The Official Organ Democratic Party of Kurdistan - I ran

No: 493 5 Sep 2008

KURDISTAN NO:658 june 2015

The Organ of Kurdistan Democratic Party-Iran

به ر له مااڵوایی

ماڵپه ڕی ناوه ندیی حیزبی دێموکراتی کوردستان، رۆژنامه ی »کوردستان« له تۆڕی جیهانیی ئینتێرنێت دا:

ئیمەیل و ته له فوونی ته شکیالتی نهێنی:+9647508578190

Tashkilat.kdp92@gmail.com

www.kurdistanukurd.cominfo@kurdistanukurd.org info@kurdistanukurd.com

www.kurdch.tv Hotbird:6 13 MHz 11137polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4

Radiodk59@gmail.com

لە خاکی من سەدان مەنسووری حەالجلەسەر حەق و ئەنەلحەق،،چوونە سەردار

سەدان کیژ و کوڕی ئەو نیشتمانەلە پێناو حەق،،بە ناحەق ،،چوونە سەردار

لە خاکی من ،،سەدان مەنسووری حەالجلە عەرشی حەق تەعاال ،ڕادەوستن

بە ئێسک و گۆشت و پێست و گیان و ڕوحیانلە خوێن سەدێکی واال هەڵدەبەستن

لە خاکی من سەدان مەنسووری حەالجلە ژێرباڵی فریشتەی شوومی مەرگا

خەاڵتی سوور وکفنی ئارەزۆکاندەکەن بەو نەقشی لەوحەی جلک و بەرگا

لە خاکی من سەدان مەنسووری حەالجبەرامبەر مردنیش ئازا و بوێرن

بە قەترە قەترە خوێنی پاکی خۆیاننەمام و خەڵفی ئازادی دەدێرن

خاڵە قازی

هەر مەگەر ئێران ئیسالمیی کۆماری رێژیمی دڕندەیی ورەی دایکێکی وەک وەک دایکی مەنسووری ئاروەند بتوانێ

تەحەمولی بکا...بەرەبەیانی رۆژی یەکشەممە ٢٤ی جۆزەردان، مەنسوور ئاروەند، زیندانیی سیاسیی ناسراو و ئەندامی چاالکی حیزبی ئێعدام میاندواو بەندیخانەی لە کوردستان، دیموکراتی داوای دەدرێ، بنەماڵەکەی بە هەواڵ ئەوەی پاش و کرا جەنازەی کوڕەکەیان لە لە رێژیمی ئینسانکوژی کۆماری ئیسالمی دەکەنەوە. بەاڵم وەک هەموو جارەکانی دیکە کە جەنازەی زینداینییە تەنانەت گلکۆکەشیان نادرێتەوە و بنەماڵەکانیان بە ئێعدامکراوەکان سیاسییە کە ئاروەند مەنسووری شەهید دایکی خەدیجە دایە دەمێنێتوە، بەشاراوەیی هەر ئەو چاوەڕوانییەش لە دایکێکی نیشتمانپەروەری کورد دەکرێ گوتبووی: » لێ گەڕێن، ئەگەر تەرمی مەنسووریشم نەدەنەوە، گرینگ ئەوەیە بە سەربەرزی لە ئامێزی ئەو بۆ و ژیا ئەو بۆ مەنسوور نیشتمانەی ئەو گرتووە، ئارامی نیشتمانەکەی دا خاکی

بەسەربەرزی مرد...«پەیامی دوو بینەوە، ورد شەهید مەنسووری دایکی دێرەی لەم ئەگەر کوردە رۆڵەکانی بۆ بەرز وەرەی و غروور لە پڕ پەیامێک تێدایە، گرنگی گیان و دەکەن خەبات دا نەتەوەکاتان و نیشتمان رێی لە کە ئێوە دەڵێ، دەبەخشن، گەورەترین شانازین بۆ نەتەوە و نیشتمانەکەتان، ئێوە سەربەرزن ئینسانیی دژی رێژیمی بۆ دەگرێ. ئامێزتان لە شانازییەوە بە نیشتمان و کۆماری ئیسالمییش ئەو پەیامەی تێدایە کە: دوژمنی دڵرەش خەیاڵت خاوە! بەم سیاسەتە دژی ئینسانییەت، ئێمەی نیشتمانپەروەر ورەمان نارووخێ! ئێوە کە بناغەی دەسەاڵتەکەتان لەسەر سڕینەوە و سەرکوتی موخالیفانتان داناوە، دڵنیا بن ئەگەر مەنسوورێکمان لێ دەستێنین، دەیان رۆڵەی وەک مەنسووری مەنسوورە دەستی ئااڵی و نایەڵنەوە ڕێبوار بێ ڕێگاکەی ئازادیخواز

شەهیدەکان بە شەکاوەیی ڕادەگرن!دایکی پەیامی لە دەبوو دیتبایە راستییەکانی ئەگەر ئیسالمی کۆماری گیانبەختکردوانی رێگای ئازادی تێ بگەیشتایە، بەاڵم بەداخەوە هەرگیز تێناگا. مێژووی ٣٦ ساڵەی دەسەاڵتەکەتەکەشیان ئەوەیان پێ دەڵێ، کە هەر لەیەکەم ئێران رۆلەئازادیخوازەکانی گیانی بە ویستتان دەسەاڵتەکەتانەوە رۆژەکانی و کوردستان دیواری دیکتاتۆرییەتیان قایمتر بکەن، بەاڵم کەی دڵنیا دەبن لەوەی کە هەتا دایکی وەک دایکی مەنسوور و فەرزادەکان هەبن، کوردستان و ئااڵی خەباتی رزگاریخوازی نەتەوەی کورد هەر بە شکاوەیی دەمێنێتەوە و

ئێوەش بەئاسوودەیی لەسەر حوکم و دەسەاڵت نابن! مەنسوورەکان دایکی وەک دایە خەدیجەیان هەیە بۆیە بەوپەڕی خۆراگرییەوە لە نێو زیندانەکانیشدا دەست لە خەبات و تێکۆشان بۆ رزگاری نەتەوەکەیان دایە وەک دایکی شیرینەکان و فەرهاد و فەرزاد و مەنسوور ناگرن. هەڵ سێدارە بەروەپەرتی شانازییەوە بە بۆیە هەیە سەڵتەنەیان دایە و خەدیجە دەڕۆن. ئەو هەستی هاودەردییەی ئەمڕۆ لە الیەن دایکانی تێکۆشەرانی نێو زیندانەکان و رۆلە گیانفیداکانی کوردستان لەگەڵ دایکی مەنسسوری ئاروەند نەوی دەسەلمێنێتەوە، کوردستان سەر بە هەموو الیەک ئەوە دیکە جارێکی ناکات بۆ ئازادیکوژان، هەروەک دایکانی شەهید کە بۆ هاودەردی چووبوونە سەردانی بنەماڵە سەربەرزەکەی مەنسووری ئاروەند، دروشمیان دەدا شەهید هەبن بەورە و خۆراگر ئێوەی هەتا دەڵێین ئێمەش نامرێ! شەهید نامرێ،

کوردستان هەر بەسەربەرزی و خۆراگری دەمێنێتەوە! خۆڕاگری و گیانفیدایی رۆڵە ئازادیخوازەکانی کوردستان و ورەی بەرزی بە نەبوونایە کورد هی ئەگەر بەجەرگەکانیان هاوسەرە و خوشک و دایک هەزاران رۆمانی لەخۆ دەگرت. بەاڵم بەداخەوە زۆرکەس و الیەن زۆر سادە بەالی وتەکانی ئەم دایکانەدا تێدەپەڕن، لە حالێک دا هەر ئازادیخوازێکی کورد و هەر حیزبێکی سیاسیی کورد دەبێ وشە بە وشەیان بکاتە چرای رێگای

تێکۆشانی خۆیان. کۆماری ئیسالمی ئێران زیاتر لە سێ دەیەیە جگەلەوەی زیندانیانی سیاسی و ئازادیخوازن پۆل پۆل لەناو دەبا، نە جەنازەیان دەداتەوە دەست بنەماڵەکانیان، نە رێگە دەدا رێورەسمی پرسەیان بۆ دابنرێ و تەنانەت ئاسەوارێک لە گلکۆیان دیار نیە. ئەمە دەردێکی بەئازارە و مەگەر تواناییەکی لەرادەبەرت هەبێ بتوانی ئەم بەخۆشییەوە هەروەک بکەی تەحەمولی یان رابێی دەردە ئەم لەگەڵ

توانییە لە بنەماڵەی شەهیدەکانمان دا هەیە. چ شتێک دەتوانێ سێبووری بە دڵی ئەم دایکانە بدا؟

دایکی مەنسوور و هەموو شەهیدانی کوردستان یەکریزی و یەکهەڵوێستی بێبەری ئاست دوژمنێکی لە هێزو الیەنە خەباتکارەکانی کوردستانیان دەوێ

لەهەرچەشنە بەهایەکی مرۆیی و بێ پرنسیپی وەک کۆماری ئیسالمی دا. ساڵو لە شەهیدان و بنەماڵە و بە تایبەتی دایکە سەربەرزەکانیان.

کوێستان فتوحی

تەنیا سەرپۆشە سپییەکەت بەسە بۆ هێمای خۆڕاگری!

ناوەندی چاالکانی مافی مرۆڤی کوردستان: ژمارەیەک لە زیندانیانی سیاسیی کورد لە زیندانی مەهاباد بە سیاسیی زیندانیی ئاروەند مەنسووری کرانی ئێعدام بۆنەی بەم بەیاننامەکە دەقی کردەوە باڵو بەیاننامەیەکیان کورد

جۆرەیە:چی ئه که ی ئه و کاته ی که مردن سه ربازی ده وڵه ت بێ و تویش

له کێو، دره ختی قه ڵه م بی ؟چی ئه که ی ئه و وه قته ی که شانۆت.په نگه ر بێت، گوێگرت تفه نگ بێت؟!

)شێرکۆ بێکه س (مێژووی واڵته که مان تێکه ڵ بووه له گه ڵ په توسێداره و گولله و خوێن، ئێمه رۆڵه کانی ئه و کولتوره ین که به خوێنی ئازیزترین سه ده یه یه ک له زیاتر نه خشێندراوه . واڵته که مان روڵه کانی ره شی چه کمه ی به خۆلیاکانمان و ئاوات خه ونه کانمان،

داگیرکه ران و دیکتاتۆرکانه وه ده ناڵێنن.ئێمه به ده نگی قیژه و ده نگی دایکه دڵسوتاوه کانی نیشتمانمان فرمێسکانه ده نکه ئه و به هه ر تینویه تیمان بووین، په روه رده گیانبه ختووه کانمان باوکانی و دایکان چاوی له که شکاوه رژاوه ته خوارێ. که ی ئه ترسین له په تی ره زیوی سێداره ، کێ مه نسووره کان کوا باوه رمان، گه رده نی بخاته په ت ئه توانێت پاک ئه بنه وه له دلی ئێمه و نیشتمان، قۆر به سه ر ئه و دۆژمنه ی

هیوایی په تی سێداره یه

چه ند رۆژێکه هه واڵی له سێداره دانی هاورێ ئازیز و خۆڕاگرمان مه نسوور ئاروه ند دڵی هاونیشتمانانمانی بۆ جاری هه زاره مین المان له جه سته ی ته نیا مه نسوور هاورێ به اڵم هه ژاندووه که خه ونه هه مان هه ر خه ونه کانمان به دواوه له مه و نه ماوه ، که ئه وینه هه مان هه ر ئه وینه کانمان ده یبینی، مه نسووری مه نسوور ئه وینداری بوو، باوه ره کانمان هه ر هه مان باوه ره و.

له و رۆحمان له گه ڵ بوو تێکه ڵ ئێستاکه مه نسوور روحی ئه مرۆ به دواوه ئێمه هه موومان مه سنوورین.

له کۆتاییدا سه ری رێز داده نوێنین بۆ هاورێ سه ربه رزمان و بڵێن دوباره ده که ینه وه له گه ڵ باوره پیرۆزه کانی و هاوخه می

خۆمان ده رده برین له گه ڵ بنه ماڵه ی به رێزی.یادی به رز و پڕ رێره و بێت

٢٧ جۆزه ردان ٢٧١۵ کوردیزیندانیانی سیاسی کوردی زیندانی مه هاباد

به رده ریزه، ئه سکه نده ر ئه حمه د خاوه ندی، ره مه زانی، مۆحسن سامانی، فارۆق رمه زانی، عه بدولره حمان ره سووڵی، عه لیرزا قادرنیژاد، جه ماڵ مروه ت، ره سوڵ خێزر غه زاڵی، هاورێ یونێس فه رهانی، یه حیا ئه قده م، پورمۆسته فا سه ید حۆسه ین سیامه ند ئابخه رابات، یوسێف سه یه ده، واحێد ره سوڵعولیا، چاالک مۆنه زه می راد، عۆمه ر عه زیزپوور، ئێدریس کراوه،

کورده، هێمن حۆسه ین زاده، عه بدوڵره حمان مه عروفی

کوردستان

بەیاننامەی ژمارەیەک لە زیندانیانی سیاسی کورد لە پێوەندیی لەگەڵ ئێعدام کردنی مەنسوور ئاڕوەند

ڕۆژی سێشه ممه ، ١٩ ی جۆزه ردان به به شداریی کۆمه ڵێک عه لی کۆیه و شاری ئیداریی ئه ده بی و سیاسی و که سایه تیی قازی، کوڕی پێشه وا قازی محه ممه د و سه دان که س له کادرو پێشمه رگه کانی حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستان ، یادو بیره وه ریی مامۆستا ئه حمه د قازی به رز ڕاگیراو ڕێز له خزمه ت و تێکۆشانه

سیاسی و ئه ده بییه که ی ئه و گه وره پیاوه ی کورد نرا.له سه ره تای ئه و کۆڕیاده دا په یامی سه ره خۆشیی ده فته ری سیاسیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان به بۆنه ی مه رگی کاک به ڕێوه به ری شــابــازی، ســه رگــوڵ لــه الیــه ن ــازی، ق ئه حمه دی

کۆڕیاده که خوێندرایه وه .عه بدوڵاڵ مامۆستا کــۆڕیــاده دا ئه و دیکه ی بڕگه یه کی له له کــورد بــزووتــنــه وه ی سیاسیی که سایه تیی حــه ســه ن زاده ، ڕۆژهه اڵتی کوردستان له سه ر ژیان و خزمه ته کانی کاک ئه حمه د قازی بۆ به شداران دوا، کە دەقی قسەکانی مامۆستا عەبدوڵاڵ

حەسەن زادە کە الپەڕی ٤ دایە.

کۆمەڵێک په یامی کــۆڕیــاده دا ئــه و دیکه ی بڕگه یه کی له بۆنه یه به و کوردستان باشووری رێکخراوەکانی حیزب و لە

خوێندرانه وه .کۆڕیادی ڕیزگرتن له یادو بیره وه ری و خزمه ت و تێکۆشانی له الیه ن شێعرێک خوێندنه وه ی به قــازی ئه حمه د مامۆستا

مامۆستا غه ریب پشده ری کۆتایی پێهات.

به ڕێوه چوونی کۆڕیادی ئه حمه دی قازی له بنکه ی ده فته ری سیاسیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان

دەقی درێژ و دەقی کورت!

بەردەوام لە چەند دەهەی ڕابردوو تا دەگاتە ئەدەبییەکانی هەموو جیهان بەرەو ئێستا دەقە کورتبوونەوە دەچێ و زۆر بە کەمی چاومان بە بەشەکانی ناو هەموو لە دەکــەوێ درێژ دەقی واتە خوێنەری سەردەم و ژیانی دا، ئەدەبیات سااڵنی هەلی و دەرفــەت کۆمەڵگاکان ئێستای ڕابردووی بۆ مرۆڤی خوێنەر نەهێشتۆتەوە کە کالسیکەکانی رۆمانە وەک درێژی رۆمانێکی سۆنگەیەوە ــەو ل هــەر بخوێنێتەوە، پێشوو و دەڕوا بەرەو کورتبوونەوە دەقەکانی رۆژی واڵتانی جیهان زۆربەی دیارە ئەدەبیاتی کوردیش لەو باسە بێ بەری نییە بەاڵم ئەو راستییە زۆر رەنگی کورد نووسەرانی لە بەرچاو بەشێکی مێشکی ناو لە کەمی بە داوەتــەوە. هەر بۆیە لە ئێستا دا بــەردەوام دەقی درێژ و بێ ئاکام باڵو

دەبێتەوە.کاتێک شاعیرێک دەست دەکا بە نووسینی شێعرێکی درێژ، یان زۆر دەبێتەوە باڵو و دەبێ درێژ یەک شێعری خاوەنی کتێب یەک جاریش بە دڵنیاییەوە کاری ئەو شاعیرە ئەستەمتر و هەستیارتر دەکاتەوە، واتە شێعرێکی تەوەرەی گرینگترین شێعر یەک پارچەیی و بوون یەکدەست درێژە. واتە چ لە باری مانایی و چ لە باری فۆڕمی و وێنە و...هتد، دەبێ کۆتایی تا لە سەرەتا و بێ یەک پارچە و یەکدەست تەواو ئەو شێعرە شێعر دەبێ هێڵێکی مانایی و فیکری سەرجەم شێعرەکە بە یەکەوە گرێ بدا. »هونەر لە ئاکامدا بە مانای یەکپارچەییە، گەڕان بە شوێن نەزمە،« ئەوەی یانی لە چێژە، یەکپارچەییە سەرڕێژ بەو دڵنیاییەوە گەیشتن بە کە بە ڕەچاو گرتنی یەکیەتی و پەیوەندی و جێگای تایبەت و بەرچاوی هەر وشەیەک لە شوێنی خۆی خوێنەر دەگەیەنێتە شێعرێکی یەک پارچە و سەرکەوتوو. لە شێعرێکی درێژی سەرکەوتوو و یەکپارچە دا هیچ شتێک زۆر یان کەم نییە، هەر بەش لە شێعرێک دا پەیوەندی بەو جێگایەوەیە کە لێی جێگیر بووە و بە هیچ شێوەیەک ناتوانین جێگاکەی بگۆڕین، واتە لە شێعرێکی درێژ و سەرکەتوو دا ناتوانین جێگای دێڕێک لە گەڵ دێرێکی کە یان وشەیەک لە گەڵ وشەیەکی کە بگۆڕین، چۆن بە دڵنیاییەوە شێعرەکە لە باری ماناییەوە تێک دەچێ و ناحەز دەبێ و ئەو کاریگەرییەی نامێنێ. کە دا شاعیرانە و سەرکەوتوو تەواو درێژی شێعرێکی لە ڕاستیدا لە رۆحی شێعری تێدا بەدی دەکرێ هەست دەکەین کە هەڵبژاردنی وشەکان

بە شێوازێکی تەواو شاعیرانە و شارەزایانە کراوە. هەر کەس بە وردی و بە پێی توانا و دەرفەت شێعری واڵتانی جیهانی خوێندبێتەوە بە دڵنیاییەوە شێعری کەڵە شاعیرانێکی وەکوو: ئۆکتاو یۆپاز، گاوین بێنتاک، تی ئێس ئێلیوت و بە تایبەت نزیکتر لە خۆمان وەکوو شیرکۆ بێکەس و سوارە ئیلخانیزادە...، کەوتۆتە بەر چاو و خوێندوویەتەوە. کاتێک کە شێعری »بەردی هەتاو«ی »ئۆکتاو یوپاز« یان شێعری »ئیکوور«ی »گاوین بێنتاک« دەخوێنییەوە تەواو ئەو یەکپارچەیی مانایی و فۆڕمییە بەر چاو دەکەوێ و تۆی خوێنەر ناتوانی ئاڵ و گۆڕی بە وشە یان دێڕێک کۆتایی تا سەرەتاوە لە شێعرەکە سەرجەم واتە شێعرەدا، لەو بکەی تایبەتە و شاعیر بە شێوەیەکی تەواو خاوەنی مانا و وێنە و فۆڕمێکی شێعری کە کاتێک یان گێراوە. سەر لە دەوری وردبینانە و شاعیرانە »دەربەندی پەپوولە«ی شێرکۆ بیکەس یان »خەوە بەردینەی« سوارە ئیلخانیزادە دەخوێنییەوە بە هەمان شێوە لە گەڵ یەک پارچەییەکی تەواو شاعیرانە بەرەوڕوو دەبییەوە و لە سەرەتا تا کۆتایی شێعرەکە خوێنەر سەرقاڵی یەک مانا و هزر و گێڕانەوە دەکا کە لە شێعرەکەی دا بوونی هەیە. واتە خوێنەر بە باشی بە شوێن ڕووداوەکان و گێڕانەوەی شاعیر

دا دەڕوا و تووشی پچڕ پچڕ بوون لە شێعرەکە دا نابێ.

ژماره : ٦٥٨

٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤

٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥

عەلی لەیالخ

سه رنجێک بمانهه وێت ئــه گــه ر بده ین به ڕه وتی ئه ده ب وفه رهه نگی کوردستان به شه ی و له کــوردی واته رۆژهه اڵت.به تایبه تی له دوای کۆماری گه یشتنی ــه اڵت ده سـ بــه 70ی ــه ی ده ی بێ گومان ئیسالمی، ــی هــه ڵــکــشــانــێــک ده بــیــنــیــن ــاوی ــه ت هکـــه وه کــــــوو بـــزاڤـــێـــک زۆربـــــه ی ــی رۆژهــــــه اڵت ــانـ ـــده کـ ــون ــاروگـ شـده گرێته وه ،چ له به شداریی به رچاو و هاتنه مه یدانی به ره یه کی نوێ له له ونووسه ران،چ به ده ستان قه ڵه م رێژه ی به شداری وپێشوازی خه ڵک ونووسین خوێندن فێر گه کانی له به گرینگی دان زگماکی. زمانی به زمان و ئه ده بی نه ته وه یی که زیاتر وه کوو مه ته رێزێک بۆ به ربه ره کانی به رانبه ر نێشاندانێکه په رچه کردا و سه دان وبگره ده یان سیاسه تی به ســاڵــه ی ده ســه اڵتــی بــااڵ لــه ئێران هــه رلــه م ــان. کـــورده کـ نیسبه ت بــه ورێکخراوه ئه نجومه ن روانــگــه وه وپڕ نــه رم خه باتێکی مه ده نییه کان ده سکه وت وه رێ ده خه ن و ده توانن ــان ــگــه ی کــوردســت بــه ســه ر کــۆمــه ڵئێستاش که و هه بێ کاریگه رییان

هه ر درێژه ی هه یه .ناسیونالیزمی بوونی گوتار به کوردی له ئێران و به رجه سته بوونی له ــیــه کــان ــه تــه وه ی ن وداوا ویــســت شــۆرشــی ســـه رکـــه وتـــنـــی دوای گـــه النـــی ئـــێـــران ئـــه گـــه رچـــی له هه روه ها ببوو الواز ســه ره تــاکــان دانوستانی هێنانی هــه ره س دوای

گه ڵ له کورد سیاسییه کانی الیه نه وهه ڵگیرسانی ناوه ندی حکوومه تی ــه ره ــ ــه ره ب ــ ــوازراو،ب ــ ــه خ ــ ــه ڕی ن ــ شـچه کی ــگــی ده ن بــوونــی کــپ دوای حه قخوازانه دیالۆگی شاخ وخەباتی فه رهه نگ گه شه ی ره وتــی رەوا،لــه

وئه ده ب وچاالکیی مافخوازانەی ناو شارده بینین. که وه ک ئاماژه مان پێدا ده یه ی 70به رێنسانێک له مه باره وه

ناودێر کراوه .به لێ وردبوونەوەیەکی ساده ش وزه مینه ی به ستێن که ده رده که وێ پرخزمه ته نه پساوه و شۆرشه ئه م 50و ده هه ی فه رهه نگییه ،له کۆتایی سه ره تاکانی ده هه ی هه ستیاری 60دا نــه تــه وه خــوازی داری ده بینینه وه . له ئه گه رچی ــه اڵت رۆژهـ له کــورد ده یــان خه باتی خوێنره نگی خاکی وریشه ی ره گ کورد گه لی ساڵه ی داکوتاوه به اڵم به هه ڵکردنی شنه ی “سروه “ی قه راخی گۆلی ورمێ که که سانێک زه حمه تی و هیمه ت به وه کـــوو”مـــامـــۆســـتـــا هــێــمــن وکـــاک ئه حمه دی قازی”و ده یان که سی دیکه له به وپه رێ له مپه ر و گیروگرفته وه ده بــەخــشــن نـــوێ ــازه و ــ ت گیانێکی به جه سته ی هیالک و هەڵپڕووکاوی ئێران. له کوردستانی کۆمه ڵگه ی چاپه مه نی گــه شــه ونــه شــه ی ره نــگــه دیکه شی هــۆکــارگــه لــێــکــی ــوردی ــ کبه ده یــه ی70کــانــدا،بــه اڵم له هه بێت بڵێن:ئه م ــیــن ده تــوان ــه وه جــورعــه تهی زۆری به شێکی ــه ده ســکــه وتئه وقه ڵه مه وخه مخۆری ماندوویی له ژێرچاوه دێری که ده روه ستانه یه ــی ــه اڵتـ ــی ده سـ ــ ســـانـــســـۆری ره شـئینسافی ــێ وب ئیسالمی کــۆمــاری له کــه ( کـــوردی! الیــه نــی هێندێک کاتی خۆی تانه و توانچی نابه جێیان ده خسته پاڵ ئه وکه سانه ( خه مسارد ــارد نـــه بـــوون لــه نــاوه نــدی ــسـ ودڵـئه یوبی” ســەالحــه ددیــن چاپه مه نی ره نگین گــۆڤــاری ده رکــردنــی به و ،درێـــژه یـــان “ســــروه “ ونه خشینی هه م که دا، خۆیان تێکۆشانی به پــێ ڕازانــدوه کوردییان کتێبخانه ی هه م ده یان قه ڵه م به ده ستی خاوه ن بارهێنا.. نــه تــه وه یــیــان بــیــروهــزری چونکه که سانێک وه کوو ئه حمه دی ــه نیسبه ت ب ــۆی ــۆ خـ ب ــه ــازی ک ــ ق

مه یداندا لــه هه میشه نــه تــه وه کــه ی بوو له وه ی دڵنیا بوون که کێڵگه ی ــه کــلــتــوور وفــه رهــه نــگ ــه ت ب خــزمهه رچه ند ماندوو بوونی هه یه ، به اڵم وبه ره که تیشی پیت بــه خــه رمــانــی به ده زانــم به پێویستی ده بێ.لێره دا

نیشانه ی وه فا،ئاورێک له سه ربرده ی کــردووه کۆچ به ده سته قه ڵه م ئه و

بده ینه وه:که سایه تێکی ــازی ق ئه حمه دی فــره ره هه ند و نــاســراوی کــورد له هه تاوی 1315ی ساڵی دایکبووی داوای ــه ســه ر ل کــه ــه وه ی ــ ئ دوای له ماڵیان موحه مه د قــازی پێشه وا شــاری ده چێته “قــازیــاوا” گــونــدی مه هابادو باوکی مه حکمه ی شار وه سه ره تایی خوێندنی ئه ستۆده گرێت قوتابخانه کانی له کــوردی زمانی ســـه رده مـــی کــۆمــار ده ســپــێــده کــات هه تاوی 1337ی ساڵی له وهه تا لیسانسی زمان وئه ده بیاتی ئینگلیزی لــه زانـــکـــۆی تــــاران وه رده گــــــرێ.ده بێته به چوار ساڵ نزیک ماوه ی به رپرسی ئیداره ی فه رهه نگی شاری بۆکان وهه روه ها مامۆستای زمانی

له قازی ئه حمه دی بووه . ئینگلیزی بوونی ئه ندام هۆی ١٣٤١بــه ساڵی کوردستان دیموکراتی حیزبی له ــی لـــه گـــه ڵ شــۆرشــی ــدی ــوه ن ــێ و پمامۆستایه تی له باشوور ئه یلوولی ــاوه ی چــوارســاڵ وه ال ده خـــرێ ومـزیندان له زیندانه وه ،هه ر ده خرێته یــه کــه م بــه رهــه مــی خــۆی “شــب بی ئینگلیزیه ــێــکــی رۆمــان پــایــان”کــه کۆچی دوای و ــارســی ف ده کـــات 22ساڵ ماوه ی بۆ هێمن مامۆستا ــاری “ســـروه “کـــار ده کـــات. لــه گــۆڤنووسه ره ئه م ژیانی له که ئه وه ی شۆرشگێره جێگای سه رنجه ،هێمن وته نی: هه تاکوو دواپشوو رێبواری رێگه ی عێشق وئازادی بوو”له هه ر به توانیویه تی خزمه تی رێگایه که وه ئه وکات چ کــردوه ونیشتمان گــه ل کۆمیتەی سیاسی ڕاوێژکارێکی که ــی ــرات ــوک ــم ــی دی ــزب ــی نــــاوەنــــدی حکوردستان هه وڵ ده دا هه تا کێشه ی نه ته وایه تی کورد له ئێران له لووله ی تفه نگه وه بگوازێته وه بۆ سه ر میزی دیــالــۆگ و وتــووێــژ چ ئــه وکــات که توتالیته ری ده ســه اڵتــی تــێــده گــات کۆماری ئیسالمی دان به مافی گه الن له ئێران “ناهێنێ وبه اڵم له هه وڵی ــی ــردن ــشــب ــێ ــه ره وپ ســه رخــســتــن وببه ڵکوو نابێ دڵسارد ئامانجه کانی له رێگه ی چاپ ووه شانی کوردیه وه ئه و خزمه ته به پیزه ده کات که ئێستا ده بینین.چ وده رنجامه کانی ئاکام ــوو تـــاک کــه خــاوه نــی ده یـــان ــ وه کوه رگێرانه . و نووسین به رهه می هه ڵسوور مامۆستایه کی هەروەها

بوو له قوتابخانه ی “سروه “.نووسه رانێکی جێگای ره نــگــه ــوو کــاک ــ خــه مــخــۆروپــســپــۆر وه کـــه حــمــه د ــازی وکـــــاک ئ ــه دقـ ــمـ ــه حـ ئـــی ــایـ ــاغـ ــی ومــــــــــارف ئـ ــ ــف ــ ــەری شــو رچـــەشـــکـــێـــن ســــه رجــــه م و... ئه لفوبێی ــی ــگــه خــۆشــکــه ره کــان رێکوردی به به تاڵی نه مێنێته وه به اڵم به سه ر جــێ پــه نــجــه وکــاریــگــه ریــیــان ئه ده بی کوردی وهه ستی نه ته وایه تی کورد له رۆژهه اڵت بۆ هه تا هه تایه ده مێنێته وه . یادوناویان به ناز ونیاز.ئــەم کەڵە نــووســەرە لە مــاوەی ژیـــانـــی ئـــەدەبـــی خـــۆیـــدا چــەنــدیــن ــوو وەک جیهان ــی ــەدەب ئ شــاکــاری گەمێش”ی و”گێل کیشۆت” “دۆن بــۆ ســەر زمانی وەرگـــێـــراوەتـــەوە کــوردی و دەیــان بەرهەمی دیکەی

بە یادگار بە جێهێشتووە

ــن، ــێ ــەب ــاق ــوردی:ب ــی ک ــەم ــەره بــوردی بە ــ ــ ــی ک ــانـ رێـــنـــووســـی زمـدیــوانــی ــەوەی زمــان،کــۆکــردن دوو دیوانی سەیفولقۆزات،وەرگیرانی سەیروسەمەرە،کتک)پشیلە(ومشک.

ــەواری فـــارســـی؛نـــســـل ــ ــ ــاس ــ ــ ئی دوقلوها رحقیقت، کوهسا ، ژدها اعجیب، عصرغول ها، صدام وبحران لە گــەل)وەرگــێــرانــێــک ژانــی خلیج، کوردیەوە بۆ فارسی(،خالصە تاریخ

کردستان و...هتدئەم نووسەرە خۆشناووناسراوە ــۆزەردان بە ــ ــی١٧ی جـ ــەوت ــک لــە رێدوایــی کۆچی نەخۆشییەوە هــۆی رۆژدوای چەند باسە کرد،شایانی رۆژی٢٠ی لــــە ــە ــتـ کـــۆسـ ئـــــەم ــی ١٣٩٤هــــــەتــــــاوی ــ ــ ــۆزەردانـ ــ ــ جـــاســی ــژوون ــێ ــــووس وم ــەن ــ ــام ــ رۆژنهاوکاری کورد، دیکەی بەخزمەتی کوردییەکا بــاڵوکــراوە مێژینەی لە کاک ن”سروە”،”مەهاباد”،ئاوێنە”... لە ماڵئاوایی شەریفی ئــەحــمــەدی ژیان کرد.کە لە دەستدانی ئەم دوو نووسەرورۆژنامەوانە لە ماوەیەکی خەسارێکی یەکدا بـــەدوای و کــەم گـــەورەیـــە لـــە بـــزاڤـــی چــاپــەمــەنــی هیمەتی بــە کــوردی،هــیــواخــوازیــن قوتابیانیان ئەو کەڵێنە پڕ بکرێتەوە.

