bdw - editie 1381

N° 1381 VAN 6 TOT 13 JUNI 2013 ¦ WEEK 23: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: [email protected], WWW.BDW.BE

Onthaalouders op de dool

D e VGC richtte de dienst op in 1991. Die moest een leemte opvullen in de kinderop-

vang. Crèches waren er genoeg in Brussel, onthaalouders nauwelijks. Twintig jaar later blijken die inspan-ningen zonder het gewenste ef-fect. De VGC-dienst heeft vandaag slechts zeven onthaalouders, goed voor 34 erkende opvangplaatsen. Ook in het verleden waren het er nooit veel meer dan tien.Dat is een opmerkelijk verschil met Vlaanderen. Daar gaat maar liefst

38 procent van de kinderen naar een onthaalouder. In de Nederlands-talige kinderopvang in Brussel is dat minder dan 1 procent. Voor dat verschil zijn er twee verklaringen: huisvesting en de Nederlandstalig-heid. Er zijn weinig Vlamingen in Brussel bereid om thuis kinderen op te vangen, en als ze dat wel zijn, is hun woning vaak te klein.De Vlaamse Gemeenschapscom-missie heeft in een poging om het onthaalouderschap aan te moedi-gen in 2010 aan de vzw Kinderop-

vang KAV uit Vilvoorde gevraagd om een netwerk van Brusselse ont-haalouders uit te bouwen. De vzw heeft veel ervaring met die speci-fieke formule van kinderopvang. Ze kreeg 30.000 euro en een halftijds personeelslid. De bedoeling was om tegen 2012 te groeien tot veertien onthaalouders. Uiteindelijk werden het er drie. Collegelid voor Welzijn Brigitte Grouwels (CD&V) heeft in de Raad van de Vlaamse Gemeen-schapscommissie toegegeven dat het project geen groot succes was. In 2013 ontvangt de vzw geen sub-sidies meer. Uit het antwoord op een parlemen-taire vraag van raadslid Elke Roex (SP.A) blijkt intussen dat collegelid Grouwels beslist heeft om de dienst

voor onthaalouders van de VGC op te doeken. Tegen BDW zegt Grou-wels hierover dat, in het kader van de subsidiariteit, de VGC vindt dat het organiseren van kinderopvang geen kerntaak is van de VGC. “Dat komt toe aan het maatschappelijk middenveld,” zegt woordvoerder Philippe Vanstapel.

Strengere voorwaardenOp 1 januari 2014 zal de VGC-wer-king worden overgedragen aan een “ander organiserend bestuur.” Hoe dat in zijn werk zal gaan, kon of wou Grouwels niet zeggen. De zeven VGC-onthaalouders blijven zolang in het ongewisse.De kans dat het onthaalouderschap zich in de toekomst makkelijk zal

BRUSSEL – De Vlaamse Gemeenschapscommissie stopt op 1 januari 2014 met de dienst voor onthaalouders. Het is niet duidelijk waar de zeven onthaalouders naartoe moeten.

Welzijn > Vlaamse Gemeenschapscommissie wil zelf niet langer kinderopvang organiseren

DE KANAALZONE ALS PANORAMANaar aanleiding van de twintigste verjaardag van de Haven van Brussel brengt de Brusselse fotograaf Jo Struyven de linker-en rechteroever in beeld. De foto’s die hij maakte langs de veertien kilometer lange waterweg die Brussel doorkruist, werden samengevoegd tot twee grote panorama’s van elk 28 meter.

De panorama’s zijn tot 11 juli te bezichtigen in drie zeecontainers op de kade ter hoogte van het Saincteletteplein en in het fotoboek Brussel Linkeroever – Rechteroever. MiV

GIORGIO MORANDI: STILLEVENS, DIEPE GRONDENEn ook: Martin Parr, Ognev Vlaminck en Gabrielle Aplin.

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

06 0613

NU MET ZOMERSMAAK!

ZAZIEJONGERENBIJLAGEIn het middenvan deze krant

ontwikkelen in Brussel, lijkt gering. Vorig jaar werd het Vlaams decreet op de kinderopvang goedgekeurd. Het is wachten op de uitvoeringsbe-sluiten, maar nu al is duidelijk dat Vlaanderen de voorwaarden ver-strengt voor wie binnen het eigen gezin kinderen wil opvangen.�� Steven�Van�Garsse�

ADVERTENTIE

FIRST CLASSCONDITIESVAN 7 TOT 15 JUNI BIJ NISSAN.

© JO

STR

UY

VEN

BDW 1381 PAGINA 2 - DONDERDAG 6 JUNI 2013

YO!Fest wil dat Europa meer inzet op de jeugd en wil een dialoog op gang trekken zodat Europa de jongeren niet vergeet. In dat kader is er twee dagen feest op de Esplanade aan het Luxemburgplein, inclusief een onvermijdelijke picknick.

© BART DEWAELE

DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE

Pover vragenlijstje voorcultuurminister Schauvliege

Uitgelicht > Verkozen Brusselaars krijgen Vlaams cultuurbeleid toegelicht

V GC-voorzitter Jean-Luc Van-raes (Open VLD) had recent het idee om de samenwer-

kingscommissie nieuw leven in te blazen. De commissie zou politieke boegbeelden uitnodigen om van ge-dachten te wisselen. Nadat eerder al Jan Peumans (N-VA), Jo Vandeurzen (CD&V) en Pascal Smet (SP.A) in het Brussels parlement op visite waren, mocht Joke Schauvliege nu haar be-leid toelichten. In zijn aanhef prik-kelde Vanraes de Cultuurminister met punten uit het anderhalf jaar oude rapport van de Task Force Brussel (van de VGC en de Vlaamse Gemeenschap). “Mijn oog viel op het volgende: een Brussels huishou-den spendeerde in 2009 gemiddeld 250 euro aan musea, schouwspelen en soortgelijke activiteiten. (...) De Brusselaars blijken overigens iets meer, 9 euro, aan culturele uitstap-

pen te besteden dan de Vlamingen.” Ook vragen over het gebrek aan be-trokkenheid van de VGC bij het uit-werken van Vlaamse decreten (Kun-stendecreet), het gebrek aan zicht op het investeringsbeleid in Brussel en de toekomst van de Brusselnorm of een nieuw stedelijk museum, kon-den het debat spijzen, gaf Vanraes mee. Dat debat en overleg bleef ech-ter uit. Els Ampe, Brigitte De Pauw, Elke Roex, Elke Van den Brandt, Khadija Zamouri, Yamila Idrissi, Ann Brusseel en Walter Vanden-bossche kwamen niet opdagen. René Coppens (Open VLD) schooi-de wat te nadrukkelijk om centjes voor Brussel. Enkel Annemie Maes (Groen) kaartte met dossierkennis enkele aandachtspunten aan. Paul Delva en Bianca Debaets (beiden CD&V) haalden hun dossierkennis boven om hun goede verstandhou-

ding met Schauvliege te benutten voor de goede zaak van Brussel.Maar eerst de materie. De minister nam uitvoerig de tijd om haar stra-tegische doelstellingen te verduide-lijken, en de 2,3 miljoen euro die ze aan Brussel spendeert. Duurzaam beleid, gebaseerd op feiten. Partici-patie en diversiteit, met een proef-project als de UitPas. E-cultuur en digitalisering, zoals met expertise-netwerken en de bijsturing van de één euro voor musea – “de prijs is niet de drempel, wel de wervende aantrekkelijkheid van tentoonstel-lingen.” Het cultuurmanagement bijsturen. Het internationaal cul-tuurbeleid verbreden met overleg-acties door economie, toerisme en cultuur, in gezamenlijke handels-missies, zoals dit jaar naar Rijsel. Of, in een ander voorbeeld, dankzij het culturele samenwerkingsak-

BRUSSEL – De Samenwerkingscommissie van verenigde parlementairen uit de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) en het Vlaams parlement kon maan-dag Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) ondervragen over haar cultuurbeleid in de hoofdstad. Ook ideeën spuien mocht. Maar op een witte raaf na kwamen de Brusselaars zwak voor de dag. Anderen stuurden hun kat.

De verzuchting kwam naar boven dat Brussel wel een hedendaags stadsmuseum kon gebruiken

NOODKNOP BIJ METROPOORTJES WEG OF VERZEGELDBRUSSEL – Deze maand wil de Brusselse vervoersmaat-schappij MIVB enkele techni-sche ingrepen doorvoeren om het metropoortjesvandalisme in te dijken. Zo verdwijnen de groene noodknoppen of wor-den ze verzegeld.

Het is een bekend verschijnsel in de Brusselse metrostations: poortjes die lange tijd open-staan terwijl het alarmsignaal oorverdovend door de gangen loeit. Oorzaak zijn doorgaans zwartrijders die, in plaats van een vervoersbewijs te kopen, liever op de noodknop drukken zodat het alarm aanslaat en alle hekken opengaan.Tot hiertoe zijn de poortjes niet van op afstand te sluiten. Het zijn de poetsploegen of zone-agenten op ronde die ze manueel sluiten.Vorig jaar in september kondig-de de MIVB aan dat er tegen eind 2012 een systeem zou geïnstal-leerd worden waarmee de cen-trale dispatching automatisch gewaarschuwd wordt telkens als er ergens poortjes openstaan. Via extra camera’s kunnen de dispatchers de situatie dan eva-lueren en de poortjes van op af-stand sluiten.Het is uiteindelijk een half jaar later geworden. Tegen eind juni wil de MIVB de 58 metrostati-ons waar poortjes staan, uitrus-ten met het afstandssysteem. De afgelopen weken werd het al getest in elf stations waaronder Zwarte Vijvers. Volgens MIVB-woordvoerder Guy Sablon zijn de extra camera’s bij de poortjes intussen overal geplaatst.Tegelijkertijd wil de MIVB de groene noodknoppen in de ‘niet-betalende zone’, voor de poortjes dus, verwijderen en de noodknoppen achter de poort-jes verzegelen. “Wie niet wil betalen, zal het dus moeilijker krijgen om op het perron te ge-raken,” zegt Sablon.De vervoersmaatschappij wacht alleen nog op het definitieve fiat van de hulpdiensten. “Zij moe-ten de garantie hebben dat ze bij een noodgeval binnen kunnen,” zegt Sablon. “Maar hiervoor be-staan oplossingen, een sleutel of speciale kaart bijvoorbeeld.”Om het zwartrijden nog moei-lijker te maken is de MIVB al een tijd van plan de reizigers te verplichten ook bij het verlaten van de metro hun vervoersbe-wijs te valideren. Maar wanneer het ‘uitchecken’ net begint, staat volgens Sablon nog altijd niet vast.

Bettina Hubo

OPMERKELIJK

© K

RIS H

EN

DR

ICK

X

koord met de Franse Gemeenschap. “Daar zijn de initiatieven die al in Brussel bestaan een goed voorbeeld van,” zei Schauvliege. Al had An-nemie Maes achteraf de vraag wan-neer commissies, budgetten, timing en regeringsgoedkeuring rond dit princiepsakkoord vorm krijgen. En Greet Van Linter (Vlaamse Demo-craten Brussel) vreest zelfs dat het akkoord uiteindelijk in het voordeel zal draaien van de bicommunautai-re cultuuruitstraling. Als laatste be-leidsdoel stipte de minister de eco-

BDW 1381 PAGINA 3 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 WEEKOVERZICHTWOENSDAG 29 MEI348 NIEUWE ONDERWIJSPLAATSEN IN SCHAARBEEK.Te-gen 2016 komen er 348 plaatsen bij in het Nederlandstalig gemeen-teonderwijs in Schaarbeek. Dat belooft bevoegd schepen Adelheid Byttebier (Groen). Om dat aantal te halen, zullen er twee Nederlands-talige gemeentelijke basisscholen gebouwd worden.

VUB TREKT DOCTORAAT IN NA FRAUDE. De Vrije Universi-teit Brussel (VUB) trekt een doctoraat uit 2005 in wegens plagiaat. Het is al het tweede geval van wetenschapsfraude aan de VUB op evenveel maanden tijd.

DONDERDAG 30 MEISTAD STELT BUSBANEN OPEN VOOR TAXI’S. Een aantal bus-banen op wegen van de stad Brussel worden opengesteld voor taxi’s. Er komen ook extra taxistandplaatsen aan het Centraal Station. De stad wil zo tegemoet komen aan een aantal vragen van de taxisector.

KINEPOLIS BLIJFT OP DE HEIZEL. De handelsrechter geeft Ki-nepolis gelijk in zijn conflict met de vzw Tentoonstellingspark. Hier-door mag de bioscoop op de Heizel blijven. De vzw, die in opdracht van stad Brussel de Heizelpaleizen uitbaat, wou de uitbatingsover-eenkomst verbreken omdat Kinepolis activiteiten zou ontplooien die niet stroken met die overeenkomst.

VRIJDAG 31 MEIVILLO! RONDT KAAP 30.000 ABONNEES. Het aantal langeter-mijnabonnees van fietsdeelsysteem Villo! is in 2012 met 20 procent gestegen, tot net geen 32.000. Het aantal mensen dat een fiets huurt voor een dag of een week daarentegen, is lichtjes gedaald. Dat staat in het jaarverslag, dat staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille (Groen) bekendmaakt.

BRABANTWIJK HEEFT NIEUW POLITIECOMMISSARIAAT. De wijk rond de Brabantstraat en het Liedtsplein in Schaarbeek heeft een nieuw politiecommissariaat. KOBAN Brabant is een klein com-missariaat naar Japans model waar 11 agenten, die al actief waren in de wijk, hun eigen stek hebben. De agenten moeten zo makkelijker aanspreekbaar worden voor de buurtbewoners.

ZATERDAG 1 JUNIEXPLOSIE IN GEBOUW OP ANSPACHLAAN. Op de Anspachlaan, in het centrum van Brussel, heeft zich een explosie voorgedaan in een gebouw. Daarbij vielen er negen gewonden, drie onder hen zijn er erg aan toe. De ontploffing werd veroorzaakt toen een bewoner een sigaret opstak tijdens een gaslek.

ZONDAG 2 JUNIFANDAG RODE DUIVELS LOKT MASSE VOLK. Op de eerste fandag van ons nationaal voetbalelftal in het Koning Boudewijnsta-dion zijn naar schatting 15 tot 20.000 mensen aanwezig. Ze kunnen er onder meer een training bijwonen en handtekeningen verzamelen van de spelers.

MAANDAG 3 JUNISCHAUVLIEGE IN DEBAT MET BRUSSEL. Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) licht haar beleid, geënt op Brussel, toe in de samenwerkingscommissie van de VGC. De Brus-selse en Vlaamse verkozenen stellen amper vragen.

AB BLAAST AMERIKAANS THEATER NIEUW LEVEN IN. De Ancienne Belgique, de vzw Brussels Expo en de kunstvereniging Volta werken samen een businessplan uit voor de uitbating van het Amerikaans Theater. In het pand, dat gebouwd werd voor Expo ’58, staat op 20 en 21 september een concertweekend gepland.

DINSDAG 4 JUNILIDAR-CAMERA’S IN GEBRUIK. De politiezones van het Brus-sels Hoofdstedelijk Gewest kunnen vanaf heden snelheidscontroles uitvoeren met twee LIDAR-camera’s. Dat zijn een soort semimobiele, onbemande camera’s die elk 100.000 euro per jaar kosten. Ze zullen onder andere flitsen in tunnels en tijdens wegwerkzaamheden.

NIEUW PARK TUSSEN BELGICA EN PANNENHUIS. In het najaar begint Beliris met de aanleg van een nieuw park tussen de metrostations Belgica en Pannenhuis. Er komen onder andere speel- en sportterreinen op een oud industrieterrein van de NMBS. Het park zou tegen de herfst van 2014 klaar moeten zijn en zal 4,3 mil-joen euro kosten, waarvan spoorbeheerder Infrabel er 3 zal betalen. Samengesteld door Milan Vranckx en Jean-Marie Binst

Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) mocht haar beleid in het Brussels parlement toelichten.

cultuur aan, die ver- en nieuwbouw door de Vlaamse overheid in Brussel rekening laat houden met een duur-zaamheidstoets inzake energiezui-nigheid. Ook daar een suggestie van Maes, of er niet met afval kan wor-den gebouwd in Brussel.

Extra inspanningenOmtrent het bestuurlijk vlak verdui-delijkte Schauvliege dat een interne staatshervorming in sé geen invloed heeft op haar beleid in Brussel. Ook de planlastvermindering is niet van toepassing op Brussel, noch de hervorming van de regelgeving op gemeentelijke cultuurraden. Eén

vraag die bij de povere ideeënronde meermaals terugkwam, was de Uit-Pas die Schauvliege proefdraait in Aalst en waarin Brusselse instel-lingen partner willen zijn - maar daar bleken de parlementairen geen weet van te hebben. Het sociaal ta-rief dat à la carte van de stad of ge-meente voor die UitPas werkt, moet nog afgestemd worden op de VGC-Cultuurwaardebon (Bruno De Lille), die sociaal achterhaald is. Verder orakelde Paul De Ridder (N-VA) dat de ineenstorting van federale instel-lingen het oud-Vlaamse kunstpa-trimonium wel eens zouden doen verhuizen. En kwam naar boven dat

Eigenlijk is Brussel meer mijn stad, maar mijn vrienden wonen hier.”

Acteur Jan Decleir over zijn haat-liefdeverhouding met Antwerpen, de stad waar hij woont (Knack).

Laten we dringend de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen afschaffen. Ze maakt de Brusselse economie kapot.”

Brussels OCMW-voorzitter Yvan Mayeur (PS) maakt zich boos op de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen die een negatief advies uitbracht over de restauratie van het Byrrh-gebouw in Laken (in Le Soir).

Sinds 29 mei staat er een mobiel depot van het koerier-bedrijf TNT op de parking aan het Jubelpark. Dit mobiel depot is een grote oplegger die fungeert als opslagplaats en sorteercentrum van goederen. Het depot rijdt dage-lijks van Brucargo op Zaventem naar het Jubelpark, om daar te stationeren. Eenmaal gestationeerd worden de cyclocargo’s (elektrisch geassisteerde vrachtfietsen) uit het depot gehaald en geladen om winkels en kantoren in

Schaarbeek, Etterbeek en Sint-Joost-ten-Node te voor-zien van hun bestelling. Door het inzetten van dit mo-biele depot zullen er in de bovengenoemde gemeentes geen bestelwagens van het koerierbedrijf meer rondrij-den. Dat resulteert in 900 uitgespaarde kilometers per week. TNT werkt voor dit project al sinds oktober 2010 nauw samen met de fietskoeriers van Ecopostale. Milan Vranckx

Mobiel depotHETWOORD

© E

RF

GO

ED

.BE

““

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

Brussel, zoals Gent en Antwerpen wel een hedendaags stadsmuseum kon gebruiken. Waarop Schauvliege reageerde dat die verzuchting van-uit de basis moet groeien, waarna Vlaanderen kan afmeten welke bij-drage kan gegeven worden in het uit-gewerkt project. De Cultuurminister besloot dat de uitdagingen van het cultuurbeleid die voor Vlaanderen tellen ook voor Brussel gelden, maar dat Brussel wel extra inspanningen krijgt voor infrastructuur. De verga-dering, die al lang verlaten was door Carla Dejonghe (Open VLD), ont-hield zich van elk debat. Jean-Marie Binst


Samenleving > Johan Martens over dertig jaar straathoekwerk

‘De noden zijn vertienvoudigd’

J ohan Martens is een van de eer-ste afgestudeerde maatschap-pelijk werkers die echt in die hoedanigheid aan de slag kon.

“Dat was in Antwerpen,” vertelt hij in de kantoren van Samenlevings-opbouw Brussel aan het kanaal. “We werden halftijds betaald om voltijds te werken. Zo ging dat toen.” Martens ging niet veel later in Brus-sel aan de slag. Hij haalt als bewijs een oude Deze Week in Brussel uit 1986 boven waarin hij geïnterviewd werd als de voorman van het net op-gerichte Regionaal Instituut voor de Samenlevingsopbouw Brussel.

“Er was wel al opbouwwerk in Brus-sel,” vertelt Martens. “Er waren tijdelijke werkgemeenschappen, bijvoorbeeld aan het Rad, in de wijk Goede Lucht, of aan de Leopold II-laan waar toen nog een viaduct stond. De Nederlandstalige Cul-tuurcommissie wou die mee on-dersteunen, maar ze maakte een denkfout. Het opbouwwerk bestaat in twee vormen. De eerste die met buurtmaaltijden en feesten de men-sen uit een wijk dichter bij elkaar wil brengen. Dat is het ‘koesterende’ op-bouwwerk. En dan is er het politise-rende opbouwwerk, dat via politieke

actie het beleid wil sturen. De NCC koos voor de eerste optie, terwijl ei-genlijk toen al duidelijk was dat die geen civiele effecten tot gevolg had.”

Martens & MartensNochtans was er ook een politise-rende buurtwerking actief in Brus-sel: De Kassei. Die voerde actie voor betaalbaar wonen en ageerde tegen Vlaamse eigenaars die exorbitant hoge huurprijzen vroegen in de Noordwijk. Het was na de kaalslag. Duizenden bewoners moesten op de vlucht voor het Manhattanproject van Paul Vanden Boeynants. Men-

sen als Albert Martens, later profes-sor Sociologie aan de KU Leuven, gingen in het verweer. De bewoners mondig maken en het protest mee organiseren, dat was het ordewoord. “Albert Martens, mijn naamgenoot, en tegelijk een van mijn leermees-ters,” zegt Johan Martens.We rijden naar Peterbos in Ander-lecht. Achttien blokken sociale wo-ningen. Buiten de stad. Als er al een ‘banlieue’ is in Brussel naar Parijs’ model, zou je die met een beetje slechte wil Peterbos kunnen noe-men. Samenlevingsopbouw Brussel heeft zich daar eind jaren tachtig ge-nesteld om de sociale cohesie te her-stellen. “Toen we begonnen, was er een probleem met een jeugdbende,” zegt Martens. “Ik dacht: l’histoire se répète. Ik had dat al meegemaakt in Antwerpen aan het Zuid. Maar hier was het anders. Er woonden Marok-

kaanse gezinnen met veel kinderen. Daar waren moeilijke gasten bij. We begonnen met een voetbalploegje, maar haalden onze doelstellingen niet. We hebben toen radicaal het geweer van schouder veranderd en we begonnen te werken met de kin-deren. We zijn hen blijven volgen tot ze jongeren werden. We trokken er mee naar de Pyreneeën of gingen diepzeeduiken. Daar moesten ze echt hun leven in handen nemen. Tegelijk geef je ze perspectief.”

DrugsdealersWe stappen het lokaal binnen in een blok van sociale huisvestingsmaat-schappij Assam. Peterbos is opge-deeld in sociale blokken van Assam en van de Anderlechtse Haard. Twee sociale huisvestingsmaatschap-pijen met een andere traditie, visie en beleid op het terrein. “Assam is

Johan Martens van Samenlevingsopbouw Brussel: “De opbouwwerker behoudt het overzicht, ziet de rode draad. Er zijn weinig sociale organisaties die het probleem in zijn eenheid zien.”

