kurtuluş cephesi 111. sayı, eylül-ekim 2009

8/14/2019 Kurtulu Cephesi 111. Say, Eyll-Ekim 2009

1/40

http://www.kurtuluscephesi.com YIL: 20 SAYI: 111 Eyll-Ekim 2009

KURTULU CEPHESAnti-Emperyalist ve Anti-Oligarik Mcadelede

Zafer Bizim Olacaktr!

Alm... Alm... Alm

Krt Almndan...Demokratik Alma

Ulusal SorundaKonumlar ve Tutumlar

Ayrlmay Dnmek,Referandum ve Ezber

Che Guevara

Serdar Soyergin

Faruk Ail, Levent Ertmer, Ziya Erdnmez

Anadilde Eitim veAnadili Eitimi

ocukluEkonomi-Politika!

Maniplasyon veDezenformasyon

[Yalan syleyin, mutlaka inanan kacaktr. (Gbels)]


2/40

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2009

KURTULU CEPHESSORUMLU (V.i.S.d.P) : Sezai Grr

Yazma Adresi:Postfach 1414

55504 Bad Kreuznach / Deutschland

http://www.kurtuluscephesi.com

http://www.kurtuluscephesi.org

http://www.kurtuluscephesi.net

http://www.kurtuluscephesi.de

E-Posta Adresi:[email protected]

Bu say LKER Matbaasnda baslmtr. Bask Tarihi: 2 Ekim 2009

AILIM...AILIM...AILIM...

KRT AILIMINDANDEMOKRATKAILIMA

ULUSAL SORUNDAKONUMLAR VETUTUMLAR

AYRILMAYI DNMEK,REFERANDUM VEEZBER

CHEGUEVARA

SERDAR SOYERGNFARUK ALLEVENT ERTMERZYA DNMEZ

ANADLDEETM VEANADL ETM

OCUKLU

EKONOM-POLTKA!

MANPLASYON VEDEZENFORMASYON

A. Gln tarihsel frsat szleriyle ba-layan, Krt alm halini alan ve dahasonra demokratik alma dnen veErmeni almyla genileyen alm-

lar zerine bir deerlendirme.

Krt almndan demokratik almadnen sylemlerin ardna gizlenen

Amerikan emperyalizminin Irak yenilgisi ve Iraktan ekilmesi balants zerine

bir irdeleme.

Proletaryann snfsal bak as teme-linde, Krt ulusal sorununun, uluslarn

kendi kaderlerini tayin hakk temelindebir irdelenmesi.

Ulusal sorunlarn pratik zmler

olarak self-determinasyon hakk vemarksist-leninist uluslarn kaderlerinitayin hakk zerine.

8 Ekim 1968/Bolivya

Anlar,mcadelemizde yaamaya devamedecektir.

Krt ulusal sorununa pratik zmleraraylarnda alm konusu yaplma- ya allan anadili eitimi ile anadilde

eitim zerine bir irdeleme.

Tayyip Erdoann ocuk yapnbuyruunun ekonomik yarar zerine

ksa bir anmsatma.

Bilgilerin arptlmasna dayandrlan,kamuoyunu koullandrmay amalayan

iki maniplasyon rnei zerine birirdeleme

3

12

16

21

26

27

29

33

35


3/40

Eyll-Ekim 2009 KURTULU CEPHES

Alm... Alm... Alm

Krt alm, Ermeni alm, Kbrs al-m, Suriye alm, Demokratik alm...

Son aylarda bolca ve ska duyulan bualmlara ilikin tartmalar az ok izle-yen herkesin grebildii gibi, Tayyip Erdo-an ve mehteran takmnn almlar vebunun karsnda CHP, MHP gibi parlamen-toda temsil edilen muhalefet partilerinintutumu (ki bu tutum, muhalefet almakar kyor ablonu iinde AKP yanda

liberaller tarafndan daha batan belirlen-mitir), almn muhataplarnn tutumu(rnein Krt almnda DTP, PKK ve A.calan; Ermeni almnda Ermenistan veErmeni hkmeti, Kbrs almnda Yuna-nistan ve Gney Rum ynetimi gibi) dahaalm almadan nce bellidir.

Krt, Kbrs ve Ermeni almn (lalm) solcu, eski-solcu, liberal, neo-liberalya da sol-liberal olarak sfatlandrlan ya dakendisini yle sfatlayan kk-burjuva ay-dnlar (!), insani, tarihsel, demokratik,

AB projesi vb. gerekelerle desteklerken;ulusalc, milliyeti aydnlar (!), anti-em-peryalist, anti-globalist, ulus-devlet,niter devlet, Amerikan plan vb. gerek-elerle bu l alma kar karlar.

Burada tek tek, hangi kesimin, hangi -kar grubunun, hangi aydn bireyin, hangisiyasal partinin, hangi sivil toplum kurulu-unun nasl bir tutum aldn ve bu tutu-munu neye dayandrdn zetlemek bile,neredeyse olanakszdr. Ancak genel havaiinde, alm yanllar ile alm kartla-r eklinde ikiye ayrldn, yani kutuplat-n sylemek pek yanl olmayacaktr.

Bu kutuplama iinde, AKP yanda

medya ile tarafsz medya, alm yanlla-rn insani, demokratik vb. sylemlerle iyi-niyetliler olarak sunarken, alm kartla-rn statkocu, ad, dnyadaki gelime-leri grmeyen, zmszl zm ola-rak grenler olarak sunar. yle ya da by-le, u ya da bu gereke...

Hangi kesim ve hangi gereke alnrsaalnsn, her durumda, yanllar ile kart-lar, almlara, yani olgulara nerede du-

rup baktklarna gre tutum belirlemektedir-ler.Evet, bu nereden dnyaya bakld so-

runudur.Amiyane deyilerle, keseden ya da cz-

dandan, kalpten ya da yrekten, insancl yada hmanist, ulusalc ya da milliyeti, de-mokratik ya da oulcu, kim ve hangi ke-sim olursa olsun, her durumda olgular na-sl tahlil ettiklerine ve nasl deerlendirdik-lerine (yorumladklarna) bal olarak bir tu-tum sergilerler. Dolaysyla, tahlil yntemi

ve yorumlama tarz, bu kesimlerindnyagrn ifade eder ve bu dnya grnegre ekillenir.

Dnya gr ise, u ya da bu bireyin,u ya da bu felsefi akmn ya da ekoln yanda olup olmamasndan ok,nesnelolarak, yani kendisinin maddi varlk koul-larnn belirledii sosyo-ekonomikkonumu-na ve bu konumun gerektirdii, zorunlu kl-dilikilere ve karlara gre belirlenir.*

* Bu genel tabloyu Marks yle tanmlar:Aratrmalarm, devlet biimleri kadar hukuki ili-kilerin de ne kendilerinden, ne de iddia edildii gibiinsan zihninin genel evriminden alamayaca, tam


4/40


Bu ilikiler ve karlar, szcn mark-sist ve toplumsal anlamndasnfsal ilikilervesnfsal karlardr. Bir baka ifadeyle, in-sanlarn dnya gr, bilincinde olsunlar

ya da olmasnlar,snfsal niteliktedir ve herdnya grbelli bir snfa ve busnfn -karna denk der.

Ulusal, global ya da enternasyonalad verilen her trl gr, bu snfsal teme-le gre belirlenmigenellemelerden ibaret-tir.

Krtlerin karlar denildiinde, tek tekKrtlerin karlarndan deil, genel bir kar-dan, Krtler ya da Krt szcklerininierdii bireyler topluluunun genel karn-dan sz edilmi olunur. Ayn ekilde Erme-ni ya da Ermenistan, Kbrs ya da Kbrsllarayn ekilde karlarn genelletirilmi birli-ini temsil eden szcklerdir.

Alm konusunda en nemli olgu, herdurumda deiik uluslarn ya da ulusal top-luluklarn iinde yer ald ilikilerdir. Bu ne-denle ulus ya da ulusal kar kavramla-rnn/szlerinin snfsal ierii kavranmadan,olgulardaki uluslarn karlarn ve konum-larn anlayabilmek de olanakszdr.

Ulus, her eyden nce kapitalizmin geli-

imiyle birlikte gelien, kapitalist retim ili-kilerinin egemen snf burjuvaziyle birlikteortaya km bir kavramdr ve feodalizmekar mcadele dneminde burjuvazininzel-snfsal karnn toplumun genel ka-r olarak sunulmasnn bir ifadesidir. Burju-vazi, yani kapitalizmin egemen snf, kendizel karn, snf karn, toplumun genel

kar olarak sunarken, ayn zamanda top-lumun tm kesimlerini bu genel karevresinde bir araya getirir. Belli topraklarzerinde yaayan tm insanlarn oluturdu-

u toplumun, bylesine genel ve ortak -kar etrafnda bir araya gelmesi, birlemesi,ulusun olumas, ulusal birliin salanmasdemektir.

Bu nedenle, ulus, ulusal birlik ya da ide-olojik ifadesiyle ulusalclk/milliyetilik,her durumda burjuvazinin snfsal karnntoplumun genel ve ortak kar olarak su-nulmasnn ifadesidir. Doal olarak, bir sn-fn (burjuvazinin) zel karnn genel ve or-tak kar olarak sunulmas, ayn zamandatoplumun tm kesimlerinin, yanidiersnf-larnn ve tabakalarnn karlarnn da ks-men bu genel ve ortak kar iinde ifadeedilmesi, bu karlarn ksmen karlanma-s demektir.*

te burjuva ideolojisi, zel olarak mil-li/ulusal ideoloji, burjuvazinin snfsal ka-rn temel alan ve merkeze yerletiren, butemelde dier toplumsal snflarn karlar-nn belli llerde ifade edildii ve karlan-

tersine, bu ilikilerin kklerinin, Hegelin 18. yzyl n-giliz ve Fransz dnrlerinin rneine uyarak siviltoplum ad altnda toplad maddi varlk koullarn-da bulunduklar, ve sivil toplumun anatomisinin de,ekonomi politiin iinde aranmas gerektii sonucu-na ulat. ... Ulam olduum ve bir kez ulaldktansonra incelemelerime klavuzluk etmi olan genel so-nu, ksaca yle formle edilebilir: Varlklarnn top-lumsal retiminde, insanlar, aralarnda, zorunlu, ken-di iradelerine bal olmayan belirli ilikiler kurarlar;bu retim ilikileri, onlarn maddi retici glerininbelirli bir gelime derecesine tekabl eder. Bu retimilikilerinin tm, toplumun iktisadi yapsn, belirlitoplumsal bilin ekillerine tekabl eden bir hukukive siyasal styapnn zerinde ykseldii somut teme-li oluturur. Maddi hayatn retim tarz, genel olaraktoplumsal, siyasal ve entelektel hayat srecini koul-

landrr. nsanlarn varln belirleyen ey, bilinleri de-ildir; tam tersine, onlarn bilincini belirleyen, toplum-sal varlklardr. (Ekonomi Politiin Eletirisine Katk,nsz.)

* Marks-Engels, bu durumu marksizmin oluumyllarnda yle tanmlarlar:Gerekten, kendisinden nce egemen olan sn-

fn yerini alan her yeni snf, kendi amalarna ula-mak iin de olsa, kendi karn, toplumun btn ye-lerinin ortak kan olarak gstermek zorundadr, yada eyleri fikir plannda aklamak istersek: bu snf,kendi dncelerine evrensellik biimi vermek ve on-lar, tek mantkl, evrensel olarak geerli dncelerolarak gstermek zorundadr. Bir snfa kar kmasyznden, srf bu yzden devrimci snf, kendisini, birsnf olarak deil de, hemen btn toplumun temsil-cisi olarak sunar, tek egemen snfn karsnda toplu-mun tm kitlesi olarak grnr. Bu, onun iin olanak-ldr, nk balangta, onun kar gerekten de ege-men olmayan btn teki snflarn ortak karlarnahl sk skya baldr, ve nk, eski koullarn bas-ks altnda bu kar, henz zel bir snfn zel karolarak gelimemitir. Bu yzden, bu snfn zaferi, ken-dileri egemenlie ulaamayan teki snflarn pek okbireyi iin de yararldr; ancak, bu bireyleri egemensnfa kabilecek duruma getirdii lde, yalnz bulde yararldr. Fransz burjuvazisi, aristokrasininegemenliini devirdii zaman, bununla, birok prole-tere de, proletaryadan daha yksee kma olana-n verdi, ama yalnz u anlamda ki, onlarn kendileride burjuva oldular. Her yeni snf, demek ki, kendiegemenliini daha nce egemen olan snftan ancakdaha geni bir temel zerine oturtur, ama karln-

da bundan byle egemen olan snfla egemen olma-yan snflar arasndaki kartlk, sonradan hem derin-liine ve hem keskinliine bymekten baka bir eyyapamaz. (Alman deolojisi)


5/40


d (ya da karlanaca) bir btnlk olu-turur.

