frar 2014/2 edizzjoni speċjali mt frar 2014/2 edizzjoni speċjali … · 2014. 2. 26. · 3 1 kese...

www.eesc.europa.eu3 1

KESE info — Frar 2014/2 edizzjoni speċjali

EDITORJALEDITORJAL

Għeżież qarrejja,Qegħdin jintużaw frażijiet bħal “Hemm arja ta’

ottimiżmu”, “Il-bidla ma tinsabx ‘il bogħod”, “L-ewwel

ħjiel ta’ rkupru jinsab fl-orizzont”, waqt il-laqgħat

ta’ esperti, minn Davos sa Dublin, fejn qiegħed jibda

jinstema l-lingwaġġ dwar l-irkupru ekonomiku. Iżda

dan verament jirrifl etti r-realtà fi t-toroq?

‘Il bogħod miż-żurżiqat mgħottijin

bis-silġ tal-Alpi Svizzeri, għadu jinħass

l-iff riżar fi nanzjarju u l-iktar li qegħdin

isofru huma l-aktar vulnerabbli. Il-qgħad

fost iż-żgħażagħ, id-dejn kroniku, il-

faqar fost it-tfal u d-diviżjoni bejn is-

sinjuri u l-fqar qegħdin ikomplu jikbru.

Jekk hu minnu, madankollu, li

fl -aħħar ninsabu fi triqtna barra mill-

agħar kriżi ekonomika fl -istorja tal-UE,

ma nistgħux nibqgħu nħarsu u naħsbu:

għandna x-xogħol x’nagħmlu. L-ewwel

irridu niżguraw li ħadd ma jitgħaffeġ

jew jibqa’ wara fi t-tellieqa tagħna biex

nerġgħu niksbu t-tkabbir ekonomiku

mitluf. Fl-istess ħin irridu nsibu l-mod kif nitgħallmu mill-iżbalji tagħna ħalli qatt ma

jerġgħu jseħħu.

L-aħħar seba’ snin ta’ konfużjoni ekonomika u monetarja għallmuna aktar dwarna

bħala soċjetà milli l-aħħar sebgħin sena. Rajna mill-qrib il-periklu tad-dejn bla kontroll,

il-kreditu virtwali, l-egoiżmu u r-regħba. Il-”kultura tal-logħob tal-ażżard” ħalliet miljuni

ta’ nies, żgħar u kbar, bla xogħol, bla dar, bla fl us u, ta’ spiss, bla tama.

Hemm bżonn il-bidla u din għandha tkun iktar minn bidla fil-wiċċ. Irridu

nitgħallmu nsaħħu l-ispirtu tas-solidarjetà minfl ok indgħajfuh, nerġgħu insibu s-sens

ta’ li nagħtu daqs kemm nirċievu u nissuperaw id-distanza li tissepara l-kultura u l-fi di

biex nitgħallmu ngħixu fl imkien bħala Ewropej. Fuq kollox, irridu nħarsu u nippro-

movu l-valuri li fuqhom inbniet l-UE – l-ugwaljanza, il-ġustizzja soċjali u l-ekwità għal

kulħadd.

Bħala l-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, għandna d-dover li niżguraw li

l-aspett “soċjali” u dak “ekonomiku” jaħdmu id f’id għall-ġid taċ-ċittadini tal-UE. Dak

huwa l-mandat tagħna u m’aħniex ħa nfarfru mir-responsabbiltà li nagħtu pariri lil-

leġislaturi tal-UE u dan huwa, fi l-fehma rispettata tagħna, l-aħjar mod biex nimxu ‘l

quddiem.

B’erba’ xhur biss qabel ma l-Ewropa toħroġ tivvota, iċ-ċittadini tal-UE għandhom

opportunità storika biex jiżguraw li l-bidla tkun għall-aħjar. Aħna, fi l-KESE, lanqas

mhu ser infarfru mir-responsabbiltà tagħna f’dan ir-rigward.

Jane Morrice

Viċi President tal-KESE inkarigata għall-Komunikazzjoni

14 ta’ Marzu 2014Thessaloniki, il-Greċja: Jum Ewropew tal-Konsumatur

18 ta’ MarzuKESE, Brussell: Jum is-Soċjetà Ċivili 2014

25-26 ta’ Marzu 2014KESE, Brussell: sessjoni plenarja tal-KESE

26-28 ta’ Marzu 2014KESE, Brussell: “L-Ewropa Tiegħek, Leħnek” 2014!

F’DIN IL-ĦARĠA

2 Il-KESE – imexxi t-triq fi t-tiswir tal-ġejjieni tal-intrapriżi soċjali

3 L-UE għandha bżonn urġenti ta’ politika industrijali

4 It-tisħiħ tal-kapaċitajiet Ewropej fi l-qasam tal-kooperazzjoni internazzjonali

5 Fruntieri ġodda fi l-”ġlieda kontra d-drogi” - il-ħtieġa ta’ approċċi ġodda

6 Marianne Muona: il-KESE jgħaqqad il-persuni

DATI GĦAD-DJARJU

FILQOSOR

Editur:Béatrice Ouin – rappreżentanta tal-membri tal-KESE fi l-Kumitat Editorjali (Grupp tal-Ħaddiema, FR)Maciej Bury (mb)

Il-kontributuri għal din

l-edizzjoni huma:Agota Bazsik (ab) Alejandro Izquierdo Lopez (ail) Dorota Zapatka (dz) Fabiola Giraldo Restrepo (fgr) Henry Borzi (hb) Laure Limousin (ll)

Silvia M. Aumair (sma)

Koordinazzjoni globali:Agata Berdys

Indirizz:Kumitat Ekonomiku u Soċjali EwropewBini Jacques Delors, 99 Rue Belliard, B-1040 Brussell, il-BelġjuTel. (+32 2) 546 94 76Faks (+32 2) 546 97 64Indirizz elettroniku: [email protected]: http://www.eesc.europa.eu/

Il-KESE Info tiġi ppubblikata disa’ darbiet fi s-sena matul is-sessjonijiet plenarji tal-KESE.

Il-verżjonijiet stampati tal-KESE Info bil-Ġermaniż, Ingliż u Franċiż jistgħu jinkisbu b’xejn mis-servizz tal-Istampa tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew.

Il-KESE Info hija disponibbli wkoll bi 23 lingwa f’verżjoni PDF mis-sit tal-internet tal-Kumitat:

URL: http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info

Il-KESE Info ma tistax titqies bħala r-rapport uffi ċjali tal-ħidmiet tal-KESE; għal dawn, jekk jogħġbok irreferi għall-Ġurnal Uffi ċjali tal-Unjoni Ewropea jew għal pubblikazzjonijiet oħrajn tal-Kumitat.

Ir-riproduzzjoni hija permessa jekk KESE Info titniżżel bħala s-sors u tintbagħat kopja lill-editur.

Numru ta’ kopji stampati: 12 310 kopja.

Ħarġa li jmiss: Marzu 2014

F’Diċembru 2013, il-Kumitat Ekonomiku

u Soċjali Ewropew mar Kiev sabiex jil-

taqa’ ma’ dawk li ħadu sehem fil-pro-

testa fi l-pjazza Maïdan u jisimgħuhom.

Taħt tined temporanji jew fit-triq, id-

delegazzjoni mmexxija mill-President

Henri Malosse iltaqgħet ma’ diversi

rappreżentanti tal-moviment ta’ protesta.

Filwaqt li ddenunzjaw il-vjolenza tal-

pulizija matul l-ewwel dimostrazzjonijiet

li segwew ir-rifj ut tal-iffi rmar tal-ft ehim

mal-UE, dawn enfasizzaw is-sens qawwi

tal-poplu li ċċaħħad mid-dritt li jagħżel

id-destin tiegħu.

Filwaqt li l-Parlament Ukranjan qed

isaħħaħ il-leġislazzjoni tiegħu li tirregola

d-dritt ta’ protesta, il-KESE ddeċieda

li jsemma l-vuċi tas-soċjetà ċivili tal-

Ukraina fi Brussell. Għaldaqstant,

Ruslana Lyzhychko, rappreżentanta

INTERVISTA MALPARI

F’sensiela ta’ intervisti, Béatrice Ouin, mem-

bru Franċiża tal-KESE (Grupp tal-Ħaddiema)

u r-rappreżentanta tal-membri fi l-bord edi-

torjali tal-KESE Info, tkellmet ma’ membri

oħra biex tiskopri liema kwistjonijiet jinteres-

sawhom l-iktar. Reċentament iltaqgħet mas-

Sinjura Marianne Muona, membru Finlandiża

tal-Grupp tal-Ħaddiema u fi tmiem il-mandat

tagħha bħala Direttriċi tar-rappreżentanza tat-

Trejdjunijns Finlandiżi fl -UE.

KESE Info: Ingħaqadt mal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew reċentament. X’inhi l-ewwel impressjoni tiegħek tal-KESE?

Is-Sinjura Muona: L-ewwel impressjoni kienet li

hemm ħafna nies li qatt ma ltqajt magħhom, iżda

fortunatament anke nies li diġà kont naf. Ejjew

kellmuni - l-iktar parti interessanti hija li niltaqa’

man-nies. Il-KESE huma verament netwerk pan-

Ewropew, u għalhekk interessanti ferm.

Jista’ jagħti l-każ li ma tkunx tista’ tlaħħaq

mal-għadd kbir ta’ kwistjonijiet. Iddeċidejt li

nibda’ billi niff oka fuq ft it kwistjonijiet li jinte-

ressawni. Pereżempju, il-ħidma tal-KESE fuq

il-politika dwar il-kummerċ hija ta’ ispirazzjoni.

Tista’ tispjega fi l-qosor l-organizazzjoni li tirrapreżenta fi l-KESE (l-għadd ta’ membri, is-settur, ir-rwol tagħha fi l-Finlandja, eċċ)?

It-trejdunjin li nirrapreżenta hija l-STTK - il-

Konfederazzjoni Finlandiża tal-Professjonisti.

Għandha 17-il unjin affiljata u tirrapreżenta

608,000 membru. Il-membri tagħha jaħdmu

f’oqsma bħall-kura tas-saħħa, bħala infermieri

jew infermieri prattikanti (nurses jew practical

nurses, it-titli użati mill-unjins tal-infermieri

bl-Ingliż), jew fl -industrija jew fi s-settur ban-

karju. Hemm ukoll għadd kbir ta’ ħaddiema

impjiegati mill-istat jew il-muniċipalità, kif

ukoll persuni li jaħdmu f’organizzazzjonijiet

tas-settur terzjarju. It-trejdunjins fi l-Finlandja

jirrappreżentaw madwar 70% tal-forza tax-

xogħol.

L-STTK għandha rwol importanti biex

jintlaħqu kompromessi dwar ftehimiet

tripartitiċi wesgħin mal-konfederazzjonijiet ta’

min iħaddem u l-gvern Finlandiż. Ġew negoz-

jati zewġ ft ehimiet qafas f’dawn l-aħħar sentejn u

nofs, biex jiġu deċiżi żidiet fi l-paga, kwistjonijiet

tat-taxxi, titjib fi s-sigurtà soċjali u kwistjonijiet

oħra.

Għadek żagħżugħa. Meta bdejt taħdem għal trejdunjin, x’immotivak? X’kont tagħmel qabel?