.....................کوردستانی ــەری ــپ ــاڵ ــدەر:م ژێ

نوێ،پێشەکی دیوانی مارف ئاغایی.

ئەرسەالن چەڵەبی

وه کوو سروه ی به یانانی به هاری..

رۆژنامەیژماره : ٦٥٨ ٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥ 10

رێبوار مەعروفزادە

گلۆبالیزم یان به جیهانیبوون ره نگه ــه چــاالکــانــی ســیــاســی و ــۆ بــه شــێــک ل بکتێبه کانی وه بــیــرهــێــنــه ره وه ی مــه ده نــی فۆکۆیاما فرانسیس مێژوو”ی “کۆتایی شارستانییه ته کان”ی “وێککه وتنی و دوو ــه ر ه ــێ. ب هانتینگتۆن ساموئێل جیهان نوێی نه زمی له باسیان کتێب پاش که ــوو واب پێی فۆکۆیاما ده کـــرد؛ لیبرال سۆڤییه ت، یه کیه تی ڕووخــانــی ده ته نێته وه . جیهان هه موو دێموکراسی جیهانی له وابوو پێی هانتینگتۆن به اڵم ســه رچــاوه ی ده بێته کولتوور نـــوێ دا شارستانییه ته که وایه شــه ڕ، و گــرژی ــووشــی وێــکــکــه وتــن و جـــیـــاوازه کـــان تتێپه ڕینی کات یه کتر ده بن. له گه ڵ شه ڕ ده ریــخــســت، کــه هـــه ر دووکـــیـــان هه ڵه ساڵ 25 له نزیک تێپه ڕینی به بــوون. له ده رچوونی کتێبی “کۆتایی مێژوو” له ساڵی 1992، ئێستاش چین و رووسیه دێموکراسی لیبرال خاوه نی سیستمێکی نــیــن و تــه نــیــا کــاپــیــتــالــیــزم )ئـــابـــووری ــردوە. هــه روه هــا ــ ــان قــبــووڵ ک ــازاد( ی ــ ئوه ک ئیسالمی رژیمگه لێکی به رده وامی نیشانه ی هه موو عه ره بستان و ئێران فۆکۆیاما لێکدانه وه کانی نادروستبوونی 1993 له ساڵی که هانتینگتۆنیش بوو. کتێبی “وێککه وتنی شارستانییه ته کان”ی به نوێی جیهانی کــرده وه ، شــەڕی باڵو پێچه وانه ی فۆکۆیاما، نه ک وه کوو شه ڕی به ڵکوو ئابوورییه کان، و ئایدیۆلۆژی پێناسه شارستانییه ته کان شه ڕی وه ک ڕوانینی پێچه وانه ی به ــه اڵم ب ده کـــرد. له شه ڕانه ی ئه و ــه ی زۆرب هانتینگتۆن شه ڕی دا، ڕووی به ماڵوه 90 ده یــه ی نێوان شـــه ری ــه ک ن بـــوون نێوخۆیی ڕووخانی دوای له شارستانییه ته کان. ــای یــه کــیــه تــی ســۆڤــیــیــه ت هــه تــا ســه ره تشــه ڕ 116 بــیــســت ویــه کــه م، ســــه ده ی ڕووی دا که 89 یان شه ڕی نێوخۆیی و ته نیا 20 یان شه ڕی نێوده وڵه تی بوون )Nye, 216(. له گه ڵ ئه وه دا که ڕوانگه ی فۆکۆیاما و هانتینگتۆن بۆ پێناسه کردنی جیهانی نوێ راست نه بوون، به اڵم له وه دا سه رده مێکی له ئێمه که بــوون راســت نوێ و جیهانێکی نوێ دا ده ژیــن. ئه و بنیات بنه مایه ک جیهانه نوێیه له سه ر چ پێوه ندی ــای واتـ بــه سیاسه ت نـــراوه ؟ هه بوونی کێشه ی و ده وڵه ته کان نێوان نوێی نه زمی له هێژمونی و ده ســه اڵت جیهانی دا چۆنه ؟ کوردایه تی له سه رده می

نوێ دا چ گۆرانێکی به سه ردا هاتووه ؟

به‌جیهانیبوون‌و‌شۆرشی‌زانیاریجیهانی نوێ جیهانێکی لێکگرێدراوتر له جیهانی نوێ دا پێکه وه به ستراوتره . و نێوان پێکه وه به ستراویی و پێوه ندی ــان، گـــرووپ و تــاکــه کــان زۆر ــه تـ ده وڵـتاڕاده یه کی به جیهانیبوون بووه. زیاتر زانیاری شۆڕشی بنه مای له سه ر زۆر شۆرشی نـــراوه . بنیات ته کنۆلۆژی و ــه م ــاری تــێــچــووی پـــێـــوه نـــدی ک ــ ــی ــ زانکردۆته وه و خێرایی پێوه ندیشی یه کجار زۆر کردوه . بۆ نموونه له ساڵی 1993 جیهاندا ئــاســتــی ــه ل ســایــت 50 تــه نــیــا ،2010 ساڵی کۆتایی تا که هــه بــوون، ــه کــان گــه یــشــتــه 255 ــت ژمـــــاره ی ســایساڵی له .)Nye, 298( سایت میلیۆن

ته له فۆنی پێوه ندییه کی تێچووی 1930ئه و ئێستا که بوو دۆالر 250 کــۆرت دۆالر یه ک له که متر زۆر بۆ تێچوویه ئێستا ته نانه ت .)Nye,298( دابه زیوه ــووک و بــه کــه ڵــک وه رگــرتــن لــه فه یس بتا گرتن پێوه ندی نرخی ... و سکایپ ساڵی لــه ــه زیـــوه . دابـ ــی خــۆڕای ئاستی جیهان حه شیمه تی 1% نزیک 1991ئێستا ڕاده گه یشت، ئینترنێت به ده ستی واته جیهان، حه شیمه تی 40% نزیک 3 میلیارد کــه س ده ســتــی به لــه زیــاتــر که ،2004 ساڵی له ڕاده گــا. ئینترنێت بووکی فه یس تۆڕی زاکێربێرگ مارک میلیۆن که س یه ک نزیک دروست کرد، بوون به به کارهێنه ری فه یس بووک. له به کارهێنه رانی ،2013 تا 2004 ساڵی فه یس بووک له یه ک میلیۆن که سه وه بۆ زیاتر له یه ک میلیارد که س به رز بۆته وه .

به‌‌جیهانیبوون‌و‌پێکه‌وه‌به‌ستراوه‌ییــدی و لــێــکــگــرێــدراویــیــه ــوه ن ــێ ــه و پ ئـبازرگانی، به سه ر گۆڕانی به رفراوانه شه ڕ، ته ندروستی، په روه رده ، سیاسه ت دیکه واتــایــه کــی بــه هــێــنــاوه . هتد ... و کۆمه اڵیه تی، ره هه ندی به جیهانیبوونی ... و سیاسی ســەربــازیــی، ئــابــووری، ــکــردوه وای به جیهانیبوون هــه یــه . هتد ڕاگواستنی کااڵ زۆر ئاسانتر و هه رزانتر بێ و به مشێوه یه بازاری ئاڵوگۆری کااڵ تا ڕاده یه کی زۆر ببێته بازارێکی جیهانی. ئه و ئاڵوگۆری شتومه که له ڕابردووشدا دواییدا ده یــه ی چه ند له ــه اڵم ب هه بوو وێنه ی بێ به رفراوانی یه کی و خێرایی کۆمپانیاگه لێک گـــرتـــووه . بــه خــۆیــه وه بووه که خاوه نه کانیان خه ڵکی دروست والت چه ندین له و جیان واڵتــی چه ند به نزیک ئه مڕۆکه هه یه . نوێنه رایه تیان نیوه ی شتومه ک به ده ست کۆمپانیا فرە نموونه بۆ دێ. به رهه م نه ته وه ییه کان General( مۆتور ئێلێکتریک جێنرال کۆمپانیایه کی که )Electric Motorئه مریکی یه و هه ر به ته نیا سه رمایه که ی

زیاتره ، جیهان واڵتانی له ــک زۆرێ له نیوه ی کارمه ندانی، واته نزیک له زیاتر ده ره وه ی لــه کــارمــه نــدی هـــه زار 300له و زۆرێک .)Economist( ئه مریکان تا ده که ن ته رخان سه رمایه کۆمپانیانه یاسا و سیاسه تی واڵتان له به رژه وه ندی خۆیاندا بگۆرن. پێوه ندی ئابووری نێوان بــووه . بــه رفــراوانــتــر یه کجار واڵتانیش له ئابووریانه ی پێوه ندییه له و زۆرێــک پێوه ندییه کی به ستراوه ، واڵتان دا نێوان ناهاوسه نگه ، به و واتایه که به ستراوه یی ــه ی دیــکــه زۆرتـــره . ــه ک واڵتــێــک بــه واڵتلــه دۆخـــی بــوونــی پــێــوه نــدی ئــابــووری پێوه ندی بااڵده ست واڵتی ناهاوسه نگ،

و دێنێ به کار چه کێک وه ک ئــابــووری به دانانی گه مارۆی ئابووری، والته که ی

دیکه ناچار ده کا سیاسه ته که ی بگۆرێ.بۆ نموونه ئه گه ر پێوه ندی ئابووری هه رێمی کوردستان له 1991 تا 2015 ــه بــه رچــاو لــه گــه ڵ تــورکــیــه و ئــێــران لبه ستراوه یی ئێستا که ده بینین بگرین، دوو به و کوردستان هه رێمی ئابووری پێوه ندی له گه ڵ زۆره . یه کجار ــه واڵتزیاتر بــه ســتــراوه یــی بــه رفــراوانــتــریــش به رهه م دێ. بۆ نموونه ئه گه ر ده وڵه تی تورکیه یا ئێران نرخی سووته مه نی گران بکا، نرخی ڕاگواستنی شتومه ک ده چێته سه رێ و زیانی ئابووری گه وره وه به ر له دۆخی هه رێمی کوردستان ده که وێ. ناهاوسه نگ، ئابووری پێوه ندی بوونی واڵتی باالده ست پێوه ندی ئابووری وه ک چه کێک به کار دێنێ و به دانانی گه مارۆی ده کا ناچار دیکه واڵتــه کــه ی ئــابــووری

سیاسه ته که ی بگۆڕێ.

شه‌ڕ‌له‌سه‌رده‌می‌به‌جیهانیبوونــواری ســـەربـــازی دا ــ ــه ب هـــه روه هـــا لشــەڕی به جیهانیبوون، ســه رده مــی لــه ــگ ده بـــێـــتـــه یــه کــێــک له ــه نـ ــاوسـ ــاوهـ نـشه ڕی شــه ڕ. جۆره کانی به رچاوترین که ده کــوتــرێ شه ڕێک به ناهاوسه نگ تێیدا الیه نێکی الواز و بچووک له به رامبه ر الیه نێکی گه وره دا شه ڕ ده کا. تێرۆریزم به رچاوترین جۆری شه ری ناهاوسه نگ له سه رده می به جیهانیبوون دایه . توانای سەربازی ئه لقاعیده له توانای سەربازە به م بـــه اڵم بــچــووکــتــرە، زۆر ئه مریکا ده تــوانــێ و تــوانــی ئه لقاعیده حــاڵــه ش هەڕه شه بۆ ئه مریکا دروست بکا. ئێستا هه زاران که س له واڵتانی جۆراوجۆری لە کە بــوون ، داعــش پێوه ستی جیهان شێوەیەک هیچ بە لەمەوبەر دەیە دوو دەرەتـــانـــی دروســتــبــوونــی ڕێــکــخــراوی توانای کە نەبوو بوونی داعــش وەک ئینسانییەی پۆتانسیەلە ئەو ڕاکێشانی ــێ. به ــەب ــهــان دا ه ــســەری جــی ــەســەران ل

که ڵک تێرۆریسته کانیش دیکه واتایه کی تۆڕی و خێرا ڕاگواستی ده رفــه تــی له پێوه ندی به رفراوان و خێرا وه رده گرن.

ــه ڕ لـــه ســـه رده مـــی ــه وه ی شــ ــ ــردن ــ ببه رهه می لــه وه ی زیاتر به جیهانیبوون بێ، سه ربازه کان گیانفیدایی و بوێری به رهه می هه بوونی چه كی پێشکه وتوو و زانیاری ورده . هێزی هاوپه یمانان تاکوو بۆمبارانکردن رێگه ی له زیاتر ئێستا که ڵکی واته بۆته وه ؛ داعش ڕووبــه روی پێشکه وتوو، ــه ری شــەڕک فــرۆکــه ی لــه فرۆکه وانی خوێنده وار و زانیاری وردی سیستمی ڕادار و ماهواره وه رگرتووه .

دیپلۆماسی‌له‌سه‌رده‌می‌به‌جیهانیبوونسیاسه ت له سه رده می به جیهانیبوون پێوه ندی چۆنکه بـــووه، ئــاڵــۆزتــر زۆر ــان زۆر بــه رفــراوانــتــر و ــه ت نــێــوان ده وڵئالۆزتره و هه روه ها کۆمه لێک ئه کته ری جیهانی لــه ــڕن. ده گــێ رۆل نــاده وڵــه تــی شتێک چ که ئه وه ی دیاریکردنی ئێستا بابه تێکی نێوخۆیی و چ شتێک بابه تێکی ــووه . ــر ب ــ نــێــوه ده وڵــه تــی یــه زۆر دژوارتئه کته ری تاکه ــه تــان ده وڵ پێشوودا لــه بــه اڵم ــوون، بـ نــێــوده وڵــه تــی سیاسه تی

هه ر واڵتــێــک نێو گــرووپــه کــانــی ئێستا به رژه وه ندی خۆیان راسته وخۆ بۆ کام دیکه واڵتێکی یا ده وڵــه ت به پێوه ندی ئه ندامی له به شێک نموونه بۆ ده گــرن. ــره ی ئــه مــریــکــا ــگ ــۆن کـــۆمـــاریـــخـــوازی کو ــرد ک ئــێــران ئــاراســتــه ی نامه یه کیان باسیان له وه کرد رێکه وتنی ئه تۆمی نێوان ته واوبوونی دوای له ئه مریکا و ئێران خۆلی سه رۆک کۆماری ئۆباما ئیعتباری ئه مریکا ده وڵه تی له حالیکدا ئه وه نابێ. که ده وڵه تێکی دێموکراتیکیشه به و واتایه پشتئه ستووره به ده نگی خه ڵکی ئه مریکا، ئه مریکا هاوواڵتیانی نوێنه رایه تی ده بێ له به رامبه ر واڵتانی دیکه و خه ڵکی دیکه دا بکا. یان به شێک له نوێنه رانی کۆنه پارێزی رێکه وتنی دژی لــه ئــێــران مه جلیسی و لێدوانیان دا ئه مریکا و ئێران ئه تۆمی هه ڵوێستیان گرت. له ڕابردوودا پێوه ندی هه مان زۆر تاڕاده یه کی ــان واڵت نێوان له که ــوو، ب ده وڵــه تــان نێوان پێوه ندی دیپلۆماته کان و بالوێزخانه کان رێگه ی ڕا هاوواڵتیه ک له ئێستا ده درا. ئه نجام بگره هه تا گرووپێکی بچووک له خه ڵکی به سه ر کاریگه رییان ده توانن واڵتێک،

ده وڵه تان و خه ڵکێکی دیکه دا هه بێ.

ئه‌منییه‌ت‌له‌‌سه‌رده‌می‌به‌جیهانیبوونڕابـــردوو چه مکه کانی ــه ل زۆرێـــک ــه ســه ردا هــاتــووه . ــی جــیــددیــان ب گــۆڕانبــۆ نموونه لــه ڕابــــردوودا کــه بــاس له رۆڵی مه به ست زۆرتــر ده کــرا ته ناهی سوپا و پۆلیس له دابینکردنی ئه منییه تی سوپا ــوو. بـ خــه ڵــک گــیــانــی و فیزیکی هێرشی له به رامبه ر هاوواڵتیانی ده بــوا ده ره کــــی واڵتــێــکــی دیــکــه پــاراســتــبــا و له هاوواڵتیانی گیانی ده بــوا پۆلیسیش نێو له مرۆڤکۆژه کان و چه ته به رامبه ر هه ر پاراستبا. نه ته وه ییەکان سنووره بۆیه له یاده وه ری خه ڵکدا شه ری یه که م خــراپ شه ڕێکی جیهانی دووهــه مــی و بوو، چۆنکه ژماره یه کی زۆر خه ڵک له و خه ڵک که متر به اڵم کــۆژران. شه ڕانه دا 18 نزیک ،1918 له ساڵی ده زانــن که میلیۆن که س، واته زۆر زیاتر له ژماره به جیهانی، یه که می شه ڕی قۆربانیانی گیانیان ئانفالنزا نه خۆشییه کی هــۆی له ده ست دا. ڕوانینی مرۆڤ بۆ ئه منییه ت بوو، نه ته وه یی ڕوانینێکی ڕابردوودا له نه ک ڕوانینێکی جیهانی و مرۆیی. ئێستا

ده وڵه تان ناچارن له بواری ته ندروستی تا بکه ن، یه کتر هــاوکــاری پزیشکی و پێش به باڵوبوونه وه ی هێندێک ڤایرۆس ــاڵوه که ــه م ب ــه ســاڵــی 1980 ل ــگــرن. بڤایرۆسی ئایدز )HIV( پێناسه کرا، زیاتر له 20 میلیۆن که س به هۆی تووشبوون 40 و داوه له ده ست گیانیان ئایدز به میلیۆن که سیش گیرۆده ی ئه و ڤایرۆسە پێناسه ی پــێــیــه ــه و بـ .)Nye( ــوون ــ ببه جیهانیبوون له سه رده می ئه منییه ت پێناسه یه کی زۆر ئاڵۆزتر و جیهانی تری

به خۆیه وه گرتووه .

ئاکام‌گیریپێوه ندی به ئاماژه یه به جیهانیبوون ده وڵــه تــان، وێنه ی بێ لێکگرێدراوی و به رێــکــخــراوه کــان و کۆمپانیا خــه ڵــک، یــه کــتــر. لــه گــه ڵ پــێــوه نــدی بــه فــراوانــیــش و پــێــکــه وه بــه ســتــراوه یــی ــه ل چه شنێك ژیان ڕه هه نده کانی هه موو له ئاڵۆزی القه له م سه ریح دوکتور بووه . دروست کیست؟”دا “سیاستمەدار وتاره که ی له ــنــگــتــریــن تــایــبــه تــمــه نــدیــی ــێ: گــری ــ ــ ده لســیــاســه تــمــه دارێــک ئــاگــادار بـــوون له له ــوون ــادارب ــاگ ئ و بــارودۆخــی واڵت وته ی به نێوده وڵه تی یه. هه لومه رجی ــمــه دار له ــاســه ت ســه ریــح الــقــه لــه م، ســیسه رده می به جیهانیبوون ده بێ له چه ند هه بێ. شــاره زایــی نێوده وڵه تی زمــانــی سه رده می له سیاسه تمه دارێک ئه گه ر به جیهانیبوون له فه زای نوێی سیاسه تی له پارێزگاری ناتوانێ تێنه گا، جیهانی به رژه وه ندی گرووپه که شی له جیهانێکی به رێ. به ره وپێشی و بکا ئاڵۆزتر زۆر هه ر بــه ساویلکه ســیــاســه تــمــه دارێــکــی به رنامه یه کی ته له ڤیزیۆنی بی بی سی، ... هه ڵده خله تێ و تووشی ئه لجه زیره و چه شنێک له که فۆکول و کاڵفامی سیاسی

ده بێ.سەرچاوەکان

Sources:Nye, Joseph S, David Welch, and

Joseph S Nye. 2014. Understanding Global Conflict and Cooperation : an Introduction to Theory and History.

The Economist Online. ”Biggest Transnational Companies“ from the link:

http://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2012/07/focus-1

Internet Users from www.inter-netlivestate.come

Facebook: 10years of social net-working in numbers from the link:

http : / /www.theguardian.com/news/datablog/2014/feb/04/face-book-in-numbers-statisticsمحمود دکتر قلم بــه کیست؟ سیاستمدار

سریع القلم

سیاسی

سیاسه‌ت‌و‌به‌جیهانی‌بوون

رۆژنامەی9 ژماره : ٦٥٨ ٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥

ماوه یه کی دیاری کراو له مه ودایێکی دیاری هه ڵسووڕێنێ و خــۆی هه یه بــۆی کـــراودا ئه وه ی له به ر بکات. نمایشتی هێزی خۆی ڕاده یــه کــی جیهانیش خۆڕاگرتنی وزه و دیاری کراوی هه یه . هه ربۆیه به ربه ستی بۆ

دروست ده که ن و ڕایده گرن.زاری ــه ــ لـ ــی ــالمـ ــسـ ــیـ ئـ کـــــۆمـــــاری ــاســی ئــۆپــۆزیــســیــونــی شــه مــخــانــی یــه وه بــات و به ــ ــ ــی کـــوردســـتـــان ده ک ــ ــه اڵت ــ ڕۆژهبۆ کۆماری که مین بۆسه و وا »ئه وانه ی ده بــات. ناویان داده نێن« ئێران ئیسالمی ــاره ئــۆپــۆزســێــیــونــی کـــوردی ــ ــه وه ی دی ــ ئبنه ماڵه کانی ئاووخاک و ڕۆژهه اڵت ڕۆڵه ی هی خوێنیان ڕه گـــه زو ڕیشه و خۆیانن و ئه گه ربه کوردستانه و ڕۆژهــه اڵتــی واڵتــی زۆر ده رکرابێتن یان ڕێگه ی به جێهێشتنی خۆیان بنه ماڵه ی نیشتمان و زێــدوخــاک و گرتبێته به ر، به زه بروزه نگی ئه و ده وڵه ته ڕێگه ی بڕۆن و مه جبوورکراون فاشیسته ــه کــان و ــی ــه خــه مــرۆی ــای پـــارێـــزگـــاری لـــه بپاساوێک هیچ ــه ر... بـ بگرنه کــوردایــه تــی

نیه و ڕه وا کــوردســتــان داگــیــرکــردنــی بــۆ دروســت ئه قڵیه تێکی بیرو ویـــژدان و هیچ به بێگانه خه ڵکی نــاکــات قــه بــووڵ ئــه مــه فڕۆکه و جبه خانه و خه یانه ت و پالنگێڕی و ــداری ســه دان تـــۆپ و تــانــک و هــێــزی چــه کهه زار که سی ، خاک و داروبه ردو ئاسمان و سامان و سروشت و مێژووی واڵتێکی دیکه »پاڵه په ستۆ«و سیاسه تی به داگیربکات و »ڕاوه دوونان« و »بوغزاندن و تاساندن«، خه ڵکی ئه وواڵته ده ربه ده ر بکات،پاشان له به کرێگیراو خه ڵکی ... لوبنان و شیعه کانی بکات و دروســت بۆ پاسپۆرتیان بکڕێت و فه ڕه نسا، سه رۆک و ئۆتریش و ئه ڵمان و له سه رکرده کانی ئه وواڵته داگیرکراوه تێرۆر بکات و پاشان به هه زاران هه زار دۆالرباج و »ده مبه ستانه« به خه ڵکی کاربه ده ستی ئه و ده وڵه تانه بدات تاکوو باسی ئه م تێرۆرانه

نه درکێندرێن!قسه دارستان ئه دبیاتی به شه مخانی ــت حــزبــه کــوردیــه کــان له ــێ ده کــــات و ده ڵکه میندان. مرۆڤ پێکه نین دایده گرێت کاتێ

بیرده کاته وه کۆماری ئیسالمی خۆی وه ک دڕنده یه ک ده بینێ وا به رخێکی نازداری به قه پاڵ گرتوه و هێچ کوێ شک نابات بیخوات، له به ر ئه وه ی به دزیه تی و به دخوویی هاتوه خۆی گیانی له داوه و خه ڵکی مێگه لی له هێزتر به خــۆی له که سی نه کا ده ترسێ ده ربێنێ. چنگی له به رخه که بێت و په یدا که شی مالیخولیای هزری سیاسه تمه دارانی ــن« و ــی ــه م ئـــێـــران بـــــــه رده وام بــاســی »کناکاوبه سه ردادان« و »له »پیالنگێڕی« و له ــه وه ئ ده کـــات، ڕه شبینانه چه مکه ئــه م کاتێک دایه خۆیان به که میندانان و دروست جیهان هه موو بۆ کۆسپ که ندو کردنی ده یانه وی ژیان ببه نه سه رو پاره ی نه وت و بانکه کانی له کانیان جــۆراوجــۆره مافیا به بیکه ن و بــکــه ن که ڵه که ... ســویــس و

خه اڵتی تێرۆریسمی ده وڵه تی.کوردستان بگوترێ بــا کــۆتــایــی دا لــه تۆمارکراوی دیارو سه ربه خۆی مێژووی خۆی هه یه و ده یان هۆکار به نه زانکاری و کــورد الیــه نــی هــه نــدێ زانینی کــه م خۆبه

ده ســتــوه ردانــی پێشووداو سه ده کانی له له کالسیک ئه وروپایی زلهێزی یــه ک،دوو کاردا بوون تاکوو گه لی کورد له سه ربه خۆ دیاره ئــه وه نــده ش بکرێ. به ش بێ بــوون ــژووی کـــوردو فــه رهــه نــگــی نــه تــه وه یــی ــێ مهه تا تۆکمه یه ــه ن و ڕه سـ ئــه وه نــده ــورد کــردن و بچووک ــ کــۆشــش بــکــرێ بــۆ وردکـــرێ و خــۆی ــۆده گـ ــر خـ ــات کـــردنـــه وه ی، زیده پارێزی. جا ئه گه روانه بوایه له پاش ئه و ســه ران و وتێرۆرانه ی کوشت وبڕ هه موو ڕۆژهــه اڵتــی حێزبه کانی ســه رکــرده کــانــی دێموکراتی حێزبی تایبه ت به کوردستان کوردستان، ژه نه ڕال شه مخانی به خشکه و ناڕاسته وخۆ له به رنامه یه کی ڕاسته وخۆی ئێرانیه کانی هــه مــوو بــه تــه لــه ڤــیــزیــۆنــی دا به کوردستان حیزبه کانی ڕانه ده گه یاند

ته مای گه ڕانه وه ن بۆ زێدی خۆیان...ناوخاکی بــۆ حیزبه کان گــه ڕانــه وه ی سروشتی و مافی کوردستان ڕۆژهه اڵتی مادی و هێزێکی هیچ ئه وانه و هه تاهه تایی ناتوانێ پاساوێکه وه هیچ بــه مه عنه وی

ــران و ــگ ــه ن ــه لـــه ئـــه نـــدامـــان و الی ــاف ئـــه و مــه و حـــیـــزب و ــ ــه رب پــێــشــمــه رگــه کــانــی ســڕێکخراوه سیاسیانه بگرێت و هه رهه نگاوێ ئــاشــکــراو تێرۆریسمێکی چــه شــنــه، لـــه و پاکتاوکردنی مه عنه وی و جێنۆسایدێکی ــه کــوردیــه کــانــه و ده چــێــتــه خانه ی گــرووپــه شــه ڕدا ل یــان کــه تــن »جــنــایــت جنگی«

دژی مرۆڤایه تی.هه بوونی به دان تیمسارشه مخانی ــان دا ــی کــوردســت ــه اڵتـ حــیــزبــه کــانــی ڕۆژهـناویان هێرشکار هێزێکی وه ک ده نــێــت و ــات و ئـــــه وه ش پـــڕۆپـــاگـــه نـــده ی سی ــ ــ ده بده کاته وه پووچه ڵ ئــه وان ساڵه ی وچه ند له کـــوردی ئۆپۆزیسیۆنی ده یــانــگــوت وا کوردستان موسڵمانی خه ڵکی و ناوچووه ئه گه ر وایه ڕێژیمن الیه نگری ئێراندا، له کورد خه ڵکی هه مان ڕۆڵه کانی کوشتنی له زیندانه کانی کۆماری ئیسالمی ئێراندا چ

واتایه کی هه یه ؟بگوترێ: پێویسته ڕاشکاوانه دیسان کوردستان ڕۆژهــه اڵتــی لــه ــورد ک دۆزی ده مێنێته وه، دانــه خــراوی به ــه خــراوه و دانژه نه ڕاڵ شه مخانیش ئه م ڕاستیه ی دووپات

کرده وه!...

