kurtuluş cephesi, sayı: 121, mayıs-haziran 2011

8/6/2019 Kurtulu Cephesi, Say: 121, Mays-Haziran 2011

1/36

http://www.kurtuluscephesi.com YIL: 21 SAYI: 121 Mays-Haziran 2011

KURTULU CEPHESAnti-Emperyalist ve Anti-Oligarik Mcadelede

Zafer Bizim Olacaktr!

... Ve Bir Seim Daha Sona Erdi!

12 Haziran Seimlerinin

Saysal Sonular

Hseyin CevahirSinan Cemgil, Kadir Manga, Alpaslan zdoan

Deniz Gezmi, Yusuf Aslan, Hseyin nanbrahim Kaypakkaya

Leyla Doan, Aadede Sarkaya

BDP, Blok veBilcmle Legalist Sol

(SP-TKP, EMEP, ESP vs.)

Ve Tanr Kadn Yaratt!Siyaset de Kefetti!

Ya imdi Ne Olacak?

Baasn Son Kalesi: Suriye

Ekonomik KrizinAyak Sesleri mi?

II. Geleneksel Balkon Konumas


2/36


3/36

Mays-Haziran 2011 KURTULU CEPHES

... Ve Bir Seim Daha Sona Erdi!

Bir kez daha, drt yl sreyle lkeyi ki-min yneteceine, kimlerin muhalefetgrevini yerine getireceine millet kararverdi. Bylece kimilerine gre milletin ira-desi, kimilerine gre halkn iradesi tecel-li etti ve AKP her iki semenden birininoyunu alarak yeniden iktidar oldu.

Burjuva demokrasisiyle uzaktan yakn-dan ilgisi olmayan bir temsili demokrasinin

demokrasi leni olarak sunulan 12 Hazi-ran seimleri, phesiz, her seim sonrasn-da olduu gibi bolca tartlmakta, yorum-lanmaktadr.

2002 ve 2007 genel seimlerinde olduugibi, bu kez de AKPnin ak ara birinciparti olarak kmas, oylarn %50sini alma-s, AKP iktidarndan nemalanan, AKP iktida-r ile palazlanan ve servetin eldeitirme-si ile byyen ve tekelleen kesimleri b-yk bir gurur ve mutluluk iine sokar-ken, sol semen kitlesini, CHPnin bekle-

neni verememesi nedeniyle eziklik veburukluk iine sokmutur.

12 Haziran seim sonularnda, AKPninnc kez iktidar oluu ve nc iktidardneminde neler yapaca ve nasl yapaca-, lkenin siyasal konumu ve gelecei a-sndan birincil neme sahiptir. Ancak 12 Ey-ll 1980 askeri darbesinden gnmze ka-dar ezik, umutsuz, karamsar bir kitleoluturan sol semenin konumu ve gele-cei de bir o kadar nemlidir.

2002 seimlerinden bugne kadar yap-

lan be genel ve yerel seim ile iki anayasareferandumu ncesinde laik cumhuriyethassasiyetine sahip sol semen kitlesi b-

yk umutlar tamasna ramen, her sefe-rinde yzgeri edilmi, umutsuzlua kapl-mtr.

2007 ylndaki Cumhuriyet Mitingleri,ne denli sol semen kitlenin hareketlenme-sinin, politize olmasnn ve bir lde m-cadele kararllnn ifadesi olmusa da,Temmuz 2007 seim sonular ayn orandaumutsuzluk, karamsarlk ve pasifize olmay

getirmitir.Mart 2009 yerel seimlerinde AKPninoylarnn %47den %38e dmesi sol se-men kitleyi bir kez daha umutlandrmsada, 12 Eyll 2010 anayasa referandumundaalnan sonular, ayn ekilde umutsuzluk vekaramsarlk ortaya karmtr.

12 Haziran seimleri ncesinde, sol se-men kitle, bir kez daha byk bir umutla vemcadele kararllyla seim meydanlarndoldurmu, ama seim sonular bekleni-leni vermemitir. CHPnin oylarnn %26da

kalmas, AKPnin %50yi bulmas yeni birumutsuzluk ve karamsarlk dnemine giril-mesinin zeminini hazrlamtr.

Son on yln (hatta son 20 ya da 30 yln)en temel olgularndan birisi, sol semen kit-lenin seim sath- mailine byk umutlarlagirmesi ve byk umutsuzluklarla kmas-dr. Eer seimler, sol semen kitlenin san-d gibi, dzen deiikliinin ya da ktgidiatn sona erdirilmesinin tek aracolarak grlyor ve bu tek aran, ellerin-deki tek sava arac olduu kabul edilirse,

bu sol kitlenin seimler ncesindeki umut-larnn, kararllklarnn ve mcadele azim-lerinin her seferinde artarak bydn


4/36

KURTULU CEPHES Mays-Haziran 2011

kabul etmek gerekir.Gerek 2007 seimlerinde Cumhuriyet

Mitingleriyle, gerek 12 Haziran seimlerin-de Kldarolu faktryle hareketlenenseim meydanlar ve seim almalar, akbiimde sol semen kitlenin depolitizasyonsrecini belli llerde krdn gstermi-tir. Ancak seimlerin beklenen sonular vermemesiyle ortaya kan umutsuzluk vekaramsarlk (ki kk-burjuvazinin snfsalzelliklerinden trer), depolitizasyon sre-cinin tmyle ortadan kalkmasn engelle-mitir. Yine de, tm olumsuz seim sonu-larna ramen, sol semen kitlenin her se-ferinde bir kez daha ve artan oranda hare-

ketlenmesi, politize olmas kmsenme-yecek bir toplumsal gerektir.Sol semen kitlenin bu olumlu yanna

karn, en olumsuz yan ise, seimleri tekyol olarak grmesi ve bu tek yolu isel-letirmesidir. stelik bu gr ve iselletir-me iinde seimler bir sava alan olarakkabul edilmektedir. Ama sol kitle seimleribir sava alan olarak grrken, sava sa-natnn gereklerini yerine getirmekten hepuzak kalmtr.

Baykall CHP, laik cumhuriyete ne ka-

dar vurgu yapm olursa olsun, her seferin-de kitlelerin politize olmamas iin abagstermitir. Bu amala da, olabildiincekitlesel mitingler dzenlemekten kanm-tr. stelik bu durum, mitinglerin eskitarz siyaset arac olduu, gnmzde, ya-ni globalleen dnyada bunun nemininkalmad, asl olann semenlerle bire birtemas olduu teorileriyle hakl ve merugsterilmeye allmtr.

Ama, her durumda mevcut dzenin ko-runmasdr. Daha tam ifadeyle, Baykall

CHPnin meydanlara kmaktan kanma-snn temel nedeni, sol kitlenin politizasyo-nunu engellemek ve bunun sonucu olarakortaya kacak toplumsal kutuplamayameydan vermemekti. Kar taraf ise, herdurumda seim meydanlarn sola kar birsava alan olarak kullanm ve sa semenkitleyi olabildiince kemikletirmeye, tekyanl olmaya, kutuplamaya itmitir.

Sava sanatnn en byk kuramclarn-dan Clausewitzin ok ak biimde ifadeettii gibi, sava, her eyden nce, dman-lk duygusu ve dmanlk niyetine daya-nr. Bunlardan birincisi, dmana kar du-yulan kin ve nefret duygusunu; ikincisi, d-

man yok etme istek ve iradesini ifadeeder.

Her sava, savaan taraflarn birbiriyleuzlamazlk iinde olmas, taraflar arasndakutuplamann alabildiine younlamaskoullarnda verilir. Bu nedenle, seimleribir sava olarak gren her kesim, savankurallarna uymak zorundadr. Bir taraf sa-van kurallarna uygun olarak hareket eder-ken, dier taraf, sadece sylemde kurallar-dan sz ediyorsa, aktr ki, savan kuralla-rna uyan taraf savan mutlak galibi olacak-tr ve tarih boyunca yle de olmutur.

Elbette dzen snrlar iinde gerekle-en ve oyunun kurallar egemen snflar

tarafndan konulmu olan seimler, hi-bir zaman savala kyaslanmaz. stelik se-imler, birer demokrasi leni olarak su-nulurken, ayn zamanda demokrasi, ba-r, uzlama ve bir arada yaama kltrolarak sunulur. Bu demokrasi kltrnegre, seim meydanlarnda sylenenler se-im meydanlarnda kalr. (Recep Tayyip Er-doann II. geleneksel balkon konumasn-da helallemesi gibi.)

Burada ama, seim ortamnda meyda-na gelen kutuplamay ortadan kaldrmak,

dmanlk duygularn sona erdirmek, yeni-lenlerin yenenlere tabi olmasn ve bu yollakurulu dzenin srmesini salamaktr.

Ancak Temmuz 2007 seimlerinde ve 12Eyll 2010 anayasa referandumunda ak bi-imde grld gibi, kar taraf, sa se-men kitleyi ne lde kutuplatrabilir ve solsemen kitleye kar nyarglarn ne l-de harekete geirebilirse, o lde akara seimleri alabilmektedir.*

AKP, elindeki tm olanaklar kullanarak,CHPnin ykselii karsnda sa semen

kitlenin sol korkusunu, sola kar nyar-glarn ve sol dmanlk duygularn ha-rekete geirmitir. Bylece sa semen kit-lesi, mutlak bir kutuplamaya itilmitir. Birbakma sac semen kitlenin geleneksel

* Bu yeni bir durum deildir. 1950lerde CelalBayar ve Adnan Menderes ikilisinin Demokrat Partisi,tm seimleri ak ara kazanrken, zellikle kylkitlelerinin laik cumhuriyete ve onunla zdeletirilenCHPye kar tepkilerini kullanmlardr. 1960larda S-leyman Demirelin APsi de, ayn tepkileri 27 Mays

darbesine ve Mendereslerin idamna kar duyulantepkilerle birletirerek seimleri ak ara almtr.1965den sonra, anti-komnizm, sa partilerin entemel silah olarak sahneye kartlmtr.


5/36


komnizm korkusu harekete geirilmi-tir.*

Merhum Necmettin Erbakann 2007seimlerinden sonra, Cumhuriyet Mitingle-

ri karsnda kendi semenlerinin, Bu mil-yonlarca insan CHPyi desteklerse, CHP ik-tidara gelirse daha m iyi olur? O karanlkgnleri bir kez daha yaamak istemediimiziin, buna kar bir kalkan olsun diye, Saa-det Partisinin baraj geeceinden pheettiimizden dolay AKPye oy vermeyi ter-cih ettik dediklerini sylerken bu gereiifade etmitir.

12 Haziran seimlerinde, snni kesi-min alevi dmanl, Trklerin Krtkorkusu ve anti-komnizm AKP tarafn-dan alabildiine harekete geirilmi ve kul-lanlmtr. Seim sonularnda da akagrld gibi, bu dmanlk ve korkularlasac semen kitle blok halinde AKPye oyvermitir.

Bugn, MHP dndaki tm sa semenkitle sola kar AKPde birlemi ve btn-lemitir. Bu adan 12 Haziran seimlerin-de sac semen kitlesi, szcn tam an-lamyla,ideolojik olarak oy kullanmtr. K-k-burjuva sol aydnlarnn bile anlamak-

ta zorlandklar, yanda medyann ise s-rekli olarak milletin istikrara oy verdiin-den sz ettikleri seim sonularnn gerek-lii de bu ideolojik tutumda yatmaktadr.

Bir taraf (sa semen) ideolojik olarakhareket ederken, bu ideolojik hareket solsemen kitleye halk ekonomik istikrara oyverdi diye sunulmaktadr. Bir kez daha yi-neleyelim, buradaki ama, sol semen kit-lesinin politizasyonunu, kararlln ve sa- vakanln nlemekten ibarettir.

12 Haziran seim sonularnda bir kez

daha grlmtr ki, semen kitlesi, %65-%35 olarak sa ve sol olarak ayrmtr.

%13 oranndaki oyuyla MHP, bu ayrma-

da kilit konumda grnmekle birlikte,mutlak anti-komnist ideolojisiyle, faistniteliiyle, kesin hesaplama noktasndaher durumda solun karsnda yer alan bir

gtr.BDP ya da Krt ulusal hareketi ise, bu-

gn iin sol iinde yer alnyor grnse de,12 Eyll 2010 anayasa referandumunda g-rld gibi, en olmadk zamanda ve at-mann keskinletii koullarda kendi ka-r dorultusunda ezen ulusun burjuvazi-siyle kolayca ibirliine gidebilmektedir. Buadan sol iin, her durumda sol kitleiinde yer alan bir zellie sahip deildir.Bugn emek, zgrlk ve demokrasi blo-kuyla sola alan Krt ulusal hareketi,dn olduu gibi yarn da, ok kolaylklaAKPyle uzlama yollar arayabilecektir.**

Bylece toplam semenin %30unu olu-turan sol, 1950den gnmze kadarkiok partili demokrasi pratiinin de gster-dii gibi, tek bana iktidar olabilme olana-na sahip deildir. Solun dzen ii tem-silcisi olan CHPnin, ne denli uzlamac,ne denli kapsayc, ne denli kucaklaycolursa olsun, sa semen kitlenin ideolojiktutumunu ve kutuplamasn aamayaca

da 12 Haziran seimlerinde bir kez daha g-rlmtr.Solculuk, her durumda bir dnya g-

rdr, bir ideolojik bak asdr. Ne ka-dar grmezlikten gelinirse gelinsin, bu dn-ya grnn temelinde marksizm yatar. Butemel kavranlmad ve bu ideolojik bakas iselletirilmedii srece, solun da-ha geni kesimleri kapsamas, onlar kendievresinde toplamas olanakszdr.

Sol, her zaman siyasal olarak aktif vedinamik bir kitleye sahiptir. Asl olan bu kit-

lenin aktivizmini ve dinamizmini srekli vekalc klmaktr. Bu yaplabildii koullarda,sol, her durumda iktidar alternatifi olarakortaya kacaktr. Ancak solun iktidar al-

** Lenin yle yazar: Uluslara yaplan her bask,geni halk ynlarnn direncini davet eder; ulus ola-rak bask altnda kalan halkn direnci, her zaman, ulu-sal ayaklanma eilimi gsterir. Ezilen ulus burjuvazi-sinin (hele hele Avusturya ve Rusyada) bir yandanpratikte, kendi halkndan gizli olarak ve ona kar,ezen ulusun burjuvazisiyle gerici anlamalara girer-

ken, bir yandan da ulusal ayaklanmadan sz etmesihite seyrek grlen bir ey deildir. (Lenin, Mark-sizmin Bir Karikatr ve Emperyalist Ekonomizm, s:73-74.)

