1 SUKATAN PELA1ARAN TINGKATAN 3 BAHAGIAN A : KEMAHIRAN Unit 1: KedudukanUnit 2: Arah Unit 3: Skala Dan Jarak Unit 4: GraI , Carta Dan Raiah Unit 5: Peta

BAHAGIAN B : GEOGRAFI FIZIKAL DAN MANUSIA TEMA 7 : SUMBER Unit 6: Sumber-sumber Utama Unit 7: Taburan Pelbagai Sumber Unit 8: Kepentingan Pelbagai Sumber Unit 9: Kesan Penerokaan Sumber Terhadap Alam Sekitar Unit 10: Pengurusan Sumber TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI Unit 11: Kegiatan Ekonomi Utama Unit 12: Faktor-Iaktor Yang Mempengaruhi Kegiatan Ekonomi Unit 13: Sumbangan Kegiatan Ekonomi Terhadap Pembangunan Negara Unit 14: Kesan Kegiatan EkonomiTerhadap Alam Sekitar Unit 15: Langkah-langkah Mengurangkan Kesan Kegiatan EkonomiTerhadap Alam Sekitar Unit 16: Kepentingan Keriasama Ekonomi Antarabangsa 2 UNIT 1KEDUDUKAN SUB TA1UK: 1.1 . Obiektif 1.2 . Ruiukan Grid 1.1.1 Ruiukan Grid 4 Angka 1.1.2 Ruiukan Grid 6 Angka 1.3 . Ketinggian 1.4 . Kontur Dan Keratan Rentas 1.5 . Rumusan 1.1OBJEKTIF Pada akhir unit ini, anda dapat: Oengenalpasti kedudukan Garisan Timuran dan Garisan Utaraan berasaskan peta topografiOenvatakan Ruiukan Grid 4 angka dan 6 angka berasaskan ciri-ciri geografi vang diberikanOenamakan ciri-ciri geografi berasaskan Ruiukan Grid 4 angka dan 6 angkaOenuniuk cara penggunaan Ruiukan Grid 4 angka dan 6 angka berasaskan ciri-ciri geografi vang diberiOembandingkan dan membezakan penggunaan Ruiukan Grid 4 angka dan 6 angkaOenvatakan cara mengenal ketinggian dalam peta lakar vang berasaskan peta topografiOenentukan ketinggian dalam peta lakar vang berasaskan peta topografiOembandingkan dan membezakan simbol-simbol ketinggian dalam peta lakar vang berasaskan peta topografiOengira ketinggian berpandukan selang kontur dalam peta lakar vang berasaskan peta topografiOenamakan ciri-ciri bentuk muka bumi berdasarkan garisan konturOelukis keratan rentas berdasarkan garisan kontur vang diberiOenielaskan ciri-ciri bentuk muka bumi berdasarkan keratan rentas vang dilukis 1.2RUJUKAN GRID OGarisangriddigunakanbagimenunuiukkankedudukansesuatutempatdiataspetatopograIi. Garisangridyangdilukismelintangdinamakangarisanutaraandangarisangridyangdilukis secara menegak dinamakan garisan timuran. OKedudukan sesuatu tempat di atas peta topograIi dapat ditentukan dengan menggunakan rujukan grid. Rujukan grid merupakan titik persilangan antara garisan timuran dan utaraan. 3 OTerdapat dua ienis ruiukan grid : ORujukan grid 4 Angkadigunakan bagi menuniukkan obiek di dalam sesuatu persegi grid. ORujukan grid 6 angkaDigunakan bagi menuniukkan kedudukan sesuatu ciri geograIi dengan lebih tepat. 1.3KETINGGIAN Ketinggian sesuatu tempat dapat dinyatakan dengan menggunakan pelbagai kaedah seperti warna, simbol dan garisan. 1. Warna OKaedah ini digunakan pada peta atlas. Oarna berbeza digunakan bagi menuniukkan perbezaan ketinggian. OTon warna iuga digunakan bagi menuniukkan ketinggian. Ton yang gelap mewakili kawasan tanah tinggi seperti warna coklat dan ungu. Coklat dan ungu untuk menuniukkan bukit atau gunung. OManakalaton yang semakin cerah bagi kawasan rendah seperti warna biru menuniukkan laut, sungai, tasik. Manakala warna hiiau menuniukkan kawasan tanah pamah. . Simbol OAntara ienis simbol yang digunakan ialah: Tanda Tinggi Menuniukkan poin dan lokasi ketinggian sesuatu tempat. Tanda Aras Menuniukkan pion dan lokasi ketinggian sesuatu tempat dengan lebih tepat seperti ketinggian ialan raya dan ialan keretapi. Stesen Trigonometri Menuniukkan ketinggian sesuatu tempat, biasanya puncak gunung atau bukit. Ruiukanumummengenaiobiekdi dalampersegigridAbolehdibuat melaluiRG1222.Sementara kedudukanBsecaratepatdibuat denganmembahagikaniarakantara garisan grid timuran 14 dan 15 serta utaraan22dan23kepada10 bahagiansekata.KedudukanB dinyatakansecaratepatdalam bentukruiukangrid6angkaialah RG145235. 4 1.4KONTUR DAN KERATAN RENTAS OKontur adalah kaedah yang lebih tepat bagi menentukan ketinggian danmenggambarkan bentuk bumi sesuatu kawasan dalam peta topo. OSelang kontur adalah iarak antara 2 kontur. Selang kontur adalah sama. Contohnya 10m, 15m, 50m atau 100m. OGarisan kontur iuga digunakan bagi menuniukkan bentuk muka bumi sesuatu kawasan dengan menggunakan teknik keratan rentas.OJenis-ienis cerun seperti cerun curam, landai dan bertangga dapat dilihat dengan ielas melalui keratan rentas. Kontur yang ditebalkan dinamakan kontur indeks. a)Cerun landai b)Cerun curamc) Cerun Bertangga 5

d) Lurah e) Dataran TinggiI) Rabung Bukit g) Tebing Tinggi 6 1.5RUMUSAN 7 UNIT 2ARAH SUB TA1UK: 2.1 . Obiektif 2.2 . Pengenalan 2.3 . Bearing Sudutan / Azimut 2.4 . Bearing Sukuan 2.5 . Rumusan 2.1OBJEKTIF Dalam unit ini anda akan dapat: OMengukur bearing sesuatu tempat dengan menggunakan iangka sudut di atas peta lakar berasaskan peta topograIi. 2.2PENGENALAN OArah meruiuk kepada kedudukan sesuatu tempat dari satu tempat yang lain. OArah dapat dituniukkan dengan menggunakan arah mata angin. Arah yang meniadi ruiukan utama ialah utara.OTerdapat 3 ienis utara : 1.Utara Magnet - Utara agnet meruiuk kepada utara vang dituniukkan oleh iarum kompas. 2.Utara Benar- Utara Benar ialah ialah kutub utara. 3.Utara Grid - Utara Grid ialah utara vang vang selari dengan garisan grid timuran peta topografi. 2.3BEARING SUDUTAN / AZIMUT OArah sesuatu tempat boleh dinyatakan dengan bearing. OBearing sesuatu obiek / tempat dinyatakan dalam nilai sudut atau dariah (). OBearing yang biasa digunakan ialah bearing sudutan atau bearing azimut. OBearing sudutan diukur dari arah utara mengikut arah pusingan iam dalam satu bulatan penuh. Ia diberi nilai 0 hingga 360. 8 2.4BEARING SUKUAN OBearing sukuan pula diukur dari arah utara atau selatan ke arah timur atau barat mengikut sukuan 90. Nilai bearing sukuan ialah dari 0 hingga 90 OSudut diukur pada 4 sukuan. 1.Jika sudut berada di Sukuan 1 ukuran sudut bermula 0 Utara hingga 90 Timur. 2.Jika sudut berada di Sukuan 2 ukuran sudut bermula dari 0 Selatan hingga 90 Timur 3.Jika sudut berada di Sukuan 3 ukuran sudut bermula dari 0 Selatan hingga 90 Barat 4.Jika sudut berada di Sukuan 4 ukuran sudut bermula dari 0 Utara hingga 90 Barat 2.5RUMUSAN 9 UNIT 3SKALA SUB TA1UK: 3.1 . Obiektif 3.2 . Skala 3.3 . Jarak 3.4 . Keluasan 3.5 . Rumusan 3.1OBJEKTIF Dalam bab ini anda akan dapat: Oenvatakan ienis-ienis skala. iaitu skala lurus. skala penvata. dan skala pecahan wakilan.Oengukur iarak dengan menggunakan skala.Oengira keluasan kawasan sekata berdasarkan skala peta.Oenukar dan menghubungkaitkan setiap skala. iaitu skala lurus. skala penvata. dan skala pecahan wakilan. 3.2SKALA OSkala ialah nisbah antara iarak yang dilukis dalam peta dengan iarak sebenar di atas permukaan bumi.OSkala membolehkan saiz kawasan tertentu dikecilkan supaya dapat dilukis pada peta.OTerdapat tiga ienis skala yang biasa digunakan dalam peta, iaitu skala lurus, skala penyata dan pecahan wakilan. 1. Skala Lurus OTerdiri daripada satu garisan lurus yang dibahagikan kepada beberapa bahagian yang sama iaraknya.OTerdapat dua ienis iaitu skala lurus mudah dan skala lurus penuh. Skala Lurus MudahSkala Lurus Penuh Keterangan OTerdiri daripada satu garisan lurus yang dibahagikan kepada beberapa pecahan.OSetiap pecahan di atas garisan lurus mewakili iarak di atas peta.ONombor di atas setiap pecahan mewakili iarak di atas permukaan bumi.OSkala lurus mudah pada raiah di atas ialah 1 cm mewakili 1 km. Keterangan OMenuniukkan pecahan yang lebih lengkap dan ielas.OBerdasarkan raiah di atas, skala yang dituniukkan ialah 2 cm mewakili l km.ODi sebelah kiri nombor 0 terdapat pecahan yang lebih kecil untuk mengukur iarak yang lebih kecil. 