บทที่ 1 water safety plan : wsp คืออะไร?
TRANSCRIPT
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
1
บทท 1 Water Safety Plan : WSP คออะไร?
WSP คอแนวทางเพอการจดการคณภาพน าดมทปลอดภย ขององคการอนามยโลก (World Health Organization; WHO) ซงไดใหความส าคญในกระบวนการตดตาม ตรวจสอบการผลตน าประปาใหไดมาตรฐานอยางเขมงวด และมความปลอดภยดานสขภาพ ซงไดก าหนดแนวทางด าเนนงานทเรยกวา Water Safety Plan : WSP ซงเปนการจดท าแผนการจดการระบบประปาทมประสทธภาพ ชวยเสรมสรางความมนใจ ด านความสะอาดและปลอดภยของน าประปา โดยแผนการดงกลาวใหความส าคญดานการประเมนความเสยงทจะเกดขนกบแหลงน าดบตงแตตนน า กระบวนการผลตน า ไปจนน าประปาทสงถงผบรโภค โดยเนนการบรหารจดการความเสยงจะทเกดขนทกขนตอน
1.1 วตถประสงค ของ Water Safety Plan : WSP เพอสรางความมนใจใหกบประชาชน ในการอปโภคบรโภคน าประปา และมนใจไดวามกระบวนการผลตน าประปาทด โดยก าหนดแผนการควบคมครอบคลมระบบตางๆ ทเกยวกบการผลตน าประปา ตงแตการจดการแหลงน า ใหมการปนเปอนนอยทสด ระบบผลตตองสามารถลดหรอก าจดสงปนเปอนไดอยางมประสทธภาพ และมการปองกนการปนเปอนซ าในระบบสบสงและสบจายน าใหกบประชาชน เพอใหไดน าประปาทสะอาดสงถงผบรโภค ดงแสดงในรปท 1-1
รปท 1-1 ภาพแสดงการบรหารจดการ WSP ตงแตตนน าจนถงบานผใชน า
1.2 วธในการด าเนนการ Water Safety Plan : WSP เนนการด าเนนการเปนขนเปนตอน โดยเรมจากการประเมนความเสยงดานปรมาณและคณภาพน า ตงแตแหลงน า จากตนน าจนถงบานผใชน า มมาตรการในการควบคมใหสามารถลดหรอขจดความเสยงดานคณภาพน า รวมถงการตรวจสอบความมประสทธภาพของมาตรการเหลานน
1.3 ประโยชนจากการด าเนนการ Water Safety Plan : WSP พบวาผมสวนรวมทกภาคสวนลวนไดรบประโยชนจากการด าเนนการทงทางตรงและทางออมทงสน อาทเชน
ผใชน า ไดรบบรการน าประปาทมคณภาพมาตรฐาน ปลอดภย และเพยงพอ กปภ. สามารถจดการระบบผลตจายน าและการใหบรการเปนเลศ สรางความเชอมนในการ
ใหบรการน าประปา ลดภาระและความเสยงจากการถกฟองรองจากการใหบรการ รฐบาล/ประเทศ/สงคม ลดภาระและความเสยงทางดานสขอนามย การเจบปวยจากโรคภยทางน า
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
2
Water Safety Plan : WSP มการด าเนนการในประเทศตางๆทวโลก เฉพาะในภมภาคเอเชยมการด าเนนการในประเทศญปน เกาหล ออสเตรเลย นวซแลนด สงคโปร มาเลเซย ฟลปปนส และในประเทศไทยมการเรมด าเนนการในการประปาสวนภมภาค และการประปานครหลวง
จากการประเมนเบองตนพบวา การด าเนนการทมอยใน กปภ. เกยวกบเรองการควบคมระบบผลตน า การควบคมคณภาพน า โครงการน าประปาดมได โครงการประปาดเดน การบรหารจดการความเสยง การควบคมภายใน การประเมนผลการปฏบตงาน SEPA ฯลฯ รวมความแลว ลวนเปนไปตามรปแบบของ Water Safety Plan : WSP ทงสน เพยงแตจะตองมการบรณาการใหเปนขนเปนตอนและสอดคลองกน ใหสามารถตรวจสอบได
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
3
บทท 2 ทฤษฎของ Water Safety Plan : WSP
Water Safety Plan : WSP เนนการด าเนนการเปนขนเปนตอนอยางมเหตมผล โดยเรมจากการประเมนความเสยงทางดานตางๆ ตงแตแหลงน า จากตนน าไปจนถงบานผใชน า มมาตรการในการควบคม ใหสามารถลดหรอขจดความเสยงดานตางๆ รวมถงการตรวจสอบความมประสทธภาพของมาตรการเหลานน แบงการด าเนนการออกเปน 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step) โดยมคมอ Water Safety Plan Manual ดงแสดงในรปท 2-1 และ 2-2 และมทฤษฎการด าเนนการ WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step) ดงแสดงในตารางท 2-1 สรปได ดงน
รปท 2-1 Water Safety Plan Manual
รปท 2-2 ผงแสดงการด าเนนการ WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step)
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
4
ตารางท 2-1 ทฤษฎการด าเนนการ WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step)
ระยะ การด าเนนการ Water Safety Plan : WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step) I.P
repa
ratio
n
การเต
รยมก
าร
1.Assemble the WSP team (การจดตงทมงานเพอด าเนนงาน WSP) เนองจาก WSP จะส าเรจไดตองมการท างานเปนทม เละจะตองมความเชอมโยงกนในสวนตางๆ จงตองมทมงานในระดบตางๆ ทงระดบนโยบาย ระดบก ากบดแล และระดบปฏบตการ
II.Sys
tem
Ass
essm
ent
การป
ระเม
นระบ
บ
2.Describe the water supply system (การส ารวจวนจฉยระบบประปา) เพอส ารวจตรวจสอบ โดยใชหลกวชาการเพอใหทราบถงสภาพทแทจรงของสวนตางๆของระบบประปา
3.Identify hazards and hazardous events and assess the risk (การคนหาปญหา สาเหตทท าใหเกดปญหาและประเมนความเสยง) เพอคนหาสภาพของปญหา
ซงตองมการก าหนดทางเลอกในการแกปญหา การคนหาทางเลอกทมความเหมาะสมทสดและก าหนดมาตรการควบคมความเสยง และตองมการประเมนความเสยงของปญหาทางดานตางๆ
4.Determine and Validate control measures, reassess and prioritize the risks (การตรวจสอบ ตรวจประเมนมาตรการควบคม และจดล าดบความส าคญความเสยง ) เพอตรวจสอบประเมนมาตรการทก าหนดขนเพอลดความเสยง มการจดท าคมอปฏบตงานมาตรฐาน (SOP)ทสอดคลองกบการปฏบตงานจรง เพอใชเปนบรรทดฐานในการปฏบตงาน และตองปรบเปลยนวธการปฏบตงานในกระบวนการตางๆ ใหสอดคลองกบ SOP ทก าหนดขน มการก าหนดมาตรการควบคม และตองมการจดล าดบความส าคญของความเสยง เพอใหสามารถแกไขปญหาทมความส าคญล าดบตนๆกอน ไดอยางตรงจดโดยวธการทเหมาะสม
5.Develop, implement and maintain an improvement/upgrade plan (การปรบปรงพฒนา การก าหนดแผนการปรบปรงและแผนบ ารงรกษา) โดยการปรบปรงพฒนาในสวนทมปญหาวกฤต ของกระบวนการปฏบตงานและการก าหนดแผนด าเนนการปรบปรงและบ ารงรกษาในขนตอนตางๆ
III.Op
erat
ion
Mon
iterin
g
การต
ดตาม
การด
าเนนก
าร
6.define monitoring of the control measures (การก าหนดวธการควบคมและตดตามผล) เพอควบคมปฏบตงานในแตละขนตอน และการตดตาม
ผลการปฏบตงานในแตละขนตอน เปนระยะๆ ในแตละชวงเวลา 7.Verify the effectiveness of the WSP
(การตรวจสอบประสทธผลของการด าเนนการ WSP) โดยประเมนผลการด าเนนการทเกดขนในทกสวน วาเปนไปตามทก าหนดและมความสอดคลองกนหรอไม และยงมขอบกพรองใดหลงเหลออยอกบาง หรอจะสรางปญหาใดเพมขนมาใหมหรอไม รวมทงตองประเมนถงภาวะวกฤตตางๆทอาจจะเกดขน
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
5
ตารางท 2-1 ทฤษฎการด าเนนการ WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step) ตอ
ระยะ การด าเนนการ Water Safety Plan : WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step) IV
. Man
agem
ent a
nd
Com
mun
icatio
n กา
รจดก
าร/ส
อสาร
8.Prepare management procedures (การจดเตรยมขนตอนการบรหารจดการ) โดยก าหนดเปนกรอบทงระยะเวลาด าเนนการ และการก าหนด ตวบคคลรบผดชอบในภารกจตางๆ ทงในชวงภาวะปรกตและในชวงฉกเฉนทอาจจะเกดภาวะวกฤตขน
9.Develop supporting programs (การก าหนดแผนการปรบปรงพฒนาและแผนการสนบสนน) โดยแบงการปรบปรงพฒนาระบบประปาเปนระยะๆ ตามล าดบความส าคญกอนหลง และก าหนดแนวทางสนบสนนทางดานตางๆ เชนทางดานวชาการ เทคโนโลย การพฒนาบคลากร การเงน กฎระเบยบในการปฏบตงาน เปนตน
V.Fe
edba
ck
ขอเส
นอแน
ะ/ปร
บปรง
10.Plan and carry out periodic review of the WSP (การทบทวนแผนการด าเนนงาน WSP) โดยด าเนนการเปนระยะๆ โดยเฉพาะเมอมสถานการณหรอสภาวะแวดลอมทเปลยนไป หรอเมอเกดปญหาทกระบวนการควบคมทก าหนดไวไมสามารถขจดได
11.Revise the WSP following an incident (การปรบปรงแผนงาน WSP) เพอใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปลยนไป
ซงการด าเนนการ Water Safety Plan : WSP เปนการด าเนนการทตอเนองไมมวนจบสน แตจะตองมการปรบปรงและพฒนาการด าเนนงานใหดยงขนไปเรอยๆ เพอก าจดปญหาทเคยเกดขนและปองกนมใหเกดขนอก รวมทงตองเตรยมการรองรบปญหาทจะเกดขนในอนาคต ซงจะตองมการปรบเปลยนวธคดและวธการท างานจากเดมทเคยปฏบตมา เพราะเหนไดชดวา หากวธทผานมาไดผล จะตองไมมปญหาดงกลาวเกดขนอก และหากยงใชวธเดมๆ กจะเกดปญหาเดมๆขนมาอก
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
6
บทท 3 การด าเนนการโครงการจดการน าสะอาด : WSP ของ กปภ.ทผานมา
กปภ.ไดเรมด าเนนการ Water Safety Plan : WSP ภายใตชอ “โครงการจดการน าสะอาด” ซงมการด าเนนงานรวมกบ USAID/ECO-Asia และ WHO และมการด าเนนการอยางตอเนองรวมกบหนวยงานตางๆในอกหลายโครงการ มการด าเนนการในชวงเวลาตางๆ สรปไดดงน
3.1 WSP phase I ณ กปภ.สาขานครนายก ในปงบประมาณ 2551-2552 โดยเปนความรวมมอทางวชาการระหวาง กปภ.และ USAID/ECO-Asia/Ranhill (ประเทศมาเลเซย) มเปาหมายในการใหบรการน าประปาทไมขน และมคลอรนปลายทอทเหมาะสม โดยมการด าเนนการปรบปรงระบบประปาของ กปภ.สาขานครนายก และ กปภ.สาขาบานนาซงรบน าประปาไปจายดวย เนนการปรบปรงในระบบจายสารเคม การตรวจสอบคณภาพน า มการจดท าคมอการปฏบตงาน(SOP) และมการจดการฝกอบรม เพออธบายขนตอนการด าเนนงานโครงการจดการน าสะอาด รวมทงใหขอแนะน าในการปรบปรงระบบผลตแกผบรหาร วศวกรและนกวทยาศาสตรของ กปภ.รวม 9 หลกสตร รวมผเขารบการอบรม 143 คน
ในการฝกอบรมทงในประเทศและตางประเทศ มการแลกเปลยนความรกบผประกอบการดานน าทมประสบการณ เพอใหผรบการอบรมน าความรทไดรบการฝกอบรมกลบมาถายทอดขยายผล และตอมา USAID/ECO/Asia ไดตกลงทจะขยายระยะเวลาโครงการออกไปอก 3 ป (พ.ศ.2553-2555)
3.2 WSP phase II ณ กปภ.สาขาขอนแกน ในปงบประมาณ 2553 โดยเปนความรวมมอทางวชาการระหวางUSAID/ECO-Asia/K-Water (ประเทศเกาหล) มเปาหมาย ใหบรการน าประปาทไมขน มคลอรนปลายทอทเหมาะสม และการพฒนาระบบ SCADA เพอควบคมระบบประปา มการปรบปรงระบบประปาทงระบบ การตดตงระบบSCADA ใหม มการจดท าคมอการปฏบตงาน(SOP) และมการจดการฝกอบรม เพออธบายขนตอนการด าเนนงานโครงการจดการน าสะอาด รวมทงใหขอแนะน าในการปรบปรงระบบผลตแกผบรหาร วศวกรและนกวทยาศาสตรของ กปภ. ทงในประเทศและตางประเทศ 7 หลกสตร รวมผเขารบการอบรม 92 คน
3.3 การขยายผล WSP ของ กปภ.ใน ป 2555 ไดมการแตงตงคณะกรรมการก ากบดแลโครงการจดการน าสะอาดของ กปภ. (WSP.) ซงไดมมตใหด าเนนการ ดงน
(1) ใหด าเนนการ Pilot Project 10 แหง (เขตละ 1 แหง) โดยด าเนนการตาม WSP ครบทง 11 Step (กปภ.สาขาปากน าประแสร อางทอง ทามะกา สราษฎรธาน พทลง ขอนแกน สกลนคร พบลมงสาหาร แมแตง พจตร) แตเนองจากไมไดรบงบประมาณจงไดทบทวนและเลอนโครงการเปนป 2556
(2) ใหเรมด าเนนการ WSP ในกปภ.สาขาทง 233 แหง โดยด าเนนการตาม WSP Step 1-4 และใหมการจดท าคมอการปฏบตงาน(SOP) เบองตนในทกแหงแลว
3.4 ความรวมมอระหวาง กปภ.กบ K-Water (ประเทศเกาหล) โดย K-Water ไดสงเจาหนาททมเทคนค เชน วศวกร นกวทยาศาสตร มาชวยด าเนนการส ารวจวนจฉยระบบประปา ณ กปภ .สาขาสราษฎรธาน และกปภ.สาขานครราชสมา รวมถงการใหความรกบพนกงานของ กปภ.ทเขารวมในการปฏบตงานดวย
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
7
3.5 แผนปรบปรงระบบประปา WSP ป 2556 ไดรบงบประมาณในการด าเนนการโครงการ Pilot Project ป 2556 จ านวน 10 แหง (เขตละ 1 แหง) โดยด าเนนการตาม WSP ครบทง 10 Step ไดรบงบประมาณรวม 138.449 ลานบาท ดงแสดงไวในตารางท 3-1
ตารางท 3-1 สรปโครงการ WSP Pilot Project ป2556
เขต กปภ.สาขา สรปกจกรรมทด าเนนการ วงเงน
(ลานบาท)
1 ชลบร ตดตงชองรบน าดบผวน า แอรเรเตอร ปรบปรงระบบจายสารเคม ตดตงระบบ Online ปรบปรงเครองกวาดตะกอน ปรบปรงโรงกรอง เพมจดจายคลอรนกลางทาง
14.843
2 อยธยา ตดตงระบบ Online (บางไทร อยธยา 1-2) 13.110
3 เพชรบร ตดตงระบบ Online 2.460
4 สราษฎรธาน ตดตงระบบ Online ซอมเครองกวาดตะกอน ปรบปรงหองปฏบตการ 1.502
5 หาดใหญ กอสรางโรงจายสารเคม ปรบปรงหองปฏบตการ ปรบปรงระบบจายสารเคม ปรบปรงเครองกวาดตะกอน เปลยนทรายกรอง กอสรางรว
40.770
6 บานไผ ตดตงระบบ Online ปรบปรงระบบจายสารเคม ตดตงระบบจายแกสคลอรนสถานจายน า 19.150
7 อดรธาน ปรบปรงแรงต า ปรบปรงโรงกรองน าและการก าจดตะกอน ปรบปรงระบบจายสารเคม ปรบปรงหองปฏบตการ
13.228
8 อบลราชธาน ตดตงระบบ Online ตดตงระบบเตมคลอรนในน าดบ ปรบปรงระบบจายสารเคม จดหาเครองมอวเคราะหน า
15.511
9 เชยงใหม ตดตงเครองตรวจจบคลอรนรว ซอมเครองกวาดตะกอน ปรบปรงหองปฏบตการ 16.325
10 พจตร ปรบปรงหองปฏบตการ จดหาคอมพวเตอรตดตงระบบ Online 1.550
รวม 138.449
3.6 แผนปรบปรงระบบประปา WSP ป 2557 ไดรบงบประมาณในการด าเนนการโครงการปรบปรงระบบประปาเพอเตรยมการเขาส WSP ป 2557 ดงน
โครงการปรบปรงระบบประปาเพอเตรยมการเขาส WSP ป 2557 เพอปรบปรงระบบประปาในสวนทเปนปญหาส าคญในระดบตนๆ ของ กปภ. สาขาแตละแหงสงกด กปภ.เขต 1-10 ใหสมบรณเพอเตรยมการเขาส WSP รวมจ านวน 69 โครงการ ไดรบงบประมาณรวม 177.552 ลานบาท ดงแสดงไวในตารางท 3-2