* Burada en sk dlen hata, seim propagan-dalarnn sadece parti bakanlarnn yapt konuma-lar olarak deerlendirilmesidir. Oysa Recep Tayyip Er-doan, seim mitinglerinde ve televizyon reklamlarn-da aadakilerin hangi konular ne zaman ileye-ceklerinin mesajn vermekle yetinmitir. Aadaki-ler ise, zellikle belli bir disipline sahip eriat par-ti kadrolar, aldklar mesaj, en sradan, en kaba ve enhoyrat biimde AKP tabannda yerine getirmilerdir.

Recep Tayyip Erdoann seim meydanlarnda yap-t belden aa konumalar, aadakiler tarafn-dan, en kaba ve en argo sylemlerle mahallelere, ky-lere ve kahvelere tanmtr.


6/36


ternatifi olmas, dzenin kkl biimde de-itirilmesi ynnde kitlesel bir hareketinortaya kmasna yol aar. Bu nedenle, mev-cut dzen, tm gcyle bu alternatifi berta-

raf etmek iin harekete gemek durumun-dadr. Bu da, devletin siyasal zorunun soluetkisizletirmek iin olabildiince kullanl-mas demektir.

Solun iktidar alternatifi olmas ve so-nuta iktidar olabilmesi, hereyden nce,gnlk maiet derdi, vs. iinde kaybolan,emperyalist yaynla artlanm, dzenin uveya bu partisine umudunu balam kit-leleri harekete geirmesine, belli bir bl-mn tarafszlatrmasna baldr. Yukardada ifade ettiimiz gibi, bunun temel koulu,sol kitlenin siyasal olarak aktif ve dinamikbir g olarak hareket etmesidir.

Byle bir hareket, aktr ki, mevcut d-zenin yasall ve snrlamalar iinde, mev-cut dzenin koyduu kurallarla srekli vekalc hale getirilemez. Bu nedenle, soluniktidar alternatifi olmas kadar iktidar olma-s da, devrimci bir kitle hareketi olmasnabaldr. Devrimci nitelie sahip olmayan birsol hareket, dzenin snrlar iinde ikti-dar olma umutlaryla girdii seimlerden

umutsuzlukla kmaktan baka seeneesahip deildir.Bugn, 12 Haziran seimleri sonrasnda,

legalist solun bir blm, CHPde kendi-sini ifade eden sol semen kitleden ayr-mtr. BDPnin desteiyle eskimi sol-cunun meclise girmesi ve BDPnin top-lam 36 milletvekili karmas, BDP saflarn-da yer alan legalist solcular iin bir mo-

ral ykselmesine neden olmutur. Bu ha- vayla, bir yandan biz baardk havasylazafer kutlamalar yaparken, dier yandanbulduklar her frsatta CHPye vurmaktan

kendilerini alamamlardr. (Srr Sreyyanderin seim akam CNN televizyonun-da yapt ilk konuma bunun en tipik rne-idir.)

te yandan, blokun, bamsz adayla-rn olmad yerlerde at partisi olarakilan ettii EMEP ise, 31 bin oy (on binde 7,say ile 0,07) alabilmitir. (Yine de, 2007 se-imlerinde zamann DP bakan Ufuk Urasgibi, 12 Haziran seimlerinde de EMEP ba-kan Levent Tzelin burjuva parlamenterahrna seilmi olmasyla kendilerini tesel-li edebilirler!)

Bunlarn dnda kalan iki legalist solpartiden DP, daha batan havlu atm veseimlere (usul hatas nedeniyle) gireme-mitir. Elde kalan tek legalist sol parti ola-rak SP-TKPsi ise, boyun emeyen 500 binkii aryoruz diye kt seim maratonun-dan, 60.944 (binde 14) oy alabilmitir.

Sonu olarak, 12 Haziran seimleri solsemen kitlesinin bir kez daha umduunubulamad bir seim olmutur. Bir kez da-

ha seim ncesinde ykselen umutlar,umutsuzlua ve karamsarla dnmtr.Bu yllar boyu srp gidecek makus birtalihtir. Toplumun en ileri kesimleri, lega-lizmin ve seimlerin toplumsal dnmle-rin bir ya da tek arac olmadn anladk-lar zamandr ki, bu makus talih yenile-cektir.


7/36


Marksistler iin seimler, Engelsin sz-ckleriyle ifade edersek, genel oy hakk,ii snfnn olgunluunu lmeyi salayangstergedir.* Bu adan, bir genel ya da ye-rel seimin irdelenmesi, her eyden nce,

12 Haziran SeimlerininSaysal Sonular

bata ii snf olmak zere geni halk kit-lelerinin siyasal davran biimlerini ve siya-sal ynelimlerini saptamaya olanak salar.Seim tahlilleri, ayn zamanda, iki seimarasnda lkede gelien ekonomik ve top-lumsal olaylarn kitlelerin bilincine nasl yan-sdnn da saptanmasn olanakl klar. Bu ynyle seim sonularnn irdelenmesi,ekonomik ve sosyolojik nitelik tar.

Ancak seimler, her durumda siyasal

olaylardr; dolaysyla da seim sonular,iinde yaanlan maddi varlk koullarnnsemenlerin bilincine nasl yansdn vegnmz asndan ok daha nemli olannaslyanstldn ortaya koyar.

Seimler gibi her siyasal olay, her zamansiyasal olarak ve belli bir bak asndandeerlendirilebilir. Oysa bugn lkemizdeanket irketlerinin szcleri seim sonu-larn irdeleyen tek otorite olarak ortayakartlmtr. 12 Haziran seimlerinin say-sal sonular da, her seim sonrasnda ol-

duu gibi, bu anket irketleri tarafndandeerlendirilmitir.stelik bu anketirketlerinin szclerinin toplumbilimciedasyla yaptklar deerlendirmeler de,hemen her kesim tarafndan objektif veyansz bir deerlendirme olarak kabul gr-mektedir.

Semen tercihlerini etkileyen on binler-ce propagandif dsal etki, ekonomik karbeklentisi ve ilikisi, maniplasyon ve de-zenformasyon ortamnda bu objektif veyansz deerlendirmeler yepyeni bir siya-sal sylem ve ynelim de ortaya karabil-mektedir.

Bunlarn yannda, anket irketlerinin

* Engelsten yaptmz alnt tam olarak yledir:Zenginlik, demokratik cumhuriyette, gcn, dolay-l, ama o kadar da gvenli bir biimde gsterir. Biryandan, Amerikann klasik bir rnek sunduu, me-murlarn dpedz rvet yemesi, br yandan, hk-

metle borsa arasndaki ittifak biimi altnda; bu itti-fak, devlet borlar ne kadar ok artar, ve hisse senet-li irketler, yalnzca ulatrmay deil, retimin. kendi-sini de ellerinde ne kadar ok toplar ve bylece bor-sada ne kadar merkezi bir durum kazanrlarsa, o ka-dar kolay gerekleir. Amerika dnda, bunun arp-c bir rneini yepyeni Fransz Cumhuriyeti verir, venamuslu svire de, bu alanda geride kalmaz. Ama,ngiltere bir yana, genel oy hakknn, Bismarck ya daBelichrderden hangisini daha yksek bir durumaykselttii belli olmayan yeni Alman mparatorluu,hkmetle borsa arasndaki bu kardee ittifak iin,demokratik bir cumhuriyetin [hi de -.] zorunlu ol-madn kantlar. Ve ksacas, mlk sahibi snf, do-rudan doruya, btn yurttalara tannan genel oy

hakk aracyla hkm srer. Ezilen snf, yani gerek-te proletarya, kendi kendini kurtarmak iin yeteri ka-dar olgunlamadka, ounlukla, varolan toplumsalrejimi, olanakl tek rejim olarak dnecek, ve siya-sal bakmdan sylemek gerekirse, kapitalist snfnkuyruunu, onun ar sol kanadn oluturacaktr.Ama, kendi kendini kurtarmakta daha yetenekli birduruma geldii lde, proletarya, ayr bir parti olu-turur, ve kapitalistlerin temsilcilerini deil, kendi ztemsilcilerini seer. yleyse, genel oy hakk, ii sn-fnn olgunluunu lmeyi salayan gstergedir. Bu-gnk devlet iinde bundan daha ok hibir ey ola-maz ve hibir zaman da olamayacaktr; ama bu ka-dar da yeter. Genel oy hakk termometresinin, emek-

iler iin kaynama noktasn gsterecei gn, onlarda, kapitalistler gibi, ne yapmalar gerekiyorsa onu ya-pacaklardr. (Engels,Ailenin, zel Mlkiyetin ve Dev-letin Kkeni, Seme Yaptlar III, s. 401-402.)


8/36


objektif ve yansz kabul edilen deerlen-dirmeleri, hemen her durumda basit istatis-tik ltlerle ve kavramlarla yaplmaktadr.Bunun sonucu olarak da, seim sonularn-

dan herkesin kendine gre nemli kabuledecei karsamalar ileri srlmektedir.

Evet, seimler, ii snfnn olduu ka-dar, geni halk kitlelerinin de siyasal olgun-luunu lmeyi salayan gstergedir. Siya-set asndan 12 Haziran seimlerinin say-sal verileri bu bak asyla deerlendiril-melidir.

Bu saysal verilere yzeysel bir baklailk sylenebilecek ey, AKPnin ak araseimlerden zaferle ktdr. Seim s-recindeki kaset skandal gz nne aln-dnda ise, MHPnin %10 seim barajngemesi byk bir baar olarak kabuledilebilir.

Yine ayn saysal verilere gre, BDPnindestekledii Emek, Demokrasi ve zgr-lk Bloku adaylarnn ald yaklak %6lkoy oran ve 36 milletvekili karmas bykbaar olarak kabul edilecektir.

Bu durumda, geriye kalan tek byk kit-le partisi olarak CHP seimin en az baa-rl olan (ya da baarsz) taraf olarak ko-

layca ilan edilebilir. Ancak bir nceki genelseime gre (2007) CHPnin oylarn %5 ar-trmas ve daha fazla milletvekili karmashesaba katldnda, CHPnin de baarlolduu sylenebilir.

Bir baka adan bakldnda, TBMMyeilk kez 72 kadn milletvekilinin girmesi de,seimin gerek galibinin kadnlar ve ka-dn hareketi olduu kabul edilecektir.

Tm bunlar gz nne alarak, RecepTayyip Erdoann Kbrsa ilikin ortaya att- win-win mantyla seim sonular de-erlendirildiinde, 12 Haziran seimlerininkaybedeni olmayan, herkesin kazandbir seim olduu ileri srlebilir.

Yanda medyaya gre, 12 Haziran se-imlerinde, semenler, ekonomik gelimeve istikrara oy vermitir. AKPnin ald%49,9 oy oran da bunun kant olarak su-nulmaktadr. (Oysa ayn kant terstenokunduunda, semenlerin %50,1inin tersikanda olduu grlr.)

Btn bunlar bize ne ifade etmektedir?Kitlelerin (zel olarak da ii snfnn) siya-

2002-2011 Seim Sonular

2002

Genel Seimleri

2004

Yerel Seimleri

2007

Genel Seimleri

2009

Yerel Seimleri

2011

Genel Seimleri

AKP 10.808.229 13.447.287 16.327.291 15.353.553 21.466.446

ANAP 1.618.465 807.761 - 304.361 -

DYP/DP 3.008.942 3.216.213 1.898.873 1.536.847 345.075

SP 785.489 1.297.681 820.289 2.079.701 535.532

HAS Parti - - - - 327.306

MHP 2.635.787 3.372.249 5.001.869 6.386.279 5.576.116

BBP 322.093 374.125 - 943.765 315.919

GP 2.285.598 839.856 1.064.871 - -

Sa Partiler Toplam* 21.464.603 22.981.047 25.113.193 26.604.506 28.566.394

CHP+DSP 6.497.361 6.566.076 7.277.553 10.369.814 11.254.016DEHAP/DTP/BDP 1.960.660 1.662.280 1.334.518 2.277.777 2.339.501

* Fazla ayrntl olmamas iin binde ksr oy alan sa partiler toplama dahil edilmemitir.

12 Haziran 2011 Genel SeimlerininToplu Sonular

Partilerin

Ald OyOy Oran

(%)

AKP 21.466.446 49,95

CHP 11.147.692 25,94

MHP 5.576.116 12,98

Blok (BDP) 2.339.501 5,44

SP 535.532 1,25

HAS 327.306 0,76

BBP 315.919 0,74

DP 280.862 0,65

HEPAR 122.308 0,28

DSP 106.324 0,25

DYP 64.213 0,15

TKP 61.224 0,14

MP 59.830 0,14MMP 36.914 0,09

EMEP 31.562 0,07

LDP 15.457 0,04

Bamszlar 486.530 1,14


9/36


sal olgunluk dzeyi konusunda nasl bir fi-kir vermektedir?

Cari an 80 milyar dolar olmas bek-lenen, milyonlarca insann yoksulluk sn-rnda yaad, hemen herkesin kredi kar-t sahibi ve borlusu olduu, sanayi ve ta-rmsal retimin yerini ticaretin ve hizmetlersektrnn ald bir lkede 12 Haziran se-imlerinin saysal verilerinin bu tarz tahli-li, aktr ki, fazla bir ey ifade etmemekte-dir.

Ekonomik durum bu kadar ktyken, in-sanlar yaamlarn borlanarak srdrmekzorundayken, her an bir ekonomik krizin

patlak vermesi beklenirken AKPnin oylar-n artrmas, phesiz bir izaha muhta-tr.

