ก

สารบญ

หนา สารบญ ....................................................................................................................................... ก

สารบญแผนภม ........................................................................................................................... ค

บทท 1 บทน า ............................................................................................................................. 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ....................................................................................... 1

วตถประสงคของการวจย ............................................................................................................. 4

กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................................................... 4

ขอบเขตการวจย .......................................................................................................................... 6

ขอตกลงเบองตน .......................................................................................................................... 6

นยามศพทเฉพาะ ......................................................................................................................... 6

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ........................................................................................................... 7

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ...................................................................................... 8

แนวคดเกยวกบการปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ................................................................ 8

การบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ..................................................................... 20

โรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ..................................................... 44

งานวจยทเกยวของ ..................................................................................................................... 54

บทท 3 การด าเนนการวจย ....................................................................................................... 67

รายละเอยดของขนตอนการด าเนนการวจย ............................................................................... 69

ประชากรและกลมตวอยาง......................................................................................................... 71

เครองมอทใชในการวจย ............................................................................................................. 72

การสรางเครองมอในการวจย ..................................................................................................... 72

การเกบรวบรวมขอมล ................................................................................................................ 74

การจดกระท าขอมล ................................................................................................................... 75

ข

การวเคราะหขอมล .................................................................................................................... 76

การตรวจสอบขอมล ................................................................................................................... 77

การวเคราะหผลการศกษา .......................................................................................................... 77

บรรณานกรม ............................................................................................................................. 78

ค

สารบญแผนภม

หนา

แผนภมท 1 กรอบแนวคดการวจย ............................................................................................................. 5

แผนภมท 2 ขนตอนการด าเนนการวจย .................................................................................................. 68

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา กระแสแหงการเปลยนแปลงทางสงคมในปจจบนโดยเฉพาะการจดการศกษาในชวงศตวรรษท 21 ไดมงใหการศกษานนเปนเครองมอของการพฒนาทรพยากรมนษยเพอเสรมสรางสงคมแหงการเรยนร (learning society) สรางคนทมคณภาพเพอมงสความเปนมาตรฐานสากล การจดการศกษาไดมการเปลยนแปลงใหสอดคลองกบสภาพบรบทรอบดาน กระบวนการบรหารจดการไดมงสระบบของการพฒนาใหสนองตอบตอสงคมยคขอมลสารสนเทศ ดงนน นานาประเทศจงหนมาพฒนาสมรรถนะของคนในประเทศเพอเตรยมรบกระแสการพฒนาทมาอยางรวดเรว รวมทงมการเฝาระวงการเปลยนแปลงสถานการณทอาจจะสงผลกระทบกบประเทศของตนอยางตอเนอง เชน การเขาสประชาคมอาเซยนในอนาคตทก าลงจะมาถง หลายประเทศมความพรอมคอนขางมากแตในขณะเดยวกนยงมประเทศทก าลงเตรยมความพรอมอย เปนตน ประเทศทมทรพยากรมนษยทมศกยภาพยอมจะมความไดเปรยบในการแขงขนระดบนานาชาตมากกวาชาตอน และการทจะพฒนาทรพยากรมนษยใหมคณภาพชวตทดมศกยภาพและความสามารถในการแขงขนไดนน หลายประเทศจงมงไปทการจดการศกษาทมคณภาพใหแกคนในชาตเปนส าคญดวยการปฏรปหรอพฒนาการศกษาของประเทศ

กระทรวงศกษาธการจงก าหนดเปาหมายของการจดการศกษาไว โดยมงจดการศกษาทเปนเลศ ดวยการท าใหโรงเรยนมคณภาพ การเรยนการสอนมคณภาพ หองเรยนมคณภาพและผเรยนมคณภาพไดมาตรฐานในระดบสากล แนวนโยบายและแนวปฏบตดงกลาวขางตนจะบรรลผลส าเรจมากนอยเพยงใดจ าเปนตองอาศยความรวมมอของทกฝายในการจดการศกษา โดยเฉพาะอยางยงในระดบโรงเรยนเพราะโรงเรยนเปนหนวยงานในระดบปฏบตทส าคญทสดทจะน านโยบายไปสการปฏบตใหเกดผลส าเรจ กระทรวงศกษาธการ (2546: 32) กลาววางานบรหารสถานศกษาตามการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคลไดก าหนดขอบขายและภารกจการบรหารจดการศกษาไว 4 งาน คอการบรหารงานวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป ดงนน สถานศกษาจงมหนาทหลกในการบรหารจดการการศกษาขนพนฐานใหครอบคลมงานทง 4 งาน เพอใหบรรลเปาหมายของการจดการศกษา และใหการศกษามประสทธภาพ คอ มงสรางคนใหเปนมนษยทสมบรณ ทงรางกาย อารมณ สงคม มความรความสามารถ มทกษะในการท างาน มคณธรรมจรยธรรมไดตามมาตรฐานการศกษาของชาตและอยในสงคมไดอยางมความสข

2

แมวาการจดการศกษาของประเทศไทยในชวงเวลาทผานมา กลาวไดวามความพยายามทจะพฒนาในดานคณภาพมาโดยตลอดเพอพฒนาคนไทยใหมคณภาพ โดยเรมจากสถานศกษาท าหนาทพฒนานกเรยนใหมคณภาพสงขน คอ เปนคนด มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงคสอดคลองกบคานยมของคนสวนใหญของชาตตลอดจนเปนคนมความสข มสขภาพกาย สขภาพจตทด ร างกายแขงแรง ไมหมกมน ในอบายมข มสนทรยศาสตรทางดนตรกฬาและศลปะ และกระทรวงศกษาธการไดใหแนวคดคดวา การศกษาไมวารปแบบใดหรอวาใครจดการศกษาลวนเปนเรองของการพฒนาคนใหมก าลงกาย ก าลงใจและก าลงสตปญญาใหสงขน เชนเดยวกบกรมวชาการทกลาววาการศกษาเปนรากฐานทส าคญในการสรางสรรคความเจรญกาวหนาและชวยแกไขปญหาตางๆ ในสงคมตลอดจนเปนกระบวนการทชวยใหมนษยไดพฒนาตนเอง ครอบครว ชมชน สงคมและสงแวดลอม รวมทงการพฒนาศกยภาพตางๆ ท าใหสามารถด ารงชวตและประกอบอาชพไดอยางมความสข ในการบรหารจดการองคกรใหมคณภาพนน องคกรจะตองมการวางแผนทด มการปฏบตทด วธการทใชพฒนาองคกรเพอเพมประสทธภาพและคณภาพอยางตอเนองมหลายวธ แตวธทสามารถท าใหองคกรพฒนาแบบกาวกระโดด และสามารถยนระยะเวลาในการปรบปรงประสทธภาพขององคกร มอยไมกวธ และวธหนงทไดรบการยอมรบกนอยางกวางขวาง คอ การศกษาวธการปฏบต ทเปนเลศ หรอ best practices ซงเปนเปนการเรยนรจากประสบการณของผทประสบความส าเรจหรอท าไดด แลวน ามาเปนแนวทางในการพฒนาใหดกวาเดม แนวปฏบตทเปนเลศเปนการจดการความรและประสบการณของแตละองคกรหรอหนวยงาน วามวธการบรหารอยางไร จงจะประสบความส าเรจ แลวจดท าเปนเอกสารการสมมนา เพอน าเสนอเปนการแลกเปลยนเรยนรกน ท าใหไดแนวทางปฏบตทจะน าไปใชบรหารองคกรหรอหนวยงานของตน เพอไมใหมการบรหารแบบลองผดลองถกภายในองคกร และเปนหนทางทจะไมใหองคกรเสยเวลาในการหาวธการบรหารเองอนเปนการสนเปลองเวลา (Edward Lee Thorndike, 1874 – 1949) การเรยนรทเกดจาการลองผดลองถก เชนเมอท ากจกรรมอะไรอยางหนงซงไมมความรในเรองนนมากอน จะตองท าแบบลองผดลองถก เพอเลอกทเปนจรง ทงทเปนเทจ จนกระทงจบไดวาควรท าอยางไร จงจะถกตองและรวดเรว กจะเลอกท าวธนนในครงตอไป นนคอการสราง best practices ในการท างานเชนกน best practices ของแตละองคกรหรอหนวยงาน อาจจะเหมอนหรอไมเหมอนกนกได เพราะเปนขอสรปวธการท างานทตางองคกรตางๆคนพบตามแนวทางของตนเอง เมอน ามาเปรยบเทยบกนจงจะรวาวธการของใครด องคกรทกองคกรจงตองตระหนกและเหนความส าคญของการปฏบตทเปนเลศ เพราะการปฏบตทเปนเลศชวยลดขนตอนในการท างานได โดยเฉพาะเมอมปญหาเกดขนในการท างาน ผปฏบตงานสามารถหาแนวทางแกไขปญหาไดอยางรวดเรว โดยคนควาจากผลการปฏบตทเปนเลศในเรองนนๆ และจากหลกการทวา “ถาน าความรไปใช ความรนน กยงเพมคณคา เพราะท าใหเกดการตอยอด ความรให

3

แตกแขนงออกไปอยางกวางขวาง” ดงนนเมอเราสรางแนวปฏบตทเปนเลศแลวนนแลวน ามาใชกจะท าใหองคกรประสบความส าเรจได

ปจจบนโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร มจ านวน 3 แหง คอ โรงเรยนบานพน ารอน โรงเรยนบานละวาวงควาย และโรงเรยนบานคอกชาง โรงเรยนทง 3 แหงนตงอยท อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร ซงเปนโรงเรยนทอยในพนทหางไกล ซงมขอจ ากดหลายประการทจะท าใหโรงเรยนไมสามารถพฒนาไดทดเทยมกบโรงเรยนในเมองหรอโรงเรยนขนาดใหญเนองจากความไมพรอมทางดานปจจยหลายดาน พบสภาพปญหาในโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด ารทอยในพนทหางไกลมปญหาทเหมอนกน คอ 1) ดานคณภาพการศกษา นกเรยนในโรงเรยนทอยในพนทหางไกลในทกชวงชน มคาเฉลยของผลสมฤทธทางการเรยนรต า 2) ดานการบรหารจดการ พบวา อตราสวนครตอนกเรยน นกเรยนตอหองเรยนต ากวามาตรฐานคาใชจายตอนกเรยน 1 คน สง โรงเรยนทอยในพนทหางไกลมปญหาในการเดนทางของนกเรยน นอกจากนนผบรหารยงขาดทกษะในการบรหารจดการ ซงบรบททตางไปจากโรงเรยนทอยในพนททมความเจรญ ตลอดจนการเคลอนยายอพยพของประชากรไปรบจางในพนทตางๆ ท าใหเกดปญหาและอปสรรคในการด าเนนงานของโรงเรยน 3) ดานการเรยนการสอน พบวา ครสวนใหญขาดทกษะในการจดการเรยนการสอนในสภาพทครไมครบชน ครสอนไมเตมเวลาและเตมความสามารถ เพราะมภารกจอนๆ นอกเหนอจากการเรยนการสอนทครจ าเปนตองปฏบต หลกสตรไมสอดคลองกบบรบทของโรงเรยน สอการเรยนการสอนและแหลงการเรยนรมจ านวนจ ากด ซงมสาเหตมาจากโรงเรยนไดรบงบประมาณนอย 4) ดานความพรอมและปจจยสนบสนน พบวา ไดรบจดสรรบคลากร งบประมาณ วสด อปกรณ ครภณฑ และสงกอสรางเปนจ านวนนอย สภาพอาคารเกาช ารดทรดโทรม คอมพวเตอรไมเพยงพอ เพราะสาเหตผปกครองและชมชนมความยากจน และนกเรยนสวนใหญมาจากครอบครวทมฐานะยากจน 5) ดานการมสวนรวมในการจดการศกษา พบวา ในบางพนทเกอบไมมเลยในการประสานงานกบหนวยงาน องคกรอน ทงภาครฐและเอกชน และในบางพนอกเชนเดยวกนทผปกครองและชมชนยากจนมากไมสามารถใหความชวยเหลอและสนบสนนการจดการศกษาของโรงเรยนไดเทาทควร ดงนน สภาพความแตกตางดานความพรอมของสถานศกษาจงเปนปจจยหนงทสงผลใหเกดปญหาในการบรหารงานของทกดานปญหามกเกดขนกบโรงเรยนทอยในพนทหางไกล และโรงเรยนขนาดเลก

จากสภาพปญหาดงกลาวขางตน ไดสะทอนใหเหนถงการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ทยงมขอบกพรองในการบรหารจดการ และขาดแนวปฏบตทดในการบรหารโรงเรยน ซงอาจเปนผลมาจากกระบวนการบรหารและการปฏบตงานทไมเปนระบบ การขาดความรวมมอจากทกฝายทเกยวของและการขาดความตอเนองของการด าเนนการ ดงนนโรงเรยนทจะมคณภาพ และประสทธภาพในการบรหารงานนน จ าเปนตองไดรบการพฒนาและแกไขใหสอดคลองกบสภาพปญหา ความตองการและภารกจตามขอบขายการบรหารงานทไดรบมอบหมายจาก

4

หนวยงานตนสงกดในการบรหารโรงเรยนในขอบขายงานทง 4 ดาน คอ ดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานการบรหารงานบคคล และดานการบรหารงานทวไป และเพอใหการบรหารจดการโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบรมคณภาพ และประสทธภาพในการบรหาร ผวจยจงไดไดศกษาหาแนวทางการปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร เพอใหโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด ารไดรบการพฒนาดานการบรหารโรงเรยนทง 4 ดาน ทมความส าคญอยางยงกบโรงเรยน และเพอใหโรงเรยนมแนวทางในการบรหารโรงเรยนทเปนเลศและหากเปนไปไดอาจเปนตวอยางใหโรงเรยน หรอสถานศกษาอนๆ น าไปประยกตใชและพฒนาใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของโรงเรยนตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาสภาพการการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด ารจงหวดสพรรณบร 2. ศกษาแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด ารจงหวด

สพรรณบร

กรอบแนวคดในการวจย ในการวจยครงนผวจยตองการทราบถงแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานโร งเรยน

โครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร เนองจากสถานศกษาถอเปนหนวยงานทางราชการมหนาทรบผดชอบในการจดการศกษาและพฒนาเยาวชนของชาตใหมคณภาพไปตามความคาดหวงและความตองการของสงคมซงการจดการศกษาของสถานศกษานนตองเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ไดก าหนดใหสถานศกษาตองมการบรหารจดการใหเปนไปอยางมประสทธภาพและเปนทพงพอใจของผทเกยวของ ส าหรบการบรหารและการจดการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐานนน ในปจจบนนไดมการกระจายอ านาจการบรหารตามกฎกระทรวงซงก าหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษา พ.ศ. 2550 อาศยอ านาจตามความในมาตรา 5 และมาตรา 39 วรรคสองแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 (ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบท 2 พ.ศ.2545) รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการออกกฎกระทรวงไววาใหปลดกระทรวงศกษาธการหรอเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานพจารณาด าเนนการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษา 4 ดาน คอ ดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานการบรหารงานบคคล และดานการบรหารงานทวไปไปยงคณะกรรมการเขตพนทการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษา หรอสถานศกษาในอ านาจหนาทของตนแลวแตกรณ ซงภารกจทง 4 ดานนถอวาม

5

ความส าคญกบสถานศกษาเปนอยางมาก และสถานศกษาตองมการบรหารงานทง 4 ดานนอยางมประสทธภาพเพอใหสถานศกษาไดรบการยอมรบจากนกเรยน ผปกครอง ชมชนและสงคม ทงนโรงเรยนตองมแนวทางการปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ในการบรหารโรงเรยนทง 4 ดาน

ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบแนวทางการปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยน

ศกษาเอกสารทเกยวของกบการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด ารในจงหวดสพรรณบรทเปนกลมตวอยาง ใน 3 โรงเรยน เชน แผนยทธศาสตร รายงานการประเมนตนเอง ฯลฯ

การสงเกตพฤตกรรม และการสมภาษณบคคลทเกยวของกบการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด ารในจงหวดสพรรณบร

ตรวจสอบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนตามแนวพระราชด ารในจงหวดสพรรณบร

แผนภมท 1 กรอบแนวคดการวจย

การบรหารโรงเรยน 4 ดาน 1. ดานการบรหารวชาการ 2. ดานการบรหารงบประมาณ 3. ดานการบรหารงานบคคล 4. ดานการบรหารงานทวไป

6

ขอบเขตการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากรทใชในการศกษา ไดแก โรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวด

สพรรณบรปการศกษา 2556 จ านวน 3 โรงเรยน 1.2 กลมตวอยางทใชเปนกรณศกษาไดแก โรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ใน

จงหวดสพรรณบรปการศกษา 2556 จ านวน 3 โรงเรยนประกอบดวย โรงเรยนบานพน ารอน โรงเรยนบานละวาวงควาย และโรงเรยนบานคอกชาง โดยโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง 3 แหงนเปนโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ซงเปนการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

ขอตกลงเบองตน เพอใหเกดความเขาใจตรงกนในงานวจยฉบบน ผวจยมขอตกลงเบองตนก าหนด ดงน

1.เนองจากการวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (Quality Research) ดงนนการตความของภาษาจงขนอยกบปจจยหลายประการ ไมวาจะเปนประสบการณ หรอทศนคตใหถอเอาผลจากการสรปของการสนทนากลม (Focus Group) และผลจากการเปรยบเทยบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบรทผวจยคนพบ เปนทสด

2. ใหถอวาโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ทง 3 แหง มภารกจในการบรหารตามหลกการกระจายอ านาจเหมอนกนทง 4 ดาน ไดแก 1) ดานการบรหารวชาการ 2) ดานการบรหารงานบคคล 3) ดานการบรหารงบประมาณ และ 4) ดานการบรหารทวไป

นยามศพทเฉพาะ แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยน หมายถง วธการ หรอแนวทางในการปฏบตสงใดสงหนงใหส าเรจ ซงเปนผลมาจากการน าความรไปปฏบตจรง แลวสรปความรและประสบการณนนๆ เพอน ามาประยกตใชในการบรหารจดการโรงเรยนใหมคณภาพและประสทธภาพทง 4 ดาน คอ 1) ดานการบรหารวชาการ 2) ดานการบรหารงบประมาณ 3) ดานการบรหารงานบคคล และ 4) ดานการบรหารงานทวไป เพอใหผบรหารโรงเรยนสามารถน าแนวปฏบตทดทสดมาใชในการบรหารโรงเรยนใหโรงเรยนประสบความส าเรจ บรรลตามจดมงหมายในการบรหารโรงเรยนอยางมคณภาพ และประสทธภาพ

7

โรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร หมายถง โรงเรยนทไดรบการคดเลอกเขาโครงการกองทนการศกษาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงมพระราชประสงคทจะท าใหโรงเรยนเปนตนแบบในการสรางคนดคนสสงคม ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานพระราชทรพย สวนพระองค เพอชวยเหลอพฒนาการเรยนการสอนอยางหยงยน สรางเสรมใหครมจตวญญาณแหงความเปนครทด นกเรยนเปนคนดมคณธรรม จรยธรรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ขอคนพบจากการวจยครงน สามารถน าไปใชประโยชนไดดงน 1.ผลการวจยครงนจะเปนแนวทางใหผบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร และผบรหารสถานศกษาอนๆ น าไปใชในการบรหารโรงเรยนใหมประสทธภาพและประสทธผลตอไป 2. ผลการวจยครงนจะเปนประโยชนตอการวางแผนการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ในโอกาสตอไป

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ครงน ผวจยไดศกษาหลกการ แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของครอบคลมกรอบแนวคดทใชในการวจย น าเสนอเนอหาสาระตามล าดบหวขอ ดงตอไปน

1. แนวคดเกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศ 1.1 ความเปนมาของแนวปฏบตทเปนเลศ 1.2 ความหมายและความส าคญของการปฏบตทเปนเลศ 1.3 การน าแนวคดของการปฏบตทเปนเลศไปใช 1.4 การน าแนวปฏบตทเปนเลศไปประยกตใชกบการบรหารการศกษา 2. การบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร 2.1 ดานการบรหารวชาการ 2.2 ดานการบรหารงานงบประมาณ 2.3 ดานการบรหารงานบคคล 2.4 ดานการบรหารงานทวไป 3. โรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร 4. งานวจยทเกยวของ 4.1 งานวจยในประเทศ 4.2 งานวจยตางประเทศ

1. แนวคดเกยวกบการปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) 1.1 ความเปนมาของแนวปฏบตทเปนเลศ

จดเรมตนของแนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ซงเรมตนจากวงการแพทย เปนวธการปฏบตงานทดไมวาจะน าไปปฏบตทไหนอยางไร ซงผลงานทปฏบตนนไดน าไปสผลส าเรจของหนวยงาน จ าเปนตองมการแลกเปลยนวธการปฏบตงานทดกบหนวยงานยอยและมการแลกเปลยนระหวางหนวยงานตางๆ ซงเปนหนวยงานภายนอก ผลสดทายแนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) กมการน าไปใชจนไดมาตรฐาน ในสหรฐอเมรกา ไดมสมาคมวชาชพทางการแพทย มการรวมตวกนเพอปรบปรงคณภาพการดแลผปวย สมาชกของสมาคมจะท าการปรบปรงคณภาพเครองมอโปรแกรม

9

การดแลสขภาพในราคาทต าแตสามารถสรางความพงพอใจแกผปวยหรอผรบบรการได ซงเปนกจกรรมทตองอาศยการเปลยนแปลงความร ประสบการณ ซงกนและกน การจดกจกรรมการด าเนนการมาอยางตอเนองนนไดมการแจกรางวล Best Practices เพอกระตนการปรบปรงคณภาพผลงาน รางวลทใหนนแบงเปนประเภทตางๆ ตามลกษณะของผลงานตางๆ ซงเชอถอไดวาเปนผลงานชนเยยมในแตละประเภท สวนรางวลใหญมเพยงรางวลเดยว คอ Grand Prize ผชนะจะไดรางวลเปนเงน 2,400,000 บาท ผลงานของผไดเขารวมสมมนาระดบชาตของสมาคมดงกลาว ผลงานจะไดรบการตพมพในวารสาร Best Practices และเวบไซตของสมาคม ซงมลกษณะทเกดขนจากความพงพอใจของผรบบรการ ซงการประเมนส าหรบการไดรบรางวลนมวธการทหลากหลายท งทเปนทางการและไมเปนทางการ ตลอดจนใชการสนทนาและมการใชแบบส ารวจความคดเหนของผรบบรการ ส าหรบใชเปนเครองมอในการประเมนแนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ปจจบนภาคอตสาหกรรมและบรการ เปนภาคทมบทบาทอยางมากตอเศรษฐกจและสงคมของประเทศ โดยสรางมลคาทางเศรษฐกจถงรอยละ 43.4 ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) อยางไรกตาม ในชวง 3-4 ปทผานมา การขยายตวของมลคาการสงออกสนคาอตสาหกรรมและบรการกลบมแนวโนมลดลง เนองจากประเทศไทยก าลงสญเสยศกยภาพทางการแขงขน ซงมสาเหตอยหลายประการ เชน โครงสรางพนฐานยงกระจายไมทวถงการลงทนดานการวจยและพฒนามนอย นโยบายของภาครฐยงไมสามารถตอบสนองตอสภาพการณทเปลยนแปลงไป ขาดการเพมผลผลตโดยรวม และผบรหารยงขาดความรความสามารถในดานการจดการ เปนตน สาเหตตางๆ เหลานท าใหโครงสรา งการผลลตออนแอประสทธภาพในการใชจายปจจยผลตต า การเพมผลผลตต า ตนทนการผลตสง จงเสยเปรยบผแขงขนรายอนๆ ทอยในตลาดโลก ดวยเหตนทงภาครฐและภาคเอกชน จงจ าเปนตองพฒนาและปรบปรงตนเองอยางเรงดวน เพอสรางศกยภาพทางการแขงขนและพฒนาเศรษฐกจของประเทศใหเตบโตตอไปไดอยางยงยน โดยแนวทางหนงทสามารถชวยใหการพฒนาด าเนนไปไดเรวขน คอ การท า Benchmarking และการศกษาวธการทเปนเลศ หรอขององคกรหรอหนวยงานตางๆ สถานบนเพมผลผลตแหงชาตกระทรวงอตสาหกรรม จงมแนวคดทจะน าแนวคดทจะน าแนวคดของ Best Practices มาศกษาเพอหาแนวทางในการพฒนา ปรบปรงและเพมศกยภาพการผลตหรอปรบประยกตใชกบองคกรหรอหนวยงานตางๆ ทงของรฐและเอกชนตอไปในอนาคต ในระยะแรกสถาบนเพมผลผลตแหงชาตรวมกบคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตรดวยการสนบสนนขององคการเพมผลผลตแหงเอเชย (Asian Productivity Organization: APO) และ Nation University of Singapore (NUS) ด าเนนโครงการน ารอง โครงการกรณศกษา Best Practices ขององคกรชนน าในประเทศไทยขน โดยมวตถประสงคเพอ

10

1.ศกษาและสรางองคความร เกยวกบแนวทางหรอวธการทเปนเลศ ซงท าใหองการชนน าประสบความส าเรจ โดยใชเกณฑรางวลคณภาพแหงชวต (Nation Quality Award Criteria) เปนกรอบในการศกษา

2.น าองคความรทไดนนไปเผยแพรแกสาธารณชน เพอองคการตางๆ สามารถน าไปประยกตใชในการปรบปรงประสทธภาพขององคกรตามความเหมาะสม ในการสรางฐานขอมล Best Practice เพอเปนขอมลพนฐานส าหรบการท า benchmarking ตอไป นอกจากนสถานบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทาการศกษา กลาววา วธปฏบตทด คอ วธการปฏบต กลยทธ กจกรรม ทสงผลใหองคกรประสบความส าเรจ และมผลงานทดกวาองคกรอนๆ การศกษาเพอคนหาวธปฏบตทดนน จะมงเนนทวธการปฏบตจรงซงเปนการตอบสนองสงแวดลอมขององคกรทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา องคความรทใชในการปฏบตงานจะเปนองคความรหรอทกษะเฉพาะตว วธปฏบตทดกบกระบวนการท างาน (process) นนแตกตางกน “กระบวนการ” จะเนนการท างานทเปนระบบชดเจน สามารถท าซ าไดหรอท าเปนกจวตร (Routine) การมกระบวนการท างานทชดเจนจะชวยการบรหารจดการไดเปนอยางดถาสภาพแวดลอมขององคการไมเปลยนแปลงมากนก องคความรทใชในการปฏบตงานมความชดเจนสามารถบนทกได ซงการมกระบวนการทชดเจนนนบางครงกอาจมผลเสยเพราะเปลยนไดยาก และในความเปนจรงสภาพแวดลอมขององคกรมกเปลยนแปลงอยเสมอ องคกรใดทสะสมวธปฏบตทด (Best Practices) ไวเปนจ านวนมากกจะสามารถปรบตวเองเขากบสภาพเหลานนไดดองคกรทประสบความส าเรจนนจะเปนองคกรทผสมผสาน “กระบวนการ” และ “วธปฏบต” เขาดวยกนอยางเหมาะสม การเนนท “วธปฏบต” มากเกนไปจะท าใหมวธปฏบตใหมๆ เกดขนมากมายจนไมสามารถทจะใชประโยชนไดอยางเตมทและท าใหเกดความสบสน แตถาองคกรนนเนน “กระบวนการ” มากเกนไปกจะไมท าใหเกดความคดสรางสรรค วธการทดในการคนหา “วธปฏบตทด” นนจะตองกระท าภายใตการมกระบวนการทชดเจนองคองคกรนนๆ เสมอ 1.2 ความหมายและความส าคญของการปฏบตทเปนเลศ นกการศกษาและนกวชาการทงตางประเทศและในประเทศไทยตางใหความหมายของการปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ไวดงน

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต (2545: 5) ไดใหความหมายของ Best Practices คอ การปฏบตทท าใหองคกรประสบความส าเรจหรออาจกลาวไดวา การปฏบตทท าใหองคกรสความเปนเลศ อนทจรงแลวค าวาดทสดคอ (Best) ของค าวา Best Practices นเปนค าทใหความหมายในเชงเทยบเคยงคอ ขนอยกบสถานการณและเปาหมายเปนหลก ค าวาดทสดอาจจะไมไดหมายถงดทสดจรงๆ ขององคกรทงหมดแตอาจจะเฉพาะส าหรบองคกรใดองคกรหนงเทานน เพราะแตละองคกรมวฒนธรรม

11

วสยทศน สภาพธรกจ และปจจยภายในขององคกรทแตกตางกนไป ดงนน Best Practices จงไมไดจ ากดอยเพยงเรองๆ เดยวหรอกระบวนการใดกระบวนการหนงเพยงอยางเดยวแตขนอยกบสงทดทสดทแตละองคกรมองหา และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต ไดกลาวถงความหมายของ Best Practices อกวา เปนแนวทางหรอวธการปฏบตในเรองตางๆ ทน าองคกรไปสความส าเรจและบรรลจดมงหมายไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล Best Practices ชวยใหผประกอบการสามารถลดเวลาในการปรบปรงประสทธภาพองคกรไดโดยการศกษาจาก Best Practices ขององคกรตางๆ แลวน าไปประยกตใชใหเหมาะสม

วรภทร ภเจรญ (2545: 99-102) ไดกลาวถง Best Practices ไววา Best Practices เปนสวนหนงของ Benchmark ซงหมายถงการเปนเลศดานใดดานหนง ในชวงระยะเวลาใดเวลาหนง

ไพโรจน ปยะวงศวฒนา (2545: 85) ไดใหความหมายของ Best Practices ไววา Best Practices หมายถงองคกรทมการปฏบตงานทดทสด

วระพจน ลอประสทธกล (2545: 27) ไดใหความหมายของ Best Practices ไววา Best Practices ขององคกรหนงไมจ าเปนตองเหมาะสมกบองคกรอนเสมอไป สามารถเปลยนแปลงไดตามเวลา สภาพแวดลอมและเงอนไขทเปลยนแปลงไป ไมจ าเปนตองเปนของใหมเมอปฏบตแลวควรเกดประสทธภาพทวดไดเปนรปธรรมหรอนามธรรมตองมลกษณะทเปนระบบและอธบายถงเหตผลไดอยางชดเจน

สมพร เพชรสงค (2548: 15) ไดใหความหมายของ แนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ไววา หมายถงวธการท างานทดทสดในเรองนนๆ ซงอาจจะเปนระบบบรหาร เทคนควธการตางๆ ท าใหผลงานบรรลเปาหมายระดบสงสด ดงนนแนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) จงไมใชเปนแคเพยงวธการท างานทดแตเปนการท างานทดกวาหรอทดทสด ซงมการท างานในเชงระบบ บรหาร และเทคนควธการตางๆ ท าใหผลงานนนบรรลเปาหมายสงสด

