Numru 2,149

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013www.mychoice.pn

IL-KWIZZ ELETTORALI TA’ DINIL-:IMGA F’PA:NI 42 U 43

ILLUM...

Suppliment politikuIS-SAA

€0.75

AN:LU FARRUGIA… kixifhomu sammarhom

Il-Labour u l-GWU jivvanta;;jaw ru[homminn intri//i ma’ kuntratturi u negozjanti

Promessi ukompromessi

Il-poplu Malti u G[awdxi, ilbiera[ ikkontribwixxa €516,775lill-Partit Nazzjonalista waqt il-maratona ta’ ;bir ta’ flus b’risqil-kampanja elettorali tieg[u. Il-maratona, li bdiet f’nofsinhar,intemmet g[all-[abta ta’ nofsillejl meta Lawrence Gonzi, il-PrimMinistru u Kap tal-Partit Nazzjonalista, [abbar is-somma finali, linlaqg[et b’applaws kbir mill-folla pre]enti. Aktar dettalji f’pa;na 4

Il-poplu jag[ti€516,775 lill-PN

L-intri//i bejn numru ristrett ta’kuntratturi u l-Malta Labour Party— ]velati g[all-ewwel darba b[al-lum ;img[a f’intervista ma’ An;luFarrugia, l-ex Deputy Leader tal-MLP — ma kinux ji]vol;u biss fir-raba’ sular ta/-?entru NazzjonaliLaburista fil-amrun.

Din il-gazzetta llum qed ti]velatag[rif dwar laqg[at sigrieti f’villaf’lokalità fi/-/entru ta’ Malta,normalment il-add waranofsinhar, u li bdew matul is-sajf lig[adda.

Fl-istess ]mien tal-intervista ta’An;lu Farrugia tfa//atkonver]azzjoni ta’ Tony Zarb lifiha jissemma kif il-GWU tipprovatag[mel pressjoni fuq kuntratturijew kumpaniji fin-negozju biexja;evolaw lil xulxin, l-aktar jekkikun hemm il-Labour fil-gvern billijag[tu ‘puxxjatura’ dwar tenders.

Dan kollu se[[ fl-isfond tal-kampanja elettorali tal-PartitLaburista kunsidrata b[ala l-aktarwa[da lussu]a u stravaganti li qattsaret f’pajji]na.

Ara wkoll pa;na 2 u l-editorjal f’pa;na 13

JOSEPH MUSCAT… b’fommumag[luq g[aliex inqabad

TONY ZARB… l-ewwel il-partit,imbag[ad l-union u addio [addiem

:ab g[al Malta €2,500,000,000 fi 8 sninMalta, ilbiera[ qamet g[al ;urna-ta o[ra tal-kampanja elettorali...i]da b’differenza. Grazzi g[all-[ila ta’ Lawrence Gonzi, pajji]nase jkollu f’idejh €1.2 biljun biexjonfoqhom fis-seba’ snin bejn l-2014 u l-2020.

Iva, Lawrence Gonzi rnexxielu j;ib dawn il-flejjeskbar mill-Unjoni Eweopea wara dik li hu stess,ilbiera[, iddeskriviha b[ala ‘battikata kbira’.

Dan ifisser li kemm ilu Prim Ministru ta’ Malta,Lawrence Gonzi se jkun kiseb €2.5 biljun g[alpajji]na fi ]mien tmien snin.

Lawrence Gonzi ;ab g[al pajji]na l-akbar somma

li Malta qatt kisbet. Mijiet ta’miljuni li se jg[inu lill-pajji] fil-[olqien ta’ eluf ta’ jobs ;odd.Ne[tie;u 25,000 job ;did fil-[ames snin li ;ejjin biex nag[tutassew futur fis-sod li]-]g[a]ag[

u lill-[addiema tag[na.Dak li ;ara fi Brussell nhar il-:img[a, g[al

darb’o[ra kkonferma li l-finanzi ta’ pajji]na jkunufis-sod biss bi Gvern Nazzjonalista.

Il-poplu Malti u G[awdxi, illum jing[aqad biex lilLawrence Gonzi jg[idlu GRAZZI MILL-QALB.

Illum g[andna ra;uni o[ra g[aliex dan l-apprez-zament nuruh bil-fatti fil-;img[at li ;ejjin.

ARA WKOLL... Is-su//ess fi Brussell. ..P3 Il-Fatti Kollha. ..............P5 Ranier Fsadni .............P18

2 Attwalità politika Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Wara li f’Lulju tas-sena l-o[ra, 170impjegat tal-Arriva kienu iffurmawhouse union (Malta TransportEmployees Union) u irri]enjawen bloc mill-GWU, il-mexxejlaburista Joseph Muscat kienintervjena personalment mal-avukattal-house union wara rapport li kiensarlu minn uffi/jal tal-GWU.

Din il-house union kienet iffurmatawara di]gwid kontinwu bejn il-Kumitat tal-[addiema u s-Segretarjutat-Taqsima Marittima u Avjazzjonital-GWU.

Il-ma;;oranza tal-Kumitat u tal-[addiema tal-Arriva kemm-il darbakienu esprimew id-di]approvazzjonitag[hom g[all-mod li bih il-GWUkienet qed tinnegozja l-FtehimKollettiv.

F’diversi okka]jonijiet ikkontestawil-kompetenza ta’ min, fil-GWU,kien qed imexxi dawn in-negozjatif’isimhom.

Sorsi mill-GWU qalulna li uffi/jalg[oli tal-istess GWU kemm il-darbafta[ar li kien hu li insista ma’ Muscatbiex dan jie[u passi kontra l-avukattal-house union — li sa dakinhar kieng[adu wie[ed mill-istar candidatestal-Labour — biex iwaqqfu millijkompli jg[in lil din il-house union.

Min-na[a tieg[u, Muscat kien tadirettiva lil dan l-avukat biexminnufih jag[mel kuntatt mal-GWU[alli jirran;aw is-sitwazzjoni.

:ranet wara kienet saret laqg[a fil-kwartieri tal-GWU bejn l-avukat tal-house union, Tony Zarb, MichaelParnis, Charles Agius u AaronMifsud Bonnici, l-avukat tal-GWU.

Biex ma jkollux inkwiet ma’Muscat, l-avukat tal-house union kientalab biss lill-GWU biex uffi/jali tal-house union jie[du sehem fit-tfassil ufit-ta[ditiet tal-ftehim kollettivflimkien mal-GWU.

It-talba tieg[u, i]da, kienet

mi/[uda mill-GWU li infurmatuwkoll li jekk jibqa’ jg[in lill-MaltaTransport Employees Union kienu sejer;g[u jug]awh lill-MexxejLaburista u jsemmuh fil-gazzetti tal-union.

Fil-fatt il-GWU re;g[et irrappurtatlil dan l-avukat lil Muscat li min-na[a tieg[u din id-darba idde/ieda lijsejja[ laqg[a ur;enti presedutaminnu stess bil-pre]enza ta’ TonyZarb u ta’ dan l-avukat.

Waqt din il-laqg[a Muscat insistali g[andha tinstab soluzzjonimin[abba li ‘il-moviment’ ma setaxjaffordja li laburist mag[ruf jidher liqed jg[in biex [addiema jo[or;umill-GWU u jiffurmaw union o[ra.

Waqt din il-laqg[a kien hemmbattibekki ja[arqu bejn Tony Zarb ul-avukat tal-house union. Minkejjal-appelli u r-rabja ta’ Muscat,baqg[et ma nstabitx soluzzjoni bl-avukat tal-house union jibqa’

jinsisti li hu ma setax jirrifjuta lijag[ti g[ajnuna lill-klijenti tieg[u.

Ftit tal-;ranet wara din il-laqg[a,l-avukat tal-Malta TransportEmployees Union kien [abbar li makienx se jikkontesta b[ala kandidatmal-PL.

Minkejja dan, wara diversiintri//i u ra;unijiet misterju]i, danl-avukat illum qed jing[ataexposure enormi mill-MexxejLaburista.

addiema tal-Arriva qalulna li masetg[ux japprovaw l-ind[il dirett ta’Muscat f’dan il-ka], ind[il li qalu lihu ina//ettabbli.

Muscat mhux biss baqa’ jimxi fuqdak li kien qal il-mexxej ta’ qabluAlfred Sant meta kien iddikjara “lig[al-Labour Party il-GWU hi unionprivile;;jata”, imma issa wkoll qedjintervjeni direttament fi kwistjoni litinvolvi union o[ra u dan biexja;evola lill-GWU.

Ind[il minn Muscat biex ja;evola lill-GWU

Din il-gazzetta hi f’qag[da liti]vela li numru ta’ kuntratturiMaltin g[andhom patt mal-Partit Laburista li humajg[inuh finanzjarjament fil-kampanja elettorali u hu ‘jie[u[siebhom’ jekk ikun fil-gvern.

Tag[rif li twassal lil din il-gazzetta din il-;img[a mill-qalba tal-Partit Laburista,jikkonferma b’mod dettaljatdak li qal l-Avukat An;luFarrugia, l-ex Deputy Leadertal-MLP nhar il-add li g[addaf’intervista ma’ The SundayTimes li kuntratturi kbar illumjinsabu qrib tal-Partit Laburistau huma involuti fil-finanzja-ment tal-partit.

Di;à l-istqarrija ta’ An;luFarrugia wa[edha kienet gravi[afna g[aliex ;ejja minnpersuna li sa ftit ;img[at ilukellha a//ess daqshekk direttg[al dak li kien qed ji;ri ‘fir-raba’ sular’ ta/-?entruNazzjonali Laburista fil-amrun fejn hemmhekk issirid-delivery of goods b’risq il-kampanja elettorali laburista.

Kienet g[adha tidwi l-istqarrija ta’ An;lu Farrugiadwar numru ta’ kuntratturi liqed i]oqqu lil-Labour f’din l-elezzjoni meta tfa//at ;rajjao[ra li tkompli tix[et dawl fuqkif qed isiru l-affarijiet fil-‘moviment’ ta’ Muscat.

NET Television u In-Naz-zjon, nhar l-Erbg[a u l-amisli g[addew, ]velaw il-kontenutta’ parti minn konver]azzjonibejn Tony Zarb, is-Segretarju:enerali tal-GWU u ‘medjatur’li fiha jinstema’ kif il-unionqed tag[mel pressjoni fuq

kuntratturi jew kumpaniji fin-negozju biex ja;evolaw lilxulxin b’mod partikulari jekkikun hemm Gvern Laburista.

Fi stqarrija, il-PN semma kifdin id-dikjarazzjoni gravi ta’Tony Zarb dwar ‘puxxjatura’tal-GWU g[al kuntrattipubbli/i m[allsin minn flus il-poplu, waslet wara d-dikjarazzjoni mill-aktar gravi lig[amel dak li sa ftit jiem ilukien in-Nru. 2 tal-Malta LabourParty rigward kuntratturi kbaru l-finanzjament tal-MLP.

Laqg[at sigrietiil-mument tista’ ti]vela li

laqg[at sigrieti bejn persunag[olja [afna fil-Labour unumru ta’ kuntratturi kbarsaru s-sena li g[addiet f’villafin-na[a /entrali ta’ Malta.

Dawn il-laqg[at kienu jsiruf’villa ta’ wie[ed mill-kuntratturi. Filwaqt li l-esponent importanti tal-Labour kien jibqa’ die[el bil-karozza tieg[u biex majkunx jag[ti fil-g[ajn, il-biebta’ din il-villa kien jit[allamiftu[ sa ma jasal dan il-persuna;; bil-karozza tieg[uu mbag[ad jing[alaq.

Il-karozzi tal-kumplamentta’ dawk li kienu jkunupre]enti, mill-banda l-o[ra,kienu jkunu pparkjati fit-triqfejn hemm din il-villa.

Dawn il-laqg[at, li kienu;eneralment isiru nhar ta’add wara nofsinhar, kienujintemmu g[all-[abta tas-7ta’ filg[axija u kienu bdewg[all-[abta tas-sajf lig[adda.

L-informazzjoni lig[andha din il-gazzetta hi limatul dawn il-laqg[at kienujkunu diskussi pro;ettiinfrastrutturali kbar fosthomil-bini tal-power station il-;dida li jrid il-Labour, binita’ mollijiet u pro;etti o[rajnli jinvolvu kuntratti kbar.

Pro;etti ‘kbar’F’dawn il-laqg[at

partikulari u o[rajn simili,kienu diskussi wkoll l-estensjoni tal-Power Stationta’ Delimara (tal-BWSC) uproblemi relatati, sorsi ta’ener;ija alternattiva u sitifejn jista’ jsir pro;ettnazzjonali ta’ pannellifotovoltaj/i.

Is-su;;etti diskussi huma

indikazzjoni /ara li l-laqg[atbejn il-Labour u xi ‘kuntratturi’li irrefera g[alihom An;luFarrugia fl-intervista tieg[ukienu jinvolvu pro;etti li jekkjitwettqu jkunu jirrikjedunefqiet ta’ miljuni ta’ ewro.

Kien f’dan l-isfond li l-Labour irnexxielu jag[mel dealtajba ma’ dawk involuti biexdawn jiffinanzjawlu l-kampanja tieg[u u mbag[adhu, jekk ikun fil-gvern, ja[sebfihom kif jixraq.

Ma j[ossux komduNhar il-add li g[adda

An;lu Farrugia semma kif hujib]a’ [afna meta jara /erti niesli g[andhom negozji kbar ukuntratturi jersqu daqshekkqrib tal-partit u qal li ma j[ossuxejn komdu b’din is-sitwazzjoni.

An;lu Farrugia enfasizza lidawk li kien qed jitkellemdwarhom kienu kuntratturikbar li, qal, g[alkemm hu makellux kuntatt mag[hom, kienjaf li kellhom konnessjonijietma’ dawk li jie[du [sieb il-finanzjament tal-partit.

Din il-gazzetta di;à kienetqalet li l-finanzjament tal-

kampanja elettorali u kull mahu konness mag[ha qed ikunkunsidrat b[ala ‘indipendenti’mill-partit innifsu u hi materjata’ konfidenzjalità kbira.

Matul din il-;img[a kemmil-Prim Ministru kif ukollkelliema o[rajn g[amlu numruta’ mistoqsijiet b’rabta ma’dak li qal An;lu Farrugia kifukoll g[amlu stqarrijietb’sa[[ithom dwar il-ka] ta’Tony Zarb.

Filwaqt li l-Labour fl-ewweljiem wara l-intervista ta’ An;luFarrugia kien g[alaq fommug[al kollox, fl-a[[ar jiem b[aldonnu Muscat ing[ata parirbiex b’xi mod jiddefendi l-po]izzjoni tal-Labour fil-kwistjoni kollha tal-‘kuntratturi’.

F’diskors il-amis li g[adda,Muscat qal li l-partit tieg[u makienx influwenzat mill-kuntrat-turi meta kiteb il-programmtieg[u i]da l-fatti li qed ni]velawillum juru li l-laqg[at li saru fix-xhur li g[addew bejn u[ud fl-MLP u numru ristrett ta’kuntratturi u negozjanti,jindikaw propju l-maqlub.

Jekk ma’ dan kollu ]]id dakli nstema’ jing[ad fil-konver]azzjoni ta’ Tony Zarb,li l-GWU qed tiddikjara li tista’te]er/ita influwenza fl-g[otitat-tenders allura kull ming[andu ftit mel[ malajr jifhemli n[olqot sitwazzjoni ta’‘[okkli dahri [a n[okklokdahrek’ fejn l-ivvanta;;jatihuma l-Labour, il-GWU unumru ristrett ta’ negozjantifilwaqt li l-i]vanta;;jati humal-pajji], il-[addiema u kull minf’pajji]na j[allas it-taxxi.

L-intri//i tal-Labour u l-GWUma’ kuntratturi u negozjanti biex jivvanta;;jaw ru[hom

L-ewwel tag[rif dwar laqg[atbejn il-Labour u ‘kuntratturi’

Attwalità politika 3Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Nhar il-:img[a li g[adda, LAWRENCE GONZI, il-Prim Ministru ta’Malta, kiser ir-rekord ta’ kull Malti li ;ie qablu f’pajji]na. Sar il-PrimMinistru li qatt kiseb fondi g[al pajji]na.

Wara negozjati twal u ibsin fl-Unjoni Ewropea, Lawrence Gonzi rnex-xielu jikseb €1.128 biljun mill-Ba;it tal-UE g[all-perijodu 2007 – 2013.

L-istess Lawrence Gonzi, fl-2005 kien innegozja l-pakkett finanzjarjug[al Malta g[all-perijodu 2007 – 2013 u dakinhar kien ;ab €855 miljunli, matul is-snin kienu telg[u g[al €1.3 miljun.

Din ir-reb[a kbira g[al pajji]na tfisser li kemm ilu jmexxi lil dan il-pajji] Lawrence Gonzi rnexxielu jakkwista €2.5 biljun g[al pajji]na fuqperijodu ta’ 8 snin — rekord fuq kull rekord.

Is-su//ess ta’ nhar il-:img[a g[andu sinifikat akbar g[aliex se[[ fisfond ta’ tnaqqis drastiku fil-Ba;it tal-Unjoni Ewropea min[abba l-qag[da internazzjonali.

Hu wkoll e//ezzjonali g[all-fatt li min[abba li Malta mxiet ’il quddiemhi tilfet l-istatus ta’ Objective 1 li jintitola pajji] g[al aktar fondi. I]da l-[ila ta’ Lawrence Gonzi, id-determinazzjoni tieg[u u l-kapa/ità tieg[ufin-negozjati wassluh g[al dan l-akbar su//ess g[al pajji]na kemm ilumembru fl-UE.

F’isem il-qarrejja tag[na, u f’isem il-Maltin kollha ta’ rieda tajba, lilLawrence Gonzi ng[idulu PROSIT u GRAZZI MILL-QALB.

Fuq perijodu ta’ tmien snin se jkun;ab €2,500,000,000 g[al Malta

Very few people can bring together the ideas of 52 otherleaders as Lawrence Gonzi did (fis-Summit ta/-CHOGMf’Malta).

– Don McKinnon, is-Segretarju :enerali tal-Commonwealth f’Novembru, 2005

Il-mertu li rnexxielna ng[addu mit-test tal-UE biex inda[[lul-ewro f’pajji]na hu kollu tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi.– Il-Prof. Edward Scicluna, fuq NET News f’Mejju 2007

From what I hear Lawrence Gonzi makes a good fist ofit and leaves a very good impression (f’laqg[at ma’investituri barranin).

– Lino Spiteri, f’The Times, 23 ta’ Mejju 2011

Wara s-su//ess kbir ta’ nhar il-:img[a fi Brussell

Lawrence Gonzi l-aktar politikuli akkwista fondi g[al Malta

DWAR IL-ILA TA’ LAWRENCE GONZI…

Irba[ iPad Mini mal-Partit Nazzjonalista

4 Attwalità politika Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

VALLETTA: Collis Williams Pharmacy,15 Triq ir-Repubblika; IL-AMRUN: St.Gaetan Pharmacy, Triq il-KappillanMifsud; AL QORMI: Brown’sPharmacy, 278 Triq il-Vitorja;BIRKIRKARA: St. Jude Pharmacy, 213Triq il-Wied; TAL-PIETÀ: St. AnthonyPharmacy, 56 Triq San :u]epp;PEMBROKE: Pembroke Pharmacy, 87Triq Giuseppe Malfeggiani; TAS-SLIEMA: Edward’s Pharmacy, 115 TriqManwel Dimech; ’ATTARD: St. MaryPharmacy, 2 Triq Antonio Schembri; L-IM:ARR: St. Mary Pharmacy – M;arrDispensing Chemists, 71 Triq Sir HarryLuke; IL-QAWRA: Qawra Pharmacy,Earl’s Court#1, Triq l-Im[ar; PAOLA: DePaola Pharmacy, 36 Pjazza Antoine DePaule; BORMLA: White Cross Pharmacy,Shop Block 1, Fuq San Pawl; IL-FGURA:Cilia’s Pharmacy, 303 Triq a]-abbar;IL-GUDJA: Gudja Pharmacy, 9 Triq San?iru; I-URRIEQ: Salus Pharmacy, 21Misra[ ir-Repubblika; A-EBBU::Spi]erija al Mula, Triq Dun SalvCiappara; IR-RABAT: Nova Pharmacy,142 Triq il-Kulle;;; VICTORIA: BatuPharmacy, 38 Triq il-Palm;GAJNSIELEM: Lauretana Pharmacy,36 Triq l-Im;arr.

spiΩeriji li jift˙u llum

tag˙rif

it-temp illumIt-Temp> Ftit jew wisq imsa[[ab, b’xi [albiet tax-xita i]olatibis-sil;, lokalment bir-rag[ad xi kultant. Il-Vi]ibbiltà> Tajba,minbarra f’xi [albiet tax-xita. Ir-Ri[: Ftit qawwi g[al qawwimill-Punent Majjistru, li jsir qawwi g[al qawwi [afna. Il-Ba[ar>Qawwi. L-Imbatt> Ftit li xejn, li jsir baxx mill-Majjistral. L-Og[la Temperatura: 13˚C. Ix-Xita> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a1.1mm. Ix-Xita> Mill-1 ta’ Settembru 350.1mm.Ix-Xemx> Titla’ fis-06.56 u tin]el fil-17.37

The Malta Short Film Festival.Il-Fondazzjoni Maltija tal-Film,b’kollaborazzjoni ma’ Studio Seven uTVM, qeg[din jir/ievu l-applikazzjonijiet g[all-[amesedizzjoni tal-festival The Malta ShortFilm Festival, li se jixxandar fuqTVM bejn Lulju u Settembru 2013 upermezz tal-internet fuq is-sitelettroniku ta’ TVM kif ukoll il-sittal-festival. Il-films jistg[u jintbag[tuminn kull pajji], sakemm il-film ikunbl-Ingli] jew ikollu s-sottotitli bl-Ingli]. Kull ;eneru hu a//ettat. It-timtal-produzzjoni j]omm id-dritt li mata//ettax film fuq kriterji stabbiliti fil-linji gwida. :urija professjonalitanalizza l-films kollha li jkunumag[]ula g[all-fa]i finali. Il-linjigwida u l-formoli tal-applikazzjonijistg[u jitni]]lu mis-sit elettronikuwww.maltashortfilmfest.com. L-applikazzjonijiet se jibqg[u miftu[asal-:img[a 31 ta’ Mejju, 2013.

Is-Sacred Art Biennale 2013. Il-Fondazzjoni :wanni Pawlu II (JP2Foundation) qed tistieden lill-artistiinteressati biex jipparte/ipaw fit-tieniedizzjoni tas-Sacred Art Biennale2013, li se ssir tul ix-xahar ta’ Mejju.L-artisti li jridu jipparte/ipawg[andhom jibag[tu l-applikazzjonitag[hom lill-kumitat organizzattiv, lijista’ jkun kuntattjat fuqjp2gozosab@gmail.com, jew fuqFacebook billi wie[ed ifittex ‘SacredArt Biennale’.

Il-Laqg[a :enerali tal-I:M.Min[abba l-impenn tal-membri waqtdin il-kampanja elettorali, u skont ix-xewqa ta’ bosta minnhom, il-Kunsill

tal-I:M idde/ieda li jipposponi l-laqg[a;enerali annwali g[al wara l-elezzjoni.Id-data provi]orja hi g[as-Sibt, 30 ta’Marzu, imma ’l quddiem ikun hemm il-konferma tad-data u l-[in.

al Qormi. :ita ta’ tlett ijiemf’Ragusa, Sqallija, organizzata mill-G[aqda So/jo-Mu]ikali Anici bejn il-25 u s-27 ta’ Mejju 2013. Il-gruppjassisti, fost affarijiet o[ra, g[all-festata’ San :or; Martri f’Ragusa.Lukanda ta’ 4 stilel fi/-/entru ta’Ragusa. Aktar informazzjoni fuq79702874 jew email:info@anicibandclub.org.

Wirja ta’ arti. L-espressjonistaRonald Knight qieg[ed jurikollezzjoni ta’ 54 pittura bit-titlu AnExpressionist fil-Cavalieri Hotel, San:iljan. James Cassar inawgura l-wirjal-:img[a li g[adda. Il-wirja nfet[etg[all-pubbliku mill-biera[ is-Sibt utibqa’ miftu[a sat-18 ta’ Marzu. L-avveniment hu mniedi mill-CavalieriHotel, Bestprint, ADG (ArtDiscussion Group) u l-Marsovin.

Gwardaman;a. Se jkun miftu[bazaar g[and is-Sorijiet Orsolini minng[ada t-Tnejn 11 ta’ Frar sal-:img[a22 ta’ Frar bejn id-9 a.m. u s-1 p.m. ubejn l-4 u s-6 p.m.

Donazzjoni ta’ demm. Illum il-add se jsir ;bir ta’ demm bil-MobileBlood Donation Unit minn [dejn il-knisja parrokkjali ta’ Sant’Elena,Birkirkara, mit-8.30 a.m. sas-1 p.m.Jekk t[ossok f’sa[[tek u tixtieq tag[tid-demm, ;entilment mitlub tie[umieg[ek il-karta tal-identità.

In-numri tal-lottu li telg˙u lbiera˙21 — 16 — 89 — 78 — 40 — 57 — 73 — 79

Servizz ta’ tobba fi/-?entri tas-Sa[[a fil-dud u l-Festi Pubbli/i I/-?entri tas-Sa[[a tal-Mosta, Ra[al :did u l-Furjana huma

miftu[in 24 sieg[a g[al emer;enzi biss sat-8 tal-g[ada filg[odu.Il-pubbliku jrid jattendi /-/entru tas-sa[[a tad-distrett tieg[u.

Persuni ming[ajr karta ta’ identità ma ji;ux moqdija.

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jiffirma l-Programm Elettorali tal-Partit Nazzjonalista g[alu[ud min-nies li attendew g[all-Maratona

Il-maratona tal-PartitNazzjonalista g[all-;bir ta’fondi biex issostni l-kampanjaelettorali g[all-Elezzjoni:enerali tad-9 ta’ Marzu,2013 kienet wirja ta’solidarjetà tal-poplu Maltimal-partit li mexxa lil pajji]nafl-aktar mumenti ibsin tieg[u.

Il-konkorrenza tal-pubblikuMalti u G[awdxi kienetwa[da qawwija u kompliettag[ti spinta lill-kampanjaelettorali tal-PartitNazzjonalista.

F’diversi [inijiet tul il-maratona ta’ kwa]i 12-il

sieg[a, kien pre]entiLawrence Gonzi, il-PrimMinistru u Kap tal-PartitNazzjonalista, kif ukoll SimonBusuttil, il-Vi/i Kap.

Kandidati g[all-Elezzjoni:enerali u g[all-KunsilliLokali mhux biss tawkontribuzzjonijiet b’risq il-Partit Nazzjonalista, i]dakienu wkoll fost numru kbirta’ voluntieri li wie;bu bit-telefon lil dawk li kienu qedjag[tu l-kontribuzzjonitag[hom.

Ammonti kbar ing[atawminn g[add kbir ta’ kumitati

sezzjonali tal-PartitNazzjonalista, kif ukoll minnferg[at tal-istess partit.

Il-maratona kienetpre]entata minn g[add ta’personalitajiet ta’ NetTelevision u Radio 101 uinkludiet u[ud fost l-aqwakantanti fi g]iritna.

Paul Borg Olivier, is-Segretarju :enerali tal-PartitNazzjonalista, ukoll g[ameldiversi interventi waqt il-maratona, l-aktar biex radd[ajr kemm lil dawk likkontribwew, kif ukoll lill-g[add kbir ta’ voluntiera.

Maratona ta’stimolu g[all-PN

Il-pa;na uffi/jali ta’ Lawrence Gonzi, il-PrimMinsitru u Kap tal-Partit Nazzjonalista, fuqFacebook la[qet kwa]i 16,900 like.

U biex il-Partit Nazzjonalista ji//elebra danis-su//ess, in[olqot il-kompetizzjoni Win aniPad Mini.

Permezz ta’ din l-inizjattiva, wie[ed jista’jirba[ wie[ed minn erba’ iPad Mini malli l-pa;na ta’ Facebook til[aq il-25,000 jewwie[ed minn tmien iPad Mini malli l-pa;natil[aq il-35,000 like.

G[alhekk, wie[ed g[andu jag[mel like tal-

pa;na tal-Prim Ministru fuq Facebook,jirre;istra fuq is-sit mychoice.pn u jixxerjadin il-pa;na.

L-g[an ta’ din il-kompetizzjoni hu lijing[aqdu l-pa;na tal-Prim Minsitru u s-sitmychoice.pn.

Permezz tal-mychoice u l-pa;na tal-Facebook, wie[ed jista’ j]omm ru[ua;;ornat bl-a[[ar a[barijiet u messa;;ipoliti/i ffirmati mill-Prim Ministru stess, kifukoll rapporti u ritratti ta’ diversiattivitajiet.

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil f’ritratt ta’tifkira ma’ w[ud mill-kantanti li [adu sehem fil-Maratona tal-biera[ fid-Dar ?entrali

Il-GRTU tifra[ lill-Prim Ministruu tesprimi sodisfazzjon kbirIl-GRTU, li tirrappre]enta l-akbar numru ta’ sidien ta’negozji ]g[ar u ta’ daqs medju, ilbiera[ esprimietsodisfazzjon g[al dik li hi sej[et ‘kisba tremenda’ li l-PrimMinistru u t-tim formidabbli tieg[u wettqu nhar il-:img[a fiBrussell.

Dak li se[[ nhar il-:img[a kompla jikkonferma li s-s[ubija ta’ Malta fl-UE kienet su//ess komplet, u dawn il-fondi miksuba jkomplu jsa[[u wkoll ir-rabta ta’ pajji]namal-UE.

In-negozjanti ]-]g[ar g[andhom [afna x’jirb[u minn dinil-kisba ta’ pajji]na, u hu g[al dan li huma jifir[u f’din l-okka]joni u jesprimu radd il-[ajr lill-Prim Ministru LawrenceGonzi. (Ara wkoll pa;na 7)

Attwalità Politika 5Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Lawrence Gonzi> Biex il-pajji] ikollu futur fis-sod u jonfoqbil-g[aqal il-flus tal-UE, trid issir id-de/i]joni t-tajba fid-9 ta’Marzu

servizz lill-poplu Maltipermezz tal-kampanjaelettorali.

Il-Partit Nazzjonalistajinvesti l-ener;ija, il-flus u l-[iliet tieg[u b’risq il-Maltin ul-G[awdxin. Bil-fidu/ja tal-Maltin, se nkomplu na[dmug[al Malta a[jar, biex tassewikollna futur fis-sod, sostna l-Prim Ministru.

Il-flus tal-UE se jkunu qedjintu]aw anki f’G[awdex,b’iktar in/entivi g[all-[olqientan-negozji, u biex jixprunawil-qasam tat-turi]mu. Filfatt,G[awdex se jing[ata 10% tal-fondi Ewropej, u dan,minbarra li 23% mill-fondi liksibna mill-UE b’risq l-agrikoltura se jkunu qedjintu]aw biex jippromovu l-ambjent u l-qasam ruralif’G[awdex.

Il-Prim Ministru tkellemukoll dwar il-programmelettorali tal-Labour u sostna lil-kalkoli inklu]i fil-programmhuma bla ba]i. Dan in-nuqqasta’ [sieb fl-estimi finanzjarjital-programm elettorali tieg[ustess, juri li l-Labour ma jistaxjag[mel u]u tajjeb u g[aqlimill-fondi li ksibna mill-Unjoni Ewropea. De/i]joni g[al 5 snin

Il-;ejjieni tag[na se jkomplijoffrielna g[add ta’ sfidi, upajji]na ma jistax jie[u dawnl-i]balji.

balji b[al dawn jafu jwas-slu g[al di]astru ekonomiku, ul-Maltin g[andhom jag[rfu lid-de/i]joni tag[hom fl-elezzjoni ta’ Marzu setaffettwa l-futur tag[homg[all-[ames snin li ;ejjin.

Il-Prim Ministru semmawkoll dwar il-maratona :birta’ Fondi, li saret ilbiera[ fid-Dar ?entrali tal-PartitNazzjonalista, bil-g[an li l-partit ikun jista’ jkompli joffri

Ejjew nu]aw il-fondi Ewropej b’g[aqalIl-Prim Ministru jitkellem dwar is-su//ess kbir miksub fi BrussellPajji]na kiseb pakkettfinanzjarju mill-aqwa,permezz ta’ negozjati fl-UE.

Dan juri li l-Partit Nazzjona-lista di;à qed iwettaq il-programm elettorali tieg[u.Issa jmiss li nag[]lu min sejag[mel u]u minn dawn il-fondi g[all-;id tal-pajji].

Kien b’dan il-kliem li Law-rence Gonzi, il-Prim Ministruu Kap tal-Partit Nazzjonalista,beda l-intervista tieg[u fil-programm Il-Fatti Kollha,ilbiera[ filg[odu fuqRadio101.

Lawrence Gonzi qal li Maltakienet l-a[[ar pajji] li g[alaqin-negozjati tieg[u fis-summitEwropew. It-ta[ditiet li l-PrimMinistru kellu mal-Presidenttal-Kunsill Ewropew, vanRompuy, baqg[u g[addejjinsa kmieni l-amis filg[odu.

Dan, bil-g[an li jikseb l-a[jar g[al pajji]na, fejn fid-dawl tal-kri]i ekonomika,pajji]i o[rajn spi//aw jir/ievuanqas flus mill-UnjoniEwropea.

Matul il-programm, il-PrimMinistru spjega li l-€1,128miljun li ksibna g[al pajji]na,issa g[andhom jintefqu b’modg[aqli. Dan l-akkwist, tenna l-Prim Ministru, ikompli jsostnifuq il-b]onn li pajji]na tassewikollu futur fis-sod.

Il-PN kiseb iktar minn biljunewro f’fondi mill-UnjoniEwropea, filwaqt li l-MaltaLabour Party qed jipproponi lijonfoq mas-600 miljun ewrof’bini ta’ impjant tal-elettrikuli l-pajji] m’g[andux b]onn.

It-twemmin tal-PartitNazzjonalista mhux dan, qalLawrence Gonzi, li spjega li l-[olqien tax-xog[ol jibqa’ l-prijorità ta’ dan il-partit. L-g[antal-PN jibqa’ li pajji]na jkomplijil[aq il-miri Ewropej tieg[u.

idma sfiqaFid-dawl ta’ dan kollu, il-

poplu m’g[andux jinsa li dankollu ;ie permezz ta’ [idmasfiqa. Jekk pajji]na ma jkolluxtmexxija g[aqlija, dawn l-opportunitajiet ma nkompluxniksbuhom. Hu g[alhekk li l-Maltin g[andhom joqog[duattenti li ma jissugrawx il-futur tag[hom.

L-UE se tkun qed toffrielna,fost l-o[rajn, €94 miljun g[at-titjib fis-settur tal-ener;ijaf’Malta, qal il-Prim Ministru,li mbag[ad spjega kif GvernNazzjonalista se jinvesti €63miljun minn dawn il-fondibiex pajji]na jinvesti iktar fl-ener;ija mill-gass, permezztal-bini ta’ pipeline.

Dan, b’kuntrast mal-proposta irresponsabbli tal-Labour Party. Il-pjan tal-ener;ija tal-PN g[andujwassal biex il-kontijiet tad-dawl tassew ikunu jistg[ujor[su, anki permezz ta’ nighttariff, li se ssir realtà bis-sa[[atal-interconnector.

Profeti folozDan ta’ hawn fuq hu l-billboard li l-Labour ta’ Sant uMuscat kien mela bihom Malta kollha g[axar snin iluqabel ir-Referendum g[ad-d[ul ta’ Malta fl-Ewropa.

Muscat personalment kien il-per/imes tal-Labour daki]-]mien u bi programmi fuq it-televi]joni u b’kitbiet fil-gazzetti ried jiddemoralizza lill-poplu. La kellu fidu/jaf’pajji]na u lanqas fil-[ila tal-politi/i nazzjonalisti.

Il-fatti llum jitkellmu wa[edhom. Lawrence Gonziwa[du, fi spazju ta’ 8 snin, ming[and l-Unjoni Ewropea;ab 2.5 biljun ewro g[al pajji]na. Lil Muscat inkejluh fuq il-paroli u nistg[u ng[idu li

hu biss big mouth u b’idejh vojta. Lil Gonzi nkejluh mal-fatti u ng[idulu grazzi g[as-

su//ess enormi li kiseb g[al pajji]na.

6 Attwalità politika Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

(FUQ)> Waqt l-iffirmartal-ftehim bejn il-Gvern u l-Asso/jazzjoni tar-Rugby,u (XELLUG)> il-bi//a artkbira f’G[ajn Dwieli li,wara dan il-ftehim, se tkun]viluppata f’pitch tar-Rugby

B’valur ta’ €7.3 miljun...

Il-Gvern jg[addi art u fa/ilitajietlill-Malta Rugby Football Union

Attendew ukoll uffi/jali uplayers mit-timijiet differentitar-rugby f’pajji]na.

Lawrence Gonzi qal li l-ftehim hu kapitlu ;did fl-istorjatal-log[ba tar-rugby f’pajji]na,u dan hu l-ewwel pass biex it-tfal u ]-]g[a]ag[ ikollhomfa/ilitajiet mill-aqwa tar-rugby.Qal li din il-log[ba kibret fil-popolarità f’pajji]na u llummijiet ta’ tfal u ]g[a]ag[jipprattikaw dan l-isport.

Il-Prim Ministru qal l-Gverninvesta miljuni ta’ ewrof’fa/ilitajiet sportivi fl-a[[ar[ames snin – f’kull skola fis-sena li nfet[et, hemm fa/ilitajiettal-og[la livell.

Semma wkoll l-g[ajnuna ta’€7 miljun, li minnhaibbenefikaw 41 g[aqdasportiva, u f’G[awdex tlesta x-xog[ol fil-padiljun sportiv, u setinbena pixxina ;didab’investiment ta’ €6 miljun.

Saru wkoll 52 ground tal-futbol li qed jintu]aw minnaktar minn 9,000 tifel u tifla.Aktar minn 115-il g[aqdang[ataw l-amministrazzjoni ta’art pubblika.

Ing[ataw ukoll scholarshipsbiex i]-]g[a]ag[ Maltinjispe/jalizzaw f’xi qasamsportiv, waqt li bdiet topera l-Iskola Nazzjonali tal-Isport.

Dan l-investiment, qal il-PrimMinistru, kien possibbli g[aliexfl-a[[ar [ames snin, il-Gvern [ade/i]jonijiet bil-g[aqal, [oloqix-xog[ol u kiber il-;id.

Il-Gvern hu impenjat lijkompli jinvesti fl-isport u sejo[ro; skemi biex l-g[aqdietjing[aqdu mal-privat [alliji]viluppaw il-fa/ilitajietsportivi.

Is-Segretarju ParlamentariClyde Puli qal li saru negozjatitwal biex tinstab bi//a art adat-ta li tista’ ting[ata lill-MRFU, ubl-g[ajnuna tal-Ministru JasonAzzopardi ntla[aq ftehim dwarl-art f’G[ajn Dwieli.

Clyde Puli qal li l-kuntrattbejn il-Gvern, il-KMS u l-

Il-kuntratt li permezz tieg[u l-Gvern qed jg[addi bi//a artf’G[ajn Dwieli lill-MaltaRugby Football Union(MRFU) biex tkun ]viluppataf’pitch tar-rugby, kif ukoll biexl-istess Asso/jazzjoni tu]a l-pitches tal-Marsa u fa/ilitajiet;odda li se jsiru fil-Marsab’valur ta’ €7.3 miljun, histqarrija /ara mill-Gvern favurl-isport u favur l-i]vilupp tal-log[ba tar-rugby f’pajji]na.

Il-Prim Ministru LawrenceGonzi qal dan ilbiera[filg[odu, waqt i/-/erimonja limatulha kien iffirmat ftehim

bejn il-Gvern, il-Kunsill Maltig[all-Isport (KMS) u l-MRFU,biex bi//a art kbira f’G[ajnDwieli tkun trasferita lill-MRFU biex fiha jsiru pitch ufa/ilitajiet tar-rugby, kif ukolldwar l-u]u tal-fa/ilitajiet fil-Marsa g[al 25 sena.

Pre]enti wkoll kiem hemmJason, Azzopardi, il-Ministrug[all-Kompetizzjoni :usta, in-Negozji ]-g[ar u l-Konsumatur (responsabblimill-Artijiet), Clyde Puli, is-Segretarju Parlamentari g[a]-g[a]ag[ u l-Isport, u uffi/jalital-KMS u tal-MRFU.

MRFU se jag[ti ser[an il-mo[[lil din l-asso/jazzjoni, li g[all-25 sena li ;ejjin se tkun tista’tu]a wkoll il-fa/ilitajiet tal-Marsa, filwaqt li ti]viluppa l-art f’G[ajn Dwieli.

Dan il-pro;ett se jing[aqadmas-sittin pro;ett li saru fil-qasam sportiv fl-a[[ar 60xahar.

Neil Galea, is-Segretarju:enerali tal-MRFU, qal li l-ftehim li ilu tant mistenni mid-dilettanti tar-rugby issa wasal, udan hu pass kbir biex il-log[batar-rugby tkompli tikber.

Hu rringrazzja lill-Gvern,

lill-Prim Ministru LawrenceGonzi, lill-Ministru JasonAzzopardi u lis-SegretarjuParlamentari Clyde Puli tal-[idma tag[hom.

Neil Galea qal li fl-a[[ar12-il sena, il-log[ba tar-rugbytpo;;iet fuq il-mappa sportivata’ pajji]na. Hu spjega li r-rugby beda bi tliet clubs u issahemm disa’ clubs, kif ukolltimijiet tat-tfajliet u tat-tfal.

L-MRFU, qal Neil Galea,lesta g[all-isfida biexti]viluppa l-art li ng[atat mill-Gvern f’/entru ta’ rikreazzjonifl-in[awi tal-Kottonera.

Muscat bla kliemg[as-sommaenormi li ;abLawrence Gonzimill-UEIl-Mexxej Laburista,Joseph Muscat, g[a]el lijinjora kompletament, kifg[amel l-istazzjonLaburista Super One, l-a[bar li ddominat ilbiera[u li verament hi “tag[nalkoll”, ji;ifieri s-sommafenomenali ta’ €1.2biljun li rnexxielu j;ib il-Prim Ministru LawrenceGonzi minn Brussell waranegozjati twal u diffi/limal-Unjoni Ewropea.

Kellhom ikunu;urnalisti ta’ il-mument lilbiera[ staqsew lil-LeaderLaburista biex jitkellemdwar din l-a[bar, uMuscat ma kellu l-ebdatriq o[ra [lief li spi//ajfa[[ar lill-Prim MinistruLawrence Gonzi. Qal lijilqa’ din is-somma biexjekk ikun Prim Ministruhu, ikun jista’ jonfoqhom.

Din il-gazzetta staqsietlil Muscat ukoll kif i[ossumeta hu kien wie[ed minndawk li be]]g[u lill-popluMalti li pajji]na kien sejir/ievi biss Lm1.5 miljunfis-sena mill-UE (arapa;na 5), meta l-fattiwrew li Lawrence Gonziwa[du irnexxielu j;ibaktar minn €2.5 biljunlejn pajj]ina. I]da, kif issasaret id-drawwa mil-Leader laburista, daninjora g[al kollox din il-mistoqsija.

Sadattant, bostaUnions ewlenin kellhomkliem ta’ tif[ir g[al danil-pakkett finanzjarjunegozjat mill-PrimMinistru Lawrence Gonzi.

Il-Union addiemaMag[qudin sa[qet li hi[a;a ferm po]ittiva li l-Gvern irnexxielujinnegozja pakkettfinanzjarju li j[abbathamal-ewwel pakkettfinanzjarju negozjat mill-Gvern Malti.

Il-Union tal-G[alliema,l-MUT, qalet li dan kienpakkett finanzjarjupo]ittiv li se jag[ti lill-pajji] xi [a;a fuqiex jibnifil-;ejjieni.

L-Asso/jazzjoniTuristika ta’ G[awdex(GTA) tenniet li l-allokazzjoni ta’ fondispe/ifikament g[alG[awdex f’dan il-pakkettfinanzjarju hi xi [a;apo]ittiva [afna.

Il-GRTU ukollesprimiet is-sodisfazzjontag[ha g[al dan il-pakkettfinanzjarju, tant li qalet lidan il-pakkett hustrumentali biex il-pajji]jil[aq il-miri tieg[u sas-sena 2020.

Rispons qawwi mill-qarrejjaKien hemm risponsqawwi mill-qarrejjatag[na g[all-ewwelkompetizzjoni tal-KWIZZELETTORALI liil-mument nieda l-;img[al-o[ra fl-okka]joni tal-kampanja elettorali.

Is-soluzzjonijiet ta’ danil-kwizz huma dawn:

XOGOLOPPOIZZJONIGONZIADDIEMAONOREVOLILIBERTA`

:AKKETTA BLUUNJONI EWROPEASANTTARZNAINDIPENDENZAZOKKZOKKORJIRRIENJAARROGANTILE:ILATURAIN?IDENTIBA:ITEDDIERIKON?ILJAZZJONITABONEABBUI

Fost il-mijiet li bag[tus-soluzzjoni t-tajba ttella’wie[ed bix-xorti u dan huANDREW MICALLEFminn a]-ebbu;.

Hu se jkun notifikat biexji;bor il-premju lijikkonsisti fil-kollezzjonis[i[a ta’ souvenirs tal-Partit Nazzjonalistab’valur ta’ 150 ewro.

Attwalità politika 7Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Qab]a o[ra ta’ kwalitàfil-kura tal-kan/er

rikonoxximent internazzjonalig[all-mod kif qed jintu]awtajjeb il-fondi tal-UE fil-qasam tas-sa[[a u kif is-sittal-kostruzzjoni qed ikunmani;;jat.

Dan il-pro;ett miexi mat-time-frame stabbilit, u s’issa,in-nefqa hi inqas, u g[alhekkid-differenza se tintu]a g[ax-xiri ta’ aktar apparat modern.Fakkar ukoll li dan il-pro;ettqed jo[loq ix-xog[ol g[almijiet ta’ [addiema.

Il-Prim Ministru semma li l-Gvern qed jipprovdi 1,300 tipta’ medi/ina b’xejn, li tnaxminnhom huma g[al pazjentimorda bil-kan/er, u l-ammontta’ medi/ini se jibqa’ jkuna;;ornat.