2007 genel seimleri ile 12 Haziran se-imleri karlatrldnda, ilk gze arpanolgu, AKPnin oylarn 5 milyon 139 bin ar-trddr. Bu oyun 1 milyon 685 bini diersa partilerden (ANAP, DP, SP ve zellikle deCem Uzann Gen Partisi) geldii grlmek-tedir. Buna gre, 12 Haziran seimlerindeAKPnin yeni semenlerden ald oy mik-tar 3 milyon453 bin olmaktadr.

te yandan, CHP ve DSPnin toplam oy-lar 3 milyon 960 bin ve BDPnin ise 1 mil-yon artmtr. Bu da ak biimde CHP ve

BDPnin 4 milyon 960 bin yeni semendenoy aldn gstermektedir.

Buna gre, yeni semenlerin %41i AKP- ye oy verirken, %59u CHP+DSP+BDPyeoy vermitir. Oysa 12 Haziran seimlerindeAKP oylarn %49,9unu, CHP+DSP+BDP ise%32,7sini almtr.*

2002

Genel

Seimleri

2004

Yerel

Seimleri

2007

Genel

Seimleri

2009

Yerel

Seimleri

2011

Genel

Seimleri

2007-2011Semen

SaysndakiArt

2009-2011Semen

SaysndakiArt

Semen Says 41.436.538 43.337.733 42.799.303 48.049.446 50.411.080 7.611.777 2.377.833

Kullanlan Oy 32.682.772 33.087.895 36.056.293 40.932.260 43.913.276 7.856.983 3.076.491

Geerli Oy 31.416.584 32.101.184 35.049.691 39.988.763 42.973.736 7.924.045 3.024.870

Katlm Oran % 78,87 % 76.35 %84,25 % 85.19 %87,11

2002-2011 Seim Sonular (Partilerin Oy Oranlar)

2002

Genel Seimleri

2004

Yerel Seimleri

2007

Genel Seimleri

2009

Yerel Seimleri

2011

Genel Seimleri

AKP %34,28 %41,67 %46,52 %38,39 %49,85ANAP %5,13 %2,50 - %0,76 -

DYP/DP %14,67 %12,47 %5,44 %3,84 %0,80

SP %2,49 %4,02 %2,34 %5,20 %1,25

HAS - - - - %0,76

MHP %8,36 %10,45 %14,27 %15,97 %12,98

BBP %1,02 %1,16 - %2,36 %0,74

GP %7,25 %2,60 %3,04 - -

Sa Partiler Toplam %68,07 %72,37 %71,61 %66,52 %66,38

CHP+DSP %20,61 %20,35 %20,90 %25,93 %26,15

DEHAP/DTP/BDP %6,23 %5,15 %5,19 %5,70 %5,44

* 2009 yerel seimlerine gre ise, 12 Haziran se-imlerinde AKPnin oylar 6 milyon 112 bin artmtr.Dier sa partilerin (MHP dahil) kaybettikleri oy mik-tar ise, 4 milyon 450 bindir. Buna gre, AKPnin ger-ek oy art 1 milyon 662 bindir.

Buna karlk olarak 2009 yerel seimlerine gre,CHP+DSPnin oylar 868 bin ve BDPnin oylar 62 binartmtr. Bunlarn toplam oy artlar 929 bindir. Di-er yandan geerli oylarn says 3 milyon 24 bin art-mtr.

Buna gre, yeni semenlerin %55i AKPye, %31iCHP+DSP+BDPye oy vermi grnmektedir.

Ancak bu yanltcdr. nk BDP pek ok yerdeseime girmedii gibi, DSPnin 2009 yerel seimlerin-de ald oy byk lde Eskiehire aittir. 12 Hazi-ran seimlerinde DSP oylarnn bir blmnn MHP-ye gittii grlmektedir. CHPnin 2009 yerel seimle-rine gre oylar 1 milyon 917 bin artmtr. Bu durum-da CHP, yeni semenlerin %52sinin oyunu alrken,AKPnin ald oy oran %45de kalmaktadr.

Burada genel seimler ile yerel seimlerin fark-l niteliklere sahip olduklar, genel seimlerde ide-

olojik ve siyasal tercihlerin, yerel seimlerde ise y-rel tercihlerin belirleyici olduu ileri srlebilir.phesiz sosyolojik olarak bu dorudur. Ancak

bu tezi ileri srenler, hemen her durumda asl ola-


10/36


10

Seim sonularna oransal olarak bakl-dnda, 2002 seimlerinden sonra 2004 ve2007de oy oranlarn artran sa partiler,2009 ve 12 Haziran seimlerinde de

gemilerdir. 2007 seimlerinde %71,61 oyoranna ulaan sa partiler, 12 Haziran se-imlerinde %66,22 oy oranna ulaabilmi-lerdir.

12 Haziran seimlerinde, AKP, MHP ve%1,24 orannda oy alan SP (Saadet Partisi)dndaki dier sa partiler marjinallemi ve bir anlamda siyaset sahnesinden silin-milerdir.

AKPnin, gerek 2007de, gerek 12 Hazi-ran seimlerinde en byk baars, CHP ik-tidar ve laik darbe korkusu evresindetm tarikatlar ve cemaatleri birletirmesiolmutur. Genellikle merkez sa ad veri-len partilerin safnda yer alan pek ok tari-kat, eyh, h, imam, dinsiz CHP ve laikdarbe korkusuyla kenetlenirken, ayn za-manda merkez sa partilerin semenleri-nin bir blmn (zellikle krsal blgeler-deki orta ve zengin kylleri) de beraberle-rinde AKPye gtrmlerdir.

Yine Anadolu kasabalarnda merkezsa partilerin temel dayana olan esnaf,

zanaatkar ve kk-orta sermaye kesimleride, rant ekonomisi, kredi ve ticaretteki ge-nileme politikalaryla AKPye eklemlenmi-tir. Ska dile getirildii gibi, her zaman ik-tidar olmaya alm bu merkez sa se-men kitlesi, ayn zamanda Anadolu erafnoluturduklarnda, Anadolu il ve ilelerinde-ki merkez sa semen kitlesini de bera-berlerinde AKPye gtrmlerdir.

Ancak 9 yllk AKP iktidaryla birlikte,AKP iktidar sayesinde palazlanm yeni birkk ve orta sermaye kesimi ortaya k-

mtr. Bu kesimler, her ne kadar gelenek-sel olarak merkez sa partilerin tabannolutursalar da, artk AKP iktidaryla kendi-lerini zdeletirmilerdir.

te yandan, gerek merkez sada, ge-rekse merkez solda yer alan (ve hatta

nn genel seimler olduu, dolaysyla genel seimsonularnn esas alnmas gerektiini ileri srerler. Yi-ne de ilerine geldii yerde genel seim sonular ileyerel seim sonularn (il genel meclisi sonular) k-yaslayarak sonular retmeye alrlar.

12 Haziran seim sonular, ister 2007 genel se-im sonularyla, isterse 2009 yerel seim sonulary-la karlatrlsn, her iki durumda da yeni semen kit-lesinin AKPye ynelmediini gstermektedir.

solcu olan) yeni bir varlkl tabaka ortayakmtr. zellikle mteahhitlik alanndahzla gelien ve byyen bu yeni varlkl ta-baka, gda tedarikileriyle birlikte, AKPnin

yeni orta snfn oluturmulardr. Varolu-larn AKP iktidarna borlu olduklarndan,olas bir CHP iktidaryla tm varlklarn yiti-receklerini dndkleri iin AKP evresin-de kemiklemi bir tabaka oluturmular-dr.

AKP, sadece eriat kesimleri (tarikatlar,cemaatler vb.) dinsiz CHP iktidar korku-suyla bir araya getirmemi, ayn zamandayeni varlkl kesimleri de, CHP iktidar ko-ullarnda varlklarn yitirecekleri korkusuy-la kendi evresinde toplanmak zorunda b-rakmtr. Recep Tayyip Erdoann tm za-manlarda ve seim kampanyasnda srekliolarak CHPnin tarihine gnderme yapma-snn, smet Paaya ynelik sulamalardabulunmasnn temel nedeni de bu korkuyuyaymak ve pekitirmektir.

Bu kesimlerin ortak zellikleri, tek biroya sahip bireyler olmamalar, evrelerindeher zaman geni bir kitleyi etkileyebilme po-tansiyeline sahip olmalardr.

Bunlarn dnda kalan sradan insan-

lar ise, kimi durumda hediye paketleriyle,kimi durumda sosyal yardmlarla, DnyaBankas tarafndan finanse edilen okul iincep harl projesiyle*, kimi durumlarda

* Bu proje, Sosyal Riski Azaltma Projesi kapsa-mnda 2002 ylnda Dnya Bankas tarafndan balat-lan ve resmi ad artl Nakit Transferi (ocuk para-s) olan projedir. Proje kapsamnda yaplan para yar-dmlar, Kadnn aile ve toplum iindeki konumununglendirilmesi amacyla, dorudan annelere yapl-maktadr. Buna gre, annelere, ilkretime devameden erkek ocuk bana ayda 20 TL ve kz ocuk ba-na ayda 25 TL; ortaretime devam eden erkek o-cuk bana ayda 35 TL ve kz ocuk bana ayda 45TL dorudan nakit para verilmektedir. Bugn Sosyal Yardmlama ve Dayanma Fonu tarafndan srd-rlmektedir. (Daha geni bilgi iin bkz. Kurtulu Cep-

hesi, Yaammzdaki Dnya Bankas, Say: 117, Ey-ll-Ekim 2010.)

Dnya Bankasnn AKP iktidar dnemindeki fi-nansal destei sadece bununla snrl deildir. DnyaBankas, ocuk paras iin verdii yaklak bir milyar dolardan ok daha fazlasn kentsel dnmprojeleri, ime suyu rehabilitasyonu vb. kapsamn-da AKPli belediyelere, zellikle de stanbul ve Anka-ra belediyelerine aktarmtr. Dnya Bankasnn bu

karlksz proje kredileri, AKPli belediyeler aracl-yla mteahhitlere devredilmi ve bu yolla inaat sek-trnde yeni bir altn a balamasna yol am-tr.


11/36


11

milliyeti ve dinsel duygularla AKPye ynel-mitir. Bunlar arasnda en tipik olanlar ise,TOKden ucuz konut alan ve kredi kart-l yaam srdrenlerdir. Bu kesimlerin ay-rc zellii, kadnlarn arlkta olmasdr.

Bu kesimler, olas bir CHP iktidarnda buyardmlardan ve olanaklardan mahrum ka-lacaklarna inandrlmlardr. Her ne kadar

CHP aile sigortas ile bu inanc ykmayaalmsa da, fazlaca etkili olmamtr.

12 Haziran seim sonular iinde enok tartma konusu yaplan ise, AKPninkylara inmesi olmutur. Kimilerine greCHPnin kalesi olan zmirde gedik al-mtr. Bu da AKPnin byk baars ola-rak sunulmaktadr.

Yukardaki tabloda da grlecei gibi,AKPnin zmirdeki oy art, neredeyse DPile Gen Partinin kaybettii oylara eittir.AKPnin kylara inmesi denilen olay da,DPnin merkez sa semeni ile Uzan ai-lesinin yaratt ranttan kaynaklanan se-

zmirde Partilerin Ald Oylar

CHP AKP MHP DP Gen Parti Geerli Oy

2007 736.196 631.807 287.864 155.788 108.006 2.075.138

2009 1.122.685 674.610 225.203 59.040 0 2.324.532

2011 1.102.635 928.209 282.022 19.234 0 2.509.636

2011-2007 366.439 296.402 -5.842 -136.554 -108.006 434.498

menlerin AKP saflarna gemesidir.12 Haziran seimlerinin gsterdii bir di-

er olgu ise, solcu ya da sosyal-demok-rat (hangisi olduu pek belirgin olmayan)Kldarolu bakanlndaki yeni CHPninbeklenilenleri gerekletirememi olmas-dr. CHPnin seim almalar, esas olarakkendi tabanna ynelik olmutur. Bu al-

ma, mitinglere katlm ve cokuyu artrm-sa da, CHP semen kitlesinin beklentilerini ve umutlarn ykseltmitir. Oy orannn%25,9da kalmas karsnda, bu kesimlerdeumutsuzluk, karamsarlk ve fke egemenolmaya balamtr.

te ykselen beklentiler ve buna uygunseim sonucunun ortaya kmamas kar-snda yeni CHPnin tm muhalifleri, hepbir azdan barmaya, armaya ve CHP ynetimini sulamaya balamlardr. Birkez daha CHP kendi i sorunlaryla uraan,kurultay atmalarna sahne olan klasikCHP grnts vermeye balamtr.


12/36


12

1947de Tuncelide dodu. Yksek renim iin Ankara Siyasal Bilgiler Fa-kltesine girdi. Burada devrimci genlik hareketlerine katld. Dev-Gen iin-de yer alan Hseyin yolda, Mahir ayan yoldala bu mcadele iinde tan-

t. THKP-Cnin oluum srecinde yer ald ve kurucularndan oldu. Oluturu-lan ilk Genel Komitede yer alarak, Dou Anadolu Blge Sorumluluunu st-lendi.

THKP-Cnin 1971 ylnda balatt nc Savann ilk evresinde gerek-letirilen merkezi eylemlerin iinde yer ald. stanbulda ehir gerillasnn ya-ratlmas amacyla alnan karar zerine Mahir yoldala birlikte buraya geti.Haslarn gnlk haslatlarnn kamulatrlmas ve siyonist ajan E. Elromuntutsak alnmas eylemlerine katld.

Elrom eylemi zerine oligarinin balatt kuatma ve imha operasyonusrasnda, 29 Mays 1971de Mahir yoldala birlikte stanbul-Maltepede kuatl-dlar. Bu iki adalnn gn sren kuatmas, 1 Haziran gn balatlan ope-

rasyonla sonlanrken, Cevahir yolda ehit dt, Mahir yolda ar yaralolarak tutsak edildi.Cevahir yoldan sanat ve kltr zerine yaynlanm eitli yazlar yann-

da, Kba Devrimi zerine bir yazs bulunmaktadr.