Ulus kavram ya da ulusal kar, by-lesine egemen snfn (burjuvazinin) zel -

karnn toplumun genel ve ortak kar ola-rak sunulmasnn bir ifadesi olduu gibi, si-yasal kitle partileri de, yaln biimde bellibir snfn karlarn temsil etmekten ok,herkesin karlarn temsil ediyor olaraksiyasette yer alrlar. Kimilerinin merkez par-tileri adn verdikleri bu genel ve ortak -karlar temsil eden partiler, gerekte aslolarak zel karn genel ve ortak kar ola-raksunmay baaran snfn karlarn tem-sil ederler. Bir baka ynden ifade edersek,belli bir snfn ya da tabakann karlarnsavunmak ve gerekletirmek amacyla ku-rulan her siyasi parti, bu zel kar ne l-de genel kar olarak sunabilirse, o ldekitle partisi haline gelir.

te bu nedenle, u ya da bu siyasi par-tinin yahut u ya da bu biimde sunulan birulusal karn, gerekte hangi kesimin yada snfn zel karnn genelletirilmi ifa-desi olduunu saptamak zorunludur. Ve busaptama, ayn zamanda gelien siyasal, eko-nomik, toplumsal, ulusal vb. olaylar kar-

snda ve olaylarn iindeki kesimlerin takn-dklar tutumun nedenlerini ve temsil ettiikarlar saptamak asndan da nemlidir.Bu saptanabildii oranda, her kesim, her s-nf, her tabaka, her meslek grubu, kendile-rine sunulan genel karnne lde kendikarn ierdiini anlayabilir. Daha dorusu,bir kesimin ya da bir snfn (bir siyasi partiaraclyla da olabilir, bir ideoloji aracly-la da olabilir) zel snfsal bir karnn ge-nel ve ortak bir kar olarak sunulmasnda,kendi zel karnn nasl, ne lde ve ne-

den yer aldnn anlalmas, ayn zaman-da bu karn dier (egemen) zel kar ta-rafndan nasl ve neden kullanldnn daanlalmasn salar.

rnein AKPnin Ermeni alm elealndnda, tartmasz (ama tartlan) birgerek, bu almn dorudan emperyaliz-min, zel olarak da Amerikan emperyaliz-minin planlarna gre yaplddr. Yani ge-nel olarak emperyalist lkelerin, zel olarakda Amerikan emperyalizminin zel karla-rnn gerekletirilmesini amalar. Btn so-

run bu zel karn, taraflarn, yani Erme-nistan ve Trkiyenin zel karlarn da ie-ren genel bir kar olarak nasl biimlendi-

rilip sunulacadr. ster dnya enerji kay-naklarnn denetimi asndan ele alnsn, is-ter emperyalizmin Ortadoudaki karlarasndan ele alnsn, her durumda Erme-

ni alm, emperyalizmin blgedeki kar-larn gerekletirmek iin, olas ve varolanmttefiklerinin atmalarnn sona erdiril-mesi demektir. Ermenistan ile Trkiye ara-sndaki ulusal atma, aktr ki, Kafkasblgesinde Sovyetler Birliinden gnm-ze kadar emperyalizmin kesin denetime sa-hip olamamasnda nemli bir yere sahiptir.Bu atma nedeniyle blgedeki lkelerzerinde, zel olarak da Ermenistan zerin-de kesin bir egemenlik kuramayan emper-yalizm, Trkiyenin Ermeni almyla, Er-menistann zel karn, yani ulusal ta-lepleriniksmen karlayaca grnm vesylemi altnda blgesel karlar adna (yada Tayyip Erdoan ve mehteran takmnnok sevdikleri ifadeyle win-winle) at-may sona erdirerek, egemenliini kesinle-tirmek istemektedir.

Emperyalizmin byle bir alm sonra-snda ortaya kaca varsaylan zmlebirlikte Kafkas blgesinde ne kadar gle-necei her trl tartmann dndadr. Bu-

nun, Amerikan emperyalizminin Rusya ze-rindeki basksn younlatrmas ve enerjikaynaklarnn ve tama yollarnn denetimi-ni mutlak biimde ele geirmesi asndanyeri ve nemi de her trl tartmann dn-dadr.

Neo-liberal ya da sol-liberal ve hatta Er-meni soykrmyla Ermenilerin yaad b- yk trajediye insani adan kar kanherhangi bir aydn ezberden yle sy-leyecektir:

Ne olmu yani! Elbette, Amerika byle

bir bar projesini ortaya atarken, bunuTrklerin ve Ermenilerin kara ka, kara g-z iin yapacak deil ya! Elbette Amerikannbundan kar olacak, ne olmu yani! Veekleyecektir, Byle olsa da, Trkler ve Er-meniler arasndaki dmanln sona erdi-rilmesi gerekli deil mi? Onlarca yldr iki ta-rafn dman olmasndan kim kazanl k-t? Oysa iki taraf anlasa, snrlar alsa, kar-lkl ticaret gelise, Azerbaycan-Grcistan-Ceyhan gibi uzun ve uzun olduu iin pa-hal olan petrol ve doal gaz borular Erme-

nistan zerinden geirilse, bundan kim za-rarl kar ki!

Grld gibi, emperyalizmin, zel ola-


6/40


rak da Amerikan emperyalizminin karlarbatan kabul edilirken, ayn zamanda bu -karn gerekletirilmesiyle birlikte Ermenis-tann ve Trkiyenin de bundan kar sa-

layacaklar sylenmektedir. Yani emperya-lizmin zel kar, Ermenistan ve Trkiyeninzel karlaryla harmanlanarakgenel karhaline getirilmektedir. Bu genel ve ortakkar da, allagelen piyasa kurallarna uy-gun olarak, yani irketlerde hisse orannagre krdan pay alnmas kuralna gre pay-latrlmaktadr. Doal olarak en byk his-sedar Amerika olduu iin, en byk payda o alacaktr. Ermenistan, bu hisse dal-mnda kk ortak olduu iin en kkpay alrken, Trkiyede kendi boyu kadarpay alacaktr.

te hakkaniyetli zmn adilane pay-lam!

Ancak buraya kadar karlar ve kazanm-larn paylam anlalyor olsa da, Ermenis-tan ve Trkiyenin kk hissedar olarakyer aldklar emperyalizmin genel karsunumundaki kk hissedarlarn ulusalkarlarnn (Ermenistan ve Trkiye tanm-laryla devlet biiminde sunulan, gerekteise Ermeni ve Trk ulusunun karlar anla-

mna gelen) hangi zel kar temsil ettiihenz aklk kazanmamtr.Trk ulusu (ayn ekilde Ermeni ulu-

su), yukarda ifade ettiimiz gibi, ulus kav-ramnn ierdii snfsal bir temele sahiptir.Trk ulusunun kar (ya da Ermeni ulu-sunun kar), bizim adna oligari dedii-miz, batan emperyalizmin ibirlikisi ola-rak ortaya km yerli burjuvazinin (sanayi ve ticaret burjuvazisinin) toprak sahipleriy-le oluturmu olduu egemen snf ittifak-nn zel karnn genel kar olarak su-

nulmu ifadesidir. Tpk emperyalizmin Er-meni almndaki sunumu gibi, bu zelkar, Trkiye toplumunun genel kar gi-bisunulmak durumundadr. Bu yaplabildi-i lde, zel kar, genel kar adna ger-ekletirilmi olacaktr. Ve yle sunulmalve toplum tarafndan yle kabul edilmelidirki, sonuta toplumun ounluu, tpk neo-liberal, sol-liberal tipler gibi, ne olmuyani!yle balayan yantlar vererek bu genelkar savunabilmelidir.

AKP yanda medya ve neo/sol liberalle-

rin sunumuna gre, Ermenistanla olan so-runlarn zm iin snr kapsnn al-mas herkesin karnadr!

Ermenistanla snr olan illerin karna-dr, nk snrn almasyla birlikte bavulticareti ve snr ticareti geliecek, esnafnyz glecek, kamyonculara i kacak, tc-

car daha fazla mal satabilecektir!Snrn almas Ermenilerin karnadr,

nk bu yolla isiz Ermeniler Trkiyede ibulabilecek, Ermeni kyls rnlerini sa-tacak, Ermeni tccar ticaret yaparak zen-ginleecektir!

Trkiyedeki herkesin karnadr, n-k Ermenistanla dostluk ayn zamandaAzerbaycan petrol ve doal gaznn Avrupa-ya aktarlmas iin en ksa yol alm ola-cak, Nabuko projesi daha ucuza mal edile-cek ve boru hatt sayesinde Trkiye ookkazanacaktr! Turgut zal dneminin nlszyle, bu boru hattndan elde edilen ge-lir de, Trkiye insanna, yol, su, kpr, ka-nalizasyon olarak geri dnecektir! (Bu tr-den zel karn ulusal genel kar ola-rak sunulmasnn pek ok rnei verilebi-lir.)

Ancak yine de AKP ile CHP-MHP arasn-da (tm almlarda olduu gibi) Erme-ni alm konusunda uzlamaya varlama-mtr. AKPnin Trkiyenin karna dedi-

i her ey, CHP ve MHP tarafndan Trki- yenin ulusal karna aykr olarak kabuledilmektedir. Yani genel sunumdaki genelkarda ifadesini bulan zel kar, CHPve MHP tarafndan kar olarak kabul edil-memektedir.

CHP ve MHPye gre, Trkiyenin ka-r, dost, karde ve akraba Azerbaycanlabirlikte olmaktr. (CHP, MHPden farkl ola-rak, Azerbaycan kardeliinin yannda Er-menistan dostluunun da ulusal karauygun olduunu sylemekle birlikte, Azer-

baycana ramen Ermenistan dostluuylaortaya kacak olan kar tek bana ka-bul etmemektedir.)

Ne sylenirse sylensin, nasl kar k-lrsa klsn, nasl savunulursa savunulsun,her durumda AKP, CHP ve MHPnin partiolarak temsil ettikleri snflarn ve kesimle-rin kimler olduu ve bunlarn karnn neolduu bilinmedii srece, bu siyasal tart-mada neyin ne olduunun anlalmas ola-nakszdr.

MHP, ak biimde, 1991de Sovyetler

Birliinin datlmlyla birlikte ortaya -kan Trki cumhuriyetlerpazarna ynel-mi kk ve orta sermaye kesiminin siya-


7/40


sal temsilcisidir. Dier bir ifadeyle, oligaridnda yer alan, tekelleememi burjuvazi-nin Trki cumhuriyetler pazarndaki kar-larnn temsilcisidir. Milliyeti/ovenist, pan-

trkist sylemi, byle bir kar temsil etme-si iin uygun bir ideolojik zemin tekil et-mitir.

zellikle ubat 1994 ekonomik kriziylebirlikte, oligari ile oligari dndaki sm-rc snflar (tekelleememi Anadolu burjuvazisi) arasndaki elikinin keskinleme-si ve oligari ile bu snflar arasnda 12 Eylldneminde oluturulmu olan consensus-un bozulmas karsnda emperyalizm-oli-gari ikilisinin bulduu forml, oligari dn-daki smrc snflarn bir blmn dticarete ve d pazarlara yneltmek ol-mutur. te bu durumda, MHP, Trki cum-huriyetler pazarna ynelen kesimin siya-sal temsilcisi olarak ne geerken, MSP-RP(ya da bugnk haliyle SP ve AKP) islamlkeleri pazarna ynelen kesimin temsil-cisi olmutur.

Zaman iinde Trki cumhuriyetleri se-feri byk lde baarszla uram(alk grubunun Trkmenistandaki baa-rs, Fettullahlarn bu lkelerdeki okulla-

r dnda), buraya ynelmi olan sermayekesimleri byk bir hsran iinde lkeye ge-ri dnmlerdir. Ama islam lkeleri paza-rna ynelen kesim, daha ansl olmu veyeni finansal kaynaklarla daha da glen-mitir.

imdi yeni bir dnya ekonomik bunal-m koullarnda, islami sermaye denilenkesim pek ok pazarn yitirmitir. zellikle tefeci-tccar sermayesi(islami sermaye),bu pazar yitirmesi karsnda kendi siyasalpartisinden, yani AKPden kendisine yeni

pazarlar bulmasn talep etmitir. te AKP-nin Ermeni almnn arkasnda yatanzel kar, bu tefeci-tccar sermayesinindnya ekonomik bunalm koullarnda ih-racatta meydana gelen byk dlerdeifadesini bulan pazar kaybn belli ller-de telafi etmeyi ifade eder.

Bu tefeci-tccar sermayesi iin Azerbay-can pazar nemsenmeyecek kadar kkbir pazardr. MHPnin temsil ettii orta ser-maye asndan, Azerbaycan pazarnn (bel-li bir sre iin olsa da) yitirilmesi yaamsal

nitelikteyken, AKPnin temsil ettii islamisermaye asndan nemsizdir. Bu da Er-meni alm karsnda iki partinin kart-

lnn maddi ve snfsal temelini oluturur.(Nahvan-Azerbaycan hattndaki mafyailikileri ve kara para ticareti de MHPnintavrnda etkin bir unsurdur.)

Bylece emperyalizmin karn ifadeeden Ermeni alm, AKP asndan bellibir zel kar kapsarken, MHP asndanters ynde bir kar temsil etmektedir.AKP, kendi yandalarna* kar salayabil-dii lde gcn srdrecei iin de,MHPnin siyasal parti olarak karna tersdmektedir.

AKPnin Ermeni almnn arka plann-da yer alan bu snfsal karlar, ne denli em-peryalizmin karyla birletirilerek genelkar olarak sunulsa da, somutta Trkiyehalknn snrl bir kesimini ilgilendirmekte-dir. Dolaysyla Ermeni almnn gerek-letirilmesi iin gerekli olan kamuoyununoluturulmas iin Ararat-Ar sylemi dev-reye sokulmaktadr.

Bu Ararat-Ar syleminin asl savunucu-lar, kendi halinde, ideolojisiz ve kendisinihmanist ve demokrat kabul eden kk-burjuva aydnlardr. ok kk bir aznlkdnda bu ideolojisiz-tarafsz aydnlarn Er-meni almndan dorudan maddi bir -

karlar yoktur. Bu nedenle de kamuoyununoluturulmasnda tarafsz bir hakem ko-numunda etkin unsurlar olarak devreye so-kulmaktadr.

Bu olgu, burjuvazinin zel karnn top-lumun genel kar olarak sunulmasndaideologlarn yerine getirdikleri ilevin butr kk-burjuva aydnlar tarafndan yeri-ne getirilmesidir, yani bunlar,yanlsamalarretilmesinin aracdrlar.

Burada Ararat-Ar sylemiyle retilenyanlsama, Ermeni almnda kar olan

snflarn karlarn gzden uzaklatrarak,sorunu yaln bir insancl soruna, yani Er-meni soykrmyla ortaya kan trajediyedayandrmaktr. Ve bu kendisini ideolojisiz-tarafsz ve demokrat/hmanist sanan birey,lkemizde kapitalizmin emperyalizmin -karlarna bal olarak yukardan aa, d di-namikle gelitirilmesinin rn olarak ger-ek bir ulusal burjuvazinin olmamasndankaynaklanan burjuva ideolog** eksikliini

* Bu tanm doru deildir. Asl olan snftr, siya-sal parti olarak AKP, tefeci-tccar sermayesinin kar-larn gerekletirdii srece vardr. Ama gnlk siya-sette byle kullanlmaktadr.


8/40


zgn biimde gidermeye alr. Ama o,hem kendisinin ne olduu konusunda, hemde yapt ite iyiniyetli ve inanm birkiidir. Bu nedenle de, yle olsa da, baka

bir yn kar iin iine girse de, Ermenile-rin aclarn paylamann ne sakncas var?diyerek konuur. Ve ekler, Ermeni-Trkdostluundan kim zararl kacaktr ki! Bun-dan insanlk kazanacaktr!