10 . Skala Penyata OMerupakan skala yang dinyatakan dalam bentuk penyataan atau perkataan.OContoh: OSkala penyata (a) di atas bermakna ukuran1 cm dalampeta mewakili iarak 1 km di atas permukaan bumi.OSkala penyata (b) pula bermakna ukuran 1 cm dalam peta mewakili iarak 500 meter di atas permukaan bumi.OSkala penyata (c) pula bermakna ukuran 1 cm dalam peta mewakili iarak 100 meter di atas permukaan bumi. 3. Skala Pecahan Wakilan OMerupakan skala yang dinyatakan dalam bentuk pecahan atau nisbah.OContoh: OSkala (a) di atas bermakna 1 cm dalam peta mewakili 50 000 cm atau 0.5 km di atas permukaan bumi.OSkala (b) di atas pula bermakna 1 cm dalam peta mewakili 100 000 cm atau 1 km di atas permukaan bumi.OSkala (b) di atas pula bermakna 1 cm dalam peta mewakili 200 000 cm atau 2 km di atas permukaan bumi. Cara Menukar Skala OSkala lurus, skala penyata dan pecahan wakilan adalah saling berkaitan antara satu sama lain.OSetiap ienis skala itu boleh ditukar kepada ienis skala yang lain dengan mudah.OContohnya skala lurus dapat ditukar kepada skala penyata atau pecahan wakilan dan sebaliknya. SkaIa LurusSkaIa PenyataPecahan wakiIan 1 cm mewakiIi 1 km 1 : 100 000 a)1 cm mewakili 1 kilometer b)1cm mewakili 500 meter c)1 cm mewakili 100 meter a)1 : 50 000 b)1 : 100 000 c)1 : 200 000 11 3.3JARAK OJarak ialah iauh di antara dua tempat.OJarak dapat dibahagikan kepada dua ienis, iaitu iarak mutlak dan iarak relatiI.OJarak mutlak antara dua tempat dapat diukur dalam unit sentimeter, meter, dan kilometer.OManakala iarak relatiI pula diukur dari segi kos dan masa.OJarak dalam peta dapat diukur dengan menggunakan skala lurus, skala penyata, dan pecahan wakilan.OPembaris, iangka tolok atau ialur kertas dapat digunakan untuk mengukur jarak lurus.OBenang dan ialur kertas pula digunakan untuk mengukur jarak melengkung. 3.4KELUASAN OLuas sesuatu kawasan dalam peta topograIi boleh dianggarkan dengan meruiuk kepada persegi grid.OKeluasan permukaan bumi yang diwakili oleh setiap persegi grid bergantung kepada skala peta tersebut. Misalnya: Skala peta ialah 1 : 50 000 atau 1 cm bersamaan 0.5 km. Oleh itu.luas satu persegi grid 0.5 x 0.5 0. km persegiOLangkah-langkah menganggarkan luas kawasan.Langkah 1Tentukan kawasan yang hendak diukur keluasannya.Misalnya kawasan tanaman padi, getah, paya, tasik dan sebagainya. Langkah Sediakan pemidang grid di atas kertas surih. Langkah 3Letakkan pemidang grid di atas kawasan yang hendak diukur. Langkah 4Kira dan iumlahkan segiempat-segiempat yang merangkumi kawasan yang hendak diukur. 12 3.5RUMUSAN 13 UNIT 4GRAF, CARTA DAN RAJAH SUB TA1UK: 4.1 . Obiektif 4.2 . Kaedah envunsun Data aklumat 4.3 . Graf Bar aimuk 4.4 . Graf Gabungan 4.5 . Carta Pai 4.6 . Raiah Aliran 4.3 . Rumusan 4.1OBJEKTIF Dalam unit ini anda akan dapat: Oenvusun maklumat dan data dalam bentuk iadual.Oelukis dan melengkapkan graf bar maimuk. graf gabungan. carta pai dan raiah aliran.Oembaca graf bar maimuk. graf gabungan. carta pai dan raiah aliran.Oentafsir dan merumus graf bar maimuk. graf gabungan. carta pai dan raiah aliran. 4.2KAEDAH MENYUNSUN DATA MAKLUMAT OJadual merupakan maklumat yang telah disusun dalam bentukyang kemas, ringkas dan mudah diIahami.OJadual digunakan sebagai panduan untuk melukis graI dan carta.OContoh : Perhatikan maklumat yang diberikan dalam perenggan dibawah tentang perubahan iumlah penduduk Malaysia mengikut kumpulan umur dari tahun 1998 hingga 2002. OMaklumat yang diberi di atas dapat diringkas dan dipermudahkan dengan menggunakan Jadual di bawah. Pada tahun 1998. iumlah penduduk Malaysia adalah seramai .1 juta orang. Jumlah ini semakin meningkat dari setahun ke setahun, iaitu kepada .7 juta orang pada tahun 1999. 3. juta orang pada tahun 000. 3.8 juta orang pada tahun 001 dan 4.3 juta orang pada tahun 00. Jumlah penduduk dalam kumpulan umur 0-14 tahun iuga semakin bertambah daripada 7. juta orang pada tahun 1998 kepada 7.6 juta orang pada tahun 1999, 7.7 juta orang pada tahun 000, 7.8 juta orang pada tahun 001 dan 7.9 juta orang pada tahun 00. Bagi kumpulan umur 1-64 tahun. iumlah penduduk bertambah daripada 13.8 juta orang pada tahun 1998 kepada 14. juta orang pada tahun 1999. 14.6 juta orang pada tahun 000.1.0 juta orang pada tahun 001 dan 1.4 juta orang pada tahun 00. Kumpulan umur 6 tahun dan ke atas iuga menuniukkan pertambahan daripada 0.8 juta orang pada tahun 1998 kepada 0.9 juta orang pada tahun 1999. Jumlah penduduk dalam kumpulan umur ini tidak bertambah pada 2000, tetapi meniadi 1.0 juta orang pada 001 dan 00. 14 umpuIan Umur JumIah penduduk (juta orang) 19981999200020012002 0 -14 tahun7.57.67.77.87.9 15 - 64 tahun13.814.214.615.015.4 65 tahun ke atas0.80.90.91.01.0 Jumlah22.122.723.223.824.3 $:2-07: Jabatan Perangkaan Malaysia, 2003 JaduaI : JumIah penduduk MaIaysia mengikut kumpuIan umur, 1998-2002 4.3GRAF BAR MAJMUK GraI bar maimuk adalah graI yang mempunyai berbagai komponen dalam setiap bar.Kepentingan komponen di wakili oleh ketinggian bar bagi komponen tersebut. 4.4GRAF GABUNGAN GraI gabungan ialah graI yang menggabungkan dua ienis graI iaitu graI bar dan graI garisan bagi menuniukkan dua unsur yang berlainan dalam satu graI. Contohnya graI yang menuniukkan iumlah huian dan suhu dalam satu graI. Cara Melukis ODi atas kertas graI lukis paksi menegak dan mendatarODaripada iadual lihat nilai maksimum dan minimum. OTentukan skala menegak. Contoh: 1 cm RM 1000 iutaOLabelkan kedua-dia paksi OTandakan nilai bagi setiap komponen secara sistematik. Nilai yang lebih besar di bawah. OLorek atau warnakan komponen bagi menuniukkan perbezaan . OLetakkan taiuk dan petuniuk. Cara Melukis ODi atas kertas graf lukis paksi menegak dan mendatar. OAda dua paksi menegak. Paksi kanan mengukur jumlah hujan dan di kiri pula suhu.Paksi mendatar menunjukkan bulan. OTentukan nilai maksimum dan minimum. OPilih skala yang sesuai bai suhu dan hujan. OLukis ketinggian bagi semua bar dan plotnilai suhu di bahagian tengah setiap bar mengikut bulan. OSambung semua titik yang diplot. OLengkapkan dengan tajuk. 15 4.5CARTA PAI Carta pai ialah graI bulatan yang dibahagikan kepada beberapa sektor. Setiap sektordapat menuniukkan maklumat tertentu . Kepentingan setiap maklumat ini dituniukkan oleh saiz sudut yang berbeza. 4.6RAJAH ALIRAN Raiah aliran merupakan raiah yang memberikan gambaran ielas mengenai sesuatu proses. Susunan raiah adalah menurut urutan proses secara sistematik. Aliran proses biasanya dituniukkan melalui anak panah. Cara Melukis ODaripadaiadualkiraperatusbagisemua sektor.Contohnyapenggiraansektor elektronik. OLukis bulatandengan ieiari yang sesuai. OGunakaniangkasudutdanlukiskeluasan dalam dariah mengikut sektor. Oarna dan lorekkan setiap sektor. OLabel dan lengkapkan dengan taiuk. Cara Mentafsir OTeliti taiuk, susunan nombor, anak panah dan penerangan ringkas. OContohnya raiah Aliran Rawatan Air Kumbahan yang menerangkan secara ringkas proses rawatan. Anak panah pula menuniukkan urutan proses 16 4.7RUMUSAN 17 UNIT 5PETA SUB TA1UK: 5.1 . Obiektif 5.2 . envenaraikan Pandang Darat Fizikal Dan Budava Berdasarkan Simbol 5.3 . Hubung Kait Antara Pandang Darat Fizikal Dan Budava 5.4 . entafsirkan Peta Lakar 1.3 . Rumusan .1OBJEKTIF Dalam unit ini, anda akan dapat: Oenvenaraikan pandang darat fizikal dan budava berdasarkan simbol-simbol dalam peta lakar.Oenghubungkaitan pandang darat fizikal dan budava dalam peta lakar.Oentafsir peta lakar. 5.2MENYENARAIKAN PANDANG DARAT FIZIKAL DAN BUDAYA BERDASARKAN SIMBOL Peta lakar yang berasaskan peta topograIi ialah peta yang dapat menuniukkan dua maklumat penting iaitu: 1.Pandang darat Iizikal 2.Pandang darat budaya 1. Pandang Darat Fizikal OMerangkumi bentuk muka bumi, saliran dan tumbuhan semulaiadi. . Pandang Darat Budaya OMerangkumi pelbagai ciri akibat tindakan manusia terhadap persekitarannya seperti petempatan,pertanian, perlombongan, pengangkutan dan perindustrian.ODi dalam peta lakar semua ciri-ciri pandang darat Iizikal dan budaya ini dapat dikenali melalui simbol-simbol seperti warna, lorekan, garisan, simbol titik dan singkatan perkataan.OSimbol-simbol ini penting semasa membuat taIsiran sesuatu peta lakar. 1enis-jenis simbolKeterangan Simbol titik Berupa titik, bulatan kecil, segi tiga samaDiguna untuk menuniukkan ciri-ciri di sesuatu lokasi sepertiSimbol garisan Berupa garisan yang diguna untuk menuniukkan ciri-ciri yang memaniang seperti sungaiSimbol kawasan Diguna untuk menggambarkan ciri-ciri yang meliputi kawasan luas seperti kawasan tanaman dan payaSimbol bergambarDiguna untuk menggambarkan ciri-ciri yang tidak sesuai dituniukkan melalui simbol lainSingkatan perkataan Diguna untuk menamakan sesuatu ciri sepertiB.P. untuk balai polis 18 Jadual : Jenis-ienis simbol yang digunakan di dalam peta topograIi untuk menuniukkan pandang darat Iizikal dan pandang darat budaya. 