Flimkien mal-Isptar MaterDei, l-Università u l-BioMalta Campus, l-isptar il-;didtal-kura tal-kan/er, se jkunentità o[ra li tipprovdi servizzta’ e//ellenza.

Il-Prim Ministru fakkar li l-Gvern g[addej bil-ProgrammNazzjonali tal-BreastScreening, u di;à kienusalvati 160 mara li nstabilhomkan/er tas-sider fi stadju bikri.

G[addej ukoll il-programmnazzjonali ta’ screening tal-musrana l-kbira; se jibda l-iscreening tal-g[onq tal-utru;u issa t[abbar ukoll li t-tfajlietli twieldu fis-sena 2000 sejibdew jing[ataw va//in b[alaprevenzjoni kontra l-kan/ertal-g[onq tal-utru.

L-Isptar il-;did tal-kura tal-kan/er li qed jinbena ma;enbl-Isptar Mater Deib’investiment ta’ €54 miljun,li 85 fil-mija minnhom humafondi tal-Unjoni Ewropea, sejoffri qab]a o[ra ta’ kwalitàfil-kura tal-kan/er f’pajji]na, udan hu [olqa o[ra fil-katina ta’servizzi li di;à qed jing[ataw,inklu] fil-kura u fil-preven-zjoni tal-kan/er.

Il-Prim Ministru LawrenceGonzi qal dan ilbiera[, waqt]jara li g[amel, fejn ra x-xog[ol tal-bini li g[addejb’ritmu mg[a;;el tal-isptar il-;did, li mistenni jitlesta fi]mien sena.

Hu kien akkumpanjat minnJoe Cassar, il-Ministru tas-Sa[[a.

Attendena wkoll Brian StJohn, il-Kap E]ekuttiv tal-Fondazzjoni g[as-ServizziMedi/i (FSM), u uffi/jalio[rajn tal-Fondazzjoni, kifukoll min-nies responsabblimill-kostruzzjoni tal-isptar.

Lawrence Gonzi fakkar lidin il-;img[a, Maltairnexxielha tinnegozja ftehim;did mal-UE dwar il-Ba;it tal-UE g[as-snin 2014-2020, lipermezz tieg[u se tie[u€1,128 miljun. Dawn sejintu]aw f’oqsma differenti uli se jag[mlu differenza fil-[ajja tan-nies, inklu] fil-qasamtas-sa[[a u tal-edukazzjoni.

L-investiment ta’ €54miljun ma jinkludix l-investiment fit-tliet linearaccelerators li se jkun hemmfl-isptar, li jiswew €13.5miljun, kif ukoll apparat ie[ormodern li se jkun hemm l-isptar.

Il-pro;ett kiseb ukoll

KWIZZELETTORALI

IL-KWIZZ ELETTORALITA’ DIN IL-:IMGAF’PA:NI 42 u 43

8 Attwalità Politika Attwalità Politika 9Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

De/i]joni importanti li ttie[det minn GvernNazzjonalista fl-1999 kienet dik li jipprivatizza l-Mid-Med Bank u jbig[u lill-bank mondjali HSBC.

Kienet mossa li tat fidu/ja ;dida lis-settur finan-zjarju ta’ pajji]na u tat kredibbiltà kbira lil pajji]na.

I]da tal-Labour fet[u gwerra kbira kontra din id-de/i]joni. U g[al darb’o[ra kien Joseph Muscat li[adha fuqu li jmexxi kwa]i wa[du din il-kampanja.

Mhux biss billi kien imur ma’ Alfred Sant quddiemferg[at tal-Mid-Med Bank g[al konferenzi tal-a[barijiet, i]da fuq kollox b’numru kbir ta’ artikli

fil-gazzetti lokali kollha.L-aktar li jispikkaw minn dawn l-artikli kien dak li

kiteb f’The Malta Independent tas-7 ta’ Mejju 1999 lifih, fost l-o[rajn, kien iddeskriva dak il-pass b[ala themost conspicuous hold-up in Maltese history.

U jekk Muscat hu politikament konsistenti, suppostli issa qed iwieg[ed li jekk ikun fil-gvern iwaqqaf dinis-serqa fid-dawl tax-xemx, jarresta lil min kien [ati, ujressqu l-Qorti.

I]da g[al Muscat, l-opportuni]mu ji;i l-ewwel uqabel kollox u allura, dan kollu spi//a fix-xejn.

10 snin ta’ ljun… u f’daqqa wa[da jsir nag[;a

F’Ottubru tal-1994 il-pajji] kienwasal biex jintrodu/i l-VAT —sistema ;usta ta’ tassazzjoni litit[allas fuq il-konsum li wie[edjag[mel. Akbar il-konsum, aktardak li jkun i[allas — sistemaaktar ;usta minn din g[ad tridtitwieled.

I]da g[al-Labour ma kienxhekk. Immexxi minn AlfredSant, il-Labour kien [are; kontral-introduzzjoni tal-VAT. UJoseph Muscat kien l-aktar

wie[ed fil-Labour li kienfundamentalist dwar dan tant liwasal jitlob dikjarazzjoni blatidwir mal-lew]a li meta l-Labour jitla’ fil-gvern, ine[[iha,“ikunu x’ikunu /-/irkustanzi”.

Biex juri l-oppo]izzjoni tieg[ug[all-VAT, il-Labour, permezztal-GWU, organizza strajk;enerali u Muscat, ta’ pru]untu]li minn dejjem kien, faqqa’artiklu fil-Kulladd bit-titlu‘Strajk bla dubju’.

L-istrajk sar i]da GvernNazzjonalista da[[al il-VATxorta wa[da. Meta mbag[ad tela’l-Labour da[[al taxxa bla sens— is-CET — li naqqset id-d[ulbil-miljuni tal-liri u,eventwalment kellha ter;a’tidda[[al il-VAT mill-gvern tal-PN fl-1999.

Muscat qatt ma semma xejnaktar u llum jist[i jsemmi dan l-argument. Battalja o[ra tieg[u lisfumat fid-du[[an.

Lanqas hemm l-i/ken dubju li l-akbar u-turn fl-istorja personalita’ Muscat hi l-po]izzjoni li [adwar l-Unjoni Ewropea sa minnmindu da[al fl-arena politika fl-1992.

G[al g[axar snin s[a[, uaktar, Muscat [a po]izzjoniewlenija kontra d-d[ul ta’Malta fl-Unjoni Ewropea.

St[arri; li sar minn din il-gazzetta sab li Muscat kien il-politikant li l-aktar li kiteb u

xandar kontra s-s[ubija. G[aliex barra artikli regolari,

l-aktar fil-gazzetti laburisti,Muscat baqa’ jissemma g[all-programmi li kien imexxi fuq l-istazzjon laburista Super One,bl-isem ta’ Made in Brussels.

Dan il-fattur kien g[amel lilMuscat popolari [afna fost il-Laburisti g[aliex fih kienujaraw il-bully Nru. 1 ta’ kontral-UE. Kien propju dan li wassalbiex xahar biss wara li Malta

ssie[bet uffi/jalment fl-UE,Muscat kien elett b[alaMembru ParlamentariEwropew.

Ftit xhur wara s-s[ubija,Muscat dawwar il-boxxla ubeda jg[id li jrid li Malta tkunfuq quddiem nett fl-UE.

Kellu jammetti, wara snintwal ta’ oppo]izzjoni estrema,li dik il-battalja li [aditlu nofsil-karriera politika tieg[u, warakollox, kienet ]baljata!

Joseph Muscat kien, b[all-bqijatal-Labour, kontra s-sehem ta’Malta fil-Partnership for Peace(PfP) mhux biss qabel l-Elezzjoni tal-1996 i]dasa[ansitra sakemm kien qedjikkontesta g[al-leadership tal-Labour.

Il-Labour kien [are; lil Maltaminn din is-s[ubija fil-PfP, fi ftitsig[at wara li kien tela’ fil-gvernfl-1996.

Mistoqsi fil-gazzetta Illum tat-18 ta’ Mejju 2008, appenakienet se ssir l-elezzjoni g[all-mexxej ;did Laburista, Muscatkien stqarr li hu kien g[adukontra s-sehem ta’ Malta fil-PfPu hu ma kienx jaqbel.

Dik kienet il-po]izzjoni tieg[uu tal-partit u ma kien hemm l-ebda dubju dwar dan.

I]da f’daqqa wa[da,f’Settembru tal-2011, f’The

Sunday Times jidher artiklu bit-titlu Labour u-turn onPartnership for Peace li fihjing[ad li l-Labour dawwar il-po]izzjoni u issa mg[aduxkontra.

Interessanti li jiem wara,Alfred Sant kiteb f’it-Tor/a biexjg[id li sehem Malta fil-PfP huksur sfa//at tal-Kostituzzjoni.

G[allinqas Sant hu konsistentiu mhux pinnur b[al Muscat!

Il-mod kif a;ixxa Muscat waqt il-kri]i twila u mdemmija tal-Libja fl-2011 hu wie[ed ta’ opportuni]mu sfa//at.

Fl-ebda [in, tul ix-xhur twal ta’ konflitt fero/i, ma riedjikkundanna l-atro/itajiet li kien qed iwettaq ir-re;im ta’Gaddafi anzi f’diskors li g[amel quddiem il-Monument tal-elsien fil-Birgu, fl-okka]joni tal-festa ta’ Jum il-elsien2011, Muscat implika li Malta kellha tag[milha ta’ medjaturbejn ir-re;im ta’ Gaddafi u r-ribelli Libjani li kienu qedjitqatlu g[al-liberalizzazzjoni ta’ pajji]hom.

F’dak id-diskors Muscat kien sostna li wie[ed mg[andux i]ommma’ na[a jew ma’ o[ra u insista li Malta ma kellhiex tie[u po]izzjonifavur jew kontra g[aliex a[na newtrali.

I]da malli sar jaf bir-reb[a finali tar-ribelli fuq ir-re;imdittatorjali ta’ Gaddafi, Muscat [are; jifra[ lill-poplu Libjan.Dak li g[al xhur s[a[ ]amm [alqu mag[luq, issa [ass li kelluji//elebra mag[hom g[al dik ir-reb[a storika.

U biex ]gur ikun g[amel u-turn kompleta, f’April tal-2012mar il-Libja biex jiltaqa’ mal-mexxejja l-;odda. X’ipokrisija!

Jekk saret hold-up arresta lill-[atja

L-ewwel kontra u mbag[ad jimbotta lil tal-Labour

Akkanit favur l-indipendenti…jappella favur tal-LabourIl-Kunsilli Lokali f’Malta u f’G[awdex kienu bdew minnGvern Nazzjonalista fl-1993 u sa sena wara kienug[adhom qed isiru l-ewwel elezzjonijiet fil-lokalitajietkollha li ntemmew f’Mejju tal-1994.

Muscat kien g[adu kwa]i ;did fjamant fil-politika i]dadan ma ]ammux milli jikkummenta b’mod definittivdwar is-sehem tal-partiti politi/i fil-kunsilli lokali.

Il-partit tieg[u kien idde/ieda li ma jikkontestax dawnl-elezzjonijiet g[aliex sostna li dawn i;ibu l-firda fil-lokalitajiet.

U x’ta[sbu li kienet l-opinjoni ta’ Muscat? Iva, qtajtu.a l-linja tal-Labour tant li fil-Kulladd tat-22 ta’ Mejju,1994 kiteb hekk: “Il-Partit Nazzjonalista u l-partiti l-o[rajn li [ar;u g[al dawn l-elezzjonijiet (tal-KunsilliLokali) g[andhom jindunaw huma stess li l-ma;;oranzatal-poplu ma jriduhomx fil-Kunsilli… il-poplu g[andusens jidde/iedi x’inhu l-a[jar g[alih… elezzjoni warao[ra, l-Indipendenti se jkomplu j]idu l-voti”.

G[addew is-snin, u l-Labour g[amel u-turn o[ra kbirafil-Kunsilli Lokali wkoll. Beda jo[ro; il-kandidatitieg[u… anzi beda ji;;ilidhom daqs elezzjoni ;enerali.Muscat, mhux talli ma ]ammx il-po]izzjoni li kellu, tallibeda, personalment, jag[mel avvi]i bi [las biex il-poplujivvota lill-kandidati laburisti g[all-kunsilli lokali.

PARTNERSHIP FOR PEACE

IL-VAT

L-UNJONI EWROPEA

Baxx baxx dawwar il-po]izzjoni minn kontra g[al favur

Wara li [ar;una issa jg[idu li kollox sew

:ieg[el lill-poplu jistrajkja u kellu jibla’ kollox

adem u stinka g[al strajk ;enerali kontra l-VAT

Lill-Maltin qalilhom biex jivvutaw kontra l-UE

Ma kienx hemm b]onn il-kampanjaelettorali biex wie[ed jikkonferma lipolitikament, il-leader tal-Labour, hupinnur. Idur ma’ kull ri[. Idawwar il-po]izzjoni tieg[u skont kif ikun jaqbelf’mument partikulari.

Lil politikant b[al dan in-nies tqisub[ala wie[ed opportunista u li l-[inkollu tistennieh jag[mel u-turns, ankifuq l-aktar affarijiet ba]i/i u li jkunikkomprometta ru[u ma’ Malta kollha.

Muscat da[al fil-politika fl-1992 —g[oxrin sena ilu — u minn dak i]-]mienilu jikteb u jitkellem fuq l-issuesewlenin tal-politika lokali. Mhemmxg[alfejn tistudja wisq il-karriera tieg[ubiex tittendi li dan il-politikant ma

tistax toqg[od fuqu.Propju l-;img[a l-o[ra, din il-gazzetta

rrappurtat u-turn o[ra dwar in-nighttariff tal-ener;ija. Filli jfa[[arha ujipproponiha u filli jmaqdarha ujipprova jirridikola lill-PN g[aliexinkludiha fil-programm elettorali.

F’dawn il-pa;ni qed nag[tu [arsa[afifa lejn u[ud mill-[afna u-turns ta’Muscat fl-a[[ar 20 sena.

Dan mhux xi e]er/izzju akkademikui]da sempli/iment biex ifakkar li dak liMuscat qed iwieg[ed illum g[aliex;ejja l-elezzjoni, g[ada ji/[du u jibdajg[id kontra tieg[u.

Lil Muscat tista’ tafdah^ It-twe;ibaf’idejk.

Li jg[id illum…ji/[du g[adaKarriera ta’ g[oxrin senamimlija u-turns u opportuni]mu

Jifta[ar li mhux se jo[ro; umbag[ad ma riedx iwie;ebJason Micallef re;a’ wera kemm hu ra;el tal-Partit — il-Mexxej Laburista Joseph Muscat

Hekk kien jg[id rapport f’l-orizzont tas-Sibt 14 ta’Jannar 2012 li fih kien rappurtat x’qal Muscat fil-jum ta’ qabel waqt il-Konferenza :enerali tal-Labour.

F’dan ir-rapport jing[ad li Muscat bag[at g[alMicallef u talbu biex, kontra dak li kien di;à [abbar,Jason Micallef iwaqqaf il-kandidatura g[all-Elezzjoni li ;ejja biex jiddedika l-[in kollu tieg[ug[all-istazzjon laburista Super One.

“Wera kemm hu ra;el tal-partit g[ax a//etta t-talba tieg[u”, kien rappurtat li Muscat qal lill-Konferenza “g[a/-/ap/ip tan-numru kbir ta’delegati”.

U tg[annqu wa[da tajba flimkien.I]da lanqas la[aq qal l-a[[ar kelma lid-delegati li

Muscat ma sarx jaf li minn dak li [abbar lid-delegatima kien fadal xejn g[aliex wara kollox Micallef kienre;a’ darlu u kien se jo[ro;.

Din il-gazzetta kienet ]velat dan kollu u, mistoqsig[al darba tnejn, mill-media Mucsat ma kien qalxejn [lief: “Morru staqsu lilu”.

Wara li fera[lu li mhux [iere;… kellu ja//ettah

JASON MICALLEF

HSBC

KUNSILLI LOKALI

Opportuni]mu li [aduminn estrem g[al ie[orSa minn meta sar Mexxej tal-Labour f’:unju 2008,Joseph Muscat kien g[amilha /ara li wara li tkun saretElezzjoni :enerali o[ra, hu kien ikun lest li jressaqPrivate Members Bill fil-Parlament biex f’Maltajid[ol id-divorzju. Id-diskors kien /ar: kien qedjitkellem dwar le;i]latura o[ra.

I]da ta’ opportunist li hu, meta Deputat fuq in-na[atal-Gvern ressaq mozzjoni biex jid[ol id-divorzju,g[al darb’o[ra nesa x’kien qal, u ntefa’ b’ru[u ub’;ismu favur.

Fuq kollox, i]da, warrab dak li kien qal f’TheSunday Times tat-3 ta’ Awwissu, 2008, ftit ;img[atwara li n[atar Mexxej: “Should a referendum becalled? ‘Calling a referendum would simply amountto passing the buck. It would be an irresponsiblefailure to postpone the decisions that needed to betaken’”.

G[al Muscat, i]da, ma jg[odd xejn dak li jkunintrabat bih. Minflok ma baqa’ jinsisti li l-li;itg[addi bil-voti tal-Parlamentari, ivvota fil-Parlamentbiex il-kwistjoni tg[addi g[al referendum minkejjali kien qal li dan ikun “an irresponsiblefailure”.

Hekk ikunu l-ir;iel fil-politika? I]da, b[as-soltu, the end justifies the means.

Kien kontra r-Referendum tad-divorzju, imbag[addawwar kollox

REFERENDUM DIVORZJU

Meta Muscat sejja[ id-d[ul tal-HSBC b[ala l-akbar‘hold-up’ f’pajji]na

Meta f’:unju 1998, kienet faqqg[et il-kwistjoni ta’Duminku Mintoff mal-Partit Laburista dwar il-Waterfronttal-Birgu, Muscat, ta’ ]atat li hu, kien ukoll da[al fihab’ru[u u b’;ismu.

F’artiklu bit-titlu li baqa’ famu], A[jar jum ta’ ljun millimitt jum ta’ nag[;a, Muscat kien kiteb hekk fil-Kulladdtal-14 ta’ :unju 1998: “Il-Perit wasal biex maqdar lilKarmenu (Mifsud Bonnici) g[ax dan kien inqata’ mill-ispaga tieg[u. Lilek (Alfred Sant) qatt ma wa[[allek spag.Mintoff ma jkollux problemi biss ma’ dak il-mexxej lijag[mel li jg[id hu. Din is-sitwazzjoni mhix a//ettabbli.Di;à l-partit [a pa/enzja bi]]ejjed bih. Kieku kien xi [add

ie[or, ilna li ke//ejnieh”.U fis-26 ta’ :unju 1996 kiteb hekk f’The Malta

Independent: “Unless Mintoff finds some responsible,reasonable and honourable way out, he would have deleted50 years of political history in 24 hours”.

Du[[an! G[addew is-snin u Muscat tla[[aq il-Leadertal-Labour. Imbag[ad addio t-tg[ajjir u t-tixwix kontraMintoff. Stiednu fi/-?entru Nazzjonali Laburista biexikollu ritratt mieg[u u lit-tifla ta’ Mintoff g[amilhaDelegata Spe/jali tal-Konferenza :enerali u kandidatag[all-elezzjoni. U sfrutta g[al kollox il-funeral tieg[u.

Opportuni]mu e]asperanti.

Minn tke//ija mill-partit g[al lag[qi]mu sfrenatMINTOFF

IL-LIBJA

L-artiklu li jg[id li misshom ke//ew lil Mintoff

Ing[aqad mar-rebbie[a wara li kien [asel idejh

Wara li g[adda kollox mar dritt jiltaqa’mal-mexxejja l-;odda tal-Libja

10 Attwalità politika Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Ixxettlu,[adu r-ru[ uissa[[ewta[t gvernimmexximill-PNI/-child-care centres nistg[ung[idu li [adu r-ru[, issa[[ewu saru popolari ta[t din l-amministrazzjoni mmexxijaminn Lawrence Gonzi.

Meta dan l-a[[ar il-MexxejLaburista tkellem dwar i/-child-care centres kien qisu qedjiskopri l-Amerika u injora g[alkollox l-i]viluppi importanti lise[[ew f’dan il-qasam f’pajji]na.

Fl-a[[ar [ames snin, infatti,infet[u disa’ /entri ;odda SmartKids li ]diedu mat-tlieta li di;àkienu je]istu.

I/-/entri l-;odda li nfet[u fl-a[[ar snin huma fis-Si;;iewi,Pembroke, Bormla, SantaVenera, il-Furjana, al Qormi,il-Marsa u fl-MCAST.

Dawn ing[aqdu ma/-/entripubbli/i li jinsabu l-Birgu,Birkirkara, il-Qawra, al Luqa,il-G[arg[ur, Ra[al :did, l-Università u fl-ETC f’al Far.

Sadattant g[addejja [idmabiex jinfet[u erba’ /entri o[ra;odda.

Il-gvern jissussidja tliet /entrio[ra fi skejjel tieg[u li humammexxija mill-privat.

Ma’ dawn iridu ji]diedu tliet/entri o[ra fir-responsabbiltàtal-Malta Enterprise.

Iridu ji]diedu wkoll g[addta’ child-centres tal-privat liu[ud minnhom gawdew minnfondi tal-Unjoni Ewropea biexjg[inuhom fl-operat tag[hom. Il-Gvern Nazzjonalista,

i]da, ma waqafx hawn. Feta[dawk li sejja[ Klabb 3-16 lijoffri programmi wara l-[in tal-iskola g[al tfal bejn it-3 u s-16-il sena mill-iskejjel tal-Gvern,tal-Knisja u Indipendenti.

Minn dawn i/-/entri — lijift[u wkoll tul il-vaganzi tas-sajf — di;à nfet[u [mistax utant irnexxew li l-Gvern qedja[dem biex jinfet[u u jinfirxuaktar madwar Malta uG[awdex.

F’dan il-Klabb, bejn Ottubru2009 u Settembru 2012attendew 3,000 tifel u tifla.

Fis-sajf li g[adda bissattendew 1,055.

L-i]vilupp ta’ child-care centresf’pajji]na

Attwalità politika 11Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Child-carecentresu Klabb 3 - 16Barra li dawn i/-/entrijg[inu fl-i]vilupp tat-tfalli jattendu fihompermezz ta’ programmiedukattivi, kreattivi uta’ divertiment, joffru l-opportunità lill-;eniturili ja[dmu li j[allu ’luliedhom f’dawn il-postijiet b’rashommistrie[a u f’idejn niesserji u professjonali.

Il-Partit Nazzjonalista, konxjumill-fatt li /-child-care centreshuma tant kru/jali biex aktarnisa f’pajji]na jo[or;uja[dmu, g[amel numru ta’proposti rilevanti fil-Programm Elettorali tieg[ug[all-Elezzjoni tad-9 ta’Marzu, 2012.

Dawn huma l-proposti tal-Partit Nazzjonalista:

3. Fa/ilitajiet ta’ child-care b’xejn g[at-tfal kollha(i) Biex jg[in aktar nisa

jid[lu jew jibqg[u fid-dinjatax-xog[ol, il-Gvern jag[melpass ie[or ’il quddiem billi s-servizz ta/-‘child-care’ g[at-tfal tieg[ek ikun finanzjatmill-Gvern b’sistema ta’

‘child-care centres’ tal-g[a]latieg[ek. G[al din l-iskemaikunu allokati 5 miljun ewrofis-sena u jibbenefikawminnha mhux biss dawk lija[dmu ‘full-time’ i]da ankedawk li ja[dmu ‘part-time’jew b’[inijiet flessibbli.

(ii) Il-mi]ura tkopri l-ispi]ata/-‘child-care’ anki g[aldawk it-tfal li qeg[dinjitrabbew f’familja b’;eniturwie[ed, anke meta l-;enitur hul-missier.

39. Fa/ilitajiet ta’ child-care g[al ommijiet li jistudjaw

Is-sistema ta’ ‘vouchers’g[as-servizzi ta’ ‘child-careservices’ tkun tg[odd ukoll

g[al ommijiet li jmorrujistudjaw l-Università u l-MCAST jew f’istituzzjonio[ra edukattiva jew ta’ ta[ri;rikonoxxuta.

40. Aktar ?entri Klabb 3-16

In]idu aktar ?entri Klabb3-16, mal-[mistax li di;àhawn miftu[a b[alissa u lifihom ikunu jistg[u jattendutfal ta’ bejn it-tliet snin u s-16-il sena.

Il-programmi edukattivi,sportivi, rikreattivi u ta’ ]vi-lupp li jsiru f’dawn i/-/entrijibqg[u g[addejjin sas-6pm.Fi/-?entri jistg[u jattendustudenti mill-iskejjel pubbli/i, tal-Knisja u skejjel indipendenti.

X’qed jipproponi l-PartitNazzjonalistafil-Programm Elettorali

Gvern Nazzjonalista ma kienx biss il-pijunier ta/-child-care centres f’pajji]na i]da wara liwellidhom u sa[[a[hom beda ja[dem b’mod lija;evola lill-;enituri li kienu se jibbenefikawminnhom.

:enituri li jibag[tu lit-tfal tag[hom f’child-carecentre bdew jing[ataw tnaqqis mill-income tax.

Dan it-tnaqqis mid-d[ul taxxabbli beda ji]diedkull sena u matul l-2012 — is-sena li g[addiet —tela’ g[al €1,300 u, b’hekk, kull sena beda

ji]died sostanzjalment in-numru ta’ ;enituri lijgawdu mit-tnaqqis fl-income tax.

B[alissa hawn 55 child-care centre re;istratmal-gvern li l-;enituri jistg[u jibbenefikaw minntnaqqis fl-income tax meta jibag[tu lit-tfaltag[hom fihom.

Matul l-2011 biss kien hemm 2,392 ;enituri liibbenefikaw minn din il-mi]ura u bejniethomiffrankaw €1,197,278 mill-income taxtag[hom.

Il-qag[da s’issa

Il-Labour di;à urewnax’jafu jag[mlu dwar i/-child-care centres fi ]mienil-gvern ta’ Alfred Sant.

B’[afna pompa HelenaDalli, meta kienet SegretarjaParlamentari, kienet [abbretpro;ett-pilota ta’ child-carecentre.

Renee Laiviera kienet i/-chairperson tal-bord li kellujmexxi l-pro;ett li kellujifta[ fl-1 ta’ :unju 1998fil-Kalkara bl-isem ta’Dawradurella u bi spi]a ta’Lm32,000 (€74,540.00).

Kien ippjanat li jilqa’ fih25 tifel u tifla ta’ bejn is-sena u t-tliet snin.

Kien intqal li kien sejintalab [las ta’ Lm4 (9.32ewro) kuljum g[ax kien sejing[ata servizz fuq ‘livellinternazzjonali’! Kellujing[ata sussidju lill-koppjili kienu jaqilg[u anqas minnLm5,000 fis-senabejniethom.

Mill-ewwel kien evidentili l-[las mitlub kien g[oliwisq spe/jalment metawie[ed iqis il-pagi fermi]g[ar ta’ dak i]-]mien.

Single parent bi qlig[ ta’Lm2,900 (6,755.00 ewro)kien qed jintalab [las ta’Lm12 fil-;img[a jew1,453.53 ewro fis-sena.

Il-post mag[]ul xejn makien addattat g[all-iskop lig[ali[ kien sar.

Kien ]g[ir wisq biexjaqdi l-[ti;iet ta’ 25 tifel utifla. Is-si;;ijiet u l-imwejjed ma kienu xejnadatti g[at-tfal ta’ bejn is-sena u t-tliet snin. Post fejnjoqog[du l-highchairs makienx hemm u t-tfal kienujridu ji;u mitmug[a fl-istesspost fejn jilag[bu.

Il-post fejn it-tfal suppostkellhom jistrie[u kien

ristrett wisq b’saqqijiet]g[ar mal-art li ]gur makinux tajbin g[al tfal ta’ dikl-età tenera.

L-unika play area li kienhemm kienet g[an-ni]la bil-periklu li tfal ]g[ar li bil-kemm jafu jimxu sewjispi//aw jitgerrbu g[al ;ol-kan/ell tal-[adid li kienhemm f’tarf il-bit[a.

Tfal ta’ dik l-età bil-[rieqif’ka] ta’ b]onn biex jin[aslukull ma kien hemm kiensink ]g[ir tal-wi//.

Il-fridge kienet ]g[irawisq u ma kienet bl-ebdamod tista’ tesa’ l-ikel ta’ 25tifel u tifla li jkunu tawhommid-dar.

Minkejja l-propaganda likienet saret, fil-;urnata tal-ftu[ ebda tifel jew tifla makienu ttie[du fi/-?entruDawradurella.

L-unika persuna pre]entifil-post kienet i/-chief carer.Wara ;img[a kull ma kienhemm fi/-/entru kienu]ew;t itfal biss!

Biex tilqa’ g[all-kritika,is-Sinjura Laiviera kienet/a[det li l-[las mitlub ta’Lm4 kuljum kien g[oliwisq u li ma kienx jag[melsens li jing[ataw aktarsussidji.

Qalet ukoll li kien hemm15-il koppja li kienu di;àinteressati li jibag[tu liluliedhom fi/-/entru imman-nisa kienu g[adhom qedifittxu impjieg.

Insomma kienet fro;alaburista o[ra.

L-isem ta/-/entru,Dawradurella i]da kienadattat [afna g[aliex hekkkienu [adu[ tal-Labour lill-poplu — dawradurella.

Forsi aktar kien ikunadattat l-isem ?entru g[at-Tfal emda u Skiet!

IL-LABOURU ?-CHILD-CARECENTRES

Kienipprovai]da falla

Bit-theddida tal-maltemp tippersisti matul il-jum kollu,l-attivitajiet tal-Karnival ilbiera[ filg[odu saru kifprogrammat, imma dawk ta’ filg[axija kellhom jit[assru.

Jekk it-temp ikun aktar [anin, l-attivitajiet ikomplu llumf’nofsinhar b’parata li tibda minn Pjazza San :or;, il-Belt,g[al Fuq il-Fosos, il-Furjana, fejn fis-1.30 p.m. jing[atabidu g[al spettaklu kbir ta’ kuluri bis-sehem tal-karrijiettrijonfali, kumpaniji ta]-]fin, maskeruni, baned u diversiattivitajiet o[ra relatati mal-Karnival.

Wara, il-karrijiet jitilg[u lejn il-Belt Valletta fejn g[all-[abta tas-2.30 p.m. tibda sfilata minn Misra[ Kastilja litg[addi minn Triq il-Merkanti, Triq San :wann g[al Triqir-Repubblika.

L-attivitajiet tal-Karnival, imbag[ad, ikomplu g[ada t-Tnejnmill-10.30 a.m. ’il quddiem u jintemmu t-Tlieta bl-isfilatakbira li ssir fi Triq Sant’Anna, il-Furjana, li tibda fis-6 p.m.

12 Lokali Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

IKOMPLIL-KARNIVAL

15

20Il-;lieda kontra l-kan/er u l-a]ma

Theddida realig[all-ekonomija

20G[all-PNis-sa[[a l-ewwel

35 Ittri lill-Editur:

Muscat ud-Deputy Leaderstal-Labour

13Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

F’pa;ni o[rajn...

Bdew jinkixfu l-boromDin kienet ;img[a tassew importanti f’din il-kampanjaelettorali. :img[a ta’ ]viluppi li xe[tu dawl ;did fuq kif il-Labour qed jiffinanzja l-kampanja lussu]a tieg[u. L-ewwel ]vilupp kien dak li An;lu Farrugia, li sa ftit tal-

;img[at ilu kien id-Deputy Leader tal-Labour Party, qalf’intervista mas-Sunday Times li kuntratturi kbar humainvoluti fil-finanzjament tal-partit. It-tieni ]vilupp kien daqstant ie[or serju u xokkanti. NET

Television u In-Nazzjon ]velaw parti minn konver]azzjoni lifiha, fost l-o[rajn, Tony Zarb, is-Segretarju :enerali tal-GWU jg[id lil xi [add li “jekk ikollok relazzjoni tajba mal-General Workers’ Union, tg[inek anke fit-tenders”.

Din il-gazzetta, [mistax ilu, di;à kienet ippubblikat tag[rifdwar il-finanzjament tal-kampanja tal-Labour u kienet ukollintimat li biex tag[mel il-kampanja li g[addej biha l-Labourbilfors li tkun sibt i]-]ejt… jew il-gass!

I]da minn dak li qed naraw u nisimg[u l-Labour mhux i]-]ejt sab i]da sab metodu kif ikun jista’ jiffinanzja l-[idmatieg[u fuq il-ba]i ta’ ‘[okkli dahri u n[okklok dahrek’.

An;lu Farrugia, g[alkemm stqarr li kien jin]amm f’/ertudistanza minn dak li kien qed ise[[ fis-sancta sanctorum tal-Labour, xorta kien jaf x’inhu g[addej u, allura, dak li qal iridikun analizzat bir-reqqa. Mg[andniex dubju li, qabel matkellem, hu g[amel [afna minn dak li l-Ingli]i jg[idulu soulsearching u dak li [are; bih nifhmu li hu dak li, hu, fil-kuxjenza tieg[u, [ass li l-pubbliku ;enerali g[andu jkun jaf.

Meta allura tarraf x’inhi l-po]izzjoni tal-finanzjament tal-partit illum ]gur li l-ex Deputy Leader ried li kul[add, inklu]l-istess partitarji laburisti, ikun jaf li qed ise[[u ]viluppi litabil[aqq g[andhom jallarmaw lill-elettorat.

Biex tkompli tag[qad, fl-istess jiem [are; dak li qal TonyZarb u l-konnessjonijiet li hu stess g[amel f’dik il-konver-]azzjoni li saret pubblika. Ir-rabta bejn ir-relazzjoni ta’

azjenda mal-GWU u kif din jista’ jkollha x’taqsam mal-g[oti tat-tenders jekk fil-gvern ikun hemm il-PartitLaburista.

Mela qeg[din sew. Il-Labour i[awwad minn ta[t u minnwara dahar kul[add ma’ xi erba’ fat cats biex dawnjiffinanzjawh u mbag[ad, jekk ikun fil-gvern, ‘jie[u[siebhom’. U l-GWU twieg[ed ‘puxxjatura’ biex xi [addjirba[ it-tenders.

Dawn huma fatti, li [ar;u minn fomm il-kamp laburistannifsu, u li jistg[u jag[tuna stampa /ara ta’ kif ikun qedjitmexxa pajji]na f’ka] ta’ reb[a laburista. Hi sitwazzjoni liqatt ma kellna b[alha fejn minn qabel ir-ri]ultat tal-elezzjonig[andna quddiemna vi]joni pre/i]a ta’ dak li jse[[ bid-dikjarar b’Muscat b[ala Prim Ministru.

U aktar serju minn hekk hu l-fatt li min, biex jing[o;ob,qed jg[id li Malta tag[na lkoll, bl-azzjonijiet tieg[u, i]da fil-mag[luq u bil-[abi, qed jipprospetta li Malta tkun immexxijamil-Labour immexxi minn imnie[ru minn min ikun po;;a l-eluf ta’ ewro g[ad-dispo]izzjoni tieg[u biex jirba[ l-elezzjoni.

Ta’ g[ajb u tal-mist[ija minn partit li, ming[alih irid jag[tilezzjonijiet fuq good governance. F’temp ta’ tlett ijiem, il-Partit Laburista tilef kull dritt morali li jitkellem fuq issuessensittivi b[alma hu l-ambjent u l-funzjoni tal-MEPA. I]damhux biss.

Min jid[ol f’alleanzi strambi kif deskritti minn An;luFarrugia ma jistax jippretendi li jibqa’ jin[eba ta[t in-nocomment biex ming[alih jevadi mistoqsijiet imbarazzanti.

Min jag[laq [alqu kif g[amel Muscat sinjal li mg[anduxtwe;iba u, jekk mg[andux twe;iba f’ka] gravi b[al dan,sinjal li g[andu x’ja[bi.

I]da a[na nweg[duh li dak li j]omm mo[bi hu se nkomplunikxfuh a[na.

C O M M U N I C A T I O N Smedia•link

14 Opinjoni Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

B[ala tabib fil-politika majistax jonqos li n]ewwe; l-g[an tal-[idma politika mal-professjoni medika tieg[ibiex inkompli ntejjeb is-sa[[a ta/-/ittadini li lilhominservi. G[aldaqstant l-enfasiprin/ipali tieg[i se tkun linara li fir-Raba’ u l-amesDistrett jitjiebu dawk il-fa/ilitajiet li jikkon/ernawdirettament is-sa[[a tal-persuna.

Meta nitkellmu dwar is-sa[[a, ma nistg[ux manirrikonoxxux il-passi kbar lig[amel pajji]na f’dan il-qasam ta[t gvernijietnazzjonalisti. Dawn il-passisaru kemm fil-qasam tas-sa[[a primarja kif ukoll fil-qasam tal-kura tal-pazjent.

Bi]]ejjed insemmi s-servizzi ta’ kura b’xejn fil-klini/i madwar il-bliet u l-ir[ula tag[na, is-servizzb’xejn fi sptar ;did state ofthe art f’Mater Dei, is-servizzta’ medi/ini b’xejn li llumqed isir minn spi]eriji privatital-g[a]la tieg[ek, kif ukollil-public-private partnershipli je]isti bejn il-gvern u l-privat fis-servizz ta’

emergenza b’xejn li qedjing[ata fi tmiem il-;img[aminn sptarijiet privati.

Naturalment fadal [afnax’isir biex ikompli jitjieb danis-servizz. U l-gvern mabaqax idu fuq ]aqqu dwardan. Nafu li qed isiru pro;etti;odda biex ikomplu jtejbu s-servizzi f’oqsma partikulari,b[all-isptar ;did tal-Onkologija li nbena vi/inMater Dei, li se jkun sptarspe/jalizzat fil-kura tal-kan/er.

Sfortunatament il-kan/erhi marda li qed ti]died fid-dinja kollha, aktar mhu qedisir progress fit-teknolo;ija uaktar mal-[ajja tal-bniedemqed titwal. Minn studji lisaru jo[ro; /ar li ]ew;ka;unijiet prin/ipali lijikkaw]aw din il-marda hu t-tipjip u t-tni;;i].

F’pajji]na, g[all-grazzjat’Alla, ir-rata tal-kan/erg[adha [afna anqas mir-rataf’pajji]i o[rajn ewropej udan grazzi g[all-[idma lipajji]na qed jag[mel biexjipprevjeni din il-mardaqerrieda. Madankollu l-[idma f’dan il-qasam qatt

m’hi bi]]ejjed. U jkun [a]injekk f’pajji]na l-qasam tas-sa[[a nu]awh b[ala ballunpolitiku bil-pazjent ikun il-paraventu g[all-politikaparti;jana. Il-qasam tas-sa[[a g[andu dejjem ikun’il fuq mill-politika.

G[alhekk jien irrid linkompli ng[in fil-[idmabiex inkomplu nnaqqsu l-in/idenza ta’ mard serjuf’pajji]na spe/jalment fin-nofsinhar ta’ Malta.

Din il-[idma se tkunmifruxa mhux biss fir-rigward tal-kura imma wkolltal-prevenzjoni, billi nnaqqsukemm jista’ jkun il-ka;un ta’mard serju u terminali.

Se na[dem [alli jkompliji]died it-tag[lim ta/-/ittadini tag[na biexnuruhom il-[sara mit-tipjip unipperswaduhom jieqfujpejpu darba g[al dejjem[alli jevitaw mard li hupruvat li ;ej minn dan il-vizzju.

Se na[dem ukoll biexuliedna jkomplu jkunuedukati minn /kunithomdwar kif i[arsu sa[[ithom ubiex il-;enituri ma jkunux

huma li jag[tu l-e]empju[a]in bi pratti/i []ienaquddiem uliedhom.

Barra minn hekk, sena[dem ukoll bis-s[i[ sabiexikomplu jittie[du l-passine/essarji [alli jonqos il-volum tat-tni;;i] mit-traffiku fit-toroq tag[na,spe/jalment fin-na[a tan-nofsinhar ta’ Malta.

Se nkun qed na[dem bi[;ari [alli jitjieb in-networkta’ toroq fin-na[at tag[nabiex jit[affef it-traffiku ujonqos it-tni;;i]. Se na[dembiex jissa[[u l-fa/ilitajietsportivi fl-ir[ula tad-distrettili nirrappre]enta, [alli l-poplu ta’ dawn l-ir[ula jkollul-mezzi biex ikattar l-attivitàfi]ika li tant hi importanti fit-t[aris tas-sa[[a tal-individ-wu.

Inwieg[ed ukoll li nkomplina[dem biex jitjiebu l-kundizzjonijiet ta’ persuni bib]onnijiet spe/jali, persuniemar;inati, kif ukoll persunili g[andhom problemi so/jaliu familji li jin[tie;u l-g[ajnuna.

Il-Partit Nazzjonalista kiendejjem il-partit tas-solidarjetà

u se jibqa’ hekk fil-futurg[aliex is-solidarjetà hielement ewlieni fit-twemmintal-partit.

Dawn huma l-garanziji liqed nag[tik f’isem il-PartitNazzjonalista, garanziji lihuma kredibbli g[aliex danil-partit g[andu track recordmill-aqwa u wera bil-provi likapa/i jag[tik servizz ta’sa[[a e//ellenti b’xejn biexinti u l-familja tieg[ekikollkom Futur fis-Sod.

idma politika g[all-;id ta’ sa[[tek

minn Mario Rizzo Naudi

mariorizzonaudi@gmail.com

Hemm fuq kollox [a;awa[da li l-aktar tiddistingwilill-Partit Nazzjonalista mill-Partit tal-Labour jew a[jarJosephMuscat.com. G[all-PN i/-/ittadin hu dejjem i/-/entru tat-tmexxija politika uamministrattiva.

Il-Partit Nazzjonalistadejjem [addem sistema ta’gvern li biha /-/ittadin seta’jag[]el il-futur tieg[u hu

nnifsu u jottjeni dawk l-o;;ettivi so/jali, ekonomi/iu kulturali li hu jqis b[alaprijorità. Il-Partit Laburista,u qablu l-MLP, qed ilissen il-[sieb li l-gvern ;didimmexxi minnu se jkunwie[ed li jikkon/entra l-futurta’ Malta u ta/-/ittadini fil-gvern innifsu. Sistemapatrijarkali u didattika li matirriflettix ir-realtajiet tal-lum.

Il-PL g[adu ma[kum mill-passat u minn snin twal fl-Oppo]izzjoni li qed ixekklul-vi]joni tieg[u ta’ pajji] fejni/-/ittadini tieg[u jkunu lestib’[ilithom jilqg[u l-isfidi ujoqorbu lejn orizzonti aktarmiftu[in ukoll jekk fi]minijiet diffi/li.

Bi]]ejjed wie[ed jifli fil-fond u[ud mill-proposti liressaq il-PL s’issa. Jifli fil-fond ukoll dak li jing[adb’mod indirett u dak lijing[ad biex itappan il-kredibbiltà tal-PN.

?erti kelliema ta’JosephMuscat.com jag[tu

wie[ed x’jifhem, g[alkemmjg[idu mod ie[or, li la darbad-direzzjoni tal-partit hekkidde/idiet, i/-/ittadin mhuxmistenni jiddiskuti jewjikkritika.

Hawn jo[ro; bi/-/ar l-istilta’ tmexxija differenti uprogressiva; tmexxijamiftu[a li tbarri l-fruntieri(jew l-ostakli fost i/-/ittadini) b’kawtela litirrispetta d-diversità tas-so/jetà tag[na li qed jissoktajipproponi l-Partit Nazzjona-lista.

arsa [afifa lejn il-le;i]lazzjoni u lejn l-inizjattivi so/jali, industrijaliu edukattivi ta’ ]minijietimg[oddija juru li dak kiengvern li kull ma ried kien lijissokta jikkon/entra s-setg[a u allura l-empower-ment fih innfisu fejn i/-/ittadin kien biss fuq in-na[ata’ dak li jir/ievi u jadattaru[u g[a/-/irkustanzi. Danhemm xamma tieg[u ukollfil-PL tal-lum.

Mhux il-ka] li nid[lu fid-dettall u ninterpretaw dakkollu li qed joffri l-PL. Dawkta’ /erta età g[exu dawk i]-]minijiet u llum kul[addkapa/i jislet g[alih innifsudak kollu li qed jing[adming[ajr il-[tie;a li l-partitijbellg[uh dak li jemmnuhuma.

Fuq na[a g[andna PartitLaburista li jis[aq li jridjibdel id-direzzjoni meta hu

nnifsu qed jis[aq li din id-direzzjoni, ekonomika,finanzjarja, industrjali,edukattiva, e//. hi tajba; li sejaddottaha u se jibni fuqha.

Fl-istess nifs qed jis[aq liMalta falluta, li fl-edukazzjoni g[adna lura, li s-sa[[a hi wa[da tal-biki, lifil-qasam tax-xog[ol dak liksibna sa issa hu bissfa//ata. U tista’ tibqa’ sejjerb’litanija ta’ kritika negattivamsejsa fuq falsitajietgrossolani.

Dan l-istat ta’ tran]izzjonipolitika, jew a[jar dan l-e]er/izzju ta’ tfittxija ta’xorta ta’ identità li tista’tinbieg[, b’le[ma ta’determinazzjoni aggressiva us[i[a, b’karba li l-PL hupartit li lest jilqa’ lil kul[addbl-iskop li akkost ta’ kolloxjinkiseb il-poter, qed jesponilill-PL f’sitwazzjonijiet fejn

(a) qed ikun kontradittorju; (b) qed ikun kon/iljatorju

meta b[al donnu mill-banktal-Oppo]izzjoni di;à xeba’jisma’;

(/) qed jistiga sens ta’ur;enza biex jag[ti l-impressjoni li hemm b]onnkul[add jing[aqad mieg[u uji;bed [abel wie[ed bla majesprimi fehmiet o[ra;

(d) qed jitlef kullkredibbiltà li l-PL jista’jkollu. Hu e]er/izzju lijindika partit li lest jaqbadma’ kollox g[aliex konxju limhux preparat biex imexxi

g[aliex mhux konvint safejnjista’ j[alli li/-/ittadin ifassalhu u ji]viluppa hu l-futurtieg[u.

Dan hu dak li jiddistingwilil JosephMuscat.com mill-Partit Nazzjonalista.