โครงการปรบปรงเรงดวน WSP ป 2557 โดยเนนปรบปรงแกไขปญหาทมความส าคญเรงดวน ของ กปภ. สาขา แตละแหงสงกด กปภ.เขต 1-10 รวมจ านวน 57 แหง ไดรบงบประมาณรวม 41.793 ลานบาท ดงแสดงไวในตารางท 3-3
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
8
ตารางท 3-2 สรปโครงการปรบปรงระบบประปาเพอเตรยมการเขาส WSP ป 2557
เขต กปภ.สาขา (หนวยบรการ) โครงการ วงเงน
(ลานบาท) 1 สระแกว 1 20.000
2 มวกเหลก ปกธงชย 2 20.273
3 ดานชาง เลาขวญ พนมทวน เพชรบร บานโปง สวนผง ปากทอ สมทรสงคราม สมทรสาคร ออมนอย สามพราน บางสะพาน
12 18.648
4 ตะกวปา ขนอม บานนาสาร หลงสวน ไชยา 5 12.610
5 นราธวาส สะเดา สงขลา นาทว พทลง เขาชยสน ตรง กนตง หวยยอด ยานตาขาว สตล เบตง สายบร รอเสาะ สไหงโกลก หาดใหญ พงลา
25 11.451
6 พยคฆภมพสย บ าเหนจณรงค ขอนแกน 3 18.017
7 หนองคาย สกลนคร 2 20.000
8 มกดาหาร ยโสธร สรนทร 3 9.040
9 เชยงใหม แมสาย เชยงราย แมสาย(แมจน) เดนชย นาน(น.เวยงสา) แมสาย(น.เชยงแสน) แมสาย(น.หวยไคร) แมขะจาน(น.วงเหนอ)
9 20.643
10 ลาดยาว ก าแพงเพชร ขาณวรลกษณบร ตาก แมสอด พษณโลก ตะพานหน 7 19.450
รวม 69 170.132
ตารางท 3-3 สรปโครงการ ปรบปรงเรงดวน WSP ป2557
เขต กปภ. สาขา (หนวยบรการ) โครงการ วงเงน
(ลานบาท) 1 พนมสารคาม พทยา (หวยชากนอก) พทยา (หนองกลางดง) แหลมฉบง 4 5.460
2 ทาเรอ ลพบร ผกไห ครบร ชมพวง หนองแค 6 5.000
3 อทอง 3 5.000
4 สราษฏรธาน พงงา จนด อาวลก (ปลายพระยา) คลองทอม ทาแซะ (มาบอ ามฤต) ทาแซะ(ปะทว) กระบ กระบ (หนองทะเล) บานตาขน บานตาขน (เชยวหลาน) นครศรธรรมราช นครศรธรรมราช(สระแกว) เกาะสมย (หนลาด) เกาะสมย (หนาเมอง)
15 5.695
5 เขาชยสน พงลา กนตง(ปากเมง) กนตง(ควนกน) สตล สไหงโก-ลก พทลง(ทะเลนอย) สไหงโก-ลก
14 0.233
6 ภเขยว 1 5.000
7 พงโคน บานแพง ศรสงคราม 3 5.650
8 บรรมย นางรอง สงขะ ละหานทราย พบลมงสาหาร กนทรลกษ อ านาจเจรญ 7 4.967
9 เทง แมสาย จอมทอง 3 5.260
10 เพชรบรณ 1 4.988
รวม 57 47.253
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
9
3.7 แผนปรบปรงระบบประปา WSP ป 2558 ไดรบงบประมาณในการด าเนนโครงการปรบปรงระบบประปาเพอเตรยมการเขาส WSP ป 2558 ดงน
โครงการปรบปรงระบบประปาเพอเตรยมการเขาส WSP ป 2558 เพอปรบปรงระบบประปาในสวนทเปนปญหาส าคญในระดบตนๆ โดยเนนการปรบปรงระบบประปาใหสมบรณเพอเตรยมการเขาส WSP ไดรบงบประมาณปรบปรงระบบประปา ของ กปภ. สาขา แตละแหงสงกด กปภ.เขต 1-10 รวมจ านวน 67 โครงการ งบประมาณรวม 207.959 ลานบาท ดงแสดงไวในตารางท 3-4
โครงการจดหาครภณฑวทยาศาสตร WSP ป 2558 เพอจดหาครภณฑวทยาศาสตรมาตรฐานใหครบถวนทง กปภ. สาขาและหนวยบรการ สงกด กปภ.เขต 1-10 รวมจ านวน 908 รายการ ไดรบงบประมาณรวม 33.991 ลานบาท ดงแสดงไวในตารางท 3-5
ตารางท 3-4 สรปโครงการปรบปรงระบบประปาเพอเตรยมการเขาส WSP ป 2558
เขต กปภ. สาขา (หนวยบรการ) โครง
การ
วงเงน
(ลานบาท) 1 จนทบร ตราด 2 28.127
2 อยธยา บานหม บานหมอ ชมพวง ครบร ทาเรอ หนองแค มวกเหลก ทาเรอ ผกไห 10 22.930
3 กยบร ประจวบครขนธ กาญจนบร สพรรณบร เดมบางนางบวช สวนผง เพชรบร 7 22.441
4 พงงา ชมพร ภเกต จนด อาวลก กาญจนดษฐ คลองทอม ทาแซะ กระบ บานตาขน นครศรธรรมราช เกาะสมย สราษฎรธาน (พนพน) บานนาสาร ทายเหมอง ทงสง
16 12.385
5 สงขลา กนตง ยานตาขาว สตล ละง 5 17.079
6 ชนบท กระนวน สมเดจ มหาสารคาม กาฬสนธ 5 21.140
7 เลย นครพนม 2 20.000
8 อ านาจเจรญ ศรสะเกษ บรรมย 3 20.182
9 ฮอด จน ล าพน ล าปาง พะเยา แมฮองสอน เถน ทาวงผา 8 24.125
10 นครสวรรค ทาตะโก พยหะคร ชยนาท อทยธาน อตรดตถ นครไทย บางมลนาก ตะพานหน 9 19.550
รวม 67 207.959
ตารางท 3-5 สรปโครงการจดหาครภณฑวทยาศาสตร WSP ป 2558 เขต ครภณฑวทยาศาสตร จ านวน (รายการ) วงเงน (ลานบาท)
1 82 3.122
2 74 3.156
3 110 3.058
4 54 2.763
5 66 2.299
6 79 3.310
7 151 5.139
8 131 4.400
9 95 3.365
10 66 3.378
รวม 908 33.991
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
10
3.8 ผลด าเนนการตามตวชวดการด าเนนการ WSP ป 2557 กปภ.สาขาสวนใหญมพฒนาการทดขน มผลการประเมนโดยเฉลยของ กปภ. 87.07% โดยมผลการประเมนของ กปภ.เขต ตางๆ ดงแสดงในตารางท 3-6
ตารางท 3-6 ผลด าเนนการตามตวชวดการด าเนนงาน WSP ป 2557
3.9 ตวชวดการด าเนนการ WSP ป 2558 กปภ. ไดก าหนดตวชวดในการประเมนผลการด าเนนงาน WSP ทงในระดบ กปภ.สาขา หนวยบรการ กปภ.เขต และสวนกลางไว ดงแสดงในตารางท 3-7 ถง 3-10 ตารางท 3-7 ตวชวดการด าเนนการ WSP ป 2558 ตารางท 3-8 ตวชวดการด าเนนการ WSP ป 2558 ระดบ กปภ.สาขา ระดบหนวยบรการ
ตารางท 3-9 ตวชวดการด าเนนการ WSP ป 2558 ตารางท 3-10 ตวชวดการด าเนนการ WSP ป 2558 ระดบ กปภ.เขต ระดบสวนกลาง
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
11
บทท 4 แนวคดเพอเขาสโครงการจดการน าสะอาด : WSP ของ กปภ.
เพอใหการด าเนนการขบเคลอนยทธศาสตรของการประปาสวนภมภาค ป 2555-2559 ซงมเปาหมายการเปนองคกรทมการจดการระบบผลตจายน าและการใหบรการเปนเลศ นน กปภ.ไดมค าสงแตงตงคณะท างานเปนล าดบ ดงน
คณะท างานขบเคลอนยทธศาสตรระดบองคกร คณะท างานขบเคลอนยทธศาสตรองคกร ยทธศาสตรท 2 (ดานระบบผลต) คณะท างานชดยอยก าหนดแนวทางและจดท าแผนพฒนาระบบประปาเขาสรปแบบ Water Safety Plan
ซงคณะท างานขบเคลอนยทธศาสตรระดบองคกร และระดบยทธศาสตร ไดมแนวคดและก าหนดแนวทางการด าเนนการไวดงน
4.1 คณะท างานชดยอยก าหนดแนวทางและจดท าแผนพฒนาระบบประปาเขาสรปแบบ Water Safety Plan มหนาทความรบผดชอบ ดงน
4.1.1 ก าหนดแนวทางและจดท าแผนพฒนาระบบประปาเขาสรปแบบ Water Safety Plan 4.1.2 เสนอรายชอโครงการ WATER SAFETY PLAN ส าหรบโครงการปงบประมาณ 2557-2559 4.1.3 ตดตามความกาวหนา โครงการจดการน าสะอาด 4.1.4 ด าเนนการตามทไดรบมอบหมายจาก คณะท างานขบเคลอนยทธศาสตรองคกร ยทธศาสตรท
2 (ดานระบบผลต) ซงคณะท างานไดมการประชมหารอกนเปนประจ า เพอก าหนดแนวทางและจดท าแผนพฒนาระบบ
ประปาเขาส Water Safety Plan ในรปแบบทเหมาะสมกบ กปภ. 4.2 ปญหาอปสรรคของการด าเนนงาน โครงการจดการน าสะอาด : WSP ทผานมาพบวาการ
ด าเนนงานมปญหาและอปสรรคดงน 1) ขาดนโยบายและเปาหมายทชดเจนในการด าเนนงาน WSP 2) ขาดการส ารวจวนจฉยระบบประปาอยางมวชาการ 3) พนกงานในระดบตางๆ ยงขาดความรความเขาใจในการด าเนนงาน WSP 4) ขาดแคลนงบประมาณในการปรบปรงระบบประปาในสวนทจ าเปนส าหรบ WSP 5) ขาดแคลนบคลากรในการปฏบตงานในดานตางๆ โดยเฉพาะในกระบวนการผลตน า 6) SOP ทจดท าขนยงไมมการน ามาใชปฏบตงานจรง และยงขาดระบบการตรวจสอบและตดตามผล
4.3 นโยบายในการด าเนนการโครงการจดการน าสะอาด : WSP 4.3.1 วตถประสงค เพอใหบรการน าประปาทไดมาตรฐานอยางตอเนอง มกระบวนการผลตจายน า
ทมมาตรฐานตรวจสอบไดทก กปภ.สาขาภายในป 2559 และเตรยมเขาสมาตรฐานสากล 4.3.2 เปาหมาย ก าหนดเปาหมายการด าเนนการในดานตางๆ เปนระยะๆ ดงน
(1.) เชงคณภาพน าประปา - ป 2557 ไมเปนอนตรายตอสขภาพ (ความขน คลอรนปลายทอ) - ป 2559 ไดมาตรฐานทงคณภาพ แรงดน ความตอเนองของการใหบรการ
และสามารถตรวจสอบได
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
12
- ป 2565 เขาสมาตรฐาน ISO9001 และ ISO14000 (2.) เปาหมายเชงพนท - ป 2556 Pilot Project II กปภ.สาขาละ 1 แหงรวม 10 แหง - ป 2557-2559 ปรบปรงเรงดวนและปรบปรงเตรยมการเขาส WSP ทกสาขา - ป 2559-2562 ด าเนนการตาม WSP Master Plan ทกสาขา (3.) เปาหมายการด าเนนการ ของ กปภ. สาขาทเขารวมโครงการ
- ป 2556-2557 ตองมการส ารวจวนจฉยระบบประปาอยางถกตองทางวชาการ และม SOP เบองตน และฉบบยอในสถานทปฏบตงาน เชน ปายแนะน า ปายเตอน ปายสถต Check-list ใบสงการ ใบรายงานผล
- ป 2558-2559 ด าเนนโครงการและเอกสาร WSP เตมระบบ - ป 2559-2562 เขาสระบบ ISO9001 และ ISO14000
4.4 แนวทางการสนบสนนการด าเนนการ โครงการ Water Safety Plan 4.4.1 การใชจายงบประมาณ ใหด าเนนการ ดงน
(1.) ไมตองใชงบประมาณ ใหด าเนนการไดทนท (2.) ตองใชงบประมาณ แบงออกเปน
งบเรงดวน (ไมม) เชนโครงการปรบปรงเรงดวน WSP การจดสรรงบประมาณหรอเครองมอให เชน สวนกลางจดหาเครองมอ เครองจกร อปกรณ สารเคม แจกจายใหกบ กปภ.สาขาทเขารวมโครงการ
งบไมเรงดวน (ไมด) เสนอของบประจ าปปรกต หรอรวมเขา WSP Pilot Project หรอโครงการปรบปรงเตรยมการเขาส WSP
ระยะยาว (ไมพอ) รวมเขาแผนปรบปรงขยาย ปรบปรงหลงรบโอน พฒนาแหลงน า 4.4.2 การสนบสนนทางวชาการ จดทมนกวชาการและทมเทคนคในระดบตางๆ สนบสนนการ
ตรวจสอบและใหขอเสนอแนะในการด าเนนการ โครงการ ประกอบดวย วศวกร นกวทยาศาสตร แผน การเงน IT กฎหมาย เปนตน แลวแตสภาพปญหาของแตละแหง และด าเนนการขยายผลวทยากรทไดรบการอบรม WSP มาแลว
4.4.3 สนบสนนทรพยากรบคคลหรอเทคโนโลย ใหเหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงาน 4.4.4 จดท าระบบฐานขอมลเครองมอเครองจกรและอปกรณประปา (PM) เพอให กปภ.สาขา
ตางๆ สามารถเลอกหา/แลกเปลยน ใหเหมาะสมกบแตละแหงได หนวยงานทไดรบของใหม ตองโอนของเดมไปใหหนวยงานทตองการใช
4.4.5 สงเสรมใหมการจดท าแผนการผลต-จายน า ใบสงงานและใบรายงานผลเพอให สามารถตรวจสอบไดและอาจใหเปนสวนหนงของการประเมนผลพนกงาน/หนวยงาน
4.4.6 สรางแนวทางจงใจ เชน การจดประกวดโครงการ WSP จดประกวดตนแบบ SOP 4.4.7 สรางระบบประเมนผล/ลงโทษ 4.4.8 ปรบปรงกฎระเบยบทเกยวของใหเออตอการท างาน
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
13
4.5 การก าหนดหนวยงานรบผดชอบโครงการ WSP ในระดบตางๆ จากเดมทมแนวคดทจะก าหนดให งานผลตรบผดชอบ ณ กปภ .สาขา และกองระบบผลตและควบคมคณภาพน ารบผดชอบ ณ กปภ.เขต แตจากการปฏบตงานพบวาไมสามารถด าเนนการไดเนองจากมปญหาอปสรรคทตองไดรบการสนบสนนจากสวนงานอน เนองจากการด าเนนงาน WSP จ าเปนตองไดรบการสนบสนนจากทกภาคสวน จงมแนวคดในการก าหนดโครงสรางการก ากบดแล แบงเปนหนวยงานหลกและหนวยงานสนบสนนในระดบตางๆ ดงแสดงในรปท 4-1 ถง รปท 4-4
รปท 4-1 แนวคดโครงสรางการก ากบดแลโครงการ Water Safety Plan ระดบองคกร
รปท 4-2 โครงสรางการก ากบดแลโครงการ Water Safety Plan ระดบสวนกลาง
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
14
รปท 4-3 โครงสรางการก ากบดแลโครงการ Water Safety Plan ระดบ กปภ.เขต
รปท 4-4 โครงสรางการก ากบดแลโครงการ Water Safety Plan ระดบ กปภ.สาขา
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
15
บทท 5 การด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค
Provincial Waterworks Authority Water Safety Plan : PWSP
เพอใหการด าเนนการขบเคลอนยทธศาสตรของการประปาสวนภมภาค ป 2555-2559 สามารถไปสเปาหมาย การเปนองคกรทมการจดการระบบผลตจายน าเปนเลศ และจากการประเมนผลการด าเนนการ WSP ทผานมา จงไดมการปรบปรงทบทวน โดยการบรณาการทฤษฎการด าเนนการ WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step) ของ WHO ดงแสดงในรปท 5-1 รวมกบเครองมอตางๆ เชน วงจร “PDCA” หลกการ“5W1H” “5 ส.” และ “ISO9001” ดงแสดงในรปท 5-2 รวมกบคมอและแนวทาง ทกปภ. ด าเนนการอย โดยปรบปรงใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมและวฒนธรรมในการท างานของพนกงาน กปภ . เพอใชเปนแนวทางในการด าเนนการเพอความยงยนตอไป จงไดก าหนดแนวทางในการด าเนนการแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค (Provincial Waterworks Authority Water Safety Plan : PWSP) ดงแสดงในตารางท 5-1
รปท 5-1 ทฤษฎการด าเนนการ WSP 5 ระยะ 11 ขนตอน (11 Step) ของ WHO
รปท 5-2 วงจร PDCA หลกการ“5W1H” “5 ส.” และ “ISO9001”
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
16
ตารางท 5-1 ผงแสดงขนตอนการด าเนนการ แผนจดการน าสะอาดของ กปภ. : WSP)
แผนจดการน าสะอาดของ กปภ. (PWA. Water Safety Plan : PWSP)
จาก วงจร PDCA จาก Water Safety Plan 11 step
P = PLAN การวางแผน
1.การจดตงทมงาน
2. การส ารวจวนจฉยระบบประปา
3. การวเคราะหความเสยง
4. จดล าดบความเสยงและการแกไข
D = DO การน าไปปฏบต
5. การปรบปรงและการบ ารงรกษา
8. จดเตรยมขนตอนการบรหารจดการ
9. แผนการปรบปรงพฒนาและสนบสนน
C = CHECK การตดตามตรวจสอบ
6. การควบคมและตดตามผล
7. ตรวจสอบประสทธผลการด าเนนงาน WSP
A = ACT การปรบปรง
10. ทบทวนแผนด าเนนงาน WSP
11. ปรบปรงแผนงาน WSP
Road Map การด าเนนการ WSP ของ กปภ. เพอใหสามารถด าเนนการ WSP ไดทวทงองคกร โดยใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมและความพรอมของกปภ.สาขาตางๆซงแตกตางกนไป จงไดก าหนดใหแบงกลมความพรอมของกปภ.สาขาตางๆ เปนกลม A B C และก าหนดแนวทางในการด าเนนการของกลมตางๆ ดงแสดงในรปท 5-3
รปท 5-3 Road Map การด าเนนการ WSP ของ กปภ.