5.3HUBUNG KAIT ANTARA PANDANG DARAT FIZIKAL DAN BUDAYA OPandang darat Iizikal dan pandang darat budaya berhubung kait antara satu sama lain. Contohnya, pandang darat Iizikal seperti kawasan tanah pamah yang digunakan untuk tuiuan pertanian akan berubah meniadi pandang darat budaya, contohnya sawah padi, ialan raya dan sebagainya.OJadual di bawahmenuniukkan hubung kait antara pandang darat Iizikal dengan budaya. Pandang darat IizikalKegunaanPandang darat budaya Tanah pamah Pertanian ,perhubungan, petempatan, kemudahan sosial Padi sawah, ialan raya, ialan kereta api, bangunan, sekolah, hospital, tempat ibadat, wakil pos, balai polis Tanah tinggi: Puncak bukit, Cerun curam, Sungai, Jeram Kuasa hidroelektrik, Pelancongan, Perhubungan, Petempatan, Pembalakan Empangan, bangunan, ialan raya, ialan tidak berturap Tanah beralun Pertanian, Petempatan, Perhubungan Getah, kelapa sawit, bangunan, ialan raya Lembah sungai Sungai, Pasir, Lumpur Pertanian, Pengairan, Perlombongan Padi sawah, tali air, terusan, kawasan lombong, kolam, tangki air Paya Sungai, Hutan paya , Lumpur Pertanian, Pengairan, Perikanan Padi sawah, pelbagai tanaman bukan pokok baka, tali air Pinggir pantai Pantai, Kuala sungai, Taniung, Teluk Pengangkutan, Perikanan, Pelancongan Pelabuhan, dermaga, ieti, tembok, bangunan, ialan raya Jadual : Hubung kait antara pandang darat Iizikal dengan budaya 5.4MENTAFSIRKAN PETA LAKAR Langkah mentaIsir peta lakar ONyatakan ciri-ciri pandang darat Iizikal dan pandang darat budaya.OBerikan kedudukan dan anggaran keluasan setiap kawasan.OHubungkaitkan pandang darat Iizikal dengan pandang darat budaya. 19 5.5RUMUSAN 20 TEMA 7 : SUMBER UNIT 6SUMBER-SUMBER UTAMA SUB TA1UK: 6.1 . Obiektif 6.2 . Sumber-sumber Utama 6.3 . Jenis-ienis Sumber Utama 6.4 . Rumusan 6.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat : OMentakriIkan sumber yang boleh diperbaharui dan tidak boleh diperbaharui.OMenyenaraikan ienis-ienis sumber utama, iaitu sumber mineral, hutan, air, tanih dan suria.OMengelaskan ienis-ienis sumber utama kepada sumber yang boleh diperbaharui dan tidak boleh diperbaharui 6.2SUMBER-SUMBER UTAMA OTiga ienis sumber : 1.Sumber semulaiadi 2.Sumber manusia 3.Sumber budaya OSumber semulaiadi terdiri sumber hutan, tanih, air, matahari, haiwan dan mineral. OSumber semulaiadi dapat di bahagikan kepada dua ienis iaitu: Sumber Boleh Diperbaharui (Sumber yang bekalannya boleh diganti) Sumber Tidak Boleh Diperbaharui (Sumber yang habis apabila digunakan) OSumber Hutan OSumber Tanih OSumber air OCahaya Matahari OAngin OUdara OHaiwan Bahan Api OPetroleum OGas asli OArang batu Mineral OBiiih Timah OBesi OEmas OKuprum 21 6.3JENIS-JENIS SUMBER UTAMA Sumber utama boleh dibahagikan kepada beberapa ienis iaitu : Sumber UtamaKeterangan 1. Sumber Hutan OTumbuh-tumbuhan dan hidupan liarOSumber yang boleh diperbaharui.. Sumber Air ODiperolehi dari paya, sungai dan tasik. OSumber yang boleh diperbaharui.3. Sumber Tanih OLapisan atas permukaan bumi. OSumber yang boleh diperbaharui.4. Sumber Suria ODiperolehi dari cahaya matahari OSumber yang boleh diperbaharui.. Sumber Mineral OBahan galian yang dikeluarkan dari kerak bumi OSumber yang tidak boleh diperbaharui. 6.4RUMUSAN 22 TEMA 7 : SUMBER UNIT 7TABURAN PELBAGAI SUMBER SUB TA1UK: .1 . Obiektif .2 . Sumber ineral .3 . Sumber Hutan .4 . Sumber Tenaga .5 . Sumber Tenaga Di Negara Lain .6 . Rumusan 7.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat Oenvenaraikan ienis-ienis mineral logam dan bukan logamOenamakan ienis dan kawasan mineral di negara alavsiaOenanda dan menamakan taburan mineral di atas peta negara alavsiaOenvenaraikan sumber hutan negara alavsiaOenamakan ienis dan kawasan hutan negara alavsiaOenanda dan menamakan taburan hutan di atas peta negara alavsiaOenvenaraikan sumber tenaga vang digunakan di negara alavsiaOenamakan sumber tenaga dan taburannva di negara alavsiaOenanda dan menamakan taburan sumber tenaga di atas peta negara alavsiaOenghuraikan penggunaan sumber tenaga negara alavsiaOembuat kesimpulan tentang penggunaan sumber tenaga negara alavsia pada masa depan seperti kemaiuan teknologi dan kitar semulaOenvenaraikan ienis-ienis sumber tenaga negara lainOenghuraikan penggunaan sumber tenaga negara lain 23 7.2SUMBER MINERAL Jadual : Taburan dan kegunaan sumber mineral di Malaysia Sumber MineraI eterangankegunaanLokasi / Taburan PetroIeum nyak yang d dapat dar kerak bum. Dgunakan untuk menghaslkan petrol, parafn dan pelbaga bahan kma. OD luar panta Terengganu, Sarawak dan Sabah OD kawasan laut cetek, atu d kawasan Pentas Sunda as AsIi as yang dperoleh dar kerak bum Dgunakan sebaga bahan ap dan bahan mentah untuk baja urea OD luar panta Terengganu, Sarawak dan Sabah OD kawasan laut cetek, atu d kawasan Pentas Sunda aoIin Tanah lat halus yang berwarna puth Dgunakan untuk membuat tembkar, menyalut kertas, membuat cat dan dalam perubatan OPerak (rab sebanyak 50 juta tan metrk)- Bdor dan TapahOJohor (rab sebanyak 20 juta tan metrk) - achap, Ayer Htam auksit Bahan bakar tanah lat Dguna untuk menghaslkan alumnum OTeluk Ramuna, JohorOBukt ebung, Lundu-Sematan dan Tanjung Seberang, Sarawak OHanya dlombong d Teluk Ramuna sahaja mas Logam berwarna kunng, lembut dan mudah dtempa Dgunakan untuk membuat barang-barang kemas sepert ranta, cncn dan an-lan ORaub, PahangOamut, Sabah(hasl sampngan lombong kuprum) atu apur Batu yang mengandung kapur Dgunakan untuk menghaslkan smen OPerak, Kelantan, Pahang, Perls, KedahOSarawak ijih Timah Bjh yang mengandung tmah Dgunakan untuk menyadur tn, membuat puter, pater dan bater OTmah aluvum dlombong d Lembah Knta, Perak dan Lembah Langat, Selangor Arang atu Arang keras yang dgal dar kerak bum Bahan ap, dbakar untuk menghaslkan haba OKapt dan Slantek, SarawakOSabahuprum(Tembaga) Logam kemerah-merahan yang boleh dtempa Dgunakan untuk membuat wayar pengalr elektrk OBukt Jebong-Bawak, Kenda dan Bau d SarawakOamut, Bukt Bdu-bdu d Sabah 24 7.4SUMBER HUTAN 1enis HutanLokasi Hutan Hujan Tropika OKaki Banianran Titiwangsa, Baniaran Keledang, Baniaran Bintang dan Tahan di Semenaniung. OSri Aman, Miri dan Limbang di Sarawak OKaki Baniaran Crocker, pedalaman Sandakan dan Tawau di Sabah. Hutan Paya Hutan Paya Air Tawar OTasik Chini, Rompin, Mersing, Air Hitam, Sabak Bernam, Taniung Karang dan Dataran Hilir Perak di Semenaniung. OSungai Lupar, muara Sungai Raiang dan Marudi di Sarawak. Hutan Paya Air Tawar OMuara Sungai Merbuk, Nibung Tebal , Parit Buntar, Larut Matang dan Masai di Semenaniung. OSibuyau dan Kabong di Sarawak OTeluk Marudu dan Teluk Darvel di Sabah. Hutan Pantai OPantai Cahaya Bulan, Merchang, Taniung Rhu dan Desaru. OPulau Talang-Talang diSarawak. OPulau Sipadan, Sabah. Hutan GunungOBanianran Titiwangsa, Baniaran Keledang, Baniaran Bintang dan Tahan di Semenaniung. OBaniaran Crocker di Sabah. OBaniaran Tama Abu dan Iran di Sarawak. 