سیاسی

درێژەی:

‌ستراتێژی‌خۆڕاگری‌یان‌»نه‌رمه‌‌زه‌بری«‌ستراتێژیک؟

عەزیز مەعروفی

ژووئـــــەن، ٧ی یــەکــشــەمــمــە ــگ و ــ ــنـ ــ ــریـ ــ هــــــەڵــــــبــــــژاردنــــــە گـــەی بــیــســت ــ ــازەک ــســ ــووســ ــ ــارەن ــ چــمــانــی پــێــنــجــەمــیــن خـــولـــی پــارڵ و پارتی چــوار هــات. کۆتایی تورکیە ســـەرەکـــیـــی، پـــارتـــی عـــەداڵـــەت و گەلی پارتی ئاکەپە(، ( گەشەپێدان نەتەوە پارتی جەهەپە(، کۆماری) ــە( و ــەپ ــەه ــورک ) م ــ ــی ت ــەرەســت پپارتی دیموکراسی گەالن ) هەدەپە( ــوون، ــ داب تــونــد کێبەرکێی ــە ل ــە کــەی ــووەک بــەشــدارب ــە پــارت ــە ١٦ بسەنگی و قــورســایــی دیــکــەشــەوە خۆیان بۆ دەرکەوت. ڕیژەی دەنگ چوار کورسییەکانی ــارەی ژومـ و جۆرەیە؛ بــەم سەرەکییەکە پارتە ــە؛٤٠،٦٦٪ی دەنــگــەکــان و ــ ــەپ ــ ــاک ــ ئ١٣،٢٥٪ی جەهەپە: کورسی، ٢٥٨دەنگەکان و ١٣٢ کورسی، مەهەپە:٤٥ کورسی ٨٠ و دەنگەکان ،١٦.٪ی ــە٩٦،١٢٪ی دەنــگــەکــان و ــەدەپـ و هـئەو هێنا. وەدەســت کورسییان ٨٠ڕێژانە بە بەراورد لە گەڵ ئەنجامی ،٢٠١١ ژووئەنی ١٢ی هەڵبژاردنی سێ جەهەپە، بەرچاوە؛ گۆڕانێکی مەهەپە’ش کــردوە، کەمی کورسی

چەند کورسییەک زیادی کردوە.لەو هەڵبژرادنەدا کە ٣ ٨٪ خەڵک تێیدا بەشدار بوون و، کە بە گەرم تورکیە هــەڵــبــژاردنــی گــوڕتــریــن و ــاردەی ــدرێ، پــەیــام و ڕاســپ ــ دادەنـسیاسیەکان پارتە ئاڕاستەی نوێی دارشتنی لــە ــیــان ڕۆڵ و نــەخــش و سیاسەتی تورکیە دا کردوە. هەدەپە تێپەڕێنێ، ٪١٠ بەربەستی توانی دەنگەکانی ڕێژەی ئاکەپە هەروەها لە ــەزی. داب بەرچاو شێوەیەکی بە لە کورت هەلسگاندنێکی خــوارەوە سەر پرۆسەکە، بە تایبەت لە سەر

ئاکەپە و هەدەپە دەکەین؛تورکیە، دەســـەاڵتـــداری پــارتــی ئاکەپە، لە سێزدە ساڵی ڕابردوودا ٩ هەڵبژاردنی بردبۆەوە، هەڵبژرادن لە دوای هەڵبژاردن رێژەی دەنگەکانی ــە ١٠ی ــان ل ــەردۆغـ هــەڵــدەکــشــا. ئـهــەڵــبــژاردنــی ــە ل ٢٠١٤ ئــاگــوســت دەنگەکانی ٪٥٢ دا سەرۆککۆماری ــان. لـــە ڕوانـــگـــەی ــن ــێ ــت ه ــ وەدەســتورکیە، نێو کاروباری شارەزایانی هەڵبژاردنی ئەو جار سەنگی محەک

بـــوو بــۆ خــەونــەکــانــی ئـــەردۆغـــان. و ــان ــ ــەردۆغـ ــ ئـ ٩٪ی ــانـــی داکـــشـــە چـــاو هــەڵــبــژاردنــی ــەی ل ــەک ــارت پلە ٪١١ و ٢٠١١ ــی ــەن ژووئ ١٢ی سەرۆککۆماری هەڵبژاردنی چــاو ناوبراو خەونەکانی بە کۆتایی دا، هێنا کە بەردەوام بانگەشەی ئەوەی کــورســی ــەکــەی ٤٠٠ ــارت پ ــرد ــ دەککەچی بخات، وەدەســـت پاڕڵمانی کەمتر بەڵکو کــورســی ٤٠٠ ــەک نلە ٢٧٦ کورسی وەدەســت هێنا کە بەو ژومارەیە ناتوانێ بە تاقی تەنیا جــۆرە، ــەم ب بێنێ. پێک حکومەت بۆ ناوبراو ئامانجەکانی و ویست گۆڕینی ســەرۆکــایــەتــی، سیستمی دەستوور بە پێی مەیل و خۆلیاکانی ــردران. داکــشــانــی ــێ ــە مــێــژوو ســپ بــۆزی و ــال ئــاکــەپــە، ئــەگــەرچــی بــۆ ئتورکیە، نێو نێوخۆییەکانی کێشە ناڕەزایەتییەکانی و خۆپێشاندان ــەزی و ئــاشــکــرا بــوونــی ــارکــی گـ پکابینەی وبەرتیلەکانی گــەنــدەڵــی ــەردۆغــان دەگــەڕێــتــەوە ــەتــی ئ دەوڵو ئـــەمـــانـــە بـــە نــــــۆرەی خــۆیــان هەیبەت لــە کاریگەرییان گـــورزی وەشــــانــــد، قـــورســـایـــیـــەکـــەی و بــــەاڵم کـــەمـــبـــوونـــەوەی دەنــــگ و کــورســیــیــەکــانــیــی ئـــەو ڕاســتــیــیــەی ــە کــێــشــەی کـــورد لە دەرخــســت کتــەواوەێــتــی خــۆێــدا و، بــوژانــەوەی هەستی نەتەوایەتی ڕوو لە گەشەی

بۆ کاریگەر هــەرە گـــورزی کــورد سەر ئەو پارتە بوون. ئەگەرچی ئەو براوەی پارتی یەکەم هێشتا پارتە، هەڵبژاردنەکەیە، بەاڵم بە جۆریک لە نزمی دا کە تەنانەت مەترسی وەرین پارتە لەو هەڕەشە ئاڵتەرناتیف و ــورد و تــورک ــگــدەری ک بــکــات. دەنپوتین- سیستمی؛ گرت لــەوە ڕێی

مەدۆدۆف لە تورکیە وەدی بێ.بەدەپە’ی پێشوو لە هەڵبژاردنی ــیــوراوی ــاڵ پ ــوەی شــێ ــە ب ٢٠١١دا سەربەخۆ بەشداری هەڵبژاردنەکان

کرد، ٦،٨٪ دەنگەکان و٣٢ پارڵمانتێری بردەوە. هەدەپە، وەک درێژ کراوەی ــە ســـەر کـــۆت و ــی ب ــوان بـــەدەپـــە، تسەربکەوێ دا ٪١٠ ڕیژەی بەندی و بۆ یەکەم جار پاش ٣٢ساڵ ئەو ناعداڵنەی و سەپێنراو بەربەستە سیاسی خەباتی کە ئێستا شکاند. لە کوردستان باکوری مەدەنی و ژێر چەتری پارتێکی مەیلە و چەپی سەراسەری دا ڕەوەڕەوەی شۆڕش توانوێتی و دەئــاژوێ پیش بــەرەو لە مەترسی و هــەڕەشــەی کــۆت و بەندی هەڵبراژدن ڕزگاری بێ و ئەو هەڕەشەیەی ڕەواندەوە دەرگای بۆ ڕەخنەی بە لەمەودا کردووینەتەوە بۆ کــەڵــک بــە پێشنیاری و بــەجــێ کوردستان، باکوری شۆڕشگێڕانی ڕێبەرانیی و پــارتــە بــەو بەربینگ بگرین. کەواتە بۆچی هەدەپە؟ بۆچی

پارتی چەپی سەراسەری تورکیە؟کــووتــومــانــە، پێشتریش وەک ــرۆســەی ــە، لــە درێـــــژەی پ ــەدەپـ هـپێکهاتووە ئاشتی و چــارەســەری لێکدانەوە زۆرترین کە پرۆسەیەک ساز سەر لە دەنگۆی زۆرترین و پێشەوە بــەرەو کەمترین و کــراوە چـــوونـــی هــــەبــــووە. لـــە کــاتــێــکــدا دەسپێکی ئەو پرۆسە لە ڕاستیدا بۆ دەور لێدانەوەی تورکیە لە گەشەی خەبات و شۆرشی کورد لە ناوچە مەرجی و هەل ئەگەر ئەگینا دایــە،

شۆڕشی کورد وەک ٢٠-١٠ ساڵی ڕابردوو بایە، پرۆسەیەکی وەها بۆ هیچ مەبەستێک وەڕێ نەدەخرا. بەو پێییە، خەباتی ڕوو لە گەشەی کورد سەربەخۆیی ویستی تــایــبــەت بــە و بــوژانــەوە کوردستان، باشوری ــاوای ڕۆژئـ خەباتی هــەســتــانــەوەی ئەو دیمەنی دوورە و کوردستان ڕووداوانە لە ڕۆژهەاڵتی کوردستان ، ویـــڕای خــەبــاتــی هــەمــە الیــەنــەی پرۆسەی ئەو کوردستان، باکوری باکور کوردستانی وەڕێخستووە.

ویــســتــوویــەتــی ــاوە ــگـ رێـ دوو لـــە ڕۆژئــاوای ســەر بخاتە کاریگەری رێگای چەک بە یەکەم کوردستان، و دەســت تــێــوەردان، دووهـــەم بە دەنگی و شەقام پشتیوانی ڕێگای شــارەکــان. نێو بەرینی کۆمەاڵنی جۆری خەراپترین یەکەم رێگەی کاریگەری و بە پیچەوانەوە رێگای

دووهەم باشترین جۆری کاریگەری. و بەدەپە هەلوەشاندنەوەی کەچی، چەپی پارتی چەتری ژێــر چوونە ــۆرەی شیاو ــەو جـ ســـەراســـەری، بویستی ــورد، ــ کـ نــەیــهــێــشــت، ــوو بـســەربــەخــۆیــی گـــەشـــەی لـــە ڕوو ــەرە پـ ــان و ــتـ ــوردسـ بـــاشـــوری کـڕۆژئــاوای پیشەوەچوونی و گرتن کوردستان بکات بە کارتێکی کاریگەر و کێشەی کورد و کوردستان بکات بە ڕیژەوی بەرنامە و سیاسەتەکانی کەواتە کوردستان. شارەکانی لە وەالنــانــی ڕێــگــای یــەکــەم و ســوور ــە ســەر ڕیــگــای دووهـــەم، ــوون ل بـبە زیـــاتـــر ــەوە ــ ل زۆر دەیـــتـــوانـــی قازانجی کوردستانی باکور و کورد

بە گشتی بێ.ــن ئــاکــەپــە، بە ــی ــزان ئـــەگـــەر بشــیــوەیــەکــی بــەرچــاو دەنــگــەکــانــی لــە شــارەکــانــی کــوردســتــان کەمی ــیــیــەیــانــەی کـــــردوە وێـــــڕای ڕاســتــێ کە ــێ دەڵـ ســــەرەوە ئـــەوەمـــان پفاکتەری ژێر لە کوردەکان ئەگەر گشتی بـــە کـــــورد ڕاســـتـــەخـــۆی ــبــژاردنــەکــان و چــووبــانــە نــێــو هــەڵسیاسەتەکانی قــاوی لە وردی بە دەوڵەتەکانی و ئەردۆغان دەوڵەتی لە کەڵکیان و دابـــا ــان ــەوی ئ پیش هەموو بە کورد کێشەی قورسایی وەرگرتبا، کوردستانەوە بەشەکانی دەتوانین دڵنیا بین کە دەنگی پارتە سەرەکییەکانی تورکیە لە کوردستان و دەبـــوو کەمتر لـــەوە زۆر زۆر ٪١٠ بەربەستی کاتیش ئەو کــورد دەشکاند و دەیتوانی دەنگ و ڕادەی ڕیفراندۆمی وەک کورسییەکانی

کورد لە سەر مافەکانی چاو لێبکات. ئاکەپە ــە ک لێبکەین چـــاو ــەر ــەگ ئچەولیک، بــاتــمــان، شــارەکــانــی، لــە بتلیس، دیاربەکر، ئەرزڕۆم، قارس، ماردین، موش، سیرت، عورفا، وان و ئەرزنجان ٢٧ کورسی وەدەست ــە هــەدەپــە ــەر ب ــەرامــب هــێــنــاون و بو، داوە کەمی لە زۆر دەنگەکانی

لە کوردستان مەهەپە چارەنووسی جەهەپە کورسییەکانی و سڕایەوە تێناپەڕێ، زیاتر کورسی چەند لە ئەو کات تێدەگەین کورد دەرفەتێکی بە بیقۆزیتەوە، دەیتوانی کە باش

فیڕۆی دا. ئێستاش بە خۆشییەوە، هەدەپە نادیموکراتییەی بــەربــەســتــە ئــەو قورساییەکی بــە و تێکشکاندوە گەورە پێی خستۆتە پاڕڵمان و لەو ریسکە گەورەی کردی سەرکەوتوو بــۆیــە دیسانیش ــاو هــاتــەدەر، ئ لــە گرینگ بــەرپــرســیــارێــتــی و ــەرک ئـــیــن و مــێــژوویــی لــە ســـەرن. دەزانساڵەی سەد لەو تورکیە کۆماری ڕابردوودا زەربری گورچ و بڕی لە یەکێتی کورد، لە ماف و ئامانجەکانی کورد، کەلتوری و زمان لە کــورد، لە کـــورد، موزیکی و ناسنامە لــە وەشاندوە. کورد نەستی و هەست تورکیە، ئاسییمیالسۆنی سیستمی ڕابـــردوو ١٠٠ ساڵی دڕێــژایــی بــە ــردوە کـــە کــەســایــەتــی ــ ــکــی کـ کــارێکــورد تێک بشکێنێ و کــورد بوون لێبکا چــاو نەبەخشراو تــاوانــی بــە ڕێگایەک هەموو بە بدات هەوڵ و کورد لە کورد بوونەکەی بشواتەوە. ــاکــوری کــوردســتــان لە کـــورد لــە بــکــەوە هــەســتــانــەوەی ــارێ هــەمــوو ببنەڕەتی پێویستە، ئەوەیە کە ئەرکی لە هـــەدەپـــە و شــۆرشــگــێــڕەکــانــی ئەرکێک کاتێک قورسترە و هەموو کە لە سەرێتی بە میلیونان و سەدان ــە کــوردســتــان ــوردەی ل ــ هــــەزار کـو کەلێن پەڕیوەی و هەڵقەندراون کراون، تورکیە شارەکانی قوژبنی

کوردایەتی بازنەی نێو بهێنێتەوە و بە شیویەکی ڕیک و پێک رێکیان هـــەمـــوو شتێک ــێــش پ بـــخـــاتـــەوە. ڕۆڵــەکــانــی بـــاکـــوری کــوردســتــان بۆ بوونیان ــورد ک شــانــازی ــێ دەبــان ساڵە ــ بــگــەڕێــنــدرێــتــەوە کــە دەیسووتمان بڕین، و کوشت زیندان، ــردوون. ــ ک زەوت لــێــی وێــرانــی و پێش بچێ، بیری لە نابێ هــەدەپــە ئەوە پارتێکی سەراسەری و چەپی باکوری شۆڕشگێڕانی بێ، تورکیە کوردستان و بەشی هەرە گەورەی ئەوەی پێچەوانەی بە کوردستانن. بــەڕێــز ســەالحــەدیــن دەمــیــرتــاش لە قسەکانی دا بە بۆنەی سەرکەوتنی کە کـــردن پێشکێشی ــەی ــەک ــارت پهەدەپەیە تورکیە تورکیە، هەدەپە سەراسەری ڕاستەقینەی پــارت و ــەوان پــێــش هــەمــوو ــ تـــورکـــیـــەن، ئـپارتی و شۆڕشگێڕان ڕاستییەک سەکۆی لە هــەدەپــە کوردستانین. پاڕڵمانی تورکیە دەتوانێ لە ئاستێکی کە بکات سیاسەت لــەوە بــەرزتــر ٣١ چوونی بوویەتی. ئێستا تاکوو پاڕلمانی کورسی ٩٦ کۆی لە ژن ــە مافی ــزی هـــەدەپـــە، رێـــز ل ــە ریـ لمرۆڤ،. مافەکانی و کەمایەتییەکان هەوڵ دان بۆ ئاشتی لەو بایەخانەن ــورد و ــ ــان لــە مـــێـــژووی ک ــشــەی ریبایەخە مرۆییەکانی دایە، بەر لەوەی هەدەپە ئەرکی قورسی دێموکراسی ئەستۆ وە ئــاڵــۆز تورکیەیەکی لــە کە هەن ئەرکەشی ئەوەندە بگرێ، ئازایانە لە نێو کۆمەڵگەی کوردستان دەیان ڕیشەی و تێبکۆشێ بۆیان ــورســی کــۆمــەاڵیــەتــی و کــێــشــەی قکەلتوری کە بە دڕێژایی دەیان ساڵ دەوڵەتی تورکیە بە سەر کۆمەڵگەی کوردستان دای سەپاندوون و شانی بکات. بنبڕ داخـــزانـــدووە، کـــوردی لە یــەک ڕســتــەدا، هــەدەپــە نابێ لە دابین کردنی دێموکراسی سۆنگەی بۆ کۆمەڵگەی ئاڵۆز و پڕ لە کێشەی تورکیە، ماڵەکەی خۆی و کوردستان گرینگتر هەمووی لە بکات. بیر لە ئەوەیە، لەو ڕەوتە نوێیەدا، دەستی رێبەرانی نێوخۆ بە هێزتر و قرمەی ــزەی گــولــلــەکــان کــەم ــ چـــەک و ویدەنگتر و، هاوکات لە کاتی پیویست چەق ڕەنگی و ــگ دەن شەپۆلی دا کوردستان شارەکانی تەختایی و و هێز بە زیاتر کاتێک هەموو لە دەریای شۆڕش و ڕانەوەستانی نێو زیاتر کاتێک هەموو لە شــارەکــان

قووڵتر بکاتەوە.بەشێک دا ژووئـــــەن ٧ی لـــە ــە ژێـــر هـــەورە ــورد ل ــۆری کـ ــە خـ ل

چڵکنەکان دا هاتە دەر.

AKPداکشانی‌‌HDPسەرکەوتنی‌

رۆژنامەیژماره : ٦٥٨ ٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥ سیاسی8

عومه ر باڵه کی

بزاڤی که ڕابـــردوودا ساڵی له سه د ــورد له ڕزگــاریــخــوازو ئــازادیــخــوازی کهــه رچــوارپــارچــه ی کــوردســتــان بــه پێی ئیستا هەتا بووه ئــارادا له مه رج هه ل و ــژەدا ــ ــەردەوامــەو لــه و مــاوه دوورودری بخوێن و قوربانی زۆری داوه به خۆشیه وه ــه ری ئـــه و گــیــانــبــازی و ــب ولـــه ژێـــر ســێفیداکاریانه دا لەسه رده می ئێستا دا ده بینین وه دیهاتنی له کوردستانیان کــوردو که هه مان که ده بنه وه نزیک ئامانجه کانیان گه لی مافه کانی به گه یشتن رزگـــاری و ده بینین کوردستان باشوری له کورده. کــه کـــورد زیــاتــر لــه ٢٠ ســاڵــه خــاوه ن خۆیه تی و سیاسی ده سه اڵتی پارلمان و تورکیه ــه ی ــانـ دوایـ ئـــه و ــی ــژاردن ــب هــه ڵلەملمالنە سیاسیەکانی پێگه یه کی دیکه ی نێوخۆیی تورکیەبه باکووری کوردستان کوردستان خۆرئاوای له کورد و داوه له که مه رجه ی هه ل و له و داوه هه وڵی ڕاده یــه ک هه تا پێشێ هاتوه ته سوریه وه رگــرێ و لێ که ڵکی قازانجی خۆی به ڕۆژهه اڵتی ئه ودوایانه ی ڕووداوه کــانــی ــه ت و جــم و جۆڵی کــوردســتــان و حــه ره کــی ــان ــه ک ــزب ــزی پـــێـــشـــمـــه رگـــه ی حــی ــێـ هـئه و ده رخــه ری کوردستان ڕۆژهــه اڵتــی کوردستانیش ڕۆژهه اڵتی که ڕاستیه ن خۆی که فورسه تێکه هه ل و چاوه ڕوانی ــی خــۆی بــه ده ســتــه وه بگرێ و ده ســه اڵتئه وانه و ده یان به ڵگه ی دیکه سه لمێنه ری ئه و ڕاستیه ن که نه ته وه ی کورد له هه ر ــارچــه ی کــوردســتــان لــه مــاوه ی چــوارپزۆر سه خت و قۆناغی ئه و سه د ساڵه دا نـــه داوه کــۆڵــی بـــه اڵم ــوه ــڕی ب دژواری سایه ی لــه گــوتــرا پێشتر هــه روه کــی و به ڕۆله فیداکاری و تێکۆشان و ڕه نج کــوردلــەســەردەمــی گــه لــی ئه مه گه کانی به شێکی لــه هــاتــووه ــه وه ئ کاتی ئێستا

به رین له خاکی کوردستانی دابه ش کراو به رهه می ڕه نجی خۆی بخوا.

نه هامه تیه و هه موو له و بێجگه به اڵم ــه ســه ر ــه بـ ــاری کـ ــکـ ــاولـ کـــوشـــتـــارو کـــووه، بــێــجــگــه له ــ ــات ــ ــان دا ه ــ ــت ــوردســ ــ کدەرنــدەخــویــی دوژمــنــه داگــیــرکــه ره کــان نه خۆشی و ساڵه دا سه د ئه و مــاوه ی له ــی دیــکــه بـــه رۆکـــی خــه بــات و ــ ــک ــ ده ردێزۆر که گرتووه ــوردی ک خه باتکارانی کوشنده یە بۆ بزاڤی ڕزگاریخوازی کورد ؛ئه ویش دیارده ی جاشایه تیه که ده ردێکه بۆته سه رباری هه موو ده ردان جاش یا جاشایه تی واته خۆفرۆشتن به بێگانه به پاره و پله و پایه. ئه وخۆ فرۆشتنه ده توانێت بێ واڵت ــه ل و گ فرۆشتنی شــێــوه ی بــه بــواری له ــن هــاوکــاری کردنی دوژم یا جۆراوجۆردا بێ که زیان به و کۆمه ڵگایه بگه ێنێ که خودی خۆفرۆشه که ی تێدا له

دایک بووه و گه وره و په روه رده بووه.جاشایه تی کۆیالیه تی خۆویستانه یه و دزێوترین ڕه هه ندی مرۆڤه له به رئه وه که خسڵه ت و تایبه تمه ندی مرۆڤی تێدا نامێنێ نیشتمانی ئاوو خاک و دوژمنی ده بنه و ــه بــه رامــبــه ر جــوواڵنــه وه ی خــۆیــانــن و لده بنه پێشکه وتنخوازی دا نیشتمانی و ــه خ و ئــه رزشــه ــای بــه ربــه ســت و هــه مــوو بــی ــان ــورب مــرۆڤــایــه تــیــه کــان ده کـــه نـــه ق

به رژه وه ندیه کانی خۆیان.دوو به جاشایه تی جاش و ده توانین که سانێک یه که م بکه ین، دابــه ش ده سته پێوه ندی نهێنی تــاک و شــێــوه ی بــه کــه هه واڵگریه کانی ئه منی و ده زگاکانی به ــه بــه رامــبــه ر دوژمــــنــــه وه ده گــــــرن و لـمووچه یه ک دا زانیاری به دژی نه ته وه که ی ده ده نــه وه دوژمــن قازانجی به خۆیان و ده گــوتــرێ کــه هه واڵگریانه ده زگـــا بــه و له وانه مه ترسی دارترن زۆر که سیخوڕ ئه و دووهــه م پێ یه . چه کیان ئاشکرا به ده سته که س یا که سانه ن که بۆ قازانجی ڕووی له یا عه شیره یی یا تاکه که سی تووش بوون به کۆمه ڵێک کێشه و گرفت

ــه ن و چه کی ڕوو لــه دوژمــنــی گــه ل ده کـده سه اڵت له شان ده که ن و شان به شانی هێزه چه کداره کانی ده وڵه ت له سه رکوت و ئه زیه ت و ئازاری هاوواڵتی و هاوڕه گه زی له زۆرجــاران ده بــن و به شدار خۆیان دا ئه نجام دانی کرده وه ی قیزه ون دا وه پێش

هێزه کانی دوژمنیش ده که ون.جـــــاش لــــه بــــــنــــــه ڕه ت دا بــــه پــێــی ــی زمــــانــــه وانــــی کـــــوردی ــگـ ــه نـ ــه رهـ فـڕایه ڵی گوێ بەوئاژەلەشوبهیندەراوەکە بێ ئه م الو ئه و الیه وله مانای سیاسیه که دا ئه وانه ی که ڕیزی خه ڵکی خۆیان به جێ دوژمن داگیرکه رو به تێکه اڵو ده هێڵن و خۆیانی که پێوه رێک هه ر به جا ده بــن چونکه نــاکــا فـــه رق ــه ن ده کـ قائیل پێی ــان و ده ســـتـــووری ــه رمـ ــه ر فـ ــب ــه رام ــه ب ل

ته نانه ت بن و ملکه چ ده بێ ئاغاکانیان دا ئــه و فــه رمــان و ده ســتــوره قــه تــڵ و عامی خه ڵکی هاوواڵتی، هاوشاری و هاوگوندی ئــه م الوال جێ به خۆشیان بێ، ده بێ بێ

جێ بکه ن.ــار له ــه ک و جــاروب ــاوه ی ــه داخــه وه م بگــشــتــی یــه کــان دا ــه ــەن ڕاگــه ی ــه ل هێندێک کارهێنانی بــه جێگای بــه ده بــیــســتــرێ ڕیزی که سانه ی ئــه و بۆ جــاش وشــه ی به تێکه ڵ جێ هێشتوه و خۆیان خه ڵکی کوردستان داگــیــرکــه ری ده ســـه اڵتـــدارو

بوون و له سه رکوت و ئه زیه ت و ئازاری ــن، ــه ش دوژمــن ــراب خــه ڵــک شــه رێــک و بیــان بۆ کار وشــه ی چــه کــداری خۆجێی هه بێ ئیدامه ی ــه وه ئ ئه گه ر ــردرێ ده بـجۆره کان له جۆرێک به ناڕاسته وخۆ کرده وه و کرداری جاشه کان مه قبووڵیه تی پێ ده درێ و هه رئه وه خۆی خزمه ت ناکا جاشایه تی دیــارده ی کردنه وه ی که م به به ڵکوو به جۆرێک یارمه تی ده ر ده بێ بۆ

په ره گرتنی دیارده ی جاشایه تی.وشه ی له ئێستا هه تا ئه گه ر کــورد ــه وه ــۆ ئ جـــاش کــه ڵــکــی وه رگـــرتـــووه بکــرداره کــه ی ــوی بــووه که خه بات و دزێئه و ده سته که پشت یان له نه ته وه که ی خۆیان کردووه ده ربخاو ده بێ ئه وه مان له بیر بێ که به هیچ جۆر نه چینه خانه ی

ــوی کـــرداری ئـــه وه کــه قــه بــاحــه ت و دزێـجاشایه تی وا لێ بکه ین که مه قبووڵییه تی بده ین ــه وڵ ه ــێ ده ب به ڵکوو بــده یــن پــێ ــۆره وه پــێــوه نــدی ــ ــۆراوج ــ ــای ج ــگ ــه ڕێ لئێستاش هه تا کــه که سانه بــه و بکه ین ئه منیه کانن و ده زگا ده وڵــه ت و هاوکاری تێ یان شان دایه و له جاشایه تیان چه کی نه ک ئـــه وان ــه ی ــرداره ک ک کــه بگه ێه نین هه ر زیان به جوواڵنه وه ی مافخوازانه ی به ڵکوو ده گــه ێــنــێ کــوردســتــان خه ڵکی زیــان به خۆشی چ وه ک تــاک و چ وه ک

بنه ماڵه و تایفه و عه شیره ده گه ێنێ چونکه ئه و سه لمێنه ری ڕووداوه کــــان ڕه وتـــی ڕاستیه ن که خه بات و خه باتگێڕان و گه ل سه رده که ون و ئه وکاته ئه و جۆره که سانه قــیــنــی کــۆمــه اڵنــی ــه ر ڕق و بـ ــه ــه ونـ ده کـپه ژیوان رەنگەبۆ کــه خه ڵک هـــه راوی

بوونەوە ده رنگ بووبێ.ــه داهـــاتـــووی ــه ر ئـــه وانـــه بــیــر ل ــه گ ئله داهاتووی ناکه نه وه ده بێ بیر خۆیان دواڕۆژ که سبه ی بکه نه وه منداڵه کانیان ناخۆشترین کاتی ژیانیان ئه وکات ده بێ بکرێن. پێناسه جـــاش مــنــداڵــی ــه ب کــه ئه وانه ی له ڕۆژهه اڵتی کوردستان چه کی نزیک له ده بــێ هه ڵگرتوه جاشایه تیان خۆیان باشوری کوردستان و باکووری له سه رده مانێک که ببینن کوردستان به داخه وه کوردستانیش ودووپارچه ییه جــاشــایــه تــی بـــــه ره و ی هـــه بـــووە بــه اڵم دەبینین له عێراق ده وڵه تی سه دام ڕوخا په نا بــوون مه جبوور هــه ر وجاشه کان له و ــه وه ــه رن ب کــوردســتــان بــۆ خه ڵکی تورکیا ده بینین ئه وانه ی خه باتیان کردوه ئه ندام ده بنه و ده دا پێ ده نگیان خه ڵک ده وڵه تی خزمه تی ئه وانه ی و پارله مان تورکیایان کردوه به دژی خه ڵکی خۆیان کۆمه ڵگا و پــه راوێــزدان له جوواڵونەوە

هیچ حیسابیکیان بۆ ناکا.ــن به ــه ده ی لــه کــۆتــایــی دا بــا هـــه وڵ نکاربردنی وشه ی چەکداری به هێنان و دیارده ی ناشیرینی دزیوی و له خۆجێی ــه م بــکــه یــنــه وه بــه ڵــکــوو با جــاشــایــه تــی کهه وڵ بده ین به تێگه یاندنی ئه و که سانه و گیرانه وه یان بۆ باوه شی گه ل و نیشتمان کەم بــەرادەیــەک جاشایه تی ــارده ی ــ دیبکەینەوە کە بگاتەبنبڕبوونی یەکجاری و بێنینه دێ که هیچی دیکه ئــاره زوه ئه و ڕیزی دوژمن و دارده ستی نه بێته کورد بــه رگــی جاشایه تی بــه خــه ڵــک و خــه بــات

نه گۆڕێته وه.

با‌هه‌وڵ‌نه‌ده‌ین‌مه‌قبوڵیه‌ت‌به‌جاشایه‌تی‌بده‌ین،‌‌هه‌وڵ‌بده‌ین‌بنبڕبکرێ‌

ئازاد که ریمی

ــه ک پـــێـــش نـــووســـیـــنـــی ئـــه م ــ ــاوه یـ ــ مـسکرتێری شــه مــخــانــی« »عــه لــی ــه ــڕان دێنه ته وه یی ئاسایشی بــااڵی »ئه نجومه نی ئێران« له به رنامه یه کی ته له ڤیزیۆنی دا وله ناوچه که و بارودۆخی شرۆڤه کردنی کاتی وه رچه رخانه سیاسیه کانی جیهان دا گوتی: ڕۆژهه اڵتی حیزبه کانی ئه مریکایی یه کان کوردستان له دژی ئێمه هان ده ده ن و یاری یه کگرتووی دوژمنانی هه موو ده ده ری

ئێمه ن به اڵم ئێران ناترسێت!....دیارترین دێڕه ی شه مخانی ئه م دوو له ئێرانه ئیسالمی کــۆمــاری هه ڵوێستی زاری به رپرسێکی بااڵی ئه منیه تی نه ته وه یی قسه وباس و کۆمه ڵێ ناو له که ئێرانه وه هه ندێ هه روه ها هه ڕه شه وخۆهه ڵکێشان و

قسه ی خه ڵکی ناسیاسی خۆی ده رده خا.به اڵم سه رنجڕاکێشه بگوترێ دوای ئه م ژه نه ڕاڵ پالروپالن وپه لهاوێژییه ی هه مووه بابه تێکی له دیمانه که ی دا باسی شه مخانی له هه ڵوه سته ی ــێ ده ب کــه ــاراوه ئـ هێنایه شیمانه و ڕه هــه نــده وه سه ربکرێ وله چه ند

شرۆڤه بکرێ.شـــه مـــخـــانـــی بـــاســـی »ســـتـــراتـــیـــژی خۆڕاگرتن«ی کرد له به رانبه ر ڕووداوه کانی ده وروبه ری ئێران دا. وه ک ئه وه ی له عێراق،

دیکه ی واڵتێکی سووریاویه مه ن وچه ند ڕۆژهه اڵتی ناوه ڕاست ڕاده برێ، سیاسه تی کـــردوه، وه رچـــه رخـــان تــووشــی جیهانی بــۆوێــنــه پــرســی ڕێـــکـــخـــراوی«داعـــش«و ــا ــراق وســوری ــێ ــی لـــه ع ــان ــه ک ــدن ــه ره ســه ن پبۆسه رئێران ڕێــکــخــراوه ئــه م ومه ترسی ده وڵه تانی له پشتیوانی که واڵتــێ وه ک سووریاده کا. عێراق و وه ک داعشی دژه واڵته دا شیعه کان دوو له م ئه وه ی به ر له خاوه ن ده سه اڵتن و ئێران وه ک خۆێ ئه ڵێ میراتگه ری شیعه ی ڕاسته قینه یه به ئه رکی له پشتیوانی ــێ ــه زان ئ خــۆی ســه رشــانــی یارمه تی بکات و جیهان شیعه کانی هه موو ئه رکێکی وه ک ناوبراو ده وڵه تانی کردنی ئیسالمی کۆماری بۆ بنه ڕه تی یه ئایینی و لــه بــه ر ئـــه وه ی دژبـــه ڕێــکــخــراوی داعــش سوننه گرووپێکی داعــش شــه ڕده کــه ن و مــه زهــه بــی بــنــاژۆیــه و ڕکــابــه ری و شــه ڕی نێوان شیعه و سوننی له چه ند سه ده پێش شه ڕه ئــه م ــردوه و ک پێ ده ستی ئێستاوه عه قیده تیه ئێستا له لووتکه ی تێکهه ڵچوون و ــه. ئــێــران بــه خــۆی و بــه ره ی ــارگــرژی دای بشیعه ده ڵێ » هێڵی به رگری« واته شیعه له حاڵه تی به رگریکردن له خۆیدایه و ئه مریکا کریستیانه وواڵته ــه وره ی گـ واڵتێکی کــه ــن و ــه زهــه ب عــه ره بــیــه کــان کـــه ســونــنــی مبه جــوولــه کــه یــه و واڵتێکی کــه ئیسرائیل کردوه ته هێرشیان جیهان هه موو گشتی سه ر به ره ی شیعه و ئێران ،هه ربۆیه ئێران و پارێزگاری ئه وه یه شایه نی به رگری هێڵی به رگری هێڵی به هه رحاڵ بکات. خۆی له قسه کانی له وه ک ئێران سه رۆکایه تی به

بۆ هــه یــه ــۆی ب ده رده کـــه وێـــت شه مخانی به رگری کردن له خۆی ده ست بداته هه موو کارێکی مه شروع ونامشروع )ڕه وا - ناڕه وا( و به زاندنی هه موو سنووره ئه خالقییه کان ته نانه ت ئه گه رکوژرانی ٣٠٠ هه زار که سی وله بکه وێته وه لــێ ســووریــا لــه مــه ده نــی وشه ڕی کوشتاروناسه قامگیری عێراق دا

تایفه یی به رپا بکرێ له یه مه ن ژیانی خه ڵک بکرێ و کـــاول لــوبــنــان ویـــان بچێت تێک ته نیشت له فه له ستین ده وڵه تی ــرۆژه ی پــردرێ و ــب ــار ب ــه بـ ــه تـــی ئــیــســرایــیــل ل ده وڵـدروست ئه تۆمی بۆمبی بیهه وێ ته نانه ت بکات بۆ هه ڕه شه له جیهان.هه موو ئه وانه

پاراستنی بۆ شه مخانییه وه ڕوانــگــه ی له کاتێ شه مخانی ــه . ــ ڕه وای شیعه هیاللی باسی ستراتیژی سه برو خۆڕاگرتن ده کات که ده وڵه ته که ی خۆی هه موو هێڵه دیاری تێپه ڕاندوه و مرۆڤیه کانی یاسا کراوه کانی په یمانی بێ پیالنگێڕی و که تن و هه موو له

یه ک خۆی نابوێرێ.

