivier Maingain, voorzit-ter van het FDF en aartsvijand van de N-VA.Het plan zag er als volgt uit. Bij de vorige verkiezingen stonden bijna alle Vlaamse kandidaten op één kartellijst, CAP Woluwe, getrokken door Danielle Caron, met voorts CDH, PS en Ecolo. De lijst flopte,

Sint-Lambrechts-Woluwe > Hoe een Vlaamse ‘open lijst’ mislukte

Alleen Oudergem heeft een Vlaamse kartellijst. In Sint-Lambrechts-Woluwe (foto) werd een poging ondernomen, maar de gesprekken sprongen af.

©B

AR

T DE

WA

EL

E

Olivier Maingain (FDF) werd burge-meester en het kartel viel helemaal uit elkaar. Maar er zaten plots wel vier Nederlandstaligen in de ge-meenteraad. Drie daarvan hadden kunnen profiteren van de blokstem: Vlamingen die alle Vlamingen op een lijst aanvinken. Daarnaast werd ook Xavier Liénart verkozen.

“Een Vlaamse vertegenwoordiging in de gemeenteraad is essentieel voor de Nederlandstaligen in Wo-luwe,” vindt Carlos Verplaetsen, gepensioneerde middenstander van christendemocratischen huize en al sinds mensenheugenis spilfiguur in het Nederlandstalig gemeen-schapsleven in Sint-Lambrechts-

Woluwe. Hij zag hoe in aanloop naar de verkiezingen van 2012 de versplintering van de Vlamingen compleet was geworden. Open VLD-gemeenteraadslid Stefan Ector be-gon plots de lof te zingen van Olivier Maingain. Xavier Liénart (ex-CD&V) zat al in het kamp van Maingain, en zal komende verkiezingen zelfs op diens lijst figureren.Om zoveel mogelijk Vlamingen op één lijn te krijgen maakte Verplaet-sen een ronde van de gemeente. Hij voerde tientallen gesprekken om te zien of er een Vlaamse kartellijst in zat. Hij kreeg steun van een lokaal SP.A-politicus. Ook de lokale CD&V zei niet nee. Op dat moment was de toekomst van CD&V niet duidelijk omdat de CDH-lijst maar niet op de rails raakte.Wie ook ja zei, was de N-VA. Op een vergadering met federale boegbeel-den Jan Jambon en Ben Weyts en Benjamin Muylaert, de voorzitter van N-VA Elsene, werd het voorstel gedaan om Georges De Smul en Lieve Lippens voor CD&V en Alfons Schiettecatte voor SP.A op de lijst te laten staan. De Smul zou de lijst trekken. “De N-VA leek akkoord te gaan,” zegt Verplaetsen. “Ze konden drie à vier kandidaten leveren. Er mochten alleen onder geen beding Vlaams Belangers op de lijst.” Ook over de financiering en het druk-werk werden afspraken gemaakt. De lijstnaam Woluwe+ viel. Plots begon Jan Jambon te twijfelen,

ADVERTENTIE

Volwassenenbeeldende kunsten + kunstambachten / conservatie-restauratieKinderateliers [6 tot 11 jaar] Jeugdateliers [12 tot 17 jaar]

INSCHRIJVEN TOT 30 SEPTEMBERwww.academieanderlecht.bedapperheidsplein 171070 anderlechtT 02 5230371

40 EXPO LOKETTEN •

• 40

JAAR ACAD

EMIE

vertelt Verplaetsen. Hij moest nog even terugkoppelen met het par-tijbestuur. Het was immers geen zuivere N-VA-lijst en het was nog maar de vraag of de N-VA met dit verhaal haar voordeel kon doen. “Ik zei tegen Jambon: ‘De N-VA haalt in de peilingen in Brussel 2,7 pro-cent. Wat moeten de N-VA-kiezers in Woluwe doen?’” Korte tijd later bevestigt Jambon dat de N-VA ak-koord gaat.Ook CD&V werd formeel gevraagd om mee te stappen in het plan voor een eenheidslijst. Maar Georges De Smul kreeg een njet van het lokaal partijbestuur. De plannen werden niet levensvatbaar geacht en de ge-sprekken met CDH waren intussen al te ver gevorderd.Exit de Open Lijst in Woluwe. En ook kwam er geen N-VA-lijst. In mei kondigt Bart De Wever aan dat de N-VA in tien Brusselse gemeenten met een lijst komt. Een paar weken later wordt de splitsing van B-H-V goedgekeurd in het parlement. Het gevolg voor de Vlamingen in Brussel is bekend. Ze kunnen alleen nog een zetel halen in de Kamer als ze een eenheidslijst vormen. “En wat hoor ik dan CD&V-voorzitter Wouter Beke vertellen?” zegt Verplaetsen. “Dat alle Nederlandstaligen in Brus-sel voor de federale verkiezingen op een eenheidslijst moeten staan. Toen begreep ik er niets meer van.”

� Steven�Van�Garsse

15e eeuw 16e eeuw 17e eeuw 18e eeuw 19e eeuw 20e eeuw

Laat je meenemen langs het literaire verleden van Brussel. We kuieren door Brussel met de zusjes Brön-te, Victor Hugo, Rimbaud, Baudelaire,… Brussel ademt immers literatuur ! Dat kan je zelf ontdekken.

Op www.erfgoedbrussel.be kan je gratis vier doe-het-zelf wandelingen downloaden. Ze zijn beslist de moeite waard.

Niet zo’n kaartlezer ? Laat je dan met een MP3-speler meenemen langs belangrijke Brusselse plaat-sen, markante auteurs en boeiende boeken!

MP3-spelers zijn gratis te ontlenen in café het Goudblommeke in Papier (Cellebroersstraat 55, ook in het weekend) of in het VGC-administratie-huis (Emile Jacqmainlaan 135, tijdens de kantoor-uren).

Laat je verrassen door literair Brussel !

© Pa

scal V

ande

lanoit

te

Page 16: BDW - editie 1345

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Wol liggen?Breng het binnen op

dit adres:

Lollepotstraat 31000 Brussel

Zin om mee te breien?Contacteer:

Regenbooghuis www.rainbowhouse.be

ofhuisvandeMens Brussel

[email protected]@deMens.nu

SL

OT

EV

EN

EM

EN

T : 7

/12

/20

12

Een school kiezen?

Nederlandstalige basisscholen in Brussel

LOP Brussel BaO Bent u op zoek naar een Nederlandstalige school in Brussel? Hoe een school kiezen voor uw kind? En biedt diversiteit in de klas een meerwaarde? Kom naar het startmoment voor een antwoord op deze vragen. U krijgt er informatie over het Nederlandstalig onderwijs in Brussel. Andere ouders getuigen over hun ervaringen in de zoektocht naar een school en het LOP Brussel Basisonderwijs geeft uitleg bij de aanmeldings- en inschrijvingsprocedure.

Waar en wanneer? Donderdag 11 oktober 2012 om 19.00 u. Gemeenschapscentrum De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel

Schrijf u in via www.samennaarschoolindebuurt.be.

www.inschrijveninbrussel.be

Ook voor ALLE kinderen geboren in 2011!

www.samennaarschoolindebuurt.be

A70-006-00.vgc.adv.bas+samen.bdw.255x178.120912.indd 1 13/09/12 10:43

Page 17: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 17 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

In Laken is de Brede School uit de start-blokken geschoten. Lokale verenigingen slaan de handen in elkaar om vijfhonderd Lakense jongeren een houvast te bieden buiten de schooluren.

De Brede School is een onderwijsconcept dat uit Nederland komt overgewaaid, en nu in Brussel al geruime tijd in opmars is. Na Brussel-stad en Molenbeek heeft nu ook La-ken een Brede School.Verenigingen en organisaties, waaronder jeugdbewegingen, scholen en sportclubs, bundelen de krachten om kinderen en jon-geren na schooltijd te ondersteunen en te omkaderen. “We willen heel breed gaan en samenwerken met alle partners die een in-vloed hebben op de leefwereld van kinderen en jongeren,” zegt bredeschoolcoördinatrice Els Deschietere. “Zo zullen we met de hulp van Femma Intercultureel (Femma heette vroeger KAV, red.) zelfs de lesgevers van de koranscholen uit de buurt benaderen. Mijn eigen opleiding Arabisch kan daar vast bij helpen.”Zo’n wijdvertakt netwerk wil kinderen en jongeren maximale ontwikkelingskansen te bieden. “Ze groeien op in een samenleving die steeds complexer wordt, zeker in een grote stad zoals Brussel. Vaak hebben ou-ders niet altijd de tijd om zelf na schooltijd veel te organiseren. Daarom willen we de kinderen in hun vrije tijd de nodige compe-tenties bijbrengen om sterker te staan in de samenleving.” Het project focust daarom ook op de Neder-landse taal. “Veel kinderen in Laken spreken

‘Om sterker in het leven te staan’

Laken > Brede School schiet uit de startblokken

Nekkersdal, partner in de Brede School.

© B

RA

M TA

CK

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Een groep ouders vraagt dat er dringend een oplossing komt voor de tijdelijke locatie van crèche De Zandmannetjes, bij de Hen-drik Conscienceschool in Schaarbeek.

Het veertig jaar oude gebouw van crèche De Zandmannetjes ging, totaal verouderd, afge-lopen week tegen de vlakte. Zeker na het gro-te waterlek in december 2011 was de schade te groot om het gebouw nog te herstellen. Sindsdien moeten de baby’s, peuters en op-voedsters het stellen met een armzalige turn-zaal.“Kinderen en personeel zitten nu al negen maanden op een veel te kleine oppervlakte, zonder essentiële basisvoorzieningen zoals stromend water, sanitair en buitenruimte,” schrijft ouder Gideon Boie in een brief aan de Scholengroep Brussel. “Er zijn ook geen gescheiden slaapplaatsen voor baby’tjes en peuters. Voorts is er geen klimaatregeling, waardoor het tijdens de zomermaanden zeer heet was. Aan de ingang ten slotte ontbreekt een deurbel.”Volgens Boie sleept deze belabberde situatie al veel te lang aan. “Negen maanden lang heeft de Scholengroep niets ondernomen. We vre-zen dat het nu weer maanden gaat duren eer de situatie echt in orde is. Hoe is het mogelijk

dat een scholengroep die veertig schoolcom-plexen in Brussel beheert, zo traag reageert? We kunnen alleen maar vaststellen dat Scho-lengroep Brussel geen draaiboek achter de hand heeft om adequaat te kunnen reageren als er ergens een gebouw uitvalt. De summie-re informatieverstrekking naar ons, ouders, blijkt ook keer op keer een rookgordijn.”Julien Meganck, de voorzitter van de Scho-lengroep Brussel, belooft snel een oplossing. “Ik geef toe dat de voorlopige locatie waar we de kinderen hebben ondergebracht, niet op-timaal is,” zegt hij, “maar binnen een à twee weken plaatsen we een viertal containers met alle comfort, waaronder airconditioning. Die blijven daar zeker vijftien, twintig jaar staan. De dag van vandaag bieden containers veel comfort, zodat ze allang geen tijdelijke oplossing meer zijn.”“Ik geef toe dat dit hele dossier lang heeft aan-gesleept, maar dat lag niet aan ons,” vervolgt Meganck. “De hele afbraakprocedure is zeer traag verlopen. De ouders nemen ons voorts kwalijk dat we niet genoeg gecommuniceerd zouden hebben, maar dat klopt niet. Direc-teur Jacky Goris en ikzelf hebben voldoende e-mails naar de ouders gestuurd om hen op de hoogte te houden.”� MV

Crèche krijgt containersSchaarbeek > Baby’s en peuters al negen maanden in turnzaal

maar weinig Nederlands buiten de schoolmu-ren. Daarom zal het project ook rond taalbele-ving werken.”Het project moet ruim vijfhonderd kinderen en jongeren bereiken, uit vijf lagere scholen uit de omgeving.

� Matthias�Vanheerentals

Meer op [email protected] of 02-421.80.65

Page 18: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 18 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Op het tijdelijke fietspad in de Wetstraat werden afgelopen zomer pieken van 500 fietsers per uur opgemeten. Intussen zijn de Jubelpark-tunnels heropend en is het fietspad ontmanteld.