ทรชชา (Trischa Baker, 2002: 4) ใหความหมายวา เปนวธการรวมมอของผปฏบตงานภายใตกจกรรมทปฏบตทกกจกรรมเปนกระบวนการน ากจกรรมเหลานนไปสความส าเรจ ซงตวขบเคลอนทเปนแนวปฏบตทดทจะกจกรรมไปสความส าเรจนนๆ ประกอบดวย ภาวะผน า การวางแผน ความสมพนธของบคคลโดยเนนผลผลตและการบรหารจดการรวมทงการใชเทยบเคยงการปฏบตทดเพอเชอมโยงสความส าเรจทมผลผลตและผลกระทบทมคณภาพ ซงมความยดหยน มการบรหารจดการทด ใชเวลานอยทสด

บรชย ศรมหาสาคร (2547: 1-2) กลาววา (Best Practices) คอวธปฏบตทเปนเลศ ในการท าสงใดสงหนงใหส าเรจซงเปนผลมาจากการน าความร ไปปฏบตจรง แลวสรปความรและประสบการณนนเปนแนวปฏบตทดทสดของตนเอง ดงนน Best Practices จงเปนบทสรปของวธ

12

ปฏบตทเปน Tacit Knowledge (ความรในตวตน) ซงเผยแพรเปน Explicit Knowledge (ความรทปรากฏใหชดแจง) เพอใหผอนไดทดลองน าไปปฏบต

จากทกลาวมาทงหมดสรปไดวา การปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) หมายถงวธการหรอแนวปฏบตส าหรบท าสงหนงสงใดใหส าเรจและเปนแนวทางทดทสด ซงเปนผลมาจากการน าความรไปปฏบตจรงแลวสรปความรและประสบการณทไดเพอใหเปนแนวทางในการปฏบตตอไป

ความส าคญของการปฏบตทเปนเลศ จากหลกการทวา “ถาน าความรไปใช ความรนนกยงเพมคณคา เพราะท าใหเกดการตอยอด

ความรใหแตกแขนงออกไปอยางกวางขวาง” ดงนนดงนนเปาหมายของการปฏบตทเปนเลศกเพอใหองคกรและคนในองคกรมแนวทางการปฏบตท เปนเลศซงการจดการทเปนเลศสามารถน าไปประยกตใชไดในหลายกรณ ดงนน

1.Best Practices กบการจดการความร การจดการความรจะบรรลเปาหมายได ตองท า Best Practices ใหปรากฏใหชดแจง เชน เอกสารรายงานคมอการปฏบตงาน เพอใหผอนไดน าไปใชพฒนางานแบบตอยอดความร และสามรถจดเกบ Best Practices นนไวในคลงความรขององคกรไมใหความรนนหายไปกบบคคล เมอบคคลนนๆ ออกจากองคกรไปแลว

2. Best Practices กบองคกรแหงการเรยนร การจดการความรเปนเรองส าคญทท าใหเกดการเรยนร และประยกตใชความร รวมทงแปลงความรของคนไปเปนความรขององคกร การทจะเปนองคกรแหงการเรยนรนน จะตองมทกษะ 5 ดาน ไดแก การแกปญหาอยางมระบบ การทดลองศกษาหาแนวทางใหมๆ การเรยนรจากประสบการณในอดต การเรยนจากวธการปฏบตทเปนเลศของคนอน และการถายทอดความรอยางรวดเรวและมประสทธภาพทวทงองคกร จะเหนไดวา Best Practices เปนสงส าคญเพราะเปน 1 ใน 5 ของทกษะในองคกรแหงการเรยนร

3. Best Practices กบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา ตามหลกสตรการอบรมพฒนาผบรหารสถานศกษาของสถาบนพฒนาผบรหารการศกษา ก าหนดใหผเขารบการอบรมตองฝกปฏบตงานในสถานศกษาตนแบบเพอศกษา Best Practices ของสถานศกษานนๆ วามวธการบรหารงานอยางไร จงจะประสบความส าเรจแลวจดท าเปนเอกสารน าเสนอท าใหไดแนวทางปฏบตทจะน าไปใชในการบรหารโรงเรยนของตน ซงในการคดเลอกผบรหารการศกษาของประเทศนวซแลนดนน พบวา ในการคดเลอกนนจะใหผเขารบการคดเลอกน าเสนอ Best Practices ดานบรหารของตนเองใหคณะกรรมการประกอบพจารณาวา มคณสมบตเหมาะสมหรอไม

4. Best Practices เพอพฒนาคณภาพการศกษาไทย การจดการความรเพอพฒนาการเรยนการสอน ควรจะเรมตนจากการคนควา รวบรวม Best Practices ดานการบรหารการศกษาดานการเรยนการสอน จากเอกสารและตวบคคลตางๆ ทมความเชยวชาญ แลวถายทอดความรเหลานนสคร

13

คนอนๆ เพอเปนเครอขายแตกสาขากนออกไป โดยใชฐานความรและประสบการณของครทประสบความส าเรจดานการบรหารการศกษาและการเรยนการสอนเปนแรงขบเคลอนในการพฒนาครใหขยายออกไปอยางกวางขวาง นอกจากน แคนเทอร (Rosabeth Moss Kanter) กลาววา การน า Best Practices ไปใชในองคกรท าใหองคประสบความส าเรจ เพราะ 1) บคลากรมมาตรฐานการปฏบตงานสง 2) บคลากรมความรและเชยวชาญในการปฏบตงานจนคนพบมาตรฐานการปฏบตงานระดบสงไดดวยตนเอง 3) พนธกจส าเรจลลวงไดเพราะการใชจายงบประมาณมประสทธภาพ 4) เปนการเพมทกษะในการปฏบตงานในหนาท 5) เปนฐานส าหรบการแลกเปลยนเรยนรรวมกนของบคลากร 6) การมเครอขายส าหรบแลกเปลยนเรยนร 7) การท างานจะด าเนนการเปนไปอยางอตโนมต 8) เปนการทบทวนการปฏบตงานทผานมาของบคลากรดวยตน เอง 9) มาตรฐานการปฏบตงานสงขนและเปนการคนพบสงทดทสดในการปฏบตงานดวยตนเอง 10) ชวยใหบคลากรในองคการมมาตรฐานการปฏบตงานทดและสงขนสงผลใหองคกรมประสทธภาพและเกดประสทธผล 11) บคลากรมแนวความคดสรางสรรคและมการคดอยางเปนระบบในการเรยนรส าหรบน าไปปฏบตงาน 1.3 การน าแนวคดของการปฏบตทเปนเลศไปใช

ความโดงดงของ Best Practices เกดขนเมอหนวยงานในภาคธรกจไดน าไปใชเปนรางวลหรอสงจงใจใหกบฝายหรอแผนกตางๆ ขององคการเพอกระตนใหฝายตางๆ เกดการสรางสรรคผลงาน และวธปฏบตทด สามารถสรางความพงพอใจใหกบลกคา อนน าไปสการสรางผลก าไรใหกบองคกร ผลการรบรางวลสมยแรกๆ จะเปนถวยรางวล แตตอมาหลายๆองคเหนวา การใหรางวลดงกลาวไมสามารถกระตนการท างานไดเพยงพอและยงยนไดจงเปลยนรางวลและรปแบบการใหรางวล โดยเนนรางวลในสงทไมสามารถสมผสได เชน การใหโอกาสการท างานทยดหยนมากขน การผอนคลาย กฎระเบยบการท างาน และการใหโอกาสผปฏบตระดบลางเขาถงผบรหารระดบสงไดงายขน และไมเปนทางการ Best Practices ทด ควรจะมาจากกระบวนการคนหาทดเชนกน ตองตอบค าถามใหไดกอนวา Best Practices ทเราเลอกนน มาจากกระบวนการคดเลอก การวางแผนงาน การจดเกบรวบรวมขอมล ทเปนระบบหรอไมกลมงานประเมนและก าหนดมาตรฐานงาน ไดจดการความรเรอง การจดท า Best Practices พบวาขนตอนการคนหา Best Practices เปนสงจ าเปน และไมควรละเลย ไมควรเลอกหรอตดสนจากความรสก แตควรยอมรบไดดวยหลกการและเหตผล และจากระบบขอมลทเปน Fact ทมขนตอน คอ

1.ก าหนดเปาหมายในการคนหา Best Practices ใหชดเจนวาตองการศกษาอะไร เชน การพฒนาองคกรดานบคลากร หรอการจดการ เรองอน เพราะจะไดไมสบสนในการจดเกบขอมลและค านงถงวา Best Practices นนเปนสงท “ปฏบตไดจรงและเหนผลแลว” ไมใชแนวคดทฤษฎเทานน

14

ตอมากควรพจารณาวาขนตอน/วธปฏบตขององคกรนนๆ เปน “นวตกรรม” หรอบทเรยนทมคณคาแกการเรยนรหรอไม ตงค าถามตอไปวา นวตกรรมนน คออะไร (What) ท าอยางไร (How) ท าเพออะไร ท าไมจงท า (Why) แลวด าเนนการจดเกบขอมล น ามาวเคราะห ปจจยทท าส าเรจและบทเรยนทไดเรยนร

2. ก าหนดเกณฑ หรอองคประกอบในการคดเลอกหรอคนหา เชน ควรดจากผลงาน/กจกรรมทได การยอมรรบวาเปนแบบอยางทด มเอกลกษณทโดดเดน ไดรบรางวล การยกยองชมเชยจากหนวยงานตางๆ เปนสถานทศกษาดงาน ผน ามความสามารถถายทอดความรได คณะกรรมการ/แกนน ามความเขมแขงในการจดการมประสทธภาพ สมาชกกลมรวมมอมสวนรวม มความสามคค เปนตน

3. มวธการคดเลอกทเปนระบบ มขนตอนทชดเจน เชน การประกาศใหททราบถงเปาหมาย หลกเกณฑ ในการพจารณาคดเลอก รบสมคร ใหขอมลแกผทเกยวของ แจงกลมเปาหมายอยางทวถง

4. วางแผน ก าหนดแนวทางและรปแบบในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก จดท าแผน การจดเกบขอมล การจดท าเครองมอจดเกบขอมล และการประสานงานกลลมเปาหมายใหพรอมในการจดเกบขอมล การจดเกบขอมลในพนทจงตองการการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของและรวมกนคนการปฏบตจรงทท าและมความส าเรจทยอมรบรวมกน

5. ด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามแผน ไดแก การจดเกบขอมลจากเอกสาร เชน รายงานการประชม สมดทะเบยน บญช ผลงานหรอสมดตรวจเยยม เอกสารรายงานการประสานงานตางๆ และการเกบขอมลจากบคคลทเกยวของ เชน การสมภาษณ การสอบถามจากประธาน หวหนาคณะ และสมาชก หรอผมสวนไดเสยตางๆ

6. การสรปสงเคราะห น าขอมลทไดมาเรยบเรยง สรป วเคราะห เปรยบเทยบขอมลจดการเขยนรายงาน บนทกองคความร หรอบทเรยนทควรเรยนรน าเสนอขอมลทเขยนแลวยอนกลบใหกลมเปาหมายมโอกาสทบทวนแกไขเพมเตม

7. ด าเนนการเผยแพรประชาสมพนธสรางการเรยนรในวงกวาง ทงในรปแบบเอกสารและเรยนรทางอนเทอรเนต ถาเปนการเขยนจากประสบการณ การเขยนจากประสบการณทดตองเชอมโยงประเดนทตองการเขยนกบขอสรปการเรยนรทมตองเรมคดกอนวาตองการเขยนอะไรพจารณาในเบองตนวา บทเรยนมคณคา ความส าคญอยางไร เหมาะสมจะน ามาถายทอดหรอไม ใครเปนผอานและใชประโยชน ตองการใหน าไปปฏบตตอหรอไม และมขอในการพจารณาเลอกประเดนคอ ควรมเนอหาหลกทตองการอธบายเพยงประเดนเดยว ควรหาขอมลมาสนบสนน วเคราะห ประเดนทจะเขยน ทสามารถตรวจสอบยนยนความถกตองได นอกจากน ไพโรจน ปยวงศวฒนา ไดเสนอวธการเขยน Best Practices ทดควรมองคประกอบทส าคญคอการตงหวขอหรอชอทนาสนใจ เขาใจงายและแสดงใหเหนคณคาหรอผลส าเรจทเกดขนและมสวนประกอบภายในเรองทมการล าดบ

15

เชอมโยงเนอหาบอกเลาขนตอนการด าเนนงานทสบความส าเรจ รอยเรยงเปนเรองราวในลกษณะความเรยง ทใชภาษาเรยบงาย สน กระชบ ชดเจน ไมตองแปลความ และควรมสวนประกอบทส าคญ ไดแก

1. เกรนน าความเปนมาของเรอง โดยเขยนใหเหนความส าคญ เหนคณคาของ Best Practices เรองนนใหเขาใจในภาพรวม

2. สวนเนอหา ควรชใหเหนถงผลสมฤทธและพฒนาการของงานทเกดขนในประเดนตางๆทส าคญคอ กระบวนการ/วธการในการท างานในภาพรวมเปนอยางไร Best Practices ทพบคออะไร แยกใหเหนประเดนเรองทชดเจน Best Practices ในแตละประเดนดอยางไร (How) ควรเขยนใหเหนภาพการท างานทละเอยด ชดเจน อาจแยกเปน 2 สวนคอ สวนท 1 ขนตอนการด าเนนงานของระบบงานทท า และระบถงวธการหรอนวตกรรมทเปน Best Practices และสวนท 2 ผลการด าเนนงานทผานมา ทมแนวโนมการเปลยนแปลงทดขน โดยอาจใชแผนภม กราฟ แสดงถงความส าเรจ บทสรปผลการด าเนนงาน องคความร นวตกรรมทพบ ปจจยแหงความส าเรจ/ปจจยเกอหนน (ดเพราะอะไร) ความภาคภมใจและบทเรยนทไดเรยนรแผนงานในอนาคต

3. สวนสรปในเชงการวเคราะหขอคดเหน ขอเสนอแนะ ตอการน าไปประยกตใชหลกการเขยนทด ผทจะเขยนBest Practices ทดไดตองปฏบตดงน ฝกฝน และแสวงหาความร มแรงจงใจ มประสบการณและปจจยแวดลอมทเอออ านวย กอนเขยนควรท าความเขาใจเปาหมายประเดน สถานะใหชดเจนวาคออะไร มความสมพนธกบเหตการณและมตของเวลาในสงคมอยางไร ซงควรหาขอมลใหครบถวน ฝกการคดวจารณสงเคราะห สรป ประมวลผลขอมล รวมทงการอภปรายผล หาคนชวยอาน วจารณ หลายๆรอบ เพอกลนกรองงานเขยนใหมคณภาพ เขยนอยางมความสข เพราะเปนการเรยนร ของเราเองเขยนไดแลวเปนสข เกดปตเพราะชวยใหคนอนรความจรง และสามารถน าไปสการปฏบตปรบใชและพฒนาตอยอด ซงถอเปนการพฒนาจตวญญาณของเราเองใหดขน รปแบบการเขยนม 2 รปแบบ คอการเขยนแบบบอกเลาและการเขยนแบบรายงานการวเคราะห

1. การเขยนแบบบอกเลา เปนสดยอดของการสอสารดวยภาษา ใชภาษาบรรยายทเรยบงาย เพอใหผอานเขาใจคนเคยกบสงทไมเคยคนเคย น าหวใจของเรองมาเขยน เรมตนจากสงทกระทบใจ ไมวาเราจะเหนดวยหรอขดแยงกตามตองท าใจเปนกลาง พยายามใหขอมลแทนความเหน

2. การเขยนแบบรายงานวเคราะหจะสะทอนปรากฏการณ เชงสงคม ทท าใหมองเหนถง ความสบเนอง ทงดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง ศลปวฒนธรรม ซงจะเปนปรากฏการณทหลากหลาย การเขยนแบบวเคราะห ท าไดทละอยางหรอหลายๆ ทางพรอมกน เชนการสสบเนองทางวฒนธรรม การมองแกนของปญหา การมองหาค าตอบใหม มองหาการเปลยนแปลง และผลกระทบของปรากฏการณ และสงทสะทอนความสมพนธ ของกลมในสงคม การวเคราะหเพอใหผอนทยงไมรได

16

เขาใจ ถาคดวาคนทวไปรแลว กไมตองเขยนถาสรปแลวไมมอะไรใหม ตองยอนไปทบทวนในประเดนยอยทไมมคนพดถง อาจน าประเดนยอยมาชเปนประเดนใหญ จงจะเรยกวาคดเปน สรปวาการเขยนโดยทวไป มกถายทอดจากประสบการณ จากการพดคยและรวมกจกรรมทางสงคมตางๆ ซงเปนการเขยนโดยผปฏบตเอง หรอบคคลภายนอกกจะเปนวธการหนงทจะชวยขยาย หรอถายทอดสงทไดเรยนรจากการท างานไปยงทอนเปนการปองกนการท างานทเคยผดพลาดมาแลวและปรบปรงงานเดมใหดขน สามารถใชเปนขอมลส าหรบวางแผนวางโครงการตอเนองจากงานเดมหรอโครงการใหม การเขยนจากประสบการณตางจากการเขยนแบบรายงานวเคราะหตรงทไมตองเรมจากสมมตฐานหรอหลกการ ทฤษฎใดๆแตเขยนจากความจรง โดยใชวธเขยนแบบเลาเรองล าดบในสงทไดเรยนร ไปสคนอนจงท าใหผปฏบตเองและบคคลภายนอกสามารถเรยนรรวมกนได การเขยนแตละเรองตองใชพลงงานและทรพยากรมาก ผปฏบตงานทมประสบการณหลากหลาย ควรมแนวทางส าหรบการเลอกเรองทจะน ามาเขยนใหดรวมถงมแรงจงใจในการเขยนดวย 1.4 การน าแนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ไปประยกตใชกบการบรหารการศกษา

Best Practices ทางดานการศกษาเปนเครองมอทมประสทธภาพทดเยยม บางครงBest Practices อาจจะเปนเพยงแคคดงายๆแตเปนแนวคดททรงพลานภาพนาตนตาตนใจเปนการคดนอกกรอบ เมอหนวยงานม Best Practices แลวควรไดมการพฒนาปรบปรงอยางตอเนองทงน หนวยงานทางการศกษา กระทรวงศกษาธการ หรอกรมตางๆ ในสงกดบางหนวยงานไมวาจะเปน ส านกงานเลขาธการ สภาการศกษา ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน มการจดรวบรวมแนวปฏบตทดเลศไวในบางเรอง บางประเดน แมจะยงไมมการจดอยางเปนระบบกตาม เชน เทคนควธการสอนทดเยยมของครสาขาตางๆ ครตนแบบ ครแกนน า คร แหงชาต เทคนควธการสอนรปแบบตางๆ การพฒนาสอการเรยนการสอนการน าเทคโนโลยททนสมยมาปรบประยกตใหมความเหมาะสม เปนตน สงตางๆ เหลานลวนเปน Best Practices ทงสนในสวนของการน าแนวคด Best - Practices ไปใชอยางเปนรปธรรม สวนใหญจะเปนวงการธรกจภาคเอกชน เพอการพฒนาปรบปรงสนคาใหมคณภาพโดยเฉพาะสถาบนเพมผลผลตแหงชาต กระทรวงอตสาหกรรม ความนยมในการน าแนวคดของ Best Practices ไปใชเกดขนเมอหนายงานสนบสนนทางภาคธรกจโดยเฉพาะสถาบนเพมผลลตผลตแหงชาต กระทรวงอตสาหกรรมไดน าไปใชเปนรางวลหรอสงจงใจใหกบฝายหรอแผนกตางๆขององคกรหรอโรงงานอตสาหกรรมเพอกระตนใหเกดการสรางผลงานและวธปฏบตทดสามารถสรางความพงพอใจใหกบลกคาอนน ามาสการสรางผลก าไรใหบรษทหรอองคกรผลตอบแทนส าหรบฝายหรอแผนกทจะไดรบรางวลนนในระยะแรกมกจะเปนถวยรางวลและเงนสดเปนสวนใหญแตในระยะตอมาหลายองคกรเหนวาการใหรางวลดงกลาวไมสามารถกระตนการท างานไดเพยงและยงยน จงไดเปลยนรางวลและรปแบบการใหรางวลโดยเนนรางวลและรปแบบการให

17

รางวลโดยเนนรางวลในสงทไมสามารถสมผสได เชน การใหโอกาสการท างานทยดหยนมากขน การผอนคลายกฎระเบยบการท างาน และการใหโอกาสการท างานทยดหยนมากข น การผอนคลายกฎระเบยบการท างาน และการใหโอกาสผปฏบตระดบลางเขาถงผบรหารระดบสงไดงายและไมเปนทางการมากขน นอกจากน สถาบนเพมผลผลตแหงชาต กลาววาการน า Best Practices ไปใชกอใหเกดประโยชนตอองคกร ดงน 1) ระบบปฏบตการขององคกรมการด าเนนการอยางเปนระบบ (System Operations) 2) บคลากรมสวนรวมในการบรหารงาน (Participative Management) 3) มการก าหนดกลไกการตรวจสอบและทบทวนทงระบบปฏบตการและระดบนโยบาย 4) เปนกระบวนการทมความชดเจนทกขนตอน (Definable) 5) เปนกระบวนการปฏบตทเปนมาตรฐานสามารถปฏบตซ าไดอก(Repeatable) และ 6) เปนกระบวนการปฏบตงานทมการปรบปรงอยางตอเนองในท านองเดยวกนน ทม ไวแอททและคณะ (Tim Wyatt and Other) กลาววา ปจจยทท าให Best Practices ในสถานศกษาประสบผลส าเรจ ประกอบดวย 1) มกระบวนการพฒนาสมพนธระหวางครอบครวและโรงเรยนทมความเขมแขง 2) ผมสวนเกยวของในการจดการศกษาของโรงเรยนตองรวมมอกนออกแบบการปฏบตงานในโรงเรยนรวมกน 3) กระบวนการปฏบตงานของบคลากรตองสอดคลองกบวฒนธรรมของสถานศกษา 4) ฝายบรหารตองมการแลกเปลยนเรยนรในการปฏบตงานกบฝายปฏบตอยเสมอ 5) ผปฏบตงานมอสระทางความคดและสามารถปรบปรงการปฏบตงานของตนเอง ไดตลอดเวลาทงนตองอยบนพนฐานของระเบยบของทางราชการ 6) มมมองของชมชนทมตอผเรยน โรงเรยนตองน ามาเปนขอมลในการจดการศกษาของโรงเรยน 7) ตองมการเทยบเคยงกบโรงเรยนทด าเนนการแลวประสบผลส าเรจในการจดการศกษาอยเสมอ 8) มการพฒนาคณลกษณะของผปฏบตงานอยเสมอและพฒนาตวชวดความส าเรจของการปฏบตงานใหสอดคลองกบบรบทของโรงเรยน อยางไรกตาม ในสวนของหนวยงานทางการศกษาโดยเฉพาะส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มรายละเอยดดงน

Best Practices ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ถงแมวาขณะน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ยงไมมการจดท า Best

Practices (BP) อยางเปนระบบแตแททจรงแลวหนวยงานในสงกด ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ม Best Practices อยแลว และมมากมายทงสวนทเกยวของกบการปฏรปการศกษาและการปฏรปราชการ แตทน าเสนอมกจะเปนผลงานทเกยวกบการปฏรปการศกษาเปนสวนใหญ เชน รปแบบเทคนควธการการสอนตางๆเทคนคการนเทศ และการบรหารการศกษา เปนตน ส าหรบในสวนของการปฏรประบบราชการยงไมปรากฏออกมาอยางชดเจน สวนใหญมกจะรกนในหนวยงาน หรอวงการทเกยวของ เชน การเบกคารกษา 15 นาท การใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารงานธรการ การจดการศกษานานาชาต โรงเรยนในแนวตะเขบชายแดน One Stop Service เปนตน รปแบบเทคนควธการบรหารราชการเหลานไดหลบซอนอยในส านกงานยงไมม

18

โอกาสน ามาแลกเปลยนเรยนรกนอยางแพรหลาย ส าหรบสถานศกษาทตงอยทวประเทศกเชอว า Best Practices กระจดกระจายหลบซอนอยมากมายเชนเดยวกน แตไมมการบนทกรายงานใหรบทราบกนอยางกวางขวาง ส าหรบ Best Practices ของโรงเรยนขนาดเลก หรอแนวทางการปฏบตทเปนเลศของโรงเรยนขนาดเลกในการศกษาวจยในครงน เปนการศกษาตามกรอบแนวคดท ก าหนด นนคอ มงศกษาการบรหารงานของผบรหารโรงเรยน การจดกจกรรมการเรยนการสอนของครผสอน การด าเนนงาน หรอกจกรรมตางๆ ทไดก าหนดไวในแผนการด าเนนงานของโรงเรยน การน าชมชนเขามามสวนรวมในการบรหารงาน การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพการศกษา โดยอย ในกรอบแนวคดการด าเนนงานของโรงเรยนเปนนตบคคล ประกอบดวย การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป อยางไรกตาม การน าแนวคดของ Best Practices มาใชในวงการศกษา โดยเฉพาะส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เรมขยายวงกวางมากขน เมอมการจดท าแผนพฒนาโรงเรยน ในปการศกษา 2549 ค าวา Best Practices จงเรมเปนทรจกกนมากขนเพราะมการระบใหแตละโรงเรยนพยายามมองหาจดเดน จดแขง หรอแนวปฏบตของโรงเรยนทดเลศใสไวในแผนพฒนาของโรงเรยนแมวา ครหรอผบรหารสวนใหญยงมความรความเขาใจเกยวกบ Best Practices ไมมากกตาม เปนทคาดการณวา แนวคดดงกลาวคงจะเพมแพรหลายมากขนและสามารถทจะเปนอกแนวทางหนงของการพฒนาการศกษาใหมคณภาพตามแนวทางการปฏรปการศกษาตอไป

การเกดขนของ Best Practices ในหนวยงานทางการศกษา หนวยงานทางการศกษานน Best Practices สามารถเกดขนได หลายชองทางดงตวอยางตอไปน 1. เกดจากบคคล อนมากจากการเรยนร ประสบการณ ภาวะผน าของผบรหารมงหวงความส าเรจ คดเชงอนาคต คดเพอเปลยนแปลง สวนผปฏบตงานหรอ ผใตบงคบบญชากไดจากการเรยนรในการปฏบตงาน การคดรเรมสรางสรรค การแกปญหาการท างาน การใหขอเสนอแนะตอผบรหาร หรออาจจะเกดจากแนวคดค าปรารภของคณะกรรมการ ของผปกครองของประชาชน หรอผรบบรการ กอใหเกดการสรางสรรควธการใหมหรอทดกวา 2. เกดจากปญหาอปสรรค ในการบรหารจดการทงระบบ ทงปจจยน าเขา กระบวนการและผลผลต ไมไดตามเปาหมาย ความกดดนจากผรบบรการ การขบเคลอน นโยบายของผบรหารระดบสง ภาวะขอจ ากดของทรพยากรทางการบรหาร ภาวะวกฤต ท าใหมการแสวงหาแนวทางกระบวนการ วธการทดกวา เพอใหไดผลผลตความส าเรจสงสด 3. เกดจากแรงขบเคลอนการพฒนา คนหาวธใหมเพอเพมผลผลตก าไร หรอสรางความพงพอใจใหผรบบรการ เสรมสรางประสทธภาพขององคการ

19

จากแนวคดการเกดขนของ Best Practices จะเหนไดวา การด าเนนงานใดๆกตามของแตละหนวยงานผน าองคกร หรอผบรหารโดยเฉพาะผบรหารการศกษาตองเปนผจดประกายการพฒนา เรมมการปรบเปลยนแนวความคด แนวทางปฏบตใหกบผรวมงานไดทราบแนวทางการด าเนนการ เพอรวมกนแสวงหาแนวทางในการพฒนาองคกรของตนไดกาวทนตอการเปลยนแปลงหรอการแขงขนมฉะนนอาจลาหลง ไมทนตอการเปลยนแปลงของสงคมโลก อนอาจจะสงผลถงความอยรอดขององคกรหรอสถานศกษาในทสด ในหวขอถดไปจะไดกลาวถงขนตอนการด าเนนงานหรอการสราง Best Practices ใหเกดขนในองคกรหรอสถานศกษาซงมหลากหลายวธ ขอยกตวอยางมาพอสงเขป ดงน

ขนตอนการด าเนนงาน Best Practices การพฒนาองคกรโดยเฉพาะหนวยงานทางการศกษาดวยการน าแนวคดของ Best Practices มาใชมหลายแนวความคดขนอยกบวสยทศน พนธกจ วตถประสงค เปาหมายหลกของสถานศกษาวาตองการพฒนาไปในทศทางใด เนนดานใดเปนหลก ตอบสนองตอความตองการของผเรยน ผปกครอง ชมชนและสงคมมากนอยเพยงใดอยางไรกตาม ไดมผกลาวถงขนตอนการด าเนนงานของ Best Practices ทส าคญ ดงน สมพร เพชรสงค ไดกลาวถงขนตอนการด าเนนงานของ Best Practices มขอเสนอแนะไว ดงน ชนตอนท 1 การวเคราะหภารกจทแทจรงของหนวยงานนนๆ ขนตอนท 2 การศกษาวเคราะหสภาพของหนวยงาน ซงอาจด าเนนการใชหลายวธ เชน ใชวธการส ารวจ การระดมความคด การใช SWOT เปนตน ขนตอนท 3 การก าหนดภาพความส าเรจในอนาคต จดท ารปแบบ (Model) วธด าเนนงาน ขนตอนท 4 การปฏบตตามแบบวธการ อาจจะเรมทดลองน ารองตรวจสอบ ประเมนผลอยางตอเนองเปนระยะ ขนตอนท 5 ประเมนผลวเคราะหเปรยบเทยบในดานขนตอน ระยะเวลา งบประมาณและผลทไดรบกบวธการเดม ขนตอนท 6 ปรบปรง พฒนา และขยายผลการน าไปใชในหนวยงานใหกวางขวงยงขน ขนตอนท 7 การบนทก เขยนรายงานใชเปนมาตรฐานในการปฏบต นอกจากขอเสนอ 7 ขนตอนขางตนแลว หนวยงานสามารถจะด าเนนงานไดอกหลายกระบวนการ เชน ตามแนวทางวงจรของเดมมง (Deming circle) ซงประกอบดวย P: การวางแผน D: การปฏบต C: ตรวจสอบและประเมนผล และ A: การปรบปรง พฒนา ก าหนด กจกรรมใหม เปนตน จะเหนไดวาแนวคดของ Best Practices เปนกระบวนการด าเนนงานทเปนระบบ ซงสถานศกษาตองมการวางแผนการด าเนนงาน รวมคด รวมท ารวมรบผดชอบผลการด าเนนงานทเกดขน