Bylece, genel olarak emperyalizmin,zel olarak Trkiyede AKPnin temsil ettiitefeci-tccar sermayesinin karlarna denkden bir Ermeni almnda bu karlarnTrkiye toplumunun genel kar olaraksunulmas iin tm silahlar sava alannasrlmektedir.

phesiz Trkiyedeki bu kamuoyu ha-zrlama almalarnn Ermenistandaki enbyk destekisi Ermeni tccarlardr, tica-ret burjuvazisidir. Bylece Trkiye-Ermenis-tan yaknlamas, Trkiyedeki tefeci-tc-car sermayesi ile Ermeni tccar sermayesi-nin kardeliine, karlarnn zdeliinedayanr. Ama ideolojik olarak tccar zihni-yetinin krn kayna ticarettir ve ticaretevrensel kardelik ba kurar yanlsamasbuna elik eder.*** Hz. Muhammetin tica-

ret yapmasn snnet olarak kabul edenbir islamc iin bu yanlsama allahnemrin-den baka bir ey deildir; mmet-ilik grnm altndakozmopolitizmdir.

Buraya kadar rnek olarak Ermenialmn ele alarak, bu almlarn teme-linde yatan snfsal karlarn neler olduu-nu gstermeye altk. Burada yle bir so-ru kanlmaz olarak sorulacaktr: Tamam,her alm belli snfsal karlara denk d-mektedir, ama bu almlarn halklar ara-snda dostluk ve kardelik balarn peki-

tirmeyecei sylenebilir mi? Byle bir dost-luk ve kardelik bann kurulmas proletar-yann snfsal karlaryla rtmez mi? Ulu-sal dmanln hangi snfsal karla olursaolsun ortadan kaldrlmas iyi bir ey deilmi?

Byle bir soru ne kadar doalsa, bundankartlabilecek sonu da o kadar doaldr:

yle ise, AKPnin almlar neden destek-lenmesin!

nce ortak noktann alt izilmelidir:Bu almlar, kesinkes tm halklarn, tm

ulusal topluluun ortak karlarn temsil et-mez. Tmyle zel bir kesimin, zel bir s- nfn karlarn gerekletirmeyi amalar.Bugn iin bu zel kar, emperyalizm veTrkiyedeki tefeci-tccar sermayesi ittifak-nn kardr.

Bu nedenle, soru yle ortaya konulma-ldr: Bu ittifakn (emperyalizm, zel olarakAmerikan emperyalizmi ile tefeci-tccarsermayesi ittifak) zel kar, ne ldehalklarn ya da uluslarn genel karyla a-kr?

Genel olarak sylersek, ulusal burjuvaziile halkn karlarnn ortaklat tek durum,burjuvazinin feodalizme kar mcadelesidurumudur. Bu mcadele srecinde sana-yi burjuvazisi ile ticaret burjuvazisi bir btnolarak (ulusal burjuvazi olarak) feodalizmintasfiyesi, kapitalizmin geliimi ve ulusal bir-liin salanmas asndan ortak kar tem-sil ederler. Tek bana ticaret burjuvazisi,ulusal deil, uluslararasdr, dolaysyla koz-mopolittir. Kendisi iin ulusal devlet, sa-

dece uluslararas ticareti kolaylatran biraratr ve kolaylatrd srece nem tar.Sanayi burjuvazisi gibi tanmaz mala vecretli-emee gereksinmesi olmad iinde, toprak/vatan sadece pazardan ibaret-tir. Hi bir toprak, ticaret burjuvazisinin kksalmasn gerektiren bir madde deildir,nk onun kk salmaya gereksinmesi yok-tur. Onun tek istedii ey, ticaret, daha faz-la ticarettir. Bunun iin ulusal devlet snrla-r, tpk feodal dnemdeki yerel devletiklergibi, ticaretini engellemedii srece sadece

harita zerinde izilmi izgilerden ibarettir.O, denizcilikte olduu gibi, kendi karnaen uygun olan lkenin bandrasn ekerekgemisini yrtr.

Trkiye somutunda olduu gibi, ticaretburjuvazisi iin, hangi ulusun sanayicisininrnn sattnn hi bir nemi yoktur.nemli olan metadr, meta deiimidir. Birulustan bir baka ulusa ihracat ne kadarkrlysa, tccar o ulusun vatandadr, o ulu-sun metalarnn satndan kr elde eder. 19.yzyln serbest ticaret yandalar gibi, ti-

caretle insanlarn kardeletiine, geri bl-gelere medeniyet getirdiine inanr. Ama ta-rihte sadece ticaret yznden meydana gel-

** Burjuva ideologlar, burjuvazinin kendisi hak-knda yanlsamalarn oluumunu kendine balca ge-im kayna haline getiren aydnlardr. (Marks-En-

gels,Alman deolojisi)*** Bu durum, temelde meta retiminin deil,meta deiiminin, yani ticaretin esas alnmasdr. Ti-caretin evrensel dili fiyat, cemaati paradr.


9/40


mi o byk savalar, yine tccarlarn kar-deliinin dmanla nasl kolayca dn-ebildiinin kantlardr.

Marksn szyle, Egemen bir duruma

ulatnda tccar sermayesi her yerde biryama dzeninden yanadr, ve bu nedenle,eski ve yeni zamanlarda tccar uluslar ara-snda gsterdii gelime, daima, yamayla,korsanlkla, kle hrszl ile ve smrgele-rin ele geirilmesi ile dorudan doruya ele-le gitmitir; Kartacada, Romada ve dahasonralar, Venedikliler, Portekizliler, Hollan-dallar, vb arasnda olduu gibi.*

Her ne kadar bunlar tarihsel kantlarsada, yine de pragmatizmin egemen olduuve stelik tarih bilincinin neredeyse tmy-le yok edildii bir dnemde bylesi tarihselkantlar ve tarihsel olaylar ikna edici deil-lerdir, ikna edici kantlar olarak kabul edil-mezler. Bylesi dnemde, nemli olanibitiriciliktir (gnlk dilde ska ifade edil-dii gibi, yiyorlar, ama i de yapyorlar).

Kapitalizmin en temel sorunu ar-re-timdir. Ska yinelediimiz gibi, kitlelerin s-nrl tketimi karsnda kapitalist retiminmutlak biimde artmasyla ortaya kan a-r-retim, tanmn kendisinde ifadesini bul-

duu gibi, retilen metalarn satlamamas,elde kalmas demektir.Burada alt izilmesi gereken birinci yan,

metalarn retilmi olmas, ama kitlelerinalm gcnn, yani talebin ok stnde re-tilmi olmasdr. kincisi ise, retilmi, arretilmi metalarn satlmas zorunluluu-dur.

Bylece ar-retim sorunu, retim so-runu olmaktan kp metalarn sat soru-nu, yani ticaret sorunu halini alr. Ar-re-timin olduu her durumda, retim gerek-

letirilmi olduundan, her ey bu retilmimetalarn satna ynelir. ster kredi yoluy-la olsun (byk devlet kredilerinden tketi-ci kredilerine kadar), ister fiyat rekabeti yo-luyla olsun, ister siyasi egemenlik aracly-la olsun, yaplmas gereken ve yaplan tekey ar-retilmi metalar iin pazar bul-maktr. te tccarn, ticaret sermayesininve ticaretin devreye girdii, sanki en temelekonomik faaliyetmi gibi grnd yerburasdr.

Ska ekonomistler tarafndan dile ge-

tirilen, AKPnin en byk avantaj elverili

uluslararas konjonktrdr sz, gerekteemperyalist dnya sisteminin ar-retimi-nin ulat boyutu ifade eder. 1990lardanitibaren giderek iddetlenen ar-retim so-

runu, Sovyetler Birliinin datlml ko-ullarnda yeni pazarlarn ald umu-duyla kredilerin ar lde bymesiylealmaya allmtr. Herkesin yaayarak dagrd gibi, bu ar kredi, nce 1997 As-ya Krizini, ardndan 2000 dnya krizini ve ar-dndan da 2008-2009 finans krizini dour-mutur.

Ar-retim koullarnda (ki bu durumkapitalizminirsi hastaldr) ticaretin ve tc-carn neminin artm gibi grnmesi, em-peryalizme baml lkelerin i pazarnndaha da geniletilmesi zorunluluunun yan-ssdr. Pazarlarn yatay olarak gelitirilmesi-nin snrlarna ulald her durumda, bupazarlarn derinliine bytlmesi emper-yalist ekonomilerin yaam sorunudur. 2000liyllarda retimden daha ok ticaretinne gemesi de bu sorunun yakc biimdeortaya kmasnn grngsdr. Gnlk dil-de uygun uluslararas konjonktr denilende, bu pazar sorununun ticareti ne kar-masndan baka bir ey deildir.

1980lerde Trkiyede ithalatn liberali-ze edilmesi nasl ki i pazara emperyalistlke mallarnn dolmasn salamsa, 2008Ekiminde balayan dnya bunalm bu itha-latn (emperyalist lkeler asndan ihracat)durmasna yol amtr. Tefeci-tccar ser-mayesinin karlarn gerekletiren AKP, biryandan emperyalist lke mallarnn lke iiticaretini alabildiince kolaylatrrken, dieryandan gerek bu mallarn, gerekse kendisi-nin kk ve orta sermayesiyle rettii mal-larn (biskvi vb.) lke iinde ve dnda sa-

t iin her yolu denemektedir. lke iipazarn daha fazla mal (rnein biskvi) t-ketemeyecei koulda, yeni pazarlar zo-runlu hale gelir. te AKPnin Ermeni al-m (ve phesiz Krt alm da, amaKbrs alm deil) bylesi bir yeni pa-zar bulma ve ama giriiminden baka birey deildir.

Yukarda da ifade ettiimiz gibi, bylesibir yeni pazar bulma zorunluluu ne l-de bar, kardelik, dostluk yaratacak-tr? Yaratabilir mi?

Bunun iin bir kez daha tarihe ve eko-nomi-politie dnmek gerekir. Tarih bilinci-nin silikletirildii, tarihin nemsizletirildi-* Marks,Kapital, Cilt III, s. 291.


10/40


10

i ya da sadece rivayet ve dedikodular -renmeye indirgendii toplumsal ilikilerdetarihten sz etmek abesle itigal grnr.Ekonomi-politik ise, daha tam ifadesiyle ka-

pitalist retim ilikilerinin nesnel yasalarise, sadece olaylarn geliiminin douraca- kanlmaz sonular ortaya koyar. Bu,kahinlik olmad gibi, ister inan, isterinanma denilebilecek bir keyfiyet de deil-dir. Ancak egemen zihniyet, yani dnyagr (ideoloji), bir yandan ben yaptm,oldu!cu, dier yandan o senin gereinciolduundan, ekonomi-politiin ortaya koy-duklarnn da ikna edici bir yan yoktur.

Yine de sylenmesi gerekir: ster emper-yalist lkelerin iinde bulunduklar ar-re-tim nedeniyle olsun, ister kendi i pazarn-daki kriz nedeniyle olsun, baml bir lke-nin d pazarlar aray, her durumda ba-ka lkelerin halklarnn kandrlmas, alda-tlmas ve smrlmesi demektir.

Bugn Ermenistan, GSMHs 10 milyardolar, ihracat 1,1 milyar dolar (2007) ve it-halat 3,2 milyar dolar olan, 34 milyon dolard borcu bulunan, 3,2 milyon nfuslu k-k (ve geri) bir ekonomiye sahip bir lke-dir. Kii bana den milli gelir 2.852 dolar-

dr (2007).*Trkiyeye gre bylesine nfus ve eko-nomik olarak kk bir lkenin satn aln-mas, Trkiyede egemen olan zihniyetegre, ok kolaydr. GSMHsnn 10 milyar do-lar olduu bir lke satn alnabilir elbette.Tek sorun alcnn olmas deil, satcnn ol-masdr. Eer Ermeniler, kk bir ltuf yada para karlnda kendi lkelerini satma-ya hazrsalar, satn alacak ok kii (devletkredisiyle alk grubunun kendisi bile) -kacaktr. Sorun da burada ortaya kar.

Yllardr kendi yayla kavrulan Ermenis-tan, eer bylesine kk bir ekonomiylehala para karsnda (ekonomik yaptrm-lar) direniyorsa, bunun bir baka nedeni ol-mas gerekir ve yledir de. Bu direni,Ermenistann d dnyaya almasyla bir-likte balarna neler geleceinin bilincin-de** olunduundan kaynaklanmaz. Adna

ister Ermeni milliyetilii denilsin, ister yurtsevgisi denilsin, ister soykrm trajedisininfkesi denilsin, tek gerek Ermenistanndirendiidir.

imdi AKPnin islamc sermayesi Er-meni alm ad altnda Ermenistan paza-rna girmeye can atmaktadr. Evet, 3,2 mil-yar dolarlk bir pazardr sz konusu olan vebu pazarda (resmi olarak snr kaps kapa-lyken) Trkiyenin pay %8dir (268 milyondolar). Bu payn artrlmas, rnein iki ka-tna kartlmas, 132 milyar dolarlk (2008)ihracat yapan Trkiyenin ihracat iindekipay sadecebinde 2 olacaktr. Bylesine k-k bir miktar belki birilerinin itahlarn ar-tryorsa da, gerek ekonomik ilikiler iin-de hi bir kymet-i harbiyesi yoktur. Bu ne-denle, AKPnin Ermeni almndan bek-ledii, kendi sermaye grubunun dorudansalayaca ekonomik kar deil, bu yollaortaya kacak dolayl ekonomik kardr.Bu kar, ekonomik bunalm koullarnda,ihracatn %50 dt bir dnemde yaam-sal grnmektedir.

AKPnin Ermeni almnn hedefi, Er-menistanda yaayan Ermeniler deil, dias-pora denilen ve arlkl olarak ABDde ya-

ayan Ermenilerdir. Bu da, tam anlamylasiyasal-ulusal bir konudur.Kk-burjuva iyiniyetli aydnlarnn

(Ararat-Ar sylemine kaplm aydnlar)kardelike baladklar umutlar, ticareteve ticari karlara bamldr. Bu nedenle de,ticaretle ve ticari karlarla oluturulacakolan dostluk ve kardelik de, ticari kar-larn yn deitirmesiyle birlikte ortadan kal-kacaktr. Bu gerek ve Ermenistan halknngeleceine biilen rol ortadayken, ticaret yo-luyla Ermeni-Trk dostluunu tesis etmek-

ten sz etmek, Ermeni halkna tuzak kur-maktan baka anlama gelmemektedir.