25 7.5SUMBER TENAGA Jenis Tenagaegunaan/Lokasi HidroeIektrik OSumber tenaga elektrk. OEmpangan Kenyr d Terengganu, Empangan Temenggor dan Chenderoh d Perak, Empangan Pelagus dan Batang A d Sarawak, dan Empangan Tenom Pang d Sabah. Tenaga Suria OSumber tenaga. OAktvt pengerngan perusahaan keropok, kan kerng dan batk. OPengeluaran kuasa elektrk rendah bag kegunaan telefon, rada dan lampu syarat d merata tempat d alaysa. Arang atu OSumber tenaga elektrk. OStesen Jana kuasa elektrk Terma anjung dan Stesyen jana Kuasa Sultan Abd A d Kapar, Selangor. Tenaga iomasOSumber tenaga . OPembakaran kayu ap dan arang kayu. Tenaga dar pereputan ssa organk sepert hampas dan tandan sawt, sekam pad, hampas tebu, habuk kayu dan buangan hawan. Tenaga NukIear OPenyeldkan dan Pembangunan Onsttut Penyeldkan Teknolog Nuklear alaysa (NT) d Bang. 7.6SUMBER TENAGA DI NEGARA LAIN 1. Tenaga Suria Di 1epun Faktor-Iaktor yang menggalakkan: OTahap teknologi tinggiOBekalan petroleum dan arang batu tidak mencukupiOPermintaan yang tinggi kerana penduduk ramai, perindustrian maiu, dan taraI hidup tinggi Bagaimana tenaga diperolehi OMemperoleh tenaga elektrik melalui tenaga suria dengan memasang alat Iotovoltaic di bumbung rumah. Kegunaan tenaga suria: OMemanaskan air kolam renangOMemanaskan air di restoran, hotel, dan rumahOStesen pemancar radio dan televisyenOMengepam air ke rumah dankawasan pertanianOBot menggunakan bateri tenaga suriaOMengeringkan makanan, ikan, dan hasil pertanianOPapan tanda di tepi ialan rayaOMengawal lampu isyarat 26 . Tenaga Ombak Di Perancis Kaedah: OSaluranterus : ombak diempang ke kawasan lebih tinggi dari laut dan dibiarkan mengalir kebawah bagi menggerakkan turbin. OKolam berayun :udaradiasak ke atas apabila ombak memasuki satu saluran tegak dari bawah. Tekanan air di dalam iatuh dan menggerakkan turbin apabila ombak berundur. OPelampun : tenaga kinetik dihasilkan bagi menggerakkan turbin apabila pergerakan pelampung menggerakkan pam hidraulik piston. Kegunaan: OMemutar roda pengisar biiirin yang terdapat di sepaniang pantai OMeniana kuasa elektrik OMenggerakkan pam air, gergaii, danmesin OStesen tenaga ombak: OSungai ranee, st. Malo OMont saint michael OArguenon 3. Tenaga Pasang Surut Di China Faktor yang menggalakkan: Okawasan pantai mengalami arus pasangsurut yang derasOPada awalnya digunakan untuk mengepam air bagi tuiuan pengairan. Kaedah: OEmpangan : pintu empangan dibuka semasa air pasang. Air diempang sehingga paras tertinggi. Apabila air surut, air yang diempang dilepaskan untuk memusingkan turbin.OArus pasang surut; aliran arus yangkuat di kawasan laut cetek memusingkan turbin yang terletak di dalam laut. Kegunaan: OMenggerakkan turbin bagi menghasilkan tenaga elektrik yang digunakan untukOLampu rumahOKilang kecilOKawasan kebun kecilOStesen tenaga pasang surut terdapat di 1.Zheiiang2.Jiangxia3.Baishakou4.Guozishan5.XingIuyang 4. Tenaga Angin Di Belanda Faktor yang menggalakkan: OTerdedah kepada tiupan angin yang kuatOMenghadap laut utaraOPada peringkat awal, kincir angin digunakan untuk OMengepam airOMengisar gandum dan iagungOMemecahkan biii sawi menaburkan biiirin27 OSekarang: OMeniana kuasa elektrik dengan memasang turbin angin di tempat lapang Kaedah: OTenaga angin memutarkan turbin angin dan menggerakkan generator yang an menggerakkan generatorpam dipasang di dalamnyaOGenerator menghasilkankuasa elektrik yang dibekalkan ke rumah, peiabat, dan kilang kecil serta penduduk di kawasan luar bandarLokasi pemasangan turbin angin: OTepi pantaiOTengah laut . Tenaga Biomas Di India Sumber: OSisa ladangOSisa tanamanOSisa habuk kayu gergaiiONaiis haiwan/naiis ternakanOKegiatan pertanian dan penternakan yang luas diialankan membekalkan bahan yang banyak untuk menghasilkan tenaga biomas. Hampir 15 tenaga biomas digunakan oleh penduduk bandar dan 85 digunakan oleh penduduk luar bandar. Kegunaan: OKayu api, ierami padi, dan rumput kering digunakan sebagaibahan bakar dalam industri kecilOHaba yang dihasilkan daripada pembakaran biomas digunakan untuk memasak,memanaskan air,dan menerangkan rumahOBiogas dihasilkan melalui pemprosesan bahan kumuh haiwanOGas metana dan etana digunakan untuk memasak air dan menyalakan lampuOBiomas dibakar untuk mendidihkan air bagi mengeluarkan wap untuk memutarkanturbingeneratorbagi menghasilkan tenaga elektrik 6. Tenaga Geoterma Di Iceland Faktor yang menggalakkan: OTerletak di kawasan gunung berapi yang masih aktiIOKolam geoterma, iaitu air kolam bawah tanah yang dipanaskan oleh magma akan menghasilkan wap panas apabila mencapai takat didih. Oap panas ini muncul di permukaan bumi melalui rekahan dan membentuk geiser, iaitu sebuah perigi air panas.

Kegunaan: OKolam geoterma bersuhu kurang daripada 150COMemanaskan rumahOMemasakOKolam geoterma bersuhu lebih daripada 200COMenghasilkan tenaga elektrik Kegunaan lain: OMencairkan saliiOMemanaskan kolam renangOMemanaskan rumah hiiau Kawasan pengeluaran tenaga geoterma: OReykirOHengillONasiavellirOKrisuvile28 7.7RUMUSAN 29 TEMA 7 : SUMBER UNIT 8KEPENTINGAN PELBAGAI SUMBER SUB TA1UK: .1 . Obiektif .2 . Kepentingan Penerokaan Pelbagai Sumber .3 . Rumusan 8.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat :Oenvenaraikan kepentingan penerokaan pelbagai sumber negara alavsiaOenielaskan dengan contoh kepentingan penerokaan pelbagai sumber negaraalavsiaOenghubungkaitkan kepentingan penerokaan pelbagai sumber kepada pembangunan negara alavsia. 8.2KEPENTINGAN PENEROKAAN PELBAGAI SUMBER 1. Menyediakan Bahan Mentah OKebanyakan sumber semula iadi negara kita digunakan sebagai bahan mentah dan iuga bahan asas untuk industri hiliran (Industri membuat barangan pengguna berasaskan bahan mentah separuh siap).OSumber hutan seperti kayu balak akan diproses meniadi kayu gergaii dan seterusnya diiadikan bahan asas untuk membuat rumah. Sumber hutan yang lain seperti rotan dan buluh diiadikan sumber asas bagi membuat kraI tangan dan perabot. Tumbuhan hutan seperti kuinin dan kayu putih digunakan untuk membuat ubat tradisional.OPetroleum merupakan seienis sumber mineral yang ditapis untuk mendapatkan pelbagai bahan bakar. Minyak digunakan untuk menghasilkan pelbagai bahan lain dalam industri petrokimia. Petroleum dan gas iuga digunakan sebagai bahan untuk menghasilkan tenaga elektrik terma dan bahan api yang terpenting di Malaysia.OMineral lain seperti kaolin pula digunakan untuk membuat barangan seramik seperti iubin salur pembetung longkang, tembikar, dan pasu bunga. Bauksit digunakan sebagai bahan mentah asas aluminium untuk membuat periuk, badan kenderaan seperti kapal terbang, kereta, kapal, dan kereta api. . Menyediakan Peluang Pekerjaan OSumber hutan seperti kayu balak menyediakan peluang pekeriaan bermula daripada proses membalak hingga kepada pemasaran. Antara contoh pekeriaan adalah sebagai pembalak, pengurus, dan pekeria dalam pemasaran dan pengangkutan kayu balak dari hutan kepada pengguna. Sebilangan penduduk bekeria di sektor keraiaan dalam pelbagai iabatan yang berkaitan dengan pengurusan hutan seperti Jabatan Perhutanan dan PERHILITAN.OSumber tanah memberi peluang kepada penduduk negara kita bekeria dalam bidang pertanian sebagai petani. Sektor perladangan menyediakan banyak peluang pekeriaan kepada penduduk. Antaranya ialah buruh ladang, pengurus, pekeria dalam bidang pemasaran, pengeksport, dan sebagainya. Selain itu, terdapat iuga tenaga proIesional yang terlibat dalam sektor ini seperti saintis dan penyelidik yang berusaha untuk mempertingkat mutu dan hasil tanaman. Sektor ini menyumbangkan 12 daripada keseluruhan guna tenaga di negara kita.30 OSektor perlombongan iuga menyediakan banyak peluang pekeriaan kepada penduduk. Pada tahun 2002, seramai 27 500 orang bekeria secara langsung dalam bidang perlombongan, termasuk mineral tenaga dan mineral bahan mentah. Mereka bekeria sebagai iurutera lombong, ahli geologi, pekeria am lombong, kakitangan pengurusan lombong, dan pekeria yang terlibat dalam pengangkutan dan pemasaran hasil lombong. Selain itu, seramai 50 600 penduduk negara ini bekeria dalam sektor yang mengeluarkan dan memasarkan sumber tenaga seperti gas dan elektrik. Mereka bekeria sebagai iuruteknik, iurutera, pegawai pemasaran, dan kerani 3. Menambahkan Pendapatan Negara OPenerokaan pelbagai sumber telah menambahkan punca dan pendapatan negara.OEksport hasil-hasil pertanian seperti getah, minyak kelapa sawit, teh, dan lada hitam; sumber mineral seperti petroleum mentah, biiih timah, kuprum, biiih besi, dan gas asli; hasil hutan seperti kayu balak telah menambahkan pendapatan negara.OEksport barangan buatan daripada sumber-sumber semula iadi negara iuga menambahkan pendapatan negara. Contohnya, perabot, tayar, balak, iongkong timah.OSungai, kawasan hutan, paya, dan tasik iuga dibangunkan sebagai kawasan ekopelancongan. Contohnya, Tasik Chini, Taman Negara, Tasik Kenyir, dan Tasik Bera. Industri pelancongan tersebut turut menambahkan pendapatan negara. 