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
17
โดยแนวทางในการด าเนนการแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค (Provincial Waterworks Authority Water Safety Plan : WSP) มขนตอนในการด าเนนการดงน
5.1 การจดตงทมงานก ากบดแลแผนการจดการน าสะอาด : WSP ของ กปภ.ในแตละระดบ โดยมทงในระดบผบรหาร ทมเทคนค และผปฏบตงาน โดย กปภ. ไดจดตงทมงานในระดบตางๆ ดงน
5.1.1 การก ากบดแลระดบองคกร โครงสรางการก ากบดแลแผนการจดการน าสะอาด : PWSP ไดมการรวมการบ ารงรกษาเชงปองกนเขาไปดวย เพอใหการท างานขบเคลอนยทธศาสตรท 2 (ดานระบบผลต) บรรลตามวตถประสงค โดยมโครงสรางการก ากบดแล ดงแสดงในรปท 5-4 และมการก ากบดแลเปนระดบตางๆ ดงน
รปท 5-4 ผงแสดงการก ากบดแลแผนการจดการน าสะอาด PWSP และ PM ของ กปภ.
5.1.2 คณะท างานก ากบดแลแผนจดการน าสะอาดและการบ ารงรกษาเชงปองกนระดบ กปภ.เขต โดยมโครงสรางคณะท างานและอ านาจหนาท ดงแสดงในตารางท 5-2
ตารางท 5-2 ผงแสดงการก ากบดแลโครงการ WSP และ PM ของ กปภ.เขต
คณะท างานก ากบดแลโครงการจดการน าสะอาดและการบ ารงรกษาเชงปองกน ระดบ กปภ.เขต
ผอ.กปภ.ข. เปนประธานคณะท างาน ผช.กปภ.ข. เปนรองประธาน
ผอ.กองระบบจ าหนาย เปนคณะท างาน ผอ.กองแผนและวชาการ เปนคณะท างาน
ผอ.กองบรหารทวไป เปนคณะท างาน ผอ. กองเทคโนยสารสนเทศ เปนคณะท างาน
ผอ.กองบญชและการเงน เปนคณะท างาน ผอ.กองระบบผลตและควบคมคณภาพน า เปนคณะท างานและเลขานการ
มอ านาจหนาท ดงน 1) ด าเนนการก ากบดแล WSP และ PM ควบคมการด าเนนการตาม SOP ของ กปภ.สาขา ใหเปนไปตาม
ยทธศาสตร และรายงานผลการด าเนนการ
2) สนบสนน เทคนค ความร วชาการ ฝกอบรม 3) แตงตงชดเทคนคระดบเขตเพอสนบสนนการด าเนนการ WSP และ PM และการปรบปรง SOP ของ กปภ.สาขา 4) ด าเนนการอนๆทเกยวของ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
18
5.1.3 คณะท างานก ากบดแลโครงการจดการน าสะอาดและการบ ารงรกษาเชงปองกนระดบ กปภ.สาขา โดยมโครงสรางคณะท างานและอ านาจหนาท ดงแสดงในตารางท 5-3
ตารางท 5-3 ผงแสดงการก ากบดแลโครงการ WSP และ PM ของ กปภ.สาขา
คณะท างานก ากบดแลโครงการจดการน าสะอาดและการบ ารงรกษาเชงปองกนระดบ กปภ.สาขา
ผจก.กปภ. สาขา เปนหวหนาคณะท างาน ผช.ผจก.กปภ.สาขา(ถาม) เปนรองหวหนาคณะท างาน
หนง.บรการและควบคมน าสญเสย เปนคณะท างาน หนง. อ านวยการ เปนคณะท างาน
หนง.จดเกบรายได(ถาม) เปนคณะท างาน หนง. ลกคาสมพนธ(ถาม) เปนคณะท างาน
หนง.ผลต เปนคณะท างานและเลขานการ
มอ านาจหนาท ดงน 1) ด าเนนการ WSP และ PM ตามแผนยทธศาสตรและรายงานความกาวหนาตอระดบเขต 2) ปรบปรง SOP และก ากบผเกยวของในการปฏบตตามคมอ 3) ด าเนนการอนๆทเกยวของ
5.1.4 ทมเทคนคระดบ กปภ.เขต และระดบ กปภ.สาขา โดยมหลกการจดตงทมงาน PWSP เปาหมายการด าเนนงานของทมเทคนค และทกษะความสามารถทตองม ดงแสดงในตารางท 5-4 และมตวอยางในการจดตงทมงานทงผบรหาร ผปฏบตงาน รวมถงผมสวนไดเสย ดงแสดงในตารางท 5-5 ถง 5-7 ตวอยางทกลาวมานเปนตวอยางบคลากรทควรมในการจดตงทมเทคนคในระดบตางๆโดยเฉพาะในแตละเขตซงจะตองลงไปก ากบดแลกระบวนการตางๆในแตละ กปภ .สาขาทตนรบผดชอบ โดยท างานรวมกบ กปภ.สาขาในการประเมนระบบผลตฯใหทราบถงอนตราย ความเสยงทอาจเกดขน ตลอดจนมาตรการในการควบคม ปองกน และแกไขปญหา และสงส าคญคอตองประเมนผลความส าเรจของมาตรการตางๆเหลานนดวย ตวอยางการด าเนนการทแนะน า คอการแตงตงคณะท างานเปนกลมและระดบตางๆ เชนระดบภาคเครอขายในแตละจงหวด เพอรวมกลม กปภ.สาขาในจงหวดนนๆ โดยม ผอ.กปภ.ข. มอบหมายให ผช.ผอ.กปภ.ข. มาก ากบดแลตลอดจนใหผบรหารระดบ ผอ.กองทกสายงาน มาเปนประธานในการก ากบดแลภาคเครอขายตางๆ โดยมหวหนางานในกองระบบผลตฯเปนเลขานการ และมการประชมรวมกนทกเดอน ตลอดจนแลกเปลยนความรและประสบการณรวมกนในการพฒนาประปาของตนเองอยางตอเนอง ตารางท 5-4 หลกการจดตงทมงาน เปาหมายของทมเทคนคและทกษะความสามารถทตองม
หลกการจดตงทมงาน PWSP เปาหมายการด าเนนงานของทมเทคนค
1. ใหผบรหารระดบสงมสวนรวมทงดานการสนบสนนงบประมาณและทรพยากร
1. ตองทราบความรความสามารถทเชยวชาญของคนในทม
2. ขนาดของทมงานตองไมมากเกนไปจนใหการด าเนนงานไมสะดวก
2. จดสรรและแบงงานใหเหมาะสมและตรงกบความเชยวชาญ
3. แสวงหาผน าทมทเหมาะสม 3. ตองสรางแรงจงใจใหผมสวนเกยวของ
4. ก าหนดหนาทและความรบผดชอบของสมาชกใหชดเจนเปนลายลกษณอกษร
4. ตองสรางทมงานทยงยน
5. การก าหนดชวงระยะเวลาในการด าเนนการทชดเจน
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
19
Checklist ทกษะความสามารถทตองมในการด าเนนงานในทม PWSP
√ ผเชยวชาญเฉพาะดานทมประสบการณกบระบบผลตน า
√ ความสามารถและความเปนไปไดในการพฒนาโครงการ PWSP การน าไปใชและการบ ารงรกษา
√ การจดแบงทมงานในองคกรใหเกดความคลองตวในการบรหาร
√ ความเขาใจในกระบวนการบรหารจดการและมาตรการฉกเฉนตางๆ
√ ความเขาใจในกระบวนการไดมาซงขอมลในการตดตามตางๆและการรายงานผล
√ ความเขาใจในมาตรฐานคณภาพน า
√ การประเมนความพงพอใจของผใชน า
√ ความเขาใจในลกษณะความเปนจรงของกระบวนการภายในองคกรในการท าโครงการฯ
√ ความเขาใจถงผลกระทบของคณภาพน าตอสงแวดลอม
√ ความเชยวชาญเฉพาะทาง และการฝกอบรมตอผปฏบตได
ตารางท 5-5 ตวอยางท 1 การแบงหนาทในทม WSP ตามทกษะความรและความสามารถ ต าแหนง ทมงาน ความเชยวชาญ
ผช.ผอ.กปภ.ข. กปภ.เขต ก ากบดแลกระบวนการท างานทงหมด
วศวกรเครองกล กปภ.สาขา การใชงานและการบ ารงรกษาเครองจกรกลในระบบผลต
วศวกรไฟฟา กปภ.เขต การใชงานและการบ ารงรกษาระบบไฟฟาในระบบผลต
นกวทยาศาสตร กปภ.เขต ตรวจวเคราะหคณภาพน า และใหค าแนะน าการจายสารเคม หวหนางานผลต กปภ.สาขา ก ากบดแลกระบวนการท างานในระบบผลต
หวหนางานบรการฯ กปภ.สาขา ก ากบดแลกระบวนการท างานในระบบจายน าประปา
พนกงานผลต กปภ.สาขา การปฏบตงานจรงในระบบผลต ประสบการณในการท างานจรง
ตารางท 5-6 ตวอยางท 2 การจดท ารายละเอยดของบคลากรในทม WSP เพอประโยชนในการประสานงาน ชอ ต าแหนง หนาท เบอรตดตอ
นายไทย เขมแขง ผจก.กปภ.สาขา บรหาร กปภ.สาขา AAAAAAA
นายน า สะอาด หวหนางานผลต ก ากบดแลระบบผลต BBBBBBBB
นายหนง สะอาดด วศวกรเครองกล บ ารงรกษา (PM) เครองจกร CCCCCCC
นายสอง สะอาดจง นกวทยาศาสตร วเคราะหคณภาพน าฯ DDDDDDD
นายสาม ดจง พนกงานผลต เขาเวรผลตน า EEEEEEEE
บรษทดจง บรษทเอกชนซอมทอ ซอมทอในระบบจาย FFFFFFFF
ตารางท 5-7 ตวอยางท 3 การก าหนดผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) ในระบบผลต
ผมสวนไดสวนเสย ผลกระทบตอระบบผลต เปาหมาย ปจจยแหงความส าเรจ
โรงงานอตสาหกรรม ใกลแหลงน าดบ
การปลอยน าเสยจากกระบวนการผลต น าเสยทลงสแหลงน าดบตองไดมาตรฐานฯ
ผจดการโรงงาน/เจาหนาทรฐบาล
การท าเกษตรกรรม สารเปนพษเชนยาฆาแมลงปนเปอนในแหลงน าดบ
ลดปรมาณการใช/ใชเกษตรชวภาพ
เจาของกจการ/เจาหนาทรฐบาล
อตสาหกรรมจงหวด บงคบใชกฎหมายเกยวของกบมาตรฐานคณภาพน าทงอตสาหกรรม
ความรวมมอในการปฏบตงานระหวางองคกร
ความเขมงวดในการใชกฎหมาย
องคกรปกครองสวนทองถน
ขอจ ากดในการใชและบรหารจดการแหลงน าดบ
ความรวมมอรวมใจในการบรหารจดการแหลงน าดบ
การประสานงานระหวางผบรหารขององคกร
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
20
ดงนนในสวนของ กปภ. ทมเทคนคควรจะประกอบดวยพนกงานหรอผบรหารทมประสบการณความรความสามารถททกคนในองคกรยอมรบตามต าแหนงตางๆ ดงแสดงตวอยางภาระหนาทของพนกงานในสาขาอาชพตางๆ ดงแสดงในตารางท 5-8
ตารางท 5-8 ตวอยางหนาททมเทคนคในสาขาวชาชพตางๆ ตวอยางหนาททมเทคนคในสาขาวชาชพตางๆ
1.วศวกรโยธา
มหนาทส ารวจ ออกแบบระบบผลตน าประปาใหเหมาะสมกบก าลงการผลต และคณภาพของแหลงน าดบ ซงตองเขาใจในทศทางความตองการของปรมาณน าทมากขนในอนาคต ตลอดจนออกแบบระบบผลตในการสนบสนนใหสามารถรบมอกบความเสยงของคณภาพน าดบทเสอมโทรมลง โดยตองประสานงานกบนกวทยาศาสตร และหนวยงานทเกยวของ
2.วศวกรเครองกล
มหนาทหลกในการออกแบบ ใหค าแนะน าในการใชงาน การบ ารงรกษา (PM) เครองจกรกลทกชนในระบบผลตใหสามารถใชงานไดเตมประสทธภาพ
3.วศวกรไฟฟา มหนาทหลกในการออกแบบระบบไฟฟา การบ ารงรกษาระบบไฟฟา ตลอดจนค าแนะน าในการใชงานในระบบผลต
4.วศวกรสงแวดลอม
มหนาทในการควบคมดแลภาพรวมของระบบผลตใหเหมาะสมตามคาการออกแบบ เชน ปรมาณน าดบทสบ อตราการกรอง ระยะเวลาทคลอรนท าปฏกรยากบน าดบ (Pre-chlorine) ระยะเวลาทคลอรนท าปฏกรยากบน ากอนเขาถงน าใส (Post-Chlorine) ความถทเหมาะสมในการระบายตะกอน การค านวณปรมาตรสระพกตะกอนทเหมาะสม เปนตน
5.นกวทยา ศาสตร
มหนาทในการหาชนดและปรมาณสารเคมทเหมาะสมกบคณภาพน าดบในระบบผลต ไดแก ปรมาณในการหมกสารสม/PACl อตราการจายปมจายสารเคม ปรมาณคลอรนทเหมาะสมในการเตมลงในน าดบและน าในถงน าใส การควบคมคณภาพน าในระบบผลตเปนตน
5.1.5 ทมเทคนคระดบสวนกลาง มหนาทรวบรวมปญหาทมาจากแตละเขต ตลอดจนหามาตรการสนบสนนตางๆ การด าเนนการของเขตตางๆ เชน ความรดานวชาการในระดบชาตและนานาชาตททนสมยและเหมาะสมกบสถานการณและประสานงานกบทมเทคนคของเขตอยางใกลชด
5.2 การส ารวจวนจฉยระบบประปา โดยด าเนนการตรวจสอบสภาพ และปญหาทแทจรงในดานตางๆ ของระบบประปาซงจะตองด าเนนการในทกจดปฏบตงานของ กปภ. สาขารวมถงหนวยบรการตางๆดวย โดยจะด าเนนการโดยทมเทคนคซงไดรบมอบหมาย ซงอาจเปนทมเทคนคของ กปภ . สาขาเอง หรอไดรบการสนบสนนจาก กปภ.เขต สวนกลาง รวมถงผเชยวชาญจากตางประเทศกรณเปนการประปาขนาดใหญ หรอมปญหาซบซอน โดยมแนวทางในการส ารวจวนจฉยดงแสดงไวใน เอกสารแนบ 1 และใน เอกสารแนบ 10 ตวอยางการส ารวจวนจฉยและการวเคราะหความเสยง กปภ.สาขานครราชสมา
5.2.1 พจารณาปจจยตางๆ ทตองพจารณาในการเรมการส ารวจวนจฉยระบบประปาโดยขนตอนนเปนขนตอนแรกของการประเมนระบบ โดยหลกการส าคญตองระบตงแตแหลงน าดบไปจนถงบานผใชน า และตองอธบายถงความเสยงทอาจเกดขนในระบบผลตดวย โดยพจารณาจากปจจยตางๆ ดงแสดงตวอยางในตารางท 5-9
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
21
ตารางท 5-9 ตวอยางปจจยตางๆ ทตองพจารณาในการเรมการส ารวจวนจฉยระบบประปา
ตวอยางปจจยตางๆ ทตองพจารณา ในการเรมการส ารวจวนจฉยระบบประปา
- มาตรฐานทเกยวของ เชน มาตรฐานน าดบ สวล.๒๕๓๗, มาตรฐานน าประปา กปภ. ซงรวมถงขอกฎหมายตางๆ
- แหลงน าดบ ปรมาณ ชนดและทมาของแหลงน า รวมถงการใชประโยชนในดานตางๆ
- คณภาพน า และปจจยตางๆ ทอาจสงผลกระทบตอคณภาพน า
- การใชประโยชน จากทดนโดยรอบแหลงน า
- ขอมลทเกยวกบระบบผลตน าประปา และสารเคมตางๆทใช - ขอมลเกยวกบระบบจายน าประปา และสถานเกบกกตางๆเชน สถานจายน าทมถงน าใส