تــیــمــســار شــه مــخــانــی ده ڵــــێ »هــێــڵــی به رگری« له هه موو الیێکه وه به ره وڕووی دوژمنان بۆته وه و واڵتانی عه ره بی گرووپه کــۆمــاری ــه دژبـ ســونــنــی یــه کــان سه له فیه توندوتیژی ــاره دی ئــه ده ن. هــان ئیسالمی پاساوی نیه ، به اڵم دروست بوونی سه له فی و

له ئه وڕادیکاڵیزمه ی داعــش و ڕێکخراوی جیهانی سوننی دا هاتوه ته ئاراوه ده توانین مه ترسی داری سیاسه تی ئاکامی له بڵێین کۆماره خومه ینی و انقالب«ی صــدور «گــۆڕێ... هاتنه ئــه ودا مه زهه به که ی شیعه به غدا له »المستنصریه« زانــکــۆی کاتێ ته قێندرایه وه و شه ڕی ئێران و عێراق ده ستی گه ڵ له ویستی »ســاف« کاتێ پــێ کــردو ئیسرائیل پێک بێت و ده وڵه ت ڕابگه یه نێت، ڕێکخراوی جیهاد ئێسالمی دروست کران و »اسماعیل هنیه و خالد مشعل دژبه ئامانجی له ئیسرائیل کاتێ دران. هــان فه له ستین لوبنان »حــزب الــلــه«ی کــشــایــه وه لوبنان شــه ڕومــاڵ کــاول هه ڵگیرساندنی کــه وتــه به هاری کاتێ لێکه وته وه و لوبنانی بوونی لێواری له ئــاراوه و سووریا عه ره بی هاته ــی شــۆڕشــی بــه هــاری ــردن مــیــوانــداری کعه ره بیدا بوو، به شار ئه سه د هان درا وه ک سواری کالسیک خوێنخوری سه ردارێکی ئه سپی سه رکه شی ملهوڕی ببێ و ده ست له پاک و پیس نه پارێزێ و نیشتمانه که ی خۆی دنه دانی هه روه ها گۆالو ی خوێن... به بکا گرووپی حوسی له یه مه ن و ئاژاوه گێڕی له

ناوچه ی ده ریای سووردا.ئیسالمی خۆی کۆماری دیاره ئه وه ی سیاسه ته ئاگرینی بازنه یه کی خستوه ته ئاڵۆزه که ی خۆیه وه و به هۆی ئه وه ی وه ک هه رکوێ له ڕوو ــه و وای ئاگرین تۆپێکی ده کات ده یسووتێنێ، هه مووکه س خۆی لێ هه تا ئاگرینه تۆپه ئه م به اڵم ده پــارێــزی ...

ستراتێژی‌خۆڕاگری‌یان‌»نه‌رمه‌‌زه‌بری«‌ستراتێژیک؟

‌ماوه‌یه‌ک‌و‌جاروبار‌له‌هێندێک‌له‌ڕاگه‌یەنه‌گشتی‌یه‌کان‌دا‌ده‌بیسترێ‌خه‌ڵکی‌ ڕیزی‌ که‌سانه‌ی‌ ئه‌و‌ بۆ‌ جاش‌ وشه‌ی‌ کارهێنانی‌ به‌ جێگای‌ به‌بوون‌ کوردستان‌ داگیرکه‌ری‌ ده‌سه‌اڵتدارو‌ به‌ تێکه‌ڵ‌ جێ‌هێشتوه‌و‌ خۆیان‌دوژمنن،‌ برابه‌ش‌ و‌ ئــازاری‌خه‌ڵک‌شه‌رێک‌ و‌ ئه‌زیه‌ت‌ و‌ له‌سه‌رکوت‌ و‌وشه‌ی‌چه‌کداری‌خۆجێی‌‌یان‌بۆ‌کار‌ده‌بردرێ‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌وه‌ئیدامه‌ی‌هه‌بێ‌ناڕاسته‌وخۆ‌به‌جۆرێک‌له‌جۆره‌کان‌کرده‌وه‌و‌کرداری‌جاشه‌کان‌مه‌قبووڵیه‌تی‌

پێ‌ده‌درێ‌و‌هه‌رئه‌وه‌خۆی‌خزمه‌ت‌نا

رۆژنامەی7 ژماره : ٦٥٨ سیاسی٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥

شایسته ی ئێمه ی كتێبی » نووسه ری دیموكراسین«؟ زۆر ته ئكید له سه ر ئه وه ده كاته وه كه جیهانی سێهه میش شایسته ی دیموكراسین و ئه م چه مكه هه ر تایبه ت به له كتێبه كه بــه اڵم نیه ، ئۆروپایی مرۆڤی به پرسیاره كه ت خویندنه وه شی دوای كراوه یی بۆ جێ دهێلێ و دوای ته واوبوونی خوێنه ر ده پرسێته وه ئایا ئێمه شایسته ی

دیموكراسین؟هه ر زۆر دوور نه رۆین راپه رینه كانی سه ده ی پێشووی ناوچه كه و ئه فغانستان و عیراق و گۆرانكاریه كانی ئێران، ١٩٧٩ی راپه رینی تا به هاری عه ره بی و تا دامه زرانی دوو ئیداره ی كوردی له باشوور و رۆژاوای كوردستان كه هه موویان به ئومیدی ئازادی و دیموكراسی

بوون له كوێی ئه م گه یشتن به م چه مكه ن؟ ــه دروشــمــی ــه ی ــه ٦ ده ی ــاتــر ل ــه رۆژهـــه اڵتـــی كــوردســتــان زی لچاالكانی سیاسی و حیزبی خواستی به بووه دیموكراسیخوازی هه ڵگرانی نێو له ته نانه ت كه خواستێك كۆمه لگایه ، ئه م سیاسیی له قاسملوو دیموكراسی الی گرنكیی نه هاینه نه كراوه . ئه م چه مكه ئاستێك دایه كه ده ڵێ نابێ ئه م چه مكه به بیانووی خه باتی نه ته وه یی و رزگاریخوازانه وه ال بنیرێت و ده ڵێت »ئه گه ر هه نگاوێك به ره و له ژیر رۆیشتووین و دیكتاتۆری به ره و تازه برۆین، دیموكراسی پێنانی

گه رانه وه دژواره«.دژه خانه ی بكه وێته نه یه وێ هێزێك هیچ ره نگه ئێستادا له دیموكراسی و ته نانه ت سیستمه دیكتاتوره كانیش ئیدیعای دیموكراتی به ده به ستن پشت ئه مه ش بۆ ده كــه ن و خۆیان بۆ سیستم ترین له م دیموكراسی كه گرفتێكه خوی بۆ ئه مه ش كه هه لبژاردنه كان نووسه ریكیش وه ك هه لبژاردن و سه ر كراوه ته وه كورت واڵتانه كێن گرنگه به ڵكوو ده ده ن، ده نگ ئه وانه ی كێن نیه گرنگ ده لێت

ئه وانه ی ده نگه كان ده ژمێرن.له ئێستاش كه م نین خه ڵكێك کە به بیانووی بوونی داگیركاری و رزگاریخوازی هه موو به ها دیموكراتیه كانیان تا ئاستی وه النانی به ها مرۆڤییه كانیش وه ال ناوه و موژده ی ئازادی ده به خشنه وه بۆ دوای هه ڵگری كه ده كه ن هیزانه ش ئه و ته نانه ت سه ركۆنه ی رزگــاری و خواست و به ها دیموكراسییه كانن، ئه گه رچی بۆ خوشیان له مێژساڵه تایبه تمه ندیی رزگاریخوازانه یان له ده ست داوه و نه ده توانن گوندێك

رزگار بكه ن و نه ده توانن هه لگری كه لتوری دیموكراسی بن.دیموكراسیخوازانه و كه لتوری ئاوینه ی رزگاریخوازی خه باتی ژیــان و پێكه وه گــوتــاری هه ڵگری نه كرێت و ئینسایه كه ی رووه ریزگرتن له جیاوازیه كان كۆمه لگا نه بێ ، فاشیزم به رهه م دێنی ، راست چاره نووسی ئه و هێزانه مان بۆ دووپات ده كه نه وه كه چه نده یان له داگیركاری كوشت به و رێژه یه ش خه ڵكی واڵتی خوشیان قه تل وعام ناوخو و شه ری به رپاكردنی له هه ر جیاوازه وه هوكاری به كرد ریگه له ده ســه الت كردنی قه بزه جیابیران و سه ر هێرشبردنه تا

نادیموكراسیه كه ی .بۆ خه بات له نیه كه متر هیچی واڵت رزگــاریــی بۆ خه باتی به ها تــولــه رانــس و به پابه ند دیــمــوكــرات و حیزبێكی به رپاكردنی دیموكراتیه كان. كێشه ی حیزبه كانی ئێمه له ئیستا ئه وه یه كه نه له له فازی دیموكراسیخوازی . نه فازی رزگاریخوازیی ماونه ته وه و ئه مه له گه ڵ ئه وه ی به ربه رییه تی ترسناك له نێو هه ندێ له م هێزانه نیه ــه اڵت رۆژهـ بۆ رزگاریخوانه شیان تایبه تمه ندیه كی هیچ كه

ده بینرێ تا ئاستی به گژداچونه وه ی دیموكراسی .له راستیی دا كێشه كانی نێوخوی ئه م چه ند ساڵه ی حیزبه كان كه كۆمه لیك لێكترازان و پێكهه لپرژانی چه كداری به رامبه ر به یه كیان لێكه وته وه ئه و راستیه ساده ی خسته روو كه هێزیك له نێوخوی دا تەحه مولی رای جیاوازی نه بێ و زمانێكی هاوبه ش و فۆرمیك له پێكه وه ژیان بۆ له ده وری یه ك كۆكردنه وه ی جیاوازییه كانی نه بێ ، ده توانێ هه مان لێكترازانی نێوخوی حیزب بگوازیته وه بۆ پێكهینانی فۆرمێكی هه موو جۆره تێككشانی كۆمه ڵگا و له گه وره لێكترازانی

هاوبه ش له لێدان له جیاوازییه كانی كۆمه لگاوه .ره نگرێژكردنی كه لتوری كاری سیاسی به كه لتوری دیموكراسی هیچ په یوه ندی به وه نیه تۆ هێزێكی ئیسالمی یا چه پ و نه ته وه یی ، كه لتوری به بكرێن و مرۆیی ده بێ ئه م چه مکانه دواجــار له چون دیموكراسی بارگاوی بكرێن. له راستیی دا هیزه كانی ئیمه چه ند لێك جیاوازن له روی ئایدیا سیاسیه كانیانه وه ، هێنده ش لێك نیزیك و لێك

ده چن له رووی كه لتورو په ره نسیپه دیموكراسیه كانه وه .كه واته ناكرێ ته نیا به الی ئه و دروشم و موژدانه وه دانیشین له ژێر ناوی رزگاریخوازی ، كوردایه تی و ئیسالمیه تی و چه پ بوونه وه ــان و.... ژن مافی وه ك تری كۆمه اڵیه تییه كانی دروشمه ئاستی تا شاگه شكه بین پێیانه وه ئه گه ر كۆی ئه مانه له هه ناویان دا بارگاوی دوای داهاتووی له ده كــرێ دیموكراسی و كه لتووری به نه كرێن رێكخراوه یی و كۆمه اڵیه تی و ئازادییه بــه رده م كۆسپی رزگارییش تاكه كه سیه كان تا ئاستی گوشینی كۆمه ڵگا له خۆیان پێك دینن وه ك

ئه و حاڵه ته ی له باشور و رۆژاوای كوردستان ده ی بینین.

ئێمه‌‌دیموكراتین‌یا‌به‌‌نێو‌دیموكراتین!

خالید محەممەدزادە

ته های ره حیمی

مل بەملەی و سیاسیی یاریی بــەرەی و ســەرمــایــەداری جیهانی تۆپێن یارییەکی لــە کۆمۆنیستی وەک ــهــێــزی زل دوو کــە دەچــــێ، رووســیــەش و ــەک الی لــە ئەمریکا ــەکــی دیــکــەوە راهــێــنــەریــن. ــە الی لئەگەرچی کۆتاییە بێ یارییە ئەم خووگەملە مــێــژووی لــە ریــشــەی تێزار و پاشایەتی چاوچنۆکی و دایــە، ئــورووپــا ..... و قەیسەر و دەسەاڵتی چەقەرەی دەگەڵ بەاڵم ــاخــی و ســەرکــێــشــی وشــکــاڕۆ، یزەوی، گــۆی تــــازەدۆزراوەکــــەی نێوان لە زیاتر بازووشکێنەیە ئەم و سۆڤییەت یەکیەتیی و ئەمریکا میراتگرە سەرەکییەکەی، رووسیەدا گڕوتینی سەندوە. رێک وەک یاریی تۆپێن؛ ئەو دوو جەمسەرە جیهانییە لە مەبەستیان تەنیا ــە وای جــاری جاری یەکە، ماندووکردنی یارییدا ــان هــێــڵــی بــەرگــری ــی ــەک واشــــە یئەوی لەسەرەو، زۆری گوشاری جاری کردندایەو، هێرش لە دیکە تیپەکە دوو ئێستا وەک واشـــە، بە یــان بێ گــوڵ بێ بە یەکسانن، هێرشەکانیان هــەرتــکــیــان گـــۆڵ، خێراتر دەکەن و هەرچی یاریزانیان هەیە لە ١١ یاریزانه قانوونییەکەوە ــد پــرســێــنــێــل و ــا چــەن ــەت بـــگـــرە، هدەیهێننە ــێ هــەب ــان ــشــی ــدەری هــانگۆپاڵی شـــەڕە وەک و مـــەیـــدان سەردەمی کۆن، یەکتر لە کەلێن و گۆی بەربەرینی مەیدانی کولێنی رەنگە دەکەن. خوری شۆر زەویدا ئەو کەسانەی یاریزان و یاریکەری لە جەنگانەدا ــەو ل نین ســەرەکــی سۆنگەی دەسکەوتێکی کەم، ئەوەی نا، یــان ــدەن، ب قیسی لە هەشیانە و بخوا بووز بۆیان ئەگەر رەنگە ببن بن، لێزان گەمەکە لە خۆیان نزیک یان یاریزانێکی سەرەکی بە لــە ســەرەکــی، یــان ئـــەوەی دەســت جەمان کەوتوو بە و شکاو پێ و خۆیان. شوێنی ســەر بگەڕێنەوە یاریی بردنەوەو دۆڕانی ئەم گەمە رۆژهەاڵتی چەقەکەی ئێستا کۆنە نــاڤــیــن و دەوربـــەرێـــتـــی. واڵتــانــی ــوارەوەی ــ خ بەگشتی و ــەرەب ــ عدەریـــــــای ســپــی نـــێـــوەڕاســـت و دەورووبەری دەریای رەش لەمێژە شوێنی یەکتر گەوزاندن و زۆرەبانی ئەم هێزانەیە. بەداخێکی گران گەلی کوردیش کە لە پلەی یەکەمدا بەهۆی پاشان و نێوخۆییەکان هــۆکــارە دەسوەردانی زلهێزه کان و هۆکارە دەرەکییەکانی دیکه وه دابەشی ئەو واڵتانە بووە، ئێستا رمبەی زەبرو پێکدادانی ئەم یارییە، دابەشی سه ر یارییەدا لــەم بــووە، بــەرەکــە دوو لێکی بدەیتەوە ــەوەی ئ بەبێ نابێ ــی کە ــزان و پــۆزیــســیــۆنــی خـــۆت بئەم خولەکیی چەند یاریزانی ئایا یــاریــیــەی لــەوســەر بــۆ ئــەوســەری وەک کورد بپسێنێ. مەیدان خۆت زۆر دێرینانەی یارییە لەم نەتەوە پێکراوە کە ئەگەر یادەوەری بەهێز بووایە نەدەبوو هەتا هەنووکە ئاوا

یارییەکەشدا چرکەکانی دوایین لە لە پشتی پشتەوە ئەو یاریزانانە بێ؛ چرکەیەکیان چەند چاوەڕوانن که کــــــورد وەک ــێ. ــ ــدەنـ ــ بـ ــی ــ ــاری ــ یبەکارهێنراو هەمیشە یاریزانێکی مێژووی وانــەکــانــی ئـــەوەی بەبێ سەفەوی )ئیمپراتۆری بێتەوە بیر چــووە دیسانیش عــوســمــانــی(، و لــە کــایــەیــەک کــە دەســکــەوتــەکــەی دیکەیە، یــاریــزانــەکــانــی بــۆ زیــاتــر و نییه هێزی ئــه وه ی له به ر نــه ک به ڵکو ناشکێ، یارییه که به تاقه تی پێویست به گوێره ی ئه وه ی له به ر نازانێ. یارییه که پره نسیپه کانی له ئه وه ی پێش یارییه که ی بۆیه هه ر به قازانجی خۆی بێ به رژه وه ندی ئه مه ش ، ده پــارێــزێ دیکه خه ڵکی له په رته وازه یی و شپرزی نێوماڵه خۆی ڕا دیاره . هه ر کاراکتێرێک بۆ ئه نجامی هه ر کرده وه یه ک، پێویسته ــی ــان ــواره ک ــه ڵ ب ــ هـــاوتـــه ریـــب ده گـدیاریکردنی لــه کــاریــگــه ر دیــکــه ی و ده روونـــی بــاری سه رکه وتنیدا،

وره ی به هێز بێ، له به ر ئه وه ی باری خۆبه ستن بــه پشت و ــــی ده روونــا له ــن هــه ت ــی فــاکــتــه رێــکــی ســه ره کگۆڕه پانه کانی هه ڤرکێدا به هه نگاوی پته وه وه مه وداکان ببڕێ، که دیاره ــه و، ئـــه و پــشــت بــه ســتــن بـــه خــۆییه کیه تی لــه ده روونــیــیــه دڵنیاییه سه رچاوه هێزێکه وه و نه ته وه یی ــه ی تــه بــایــی ــه ک ــی ــوواڵی ده گـــــرێ؛ قنه ته وه یه ماڵی نێوخۆی یه کڕیزی توێژه وه کانه وه . و چین هه موو به کاتێک بزانین ئەوەش دەبێ دیارە تــۆپــەکــە هــاتــوە لــە خــاکــی تــۆوە ناکرێ بێبەشت بکەن، تەنانەت هەر لە پێشوو، یارییەکانی وەک نەبێ تۆپمان یارییدا دەروازەکانی پشت ئەگەر ئەوەشدا دەگەڵ پێ دێنەوە. هەماهەنگی و هــاوئــاهــەنــگــی ــە بــان و ــوردەکـ ــە کـ ــزان ــاری ــوو ی ــەم هلەم بــزووتــنــەوەکــان یەکگرتوویی و هاوبەش ئامانجێکی بە یارییەدا تۆپەکە یــەکــڕیــزەوە دەرکــەویــن و ــە نــێــوان ــە ئــاســتــی نــاوچــەیــیــدا ل لپاسێنی پاس کــوردەکــان یاریزانە ــە وەک ــووک پــێ بــکــەیــن؛ کــە هــەن

بەبڕست و بەهەڕەت یاریزانێکی هەناسەبڕكێمانە، مــەیــدانــەکــە لــە بەرهەمدار دەبێ، گەلی کورد دەبێ هەمیشە بـــێ، گــۆڵــێــک چـــاوەڕێـــی ژیانی ئاراستەی بووەو، چاوەڕێی سیاسی و کۆمەاڵیەتی و ئابووری ــۆڕێ. دەگــــەڵ ئــەوەشــدا ــ ــگ ــ و ...بلە خۆمان نابێ نییە، لــەوەدا قسە ئارێشه و کێشه پڕ وا یارییه کی البــدەیــن و ســەرکــز، دۆشــدامــاوی ــه ر ئـــه وه ی ــه ب ــووس بــیــن ل ــارەنـ چـیارییمان یان نــاده ن، پێ یارییمان پێ بکه ن، به ڵکو ده گه ڵ هه موو ئه و مه ترسی و هه ڕه شانه ش ئه وه توانا و پته وی ئیراده ی هه موو ره وت و الیه نه کانه ده توانێ یارییه کی به هێز له کورد نیشان بدا، بەاڵم ئایا دەبێ کام لە بکەین، خۆمان لە پرسیار الی یارییەکە، زیاتر تۆپمان دەست دەرفەتی ال کام لە یان دەکــەوێ، ال کام دەبــێ، زیاتر لێدانمان گۆڵ ال کــام و پــێــدەدا یاریی زیاترمان

یاریمان پێ دەکا؟

ــە خـــۆشـــیـــیـــەوە لــە ــ ــا ب ــێــســت ئبەرینەدا، یارییە ئەم چوارچێوەی ــی ــ ــەاڵتـ ــ دەرفــــەتــــێــــک بــــۆ رۆژهـحیزبی رەخساوەو، کوردستانیش ــەک تــوانــی ــ ــ دیــمــوکــرات تــا رادەیپێشمەرگەکانی لەو شوێنانە جێگیر سەردەمی بیرهێنەرەوەی کە بکا هێزەیە. ئەم نۆستالۆژی و زێڕین دەبینین یارییەکەدا لێرەی کەواتە پله هه موو له یاریزانه کان هه موو و پایه یه کدا، ده توانن به شداری ئه م یارییه بن، ته نانه ت ره نگه ده رفه تی ــۆ هــه نــدێــک یــاریــزانــیــش ــی ب ــاری یله چاوه ڕوانی به ده ر بڕه خسێ که ــەکــی ــە رووی ــەر ب ــەگ بـــێ، بـــەاڵم ئیارییەکی چوارچێوەی لە دیکەو، دیکەی بەراستی سیاسیدا بڕوانین؛ جواڵندنی مۆرەیەک لە شەترەنجدا، تۆکمە بەرنامەیەکی پێی بە دەبێ مۆرەیەک کە تۆ چەشنێک بە بێ، چەند النیکەم پاشهاتی دەجوڵێنی، ــی خـــۆت و مــۆرەکــانــی ــەت حــەرەکبخوێنییەوە، بەرامبەریش الیەنی یان حاڵەتەدا خراپترین لە ئەگینا ــان بە ــێــدا دەچــــێ، یـ مـــۆرەکـــەت ت

دەیدۆڕێنی، کەم باییتر مۆریەکی تێدا دەچــێ، کە بە سەر یان سەر الیەنی بەخێری هەمیشە ئەمیش سەرپشکی چــونــکــی بـــەرانـــبـــەرە، دەکەی لە خواردن یان نەخواردنی، لــە بــاشــتــریــن حــاڵــەتــیــشــدا دەبــێ بکشێیەوە، کە ئەمەش حەرەکەتێکت یارییشدا، لە دەخــا. دوا رەقیب لە دواکەوتنی سیاسیی یاریی وەک ــگـــە شــۆڕشــی حــەرەکــەتــێــک رەنـگەرەک بێ بۆ گەیشتنەوە بە رەوتی ــاســایــی. هـــەر لـــەم ســۆنــگــەیــەوە ئــوێ ــی ن ــەکـ ــەڕەیـ کــــردنــــەوەی الپـچەند نووسینەوەی بە پێویستی پرۆگرام بەرنامە و لە پڕ کتێبێکی هەیە، کــار خشتەی و گــەاڵڵــە و ئەم هەڵدانەوەی لە بەر دەبــێ کە بخوێنرێتەوە، وردی بە الپەڕەیە، کە بەتایبەتیش ــەوە، ــت ــدرێ ب لێک بــزووتــنــەوەی رۆژهـــەاڵت لــە چاو به یارییەدا لــەم دیکە پارچەکانی فرتوفێاڵوی ســاتــوســەو دای هــۆی ــاری ئــیــســالمــی و هــه نــدێــک ــۆمـ کـ

نه ته وه یی فراژتری به رژه وه ندیی له ئاستی کوردستان گه وره دا فرە حەرەکەتێکی هەر و دوایە لە فرە بـــێ پـــێـــشـــڤـــەچـــوون، داکـــەوتـــنـــی ئه گه ر بۆیه هه ر ــە. دوای لە گرانی ــه کــه م هــه نــگــاوی نــووســیــنــه وه ی یــه وه ی ــه ڕانـ ــه م الپــــەڕە نــوێــیــه گـ ئـبۆ بێ دیموکرات پێشمه رگه کانی هه ڵگورد و کێله شین، ده بێ مانه وه نوێی ره وتــێــکــی ده سپێکردنی و چیاکانی له مانه وه مان هاوته ریبی ئاستی و نێوخۆ له سنوور ســه ر و، بــکــرێ ــێ پ ده ســـت جیهانیش ژێر له و شێوه یه ک هیچ به نابێ هـــه ر چــه شــنــه گــوشــارێــکــدا ، ئــه م حه ره که ته ی کردوومان بگه ڕێینه وه ، ــایـــم کـــــردن و بـــه ڵـــکـــوو پــشــت قـبه رنامه مان بۆ حه ره که تی نوێتر له چوارچێوه ی به رنامه یه کی داڕێژاو، و پێشووتر ئه زموونه کانی پێی به نێوخۆیی هه لومه رجی لێکدانه وه ی و ناوچه یی و جیهانی، گره نتی هه ر

جوواڵنێکمان بێ.

الپەڕەی‌نوێ،‌به‌‌تێڕامانێکی‌نوێوه‌

ئەگەر‌گەڕانەوەی‌پێشمەرگەکانی‌دێموکرات‌بۆ‌چیاکانی‌سەرسنووری‌ڕۆژهەاڵت‌یەکەم‌هەنگاوی‌

نووسینەوەی‌الپەڕەی‌نوێی‌خەباتی‌ڕۆژهەاڵت‌بێ،‌دەبێ‌مانەوەو‌دەستپێکردنی‌ڕەوتێکی‌نوێی‌

هاوتەریبی‌مانەوە‌لە‌چیاکان‌لە‌نێوخۆو‌ئاستی‌جیهانیش‌دەست‌پێ‌بکرێ‌و‌نابێ‌بە‌هیچ‌شێوەیەک‌

لەژێر‌هەر‌چەشنە‌گوشارێک‌دا‌لەو‌حەرەکەتە‌پاشگەز‌بینەوە

رۆژنامەیژماره : ٦٥٨ ٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥ 6

که‌لێنی‌نێوان‌به‌ڵێنی‌و‌کرده‌وه‌کانی‌ده‌وڵه‌تی‌روحانی

به سه ر ساڵ ٢ ئه مساڵ، جــۆزه ردانــی ٢٤ی سه رکۆماریی بۆ روحانی حه سه ن هه ڵبژێرانی تێده په ڕێ. بۆ هه ڵسه نگاندنی کارنامه ی دووساڵه ی ده وڵه تی روحانی، پێویسته ئامانج و به ڵێنییه کانی ــه کــاتــی بــانــگــه شــه ی هــه ڵــبــژاردن و روحـــانـــی لبگرین پێک دووساڵه دا له م ده وڵه ت کرده وه کانی بۆ ئه وه ی بۆمان ده رکه وێ که به پێی به ڵێنییه کانی بواری له چه ند ده توانین نا؟ یان ناوه هه نگاوی له هه ڵسه نگێنین؛ ــی کــرده وه کــان ســه ره کــیــیــه وه و ئێران نێوخۆیی سیاسه تی ئابووری، ده ره وه ، سیاسه تی بواره کانی

مافی مرۆڤ.هه موو یان زۆربه ی نزیک به ته واوی هه وڵه کانی روحانی له بواری سیاسه تی ده ره وه دا له سه ر پرسی دانوستانه ناوکییه کان چڕ بۆته وه . به چه شنێک که سیاسه تی ده ره وه هاوتا کراوه له گه ڵ دانوستانه ناوکییه کان

و هه موو پرسه کانی دیکه ش که وتوونه ژێر سێبه ری دانوستانه کانه وه . ده وڵه تی روحانی له بواری دیپلۆماسیی ره سمی له بیاڤی ناوچه یی و کایه وه بێنێته نوێ گۆڕانێکی نه یتوانیوه چاوه ڕوانییه کان پێی به دا، نه یتوانیوه له گه ڵ درواسێکانی متمانه دروست بکا و هه نووکه به ره یه کی عه ره بی له دژی ئێران پێکهاتووه و عه ره بستانیش زیاتر له ٨ مانگه که له ئێران باڵوێزی نییه . خاڵێکی جێی سه رنج ئه وه یه که فاکتۆری دیاریکه ر له سیاسه تی ده ره وه ی ئێران له رۆژهه اڵتی نێوه ڕاست دا، سوپای قودسه که به میتۆدێکی ئه منییه تی و تێکده رانه ده جوڵێته وه و وه زاره تی ده ره وه

رۆڵێکی په راوێزی ده گێڕێ.ئارامی و سه قامگیرییه کی ئابووری دا سه ره ڕای ئه وه که له بواری ــووری واتــه ــاب ئ بــه شــی راسته قینه ی بـــه اڵم ــووه ، بـ ــت رێــژه یــی دروسـبه رهه مهێنان هێشتا له قه یران دایه ، که لێنی چینایه تی نه ته نیا که م نه بووه نه یتوانیوه هه لی کار زیاد به ڵکوو جاروبار زیادیشی کردووه . ده وڵه ت

بکا. به هۆی سیستمی ئیداری ناکارا، ناهه ماهه نگی له نێوان ئۆرگانه کانی سیستم دا، ده ورلێدانه وه ی یاسا و رێساکان له الیه ن ده سه اڵتبه ده ستان، ده ستێوه ردانی بنیاته نیزامی و ئه منییه تییه کان له کاروباری ئابووری دا و قۆرخکردنی به شگه لێکی گرینگی ئابووری، کۆماری ئیسالمی تا قوڕگی گه نده ڵییه ، گــه وره ی قه باره ئه و که به چه شنێک گه نده ڵی رۆچــووه ؛ له بکرێ(، ناوکی)ئه گه ر رێککه وتنی ئه رێنییه کانی ده ره نجامه له به شێک هه نگاوێکی ناتوانێ( نه یتوانیوه )و روحانی ده وڵه تی کردۆته وه . به تاڵ جیددی بۆ رووبه ڕووبوونه وه ی ئه و پێکهاته گه نده ڵی هێنه ره ، هه ڵێنێته وه .

ئوسوولگه راکان ده ســت له حاکمییه ت گـــه وره ی به شێکی راسته له دا نێوخۆیی بواری سیاسه تی له پێویستی ئامرازی دایه و ده وڵه ت ده ست دا نییه ، به اڵم ده وله تیش بوێریی پێویستی له رێکخستنی فه زای سیاسیی نێوخۆیی دا نه بووه و هه ر ئه مه ش وایکردووه که ئوسوولگه را توندئاژۆکان و گرووپگه لی فشار پێشڕه وی زیاتر بکه ن و ببنه کۆسپ بڵێین وایه راستتر ده وڵه تدا. به رنامه کانی بوونی جێبه جێ بــه رده م له پێویست و نه بوونی جیددییه تی به رنامه یه کی تۆکمه ، نه بوونی به هۆی موحافیزه کاریی به رپرسانی پێوه ندیدار به سیاسه تی نێوخۆییه وه ، ده وڵه ت له م بواره دا نمره ی قبووڵی وه رناگرێ. هه ڵوه شاندنه وه ی کۆنسێرته کان و رێگری کردن له چوونی ژنان بۆ ستادیۆمه وه رزشییه کان، ته نیا دوو ئێمه ئه گه ر ســه ره وه ن. ئیدیعایه ی ئه و سه لمێنه ری بچووکی نموونه ی کاراکتێری و ئه منییه تیی پێشینه ی ئاخێزگه ی موحافیزه کاریی روحانی، بۆچی که تێده گه ین لــه وه باشتر بگرین، له به رچاو ناوبراو کالسیکی روحانی گۆڕانێکی به رچاوی له سیاسه تی نێوخۆیی دا دروست نه کردووه

و به کرده وه ئه و بواره ی راده ستی ئوسوولگه راکان کردووه . قبووڵ جێی ئه سڵه ن ده وڵــه ت کارنامه ی مرۆڤدا مافی ــواری ب له ئه حمه دی ده ورانـــی نیسبه ت بــه ئێعدامه کان هــه ژمــاری نییه . ــردن کنژادیش زۆر زیاتر بووه؛ پرۆژه یاسای تاوانی سیاسی به هیچ ئاکامێک نــه دراوه ؛ مه جلیس به هێشتا حیزبه کان پــرۆژه یــاســای نه گه یشتووه ؛ به سه باره ت نه بووه؛ کاریگه رییه کی هیچ هاوواڵتیی مافی جاڕنامه ی نه کراون؛ به ڵێنییه کان جێبه جێ له کام هیچ که مایه تییه کان« و »ئه قوام ده وڵه ت نه یتوانیوه فه سڵی ٣ی یاسای بنه ڕه تی، که پێوه ندی به مافه کانی خه ڵکه وه هه یه ، به دروستی جێبه جێ بکا، زۆر کاری پێچه وانه ی یاسای کاریگه ری و کرده یی دژکــرده وه یــه کــی ده وڵــه ت و ــراون ک بنه ڕه تیش نه بووه . ئه وه له حاڵێک دایه که سه رکۆمار جێبه جێکاری یاسای بنه ڕه تییه و ده توانی هۆشداریی بدا. به اڵم روحانی له و ده سه اڵته ی خۆیشی که ڵکی ئه مانه و چه ندین نموونه ی دیکه ده یسه لمێنن که بواری وه رنه گرتووه . سیاسه تی نێوخۆیی به گشتی و مافی مرۆڤ به تایبه تی، خۆیان گوته نی

له ئه وله وییه تیان دا نه بووه و گرینگییه کی ئه وتۆیان پێ نه داوه . به هۆی هه ژاریی و نه داریی، که رامه ت و که سایه تیی مرۆڤه کان له ئیعتیاد، دیارده کانی دا کۆمه اڵیه تی بواری له بووه . وردوخاش ئێراندا ته اڵق، تاوان و جینایه ت له په ره سه ندن دان. رۆحی هاوپێوه ندیی گشتی هه مووی بــوون. بێبایه خ کۆمه اڵیه تییه کان به ها و نۆڕم و بووه الواز ئه وانه ش له نیشانه کانی لێکهه ڵوه شانی کۆمه اڵیه تین که مومکینه بێته ئارا.سیاسه تی به شی دوو بۆ هه وڵه کانی ــه ی زۆرب روحانی ده وڵه تی دا وه ک بــواره ش له دوو تــازه کــردووه . ته رخان ئابووری و ده ره وه کــرده وه به دیکه ش بواره کانی نــه بــووه . ده سکه وتی ــرا، ده ک چــاوه ڕێ به گرێداوه هه مووپرسه کانی روحانی به شه . دوو ئه و پاشکۆی بوونه رێککه وتنی کۆتایی ناوکی. ئه مه له حاڵێک دایه چاره سه ریی پرسی ناوکی ته نیا مه رجی پێویسته بۆ زاڵ بوونی ئێران به سه ر قه یرانی ئابووری دا و به قسه ی کارناسان ئه و په ڕه که ی ده توانێ ١٥ تا ٢٠ له سه دی کێشه ئابوورییه کانی ئێران چاره سه ر بکا. ده وڵه تی روحانی ٢ ساڵی دیکه شی له به رده م دا ماوه ، قسه که ئه وه یه که ئه و ٢ ساڵه ی تێپه ڕی کرد، که متر

له بانگه شه و که متر له وه ی چاوڕێ ده کرا، کاری کرد و هه نگاوی نا.