TRKYE HALK KURTULU PARTS-CEPHESlk Genel Komite yesi

HSEYN CEVAHR1 HAZRAN 1971

STANBUL/MALTEPE


13/36


1

6 Mays 1972 / Ankara

DENZ GEZM YUSUF ASLAN HSEYN NAN

TRKYE HALK KURTULU ORDUSUKURUCU VE NDERLER

KADR MANGA ALPASLAN ZDOAN SNAN CEMGL31 Mays 1971 / Nurhak


14/36


1

TKP(M-L) VE TKKONUNKURUCUSU VE NDER

BRAHM KAYPAKKAYA18 MAYIS 1973DYARBAKIR

1949 ylnda orumda dodu. lkokulu bitirdikten sonra Hasanolan -retmen Okuluna girdi. Buray bitirdikten sonra stanbul apa Yksek ret-men Okuluna balad. Ayn zamanda stanbul niversitesi Fen Fakltesi-Fi-zik Blm rencisi olan Kaypakkaya, sol dncelerle burada tant. Mart1968de apa Fikir Kulbnn kurucular arasnda yer ald. apa Fikir Kul-bnn bakan olan Kaypakkaya, 6. Filoya kar bildiri yaynlad gereke-siyle Kasm 1968de okuldan atld.

FKF ve TP iinde ortaya kan ayrmada MDD kesiminde yer ald. i-Kyl gazetesinin stanbuldaki brosunda alan Kaypakkaya, Aydnlk veTrk Solu dergilerine yazlar yazd. Aydnlk iinde meydana gelen ayrma-da D. Perinekin ban ektii PDA saflarnda yer ald. 1972 ylna kadar PDA(TKP) saflarnda alt ve DABK yesi olarak grev yapt. Bu tarihte PDAoportnistleriyle yollar ayrld. D. Perinek ve evresinin revizyonist ve opor-tnist olduklarn syleyen Kaypakkaya, ayrlk sonrasnda TKP(ML)-TKKOyukurdu.

TKP(ML) faaliyetlerinin younlatrld Dersim blgesinde mcadeleederken, 24 Ocak 1973de Vartinik mezrasnda oligarinin resmi zor gleritarafndan sarld. atma srasnda Ali Haydar Yldz ehit derken, Kaypak-kaya yaral olarak atma alanndan uzaklat. Ancak be gn sonra kendi-sinin kald kydeki bir retmenin ihbaryla yakaland. Drt ay sren iken-celerde hibir eyi kabul etmedi ve bu ikenceler sonucu 18 Mays 1973deehit dt.


15/36


1

1963 ylnda Kayseride dodu. Daha he-nz Ortaokul sralarndayken devrimci mca-deleyle tant. THKP-C/HD sempatizan ola-rak rgtsel almalarda kendisinden iste-nen her eyi yerine getirmek iin olanca g-cyle alt. rgt saflarnda ortaya kan II.Sa-sapmann yaratt kargaa iinde bir s-

re Kayseri ile snrl bir iliki iinde bulundu.1979 sonlarnda bu sac unsurlara ynelikpolis operasyonunda tutsak edildi. Ankara/Mamak cezaevinde yatt. Tutsaklnn ilk g-nnden itibaren rgtle balant kurdu ve TH-KP-C/HDnin rgtsel ileyiine dahil edildi.1981de tutsakl sona erdikten sonra dei-ik kentlerdeki rgt yeleri arasnda balan-tlarn kurulmasnda alt. Her koulda ce-zaevindeki tutsak yoldalaryla balant kur-may baard. Bu grevini 1986 ylna kadaraksatmadan srdrd. kenceler sonucumeydana gelen rahatszl nedeniyle Anka-rada kaldrld hastanede 21 Mays 1986da

yaamn yitirdi.

1960 ylnda Karsda dodu. 1977de dev-rimci mcadeleye THKP-C/HD saflarndakatld. 1977-1979 yllar arasnda Kars blge-sinde rgtsel faaliyette bulunan Dede, bu

dnemde faist milis glere kar THKP-C/HDnin gerekletirdii silahl eylemlerde

yer ald. MHP Kars l Bakannn cezaland-rlmas eylemine katld.12 Eyll askeri darbe-si koullarnda tutsak edildi. 1986 ylna kadarSelimiye, Metris, Samalclar ve Erzurum As-keri Cezaevlerinde yatt.

1986 ylnda tutsakl sona erer ermezpratik rgtsel faaliyet iinde yer ald. 1991-1993 yllar arasnda THKP-C/HDnin gerek-letirdii 30 Mart-Kzldere Harekt (1991);Eyll Harekt (1992) ve 15 Mart Harek-

t (1993) iinde yer ald. THKP-C/HD stan-bul l Komitesi yesi olan Dede yolda, birehir gerillas olarak savan tm zorluklar-na ve olanakszlklarna ramen stlendii g-revleri yerine getirmekte tereddt etmedi.

9 Mays 1993 Pazar gn saat 12de stan-bul/Fatihteki rgt evinin oligarinin zor g-lerince baslmasyla balayan atmada kat-ledildi.

AADEDE SARIKAYA1960/KARS

9 MAYIS 1993/STANBUL

LEYLA DOAN1963/KAYSER

21 MAYIS 1986/ANKARA


16/36


1

phesiz 12 Haziran seimlerinden b-yk bir sevin ve moralle kan tek partiBDP olmutur. Bu sevin ve moralin kayna- ise, BDPnin destekledii ve ilerindesosyalistler sfat tayan kiilerin de yer al-d adaylarn 36snn milletvekili seilme-sidir.

BDPnin destekledii Emek, Demokra-si ve zgrlk Bloku adaylar 2.339.501 oyalarak, 2007 genel seimlerine gre oylar-

n bir milyon artrmtr. Parti olarak (DE-HAP) seimlere girildii 2002 seimlerinegre oy art ise, yaklak 380 bindir.

Bu sonulardan yola kldnda, elbet-te BDP ya da legal ifadesiyle blokun 12Haziran seimlerinden, sadece milletvekilisaysn deil, oylarn da artrarak kt vebaarl olduu sylenebilir. Ama blokadaylarnn 12 Haziran seimlerinde aldoylar, 2009 yerel seimlerinde DTPnin ald- oylardan sadece 62 bin fazladr. Ayn du-rum oy orannda da grlmektedir.

2002 seimlerinde oylarn %6,23n DE-HAP almken, 12 Haziran seimlerindeblokun oy oran %5,44 olmutur. Bu oran2007 seimlerine gre 0,25 puanlk bir art-a denk gelirken, 2009 yerel seimlerine g-re 0,26 puanlk bir azala denk dmekte-dir.

Bunun yannda, 12 Eyll 2010 anayasa

BDP, Blok veBilcmle Legalist Sol(SP-TKP, EMEP, ESP vs.)

referandumunda grld gibi, Bitlis, Bin-gl, Siirt, Idr, ve Ar illerinde AKP stn-ln korumutur. Bu da, topraa balulusal-kltrel zerkliin bir ifadesi olandemokratik zerklik talebi asndannemli sonular yaratacak niteliktedir.

BDP destekli Blokun en ilgin seimsonularndan birisi de, at partisi, yanibamsz adaylarn gsterilmedii yerlerdeBlok bileenlerinin oylarn verecekleri

parti olarak ilan edilen EMEPin lke apn-da ald sonutur.

EMEP

2007 25,770 %0,07

2009 48.939 %0,12

2011 31.562 %0,07

A. Levent Tzel 143.745 %5,58

2007 genel seimlerinde tek bana onbinde 7 oy alan EMEP, at partisi olarakyine on binde 7 oy alabilmitir. Bu da ak

biimde, Blokun temel direi olan BDPninbamsz aday gstermedikleri yerlerdekiKrt semeninin EMEPe oy vermesi ynn-de hibir alma yapmadn gstermek-tedir.

EMEP ve bakanlndan istifa ederek(tpk DP bakanlndan istifa ederek DTPdestekli bamsz aday olarak seilenUfuk Uras gibi) bamsz aday olarak se-ilen A. Levent Tzelin (ve de yayn organ-lar Evrensel gazetesi ile Hayat TVnin), ba-msz adaylarn olmad yerlerde blok

bileenlerinin oylarn yneltecekleri atpartisinin EMEP olduunu srekli vurgula-malarna ramen, aldklar sonu yoruma

DEHAP/DTP/BDP

2002 1.960.660 %6,23

2004 1.662.280 %5,15

2007 1.334.518 %5,19

2009 2.277.777 %5,70

2011 2.339.501 %5,44


17/36


1

muhtatr!te yandan EMEP bakan A. Levent

Tzelin stanbul 3. blgede ald 143 binoy, EMEPin tm zamanlarda ald oylarn

toplamndan fazladr. Hatta ayn blgedekitm legalist sol partilerin aldklar oydanda fazladr. 2007 seimlerinde ayn blge-den Sebahat Tuncelin 120 bin oyla seildi-i gz nne alndnda, BDPnin A. LeventTzel ahsnda demokratik Trk alm yaptn sylemek pek yanl olmayacak-tr.

Seildikten sonra A. Levent Tzelin yap-t u aklama da, srekli olarak emekevurgu yapan bir partinin, EMEPin bakann-dan daha ok BDPli bir vekilin szleri ola-rak okunabilir:

Halkn abasna umuduna des-teine sonsuz teekkr ediyoruz.Emek, demokrasi ve zgrlk blouolarak halkmza verdiimiz sz ba-r, kardelii, anadilde eitimi, ba-rajlar kaldracak bir demokrasi m-cadelesi, btn gzaltlar tutuklularason vereceiz. Elbette lkede top-lumsal bir bar salayacak karde-lik mcadelesini parlamentoda g-

l bir ekilde dile getireceiz. A, Levent Tzelin bu ve baka akla-malarndan anlalmaktadr ki, yakn birzamanda legalist sol siyasette EMEP adlbir parti varolmayacaktr.

Blokun en renkli ve de sosyalistikinci kiisi ise, Adyamanl Trkmen k-kenli Srr Sreyya nderdir. O da BDPnindemokratik Trkmen almnn sonucuolarak TBMMye girmi bulunmaktadr. (K-saca anmsatalm ki, Srr Sreyya nder,renkli kiiliiyle, geen yl Recep Tayyip

Erdoann aydn alm kahvaltsna ka-tlm solcu aydnlardan birisidir.)

Hi phesiz Blokun en renkli kiisiErturul Krkdr. Sebahat Tuncelin sz-leriyle, Erturul Krk Kzlderenin, SrrSreyya nder 12 Eylln ve Abdullah Le- vent Tzel emekilerin hesabn sormakiin aday yaplmtr.

Ancak burada baz sorunlar vardr. Yu-karda ifade ettiimiz gibi, A. Levent Tzel,hi de emekilerin hesabn soracakmgibi grnmemektedir. Bu durumda E.

Krknn de Kzlderenin hesabn so-ramayacan sylemek pek yanl olmaya-caktr. Ama yine de sorunlar bitmemekte-

dir.

E. Krk, her ne kadar Dev-Genin songenel bakan ve 30 Mart 1972de Kzlderekatliamndan sa kan tek kii olmak gibi

bir gemie sahip olsa da, o gnden bug-ne kadar geen 40 yllk bir gemie desahiptir.

Eski DYun eski efi, DPnin ruhani li-deri Ouzhan Mftolu kitabnda Ertu-rul Krk iin unlar sylyor:

Erturul da Dev-Gen dzlemin-de bir savunma yaparken ilerin buekilde bir hal almasndan Mahirayan sorumlu tutan ifadeler kul-land. Yaplan konumalar karsndabir ara hakim Mehmet Turhan da a-rd, Sizi salaha ermi gryorum,neden daha nce byle yapmadnzgibi bir ey syledi.

Biz arka sralarda oturduum yer-de byk bir aknlk yaadk. zel-likle bizim arkadalar, yani THKP-Cgrubundan olanlar byk bir moralbozukluu iine dt. Bir eyler sy-lemek gereini duydum. Sz istedimama yle fazla bir ey sylemeyi pekbeceremedim. Erturulun aklama-

larna katlmadm syledim Ko-nuurken biraz heyecanlanp sesimiykseltince Mahkeme Bakan Ali El-verdi szm kesti. Otur yerine! diye bard. Askerler gelip kolumdanekerek yerime oturttular. O sradaErturul arkamdan bararak bir ey-ler syledi, ben ne dediini anlama-dm. Seyhan Erdodu ona bard,kar kan baka arkadalar da oldu,mahkeme kart

Mahkemede, yani THKP-C dava-

snn durumalarnda Yusuf, Mnir,Erturul falan salonun n tarafnda,dier tutuklulardan farkl bir yerdeoturtuluyorlard. Araya da askerler di-ziliyorlard.

Bu ayrlma ilemi neye gre ya-plmt?

Her halde, bu arkadalar eskigrlerinden vazgetiklerini akla-dklar iin, byle bir nlem alma ge-rei duymulard. Bir hadise falan ol-masn diye belki. (Bitmeyen Yolcu-

luk, Ouzhan Mftolu Kitab, s.125ve 127.)

Grld gibi, E. Krk, nc ki-


18/36


1

inin anlatmna gre, Kzldereden sonraTHKP-Cden ihra edilen Yusuf Kpeli ve M.Ramazan Aktolgayla birlikte hareket etmi ve yine nc kiinin anlatmna gre,

salaha ermitir.Seim propaganda almalarnda Ertu-

rul Krk 68in diri ve inanl tarafn tem-sil eden kii ve THKP-Cli olarak sunulanE. Krk, gerekte THKP-C ile tm ilikile-rini Kzlderede sa olarak yakalandktansonra kesmitir.

imdi Mersin Bamsz Milletvekili n- vanna sahip olan Erturul Krk, seimeilikin yapt ilk deerlendirmesini, Sei-min galibi Sayn calandr. Ta uzaklardanbir adann darack penceresinden dnyayabakmaya alan bir yoldamzn, ok faz-la imkana sahipken hibir ey grmeyenlerkarsnda niin daha stn olduunu gs-terdi. diyerek yaparken, gelecee dnkolarak da unlar sylyor:

Halk ile parlamenterler arasndamilitan bir anlama salyoruz ve birkere daha asla Trkiyede parlamen-tarizm tuzana dmeyen ama par-lamentoyu da hi bolamadan, halkhareketi ile birlikte yryen muaz-

zam bir devrimci hareketin eiinde-yiz. Umarm bunu hepimiz iyi bir bi-imde deerlendireceiz. Birbirimizidikkatle dinleyeceiz, anlayacaz.Ne ilerimizi savsaklayacaz ne debir plana ve stratejiye bal olmadanbo vaatlerde bulunacaz. SanrmTrkiye sorumlu bir devrimci siyasetdnemini, bir olgunluk dnemini a-yor ve bunun iinden geiyor. Hepi-mize kutlu olsun.