- ขอมลเกยวกบประเภทของผใชน า เชน ผใชน าทวไป โรงพยาบาล โรงงานอตสาหกรรม ฯลฯ
5.2.2 การเขยน Flow diagram ทดควรประกอบดวยอะไรบาง ควรจะตองระบถงอนตราย ความเสยงทอาจเกดขน และมาตรการทใชอยในปจจบน ซงจะชวยใหเราเหนภาพไดงายขนวาจดไหนทเราตองระมดระวงเปนพเศษ โดยอาจใชสญลกษณตางๆในการอธบาย โดยถาเปนระบบใหญๆ ไมจ าเปนจะตองมารวมเปนแผนเดยวกน โดยอาจแยกยอยเขยนเปนสวนๆได การอธบายสวนประกอบตางๆและตองท าการตรวจสอบกบระบบผลตของจรงดวย โดยมระบบพนฐานทตองม ดงแสดงในรปท 5-5 และ ดงแสดงตวอยางในรปท 5-6
รปท 5-5 ระบบพนฐานทตองมในการเขยน Flow diagram รปท 5-14 ตวอยางการเขยน Flow diagram
รปท 5-6 ตวอยางการเขยน Flow diagram กปภ.สาขานครราชสมา
พนทรบน า
(Catchment)
ระบบผลต
(Treatment)
ระบบจายน า
(Distribution)
ผใชน า
(Consumer)
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
22
5.3 การคนหาปญหา สาเหตทท าใหเกดปญหาและการประเมนความเสยง โดยการคนหาสภาพ
ของปญหา ซงตองมการก าหนดทางเลอกในการแกปญหา การคนหาทางเลอกทมความเหมาะสมทสด และก าหนดมาตรการควบคมความเสยง และตองมการประเมนความเสยงของปญหาทางดานตางๆ โดยค านงถงสาเหตตางๆ เชน ปจจยทางกายภาพ เคม และชวภาพทสงผลกระทบตอกระบวนการผลต เหตการณทอาจเปนอนตรายตางๆ การปนเปอนในกระบวนการผลต หรอท าใหการผลตน าตองหยดลงในสวนของระบบตางๆ ดงแสดงในตารางท 5-10 ถง 5-12 และท าการประเมนความเสยงลงไปในแบบฟอรมประเมนความเสยง รวมถงระบไวใน Flow diagram ในสวนของการประเมนความเสยงโดยใชตารางเมทรกซ ดงแสดงในตารางท 5-13 เปนเครองมอชวยในการจดล าดบเพอทจะไดทราบวาอะไรควรท ากอนหลง
ตารางท 5-10 ตวอยางอนตรายทสงผลกระทบตอแหลงน า แหลงทเกดอนตราย เหตการณทอาจเกดขน
ลกษณะภมอากาศ น าทวม และการเปลยนแปลงคณภาพน ากะทนหน เชน น าดบมความขนสงฉบพลน
การเปลยนแปลงฤดกาล การเปลยนแปลงคณภาพน าในแหลงน า เชน สาหรายในฤดรอน
ลกษณะธรณวทยา สารหน, ตะกว, ฟลออไรด, ธาตกมมนตรงส ทปะปนในชนดนและหน
เกษตรกรรม การปนเปอนของเชอโรค, ยาฆาแมลง, ไนเตรท ขยะและมลสตว ซากสตว การท าปาไม ยาฆาแมลง, PAHs- Polyaromatic hydrocarbons (จากไฟปา) อตสาหกรรม การปนเปอนสารเคมและเชอโรค, แหลงน าดบเสอมโทรม
การท าเหมอง การปนเปอนของสารเคม บอเกรอะตามบานเรอน การปนเปอนเชอโรค
โรงฆาสตว การปนเปอนเชอโรคและสารอนทรย เชน เลอด เนอเยอ กระดก ฯลฯ
เขอน อางเกบน า การเจรญของสาหรายทเปนพษ
ตารางท 5-11 ตวอยางอนตรายทสงผลกระทบตอระบบผลต แหลงทเกดอนตราย เหตการณทอาจเกดขน
ระบบไฟฟา การผลตหยดลง, น าประปาไมมคลอรนเพอฆาเชอโรค
ประสทธภาพระบบผลต การผลตทเกนก าลงการผลต (Overloading) กระบวนการฆาเชอโรคดวยคลอรน การเกด Disinfection by-products (รปไตรคลอรามนทเปน
อนตราย),คาระยะเวลากกเกบและปรมาณคลอรนไมเหมาะสม
การจายสารเคมทไมถกตอง คณภาพน าทไมไดมาตรฐานปนเปอนไปในระบบจายน า
กรวดและทรายกรองเสอมสภาพ ประสทธภาพในการกรองลดลง
ภยธรรมชาตตางๆ ระบบผลตหยดชะงก
การปนเปอนสารเคมอนตรายลงในแหลงน าดบ คณภาพน าประปาไมไดมาตรฐาน
ตารางท 5-12 ตวอยางอนตรายทสงผลกระทบตอระบบจายน า แหลงทเกดอนตราย เหตการณทอาจเกดขน
ทอสงน าแตก รว ระเบด การปนเปอนในน าประปา
การใชวสดทอทไมไดมาตรฐาน การปนเปอนของสารกอมะเรงในน าประปา
ปลายทอสงน าทไมไดรบการ Blow off เปนเวลานาน น าขน เหลอง การปนเปอนแบคทเรย
งานซอมทอทไมไดมาตรฐาน การแตกรว และการปนเปอน
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
23
ตารางท 5-13 การประเมนความเสยงโดยใชตารางเมทรกซ
ความถของเหตการณ
ระดบความรนแรงและผลกระทบ นอยมาก :1
(ไมมรองเรยน)
นอย:2 (กอนใหเกด เสยง
บน ร าคาญ)
ปานกลาง :3 (เกดเรอง
รองเรยน มาก)
มาก:4 (สงผลกระทบ ตอชมชนมาก)
มากทสด :5 (รนแรงทง ชมชนและกอใหเกดโรค)
มากทสด/เกดขนทกวน :5 5 10 15 20 25 มาก/เกดขนสปดาหละครง :4 4 8 12 16 20
ปานกลาง/เกดขนเดอนละครง :3 3 6 9 12 15 นอย/เกดขน 1 ครงในรอบป :2 2 4 6 8 10
นอยมาก/เกดขน 1 ครงทกๆ 5 ปหรอ นานกวา :1
1 2 3 4 5
การใหคะแนนความเสยง ระดบความเสยง
<6 = ต า 6-9 = ปานกลาง 10-15 = สง >15 = สงมาก
5.4 การตรวจสอบ ตรวจประเมนมาตรการควบคม และจดล าดบความส าคญความเสยง โดย
การตรวจสอบประเมนมาตรการทก าหนดขนเพอลดความเสยง มการก าหนดมาตรการควบคม และตองมการจดล าดบความส าคญของความเสยง เพอใหสามารถแกไขปญหาทมความส าคญล าดบตนๆกอนไดอยางตรงจดโดยวธการทเหมาะสม การจดล าดบความส าคญความเสยง เพอแกไขปญหาทมความส าคญ ดงแสดงไวใน เอกสารแนบ 2 และตองมการจดท าคมอปฏบตงานมาตรฐาน (SOP)ทสอดคลองกบการปฏบตงานจรง เพอใชเปนบรรทดฐานในการปฏบตงาน ดงตวอยางรายการ SOP ดงแสดงในเอกสารแนบ 3
การก าหนดมาตรการควบคมมความส าคญมากในการก าหนดมาตรการทจะลดหรอก าจดความเสยง
ตางๆทอาจเกดขนในระบบประปาโดยจะตองครอบคลมครบถวนในระบบตางๆ เชน ตวอยางแสดงในตารางท 5-14 ถง 5-16 ซงจ าเปนตองอาศยความรวมมอของผมสวนเกยวของโดยเฉพาะทมเทคนค โดยอาศยขอมลหลายๆสวนมาประกอบกนไมวาจะเปนคณลกษณะเครองมอ การปฏบตงานภาคสนาม หรอการใชขอมลตางๆทเกยวของ และก าหนดมาตรการตางๆทเปนไปไดทงระยะสนทท าไดทนท หรอทตองรองบประมาณระหวางป หรองบประมาณขามป
การก าหนดมาตรการควบคมจ าเปนตองมการทวนสอบ (Validation) เพอใหทราบถงประสทธภาพใน มาตรการควบคมตางๆโดยอาจก าหนดเปนแผนงานระยะยาวหรอการเฝาระวงกได เพอใหแนใจวามาตรการควบคมตางๆเปนไปอยางตอเนองและเกดประโยชนสงสด ดงแสดงตวอยางในตารางท 5-17 แหลงทมาอาจใชการศกษาจากการวเคราะหขอมล หรองานวจยตางๆทเปนทยอมรบ ดงนนกระบวนการนจงเกยวเนองกนหลายๆสวน เชน การหาระยะทเหมาะสมทจะท าก าแพงกนระหวางชมชนทปลอยน าเสยทไมผานการบ าบดกบแหลงน าดบเพอลดการปนเปอนลงสแหลงน า หรอการตรวจสอบแหลงพลงงานส ารอง (Generator) หากไฟดบจรงมนยงคงสามารถใชงานไดตามปกต หรอตวอยางการเตมคลอรนลงในน าดบเพอก าจดสาหรายจ าเปนตองใชความเขมขนต าสดเพอใหเกดประสทธภาพสงสดโดยไมกอใหเกดสารทเปนอนตรายตอสขภาพไมเกน 2.5 มลลกรมตอลตร เปนตน การประเมนความเสยงซ า โดยเฉพาะในประเดนทสงผลกระทบมากตอระบบผลต จ าเปนทจะตองแนใจวาจะไมมเหตการณทท าใหมาตรการควบคมลมเหลวทงในระยะสน และระยะยาวจนกวาจะสามารถแกปญหาได
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
24
การจดล าดบความส าคญของความเสยงนบเปนสงจ าเปนในการแกไขปญหาตางๆตามล าดบความส าคญกอนหลง ปญหาบางอยางอาจแกไขไดงายๆหากใชวธการปฏบตงานทถกตองและเหมาะสม ตองจดการมาตรการเหลาน โดยจะเนนแผนงานเพอลดผลกระทบทอาจเกดขนระหวางขนตอนการแกไขปญหาตางๆเหลานเพอใหเกดผลลพธทตองการ ซงประกอบดวย
1) การก าหนดมาตรการควบคมตางๆ 2) การก าหนดมาตรการทวนสอบมาตรการควบคมตางๆ 3) การจดล าดบความส าคญของมาตรการควบคมทไมเพยงพอและอาจเกดปญหาในการปฏบตงาน
ตารางท 5-14 ตวอยางมาตรการควบคม ณ แหลงน าดบ ตวอยางมาตรการควบคม ณ แหลงน าดบ
การก าหนดเขตหวงหามในการเขาถงแหลงน าดบ
การสงเกต และตรวจวดคณภาพน าในแหลงน าดบอยางตอเนอง
การก าหนดและวางแผนการใชน ารวมกบชมชน หรอผมสวนไดสวนเสยอนๆในแหลงน านนๆ
การก าหนดมาตรการควบคมโรงงานอตสาหกรรมหรอเกษตรกรรมในการปลอยของเสยลงสแหลงน าดบ
สรางความเขาใจและมสวนรวมในการรกษาแหลงน าดบกบชมชน
การมแหลงน าส ารองกรณเกดภาวะวกฤต การประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเชน กรมชลประทาน ในการใชประโยชนจากแหลงน า
ระบบแจงเตอนในกรณน าดบมปรมาณนอยหรอคณภาพไมเหมาะสม
ตารางท 5-15 ตวอยางมาตรการควบคม ณ ระบบผลต ตวอยางมาตรการควบคม ณ ระบบผลต
ก าหนดมาตรการตรวจสอบประสทธภาพระบบผลต เชน น ากอนกรองความขนไมเกน 1 NTU เปนตน
มระบบแจงเตอนกรณพบความผดปรกตในระบบผลต เชน ความขนน ากอนกรองเกน 1 NTU
มเครองก าเนดไฟฟาส ารองระบบผลตทมความเสยงไฟดบบอยและนาน จนสงผลตอระบบผลต
การมระบบปดอตโนมตกรณหยดผลตน าหรอการปนเปอนของสารอนตรายเขาสระบบผลต เชน กากน าตาล
การตดตงเครองมอวดคณภาพน าแบบตอเนอง
การฝกอบรมพนกงานผปฏบตงานใหมทกษะความสามารถตรงตามหนาทรบผดชอบ
การก าหนดเขตหวงหามบคคลภายนอก
การมคมอปฏบตงาน (SOP) ทถกตอง
การน าระบบ ISO 9001 มาชวยตรวจสอบระบบผลต
ก าหนดแผนบ ารงรกษา ( PM) และมาตรการตรวจสอบทเขมงวด
การใชระบบควบคมอตโนมตตางๆมาชวยในการบรหารจดการระบบผลตจาย
ตารางท 5-16 ตวอยางมาตรการควบคม ณ ระบบจายน า ตวอยางมาตรการควบคม ณ ระบบจายน า
การมแผนทแนวทอในระบบ GIS ทถกตองและเชอถอได การรกษาแรงดนในเสนทอใหสม าเสมอและอยในเกณฑทเหมาะสม
การก าหนดมาตรการตรวจสอบ และบ ารงรกษาอปกรณในระบบจายน าใหพรอมใชงาน
การก าหนดขนตอนการปฏบตงานทเขมงวดในการซอมทอ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
25
ตารางท 5-17 ตวอยางการก าหนดมาตรการควบคมและการตรวจสอบ ตวอยางการก าหนดมาตรการควบคมและการตรวจสอบ
กระบวนการ (Process Step)
อนตรายทเกดขน (Hazard Events)
มาตรการควบคม (Control Measures)
การตรวจสอบ (Validation)
1.แหลงน าดบ 1.1 แหลงน านง เชน น าบาดาล อาง เกบน า เขอน(กน อาง) เปนตน 1.2 แหลงน าไหล เชน แมน า คลอง เปนตน
-ปรมาณเหลกและแมงกานสสงเกนมาตรฐานฯ -คลอไรด,ความกระดางและคาของแขงละลาย (TDS) เกนมาตรฐาน -น ามกลนเหมน -ฟลออไรดสงเกนมาตรฐาน -มการปนเปอนสารพษเชน ยาฆาแมลง สารพษ จากโรงงานอตสาหกรรม -ปรมาณน าบาดาลไมเพยงพอ -ปญหาสาหราย (Algae Bloom) -ปญหาการจดสรรปรมาณน ากบหนวยงาน ภายนอก -ปญหาความขนสงในฤดฝน -มการปนเปอนสารพษเชน ยาฆาแมลง สารพษ จากโรงงานอตสาหกรรม
-การ Pre-Chlorine / การเตมอากาศ -หาแหลงน าทม คณภาพดกวา -การ Pre-Chlorine / การเตมอากาศ -หาแหลงน าทม ณภาพดกวา -ประสานงานกบกรม ชลประทาน ฯลฯ/ท าแหลงเกบน าส ารอง -การ Pre-Chlorine -ประสานงานกบกรม ชลประทาน ฯลฯ/ท าแหลงเกบน าส ารอง -ปรบอตราจาย สารเคมใหเหมาะสม/ ใชสาร PACl และสาร โพลเมอรชวย ตกตะกอน -งดใชแหลงน าจนกวา สถานการณจะดขน
-ตรวจวดคาเหลกและ แมงกานสใหอยใน เกณฑมาตรฐานฯ -ทดสอบกลนของน า -แผนการสงน าจาก กรมชลประทาน/ แหลงเกบน าส ารอง -ปรมาณสาหราย ลดลง -แผนการสงน าจาก กรมชลประทาน/ แหลงเกบน าส ารอง -ความขนน ากอน กรองนอยกวา 10 NTU -ตรวจสอบสารพษใน แหลงน า
2.โรงสบน าดบ -เครองสบน าช ารด -เครองสบน าไมเพยงพอ -ขยะหรอสาหรายอดตนทอทางดด -ระบบไฟฟาช ารด
-ซอมแซมใหเปนปกต -จดท าแผนซอมบ ารง -วางแผนการใชงาน อยางเหมาะสม -ขอจดซอเครองสบน าใหเพยงพอ -น าสาหรายหรอขยะ ออกใหใชงานได -ตดตงตะแกรงดก สาหราย/ขยะ -ซอมแซมใหเปนปกต -จดท าแผนซอมบ ารง