Ticaret her ey deildir ve her ey aln- verin, ekonomiye can verin deildir. p-hesiz insanlar daha iyi yaam koullarna sa-hip olmaldr, daha iyi yaamaldr. Ama ne

* Moda istatistik hesaplama yntemiyle, yani sa-tn alma gcne gre hesaplanmtr. Yeri gelmikenbelirtelim, TKin ihracat verilerinde, Ermenistana

ilikin hi bir veri yer almamaktadr.** Aslna baklrsa, konu, kapitalist retimin do-al yasalarnn sonucu olan toplumsal uzlamaz kar-tlklarn u ya da bu derecede gelimi olmalar de-

ildir. Burada szkonusu olan, bu yasalarn kendileri-dir, kanlmaz sonulara doru kat bir zorunluluklaileyen bu eilimlerdir. Sanayi ynnden daha okgelimi bir lke, daha az gelimi olan lkeye ancakkendi geleceinin imgesini gsterir. (Bkz. Marks,Ka-

pital, Cilt 1, s. 19.)Ermeni halkna u sylenebilir:De te fabula narratur! (Bu ykde senin szn

ediliyor.)


11/40


11

pahasna ve ne karlnda? ki ulusun ege-men smrc snflarnn ticari karlar iinanlamalar, tarihin de gsterdii gibi, hibir zaman smrlen snflarn karna ol-

mamtr ve olamaz da. Yine de soykrmgibi kanayan yarann acs parayla dindiri-lebilir. Adna ister soykrm tazminat de-nilsin, ister ticari kar denilsin, parannegemenliinin salanmas, Trkiyede ya-anmaya devam edildii gibi insani deer-lerin ticaret konusu yaplmas sonucunu do-urur. Bugn iin kredi kartlaryla refahiinde yaayan insanlar, yarn (ve imdidengrlmektedir) satabilecek hi bir eylerikalmadnda bunun bedelini ok daha ardeyeceklerdir. Byle bir gelecei Ermenihalkna layk grmek ise, hi de insancldeildir.

Brakn AKP ya da Ermenistan egemen-leri kendi karlarn gerekletirmek iin el-lerinden geleni yapsnlar! Ama siz, onlarn

karlarn genel karm gibi sunmalar-na hizmet etmeyin! Bunu yaptnz srecegreceksinizdir ki, onlarn yaln karlar herdurumda halklarn karlarna aykrdr.

Ve bilmelisiniz ki, bir lkenin siyasal ge-leceini belirlemede sz ve karar gcnesahip olmadnz srece, yapacanz herey, egemenlerin karlarna hizmet etmekolacaktr. Biz iktidarda olsak ne yapardksorusunun yant, iktidarda olunmad ko-ullarda yaplmas gerekenlerin yant ola-maz. Trkiye ve Ermenistan halklarnn -kar, kendi geleceklerini ipotek altna alanbamllklardan kurtulmaktr.

Szn z, sorunlar lkelerin ve halkla-rn kendi kaderlerini kendi ellerine almaklailgilidir. Bu da ancak, olaylara ve olgularadoru bir yerden, doru bir adan, szc-n tam anlamyla snfsal adan bakmak-la olanakldr.


12/40


12

... Ve Amerikan emperyalizmi 19 Mart2003te, saat 21.34te Irak saldrr. Sava k-sa srer. Amerikan birlikleri, yirmi gndeBadata girerler ve W. Bush 1 Maysta sa-van bittiini ilan eder. Bu, yeni dnyadzeni, globalizm sylemiyle, emperya-lizmin sona erdii propagandasnn da so-nudur.

Irak halknn direniinin, Cengiz andar-n emir-komutas altnda ba kesilmi bir

tavuk gibi bir sre daha debelendikten son-ra, ok muhtemeldir ki, ezilecektir denilir-ken, be yln sonunda Amerikan askeri g-lerinin kayb 4.347 l, 31.494 yaral (Aus-tos 2009) olmutur. Ak ifadesiyle, ABD,Irak savan kaybetmitir. imdi kuyruudik tutarak Iraktan bir an nce ekiline-cektir. Ve btn hikaye, srann bu ekil-meye gelmesiyle balar.

Amerikan emperyalizmi Iraktan ekilir-ken, askeri, ekonomik ve siyasal bir dizi so-runu da peinden srklemektedir.

Askeri sorunlar vardr: Ba kesilmi birtavuk gibi... ezilecektir denilen direni g-ldr ve geri ekilme srecinde ABD aske-ri birliklerine ok daha byk kayplar ver-direbilir.

Ekonomik sorunlar vardr: Musul-Kerkkve Basra petrolnn gelecei belirsizdir.

Siyasal sorunlar vardr: Kuzeydeki Kr-distan zerk Blgesi, orta vadede Badataegemen olacak Arap glerinin saldr teh-didi altndadr.

Gerek askeri geri ekilmenin riskleri a-sndan, gerek petrol ve Kuzey Irak sorunuasndan uzun sredir zerinde altplan, belli sayda ABD askeri birliklerinin

Krt Almndan...Demokratik Alma

bir sre Trkiyede konulandrlmas veKuzey Iraktaki Krdistan zerk Blgesininsaldr tehdidine kar Trkiye tarafndanhimaye edilmesidir.

Buraya kadar her ey anlalabilir du-rumdadr.

Ancak burada, yani Amerikan planndaeksik olan bir halka vardr: Trkiye. Plan,kat zerinde kendileri iin ne kadar man-tkl ve doru grnrse grnsn, Trkiye

halkas eksik olduu srece pratie geiril-mesi olanakszdr. I. Krfez Savandangnmze kadar deiik dzeylerde ve de-iik alardan tartlan, oldurulmaya a-llan da Trkiye halkasnn yerli yerineoturtulmasdr. Kimi zaman tehdit yntemikullanlm, kimi zaman antaj yaplm,kimi zaman da alicenap olunmutur. Amane yaplrsa yaplsn, Trkiye halkas, zel-likle de TSKnn direnii karsnda yerli yerine oturtulamamtr.

Her ne kadar TSKnn direnii olarak

tanmlamak pek ok kesim asndan kolayve ie yarar bir sylem olmusa da, asl ola-rak Trkiyenin devlet politikas, ABD pla-nnn temel halkas olmay srekli reddet-mitir.

Bu reddediin temel nedeni, Kuzey Irak-ta oluturulacak olan Bamsz Krdistan-n, orta ve uzun vadede Trkiyenin kar-larn tehdit edecei, lkenin blnmesineyol aaca ve gney-dou snrnda srek-li dmanlk durumunun ortaya kacastratejik saptamasdr. Trkiyeden istenenKrdistan zerk Blgesini Arap (ve ran)saldrsna kar himaye etmesidir. Amaorta ve uzun dnemde Kuzey Irakta ba-


13/40


1

msz bir Krdistann ortaya kmas vegiderek bu devletin belli bir askeri potansi- yele sahip olmas durumunda, himayeedene kar himaye edilenin dman ha-

line gelmesini nleyecek hi bir ara damevcut deildir. Bu nedenle Trkiye, dev-let politikas olarak ABD plann onayla-maktan uzak durmutur.

ABD plan asndan tm sorun, Trki-yenin bu plan bir biimde kabul etmesiya da kabul etmek zorunda kalmasdr. VeTrkiye zerindeki eski AB basksnn yeri-ni, imdi dorudan ABD basks almtr.

Bu bask, ekonomik aralarla da destek-lenmitir. Musul-Kerkk petrolnden pay verilebilecei gibi soyut rvetler, KuzeyIraktaki ihalelerin Trk irketlerine verilme-si gibi.

D basklar, giderek ite, medya ara-clyla TSKya kar asimetrik bir psikolo-jik sava, PKKnin eylemlerine, bir bakmayeniden balamasyla birlikte TrkiyeninKrt Sorunu balkl yeni bir dosya ortayakarmtr.

antaj, bask, tehdit, rvet derken Krtsorunu dosyas, ABD tarafndan Trkiyeninnne (tpk bir ka yl ncesine kadar AB-

nin yapt gibi) konulmutur. Yaplan gr-melerde belli bir ilerleme kaydedildii g-rldnde Abdullah Gl, devletin baolarak, tarihsel frsat yakalandn ilan et-mitir.

Bilinmektedir ki, Abdullah Gln tarih-sel frsat dedii durum, Kuzey Iraka ilikinTrkiyenin hamilii konusunda, silahlkuvvetler de dahil tm devlet kurumlarnntam bir mutabakata varmalardr. Bir di-er ifadeeyle, ABD ile Trk devleti muta-bakata varmtr.

Varlan mutabakat, Kuzey Irakta ko-nulanan PKKnin tasfiye edilmesi karln-da Kuzey Iraktaki Krdistan zerk Blge-sinin himaye edilmesi konusunda TSKnnikna edilmi olmasdr.

imdi bunun gereinin yaplmasna sragelmitir. Mutabakatn temel koulu, PKK-nin Kuzey Iraktan kartlmasdr.

Burada ABD plan bir kez daha devre-ye girer. Plana gre, PKKnin tasfiye sre-ci ile ABDnin askeri birliklerinin Iraktan e-kilmesi sreci ezamanl olarak yrtle-

cektir. Ancak Amerikan emperyalizminin1980 sonrasnda Latin-Amerika lkelerindenelde ettii kar-ayaklanma deneyimleri-

ne gre, bir gerilla gcnn tasfiye edile-bilmesi, en dk maliyetle gerekletiril-melidir. Bu dk maliyet, gerilla gcnnlml unsurlaryla masaya oturup pazarlk

yapmaktan geer. El Salvador ve Kolombi-yada denenmi ve etkili olmu olan bu g-rme yntemi, Latin-Amerika terminolo- jisiyle, demokrasiye gei programnadenk der. (Krt almnn ksa srededemokratik alma dnmesinin kera-meti buradadr.) Ama, gerillann nem-li bir gcnn demokratik alm grn-m altnda dadan indirilmesi, siyasal birparti haline dntrlmesi ve kalanlarnnda u ya da bu biimde tasfiye edilmesidir.Bu ama, ayn zamanda gerillalara af -kartlmasn da ierir.

AKPnin Krt alm diye balayp de-mokratik alma dntrd i, ABD-nin zengin deneyimlerinden kartlmderslere dayanan ABD plann uygulama-ya almaktan ibarettir.

Bu ABD plannn bugn iin konuul-mayan ikinci blm ise, Iraktan ekilecekABD askeri glerinin bir blmnn gneydouda konulandrlmasdr. Bu adan da,PKKnin Kuzey Iraktaki varl ABDnin as-

keri karlarna aykrdr, dolaysyla da tas-fiye edilmesi gereken bir varlktr.Mevcut durum ve olay byledir.imdi, bu durum karsnda, daha tam

ifadeyle, ABD plan karsnda deiik s-nf ve kesimlerin konumu ve tutumunun neolduu, hangi kara denk dtn ele al-mak gerekmektedir. Bu anlalmad sre-ce, plan, ister made in U. S. A. patentliolduu iin kar klsn, ister Sezen Aksu-nun szyle, bu srecin karsnda duran-lar iki cihanda da lekeli kabul edilsin, sa-

dece havanda su dvmekten teye gitme- yecektir. Asl olan olgular saptamak deil,bu olgularda ifadesini bulan snf ilikilerinive snf karlarn saptamaktr. Bu yaplabil-dii lde, devrimci snfn tavr belirlene-bilir.

Burada ABD plannn en hararetli sa-vunucusu ve icraats AKPyle ie balamakgerekir.

AKPnin siyasal parti olarak kar, p-hesiz seimlerde alaca oydur. Barzaninindrt paradan birisi olan Trkiye Krdis-

tannda etkin bir g olduu, legal Krt si-yasetilerinin Barzanici olduundan yola -klrsa, Kuzey Iraktaki Krdistan zerk Bl-


14/40


1

gesinin Trkiye tarafndan himaye edilme-si karlnda AKPnin oylarn artracadnlebilir. (Hasan Cemal ve Cengiz an-darn iddias byledir.) AKPnin 29 Mart se-

imlerinde yitirdii oylar geri almas ve ge-nel seimlerde iktidarda kalmas, aktr kitemsil ettii tefeci-tccar sermayesinin dekarnadr.

Ama bu bir varsaym, bir iddiadr. Byleolabilir ya da olmayabilir. Doal olarak ola-bilme olasl kadar, olmama olasl damevcuttur. Bu durumda, tm yumurtalarntek bir sepete konulmas, yani AKPnin ge-lecek genel seimlerde iktidarda kalp kal-mamasn Krt almnn belirlemesi b-yk bir risktir. Her ne kadar tm Trkiye, ne-redeyse bir utan bir uca, elini tan altnakoyma sevdasna yakalanmsa da, ta eliezmekle kalmayp, kafay da ezebilir. Bu a-dan, gerek AKP, gerekse tefeci-tccar ser-mayesinin bylesi bir olasla kaplmas, ol-sa olsa iktidar kesinkes kaybedeceklerinidnmelerinden kaynaklanr.

Elbette AKP ve tefeci-tccar sermayesiiktidar kaybetme olasln grmeye bala-mlardr, ancak bu mutlak grlmemekte-dir. Bu nedenle de, Krt almnn riskini

stlenmekte pek o kadar istekli deillerdir.Onlar Krt almna ynelten tek gerek,plann ABD markal olmas ve ABDnin deAKPnin iktidarda kalp kalmayacan belir-leyen tek g olmasdr. AKPnin, ABDninher isteini yerine getirmek iin gsterdiiar istek, sadece ABDnin iktidarda kalma-larna izin vermesi iindir.

Bunun karsnda, doal olarak muha-lefet partilerinin (CHP ve MHP) kar tersyndedir. Ama onlarn iktidara gelmeleri de yine ABDnin onayna baldr. Bu nedenle

de, ABD planna tam olarak kar kma-lar sz konusu deildir. DTPnin szleriylesylersek, Krt alm CHP ve MHP ol-makszn gerekletirilemez. te bu gerek-lik, Krt almnn demokratik almadntrlmesinin nedenidir.