Burada MarksnKapitale yazd nsz-

deki szlerini anmsatmakla yetiniyoruz:Lemortsaisitlevif!

BLOK-DII LEGALST SOL

Blokun en renkli kiisi her ne kadarSrr Sreyya nder ise de, legalist solunen renkli kesimi de, hi phesiz SP-TKPsiolmutur.

SP-TKPsi iflah olmaz legalist bir partiolarak, 12 Haziran seim seferine, BoyunEmeyen 500 Bin Kii Aryoruz diye iddi-

al bir sylemle km ve sefer 61 bin oy-la tamamlanmtr. Bylece 2007 ve 2009 se-imlerinden ok daha az oy alarak binde

2lik bir legalist sol parti olduunu tescil-lemitir.

SP-TKP

2007 78,847 %0,23

2009 85.507 %0,21

2011 61.224 %0,14

Burada SP-TKPsinin tay yksek tut-malarn nasl gerekelendirdiklerini ve se-im sonrasndaki yenilgiyi nasl teorize et-tiklerini ele almayacaz. u kadarn syle- yelim ki, SP-TKPsi lkeyi kurtarmak iinlecek elli kiinin arand bir lkede, bo-yun emeyen 500 bin kii arayarak ve so-nuta 61 bin oy alarak ciddiyetini ( o da var-dysa) yitirmi bir parti haline gelmitir.

Legalist solun en yeni ve en taraftarlegalisti olan ESP (Ezilenlerin Sosyalist Par-tisi), her seim ncesinde olduu gibi BDP-ye yakn durmusa da, Blokla anlamaz-la derek seimlere sekiz bamsz aday-la katlmtr. ESP, Bloktan ekilmeleriniyle aklamaktadr:

Seim ittifak kapsamnda, ittifakilikileri yrtlmesi bandan itiba-ren sorunlu bir seyir izlemitir. Cep-

he almas seim almasna, se-im almas da adaylar tartmas-na dnmtr. Muhataplk ilikile-ri doru bir zeminde kurulamam,blok ve iradesi ekilsel hale gelmi-tir. Seilebilir yerler dnda kalan yerlerde blokun adaylar ve hazrlson aamaya kadar gndeme bilegelmemi, blokun byle bir gndemiolmamtr. Seilebilir yerler tart-mas ise esas olarak ikili grmelerzemininde srdrlm, blok seyirci

konumuna drlmtr. Blok ie-risinde bugne kadar yer almayanpartiler bir anda bloka dahil olmu,adaylar da bu erevede ekillenmi-tir. Blok toplantlarnda ad gndemebile gelmemi, adaylklarna dair bil-ginin dahi verilmedii adaylar, blokaday olarak kararlatrlmtr. (ESPnin 5 Nisan 2011 tarihli aklamas.)

Bu gerekelerle Bloktan ekilen ESP,sekiz blgede gsterdii bamsz aday-larla seime girmi ve 3.017 oy alarak se-

imden kmtr. phesiz 2007 seimleri-ne gre 264 fazla oy alarak, oylarn %9,5 ar-trmas baar olarak da okunabilir! Ne de


19/36


1

olsa, 12 Haziran seimlerinde hibir partioylarn ESP kadar artramamtr!

yle anlalyor ki, parti kuruluunun ha-zrlklarn Taraf gazetesine verdikleri rek-lamla yapan ESP, Taraf gazetesindeki rek-lamlardan fazlaca bir ey elde etmi grn-memektedir.

Sz edilmeden geilemeyecek son lega-

list sol parti ise DPdir.DP, teknik nedenlerle gerekli evrak-

lar YSKya zamannda iletmeyerek sei-me katlma hakkn yitirmi ve bylece da-

ha ilk batan havlu atm bir parti olarakda legalizmin tarihine gemitir. Bu neden-le, DPnin 12 Haziran seimlerine ilikinsaysal verilerini irdeleme ansn da yitirmidurumdayz. ok yazk!

Son sz olarak diyebiliriz ki, legalizminlegalistlere de bir hayr dokunmamtr.

Dar kapsaml seim ekimeleri; urada burada seimi kazanan-

larn baarlar; iki milletvekili, bir senatr, drt belediye bakan, hal-

kn zerine ate alarak datlan byk apta bir gsteri; bir nceki-

ne gre bir iki oy farkyla kaybedilen yeni bir seim; kazanlan bir grev,

kaybedilen on grev; bir adm ileri, on adm geri; belli bir kesimde za-

fer, bir dierinde on kez bozgun... Sonra birdenbire oyunun kurallar

deiir, hereye yeniden balamak gerekir.

Bu tutum neden ileri geliyor? Halk enerjisini neden hep byle bo-

una harcyor? Bunun tek nedeni var: Baz Amerika lkelerinde ileri-

ci gler taktik hedefler ile stratejik hedefleri korkun bir ekilde birbi -

rine kartryorlar, kk taktik sorunlarda byk stratejik hedefler gr-

mek istemilerdir. Bu nemsiz saldr mevzilerini ve elde edilen kk

kazanlar, snf dmannn temel hedefleri olarak gstermeyi bilen

gericiliin akllca davrandn kabul etmeliyiz.

Bylesine byk hatalar ilenen lkelerde, halk hibir deeri olma-

yan eylemler iin son derece byk fedakarlklar pahasna her yl alay-

larn seferber eder. Bunlar dman topusunun ateine maruz kalan

geici mevzilerdir.

Bu mevzilerin ad, parlamentodur, kanuniliktir, yasal ekonomik

grevdir, cret artdr, burjuva anayasasdr, bir halk kahramannn

serbest braklmasdr... Ve iin en kt taraf udur ki, bu mevzileri

elde etmek iin bile, burjuva devletinin oyun kurallarn kabul etmek

ve bu tehlikeli siyasal oyuna katlmak iznini alabilmek iin de uslu ve

akl banda insanlar olduumuzu, hibir tehlike arz etmediimizi; r-

nein klalara ve trenlere saldrmak, kprleri uurmak, katilleri ve i-

kence uzmanlarn cezalandrmak, dalara kp ayaklanmak ya da

yumruklarmz sert ve kararl bir biimde kaldrarak, Amerikaya son

kurtulu mcadelesinin kesin mjdesini vermek gibi tehlikeli ilerle bir

al-veriimizin olmadn ispat etmek lazmdr.

(Che Guevara, Latin-Amerika Devriminin Taktik ve Stratejisi.)

ESP/Atlm

2011 3.017

2007 2.753


20/36


20

Neredeyse tm medya asndan 12Haziran seimlerinin en farkl ve en ye-ni zellii, parlamentoya ilk kez ok sa-yda kadnn seilmi olmasdr.

Yine medya manetlerine gre, ilkkez, meclisteki kadn milletvekillerinin ora-n %9dan %14e karken, saylar da 50den78e kmtr. Bunlardan 45i AKPden, 19uCHPden, 11i BDPden ve 3 de MHPdenmilletvekili seilmilerdir. KADER bata ol-

mak zere, tm kadn kurulular ve der-nekleri, bu sonucun iyi bir sonu olduunu,ama yeterli olmadn aklamlardr. Birbaka deyile, kadn hareketleri asndan,12 Haziran seim sonular evet, ama yet-mez olarak karlanmtr.

Tm bunlara legalist solun kadna vekadn hareketine atfettii byk nem vesylemi de ekleyecek olursak, dzen ii si-yaset asndan kadn sorunu yeni bir ev-reye girmitir.

imdi biraz gerilere gidelim.

Yahudi, hristiyan ve islam inancna g-re, kadn, Hz. Ademin yedinci kaburga ke-miinden Tanr tarafndan yaratlmtr. Buinan, tarihin en eski inanc olmasnn te-sinde, erkek egemen toplumsal dzenlerinen eski ideolojik temelidir. Bu ideolojik te-melden yola karak, kadnn erkee mut-lak olarak boyun emesi gereklilii kutsalbir emre balanmtr. Bu emre uymayan-lar, yani erkee boyun emeyen kadnlar,sadece toplum nezdinde deil, tanrnn d-zeyinde de sulu ilan edilmilerdir. Tpk h-ristiyanlarn ak biimde, mslmanlarndolayl olarak kabul ettikleri ilk gnah gi-bi.

Ve Tanr Kadn Yaratt!Siyaset de Kefetti!

Bilinecei gibi, ilk gnah, Adem ileHavvann cennetten kovulmasna yol aanelma yeme efsanesidir. Bu efsaneye g-re, Havva, yani kadn, eytanla ibirlii ya-parak, Ademin, yani erkein tanrnn emir-lerini inemesine neden olmutur.

Bu ilk gnahla birlikte Adem ile Hav-va cennetten kovulmular ve ademoulla-r, o zamandan bu zamana kadar, cenne-te yeniden kavuabilmek iin, tanrnn ken-

dilerini affetmesi iin dua etmiler, tanryaolan ballklarn her frsatta ortaya koymaya almlardr.

Bylece Havva zerinden tm kadnlar,hem kendilerinin, hem de erkein cennet-ten kovulmasnn ve binlerce yl dnyevibir yaam srdrmelerinin nedenidir. Elbet-te durum byle ise, ademoullarnn ye-niden cennete ulaabilmesi iin, kendileri-ni dnyevi zevklerden arndrmalar ve t-myle tanrya adamalar gerekmektedir.

Sahte ve ortaaa (feodal dneme) ili-

kin bu inan, ayn zamanda tarihin tm ka-dn hareketlerinin k noktasn da olutur-mutur. Ama ne zaman ki, tarih feodalizm-den kapitalizme evrilmi ve kapitalist re-tim ilikileri egemen hale gelmitir, kadnn,erkek gibi, art-deer reticisi olduu kefe-dilmitir.

Kapitalizmin ilk dneminde sanayininyaps nedeniyle erkek emek-gc baat du-rumda olmasna karn, kadn emek-gcde baz sanayi kollarnda, zellikle de teks-til sektrnde baat bir emek-gc olarakortaya kmtr. Kadn iiler, proleterler yada gnmzdeki egemen sylemle ifadeedersek kadn emekiler, erkek iiler gibi,


21/36


21

art-deer reticisi olarak kapitalizmin hiz-metine koulmulardr.

Kapitalizmin ilk dneminde, yani serbestrekabeti kapitalizm koullarnda, kadn i-

iler, genellikle sadece kadnlarn altiyerlerinde toplanmlardr. Zaman iindekapitalizme ve kapitalist smrye kar i-i snfnn ak ekonomik mcadelesi ortaya ktnda, kadn iiler, erkek iilerlebirlikte kendi iyerlerinde bu mcadeleyekatlmlardr.

te bu tarihten itibaren, proletaryannkendisi-iin snf olma ynndeki hareketibalamtr. Bu hareket, bir snf hareketiolarak, her trl ayrmcla olduu kadar,snf ayrmna kar bir hareket olarak orta-ya kmtr. Proletaryann dnyay deitir-me hareketi, snflarn ortadan kaldrlmas-na ynelik bir hareket olarak, her trl ay-rmcln ortadan kaldrlmasn hedeflemi-tir.

Bu proleter hareketin snfsal nitelii, hertrl ayrmcla, imtiyaza kar oluu, ka-nlmaz olarak kendi snf iindeki ayrmla-rn da ortadan kaldrlmasn gerektirmitir.Deiik i kollar arasndaki ayrmlar ve ay-rcalklar yannda, kadn ve erkek emek-g-

c arasndaki ayrmlar ve ayrmclklar daproleter hareketin daha ilk andan itibarenkar kt olgular olmutur.

Bu hareket, kadn-erkek ii ayrmnadayanmayan bir snf hareketidir. Dier birifadeyle, ii snfnn devrimci hareketi vemcadelesi, resmi olarak kadn-erkek ayr-mn tanmaz.

Zaman iinde serbest rekabeti kapita-lizmin tekelci kapitalizme, yani emperyaliz-me evrilmesiyle birlikte, dnyann toprakolarak emperyalist gler tarafndan yeni-

den paylam gndeme gelmitir. Bu da,emperyalist-kapitalist lkelerde erkek ig-cnn askeri bir gce dntrlmesi, ii-lerin askerletirilmesi sonucunu dourmu-tur.

I. ve II. Yeniden Paylam Savalar, er-kek igcnn askeriletirildii ve sanayiretiminin arlkl olarak kadn emek-gc-ne dayandrld bir ortam yaratmtr. Bu-nun sonucu olarak da, kadn emek-gcar sanayi kollarnda da istihdam edilmi-tir. Bu gelime teknolojideki gelimeyle bir-

leerek, kapitalist sanayide kas gcnedayanan retim srelerini neredeyse sonaerdirmitir. Kadn iilerin gnmzdeki so-

runlar da bu aamadan itibaren belirgin birbiim almtr.

Yeniden paylam sava koullarnda ve1929 byk buhrannda, gerek ABDde,

gerekse Almanyada, sanayi ve tarmdaki i-gc eksiklii kadnlarn artan oranda kapi-talist retim srecine dahil edilmelerini ge-tirirken, ayn zamanda kadn emek-gcnndeeri ve fiyat konusunda da yeni bir tar-tma ve mcadele sreci ortaya karm-tr.

Kadn iiyi erkek iinin bir paras ola-rak kabul eden kapitalizm, kendi doalmant iinde (Havvann Ademin yedincikaburga kemiinden yaratlmas) kadnemek-gcnn fiyatn (cret) kadn-erkektml iinde, yani aile erevesinde be-lirlemitir.

Dne kadar alan sadece erkektir, do-laysyla kadn, sadece evilerini yerine ge-tiren bir hizmetli konumundadr. Bu durum-da erkek iinin creti, geimini salamak-la ykml olduu ailesini asgari dzeydegeindirebilecek bir miktar olarak belirlen-mitir. Ama imdi kadn, emek-gc olarakretim srecine katlmtr. Bu durumda, ka-dn iinin creti, erkek iinin cretine ya-

plan bir ek, bir art anlamna gelmektedir.Bu da, kadn emek-gcyle artan art-deer-den iilere (cinsiyet ayrm yaplmakszn)verilen payn greli olarak artmas anlam-na gelmektedir. i cretlerindeki her art-n kendi krndan bir azala denk dt-n bilen kapitalist asndan bu durumkabul edilemezdir. Ve tarihsel olarak da y-le olmu, gereini de yapmtr.