© MICHAEL OSMENDA

Mobiliteit > Michaël de Borman over het Brusselse fietsbeleid

‘Geef ons fietspad in de Wetstraat terug’

In september 2010 hebben de ge-kozenen van het parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het regionale mobiliteitsplan Iris 2 voorgesteld. In een regio waar de verwachte bevolkingstoename (te-gen 2020) 17% zou bedragen, stelt het plan vast dat als men extra files wil vermijden en de levenskwaliteit wil kunnen garanderen, er massaal moet worden ingezet op het open-baar vervoer en verplaatsingen te voet of met de fiets.62% van de verplaatsingen in Brus-sel gebeurt over een traject van min-der dan vijf kilometer. 25% legt zelfs minder dan één kilometer af. Met de fiets kun je je snel en voor weinig geld verplaatsen zonder geluids- en milieuvervuiling of onveilige situa-ties te veroorzaken. De fiets neemt, onderweg of gestald, niet veel ruim-te in. De fiets veroorzaakt geen files.

Dagelijks 30 minuten bewegen be-schermt tegen zwaarlijvigheid en cardiovasculaire aandoeningen. Buitenlandse studies tonen aan dat elke euro die wordt besteed aan fietsinfrastructuur of de promotie van het fietsgebruik een daling van de gezondheidskosten met 4 euro teweegbrengt.De fiets is kortom een geweldige manier om je te verplaatsen in een stad met een hoge activiteits- en bevolkingsdichtheid, en de facto de ideale oplossing voor veel van de problemen in onze stad en samen-leving.Het aantal fietsers in Brussel kent de laatste jaren een exponentiële groei. Je ziet tegenwoordig ieder-een op de fiets: vrouwen, mannen, ouders met kinderen, bezorgers, ouderen, hippe jongeren, mensen met boodschappen, kantoormensen met stropdassen en mantelpakjes, kinderen op weg naar school en zelfs enkele parlementsleden. Op hun eigen fiets, op Villo-fietsen en

Michaël de Borman:

soms zelfs op elektrische fietsen.Je kunt mensen zien rijden tijdens de spitsuren, overdag en zelfs ’s nachts, een recente evolutie die getuigt van het feit dat de fiets het dagelijkse vervoermiddel van een flink aantal van onze stadsgenoten is geworden.Deze groei van het aantal fietsers is er gekomen zonder dat er veel infrastructuurplannen werden ge-implementeerd. Tot op de dag van vandaag zijn er overigens slechts vijf van de negentien aanvankelijk voorziene gewestelijke fietsroutes (GFR’s) afgewerkt. De exponenti-ele stijging van het fietsgebruik is vooral te danken aan het fantasti-sche promotiewerk van vrijwilligers

en personeel van organisaties als Pro Velo, dat dit jaar 20 jaar bestaat, de GRACQ, de Brusselse tak van de Fietsersbond, PlaceOVélo, de Euro-pean Union Cyclists’ Group... Maar deze organisaties kunnen niet alles bereiken.Een voorwaarde in het Iris 2-plan om een verlamde en dichtgeslibde stad te kunnen vermijden, is het optrekken van het aandeel van het fietsgebruik tot 20% tegen 2018. 20% op regionale schaal houdt in dat de meest compacte stadsdelen,

het centrum en de gemeenten van de eerste kroon, een veel hoger aandeel moeten halen, waarschijnlijk 40%. Hoe kan men een nog groter aantal Brusselaars overtuigen dat de fiets ook hun vervoermiddel kan worden? Dat ze hun auto kunnen inruilen voor een fiets zonder aan veiligheid in te boeten?We hebben nog heel wat voor de boeg. We hebben geen kleine GFR’s meer nodig. Die zijn 20 jaar geleden bedacht voor het kleine aantal fiet-sers van toen. Nu hebben we een brede en veilige infrastructuur no-dig, die een enorm aantal fietsver-plaatsingen toelaat.

Op dit moment zijn er in het centrum slechts drie fietspaden die vol-doen aan deze criteria: de fietspaden die het Gewest in 2009 op de as Pacheco-Berlaimont aanlegde, de fietspaden die de Stad Brussel in maart 2012 op de cen-trale lanen markeerde, en het fietspad dat

begin juli 2012 op een van de vier rijvakken van de Wetstraat werd in-gericht.Helaas is de zomer voorbij. De Ju-belpark-tunnels werden heropend en het tijdelijke fietspad in de Wet-straat werd ontmanteld. In de Wet-straat zijn pieken van 500 fietsers per uur opgemeten. Door het fiets-pad in de Wetstraat te ontmantelen verwijst men duizenden fietsers te-rug naar een strook op het voetpad van 80 centimeter breed waar ook voetgangers en leveranciers gebruik van maken. Gevaarlijk en niet prak-tisch. De enige veilige fietsverbin-ding tussen het oosten en het cen-trum van de stad is zo verdwenen.Als de doelstellingen van het Iris 2-mobiliteitsplan moeten worden gehaald en als de burgers die er-voor hebben gekozen om niet deel te nemen aan de obstructie en ver-stopping van de stad over een waar-dige infrastructuur moeten kunnen beschikken, moet het brede, afge-scheiden fietspad in de Wetstraat behouden blijven. Ook moeten er dringend veilige en comfortabele fietspaden worden aangelegd op alle verkeersaders van het Gewest die nog niet fietsvriendelijk zijn: de Kleine Ring (tussen de Hallepoort en het IJzerplein en tussen Madou en Rogier), het stukje Wetstraat vlak voor het Federale Parlement, de Ge-neraal Jacqueslaan, de Kroonlaan, de Franklin Rooseveltlaan, de Met-tewielaan, de Albertlaan…Ouders die rustig hun kinderen op de fiets kunnen laten rijden zonder dat ze daardoor gevaar zouden lo-pen, het zou een goed meetinstru-ment zijn voor de fietsvriendelijk-heid van Brussel.Huidige en toekomstige fietsers kunnen alleen maar hopen dat ze gehoord worden en dat de beleids-makers genoeg intelligentie en moed aan de dag zullen leggen.��� Michaël�de�Borman

“Ouders die hun kinderen op de fiets kunnen laten rijden zonder dat ze gevaar lopen: het zou een goed meetinstrument zijn voor de fietsvriendelijkheid van Brussel”

BDWOPINIE

BRUSSEL – Op 4 september werd de tijdelijke fiets-strook in de Wetstraat ontmanteld. Michaël de Borman wil, na 20 jaar de fiets als vervoermiddel te hebben gepromoot, niet langer zwijgen. “We hebben een brede en veilige infrastructuur nodig die een enorm aantal fietsverplaatsingen toelaat.”

Michaël de Borman is de vroegere voorzitter van Pro Velo vzw en ex-vicepresident van de European Union Cyclists’ Federation. Hij zetelt in de bestuursraden van Gracq vzw en Pro Velo vzw.

© R

TBF

Page 19: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 19 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

BDWOPINIEAutoluw door Anne Brumagne

De centrale lanen tussen De Brouckère en Fontainas worden voetgangersterrein. Het De Brouckèreplein wordt een levendig en aantrekkelijk plein. Het Beursplein en de Ortsstraat worden voetgangerszones met ruimte voor culturele activiteiten. Dat belo-ven PS en SP.A in een persmededeling die op de mooiste Brusselse dag van het jaar, autoloze zondag, werd verspreid. Onder-tekend door Freddy Thielemans, Yvan Mayeur, Henri Simons en Pascal Smet.De nummers 1, 3, 48 en 49 van de socia-

listische lijst voor Brussel-Stad voegen er wel aan toe dat eerst het verkeersplan voor de Kleine Ring door het Gewest moet worden uitgevoerd. Maar zodra het nieuwe college is samengesteld, schrijven ze, moet een internationale wedstrijd worden uitgeschreven voor een vernieuwde binnenstad. Dat laatste natuurlijk wel in het geval dat de socialisten het opnieuw voor het zeggen hebben, maar die kans is vrij reëel.Verkiezingspraat of niet? De kritisch ingestelde kiezer reageert ongetwijfeld dat burgemeester Freddy Thielemans al twaalf jaar aan de macht is en dus tijd genoeg heeft gehad om de centrale lanen autoluw(er) te maken. En dat we nu weer vertrokken zijn voor jaren wachten, met dat werk aan de Kleine Ring en die internationale wed-strijd. Daarop kun je repliceren dat er de voorbije jaren al wel degelijk werk is gemaakt van een verkeersarmere binnenstad: de buurt van de Grote Markt en de Oude Graanmarkt zijn verkeersvrij geworden. Stoe-pen werden heraangelegd en verbreed – er zijn gemeenten in Vlaande-ren waar die er een stuk slechter bij liggen. En als vier zwaargewichten samen zo’n belofte in de pers doen, dan kunnen ze nog maar moeilijk terugkrabbelen zonder zwaar gezichtsverlies te lijden.En dus weten de mensen van Picnic the Streets en iedereen die de zaak genegen is, wat hen te doen staat als Thielemans opnieuw burgemees-ter wordt: hem keer op keer aan zijn belofte herinneren, zodat het dossier niet meer in de la verdwijnt. Wij zullen dat ook doen! Want één ding is duidelijk: een autosnelweg dwars door het historische hart van de stad is niet meer van deze tijd. Zolang daar geen oplossing voor is, blijft elke ingreep die gebeurt, ‘anekdotisch’. Pas als een verkeersluw gebied groot genoeg is, sluiten bezoekers de mogelijkheid uit om er met de wagen naartoe te rijden en krijgen ze oog voor de alternatieven.

EVA HILHORST

BRIEVEN VAN LEZERS [email protected]

Vuil

De absurditeit van het Brusselse gemeentelijke beleid bereikt een nieuw hoogtepunt. Vandaag in de brieven-bus: een boete voor het te vroeg buitenzetten van mijn vuilniszak. Nu moet u weten: ik woon sinds een jaar in Brussel, en heb in dat jaar al verschillende brieven naar Net Brussel geschreven om te klagen over de ver-schrikkelijke viezigheid in mijn straat (een gewestweg). Er wordt hier gesluikstort dat het een lieve lust is. De vuilniswagens zijn nog maar weg, of er staat alweer een kapotte televisie, een halve kast en een rotte matras op de stoep. Reactie op mijn verzoeken om die puinhoop aan te pakken: nihil.Nee, de Stad Brussel kent haar prioriteiten. Afgelopen dinsdag hebben ze de ‘openbare netheid’ gecontro-leerd… op de dag van de vuilnisophaling zelf. In mijn straat mag men de vuilniszakken vanaf 18 uur buiten-zetten, en vanaf 19 uur worden ze opgehaald. Welgeteld één uur heb je dus om de witte zak buiten te plaatsen – helaas een uur waarop ik nog werk (en vele van mijn buren met mij). Dus zet ik mijn netjes gesorteerde vuil-nis voor mijn werk, om 11 uur, klaar op de stoep. Maar die ‘onburgerlijke houding’ wordt nu zwaar aangepakt, met een boete van 50 euro.Beste Stad Brussel, u kunt hier sluikstorters betrappen op maandag, woensdag, donderdag en in het weekend. De hele week staat de straat vol troep. Maar straf de mensen niet die zich uit de naad werken en op dinsdag en vrijdag hun vuilnis noodgedwongen een paar uur te vroeg buitenzetten. Dat is niet alleen absurd, het is on-eerlijk en demotiverend.Het mooiste bewijs dat uw aanpak niet werkt: op woens-dag, een dag na de controle én de vuilnisophaling, stond onze stoep alweer vol. Komt u ook een keer langs om die overtreders aan te pakken, of houdt u het bij dit snelle ‘succesje’? � Leen�Vervaeke,�Brussel

Nederlands

Ik lees steeds met genoegen de lekkere culinaire rubriek van mijn dorpsgenoot Nick Trachet. Ik vind het echter spijtig dat hij regelmatig eetwaren in het Frans bestelt. Zo weer bij de visboer in BDW 1344 van 13 september (p. 21).Een toonaangevend blad als BDW zou het goede voor-beeld moeten geven. Ikzelf spreek als klant altijd Neder-lands in Brusselse winkels en word gewoonlijk vriende-lijk bediend. Sommige allochtone handelaars die met veel moeite Nederlands geleerd hebben, vragen overi-gens niet liever. Maar zij hebben het gevoelen dat veel Vlaamse klanten hun inspanningen niet waarderen.Overigens, wanneer BDW een horecazaak bespreekt of aanbeveelt, zou de krant de lezers een dienst bewijzen door telkens te vermelden of die zaak Nederlandsvrien-delijk is.� André�Monteyne,�Jette

Reactie van Nick Trachet

Beste mijnheer Monteyne,

Ik spreek bij mijn eerste contact met een handelaar in Brussel altijd Nederlands. Het is immers beledigend voor de man/vrouw in kwestie om ervan uit te gaan dat zij onze taal niet zouden verstaan. Zij zijn ook naar school geweest. Vaak voelen ze zich vereerd dat iemand – ein-delijk – eens gebruikmaakt van hun (soms hard bevochten) kennis van het Nederlands. Te weinig Vlamingen doen dat. Maar waar het niet lukt, spreek ik graag elke taal die

van pas komt. Ik ben ook niet dom en ik ben op zoek naar hun expertise, ook als zij onze taal niet machtig zijn. Boeken zijn daarenboven altijd beter in de originele versie.