4. Menggalakkan Pembukaan Kawasan Baru OKegiatan perlombongan, pertanian, dan pembalakan telah membukaan kawasan-kawasan baru.OKegiatan perlombongan telah membuka kawasan baru seperti Mamut (kuprum), Bintulu (gas asli), Raub (emas), Ipoh, dan Taiping (biiih timah).OKegiatan pertanian turut membawa kepada pembukaan kawasan baru. Contohnya, bandar baru Jengka Tiga Segi (kelapa sawit), Dataran Kedah (padi), Teluk Intan (kelapa), Sri Aman (lada hitam), Kluang, Kulai, dan Labis (nanas).OKawasan-kawasan baru iuga dibuka untuk diiadikan pusat memproses sumber-sumber. Contohnya, Kerteh, Miri, dan Lutong (menapis petroleum), Bintulu (mencairkan gas asli), dan Butterworth (melebur biiih timah).OPerkembangan Sandakan pula disebabkan oleh kegiatan pembalakan di kawasan sekitarnya. . Menggalakkan Kemajuan Infrastruktur OPenerokaan pelbagai sumber membawa kepada perkembangan kemudahan inIrastruktur.OJalan kereta api awal dibina dari Taiping ke Port eld untuk mengangkut biiih timah.OJaringan ialan raya dibina untuk menghubungkan kawasan perlombongan dan pertanian dengan pelabuhan.OPelabuhan-pelabuhan dibangunkan untuk mengeksport hasil-hasil sumber. Contohnya Pelabuhan Pasir Gudang, Pelabuhan Sandakan, dan Pelabuhan Bintulu.OKemudahan bekalan elektrik, air, dan telekomunikasi turut dimaiukan. 31 7.7RUMUSAN 32 TEMA 7 : SUMBER UNIT 9KESAN PENEROKAAN SUMBER TERHADAP ALAM SEKITAR SUB TA1UK: .1 . Obiektif .2 . Kesan Penerokaan Sumber Terhadap Alam Sekitar .3 . Rumusan 9.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat : Oenvenaraikankesan penerokaan sumber terhadap alam sekitar negara alavsiaOenghuraikandengan contoh kesan penerokaan sumber terhadap alam sekitar negara alavsia 9.2KESAN PENEROKAAN SUMBER TERHADAP ALAM SEKITAR Penerokaan sumber semulaiadi seperti mineral,sumber hutan dan sumber tenaga telah mendatang kesan terhadap alam sekitar. Kesan-kesan tersebut ialah: KesanHuraian Perubahan Pandang Darat OPerubahan berlaku bila pandang darat Iizikal di ubah meniadi pandang darat budaya. Contohnya hutan ditebang bagi tuiuan petempatan. OAktiviti perlombongan seperti lombong biiih timahmeninggalkan pandang darat seperti timbunan pasir dan tasik-tasik. OKawasan penerokaan petroleum dipenuhi oleh rangkaian paip dan tangki simpanan petroleum dan gas. OPembinaan empangan menenggelamkan kawasan yang luas mewuiudkan tasik buatan Kepupusan OKepupusan sumber seperti biiih timah, petroleum dan gas asli OHutan semakin mengecil akibat pembalakan. OEkosistem terganggu menyebabkan kepupusan spesies Ilora dan Iauna . Peningkatan Suhu OKenaikan suhu di kawasan tanah tinggi akibat penerokaan hutan. OPeningkatan kandungan karbon dioksida di udara menyebabkan kenaikan suhu O Hakisan OHakisan tanah berlaku akibat penebangan hutan di tanah tinggi dan cerun. OPenerokaan mineral menyebabkan hakisan tanah . 33 OPenerokaan biiih timah meniadikan struktur tanah tidak stabil dan mudah runtuh. Banjir OPenebangan hutan menlenyapkan kawasan litupan tumbuhan, menyebabkan air larian bertambah bila berlaku huian.OAir larian akan membawa tanah yang terhakis ke dalam sungai meniadikannnya cetek dan mudah berlaku baniir. Pencemaran Udara dan Air OPembakaran sisa pembalakan mengakibatkan ierebu. OPembakaran gas di pelantar minyak mencemarkan udara. OPembebasan karbon monoksida, nitrogen oksida dan hidrokarbon oleh loii penapis iuga mencemar udara. OPenerokaan kuari ganit dan batu kapur menyebabkan peningkatan ampaian habuk di udara. OPerlombongan biiih menyebabkan kelodak di lepaskan ke sungai. OPerlombongan tembaga menyebabkan sisa buangan mencemar sungai Lohan. OPelepasan sisa kimia oleh loii penapis menieiaskan kualiti air. 6.3RUMUSAN 34 TEMA 7 : SUMBER UNIT 10PENGURUSAN SUMBER SUB TA1UK: 10.1 . Obiektif 10.2 . Kepentingan Pengurusan Sumber 10.3 . Langkah-langkah Pengurusan Sumber10.4 . Pengurusan Sumber Air Di Jepun 10.4 . Rumusan 10.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat : Oenvatakandan menghuraikan kepentingan pengurusan sumberOenvenaraikandan menghuraikan langkah-langkah pengurusan sumber vang dapat mengurangkan kesan negatif penerokaan sumberOencadangkanlangkah-langkah vang boleh diambil dalam pengurusan sumber untuk kegunaan masa depanOenghuraikanlangkah-langkah pengurusan air di Jepun 10.2KEPENTINGAN PENGURUSAN SUMBER Pengurusan sumber ialah proses membuat keputusan mengenai dasar-dasar penerokaan sumber. ObiektiI pengurusan sumber ialah: OMenggelak kepupusan OMeniamin bekalan sumber beterusan OMengekalkan keseimbangan ekosistem 35 10.3LANGKAH-LANGKAH PENGURUSAN SUMBER Terdapat tiga aspek pengurusan sumber: Pengurusan Sumber Pemeliharaan dan Pemuliharaan Penggunaan sumber Alternatif. OMenggunakan kayu getah, rotan, buluh bagi menggantikan kayu keras. OMenggunakan tenaga alternatiI seperti tenaga suria, biomas dan hidroelektrik menggantikan tenaga Iosil Program Kitar Semula OMengamalkan konsep 3RReduce, Reuse dan Recycle. OKitar semula bahan seperti kertas dan logam. Penghutanan Semula OMenanam semula spesies-spesies pokok bermutu tinggi dan cepat matang OContoh akasia, yemane dan batai. Ladang Hutan OKayu bermutu seperti akasia, yemane dan batai di tanam secara ladang. Rawatan Sivilkultur OPokok bermutu akan di bantu dan diberi bantuan untuk hidup dan bersaing Penebangan Terpilih OMembuat pemantauan supaya pokok yang betul-betul matang dan berdiameter sekurang-kurang 45cm boleh ditebang. Penguatkuasaan undang-undang Akta Kualiti Alam Sekitar OPemeriksaan dan pemantauan kawasan tumpahan minyak / penerokaan mineral lain. Akta Perhutanan OAkta Perhutanan Negara (Pindaan 1993) OAkta Perlindungan Hidupan Liar ewarta Hutan Simpan Kekal dan Taman Negara OKawasan tertentu duwarta sebagai hutan simpan, taman negara, hutan lipur danrizab perlindungan haiwan OContoh Hutan Simpan Sik Taman Negara Pahang dan Bako Sarawak. Pemulihan Bekas Lombong OAkta Pembangunan Mineral 1994 dan Enakmen Mineral Negeri menggariskan langkah-langkah pemuliharaan selepas penerokaan. 36 Pendidikan alam Sekitar OPenubuhan FRIM Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia yang menialankan penyelidikan perhutanan. OPenwuiudan PERHILITAN Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara bagi melindungi taman negara dan huidupan liar OPersatuan Pencinta Alam Malaysia (MNS) danTabung Alam Malaysia merupakan badan bukan keraiaan yang menialankan pendidikan alam sekitar kepada orang ramai. 10.4PENGURUSAN SUMBER AIR DI JEPUN Pengurusan air di Jepun terbahagi kepada 3 kaedah iaitu: Pengurusan Air Pengurusan Sungai OMembina empangan pelbagai guna OMembina empangan kecil di kawasan terpencil OMelebar dan mendalamkan dasar sungai OMembina laluan baniir (Iloodways) Pengurusan Tasik OMembina sistem pebetungan OMembersihkan tasik-tasik OMengawal pembiakan rumpai OMendalamkan tasik Kawalan Undang-undang OUndang-undang Kawalan Kualiti Air OUndang-undang Kawalan Buangan Industri 1958 OUndang-undang asas Bagi Kawalan Pencemaran Alam Sekitar 37 10.5RUMUSAN 38 TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI UNIT 11KEGIATANEKONOMIUTAMA SUB TA1UK: 11.1 . Obiektif 11.2 . Kegiatan Ekonomi Utama Negara alavsia 11.3 . Rumusan 11.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat : Oenvenaraikan ienis-ienis kegiatan ekonomi utama negara alavsia.Oenentukan taburan kegiatan ekonomi utama berdasarkan peta alavsia.Oenanda dan menamakan taburan kegiatan ekonomi utama di atas peta negara alavsia. 11.2KEGIATAN EKONOMI UTAMA NEGARA MALAYSIA Terdapat 3 sektor ekonomi utama di Malaysia: 1. Sektor primer OSektor ini berkaitan dengan aktiviti manusia yang meneroka alam semula iadi untuk meningkatkan pendapatan.OContoh : Perikanan, perlombongan, pertanian, dan pembalakan. . Sektor sekunder OSektor ini berkaitan dengan aktiviti memproses bahan mentah ke barang siap.OContoh : Perkilangan dan perindustrian. 3. Sektor tertier OSektor ini berkaitan dengan aktiviti manusia yang memberi kemudahan perkhidmatan untukmendapat keuntungan.OContoh : Perdagangan, perkapalan, perniagaan,kewangan,perhotelan, pelancongan, pengangkutan, insurans, dan pentadbiran.