Fit-tradizzjoni ta’twemmin demokratikukristjan, li g[alkemm illumforsi ftit jissemma’ g[adg[andu g[eruq sodi lissuktaw jevolvu tul is-sninfl-istess Ewropa li nag[mluparti minnha, il-PN jemmenbi s[ih li

(i) il-gvern qieg[ed hemmbiex jassisti fejn hemmb]onn;

(ii) ir-rwol tieg[u hu dak lijiffa/ilita lill-individwu, lill-intraprenditur, lill-intellettwali u fuq kolloxdawk li g[al ra;unijiet varjig[andhom problemi jiksbuo;;ettivi spe/ifi/i upartikulari tag[hom;

(iii) jemmen li pajji]na u /-/ittadini Maltin iridu jkunuhuma li jpittru u ji]viluppawil-futur ta’ pajji]na;

(iv) li jag[ti opportunitajietlil ku[add biex ifittex jg[inlilu nnifsu skont il-[ti;iettieg[u f’firxa nazzjonali;

(v) lest li ja//etta l-kritikata/-/ittadini u jadotta mi]urili jimmitigaw xi [sarat.

Fi kliem ie[or il-PN hu l-partit li jirrrispetta lilkul[add u g[ax jirrispetta lilkul[add lest bil-fatti jwettaqtmexxija li effettivament

tkun adattata g[all-[ti;iettal-pajji] u aktar u aktarg[all-[ti;iet ta/-cittadin.

Wara snin twal ta’ [idmab’su//ess fid-diversi strutturiba]i/i tal-pajji], issa gvern;did nazzjonalista se jg[addig[al fa]i o[ra.

Se jkun qed jorqom dawnl-istess strutturi so/jali uamministrattivi biex i/-/ittadin jissokta jil[aq il-milja tieg[u. Pro/ess li skontid-dokument L-G[eruqTag[na, il-ManifestElettorali u issa l-ProgrammElettorali, i/-/ittadin se jkunhu li jmexxi lilu nnifsu u lilpajji]u ’l quddiem.

Kif jing[ad fil-KomunitàEwropea issa se ng[addumill-hard legislation g[as-soft legislative initiatives.

IT-TOROQ LI JESGUNA

I/-/ittadin jibni l-futur tieg[u

minn Charles V. Schembri

charlesschembri@on vol.net

Wa[da mill-aktarkaratteristi/i ta’ din il-kampanja elettorali hi l-weg[da tal-Partit Laburista lijekk ikun fil-gvern se jkunkollox g[al kul[add.

Ng[id id-dritt, maskantajtx li anki issa liqrobna sew lejn jum il-votazzjoni, tal-Labourjibqg[u g[addejjin bil-vizzjuli jwieg[du kollox lilkul[add basta jirb[u l-gvern.

Dawn il-weg[dietmhumiex qed isiru bisspermezz ta’ stqarrijiet,konferenzi tal-a[barijiet uprogrammi fuq il-mediaimma anki, b’mod assidwu,fid-djar tan-nies.

Il-pjan hu sempli/i. Murfid-djar tan-nies, fittex lin-nazzjonalisti li forsi g[al xira;uni jew o[ra riedu xi[a;a u baqg[u ma [aduhiex,u weg[idhom li jekk tkunfil-gvern se ttihilhom. Nista’ng[id b’/ertezza li dan hu liqed ji;ri.

Naf ukoll, li numru mill-issues jew problemi li nkunupre]entati bihom mhuxdaqstant fa/li li ssolvihomdment li qed ng[ixu f’pajji]/ivilizzat fejn je]istu li;ijiet,regolamenti u pro/eduri.

Dan juri li min lil dawn

in-nies iweg[idhomsoluzzjoni fa/li jkun bissqed jurihom id-debba biexwara jqabb]ilhom il-[mara.

F’kampanja elettorali fejnna[a li s-soltu kienet tidherxi ftit jew wisq raffa u inqasraffinata issa qed tidherkwa]i perfetta, b’sinkroniz-azzjoni mal-mu]ika u l-konfetti daqs li kieku mmex-xija b’remote control, fa/litintlag[ab il-log[ba tal-qerq.

I]da, ta[bi kemm ta[bi, xi[add jew xi [a;a jikxfek. umill-programm Bondi+ ta’nhar il-amis li g[adda fejnil-mistieden ewlieni kienKarmenu Vella, li kellu l-inkarigu li jikteb il-programm elettorali tal-Labour.

F’punt minnhom, b’tonkwa]i frustrat (semplicimentg[aliex il-pre]entatur kienqed jag[mel dmiru lijistaqsi) Vella tenna li humase jag[mlu kollox, se jsolvul-problemi kollha u ta’kul[add u li l-flus g[al dankollu se jsibuhom.

Il-;esti u t-tonalità jikxfu,i]da l-maskra, jekk jirb[u l-elezzjoni, /etament tibdati]]eraq ftit ftit jew kollhaf’daqqa minn fuq wi// il-partit li jridha ta’ moviment.

U din hi l-log[ba l-o[ra liqed jilag[bu tal-Labour.

Fil-konferenza ;eneralitag[hom ;abu sensiela ta’individwi li fta[ru li sejivvutaw lil-Labour f’din l-elezzjoni.

Din hi log[ba li lag[buhadi;à fl-a[[ar elezzjoni.Tiftakruhom i;ibu sa[ansitranies u qraba ta’ nies li GvernNazzjonalista [a passikontrihom min[abba akku]ita’ korruzzjoni?

Intom u taraw lil dawn in-nies, li jien mhux ilkoll naf,ma tistaqsux x’motivazzjonijista’ g[andhom kull we[edu wa[da minnhom biex[allew lilhom infushomjintu]aw mil-Labourb’daqshekk mod sfa//at?

X’qed iwieg[ed il-Labourlil dak il-kantant li qed jg[idli qaleb sempli/iment g[axf’dawn l-a[[ar snin b[alakantant mhux qed jitqabbadikanta mil-lukandi? Forsi sejimponi lil dawn il-lukandijibdew iqabbduh ikantag[as-spejje] tag[hom jewtieg[u?

alli nkun skjett. Majfissirx li fost dawk in-nies liqed jg[idu li did-darba sejivvutaw Labour m’hemmxnies li forsi bi ftit aktar

sforz, bi ftit aktar pa/enzja,bi ftit iktar empatija, magerrixnihomx.

L-argument tieg[i hu lital-Labour mhux qed jist[ujwieg[du lil dawn in-nies/erti affarijiet li biexiwettquhom iridu, fostaffarijiet o[ra, jiksru jewjg[aw;u l-ligijiet tal-pajjizkif kien isir qabel l-1987.

Bil-wi// tost kollu llumji;u ju]aw is-slogan‘Malta Taghna Lkoll’ metajafu li fost dawk li qedigergru llum hemmnazzjonalisti li xipromotion jew job li rieduhuma ng[atat lil persunaLaburista wara pro/ess ta’g[azla li fih ma nda[al l-ebda Ministru jewSegretarju Parlamentari!

G[ad fadal [ames ;imghatbiex tintemm il-kampanja.G[ad fadal ]mien bi]]ejjedbiex min b[alissa qed ikunmanipulat f’log[ba ta’ qerqsfa//at jinduna li hemm minqed ju]ah biex jirba[ il-poter. Wara li jispi//aw ix-xinxilli, tintefa l-mu]ika utitfa//a r-realtà jkun tardwisq biex wie[ed ire;;a’ l-arlo;; lura.

Il-log[ba tal-qerq tkunintreb[et.

Father Christmas re;a’ wasal

minn Charlò Bonnicicharlo.bonnici@gov.mt

Theddida reali g[all-ekonomija MaltijaTal-Labour g[andhom [abtajakku]aw lin-nazzjonalisti limeta tasal l-elezzjoni jibdewibe]]g[u lin-nies. Ma na[sibxli jkunu qeg[din jigdbu metajg[idu hekk – u nispjegag[aliex.

Aktar ma tasal il-;urnatatal-elezzjoni fil-qrib in[osssensazzjoni spe/jali li tin[assmeta jieqaf l-istorbju u l-[sejjes tal-kampanja elettoraliu tibqa’ biss [a;a wa[daquddiemi… il-verità tal-fatti.

Tul din il-kampanjaosservajt mill-qrib il-kliem ul-proposti ta’ Muscat fil-qasam tal-ekonomija.Mhemmx dubju li t-temaekonomika hi pilastru ewlienita’ kull so/jetà b’sa[[itha.

Hu biss mis-su//essekonomiku li kull weg[da ukull aspirazzjoni tista’ ssirrealtà. Ming[ajr dan is-su//ess il-kumplament hu bissparoli fil-vojt.

L-ekonomista eminenti uMEP Laburista EdwardScicluna stqarr li l-ekonomijaMaltija hi ag[ar minn dik ta’Spanja. Din hi l-persuna li l-Labour qed timbotta biex fil-ka] li jirb[u l-elezzjoni jil[aqMinistru tal-Finanzi.

L-istqarrija tieg[u tikxef is-superfi/jalità u nuqqas ta’serjetà meta niddibattu l-ekonomija tag[na.

Jista’ xi [add jispjegali kifl-ekonomija Maltija hi b[al

ta’ Spanja meta Spanjag[andha rata ta’ qg[ad ta’kwa]i 30%? Iktar minn nofsi]-]g[a]ag[ huma bla impjiegu hemm minn fosthom lisa[ansitra ;ew pajji]na biexisibu xog[ol.

L-a[[ar statisti/i uffi/jalijuru li Spanja qieg[daf’ri/essjoni profonda li mato[ro;x minnha kif ;ieb ula[aq. U skont Scicluna,Malta tinsab ag[ar minnSpanja!

Imbag[ad g[andna l-a[[arstqarrijiet tal-President ta’?ipru. Mela sa ftit ]mien iluMuscat kien jikkritika lill-Gvern g[aliex missna mxejnafuq il-mudell ta’ ?ipru. Issa li?ipru da[let gass down ;ol-[ajt u qieg[da tittallab g[andl-IMF, Muscat jipprovajnessihielna. Intant, il-President ta’ ?ipru, DimitrisChristofias qal kemm jixtieq lipajji]u [adem b[al Malta. Danhu diametrikament kuntrarjug[al pariri li tana Muscat.

Imbag[ad g[andna l-famu]aproposta tal-power-station.Hawnhekk [add g[adu mafehem meta l-Labour jg[id lidan il-pro;ett ma jiswa xejnlill-pajji]. Nistaqsi mistoqsijawa[da u skjetta! Jekk din mahi se tiswa xejn lill-pajji],liema hu dak in-negozjant li sejda[[al idejh fil-but u jo[ro;600 miljun ewro biex jintrabatli jbieg[ il-gass bi prezz fiss

g[al g[axar snin? Nemmen li din il-proposta

wa[edha hi theddida serjag[as-sa[[a tal-ekonomijaMaltija.

In[e;;e; lil kul[add ja[sebsew fuq il-konsegwenzi ta’ xifro;a b[al din. Ekonomija litkun distabbilizzata bil-modter;a’ ;;ibha f’postha. Tassewkif qieg[ed jing[ad: Muscatji]balja, t[allas int!

Intant pajji]na g[adu kemmg[adda minn perjodu delikati]da li minnu l-poplu tag[nabaqa’ jgawdi x-xog[ol u l-investiment. Dan kollu majistax isir jekk ma jkunxhemm siner;ija u rieda tajbabejn min i[addem, il-[addie-ma u l-Gvern.

Dan tal-a[[ar jipprovdi s-servizzi edukattivi uinfrastrutturali. Min i[addemdejjem ifittex li ju]a metodiiktar effi/jenti; il-[addiematag[na jag[tu sehemhomb’kuxjenza u dedikazzjonig[al xog[olhom.

Il-pajji] qieg[ed jinvestimiljuni ta’ ewro fit-ta[ri; u l-edukazzjoni. Ftit hemmbarrieri li jwaqqfu wie[edmilli jitg[allem. Kul[addjista’ jag[mel il-parti tieg[u.Il-;enituri jridu jkompluj[e;;u lil uliedhom ujg[allmuhom li l-edukazzjonihi /-/avetta tas-su//ess.

Dak il-[addiem li jixtieqjaqbad linja ;dida jrid imidd

rasu g[al tag[lim ;did.Sa[ansitra nies li qatt ma[admu jistg[u jipparte/ipawf’dan il-pro/ess. Il-mazzf’idejna.

L-istatistika hi favurtag[na. Qatt fl-istorja ta’pajji]na ma kien hawn niesja[dmu daqshekk.

Minn analizi ta/-/ifri tal-impjiegi u dawk lijirre;istraw jidher /ar li s-suqtax-xog[ol f’pajji]na hub’sa[[tu u dinamiku. Dejjemjibqg[u je]istu sfidispe/jalment fejn jid[ol ix-xog[ol f’G[awdex u l-parte/ipazzjoni tan-nisa fid-dinja tax-xog[ol.

Dawn jibqg[u ]ew; sfidipartikulari li g[alkemm saru[afna sforzi fuqhom, in[oss lil-miri g[adhom ma ntla[quxg[al kollox. Irid isir sforz biexdawn i]-]ew; oqsma jil[qumedji aktar a//ettabbli.

Intant, ftit tal-jiem ilu,Muscat qal li l-;id jin[oloqmix-xejn. Ma nafx min tahieludin l-informazzjoni. Jien kontming[alija li l-;id jin[oloqbix-xog[ol, bil-g[aqal uformazzjoni serja. Ma kontxnaf li l-;id jin[oloq mix-xejn!

Na[sbuha sewwa [biebf’min nafdaw i/-/wievet ta’pajji]na.

Caroline Galea hi kandidatag[all-Elezzjoni :enerali fir-Raba’ u s-Sitt distretti

minn Caroline Galeainfo@carolinegalea.com

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Opinjoni 15

Na[sbuha sewf’min nafdawi/-/wievetta’ pajji]na

Meta mbag[adtitfa//a r-realtàikun tard wisqbiex wie[edire;;a’ l-arlo;; lura

16 Opinjoni Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Hi elezzjoni differenti mill-o[rajn anki g[aliex ma hiximmexxija minnkwistjonijiet stori/i,b[alma kienet is-s[ubijafl-Unjoni Ewropea, waqt likontroversja b[ad-divorzjun[allet bil-kalma f’kuntestmaqtug[ mill-elezzjoni.

Sa issa l-ambjent hunormali, anzi aktarx ma huambjent elettorali xejn.

Il-partiti ewlenin humadixxiplinati aktar minn qattqabel, waqt li huma wkolljafu li l-eleganza u r-rispett fit-ta[dit huma l-aqwa reklami g[all-voti ta’dawk li jistg[u jitbandlubejn na[a tradizzjonali uo[ra.

Kampanja elettoralimadwar il-mexxej

Il-kultura Maltija,Mediterranja u reli;ju]a,minnha nnifishatikkon/entra fuq l-idea tal-Wie[ed. Tfittex l-unità,tg[asses kontra d-dissens,tibni kollox fuq l-g[aqda.

Din id-darba, fil-PartitNazzjonalista ftit aktarmilli fil-Partit Laburista, kienhemm ka]i li [aduha kontradan il-mudell mag[ruf.

Madankollu, il-fundamentali hu dejjemwie[ed: partit jinbena fuq il-figura tal-mexxej, il-wie[edli jla[[am folla, il-vu/i ta’solista li tle[[en kor kotran.

Kull sforz biex dan il-mudell jitkisser jispi//a biexjidher fierag[, u fl-a[[ar nett,jin[all.

Il-poplu Malti jserra[ rasumeta s-sentenza a[[arija hiwa[da.

Partiti ming[ajr kuluriKienet mi]ura li mexa biha

l-Partit Nazzjonalista fl-elezzjonijiet tat-tmeninijiettas-seklu l-ie[or meta EddieFenech Adami ried juri li l-isfida kienet popolari,nazzjonali, u mhux partitarja.

Quddiem il-karattru qawwita’ Dom Mintoff, kien hemmb]onn li jing[araf ;gantie[or: Eddie Fenech Adamib[ala r-ru[ ta’ ma;;oranzaMaltija, aktar milliNazzjonalista.

Ftit sinjali li jidhru: il-bandiera bajda u [amra biss,it-twarrib tal-bandiera, tal-kulur u tal-innu u tal-armatal-partit, it-tnaqqis fl-u]utal-kelma ‘nazzjonalist’,‘nazzjonalisti’, ‘partit’.

‘A[na u ‘huma’, i]-]ew;kelmiet-muftie[ tal-politikaMaltija kollha, spi//aw biexbiddlu t-tifsira tribali u sarujfissru kundizzjoni morali:‘is-sewwa’ (tag[na) ‘jirba[]gur’ (kontra dak li ma huxsewwa).

Hemm e]empji parallelio[rajn i]da dawn il-ftit humabi]]ejjed biex jidher a[jar l-iskop tal-kampanja: hikwistjoni morali u mhuxbiss, jew l-aktar, ekonomika.

Dik l-istess kundizzjonipsikolo;ika tas-snin tmenintas-seklu l-ie[or re;g[etqieg[da ta[kem fil-kampanjaelettorali pre]enti.

I]-]ew; partiti ewleninwarrbu l-kuluri, l-arma, l-innu, il-lingwa;; tipikamentlaburista jew nazzjonalista.Kwa]i anki l-kelma‘[addiema’ hi minsija.

Il-Partit Laburista jis[aq lil-img[oddi hu aljenazzjoni, u

l-Partit Nazzjonalista jifhemli jista’ jfakkru. Il-fatt hu libejn is-snin tmenin tas-seklug[oxrin u llum hemm mittsena. afna g[eruq kulturalinqatg[u, it-ti;did u l-modernizzazzjoni ta’ kullxe[ta saru skop fihominfushom, u l-memorjakollettiva tinsab fi kri]i.

Programm elettoralimorali

Diskors pre/i], metodiku,xjentifiku, dwar il-kundizzjoni morali tal-pajji]g[adu jrid isir, u jidher li[add aktar u a[jar mill-partitipoliti/i ma jistg[u ja[sbuh uji]vol;uh fil-livelli kollha,qabelxejn fil-livellskolastiku, mill-kindergartensal-Università.

Hemm [tie;a kbira [afna lidan id-diskors isir, u jsir bil-kunsens tal-partijietkon/ernati kollha, l-edukaturi, minn Knisja sapartiti, minn nies fil-volontarjat sal-g[alliema.

L-importanza tal-g[alliemahi l-akbar wa[da fil-pajji].Huma movimentistintivament ‘unanimu’,koerenti fih innifsu. Mahemm ebda kategorija so/jalio[ra, hi liema hi, li tasalg[all-kunsens daqs il-kategorija tal-g[alliema.

G[alliem tal-Kindergartenu Professur fl-Universitàjaslu minnufih biex jg[idu l-istess kelma, l-istesskonklu]joni bl-akbar/ertezza. U r-ra;uni hiwa[da: huma qeg[dinjag[mlu l-istess [a;a, ukulma g[andhomquddiemhom hu differentibiss fl-eta’ u f’dak kollu lijmur mal-età.

Ebda Università ma tista’te]isti ming[ajr kindergarten,u f’kull Università hemmdejjem il-b]onn tan-numri utal-alfabett tal-kindergarten.Is-sisien ma humiex il-bini,imma ma hemmx biniming[ajr sisien. U bini sodfuq sisien dg[ajfa jispi//abiex ji;;arraf.

L-a[[ar kelma>il-vot ]ag[]ug[

Fi ]mien meta t-tfal u ]-]g[a]ag[ huma mix[utinf’nofs l-uragan tal-adulti,fejn is-sens ta]-]mienqieg[ed jintilef, il-kri]i tal-qtug[ tal-g[eruq hi l-kaw]ata’ bosta aspetti minn[ajjithom illum fl-oqsmakollha.

Dan hu diskors twil lijixraq li jkun studjat fuqlivell nazzjonali bil-kollaborazzjoni ta’kompetenzi professjonalivarji.

B’riferenza g[all-elezzjoni,dan id-diskors jista’ jfisser lil-fattur ‘mhux-mag[ruf’ ta’dan il-verdett se jkun il-vot]ag[]ug[,

G[eruq dg[ajfa jew di;àmaqtug[a, it-tixrid ta’kultura ta’ sfidu/ja fl-istituzzjonijiet, it-ta[lil tar-rabtiet familjari uparrokkjali: dawn u o[rajnhuma lkoll varjanti ta’ temawa[da, li hi l-inde/i]joni.

Il-mass meetingsfil-kamra tat-televi]joni

It-teknolo;izzazzjoni tal-bniedem innifsu ma hixgrazzja ming[ajr prezz, ulanqas ma hi grazzja dejjem.Il-virtwalità hi kundizzjonikumplessa li qieg[datbiddel lill-kultura mill-qieg[, waqt li n-naturatibqa’ dejjem wa[da, dik li[alaq Alla darba g[aldejjem.

It-televi]joni u l-mezzi l-o[ra tal-informatika da[luminflok il-kuntatti diretti.

Il-kamra privata fid-darminflok il-misra[ pubblikufir-ra[al, l-istampa u l-kelma rekordjati minflok id-dehra tal-persuna [ajja issau hawn, il-kuntatt rari tal-eletturi bejniethom minflokil-kuntatt dirett fil-misra[tal-mass meeting: dawn uo[rajn huma bidliet mill-qieg[ u l-partiti jistg[ujaraw fihom sinjali ta’ kifti]]arma sistema s[i[a.

Din il-qag[da ‘;dida’qieg[da tnissel il-b]onn li l-mexxejja politi/i jadattawru[hom g[al realtà li ma hixelettorali biss, immapermanenti.

Elezzjoni differenti mis-soltu

mill- Professur Oliver Friggieri

Ju]ak illum, jarmik g[ada. Le grazziMeta tmexxi bil-politika ta’the end justifies the means, umeta twieg[ed kollox lilkul[add, tkun qieg[ed bisstu]a lil dak li jkun g[aliexg[andek b]onnu llum. Warali tkun g[asartu, trid bisstibg[at g[alih u ttih sitt tirikiesa[ u biered. F’kelmao[ra, tarmieh. Muscat ju]akillum u jarmik g[ada.

afna nies li ]ort fl-a[[arxhur tkellmu mieg[i dwar]jarat li kellhom minnkandidati laburisti.

Kif wie[ed g[andujag[mel meta j]uru politiku,dak li jkun jistaqsimistoqsijiet dwar fiextemmen, x’qed jipproponi l-partit tieg[ek u kif lesttwettaq dak li qedtipproponi.

afna u [afna familjiqaluli li baqg[u bla risposti/ari jew sa[ansitra kandidattal-labour qalilhom mod ukandidat ie[or ta’ Muscatqalilhom mod ie[or. Lanqasil-kandidati tal-Labour majafu kif se jwettqu dak kolluli qed iwieg[du, a[seb u arakemm se ssir taf int!

Lanqas id-Deputy Leader

tal-Labour stess ma kien jafx’qed jipproponi l-Labour.Mhux ta’ b’xejn il-PartitNazzjonalista g[adu l-aqwag[a]la g[alik u g[all-familjatieg[ek.

Il-pajji] imur ;o [ajt jekkma jkunx hemm min hukapa/i jmexxi. Min imexxijrid jassigura li l-finanzi tal-pajji] ikunu fis-sod. Hu bissb’finanzi fis-sod, li gvernikun jista’ jie[u inizjattivi libihom titjieb il-kwalità tal-[ajja tieg[ek.

Gvern immexxi mill-PartitNazzjonalista fl-eqqel tal-kri]i ekonomika u finanzjarjainternazzjonali, kuntrarju ta’pajji]i o[ra, ]amm il-finanzifis-sod.

B’finanzi fis-sod, ;ab aktarinvestiment, in[olqu aktarminn 20,000 impjieg, naqqasit-taxxi u investa aktar fis-sa[[a, fil-qasam so/jali u fl-edukazzjoni.

Ming[ajr finanzi fis-sod,ji]diedu t-taxxi, kif kien g[a-mel l-a[[ar Gvern Laburistameta [arbat il-finanzi tal-pajji] u da[[al 33 taxxa fi 22xahar, taxxi li Muscat kieniddefenda bis-s[i[.

Gvern immexxi mill-PartitNazzjonalista jag[raf li biexint tag[mel qab]a o[ra ta’kwalità, il-finanzi jridujibqg[u fis-sod. G[alhekk il-Partit Nazzjonalistaippre]enta programmelettorali realistiku lipermezz tal-inizjattivi li fihtikber l-ekonomija, ji]died l-investiment, il-kummer/ u x-xog[ol u ti]died l-effi/jenza.

L-iktar mi]ura li kellimtunifuqha din il-;mg[a kienetdik li tolqot it-tfal.

Gvern immexxi mill-PartitNazzjonalista jag[tivouchers g[al child-careb’xejn lill-;enituri li ja[dmufull-time, part-time,b’[inijiet flessibbli jewinkella li jkunu qed jistudjawjew jit[arr;u. G[al wara l-[inijiet tal-iskola jkomplujinfet[u aktar ?entri Klabb 3– 16 fejn it-tfal mill-iskejjeltal-gvern, privati uindipendenti jkunu jistg[ujsegwu programmi edukattiviu ta’ ]vilupp sas- 6.00pm.

Il-Partit Nazzjonalista fil-gvern i]id l-istipendji prorata skont i]-]ieda lijing[ataw il-[addiema.

Lit-tfal tag[na rriduntuhom futur a[jar mit-tfulija tag[na. G[alhekkirridu nwettqu dan kollu.

addie[or nefaq il-mijiettal-eluf f’billboards, flyers,kotba, ingravajjet, podiums u[afna xinxilli. Dan kollujispi//a wara d-9 ta’ Marzu.L-g[ada filg[odu jisba[ ug[al [ames snin s[a[ xi [addli tag[]el int irid imexxi danil-pajji].

Mhux bilfors dak li tag[]elint. G[aldaqstant, intg[andek tg[in fid-de/i]jonilil min g[adu ma dde/idiex.Int g[andek tikkonvin/i li l-Partit Nazzjonalista hu l-a[jar g[a]la g[al pajji]na.

M’a[niex u mhux se nkunuperfetti imma mal-PN taf fejnint. Taf x’kapa/i jwettaq u tafli pajji]ek ikompli jimxi ’lquddiem. Il-vot mhux biljetttal-lotterija. Mhuwiex log[batal-azzard. U]ah u u]ah tajjeb.

T[allix min ju]a l-vottieg[ek u jirkeb fuq il-we;g[ali forsi g[andek illum, biexwara li ju]ak, jarmik. Hekkg[amel Muscat lil ‘sie[bu’An;lu Farrugia. Biex g[amelhekk lil min suppost kien l-id

il-leminija tieg[u, a[seb u arax’jag[mel lilek meta jkun [adak li ried: il-vot tieg[ek.

Biex ma irrispettax l-g[a]lata’ Deputy Leader li g[a]lu d-delegati tieg[u stess, a[seb uara kemm se jirrispetta l-g[a]liet personali tieg[ek u l-libertà tieg[ek b[alaindividwu.

Mark Anthony Sammut hukandidat ;did fuq ir-Raba’ ul-ames Distrett

minnMark Anthony Sammutmark@markanthonysammut.com

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Opinjoni 17

Il-Programm Elettorali tal-Partit Nazzjonalista hu mirqumb’125 proposta li jkomplu ma’dak li twettaq fl-a[[arle;i]latura. L-iskop hu linkomplu ng[ollu l-kwalità tal-[ajja biex inti tg[ix a[jar.

Dan il-programm jassigura lijkollna finanzi fis-sod, aktarxog[ol u xog[ol a[jar, servizzta’ sa[[a tal-aqwa kwalità uedukazzjoni mill-aqwa li tg[inlit-tfal u liz-]g[a]ag[ tag[nabiex jil[qu l-aspirazzjonijiettag[hom fil-futur.

In[ossni kburi li nifformaparti minn gvern li rnexxielujo[loq 20,000 post tax-xog[ol;did u li ta l-opportunità lil20,000 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[ali ggradwaw f’dawn l-a[[arsnin, kollha bi prospetti sbie[fil-karrieri tag[hom.

Ma nistg[ux ma nsemmux lig[alina l-persuna umana hidejjem l-ewwel u qabel kollox.

Wie[ed jifhem li ma jistaxikun li nid[ol fid-dettalji ta’kull proposta li hi ri]ultat ta’numru kbir ta’ konsultaz-zjonijiet ma’ diversi setturi.

L-ispazju ma jippermettixi]da /ertament li ankib’selezzjoni ta’ x’hemmippjanat wie[ed jifhem li l-proposti tal-Partit Nazzjonalistahuma fattwali u minsu;ab’g[aqal.

Mixja ta’ nazzjonIs-sena d-die[la ni//elebraw

il-[amsin anniversarju tal-Indipendenza ta’ Malta. Waqtli nsellmu lil :or; Borg Olivier‘Missier Malta Indipendenti’

irridu bil-fors insemmu kemmimxejna ’l quddiem f’din il-mixja. Minn kolonja g[al pajji]indipendenti u aktar tardmembru rispettat fl-Ewropa.

Ta’ min isemmi li Muscat ul-mexxejja laburisti qatt maemmnu fil-kapa/itajiet tal-poplu Malti. Ma ridux li Maltatissie[eb fl-Unjoni Ewropeag[aliex qalulna li a[na makkuu se ninbelg[u mill-baleni.

Infakkar li wie[ed mill-esponenti ewlenin tal-Labourkontra l-Ewropa kien Muscatinnifsu li qalilna li l-Ewropa his-salib tal-millennju. Dak i]-]mien il-billboards laburistikienu qalulna li se nie[du‘miljun u nofs’ i]da minflok[adna elf u tlett miljun ewromill-fondi Ewropej.

Issa wasal i]-]mien li nag[tul-pass g[al qab]a o[ra ta’kwalità bi programm ispiratukoll mill-ideat u x-xewqat tan-nies. Kif qal tajjeb il-PrimMinistru, “dan il-programm hutieg[ek u g[alik”.

Valuri u prin/ipji sodiL-g[eruq tal-PN jistg[u

jkunu spjegati f’g[axar valuri uprin/ipji li huma l-marki tas-swaba tag[na. L-ispirazzjonitag[na hi me[uda mill-valurinsara bil-bniedem u l-familjadejjem fi/-/entru tal-[idmatag[na. It-twemmin tag[na humsejjes fuq prin/ipji.

Nemmnu fir-responsabbiltàf’kull de/i]joni li nie[du; fis-solidarjetà dejjem u kullimkien;fil-libertà, g[aliex ming[ajrhatitlef kollox.

Nemmnu fis-sussidjarjetàg[aliex l-istat ma g[anduxjinda[al f’kollox. Id-djalogu huminsu; fit-tessut tag[na,g[andna fidu/ja fik u fil-pajji].Nafu fejn sejrin.

Nemmnu fl-identità litag[milna kburin b’pajji]nag[aliex nemmnu fih. Tista’ taralill-PN f’kull wie[ed minndawn il-valuri msemmijaming[ajr ma ninsew il-;ustizzja so/jali.

Il-PN hu partit bi storja kbirab’tant kisbiet g[al dan il-pajji].Il-PN hu l-partit tal-bidla, il-bidla li trid int.

Finanzi fis-Sod Fil-qasam ekonomiku l-akbar

sfida li se jkollna f’dawn il-[ames snin li ;ejjin hi li jkollnal-finanzi fis-sod b’ekonomija litkompli tkun sostenibbli,ekonomija dinamika, miftu[a ukompetitiva.

Ninsistu li n]idu x-xog[ol uxog[ol a[jar; ng[inu biex aktarnisa jer;g[u jid[lu fix-xog[ol ug[alhekk noffrulhom in/entivib[al fa/ilitajiet ta’ child-careb’xejn g[at-tfal kollha.

Nintrodu/u skema ta’ sickleave g[al meta t-tfal ikunu majifil[ux; ng[inu biex aktarpensjonanti jkomplu ja[dmu ubiex aktar persuni b’di]abbiltàjid[lu fid-dinja tax-xog[ol. Il-programm elettorali majonqosx li jsemmi in/entivi ug[ajnuna g[an-negozji u selfemployed biex jon[oloq aktarxog[ol.

Ninvestu mill-anqas 215-ilmiljun ewro fis-settur tat-

turi]mu biex inkomplu nsa[[udan is-settur li ta tant ri]ultatipo]ittivi fl-a[[ar snin, waqt lig[at-turi]mu f’G[awdexg[andna pjani li nag[tuin/entivi fis-settur tal-cruiseliners; na[dmu biex ikollnaaktar lukandi five star;upgrading ta’ farmhouses uin/entivi biex is-setturi tal-agrikoltura u sajd jing[aqdumas-settur turistiku biexjipprovdi lit-turist esperjenzaawtentika tal-[ajja ruraliG[awdxija.

Naraw li l-bdiewa, ir-ra[[alau s-sajjieda jgawdu minn fondiEwropej.

Tnaqqis fit-taxxa,servizz tas-sa[[a b’xejnu tis[i[ fl-istipendji

Waqt li nsa[[u l-;liedakontra l-eva]joni tat-taxxa,inkomplu bi skemi ta’ tnaqqistat-taxxa tad-d[ul u tnaqqis ta’taxxi fuq propjetà.

Fis-sa[[a, il-prijorità hi fuqil-kura primarja; insa[[u l-;lieda kontra dijabete u l-kan/er, aktar medi/ini b’xejn ufejn ikunu out of stock il-pazjent jixtrihom u jing[ata l-flus lura. Inkattru u ntejbu s-servizzi g[as-sa[[a mentali.

Fl-edukazzjoni se n]idu l-istipendji, se nag[tu tabletpersonali lil kull student; sejing[ataw aktar scholarshipsf’livell terzjajru waqt linkomplu n]idu l-g[add ta’studenti li jkomplu bl-istudjitag[hom wara l-livellsekondarju. Dan jg[odd ukollg[all-istudenti fl-iskejjel privati

jew tal-Knisja.Fil-;ranet li g[addew, il-

Partit Nazzjonalista mappre]entax biss proposti i]dappre]enta wkoll l-ispejje]dettaljati kollha tal-inizjattiviproposti fil-programmelettorali. Din l-ewwel darba lisaret xi [a;a simili. Dan juri s-serjetà tal-PN.

Il-programm elettorali tal-PNse jwassal biex pajji]na jiksebbilan/ fil-ba;it sal-2016.

Dan nistg[u nag[mluh billinistimulaw it-tkabbirekonomiku li jo[loq iktarimpjiegi, tnaqqis fl-infiqrikurrenti ming[ajr qtug[ ta’servizzi jew impjiegi, u t-titjibfl-effi/jenza.

Il-qab]a ta’ kwalità nistg[unag[mluha bi proposti uazzjonijiet responsabbli lijibqg[u j]ommu l-finanzi fis-sod.

Dan kollu jrid jibda b’g[a]-la tajba fid-9 ta’ Marzu.

Futur fis-sod> qab]a o[ra ta’ kwalità

minn Clyde Puliclyde.puli@gov.mt

18 Opinjoni Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Biex jirnexxilekf’negozjati b[aldawn, je[tie; lijkollok tim qawwi,preparament sod,ra;unijiet tajbin,track record ta’pajji] kostruttiv,[biberijiinfluwenti, udeterminazzjonital-blat

Il-fondi Ewropej> l-istorja fin-numriBdejna n-negozjati f’Novembru bit-theddida li nistg[u nie[du biss 480 miljunewro. Spi//ajniehom billi [adna 1.13 biljun ewro... kwa]i darbtejn u nofs aktar

Din il-;img[a, il-[ames fil-kampanja elettorali, kienetdedikata g[as-sa[[a. S’issadrajtu li kull ;img[a qedikunu diskussi l-proposti tal-Partit Nazzjonalista skont kifinhuma maqsuma fil-pro-gramm elettorali. Is-sa[[a hiwkoll wa[da mit-tliet pilastrita’ dan il-programm.

Fis-snin li g[addew, bdejnanaqtg[u l-frott tal-[idma lisaret fis-snin ta’ qabel fuq l-Isptar Mater Dei u da[[alnanumru ta’ inizjattivi biexnaqqasna l-waiting lists.

Il-[idma mal-privat biexjitnaqqsu l-waiting lists g[enetbil-kbir biex illum hemmanqas nies jistennew [allijibdlu l-irkoppa jew ine[[u l-kararetti.

F’dawn il-[ames snin,applikajna biex in;ibu fondiEwropej g[a/-/entru tal-onkolo;ija, jew a[jar, il-kuratal-kan/er. F’dawn il-[amessnin, introdu/ejna programmiestensivi tal-iscreening tal-kan/er tas-sider fejn salvajna

mijiet ta’ nisa u ommijiet ub’hekk ]ammejna aktar familjiflimkien.

L-istess g[amilna dwar il-programm ta’ screening tal-musrana. idna n-numru ta’medi/ini b’xejn u komplejnanifirxu l-ispi]erija tal-g[a]latieg[ek. Minn esperiment fiftit lokalitajiet, l-ispi]erija tal-g[a]la tieg[ek setg[et tkunvarata fil-bqija tal-lokalitajietwara s-su//ess li kisbet. Dankollu g[amilnieh fil-[amessnin li g[addew.

Il-programm tag[na g[all-[ames snin li ;ejjin hudaqstant ie[or ambizzju]. Il-proposta dwar il-medi/ini outof stock g[andha ssolvi din il-problema darba g[al dejjem.

L-ewwel nett tajjeb ng[id lis-sitwazzjonijiet fejn medi/inatkun out of stock naqsudrastikament. Din il-proposta ,i]da, se ssolvi din il-problemabilli pazjent li jsib ru[u f’dinis-sitwazzjoni, ikun jista’ jmurjixtriha hu skont prezzijietstabbiliti.

L-Oppo]izzjoni, millijidher, ;ietha ftit g[ira u makinitx kapa/i tfa[[arha.Minflok, b’ingann, [ar;ettg[id li l-PN irid li s-sa[[a matibqax b’xejn.

L-istess partit li kien da[[altaxxa fuq il-medi/ini fil-ftit]mien li g[amel fil-poter,illum jippretendi li jg[allimnadwar sa[[a bla [las.

Is-super candidate EdwardScicluna, li jekk jitla’ l-PartitLaburista wisq probabbli jsiril-Ministru tal-Finanzi, kienqal li “il-gvern ma jistaxjibqa’ jag[ti sa[[a b’xejn lilkul[add”. Dan l-espert ta’Muscat dwar il-finanzi kemm-il darba tkellem b’dan it-ton.

Darb’o[ra qal li “diffi/litg[id li jista’ jkollok sa[[ag[al kul[add, bl-a[jarmedi/ini g[al kul[add,b’xejn”.

Bir-ra;un li g[andnag[aliex ninkwetaw jekk jitla’l-Partit Laburista. Humakummenti b[al dawn li jitfg[udubji kbar kemm is-sa[[a se

tibqa’ b’xejn ta[t il-Labour.Wara kollox, biex is-sa[[a

tibqa’ b’xejn, irid ikollokfinanzi fis-sod. Ming[ajrfinanzi fis-sod, no-way makollok sa[[a b’xejn.

Il-pjan tal-Labour li sejiswina 600 miljun ewro biexnibnu power station ;dida lim’g[andniex b]onn, ]ew;tankijiet daqs ir-rotunda tal-Mosta bil-vapuri ;ejjin usejrin bil-gass ]gur li s-sa[[ab’xejn tkun perikolata.

G[alhekk, b’finanzi fis-sodbiss jista’ jkollok futur fis-sod.Il-futur tieg[ek ikun fis-sodjekk sa[[tek tkun tista’ tkunim[arsa tajjeb. Dan kollunistg[u nkomplu nag[mluhbilli ninvestu bis-s[i[ fl-aqwaapparat, billi nkompluninvestu fl-aqwa tobba li jista’joffri l-pajji], billi na[dmumal-privat.

Dan kollu g[amilniehg[alik fis-snin li g[addew.Din kienet il-prova… linistg[u ner;g[u nag[mlu danfis-snin li ;ejjin.

Sa[[a b’xejn b’finanzi fis-sod

Dak li wettaqnafis-sninli g[addewhu l-garanzijali nwettqul-ProgrammElettoralifis-snin li ;ejjin

minn Ryan Callus

info@ryancallus.com

Laqatni dettall dwar in-negozjati ta’ tlett ijiem ilu fiBrussell. Dawn in-negozjati,kif nafu, [adu fit-tul. Mhuxbiss g[aliex kienu ilhomikarkru minn Novembru (udin fl-a[[ar fa]i tag[hombiss). I]da n-negozjati fitmiem il-;img[a baqg[ug[addejin g[al 26 sieg[ag[ad-dritt. U kien hemm xi ;urnalisti likienu qed jav]aw lill-qarrejjatag[hom li setg[u jibqg[ug[addejin sas-Sibt.

Mela x’kien id-dettall lilaqatni? Ir-rapport li, meta l-mexxejja Ewropej [adupawsa, Merkel marret il-lukanda u bidlet il-;lekk tal-libsa – u kul[add indunaperess li biddlet il-kulur(minn a[dar g[al lelà).

G[aliex laqatni? G[ax qednissoponi li Merkel riedettag[ti sinjal /ar li ;iet lurag[ad-dibattitu friska. Mhuxg[ajjiena u mejta biextispi//a. I]da friska u lestabiex tkompli ]]omm mal-punt.

Dan, g[alija hu dettall]g[ir u fl-istess waqt kbir.Illum, Merkel hi l-politiku l-aktar potenti fl-Ewropa.

Jekk hi [asset li kellha

tag[ti sinjal lil kul[add li makinitx se //edi min[abba l-g[ejja, nistg[u nist[ajlu xi[a;a dwar l-atmosfera li kienhemm fil-kamra tan-negozjati.

Atmosfera ta’ suq G[arbi,skont xi w[ud – ji;ifieri fejnkollox hu negozjabbli, fejnmhemm xejn li ma tistaxtfettaq dwaru, fejn il-psikolo;ija u r-re/ti jg[oddu[afna.

Mela, kien f’dan l-ambjentli d-delegazzjoni mmexxijaminn Lawrence Gonzi reb[et,g[al Malta, somma li til[aqil-1.13 biljun ewro. Din is-somma tinkludi fondi biexjinbena l-pajp li jista’ jfornilil pajji]na bil-gass ir[asmilli nistg[u ni[duh b[alissa.

Il-[ila tan-negozjaturiMaltin nifhmuha [afna a[jarjekk din is-somma nqabbluhama’ xi /ifri o[rajn.

L-ewwel, sa Novembru lig[adda, il-bi]g[a ta’ Maltakienet li l-fondi Ewropejkienu se jonqsulna kwa]ibin-nofs – b’45 fil-mija.

Iva, f’Novembru, l-ewwelofferta li kellna kienet ta’480 miljun ewro – daqqa ’lisfel mit-855 miljun ewro likellna allokati g[al bejn l-

2007-2013. Imbag[ad,in]iedu 200 miljun ewro o[rawara li Malta sa[qet li a[nakellna esi;enzi spe/jali b[alag]ira.

Malta sa[qet ukoll li kienetse tkun l-ewwel pajji] li kiense jgawdi mill-og[la rata ta’g[ajnuna finanzjarja g[alperijodu finanzjarju wie[edbiss – u li allura kellha b]onnta’ fondi spe/jali g[at-transizzjoni minn pajji] lig[adu qed ji]viluppa g[alwie[ed li kien beda jil[aq l-i]vilupp medju Ewropew.

Dawn l-argumenti kienua//ettati. I]da s-sommamwieg[da xorta la[qet ‘biss’is-680 miljun ewro.

X’;ara minn Novembru –meta l-pajji]i Ewropej makinux la[qu qbil? Il-ba;ittotali propost mill-UnjoniEwropea g[all-membrikollha naqas bi 3.3 fil-mijafuq dak li kien fil-perijodufinanzjarju li qed jag[laq.

Ji;ifieri, li l-ba;it naqas –l-ewwel darba li dan ;ara fl-istorja tal-UE. U minnNovembru naqas bi 12-ilbiljun ewro fuq l-offerta ta’xahrejn u nofs ilu.

I]da waqt li naqas il-ba;it Ewropew kollu, u

filwaqt li naqset l-offertatotali g[al kul[add, dak li[adet Malta fl-a[[ar]died.

F’/ertu mument, f’dawnid-diskussjonijiet kellnaofferta ta’ 715-il miljunewro. Kien hemm min kienqed jg[id li kieku bqajna bir-rata favorevoli li kellna qabelkonna nie[du fuq id-900miljun ewro, i]da anqas minnbiljun.

I]da spi//ajna b’1.13biljun ewro. Bdejna n-negozjati bil-bi]g[a li senitilfu 45 fil-mija tal-fondi.I]da spi//ajna b’70 fil-mijaaktar mi/-/ifra ta’ 715-ilmiljun li kienu offrewlnaf’/ertu stadju.

U dan kollu sar f’atmosferafejn kien hemm nuqqas ta’qbil kbir bejn, min-na[a, il-:ermanja, ir-Renju Unit, il-Finlandja u l-Olanda, li riedul-ba;it jonqos, u fuq in-na[al-o[ra, Franza, l-Italja,Spanja u l-Polonja.

Biex jirnexxilek f’negozjatib[al dawn, je[tie; li jkolloktim qawwi, preparament sod,ra;unijiet tajbin, track recordta’ pajji] kostruttiv, [biberijiinfluwenti, u determinazzjonital-blat.

minn Ranier Fsadniranierfsadni@europe.com

Nhar il-:img[a 25 ta’ Jannar,il-Partit Nazzjonalistaippubblika l-ProgrammElettorali tieg[u g[all-[amessnin li ;ejjin.

Programm ta’ [idma kbirau kontinwa mill-PartitNazzjonalista g[all-;id tal-poplu kollu ta’ Malta uG[awdex.

Programm ‘bomba’, kifittimbrah xi [add, programmli hu tabil[aqq ambizzju] udaqstant ie[or kura;;u].

G[al min isegwi l-politika,spe/jalment dik tal-PartitNazzjonalista, dan huprogramm ta’ tkomplija fuqil-programmi l-o[rajn tal-a[[ar tliet le;i]laturimmexxija mill-PartitNazzjonalista.

Parti minn pjan long-term,imfassal b’g[aqal, bi [sieb ub’responsabbiltà kbira mill-im[u[ tajba u professjonalital-partit u b’konsultazzjonima’ kwa]i l-istrati kollha tas-so/jetà Maltija, fejn jinstema’kul[add, fejn ikun studjat kullsu;;eriment u [sieb pre]entat.