Unizo over shopping

Minister Grouwels toonde fier de resultaten van een haalbaarheidsstudie om de Ring tussen Troon en Louiza te overkappen (BDW 1343 van 6 september, p. 1). Ineens komt er zo een stuk openbare ruimte bij. Het prijskaart-je zal nopen tot een privaat-publieke samenwerking, waarbij men eerder bij winkels en woningen zal uitko-men dan bij een park.Min of meer tegelijkertijd gaf het Nationaal Socio-Eco-nomisch Comité voor de Distributie een negatief advies voor het shoppingcentrum Just under the Sky langs het kanaal, ter hoogte van de Vroegmarkt en de verbran-dingsoven, een van de drie geplande perifere shop-pingcentra rond Brussel (overzicht op www.shopping-monster.be). Terecht volgens Unizo, want tussen beide initiatieven ligt een wereld van verschil. Just under the Sky komt op terreinen die ideaal gelegen zijn voor in-dustriële activiteiten, waar vrachtwagens nog gemakke-lijk toegang hebben. Die terreinen worden zeldzaam in Brussel. De inplanting van een shoppingcenter daar be-tekent een constante dagelijkse stroom van klanten die met de auto arriveren. Er zit geen meerwaarde in voor de handel in het centrum. De (weliswaar nog slechts beperkt ingevuld plannen van de) ontwikkelingen rond de Ring kunnen wel een grote meerwaarde betekenen voor het centrum van Brussel. Ze kunnen een brug leg-gen tussen boven- en benedenstad en auto’s onzichtbaar maken, zonder ze weg te duwen. Ze kunnen met voor-uitstrevende architectuur een aantrekkingspool worden voor de stad. En als er shopping komt, zullen de ‘flag-shipstores’ en ‘beleveniswinkels’ in de rij staan om er zich te vestigen.In de discussie over shoppingcentra gaat het nogal eens over de ‘complementariteit met het bestaande handels-aanbod’. Dat is voor Unizo een flauwe ambitie. Het cri-terium moet niet de complementariteit zijn, maar het potentieel om bij te dragen aan een versterking of ver-betering van het bestaande. Hoe kan zo’n project de stad en haar ondernemers en inwoners ten dienste zijn, de levenskwaliteit en de (economische) aantrekkelijkheid verbeteren?Als Unizo de voorkeur geeft aan deze binnenstedelijke versterking van het handelsapparaat, dan is dat niet om-dat ze de economische en commerciële ontwikkeling en modernisering van Brussel in de weg zou staan. Unizo staat voor een Brussel dat voortbouwt op de kracht van de ondernemers die er aan de slag zijn. Unizo gaat voor een stad die aantrekkelijk is, voor ondernemers en inwo-ners, nationaal en internationaal, gebruiksvriendelijk, vlot bereikbaar en bereisbaar voor toeristen en pende-laars. Voor een Brussel waar het in de vele centrumwij-ken goed wonen, werken en winkelen is. Waar leegstand en verloedering, en de eruit voortvloeiende onveiligheid, geen kans krijgen. Een Brussel dat gebaseerd is op le-vendige en veilige buurten, minder verplaatsingen, meer sociale samenhang en een betere lokale verankering van de (nationale en internationale) economische activitei-ten. Met deze visie staan Unizo en UCM, de Union des Classes Moyennes, overigens niet alleen, ook het Inter-regionaal Platform voor Duurzame Economische Ont-wikkeling bijvoorbeeld onderschrijft die visie. Unizo ziet voor deze vorm van stedelijke (economische) ontwikke-ling een duurzame toekomst weggelegd.

� Anton�Van�Assche,�adviseur�Brusselse�Aangelegenheden�bij�Unizo

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar [email protected]. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via [email protected]. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

Page 20: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 20 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

Interview > Thomas Devos en Kaat Arnaert over het nieuwe album van Tommigun

‘Je kunt niet de hele tijd confronteren’

‘In mijn projecten begin ik steeds meer te zien dat ik op zoek ga naar een soort ‘na-kampgevoel’. Een bluesy roes waarin je

belandt na een intense ervaring. Die verhoog-de emotionaliteit probeer ik naar mijn muziek te vertalen.” Aan een tafeltje in Café Congo ontleedt Thomas Devos de essentie van zijn bezigheden. Kaat Arnaert, zangeres van Tom-migun, en daarbuiten actief als actrice en bij haar elektropopproject Sutrastore, gooit hem een begrijpende glimlach toe.Dit voorjaar belandden Devos en Arnaert voor de KVS-productie Keffiyeh/Made in China in Palestina. “Een idee van Bart Danckaert, de regisseur,” zegt Devos. “Hij wist dat ik daar ooit met Rumplestitchkin een tourneetje en wat workshops met kinderen had gedaan. Nu gingen we er samenwerken met Palestijnse dansers en acteurs. Kaat speelde, ik zorgde voor de muziek. Ter plekke werden we onder-gedompeld in het geheel, ik heb zelfs moeten acteren (lacht).”Devos is met veel dingen tegelijk bezig, maar muziek is de rode draad. De voorbije zomer bedacht hij een klankband voor de spectacu-laire voorstelling Duikvlucht van Studio Orka en herinterpreteerde hij met Tommigun de soundtrack van Brussels by night. Rumple-stitchkin, de stekelige indierockband die hij oprichtte nadat hij eind jaren 1990 Moondog Jr. hun soundtrack voor de film Sunrise had horen spelen, heeft hij voor onbepaalde tijd in de koelkast gestopt. Nu komt Tommigun eerst, de band waarmee hij afgelopen winter een tweede album in elkaar draaide.Twee jaar geleden kringelde Tommigun op uit soloplannen van Devos. Hij was naar San Diego getrokken om er, weg van Brussel en Rumplestitchkin, aan songs te werken met Pall Jenkins van de Amerikaanse herfstroc-kers The Black Heart Procession. Zijn solo-

plaat werd toch weer snel een groepsavontuur, en Tommigun debuteerde een paar maanden later met Come watch me disappear. In zijn zelf-verklaarde ‘heartbreakhangovertunes’ keerde de groep schoonheid binnenstebuiten, liet emoties hard breken en counterde liefde met twijfels. Devos en Arnaert lieten hun stem-men mooi verstrengelen in torch songs.Op Pretenders, Tommiguns tweede album, wordt de dreigende ondertoon nog wat dik-ker aangezet met de hulp van producer Koen Gisen (An Pierlé, The Bony King of Nowhere).

Door het vele live spelen heeft de band zijn geluid geperfectioneerd, vertelt Devos. Tom-migun, dat behalve met Devos en Arnaert zijn magazijn laadt met toetsenist Joeri Cnape-linckx van Sunday Bell Ringers, bassist Pim De Wolf en de ondertussen door Arno op-getrommelde drummer Mattijs Vanderleen, trok in het zog van Come watch me disappear langs Europese clubs en speelde in het voor-programma van de getroebleerde Amerikaan-se songsmid Daniel Johnston.

San Diego had u aangevat als een nieuwe start. Hebt u daar nu voordeel uit kunnen halen?Thomas Devos: “Ik denk van wel, ja. Er is nog wel een soort rusteloosheid, maar ik heb me daarmee verzoend. En ik heb minder de nood om dingen van mij af te schrijven.”“Ik merk ook dat ik niet zo nodig alles onder controle moet hebben. Nu vind ik het net tof om een melodielijn aan te reiken en te zien wat de groep ermee aanvangt. Koen heeft ons aan-gespoord om te vertrouwen op buikgevoel, de muziek sober te houden en de emotie van het moment te proberen te pakken.”“San Diego was erg leuk, maar uiteindelijk schiep dat ook een soort kader. Ik voelde soms dat ik aan het werken was. Nu speelden we gewoon. Het zelfvertrouwen van de groep was groot.”

Dat moet Daniel Johnston opgevallen zijn. Nadat hij jullie eerst als voorprogramma had meegenomen, mochten jullie hem afgelopen zomer begeleiden voor drie optredens in Nederland en België.Thomas Devos: “Ik vond het een uitdaging om dat als groep te doen, want met Daniel Johnston weet je nooit waar je aan toe bent (lacht). We hebben het heel simpel gehouden, wetende dat we hem gewoon moesten probe-ren te volgen. Maar dat ging prima, een bewijs dat het goed zat met Tommigun.”“Tijdens die tournee als showopener hadden we hem een keer aan het werk gezien met het Beam-orkest. Ik vond dat geen goede keuze, je zag dat die jazzmuzikanten hun ei kwijt wil-den. Hij werd soms weggeblazen, waardoor dat kinderlijke, dat naïeve van zijn muziek ver-loren ging.” “I’m just a psycho trying to write a song,” luidt het in een van zijn liedjes. Kun je zijn psyche doorgronden?Devos: “Niet echt. Maar je merkte wel aan hem dat hij het leuk vond. Voor het laat-ste concert heeft hij zelfs gevraagd om een

fESTIVAL ZoNDER GRENZEN

BRUSSEL/ELSENE – De tweede editie van het Checkpoint festival, van 21 tot 28 september, wil gren-zen overschrijden.

“Checkpoints staan voor regelgeving, repressie en controle. Wij willen ons verzetten tegen die barrières,” zegt Kenan Görgün, schrijver en organi-sator van het Checkpoint Festival. “We willen een vrijplaats zijn waar iedereen zich kan herdefiniëren. Het maakt niet uit wie je bent, het gaat erom wie je zult worden. We moeten verder durven kijken dan onze ge-woontes en onze identiteit.”Behalve voor literatuur en muziek openen Théâtre Marni, Théâtre Mo-lière en La Tentation ook de deuren voor een spelmarathon tijdens Nuit Blanche en voor een dag gewijd aan mensen met een handicap. “We wil-len alle grenzen doorbreken en zoe-ken steeds naar nieuwe invalshoeken om dat te doen. Via gezelschaps-spellen of ateliers die ook nog nuttig zijn in het dagelijks leven,” vertelt Görgün. “Checkpoint moet een la-boratorium zijn voor artistieke en sociale ervaringen en uitwisselingen. We willen de traditionele cultuurcon-sumptie aanpakken en meer doen dan mensen twee uur lang entertai-nen. We willen binnendringen in hun leven.” Checkpoint wil ook een spie-gel zijn van multicultureel Brussel. “Op de affiche is de hele wereld ver-tegenwoordigd, terwijl we daarvoor Brussel niet eens hoeven te verlaten.”De Tunesische zangeres Ghalia Bena-li opent op 21 september het festival in Théâtre Marni. “Ze zal haar nieu-we project MW’Soul met vier blazers voorstellen. We beschouwen Ghalia als een ambassadrice van onze filoso-fie: ze verkent onontgonnen terrein en doorbreekt barrières.” Afsluiter op 28 september bij Muziekpublique is Le Monde en Scène, een ontmoeting tus-sen vijftig artiesten die muziek ma-ken over grenzen en culturen heen. Dan wordt ook een multimediabox met dvd, cd en boek over zeven jaar Le Monde en Scène voorgesteld. BT

www.checkpointfestival.com

ADVERTENTIE

Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs

te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor

personen met een handicap

Handicap & informatie

Bezoeken enkel op afspraak

[email protected]

0800-15045�alle werkdagen van 9 tot 12u30,

maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30

“Ik moet niet meer zo nodig alles onder controle hebben. Nu vind ik het net tof om een melodielijn aan te reiken en te zien wat de groep ermee aanvangt”

BRUSSEL – “De keerzijde, mijn favoriete kant,” liet Thomas Devos optekenen tijdens de afgelopen Feeërieën. Pretenders, het tweede album van zijn band Tommigun, paart bitterzoete schoonheid aan onderhuidse dreiging.