20

การวจยในครงนเปนการศกษาการปฏบตทดเลศของโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ถงกระบวนการบรหารการศกษาของผบรหาร คร การมสวนรวมของชมชน องคกรเอกชนภาคธรกจตางๆ ทงนการวเคราะหทหลากหลาย ทงจากการสงเกต การสมภาษณ การศกษาเอกสาร แลววเคราะหเอกสาร วเคราะหเนอหา และใชวเคราะหขอมลเชงคณภาพเพอใหได Best Practices ของแตละโรงเรยนแลวน ามาจดหมวดหมใหเปนระบบ ไดเปนแนวทางการปฏบตทดเลศของโรงเรยนโครงการตามแนวพรราชด ารตอไป

2. การบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร การบรหารโรงเรยนหรอสถานศกษาทเปนนตบคคลมจดเรมตนเมอพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 บญญตไวในมาตรา 39 ใหกระทรวงกระจายอ านาจการบรหารจดการศกษาทงดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานการบรหารงานบคคล และดานการบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการเขตพนทการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษา หรอสถานศกษาในอ านาจหนาทของตน แลวแตกรณ ในเรองดงตอไปน 2.1 ดานการบรหารงานวชาการ

หลกการและแนวคด 1. สถานศกษาจดท าหลกสตรสถานศกษาใหเปนไปตามกรอบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานและสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของชมชนและสงคมอยางแทจรง โดยมคร ผบรหาร ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการด าเนนงาน 2. สถานศกษาจดกระบวนการเรยนร โดยถอวาผเรยนมความส าคญสงสด 3. สงเสรมใหชมชนและสงคมมสวนรวมในการก าหนดหลกสตร กระบวนการเรยนร รวมทงเปนเครอขายและแหลงเรยนร 4. มงจดการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐาน โดยจดใหมดชนชวดคณภาพการจดหลกสตรและกระบวนการเรยนรและสามารถตรวจสอบคณภาพการจดการศกษาไดทกชวงชน 5. มงสงเสรมใหมการรวมมอเปนเครอขาย เพอเพมประสทธภาพและคณภาพในการจดและพฒนาการศกษา

ความหมายของการบรหารงานวชาการ ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2543: 2) กลาววา การบรหารงานวชาการ หมายถง กระบวนการ

การบรหารกจกรรมทกอยางทเกยวของกบการปรบปรงการเรยน การสอนใหดขน ตงแตการก าหนดนโยบาย การวางแผน การปรบปรงพฒนาการเรยนการสอน ตลอดจนการประเมนผลการสอน เพอให

21

เปนไปตามจดมงหมายของหลกสตร และจดมงหมายของการศกษา เพอใหเกดประโยชนตอผเรยนอยางสงสด การบรหารงานวชาการในดานงานของสถานศกษา ไดแก งานควบคมดแลหลกสตรการเรยนการสอน อปกรณการสอน การจดแบบเรยน คมอคร การจดชนเรยน การจดครเขาสอน การปรบปรงการเรยนการสอน การฝกอบรมคร การนเทศการศกษา การเผยแพรงานวชาการ การวดผลการศกษา การศกษาวจย การประเมนมาตรฐานสถานศกษาเพอปรบปรงคณภาพและประสทธภาพของโรงเรยน กมล ภประเสรฐ (2544: 6) กลาววา การบรหารงานวชาการ หมายถง การบรหารงานทเกยวกบการพฒนาคณภาพการศกษา อนเปนเหมายสงสดของภารกจหลกของสถานศกษา รจร ภสาระ, และจนทราน สงวนนาม (2545: 56) กลาววา การบรหารงานวชาการหมายถง การบรหารกจกรรมทกอยางในโรงเรยน ซงเกยวของกบการปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนใหเกดผลตามเปาหมายของหลกสตรอยางมประสทธภาพ สรยพร วนชบตร (2546: 43) ใหความหมายของการบรหารงานวชาการวาเปนงานหลกหรอเปนภารกจของสถานศกษา ทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มงใหกระจายอ านาจในการบรหารจดการไปใหสถานศกษาใหมากทสด ท าใหสถานศกษามความเขมแขงในการบรหารจดการสามารถพฒนาหลกสตรและกระบวนการเรยนร ตลอดจนการวดผล ประเมนผล รวมถงการจดปจจยเกอหนนการพฒนาคณภาพนกเรยน ชมชน ทองถนไดอยางมประสทธภาพ กระทรวงศกษาธการ(2546, หนา 32-38) กลาวถง การบรหารงานวชาการ หมายถง กจกรรมทกชนดในสถานศกษาเกยวกบการปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนใหไดผลดและมประสทธภาพทสด ไดแก ความร ความเขาใจในเนอหาวชาหลกทจ าเปนตอการด ารงชวตอยในสงคม และรวมถงการอบรมศลธรรมจรรยา และความประพฤตของนกเรยนเพอใหเปนคนด ศกดไทย สรกจบวร, นตยา นวลนม, ไชยา ภาวะบตร,และวาโร เพงสวสด (2547: 99) ไดใหความหมายการบรหารงานวชาการวา หมายถง การบรหารกจกรรมทกอยางในโรงเรยนทเกยวของกบการจดการเรยนการสอน เพอกอใหเกดการเรยนร และการศกษาของนกเรยนอยางมประสทธภาพสงสด

เซอรจโอวานน(Sergiovani, 1980: 267-268) กลาวถง ความหมายของการบรหารงานวชาการวา หมายถง การบรหารสถานศกษา โดยมการจดกจกรรมทกสงทกอยางทเกยวกบการปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนใหไดผลด จอรตน(Gorton, 1983: 158-164) กลาวถง การบรหารงานวชาการวาหมายถง การด าเนนกจกรรมทกชนดในสถานศกษาทเกยวของกบการพฒนาและปรบปรงแกไข การเรยนการสอนของนกเรยนใหไดผลดมประสทธภาพมากทสด ซงไดแก งานดานหลกสตร การจดแผนการเรยน การจด

22

ตารางการเรยนการสอน การจดครเขาสอน การพฒนาการเรยนการสอน การพฒนาบคลากรทางดานวชาการ การวดผลและการประเมนผล การนเทศการสอน จากความหมายทกลาวมาขางตน สรปไดความวา การบรหารงานวชาการ หมายถง การบรหารจดการกจกรรมทกกจกรรมทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนการปรบปรงพฒนาคณภาพเพอใหบรรลเปาหมายของหลกสตรใหเกดประโยชนสงสดแกนกเรยนอยางมประสทธภาพ กจกรรมทมจดมงหมาย รวมถงการใหขาวสาร สถานการณเงอนไข หรอกจกรรมทเหมาะสมทเตรยมไวเพอสงเสรมความร ขอบขายของการบรหารงานวชาการ ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2540 : 37) ไดก าหนดขอบขายงานวชาการในโรงเรยนประถมศกษา ไวดงน 1) งานดานหลกสตรและการน าหลกสตรไปใช 2) งานดานการเรยนการสอน 3) งานวสดประกอบหลกสตรและสอการเรยนการสอน 4) งานวดผลและประเมนผล 5) งานหองสมด 6) งานนเทศภายใน 7) งานประชมอบรมทางวชาการ ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2543: 127) ระบขอบขายของงานดานวชาการวาประกอบดวยงานตอไปน

1.การวางแผนเกยวกบงานวชาการ เปนการวางแผนเกยวกบการน าหลกสตรไปใช การวางแผนเกยวกบการจดการเรยนการสอนตางๆลวงหนา

2.การจดด าเนนการเกยวกบการเรยนการสอน ไดแก การจดตารางสอน การจดชนเรยน การจดครเขาสอน การจดเอกสารแบบเรยน การปรบปรงการเรยนการสอน การฝกงาน

3.การจกบรการเกยวกบการเรยนการสอน เปนการจดสงอ านวยความสะดวกและการสงเสรมจดหลกสตรใหมประสทธภาพและคณภาพ ไดแก การจดสอการเรยนการสอน การจดหองสมด

สวฒน เงนฉ า (2545: 13) กลาวถงขอบขายความรบผดชอบงานหลกตามทก าหนดในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ในดานการบรหารงานวชาการมดงน 1) การพฒนาหลกสตรสถานศกษา 2) การพฒนากระบวนการเรยนร 3) การวดผลประเมนผล และการเทยบโอนผลการเรยน 4) การประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษา 5) การพฒนาและการใชสอเทคโนโลยเพอการศกษา 6) การพฒนาและสงเสรมใหมแหลงเรยนร 7) การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา 8) การสงเสรมชมชนใหมความเขมแขงทางวชาการ กระทรวงศกษาธการ(2546: 32-38) ไดก าหนดขอบขายการบรหารงานวชาการ ไวดงน 1) การพฒนาหลกสตรสถานศกษา 2) การพฒนากระบวนการเรยนร 3) การวดผลประเมนผล และการเทยบโอนผลการเรยน 4) การวจยเพอคณภาพการศกษา 5) การพฒนาสอ นวตกรรมและเทคโนโลย

23

ทางการศกษา 6) การพฒนาแหลงการเรยนร 7) การนเทศการศกษา 8) การแนะแนวการศกษา 9) การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา 10) การสงเสรมดานวชาการแกชมชน 11) การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาอน 12) การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน และสถาบนอนทจดการศกษา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550 : 30-50) ไดก าหนดขอบขายการด าเนนงานบรหารงานวชาการของสถานศกษา ดงน 1) การพฒนาหรอด าเนนการเกยวกบการใหความเหนการพฒนาสาระหลดสตรทองถน 2) การวางแผนงานดานวชาการ 3) การจดการเรยนการสอนในสถานศกษา 4) การพฒนาหลกสตรของสถานศกษา 5) การพฒนากระบวนการเรยนร 6) การวดผลประเมนผลและการด าเนนการเทยบโอนผลการเรยน 7) การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษา 8) การพฒนาและสงเสรมใหมแหลงเรยนร 9) การนเทศการศกษา 10) การแนะแนว 11) การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในและมาตรฐานการศกษา 12) การส งเสรมชมชนใหมความเขมแขงทางวชาการ 13) การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาและองคกรอน 14) การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน และสถาบนอนทจดการศกษา 15) การจดท าระเบยบและแนวปฏบตเกยวกบงานดานวชาการของสถานศกษา 16) การคดเลอกหนงสอ แบบเรยนเพอใชในสถานศกษา 17) การพฒนาและใชสอและเทคโนโลยเพอการศกษา

คมบรอค, และนนเนอร (Kimbrough, & Nunnery, 1988: 58) ก าหนดขอบขายการบรหารงานวชาการ ดงน

1.งานดานหลกสตรและการน าไปใช ผบรหารตองมความร ความเขาใจเกยวกบหลกสตรประเภทตางๆ เพอด าเนนการจดหาหลกสตร และเอกสารหลกสตร ตลอดจนคมอการใชหลกสตรใหเพยงพอส าหรบปฏบตงานของคร

2.งานการเรยนการสอน ไดแก การจดท าแผนจดการเรยนร และบนทกการสอนตลอดจนปรบปรงพฒนากระบวนการเรยนการสอนใหมประสทธภาพสงสด บรรลตามจดมงหมายของหลกสตร จดใหมการอบรม สาธตการแลกเปลยนความร ความคด และประสบการณกบเพอนคร เกยวกบวธการสอนแบบใหมๆ

3.งานประเมนผลครอบคลมถงการจดใหมการวดผลและประเมนผลใหเปนไปตามหลกเกณฑทก าหนด ปรบปรงการสรางเครองมอวดผลใหมประสทธภาพยงขน มการตรวจสอบการท าสมดประจ าชน และสมดประจ าตวนกเรยนของครทกคนใหถกตองเรยบรอยและเปนปจจบนเสมอ

4.งานจดหาสอสนบสนนโปรแกรมการเรยนการสอน ไดแก การจดหาสอการเรยนการสอน งานหองสมด งานนเทศการศกษา งานดานการวางแผนก าหนดวธการด าเนนงาน ตลอดจนการสงเสรมการสอน โดยการจดกจกรรมตางๆ

24

จากแนวคดดงกลาว สรปขอบขายการบรหารงานวชาการ ไดวา การบรหารงานวชาการเปนหวใจของการบรหารโรงเรยน เพราะเปนงานทเกยวของกบเกยวของกบเรยนการสอนโดยตรง ผบรหารและครเปนบคคลทมสวนเกยวของอยางใกลชดในการทจะหาแนวทางหรอวธการทจะใหผเรยนไดมความร ความเขาใจ ความสามารถพเศษ ทกษะทจะสงเสรมการเรยนการสอนในโรงเรยนใหกาวหนาและมประสทธภาพอย เสมอ โดยการ การพฒนาหลกสตรสถานศกษา การพฒนากระบวนการเรยนร การวดผลประเมนผล และการเทยบโอนผลการเรยนการวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา การพฒนาสอ นวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา การพฒนาแหลงเรยนร การนเทศการศกษา การแนะแนวการศกษา การพฒนาระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา การสงเสรมความรดานวชาการแกชมชน การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาอน และการสงเสรมและสนบสนนงานวชาการบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน และสถาบนอนทจดการศกษา

ความส าคญของการบรหารงานวชาการ งานวชาการถอเปนงานหลกของการบรหารการศกษา ทงนเนองจากงานวชาการเกยวของกบ

หลกสตร และการจดการเรยนการสอน ซงเปนหนาทหลกของสถานศกษา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพอเตม(ฉบบท 2 ) พ.ศ.2542

หมวด 4 แนวการจดการศกษามาตรา 24 สามารถน ามาก าหนดบทบาทและความส าคญของผน าทางวชาการบทเรยนดงน

1.สงเสรม สนบสนนใหมการจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล

2.พฒนา สนบสนน ใหครผสอนฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการการเผชญสถานการณจรง และการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา

3.สงเสรม สนบสนนใหครผสอนจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรงฝกการปฏบตใหท าได คดเปน ท าเปน รกการอานและเกดการใฝรอยางตอเนอง

4.สนบสนน เออเฟอแกครผสอนในการจดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดานตางๆอยางไดสดสวนสมดลกน รวมทงปลกฝงคณธรรมคานยมทดงามคณลกษณะอนพงประสงคไวในทกวชา

5.สงเสรม สนบสนน ใหผสอนสามารถจดบรรยากาศสภาพแวดลอมสอการเรยน และอ านวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบรรวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ควบคไปกบสอการเรยนการสอนและแหลงวทยาการประเภทตางๆ

25

6.สงเสรม สนบสนน ในการจดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลา ทกสถานททมการประสานความรวมมอกบบดา มารดา ผปกครอง และบคคลในชมชนทกคาย เพอรวมพฒนาผเรยนตามศกยภาพ

สพจน เบญจามฤด (2542: 19) ไดจดความส าคญของงานวชาการไวดงน 1.เปนการวางแผนงานวชาการโดยมรายละเอยด คอ เปนการรวบรวมขอมล 2.การจดท าระเบยบ แนวปฏบตงานวชาการ การจดท าแผนงานวชาการเปนการบรหารงาน

วชาการโดยแบงเปน 1) การก าหนดหนาทการรบผดชอบ 2) การจดกลมการเรยน 3) การจดตารางสอน 4) การจดครเขาสอนตามตาราง 5) การจดครสอนแทน 6) การน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใชในการด าเนนงานวชาการ

3.การเรยนการสอนแบงออกเปน 1) การจดท า การใช การปรบปรงแผนการสอนรายวชา2) การจดหา จดท า ใช บ ารงรกษา สงเสรมการผลตสอการเรยนการสอน

4. การพฒนาและสงเสรมทางดานวชาการ แบงออกเปน 1) การพฒนากระบวนการเรนการสอน 2) การจดสอนซอมเสรม 3) การจดกจกรรมเพอสงเสรมการเรยนการสอน 4) การจดกจกรรมนกเรยนตามหลกสตร 5) การพฒนาครทางดานวชาการ 6) ครทผานการอบรมพฒนาทางดานวชาการรอบ 2 ป 7) การสรางบรรยากาศทางวชาการโรงเรยน 8) การสงเสรมการวเคราะห การวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน

5. การวดผลและประเมนผลการเรยน และงานทะเบยนนกเรยน มดงน 1) การด าเนนการวดผลและประเมนผลการเรยน 2) การสสรางและปรบปรงเครองมอการวดผลการเรยน 3) เอกสารและแบบฟอรมเกยวกบการวดและประเมนผล 4) การด าเนนการเกยวกบหลกฐานการวดผลและประเมนผล 5) งานทะเบยนนกเรยน

6. การประเมนการจดการงานวชาการ มรายละเอยดคอ 1) การประเมนผลการจดการงานวชาการ 2) การประเมนผลในดานคณภาพการจดการเรยนการสอน

ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2543: 34) ไดกลาวถงความส าคญของการบรหารวชาการวามความส าคญดงตอไปน

1. เปนสาระส าคญของการศกษาทหนวยงานหรอสถานศกษาไดก าหนดวตถประสงค เปาหมาย และภารกจตางๆไวอยางชดเจน ท าใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

2. เปนงานทบงชถงความส าเรจในการบรหารงานของผบรหารงานวชาการตองเดน เนนความเปนเลศทางวชาการ ซงผลประโยชนสงสดจะตองเกดกบผเรยนผลแหงความส าเรจ คอ ไดพฒนาผเรยน ผรบบรการ และบคคล ทงในดานความร เจตคตและทกษะทหนวยงานหรอสถานศกษาก าหนดไว

26

3. เปนงานบรการทางการศกษา หนวยงานหรอสถานศกษามหนาทจดบรการใหแกผเรยนและผรบบรการ มงใหไดรบความรเพอประโยชนในการพฒนาตนเอง

4. เปนการแสดงถงองคความรแหงวชาชพ งานวชาการในศาสตรสาขาใดกตามแสดงลกษณะเดนเฉพาะในองคความรออกมาใหชดเจน

5. เปนประโยชนตอการพฒนาการศกษา งานวชาการชวยสรางความรใหเกดประโยชนมากขนโดยอาศยกระบวนการทางการศกษา คนควา การวจยและพฒนาซงท าใหเปนการพฒนาการศกษาอนเปนผลตอสงคมและประเทศชาต

เฟเบอร (Faber, 1970: 213) ไดกลาวถงความส าคญของงานวชาการวาวาการจดการเรยนการสอนเปนภารกจทส าคญ ผบรหารจะตองเตรยมการวางแผนสงตางๆไวเปนอยางด ถกตอง เหมาะสม เพอพฒนาผเรยนไปสจดหมายปลายทางตามแนวแผนทก าหนดทงนการจดการ เรยนการสอน หรองานวชาการ จะจดใหเหมาะสมสอดคลองกบผเรยน ควรเปดกวางใหผเรยนเกดความใฝรตลอดเวลา ทงในและนอกหองเรยน และทส าคญทสดเพอใหนกเรยนเปนดทสงคมตองการ

เบสต (Best, 1986: 142) กลาวถงความส าคญของงานวชาการวามดงตอไปน 1) การวางแผนการบรหารงานวชาการ ในดานภารกจของสถานศกษา และกระบวนการบรหารงานวชาการ 2) การบรหารหลกสตร โดยแยกเปนสาระส าคญแนวคดของหลกสตร และภารกจหลกในการบรหารหลกสตร 3) การบรอหารการเรยนการสอนและการประเมนผลการเรยน 4) การบรหารการนเทศ 5) การพฒนาบคลากรทเกยวของกบงานวชาการ 6) การบรหารระบบขอมลสารสนเทศ 7) การพฒนาการวจย วดผล ประเมนผลและการรายงานผล

จากแนวคดขางตน สามารถสรปไดวา การบรหารงานวชาการ เปนงานหลกของการบรหารสถานศกษา ซงเปนหวใจในการบรหารงานของโรงเรยน เปนงานทเกยวของกบผเรยนในการทหาแนวทาง วธการทจะใหผเรยนไดความร ความเขาใจ ความสามารถพเศษ ทกษะทจะสงเสรมการเรยนการสอนในสถานศกษาใหประสบผลส าเรจและมประสทธภาพมากทสด คอ งานดานหลกสตร งานดานการเรยนการสอน งานสอการสอน งานวดผลและประเมนผล งานนเทศภายใน งานหองสมด งานประชมอบรมทางวชาการ ซงมขอบขายทส าคญชวยใหการบรหารงานวชาการด าเนนการอยางมประสทธภาพ คอ การพฒนาหลกสตรสถานศกษา การพฒนางานดานการเรยนการสอน การพฒนาสอ การพฒนางานวดผลประเมนผล การวจยเพอพฒนาระบบประกนคณภาพภายใน การสงเสรมดานวชาการแกชมชน การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการรบสถานศกษาอน และการสงเสรม สนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน และสถาบนอนทจดการศกษา

27

2.2 ดานการบรหารงานงบประมาณ หลกการและแนวคด

การบรหารงานงบประมาณของสถานศกษามงเนนความเปนอสระในการบรหารจดการ มความคลองตว โปรงใส ตรวจสอบได ยดการบรหารมงเนนผลงาน ใหมการจดหาผลประโยชนจากทรพยสนของสถานศกษา รวมทงการจดหารายไดจากการบรการมาใชบรหารจดการเพอประโยชนทางการศกษา สงผลใหเกดคณภาพทดตอผเรยน

ความหมายของการบรหารงานงบประมาณ ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2541 : 48) ใหความหมายการบรหาร

งบประมาณ วา เปนการใชจายงบประมาณทไดรบใหเปนไปตามวตถประสงคอยางมประสทธภาพ เกยวของตงแต การอนมตเงนประจ างวด การจดซอจดจาง การเบกจาย การโอน และการแลกเปลยนแปลงรายการเงนประจ างวด การขอใชเงนเหลอจาย และการรายงานผลการใชงบประมาณรายจายประจ าป

ณรงค สจพนโรจน (2543: 2) กลาวถงการบรหารงบประมาณ หมายถง แผนเบดเสรจทแสดงออกในรปตวเงน แสดงโครงการด าเนนงานทงหมดในระยะเวลาหนง แผนนจะรวมถงโครงการ คาใชจาย ตลอดจนถงทรพยากรทจ าเปนในการสนบสนน

ธนกร เอกเผาพนธ (2543 : 8) กลาวถงงบประมาณ หมายถง แผนการปฏบตงานในระยะเวลาหนง ซงโดยทวไปมกจะเปน 1 ป แผนการปฏบตงานจะแสดงจ านวนเงนทคาดวาจะใชจายในการปฏบตงานนนๆ ตลอดจนแสดงแหลงทมาของรายไดและวธการหาเงนเพอด าเนนการตามแผนปฏบตงาน

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2544: 41) ใหความหมาย งบประมาณวา หมายถง การจดท างบประมาณ การจดท าบญชการใชจายเงนและการควบคมตรวจสอบทางดานการเงนและทรพยสน

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2545 : 7) กลาววา งบประมาณ หมายถง ระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงาน (performance based budgeting) โดยมงเนนผลผลต (outputs) แลผลลพธ (outcomes) ของงาน เชอมโยงทรพยากรกบผลงานใหอสระแกผบรหารในการบรหารจดการ และรบผดชอบตอความส าเรจของงาน

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (2547: 165) กลาวถงการบรหารงานงบประมาณไววา ระบบการเงนของสถานศกษา จะตองด าเนนการตามระบบงบประมาณทเนนผลงาน จดท าแผนประจ าปในการใชงบประมาณ และการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ดงนน การปฏบตงานจงแตกตางไปจากเดมคอนขางมาก นบตงแตระบบบญชจนถงการด าเนนงานเกยวกบการรบ – จาย หรอ

28

กอหนผกพน ตลอดจนถงการรายงานและการตรวจสอบ เพอความมประสทธภาพ โปรงใส สนบสนนในการจดการศกษาอยางพอเพยง

กระทรวงศกษาธการ (2550: 39-50) กลาวถงการบรหารงานงบประมาณ วา หมายถง งานทโรงเรยนจดตงขนเปนการบรการหนวยงานตางๆ ของโรงเรยน ใหสามารถด าเนนไปตามจดหมายหรอตามทตองการ งานบรหารงบประมาณในโรงเรยนจงเปรยบเสมอนสวนทประสานงานหรอคอยสนบสนนใหโรงเรยนสามารถด าเนนการไปสเปาหมายทก าหนดดวยความราบรน

สตเฟน (stephen, 1984: 197) ใหความหมายของงานงบประมาณไว ดงน 1. ความหมายดงเดม ค าวางบประมาณมาจากภาษฝรงเศสโบราณวา bougtte ในประเทศ

องกฤษแตเดมนนค าวา budget หมายถง กระเปาหนงใบใหญซงเสนาบดของกษตรยองกฤษใชบรรจเอกสารตางๆทแสดงถงความตองการของประเทศและทรพยากรทมอยไปแถลงตอรฐสภา ตอมาความหมายของค าวา budget กคอยๆเปลยนจากตวกระเปามาเปนเอกสารตางๆทบรรจในกระเปานน

2. ความหมายของนกบญช นกการบญช จะใหความหมายของงานงบประมาณ วางบประมาณ คอ เอกสารอยางหนงประกอบดวยขอความ และตวเลขซงเสนอขอรายจายเพอรายการและวตถประสงคตางๆขอความจะพรรณนาถงรายการคาใชจาย เชน เงนเดอน ครภณฑ คาใชสอย ฯลฯ หรอวตถประสงค เชน การเศรษฐกจ การศกษา การปองกนประเทศ ฯลฯ ละมตวเลขแนบอยดวยทกรายการหรอทกวตถประสงค

3. ความหมายของนกปกครอง จะใหค าจ ากดความของงบประมาณวา งบประมาณคอ แผนส าหรบการใชจายเงนในรฐวสาหกจ หรอรฐบาล ในชวงระยะเวลาหนง อนแนนอน ซงฝายบรหารจะเปนผจดเตรยมและน าเสนอตอฝายนตบญญต

4. ความหมายของนกบรหาร จะใหค าจ ากดความของงบประมาณ วา หมายถง แผนงานทแสดงออกในรปของตวเงนส าหรบระยะเวลาหนงอนแนนอนเกยวกบ โครงการด าเนนงานของรฐบาล

พอรตเตอร (Porter, 1995: 232) ไดใหความหมายอยางกวางๆ วา งานงบประมาณเปนกลไกทใชส าหรบวเคราะหตดสนใจ เพอการจดการทรพยากรตางๆ รวมถงการบนทกตดตามเพอวดผลการใชงบประมาณนนๆ ดวย งบประมาณจะชวยวเคราะหบอกใหทราบถงจ านวนเงน และทพยากรบคคลทตองม เพอการปฏบตงานตางๆ ตามทไดมการวเคราะหและคาดการณไว โดยเปนกญแจส าคญของการน ากลยทธไปปฏบต

จากแนวคดขางตน สรปไดวา การบรหารงบประมาณ หมายถง งานทโรงเรยนจดตงขนเพอเปนการบรการหนวยงานตางๆ ของโรงเรยนใหสามารถด าเนนไปตามจดมงหมายหรอตามทตองการ งานบรหารงบประมาณในโรงเรยนจงเปรยบเสมอนสวนทประสานงาน หรอคอยสนบสนนใหโรงเรยนสามารถด าเนนไปสเปาหมายทก าหนดดวยความราบรน มอสระในการจดการทรพยสน และหารายได

29

เพม มการค านวณตนทนกจกรรม มการบรหารทรพยสนทดสามารถตรวจสอบได การจดท าบญชตามเกณฑรายรบ – รายจาย และจดใหมระบบตรวจสอบเพอใหเกดความรวดเรว มขนตอนทไมผานการกลนกรองหลายขนตอน โดยมงเนนสวนรวมในการบรหารจดการและชวยระดมทรพยากรและการลงทนจากแหลงตางๆ ทงนจะมระบบตรวจสอบตดตาม

ขอบขายของการบรหารงานงบประมาณ ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2542: 201) แบงงานงบประมาณของโรงเรยนไวดงน 1) งาน

การเงนบญชและงบประมาณ ไดแก งานการรบและการเบกจายเงน การจดท าบญชรายรบรายจาย การควบคมและตรวจสอบเกยวกบการเงน การบญชของสถานศกษา รวมถงการจดท างบประมาณประจ าป 2) งานสารบรรณเปนงานทตดตอโตตอบทางลายลกษณอกษรกบหนวยงานตางๆ รวมทงการตดตอทางจดหมาย การใชโทรศพท โทรเลข ตลอดจนการเกบหลกฐาน การตดตอประสานงาน 3) งานเอกสารการพมพ ไดแก การพมพจดหมาย งานพมพหนงสอ ตลอกจนเอกสารในการค านวณ ต าราเกยวกบการเรยนการสอน การพมพขอสอบ 4) งานพสด เปนงานทเกยวกบการจดซอ ดแลรกษาและเบกจายควบคมพสดครภณฑ 5) งานทะเบยน เปนงานทะเบยนนกเรยนนกศกษา การลงทะเบยน การเพมการถอนวชา ตลอดจนการตลอดจนการออกใบรบรองตางๆ แกนกเรยน 6) งานดแลอาคารสถานท เปนงานทดแลอาคารสถานท ตลอดจนการซอมอาคารสถานทและครภณฑของโรงเรยนใหอยในสภาพเรยบรอยอยเสมอ 7) งานเกยวกบการสรางความสมพนธกบชมชน ไดแก การตดตอกบชมชนหนวยงานอนในนามของสถานศกษา 8) งานดานบคลากร เปนการจดการ ดแล รกษาผลประโยชน สวสดการ ของบคลากรในสถานศกษา สวฒน เงนฉ า (2545: 20 - 21) กลาววา ขอบขายความรบผดชอบของงานหลกตามทก าหนดในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ในดานงบประมาณดงน 1) การจดตงงบประมาณ 2) การจดสรรงบประมาณ การเบกจาย และการอนมตงบประมาณ 3) การโอนและการเปลยนแปลงงบประมาณ การรายงานผลการตรวจสอบ ตดตาม และประเมนประสทธภาพการใชจายงบประมาณ 4) การระดมทรพยากร และการลงทนเพอการศกษา การสงเสรมการบรหาร การจดหารายไดและผลประโยชนในรปแบบทหลากหลาย 5) การบรหารการเงนทเกยวกบการเบกเงนการคลง การรบงาน การเกบรกษาเงน การจายเงน การน าสงเงน 6) การบรหารการบญชเกยวกบการจดท าบญชการเงน การจดท าทะเบยนทางการเงน การจดท ารายงานทางการเงนและงบการเงน กระทรวงศกษาธการ (2545: 39 - 40) ไดกลาวถง ขอบขายการบรหารงบประมาณไดดงน 1) การจดท าและเสนอของบประมาณ ไดแก การวเคราะหและพฒนานโยบายทางการศกษา การจดท าแผนกลยทธหรอแผนพฒนาการศกษา การวเคราะหความเหมาะสมการเสนอของบประมาณ 2) การจดสรรงบประมาณ ไดแก การจดสรรงบประมาณในสถานศกษา การเบกจายอนมตงบประมาณ