Wara, jittie[du d-de/i]jonijiet finali li l-partitjintrabat li jwettaq kemm-ildarba jkun afdat bir-responsabbiltà tal-amministrazzjoni tal-pajji]g[all-[ames snin li jkunu;ejjin.

Tant hu minnu dan, li /erti

mi]uri mill-programmjitwettqu fi stadji differentimatul il-[ames snin tal-le;i]latura, kemm permezztal-Ba;it li jkun pre]entat kullsena, kif ukoll f’okka]jonijieto[rajn matul dan i]-]mienmeta s-sitwazzjonijiet u l-ambjent ekonomiku, so/jali ufinanzjarju tal-pajji] ikunujippermettu li jsir dan.

Il-Partit Nazzjonalista huwie[ed li jara fil-bog[od u l-miri tieg[u huma ffukati fuql-aspetti kollha tal-[ajja, bil-bniedem fi/-/entru tieg[u.

I]da l-kon/entrazzjonitieg[u hi mitfug[a fuq trepied— tliet kolonni prin/ipali lilkoll jaffettwaw b’mod direttu li minnhom igawdi bil-kbiri/-/ittadin, li huma x-Xog[ol,is-Sa[[a u l-Edukazzjoni.

Tajjeb li nenfasizzaw limeta ng[idu /-/ittadin,inkunu qed nirreferu g[a/-/ittadini kollha: tfal,]g[a]ag[, studenti, nisa,[addiema tal-mo[[ u tal-id,adulti u anzjani, kul[add, il-familja kollha.

U bir-ra;un g[aliex g[all-Partit Nazzjonalista l-familjahi l-fulkru tas-so/jetà tag[na,fejn il-membri tag[ha huma r-ri]orsa ewlenija tag[na, ta’pajji]na.

Mhux possibbli nelenka l-kontenut vast u abbundanti lijoffri dan il-programm

elettorali. Dan se jasal f’kullfamilja u dar fejn dak li jkunse jkollu l-opportunità lijaqrah u jixtarru bir-reqqakollha.

Minnu nistg[u narawverament il-;id kbir li l-PartitNazzjonalista qieg[ediwieg[ed lill-poplu tag[na.

Il-passat tal-partit hugaranzija [ajja u attiva ta’ dakli a[na b[ala PartitNazzjonalista, inwieg[du unwettqu.

Prova ri/enti ta’ dan hupropju l-programm elettoralital-a[[ar elezzjoni li minnus’issa twettaq aktar minn 95%tal-proposti li kienu saru.

Dan minkejja l-problemiinternazzjonali kemm tal-ekonomija kif ukoll tal-gwerra tal-Libja, ;irientag[na, kif ukoll inkwietintern ie[or li min[abbara;unijiet li jafhom kul[add,baqa’ jkaxkar matul il-[amessnin s[a[.

A[seb u ara x’konnanag[mlu kieku konnaf’sitwazzjonijiet normali tal-[ajja.

Kif wie[ed kien jistenna, l-oqsma tax-xog[ol, tas-sa[[a utal-edukazzjoni l-aktar li [aduprominenza fil-programmg[al din l-Elezzjoni. Tnaqqis tat-taxxa minn

35% g[al 25% fuq medda ta’tliet snin.

Tne[[[ija tat-taxxa g[alsentejn g[al min jifta[negozju u li g[andu fuq il-45sena u dawk li ilhomjirre;istraw aktar minn [amessnin. Il-[olqien ta’ 25,000 post

tax-xog[ol matul il-[amessnin li ;ejjin. G[ajnuna lill-;enituri li

jibag[tu lil uliedhom fi/-child-care centres. Tablet g[at-tfal tal-

iskejjel kollha tal-gvern u tal-Knisja u privati. Stipendju li ji]died

mieg[u l-g[oli tal-[ajja;]jieda fl-istipendji g[alstudenti bi b]onnijiet spe/jaliu o[rajn li jistudjaw ix-xjenzi. Bolla tas-sigurtà m[allsa

g[all-istudenti li jkomplujistudjaw u ferm aktar minndan. Fis-sa[[a, jing[ataw

aktar medi/ini b’xejn, waqt lipazjenti li jixtru l-medi/inag[ax ma jkunx hawn in stock,jing[ataw flushom lura. Seniffukaw ukoll fuq is-sa[[aprimarja u inizjattivi o[ra. G[al G[awdex se

jing[ataw in/entivi g[alupgrading tal-lukandi ta’[ames stilel u farmhouses.Tnaqqis ta’ 200,000 ewromit-taxxa g[al min jimpjega]ew; [addiema o[ra mieg[u.Servizz fast bil-ba[ar bejn il-

Port il-Kbir u l-Im;arr biextitjieb l-a//essibbiltà bejn il-g]ejjer anke g[at-turisti lijaslu Malta bil-cruise liners utant u tant mi]uri o[rajn.

Dan hu l-PartitNazzjonalista. Dan hu dak lise nivvutaw g[alih fid-9 ta’Marzu li ;ej. Dan hu dak li sejkompli jg[olli l-livell tal-[ajja tag[na l-Maltin uG[awdxin.

Vot g[all-kandidati tal-Partit Nazzjonalista hu votg[alik u g[all-familja tieg[ek.

Hu vot ta’ ser[an il-mo[[.Hu vot li jiggarantixxi futursod g[alik, g[all-familjatieg[ek u g[all-poplu Malti uG[awdxi.

Paul Buttigieg hu kandidatg[at-13 il-Distrett

Qab]a o[ra ta’ kwalità… g[alik

minn Paul Buttigieg paul.buttigieg@gov.mt

Opinjoni 19Il-add, 10 ta’ Frar,

Il-Malti jg[id ‘G[idli ma’min tag[milha u ng[idlekx’int!’

Issa l-Laburisti jag[mluhamal-partiti tax-xellug fl-Ewropa. U dawn huma l-partiti li ;abu di]astruekonomiku. Ibda mill-PartitSo/jalista ta’ Zapatero fiSpanja, g[addi g[all-PartitSo/jalista tal-PASOK ta’Andreas Papandreou tal-Gre/ja u mur g[al ?ipru bil-President DimitrisChristofias, mill-partitAKEL, dominat mill-komunisti.

I/-?iprijotti huma l-mimmita’ g[ajnejn il-mexxej Labu-rista Malti Joseph Muscat, liriedna nimitawhom ekonomi-kament – [alliha li dawnfalluti u g[andhom seba’ mittelf sena sakemm je[ilsu minnChristofias f’elezzjoni li maddumx ma ssir!

Hollande iridjitfilhom id-dawl

Il-Gvern tal-PresidentSo/jalista Fran/i] FrancoisHollande [abbar dan l-a[[arli se jie[u mi]ura biex jibdewjintfew id-dwal tal-[wienet uuffi//ji pubbli/i filg[axijabiex tkun iffrankata l-ener;ija.

Din il-mi]ura tfakkarnaf’wa[da simili li kien [a

Gvern So/jalista ie[or fis-snin sebg[in tas-seklu l-ie[or.

Dan kien il-Gvern ta’Duminku Mintoff li biexjiffranka l-ener;ija kien ankejitfi t-toroq bil-lejl. Mi]ura likienet wasslet g[al in/identitat-traffiku u ]ieda fil-kriminalità.

Hollande wieg[ed [afnaaffarijiet sbie[ lill-Fran/i]i,i]da minn dawn ma g[amelxejn tant li llum [afnaFran/i]i qed jibku s-snin ta’Sarkozy.

Anke Joseph Muscat qediwieg[dek li se jnaqqaslek il-kontijiet tad-dawl. Tg[id biexinaqqaslek il-kontijiet jispi//ajitfg[ek fid-dlam!

Kif jitkellmu /-?iprijotti dwarna

Artiklu miktub minn CostasApostolides fis-Cyprus Mailtal-20 ta’ Jannar, jitratta t-tkabbir ekonomiku, ir-ri/essjoni u l-inflazzjoni fi]-]ona ewro. Isimg[u x’kellu xijg[id dwar it-tkabbirekonomiku.

Kiteb li hemm tmien StatiMembri ta]-]ona ewro li fl-2012 kienu f’ri/essjoni: il-Gre/ja, il-Portugall, ?ipru, is-Slovenja, l-Italja, Spanja, l-Olanda u l-Bel;ju. Barraminhekk kien hemm sitt stati,f’tarf l-irdum tar-ri/essjoni:

il-Finlandja, il-Lussemburgu,Franza, l-Irlanda, il-:ermanjau l-Awstrja. L-uni/i pajji]i bitkabbir sinifikanti u po]ittivkienu Malta, l-Estonja u s-Slovakkja.

Dan mhux a[na qedng[iduh i]da ;urnalistbarrani. :urnalist minn pajji]li skont Muscat messna qednimitaw il-mudell ekonomikutieg[u!

It-Taljani tilfu 58,000student universitarju

Il-Kunsill UniversitarjuNazzjonali tal-Italjaf’dokument g[all-Gvern, il-Parlament u l-partit politi/iTaljani, iddikjara li f’10 sninl-istudenti universitarji fl-Italja naqsu minn 338,482 fl-2003#2004 g[al 280,144 fl-2011#2012. Hekk, f’g[oxrinsnin, intilfu 58,000 student,jew 17 fil-mija.

II-verità hi li dawn, metajo[or;u mill-Università,mhumiex isibu ja[dmu bil-kwalifiki li jkunu akkwistaw.afna qed jispi//aw jag[mlukalunkwe xog[ol li ji;u g[alidejhom u li m’g[andux’jaqsam xejn mal-livell ta’edukazzjoni tag[hom – inklu]xog[ol fil-k/ejjen u waiters.U anke ji;bru l-iskart!

F’pajji]na l-qag[da hi modie[or. Il-ma;;oranza assoluta

li jo[or;u mill-Università ta’pajji]na jsibu impjieg mill-ewwel. Infatti l-istudentiUniversitaji ta’ Malta huma l-iktar studenti fl-UE li jsibuxog[ol malajr wara li jtemmul-istudji tag[hom.

Mhux hekk biss. In-numruta’ studenti fl-Università qedji]died minn sena g[al o[ra.Meta l-PN tela’ fil-gvern fl-1987 kien hemm 700 studentfl-Università. Illum hemm700 kors!

Din is-sena pajji]na kellurekord fin-numru ta’ turisti li]aruna, kwa]i miljun u nofsturist. Kellu rekord ta’ ljieli liqattg[u fostna. Kellu rekordta’ nfiq mit-turisti f’pajji]na.Kellu rekord ta’ passi;;ieri li;ew abbord cruise liners. Ukellu rekord ta’ passi;;ieri lig[addew mill-ajruport ta’Malta.

Pajji] tar-rekords Dawn ir-rekords

jikkontribwixxu lejn it-tkabbir ekonomiku ta’pajji]na u jwasslu biexverament ikollna finanzi fis-sod. Mat-turisti jg[ix u jiekolkul[add.

It-turisti jikkontribwixxuwkoll lejn it-titjib fil-livelltal-g[ajxien tag[na.

Quddiem dawn ir-ri]ultatil-Laburisti ftit li xejn jistg[u

jg[idu. lief li jistg[ujag[mlu a[jar. Ifakkruna fil-kanzunetta: Whatever youcan do, I can do better.

Li niftakar jien hu li fl-1980kienu ]aru pajji]na 750,000turist. Imbag[ad, g[aliex il-Labour fil-gvern kisser l-infrastruttura – kellna sistematal-elettriku bid-dawl iteptepdaqs il-bozoz tal-ChristmasTree; sistema tal-ilma li makinitx tla[[aq mal-b]onnijiettal-pajji]; sistema tat-telefontat-tielet dinja u sistema tad-drena;; fejn il-bajjiet kollhafejn jg[umu n-nies kienumni;;sa. It-turisti kienuni]lu g[al ta[t in-nofs miljunu baqg[u mwa[[lin hemmsakemm re;a’ tela’ l-PartitNazzjonalista fl-1987!

Minn hawn u minn hemm

minn Joe M. Zahra

joe.zahra@live.co.uk

Ming[ajr is-sa[[a, [add mahu xejn u g[aliex il-PartitNazzjonalista veramentjemmen li s-sa[[a g[andhati;i l-ewwel u qabel kollox,investa bi s[i[ matul dawn l-a[[ar [ames snin f’servizzta’ sa[[a b’xejn u, aktarminn hekk, tal-aqwa kwalità.

U g[aliex il-PN jixtieqikompli jwettaq din it-tip ta’politika, qieg[ed ipo;;iquddiemek programmelettorali li jag[ti qab]a o[rata’ kwalità fis-sa[[a.

Il-PN verament jimpurtahminnek. Verament jemmen lis-servizz tas-sa[[a g[andujibqa’ b’xejn. F’dawn i]-]minijiet qed to[ro; aktar l-ipokrisija tal-MLP.

Kienu huma li dejjemda[[lu t-taxxi fil-qasam tas-sa[[a imma, madankollu,b[alma g[amlu fl-elezzjoni;enerali li g[addiet, qeg[dinjer;g[u ji]irg[u d-dubju fostil-poplu Malti u G[awdxi lil-PN irid jag[mel is-sa[[abil-flus. Hu ka] li wie[edimaqdar biex jixtri.

Il-PN qieg[ed jipproponidiversi mi]uri ;odda g[all-[ames snin li ;ejjin biex jarali jag[tik servizz dejjema[jar u dejjem aktar vi/intieg[ek.

Nixtieq insemmi xi w[ud

g[aliex il-proposti tag[naqeg[din miktubin iswed fuql-abjad apposta biex il-popluMalti u G[awdxi, filwaqt liji;;udikana fuq is-su//essi lil-Gvern irnexxielu jikseb fil-qasam tas-sa[[a, jag[rbelsewwa l-proposti veri lig[andu l-PN u jg[addi;udizzju fuqhom u,finalment, jivvota g[al dakil-partit li taf fejn int mieg[uanke f’dak li jirrigwardasa[[tek.

Il-PN se jkun qed jag[tiprijorità kbira lill-kuraprimarja u g[alhekk se jkunqed jibni ]ew; /entrire;jonali ;odda li joffru l-aktar firxa wiesg[a ta’servizzi tas-sa[[a possibbli udan filwaqt li jkomplijimmodernizza u jsebba[ i/-?entri kollha tas-sa[[a.

Se tkun qed ti]died l-a//essibbiltà g[all-kuraprimarja fuq ba]i ta’ 24sieg[a kuljum billi ji]diedin-numru ta’ ri]orsi umani uninvestu fl-a[jar sistemimoderni tal-informatika.

Il-PN fil-Gvern hukommess li jifta[ ?entrug[ar-Riabilitazzjoni, lijinkorpora s-servizzi kollha,inklu] dawk spe/jalizzati, lil-pazjent g[andu b]onnmatul dak il-perjodu ta’

riabilitazzjoni tieg[u. Dan il-Gvern se jkun qed

iwessa’ wkoll l-iscreeningg[all-kan/er fuq firxa i]jedwiesg[a ta’ nies biex numruakbar ta’ inidividwi jkunscreened b’xejn fi ]mienopportun f’[ajjithom u,b’hekk, tkompli tissa[[a[ il-;lieda tal-gvern kontra din il-marda qerrieda.

U dan ming[ajr manoqog[du ndoqqu [afnatrombi u ming[ajr manpo;;u din il-marda f’ballunpolitiku b[alma,sfortunament, qed jag[melil-Labour.

Matul dawn l-a[[ar [amessnin, rajna l-lista tal-medi/inib’xejn dejjem titwal u l-PNqieg[ed jikkommetti ru[u lig[andha ti]died u tissa[[a[il-firxa ta’ medi/ini, servizziu apparat b’xejn.

Aktar minn hekk, fejnmedi/ina partikulari tkun outof stock, il-Gvern se jag[tilura kumpens lil min ikunxtraha privatament g[aliexikollu l-b]onn tag[ha ur;entiu dan skont prezzijietstabbiliti.

Il-qab]a o[ra ta’ kwalità lise jkun qed jag[tik il-PN fis-sa[[a tinkludi wkoll appo;;kmieni fil-komunità biex l-individwu jibqa’ f’daru u dan

permezz ta’ [idma s[i[a mal-kunsilli lokali, il-Knisja u l-NGOs.

Se tin[oloq entità akuta;dida g[as-servizzi g[as-sa[[a mentali, li tinkludiservizzi spe/ifi/i g[at-tfal uadolexxenti kif ukoll unit litittratta dawk li jissej[ueating disorders.

F’mumenti diffi/li g[alikjew g[al xi membru tal-familja tieg[ek, il-PN iridjag[tik ser[an tal-mo[[ lifilwaqt li jibqa’ jag[tik is-servizz tas-sa[[a b’xejn,ikun qed jie[u [siebekming[ajr ma toqg[odtinkwieta fuq jekk tistaxtaffordja l-kura tieg[ek.

Il-PN dejjem irrikonoxxa l-b]ulija u l-kapa/itajiet kbarli g[andhom il-professjonistiu l-[addiema kollha lija[dmu f’dan il-qasam uallura konvinta li, g[aldarb’o[ra, il-Gvern se jkunqed ja[dem id f’id mag[hombiex dan is-su//ess inkomplunsa[[uh. U dan g[aliexg[all-PN int u sa[[tek ti;u l-ewwel.

Paula Mifsud Bonnici hi l-President tal-Kunsill:enerali tal-PartitNazzjonalista u kandidatg[all-Ewwel Distrett

20 Opinjoni Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Flimkien inkomplu l-;lieda kontra l-kan/er... u l-a]maIl-mard serju mhux fa/li tg[ixmieg[u. Ji;i kif ji;i,ja[sadlek sa[[tek. F’mumentidiffi/li b[al dawn, donnoktrid tkun aktar b’sa[[tek biextkampa, u dan meta tkun qedt[ossok aktar dg[ajjef uvulnerabbli.

Hawn tfittex is solidarjetàminn ta’ madwarek.G[alhekk niddejjaq metanisma’ min jipprova jag[melkapital minn dak li jkun qedjeqirdek bil-mod il-mod.Sa[[a jkollok ti;;ieled il-mard li [akmek, imma kbirali trid issib l-ener;ija biexti;;ieled lil dawk lijapprofittaw ru[hom minnmin hu b[alek!

Dan l-a[[ar, Joseph Muscatu ta’ madwaru g[amlukru/jata s[i[a biex jippruvawida[[luha f’ras kul[add li l-power station ta’ Delimara hifabbrika tal- kan/er u li qedtoqtol, bil-mod il-mod, lildawk li jg[ixu n-na[a t’isfelta’ Malta.

Dan kontra kull opinjonimedika u statiska, biex mansemmix teknolo;ijamoderna li ma tippermettixdan.

Kull emissjoni tag[mel xitip ta’ [sara, ]g[ira kemm hi

]g[ira, imma donnu [addm’hu preparat ine[[i l-karozza u jirkeb [mara biexikollna ambjent a[jar!

Jien twelidt il-amrun utrabbejt San :iljan, g[all-arja, mal-ba[ar, fil-bajjasabi[a tal-Balluta. Taqsam it-triq u tin]el tg[um. F’dawn l-a[[ar g[oxrin sena g[extf’Pembroke, madwar mittmetru minn fejn jispi//a l-bini u jibdew ir Ranges.

Hemm immur passi;;atatliet darbiet kuljum bil-kliebtieg[i, ingawdi l-arja friska lijipprovdi dan l-ambjent.

Imma bejn dawn i]-]ew;postijiet sbie[, jien g[extukoll madwar tliet snin Wiedil- G[ajn, tliet snin il-Fgura, utliet snin al Safi, tlietlokalitajiet fin-na[a t’isfel ta’Malta.

Dak i]-]mien ma kienxhemm il-power station ta’Delimara. Ta’ min insemmuftit x’kien ji;ri f’dawn l-in[awi fi ]mien GvernijietLaburisti, g[ax jien, kuntrarjuta’ dak li jg[id [addie[or, dakli ;ara fil- passat jinteressani,g[ax seta’ qeridni.

al Safi: Dan l-a[[arissemmiet il-mi]bla li kienhemm i]-urrieq, dik ta’

Wied Fulija. Ma nistaxniddeskrivi l-intiena li kienetto[ro; minn hemm, u l-[ruqta’ gri]mejn li kien jaqbdekmid-d[anen li kienu jo[or;uminnha.

Min jaf x’[are; minnhemm ma’ dawk id-d[a[en.B[all-mi]bliet kollha li kienhemm fi ]mien il-Labour,hemm, kien jintrema minnkollox, ming[ajr ebdakontroll, u meta r-ri[ kieni;ib ’l hemm, anke f’alSafi konna nifgaw. Miskinmin kien joqg[od aktarvi/in. Gvern Nazzjonalistag[alaqha.

Il-Fgura: Pass ’il bog[odmid-Dockyard. Bi]]ejjedinsemmu l-asbestos li kienumimlijin bih il-vapuri lijid[lu hemm. Mhu se ng[idxejn i]jed.

Wied il-G[ajn: Dan [addma jsemmih. Il-GvernLaburista kien g[amelftehim mal-Gvern :ermani]biex jifta[ stazzjon tar-radju, id-Deutsche Welle.Xrobb l-G[a;in kien hemmtliet shortwave transmittersixandru b’total ta’ 750kilowatts u wie[ed ta’ 600kilowatts tal- mediumwave.

Studju li kien sar fuq sitsimili fl-I]vizzera kien werali meta kien jinxteg[eltransmitter ta’ 250 kilowattbil-lejl, residenti f’diametruta’ ]ew; kilometri kienujsofru min-nuqqas ta’ rqad,fost kundizzjonijiet o[rajn,ikkaw]at minn livell baxxta’ Melatonin, li fi studjio[ra kien konness ma’ rataog[la ta’ kan/er tas-sider.Illum, flok dan l-istazzjon,hemm park g[ar-rikreaz-zjoni ta kul[add.

Kien hemm ukoll il-powerstation tal-Marsa. Nixtieq lixi ;urnalist jag[mel ftitri/erka fuq din. Jistaqsi kifarmajna bil-fa[am meta erba’passi ’l bog[od minn hawnkienu qed je[ilsu mill-powerstations tal-fa[am g[ax kienuqed inittnu kull m’hemm ujmarrdu ’l kul[add. Min jafkemm da[ku binha t-Taljani.

U kemm in]erg[u si;ar tal-Acacia fi ]mien il-Labour^

A]ma u kan/er. Ta’ erbg[au erbg[in sena kontkundannata g[all-mewt.

Issa rrid in[alli f’idejkombiex tidde/iedu min welled il-fabbriki tal-a]ma u tal-kan/eru min g[amel minn kolloxbiex je[les minnhom.

minn Evelyn Vella Brincat

evevb@maltanet.net

G[all-PN is-sa[[a l-ewwel

minn Paula Mifsud Bonnicimifbon@maltanet.net

Niddejjaqmeta nisma’ minjipprova jag[melkapital minndak li jkun qedjeqirdekbil-mod il-mod

G[all-PNint u sa[[tektabil[aqqji;u l-ewwel

G[addew g[axar snin mir-referendum li fih il-poplu Maltikien mitlub jag[]el jekk isirxmembru tal-Unjoni Ewropeajew le. Referendum li biddel l-istorja ta’ pajji]na. Ri]ultat /arli bih il-poplu Malti g[a]el lijg[id IVA g[as-s[ubija...s[ubija li [alliet tant frott.

Wie[ed iqis id-d[ul ta’ Maltafl-UE b[ala kisba o[ra lejn il-libertà. Flimkien mal-introduzzjoni tal-ewro, pajji]nawera li hu kapa/i daqs poplio[rajn. Dawn il-kisbietflimkien ma’ o[rajn, b[alma hil-indipendenza mill-[akma tal-barrani, ma ;abhom [add [liefil-Partit Nazzjonalista.

Minn dakinhar ’il quddiem,gvern immexxi mill-PartitNazzjonalista ma [arisx lurai]da kompla ja[dem [alli inttg[ix [ajja ta’ kwalità a[jar.

Dan kollu kien qed ise[[minkejja l-kampanja ta’ qerq lil-Malta Labour Party kien qedimexxi fl-2003 biex pajji]na majisse[ibx fl-Unjoni Ewropea u,minflok, jag[]el il-Partnership.

L-iktar kampanja [arxakontra s-s[ubija fl-UE, mill-pajji]i kollha tal-UE, saretf’pajji]na mill-MLP.G[aldaqstant, wie[ed iridifakkar li l-Mexxej LaburistaJoseph Muscat, li llum g[amelu-turn kbira f’dan ir-rigward,kellu rwol ewlieni f’din il-kampanja mmexxija mill-MLP.

Presidenza tal-UE – 2017Fl-1 ta’ Jannar tal-2017,

Malta se jkollha l-Presidenzatal-Unjoni Ewropea g[all-ewwel darba. Malta se tkun i/-/entru tax-xog[ol Ewropew, setmexxi mijiet ta’ laqg[atf’Malta u barra, u setiddetermina hi l-a;enda tal-UE. Din se tkun okka]joni blapre/edent fejn pajji]na humistenni jibbrilla.

Is-sehem tal-Gvern Malti sejkun ewlieni biex Maltatag[mel su//ess minn din il-Presidenza. M’g[andniex il-lussu li nfallu din l-okka]joni.

Gvern Nazzjonalista hukommess li jag[mel su//essmemorabbli mill-PresidenzaMaltija tal-Unjoni Ewropea.

€1,300,000,000 fondi fi tmien snin

Fl-ewwel tmien snin ta’s[ubija, Gvern Nazzjonalista;ab aktar minn €1,300,000,000f’fondi mill-Unjoni Ewropea.Dawn il-fondi ntu]aw biex intitg[ix [ajja ta’ kwalità a[jar.

Fost o[rajn bi programmig[a]-]g[a]ag[, g[all-istudenti,g[all-[addiema u t-tisbi[ tal-ibliet u l-ir[ula tag[na.

Dan jikkuntrasta ma’ dak likien qal il-Malta Labour Partyfi ]mien il-kampanja g[ar-referendum, dwar il-fatt li fil-kampanja tar-referendumg[as-s[ubija fl-UE, il-MLPbe]]a’ lill-poplu Malti u qal lipajji]na se jie[u biss Lm1.5miljun.

Fl-a[[ar jiem kien qed ikunnegozjat pakkett finanzjarju;did li je[odna mill-2014 sal-2020. Gvern Nazzjonalistantrabat li jinnegozja f’ismek l-aqwa pakkett finanzjarju liminnu int tista’ tgawdiinfrastruttura a[jar, ekonomijaaktar b’sa[[itha u investimentakbar fil-[iliet tieg[ek kif fil-fattrajna din il-;img[a.

Drittijiet tal-bniedemgarantiti g[al kul[add

Il-Partit Nazzjonalista hu l-partit li [are; lil Malta mill-;lied f’Tal-Barrani u [ademg[as-s[ubija ta’ pajji]na fl-UE.Hu l-partit li da[[al id-drittijietg[al kul[add.

Fil-fatt 25 sena ilu, Gvernimmexxi mill-Partit Nazzjo-nalista g[amel il-KonvenzjoniEwropea tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-protokolli tag[hab[ala parti mil-li;i Maltija.

Dawn [allew impatt po]ittiv[afna f’pajji]na i]da l-PN sejmur pass oltre minn hekk.

Il-PN hu l-partit li sa[[a[ id-drittijiet tag[na. Fil-fatt propos-ta numru 88 tal-programmelettorali tal-PN, qed tg[id lidawn issa g[andhom ikunuparti mill-Kostituzzjoni ta’Malta biex ikunu garantitib’mod awtomatiku.

Barra minn hekk, meta li;itkun dikjarata antikostituz-zjonali mill-Qorti, tibda titqiesnulla g[al kul[add u mhux bissfil-konfront tal-partijiet fil-kaw]a.

Dan ifisser li inti ma jkollokxg[alfejn tmur il-Qorti biex intukoll tgawdi mill-effett ta’ dikis-sentenza.

Opinjoni 21Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

G[axar sninmir-referendumta’ Malta fl-UEIl-PN hu l-partit li sa[[a[id-drittijiet tag[na

minn Jerome Caruana Ciliajcaruanacilia@gmail.com

Aktar ma jg[addi ]-]mien,aktar qed joqrob dak il-mument meta a[na, bil-vottag[na, se nkunu qed nag[]lul-gvern li rriduh imexxinag[all-[ames snin li ;ejjin.

Bil-vot tag[na seniddeterminaw il-futur ta’pajji]na, tan-negozji tag[na ul-familji tag[na.

A[na g[andna l-obbligumorali li nipparte/ipaw ilkollf’dan l-e]er/izzju ta’ g[a]la.Dritt li g[andna nu]awh tajjeb,bil-g[aqal, fl-a[jar interesstag[na lkoll.

Hawn min jg[idlek li biextag[mel g[a]la tajba, mag[andekx g[alfejn issemmi l-passat. Hawn min jifhimha li lal-g[a]la tikkon/erna l-futur,mela ma g[andekx toqg[odtag[ti kas x’;ara fil-passat,imma g[andek bisstikkon/entra kif int tixtieq lig[andu jkun il-futur tieg[ek.

Jien ma naqbilx ma’ dan.Ji;ri x’ji;ri fl-elezzjoni li ;ejjal-ebda partit ma hu se jibdajibni futur mix-xejn.

Mill-10 ta’ Marzu, ikun minikun fil-gvern, irid ikomplijdawwar ir rota u [add mag[andu jippretendi li b’xi modse jo[loq ir-rota hu.

Ikun ]ball kbir jekk min ikunfil-gvern wara d-9 ta Marzu li;ej, jidde/iedi li jarmi dakkollu li sal-lum bnejnaflimkien, jippretendi li jibdelid-direzzjoni bl-addo// ujaqleb kollox ta’ ta[t fuq.

Jekk isir hekk il-pajji] jie[uskoss ekonomiku kbir lura, udan jirri]ulta fi sta;nar fin-negozju, inqas attivitàkummer/jali u telfien ta’impjiegi.

U biex dan ma ji;rix, hemmb]onn li, ikun min ikun fil-gvern, jag[raf it-tajjeb kollu lisar s’issa u jkompli jibni fuqu.Hemm b]onn li dak li bnejnafuq medda ta’ snin manirriskjawx li nitilfuh, f’daqqat’g[ajn.

I]da biex wara d-9 ta Marzu,l-ekonomija tibqa’ miexja ’lquddiem, il-finanzi jibqg[u fis-sod, nibqg[u niksbu s-su//essifit-turi]mu, jibqa’ jkollnaambjent li fih jin[olqu l-impjiegi, niggarantixxu 25,000post tax-xog[ol ;did,

Inkomplu naraw eluf ta’negozji ]g[ar jibbenefikawminn miljuni ta’ ewro b[alafondi mill-Unjoni Ewropea,je[tie; li lkoll kemm a[nanag[mlu l-g[a]la tag[nab’mod intelli;enti.

Ma nistg[ux ng[a;;lu fid-de/i]joni li nie[du. Manistg[ux nafdaw it-tmun ta’pajji]na f’idejn min jista’jitfag[na ;o [ajt.

Hemm b]onn naraw xikredenzjali g[andhom i]-]ew;protagonisti li qed jitolbuna l-appo;; biex wie[ed minnhomnele;;uh kaptan. Ma nistg[uxnoqog[du biss fuq dak li qedjg[idulna, fuq dak li qediweg[duna, u fuq dak li qedjipproponu.

Hemm b]onn naraw kemmhuma u l-partiti rispettivitag[hom kienu kredibbli u, iva,nistaqsu lilna nfusna fil-passatx’sarrfu meta kienu fdati bit-tmexxija ta’ dan il-pajji].Kemm wettqu dak li weg[duna

Fil-politika, g[all-kuntrarjuta’ dak li ng[idu fil-qasamfinanzjarju, il-passat hugaranzijja tal-futur. Manistg[ux ni;;udikaw tajjeb fuqproposti g[all-futur, ji;u minnfejn ji;u, jekk qabel ma n[arsuxlejn il-passat ta’ min ikun qedjipproponi.

Ma nistg[ux nibilg[u dakkollu li nisimg[u, jekk manikkunsidrawx il-kredibbiltà ta’dak li jkun qed ikellimna. Jekkfil-passat g[amel il-kuntrarjuta’ dak li qed jg[id li se jwettaqfil-futur, mela g[andna g[alxiex nieqfu ftit u nirriflettu sew.

Jekk fil-passat intqal diskors,u saru affarijiet li huma l-oppostta’ dak li qed ikun propost lijitwettaq fil-futur, melaimportanti li noqog[du attenti.

Ni;u g[ad-dunkwe…. B[alissa, fuq na[a g[andna

lill-Partit Nazzjonalista limieg[u nafu fejn qeg[din.Partit li elezzjoni wara l-o[rakiseb l-appo;; tal-poplu Maltiu, bid-difetti kollha li seta’kellu, dejjem irnexxielu jmexxilill-pajji] ’il quddiem.

Dejjem kompla jo[loq ix-xog[ol. Kompla j]id is-servizzitas-sa[[a. U, sena wara l-o[ra,kompla jinvesti bil-kbir fil-qasam tal-edukazzjoni.

Minkejja d-diffikultajietkollha – internazzjonali kifukoll interni – xorta wa[dab’Lawren/e Gonzi fit-tmun,irnexxielna nirb[u kull ostaklu,u llum kburin li pajji]na g[ad

g[andu l-finanzi tieg[u fis sod,u g[adu kapa/i jo[loq ix-xog[ol.

Partit Nazzjonalista, li majist[ix isemmi l-passat tieg[u,g[aliex dan l-istess passat hukullana s[i[a ta’ su//essi, u saminn dejjem kien fuq in-na[a it-tajba tal-istorja.

Il-Partit Nazzjonalista dejjemkien il-protagonista tal-bidlaf’pajji]na. Dejjem [a [sieb liji;;edded ma]-]minijiet biexb’hekk jibqa’ rilevanti ua;;ornat ma]-]minijiet.

Partit Nazzjonalista li dejjemkellu l-kura;; li jwarrab lildawk li waqg[u fl-i]ball li bdewipo;;u l-interesssi personalitag[hom qabel l-interess ta’pajji]na u, flokhom, bil-g[aqalg[araf irawwem demm ;did,u/u[ ;odda u kandidati]g[a]ag[ denji li g[adajistg[u jkunu r-rappre]entantitag[na l-poplu fil-gvern.

Min-na[a l-o[ra je]istiPartit Laburista li qed jist[ijfakkarna fil-passat tieg[u.F’dawn l-a[[ar snin biddel l-arma tieg[u u sa[ansitrabiddel ismu. Madankollug[adu j[addan l-istess nies, l-istess eks ministri, l-istesskandidati u attivisti li ilhomjimmilitaw fil-partit sa minn]mien Mintoff, KarmenuMifsud Bonni/i u Alfred Sant.

Partit Laburista li fil-passatdejjem g[amel l-oppost li qedjg[id li se jkun qed jag[melissa. Partit Laburista li l-unikug[an tieg[u b[alissa hu dak lijkun fil-gvern, u mbag[adnaraw!

Kellu ra;un l-eks deputattag[hom Adrian Vassallometa kien iddikjara dan.

Partit Laburista li l-ewwelju]ak u mbag[ad jarmik –e]att kif issa g[amlu ma’An;lu Farrugia.

Partit Laburista li g[ax jaf lima g[andux fuq xiex jikkritikalill-gvern pre]enti, qed jer;a’jaqa’ g[all-arma tas soltu, diktat-tfig[ tat-tajn u allegazzjo-nijiet ta’ korruzzjoni.

Qed iwieg[ed kollox u lilkul[add. Qed jinsinwa ujipprova j[amme; lil kul[add.

Il-poplu mhux mazzun umeta jasal il-mument, fi ftitjiem o[ra, se jag[raf ji]en,i[ares lejn il-passat, jitg[allemminnu u jidde/iedi li jpo;;i l-futur tal-familja tieg[u u ta’pajji]u fis-sod.

G[alhekk konvint li l-g[a]lase tkun, il-Partit Nazzjonalista.

Dan ikun jaqbel g[all-komunità kummer/jali ta’pajji]na li dejjem marret ’ilquddiem biss kull meta Maltatmexxiet minn GvernNazzjonalista.

In-negozju tieg[ekIl-passat HUgaranzija tal-futur

minn Anton Vellaanton.vella@gov.mt

Trabbiet il-Qrendi, twieldet fl-1962. Missierha, it-TabibAlfred Bonnici, kien deputatparlamentari f’isem il-PartitNazzjonalista. Fl-1966 in[atarSpeaker.

G[andha o[tha [ames snini]g[ar minnha, Maria.

“Trabbejna b’veduta /ara –il-[ajja hi xi [a;a bellezza ujekk int ta[dem bi]]ejjed g[aldak li trid, dan tista’ takkwis-tah. Il-[idma dejjem kienet il-ba]i ta’ kollox. Ara ma tmurxtippretendi li tfaqqa’ subg[ajku ti;ri xi [a;a bil-ma;ija.”

Ann tg[id li l-;enituritag[ha kienu jassumu li se ssirtabiba min[abba li mhux bissmissierha i]da anke l-antenatitag[ha kellhom il-professjonimedika.

I]da meta waslet fil-form 3u rrealizzat li fil-matematikakienet batuta u li kienet aktarinklinata lejn il-lingwi millilejn ix-xjenza, allura kellhatg[id lil tal-familja li mhux sessir tabiba i]da xi [a;a o[ra.Xi [a;a o[ra li ma kinitxdaqstant /ara x’inhi.

“Kienet tattirani karriera fil-korp diplomatiku i]da sakemm;ejt biex nag[mel l-A-levels unid[ol l-Università, sibt ma’wi//i dawk li jien insej[ilhomid-Dark Ages ta’ Malta.

“Korsijiet l-Università ma

kien hemm kwa]i xejn – il-korsijiet ta’ B.A. fil-lingwikienu twaqqfu mill-GvernLaburista ta’ dak i]-]mien ukont tista’ tid[ol l-Universitàbiss biex tag[mel kors fil-medi/ina, g[al perit, g[alavukat u g[al tliet korsijiet likienu B.A. fl-amminis-trazzjoni, fl-edukazzjoni u fil-management, li ma kelli l-ebda interess fihom.

“G[alhekk idde/idejt linid[ol fil-kors tal-li;i wara li;ibt l-e]amijiet me[tie;a.

Bl-isponsor“I]da kelli diffikultà o[ra

g[aliex ma kontx tid[ol bil-grades i]da bl-isponsor. G[a-lija kien kwa]i impossibbli linsib lil xi [add jimpjeganig[al sitt xhur u g[alhekk kiensponsorjani l-papà g[ax kellukumpanija ]g[ira.”

Intant, Ann tg[id li mill-ewwel ;urnata l-Universitànteb[et li l-li;i kienet se tkunil-karriera professjonalitag[ha.

Kien perjodu meta di;àkienet taf lil Thomas, dak liwara sar ]ew;ha, i]da hu kienqed jistudja l-medi/ina barraminn Malta fi]-]mien tal-lockout tat-tobba mill-isptar.

“Kien hemm sospensjonitar-rikonoxximent tal-Medical

Degree ta’ Malta minn barraminn Malta u g[alhekkidde/ieda li jmur jistudjabarra. Konna ftehemna li metajiggradwa, li kien l-istessxahar, a[na ni]]ew;u u jienridt immur ng[ix mieg[ubarra minn Malta.”

B’dan il-[sieb, fl-a[[arsena qabel ma ggradwat, Annbdiet tapplika g[al xog[lijietfl-Ingilterra.

“Wa[da mid-ditti li bag[tug[alija kienet kumpanija ta’avukati f’Londra li tispe/ja-lizza fil-qasam marittimu fil-1986. Mort g[al interview uhuma wrew ix-xewqa lijimpjegaw nies minn;urisdizzjonijiet differenti utawni x-xog[ol.

“Dan kien qabel ma ]]ew-wi;t u g[alhekk g[amiltftehim li nibda hekk kifni]]ewwe;, u hekk g[amilt.Dik kienet l-introduzzjonitieg[i fil-qasam marittimu.”

Xog[ol Ann prin/ipalmentkien fil-kiri u x-xiri tal-bastimenti g[all-;arr tal-merkanzija. jut, ikel, injam,gass jew merkanzija o[ra.G[amlet [ames snin.

Sadattant, ]ew;ha dde/iedali jispe/jalizza fl-g[ajnejn ug[amel fellowship fl-Amerika, fi New Orleans liin/identalment hu t-tieni l-akbar port fl-Amerika. Fil-qasam marittimu

G[alhekk Ann sabet ru[haseconded mid-ditta legali ta’Londra g[al dik ta’ NewOrleans. Dejjem fuq il-qasammarittimu, i]da din id-darbaperess li hemm ix-xmaraMissisippi, hemm [afna ka]ita’ kolli]jonijiet, pilota;; utowage. Allura t-tip ta’ li;imarittima li kienet espostag[alih hemm kienet xi ftitdifferenti.

“Bis-sa[[a ta’ dan ix-xog[ol komplejt nibni l-portfolju tieg[i u l-esperjenzitieg[i. Fil-frattemp, twieled it-tifel il-kbir, Matthew, fl-1991.Jien bqajt na[dem anke

Londra, fejn twieled. Qatt mawaqaft i]da sibt lil min jista’jg[inni nie[u [siebu. :ejnalura Malta fl-1992.”

Thomas, ir-ra;el ta’ Ann,kien ilu nieqes minn Maltamill-1980, u Ann mill-1986.Lura Malta sabu pajji]differenti.

“Jien tlaqt minn Malta ;i-mag[tejn wara li kien inqatelRaymond Caruana. L-aktarperjodu a[rax li qatt ratMalta jekk wie[ed jeliminat-Tieni Gwerra Dinjija. :ejtlura u sibt pajji] trasformat.

“Trasformat fis-sens li fid-dinja legali Malta f’daqqawa[da kienet tidher fil-mappa. Is-settur marittimu,dak tas-servizzi finanzjarji...Insomma, kien hemm [afnaopportunitajiet. Irrid ng[idukoll li qabel ma ;ejt minnNew Orleans g[al Malta,diversi ditti legali kienu jafuli ;ejjin lura u kont offrutaimpjieg b[ala avukata linispe/jalizza fil-qasammarittimu.

“I]da g[a]ilt din id-dittafejn qed na[dem illum g[aliexjien ridt na[dem esklusiva-ment fil-qasam marittimu udak i]-]mien kienet kwa]iere]ija li avukat ja[demf’qasam limitat.

22 Intervista Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

minn Doris Azzopardi - doris.azzopardi@media.link.com.mt

g[al pa;na 23

DR ANN FENECH – Avukat esperta fil-li;i marittima

Intervisti ma’ nisaMaltin li rnexxew

Ms.

Le g[all-medi/ina, iva g[al-li;iL-AVUKAT ANN FENECH is-sena li g[addietreb[et il-Best in Shipping and Maritime Awardfil-Euromoney Legal Media Group - EuropeanWomen in Business Law Awards 2012.

B’25 sena esperjenza, Ann tmexxi ditta ta’avukati, Fenech & Fenech Advocates.

Hi wkoll il-kap tal-Marine Litigation Department.Hi l-President tal-Asso/jazzjoni Maltija tal-li;imarittima u Vi/i Chairman tal-Yachting ServicesTrade Section fil-Kamra tal-Kummer/.

I]da minkejja l-karriera impenjattiva immens, hiwkoll mara mi]]ew;a b’]ew; ulied li hi tant tg[o]]u tindokra.

Mort insib lil Ann fl-uffi//ju tag[ha fil-Belt uquddiem kikkra kafè tkellimna ftit dwar tfulitha,l-ewwel passi fil-karriera tag[ha, il-familja ux-xog[ol interessanti tag[ha li kiseb tantapprezzament tul is-snin.

Ann flimkien mal-President tal-International Salvage Union f’Londra

Titkellem waqt il-Marine Money Forum f’Monaco Waqt i/-/erimonja ta’ inawgurazzjoni u l-g[oti tal-isem lill-pilot boat ‘Echo’

“Dan g[aliex ma kinuxkonxji ta’ kemm hi vasta d-dinja marittima.

“Ridt, i]da, li nibdadipartiment li fih nispe/jalizzaf’marine litigation. Fl-1992bdejt dan id-dipartiment ullum, fl-2013, hu wie[ed mid-dipartimenti l-aktar ta’su//ess li g[andna.

“Dan anke bis-sa[[a tar-rivoluzzjoni fil-li;i li se[[etfl-a[[ar tat-tmeninijiet dwarir-re;istrazzjoni tal-vapurita[t il-bandiera merkantili.G[alhekk saret ferm aktarattraenti li jkollok bastiment uji;i rre;istrat hawn Malta.”

Illum li hawn [afna aktarvapuri rre;istrati ta[t il-bandiera Maltija jfisser li jekkjinqalg[ulhom il-problemi,anke meta ma jkunux qediba[[ru f’ib[ra Maltin (hemmin/idenza ikbar li ji;ri hekk),ikollhom b]onn avukati Maltinli jispe/jalizzaw f’dak il-qasambiex jassistuhom u jg[idulhomil-li;i ta’ Malta xi tg[id.

“L-akbar don li tana l-Bambin hu li l-po]izzjoni;eografika tag[na, li qeg[idnafi/-/entru tal-Mediterran.Min[abba dan il-fatt biss,bosta bastimenti li jkunu[er;in mill-Kanal ta’ Swejzjew minn :ibiltà jkollhomjg[addu minn [dejna.

“Issa sew jekk ikollhomb]onn il-fuel, xiriparazzjonijiet jewtinqalg[alhom xi [a;a, dawnir-ra;unijiet kollha jag[mlunapost ideali biex inkunu pajji]marittimu. Meta jkollok dankollu qed ji;ri, id-domandag[all-assistenza tag[natikber.”

Intant, Ann g[andha familjali tg[o]]. G[andha ]ew;subien li llum kibru u di;àg[a]lu l-linja professjonalitag[hom. Matthew g[andu 21sena u qed jistudja l-medi/ina.It-tieni tifel, Thomas, twieledMalta fl-1994 u qed jistudjag[al perit. add ma [a l-linjatal-li;i.

“Meta wrew ix-xewqa ta’dak li xtaqu jaqbdu b[alakarriera, jien inkura;;ejthommija fil-mija. Qatt mambuttajthom u [allejthom fil-libertà tag[hom. Jien g[ext l-ewwel parti ta’ [ajti ma’missieri b[ala tabib u t-tienima’ ]ew;i li hu tabib ukoll.