-ตรวจสอบการซอม/ เครองสบใชงานได ตามมาตรฐาน -เครองสบน าใชงาน ไมหนกเกนไป -การไดรบจดสรรงบ ซอเครองสบน า -เครองสบน าท างาน ไดปกต -ประสทธภาพการดก ขยะ/สาหราย -ตรวจสอบการซอม/ ระบบไฟฟาใชงานได ตามมาตรฐาน
3.โรงจายสารเคม -ปมจายสารเคมไมเพยงพอหรอช ารด -ทเกบสารสม/ปนขาว/PACl ไมไดมาตรฐาน -อปกรณวดอตราจายช ารด -รางระบายน าใชงานไมได
-ซอมแซมใหเปนปกต -จดท าแผนซอมบ ารง -จดท าแผนท าความ สะอาด/ซอมแซมใหใช งานไดด -ซอมแซมใหใชงานได -ซอมแซมใหใชงานได
-ตรวจสอบการซอม/ ปมจายสารเคมใชงาน ไดตามมาตรฐาน -ตรวจสอบการ ปฏบตงานตามแผนฯ -การทดสอบการท างาน -ทดสอบระบายน าใหปกต
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
26
ตารางท 5-17 ตวอยางการก าหนดมาตรการควบคมและการตรวจสอบ (ตอ) กระบวนการ
(Process Step) อนตรายทเกดขน
(Hazard Events) มาตรการควบคม
(Control Measures) การตรวจสอบ (Validation)
4.โรงจายกาซ คลอรน -อปกรณปองกนกาซคลอรนช ารด -อปกรณตรวจจบแกสคลอรนรวใชงานไมได -หลมนรภยใชงานไมได -หวจาย/ตวปรบปรมาณแกสคลอรนช ารด -แรงดนไมเพยงพอในการจายกาซคลอรน (Pre and Post Chlorine) -แกสคลอรนรวโดยไมทราบสาเหต
-จดท าแผน บ ารงรกษา/ซอมแซม ใหใชงานไดตามปกต -จดหาอปกรณปองกน อนตรายสวนบคคล -วดปรมาณคลอรน จากคณภาพน าใน ระบบผลต -ปมชวยจายคลอรน
-รายงานการซอม/ บ ารงรกษา -ประสทธภาพการ ซอมแซมเครองมอ ตางๆจากการทดลอง ใชงาน
5.ระบบสราง ตะกอน -ไมเกดตะกอนในชวงสรางตะกอน -เกดสาหรายในชวงสรางตะกอน -สงสกปรกหรอสงแปลกปลอม -ไมมราวกนตก
-ปรบอตราจาย สารเคมใหถกตอง -การPre-chlorine/ การท าความสะอาด -จดสรรงบประมาณ ตดตง/เพมความ ระมดระวงฯ
-การเกดตะกอนในระบบผลต -ตรวจสอบความ สะอาด
6.ระบบถง ตกตะกอน -ตะกอนลอยฟงในถงตกตะกอน -ระบบระบายตะกอนช ารด -รางระบายน าลางตะกอนช ารด/ใชงานไมได -สงสกปรก เชน มลนก ฯลฯ -ไมมราวกนตก
-ปรบอตราจาย สารเคมใหถกตอง/ลด ก าลงการผลต -ซอมแซมใหใชงานได ตามปกต -ท าความสะอาด -จดสรรงบประมาณ ตดตง
-มตะกอนนอยลง กอนเขาถงกรอง -การตรวจสอบการ ปฏบตงาน
7.สระระบาย ตะกอน -สระระบายตะกอนเตม/ช ารด -สระระบายตะกอนไมพอ
-ขดลอกสระระบาย ตะกอน -สรางสระระบาย ตะกอนเพมขน
-ตรวจสอบการ ปฏบตงาน
8.ระบบกรองน า -ทรายกรองเสอมสภาพ -หมอกรองช ารด/รว -ประตน าตางๆช ารด/ใชงานไมได -อตราการกรองลดลงเนองจากความขน/ สาหราย -สงสกปรก เชน มลนก ฯลฯ
-เปลยนทรายกรอง ใหมตามมาตรฐานฯ -ซอมแซมใหเปนปกต -ปรบอตราจาย สารเคมใหถกตอง -ท าความสะอาดตาม แผนฯ
-ตรวจสอบ ประสทธภาพการ กรองอยางสม าเสมอ -ตรวจสอบการ ปฏบตงาน -ตรวจวดคณภาพน าใหอยในเกณฑ มาตรฐาน -ตรวจสอบการ ปฏบตงาน
9.ระบบเตมคลอรน ในน าประปา
-ไมสามารถเตมคลอรนในน าประปาไดเนองจาก มเหลกและแมงกานสสง -หวจายกาซคลอรนช ารด
- เฝาระวงปรมาณเหลกแมงกานส และแบคทเรย
- คาเหลก แมงกานส และแบคทเรยในน าประปามคณภาพตามมาตรฐาน กปภ.
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
27
ตารางท 5-17 ตวอยางการก าหนดมาตรการควบคมและการตรวจสอบ (ตอ)
กระบวนการ (Process Step)
อนตรายทเกดขน (Hazard Events)
มาตรการควบคม (Control Measures)
การตรวจสอบ (Validation)
10.ถงน าใสและถงสง -มถงน าใสใบเดยวท าใหการลางถงน าใสท าไดยาก -ไมมเครองดดตะกอน -พบทรายกรองและกรวดในถงน าใส -คณภาพน าไมไดมาตรฐาน เชน ความขน เหลก แมงกานส ฟลออไรด
-ของบฯสรางเพมเตม -ควบคมความขนน ากอนเขากรอง -ประสานงานกบเขต ในการจดซอ/ยมจาก สาขาอนๆ -ตรวจสอบหมอกรอง/ ถงน าใส -ปรบการจายสารเคม ใหถกตอง -ปรกษา กปภ.ข.
-ตรวจสอบการ ปฏบตงานตามแผน
11.ระบบตรวจวด คณภาพน า
-เครองมอวดคณภาพน าช ารด -ไมมมม หรอหองตรวจวดคณภาพน า
-ซอมแซม/ขอ งบประมาณจดซอจด จาง/ปรกษา กปภ.ข.
-ตรวจสอบการ ปฏบตงานตามแผน
12.ระบบจายน า -ทอแตกทอรวบอยครง -ปรมาณคลอรนคงเหลอปลายเสนทอไมม -คณภาพน าในเสนทอไมไดมาตรฐาน เชน ความขน น ามสด า ฯลฯ
-ควบคมแรงดนในเสนทอ -Blow ตะกอนในจดทมปญหา -ตรวจสอบคณภาพน าตามเกณฑมาตรฐาน
-ทอแตกนอยลง/ไมม -พบปรมาณคงเหลอปลายทอ
5.5 การปรบปรงพฒนา การก าหนดแผนการปรบปรงและแผนบ ารงรกษา โดยการปรบปรง
พฒนาในสวนทมปญหาวกฤต ของกระบวนการปฏบตงานและการก าหนดแผนด าเนนการปรบปรงและบ ารงรกษาในขนตอนตางๆ ของการปฏบตงานในแตละวน-เดอน-ป และตองปรบเปลยนวธการปฏบตงานในกระบวนการตางๆ ใหสอดคลองกบ SOP ทก าหนดขน ขนตอนนเปนการตรวจสอบมาตรการควบคมตางๆ เพอเปนการใหแนใจวามาตรการเหลานนจะมประสทธภาพเพยงพอ โดยมการก าหนดผรบผดชอบเฉพาะดานและงบประมาณทใช ซงจ าเปนตองอาศยการประเมนระบบ การจดล าดบความส าคญของปญหาใหสอดคลองกบสภาพการณทเกดขนจรงและมแนวโนมทอาจเกดขนในอนาคตเปนส าคญ หรอเราอาจพบปญหาและความเสยงใหมๆทซอนอยเพอการปรบปรงมาตรการควบคมตางๆใหไดผลดมากทสด ดงแสดงตวอยางในตารางท 5-18 โดยมผลลพธทตองการประกอบดวย
1) การพฒนาของการจดล าดบความส าคญในการปรบปรงมาตรการตางๆทไมสามารถควบคมไดหรออยนอกเหนอการควบคม
2) การปรบปรงแผนงานหรอมาตรการตางๆทงระยะสน ระยะกลางและระยะยาว 3) การตดตามผลการด าเนนงานของมาตรการตางๆ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
28
โดยมตวอยาง Checklist หวขอทควรน ามาพจารณาในการปรบปรงแผนงานตางๆ ประกอบดวย ทางเลอกของมาตรการลดผลกระทบตางๆ การก าหนดผรบผดชอบในขนตอนตางๆ งบประมาณตางๆทใช การฝกอบรมทตองการ การปรบปรงประสทธภาพการผลต การปรกษาในประเดนตางๆกบหนวยงานภายนอกทเชยวชาญเฉพาะดาน การวจยและพฒนา การรายงานผล สรปผล และชองทางการสอสารใหผเกยวของ
ตารางท 5-18 ตวอยางการพฒนาปรบปรงมาตรการควบคมตางๆ ตวอยางการพฒนาปรบปรงมาตรการควบคมตางๆ
แผนการปรบปรงเดม เหตการณทอาจเกดขน แผนการปรบปรงเฉพาะดาน ผรบผดชอบ/ ก าหนดเสรจ การตรวจวดคณภาพน าดาน สารเปนพษปละ 1 ครงโดย กคน.
เกดการปนเปอนสารเปนพษ ในน าประปาในชวงทไมได ท าการเกบตวอยาง
ตดตงระบบจายถานกมมนตชนดผง/ ใชแอนทราไซดเปนสารกรอง และม การตรวจสอบคณภาพน าอยาง สม าเสมอ
นกวทยาศาสตร และพนกงานผลต
การตรวจวดคณภาพน าทก เดอนโดย กปภ.ข.
-คณภาพน าดานแมงกานส ไมไดมาตรฐาน -ความขนน าดบสง การจาย สารสมไมสามารถ ตกตะกอนน าได -ฟลออไรดเกนมาตรฐาน
-ตดตงหอเตมอากาศ ควบคกบการ Prechlorine และตดตงระบบจาย ถานกมมนตชนดผง/ใชแอนทราไซด เปนสารกรอง -ใชสาร PACl และตดตงชดจายสาร โพลเมอรเขาชวยเพอเพม ประสทธภาพการตกตะกอน -ตดตงระบบก าจดฟลออไรด
นกวทยาศาสตร และพนกงานผลต
การจายสารเคมโดย Metering pump และม การค านวณการจายสารเคม ใหเหมาะกบสภาพน าดบ
-การจายสารเคมไมไดคา ความเขมขนทตองการ
-จดหาปมจายสารเคมทมอตราการ จายสารเคมแมนย ามากขน
วศวกร
เพมความถในการเกบ ตวอยางน าในระบบจาย
ขอจ ากดดานงบประมาณ ใหบรษทเอกชนตดตงระบบ Online มายง กปภ.สาขา และเขต
กปภ.เขตและ กปภ.สาขา
5.6 การจดเตรยมขนตอนการบรหารจดการ โดยก าหนดเปนกรอบทงระยะเวลาด าเนนการ และ
การก าหนดตวบคคลรบผดชอบในภารกจตางๆ รวมถงการตดตอสอสาร ทงในชวงภาวะปรกตและในชวงฉกเฉนทเกดภาวะวกฤตทอาจจะเกดขน ดงแสดงไวใน เอกสารแนบ 6 ซงเปนภาพรวมการบรหารจดการตางๆเปนหลกภายหลงจากทเราท าการประเมนผลมาตรการควบคมตางๆเรยบรอยแลวจะตองมการน าคมอปฏบตงาน (SOP) มาใชควบคมในการท างาน รวมทงการก าหนดมาตรการแกไขปญหา (Corrective Action) ในกรณเกดเหตการณฉกเฉน โดยอาศยประสบการณท างานทเกดจรงและปรบปรงใหทนสมยอยเสมอ โดยมมาตรการตางๆ เชนการน าหลกการบรหารงานคณภาพ ISO 9001:2008 มาใชในการบรหารจดการซงจะมมาตรการในการบรหารจดการทชดเจนในประเดนตางๆ ดงแสดงตวอยางในตารางท 5-19
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
29
ตารางท 5-19 ตวอยางมาตรการในการบรหารจดการ
ตวอยางมาตรการในการบรหารจดการ
- การมคมอคณภาพ (Quality Manual) มาใชในการควบคมการท างาน
- มระบบการควบคมเอกสาร (Documentation Control) คอยก ากบดแลการท างาน
- มก าหนดใหเขยนขนตอนการปฏบตงานในระดบตางๆทเกยวของเพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ
- การมสวนรวมของทกคนในระบบในการพฒนาระบบ โดยเฉพาะการประชมทบทวนฝายบรหาร
- การด าเนนการแกไขปญหาในสถานการณฉกเฉน
- การด าเนนมาตรการปองกนปญหาไมใหเกดซ า
- การตรวจตดตามคณภาพภายใน และภายนอก
- การพฒนา การวจยกระบวนการตางๆ
- การค านงถงผมสวนไดสวนเสยในระบบบรหารงานทงหมด
- ความพงพอใจของลกคา - ชองทางการสอสารกบลกคาในกรณเกดปญหาตางๆ เปนตน
โดยการจดเตรยมขนตอนการบรหารจดการ ควรจะมผลลพธทไดดงน 1) การตอบสนองตอปญหา หรอเหตการณตางๆทเกดขน 2) การเฝาระวงกระบวนการท างานตางๆ 3) ความรบผดชอบตอสงตางๆทเกยวของ 4) การตดตอสอสาร และขนตอนตางๆในระบบ 5) การทบทวนการบรหารจดการและมาตรการตางๆ 6) การบรหารจดการในสภาวะฉกเฉน เปนตน
มาตรการตางๆทกลาวมาเปนขอก าหนดในระบบบรหารจดการคณภาพ ISO 9001:2008 การน าระบบบรหารจดการคณภาพมาใชจงเปนมาตรการทไดผลดในระดบทนาพอใจ
5.7 การก าหนดแผนการปรบปรงพฒนาและแผนการสนบสนน โดยแบงการปรบปรงพฒนาระบบประปาเปนระยะๆ ตามล าดบความส าคญกอนหลง และก าหนดแนวทางสนบสนนทางดานตางๆ เชนทางดานวชาการ เทคโนโลย การพฒนาบคลากร การเงน กฎระเบยบในการปฏบตงานเปนตน ดงแสดงไวในเอกสารแนบ 7 ซงรวมถงการพฒนาทกษะความรความสามารถของบคลากรในระบบผลต เชนการฝกอบรม การศกษาวจยและการพฒนานวตกรรมตางๆ เชนการพฒนาชดทดสอบแบคทเรยอยางงายในการทดสอบหาแบคทเรยทปนเปอนในน าประปาเบองตน การพฒนาโปรแกรมระบบภมสารสนเทศในการก าหนดแผนทแนวทอและจดระบายตะกอนตางๆใหใชงานไดงายและมความถกตองสง เปนตน ดงแสดงตวอยางในตารางท 5-20 ซงจะตองมการด าเนนการตงแต การบงช (Identify) มาตรการสนบสนนทจ าเปน การทบทวนและพฒนามาตรการสนบสนน การสนบสนนทรพยากรทใชในการบรหารจดการไดแก คน เครองมอ การเงน มาตรการทใช เชน ISO 9001:2008
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
30
ตารางท 5-20 ตวอยางแผนงานสนบสนน ตวอยางแผนงานสนบสนน
แผนงานสนบสนน วตถประสงค ตวอยางแผนงาน
การฝกอบรมและสรางความตระหนก ในการด าเนนโครงการ WSP
เพอใหบคลากรในองคกรเขาใจใน การจดท า WSP ในทศทางเดยวกน และสรางความตระหนกในการ ปฏบตงาน
-การอบรม WSP -การจดท าคมอปฏบตงาน
การวจยและพฒนา เพอความถกตอง และประสทธภาพใน การจดท าโครงการ WSP
-การวจยเพอพฒนาตวชวดในการแกไข ปญหาคณภาพน า/เครองมอตางๆ
การรองเรยนจากลกคา เพอความพอใจในการใชบรการ น าประปาของ กปภ.