Page 21: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 21 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Beatles-song te spelen, ‘You’ve got to hide your love away’, een van zijn lievelingsnum-mers. Hij wilde ook steeds minder solonum-mers brengen, en riep vrijwel meteen ‘Let’s get the band!’ Na een tijdje vroeg hij aan mij of ik ook bij ‘that nice band’ speelde (lacht).”Kaat Arnaert: “Op een bepaald moment wil-de hij me iets tonen in de kleedkamer, maar toen we binnenkwamen, pakte hij me vast en wilde hij me kussen. Toen ik hem dat verhin-derde, zei hij dat ik het eerste meisje was dat hem afwees. Terwijl al zijn liedjes daarover gaan (lacht)! Humor heeft hij wel.”Devos: “Hij schrijft pure, soms kinderlijk-naïeve teksten waarvan ik het spijtig vind dat ik ze niet meer kan schrijven. En hij zingt dat met een overgave die ik heel ontroerend vind.

Kaat Arnaert en Thomas Devos: “Wij zijn nogal fan van Jeff Wall. Je kijkt naar zijn beelden als waarheidsgetrouwe weergaven, maar plots merk je dat er iets niet klopt, dat hij alles heeft geregisseerd. Hij schept kleine verhaaltjes. Dat wil ik ook met mijn songs doen.”

© S

AS

KIA

VA

ND

ER

STI

CH

EL

E

Daar kan ik hard van genieten, maar tegelijk voel ik ook dat ik dat niet meer ben.”

Sluit die eerlijkheid van zijn muziek aan bij de titel van jullie nieuwe album?Devos: “Goh, nee, er is geen link. Die titel is er gekomen omdat ik merkte dat het in mijn teksten vaak gaat over pretenden. Ik heb daar een dubbel gevoel bij. Je kunt natuurlijk niet de hele tijd even intens zijn en vanuit je eigen standpunt denken. Na een tijd hou je niemand meer over. Maar tegelijk wil ik daar ook te-genin gaan. Mensen durven precies geen com-mentaar meer te geven. Ik voel bij mezelf ook voorzichtigheid intreden. Tegen die beleefd-heid wil ik me wat graag meer verzetten.”Arnaert: “Ik heb een vriend die voortdurend

Hoe verbinden jullie dat met de hoesfoto? We zien een snapshot van een koppel op straat in een stad. Ze lijken verontrust achterom te kijken.Devos: “Jan Missotten, een fotograaf en goe-de vriend, en ik gaan vaak op ‘reis’ in Google Street View, in dit geval naar Odessa. Die mensen stonden daar echt, maar de rest is een beetje in scène gezet om het straffer te maken. Wij zijn nogal fan van Jeff Wall, en die speelt ook met die realiteit. Je kijkt naar zijn beelden als waarheidsgetrouwe weergaven, maar plots merk je dat er iets niet klopt, en dat hij alles heeft geregisseerd. Hij schept kleine verhaal-tjes, dat wil ik ook met mijn songs doen.”“Jeff Walls reeks over mensen die in het don-ker naar een film zitten te kijken, inspireerde me voor ‘Ride with me’. Je kent dat moment wel dat je mensen zwijgend voor zich uit ziet staren in de auto. Dan denk je al snel dat er iets fout zit. Die bijgedachten of imaginaire con-versaties vind ik tof. Sinds San Diego heb ik minder de nood om dingen van mij af te schrij-ven, ik denk nu meer in scènes of dialogen.”

De openingssong van Pretenders, ‘Gun’, is zo’n dialoog tussen u en Kaat.Devos: “Het is een mantra van Siamese stem-men die intenser en op het eind wat spooky wordt, een soort showdown. Een perfecte ope-ner bij een concert, hebben we gemerkt.”

Afgelopen zomer hebben jullie Brussels by night van een nieuwe soundtrack voorzien tijdens de 11 juliviering rond Raymond van het Groenewoud.Devos: “Dat was een voorstel van de Beurs-schouwburg. Ik had die film ooit gezien, ik herinnerde me nog de openingsscène met de Russische roulette, en dat er een Marokkaan werd aangesproken met ‘makak’. Er hing een donker sfeertje rond, en dat vond ik wel pas-sen bij Tommigun. Maar ik vond het ook leuk als Brusselaar, het was schrikken om te zien hoe Brussel er dertig jaar geleden uitzag.”

“Deze stad wil men helpen / maar dan liefst om zeep,” zingt Raymond in het gelijknamige nummer. Is Brussel er beter aan toe?Devos: “Goh, ik vind Brussel een fantastische stad. Ik ben hier opgegroeid, dan neem je de kleine kantjes erbij. Goed, ik vind dat je je in een stad altijd vergist. Dat ongrijpbare maakt het juist zo fascinerend. Een plek als Flamingo is geweldig voor de dynamiek van een stad, maar tegelijk voel je dat dat daar gezet is.”“Na mijn studie ben ik in de Ieperlaan gaan wonen, waar al de groothandels zitten. Soms heb ik heimwee naar die periode. Ik woonde er naast allemaal verschillende nationaliteiten, maar iedereen kende elkaar en we kwamen bij elkaar over de vloer. Die buurt is nu volop aan het veranderen. Er zijn allerhande projecten, maar ik heb de indruk dat de stad wat eenvor-miger wordt. Is dat dan zoveel beter? Maar als ik op het Sint-Gillisvoorplein kom, waar alle kleuren en talen door elkaar lopen, denk ik: ‘Wat een geweldige stad!’”

Tom Zonderman

Tommigun stelt zijn tweede album Pretenders voor op 6 oktober (20 uur) in de Botanique: www.botanique.be

ADVERTENTIE ADVERTENTIE

EXPERT IN RATIONEEL ENERGIEGEBRUIK EN ECOCONSTRUCTIE

Uiterste datum voor ontvangst van

Voor het volledige profiel :[email protected]/502.99.93

Het Energiehuis Brussel-Zuid werft aan:

de aanvragen: 30 september

die confrontatie opzoekt, die in elk gesprek tot op het bot wil gaan. Hij heeft misschien vaak gelijk, maar goed. Mensen hebben ka-ders nodig om te kunnen functioneren, of ge-woon om te leven.”

CONNECTION BVBA zoekt deeltijdse, drietalige (NL-FR-ENG)

MINIMAAL 16, MAXIMAAL 20 UUR PER WEEK! in regio Brussel-Noord/Hoofdstad

www.connectionbvba.be

ONTHAALMEDEWERKERS

meer info en een sollicitatieformulier:

(M/V)

Page 22: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 22 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Muziek > Malick Pathé Sow en Bao Sissoko brengen nieuw album uit bij Muziekpublique

Senegal Blues

M et  Aduna,  met  Malick  Pa-thé Sow op zang en hoddu (Senegalese  luit)  en  Bao 

Sissoko  op  kora  (West-Afrikaanse harp),  levert  het  label  Muziekpu-blique  een  schot  in  de  roos:  een prachtplaat vol heerlijke akoestische Afrikaanse blues.Zowel Malick Pathé Sow als Bao Sis-soko is midden jaren 1990 in Brus-sel  gestrand.  Sow  was  op  tournee met de Senegalese ster Baaba Maal, bij wie hij jarenlang hoddu speelde. Sissoko  toerde  vaak  door  Europa met  de  groep  Ngaari  Laaw.  Ze  zijn om  heel  verschillende  renenen  hier gebleven:  bij  Sissoko  gaf  de  liefde de  doorslag,  terwijl  Sow  het  steeds moeilijker kreeg met de autoriteiten van Mauritanië, het land aan de an-dere oever van de Senegal-rivier.Sow  maakt  deel  uit  van  de  Peul, een  volk  dat  aan  beide  kanten  van de  rivier  woont.  Sow  was  een  veel-gevraagd  muzikant  in  Mauritanië, maar  de  autoriteiten  konden  zijn kritische  blik  niet  altijd  smaken. Uit  veiligheidsoverwegingen  be-sloot  hij  in  Frankrijk  te  blijven,  al was hij ook vaak in Brussel met zijn groep  Welnere.  Het  was  maar  een kwestie  van  tijd  alvorens  hij  zich 

in  Brussel  vestigde,  in  Matonge.De  twee  leerden  elkaar  in  Senegal kennen,  maar  het  is  pas  in  Brus-sel  dat  ze  samen  zijn  gaan  spelen. Sissoko,  tien  jaar  jonger,  herinnert zich  nog  goed  hoe  hij  opkeek  naar Sow.  “Ik  had  verschillende  casset-tes  van  hem.  En  hij  speelde  in  de groep  van  Baaba  Maal,  de  grootste Senegalese muzikant. Daar keek ie-dereen naar op.” En Sow: “Bao was een  van  de  jonge  muzikanten  over wie  ik  het  meest  hoorde  spreken, hij  wekte  mijn  interesse.  Bij  zijn aankomt in Brussel nam ik hem op in  mijn  groep  Welnere.  Toen  ik  in 2008  een  samenwerking  aanging met Muziekpublique, ben ik van een grote  band  van  twaalf  muzikanten overgeschakeld naar een akoestisch kwartet. Sindsdien is Bao mijn rech-terhand.”Een  duo  vormen  ligt  in  deze  moei-lijke tijden voor de muziekindustrie voor  de  hand,  maar  toch  gaven  ar-tistieke  redenen  de  doorslag.  “Met twee krijgen we elk veel meer ruimte om ons uit te drukken en de akoes-tische klanken van onze instrumen-ten verder te verkennen.”“We zijn van verschillende etnieën, maar dat belet ons niet samen mu-

ziek te maken, want eigenlijk maken we  allemaal  deel  uit  van  hetzelfde geheel, de Mandinkacultuur van het voormalige  rijk  van  Mali  dat  zich uitstrekte  van  Senegal  en  Guinee 

over  Mali  en  Ivoorkust  tot  in  Bur-kina Faso,” vertelt Sow. “Voor onze composities  halen we  inspiratie uit dat hele Mandinkarijk. Onze muziek is een reis door West-Afrika.”

De titel Aduna staat voor ‘de wereld’, ‘het universum’ en is een eerbetoon aan de krachten van de natuur. “Het universum  fascineert  ons.  De  fon-kelende sterren, het heelal, het don-

Bao Sissoko (l.) en Malick Pathé Sow maken muziek vanuit een grenzeloze fascinatie: “De fonkelende sterren, het heelal, het onweer...”

ADVERTENTIE

MEG STUART/DAMAGED GOODS

BUILT TO LAST 4, 5 & 6/10 20:30KAAITHEATERZES DANSERS EN ACTEURS IN CONFRONTATIE MET OVERWELDIGENDE KLASSIEKE EN HEDENDAAGSE MUZIEK.

LUCINDA CHILDS

DANCE 12 & 13/10 20:30KAAITHEATERLEGENDARISCHE VOORSTELLINGVAN LUCINDA CHILDS, PHILIP GLASS EN SOL LEWITT.

JAN LAUWERS & NEEDCOMPANY

MARKETPLACE76 24, 25, 26 & 27/10 20:30KAAITHEATEREPISCH VERHAAL OVER DIEPE ROUWEN OVERDADIGE LIEFDE.

NATURE THEATER OF OKLAHOMA

LIFE AND TIMES – EPISODES 3 & 428 & 29/09 19:00!!!+ 30/09 15:00 KAAITHEATEREEN ‘LOCKED ROOM’ THRILLEROVER DE ADOLESCENTENJAREN.EXTRA: MATINEE KADEE — 30/09 15:00

WWW.KAAITHEATER.BE

Kaaiad BDW 120919.indd 1 20/08/12 15:06

ELSENE – In 2008 bracht concertorganisator Muziek-publique zijn eerste album uit, Maayo men van Malick Pathé Sow. Vier jaar en vier releases later slaan de twee opnieuw de handen in elkaar, dit keer in de vorm van een duoalbum met Bao Sissoko. Akoestische Senegalese blues, op 22 september voorgesteld in de Molièrezaal.

Page 23: BDW - editie 1345

© DIETER TELEMANS

BDW 1345 PAGINA 23 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Couscous: alleen al om het woord te kunnen uit-spreken zou een mens het bestellen. Het is licht en feestelijk en past bij enorm veel gerechten. Maar wat is het eigenlijk?