© SASKIA VANDERSTICHELE

SINT-JANS-MOLENBEEK – Bijna dertig jaar is Johan Martens actief in het opbouwwerk in Brussel. In oktober zet hij er een punt achter. Het opbouwwerk in Brussel is ontstaan uit de Nederlandstalige Cultuurcommissie, voorganger van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Maar de relaties zijn niet meer wat ze geweest zijn.

n Geboren in Hasselt, 1949

n Studies Maatschappelijk Werk Sociale School Antwerpen

n 1975-1983: Jeugd- en buurtwerker in Antwerpen-Zuid

n 1979-1982: Voorzitter Antwerpse buurtwerken en ondervoorzitter federatie buurtwerken

n 1981-1983:Voorzitter Centrum Methodiek-ontwikkeling Samenlevingsopbouw

n Sinds 1984 Oprichter en coördinator van Samen-levingsopbouw Brussel

n Sinds 2003 Voorzitter CAW de Terp in Antwerpen

n 2005-2011: Voorzitter federatie samenlevings-opbouw Vlaanderen en Brussel

n 2OO7-2O12 Voorzitter Brusselse Welzijnsraad

n Sinds 2OO9 Bestuurslid Welzijnszorg vzw

Johan Martens

BDW 1381 PAGINA 5 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 ADVERTENTIE

opgericht door adellijke families samen met de MOC (de Franstalige tegenhanger van het ACW, SVG), de Anderlechtse Haard is van de ge-meente. Ze hebben ons altijd goed ondersteund,” zegt Martens, “en gaven ons vaak carte blanche.”We ontmoeten vrouwen met hoofd-doek in een naaiatelier. “Toen ik met dat voorstel op de proppen kwam, werd ik zot verklaard. Een naaia-telier voor vrouwen? Dat is veertig jaar terug in de tijd! Het stond lijn-recht tegenover wat er leefde bin-nen het opbouwwerk dat vond dat je moest komen tot politieke actie. Ik heb voet bij stuk gehouden. Een beetje pragmatisch zijn, kan geen kwaad in het opbouwwerk.” In een ander lokaal vergadert de staf van Samenlevingsopbouw Peterbos. Acht mensen rond een tafel. En-kele allochtonen. Zelf ooit ‘moei-lijke jongeren’ en nu aan de slag als straathoekwerker. We wandelen langs de blokken van de Anderlechtse Haard. Mar-tens toont ons kelders die vroeger regelmatig door jongeren werden gekraakt. Samenlevingsopbouw Brussel vroeg om ze af te sluiten en zorgde voor een jeugdhuis en een voetbalplein op de site. De beplan-ting tussen de woonblokken werd aangepast omdat hoge struiken drugsdealers konden aantrekken. Het zijn de kleine praktische aan-passingen die veel kunnen verhel-pen in een moeilijke buurt.

God en klein pierkeEn dan is er nog die ander troef die Johan Martens vaak heeft uitge-speeld: de beleidsmakers het ter-rein laten zien. Tonen waar het om gaat. “Ik heb hier Louis Tobback uitgenodigd, minister van Bin-nenlandse Zaken, toen bleek dat Peterbos op een drugsroute lag. Ik heb Christos Doulkeridis uitgeno-digd, staatssecretaris voor Wonen, wiens ouders niet ver hiervandaan een winkeltje hadden, of Van Goid-senhoven, de vorige burgemeester van Anderlecht. Telkens met de bedoeling om extra aandacht te vragen voor Peterbos, en zo nodig extra middelen aan te trekken voor het opbouwwerk.”Het maakt dat Martens in zijn dertigjarige carrière een imposant netwerk aan contacten heeft opge-bouwd. Hij kent god en klein pierke in politiek Vlaanderen en Brussel. “Verbindingen leggen,” zegt Mar-tens hierover. “Dat is wat ik altijd heb willen doen. Het is voor mij de kern van het opbouwwerk. Je ana-lyseert het probleem in een wijk en dan probeer je iedereen die met een deelproblematiek bezig is – psycho-sociaal, huisvesting, werk, etc. – met elkaar in contact te brengen. De opbouwwerker behoudt intussen het overzicht, ziet de rode draad. Er zijn weinig sociale organisaties die het probleem in zijn eenheid zien.”Niet dat het er makkelijker op ge-worden is in de dertig jaar dat Martens in Brussel aan opbouw-werk doet. “Neen, zeker niet. De noden zijn vertienvoudigd. Er is de hele problematiek van de mensen zonder verblijfsvergunning, van de Oost-Europeanen, van de gebrek-kige huisvesting en het tekort aan jobs. Vroeger was het een stuk

eenvoudiger. Het volstond vaak om iemand in de armoede een goede woning te geven. Maar vind nu nog maar eens een betaalbaar apparte-ment in Brussel voor een gezin met drie kinderen.”

RomaHet blijft intussen verbazen dat Sa-menlevingsopbouw Brussel een vol-ledig Vlaams initiatief is dat goed gedijt in een overwegend Fransta-lige stad, met politici die vaak arg-

wanend staan tegenover initiatieven uit Vlaanderen. Martens ziet niet meteen een probleem. “Integendeel. Vlaanderen moet dit blijven doen. Het is dat aan zichzelf verplicht. Ik verwijs graag naar de periode Van Asbroeck (SP.A). Toen ze Vlaams minister van Brusselse aangelegen-heden was, heeft ze de Brusselse wet gemaakt waardoor de Vlaamse Gemeenschap rechtstreeks in Brus-sel kan investeren. Daarmee was ook op vlak van armoedebestrijding de band tussen Vlaanderen en Brus-sel bezegeld.”Met dat ander Vlaams beleidsniveau in Brussel, de VGC, liep het minder goed. De relaties verzuurden. “We hebben daar deels de strijd verlo-ren,” zegt Martens. Hij analyseert

hoe het VGC-college geleidelijk aan het middenveld ontmanteld heeft en een stuk van het armoedebeleid naar zich heeft toegetrokken. Daarbij zijn fouten gemaakt, vindt Martens. “Neem nu het Lokaal Sociaal Beleid (LSB), een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap. Had de Vlaamse Ge-meenschapscommissie ons laten doen, dan hadden we dat Vlaamse decreet wel in Brussel kunnen toe-passen. Wat is het probleem? Het LSB is een taak voor de OCMW’s en de schepenen van sociale zaken. In Vlaanderen is dat eenvoudig, maar in Brussel krijg je niet zo gemak-kelijk een Vlaams decreet tot bij de OCMW’s. Nochtans had het gekund. We hebben goede contacten met de OCMW’s. Maar als collegelid Brigit-te Grouwels een brief schrijft naar de OCMW-voorzitters met de vraag om een Vlaams decreet te implemente-ren, dan komt daar natuurlijk niets van in huis.”Martens vindt het niet zo abnormaal dat het niet goed boterde met de Vlaamse Gemeenschapscommissie. “Het is een luxe dat we door Vlaan-deren worden betoelaagd. Mijn stel-ling is dat het opbouwwerk zo ver mogelijk van het laagste bestuursni-veau moet staan, om onafhankelijk te kunnen werken. In Vlaanderen is dat ver van de gemeenten, in Brussel ver van de VGC.”Van Peterbos rijden we naar de Noordwijk. Samenlevingsopbouw Brussel heeft daar een groot deel van haar geschiedenis geschreven. De organisatie had er lang een stek, op de Antwerpsesteenweg in een huis van de VGC dat vandaag vervallen is. Toen Samenlevingsopbouw Brussel het huis verliet, liet Martens er tij-delijk Roma wonen. Grouwels was ziedend.“Maar nu zijn we hier helemaal weg,” zegt Martens. “Onze taak in de Noordwijk is volbracht. Er wonen nu meer mensen in de Noordwijk dan toen er in de jaren zeventig gevlucht zijn. En er zijn voldoende sociale wo-ningen. Daar hebben wij altijd over gewaakt.”

SchellenWe stappen een buurtrestaurantje binnen, Chez Lucia. Martens is er goed gekend. We eten er een smake-lijke scampis à la grecque. De waardin spreekt perfect Nederlands en Frans. Of Martens geen spijt heeft om de Noordwijk, en binnenkort Brussel te verlaten? “We zouden terug aan de slag kunnen gaan in de Noord-wijk, maar dat zou een totaal andere aanpak vergen. De wijk is enorm ver-anderd. Je zou al twee drie opbouw-werkers nodig hebben, liefst iemand die Oekraïens of Russisch spreekt. En dan zou je hier heel nuttig werk kunnen leveren,” zegt Martens die de wijk weleens toont aan collega’s uit Vlaanderen. “Als opbouwwer-kers uit Limburg of Leuven deze wijk hier zien, dan vallen de schellen van hun ogen.” Maar hijzelf houdt ermee op. Of toch niet helemaal. “Ik zit te broeden op een project rond psycho-sociale problemen bij sans-papiers. Dat houdt me al langer bezig. Ik heb daarover hier en daar al enkele ge-sprekken gehad.” Neen. Johan Mar-tens zegt Brussel nog geen vaarwel.

Steven Van Garsse

n U bent verantwoordelijk voor de verkoop van advertenties en voor de realisatie van uw omzetdoelstellingen op het vlak van print en online sales

n U ontwikkelt hiervoor sterke reclameadviezen en -strategieën

n U bouwt een goede relatie op met uw klanten,zowel particuliere klanten als reclamebureaus en mediacentrales, en bouwt nieuwe contacten verder uit

n U begeleidt uw klanten van A tot Z

n U maakt offertes op, volgt deze actief op en zorgt voor de service na verkoop

n U zorgt ervoor dat de informatie in het CRM-systeem up-to-date blijft

n U houdt uw kennis van de markt en de sector up-to-date

n U genoot bij voorkeur een hogere opleiding

n U heeft ervaring in accountmanagement, bij voorkeur in de mediasector

n U bent een commercieel talent met een sterke motivatie, gedreven en resultaatgericht

n U werkt graag in teamverband, maar u kunt uw werk ook zelfstandig organiseren en plannen

n U bent perfect Nederlandstalig met zeer goede kennis Frans en Engels

n U beschikt over kennis van en/of affiniteit met Brussel en u woont bij voorkeur in de regio

n Een afwisselende baan in

een dynamisch mediabedrijf

n Een voltijdse opdracht van onbepaalde duur

n Een vast loon met extralegale voordelen

Brussel Deze Week vzw is uitgever van de weekbladen Brussel Deze Week en Agenda en

van de nieuwssite brusselnieuws.be. De krant is marktleider voor nieuws over Brussel.

Het drietalige (N, F, E) magazine Agenda bundelt wekelijks alle activiteiten van Brussel en de nieuwssite is de meest

volledige nieuwsbron over de hoofdstad.De publicaties kennen een ruime verspreiding in en rond

Brussel en in de grote Vlaamse steden.

VOOR DE VERKOOP VAN ADVERTENTIES ZIJN WIJ OP ZOEK NAAR EEN

COMMERCIEEL MEDEWERKER (M/V)

TAK

EN

Geïnteresseerden sturen uiterlijk tegen 23 juni 2013 een brief met motivatie en cv naar: Brussel Deze Week vzw, algemeen directeur Marijke Vandebuerie, Eugène Flageyplein 18, 1050 Elsene of via een e-mail naar [email protected]

PR

OFI

ELW

IJ B

IED

EN

“Vlaanderenmoet blijven investeren in Brussel. Dat is het aan zichzelf verplicht”


L aetitia Massa (29) was op zoek naar een appartement in het zuidoosten van Brussel. Maar

door haar budget moest de IT-advo-cate altijd toegevingen doen – een dilemma dat veel kandidaat-kopers waarschijnlijk bekend in de oren klinkt. En overal zag ze hetzelfde mechanisme: bouwpromotoren ko-pen grote huizen op en verkopen de flats vervolgens met winst apart door.“Toen ik een veel lager bedrag dan gevraagd bood voor een flat, accep-teerde de promotor dat. Zelfs met een lagere verkoopprijs maakte hij dus nog steeds winst. Dus ging ik me afvragen: wat als ik van tevoren met mijn toekomstige buren had af-gesproken? Ik wist nu niet of ik het leuke mensen zou vinden. Maar als ik twee of drie vrienden had kun-nen overhalen, hadden we samen ook meer onderhandelingsmacht gehad.” Massa zegde de deal af, en ging op zoek naar een huis om met anderen te kopen.

‘Cohousing’ of samenhuizen zit in de lift. Volgens het Thuis-Trendrap-port 2013 van kenniscentrum ILIV vzw zou 32 procent van de Belgen het leuk vinden om een groot huis te delen met anderen, waarbij ieder zijn eigen woning heeft, maar er ook gemeenschappelijke delen zijn. Be-sparen vanwege de financiële crisis speelt een rol, maar ook de zucht naar ‘authentieke waarden’ als vriendschap en buurtgevoel.In Brussel bestaan al een aantal bekende grootschalige projecten, waarin tientallen bewoners samen een fabriekspand herindelen of zelf een nieuwbouw opzetten. Maar Lae-titia Massa zocht op korte termijn een woonst. “Ik wilde nu stoppen met huur te betalen, ik wou geen vijf jaar meer wachten.” De advocate, die zich voor een grote bank bezig-houdt met intellectueel eigendom op het internet, deed waar ze goed in was. “Ik vroeg gewoon op inter-net: wie zoekt er nog een apparte-ment?” Op enkele uren tijd flanste

ze een Facebookpagina in elkaar met de naam “Bon Prix bon Genre.” Al snel groeide de groep volgers aan tot een paar honderd. “Anderen ble-ken exact hetzelfde probleem als ik te hebben. Ze vonden mijn idee vaak leuk, maar niet het specifieke pand. Zij volgden me om te zien of er een keer een huis bij zou zitten dat hen beviel. Op een bepaald moment be-gonnen ze ook hun eigen projecten op mijn pagina te plaatsen.”

Gelijkgestemde zielenMassa zag het gat in de markt en vormde BPBG in oktober vorig jaar om tot Shaipz. Een verbastering van het Engelse shapes, “naar alle indi-viduele woonvormen die samen tot een groter geheel leiden. Het ging om de prijs, maar niet enkel en al-leen om dat. Dat woord wou ik uit de naam halen. Uiteindelijk draait Shaipz voor mij om het vinden van geestesgenoten, mensen met dezelf-de mentaliteit.”Het principe is eenvoudig. Wie zich

BRUSSEL – Ze kon het appartement waar ze van droomde niet vinden, dus bedacht Laetitia Massa (29) een website die inspeelt op die noodkreet van vele jonge Brusse-laars. Via Shaipz.com kunnen kandidaat-kopers gelijkgestemde zielen vinden om een huis mee op te delen. De website bestaat nog maar een goed half jaar, maar heeft puur door mond-tot-mondreclame al vijfhonderd gebruikers.

Laetitia Massa van Shaipz (midden): “Ik heb altijd een eigen bedrijf willen hebben, ik hoop hier fulltime mijn werk van te kunnen maken.”

© DIETER TELEMANS

Samenleving > Nieuwe website speelt in op samenhuizentrend

‘Ik wilde gewoon stoppen met huur te betalen’

aanmeldt bij Shaipz, geeft aan welke oppervlakte hij minimaal zoekt, in welke Brusselse gemeenten, en hoeveel hij daar maximaal wil voor betalen. De site toont dan – in het Frans of Engels – een aantal projec-ten die aan die vereisten voldoen. Waren het eerst alleen projecten die Shaipzgebruikers zelf had-den voorgesteld, dan suggereert de website nu ook zelf huizen, geplukt van meewerkende woonsites. “Ik merkte dat gebruikers vaak afwach-tend zijn. Ze willen niet zelf aan de kar trekken. Voor mij een vreemde vaststelling,” lacht Massa. “Dus heb ik die functionaliteit er nu aan toegevoegd, en dat werkt heel goed. Maar Shaipz evolueert constant, ik voeg bijna wekelijks elementen toe. Ik probeer te snappen hoe mensen de website gebruiken, en ze aan hun wensen aan te passen.”Heb je eenmaal een groepje gelijkge-stemde zielen voor een pand weten te strikken, dan dringt Massa aan op een ontmoeting. “Zo kun je elkaar beter leren kennen. Waarschijnlijk koop je samen niet het eerste huis waar je ging naar kijken, maar mis-schien wel het volgende. Zo ging het ook bij ons.”Met twee medekopers vond ze zelf uiteindelijk een woning in Ouder-

gem. Een cameraploeg van TF1 was erbij toen ze eind december vorig jaar het contract onderteken-den. De Fransen draaiden een do-cumentaire over vijf manieren om in crisistijd een woning te kunnen kopen, en Shaipz was daar een van. “Doordat we het huis zelf in drie appartementen hebben onderver-deeld, hebben we ieder zo’n 30.000 euro bespaard,” zegt Massa. “Maar het gaat om meer dan het geld. De

bewoner van de benedenverdieping kon zich bijvoorbeeld niet de hele tuin veroorloven. Daarom zijn we overeengekomen dat hij de helft die aan de woning grenst, kocht. De an-dere helft kreeg een aparte ingang, en die deel ik nu met de bewoner van de tweede verdieping. Zoiets valt te regelen als je je buren van tevoren kent.”

Roeping“Voor zover ik weet, bestond dit concept nog niet,” zegt Els Scholiers van Wonen in Brussel, die onlangs voor het eerst van Shaipz hoorde. Een van de stichters van het samen-huisproject L’Echappée in Laken raadde haar de website aan. “Zou ze Shaipz ook naar het Nederlands willen vertalen? Er is de website van Samenhuizen vzw, maar de zoeker-tjes daar zijn veel minder concreet. Daarom juich ik toe dat particulie-ren dit soort website oprichten. Zij kunnen vaak korter op de bal spe-len.” Zeker voor jonge mensen in Brussel is samen een pand opkopen en dat onderling verdelen een mo-gelijkheid om goedkoper te wonen, zegt Scholiers. “Ik zeg niet goed-kóop, maar goedkoper.”Massa werkt haar vijfdaagse werk-week voortaan in vier dagen af, en besteedt het merendeel van haar vrije tijd aan Shaipz. Enkel via mond-tot-mondreclame heeft de site in-middels vijfhonderd gebruikers. Om de server- en personeelskosten te kunnen blijven dragen, zoekt ze naar manieren om de website geld op te laten leveren. “Waarschijnlijk ga ik gebruikers een instapbedrag vragen. Sinds kort bieden we wel al een ‘beschermingscontract’ aan, waarmee potentiële huisdelers zich in kunnen dekken tijdens het koop-proces, mocht iemand er op de val-reep uit willen stappen.”Massa mag zelf een woning gevon-den hebben, onderweg vond ze tege-lijk ook een roeping. Vrijwel meteen na de start van Shaipz won ze Les Lumières du Soir, een wedstrijd van Le Soir voor vrouwelijke onderne-mers. “Ik heb altijd een eigen bedrijf willen hebben, ik hoop hier fulltime mijn werk van te kunnen maken. Maar het is allemaal niet bewust ge-beurd, ik ben er gewoon ingerold.”� Sara�De�Sloover

“Shaipz is in constante evolutie. Ik probeer te snappen hoe mensen de website gebruiken, en ze aan hun wensen aan te passen”


P-PRAAT

CHIEN ÉCRASÉ

In de Molenbeekse gemeenteraad is dringend arbeidsduurvermindering nodig. De gemeen-teraden duren namelijk te lang. Die van 21 februari duurde 9 uur en 30 minuten. En op andere zittingen was het al niet veel beter. “Niet ernstig,” vindt de plaatselijke N-VA. “Som-mige beslissingen worden niet meer met de nodige kennis van zaken worden genomen.” Negen-en-een-half uur. Sinds wij hier bij Mediapunt effectief werken, is dat een lichte dag. Dank trouwens aan de Molenbeekse N-VA om ons suggesties te sturen voor deze rubriek. Deze keer over een vertaalfout in een belastingreglement. “Dat kan als intermezzo in af-wachting van volgende episode over het kapsel van Françoise Schepmans.” Dank dus, maar wij moeten hier wel een zweem van onafhankelijkheid behouden. Wij willen benadrukken dat wij openstaan voor achterklap, roddels en missers van alle politieke strekkingen. Voor Pascal Smet was het geen gemakkelijke week. Het rommelt in de Vlaamse regering over zijn voorstel voor de hervorming van het secundair onderwijs. Bovendien beslisten ze bij De Morgen om de hakbijl boven te halen: “Smet heeft de karakteriële neiging om met zijn eigengereide strategie alle medestanders van zich af te keren. Het overkwam hem in Brussel, het overkomt hem nu opnieuw.” Bij deze bieden wij minister Smet een troostende schouder aan. Gelukkig heeft Smet ook iets om naar uit te kijken. Bij ons dagelijks overzicht van de Braziliaanse pers stootten wij namelijk op een interview van Terra.com met een man met een opvallend brilmontuur. In het interview gaf Smet aan dat hij op een mooie dag zijn pensioen in Brazilië wil doorbren-gen. Gezien de huidige crisis zou die mooie dag wel eens dichterbij kunnen zijn dan gedacht. Bij nader inzien: zon, strand en een Caipirinha zijn een aangenamer vooruitzicht dan onze troostende schouder.

SPORT – Sport dan. En daarmee bedoelen we uiteraard voetbal, want een andere sport bestaat er niet. In Sint-Lambrechts-Woluwe, thuisbasis van White Star, zit het er bovenarms op. De gemeente kan er namelijk niet mee lachen dat de club haar naam heeft veranderd van ‘White Star de Woluwe’ naar ‘White Star de Bruxelles’. “Niet ideaal voor de toekomstige samenwerking tussen de gemeente en de club, die naar alle verwachting in het gemeentelijk stadion wil blijven spelen,” zeggen ze bij de gemeente. Wie een cursus subtiel dreigen wil volgen, kan altijd een zitje boeken in het college van burgemeester Olivier Maingain (FDF). DUBAI - De club spreekt zelf van een “strategische beslissing.” “In het buitenland is het makkelijker om te verwijzen naar de regio Brussel,” klinkt het. Een tip: het ware misschien makkelijker geweest om te verwijzen naar de nieuwe eigenaars: Gulf Dynamic Challenge, in onze ervaring de enige firma ter wereld die Google niet kent. Soit: White Star de Dubai, iemand? Wiens brood men eet, wiens woord men spreekt, tenslotte. En internationale uitstraling? Ze hebben daar wolkenkrabbers! En een skipiste! In de woestijn! Kom dan maar eens af met Manneken Pis. WALIFORNIË – In het Atheneum van Etterbeek deelt men in de lessen aardrijkskunde Wal-lonië op in drie delen: Het rijke Walifornië, het arme Walbanië en het landelijke Walabama. Niveau, voorwaar. En afkomstig uit een officieel handboek, en plus. Een mens vraagt zich af wat er met de Condroz, het Land van Herve en de Belgische Eifel is gebeurd.

Een school zonder examenBRUSSEL – In 2007 ging Sandra Roobaert in een rijhuis in Schaarbeek van start met een Sudburyschool. Het is een school waar de kinderen zelf beslissen wat ze met hun dag aanvangen. Trisha De Cuyper maakte er een documentaire over.

De school is intussen verhuisd naar het groe-nere Kortenberg, maar van de methode van Sudbury Valley werd niet afgestapt: de kinde-ren komen naar school en beslissen zelf wat ze ervan maken. Willen ze de hele dag com-puteren? Geen probleem. Willen ze hun wis-kunde bijspijkeren, of hun voetbaltechniek? Dan worden ze daar mogelijk bij geholpen. Een diploma halen ze er niet. Dat moeten ze via de middenjury doen.Trisha De Cuyper maakte een documentaire over het eerste jaar van de Sudburyschool. Ze herkent zich in de kritiek die Sudbury heeft op het traditionele onderwijs: “Dat klopt zichzelf op de borst: vrijheid, kansen voor elk kind, ... De praktijk blijkt een formateringmachine

Onderwijs�> Film en debat over Sudburyschool Het Leerhuis

Sudburyschool in Schaarbeek: kinderen eigen baas.

© TR

ISH

A D

E CU

YPE

R

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

die kinderen conditioneert,” zegt De Cuyper hierover, “om later – met een illusie van vrij-heid – te presteren en te consumeren.”De film wordt nu woensdag vertoond in de KVS en vormt de aanleiding tot een debat met vertegenwoordigers van de klassieke netten, van de methodescholen en van Sud-bury Gent. SVG

‘School WTF’ op 5 juni om 20u in de KVS.

Vind je opleiding! www.syntrabrussel.be

MIS ONZE OPENDEURDAG NIETZA 8 JUNI - 13U TOT 17UCAMPUS TOUR & TAXIS - CAMPUS UKKEL

De VGC-sportdienst, de sportdienst van het Seniorencentrum en

Zinnema laten je tijdens deze namiddag kennis maken met het sport-

aanbod van het nieuwe sportseizoen dat start in september 2013.

Op het programma: tai chi, senioretics, bokwa, fitbal en solodans.

Afsluiten doen we met een borreltje en een optreden van

De Zinnefolee, het bonte Zinnemakoor. Zij brengen Brusselse liedjes,

van nieuwe nummers tot bekende klassiekers en meezingers.

Met een vleugje nostalgie en vooral veel zwier,

zwans en humor.