“Naf li l-medi/ina hivokazzjoni li tin[tie;dedikazzjoni kbira. Il-professjoni ta’ perit, mill-banda l-o[ra, tirrikjedi [afnaimma;inazzjoni u g[a]-]g[irdin hi professjoni ideali g[axl-imma;inazzjoni ti;ri bihbarra li hu estremamentartistiku.”

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Intervista 23

Minn Londra,g[al New Orleansu g[al Maltaminn pa;na 22

Ktieb favorit: Bijografiji b[al dawk ta’Margaret Thatcher, Bill Clinton u dan l-a[[ar[ar;et serje ta’ Obama. Awtobijografiji ta’politi/i b’mod partikulari g[ax normalmentissib mhux biss l-aspett pubbliku tal-persona;; i]da siltiet mill-[ajja ta’ kuljumukoll.

Film favorit: Kummiedji jew ta]-]innati.Jew nid[ak jew nara affarijiet tal-inkredibblib[al James Bond. Wara ;urnata xog[olin[abblu mo[[na, ma rridx naf. La rrid nibki,la films tad-dwejjaq u lanqas in[abbel mo[[i.Dan il-Milied it-tfal xtrawlna s-sett s[i[ ta’DVD’s ta’ James Bond u qed nie[du pja/irnarawhom.

Mu]ika favorita: Fil-karozza nisma’ s-CDs. In[obb kull ;eneru ta’ mu]ika i]dajiddispja/ini [afna li trabbejt f’epoka meta l-arti u l-mu]ika ma kinux je]istu b[ala tag[limfl-iskola. In[oss li fit-trobbija tieg[i dak l-element kien nieqes u g[alhekk l-apprezzament li g[andi g[all-mu]ika ;ejmill-familja, b’mod partikulari mill-papà li fl-istudio kien i[obb jisma’ l-mu]ika klassika.B’hekk in[obb sew il-mu]ika klassikasakemm ikollha /ertu ritmu kif ukoll il-mu]ika kontemporanja u l-favoriti humaElton John u l-grupp Queen.

Lewn favorit: L-a[mar.Sta;un favorit: Is-sajf g[ax jien nispi//a

tard mill-uffi//ju u fix-xitwa jkun di;à dalamu b[al donnha l-;urnata tkun spi//at. Fis-sajfil-;urnata titwal u tista’ tgawdi aktar.

Il-vaganza ideali: Meta nsiefru bid-dg[ajsatag[na, il-familja kollha. Tinqata’ bejn semau ilma, tid[ol f’portijiet differenti. Insajruflimkien. Basta i]da ma jkunx maltemp g[axnib]a’ mill-ba[ar qawwi probabbilmentmin[abba x-xog[ol li nag[mel g[ax nafx’jista’ jikkaw]a.

Ikollok tg[ix f’epoka mg[oddija liematag[]el^: L-1920, wara l-Ewwel GwerraDinjija. Perjodu li segwa l-era Vittorjana, erakastigata u g[alhekk wara l-gwerra n-niesirrealizzat li ma hemmx g[alfejn tie[u l-affarijiet b’daqshekk serjetà g[ax il-verutbatija kienet il-gwerra nfisha. B’hekk bdietdie[la moda aktar viva/i, g[amara anqasbombastika u tqila, insomma, kien ]mientran]itorju g[al era moderna.

L-akbar in;ustizzja g[alik hi...: Il-;u[ ut-tbatija tan-nies fil-pajji]i tat-tielet dinja.

L-akbar pre;ju: Dak jarah [addie[or.U l-akbar difett: Jien perfezzjonista

]]ejjed u g[alhekk nesi;i [afna minni nnifsibarra li aktar ma nikber, anqas qed insirtolleranti.

L-ikel favorit tieg[ek: Il-la[am ta/-/angarare (imsajjar ftit).

X’tixtieq tag[mel li g[adek ma sibtx il-[in jew l-opportunità li tag[mel^: In[ossnifurtunata [afna li dawk l-affarijiet li xtaqtnag[mel f’[ajti li huma affarijiet iffukati fuql-aspett tal-familja jew inkella professjonali,g[amilthom. Fuq livell tal-familja dejjem sibtl-appo;; tal-;enituri, ir-ra;el u t-tfal. Na[sebli aktar ma jg[addi ]-]mien, aktar qedning[ata opportunitajiet biex nag[melaffarijiet relatati mal-qasam li spe/jalizzajtfih, sew fuq xog[ol kif ukoll kif na[dem ma’[addie[or. F’dawn l-a[[ar [ames snin kelli l-opportunità li nkun managing partner ta’ dinid-ditta legali u g[alhekk kelli l-opportunità lina[dem fil-qrib man-nies b’mod differenti. Linixtieq hu li nsib aktar [in biex nag[melaffarijiet mat-tfal issa li kibru, affarijiet li saissa ma kellix /ans nag[milhom.

Kieku jkollok issib il-lampa ta’ Aladdinu tista’ twettaq xewqa wa[da biss,x’titlob^: Jien m’iniex bniedma li nitlobwisq. M’g[andix xi lista bix-xewqat. Na[sebli nitlob biex il-Bambin jag[tini s-sa[[a.Meta jkollok is-sa[[a u mo[[ok g[aduja[dem sewwa, l-affarijiet l-o[ra jsegwu.

Kwotazzjoni g[al qalbek jew il-motto litg[ix bih: Nevita l-medjokrità. a;a liddejjaqni [afna. Jien dejjem tg[allimt ug[allimt li jekk se tag[mel xi [a;a, ag[milhasew. A[jar tag[mel [a;a milli tag[melg[axra i]da dik il-[a;a ag[milha sew.

Kif tarak minn hawn u g[axar snino[ra^: Ikolli 60. Nispera li nkun wasalt biexinkun nista’ nqatta’ aktar [in mar-ra;el g[axit-tfal sa dak i]-]mien ikun telqu mid-darnassumi. It-tnejn g[andna xog[lijietimpenjattivi [afna u g[alhekk nixtieq linkunu nistg[u nqattg[u aktar [in flimkien.

Persona;; li tammira: Margaret Thatcheru Madre Tere]a. ew; nisa b’sa[[ithomb’mod e//ezzjonali.

Il-gosti u l-fehmiet ta’ Ann Fenech

Flimkien mal-familja waqt btala f’Firenze

Il-[in liberu tag[ha wkollhu konness mal-ba[ar. G[all-inqas darba fis-sena jmorruvaganza pjuttost twila u fihajinqatg[u minn kollox.

Ann tg[id li dan tista’ tag[-mlu g[ax warajha taf li set[alli grupp ta’ professjonistiresponsabbli u kapa/i g[aliexfis-settur li ta[dem fih matista’ tag[laq qatt.

“Barra minn hekk, illum bit-teknolo;ija li g[andna, tista’]]omm kuntatt kontinwu jekktrid u g[alhekk naf li jekk ji;u

b]onni se jsibuni dejjem ujistg[u jaqbduni.

“Dik is-safra partikularisservi biex ner;a’ ni//ar;ja l-batteriji.”

Ann g[andha passjoni g[ax-xog[ol tag[ha li tie[du bl-akbar serjetà u professjonalità.G[andha valuri ta’ min jam-mirahom u [adt pja/ir nis-mag[ha titkellem dwar il-fidi,il-Quddies ta’ nhar ta’ add ul-prin/ipji fundamentali tantimportanti g[al trobbija tajbatat-tfal. Argumenti li

t[additna dwarhom sakemmspi//ajna l-kafè u qbadt triqtilura lejn l-uffi//ju.

Mara bis-sens, g[edt bejni ubejn ru[i, hekk kif g[alaqtwarajja l-bieb tal-uffi//ju ta’Fenech & Fenech fi StradaForni, il-Belt.

Mara li g[andha x’toffri lilpajji]na fejn tid[ol il-li;imarittima g[ax g[andhabagalja ta’ g[arfien f’dan ir-rigward i]da, fuq kollox,bagalja ta’ esperjenzi lijarrikkuha.

Ann kisbet il-European Women in Business Law Awardg[al-li;i marittima f’Londra f’:unju tas-sena 2012

L-anzjani tag[naTAGRIF DWAR IDMA MWETTQA MIS-EGRETARJAT PARLAMENTARI GALL-ANZJANI

24 Anzjani Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Servizz importanti li bla dubju ta’xejn il-klijenti tieg[u japprezzawh[afna hu l-Commcare. Matul l-2012, il-Commcare kellhom 8,444talba g[al g[ajnuna fid-djar. 3,173kienu ka]i ;odda waqt li 5,273kienu kontinwazzjoni.

Il-CommCare Unit jikkonsistif’tim interdixxiplinarju. L-g[an ta’dan il-unit hu li jag[ti kura [olistikalin-nies li jg[ixu fil-komunità billijkunu kordinati s-servizzikomunitarji e]istenti skont il-b]onn.

Is-servizz hu immirat g[all-persuni li ma jistg[ux jo[or;u mid-dar jew li g[andhom limiti f’dan is-settur.

Il-ka]i jistg[u jkunu riferiti mit-tobba, l-isptarijiet, il-professjonisti uentitajiet o[rajn. Il-persunakon/ernata jew il-qraba jistg[uj/emplu huma stess g[al dan is-servizz.

L-g[an ta’ dan il-unit huprin/ipalment li jistipula l-ele;ibbiltà tas-servizz, jidentifika l-b]onn u jiggwida l-individwu.

Dan il-unit hu wkoll responsabblili jawtorizza s-servizz ta’infermiera fid-dar tal-individwu lieventwalment ikun provdut mill-MMDNA skont il-pjan ta’ kura kifstipulata minn dan il-unit.

Is-sena li g[addiet l-MMDNAg[amlet kwa]i nofs miljun ]jarafil-komunità u [afna benefi/jarjihuma l-anzjani nfushom.

Is-servizz tal-Outreach huprogramm ;did tal-CommCareTeam. Dan hu immirat lejn persunili g[al xi ra;uni ta’ mard tilfu l-kapa/ità li jie[du [sieb tag[hominfushom b’ mod indipendenti.

Il-CommCare Team jikkonsistif’infermiera, fi]joterapisti,occupational therapists, socialworker kif ukoll carers. Dawni]uru l-persuna fId-dar fejn il-b]onnijiet kollha tal-persuna ji;uddentifikati u jin[oloq programm ta’kura.

Dan is-servizz hu e]empju ie[orta’ kif il-gvern qed jag[ti prijoritàlill-anzjani tag[na.

Messa;; mis-Segretarju Parlamentari Mario Galea

Futur fis-sod g[all-anzjani tag[naDawn il-[ames snin [dimna fuq li[dimna biex tejjibna l-kwalità tal-[ajja tal-Maltin. Hekk se nkomplunag[mlu fil-le;i]latura li jmiss. Bladubju, l-anzjani se jer;g[u jkunu fil-qalba tal-politika tag[na.

Kif jg[id il-Programm Elettoralitag[na “l-anzjani sawru min a[na, l-identità tag[na, u dak kollu li ngawdullum.”

L-esperjenza ta’ din il-le;i]latura

lkoll nafuha. Ilkoll nafu x’g[amilnag[all-anzjani tag[na. Ma naqqasniexis-servizzi fi ]mien ta’ maltempekonomiku.

Fl-istess Programm Elettorali qedinwieg[du programmi mal-KunsilliLokali biex jipprovdu opportunitajietta’ xog[ol fil-komunità g[all-anzjani.

Gvern ;did nazzjonalista se j]id l-opportunitajiet ta’ edukazzjoni u

ta[ri; g[al dawk l-anzjani li jixtiequjkomplu jitg[allmu. Se nkomplunifirxu /-/entri ta’ matul il-jum biexiktar anzjani jgawdu minn din l-esperjenza sabi[a.

Se nda[[lu in/entivi ta’ taxxa g[almin ikollu l-g[ajnuna ta’ carer id-dar. Il-pensjoni tal-wens se ti;iriveduta. L-allowance ta’ €300 setittella’ g[al €500 u se nestenduhalil kull anzjan li jibqa’ jg[ix f’daru

wara li jag[laq 75 sena. G[al dawk li ma jistg[ux jibqg[u

jg[ixu f’darhom, se ji]diedu n-numru ta’ sodod residenzjali urespite, fid-djar g[all-anzjani ug[all-persuni b’di]abbiltà.

Gvern Nazzjonalista biss bil-vottieg[ek jista’ jassigura futur fis-sodg[alikom l-anzjani tag[na. Muscatiwieg[ed kollox lil kul[add. Muscatjie[u de/i]jonijiet []iena u tbati int.

Il-Prim Ministru j]ur Zammit Clapp Nursing Home L-anzjani huma settur ewlienig[al dan il-Gvern. Fuq numruta’ snin in[olqu servizzi uinizjattivi li jserr[u mo[[ l-anzjani u l-familjaritag[hom.

Dan l-investiment seta’ jsirmin[abba li l-pajji] g[andufinanzi fis-sod. Pajji]i b[all-Awstrija, il-Gre/ja, l-Olanda,l-Ungerija, ir-Renju Unit uFranza tellg[u l-età tal-irtirarwaqt li /-/ittadini tal-Italja,Spanja, il-Gre/ja, l-Ingilterra,u l-Portugall daqu mi]uri goffita’ awsterità.

Min-na[a l-o[ra f’Malta, il-Gvern jonfoq €180,000kuljum biex i]omm is-servizzifil-komunità tal-anzjani utmint idjar tal-anzjani. Illumiktar minn 2,800 [addiemja[dmu fis-settur tal-anzjani.In-numru ta’ sodod g[all-anzjani li jkollhom b]onn kura

fit-tul tela’ g[al madwar 1,000f’din il-le;islatura.

Ftit tal-jiem ilu, il-PrimMinistru Lawrence Gonziflimkien mal-Ministru JoeCassar u s-SegretarjuParlamentari Mario Galea ]arZammit Clapp Nursing Home.Dan il-post kien ing[alaqf’/irkustanzi deplorevoli fi]mien Gvern Laburista.

Illum din ir-residenza qedtilqa’ 96 anzjan. Salaminnhom hi dedikata g[all-klijenti bid-dimensja. F’dinid-dar ja[dmu 87 [addiem.

Fi ftit ;img[at o[ra s-sodod f’din ir-residenza seji]diedu bi 33 waraestensjoni li saret. Fl-istess[in se ji]diedu wkoll 21sodda fid-Dar tal-Anzjanita]-ejtun u 26 sodda o[rafid-Dar Madonna tal-Mellie[a fil-Mellie[a.Il-Prim Ministru j]ur l-anzjani f’Zammit Clapp Nursing Home

Is-servizz tal-Commcare> pilastru ie[or fil-kura tal-anzjani

Is-Segretarju Parlamentari Mario Galea u l-Assistent Parlamentari Peter Micallefjitkellmu waqt konferenza stampa dwar il-CommCare

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 G[awdex 25

Promozzjoni g[alG[awdex fis-swieq inter-nazzjonali – dan sar per-mezz tal-parte/ipazzjonif’fieri lokali u internazzjo-nali kif ukoll b’attivitàdiretta g[al swieq spe/ifi/ib[al dak tad-diving, turi]musostenibbli u cruise liners.

Dan seta’ jse[[ ukollgrazzi g[at-tis[i[ tal-GozoTourisim Association. Dinis-sena diversi cruise linersg[amlu waqfa f’G[awdex.Kien hemm investiment fir-reklamar dwar G[awdex u l-possibbiltajiet g[ad-divingtaw spinta sewwa ’lquddiem lil dan it-turi]muspe/ifiku.

Minn st[arri; li sar fost l-g[addasa, [are; li 79 fil-mija minnhom qattg[u minndisa’ ljieli sa aktar minn 14-il lejl f’G[awdex filwaqt li99.3 fil-mija stqarrew li sejirrikmandaw lil G[awdexfost il-qraba u l-[biebtag[hom.

ieda fil-frekwenza tal-vja;;i tal-Gozo Channel uattivitajiet frekwenti liji;bdu lill-massa f’G[awdexsarrfu f’aktar Maltiniqattg[u ljieli G[awdex tul

is-sena kollha. Bis-sa[[a tal-Kumitat Festi Nazzjonali uRe;jonali fi [dan l-Uffi//jutal-Kultura kienu organizzatiattivitajiet annwali li w[udminnhom saru sinonimi ma’G[awdex. Dawn jinkluduLejlet Lapsi u NotteGozitana. Il-Ministeru g[alG[awdex joffri wkollsostenn li]-]ew; opri li jsirukull sena mi]-]ew; teatrital-opra.

G[awdex kollu qedikun meqjus b[ala zonaturistika. Kull roknag[andha potenzjali li qedikun sfruttat. G[alhekk sar uqed isir [afna xog[ol ta’restawr li fosthom ta’ minisemmi dak tas-swar ta/-?ittadella.

Kienet ippubblikatgwida elettronika – TheInsider’s Guide to Gozo forResponsible Travel.B’[idma kon;unta mal-Awtorità Maltija g[at-Turi]mu, il-Ministeru g[alG[awdex irnexxielujirreklama lil Malta, b’enfasipartikulari fuq il-kwalita-jiet tipi/i tal-g]iraG[awdxija.

It-turi]mu:eneratur ewlieni fil-qasamekonomiku G[awdxiMatul dawn l-a[[ar [ames snin tal-le;i]latura sarudiversi inizjativi ;odda bl-iskop li jissa[[a[ il-qasamturistiku li dan imbag[ad isarraf fit-tkattir tax-xog[ol fil-g]ira G[awdxija.

Il-[olqien tax-xog[ol g[all-G[awdxinf’G[awdex dejjem kien u jibqa’ prijorità g[all-Gvern u xhieda ta’ dan kienet proprju l-inawgurazzjoni tal-uffi//ji l-;odda tal-Korporazzjoni tax-Xog[ol u t-Ta[ri; (ETC)f’G[awdex nhar id-19 ta’ Jannar 2013.

I]da xhieda akbar hi s-su//ess li jo[ro; sewmi/-/ifri tal-persuni li ja[dmu kif ukoll ta’dawk li investew anke bis-sa[[a ta’ skemi b[al121 biex ibbenefikaw minn fondi li bihomsetg[u jkabbru u jestendu li l-intrapri]a jew in-negozji tag[hom.

Il-mira tal-Gvern dejjem kienet li jpo;;i x-xog[ol u t-ta[ri; fil-qalba tal-politika tieg[u utfasslu skemi u inizjattivi g[all-benefi//ju ta]-]g[a]ag[, il-[addiema u l-familji Maltin uG[awdxin.

Kien hemm investiment qawwi fl-ekonomijaG[awdxija u fil-[olqien tax-xog[ol u danjixhduh i/-/ifri.

Bejn l-2008 u l-2011, l-attività ekonomikaf’G[awdex kibret madwar 12 fil-mija, frott l-investiment privat u tal-Gvern f’din il-g]ira.Investiment li sar f’numru ta’ pro;etti kapitali utnidew numru ta’ skemi, biex anki l-privatjinvesti. Dan kollu wassal biex jin[oloq aktarxog[ol f’G[awdex.

F’Lulju tal-2012 kien hemm aktar minn11,470 ja[dmu full-time f’G[awdex – ]ieda ta’sitta fil-mija fuq erba’ snin qabel.

L-ETC sabet xog[ol g[al aktar minn 880persuna f’G[awdex, permezz ta’ placements, ukienu re;istrati aktar minn 2,900 vacancymag[ha minn G[awdex.

In[oloq ukoll ix-xog[ol flimkien mas-setturprivat. Dawn ir-ri]ultati waslu b’investimentf’min i[addem u fil-[iliet tal-[addiema.

Fost l-iskemi li l-Gvern nieda b’su//ess,hemm l-Employment Aid Programme, biexb’fondi mill-Unjoni Ewropea [allas lil mini[addem nofs il-paga tal-ewwel 12-il xahar.Minn din l-iskema, ibbenefikaw 264 employer,li impjegaw 617-il persuna f’G[awdexb’investiment ta’ 2.5 miljun ewro.

Il-Gvern investa wkoll fil-Community WorkScheme, li wkoll kisbet ri]ultati po]ittivif’G[awdex. Din l-iskema hi mmirata g[al dawkin-nies li ilhom jirre;istraw u li jie[du l-benefi//ju tal-qg[ad.

Fl-a[[ar [ames snin, l-ETC f’G[awdex

organizzat 306 korsijiet, u sar investiment fil-Work Trial Scheme, li offriet opportunità g[at-ta[ri; lil aktar minn 470 ]ag[]ug[ li g[amluesperjenza ta’ xog[ol f’aktar minn 250intrapri]a.

200 mis-700 kumpanija li s’issa bbenefikawmill-iskema Microinvest kienu kumpaniji lijoperaw G[awdex li qed jing[ataw g[ajnunaaddizzjonali riflessa f’60 fil-mija fi tnaqqis tat-taxxa mqabbla mal-40 fil-mija ta’ kumpaniji lijoperaw f’Malta.

Bejniethom dawn il-200 kumpanija investewaktar minn 2 miljun ewro u hu stmat li se jie[duaktar minn 1.2 miljun ewro fi krediti ta’ taxxa.

Aktar minn 150 intrapri]a li flimkienimpjegaw 450 [addiem G[awdxi bbenefikawmill-Employment Aid Programme li jag[tisussidju g[all-ewwel 52 ;img[a ta’ xog[olminn [addiema G[awdxin meta mqabbel ma’26 ;img[a g[al [addiema Maltin.

Ting[ata wkoll g[ajnuna finanzjarja li ttaffi l-ispejje] tat-trasport lill-[addiema G[awdxinf’Malta. Fl-a[[ar erba’ snin din l-g[ajnunala[qet is-somma ta’ 725.000 ewro.

It-tkattir tax-xog[olf’G[awdex... prijorità

GAWDEX

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqtl-inawgurazzjoni tal-uffi//ji l-;odda tal-ETCf’G[awdex

ARA WKOLL PA:NI 26 U 27

26 G[awdex Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

TOROQ Dan l-a[[ar tlestiet it-triqprin/ipali li mix-Xewkijatag[ti g[ar-Rabat f’G[awdex,b’fondi mill-Unjoni Ewropeapermezz tal-pro;etti TEN-Tbiex issa /-/entru ta’ G[awdexsar aktar a//essibbli.

It-triq tag[mel parti minntriq itwal li mill-Port tal-Im;arr tag[ti g[a/-/entru tar-Rabat, b’total ta’ sitt kilometri.

F’dawn l-a[[ar [ames snin,f’G[awdex saru diversi toroqo[ra, fosthom dik li mir-Rabattag[ti g[al San Lawrenz, it-Triq Ta’ Pinu, dik tax-Xlendikif ukoll dik tad-Dwejra.

L-investiment f’G[awdex huprijorità. Fil-fatt, mill-fondi lil-Gvern ;ab mill-UnjoniEwropea g[all-perjodu bejn l-2007 u l-2013, ji;ifieri minntotal ta’ biljun ewro, kienuallokati g[all-g]ira G[awdxijaaktar minn €100 miljun.

Saru wkoll numru ta’ toroqresidenzjali.

It-ti;did f’G[awdexG[awdex ra t-tlestija ta’ diversi xog[lijiet li permezz tag[hom sarutoroq ;odda, tlestew pro;etti g[at-tgawdija tal-familja u o[rajnimportanti biex jitkattar ix-xog[ol. Dawn huma biss u[ud mill-pro;ettili tlestew fl-a[[ar [ames snin b’[idma ma taqta’ xejn mill-GvernNazzjonalista f’G[awdex.

It-triq li tag[ti g[as-Santwarju Ta’ PinuIt-triq li mix-Xewkija tag[ti g[ar-Rabat

It-triq tax-Xlendi

It-triq li tag[ti g[ad-Dwejra

Pro;ett ie[or finalizzat kien dak ta’ Villa Rundle fir-Rabat,G[awdex, li qed joffri spazju miftu[ g[at-tgawdijatal-G[awdxin, il-Maltin u t-turisti li j]uruh g[al ftitmumenti ta’ mistrie[

G[addejja [idma estensiva fl-in[awi ta]-ewwieqab’investiment ta’ kwa]i 5 miljun ewro li qed ikunukofinanzjati mill-programm ta’ fondi strutturali g[al Malta2007-2013. Minbarra t-tisbi[ fiz-zona, se ji]diedu l-parke;;u l-ispazju g[ar-rikreazzjoni tal-pubbliku.

Mill-pro;ett se jgawdu wkoll l-operaturi ta’ stabbilimentituristi/i u stabbilimenti o[ra. Igawdu wkoll proprjetarji ta’lane/ u sajjieda li jsor;u fil-yacht marina jew fil-port.

Ir-ritratt juri impressjoni artistika ta’ parti mill-pro;ett.

SNIN TA’ IDMA F’GAWDEX

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 G[awdex 27

Tnaqqis fit-taxxa – xog[ol ta’ kwalità og[laTonio Mercieca – A&M printing – Il-QalaIlna na[dmu fil-qasam tal-istampar g[al dawn l-a[[ar 30 sena, mill-1980. Beda missieri u issa qedna[dem f’dan il-qasam jien ukoll. Bdejna mill-ewwel bis-sistema offset u konna l-ewwelstamperija f’G[awdex li ;ibna sistemakompjuterizzata, u s-sitt kumpanija jekk tikkunsidralil Malta.

Biex ta[dem trid dejjem i]]omm il-pass mal-i]viluppi f’dan is-settur u l-makkinarju huindispensabbli biex mhux biss jiffa/ilita x-xog[oli]da biex ir-ri]ultat finali jkun l-a[jar possibbli uprofessjonali. B’dan il-mod dejjem tkun tista’tikkompeti fis-suq.

Re/entement [adna grant ta’ 60 fil-mija tnaqqisfit-taxxa biex nixtru magna li titni. Magna li hi partimill-katina biex isir xog[ol fuq kotba, magazines,fuljetti u affarijiet o[ra.

Din l-iskema serviet biex tg[in lin-negozju medjub[alma hu tag[na biex itaffi ftit mill-ispejje], b’modpartikulari meta tkun se tinvesti f’xi tag[mir li jiswaammont konsiderevoli ta’ flus.

G[andi r-raba’ lejn in-na[atta’ San Raflu f’Ta’ Ker/em.Bil-mi]ura 121 jien stajtnag[mel dan l-investimentta’ 52 pannella biex intaffimill-ispejje] b’[amsa usebg[in fil-mija (75%) tal-konsum tad-dawl.

Bl-ener;ija tax-xemx,dawn il-pannelli jipprovduprovvista elettrika g[all-b]onnijiet fl-g[elieqi.

Investejna wkoll f’magnali t[awwel ix-xtieli,naqqasna l-[in tax-xog[olbin-nofs u b’hekk naqqasna[afna tbatija. B’din is-sistema, ]diedet sewwa l-produzzjoni tat-tadam.

Investiment ie[org[amilnieh fil-FertigationSystem. Din is-sistematikkontrolla l-[in tal-ilmag[at-tisqija u tikkontrolla l-fertilizzant u permezz tag[haniffrankaw il-[ela tal-ilma unag[tu l-fertilizzant bil-qies.

Fl-istess [in ti]died il-produzzjoni g[ax min[abbal-kompetizzjoni li g[andu l-bidwi, jista’ jkollu introjtua[jar. Is-sistema ta[demb’mod kompjuterizzat ujkollha kollox programmat.

Il-Gvern jo[ro; [amsinfil-mija tal-ispejje] u [amsino[ra [ri;niehom a[na. Il-magna li t[awwel ix-xtielitat-tadam tifrex ukoll il-plastik u l-pajpijiet biexwara t[awwel. Mill-kalkoli,tag[mel madwar tlett elefxitla kull sieg[a. M’hawnxmagna o[ra b[alha b[alissa.

Ir-raba’ ilu fil-familja,jintiret minn ;enerazzjonig[al o[ra. Illum it-teknolo;ija qed ittaffi t-tbatija li kellu l-bidwi dari.Kieku ma jkunx hekk, it-tendenza hi li wie[ed jaqta’qalbu u jsib mod ie[or kifjaqla’ l-g[ajxien tieg[u.

Il-bidwi jrid jikkompetima’ diversi fatturi, b[at-temp li f’[akka t’g[ajn jista’jeqridlek kollox, b[alma;ara dan l-a[[ar fis-serertieg[i meta n[akmu minntromba tar-ri[.

Hemm imbag[ad il-mardu l-kompetizzjoni tal-importazzjoni. I]da skemib[al 121 jg[inuk biextinvesti u tkabbar il-produzzjoni.

Fuq kollox, jinkora;;uktkompli ta[dem ir-raba’.

Fil-bi//erija ta’ G[awdex sarxog[ol infrastrutturali li kienjinkludi estensjoni tal-bini uristrutturar tal-parti l-qadima.:ew mg[oddija servizzi;odda u kien stallat apparat;did li nxtara b[ala parti minndan il-pro;ett biex illum dinil-bi//erija qed toffrifa/ilitajiet mill-aktar moderniu a;;ornati u b’hekk qedtopera skont standardsEwropej.

Ir-ra[[ala G[awdxin issaqed ji;u provduti b’fa/ilitajieti;jeni/i u servizzi mill-aqwaf’G[awdex stess fejn il-bhejjem li jrabbu jg[adduminn pro/ess kontrollat u ji;umaqtula u preparati g[ad-distribuzzjoni fil-[wienet.

Nirringrazzjaw [afna lill-Ministru g[al G[awdex g[axhi kienet tilqag[na, titkellemmag[na u fehmitna metaqaltilna li f’G[awdex kienhemm b]onn bi//erija ;dida.G[enitna [afna u fil-fatt, il-bi//erija saret mill-;did. Issag[andna bi//erija b’teknikamoderna kif g[andu jkun.

Issa l-kwalità tal-majjal,min[abba l-mod kif qedjinqatel, qed to[ro; ferma[jar, anzi, perfetta. Il-prodotttjieb u kul[add kuntent bih.

Tal-[wienet re;g[u bdewjordnaw il-majjal lokali u d-domanda g[alih ]diedetminkejja li fet[usupermarkets o[ra G[awdexli qed ibig[u majjal ta’ Maltalest ippro/essat u ppakkjat.

Issa ilna madwar sena umexjin sewwa [afna. A[nanfornu lil G[awdex u jekkikun hemm ftit ]ejjed,inni]]luh Malta, i]da jin]elmejjet. Qabel ma fet[et il-

bi//erija l-;dida konna rridunni]]lu l-bhejjem [ajjinMalta biex jinqatlu fil-bi//erija Malta.

Kieku ma fet[itx, ng[id liftit kienu jkunu dawk lijibqg[u jrabbu f’G[awdexg[ax l-iskari;;i kienu kbar.

Kien hemm involutispejje], sogru u [ela ta’ [in.

F’G[awdex hemm madwar15 jew 16-il permess g[alpersuni biex irabbu l-majjali.

13 minnhom huma membrital-kooperattiva.

Dan ix-xog[ol jinvolvi[afna tbatija. Kuljum tridtag[mel xi [a;a fir-razzett.Trid tag[lef, tnaddaf tie[u[sieb it-tag[mir, tag[ti l-kurali jkollhom b]onn, b’modpartikulri ]-]g[ar, u xog[olie[or ta’ manutenzjoni.

Kollox jiddependi minnkemm ikollok kwota,ji;ifieri n-numru ta’ majjali.Aktar ma jkollok, aktarg[andek xog[ol. G[all-investiment, aktar majkollok, aktar a[jar, i]dambag[ad, ovvjament,ji]died ix-xog[ol.

Jekk ikollok ftit, tista’tie[du b[ala passatemp jewpart-time. Illum hemm id-dixxiplina u trid i]]ommrekords tal-bhejjem. Kolloxregolarizzat, mill-g[alf g[almedi/ina, u wkoll minn fejntie[u d-demel prodott.

I]da dan hu tajjeb g[axjassigura li l-prodott finalijkun l-a[jar u l-aqwa la[amtal-majjal fis-suq.

Fir-rigward tat-triq il-;dida li twassal g[ax-Xlendi, in[oss li din g[enet spe/jalmentbiex min ikun ;ej ix-Xlendi jibda ]-]jarafuq nota po]ittiva. Ir-ristorant tieg[i, TheBoat House, ilu miftu[ ftit i]jed minn

sentejn u fta[t in-negozju meta t-triq kienetg[adha mag[luqa.

Dak i]-]mien kul[add kien igorr i]dallum pattejna g[ax qed ji;u i]jed nies ix-Xlendi u dan issarraf f’aktar negozju.

Il-kumpanija kienet tieg[i uta’ [ija sakemm kul[addqabad linja g[alih.

Jien ridt nag[mel xi [a;ao[ra fil-qasam tal-manifatturatal-bricks u ta’ affarijietdifferenti.

Jekk tibqa’ tag[mel l-istess[a;a, ti;i qisek b[al mara tad-dar li dejjem issajjar l-istessplatt. G[aldaqstant, ridt nu]al-istess ri]orsa, l-istess impje-gati, anzi n]id mag[hom, uno[loq xi [a;a ;dida.

Ridt nisma’ dak li jridu l-konsumaturi tieg[i u nag[ti-hom prodott li jissodisfahomskont l-esi;enzi tag[hom.

B’hekk, awtomatikament,insa[[a[ il-prodott innifsug[ax ming[ajr il-klijent mainti xejn.

Jekk se tordna prodott minnbarra, trid tistenna li jimtela’container u li dan jitlaq minnbarra u jasal Malta.

Dan barra li mhux dejjemikun possibbli li wie[ed jim-modifika l-prodott skont ix-xewqa tal-klijent. Ji;ik og[la

wkoll g[ax il-[las tal-vja;;irid jinqasam fuq il-prodott.

G[andi diversi [addiemaG[awdxin mieg[i u billig[adni kif fta[t Malta wkoll,g[andi ]ew; impjegati Maltin.Sibt diversi in/entivi fosthomtal-Malta Enterprise li tag[tig[ajnuna fuq il-biljetti tal-Gozo Channel u tad-diesel lipermezz tag[ha jing[ataw fluslura biex tkun tista’ tikkompetimal-Malti.

Bi//erija ;dida ssarraf f’anqas tbatijaMichael Tabone, li jirrappre]enta lill-G[awdxin fil-kooperattiva ta’ dawk li jrabbu l-majjali

Triq ;dida, negozju akbarJoseph Attard – Proprjetarju ta’ The Boathouse Restaurant – Ix-Xlendi

Bl-g[ajnuna fl-investiment]ied il-produzzjoniHorace Vella - bidwi

Diversi in/entivi jinkura;;ukbiex tinvestiRaymond Attard – Sid il-kumpanija RA Products fix-Xewkija

28 Elezzjoni :enerali 2013 Elezzjoni :enerali 2013 29Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

IL-ADD, 3 TA’ FRARMASS MEETING – Il-Mosta

IL-AMIS, 7 TA’ FRARDiskussjoni FUTUR FIS-SOD – a]-ebbu;

IL-ADD, 3 TA’ FRARQALB IN-NIES – I]-urrieq

IL-:IMGA, 8 TA’ FRARDiskussjoni INT U L-KANDIDATI – al Luqa

IT-TLIETA, 5 TA’ FRARDiskussjoni FUTUR FIS-SOD – ‘Attard

IS-SIBT, 9 TA’ FRARMARATONA :BIR TA’ FONDI – Dar ?entrali PN

L-ERBGA, 6 TA’ FRARDiskussjoni BIL-FATTI F’IDEJNA – Ix-Xewkija

IT-TNEJN, 4 TA’ FRARINT U L-KANDIDATI – al G[axaq

IT-TLIETA, 5 TA’ FRARQALB IL-FAMILJA – In-Naxxar

mill-album tal-kampanja elettoralimill-album tal-kampanja elettorali

L-ITALJA

Bejg[ di]astru]

30 Internazzjonali Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

L-ISTATI UNITI

Il-Grigal tal-pajji]ma[kum mill-borra

Skont /ifri uffi/jali, l-2012 kienet l-ag[arsena f’dak li hu bejg[ g[al dawn l-a[[ar 50sena.

Dan jirri]ulta minn /ifri ma[ru;in mill-Confcommercio, f’rapport dwar ix-xiri mill-konsumaturi Taljani. Skont it-tbassir, anki din

is-sena mhux se tkun wa[da tajba, b’ri]ultatisimili g[al dawk tal-2012.

Skont il-Confcommercio, f’kull qasam tal-konsum kien irre;istrat tnaqqis matul l-2012,bl-akbar tnaqqis ikun irre;istrat fil-qasam tal-komunikazzjoni u tal-vja;;i u l-btajjel.

Il-Grigal tal-Istati Uniti uparti mil-Lvant tal-Kanada,matul il-;urnata tal-biera[kienu ma[kumin minnmaltempata qalila tal-borra liwkoll ikkaw]at xi vittmi, kifukoll [arbtet it-trasport.

Massachusetts, RhodeIsland, New York,Connecticut u Maine kienukollha fi stat ta’ emer;enza,ilbiera[, bil-miljuni tar-residenti ta’ hemmhekkimwissija biex jibqg[u;ewwa. F’Massachusetts, il-Gvernatur sa[ansitra waqqaftemporanjament l-ivvja;;armhux-essenzjali fit-toroqewlenin, u fi New England,din il-maltempata qed titqiesb[ala l-ag[ar li qatt kienhemm g[al [afna snin.

Min[abba din il-maltempata kbira tal-borra,kien hemm aktar minn 4,300titjira li kellhom jit[assru lejnl-ajruporti internazzjonali ta’New York, u s-servizz bil-ferrovija kien kwa]i mwaqqaf

g[al kollox fit-Tramuntanatal-belt.

In-nies fi New York ukollkienu mwissijin biex jevitawl-ivvja;;ar ta’ kull tip, kifukoll biex ja[]nu l-ikel g[aldawn il-;ranet min[abba l-maltemp li qed jaffettwa 25miljun persuna fir-re;jun.

Dan, apparti li l-maltempwassal g[al qtug[ kbir fil-provista tal-elettriku.

Impjant nuklearif’Massachusetts ukoll spi//abla provista tal-elettriku ukellu jag[laq; i]da l-uffi/jaliwissew li ma kienx hemmperiklu g[all-popolazzjoni.

Il-kosta Kanadi]a mal-O/ean Atlantiku ukoll qedtin[akem minn dan il-maltemp, u Ontario kienetmiksija borra, u tal-anqas tlietpersuni mietu f’dan il-post.

Skont it-tbassir tat-temp,dan il-maltemp mistennijikkaw]a 90 /entimetru ta’borra f’xi postijiet, b’ri[ ta’120 kilometru fis-sieg[a.

Persuna maqbuda fil-maltempata tal-borra li b[alissa qed ta[kem Boston, Massachusetts, uparti o[ra fil-Grigal tal-Istati Uniti (Ritratt> Reuters)

IL-BEL:JU

Ji;;arrafajruplanf’CharleroiAjruplan ]g[ir tal-passi;;ieri, ilbiera[ i;;arraffl-ajruport ta’ Charleroi, bil-konsegwenza li dan l-ajruportinternazzjonali li jintu]aminn linji low-cost, kellujing[alaq g[al xi ]mien u t-titjiriet diretti g[al dan l-ajruport intbag[tu lejn dawkta’ Liege u Brussell.

Fl-in/ident, [ames persunitilfu [ajjithom.

L-ajruplan, tat-tip Cessna,jidher li kellu xi problemihekk kif telaq mill-ajruport ukien qed jirritorna biexjag[mel in]ul tal-emer;enza.Imma hekk kif mess l-art,inqaleb u tfarrak.

Skont il-media Bel;jana,dawk abbord kienu jinkludutlett itfal ]g[ar, ommhom unannuhom, u kienu kollha/ittadini Bel;jani minnUccle. Intqal li fil-[in tal-in/ident, il-kundizzjonijiettat-temp ma kinux mill-a[jar.

L-ajruport ta’ Charleroire;a’ nfeta[ aktar tardilbiera[.

L-ajruport ta’ Charleori hut-tieni ajruportinternazzjonali tal-Bel;juwara dak ta’ Zaventem, ub[alissa hemm il-btajjel tal-iskola fil-Bel;ju, u s-soltu140,000 persuna ju]aw dan l-ajruport f’dawn il-;ranet.

FRANZA> L-a[[ar irtokki lill-wi// tar-Re tal-Karnival bi t[ejjija g[all-parata tal-Karnivalta’ Nizza. Il-129 edizzjoni tal-Karnival ta’ Nizza fil-15 ta’ Frar u jkompli sas-6 ta’ Marzu.(Ritratt> Reuters)

Internazzjonali 31Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Diversi pajji]i ;irien tal-Libanu jinsabu ta[t pressjonikbira min[abba dak li qedji;ri fis-Sirja, partikularmentmin[abba l-ammont kbir ta’refu;jati li qed jaqsmu l-fruntiera.

Fil-Libanu di;à hemm260,000 refu;jat, l-ekwivalenti ta’ 6.5 fil-mijatal-popolazzjoni, u n-Nazzjonijiet Uniti qed twissili aktarx il-Libanu se jkollujie[u mi]uri drasti/i biexila[[aq mas-sitwazzjoni.

B’kollox, in-NazzjonijietUniti tqis li madwar 3,000refu;jat mis-Sirja qed jaqsmulejn il-Libanu kuljum, u ankin-Nazzjonijiet Uniti ma tistaxtla[[aq ma’ dan l-ammont.Ninette Kelley, ir-

rappre]entant tal-UNHCR fil-Libanu, qalet li se tibda [idmag[al sitwazzjoni fejn majkunx jista’ jinstab kenn g[aldawk li qed jaqsmu. L-a;enzija tan-NazzjonijietUniti inkarigata mir-refu;jatiqalet li lestiet pjani g[al ]ew;kampijiet tar-refu;jati, immatrid il-permess tal-GvernLibani] biex tibda tibnihom.

Imma l-Libani]i humam[assbin minn dan peress li l-eluf kbar ta’ refu;jatiPalestinjani li kienu [arbumill-I]rael, kellhom rwolewlieni fil-gwerra /ivili twilali kienet [akmet il-Libanu.

Barra minn hekk, fil-koalizzjoni tal-Gvern hemmdiversi alleati tas-Sirja,fosthom il-e]bollah.

L-ITALJA

Il-Kavallieri ta’ Malta ji//elebraw id-900 anniversarjuIl-Kavallieri ta’ Malta taw bidu g[al/elebrazzjonijiet f’Ruma biex ifakkrud-900 sena minn mindu n[olqot din l-ordni. Din hi wa[da mill-ftit ordnijiettax-xorta tag[ha li n[olqu fil-MedjuEvu u g[adhom je]istu, u llum il-;urnata hi organizzazzjoni umanitarjaewlenija.

L-Ordni kienet ing[atat g[arfienuffi/jali mill-Papa Paschal II, fi Frar

tal-1113.Matul il-;urnata tal-biera[ saret

Quddiesa spe/jali fil-Vatikan, litmexxiet mill-Papa Benedittu XVI, ug[aliha attendew 1,000 membru tal-Ordni minn madwar id-dinja.

L-Ordni b[alissa tinsab ta[t it-tmexxija tal-Gran Mastru MatthewFisting, li hu Ingli]. Hu j]omm il-kariga g[al g[omru.

B’kollox, fl-Ordni hemm 13,500membru, li minnhom 4,500 marruRuma fi tmiem il-;img[a g[a/-/elebrazzjonijiet.

F’kummenti lill-media, Festing qal lir-ra;uni g[aliex l-Ordni kampat dawnis-snin kollha kienet g[aliex il-Kavallieri warrbu x-xwabel u adottawl-g[odda biex jikkumbattu l-mard u l-faqar madwar id-dinja. I]da l-Ordni

baqg[et tag[mel dak li dejjem g[amlettul dawn id-900 sena – baqg[et tie[u[sieb il-morda.

Il-kwartieri ;enerali tal-Ordni – likienet bba]ata f’Malta, li, i]da tke//ietminn Napuljun – jinsab f’palazz antikfil-kapitali Taljana.

Illum il-;urnata, l-Ordni tmexxisptarijiet u [idma umanitarja f’120pajji].

IS-SIRJA

Pi] kbir fuq il-Libanu

32 Ittri lill-Editur Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

pa;ni opinjonital-qarrejja

Eva lil AdamTikka tajtek u sfrattajtektikka tajtek u t[ajjintx’kont tag[mel kieku kelleki]jed minn dak li int!Jien naf ’l int ridtha, fittixthau sibtha.Jien naf li g[amiltek kuntentJien naf li [abbejtha lil Tikkaiss’ib]a’ g[alija, attent.Dik tikka tiswa [afnatiswa ferm aktar mill-kliemdik Tikka tassew tikkatiswa l-pa/i u s-sliem.

PHILIP CASSAR

I]-urrieq

DehrietSur Editur,G[al rimarka ta’ ;urnalist li l-Ministru Tonio Fenech kien qal lima tistax tibni ]ew; tankijiet enormi tal-gass fuq art radam blama tonfoq il-miljuni biex issa[[a[ha Joseph Muscat irrimarka li“forsi lil Tonio Fenech kienet dehritlu l-Madonna”.

Din risposta inkredibbli u arroganti.L-g[ada, i]da, Joseph Muscat qal li dawk it-tankijiet setg[u

jinbnew x’imkien ie[or. Dak ippjanar! U dan qed nitkellmu fuqnefqa ta’ mijiet ta’ miljuni ta’ ewro.

Forsi Muscat [are; b’din is-soluzzjoni wara li kien dehrlu l-an;lu! Le mhux An;lu Farrugia g[ax dak ma jridx jaf bih aktar.

Jekk intuh i/-/ans dan Joseph Muscat mhux biss ida[[alna ;o[ajt i]da jitfag[na mill-irdum g[al isfel.

J. FALZON

Il-Mosta

Is-silenzju ta]-]elotiSur Editur,Minn ftit tas-snin ’l hawnf’Malta kellna /erta g[ajtafavur accountability,trasparenza u l-ambjent.

Fl-istess [in [afna tkellmukontra l-ineffi/jenzi. Dan bir-ra;un g[aliex il-konsegwenzita’ dak li jsir [a]in iridujintrefg[u minn kul[add.

afna kienu jiktbu dwardan b’/ertu qilla fil-gazzettijew jitkellmu fuq il-mezzitax-xandir.

O[rajn kienu jag[mlu l-konferenzi spe/jalment dwarkwistjonijiet ambjentali. Issakellna l-pro;ett dag[wa li jrid

jag[mel Joseph Muscat bil-bini ta’ power-station o[ra udonnu li dawn i]-]eloti lisemmejt immutaw.