Kelli l-ewwel xogħol tiegħi ma’ trejdunjin

fil-Kunsill tat-Trejdunjins Nordiċi, l-NFS, fi

Stokkolma fl-2010. Ikkordinajt in-Netwerk

tat-Trejdunjins tal-Baħar Baltiku (BASTUN).

Ftit wara, ħdimt mal-STTK bħala konsulent

internazzjonali responsabbli mill-UE, l-KETU

u l-ILO. F’April tal-2012, inħtart direttriċi tal-

uffiċju tat-Trejdunjins Finlandiżi fi Brussell

f’isem l-STTK. Il-mandat tiegħi jispiċċa f’Jannar

tal-2014, u se nerġa lura fl -STTK bħala konsulent

internazzjonali.

Qabel bdejt naħdem għat-trejdunjins, ħdimt

fi l-Parlament tal-Finlandja bħala assistenta ta’

membru parlamentari. F’dan ix-xogħol sirt naf

ħafna nies mit-trejdunjins, li wassal għal dawn

id-deċiżjonijiet fi l-karriera tiegħi. Kont attiva

wkoll f’ħafna organizzazzjonijiet, anke fuq livell

Ewropew. Pereżempju, għal sentejn, kont mem-

bru tal-Bord tal-Forum taż-Żgħażagħ Ewropej,

pjattaforma kbira tal-organizzazzjonijiet mhux

governattivi fi Brussell. ●

ta’ EuroMaidan u Oleksiy Honcharuk,

wieħed mill-kelliema għall-moviment,

kienu l-mistednin tas-sessjoni plenarja

tal-21 ta’ Jannar.

“L-Ewropa ma tistax tagħlaq

għajnejha għal dak li qed jiġri fuq il-frun-

tieri tagħha, fl -Ukraina. Għandu jkollha

l-kuraġġ li tieħu pożizzjoni b’saħħitha”,

qal Henri Malosse. “Is-soċjetà ċivili Ewro-

pea tista’ tevolvi l-UE f’dan ir-rigward.”

Huwa b’dawn il-kelmiet li l-353 mem-

bru tal-KESE adottaw riżoluzzjoni li fi ha

l-KESE ifformalizza l-appoġġ tiegħu

għas-soċjetà ċivili tal-Ukraina. (ll) ●

Marianne Muona: il-KESE jgħaqqad il-persuni

“Hemm bżonn il-bidla u

din għandha tkun iktar minn bidla fi l-wiċċ. Irridu nitgħallmu nsaħħu l-ispirtu tas-solidarjetà minflok indgħajfuh, nerġgħu insibu s-sens ta’ li nagħtu daqs kemm nirċievu u nissuperaw id-distanza li tissepara l-kultura u l-fi di biex nitgħallmu ngħixu fl imkien bħala Ewropej.

”L-Ewropa għandha tieħu azzjoni, tgħid Ruslana

Ruslana Lyzhychko, li tirrappreżenta

l-protesti ta’ Maidan f’Kiev, kantanta kif

ukoll rebbieħa tal-Kuntest tal-Eurovision

tal-2004, fl imkien ma’ Oleksiy Honcharuk,

kelliem għall-moviment, kienu mistiedna

għas-sessjoni plenarja tal-KESE fi l-21 ta’

Jannar. Minkejja li d-dritt tad-dimos-

trazzjoni kien ristrett matul l-aħħar ftit

ġranet mill-Parlament tal-Ukraina, il-KESE

qed iqawwi l-appoġġ tiegħu għas-soċjetà

ċivili tal-Ukraina.

KESE Info: Fil-bidu, kif iddeċidejt li tippromovi l-parteċipazzjoni attiva u demokratika taċ-ċittadini?

Ruslana Lyzhychko: Għal żmien twil

ħafna kont niddefendi b’interess kbir

l-integrazzjoni tal-Ukraina fil-Komu-

nità Ewropea u Ewro-Atlantika kif ukoll

ir-rispett akbar tal-prinċipji tad-demo-

krazija u l-parteċipazzjoni ċivili sħiħa mis-

soċjetà tagħna. Li nżid l-isforzi tiegħi biex

nappoġġa b’mod attiv u nieħu sehem fi l-

protesti EuroMaidan li għaddejjin bħalissa

kienet xi ħaġa kompletament naturali

għalija.

X’inhuma l-istennijiet tiegħek mill-Ewropa dwar din il-kwistjoni? X’inhu dak li wettqet tajjeb diġà l-Ewropa?

Nistenna li l-Ewropa tieħu aktar passi attivi u

prattiċi biex tgħin lill-poplu tal-Ukraina, u ma

toff rix bissa appoġġ verbali jew diplomatiku.

Naħseb li wieħed mill-aktar żviluppi impor-

tanti kien li l-Ewropa bdiet tintebaħ b’mod

ħafna aktar ċar bin-natura kriminali u kor-

rotta ta’ ħafna uffi ċjali tal-Gvern tal-Ukraina,

waqt li tifh em ukoll l-vittimizzazzjoni sfaċċata

u l-ostilità tar-Russja fi l-konfront tal-Ukraina.

X’għandha tagħmel l-Ewropa biex tippromovi/tgħin biex issaħħaħ is-soċjetà ċivili tal-Ukraina, tinkoraġġixxi liċ-ċittadini jipparteċipaw u jħossuhom responsabbli, u biex tippromovi l-inklużjoni taċ-ċittadini kollha tagħha?

L-Ewropa għandha tibgħat sinjali ċari lill-

poplu tal-Ukraina biex turih li tappoġġa

l-ġlieda tiegħu biex jgħix f’soċjetà ġusta ħielsa

mill-korruzzjoni u biex ikun parti mill-komu-

Is-soċjetà ċivili Ewropea solidali mal-poplu tat-Tibet

Riċentament il-KESE laqa’ lill-Ministru

tal-Affarijiet Barranin tal-amminis-

trazzjoni ċentali tat-Tibet, is-Sur Dicki

Chhoyang. Ir-rappreżentant tal-gvern

tat-Tibet iltaqa’ mal-President tal-Kumi-

tat, is-Sur Henri Malosse, kif ukoll ma’

diversi membri fosthom Anne-Marie

Sigmund, Béatrice Ouin kif ukoll Th o-

mas Janson.

Għal aktar minn 50 sena, id-Dalai

Lama, il-kap spiritwali tat-Tibet, il-gvern

u l-parlament tat-Tibet kellhom isibu

rifuġju f’Dharamsala (l-Indja). F’dawn

l-aħħar ħames snin, is-sitwazzjoni tal-

poplu tat-Tibet baqgħet sejra għall-

agħar, l-awtoritajiet taċ-Ċina komplew

jinfurzaw il-politika ripressiva tagħhom

fi r-rigward tal-poplu tat-Tibet, li huwa

mċaħħad mid-drittijiet u l-libertajiet

fundamentali u għalhekk l-identità kul-

turali u reliġjuża tiegħu hija mhedda.

Is-sitwazzjoni tant hi traġika li mill-

2009 kien hemm għadd ta’ persuni li

ħarqu lilhom infushom bħala protesta.

Iktar minn mitt ruħ mietu b’dan il-mod,

bla ebda reazzjoni min-naħa tal-gvern

ċentrali Ċiniż.

Matul din iż-żjara tal-Ministru tat-

Tibet, il-KESE enfasizza l-pożizzjoni

ċara tas-soċjetà ċivili Ewropea u kko-

nferma għal darb’oħra l-appoġġ tiegħu

għall-ġlieda tal-poplu tat-Tibet għad-

L-UE għandha bżonn urġenti ta’ politika industrijali

Joost van Iersel huwa membru attiv

tal-Kummissjoni Konsultattiva dwar il-

Bidliet Industrijali tal-KESE, President

tas-Sezzjoni Speċjalizzata għall-Unjoni

Ekonomika u Monetarja u l-Koeżjoni Eko-

nomika u Soċjali u relatur tal-opinjoni inti-

tolata ‘Industrija Ewropea Aktar b’Saħħitha

għat-Tkabbir u l-Irkupru Ekonomiku’.

KESE Info: X’inhi l-qagħda attwali tal-industrija tal-manifattura tal-UE?

Joost van Iersel: L-industrijalizzazzjoni

mill-ġdid hija s-sejħa għall-azzjoni tal-lum.

Il-Kunsill Ewropew stabbilixxa mira. Sal-

2020, l-industrija tal-manifattura għandha

tikkontribwixxi 20 % tal-PDG tal-UE iżda,

sadattant, ir-realtà mhix daqshekk sabiħa.

Bl-eċċezzjoni tal-Ġermanja, il-produzzjoni

industrijali qed tonqos madwar l-Ewropa

kollha.

X’inhuma l-ostakli biex tinkiseb din il-mira?

Bla dubju, il-pożizzjoni globali tal-Ewropa

għadha impressjonanti, iżda minħabba

Għeżież qarrejja, Ir-riindustrijalizzazzjoni fl -Ewropa ma għadhiex tabù, kif ħarġet fid-dieher il-Komunikazzjoni reċenti tal-Kummissjoni “Għal qawmien mill-ġdid industrijali Ewropew”. Għalhekk, nifraħ lill-Kummissarju Tajani, li ltqajt miegħu ft it tal-jiem ilu dwar dan is-suġġett, talli impenja ruħu dwar kwistjoni daqstant deċiżiva għal

żminijietna. Fil-fatt, l-isfi da hija pjuttost kbira: irridu nattiraw investimenti ġodda u noħolqu ambjent iżjed favorevoli għall-intrapriżi.

Filwaqt li l-Kummissjoni qed tindirizza dan is-suġġett, ma nistax ħlief nikkundanna d-deċiżjoni tal-Kunsill li jipposponi d-dibattiti dwar l-industrija Ewropa għas-Summit ta’ Marzu, li diġà għandu aġenda mimlija. Min-kejja li ma għadx hemm il-bżonn li nagħtu prova tar-rabtiet bejn l-industrija, l-enerġija u l-klima, fl -istess ħin hemm il-periklu li l-ħidma dwar dawn it-tliet oqsma tnaqqas l-importanza tal-isfi di industrijali. Barra minn hekk, il-pos-poniment tal-Kunsill jagħti xhieda tal-livell ta’ prijorità li jagħtu l-Istati Membri lil dan is-suġġett.

Ninsew wisq ta’ spiss li l-industrija hija pilastru tal-inte-grazzjoni ekonomika u soċjali Ewropea, u li tirrappreżenta b’mod dirett 25% tal-impjiegi u ‘l fuq minn 15% tal-PDG. Ninsew ukoll li, storikament, l-Ewropa għandha l-għeruq tagħha fi proġett industrijali: il-KEFA ma kienet xejn ħlief skema għall-użu komuni tal-għodod industrijali tal-pajjiżi fundaturi tagħha.

Għalhekk, wasal iż-żmien li l-Unjoni terġa’ tingrana ruħha fl -industrija. Jeħtieġ li l-Ewropa tadotta strateġija integrata, kondiviża u sostenibbli ta’ kompetittività indus-trijali biex tiġġieled il-periklu ta’ kriżi soċjali bil-wisq iżjed serja. L-UE ma għandhiex id-dritt tinjora dan ix-xprun għat-tkabbir.

Henri Malosse

President tal-KESE

fl-enerġija irħisa - il-gass tax-xejl - u

l-programmi tar-riċerka, il-produzzjoni

industrijali fl -Istati Uniti qed tiżdied b’rata

mgħaġġla. Iċ-Ċina qed tavvanza malajr fi l-

proċessi tal-innovazzjoni u t-teknoloġiji.