Couscous, zei men vroeger, haalt zijn naam van het geluid bij het stomen van de korrels boven kokend water.   Kss, kss, kss ,  fl uisteren  ze,  hangend  in  het vergiet van de  couscoussière , die dubbele pan waar-in men zowel de korrels als de garnituur gaart.Vandaag  krijgen  we  andere  verklaringen  geser-veerd: dat het woord komt van  k’seksou ,  in de taal van  de  Kabielen  en  Berbers  uit  Noord-Afrika.  Dat betekent  ‘ harde  tarwe’ , maar  is ook de naam van het gerecht zelf. Het zal wel, maar waarom zou dat ook niet klanknabootsend zijn voor puffende hete korrels? Een onomatopee zoals  plons  en  gong  of de vogelnamen  koekoek ,  tjiftjaf ,  kraai  en  secretarisvo-gel  (mmm, die laatste allicht niet).Couscous is in feite deegwaar, pasta. Dat zou men zo  niet  zeggen,  maar  toch.  Couscous  is  de  oplos-sing voor een landbouwprobleem dat rond de Mid-dellandse Zee bestaat: het probleem van heel harde tarwe.Er bestaan verschillende soorten tarwe. De zachte tarwe voor patisserie en sausen komt van de  Triti-cum aestivum , zomertarwe. Brood wordt dan weer gebakken  van   Triticum durum ,  harde  tarwe.  Het verschil zit ’m in de hoeveelheid gluten, graanpro-teïnen. Om brood te laten rijzen is een netwerk van gluten nodig, anders blijft het deeg plat en noemen we het resultaat   pannenkoek . Nu groeit er rond de Middellandse  Zee  een  bijzonder  harde  tarweva-riëteit,  die  men  wel  eens   Triticum durum var. du-rum noemt. Dat graan bevat zoveel gluten dat je er zelfs geen brood meer van kunt bakken. Het pro-teïnenetwerk  in het deeg  is  té stevig, het kán niet rijzen, zelfs al zou het willen. Voorts is die tarwe zo hard dat men ze niet fi jn kan malen. Men verkoopt het dus als griesmeel, semolina.Door het hoge eiwitgehalte bewaart griesmeel niet zo best, het meel moet dus snel verwerkt worden. Aan  de  noordoever  van  de  zee  vond  men  daarom spaghetti en andere droge pasta’s uit. In het oosten kookte men de gebroken granen en droogde men ze 

tot bulgur, tarwegrutten. Ten zui-den van de zee werd het couscous.

Graankorrels van durumtarwe zijn vanbinnen niet uniform. Vooral het 

buitenste  gedeelte  is  hard  van  de gluten;  binnenin  zit  wat  meer  zet-meel,  dat  fi jner  vermaalt.  Wat  ze  in 

Noord-Afrika  doen,  is  het  meel  nat maken met wat zout, en dan dat ‘deeg’ tussen  de  handen  rollen  tot  fi jne  bol-

letjes. Wat er dan gebeurt, vooral bij de grovere  korrels,  is  dat  de  eiwitrijke,  be-

derfelijke  brokjes  gries  in  een  jasje  van fi jnere bloem komen te zitten. Alan David-son  ( The Oxford companion to food )  sprak 

van  een  graankorrel  die  binnenstebuiten is gedraaid, zodat de binnenkant de buiten-

kant beschermt tegen bederf. Op die manier behandeld kan de couscous  langer bewaren, 

zeker  in  zijn  moderne  vorm,  waarbij  de  bol-letjes voorgestoomd zijn. In moderne maalde-rijen haalt men de componenten van de tarwe-

korrel uit elkaar, om ze achteraf in de juiste dosis weer te mengen.Couscous is een op-en-top Maghrebijnse uitvinding. Het idee wordt wel verder tot in Egypte en Irak ge-bruikt, maar dan vooral als dessert. Met de Arabie-ren stak de couscous de zee over naar Sicilië, waar het als  ‘traditioneel’ wordt beschouwd. Ten zuiden van de Atlas, tot in Senegal, eet men ook couscous. Maar  het  woord  betekent  veeleer  het  volledige  ge-recht, gestoomde granen met iets erbij, dan enkel de harde tarwebolletjes. In Mauritanië at ik ‘couscous’ van rijst. Er is in de winkels in Brussel couscous van gerst te vinden. In West-Afrika noemen ze bepaalde gierstbereidingen  couscous , maar steeds erkent men dat het gerecht van de Arabieren komt.Frankrijk viel al vroeg voor de lekkere bolletjes, met de  eerste  immigratiegolf  van  Maghrebijnen  na  de oorlog  in  Algerije.  Vandaag  is  couscous  het  popu-lairste  gerecht  in  Frankrijk.  En  niet  zonder  reden! Ik at als kind mijn eerste couscous trouwens op een camping  in Saint-Martin-de-Crau,  een stadje  in de Bouches-du-Rhône  waar  na  de  oorlog  veel   pieds-noirs ,  Algerijnse  kolonisten,  waren  neergestreken. Ik  herinner  me  het  nog  goed  omdat  het  ook  mijn eerste contact was met harissa, wat ik verkeerdelijk voor tomatensaus nam. Een pijnlijke ervaring.Ik  heb  geen  ambitie  om  zelf  couscous  te  rollen. Het schijnt vermoeiend werk te zijn, een proces dat verschillende dagen duurt. Dus kopen wij het in de 

winkel. De bolletjes worden gemengd met boter of  smem   (ranse boter) en dan gestoomd in een vergiet boven de garende garnituur. Meestal bestaat die uit wat  vlees  en  vooral  veel  groenten  in  een  soepach-tige saus. De typische kruiding gebeurt met ras-el-hanout, een specerijenmengsel dat we zouden kun-nen omschrijven als Maghrebijnse curry. Driemaal moet men de bolletjes los prikken en masseren met boter en weer in de stoom hangen vooraleer ze gaar zijn.Maar ik ben ook gelukkig met instant-couscous. Die is voorgestoomd en moet enkel bevochtigd worden met tweemaal zijn volume aan kokend water. Even laten staan tot het water is opgeslorpt, en klaar. Het belangrijkst is dat de bolletjes rul en los in de mond voelen en toch boterig vol smaken. Iedereen hier eet er te veel van. Smakelijk.

[email protected]

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet

Couscous

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Nick Trachet

de klimaatopwarming en destructie van  de  natuur.  Dat  staat  haaks  op onze manier van denken.”Songwriter Malick Pathé Sow toont zich in zijn teksten bezorgd om zijn medemens.  ‘Ndaw  welnde’  gaat over een prachtige dag, de dag waar-op we wakker worden in een wereld zonder oorlog. Twee nummers gaan over  vrouwenrechten.  “‘Fedde’  is opgedragen  aan  de  gelijknamige organisatie  die  opkomt  voor  vrou-wenrechten  en  gendergelijkheid, iets wat nog niet vanzelfsprekend is in Senegal. Vrouwen zijn nochtans een  ontzettend  belangrijke  scha-kel in de ontwikkeling van Afrika,” vertelt Sow gedreven. “‘GAMS’ heb-ben we opgedragen aan een ngo die ijvert voor de afschaffi ng van vrou-wenbesnijdenis,  een  pijnlijke  en soms dodelijke genitale verminking van  vrouwen.  Die  ngo  is  opgericht door  onze  landgenote  Kadiatou Diallo, die zich opgewerkt heeft van analfabeet tot directrice van een or-ganisatie. Respect!”‘Tumburanke’  gaat  over  migratie vanuit  het  standpunt  van  de  Afri-kaan.  “Sommige  mensen  vluchten voor  hun  leven,  anderen  migreren om geld naar hun familie te kunnen sturen. Het is schrijnend om te zien hoe  jonge  mannen  hun  leven  ris-keren  in  wankele  bootjes,  gewoon omdat  ze  hun  familie  niet  willen zien  verkommeren,”  zegt  Sow.  “Je hoort  nu  spreken  over  een  invasie van Afrikanen in Europa. Maar men vergeet dat het de voorbije eeuwen omgekeerd  was:  toen  was  er  een Europese invasie in Afrika. We mo-gen  niet  vergeten  wat  er  gisteren gebeurd is, we moeten onze deuren openen. Want als je buurman je uit-nodigt voor een kop thee, dan gooi je daarna je deur toch niet dicht?”

Benjamin Tollet

Malick Pathé Sow en Bao Sissoko stellen Aduna voor op 22 septem-ber om 20 uur bij Muziekpublique, Naamsepoortgalerij, Elsene, www.muziekpublique.be

ADVERTENTIE

Een graankorrel die binnenstebuiten is gedraaid, zodat de binnenkant de buitenkant tegen bederf beschermt

M�� �� ����� ��� ��� B������� H������������� G�����

www.fedsvk.be

02 412 72 44

Verhuur uw woning zorgeloos

Gegarandeerde huur elke maand

Verzekerd verhuurbeheer

Onderhoud van uw woning

Steun voor de renovatie

Fiscale voordelen

SOCIALE VERHUURKANTOREN

derende onweer... Wij zijn gelovig en schrijven dat  toe aan God, anderen denken  daar  anders  over,  maar  in feite maakt het niet uit,”  zegt Sow. “Met de titel verwijzen we ook naar 

maken met wat zout, en dan dat ‘deeg’ tussen  de  handen  rollen  tot  fi jne  bol-

letjes. Wat er dan gebeurt, vooral bij de grovere  korrels,  is  dat  de  eiwitrijke,  be-

derfelijke  brokjes  gries  in  een  jasje  van fi jnere bloem komen te zitten. Alan David-son  ( 

van  een  graankorrel  die  binnenstebuiten is gedraaid, zodat de binnenkant de buiten-

kant beschermt tegen bederf. Op die manier behandeld kan de couscous  langer bewaren, 

zeker  in  zijn  moderne  vorm,  waarbij  de  bol-letjes voorgestoomd zijn. In moderne maalde-rijen haalt men de componenten van de tarwe-

korrel uit elkaar, om ze achteraf in de juiste dosis weer te mengen.Couscous is een op-en-top Maghrebijnse uitvinding. Het idee wordt wel verder tot in Egypte en Irak ge-bruikt, maar dan vooral als dessert. Met de Arabie-Nick

© N

ICK

TR

AC

HE

T

Page 24: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 24 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Ans Rossy: “Brussel zal zeker niet mijn eindstation zijn. Al heb ik wel altijd graag geleefd in de buurt van mensen, levendigheid, theater en muziek. Maar de cirkel is rond. Voor mij zal het goed zijn om dichter bij de natuur te gaan leven.”

‘H et was een van de mooiste ervarin-gen van mijn leven. In contact staan met alles in je omgeving, alles rui-

ken, alles voelen, met de zintuigen op scherp en  je hoofd wijd open. Dat receptieve, reflec-tieve  en  al  die  ontmoetingen,  voor  mij  was het een enorm verrijkende ervaring. Al kan ik  me best voorstellen dat het voor veel mensen bedreigend  is  om  te  worden  geconfronteerd met de vraag naar wie je bent en wat je wilt?  Ik  voel  me  fitter  dan  ooit,  lichamelijk  en  geestelijk.  Mijn  stadsritme  terugvinden  is  helaas  andere  koek.  Gelukkig  maar  dat  ik  

pas  in  oktober  opnieuw  begin  te  werken.”Het  zijn  klinkende  woorden  als  je  net  hebt mogen  ondervinden  wat  dat  stadsritme  zoal inhoudt: drie kwartier klem zitten in de Brus-selse  verkeerschaos.  “Ja,  dat  verkeer...  Daar wordt  door  de  politiek  te  weinig  een  serieus beleid met visie rond ontwikkeld. En dan heb je ook nog de  laksheid van de politie, het  je-m’en-foutisme.  Dit  is  een  woonwijk  en  toch heb je hier ’s ochtends verkeer, ’s avonds ver-keer, altijd is er verkeer. Altijd motorlawaai en getoeter. Er wordt weliswaar veel meer gefietst in de stad dan vroeger, maar daar staat tegen-

over dat het wagenpark almaar blijft groeien. En fietsen in de stad is lang niet veilig, hé. Als ik onderweg naar het werk niet oplet, dan kan ik  elke  ochtend  makkelijk  twee  keer  op  een brancard belanden.”“Als je de lat nooit boven de middelmatigheid legt,  dan  kun  je  ook  niet  verwachten  dat  er iets  in  positieve  zin  gebeurt.  Niet  alleen  wat betreft  het  verkeer.  Ik  woon  hier  nu  al  bijna tien jaar – ik heb nog voor het Brussels Gewest gewerkt  inzake duurzame ontwikkeling – en ik constateer dat de levenskwaliteit er gestaag op  achteruitgaat.  Alleen  al  de  urinelucht  die 

nu  weer  bijna  dagelijks  mijn  neusgaten  teis-tert. In Frankrijk zie je overal publieke toilet-ten, hier zijn er geen. En als er dan eens een mobiel  toilet  wordt  gezet  voor  Broodje  Brus-sel,  dan  zie  ik  daar  verdorie  toch  een  vent tegenaan plassen. Hoe gortig kunnen we het krijgen?”“Brussel en zijn dynamiek,  ik word er steeds meer door teleurgesteld. De middelmatigheid is schrijnend. En het is net zo schrijnend dat er  een  politieke  klasse  is  die  kennelijk  ge-noegen  neemt  met  die  middelmatigheid.  Die zelfs argumenten gebruikt als: Brussel is een immigrantenstad, dus... Terwijl  er  in Europa meer dan genoeg voorbeelden zijn van steden waar  heel  wat  immigranten  wonen  en  waar het niet zo’n zootje is. Een gebrek aan respect voor ons mens-zijn  is het. Want we zijn niet middelmatig. We kunnen uitblinken, we kun-nen schoonheid appreciëren en creëren in al-les wat we doen. Daar heeft nationaliteit niets mee te maken. Het  is mooi dat er nu hier en 