G[aliex dan il-pro;ett tal-Labour, barra li g[andu d-dnub tan-nisel (m’g[andniexb]onnu), qed ikun imbuttatb’mod li jevita [afna kontrollifosthom finanzjarji, ta’sigurtà, ta’ trasparenza, ta’buon sens ekonomiku u ta’impatt ambjentali u so/jali.

Insomma jidher li sejg[addi bir-romblu minn fuqkollox u minn fuq kul[add.

Jekk dawk li fil-passat[ambqu tant fuq trasparenza,

accountability, ineffi/jenzi uambjent issa se jag[lqu[alqhom dwar din il-propostaoxxena allura jien l-ewwelwie[ed nibda biex nemmen lidawk i]-]eloti kellhoma;enda politika parti;jana.

Kienet inti]a biss biexittellef lill-GvernNazzjonalista forsi biex majil[qux isiru /erti affarijiet[alli mbag[ad flokhom isirudawk li jkun jaqbel lilhom!

’Il quddiem, imbag[ad,wie[ed jag[raf a[jar kifg[andu jimxi mag[hom.

CH. FARRUGIA

Il-Mosta

Sur Editur,Hekk kienet tinki bil-le[en wer]ieqi tag[hawa[da bejjieg[a fuq il-monti li kienet tarma fiStrada Merkanti qrib il-pjazza ta’ San :wann fil-Belt.

U dan meta l-PN kellu l-ma;;oranza assolutamieg[u.

Ftakart ukoll meta aktar lura fi]-]mien, meta l-Labour kien [a l-gvern fl-1971, kienu jg[idulnab’enfasi li dak is-seklu g[alihom. Ji;ifieri kienujippretendu 30 sena ta’ gvern bla waqfien.

Kienu jirrepetulna wkoll b’insistenza li “hemmfuq ma tarawhx aktar”.

Dan id-diskors ma kinux jg[iduh sempli/ipartitarji laburisti biss i]da kienu jirrepetuhkandidati u esponenti ewlenin tal-Partit Laburista.

Dik arroganza!Ftakart f’dan kollu g[aliex issa qed i]]ar]ar l-

g[ajta persistenti ta’ laburisti u ta’ o[rajn li l-PNilu wisq fil-gvern.

Li hu ]gur hu li huma g[adhom m’ilhomxbi]]ejjed fl-Oppo]izzjoni. Dan qed ng[idug[aliex baqg[u l-istess u ma g[arfux japprofittawru[hom mi]-]mien misluf lilhom.

MARIO BORG

Il-amrun

Fenech Adami minn Birkirkarau Kastilja qatt ma jara!

Whistle-blowerSur Editur,Joseph Muscat, kull tant]mien, jifta[ [alqu dwar il-Whistle Blowers Act.

Dak messu irsista g[alihfil-perjodu 1996 – 1998.

Dak i]-]mien di;a kellu/erta influwenza fil-PartitLaburista u anke mal-PrimMinistru Alfred Sant.

Xejn xejn forsi kieku dakl-Att kien fis-se[[ dak i]-]mien konna niffrankaw l-iskandlu ta’ dawk li riedujbieg[u b’kemm jiswewb’miljuni ta’ ewro f’bini lill-Gvern Laburista.

Bini li ma kienx addattatg[all-iskop li kien se jinxtarag[alih u li kellu b]onn aktarxog[ol biex jitran;a.

M. AGIUS

Ra[al :did

Sur Editur,Bl-akbar fa/ilità l-

Labour [abbrilna l-privatizzazzjoni tas-setturbl-akbar importanzastrate;ika, ji;ifieri dak tal-produzzjoni tal-ener;ijaelettrika.

Kul[add jaf x’kienet il-po]izzjoni tal-Labour fir-rigward tal-privatizzaz-zjoni tat-Tarznari.

Joseph Muscat innifsukien mar f’Ra[al :didjipprotesta flimkien mal-GWU dwar dan.

Dakinhar kien hemmukoll Alfred Sant uKarmenu Mifsud Bonnicibiex it-tnejn juru l-g[adabtag[hom kontra dik il-

privatizzazzjoni.L-istess kien g[amel il-

Labour meta kien ;ieprivatizzat l-AjruportInternazzjonali ta’ Malta.

Niftakar lid-DeputatLaburista George Vellajeqred li konna qedinbieg[u l-family silver.

Issa, bil-maqlub, l-istessPartit Laburista qedjimbotta ’l quddiem il-privatizzazzjoni ta’ dan l-aktar servizz strate;ikumill-barranin.

Dak hu t-terremot ta’Joseph Muscat. Se jifqa’lill-pajji] u se jda[[lu ;o[ajt!

J. BUSUTTIL

Il-Mosta

Il-family silver

Sur Editur,Il-festa parrokkjali ti;i darbaf’sena u tinvolvi [afna spejje]i]da ftit jag[tu ka] tal-maintenance kbira li jkollhab]onn knisja kbira b[al dik ta’Birkirkara.

G[alhekk obbligati lejn is-Sur Manuel Sammut,Prokuratur tal-Ba]ilika, u l-mara tieg[u, li jiddedikaw il-[in liberu tag[hom g[all-knisja tag[na.

Dan l-a[[ar ManuelSammut spi//a mix-xog[oltieg[u ta’ manager tal-HSBCu g[alhekk iddedika l-[intieg[u kollu biex jie[u [sieb

it-tempju tag[na.Dan jag[mlu gratis, grazzi

g[all-flus li jo[ro; g[all-ispejje] li jsiru, grazzi wkollg[all-g[aqda bieb tat-Tempju li tg[in bl-offertitag[ha.

Grazzi wkoll lil dawk lijattendu kull [mistax nhar ta’Sibt filg[axija g[al seratafamiljari li ssir fi/-/entruparrokkjali b’risq l-ispejje]me[tie;a fix-xog[ol li dejjemjinqalg[u fil-Ba]ilika tag[na.

Veru li l-Mulej ma jitlaqqatt lill-Knisja tieg[u.

JOHN TONNA

Birkirkara

Il-Ba]ilika Kolle;;jata ta’Santa Elena f’Birkirkara

6

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Ittri lill-Editur 33

Sur Editur,Nhar is-Sibt 12 ta’ Jannar2013, mort g[al iklaorganizzata mill-KunsillLokali ta’ Marsaskala fil-Lukanda Sensi li tinsab fil-Bajja ta’ San Tumas.

L-ikla kienet ming[ajr [lasu kien hemm numru ta’ nies;mielhom, ’il fuq minn mijau [amsin ru[.

Propjament din l-ikla, li[adet [siebha s-SinjuraCarmen Fearne, li hikunsilliera fil-Kunsill Lokalita’ Marsaskala, kellha tkung[all-anzjani li jg[ixuwa[edhom.

B[as-soltu kien hemmta[lita nobis, altru millig[all-anzjani single.

Jiena armla u kburija ng[idli jiena g[andi twemminnazzjonalista, imma miniexproud u mmur fejn jistidnuni,iktar u iktar meta l-[ar;ietikunu b’xejn jew bi ftit flus.

Dan il-Kunsill, permezztas-Sindku, dejjem sostna lifil-[idma tal-kunsillm’hemmx a[mar u blu,imma l-kunsill hu ta’kul[add. U jiena g[alhekkg[a]ilt immur g[ax din makinitx xi attività ta’ partitpolitiku.

Ma kienx jonqos li jidheris-Sindku attwali, is-SurMario Calleja jifra[,jitg[annaq u jie[u b’idejnkul[add. Donnu kien qisu xipresident tal-Amerika.

Mhux hekk biss immatkellem u tkellem b’modpolitiku, altru milli l-Kunsillhu ta’ kul[add. Kien ftitma[nuq g[aliex qal li peressli qieg[ed ukoll jikkontestamhux biss g[all-elezzjonijiet

tal-kunsilli lokali imma wkollmal-Partit Laburista fl-elezzjoni ;enerali fuq il-ames Distrett, qed ikollu[afna x’jag[mel.

Jidher /ar li din l-iklaserviet g[all-kampanjapersonali tieg[u g[all-elezzjonijiet tal-kunsillilokali. Dan ma kienxbi]]ejjed g[aliex f’[inminnhom dehru de[lin fis-sala tal-ikel, kandidatilaburisti, jitkellmu u jie[dub’idejn in-nies.

G[araft tnejn minnhom, lilHelena Dalli u lit-tabib ChrisFearne li ji;i t-tifel ta’Carmen Fearne.

Kien hemm nies o[rajnimma ma kontx naf min hu-ma; naf biss li ma rajt lil[add min-na[a tan-nazzjo-nalisti. U dan sew? Qg[adtkwieta ng[id bejni u bejnru[i mank kien hemm kun-sillier tal-PN g[ax ]gur kontni;bidlu l-attenzjoni li dawnil-kandidati laburisti ma kienxposthom f’dik l-attività.

Qieg[da nikteb din l-ittraforsi anke min-na[a tal-PartitNazzjonalista jaraw jistg[uxisiru dawn il-[ni]rijietf’attività tal-Kunsill. Jekkhux sew f’attività lokali tal-kunsill ji;u mistiednakandidati laburisti u minnmin kienu mistiedna.

Jiena tkellimt ma’ nies lihuma inti]i u qaluli li dawn l-affarijiet ma jistg[u isiru.Jiena, ng[id g[alija mhux senafda aktar la lis-SinjuraCarmen Fearne u wisq aktarlis-Sindku ta’ Marsaskala, is-Sur Mario Calleja.

IMWE::A’Marsaskala

Il-powerof incumbencymill-KunsillLokali ta’Marsaskala

Sur Editur,Kont ktibtlek (il-mument, 9ta’ Jannar, 2011) dwar il-kampanja twila u qalila ta’Joseph Muscat u l-PartitLaburista kontra l-kumpanijaBWSC li reb[et il-kuntratttal-estensjoni tal-powerstation ta’ Delimara u dwaril-kampanja ta’ simpatijakbira lejn il-kumpanijatelliefa I]raeljana ta’Bateman li wkoll saret min-na[a tal-Partit Laburista.

Il-kampanja tal-PL kontraBWSC kienet tinkludi gideb utixwix u kienet baqg[etg[addejja minkejja li inkjestata’ [dax-il xahar s[a[ mill-Awditur :enerali u st[arri;ie[or mill-Unjoni Ewropeakienu sabu li kollox kien sarkif suppost.

F’dik l-ittra tieg[i ta’sentejn ilu jien kont ktibtdwar l-isforzi kbar, u[udminnhom xejn korretti, likienu saru minn Batemanbiex jinfluwenzaw l-affarijietfavur tag[hom.

Kien [are; li l-PL kellukuntatti tajbin ma’ Batemanu li Joseph Muscat innifsukien qajjem il-kwistjonif’laqg[a li kellu mal-Ambaxxatur I]raeljan.

F’dik l-ittra tieg[i, jien kontktibt li l-poplu Malti kelludritt ikun jaf x’seta’ kien l-

interess tal-Partit Laburista lijispara bl-addo// fuq il-BWSC filwaqt li jurisimpatija mal-kompetituriBateman li, wara kollox,kellha offerta li kienet 296miljun ewro og[la minn diktal-BWSC. Kieku ttie[detkienet tfisser li konna ne[lu30 miljun ewro aktar kull senafit-t[addim tag[ha u allurakien ikollna tariffi ferm og[la.

Issa qam il-ka] tal-proposta-gimmick ta’ JosephMuscat li jrid jibni powerstation o[ra f’Delimarab’teknolo;ija b[al dik li kienuoffrew Bateman. Powerstation li fir-realtàm’g[andniex b]onn.

Il-Labour ippre]enta pjaniba]wija b’kalkoli ta’ spejje]]baljati bil-kbir (200 miljunewro anqas). Ippre]entawproposti ta’ bini ta’ strutturital-azzar enormi (tankijiet) fuqart radam.

Di;a jidher /ar li jekk din il-proposta sse[[, fit-tul ta]-]mien se tneffaqna miljunikbar ta’ ewro ]ejda u blab]onn. Dan di]astru m[abbarbil-quddiem.

I]da l-isba[ wa[da hi li fil-pre]entazzjoni tal-Labour stess[are; /ar li l-or[os sistema hidik li ilu jressaq il-GvernNazzjonalista ji;ifieri li nu]awil-gas pipeline.

Imma l-Labour jibqa’jimbotta l-proposta mi;nunatieg[u. Dan b[al meta l-Labourried ine[[i l-VAT u JosephMuscat kien qal li jag[mluhaji;ri x’ji;ri. U ne[[ewha. U;ara tafx!

Il-poplu qed jinduna wkoll limeta partit g[al darba darbtejnjimbotta ’l quddiem proposta lima tkunx l-aktar wa[davanta;;ju]a (g[all-poplu) anzibil-maqlub tinvolvi [afna aktarspejje] xi [a;a mhux sewwajkun hemm.

Dan ikompli ji;i konfermatg[aliex il-proposta laburista himg[addsa f’nuqqas ta’trasparenza.

Barra minn hekk donnu lia;enziji b[all-MEPA liqeg[din hemm bil-li;i biexi[arsu s-sa[[a ta/-/ittadin sejg[addu minn fuqhom bir-romblu.

Kultant nikkritikaw lil-Labour li [ela s-snin fl-Oppo]izzjoni. Jien na[seb lif’dan il-ka] ji;ifieri mis-sena2010 ’l hawn il-kuntatti tajbintal-Labour ma waqfu qatt.

Issa jekk b’din il-[idmakollha l-Labour ma [ari;x biproposti validi jew le, dik ]gurkwistjoni o[ra. U anke hawnwie[ed irid jistaqsi validi jewvanta;;ju]i g[al min?

JOHN MUSCATal Luqa

PL- Bateman> kapitlu 2^

Jonqsu r-riklamiSur Editur,Nhar it-Tnejn 21 ta’ Jannar fil-ProgrammTVAM fuq il-PBS kien hemm SaviourBalzan. F’[in minnhom Balzan kien qedjitkellem fuq il-korruzzjoni u f’dak il-kuntestqal li meta l-gazzetta tieg[u tiffoka fuq /ertisu;;etti r-riklami jieqfu.

Jien fhimt li Balzan ried jg[id li meta tirfesil-kallijiet ipattuhielek billi jwaqqfulek ir-riklami.

Mela skont dak il-kejl ta’ Saviour Balzanmo[[i mistrie[ mill-PN u mill-GvernNazzjonalista g[aliex in-nuqqas ta’ riklamifuq il-gazzetti u fuq l-istazzjonijiet tar-radjuu tat-TV tal-PN ifisser li GvernNazzjonalista ma g[amel kompromessi ma’[add, ma be]ax jirfes kallijiet u allurapattewhielu!

Bil-kejl ta’ Balzan jo[ro; ukoll li l-PN u l-gvern tieg[u huma l-aktar organiz-zazzjonijiet nodfa f’Malta.

F. XERRIal Tarxien

L-aktar power stationnadifa - Babel Sur Editur,Konvint li l-proposta tal-Labour g[all-binita’ power station ;dida f’Delimara se tkunl-aktar proposta nadifa u tajba g[all-ambjent. Dan g[ax ma tistax isse[[; mhuxse ta[dem g[ax hi pro;ett fa]ull.

Niftiehmu a[jar… mhux ma jistaxjinbena. Anke t-torri ta’ Babel kien inbenai]da ma kienx sostenibbli. Hekk hi l-powerstation tal-Labour — Torri ta’ Babel.

Lanqas x’sar fil-workingskummissjonati minnhom stess ma jafux’sar.

Konrad Mizzi qal fi programm televi]ivli /-/ifra ta’ 9c4 kull unit lanqas biss tinkludi l-profitt li jrid jag[mel il-privat.

Imma, qabel, il-Labour kien qalilna li r-ratata’ 9c4 kienet se tkun ir-rata li konna se n[allsupermezz tal-power station ;dida.

JOE CARUANAIl-Mosta

34 Ittri lill-Editur Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Sur Editur,Joseph Muscat qal li sejipprivatizza l-produzzjoni tal-ener;ija elettrika billi l-privat,aktarx barrani, jibda jisfruttadan is-servizz bi qlig[kummer/jali garantit g[alg[axar snin.

Fondi mill-Unjoni Ewropeama riedx.

Jirri]ulta li b’dan il-pro;ett, il-produzzjoni tal-elettriku mhuxtalli mhux se to[ro; b’ir[as i]dase tog[la b’5%. Issa kul[addjista’ jag[mel ;udizzju x’kien l-interess tal-Partit Laburista lijag[]el din it-triq.

Importanti li niftakru wkoll liMuscat iddikjara li ma jridxi[arbat il-finanzi jew il-ba;it tal-gvern.

Issa, barra mill-power station,Muscat kien qal ukoll li jridjibni università ;dida.

Hawn ukoll ma nu]awx fondi

Ewropej u nduru g[alfinanzjament privat biex man[arbtux il-finanzi tal-gvern.Mela se jer;a’ jkollna min iridjag[mel qlig[ kummer/jali uallura nibdew nitolbu l-mi]atilill-istudenti.

Ma ninsewx ukoll li EdwardScicluna kemm-il darba kien qalli l-istipendji insostenibbli.

Issa jmiss l-isptar. Il-Labourspiss tkellem dwar l-iffullar lijg[id li hemm f’Mater Dei.:ieli ssemma wkoll il-b]onn ta’sptar ;did ie[or.

Mela ner;g[u, biex man[arbtux il-finanzi tal-gvern ubiex ma nid[lux fix-xkiel,b’restrizzjonijiet u kontrolli mani[dux fondi Ewropej u ankehawn nibnu sptar b’finanzja-ment privat.

U jer;a’ jkollna min ikunirid jag[mel qlig[ kummer/-jali.

Ma ninsewx li EdwardScicluna kien qal ukoll li s-sa[[a b’xejn mhix sostenibbli.

Mela d-dispo]izzjoni linibdew nitolbu [las g[all-kuramedika hemm qieg[da wkoll.

Issa barra minn Sciclunag[andna wkoll lill-kandidatlaburista Franco Merciecajiddubita jekk is-sa[[a tibqaxbla [las. Mela nirrikorru g[all-privat u s-sa[[a wkoll matibqax b’xejn.

U dawn kienu jwerwru li biGvern Nazzjonalista s-sa[[ama tibqax b’xejn. U issa qediwerwru bil-kan/er.

Dawn terremoti anti so/jali ub’ba]i kapitalista kummer/jali.

Darba Mintoff fil-Parlamentkien qalilhom li tilfu r-ru[so/jali... issa jidher li bieg[uhag[al kollox.

IL-PROLETARJU

Il-amrun

Privatizzazzjoni

Ma jinbidluxSur Editur,Tassew li l-Labour ma jinbidel qatt jg[addikemm jg[addi ]mien. Aktar minn 26 sena ilu,f’Kalafrana, Bir]ebbu;a kien qed isir pro;ettkbir mill-gvern tal-Labour.

Kienu qed jinbnew mollijiet biex fuqhomjin[attu containers. Jekk m’iniex sejjer ]ball il-pro;ett kien ta[t is-supervi]joni tal-PrimMinistru irtirat Duminku Mintoff.

Wara li f’Mejju tal-1987 kien tela’ GvernNazzjonalista dan ried jara li l-affarijiet fil-Freeport kienu qed isiru sew. Kien ;ab espertiIngli]i biex ji//ekkjaw is-sa[[a tal-mollijiet.Dawn kienu taqqbu u tellg[u kampjuni u nstabli kienet saret kisja konkos fuq it-terrapien(radam).

Il-parir tekniku kien li jekk jitpo;;ew aktarminn ]ew; containers fuq xulxin l-art kieneti//edi g[aliex ma kinitx b’sa[[itha bi]]ejjed.

Wara dak ir-rapport kellu jsir it-tis[i[me[tie;.

G[adda dan i]-]mien kollu u l-Labour iridjer;a’ jibni ]ew; tankijiet enormi tal-gass fuqart radam bis-sogru ovvju li jekk dawn it-tankijiet ji;rilhom il-[sara, ikunu ta’ periklukbir g[all-power-station innifsu, g[ar-ra[al ta’Marsaxlokk u g[all-vapuri de[lin u [er;in fil-Freeport.

Mela jirri]ulta li mhux kif ipe/ilqu x’u[ud lin-nazzjonalisti ilhom wisq fil-gvern i]da hu /arli tal-Labour m’ilhomx bi]]ejjed fl-Oppo]iz-zjoni.

MARIO CALLEJA

Tas-Sliema

DebonoGrech bla ra;uniSur Editur,Joe Debono Grech qal li meta l-Labourikun fil-gvern se jsewwi dawk li hu qal lihuma in;ustizzji fl-Armata u biex jag[melhekk mhux se joqg[od imur il-Qorti jewg[and l-Ombudsman.

Tkellem ta’ Joe Debono Grech li hu:[add ma stenna a[jar.

L-ewwel [a;a g[and l-Ombudsman jewil-Qorti jmur min ikun sofra xi in;ustizzjamela la minn issa Debono Grech qed jg[idli mhux se jmorru g[and dawk i]-]ew;istituzzjonijiet allura qed jurini li ma kienhemm ebda in;ustizzja u jekk jag[mel dakli qed jg[id li se jag[mel se jkunu huma lifil-fatt jag[mlu l-in;ustizzja u allura aktaru aktar ma jersqux lejn tribunali g[aliexma jkunx jaqblilhom.

Mill-banda l-o[ra, jekk jitla’ l-Labour ujibda ja;ixxi kif minn issa Debono Grechqed itina [jiel li jista’ ja;ixxi, allura sejkun hemm [afna li jirrikorru lejn il-Qortijew lejn l-Ombudsman min[abba l-in;ustizzja li jkun g[amel mag[hom il-Gvern Laburista.

MANWEL CAMILLERI

San Pawl il-Ba[ar

Jitpaxxewu jpaxxuSur Editur,Nhar it-Tnejn filg[axija 14 ta’ Jannar 2013 fuq l-istazzjonnazzjonali, waqt il-programm Close Up, wie[ed mill-kelliema ikkummenta li l-pjan tal-Labour Party g[all-binita’ power-station ;did qieg[ed hemm biex jitpaxxew erba’kuntratturi!

U jien in]id li dawk l-erba’ kuntratturi li jitpaxxewimbag[ad ikunu obbligati li jpaxxu lil min paxxa lilhom!

JOE BONELLO

Il-Qawra

Fat cats — fat sharksSur Editur,Darba, Alfred Sant, g[aliex f’maratona ta’ ;bir il-PartitNazzjonalista kien ;abar aktar flus mill-Partit Laburista,kien qal li dak kien ;ara g[aliex il-PN g[andu mieg[u lill-fat cats.

B’dawk il-miljuni ta’ ewro li qed jonfoq issa fil-kampanjaelettorali, nasal ng[id li l-Labour g[andu mieg[u fatelephants jew a[jar fat sharks.

MARK BORG

al Tarxien

Star candidatefil-LabourSur Editur,Trid til[aq star candidate fil-PL^ Sempli/i.

Meta tidher ma’ xi [add tal-PN f’xi dibattitu, diskussjoni,e//, interrompih kemm tifla[ biex tipprova tfixklu; g[awwe;ukoll [alqek, [alli tidher li ming[alik qieg[ed tirra;una.

Tinkwetax jekk, min jarak, jg[id li int pasta], jewarroganti. L-importanti hu li timpressjona… u malajr Josephila[[qek star candidate.

TB

Il-amrun

Sur Editur,Nhar il-add 27 ta’Settembru 1998 f’massmeeting fil-amrun, AlfredSant, mexxej tal-PartitLaburista, kien iddikjara lil-Oppo]izzjoni u l-PartitLaburista kienu se jag[mludak kollu li tippermetti l-li;ibiex ifixklu u jostakolawlill-gvern — ji;ifieri dak il-gvern li huma kienu jg[iduli kien iffissa fl-Ewropa.

Nistaqsi: issa g[aliex sejo[ro; g[all-ParlamentEwropew, Sant^ X’bi[siebujag[mel jekk ikun elett^

Ikompli dak li kienwieg[ed lura fl-1998^

?erti laburisti Maltin,barra li huma ipokriti fil-politika tag[hom, nasalng[id li huma wkoll blaprin/ipji.

M. CARUANA

Ra[al :did

X’se jag[mel Santfil-Parlament Ewropew^

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Ittri lill-Editur 35

Sur Editur,Id-dikjarazzjonijiet li Karmenu Mifsud Bonnicianke b[ala Prim Ministru kien g[amel kontra l-;udikatura kienu gravi [afna.

Ma’ ;urnalist barrani sa wasal jg[ajjar lill-;udikanti reazzjonarji. Kien jaf li l-;urnalistbarrani kien se jxandar dak li kien qal mal-Ingilterra kollha i]da KMB xorta qal dak likellu jg[id. Ta’ dan kollu, u i]jed, lil KMB il-Partit Laburista [atru delegat g[al g[omru tal-konferenza ;enerali.

Ara lil An;lu Farrugia qa//tuh minn DeputatMexxej tal-partit g[ax qalu li ma messuxtkellem kif tkellem.

U dan g[amluh lejlet l-elezzjoni ;eneralimeta Farrugia kien die[el g[all-;irja finali waratant snin ta’ [idma g[all-partit.

Le, mhux qed inkun ipokrita u mhux qednaqbe] g[al Farrugia g[aliex l-eks DeputatMexxej kien jaqbe] il-limiti fil-kritika tieg[u.I]da l-[a]in jibqa’ [a]in… jag[mlu minjag[mlu.

Noqog[du attenti g[aliex Joseph Muscat maj;ib rispett u ma jistma lil [add. Sin/ier kienmeta qalilna li g[alih fil-politika the endjustifies the means.

T. ABELA

Il-Qawra

KMB iva — An;lu Farrugia le

allinaperitSur Editur,Naqra ta’ ;urnalist]ag[]ug[ spi//a biex;ieg[el lill-veterangreat survivor, il-PeritKarmenu Vella, jg[id il-[merijiet waqt konfe-renza tal-a[barijiet.

I]-]ew; s[abu li kellumieg[u, EdwardScicluna u CharlesMangion, m’g[amluluxg[ajb, tant li NET Newsg[amel festa bihom utahom coverage tajjeb[afna!

Mela dan KarmenuVella, biex i]ebla[ lill-Kap Nazzjonalista, qalli l-gvernijiet ta’Mintoff u ta’ KMBkienu a[jar minn dak ta’Lawrence Gonzi. Ankel-gvernijiet ta’ FenechAdami u ta’ BorgOlivier kienu a[jar, qalil-veteran PeritKarmenu Vella.

allina perit, mhuxa[jar titkellem fuq xi[a;a li tifhem dwarha!

Li ma qalx KarmenuVella hu li l-gvernijiet likien jifforma partiminnhom, ji;ifieri ta[tMintoff, ta[t KarmenuMifsud Bonnici u ta[tAlfred Sant kollhabaqg[u jissemmewmhux g[all-;id liwettqu i]da g[all-[sarali kienu g[amlu lill-pajji].

CH. CAMILLERI

Birkirkara

Sur Editur,Ma nafx kemm hawn nies lijafu li Joseph Muscat barra litajjar lid-Deputat Mexxejtieg[u An;lu Farrugia, fil-passat ukoll kellu xi jg[id ma’Deputat Mexxej tieg[u ie[or(:or; Abela).

Fil-fatt meta lura fl-1998:or; Abela kien g[adu kemmirri]enja minn konsulent tal-Prim Ministru Alfred Sant,Muscat kien kiser is-silenzjustampa tal-media laburistadwar din ir-ri]enja u b’artikluli kien kiteb f’Kulladd tat-3ta’ Mejju 1998 kien qal li hukien jikkunsidra b[ala ]ball il-[atra ta’ :or; Abela b[alakonsulent tal-PM g[ax kienqal li Abela kellu konflitt ta’interess peress li hu kien ukollkonsulent tal-union ewlenijafil-pajji], il-GWU.

Ftit wara dak l-artiklu, :or;Abela kien rappurtat mill-Malta Independent li kienqabad u telaq ’il barra minnlaqg[a tal-E]ekuttiv tal-PLg[ax kien qal li dak l-artiklukien montatura kontrih.

Imbag[ad, fid-9 ta’ Lulju1998, kienet saret Konferenza:enerali Straordinarja tal-

Partit Laburista fejn :or;Abela kien stqarr li hu dejjemkien oppona li l-partit jie[u t-triq li kien [a u insista li makellhiex issir elezzjoni.

Hu iddikjara li jekk tissejja[elezzjoni (bikrija) hu “kien sejieqaf” hemm.

Fil-fatt hekk kien ;ara u:or; Abela kien waqafhemm. Issa hawn kul[addjiftakar kemm Joseph Muscatkien [e;;e; lil Sant biex majoqg[odx g[al dak li riedMintoff u kien kiteb li hu kienjippreferi jg[ix jum wie[ed ta’ljun milli mitt jum ta’ nag[;a.

Meta g[addiet ta’ Muscat,saret l-elezzjoni u anke Santkellu jieqaf hemm!

Wara li Sant re;a’ tilef l-elezzjoni tal-2008, Muscat[are; g[at-tmexxija tal-partit.Kul[add jaf x’kien ;ara ux’g[amlet il-magna tal-partitbil-kontestanti kollha barraJoseph Muscat jg[idu li dik il-magna kienet parzjali.

Mexxej kien elett JosephMuscat.

eqq kien wasal! The endjustifies the means.

BRUTUS

Marsaskala

Joseph Muscatu d-DeputatiMexxejja tal-Labour

Bla but!Sur Editur,Skont billboard tal-PL, bil-politika laburista qed jg[idu li sejibqag[lek aktar flus fil-but.

Bil-politika laburista lanqas b]onn il-but m’hu se jibqag[lek. Dan skont ma ddikjaraw huma stess!Il-paga minima se jiffri]awha u dik tal-[addiema ]g[a]ag[

sa[ansitra se jnaqqsuha, qal il-profs!JOE VELLA

Il-Mosta

Sur Editur,Kul[add qara jew sema’ dakli qal An;lu Farrugia nhar il-add li g[adda f’intervistaf’The Sunday Times.

Wara li qrajtha kollha, il-mistoqsija li ;iet f’mo[[i

kienet: Qatt il-poplu —inklu] il-partitarji laburisti— kienu jissuspettaw li kieng[addej dak kollu, fuq nett,fil-Labour?

M. MIZZI

Bormla

Qatt kontu tobsru^

Isa, g[andek [ila^Sur Editur,Nistaqsi lil Joseph Muscat jekk g[andux [ila jag[mel ma’Joe Debono Grech dak li g[amel ma’ An;lu Farrugia.

Dan wara li Debono Grech qal dak li qal, ji;ifieri li biexjirran;a dawk li sejja[ b[ala in;ustizzji, mhux se joqog[dujmorru l-Qorti jew g[and l-Ombudsman.

Isa Joseph g[andek [ila?R. SALIBA

Il-Marsa

Sur Editur,L-aktar [a;a perikolu]a fil-pjani tal-Labour g[all-binita’ power-station ;dida hi lis-settur l-aktar importanti ustrate;iku g[all-pajji]ji;ifieri dak tal-ener;ija, sejing[ata b’mod esklusivf’idejn il-privat u f’idejn il-barranin.

Ji;ifieri dawn se jkollhommonopolju garantit g[al

numru ta’ snin. Ara fiex sejda[[alna Joseph Muscatmin[abba l-kilba tieg[ug[all-poter.

Il-Maltin kollha ta’ riedatajba qatt ma jistg[uja//ettaw dan. I]da hemmb]onn li nag[mlu l-almukollu tag[na biex dan majse[[x.

MARIO BORG

Il-amrun

Ma na//ettawx!

X’wi//Sur Editur,Imma x’wi// g[andhom /erti kelliema laburisti, spe/jalmentdawk li g[axar snin ilu kienu tant [admu biex ma nissi[buxfl-UE u issa qed jg[idu li stajna ;ibna aktar flus mill-UnjoniEwropea. Kemm stajna ;ibna aktar?

Skont billboard li kienu wa[[lu ma’ Malta kollha l-aktar listajna [adna kienu miljun u nofs liri Maltin!

Imma allura li tkun laburist ifisser li ma tkunx taf tist[i jewli tkun addirittura arroganti!

J. CARUANA

Ir-Rabat

36 Ittri lill-Editur Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

TolleranzalaburistaSur Editur,Jidhirli li fil-ftit ;img[atqabel l-Elezzjoni :enerali,hawn x’u[ud li qeg[dinjer;g[u j;ibu fil-memorjatag[hom dak li raw u[assew min-na[a tal-partitipoliti/i fl-isfond tal-istorjatag[hom.

G[adha qisha quddiemg[ajnejja dik il-;rajja lise[[et tlett ijiem qabel l-elezzjoni ta’ Mejju, 1987,meta fuq is-si;;u tal-poterkien g[ad hemm GvernLaburista.

:ara li ftit qabel dalam, fit-triq fejn noqg[od jien, fil-Belt Valletta, dehru ]ew;trakkijiet miftu[a, b’g[addta’ r;iel bilwieqfa fuqhom.

Fit-triq kien g[adu kemmtwa[[lu g[add ta’ streamersminn [ajt g[all-ie[or, bikliem sempli/i: IvvotawGuido De Marco – PN.

L-ewwel trakk g[addaqisu bi skorta g[at-tieniwie[ed.

Tat-tieni kellu ]ew;t ir;ielfit-truf ta’ quddiem tal-kax-xa, u kull wie[ed kellu lastatwila li fil-qu//ata tag[hakellha munxar daqsiex.

Malli t-trakk wasal ta[t l-istreamers dak tal-munxarbeda ja[taf il-[abel li bih kienimdendel l-istreamer,jaqtg[uh u jwaddbu l-istreamer mal-art.

F’erba’ minuti l-istremaerstal-PN f’din it-triq, kienukollha fl-art u mg[aff;inta[t it-tyres tal-karozzi.

W.E.L.

Il-Belt Valletta

Sur Editur,adt pja/ir ninnota li qed tag[ti spazju lilindividwi li jiktbu u jirrakkontaw xiesperjenzi li ;arrbu meta f’pajji]na kienjirrenja partit li kien seraq elezzjoni, dikta’ Di/embru, 1981.

Mela [alli nsemmi wa[da mill-esperjenzi tieg[i.

Hi u riesqa l-elezzjoni tal-1987, il-PN[ejja kampanja biex is-serqa li saret fl-1981 ma ter;ax tirrepeti ru[ha.

Mill-banda l-o[ra, il-Partit Laburista

(dak i]-]mien liebes il-kuruna so/jalista)infexx f’kampanja ta’ terrur: ka]ininazzjonalisti bdew jitkissru jewjing[atatw in-nar; fl-Arena tal-Indipendenza tal-Furjana, fejn kien hemmmeeting tal-PN intefa’ l-gass tad-dmug[biex igerrex il-kotra tas-semmieg[a; minkien simpatizzant tal-PN kien persegwitatfuq xog[lu; qariba tieg[i, g[ax fettlilhatifta[ il-gazzetta tal-PN, dak i]-]mienintitolata In-Tag[na fuq karozza tal-linja,kienet insolentata.

Personalment niftakar li darbaminnhom, b[ala partitarji tal-PN konnaqed nirritornaw fi private minn meetingf’Marsaxlokk, u min kien inkarigatqalilna biex la nkantaw u lanqas nuru lia[na mal-PN. G[ala^

G[aliex it-terroristi kienu qeg[dinixerrdu msiemer fit-toroq biex jifqg[u t-tyres tal-vetturi u j[alluna f’nofs triq.

I]-]g[ar tal-lum jafu b’dan^N.E.S.

L-Isla

Fi]-]mien tal-prova

Sur Editur,A[na konna u[ud mill-dax-il Distrett li vvotajna g[al danil-[abib tag[na An;luFarrugia li kien ;abar 2,055vot. dimna ma’ s[abna tat-Tnax-il Distrett biex An;lutag[na ji;i fuq quddiem.

Stinkajna bis-s[i[, biex fid-distrett tal-Mosta, kif g[edna,An;lu reba[ daqstant votiwaqt li bis-sa[[a ta’ s[abnatat-12-il distrett, An;lusa[[a[ lill-partit tag[nab’1,244 vot.

Fuq dawn i]-]ew; distrettiissa dehru kandidati li jridujfixklu lil An;lu. F’ An;luFarrugia imma;inaw ostakluli jtellifhom il-kandidaturatag[hom. U sefsfu f’widnejnMuscat, li An;lu ma g[adxg[andu postu qrib tieg[u.

U Joseph, ta’ mexxej blaesperjenza, bela’ l-lixka.Warrbilna lil An;lu i]da]amm lil Toni Abela. Le, ankelil dan, indirettament,sfidu/jah u ;ab wi// minn

barra biex jag[tih palata. U lil An;lu l-Labour

ittradih; da[aq b’ommu,b’o[tu u mhux biss bil-familjatieg[u numeru]a i]da wkollbina.

bieb, jekk inkunung[idulkom biex mativvutawx, inkunu qedng[idulkom biex tmorrukontra l-prin/ipji tag[na.Imma a[na, b’dover u stimang[idulkom tivvotawx g[aldik il-klikka li se tippre]entaru[ha fuq dawn i]-]ew;distretti bl-arma laburista.

Hekk biss irridu nuru kemma[na dispja/uti li qa//tulna lilAn;lu minn ;ol-partit li konnang[idulu tag[na.

Sur An;, kif sibtna fil-passat,se tibqa’ ssibna fil-futur.

F’isem s[abna, ng[idulkomgrazzi tal-img[oddi, waqt lin[e;;ukom tiftakru fil-feritali kka;unawlna.

TA’ SEWWA

TAR-ROTUNDA

Il-Mosta

Di]gustatiSur Editur,Peress li Joseph Muscat issawasal biex wara dan i]-]mienkollu jg[id li ma jiddispja/ihxli d[alna fl-Ewropa, irridinfakkru x’kien qal l-img[allem u mexxej tieg[uAlfred Sant fil-ftu[ tal-Konferenza :enerali tal-partit fil-25 ta’ Settembru1998.

Alfred Sant kien iddikjarali ma kien hemm “ebda triqg[all-konsensus fuq dik u fuql-o[ra man-nazzjonalisti”.

Il-add ta’ wara, 27 ta’Settembru, f’mass meetingfil-amrun, Sant kienwieg[ed li l-Oppo]izzjoni ul-Partit Laburista kienu sejag[mlu dak kollu litippermetti l-li;i biex ifixkluu jostakolaw lill-gvern.

Dak il-gvern (tal-PN) b[alamira ewlenija tieg[u kellu d-d[ul ta’ Malta fl-UnjoniEwropea.

Dak il-gvern kellu mandatmill-poplu — (b’ma;;oranza

ta’ 13,000 vot) — biexja[dem g[al dik is-s[ubija.

Ji;ifieri tal-Labour riedujfixklu u jostakolaw biexma jse[[x dak li qal JosephMuscat nhar it-Tlieta 22 ta’Jannar 2013 f’Santa Venerali “il-milja ta’ EddieFenech Adami ;iet bid-d[ulta’ Malta fl-UnjoniEwropea”.

Fil-fatt Alfred Sant uJoseph Muscat kienu g[amludak kollu possibbli biex manid[lux u llum jien ng[id liMuscat mhux majiddispja/ihx li d[alna fl-UEi]da jiddispja/ih li ma kienxirnexxielu j]ommna millinid[lu g[al dak is-salib tal-millennju made in Brussels.

Di;a qalulek Sur Muscat lifil-politika int ipokrita i]daissa, b’li qed tg[id, qed tkunukoll arroganti.

Forsi ta[seb li kul[addimbe/illi.

MARIO AGIUS

Il-amrun

G[al wi// Joseph Muscat

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Ittri lill-Editur 37

Malta tag[na lkollMalta tag[na lkollMeta /a[[du lil uliedna milli jmorru l-iskolaMalta tag[na lkolMeta kissru l-KurjaMalta tag[na lkollMeta kissru l-QortiMalta tag[na lkollMeta kissru d-dar ta’ Eddie Fenech AdamiMalta tag[na lkollMeta [arqu t-TimesMalta tag[na lkollMeta [arqu l-ka]ini tal-PNMalta tag[na lkollMeta ridt tittallab g[al telefonMalta tag[na lkollMeta biex takkwista TV ridt ixxa[[amMalta tag[na lkollMeta biex jid[lu l-Università studenti ried ikollhom il-parrinuMalta tag[na lkollMeta l-istipendju kien imdawwar f’selfMalta tag[na lkollMeta G[awdex spi//a ming[ajr ministeruMalta tag[na lkollMeta l-PN kien im/a[[ad milli jag[mel meeting fi]-ejtunMalta tag[na lkollMeta n-nazzjonalisti kienu kunsidrati /ittadini tat-tieni klassiMalta tag[na lkollMeta /ittadini Maltin kienu msawta u maqtula fid-DepotMalta tag[na lkollMeta konna m/a[[din minn o;;etti essenzjali g[all-[ajjaMalta tag[na lkollMeta kienu jaqtg[ulna l-ilma tlett darbiet fil-;img[aMalta tag[na lkollMeta ma stajniex nift[u [alqna kontra l-gvernMalta tag[na lkollMeta [addiema li ma da[lux g[ax-xog[ol fl-Imnarja tke//ewMalta tag[na lkollMeta mhux kul[add kien intitolat g[al-li/enzja ta’ importazzjoniMalta tag[na lkollMalta tag[na lkollMalta tag[na lkoll

CHARLES CAMILLERI

Tal-Pietà

Blale[enSmajtek titkellemminn ta[t l-ilsienfid-diskursataissemmejt jien.

Kemm kellek tqala?Smajt jistaqsikw’g[aliex trid tne[[idak li hemm fik?

“Kwa]i tliet xhur”g[idt bla tlaqliqu li hemm f’;ufekma kienx mixtieq.

Ma kontx fil-pjanikont frott id-dnubhekk smajtek tg[idluli mhux ma[bub.

A[na t-tnejn qbilnabiex inne[[u[g[ax m’a[niex lestiilli nwelldu[.

G[ax hu mi]]ewwe;g[andu l-familjau jien irridingawdi d-dinja.

Jien g[adni ]g[irama ttinix tortis-soluzzjoni nag[mel abort.Di;a [aduhaid-de/i]joni;iwettqu qtilis-soluzzjoni.Tawni l-kundannama jridunixjien x’nista’ nag[melle[en m’g[andix.

Jien nisma’ bissx’qieg[ed jin[emali flok nitwieledsejjer nintrema.

G[alissa bla le[enbla re]istenzaimma g[ad tisma’ le[niminn ;ol-kuxjenza.

FRANS CASSAR

Il-amrun

Sur Editur,Xi [add dan l-a[[ar, staqsa lilKonrad Mizzi, kandidat stillalaburista dwar x’esperjenzag[andu fejn jid[lu ftehimi bejngvernijiet u s-settur privat.

S’intenti, dan b’referenzag[all-pro;ett tal-Labour li jibnipower station o[ra limg[andniex b]onnha.

Jekk fhimt sew, Mizzi qal likien imda[[al fil-ftehim likien sar bejn il-gvern u l-privat biex jie[u [sieb it-tisbie[ tar-roundabouts u t-traffic islands bi]-]rig[ ta’si;ar u fjuri.

Issa l-Labour jidher li jafda

f’idejn is-Sur Konrad Mizzidan il-pro;ett ta’ bini ta’ powerstation li jinkludi l-istallazzjonita’ ]ew; tankijiet enormi tal-gass; il-;arr tal-gass f’vapurispe/jalizzati; studji ;eolo;i/i;studji ta’ sigurtà; studji dwarimpatt so/jali u impattambjentali; lo;istika; x’se jsirmill-[addiema tal-Enemalta;[ru; ta’ tenders tekni/ikomplessi e//.

Dak progress tas-Sur Mizzi.Dik promozzjoni! Minnroundabout bil-fjuri g[alpower station.

M. CAMILLERI

San :wann

Roundabouts u power stations

Omm il-privatizzazzjonikollha li qatt saret f’MaltaSur Editur,Qatt ma kont nistenna li l-Partit Laburista Malti bl-aktar mod/iniku jasal biex jipprivatizza, ji;ifieri jag[ti f’idejn il-privat —b’monopolju ta’ 10 snin — il-produzzjoni tal-ener;ija elettrika.Dan hu s-servizz bl-akbar importanza strate;ika f’Malta.

Jien ng[id li jekk din il-;ennata sse[[ wara li jg[addu l-10 sninse jkollna nibqg[u kommessi u marbutin ma’ din is-sitwazzjoniperikolu]a immens.

Din ma hi xejn [lief l-omm tal-privatizzazzjonijiet kollha liqatt saru f’Malta.

Meta mbag[ad wie[ed jiftakar kemm il-Labour u Muscatinnifsu kienu minn dejjem kontra kull xorta ta’ privatizzazzjonijibdew jikbru u jissa[[u d-dubji dwar x’hemm verament waradan il-pro;ett li m’g[andniex b]onnu u l-miljuni u miljuni ta’ewro li hemm involuti fih.

Nixtieq nag[mel fast forward [a nara jekk wara /ertu ]miennibdewx nisimg[u bi stejjer ta’ intrigi li ji;u f’mo[[ok mallimqar issir taf dak li qal, s’issa, il-Labour dwar dan il-pro;ett.

M. MALLIA

a]-ebbu;

Sur Editur,Il-Labour, qabel kullelezzjoni, dejjem jo[ro; b’xipjan surreali u fantastiku…tant fantastiku li jibqa’ qattma jitwettaq.

Se nsemmi ka] ta’ aktarminn erbg[in sena ilu uie[or tal-a[[ar, ji;ifieri l-aktar wie[ed ri/enti.

Kien Jannar tal-1965 u l-Perit Mintoff fil-Parlamentkien qal li kien [ejja studjuxjentifiku li, permezztieg[u, Gvern Laburista, fi]mien tliet xhur kien sej[addem lil kul[add.

Mhux talli ma kienx[addem lil kul[add talli

wara li kien [a l-gvern fl-1971 u wara 16-il sena s[a[ta’ gvernijiet laburistikonna spi//ajna b’qg[adrekord.

Naqb]u qab]a g[al-lum, fl-2013, u nsibu lil Muscatiwieg[ed li se jra[[as it-tariffi tad-dawl billi jibnipower station li lanqas bissjibda, imqar fuq il-pjanti lihu m[a]]e] fuqhom.

Sewwa kien qal Toni Abelali we aint’ seen nothing yet.Il-kbir g[adu ;ej f’din is-sen-siela ta’ Labour dreamworks,jew a[jar, nightmares!