L-Indja, il-Brażil u oħrajn qed isegwu. Il-

kumpaniji huma fl essibbli, u l-produzzjoni

Ewropea li tibbaża fuq l-enerġija qed tmur

l-Istati Uniti. L-impjanti tal-produzzjoni

għandhom it-tendenza li jmorru fejn

hemm is-suq. Il-kumpaniji Ewropej huma

sfurzati dejjem aktar li jmexxu partijiet mir-

riċerka tagħhom għal pajjiżi fejn hemm

swieq potenzjali.

Il-Kummissjoni, il-Kunsill u l-Istati Membri qed jirrispondu għal dawn l-isfi di?

Hemm tħassib. L-ewwel u qabel kollox,

tħassib fi r-rigward tas-suq uniku u l-ħtieġa

għal spirtu komuni, flok ir-ritorn tan-

nazzjonaliżmu li qed jitfaċċa. Barra minn

hekk, il-politiki industrijali tal-Istati Mem-

bri iridu isiru politika Ewropea. Huwa biss

is-suq Ewropew li għandu massa kritika

biżżejjed biex joħloq inizjattivi industrijali

pijoniristiċi li jkunu mexxejja globali. In-

negozju Ewropew jista’ jżomm pożizzjoni

b’saħħitha biss jekk ikun irrappreżentat

tajjeb fl -ogħla livelli tal-katina tal-valur,

fejn tilef xi ft it mis-saħħa tiegħu.

X’azzjoni hemm bżonn?

Oqfsa u netwerks transkonfinali għar-

riċerka u l-iżvilupp huma kruċjali. Trid

tiġi promossa l-mobbiltà tal-għarfien

espert. Dan għandu jimxi id f’id ma’ enfasi

qawwija fuq il-ħiliet fi l-livelli kollha. B’mod

partikolari, l-Ewropa qed tbati b’mod serju

minn nuqqas ta’ politika komuni għall-

enerġija, li qed tfixkel is-suq komuni.

It-taħlita enerġetika hija diversifikata

żżejjed u d-diff erenzi fi l-prezzijiet huma

devastanti. Dan għandu jħasseb lill-Kum-

missjoni l-ġdida, l-istess bħas-servizzi. Il-

ktajjen ta’ valur industrijali huma dejjem

aktar taħlita ta’ teknoloġija, produzzjoni,

u servizzi avvanzati, li spiss jiġu injorati

mit-teħid tad-deċiżjonijiet Ewropej. Hija

mixtieqa ħafna taskforce tal-UE dwar is-

Servizzi.

Kif tħares lejn il-prospettivi fi t-tul?

Ir-riskji huma kbar. Il-miri waħedhom

ma jbiddlux ir-realtajiet. Politika indus-

trijali komuni għandha tkun prijorità

għall-perjodu tal-Kummissjoni li jmiss, u

bl-istess mod għandu jiġi organizzat Kunsill

tal-Kompetittività. ●

Inġibu l-impjiegi lura

Ir-rilokazzjoni (“reshoring”) hi l-aħħar

tendenza fl -industrija dinjija tal-manifat-

tura. It-terminu jirreferi għal meta l-kum-

paniji jġibu l-produzzjoni fi l-fabbriki lura

lejn l-Ewropa (jew l-Istati Uniti) hekk kif

il-profi tti jonqsu fl -ekonomiji li qed jikbru,

bħaċ-Ċina.

Fit-13 ta’ Frar, il-Kummissjoni Konsul-

tattiva dwar il-Bidliet Industrijali (CCMI)

tal-KESE organizzat seduta pubblika

fl-Italja ta’ Fuq dwar il-kontribut tar-

rilokazzjoni għar-reindustrijalizzazzjoni

Ewropea. Il-Kumitat qed iħejji Opinjoni

dwar ir-”Rilokazzjoni tal-industriji tal-UE

fi l-qafas tar-reindustrijalizzazzjoni”.

“Id-delokalizzazzjoni barra l-pajjiż qed

tonqos u xi industriji ġejjin lura,” stqarr

ir-relatur Edgardo Iozia. “Fir-Renju Unit

sibna 107 negozji li qegħdin fi l-proċess

tar-rilokazzjoni. Dawn fil-bidu telqu

mill-Ewropa biex jiff rankaw il-fl us, iżda

fl -aħħar mill-aħħar uħud indunaw li kienu

stmaw li se jiff rankaw aktar milli fi l-fatt

iff rankaw. Ir-rilokazzjoni toħloq spejjeż

addizzjonali għat-trasport u biex jinbidel

il-persunal. Għandek diversi problemi li

trid issolvi meta tmur barra mill-pajjiż.”

“Barra minn hekk, l-ispejjeż tax-xogħol

qed jiżdiedu kull sena. Iċ-Ċina ddeċidiet

li żżid il-pagi tal-impjegati biex iżżid

id-domanda domestika, għal raġunijiet

politiċi u ekonomiċi.” Skont grupp ta’

rifl essjoni Amerikan, il-paga medja tal-

ħaddiema tal-fabbriki fiċ-Ċina għoliet

b’19% fi s-sena bejn l-2005 u l-2010.

Iżda l-kwalità hi l-aktar raġuni komuni

għaliex il-kumpaniji jirrilokaw, skont

stħarriġ globali li għamlet il-kumpanija

internazzjonali tal-konsulenza Stanton

Chase, li ħadet sehem fi s-seduta tal-KESE.

Is-Sur Iozia spjega li, “uħud ma kinux

kuntenti bil-kwalità tal-prodotti. Kell-

hom ħafna lmenti mingħand il-klijenti, u

għalhekk iddeċidew li jiġu lura.”

Stanton Chase sabet li 34% tal-mexxe-

jja tan-negozji qed jaraw tendenza ta’

rilokazzjoni. Iżda skont The Economist

dan għandu jitqies b’mod relattiv. Ħafna

mill-kumpaniji l-kbar xorta għadhom qed

jibagħtu aktar xogħol barra mill-pajjiż

milli jġibu lura. Għall-kumpaniji li qed

jesploraw swieq ġodda fl -ekonomiji li qed

jiżviluppaw, id-delokalizzazzjoni barra

l-pajjiż tiff ranka mill-ispejjeż tal-konsenja

Il-ktieb ta’ Jeremy Rifkin tal-2011, The

Third Industrial Revolution (it-Tielet Rivo-

luzzjoni Industrijali), jesplora l-impatt tal-

komunikazzjoni diġitali fuq sistemi ta’

enerġija ġodda. Madanakollu, għal ħafna

osservaturi, huma l-iżviluppi fl -istampar

3D – twaħħid sublimi ta’ teknoloġija

diġitali u preċiżjoni fil-manifattura – li

għandhom l-ikbar potenzjal li jixprunaw

Era tal-Magni ġdida li fi ha tista’ tgħid kull

min għandu idea u aċċess għal kompjuter

jista’ jkollu rwol.

L-istampar 3D, jew dak li l-indus-

trija qed issejjaħ “manifattura addit-

tiva” minħabba l-mod kif l-istampaturi

industrijali jibnu oġġetti reali saff wara

saff abbażi ta’ disinni diġitali, huwa mod

mgħaġġel u li jiff ranka l-fl us kif jinħolqu

prototipi biex jintwerew lil konsumaturi

jew produtturi potenzjali.

L-istampar 3D jintuża fl -arkitettura,

il-bini, id-disinn industrijali, l-inġinerija

u f’diversi setturi oħra, inklużi l-aerospa-

zju, il-mediċina, l-ippakkettjar u l-prodotti

għall-konsumatur, kif ukoll f’forom diff e-

renti tal-arti. L-applikazzjonijiet possibbli

huma tista’ tgħid bla tmiem. Jista’ jintuża

wkoll fi kwalunkwe punt matul iċ-ċiklu tal-

ħajja tal-prodott – saħansitra biex tiġi adat-

tata l-produzzjoni tradizzjonali (proċessi li

jinvolvu fitting, turning, drilling u grinding)

– u b’hekk tiżdied il-kompetittività.

Deħlin f’Era tal-Magni ġdida?

“Jeħtieġ li l-Ewropa

tadotta strateġija integrata, kondiviża u sostenibbli ta’ kompetittività industrijali biex tiġġieled il-periklu ta’ kriżi soċjali bil-wisq iżjed serja.

”

Inħarsu lejn il-Lvant

Il-KESE jiddiskuti ftehim ta’ investiment u d-drittijiet tal-bniedem f’Chengdu, iċ-Ċina

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali

Ewropew, bħala r-rappreżentant

mexxej tas-soċjetà ċivili Ewropea,

ħejja t-13-il round table maċ-Ċina

f’Chengdu f’Novembru li għadda.

In-negozjati dwar ftehim ta’

investiment u s-suġġett tad-drit-

tijiet tal-bniedem kienu l-kwistjo-

nijiet ewlenin fuq l-aġenda.

Investiment bidirezzjonali – sitwazzjoni li tista’ tkun biss vantaġġuża għall-poplu taċ-Ċina u għall-Ewropej

Minkejja li ċ-Ċina diġà hija t-tieni l-akbar imsieħeb kummerċjali tal-UE u li l-UE hija l-akbar

imsieħeb kummerċjali taċ-Ċina, il-livell ta’ investiment huwa baxx fi ż-żewġ naħat. Hemm tama

li s-sitwazzjoni daqt ser tinbidel permezz tan-negozjati li tniedu riċentement dwar Ftehim ta’

Investiment bejn l-UE u ċ-Ċina.

F’Chengdu, il-KESE ddiskuta r-raġunijiet għal dan il-livell baxx ta’ investiment, bħalma

huma l-ostakli għall-aċċess tas-suq, l-ostakli regolatorji, l-ostakli kulturali u l-ħarsien tad-

drittijiet tal-proprjetà intellettwali, u esplora kif għandhom jingħelbu dawn l-impedimenti

“Huwa important li jiġu inklużi l-prijoritajit tas-soċjetà ċivili fi n-negozjati tal-investiment,”

enfasizza Jonathan Peel. “Ftehim bħal dan għandu japplika l-ogħla livell ta’ standards ta’

protezzjoni ambjentali u tax-xogħol.” Il-KESE qed jitlob li l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà

ċivili jkunu regolarment infurmati u konsultati tul il-proċess kollu.

Kwistjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem – kapitlu li għadu mhux lest li jingħalaq

Id-delegazzjoni tal-KESE użat din iż-żjara wkoll sabiex torganizza diskussjoni fi l-fond dwar

il-kwistjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem. “Id-drittijiet tal-bniedem huma universali, interdi-

pendenti u interrelatati”, enfasizza Th omas Janson (l-Isvezja, il-Grupp tal-Ħaddiema), ir-rela-

tur tar-rapport tal-KESE dwar id-drittijiet tal-bniedem. “Il-kultura, it-tradizzjoni jew il-livell

ta’ żvilupp ma jistgħux jiġu aċċettati bħala ġustifi kazzjoni għall-vjolazzjonijiet tad-drittijiet

tal-bniedem.”

Il-KESE jirrispetta l-isforzi taċ-Ċina sabiex telimina l-faqar u tiżgura aċċess għas-saħħa

u l-edukazzjoni għall-abitanti tagħha li jammontaw għal iktar minn 1,3 biljun. Madankollu

jeħtieġ li jsir ħafna iktar minn hekk, b’mod speċjali fi ż-żoni rurali.