حه سه ن شێخانی

سیاسی

ئارەش لوڕستانیوەرگێڕان: ئاڵەشین

ــوور ئــــاروه نــــده کــــان ــســ ــ ــه ن ــ مــران، مــحــه مــه دســه دیــق ــ ــدام کـ ــع ــی ئکــبــوودوه نــده کــان لــه زیــنــدان دان، ده بنه فــه ریــنــازخــوســره وانــیــیــه کــان لێره واری هیکتار قوربانی و سه دان کــوردســتــان لــه ســووتــانــن. ئــه وانــه تااڵنه ی هه واڵه لەو به شێکن ته نیا

به رگوێمان ده که ون.ــه رێ یا ــ کـــۆمـــاری ئــیــســالمــی ئئه شکه نجه، ده ستبه سه رکردن، نا؟ زیندانه کوشتنی دوورخستنه وه و ســیــاســیــیــه کــان، ده ســـپـــێـــکـــردن و کاولکاری به شه ڕی هێنان کۆتایی بنیاتنانه وه، ــی ســه رده م ســاڵــه، ٨ڕادیکالیزم و چــاکــســازی، قۆناغی بنئاژۆخوازی وزێده ڕۆی ئه حمه دی ــه ئـــاکـــام دا ده ســـه اڵتـــداری ــژادو ل ــ نئومید، ته دبیرو ئێعتداڵ، ده وڵه تی ڕووکــــــــاری گــشــتــیــی کـــارکـــردی ــاوه ی مـ لــه ئیسالمییه کـــۆمـــاری شێوه ی به ــردوودا، ــ ڕاب ساڵی ٣٧ئه و هه موو له به رچاوده بیندرێ. سیاسی و ســه رکــوتــی قــۆنــاغــانــه دا، ــی هـــاوواڵتـــی، ــاف پــێــشــێــل کــردنــی منادادپه روه ری، دروشم دان و ... هتد جار هه ندێک که هه بووه هه میشه خاو بوونه ته وه و هه ندێک جاریش

توندوتیژو گرژتر له پێشو بووه. ــێــکــدانــه وه ی ــه و خــاڵــه ی لــه ل ئـسیاسیی کارکردی هێزه دژبه ره کان و یان ڕخنه گرانی کۆماری ئیسالمی دا ــاڕوون و ن هه ڵوێستی گرنگه؛ زۆر ناوه رۆکی ناڕوونی به شیکی زۆری وه ک که گۆڕانخوازانه یه هێزه ئه و ئۆپۆزسیونی سیستمی ده سه اڵتدار، نێوخۆی واڵت له یان ڕێفورمخواز ــه ڕدا، ــی شــ ــه رده مـ چـــاالکـــن. لــه سـتــوێــژانــه ڕه وت و ئـــه و زۆربـــــه ی شه ڕخوازن، کاتی ڕێفۆرم دروشمی قۆناغی له هه ڵده گرن، چاکسازی زێده خوازی ئه حمه دنیژاددا الیه نگری بڕینی »یارانه کانن« و وزه ی ناوکی به مافی بێ ئه مال و ئه والی خۆیان داکۆکیکاری ئــه مــڕۆش ــن و ده زانـبــه اڵم ئێعتداڵن، ده وڵــه تــی تــۆخــی ئاکامی کارکردی کۆماری ئیسالمی ــه دا ــانـ ــه رده مـ ــه و سـ ــ ــوو ئ ــه مـ ــه هـ لـســــه رکــــوت، نــــــادادپــــــه روه ری و ــه ــی ــازادی بـــه رتـــه ســـکـــکـــردنـــه وه ی ئتاکه که سی و کۆمه اڵیه تییه کان بووه.

هۆکاره که ی چییه؟کۆمه اڵیه تییه کانی ڕه نــگــدانــه وه لــه ــه چــیــیــه و ــ ــ ــارودۆخ ــ ــ ب ئـــــه و ــه ڕووی چ ــ ــ ــه ن دا ڕووبـ ــایـ ــژخـ درێـ

ئه گه رگه لێک ده بینه وه.رسکانی بزاڤ و ٥٧ شۆڕشی تــه واوی چین و که بــوو، خه ڵکێک به اڵم به شداربوون، تێدا توێژه کانی نه یانتوانی حکوومه ت و پێکهاته یه ک سه رکه وتنی دوای له که پێک بێنن، شـــۆڕش مــاف و داخــوازیــیــه کــانــی هه موو ئه و ده سته و الیه نانه بپارێزێ. نه بوون، یان الوازی به ستێنه کان و په ڕینه وه ســه ره تــای هه لومه رجی دێموکراتێک کۆمه ڵگه یه کی بــه ره و و ســــــه ره ڕای ئــه ویــش نــه بــوونــی دیاریکراوی و ڕوون گه اڵله یه کی له تــێــپــه ڕبــوون دوای ــاســی ســیئه و الیه ن له په هله وی حکوومه تی شۆڕشیان به شداریی که هێزانه ی کردبوو، بووه هۆی ئه وه ی ڕه وتی مه زهه بی زاڵ، که خومه ینی ڕێبه ری بتوانێ ده کــــرد، پێشه نگایه تی و توانیبوویان که که مه ی به شه ئه و ــت ــمــی نـــــــوێ دا ده ســ ــســت ــه ســی ــ لــی پێناو دامــه زران لــه بــن و بــه کــار وه ک تێده کۆشان، دێموکراسی دا شۆڕش دژی ڕه وتگه لی و جیابیر ــزره ه و ده نـــگ ئـــه و و بناسێنێ هه وڵی و په راوێزه وه بخاته دژانــه

ساڵه ی ٨ شه ڕی بدا. سڕینه وه یان به خومه ینی که عێراقیش ئێران و ئامرازێکی ــی، ــ ده زان نــعــمــت«ی «ــه ری ــب ــه بـــوو کـــه ڕێ ــک گــرنــگــی دیبۆ الیه نگرانی و ئیسالمی کۆماری دژبــه ران ڕه خنه گران و سه رکوتی به شێوه یه کی توندوتیژ و دژبه رانه کاریان هێنا، ئه م ناکامی و شکسته ــه و دژبـــه رانـــه ی که ــه بــۆ ئ ــه وره ی گببوونه ئۆپۆزسیونی ده سه اڵتی تازه، خراپترین نیوێک و ده یــه له زیاتر ســه ردا بــه سیاسی هــه لــومــه رجــی سه پاندن. پاش په روه نده ی تێروری مــیــکــۆنــوس و مــه حــکــووم بــوونــی کۆماری به رپرسانی گــه وره تــریــن ئیسالمی له ژێر ناوی » کارگزران« تـــیـــرۆریـــزمـــی »عـــــامـــــالن«ی و به ئۆپۆزسیۆنه کان هێزه ده وڵه تی، نێوخۆ له باری که شی قۆستنه وه ی دژه مرۆیی ڕوومــای که ده ره وه و ــی ــه جــوان ــیــســالمــی بـ کـــۆمـــاری ئله و که ڵک توانییان سه لماندبوو، ڕێکخستن به و وه رگــرن ده رفه ته و ڕێکخستنه وه ی ستره کتۆره که یان کاریگه رتر و پشوودرێژتر دیسان له مه یدانی سیاسی دا ده ربکه ونه وه.

،٥٧ شۆڕشی دوای ده یــه دوو کۆماری ئیسالمی تووشی نه وه یه ک هــاتــبــوو کــه ئــیــدی دروشــمــه کــانــی

و بایه خ جێی الیه نه وه به شۆڕش نــه وه یــه که له ئــه و نــه بــوو، گرنگی که شێکی ئازاد و کراوه ی سیاسی و که شه دا له و که ده گه ڕا، فه رهه نگی کۆمه ڵگه یه کی و ئاسووده ژیانێکی بۆی تا و، هه بێ سه لیمی و ســاغ بکرێ خۆی له کاولکارییه کانی شه ڕ ده سه اڵتدار سیستمی پاوانخوای و البدا. قۆناغی ڕیفۆرمخوازی؛ ئاکامی ــی و ــه ت ــه و داخـــوازیـــیـــه کــۆمــه اڵی ئـخواستانه بوو که به سه ر کۆماری ئیسالمیدا سه پان. به کرده وه هێزه هه ندێک توانییان، کۆمه اڵیه تییه کان به اڵم بستێنن، پۆزه تیڤ ئیمتیازی مــافــی هــاوواڵتــی و دادپـــــه روه ری بوون فاکتۆرانه ئــه و کۆمه اڵیه تی که ده گه ڵ بوونی کۆماری ئیسالمی کێشه ی ــه ل هـــه بـــوو. ــان ــی ــی ــه ت دژایــه اڵت و کــۆمــه ڵــگــه دا، ــ ــوان ده سـ ــێ نــزه ئــۆپــۆزســیــۆنــه کــان کــه وتــنــه هــێیان ــۆڕش شـ رێێانێی دوو ســه ر

ریفۆرمخوازییه وه. پڕش و باڵوی و کێشه ی جیددی نێوان ئۆپۆزیسیۆن ــۆی لێک ــووه هـ ــ ــه و قــۆنــاخــه دا ب لـدژبه ره کان. هێزە دوورکه وتنه وه ی ــک بـــوونـــه ریــفــۆرمــخــواز، ــدێ ــه ن هدوو ئه و مانه وه . ئینقالبی هه ندێک گرووپه به جێی راکێشانی به شداری ئاڵۆگۆڕ، پیک هێنانی و کۆمه اڵیه تی ــدن و ــان ــق ــوڵ ــی ده رفــــــه ت خ ــه جــێ بپێکهێنانی ره وتی نوێ له کۆمه ڵگه دا، داهێنان و هه له کانیان له کیس خۆیان و کۆمه ڵگاو پاشکۆی بوونه و، دا ته نانه ت بوونه پشتیوان و هانده ری ــی. ریـــفـــۆرمـــخـــوازانـــی حــکــوومــه تبزووتنه وه ی سه وز و ناکام بوونی به ڵگه یه باشترین ئه وبزووتنه وه یه که هه ل ومه رجه ، ئه و بۆسه لماندنی

باس کرا.

خەبات‌لە‌کوردستانــەشــی زاڵـــی ــەوە و ک ــنـ ــزووتـ بـــارودۆخ و ــ ــەگــەڵ بـ ــان، ل ــوردســت کسیاسییە رەوتـــــە ــەرجــی ــوم ــەل هناکوردییەکان زۆر جیاوازە. خەبات خەباتێکی وەک کــوردســتــان لــە ناسراوە دێموکراتیک نەتەوەیی و چـــارەی مــافــی کــــراوە. پێناسە و شوناس لە داکۆکی و خۆنووسین کورد، گەلی بەرژەوەندییەکانی و

دیارترینی ئەو فاکتۆڕانەن الی نزیک به هه موو پارت و الیه نه کوردییه کان میللی- بــزاڤــی ــرێ. ده کـ لــێ باسی دیموکراتیکی کورد له ئیران هەمیشە ــورد لە ــ ــەوەی ک ــنـ ــزووتـ ــەڵ بـ ــ دەگـپارچەکانی دیکە لە پیوەندیی دابووه کوردستان ــی ــەاڵت ڕۆژه لــە هــه یــه . کوردستانی الیەنی دوو بزاڤە ئەم چونکه گرتوە، خــۆوە بە ئێرانی و کوردانی نەتەوەیی لێک گرێدراوی هـــەر چـــوارپـــارچـــەی کــوردســتــان، زیندوویەتی هــۆکــاری گرینگترین ئــەو بــزاڤــەیــە و بـــەرەو ره وگـــه و ــا. دەکـ رێــنــوێــنــی ــۆی خـ بەستێنی کــۆمــاری ــاری ســەرک هاتنە دوای نــاوەنــدیــی حــکــوومــەتــی ئیسالمی، پەشیمان بەڵێنیانە و وەعـــد ــەو لده گــه ڵ پێوه ندیی لــه کــە بــوویــەوە دابوونی کوردستان خودموختاری فــه رمــانــی شـــەڕی و، خــومــەیــنــی حیزبی دەرکـــرد. کوردستان دژی

دێــمــوکــراتــی کــوردســتــان تــا ساڵی بە ــژەی ــ ــ درێ بــــــــەردەوام ١٣٧٥پاشانیش و، دا چەکداری خەباتی دەگەڵ بەهێزکردنی خەباتی سیاسی ڕێکخستن گروویی و تیم هەمیشە و هێزی پێشمەرگەی لە ڕۆژهەاڵتی کوردستان به رده وام بووه و لەسەر و ڕوون ــە خــواســت بـــە گــەیــشــتــن مافی واتە کــورد، گەلی دیارەکانی لە داکۆکی و خۆنووسین چــارەی شوناس و بەرژەوەندی گەلی کورد.گەلی کوردیش وەک نەتەوەکانی ــەوت دەرک لە کەڵک ئێران دیکەی ــەوە ــنـ ــزووتـ بـ پــاشــهــاتــەکــانــی و بەاڵم وەردەگــرێ، ناڕەزایەتییەکان کەم وکوڕی و سەرلێشێواوی رەوتە قورس تێچوویەکی ناکوردییەکان بزاڤی ئەستۆی دەخەنە گرانتر و کەشی کــورد. دێموکراتیکی میللی ئەمنییەتی و سەرکوت لە کوردستان زۆر ئێران دیکه ی ناوچەکانی لە هاوکاری و ناڕێکوپێکی و گرژترە دژبەرانی و ئۆپۆزیسیۆن الوازی هۆی ــە ــووەت ب ئیسالمی کــۆمــاری ئەوەی سیستم توندوتیژتر و گرژتر ڕووبــــــەڕووی نــاڕەزایــەتــیــیــەکــانــی کوردستان بێتەوە و بە شێوەیەکی

سیستماتیک سەرکوتی بکا.بــێــدەنــگــی، رەنــگــدانــەوەی کەم

چــاالکــانــی الوازی پــشــتــیــوانــی و سیاسییە ــە ــ ڕەوت ــرۆڤ و ــ م مــافــی ئیعدامی بەرامبەر لە ناکوردییەکان ــد، ــاڕوەن لــەنــەکــاوی مــەنــســووری ئــاســیــی کـــــورد کە زیــنــدانــیــی ســیهەتاهەتایی زیندانی بە مەحکووم لە ئەوە یان دۆخێکی وەکــوو بوو، بەربەرینەکانی ناڕەزایەتییە کاتی خەڵکی کورد دوای مەرگی فەریناز کە ڕوونــن بەڵگەی خــوســرەوانــی، سەرلێشێواوی ــەو ئ دەدا نیشان ئۆپۆزیسیۆنی ناهەماهەنگییەی و ئەوەی هۆی دەبێتە کورد، غەیری بزاڤی پێشڤەبردنی بۆ کورد گەلی لە دێموکراتیکی خۆی – نەتەوەیی بێ ناچار کوردستان رۆژهــەاڵتــی تێچوویەکی قورس و گرانتر لەچاو شوێنەکانی ئێران بدا و گوشارێکی

زیاتر بکه وێتە سەری.

بانێک‌و‌دوو‌هه‌وا

کەم‌وکوڕی‌‌و‌سەرلێشێواوی‌رەوتە‌ناکوردییەکان‌تێچوویەکی‌قورس‌‌و‌گرانتر‌دەخەنە‌ئەستۆی‌بزاڤی‌میللی‌دێموکراتیکی‌کورد.‌کەشی‌ئەمنییەتی‌‌و‌سەرکوت‌لە‌کوردستان‌لە‌ناوچەکانی‌دیکه‌ی‌ئیسالمی‌ کۆماری‌ دژبەرانی‌ و‌ ئۆپۆزیسیۆن‌‌ الوازی‌ هاوکاری‌ و‌ ناڕێکوپێکی‌‌ و‌ گرژترە‌ زۆر‌ ئێران‌بووەتە‌هۆی‌ئەوەی‌سیستم‌توندوتیژتر‌و‌گرژتر‌ڕووبەڕووی‌ناڕەزایەتییەکانی‌کوردستان‌بێتەوە‌

و‌بە‌شێوەیەکی‌سیستماتیک‌سەرکوتی‌بکا

رۆژنامەی5 ژماره : ٦٥٨ نەتەوەیی٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥

خوشک و برایانی به ڕێز! هاوڕێیانی تێکۆشه ر! به خێر بێن بۆ کۆڕی ڕێزگرتن و یادکردنه وه ی تازه ترین شه هید کوردستان ڕۆژهه اڵتی له ئــازادی ڕێگای شه هیدی

مه نسووری ئاروه ند.٢٤ی ڕابــــردوو یــه کــشــه مــه ی ڕۆژی ئـــاگـــادارن وه ک به ندییه لــه دیکه یه کێکی ئیسالمی، کــۆمــاری ــۆزه ردان، ــ جــکــه لــه شــۆڕشــگــێــڕانــی ســیــاســیــه کــانــی کــــورد، یــه کــێــکــی دینه ته وه که مانی - ئه مجاره یان له به ندیخانه ی میاندواو- ئیعدام بزانێ، گشتی بــیــروڕای ــه وه ی ئ بێ هه میشه ش وه ک کــرد. بێ میدیاکان، ئه وه ی بێ خه به رییه کان، ناوه نده ئه وه ی بێ ئه وه ی بنه ماڵه که ی لێی ئاگادار بن و، دوای ئه وه ی که گیانی پێوه ندییان ئه مجار ئه ستاند، ئاروه ند مه نسووری له شه هید به بنه ماڵه که یان گرت و گوتیان ڕۆڵه که یان لێ ئیعدام کردوون.قاره مانێک، له تێکۆشه رێک، له ڕێز تا کۆبوینیه وه لێره له هه ڵسووڕاوێکی ته شکیالتی حیزبی دێموکراتی کوردستان ــردوودا، هه موو توانای خۆی بۆ له ١٠ ساڵی ڕاب بگرین که له کارکردن بۆ دێموکرات، حیزبی به وه فــاداری نیشاندانی ته رخان دێموکراتی کوردستاندا ئامانجه کانی حیزبی پێناوی

کرد.ئاگادار نین مه نسوور کێ بوو- ئه گه ر چی بۆ ئه وانه ی به بۆنه ی مه حکوومکرانی له زینداندا، به بۆنه ی موقاومه تی بیروڕای گشتی و بۆ خه ڵکی بۆ تا ڕاده یه کی زۆر ئیعدام به کوردستان ناسراو بوو، مه نسووری ئاروه ند الوێک بوو که نیشتمانپه روه ردا، بنه ماڵه یه کی له مه هاباد له ١٣٥٤ ساڵی هۆی بــە خوێندبوو، دیپلۆم تــا خوێندنی بــبــوو. دایــک لــه وه رزشکاربوونی، هۆی به وه رزش و به زۆری عه القه یه کی هه ر وه ها بەو هۆیەوە که ده یهه ویست الوانی کوردستان له جیاتی ڕووکردن له ئیعتیاد، له جیاتی ئه وه ی که له داوی ئەو ئینحرافاتە که ون که رێژیمی جمهوریی ئیسالمی به شێوه ی ڕاسته وخۆ و ناڕاسته وخۆ په ره یان پێ ده دا، بۆ ئه وه ی ئه وان جه زبی فه عالیه تی سالمیان بکات، باشگایه کی وه رزشیی پێک پێکهێنانی هۆی به خۆی و خۆشه ویستیی هۆی به هێنابوو. ئه و باشگایه وه، به هۆی بایه خدانی به په روه رده ی جه سته یی و له ڕوویان مه هاباد الوانی له زۆر خه ڵکێکی الوان، رۆحیی کــاره ی ــه و ئ ئاگاهییه وه بــه ئــه ویــش ــوو. کــردب باشگاکه ی باری له جه ستەییەوە، باری له الوه کــان ده یویست ده کــرد، ڕۆحی و له باری فکرییه وه ئینسانێکی سالم بار بێن و خۆیان داوی بکه ونه نه ک که ن ته رخان کۆمه ڵگاکه یان خزمه تی بۆ ئه مه هه ر بکه ن. نه ته وه که یان له پشت ئیسالمی و کۆماری دام و ده زگاکانی ڕێژیمی ئیتالعات و بۆ خۆی کاربه ده ستانی ئه و خــاوه نــی که سێک کــه کــردبــوو نیگه ران ــەوە ل ئێرانی ئاوا ئەو که سایه تییه بێ، دەتوانێ خه ڵکێکی خۆشه ویستییە و

له ده وری خۆی کۆ کاته وه.هه شتاکانی سه ره تای له له مه وبه ر، ساڵ ١٠ له زیاتر حیزبی ته شکیالتی به پێوه ندیی ئاروه ند مه نسوور هه تاوی، دێموکراتی کوردستانه وه گرت و بوو به ئه ندامی ته شکیالتی حیزبی بۆ ئــه وه ی گیرا ئه وکاته ی هه تا دێموکرات. حیزبی سااڵنه ی له و نه کرد. درێغی ده هــات ده ستی له دێموکرات دوایی دا به ڕاده یه ک هه ڵسووڕ بوو که کۆمسیۆنی ته شکیالت حیزبی نهێنیی کادرێکی وه کــو کردبوو ــه وه ی ئ پێشنیاری نه کرا ئیدی گیراو داخــه وه به که بێ نێوخۆ له دێموکرات بدا. ئه نجامیان دێ ده ستی له ئه وخزمه تانه ی نه یتوانی یا

ساڵی٩٠ گیرا، به هاری ساڵی ٩١ حوکمی ئیعدامی درا، له گه ڵ له زیندانیش دا نموونەی ئیعدامی درابوو ئه وه ی که حوکمی بــوو، دیکه زیندانیانی دڵگه رمیی مــایــه ی ــوو، ب خــۆڕاگــری ئینسانێکی چ ده زانــن بوون به ند دا له له گه ڵی که ئه وانه ی بۆ خۆڕاگری، بۆ دیکه ی زیندانیه کانی چۆن بوو، خۆڕاگر سه ردانه نواندن هان ده دا. له حاڵێکدا که حوکمی ئێعدامیشی درابوو به رده وام خۆی و بنه ماڵه که ی له ژێر ئه زیه ت و ئازاردا بوون، چونکە حازر نه بوو ته سلیمی ویستە کانیان بێ. زۆرجار بیانوویان پێ ده گرت، هه رجارەی له زیندانێك ڕایان ده گرت. له که نفووزو خۆشه ویستییه ک هۆی به ڕابــردووش ساڵی

نێو به ندییه کان دا هه یبوو، به تایبه تی ئه و کاته ی کە مانگرتنی ــه اڵوارد، ه له وانیان هەبوو، ورمــێ له سیاسیه کان به ندییه زیندانییه کانی لــه نــاو ــه وه ی ئـ بــۆ مــه هــابــاد بــۆ هێنایه نه وه سه ر له هه یه تی کاریگه ریه ی ئــه و نه توانێ نه بی و دیکه دا ئه وه شیان باڵو کرده وه کە حوکمی ته نانه ت بینوێنێ. ئه وان بۆخۆی ئه و به اڵم دراوه، ته خفیف ده ره جه یه ک ئێعدامه که ی زۆری باوه ڕ به وه نه بوو که حوکمی ئیعدامی ته خفیف درابێت.ئه وه نده ی مه جالی په یوه ندیی به خزم و که س و بنه ماڵه و به حیزبە کەی و به خــۆی وه فــاداریــی ده بـــوو، دۆستانیه وه ئامه نجه کانی نیشان دەدایه وه . له گه ڵ ئه وه ی ده زانین که سێک ئیسالمی جمهوری که چــاوه ڕوانــکــراوه دایــه زیندان له که سه ردا به شتی وه ی بۆ بێنێ کار به خۆی توانای هه موو بسه پێنێ، بۆ ئه وه ی به شی ئه وه نده ی ئیعترافی لێ وه رگرێ کە به ناو دادگاکانی ئه و ڕێژیمه توندترین حوکمی له سه ر هه بوو، مه نسوور له زۆریــان ڕقێکی که ئــه وان بکه ن. دەر ــده ی فشار بــۆ بێنن، ــه وه ن هــه مــوو هــه وڵــی خــۆیــان دا کــه ئیا به ڵگه ی لێ بستێنن که دوایە ئێعتراف پێ بکه ن ئه وه ندی ئیعدامی حوکمی دادگــادا له بۆئه وه ی به سه نەدێک بیکه ن به اڵم بڕێژن. پێ خۆیانی داخی به مجۆره بکه ن و سادر پێ دژی ، خــۆی نه ته وه که ی دژی نه بوو ئاماده چونکه ئــه و، له نهێنیانه ی ئه و نه بوو ئاماده بوه ستێ، خۆی هاوڕێیانی پێی خۆیان داخــی سه ره نجام بیاندرکێنێ، بــوون سینگی دا رشت و له بنه ماڵه که یان، لە حیزبی دێموکراتی کوردستان و له

نه ته وه که یان ئه ستاند و شه هیدیان کرد. ئه وه ندی ده گڕێته وه سه ر کۆماری ئیسالمی، ئیعدام شتێکی تازه نییه، ئێعدام له گه ڵ کۆماری ئیسالمی دا له دایک بووه و پێشم وایه تا ئه و ڕێژیمه له سه ر کار بێ، درێژه به ئیعدام ده دا، چونکه ئه و رێژیمه بناغه ی ده سه اڵتی خۆی له سه ر دابین کردنی ڕه زامه ندیی خه ڵک دانه ڕ شتوه، ئه و ڕێژیمه ده یهه وێ ئیعدامی قیمه ته ئه و ئه گه ر جا بمێنێته وه، قیمه تێک هه ر به هه موو ڕۆژه ی الوان له کوردوستان و له سه رانسه ری ئێران بێ، درێغی نه کردوه. ئیعدام به شێکه له هووییەتی جمهووری یه که می هه یه پله ی دنیادا ئاستی له بۆیه شه ئیسالمی، هه ر ده لیلی به ئیسالمی کۆماری ڕێژیمی الوان دا. ئیعدامی له لێی کۆنه په رستانه ی ئینسانی و دژی دیکتاتۆرانه و ماهییه تی له تایبه تی به داهاتووش دا الوان له که ده کــرێ چــاوه ڕوان که ئه وه ش بکا. ئیعدام ئازادی بۆ تێکۆشان و سه ر خه بات

ده گه ڕێته وه سه ر گه لی کورد وحیزبی دێموکرات، گه لی کورد بۆ سه ری که ئێرانه پێکهاته کانی یه که م نه ته وه و یه که م له کۆماری ئیسالمی دانه نواند، چونکه کۆماری ئیسالمی ئاماده به ــا«ی ،«ن بنێ کــورد دا نه ته وه ی مافه کانی به دان نه بوو کۆماری ئیسالمیی گوت. هه ربۆیه ش له وه تا کۆماری ئیسالمی هه یه ئه وه ی که به شی خه ڵکی کوردستانه، سه رکوته، هێرشی چ ڕۆڵه کانیه تی بردنی به ین له هه واییه، هێرشی نیزامیه، به ندیخانه کان دا. نێو له ج چیاکان له برگری سه نگه ری له شه هاده تی گیانبازی و کوردستانیش دێموکراتی بۆحیزبی ئێمه نییه. تازه شتێکی ئه ندامانی، تێکۆشه ران و و ڕێبه ران دەزانین دامه رێنه ری حیزبی دێموکرات پێشه وا قازی محه مه د، خانی حسه ین حه مه ــازی و ق ســه دری ئه بولقاسمی ده گــه ڵ سه یفی قازی و به دوای ئه واندا فه یزوڵاڵ به گییه کانی سه قز و بۆکان که له تێکۆشه رانی کۆماری کوردستان بوون، له الیه ن ڕژیمی شایه تییه وه ئیعدام کران. که وابوو له ڕۆژی ئه وه ڵی دامه زرانی حیزبی دێموکراته وه ئێعدامی تێکۆشه ران و ڕێبه رانی بوته به شێک له نه ریتی حیزبی دێموکراتی کوردستان. له وه تا کۆماری ئیسالمییش له سه رکاره هه رئاوا به چاو خشاندنێک ده توانین بڵێین سه دان تێکۆشه ری حیزبی دێموکرات، سه دان کادر و پێشمه رگه، سه دان ئه ندام و دۆست و دڵسۆزی حیزبی دێموکرات، هه ر به ده لیلی ئه وه ی که پشتیوانییان له م حیزبه کردوه، به ده لیلی ئه وه ی که له پێناو ئامانجه کانی ئه م حیزبه دا ئیسالمی و کۆماری به ندیخانه کانی کەۆتوونه تێکۆشاون ده باغی، که ماڵی کاک وه ک کسانی داوه. ده ست له گیانیان ئه ندامی کۆمیته ی ناوه ندیمان له زیندانی کۆماری ئیسالمی دا ئیعدام کراوه، که سی وه ک کاک ته های حه ق ته له ب، که سانێک مه نسوور کاک وه ک بوون شارستان کۆمیته مه سئولی که حه ق پوور، کەسانێک کە کادری تەشکیالتیی ئه و حیزبه بوون حوسه ینی، ڕه شاد کاک وه ک خورشیدی، خالید کاک وه ک ئه ندامی بــوون، حیزبه ئــه و ســاده ی ئه ندامی کە کەسانێک کاک بن بیرم له من ئه وانه ی وه ک بــوون، الوان یه کیەتیی هه رئاوا یانی هتد، شاتری و خالیدی کاک که ریمی، ڕه زای الیه نگر و ئه ندام و تێکۆشه ر و چه ندین نــاوی هه رکامێکمان له که بیره له کوردستانمان دێموکراتی حیزبی دڵسۆزی موقاومه تیان، هۆی به ئیسالمی دا کۆماری به ندیخانه کانی که ــه وه ی ئ تــاوانــی به نه ته وه که یان، به ــاداری وه فـ بەهۆی میلله تی ئامانجه کانی بۆ بــوون و خۆیان میلله تی دڵسۆزی چاوه ڕوانکراو ئێستاش کــراون. ئێعدام تێکۆشاون، خۆیان گوتم که ئــاروه نــد مه نسوور کــاک وه ک که سێکی که بــوو ته شکیالتی نه ترسی دڵسۆز و پێک، ڕێکو هه ڵسووڕاوێکی حیزبی دێموکراتی کوردستان بوو، ئاماده بوو سه ر و گیان و

ئه و به هۆی ببەخشێ، دێــمــوکــرات دا حیزبی پێناو له ماڵی له کردبوو کوردستانی دێموکراتی حیزبی به خزمه تانه ی

الیه ن کۆماری ئیسالمیی ئێرانەوە ئیعدام بکرێ.ئێمه هیوادارین که به ندیه سیاسیه کانی دیکه که له زیندانی چ سه ربه کــورد، غه یره چ کــوردو چ ئیسالمی دان کۆماری ڕێکخراوه کانی حیزب و به ســه ر یا بن دێموکرات حیزبی الیه ن له دیکه چی بێنن، وه ده ســت خۆیان ئــازادیــی دیکه، هه ر بــه اڵم نه ستێندرێ. لێ گیانیان ئیسالمییه وه کۆماری له تێکۆشه رانی ئێستا به ندیخانه کانی کۆماری ئیسالمی پڕن ده زانم درفه تیشی بە کورد، تێکۆشه رانی به تایبه تی سیاسی سیاسیه کانی به ندییه تێکۆشه ران، به ڕابردووترین بڵێم که

له ئێمه دێموکراتن. حیزبی بــه ســه ر کــه ئــه وانــه ن ئــێــران، عوسمانی وه ک تێکۆشه ری ئیسالمی دا کــۆمــاری زیندانی دێموکرات حیزبی پێشمه رگەی که هه یه مسته فاپوورمان بووو ساڵی ٧٠ به دیل گیرا، تا ئێستا له به ندیخانه ی کۆماری له بنەماڵەکەشی کورتی سەردانێکی بۆ ئێستا تا ئیسالمیه، زیندان نه هاتوه ته ده ر. کۆمه ڵێک تێکۆشه ری دیکەمان هەن که ساڵی ١٣٧٥ کاک والی دروودی، کاک عومه ری ئیمامی، کاک پێشمه رگه ی ئه مانه ساڵحی، عه لی کاک مورادی، محه مه دی ناوچه کانی له پێکه وه حیزبی دێموکرات بوون. ساڵی ١٣٧٥ باشووری ڕۆژهه اڵتی کوردستان له ڕووداوێــک دا گیران، تا ئێستا لە زیندانی یه زد لە به ندیخانه دان، تازه ئه مساڵ دوانیان توانیان پاش ئه و هه موو نه خۆشییه ، پاش ئه وه ی که ئه ندامانی بنه ماڵه کانیان له ده ست دا، بۆ چه ند ڕۆژێک ئیجازه یان پێدرا که ماڵی کاک وه ک که سی بکه ن. بنه ماڵه کانیان کە سه ردانی شه ریفیمان ئیستا له زیندان دایه و به زیندانی ئه به د مه حکووم نیه. زیندانییه کی سیاسیی که مترین حوقووقی هێشتا بووه و لێرە دا مه جال نیه دیاره زۆر که سی دیکه شمان هه ن کە هێنا ئەوانەشم نــاوی ڕووەوە لەم بێنم. هه مووانیان نــاوی ناوه نده کانی تەنانەت میدیاکان و له زۆر داخــەوە بە چونکە زۆر مه ده نی و چاالکانی تێکۆشه ران و له زۆر مرۆڤ، مافی الیه ن خۆ له ناو هێنانی ئه وانه ده بوێرن بۆ؟ چونکه پێشمه رگه پێیان که ئه وانه ی بڵێم ده زانــم ده رفه تی به لێره من بــوون. وایه که سێک کە پێشمه رگه بوو، که سێک کە بۆ بردنە پێشی داوه ته ده ستی میلله ته کەی ئازادیی بۆ میلله ته که ی، خه باتی چه ک، ئه گه ر که وته به ند، ئه گه ر ئیعدام کرا، نابێ دیفاعی لێ ئیمکاناتی هه موو به ڕێژیمێک سه یره هه ڵه دان. له بکه ی، سه رکوتی خۆیه وه دێت خه ڵکه که ی ئێمه قه اڵچۆ ده کا، خه ڵک ئێعدام ده کا، دێهاته که یان وێران ده کا، به هه زاران که سی له هه یه بۆیان ده زگانه دام و ئه م کوشتوه، کوردستان خه ڵکی بێن به فڕۆکه، به تانک و تۆپ، به هه رچی وه سیله ی سه رکوته، بێن خه ڵک بکوژن، به اڵم که سێک کە بۆ دیفاع له میلله ته کەی چه کی ههیە، ئینسانکوشتنی نه خۆشیی بەرئەوەی لە نه ک میلله ته که ی له دیفاع بکا، ئازادی له دیفاع هاتوه هه ڵگرتوه، دیفاعی نابێ گیرا، دیل به برینداری به ڕۆژێک ئه گه ر بکا،

لێ بکرێ؟!