30

การโอนเงนงบประมาณ 3) การตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผล และรายงานการใชเงนและผลการด าเนนงาน ไดแก การตรวจสอบ ตดตามการใชเงนและผลการด าเนนงาน การประเมนผลการใชเงนและผลการด าเนนงาน 4) การระดมทรพยากร และการลงทนเพอหารศกษา ไดแก การจดการทรพยากร การระดมทรพยากร การจดหารายไดและผลประโยชน กองทนกยมเพอการศกษา กองทนสวสดการเพอการศกษา 5) การบรหารการเงน ไดแก การเบกเงนจากคลง การรบเงน การเกบรกษาเงน การจายเงน การน าสงเงนการกนเงนไดเบกเหลอมป 6) การบรหารบญช ไดแก การจดท าบญชการเงน การจดท ารายงานทางการเงนและงบการเงน การจดท าและจดหาแบบพมพบญช ทะเบยนและรายงาน 7) การบรหารพสดและสนทรพย ไดแก การจดท าระบบพนฐานขอมลสนทรพย ของสถานศกษา การจดหาพสด การก าหนดรปแบบรายการหรอคณลกษณะเฉพาะและจดซอจดจาง การควบคมดแล บ ารงรกษา และจ าหนายพสด กระทรวงศกษาธการ (2545: 39 - 50) ไดกลาวถง ขอบขายการบรหารงบประมาณ ซงก าหนดขอบขายงาน ดงน 1) การจดท าและเสนองบประมาณ 2) การจดสรรงบประมาณ 3) การตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผล และรายงานการใชเงนและผลการด าเนนงาน 4) การระดมทรพยากร และการลงทนเพอหารศกษา 5) การบรหารการเงน 6) การบรหารบญช 7) การบรหารพสดและสนทรพย ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550 : 55 - 75) ไดก าหนดขอบขายการบรหารงบประมาณของสถานศกษา ดงน 1) การจดท าแผนงบประมาณและค าขอตงงบประมาณเพอเสนอตอเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 2) การจดท าแผนปฏบตการใชจายเงนตามทไดรบจดสรรงบประมาณจากส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานโดยตรง 3) การอนมตการจายงบประมาณทไดรบจดสรร 4) การขอโอนและการเปลยนแปลงงบประมาณ 5) การรายงานผลการเบกจายงบประมาณ 6) การตรวจสอบ ตดตาม และรายงานการใชเงนงบประมาณ 7) การตรวจสอบตดตามและรายงานการใชผลผลตจากงบประมาณ 8) การระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา 9) การปฏบตงานอนใดตามทไดรบมอบหมายเกยวกบกองทนเพอการศกษา 10) การบรหารจดการทรพยากรเพอการศกษา 11) การวางแผนพสด 12) ก าหนดแบบรปรายงานหรอคณลกษณะเฉพาะของครภณฑหรอสงกอสรางทใชเงนงบประมาณเพอเสนอตอการจดท าและจดหาพสด 14) การจดหาพสด 15) การควบคมดแล บ ารงรกษาและจ าหนายพสด 16) การจดหาผลประโยชนจากทรพยสน 17) การเบกเงนจากคลง 18) การรบเงนการเกบรกษาเงน และการจายเงน 19) การน าเงนสงคลง 20) การจดท าบญชการเงน 21) การจดท ารายงานทางการเงนและงบการเงน 22 ) การจดท าแบบพมพบญชทะเบยน และรายงาน

31

เทยเลอร (Taler.1988: 165) ไดก าหนดขอบขายการบรหารงบประมาณไวดงน 1) การควบคมงบประมาณ 2) การเบกจายเงน 3) การตรวจสอบ 4) การใชจายเงน 5) การบรหารการเงน 6) การบรหารงานดานบญช 7) การรายงานผลการด าเนนงาน

จากแนวคดขางตน สรปขอบขายการบรหารงบประมาณ วา เปนงานสนบสนนงานวชาการ ซงมขอบขายไดแก การจดท าและเสนองบประมาณ การบรหารการเงน พสด ครภณฑ และสนทรพย การตรวจสอบ ตอดตามประเมนผล และรายงานผลการใชเงนและผลการด าเนนงาน การระดมทรพยากร และการลงทน เพอการศกษา การบรหารการเงน การบรหารบญช และการบรหารพสดและสนทรพย

ความส าคญของการบรหารงานงบประมาณ ธงชย สนตวงษ ,และคนอนๆ (2543, หนา 555) กลาวถงความส าคญ ของการบรหารการเงน

ไววา เปนการคาดการณความตองการเงนทจะมาด าเนนกจกรรมโดย ตองค านงถงขนาดกจกรรม เวลาทด าเนนการ การจดหาเงน การจดสรรเงนใหมประสทธภาพ จะเหนไดวา การบรหารการเงนเปนเรองส าคญและเปนปจจยทมผลกระทบตอมลคาธรกจ จงอยทหนาทการบรหารการเงน

ธรรมโชต โชตกญชร (2541 : 555) กลาวถงความส าคญของงบประมาณสถานศกษาวา สถานศกษาใชงบประมาณเปนเครองมอในการปรบปรงงานภายในทงในสวนทเกยวกบระบบและลกษณะงานใหด าเนนการไปโดยราบรนในโอกาสตอไป หรออาจใชงบประมาณเปนมาตรในการก าหนดมาตรฐานขนต าของงานใหผทเกยวของชวยกนจดท าเพอพฒนาการภายในสถานศกษาใหเจรญกาวหนายงๆขน อนเปนวธการทจะสงเสรมความคดรเรมสรางสรรคของบคลากรในหนวยงานใหคดคนหารปแบบและวธการใหไดผลผลตมากขน ในขณะทอาศยปจจยในการผลตเทาเดม อทย บญประเสรฐ (2542: 5) กลาวถงความส าคญในการบรหารสถานศกษาดานธรการและงบประมาณ ไวดงน 1) สนบสนนใหการด าเนนงานธรการเปนไปอยางมประสทธภาพ 2) จดหาทรพยากรจากภายนอก เพอสนบสนนการด าเนนงานของสถานศกษา 3) จดสรรการใชงบประมาณทวไป และงบประมาณพเศษ ทไดรบจากภายนอก 4) ตรวจสอบดแลการใชงบประมาณปกตและงบประมาณพเศษ สมาล จวะมตร (2546: ค าน า) กลาวถงความส าคญของการบรหารงบประมาณไววา เนองจากสภาวะเศรษฐกจและการเงนทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวคลอดจนการแขงขนททวความรนแรงขนเรอยๆในปนจบนท าใหผบรหารตองมวามรในเรองการบรหารการเงน ซงนบเปนเรองส าคญทจะตองบรหารอยางมหลกเกณฑ รวดเรว และทนเหตการณ ผบรหารทดจงควรมความร ความเขาใจในแนวคดและหลกวชาในการบรหารการเงนของธรกจ

32

คารลสน (Carlson, 1997: 197) ไดกลาวถงความส าคญของการเงนไววา งานการเงนเปนงานทส าคญ เพราะเปนงานทเกยวของกบการหมนเวยนของเงนรวมถงทรพยากร ในการบรหารงาน ซงมความส าคญตอการอยรอดและความมนคง เพราะฉะนนนกการเงนจะตองมหนาทประสานงานกบหนวยงานอน เพอน าขอมลทไดมาปรบปรง และพฒนาแนวทางปฏบตเพอใหบรรลวตถประสงคตามทตงไวอยางมประสทธภาพสงสด บราวน (Brown, 1998: 153) ไดกลาวถงความส าคญของการเงนไววามความส าคญทชวยสนบสนนสถานศกษาในการด าเนนงานงบประมาณไววามความส าคญดงน 1) มความรวดเรวและทนเหตการณและการเปลยนแปลงการแขงขนทรนแรง 2) มเทคนคในการจดการเงนใหมประสทธภาพ 3) สามารถคาดการณความตองการเงนทจะน ามาด าเนนกจกรรมไดเหมาะสม 4) มแนวทางปฏบตเกยวกบงบประมาณเพอใหบรรลวตถประสงคโดยรวม จากแนวคดขางตน สรปความส าคญของการบรหารงบประมาณวางบประมาณเปนเรองทส าคญทชวยสนบสนนสถานศกษาในการด าเนนงาน สนบสนนใหผบรหารปฏบตงานไดประสบผลส าเรจ การด าเนนงานตางๆในสถานศกษาบรรลผลส าเรจชวยใหรถงการด าเนนงานวาควรทจ าท าอะไร ด าเนนงานตางๆในสถานศกษาบรรลผลส าเรจชวยใหรถงการด าเนนงานวาควรทจ าท าอะไร ด าเนนการสอดคลองกบทรพยากรทมอย ผบรหารควรทจะตองมความรในกลกการบรหารการเงนธรกจ มแนวทางปฏบตเกยวกบงบประมาณเพอบรรลวตถประสงคโดยรวม มความรวดเรวทนเหตการณและการเปลยนแปลงรวมทงการแขงขน กอใหเกดประโยชนสงสดในการจดการศกษา 2.3 ดานการบรหารงานบคคล

หลกการและแนวคด การบรหารงานบคคลในสถานศกษา เปนภารกจส าคญทมงสงเสรมใหการปฏบตงานของ

บคลากรสามารถปฏบตงานตอบสนองภารกจของสถานศกษา โดยยดหลกการบรหารเพอใหเกดการพฒนาบคลากรอยางตอเนอง เปนไปตามหลกธรรมาภบาล ใหมขวญก าลงใจและไดรบการยกยองเชดชเกยรต มความมนคงและกาวหนาในอาชพ ซงจะสงผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาของผเรยน

ความหมายของการบรหารงานบคคล ศวพร พงศศรโรจน (2540: 140) กลาวถงความหมายการบรหารงานบคคล ไววา การบรหาร

บคคลเปนศลปะในการคดเลอกบคคลเขาท างาน โดยใหไดบคคลทเหมาะสม มความรความสามารถ พฒนาบคคลใหมคณภาพและใชบคคลนน ปฏบตงาน ใหเกดประสทธผลและประสทธภาพอยางมคณคา เพอใหไดมาซงผลผลตหรอบรการทงปรมาณและคณภาพของงานอยางสงสด

33

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2541: 7) กลาววา การบรหารงานบคคล หมายถง กระบวนการด าเนนงานเกยวกบบคคลในหนวยงานอนทจะใหไดบคลากรมาปฏบตงานตามความตองการ และเพอใหบคลากรปฏบตงานบรรลเปาหมาย ไดอยางมประสทธภาพ ซงมขอบขายกวางขวาง ครอบคลมตงแตการก าหนดนโยบายการจดท าแผนอตราก าลง การก าหนดคาตอบแทน การสรรหาบรรจแตงตง การพฒนา การสรางขวญก าลงใจ การด าเนนการทางวนย ตลอดจนการใหพนจากหนวยงาน สวฒน เงนฉ า (2545: 53) ใหความหมายการบรหารงานบคคลวาเปนกระบวนการบรหารเกยวกบบคคลขององคการ ตงแตการวางแผนก าลงคน การรบเขาท างาน การมอบหมาย และก ากบดแลใหท างานไดตามทก าหนด การตอบแทนผลการท างานการประเมนผลพฒนา การควบคมใหประพฤตปฏบตตามระเบยบวนยและการใหพนจากต าแนงหนาทการงาน กระทรวงศกษาธการ (2546: 51 -63) ใหความหมายของการบรหารงานบคคลวา เปนกระบวนการด าเนนงานทผบรหารไดใชศาสตรในการพจารณาบคคล เพอสรรหาบรรจแตงตงใหไดบคคลทมความสามารถ เหมาะสมเขามาท างานในหนวยงาน มานพ วงษสะอาด (2547: 34) ใหความหมายของการบรหารงาน บคคลไววา หมายถง กระบวนการด าเนนงานทผบรหารไดใชศาสตรและศลปในการพจารณาบคคลเพอสรรหา บรรจ แตงตง ใหบคคลทมความสามารถ มความเหมาะสมเขามาท างานในหนวยงานและขณะปฏบตงาน กไดมการด าเนนการในการจดท าประวตการพฒนา และการบ ารงรกษาบคคลเพอใหบคคลสามารถปฏบตงานไดเตมความสามารถ มขวญและก าลงใจในการท างาน รวมทงการใหทพนจากการ สามารถด ารงชวตอยได จอยซ (Joyce, 1992: 35) ใหความหมายของการบรหารงานบคคลวา หมายถง การวางแผนอตราก าลงคน การสรรหาบคลากร และการการบรรจแตงตง การจดท าทะเบยนประวตบคลากร และการพฒนาบคลากร การประเมนการปฏบตงาน การจายคาตอบแทนการสรางขวญและก าลงใจ และการใหพนจากต าแหนง ทงน เพอใหการด าเนนงานของหนวยงานและองคกรมประสทธภาพสงสด บารเมส (Barmes, 1995: 453) ใหความหมายของการบรหารงานบคคลวา หมายถง กระบวนการด าเนนงานทเกยวกบบคลากรในหนวยงานหรอองคกร เพอใหไดบคลากรมาปฏบตงานตามความตองการ และปฏบตใหบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพซงจะครอบคลมตงแตการก าหนดนโยบายขององคกร การวางแผนในการจดอตราก าลงคนการก าหนดคาตอบแทน การสรรหา การบรรจแตงตง และพฒนาบคลากร การสรางขวญและก าลงใจ การด าเนนการทางวนย การประเมนผลการปฏบตงาน การคมครองในดานกฎหมาย จากแนวคดขางตน สรปความหมายการบรหารบคคล วา การบรหารงานบคคล หมายถง การด าเนนงานเกยวของกบบคคลในการปฏบตงาน ตงแตการสรรหาการวางแผนอตราก าลงคน

34

คดเลอกบคคลทมความรความสามารถไดเหมาะสมและเพยงพอตอจ านวนนกเรยน บรรจ บ ารงรกษา เพอใหบคคลสามารถปฏบตงานไดเตมความสามารถ มขวญและก าลงใจ โดยยดหลกธรรมาภบาล คณธรรม จรยธรรม เพอทจะบรหารบคคลไดคลองตวในการวางแผนก าลงคนเขาท างาน การมอบหมายงาน เปนตน

ขอบขายของการบรหารงานบคคล อมรา บญชวย , และเลก เรงสนธ (2540: 223) ก าหนดขอบขายการบรหารงานบคคล

ออกเปน 4 ลกษณะ คอ 1. การแสวงหาบคลากร การเลอกสรรบคคล เขามาท างานเปนสงส าคญมาก ถาเลอกไดคนดกนบวาดไป ถาคนไมดหรอท างานไมเปน ไมมความรพอทจะท างานหรอไมสามารถท างานรวมกบคนอนๆ ยอมกอใหเกดผลเสยตอองคกร ฉะนนในการสรรหาบคคลเขามาท างานในโรงเรยนควรมหลกเกณฑ คอ เลอกคนด และทเหมาะกบงาน 2.การบ ารงรกษาบคลากร เมอไดบคลากรมาแลวกตองบ ารงรกษาใหบคลากรอยในโรงเรยนใหนานทสด และตลอดเวลาทอยกใหท างานอาอยางมประสทธภาพทสดการทคนจะท างานไดอยางมประสทธภาพทสดนนตองอาศย อาศยแรงจงใจหลายอยาง เชน

2.1 สงจงใจเปนวตถ ไดแก เงนและสงของ เครองมอ เครองใชตางๆ 2.2 สงจงใจทเปนโอกาส เชน โอกาสทจะมชอเสยงเดน เกยรตยศ มอ านาจ ไดต าแหนงสงขน 2.3 สงจงใจทเปนสภาพการท างาน ซงอาศยวตถเปนหลก เชน ใหทนงท างานด มเครองอ านวยความสะดวกตางๆ เชน พดลม พมพดด เปนสวนตว 2.4 สงจงใจทเปนสภาพการท างานซงไมเกยวกบวตถ เชน บรรยากาศในโรงเรยนนาอย ทกคนมฐานะเทาเทยมกนทงในดานเศรษฐกจ สงคม และการศกษา 2.5 ควรจงใจสรางความรสกใหเกดกบครทงหลายวา ตนมสวนรวมอยางส าคญในการสรางชอเสยงใหแกโรงเรยน เชน ชวยกนแกไขสถานการณส าคญตางๆในโรงเรยน มความส านกวาตนเองมสวนรวมรบผดชอบ และเปนเจาของโรงเรยนดวย ถาโรงเรยนเกดความเสยหายขนกกระทบกระเทอนมาถงตนดวย 2.6 การสรางขวญทดใหแกผรวมงาน ใหเกดความรสกวาอยในโรงเรยนดวยความอบอน ไดรบความยตธรรม มความสนกสนานเพลดเพลนอยกบงาน รสกวามอนาคตแจมใส

3. การพฒนาบคลากรคอ กรรมวธในอนทจะเพมพนสมรรถภาพในการท างานของผปฏบตงานทงในดานความคด การกระท า ความสามารถ ความร ความช านาญ และทาทตางๆ

4. การใหพนออกจากงาน การใหบคลากรทท างานไมไดผลขาดประสทธภาพในการปรบปรงตนเอง ใหพนจากหนาทไปเปนเรองปกตธรรมดาส าหรบในตางประเทศ แตในสงคมไทยเปนเรองยาก

35

สลบซบซอนมาก ยงเปนขาราชการดวยแลว เมอไมมความคดผดอะไรกจะใหพนจากต าแหนงนนยอมท าไดยากมาก แตถาเปนองคการธรกจเอกชนแลว อาจท าใหสะดวกกวา

ปรชา คมภรปกรณ (2541: 557) กลาววา การพจารณาขอบขายของการบรหารบคคลในโรงเรยนประถมศกษาแลว สามารถจ าแนกออกไดเปน 4 งาน คอ 1. งานวางแผนบคลากร เปนการเตรยมการส ารวจความตองการการก าหนดจ านวนและลกษณะของบคลากรทโรงเรยนตองการ 2. งานเตรยมบคลากร เปนงานในดานการจดบคลากรเขาท างานการปฐมนเทศ และการชแจงถงบทบาทและหนาทท าจะตองรบผดชอบของบคลากรแตละฝาย 3. งานพฒนาและธ ารงรกษาบคลากร เปนงานเกยวกบการใหความรในหนาททปฏบตของบคลากรทงกอนและขณะประจ าการ ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2542 : 139) ใหความเหนวาการบรหารงานบคคลเปนการด าเนนงานเกยวกบบคลากรในหนวยงาน ซงมขอบขาย 3 ขนตอน ดงน 1) กอนการรบบคลเขาท างาน ไดแก การวางนโยบาย ออกกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบเกยวกบตวบคคล การวางแผนก าลงคน การก าหนดต าแหนง การก าหนดเงนเดอน การสรรหาบคคล 2) ขณะปฏบตงาน ไดแก การทดลองปฏบตงาน การจดท าทะเบยนประวตการประเมนผลการปฏบตงานและพจารณาความดชอบ กา รพฒนาบคลากร วนยและการด าเนนการตามระเบยบวนย การจดสวสดการและผลประโยชนแกสมาชก 3) การพนจากหนาทของบคลากร ไดแก การใหออกจากงาน การพจารณาบ าเหนจบ านาญ กระทรวงศกษาธการ (2546: 51 - 63) ไดก าหนดขอบขายงานบรหารบคคล ดงน 1) การวางแผนอตราก าลงและก าหนดต าแหนง 2) การสรรหาและการบรรจแตงตง 3) การเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตราชการ 4) วนยและการรกษาวนย 5) การออกจากราชการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550 : 78 - 102) ไดก าหนดขอบขายการด าเนนงานบรหารบคคล ของสถานศกษา ดงน 1) การวางแผนอตราก าลง 2) การจดสรรอตราก าลงขาราชการครและบคลากรทางการศกษา 3) การสรรหาและบรรจแตงตง 4) การเปลยนต าแหนงใหสงขน การยายขาราชการครและบคลากรทางการศกษา 5) การด าเนนการเกยวกบการเลอนขนเงนเดอน 6) การลาทกประเภท 7) การประเมนผลการปฏบตงาน 8) การด าเนนงานทางวนยและการลงโทษ 9) การสงพกราชการและการสงใหออกจากราชการไวกอน 10) การรายงานการด าเนนการทางวนยและการลงโทษ 11) การอทธรณและการรองทกข 12) การออกจากราชการ 13) การจดระบบและการจดท าทะเบยนประวต 14) การจดท าบญชรายชอและใหความเหนเกยวกบการเสนอขอพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ 15) การสงเสรมการประเมนวทยฐานะขาราชการครและบคลากรทางการศกษา 16) การสงเสรมและยกยองเชดชเกยรต 17) การสงเสรมมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณวชาชพ 18) การสงเสรมวนย คณธรรมและจร ยธรรมส าหรบขาราชการขอรบ

36

ใบอนญาตประกอบวชาชพครและบคลากรทางการศกษา 19) การรเรมสงเสรมการขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพครและบคลากรทางการศกษา 20) การพฒนาขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ซเฟลท (Seefeldt, 1994, อางถงใน พนดา พวงทอง, 2550: 58) ไดกลาวถงขอบขายในการด าเนนงานการบรหารงานบคคลในสถานศกษา มดงน 1) การวางแผน 2) การสรรหา 3) การคดเลอก 4) การปฐมนเทศ 5) การพฒนาบคลากร 6) การก าหนดแนวปฏบตบคลากร 7) การใหผลตอบแทน 8) การเจรจาตอรองและการท าสญญาจางบคลากรในสถานศกษา เงอนไขการจางงานและขอปฏบตตาง 9) การจดท าขอมลบคลากรหรอทะเบยนประวตบคคล กลมชวยอ านายการเพอสนบสนนสงเสรมการบรหารงานสถานศกษา 10) การใหอ านาจแกครผสอน 11) การวางแผนนโยบายและแนวปฏบตความกาวหนาในอาชพ จากแนวคดขางตน สรปขอบขายการบรหารบคคลไววา เปนการบรหารงานทส าคญ ซงผลการจดการศกษาจะดหรอไมจะขนอยกบการบรหารงานบคคล มขอบขาย ไดแก การวางแผนนโยบายเกยวกบบคลากร งานออกระเบยบขอบงคบเกยวกบบคลากร การรกษาวนยเพอเปนตวอยางทดแกชมชน งานอตราก าลง และก าหนดต าแหนง การจดครเขาสอน การสรรหาและบรรจแตงตง งานมอบหมายภาระหนาทตางๆ ใหกบบคลากร งานก าหนดคณสมบตใหสอดคลองกบต าแหนงบคคล งานจดอนดบสายงานบงคบบญชา งานเกยวกบอตราเงนเดอน คาจาง งานหาคนและคดเลอกคนเขาท างาน งานบรรจแตงตง งานปฐมนเทศครใหม งายรวบรวมประวตบคคล งานพจารณาความดความชอบ งานเลอนขน เลอนต าแหนง งานรกษาความปลอดภยใหแกบคลากรในสถานศกษา งานจดสวสดการแกบคลากร งานรกษาวนยของบคลากรงานสรางขวญและก าลงใจในดานตางๆแกบคลากร การเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตราชการ วนยและการรกษาวนย งานลาศกษาตอของบคลากร งานมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณวชาชพ งานรบใบอนญาตประกอบวชาชพ งานทะเบยนประวตบคลากร และการก ากบตดตามประเมนผลและรายงาน งานเครองราชอสรยาภรณ

ความส าคญของการบรหารงานบคคล อมรา บญชวย , และเลก เรงสนธ (2540: 223) ไดก าหนดความส าคญของการบรหารงาน

บคคลออกเปน 4 ลกษณะดงน 1. การแสวงหาบคลากร การคดเลอกบคลากรเขามาท างาน เปนสงส าคญมาก ถาเลอกไดดก

นบวาดไป ถาไดคนไมดหรอท างานไมเปน ไมมความรพอทจะท างานหรอไมสามารถท างานรวมกบคนอนได ยอมกอใหเกดผลเสยตอองคกร ฉะนนในการสรรหาบคคลเขามาท างานในโรงเรยนควรมหลกเกณฑ คอ เลอกคน และเหมาะกบงาน

37

2. การบ ารงรกษาบคลากร เมอไดบคลากรมาแลวกตองบ ารงรกษาใหบคลากรอยในโรงเรยนใหนานทสดและตลอดเวลาทอยกใหท างานอยางมประสทธภาพทสด การทคนจะท างานไดอยางมประสทธภาพทสดนนจะตองอาศยแรงจงใจหลายอยาง เชน 2.1 สงจงใจทเปนวตถ ไดแก เงนและสงของ เครองมอ เครองใชตางๆ 2.2 สงจงใจทเปนโอกาส เชน โอกาสทจะมชอเสยง เกยรตยศ มอ านาจไดต าแหนงทสงขน 2.3 สงจงใจทเปนสภาพการท างาน ซงอาศยวตถเปนหลก เชน ใหทนงท างานดมเครองอ านวยความสะดวกตางๆ เชน พดลม เครองคอมพวเตอร เปนสวนตว 2.4 สงจงใจทเปนสภาพการท างานทไมเกยวกบวตถ เชน บรรยากาศในโรงเรยนทนาอย ทกคนมฐานะเทาเทยมกนทงในดานเศรษฐกจ สงคม และการศกษา 2.5 สงจงใจสรางความรสกใหเกดกบครทงหลายวาตนมสวนรวมในการสรางชอเสยงใหแกโรงเรยน เชน ชวยแกไขสถานการณส าคญตางๆของโรงเรยน มความส านกวาตนเองมสวนรวมรบผดชอบและเปนเจาของโรงเรยนดวย ถาโรงเรยนเกดความเสยหายขนกอาจจะกระทบกระเทอนมาถงตนดวย 2.6 การสรางขวญทดใหแกผรวมงานใหเกดความรสกวาอยในโรงเรยนดวยความอบอน ไดรบความยตธรรม มความสนกเพลดเพลนอยกบงาน รสกวามอนาคตแจมใส

3. การพฒนาบคลากร คอ กรรมวธในการทจะเพมพนสมรรถภาพในการท างานของผปฏบตงานทงในดานความคด การกระท า ความสามารถ ความร ความช านาญ และทาทตางๆ

4. การใหพนจากงาน การใหบคคลทท างานไมไดผล ขาดประสทธภาพในการปรบปรงตนเอง ใหพนจากหนาทเปนเรองปกตกรรมดาส าหรบตางประเทศ แตในสงคมไทยเปนเรองทสลบซบซอนมาก ยงเปนขาราชการดวยแลวเมอไมมความผดอะไรจะเขาใหเขาพนต าแหนงนนยอมท าไดยากมาก แตถาเปนองคกรธรกจเอกชนแลวอาจท าไดสะดวกกวา

ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2542: 140) กลาวถงความส าคญของการบรหารงานบคคลไวดงน 1)เพอการวางแผนก าลงคน ทงแผนระยะสนและระยะยาว 2) เปนการก าหนดนโยบายตางๆทจะแนะแนวการพฒนาทรพยากรบคคล 3) สรรหาบคคลกรใหมจ านวนเพยงพอ และมคณภาพทด ทจะสามารถบรการบรหารทางการศกษาทเหมาะสม 4) คดเลอกบคลากรตามความตองการก าลงคน 5) ประเมนผลการท างานเพอเปนแนวทางในการพฒนาบคลากร 6) จดการเรองสวสดการและเพอสนองความตองการของบคคล 7) ใหการศกษาตอเนอง เพอใหบคลากรไดพฒนาตนเองตลอดเวลา 8) จดแผนจงใจใหบคลากรเขาสการท างานในองคกร 9) จดระบบการตดตอสอสาร เพอใหบคลากรในองคการเขาใจและปฏบตถกตอง 10) รวบรวม เชอมโยงหนาทหลกและหนาทรอง ตลอดจนรายละเอยดของงานลงในโปรแกรมการฝกอบรมบคลากร 12) กจกรรมทจดขน กเพอใหบคคลอยในองคกรอยางมความร มทกษะ มความตงใจและมเงอนไขทท างานใหองคกรอยางดทสด

38

กลชล ไชยนนตา (2543: 6) กลาวถงความส าคญของการบรหารงานบคคลไวดงน 1) ลดความรนแรงของปญหา 2) ปองกนไมใหเกดปญหาขน3) ปองกนมใหเกดการใชจายทเกนจ าเปน 4) ปองกนใหพนกงานราชการใหมเกดการเรยนรงานเรวขน 5) ชวยใหพนกงานใหมเกดการเรยนรงานเรวขน 6) บคลากรปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมไดเหมาะสมซงเปนผลตอ 7) การลดอตราการลาออกของบคลากร 8) พนกงานมขวญและก าลงใจ 9) องคการมการเจรญเตบโตและพฒนาไปสเปาหมายได สรฐ ศลปะอนนต (2545: 88) กลาวถงความส าคญของการบรหารงานบคคล วา การบรหารสมยใหมผบรหารในองคการของรฐและผจดการระดบตางๆ ขององคการธรกจจ าเปนตองใหความส าคญ และมบทบาทในการบรหารบคคลมากขน จากการศกษาขององคการการบรหารวชาการระหวางประเทศ แหงสหรฐอเมรกา พบวา บรษทเอกชนทประสบความส าเรจอยางสงมลกษณะทเหมอนกนประการหนง คอ ผบรหารจะใหเวลาส าหรบการพฒนาบคคลของบรษทมากกวารอยละ 50 ในการก าหนดนโยบายและการวางแผนในกจกรรมตางๆของการบรหารงานบคคล เชน การสรรหา การฝกอบรมและการพฒนา การประเมนผลการปฏบตงาน การบรหารคาตอบแทนเปนตน นอกจากน ผบรหารจะเปนผรบผดชอบตอความส าเรจและความลมเหลวของการบรหารงานบคคลขององคกร

จอรตน (Gorton, 1983: 158-164) กลาวถงความส าคญของงาน บคคลวา การบรหารงานบคคลเปนหวใจของการบรหาร เพราะความส าเร จของงานขนอยกบคนบรรดาสงตางๆ เชน สงกอสราง เงน อปกรณ ฯลฯ แมจะมความสมบรณเพยงใดกตาม จะไมมความหมายเลยถาตนทใชสงเหลานไมมความสามารถเพยงพอทจะใช หรอขาดขวญและก าลงใจทจะรวมมอในการปฏบตงาน

บารเมส (Barmes, 1995: 476) กลาวถงความส าคญของการบรหารงานบคคลวา การบรหารงานบคคล สามารถทจะเอออ านวยใหองคกรบรรลเปาหมายสความส าเรจ เนองจากมการเลอกสรรคนด คนเกง มความร ความสามารถ เขามาท างานและเมอบคคลเหลานนเขามาท างาน การบรหารบคคลจะตองมการพฒนา อบรม ใหความร เพอเพมพนประสทธภาพในการท างานใหประสบผลส าเรจบรรลตามวตถประสงคขององคกร

จากแนวคดขางตน สามารถสรปความส าคญของการบรหารงานบคคล คอ การแกปญหาในองคกร เปนการสรางเสรมและพฒนาองคกร เปนการวางแผนก าลงคน สามารถก าหนดบทบาทหนาทของบคคลไดชดเจน พฒนาบคลากรใหมความร ความสามารถ ความช านาญอยางตอเนอง ควบคม ตดตาม ประเมนผล นเทศไดอยางเปนระบบ เอออ านวยใหบรรลเปาหมายสความส าเรจ มสวนชวยในการเสรมแรงใหนกเรยนเกดการเรยนรไดดยงขน สามารถชน าแนวทางในการคนควาหาความรของนกเรยน มการก าหนดนโยบายตางๆ การสรรหาบคลากรตามความเหมาะสม มการจดท าประวตในการท างาน มการท านบ ารงรกษาบคลากรดวยสงตอบแทนตางๆ ทท าใหรกษาบคลากรไวได มการสงเสรมการสรางวนย และการรกษาวนยบคลากร รวมถงการใหพนจากงาน