Kuzey Iraktaki yatrm olanaklar ve pet-rolden pay alnmas, olgunun bu siyasal y-nnn yannda ikincil bir konudur.

Trkiye oligarisi darmadanktr. Dola-ysyla da Krt alm konusunda etkin birg olarak devreye girmemektedir. 1980ler-

de oligarinin etrafnda oluturulan sm-rc snflar ittifaknn (consensus) 1990-larda dalmasyla birlikte, oligarinin tutu-

mu srekli olarak bekle-gr olmutur. Bu-gn iin de, ayn tutumunu srdrmekte-dir.

Krt almnn dier taraf Krtlerdir.

Ancak Krtler de, tm ulusal topluluklar gi-bi snflardan oluur. Her ne kadar ulusal so-run zmlenmedii iin snfsal elikilerbelirginlememi ve snf mcadelesi geli-memi de olsa, snfsal farkllklar, airet d-zeninden ticaret alanna kadar her alandamevcuttur. Bu nedenle, tek bir Krt ka-rndan sz etmek olanakszdr.

Trkiye Krtlerinin egemenlerinin, top-rak aas airet reislerinin, snr ticaretiylezenginlemi tccar kesiminin ve gelenek-sel tccarlarnn Krt almndan beklen-tileri, pastadan daha byk pay almaktr.

Tm ulusal hareketlerde grld gibi,bu egemen-smrc kesimler, bir yandankendi halkna ayaklanmadan, savatan szederken, dier yandan ezen ulusla gr-meler yapar, uzlama yollar arar. Bu kesim-ler, PKKnin (legalde DTPnin dile getirdii)blgesel zerklik isteminden yana deil-lerdir. Onlarn istedii, en azndan ksa va-dede, Trkiye pastasndan biraz daha b-yk pay almaktan ibarettir. Zaten Bat Ana-

dolu blgesine g etmi olan Krtlerin ti-cari ilikileri ve yatrmlar da etkin bir un-surdur. Dolaysyla ayrlmay nsel olarak ko-ullandracak olan blgesel zerklik iste-mi, bir btn olarak (ve bugn iin) Krtegemenlerinin karna uygun dmemek-tedir.

dinamikle gelien kapitalizmin olma-d Trkiyede, kanlmaz olarak Krt bl-gesinde de kapitalist i dinamik mevcut de-ildir. Bu nedenle, ulusal harekete, neredey-se tmyle yar-feodal ilikiler iinde ekil-

lenmi bir eit kk-burjuva aydnlar n-clk etmektedir. Bu yzden, Krt alm-nn belki de en nemli muhatab, bu Krtaydnlardr. Krt almn, bol konuma-l, ok tartmal, demagojik sylemli halegetiren de bu durumdur.

Bu Krt kk-burjuva aydnlar, ister ev-rimci dnce sahibi olsunlar, her durum-da bamsz Krdistan hedefine ulalma-sn isterler. ounluu, bu amaca evrimciyoldan ulalacan savunsa da, konjonkt-rel gelimelerin hz karsnda, ou zaman

kantarn topuzunu karr ve lehte olabi-len baz konjonktrel olgulara dayanarak is-temlerinin tasn ykseltir. Dne kadar


15/40


1

kltrel zerklikle yetinebileceklerini sy-leyen bu aydn kesim, bugn ayrl tart-maya aarz tehdidinde bulunabilmektedir.Bunlarn ksa vadede Trkiye pastasndan

fazlaca beklentileri yoktur. Kkensel olarakairet reislerine ve toprak aalarna dayan-dklarndan, para ile satn alnabilmeleri dekolay deildir. Ulusal hareketin etkin ve g-l grnd dnemlerde kendilerine argven duyan bu kesim, ulusal hareketin iv-me kaybettii her aamada gvensiz ve r-kek olur. Konjonktre gre dalgalanmas,onlar istikrarsz ve gvenilmez yapar. Dola-ysyla ne denli gerek muhatap onlar ol-sa da, bu istikrarszlklar ve gvenilmezlik-leri, onlarn muhatap alnmasn nlemek-tedir. Bu yzden, srekli olarak A. calanve PKKyi muhatap gstermeye zorlan-maktadrlar. uras aktr ki, bu Krt aydn-larnn zlemini ektikleri bamsz Krdis-tan, kendilerinin tasarlad bir lke olma-yacaktr. Banda bir Barzaninin, bir Talaba-ninin bulunduu oligarik bir Krdistandailk bask altna alnacak kesim de kendile-ridir. Ancak henz bunun bilincine sahip de-illerdir; gl bir devrimci hareket olmad- srece de bu bilince ulamayacaklardr.

Grld gibi, ABD plan olarak Krtalmndan en byk kar olan kesim,asl olarak ABD ve ksmen de Barzani-Tala-bani kesimidir. Bu nedenle, plann tamolarak uygulanabilmesi iin, gnlszleribirlie zorlayabilmek iin, kamuoyunundestei kanlmaz hale gelmitir. Ve ABD,ne denli ypranm olursa olsun, Hasan Ce-mal ve Cengiz andar gibi eski adamlar-n yeniden devreye sokmak zorunda kalm-tr. Bahelinin szyle, on iki kt adam,

tm ypranmlklar ve gvenilmezlikleriyleABDnin Krt alm plan iin kamuoyuoluturmak amacyla harekete gemiler-dir.

Kamuoyu oluturmadaki tema ise, akankann durmas, analar alamasn vb. de-magojik-hmanist sloganlardr. On iki k-t adamn yetersizlii ak olduundan, ABaraclyla ABci kesimden lojistik destekalnarak srdrlen bu kamuoyu manip-lasyonu yine de ok zayftr. Bu maniplas-yondan elde edilecek baarnn ise, Irak-tan ekilen ABD askeri gleri iin gneydou Anadoluda s verilmesiyle birlikte t-myle yok olacan imdiden syleyebili-riz.

Btn bunlardan kan tek sonu, ABD-nin blgesel karlar asndan PKKnin ke-sinkes tasfiye edileceidir. Ancak ayn PKK, yine ABD tarafndan Trkiye zerinde bas-k arac olarak kullanlabilindiinden, bu tas-fiye, sadece Trkiyenin ABDnin blgeselplann kaytsz-artsz kabul etmesine ba-ldr. Bu da, ezberden sylersek, Trkiye-nin siyasal geleceinin mutlak bir ipotek al-tna alnmas demektir. Bu mutlak ipotek,AKPnin de, muhalefet partilerinin de gele-

ceklerinin ipotek altna alnmasdr. Dnekadar hangi partinin iktidar olacana oligar-i karar verirken, imdi dorudan Amerikanemperyalizmi karar vermek durumundadr.Gney dou Anadoluda kurulacak olanABD kara kuvvetleri ss, ABDnin Trkiye-nin i politikasna daha fazla ve dorudanmdahalesini daha grnr klacaktr. Buda, Trk ve Krt halklarnn ortak amalariin birleik mcadelesi iin yeni bir umutolarak kabul edilebilir.


16/40


1

ncelikle, ulusal sorun gibi hassas birkonuda, herkes kendi konumunu, yerini netve ak biimde ortaya koymaldr. nkulusal sorunlar hassastr, insanlarn aidiyetduygularna dayanr, igdlerini hareketegeirir, bu nedenle de kolayca demagojiyeyol aar; milliyetilik duygularn ateler, o- venist duygular yaratr ve sonuta uluslararasnda bir boazlamaya, kan dkcl-e ve katliamlara neden olur.

Biz, marksist-leninistiz. Bizim konumu-muz, marksist-leninist konumdur; grle-rimiz, marksist-leninist dnya grdr.Byle olduu iin ve byle olduundan, bi-zim ulusal sorunlara bakmz ve ulusal so-runlar karsndaki tutumumuz, ak ve netbiimde marksizm-leninizmin bu konudakiteorik belirlemelerine ve pratik uygulama-larna dayanr.

Bu, snfsal bir bak asdr,proletarya-nn (ii snfnn) snf bak asdr. Doalve kanlmaz olarak, proletaryann ulusal

soruna snf bak as, uluslarn snflar-dan olutuu gereinden yola kar.

kincisi, ulusal sorun konusunda prole-taryann snf bak as, ulusun ve ulusaldevletin, kapitalizmin bir rn olduu, bunedenle ulus kavramnn burjuvazinin zelkarnn genel kar olarak tanmlanmbir ifadesi olduu ve ulusal devletin (ulus-devlet) burjuvazinin mutlak iktidarn tem-sil ettii tarihsel gereine dayanr.

Burjuvazi, retim aralarnn,mlkiyetin ve nfusun dank duru-muna giderek son veriyor. Nfusu biraraya toplam, retim aralarnmerkeziletirmi ve mlkiyeti birka

elde younlatrmtr. Bunun zorun-lu sonucu siyasal merkezileme ol-du. Ayr karlara, ayr yasalara, ayrhkmetlere ve ayr gmrklere sa-hip bamsz ya da birbirleriyle gev-ek balara sahip eyaletleri,tek ulus,tek hkmet, tek yasa,tek ulusal s-nf kar, tek gmrk tarifesi iindebirletirdi.1

Ulusal devlet, kapitalizmin kura-

l ve normasdr; trde olmayanuluslar devleti, gerilii temsil eder, yada istisnadr. Ulusal ilikiler bakmn-dan, kapitalizmin gelimesi iin enelverili koullar, kukusuz, ulusaldevlet salar.2

ncs, proletaryann vatan yoktur.Proletarya, her eyden nce, siyasal gcele geirmek, ulusun nder snf durumu-na ykselmek, kendisini ulus olarak olu-turmak zorundayken, henz ulusaldr, hibir biimde burjuvann anlad anlamda

deil.3 Dier bir ifadeyle, erik olarak ol-masa da, biim olarak, proletaryann burju- vaziye kar mcadelesi her eyden nceulusal mcadeledir. Her lkenin proletarya-s, doal olarak, her eyden nce kendi bur-juvazisinin iini bitirmelidir.4

Drdncs, yukarda da ifade ettiimizgibi, ulusal sorunlar, kapitalizmin gelimesi ve burjuvazinin glenmesiyle birlikte ba-

Ulusal SorundaKonumlar ve Tutumlar

1 Marks-Engels, Komnist Manifesto, s. 38, lkeri Yaynlar, 2008.

2 V. . Lenin, Uluslarn Kaderlerini Tayin Hakk, s.59.

3 Marks-Engels,Komnist Manifesto, s. 54.4 Marks-Engels,Komnist Manifesto, s. 45.


17/40


1

lamtr ve Bat-Avrupada burjuva demok-ratik devrimleri ile ulusal hareketler ve ulu-sal devletlerin kurulmas birbiriyle akr.Ve bu sre, Bat-Avrupada 19. yzyln ba-

larnda tamamlanmtr. Bylece Bat-Avru-pa-da homojen, tek ulusu ieren srekli birburjuva ulusal devlet dzeni ortaya km-tr.

Beincisi, Bat-Avrupann dndaki lke-lerde, zelikle Dou-Avrupada ve Asyadaezilen uluslarn ulusal hareketleri 19. yz-yln sonlarnda ve 20. yzyln balarnda or-taya km, bir dizi ulusal atmalarla, ulu-sal devrimlerle ve kar-devrimlerle ve em-peryalist yaylmaclkla birlikte srp gitmi-tir. Bu dnemde ulusal hareketler, ulusaleitlik istemiyle, yani Bat-Avrupa uluslarn-da olduu gibi her ulusun kendi ulusal dev-letine sahip olmas amacyla srdrlm-tr. Bylece ulusal sorunlar, uluslarn kendikaderlerini tayin hakknn elde edilmesiylezmlenebilir sorunlar olmutur.

Uluslarn kaderlerini tayin hakk ise, siyasal bamszlk demektir, yani ezenulustan ayrlma zgrldr, ayr devletkurma hakk demektir. Uluslarn kaderleri-ni tayin hakk, kadn ve erkein boanma

hakk gibi, ezilen ulusun ezen ulustan ayrl-ma hakkdr. Bu hakka sahip olmak, mutlakolarak ayrlmak, boanmak demek deildir.Hakkn tannmas, uluslarn kendi gelecek-lerini belirleme hakkna sahip olmas, birbaka ulusla birlikte olma ya da ayrlma ko-nusunda karar kendisinin vermesi hakknntannmasdr. Bu nedenle uluslarn kaderle-rini tayin hakk, herhangi bir ulusun, kendiulusal iradesi olmakszn bir baka uluslabirlikte olmasnn sona erdirilmesidir. Eerbirlik olacaksa, her ulusun kendi zgr

iradesiyle buna karar vermesiyle olacaktr.Bir ulusun,kendi istemi ve iradesi olmaks-zn baka bir ulusun iinde tutulmas, yanizorla bir baka ulusa bal olmas ulusal a-tmalarn, savalarn ve katliamlarn temelnedenidir.

Ulusal bilincin olutuu ve uluslarn or-taya kt bir tarihsel srete, feodal-aske-ri okuluslu imparatorluklarn (arlk Rus- yas, Osmanl mparatorluu gibi cihandevletleri) iinde bulunan uluslar, kendiulusal devletlerini kurmak iin harekete

gemilerdir. Bu ulusal hareketlerin baar-s, emperyalist paylam savalaryla birle-erek, bu okuluslu imparatorluklarn par-

alanmasn ve dalmasn beraberinde ge-tirmitir.5

Ancak, yeni bir tarihsel olgu, serbest re-kabeti kapitalizmin tekelci kapitalizme, ya-

ni emperyalizme dnmesi olgusu, yanidnyay toprak olarak kendi aralarnda pay-laan ve yeniden paylamak iin savaanemperyalist lkelerin ortaya kmas, ulusalsorunlar, yaln biimde uluslarn kendi ke-derlerini tayin hakk, ulusal devlete sahip ol-ma hakk olmaktan karmtr. Artk sade-ce ezilen ulustan ayrlma hakk deil, aynzamandaemperyalizmdenbamsz devle-te sahip olma hakk ve bu bamsz devle-tinvarolma hakk olarak ulusal sorunlar or-taya kmtr. Bu da, emperyalizme karulusal kurtulu savalar dneminin balan-gc olmutur.