Info: VGC-sportdienst - 02 563 05 14 - [email protected] van het Seniorencentrum vzw - 02/210.04.65 - [email protected]

FeeStelIjke SportnamIddaG Voor 50-pluSSerS

De VGC-sportdienst, de sportdienst van het Seniorencentrum

en Zinnema presenteren:

Maandag 17 juni 2013, 13-17 uur

Zinnema, Veeweydestraat 24-26, 1070 Anderlecht


Deze week in de Tweestationsstraat > Na de middag niets meer te beleven tot middernacht

‘Vermits ze spuiten en drank verdragen, kan asbest ook’

Afbraakspecialist IKP-Benelux uit Diest legt sinds maandag de kraakpanden met asbest tegen de grond. © IVAN PUT

T ot het handschoenenkastje leeggehaald, parkeren we de Volvo langs de Twee-

stationsstraat. Halthouden op de drukke, zwalpende verkeersader tussen Zuidstation en Ring is geen sinecure. Zeker niet op de drukke Industrielaan, waar bedrijvenpar-ken elkaar opvolgen. Zelfs de Ig-reja Evangelica Brasileirakerk heeft er haar stek in een loods. De korte aanzet van de vluchtweg van het Zuid tot de spoorwegbrug van goe-derenstation Klein Eiland, heet de Tweestationsstraat. Daar kuieren we rond, bij dag én nacht. “Wees maar voorzichtig,” krijgen we van een bezorgde hoofdredactie mee. Al vertrouwen we de lokale horeca: “Ondanks de chaotische verkeers-drukte en snelheidsduivels, oogt het hier relatief veilig als je er het vuil bijneemt... Tot de avond valt.” Vanuit historisch perspectief ge-zien is de plek wel eervol. De riante Veeartsenijschool staat wat ver-

derop, en werd gerestaureerd tot dure lofts. Snel 750.000 euro voor 200 vierkante meter weliswaar en met bewaking afgesloten. ‘Brûlons les riches,’ durft een graffitispuiter al eens op de omheining te verven, weet een buurmeisje, dat aan de overkant een etage in een aftands rijhuis kocht. Maar winkelen in de wijk doet ze niet, omdat er amper handel is. Hier op station Klein Ei-land kwamen na de Eerste Wereld-oorlog de militairen toe. Net als het latere lijktransport van koning Al-bert I trouwens. Een wandelaanra-der is het vandaag zeker niet, tenzij je kickt op no man’s land ervaringen. SluikstortenDe laatste gevestigde waarde in de Stationsstraat is garage Fernandez. “Ik werk al jaren elf uur per dag en zie de verloedering van de buurt al-leen maar toenemen,” stelt de eige-nares. “Als er al een nieuwkomer is, zelfs al woont die wat deftiger in de

pendelverkeer blijkt een makkelijk karweitje, of zijn wild verstrooide grootwarenhuiszakjes makkelijke sluikreclame?

Dicht en wegOok Taverne Resto, iets verder, sloot recent de boeken. De koelkast staat nog midden de taverne, de flessen drank halfvol in de bar. Bar Cara-cas en Le Stop, op de hoek met de Barastraat, gingen het laatste jaar dicht. “Al vier keer overgelaten, en wegens nachtlawaai eindelijk van af,” geeft Antigone Zorbas mee van-uit haar Grieks restaurant. “Wat wil je? Hier tegenover op nummer 80 liepen de NMBS, het Waalse Cobra en een leveringsbedrijf weg, richting Albert II-laan, Zuidstation of Ander-lechtsepoort. Er staan drie niveaus leeg bij Philips, goed voor 600 be-dienden, Al mijn goede klanten gaan weg. De vorige burgemeester had het over “een langzame evolutie,” maar de abandon en de speculaties zijn hier troef.”Haar schoonzoon belt meermaals de politie. Vorige week nog. “Twee dronken krakers, duidelijk stoned, stonden ‘s nachts weer te roepen vanuit het bovenraam verderop (zie pand op de foto, red.). De Gomb hing nochtans verwittigingsbordjes ‘Op-gepast voor asbest’, werpen we op. “Asbest zal hen niet veel ongezonder maken,” wimpelt hij weg. Deze week wordt het eerste van de drie kraak-panden gesloopt door IKP-Benelux uit Diest, bevestigen de werklui met mondmaskers me. “Als de werf in het station van Mons af is. Maar of er nieuwbouw komt, is nog niet zeker.” Twee winters terug stonden de panden met kapotte ramen alle weer te slikken. Nadien kwamen betonblokken de toegang bemoeilij-ken. Mooie architectuur die zijn tijd heeft gehad.Verder achter de spoorwegbrug staat het oude Sanicalor Medical van 22.000 vierkante meter te koop, een laatste stuk van het Zuidhavenpro-ject dat de achterliggende kanaal-wijk moet herwaarderen. Antoine Ide van verkoopkantoor All.Ten: “De eigenaar wil geen verkoop met op-schortende voorwaarden, vandaar dat het lang duurt, maar we krijgen het wel verkocht.” Daarachter zag Cinéscope brood in tien bioscoopza-len, schreef La Dernière Heure een jaar terug. Ook een project zonder gevolg. “Als ik mijn hond uitlaat, ge-beurt het dat ik een vuilzak op mijn voeten krijg gesmeten,” geeft Geor-ges Valis nog mee. Stationswijken staan duidelijk voor eindpunten: verder kan het niet.� Jean-Marie�Binst

BD

W R

EGIO

ANDERLECHT – De laatste handel leeft overdag van bedienden, al staat de Philipstoren leeg. En af en toe is er na afbraakwerken hoop op nieuw leven: een woonerf, tien cinemazalen, ... Maar of die er komen? Toch rukt de bulldozer deze week weer aan. De arme krakers mogen op zoek naar een ander pand.

straten achterin, dan heeft die geen enkel effect op een gezonder buurt-leven. ’s Ochtends een gedumpte zetel of iets ergers voor de etalage vinden, is schering en inslag.” Ook een huis verder bij broodjeszaak Ca-valeri horen we hetzelfde lied. “Na 15 uur sluiten we de zaak. Dan kun

je hier niets meer verdienen,” geeft het personeel mee, dat het sinds één jaar uitprobeert. “Veel kantoorblok-ken aan de overkant hebben hun eigen catering en de klanten die we over de vloer krijgen, blijven na laat middaguur weg.” De uitbaatster kuist haar toog om 15 uur op, en zet de vuilzak buiten. “Straatvegers komen hier nooit. De laatste die het zag zitten, kwam omdat we hem een drankje gaven. Morgen ligt onze zak weer open van de clochards die er in graaien.” Het sluikstorten door

In een loods verscheen plots een Braziliaanse Evangelische kerk.

© IVA

N P

UT


De gemeente Schaarbeek heeft haar scholenplan klaar: 3.500 nieuwe Fransta-lige plaatsen (tegen 2022) en 348 Neder-landstalige (tegen 2016).

Schaarbeek is de tweede jongste gemeente van het land. Dat vertaalt zich in een grote scholennood, zowel aan Franstalige als aan Nederlandstalige kant. De gemeente heeft, zoals beloofd, een scholenplan klaar dat voor het eerst samen met de Nederlandsta-lige en Franstalige schepen van onderwijs werd gepresenteerd.Aan Franstalige kant belooft schepen Mi-chel De Herde (FDF) op termijn 3.529 nieuwe plaatsen. Dat komt overeen met de verwachte noden in het onderwijs, rekening houdend met het huidige marktaandeel van het gemeentelijk onderwijs in Schaarbeek. Een deel van de uitbreidingsplannen zit al in de pipeline. Die worden aangevuld met nog eens twintig grotere en kleinere uit-breidingsprojecten. “De mogelijkheid tot realisatie hangt natuurlijk af van de nieu-we meerderheden die binnen een jaar, na de verkiezingen, gevormd zullen worden,” zegt de schepen. Tegelijk hoopt De Herde te kunnen rekenen op overschotjes binnen de Franse Gemeenschap om kleine renovatie-

en uitbreidingsprojecten te ondersteunen.Twee grote projecten tekenen zich nu al af. Dat aan de Van Ooststraat is het verst ge-vorderd. Er wordt momenteel onderhandeld met zeven promotoren over de bouw van een Nederlandstalige en een Franstalige school op deze voormalige industriële site. In ruil krijgen de promotoren bouwgrond aan de Voltairelaan en aan het Verboeckhoven-plein.En dan is er de Optimasite in de Grote Bos-straat. Daar is nu al basisschool De Kriek gevestigd, in containers. De school is aan haar tweede jaar toe. De Kriek zal er kunnen blijven, en verhuist niet naar de Van Oost-site, zoals aanvankelijk gepland. Dat maakt dat Schaarbeek over enkele jaren dus twee Nederlandstalige gemeentescho-len zal tellen: één in laag- en één in hoog-Schaarbeek.Een deel van de gebouwen op de Optima-site zal worden afgebroken en heropgebouwd als volwaardige Franstalige en Nederlandstali-ge school. De kosten worden geraamd op 4 à 6 miljoen euro. “We vinden dat zelf aan de hoge kant. We bekijken of we dat lager kun-nen krijgen,” zegt Vlaamse schepen Adel-heid Byttebier (Groen).�� Steven�Van�Garsse

De Kriek mag blijvenSchaarbeek > 3.500 nieuwe plaatsen in het gemeentelijk onderwijs

Opendeurdag in De Kriek. De school verhuist niet naar laag-Schaarbeek zoals aanvankelijk gepland maar blijft in de Grote Bosstraat.

© S

TEVE

N VA

N G

AR

SS

E Het project Train Hostel heeft de Bruocsella Prijs 2013 gewonnen. De jeugdherberg, die deze zomer haar deuren opent, heeft de prijs te danken aan haar originele voorgevel en de dynamiek die ze uitstraalt. Vooral de twee treinwagons die in de voorgevel verwerkt zitten, vielen in de smaak bij de jury.

Train hostel kreeg dit jaar de Bruocsella Prijs, een initiatief van Promethea. Met dit initiatief bekroont de vzw Brusselse projecten die bijdra-gen tot de aanleg, de renovatie of het behoud van onbeschermd erfgoed of van elementen die verbonden zijn aan de stedelijke inrichting.De voorgevel van het hostel, waarin de au-thentieke delen van twee treinwagons zijn

verwerkt, viel zeer in de smaak bij de jury. “De gevel brengt een zekere dynamiek in de wijk, is origineel en goed zichtbaar en geeft de jeugd-herberg een specifi eke identiteit die strookt met de perspectieven van de wijk,” aldus de jury. De stationswijk van Schaarbeek is na-melijk zeer goed op weg om een trekpleister te worden voor treinliefhebbers van over het hele land. Zo komt er in 2014 naast de jeugdherberg ook een spoormuseum, Train World genaamd, in de Georges Rodenbachlaan.Het Train Hostel opent deze zomer zijn deuren en kan tot 160 gasten ontvangen. Zij kunnen slapen in authentieke slaap- en zitwagons die geïntegreerd zijn in het gebouw.

Milan�Vranckx

Slaapwagons in jeugdherbergSchaarbeek > Train Hostel wint Bruocsella Prijs

Vooral de twee treinwagons die in de voorgevel van Train Hostel verwerkt zitten, vielen in de smaak bij de jury van de Bruocsella Prijs.

© A

CC

AR

AIN

& B

OU

ILLO

T A

RC

HIT

EC

TEN

Schaarbeek vindt dat de Brusselaar korting moet krijgen op de gewestelijke parkeerta-rieven. Dat staat in een advies aan minister Brigitte Grouwels (CD&V). “Pendelaars en Brusselaars mogen niet over dezelfde kam worden geschoren,” vindt burgemeester Bernard Clerfayt (FDF).

De adviezen van de gemeenten over het gewes-telijk parkeerbeleidsplan druppelen binnen op het kabinet van vervoersminister Grouwels. Op basis daarvan, en op basis van het open-baar onderzoek, zal de Brusselse regering nog deze zomer defi nitief het gewestelijk parkeer-beleidsplan goedkeuren.Schaarbeek heeft zestien opmerkingen. Zo vindt de gemeente dat er ook avondtarieven moeten komen, dat gemeenten die de taks op bedrijvenparkings verlagen om ze om te vor-men tot buurtparkings fi nancieel gecompen-seerd moeten worden, en dat het parkeren voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton ingeperkt moet worden.Ook over de parkeerzones heeft de gemeente opmerkingen. Het plan van Grouwels voorziet 118 parkeerzones. Daar mogen buurtbewo-ners gratis parkeren, net zoals in de aanlig-gende zones. Daarbuiten moeten ze betalen. Schepen van Mobiliteit Denis Grimberghs

(CDH) verwerpt dat principe niet, maar ziet toch problemen. “Iemand die zijn kinderen naar school brengt en daar zijn auto achterlaat om verder met de tram naar het werk te rijden, zal voortaan moeten betalen. Dat is niet rede-lijk,” vindt Grimberghs.De gemeente stelt daarom voor om kortingen te voorzien voor de Brusselaars. “Want Brus-selaars en pendelaars, dat is niet hetzelfde,” zegt burgemeester Clerfayt. Over de aard en omvang van de kortingen doet de gemeente geen uitspraak. De MR doet dat wel. Gemeen-teraadslid Georges Verzin (oppositie) stelt voor om Brusselaars in heel Brussel gratis te laten parkeren in de blauwe zones. Daar is Ecolo-Groen het niet mee eens. “Er zijn te veel auto’s in Brussel. Betalend parkeren is nodig om alternatieve vormen van vervoer een kans te geven: de fi ets, het openbaar vervoer of deel-auto’s,” zegt gemeenteraadslid Bram Gilles (Groen).Opmerkelijk is dat oppositiepartij PS het ad-vies van de gemeente Schaarbeek steunt. “We zullen het gebruiken om ons punt te maken binnen de gewestelijke meerderheid (waar de PS wel aan deelneemt, SVG),” zegt gemeente-raadslid Yves Goldstein (PS).

� Steven�Van�Garsse

‘Korting voor de Brusselaar’Schaarbeek > Kritiek op gewestelijk parkeerbeleidsplan

Is het parkeergedrag sinds de invoering van de verschillende parkeerzones echt veranderd? Wat is goed en wat kan er be-ter? Is het moeilijk om een parkeerplaats te vinden? Op deze en nog andere vragen kunt u in de grote parkeerenquête van de gemeente Anderlecht uw mening kwijt.

De afgelopen jaren is er al heel wat te doen geweest over het parkeerbeleid in Ander-lecht. De invoering van de verschillende betalende parkeerzones in het centrum van de gemeente leidde tot gemengde reacties bij zowel politici als buurtbewoners. De ge-meente organiseert deze maand een rond-vraag bij haar bewoners om nu echt te we-ten hoe zij tegenover het parkeerplan staan.

Via de enquête peilt het gemeentebestuur bij haar bewoners naar de tevredenheid over de genomen maatregelen. Ze gaat ook na welke bijkomende maatregelen er kun-nen genomen worden, zoals de uitbreiding van de Astridzone om en rond het Vanden Stockstadion. De resultaten van de be-vraging zullen voorgelegd worden aan het Gewest dat met haar gewestelijke plan het parkeerbeleid van de negentien gemeentes wil stroomlijnen. Anderlechtenaren kregen het enquêteformulier eind mei in de bus en hebben tot eind deze maand de tijd om het ingevuld aan de parkeercel terug te bezor-gen.�� Bruno�Schols

Is het moeilijk om een parkeerplaats te vinden?

Anderlecht > Gemeente bevraagt bewoners over parkeerbeleid


Een ware nachtmerrie noemt buurtbewoner Bernard Roisin de recente geschiedenis van het Raspailpark: hij hekelt vooral de desinteresse van de gemeente. Schepen van Gemeente-eigendom-men Marc Cools (MR) weerlegt de beschuldigingen, maar desalniettemin is een opkuis van het park nog niet voor morgen.

Wie beweert dat Ukkel een groene gemeente is, trapt een open deur in. Minder geweten: Ukkel telt ook tal van kleine parkjes die niet bekend zijn bij het grote publiek. Het Raspailpark, op de hoek van de Stal-lestraat en de Victor Gambierstraat, is daar een mooi voorbeeld van. Eigenlijk is het niet meer dan een uit de kluiten gewassen driehoek met een beschermde muur die deels ingestort is en drie merkwaardige, beschermde bomen. Sinds het instorten van de muur is het prachtige stukje natuur verworden tot een openbaar stort. Maar toch: zelfs op een regenachtige woensdagochtend in mei is het er, op het lawaai van de Stallestraat na, zalig toeven.Tot in 2009 huurde de gemeente het park van bpost, het park werd toen onderhouden. Roisin foetert: “Het park staat tegenwoordig zelfs niet meer vermeld op de gemeentelijke kaarten. Liet het onderhoud zelfs voor 2009 al te wensen over, sindsdien verwerd het tot een openbaar stort. Een jaar geleden is er zelfs een lijk ge-vonden. De gemeente kon voor een schamele 200.000 euro eigenaar worden, maar hapte twee keer niet toe. Onbegrijpelijk. Dit park is de groene long van het cen-trum van Ukkel.”Op het internet circuleert een filmpje waarop een

wandelaar voorleest uit Wolvendael - het gemeente-lijk blad van Ukkel van 2013. Het park wordt er be-schreven als een stukje paradijs op aarde. Cools: “Ik betreur deze fout, die buiten medeweten van het col-lege gebeurd is.”

Private koperCools heeft een andere lezing van de feiten dan Roisin: “Eerste voorval: de post heeft zijn terrein te koop ge-steld zonder de gemeente in te lichten, wij hebben de aankondiging gelezen zoals iedereen. We hebben de post laten weten dat we geïnteresseerd waren, maar de hoogste bieder kreeg het. Een formule die bijzon-der moeilijk is voor een gemeente. Ondertussen ver-namen we dat een eerste koper, die al een voorschot van 35.000 euro had betaald, afhaakte. Begin dit jaar heb ik nog eens contact opgenomen met de post, maar het is duidelijk dat die niet aan de gemeente wil ver-kopen.” Nu is er een nieuwe private koper, weet Cools, een mecenas die het gebied een culturele invulling wil geven, zoals tijdelijke tentoonstellingen van beeld-houwkunst. Maar de post moet eerst de geklasseerde muur herstellen en wacht op de toestemming van Mo-numenten en Landschappen. Cools: “En omdat die nog niet voor morgen lijkt, heb ik de post gevraagd om het stort op te ruimen en het terrein af te sluiten. Ik speel go-between, meer kan ik helaas niet doen.” Cools begrijpt de wanhoop van de buurtbewoners, maar “zeggen dat de gemeente niets doet, is overdre-ven. Meneer Roisin heeft nog nooit contact met mij opgenomen.”� Danny�Vileyn

Raspailpark vecht tegen bureaucratische molen

Ukkel > Schepen Marc Cools (MR) weerlegt desinteresse gemeente

© B

AR

T DE

WA

EL

E

Vorige week werd met bezoek van Brussels minister Guy Vanhengel (Open VLD) de eerste bouwfase van Senior Services Janniot of-ficieel geopend.

Het moderne studio- en apparte-mentencomplex van 88 serviceflats (passiefwoning) bevindt zich in de vorig jaar gedoopte Victor Gunsgaar-de. Het gebouw telt 88 huurflats: 50

studio’s van 32 tot 42 vierkante me-ter met aparte inkom, kookhoek en douchekamer en 38 eenkamerflats van 47 tot 65 vierkante meter met een balkon of terras. De bouwheer is Miroma Immo Construct (MIC) uit Berchem, die de exploitatie in han-den gaf van vzw Janniot.

Gratis comfort“De flats zijn enkel te huur,” zegt coördinator Linda Van Roy van Jan-

niot, “tegen 1400 tot 1850 euro per maand. Daar zitten ook de verwar-ming en alle gemeenschappelijk kosten in, net als de 24 uur op 24 uur dienstverlening, met twee verpleeg-sters overdag.” Bij de all-informule zit spoedbijstand, hulp bij admini-stratieve en sociale zaken, onder-steuning bij opname of terugkeer uit een ziekenhuis, een wekdienst, een krant en ontbijt in het appartement en dies meer. Mensen kunnen zelf

koken of eten tegen betaling laten brengen. Luxe wordt gegarandeerd door extra gratis comfort als super-grote terrassen, een tuin, petanque-baan, binnenzwembad, fitnesszaal, Turks stoombad en jacuzzi. Facili-teiten als een kapper, kiné, schoon-heidssalon en wassalon zijn er uiter-aard tegen betaling. Ondergronds is een garage en buiten is er een taxi-standplaats en een parking voor het autodeelsysteem Cambio.

Comfortseniorie Janniot loopt mondjesmaat volSint-Agatha-Berchem > Guy Vanhengel opent privaat huurcomplex

Deze maand keurt de gemeente Anderlecht de samenstelling van haar cultuurraad goed. Maar nog voor de samenstelling groen licht kan krijgen, ligt CD&V, gerug-gensteund door elf verenigingen, dwars. Het betwist de samenstel-lingsprocedure en dient klacht in bij de Vaste Taalcommissie.

Al jaren bestaat de cultuurraad in Anderlecht uit negen leden die mee het cultuurbeleid van de gemeente uitstippelen. Drie daarvan komen uit het professionele milieu, het ge-meenschapscentrum duidde er drie aan en ook de schepen voor Neder-landstalige Aangelegenheden koos er drie. Het is een formule waar volgens huidige bevoegde schepen Elke Roex (SP.A) sleet op zit, omdat steeds dezelfde mensen in de raad zetelden en die daardoor minder dy-namisch was. Daarom besloot Roex het reglement voor de samenstelling eind april aan te passen door via ver-schillende kanalen als de gemeente-krant Anderlecht Contact, De Rinck Rond maar ook op Facebook een algemene kandidatuuroproep te lanceren. Een succes volgens Roex, want ruim 60 mensen stelden zich

kandidaat. Vanuit die groep wordt een cultuurraad, maar ook de bibli-otheek- en de jeugdraad verkozen.Maar de CD&V-fractie pikt het niet dat de gemeenteraad de samenstel-ling moet goedkeuren en dus ook zou kunnen weigeren. “De Vlaamse schepen beslist met andere woorden wie wel en wie niet in deze raad zou kunnen zetelen,” stelt fractieleider Walter Vandenbossche. Ook de poli-tieke vertegenwoordiging in de raad stuit op protest. “Enkel de Vlaamse schepen zelf wordt als waarnemer in de cultuurraad toegelaten, andere politieke fracties worden helemaal buitenspel gezet.” Dat de oproep in het krantje van de Rinck Rond al gelanceerd werd nog voor het re-glement goedgekeurd werd door de gemeenteraad, is bij Vandenbos-sche en Anne Mertens, die samen de klacht bij de Vaste Nationale Cul-tuurpactcommissie indienden, in het verkeerde keelgat geschoten. De Cultuurpactcommissie zal zich deze maand over de klacht buigen en be-slissen of de eis tot nietigverklaring van de twee gemeenteraadsleden al dan niet terecht is.

� Bruno�Schols

CD&V betwist samenstelling van cultuurplatform

Anderlecht > Eis tot nietigverklaring cultuurraad

“In drie maanden tijd werd Janniot al voor twintig procent verhuurd,” stelt Van Roy. De bewoners komen hoofdzakelijk uit de gemeente en de oostkant van Brussel of zijn vroe-gere randbewoners van Zellik, Asse en Groot-Bijgaarden. De volledige tweetalige dienstverlening spreekt aan, net als de hogere Brusselse ser-vicedienstnormen dan de assisten-tienormen die Vlaanderen hanteert (daar kunnen nachtoproepdiensten nog extern georganiseerd worden, red.). Als het hele pand verhuurd is, wil MIC met nog een dertigtal woon-eenheden uitbreiden, goed voor een totale site van 101 serviceflats.�� Jean-Marie�Binst

Nog tot zondag vindt in Matonge en in de naburige Europese wijk het festival Matonge-Europa plaats. Doel is de band tussen de bewoners en gebruikers van beide wijken te verbeteren.