39

2.4 ดานการบรหารงานทวไป หลกการและแนวคด การบรหารงานทวไปเปนงานทเกยวของกบการจดระบบบรหารองคกร ใหบรการงานอน ๆ

ใหบรรลตามมาตรฐาน คณภาพและเปาหมายทก าหนด มงเนนผลสมฤทธของงานเปนหลก โดยเนนความโปรงใส ความรบผดชอบทตรวจสอบได ตลอดจนการมสวนรวมของบคคล ชมชนและองคกรทเกยวของเพอใหการจดการศกษามประสทธภาพและประสทธผล

ความหมายของการบรหารงานทวไป อทย บญประเสรฐ (2545: 34) ใหความหมายของการบรหารงานธรการทวไป หมายถง งาน

ทเกยวกบเอกสารตางๆของสถานศกษาทจ าเปนตองปฏบตทงทเปนงานภายในและงานทตดตอกบบคคล หรอหนวยงานภายนอก เพอใหสถานศกษาสามารถด าเนนการไปไดอยางด มประสทธภาพ ถกตองตามระเบยบของทางราชการ ใหการเรยนการสอนเปนไปไดอยางคลองตวยงขน งานธรการในสถานศกษาเปนงานทกชนดทไมใชงานสอนงานธรการเปนงานประจ าทตองท าทกวนไมมก าหนดเสรจ ผท างานธรการของสถานศกษาเปรยบเสมอนแมบานของสถานศกษานนๆ

ส านกงานปฏรปการศกษา (2545: 57) ใหความหมายของการบรหารทวไป หมายถง การบรหารหนวยงานตางๆ ของสถานศกษา ใหสามารถด าเนนไปตามจดมงหมายทตองการหรอทวางไวแลว และไดเสนอหลกการและแนวคดทเกยวกบการบรหารทวไปมดงตอไปน 1. ยดหลกใหสถานศกษามความเปนอสระในการบรหาร และจดการศกษาดวย ตนเองใหมากทสด โดยเขตพนทการศกษามหนาทก ากบ ดแล สงเสรม สนบสนน และประสานงานในเชงนโยบายและมาตรฐานการศกษาของชาต 2.มงสงเสรมประสทธภาพ และประสทธผลในการบรหารและการจดการศกษาของเขตพนทการศกษาและสถานศกษา ตามหลกการบรหารทมงเนนผลสมฤทธของงานเปนหลกโดยเนนความโปรงใส ความรบผดชอบทตรวจสอบได ตามหลกเกณฑ กตกา ตลอดจนการมสวนรวมของบคคล ชมชน และองคกรทเกยวของ 3.มงพฒนาองคทงระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา ใหเปนองคกรสมยใหมโดยน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใชอยางเหมาะ สามารถเชอมโยง ตดตอ สอสารกนไดอยางรวดเรวดวยระบบเครอขายและเทคโนโลยททนสมย

ส านกงานปฏรปการศกษา (2545: 65) ใหความหมายของการบรหารงานทวไป วาหมายถง กระบวนการทชวยประสาน สงเสรมและสนบสนนใหการบรหารงานอนๆใหบรรลตามมาตรฐานคณภาพและเปาหมายทก าหนดไว โดยมบทบาทหลกในการประสานสงเสรม สนบสนนและการอ านวยความสะดวกตางๆในการใหบรการการศกษาทกรปแบบทงการศกษาในระบบ การศกษานอก

40

ระบบ และการศกษาตามอธยาศย ตามบทบาทของส านกงานเขตพนทการศกษา สถานศกษา ตลอดจนการจดและใหบรการการศกษาของบคคล ชมชน องคกร หนวยงาน และสถาบนสงคมอน ไพบลย เสยงกอง และคนอนๆ (2546: 64) ใหความหมายการบรหารทวไป วาการบรหารงานทเกยวของกบการจดระบบบรหารองคกร ใหบรหารงานอนๆบรรลผลตามเปาหมายทก าหนด โดยมบทบาทหลกในการประสาน สงเสรม สนบสนนและการอ านวยความสะดวกตางๆในการใหบรการการศกษาทกรปแบบ กระทรวงศกษาธการ (2546: 64) กลาวถง ความหมายของการบรหารงานทวไป วา หมายถง การจดระบบบรหารองคกร การใหบรการงานอนๆเพอใหบรรลตามมาตรฐาน คณภาพและเปาหมายทก าหนดไว โดยมวตถประสงคหลก คอ การประสานงาน สงเสรม สนบสนน และอ านวยการความสะดวกตางๆในการใหบรการการศกษาทกรปแบบโดยมงใหสถานศกษามการใชนวตกรรมและเทคโนโลยอยางเหมาะสม ตลอดจนสงเสรมการมสวนรวมของผปกครอง องคกร และชมชน เพอใหการจดการศกษามประสทธภาพและประสทธผล มานพ วงษสะอาด (2547: 39) กลาววาการบรหารงานทวไป หมายถง การจดระบบบรหารองคการ ประสานงาน สงเสรม สนบสนนและอ านวยการความสะดวกตางๆในการใหบรการการศกษาทกรปแบบ แคนโดล, และคนอนๆ (Candoli, et at, 1992: 7) กลาววาการบรหารงานทวไป หรอการบรหารงานธรการในสถานศกษา เปนงานทเกยวกบการจดเตรยมหรอการสนบสนนการจดการสอนใหมประสทธภาพและประสทธผล กบทงใหบรการในดานตางๆ แกระบบสถานศกษา จอยซ (joyce. 1992: 65) กลาวถงการบรหารงานทวไป วาหมายถงงานทเกยวของกบการจดระบบบรหารองคกรใหการบรหารงานอนๆบรรลตามเปาหมายทไดวางไวในแผนงานโดยมหนาทหลกคอยประสานงาน สงเสรม สนบสนน และคอยอ านวยความสะดวกในทกรปแบบ บราวน (Brown, 1998: 178) กลาววา การบรหารงานทวไป หมายถง การบรหารหนวยงานตางๆในดานงานสารบรรณ การเงน พสด งานอาคารสถานท เพอใหการด าเนนงานของสถานศกษาบรรลจดมงหมายตามทละแตสถานศกษาวางไว จากแนวคดขางตน สรปไดวา การบรหารงานทวไป หมายถง การจดระบบบรหารองคกร การใหบรการงานอนๆเพอใหบรรลตามมาตรฐาน คณภาพและเปาหมายทก าหนดไว เปนการบรหารเพอใหบรรลตามมาตรฐาน คณภาพและเปาหมายทก าหนดไว เปนการบรหารเพอใหเกดการบรการทดแกผเขารบบรการ คอ นกเรยน ผปกครอง และชมชน การบรหารงานทวไป เปนกระบวนการส าคญในการบรหารงานโดยมวตถประสงคหลก คอ การประสานงาน สงเสรม สนบสนน และอ านวยการความสะดวกตางๆในการใหบรการการศกษาทกรปแบบ ทงการศกษาในรปแบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย โดยมงใหสถานศกษามการใชนวตกรรมและเทคโนโลยอยางเหมาะสม

41

ตลอดจนสงเสรมการมสวนรวมของผปกครอง องคกร ชมชน เพอใหการจดการศกษามประสทธภาพและประสทธผล ตามบทบาทของส านกงานเขตพนทการศกษา สถานศกษา ตลอดจนการจดและใหบรการการศกษาของบคคล ชมชน องคกร หนวยงาน และสถาบนสงคมอน

ขอบขายของการบรหารงานทวไป ดเรก วรรณเศยร (2540 : 60) ไดก าหนดขอบขาย และภารกจการบรหารงานทวไป ไวดงตอไปน 1) การพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศททนสมย 2)การประสานงานและพฒนาเครอขายการศกษา 3)การวางแผนการศกษา ไดแก แผนพฒนาการศกษาหรอแผนกกลยทธ แผนพฒนาการศกษาประจ าปและแผนปฏบตการประจ าป 4) งานวจยเพอพฒนานโยบายและแผน 5) การจดระบบการบรหารและพฒนาองคกร 6) การพฒนามาตรฐานการปฏบตงาน 7) งานเทคโนโลยเพอการศกษา 8) งานเลขานการคณะกรรมการการเขตพนทการศกษา 9) การด าเนนงานธรการ ดานการเงน การคลง บญชและพสด 10) การอ านวยการดานบคลากร 11) การดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม 12)การจดท าส ามะโนนกเรยน 13) การรบนกเรยน 14) การจดตง ยบ รวมหรอเลกสถานศกษา 15) การอ านวยการประสานงานการจดการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย 16) การระดมทรพยากรเพอการศกษา 17) การทศนศกษา 18) การสงเสรมงานกจกรรมนกเรยน 19) การประชาสมพนธงานการศกษา 20) การสงเสรม สนบสนน และประสานงานการจดการศกษาของบคคล ชมชน องคกร หนวยงานและสถาบนสงคมอนทจดการศกษา 21) งานประสานงานราชการกบสวนภมภาคและสวนทองถน 22) งานก ากบดแลสถานศกษา ตดตาม ตรวจสอบประเมนผลและรายงาน 23) การจดระบบการควบคมภายในหนวยงาน

สวฒน เงนฉ า (2545: 57-58) กลาววา ขอบขายความรบผดชอบงานหลกตามทก าหนดในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ในดานการบรหารงานทวไป ดงน 1) การพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศ 2) การประสานงานและพฒนาเครอขายการศกษา 3) การวางแผนการศกษา 4) งานวจยเพอพฒนานโยบายและแผน 5) การจดระบบการบรหารและพฒนาองคการ 6) การพฒนามาตรฐานการปฏบตงาน 7) งานเทคโนโลยเพอการศกษา 8) งานเลขานการคณะกรรมการเขตพนทการศกษา 9) การด าเนนงานธรการ 10) การอ านวยการดานบคลากร 11) การดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม 12) การจดท าส ามะโนผเรยน 13) การรบนกเรยน 14) การจดตง ยบ รวมหรอเลกสถานศกษา 15) การอ านวยการและการประสานงานการจดการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย 17) การระดมทรพยากรเพอการศกษา 18) การทศนศกษา 19) การสงเสรมงานกจการศกษาของบคคล 20) การประชาสมพนธงานการศกษา 21) การสงเสรมสนบสนนและประสานการจดการศกษาของบคคล 22) ชมชน องคกร หนวยงานและสถานบนสงคม

42

อนทจดการศกษา 23) งานประสานราชการกบสวนภมภาคและสวนทองถน 24) งานก ากบดแลสถานศกษา 25) การจดระบบการควบคมภายในหนวยงาน อทย บญประเสรฐ (2545: 59) ก าหนดขอบขายการบรหารทวไปวาประกอบดวยงานตางๆ ดงน 1) งานสารบรรณ 2) งานทะเบยนและการรายงานผล 3) งานทเกยวกบการรกษาความปลอดภย 4) งานประชาสมพนธ 5) งานงบประมาณ 6) งานการเงนและบญช 7)งานพสด กระทรวงศกษาธการ (2546: 64-72)กลาวถงการก าหนดขอบขาย ดงน 1) การด าเนนงานธรการ 2) งานเลขานการคณะกรรมการการสถานศกษาขนพนฐาน 3) การพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศ 4) การประสานและพฒนาเครอขายการศกษา 5) การจดระบบบรหารและพฒนาองคกร 6) งานเทคโนโลยสารสนเทศ 7) การสงเสรมสนบสนนดานวชาการ งบประมาณ บคคล และบรหารทวไป 8) การดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม 9) การจดท าส ามะโนนกเรยน 10) กากรรบนกเรยน 11) การสงเสรมและประสานงานการจดการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย 12) การระดมทรพยากรเพอการศกษา 13) งานทไมไดระบไวในงานอนๆ ส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนครสวรรค (2546 : 130-143) ไดก าหนดขอบขายการบรหารงานทวไป ดงน 1) การพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศ 2) การประสานงานและพฒนาเครอขายการศกษา 3) การวางแผนการศกษา 4) งานวจยเพอพฒนานโยบายและแผน 5) การจดระบบบรหารและพฒนาองคกร 6) การพฒนาฐานการปฏบตงาน 7) งานเทคโนโลยเพอการศกษา 8) งานเลขานการคณะกรรมการการศกษาเขตพนทการศกษา 9) งานด าเนนงานธรการ ดานการเงน การคลง บญช และพสด 10) การอ านวยการดานบคลากร 11) การดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม 12) การจดท าส ามะโนนกเรยน 13) การรบนกเรยน 14) การจดตง ยบ รวมหรอเลกสถานศกษา 15) การอ านวยการและประสานงานการจดการศกษาในระบบ นอกระบบและตามอธยาศย 16)การระดมทรพยากรเพอการศกษา 17) การทศนศกษา 18) การสงเสรมงานกจการนกเรยน 19) งานก ากบดแลสถานศกษา ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลและรายงาน 20) การจดระบบควบคมภายในหนวยงาน บราวน (Brown, 1998: 194) ไดก าหนดขอบขายของการบรหารงานทวไปไวดงน 1) งานสารบรรณ 2) งานการเงน 3) การควบคมพสดครภณฑ 4) งานทะเบยนนกเรยน งานกจการนกเรยนและบรการตางๆ 5) การจดท าและรายงานการด าเนนการ 6) การดแลรกษาอาคารสถานท 7) การประชาสมพนธ 8) การควบคมบคลากรทนอกเหนอจากผสอน เชน คนงาน แมครว จากแนวคดดงกลาว สรปขอบขายการบรหารทวไปวา การด าเนนงานธรการเลขานการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน การพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศ การประสานและพฒนาเครอขายการศกษา การจดระบบการบรหารและพฒนาองคกร งานเทคโนโลย การสงเสรมสนบสนนดานวชาการ งบประมาณ บคลากร และบรหารทวไป การดแลอาคารสถานทและ

43

สภาพแวดลอม การจดท าส ามะโนผเรยน การรบนกเรยน การสงเสรมและประสานงานการจดการศกษาในระบบ นอกระบบและตามอธยาศย การระดมทรพยากรเพอการศกษา การสงเสรมงานกจการนกเรยน การประชาสมพนธงานการศกษา การสงเสรมสนบสนนและประสานงานการจดการศกษาของบคคล ชมชน องคกร หนวยงาน และสถาบนสงคมอนทจดการศกษา งานประสานราชการกบเขตพนทการศกษาและหนวยงานอน การจดระบบควบคมภายในหนวยงาน งานบรการสาธารณะ และงานทไมไดระบไวในงานอน

ความส าคญของการบรหารงานทวไป พสมย ถถะแกว (2541: 144) ไดกลาววา การบรหารงานทวไปมความส าคญในดานการวาง

แผนการด าเนนงาน สงเสรม สนบสนนงานดานตางๆวเคราะหสภาพปญหาในดานตางๆทเกยวของ มการประสานงานในแตละฝายเพอพฒนาระบบการบรหารการจดการ ดแลความเรยบรอยในระบบการบรหารจดการในดานอาคารสถานท การบรการนกเรยน การรบนกเรยน ตลอดจนการประชาสมพนธ ซงจะท าใหการจดการศกษามประสทธภาพมากยงขน

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2543 : 4-13) กลาวถงความส าคญของการบรหารทวไป วา เปนงานทตองด าเนนการดานสารบรรณ จดท าทะเบยน ก าหนดแผนการรบนกเรยน ขอมลนกเรยนเพอรายงาน พฒนาระบบขอมลสารสนเทศตลอดถงการการประชาสมพนธ และสรางความปลอดภยใหกบอาคารสถานท ดงนน งานบรหารทวไปจงมความส าคญตอการจดการศกษาอยางยง เนองจากการจดการศกษาตองอาศยขอมลในการจดการศกษา การด าเนนงานในดานตางๆ ตองอาศยซงกนและกนเพอใหการด าเนนงานของสถานศกษาบรรลเปาหมายทตงไว เสนาะ ดเยาว (2543: 96) กลาวถง การบรหารทวไปมความส าคญ คอ 1) ดานการวางแผน ในการจดการสงใดสงหนงนน ผรบผดชอบตองมการวางแผนงานทจะด าเนนงานเพอใหไดผลงานตามคณภาพทก าหนดไว วางแผนการใชเวลาและปจจยตางๆทเกยวของทท าใหการบรหารงานบรรลผลส าเรจ 2) ดานการจดรปงาน การจดรปงานเปนสวนทตองมผรบผดชอบในภาระงานดานตางๆโดยไดรบมอบหมายใหไปด าเนนการซงในแตละสวนตองมความเกยวของและสมพนธกน 3) ดานการเรงรดด าเนนงาน มความส าคญในการกระตนการท างานใหการสนบสนนการด าเนนงานโดยทไมกาวกายการด าเนนการในแตละสวน 4) ดานการควบคมงาน ขนตอนนมความส าคญในการบรหารงาน เพอใหผทรบผดชอบงานไดควบคมการด าเนนงานไดเองอกเปนการตดตามความกาวหนา ส านกงานปฏรปการศกษา (2545: 95) กลาวถงความส าคญของการบรหารงานทวไป วา เนองจากการบรหารทวไป จะตองด าเนนการในเรองการจดท างานธรการ งานสารบรรณ งานทะเบยนสถต งานพสด งานสวสดการคร อาจารย คนงาน ตลอดถงงานดานอาคารสถานท งานรกษาพยาบาลเบองตน งานประชาสมพนธ และงานดานความปลอดภย ดงนน งานบรหารงานทวไป มความส าคญ

44

คอท าใหการบรหารสถานศกษามการตดตอสอสาร ทงภายในและภายนอกสถานศกษา การบรหารงานทวไป สามารถทจะสรางขวญและก าลงใจใหกบบคลากรในสถานศกษาไดเปนอยางด ท าใหบคลากรในสถานศกษาไดเปนอยางด ท าใหบคลากรพรอมทจะปฏบตงานเพอใหการจดการศกษาประสบผลส าเรจอยางมคณภาพ แคนโดล, และคนอนๆ (Candoli, ei at.., 1992: 151) กลาวถงความส าคญของการบรหารงานทวไปวา มความส าคญเพราะเปนงานทเกยวของกบการจดระบบบรหารองคกร ใหการบรการในการการบรหารงานอนใหบรรลผลตามมาตรฐาน คณภาพและเปาหมายทก าหนดไวโดยมบทบาทหลกในการใหบรการการศกษาทกรปแบบ เชน การบรหารในการตรวจสขภาพ การประสานงานขอความรวมมอจากผปกครองและชมชน บราวน (Brown, 1998: 243) กลาวถงความส าคญของการบรหารงานทวไปหรองานธรการในสถานศกษานนสถานศกษาจดขนเพอเปนการบรการหนวยงานตางๆของสถานศกษาใหสามารถด าเนนไปตามจดมงหมายหรอตามตองการ งานธรการในสถานศกษาจงเปรยบเทยบเสมอนสวนทคอยประสานงาน หรอคอยสนบสนนใหสถานศกษาสามารถด าเนนงานไปสเปาหมายทก าหนดดวยความราบรน จากแนวคดดงกลาว สรปความส าคญของการบรหารงานทวไป วามความส าคญ เชน มขอมลในการจดการศกษา การสรางขวญและก าลงใจใหแกบคลากร มระบบในการบรหารจดการ วางแผนเพอพฒนาการจดการศกษา การพฒนาระบบสารสนเทศเทคโนโลยคอมพวเตอร มการประสานงานระหวางสถานศกษากบชมชนและองคกรภายนอก มระบบการด าเนนงานดานงานธรการ สารบรรณ พสด มขอมลเกยวกบผเรยน การรบ การจ าหนายนกเรยน มการจดระบบควบคมภายในองคกร มการจดระบบปลอดภยแกอาคารสถานทและสงแวดลอม สงเสรมใหนกเรยนมสวนรวมในการวางแผนการจดกจกรรม การบรการการศกษาในทกรปแบบ เชน การรกษาพยาบาล

3. โรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร สบเนองจากกระแสพระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงใหมการคดเลอกโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร (โครงการกองทนการศกษา) ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานพระราชทรพย สวนพระองค เพอชวยเหลอพฒนาการเรยนการสอนอยางยงยน สรางเสรมใหครมจตวญญาณแหงความเปนครทด นกเรยนเปนคนดมคณธรรม จรยธรรม ทรงมพระราชประสงคจะพระราชทานพระราชทรพยสวนพระองค จ านวน 90 ลานบาท เพอจดตงโครงการกองทนการศกษา รนท 1 เพอพระราชทานการศกษาแกเดกทวไ ป และทรงพระกรณาโปรดเกลาฯให พล.อ.เปรม ตณสลานนท ประธานองคมนตร เปนประธานโครงการ

45

กองทนการศกษา ซงโครงการนมวตถประสงค 3 ดานคอ 1)สงเสรม สนบสนน และปลกฝงคานยมการยดมนในคณธรรม จรยธรรม เพอใหเดกเตบโตเปนพลเมองทมนคงอยในคณงามความด 2) สงเสรมและสนบสนนเดกทมความประพฤตด ใหไดรบการศกษาจนส าเรจการศกษา และ 3) สงเสรมสนบสนนและชวยเหลอโรงเรยนทคณะกรรมการพจารณาเหนสมควร ดงนน เพอใหการด าเนนงานโครงการกองทนการศกษาเปนไปตามพระราชประสงคดวยความเรยบรอย จงจดตงคณะกรรมการอ านวยการโครงการกองทนการศกษา โดยมประธานองคมนตร เปนประธานคณะกรรมการอ านวยการโครงการกองทนการศกษา และ พล.อ.สรยทธ จลานนท องคมนตร เปนประธานคณะกรรมการบรหารโครงการ โรงเรยนทไดรบการคดเลอกเขารวมโครงการทงหมดจะไดรบการปรบปรงภมทศนของโรงเรยน บานพกคร อปกรณคอมพวเตอร และมการแกไขปญหาขาดแคลนคร โดยมหาวทยาลยราชภฏ (มรภ.) ทเกยวของจะส ารวจ เพอจะดวานกเรยนทเปนศษยเกาของโรงเรยนเหลาน ถาเรยนตอในระดบมหาวทยาลย มใครบางทพรอมจะกลบไปสอนทโรงเรยนเดม ตรงน เปนแนวทางในอนาคต ทพยายามจะท าโรงเรยนเหลานใหเปนโรงเรยนตนแบบ ในรนท 1 พล.อ.สรยทธ จลานนท องคมนตร ประธานคณะกรรมการบรหารโครงการไดคดเลอกโรงเรยนในโครงการทอยในจงหวดสพรรณบรจ านวน 2 โรงเรยน คอ โรงเรยนบานพน ารอน และโรงเรยนบานละวาวงควาย และในรนท 2 มจ านวน 1 โรงเรยน คอ โรงเรยนวดคอกชาง ขอมลของโรงเรยนทง 3 โรงเรยนมดงน 1. โรงเรยนบานพน ารอน

ขอมลและสภาพทวไป โรงเรยนบานพน ารอน ตงอย ณ บานพน ารอน หมท 4 ต าบลดานชาง อ าเภอดานชาง

จงหวดสพรรณบร รหสไปรษณย 72180 โทรศพท 035-440003 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 เปดการสอนตงแต ระดบชนอนบาล 1 ถง ระดบมธยมศกษาปท 3 มเนอท 39 ไร 64 ตารางวา มเขตพนทบรการ 5 หมบานในต าบลดานชาง ไดแก หมท 4 บานพน ารอน หมท 14 เขาชองคบ หมท 15 บานหนลาด หมท 16 บานหนองแก หมท 20 บานโปงขอย Website: www.phunamron.com

ประวตโรงเรยนบานพน ารอน เดมโรงเรยนแหงนตงอยบรเวณพนทวดพน ารอน ต าบลดานชาง อ าเภอเดมบางนางบวช จงหวดสพรรณบร กอตงเมอวนท 9 กมภาพนธ พ.ศ. 2507 โดย นายพฒน บญยรตพนธ ผวาราชการจงหวดสพรรณบรเปนอาคารชวคราวเสาไมทบเปลอก หลงคามงแฝกสรางดวยเงนของประชาชนรวมกบเงนพเศษ กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย ม 2 หองเรยน รบนกเรยนอาย 8 - 10 ป คอ ชนประถมศกษาปท 1ก. และประถมศกษาปท 1ข. มคร 2 คน คอ ส.ต.อ.สเทพ อนสวาง และพลฯ ประเสรฐ ทศรถ ซงเปนต ารวจอาสาสมครมาชวยสอนสงกดกรมต ารวจ กระทรวงมหาดไทย โรงเรยน

46

ไดท าพธเปดเมอ วนท 9 มนาคม พ.ศ. 2507 ปงบประมาณ 2515 ทางราชการไดจดสรรงบประมาณส าหรบสรางอาคาร แบบ 017 เปนจ านวนเงน 240,000 บาท โดยยายสถานทกอสรางไปทางทศตะวนตกประมาณ 500 เมตร บนพนท39 ไร 64 ตารางวา ทศตะวนออก จรดทของนายถนอม วงษละคร ทศตะวนตกจรดท ปาสงวน ทศเหนอและทศใตจรดทางหลวง พรอมไดสรางบานพกคร 1 หลง และยายมาเรยนในอาคารหลงใหม เมอวนท 26 สงหาคม 2516 ในปเดยวกนกบกลมเยาวชนไดตงคายอาสาพฒนาชนบททโรงเรยนไดกอสรางสวม และเสาธงชาตให และไดเปดท าการสอนจนถงชนประถมศกษาปท 5 ปงบประมาณ 2521 ทางราชการไดจดสรรงบประมาณสรางโรงอาหารและโรงฝกงาน จ านวน 1 หลง และสวมแบบสามญชวคราว จ านวน 5 ทนงอก ในปการศกษา 2527 ทางอ าเภอดานชาง ไดจดสรรงบประมาณการสรางงานในชนบทสรางถงเกบน าฝนคอนกรตเสรมเหลก และส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร ไดจดสรรงบประมาณสรางสวม ขนาด 4 ทนงและเรอนเพาะช า แบบ พ.1 จ านวน 1 หลง ป 2528 ส านกงานการประถมศกษาแหงชาตไดจดสรรงบประมาณสรางอาคารเรยน แบบ 105/2526 จ านวน 1 หลง ขนาด 4 หองเรยน เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก วนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2529 นายวเชยร นมอนงคอาจารยใหญ ระดบ 5 โรงเรยนบานทงนาตาปน ไดรบค าสงใหมาด ารงต าแหนงอาจารยใหญโรงเรยนบานพน ารอน ปการศกษา 2530 โรงเรยนบานพน ารอนไดรบอนญาตใหเปดสอนระดบชนอนบาล จ านวน 2 หองเรยนและปการศกษา 2531 ไดเปดท าการสอนตงแตชนอนบาลถงชนประถมศกษาปท 6 ม 15 หองเรยน มครท าการสอน จ านวน 15 คน นกการภารโรง จ านวน 1 คน และใน ปการศกษา 2533 ไดรบอนญาตใหเปดสอนในระดบชนมธยมศกษาตอนตน ( ม. 1- ม. 3) โดยเปดเปนโรงเรยนน ารองขยายโอกาสทางการศกษา 1 ใน 2 โรงเรยนแรกของส านกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร ป พ.ศ. 2536 ไดรบจดสรรงบประมาณสรางอาคารเรยนแบบ สปช 105/2529 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก จ านวน 1 หลง ขนาด 5 หองเรยน เปนจ านวนเงน 2,400,000 บาท ป พ.ศ. 2542 ไดรบจดสรรเงนงบประมาณจาก ฯพณฯ บรรหาร ศลปะอาชา สมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดสพรรณบร สรางหอประชม แบบ สปช. 205/29 จ านวน 1 หลง เปนเงน 1,558,000 บาท ป พ.ศ. 2544 ไดรบจดสรรงบประมาณกอสรางสวม 1 หลง แบบ สปช. 601/26 จ านวน 4 ทนง งบประมาณ 101,000 บาท วนท 4 มกราคม พ.ศ. 2545 ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ไดมค าสงแตงตงใหนายอภชาต เลนะนนท มาด ารงต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนบานพน ารอน และในวนท 17 มถนายน พ.ศ. 2548 ส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 3 ไดมค าสงแตงตงให นายมณฑล นมเปา มาด ารงต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนแทน นายอภชาต เลนะนนท

47

ป พ.ศ. 2551 ไดรบจดสรรงบประมาณกอสราง อาคารเรยนแบบ สปช 105/2529 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก จ านวน 1 หลง ขนาด 4 หองเรยน เปนจ านวนเงน 2,188,000 บาท ปจจบนมขาราชการคร จ านวน 25 คน นกการภารโรง จ านวน 1 คน เปดสอนตงแตระดบชนอนบาล ถงชนมธยมศกษาตอนตน

ขอมลผบรหาร ชอผบรหาร นายมณฑล นมเปา โทรศพท 0819426430 วฒการศกษาสงสดปรญญาโท

สาขาบรหารการศกษา ด ารงต าแหนงทโรงเรยนนตงแต 17 มถนายน พ.ศ. 2548 จนถงปจจบน

ขอมลสภาพชมชนโดยรวม สภาพชมชนรอบบรเวณโรงเรยนมลกษณะเปนชมชนเกษตรกรรมมประชากรประมาณ 1,200

คน บรเวณใกลเคยงโดยรอบโรงเรยนไดแก วด สถานอนามย สถานประกอบการดานการเกษตรอาชพหลกของชมชนคอรบจางในภาคเกษตรกรรม เนองจากไมมทดนท ากนของตนเอง สวนใหญนบถอศาสนาพทธและรวมสบทอดประเพณ/วฒนธรรมทองถนของไทยโดยทวไป เชน ประเพณสงกรานต ประเพณการท าบญตกบาตรในวนส าคญทางศาสนาอยางเครงครด ผปกครองสวนใหญจบการศกษาระดบชนประถมศกษาปท 6 รอยละ 80 ประกอบอาชพ รบจางในภาคเกษตรกรรม รอยละ 99 นบถอศาสนาพทธ ฐานะทางเศรษฐกจ/รายไดโดยเฉลยตอป 28,000 บาท

โอกาสและขอจ ากดของโรงเรยน โอกาสของโรงเรยนบานพน ารอน คอตงอยใกลเขตชมชนมถนนสายหลกดานชาง-กาญจนบร

ผาน การคมนาคมสะดวกสบาย ชมชนใหการสนบสนนการจดการศกษาทงดานทนทรพยและก าลงกาย ขอจ ากดของโรงเรยน คอ ผปกครองมรายไดนอย มปญหาการหยาราง ขาดครผสอนในบางสาขาวชา เชน วชาศลปะ และวชาคณตศาสตร และอาคารเรยนไมเพยงพอ