سه ربه رزترین ئینسانه کان، شه ریفترین من بڕوای به خه باتکاران ئه وانه ن که به چه ک دیفاع له میلله ته که ی خۆیان ده که ن، چونکه ناچار کراون کە چەک هەڵبگرن. که وابوو زۆر بێ مانایه ئه گه ر زۆر که س خۆ ده بوێرێ لەوەی باسی ئه و به شه له تێکۆشه رانی کورد بکا که به چه ک ویستویانه دیفاع له میلله ته که یان بکه ن. پاریزگاری له نه ته وه یه ک، له خه باتی به ئینسانی به رز و ئامانخی پێشبردنی به ره و ئازادیخوازانه، چه ک، شتێکی زۆر ڕه وایه، به تایبه تی له واڵتێک دا که خه ڵک حه قی نیه حیزبی خۆی پێک بێنێ، حه قی نیه نوێنه ری خۆی حه قی بکا، خه یابانی خه باتی نیه حه قی پارله مان، بنێرێته نیه خۆپێشاندان بکا. بۆیه لێره بە ده رفه تی دەزانم بڵێم ئێمه وه کوو تێکۆشه رانی حیزبی دێموکرات و هه موو ئه و حیزب و پارێزگاریی ده لیلی به تێکۆشه رانێکیان که ڕێکخراوانه ی

قسانه ئه م به ندیخانه، که وتووته نه ته وه که یان له چه کدارانه ده گه ڵ حیزب و ڕێکخراوه کانی ئێرانی، ده گه ڵ میدیاکان، ده گه ڵ که مته رخه مییهکی ئه مه که بکه ین مرۆڤدۆسته کان ناوه نده ــه م بــه شــه لــه به ندییه ــە لــه الیـــه ن ئــه وانــه وه کــە ئ ــەورەی گنه کردوه تاوانێکیان ئه وان کردوه. فه رامۆش سیاسیه کانیان نه ته وه که یان و بۆ ئــه وان و بۆ مه جالی که ڕێژیمێک به ڵکوو نه هێشتوه ته وه خه باتی سیاسی و ڕێکخراوکانیان بۆ حیزب و تاوانبارە. ڕه نگه ئه و بکەن، پارلمانی و هێمنانه دێموکراتیک و که بــدرێ لێ ئیتیهامه ی ئــه و مه نسووریشه وه نیسبه ت به ویستوویه تی به چه ک، خه باتی نهێنی به ره و پێش به رێ. ئه وه بۆ هه ر تێکۆشه رێک که ڕێگای به ره و پێشبردنی خه باتی پێ بۆ ده ست پێویستە، جێیه کی له که ڕه وایــه نادرێت، شتێکی ده ستدرێژی که که سانێک بەرامبەر به تایبه تی به رێ، چه ک ده کەنه سه ر سه رماڵ و نامووسی خه ڵک و گیانیان، ئازادیان، ده خــه ن، مه ترسی لە حوقووقیان ساڵمه تیان، که رامه تیان، به ره نگاربوونه وه به چه ک به نیسبه ت ئه و جۆرە که سانه که

هیچ شتێکی خه ڵک ناپارێزن، کارێکی ڕه وایه.بەڕێزان!

ــوه ده کــــه م که ــێ ــره لــه پــێــش دا ســه ره خــۆشــی لــه ئ ــێ للێ گیانی ئیسالمیه وه کۆماری الیــه ن له هاوسه نگه رێکتان داری بن چووە سه ربه رزی به ئاروەند مەنسوور سێندرا. درێژی دوور و کاروانی ڕیزی چووە بوو. شه هید ئێعدام و ماتەمباری بنه ماڵه ی له گه له که مان. سه ره خۆشی شه هیدانی به ڕێزی کاک مه نسوور ده که م، هه م له وبه شه له بنه ماڵه که یان ئه ندامانی یه کی یه ک له باوکی، دایک و لە مه هابادن، له که بنه ماڵه که ی به تایبه تی له هاوسه ره که ی، له جگەرگۆشه کانی ، له بنه ماڵه که شیان که له له و به شه براکانی و له خوشک و ده ره وه ی واڵتن و له وێش وه ک چۆن ئێمه لێرە له خه میان دا دانیشتووین، هاوڕێیانی حیزبیمان له گه ڵیان هاوخه من و له م

ماته مه دا له گه ڵیان به شدارن.ساتی له که مه هاباد خه ڵکی بۆ پایانیش بێ سپاسێکی له ئــاروه نــد مه نسووری ئیعدامی هه واڵی بــوونــه وه ی بــاڵو هاوخه می ــه وه ی ئ بۆ بــوونــه وه کۆ ماڵه که یان بــه رده رگــای بنوێنن. دیاره ئێوه ش ده زانن که ڕێژیم ئاماده نه بوو ته رمی چونکه بنه ماڵه که ی، به بداته وه ئاروه ند مه نسووری شه هید ده زانێ ئه و خه ڵکه ی که مانگێک له مه و پێش حه ماسەیه کیان نارەزایەتی دەربڕین به رانبه ر کۆماری ئیسالمی خۆلقاند، لە ئیسالمیەوە کۆماری الیه ن له که شه هیدێک ته رمی ئه گه ر

بۆ موناسەبەتێک ده یکه نه ده ستیان، بدڕیته وه کراوه ئێعدام نیشاندانی بۆ خۆیان، یه کده نگیی بۆنیشاندانی هــاوده ردی، جێیه ک هه ر له ده ده زانـــن ئیسالمی . کۆماری له بێزارییان خه ڵکه وه الیــه ن له بسپێردرێ خــاک به شه هیدێک تەرمی خۆی. ڕووگــه ی به ده یکا خه ڵک پێرۆز و جێگایه کی ده بێته بۆیه ته رمی ئه و شه هیده ش وه ک شه هیدانی دیکه نه درایه وه ده سپێردرێ به خاک کوێ له نیه مه علوومیش بنه ماڵه که ی، ئه وه م ڕێگای کوڕه که یه وه له مه نسوور- دایکی به اڵم وه ک ته رمی مه نسوورمان نیه ئێمه گرنگ بۆ زانی- گوتوویه تی خاک به هه رجێگایه ک له مه نسوور چونکه نا، یا بده نه وه بسپێردرێ خاکی کوردستانه، ئه و خاکه یه که مه نسوور گیانی

له پێناودا به خشیوه.ــۆ ئـــه و خــه ڵــکــه ش کــه لـــه و بــۆنــه یــه دا ــره وه ســپــاس ب ــێ لئاروه ند مه نسووری شه هید بنه ماڵه ی پشتیوانی هاوخه م و قسه یه ک، هیچ ئێمه، ســه ر ده گــه ڕێــتــه وه ئــه وه نــدەی ده بــن. مه نسوور، شه هید مناڵه کانی بۆ ناتوانێ ده ربڕێنێک هیچ بۆ مێرده که ی و جێگای هاوسه ره که ی، بۆ باوکیان و جێگای به اڵم پڕکاته وه. بنه ما ڵه که یان ئه ندامێکی بنه ماڵه که ی،جیگای به ئێمه که ئه وه یه خۆش کا ئــه وان دڵی ده توانێ که شتێک بیر و باوه ڕه وه به لێبڕاوییه وه ڕێگای شه هیده کانمان، ڕێگای حیزبی شه هیدی تازه ترین ئــاروه نــد، مه نسووری شه هید دێموکرات و گه لی کورد درێژه بده ین. ئه و ئامانجانه ی که ئه و وه دی یان به خشیوه پێناوی دا له گیانیان دیکه شه هیدانی و نێو له هاوڕێیانی گه ڵ له مه نسوور که ئااڵیه ی ئه و بێنین، بەرز و شەکاوەی هەلومەرجێکی سەختدا لە مه هاباد شاری خه بات و ئــااڵی ئااڵیه، ئــه و ــرد، ده ک بۆ خه باتی ڕاگرتبوو و تێکۆشان تا وه دیهێنانی ئازادی بۆ نه ته وه که مان له ڕۆژهه اڵتی

کوردستان به رز ڕابگرین.بۆ مــه نــســوور، ســـه ربـــه رزی بــۆ شه هید ســـه ربـــه رزی بنه ماڵه که ی و بۆ هه موو ئه وانه ی که وه ک شه هید مه نسوور به رزه کانیان ئامانجه نــه تــه وه کــەیــان و پێناوی لــه گیانیان

ده بەخشن.

قسەکانی‌قادر‌وریا‌لە‌ڕێوڕەسمی‌ڕێزگرتن‌لە‌شەهید‌مەنسوور‌ئاڕوەند

ــاده‌نـــه‌بـــوو‌دژی‌ ــامـ ــه‌و،‌چــونــکــه‌ئـ ــ ئنه‌ته‌وه‌که‌ی‌خۆی‌،‌دژی‌هاوڕێیانی‌خۆی‌له‌ نهێنیانه‌ی‌ ئه‌و‌ نه‌بوو‌ ئاماده‌ بوه‌ستێ،‌سه‌ره‌نجام‌ بیاندرکێنێ،‌ بوون‌ سینگی‌دا‌داخی‌خۆیان‌پێی‌رشت‌و‌له‌بنه‌ماڵه‌که‌یان،‌له‌ کــوردســتــان‌و‌ دێموکراتی‌ حیزبی‌ لە‌

نه‌ته‌وه‌که‌یان‌ئه‌ستاند‌و‌شه‌هیدیان‌کرد

هیچ‌قسه‌یه‌ک،‌هیچ‌ده‌ربڕێنێک‌ناتوانێ‌جێگای‌ مه‌نسوور،‌ شه‌هید‌ مناڵه‌کانی‌ بۆ‌هـــاوســـه‌ره‌کـــه‌ی،‌جێگای‌ ــۆ‌ ب ــان‌و‌ ــاوکــی ببنه‌ماڵه‌که‌ی،جیگای‌ ــۆ‌ ب ــێــرده‌کــه‌ی‌و‌ مپــڕکــاتــه‌وه.‌ بنه‌ما‌ڵه‌که‌یان‌ ئه‌ندامێکی‌ــه‌اڵم‌شتێک‌کــه‌ده‌تــوانــێ‌دڵــی‌ئــه‌وان‌ بخۆش‌کا‌ئه‌وه‌یه‌که‌ئێمه‌به‌بیر‌و‌باوه‌ڕه‌وه‌شه‌هیده‌کانمان،‌ ڕێگای‌ لێبڕاوییه‌وه‌ به‌ــد،‌ ــاروه‌ن ــســووری‌ئ ــگــای‌شــه‌هــیــد‌مــه‌ن ڕێدێموکرات‌و‌ حیزبی‌ شه‌هیدی‌ تازه‌ترین‌

گه‌لی‌کورد‌درێژه‌بده‌ین

بڵێم‌ ــه‌ کـ ــشــی‌ده‌زانــــــم‌ ــی ــه‌ت ــە‌درف بـبه‌ندییه‌‌ تــێــکــۆشــه‌ران،‌ بــه‌ڕابــردووتــریــن‌به‌ سه‌ر‌ که‌ ئه‌وانه‌ن‌ ئێران،‌ سیاسیه‌کانی‌

حیزبی‌دێموکراتن

کە‌ که‌سێک‌ وایــه‌ پێیان‌ که‌ ئــه‌وانــه‌ی‌بردنە‌ ‌ بــۆ‌ کە‌ که‌سێک‌ ــوو،‌ ب پێشمه‌رگه‌ئازادیی‌ بۆ‌ میلله‌ته‌که‌ی،‌ خه‌باتی‌ پێشی‌میلله‌ته‌کەی‌ده‌ستی‌داوه‌ته‌چه‌ک،‌ئه‌گه‌ر‌نابێ‌ ــرا،‌ ک ئیعدام‌ ئه‌گه‌ر‌ به‌ند،‌ که‌وته‌

دیفاعی‌لێ‌بکه‌ی،‌له‌هه‌ڵه‌‌دان

ئینسانه‌کان،‌ شه‌ریفترین‌ من‌ بڕوای‌ به‌که‌ ئــه‌وانــه‌ن‌ خه‌باتکاران‌ سه‌ربه‌رزترین‌خۆیان‌ میلله‌ته‌که‌ی‌ له‌ دیفاع‌ چــه‌ک‌ به‌کــراون‌کە‌چەک‌ ناچار‌ ده‌کــه‌ن،‌چونکه‌

هەڵبگرن

رۆژنامەیژماره : ٦٥٨ ٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥ بەیاننامە4

جــــــــۆزەردان، ١٧ی ــە ــشــەم ــەك ی رۆژی ــڕ خــزمــەت، کــەســایــەتــیــی نــیــشــتــمــانــپــەروەر و پبە دا، ساڵی ٧٩ تەمەنی لە ــازی ق ئەحمەدی

داخەوە کۆچی دوایی کرد.ئەحمەدی قازی کە لە بنەماڵەی بەناوبانگی ئــامــۆزای پێشەوا ــاوکــی، ب بـــوو و قــازیــیــەکــان قـــازی ســەرکــۆمــاری کــوردســتــان بـــوو، ساڵی مەهاباد قازیاوای ئاوایی لە هەتاوی ١٣١٥ی تەواوکردنی دوای ئەحمەد کاک دنیا. هاتبووە لە خوێندن بـــەرزی قۆناغی ســەرکــەوتــوانــەی زمانی لە لیسانس وەرگرتنی تــاران و زانکۆی مامۆستایەتی. کاری کردە ڕووی ئینگلیزی دا، فــەرهــەنــگــیــانــی ــە ل هـــاوکـــات وەک کــۆمــەڵــێــک ئەندامی کە سەردەمەی ئەو هاوڕێی دۆست و حیزبی دیموکراتی کوردستان بوون، تێکۆشانی ڕیزەکانی لە نیشتمانپەروەرانەی خەباتکارانە و پێش. ــردە ب کــوردســتــان دا دیموکراتی حیزبی تێکۆشانی تاوانی بە هەتاوی ١٣٤٦ی ساڵی گیرا و، ســاواکــەوە الیــەن لە سیاسی، حیزبی و

چوار ساڵ لە بەند دا مایەوە.بە درێــژەی بەندیخانە لە ئازادبوون دوای دەستپێکردنی بە دا. فەرهەنگییەکانی خزمەتە شۆڕشی گەالنی ئێران، ئەحمەدی قازی جارێکی ڕاستای لە تا هەڵکەوتەوە بۆ دەرفەتی دیکە کوردستان دا، دیموکراتی حیزبی ئامانجەکانی ڕوونــاکــبــیــرانــەی لێهاتوویی فــکــری و ــای ــوان تبە نیشتمانەکەی نــەتــەوە و خزمەتی بۆ خــۆی ئەو شۆڕشە و لە دوای سەرکەوتنی بێنێ. کار حیزبی ئاشکرای تێکۆشانی دەستپێکردنەوەی ــوو بــە هــاوکــار و ــاک ئــەحــمــەد ب ــمــوکــرات، ک دیتا حــیــزب ڕێــبــەریــی نزیکی زۆر هــاوڕێــیــەکــی کۆمیتەی ڕاوێژکاری ئەندامی بە کە ڕادەیــەک ناوەندیی حیزبی دیموکرات هەڵبژێردرا. ئەو بە قەڵەم و فکر و زمان و توانای دەوڵەمەندی خۆی، یارمەتیدەری نزیکی سکرتێری گشتی و دەفتەری سیاسیی حیزب لە قۆناغێکی هەستیاری سیاسی دا هەیئەتەکانی نــێــوان دانوستانەکانی لــە ــوو. بحیزبی دیموکرات و تاران، لە نووسینی ئەدەبیاتی

جۆراوجۆردا و گەاڵڵەی ئامادەکردنی سیاسی و لە هەر بوارێکدا کە حیزب پێویستی پێ با و ئەو حیزبەکەی ڕێبەیی یارمەتیی هەبا، توانای دا لە دەکرد. لە سەرەتای دەیەی ٦٠ی هەتاوییش دا، کە نەیتوانی تێکۆشان و خەباتی سیاسی لە چیا و لە دەرەوەی شارەکان درێژە بدا، گەڕایەوە سەر خزمەتە فەرهەنگییەکانی و خەرمانی وەرگێڕان و

نووسینەکانی دەوڵەمەند کرد.ئەرکی هێمن، مامۆستا کۆچی دوایی دوای ئەستۆو گرتە سروەی گۆڤاری بەرپرسایەتیی بۆ ماوەی نزیک ٢٠ ساڵ، ئەو ئیمکان و دەرفەتە بەرتەسکەی بۆ خزمەتی زمان و ئەدەبی کوردی و زمان و هۆگرانی لە نوێ نەسڵێکی پێگەیاندنی فۆلکلۆر و مێژوو و ئەدەبی کوردی تەرخان کرد.

ــانــی ــا ئـــەحـــمـــەدی قــــازی لـــە ژی مــامــۆســتســەرەڕای ڕۆژنامەنووسیشی دا، فەرهەنگیی و نالەباری سیاسی و ئەو گۆشارانەی بارودۆخی گەڵیان لە ئێران لە فەرهەنگییەکان کەسایەتییە لە هــەر پشتی ــەک ن ــات ک بـــــەرەوروون، هیچ

گەلەکەی نەکرد، بەڵکوو هەوڵی دا لە سەنگەری نــەتــەوە و بــە خــزمــەت فەرهەنگیشەوە کـــاری مرۆڤدۆستانە پێشکەوتوانە و بیری نیشتمان و ــەش دا کــە کاتی ســەفــەر و ــان ــەت ــەو دەرف ل بکا. هاتوچۆ بۆ هەرێمی کوردستان بۆی دەرەخسا، دیموکرات و دیداری کەسایەتییەکانی حیزبی لە ئەم گەڵ لە هاوپێوەندی دڵسۆزی و نیشاندانی

حیزبە و خەباتەکەی درێغی نەدەکرد.بە کۆچی دوایی مامۆستا ئەحمەدی قازی، کوردستان کەسایەتییەکی پڕ خزمەت و، حیزبی ــار و ــان و تــێــکــۆشــەرە دی دیــمــوکــراتــی کــوردســتدڵسۆز و دۆستێکی دیــمــوکــرات، دێرینەکانی

بەنرخی خۆیان لە دەست دا.دیــمــوکــراتــی حــیــزبــی سیاسیی دەفـــتـــەری گەورەیە، خەسارە ئەم بۆنەی بە کوردستان، ئەحمەد مامۆستا بنەماڵەی لە سەرەخۆشی قازی و هەموو قازییەکان، هەروەها سەرەخۆشی فەرهەنگییە خــزمــەتــە هــۆگــرانــی تــێــکــڕای ــە ل

بەنرخەکانی ئەو مامۆستایە دەکا.

دەفتەری سیاسییحیزبی دیموکراتی کوردستان

٢٠١٥/٦/٨١٣٩٤/٣/١٨

ساڵوتان لێ بێ به ڕێزان!کــۆڕیــاده ــه و ئ بــۆ بێن به خێر هــه مــووتــان ــه وره گ ئه دیبێکی لــه ده ســتــدانــی بــه بــۆنــه ی کــه کاک کـــورد، ــه وره ی گـ نیشتمانپه روه رێکی و

ئه حمه دی قازی پێک هاتوه .به تایبه تی ده کــه م هــه مــووان به خێرهاتنی به خێرهاتنی برای به ڕێز کاک عه لی قازی )کوڕی ده که م محه مه د قازی پێشه وا یادگاری ڕه ش( به اڵم بوو تاڵ موناسه به ته که ئه وه ی گه ڵ له .جه نابی بۆنه یه دا له و که بوو باش فرسه تێکی له گه ڵ ــاوده ردی هـ ئێمه ــه وه ی ئ بۆ بــوو لێره ئه و بکه ین و ئه ویش هاوده ردی له گه ڵ ئێمه بکا چونکی وه ک ده زانین کاک عه لی و کاک ئه حمه د

بن ئامۆزای یه کترن.ده فته ری سیاسی دا به یاننامه ی له ئه وه ی له ــازی دا قـ ئه حمه دی کــاک باسی لــه هاتبوو کوللیات دا شتێکی بۆ من نه هێشتۆته وه که باسی دیکه وه دیدگایه کی له ئه من ڕه نگه به اڵم بکه م، گوترا وه ک باسه که : نێو بچمه وردتر هێندێک ئینسانێکی و گــه وره ئه دیبێکی ئه حمه د کــاک کــۆمــه اڵیــه تــیــی گـــه وره بـــوو. نــه تــه عــریــفــه و نه ته عاروفه و نه موجامه له یه ئه گه ر بڵێین بنه ماڵه ی قازییان نه ک هه ر له مه هاباد به ڵکوو له موکریان و گــه وره و بنه ماڵه یه کی کوردستانیش له دواتــر به ڕێزو بۆ هه مووان ناسراون ، به اڵم ڕه نگه زیادم نه گوتبێ ئه گه ر بڵێم بنه ماڵه ی »قازی که ریم »ی شت دا هێندێک له قــازی ئه حمه دی کــاک بابی بۆخۆیان ئیستیسنا بوون. هونه ر، ئه ده ب، شێعر، بنه ماڵه یه دا له و به هه موو مه عناکانیه وه هونه ر زۆر ناسراوه. برا گه وره ی کاک ئه حمه دی قازی که وابزانم سێ ساڵ به ر له ئێستا فه وتی کرد، نه قاشێک یان ڕه سامێک قازی ڕه حمانی کاکه بوو که تابڵۆکانی له ڕیزی تابڵۆ نازداره کان و به بوو، خه تخۆشێک ده ناسران، ناسراوه کان دا وه ختی که نووسیه وه قورئانێکی خۆی خه تی ئه ووه خته بــکــڕن. لێی گــوایــه ویستیان خــۆی ملیۆن پێنج بــوو، دۆالرێـــک بــه تمه ن حــه وت له و و به نرخه شتێکی ئێستا نه یدا. دا تمه نیان ئیشه ڵاڵ مــووزه دا له ده بێ نه فیسانه یه که شته براکانی بپارێزرێن. کوردستان دا مــووزه ی له دیکه هــه مــوویــان خــاوه نــی بــه هــره ی ئــه ده بــی و سیاسین شه خسیه تی گه وره ی کۆمه اڵیه تین و به ئه ندامان و نزیکان و له هه مووشیان خۆشیه وه له کوردستانن. دێموکراتی حیزبی الیه نگرانی باره ی هاوکارییه کانی ده گه ڵ حیزبی دێموکڕات که بــده م تــه وزیــح خۆشه پێم ئه من بــاس کــرا حیزبه، کۆنی هه ره ئه ندامانی له ئه حمه د کاک ئه وه نده ی کرا باس گیرانه که ی بۆ ئه وساڵه ی

من له بیرم بێ ورد نیه ساڵی ١٣٤٣ که ده کاته ١٩٦٤ی زایینی گیرا، نه ک ٤٦ که ده کاته ٦٧. له زیندانیش دا ئه و پیاوه نموونه ی موقاوه مه ت بوو له عه ینی حاڵ دا که بۆ خۆێ موقاوه مه تی ده کرد، بۆ ڕه فیقه زیندانیه کانیشی و ره بوو، ڕۆحیه بوو،

مامۆستا بوو.به ــێــران ئ گــه النــی ــه وه ی ــن ــزووت ب کاتێک حیزبی سه رکه وت و پاشایه تیدا ڕێژیمی سه ر ئێعالن خــۆی ئاشکرای تێکۆشانی دێموکرات پێوه ندی له قازییش ئه حمه دی خه باتی کــرد لەگه ڵ حیزبی دێموکرات دا ئاشکرا بوو. ده نا هیچ وه ختێک پێوه ندیی لەگه ڵ حیزب نه پچڕا. ره نگه عونسوری سێ بــێ، تێدا موجامه له که مێکی سادقی گــادانــی و جه لیلی هــه بــوون چاالکمان پێوه ندییان که قازی ئه حمه دی شه ره فکه ندی و که ــه وجــار ئ بـــه اڵم بـــوو، ــه رده وام ــ بـ هه میشه خه باته که ئاشکرا بوو ئه و پیاوه زۆر به به هره بوو. ئه من شانازیی ئه وه م هه بوو که ماوه یه کی به داخه وه کورت، که متر له ساڵێک له ڕۆژنامه ی بۆ نووسین، بۆ ــووم. ب ده گه ڵی کــوردســتــان دا ته رجه مه به فارسی، له فارسییه وه بۆ کوردی،

ده مانویست کــه بابه تا نه ــه و ئ بــۆ به تایبه تی که به یاناتێک ببنه وه، باڵو خارجی زمانی به ده رده چوون ئه حمه دی قازی ته نیا سه رچاوه مان نووسه ران داو سه رچاوه یه کی ده سته ی له بوو زۆر به خێرو بێرێش. چونکی -ڕه نگه کاک فه تاح ئینگلیسی زانێکی بزانێ- بووبێ هاوکالسی که فــارســی و کوردیی ــوو. هــه ر ب بــه تــوانــاش زۆر

نه ده زانی.ــرا ئه من ــوت ــێــره گ ــه وه ی ل ــ پــێــم خــۆشــه ئدووپــاتــه ی بــکــه مــه وه کــه ئــه حــمــه دی قـــازی له ته ئسیر به هه موویان دا له حیزبی دا کاره کانی بوو. ئه گه ر ئه وانه ی ئه و وه ختی له مه هاباد بوون ڕێبه ری وه کوو دوکتورقاسملوو بێ بیریان له حیزب، ڕێبه رێکی ناسراوو خۆشه ویستی حیزب بوو ده گه ڵی قازی ئه حمه دی بوو هه رکوێ له چونکی به حه قیقه ت ده یتوانی کۆمه گی فیکری و سیاسی بکا. که به مشاوری کومیته ی ناوه ندی هه ڵبژێردرا ) زۆرجار مشاوری پۆستێکی بڵێین

خه ڵکه که ی له ئیحترام ،هــه ربــۆ ته شریفاتییه ده بێ( به اڵم ئه و مشاوربوو بۆ ئه وه ی به ڕاستی

مه شوه ره ت بدا بۆ ئه وه ی ئیده بدا.ئه من دووجار بۆ کاری گه وره له خزمه ت که جارێکیان بــووم، قـــازی دا ئه حمه دی کــاک حیزبی الیه ن له نه فه ریمان شه ش هه یئه تێکی بۆالی چووبووین کوردستانه وه دێموکراتی ســه رکــۆمــاری تــازه هــه ڵــبــژێــردراو به نی ســه در، به ساڵێک نزیک ماوه ی به دواتر جارێکیشیان له هه یئه تێکی سێ نه فه ری دا که کاک ئه حمه دی قازی بوو براده رێکی دیکه مان بوو -له ده رێیه ئاریا نییه- کاک موهندیس به رم خه راب ناوی بۆالی چوین ده یناسن، زۆریــان هاوڕێیان که مه شهووری ئــه وتــه رحــی خومه ینی. آیــت الــلــه بیست و گــه اڵڵــه ی دوای به که مــاده یــی شــه ش ــه کۆمه گی ــه ب ــات، ڕاســت شـــه ش مـــاده یـــی دا هـکردنی، فۆرموله بــه اڵم کــرا، گه اڵڵه هــه مــووان فارسیه کی شیواو جوان به فارسی، به کردنی

کاری ئه حمه دی قازی بوو.باسی نازانێ پیاو ئه ده بیه کانی خزمه ته له به ڕاستی و به ناوبانگ زۆر ئه سه ری بکا. چی

تاپێش )دونــکــیــشــۆت( ســه خــتــی ســیــروانــتــس، لێ بدا، نه یوێرابوو خۆی که س قازی ئه حمه دی ــه کــی کــــه م داو به ــاوه ی ــه م ئــه حــمــه دی قـــازی لشێوه یه کی عالی کردی به کوردی. له نووسین دا به تایبه تی له نووسینی ته نز دا ئه وه ی پێی ده ڵێن ئه حمه دی ئێستاش تا بڵێم ده کــرێ ــه زه ڵ« »هقازی نه بوه ته دوو هه ر ئه حمه دی قازییه، ڕه نگه خوێندوونه وه به رهه مانه یان ئه م ئه وانه ی لێره که م بن. به وتار یان جاروبار به کتێب وه کوو) به جۆرێک، خــۆی وه ختی باقه بێن باقەبێن(. له ئــه وه که گــرت لێ ئیرادیان کــه س هێندێک ڕوانگه یه کی ته به قاتییه وه نووسراوه. به اڵم کاک ئه حمه دی قازی ڕاسته بۆ خۆی له بنه ماڵه یه کی ــوو، لــه وانــه نــه بــوو کــه لــه ســـه ره وه ڕا گـــه وره ببه ڵکوو بــکــا، ــواره وه ــ خ چینه کانی تــه مــاشــای گه ڵیان له ده کــردن بۆ خه باتی بــوو، ده گه ڵیان ده ژیاو ده یویست ده گه ڵیان بمرێ. کاره کانی له پێشه نگه که ڕه حمه تی مامۆستا سروه دا، ڕاسته

هێمن بوو به اڵم به ئاکام گه یاندنه که ی کاری کاک ئه حمه دی کــاک چونکی بــوو قــازی ئه حمه دی به نزیک زۆرتر، زۆر زۆرتر، ماوه یه کی قازی