MARK BORG

Ra[al :did

Mhux l-ewwel darba

38 Attwalità politika Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Attwalità politika 39

L-iskop ewlieni tal-Uffi//ju ELCOMfil-Partit Nazzjonalista hu li jag[ti l-assistenza kollha me[tie;a lill-votantbiex ikun assigurat li kull min g[andud-dritt jivvota, je]er/ita d-dritt tieg[ubil-libertà kollha, bla ebda xkiel u fipro/ess trasparenti u demokratiku.

L-Uffi//ju ELCOM jibda ja[demminn kmieni biex jara li jkollu n-niesu l-pro/essi kollha me[tie;af’posthom biex jara li s-sorveljanzakollha tal-pro/ess elettorali tkunf’postha [alli naraw li l-pajji] ikolluElezzjoni nadifa, kalma u bla ebdaproblemi, kif jixraqlu pajji]demokratiku.

Bis-sa[[a tad-drittijiet kollha litag[ti l-li;i elettorali hekk kif

riformata u rfinuta tul i]-]mien bis-sa[[a tal-Partit Nazzjonalista.

L-Uffi//ju ELCOM ilu j[ejji l-operat tieg[u u n-nies kollha involutif’dan il-pro/ess sa mill-bidu tas-sena lig[addiet. Il-pro/ess elettorali jinvolvimijiet ta’ nies f’kull livell.

F’isem il-Partit Nazzjonalista, l-ELCOM i[ejji n-nies u l-pro/ess kollug[al waqt il-preparamenti g[al jum il-votazzjoni. Dan ikun ifisser li jkollnagrupp kbir ta’ voluntiera li jkunu qedjissorveljaw il-finalizzazzjoni tar-re;istruelettorali, it-t[ejjija tad-dokumenti tal-vot,il-printing tal-ballot papers u l-fa]i li fihad-dokumenti tal-vot jg[addu g[and il-Pulizija biex jibdew jitqassmu bieb bieb.

F’dan il-pro/ess, l-ELCOM ikollu

mijiet ta’ voluntiera jduru mal-Pulizijabieb bieb waqt it-tqassim tal-voti, kifukoll aktar tard waqt it-tqassim tal-votimill-G[ases.

Fl-istess [in, l-ELCOM iwaqqaf callcentre fejn wie[ed ikun jista’ j/empelg[al kwalunkwe g[ajnuna me[tie;abiex jir/evi d-dokument tal-vot ufinalment ikun jista’ jmur jivvota.

G[al dan il-g[an inkunu qed nassistupersuni li jridu ji;u minn barra biexjivvutaw. Dawk l-anzjani li jkollhomb]onn l-assistenza, it-trasport, jew xitqassim spe/jali tal-vot kif ukoll l-assistenza waqt il-votazzjoni.

L-Uffi//ju ELCOM fl-istess waqtikun qed i[ejji s-Si;illaturi g[al waqt il-votazzjoni, kif ukoll l-Assistenti

Kummissarji Elettorali, kif ukoll in-nieskollha me[tie;a g[al waqt il-pro/esstal-g[add.

Fl-istess waqt, l-Uffi//ju ELCOM ikunqed jag[ti l-assistenza lill-elettorat b’infor-mazzjoni dwar il-voti u kif tivvota, assis-tenza fil-Qorti lil min ikollu d-dritt jivvota uma jkunx fir-re;istru, kif ukoll lil dawk li l-MLP ikun irid iqa//tilhom id-dritt tal-votwaqt li tkun qed ting[ata l-g[ajnuname[tie;a u l-materjal kollu me[tie; lill-Kandidati tal-PN.

Mhemmx dubju li din il-[idma kollhatkun su//ess bis-sa[[a tan-numru kbirta’ voluntiera li ja[dmu kemm/entralment fid-Dar ?entrali kif ukollnumru ferm akbar fit-toroq tal-lokalitajiet tag[na.

ELCOM… G[alik f’din l-Elezzjoni

AVVII SO?JALI

GEORGE PULLICINO. Il-bieb ta’ George Pullicino se jor-ganizzaw Pasta Buffet Lunch &Afternoon Tea, illum il-add, 10ta’ Frar fis-1 p.m. fil-Ball Roomtar-Radisson Blu Resort & Spa,Golden Sands, G[ajn Tuffie[a.Prezz €18 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. Se jkun hemm log[ob orga-nizzat g[at-tfal. G[al aktar dettalji/emplu 79062222 jew 21344589.

EDWIN VASSALLO. Il-bieb ta’ Edwin Vassallo se jor-ganizzaw Ikla, illum il-add, 10ta’ Frar fis-1 p.m. fil-lukandaCavalieri, San :iljan. Prezz €20g[all-kbar u €10 g[at-tfal.Trasport provdut. G[al aktarinformazzjoni /emplu 21433869.

PHILIP MIFSUD. Il-biebta’ Philip Mifsud se jorganizzawCoffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’Frar fil-lukanda San Antonio,Bu;ibba. G[al aktar dettalji/emplu 21462304 jew 98892013.

TONI BEZZINA. Il-bieb ta’Toni Bezzina se jorganizzaw

Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’Frar f’Ferretti Restaurant, il-Qajjenza. Prezz €5 u g[all-bil-jetti /emplu jew ibag[tu SMSfuq 99995742 jew 99490826.

KARL GOUDER. Il-biebta’ Karl Gouder se jorganizzawRi/eviment, it-Tlieta, 12 ta’ Frarfis-7 p.m. fil-lukanda Diplomat,Tas-Sliema. Kul[add mistiedenjattendi.

ROBERT ARRIGO. Il-biebta’ Robert Arrigo se jorganizzawKun/ert mill-Pusè u l-bandtieg[u, l-Erbg[a, 13 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fit-Teatru tas-Sale]jani,Tas-Sliema. Prezz €6 u g[all-bookings /emplu 23285000.

DAVID CASA. Il-bieb ta’David Casa se jorganizzawRi/eviment, l-Erbg[a, 13 ta’ Frarfis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-Imqabba. G[al aktar informaz-zjoni /emplu 21232166 jew99462078.

DAVID AGIUS. Il-bieb ta’David Agius se jorganizzawCoffee Morning, il-amis, 14

ta’ Frar fid-9 a.m. fix-XaraLodge, ir-Rabat. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[all-bookings/emplu 79423101 jew 21417507jew ibag[tu email fuqdavid.agius@gov.mt.

INGRID BROWNRIGG. Il-bieb ta’ Ingrid Brownrigg sejorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 14 ta’ Frar fid-9 a.m.fil-Bird Park, is-Salina. Trasportprovdut u g[all-biljetti /emplu79676823 jew 79206790, jewibg[atu email lil info@ingrid-brownrigg.com. G[al aktarinformazzjoni ]uru s-sitwww.facebook.com#ingrid-brownrigg.pn.

CAROLINE GALEA. Il-bieb ta’ Caroline Galea se jor-ganizzaw CoffeeMorning#Tombla, il-amis, 14ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-lukandaPreluna. Prezz €5 bit-trasportinklu]. G[al aktar dettalji ]urus-sit www.carolinegalea.com, il-pa;na ta’ Facebook www.face-book.com#caroline.galeawasmi-callef, jew /emplu 99843564,99491069.

’ATTARD. Kull nhar ta’ add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//juPN.IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200.BIREBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl-Uffi//juPN.IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038.GAJNSIELEM. Kull nhar ta’ add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426.AL GAXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.IL-GIRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//juPN.IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//juPN.IL-AMRUN. Kull nhar ta’ add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//juPN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382.L-ISLA. Kull nhar ta’ amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472.IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew79442733.AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN.IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.IL-MELLIEA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456.L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN.IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979.L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//juPN.L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603.IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN.IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tuemail fuq sciberrasaviour@gmail.com.PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222.RAAL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. ubejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u//emplu 79290954 jew 77290954.TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633.IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tuemail fuq pnqrendi@pn.org.mt.AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529.SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN.SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086.SAN PAWL IL-BAAR. Kull nhar ta’ add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m.fl-Uffi//ju PN.SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m.fl-Uffi//ju ’Dar il-addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar infor-mazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu emailfuq pnsantavenera@pn.org.mt.IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//juPN.TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//juPN.IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//juPN.TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.AL TARXIEN. Kull nhar ta’ amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033.VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m.fl-Uffi//ju PN.IX-XAGRA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7p.m. u kull nhar ta’ add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN.IX-XGAJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212.A-ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538jew 79674816.A-EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849.I-EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//juPN.I-URRIEQ. Kull nhar ta’ add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//juPN.

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI

40 Avvi]i PN Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

TONIO FENECH. Il-biebta’ Tonio Fenech se jorganizzawattività g[ar-residenti ta’ alLija, l-Iklin, Fleur De Lys uSanta Venera, il-:img[a, 15 ta’Frar fit-8 p.m. fil-lukandaCorinthia, ’Attard. G[al aktarinformazzjoni ]uru s-sitwww.toniofenech.com.

MARIO GALEA. Il-bieb ta’Mario Galea se jorganizzawDisco Party g[a]-]g[a]ag[, il-:img[a, 15 ta’ Frar fis-7.30 p.m.fl-Uffi//ju PN ta]-ejtun. D[ulb’xejn.

DAVID CASA. Il-bieb ta’David Casa se jorganizzaw PastaNight, il-:img[a, 15 ta’ Frar fit-8 p.m. fir-Razzett l-Antik, alQormi. Prezz €12 bit-trasportinklu] u g[all-biljetti /emplu21232166, 79870369 jew99462078.

ROBERT CUTAJAR. Il-bieb ta’ Robert Cutajar se jor-ganizzaw Coffee Morning, il-:img[a, 15 ta’ Frar fid-9.15 a.m.fil-lukanda San Antonio,Bu;ibba. Prezz €7, li jinkludig[axar log[biet tombla, ikel u t-trasport mid-distrett. Il-biljettijistg[u jinkisbu mill-Uffi//ju PNtal-Mellie[a, San Pawl il-Ba[ar un-Naxxar, ibag[tu SMS fuq79262101, 99824570 jew99856662, jew email fuq robert-cutajar72@gmail.com.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-bieb ta’ Mario Rizzo Naudi sejorganizzaw Attività So/jalig[ar-residenti ta’ al G[axaq, il-Gudja, il-Fgura u l-Marsa, il-:img[a, 15 ta’ Frar fis-7.30 p.m.fl-Uffi//ju PN ta’ al G[axaq.

SIMON BUSUTTIL. Il-biebta’ Simon Busuttil se jorganiz-zaw Grand Buffet Dinner, is-Sibt, 16 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-Magazino, Valletta Waterfront.Prezz €25 b’ilma u nbid inklu].G[all-biljetti /emplu 79010504jew 25965286.

GEORGE PULLICINO. Il-bieb ta’ George Pullicino sejorganizzaw jara fl-Irziezet tal-Buskett, is-Sibt, 16 ta’ Frar fis-2.15 p.m. L-attività hi bla [las ut-trasport ipprovdut jibda g[all-[abta tas-1 p.m. G[al aktar infor-mazzjoni /emplu 79062222 jew21344589 jew ]uru s-sitwww.georgepullicino.pn.

JASON AZZOPARDI. Il-bieb ta’ Jason Azzopardi se jor-ganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 16ta’ Frar fis-7.30 p.m. f’VillaOverhills, Bir]ebbu;a. Prezz €5u g[all-biljetti /emplu 22985100jew 99841333.

EDWIN VASSALLO. Il-bieb ta’ Edwin Vassallo se jor-ganizzaw Open Bar Party (inbidu minerali), is-Sibt, 16 ta’ Frarfit-8.30 p.m. fil-penthouse tal-lukanda Cavalieri. Prezz €15 ug[al aktar informazzjoni jewtrasport /emplu 21433869.

?ENSU u GRAZIELLAGALEA. Il-bieb ta’ ?ensu uGraziella Galea se jorganizzawPasta Night, is-Sibt, 16 ta’ Frarfit-8 p.m. fil-lukanda Topaz,Bu;ibba. Prezz €10 bit-trasportinklu]. G[all-biljetti jew aktardettalji /emplu 99470538,99423149, 79046576 jew99824570.

SHIRLEY FARRUGIA. Il-bieb ta’ Shirley Farrugia se jor-ganizzaw Pasta Night, is-Sibt, 16

ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-BirdPark, is-Salina. It-trasport jitlaqminn Pjazza Rotunda fis-7.15p.m. Prezz €3.50 u biljettiming[and il-helpers jew /emplu99845234 jew 99459383.

MARIO DE MARCO. Il-bieb ta’ Mario de Marco se jor-ganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 19 ta’ Frar fil-lukandaQawra Palace, Bu;ibba. Tluq bil-privates fit-8.30 a.m. mill-postiji-et tas-soltu. Biljetti €3 u g[all-biljetti /emplu 21444437,21247049, 99450902 jew21223911.

JOE CASSAR. Il-bieb ta’Joe Cassar qed jorganizzaw GetTogether, it-Tlieta, 19 ta’ Frarfis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-Im;arr. D[ul b’xejn u g[al aktarinformazzjoni /emplu 99468624,79459227 jew 21451569.

PETER MICALLEF. Il-bieb ta’ Peter Micallef se jorga-nizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 19 ta’ Frar fil-LimestoneHeritage, is-Si;;iewi. G[all-bil-jetti /emplu 21465070 jew79460054.

EDWIN VASSALLO. Il-bieb ta’ Edwin Vassallo se jor-ganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 20 ta’ Frar fid-9 a.m. fis-St Martin’s Restaurant, il-Ba[rija. It-trasport jitlaq mill-postijiet tas-soltu fit-8.30 a.m.Prezz €5 u g[al aktar informaz-zjoni jew trasport /emplu21433869.

ROBERT ARRIGO. Il-biebta’ Robert Arrigo se jorganizzawar;a g[al-Limestone Heritagefis-Si;;iewi u l-Mit[na tax-Xarolla fi]-urrieq, l-Erbg[a, 20ta’ Frar fid-8.45 a.m. Prezz €6 ug[all-bookings /emplu23285000.

KARL GOUDER. Il-biebta’ Karl Gouder se jorganizzawRi/eviment, l-Erbg[a, 20 ta’ Frarfis-7 p.m. fil-lukanda Diplomat,Tas-Sliema. Kul[add mistiedenjattendi.

TONI BEZZINA. Il-bieb ta’Toni Bezzina se jorganizzawAttività So/jali g[ar-residentita]-urrieq, il-Qrendi, l-Imqabba,al Kirkop u al Safi, l-Erbg[a,20 ta’ Frar fis-7 p.m. fl-AidaHall, i]-urrieq.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-bieb ta’ Mario Rizzo Naudi sejorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 20 ta’ Frar f’Ferrettirestaurant, Bir]ebbu;a. Prezz €5u t-trasport provdut. G[all-biljetti/emplu 99425240.

TONIO FENECH. Il-biebta’ Tonio Fenech se jorganizzawCoffee Morning, il-amis, 21 ta’Frar fid-8.45 a.m. fil-lukandaCanifor, Bu;ibba. G[al aktarinformazzjoni ]uru s-sitwww.toniofenech.com.

DAVID CASA. Il-bieb ta’David Casa se jorganizzawCoffee Morning, il-amis, 21 ta’Frar fil-lukanda Alexandra, San:iljan. G[all-biljetti /emplu21232166, 79421071 jew99462078, jew ibag[tu email fuqdavid@davidcasa.eu.

TONI BEZZINA. Il-bieb ta’Toni Bezzina se jorganizzawAttività So/jali g[ar-residenti ta’Bir]ebbu;a u Marsaxlokk, il-amis, 21 ta’ Frar fis-7 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ Bir]ebbu;a.

L-IMQABBA. Il-KumitatSezzjonali PN se jorganizzaAttività So/jali g[all-kandidatikollha tal-elezzjoni ;enerali utal-Kunsill Lokali, il-amis, 21ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//juPN tal-lokalità.

TONIO FENECH. Il-biebta’ Tonio Fenech se jorganizzawattività g[ar-residenti tat-12-il dis-trett, il-:img[a, 22 ta’ Frar fit-8p.m. fil-lukanda Coastline, SanPawl il-Ba[ar. G[al aktar infor-mazzjoni ]uru s-sitwww.toniofenech.com.

CHRIS SAID. Il-bieb ta’Chris Said se jorganizzaw Ri/evi-ment, il-:img[a, 22 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-lukanda GrandHotel, G[ajnsielem, G[awdex.Ikun hemm min jie[u [sieb it-tfalu programm apposta g[alihom.G[al iktar informazzjoni u biljetti/emplu 21558860 jew 79558860.

JOE CASSAR. Il-bieb ta’Joe Cassar se jorganizzaw DiscoParty, il-:img[a, 22 ta’ Frar fid-9.30 p.m. fit-Tattingers Club, ir-Rabat. D[ul b’xejn. G[al aktarinformazzjoni /emplu 99468624,79459227 jew 21451569.

MARIO GALEA. Il-bieb ta’Mario Galea se jorganizzawHarbour Cruise minn Tas-Sliemag[al Marsamxett u lura, il-:img[a, 22 ta’ Frar. Prezz €3 ug[all-biljetti /emplu 99465295,99487102, 79369800, 99843063,79334537 jew 99862141.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-bieb ta’ Mario Rizzo Naudi sejorganizzaw Attività So/jalig[ar-residenti tal-Marsa, il-:img[a, 22 ta’ Frar fis-7.30 p.m.fl-Uffi//ju PN tal-Marsa.

GEORGE PULLICINO. Il-bieb ta’ George Pullicino sejorganizzaw jara fi/-?entru?iviku tas-Swieqi u l-Park tal-Familja fil-Mag[tab, is-Sibt, 23ta’ Frar fis-2.15 p.m. L-attività hibla [las u t-trasport ipprovdutjibda g[all-[abta tas-1 p.m. G[alaktar informazzjoni /emplu79062222 jew 21344589 jew]uru s-sit www.georgepullici-no.pn.

PAULA MIFSUD BONNI-CI. Il-bieb ta’ Paula MifsudBonnici se jorganizzaw Ri/evi-ment, is-Sibt, 23 ta’ Frar fit-8p.m. f’The Palms, San :iljan.Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu21239210, 79797178 jew99242945.

TONI BEZZINA. Il-biebta’ Toni Bezzina se jorganizzawAttività g[a]-g[a]ag[, is-Sibt,23 ta’ Frar fid-9 p.m. fis-SeasideBar (ma;enb il-pitch tal-bo//i),Bir]ebbu;a. D[ul b’xejn.

MARK ANTHONY SAM-MUT. Il-bieb ta’ MarkAnthony Sammut se jorganiz-zaw Ikla, is-Sibt, 23 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San:iljan. Prezz €20 g[all-kbar u€8 g[at-tfal. Ikun hemm

trasport g[al min jixtieq. G[alaktar informazzjoni /emplu79696073.

ROBERT ARRIGO. Il-bieb ta’ Robert Arrigo se jor-ganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 27 ta’ Frar fid-9.30 a.m.f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz€3 u g[all-bookings /emplu23285000.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-bieb ta’ Mario Rizzo Naudi sejorganizzaw Attività So/jalig[ar-residenti tal-Gudja, l-Erbg[a, 27 ta’ Frar fis-7.30 p.m.fl-Uffi//ju PN tal-Gudja.

CHARLÒ BONNICI. Il-bieb ta’ Charlò Bonnici se jor-ganizzaw Coffee Morning, il-amis, 28 ta’ Frar fil-lukandaGolden Tulip Vivaldi, San:iljan. Prezz €5 bit-trasportinklu] u g[all-biljetti /emplu79992238.

STEPHEN SPITERI. Il-bieb ta’ Stephen Spiteri se jor-ganizzaw Ri/eviment, il-amis,28 ta’ Frar fit-8.30 p.m. fil-Montekristo Estates. G[all-biljet-ti /emplu 99424827, 99886394jew 79955555.

SIMON BUSUTTIL. Il-biebta’ Simon Busuttil se jorganiz-zaw Coffee Morning, il-:img[a,1 ta’ Marzu fid-9 a.m. fix-XaraLodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5bit-trasport inklu] u g[all-biljetti/emplu 79010504 jew 25965286.

Avvi]i PN 41Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

F’din il-kariga Lawrence Gonzi g[amel disa’ snin s[a[ qabel ma kien elett Deputat

Fl-elezzjoni tal-1992, il-PN wera li kellu . . . . . . . . . . . . . . . mill-aqwa – ferm a[jar minn tal-MLP

Il-Parlament approva minnhom kwantità kbira li bidlu l-pajji] f’wie[ed tabil[aqq /ivili

Kemm il-gvern u kemm il-privat g[amlu [afna minnu biex il-pajji] seta’ jissa[[a[ u jin[olqu l-impjiegi

Kliem l-Oppo]izzjoni hu b[al dak li jifdal wara li tin[araq xi [a;a u mbag[ad jisparixxi

Kien Segretarju :enerali tal-PN bejn l-1987 u l-1996 u mbag[ad sar ministru (ismu biss)

:iet f’Malta wara [afna snin fl-1992 u mbag[ad ;iet darbtejn o[ra — dejjem ta[t Gvern tal-PN

Lil-Labour spiss nisimg[uh jag[mel hekk ming[ajr, i]da, ma j;ib provi jew xhieda

Wa[da mill-kolonni ewlenin tal-politika tal-PN fil-gvern biex uliedna jirnexxu lkoll

Kien l-ewwel Ministru g[al G[awdex bejn l-1987 u l-1996 u mbag[ad in[atar Speaker (kunjom biss)

L-iskola politika tal-PN li fiha jsiru seminars, korsijiet, diskussjonijiet u [afna laqg[at importanti

Ming[ajr id-. . . . . . . . tal-vot [add ma jista’ jivvota f’elezzjoni ;enerali jew referendum

Meta jkollok din b’sa[[itha, il-pajji] ikun sod u jkun jista’ jsir titjib f’kundizzjonijiet u benefi//ji so/jali

L-elezzjoni tal-1992 — li saret fit-22 ta’ Frar — kienet t[abbret fl-20 ta’ dan ix-xahar

Kemm huma l-jiem li fihom ma tistax issir propaganda qabel l-elezzjoni — inklu] jum il-votazzjoni

Gvern Nazzjonalista bena power station ;dida biex ikollna minnha kemm ikun je[tie; il-pajji]

Ir-re;jun ;eografiku li fih tinsab Malta u li hu kompost minn pajji]i Ewropej, G[arab u Afrikani

L-ewlieni li jmexxi l-Kummissjoni Elettorali u li l-kariga tieg[u ssir mill-President b’rakkomandazzjoni tal-PM

Dan kien it-tieni President ta’ Malta ma[tur minn Gvern Nazzjonalista fl-1995 (ismu biss)

Dawk li jappo;;jaw lill-Partit Laburista huma msej[in u mag[rufin b’dan il-mod

Editur joqg[od [afna attent f’dak li jippubblika biex ma jaqlax wie[ed minn dawn

L-aktar pajji] ;irien li g[en lil pajji]na fil-mixja twila ta’ s[ubija fl-Unjoni Ewropea

Normalment isir kull nhar ta’ add waqt kampanja elettorali i]da kultant anke matul il-;img[a

Din, is-soltu, iddum [ames ;img[at qabel l-Elezzjoni :enerali… i]da din id-darba disa’ ;img[at

Biex jid[ak u jqarraq bik, il-Labour ju]a [afna dan il-metodu biex ‘jisraqlek’ il-vot

Fil-manifestazzjonijiet politi/i dan ikun evidenti [afna b’g[ajjat, kant, [erqa u [e;;a

Il-PN bir-ra;un jifta[ar li ;ab lill-pajji] f’din is-sitwazzjoni, b’kalma u trankwillità

Dwar il-kwizz Dan il-kwizz hu ba]at fuq is-sloganselettorali u]ati mill-Partit Nazzjonalistafl-a[[ar [ames reb[iet elettorali tieg[u:fl-1987, fl-1992, fl-1998, fl-2003 u fl-2008.

Meta timlew is-soluzzjonijiet kollha,aqta’ din il-pa;na, imla l-kupun li jidherisfel nett fuq ix-xellug, ag[milhaf’envelop u indirizzaha lil:il-mument, Kwizz Elettorali,media.link communications, TriqHerbert Ganado, il-amrun

G[andkom ]mien sa nhar il-amis li;ej. Is-soluzzjonijiet jistg[u jin;iebuwkoll bl-idejn fl-uffi//ji ta’il-mument jew jintbag[tu b’email fuq:mument@media.link.com.mt.

Lil min jie[u sehem Fl-ebda wa[da mis-soluzzjonijiet

ma jitni]]el l-artiklu. E]empju:mhux IL-KOSTITUZZJONI i]daKOSTITUZZJONI

Fejn jid[lu ismijiet ta’ persunihemm indikat jekk hux l-isem bissjew il-kunjom biss

Is-soluzzjoni t-tajba tkun dik li jekktaqra l-ewwel ittra tas-soluzzjonijiet kollha minn fuq g[alisfel ikollok is-slogan elettorali tal-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni:enerali rispettiva.

U[ud mill-clues g[andhomx’jaqsmu direttament mal-perjodutal-elezzjoni rispettiva u ;rajjietkonnessi waqt li o[rajn huma ta’natura ;enerali.

Premju L-ewwel twe;iba tajba li tinfeta[wara li nir/ievu l-posta tal-amis li ;ej,jirba[ il-kollezzjoni kollha tas-souvenirs li l-Partit Nazzjonalistag[andu g[al din l-Elezzjoni :enerali,b’valur ta’ madwar 150 ewro u b’aktarminn g[oxrin item differenti.

1992> Wara [ames snin li matulhom Gvern Nazzjonalistare;a’ po;;a lil pajji]na fuq sisien sodi u, b’hekk,da[let it-trankwillità u n-normalità, din l-elezzjoni, li

saret fi Frar, 1992 kienet konferma qawwija g[all-Partit Nazzjonalistammexxi minn Eddie Fenech Adami. Ir-reb[a kienet wa[da konvin/enti ul-MLP kien konfermat fl-Oppo]izzjoni bi 13,000 vot anqas mill-PN.

Biex timtela mill-qarrejjaIsem: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Indirizz: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nru. tat-Telefon: . . . . . . . . . . . . . . . . . .Indirizz Elettroniku

(jekk je]isti): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1992KAMPANJA ELETTORALI 2013

– Il-add, 10 ta’ Frar 2013

ELEZZJONI :ENERALI 1992

KWIZZ ELETTORALI

44 Attwalità Il-add, 10 ta’ Frar, 2013IL-FATTI TA’ GVERN NAZZJONALISTAFIL-QASAM SPORTIV (2008-2013)

Biex ikompli ji]viluppa l-qasam sportiv f’pajji]na, matull-a[[ar erba’ snin il-gverninvesta miljuni ta’ ewro fil-binita’ fa/ilitajiet sportivi u biexji;u modernizzati l-kumplessisportivi e]istenti li kellnaf’pajji]na. Il-gvern investawkoll biex jattrezza l-iskejjeltal-istat b’fa/ilitajiet ;odda ta’livell g[oli.

Ma setax jonqos ukollg[alhekk li l-gvern jin/entivau jg[in lill-g[aqdiet sportivibiex dawn ji]viluppaw il-fa/ilitajiet tag[hom stess.

Kumpless Sportiv;did f’al Kirkop

Fl-a[[ar snin inbena uinfeta[ kumpless sportiv ;didf’al Kirkop, High Ropescourses f’Ta’ Qali u f’G[ajnTuffie[a, Outdoor FitnessCentres f’Ta’Qali, a] Zabbaru l-Mellie[a u diversifa/ilitajiet sportivi o[raf’numru ta’ skejjel tal-istat.

Il-Kumpless ta’ al Kirkopse[[ wara investiment ta’ aktarminn €3.5 miljun. Il-kumplessmhux biss jilqa’ fih it-tfal lijattendu l-Kulle;; SanBenedittu matul il-[in tal-iskola i]da jakkomoda wkoll15-il dixxiplina sportiva u humg[ammar ukoll b’simulatorg[all-isport tal-isparar upixxina g[al ta[ri; fl-g[awm.

Dan hu wkoll il-kumplesssportiv li qed jintu]a mill-ewwel student fi [dan l-iskolanazzjonali tal-isport.

Il-Kumpless Sportiv ta’ alKirkop huwa mg[ammar ukollb’Fitness Centre li qed ji;i ope-rat minn operatur privat. Danhu modern u joffri varjetà s[i-[a ta’ apparat tal-gym li jinklu-di l-fixed weights machines,zona g[all-free weights u l-cardio vascular machines.

B’hekk qed joffrialternattiva o[ra lill-pubbliku

ta’ din iz-zona kif jistg[uj]ommu ru[hom attivifi]ikament.

Kumpless f’Tal-andaqFl-a[[ar ;img[at il-Fondaz-

zjoni g[all-Iskejjel ta’ G[adassottomettiet quddiem il-MEPA l-pjanti ta’ kumplesssportiv ‘did fil-Kulle;; Sant’Injazju f’Tal-andaq. Danukoll se jkollu investiment ta’madwar €3.5 miljun u se jkunmibni fuq il-kun/ett tal-Kum-pless Sportiv Kirkop. Il-Kum-pless f’Tal-andaq se jinkludisala prin/ipali, tliet changingrooms, reception u klinika.

Dawn kollha se jikkumpli-mentaw il-facilitajiet digaezistenti f’dan il-kulle;;,ji;ifieri l-ground 7 a sideb’[axix artifi/jali, trakka tal-mixi, court tal-basketball u]ew; nissen huts li se jinbidlu

f’fa/ilitajiet sportivi multi-purpose. Hemm ukoll il-[sieb libiswit dan il-kumpless ti;i]viluppata pixxina kemm g[all-istudenti u anki g[all-komunita`wara l-[in tal-iskola

Titjib fil-Kumplessital-Kottonera u tal-Qroqq

Anki l-kumpless tal-Kottonera ;ie modernizzat fejnsa[ansitra ;ie //ertifikat mill-UEFA li jista’ jospita log[obinternazzjonali tal-FUTSAL.

B’dan l-investiment, il-kumpless seta’ jkompli jilqa’diversi attivitajiet sportivi b[alvolleyball, badminton, karatetradizzjonali, aerobics u yoga.

Fl-istess kumpless, fl-2011,;ew organizzati wkollkampjonati internazzjonali tal-judo u tal-bodybuilding, fost l-o[rajn, filwaqt li s-sena lig[addiet il-kumpless ospita l-

Log[ob tal-FISEC, Il-Kampjo-nati Ewropej tal-Volleyballg[an-nisa u r;iel (FIVb),Tournament Internazzjonalitan-Netball, l-iSpecialOlympics InternationalScreening programme u r-round ta’ kwalifikazzjoni tal-Kampjonati Ewropej tal-Judo.

Fl-a[[ar snin dan il-kumpless mhix biss ;ieriorganizzat i]da l-gvern baqa’jsostni l-ispi]a ta’ madwar€1.7 miljun fis-sena fl-operattieg[u. In-nefqa biex jissa[[anl-ilma fil-pixxina titla’ mijietta’ eluf ta’ ewro.

Matul dawn l-a[[ar sninpartikolarment matul is-sajf lig[addha sar xog[ol strutturalifosthom, xog[olijiet fix-showers, xog[olijiet fir-reception u ftu[ ta’ cafetteria.

Fil-pixxina saru lanes ;oddag[at-ta[ri; u g[all-kompetiz-

zjonijiet tal-g[awm.Saru wkoll xog[lijiet ta’

tiswija fi/-Changing Room, kifukoll fl-outdoor showers uxog[lijiet o[ra fl-East Block,fejn numru ta’ kmamar kienurran;ati u ing[ataw lill-ASAb’kera ssussidjata biex ikunujistg[u jintu]aw mill-klabbs fi[danha.

Saret ukoll sistema ta’Access Control g[all-membrital-pixxina u tal-fitness centreli apparti li ]iedet is-sigurtàqed tag[ti statistika a;;ornatag[all-immani;;jar a[jar tal-kumpless.

I]da fl-a[[ar sena mhux biss;ew imtejba l-fa/ilitajiete]istenti f’dan il-kumplessfosthom it-titjib li sar fl-isquash courts, i]da ]diedu]ew; squash courts o[ra; qedjinbena gym g[at-tfal, unfet[et akkademja tas-snooker.

Dehra ;enerali tal-Kumpless Sportiv f’al Kirkop

Investiment fil-fa/ilitajietsportivi ta’ pajji]naKumpless Sportiv ;did f’Tal-andaq... jibda l-pro/ess mal-MEPA

Fl-a[[ar sena mhux biss ;ew imtejba l-fa/ilitajiet e]istenti imma nfet[et akkademja tas-snooker

SPORT46 Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Asamoah Gyan tal-Ghana jissielet g[all-ballun ma’ PaulKoulibaly tal-Mali

TAZZA AFRIKANA

Il-Mali jispi//awfit-tielet post

B’reb[a ta’ 3-1 kontra l-Ghana, il-Mali spi//aw fit-tielet post fit-Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani. Il-Malifis-semi finali ;ew eliminatimin Ni;erja filwaqt li l-Ghana ;ew eliminati mill-Burkina Faso bl-g[oti tal-penalties.

Samassa po;;a lill-Mali fil-vanta;; wara 21 minuta uhekk kif bdiet it-tieni taqsimaKeita g[amilhom tnejn. Il-Ghana naqqsu d-distakk fit-82

minuta [ermezz ta’ Asamoahimma Diarra skurja t-tieletgowl g[all-Mali u issi;illa r-rb[a. Bla dubju l-avventuratal-Mali fl-edizzjoni ta’ din is-sena kienet wa[da fermpo]ittiva filwaqt li l-Ghana,flimkien mal-Kosta tal-Ivorju]gur li huma ]ew; pajji]i liwie[ed stenna aktarminnhom.

Illum tintlag[ab il-finalibejn in-Ni;erja u l-BurkinaFaso.

FUTBOL – WARA L-AKKUI MIN-NAA TAL-FIFPRO

L-MFPA ikkon/ernatab’dak li qed ji;ri

Permezz ta’ stqarrija, l-MFPA, li hi l-Asso/jazzjonital-Players Professjonalif’Malta, qalet li hi kkon/ernatab’dak li qed ji;ri fil-futbolMalti, partikularment fil-klabbsta’ Floriana, amrun uMarsaxlokk.

Din ir-reazzjoni tal-MFPAwaslet wara li matul il-;img[a,il-Federazzjoni Internazzjonalital-Futbolers Professjonali(FIFPro) [ar;et stqarrijauffi/jali fejn akku]at li xiklabbs Maltin mhux qed i[allsulill-players tag[hom, u qaletukoll li l-MFA mhux qedtag[mel bi]]ejjed biextipprote;i lil dawn il-players.

F’din l-istqarrija jissemmewil-klabbs ta’ Floriana, amrunSpartans, Mosta u Marsaxlokk.Barra minn hekk, il-FIFProikkritikat lill-MFA min[abba lidin [alliet persuna li hi sospi]amill-futbol Ingli] tinvolvi ru[hafit-tmexxija ta’ klabb Malti.

Skont l-istaqarrija tal-l-FIFPro, din ;iet infurmata bis-sitwazzjoni inkwetanti rigwardplayers barranin li ng[aqdu ma’Floriana fis-sajf li g[adda.Dawn il-players ;ew iqmarrqamill-ewwel ;urnata li wasluMalta. Suppost dawn kellhomjg[ixu f’dar kull wie[ed, immaspi//aw joqog[du f’dar wa[da.Dawn il-players t[allsu biss ta’xahar log[ob, il-bqija g[adhomma t[allsux g[ax-xhur ta’Settembru, ta’ Ottubru, ta’Novembru u ta’ Di/embru.F’Di/embru tliet playersitterminaw il-kuntratt minn

mal-klabb min[abba dan kollu.Dawn il-players, meg[junamill-MFPA, ilmentaw mal-MFA, u Floriana weg[duhom lise j[allsuhom f’Di/embru uf’Jannar, i]da sa din il-;urnatag[adu ma sar l-ebda [las.

Fl-4 ta’ Frar, l-MFA qalet liFloriana ma jistg[uxjakkwistaw players ;odda jewjitterminaw kuntratti ta’ playerso[ra qabel ma dawn it-tlietplayers ikunu m[allsin. Il-FIFPro qed titlob li l-MFA u d-diri;enza ta’ Floriana jie[duazzjoni immedjata u j[allsu lildawn il-players, li huma vittmita’ ingann. Il-FIFPro temmen lidin il-projbizzjoni mhijiexwa[da sinjifikanti g[ax is-suqtat-trasferimenti ta’ Jannarg[alaq.

Il-FIFPro qalet li se tibqa’tosserva dan il-ka] li qed ise[[f’Malta sew, u jekk tara li s-sitwazzjoni ma tmurx g[all-a[jar, se tirrapporta lill-FIFA.

“L-MFPA qed titlob lill-MFA biex din tibdelimmedjatament ir-regoli tag[habiex affarijiet b[al dawn, fil-futur, ma jse[[ux. L-MFPAtikkundanna wkoll lill-klabb ta’Floriana g[ax dan il-klabb qedjg[id li kollox hu f’postu metafil-fatt mhuwiex. Hu tal-g[a;ebil-fatt li l-players li mhux qedjattendu g[at-ta[ri; min[abbali ma t[allsux jistg[u ji;uakku]ati li qed jiksru dak li ;iemiftiehem fil-kuntratt. L-MFPA tittama li l-partitarji tal-futbol Malti ikunu jafu l-verità.”

Fuq is-sit tal-FIFPro matul il-;img[a ;iet ippubblikataintervista ma’ Aaron Brown,wie[ed mill-players ta’Floriana li qed jg[id li mat[allasx. Brown, f’din l-intervista jispjega kiff’Awwissu kien ikkuntattjatminn Mark Wright, li dak i]-]mien kien manager tal-klabb,u Wright qallu li jekk jiffirmama’ Floriana jit[allas u lanqasbiss ikollu j[allas taxxa. Browniffirma kuntratt ta’ sena g[axkien attirat bl-offerta ta’Wright.

Wright jispejga kif metawasal Malta, mal-ewwel indunali dak li qalulu kien gidba g[axspi//a jg[ix ma’ erba’ playerso[ra meta suppost kellu jg[ixwa[du. “Kellna nit[allsu fitmiem kull xahar, imma dan mase[[x. L-uni/i flejjes li tawniFloriana kienu tal-ewwel tliet;img[at li lg[abt mag[hom, il-bqija, minn dakinhar sa Frar mair/ivejt l-ebda flus. Jien manistax ng[ix bil-weg[di, jienirrid naqla x’niekol,” qalWright fl-intervista. Dan,minkejja li Floriana kienu qabluma’ Brown li j[allsuh is-salarjuli kellu jir/ievi sas-17 ta’Di/embru.

F’nofs Di/embru, Brown[alla lil Floriana u qal li ]ew;players o[ra, Amam Verma uAkanni-Sunday Wasiu,spi//aw fit-sitwazzjoni tieg[u.Brown itemm l-intervista billijg[id li irritorna l-Ingilterra uqed isibha diffi/li biex isibklabb ;did.

Sport 47Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Rafa Benitez

TRASFERIMENTIBenitez vi/inli jitke//aSkont xi rapporti fil-;urnaliIngli]i, ir-relazzjoni bejn is-sidta’ Chelsea, RomanAbramovich, u l-manager tal-klabb, Rafa Benitez, qedtkompli tmur lura. Dan kollujindika li l-Blues mhux sej;eddu l-kuntratt ta’ Benitez, lin[atar b[ala l-managerf’Novembru li g[adda.

Minn meta Benitez in[atarb[ala l-manager, Chelsea tilful-finali tat-Tazza tad-Dinja tal-Klabbs u ;ew eliminati mil-League Cup.

L-istess Benitez ]vela li iluma jitkellem ma’ Abramovichg[al dawn l-a[[ar tliet;img[at. “L-a[[ar darba litkellimna kien meta lg[abnakontra Arsenal, u minndakinhar ’l hawn tkellimt ma’xi uffi/jali tal-klabb immamhux direttament mieg[u.Jien g[andi kuntratt sa tmieml-ista;un, u sa dak i]-]mien, l-unika [a;a li se nag[mel hi linipprova nirba[ kemm jista’jkun partiti. Hu veru liAbramovich irid li nispi//awmal-ewwel erbg[a,” qalBenitez.

SPORT EXTRA

Intervista ma’ Franz Wurz

48 Sport Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Fil-programm numru 18mis-sensiela Sport Extra setixxandar intervistaesklussiva li CharlesCamenzuli g[amel ma’Franz Wurz li apparti li fis-snin 70 kien rebbie[ ta’tlett edizzjonijiet tal-Kampjonat FIA tar-Rallycross, HU missier l-eKS sewwieq tal-Formula1, Alexander Wurz u llumhuwa wie[ed mid-diretturita’ Test and TrainingInternational li hi d-dittaewlenija li tie[u [sieb l-istruttura ta’ /irkwiti g[alta[ri; u tag[lim fis-sewqan.

Dwar l-istess su;;ett,mistieden fl-istudio PierreVella li mieg[u se ssirenfa]i dwar dak li ;iediskuss f’forum nazzjonali lil-Malta MotorsportsAssociation organizzat ftittal-;ranet ilu.

Mistiedna o[ra fl-istudioDemis Tonna promutur g[alPrize Boxing Promotionsflimkien mal-boxers tal-kategorija heavyweight

Mark Cutajar u JousafHazzuri.

Fi Sport Extra jixxandrubosta servizzi marbuta ma’dak li se[[ fi tmiem il-;img[a fix-xena tal-isportlokali kif wkoll o[rajnmarbuta ma’ avvenimentiinternazzjonali fosthom il-Log[ob tal-Mediterranf’Mersin it-Turkija.

Il-programm g[anduproduzzjoni upre]entazzjoni ta’ CharlesCamenzuli b’direzzjoni ta’Paul Galea bi grafika ta’Simon Borda u munta;; tas-servizzi minn Julie Zammit.

v HamrunGFAGozo St: I Div. - 1 p.m.

Ker/em A. v Xewkija T., 3 p.m.SK Victoria W. v Victoria H.

IASCTarxien Grd.: I Div – 8.30

a.m. Senglea Y. v Marsa, 9.45a.m. Mosta G. v Msida RS, 11a.m. Cospicua ST v Rovers Utd

SPARARBidnija: 10 a.m. Tkompli l-

Kompetizzjoni valida g[as-selezzjoni tat-tim Malti tat-Trap50 plattina + final.

HANDBALLUniversita`: 9 a.m. U#15 (S)

Luxol v Kavallieri SMC, 10.15a.m. U#17 (S) La Salle Kia vKavallieri RS2, 11.30 a.m. U#17(S) Phoenix P. v Luxol MR

BASKETBALLTa’ Qali: 9.30 a.m. St. James

Hospital Lge II Div. MtarfaMiscela D’Oro v Phoenix QormiZP, 11.15 a.m. (N) Luxol vStarlites SE, 1 p.m. I Div. (I)Floriana FF v Athleta A to ZElectronics, 2.45 p.m. (N) AlyssaAshley LBC v Hibs, 4.30 p.m. IDiv. (I) Bupa Luxol v Pavi Depiro

TI:RIJIET TA-WIEMELMarsa – 1.30 p.m. Programm

spe/jali ta’ 7 ti;rijiet li jinkludi l-finali Assikura u wa[da Premier.

Sport lokali g[al-lumMFAHibs St: Prem – 2 p.m. Rabat

A. v Mosta, 4 p.m. Hibernians vTarxien R.

Vic. Tedesco St: I Div – 2p.m. Lija A. v St. Andrews, 5.15p.m. G]ira Utd v Naxxar L.

Luxol Grd.: III Div. - 2 p.m.Mdina K. v Mtarfa, 4.15 p.m.Marsa v Swieqi Utd

Centenary St.: III Div. - 1p.m. Sta Lucia v Senglea A., 3p.m. Xg[ajra T. v Kalkara, 5 p.m.Marsaskala v Qrendi

Sirens Grd: III Div. - 2 p.m.G[axaq v Luqa SA, 4.15 p.m.Sirens v Ta’ Xbiex

G[arg[ur Grd – Nisa U#16 -9 a.m. Tarxien v Pembroke, 10a.m. Gozo v Mosta, 11 a.m. Hibs

Franz Wurz

Sport 49Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

g[eleb lil Caleja b’daqqa tar-raspre/i]a fost il-fer[ tal-:irbin ud-disperazzjoni tal-Imqabbin.

Vittoriosa S: J.M. Vella,Samir Arab (Siraj Arab), M.Buttigieg, A. Spiteri, L.Micallef (L. Laganà), R. DosSantos, M. Perreira, L. VellaCritien, G. Muir, M. Tabone, J.

Camilleri (M.Barbara)Mqabba: K. Calleja, A.

Scicluna, J. Anegbe, D.Bonnici, M. Bonnici, C.Calleja, R. Avande, D.Azzopardi, J.P. Muscat, J.Achocku, J. Okonkwo (M.Perez)

Referee: Karl Frendo Cumbo

Mqabba jer;g[u jfallu fl-a[[arVITTORIOSA S. .................. 2MQABBA .............................. 1

G[at-tieni ;img[akonsekuttiva Mqabba raw l-ewwel reb[a tal-ista;unta[arbilhom minn idejhompropju fl-a[[ar minuti tal-log[ba. Wara li l-;img[a l-o[ratilfu fl-a[[ar sekondi b’modkontroversjali kontra Lija,ilbiera[ ;ralhom l-istess kontraVittoriosa Stars, meta fl-a[[arminuti [arbitilhom ir-reb[a warali sofrew ]ew; goals. Issa,Mqabba baqg[u ankrati fil-qieg[tal-klassifika u jidher li d-destintag[hom huwa di;à miktub, uissa jrid ikun verament miraklusportiv biex jevitaw il-waqg[ag[at-tieni divi]joni.

Jekk Mqabba jinsabuf’disperazzjoni, mhux l-istessg[al Vittorosa li bis-sa[[a ta]-]ew; goals skurjati mis-sostitutMark Barbara fl-a[[ar minuti,il-:irbin issa jinsabu we[idhomfl-ewwel post tal-klassifika ankijekk jistg[u jer;g[u jinqab]ullum minn Lija jew Naxxar.

L-ewwel taqsima kienetwa[da bbilan/jata anki jekkVittoriosa kellhom iktar mil-log[ob, spe/jalment fl-a[[arparti. Wara seba’ minuti, KrisCaleja salva free-kick ta’ Muir,biex erba’ minuti wara, Mqabbamarru fil-vanta;; metaJOSEPH OKONKWO qabbe]il-ballun minn Vella wara passta’ Avande.