วสยทศน พนธกจ เปาหมาย วสยทศน

โรงเรยนบานพน ารอน จดการศกษาใหมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาชาต กาวทนเทคโนโลยพฒนาผเรยนโดยยดคณธรรมน าความร ภายใตปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ใหเปนมนษยทสมบรณ พฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหเปนมออาชพ มการบรหารจดการแบบมสวนรวม

48

พนธกจ จดการศกษาภาคบงคบใหแกประชากรวยเรยนในเขตพนทบรการทกคน ไดรบการพฒนาให

เปนคนด มคณธรรมน าความรตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ยกระดบคณภาพและมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน พฒนาครและบคลากรทางการศกษาไดมาตรฐานวชาชพคร พฒนาระบบขอมล สารสนเทศ นวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา จดสภาพแวดลอมใหเอออ านวยและเปนประโยชนตอการจดกจกรรมการเรยนร มความปลอดภย หางไกลอบายมข และจดระบบบรหารการศกษาใหมประสทธผลและประสทธภาพโดยใหชมชนมสวนรวมในการจดการศกษา

เปาหมาย 1. การจดการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ โดยยดคณธรรมน าความรตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. ประชากรวยเรยนทกคนไดรบโอกาสในการศกษาภาคบงคบ 9 ป ตามสทธอยางเทาเทยมและทวถง 3. ผเรยนทกคนไดรบการศกษาทมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน 4. ครและบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนาใหมความร ความสามารถในการปฏรป กระบวนการเรยนร ตามาตรฐานวชาชพ มทกษะในการใชเทคโนโลยเพอการศกษาไดอยางมประสทธภาพ 5. สถานศกษามความเขมแขงในการบรหารและการจดการศกษา 6. ชมชน ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน และผมสวนเกยวของมสวนรวมในการจดการศกษาตามความตองการของทองถน

2. โรงเรยนบานละวาวงควาย ขอมลทวไป ชอโรงเรยนบานละวาวงควาย ทตง 71/8 หม 4 ต าบลวงยาว อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 โทร 0-3544-0008 website http://www.lawawungkwai.ac.th เปดสอนระดบชนอนบาลถงระดบชนมธยมศกษาปท 3 เนอท 11 ไร 200 ตารางวา เขตพนทบรการประกอบดวย โรงเรยนบานวงยาว โรงเรยนบานหวยหนด า และโรงเรยนบานกลวย ซงเปนโรงเรยนประถมศกษาทตงอยในต าบลวงยาว

49

ประวตโรงเรยนโดยยอ จดตงและเปดท าการสอนเมอวนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2524 โดยเปดท าการสอนตงแตชนประถมศกษาปท 1 ถงชนประถมศกษาปท 6 จนกระทงปการศกษา 2548 โรงเรยนบานละวาวงควายไดรบอนมตใหเปดเปนโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา ปจจบนโรงเรยนเปดท าการสอนตงแตระดบชนอนบาลถงชนมธยมศกษาปท 3

ขอมลผบรหาร ผอ านวยการโรงเรยน ชอ-สกล นายบญรอด พลเสน โทรศพท 0-898369924 e-mail : p.boonrawd@hotmail.com วฒการศกษาสงสด ครศาสตรมหาบณฑต สาขา บรหารการศกษา ด ารงต าแหนงทโรงเรยนนตงแต วนท 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2549 จนถงปจจบน ขอมลสภาพชมชนโดยรวม สภาพชมชนรอบบรเวณโรงเรยนมลกษณะเปนชมชนขนาดกลาง สวนใหญประกอบอาชพการเกษตร เชน ไรออย ขาวโพด มนส าปะหลง เปนตน สภาพเศรษฐกจของประชากรคอนขางยากจน มรายไดนอย ไดรบการศกษาในระดบประถมศกษา มวฒนธรรมประเพณคลายกบวฒนธรรมของภาคกลางโดยทวไป มประชากรประมาณ 4,712 คน บรเวณใกลเคยงโดยรอบโรงเรยน ไดแก วดละวาวงควาย อาชพหลกของชมชน คอ เกษตรกรรม สวนใหญนบถอศาสนาพทธ ประเพณ/ศลปวฒนธรรมทองถนทเปนทรจกโดยทวไป คอ การไหวบรรพบรษประจ าป และการผกขอมอบายศรสขวญ ผปกครองสวนใหญ จบการศกษาระดบประถมศกษา อาชพหลก คอ เกษตรกรรม สวนใหญนบถอศาสนาพทธ ฐานะทางเศรษฐกจ/รายไดโดยเฉลยตอคน ตอป 48,128.61 บาท จ านวนคนเฉลยตอครอบครว 2.97 คน

โอกาสและขอจ ากดของโรงเรยน โอกาส

1. สถานศกษาและชมชนมความสมพนธใกลชดกบคนในชมชน ศรทธาและพรอมทใหความรวมมอในการพฒนาสถานศกษาอยางเตมท

2. มแหลงเรยนรธรรมชาตและภมปญญาทองถนทหลากหลาย 3. ชมชนเหนความส าคญของการศกษา และสงเสรมบตรหลานใหไดรบการศกษาอยางเตมท 4. คณะกรรมการสถานศกษาเปนบคลากรทเปนผน าในทองถน ซงไดใหการสนบสนน

สถานศกษาเปนอยางด

50

ขอจ ากด 1. ผปกครองไดรบการศกษานอย ไมสามารถชวยเหลอในดานวชาการได 2. ชมชนมฐานะคอนขางยากจน

วสยทศน พนธกจ เปาหมาย วสยทศน ภายในปการศกษา 2556 โรงเรยนบานละวาวงควาย จะมงสงเสรมและพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะทพงประสงคตามหลกสตร และสถานศกษาจะมงมน สงเสรมและพฒนาผเรยนใหมความเปนเลศทางดานกฬา สงเสรมพฒนาและยกระดบคณภาพชวตของบคคลในวยเรยนทกคนภายในต าบลไดเขามาเรยนอยางมคณภาพ รวมทงใหสถานศกษาเปนศนยรวมในการสงเสรมดานกฬา ศาสนา และวฒนธรรม ตลอดจนจดการศกษาไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานภายใน 4 ปการศกษา โดยประสานความรวมมอจากทกภาคสวนมารวมจดการศกษาและพฒนาหลกสตร

พนธกจ 1. จดการศกษาระดบกอนประถมศกษาใหเดกกลมอายยางเขาปท 5-6 ในเขตบรการใหไดรบ

การเตรยมความพรอมกอเขาเรยนในชนประถมศกษาปท 1 2. จดการศกษาขนพนฐานส าหรบเดกทมอายอยางเขาปทเจด ในเขตบรการของโรงเรยนให

เขาเรยนจนอายยางเขาปทสบหก และไดรบการศกษาอยางมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานทกคน

3. พฒนาระบบบรหารจดการศกษาทมคณภาพและประสทธภาพ 4. สงเสรมพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามมาตรฐานวชาชพ 5. พฒนาหลกสตรสถานศกษาและหลกสตรทองถนใหสอดคลองกบความตองการของผเรยน

และชมชน 6. พฒนาสถานศกษาตามนโยบายของหนวยงานตนสงกด 7. สงเสรมและพฒนาผเรยนใหมวนย ปฏบตตามขอตกลง กฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบของ

ครอบครว โรงเรยน และสงคม 8. สงเสรมและพฒนาผเรยนใหมความเปนเลศทางดานกฬาเทเบลเทนนส 9. สงเสรมพฒนาและยกระดบคณภาพชวตของบคคลในวยเรยนทกคนเขาเรยนอยางม

คณภาพ รวมทงเปนศนยรวมในการสงเสรม ดานกฬา ศาสนา และวฒนธรรม

51

เปาหมาย 1. เพมอตราการเขาเรยนทกระดบ ทงเดกทวไป ผพการ ผดอยโอกาสในเขตบรการและลด

อตราการออกกลางคนของเดกนกเรยน 2. ผเรยนมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาปฐมวย และมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน 3. สถานศกษามระบบบรหารจดการศกษาทมคณภาพและประสทธภาพตามหลกธรรมาภบาล 4. ครและบคลากรไดรบการพฒนาสมาตรฐานวชาชพ 5. สถานศกษามหลกสตรสถานศกษา และหลกสตรทองถนทสอดคลองกบความตองการของ

ชมชน 6. พฒนาสถานศกษาไดสอดคลองกบนโยบายของหนวยงานตนสงกด 7. สงเสรมพฒนาผเรยนใหมวนย ปฏบตตนตามขอตกลง กฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบของ

ครอบครว โรงเรยน และสงคม 8. พฒนาผเรยนใหมความเปนเลศทางกฬาเทเบลเทนนส 9. พฒนาสถานศกษาใหเปนศนยรวมในการสงเสรมดานกฬา ศาสนา และวฒนธรรม

3. โรงเรยนวดคอกชาง ขอมลทวไป ชอโรงเรยนวดคอกชาง ทตง หม 5 ต าบลองคพระ อ าเภอดานชาง จงหวดสพรรณบร สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 โทร 035-440017 website http://202.143.156.181/watkokchang/ เปดสอนระดบชน อนบาล2 ถงระดบชน ประถมศกษาปท 6 เนอท 20 ไร - ตารางวา เขตพนทบรการ หม 5 , 6 ต.องคพระ อ.ดานชาง

ประวตโรงเรยนโดยยอ โรงเรยนวดคอกชาง เดมเปนหนวยหองเรยน ตงอยทางดานทศเหนอของวดคอกชาง มพนทประมาณ 20 ไร ซงเปนทดนของวดคอกชาง โดยการสนบสนนจาก พระอาจารยส ารอง กตตภทโท เจาอาวาสวดคอกชาง และไดรบการบรจาคเพมเตมจาก นายสมบรณ (วา) เรมตนจากชาวบานเหนวาเดกนกเรยนในชมชนบานคอกชางมจ านวนมากตอง เดนทางไปเรยนทโรงเรยนบานทงมะกอก และโรงเรยนปาไมอทศ (บานมวงเฒา) ซงอยหางไกล ท าใหไมสะดวกในการเดนทาง เนองจากสภาพสองขางทางเปนปาเขา และสภาพดนฟาอากาศเปนอปสรรค ท าใหนกเรยนขาดเรยนบอยๆ ดวยเหตนเองผน าชมชน คอ ก านนเสนห สระหงษทอง ไดเชญชาวบานมาประชม และลงความเหนทจะสราง อาคารเรยนชวคราว จ านวน 5 หองเรยน พรอมหองสวม จ านวน 3 หอง และ เรมลงมอกอสรางเมอ พ.ศ. 2533 เปนตนมา

52

เมอวนท 4 เมษายน พ.ศ. 2534 สามารถรบเดกเขาเรยนครงแรกไดประมาณ 80 คน ไดรบความรวมมอจาก นายเกษม สขาทพยพนธ ครใหญโรงเรยนบานทงมะกอก ไดสง นายประสทธ สผามาลา ครโรงเรยนบานทงมะกอก มาประจ าหนวยหองเรยนโรงเรยนวดคอกชาง และทางวดคอกชางพรอมดวยชาวบานไดสละก าลงทรพยเพอจางครชวยสอน เพมอก 1 คน ไดเปดท าการสอนตงแตระดบชน ป. 1 - 4 ตงแตวนท 3 มถนายน พ.ศ. 2534

ป พ.ศ. 2537 นายบญชย และ นางจนตนา บรรพวาณชย ไดบรจาคเงนจ านวน 860,000 บาท รวมกบพระอาจารยส ารอง กตตภทโท และชาวบานสรางอาคารเรยน แบบ สปช.105/29 ขน จ านวน 1 หลง โรงเรยนวดคอกชางไดรบ อนมตจดตงเปนโรงเรยนประถมศกษาตามพระราชบญญตคณะกรรมการการประถม ศกษาแหงชาต พ.ศ. 2533 (มาตรา 5) และขอ 6 แหงระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดตงโรงเรยนประถมศกษา 2524 ตงแตวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2537 และเปดท าการสอนตงแตระดบชนอนบาล ถงชนประถมศกษาปท 6 เปนตนมา

ขอมลผบรหาร ผอ านวยการโรงเรยน ชอ-สกล นายสมชาย ลมประจนทร โทรศพท 08-6003-0709 e-mail chai_limp@hotmail.com วฒการศกษาสงสด ปรญญาโท สาขาการบรหารการศกษา ด ารงต าแหนงทโรงเรยนนตงแต 26 พฤษภาคม 2553 จนถงปจจบน ขอมลสภาพชมชนโดยรวม 1) สภาพชมชนรอบบรเวณโรงเรยนมลกษณะเปนชมชนสงคมชนบททวไป สวนใหญกอบอาชพเกษตรกรรม มประชากรประมาณ 1700 คน บรเวณใกลเคยงโดยรอบโรงเรยน ไดแก วดคอกชางตงอยดานทศใตของโรงเรยน ทศตะวนออกตดกบเนนเขา ดานทศเหนอตดกบทท ากนของเกษตรกรในชมชน ทศตะวนตกตดกบถนนทใชสญจรภายในหมบาน อาชพหลกของชมชน คอ ท าเกษตรกรรม เชน ปลกออย ขาวโพด มนส าปะหลง ผก สวนใหญนบถอศาสนา พทธ ประเพณ/ศลปวฒนธรรมทองถนทเปนทรจกโดยทวไปมลกษณะเดยวกนกบประเพณของสงคมชนบทในภาคกลาง เชน วนสงกรานต ตรษจน ลอยกระทง ฯลฯ

2) ผปกครองสวนใหญ จบการศกษาระดบ ประถมศกษา อาชพหลก คอ ท าการเกษตรและรบจางทวไปยามวางจากงานในไรของตนเอง สวนใหญนบถอศาสนา พทธ ฐานะทางเศรษฐกจ/รายไดโดยเฉลยตอครอบครว ตอป 40,000 บาทจ านวนคนเฉลยตอครอบครว 4 คน

53

3) โอกาสและขอจ ากดของโรงเรยน โรงเรยนอยใกลวดคอกชางท าใหไดรบการสนบสนนการศกษาจากวดและผทมาท าบญทวดบรจาควสดอปกรณการศกษาทนการศกษาใหแกนกเรยนไดรบการสนบสนนงบประมาณในการด าเนนโครงการจาก อ.บ.ต.องคพระ แตมขอจ ากดคอ ผปกครองสวนใหญมฐานะยากจน หาเชากนค าท าใหไมมเวลาดแลบตรหลานไดอยางเตมท ขาดการเอาใจใสตอการเรยนของลกและใหความส าคญกบการศกษานอย

วสยทศน พนธกจ เปาหมาย วสยทศน โรงเรยนวดคอกชางมงมนพฒนาจดการศกษาใหผเรยนมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการศกษา มคณธรรมจรยธรรม ชมชนมสวนรวมจดการศกษา พฒนาสงแวดลอม นอมน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง พนธกจ 1. พฒนาและสงเสรมใหนกเรยนมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการศกษาโดยใชสอเทคโนโลย 2. ปลกฝงคณธรรมจรยธรรมและลกษณะทพงประสงค 3. สงเสรมและพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถและจดการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ 4. สงเสรมใหบคลากรไดรบการพฒนาอยางตอเนอง 5. พฒนาระบบการบรหารจดการใหมประสทธภาพและชมชนมสวนรวม เปาหมาย 1. นกเรยนทกคนมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการศกษา 2. นกเรยนทกคนมคณธรรมจรยธรรมและลกษณะทพงประสงค 3. ครทกคนมความรความสามารถและจดการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ 4. ครทกคนไดรบการพฒนาอยางตอเนอง 5. โรงเรยนมการจดองคกร โครงสรางและการบรหารจดการอยางเปนระบบ

54

4. งานวจยทเกยวของ 4.1 งานวจยในประเทศ

สมโภช ไชยผดงนรนดร (2548: 63-66) ไดวจยเรองกระบวนการบรหารโรงเรยนบานบางเนยง อ าเภอตะกวปา จงหวดพงงา ผลการวจยสรปได ดงน ประการแรก ผลการหาความตองการของผมสวนไดสวนเสยตองการการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ จดครเขาชนตามความสามารถ มขอมลทนสมย ตรงและมความครบถวน ครมวจยชนเรยน และมวธการสอนหลากหลาย ประการทสอง ผลการจดท าผงธรกจการบรหารงานวชาการดานการเรยนการสอน ม 4 ขนตอน คอ 1) วางแผน 2) ด าเนนการพรอม 3) ประเมนผล 4) ปรบปรงการจดการเรยนการ และประการทสาม ผลการจดท าคมอการบรหารโรงเรยนบานบางเนยง ไดคมอการบรหารโรงเรยนทปรบปรงโดยคมอมรายละเอยด ดงน 1) วตถประสงค 2) ขอบเขต 3) ค าจ ากดความ 4) หนาทความรบผดชอบ 5) ขนตอนการปฏบตงาน 6) เอกสารอางอง 7) บนทกและเอกสารแนบ ผลการตรวจสอบความเหมาะสมของคมอปรากฏวาเหมาะสมดวยมตเอกฉนท

สทธวชร ทบเจรญ (2549: 136-159) ไดวจยเรองอนาคตภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 1 ในทศวรรษหนา (พ.ศ. 2549 - 2558) ผลการวจยพบวา อนาคตภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษานครสวรรคเขต 1 ในทศวรรษหนา (พ.ศ.2549 -2558) ทง 4 ดาน มดงน

1. อนาคตภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ดานการบรหารวชาการผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนทกขอกระทง ซงในภาพอนาคตสงทเกดไดมาก คอ ควรมการบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาในรปคณะกรรมการสถานศกษาพรอมทงควรมการน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามสวนรวมในการบรหารสถานศกษาเพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพโดยการสรางเครองมอประกนคณภาพการศกษาดวยการยดเกณฑมาตรฐานการศกษาทงจากสวนกลางและเขตพนทการศกษาซงเปนหลกประกนการตรวจสอบทดในอนาคต

2. อนาคตภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐานดานการบรหารงบประมาณผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกบทกขอกระทง ซงในภาพอนาคตสงทเกดไดมากทสด คอ ควรมการน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามามสวนรวมในการบรหารจดการงบประมาณในเขตพนทการศกษาและสถานศกษา พรอมทงควรมการจดท าบญชรายรบรายจายดานการเงนและงบประมาณทเปนปจจบนดวยระบบเทคโนโลยสารสนเทศและควรมการจดตงงบประมาณเพอหาทางชวยเหลอและแกปญหาดานสงคม ดานยาเสพตด โรคเอดสและความยากจนของผเรยน เพราะงบประมาณเปนปจจยทส าคญตอการพฒนาสถานศกษาใหดยงขนตอไป

55

3. อนาคตภาคการบรหารสถานศกษาขนพนฐานดานการบรหารงานบคคล ผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนทกขอกระทง ซงในภาพอนาคตสงทเกดไดมาก คอ ควรมการบรหารงานบคคลทมงเนนการรองรบโดยเรวกรณปจจยสงผลกระทบทางบวกและควรมการน าระบบไอซทมาใชในการบรหารงานบคคลแบบเครอขาย เพราการพฒนาบคลากรใหกาวหนาในอาชพและกาวทนตอการศกษา ซงเปนปจจยทส าคญตอบรหารงานบคคลในสถานศกษา

4. อนาคตภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐานดานการบรหารทวไป ผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนทกขอกระทง ซงในภาพอนาคตสงท เกดไดมากทสด คอ ควรมการประชาสมพนธงานของโรงเรยนและเขตพนทการศกษาในเชงรกรปแบบหลากหลายทงสอ Online วทยชมชนและแผนปายโฆษนาเพอประชาสมพนธใหชมชนและทองถนเขามามสวนรวมในการบรหารจดการศกษาซงเปนปจจยทส าคญตอการบรหารสถานศกษาดานการบรหารทวไปในอนาคต

นงลกษณ เรอนทอง (2550: 162) ไดวจยเรองการบรหารโรงเรยนทมประสทธภาพ ผลการวจยพบวา 1. องคประกอบของรปแบบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผลประกอบดวย 8 องคประกอบ คอ 1) การเปนองคองแหงการเรยนร 2) ผบรหารและครเปนมออาชพ 3) การประกนคณภาพ การตรวจสอบไดและความนาเชอถอ 4) สภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร 5) มวสยทศนและวตถประสงครวมกน 6) เนนการเรยนการสอน 7) การสอนทมวตถประสงค 8) มความคาดหวงตอนกเรยนสง และ2. รปแบบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล เปนรปแบบทประกอบดวยองคประกอบทส าคญ 8 องคประกอบ ซงมความเหมาะสมถกตองเปนไปได และสามารถน าไปใชประโยชนไดสอดคลองกบกรอบแนวคดทฤษฎของการวจย

มะลกามาศ เสงยมแกว (2550: 74-84) ไดวจยเรองการน าเสนอรปแบบการมสวนรวมในการบรหารสถานศกษาของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 3ผลการวจยพบวา 1) ปญหาการมสวนรวมในการบรหารสถานศกษาของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรคเขต 3 ดานการบรหารงานวชาการ การบรหารงานงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป ทง 4 ดาน มปญหาอยในระดบปานกลาง 2) รปแบบการมสาวนรวมในการบรหารสถานศกษาของคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรคเขต 3 ประกอบดวยรปแบบ 4 รปแบบคอ รปแบบการมสวนรวมการบรหารงานวชาการ รปแบบการมสวนรวมการบรหารงานงบประมาณ รปแบบการมสวนรวมการบรหารงานบคคล และรปแบบการมสวนรวมการบรหารงานทวไป

วภาว สนนธพานชกล (2550: บทคดยอ) การบรหารโรงเรยนแกนน าเรยนรวมสงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 1 ผลการวจยพบวา การบรหารจดการเรยนรวมควรมรปแบบอนบางนอกเหนอจากรปแบบโครงสรางซท เพอใหมการพฒนาการเรยนรวม ในการบรหารจดการโดยใชโครงสรางซทดานนกเรยนนน พบวานกเรยนปกตยงไมมความรความเขาใจในนกเรยนท

56

มความตองการพเศษเทาทควร ดานสภาพแวดลอมโรงเรยนยงไมมความพรอมดนอาคารสถานทและหองเรยน ดานกจกรรมการเรยนการสอน ครไดจดกจกรรมสอนเสรมใหแกนกเรยนทมความตองการพเศษอยางตอเนองและใชระบบแบบเพอนชวยเพอนในการจดกจกรรมตางๆ แตครผสอนยงขาดความรความเขาใจในการจดท าแผนการศกษาเฉพาะบคคล และจดไดไมทกกลมสาระการเรยนร ดานเครองมอทางโรงเรยนยงขาดงบประมาณในการจดการเรยนรวมอยมาก อกทงจ านวนครทมความรความสามารถดานนยงมาเพยงพอตอความตองการในแตละโรงเรยน

ธนนชย พรมภงา (2551: 109-142) ไดวจยเรองการศกษาสภาพการบรหารโรงเรยนสการพฒนาโรงเรยนใหเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 2 ผลการวจยพบวา 1) สภาพการบรหารโรงเรยนสการพฒนาโรงเรยนใหเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 2 พบวา โดยรวมสามารถด าเนนการไดอยในระดบมาก และเมอพจารณารายดานสามารถด าเนนการไดอยในระดบมากทกดาน 2) ผลการเปรยบเทยบสภาพการบรหารโรงเรยนสการพฒนาโรงเรยน ใหเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 2 ตามขนาดของโรงเรยนระหวางโรงเรยนขนาดเลกกบโรงเรยนขนาดใหญ พบวา ในภาพรวมไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณารายดาน พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จ านวน 1 ดาน คอ การจงใจเพอสรางสรรค สวนดานทเหลอพบวาไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3) ผลการเปรยบเทยบความคดเหนของผบร หารและครทมตอสภาพการบรหารโรงเรยนสการพฒนาโรงเรยนใหเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 2 พบวา ในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เมอพจาณาเปนรายดาน พบวาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ทกดาน

ปยะพร พลเพม (2551: 55-61) ไดวจยเรองปจจยทสงเสรมความส าเรจในการนอมน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงสการบรหารสถานศกษาตามทศนะของผบรหารและครผสอนของโรงเรยนฝายกวางวทยาคม (โรงเรยนน ารอง) อ าเภอเชยงค า จงหวดพะเยา ผลการวจยพบวา 1) ดานการบรหารวชาการ พบวา ภาพรวมอยในระดบมาก รายการทมคาเฉลยมากกวารายการอน คอ การใหความรความเขาใจเกยวกบการน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงใหกบคณะครและผเกยวของ รองลงมา คอ การอบรม ประชมสมมนาบคลากรในการน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงสการเรยนการสอน ตามล าดบ 2) ดานการบรหารงานบคคล พบวา ภาพรวมอยในระดบมาก รายการทมคาเฉลยมากกวารายการอนคอ การบ ารงขวญ และก าลงใจของครผสอน รองลงมาคอ บคลากรมสวนรวมในการวางแผนด าเนนงานการน าแนวเศรษฐกจพอเพยงสการปฏบต ตามล าดบ 3) ดานการบรหารงานงบประมาณ พบวา ภาพรวมอยในระดบมาก รายการทมคาเฉลยมากกวารายการอนคอ การ

57

ตรวจสอบตดตามการใชจายงบประมาณและเงนนอกงบประมาณ รองลงมา คอ การจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณเปนไปตามแผนปฏบตการประจ าปตามล าดบ 4) ดานการบรหารงานบรหารทวไปพบวา ภาพรวมอยในระดบมาก รายการทมคาเฉลยมากกวารายการอน คอ การก าหนดแผนปฏบตการและโครงการเกยวกบการน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงสการปฏบตเพอจดท าและเสนอของงบประมาณ รองลงมา คอ การดแลรกษาเครองมออปกรณ และวสดครภณฑและการใชการไดอยเสมอ ตามล าดบ

รงรกษ ด าทองสก (2551: 93-107) ไดวจยเรองสภาพและปญหาการจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารโรงเรยนของกลมโรงเรยนบางพล 5 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสมทรปราการ เขต 2 ผลการวจยพบวา สภาพและปญหาการจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารโรงเรยน ของกลมโรงเรยนบางพล 5 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสมทรปราการ เขต 2 พบวา สภาพการจดระบบสารสนเทศ ดานการจดเกบขอมล การตรวจสอบและรวบรวมขอมล มการจดท าสารสนเทศเสนอผบรหารเพอน าไปใชในการตดสนใจทงผบรหารโรงเรยน เจาหนาทสารสนเทศ และขาราชการครทปฏบตการสอนในโรงเรยน ใหความเหนตรงกนคอ มเจาหนาทตรวจสอบและรวบรวมขอมล มการก าหนดขนตอน การประมวลผล และการวเคราะหขอมลในโรงเรยน การจดระบบการประมวลผลและการวเคราะหขอมล ตามภารกจ 4 งานหลกของโรงเรยน เพอน าเสนอ ผบรหารในการบรหารโรงเรยน ดวยเครองมอทโรงเรยนจดหาเองเปนสวนใหญ ปญหาการจดระบบสารสนเทศดานการจดเกบขอมล และดานการจดเกบสารสนเทศ มปญหาอยในระดบปานกลาง สวนดานการตรวจสอบและรวบรวมขอมล ดานการประมวลผละและวเคราะหขอมล ดานการน าไปใชในการตดสนใจ มปญหาอยในระดบนอย ความตองการจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารโรงเรยนดานการจดเกบขอมล ดานการตรวจสอบและรวบรวมขอมล และดานการน าไปใชในการตดสนใจ มความตองการอยในระดบมาก สวนดานการประมวลผลและการวเคราะหขอมล และดานการจด เกบสารสนเทศ มความตองการอยในระดบปานกลาง

กรรณการ ธรรมมภกด (2552: 70-78) ไดวจยเรองการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชน จงหวดบรรมย ผลวจยพบวา 1) ผบรหารโรงเรยนและครมความเหนตอการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชนในจงหวดบรรมย โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมากเชนเดยวกน โดยเรยงล าดบตามคาเฉลยดงน หลกความคมคา หลกความโปรงใส หลกนตธรรม หลกความรบผดชอบ หลกการมสวนรวม และหลกคณธรรม2) ผบรหารและครมความเหนตอการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยครมคาเฉลยสงกวาผบรหารโรงเรยน 3) ความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนทมคาความถสงสดมดงนคอ 1) ผบรหารไดก าหนดขอบเขตของงานอยางครอบคลมและชดเจน 2) มการจดกจกรรมเปนตวอยางทด

58

ระหวางครใหแกนกเรยน 3) มการตงคณะกรรมการตรวจสอบภายในโรงเรยนเกยวกบการปฏบตงานทกเรอง 4) ผบรหารเปดโอกาสใหครแสดงความคดเหนอยางหลากหลายทกเรองเกยวกบการวางแผนงานและการปฏบตงานโรงเรยน แลวสรปผลเปนแนวปฏบต 5) ผบรหารปลกฝงใหบคลากรในโรงเรยนมความส านกในความรบผดชอบตอหนาทของตนเอง 6) มระเบยบการใชสอและอปกรณทกอยางอยางคมคา

เฉลมพล พวงศร (2552: 59-65) ไดวจยเรองการบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองสรนทร ผลการวจยพบวา 1) การบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองสรนทร ในความคดเหนของกลมตวอยาง โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมาก 2 ดานคอ ดานวชาการ และดานการบรหารงานทวไป และอยในระดบปานกลาง 2 ดาน คอ ดานการบรหารงานบคคล และดานงบประมาณ 2) ผลการทดสอบสมมตฐาน การบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองสรนทร พบวา กลมตวอยาง ทมระดบการศกษาทแตกตางกน มการบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนกลมตวอยางทมเพศ อาย และต าแหนงทแตกตางกน มการบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมไมแตกตางกน

ณฐรฎา พวงจนทร (2552: 85-94) ไดวจยเรองการมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดกรงเทพมหานคร ส านกงานเขตดสต กรงเทพมหานคร ผลการวจย พบวา 1) ระดบการมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดกรงเทพมหานคร ส านกงานเขตดสต กรงเทพมหานคร ในการบรหารงาน 4 ดาน โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาการบรหารงานวชาการอยในระดบสงสด 2) เปรยบเทยบระดบการมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนประถมศกษา ไมแตกตาง พบวาครทมเพศ ประสบการณการท างานและวฒการศกษาตางกน มสวนรวมในการบรหารโรงเรยนประถมศกษา ไมแตกตางกน 3) ปญหามากทสดของการมสวนรวมของครในดานการบรหารงานวชาการคอ การวางแผนงานวชาการ การบรหารงานบคคลคอการบรหารการสงเสรมประสทธภาพการปฏบตงาน การบรหารงานงบประมาณ และการบรหารงานทวไป คอการพฒนาระบบเครอขายขอมลสารสนเทศ 4) ขอเสนอแนะการมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนประถมศกษา การมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนคอมใจกวางยอมรบฟงความคดเหนของผอน มการมอบหมายงานตามความถนด มมนษยสมพนธทดกบเพอนรวมงาน และการท าใหเกดความรวมมอในการท างานมากขน