39 SEKTOR PRIMER Pertanian OTanaman Makanan seperti padi sawah dan padi huma. Kawasan tanaman padi sawah termasuklah di Dataran Kedah Perlis. dataran Kerian. Trans Perak. Changkat Jong dan dataran Kelantan. OTanaman jualan4Kelapa sawit - di Teluk Intan, Slim River, Kuala Langat,Kluang dan Rompin. 4Getahantara kawasan getah ialah di Kulim, Setiawan, Kuala Lipis, Setiu dan Kuala Krai. 4Koko -di Jerantut, Raub , Kuala Terengganu dan Keningau. 4NenasKluang, Labis, Pontian Kecil 4TehTanah Tinggi Cameron dan Kundasang 4Lada hitamKucing, Simuniang dan Sri Aman 4Savur-savurandan bunga-bungaan - Tanah Tinggi Cameron dan Kundasang Pembalakan OPembalakan kavu keras seperti meranti. serava putih. keruing. merbau. kempas. ielutong. PerikananOPerikanan pinggir pantai 4Diialankan sepaniang pantai barat dan pantai timur di Semenaniung dan pantai barat di Sabah dan Sarawak. 4enggunakan perahu dan bot kecil dengan alat tangkapanseperti pukat tarik/hanvut dan tangkul. kail dan kaedah kelong. OPerikanan laut dalam 4Diialankan di kawasan melebihi iarak 32 km dari pantai. 4Diialankan di Laut China Selatan. Lautan Hindi dan Lautan Pasifik.4enggunakan kapal besar lengkap dengan pukat tundaradar. echo sounder dan bilik dingin beku. OPerikanan air tawar 4Diialankan secara sambilan di sungai . sawah padi . pava dan tasik. OAkuakultur 4Di ialankan di kolam buatan. tasik bekas lombong dan sawah. 4Pusat pembiakan ikan air tawar terdapat di Batu Berendam. elaka dan Bukit Tinggi Pahang. OIkan hiasanPusat pembiakan terletak di Sri edan. Batu Pahat Johor dan Enggor di Perak. Perlombongan OPetroleum gas asli di Tiong. Bekok. Duvongdi Terengganu. Lutong dan Baronia di Sarawak. Erb West dan St Joseph di Sabah. OBijih timah di Lembah Kinta dan Lembah Langat OArang batu di Silantik. ukah-Balingian. Kapit di Sarawak dan di Silimpopon. Sabah. OKuprumamut di Sabah. Sematan. Sarawak. OBatu kapur dan Marmardi Kaki Bukit dan Beseri di Perlis. Langkawi . Simpang Pulai. Ipoh dan Batu Cave. OEmasKuala Lipis dan raub di Pahang. Gua usang dan Tanah erah di Kelantan. Bau di sarawak.OKaolin di Tapah dan Bidor. Perak. achap dan Air Hitam. JohorTuaran di Sabah dan Kucing. Sarawak. 40 SEKTOR SEKUNDER : Berasaskan Sumber Industri berasaskan sumber - industri yang menghasilkan barangan denganmenggunakan sumber seperti kayu balak. getah. kelapa sawit. petroleum. dan mineral lain.Industri Berasaskan Hasil Hutan Oengeluarkan perabot. venir. kavu gergaii dan papan lapis. OTerletak di Olak Lempit. Pagoh. Parit Jamil. Batu Pahat. uar. Bukit Rambai. dan Sandakan. Industri Berasaskan Kelapa Sawit Oengeluarkan minvak masak. sabun. lilin. dan barangan kosmetik. OTerletak di Shah Alam. ak andin. Perai. Kulim. Larkin. dan Tampoi. Industri Berasaskan Getah Oengeluarkan tavar. kasut. dan sarung tangan. OTerletak di Kulim. ergong. Shah Alam. Petaling Java. dan Senawang. Industri Makanan dan Minuman Oengeluarkan makanan seperti biskut. kek. makanan laut. produk koko. rempah. danakanan beku. Oengeluarkan minuman seperti minuman berkarbonat. minuinan tidak berkarbonat. dan air mineral OTerletak di kawasan perindustrian Bukit invak. Shah Alam. dan englembu. Menapis Petroleum dan Mencair Gas Asli Oenghasilkan petrol. gas. minvak diesel. minvak pelincir. dan minvak tar OTerletak di Port Dickson. Kerteh. iri. Lutong. dan Bintulu. Industri Membuat Simen OTerletak di Tasek. Chuping. Rawang. Teluk Ewa. dan Petaling Java Industri Kimia Oengeluarkan sabun. bahan pencuci. barangan kosmetik. cat. farmaseutikal (ubat). dan baia pertanian. Terletak di Shah Alam. Petaling Java. Aver Keroh. englembu. Perai. ak andin. dan Kerteh. 41 SEKTOR SEKUNDER : Bukan Berasaskan Sumber Industri bukan berasaskan sumber ialahindustri yang menggunakan barang separuhsiap atau komponen-komponen untuk membuat barang lain. Industri Membuat Kereta dan Motosikal ODiusahakan oleh Perusahaan Otomobil Nasional (Proton). Perusahaan Otomobil Kedua (Perodua). serta otosikal Dan Eniin Nasional (ODENAS). OKilang Proton terletak di Shah Alam dan Taniung alim manakala kilang Perodua terletak di Serendah. OKilang ODENAS pula terletak di Gurun. Oalavsiaiuga merupakan pengeluar komponen. alat ganti. dan aksesori automatif vangmencapai piawaian dunia Industri Elektrik dan Elektronik Oengeluarkan penvaman udara. mesin basuh. penvedut harripa gas. kipas angin. periuk nasi elektrik. pengisar elektrik. lampu. wavar. kabel. peralatan elektrik industri. bateri. semikonduktor. peralatan transmisi digital. komputer peribadi. dan kamera. OTerletak di Bavan Lepas. Bandar Baru Bahgi. Shah Alam. Sri Gading. dan Perai. Industri Tekstil Oenghasilkan kain dan pakaian. Terletak di Kamunting. Larkin. Tampoi. Kota Bharu. dan Kuala Terengganu. Industri Percetakan Oencetak kertas dan buku. OTerdapat di Perai. ak andin. Kuala Lumpur. Petaling Java. Shah Alam. dan Johor Bahru Industri Perkapalan Oembina dan membaiki kapal. OTerletak di Pasir Gudang. Tangga Batu. Lumut. dan Kuantan. SEKTOR TERTIER Pelancong OEko Pelanconganmelancong ke kawasan semula iadi seperti Taman Negara Pahang. Kinabalu. Gua Niah. Tasik Chini dan lain-lain. OAgropelanconganmelawat kawasan pertanian seperti Taman Herba Pagoh. Tanah Tinggi Cameron. Gunung Keriang. Bacok. OPelancongan Kesihatanmendapat rawatan perubatan seperti Hospital dan Institut Jantung Negara OPelancongan Pelajaranmelancong di kalangan pelaiar Institusi Pengaiian Tinggi seperti Universiti Islam Antarabangsa OPelancongan Budayamelihat keunikan budava seperti diuzium-muzium dan tempat berseiarah OAcara Bertemaacara kebudavaan dan peravaan sepertiCitrawarna alavsia. Pesta Air OSukan dan Rekreasi sepertiPameran aritim Udara Langkawi. Le Tour de Langkawi. Pesta Lavang-lavang Antarabangsa Johor. PerdaganganOeliputi perdagangan domestik dan antarabangsa PengangkutanOeliputi darat. air dan udara. KewanganOSeperti bank . insurans. bursa saham. pasaran hadapan dan paiak gadai. PendidikanOSeperti tadika. sekolah dan universiti. 42 11.3RUMUSAN 43 TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI UNIT 12FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KEGIATANEKONOMI SUB TA1UK: 12.1 . Obiektif 12.2 . Faktor-faktor Yang empempengaruhi Kegiatan Ekonomi 12.3 . Rumusan 12.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat :Oenvenaraikan faktor-faktor vang mempengaruhi kegiatan ekonomi utama negara alavsiaOenerangkan dengan contoh faktor-faktor vang mempengaruhi kegiatan ekonomi utama negara alavsia 12.2FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPEMPENGARUHI KEGIATAN EKONOMI Faktor Fizikal Bentuk Muka Bumi OTanah pamah: Penanaman padi sawah dan perindustrian OKaki bukit yang beralun: Penanaman kelapa sawit dan getah OTanah tinggi: Penanaman teh dan sayur-sayuran serta pelancongan OPinggir laut: Pelancongan dan perikanan Tanih OAluvium: Padi sawah dan lain-lain pertanian. OLaterit: Kelapa sawit dan getah OPasir: Kelapa OGambut: Nanas Iklim OPanas dan lembap sepaniang tahun menggalakkan pelbagai kegiatanOEkonomi OSuhuyang sederhana di tanah tinggi sesuai untuk penanaman teh danOpelancongan OMonsunTimurLautmenghalang kegiatan perikanan Bahan Mentah OSumber seperti kayu balak untuk membuat perabot, kelapa sawit bagi kilang minyak masak, sabun dan lilin, getah bagi kilang sarung tangan dan tayar, petroleum bagi kilang penapis dan petrokimia, gas, kaolin bagi industri tembikar,dan batu kapur bagi industri simen dan iubin. 44 Faktor Kemanusiaan Teknologi OPenggunaanteknologibagimeningkatkanproduktivitidankualitisertameniimatkan kos dan masa pengeluaran.OContohteknologirobotik,Mekatronik,Seramik,Nanoteknologi,Polimerdanlain-lain. Dasar Kerajaan OPenyediaan pelbagai kemudahan pemasaran, penyeiidikan, kredit, dan khidmat sokongan.OPenubuhan agensi keraiaan seperti Mardi, Felda, Felcra dan Fama. OMITI menubuhkan Matrade dan Mida. Pasaran OPermintaan yang tinggi dari dalam negara dan luar negara OProgram promosi oleh agensi keraiaanseperti Matrade dan Fama. Modal OModal digunakan bagi membiayai kegiatan ekonomi OModal diperoleh dari dalam negara dan luar negara.OModal dalam negara didapati dari agensi seperti Permodalan Nasional Berhad OLembaga TabungHaiidan Kumpulan ang Simpanan Pekeria. OModal luar pula dari pelaburan langsung asing. Infrastruktur OJaringan pengangkutan, bekalan elektrik dan air, dan iaringan komumkasi melicinkan kegiatan ekonomi OTerdapat ialan raya, lebuh raya, lapangan terbang dan pelabuhan yang moden Seperti KLIA, Pelabuhan Taniung Pelepas dan sebagainya. Buruh OTerdapat banyak buruh tempatan berpendidikan dan produktiI OMengupah buruh mahir dan kurang mahir dari luar negara OTerdapat pusat-pusat latihan dan institusi kemahiran bagi melatih tenaga keria yang berkualiti. Contohnya Institut Kemahiran MARA, Institut Latihan Perindustrian, Institut Pertanian dan Politeknik. 