© MARC GYSENS

ELSENE – “Ik wilde leren van mensen die bewust anders leven, mensen die op kleine schaal met duurzaamheid bezig zijn. En ik wilde opnieuw reizen, geïnspireerd door Le Tao du vélo, een boekje van de Fransman Julien Leblay, die verschillende continenten op twee wielen heeft doorkruist en daarover op een heerlijk filosofische en spirituele manier schrijft.” De Nederlandse Ans Rossy is net terug van vier maanden Frankrijk: ze legde 2.000 kilometer af met de fiets op zoek naar zuiderburen die met ecoprojecten bezig zijn. Haar ervaringen heeft ze gebundeld in een Engelstalige blog, Cycloasis.

‘Soberheid die gelukkig maakt’

Ans Rossy trok met de fiets op eco-ontdekking door Frankrijk

Page 25: BDW - editie 1345

Ans Rossy zag dat ze het in Frankrijk anders doen: “We willen zelf oplossingen zoeken en we zullen dat doen met onze kennis en onze blote handen.”

© X

XX

BDW 1345 PAGINA 25 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

FREDDI SMEKENS

OentrekkeLaten  we  er  gerust  van  uitgaan,  waarde lezer, da we e gruut diel van ons leive dui-bringe me ons eet oen te trekke en ons on den andere kant eet ní oen te trekke. Alles hangt  daarbij af van hoe we omgaan met de din-gen  en  omstandigheden  waarmee  we  alle doege, of vantaaid dag en nacht, te moeke hemme.Soms hebben we veel om ons oen te trekke, in  andere  tijden  iets  minder  of  zelfs  hele-maal niets.  In dat  laatste geval mogen wij ons, althans volgens mij, gelukkig achten. Maar om niet onmiddellijk af te wijken van de titel boven deze Brusselse Rubriek zal ik uiteraard  van  start  gaan  met  ons eet oen-trekke.Haast  direct  mag  daarbij  de  vraag  gesteld worden: “Wannier trekke we ons in faaite eet oen?” Welnu, mocht ons dagelijks bestaan niet wemelen van de verrassingen en van de onvoorziene omstandigheden, dan zou die vraag helemaal overbodig zijn. Want in dat geval zouden we ons gerust kunnen neste-len in de aloude bedenking “Ik trek ma nuut niks oen.” Maar de vraag blijft natuurlijk of dat altijd opgaat.Bij  dat  laatste  maak  ik  me  de  bedenking dat a eet oentrekke ni altaaid ne negateeve klank moot hemme. Ik zou zelfs zo ver kun-nen gaan om te beweren dat het tegenover-gestelde eerder het geval is. Zo kan ons eet oentrekke met een duidelijk engagement of een bepaalde  stellingname  te maken heb-ben. In dat geval kunnen we gelukkig niet zelden tot de even blije als hoopvolle con-clusie komen dat er masscheen wel e giel pak meense zaain dee uile hetzeulfde oentrekke as waaile. Als voorbeeld daarvan wil ik, en niet  zonder  een  vleugje  nostalgie,  de  vre-desmarsen  en  het  protest  tegen  de  kern- en  andere  oorlogswapens  aanhalen.  Met andere  woorden:  we trekke ons vantaaid oen wa andere meense ongelukkig kan moe-ke.Wanneer  ik  dat  voorbeeld  aanhaal,  is  dat uiteraard  maar  een  van  de  vele  woeda we baa stilstoen en woeda we probeire eet on te doon.  Dat  zulks  in  regelrechte  tegenstel-ling staat met ons niks oentrekke, hoeft vol-

gens mij geen betoog. Wat echter ook niet benadrukt  hoeft  te  worden,  is  da alleman van ons, en op welk moment da we het wille, kan decideire wa we ons oentrekke of ni. En dat laatste heeft wel degelijk te maken met een concrete vorm van woerhaaid dee ze ons nuut ni zulle kunne afpakke. Maar  laat me stellen dat het hier niet de bedoeling is om ‘ons eet oentrekke’ op te hemelen of met een aureool te tooien.Wie van ons, waarde  lezer,  is nooit  tot de slotsom gekomen: “Ik hem ma veul te lang eet oengetrokke dat de moojte ni was”? Of, met andere  woorden: “Ik had er ma beiter niks van oengetrokke.”Positief bij die bedenking is dat we op zo’n ogenblik beseffen dat het gezegde “Gedane zaken  nemen  geen  keer”  ten  volle  tot  zijn recht  komt.  Veel  hangt  natuurlijk  van  de omstandigheden  af.  Maar  het  is  volgens mij  zeer  de  vraag  of  het  feit  of  we  ons eet oentrekke of ni,  veel  of  zelfs  enige  invloed zal  hebben  op  het  verdere  verloop  der  ge-beurtenissen.  Datzelfde  geldt  trouwens ook voor de  troostende woorden die we af en toe meekrijgen in de vorm van “Trekt a da ni oen”  of  “Trekt a da allemoe ni oen.” Meestal, maar gelukkig niet altijd, gaat het hier  om  een  uitspraak  die  gemakkelijker gezegd is dan gedaan.Er  zijn  echter  opmerkingen  die  men  met de  nodige  omzichtigheid  moet  hanteren. We kunnen zelfs gerust stellen dat die uit den boze zijn. Die gaan dan van “Gaa trekt a nuut niks oen” tot “Gaa trekt a alles te veul oen.”  Zeker  omdat  beide  terechtwijzingen bij  de  aangesproken  persoon  onaange-naam,  zo  niet  kwetsend  kunnen  overko-men.De dichter in mij zou er bij dat laatste zelfs een  beeld  –  of  zou  het  om  een  metafoor kunnen gaan? – bij willen slepen. Iets in de zin  van: “Lot de meense huile oentrekke of ni oentrekke wa ze wille. Just gelaaik ze ’n broek, ’n vest, ne rok of e klied oentrekke.” En met die laatste bedenking wil ik weer bij de vrijheid belanden. En afsluiten  in de hoop dat het nog lang mag duren eer we ons eet tristig moote oentrekke.

daar  bewegingen  van  burgers  ontstaan  die zeggen dat het nu maar eens gedaan moet zijn met  dat  gezever  en  gepraat.  Dat  er  eindelijk eens  iets  aan  moet  worden  gedaan.  Dikwijls zijn dat jonge mensen die het anders willen.”En  toch  heeft  Ans  Rossy,  een  natuurmens, voor de stad gekozen. “Ik heb altijd in steden gewoond. Ik ben tien jaar geleden van Portu-gal naar Brussel verhuisd toen de crisis daar de  kop  opstak.  Ik  had  hier  een  Belgische  én een internationale arbeidsmarkt. Ik wilde ook verder  gaan  in  duurzame  ontwikkeling  –  ik heb  daarvoor  een  postgraduaat  behaald  aan 

de universiteit  van Cambridge – en daar was Portugal  toen  helemaal  nog  niet  aan  toe.  En vanuit het relaxte zuiden leek Brussel me een goede  keuze.  Nu,  naarmate  ik  evolueer  als mens weet ik dat Brussel, of een andere grote stad,  zeker  niet  mijn  eindstation  zal  zijn.  Al heb ik altijd wel graag geleefd in de buurt van mensen, levendigheid, theater en muziek. De cirkel is rond, zou je kunnen zeggen. Voor mij zal  het  goed  zijn  om  dichter  bij  de  natuur  te gaan leven.”

PolyvalentWaarom is Ans Rossy zo met duurzaamheid bezig?  “Eigenlijk  is  die  interesse  gekiemd  in mijn opvoeding. Thuis waren we met z’n zes-sen. Respect voor de ander was erg belangrijk. Iedereen was welkom, er was veel liefde voor de  natuur  en  de  dierenwereld.  Wij  mochten allerlei soorten dieren houden in huis. Er was maar één regel: we moesten er zelf voor zor-gen. Simpel, dat was nooit een probleem. Daar heb  ik het respect opgepikt voor al wat  leeft. Nu voel  ik de drang om dat meer en meer  in mijn leven te integreren.”“Wat me onder meer erg is bijgebleven van de projecten waarmee ik in Frankrijk kennis heb mogen maken,  is het polyvalente. Het tegen-deel van de monomodus waarin je door onze 

“Brussel en zijn dynamiek, ik word er steeds meer door teleurgesteld. De middelmatigheid is hier schrijnend. Als je de lat nooit hoger legt, kun je ook niet verwachten dat er iets in positieve zin gebeurt”

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: [email protected] (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, [email protected], www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer ([email protected]), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten ([email protected]), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman ([email protected]), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 70.490 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne ([email protected]). EINDREDACTIE Katrien Stroobants ([email protected]). REDACTIE Jean-Marie Binst ([email protected]), Christophe Degreef ([email protected]), Tuur De Moor ([email protected]), Bettina Hubo ([email protected]), Patrick Jordens ([email protected]), Steven Van Garsse ([email protected]), Danny Vileyn ([email protected]). REDACTIE-SECRETARIAAT Isabelle De Vestele ([email protected]), Gerd Hendrickx ([email protected]). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Wauter Mannaert, Francis Marissens, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Freddi Smekens, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt ([email protected]). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh ([email protected]). VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie ([email protected]). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

samenleving  wordt  gedrongen.  Je  hebt  maar één identiteit, je bent maar één soort persoon, je  cv  bestaat  uit  één  bepaalde  richting,  één bepaald  metier.  Het  huidige  onderwijs  helpt ook al niet, want het is er alleen maar om pro-ductieve  burgers  af  te  leveren,  in  plaats  van mensen die in staat zijn om vreedzaam samen te  leven  en  respectvol  met  deze  aarde  om  te gaan.”“Bovendien  laat  het  onderwijs  tegenwoordig veel  te wensen over als het op  taal aankomt. Van thuis uit spreek ik Nederlands en Duits, en daarnaast ken ik Frans, Engels, Italiaans, Por-tugees en wat Spaans. Dat  is  fantastisch, het is een opening naar de wereld. Met taal open je de harten van mensen, taal stelt je in staat om je te verbinden met de ander. Het taaldebat in het Brusselse onderwijs is voor mij dan ook een non-debat. Het zou vanzelfsprekend moe-ten zijn dat de twee landstalen even goed moe-ten worden aangeleerd, dat het onderwijs in de twee talen gebeurt. Het is ongelofelijk hoe een hele generatie in onderwijs en politieke syste-men vanuit zijn eigen angsten, kortzichtigheid en frustraties de toekomst van volgende gene-raties hypothekeert. Dat past niet in de globale wereld waarin we leven.”