It-tħassib ewlieni li esprimew il-membri tal-KESE f’Chengdu kien relatat mal-kwistjo-

nijiet tad-drittijiet tal-bniedem. Il-libertajiet ta’ għaqda, ta’ assoċjazzjoni u ta’ espressjoni

għadhom mhumiex garantiti, minkejja li wħud minn dawn id-drittijiet huma minquxa fi l-

Kostituzzjoni Ċiniża. Persuni li jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom ta’ spiss jiġu ppersegwitati,

arrestati jew miżmuma – jew sempliċement jisparixxu. Id-diskussjoni ff ukat fuq mekkaniżmu

ta’ monitoraġġ għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, kemm permezz tas-soċjetà ċivili

indipendenti kif ukoll monitoraġġ informali permezz tan-netwerks soċjali, bil-għan li jiġu enfa-

sizzati n-nuqqasijiet u jiġu appoġġjati l-persuni fl -isforzi tagħhom sabiex tiġi żgurata l-libertà.

Id-delegazzjoni tal-KESE użat ukoll iż-żjara fi ċ-Ċina biex tiltaqa’ mal-organizzazzjo-

nijiet tas-soċjetà ċivili u d-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem Ċiniża f’Beijing. Is-suġġetti

ewlenin li ġew diskussi kienu d-drittijiet tal-migranti u tal-persuni b’diżabbiltà, il-libertà

tal-kelma u tal-għaqda u l-libertà tar-reliġjoni u d-drittijiet kulturali fi r-reġjuni ta’ Tibet u

Xinjiang. (sma) ●

Marianne Muona, membru tal-KESE

Il-President tal-KESE, is-Sur Henri Malosse, jitkellem fi l-Pjazza Maidan, f’Kiev

Ruslana Lyzhychko waqt is-sessjoni plenarja tal-KESE

DALWAQT FILKESE

“L-Ewropa Tiegħek, Leħnek” 2014

Wara s-suċċess tal-avvenimenti

preċedenti għaż-żgħażagħ “L-Ewropa

Tiegħek, Leħnek”, il-Kumitat Ekono-

miku u Soċjali Ewropew (KESE) qed

jorganizza l-ħames avveniment għaż-

żgħażagħ Ewropej (ta’ 16 u 17-il sena).

Dan se jsir fi l-bini tal-KESE mis-26 sat-

28 ta’ Marzu 2014.

Madwar 700 skola minn madwar l-UE

impenjaw ruħhom biex jieħdu sehem f’din

l-edizzjoni, li tiff oka fuq l-elezzjonijiet tal-

Parlament Ewropew fl -2014. Bis-slogan

tal-kampanja “saqsi, ipparteċipa, agħżel”,

l-Ewropej qed jiġu mħeġġa jagħżlu min

se jirrappreżentahom għall-ħames snin li

ġejjin. Huwa mument importanti għall-

Ewropa.

Skola minn kull wieħed mit-28 Stat

Membru kellha ċ-ċans tiġi magħżula tieħu

sehem f’dan l-avveniment. U issa, tliet stu-

denti minn dawn l-iskejjel, fl imkien ma’

għalliem, se jiġu mistiedna jżuru Brussell.

It-28 skola fortunati – fl imkien mas-

56 skola ta’ riżerva – intgħażlu bix-xorti

minn panel ta’ tliet membri tal-KESE:

Indré Vareikyté, Béatrice Ouin and Cveto

Stantič.

F’Jannar u Frar 2014, membri tal-

KESE se jżuru l-iskejjel f’pajjiżhom biex

jispjegaw kif jaħdem il-KESE. Se jitkellmu

wkoll dwar iż-żjara ppjanata fi Brussell

u l-opportunità ta’ darba fi l-ħajja biex

iż-żgħażagħ jiddibattu u jivvutaw dwar

kwistjonijiet importanti li għandhom

eff ett fuq il-futur tal-Ewropa. (fgr) ●

tur, il-parteċipanti ser jiddiskutu kif

il-kundizzjonijiet attwali qed jolqtu lill-

konsumaturi u x’jista’ jsir biex titjieb is-

sitwazzjoni.

KEPKA, iċ-Ċentru tal-Protezzjoni tal-

Konsumatur tal-Greċja involut fi l-koor-

ganizzazzjoni tal-konferenza, qed iħejji

stħarriġ speċjali dwar kif iħossuhom

il-konsumaturi dwar l-infurzar tad-drit-

tijiet tagħhom. Ir-riżultati tal-istħarriġ ser

jiġu preżentati matul l-avveniment.

Għal iktar informazzjoni żur is-

sit tagħna: http://www.eesc.europa.

eu/?i=portal.en.events-and-activities-

consumer-day-2014 (ail/dz) ●

Il-Jum Ewropew tal-Konsumatur ‘’Il-ħarsien tal-konsumatur u l-inklużjoni soċjali fi żminijiet ta’ kriżi’’

Is-16-il Jum Ewropew tal-Konsumatur

ser isir fl -14 ta’ Marzu 2014 f’Th essalo-

niki, il-Greċja. It-tema tal-konferenza ta’

din is-sena hija ‘’Il-ħarsien tal-konsuma-

tur u l-inklużjoni soċjali fi żminijiet ta’

kriżi’’. Tliet pjattaformi ta’ diskussjoni

ser jindirizzaw: (i) l-isfi di fi l-qasam tal-

ħarsien tal-konsumatur, (ii) id-drittijiet

tal-konsumatur u l-infurzar tagħhom fi

żminijiet ta’ kriżi kif ukoll (iii) id-dejn

kbir u l-esklużjoni soċjali.

Il-kriżi ekonomika riċenti, il-prez-

zijiet dejjem jiżdiedu ta’ oġġetti bażiċi

tal-konsumatur u n-nuqqas ta’ stab-

biltà fis-suq tax-xogħol ilkoll kellhom

impatt sinifikanti fuq il-konsumaturi.

Matul il-Jum Ewropew tal-Konsuma-

Frar 2014/2 edizzjoni speċjali

nità Ewropea ta’ nazzjonijiet demokratiċi.

Dan jista’ jinkludi sanzjonijiet individwali

kontra l-uffi ċjali tal-Gvern attwali fl -Ukraina,

reġim mingħajr viżi bejn l-UE u l-Ukraina, u

l-prospett ta’ sħubija tal-Ukraina fl -UE. (ab)

●

u jagħmel sens li jkunu qrib il-konsu-

maturi potenzjali tagħhom. Iżda r-rilo-

kazzjoni “hi xprunata minn entusjażmu

qawwi u ser tkompli tissaħħaħ”.

Is-Sur Iozia jispjega li l-periklu għall-

Ewropa hu li l-kumpaniji sempliċement

imorru f’ekonomiji b’pagi saħansitra aktar

baxxi fl-Afrika jew fix-Xlokk tal-Asja.

“Eżempju ta’ dan hu ċ-ċentri telefoniċi li

qed imorru minn pajjiżi bħaċ-Ċina lejn

postijiet orħos bħall-Vjetnam. Xi industriji

Ewropej qed jagħmlu dan it-tip ta’ rilo-

kazzjoni – imorru minn pajjiż għal ieħor.”

Il-Komunikazzjoni l-ġdida tal-Kum-

missjoni Ewropea dwar ir-”Rinaxximent

Industrijali Ewropew” ma tgħid xejn fuq

ir-rilokazzjoni. “Din hi kwistjoni komple-

tament ġdida għalihom. Għadhom ma jqi-

suhiex bħala kwistjoni strateġika,” osserva

s-Sur Iozia, u dan ifi sser li l-Opinjoni tal-

KESE tkopri suġġett totalment ġdid.

“Hemm bżonn li l-gvernijiet u

r-reġjuni Ewropej jieħdu azzjoni biex

jattiraw lil dan it-tip ta’ industriji. Il-

produzzjoni fl-Ewropa għandha tip-

premjahom aktar lill-investituri. Waħda

mill-possibbiltajiet hi l-għajnuna mill-

Istat. Ir-reġjuni żvantaġġati fl-Ewropa

jistgħu jiġu megħjuna permezz ta’ miżuri

speċifiċi li jirrispettaw il-parametri tal-

liġi tal-kompetizzjoni Ewropea – irridu

nżommu ma’ dawn ir-regoli. L-Opinjoni

ser tressaq proposti prattiċi, għaliex jekk le

kollox ikun kliem fi l-vojt. Aħna nappellaw

li jkun hemm politika industrijali Ewropea

li taħdem id f’id mal-politiki industrijali

nazzjonali. Dan hu importanti ħafna.” ●

Henri Malosse, President tal-KESE, u Dicki Chhoyang, Ministru tal-Aff arijiet Barranin tal-amministrazzjoni ċentali tat-Tibet (CTA)

QE

-AA

-14

-00

2-M

T-N

© A

nd

rii

Ko

nd

iuk

© amnachphoto

© Bilan 3D

© TTstudio

>>> p a ġ n a 2

>>> p a ġ n a 4

Frar 2014/2 edizzjoni speċjaliFrar 2014/2 edizzjoni speċjali MTMT

ISSN 1830-513XISSN 1830-513X

KESE infoKESE infoIl-Kumitat Ekonomikuu Soċjali Ewropew

Il-Kumitat Ekonomikuu Soċjali Ewropew

pont bejn l-UE u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivilipont bejn l-UE u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili

Il-KESE Info huwa disponibbli wkoll fi 23 lingwa f’verżjoni PDF mis-sit tal-internet tal-Kumitat: http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info

KESE infomis-sit tal

EDITORJAL

Għeżież qarrejja

Il-politi

ka

industrijali t

al-UE

ed_MT_402284_b.indd 1ed_MT_402284_b.indd 1 26/02/14 10:1626/02/14 10:16

Is-soċjetà ċivili Ewropea viċin il-poplu Ukranjan

http://www.eesc.europa.eu

KESE info — Frar 2014/2 edizzjoni speċjali KESE info — Frar 2014/2 edizzjoni speċjali KESE info — Frar 2014/2 edizzjoni speċjali2 5 4

IS-SESSJONI PLENARJA FIL-QOSORIl-konsum kollaborattiv, alternattiva fi żminijiet ta’ kriżi

Fil-21 ta’ Jannar, il-KESE approva opinjoni ġdida dwar il-konsum

kollaborattiv jew parteċipattiv u sejjaħ għal iktar azzjoni fi l-livell tal-

UE.

Il-konsum kollaborattiv huwa kategorija ta’ attività ekonomika

fejn il-parteċipanti jaqsmu fl imkien l-aċċess għal prodotti jew servizzi

(jiġifi eri, car sharing, bookcrossing, kiri ta’ kmamar jew komunitajiet

diġitali għat-tagħlim tal-lingwi). Minħabba l-kumplessità u l-livell ta’

konsum kollaborattiv li qed jidher, il-KESE jixtieq jirregola u jidenti-

fi ka kwalunkwe ostakli potenzjali għal dawn l-attivitajiet.

“Jidher ċar li hemm bżonn tingħata informazzjoni u jitqajjem

għarfien dwar il-konsum kollaborattiv. Il-konsum kollaborattiv

jista’ jaqdi bżonnijiet soċjali f’sitwazzjonijiet fejn ma hemmx interess

kummerċjali u, bħala attività bi skop ta’ qligħ, jista’ jgħin biex jinħolqu

l-impjiegi”, qal is-Sur Bernardo Hernández Bataller (Spanja, Grupp

ta’ interessi varji), relatur u Membru tal-KESE.