-การจดตง Call Center -การประสานงานในการแกปญหาระหวาง ผรบเรองรองเรยนกบผปฏบตงาน เปนตน
การจดท า PM เครองจกรกล ระบบไฟฟาใน ระบบผลต
เพอเพมอายการใชงาน ลดโอกาสเสย
การใชงานและบ ารงรกษาเครองมอ ระบบไฟฟา โดยวศวกร ผผลต ฯลฯ
5.8 การก าหนดวธการควบคมและตดตามผล โดยการควบคมปฏบตงานในแตละขนตอน และการตรวจสอบและตดตามผลการปฏบตงานในแตละขนตอน เปนระยะๆ ซงจะตองมระบอยใน SOP ของแตละเรอง เชนการก าหนดแผนการเกบตวอยางและวเคราะหคณภาพน าในระบบจ าหนาย ดงแสดงในเอกสารแนบ 4 และแผนการระบายตะกอน (Blow off) ดงแสดงในเอกสารแนบ 5 ขนตอนนนบวามความส าคญมากในการยนยนวามาตรการตางๆทเรามถกน ามาใชงานอยางตอเนอง โดยรปแบบการตดตามและเฝาระวงมประเดนตางๆ โดยใชหลกการ “5W1H” ดงแสดงตวอยางตารางท 5-21 สรปได ดงน
Who ใครจะเปนคนตรวจตดตาม What เราจะตรวจตดตามอะไร Where เราจะตรวจตดตามทไหน When เราจะตรวจตดตามเมอไร Why เราจะตรวจตดตามท าไม How เราจะตรวจตดตามอยางไร
มาตรการควบคม จะตองสอดคลองกบ คมอการควบคมภายในดานแหลงน าและคณภาพน า พ .ศ. 2552 ทใชในการควบคมดานแหลงน าและคณภาพน า ซงมประเดนทครอบคลมตงแตระดบ กปภ.สาขา ระดบเขต และสวนกลาง และคมอหลกขององคกร ดานระบบผลต ซงจะใชก าหนดเปนกรอบมาตรการควบคม โดยจะมรายละเอยดอยในขนตอนของคมอปฏบตงาน (SOP) นอกจากนนแลวควรด าเนนการตรวจสอบความถกตอง (Corrective Action) ของมาตรการตางๆโดยเนอหาหลกๆจะเนนไปยงความเสยงหลกๆ ทมาตรการควบคมทสามารถท าไดในขณะนน เชนมโอกาสเกดการปนเปอนในระบบจายน า หรอเหตการณทไมคาดฝนตางๆ เชนเกดการปนเปอนสารพษสแหลงน าดบ เปนตน
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
31
ตารางท 5-21 ตวอยางมาตรการควบคมตางๆ
ตวอยาง มาตรการควบคมตางๆ
มาตรการ ควบคม
Why จดวกฤต
What Where When How Who
การตดตง ระบบจาย ถานกมมนต ชนดผง
ระมดระวงสารเคมหมดถงจาย/ให เตรยมความเขมขนไมมากกวา 0.5%
ลดส กลน สารพษ
โรงจาย สารเคม
คณภาพ น าดบม ปญหา
จายในเสน ทอพรอม สารสราง ตะกอน
วศวกร,งานผลต ,นกวทยาศาสตร
-การใชแอนท ราไซดเปน สารกรอง
แรงดนชวงลางกรองอาจท าให แอนทราไซดหลดออกมา
ลดส กลน เหลก และ แมงกานส
หมอ กรองใน ชนสาร กรอง
ทกวน ตดตงกบชน ทรายกรอง/ ชนดเดยว
วศวกร,งานผลต ,นกวทยาศาสตร
การตดตงหอ เตมอากาศ
ควรท าความสะอาดสม าเสมอ/ขอ ก าหนดการออกแบบ
ลดส กลน เหลก และ แมงกานส
กอนเขา ระบบ ผลต
ทกวน ตดตง หลงจากทอ รบน าดบ
วศวกร,งานผลต ,นกวทยาศาสตร
-การตดตง ระบบ Pre- Chlorine
ตรวจวดปรมาณคลอรนคงเหลอ กอนเขากรองตองมากกวา 0.1 มก./ล.
ลดส กลน เหลก และ แมงกานส
เตมในน าดบหรอ ชวงกวน เรว/กวน ชา
คณภาพ น าดบม ปญหา
ใชแกส คลอรนจาย ในน าดบ
วศวกร,งานผลต ,นกวทยาศาสตร
การใชสารโพ ลเมอรชวย ตกตะกอน
ระมดระวงสารเคมหมดถงจาย/ให เตรยมความเขมขนไมมากกวา 0.1%
ตะกอนตก เรวขนกอน เขาหมอ กรอง
โรงจาย สารเคม
คณภาพ น าดบม ปญหา
จายในชวง ตกตะกอน
งานผลต ,นกวทยาศาสตร
-การใชสาร PACl ชวย สรางตะกอน
น าในระบบผลตไมตกตะกอน
ชวยใหน าดบเกด ตะกอนด ขน
โรงจาย สารเคม
ทกวน/ น าดบม ความขน สง
จายในชวง กวนเรว
งานผลต ,นกวทยาศาสตร
การตดตง ระบบก าจด ฟลออไรด
บ ารงรกษาตามคมอการใชงาน
ก าจด ฟลออไรด
น าประป ากอนเขา ถงน าใส
คณภาพ น าดบม ปญหา
น ากอน กรองผานชด ก าจด ฟลออไรด
วศวกร,งานผลต ,นกวทยาศาสตร
-เพมความถ ในการเกบ ตวอยางน าใน ระบบจาย/ ตดตงระบบ Online
คณภาพน าในระบบจายไมได มาตรฐาน/เครอง Online เสยหาย
การแกไข ปญหา คณภาพน ารวดเรว มากขน
น าใน ระบบ จาย
ตาม แผนงาน ระบบ ควบคม ระยะไกล
วศวกร,งานผลต ,นกวทยาศาสตร
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
32
5.9 การตรวจสอบประสทธผลของการด าเนนการ WSP โดยประเมนผลการด าเนนการทเกดขนใน
ทกสวน วาเปนไปตามทก าหนดและมความสอดคลองกนหรอไม และยงมขอบกพรองใดหลงเหลออยอกบาง หรอจะสรางปญหาใดเพมขนมาใหมหรอไม รวมทงตองประเมนถงภาวะวกฤตตางๆทอาจจะเกดขน ตวอยาง ดงแสดงในตารางท 5-22 การตรวจตดตามโครงการ WSP ยนยนถงประสทธภาพในการด าเนนโครงการ ประกอบดวย 3 ขนตอนทส าคญ ซงมผลลพธ และตวอยางกรณตางๆ ดงน
1) การตรวจตดตามมาตรการเฝาระวงตางๆ 2) การตรวจตดตามคณภาพภายในและภายนอกของกระบวนการตางๆ 3) ความพงพอใจของลกคา
ผลลพธทตองการจากการตรวจสอบประสทธผลของการด าเนนการ WSP ประกอบดวย 1) โครงการ WSP สามารถด าเนนไปอยางถกตองเหมาะสม เปนระบบ 2) หลกฐานทแสดงวาโครงการ WSP สามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ 3) หลกฐานทพสจนยนยนวาคณภาพน าทผลตเพยงพอและไดมาตรฐานทก าหนด
ตวอยางพารามเตอรทส าคญทตองมการทวนสอบประจ าวน 1) การใชชดทดสอบแบคทเรยอยางงาย ในการตรวจสอบเบองตนถงการปนเปอนของ
แบคทเรยในกลม Total Coliform 2) การตรวจวดคลอรนในระบบผลตและระบบจายน าโดยเฉพาะปลายทอตองมปรมาณคลอรน
อสระคงเหลออยางนอย 0.2 มลลกรมตอลตร 3) การตรวจวดคา pH ของน าประปาหนาโรงกรองและในระบบจายควรมคาในชวง 6.8-7.4 4) การใช Checklist ในคมอ PM เพอตรวจสอบประสทธภาพของเครองจกรกลในระบบผลต 5) การก าหนดคามาตรฐาน pH และความขนในระบบผลต
ตวอยาง Checklist ของผตรวจตดตาม (Auditor) ในโครงการ WSP 1) อนตรายหรอเหตการณทอาจเปนไปไดทงหมดในระบบผลตนนๆ 2) มาตรการในการแกปญหาความเสยง และการตรวจตดตามไดถกจดท าในขนตอนทเหมาะสม 3) เกณฑมาตรฐานในการควบคมในแตละขนตอนหรอมาตรการตางๆ 4) มาตรการในการปองและแกไขปญหาในขนตอนตางๆ 5) ระบบของการทวนสอบ (Verification)
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
33
ตารางท 5-22 ตวอยาง มาตรการควบคมและการตรวจสอบ ตวอยาง มาตรการควบคมและการตรวจสอบ
จดควบคม มาตรการควบคม การตรวจสอบมาตรการควบคม
What When Who What When Who
คณภาพน า ในระบบ ผลต
-คณภาพน าดบ pH ความขน -การท าจารเทสต -การจายสารเคม -คณภาพน าประปา pH ความขน คลอรน
รายวน
รายวน รายวน รายวน
พนกงานผลต/ นกวทยาศาสตร
-การลงขอมลใน ป.44 ผ./Data Center -แบคทเรยอยาง งาย -ค ณภาพน า ประจ าเดอน
ทกวน ทกวน
รายเดอน
รายเดอน
งานผลต
งานผลต
งานผลต/ กปภ.ข.3
การตดตงระบบจาย ถานกมมนตชนดผง
ลดส กลน สารพษ
เมอน าดบม ปญหา
พนกงานผลต/ นกวทยาศาสตร
-ค า ส ก ล น สารพษลดลงตาม ร า ย ง า น ผ ล คณภาพน า
เมอน าดบม ปญหา
พนกงานผลต/
นกวทยาศาสตร
คณภาพน า ในระบบจาย
คณภาพน าประปาตามมาตรฐาน กปภ.
-pH ความขน แบคทเรยอยางงาย รายวน -คณภาพ น าประปา ตาม มาตรฐาน กปภ.ราย เดอน
-งานผลต -งานผลตเกบ ตวอยางน าดบ, น าประปาสงกปภ.ข.
-การลงขอมลใน ป.44 ผ./Data Center -แบคทเรยอยางงาย -ค ณ ภ า พ น าประจ าเดอน
ทกวน
ทกวน
รายเดอน
งานผลต
งานผลต งานผลต/ กปภ.ข.3
การใชแอนทราไซด เปนสารกรอง
ลดส กลน สารพษ
เมอน า ดบม ปญหา/ตดตง ถาวร
พนกงานผลต/ นกวทยาศาสตร
-ค า ส ก ล น สารพษลดลงตามรายงานผล คณภาพน า
เมอน าดบม ปญหา/
ตดตง ถาวร
พนกงานผลต/
นกวทยาศาสตร
-การตดตงหอเตม อากาศ
ลดส กลน สารพษ เหลกและ แมงกานส
เมอน า ดบม ปญหา/ตดตง ถาวร
พนกงานผลต/ นกวทยาศาสตร
คณภาพน าอยใน เกณฑมาตรฐาน
เมอน าดบม ปญหา/
ตดตง ถาวร
พนกงานผลต/
นกวทยาศาสตร
-การตดตงระบบ Pre- Chlorine
ลดส กลน เหลก และแมงกานส
เมอน า ดบม ปญหา/ตดตง ถาวร
พนกงานผลต/ นกวทยาศาสตร
คณภาพน าอยใน เกณฑมาตรฐาน
เมอน าดบม ปญหา/
รายวน ราย เดอน
พนกงานผลต/
นกวทยาศาสตร
-การตดตงระบบก าจด ฟลออไรด
ลดปรมาณ ฟลออไรดน าดบ/
น าบาดาล
เมอน าดบม ปญหา/ตดตง ถาวร
พนกงานผลต/ นกวทยาศาสตร
ปรมาณฟลออไรดในน าประปาอยใน เกณฑมาตรฐาน
เมอน าดบม ปญหา/
รายวน ราย เดอน
พนกงานผลต/
นกวทยาศาสตร
-เพมความถในการเกบตวอยางน าในระบบจาย/ตดตงระบบ Online
แกไขปญหา คณภาพน าได รวดเรวมากขน
เมอน าดบม ปญหา/ตดตง ถาวร
พนกงานผลต/ นกวทยาศาสตร
แกไขปญหาคณภาพน าในระบบผลตไดทนทวงท
เมอน าดบม ปญหา/
รายวน ราย เดอน
พนกงานผลต/
นกวทยาศาสตร
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
34
5.10 การทบทวนแผนการด าเนนงาน โดยด าเนนการเปนระยะๆ โดยเฉพาะเมอมสถานการณหรอสภาวะแวดลอมทเปลยนไป หรอเมอเกดปญหาทกระบวนการควบคมทก าหนดไวไมสามารถขจดได โดยทมงาน WSP ควรมการประชมวางแผนเปนระยะๆ เพอน าขอมลทไดมาปรบปรงแผนงาน WSP ใหดขน โดยตองค านงถงผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) ในการท า WSP ดวย เชนการประชมทบทวนประจ าป ซงจะจดตามจ านวนครงทระบบมการเปลยนแปลงหรอมเหตการณใหมๆเกดขนและปรบปรง WSP ใหทนสมยอยเสมอ โดยหวขอในการประชมทบทวนเชน
1) สรปผลการตรวจประเมนจากการตรวจตดตามคณภาพภายใน 2) สรปมาตรการและแนวทางในการแกไขและปองกนปญหาทเกดขน 3) ผลการประเมนประสทธภาพของระบบบรหารกบตวชวดทได เปนตน
เมอไรควรมการประชมทม WSP ? 1) เมอมปญหาเกดขนจากการจดท า WSP 2) ควรมการวเคราะหหาสาเหตโดยละเอยด โดยอาจขอให กปภ.ข. เขารวมใหการสนบสนน
ดาน วชาการ
เมอไรควรมการทบทวนแผน WSP ? 1) เมอมการเปลยนแปลงสมาชกในทม WSP 2) มการเปลยนแปลงแหลงน าดบ การปรบปรงโรงกรอง หรอการปรบปรงเสนทอ 3) มการทบทวนขอมลจากการท า WSP เพอวเคราะหขอมลทได 4) มวธการตรวจสอบมาตรการควบคมใหมทอาจใหผลดกวาเดม 5) มรายงานการตรวจสอบการจดท าโครงการ WSP 6) การขยายเขตจ าหนายน า
ตวอยางการทบทวนแผน WSP ? กปภ.สาขาเพชรบร ประสบปญหาสาหรายปนมากบน าดบ โดยก าหนดมาตรการใช Pre-Chlorine ผล
ปรากฏวาสามารถก าจดสาหรายทปะปะมากบน าดบไดด ตอมาพบวาสาหรายมความตานทานตอคลอรนมากขน ท าใหตองใชคลอรนปรมาณมากขนซงอาจสงผลกระทบใหเกดสารเปนพษ และสนเปลองคาใชจายมากขน
การทบทวนแผนงานใหมส าหรบการก าจดสาหรายในน าดบ ไดมการทบทวนแผนงานใหม โดยออกแบบตะแกรงดกสาหรายขนาดใหญบรเวณทอทางดดมากขนเพอ
ลดปรมาณสาหรายทปนมากบน าดบ ท าใหใชคลอรนนอยลง และมการใชคลอรนในปรมาณทเหมาะสมเพอลด ความตานทานของสาหรายตอคลอรน มการบ ารงรกษาตะแกรงดกสาหราย และหวจายกาซคลอรนใหอยในสภาพพรอมใชงานอยเสมอ นอกจากนควรมการควบคมคณภาพน าอยางสม าเสมอ
5.11 การปรบปรงแผนงาน WSP โดยการทบทวนแผนงาน WSP ทก าหนดขน ใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปลยนไปโดยขจดปญหาอปสรรคทเกดขนในการท างานใหลดนอยลงหรอหมดไป รายละเอยดแนวทางการด าเนนการโครงการจดการน าสะอาด : WSP ของ กปภ.ใน 5 ระยะ 11 ขนตอน และความรบผดชอบของทมงานระดบตางๆ ดงแสดงไวในเอกสารแนบ 8 การทบทวน WSP ในชวงเกดเหตฉกเฉน หรอการท า WSP ไมเปนผล การบงชสาเหตของการเกดเหตการณและมาตรการแกไขปญหาอยางทนทวงท การทบทวนมาตรการสนบสนนตางๆวาเพยงพอหรอไม เรยนรการท างานอยางเปนระบบ และแกไข หามาตรการ ใหมความถกตอง พจารณาจาก
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
35
1) สาเหตของปญหา 2) สาเหตของอนตรายทเกดอยในการประเมนความเสยงของ WSP หรอไม 3) ปญหาทพบเกดขนไดอยางไร 4) มาตรการทจ าเปนทสดในการแกปญหาคออะไร 5) ควรจะท าเมอไร เพอแกปญหาใหเรวทสด 6) ผลกระทบทงระยะสน และระยะยาวเปนอยางไร
กลาวโดยสรปการท า WSP ตองปรบปรงใหทนสมยอยเสมอ และตองอาศยความรวมมอในการวเคราะห สาเหตในการด าเนนงาน หรอการสนบสนนดานวชาการตางๆ อยางไรกตาม กปภ . สาขาควรจดท าโครงการ WSP อยางจรงจง เปนระบบ โดยระบบบรหาร ISO 9001:2008 สามารถน ามาใชรวมกบ WSP ไดอยางลงตวและเปนทางเลอกทนาสนใจในการบรหารจดการ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
36
เอกสารแนบ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
37
โอกา
สผล
กระท
บผล
ลพธ
สง
ปานก
ลาง
ตา ยาก
ปานก
ลาง
งาย
สวนก
ลาง
กปภ.