De Europese wijk heeft een nogal bureaucratisch, saai imago, Maton-ge daarentegen staat bekend als de Congolese hotspot in Brussel: kleur-rijk en levendig, met een ruig kantje. Beide buurten hebben tot hiertoe nauwelijks contact. Met een gevari-eerd en gratis festival willen de initi-atiefnemers – het Vlaams-Afrikaans

Huis Kuumba, GC Elzenhof, het Verbindingsbureau Brussel-Europa en dansgezelschap transitscape – hierin verandering brengen.Op donderdagavond is er een concert op de Esplanade van het Europees parlement. Op dezelfde locatie is er vrijdag een minivoetbaltoernooi met gemengde ploegen. Zaterdag vindt een Bal Moderne plaats op het Londenplein en in het weekend zijn er wijkwandelingen. Op zondagoch-tend is er ook een debat-brunch in L’Horloge du SudMeer info op www.festival-maton-geurope.be.� HUB

Matongist ontmoet expatElsene > Eerste festival Matonge-Europa


In dit OCMW-gebouw in de Lakensestraat, waar nu Café Flamingo gevestigd is, werden twintig woningen gerenoveerd met gewestsubsidies.

© BART DEWAELE

Samenleving > Tineke Van Heesvelde (vzw BBRoW) over woningbeheer OCMW Brussel-Stad

Aan wie komen de huurwoningen van het Brusselse OCMW ten goede?

Met bijna 2.000 huurwoningen en vastgoedinvesteringen die momen-teel rond de 100 miljoen euro per jaar schommelen, is het OCMW van Brussel-Stad een bijzonder geval. Men zou kunnen verwachten dat dit patrimonium een sociaal doel dient. Daarvoor is een OCMW toch opge-richt. Maar niets is minder waar.

Geen efficiënte controleHet woningpark van het Brusselse OCMW, voor een groot deel afkom-stig van erfenissen en schenkingen, wordt in belangrijke mate (bijna 60 procent van de woningen) in stand

gehouden door subsidies van het Brussels Gewest. En dat Gewest verwacht, in ruil voor de subsidies, dat de woningen worden verhuurd aan sociale voorwaarden aan gezin-nen met een laag inkomen. En hier wringt het schoentje. We stellen vast dat een belangrijk deel van de gesubsidieerde woningen van het OCMW worden verhuurd aan te hoge huurprijzen die het sociale ka-rakter niet garanderen. Zo hebben personen die een leefloon ontvan-gen in de praktijk te weinig kans om een woning te kunnen huren, zelfs een ‘gesocialiseerde’ woning. Zo heeft een alleenstaande leefloner slechts toegang tot 12 procent van de appartementen met 1 kamer. Dat is toch het toppunt!

TINEKE VAN HEESVELDE:

Maar wie huurt dan wel die gesubsi-dieerde woningen? Dat is een vraag waarop vandaag zelfs de gewestad-ministratie, die nochtans toezicht moet houden op de verhuurvoor-waarden van de gesubsidieerde woningen, niet kan antwoorden. In principe moet het OCMW ieder jaar een rapport doorsturen over de toewijzingen, met onder meer het bedrag van de huurprijs en de inkomens van de huurders. Op en-kele uitzonderingen na, geeft het OCMW van Brussel-Stad geen gege-vens door over de inkomens van de huurders, en verhindert het zo een efficiënte controle van de toewijzing van de gesubsidieerde woningen.

Quid middenklassewoningen?Naast de gesubsidieerde woningen bezit het OCMW ook ‘woningen voor middeninkomens’ die ongeveer 10 procent van het woningpark uit-maken. Het Brusselse OCMW heeft zich de laatste jaren gelanceerd in

de massale bouw van middenklas-sewoningen (zowat 500 nieuwe woningen tussen 2006 en 2012). Het gaat vooral over woningen die werden gerealiseerd in het kader van het 1000-woningen-plan van de stad Brussel en het OCMW. Die keuze doet ons veel vragen stellen. In de eerste plaats wegen die investeringen zeer zwaar op het budget van het OCMW. Waar in het verleden nog werd verklaard dat de inkomsten van de verhuur van woningen hielpen om het so-ciale beleid te financieren, zien we de laatste jaren dat de dienst privé-patrimonium van het OCWM wei-nig winst oplevert, juist omdat er zoveel investeringen gebeuren en leningen moeten worden afbetaald. Deze vastgoedontwikkeling heeft nog weinig te maken met de missie van een OCMW, in de eerste plaats een openbare dienst met een sociaal doel die kansarmen moet onder-steunen.Bovendien zijn zelfs de huurprijzen van de middenklassewoningen te hoog: 800 euro voor een apparte-ment met twee slaapkamers, meer dan 1000 euro voor drie slaapka-mers. Prijzen die voor de werkelijke Brusselse middeninkomens (rond de 30.000 euro netto belastbaar per jaar of zowat 2.000 netto per maand) nauwelijks betaalbaar zijn. Bouwt het OCMW dan woningen voor mensen met nog hogere inko-mens? Voor gezinnen die eigenlijk ook op de privémarkt terecht kun-nen? We zijn van mening van wel.

Debat is nodigVastgoedpromotie door een instel-ling met een sociaal doel moet ons al vragen laten stellen, maar wat dan gezegd van het feit dat dit resul-teert in woningen die ontoeganke-lijk zijn voor een groot deel van de Brusselaars? Wanneer de openbare instellingen zich niet concreet engageren voor de realisatie van het recht op wonen voor de meest kwetsbaren, niet of te weinig bijdragen tot de realisatie van betaalbare woningen, bij wie kunnen we dan nog terecht? Wij zijn van mening dat het woning-beleid van het Brusselse OCMW, dat hierin trouwens ondersteund wordt door de stad Brussel, onrechtvaar-dig en ontoelaatbaar is. Het Brus-selse OCMW ontkent de sociale realiteit van de Brusselaars en, erger nog, van haar eigen gebruikers. In een context van sociale crisis, in een gewest waar er een groot gebrek is aan betaalbare woningen voor tien-duizenden gezinnen, zouden alle activiteiten van het OCMW moeten bijdragen tot haar taak als centrum voor maatschappelijk welzijn. We roepen het OCMW en de Brus-selse gemeenteraad dan ook op om een debat ten gronde te voeren over het woningbeleid van het OCMW en om de huurprijzen te verlagen in het belang van de Brusselaar.

Tineke�Van�Heesvelde,co-voorzitster�vzw�BBRoW�

“In een gewest met groot gebrek aan betaalbare woningen, zouden alle activiteiten van het OCMW moeten bijdragen tot zijn taak als centrum voor maatschappelijk welzijn”

BDWOPINIE

In Brussel zijn de huurprijzen niet alleen op de private huurmarkt hoog. Ook bij de openbare instellingen komen we woningen tegen die worden verhuurd aan prijzen die zo goed als overeenkomen met de huurprij-zen op de private markt. Een bewuste, politieke keuze die sommige Brusselse gemeenten maken en die ook wordt gemaakt door een aantal OCMW’s. Het woning-beheer van het OCMW van Brussel-Stad is onrustwek-kend, stelt Tineke Van Heesvelde van vzw BBRoW.

De vzw Brusselse Bond voor het Recht op Wonen groepeert een vijftigtal Brusselse organisaties die samen het recht op wonen verdedigingen. Een uitgebreide analyse over het woningbeleid van het Brusselse OCMW vindt u op : www.bbrow.be


Volgens Hans Vandecandelaere is diversiteit en vermenging het register waarin de stad verder zal groeien en van waaruit ook een Brusselse identiteit aan het ontstaan is, zoals hier aan de Beurs.

© HANS VANDECANDELAERE

Samenleving > Hans Vandecandelaere maakt tussentijds bilan van ‘In Brussel’ op

Bruggen bouwen voor diversiteit

Om en bij de 3.000 verkochte exem-plaren. Voeg daar vrijwel unaniem positieve persreacties en echo’s van lezers aan toe en negen maanden na het verschijnen van In Brussel ben ik ontzettend tevreden met het ge-rendeerde zweet. “Ik las de warme veelheid,” vertrouwde iemand me toe. En een vrouw die al jaren voor een Turks-Brussels klasje staat, weet haar ketten nu ook vanuit hun verre migratieachtergrond beter te plaatsen.

AssimilatieDe eerder positieve ondertoon van het boek was nooit het gevolg van voorbedachte rade, maar veeleer het

logische resultaat van de aanpak er-van. Kijk over de muur van de laatste rel in Molenbeek, beschouw migra-tie over een periode van 60 jaar, kijk naar diversiteit in al haar diversiteit, en dan beland je automatisch in een oneindig genuanceerder verhaal.En of er nood is aan dergelijke objec-tieve nuancering! Een leraar uit de Rand rond Brussel liet 43 leerlingen van een school met renommée mijn boek lezen. We maakten er een klein project van, dat startte met een vra-genlijst. Gepeild naar de emotionele verbondenheid met Brussel, pakte 40 procent van de achttienjarigen uit met negatieve associaties. Brus-sel was dan vooral “druk, vuil, on-aangenaam, onveilig, drugs, vreem-delingen, Marokkanen, negers, asielzoekers, hoeren en bedelaars.” Een geloste groep van achtervolgers

HANS VANDECANDELAERE:

was dan weer gebaseerd op een fla-grant gebrek aan kennis. Ik hoorde professor Eric Corijn (VUB) onlangs tijdens een debat zeggen dat ieder-een die vanuit het hinterland de stad gebruikt, maar eens een verplichte inburgeringscursus moest volgen. Het zou interessant zijn om dezelfde steekproef over te doen in een Brus-selse en bijvoorbeeld in een Lim-burgse school. Weet de Vlaamse Rand zich meer bedreigd dan Lim-burg? Voor Bussel gok ik op meer gematigdheid omwille van de dage-lijkse kost.Maar toch! Ook Brussel heeft ‘ver-knopers’ en bruggenbouwers hard nodig. Diversiteit en vermenging is het register waarin de stad verder zal groeien en van waaruit ook een Brusselse identiteit aan het ont-staan is. De resultaten van de derde taalbarometer toonden dit recent nog maar eens aan. Laat dat verschil bestaan, want anders pruts je aan de Brusselse eigenheid. Maar breng het geregeld ook samen door duiding en in gedeelde, hybride ruimtes, zodat het verschil niet ontaardt in ver-woestende vooroordelen. Overigens: door de vermenging zullen ook wel de extreme kantjes verdwijnen.Dat hybride ontstaat spontaan. Kijk maar naar de veelkleurigheid op de terrassen. En wat niet spontaan groeit, heeft een zetje nodig. Met hoeveel zijn ze niet om schitterend werk af te leveren? Leerkrachten, de mannen en madammen van Regio-naal Integratiecentrum Foyer, van het Centre Bruxellois d’Action Inter-culturel. Heren als Philippe van Pa-rijs (UCL) of opnieuw Eric Corijn die tijd vinden om hun theorieën ook op straat of in cafés uit te leggen. Enke-le Turks -en Iraans-Brusselse groe-peringen. Ooit al resultaten van het Tok Toc Knockfestival live gezien?

Doceren op straatMaar misschien mag het nog ambi-tieuzer? Zinneke Parade heeft zijn statuut verworven, maar kunnen we niet nog andere hybride uithang-borden op de kaart zetten? De her-invulling van de Sint-Katelijnekerk als voedingsmarkt, maar dan zoals Vlaams parlementslid voor Brussel Yamila Idrissi onlangs in deze krant voorstelde. Een markt als ontmoe-tingsplaats waar ook etnische en-trepreneurs een plek vinden. Werk die markt dan verder op een uitge-kiende manier uit. Wereldkeuken, maar ook wereldmuziek zijn net door hun neutraliserende werking verzoenende opstapjes naar iets diepers.Hoe dan ook: ik ga door met doce-ren op straat. Het boek vond een verlengstuk in wandelingen en le-zingen. Op het trottoir, op de fiets of in de bus. In restaurants, mos-keeën, kapellen, supermarkten, ap-partementen en villa’s. Voorbij de inhoudelijke grens van bakbananen bekijken in Matonge en zo vaak als maar kan brugjes slaand tussen pu-bliek en bevoorrechte getuigen van groepen van wie een migratieach-tergrond een deel is van hun bredere identiteit.In het najaar verwacht ik enkele bussen uit de Kempen. En ja, ook eentje uit de Rand.�� Hans�Vandecandelaere

“De Zinneke Parade heeft haar statuut verworven, maar kunnen we niet nog andere hybride uithang- borden op de kaart zetten?”

BDWOPINIE

BRUSSEL – Vorige zomer schreef historicus Hans Vandecandelaere voor deze krant een reeks voor- publicaties van zijn boek ‘In Brussel. Een reis door de wereld’, een synthesewerk over het nooit eerder gedocumenteerde verhaal van 60 jaar migratie in de hoofdstad. Recent verscheen de Franse vertaling. Een ideale aanleiding voor een tussentijds bilan.

linkte Brussel voor 16 procent aan shoppen, cafés en cinema. En haast goed voor de bezemwagen zat je met leerlingen die de stad telkens voor zo’n 8 procent koppelden aan hoger onderwijs, trein- en metrostations, de hoofdstedelijke rol, cultuur en evenementen. Globaal gezien ont-stond een beeld van typische stads-gebruikers die de geneugten van de stad meepikken, maar de echte, soms grauwe stedelijkheid op het schavot plaatsen.Een tweede vraag peilde naar feite-lijke kennis. Amper 42 procent van de 370 antwoorden rekende ik juist. En oh, wat bleef ik gul. “De Noord-wijk = hoeren en café Flamingo,” kon er bijvoorbeeld mee door. Ten

slotte peilden we naar de visie op Brusselse diversiteit. De gebrekkige kennis over de stad ten spijt, had-den de meeste leerlingen hierover merkwaardig genoeg wél een uitge-sproken mening. Vertaald naar po-litieke kleur balanceerde die tussen centrum- en extreem-rechts met een overduidelijke claim naar assi-milatie, dus de afvlakking van het verschil door “Nederlands te leren, hard te werken en zijn best te doen.”

VeelkleurigheidOpvallend ook was hoe migratie als containerbegrip werd gehanteerd. Iets te sterk uitgedrukt: “migratie = Marokkanen, Turken en zwarten.” De mening over deze groepen zelf


BDWOPINIEEuropalia Turkije door Anne Brumagne

De protestmanifestaties van de afgelopen dagen in verschillende Turkse steden tegen premier Erdogan begonnen... omdat hij een van de weinige parken in het centrum van Istanboel wil laten volbouwen. Het stedelijk gebied telt er ondertussen 17 miljoen in-woners, wordt steeds voller gebouwd en dat komt de leefkwaliteit niet ten goede. Ergens is er dus wel een vergelijking mogelijk tussen dat eerste protest in Turkije en de picknick die vorig jaar, en volgende zondag opnieuw, op het Beursplein wordt georganiseerd.

Want ook hier gaat het om de leefbaarheid van de stad, die volgens de picknickers in Brussel in het gedrang komt door de dominantie van de auto. In Turkije heeft het protest intussen echter veel grotere dimensies aan-genomen: seculiere Turken zijn bang voor de sluipende islamisering onder Erdogan en het land heeft nog altijd geen beste reputatie op het vlak van mensenrechten of van de omgang met minderheden. De pro-testen waaien over, tot in Europa. In Brussel werd opgeroepen om bij het Europees parlement steun te betuigen aan de vreedzame betogers in Turkije. De EU werd gevraagd om de Turkse overheid te veroordelen voor het buitensporig gebruik van geweld door de politie – ze halen daar iets vlugger het traangas boven dan bij ons.Waar men ongetwijfeld met een bang hart naar de berichtgeving over Turkije luistert, is bij Europalia. Die culturele organisatie maakte pas bekend dat Turkije het gastland wordt in 2015, na India dit jaar. De keuze voor Turkije is sowieso al beladen, want het land stond al eens geprogrammeerd als gastland. Dat was in 1996. Belgische politici maakten bezwaar, omdat ze vonden dat Turkije zijn minderheden niet goed behandelde. De toenmalige Turkse commissaris-generaal deed alle moeite van de wereld om aan te tonen dat die minderheden wél in het programma zouden vertegenwoordigd worden. Turkse kun-stenaars en wetenschappers reageerden ontgoocheld op de Belgische afwijzing. Ze staken niet onder stoelen of banken hoe belangrijk die Europese contacten voor hen wel waren. En ze hadden zoveel prachtige cultuur te tonen! Het festival ging uiteindelijk niet door.Bij Europalia wordt het de komende maanden op eieren lopen. Zeker als de onvrede in Turkije blijft duren en men er zo bot op blijft reage-ren. Het zal trouwens altijd de achilleshiel van Europalia blijven: er wordt niet samengewerkt met kunstenaars, maar met (ambitieuze groei-)landen die zo hun eigen redenen hebben om in Brussel met hun cultuur uit te pakken. Maar die daarom niet altijd modellanden zijn.

EVA HILHORST

BRIEVEN VAN LEZERS [email protected]

Overlast

Is de burger te verzuurd of is er te veel overlast? De Sink-senfoor in Antwerpen, de Gentse Feesten, Suikerrock in Tienen, Winterpret in Brussel en andere evenementen beginnen meer en meer protesten van de omliggende bewoners uit te lokken. Zijn de bewoners dan egoïsti-scher dan vroeger geworden? Kunnen ze geen beetje la-waai meer verdragen, niet wat meer drukte en verkeer in hun wijk? Feit is dat vele feesten en manifestaties jaren geleden klein en sympathiek begonnen zijn, maar on-dertussen uitgegroeid zijn tot mega-evenementen met reuzegrote attracties, met elektronische supergeluids-versterking voor de bijhorende muziek. Manifestaties met enkele duizenden deelnemers of toeschouwers zijn uitgegroeid tot evenementen of festivals die tien-duizenden of enkele honderdduizenden, ja soms meer dan een miljoen bezoekers lokken. Komt daarbij de op-bouw en de afbouw van de installaties. En dat allemaal middenin of naast traditionele woonwijken. Anderzijds leven bewoners nu ook anders dan vroeger. Ze hebben meer vrije tijd en zijn dus meer thuis waar ze met fa-milie of vrienden willen genieten van het hedendaags comfort dat een modern huis of appartement biedt: ste-reomuziek, homecinema, kookfestijnen, thuis familie of vrienden uitnodigen, etc. Bewoners zijn dus terecht veeleisender geworden wat hun leefcomfort betreft. En er komen daarenboven steeds meer en meer woningen en dus bewoners bij in de stedelijke wijken. Al die fees-ten en manifestaties brengen veel overlast met zich mee: geluidsoverlast, verkeersopstoppingen, ontoegankelijk-heid van straten en wijken, parkeerverbod, verlies van cliënteel voor bepaalde handelszaken, sluikstorten en soms klein banditisme en hooliganisme... De overheden en de organisatoren moeten dit durven inzien en alter-natieven overwegen. Manifestaties met tienduizenden deelnemers kunnen met meer comfort en meer veilig-heid voor de deelnemers zelf beter plaatsvinden op sites buiten de woonkernen van grote steden. Meestal zijn die ook gemakkelijker met privé- of openbaar vervoer te be-reiken. En de burger zal wat minder verzuurd zijn.

Freddy�Neyts,�Brussel

GAS-boetes

Vorige zondagmorgen liep ik van op het Beursplein rich-ting Baramarkt, toen plots uit de Lemonnierlaan een po-litiewagen opdook met loeiende sirenes en zwaailichten. Hij reed snel, tegen de verkeersrichting links van het Beursplein op en wou even verder links de Paul Devaux-straat inslaan waar juist Japanse toeristen overstaken. Gierende banden, schuivende politiewagen, bruuske remmen, extra sirene en springende toeristen. En weg dook de politiewagen in de Katelijnestraat. “How is this possible?”, vroeg de Japanner zich luid en kwaad af. Dit is dagelijkse kost op de Brusselse centrale lanen. Soms gebeurt het om de tien minuten. Ook ambulances ken-nen iets van sirenes: op de Lemonnierlaan zetten ze on-verstoorbaar hun sirene aan, verkeer of niet. Dat men daar horendol van wordt, zal iedereen die hier woont be-vestigen. Het sirenegebruik doet pijn aan de oren, werkt op de zenuwen en op de gemoedsgesteldheid. Zijn die sirenes echt nodig? “Zeer zeker,” zal men antwoorden, “een dringende oproep impliceert snel rijgedrag en dus sirenes, zeker met het verkeer op de centrale lanen van Brussel.” In het centrum van Parijs heb ik dergelijke si-renes nooit ervaren. Politiewagens hebben daar een zeer matig sirenegebruik en ambulances rijden daar met een rustig pingponggeluid. Waarom kan dat hier ook niet? Omdat wij hier in Brussel te maken hebben met pestend machogedrag van bestuurders van politiewagens en met

een of ander dom automatisme bij de bestuurders van ambulances? Moeten de verantwoordelijken van al die chauffeurs geen Gas-boetes krijgen? �� Lou�Callewaert,�� Brussel

Nederfrans

Ik ben het volledig eens met de kritiek van Laura Baas wat betreft de verfransing van de Nederlandse taal. In mijn humanioratijd was er nooit sprake van woorden die men nu om de haverklap aantreft zoals blessure en blesseren in plaats van verwonding, kwetsuur, let-sel, wonde! Hierbij een niet-exhaustieve lijst van uit het Frans overgenomen werkwoorden die ik in een of ander dag-of weekblad heb aangetroffen: accepteren, annexeren, arriveren, anticiperen, adopteren annule-ren, arresteren, blesseren, brouilleren, compenseren, corrigeren, decoreren, domineren, decimeren, desin-fecteren, exporteren, expliceren, evacueren, evolueren, evalueren, escaleren, fulmineren, flateren, garanderen, interveniëren, inunderen, irriteren, motiveren, opteren, prepareren, recupereren, respecteren, rateren, roteren, situeren, supprimeren, triëren, trancheren, toucheren, tolereren, transporteren, transfereren, valoriseren, veri-fiëren, viseren, confronteren. De lijst is eindeloos en zal in de toekomst nog uitbreiden, denk ik. Triestig.

� Victor�Capron,�Elsene�

Nationaal voetbalstadion

Dit project is samen met het Neoproject de grootste mis-kleun van de stad en het gewest. Op de terreinen van Schaarbeek Vorming zou niemand hinder ondervinden van het stadion. Op Parking C zijn er te veel minpunten die blijkbaar genegeerd worden. Volgens het Structuur-plan is er geen plaats voor een voetbalstadion. Door de toenemende verkeersdrukte op de Ring zullen de aan-liggende Vlaamse gemeenten meer met sluipverkeer te maken krijgen. Het verwijderen van parkeerplaatsen wordt onvoldoende gecompenseerd door de voorge-stelde ondergrondse parking en dit zal tot meer overlast zorgen voor de hele Heizelvlakte en zeker voor de reeds veelgeplaagde Verregatwijk. Wat met de veiligheid van de bewoners van de Romeinsesteenweg en omliggende straten bij rellen, zeker als men Anderlecht toelaat om er te spelen? Wie gaat de orde handhaven wetende dat langs de kant van de Ring de steenweg zowel op grond-gebied Wemmel als Grimbergen ligt, terwijl de kant Pa-leizen op het grondgebied van Brussel ligt? Of gaat men bij elk evenement in het stadion de Romeinsesteenweg over een zekere afstand onder de federale politie plaat-sen? Deze inplanting en het afbreken van het Koning Boudewijnstadion zal een negatieve invloed hebben op de horeca langs de Houba de Strooperlaan. Ik zie de be-zoekers niet tot daar afzakken om iets te consumeren. Bovendien ligt er langs de steenweg geen enkele herberg en moeten er dus voorzieningen getroffen worden. Er wordt ook geen piste aangelegd voor de Memorial Van Damme die jaarlijks rond de 50.000 bezoekers telt en een welgekomen organisatie voor de horeca is. Het bou-wen van woongelegenheden op de plaats van het huidige stadion zal tot meer verkeersdrukte leiden en er is on-voldoende parkeerruimte. Ik hoop dan ook dat zowel het Vlaams Gewest als de gemeenten Wemmel en Grimber-gen zich gaan verzetten tegen dit plan. Dit plan kost veel geld voor een paar voetbalwedstrijden per jaar.

� Hubert�Collaer,�Laken

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar [email protected]. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via [email protected]. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.


VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

Tentoonstelling > Roel Jacobs schrijft geschiedenis historische optocht

De ene Ommegang is de andere stoet niet

Ieder jaar opnieuw trekt de Ommegang van de Zavel naar de Grote Markt. En ieder jaar opnieuw haalt de historische stoet de media. “De geschiedenis van de Ommegang leest als zeven eeuwen stedelijke geschiedenis,” zegt Jacobs, die ook aan het evenement meewerkt. De Ommegang ging voor het eerst uit in 1356. Het verhaal wil dat Beatrijs Soetkens, een vro-me vrouw uit Antwerpen, een beeldje – Onze-Lieve-Vrouw-op ‘t Stoksen – roofde om het naar Brussel te brengen. Hertog Jan III nam

het samen met het stadsbestuur en de kruis-boogschutters in ontvangst. Het werd naar de kapel van de kruisboogschutters, Onze-Lieve-Vrouw ter Zavel, gebracht. In de veertiende eeuw heette de stoet nog niet Ommegang maar ‘processie van de kruisboogschutters’. Jacobs: “In de veertiende eeuw had het eve-nement al heel wat invloed. Een voorbeeld: in 1379 betaalde hertogin Johanna van Brabant de duivelskostuums voor de kinderen die mee-liepen in de stoet.”

In de vijftiende en de zestiende eeuw raakte de religieuze dimensie op de achtergrond. De Ommegang werd een mondaine stoet waarin alle gestelde lichamen mee defileerden. Het werd de stoet van de stedelijke elites. Jacobs: “Er was geen sprake meer van de Ommegang van Onze-Lieve-Vrouw maar van de Omme-gang van Brussel. Het succes was zo groot dat ze de processie van Sint-Michiel en die van Sint-Jan de Doper in Molenbeek overscha-duwde. De dag van de Ommegang werd de of-ficiële feestdag van de stad en het begin van de jaarmarkt.”In de zestiende eeuw werd het karakter van de Ommegang steeds meer politiek. Karel V maakte van Brussel zijn belangrijkste ver-blijfsplaats. Halverwege de eeuw was Karel oud en moe. In 1549 stelde hij zijn zoon als

Tijdens de Ommegang laat het keizerlijk hof zich bewonderen en probeert het indruk te maken op toeristen en Brusselaars. Vroeger gebeurde het andersom, zegt Roel Jacobs.

© LO

UIS P

HIL

IPP

E BR

EYD

EL

BRUSSEL – “Sinds 1930 heeft de adel zich veel toegeëigend terwijl de Ommegang wortelt in de geschiedenis van de Brusselse schuttersgilden, meer bepaald de kruisboogschutter,” zegt Roel Jacobs, die voor Historia Bruxellae een boek schreef over de stoet.

RETROPARTIES VOOR 11 JULIVIERINGBRUSSEL - De feestdag van de Vlaamse Gemeenschap krijgt deze zomer een retrokleur, met een heuse Back to the Fifties party op de Grote Markt. En er is meer.

Coördinator van dienst is Muntpunt, in opdracht van Vlaams minister voor Brussel Pascal Smet (SP.A). Munt-punt neemt Radio Modern in de arm voor dansinitiaties op twee locaties: de Grote Markt en het Muntplein. De toon wordt gezet met een namid-dagen avondvullend live- en DJ-mu-ziekprogramma met onvergetelijke lyrics van Frank Sinatra tot Elvis en, wie weet, Bobbejaan Schoepen. Goed voor wie nooit The Champs, Johnny Ray of Fats Domino in het casino van Knokke zag. De dag zit vol initiaties swing, rock-’n-roll, rythm-and-blues, twist en de hoelahoep, die je tot 23 uur kan oefenen tot je pumps blauw zien. Om de sfeer compleet ‘Eldora-do’ te maken, wordt het publiek ver-zocht gekleed te komen in retrostijl. In een beautysalon kunnen dames zich gratis laten schminken om niet uit de toon te vallen. Tussendoor zijn er optredens acrobatische dans en komt de enige echte Black Elvis uit Engeland overwaaien. Straatarties-ten zorgen voor een ludieke doorgang naar en van het Muntplein. Op het afgesloten Muntplein spelen de nos-talgici van Radio Ultra Modern een Tomorrowlandprogramma, waarin snel naadloos gemixt wordt van oude beats naar nieuwe dansmuziek en terug. Ook hier weer het beste aan dansinitiaties, eerst voor het kleine grut (vanaf 14 uur), later op de avond voor Vlaamse en andere jonge Brus-selaars. VIP’s krijgen toegang tot het balkon van het stadhuis en kunnen binnen dansen of acts bewonderen. Hiervoor vallen toegangstickets te winnen. Een ouder publiek moet de weg vinden naar de Spiegelzaal van het Brussels parlement. Daar vindt een hippe versie plaats van het Weens Nieuwjaarsconcert. Een orkest speelt er de hele middag wals (14 tot 17 uur). Ook hier is er initiatie voor wie het pasje van drie nog niet met een stoel geoefend heeft. Meer details vanaf 14 juni op www.muntpunt.be. JMB

ADVERTENTIE

Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs

te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor

personen met een handicap

Handicap & informatie

Bezoeken enkel op afspraak

[email protected]

0800-15045�alle werkdagen van 9 tot 12u30,

maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30


troonopvolger voor. Karel V woonde de Om-megang bij met zijn zoon en zijn twee zussen. Zij namen plaats boven het toegangsportaal van het stadhuis. Jacobs: “In 1615 werd de Ommegang helemaal herwerkt. Hij werd zelfs uitgesteld opdat de Je-zuiëten en hun leerlingen de tijd zouden heb-ben om de scenografie helemaal te herwerken. De Jezuïeten zongen de lof van aartshertogin Isabella. Isabella nam deel aan een schiet-wedstrijd van de schuttersgilde en schoot de hoofdvogel af. De Ommegang werd een ode aan de macht van de vorst.” Het ancien régime overleefde de Ommegang niet. In de negen-tiende eeuw schreven historische stoeten zich in de verheerlijking van de Belgische natie in en bereidden ze de ‘nieuwe’ Ommegang van 1930 voor.

Een wijze pastoorSinds François Desmet kapelaan werd van de Zavelkerk droomde hij van een Ommegang waarin alle filosofische overtuigingen zich konden herkennen. Toen in 1926 de Grote Koninklijke Gilde van Sint-Joris zich voorbe-reidde op haar 550ste verjaardag in 1931, zat

er een reconstructie aan te komen. Om sub-sidies binnen te rijven, werd de reconstructie een jaar vervroegd: in 1930 bestond België 100 jaar. Albert Marinus – het Centre Mari-nus dat de tentoonstelling organiseert, is naar hem genoemd – van de dienst voor historisch en folkloristisch onderzoek van de provincie Brabant krijgt het heft in handen. Hij beslist om voor de reconstructie van 1549 te kiezen. De kruisboogschutters die terug wilden naar de verre oorsprong van de stoet moesten het onderspit delven. Ze voelden zich verraden.Voor de petite histoire: omgerekend naar van-daag kostte de Ommegang twee miljoen euro. Er stapten 2.500 figuranten mee in de stoet. Jacobs: “Om zijn spektakel luister bij te zetten, verzocht Marinus de afstammelingen van de hovelingen van Karel V om de plaats van hun voorouders in te nemen. Vandaag laat het kei-zerlijk hof zich bewonderen vanop de tribune en probeert het indruk te maken op toeristen en Brusselaars. Vroeger was het net andersom en kwamen de gestelde lichamen van de stad pronken voor de keizer en zijn zoon.” Marinus voorzag de Ommegang om de vijf jaar, sinds 1958 gaat de stoet ieder jaar uit op de eerste donderdag van juli en de dinsdag ervoor. Dat er een dag tussen is, heeft niets dan prakti-sche redenen: na regenweer moeten de kleren kunnen drogen. � Danny�Vileyn

De Ommegang, Processie, Stoet of Spektakel van Roel Jacobs is verschenen in de reeks Historia Bruxellae van het Museum van de stad Brussel, het telt 63 blz. en kost 9,5 euro. Het is te koop in het Museum van de stad Brussel (Broodhuis, Grote Markt) en in het Paleis op de Coudenberg waar een tentoonstelling over de Ommegang loopt.

“In de veertiende eeuw had het evenement al heel wat invloed. Een voorbeeld: in 1379 betaalde hertogin Johanna van Brabant de duivelskostuums voor de kinderen die meeliepen in de stoet”

BRUSSEL –Krijgt Brussel er over af-zienbare tijd nog een derde brouwerij bij naast Cantillon en Brasserie de la Senne? De kans is groot, want deze maand stellen de Brusselaars Olivier de Brauwere en Sébastien Morvan aan iedereen die wil proeven hun Brussels Beer Project voor.

Het startsein van het Brussels Beer Project werd vorige week gegeven in de voormalige brouwzaal van brouwerij Wielemans-Ceup-pens in Vorst, momenteel de ontvangst-ruimte van het Centrum voor hedendaagse kunst Wiels. Deze brouwzaal uit de jaren dertig was ooit de grootste van Europa, en staat aldus symbool voor het grote Brus-selse brouwverleden dat bijna helemaal is verloren gegaan. Maar het ziet er nu naar uit dat er naast de overblijvende lambiek-brouwerij Cantillon in Anderlecht, en de re-cente nieuwkomer Brasserie de la Senne in Molenbeek, nog een derde kleine brouwerij zal bijkomen.

AndersWat zijn de plannen van de jongens van Brussels Beer Project? Op dit ogenblik heb-ben zij in samenwerking met brouwer Bart Durlet van de Limburgse proefbrouwerij Anders al vier prototypes gebrouwen. Deze kregen allen een voorlopige naam (Alpha, Beta, Gamma, Delta) en een eigen kleurtje op het etiket (blauw, geel, rood, groen). Alle vier zijn het uitstekende speciaalbieren met een zekere bitterheid. Ze hergisten nog op fles waardoor ze zich nog even blijven ont-wikkelen, en hebben een alcoholpercentage van 6 procent. Maar de ingrediënten, het recept, de smaakbalans en ook de kleur zijn telkens verschillend. Zo is de ‘groene’ Delta bijvoorbeeld veel hoppiger (bitterder) dan de onder meer met kardemom gekruide

‘rode’ Gamma, en is de blauwe Alpha meer een dorstlesser dan de gele Beta. Alle bieren zijn zoveel mogelijk met biologische ingre-diënten gebrouwen. Drie van de vier bieren bevatten Belgische gerstemout, in twee er-van zorgen ook onze eigen Brusselse wilde gistorganismen Brettanomyces bruxellen-sis mee voor de vergisting.

CrowdEigenlijk zien de vier bieren met de vier kleurtjes er zo ook al hip en herkenbaar uit, maar De Brauwere en Morvan willen vooral niet de indruk wekken dat ze beergeeks zijn

en zijn dus vast van plan om het Griekse alfabet uit hun gamma te bannen. Tijdens hun lanceerevenement presenteerden ze zich met mooie filmpjes en laagdrempe-lige proefworkshops op een aanstekelijke manier als overtuigde grootstedelingen. Ze willen voor een open, participatief en biolo-gisch project gaan. Daarom willen de brou-wers in eerste instantie de Brusselaars zelf laten beslissen welk van deze vier bieren ze als eerste zullen trachten te commerciali-seren. Daartoe worden er tussen 12 en 26 juni zeven bierproeverijen georganiseerd in

evenveel cafés verspreid over het gewest, die nu reeds allemaal volzet zijn. Op de ze-ven proeverijen wordt dieper ingegaan op de kunst van het proeven en op het recept van de vier bieren. Alle deelnemers kunnen een stem uitbrengen op hun favoriete bier. Op 29 juli wordt het uitverkozen bier be-kendgemaakt op een groot slotevenement in Brass (de culturele site die een ander deel van de voormalige brouwerij Wielemans inpalmt) en daarna start ook een grote Fa-cebookcampagne om aan het gekozen bier een naam te geven.“We willen op deze manier breken met de geheimdoenerij die soms rond het brouwen van bier hangt, met de mythes rond zoge-zegd middeleeuwse recepten, en mee een alternatief bieden voor de smakeloze mas-saproducten van de grote brouwerijen. Zelf willen we juist heel open communiceren en informeren over onze werkwijze en de pro-ducten die we gebruiken,” aldus De Brau-were en Morvan. “Die aanpak willen we ook verderzetten als we in onze tweede fase aan de opstart van een ‘gemeenschapsbrouwe-rij’ in Brussel beginnen. We kunnen er nog niet te veel over zeggen, maar we hebben zeker creatieve ideeën om geïnteresseerde Brusselaars op verschillende manieren in die brouwerij te laten participeren.” Daar hoort zeer waarschijnlijk ook financiële crowdfunding bij. In eerste instantie mik-ken de twee op een bescheiden productie van zo’n 500 hectoliter per jaar, maar na drie jaar voltijdse arbeid zou een veelvoud daarvan mogelijk moeten zijn.

� Michaël�Bellon

Meer informatie over Brussels Beer Project:www.beerproject.be, facebook.com/brusselsbeerproject

Nieuwe Brusselse brouwers laten publiek proeven en kiezen

Gastronomie > Brussels Beer Project plant gemeenschapsbrouwerij

“We willen brekenmet de geheimdoenerij die soms rond het brouwen van bier hangt, met de mythes rond middel-eeuwse recepten”

De Brauwere en Morvan willen vooral niet de indruk wekken beergeeks te zijn en zijn dus vast van plan het Griekse alfabet uit hun gamma te bannen.

© B

EE

R P

RO

JEC

T B

RU

SS

EL

S


Hippe fietsers voor de camera

CELINE: “Ik fiets nu ongeveer drie jaar en de laatste tijd veel meer dan vroe-ger. Waarom? Om tientallen redenen. Om het openbaar vervoer te vermijden, met de vertragingen en het overstappen, maar ook omdat er te veel auto’s zijn. Op de fiets kan ik me ook wel eens enerveren, hoor. Dan word ik boos wegens het autoverkeer. Maar ik blijf volhouden. Al die fietsers zijn leuke mensen, en het is niet omdat er een paar stommeriken in het verkeer rondrij-den, dat ik mijn fiets aan de kant laat.”

© JO

HA

N M

AR

TEN

S©

JOH

AN

MA

RTE

NS

ELSENE – Fietsen is hip, en vooral: je kan het in de gewoonste kleren, of, waarom niet, met hakjes en jurkje of in kostuum. Dat verhaal wil de fijne blog www.cyclechic.be vertellen. De afgelopen weken stond Cyclechic.be op verschillende plaatsen in Brussel opgesteld voor een fotoshoot. Op enkele dagen tijd werden er maar liefst driehonderd fietsers gefotografeerd. Haast iedereen wou op de foto. Wij waren erbij aan het Flageyplein.

YOUNES: “Ik ben terug aan het fietsen na een lange pauze. Ik heb een zwaar ongeval gehad door slecht aangeduide wegwerkzaamheden. Daarbij kwam ik ten val. Ik vind het een goede zaak dat er campagnes worden gevoerd voor de fiets. Dat zou meer moeten gebeuren. Fietsen is mijn dagelijkse sport. Je komt al eens op plekken in de stad die je met de wagen of het openbaar vervoer nooit aandoet.”

MIJN DAGELIJKSE SPORT

PETER: “Ik ben Brit en fiets al meer dan twintig jaar in Brussel. Ik ben een van de pioniers. Het is de snelste manier om je te verplaatsen, en vooral de meest voorspelbare in tijd. Van Flagey naar mijn werk in de Europawijk doe ik er precies 8 minuten over. Of er iets veranderd is de laatste vijf jaar? Ik merk dat automobilisten minder agressief zijn geworden ten aanzien van fietsers, al zijn ze te vaak onoplettend: autoportieren die openvliegen zijn een te duchten gevaar in Brussel.”

MINDER AGRESSIE

GEEN GOED GEVOEL IN SMALLE STRAATJES

TAL: “In Waals-Brabant, waar ik vandaan kom, fietste ik vaak. Nu neem ik ook in Brussel de fiets. Maar wel alleen voor kleine trajectjes. Naar het centrum rijd ik voorlopig niet, omdat er toch wat te veel auto’s rijden. Zeker in de smalle straatjes stoor ik me daar aan.”

FIETSERS ZIJN LEUKE MENSEN

FOTO’S: JOHAN MARTENS

Van eind augustus tot eind september zal een

selectie van twintig portretten aan de Kunstberg worden

tentoongesteld.

© JO

HA

N M

AR

TEN

S©

JOH

AN

MA

RTE

NS


ADVERTENTIE

Zinnekes en wezen

Gustave Courbet (1819-1877), De rustplaats van de reeën bij de bron van Plaisir-Fontaine, olieverf op doek (1866).

© K

ON

INK

LIJK

E MU

SE

A VO

OR

SC

HO

NE K

UN

STE

N VA

N B

ELG

IË / DIG

ITAL

E FO

TOG

RA

FIE

: J. GE

LE

YNS

/RO

SC

AN

Gezien: Gustave Courbet & België. Het realisme van levende kunst tot vrije kunst, nog tot 11 augustus in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Regent-schapsstraat 3, Brussel, 02-508.32.11, info@fine-arts- museum.be, van dinsdag tot zon-dag tussen 10.00 en 17.00.

De afdelingen van de Musea voor Schone Kunsten hebben nieuwe na-men gekregen, zoals muséeoldmas-tersmuseum, muséemodernmu-seum en muséemagrittemuseum.

Precies tussen de old masters en de modernen moeten we Gustave Courbet (1819-1877) situ-eren, de Franse ‘uitvinder’ van het realisme en voorloper van het impressionisme, waarover momenteel in de KMSK een dossiertentoon-stelling loopt: een kleine expo met een bevat-telijk verhaal dat je bovendien in staat stelt om elk schilderij een aanvaardbaar minimum aan aandacht te geven.De KMSK schetsen de receptie van het werk van Courbet in België aan de hand van zes van zijn schilderijen die in hun bezit zijn. Daar worden dan werken van zijn Belgische bewon-deraars en commentatoren aan toegevoegd, alsook een aantal reproducties die nog meer gelijkenissen en verschillen moeten blootleg-gen.Met Courbet, ook bekend van zijn wel erg rea-listische schilderij L’origine du monde, deed de onopgesmukte weergave van de ‘realiteit’ zijn intrede in de schilderkunst. Dat had niet al-leen het terugdringen van bijbelse, antieke of anderzins geïdealiseerde taferelen tot gevolg, maar ook de introductie van het sociaalrea-lisme, dat het gewone volk afbeeldde om de aandacht op hun misère te vestigen. Het rea-lisme als ‘levende kunst’ werd vervolgens ook door Courbet zelf gepropageerd als een ‘vrije kunst’, wat in België rechtstreeks leidde tot de oprichting van de Société libre des Beaux-Arts in 1868. Die vereniging van progressieve, veelal Brusselse kunstenaars zou door het af-wijzen van het academisme in de salons defi-nitief de weg voor het modernisme bereiden.Het realisme is misschien minder interes-sant om de miserie die erin aan bod komt dan om de blik die de stroming ons gunt in het verleden. Niet toevallig ontwikkelde de stroming zich gelijktijdig met de fotografie. In die zin is Joseph Stevens’ schilderij Brus-sel ‘s morgens uit 1848 een waardevolle foto van ons stadsverleden: een aantal straathon-den in een donkere steeg - vuil, graatmager en

halfkreupel - vechten niet eens meer om het al afgekloven bot. Op de achtergrond staan ook twee menselijke figuren die niet beter af zijn. Beesten en mensen zijn inwisselbaar: van enige theatraliteit is ook het realisme nog niet gespeend. Dit is echter een doek dat in het museum permanent een prominente plaats zou moeten krijgen, als groepsportret van de Brusselaars die hier letterlijk als zin-nekes worden afgebeeld.Stevens schilderde graag honden (op Tafe-reel van de hondenmarkt te Parijs gaat het om iets gezondere exemplaren maar ligt er een aanzienlijke crotte op de voorgrond), en volgens Courbetkenner Camille Lemonnier zou zijn werk Courbet wel eens kunnen aan-gezet hebben tot diens Honden van graaf de Choiseul.Toch wordt de kruisbestuiving vooral ver-derop in de tentoonstelling duidelijk. Van een aantal portretten en landschappen waarin plaats is voor ‘realistische’ somberte en neerslachtigheid, zijn de overeenkomsten tussen werken van Courbet en zijn Belgische navolgers inderdaad frappant. Vooral de in Brussel overleden Louis Dubois lijkt een beetje een pikkendief te zijn geweest, al le-verden zijn interpretaties ook fraaie, eigen-standige werken op als De dode reebok.Op het groepsportret van de Belgische Soci-été, geschilderd door Edmond Lambrichs, is Dubois te zien naast onder meer Constantin Meunier en Félicien Rops. Uit de karikatu-ren die Rops van werk van Courbet maakte, blijkt al hoe Rops nog een stap verder heeft gezet. Zijn impressie van De Maas bij Anser-emme is nog bijna dezelfde als die van Cour-bet, maar later trekt Rops opnieuw weg van het realisme om nog scherpere aanklachten te kunnen formuleren. Dat is zichtbaar op de indringende prent Un enterrement au pays Wallon uit 1863, geschilderd dertien jaar na Courbets Begrafenis te Ornans. Beide afbeeldingen bevatten dezelfde ingrediën-ten: een groep rouwenden met een verweesd kind, een aantal geestelijken met een mis-dienaar, een crucifix, een hond. De prent van Rops is echter vele malen bedroevender dan die van Courbet: het aantal rouwenden is zeer beperkt, de vette geestelijken met hun boeventronies kijken hooghartig of ongeïn-teresseerd, de misdienaar is ook niet bij de zaak en gooit met wijwater naar de hond, terwijl het verweesde kind op de rand van de put staat en er wellicht net zo goed al met-een zou kunnen inspringen.�� Michaël�Bellon

Pra

at

ach

teraf

BRUSSEL - Flouskes zijn anekdotes en moppen die vaak vooral grappig zijn, of nog grappiger worden, omdat ze in het Brussels Vloms verteld worden. De komische vorm leent zich uitstekend tot uitbundige maar pretentieloze shows in een zeer informele context - en dat is wat Ba Mariëtte wil aanbieden.

Het idee voor de lange reeks flouskes in ‘t Brussels die in het programma Ba Mariëtte aan elkaar worden gemonteerd, komt van de Brusselse producer en entertainer Wiet Van Bever. Hij kreeg het toen hij nog eens een frag-mentje hoorde van het Radio 2-programma In ’t Lieg Plafon, een radioprogramma in het Brussels dialect dat in de jaren zeventig werd uitgezonden op Omroep Brabant. Van Bever schaarde enkele acteurs rond zich en mocht van juni tot december vorig jaar soortgelijke korte sketches in het Brussels uitzenden op Radio 2 Vlaams-Brabant.

Volkstejoêter Uit die sketches is nu een middag- of avond-vullend programma ontstaan dat Van Bever en zijn kompanen live willen brengen. Voor dat programma riep hij de hulp in van het Brussels Volkstejoêter, dat acteurs aanleverde

voor Ba Mariëtte. De bedoeling is dat de live-show de komende maanden wordt opgepikt door de cultuur- en gemeenschapscentra, of door rusthuizen en verenigingen in en rond Brussel.

Cheers in BrusselIn de cafetaria van het bejaardenflatgebouw Residentie Geurts in Wemmel gaf het gezel-schap rond Van Bever al een kort voorsmaak-je. De formule is inderdaad even eenvoudig als effectief. In het café van Mariëtte (actrice Ani Leroy) schuiven de andere personages Swa (Josy Restiaen), Pierrot de Coiffeur (Elie De-vuyst), Georgette (Vanessa Daniëls) en Jeanke Taxi (Wiet Van Bever zelf ) zich rond de toog. Aangezien ze in hun taxi of hun coiffeurszaak een en ander meemaken, beschikken ze over genoeg munitie om om de beurt een flouske los te laten op het publiek, dat ondertussen rustig van zijn koffie of trappist kan blijven nippen. Een soort Cheers dus, maar dan in Brussel in plaats van in Boston, en ietsje volkser. Vermaak voor nostalgici en mensen die niet genoeg kunnen krijgen van grappen over schoonmoeders, seksuele toespelingen, spraakverwarring en misverstanden.