Il-konsumaturi jixtru għodod li qatt ma jirnexxilhom jużaw spiss

biżżejjed biex jiġġustifi kaw il-prezz li jkunu ħallsu. Il-konsum kolla-

borattiv joff ri alternattiva għall-eċċessi kkawżati mill-konsum esaġerat tas-seklu preċedenti u l-inugwaljanzi

li ġab miegħu. (ail) ●

Niskopru iktar dwar l-ekonomija sewda - Il-KESE jirrakkomanda l-metodoloġija Taljana għal analiżi Ewropea

Il-KESE iddiskuta wkoll il-kwistjoni delikata ta’ “Strateġija

kontra l-ekonomija sewda u x-xogħol mhux iddikjarat” u adotta

l-Opinjoni fuq inizjattiva proprja tiegħu b’129 vot favur, l-ebda

vot kontra u 4 astensjonjiet. Din hija tema sensittiva billi għal

ħafna nies l-ekonomija sewda hija parti normali mis-soċjetà u ft it

li xejn ikollhom skrupli dwar l-użu tas-”suq iswed” kemm biex

iħaddmu jew jipprovdu ħaddiema bl-irħis kif ukoll biex jixtru/

ibiegħu prodotti biex jevadu t-taxxa, kif osserva r-relatur Stefano

Palmieri (Italja, Grupp tal-Ħaddiema). Barra minn dan, ħafna

pajjiżi għad m’għandhomx pożizzjoni ċara dwar l-ekonomija

sewda u x-xogħol mhux iddikjarat.

L-istimi juru li l-ekonomija sewda u x-xogħol mhux iddikjarat

fl -Ewropa illum għandhom valur ta’ iktar minn EUR 2.1 triljun,

fl us li l-gvernijiet jistgħu jużaw għall-investimenti u għall-ħolqien

tax-xogħol li tant huma meħtieġa .

Bħala l-ewwel pass, il-Kumitat jirrakkomanda valutazzjoni

madwar l-Ewropa kollha, ibbażata fuq metodi li għad iridu jiġu

kkonsolidati. Hekk biss ikun possibbli li nifh mu l-ekonomija sewda aħjar u niżviluppaw politiki mmirati.

Il-KESE jirrakkomanda l-metodu żviluppat mill-istitut nazzjonali tal-istatistika tal-Italja, li ġie ttestjat

ukoll fl -Italja, li hija pajjiż partikolarment vulnerabbli għal dawn il-fenomeni, u li għandha diff erenzi reġjonali

kbar. (sma) ●

It-tisħiħ tal-kapaċitajiet Ewropej fi l-qasam tal-kooperazzjoni internazzjonali

L-Ewropa hija fuq quddiem nett fi d-dinja

f’dak li jirrigwarda r-riċerka, iżda trid

tkompli tkun innovattiva biex iżżomm

il-kompetittività tagħha u toħloq

impjiegi ġodda. Gerd H. Wolf, membru

tal-KESE, jispjega għala l-kooperazzjoni

internazzjonali hija fundamentali biex

jiġi żgurat li dan iseħħ.

KESE Info: X’inhu r-rwol tal-kooperazzjoni internazzjonali fi r-riċerka u l-innovazzjoni?

Gerd H. Wolf: Ix-xjenza hija dixxiplina

speċjalizzata ħafna. Ta’ spiss, il-koope-

razzjoni tiżviluppa b’mod awtomatiku

għax ikun hemm il-bżonn; trid issib ideat

ġodda u taħdem mal-aqwa riċerkaturi fi l-

qasam huma fejn huma fi d-dinja.

Jekk tagħti daqqa t’għajn lejn il-pub-

blikazzjonijiet xjentifiċi, ta’ spiss til-

taqa’ ma’ awturi minn laboratorji u siti

diff erenti fl -Ewropa u lil hinn minnha.

Pereżempju, jien qattajt sena fi r-Renju

Unit bħala xjenzjat viżitatur. Jeħtieġ li

l-politika tal-UE tissemplifi ka l-forma-

litajiet tal-kooperazzjoni internazzjonali.

Liema huma l-preokkupazzjonijiet prinċipali tiegħek rigward it-tixrid tar-riżorsi tar-riċerka fi ħdan l-UE?

Fil-livell tal-UE, ir-riżorsi finanzjarji

għat-tħeġġiġ tal-kooperazzjoni jeżistu,

u din hija ħaġa tajba. Dawn ir-riżorsi

jiġu allokati l-iżjed bħala tweġiba għal

talbiet li jsiru, li jiġu vvalutati skont kri-

terji speċifi ċi, fosthom l-eċċellenza. Dan

huwa assolutament bżonjuż. Iżda ċerti

Stati Membri – l-iżjed dawk reċenti –

ma kellhomx iċ-ċans jiżviluppaw istituti

tal-eċċellenza. Għalhekk, hemm bżonn

li l-fondi jiġu allokati għall-ħolqien ta’

kapaċità għar-riżorsi f’dawn il-pajjiżi.

Waħda mill-kwistjonijiet relatati

ma’ dan hija l-hekk imsejjaħ eżodu

tal-imħuħ. Jekk tħarreġ lix-xjenz-

jati żgħażagħ b’mod li jilħqu livell ta’

eċċellenza, iżda ma jkun hemm l-ebda

istitut ta’ riċerka f’pajjiżhom fejn ikunu

jistgħu jiżviluppaw jew japplikaw dak li

tgħallmu, allura dawn ix-xjenzjati jkoll-

hom isiefru. Hemm ukoll naħa pożittiva

f’dan kollu. Jekk jaħdmu f’pajjiżi oħra, ix-

xjenzjati jkunu jistgħu jaraw l-aff arijiet

kif isiru hemmhekk ukoll. Iżda hemm

bżonn li b’xi mod inħajruhom imorru

lura pajjiżhom u jibnu infrastruttura

ġdida tar-R&Ż. Din hija kwistjoni mone-

tarja, fi nanzjarja, strutturali u saħansitra

waħda ta’ manodopera u hemm bżonn li

tinstab soluzzjoni.

U xi tgħidilna dwar il-kooperazzjoni ma’ pajjiżi barra l-UE?

Il-kooperazzjoni internazzjonali ma’

msieħba f’pajjiżi li mhumiex fl -UE hija

aspett importanti ieħor tar-riċerka.

Fil-fatt, inħoss li forsi l-Kummissjoni

enfasizzat iżżejjed l-importanza tal-

kooperazzjoni mal-Istati li għadhom

lura f’dan il-qasam. Ma rridux ninsew

li l-kooperazzjoni mal-aqwa istituti f’xi

wħud mill-iżjed pajjiżi żviluppati fid-

dinja – bħall-Istati Uniti, il-Ġappun,

ir-Russja u l-Korea t’Isfel – hija ferm

fl -interess tal-UE wkoll. Għad għandna

x’nitgħallmu f’dan ir-rigward. ●

Gerd H. Wolf, relatur tal-Opinjonijiet tal-KESE dwar l-Unjoni tal-Innovazzjoni u l-kooperazzjoni internazzjonali fi r-riċerka u l-innovazzjoni

L-UEM, x’futur għandha?

Fil-5 ta’ Diċembru 2013, is-Sezzjoni

għall-Unjoni Ekonomika u Monetarja u

l-Koeżjoni Ekonomika u Soċjali (ECO)


sabiex jiġu diskussi l-proposti għall-

istituzzjonijiet Ewropej rigward it-tles-

tija tal-Unjoni Ekonomika u Monetarja.

F’din is-seduta esprimew fehmie-

thom Membri tal-Parlament Ewropew,

rappreżentanti tas-soċjetà ċivili u kel-

liema ewlenin oħra mill-istituzzjonijiet

tal-UE u think-tanks kbar dwar il-passi li

għandhom jieħdu l-Parlament Ewropew

u l-Kummissjoni Ewropea matul il-man-

dat li jmiss biex itejbu l-istruttura tal-

UEM f’erba’ oqsma: l-unjoni bankarja,

il-governanza ekonomika, il-politika

fi skali u l-integrazzjoni politika.

huma maħsubin biex jistab-

bilixxu linji gwida għall-

konverġenza li fl-aħħar

mi l l -aħħar twassa l

għal żieda sostenibbli

fil-kompetittività, li hi

marbuta b’mod dirett

mal-koeżjoni soċjali.”

Barra minn hekk, is-Sur

José Leandro, Membru

tal-Kabinett tal-President

tal-Kunsill Ewropew

Herman Van Rompuy,

saħaq li “jekk insaħħu

r-regoli fiskali u l-koor-

dinazzjoni ekonomika,

inkunu qed insaħħu wkoll

is-sovranità għax il-gvernijiet

ikunu f’pożizzjoni li jwettqu l-aspettat-

tivi tal-pubbliku.”

Element importanti ieħor hu li

d-deċiżjonijiet dwar l-UEM jittieħdu

b’mod aktar demokratiku u trasparenti.

Is-Sur Philippe Lamberts, Membru tal-

Parlament Ewropew, issuġġerixxa li “kull

istituzzjoni għandu jkollha leġittimità

demokratika. Jekk le, it-tendenza ta’ tna-

qqis ġenerali fi r-ritmu tal-integrazzjoni

Ewropea tista’ saħansitra tiżdied.” Fil-

fatt, l-appoġġ pubbliku hu xprun impor-

tanti immens f’sistema ta’ demokrazija

parteċipattiva, u s-soċjetà ċivili orga-

nizzata hija kruċjali biex tiġbor partijiet

kbar mill-opinjoni pubblika. Il-KESE,

“Jekk insaħħu r-regoli fi s-

kali u l-koordinazzjoni eko-nomika, inkunu qed insaħħu wkoll is-sovranità għax il-gvernijiet ikunu f’pożizzjoni l i jwettqu l-aspettattivi tal-pubbliku.

”

Il-KESE – imexxi t-triq fi t-tiswir tal-ġejjieni tal-intrapriżi soċjali

L-ekonomija soċjali hija pilastru

importanti tal-ekonomija Ewropea, li

tirrappreżenta madwar 10 % tat-total tal-

PDG. Aktar minn 11-il miljun ħaddiem

jew 4.5 % tal-popolazzjoni attiva tal-

UE hija impjegata fl -ekonomija soċjali.

Negozju ġdid minn kull erbgħa li jitwa-

qqfu kull sena huma intrapriża soċjali,

ċifra li tiżdied għal negozju minn kull

tlieta fi Franza, il-Finlandja u l-Belġju.

L-intraprendituri soċjali jaħdmu

biex iħallu impatt fuq is-soċjetà aktar

milli biex sempliċiment jagħmlu l-qligħ

għas-sidien u l-azzjonisti tagħhom.

Pereżempju, huma jipprovdu impjiegi

għal gruppi żvantaġġjati, biex b’hekk

jippromovu l-inklużjoni soċjali u jżidu

s-solidarjetà fl-ekonomija. Iżda huma

jħabbtu wiċċhom ukoll ma’ sfi di enormi

u ma’ kundizzjonijiet li mhumiex ugwali

għal kulħadd.

Huwa għalhekk li fis-16 u s-17 ta’

Jannar 2014, il-Kummissjoni Ewropea, il-

Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew

(KESE) u l-belt ta’ Strasburgu ospitaw

avveniment Ewropew interattiv kbir

dwar l-intraprenditorija soċjali u l-eko-

nomija soċjali.