ข.กป
ภ.สา
ขา
1 ระบบนาดบปญหปรมาณนา ไมพยงพอในหนาแลง ขดลอกแหลงนา/หาแหลงนาสารอง/สรางฝาย 5 4 20 P P 2 P P
ทาแผนการผลตนาใหพนหนาแลง 5 4 20 P P 1 ทนท นาทวมโรงสบแรงตา เตรยมยกเครองสบนา 4 5 20 P P 1 ทนท P P
กอสรางโรงสบนาใหม 4 5 20 P P 2ปญหาคณภาพนา รบชนนาจากกนอางเกบนา ปรบปรงใหเลอกชนนาได 4 5 20 P
สาหราย/เนาเสย/มงกานส เพมขนดและปรมาณสารเคม 4 5 20 P P ทนท P Pความขนสง สระพกนา/ ตดตงplate Settler.ในถงตกตะกอน 3 5 15 P P 2 P P
ปรบอตราจายสารเคม P P 1 ทนทอตราการสบนา ไมทราบปรมาณนาดบ ทดสอบหาปรมาณโดยจบเวลาเทยบกบระดบนา
ทไหลเขาถงตกตะกอน/เวยร4 5 20
P P
1ทนท
P
ตดตงมาตรวดนาดบ 4 5 20 P P 2 P
2 ระบบผลตถงกวนเรว ไมมระบบกวนเรวในทอกรณหลายโรงกรองนา หาระบบกวนเรวทเหมาะสม 5 4 20 P P P
ถงกวนชา นาลนถงกวนชา ปรบอตรานาเขาออกใหม 5 4 20 P P ทนท P
3 ระบบจายสารเคม ทอจายปนขาวอดตน ปรบปรงระบบจายใหมระบบ Flushing หลง
หยดจายปนขาว/เปลยนชนดสารเคม 4 5 20 P P 1 ทนท P
ปรบอตราจายไมได ซอม/เตรยมสารละลายโดยปรบความเขมขน 4 5 20 P ทนท P
เครองจายชารด(สารสม คลอรน) ซอมบารง 5 5 25 P P 1 P P
ไมมเครองจายสารอง จดหา/ตดตง /ทาแผนยมฉกเฉนจากใกลเคยง 4 5 20 P P 2 P
การเตมสารเคม ลาดบการเตมไมเหมาะสม ปรปปรง 4 5 20 P P 2 P P
การจายสารเคม อดตน/นาดบทวมรางจาย ปรบปรงแบบรางจาย 3 5 15 P 1 ทนท P
รางจายสารเคม ไมมการเตมคลอรนในนาดบ/กอนกรอง ตดตงเครองจายเพม 3 5 15 P P 1 P P
จดจายไมเหมาะสม/ปรบปรมาณแยกจายลงถงนาใสหลายใบไมได
ปรบปรง4 5 20
P P 1 ทนท P
4 ถงตกตะกอน ระบายตะกอนไมได ปรบปรงการระบายตะกอน 4 5 20 P P ทนท P
เครองกวาดตะกอน ชารด ซอมแซม/ตดตงเครองกวาดตะกอน 4 5 20 P P 2 P
ลางถงตกตะกอนบอยขน 4 5 20 P P 1 ทนท P
รางรบนาเขากรอง นาทวมรางรบนาเขากรอง เพมความยาว รางรบนาเขากรอง 4 5 20 P P 2 P
ยกระดบรางรบนาเขากรอง 4 5 20 P P 1 ทนท P
มทอBy pass ลงถงนาใส ยกเลก 4 5 20 P P ทนท P Pสระระบายตะกอน สระระบายตะกอนเตมลน / ไมมสระระบาย
ตะกอนขดลอกสระระบายตะกอน 5 4 20
P P 2 P P
ทาแผนการจดการตะกอน 5 4 20 P P 1 ทนท P กาลงผลต ผลตนาเกนกาลงผลต เรงขยายกาลงผลต 4 5 20 P P 2 P P
ทาแผนแบงจายนาเปนโซน 4 5 20 P P 1 ทนท P P5 ถงกรอง มโคลนบนทรายหลงลางกรอง ตกออกแลวเตมทราย 5 4 20 P P 2 P P
คราดหนาทรายกอนลางกรอง 5 4 20 P P 1 ทนท P
ระบบฉดลางหนาทรายกรองชารด ปรบปรงใหใชงานไดด 4 5 20 P P P P
ประตนาเปดนาเขากรองชารด ปรบปรงใหใชงานไดด 4 5 20 P P P P
ชวโมงการกรองลดลง สญเสยนาลางกรองสง เพมชนแอนทราไซต 4 5 20 P P 3 P P
ลางกรองใหถขน 4 5 20 P P 2 P
ควบคมความขนกอนเขากรอง 4 5 20 P P 1 ทนท P
รอยแตกบนหนาทราย ครวจสอบระบบกรอง/ระบบลางกรอง 4 5 20 P P 1 ทนท P P
6 เครองจกร ประตนาเครองมอ อปกรณ ไมมเครองสบนาสารอง ตดตงเครองสบสารอง 4 5 20 P P 2 P
สารวจจดเตรยมหาเครองสารองจากขางเคยง 4 5 20 P P 1 ทนท P
ประตนาชารด ซอมแซม 4 5 20 P P
7 ระบบจายนา ในถงนาใส มตะกอนสะสมมากในถงนาใส ลางถงนาใส 4 5 20 P P P P
ถงนาใสมระดบตางกน ควบคมระดบนาในแตละถง 3 5 15 P P P
ไมพบคลอรน/ความขนสง ตรวจสอบการจายคลอรน 4 5 20 P P ทนท P
คณภาพนาจาย ไมพรอมเกบตวอยางและทดสอบคณภาพนา เพม รถ/พนกงานเกบตวอยางนา 4 5 20 P P 2 P P
สรางเครอขายพนกงานเกบตวอยางนา 4 5 20 P P 1 ทนท P
8 อนๆ
เอกสารแนบ 1.ตวอยาง แผนการสารวจวนจฉย WSP ของ กปภ.สาขา.........วนทตรวจประเมน............... โดย....................................ลา
ดบท
กระบวนการผลตนา ปญหาทพบ แนวทางแกไข
ชวงเ
วลา
ดาเน
นการ
ผรบผดชอบ
หมาย
เหตความเสยง งบประมาณ การดาเนนการ
ลาดบ
ความ
สาคญ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
38
เอกสารแนบ 2 ตวอยาง การวเคราะหความเสยงและจดลาดบความสาคญ WSP ของ กปภ.สาขา.......
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
39
คมอ
Chec
k lis
t
Flow
Cha
rt
คมอ
Chec
k lis
t
Flow
Cha
rt
แหลงนา
1 การเฝาระวงและควบคมปรมาณแหลงนานาดบไมเพยงพอในหนาแลง/เกดนาทวมในชวงนาหลาก
P P P P
ระบบผลตนา2 การผลตนา ระบบ Conventional P P P P P P
3 การผลตนา ระบบ Solid Contact แบบSludge Blanket นาดบไมควรแปรเปลยนมาก P P P P P P
4 การผลตนาระบบ Dissolved Air Floatation เหมาะกบนาดบทมคะกอนเบา/สาหราย P P P P P P
5 การผลตนา ระบบ Reverse Osmosis เหมาะกบนาทะเล P P P P P P
6 การลางถงกรอง ระบบฉดหนาทรายชารด P P P P
7 การลางถงนาใส ควรมแผนลางถงนาใส P P P
8 การลางถงตกตะกอน P P P P
9 การระบายตะกอน P P P P
10 การจดการสระระบายตะกอน ควรกาหนดททงตะกอน P P P
ระบบจายนา11 การเกบและทดสอบตวอยางนาในแหลงนา ระบบผลตและจายนา ไมมการเกบตวอยางจากระบบจาย สรางเครอขายเกบนาตวอยาง P P P P
12 การใชงานและการบารงรกษาระบบทอจายนา P P P P
13 การใชงานและการบารงรกษาประตนา P P P
14 การใชงานและการบารงรกษามาตรวดนาหลก P P P
15 การระบายตะกอนในระบบจายนา ควรมแผนระบายตะกอน P P P
ระบบจายสารเคม16 การเตรยมจายสารเคมเชน สารสม PACl ปนขาว โซดาแอช โซดาไฟ P P P P P
17 การทาจารเทสตและหาปรมาณการจายสารเคม P P P P P P
18 การใชงานและการบารงรกษา เครองทดสอบคณภาพนา เชน pH ความขน คลอรน ไมมเครองทดสอบ/ไมครบ P P P P
19 คมอการใชงานและการบารงรกษาเครองทดสอบคณภาพนา แบบ Online P P P P
20 การทดสอบประสทธภาพเครองทดสอบคณภาพนา P P P P
21 ความปลอดภยในการใชคลอรนกาซ เครองตรวจจบกาซคลอรนชารด P P
ระบบเครองจกรกล22 การใชงานและการบารงรกษา อาคารโรงสบ โรงกรอง P P P P
23 การใชงานและการบารงรกษา เครองสบนาแรงตา -แรงสง P P P P P
24 การใชงานและบารงรกษาระบบควบคมไฟฟา P P P P P
25 การใชงานและการบารงรกษาเครองกวาดตะกอน P P P
26 การใชงานและการบารงรกษาระบบควบคมอตโนมต P P P P P
27 การทดสอบประสทธภาพเครองจกร P P P P
อนๆ
เอกสารแนบ 3 ตวอยาง รายการคมอปฏบตงาน (SOP) และการตรวจสอบ ของ กปภ.สาขา...........หนวยบรการ.........
ลาดบท
การปฏบตงาน ปญหาหลก ขอแนะนา
คมอปฏบตงานมาตรฐาน
(SOP)
คมอปฏบตงาน ณ จดใชงาน
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
40
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
41
ทงหมด ตวแทน คดเปน % สปดาหท1 สปดาหท 2 สปดาหท 3 สปดาหท 4 สปดาหท 5 สปดาหท1 สปดาหท 2 สปดาหท 3 สปดาหท 4 สปดาหท 5 สปดาหท1 สปดาหท 2 สปดาหท 3 สปดาหท 4 สปดาหท51-2 (2วน) 5-9 (5วน) 12-16 (5วน) 19-23 (5วน) 26-30 (5วน) 2-6 (5วน) 9-11 (3วน) 16-20 (5วน) 23-27(5วน) 30-31 (2วน) 1-3 (3วน) 6-10 (5วน) 13-17(5วน) 20-24 (5วน) 27-1 ต.ค.(5วน)
1 8 98 13 132 26&Exp. 30 6 203 18 40 4 104 15 35 8 235 19 78 9 126 7 44 6 147 11 31 4 138 12 57 7 129 1 81 8 1010 13 71 10 1411 14 43 12 2812 16 16 11 6913 10 79 17 2214 9 43 11 2615 6 68 15 2216 2 130 34 2617 3 26 6 2318 4 73 18 2519 21 21 7 3320 22 10 3 3021 17 23 9 3922 20 41 6 1523 29 25 11 4424 23 22 8 3625 24 42 13 3126 27 14 8 5727 28 27 7 2628 25 45 13 2929 5 21 8 38
รวม 1,334 292
สงหาคม 2553 กนยายน 2553
เอกสารแนบ 5 ตวอยาง แผนการระบายตะกอนในเสนทอ (Blow off) กปภ.สาขา.....
ลาดบ DMAจานวนหวดบเพลง กรกฏาคม 2553
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
42
สวนก
ลาง
กปภ.
ข.กป
ภ.สา
ขาทม
เทคน
ค
อนๆ
1 แตงตงคณะกรรมการ / คณะทางาน ดงน
คณะกรรมการ WSP โดยมรอง ผวก .เปนประธาน
คณะทางาน WSP ตามแผนยทธศาสตร
คณะทางานWSP ระดบกปภ.ข.+ ระดบ กปภ.สาขา
ทมเทคนค ระดบสวนกลางและภมภาค
2การสารวจ ประเมนปญหาระบบประปา : แหลงนา กระบวนการผลตเครองจกร เครองมอ อปกรณ ระบบไฟฟาและจดลาดบปญหา (WSP-04-2)
3การกอสรางปรบปรง และจดหาเครองมอตามโครงการWSP Pilot Project กปภ.สาขา 10 แหงตามงบประมาณทจดสรร
4 การสนบสนนการดาเนนงาน WSP : - ทบทวนการจดทาคมอปฏบตงาน-SOPใหใชงานไดจรง (WSP-04-3)
- การบารงรกษาเชงปองกน เครองสบนา เครองจาย เครองมอฯ
- การฝกอบรม
- การทาความสะอาดถงตกตะกอน และถงนาใส
- การปรบเทยบเครองจกร เครองจาย เครองมอ มาตรวดนา ฯ
- การจดสรรบคลากร ทรพยากรอนๆ
5 การปรบเปลยนวธการดาเนนงานตาม SOP
6 การทบทวนและประเมนผลทกป
7 แผนพฒนาและปรบปรงทกป หรอมการเปลยนแปลง
8ตดตามและรายงานผลการดาเนนงานเปนรายเดอน รายไตรมาส และรายปพรอมนาเสนอผบรหาร
เอกสารแนบ 6 ตวอยาง แผนปฏบตการ WSP ของ กปภ.สาขา.........