Bu be temel tarihsel saptama, bizim,marksist-leninistlerin ulusal sorunlar ve ulu-sal hareketler karsndaki konumunu belir-ler.

Bu tarihsel saptamalar, aka gsterirki, ulusal sorunlar, her durumda uluslarnkendi kaderlerini tayin hakk temelinde -zmlenmek zorundadr. Proletarya, her za-man ulusal sorunlarn zmnde ulusla-

rn kendi kaderlerini tayin etme zgrl-n, yani bamszlk, yani ezen uluslardanayrlma zgrln ister.

Bunu, lkeyi ekonomik bakm-dan blmeyi, ya da kk devletleridealini dlediimiz iin deil, tamtersine, yalnzca gerekten demokra-tik, gerekten enternasyonalist bir te-mel zerinde, geni byk devletin ve uluslarn yakn birlii, hatta kay-namasndan yana olduumuz iinistiyoruz. Ancak ayrlma zgrl ol-

makszn byle bir temel dnle-mez.6

Ulusal sorun karsnda proletaryann s-nfsal konumu ve tutumu budur.

Bugn, yaadmz tarihsel koullarda,Trkiyede ve Irak, ran ve Suriyede Krt

5 arlk Rusyas bir istisna oluturur. Her ne kadararlk Rusyasnda pek ok ulusal hareket ortaya k-msa da, bu ulusal hareketlerin bir ya da birden o-unun zaferiyle paralanmam, 1917 Ekim Devri-minin zaferiyle ortadan kalkmtr.

6

V. . Lenin, Devrimci Proletarya ve UluslarnKendi Kaderlerini Tayn Hakk, Ulusal Sorun ve Ulu- sal Kurtulu Savalar, Sol Yaynlar, Ekim 1993, s.204.


18/40


1

sorunu, szcn tam ve gerek anlamy-la Krt ulusal sorunudur ve Krt ulusununkendi kaderini tayin etme hakk sorunudur. Aktr ki, bu hak, Krtlerin kendilerine ait

ayr bir devlete sahip olma hakkdr. Ancakuluslarn kendi kaderlerini tayin hakknnz, her ulusun kendi geleceini belirlemehakkdr. Bu nedenle, Krt ulusunun kendikaderini tayin hakk, ayr bir devlete sahipolmak ya da bir baka ulusla birlikte olmakkonusunda karar verme hakkdr. Ayrlk yada birlik. Her iki durumda da, karar vere-cek olan sadece ulusun kendisidir. Bu, Krtulusal sorunu asndan birinci noktadr.

kincisi, gnmzde emperyalizm, o-kuluslu (Leninin istisna dedii durum)devletleri paralayarak, bu devlet iindekiher ulusun ayr bir devlete ya da devletiesahip olmas ynnde bir politika izlemek-tedir. Bu politikann z, globalizm deil,retimin okuluslamasdr. erii ise, ulu-sal devletler iinde istisna olan okulusludevletlerin mutlak ounluunun, u ya dabu anlamda sosyalist lkeler olmalardr. Yugoslavya, ekoslovakya, Sovyetler Birlii ve bugn Rusya Federasyonu, emperyaliz-min mikro milliyetilii temelinde kk

devletlere paralanmtr ve paralanmayaallmaktadr. Ama, emperyalistlerin ken-di aralarnda daha kolay paylaabilecei vedaha kolay smrp ynetebilecei kkdevletlerin ortaya karlmasdr.

Ama Krt ulusal sorunu, bylesi birierikte, bylesi bir ze sahip ulusal sorundeildir. Krt ulusal sorunu, szcn tam ve gerek anlamyla, ulusal hareketler veulusal kurtulu savalar dneminde zm-lenmemi ve bugne kadar da zmlene-memi bir ulusal sorundur ve Krt ulusal

hareketi de, bylesi bir gecikmeyle biim-lenmi bir ulusal harekettir.

Ak ve net olarak bilinmelidir ki, yaa-dmz tarihsel dnem, emperyalizmindnya apnda mutlak egemenlik kurduubir dnemdir. Ve emperyalizmin ulusal so-run diye bir sorunu, uluslarn kendi kader-lerini tayin hakk diye bir amac mevcut de-ildir. Onun tek amac, dnyay kendi ara-larnda barl biimde paylamak ve bupaylalm topraklarda kendi smrsnsrdrmektir. Emperyalizm iin tek bir ulu-

sal sorun vardr, o da kendi smrsnsrdrmesini engelleyen sorundur.

Bu nedenden dolay, Krt ulusal soru-

nu, emperyalizmin blgesel karlar (yanismrs) asndan bir neme sahiptir.Irak igalinde olduu gibi, Irak Krtleri, sa-dece bu igali kolaylatrmak iin bir so-

run olmutur. Ve yine emperyalizmin kar-larn belli llerde engelleyenran asn-dan bir sorun olmay srdrmektedir.

Krt ulusal sorunu asndan ncnokta, gecikmi ve zmlenmemi olarakgnmze kadar gelmi bir ulusal sorunolarak, yeni-smrgecilik koullarnda geri-braktrlm lkelerde milli bir burjuvazi-nin olmad koullarda ortaya km birulusal hareket yaratmtr. Bu ulusal hare-ket, balangta marksist-leninist temeldergtlenmitir. Bu da, amzn ve Krtulusal sorununun ayrc zelliini, emper-yalist dnemde ulusal hareketlere ve ulusalkurtulu hareketlerine sadece proletaryapartisinin ve ideolojisinin nclk edebile-cei gereini aka gsterir. Ve yine ba-langta marksist-leninist temelde rgt-lenmi Krt ulusal hareketinin, bu temeldenuzaklatka zmszle ve kmaza gir-diidir.

Krt ulusal hareketinin bu gereklii, bu-gn Krt alm erevesinde yaplan an-

lamsz tartmalarn, zm nerilerininve sylemlerin maddi temelini oluturur.7

rnein DTP milletvekili Aysel Tuluk,bir ka ay nce Bazlar dedi ki bu bir ha- yaldir. Brakn bu ileri baaramazsnz. Budevlette bu ordularla ba edemezsiniz de-

7 Ben yol haritama gveniyorum. Demokrasidenasla vazgemem. Yol haritas demokrasinin yol hari-tasdr, demokrasinin gelitirilmesidir, demokrasinintasdr, demokrasinin alm, halka mal edilmesidir.Bu yol haritasnn ierii demokratiktir. Benim bu yolharitam ezberleri bozacaktr. Liberalizmin, marksiz-min-sosyalizmin klasik yaklamlar yoktur. Anlamak-ta zorlanabilirler. Sadece bireysel haklar deniliyor, ko-lektif haklar dikkate alnmyor. Oysa bunlar ayrtrla-maz, ikisi bir btndr, madalyonun iki yz gibidir.Sosyalist devlet olmaz. Devletin sosyalisti, liberali, ka-pitalisti olmaz, devlet devlettir, iktidar iktidardr. Hat-ta Lenin, devrim yaptktan sonra diyor ki bana sos-yalist devletle ilgili kitap getirin. Halbuki sosyalist dev-let olmaz. Devrimi yapyor ama devrimden sonra neyapacan bilemiyor, bocalyor. inin durumu da or-tadadr, in tamamen Amerikaya, kapitalizme hizmetediyor, Amerikaya hizmet ediyor. Amerika oturmu,in bir buuk milyarlk, Hindistan bir milyarlk nfu-suyla Amerikaya alyor. Amerika bunlar balam

kendisine altryor. Hatta Rusya da Amerikaya hiz-met ediyor, biraz direnmeye alt yapamad. Bun-dan sonra o da daha ok hizmet edecek. (A. ca-lan, 9 Eyll 2009 tarihli grme notu.)


19/40


1

diler. imdi Onlar gelsin grsnler, devrimnasl yaplr, Krt analar nasl birer devrim-ci olur gelip grsnler. Bu bir toplumsal dev-rimdir. diye konuurken, bugn (1 Eyll

2009) yle konumaktadr.calan ve PKK dolayl olarak -

zmn bir paras haline getirilmeli.Siz PKK ve calan muhatap almaz-sanz, DTPnin misyonu buna yetmez.DTP nemi bir aktr olabilir ve bir ye-re kadar getirebilir. PKK, sadece si-lahl g olarak deerlendirilmeme-li. Kitle gc vardr. Akll devlet ca-lan srece katar... Bunlarla birliktebu halkn, halk olmasna sayg istiyo-ruz. Evrensel ilkeler erevesindehaklarnn gvence altna alnmasnistiyoruz. Genelkurmay ile ileriBakannn aklamasnda bir paralel-lik var. Etnik tanmlamadan arndrl-m bir vatandalk tanmlamas, ana-dilde eitim. Dilin geliiminin nalmal. Bu sre tkanrsa ayrlma-ya kadar tartlabilir. Bunu bir ng-r olarak sylyorum.

Tam da herkes Krt almn tartr-ken, Sezen Aksuya bile, bu alma kar

kanlar iki dnyada da lekelidirler diyeilan ettirilmiken, birden ayrlmay da tart-rz anlamnda sylenen szler, basit birkafa karkln gstermez. Bu, sylenme-si gereken ve sylenmek istenenin net veak biimde sylenememesinin ortaya -kard tutarszlktr. Bu tutarszlk, bir yan-dan toplumsal devrimden sz ederken,dier yandan AKP ile Krt alm pazarl- yapmann tutarszldr.8

Dier taraftan, genel olarak emperyalistdnemde, zel olarak emperyalizmin dn-

ya apnda mutlak egemenlik kurduu g-nmz koullarnda Krt ulusal sorununuyaln ve basit biimde Krt sorununa in-dirgemek ve ardndan emperyalizmle (do-rudan ya da dolayl) anlamaya vararak bu

8 Uluslara yaplan her bask, geni halk ynlar-nn direncini davet eder; ulus olarak bask altnda ka-lan halkn direnci, her zaman, ulusal ayaklanma ei-limi gsterir. Ezilen ulus burjuvazisinin (hele heleAvusturya ve Rusyada) bir yandan pratikte, kendihalkndan gizli olarak ve ona kar, ezen ulusun

burjuvazisiyle gerici anlamalara girerken, bir yandanda ulusal ayaklanmadan sz etmesi hite seyrek g-rlen bir ey deildir. (ab) (V. . Lenin, MarksizminBir Karikatr ve Emperyalist Ekonomizm, s. 73-74.)

sorunu zmeye kalkmak, birincisindenok daha byk bir tutarszlk ve kmaz-dr.

Ama bu, yeni bir durum deildir. 19.

yzyln sonlarndan itibaren, hemen her za-man ezilen uluslar, ezen uluslarn, uya da bu nedenle (ama asl olarak savalar-la) zayflamas ya da paralanmas yoluylazafer kazanmak peinde olmulardr.

Marksist-leninistler, ulusal sorunlarns-rekli vekalc zmnden yanadr ve by-lesi bir zm savunur. Bu zm de, a-mzda, proletaryann nclnde gerek-letirilecek bir ulusal kurtulu ve sosyalizmegeile gerekletirilebilir. Leninin ok akbiimde ortaya koyduu gibi, uluslar arasn-daki bir savan, asl olarak da emperyalistlkeler arasndaki bir savan sonucunda,zafer kazanan taraflar, yenilen taraf ceza-landrmak ya da yeniden kendisi iin birtehlike olmasn nlemek iin, baz ulusla-rn ayrlmalarn, ayr bir devlete sahip olma-larn olanakl hale getirir.

Lenin, I. Yeniden Paylam Savannolas sonularn ele alrken yle syler:

imdiki savan belli bir sonucaulamas durumunda, Avrupada ye-

ni devletler (Polonya, Finlandiya, vb.)kurulmasnn, emperyalizmin veonun iktidarnn gelimesi koullarnbozmakszn tam olarak gerekleti-rilmesi mmkndr. Tam tersinebyle bir durum, mali-sermayenin et-kisini, deini noktalarn ve basksnartrr. Fakat savan daha baka birsonuca ulamas halinde de yeni Ma-caristan, ekoslovakya, vb. devletle-rinin kurulmas, aynekilde gerek-letirilebilir. Britanya emperyalistle-

ri, zafer kazanacaklarn hesaplaya-rak, imdiden bu ikinci sonucu plan-lyorlar. Emperyalist a, dnya em-peryalist ilikilerininsnrlarereve-sinde ulusal siyasal bamszlk iinaba gsterilmesini ya da bunun el-de edilirliini ykmyor. Ne var ki busnrlarn dnda, cumhuriyeti birRusya, ya da genel olarak, dnyannherhangi bir yerinde byk bir de-mokratik dnm, bir dizi devrim-lere girimeksizin gerekletirilemez

ve sosyalizm olmakszn istikrarl ha-le gelemez.9

Bylesi bir zm, hemen her durum-


20/40


20

da bir pax-Roma tr bir zmdr.I. Yeniden Paylam Sava srasnda Er-

meniler, ayr devlet kurma istemlerini ger-ekletirebilmek iin, savan Osmanl m-

paratorluunun paralanmas ve datlma-sn salayacak bir sonula, yani Osmanl-nn yenilgisiyle sonulanmasyla, (Lenininszn ettii savan bir sonucu olarak)kendi kaderini tayin hakkn elde etmeyi he-saplarken benzer biimde davranmlardr.Bugn Ermeni soykrm tartmalarndasrekli olarak ortaya srlen Ermenilerinngilizler ve Franszlarla gizli anlamalaryaptklar iddiasnn da gerekliidir bu.10

Proletaryann kar, her durumda birdizi devrimlerle ulusal sorunlarn kalc vesrekli olarak zmlenmesinden yanadr.Bu boyutuyla, 1970lerde Trkiye halklarnnbirleik mcadelesiyle gerekletirilecekbir devrime balanan zm, emperyalistsistemindnda bir zmdr. Ancak 70le-rin devrim mcadelesi devrimle sonulan-mamtr. Her devrimin yenilgisi, milliyeti-liin ve kar-devrimin zaferi demektir. y-le de olmutur. Krt ulusal sorunu, 80le-re gelindiinde, tmyle ayr rgtlenmeyedayanan bir ulusal hareketin konusu olmu-

tur ve kar karya kald tm sorunlar dabu durumdan tremitir.1990lara gelindiinde, zellikle 1993ten

sonra, Trkiyedeki Krt ulusal hareketi(PKKnin ynetiminde) gemiiyle ve kke-niyle olan tm balarn kesmitir. PKK, yan-l biimde konulmu ve tanmlanmsa da,balangtaki marksist-leninist konumunuterk etmi ve giderek anti-marksist bir iz-giye oturmutur. Bugn PKK hareketinin,dolaysyla da Krt ulusal hareketinin ze-rinde marksizm-leninizmin herhangi bir et-

kisi sz konusu bile deildir. Bu nedenle de,PKK ve Krt ulusal hareketi, perspektifiniyitirmitir. Artk Krt sorununu doru bi-imde tanmlayamad gibi, nasl zme

ulatrlacan da bilememektedir.Amerikan emperyalizminin Irak igaline

kadar globalizm, yeni dnya dzeni sy-lemlerinin etkisi altna giren PKK hareketi,

bu sylemlerin etkisiyle yeni zmlerretmeye koyulmutur. Ulus-devletler d-neminin sona erdii inancyla (ya da ya-nlsamasyla), Krt ulusunun kendi kaderi-ni tayin hakkn elde etmeyi tmyle bir ya-na brakmtr. Amerikan emperyalizmininglobalizm sylemi erevesinde olutura-ca varsaylan yeni dnya dzeni iindeKrtlere bir yer ve misyon biilmeye all-mtr.