ده به رابه ری مامۆستا هێمنی کاری تێدا کرد. حه ز ده که م باسی ئه وه ی بکه م که وه ختێکی بونگای سه الحه ددینی ئه ییووبی دانرا هێندێک له خۆمان، له سیاسییه کان، له حیزبه سیاسییه کان پارێزیش به ئه گه ر ته نانه ت کرد بۆ هجومیان بووبێ ئه وانه که هاوکاریی بنکه ی سه الحه ددینی ــه وێ ــروه ش ل ــرد -کـــه ســ ــ ئــه یــیــووبــی یــان ده کده رده چوو- ئه وانه یان به وه تۆمه تبار کرد که خزمه تی ڕێژیم ده که ن. به اڵم ئه من سه ربه رزم که حیزبی دێموکرات بۆچوونێکی دیکه ی هه بوو. هه ر ئه و وه ختی نووسی که ئه وه خێری ڕێژیمی جمهوری ئیسالمی نیه، ئه وه ده سکه وتی خوێنی شــه هــیــدانــه، هــه رپــاڕاگــڕافــێــک کــه ده نــووســرێ لوێچێک خوێنی شه هیدانی بۆ ڕژاوه، ته شویقی کردن که له و ڕێگایه دا به رده وام بن. به ڕاستییش وه ک که دیکه نووسینه کانی هه م ســروه، هه م کتێب ده رده چوون و هه م دوای ئه وانیش که ئه و ڕۆژنامه و گۆڤارانه که له ڕۆژهه اڵتی کوردستان

ده رده چوون یه کجار سه ربه رز بوون. له بیرمه به عسی دا ــه تــی ده وڵ ده ورانـــی لــه لێره کاتێک الپــه ڕه ی پێنج چــوار ــوون ده رده چـ گۆڤاره کان به به کرو ئه حمه د حه سه ن به ده بــوو ئــه ووه ڵ ڕووناکبیره کان بڵێن. هــه ڵ حوسێن ــه دام سـده یانگوت بابه ئه و چوارپێنج الپه ڕه پاسپۆرتی ــه وی دیــکــه یــه ، ڕاســتــیــشــیــان ده کــــرد. ده بـــوو ئـبڵێن. دیکه مه تالیبی بتوانن تا هه بێ ئه وه نده به اڵم سروه و سروه یی یه کان ته نانه ت ئه وه شیان هه ر نه کرد. ته نیا له الپه ڕه ی دووهه می به رگ دا ئایینی یان بابه تێکی یان شێعرێک هه رجاره ی ده نووسی، ده نا له یه ک که لیمه ش دا به ڕێژیمی

جمهوری ئیسالمی یان هه ڵ نه گوت. هه رکامێکمان، مردنی به ــه وای پێم ئه من نابێ و بوارێک دا، هه ر له شه خسیه تێکمان هه ر ئه ده بی کاروانی ڕاوه ستێ. کاروانه که ناکرێ ــوردی ئــه گــه ر بــه مــردنــی خــانــی و جــزیــری و کـگــۆران و نــاری و نالی و مه وله وی و بێسارانی و

ڕانه وه ستا، درێژ دوورو الحمدولله تۆمارێکی نابێ هــه ر قازییش ئه حمه دی کــاک مردنی به ڕاوه ستێ. به تایبه تی که هێمن و ئه حمه دی قازی قه ڵه می که زۆر قوتابخانه یه ک سروه یان کرده تازه ی پێ گه یاندن، به قه د هه موو ئه وانه و چه ند ده یان نووسی، پێش دا له که ئه وانه به رابه ری پێ گه یاند. خه ڵکیان کوردستان ڕۆژهه اڵتی له ئه وه به اڵم هه بووه، توانایان ئه وانه ته بیعه ته ن بۆیه کرایه وه. بۆیان که بوو مه کته ب ئه وه ڵین ئه من ناڵێم جێی ئه حمه دی قازی خاڵی یه، به اڵم ده ڵێم جێی ئه حمه دی قازی تا ئه ده بیاتی کوردی به رده وام ده بێ هه میشه ئیشه ڵاڵ هه ر هه یه که ئه حمه دی به رهه می ئــه وانــه ی چونکی دیـــاره. که ده بینن ده یبینن، له مه ودوا یان دیوه قازیان له مامۆستایه. ــاره وه زۆرب له قازی ئه حمه دی ،له زمان مه عنا،له له پێیه، بــوواردا شتی زۆر داڕشتن، له هه مووی ئه وانه که ده بنه ستاتیکای یان فارسی یــان کــوردی جوانی نووسینێکی زمانێکی دیکه. له باری سیاسییشه وه هه روه ک ئیشاره ی سیاسییش دا ده فته ری به یاننامه ی له نه بڕا. ئێمه له قــازی ئه حمه دی کاک پێکرابوو پــێــوه نــدی مــه عــنــه وی کــه هــه یــبــوو، ــه ل بێجگه ئــه و جــارانــه کــه هاتوچۆی ئــێــره ی ده کـــرد که کردوه وه فاتی که -ئێستا بــوون، زۆرجاریش هاتبێته نایه پێم شک ئه من بیڵێ- پیاو ده کرێ لەگه ڵ پێوه ندی بــێ کــوردســتــان و بــاشــووری چــاوی لــه دوور هه میشه گــه ڕابــێــتــه وه. ئێمه چاوو گوێکانی جمهوری ئیسالمی ئێمه ی ده دی نێویشمان. ده هــاتــه ئــێــره ش، ده هــاتــه ته نانه ت له وه ش گه ڕێ که ئه و، خه ته فکری یه که ئه و به ته به عیه تی ئه و ئه وانی دوای ئه ویش گرتبویانه قه زیه ی ئــه ده ب و زمــان و به له خزمه ت پێشێ خۆم به ش به حاڵی ئه من بــوو. ــورددا ک میله تی ناته بایی یه کم بــه اڵم خوێندبێته وه که مم ڕه نگه لەگه ڵ سیاسه تی حیزبی دێموکراتی کوردستان تێدا نه دیون. بۆیه ئه من ناڵێم حیزبی دێموکرات دۆستێکی له ده ست دا ده ڵێم کورد شه خسیه تێکی دێــمــوکــرات ــت دا و حیزبی ده ســ لــه ــه وره ی ــ گئه حمه دی ــت دا. ده ســ لــه ــه وه فــای ب ئه ندامێکی دێموکرات حیزبی ئه ندامه تیی له قــه ت ــازی قنه کشاوه ته وه، به اڵم شه رایه تی ژیانی ئه وه یه که له وه ش ئه ندامێکی چاالک و ئاشکرا بێ. ناتوانێ موهیم تر جامیعه ی فه رهه نگی، جامیعه ی ئه ده بیی به شه کانی هه موو ڕۆژهــه اڵت و له کوردستان گه وره قه ڵه مێک و گه وره به ڕاستی کوردستان نووسه رێکیان له ده ست دا. ئه من ئاره زوو ده که م و هه رواش ده بێ، ئیشه ڵاڵ ڕێگای ئه حمه دی قازی له هه موو بواره کان دا له سیاسه ت، له ئه ده ب، له

مه سائیلی کۆمه اڵیه تی دا به رده وام ده بێ. ــاوی خــــۆم و بــه نــاوی ــه نـ ئــیــزن بــــده ن بـبنه ماڵه له سه ره خۆشی به ڕێزانیشه وه ئێوه قازی یان، ــه وره ی گ بنه ماڵه ی له چووکه که ی، ئه ده بیی جامیعه ی لــه مــه هــابــادو خه لکی لــه بکه م و به شه کانیه وه هــه مــوو بــه کــوردســتــان دوای ئه وانه ی بۆ بــه رده وامــی درێــژو ته مه نی ئه و له ژیان و خه بات دا وله کاروخزمه ته کاندا به

ئاوات ده خوازم. زۆر سپاستان ده که م.

پیادە کردنی دەنگ: رزگار مستەفایی

دەقی‌قسەکانی‌مامۆستا‌عەبدوڵاڵ‌حەسەن‌زادە‌لە‌کۆڕی‌پرسەو‌ڕێزگرتنی‌ئەحمەدی‌قازی‌دا

پەیامی‌سەرەخۆشیی‌دەفتەری‌سیاسیی‌حیزبی‌دیموکراتی‌کوردستان

‌بە‌بۆنەی‌کۆچی‌دوایی‌نووسەر،‌وەرگێڕو‌ڕۆژنامەنووسی‌بەخزمەت‌ئەحمەد‌قازی

رۆژنامەی3 ژماره : ٦٥٨ پەیام٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥

راگــەیــانــدنــی ــڕای ــ وێ تــەشــکــیــالت، کۆمیسیۆنی هاوکاری و ئــەو بەرامبەر خــۆی پێزانینی سوپاس و کۆمیتە هەموو چاوەڕوانە ــار و داواک پشتیوانییەتان، لە بە هەماهەنگی لە هەرێمی کوردستان حیزبییەکان هاوکاریی پشتیوانی و سەر لە کۆمیسیۆنە، ئەم گەڵ خۆیان لە گەڵ هیزی پێشمەرگەی حیزبی دیموکراتی بــە کــوردانــی پێوەندیی بــن. ــەردەوام ــ ب کــوردســتــان، ڕۆژهەاڵتیی دانیشتووی هەرێمی کوردستان و خەڵکی باشووری هەڵویستی بە نیشتمانپەروەر و نەتەوەیی، کوردستانەوە بگرن بۆ ئەوەی لە هەلومەرجی ئیستا دا، بە هاوکاری و یارمەتیی ماڵیی خۆیان، پشتیوانی هیزی پێشمەرگەی دیموکرات و گەشانەوە و بەرەوپێشچوونی ڕۆژهەاڵتی نیوخۆی لە شۆڕشگێڕانە بزووتنەوەی

کوردستان بن.

ڕۆژهەاڵتییەکانی دانیشتووی دەرەوەی واڵت!لــە زێــد و پــەڕیــوە و دوورکــەوتــە ئــێــوەی دڵنیاین ــکــراوی ــێ زۆرل بــنــدەســت و خــەڵــکــی وەک نیشتمان، چاالکبوونەوەی خۆڕێکخستنەوە و بە نیشتمانەکەتان، ــان لە ــوزووریـ ــرا پــێــشــمــەرگــەکــانــتــان و حـ خــوشــک وبناوچەکانی ڕۆژهەالتی کوردستان، دڵگەرم و قووالیی پێشمەرگایەتی ژیانی بە زۆربەتان ئێوە هــیــوادارن. پۆشتە و ئەگەر پێشمەرگە هێزی دەزانــن ئاشنان و ــدە ڕاپــــەڕ و تــوانــای خــۆڕاگــری و پــــەرداخ بـــێ، چــەندەسکردنەوەی دەچێتە سەر. دەزانن کە هەڵسووران و پێویستی ئیستا دا، سەردەمی لە پێشمەرگە چاالکیی هەیە. مودێڕن ئەمڕۆیی و کەلوپەلی کەرەستە و بە ئەم دابینکردنی بۆ کوردستان، دیموکراتی حیزبی ماڵیی هاوکاریی چاوەڕوانیی ئێوە لە پێداویستییانە، حیزبی لە خۆتان ماڵیی پشتیوانیی بە ئیوە هەیە. پڕۆسەی بــەشــداری دەبنە کوردستان، دیموکراتی خۆڕاگریی خــەبــات و چــاالکــکــردنــەوەی ژیــانــدنــەوە و کوردستان. ڕۆژهــەالتــی نیوخۆی لە شۆڕشگێڕانە کۆمیتەکانی حیزبی دیموکراتی کوردستان لە دەرەوەی و ئەندامان هەموو بە پیوەندی راسپێردراون واڵت دۆست و ڕۆژهەالتییەکانی ئێوە حیزب و الیەنگرانی

دڵسۆزی ئەم حیزبە لە والتانی خۆیان، بگرن و داوای هاوکاریی ماڵییان لێ بکەن. چاوەڕوانیی ئێمە ئەوەیە هاوکاریمانەوە بانگەوازی دەنگ بە بکەن و هیممەت

بێن.

دیموکراتی حیزبی دلــســۆزانــی ــان و ــت دۆسکوردستان لە نێوخۆ و دەرەوەی واڵت!

دڵنیاین دەتانەوێ ستەم و زۆرداری و دەستدرێژی و تاوانەکانی هیزە سەرکوتکەرەکانی کۆماری ئیسالمی، لە گەڵ واڵمی شۆڕشگێڕانەی ڕۆڵەکانتان لە نێو هێزی کوردستان دا ڕۆژهــەاڵتــی پــارێــزەرانــی پێشمەرگە و

بەرەو ڕوو بێ،دڵنیاین پێتان خۆشە گیانی بەرگری و بەرخۆدان و نێو لــە بــەرامــبــەر ســەرکــوت و زۆرداری ــان ڕاوەســتبکەن و هێز بــە دا، کــوردســتــان ڕۆژهــەالتــی خەڵکی نەتوانن ئــەوەنــدە ئیسالمی کۆماری بەکرێگیراوانی دەستدرێژی بکەنە سەر گیان و کەرامەتی دانیشتوانی

ئەو بەشەی کوردستان،دڵنیاین لە گەڵ بەردەوامیی دەنگ و رەنگی خۆتان زمانحاڵی ــەوەی ئ بۆ دان کــوردکــانــاڵ تەلەڤیزیۆنی لە ڕۆژهەالتی کوردستان، هەر خەباتی نەتەوەکەمان وا ستەم و تاوانەکانی کۆماری ئیسالمی دژی خەلکی پەیامی و ــەواڵ ه ــەوەی ئ بۆ ــدا، ب لەقاو کوردستان ئازادیخوازانە تێکۆشانی جۆراوجۆرەکانی سەنگەرە بــگــەیــەنــێــتــە ســـەرانـــســـەری کـــوردســـتـــان. مــانــەو ەو لە مالەکانتان، یەکەی یەکە چرایەی ئەم بەردەوامیی

گرەوی یارمەتیی ماڵیی ئێوە بەو تەلەڤیزیۆنە دایە.دیموکراتی حیزبی ئـــەوەن ــاری خــوازی دڵنیاین دابێ و ئێوە چاوەڕوانییەکانی ئاستی لە کوردستان بزووتنەوەی نەتەوەیی و شۆڕشگێرانە لە ڕۆژهەاڵتی نیشتمان بگەشێنێتەوە. هەمووی ئەوانە دێنە دی، ئەگەر ئیوەش ئەرکی خۆتان کە لە باری ماڵی و دابینکردنی یارمەتیدەر و تیکۆشان، خــەبــات و پێویستییەکانی چاوەڕوانی پێشمەرگەکانتان ڕۆڵــە بن. پشتیوانمان

هیممەتی ئێوەن.حیزبییەکان کۆمیتە بە پێوەندیگرتن ڕێگای لە ڕێگای لە جیهان، واڵتانی کوردستان و باشووری لە لە حیزب پێوەندییەکانی دەفــتــەری بە پێوەندیگرتن شارەکانی هەرێم، هەر وەها لە ڕێگای پیوەندیگرتن بە دەتوانن کوردکاناڵ، حیزب و تەشکیالتی کۆمیسیۆنی بە یارمەتییەکانتان گەیاندنی بۆ پێویست ڕێنوێنیی

حیزبی دیموکراتی کوردستان وەربگرن.

حیزبی دیموکراتی کوردستانکۆمیسیۆنی تەشکیالت٢٢ی جۆزەردانی ١٣٩٤

٢٠١٥/٦/١٢

و نــووســەر ــۆزەردان ــ ــ ج ٢٠ی چــوارشــەمــمــە رۆژی لە تەمەنی لێکۆڵەری ماندوونەناسی کورد ئەحمەد شەریفی ٧٠ ساڵیدا لە یەکێک لە ناوەندە دەرمانیەکانی شاری مهاباد

کۆچی دوایی کرد.ماندوو بەدەستە قەڵەم لــەو یەکێک شەریفی ئەحمەد نەناسانە بوو کە زیاتر لە ٥٠ ساڵ لە تەمەنی خۆی لە پێناو

خزمەت بە زمان و مێژووی نەتەوەکەی بردەسەر.کاک ئەحمەد جگە لە نووسینی چەندین کتێب و سەدان رادیۆ لە سااڵنێکیش کوردستاندا مێژووی بــواری لە وتار کوردیی شارەکانی کرماشان، سنە و دەنگ و رەنگی مهاباد

خزمەتی بە زمان و فەرهەنگی کوردی کردوە.کۆچی دوایی کاک ئەحمەد شەریفی لە حالێکدا بوو کە ماتەمباری هێشتا کــوردی زمانی و فەرهەنگ دلسۆزانی ــووســەر و رۆژنــامــەنــووســێــکــی دیکەی لــە دەســـت دانـــی ن

نەتەوەکەمان کاک ئەحمەد قازی، بوون.ــە رۆژی کــۆچــی دوایـــی ئــەم گـــەورە نــووســەرانــەی لپێویستە و داخــە جێگای زۆر کە ئــەوەی نەتەوەکەماندا ئاماژەی پێبکرێ ئەوەیە کە ئەم کەسانە کە سامانێکی گەورە و نەتەوەیی واڵتەکەمانن زۆر بە غەریبی مااڵوایی لە نیشتمان لێ رێزیان پێویست شێوەی بە و دەکــەن نەتەوەکەیان و ناگیرێ. هەروەها کۆچی دوایی ئەم کەسانە لە حاڵێکدا کە بۆ خۆشیان کە هەڵوەدا و سەوداسەری ئازادی و سەربەستی نەتەوەکەیانن، بەداخەوە ئەو رۆژە بە چاو نابینن و ئەو ئاواتە

گەورەیە لە گەڵ خۆیان دەبەنە ژێڕ گڵ.ناوەندی راگەیاندنی حیزبی دیموکراتی کوردستان وێڕای

ئەحمەد شەریفی کاک دوایی لە کۆچی بوونی خۆی بەداخ سەرەخۆشی خۆی ئاراستەی بنەماڵەی کاک ئەحمەد و کۆڕی

نووسەران و دڵسۆزانی فەرهەنگ و زمانی کوردی دەکا.

ناوەندی راگەیاندنی حیزبی دیموکراتی کوردستان

٢١ی جۆزەردانی ١٣٩٤

ده فته ری سیاسیی حیزبی دیموکراتی کوردستان ــه ئــاکــامــی هــه ڵــبــژاردنــه ــت ــێ بــه خــۆشــحــاڵــیــه وه ده ڕوانرێژه یه کی به ده ستهێنانی و تورکیه پاڕڵمانییه کانی زیاتری کورسییه کانی پاڕڵمان له الیه ن کورده کانه وه به پڕ بۆنه یه وه به م پێشوو. هه ڵبژاردنه کانی له چاو دڵ پیرۆزبایی له گه لی کورد له باکووری کوردستان و تێکڕای نه ته وه ی کورد به گشتی و HDP به تایبه تی

ده که ین.به ده ستهێنانی کــوردســتــان دیموکراتی حیزبی ــشــووی ده نـــگـــه کـــان لــه م ــێ رێـــژه یـــه کـــی زیـــاتـــر لـــه پرووه وه چه ند له کـــورده وه الیــه ن له هه ڵبژاردنه دا ــێ؛ ئـــه م هــه ڵــبــژاردنــه یــارمــه تــی به ــ بــه گــرنــگ ده زانـله دیموکراسی سه قامگیرتربوونی و قووڵبوونه وه ناوچه دا ده کا که گه لی کورد به شێکه له م پرۆسه یه . له روانگه ی حیزبی دیموکراتی کوردستانه وه رێگاچاره ی ئاشتییخوازانه له رێگای بریتییه کورد بۆ کێشه کانی ئاکامی دیموکراتیکه کان. میکانیزمه به کارهێنانی و گه لی به خۆشییه وه که ده خا ده ری هه ڵبژاردنه ئه م

و هه ڵبژاردن رێگای له ده تــوانــێ تورکیه له کــورد مافه به ده ستهێنانی پێناو له پاڕڵمانییه وه خه باتی به ده ستهێنانی ئێمه بکۆشێ. تێ نه ته وایه تییه کانیدا خه باتی ئاکامی به قۆناغه دا لــه م سه رکه وتنه ئــه م دوورود رێژی نه ته وه ی کورد له م به شه له کوردستان ــڕۆســەو ئاکامی ــواداریــن ســەرجــەم پ ده زانـــیـــن. هــیهەڵبژاردنەکە خزمەتی پڕۆسەی ئاشتی و دیموکراسی لە جۆراوجۆرییەکان دادپەروەرانەی پێکەوەژیانی و

واڵتی تورکیە بکا.پیرۆزبایی وێڕای کوردستان دێموکراتی حیزبی دووباره ، سه رکه وتنی پاڕڵمانتارانی کورد له پاڕڵمانی تورکیه دا له پێناو خزمه ت به ئامانجی نه ته وه که یان و بردنه پێشی خه باتی دیموکراتیکی نه ته وه ی کورد له م

به شه ی کوردستاندا به ئاوات ده خوازێ.

ده فته ری سیاسیی حیزبی دیموکراتی کوردستان

٢٠١٥/٦/٨

پەیامی‌ناوەندی‌راگەیاندنی‌حیزبی‌دیموکراتی‌کوردستان‌بە‌بۆنەی‌کۆچی‌دوایی‌نووسەر‌و‌لێکۆڵەری‌کورد‌ئەحمەد‌شەریفی

درێژەی:‌بانگەوازی‌کۆمیسیۆنی‌تەشکیالتی‌حیزبی‌دیموکراتی‌کوردستانهێزی‌پێشمەرگەی‌دێموکرات،‌پێویستی‌بە‌پشتیوانی‌و

‌هاوکاریی‌هەمە‌الیەنەی‌ئێوە‌هەیە

په‌یامی‌پیرۆزبایی‌ده‌فته‌ری‌سیاسیی‌حیزبی‌دیموکراتی‌کوردستان

‌به‌‌بۆنه‌ی‌سه‌رکه‌وتنی‌‌HDPله‌‌هه‌ڵبژاردنه‌کانی‌تورکیه‌داــراوی ــخ ــک ــری ڕێ ــێ ــرت ــاال، ســک ــایـ لــویــس ئـئێعدامی بەبۆنەی سوسیالیست ئینتێرناسیۆناڵی مەنسوور ئاروەند، تێکۆشەرێکی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان پەیامێکی هاوخەمیی بۆ خالید عەزیزی، کوردستان دێموکڕاتی حیزبی گشتیی سکرتێری

ناردوە.

دەقی ئەو پەیامە بەمجۆرەیە:خالید عەزیزی

سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانهەڤاڵی هێژا، دۆستی خۆشەویست!

لە هــەواڵــی زۆرەوە پــەژارەیــەکــی و داخ بە ئێمە سیاسیی زیندانیی ــد، ــاروەن ئ مەنسور ــی دان ســێــدارە رۆژی لە کوردستان، دێموکڕاتی حیزبی چاالکی و پشتراست دوای ژووئـــەن، مانگی ١٤ی یەکشەممە کرانەوەی حوکمی لە سێدارەدانی لە الیەن دادگای بااڵی

ئێرانمان پێ گەیشت.من ئێوە لە هاوپشتیی ئەنتێرناسیۆنال سوسیالیست لە بەرامبەر نادادپەروەرییەکی وەهادا دڵنیا دەکەمەوە. وەک کەسانەی ئــەو گشت و ئێوە تەنیشت لە ئێمە مەنسور ئاروەندین کە لە ئێران هەموو هەوڵ و توانایان

بۆ دەستەبەر کردنی ئازادی و مافەکانیان خستۆتە گەڕ.بە ئێمە خەوشی بێ سەرخۆشیی و پرسە تکایە لەم ساتەوەختە بنەماڵە، دۆستان و هەڤااڵنی مەنسور رەشە دا بگەیەنە. یاد و ناوی مەنسور نامرێ و دەبێتە هاندەری خەڵکی تر بۆ خەبات بۆ دێموکراسی و رێز بۆ

مافەکانی مرۆڤ و ئازادییە بنەڕەتییەکان.

لەگەڵ رێزی برایانەلویس ئایاال

سکرتێری گشتی١٦ی ژووئەنی ٢٠١٥

پەیامی‌هاوخەمیی‌لویس‌ئایاال،‌بۆ‌سکرتێری‌گشتیی‌حیزب‌بەبۆنەی‌ئێعدامی‌مەنسوور‌ئاڕوەند

لێبڕاوانە‌ کوردستان‌ دیموکراتی‌ حیزبی‌تێکۆشانی‌ چـــاالکـــکـــردنـــەوەی‌ پــێــنــاوی‌ لــە‌شۆڕشگێڕانە‌و‌پشتیوانی‌لە‌خۆراگریی‌خەڵکی‌کوردستان‌بەرامبەر‌ستەم‌و‌زۆرداریی‌هیزەکانی‌کۆماری‌ئیسالمی،‌ئەو‌ئەرکانەی‌دەکەوێتە‌سەر‌سەرجەم‌ پێشمەرگە‌و‌ هێزی‌ کادرەکان‌و‌ خۆی‌و‌

تێکۆشەرانی‌ئەم‌حیزبە،‌جێبەجێ‌بکا

دانمارککومیتەی حیزبی دیموکراتی کوردستان لە واڵتی دانمارک، ڕۆژی شەممە، ١٣ ی جــۆزەردان بۆ ڕێزگرتن لە خەبات و هەڵوێستی خــاوەن ئەدیبی و وەرگێڕ نووسەر، تێکۆشانی

کورد مامۆستا ئەحمەد قازی، کۆڕیادێکی بەڕێوە برد.ئەو کۆڕە یادە کە چەندین کەس لە ئەندامانی بنەماڵەی کوردستانییەکان و ڕێــکــخــراوە حــیــزب و نــوێــنــەری ــازی، قـکۆمەڵێکی زۆر لە کوردستانیانی دانیشتووی دانمارک و سوید تێیدا بەشدار بوون، سەرەتا خۆلەکێک وەستان بۆڕێزگرن لە یادی شەهیدانی سورخەاڵتی گەلەکەمان و مامۆستا ئەحمەدی قازی دەستی پێکرد. پاشان ئەحمەد ڕەحمانی، بەڕێوەبەری قازی ئەحمەدی مامۆستا ژیانی لە کورتەیەک بەرنامەکە خوێندەوەو بە دوای ئەودا پەیامی دەفتەری سیاسی حیزبی خالیدنژاد، ڕەحیم الیەن بۆنەیە بەۆ کوردستان دیموکراتی ئەندامی کومیتەی حیزب لە دانمارک پێشكێشی ئامادەبووان

کرد.ڕێکخراوە حیزب و هـــاودەردی پرسە و پەیامی پاشان سیاسییەکان خوێندرانەوەو بە دوای ئەو دا ڕەشید قازی، بە نوێنەرایەتی بنەماڵەی قازی پەیامێکی کورتی پێشکەش کرد.

کومیتەی گەرمی سپاسی قسەکانی لە قــازی ڕەشید ئەو ڕێکخستنی بۆ کــرد کوردستانی دیموکراتی حیزبی کۆڕیادەو پاشان سپاسی حیزب و ڕێکخراوە بەشداربووەکان

کۆڕیادە لەو بەشدارییان بۆ کرد بووانی ئامادە هەموو و دا. دواتر ئاوڕی دایەوە سەر ژیانی و بەسەرهاتی مامۆستا و چاالکی بە ســەبــارەت وردی باسێکی و قــازی ئەحمەد و هــەوڵ هاوکات و مەدەنی خەباتی سیاسی، هەڵویستی تێکۆشانی ناوبراوو بۆ پەرەپێدان و زیندوو ڕاگرتنی زمانی

کورد پێشکەش کرد.پێویست بە ئاماژەیە کە لە هەمان ڕێورەسمە دا، ڕێز لە بەناودەنگی نووسی ڕۆژنامە و نووسەر تێکۆشانی و کار پاش ڕۆژ چەند کە گیرا شەریفی ش ئەحمەد کــاک کــورد، مامۆستا ئەحمەدی قازی، ئەویش لە شاری مەهاباد کوچی

دوایی کرد.ئەو حیزب و ڕێکخراونەی کە بەشدار کۆڕی پرسەکەیان

کرد و پەیامیشیان ناردبوو بریتی بوون لە:– پارتی دێموکراتی کوردستان– یەکێتی نیشتمانی کوردستان

– ئەنجومەنی بزوتنەوەی گۆران– حیزبی شیوعی کوردستان

– کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان– فدراسێونی کۆمەڵە کوردییەکان لە دانمارک

– ئینسیاتیفی کورد لە دانمارک

کۆڕیادێک‌بۆ‌رێزگرتن‌لە‌ئەدیب‌و‌نووسەری‌کورد‌مامۆستا‌ئەحمەد‌قازی

بریتانیالە کوردستانییەکان حیزبە هــاوکــاری کۆمیتەی لە ــد ــاروەن ئ مــەنــســوور ئێعدامی بــەبــۆنــەی بەریتانیا جینایەتە ئەو مەحکوومکردنی وێڕای ڕاگەیەندراوێکدا هاوخەمیی خۆیان لەگەڵ حیزبی دێموکڕاتی کوردستان

ڕاگەیاندوە.

لەدەستدانی ڕاستە کە هاتوە ڕاگەیەندراوەدا لەو ڕۆڵەیەکی ئەم نەتەوەیە کەسەرێکی گەورەیە لە خەباتی ڕۆڵەکانی بــە چــۆك هەرگیز ــەاڵم ب نەتەوایەتییمان، نەتەوەکەمان نادا بەڵکو سورتریان دەکا لەسەر خەبات و بەرخۆدان لە پێناوی بەدیهێنانی حوکمی یاسا، ئازادی،

مافی مرۆڤ، ئاشتی و دیموکراتی.

راگەیەنراوی‌کۆمیتەی‌هاوکاری‌حیزبە‌کوردستانییەکان‌بەبۆنەی‌ئێعدامی‌مەنسوور‌ئاڕوەند

رۆژنامەیژماره : ٦٥٨ ٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥ هەواڵ و راپۆرت2

فینالند

کۆبوونه وەیه کی جـــۆزه ردان ١٨ی یه کشه ممه ، ڕۆژی فینالند واڵتـــی ــۆرکــۆی ت ــاری شـ ــه ل ته شکیالتی سیاسی حیزبی الیه نگرانی ئه ندامان و له که س ده یــان به به شداریی بۆ میدیاکار مــیــوان و کۆمه ڵێک کــوردســتــان و دیموکڕاتی

سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان پێکهات،بەو ئاماژە بە باسەکەی دا لەسەرەتای عەزیزی خالید گۆرانکارییانەی لە ناوچەکەدا هەن، باسیان لەوە کرد کە ئەو گۆرانکاریی قەیران و زۆر لەگەل تێداین ئێمەی ناوچەیەی ناڕوون بەروروویە، بۆیە ئێمە دەبێ بۆ هەموو ئەو پێشهاتانە گه مه و نێو بچینە ئامادەییەوە بە بکەین و ئامادە خۆمان هاوکێشه سیاسییه کانه وه و؛ له و پێوه ندییه دا پێداگریی له سه ر ڕۆژهه التی سیاسییه کانی حیزبه یه کگرتوویی پێویستیی

کوردستان کرده وه .بەو ئــامــاژەدان بە باسەکەیاندا درێــژەی لە به ڕێزیان هیوای کوردستان بــاکــووری تورکیەو لە هەڵبژاردنانەی کوردستان لە بەشە لــەو کــورد مەدەنی خەباتی خواست سیاسی و گۆرەپانی لە بتوانن بگاو خــۆی بەئامانجەکانی سیاسی و داوا ئاشتییانە دیالۆگ و بە واڵتــەدا ئەو پاڕلمانی

مەدەنییەکانی کورد بێننە گۆرێ و دەستەبەریان بکەن.خالید عەزیزی له درێژه ی باسه که ی دا بە بایەخەوە باسی لە هەوڵ و خەباتی چاالکانی سیاسی ومەدەنی، ژینگەپارێزی و هەموو خوێندکاران و الوان، ژنان، ئەدەبییەکان، ئەنجومەنە کە کــرد کوردستان کۆمەلگای جیاجیاکانی توێژە چین و نیشتمان و به خزمه ت له چارەنوسسازیان دەوری دەتوانن

کۆمه ڵگاو وه دیهاتنی داواکانی خه ڵک هەبی.

ئاماژه به باسه که یدا دیکه ی ته وه رێکی له به ڕێزیان پێی رابــردووی سه ر سنوور مانگی به ڕووداوەکانی چەند حیزبی پێشمه رگه کانی حــزوری که داگرته وه ئه وه له سه ر بە رابــردووشــدا سااڵنی مــاوەی لە کوردستان دێموکڕاتی شێوەێکی ئاسایی و بە پێی تواناو دەرفەت هەبوەو چوون و حزوور له هه موو ئه و سنوورانه ی ڕۆژهه اڵتی کوردستاندا به

مافی بێ ئه مالو ئه والی خۆمان ده زانین.خەباتی دەروانینە بایەخەوە بە ئێمه گوتی به ڕێزیان هێزە سیاسییەکان لە باکووری کوردستان، بەاڵم پێمان وایە دەستێوەردان و حیزب سازکردن بۆ بەش و پارچەکانی دیکە هیچ خزمەت بە ئەو پارچانە ناکاو ئاستەنگ و بەربەستیشیان

بۆ دروست دەکا.کۆمه ڵگای ته عامولی چۆنیه تیی ئێران و ئه تۆمیی پرسی جیهانی له گه ڵ ئێران، سیاسه ت و مودیرییه تی قه یرانخوڵقێنیی ئێران له نێوخۆی واڵت و واڵتانی دراوسێ، پرسی کورد له ئێران و دۆخی خه باتی کورد له ئیران له بازنه ی ڕووداوه کانی ئێستادا ته وه رێکی دیکه ی باسه که ی به ڕێز خالید عه زیزی،

سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان بوون.