ลาดบท
ขนตอนการดาเนนงาน ป 2555 ป 2556
ผรบผดชอบ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
43
สาขา
เขต
ทมเท
คนค
อนๆ
โอกา
ส
ผลกร
ะทบ
รวม
ลงทน
ทากา
รรว
ม
1. งบประมาณ 1.1 ไมตองใชงบประมาณ / การปรบปรงการบรหารจดการ / 5 5 25
/ การปรบปรงเอกสาร WSP / / 4 5 20/ การทาแผนการผลตนา การตรวจสอบ รายงานผล / / 4 5 20
1.2 ตองใชงบประมาณ 1.2.1 งบเรงดวน / วเคราะหความเสยงสงสดและเสนอของบประมาณ / / 5 5 25
/ สนบสนนงบประมาณ ป 2556/2557 ฝบง. 5 5 25 1.2.2 งบไมเรงดวน / วเคราะหความเสยงระดบรองลงมา / 3 4 12
/ สนบสนนงบลงทน/ทาการประจาปเปนพเศษ ฝบง. 4 4 16 1.2.3 แผนระยะยาว / วเคราะหความเสยงทไมสงมากนก / 3 3 9
/ พจารณาเขาแผนปรบปรงขยาย ฝผค. 2 5 102 การสนบสนนทางวชาการ ทมเทคนคจากตางประเทศ ฝยอ. 4 4 16
ทมเทคนคสวนกลาง ฝทน. 4 4 16/ ทมเทคนค กปภ.เขต / 4 5 20/ ขยายผล วทยากร WSP / / ฝยอ. 4 5 20
แผนฝกอบรมในประเทศ/ตางประเทศ ฝพท. 4 4 16บรรจ WSP ในการประชม สมมนา อบรม ตางๆ ทกหนวย 4 4 16
3 การสนบบคคลากรหรอเทคโนโลย / สนบสนนบคคลากร ฝพท. 4 5 20/ สนบสนนเทคโนโลย IT ผชท. 3 3 9
ระบบอตโนมต ฝวศ. 3 4 12 นวตกรรม / กก.นวตกรรม 4 5 20
4.ฐานขอมลเครองมอเครองจกรอปกรณประปา เครองมอ/เครองจกร / คณะ PM 4 5 20/ อปกรณประปา / คณะ PM 4 4 16
อปกรณวทยาศาสตร ฝทน. 3 4 125 สงเสรมใหมการจดทาแผนการผลต-จายนา กาหนดแผนการผลตนา / 4 5 20
ใบสงงานและใบรายงานผล / / 4 5 20/ คมอ ปายเตอน ปายแนะนา ปายสถต / 5 5 25
ใชประเมนผลพนกงาน/หนวยงาน / / 4 4 166 สรางแนวทางจงใจ / จดประกวดโครงการ WSP. กก.ป.ดเดน 4 5 20
จดประกวดตนแบบ SOP. กก.นวตกรรม 4 5 207 สรางระบบประเมนผล/ลงโทษ ใช WSP เปนตวชวด BSC ฝพท. 4 4 16
การตรวจสอบ/ควบคมภายใน ฝบส. สตส. 4 4 168 ปรบปรงกฎระเบยบทเกยวของ ปรบปรงคมอผลตนา รวก. 4 4 16
ปรบปรงความเสยง ควบคมภายใน ตรวจสอบ ฝบส. สตส. 4 4 16ประปาดมได สผว. 4 4 16เพอนองคนด สผว. 4 4 16
9 กาหนดหนวยงานรบผดชอบโครงการWSP. หนวยงานทมอยเดม กปภ. 5 4 20ตงหนวยงานใหม กปภ. 3 4 12
/ ตงหนวยงานชวคราว กปภ. 4 4 1610 จดทาโครงการสนบสนน / กาจดสารหน ฝทน. 4 5 20 แบบ PACKAGE / มงกานส ฝทน. 4 4 16
เหลก ฝทน. 4 3 12ขอความชวยเหลอจากตางประเทศ ฝยอ. 3 3 9
11 อนๆ ผลกดนใหแนวทาง WSP แทรกอยในภารกจปรกต ทกหนวย 4 5 20
หมายเหต/รายละเอยดเพมเตม
เอกสารแนบ 7 ตวอยาง แผนการขอรบการสนบสนน WSP ของ กปภ.สาขา…..ผรบผดชอบ ความเสยง
แนวทางสนบสนน
ทางเ
ลอก
ภารกจ
งบประมาณระยะเวลาดาเนนการ
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
44
ขนตอนแผนการจดการน าสะอาด การปฏบต ผรบผดชอบ
Plan
1. จดตงทมงาน เพอด าเนนโครงการ
1.1 แตงตงคณะท างานพฒนาระบบประปาเขาสรปแบบ WSP (WSP-A) ยทธศาสตรท2 (ผลต) 1.2 แตงตงคณะท างานWSP/PM ระดบ กปภ.เขต (WSP-B) (WSP-A) 1.3 แตงตงคณะท างาน WSP/PM ระดบ กปภ.สาขา (WSP-C) (WSP-A) 1.4 จดตงทมเทคนค กปภ.เขต/สวนกลาง (WSP-D/E) (WSP-A)/(WSP-B) 1.5 ก าหนดแนวทางด าเนนการเขาส WSP (WSP-A) 1.6 คดเลอกและก ากบดแล การเขาส WSP (WSP-B) 1.7 ควบคมการด าเนนการโครงการ WSP (WSP-C)
2. การส ารวจวนจฉย ระบบประปา
2.1 ส ารวจวนจฉย ขอมลและปญหาของประปา (WSP-D/E) (WSP-C) 2.2 จดท า Flow Diagramของระบบประปา (WSP-C) 2.3 จดท าขนตอนการผลตจายและควบคมคณภาพน า (WSP-C) 2.4 ระบความร ความสามารถของผปฏบตงานทเกยวของ (WSP-D/E) (WSP-C)
3. การคนหาปญหา สาเหต และประเมนความเสยง
3.1 รวบรวมขอมลปญหา จดออน และสาเหตทเกดขนในระบบประปา (WSP-C) 3.2 ประเมนความเสยงของแตละระบบตงแตแหลงน า ระบบน าดบ ระบบผลต ระบบจายน า การบรหารจดการ
(WSP-D/E) (WSP-C)
4. จดล าดบความส าคญความเสยงและด าเนนงานตามขนตอนการบรหารจดการ
4.1 จดล าดบความส าคญของความเสยง ตามแผนประเมนความเสยงทจดท าขน (WSP-D/E) (WSP-C) 4.2 จดท าคมอการปฏบตงาน (SOP) ของตนเอง ด าเนนการตามแผนงานบรหารจดการโครงการทก าหนดไว เชน การแกไขปญหาดานตางๆ จากการประเมนความเสยง
(WSP-D/E) (WSP-C)
Do
5. การก าหนดแผนการปรบปรง และแผนบ ารงรกษา
5.1 ปรบปรงแผนงาน โดยระบสาเหต ปญหาและวธการแกไข รวมทงการควบคมใหชดเจน (WSP-D/E) (WSP-C) 5.2 ปรบปรงทบทวนคมอการปฏบตงาน (SOP) (WSP-D/E) (WSP-C) 5.3 ก าหนดแผนการลงทน จากแผนการประเมนความเสยงของอนตรายทจะเกดขน ซงจะรวมถงการลงทนเพมเตม การจดล าดบความส าคญของการลงทนและระบแหลงเงนทจะสนบสนนแผนการปรบปรงระบบ
(WSP-D/E) (WSP-C)
8. การจดเตรยมขนตอนการบรหารจดการ
8.1 จดท าแผนขนตอนการแกไขปญหาจากการประเมนความเสยง ก าหนดหนาทความรบผดชอบของแตละสวน แนวทางการแกไขปญหาและระยะเวลาด าเนนการ
(WSP-D/E) (WSP-C)
9. ก าหนดแผนการปรบปรงพฒนาและแผนสนบสนน
9. พจารณาแผนงานสนบสนนเพอใหโครงการ WSP มการพฒนาอยางตอเนอง เชนการจดฝกอบรม สงเสรมดานการวเคราะหวจยคณภาพน า/นวตกรรมใหม ๆ ใหมการรบรองผลงานทางหองปฏบตการดานคณภาพน า และอน ๆ เชน ISO รวมทงวเคราะหขอรองเรยนของผใชน า
(WSP-A) (WSP-B)
Chec
k
6. การควบคม และตดตามผล
6. ด าเนนการตดตามผล และควบคมการปฏบตงานใหเปนไปตามแผนงาน โดยก าหนดตวชวดตางๆ ทงดานคณภาพน า ปรมาณน าหรอการควบคมดแลอน ๆ ทเกยวของ (WSP-A) (WSP-B)
7. การตรวจสอบประสทธผล การด าเนนการ WSP
7.1 ผลการด าเนนงานเปนไปตามเปาหมายทก าหนดไวหรอไม เชน การควบคมคณภาพน า ปรมาณน าผลต เปนตน
(WSP-C)
7.2 วดผลความพงพอใจของผใชน า (WSP-D/E) (WSP-C)
Actio
n
10.การทบทวน แผนการด าเนนงาน WSP
10. ทบทวน และปรบปรงแผนเปนระยะๆ จากปจจยทมผลกระทบเปลยนแปลงไป เชน แหลงน าเปลยนไป ระบบผลตระบบจายทไมทนสมย ผปฏบตงานเปลยนต าแหนงหนาท ฯลฯ จงตองมการประชมผเกยวของเพอทบทวนแผนเปนระยะ ๆ
(WSP-A) (WSP-B) (WSP-D/E) (WSP-C)
11. การปรบปรงแผนงาน WSP 11.เรยนรจากเหตการณฉกเฉนตาง ๆ และเผาระวงรวมทงน ามาปรบใช โดยพจารณาถงสาเหต วเคราะหผลกระทบ แผนการด าเนนงาน การสอสารภายในองคกรและลกคา รวมทงเตรยมจดท าแผนระยะสน และระยะยาวใหสอดคลองกบสภาวะการณดวย
(WSP-A) (WSP-B) (WSP-D/E) (WSP-C)
เอกสารแนบ 8 สรปขนตอนการด าเนนงานโครงการจดการน าสะอาด (WSP) ของ กปภ.
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
45
เรอง การปฏบต การแกไขและปองกนปญหา รหส WP-BL-MR-04
การประปาสวนภมภาคสาขาเพชรบร สถานผลตน าบานลาด การประปาสวนภมภาคเขต 3
สถานทตง : 90 หม 1 ต าบลบานหมอ อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบร 76000
โทรศพท 032-492300
เอกสารแนบ 9 ตวอยางคมอการปฏบตงาน (SOP)
ขนตอนการปฏบตงาน (Work Procedure)
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
46
คมอขนตอนการปฏบตงาน เรอง การปฏบต การแกไข
และการปองกน
..................
ผอนมต
รหส WP-BL-MR-04 หนา - ใน – แกไครงท 00 วนท 8 พฤษภาคม 2557
ตอน
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
ชอเรอง
วตถประสงค (Objective) ขอบเขต (Scope) เอกสารอางอง (Reference) ค านยาม (Definition) ขนตอนการปฏบตงาน (Work procedures) การบนทก (Records)
หนา
1/3
1/3
1/3
1/3
2/3
3/3
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
47
คมอขนตอนการปฏบตงาน เรอง การปฏบต การแกไข
และการปองกน
..................
ผอนมต
รหส WP-BL-MR-04 หนา 1 ใน 3 แกไขครงท 00 วนท 8 พฤษภาคม 2557
1.0) วตถประสงค (Objective)
เพอใหเปนแนวทางและวธการในการด าเนนการแกไขปญหาและปองกนปญหาดานคณภาพน าในการใหบรการประชาชนเพอไมใหเกดขนซ า รวมทงจดการกบแนวโนมของปญหาตางๆ ทจะเกดขน ในระบบคณภาพ ใหมประสทธภาพและประสทธผล 2.0) ขอบเขต (Scope)
ขนตอนการปฏบตงานนครอบคลมถง การจดการกบปญหาทไมเปนไปตามขอก าหนดของการปฏบตงาน รวมถงขอตกลงกบลกคา รวมถงการปองกนแนวโนมของปญหาตางๆ ทมโอกาสจะเกดขน 3.0) เอกสารอางอง (Reference)
3.1). แบบฟอรมใบรองขอใหท าการแกไขและปองกนปญหา (FM-WP-BL-MR-04-01) 3.2). แบบฟอรมทะเบยนควบคมใบแจงขอใหแกไขและปองกนปญหา (FM-WP-BL-MR-04-02)
4.0) ค านยาม (Definition)
การปฏบตการแกไข หมายถง การด าเนนการในการแกไขปญหาหรอความไมเปนไปตามขอก าหนด ตาง ๆ ทพบหรอเกดขนแลวใหส าเรจลลวงไปอยางถกตอง
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
48
คมอขนตอนการปฏบตงาน เรอง การปฏบต การแกไข
และการปองกน
..................
ผอนมต
รหส WP-BL-MR-04 หนา 2 ใน 3 แกไขครงท 00วนท 8 พฤษภาคม 2557
5.0). ขนตอนการปฏบตงาน (Work procedures) 1). เกณฑการพจารณาในการออกใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) มดงน
- ความไมสอดคลองจากการตรวจตดตามระบบคณภาพภายใน - ขอรองเรยนจากลกคา - วตถประสงคคณภาพทไมไดตามเปาหมาย - ผลการตรวจสอบคณภาพของน าประปาทไมเปนไปตามทก าหนด - อนๆ
2). ผแจงปญหา ผรบแจงหรอผพบปญหาตามเกณฑในหวขอ 1). จะด าเนนการขอใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) กบ QMR และด าเนนการออกใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) โดยระบปญหาทพบ และสงใหกบ QMR
3). QMR ด าเนนการ QMR ด าเนนการตรวจสอบรายละเอยดความถกตองเหมาะสมในใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) กรณท QMR ตรวจสอบแลวรายละเอยดไมสมบรณใหสงกลบใหผแจงระบขอมลเพมเตม หรอตรวจสอบแลวเหนวาไมตองด าเนนการออกใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) นใหท าลายใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) นไดทนท กรณท QMR ตรวจสอบแลวใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) นสมบรณและสมควรทจะด าเนนการออกใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) นให QMR ลงนามอนมตออกใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) และด าเนนการลงทะเบยนใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) น และบนทกในใบทะเบยนควบคม CAR Log (FM-WP-BL-MR-04-02) QMR สงใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) ทผานการลงทะเบยนแลวใหกบผทรบผดชอบในการแกไข CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) ในกรณนนๆ เพอใหระบสาเหตและแนวทางการแกไข พรอมทงระยะเวลาทแลวเสรจ และสงใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) คนให QMR ภายในระยะเวลาไมเกน 7 วนหลงจากผรบผดชอบในการแกไขไดรบใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01)
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
49
คมอขนตอนการปฏบตงาน เรอง การปฏบต การแกไข
และการปองกน
..................
ผอนมต
รหส WP-BL-MR-04 หนา 3 ใน 3 แกไขครงท 00 วนท 8 พฤษภาคม 2557
เมอ QMR ไดรบใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) คนกลบจากผทรบผดชอบแลว ใหน าวนททแลวเสรจตามทผทรบผดชอบระบในใบ CAR/PAR มาบนทกไวในใบทะเบยนควบคม CAR Log (FM-WP-BL-MR-04-02) เมอถงก าหนดระยะเวลาทแลวเสรจให QMR ท าการแจงใหกบผแจงปญหาทราบเพอทจะด าเนนการตดตามการแกไขปญหาตามทระบในใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01)
4). ผแจงปญหา
ผแจงปญหาท าการตดตามผลการแกไขปญหาพรอมระบผลการแกไขในใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) แลวสงให QMR พจารณาอนมต QMR ท าการพจารณาผลการแกไขปญหาดงน
- กรณผลการแกไขมประสทธภาพ แลวเสรจตามก าหนด ใหท าการปดสรปใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) นน พรอมทงลงรายละเอยดในใบทะเบยน CAR Log (FM-WP-BL-MR-04-02) - กรณผลการแกไขไมมประสทธภาพ ไมแลวเสรจตามก าหนดใหท าการออกใบ CAR/PAR (FM-WP-BL-MR-04-01) ใบใหม
QMR รวบรวมผลการแกไขปญหา น าเขาสการประชมทบทวนโดยฝายบรหาร (WP-BL-MR-05)
6.0). การบนทก (Records)
ล าดบ หมายเลขเอกสาร ชอเอกสารแบบฟอรม ระยะเวลาการจดเกบ 1). FM-WP-BL-MR-04-01 ใบรองขอใหท าการแกไข 3 ป 2). FM-WP-BL-MR-04-02 ทะเบยนควบคมใบแจงขอใหแกไขปญหา 3 ป
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
50
เอกสารแนบ 10 ตวอยางการส ารวจวนจฉยและการวเคราะหความเสยง กปภ.สาขานครราชสมา
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
51
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
52
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
53
คมอการด าเนนงานแผนจดการน าสะอาดของการประปาสวนภมภาค PWA.Water Safety Plan : WSP ปรบปรงครงท 1. มกราคม 2558
54