Ama Irakn igali, emperyalizmin dei-mediini, globalizm syleminin sadeceideolojik bir saptrma sylemi olduunuaka ortaya koymutur. Ve bu andan iti-baren, yeni dnya dzenine gre biim-lenen PKK hareketi bolua dmtr.Irakn igali, Kuzey Irak Krtleri asndanyeni bir umut, Amerikan emperyalizmininyeni Ortadou oluumu iinde bamszdevlet sahibi olabilecekleri umudunu ya-ratmtr. Ancak gelien olaylar, Iraktaki si-lahl direni ve Amerikan demokratik kamu-oyunun basks, neo-con projenin uygula-

ma ansn tmyle ortadan kaldrmtr. Buda eskiye, statkoya geri dn getirmi-tir.

Ak ve net olarak, drt para (ki be-inci paray da hesaba katan Krt siyasalhareketleri de ortaya kmtr) Krdistansorunu, tarihin eski dnemlerinde zlme-si gereken bir sorunun (ve belki de dnyaapnda bu durumdaki tek ulusal sorunun)zmszldr. Uzlamalarla, gizli anla-malarla, emperyalizmin konjonktrel kar-larna balanarak zmlenebilmesi ise ola-

nakszdr. Bu nedenle, Krt ulusal sorunu,bir kez daha uluslarn kendi kaderlerini ta-yin hakktemelinde zmlenmesi mutlakolarak gereken bir ulusal sorundur.

9 V. . Lenin,Marksizmin Bir Karikatr ve Emper-yalist Ekonomizm, s. 63, dipnot.

10 phesiz I. Yeniden Paylam Sava, savaanve savatan zm bekleyen tm taraflarn beklen-tilerine uygun sonulanmamtr. 1917 Ekim Devrimi,tm bu hesaplar altst etmitir.


21/40


21

Ayrlmay Dnmek,Referandum

ve Ezber

Norvee istisnai lde geni zerklik tannmasna karn (Norvein kendi par-lamentosu vb. vard), birliin kurulmasndan sonra uzun yllar Norvele sve ara-snda srekli srtmeler oldu, ve Norveliler sve aristokrasisinin boyunduruunuatmaya uratlar. En sonu Austos 1905te bunu baardlar. Norve parlamentosu,sve kralnn artk Norve kral olmad kararn verdi, ve daha sonra Norve halkarasnda yaplan referandumda, pek byk ounluk (birka yze kar 200.000)*sveten tam ayrlma yolunda oy verdi. Ksa bir karaszlk dneminden sonra, sve-liler bu ayrlma olgusunu sineye ektiler.

Bu rnek bize, modern iktisadi ve siyasal ilikiler iinde, uluslarn hangi esaslarzerinde ayrlp bamsz devlet kurmalarnn olanakl olduunu ve bunun gerekle -tiini, ve siyasal zgrlk ve demokrasi koullarnda bu ayrlmann ald biimi gs-terir.

Tek bir sosyal-demokrat bile, eer siyasal zgrlk ve demokrasi kendisini ilgi -lendiriyorsa (ilgilendirmedii takdirde, doal olarak o artk sosyal-demokrat deildir),Norve rneinin uluslarn ayrlmasyla ilgili atmalarda Rus biiminde deil de,ancak 1905te Norvele sve arasnda uygulanan biimde zme gidilmesi iin,snf bilincine sahip iilerin sistemli propaganda yapmay ve ortam hazrlamay kut-sal grevleri saymalar gerektiinin pratik kant olduunu yadsyamaz. Programda,uluslarn kendi kaderlerini tayin etme hakknn tannmas maddesinin tad anlamtamamen budur. (Lenin, Uluslarn Kaderlerini Tayin Hakk, s. 91.)

Vardmz noktada ncelikle akla kavuturulmas gereken husus, Trkiyenin

temel katmanlar olan Trkler ve Krtlerin birlikte mi, yoksa ayr ayr m yaama ira-

desini tayp tamadklarnn saptanmasdr...Bence Trklerle Krtlerin birlikte mi, yoksa ayr ayr m yaamak istedikleri sap-

tamas referandumla yaplmaldr ve bir an nce yaplmaldr. Bu referandum nce-sinde konunun alabildiine serbest bir ortamda, herkesin her eyi syleyebilecei,hibir korku altnda kalmayaca bir kampanya sreci yaanmaldr. Vatandalar, ne-ye oy verirlerse, sonradan neyle karlaacaklarn batan bilmeli, tartmal, syle-necek her sz dinleme imkn bulmaldr.

Referandumda, btn Trkiye halklarna u soru sorulmaldr: Kendinizi nasl te-lakki ediyorsunuz; Trk m, Krt m? Trklerin bir ayrma talebi olmadna greyant Krt olanlara sorulacak ikinci soru da udur: Ayrmadan m yanasnz, yok-sa birlikte yaamak m istiyorsunuz?

Eer Krtlerin 2/3nden fazlas ben ayrlmak istiyorum diyorsa, O zaman bu

ayrmann aamalar konuulur. Mesela, ilk bata eyalet sistemiyle balanr, yava

* Norve referandumu 13 Austos 1905te yapld, referanduma semenlerin yzde 80eyakn katld, 368.200 kii ayrlktan yana, 184 kii kart oy kulland.


22/40


22

Birden bire Krt alm tartmalarnniine referandum ve ayrl dnmeszckleri dt. Birincisi, mit Pamirdengelirken, ikincisi, mit Pamirin at faredeliinden girmeye alan Aysel Tuluk ta-rafndan dile getirildi.

NATOnun Yeni Stratejik Konseptini ha-zrlamakla grevlendirilen, onursal bakan-ln Madeleine Albrightn yapt veRoyalDutch Shell petrol irkeninin eski CEOsu Je-roen van der Veerin daimi bakan olduuUzmanlar Grubunun (Akil Adamlar) Tr-kiye temsilcisi mit Pamir, Krt sorununupratik biimde ortaya koymakta ve z-

mektedir.Tm Krt sorunu ya da Krt almtartmalarnda belirgin biimde ortaya -kan muhatap kim? ve Krtler ya da PKKne istiyor? sorularnn ve bu sorularn ze-rine ina edilen gvensizliin karsndaPamirin zm, aktr ki, pratik ve an-lalabilir bir zmdr.

Pamire gre sorunu zmenin pratik yolu, nce kimin Krt, kimin Trk olduu-nun saptanmasdr.

Nasl saptanacaktr?

Bu soruya Pamirin yant, lke apndaKendinizi nasl telakki ediyorsunuz; Trkm, Krt m? sorusunun sorulduu bir re-ferandumdur. Bylece kimin Trk, kiminKrt olduu anlalacaktr.

Ardndan kendisini Krt telakki eden-lerle ikinci bir referandum yaplacaktr:Ayrmadan m yanasnz, yoksa birlikte ya-amak m istiyorsunuz?

Bu referandumun sonucu (Pamire g-re 2/3 orannda) evet karsa, artk ayrl-n zaman iinde nasl gerekletirilecei-

ne ilikin grmelere geilir ve bar iin-de ayrlk gerekletirilir.

Pamir, eski bir bykeli olarak Birle-

mi Milletlerin bylesi ulusal atmalar ko-nusunda self-determination hakknn na-sl kullanlacana ilikin ald kararlar veuygulamalar ok iyi bilmektedir. Dolaysy-la da Birlemi Milletlerin karar ve uygula-malarna uygun olarak Krt sorunununzlebileceini dnr.

Bu zmn pratik olduu tartl-maz bir gerektir. stelik uluslararas (Bir-lemi Milletler ve Wilson Prensiplerine)temayl ve kararlara da uygundur (self- determination right). Hatta son olarak da,Kosovada, NATO askeri gcnn emsiye-si altnda uygulanmtr. Genel grnm

ve sylemi altnda Pamirin zm ynte-mi, Norvein sveten ayrlmas srasndauygulanan biime de olduka benzer. An-cak ok nemli bir temelden sz edilme-mektedir.

Bu temel, taraflarn, yani Trkler veKrtlerin bu tr bir referandumu kabul et-mi olmalardr. Taraflar ya da taraflardanbirisininkabul etmedii bir referanduma gi-dilmesi, aktr ki, hem atmalar yaygn-latrr, hem de bir ulusun lehine dier ulu-sun iradesinin inenmesine yol aar. Bu

da, hi de barl ve demokratik birzm olmayacaktr.

Evet, Marksist-Leninistler iin uluslarnkaderlerini tayin hakknn tannmas ilk te-mel kouldur. Ezen ulus, ezilen ulusun buhakkn tanmaldr. Ve pratik zm nedenli referandum biiminde olursa olsun,bu hak tannmad srece ve tannmaddurumda pratik bir deere sahip deildir.Olsa olsa d bir gn askeri korumasaltnda yaplabilir; Kosova rnei aktr.

Nisan 2004de Kbrsta yaplan Annan

Bar Plan referandumunda da grldgibi, d glerin dayatmasyla ne kadarreferandum yaplrsa yaplsn, bir tarafn ka-

yava bamszlk gndeme gelir. Bu yaplrken de bin yllk kardelik zerinden ha-reket edilir. nk, sonuta ayr ayr da olsa yan yana yaayacaz. Ama, meselabugne kadar o blgeden alnan verginin 20 kat kadar o blgeye bte ayrlyorsa,bu artk olmayacak demektir.

Trkiyenin gerek bir strateji gelitirebilmesi iin, nce Ey Krt kardeim, ey Trkkardeim, sen ne istiyorsun? diye sormas gerekiyor. Bunun yantn almadan yap-lacak tm araylar beni balayn ama hafif kalr. Gideceimiz yolu bulmak, z-mn zeminini anlamak iin nce buna karar vermemiz lazm.

(NATO Yeni Stratejik Konsepti Uzmanlar Grubu yesi, emekli Bykeli mit Pa-mir, Trkiye Kendi Modelini Aryor (Devrim Sevimayn yaz dizisi), Milliyet, 7 Aus-tos 2009.)


23/40


2

bul etmedii ve edemeyeceibir sonu hibir uygulama ansna ve olanana sahipde-ildir. Bunun tek istisnas, yine d gnaskeri gcyle referandum sonucunu kabul

etmeyen taraf, bu sonucu kabul ettirmeyezorlamasdr. Sorun, basit ve pratik biim-de ayrlmadan yana msnz, birlikte yaa-maktan m yanasnz eklindeki bir referan-dumla, Krt sorununu zer grndyerde, zmszle yneltmesidir.

Evet, nce Krt ulusunun ulus olduu-nun kabul edilmesi ve buna paralel olarakKrt ulusunun kendi kaderini tayin hakknn tannmas arttr. Bu gerekletiktensonra, Krtlerin Trklerle birlikte yaama-y isteyip istemedikleri, ayr bir devlet kur-mak isteyip istemedikleri,tmyle Krtlerinverecei bir karardr.

Bu nedenle, sorunun ayrlma-birlemebalamndaki pratik zm ya da bii-mi, bu ulusal hak tannmad srece boszden ibarettir. Bo szden ibarettir, Kbrsolaynda da grld gibi, referandumunsonucu ounluk ulus tarafndan bee-nilmedii koullarda kolayca iptal edilebi-lir. Bu nedenle, nce Krt ulusunun kendikaderini tayin hakkresmen,de facto deil,

de jura kabul edilmelidir.Hakkn de jura kabulnden sonra Krtulusu kendi gelecei hakknda bir karara va-racaktr. Bu karar ayrlma eklinde olabilir,birlikte olmak eklinde olabilir. Ama her du-rumda karar Krt ulusuna aittir.

Bu andan itibaren somut baka sorunlarortaya kar.

Krt ulusu ayrlma ynnde iradesini be-yan ettiinde, ayrlmann nasl gerekletiri-lecei ve snrlarn nasl belirlenecei somut,ama yaamsal nemde sorunlar olarak or-

taya kar.Genel kural olarak, ayrlan taraf daha

azla yetinmek durumundadr ve sadecenfusun byk ounluunu oluturduublgelerle snrl bir toprak sahibi olabilir.(Pamirin referandumda 2/3 orann esas al-masnn gereklii de burada yatmaktadr.)Bu da, doru bir nfus saym yaplmasnngerektirir. Ancak Kerkk sorununda g-rld gibi, bylesi bir nfus saymnn ya-plabilmesi de bir dizi sorunu beraberindegetirmektedir.

Eer temel, yani Krt ulusunun kendi ka-derini tayin hakk, barl olarak ayrlmahaklar kabul edilmemise, ayrlk karar

sonrasndaki gelimeler yeni atmalar ka-nlmazlatrr. (Bu da, ulusal sorunlarn ba-sit ve pratik bir zmnn o kadar da ko-lay olmadn gsterir.) Yeni atmalar, n-

fus mbadelesi vb. yollarla azaltlabilse de,mbadele edilen nfusun kendi ana-yurtlarnzorla terk etmelerinin fkesi yz-yllar boyu srebilir. Byle bir durumda, ge-rek ayrlan taraf, gerek ayrlnm olan taraf,gerekirse yzlerce yl srecek bir dman-lk ya da dmanca bir komuluk ili-kisine gireceklerdir. (Ermenistan olay ak-tr.)