� Michael�Bellon

Over schoonmoeders en spraakverwarring

Theater > Ba Mariëtte brengt flouskes in ‘t Brussels

Museum van de Stad BrusselGrote Markt (tegenover het Stadhuis)Info: 02 279 43 76 | www.museumvandestadbrussel.bee

Broodje Brusselin het Museum

Culturele middagpauzes inhet Museum van de Stad Brussel

11 en 13 juni 2013 om 12u30

Brusselse wandtapijtenvertellen honderduit

De rondleiding is gratis!Toegang museum: € 4

De juryleden Jan Hautekiet (Radio 1), Natali Broods (De Koe), Cees Vos-sen (CC Berchem), Evelyne Coussens (De Morgen) en Robbert van Heuven (Trouw, De Theatermaker) winden er in hun verslag geen doekjes om. Ze tonen zich vooral teleurgesteld in de grote en middelgrote (jeugdthea-ter)huizen en in het besparende Ne-derland waar “opvallend veel risico-loos repertoiretheater” te zien was.

Groepschoreografie Toch koos de jury uiteindelijk twaalf

producties die dit jaar tussen don-derdag 29 augustus en zaterdag 7 september opnieuw te zien zijn in en rond het Kaaitheater, de Kaai-theaterstudio’s en BRONKS. De Brusselse podiumkunstenaars doen het goed met vier selecties. Uit het juryverslag blijkt dat er in ieder ge-val grote eensgezindheid bestond over Book Burning , waarin Pieter De Buysser een woordenwereld bouwt in het miniuniversum van beeldend kunstenaar Hans Op de Beeck. Ook Tristero heeft prijs met de pakkende


Muziek > Tribuut aan Brussels/Turkse topcomponist Lütfü Gültekin

‘Ik zie geen verschil tussen een Griek en een Turk’

D e wegen die Lütfü Gültekin naar Brussel leidden waren lang en niet altijd even mak-

kelijk, maar wel steeds ingegeven door zijn wil om door te breken in de muziek. Terechtkomen in een mul-ticulturele stad als Brussel leek wel in de sterren geschreven. Tunceli, het stadje in het noordoosten van

het Turkse binnenland waar Gül-tekin in 1949 geboren werd, is een smeltkroes van culturen op enkele steenworpen van de grens met Irak en Iran. Koerden zijn goed voor ne-gentig procent van de inwoners en er zijn eveneens Assyriërs en Arme-nen, katholieke minderheden.Naast een multiculturele regio is

Lütfü Gültekin met zijn zoon Emre: “Emre heeft bijna alles van me geleerd, maar hij heeft evenzeer nog een lange weg af te leggen.”

© M

UZIE

KP

UB

LIQ

UE

Theater > Theaterseizoen 2012-2013 geen hoogvlieger

Theaterfestivaljury matig enthousiastmonoloog Toestand van Kristien De Proost. Daarnaast mogen habitués Josse De Pauw, die met Kris Defoort voor LOD An Old Monk maakte en Meg Stuart met haar groepschore-ografi e Built to last, zich opmaken voor de eervolle reprise. De twaalf producties worden nog uitgebreid met twee voorstellingen uit de se-lectie van het Nederlands Theater-festival en vijf producties van jonge makers in Circuit X.De ticketverkoop van Het Theater-festival start op vrijdag 31 mei. De festivalbrochure met het uitgebreide programma verschijnt op 1 augus-tus. Michaël Bellon

www.theaterfestival.beIn Book Burning bouwt Pieter De Buysser een woonwereld.

© H

ER

MA

N S

OR

GE

LOO

S

BRUSSEL – “Terugkijkend op 214 geziene podiumproducties, moet de jury van het Theaterfestival Vlaanderen vaststellen dat het seizoen 2012-2013 geen hoogvlieger was. Slechts enkele voorstellingen dienden zich zonder discussie aan als artistieke sterkhouders,” luidt het verdict van

het ook een van de armste en minst ontwikkelde provincies van Turkije. “De levensomstandigheden zijn er precair, er is geen elektriciteit, geen stromend water. Het is ook de regio van de revolutionairen, de com-munisten en atheïsten. Vandaar de bijnaam het kleine Moskou,” ver-telt Lütfü, die zelf ook zijn sociaal-

democratische gedachtegoed over-houdt aan zijn geboorteregio. “De regio heeft daarvoor zwaar moeten boeten. Bij de revolutie in 1923 (op-richting van Turkije door Atatürk, bt) is de regio autonoom gebleven, totdat ze met geweld ingelijfd werd. Meer dan 50.000 mensen hebben toen het leven verloren. Maar ook veel mensen van mijn generatie zijn gemarteld, ter door veroordeeld of opgehangen.”

Ballingschap Gültekins familie werd naar het

westen van het land verbannen om geassimileerd te worden met de Turkse cultuur en taal. “Ik sprak thuis Zaza, een minderheidstaal die lijkt op Afghaans en afgeleid is van het Perzisch en het Sanskriet. Atatürk heeft een nationalisering van taal en cultuur uitgevoerd naar Frans model.” Ondanks de repres-sie overleven die minderheden tot vandaag en is er volgens Gültekin zelfs een keerzijde van de medail-le. “Er werd veel geïnvesteerd in de regio om de mensen op te voe-den, waardoor Tunceli lang de re-

ELSENE – Zaterdag vindt bij Muziekpublique een eerbetoon plaats aan de Brussels-Turkse sazspeler, geprezen componist en voormalig mijnwerker Lütfü Gültekin. Het concert wordt gefilmd als onderdeel van een documentaire over Gültekins leven en ballingschap. “Muziek heeft me door het leven geleid.”

Lütfü Gültekin met zijn zoon Emre: “Emre heeft bijna alles van me geleerd, maar hij heeft evenzeer nog een lange weg af te leggen.”


Munt kenden we vroeger enkel van snoepjes of siroop in een glas water. Vandaag wordt munt in Brussel per vliegtuiglading verkocht. Tijden veranderen. Maar het is een interessant kruid.

Ze verkopen het in de groentewinkel, in de viswin-kel, bij de slager. Overal liggen bundeltjes munt te koop, en er wordt ook veel van gekocht. Kritisch keuren de wachtende mannen de takjes, die ze dan achteloos op de toog leggen wanneer vlees en vis moet worden afgerekend. Er wordt nogal wat munt geconsumeerd in de stad.Munt is een plantengeslacht uit de lipbloemfamilie (Lamiaceae). Er bestaan wel 200 soorten Mentha, zoals de wetenschappelijke naam van munt luidt. In onze streken zijn de bekendste de akkermunt (Mentha arvensis) en de pepermunt (Mentha pi-perata), maar er zijn heel wat andere soorten, bas-taarden en hybriden. Mijn fl ora vermeldt er voor ons land al een dertigtal. Welke soort er hier in de winkels ligt, dat weet ik niet. Maar mijn slager ver-telt dat al die munt wordt aangevoerd per vliegtuig. Uit Marokko!Munt is vooral geliefd omdat het menthol bevat. Deze aromatische koolstofverbinding heeft heel wat aangename eigenschappen. Menthol is eigen-lijk een soort legaal verdovend middel. Vandaar dat het gebruikt wordt in keelpastilles tegen de keelkriebels op klassieke concerten, maar ook te-gen hoofdpijn en verstopte neuzen (Tijgerbalsem), en ook in mentholsigaretten, als die nog bestaan. Men doodt en verjaagt er ongedierte mee en het goedje gaat in heel wat cosmetica. Menthol, dat ook onder de vorm van kristalletjes wordt ver-kocht, wordt deels verkregen uit natuurlijke munt-plantjes. Daarvoor beplanten ze in India reusach-tige muntakkers. Anderzijds kan men vandaag ook menthol maken in het lab. Er is dus natuurlijke en synthetische menthol te krijgen.Nu zitten we met dit verhaal bijna in de geneeskun-de. Niemand stilt immers zijn honger met munt. Al is dat misschien mogelijk, want als munt verdooft, waarom dan ook niet de honger? Maar munt is ui-teraard een kruid, dat men gebruikt voor zijn geur. En daarenboven heeft munt heeft ook een smaak, de smaak van kou! Eerst leerden wij dat er vier smaken bestonden: zuur, bitter, zoet en zout. Al de rest van onze sma-kenbeleving zou dan een kwestie van geur zijn. Wat ik altijd al verbazend vond. Dan beweerde iemand dat “zalvend” eigenlijk ook een smaak was, de smaak van smeuïgheid. Vervolgens kwamen de Ja-panners met hun umami, de smaak van hartigheid. Welnu, munt heeft de smaak van koude. Menthol

reageert met de koudereceptoren in ons lichaam, ook in onze mond. Het geeft

een koudegevoel zonder dat er een temperatuurverlaging is. Dat is dan toch ook een smaak, niet? Op dezelfde, maar omgekeerde manier geeft capsaïcine, de ac-

tieve stof in chilipepertjes, een gevoel van warmte, zonder dat

er een temperatuurverschil is. Dat kunnen we dus beschou-wen als de smaak van hitte. Aan hoeveel smaken zitten we nu al? Acht.

Om die eigenaardige smaak is munt ook zeer populair in warme landen. De muntthee van Noord-Afrika, sterk ge-

brouwen zoals ze dat aan de westkust doen, is verbazend ver-

koelend en, zo merkte ik in Mau-ritanië, ook behoorlijk verslavend.

De lokale vissers kregen afkick-verschijnselen als ze te lang op hun thee moesten wachten. Als ik

zo’n glaasje schuimende geconcentreerde thee nipte, kwamen de haren op mijn ar-

men recht. Mogelijk is dat de reden waarom er hier zo veel munt over de toonbank gaat?

In de trendy cafés aan het Sint-Goriksplein zit iedereen tegenwoordig muntthee te slurpen uit con-fi tuurbokalen met een oerwoud muntblaadjes erin. Een beetje overdreven.Koop zo’n bundeltje munt en zet het thuis in een glas met water. Binnen een paar dagen beginnen de stengels wortel te schieten. Plant ze dan uit en u hebt steeds een voorraad verse munt in een bloem-pot op de vensterbank. Ik zette ooit enkele stekjes uit in de tuin, en dat bleek niet zo’n goed idee. De plant gaat door het gazon woekeren en neemt gaan-deweg heel de tuin in.Maar zoals met de meeste kruiden, gebruikt men munt toch het liefst met mate. Wij gruwen van het idee dat er in Engeland munt in de saus gaat bij lamsvlees. Ze doen er zelfs munt door de erwtjes (en noemen dat dan French, tot afschuw van de Fran-sen). Wel, ik zal u wat verklappen: het werkt. Een traditioneel Engels recept: vul een kopje met fi jngehakte munt en giet er kokend water op. Laat koud worden in de kop en fi lter dan het vocht. Maak dit vocht op met wat suiker en neutrale azijn en ser-

veer bij lamsvlees. Erg, hé? Wel, het geheim is hier-van héél weinig te gebruiken. De muntgeur moet nauwelijks merkbaar zijn in de schotel. Enkel dan verrijkt de munt de jus van het vlees of de boter in de erwtjes. “ The fi rst thing is not to be mean with the mint ” schreef kookautheur Jane Grigson in English Food . Ik had hier bijna geschreven om de munt in homeopathische dosis te gebruiken, ware het niet dat homeopaten een muntfobie hebben. Ze bewe-ren dat munt alle werking van hun middeltjes teniet doet. Geen mens die er uiteraard ooit iets van heeft gemerkt. Smakelijk.

[email protected]

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet

Munt

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Nick Trachet

gio was met de meeste academici.”Ook Gültekin is uit de regio vertrok-ken richting Istanbul. Niet om te studeren, maar om zijn passie voor muziek te verzilveren. “Ik was vijf-tien en ben naar de stad getrokken zonder dat mijn ouders het wisten. Mijn grote droom was muzikant te worden van het orkest van de nati-onale radio TRT,” vertelt Gültekin. Radiomuzikant was een gegeerde job met een goed loon, maar het draaide anders uit voor Gültekin. Hij had geen geld en sliep de meeste nachten op straat. Het beetje geld dat hij bijeensprokkelde, kwam van optredens op feesten en huwelijken of van fooien als hij op zijn saz een andere artiest mocht begeleiden.

Berlijn Gezien die barre levensomstan-digheden werd Gültekin door zijn schoonbroer aangepord om hem te vergezellen in Berlijn. “Ik wou er journalistiek studeren, maar werd als muzikant zo vaak gevraagd door de Turkse gemeenschap dat van die studies niet veel in huis kwam.” In 1971 is hij naar België verhuisd, opnieuw op aandringen van zijn schoonbroer die er intussen woon-de, en toen sloeg het lot nogmaals toe: een jaar later stierven zijn zus, schoonbroer en hun kinderen tij-dens een auto-ongeval en Gültekin stond er alleen voor. Het waren barre tijden. Hij moest gaan werken in de mijnen van Heusden-Zolder in Limburg om rond te komen.Ondanks het harde labeur in de mijnen is Gültekin steeds muziek blijven spelen. Bij het sluiten van de mijnen mocht hij op pensioen en ging hij in Henegouwen wonen, en later in Charleroi alvorens terug te keren naar Istanbul. In de jaren 1990 kwam hij terug naar België om dichter bij zijn kinderen te zijn die in Brussel studeerden. Lütfü heeft voor dit interview zijn zoon Emre meegebracht om het helpen bij het vertalen. Vader Gültekin spreekt

een behoorlijk mondje Frans, maar interviews afnemen is toch nog een ander paar mouwen. Emre Gültekin is ook een gerespecteerde sazspeler, onder meer van het project Blindno-te van Muziekpublique. Hij heeft al-les van zijn vader geleerd. “Bijna al-les, want hij heeft nog veel te leren,” grinnikt Lütfü, van wie zo’n 500 composities intussen deel uitmaken van het repertoire van Turkse volks-muziek en opgenomen werden door Turkijes grootste sazspelers.

Broeders Lütfü en Emre zullen samen op het podium staan bij Muziekpu-blique, naast een resem Belgische vrienden als violist Wouter Vande-nabeele, zanger Raphael Decock, accordeoniste Anne Niepold en gi-tariste Véronique Gillet, alsook de Brussels-Turkse sazspeler Cumali Bulduk en de Armeense dudukspe-ler Vardan Hovanissian. “Vardan is als een zoon, ook al is hij Armeniër. Wat maakt het uit?”, vraagt Gülte-kin zich af. “Voor mij zijn Grieken en Turken net hetzelfde, maar dat moet ik niet vertellen op café in de Haachtsesteenweg...”Dit tribuut wordt de kers op de taart van de documentaire L’exil, refuge du barde (Ballingschap, toevlucht van een bard) die momenteel in de maak is over de indrukwekkende le-vensweg en de muziek van Gültelin. Ook zoon Emre speelt een hoofdrol in die documentaire. Je leert als het ware de vader kennen aan de hand van de zoon, met archiefmateriaal en nieuwe beelden van onder meer dit concert bij Muziekpublique. Benjamin Tollet

Tribuut aan Lütfü Gültekin op 8 juni 2013 om 20u bij Muziek-publique, Naamsepoortgalerij, Bolwerksquare 3 te Elsene. Inkom kost 9/13/15 euro.Meer info op www.muziekpublique.be

ADVERTENTIE“In de trendy cafés aan het Sint-Goriksplein slurpt tegenwoordig iedereen muntthee uit confituurbokalen met een oerwoud muntblaadjes erin. Een beetje overdreven”

M�� B�� H�� G��

www.fedsvk.be

02 412 72 44

Verhuur uw woning zorgeloos

Gegarandeerde huur elke maand

Verzekerd verhuurbeheer

Onderhoud van uw woning

Steun voor de renovatie

Fiscale voordelen

SOCIALE VERHUURKANTOREN

reageert met de koudereceptoren in ons lichaam, ook in onze mond. Het geeft

een koudegevoel zonder dat er een temperatuurverlaging is. Dat is dan toch ook een smaak, niet? Op dezelfde, maar omgekeerde manier geeft capsaïcine, de ac-

tieve stof in chilipepertjes, een gevoel van warmte, zonder dat

er een temperatuurverschil is. Dat kunnen we dus beschou-

Om die eigenaardige smaak is munt ook zeer populair in warme landen. De muntthee van Noord-Afrika, sterk ge-

brouwen zoals ze dat aan de westkust doen, is verbazend ver-

koelend en, zo merkte ik in Mau-ritanië, ook behoorlijk verslavend.

De lokale vissers kregen afkick-verschijnselen als ze te lang op hun thee moesten wachten. Als ik

zo’n glaasje schuimende geconcentreerde thee nipte, kwamen de haren op mijn ar-

men recht. Mogelijk is dat de reden waarom er hier zo veel munt over de toonbank gaat?

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Trachet

© N

ICK

TR

AC

HE

T


Galerie Vertigo Art in de Hoogstraat toont dezer dagen een kleine, eigenzinnige selectie van het werk van Bettina Küsel.

B ettina Küsel is een kind van Oost-Ber-lijn, Oost-Duitsland. “Ik ben daar op-gegroeid in de jaren 1960 en 1970. In

de stad, maar ook op het platteland, bij mijn grootouders. Veel wisten we niet van wat er zich in de buitenwereld afspeelde. Ik wilde vertrekken, vertrekken, vertrekken... Maar er was het IJzeren Gordijn, er was de Muur. Zelfs in onze meest boude verbeelding konden we

ons niet inbeelden dat die ooit zou vallen. Werken tot de pensioengerechtigde leeftijd en dan pas een paspoort krijgen om te kunnen reizen: dat zou mijn lot zijn. Althans, dat dacht ik. Voelde ik me onderdrukt? Wie jong is, voelt zich steeds onderdrukt.”“Na de middelbare school wist ik niet goed wat gedaan. Violiste worden leek me wel wat – ik speelde al van mijn vijfde viool – in de journa-

listiek gaan sprak me eveneens aan. Mijn ou-ders zeiden echter: “Toch geen muziek, kind, daar kan je de kost niet mee verdienen! En met de journalistiek werd het ook al niets. Uitein-delijk heb ik dan maar gekozen voor economi-sche geschiedenis.”Wat Küsel ook steeds is blijven doen, is te-kenen en schilderen. “Toen ik 18 was, heb ik zelfs een wedstrijd gewonnen op het Alber-

tinum en heb ik kunnen exposeren. Maar ik zag geen weg om verder te gaan, had geen zin om goedgekeurde kunst te maken als kun-stenaar van de staat. Dus ben ik een andere weg ingeslagen. Ik heb in die periode samen met geestesgenoten dingen ineengeknutseld, underground. Kleine tentoonstellingen, rock-concerten met bekende artiesten. Het was spannend, leuk, want verboden. Ja, je bent jong, je smijt je erin zonder stil te staan bij de mogelijke gevolgen.”

GoldrushEn dan kwam er die bewuste 9 november 1989. De val van de Muur. “Daar zaten we dan met het herenigde Duitsland. Iets wat velen van ons eigenlijk niet wilden. Betoogd had-den we voor meer democratie. Voor een an-der regime, niet om één te worden met onze ‘broeders’ aan de andere kant van de Muur. Het was niet zo dat alles slecht was in Oost-Duitsland, er waren ook veel goede zaken. We mochten wel niet doen wat we wilden, alles was erg streng en strikt gereglementeerd, maar anderzijds: werkloosheid was er niet, iedereen had een inkomen.”“Na mijn doctoraat ben ik prof geworden aan de unief. Slecht zat ik daar niet, we waren met maar liefst 50 proffen voor 2.000 studenten. Na de val van de Muur is dat allemaal veran-derd, waren we nog maar met vier profs voor 2.000 studenten. Veel mensen zijn in die pe-riode vertrokken om eindelijk hun zin te kun-nen doen. Er waren ook veel artiesten, die ophielden met artiest te zijn omdat ze geen reden meer hadden om het te zijn. Omdat hetgeen waartegen ze gevochten hadden, ver-dwenen was. Zo ken ik muzikanten die na de val journalist zijn geworden. Van een under-

© MARC GYSENS

BRUSSEL – “Lang heb ik gedacht dat schilderen en tekenen geen beroep is. Voor mij was het louter een manier om gevoelens uit te drukken. Pas toen we met ons gezinnetje in Luxemburg woonden, is de ommekeer er gekomen. Ik begon na te denken over mezelf, kwam tot de bevinding dat ik te veel compromissen had gesloten, enkel en alleen omdat er brood op tafel moest komen. Dat schilderen en tekenen is wat ik ben. Dat ik mezelf heb gevormd, beschouw ik als een voordeel: ik moet me niet gebonden voelen door dingen die anderen me hebben geleerd.” Bettina Küsel is doctor in de economische geschiedenis, maar gaat als kunstschilder door het leven.

‘Ongebonden tonenwie ik ben’

Bettina Küsel, selfmade kunstschilder

Bettina Küsel aan het werk in haar atelier.


ground was geen sprake meer, omdat er geen reden meer was om underground te zijn. Alles kon ineens, alles mocht ineens.”“Nog een nieuw fenomeen: het Oosten dat plots werd overspoeld door gelukszoekers, op-portunisten. Het was een beetje als in de tijd van de goldrush in de Far West. Veel mensen die geen job vonden in het Westen, veelal om-dat ze middelmaat waren, kwamen naar het Oosten om daar hun geluk te beproeven. Het Oosten waar ze moeiteloos de posten van de ‘oude garde’ inpakten. Niet omdat ze zo goed waren, maar omdat met het verleden gebro-ken moest worden. Het gaf aanleiding tot veel

onrecht. Het was alsof de Oost-Duitsers een stempel op het voorhoofd kregen gedrukt, net zoals Arabieren en Noord-Afrikanen het zo dikwijls moeten ondervinden. Wij waren lui-eriken, wij waren nietsnutten. Opportunisme was troef. Het was een samenleving van twee klassen geworden en ik had er geen zin in om daar doorlopend mee geconfronteerd te wor-den. Dus ben ik naar Parijs vertrokken, waar de man op wie ik verliefd was, woonde en werkte. Ik heb daar een jaar met een beurs ge-studeerd — economische research — en ben daarna beginnen te werken, een goedbetaalde job.”“Mijn ouders leven nog steeds in Duitsland, ja. Voor hen was de aanpassing moeilijk. Mijn vader, die op zijn zestiende was beginnen te werken, kon weliswaar aanblijven als politie-man, maar moest wel opnieuw van nul zijn pensioen opbouwen. De jaren die hij daarvoor had gewerkt, kwamen niet in aanmerking om-dat hij toen ambtenaar was van een vijandelij-ke staat, Oost-Duitsland. Alweer dat onrecht. Mijn moeder, die les gaf aan gehandicapten, is daar gelukkig bespaard van gebleven.”

Met open armen ontvangenDe kunstenares in Küsel is pas opgestaan in Luxemburg en helemaal opgebloeid in de Sta-tes, in Philadelphia. “In de States zijn we te-rechtgekomen omdat mijn man, die steeds in

“Het was alsof de Oost-Duitsers een stempel op het voorhoofd kregen gedrukt, net zoals Arabieren en Noord-Afrikanen het zo dikwijls moeten ondervinden. Wij waren luieriken, wij waren nietsnutten”

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: [email protected] (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, [email protected], www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer ([email protected]), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 15 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van Brussel Deze Week vzw. Buiten België 25 euro per jaar. OPLAGE 70.490 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Paul De Weerdt, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Rika Braeckman: 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. MARKETING MANAGER Frederik Welslau. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne. EIND REDACTIE Ken Lambeets ([email protected]). REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Patrick Jordens, Steven Van Garsse, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (nieuwsmanager), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Goele de Cort, Eric Vancoppenolle, Laurent Vermeersch. REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele, Gerd Hendrickx. MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Wauter Mannaert, Francis Marissens, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Freddi Smekens, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Tijs van den Boomen, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie. Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

Als het Plazey Festival in het Koekelberg-se Elisabethpark voor u traditioneel de zomer inluidt, dan komt de zomer vroeger dit jaar.

Plazey - nog steeds een organisatie van de gemeenschapscentra De Platoo, Essegem en De Zeyp - gooit het immers over een andere boeg. Het vervroegt (vanaf 12 juni), verlengt (14 festivaldagen meer dan vroe-ger!) en verbreedt vooral, door behalve mu-ziek ook een hele reeks andere activiteiten te lanceren op woensdag, donderdag, vrij-dag én zondag.