45 12.3RUMUSAN 46 TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI UNIT 13SUMBANGAN KEGIATANEKONOMITERHADAP PEMBANGUNAN NEGARA SUB TA1UK: 13.1 . Obiektif 13.2 . Sumbangan Kegiatan Ekonomi Terhadap Pembangunan Negara13.3 . Rumusan 13.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat : Oenvenaraikan kepentingan kegiatan ekonomi terhadap pembangunan negara alavsiaOenghuraikan dengan contoh kepentingan kegiatan ekonomi terhadap pembangunan negara alavsia 13.2SUMBANGAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP PEMBANGUNAN NEGARA Peluang KeriaOPelbagai peluang pekeriaan diwuiudkan dalam bidang perkhidmatan, perindustrian, perlombongan, pertanian, pembalakan dan pertanian. OKadar pengangguran iuga dapat dikurangkan. OKebanyakkan rakyat akan memperolehi pendapatan. Peningkatan TaraI Hidup OPendapatan per kapita meningkat OKuasa beli iuga bertambah. OBoleh memiliki rumah OPeningkatan dalan taraI pendidikan dan taraI kesihatan. OPelbagai kemudahan mampu dimiliki seperti bekalan air bersih, elektrik, sistem ialan raya dan pembetungan yang bersepadu. Pendapatan Negara OPeningkatan pendapatan eksport terutama melalui pelancongan dan produk berorientasikan eksport seperti barangan elektrik, elektronik dan barangan pengguna. OPeningkatan pendapatan tukaran asing akibat peningkatan eksport. OPeningkatan kutipan cukai terutama cukai syarikat dan persendirian. Peningkatan InIrastrukturOPertambahan pendapatan membawa kepada pembinaan pelbagai kemudahan inIrastruktur bagi meningkatkan kadar ketersampaian. OPeningkatan kemudahan yang disediakan seperti sistem pengangkutan, bekalan elektrik, bekalan air dan kemudahan telekomunikasi. 47 OSistem pengangkutan keretapi dinaiktaraI. OSistem pengangkutan dalam bandar seperti LRT, KLIA Ekspress, Monorel dan Komuter. OPembinaan KLIA yang serba moden. OKemudahan pelabuhan dipermodenkan seperti di North Port, Pelabuhan Klang, Pelabuhan Taniung Pelepas dan Pelabuhan Kuantan. Pengurangan ImportOMengeluarkan barangan yang dahulu diimport seperti tayar, bateri dan barangan pengguna OMengurangkan import. OMenggalakkan perkembangan industri berasaskan sumber dalam negara. OMemperbaiki imbangan pembayaran kerana dasar pengurangan import. OKesannya akan mengurangkan aliran keluar tukaran asing. Pemindahan TeknologiOMewaiipkan pemindahan teknologi kepada syarikat multinasional luar negara. OMenyerap kemahiran dan kepakaran melalui latihan pekeria dan latihan sambil bekeria. OMeningkatkan daya cipta dan inovasi pekeria. OContohnya pemindahan teknologi dalam industri automotiI. Proses Pembandaran OBerlaku proses pembandaran yang pesat akibat kemaiuan ekonomi. OProses pembandaran peringkat awal diiana oleh sektor perlombongan biiih timahseperti Kuala Lumpur, Taiping , Ipoh danSeremban. Getah dankelapa sawit pula mewuiudkan bandar-bandar seperti Segamat, Labis, Setiawan dan teluk Intan. OPenerokaan petroleum dan gas asli pula telah menyumbang ke arah perkembangan bandar Kerteh, Miri dan Bintulu. OPerkembangan industri dan perkhidmatan telah menyumbang kepada proses pembandaran di Petaling Jaya dan pengwuiudan bandar-bandar seperti Bandar Sunway, Kelana Jaya dan Subang Jaya. 48 13.3RUMUSAN 49 TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI UNIT 14KESAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP ALAM SEKITAR SUB TA1UK: 12.1 . Obiektif 12.2 . Kegiatan Ekonomi Utama Negara alavsia 12.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat : Oenvenaraikan kesan kegiatan ekonomi terhadap alam sekitar negara alavsiaOenielaskan dengan contoh kesan kegiatan ekonomi terhadap alam sekitar negara alavsiaOerumus tentang kesan kegiatan ekonomi terhadap alam sekitar negara alavsia 12.2KEGIATAN EKONOMI UTAMA NEGARA MALAYSIA Kepupusan Sumber OKepupusan simpanan sumber semulaiadi seperti mineral . Contohnya simpanan petroleum dan gas asli yang semakin berkurangan. OHutan yang semakin mengecil serta penyusutan hasil hutan akibat eksploitasi tidak terkawal menyebabkan industri perkayuan terieias. PencemaranOBerlakunya pencemaran terutama pencemaran udara dan air. OPertambahan bilangan kenderaan terutama di bandar besar , kemaiuan perindustrian dan pembukaan kawasan pertanian telah menyebabkan kualiti udara semakin merosot. OKegiatan pembinaan dan kuari menyebabkan kandungan habuk dan bahan terampai di udara meningkat. OPencemaran air berlaku apabila pelbagai sisa kegiatan ekonomi di alirkan ke sungai. Contohnya sisa induastri, sisa pertanian dan sisa domestik. Antara sungai yang tercemar ialah Sg Juru, Sg Pinang, Sg Kelang dan Sg Langat. OAktiviti pembalakan menyebabkan kelodak mencemari sungai dan menurunkan kandungan oksigen di dalamnya menyebabkan hidupan akuatik pupus. 50 Perubahan Pandang Darat OKegiatan ekonomi menyebabkan perubahan lanskap. Contohnya perlombongan biiih timah meninggalkan longgokan pasir dan tasik- serta kolam buatan manusia.ODi kawasan kuari pula bukit diratakan bagi mendapatkan granit dan marmar. OPenerokaan petroleum menyebabkan perubahan lanskap di Kerteh dan Bintulu dipenuhi oleh tangki-tangki , paip dan serombong aktiviti perlombongan. OPembukaan kawasan Felda menyebabkan kawasan hutan berubah meniadi petempatan terancang. OPembalakan pula menyebabkan kawasan hutan berubah waiah meniadi belukar dan lalang. OPelancongan pula menyebabkan kemunculan hotel di kawasan pantai seperti Batu Feringgi dan Port Dickson. Kesan Rumah Hijau OFenomena global akibat peningkatan suhu yang dihasilkan oleh gas yang terperangkap dalam atmosIera bumi. OGas-gas tersebut termasuklah karbon dioksida, monoksida, metana dan nitrogen monoksida. OPertambahan gas dikaitkan dengan aktiviti perindustrian, pertambahan kenderaan dan penebangan hutan. Penipisan Lapisan Ozon OOzon adalah lapisan gas yang nipis di atmosIera yang menapis sinar ultraunggu matahari dari sampai ke bumi. OPenyebab utama penipoisan ozon ialah penggunaan kloroIlorokarbon atau CFC. OCFC digunakan dalam penyaman udara, peti seiuk , aerosol, racun seranga dan baia nitrogen. OKesan penipisan ozon ialah hasil tanaman terieias, barah kulit dan katarak mata.Pulau Haba OPeningkatan suhu di kawasan bandar berbanding kawasan sekitarnya. OBerlaku disebabkan terdapat banyak bangunan konkrit yang dibina rapat dan pembinaan ialanraya menyebabkan haba terperangkap. OPertambahan kilang dan kenderaan iuga menyumbang kepada peningkatan karbon dioksida di udara kawasan bandar. OKekurangan tumbuhan di kawasan bandar menyebabkan lebihan karbon dioksida tidak dapat diserap. OKesannya haba dihalang dari keluar ke atmosIera. Hujan asid OHuian asid adalah Ienomena yang berlaku apabila air huian bertindak dengan sulIur dioksida dan aoksida-aksida nitrogen bagi membentuk titisan asid lemah. OKesannya ialah meniadikan tanih kurang subur, mencemarkan air, memusnahkan hidupan dan tumbuhan serta merosak harta benda. OFaktor yang menyebabkan keiadian ini ialah pertambahan kawasan industri dan bilangan kenderaan.OKeasidan huian di Malaysia semakin meningkat terutama di kawasan perindustrian di Pulau Pinang, Selangor dan Johor. 51 TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI UNIT 15LANGKAH-LANGKAH MENGURANGKAN KESAN KEGIATAN EKONOMITERHADAP ALAM SEKITAR SUB TA1UK: 15.1 . Obiektif 15.2 . Langkah-langkah engurangkan Kesan Kegiatan EkonomiTerhadap Alam Sekitar 15.3 . Langkah-langkah engurangkan Kesan Kegiatan EkonomiTerhadap Alam Sekitar Di Negara-negara Lain. 15.4 . Rumusan 15.