Krt ulusunun kendi kaderini tayin hak-k, her eyden ncedemokratik bir Trkiyeile olanakldr. Demokratiklememi bir Tr-kiye, hi bir koulda Krt ulusunun en de-mokratik ve temel hakk olan kendi kaderi-ni tayin hakkn tanmayacaktr, kabul etme-yecektir. Bir dnemin ok popler szyle,Demokratik Trkiye, szde deil, zde de-mokratik Trkiye olmak zorundadr. Bu daTrkiyenin demokratiklemesinin nnde-ki engellerin ortadan kaldrlmas demektir.Bu engel ise, asl olarak emperyalizm veemperyalizme bamllktr. Dolaysyla de-mokratik Trkiye, ayn zamanda emperya-

lizmden bamsz bir Trkiye demektir.Emperyalizmden bamsz olmak, ak-tr ki, emperyalizmin lkeye ak mdaha-lesine, yani Trkiye halknn kendi kaderinitayin hakknn ihlaline yol aar. Bu adan,uluslarn kendi kaderlerini tayin hakk, Krtulusunun sahip olmas gereken bir hak ol-duu kadar, Trkiye halknnemperyalizm- den bamsz yaama hakk olarak da varolmas gerekir. Son Irak ve Afganistan igal-leri aka gstermitir ki, emperyalizm,kendi karlarna aykr olduu her durum-

da,self-determination hakkn kolayca orta-dan kaldrabilmektedir.

lkenin geri kalmlnn temel nedenive demokratik olmasnn temel engeli du-rumundaki emperyalizmden kurtulu, buanlamyla, Krt ulusunun da kurtuluu an-lamna gelir. Trkiye halknn emperyalizm-den bamsz devlet olarak yaama ve va-rolma hakk, bylece Krt ulusunun kendikaderini tayin hakkyla, yani ayr devlet kur-ma hakkyla akr.

Sorun, bylesine global ve bylesine

i iedir. Krtlerin kaderi ile Trkiyenin ka-deri bir ve ortaktr. (Trk ya da Krt kken-li olup olmadnn hi nemli olmad Tr-


24/40


2

kiye proletaryasnn karlar da bunu gerek-tirir.)

Buradan kartlabilecek tek sonu, Tr-kiye halknn, Krt ve Trk ulusuna mensup

herkesin birlikte, ortak dmana kar m-cadele yrtmelerinin gerekli olduudur. Bumcadele, her durumda Krt ulusunun ken-di kaderini tayin hakknn tannmasn prog-ramna alm bir mcadele olacaktr. Ve an-cak bundan sonradr ki, yeni, emperyalizm-den bamsz ve gerekten demokratik Tr-kiye, iki kurucu enin ortak mcadele-siyle ortaya kacaktr. Ortak mcadele, p-hesiz ortak ve birleik bir rgtlenmeyi ge-rektirir.

Ancak bu, hi de pratik deildir. PKKhareketinin, ilk batan itibaren ayr rgt-lenme olarak ortaya km olmas ve okuzun yol katetmesi de, bunun gerekiolmadnn kant olarak gsterilebilir. Amagereki olann ne olduu sorulduundada, alnan yant, yine Trkiye btnselliiiinde barl ve demokratik bir zmolduu sylenmektedir. Ve Pamirin seslen-dirdii ikili referandum da, bu zmnpratik ifadesi olarak sunulabilmektedir.

Ama zaten PKK hareketi, daha ilk ba-

tan itibaren, ii partisi adyla, ulusal te-melde, yani ayr rgtlenme olarak orta-ya kmtr. Bu adan bakldnda, soru-nun, hi de Trkiye btnsellii iinde -zlebilir bir sorun olarak kabul edildii sy-lenemez. Ama bugn gelinen aamada de-mokratik cumhuriyet vb. tezlerle, tersi sa-vunulmaktadr.

PKK, her ne kadar globalleen dnyadaulus-devletin sona erdii teziyle, Krt ulu-sunun ayr bir ulus-devlet kurma talebi ol-madn ve olamayacan ileri srse de,

Krtlerin, Krt ulusunun ounluu, ak bi-imde kendi kaderlerini kendilerinin tayinetmesinden yanadrlar. Bu da, yaln olarakifade edersek, zihinlerde ayrlma, ayr dev-let kurma, yani Krdistan devleti varken,sylemde ve pratikte yokmu gibi davran-mak eklinde bir ikilik, eliki yaratmakta-dr.

te bu eliki, Krt ulusal sorununun,ortaya atlan her trl barl, hmanist ve demokratik zmlerle zlememe-sinin nedenidir.

Ya uluslarn kaderlerini tayin hakk teme-linde Krt ulusunun ayrlma, ayr devlet kur-ma, siyasi kaderini belirleme hakk tannr

(bu hakk nasl kullanacaklarna kendilerikarar verirler), ya da bir yandan bu hakkntannmaml koullarnda, sankitannmgibi talepler ve zmler ortaya atlr.

Krtenin serbest braklmas, Krt kl-trel haklarnn tannmas, Krte eitim venihayetinde blgesel zynetim gibi talep-ler, ne kadar genel szlerle ifade edilirse, okadar gereki grnrken, somut olarakifade edildiinde, kesinkes ayrl belir-ginletiren ve kesinletiren zellikler kazan-maya balar.

Sorun ve eliki, PKK hareketinin Krtulusunun kendi kaderini tayin hakk iste-minden (globalizm sylemiyle) programa-tik olarakvazgemiken, Krtlerin ounlu-unun byle bir hak temelinde ayr bir dev-lete sahip olmay istemelerinden kaynak-lanmaktadr.

Elbette, bir kez globalizm sylemi ka-bul edilmise, globalleen dnyada artkulus-devletler dneminin sona erdii d-nlyorsa (ne kadar ulus-devleti, yaln ve snfsz bir devlet kavramna indirgeye-rek, zor aygt olduunu, dolaysyla insan-lar ezdii gibi bir karsamaya dayandrl-maya allyorsa da), ister istemez Krtle-

rin ounluunun ayr bir devlet istemi bi-imsizletirilmek ya da belirsizletirilmekzorundadr.

Bugn, iinde yaadmz srete, Krtulusal sorununun en temel sorunu, ncelik-le bu elikiyi (ve tutarszl) ortadan kal-drmaktr. Bu da, ilk baa, yani uluslarn ka-derlerini tayin hakk sorununa geri dnmekdemektir.

Ama bu pratik ve gereki midir? Bu,ilk baa geri dn, kanlmaz olarak ba-msz ve demokratik Trkiye konusuna ge-

ri dn demektir. Krt ulusal hareketi bun-ca yol almken, bu noktaya gelmiken,Trkiye ii snfnn ortak mcadelesini ge-rektiren bir balangtan sz etmek pra-tik ve gereki grnmeyebilir. Ancak so-runun, sadece ve sadece Krt ulusununkendi kaderini tayin hakk temelinde z-lebilir olmas gerei, kanlmaz olarakbaka pratik ve gereki zmlerin uy-gulanmasn olanaksz klmaktadr.

Aktr ki, her eye pratiklik ve ger-ekilik asndan baklmaya allmakta-

dr. Ortada gl ve etkin bir Trk solu yokken, ortada az ya da ok bir devrimcimcadele yokken, koskocaman Krt ulusal


25/40


2

hareketinin bylesine soyut bir ilke urunave stelik globalleen dnyada geerliliiolmayan bir hak uruna ilk baa dnmesibeklenebilir mi?

Elbette yant, beklenemez olacaktr.Bugn Krt alm vb. sylemlerle or-

taya kan havaya bakldnda, Krt ulu-sal sorunu olmasa da, Krt sorununun ya-kn zamanda zlecei umudunun artt,bu umutla Krt halknn kendine olan zg-veninin glendii, zmn ya da za-ferin ok yakn olduu sylenebilir.

Biz marksist-leninistler asndan, bylebir havann olup olmamas, hi bir biim-de ulusal sorunlarn ancak ve ancak ulusla-rn kaderini tayin hakk temelinde zm-lenebilecei dncemizden vazgememi-zi gerektirmez.

Pratik olsun diye sylersek, eer Krtsorunu, kendi kaderlerini tayin hakk dn-da, baka yollarla zmlenmi olursa,bu tr zmlerin uzun dnemli sonula-rn aka ortaya koymakla birlikte, bundanmutluluk duyarz. nk bir dnem iin deolsa, ulusal atmalarnsnfsal elikilerinzerini rtmesi, snfsal elikileri ikinci pla-na itmesi durumu ortadan kalkm olacak-

tr. Ancak tarihsel gerek, ulusal sorunlarnbu tr zmlerinin, her zamangeici ol-duunu gstermitir. Bu nedenle ii snf-nn devrimci rgt, her durumda, somutdurumlarn ne kard taktik grevler ilestratejik grevlerini birbirine kartramaz.Bizler, bugnk somut koullarda ortaya at-lan zmlerin ieriini ve neden sorunukalc biimde zemeyeceini olabildiin-ce anlatmaya ve aklamaya alrken, aslolarak Krt ulusal sorununun uluslarn ken-di kaderlerini tayin hakk temelinde zm-

leneceini sylemeye devam edeceiz.te bu hak nedeniyle ve bu hak-

kn itenlikle tannmas savamnda,ezen lkelerin sosyal-demokratlar,ezilen uluslarn ayrlma hakkna sa-hip olmas gerektiini bir istek olarakne srmelidirler. Byle yapmazlar-sa, uluslarn eit haklara sahip olduk-larnn ve enternasyonal ii snf da-

yanmasnn kabul, gerekte bobir laf cambazlndan ve ikiyzllk-ten baka bir ey olmayacaktr. te yandan, ezilen uluslarn sosyal-de-

mokratlar, ezen ve ezilen uluslar i-ilerinin birliine ve kaynamasnabyk nem vermelidirler. Byle yap-mazlarsa,her zaman halkn karla-rna ve demokrasinin isterlerine iha-net eden ve kendi sras geldiinde,toprak ilhakna ve baka uluslar ez-meye, her zaman hazr olan kendiulusalburjuvazilerinin istemeye iste-meye dostu haline geleceklerdir.*

Bugn iin, bylesi bir durum ve olas-lk ok uzaklarda grnmektedir ve hi depratik kabul edilmeyecektir. Buna karsylenebilecek tek sz Lenin sylemitir:

Birlik gereini ne kadar ok kav-rarsak, tam birlik olmadka otokra-siye kar uyuumlu bir saldrya giri-menin olanakszlna ne kadar dahafazla inanrsak, bizim siyasal sistemi-mizde merkezi bir mcadele rgt-ne gerek olduu o kadar daha okortaya kacak ve bizler basit, amaaldatc ve temelde alabildiine yan-

l olan zmlerle tatmin olmaya okadar az eilim gstereceiz. Birbiri-mizi yabanslamann verdii zararlarkavranmadka, proletarya partisikampnda bu yabanslamaya, her nepahasna olursa olsun, kesinlikle sonverme isteini tamadka, federas-yon iin incir yaprana hi de gerekyoktur; ilgili taraflardan birinin z-meyi gerekten arzulamad bir so-runu zmeye abalamann hibiryarar yoktur. Durum bu olduuna g-

re, otokrasi tarafndan ezilen btnuluslarn proletaryalarnn otokrasiye ve giderek daha fazla birlik halinegelmekte olan uluslararas burjuvazi-ye kar verdikleri mcadelede, ba-ar iin merkeziyetiliin temel zo-runluluk olduunu, brakalm, dene-yimlerden ve asl hareketten karla-cak dersler kantlasn.** (Lenin)

* Lenin, Uluslarn Kaderini Tayin Hakk, s. 199-200.** Lenin, Programmzda Ulusal Sorun, Ulusal

Sorun ve Ulusal Kurtulu Savalar, s. 20.


26/40


2

Bize, siz marksist misiniz, evet mi, hayr m? diye so-rulsa, tutumumuz, Newtoncu olup olmad sorulan birfizikinin, ya da Pasteurc olup olmad renilmek is-tenen bir biyologun gsterecei tutuma benzer. Artk ze-

rinde tartmay gereksiz klan apak gerekler vardr. Ye-ni olaylarn yeni grler getirmesinin yan sra, eski g-rlerin de gerek payn koruduu unutulmayarak, fizik-te Newtoncu, biyolojide Pasteurc olunduu gibi do-al biimde Marksist olunmaldr. rnein, Einsteinngrelilik kuramnn, Planckn quantum teorisinin yann-da, Newtonun bulularnn durumu byledir, yeni kuram-lar, ngiliz bilginine byklnden kesinlikle hibir eykaybettirmez. Newton sayesinde fizik ilerleyebilmi, yeniuzay grleri gelitirilmitir. ngiliz bilgini bu gelimeningerektirdii basamaklardan biridir.

nsan, elbette ki, dnr olarak, toplumsal doktrin-ler aratrcs olarak, ya da iinde yaad kapitalist sis-

temi bilen biri olarak Marksa baz yanllarn gsterebi-lir. rnein biz Latin Amerikallar, onun Bolivarla ilgili yo-rumuna, Engels ile birlikte Meksika konusunda yapt in-celemesine katlmayabiliriz. Marks, bu yazlarnda, gn-mzde geerliliini yitiren baz rk ve ulus teorilerini ka-bul ettiini belirtiyordu. Fakat byk adamlarn bulduuparlak gerekler, kk yanllara karn yaar, kk yan-llar, insan dncesinin bu devlerinin eritii yce do-ruklarn tam anlamyla bilincinde olsak bile, onlarn da

insan olduunu, yanlabileceklerini gsterir yalnzca. Bu nedenle, marksizmin balca dorularn,halklarn kltrel varlklarnn ve bilimsel bilgilerinin bir paras sayyor, artk tartlmasna gerekkalmayan tm deerler gibi doal olarak kabul ediyoruz.

Toplumsal ve politik bilimlerdeki ilerlemeler, baka alanlarda da olduu gibi, ilmikleri zincir

kurtuluş cephesi 111. sayı, eylül-ekim 2009

Documents