Waarom moest het na twintig jaar anders?Lies Van Overschée: “De formule waar-mee Plazey twintig jaar geleden begon, was op dat moment zeer relevant en zeer nodig in Brussel. Maar ondertussen bestaat er in ieder dorp wel al een muziekfestival dat dikwijls nog groter is dan Plazey. Plazey is al die tijd vooral een evenement voor Ne-derlandstalige Brusselaars geweest. Maar omdat we zo nadrukkelijk in de openbare ruimte aanwezig zijn, leek het ons relevant om zoveel mogelijk mensen proberen te be-reiken. We wilden Plazey dus in alle opzich-ten opentrekken.”

Hoe hebben jullie dat aangepakt?Van Overschée: “We zijn al twee jaar be-

zig om deur aan deur rond te gaan in een brede straal rond het Elisabethpark, om aan de buurtbewoners te vragen wat zij graag met en in het park willen doen. Uit die ge-sprekken kwam altijd opnieuw naar voor dat de mensen er elkaar beter willen leren kennen. We hoorden dat ze bang waren van het park of er alleen maar kwamen om te lopen. Iedereen gebruikt het park op een andere manier en niemand komt er samen. Door een maand lang in het park aanwezig te zijn, willen we een ontmoetingsplek cre-eren.”

Hoe zal die ontmoetingsplek er dan uitzien?Van Overschée: “Het zou tof zijn als het Elisabethpark ooit een café kon krijgen, en daarom bouwen wij er nu alvast een tijdelijk. Daarnaast staan de kiosk en het podium voor de muziekoptredens. De volkstuiniers van Koekelberg helpen bij de aanleg van een stadstuin, we hebben ook een kippenhok, een scherm voor de films op donderdag... Het is de bedoeling dat de bezoekers het park als hun tuin beginnen te zien, als een vrijplaats waar ze zelf ook verhalen en artis-tieke initiatieven kunnen baanbrengen. Dit is dus zeker geen eenmalig initiatief, maar een deel van een langlopende werking rond het park.”

Michaël Bellon

‘Mensen mogen het Elisabethpark als tuin zien’

Lies Van Overschée: “We wilden Plazey in alle opzichten opentrekken.”

3 VRAGEN AAN LIES VAN OVERSCHÉEhuman resources management heeft gewerkt, daar een mooie aanbieding had gekregen. Daarna heb ik ontdekt dat ik van wat ik het liefste deed, ook mijn beroep kon maken. Te-meer omdat je daar als artiest kan terugvallen op een sterk syndicaal systeem, in tegenstel-ling tot hier. Exposeren was dan ook een fluitje van een cent en, heel belangrijk, de mensen tasten daar sneller in de geldbeugel om kunst te kopen dan hier. In Luxemburg was ik niet gelukkig met mijn job. Ik ben toen heel inten-sief op mijn techniek beginnen te werken en na twee jaar heb ik een expo kunnen houden. Een reeks tekeningen over de symbolen die men in het dagelijks leven tegenkomt. Met succes, zelfs RTL is komen filmen.”Philadelphia en vervolgens Brussel. “We zaten goed in de Verenigde Staten, tot de ouders van mijn man zwaar ziek geworden zijn. Dus zijn we naar Europa teruggekeerd. Naar Brussel. Voor onze dochters van 14 en 16 is dat steeds opnieuw verhuizen niet gemakkelijk geweest, maar tegelijkertijd was het verrijkend. Veel aanpassingsmoeilijkheden hebben ze hier niet gekend, neen: Brussel is door zijn diversiteit een makkelijke plek om te integreren. Ze zijn ook zowel het Engels, het Duits als het Frans machtig, wat het allemaal nog makkelijker maakte.”“Ikzelf werd als artiest al snel met open armen ontvangen, het verliep veel vlotter dan ik had gehoopt. Dat is ook een van de grote charmes van Brussel, het gevoel dat er heel veel moge-lijk is, dat er heel veel deuren kunnen open-gaan.”De deur die dezer dagen openstaat, is die van galerie Vertigo Art in de Hoogstraat. Die toont een kleine eigenzinnige selectie van Küsels werk rond identiteit. Figuratief, maar ook ab-stract. “Matthias, de galeriehouder die ik al lang ken, heeft de werken bij mij thuis geko-zen, waar ze in de kelder en de garage stonden. Werken die hem roerden, omdat zij dichter stonden bij wie ik ben, bij mijn identiteit, dan de andere professionele werken die ik hem had getoond. Ikzelf was niet echt overtuigd van de kwaliteit, vond ze niet echt afgewerkt, te bizar. Maar ik heb Matthias gelijk moeten geven. Het zijn soms de werken die niet perfect en niet afgewerkt zijn, die het meest beklijven. Als kunstenaar ben je dat eigenlijk ook, steeds onafgewerkt. Voor mij is kunst maken een da-gelijkse zoektocht. Het is tevens mijn manier van communiceren, anders zou ik schrijver geworden zijn.” Karel Van der Auwera

Bettina Küsel, nog tot 30 juni zaterdag en zondag van 11 tot 18 uur, Vertigo Art, Hoogstraat 271, 1.000 Brusselwww.vertigoart.bewww.bettinakusel.wix.com/3000

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet


BRUSSEL – The Beast was de bijnaam van Jean Moureau (50). De triatleet was hard als steen, een echte doorbijter, en dat leverde hem een knappe carrière op. Hij eindigde maar liefst zeven keer in de top twintig van de Ironman van Hawaï en was zeven jaar lang bondscoach. Vandaag geeft hij al zijn kennis door aan de leden van de Brussels Ironman Nato Club.

“Ik ben met triatlon begonnen door de televi-sieserie Magnum,” vertelt Moureau. “De Iron-man van Hawaï kwam daarin aan bod en ik wist: daar wil ik aan deelnemen. En ik maakte er meteen werk van: ik kocht een koersfiets en schreef me in voor lessen competitief zwem-men. Lopen deed ik al bij de atletiekclub van Schaarbeek. Ik was toen 22 jaar oud. Twee jaar later nam ik deel aan mijn eerste kwart-triatlon.”Moureau begon helemaal alleen aan zijn doel, maar sloot zich uiteindelijk toch aan bij de Brussels Triatlon Club. Hij begon met kwart-triatlons en werd in die discipline onder meer vierde op het Belgisch kampioenschap. Hij nam in 1990 ook deel aan het wereldkampi-oenschap in Florida, maar eindigde slechts rond de vijftigste plaats.“Het besef dat lange afstand me veel beter lag, kwam er na mijn eerste deelname aan een driekwarttriatlon. Dat was in het Frans Cergy-Pontoise, waar ik meteen won. Ik ben toen aan allerlei competities beginnen deel te nemen om een plek op de Ironman van Hawaï af te dwingen. Ik werd onder meer

zevende op het Europees kampioenschap.”In 1992 maakte Moreau, als 29-jarige, voor het eerst zijn droom waar in Hawaï. De 69ste plaats was een ontgoocheling, maar het moti-veerde hem om nog harder door te bijten om de toppers het vuur aan de schenen te leggen. “Ik besloot op stage te gaan naar Californië, waar ik trainde met de Duitsers, om een vol-gende stap te zetten. Het was een groot avon-tuur want ik had niet zoveel middelen – ik had maar een paar sponsors die voor materiaal zorgden. Verder bekostigde ik alles zelf. Ik

werkte wel als boekhouder, dat heb ik nooit willen opgeven. Wekelijks werkte ik dertig uur en trainde ik dertig uur. Het gebeurde dat ik maandagochtend terugkeerde van stage en recht naar mijn werk ging. Ik kon daar tegen, jetlags hadden geen vat op mij.”“Triatlon is een levensstijl geworden. Mijn ambitie was een internationale topper worden

en daar ging ik volledig voor. Ik heb tijdens mijn carrière nooit steun gehad van de fede-ratie en dat stoorde me niet. Ik was een een-zaat. Altijd rechtdoor, van punt a naar punt b, zonder omwegen. Ze noemden me The Beast. Ik was nogal struis en ging altijd hard tekeer.”

Zwalpende ZwitserHet harde trainingsleven van The Beast wierp in 1993 al zijn vruchten af. Hij werd achttien-de in Hawaï, maar nog was zijn honger niet gestild. Moureau wilde in de top tien eindigen en slaagde daar uiteindelijk in, tot tweemaal toe.“Ik ben de eerste Belg die zich bij de beste tien heeft geplaatst in Hawaï. Ik ben uiteindelijk tweemaal achtste geworden en ben zeven keer in de top twintig geëindigd. Dat kan toch wel tellen! Eigenlijk heb ik de trend gezet om voluit voor die Ironman te gaan. Ik herinner me dat iedereen raar opkeek toen ik in 1996 achtste eindigde en Luc Van Lierde won. We waren daar met een handvol Belgen, maar we waren wel top.”Moureau leefde voor die ene afspraak. En als hij ergens voor gaat, gaat hij voluit. Dat ken-merkt hem. Mentaal is hij zeer sterk, en hij kent zijn lichaam tot in de puntjes. Geen on-nodige luxe. “Ik herinner me dat ik in Hawaï voor de zesde plaats aan het strijden was met een Zwitser, maar op mijn hartslagmeter zag dat ik zijn tempo niet kon volhouden, of ik zou crashen. Ik liet die Zwitser gaan en 25 kilome-ter verder zag ik hem zwalpen over de weg. Je lichaam goed kennen is een groot voordeel.”

‘Ik ging rechtdoor, zonder omwegen’

Triatlon > Jean Moureau was eerste Belg in top tien op Ironman van Hawaï

RSCA, de biografieVoetbal > Nieuw boek over de landskampioen

ANDERLECHT – RSC Anderlecht is voor de 32ste keer landskampioen, en daar horen een paar monumentjes bij. Zo kreeg voor-zitter Roger Vanden Stock zijn borstbeeld in de gangen van het stadion, en ligt er ook een lijvig boekwerk in de winkel dat de geschiedenis van de paars-witte club nog eens helemaal uit de doeken doet.

RSC Anderlecht is een publicatie van uitgeve-rij Kannibaal, dat het boek in drie verschil-lende, allemaal behoorlijk fraaie edities uit-brengt. 35 genummerde exemplaren behoren tot de Gold Edition. Die heeft een linnen cover en zit in een luxekoffer waar ook een cahier met foto’s van topfotograaf Stephan Vanflete-ren bijhoort. Bij deze luxe-editie zit ook een VIP-ticket voor een ontmoeting met de spe-lers, een gesigneerde replica van een truitje van Paul Van Himst uit 1972 en twee exclu-sieve koffiekopjes met Anderlechtlogo van diens koffiebedrijf Brésor. Dat wordt dan al-

lemaal geleverd in een lederen retro sporttas van Delvaux, maar kost dan wel 2.500 euro. Wie kiest voor het hele pakket zonder de tas van Delvaux betaalt 350 euro, maar ook wie zich alleen het boek van 39,50 aanschaft, is niet slecht af.De paarse gedenksteen, 3,3 kilo droog aan de haak, kwam tot stand met de medewerking van Anderlecht zelf, in de persoon van pers-chef David Steegen, maar is vooral het werk van twee West-Vlamingen. Auteur Stijn Vanderhaeghe, die ondertussen wel in Dilbeek woont, is afkomstig uit het Brugse waar zijn grootvader hem de liefde voor Anderlecht bijbracht. Wat onderscheidt zijn boek van andere uitgaven over Ander-lecht, zoals het boek dat in 2008 verscheen bij de honderdste verjaardag van de club? Omdat we ondertussen alweer vijf jaar, een paar titels en Europese campagnes verder zijn, zorgt het boek in de eerste plaats voor een aanvulling. Ook anders is dat het boek

Een foto uit de oude doos: het elftal van 1938-1939. Rechts: clubicoon Vincent Kompany. Rechtsonder: de recente portretten van Matías Suarez en Bram Nuytinck.

“Ik ben de eerste Belg die een toptienplaats heeft gehaald in Hawaï. Zo heb ik de trend gezet om voluit voor de Ironman te gaan”

“Hawaï was en is dé afspraak van het jaar. Je gaat er voluit: iedereen is afgetraind, in top-vorm en klaar om te presteren. Er komt ook heel wat druk bij kijken, al had ik daar geen last van. Het had geen vat op mij. Wat me altijd zal bijblijven is de eerste keer dat ik achtste werd. Toen ik de eindstreep naderde en een enkel cijfer zag op het scorebord: onge-looflijk! Het beste gevoel dat je kan hebben.”

WachtlijstMoureau beëindigde zijn carrière in 2000. Het was genoeg geweest en hij wou zich volledig toewijden aan zijn pasgeboren zoon. Maar triatlon liet hem niet los en hij werd trainer.

begint met uitgebreide portretten van 35 ab-solute iconen van de club, verwijzend naar het stamnummer. Dat gaat van spits Francis ‘Cas-sis’ Adams die in de periode tussen 1919 en 1934 232 ‘kassen’ maakte in 286 wedstrijden, tot de recentste goalgetter Dieumerci Mboka-ni. Daarna wordt de geschiedenis van de club verteld in vijftig cruciale gebeurtenissen, van

de stichting op 27 mei 1908, over het debuut van Paul Van Himst op 27 december 1959, tot de 6-1 winst tegen Club Brugge op 11 no-vember jongstleden – de opmaat voor het ver-overen van de nieuwe titel. Op het einde is er plaats voor statistieken, en laat de auteur ook een aantal bekende supporters aan het woord, zoals Herman Van Rompuy, basketbalspe-

© U

ITGE

VER

IJ KA

NN

IBA

AL

Jean Moureau (rechts): “Ik heb tijdens mijn carrière nooit steun gehad van de federatie en dat stoorde me niet. Ik was een eenzaat.”

© M

AR

C G

YSE

NS

© P

HO

TO N

EW

S/U

ITGE

VER

IJ KA

NN

IBA

AL


Eerst bij de nationale federatie, op korte af-stand, en nu bij de Brussels Ironman Nato Club (BIN).“Ik heb zeven jaar lang bij de federatie ge-werkt. Een mooie tijd waarin ik met jon-gens als Frederik Van Lierde en Peter Kroes heb gewerkt. Ik begeleidde hen onder meer op stages en wereldbekerwedstrijden. Het bondscoachschap lag me wel. Ik was trou-wens veel minder hard voor die gasten dan voor mezelf. Maar het vele reizen werd me op een bepaald moment te veel, dus besloot ik om het bij het BIN te houden, waar ik onder-tussen was begonnen.”“Daar ben ik vandaag hoofdtrainer. Toen ik er

toekwam, was het een gezellige club waar ie-dereen zijn ding deed. We hebben de werking gestructureerd, met specifieke trainingen, en dat lokt heel wat enthousiasme. We zit-ten aan onze limiet van 120 leden, waardoor we momenteel met een wachtlijst moeten werken. Het BIN is geen club met toppers, maar we hebben wel gemotiveerde mensen. En zeer degelijke triatleten. Het is echt een plezier om te werken met mensen die graag hard trainen. Maar ambitie om iemand klaar te stomen voor de Ironman van Hawaï? Nee, dat moet niet meer van mij.”�� Tim�Schoonjans

Het moment is op pijnlijke wijze onverge-telijk. Misschien nog meer in het geheugen gegrift dan de eerste onbeschrijfelijke ontla-ding na het behalen van een kampioenschap waar een seizoen lang voor gevochten werd. Succes is vergankelijker dan een ontgooche-ling. Twee volledige seizoenen geleden is een eeuwigheid. De collectieve hoon, gericht aan een enkele man, ging door merg en been van de omstaanders en de clubmedewerkers. De fandag van RSC Anderlecht die het sei-zoen 2011-2012 naar gewoonte feestelijk moest aftrappen, wordt besmeurd door col-lectieve woede. De Anderlechtfans zijn boos op Herman Van Holsbeeck, de algemeen directeur. Enkele maanden eerder, op een zucht van de play-offs, beslist de directie om in te gaan op een bod van de trots van Dagestan, Anzhi Matsjkala, dat koste wat kost de toenmalige ster speler van Sporting Anderlecht, Mbark Boussoufa, wil inlijven. De transferperiode duurt wat langer in Rus-land. Het aanbod is te aanlokkelijk. Weige-ren zou een blijk van financieel wanbeleid zijn. De club staat echter voor de levensbelang-rijke eindfase van de competitie. Zonder de Marokkaanse blikopener zou paars-wit aanzienlijk verzwakt aan de allesbepalende competitie begonnen zijn. Het is kiezen tus-sen de pest en de cholera, want de speler wil weg. Paars-wit gaat, zonder Bous, als leider de play-offs in. RSCA mag thuis beginnen tegen de zesde in de stand, het Standard van Axel Witsel en Steven Defour. Op papier is dat een ongekend voordeel. Bovendien be-slist de coach van de Rouches om zijn ster-spelers op de bank te houden. Dominique D’Onofrio wil zijn team sparen voor de be-kerfinale. Het vertrouwen is groot in Brus-sel. Dat varkentje wordt wel eventjes gewas-sen.Anderlecht verliest met 1-3. De meest me-

morabele nederlaag in jaren. De wedstrijd blijkt achteraf allesbepalend te zijn geweest. Een reeks van wroeten en krasselen kondigt zich aan. KRC Genk wordt op de valreep kampioen en Standard Luik wint de beker en eindigt tweede. Royal Sporting Club An-derlecht strandt op de derde plaats. Kop van jut is Herman Van Holsbeeck. Wie toen op het veld stond, weet het nog. Het striemend fluitconcert ging door merg en been. Nota bene op een familiedag zonder wed-strijd, twee maanden na het einde van de competitie. De algemeen directeur neemt de micro in handen om de trouwe fans toe te spreken. Hij heeft zijn boodschap nooit helemaal kunnen uitspreken. Zijn woorden lossen op in het onverbiddelijk gejoel van vijftienduizend misnoegde fans. Na enkele zinnen geeft de manager het op en trekt zich terug in zijn kantoor. Voorzitter Roger Van-den Stock vangt hem op en steunt hem als een vader. Nog geen jaar later wordt Anderlecht op-nieuw kampioen, voor de 31ste keer. Dank-zij het sportief beleid van Herman Van Hols-beeck gesteund door de voorzitter en de raad van bestuur. Een seizoen later behaalt paars-wit zijn 32ste titel van haar bestaan. Van Holsbeeck speelt hoog spel door John van den Brom te halen, een nieuwe jonge Neder-landse coach die bescheiden verenigingen als Vitesse Arnhem en ADO Den Haag had getraind. De geboren en getogen Brusselaar heeft zijn gram gehaald. Twee keer op rij. Een redevoering zal hij op de opendeurdag nooit meer geven maar zijn palmares – zes titels en een beker op tien seizoenen – neemt niemand hem ooit meer af.

www.brusselnieuws.be/steegen

David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht

David Steegen

Herman

BRUSSEL BLIJfT LOPEN

GANSHOREN – Het Laarbeekbos is voor de achtste keer het decor voor de loop-wedstrijd ‘De Laarbeekse paden.’

Blijven de benen tintelen na de twintig ki-lometer van Brussel? Geen nood, want onze hoofdstad is een geliefd terrein voor veel lopers en organisatoren. Op zondag 9 juni is het de beurt aan een van de groene longen van de stad om belopen te worden. De jogging- en triatlonclub van Gansho-ren, Joggans, organiseert dan namelijk ‘De

Laarbeekse paden.’ Het startschot van een wedstrijd van 9,7 km wordt om tien uur ge-geven. Het golvend parcours doet naast het Laarbeekbos ook het Koning Boudewijnpark en het Poelbos aan. Inschrijven kan op de website van de club (http://joggans.objectis.net) en kost vijf euro. Op de dag van de wed-strijd kunt u tussen acht uur en kwart voor tien ook nog terecht in het lokaal van de club (Bosstraat 11 te Ganshoren). De kostprijs bedraagt dan zes euro. Vorig jaar tekenden bijna driehonderd lopers present. TS

GEZELLIG BADMINTONNEN

ETTERBEEK – Badmintonclub Bad-Ton or-ganiseert op zaterdag 8 juni zijn jaarlijkse recreantentornooi.

Recreatieve badmintonspelers uit Brussel en omstreken, ouder dan zestien jaar, moe-ten op 8 juni in de Veldstraat 71 (in Etter-beek) zijn. Bad-Ton viert dan naar jaarlijkse gewoonte haar hoogdag met het eigen re-creantentornooi. De dag gaat om halftien ’s ochtends van start met het dubbelspel voor

heren en voor dames. De pluimpjes vliegen tot halftwee duchtig in het rond, om dan even te stoppen voor een korte middagpau-ze. Tussen 14 uur en 18 uur wordt het dub-belspel voor gemengde ploegen afgewerkt. De teams worden onderverdeeld in verschil-lende poules, gevolgd door een finaleronde. Deelnemen is gratis, net als supporteren. Iedereen is welkom om te genieten van een dag vol sport en plezier. Meer informatie vindt u op http://www.bad-ton.net.� TS

ler Thomas Van Den Spiegel, advocaat Sven Mary, of Michou Dehenin, al decennialang supporter en uitbaatster van café La Coupe.

WielerliefhebberVanderhaeghe zorgt voor een vlotte stijl, en de uitgebreide teksten worden afgewisseld met heel veel, heel grote, heel mooie foto’s

in kleur en zwart-wit: Jan Koller en Tomasz Radzinski in Europese extase, de kist van Ludo Coeck op het kerkhof, Juan Lozano op de brancard, Frank Vercauteren met een bal in de straten van Anderlecht... Kopers van de limited edition krijgen daar dus nog een hele portrettenreeks bij van Stephan Vanfleteren, in het normale leven nochtans Kortrijkzaan en wielerliefhebber. “Vroeger op de speelplaats was inderdaad alleen mijn broer voor Anderlecht, en dat vonden we toch wel een beetje vreemd. Toch meen ik wat ik net op de presentatie van dit boek heb gezegd: Ander-lecht is de grootste club van het land, en ook een club waar de stijl, de traditie en het respect in alle geledingen voelbaar is.” Wat voor por-tretten wilde Vanfleteren maken van Kompany en co? “Ik wilde hen tegelijkertijd fotograferen als mensen en als gezonde, mooie atleten op het toppunt van hun kunnen. Vandaar de vele naakte torso’s. Ik heb hier ook eens een match van nabij gevolgd, en in de spelerstunnel zie je meteen dat dit eigenlijk de moderne gladia-toren zijn. Ik ben inderdaad meer een liefheb-ber van het wielrennen omdat je daar ook het landschap bij krijgt, maar de arena van het voetbal heeft ook iets.”�Michaël�Bellon

RSC Anderlecht van Stijn Vanderhaeghe, David Steegen en Jan Mulder, 346 blz., 39,5 euro, www.uitgeverijkannibaal.be

© S

TEP

HA

N VA

Nf

LE

TER

EN

ZAZIE MAGAZINE N° 7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 2

‘D e maand mei was heel druk, want op het einde van die maand is er altijd de eerste oogst van de honing, de lenteoogst.

Kijk, ik heb zelfs mijn pyama nog aan onder mijn imkerpak! Ik kom uit bed en trek meteen naar mijn bijen,” vertelt Van Peene ons bovenop het zwembaddak. Rijk zal hij er nochtans niet van worden. Bijen kweken is voor Arthur een hobby, of een passie. “Ik ben loodgieter van beroep en vijf jaar geleden ben ik een cursus gaan volgen om de hobby van imker te mogen uitoefenen. Maar eigenlijk kriebelde het al veel langer om met bijtjes bezig te zijn.”

Waar komt je bijenmicrobe vandaan?Arthur (A): Ik ben geboren en opgegroeid in Zuid-Spanje, in de bergen rond Ronda. Een van onze buren kweekte in de schors van kurkbomen grote zwermen bijen en hij kreeg daar ook honing van. Als kind vond ik dat echt geweldig. Ik nam dan een heel groot vijgenblad om mijn gezicht mee te beschermen, en maakte er twee gaten in om door te kunnen kijken. Spannend! Daar ben ik voor de eerste keer gestoken geweest – ik bedoel figuurlijk hè (lacht). En door zelf bijen te kweken kan ik ook mijn steentje bijdragen aan een betere wereld. Ze zijn heel belangrijk voor de mens en de natuur.