Kadn emek-gcnn kullanmndaki ar-ta paralel olarak kapitalistlerin yapt ilki, eit ie, eit cret vermemek olmutur.

Kadn iiler, pek ok (dinsel, ekonomik,toplumsal vb.) gerekelerle, erkek iiler-den daha dk cret almaya zorlanmlar-dr.

Kadnn almasyla birlikte ii ailesi-nin gelirinde meydana gelmesi gereken ikiemek-gc miktar kadarki art, kadn ii-lere denen cretlerin dk tutulmasylatelafi edilmitir. Ancak kapitalizmin ucuz vedk maliyetli emek-gcne olan gereksi-niminin artmas, daha fazla sayda kadnnretim srecine dahil edilmesini gerektir-

mitir. Bu da, kadnn almasn tevikeden geici uygulamalara yol amtr.

Kadnlarn almalarn tevik etmek


22/36


22

iin kullanlan temel ara, kar-koca (kadn-erkek) alan bir ailenin ortalama gelirinin,tek erkein alt ailenin ortalama gelirin-den daha yksek tutulmas olmutur. Kad-

nn almaya balad ailelerin gelirlerin-de ve tketimlerindeki greli art, bir te-vik unsuru olarak kullanlmtr.

alan kadnlarn saysndaki arta pa-ralel olarak, kar-koca alan ailelerin orta-lama geliri, genel ortalamay oluturmayabalam ve bylece aileler arasndaki gelirfarkllklar giderek ortadan kalkmtr. Artkkadn ve erkek birlikte alsalar da, elleri-ne geen cret, toplumsal bakmdan orta-lama gelir dzeyine eitlenmitir.

Buraya kadar kadnlarn almas, t-myle sanayi ve tarm alanyla snrldr. II. Yeniden Paylam Sava sonrasnda, yaniemperyalizmin III. bunalm dneminde, sa-nayi ve tarmn yannda hizmetler sektrgiderek gelimeye ve birinci konuma yk-selmeye balamtr. te bu andan itibaren,kadnlar hizmetler sektrnn temel igcolarak ortaya kmtr. Artk sorun, sanayi(ve ksmen tarm) proletaryasnn sorunu ol-maktan km, hizmetler sektrnde istih-dam edilen igcnn sorunu haline dn-

mtr.Hizmetler sektrnn yaps ve geliimiile sanayi sektrnn yaps ve geliimi ara-sndaki farkllk, giderek hizmetler sektrn-deki igc ile sanayi sektrndeki igc-nn birbirinden uzaklamasna ve yer yerkart konuma gelmesine yol amtr.

1980 dnya ekonomik bunalmyla bir-likte, sadece emperyalist lkelerde deil,tm geri-braktrlm lkelerde de kadn a-lanlarn says hzla artmaya balamtr.Geri-braktrlm lkeler asndan, tarihle-

rinde ilk kez, kitlesel lekte kadn emek-gc ekonomik yaamn paras haline gel-mitir.

1980 sonrasnda geri-braktrlm lke-lerde uygulanan neo-liberal ekonomi po-litikalar, ekonomist dilden ifade edersek, it-hal ikameci sanayilemenin yerine ithala-ta dayal bir ekonomik yapnn ortaya k-masn salamtr. Bylece, gemi dnem-le kyaslanamayacak lde hizmetler sek-tr gelimi ve istihdam artmtr. Bu da,hizmetler sektrnde alan kadnlarn sa-

ysndaki byk artlara yol amtr.Geri-braktrlm lkelerin toplumsal ya-

ps, kadnlarn almasyla birlikte, ilk kez

yeni bir olguyla kar karya kalmtr. Artkgeleneksel aile yaps deimi, kadn, evdeoturup evii yapan, ocuk yetitiren konu-mundan kmtr. Dne kadar sadece ei-

tim grm kadnlar iin geerli olan ika-dn toplumsal ilikisi, imdi nfusun b-yk bir blmn kapsayan yeni bir toplum-sal iliki haline gelmitir.

Bu lkelerde kapitalizm kendi i dinami-iyle gelimediinden, ortaya kan yeni du-rum, toplumun kendi isel ve zsel deneyi-mine paralel gelimediinden, ortaya kar-d ve karaca sorunlara ilikin bir top-lumsal bellee de sahip deildir. Dolaysy-la kadnn almas, yeni bir durum olmak-la birlikte, toplumun geleneksel (feodal) ya-ps bu yeni durumun yeni bir toplumsaldenge oluturmasna olanak salamaz.

Kapitalizmin i dinamikle deil, d di-namikle, yani emperyalizmin karlarna vegereksinmelerine gre gelitirildii lkeler-de kadnlarn artan oranda almaya ba-lamas, giderek toplumsal huzursuzlua vedengesizlie yol amtr. Geleneksel ya damuhafazakar denilen feodal toplumsal ili-kiler, kadnn yeri evidir imanyla varlnsrdrrken, ayn feodal iman sahipleri ar-

tan oranda kadnlarn alma yaamna gir-mesi ynnde hareket etmilerdir. (Bu e-liki, AKP iktidarnda en tipik biimde davurulmutur.)

te yandan, kadnn almas, bir d-nem iin de olsa, aile gelirinde arta yol a-tndan, ailenin tketim gc artm ve bel-li llerde (gemie gre) yaam standart-larnda ykselmeye neden olmutur. Tmfeodal ve dinsel deer yarglarna ramen,yaam standartlarndaki greli ykselme, biryandan kadnlarn almasn tevik eder-

ken, dier yandan aile iindeki geleneksel/muhafazakar yapy da deitirmitir.

Kapitalizmin irsi hastal olan ar-re-tim, kanlmaz olarak yeni pazarlar, yeni t-ketici kitleler bulunmasn gerektirir. Kadn-larn artan oranda almas ve aile gelirle-rindeki greli artlar, geri-braktrlm lke-lerin i pazarnda dey bir genilemeye yolaarak, ayn zamanda ar-retim sorunuasndan da parasal bir etkide bulunmu-tur.

Ancak kadnn almas en ok aile ze-

rinde etkide bulunmutur.Engels, kapitalizmin ilk geliim yllarnda

kadnn almasnn aile zerindeki etkisi-


23/36


2

ni ortaya koyarken, gnmzde geri-brak-trlm lkelerde meydana gelen toplumsalilikileri de belli llerde aydnlatmakta-dr:

Kadnn almas kesinlikle vezorunlu olarak aileyi zyor; aile te-meline dayanan bugnk toplumu-muzda bu zlme, en moral ker-tici etkilerini ana-baba zerinde oldu-u kadar ocuklar zerinde de gs-teriyor. ocuuyla ilgilenecek, ger-ekte pek az grd ocuuna hideilse ilk yl alelade de olsa sevgigsterecek vakit bulamayan anne,gerek anne olamaz; ocuuna kar- kanlmaz biimde bir ilgilenmez-lik iine girer, ona bir yabanc gibisevgisizce davranr. Bu tr koullar al-tnda byyen ocuklar, aile yaam-nn sonraki dnemlerinde btn b-tn kerler; kendilerini hibir za-man evlerinde, aile ortamnda hisset-mezler; nk, ayr kalmaya alm-lardr, bu nedenle de ii snfnda ai-lenin genel kne onlar da by-lece katkda bulunurlar. Buna benzerbiimde, ailenin kn ortaya -

karan bir baka neden ocuklarn a-lmasdr. Ailelerine mal olduklarn-dan daha fazla haftalk kazanacakduruma geldikleri zaman, ana-baba-ya, evde kalmann karl bir miktarpara demeye balarlar, geri kalan-n kendilerine saklarlar. Bu geneldeon drt, on be yandan itibarenbalar. Szn ksas ocuklar kendi-lerini ailenin egemenliinden kurta-rrlar ve baba ocana bir tr pansi-yon gibi bakar olurlar; tabi ilerine

geldii zaman baba oca olur, ileri-ne gelmedii zaman pansiyon.

Bir ok durumda, kadnn al-mas aileyi tmden datmaz, amatepetaklak eder. Ailenin geimini ka-dn salar; baba evde oturur, ocuk-lara bakar, evi temizler, yemek pii-rir... teki toplumsal koullarn aynkald bir durumda, aile-ii ilikiler-deki bu ters-yz oluun emeki er-keklerde yaratt fkeyi tahmin et-mek kolaydr...

Fabrika sisteminin kanlmaz ola-rak getirdii, kadnn kocas zerin-deki egemenlii insani deilse, koca-

nn kars zerinde gemiteki stn-l de insani deildi. Eer imdi ka-dn stnln ortak mallarn tm-n deilse, daha byk bir ksmn

salad gerei zerine oturtabilir-se, bundan karlabilecek zorunlusonu, aile yelerinden biri, saldrganbir biimde daha byk katkda bu-lunmakla bbrlendiine gre, bumlkiyet toplumunun doru ve ussalbir toplum olmad sonucudur. Bu-gnk toplumumuzun ailesi bylezlyorsa, bu zl, ailenin te-melindeki ban, aile sevgisi deil,yleymi gibi grnen bir mlkiyettoplumunun etei altnda srtan zelkar olduunu gsterir. Pansiyon c-reti demeyen ocuklarn, isiz kalanana-babalarn desteklemeleri duru-munda o ocuklar asndan ayn ili-ki ortaya km olur. (F. Engels, n- gilterede Emeki Snflarn Durumu,s. 207-210.)

Gnmz Trkiyesinde kadnlara yne-lik iddet ve cinayetlerde meydana gelenolaanst artlarn ve erkeklerin artanoranda dinci cemaatlere ynelmesinin te-

melinde Engelsin 150 yl nce ortaya koy-duu toplumsal gerekler yatmaktadr. Ara-daki fark, sadece 150 yllk bir zaman fark-ll deildir. Aradaki fark, asl olarak i di-namikle gelien kapitalizm ile i dinamiiarptlm, d dinamie balanm ve ddinamiin (emperyalizmin) karlarna g-re gelitirilmi kapitalizm arasndaki farktr.Dier bir ifadeyle, burjuva demokratik dev-rimini tamamlam lkeler ile bu devriminigerekletirememi geri-braktrlm lke-ler arasndaki farkllktr.

Bu farkllklar dlayan, her eyi dzeninkalcl ve sreklilii asndan gren ve elealan her yaklam, kanlmaz olarak soru-nun temeline kadn sorununu yerletir-mek durumundadr. Yani dzen deimezve deitirilemez kabul edilerek, mevcut d-zendeki sorunlarn evrimci bir tarzda ve re-formist bir yolla, zaman iinde zmlene-bilecei varsaylmaktadr.

Bu varsaym, genel olarak burjuva ideo-loglarnn teorikletirdii bir varsaymdr.

Bu varsaymn en tipik zellii, kadn

sorununu snfsal bir temelden soyutlaya-rak, ayr, bamsz ve evrensel bir sorun ha-line getirerek, ayrmcla kar mcadele


24/36


2

dzeyine indirgemesidir. Bu da, AB norm-lar erevesinde pozitif ayrmclk olarakortaya kmaktadr.

Kadnlara ynelik ayrmcla pozitif ay-

rmclk yaparak kar kmak yaln bir to-toloji olsa da, bugn ilerici, demokrat ve sol-cu tm kadn hareketleri tarafndan iselle-tirilmitir.

Olayn kavranlamayan ve anlalamayanyan ise, burjuva demokratik devrimini ta-mamlamam, dolaysyla yukardan aayakapitalizmin gelitirildii, ama feodal ve ya-r-feodal toplumsal ilikilerin (siyasal stya-pyla birlikte) egemenliini srdrd l-kelerin ada kapitalizmin gereklerine vegereksinmelerine uygun bir yapya dn-trlmesidir.

Feodalizmin devrimci tarzda tasfiye edil-medii ve edilmesi dnlmedii lkeler-de (geri-braktrlm lkeler) emperyalizmin temel hedefi, bir yandan kadnn ucuz ig-c olarak artan oranda altrlmas, dieryandan bu kadnlar araclyla emperyalist-kapitalizmin nndeki feodal engelleri orta-dan kaldrmaktr.

Trkiye somutunda grld gibi, kre-di kartl yaamn hedef kitlesi kadnlardr.

TOK sisteminin hedef kitlesi de kadnlardr.Dnya Bankasnn bir milyar dolarla finan-se ettii Sosyal Riski Azaltma Projesiyle,kendilerinin ak ve aleni ifadeleriyle, ka-dnn aile ve toplum iindeki konumununglendirilmesi amacyla, dorudan anne-lere nakit para verilmesi en yaln rnekler-den birisidir.

Bu emperyalist anlaya gre, geri-brak-trlm lkelerin i pazarlarnn geniletilme-sinin yolu, kadnn almas ve tketici ola-rak pazarda yer almasndan gemektedir.

alan kadn, geri-braktrlm lkeler tari-hinde yeni bir olgudur. Bu lkelerdeki ka-dnlarn ekonomik yaam deneyimleri ne-redeyse hi yok gibidir. Pozitif ayrmclkyaplarak, toplumsal ilikiler iinde ycel-tilmeleri sayesinde, alan ve almaydnen kadnlarn, dzenin korucu ve kol-laycs olarak kullanlabilecei dnlmek-tedir.

Bu, emperyalist ideologlar tarafndan,gnmz koullarnda geri-braktrlm l-kelerdeki feodal ve yar-feodal yaplarn tas-

fiye edilmesinin bir yolu olarak tasarlanm-tr. Toplumsal, ekonomik ve siyasal yaamnhemen her alannda ikinci snf insan ola-

rak kabul edilen (alglanan), soframzda-ki yeri kzmzden sonra gelen kadnlar,bylesi bir tasfiye plannda pozitif ayrmc-lk sylemiyle dzene eklemlenmektedir-ler.