Delegazzjoni ta’ 33 membru tal-

KESE attendew għall-avveniment li fi h

il-parteċipanti kellhom ukoll l-opportu-

nità jitgħallmu dwar il-Kumitat grazzi

għal stand speċjali tal-KESE li kienet

mift uħa għall-pubbliku.

Barra minn hekk, il-KESE kien

prominenti ħafna fuq l-aġenda tal-

avveniment. Henri Malosse, il-Pres-

ident tal-KESE, ta d-diskors uffiċjali

tal-ftuħ, il-membru tal-KESE Ariane

Rodert (l-Isvezja, Grupp ta’ Interessi

Varji) ospitat il-workshop bl-isem ta’

Systemic change: the role of civil society

organisations and social enterprises,

filwaqt li l-kollega membru tagħha

Giuseppe Guerini (l-Italja, Grupp

ta’ Interessi Varji) kien membru tal-

panel fid-diskussjoni dwar EU-Level

Policies and Concrete Examples of Social

Entrepreneurship. Membri oħra tal-KESE

kienu involuti wkoll f’workshops diff e-

renti.

Dikjarazzjoni ta’ Strasburgu

Il-konklużjonijiet tal-avveniment ġew

rifl essi fi d-Dikjarazzjoni ta’ Strasburgu,

li ġiet iffi rmata mill-KESE u l-Kummiss-

joni Ewropea. Id-dikjarazzjoni għamlet

it-talbiet li ġejjin, fost oħrajn:

■ L-Istati Membri u l-awtorita-

jiet lokali u reġjonali għandhom

jappoġġjaw bis-sħiħ it-tkabbir

tal-intrapriżi soċjali u jgħinuhom

jibnu l-kapaċità. Dan jista’ jinkiseb

permezz ta’ oqfsa legali, aċċess

għall-fi nanzi, appoġġ għan-negozji

li jkunu qed jibdew u għall-iżvilupp

tagħhom, taħriġ u edukazzjoni, kif

ukoll akkwist pubbliku.

■ L-istituzzjonijiet Ewropej u l-Istati

Membri għandhom isaħħu r-rwol

tal-intrapriżi soċjali fi r-riformi strut-

turali għall-ħruġ mill-kriżi, b’mod

speċjali f’dawk l-oqsma fejn l-eko-

nomija soċjali hija inqas żviluppata.

■ Il-Kummissjoni, l-Istati Membri u

r-reġjuni għandhom itejbu l-koo-

perazzjoni bejn l-intrapriżi soċjali

lil hinn mill-fruntieri u l-konfini,

u jaqsmu bejniethom għarfien u

prattiki.

■ Il-partijiet pubbliċi u privati diff e-

renti għandhom jiżviluppaw firxa

sħiħa ta’ strumenti finanzjarji u

intermedjarji li jappoġġjaw lill-

intrapriżi soċjali. (ail) ●

Inħallu lill-Istati Membri liberi li jorganizzaw is-sistemi ferrovjarji tagħhomIntervista ma’ André Mordant, relatur tal-KESE

dwar ir-raba’ pakkett tal-ferroviji

KESE Info: X’inhuma r-rakkomandazzjonijiet ewlenin tal-KESE dwar ir-raba’ pakkett tal-ferroviji?

André Mordant: Il-KESE jitlob li l-Istati

Membri jżommu l-poter li jorganizzaw

is-sistema ferrovjarja nazzjonali tagħhom

u li jiftħu s-swieq domestiċi tagħhom

għall-kompetizzjoni, skont il-pożizzjoni

ġeografika, demografika u storika

tagħhom, u l-kundizzjonijiet ekonomiċi,

ambjentali u soċjali kurrenti.

Il-KESE jirrakkomanda li l-awtoritajiet

kompetenti jżommu l-poter tad-deċiżjoni

jekk jingħatawx kompiti ta’ servizz pub-

bliku direttament lil operatur jew toħroġx

sejħa għall-offerti, u dawn għandhom

ikunu jistgħu jorganizzaw l-istruttura

tagħhom liberament.

X’inhuma l-kriterji ewlenin fi r-rigward tal-proposta tal-Kummissjoni Ewropea dwar

is-separazzjoni tal-ġestjoni tal-infrastruttura?

Is-separazzjoni tal-ġestjoni tal-infrastrut-

tura f’sistema tat-trasport li għandha biss

grad ta’ libertà wieħed ġeneralment toħloq

iktar problemi milli benefi ċċji billi tikkom-

plika l-operat bil-kbir, u twassal għal żieda

fl -ispejjeż u tnaqqis fi l-kwalità tas-servizz.

Barra minn hekk, is-separazzjoni tal-fun-

zjonijiet tal-amministraturi tal-infrastrut-

tura minn dawk tat-trasportaturi tkompli

tbiegħed aktar lill-amministraturi tan-

netwerk jew tal-infrastruttura mill-utenti

fi nali.

X’inhi l-akbar preokkupazzjoni dwar il-livell ta’ sigurtà ta’ dan il-mod ta’ trasport?

Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummiss-

joni tniedi inizjattiva dwar il-monitoraġġ

tal-livell ta’ sikurezza ferrovjarja li hi

essenzjali għall-iżvilupp tal-ferroviji, bit-

twaqqif ta’ osservatorji nazzjonali jew

kumitati konġunti dwar is-sikurezza. Dan

għandu l-għan li jassigura t-trasparenza

tal-kondizzjonijiet tal-użu tal-ferroviji u

li l-awtoritajiet pubbliċi jiddemokratizzaw

l-approċċ lejn is- tas-sigurtà.

X’jipproponi l-KESE biex jiggarantixxi servizz ta’ kwalità fi s-settur tat-trasport ferrovjarju?


kompetenti m’għandhomx ikollhom

fuqhom restrizzjonijiet dwar id-defi-

nizzjoni tal-kompiti tas-servizz pubbliku

fi r-rigward tal-obbligu tat-tfassil ta’ pjani

għat-trasport pubbliku mitlubin mill-

Kummissjoni, u jitlob objettivi ċari f’ter-

mini ta’ titjib tal-aċċessibilità għall-persuni

b’diżabilità u l-involviment tal-utenti per-

mezz ta’ konsultazzjonijiet u l-monitoraġġ

tal-livell ta’ kwalità tas-servizz. (ab) ●

għaldaqstant, indika b’mod ċar il-bżonn

li jsir djalogu soċjali aktar fi l-fond kemm

fi l-livell tal-UE kif ukoll f’dak nazzjonali.

Kollox ma’ kollox, l-istruttura tal-

UEM għadha ‘l bogħod milli tkun lesta,

peress li xi deċiżjonijiet importanti li

għandu jieħu l-Kunsill għadhom pen-

denti. Għad fadal ħafna xi jsir biex

jitwaqqfu strutturi aktar b’saħħithom

bil-għan li jipprevjenu l-kriżijiet fi l-futur

u jinħoloq ambjent aħjar għat-tkabbir

sostenibbli u l-impjiegi. Fid-dawl ta’ dan

u tal-fehmiet espressi matul il-konfe-

renza, ir-relaturi tal-KESE Joost van

Iersel u Carmelo Cedrone ser ifasslu

“Fl-integrazzjoni tal-UEM dalwaqt

issir qabża kbira. Dan hu pass impor-

tanti, billi diġà għandna l-ewwel riżultati

pożittivi. Iżda l-irkupru qawwi għadu

modest u fraġli. Minkejja l-progress kbir

li sar, għad hemm sfi di konsiderevoli,”

qal is-Sur Taneli Lahti, konsulent tal-

Viċi President tal-Kummissjoni Ewropea

Olli Rehn.

Fir-rigward tal-istrumenti biex tiġi

appoġġjata l-ekonomija reali u jitrawmu

t-tkabbir u l-impjiegi, is-Sur Elmar

Brok, Membru tal-Parlament Ewropew,

spjega li: “is-suq hu l-post fejn jinħolqu

r-riżorsi, iżda jeħtieġ regoli defi niti tajjeb.

Il-proposti tal-Parlament Ewropew

Inżommu l-magni tal-Ewropa għaddejjin il-ħin kollu

Madwar 13-il miljun persuna jaħdmu fi s-

settur tal-vetturi bil-mutur tal-Ewropa

u jipproduċu 16.2 miljun karozza,

vann, trakk u karozza tal-linja, skont

l-aħħar ċifri ppubblikati fil-fuljett tal-

Assoċjazzjoni Ewropea tal-Manifatturi

tal-Karozzi 2013. Dawn jinkudu mad-

war 3 miljun impjieg li jitlob livell għoli

ta’ ħiliet u li jirrappreżentaw 10 % tal-

impjiegi fi s-settur tal-manifattura tal-UE.

L-industrija tal-vetturi bil-mutur

għandha impatt fuq il-bqija tal-ekono-

mija Ewropea u tappoġġja katina vasta ta’

provvista u servizzi kummerċjali inklużi

bosta intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju.

Is-settur tal-vetturi bil-mutur

huwa wkoll l-iktar wieħed li jonfoq

fuq ir-riċerka u l-iżvilupp fl -UE (iktar

min EUR 32 biljun) li jammonta għal

madwar 25 % tat-total tan-nefqa tar-

riċerka u l-iżvilupp. Dan l-investi-

ment iħallas id-dividenti billi iktar

minn 55 % (madwar 9500 fi s-sena)

tal-privattivi fi s-settur tal-vetturi li

jirċievi l-Uffi ċċju Ewropew tal-Pri-

vattivi ġejjin mill-industrija tal-vet-

turi bil-mutur tal-UE.

Vetturi nodfa, siguri u kwieti magħmula fl -Ewropa

L-industrija tal-vetturi bil-mutur tal-

Ewropa hija wkoll attur globali li jpoġġi

6.6 miljun vettura fuq is-swieq globali

b’bilanċ favorevoli ta’ EUR 92 biljun.

L-introjtu ta’ kważi EUR 840 biljun

li jiġġenera dan is-settur movimentat

jirrappreżenta 6.9 % tal-PDG tal-UE.

Il-vetturi magħmula fl -Ewropa huma

magħrufa wkoll bħala l-iktar vetturi

nodfa, siguri u kwieti fi d-dinja. ‘’Magna

medja ta’ karozza tipproduċi 28 darba

inqas monossidu tal-karbonju minn

20 sena ilu. Fl-2012, 71 % tal-karozzi

l-ġodda pproduċew inqas minn 140 g

ta’ CO2 għal kull kilometru u iktar minn

nofshom inqas minn 120 g’’ jgħid il-ful-

jett tal-ACEA.

Minkejja żieda ġenerali fit-traffiku,

l-imwiet fit-toroq tal-Ewropa naqsmu

b’mod sinifikanti fis-snin reċenti

b’riżultat parzjalment tal-introduzzjoni

ta’ firxa ta’ teknoloġiji avvanzati ta’

sigurtà tal-vetturi li ħafna minnhom

ġejjin mill-Ewropa.

Sistemi elettroniċi ta’ kontroll tal-

istabbiltà, sistemi avvanzati ta’ brejkijiet

ta’ emerġenza, sistemi ta’ indikazzjoni

ta’ ħruġ mill-karreġġata u kontrolli dwar

sigurtà tat-tyres u l-istorbju huma fost

il-miżuri li sal-2014 mistennija li jsiru

obbligatorji fi l-karozzi ġodda kollha li

jinbigħu fl -Ewropa skont ir-Regolament

tal-UE dwar is-sigurtà ġenerali tal-vetturi

bil-mutur, li jkopri s-sigurtà tax-xufi era,

tal-passiġġieri u tan-nies mixjin fi t-triq.