Leg eens uit!A: Ik geef daarvoor altijd het voorbeeld van een

ontbijt zonder of met de bij. Ontbijten ‘met’ de bij, dat betekent niet alleen dat je honing op je boterham kunt smeren, maar ook dat je confituur kunt eten, dat er rozijnen en gedroogde vruchten in de muesli zitten, dat je van een glas fruitsap of melk kunt genieten... Want melk, die komt van de koeien

en koeien moeten natuurlijk planten en bloemen hebben om zich te voeden. Eigenlijk is het heel eenvoudig: ongeveer 70 procent van ons voedsel hangt af van de bestuivende insecten, en de bij is natuurlijk een van de belangrijkste bestuivers op aarde.

Hoe gaat dat ook alweer, dat bestuiven? Ooit

‘Allez les filles, aan het werk...’

BLIJ MET DE STADSBIJ!

Toegegeven, het is geen spectaculair nieuws en er gebeuren ergere dingen op deze

wereld. Maar uw trouwe dienaar houdt het na ongeveer vijf jaar Zazie voor bekeken. Wat niet betekent dat Zazie ophoudt te bestaan: vanaf september is de maandelijkse kinderstadskrant van BDW in handen van andere journalisten.Graag wil ik alle kinderen en volwassenen die meegewerkt hebben aan de vele Zazies hartelijk bedanken: voor hun enthousiasme, hun inspiratie, feedback en talent! Het was plezierig samenwerken,

Met Zazie zag ik meer in Brussel…

...zo moedigt Arthur Van Peene vaak zijn bijtjes aan. Vier jaar geleden is Arthur imker geworden, en nu heeft hij verschillende bijenkorven staan, overal verspreid in Brussel. Vier van die korven staan helemaal bovenop het dak van het zwembad van de Marollen. Zazie zag er Van Peene en zijn bijen druk in de weer. Zzzzzzz azzzzzzie...

hebben we dat geleerd op school...A: Er zijn twee elementen in de bloemen die belangrijk zijn voor de bij: nectar en stuifmeel. Als het heeft geregend, vormt zich een laagje nectar onderaan in de bloem. Daar is de bij verzot op, en daar maken ze later ook honing van. Het stuifmeel vangen ze op via hun lichaam als ze de bloem induiken. En omdat ze vaak van bloem naar bloem vliegen, bevruchten ze op die manier verschillende planten met stuifmeel. Soms zien ze van kop tot teen geel of groen van het stuifmeel als ze terug naar de korven komen! In de korven mengen ze vaak stuifmeel met de honing als voedsel voor hun larfjes. ‘Bijenbrood’ noemen we dat.

Hoe maken ze eigenlijk van nectar die lekkere honing?A: Dat is een ingewikkeld proces. Eerst geeft de ene bij aan haar zuster-bij de nectar door, en zo een paar keer na elkaar. Je zou kunnen zeggen dat ze meerdere keren na elkaar nectar overgeven (lacht). Todat een bij vindt dat de nectar zuiver genoeg is om een van de celletjes in de bijenkorf mee te vullen. Dan gaan ze heel hard met hun vleugeltjes wapperen en door die luchtventilatie gaat het water stilaan uit de nectar verdwijnen. Daarna gaan de bijen de cel verzegelen, en stilaan stolt de nectar tot honing.

Lusten de bijen ook zelf hun honing?A: Ja, maar ze gebruiken het ook als een soort isolatiemateriaal. Want als ze larven hebben gelegd, moet het broedsel altijd op 36°C blijven en om die temperatuur op peil te houden, hebben ze veel honing nodig.

Dus door honing te oogsten, stelen wij eigenlijk iets kostbaars van hen?A: Ja, dat is waar, maar als ik honing oogst, geef ik altijd 40 procent terug aan de bijen. Maar tegelijkertijd zorg ik er als imker voor dat er steeds nieuwe gaten in hun korven bij komen. Daardoor krijgen ze het gevoel dat ze meer honing moeten maken dan in feite nodig is om te overleven. Een imker, die doet de bijtjes werken, hè! We moeten daar niet flauw over doen.

Waarom staan enkele van je bijenkorven hoog op het dak van het zwembad en niet in een park, bijvoorbeeld?A: Om vandalisme te voorkomen, want vaak worden korven omvergeduwd en gaan heel wat bijen dood. En ook omdat het dicht bij mij thuis is, handig...(Arthur woont in het hart van de Marollenwijk, PJ).

© IL

AH

“Ongeveer 70 procent van ons voedsel hangt af van de bestuivende insecten, en de bij is natuurlijk een van de belangrijkste bestuivers op aarde”

en het ga jullie goed. Met Zazie zag ik meer in Brussel…Vooruit dan, voor de laatste keer, was getekend:

De cover met zomersmaak van dit juninummer is van Teresa Sdralevich. Tijdens juli en augustus gaat Zazie met vakantie.

PS

©D

IETE

R T

EL

EM

AN

S

ZAZIE MAGAZINE N°7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 3

Dat is dus niet om hen ver weg van de uitlaatgassen van auto’s te houden?A: Niet meteen, daar kunnen bijen redelijk goed tegen. Beter alleszins dan tegen de vele pesticiden of meststoffen die je dikwijls op het platteland vindt. Bijen voelen zich meestal ook goed in een stad omdat ze hier zoveel verschillende soorten planten vinden. Hoe meer soorten, hoe beter.

Je hebt meestal een compleet pak aan als bescherming, maar ben je al vaak gestoken geweest? A: Ja, de laatste tijd zijn mijn bijen heel agressief. Ik ben ze een beetje beu, om eerlijk te zijn. Gisteren hebben ze nog door mijn handschoenen heen

geprikt, kijk maar (toont de sporen van bijensteken op zijn hand en pols). Daarom ben ik nu aan het uitzoeken hoe ik zachtaardige bijtjes kan verkrijgen. Dat is ook een hele klus, waarbij ik ga proberen om de koningin te vervangen. Want een boze koningin, dat betekent een boos volk.

Soms wel lastig precies, de liefde voor de bij?A: Jazeker, ‘t is niet altijd gemakkelijk, imker zijn. Maar het rare is: als ik de korf opendoe en ik zie ze daar zo zitten, met hun pootjes aan de rand geplakt, dan word ik gewoon helemaal week van binnen. Je gaat dat misschien raar vinden, maar ik voel mij meestal meer op mijn gemak bij bijen dan bij mensen.

Imker Arthur bij zijn bijenkorven, helemaal bovenop het dak van het zwembad van de Marollen. Het Justitiepaleis op de achtergrond zag dat het goed was...

[ SORRY ] SNORRY ?

❀ ... de laatste vijftien jaar er almaar meer bijenkolonies helemaal uitsterven. In ons land heeft ongeveer 40 procent van de bijtjes de voorbije winter niet overleefd, terwijl dat eigenlijk maar 10 procent zou mogen zijn.

❀ ... er meerdere oorzaken zijn voor bijensterfte: pesticiden, te weinig bloemen, een venijnige parasiet, die varroamijt heet. Zoals je soms een teek ziet zitten in de vacht van een kat, zo zet de varroamijt zich vast op een bij om haar zwak en ziek te maken. Tot ze sterft...

❀ ... er onlangs een straffe documentaire is gemaakt over de wereldwijde bijensterfte. In More than honey kom je onder andere te weten dat er zoveel minder bijen zijn door de schuld van de mens. In sommige streken in China moet de bestuiving van appel- en perenbloesems nu met de hand gebeuren omdat de bijtjes er uitgestorven zijn. (www.morethanhoney.com)

❀ ... het in Brussel nog meevalt met de bijen-sterfte. De bij heeft meer overlevingskans in de stad dan op het platteland. De laatste jaren zijn hier heel veel bijenkorven geplaatst, en zijn almaar meer imkers in actie geschoten. In één bijenkorf kunnen er gemakkelijk tot 30.000 bijtjes samenleven.

❀ ... er vlakbij het Laarbeekbos in Jette een bijentuin is, waar leerling-imkers oefenen. Elke eerste zaterdag van de maand, nog tot september, zijn er opendeurdagen waarbij je Brusselse imkers aan het werk kunt zien. Meer info: www.api-bxl.be (enkel in het Frans)

❀ ... je zelf ook iets kan doen om de bij te redden. Maak bijvoorbeeld een bijenhotel, zodat de beestjes beschutting hebben tijdens winter. Het makkelijkst gaat dat met bamboe, die takken zijn namelijk al hol vanbinnen! Knip ze af op een lengte van zo’n 30 cm, bind ze samen en zet ze in een tuintje, op terras of op een balkon.

❀ ... bijen vaak denken dat mensen bloemen zijn. “Ze komen eens ruiken aan je haar en aan je wenkbrauwen. Zodra ze merken dat er geen nectar aan jou hangt, zijn ze op slag niet meer geïnteresseerd,” vertelt imker Van Peene. “De boodschap is: niet panikeren en vooral geen te bruuske beweging maken. Anders denken ze dat je hen wilt aanvallen en dan AU!”

Wist je dat...

© D

IETE

R T

EL

EM

AN

S


Cuistax, wat een grappig woord. Een cuistax is een gocart waarin je met vier, zes of zelfs acht personen tegelijkertijd kunt trappen.

Op de zeedijk, heerlijk tegen de wind in...Cuistax is nu ook de naam van een gloednieuw magazine voor Brusselse kids. Het wordt gemaakt door maar liefst vijftien jonge tekenaars samen. Het eerste nummer, Jeunes pousses/Jonge spruiten is onlangs uitgekomen. Een tweetalig tijdschriftje vol mooie tekeningen, verhaaltjes, spelletjes, recepten, knutseltips, etc. We tonen jullie hier enkele van de vele illustraties die in Cuistax te vinden zijn.

Nieuwsgierig naar meer? Cuistax is te koop in boekenwinkels zoals Passa Porta of Brüsel. Of surf eens naar de blog cuistax-cuistax.blogspot.be.

Elke maand nodigen we een kunstenaar uit om zijn of haar gang te gaan met een dubbele pagina in ons magazine. Met daarbij één opdracht: verwonder ons! Deze maand is een hele groep kunstenaars aan de beurt, met hun CUISTAX!!

Cuistax

EREG

AST

EN V

AN D

E M

AAN

D

© LO

ÏC G

AU

ME

© C

HLO

É P

ER

AR

NA

U &

FA

NN

Y D

RE

YER


Gewoon tot bij de moestuin van de Kameleon-school geraken, het is al een avontuur op zich. Eerst kruip je door het raam van

een leegstaand lokaal, zo kom je op een afdak, van waaruit je een heel kleine trapje op moet dat naar het plat dak leidt. Daar staan vervolgens drie zelfgeknutselde houten groentebakken je op te wachten...

Clara (C): In die bakken hebben we allerlei groenten geplant. In de plastic bakken rondom op het dak vind je de kruiden, zoals bieslook en citroenmelisse.

Jonge bioboeren op het dakVIJFDEKLASSERS VAN DE KAMELEON-SCHOOL OOGSTEN HUN EERSTE RADIJS

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

Al regende het non-stop, de vijfde klas kwam toch nieuwsgierig kijken naar haar eigen moestuin. En ontdekte daar... hun eerste rode rijpe radijs, jiehaaa!!

In Haren, een dorp dat eigenlijk tot Brussel behoort, vliegen de vliegtuigen laag. Laag over je hoofd, met veel lawaai. Maar dat hield de kids van de Kameleonschool niet tegen om een moestuin aan te leggen op het dak! Spinazie, sla, Parijse wortelen... Het groeit er als kool. Zazie ging een kijkje nemen en kreeg meer uitleg van vijfdeklassers Clara, Lina en Rayan.

Client: Brusselnieuws - Project: Klas in de Media - Date: 15.09.2009 Page: 4

©2009 Turtle Industries™

En ook bloemen.

Bloemen... Die zijn toch niet eetbaar, dacht ik?Lina (L): Nee, maar ze zijn nodig om vlinders en insecten aan te trekken.C: De insecten zorgen voor de bestuiving van de planten.

Dit is de eerste keer dat op school een eigen groentetuin werd gemaakt. Hoe kwamen jullie op dat idee?C: We konden dit jaar niet op sneeuwklassen gaan

AFLEVERIN

G

8

en de juf zei dat we in de plaats iets leuks mochten doen.

En, was het ook leuk?L: Jaaaa, we konden eindelijk iets doen wat meestal enkel volwassenen mogen doen.Rayan (R): We mochten zelf de groenten kiezen die we wilden planten. Ik heb spinazie en radijzen gekozen. Kijk, ze zijn al hard gegroeid! (hij wijst ze aan)L: Het is ook gewoon tof om met je handen in de aarde te zitten, en tegelijk leren we veel bij voor de les W.O. (wereldoriëntatie, red.).C: We komen hier vaak na de toetsen, want het is echt ontspannend om voor plantjes te zorgen. Je moet daar niet te veel bij nadenken.

Maar ik heb begrepen dat jullie ook een project doen over gezond eten, en dat jullie onlangs

Klas in de Media is een samenwerking

tussen de Brusselse media (FM Brussel, tvbrussel,

brusselnieuws, BDW) en het Onderwijscentrum

Brussel.

Oumi (9), de keukenprinses

ZAZIE MAGAZINE N°7- DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 7

Jonge bioboeren op het dakVIJFDEKLASSERS VAN DE KAMELEON-SCHOOL OOGSTEN HUN EERSTE RADIJS Jonge Zazie-redacteurs over hun favoriete

recept, game en boek van de maand. X-perts

Sien (12), de verhalenverslindster

een bezoek hebben gebracht aan een bioboer. Is jullie groentetuin ook bio? C: Ja, want we gebruiken nooit pesticiden, of zo. We kweken alles op een natuurlijke manier.

Is dat belangrijk? C: Ja, het is beter voor het milieu en op die manier steunen wij ook de bioboeren. Want het vraagt veel meer werk en tijd, omdat ze geen dingen mogen gebruiken om de groenten sneller te laten groeien.

Maar is biovoeding dan ook gezonder? R: Ik denk het wel, al weet ik het niet zeker. L: Ik weet het ook niet.

Eten jullie thuis biogroenten? R: Nee, meestal niet. Ik weet wel dat mijn nichtje altijd bioappelsap drinkt. C: Wij ook niet. Mijn mama was nochtans zelf meegegaan naar de bioboer, maar we gaan onze groenten nog altijd in dezelfde winkel kopen. Soms denk ik: ‘We zouden eigenlijk naar de biowinkel moeten gaan, want dat is toch beter voor de natuur.’ Maar dan ben ik net TV aan het kijken, en ja, dan vergeet ik het gewoon (lacht). L: Je zou er beter van kleins af aan mee beginnen, want het is moeilijk om later je gewoontes te veranderen.

Wanneer gaan jullie je eigen biogroenten kunnen oogsten? C: Binnen twee weken ongeveer, zei de juf (dat wil zeggen: begin juni, net midden in de bio-week, PJ).

Al een idee van wat jullie willen klaarmaken met jullie zelfgekweekte groenten?C + L + R: Neeee (lachen).

Tot slot: jullie project kreeg de naam ‘Je bent wat je eet’ mee. Wat wil dat zeggen?C: Eeuuh, ik denk dat het betekent dat je alleen maar kunt bestaan door te eten. Door groenten te eten ga je groeien, en dat is goed. Als je klein blijft, nemen de mensen je niet au serieux.L: Ja, je mag dan bijvoorbeeld ook later gaan slapen, gewoon zoals de volwassenen... Dat zou leuk zijn.

Meer weten over bio en co? Surf naar www.klasindemedia.be en www.biomijnnatuur.be/bioweek2013

Dit was de laatste afl evering van het seizoen. Een fi jne én gezonde vakantie aan alle klassen van het voorbije Klas in de media-jaar!

Wat heb je nodig?■ 100 g gegrilde

hazelnoten zonder vel■ 110 g suiker■ 50 g bloem■ ½ theelepel bakpoeder■ 2 eieren■ 60 ml melk■ 1 zakje vanillesuiker■ 100 g zachte boter

(smelten en laten afkoelen)■ 2 rijpe peren in reepjes

bakvorm (25 cm)

Wannes (13), de gameboy

In The Knife Of Dunwall, de uitbreiding voor de game Dishonored, krijg je toegang tot het verhaal van Daud nadat hij de keizerin heeft vermoord. Met de hulp van andere gaven en gadgets (zoals rookbommen) als in Dishonored zoek je vergiffenis voor de moord. Dit geeft een nieuwe kijk op het verhaal van Dishonored omdat je daar als Corvo speelt en je je onschuld moet bewijzen nadat de moord op de keizerin in jouw schoenen werd geschoven. Je kan in The Knife Of Dunwall iemand van je bende Whalers oproepen om samen met je te

Vandaag maak ik een lekker dessertje, perentaart met hazelnoot. HOE MAAK JE HET KLAAR? De hazelnoten leg je op een bakplaat enkele minuten onder de gril. Schud ze enkele keren heen en

weer zodat ze niet verbranden en blijf er de hele tijd bij.Eens ze gegrild zijn, barsten de velletjes en lijken ze los te komen. Laat ze even afkoelen. Neem de hazelnoten en wrijf ze hard tussen je beide handen. Zo gaan de velletjes los en houd je enkel de hazelnoten zonder vel over. Doe ze in een vijzel en maal ze fi jn tot hazelnotenpasta. Dat klinkt moeilijker dan het is, het is erg leuk om te doen. Beboter je bakvorm. Meng de suiker onder het hazelnotenmengsel en voeg er de gezeefde

vechten of je kan mensen omkopen die je alternatieve routes doorspelen naar je doel. Bijvoorbeeld toegang tot de riolen, waardoor je ongezien voorbij alle bewakers geraakt, en nog veel meer. Het leukste en meest interessante van Dishonored: The Knife of Dunwall is dan ook dat je je eigen speelstijl kan kiezen. Wil je de vele bewakers te lijf gaan? Of toch liever over een richel langs de bewaking glippen? Het kan allemaal! Omdat dit een DLC is, een uitbreiding op de game, moet je wel eerst Dishonored aanschaffen. Maar dat ga je je nooit beklagen want Dishonored is de beste game die ik tot nu toe gespeeld heb en The Knife Of Dunwall is gewoon een toonbeeld van hoe een goeie DLC eruit moet zien. 97/100 voor Dishonored en een 90/100 voor The Knife of Dunwall!

Twan zijn hulp. Maar wat moet hij doen: Opi Kas helpen of het geheime plan verraden? Naar het einde toe wordt het almaar spannender. Dit boek is ook een beetje anders geschreven dan de meeste boeken die ik al heb gelezen. Het is erg leuk geschreven, met veel details erbij. Marjolijn Hof kan de dingen heel goed beschrijven, vind ik. Opi Kas is eigenwijs en koppig en dat maakt de conversaties tussen hem en de andere familieleden ook zo grappig. Ik raad het boek zeker aan, het is tof, boeiend, soms geestig en een beetje absurd!

bloem en het bakpoeder bij. Roer alles nog eens door elkaar. Klop je eieren tot schuim in een andere kom, meng ze met de hazelnotenbloem, de 80 g afgekoelde boter, de vanillesuiker en melk erbij. Schep het deeg in de beboterde bakvorm en leg er de geschilde perenreepjes op. Bak het deeg 35 minuten in een voorverwarmde oven van 170°C. Klaar!PS Het is ook lekker met slagroom.

De regels van drie is geschreven door Marjolijn Hof, een Nederlandse schrijfster. Ze woont in Nederland, maar voor dit boek kreeg ze een reis-en werkbeurs. Zo kon ze rustig in IJsland gaan werken aan het boek. Het verhaal gaat over

Twan, een jongen die samen met zijn tweelingzus Linde, zijn mama en oma naar IJsland reist. Daar woont Twans overgrootvader, Opi Kas, die al erg oud is (92!) en niet goed meer voor zichzelf kan zorgen. Twans moeder en oma willen Opi Kas terug meenemen naar Nederland. Maar Opi Kas denkt daar heel anders over, hij heeft een ontsnappingsplan bedacht en vraagt aan

© B

AR

T D

EWA

ELE

PICNIC THE STREETSEen picknick in het midden van de drukke

Anspachlaan in het centrum van Brussel, wat een kick! Picnic the Streets is een beetje als autoloze zondag, maar dan met meer smaak. En voor een goed doel: de organisatoren willen de politici ervan overtuigen dat een stad met veel minder autoverkeer een betere plek wordt om in te leven. En ook om in te spelen. Allen daarheen vanaf 12u. Vergeet je dekentje niet! www.picnicthestreets.eu

C’EST PARTYAls je na de picknick last hebt van stramme

spieren, loop dan eens langs bij Bronks. Daar bouwen ze een afsluitfeestje. Lindy hop, rumba of salsa... De huisdeejay heeft het allemaal in zijn platencollectie zitten. Lekker shaken maar! Je bent niet zo’n danstype? Geen nood, op C’est party kan je je ook in heel wat leuke workshops uitleven. Om zes uur is de party definitief voorbij, en gaat Bronks zijn zomerslaap in. www.bronks.be

SUPERVOISINS Muziek, circus, performance en een reeks

originele artistieke ateliers... Het kan allemaal op het buurtfeest Supervoisins van de Hallen van Schaarbeek. Zesdeklassers van een naburige school tonen het ABC van de hiphop, een stoet van reusachtige marionetten trekt voorbij en circusartiesten hangen als lenige apen in touwen. Een niet te missen evenement voor jong en oud van en met de buurtbewoners. www.leshalles.be

RECYCLART HOLIDAYSBij Recyclart zetten ze de zomer swingend in,

op het pleintje bij Brussel-Kapellekerk. Je weet wel, daar waar je ook het grootste skatepark van Brussel vindt. Elke donderdagavond, nog tot begin augustus, kan je er leren brood bakken, barbecueën op een fietsaanhangwagentje, leren breien met gerecycleerde plastic zakken... Ben je eerst aan een nieuw kapsel toe? Kapper Phil van Kwaf Publik staat paraat om je in zijn openluchtkapsalon (zie foto onderaan) een hippe zomerlook te bezorgen! En dat alles gratis en voor niets. www.recyclart.be

UIT VIER tips van Zazie om er in JUNI met je ouders of vrienden op UIT te trekken:

www.brusselnieuws.be/zazie

Zazie is een maandelijkse bijlage bij Brussel Deze Week en is gratis. Idee & samenstelling: Patrick Jordens ([email protected], 02-226.45.54). Vormgeving: Peter Dhondt. Tekeningen: Ilah, Teresa

Sdralevich en Quistax. Eindredactie: Ken Lambeets. Foto’s: Saskia Vanderstichele. Vragensteller: Pascal Smet. X-perts: Oumi, Wannes en Sien. Contact met Zazie? [email protected]. Like! facebook.com/zazie.brusseldezeweek. Adverteren in Zazie? [email protected]. Neem een abonnement: [email protected]. Verantwoordelijke uitgever: BDW, Anne Brumagne, Flageyplein 18, 1050 Brussel.

–gestippeld

Teresa Sdralevich is een grafisch ontwerpster, en ze maakt maandelijks een Posterzegel voor Zazie. Je kan de Posterzegels verzamelen of downloaden op www.brusselnieuws.be/posterzegel. Gewoon naar kijken mag ook!

WEL

KE V

RAAG

LIGT

ER O

P JE

MAA

G?

Aan jullie om er een rondje over te palaveren, in de klas, thuis, met een paar vrienden... Alle reacties zijn welkom op [email protected]. Met groeten uit Vraagichistan!

“Stel dat in Brussel alle schoolgebouwen op een nacht verdwijnen. Waar in de stad, in welk gebouw of op welke plek zou je dan het liefst les krijgen? En waarom daar? En hoe?”

Elke maand polst Zazie bij een Bekende Brusselaar naar wat hij/zij wil vragen aan jullie, de Jeugd van Tegenwoordig. En omdat het schooljaar er bijna op zit, laat de Vlaamse minister van Onderwijs, Pascal Smet, nog snel een laatste vraag op jullie los:

9 JUNI

9 JUNI

16 JUNI

© T

ERES

A SD

RA

LEVI

CH

Bij Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet ligt er een vraag op de maag.

VANAF 27 JUNI

© SA

SKIA VA

ND

ERSTICH

ELE©

BR

ON

KS

© SU

PERVO

ISINS

© B

AR

T DEW

AELE

© R

ECYCLA

RT

TOT IN SEPTEMBER!

bdw - editie 1381

Documents