Sorun, hi tartmasz bir biimde, geri-braktrlm lkelerde feodalizmin devrim-ci tarzda tasfiye edilmesi sorunudur. Ancakda baml bir kapitalizmin burjuvazisi de,emperyalist burjuvazi de devrimci (burjuvaanlamda) niteliine sahip deildir. Dolay-syla feodalizm, devrimci tarzda tasfiye edil-mek yerine, bir yandan feodallerin en iri veen byk kesimlerini burjuvalatrarak, di-er yandan pozitif ayrmclk yoluyla ka-dnlar feodal toplumsal yapnn karsna -kartarak tasfiye edilmeye allmaktadr. l-kemizdeki legalist olsun olmasn neredey-se tm sol hareketler ile sol kadn hare-ketlerinin pozitif ayrmcl hararetle des-teklemelerine yol aan, bu yapay anti-feo-dal amatr.

Gerek gereklikte ise, emperyalist-ka-pitalizmin styapsal anti-feodal mcade-lesi, sadece i pazar geniletmek ve ken-di ar-retimi iin yeni pazarlar yaratlma-s asndan bir deere sahiptir. Bu yolla fe-

odalizmin tasfiye edilemeyeceini Trkiye-nin yakn tarihi aka gstermitir. 1950ler-den gnmze kadar emperyalizm-ibirlik-i yerli burjuvazinin feodalizmi tasfiye giri-imlerinin bugn geldii yer, feodal-dinciideolojinin temsilcisi AKPnin iktidara gel-mesiyle sonulanmtr.

Bu yol, yani yukardan aaya tasfiyesi,zorlu, sancl ve sonu olarak feodalizmlenihai bir hesaplama yaplmakszn gerek-letirilmesi olanaksz olan bir yoldur.

Gerek gereklik byle olmakla birlikte,

bu anlay, bu ideoloji (zel anlamyla po-zitif ayrmclk yoluyla kadn sorununun -zlebilecei zihniyeti) hem solda, hem deKrt ulusal hareketi iinde ok fazla etkidebulunmaktadr. zellikle A. calann eko-lojik demokratik toplum projesinin temeldayana olarak ne kartlan kadn soru-nu, bu ideolojinin ne denli byk bir etki-ye sahip olduunu aka gstermektedir.

Krt ulusal hareketinin legal ve ak si-yasal ilikiler alannda gelitirilen eba-kanlk sistemi, szcn burjuva ve em-

peryalist anlamnda pozitif ayrmclka da-yanmaktadr. Bu yolla, Krt toplumsal iliki-lerindeki erkek egemen ilikilerin tasfiye


25/36


2

edilebilecei, dolaysyla feodalizmin de tas-fiyesinin gerekleecei varsaylmaktadr.Daha ak ifadeyle, kadnlar Krt siyasal ya-amnda ne kartlarak Krt feodalitesinin

gcnn krlmas hedeflenmektedir (yukar-dan aa feodalizmin tasfiyesinin bir bii-mi). Son yaplan Demokratik Toplum Kong-resi toplantsnda da grld gibi, bu uy-gulama, birka kadnn konumac olarakkatld erkekler toplantsndan baka birsonu vermemektedir.

Buraya kadar ortaya koymaya alt-mz gibi, pozitif ayrmclk ya da siyasalpartilerde kadn kotas konulmas trn-den yollar, emperyalizmin yukardan aa-ya feodalizmi tasfiye etme, daha tam deyi-le, feodalizmi evcilletirme izgisinin bireryansmasdr.

Bugn lkemiz solunun kadn hare-ketine bitii deere ve atfettii neme ya-kndan bakldnda grlecektir ki, buprojeyi, genel olarak devrimden, zel ola-rak anti-feodal (ve phesiz anti-emperya-list) devrimden umudunu kesmi kk-burjuva eskimi solcular hararetle destekle-mektedirler. Ve yakndan bakldnda, bukk-burjuvalarn oklukla ve sklkla AB

fonlarndan fonlandklar grlecektir.Aktr ki, bugn PKKnin temsil ettiiKrt ulusal hareketi, Krt devriminden, Krtulusal kurtuluundan, bamsz Krdistanamacndan uzaklamtr. Bu amatan uzak-

lat oranda, ulusal-devlet konusunda ol-duu gibi kadn sorununda da giderekegemen ideolojiye, neo-liberal ideolojiyekaymtr. Legalist sol ise, oktan unuttu-

u ve tmyle unutturduu devrim amac-nn dndaki aralarla varln srdrmegayreti iindedir. Bu gayretleri de, olabildi-ince dzeni zorladn varsayd marji-nal konular ne karmak olarak tecellietmektedir.

12 Haziran seim sonularnda grld- gibi, meclise giren kadn milletvekilleri-nin yarsndan ou, islamc-feodal ideolo-jinin temsilcisi AKP listelerinden seilmitir.Bu bile, emperyalizmin pozitif ayrmclkdoktrininin ne kadar ilerici ve ilerlemeci ol-duunu gstermeye yeterlidir.

Krt ulusal hareketinin olduu kadarTrkiyenin de genel sorunlarndan birisi, fe-odalizmin mutlak tarzda ortadan kaldrlma-sdr. Bu da, feodal ilikileri, bir yandan yu-kardan aaya tasfiye etmeye alan, teyandan styapsal olarak besleyen ve kolla-yan emperyalizmden bamsz bir lke ya-ratlmasyla olanakldr. Bu da bir devrim so-runudur, demokratik halk devrimi sorunu-dur. Devrim d yollarla feodalizmi, feodal

ilikileri ve feodal deerleri tasfiye edebile-ceklerini sananlar, dnya devrim tarihinin yzlerce kez kantlad gereklere gzleri-ni kapatanlardr.


26/36


27/36


2

kesim, Recep Tayyip Erdoann duymak is-tediklerini sylemesinden dolay mutlu g-rnseler de, ne endieleri ortadan kalkm-tr, ne de AKP kartl sona ermitir.

yle bir anmsayalm.Korkular, kayglar sreci ilk AKP iktida-

ryla birlikte balamtr. Hemen herkes neolacak bu memleketin hali sorusunu bir-birlerine sorarak, korku ve kayg iinde 1.AKP iktidarn yaadlar. Ardndan 2007Cumhurbakanl seimine gelindi. Cum-huriyet Mitingleri, sanal muhtra, cumhur-bakannn halk tarafndan seilmesine ili-kin anayasa deiiklii ve ardndan Temmuz2007 genel seimleri yapld. AKP, bu kezak ara (%47) seimleri kazand.

2008 ylnn Mart aynda AKPnin kapatl-ma davasnn almasyla birlikte balatlanErgenekon operasyonlar, ardndan gelenKrt alm (demokratik alm vs.) venihayetinde TSKya ynelik Balyoz operas-yonlar, 2. AKP iktidarnn belli bal siyasalicraatlar oldu.

AKPnin devrald statkonun yasall-nn, AKPnin yasallnn dayana olarakkullanld bir sre yaand. Ardndan ye-ni anayasa deiiklii geldi.

12 Eyll 2010 referandumuyla kabul edi-len yeni anayasa deiikliiyle HSYKnn veAnayasa Mahkemesinin yaps deitirildi.Bylece statkonun yasalln devralanAKP, yargy fiilen ve resmen denetimi alt-na alarak, yasalln hem dntrcs,hem de srdrcs konumuna ulat.

Bugn, 12 Haziran seimlerinden sonra3. AKP iktidar, dorudan denetime alnmyargnn desteinde kendi yasalln olutu-racak olanaa sahip olmutur. TSK, Ameri-kan emperyalizminin dorudan mdahale-

siyle aadan darbe unsuru olmaktan -kartlmsa da, AKPnin ne eli, ne de yreirahatlamtr.

AKPnin nihai hedefi, tartmasz lmlislam ad verilen Trkiye koullarnda bi-imlendirilmi bir islam devleti ya da slamcumhuriyeti kurmaktr. AKPnin ekirdekkadrosunu oluturan eriatlarn nihai he-definin bu olduu her trl tartmann d-ndadr. Anlalamayan ve kavranlamayan,bu lml islam devletinin, klasik bir eriatdevleti, ran tipi bir islam cumhuriyeti ol-

mad ve olamayacadr.Kimi AKP uzmanlarnn dile getirdii

gibi, bu Trkiye islam cumhuriyeti, ne ran

tipi, ne de Suudi tipi (Vahabi) bir islam an-layndan trememektedir. Bu islam cum-huriyeti, Necmettin Erbakanla simgelenen,temelde Anadolu tefeci-tccar sermayesi-

nin byme ve tekelleme amalarna y-nelik bir islam anlayna dayanmaktadr.Bir dnem Kayseri sermayesine yaplanMax Weber, Kalvenizm gndermeleri, yenibir islamc burjuva snfnn doduunailikin haberler (4x4 jeeplere binen islam-clar), tmyle bu islam anlaynn snf-sal kkenine ilikin deerlendirmeler ol-mutur.

AKP, Anadolu tefeci-tccar sermayesinin(Orta Anadolunun feodal toprak sahipleriy-le ittifak iinde) 1950lerde Necmettin Erba-kann da iinde yer ald Gm Motor ola-yyla balayan srecinin son halkasdr.

Bilinebilecei gibi, N. Erbakann siyasikariyeri, TOBB bakanlndan polis zoruy-la indirilmesiyle balamtr. Bu da, Erbakanhareketinin (eski adyla milli nizam, yeniadyla milli gr) snfsal temelini okak biimde ortaya koyar.

Olaylar dizisinin ba aktr, phesizemperyalizm, zel olarak da Amerikan em-peryalizmidir.

Marksist terimlerle ifade edersek, 2. ye-niden paylam sava sonrasnda (1945)emperyalist sistem yeni bir bunalm dne-mine, bizim III. bunalm dnemi olarak ad-landrdmz dneme girmitir. Bu dneminen tipik olgularndan birisi yeni-smrgeci-liktir.

III. bunalm dneminin ilk dneminde,Amerikan emperyalizmi yerli egemen snf-larn tmyle ittifak kurarak, i pazarn ge-niletilmesine ynelmitir. En bilinen haliy-le, bu ittifak, batan emperyalizmle btn-

lemi olarak domu olan ibirliki-tekelcisanayi burjuvazisinin yannda tefeci-tccarsermayesi ile toprak aalarndan olumu-tur.

Burada emperyalizmin temel hedefi, fe-odal snflarla consensus (bunu uzlamaolarak okuyabilirsiniz) iinde lkede kapita-lizmin gelimesini salamaktr. Bu consen-susun temelinde, byk toprak aalar vetefeci-tccar kesiminin tedrici olarak ibir-liki-tekelci burjuva haline dntrlmesi yatmtr. Ancak emperyalizm, batan ken-

disine bal olarak olumu ve palazlanmolan ibirliki-tekelci sanayi burjuvazisi ilekk-burjuvazinin ittifakn kurarak feodal


28/36


2

kalntlar tasfiye etmeye kalkmtr. Bu dafeodal egemenlerle oluturulmu olan con-sensusun sona ermesine yol amtr.

27 Mays ihtilli, kk-burjuva devrim-

ci-milliyetilerinin aadan askeri darbesiolarak gerekleirken, ayn zamanda em-peryalizm-ibirliki burjuvazi ikilisinin k-k-burjuvaziyle ittifak kurarak feodal ege-menleri tasfiye etmesinin yolunu amtr.

Her zaman olduu gibi, emperyalizmtm yumurtalarn tek bir sepete koyma-m, bir yandan kk-burjuvazi ile ittifakkurarken, dier taraftan feodal kesimlerleilikilerini srdrmtr. Bunun sonucu ola-rak 1965de Sleyman Demirelin APsi oy-larn %52,9unu alarak tek bana iktidar ol-mutur. Ama Sleyman Demirel, bu ittifaksrdrememi ve nihayetinde ykselen dev-rimci mcadele ortamnda 12 Mart askerimuhtras ile devrilmitir.

12 Mart muhtras sonrasnda kurulanreformist, Atatrk, ilerici I. Erim hk-meti, brokrasi ve ordu iindeki kk-bur-juva aydnlarnn desteinde tefeci-tccar vetoprak aalarn tasfiye etmeye ynelik ilkbyk giriim olmutur. Ancak gelien dev-rimci mcadele sonucu I. Erim hkmeti-

nin kk-burjuva aydnlaryla kurduu itti-fak paralanmtr. Kanlmaz olarak em-peryalizm-ibirliki burjuvazi ikilisi yenidenfeodal egemen snflarla ittifaka gitmek zo-runda kalmtr.

Bu ittifak, 70li yllarn sonuna kadar yk-selerek gelien devrimci mcadele karsn-da kar-devrimci bir blok olarak srmtr(Her devrim, birlemi bir kar-devrim olu-turarak ilerler).

12 Eyll askeri darbesi, emperyalizm-i-birliki burjuvazi ile feodal egemen snfla-

rn consensusuyla gereklemitir. Buconsensusda egemen unsur, hi phesizemperyalizm-ibirliki burjuvazi ikilisidir.

1980 dnya ekonomik krizi koullarndagerekleen 12 Eyll askeri darbesi, bir yan-dan devrimci mcadeleyi terrle yok etmeye ynelirken, dier yandan arlaan eko-nomik krize kar istikrar tedbirlerini uy-gulamaya sokmutur. (Bu adan, Amerikanemperyalizminin Sovyetler Birliine kar, yani komnizm tehlikesine kar gelitir-dii yeil kuak projesi, Trkiyede kendi-

si iin ok uygun bir ortam bulmutur.)1984 ylndan itibaren Turgut zaln uy-

gulad liberalizasyon politikalaryla, zel-

likle ihracata ynelik sanayileme ad al-tnda yar-mamul tarm rnleri ihracatnntevik edilmesiyle Anadolu tefeci-tccar ser-mayesi ile zengin kyllerin ekonomik kriz-

den daha az etkilenmesi ve glenmesi sa-lanmtr. (Bu feodal kesimler, Amerikanemperyalizminin denetimi altndaki Rab-ta ilikileriyle, El-Baraka Trk, Finans Fay-sal vb. yeil sermaye yoluyla finanse edil-mitir. Bu dnemde Anadoludan Arap l-kelerine ynelik tarmsal sanayi rnleri ih-racatnda byk art gereklemitir.)