ทรงศกด ดวงจนทร (2552: 82-93) ไดวจยเรองการศกษาสภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยองคคณะบคคลในเขตพนทการศกษาเชยงรายเขต 3 ผลการศกษาสรปไดดงน ดานบรบทโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

59

เปนตวแทนทมาจากทกภาคสวนของชมชนมากทสด รองลงมา คอ ยดหลกผลประโยชนของสถานศกษาและชมชนเปนหลกและบรหารและจดการศกษาสนองความตองการของสถานศกษาและชมชนตามล าดบ รายการทนอยทสด คอ มบทบาทในการสงเสรมและสนบสนนก จกรรมของสถานศกษาในการบรการผเรยนอยางทวถง ดานปจจยการบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยองคคณะบคคล พบวา โดยรวมอยในระดบปานกลาง หากพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานความรอยในระดบนอยทสด ดานกระบวนการ การบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยองคคณะบคคล โดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยเรยงล าดบจากคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานงานชาการ ดานงานบรหารทวไป และดานงานงบประมาณและดานงานบคคล ดานผลผลต การบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยองคคณะบคคล โดยรวมอยในระดบมากโดยเรยงล าดบจากมากไปหานอย คอ ดานบรหารท วไป ดานงานบคคล ดานงบประมาณและดานงานวชาการ ปญหาจากการบรหารงานและการจดการศกษาของคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานพบวาคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานยงขาดความรและเขาใจในการด าเนนงานของสถานศกษาความรพนฐานทเกยวของกฎหมายทางการศกษา อกทงโดยรวมสภาพฐานะทางเศรษฐกจทไมดและสถานศกษาขาดการวางแผนด าเนนงานทชดเจน ขาดการตดตอกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานอยางตอเนอง

ธระพร อายวฒน (2552: 417) ไดวจยเรองแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารวชาการของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลก ผลการวจยพบวา 1. โรงเรยนมแนวปฏบตท เปนเลศในการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานทงฐานทง 17 ดาน 2. ไดขอสรปแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลก ทง 17 ดาน ซงประกอบดวย 3 สวน คอ 1) สวนน า กลาวถงความเปนมา ความส าคญและยทธศาสตรการพฒนาคณภาพงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลก 2) แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลก ประกอบดวย แนวคดและหลกการ ยทธศาสตร และคณลกษณะของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลก แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลก และ 3) เงอนไขของการน าแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลกไปใช และ 3.ผลการตรวจสอบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานขนาดเลกมประโยชน และน าไปใชปฏบตจรง

บงอร จนกรม (2552: 131-147) ไดวจยเรองการบรหารโรงเรยนโดยใชหลกธรรมาภบาลของผบรหาร ตามความเหนของคร สงกดสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสมทรปราการ เขต 1 ผลการวจยพบวา ครมความคดเหนตอการบรหารโรงเรยนโดยใชหลกธรรมาภบาลของผบรหาร ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยใชหลกนตธรรมอยในระดบแรก รองลงมาคอ หลกความรบผดชอบ หลกความคมคา หลกคณธรรม หลกความมสวนรวม สวนหลกความโปรงใสอยในล าดบสดทาย และการเปรยบเทยบความคดเหนของคร จ าแนกตาม

60

ประสบการณในการปฏบตงานและขนาดของโรงเรยน ตอการบรหารโรงเรยน โดยใชหลกธรรมภบาลของผบรหาร พบวาในภาพรวมไมแตกตางกน แตเมอพจารณาเปนรายดานพบวาครทมประสบการณในการปฏบตงานตางกน มความคดเหนตอการปรหารโรงเรยนตามหลกความคมคาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

มงคล อนทรโชต (2552: 189-211) ไดวจยเรองการบรหารโรงเรยนโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของโรงเรยนระดบการศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 2 ผลการวจยพบวา 1) ระดบการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนของคร โรงเรยนเอกชน โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาคร โรงเรยนเอกชน มสวนรวมในการบรหารงานวชาการและการบรหารงานบคคลอยในระดบมาก งานบรหารงานทวไป งานบรหารงานงบประมาณ อยในระดบปานกลาง 2) ผลการเปรยบเทยบการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนของคร โรงเรยนเอกชน จ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา และประสบการณในการท างาน พบวา ครทมเพศตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนเอกชนทง 4 ดานไมแตกตางกน ครทมอาย ตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนเอกชน ดานงานวชาการแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 งานดานอนไมแตกตางกน ครทมระดบการศกษาตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนเอกชน ทง 4 ดาน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ครทมประสบการณในการท างานตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนเอกชน ดานงานวชาการ และดานงานการบรหารงานบคคลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนดานงานงบประมาณ และดานงานบรหารงานทวไป ไมแตกตาง 3) ขอเสนอแนะมดงนคอครควรมสวนรวมในงานบรหารวชาการมากทสด ครและผบรหารควรท างานรวมกน ผบรหารควรมอบหมายงานใหครท างานตราถนดและความสนใจ ครควรเปดใจกวางและมมนษยสมพนธทดตอกน มงปฏบตงานเพอประโยชนของโรงเรยน

มนตร แกวส าโรง (2552: 58-66) ไดวจยเรองการบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมในเขตพนทอ าเภอประทาย จงหวดนครราชสมา ผลการวจย พบวา 1) การบรหารแบบมสวนรวมของโรงเรยนในเขตพนทแชอ าเภอประทาย จงหวดนครราชสมา โดยภาพรวม และรายดาน ครมการปฏบตในระดบมากทสด เรยงล าดบจากมาไปนอย คอ ดานการบรหารวชาการ ดานการบรหารงานบคคล ดานการบรหารงานนกเรยน ดานการบรหารทวไป และดานการบรหารงบประมาณ 2) การทดสอบสมมตฐาน พบวา ครททต าแหนงตางกน มสวนรวมในการบรหารโรงเรยนแตกตางกน อยางมนยส าคญทระดบ 0.5 สวนครทม เพศ อาย ระดบการศกษา และประสบการณในการท างาน แตกตางกน มสวนรวมในการบรหารโรงเรยน ไมแตกตางกน

รงทวา สนตผลธรรม (2552: 81-96) การน าเสนอแนวทางการบรหารสถานศกษาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของสถานศกษาเอกชน อ าเภอเมองนครสวรรค จงหวดนครสวรรค ผล

61

วจยพบวา 1) ปญหาการบรหารสถานศกษาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของสถานศกษาเอกชน อ าเมองนครสวรรค จงหวดนครสวรรค ดานการบรหารงานวชาการ การบรหารงานงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป มปญหาอยในระดบมากทกดาน 2) แนวทางการบรหารสถานศกษาตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของสถานศกษาเอกชนอ าเภอเมองนครสวรรค จงหวดนครสวรรค จ าแนกตามขอบขายการบรหารสถานศกษาได 4 ดาน คอ (1) แนวทางการบรหารงานวชาการ ไดแก การสรางความตระหนกใหแกคร เชญวทยากรมาอบรมใหความรแกคร จดการเรยนการสอนโดยสอดแทรกเนอหาเศรษฐกจพอเพยง จดประกวดสอการเรยนการสอน นเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการเรยนการสอน )2) แนวทางการบรหารงานงบประมาณคอ จดประชมคณะกรรมการสถานศกษาเพอด าเนนการจดสรรงบประมาณของสถานศกษา ผบรหารแจงรายรบรายจายของสถานศกษาใหคณะกรรมการทราบ ใหคณะกรรมการสถานศกษามสวนรวมในการแสดงความคดเหนและใหขอเสนอแนะเกยวกบการใชงบประมาณ แตงตงคณะกรรมการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการใชจายงบประมาณของสถานศกษา (3) แนวทางการบรหารงานบคลากรคอ วางแผนการจดหาสวสดการใหแกบคลากร จดกจกรรมตางๆเพอสงเสรมใหบคลากรมคณธรรม มความรก ความสามคคและเกอกลกน ตดตาม ประเมนผล ดานการจดสวสดการใหแกบคลากร (4) แนวทางการบรหารงานทวไป คอ จดประชมเพอวางแผนก าหนดนโยบายดานปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของสถานศกษา จดท าโครงการ กจกรรมรวมกบผปกครอง ชมชน และหนวยงานทเกยวของในการจดการเรยนการสอนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จดท าแบบสอบถามความคดเหนของผมสวนเกยงของในการบรหารงานดานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของสถานศกษา เผยแพรขอมลหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทางเวบไซต วารสาร หรอสอตางๆของสถานศกษา ตดตาม ประเมนผลและสรปรายงานโครงการ กจกรรมดานการบรหารสถานศกษาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

อมาพร จนทรตร (2552: 85-90) ไดวจยเรองการมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนสงกดเทศบาลนครนนทบร จงหวดนนทบร ผลการวจยพบวา 1) การมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนสงกดเทศบาลนครนนทบร จงหวดนนทบร โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมาก 1 ดาน คอ ดานการบรหารงานวชาการ ระดบปานกลาง 3 ดาน โดยเรยงล าดบจากการมสวนรวมมากไปหานอย ไดแก การบรหารงานทวไป การบรหารงบประมาณ และการบรหารงานบคคลตามล าดบ 2) ผลการเปรยบเทยบการมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนสงกดเทศบาลนครนนทบร จงหวดนนทบร จ าแนกตามเพศ พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ยกเวนดานบรหารวชาการ มสวนรวมไมแตกตางกน 3) ผลการเปรยบเทยบการมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนสงกดเทศบาลนครนนทบร จงหวดนนทบร จ าแนกตามประสบการณ พบวา ไมแตกตางกน

62

พราวด สนธศร (2553 : 114-124) ไดวจยเรองการบรหารโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา อ าเภออาวลก เขตพนทการศกษากระบ ผลการวจยพบวา 1) การบรหารโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา อ าเภออาวลก เขตพนทการศกษากระบ ในภาพรวมการปฏบตงานอยในระดบมาก คาเฉลย 3.75 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.20 เมอพจารณารายดาน พบวา การบรหารงานงบประมาณมคาเฉลยสงสด รองลงมาคอ การบรหารงานวชาการและการบรหารงานทวไป สวนล าดบสดทายคอ การบรหารงานบคคลการบรหารงานงบประมาณโดยภาพรวมการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ล าดบแรกคอ โรงเรยนมการด าเนนการจดท าบญชการเงนถกตองและเปนปจจบนตามระเบยบของทางราชการ สวนล าดบสดทายคอ โรงเรยนมการส ารวจความตองการของนกเรยนและคดเลอกผกยมตามหลกเกณฑทก าหนดประสานการกยมเพอการศกษากบหนวยงานทเกยวของ การบรหารงานวชาการโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวาล าดบแรกคอ โรงเรยนมการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาตามระบบการประกนคณภาพสวนล าดบสดทายคอ โรงเรยนมการวจยเพอพฒนาคณภาพในสถานศกษา และเผยแพรในการวจยเพอการเรยนรและพฒนาคณภาพการศกษา การบรหารงานทวไปโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอพบวาล าดบแรกคอ โรงเรยนด าเนนการเกยวกบการรบนกเรยนตามระเบยบของส านกงานเขตพนทการศกษา สงวนล าดบสดทาย โรงเรยนมการเสนอขอมลและความตองการในการจดตง ยบ รวม หรอเลก หรอเปลยนสภาพสถานศกษาไปยงส านกงานเขตพนทการศกษา การบรหารงานบคคลโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวาล าดบแรกคอ โรงเรยนสงเสรมและชวยด าเนนการใหขาราชการชวยด าเนนการใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษามใบอนญาตประกอบวชาชพครและบคลากรทางดารศกษา สวนล าดบสดทายคอ โรงเรยนไดมการด าเนนงานเกยวกบเรองการสงพกราชการ การสงใหออกจากราชการ ของขาราชการครและบคคลทางการศกษาทท าผดวนยรายแรง 2) แนวทางการบรหารโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา อ าเภออาวลก เขตพนทการศกษากระบ ดานการบรหารวชาการควรมการพฒนาหลกสตรสถานศกษาเพอใชเปนแนวทางในจดการเรยนการสอน ตามความตองการของนกเรยน ผปกครอง ชมชนเละสงคมและอยในกรอบของหลนกสตรแกนกลาง ดานการบรหารงบประมาณควรมการท างานเรองการเงนและพสดอยางเปนระบบ ตามระเบยบราชการโดยโปรงใส มการรายงานใชจายงบประมาณไปยงผบงคบบญชาทราบ สามารถตรวจสอบไดและเปนปจจบน ดานการบรหารบคลาการควรมการพฒนาบคลากรตามตองการของแตละบคคล ตามความถนด ความสนใจ เพอพฒนาศกยภาพของบคลากรในปฏบตงาน สงเสรมสนบสนนบคคลใหไดรบความกาวหนาในหนาทการเลอนวทยฐานะ ดานการบรหารงานทวไปควรมการจดท าแผนงานเพอพฒนาโรงเรยนโดยความรวมมอของทกฝาย

สจตรา จรทะผา (2553: 94-103) ไดวจยเรองการศกษาการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน กรณศกษาโดยโรงเรยนเนนลาดวทยา ส านกงานเขตพนท

63

การศกษากาฬสนธ เขต 2 ผลการวจยพบวา 1) สภาพปจจบน การมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในการบรหารโรงเรยนเนนลาดวทยา ส านกงานเขตพนทการศกษากาฬสนธ เขต 2 พบวา โดยภาพรวมมการด าเนนงานอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบปานกลางทกดาน เรยงอนดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน ดานการบรหารทวไป ดานการบรหารงานบคคล ดานการบรหารวชาการ และดานการบรหารงบประมาณ 2) ผลการพฒนา การมสวนรวมในการบรหารโรงเรยน ของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เนนกระบวนการมสวนรวมเชงสรางสรรค(AIC)และการประชมเชงปฏบตการเปนหลง มขนตอนในการด าเนนงาน คอ คณะกรรมการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ไดรวมกนก าหนดแนวทางปฏบต จดหาเครองมอทใชการจดกจกรรม ตามมาตรฐาน ท 14 สถานศกษาสงเสรมความสมพนธและความรวมมอกบชมชนในการพฒนาการศกษา ของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา ซงผลการจดกจกรรม ท าใหคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน มสวนรวมในการบรหารโรงเรยนเพมขน ซงจะน าไปสความเขาใจและความผกพนทด ระหวางโรงเรยนกบชมชนตอไป

พมพลดดา ยศพล (2554: 55-61) ไดวจยเรองการพฒนาแผนการมสวนรวมของชมชนในการบรหารโรงเรยนชมชนนาสนวล ผลการวจยพบวา 1) สภาพปจจบนกอนการด าเนนการ การพฒนาแผนการมสวนรวมของชมชนในการบรหารโรงเรยนโดยรวมของงานทง 4 งาน อยในระดบนอย 2) การพฒนาแผนการมสวนรวมของชมชนโดยใชกลยทธ การประชมเชงปฏบตการ การสนทนากลม การศกษาดงาน และการจดกจกรรมระดมทรพยากรเพอการศกษา โดยการใชแบบสอบถาม สมภาษณ สนทนากลม สงเกต หลงจากทไดรบพฒนาแลวมคาเฉลยอยในระดบมาก 3 งาน คองานวชาการ งานงบประมาณ และงานบคลากร สวนงานบรหารทวไปอยในระดบ มากทสด สรปผลโดยรวมอยในระดบ มาก

4.2 งานวจยตางประเทศ

เดเมอร (Demir, Kamile 2006: 32) ไดศกษาวจยเกยวกบการบรหารจดการระบบสารสนเทศของโรงเรยนประถมศกษา ผลการศกษาพบวาการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศนนมผลตอการบรหารจดการศกษา ผบรหารมการบรหารจดการระบบสารสนเทศเพอปรบปรงการบรหารโรงเรยนใหเกดประสทธภาพ วตถประสงคของการวจยครงนเพอส ารวจแนวความคดของผบรหารเกยวกบการบรหารจดการระบบสารสนเทศ และส ารวจโรงเรยนประถมศกษาวามการบรหารจดการระบบสารสนเทศอยางไร ผลของการศกษาครงนเรมตนศกษาทผบรหารโรงเรยน 98 คน ในเอดรเนการเกบขอมลครงนเปนการเกบจากค าถามการวจยและไดแบงค าถามเปน 5 สวนในสวนแรกนนจะเกบขอมลของผตอบแบบสอบถาม และในสวนอนทเหลอของแบบสอบถามจะเกบขอมลเกยวกบการ

64

บรหารจดการระบบสารสนเทศในโรงเรยน ขอมลทไดรบมาไดน ามาวเคราะหโดยการหาคาความถ คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยครงนแสดงใหเหนถงโครงสรางพนฐานเทคโนโลยของโรงเรยน วาพนฐานของโรงเรยนมความขาดแคลน การใหความส าคญของโรงเรยนในการบรหารจดการระบบสารสนเทศของโรงเรยน

ฮนสรจ (Hansraj, Ishara 2007: ii) ไดศกษาบทบาทหนาทการบรหารการเงนของผบรหารโรงเรยน การศกษาครงนไดมงไปทบทบาทการบรหารจดการการเงนของของผบรหารใน 21 มาตรการของโรงเรยน จากรายงานการวจยพบวาผบรหารท างานภายใตระบบงานของโรงเรยน โรงเรยนในแอฟรกาใตมการจดท ามาตรการของโรงเรยน และท าใหโรงเรยนของพวกเขาไดผานรางบญญต ซงผบรหารเปนสมาชกอยดวย ซงไดรบเงนทนหรอเงนกองทนจากชมชน ดงนนการรบเงนและการใชจายเงนทนหรอเงนจากกองทนนนตองมการบรหารจดการอยางมประสทธภาพ การวจยครงนไดศกษาบทบาทของผบรหารดวยการศกษาประสทธภาพการบรหารการเงน และทกษะทจ าเปนของผบรหารในการปฏบตหนาท ไดกลาวถงสถานการณทเหมอนในสหรฐ องกฤษ ออสเตรเลย และประเทศทก าลงพฒนา คณลกษณะของงานวจยนไดบอกถงแนวคดของ 21 มาตรการของผบรหารโรงเรยน งานวจยไดสรปและแนะน าถงบทบาทของ 21 มาตรการของผบรหาร

นากโพเดย (Nakpodia, 2010: 179) ไดศกษาการบรหารโรงเรยนดานการบรหารจดการทรพยากรมนษยในรฐเดลตา ประเทศไนจเรย วตถประสงคในการศกษาครงนเปนการตรวจสอบการบรหารงานโรงเรยนมธยมในประเทศไนจเรยดานการบรหารทรพยากรมนษย ผวจยไดตงค าถามการวจยและสมมตฐานการวจยเพอเปนแนวทางในการตรวจสอบการบรหารงานของโรงเรยน กลมตวอยางม 56 โรงเรยนซงไดรบการคดเลอกจากประชากรทงหมด 278 โรงเรยนในทางตอนเหนอของเดลตา เปนการสมกลมตวอยางดวยวธสมตวอยางแบบแบงชน ใน 56 โรงเรยนนมเจาหนาททงหมด 5,315 คน และไดรบการคดเลอก 1,063 คน คดเปน รอยละ20 ของประชากรกลมเปาหมาย ขอมลจากค าถามการวจยทเกบไดน ามาวเคราะหหาคารอยละและสถตทดสอบซ ผลการวจยแสดงใหเหนวามความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต ระหวางประสทธการท างานของทรพยากรมนษยทมความสมพนธกบผลการเรยนของนกเรยน ดงนนสรปไดวา บคลากรของโรงเรยนควรไดรบการอบรมและสมมนาเชงปฏบตการ ประสทธการท างานของทรพยากรมนษยมผลกระทบตอการเรยน ผวจยจงแนะน าวาบคลากรในโรงเรยนทไมไดผานการอบรมการฝกอบรม ควรไปเขารบการอบรมจนจบการศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนสงในดานการศกษา เพอไดรบการฝกทกษะการเรยนการสอนทเหมาะสม มวธการสอนทด และด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ

นจวนวา (Njunwa, Kelvin M. 2010: ii) ไดศกษาการมสวนรวมของชมชนในการพฒนาการศกษาประถมศกษา การศกษาครงนเปนการตรวจสอบและส ารวจชมชนหรอทองถนถงการมสวนรวมในการพฒนาการศกษาในระดบประถมศกษาในแทนซาเนย 2 โรงเรยนจากเทศบาลโมโรโกโร

65

ไดรบการคดเลอกใหเปนกรณศกษา คอโรงเรยนประถมกลากะลาและมนด การศกษาไดส ารวจความเขาใจของประชาชนถงการมสวนรวมในชมชน ระดบการมสวนรวมของชมชน เหตผลของการมสวนรวมของชมชน และการคดคานหรอจ ากดในการมสวนรวมเพอประสทธภาพของการมสวนรวมในการพฒนา ผลการวจยพบวา การมสวนของชมชนในการพฒนาโรงเรยนในชมชนของพวกเขา เชน สรางอาคารเรยน หองเรยน บานพกคร หองน า และอปกรณในโรงเรยน ผวจยไดคนพบการสนบสนนหรอการมสวนรวมของประชาชนในดานการบรจาคเงนหรอในดานของแรงงานในการพฒนาโรงเรยนถอวาเปนกจกรรมในการสรางสงคมของพวกเขาดวย ถงแมวาชมชนจะใหการมสวนรวมในการพฒนาดงกลาวแลว งานวจยยงพบวาขอจ ากดของการมสวนรวมหรอสงทท าใหการมสวนรวมของชมชนอยในระดบนอยนน ยงมอกหลายปจจยทยงท าใหประสทธภาพการมสวนรวมอยในระดบนอยซงรวมถงความยากจน การขาดการศกษา และการขาดความร มนกการเมองเขามาสอดแทรก การปฏบตตนไมดของนกเรยน และดานการเงนมการใชจายไมถกทาง ไมไววางใจกน การขาดความโปรงใส ผวจยไดใหขอเสนอแนะในการปรบปรงการมสวนรวมของชมชนใหมจ านวนมาก ใหเขามามสวนในการพฒนาและเหนความส าคญของการศกษา และมความมนใจในการมสวนรวมในการพฒนาโรงเรยนและใหความส าคญในการมสวนรวม การศกษาครงนยงอธบายถงความส าคญของการมสวนรวมของชมชนวา ตองสรางใหชมชนมความรสกเปนเจาของโรงเรยน หรอโรงเรยนเปนของพวกเขา และท าใหพวกเขามความสนใจวาโรงเรยนโรงเรยนมกระบวนการบรหารแบบประชาธปไตย

จากเอกสารและงานวจยทเกยวของสรปขอคนพบไดวาการบรหารโรงเรยนมวธปฏบตหรอกระบวนการปฏบตตามบรบทของโรงเรยนแตละแหง โดยแตละโรงเรยนมการบรหารงานภายในโรงเรยน โดยการกระจายอ านาจลงสสถานศกษาทมการใชกนอยางแพรหลายในตางประเทศ ซงไดรบการสงเสรมใหน ามาใชในโรงเรยน และผทมบทบาทส าคญคอผบรหารโรงเรยนจะตองด าเนนงานพฒนา หรอปรบปรงโรงเรยนจะตองมการด าเนนงานอยางครอบคลมทกองคประกอบของโรงเรยนโดยผเกยวของทกฝายตองมสวนรวมในการบรหารสงผลใหพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 มาตราท 35 บญญตใหสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐาน เฉพาะทเปนโรงเรยนมฐานะเปนนตบคคล เพอใหสามารถบรหารจดการไดอยางสะดวก รวดเรว มประสทธภาพ โดยมขอบขายการบรหารงานอย 4 งานหลก คอ การบรหารงานวชาการ การบรหารงานงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป โรงเรยนบางแหงประสบปญหาความขาดแคลนทรพยากรตางๆ จงตองไดรบการชวยเหลอใหสามารถบรหารจดการงานหลกทง 4 งานใหบรรลวตถประสงคของโรงเรยนตอไป

ในทางปฏบตนนโรงเรยนทมการบรหารจดการทามกลางความขาดแคลนในทรพยากรและมปญหาตางๆ จงเปนหนาทของผบรหารทตองพจารณาและตดสนใจด าเนนการพฒนาและแกไขตามความเหมาะสมและขอจ ากดของสถานศกษานนๆ การหาแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารจงเปน

66

ภารกจหนงทมความส าคญตอการบรหารจดการของโรงเรยน เพราะเปนวธการสนบสนนความส าเรจของการจดการศกษาโดยมแนวปฏบตทก าหนดชดเจนวา ผทเกยวของกบการจดการศกษาของโรงเรยนจะท าอยางไรบางในแตละดานขององคประกอบของงานหลก 4 งานของโรงเรยน ดงนน แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนจงมความส าคญยงในการบรหารจดการโรงเรยน

บทท 3 การด าเนนการวจย

การวจยวจยเรองแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบรครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาสภาพการการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด ารจงหวดสพรรณบร และ 2) ศกษาแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด ารในจงหวดสพรรณบร การวจยครงน เปนวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) งานวจยฉบบนจงตองอาศยเครองมอทใชในการวจยทหลากหลาย เพอใหไดค าตอบทมความนาเชอถอโดยมวธการวจยประกอบดวยกระบวนการวจย 3 ขนตอน ดงแผนภม ซงมราบละเอยด ดงน

68

แผนภมท 2 ขนตอนการด าเนนการวจย

1. ศกษาแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

ขนตอน

2. น าเสนอแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

1. สงเคราะห ก าหนดกรอบเนอหา 2. ก าหนดรายละเอยดประเดนทไดจากการศกษาทง 3 โรงเรยน 3. รางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ตามกรอบแนวคดของการบรหารงานโรงเรยน 4 ดาน

1. เลอกโรงเรยนทเปนกรณศกษาแบบเจาะจงจ านวน 3 โรงเรยน 2. เกบขอมลดวยวธวจยเชงคณภาพ โดยสรางเครองมอทใชเปนแบบศกษาเอกสาร แบบสงเกต แบบสมภาษณ 3. วเคราะหขอมลแบบสรางขอสรปนรนย (Analytic Induction) 4. สรปเนอหาเกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

กระบวนการ ผลลพธ

รางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

ลกษณะแนวทางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

69

รายละเอยดของขนตอนการด าเนนการวจย เพอใหการวจยด าเนนไปอยางมประสทธภาพ และบรรลวตถประสงคของการวจยทก าหนด

ผวจยไดด าเนนงานตามแผนภมท 2 โดยมรายละเอยดดงตอไปน ขนตอนท 1 ศกษาแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนว

พระราชด าร จงหวดสพรรณบร จดมงหมายของการด าเนนการ เพอทราบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยน

โครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร การศกษาการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ในขนตอน

นเปนการศกษาขอมลภาคสนามใน 3 โรงเรยน เพอหารองรอยหลกฐานเอกสารตางๆ ของโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบรมรายละเอยด ดงน

1. การศกษารองรอยเอกสารหลกฐานตางๆ ของโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

1.1 แหลงขอมล ประกอบดวยเอกสารทเกยวของการการบรหารงานโรงเรยนทง 4 ดาน ประกอบดวย 1) ดานการบรหารวชาการ 2) ดานการบรหารบคคล 3) ดานการบรหารงบประมาณ และ 4) ดานการบรหารทวไป

1.2 เครองมอทใชในการวจยเปนแบบส ารวจเอกสารทผวจยสรางขนตามกรอบแนวคดของการวจยทก าหนดไว

1.3 การสรางเครองมอทใชในการวจย แบบส ารวจเอกสารทผวจยสรางขนโดยจ าแนกตามประเดนความส าเรจของการบรหารงานโรงเรยน 4 ดาน

1.4 การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลผวจยใชการจดบนทกหรอถายเอกสารขอมลทเกยวของกบประเดนการวจยเพอน ามาวเคราะหตอไป

1.5 วธวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลรองรอยหลกฐานและเอกสารตางๆ ทเกยวของกบประเดนความส าเรจของการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ดานการบรหารงาน 4 ดาน ใชวธการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ทจ าแนกตามประเดนกรอบแนวคดในการวจยเพอสรางเปนขอสรปเบองตนจากขอมลทเปนรองรอยหลกฐานและเอกสารตางๆ ของโรงเรยน

2. การศกษาแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร โดยใชการสนทนากลม (Focus Group)

ผใหขอมล ประกอบดวย ผอ านวยการสถานศกษา ครผสอน ผปกครองของนกเรยนทไดรบทนจากโครงการ นกเรยนของโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

70

ขนตอนท 2 การสรางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร

จดหมายของการด าเนนการ เพอไดขอสรปแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

การสรางแนวปฏบตทเปนเลศของโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด ารในขนตอนนน าขอมลจากการศกษาการบรหารโรงเรยน 4 งาน โดยแบงขอมลเปน 3 สวนน ามาสรางเปนแนวปฏบต มรายละเอยดดงน

ขอมลสวนท 1 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ไดแก หลกการ แนวคด ทฤษฎในการบรหารโรงเรยน และแนวคดเกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศ

ขอมลสวนท 2 ขอมลจากภาคสนามทไดจากการศกษาเอกสารของโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร 3 โรงเรยน ประกอบดวยแผนงานของโรงเรยน แผนปฏบตราชการ รายงานผลการประเมนตนเองของโรงเรยน บนทกการประชม บนทกการประชมผปกครอง หรอคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานของโรงเรยน รายงานผลการด าเนนงาน โครงการ กจกรรมของโรงเรยน

ขอมลสวนท 3 ขอมลทไดจากการลงภาคสนาม โดยการสงเกต การสมภาษณ ของโรงเรยนทเปนตวอยางกรณศกษาทง 3 โรงเรยน มาสรางเปนแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด ารประกอบดวยขอมลในดานการบรหารโรงเรยน 4 ดาน ไดแก 1) การบรหารวชาการ 2) การบรหารงบประมาณ 3) การบรหารงานบคคล และ 4) การบรหารงานทวไป

ผวจยวเคราะหและสงเคราะหขอมลจาก 3 สวน แลวน ามาสรางเปนรางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ตามกรอบแนวคดทก าหนดในการบรหารงานโรงเรยนทง 4 ดาน

จดท าสนทนากลม (Focus Group) เพอสรปแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร

การสนทนากลม (Focus Group) เพอสรปแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบรส าหรบขนตอนนผวจยด าเนนการดงน การด าเนนการสรปและรางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

71

1. การคดเลอกกลมบคคลผเขารวมสนทนากลม (Focus Group) เพอหาขอสรปและรางแนวปฏบตทเปนเลศ ผวจยมแนวในการด าเนนการ ดงน