پارکی لە جـــۆزەردان ی ٢٧ چوارشەممە، ڕۆژی زیندانیانی فیدراسیۆنی دەستپێشخەریی بە شانەدەرو سیاسی کوردستان کۆبوونەوەیەک بۆ مەحکوومکردنی ئێعدامی مەنسوور ئاڕوەند، تازەترین شەهیدی حیزبی ئیسالمی کــۆمــاری لــەالیــەن کــوردســتــان دێموکڕاتی

بەڕێوەچوو.بۆ بێدەنگی خولەکێک ڕاگرتنی بە رێوڕەسمە ئەو رێزگرتن لە یادو بیرەوەریی شەهید مەنسوور ئاڕوەند لەالیەن ئــاڕوەنــد بنەماڵەی پەیامی پێکردو دەســتــی تەلەفوون بە مەنسور شەهید برای ئاڕوەند، سیروان خوێندرایەوە. پاشان بەیاننامەی فیدراسیۆنی زیندانیانی سەرۆکی زیندانی، فوئاد لەالیەن کوردستان سیاسی

فیدراسیۆنەوە پیشکەش کرا.خوێندنەوەی پەیامی کۆمیسیۆنی تەشکیالتی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان لەالیەن برایم زێوەیی، نوێنەری پەیامی هەولێر، لــە کــوردســتــان دێموکڕاتی حیزبی سۆما لــەالیــەن کــوردســتــان زەحمەتکێشانی حیزبی عەلی، خوێندنەوەی پەیامی ” لویس ئایاال ” سکرتێری

گشتیی ئینتەرناسیونال سۆسیالیست بۆ خالید عەزیزی لەالیەن ــاڕوەنــد ئ مەنسوور شەهیدکرانی بەبۆنەی ” لەالیەن ئازادی تەڤگەری پەیامی عەلیپوور، پێشەوا

تارا حسێن” چەند بڕگەیەکی ئەو کۆڕیادە بوو.نسیاسی زیندانیانی فیدراسیۆنی بەیاننامەی لــە کوردستاندا داوا کرابوو حیزبە سیاسیەکانی ڕۆژهەاڵتی هاوبەشدا خۆیان پالتفۆڕمێکی لە پێویستە کوردستان لە ڕۆڵــەکــانــمــان لــەســێــدارەدانــی چیتر و بخەن ڕێــک

ڕۆژهەاڵتی کوردستان بێ وەاڵم نەهێڵنەوە.سه ردانی شاندێکی یه کیه تیی نه ته وه یی کوردستان له

نوێنه رایه تیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان له هه ولێر

)٨ ی ژوئه نی رۆژی دووشه ممه ١٨ی جۆزه ردانی ٩٤ ٢٠١٥ ( شاندێکی یه کیه تیی نه ته وه یی دێموکراتی کوردستان ئه و گشتیی مه خموری، سکرتیری غه فور سه رپه رستیی به دێمۆکراتی حیزبی نوێنه رایه تیی ده فته ری سه ردانی حیزبه کوردستان له هه ولێریان کرد و له الیه ن برایم زێوەیی به پرسی پێوەندییەکان و حه سه ن کاکیلی، کادری پێوه ندییه کانی حیزب

له هه ولێر پێشوازییان لێکرا .ــه ن بــاســیــان ــ ــه دا دوو الی ــیــشــت ــه و دان ــای ئـ ــه ره تـ ــه سـ لپــه ره پــێــدان و ســه ر لــه کـــردو نێوانیان پێوه ندییه کانی لــه

به هێزترکردنی ئه م رابیته یه پێداگرییان کرده وه .پرسی به پێوه ندیدار تــه وه ری بابه ت و کۆمه ڵێک دواتر ــان و ــوردســت ــه ئــاســتــی رۆژهــــــه اڵت و هــه رێــمــی ک کـــورد ل

چه ندوچۆنی پێوه ندیی نێوان هێزه سیاسییەکان و به تایبه ت رابردووی هاوخه باتی و هاوسه نگه ری باشورو رۆژهه اڵتی ئه م سازه کانی چاره نووس هه ستیارو بڕگه له کوردستان

دوو به شه هاتنه به ر باس.

له کوردستان دێموکڕاتی حیزبی نوێنه ری سه ردانی باره گای پارتی گه شه پێدانی تورکمان

ژوئه نی ٤ی ( ٩٤ جۆردانی ١٤ی شه ممه پێنج رۆژی دێمۆکراتی حیزبی نوێنه ری زێــوه یــی، ئیبراهیم ) ٢٠١٥کوردستان له هه ولێر سه ردانی باره گای پارتی گه شه پێدانی تورکمان له و شاره ی کردو له الیه ن محمد ئیلخانی، سه رۆکی

ئه و حیزبه وه پێشوازیی لێکرا.ــنــه ری حــیــزبــی دێــمــۆکــراتــی کــوردســتــان ســه ره تــا نــوێتورکمانی گه شه پێدانی پارتی دامه زرانی یادی پیرۆزبایی حیزبه ئه و ئه ندامانی سه رکردایه تیی پارته که و له سه رۆکی له تورکمان گه لی و پارته که یان که خواست هیوای کردو و الیه نه سیاسییه کان حیزب و ده گــه ڵ کوردستان هه رێمی حکوومه تی هه رێمی کوردستان پێکه وه له راستای خزمه ت به کوردستان به هه موو پێکهاته کانیه وه بۆ ئاوه دانی و عه داڵه تی

کۆمه اڵیه تی و مافه کانی مرۆڤ، هه نگاو هه ڵێننه وه .

کوردستان دێموکڕاتی حیزبی یادو کۆڕیادێک بەڕێوەبردنی بە ــیـــرەوەریـــی شــەهــیــد مــەنــســوور بـئاڕوەند، تازەترین شەهیدی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان و ڕۆژهەاڵتی

کوردستانی بەرز ڕاگرت.چوارشەممە، ٢٧ ی جۆزەردان بەبەشداریی سەدان کەس لە کادرو دێموکڕاتی حیزبی پێشمەرگەکانی ــز گــرتــن لە ــ ــان، بـــۆ ڕێ ــتـ ــوردسـ کـــســوور ــەن ــد م ــی ــکــۆشــانــی شــەه ــێ تئاڕوەند و یادو بیرەوەرییەکانی ئەو لە کۆڕیادێک سەربەرزە، شەهیدە حیزبی سیاسیی دەرفتەری بنکەی

دیموکرات بەڕێوەچوو.ــروودی ئەی ــادەک بــە سـ کــۆڕیشەهیدان دەستی پێکردو پاشان قادر سیاسیی دەفــتــەری ئەندامی ــا، وریبەو کوردستان دێموکڕاتی حیزبی

بۆنەیە وتارێکی پێشکێش کرد.کە دەقی قسەکانی لە الپەڕی ٤

دایە ......ــەو ــەی ئ ــکـ ــە بــڕگــەیــەکــی دیـ لـــی لــویــس ــ ــام ــ ــەی ــ کـــــــۆڕیـــــــادەدا پــری ڕێــکــخــراوی ــێ ــرت ئـــایـــاال، ســک

بۆ سوسیالیست ئینتێرناسیۆناڵی گشتیی سکرتێری عەزیزی، خالید ــمــوکــڕاتــی کــوردســتــان حــیــزبــی دێــســوور ــەن ــی م ــدام ــع ــێ بـــەبـــۆنـــەی ئئاروەند، تازەترین شەهیدی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان خوێندرایەوە.لـــە درێـــــــژەی بــەرنــامــەکــانــی وەنــەوشــە، خالید کــۆڕیــادەدا ــەو ئحیزبی ناوەندیی کۆمیتەی ئەندامی ــە سەر دێــمــوکــڕاتــی کــوردســتــان لتەشکیالتیی پێوەندیی چۆنیەتیی ــســوور ئـــاروەنـــد بۆ ــەن شــەهــیــد م

بەشداران دوا.پێداگری بــە ــەوشــە وەن خالید شەهید بوێریی ئازایەتی و سەر لە

مەنسوور لەسەر ڕاپەڕاندنی ئەرکە پێشتر ئەگەر گوتی حیزبییەکانی مەنسوور هەر ئی بنەماڵەکەی بوو، ــــەی حیزبی ــە مــێــژســاڵ بـــوو ڕۆڵ لــەی ــەمــڕۆوە رۆڵ دێــمــوکــرات و لــە ئ

هەموو خەڵکی کوردستانە.لەالیەن شێعرێک خوێندنەوەی ــاســک ئــەحــمــەد ــەســت ن شــاعــیــر هقادری ، خوێندنەوەی شێعرێکی نادر لــەالیــەن سۆیال بۆنەیە بــەو ــازی قشەهید بنەماڵەی پەیامی ــادری و قخالید لــەالیــەن ئــاروەنــد مەنسوور چەند پێشکێش کردنی یــوســفــی و سروود چەند بڕگەیەکی دیکەی ئەو

کۆڕیادە بوون.

کۆبوونه‌وه‌ی‌سیاسی_ته‌شکیالتیی‌سکرتێری‌گشتیی‌حیزبی‌دێموکڕاتی‌کوردستان

کۆڕیادی‌شەهید‌مەنسوور‌ئاڕوەند‌لە‌بنکەی‌دەفتەری‌سیاسیی‌حیزبی‌دێموکڕاتی‌کوردستان

کۆبوونەوەیەک‌لە‌پارکی‌شانەدەر‌بۆ‌مەحکوومکردنی‌ئێعدامی‌مەنسوور‌ئاڕوەند

دیدار‌و‌سه‌ردانەکانی‌شاندی‌نوێنه‌رایه‌تیی‌حدک‌له‌‌هه‌ولێر‌

کوردستان دەنگی ــۆ رادی ،١٣٩٤ جــۆزەردانــی ٢٧ی بەم خــۆی. تەمەنی ساڵی شەشەمین و ســی پێدەنێتە بۆنەیەوە گەرمترین پیرۆزبایی خۆمان پێشکێشی خەڵکی ئەندامانی و پێشمەرگە و کادر کوردستان و، ئەمەگی بە رادیۆیەو، ئەم هۆگرانی کوردستان و، دێمۆکڕاتی حیزبی بە تایبەتی هاورێیانمان لە رادیۆ دەنگی کوردستان دەکەین ئەرکە بەرێوەبردنی لە زیاتریان هەرچی سەرکەوتنی و

پیرۆزەکانیان دا، بۆ بە ئاوات دەخوازین.رادیۆ دەنگی کوردستان لە کاتێکدا دامەزرا کە گەلی قۆناغێکی خــۆی دا، نیشتمانەکەی رۆژهــەاڵتــی لە کــورد دیکەی لە خەبات بە دژی کۆنەپەرستی دەست پێ کردبوو؛ گەالنی شــۆرشــی دوای کــە رێژیمێک دژی بــە خــەبــات دەسەاڵتی جڵەوی پاشایەتی، رێژیمی رووخانی ئێران و، سەرەرۆیی لە دیکەی شێوەیەکی گرتبوو، بەدەستەوە ــوو. رێژیمی ــردب و دواکــەوتــوویــی بە ســەر واڵتــدا زاڵ کبە کــرد هــەر زوو دەستی بە دەســەاڵت گەیشتوو تــازە سەرکوت و قەڵت وبڕی ئازادیخوازانی کورد و هێرشێکی بەرباڵوی نیزامی و تەبلیغاتی بۆ کوردستان وەڕێخست و، لەو داسەپاند. کورد گەلی بەسەر نابەرامبەری شەڕێکی سەر هاتە کوردستان دێمۆکڕاتی حیزبی هەلومەرجەدا و خەڵک لە چەکدارانە بەرگری وێــڕای کە ــاوەڕە ب ئەو دژی لە تەبلیغاتیش دا بواری لە دەبێ کوردستان خاکی پووچەڵکردنەوەی وێــڕای بکاو، خەبات کۆنەپەرستی پیالنەکانی کۆماری ئیسالمی و، گەیاندنی هەواڵ و زانیاری سەبارەت بە خۆڕاگری خەڵک و پێشمەرگەی کوردستان، لەباری فکریشەوە گەلی کورد بۆ بەرخۆدان و خەباتێکی بەرباڵو و شوێندانەر ئامادە بکا. هەربۆیە دامەزرانی رادیۆ دەنگی کوردستان لە جۆزەردانی ساڵی ١٣٥٩دا، واڵمێک بوو بە پێویستیەکی هەنووکەیی ئەوکاتی جواڵنەوەی گەلی

کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان.خەڵکی دڵــی لە زوو هــەر کوردستان دەنگی ــۆ رادیکوردستان جێی گرت و، بووبە سەرچاوەیەکی باوەڕپێکراو بە سەبارەت دروســت و راســت زانیاری وەرگرتنی بۆ

خەبات و بەرخۆدانی ڕۆلەکانی گەلی کورد لە ڕیزەکانی حیزبی دێمۆکڕات و، هەروەها خۆڕاگری خەڵکی خەباتگێڕی تەمەنی مــاوەی لە رادیۆیە ئەم کوردستان. رۆژهەاڵتی خۆیدا سەڕەڕای زۆر تەنگ وچەڵەمە و کەندوکۆسپی سەر بە هەوڵ و کەم ئیمکاناتێکی زۆر بە توانیویەتی رێگای ، دێمۆکڕاتی حیزبی ڕێبەرایەتیی بێوچانی تێکۆشانی و کوردستان و کارگێڕانی ، ئەرکەکانی خۆی بەجێ بگەیێنێ و، حەقخوازانەی جواڵنەوەی و حیزبە ئەو زمانحاڵی وەک پێناسە نیشتمانەکەمان، خۆی رۆژهەاڵتی لە کورد گەلی

بکا.بۆنەیەدا لەم کە سەرمان لە ئەرکە پێویستەو، زۆر یادێک بکەینەوە لە دامەزرێنەرانی رادیۆ دەنگی کوردستان، بە تایبەتی ڕێبەری هەمیشە زیندوو، د. قاسملو کە نەخشێکی ــەدا هــەبــوو، هــەروەهــا ــەورەی لــەو هەنگاوە گ بــەرچــاوی کارگێڕانی ئەو دەم هەتا ئێستای رادیۆ دەنگی کوردستان؛ ساڵو بنێرین بۆ گیانی پاکی ئەو هاوڕێ لەدەستچوانەی کە لەم رادیۆیەدا خزمەتیان کردوەو، دەستخۆشی لەم کادر و پێشمەرگانە بکەین کە لە سەرەتای دەست بە کاربوونی لە جیاجیاکاندا، قۆناغە لە کــوردســتــان و، دەنگی ــۆ رادیکارەکانی ئەم رادیۆیە و پاراستنی دا هەوڵ و ماندوویەکی زۆریان بە گیان کڕی و، سەرکەوتنی هەرچی زیاتری ئەو بە دەکەن، خزمەت سەنگەرەدا لەو ئێستا کە هاورێیانی

ئاوات بخوازین.

پیرۆز بێ ٣٥ مین ساڵرۆژی دامەزرانی رادیۆ دەنگی لە کورد جواڵنەوەی حەق بێژی دەنگی کوردستان،

رۆژهەاڵتی کوردستان.

ناوەندی ڕاگەیاندنیحیزبی دێمۆکڕاتی کوردستان

٢٧ی جۆزەردانی ١٣٩٤٢٠١٥/٦/١٧

پەیام‌بە‌بۆنەی‌ساڵڕۆژی‌دامەزرانی‌رادیو‌دەنگی‌کوردستان

ڕۆژی یەکشەممە، ٢٤ی جۆزەردان، هەیئەتێکی کومیتەی حیزبی دیموکراتی ــی هــولــەنــد، بە ــ کـــوردســـتـــان لـــە واڵتئەمینی، محەمەد ڕەزا سەرپەرستیی ــان لە ــی ــەشــداری ــەرپــرســی کــومــیــتــە ب بسمینارێکی پارتی سوسیالیستی هوڵەند کرد کە لە ژێر ناوی کێشەی داعش و

مەترسییەکانی رێکخرابوو.کەس چەندین کە دا سمینارە لەو و حیزبە ــەو ئ ڕێــبــەری ئەندامانی لــە و پارلەمانتار لــە بــەرچــاو کۆمەڵێکی بیانیی هۆڵەندی و سیاسی کەسایەتی جیدی ئاوڕێکی ــوون، ب بــەشــدار تێیدا ســەرهــەڵــدان و چۆنیەتی لــە درایــــەوە

تێرۆریستی ڕیکخراوی کردنی گەشە داعـــــش و مــەتــرســیــیــەکــانــی بـــۆ ســەر چۆنیەتی ــەتــی و ــێــودەوڵ ن کــۆمــەڵــگــەی ــەو تــاقــمــە ــ ــار بــــوونــــەوەی ئ ــگـ ــەرەنـ بـهاوڕێیانی بــەزەیــیــە. بــێ مــرۆڤــکــۆژە ــە شــێــوەیــەکــی چــاالکــانــە لە حــیــزبــی بباس و خواسەکاندا بەشداریان کرد و ڕاوبۆچی گەلی کوردیان سەبارەت بەو تاقمە و خەبات و خۆڕاگری ڕۆڵەکانی

گەلی کوردیان بۆ بەرەنگار بوونەوەی خۆرئاوا سەر بۆ بەرباڵویان هێرشی

باشووری کوردستان خستە ڕوو.هەر لە پەڕاوێزی کۆبوونەوەکە دا حیزب هولەندی کومیتەی هاوڕێیانی تــوانــیــان لــە نــزیــکــەوە لــەگــەڵ بــەڕیــز ” ــان بــۆمــل” ئــەنــدامــی ســەرکــردایــەتــی فو ــەمــان پــارل ئــەنــدامــی و ئــەو حێزبە کۆمێسیۆنی بەرپرسی گــۆران، یونس ڕاوێژکاریی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاستی ئەو سەبارەت و بکەن چاوپێکەوتن حیزبە بــە چــەنــدیــن بــابــەتــی پــەیــوەنــدیــدار بە ئەم ئــاڵــوگــۆڕەکــانــی و کــورد کێشەی دواییانەی ناوچەکە قسە و باسیان کرد.

بەشداریی‌هەیئەتێکی‌کومیتەی‌هولەندی‌حدک‌لە‌کۆبوونەوەی‌حیزبی‌سوسیالیستی‌ئەو‌واڵتەدا

بنەماڵەکەی ئاروەند و مەنسووری ئەزیەتدانی ــازارو ئحوکمی سیاسییە، بەندییە ــەو ئ ــەوەی ئـ دوای تــەنــانــەت هەر هەبوو. درێژەی هەر سەپێندرا، سەردا بە ئێعدامیشی بیانوویەکی ڕۆژەی هەر ڕادەگوێزرا و زیندانێک بۆ جارەی پێ دەگیرا.بەاڵم هیچکات پشتی لە ئامانجەکانی حیزبەکەی و

نەتەوەکەی نەکرد.بە ئێعدام کرانی مەنسووری ئاروەند حیزبی دیموکراتی خەڵکی بەوەفا و، و نرخ بە چــاالک، ئەندامێکی کوردستان، کوردستان رۆڵەیەکی فیداکار،شۆڕشگێڕ و بوێریان لە دەست دا. هەر بۆیە لە قوواڵیی دڵمانەوە سەرەخۆشی لە هاوسەرو یەک بە یەکی ئەندامانی بنەماڵەی ئەو شەهیدە، هەموو خەڵکی مەهاباد و تێکڕای هۆگرانی خەبات و بەرخۆدانی شۆڕشگێڕانە لە کوردستان دەکەین. بە دڵنیاییەوە تێکۆشەرانی ڕیزە نهێنی

یادی ــاو و ن کوردستان دیموکراتی حیزبی وئاشکراکانی خەباتێکی بۆ ئیلهام بە دەکەن ئاروەند مەنسووری شەهید ئیسالمیی کۆماری ــوردی دژەک ڕێژیمی دژی شێلگیرانەتر

ئێران.سالو لە گیانی پاکی مەنسوور ئاروەند نوێترین شەهیدی

ڕێگای ڕزگاریی نەتەوەی کورد،کۆماری جینایەتکاری ڕێژیمی بۆ نەمان و ڕســوایــی

ئیسالمی.کۆمیسیۆنی تەشکیالتی

حیزبی دیموکراتی کوردستان٢٥ی جۆزەرادانی ١٣٩٤

٢٠١٥/٦/١٥

درێژەی:‌راگەیەندراوی‌کۆمیسیۆنی‌تەشکیالتی‌حیزبی‌دێموکراتی‌کوردستان‌لە‌پێوەندی‌لەگەڵ‌ئێعدامی‌مەنسوور‌ئاڕوەند

www.kurdistanukurd.comژماره: 6٥8یەکشەممە ٣١ی جۆزەردانی ١٣٩٤ _ ٢١ی ژوئەنی ٢٠١٥دامه زرانی کۆماری کوردستان له چوارچێوه ی ئێرانێکی دێموکراتیکی فیدراڵ دا

بانگەوازی کۆمیسیۆنی تەشکیالتی حیزبی دێموکراتی کوردستان

خەڵكی ئازادیخواز و پێشمەرگەپەروەری کوردستان!بــووژانــەوەی بە کوردستان دیموکراتی حیزبی گرنگیدانی پێشمەرگە و هێزی حـــوزووری واڵت و، نێوخۆی لــە تێکۆشان قوواڵیی لە سنوورییەکان و ناوچە لە حیزبە ئــەم تێکۆشەرانی کانی مافه له به رگری بۆ کوردستان دا ڕۆژهــەالتــی ناوچەکانی دڵی لە زۆری گەشبینییەکی هیوا و ، حه ق به بۆیه هه ر ئێوه یه ، حیزبی هێناوە. پێک ئــازادیــخــواز دا پێشمەرگەپەروەر و ئیوەی داوە، نیشانی کـــردەوەش بە وەک هــەر کوردستان دیموکراتی لێبڕاوە ئەم هیوایە بەهێز بکا و لە پێناوی چاالککردنەوەی تێکۆشانی شۆڕشگێڕانە و پشتیوانی لە خۆراگریی خەڵکی کوردستان بەرامبەر ئەرکانەی ئەو ئیسالمی، کۆماری هیزەکانی زۆرداریـــی ستەم و سەرجەم پێشمەرگە و هێزی کادرەکان و خۆی و سەر دەکەوێتە

گرنگەی بڕیارە ئەم بەاڵم بکا. جێبەجێ حیزبە، ئەم تێکۆشەرانی حیزبی دیموکراتی کوردستان، بێ پشتیوانیی هەمە الیەنەی خەڵکی ڕۆژهەالتی کوردستان ودلسۆزانی ئەم حیزبە و هیزی پێشمەرگەی ئێوەش ئەوەیە داوامــان بۆیە نابێ.هەر سەرکەوتوو ، دیموکرات لە شەپۆلێک وەڕێخستنی بە خۆتان و ڕۆلەکانی لە بەپشتیوانی و چاالکبوونەوە پێشوازی بە حیزبەکەتان، بە ماڵی یارمەتیی

بووژانەوەی خەبات و تێکۆشانی شۆڕشگێڕانەوە وەرن.کوردانی ڕۆژهەالتیی دانیشتووی هەرێمی کوردستان!

الیەنگرانی ئەندامان و ئێوە ڕابـــردوودا، حەوتووی چەند لە کــوردانــی بــەرچــاوی بەشێکی کــوردســتــان و دیموکراتی حیزبی ڕۆژهەالتیی دانیشتووی هەرێمی کوردستان، ئامادەییەکی شیاوی ڕێز و پێزانینتان بۆهاوکاریی هێزی پێشمەرگە لە خۆتان نیشان دا.

بۆ الپەڕی ٣

دەقی قسەکانی مامۆستا عەبدوڵاڵ حەسەن زادە لە کۆڕی پرسەو ڕێزگرتنی ئەحمەدی قازی دا

بانێک و دوو هه وا

وه کوو سروه ی به یانانی به هاری..

الپەڕەی نوێ، به تێڕامانێکی نوێوه

٤

٥

٦

٧

١١

حیزبی دێموکراتی کوردستان:

هێزی پێشمەرگەی دێموکرات، پێویستی بە پشتیوانی و هاوکاریی هەمە الیەنەی ئێوە هەیە

قسەکانی قادر وریا لە ڕێوڕەسمی ڕێزگرتن لە شەهید مەنسوور ئاڕوەند

پیرۆزباییکوردستان، دەنگی رادیــۆی دامــەزرانــی ساڵرۆژی پێنجەمین سی و بەبۆنەی گەرمترین پیرۆزبایی لە سەرجەم بەڕێوەبەرانی رادیۆی دەنگی کوردستان دەکەین و ماندوو نەبوونی و دەسخۆشی و پێزانینی خۆمان بە هەموو ئەو کەسانەی لە لە نەنەتەوەکەیان بە حیزب و لەم سەنگەرەدا خزمەتیان ئەم ٣٥ ساڵەدا ماوەی

رۆژهەاڵتی کوردستان کردوە.بەهیوای بەردەوامیی ئەم دەنگە، دەنگی حیزبی دیموکراتی کوردستان.

پێرسونێل و بەڕێوەبەرانی رۆژنامەی »کوردستان«

راگەیەندراوی کۆمیسیۆنی تەشکیالتی حیزبی

دێموکراتی کوردستانبەندیی سیاسیی کوردو ئەندامی چاالکی مەنسوور کوردستان، دیموکراتی حیزبی

ئاروەند ئێعدام کرا.ــیــن کە ــەن ــە داخــێــکــی گـــرانـــەوە ڕادەگــەی ببەرەبەیانی دوێنێ یەکشەممە ٢٤ی جۆزەردان، مەنسوور ئاروەند، زیندانیی سیاسیی ناسراوو ئەندامی چاالکی حیزبی دیموکراتی کوردستان، لە بەندیخانەی میاندواو ئێعدام کرا. ئەو بەندییە ساڵی ــاوەزی ــەرمـ سـ ٨ی کـــوردە سیاسییە مەهاباد زیندانی بــۆ ــێ وە ورمـ لــە ــردوو، ــ ڕابراگەیەندرا کە پێی ئەو کات ڕاگوێزرا و هەر دراوە و تەخفیف پلەیەک ئێعدامەکەی حوکمی ــە زیــنــدانــیــی هــەتــاهــەتــایــی. ــووە ب ــەی بـ ســزاکلە ئەمساڵ بانەمەڕێ ١٧ی ڕۆژی نــاوبــراو ئیتالعاتەوە وەزارەتــــی مــەئــمــوورانــی الیـــەن بەندیخانەی بۆ مــەهــابــادەوە بەندیخانەی لە

میاندواو راگوێزرا.مـــەنـــســـووری ئــــاروەنــــد ئــــەو کــــوردە نیشتمانپەروەر و شۆڕشگێڕە بوو کە بە بۆنەی دە خەباتگێڕانەی، بــیــروبــاوەڕی هەڵوێست و دیموکراتی حیزبی ڕێزەکانی لەمەوبەر ساڵ بۆ تێکۆشان هەڵبژارد و لە تەشکیالتیی نهێنیی لە بەر دیــارە کــرد. کار بە دا دەستی حیزب پەیوەستبوونی بە تەشکیالتی نهێنیی حیزبیش، ڕیــزی جێگای و وەرزشـــکـــار الوێــکــی وەک تایبەتی الوەکان، کۆمەڵێک چاالکیی بە خەڵک ئەنجام ئازادیخوازنەی نیشتمانپەروەرانە و

دابوو.حیزب چاالکانەی ئەندامە لەو مەنسوور بوو کە بە هۆی هەڵسوورانی بوێرانەی گوڕو تەشکیالتیی تێکۆشانی بــە تایبەتی تینێکی مەهاباد لــە کــوردســتــان دیموکراتی حیزبی بەخشیبوو. لە گەڵ ئەوەی خاوەن ماڵ و منداڵ بــوو و دەشــیــزانــی بــە بــۆنــەی بــەرچــاوبــوون و لە ــە، دای چــاوەدێــری ژێــر لە چاالکبوونییەوە جێبەجێکردنی ئەرکە تەشکیالتی و حیزبییەکانی غافڵ نەدەبوو. بە هۆی تێکۆشانی مەنسوور لە ڕێزی حیزبی دیموکراتی کوردستان دا، زۆر لە الوەکان بوون بە هۆگری ئەم حیزبە و کاتێک لە ساڵی ١٣٩٠ی هەتاوی بەکرێگیراوانی ئیتالعات، ــردە ســەر و لە ماڵەکەی خــۆی پــەالمــاریــان بالوانی نەماوە و ڕێبوار بێ ڕێگاکەی گرتیان، مەنسووریان دەستی ئااڵی هاوڕێی و هۆگر مــاوەی بۆ مەنسوور ــرت. ڕاگ شەکاوەیی بە لە هاباد مە بەندیخانەی لە ساڵێک لە زیاتر دابوو. ئەشکەنجەکان و ئــازار توندترین ژێر تێکشکاندنی ، کاربەدەستان هەوڵی هەموو داننان بە ناچار کردنی ئەو الوە و خۆڕاگریی بۆ بەم جــۆرە ڕێگا تا بوو تــاوان بە هێندێک بێدادگای الیەن لە ئێعدام سزای دەرچوونی کۆماری ئیسالمی بە دژی ناوبراو خۆش بکەن شۆڕشگێرە الوە بــەو خۆیان قینی و ڕق و بڕێژن. سەرئەنجام لە ٢٣ی جۆزەردانی ١٣٩١ لە الیەن بە ناودادگای شاری مەهاباد بە ئیعدام

مەحکووم کرا. بۆ الپەڕی ٣

ئاگرکەوتنەوە لە دارستانەکانی کوردستان خەسارێکی قەرەبوونەکراوی بە ژینگەی کوردستان

گەیاند.جۆزەردان مانگی لە دەکەن لەوە باس هەواڵەکان بە سەر لێڕەوارەکانی و دار لە بەرچاو بەشێکی دا و مەریوان کرماشان، جوانرۆ، روانسەر، شارەکانی هەرچەند تێبەردراوە. ئاگریان نادیار بەهۆکاری بانە بە هەوڵی دانیشتوانی دەرورووبەر ژینگەپارێز ئاگرەکە بەر زۆر یەکجار خەسارێکی بەاڵم کراوە، کونترۆڵ

دارستانەکان و ژینگەی ئەو ناوچانە کەوتوە.

تێکۆشەری ئێعدامی هەواڵی باڵوبوونەوەی دوای بە کورد مەنسوور ئاروەند، خەڵکی مەهاباد و شارەکانی دیکەی بنەماڵەی تێکۆشەران و زیندانیانی سیاسیی کوردستان و پرسە و هاوغەمی دەربڕینی بە مەبەستی پۆل پۆل کورد، کرد. مەهاباد شاری لە »ئاروەند«یان بنەماڵەی سەردانی دایکی شەهید مەنسوور قسە بۆ ئامادەبووان دەکا و باس دەکا. بووان ئامادە بۆ کوڕەکەی و جوامێری قارەمانی لە ئێعدامی مەنسوور، بۆ ئەوانە کە خەمبارن بە هەموو روو زیندان لە ئەو ئازادیی وەک مەنسووری شەهید ئێعدامی پێناسە دەکا و دەڵێ: مەگرین، نیگەران مەبن! کوڕەکەم ئازاد باربێنن وا رۆلەکانتان ئێوەش هیوادارم زیندانە! لەو بوو وەک مەنسوور بۆ کوردستان بژین. سەربەرزم کە دەلێن

مەنسوور لەسەر مافی کورد لە سێدارە دراوە! لە الیەکی دیکەوە سیروان ئاروەند، برای شەهید مەنسوور دێموکراتی راگەیاندنەکانی حیزبی بۆ لێدوانێکدا لە ئاروەند کوردستان هەروا بە ورەی بەرزەوە باسی لە شەهیدبوونی بە ڕۆڵەکانی ئێعدامی بە کورد گوتی؛ و کرد مەنسوور

چۆک دا نایەو لە داواو مافەکانی پاشگەز نابێتەوە.

و مەهاباد خەڵکی بەرینی هاوخەمیی لە باسی سیروان شارەکانی دیکەی کوردستان بۆ ئەم رووداوە تاڵەی بەسەر فشاری »سەرەڕای گوتی؛ و کرد هاتووە بنەماڵەکەی خستوویانەتە زەنگەی زەبرو ئەو ئەمنیەتییەکان و ناوەندە خەڵکی هاوخەمیی هاوسۆزی و بەاڵم بنەماڵەکەم، سەر مەهاباد و شارەکانی دیکەی کوردستان لەگەڵ بنەماڵەکەمان غەمە ئەو باری و بووە چاوەڕواننەکراو و وێنە کەم

قورسەیان سووک کرد لەسەرمان«.

لە وەرزی گەرمادا ژینگەی کوردستان دەکەوێتە مەترسییەوە

دەربڕینی هاوغەمی خەڵکی کوردستان لەگەڵ بنەماڵەی مەنسوور ئاڕوەند