Turgut zal dneminde gelien ve g-lenen tefeci-tccar sermayesi ile ibirliki-tekelci burjuvazi arasndaki consensus1990larn banda nemli lde bozulmu-tur. Bu, ayn zamanda ibirliki-tekelci bur-juvazi ile kk ve orta sermaye kesimleri-nin ittifaknn da bozulmasna yol amtr.

te bu koullarda egemen blokta ay-rma bym ve siyasal alanda da kitlepartileri paralanmaya balamtr. 1991-1995 dnemini kapsayan bu ayrma sre-ci, Erbakann Refah Partisinin 1995 seim-lerinde oylarn %21,3n alarak birinci par-ti olarak kmasyla sonulanmtr.

28 ubat post modern darbe sreci, i-

birliki-burjuvazi ile tefeci-tccar sermaye-si arasndaki consensusun yeniden tesi-si sreci olmutur. zellikle stanbulda be-lediye bakan olan Recep Tayyip Erdoanlasrdrlen ilikiler yeni bir consensusunoluturulmasn salamtr.

te yandan Sovyetler Birliinin datl-masyla pazarlar byk lde genilediikabul edilen emperyalizmin beklentileri ger-eklememi, ar-retim sorunu yenidenbyk bir tehdit haline gelmitir. Bu koul-larda emperyalizmin hedefi, yukardan aa-

ya kapitalizmin belli llerde gelitirildi-i geri-braktrlm lkelerde i pazarn ge-niletilmesi olmutur. Bylece geri-brakt-rlm lkeler, ithalatn liberalizasyonuylabirlikte emperyalist lkelerin tketim mal-larnn ak pazar haline gelmitir.

Ancak emperyalist tketim mallarnnyoun ithalat, ayn zamanda i ticaretin art-masna ve dolaysyla da i ticaret burjuva-zisinin gelimesine yol amtr. Byleceemperyalist lkelerin tketim mallarnn it-halat ile Anadolu tefeci-tccar sermayesi

arasnda dorudan bir iliki ortaya km-tr. AKP iktidar, bu ilikinin siyasal planda-ki yansmasdr.


29/36


2

Buraya kadar sraladmz olgulara ba-karak AKP iktidarnn nasl gelitii ve g-lendii ok ak biimde grlebilir.

2002-2007 dnemi, yani 1. AKP iktidar,

Anadolu tefeci-tccar sermayesinin siyasaliktidar ibirliki-tekelci burjuvaziyle payla-t, ama her durumda kk-burjuva aydnkesimle olan ittifak srdrd bir geisreci olmutur. Bu dnemde tefeci-tccarsermayesine yer amak amacyla Uzan im-paratorluu yok edilmitir.

2. AKP iktidar, 2007 Nisan-Mays dne-minde kk-burjuva sivil-asker aydnzmre ile girdii atma koullarnda ba-lamtr. atma, 2008 ylnda AKPye yne-lik kapatma davas ve AKPnin Ergenekonoperasyonlaryla giderek iddetlenmitir. Busrete emperyalizm-ibirliki tekelci bur-juvazi ikilisi tarafsz ve yansz bir konum-da grnrken, ithal edilen emperyalist t-ketim mallarnn pazarlanmasnda ve mor-gage krizi koullarnda AKP iktidarn dei-ik yollardan finanse etmitir.

Bugn 3. AKP iktidar, bir nceki dnem-de iddetlenen kk-burjuva sivil-asker ay-dn kesimle olan atmasnn nihai sonu-ca balanaca bir dnemin balangcn

oluturmaktadr.Bugn iin bu atmann nasl sonula-naca tam olarak saptamak olanakszdr.CHPnin oylarnn %26da kalmas, AKPninoylarnn %50ye ulamas, aktr ki, AKPyekesin ve mutlak bir stnlk salamtr.AKP, 12 Haziran seimleriyle, kk-burju-va sivil-asker kesimin direniini tmyle ez-mek ve bu kesimi tmyle tasfiye etmekiin nemli bir stnle sahip olmutur.Bugn iin kesin olan tek ey, AKPnin bustnln kullanarak bu direnii mut-

lak olarak ezmeye yneleceidir. Ak ifadeyle, asl olarak kk-burjuva

sivil-asker kesime ynelik AKPnin siyasalzor uygulamas yeni dnemde artarak sre-cektir. Ancak bu siyasal zorun, her durum-da genileyerek AKP iktidarna ynelik hertrl muhalefeti kapsayacak boyutlara ula-aca da kesindir.

Burada yeni anayasa ya da Recep Tay-yip Erdoann bakanlk sistemi kurmas,siyasal zorun merulatrlmas asndan birneme sahiptir.

Bugn iin belirsiz olan, kk-burjuva

sivil-aydn kesime kar mutlak sonuca ula-maya ynelik AKPnin siyasal zor uygulama-lar karsnda emperyalizm-ibirliki burjuvazi ikilisinin tarafsz ve yansz grn-

mn srdrp srdrmeyeceidir. phe-siz kk-burjuva sivil-aydn kesiminin zap-turapt altna alnmas (zelikle ordu asn-dan) emperyalizmin istedii bir eydir. Amabu kesimlerin tmyle tasfiye edilmesininemperyalizmin ne kadar karna geleceiise belirsizdir.

Ortadouda gelien olaylar ve giderekiddetlenen bor krizi, bir yerden sonrakk-burjuva sivil-asker aydn kesimin em-peryalizm tarafndan kazanlmasn gerek-tiren koullar da yaratmaktadr. zellikleSuriye ve ran sorunu ve Irakn gelece-i asndan emperyalizmin kk-burju-vazinin asker kesimine olan ihtiyac ak-tr. Ancak unutulmamas gereken, emper-yalizmin kadir-i mutlak olmad ve yereliktidarlarn kendi dorultusunda hareketedebilecei bir inisiyatif alannn her za-man mevcut olduudur. Dolaysyla, geliensiyasal ve ekonomik olaylar, emperyalizmasndan her ne kadar AKP ile kk-bur-juvazinin sivil-asker kesimi arasndaki at-

mann sona erdirilmesini gerektirse de, l-kenin somut koullar bu gerekirliin oktesinde gelimelere yol aabilecektir.

3. AKP iktidar dneminde siyasal zorunartan oranda kullanlacan sylemek ke-hanet olmayacaktr. Ama yukarda da ifadeettiimiz gibi, AKP iktidarnn ok iine ya-rad sylenen uluslararas konjonk-trdeki deiimler yeni durumlar ortaya -karacaktr. Bu durumda AKPnin, zel ola-rak da Recep Tayyip Erdoann ne denliuzlamac olacan bugnden kestirmek

olanakszdr. Bugn iin belirgin olan ey,AKPnin temsil ettii tefeci-tccar sermaye-sinin bugn eline geirdii gc kolaycapaylamayacadr. Yaratlan, yani AKPyi,yaratandan, yani emperyalizmden dolayseven ibirliki-tekelci burjuvazinin bu s-rete nemsenebilecek bir rol olmayaca- da kesindir.

Yeni dnem, siyasal zorun srekli gn-demde olduu, ama geniliinin ve sresi-nin somut gelimeler tarafndan belirlene-cei bir sre olacaktr.


30/36


0

nce Irak vard. Kanl Saddamn Ba-as rejimi Irakta halka kan kusturuyordu.Ardndan I. Krfez Sava, on iki yl sonra II.Krfez Sava ve Irakn emperyal ordulartarafndan igali geldi. Sonunda Saddamrejimi ykld ve Saddamn kendisi deidam edildi. Bylece Arap dnyasndaki res-mi Baas rejimlerinden biri ortadan kaldrl-d.

Buraya kadar her ey Irakla ve Saddamla

snrlanm olarak ele alnd ve algland.Oysa W. Bushun siyah ve akademisyendileri bakan Condoleezza Ricen BOP(Byk Ortadou Projesi) adn verdii, neo-liberal aydn sylemiyle Ortadounun yeni-den dizayn edilmesi sreci balatlmt.

Irak igalinin ve Baas iktidarnn ykl-nn sekizinci ylnda Ortadou bir kez dahakart.

Kimilerinin BOP, kimilerinin GOP (Geni-letilmi Ortadou Projesi) adn verdikleri veRecep Tayyip Erdoann ebakan ol-

makla vnd Ortadounun yeniden di-zayn edilmesi sreci hzla ilerlemeye ba-lad.

nce Tunusta balad ve ardndan Ye-men, Abdl Cemal Nasrn Msr ve Libyageldi. Tunus ve Msr hal yoluna sokuldu.Msrda 1954 ylndan beri iktidarda olandevrimci-milliyetilertam olarak tasfiye edil-di.

Libyada, tam ve resmi adylaLibya Arap Halk Sosyalist Byk Cemahiriyesi, kabile-lerin Kaddafiye kar silahl ayaklanmasy-la kart. Trkiyenin baarl tahliye ope-rasyonuyla hedefe oturtuldu ve NATOnunaskeri mdahalesi balad.

Baasn Son Kalesi: Suriye

te tam bu srada, tam da Ortadoudadevrim ve deiim rzgarlar eserken,Recep Tayyip Erdoann ortak bakanlarkurulu toplants yapt Suriye kart. Ne-rede ve nasl rgtlendikleri pek bilinmeyenrejim muhalifleri harekete geti. Hedef,lml Beir Esad ynetimini ve onun tem-sil ettii krk yllk Baas rejimini devirmek-ti.

Kendilerini ilerici ve hatta frsatn bul-

duklarnda sosyalist ilan eden, gerekteise neo-liberal sol denilen ve emperyalistsivil toplum kurulularnn fonlaryla yara-tlan kesimlere gre, artk gerici ve otoriterArap rejimlerinin sonu gelmiti.

Daha henz Libyadaki olaylarn nasl or-taya kt ve gelitii tam olarak anlala-mamken, bu olaylarn geliiminde Trki-yenin, zel olarak da AKP iktidarnn rolOrtadounun ve Filistinin hamisi edebi-yatyla gzlerden karlmken, stelik Lb-nan krizinde AKP iktidar tm gcyle Tele-

komun sahibi Harrari yanls ve dolaysylaSuriye kart bir politika izlerken, Trkiye s-nrna ylan binlerce Suriyeli snmac-larla birlikte Suriye sorunu ortaya kt.

Geen Ekim aynda, byk medyakampanyasyla amda Trkiye-Suriye or-tak bakanlar kurulu toplants yaplm, vi-zeler kaldrlm ve Trkiye ile Suriye arasn-da stratejik ibirlii anlamas imzalanm-t. Byk stratejik vizyon sahibi dileribakan Ahmet Davutolunun szleriyle, Tr-kiye ile Suriye, Ortak kader, ortak tarih, ortak gelecek;El kader el mterek, El tarihel mterek, El mstakbel el mterek ol-mulard.


31/36


1

Ama Arap bahar byk stratejik viz-yon sahibini yalanc kard. Yeniden di-zayn edilen Ortadoundaki Baas iktidar-nn son kalesi Suriye kart.

nce kk bir yerleim yerinde bala-yan halk ayaklanmas giderek yayld veatmalara dnt. Tm emperyalist m-dahalelerde olduu gibi, binlerce Suriyelibask ve zulmden kaarak Trkiye sn-rn getiler. Ve imdi Birlemi Milletler Ml-teciler Yksek Komiserliinin hamiliinde Angelina Julie Suriyeli mltecilerin duru-munu yakndan grmek iin Trkiyeye ge-liyor. 12 Haziran seimleriyle gndemin altsralarna itilen Suriye sorunu, artk gn-demin ilk srasndaki yerini almaya hazr-dr.

imdi gzler, seim yorgunluunu at-mak iin tatile km olan Recep TayyipErdoana dnm bulunuyor. Daha sekizay nce stratejik ibirlii anlamas imza-ladklar Bear Esad ynetimine kar naslbir tutum taknaca merakla beklen-mektedir.

Evet, phesiz Ortadou yeniden di-zayn edilmektedir. Ve hatta bu dizayn a-lmasnn sonuna gelindii bile sylenebi-

lir. Kimi akl evveller (elbette bunlar her za-man olduu gibi solcu ya da solumcuaydnlardr) bu gelimeler sonucunda ge-rici ve otoriter Arap rejimlerinin yklmasn-dan byk bir mutluluk duymaktadrlar. Ama hibiri bu gelimelerin, Ortadoudaemperyalizmin kendisi iin gerekli pazarla-r amaya ve geniletmeye ynelik olduu-nu akllarna bile getirmemektedirler.

Kapitalist-emperyalizmin en temel soru-nu, pazar sorunudur. 1945lerden sonra dn-ya sosyalist blounun kurulmasyla pazarla-

rnn te birini kaybeden emperyalizm,1954 ylnda Msrdaki kk-burjuva dev-rimci-milliyetilerin Abdl Cemal Nasrnnderliinde iktidar ele geirmeleriyle bir-likte Ortadouda da pazar kaybetmeye de-vam etmitir. Yugoslavyata Tito, HindistandaNehru ve Msrda Nasrn bir araya gelerekoluturduklar nc yol ya da bloksuz-lar hareketi, aktan anti-emperyalist bir tu-tum taknmazken, dolayl olarak emperya-lizmin pazar olmadklarn ilan etmitir.

Nasrla balayan Arap devrimci-milliyet-

i iktidarlar dnemi, 1968de Irakda ve1970de Suriyede Baas partisinin (Arap Sos-yalist Dirili Partisi) iktidara gelmesiyle ge-

nilemitir.Gerek Nasrn, gerekse Irak ve Suriye-

deki Baas rejimlerinin Sovyetler Birliineyaknlamalar ve SBKPnin kapitalist olma-

yan yol teziyle bu iktidarlar desteklemesi,emperyalizmin Ortadouda byk bir pa-zar yitirmesine yol amtr.

te bu Ortadou pazarnn yeniden em-peryalizmin pazar haline getirilmesi sreciSovyetler Birliinin 1991de datlmasylabirlikte balamtr. Bugn Msrda, Tunusta,Yemende, Libyada ve Suriyede yaanlanolaylarn temelinde, emperyalizmin elli yl-dr uzak kald Ortadou pazarn yenidenele geirme projesi yatmaktadr.

Hi tartmasz, emperyalizm iin bu Or-tadou pazarlarn yeniden ele geirm

kurtuluş cephesi, sayı: 121, mayıs-haziran 2011

Documents