1.1 กลมบคคลผทเขารวมเพอหาขอสรปและรางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ประกอบดวย บคลากรทเปนผปฏบตงานระดบสถานศกษา ไดแกผบรหารสถานศกษา โรงเรยนละ 1 คน ครผสอนโรงเรยนละ 2 คน ผปกครองของนกเรยนทไดรบทน โรงเรยนละ 2 คน และนกเรยนทไดรบทนโรงเรยนละ 2 คน

1.2 การเลอกกลมบคคลผทเขารวมเพอหาขอสรปและรางแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ด าเนนการดงน

น ารายชอผทเขารวมเสนออาจารยทปรกษา เพอคดเลอกผทเขารวม และตดตอขอความรวมมอใหผผทเขารวมทมคณสมบตตามเกณฑการคดเลอกผทเขารวมทผวจยก าหนดรวมกบอาจารยทปรกษา

2. การตรวจสอบโดยผเขารวม ผวจยน าเสนอความเปนมาและความส าคญของแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร และน าเสนอประเดนใหผทเขารวมพจารณา ประกอบดวย

2.1 สวนน า เปนสวนทกลาวถงความเปนมาแลละความส าคญของการพฒนาคณภาพการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร

2.2 แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ประกอบดวย แนวคดและหลกการของแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร โดยใหผทเขารวมไดแสดงความคดเหนเกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนในโครงการตามแนวพระราชด าร จงหวดสพรรณบร ใชการตรวจสอบความครอบคลมความเปนประโยชน ความเหมาะสมและความสามารถน าไปใชไดจรง

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษา ไดแก โรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวด

สพรรณบรปการศกษา 2556 จ านวน 3 โรงเรยน กลมตวอยางทใชเปนกรณศกษาไดแก โรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวด

สพรรณบรปการศกษา 2556 จ านวน 3 โรงเรยนประกอบดวย โรงเรยนบานละวาวงควาย โรงเรยนบานคอกชาง และโรงเรยนบานพน ารอน โดยโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง 3 แหงนเปนโรงเรยนใน

72

โครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ซงเปนการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน มหลายประเภทประกอบดวย เปนแบบสงเกต (Observation) เปนแบบสงเกตเกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนว

พระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ใชการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) เพอสงเกตการบรหารงานของผอ านวยการโรงเรยน สงเกตแบบแผนพฤตกรรมทเปนวถชวตประจ าวนของบคลากรในสถานศกษา การมาปฏบตงานตามหนาทตางๆ การมปฏสมพนธระหวางกนของบคลากร ผบรหารและนกเรยนการสงเกตการณประชมตางๆ รวมทงสภาพบรบททวไปของสถานศกษา ทเกยวของกบการบรหารงานทง 4 ดานของโรงเรยน

แบบสมภาษณ (Interview) เปนแบบสมภาษณชนดไมมโครงสราง ใชสมภาษณแบบไมมโครงสราง (non - structured)

และการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth Interview) เพอทราบขอมลในเชงลกเกยวกบการด าเนนการตามแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร ประกอบดวยการบรหารงานโรงเรยน จ านวน 4 ดาน

แบบส ารวจเอกสาร เปนแบบเชครายการ (Checklist) ทมโครงสราง เพอใหทราบขอมลในเชงลกเกยวกบเอกสาร

การด าเนนการตามแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

การสรางเครองมอในการวจย การสรางเครองมอทใชในการวจย มขนตอนการสรางแตละประเภท ดงตอไปน ฉบบท 1 แบบสงเกต เกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนว

พระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร มวธการสราง ดงน 1. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการบรหารโรงเรยน ภาระงานตามกรอบ

แนวคดทกระจายอ านาจใหโรงเรยน 4 ดาน

73

2. ก าหนดกรอบแนวคด ขอบเขต ของการสงเกตใหครอบคลมเนอหาของการวจยซงประกอบดวย แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร และภาระงานของโรงเรยนตามหลกการกระจายอ านาจในการจดการศกษา 4 ดาน

3. สรางแบบสงเกตตามกรอบแนวคดทก าหนด ซงเปนแบบสงเกตรองรอยทปรากฏอย (Unobtrusive observation)

4. น าแบบสงเกตทผวจยสรางขน น าเสนออาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบประเดนการสงเกตวาครอบคลมหรอไม และปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขนตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา

5. น าแบบสงเกตทไดมาปรบปรงแกไขใหมความสมบรณยงขน แลวน าไปทดลองใชเพอดความเหมาะสม ความเปนไปได และความเชอมนของเครองมอ

6. น าขอมลทสมบรณไปใชเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางตอไป ฉบบท 2 แบบสมภาษณ เปนแบบสมภาษณไมมโครงสรางโดยใชการสมภาษณแบบเปดกวาง

(Open Interview) และการสมภาษณแบบเจาะลก (In depth Interview) เพอใหทราบขอมลในเชงลกเกยวกบแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร มวธการสรางดงน

1. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการบรหารโรงเรยน ภาระงานตามกรอบแนวคดทกระจายอ านาจใหโรงเรยน 4 ดาน

2. ก าหนดกรอบแนวคด ขอบเขต ของการสมภาษณใหครอบคลมเนอหาของการวจยซงประกอบดวย แนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยน และภาระงานของโรงเรยนตามหลกการกระจายอ านาจในการจดการศกษา 4 ดาน

3. สรางแบบสมภาษณตามกรอบแนวคดทก าหนด 4. น าแบบสมภาษณทผวจยสรางขน น าเสนออาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบประเดนการ

สมภาษณวาครอบคลมหรอไม และปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขนตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา

5. น าแบบสมภาษณทไดมาปรบปรงแกไขใหมความสมบรณยงขน แลวน าไปทดลองใชเพอดความเหมาะสม ความเปนไปได และความเชอมนของเครองมอ

6. น าแบบสมภาษณทสมบรณไปใชเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางตอไป ฉบบท 3 แบบส ารวจเอกสาร มวธการสรางดงน 1. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการบรหารโรงเรยน ภาระงานตามกรอบ

แนวคดทกระจายอ านาจใหโรงเรยน 4 ดาน 2. ก าหนดกรอบแนวคด ขอบเขต ของการส ารวจเอกสารใหครอบคลมเนอหาของการวจยซง

ประกอบดวยภาระงานของโรงเรยนตามหลกการกระจายอ านาจในการจดการศกษา 4 ดาน

74

3. สรางแบบส ารวจเอกสารตามกรอบแนวคดทก าหนด 4. น าแบบส ารวจเอกสารทผวจยสรางขน น าเสนออาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบประเดนวา

ครอบคลมหรอไม 5. น าแบบส ารวจเอกสารทไดมาปรบปรงแกไขใหมความสมบรณยงขน แลวน าไปทดลองใช

เพอดความเหมาะสม ความเปนไปได และความเชอมนของเครองมอ 6. น าแบบส ารวจเอกสารทสมบรณไปใชเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมล การวจยครงน เปนการวจยเชงคณภาพ ดงนนผวจยจงใชวธการเกบรวบรวมขอมลท

หลากหลายเพอใหไดขอมลทครบถวนลมลก มความชดเจนเพยงพอส าหรบการตอบปญหาของการวจยครงน ซงผวจยมแนวด าเนนการดงน 1. การเขาสสนามเพอเกบรวบรวมขอมล (Field Studies)

หลงจากทไดเลอกสถานศกษาทเปนกรณศกษาแลว ผวจยไดขอหนงสอจากส านกงานบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฎนครปฐม เพอสงหนงสอขอความอนเคราะหเกบรวบรวมขอมลถงผอ านวยการสถานศกษาทง 3 โรงเรยนโดยก าหนดเวลาเกบขอมลในสถานศกษาแตละแหง ทงนไดชแจงวตถประสงคการวจยวาผวจยตองการศกษาสภาพการด าเนนการปฏบตทเปนเลศในการบรหารสถานศกษารวมทงชแจงขนตอนและวธการเกบรวบรวมขอมล ระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมล เรมตงแตเดอนพฤศจกายน 2556 ถงเดอนมนาคม 2557

ขนตอนในการเกบรวบรวมขอมล ด าเนนการเปน 3 ขนตอน คอ ขนท 1 เปนขนตอนการแนะน าตว เนองจากผวจยตระหนกดวาผวจยมบทบาทเปนผ

สงเกตการณ แมจะอยตางโรงเรยนตางสถานศกษากตามแตอาจสงผลตอความรสกของผบรหารโรงเรยน บคลากรทปฏบตงานในสถานศกษาและอาจน าไปสการไดขอมลทไมตรงกบสภาพทแทจรงการแนะน าตวอยางเปดเผยและจรงใจนาจะไดรบความไววางใจจากผบรหารโรงเรยนและคณะครมมากกวา ดงนน ผวจยจงแสดงตนวาเปนนกศกษาระดบปรญญามหาบณฑตของมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม สาขาวชาการบรหารการศกษาและก าลงท าการวจยเพอศกษาแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร

ขนท 2 เปนระยะแรกของการเขาสสนาม วธการทผวจยเลอกใชเพอชวยสรางความสมพนธทดกบผบรหารโรงเรยน และคณะครในสถานศกษา คอ การวางทาทออนนอมถอมตนและมความเปนกนเองเพอใหบคลากรในสถานศกษาไมรสกกงวลใจตอสถานภาพของผวจยและพยายามเขาไปเกยวของกบเหตการณตางๆ อยางสงบ พรอมกนนไดหาผน าทางทจะแนะน าผวจยใหรจกกบ

75

สถานภาพของสถานศกษาและชมชน รวมทงครและคนอนๆ การศกษาในขนตอนนไดใชวธการศกษาหลาย ไดแก การศกษาเอกสารท เกยวของ การสนทนาอยางไม เปนทางการ (Information Interview) กบครและบคคลในชมชนรวมทงการสงเกตการณเขารวมกจกรรมตางๆ ของสถานศกษา

ขนท 3 ขนการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบสภาพการด าเนนการของแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ซงเปนการศกษาเชงลกดวยวธการตางๆ ไดแก การส ารวจเอกสาร การสมภาษณผใหขอมล การสงเกตและการเขารวมกจกรรมตางๆ ของสถานศกษาขอมลสวนนไดน ามาวเคราะหเชอมโยงกบขอมลพนฐานของสถานศกษา วธเกบขอมลไดแก

1) การสงเกต (Observation) ผวจยใชการสงเกตแบบมสวนรวมเพอสงเกตการณบรหารงานของผบรหารโรงเรยน และการ

รวมกจกรรมของคร โดยเนนการสงเกตแบบแผนพฤตกรรมทเปนวถชวตประจ าวนของบคลากรในสถานศกษา การมาปฏบตงาน การปฏบตตามหนาทตางๆ การปฏสมพนธระหวางกนของบคลากร ผบรหารและนกเรยน การสงเกตการณประชมตางๆ รวมทงสภาพบรบททวไปของสถานศกษา ทเกยวของกบการบรหารงานทง 4 ดานของโรงเรยน

2) แบบสมภาษณ (Interview) เปนแบบสมภาษณชนดไมมโครงสราง (Non-structured) และการสมภาษณแบบเชงลก (In-

depth Interview) เพอทราบขอมลในเชงลกเกยวกบการด าเนนการของแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบร เพอใหเกบขอมลดานขอเทจจรง ดานความคดเหน และเจตคตเปนตน

การศกษาเอกสาร และการส ารวจเอกสารเปนการเกบขอมลเอกสารของโรงเรยนทเปนกรณศกษาทง 3 โรงเรยน

การจดกระท าขอมล หลงจากทผวจยไดจดเกบขอมลแลว ขนตอนทกระท าตอไปกคอ การลดทอนขอมล การ

ตรวจสอบขอมล และการวเคราะหขอมล ซงการจดกระทะขอมลใน 2 ขนตอนแรก ผวจยไดจดท าควบคไปกบการเกบรวบรวมขอมล และขนตอนสดทายคอการน าขอมลทไดจากการวเคราะหมาน าเสนอโดยการเขยนเปนรายงานการวจย

1. ลดทอนขอมล ผวจยน าเสนอขอมลจากการบนทกภาคสนาม อานทบทวนเพอสรางขอสรปทนาสนใจและเกยวของกบประเดนทศกษา เขยนใสสมดและจดพมพเกบไว แยกแยะลกษณะตามประเดนและหวขอทก าหนดไวในกรอบแนวคดการวจย

76

2. การตรวจสอบขอมล นอกจากผวจยศกษาขอมลทตองการศกษาแลว ชวงเวลาทเกบรวบรวมขอมลในภาคสนาม ผวจยไดตรวจสอบความครบถวนของขอมลในดานความตรงและความเทยงของขอมล โดยวธการตรวจสอบแบบสามเสา (Triangulation) ตามวธการตรวจสอบขอมลเชงคณภาพ ด าเนน 3 วธการ คอ 1) การตรวจสอบแบบสามเสาดานขอมล คอการตรวจสอบขอมลจากแหลงเวลา แหลงสถานท และแหลงบคคลทแตกตางกน ไดแก การสงเกตการณปฏบตงานของครในชวงเวลาหรอสถานททตางกน การสมภาษณบคคลกลมตางๆ เกยวกบแนวทางการปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด ารและการสอบถามเกยวกบทศนะคตในการบรหารจดการของผอ านาจการจากบคคลกลมตางๆ มความแตกตางกนหรอสอดคลองกนอยางไร 2) การตรวจสอบดานทฤษฎ พจารณาเมอมการวเคราะหขอมลในแตละประเดนเมอใชแนวคด ทฤษฎตางกน การแปลความหมายทไดจะมความเหมอนกนหรอตางกนอยางไร 3) การตรวจสอบสามเสาดานวธการรวบรวมขอมล พจารณาวาเมอใชวธการตางๆ เกบรวบรวมขอมลโดยการสงเกต การสมภาษณ ศกษาเกยวกบการด าเนนการของแนวปฏบตทเปนเลศในการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ขอมลทไดจะมความเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

การวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ผวจยใชระเบยบวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยในชวงเวลา

ทผวจยลงเกบขอมลภาคสนามไมวาจะเปนการสงเกต การสมภาษณ และการศกษาเอกสารนน ผวจยจะใชวธการวเคราะหขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลในภาคสนามควบคกน ไป โดยมการตรวจสอบและตความขอมลตลอดเวลาขณะทปฏบตการภาคสนาม มการจดท าบนทกภาคสนามไวอยางละเอยดและเปนระบบ พรอมทงไดมการท าดชน (Index) ตามกรอบแนวคดการวจยทไดก าหนดไวเพอตอบปญหาการวจย ส าหรบวธการวเคราะหขอมลทไดจากเอกสารผวจยใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

ขอมลทได นนผวจยใชวธการวเคราะหขอมลแบบสรางขอสรป มรายละเอยดดงน 1. การวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ใชวธการวเคราะหเนอหาทจ าแนกตามประเดน

ของกรอบแนวคดการวจยเพอสรางเปนขอสรปเบองตนจากขอมลทเปนเอกสารของโรงเรยน 2. การวเคราะหโดยจ าแนกประเภทขอมล (Typological Analysis) คอการจ าแนกประเภท

ขอมลเปนชนดๆ ทงโดยใชแนวคด ทฤษฎ และไมใชแนวคดทฤษฎ 3. การเปรยบเทยบขอมล (Comparison) โดยการน าขอมลทไดมาเปรยบเทยบปรากฏการณ

ทไดจากทผวจยสงเกตหลายๆ เหตการณเพอหาความสมพนธ ความสอดคลองหรอความขดแยงของขอมลน ามาเปรยบเทยบขอมลโดยท าเปนตารางหาความสมพนธของขอมลตางๆ เปนตน

77

4. การวเคราะหแบบอปนย (Analytic Induction) เปนการตความสรางขอสรปจากรปธรรม หรอปรากฏการณทมองเหน ถาขอสรปนนยงไมไดรบการยนยนกถอวาเปนสมมตฐานชวคราว

หลงจากทผวจยลงเกบขอมลภาคสนามแลว และมขอมลทมความครบถวนเพยงพอตอการตอบค าถามของการวจยและเพยงพอตอการน ามาสรางขอสรปเบองตนตามกรอบแนวคดของการวจยแลว ขนตอนตอไปกคอ น าขอมลทไดทงหมดมาสรางแนวทางการปฏบตทเปนเลศในการบรหารงานโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ในจงหวดสพรรณบรตอไป

การตรวจสอบขอมล การตรวจสอบเพอหาความเชอถอไดของขอมล และตรวจสอบความครบถวนและคณภาพ

ของขอมล ด าเนนการโดยการตรวจขอมลแบบสามเสา (Triangulation) ตามวธการตรวจสอบขอมลเชงคณภาพ ด าเนนการ 2 วธการ คอ 1) การตรวจสอบแบบสามเสาดานขอมล (Data triangulation) คอการตรวจสอบขอมลจากกแหลงเวลา แหลงสถานท และแหลงบคคลทแตกตางกน ไดแก การสงเกตการปฏบตงานของครในชวงเวลาหรอสถานททตางกน การสมภาษณบคคลกลมตางๆ เกยวกบการด าเนนงานบรหารโรงเรยน และการสอบถามเกยวกบทศนะในการบรหารงานโรงเรยนของผอ านวยการจากบคคลกลมตางๆ 2) การตรวจสอบแบบสามเสาดานวธการเกบรวบรวมขอมล (Methodological Triangulation) คอการใชวธการตางๆ เกบรวบรวมขอมลในเรองเดยวกน ไดแก การศกษาถงแบบแผนการปฏบตงาน เกบรวบรวมขอมลโดยการสงเกต การสมภาษณ และการสนทนากลม ศกษาเกยวกบการด าเนนการดานการบรหารโรงเรยนโครงการตามแนวพระราชด าร ใชวธการเกบรวบรวมขอมลโดยการศกษาเอกสาร การสงเกต การสมภาษณ เปนตน

การวเคราะหผลการศกษา การวเคราะหผลการศกษาเปนการน าขอคนพบจากการศกษามาสงเคราะหเพอใหไดขอสรปท

เปนขอความรตามวตถประสงคของการวจยโดยน าขอสรปตางๆ โดยการจดท าสนทนากลม (Focus group)เชอมโยงจนเปนโครงสรางของขอสรปทสามารถตอบค าถามการวจยได

บรรณานกรม

ภาษาไทย

กมล ภประเสรฐ. (2544). การบรหารงานวชาการในสถานศกษา. กรงเทพฯ: ก.กพ.

กรมสามญศกษา. (2545). นโยบายกรมสามญศกษา ปงบประมาณ 2544. กรงเทพฯ: (อดส าเนา).

กรรณการ ธรรมมภกด. (2552). การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชน จงหวดบรรมย. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด.

กระทรวงศกษาธการ. (2546). กฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ระดบการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.2546. กรงเทพฯ: ส านกพมพวฒนาพานช.

_____. (2546). ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการบรหารจดการและขอบเขตของการปฏบตหนาทสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล พ.ศ. 2546. กรงเทพฯ: ส านกพมพวฒนาพานช.

_____. (2550). เอกสารประกอบการพฒนาหลกสตรพฒนาผน าการเปลยนแปลงเพอรองรบการกระจายอ านาจส าหรบผบรหารการศกษาและผบรหารสถานศกษา. กรงเทพฯ: ผแตง.

กลชล ไชยนนคา. (2543). การบรหารทรพยากรมนษย (พมพครงท 4). ลพบร: สถาบนราชภฏเทพสตร.

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2543). แนวทางประกนคณภาพภายในสถานศกษา: เพอพรอมรบการประเมนภายนอก. กรงเทพฯ: พมพด.

เฉลมพล พวงศร. (2552). การบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน โรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองสรนทร. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

ณรงค สจพนโรจน. (2543). การจดท าอนมตและการบรหารงบประมาณแผนดน: ทฤษฎและปฏบต. กรงเทพฯ: ธรฟลมและไฮเทกซ.

79

ณฐรฎา พวงจนทร. (2552). การมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดกรงเทพมหานคร ส านกงานเขตดสต กรงเทพมหานคร. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏธนบร.

ดเรก วรรณเศยร. (2544). การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน กองการมธยมศกษา: การบรหารโรงเรยนโดยใชโรงเรยนเปนฐาน. กรงเทพฯ: กรมสามญศกษา.

ทรงศกด ดวงจนทร. (2552). การศกษาสภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยองคคณะบคคลในเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 3. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

ธงชย สนตวงษ. (2543). การบรหารงานบคคล. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

ธนกร เอกเผาพนธ. (2543). การบญชรฐบาลและกองทอง. กรงเทพฯ: ฟสกสเซนเตอร.

ธนนชย พรมภงา. (2551). การศกษาสภาพการบรหารโรงเรยนสการพฒนาโรงเรยนใหเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอย เขต 2. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาราชภฏสรนทร.

ธรรมโชต โชตกญชร. (2541). งบประมาณสถานศกษา. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

นงลกษณ เรอนทอง. (2550). รปแบบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล. ดษฎนพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร.

บงอร จนกรม. (2552). การบรหารโรงเรยนโดยใชหลกธรรมาภบาลของผบรหาร ตามความคดเหนของคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสมทรปราการ เขต 1. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏธนบร.

บรชย ศรมหาสาคร. (2547). การจดการความรสองคกรอจฉรยะ : Best Practice. นครปฐม: สถาบนพฒนาผบรหารการศกษา.

ปรชา คมภรปกรณ. (2541). การบรหารทรพยากรการศกษา. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ปรยาพร วงศอนดรโรจน. (2542). หลกการบรหารโรงเรยน. กรงเทพฯ: สหมตรออฟเซท.

80

_____. (2543). การบรหารงานวชาการ. กรงเทพฯ: ศนยสอเสรมกรงเทพฯ.

_____. (2545). การบรหารวชาการ. กรงเทพฯ: พมพด.

ปยะพร พลเพม. (2551). ปจจยทสงเสรมความส าเรจในการนอมน าเศรษฐกจพอเพยงสการบรหารสถานศกษาตามทศนะของผบรหารและครผสอนโรงเรยนฝายกวางวทยา อ าเภอเชยงค า จงหวดพะเยา. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

พนดา พวงทอง. (2550). ความพงพอใจทมตอการจดการศกษาขนพนฐานของผปกครองนกเรยนโรงเรยนเอกชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสงหบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.

พมพลดดา ยศพล. (2554). การพฒนาแผนการมสวนรวมของชมชนในการบรหารโรงเรยนชมชนนาสนวล. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

พราวด สนธศร. (2553). การบรหารโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา อ าเภออาวลก เขตพนทการศกษากระบ. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

พสมย ถถะแกว. (2541). หลกสตรประถมศกษา. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต.

ไพบลย เสยงกอง และคนอนๆ. (2546). คมอการบรหารสถานศกาขนพนฐานทเปนนตบคคล. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ.

มงคล อนทรโชต. (2552). การบรหารโรงเรยนโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของโรงเรยนระดบการศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 3. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏธนบร.

มนตร แกวส าโรง. (2552). การบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมในเขตพนทอ าเภอประทาย จงหวดนครราชสมา. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

81

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2544). หลกและระบบบรหารการศกษา (พมพครงท 15). นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

มะลกามาศ เสงยมแกว. (2550). การน าเสนอรปแบบการมสวนรวมในการบรหารสถานศกษาของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 3. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.

มานพ วงษสะอาด. (2547). ความพงพอใจของครผปกครองนกเรยนตอการบรหารโรงเรยนในต าบลวงขอย สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครสวรรคเขต 3. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.

รงรกษ ด าทองสก. (2551). สภาพและปญหาการจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารโรงเรยนของกลมโรงเรยนบางพล 5 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสมทรปราการ เขต 2. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏธนบร.

รงทวา สนตผลธรรม. (2552). การน าเสนอแนวทางการบรหารสถานศกษาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของสถานศกษาเอกชน อ าเภอเมองนครสวรรค จงหวดนครสวรรค. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.

รจร ภสาระ และจนทราน สงวนนาม. (2545). การบรหารหลกสตรในสถานศกษา. กรงเทพฯ: บคพอยท.

โรงเรยนบานพน ารอน. (2555). รายงานประจ าปของสถานศกษา ปการศกษา 2555. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3.

โรงเรยนบานละวาวงควาย. (2554). รายงานประจ าปของสถานศกษา ปการศกา 2554. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3.

โรงเรยนวดคอกชาง. (2555). รายงานประจ าปของสถานศกษาปการศกษา 2555. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3.

วรภทร ภเจรญ. (2545). การจดการทเปนเลศ. กรงเทพฯ: เรดเฟอรน ครเอชน.

82

วภาว สนนธพานชกล. (2550). การบรหารโรงเรยนแกนน าเรยนรวมสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 1. ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม.

ศกดไทย สรกจบวร และคณะ. (2547). การพฒนาการบรหารสถาบนการศกษา. ส านกงานบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.

ศวพร พงศศรโรจน. (2540). องคการและการจดการ. กรงเทพฯ: หจก.เทคนค 19.

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. (2545). กรณศกษา Best practice ภาวะผน า. กรงเทพฯ: เรดเฟอรนครเอชน.

_____. (2546). กรณศกษา Best practice การบรหารกระบวนการ. กรงเทพฯ: เรดเฟอรนครเอชน.

_____. (2549). กรณศกษา Best practices. กรงเทพฯ: บรษทพรกหวานกราฟฟค จ ากด.

สมพร เพชรสงค. (2548). Best Practice. วารสารด ารงราชานภาพ, 15.

สมโภช ไชยผดงนรนดร. (2548). กระบวนการบรหารโรงเรยนบานบางเนยง อ าเภอตะกวปา จงหวดพงงา. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

สรยพร วนชบตร. (2546). รปแบบและความตองการมสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐานของผน าชมชน จงหวดลพบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนราชภฏเทพสตร.

ส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนครสวรรค. (2546). แผนปฏบตการประจ าปงบประมาณ 2546. นครสวรรค: (อดส าเนา).

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2540). การปฏรปการศกษา ส านกงานการประถมศกษาแหงชาต 2540. กรงเทพฯ.

_____. (2540). คมอปฏบตงานของผบรหารโรงเรยน. เอกสารประกอบการอบรมหลกสตรฝกอบรมผบรหารสถานศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา.

_____. (2541). ความรทวไปเกยวกบการบรหาร. กรงเทพฯ: พเอลฟวง.

83

_____. (2546). รายงานการวจยและประเมนผลประสทธภาพของการประถมศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2545). การวางแผนงบประมาณแบบมงเนนผลงาน. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา.

_____. (2550). แนวทางการกระจายอ านาจการบรหาร และการจดการศกษา ใหคณะกรรมการส านกงานเขตพนทการศกาและสถานศกษา ตามกฏกระทรวงก าหนดหลกเกณฑ และวธการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษา พ.ศ.2550. กรงเทพฯ: ชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทศ.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค.

_____. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค.

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2547). การพฒนาการบรหารสถาบนการศกษา (พมพครงท 2). สกลนคร: มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.

ส านกงานปฏรปการศกษา. (2545). ปญจปฏรปการการศกษา แนวทางสการปฏบต. กรงเทพฯ: พมพด.

สจตรา จรทะผา. (2553). การศกษาการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน กรณศกษาโรงเรยนเนนลาดวทยา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาฬสนธ เขต 2. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

สทธวชร ทบเจรญ. (2549). อนาคตภาพการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 1 ในทศวรรษหนา. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.

สพจน เบญจามฤต. (2542). การศกษาความคาดหวงของผปกครองทมตอการรจดการศกษา: ศกษาเฉพาะกรณโรงเรยนพลตาหลวงวทยา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดลพบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยบรพา.

84

สมาล จวะมตร. (2546). ความพงพอใจทมตอการจดการศกษาขนพนฐาน ของผปกครองนกเรยนเอกชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกาสงหบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.

สรฐ ศลปอนนต. (2545). กระบวนการปฏรปโรงเรยนทมประสทธภาพ. กรงเทพฯ: ดานสทธาการพมพ.

สวฒน เงนฉ า. (2545). แนวคดเรองการบรหารเขตพนทการศกษา เอกสารการบรหารเขตพนทการศกษา: เพอคณภาพการศกษา (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ภาพพมพ.

เสนาะ ดเยาว. (2543). หลกการบรหาร. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อมรา บญชวย และเลก เรงสนธ. (2540). หลกสตรและการจดการมธยมศกษา (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต.

อทย บญประเสรฐ. (2542). ปฏรปการศกษา: แนวคดและหลกการตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 . กรงเทพฯ: วญญชน.

_____. (2543). การศกษาแนวทางการบรหารและการจดการสถานศกาในรปแบบการบรหารโรงเรยนเปนฐาน (School - based management) . กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

_____. (2545). การบรหารสถานศกษาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

อมาพร จนทรตร. (2552). การมสวนรวมของครในการบรหารโรงเรยนสงกดเทศบาลนครนนทบร จงหวดนนทบร. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม.

ภาษาตางประเทศ Barmes, R.A. (1995). African and American parents' involvement in their children's

school.

85

Best, J.W. (1986). Reseach in education. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice.

Bob Carbinces and Leone Robb Tim Wyatt. (2004). Best Practice in Student Data Transfer. A Report to the Commonwealth Department of Education, Science and Training, 8.

Brown, J.W. (1998). An evaluation of the effects of school effectiveness at a public middle school. 59 - 10A: 153.

Candoli, I.C.., et. At. (1992). School business administration: A planning approach. (4th ed.) Massachusetts: Allyh and Bacon.

Carlson, H.C. (1997). The process of decision-making under school - based management: A comparison of the administrative control and professional control models. 206 - A.

Faber, C.F. (1970). Elementary school administration. New York: Holt Rinehart and Winston.

Gorton. (1983). School - base management. < http://www.onec.go.th/Act/6.24/page0201.htm/> (2008, September 20).

Gorton. (1983). Work technical administration. < http://www.google.co.th/> (2008, September 27).

Ishara Hansraj. (2007). The financial management role of principals in section 21 schools in South Durban, Kwazula-Natal. Master of education in the subject education management at the University of South Africa.

Joyce, H.L. (1992). Parental choice in public elementary school: Who choode and why (school choice). 2310- A.

Kamile Demir. (2006). School management information systems in primary schools. The Turkish online journal of education technology.

86

Kimbrough and Nunnery. (1988). Education abstracts International. New York: Macmillan.

Nakpodia, E.D. (2010). Human resource management in school administration in Delta State Nigeria. Department of education administration and policy studies, Delta State University.

Njunwa, Kelvin M. (2010). Community participle as a tool for development: Local community's participation in primary education development in Morogoro, Tanzania. Master thesis in development management, University of Agder.

Porter, M.H. (1995). Black parent perceptions of factor which facilitata or inhibit participation in education. 56 (10): 162 - A.

Rosabeth Moss Kanter. (2003). Introduction: Getting the Best from Best Practice. London: Bloomsbury Publishing Plc.

Stephen, K. (1984). Administration of public education. New York: Harper & Row.

Taylor, R.T. (1988). Student activities management in Georgla secondary school. Georgia: Georgia State University.

Trischa Baker. (2002). Key performance Indicators Manual. Australia: Mc Peson's Paintice-Group.