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat : Oenvenaraikan langkah-langkah mengurangkan kesan kegiatan ekonomi terhadap alam sekitarOenghuraikan langkah-langkah mengurangkan kesan kegiatan ekonomi terhadap alam sekitarOembandingkan dan membezakan langkah-langkah mengurangkan kesan kegiatan ekonomi terhadap alam sekitar negara alavsia dengan negara lain.Oencadangkan langkah-langkah lain bagi mengurangkan kesan kegiatan ekonomi terhadap alam sekitar 15.2LANGKAH-LANGKAH MENGURANGKAN KESAN KEGIATAN EKONOMITERHADAP ALAM SEKITAR Penghutanan Semula OPenghutanan semula ialah program menanam semula pokok-pokok yang berharga, cepat matang dan yang tahan penyakit. OProgram ini dilakukan dikawasan yang telah ditebang. OAntara spesies yang ditanam ialah akasia, pain, batai dan yemane. OBiasanya pokok yang di tanam akan matang dalam tempoh 10 hinga 15 tahun.OAntara negeri yang terlibat ialah Pahang, Kelantan, Perak, Sabah dan Sarawak. Kitar Semula OProgram 3R iaitu Reduce, Reuse dan Recycle iaitu mengurangkan penggunaan, guna semula dan kitar semula. OKitar semula ialah mengumpul dan memproses semula barang terpakai meniadi barangan baru yang berguna. OBahan yang boleh dikitar semula ialah kertas, plastik, besi, aluminium dan getah. OBarangan yang boleh diguna semula ialah botol kaca. Pendidikan Alam Sekitar OMendidik masyarakat tentang pentingnya kesedaran dan tanggungiawab terhadap alam sekitar. OProgram Pendidikan Alam Sekitar telah diperkenalkan mulai tahun 1980an. OPendidikan alam Sekitar diterapkan dalam kurikulum Kaiian Tempatan, GeograIi dan Sains. OSelain itu badan bukan keraiaan seperti Kelab Alam Sekitar dan 52 Persatuan Pencinta Alam telah mengadakan pelbagai kempen mengenai alam sekitar. Kempen OPelbagai kempen mengenai kesedaran alam sekitar telah diialankan oleh badan-badan bukan keraiaan seperti Tabung Alam Malaysia (F) dan Persatuan Pencinta Alam (MNS) OSambutan Hari Perhutanan Sedunia, Hari Bumi, Hari Alam Sekitar Sedunia dan Minggu Alam Sekitar Malaysia telah diadakan sebagai acara tahunan. OJabatan Pengairan dan saliran telah mengadakan kempen Cintailah Sungai Kita bagi menimbulkan kesedaran dikalangan masyarakat mengenai kepentingan sungai. OProgram ceramah, pameran, sungai angkat, ekspedisi sungai, pengindahan sungai dan simposium antarabangsa adalah antara aktiviti yang diialankan bagi memelihara sungai. OPenerbitan maialah seperti Era Hiiau yang diedarkan percuma ke perpustakaan sekolah bertuiuan menyedarkan pelaiar mengenai kepentingan sungai. Penguatkuasaan Undang-undang OBeberapa akta dan undang-undang telah digubal bagi mengawal kesan kegiatan ekonomi ke atas alam sekitar. OAkta Kualiti Alam Sekitar 1974, Akta Kawalan Pencemaran Air 1979, Akta Pembangunan Mineral 1994, Akta Perikanan 1985, Akta Perhutanan Negara 1984, dan Akta Racun Makhluk Perosak 1974. OAgensi penguatkuasaan ialah Jabatan Alam Sekitar. OTindakan yang boleh dikenakan ialah denda, peniara, menggantung lesen dan menanggung kos pemuliharaan. OMewaiipkan pemasangan alat-alat seperti penapisan asap, sistem pembetungan kumbahan, dan pelupusan bahan toksik. OKawalan dan pemantauan hutan oleh renier, mengehadkan pengeluaran lesen membalak dan hukuman berat bagi mengawal pembalakan haram.Penyelidikan dan Pembangunan OGalakan terhadap aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D) bagi mengurang kesan alam sekitar. OBeberapa agensi dan badan keraiaan terlibat seperti FRIM Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia. OMARDI Institut Penyelidikan Pembangunan Pertanian Malaysia telah memperkenalkan kaedah pertanian mesra alam melalui kaedah biologi menggantikan baia kimia dan rucun serangga. OPenubuhan SIRIM ( Institut Standard dan Penyelidikan Perindustrian Malaysia) telah menubuhkan Perkhidmatan Laniutan MengenaiTeknologi Lebih Bersih dan Perkhidmatan Maklumat Teknologi Lebih Bersih OSIRIM iuga mengadakan audit teknologi bersih dan khidmat rundingan teknikal pengurusan sisa. Penggunaan Sumber Tenaga Mesra Alam OGalakan menggunakan sumber tenaga mesra alam seperti penggunaan petrol tanpa plumbum yang kurang asap. OPengguna keretapi elektrik dan penggunaan tenaga alternatiI seperti tenaga suria, tenaga ombak, biomas dan tenaga angin. 53 15.3LANGKAH-LANGKAH MENGURANGKAN KESAN KEGIATAN EKONOMITERHADAP ALAM SEKITAR DI NEGARA-NEGARA LAIN Kitar Semula Di Negara Lain ONegara yang giat menialankan kitar semula ialah 1erman. Denmark dan Taiwan. ODi 1erman terdapat pusat pengumpulan bahan buangan seperti logam ,plastik , kertas dan pembungkus di seluruh negara. OJerman terdapat sistem kitar semula yang dikenali sebagai Sistem Green Dot. Bahan pembungkus yang mempunyai Green Dot dikutip, diasing dan dikitar semula. OJerman iuga terdapat Ordinan Bungkusan yang mewaiibkan pekilang mengitar semula bekas yang diguna semasa penghantaran barangan seperti kadbod, polisterina dan pelet. ODenmark iuga mengutamakan program kitar semula berbanding kaedah pelupusan bahan buangan melalui insinerator. ODenmark telah mengenakan cukaiterhadap bahan buangan yang boleh dikitar semula.OProgram kitar semula Taiwan termasuklah kertas, plastik, logam dan bahan kaca. OTaiwan mengharamkan pengedaran beg plastik Terdapat iua undang-undang mewaiibkan kitar semula bateri terpakai dan polistirena. Rawatan Air di Negara Lain O1epun sangat maiu dalam rawatan semula air. ORawatan secara bersepadu diialankan di loii rawatan semula di bangunan peiabat dan hotel. Bagi kawasan perbandaran loii rawatan semula perbandaran dibina. OKebanyakkan kilang di Jepun mengitar semula air buangan. OSingapura telah merawat semula air buangan bagi tuiuan minuman yang dikenali sebagai NEater.yang diproses secara reverse osmosis OChina pula menggunakan air rawatan semula bagi tuiuan pertanian , perindustrian dan perbandaran. Antara loii rawatan semula ialah di Tianiin dan Qingdao. 54 15.4RUMUSAN 55 TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI UNIT 16KEPENTINGAN KERJASAMA EKONOMI ANTARABANGSA SUB TA1UK: 16.1 . Obiektif 16.2 . Kepentingan Keriasama Ekonomi Antarabangsa 16.3 . Rumusan 16.1OBJEKTIF Di akhir unit ini, anda akan dapat :Oenvatakan kepentingan keriasama ekonomi antarabangsaOenielaskan dengan contoh kepentingan keriasama ekonomi antarabangsaOerumus tentang kesan keriasama ekonomi antarabangsa pada masa depan 16.2KEPENTINGAN KERJASAMA EKONOMI ANTARABANGSA Hubungan Perdagangan OKeriasama ekonomi antarabangsa penting kerana Malaysia merupakan antara negara perdagangan utama di dunia. OAntata bentuk keriasama antarabangsa Malaysia ialah OKeriasama Dua Hala OKeriasama Pelbagai Hala OKeriasama Serantau OSegi Tiga Pertumbuhan OPertubuhan Perdagangan Sedunia OMITI (Kementerian Perdagangan Antarabangsa Dan Industri)telah mengadakan pelbagai program misi dagangan dan pameran di aniurkan bagi mempromosi Malaysia di Asia Barat, Asean dan China. OPerbadanan Kemaiuan Perdagangan Luar Malaysia (MATRADE) bertanggungiawab mengadakan misi dan pameran perdagangan antarabangsa bagi meluaskan pasaran Malaysia. OPromosi dagangan iuga telah diadakan di Vietnam, Myanmar, China, Indonesia, dan AIrika Selatan iuga diadakan terutama dalam bidang perkkhidmatan, pendidikan dan inIrastruktur. Pemindahan Teknologi OKeriasama ekonomi antarabangsa iuga berIaedah terutama dalam aspek pemindahan teknologi. OMalaysia mendapat kelebihan pemindahan teknologi dari hubungan dagangan dengan Jepun, Korea Selatan, Jerman dan Amerika Syarikat. OPemindahan teknologi dari Jepun meliputi aspek kemahiran, kawalan kualiti, penggunaan peralatan modal dan bekalan mesin. OIni dilakukan melalui pembelian terus, pembelian ekuiti, aliran sumber manusia, penempatan pegawai dagang dan latihan luar negara. OKeriasama ekonomi iuga berlaku dalam bentuk usaha samasyarikat Malaysia dengan syarikat multinasional asing. Contohnya ialah Mitsubishi Corporation dari Jepun dengan Proton, Kia Motors dari Korea dengan NAZA Motors Malaysia. 56 Pelaburan/Modal OKeriasama ekonomi antarabangsa iuga telah membawa masuk banyak pelaburan dan aliran modal ke Malaysia.. OPelaburan asing meliputi sektor elektrik dan elektronik, produk kimia dan peralatan pengangkutan. OPelaburan langsung asing terutama dari Jepun, Eropah dan Amerika Syarikat beriaya mewuiudkan banyak peluang keria kepada rakyat. OPelaburan asing iuga berlaku dalam bentuk usaha sama seperti Mitsubishi Corporation dari Jepun dengan Proton, Kia Motors dari Korea dengan NAZA Motors Malaysia dan HICOM dengan Honda. OKeriasama dalam badan seperti APEC, TO dan OIC telah menggalakkan pelaburan. OKeriasama ekonomi iuga membolehkan Malaysiamembuat pelaburan ke negara lain seperti di negara-negara ASEAN, India dan AIrika. PasaranOKeriasama ekonomi telah meluaskan pasaran barangan Malaysia terutama dalam eksport bahan-bahan mentah seperti petroleum, kelapa sawit getah dan hasil kayu. OPeningkatan eksport meningkatkan pendapatan negara. OAntara pasaran utama Malaysia ialah Amerika Syarikat, Singapura, Kesatuan Eropah, Jepun, Hong Kong , China dan Taiwan. OPasaran baru termasuklah AIrika dan Amerika Latin. BuruhOKeriasama ekonomi membolehkan Malaysia memperolehi tenaga keria yang murah daripada negara seperti Indonesia, Filipina, Bangladesh dan India. OTenaga buruh asing sangat penting dalam sektor pembinaan dan pertanian kerana kos yang murah. ORakyat Malaysia yang bekeria di luar pula telah membawa masuk pendapatan mereka ke Malaysia. Bahan MentahOKeriasama ekonomi iuga membolehkan Malaysia mengeksport bahan mentah seperti petroleum, kelapa sawit, getah,kayu-kayan dan sayur-sayuran. OMalaysia iuga boleh mengimport pelbagai bahan mentah yang tidak terdapat di negara ini. 57 16.3RUMUSAN