●

L-industrija tal-karozzi, li tmantni

kważi 13-il miljun impjieg relatat

mas-settur, hija magna għat-tkabbir u

l-ħolqien tal-impjiegi. L-UE għandha

bżonn iżżomm industrija tal-karozzi

tal-aqwa kwalità li tipproduċi vetturi

effi ċjenti, intelliġenti u siguri u tippro-

vdi miljuni ta’ impjiegi kwalifi kati.

Din hija r-raġuni fundamentali wara

l-Pjan ta’ Azzjoni CARS 2020 tal-Kum-

missjoni Ewropea li għandu l-għan li

jsaħħaħ il-kompetittività u s-soste-

nibbiltà tal-produtturi tal-karozzi.

Filwaqt li l-Kumitat Ekononiku u

Soċjali Ewropew jappoġġja b’mod

wiesa’ l-Komunikazzjoni (COM(2012)

636 fi nal), hemm bżonn ta’ aktar dettall

fi l-pjani proposti ta’ ristrutturar.

Monika Hrusecká, korelatur tal-Opinjoni tal-KESE dwar CARS 2020

Virgilio Ranocchiari, relatur tal-Opinjoni tal-KESE dwar CARS 2020

L-industrija tal-vetturi bil-mutur tal-Ewropa: fatti, ċifri u tendenzi

Is-settur tal-karozzi tal-Ewropa, li

huwa vast u magħruf mad-dinja, qiegħed

jiff aċċja xi għażliet diffi ċli. Id-deċiżjonijiet

li jittieħdu llum iridu jfi ttxu li jsibu bilanċ

“bejn il-mitigazzjoni tat-tibdil fi l-klima u

l-bżonn għal aktar kompetittività”. Dan

huwa s-sentiment importanti tal-opin-

joni mfassla mir-relaturi tal-KESE, is-Sur

Virgilio Ranocchiari u s-Sinjura Monika

Hrusecká.

Is-settur, li huwa espost għal inkwiet

ekonomiku, il-kapaċità żejda kronika

u d-domanda domestika dgħajfa tal-

Ewropa, qiegħed jiff aċċja kompetizzjoni

iebsa mill-importazzjoni barranija. Huwa

wkoll soġġett għal ambjent leġislattiv u

teknoloġiku li l-ħin kollu jinbidel, li jista’

jitqies kemm bħala sfi da kif ukoll bħala

opportunità, hekk kif tikber id-domanda

għal vetturi intelliġenti u aktar effi ċjenti.

Fil-fatt, skont l-Assoċjazzjoni Ewro-

pea tal-Manifatturi tal-Karozzi (ACEA),

is-settur tal-karozzi huwa wieħed mill-

aktar regolati fl-Ewropa, b’madwar

80 Direttiva tal-UE u aktar minn 70 ft e-

him regolatorju internazzjonali mill-

UNECE li attwalment ikopru l-aktar

il-kwistjonijiet tekniċi u l-istandardiz-

zazzjoni.

Il-KESE jappoġġja totalment l-enfasi

tal-CARS 2020 fuq il-fi nanzjament għar-

riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni,

li huwa mmirat speċjalment lejn il-

kumpaniji żgħar fil-katina ta’ valur u

l-programmi teknoloġikament newtri

tal-industrija tal-karozzi. Iżda jwissi li

dan m’għandux jostakola l-iżviluppi fi t-

teknoloġiji ekoloġiċi bħall-vetturi elettriċi

jew li jaħdmu bl-idroġenu.

Ir-relaturi jindikaw li hemm bżonn ta’

politiki proattivi sabiex jiġu appoġġjati

l-innovazzjoni u l-iżvilupp u l-problemi

tal-lum jinbidlu fl-opportunitajiet ta’

għada. Dan ifi sser investiment fi l-kapital

uman kif ukoll teknoloġiji ġodda. Ifi sser

ukoll li jitlesta s-suq intern, tiġi impli-

mentata r-regolamentazzjoni intelliġenti

u tissaħħaħ il-kapaċità tal-Ewropa li

tikompeti fi s-swieq globali (politika tal-

kummerċ). Ifi sser ukoll li tiġi antiċipata

l-bidla u jittaff a l-impatt soċjali tar-ris-

trutturar (telf ta’ impjiegi).

Il-KESE jixtieq jara lill-Kummiss-

joni tieħu rwol ta’ mexxejja u taħdem

man-negozji, fi lwaqt li l-Istati Membri

u r-reġjuni għandhom jindirizzaw il-

problemi soċjali li mhumiex meqju-

sin biżżejjed u jindirizzaw il-kwistjoni

korrużiva tal-kapaċità strutturali żejda

fis-settur tal-karozzi. Jappella sabiex

ir-riċerka tipprovdi aktar ċifri preċiżi

dwar l-impjiegi, il-kapaċità żejda

u l-ispiża tal-linji produttivi li ma

jintużawx, li huma magħrufi n li jvarjaw

ħafna skont il-produttur tal-karozzi u

l-pajjiż. Jappella wkoll għal approċċ ta’

valutazzjoni taċ-ċiklu tal-ħajja għar-

regolamenti dwar is-CO2 sabiex jgħin

tittaff a l-impronta ambjentali totali mill-

vetturi. ●

Il-KESE jappella għal limiti massimi għat-tariffi tas-sistemi Ewropej ta’ ħlas bil-kard

Il-kards tad-debitu, il-kards tal-kreditu,

u kull tip ta’ skema ta’ pagament mobbli

jew elettroniku llum il-ġurnata qed jiddo-

minaw il-kummerċ. Iżda r-regolamenti

tal-UE dwar il-pagamenti qed ibatu biex

ilaħħqu mal-pass mgħaġġel tal-bidliet.

Regoli ġodda proposti, inkluż limitu fuq

it-tariffi imposti fuq kards u pagamenti

elettroniċi, huma pass fid-direzzjoni

t-tajba.

Fruntieri ġodda fi l-”ġlieda kontra d-drogi” - il-ħtieġa ta’ approċċi ġoddaL-Unjoni Ewropea qed tonqos milli tin-

dirizza b’mod eff ettiv it-tixrid ta’ “sus-

tanzi psikoattivi ġodda”. Fl-Opinjoni

tiegħu dwar “sustanżi psikoattivi ġodda”,

approvata fi l-21 ta’ Jannar, il-KESE talab

li jiddaħħlu strateġiji ġodda.

Legali, iżda mhux sikuri

Is-sustanzi psikoattivi l-”antiki”

l-iżjed magħrufa jinkludu l-kanna-

bis, il-kokaina, l-eroina, l-ecstasy u

l-morfina. Iżda ħafna sustanzi mhux

elenkati jinbiegħu lil l-individwi

mingħajr superviżjoni medika jew

xi forma ta’ valutazzjoni tar-riskju.

Dawna jissejħu “sustanzi psikoattivi

ġodda” jew NPS. Aktar minn 300 huma

magħrufa diġà, u oħrajn ġodda qed jiġu

indentifi kati fi l-pajjiżi Ewropej b’rata ta’

waħda fil-ġimgħa. Peress li mhumiex

rikonoxxuti u ma ġewx evalwati, tekni-

kament dawn mhumiex illegali. Iżda dan

ma jfi ssirx li huma sikuri.

F’Opinjoni li adotta fl -10 ta’ Diċembru

2013, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali

Ewropew (KESE) saħaq li l-pajsaġġ rego-

latorju tal-UE jrid ikun adatt għall-iskop

tiegħu, biex jgħin liċ-ċittadini tal-UE

jagħmlu pagamenti elettroniċi bażiċi

bl-irħis u b’mod faċli minn fuq l-internet,

kemm f’pajjiżhom kif ukoll f’pajjiżi oħra.

It-”tariff a tal-interkambju” huwa ter-

minu użat fl-industrija tal-pagamenti

bil-kard, dominata minn kards bħal Visa

u MasterCard, għall-ammont li l-banek

iżommu meta l-konsumaturi jużaw il-

kard tagħhom biex jixtru xi ħaġa. Ħaġa

kumplessa saħansitra għall-esperti, it-

tariffi jiddependu mid-ditta u t-tip ta’ kard

(kreditu jew debitu), it-tip ta’ tranżazzjoni

(onlajn, fil-ħwienet, telebejgħ, eċċ.) u

mill-kummerċjant li jaċċetta l-kard bħala

pagament.

Il-pakkett il-ġdid dwar il-pagamenti,

li jintroduċi limitu massimu fuq it-tariffi

tal-interkambju u jaġġorna d-Direttiva

dwar is-Servizzi ta’ Pagament biex tirri-

fl etti r-realtajiet tas-suq tal-lum, ser iġib

miegħu titjib fi t-trasparenza u s-sigurtà,

ineħħi d-diverġenzi nazzjonali u jallinja

r-rekwiżiti legali tas-sistema tal-paga-

menti.

Madankollu, il-Kumitat jirrakko-

manda li l-limiti fuq il-pagamenti

elettroniċi kemm tal-kreditu kif ukoll

tad-debitu jkunu inqas minn dawk pro-

posti. L-Opinjoni tikkummenta li jekk

it-tariffi tal-interkambju jitneħħew kom-

pletament għall-kards tad-debitu, dan

ikompli jiftaħ il-kummerċ elettroniku

fl -Ewropa u jibbenefi ka lill-konsumaturi

u lill-ekonomija.

Żmien li naġixxu

Skont il-Eurostat dejjem aktar utenti tal-

internet fl -UE qed jixtru onlajn – minn

43% fl -2011 telgħu għal 59% fl -2012. Din

ix-xejra għandha tkun aħbar tajba għax

tappoġġja t-tkabbir ekonomiku fi żmien

meta huwa meħtieġ ferm. Iżda hemm

problema.

Minkejja l-opportunitajiet off ruti mill-

internet, huma biss 9.3% tal-kummerċjanti

li verament ibiegħu mal-UE kollha, u 44%

tal-Ewropej jgħidu li ma jixtrux minn

barra għax mhumiex ċerti mid-dritti-

jiet tagħhom. L-ispejjeż tal-pagamenti u

l-problemi fi t-twassil tal-oġġetti, kif ukoll

it-tħassib legali u ta’ sigurtà, qed iżommu

n-negozju onlajn lura. Il-ġemgħa Ewropea

ta’ kummerċjanti pjuttost żgħar qed issi-

bha bi tqila li tikkummerċja fi s-suq uniku

(diġitali).

Fil-fehma ta’ Vincent Farrugia (Malta,

Grupp ta’ Min Iħaddem), membru tal-

KESE u relatur għall-opinjoni, “Il-pakkett

il-ġdid tal-pagamenti jfi sser li x-xerrejja

jiksbu servizzi ta’ ħlas bl-internet li huma

aħjar, orħos u li għandhom riskju aktar

baxx ta’ frodi onlajn u ta’ tilwim. Hija

tħeġġeġ biex jinbtu atturi ġodda tas-suq

u biex jiġu żviluppati s-sistemi innovat-

tivi ta’ pagament mobbli u bl-internet. U

l-proposta ssaħħaħ id-drittijiet tal-konsu-

maturi dwar it-trasferimenti internazzjo-

nali tal-fl us. (ail) ●

X’inhuma s-sustanzi psikoattivi?