Een levend verhaal“De  projecten  die  ik  in  Frankrijk  heb  gezien waren  dikwijls  heel  verschillend  en  toch hadden  ze  één  gemeenschappelijke  noemer: het  anders  doen.  We  willen  zelf  oplossingen zoeken en we zullen dat doen met onze blote handen,  onze  kennis  en  onze  coöperatieve vermogens.  En  dat  is  boeiend,  want  het  ap-pelleert  ook  aan  onze  creativiteit.  We  zijn als  mens  geboren  om  polyvalent  te  zijn,  niet om in een hokje gestopt te worden. Kijk naar  Leonardo  da  Vinci,  de  grote  voorbeelden  in deze  wereld,  dat  waren  polyvalente  mensen. Net zoals identiteit ook geen statisch gegeven is, maar iets wat evolueert. Dat voel ik zelf als Europese die in drie verschillende landen heeft gewoond.  Maar  ja,  het  eenduidige  is  natuur-lijk makkelijker beheersbaar van bovenaf. De vraag is duidelijk: willen we systemen waarin mensen braaf meelopen of willen we samenle-vingen waarin mensen de kans krijgen om te groeien? Niet groeien als een  lineair  verhaal, maar  groeien  zoals  in  de  natuur,  veranderen van een rups in een vlinder.”“Solidariteit  staat  ook  voor  respect  voor  de dingen die de natuur ons biedt. Voor wat ons werkelijk  voedt  en  in  staat  stelt  om  te  leven. Dat  is  niet  de  bagnole  die  we  voor  onze  deur hebben  staan,  niet  het  zoveelste  gadget  dat we  ons  aanschaffen.  Wat ons doet  leven zijn de dingen die voortkomen uit deze aardbol. En daarvoor zullen we veel meer respect moeten ontwikkelen.  Dat  betekent  ook  onze  verant-woordelijkheid opnemen. Respect voor  jezelf, respect voor andere levende wezens. Het is op termijn onontkoombaar en nu al noodzakelijk. Want we zijn niet de enigen op de planeet, al gedragen we ons wel zo. Blijven we zo voort-doen  dan  lopen  we  op  termijn  met  z’n  allen met de kop tegen de muur. Onvermijdelijk.”“Ik  heb  in  Frankrijk  filosoof-essayist  Pierre Rabhi  ontmoet,  binnen  de  acro-ecologie  een uiterst  gerespecteerde  persoonlijkheid.  Wat we  volgens  hem  nodig  hebben  is  la sobrieté heureuse: een streven naar soberheid, een so-berheid die ons gelukkig maakt. Met mijn blog wil ik mijn kleine bijdrage leveren om dat soort mensen die op een positieve manier in het le-ven staan meer bekendheid te geven. Ik ben op dit moment aan het bekijken hoe ik hem van-uit mediaperspectief ga voortzetten. Zodat het een levend verhaal blijft.”

� Karel�Van�der�Auwera�

www.cycloasis.org en www.facebook.com/Cycloasis

www.brusselnieuws.be/ingesprekmet

Page 26: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 26 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

BRUSSEL – Een spelletje bowling staat voor velen gelijk aan een avondje uit met vrien-den. Voor Christelle Piccoli (24) gaat het veel verder. Ze schopte het zelfs tot de nationale ploeg. Op het afgelopen Europees kampi-oenschap liep ze echter een zware kater op en belandde ze met haar voeten weer stevig op de grond.

“België heeft op het vak van bowling wel wat achterstand op andere Europese landen,” legt Christelle Piccoli uit. “Dat heeft verschillende redenen. Je hebt hier bijvoorbeeld amper ge-specialiseerde trainers die je niveau kunnen opkrikken. En als ze er zijn, zijn ze heel duur. Onze bowlingbanen zijn ook niet zo goed ge-olied. Je hebt amper banen die kunnen tippen aan die op de grote competities. Die banen zijn moeilijker, dat besef je maar al te goed op de grote afspraken.”Bovendien staat de opvolging niet echt klaar. Er zijn weinig jongeren die aan bowling doen. De vrij hoge instapprijs en een imago als amu-sementssport spelen in het nadeel van het bowling. De meeste spelers zijn dan ook kin-deren van bowlingspelers. Daarmee breidt het wereldje natuurlijk niet uit. Ook Piccoli kwam als kind van spelende ouders in aanraking met het bowlingwereldje. “Ik zit al van jongs af in bowlingzalen. Bowlen is een vanzelfspre-kendheid voor mij. Op mijn twaalfde ben ik een tijdlang gestopt met spelen, al bleef ik wel nog af en toe een balletje smijten. Vanaf mijn achttiende ben ik geleidelijk aan herbegonnen. Sindsdien gaat het alleen maar in stijgende lijn. Die jaren zonder bowling hebben ervoor

Christelle Piccoli: “Het is aan mij om goed te presteren en een plaats in de nationale ploeg af te dwingen.”

© MARC GYSENS

‘België loopt achter’Bowling > Beloftevolle Christelle Piccoli staat weer met de voeten op de grond

Overlevingsproef op sneakersLopen > De eerste Brusselse EcoTrail: lopen over wandelwegen

BRUSSEL – Een natuurloop in de hoofdstad van Europa. Heel wat mensen zullen raar opkijken, maar de eerste EcoTrail in Brus-sel loopt over maar liefst negentig procent wandelwegen. Het wordt een ware overle-vingsproef.

“De Groene Wandeling (een wandeltraject in Brussel van meer dan zestig kilometer, TS) is een ongelofelijke hulp geweest,” vertelt Jean-Paul Bruwier (42), coördinator van de EcoTrail. “Het is een groot voordeel dat Brussel en de Rand zo groen zijn. We organiseren de Eco- Trail in navolging van Parijs en zij hebben dat geluk niet. Daar lopen ze de laatste tien kilo-meter over asfalt.”De eerste Brusselse EcoTrail op zaterdag 29 september is niet van de poes. Het konings-nummer is een parcours van ruim 80 kilo-meter waarbij liefst duizend hoogtemeters moeten worden overwonnen. Die afstand kan zowel individueel als met z’n drieën in een run-bike-bike (één deelnemer loopt terwijl zijn maten wat uitblazen op de fiets) worden afge-

legd. Er is ook een individueel parcours van 25 kilometer en een duorun van 19 kilometer.“Trail-lopers zeggen dat één kilometer op as-falt gelijk is aan twee kilometer in een bos. De 80 kilometer is dus ook op maat van mara-thonlopers. De andere afstanden zijn toegan-kelijker. Zo kunnen ook stappers starten aan de negentien kilometer.”“Er zullen heel wat nationaliteiten aan de start staan. In België tellen we een goeie 200 lopers die 80 kilometer aankunnen. De andere deel-nemers zijn buitenlanders, onder wie een pak Fransen. Er wacht hen een ontdekkingstocht van Brussel, want de EcoTrail draait niet al-leen om het sportieve.”

Groen en erfgoedHet Zoniënwoud, de kastelen van Laken en Terhulpen, het Afrikamuseum in Tervuren of kasteel La Solitude in Oudergem... Op het par-cours liggen heel wat Brusselse, Vlaamse en Waalse pareltjes die de pijn in de benen wat zullen verzachten. “Lopers zijn op zoek naar wedstrijden met karakter, en met de Brus-

selse EcoTrail bieden wij er een aan. Zo onder-scheiden we ons van andere loopwedstrijden. De lopers worden slechts om de 20 kilometer bevoorraad. Ze zullen dus drank en materiaal in hun rugzak moeten meenemen. Het is een soort overlevingsproef in Brussel.”De organisatoren verwachten een 1.000-tal lopers. Die betalen 65 euro voor de 80 kilome-ter individueel, 35 euro voor de 80 kilometer run-bike-bike, 25 euro voor de 25 kilometer en 18 euro voor de 19 kilometer duo. Daarvoor krijgen ze onder meer bevoorrading en een T-shirt aan de finish. “Die ligt aan de voet van het Atomium. De eindstreep van de 80 kilo-meter ligt zelfs in een van de bollen. Je moet de hiërarchie tussen de lopers respecteren, hé.”“Het schema is zo opgesteld dat de lopers in golven toekomen, tussen de middag en mid-dernacht. Ik ben er zeker van dat de EcoTrail in Brussel een mooie toekomst heeft. Er heerst nu al heel wat enthousiasme en na de eerste editie zal dat alleen maar groter worden.”� TS

www.ecotrailbrussels.comOp karakter langs groen en erfgoed: de Brusselse EcoTrail op 29 september.

© W

WW

.ZATO

PE

KM

AG

AZIN

E.C

OM

Page 27: BDW - editie 1345

BDW 1345 PAGINA 27 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

gezorgd dat ik er opnieuw zin in kreeg. Sinds een drietal jaar ben ik echt heel serieus bezig met de sport en voel ik ook dat ik vooruitgang boek in mijn spel.”

Stijgen en dalenDie evolutie leidde Piccoli naar Bowlmaster, want bij haar vorige club vond ze geen echte concurrentie meer. Vandaag is ze vier tot vijf avonden per week bezig met bowling spelen, en zit ze nog een paar uur aan de computer. “We zijn in België eigenlijk autodidacten. We kijken bijvoorbeeld naar filmpjes van Ameri-kanen en proberen daar wat van op te steken. Een persoonlijke trainer heb ik niet, want die kost echt stukken van mensen. Als we in groep trainen is er wel een coach aanwezig, maar verder dan het geven van wat tips kan die niet gaan.”“Afgelopen seizoen heb ik in een hogere afde-ling gespeeld en dat heeft me wel geholpen. Mijn gemiddelde is gestegen van 177 naar

190, een grote stap op korte tijd. Het belang-rijkste nu is dat niveau te behouden.”Door dat hogere gemiddelde mag Piccoli dit seizoen individueel spelen in categorie A, met de beste Belgische dames. In ploegver-band speelt ze komend seizoen in tweede klasse (de derde divisie, TS). “Dat is geen stap terug in bowling. Ik speelde dit seizoen in eerste klasse en kom dus een divisie lager terecht, maar ik kan nog altijd veel bijleren van de andere spelers. De ervaring die mijn ploegmaats hebben, kan mij zeker nog voor-uithelpen.”

De goede prestaties van de Brusselse bleven alvast niet onopgemerkt. Als Belgisch kam-pioene in categorie B kreeg ze de titel ‘belofte van het jaar’ opgespeld. Ze dwong ook een plaats bij de nationale ploeg af, waarmee ze in juni naar het Europees kampioenschap trok. “Mijn Europese ambities zijn daar sterk bijgesteld. Ik dacht dat ik een goed niveau had en die gedachte werd nog versterkt door mijn selectie. Maar op het EK ben ik echt op mijn bek gegaan. Ik heb heel slecht gespeeld en eindigde dan ook onderaan in het klasse-ment. Ik sta weer met de voetjes op de grond. Even heb ik me afgevraagd of ik nog wel kon bowlen. Je weet dat je tegen betere speelsters zult uitkomen, maar mijn gemiddelde was wel erg slecht. Ik was sterk onder de indruk van de topspeelsters die naast me speelden en had ook wat stress. Mijn ploegmaats vertelden me dat zij dat ook hadden mee-gemaakt tijdens hun eerste grote toernooi. Maar het was uiteindelijk toch een goede les. Het is goed dat ik het achter de rug heb, ik weet nu wat het is. En het was ook best een leuke ervaring om het toernooi met zo’n hechte ploeg te spelen.”Het sterkst is Piccoli, net als veel speelsters, in het werpen van spares (de tien kegels in twee keer omgooien). Maar ze beseft dat er nog heel wat valt bij te schaven. Zo halen haar worpen met moeite 20 kilometer per uur, terwijl dat bij de meeste speelsters 22 à 23 kilometer per uur is. Een werkpunt als ze haar plaats bij de nationale ploeg wil be-houden. “Volgend jaar wordt het wereldkam-pioenschap gespeeld, maar daar zijn we niet voor geplaatst. Een jaar later is er opnieuw een EK en daar zou ik graag bij zijn. De bond probeert nu een groep samen te stellen die al regelmatig samen traint. Het is aan mij om goed te presteren en een plaats af te dwingen. Ik heb nog helemaal geen zekerheid of ik er wel bij zal zijn.”“Mijn ambitie is om een gemiddelde van 200 te halen. Maar ik weet dat als dat zou lukken, ik meteen meer zou willen. Ik ben nooit te-vreden. Al moet je soms relativeren. Het blijft uiteraard allemaal voor het plezier. Zo gaat dat in het Belgische bowling.”� Tim�Schoonjans

“Even heb ik me afgevraagd of ik nog wel kon bowlen. Maar het is goed dat ik het achter de rug heb, ik weet nu wat het is”