It-terminu jiddeskrivi kwalunkwe

sustanza li tinteraġixxi mas-sistema

nervuża ċentrali tal-bniedem biex

tistimulah jew tikkalmah, tibdel il-

burdata tiegħu jew il-mod kif jaħseb

kif ukoll l-imġieba tiegħu. Xi kultant

tikkaġuna l-alluċinazzjonijiet. Uħud

minnhom jintużaw legalment u b’mod

kostruttiv, meta jingħataw b’riċetta

tat-tabib u jiġu monitorjati minn

professjonisti fil-qasam tas-saħħa.

Iżda oħrajn jistgħu jagħmlu ħsara jew

ikunu perikolużi jekk jiġu kkonsmati

sabiex ikollhom eff ett – sabiex wieħed

isir “high” – u b’mod speċjali jekk

iwasslu għal dipendenza jew huma

illegali, u jippermettu l-bejjiegħa jis-

fruttaw lil dawk li jużaw dawn is-sus-

tanzi biex jagħmlu qligħ kbir.

Dawn id-drogi ‘legali’ jinbiegħu liż-

żgħażagħ bħala alternattiva għad-”drogi

qawwijin” permezz tal-internet, u huma

popolari speċjalment l-Irlanda, il-Latvja,

il-Polonja u r-Renju Unit. Sfortunatament,

jistgħu jwasslu għal dipendenza, mard serju

u fi l-każijiet l-iżjed traġiċi, il-mewt.

Strateġiji ġodda

Il-kontroll tad-drogi dejjem huwa suġġett

kontroversjali, u l-attitudnijiet lejn l-aħjar

politika qed jevolvu kontinwament. Xi

gvernijiet għandhom it-tendenza li jieħdu

approċċ iżjed liberali. “Qed jikkunsidraw

strateġiji oħra, jirrikonoxxu li l-projbizzjoni

waħidha ma taħdimx,” qal is-Sur Sears

(Grupp ta’ Min Iħaddem, Renju Unit), rela-

tur tal-Opinjoni tal-KESE dwar is-”sustanzi

psikoattivi ġodda”.

“Irridu nittrattaw l-abbuż tad-droga bħala

problemi soċjali u tas-saħħa, mhux attività

kriminali. L-aħħar ħaġa li rridu huwa li

nibagħtu iktar nies il-ħabs, fejn jitgħallmu

aff arijiet agħar,” saħaq is-Sur Sears. Is-sanzjo-

nijiet kriminali għandhom ikunu limitati għal

dawk li jmexxu d-droga biex jagħmlu qligħ

mill-bejgħ ta’ sustanzi illegali jew perikolużi.

Irridu nirrikonoxxu r-riskji relattivi.

L-alkoħol, it-tabakk u l-kafeina kollha jisso-

disfaw il-kriterji ta’ sustanza psikoattiva, u

f’dożi eċċessivi l-ewwel tnejn żgur jikkawżaw

iktar ħsara lis-soċjetà u lis-saħħa mill-biċċa

l-kbira tas-sustanzi psikoattivi ġodda. “Kwa-

lunkwe rispons għandu jkun proporzjonat u

bbażat fuq id-data, mhux biss għall-akkwist

ta’ voti minn fost il-pubbliku ġenerali,” insista

s-Sur Sears. (ail) ●

© Dmitry Kalinovsky

dalwaqt opinjoni fuq inizjattiva proprja

ġdida li tippreżenta fi d-dettall il-proposti

tal-KESE fir-rigward tal-UEM għal-

leġislatura Ewropea li jmiss. ●

drittijiet fundamentali tiegħu. Fl-istess

ħin, il-Kumitat reġa saħaq li huwa indis-

pensabbli li jerġa’ jinbeda djalogu bejn

l-amministrazzjoni ċentrali tat-Tibet u

l-gvern Ċiniż sabiex jinstabu soluzzjoni-

jiet possibbli għal din il-kriżi li ilha wisq

għaddejja. Il-President fakkar ukoll fi l-

ħtieġa ta’ pożizzjoni ċara u ta’ appoġġ

kostanti min-naħa tal-istituzzjonijiet

Ewropej l-oħra u ddikjara li “Il-valuri

fundamentali huma ta’ importanza

kruċjali għall-Ewropej, u ebda interess

ekonomiku, politiku jew interess ieħor

ma jista’ jiġġustifi ka l-inqas tbegħid minn

dawn il-prinċipji”. (ll) ●

Madankollu, ir-”rivoluzzjonijiet indus-

trijali” fi hom infushom joħolqu t-tfi xkil.

L-iżviluppi teknoloġiċi (awtomazzjoni)

wittew it-triq għal bidliet industrijali u

soċjali radikali. Il-ħaddiema bla ħiliet

intlaqtu ħażin għall-ewwel, iżda bit-titjib

fl -edukazzjoni u s-servizzi soċjali, kif ukoll

biż-żieda fi l-produttività li ħolqot l-awto-

mazzjoni, l-użu aħjar tal-manodopera

wassal għal żieda fi d-dħul.

L-ekonomista John Maynard Keynes

darba kiteb li l-qgħad teknoloġiku

eventwalment kellu jwassal għal fażi tem-

poranja ta’ aġġustament ħażin, u fi s-seklu

21 nistgħu ngħidu li dan ġara tabilħaqq.

L-istorja wriet ir-rabtiet pożittivi li jeżistu

bejn l-inovazzjoni, impjiegi ġodda u stan-

dards tal-għajxien ogħla.

Madankollu xi wħud issa qed jibżgħu li

era ġdida ta’ awtomazzjoni abbażi ta’ kom-

pjuters iżgħar u aktar b’saħħithom tista’

tibdel dan kollu. Xi oħrajn huma inqas

pessimisti, u jgħidu li huwa veru li hemm

potenzjal għal tibdil drammatiku, iżda

futur ta’ qgħad teknoloġiku mifrux huwa

aktar diffi ċli li jiġi aċċettat – it-teknoloġija

fl-aħħar mill-aħħar ser tikkumpensa,

ladarba s-soċjetà tasal għall-aħjar mod kif

tużaha għall-ġid aħħari ta’ kulħadd.

“Kull perjodu kbir ta’ innovazzjoni

pproduċa s-sehem tiegħu ta’ pessimisti

fi l-mod kif iħarsu lejn is-suq tax-xogħol,

iżda l-progress teknoloġiku qatt ma naqas

milli jiġġenera opportunitajiet ġodda ta’

impjieg”, jikteb The Economist. L-impatt

tal-bidliet teknoloġiċi jieħu ż-żmien biex

iseħħ fi l-prattika u jvarja minn industrija

għal oħra. L-adattament għal bidliet li

jfixklu n-normalità bħall-produzzjoni

diġitali dejjem straħ fuq risponsi politiċi

u ta’ politika, ikkonkludiet ir-rivista. ●

Stefano Palmieri, membru tal-KESE u President tal-Kumitat tat-Tmexxija dwar l-Ewropa 2020

Bernardo Hernández Bataller, membru tal-KESE

Diskors inawgurali ta’ Henri Malosse, President tal-KESE

André Mordant, membru tal-KESE

© sixninepixels

I k o m p l i m a ’ p a ġ n a 1Is-soċjetà ċivili Ewropea solidali mal-poplu tat-Tibet

I k o m p l i m a ’ p a ġ n a 3Deħlin f ’Era tal-Magni ġdida?

Għal aktar informazzjoni: http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.opinions




EDITORJALEDITORJALIs-soċjetà ċivili Ewropea viċin il-poplu UkranjanGħeżież qarrejja,

Qegħdin jintużaw frażijiet bħal “Hemm arja ta’






















jerġgħu jseħħu.










kulħadd.





quddiem.




Jane Morrice






F’DIN IL-ĦARĠA






DATI GĦAD-DJARJU

FILQOSOR




























id-destin tiegħu.







INTERVISTA MALPARI





































xogħol.








oħra.












internazzjonali.



















































għalija.

























mas Janson.


















ċentrali Ċiniż.























kollha.









Henri Malosse

President tal-KESE














swieq potenzjali.

































Servizzi.















bħaċ-Ċina.



















































































”






























tal-bniedem.”
















Xinjiang. (sma) ●




DALWAQT FILKESE









28 ta’ Marzu 2014.









Ewropa.










Stantič.












sitwazzjoni.




































●







































QE

-AA

-14

-00

2-M

T-N

© A

nd

rii

Ko

nd

iuk

© amnachphoto

© Bilan 3D

© TTstudio

>>> p a ġ n a 2

>>> p a ġ n a 4


ISSN 1830-513XISSN 1830-513X






EDITORJAL

Għeżież qarrejja

Il-politi

ka

industrijali t

al-UE







UE.






































kbar. (sma) ●























































tinstab soluzzjoni.














































tal-Kunsill Ewropew

Herman Van Rompuy,
























”






















għal kulħadd.







nomija soċjali.























renti.




























prattiki.





































fi nali.















































Olli Rehn.





















































jett tal-ACEA.



















●































Hrusecká.



















zazzjoni.









































vetturi. ●











t-tajba.










































pagament.









menti.










u lill-ekonomija.

Żmien li naġixxu







problema.












(diġitali).









































Strateġiji ġodda






























































































© sixninepixels









UE.






































kbar. (sma) ●























































tinstab soluzzjoni.














































tal-Kunsill Ewropew

Herman Van Rompuy,
























”






















għal kulħadd.







nomija soċjali.























renti.




























prattiki.





































fi nali.















































Olli Rehn.





















































jett tal-ACEA.



















●































Hrusecká.



















zazzjoni.









































vetturi. ●











t-tajba.










































pagament.









menti.










u lill-ekonomija.

Żmien li naġixxu







problema.












(diġitali).









































Strateġiji ġodda






























































































© sixninepixels





http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.opinions



EDITORJALEDITORJALIs-soċjetà ċivili Ewropea viċin il-poplu UkranjanGħeżież qarrejja,

Qegħdin jintużaw frażijiet bħal “Hemm arja ta’






















jerġgħu jseħħu.










kulħadd.





quddiem.




Jane Morrice






F’DIN IL-ĦARĠA






DATI GĦAD-DJARJU

FILQOSOR




























id-destin tiegħu.







INTERVISTA MALPARI





































xogħol.








oħra.












internazzjonali.



















































għalija.

























mas Janson.


















ċentrali Ċiniż.
























kollha.









Henri Malosse

President tal-KESE














swieq potenzjali.

































Servizzi.















bħaċ-Ċina.



















































































”






























tal-bniedem.”
















Xinjiang. (sma) ●




DALWAQT FILKESE









28 ta’ Marzu 2014.









Ewropa.










Stantič.












sitwazzjoni.




































●







































QE

-AA

-14

-00

2-M

T-N

© A

nd

rii

Ko

nd

iuk

© amnachphoto

© Bilan 3D

© TTstudio

>>> p a ġ n a 2

>>> p a ġ n a 4


ISSN 1830-513XISSN 1830-513X






EDITORJAL

Għeżież qarrejja

Il-politi

ka

industrijali t

al-UE


mailto:[email protected]

http://www.eesc.europa.eu/

http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info

http://www.eesc.europa

http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info

frar 2014/2 edizzjoni speċjali mt frar 2014/2 edizzjoni speċjali … · 2014. 2. 26. · 3 1 kese...

Documents