De Europese voetbalbond Uefa stelt jaarlijks de top honderd samen van de beste voetbal-lers die op het Oude Continent actief zijn. België is goed vertegenwoordigd in de Top 100.Zes spelers die in België voetballen of Belg zijn, zijn uitverkoren. Dat is zes procent. Mati Suarez, RSC Anderlecht-spits en jaren gele-den ontdekt in de Argentijnse tweede klasse, is de topschutter van de Europa League; de Limburger Thibault Courtois heeft diezelfde beker vorig seizoen gewonnen met Atlético Madrid; Kevin Mirallas is de nieuwe spits van Everton FC; Eden Hazard, verkozen tot beste voetballer van Frankrijk 2011-’12, is intussen uitgegroeid tot een wereldster in de Premier League; Dries Mertens, de man van PSV Eindhoven, en über-Brusselaar an-nex wereldburger Vincent Kompany: alle zes pronken ze op het lijstje. We mogen trots zijn.Ik vertoef in mooi gezelschap. Mijn col-lega’s van de 31 andere geplaatste clubs en ik worden uitgenodigd in Nyon, alwaar de hoofdzetel van de Europese voetbalbond ge-vestigd is. Ik ontmoet collega’s die dezelfde zorgen en passie delen. Mijn collega van Ar-senal moet het vertrek van wereldster Robin van Persie behandelen. De man van Bayern München – een zestiger die het vak zowat heeft uitgevonden – beklaagt zich over de starheid van de procedures; mijn collega van Chelsea FC houdt een interessant betoog over communicatie in de voetbalwereld, en de communicatieverantwoordelijke van Ju-ventus weigert extra interviews voor de me-dia van Uefa.Ik geniet. We hebben allemaal dezelfde zor-gen. De eisen van de media zijn overal in Eu-ropa identiek.Bram Nuytinck, de nieuwe centrale verde-diger van RSC Anderlecht, wordt plechtig voorgesteld, twee dagen voor zijn debuut

tegen Lierse SK. De man kon naar Osasuna, Ajax en enkele andere Europese topclubs. Hij koos voor Brussel. En gelukkig maar. Op en top een profspeler. Bram Nuytinck is mooi en statig. De man heeft charisma. Zijn zus speelt hockey, en ook zijn broers zijn erg sportief.Als je voor een voetbalclub werkt, is dit het allermooiste: een nieuwe speler mogen voorstellen. Nieuwe hoop. De Messias. Het moet wat geweest zijn in Barcelona, in 1973, het jaar dat Johan Cruijff voorgesteld werd. Bram Nuytinck kiest in 2012 voor het num-mer van Cruijff. Een oorzakelijk verband is er niet. De captain van de beloften van Ne-derland is dankbaar. Hij beschouwt RSC An-derlecht als een topclub.Zijn vader, hoogleraar Familierecht, heeft niets met sport te maken, en nog minder met voetbal. Maar er is niets wat hem ont-gaat. Hij gaf een ontwapenend interview in Het Laatste Nieuws de dag van het debuut van zoonlief. Van voetbal en sport heeft hij geen kaas gegeten, maar hij volgt zijn zoon overal. Hij is ook in Lier aanwezig. Het Her-man Vanderpoortenstadion, genoemd naar de vader van huidig burgemeester Marleen, telt vele kale plekken. Opmerkelijk. ‘RSCA uit’, dat betekent meestal een vol huis. Het aanvangsuur, zaterdag 18 uur, helpt niet. Maar toch. Voetbalclub Lierse is in handen van een Egyptenaar die zijn eigen spelers binnenbrengt.Ondanks het gelijkspel doet Nuytinck het erg goed. Misschien wordt hij even belang-rijk als Georges Grün en Graeme Rutjes vroeger en haalt hij ooit de Uefa Top 100. Wij geloven erin.

www.brusselnieuws.be/steegen

David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht

David Steegen

ADVERTENTIE

Bram

AMBTENAREN VEROVEREN VUB

ETTERBEEK – De grootste sportdag van Vlaanderen strijkt op 20 september weer neer op de campus van de Vrije Universiteit Brussel (VUB).

Zesduizend ambtenaren van de Vlaamse overheid namen vorig jaar deel aan de Sport-dag voor Ambtenaren. Ook voor de 23e editie wordt een grote opkomst verwacht. De amb-tenaren krijgen een sportmenu voorgescho-teld om u tegen te zeggen: tussen 9.30 en 15.45 uur kunnen ze liefst 45 verschillende sporten uitproberen. Behalve de klassieke sporttakken staan er ook heel wat exotische

activiteiten op het programma: axerobics, blaaspijpschieten, aqua funrobics en polegym zijn maar enkele van die te ontdekken spor-ten. Wie liever buiten de campus gaat spor-ten, kan deelnemen aan de mountainbike-, fiets- en wandeltochten.Naast een instuifprogramma zijn er ook toernooien voor voetballende en petanquen-de ambtenaren. Ook mensen met een handi-cap krijgen een sportprogramma aangereikt. Rolstoelbadminton staat dit jaar extra onder de aandacht. Muzikale ondersteuning is er tijdens de middagpauze en na het sporten van Bram en Lennert. TS

VROUWEN ZETTEN HET OP EEN LOPEN

ELSENE – Op zondag 23 september lopen vrouwen op De Brusselse tegen het ma-chismo in de sport. Zonder mannen.

Dames staan tijdens De Brusselse in het middelpunt van de belangstelling. Of liever: ze lopen zich in de aandacht. De organisatie van de Brusselse loopwedstrijd voor vrou-wen wil het machismo in de sportwereld aanklagen. Ook de competitieregels worden aan de kant geschoven: er is geen afgespro-ken afstand en er wordt geen onderscheid

gemaakt met elitesporters. Beginnelingen en getrainde atletes lopen naast elkaar. In een reeks vriendschappelijke wedstrijdjes kun-nen bijvoorbeeld moeders en dochters het te-gen elkaar opnemen. Het startschot voor De Brusselse weergalmt om 10.30 uur aan het Flageyplein. Het parcours loopt onder meer langs de Vijvers van Elsene en de Abdij Ter Kameren. Inschrijven kan ter plaatse en kost 8 euro. Meer op www.de-brusselse.be.�

� TS

Discussieer met Brusselwww.brusselnieuws.be

Adv_BN_BDW.indd 1 16/01/12 12:19

Page 28: BDW - editie 1345

In een tent mét sterrenhemel, het mysterieuze decor van Nachtwak(k)er, proberen de kinderen de identiteitskaart van een nachtvlinder te maken.

© SASKIA VANDERSTICHELE

Meer weten? Trek met je klas, ouders of

vrienden zelf naar Nachtwak(k)er.

De expo reist nog tot 2014 door alle

Brusselse gemeenten.

Op www.natuurwetenschappen.be

kun je zien wanneer ze bij jou in de buurt

komt. Een tip: mis het spel met de

3D-braakballen zeker niet!

Page 29: BDW - editie 1345

ZAZIE GING EENS LANGS, EN GUNT JE EEN PAAR WEETJES ALS VOORSMAAKJE:

Dollen in het donker!

Ontdek de nachtelijke natuur in de doe-tentoonstelling Nachtwak(k)er

DOOR PATRICK JORDENS

BDW 1345 PAGINA 29 - DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Muizen, salamanders, glimwormen, egels... allemaal wachten ze tot de zon slaapt om te ontwaken. Waarom die beestjes zich dan pas vertonen? Daar zijn verschillende redenen voor. Voor de muis is dat omdat ze dan beter aan hongerige dagroofdieren kan ontsnappen. Die verdomde katten ook! Voor de salamander omdat zijn type huid meer houdt van de vochtigheid van de nacht. En er zijn ook dieren die simpelweg liever wachten tot de mens in dromenland vertoeft zodat het allemaal véééél rustiger is: vleermuizen bijvoorbeeld.Welke beesten leven precies op welke nachtelijke tijdstippen? Hebben nachtdieren aangepaste zintuigen? Wat is een braakbal, en wat zit er zoal in? Het antwoord op deze en vele andere vragen kom je in Nachtwak(k)er spelenderwijs te weten, aan de hand van allerlei leuke opdrachten.

Dromen, woelen in bed, slaapdronken naar het toilet sluipen... dat is ongeveer wat een mens ’s nachts uitspookt. Behalve als er eens tot heel laat gefeest mag worden natuurlijk. Voor flink wat dieren en planten is het elke nacht feest! In de doe-expo Nachtwak(k)er ontmoet je allerlei wezens die niet bang zijn in het donker, wel integendeel.

ZAZIE GING EENS LANGS, EN GUNT JE EEN PAAR WEETJES ALS VOORSMAAKJE:

Het kamperfoelieparfum

© N

ATHA

LIE VA

NH

AM

ME

Al gehoord van de nachtpauwoog? Dat is de

bijzondere naam van een nachtvlinder. Hij

heeft heel fi jne, waaiervormige antennes om

specifi eke planten mee te bestuiven. Zoals

de kamperfoelie bijvoorbeeld. Omdat die

vlinders pas ’s avonds in actie schieten,

gaat de kamperfoelie ook dan pas zijn

geur verspreiden. En wat voor een geur!

In Nachtwak(k)er kun je het zoetige

kamperfoelieparfum zelf ruiken. Maar

de kamperfoelie, met zijn rozige of

witte bloemen, groeit soms ook tegen

de gevels in de stad. Ruik eens rond...

© N

ATHA

LIE VA

NH

AM

ME

Al gehoord van de nachtpauwoog? Dat is de

bijzondere naam van een nachtvlinder. Hij

heeft heel fi jne, waaiervormige antennes om

specifi eke planten mee te bestuiven. Zoals

de kamperfoelie bijvoorbeeld. Omdat die

vlinders pas ’s avonds in actie schieten,

gaat de kamperfoelie ook dan pas zijn

geur verspreiden. En wat voor een geur!

kun je het zoetige

kamperfoelieparfum zelf ruiken. Maar

de kamperfoelie, met zijn rozige of

witte bloemen, groeit soms ook tegen

de gevels in de stad. Ruik eens rond...

De fantastische mijnheer vos

© M

US

EU

M V

OO

R N

ATU

UR

WE

TEN

SC

HA

PP

EN

TH

. HU

BIN

De vos zal vooral bij het krieken van de dag tevoorschijn komen, om te gaan jagen op muizen bijvoorbeeld. Wist je dat er almaar meer vossen te vinden zijn in Brussel? Dat komt omdat we hier zoveel parken hebben, en ook groene bermen langs de weg. Overdag verstopt hij zich in het groen, als de nacht valt komt hij uit zijn hol gekropen. Wie dat mooie, sluwe beest met eigen ogen wil bewonderen, moet dus eens héél vroeg uit de veren...

Nachtwak(k)er

DONDERDAG 20 SEPTEMBER 2012

Als den uil niet zienen wil...

© D

IDIE

R G

OE

THA

LS

Dat de kerkuil zich zo thuis voelt in het duister, heeft veel te maken met zijn zintuigen die er wonderwel aan zijn aangepast. Zo heeft hij erg grote ogen, al staan ze wel vast in de oogkassen. Gelukkig heeft hij een nek die hij 360° kan draaien. Kijk eens goed naar de foto! Het lijkt alsof hij geen oren heeft. Maar schijn bedriegt, onder zijn veren zitten grote ooropeningen verborgen, waardoor een uil veel beter hoort dan wij. Zelfs het voorzichtige getrippel van een muisje ontgaat hem nooit. Het beestje is eraan voor de moeite, want uilen vinden muizen een echte delicatesse...

[ SORRY ] SN

ORRY ?

Yassine (rechts op de foto) uit het vijfde leerjaar van basisschool Everheide heeft een platte band. Net in de Week van Vervoering! Gelukkig leren ze op school volop om zelf hun fiets te herstellen, samen met begeleiders van Les Ateliers de la rue Voot. Het is maar één van de vele leuke activiteiten rond mobiliteit in de Everheide-school in Evere, georganiseerd door het actieve oudercomité. “Het is goed om minder de auto te gebruiken. Dan zijn er minder files, ongelukken en verbruiken we minder benzine. Want uitlaatgassen zijn heel slecht voor het milieu,” vertellen Yassines klasgenootjes Sara en Rania. “Het is leuk dat we leren om zelf onze fiets te repareren. Dan hoeven we niet te wachten tot papa eindelijk wat tijd heeft,” klinkt het nog. De Week van Vervoering (www.weekvanvervoering.irisnet.be) duurt nog tot en met vrijdag. Maar ook daarna is het geen slecht idee om wat vaker de fiets te nemen!

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

EBEROERING IN DE WEEK VAN VERVOERING!

© IL

AH