Fit-28 minuta xutt ta’

Buttigieg kien salvat minnCalleja u [ames minuti wara,kien Marcelo Pereiera li sparag[oli minn qag[da tajba warafree-kick ta’ Ramon DosSantos. Mqabba ma qag[duxi[arsu, u John Paul Muscatxe[et ftit g[oli, biex e]att qabelil-mistrie[, Pereira falla minnqag[da verament tajba.

It-tieni taqsima bdiet b’Muirjipprova xortih minn nofsground, i]da Calleja kien attentu salva. Fil-50 minuta, Muirre;a’ pprova mill-bog[od, i]daCalleja re;a’ salva, l-istess kifg[amel ftit wara fuq xutt ie[orta’ Siraj Arab.

Vittoriosa komplewjattakkaw bla heda, i]da Callejama riedx i/edi u salva xuttijietta’ Pereira u Dos Santos filwaqtli Siraj Arab falla minn qag[dafavorevoli. Meta l-[in bedajag[fas sew g[al Vittoriosa uMqabba bdew ixommu l-ewwelreb[a, wasal il-goal tad-draw ta’Vittoriosa sitt minuti mit-tmiem, meta s-sostitut MARKBARBARA spara fix-xibkawara ta[wida quddiem Callejaminn free-kick ta’ Gary Muir.

ew; minuti mit-tmiem,Mqabba re;g[u resqu lejn ir-reb[a; i]da Mirko Perezkompletament ]markat naqasmilli jikkontrolla l-ballun. UMqabba pattew qares ta’ dang[aliex fit-92 minuta MARKBARBARA sar l-eroj tat-teammeta minn kross ta’ Muir

ta[tu ta’ Aleksandrov waraazzjoni tas-sostitu Mbita.

Fil-[in mi]jud, Mbitag[adda tajjeb fuq ix-xellug uqassam lejn Ryan Sell, lig[amel l-impossibbli u xe[etbarra minn qag[da ideali.

Dingli: D. Zarb, A. Portelli(M. Borg), K. Pace, F.Cauchi, R.Vella, E. Grech (J.Sapiano), K. Roomes (J.Anywanna), K. Formosa, J.Pace, E. Farrugia, L. Micallef.

Gudja: M. Xerxen, J.

Tonna, A. Abela, R.Kovachev, G. Buttigieg, K.Bonello, K. Azzopardi (G.Chircop), C. Anton (J. Mbita)D. Cachia, P.P. Sammut (R.Sell), K. Aleksandrov

Referee: Sandro Spiteri

Il-goalkeeper ta’ Dingli, Zarb, u Kirill Aleksandrov ta’ Gudja, jog[lew g[all-ballun (Ritratt>Trevor Sollars)

FOOTBALL – L-EWWEL DIVIJONI

Gudja jix[tu lil Dingli f’iktar inkwietminn Christopher Cassar

DINGLI S. .......................... 0GUDJA U ............................1

Gudja irritornaw g[ar-reb[wara t-telfa kontra Vittoriosameta g[elbu lil DingliSwallows, 1-0, grazzi g[all-goal ta’ Keith Bonello skurjatfl-ewwel taqsima. Din ir-reb[a [alliet lil Gudja jisfidawmat-timijiet ta’ fuq, filwaqt liDingli Swallows komplewjin]lu ’l isfel fil-klassifika fejnissa nqab]u anki minnBir]ebbu;a, li l-:img[afilg[axija kisbu punt prezzju]kontra Marsaxlokk.

Minkejja li r-reb[a kienetwa[da minima, din tista’titqies xorta wa[da b[alareb[a fa/li u iktar minnimmeritata g[al Gudja, liddominaw mill-bidu sat-tmiem, u [olqu g[add ta’/ansijiet ta’ skor, i]da grazzig[all-bravura ta’ DunstanZarb u g[al xi ]balji banaliquddiem il-lasta mill-plejersta’ Gudja, l-iskor baqa’wie[ed minimu.

Gudja mal-ewwel [adukontroll tal-log[ba fejnkellhom supremazijaterritorjali. Dingli [ar;u iktarmill-qoxra wara l-ewwelg[oxrin minuta, i]da fit-23minuta Gudja skorjaw dak li

kellu jkun il-goal tar-reb[ameta minn free-kick ta’ DinoCachia kien KEITHBONELLO li g[ola fuqkul[add u bir-ras xe[et fix-xibka.

Dingli ma wettqux reazzjoniu Gudja baqg[u jiddettaw il-log[ob fejn fl-a[[ar minutital-ewwel taqsima resqu qribb’xutt ta’ Keith Bonello, limar ftit barra u fl-a[[arsekondi xutt bid-dawra ta’Karl Azzopardi g[addaj[akkek mal-lasta.

Fit-tieni taqsima, Peter PaulSammut li f’din il-log[bang[ata spazju mill-bidu, kienim/a[[ad minn [ar;a tajba ta’Dunstan Zarb. Mas-sieg[alog[ob, azzjoni ta’ Peter PaulSammut u kross pre/i] lejnAleksandrov, li kien im/a[[adminn intervent ie[or ta’ Zarb.

Kwarta mit-tmiem waslet l-ewwel azzjoni perikolu]a ta’Dingli meta xutt tajjeb ta’Sapiano kien salvat tajjebminn Matthew Xerxen.

Tmien minuti mit-tmiem, is-sostitut Ryan Sell qassam lejnAleksandrov, li naqas millijie[u l-ballun minn quddiemil-lasta, u tliet minuti wara,Zarb wettaq l-isba[ save tal-log[ba meta salva xutt minn

Kif Jinsabu

L R D T F K PtiVittoriosa S 14 8 3 3 22 17 27Lija A 13 8 2 3 21 13 26Pietà H 14 8 2 4 28 14 26Naxxar L 13 7 4 2 25 12 25Marsaxlokk 14 7 4 3 25 18 25Gudja U 14 6 4 4 25 18 22St. Andrew’s 13 6 3 4 19 19 21ejtun C 14 4 5 5 12 13 17G]ira U 13 3 6 4 18 17 15Bir]ebbu;a SP14 2 3 9 18 31 9Dingli S 14 2 2 10 10 33 8Mqabba 14 0 4 10 14 32 4

50 Sport Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Rob Wainwright (nofs) waqt li qed jispjega s-sejbiet tal-Europol din il-;img[a

ta’ log[ob immanipulat fe;;ewfl-Italja, fil-Korea ta’ Isfel u fi/-?ina, wie[ed ikun ]baljat jekkja[seb li l-korruzzjoni hipre]enti f’dawn il-pajji]i biss.Eaton jg[id li dak li ]velat il-Europol matul il-;img[a hubiss il-bidu.

“Mhux qed isir sforzbi]]ejjed biex jitwaqqfu l-im[atri illegali. Fix-Xlokk tal-Asja l-Gvern mhux qed jag[tika] jissorvelja l-ekonomija tal-im[atri. Irridu niftakru li hemmkumpaniji tal-im[atri li qedjirre;istraw d[ul aktar minnkumpaniji mondjali b[alma hil-Coca Cola. Jekk ma jkunxhemm awtoritajiet li jag[tu ka]dan kollu bilfors se jkun hemml-abbu]i,” qal Eaton.

Wie[ed mill-aktar pajji]i lihu milqut minn dan il-fenomenu ta’ im[atri illegali hudak tal-Italja. afna espertikienu tal-fehma li fl-Italjahemm kontroll assolut tal-kumpaniji tal-im[atri immaminn dak li ]velat il-Europoldeher bi/-/ar li dawn l-espertikienu ]baljati. 30% tal-kumpaniji tal-im[atri fl-Italjahuma re;istrati filwaqt li l-kumplament, ji;ifieri s-70% fil-mija l-o[ra huma kumpaniji lim’humiex re;istrati, u lix’aktarx huma kollha Asjati/i.

Gruppi ta’ kriminali fl-Asjamhux bilfors ikunu joqg[odu l-Italja imma jkunu jafu niesmill-pajji] u permezz ta’ terzipersuni jkollhom kuntatti ma’referees, players u uffi/jali ta’klabbs li jkunu ;ejjin minn kulldivi]joni.

“Li kieku l-Gvernijiet fl-Asjag[amlu aktar pressjoni fuq il-

kumpaniji tal-im[atri, illummhux qeg[din nitkellmu dwarka] li fih hemm suspettatimadwar 680 partita. Tag[melx’tag[mel il-korruzzjoni fl-isport se tibqa’ te]isti, b[almaje]isti d-doping imma hemmdifferenza bejn iddawwarwi//ek u tillimita d-danni,”kompla jg[id l-eks membru tal-FIFA.

Waqt li /erti im[atri wie[edma jistax jag[milhom ma’kumpanija fl-Ewropa, fl-Asjahuma a//ettati. Laszlo Angeli,li hu prosekutur Ungeri] spjegaka] tipiku ta’ korruzzjoni. L-g[aqda li tkun stazzjonata fl-Asja tqabbad persuna mill-Ewropa biex tikkuntattja niesinvoluti f’xi kampjonatdomestiku u la darba l-partitatkun miftehma, il-membri tal-grupp li jkun stazzjonat fl-Asjajilg[abha l-im[atra fuq dik il-partita.

Singapore fommusieket

Minkejja li l-g[erq tal-korruzjoni, skont Eaton, hu fl-Asja; l-Interpol, li hi l-organizzazzjoni internazzjonalital-pulizija, fi stqarrija qalet lijkun ]ball li wie[ed jassumi lir-regoli jinkisru biss f’dan il-kontinent.

Ronaldo Noble, li hu l-Kaptal-Interpol qal li jekk dak li qedtg[id il-Europol ikunikkonfermat, pajji] b[lama huSingapore jie[u daqqa ta’ [artafir-reputazzjoni tieg[u. Dan il-pajji] hu mag[ruf g[ar-regolistretti li g[andu.

“Fil-;img[at li ;ejjinmistennija jibdew jo[or;u l-ewwel ismijiet ta’ dawkinvoluti u jekk ikun hemm nies;ejjin minn Singapore ]gur lidin se tkun sorpri]a, ankeg[alina,” qal Noble. L-awtoritajiet tal-pulizija ta’Singapore qalu li qedjikkollaboraw mal-awtoritajietEwropej fl-investigazzjonijiet lig[addejjin b[alissa.

L-awtoritajiet ta’ Singaporema ikkumentawx ukoll dwarpersuna li ilha mill-2011tissemma fil-midja b[ala wa[damill-bosta li immanipulatdiversi partiti. Din il-persunaissemmiet ukol fi QratiEwropej. Il-fatt li l-awtoritajietmhuma qed isemmu xejnmhuwiex sorpri]a meta wie[ediqis li l-Gvern ta’ dan il-pajji]i]omm kollox mistur.

FUTBOL

Il-problema tal-log[ob manipulat ;ejja mill-AsjaG[aqdiet kriminali

stazzjonati fl-Asja huma l-g[erq tal-log[ob immanipulat.Dan qalu Chris Eaton, eks Kaptas-Sigurta` fi [dan il-FIFA.Dawn il-gruppi ta’ kriminalijavvi/inaw players jew uffi/jalibiex jimmanipulaw partiti ujilag[bu l-im[atri fuq l-istesspartiti biex b’hekk jag[mluprofitt kbir min[aba li jkunujafu r-ri]ultat a[[ari tal-log[biet. Matul il-;img[a il-Europol ]velat li madwar 680partita, 380 minnhom fl-Ewropa ;ew immanipulatif’dawn l-a[[ar snin.

F’dan il-log[ob kien hemmanke partiti validi mir-rawndta’ kwalifikazzjoni g[all-Kampjonati Ewropej u tat-Tazza tad-Dinja u ]ew;log[biet ta/-ChampionsLeague, li wa[da minnhom

intlag[bet fl-Ingilterra f’dawnl-a[[ar tlieta jew erbg[a snin.Hemm suspett li din il-log[bakienet bejn Debrecen uLiverpool imma Debrecen qaluli sentejn ilu di;a’ kien hemma[bar li hemm suspett dwar dinil-log[ba u l-klabb kien [apassi immedjati bil-goalkeeperta’ Debrecen sospi] sentejnmin[aba li ma rrappurtax lill-awtoritajiet li dan kienavvi/inat minn grupp ta’kriminali.

Skont il-Europol grupp fil-belt ta’ Singapore g[amel minntal-anqas profitt ta’ tmienmiljun ewro fuq dan il-log[obiammanipulat.

Profitti kbarHemm gruppi fl-Asja li

g[amlu [afna aktar profitt.Eaton spjega kif illum saret

[afna e[fef g[an-nies biexjilag[bu l-flus b’mod illegalifuq partiti ta’ futbol u qal li fejnqabel kollox kien jimxi bi flusfl-idejn issa kollox qed isir bil-computer mill-kumdita tad-dar.

Barra minn hekk in-numruta’ kumpaniji tal-im[atri splodau jekk persuna mill-Asjajilg[ab im[atri fuq l-istesspartiti, imma ma’ kumpanijistazzjonati fl-Asja u fl-Ewropa,jag[mel [afna aktar profittminn dawk Asjati/i.

Biex wie[ed jifhem aktar is-sitwazzjoni Eaton qal li l-akbartliet kumpaniji tal-im[atrijinnegozjaw ]ew; biljundollaru fil-;img[a u b’din is-somma wie[ed jista’ jibni erba’sptarijiet jew inkella j[allas is-salarju ta’ elf kuntistabbli g[alsena s[i[a.

Minkejja li l-akbar ka]ijiet

Il-add, 10 ta’ Frar, 2013 Sport 51

Fi tmiem il-;img[a lig[addiet, mijiet ta’ persuninvoluti fl-isport tag[na,fosthom sewwieqa u sidienipprotestaw fit-toroq ta’ Naplifl-Italja min[abba l-kri]i lig[adu g[addej minnha dan l-isport. Il-protesta la[qet il-qofol tag[ha s-Sibt filg[axijab’attivita` quddiem l-istadiumta’ San Paolo, ftit minuti bissqabel il-bidu tal-log[baNapoli kontra Catania mis-Serie A.

Xi ]wiemel ;ew marbutamal-entratura tal-groundfilwaqt li numru ta’ karrijietta]-]wiemel t[allew b’mod libdew jostakolaw it-traffiku.

Matul din il-protesta, is-sewwieqa u s-sidien kienuwkoll akkumpanjati minn[addiema tal-korsa ta’Agnano. F’kummenti li tawlill-;urnalisti dawn sostnew liissa s-sitwazzjoni saret wa[daina//ettabbli. Ilhom majir/ievu l-premijiet tag[homg[al diversi xhur filwaqt li l-korsa ilha mag[luqa g[aldiversi ;img[at. Min-na[atag[hom il-[addiema ilhomma jir/ievu s-salarju dovutlilhom g[al xejn anqas minntmien xhur.

Din il-protesta ng[atatprominenza anki mill-mezzi

tax-xandir internazzjonalispe/jalment fir-Renju Unit.Protesti o[ra fl-istess jiemsaru fit-toroq prin/ipali ta’Firenze fejn hawnhekk it-traffiku spi//a wieqaf g[aldiversi sig[at u kellhatintervjeni l-puluzija. Fl-Italja,dawk involuti fl-isport qedjittamaw li tinstab soluzzjonita’ dawn il-problemi lejn l-a[[ar ta’ dan ix-xahar wara lifil-pajji] ikunu saru l-elezzjonijiet ;enerali.

Dan min[abba li l-gvernpre]enti ma riedtx jintervjenibiex jiffinanzja it-ti;rijietmin[abba l-kri]i finanzjarja lig[addej minnha l-pajji].B[alissa fl-Italja, tliet korosewlenin tat-trott, dawk ta’Napli, Ruma u Milan jinsabumag[luqa min[abba din il-kri]i. Statistika minn Franza

Dan l-a[[ar l-aso/jazzjoniFran/i]a Societe’ Du ChevalFrancais [abbret il-klassifikifinali relatati mal-ista;un lig[adda. Franck Leblanc ;iedikjarat l-a[jat trainer tas-sena. Kellu 158 ]iemelim[arr;a minnu. Dawn [adusehem f’931 ti;rija, reb[u 142ti;rija u kellhom 369pjazzament g[al total ta’ reb[

ta’ ¤5.285.853 fi premijiet.Sebastien Guarato temm it-tieni u kien segwit minnThierry Duvaldestin.

G[al sena o[ra, u g[alkemmtilef bosta ti;rijiet min[abba likien rikoverat fl-isptar, JeanMichel Bazire spi//a l-a[jarsewwieq tas-sena. Dan [asehem fi 819-il ti;rija, reba[214 minnhom u kellu 295pjazzament. Eric Raffin temmit-tieni b’168 reb[a u 585pjazzament minn 1199 ti;rija.

Matheu Abrivard g[alaq is-sena b’150 reb[a, 503pjazzament minn 1115-ilti;rija.

F’dik li hi klassifika tat-ti;rijiet tat-trott fuq id-daharjew monte`, YoannLebourgeois temm l-ewwel.Minn 453 ti;rija reba[ 74ti;rija u kellu 198 pjazzament.Eric Raffin spi//a t-tieni b’70reb[a u 261 pjazzament minn493 ti;rija, segwit minnFranck Nivard b’54 reb[a u

184 pjazzament minn 367ti;rija. Din kienet l-ewweldarba li Lebourgeois spi//a fl-ewwel post f’din il-klassifika.

L-istalel Victoria Dreams,propjetarja tar-rebbie[ tal-Prixd’Amerique Royal Dreamspi//at l-ewwel fil-klassifikatas-sidien b’151 reb[a minn911-il ti;rija quddiem JeanPaul Marmion b’89 reb[aminn 424 ti;rija u l-istalelQuick Star b’erbg[in reb[aminn 271 ti;rija.

Aktar protesti fl-Italja min[abba l-kri]i fl-isportminn Kenneth Vella

It-tielet laqg[a tal-ista;un fuq seba’ti;rijiet tat-trott issir illum waranofsinhar fil-korsa tal-Marsa. L-aktarti;rija mistennija se tkun ir-raba’wa[da, finali mill-kampjonat Assikura,katergorija B fuq distanza qasira ta’2140m. Din se tkun finali miftu[a g[al]wiemel mhux Fran/i]i jew vedi]i.

F’din il-finali se jipparte/ipaw 13–il]iemel u tibda fit-2.45pm. Se ji;ruDivinis, ]iemel ;did Fillandi] ta’ disa’snin Fuoco Nel Fuoco, My Shamrock,Willesden Hanover, Andri Boko,Ariane A, Ackaturbo, Sir De Landerije,Morgan Kane, Baronello, Lemon Solo,Daring Daylight u You Can’t Be Me.Misjuq minn Shawn Portelli, il-Bel;janAckaturbo jibda favorit li jie[u t-tieletreb[a konsekuttiva minn Ariane A(Tony Demanuele) u Daring Daylight

(Charles Camilleri).Il-programm tal-lum se jinkludi

wkoll ]ew; semi finali o[ra minnkampjonat simili miftu[ g[al ]wiemelmill-kategorija Open A. Minn dawn i]-]ew; semi finali 10 ]wiemel iridujg[addu g[all-finali. Hawnhekkattenzjoni spe/jali se ting[ata lil YgorOf Pass (Charles Camilleri), Mars(Rodney Gatt) u Argus Hanover(Charles Camilleri).

Se ssir ukoll ti;rija normali tal-klassiPremier ukoll fuq distanza qasira ta’2140m. Din se tkun is-sitt wa[da utibda fl-3.55pm. Hawnhekk se nsibuwkoll tliet ]wiemel debuttanti Fran/i]ita’ 11–il sena li huma Odedjalo, Oran uOlympien Major. Certament, NightInlet (Noel Baldacchino) li ;ej minnsensiela ta’ reb[iet infila jibda kwotat

ftit aktar mill-ohrajn, b’Fire (MarcoRefalo) u Nabab du Chatelet (CharlesCamilleri) ikunu l-isfidanti ewlenin.

L-ewwel ti;rija li tkun wa[da tal-klassi Silver tibda fis-1.30pm.

TbassirI Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m.

Win – Race Ball. Place – Oscar deFrance, Olifant du Puoy.

II Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m.Win – Simb From Abroad. Place –Jerry Eme, Op Le Cosseen.

III Ti;rija. Semi Finali Assikura.Klassi Open A. Dist – 2140m. Win –Ygor Of Pass. Place – Count Of Life,Side Spin.

IV Ti;rija. Finali Assikura. KlassiOpen B. Dist – 2140m. Win – Ackatur-bo. Place – Daring Daylight, Ariane A.

V Ti;rija. Semi Finali Assikura.Klassi Open A. Dist – 2140m. Win –Argus Hanover. Place – Mars, DarcoAs.

VI Ti;rija. Klassi Premier. Dist –2140m. Win – Night Inlet. Place – Fire,Nabab du Chatelet.

VII Ti;rija. Klassi Gold. Dist –2140m. Win – Lovely Mab. Place –Prao de Bussy, Janitor.Kompetizzjonital-Karnival

Fl-okka]joni tal-festi tal-karnival ta’dan tmiem il-;img[a, illum waranofsinhar fil-korsa tal-Marsa se ssirparata b’ponijiet li s-sewwieqa tag[homse jkun tfal lebsin kostumi tal-karnival.Se ssir kompetizzjoni g[all-isba[kostum.

LOKALI

Tispikka finali fuq distanza qasira

Il-kri]i fl-isport fl-Italja jidher li m’g[andhiex tmiem. Il-korsa ta’ Agnano hi wa[da minn dawk lig[adha mag[luqa

52 SPORT Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Kif JinsabuL R D T F K Pti

B. Munich 21 17 3 1 55 7 54B. Dortmund 21 11 6 4 47 26 39 B. Leverkusen21 11 5 5 41 29 38Frankfurt 21 11 4 6 38 31 37Hamburg 21 9 4 8 26 27 31Mainz 20 9 3 8 27 24 30B. Moen’bach21 7 9 5 31 32 30Hanover 21 9 2 10 39 39 29Schalke 04 21 8 5 8 33 35 29Freiburg 20 7 7 6 25 20 28W. Bremen 21 8 4 9 36 38 28Wolfsburg 21 7 5 9 22 30 26Nuremberg 21 6 7 8 20 27 25Stuttgart 21 7 4 10 23 39 25F. Duesseldorf20 6 6 8 26 28 24 Hoffenheim 21 4 4 13 26 45 16Augsburg 20 2 8 10 16 32 14G. Fuerth 21 2 6 13 13 35 12

Ri]ultati Lokali

Rudnevs ta’ Hamrbug jiskurja t-tieni goal tieg[u u t-tieletwie[ed ta’ Hamburg

Juventus ]iedu l-vanta;;f’ras il-klassifika meta reb[ukontra Fiorentina u l-konfront dirett bejn Lazio uNapoli spi//a fi draw. IssaJuventus g[andhom vanta;;ta’ [ames punti fuq Napoli.

B’wirja konvin/enti,Juventus g[elbu lilFiorentina bi skor ta’ 2-0.Juventus kellhom diversiplayers neqsin, imma

minkejja dan, il-Bianconerireb[u u komplew bit-tradizzjoni tajba kontra l-Viola. F’dawn l-a[[ar 23darba li dawn it-tnejniltaqg[u kontra xulxin fil-kampjonat Fiorentina reb[ubiss darba. Fl-20 minuta,VUCINIC po;;a lil Juventusfil-vanta;; b’xutt mill-aqwali ma ta l-ebda /ans lilViviano. E]att qabel tmieml-ewwel taqsima, Juventusg[amluhom tnejn meta Vidalg[adda ballun tajjeb lejnMATRI u dan tal-a[[ar ma]baljax.

Lazio ;ew draw 1-1 kontraNapoli, anki jekk kienuhuma li marru fil-vanta;; l-ewwel. Fit-12-il minuta,FLOCCARI feta[ l-iskor.Fit-tieni taqsima Laziokellhom goal im[assar g[aloffside u fl-a[[ar tliet minutiCAMPAGNARO g[amilhom1-1. Fl-a[[ar minuta Laziolaqtu l-lasta b’daqqa tar-rasta’ Floccari.

Ri]ultatiJuventus v Fiorentina 2-0Lazio v Napoli 1-1

IllumAtalanta v CataniaBologna v SienaCagliari v MilanInter v ChievoPalermo v PescaraParma v GenoaSampdoria v RomaUdinese v TorinoSerie BBari v Varese 0-1Crotone v Grosseto 1-0Juve Stabia v Novara 2-4Lanciano v Cittadella 3-2Modena v Reggina 1-1Padova v Brescia 0-0Pro Vercelli v Sassuolo 1-3Spezia v Ascoli 4-3Verona v Vicenza 0-1

G[adaEmpoli v Livorno

MFABOV PremierMelita v Qormi 1-2Sliema W v Balzan 3-2I DivDingli S v Gudja Utd 0-1Vittoriosa S. v Mqabba 2-1II Divebbu; R. v Msida SJ 4-0St. Patrick v Si;;iewi 1-3G[arg[ur v Pembroke 0-4Kirkop Utd v urrieq 0-1Fgura Utd v Sta Venera L 5-3Mellie[a v San :wann 1-1YFAU-17 C3Sta Lucia vs Attard 0-2(walkover)G[axaq vs Fgura Utd 0-6U-15 BMellie[a vs Rabat 1-1

U-15 C2Balzan vs Lija-Iklin 4-1U-15 C3Mtarfa vs G[axaq 4-6GFAII DivMunxar F. v ebbu; R 4-1Qala A. v Oratory Y 2-2HANDBALLII Div. (N)La Salle C. v Luxol 11-19Kavallieri RS2 v Phoenix 20-8I Div. (I)Kavallieri RS2 v Luxol SM28-24I Div. (I)Aloysians VT v La Salle 26-25BASKETBALLSt. James Hospital Leage II DivMellie[a T. v Si;;iewi 26-36BOV I Div. (I)Si;;iewi v Tata M. LBC 72-55

I/-champions, BorussiaDormtund, ;ew ma[suda uumiljati minn Hamburg metatilfu 4-1 f’darhom stess.Dortmund issa qeg[din 15-ilpunt ta[t Bayern, li reb[u biskor ta’ 4-0 kontra Schalke.

Dawn jistg[u jikkunslawbil-fatt li xorta baqg[u t-tieni min[abba li BayerLeverkusen u BorussiaMoenchengladbach ;ewdraw, 3-3. Dortmund, nhar l-Erbg[a jmisshom jilag[bukontra Shakhthar Donestk,fil-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League.

Lewandowski po;;a lilBorussia fil-vanta;; fis-17-ilminuta, imma minuta wara,Rudnevs ;ab id-draw. Fis-26minuta, Son po;;a lilHamburg fil-vanta;; u l-affarijiet komplew sejrinag[ar meta tke//a

Lewandowski fil-31 minuta.I]-]ew; timijiet spi//awjilag[bu b’10 meta tke//aBurma ta’ Hamburg. Fit-62minuta, Rudnevs g[amilhomtlieta, filwaqt li r-raba’ goalskurjah Son, minuta mit-tmiem.

Aktar ma jg[addu l-;img[at aktar jidher li l-kampjonat hu mitmum, hekkkif ilbiera[, Bayern g[elbulil Schalke, 4-0, biexkomplew ikabbru l-vanta;;f’ras il-klassifika. Alabafeta[ l-iskor b’penalty fid-19-il minuta uSchweinsteiger g[amilhomtnejn fit-32 minuta. Fil-51minuta, Alaba skurja t-tienigoal u t-tielet ta’ Bayern.Gomez issi;illa din ir-reb[ag[al Bayern. Dawn issajilag[bu kontra Arsenal fi/-Champions League.

Ri]ultatiB Dortmund v Hamburg 1-4B M’gladbach v B Leverkusen3-3Frankfurt v Nuremberg 0-0G. Furth v Wolfsburg 0-1Hannover v Hoffenheim 1-0Stuttgart v W. Bremen 1-4B. Munich v Schalke 04 4-0IllumAugsburg v MainzFreiburg v F. Dusseldorf

FUTBOL TALJAN

Juventus i]idu l-vanta;;

BUNDESLIGA

I/-champions ma[suda minn Hamburg

Matri u Vucinic ji//elebraw il-goal tal-attakkant mill-Montenegro.Vucinic feta[ l-iskor, filwaqt li Matri skurja t-tieni goal

Sport 53Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

Fil-log[ob tal-biera[:WHITE HART LANE:

Tottenham Hotspur komplewjuru forma tajba b’reb[a o[ra,din id-darba g[all-ispejje] ta’Newcastle, u b’Gareth BALEmill-;did ikun l-eroj ta’ Spursb’]ew; goals skurjati f’kulltaqsima. L-ewwel goal ta’ Balewasal minn free-kick wara biss[ames minuti, b’Newcastlejiksbu d-draw minn YoanGOUFFRAN g[oxrin minutawara, u bil-log[ba tibqa’missielta sakemm Bale skorja l-goal de/i]iv, g[axar minuti mit-tmiem meta approfitta mill-inde/i]joni tad-difi]a tal-Geordies, fejn ;era g[al fuq il-ballun ta’ Kyle Walker biexjeg[leb lill-goalkeeper TimKrul g[at-tieni darba.

STAMFORD BRIDGE:Frank LAMPARD komplajavvi/ina r-rekord ta’ BobbyTambling (b’202 goals) b[ala l-aqwa skorer ta’ Chelsea g[alkull ]mien meta skurja fir-reb[aimpressjonanti tal-Blues fuqWigan. Chelsea la[qu fet[uvanta;; doppju minnRAMIRES u Eden HAZARDqabel Shaun MALONEYnaqqas id-distakk g[al Wiganf’nofs it-tieni taqsima, ub’Lampard iserra[ ras is-supporters bit-tielet goal fit-86minuta u li kellu jkun il-198tieg[u bil-flokk tal-Blues. Ir-raba’ u l-a[[ar goal g[alChelsea skurjah MarkoMARIN, li g[eleb lil Ali AlHabsi bir-ras u g[al ri]ultat lijpatti xi ftit g[all-a[[ar [ar;ietdeludenti tat-tim tieg[u.

CARROW ROAD:Norwich City u Fulhamspi//aw fi draw ta’ 0-0 u waradisg[in minuta ta’ monotonijabi ftit li xejn azzjonijiet fuq i]-]ew; lasti. L-a[jar /ans g[all-Canaries wasal f’saqajnLuciano Becchio (li g[adukemm ing[aqad mag[homminn ma’ Leeds), li spara drittg[al ;ol-goalkeeper MarkSchwarzer; i]da minn dak il-[in, i]-]ew; difi]i raramentg[addew minn periklu serju.Norwich issa ilhom ming[ajr

reb[a fil-league g[al dawn l-a[[ar disa’ log[biet.

BRITANNIA STADIUM:Goals ta’ Robert HUTH uCameron JEROME kienubi]]ejjed biex jag[tu l-ewwelreb[a tal-2013 (fil-league) lilStoke City, li madankollukellhom jit[abtu biex ixejnu l-isfida denja ta’ Reading. Huth]blokka r-ri]ultat fis-67 minutau b’Jerome jirdoppja kwartawara; i]da Reading wettqureazzjoni minn AdrianMARIAPPA u fil-[in mi]judkellhom g[ajta valida g[alpenalty meta Adam LeFondredeher jitwaqqa’ fil-kaxxa, i]dar-referee [alla l-log[ob g[addejg[al ri]ultat finali ta’ 2-1.

STADIUM OF LIGHT:Arsenal g[elbu lil Sunderlandbarra minn darhom grazzi g[all-goal uniku ta’ Santi CAZORLAfil-35 minuta, i]da kellhomjiddefendu dan il-vanta;; g[al[inijiet twal, spe/jalment wara litke//ielhom id-difensur CarlJenkinson, nofs-sieg[a mit-tmiem. Fil-fatt, il-Black Cats[lew numru ta’ okka]jonijietbiex jiksbu d-draw, spe/jalmentminn Steven Fletcher u TitusBramble, u b’Arsenal jolqtu sieqil-lasta minn Theo Walcott warakontrattakk rari fit-tieni taqsima.

LIBERTY STADIUM:Queens Park Rangers sofrewtelfa kbira ta’ 1-4 g[andSwansea u baqg[u ankrati fl-a[[ar post tal-Premiership,erba’ punti wara, Aston Villa (l-eqreb tim) li llum humaimpenjati kontra West Ham.Qabel din il-log[ba, il-Hoopskienu ilhom ma jitilfu g[al[ames log[biet, i]da lbiera[sabu ru[hom 2-0 minn ta[twara biss tmintax-il minuta,b’Miguel MICHU u AngelRANGEL jeg[lbu lil JulioCesar wara ]ew; azzjonijietvelo/i. Fit-tieni taqsima, is-sostitut Bobby ZAMORA ta ftittat-tama lil QPR b’goalopportunist; i]da PabloHERNANDEZ g[alaq kulldiskors bit-tielet goal tas-Swansu b’Michu jg[aqqad il-‘poker’fis-67 minuta.

Manchester United g[andhoml-opportunità li jift[u vanta;; ta’tnax-il punt f’ras il-klassifika tal-Premiership wara li ManchesterCity – i/-Champions renjanti u liqeg[din jisfidaw lir-Red Devilsg[all-unuri – spi//aw umiljatig[and Southampton bl-iskor ta’3-1.

Dan kien wie[ed mir-ri]ultatisorpri]a tal-ista;un, i]da ]gur lis-Saints ma serqu xejn metakienu superjuri g[at-tim ta’Roberto Mancini f’kulldipartiment u meta bi ftit aktarattenzjoni setg[u anki reb[u biskor akbar.

Man City iddi]appuntawg[all-a[[ar u f’Yaya Toure (likien qed jirritorna mit-Tazzatan-Nazzjonijiet Afrikani)kellhom biss dell tal-midfielderdominanti li s-soltu jo[ro; ta’protagonista fil-log[bietde/i]ivi.

B’United b[ala l-leaders qedigawdu vanta;; ta’ disa’ puntifuq is-Citizens, tal-a[[ar kienujafu li xejn anqas minn reb[a makienet tissodisfahom; i]da huma[ar;u be]ag[na kontra s-Saintsu bit-tim ta’ Maurico Pochettinojikseb il-vanta;; fis-seba’minuta minn Jason Puncheon(wara ]ball ta’ Gareth Barry), ubi Steven Davis jag[milhom 2-0fuq il-[ar;a [a]ina tal-goalkeeper Joe Hart.

Edin Dzeko naqqas l-i]vanta;; g[al City [amesminuti minn tmiem it-tienitaqsima; i]da mal-[ru;, is-Saintsmill-;did sabu x-xibka – din id-darba b’autogoal ta’ Barry lissi;illa telfa di]astru]a g[at-timtieg[u u li anki naqas minnreazzjoni denja fi/-/irkustanzi.

Intant, Manchester Unitedillum jilqg[u lil Everton f’OldTrafford li g[andhomx’jiskuntaw mat-Toffees, likienu g[elbuhom fl-ewwellog[ba tal-ista;un grazzi g[all-goal de/i]iv tal-midfielderBel;jan, Marouane Fellaini.

Il-manager ta’ United, SirAlex Ferguson, lanqas mag[andu memorji wisq sbie[ ta’meta r-Red Devils ikkonfrontawlil Everton quddiem il-pubblikutag[hom fl-ista;un li g[adda,meta d-draw ta’ 4-4 serva b[aladaqqa ta’ [arta kbira g[at-tentattivi ta’ United biex jiksbul-g[oxrin titlu, u bit-tamiettag[hom fil-fatt jisfumawproprju fl-a[[ar nifs tal-kampjonat 2011-2012.

Intant, Fellaini huwa dubju]g[al-log[ba tal-lum min[abba liqed ibati minn injury f’;enbu, uwara li ftit tal-jiem ilu ma kienxinvolut fil-log[ba (friendly) tal-Bel;ju kontra s-Slovakkja.

Fl-istess [in, ir-Red Devilsjilqg[u lura lil Ashton Young, litilef l-a[[ar [ames impenji tal-league waqt li Phil Jones uMichael Carrick ukoll se jkunuinklu]i mal-iskwadra ta’ Unitedwara li ma [adux sehem fir-reb[a tal-Ingilterra fuq il-Bra]ilfil-friendly ta’ nhar l-Erbg[af’Wembley Stadium.

Kif JinsabuL R D T F K Pti

Cardiff 30 20 4 6 51 30 64Leicester 30 16 5 9 52 26 53Watford 31 16 5 10 60 42 53Hull 30 16 5 9 40 32 53Crystal P 31 14 10 7 54 39 52M’Nrough 30 15 2 13 49 46 47Brighton 30 11 12 7 42 33 45Blackburn 30 11 10 9 41 37 43Burnley 31 12 7 12 47 46 43Derby 30 11 9 10 47 43 42Leeds Utd 30 12 6 12 41 47 42Millwall 31 11 8 12 41 43 41Nottingham 31 10 11 10 40 44 41Blackpool 31 10 10 11 50 46 40Charlton 31 10 10 11 41 43 40Birmingham 31 9 11 11 41 48 38Bolton 30 9 10 11 43 44 37Huddersfield 31 9 10 12 33 51 37Sheffield 31 10 6 15 38 47 36Ipswich 31 9 8 14 33 52 35Wolves 31 9 7 15 37 45 34Barnsley 31 9 7 15 36 47 34Bristol 31 9 4 18 44 58 31Peterborough 30 9 3 18 43 55 30

PremiershipIllumTottenham v Newcastle 2-1Chelsea v Wigan 4-1Norwich v Fulham 0-0Stoke v Reading 2-1Sunderland v Arsenal 0-1Swansea v QPR 4-1Southampton v Man City 3-1IllumAston Villa v West HamMan Utd v EvertonG[adaLiverpool v West Brom

The ChampionshipBlackburn v Ipswich 1-0Blackpool v Millwall 2-1Bolton v Burnley 2-1Bristol C v Notts For 2-0Charlton v Birmingham 1-1Huddersfield v Cardiff 0-0Middleboro v Barnsley 2-3Peterboro v Leicester 2-1Sheff Wed v Derby 2-2Wolves v Leeds 2-2Brighton v Hull 1-0

League OneBournemouth v Portsmouth 2-0Brentford v Bury 2-2Carlisle v Stevenage 2-1Colchester v Preston 1-0Coventry v Yeovil 0-1Doncaster v Walsall 1-2Leyton O v Tranmere 2-1Notts Co v Crewe 1-1Oldham v MK Dons 3-1Scunthorpe v Crawley 2-1Shrewsbury v Sheff Utd 1-2Swindon v Hartlepool 1-1League TwoAccrington v Southend 1-1Aldershot v Plymouth 1-2Barnet v Port Vale 0-0Bradford v Gillingham 0-1Burton v Rotherham 2-0Chesterfield v Wimbledon 2-0Dag & Red v Cheltenham 1-0Morecambe v Exeter 0-3Northampton v Rochdale 3-1Oxford v Bristol Rov 0-2Torquay v Fleetwood 0-1Wycombe v York 4-0

Premier Sko//i]IllumInverness CT v Celtic 1-3Aberdeen v St Mirren 0-0Dundee Utd v Hearts 3-1Kilmarnock v Motherwell 2-0G[adaHibernian v St JohnstoneI DivAirdrie Utd v Morton 0-4Cowdenbeath v Falkirk 4-1Hamilton v Dunfermline 1-2Livingston v Dumbarton 2-3II DivAlbion v Arbroath 0-1Alloa v Ayr 2-2East Fife v Forfar 1-2Queen of Sth v Sten’muir 2-1III DivBerwick v Clyde 3-3East Stirling v Peterhead 2-4Elgin v Annan 3-1Rangers v Queen’s Park 4-0Stirling v Montrose 3-1

Kif JinsabuL R D T F K Pti

Man United 25 20 2 3 60 31 62 Man City 26 15 8 3 48 24 53Chelsea 26 14 7 5 55 28 49Tottenham 26 14 6 6 44 30 48Arsenal 26 12 8 6 50 29 44Everton 25 10 12 3 40 30 42Swansea 26 9 10 7 38 29 37Liverpool 25 9 9 7 44 32 36West Brom 25 10 4 11 34 35 34Stoke 26 7 12 7 26 31 33West Ham 25 8 6 11 28 36 30Fulham 26 7 8 11 36 42 29Sunderland 26 7 8 11 28 34 29Norwich 26 6 11 9 25 40 29Southampton 26 6 9 11 36 45 27Newcastle 26 7 6 13 34 46 27Reading 26 5 8 13 33 48 23Wigan 26 5 6 15 30 51 21Aston Villa 25 4 9 12 23 49 21QPR 26 2 11 13 19 41 17

Southampton v Man City 3-1> Steven Davis tas-Saints imattar siequ biex jeg[leb lil-goalkeeper Joe Hart g[at-tieni darba (Reuters)

Ri]ultati u klassifiki

FOOTBALL FIR-RENJU UNIT

Man Utd mistennija jgawdu mi]-]elqa ta’ City

Sport 55Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

jikkontrollaw il-vanta;;minimu li kellhom, u kienuhuma li resqu vi/in mill-;didfil-85 minuta, wara li Muchardig[adda tajjeb mal-linja tax-xellug, b’Ohawuchi jasal tardg[all-appuntament mal-goal.

Kif JinsabuL R D T F K PtHibernians 21 14 2 5 47 24 44Valletta 21 12 7 2 46 15 43Birkirkara 21 11 7 3 44 19 40Tarxien R 21 11 4 6 39 32 37Sliema W 22 11 4 7 34 22 37Mosta 21 11 1 9 37 30 34Qormi 22 9 3 10 32 34 30Balzan 22 7 6 9 34 36 27Floriana 21 5 9 7 26 28 24amrun S 21 4 4 13 24 55 16Melita 22 3 5 14 18 56 14Rabat A 21 0 8 13 13 43 8

Qormi dawru telfa f’reb[awara li b’]ew; goals fit-tienitaqsima g[elbu lil Melita biextemmew l-impenji tag[homfuq nota po]ittiva. L-i]voltatal-log[ba waslet tliet minutiminn tmiem l-ewwel taqsima,meta l-Amateurs spi//awb’g[axar players wara li tke//aVella Petroni.

Melita kienu ;ejjin minn]ew; telfiet konsekuttivi warali huma sfaw meg[luba minnTarxien Rainbows u Mostarispettivament. Qormi, wara lireb[u in/identalment lill-istesstimijiet, tilfu l-a[[ar konfronttag[hom kontra B’Kara bl-iskor ta’ 2-1.

Bi]-]ew; timijiet konxjimill-fatt li se jilg[abu fir-Relegation Pool, l-importanzatal-punti kienet biss biex i]iduma’ dak li g[andhom [allijibdew it-tieni fa]i bl-aktarpunti possibbli. L-aktar fil-b]onn huma Melita, lijokkupaw il-post ta’ qabel tal-a[[ar.

Qormi, li fl-ewwel round

sfaw meg[luba minn Melita bl-iskor ta’ 3-2, kienu ming[ajrJonathan Bondin u AlfredEffiong, it-tnejn sospi]i. Mill-banda l-o[ra, Melita kellhomlil Andrew Caruana Scicluunanieqes min[abba sospensjoni.

Qormi kellhom l-ewwel /ansmeta fis-16-il minuta, free-kickangolat ta’ Kris Thackrayg[adda j[akkek mal-lasta.Melita irrispondew fl-20minuta b’azzjoni personali ta’Luke Micallef, meta l-goalkeeper Sultana salva x-xuttfil-baxx tieg[u.

Kienu Melita li fet[u l-iskorfl-34 minuta, meta minn crossta’ Gribbon kien Micallef lini]]el bir-ras lejn DANIELCABANILLAS AYLLON, lib’xutt mill-ewwel g[eleb lilSultana.

ew; minuti minn tmiem l-ewwel taqsima, daqqa ta’ [artag[al Melita meta tke//a VellaPetroni g[al ammonizzjonidoppja, l-ewwel wa[damin[abba [ela ta’ [in usussegwentement talli /ap/ap

g[al din id-de/i]joni.Qormi [ar;u aggressivi fit-

tieni taqsima u fil-51 minuta,minn pass ta’ Chetcuti kienBilboa Zarate li laqat il-lastaminn barra. U fit-68 minutakien l-istess player liikkonkluda minn ;ol-kaxxa,bil-ballun jg[addi j[akkek mal-wieqfa.

Din il-pressjoni ta’ Qormifinalment tat il-frott hekk kiffit-72 minuta, minn cross minnfuq il-lemin ta’ LeightonGrech, il-goalkeeperGabilondo salva parzjalment,bil-ballun ja[bat ma’Tufegdzic u jispi//a fix-xibka.

Fl-a[[ar mumenti, Qormilaqtu l-lasta meta minn cornerta’ Grech kien Sammut lib’xutt mal-ewwel laqat il-lasta.Biex fit-88 minuta humaskurjaw il-goal tar-reb[a metaminn cross ta’ Bilboa Zarate,minn fuq il-lemin kienMOISES AVILA PEREZ lib’daqqa tar-ras stupendag[eleb lil GabilondoGarcia.

Tmiem po]ittiv g[alQormi kontra Melitaminn Simon FARRUGIA

Il-goalkeeper ta’ Melita, Matthew Sapiano, jo[ro; janti/ipafuq kul[add (Ritratt> Brian Grech)

Matthew Mendy (xellug) ta’ Balzan fi dwell g[all-ballun ma’ Shaun Bajada ta’ Sliema (Ritratt> Brian Grech)Sliema telg[u fir-raba’ post

tal-klassifika b’punti daqsTarxien, i]da b’log[ba aktar,wara li huma g[elbu lil Balzanbl-iskor ta’ 3-2.

Wara r-reb[a kontra amrunSpartans li biha a//ertaw postfi/-Championship Pool, Sliemakienu ddeterminati li jkomplujiksbu aktar punti mill-a[[arkonfront tal-ewwel fa]i.Quddiemhom kellhom lilBalzan, tim li wara li l-ista;unilli g[adda kiseb post mal-ewwel sitta, din is-sena fallamilli jirrepeti dak is-su//ess.

Balzan kienu ;ejjin minndraw kontra Valletta, fejnminkejja li [adu punt tilfu lilIvan Zammit minn fuq il-bankg[al ]ew; log[biet, kif ukoll lilRenato Conceicao u lil Bjorn

Bondin. Lura g[al Balzan warali serva sospensjoni ta’ ]ew;log[biet, Yessous Camilleri,filwaqt li Pedro Dos SantosCalcado, Rennie Forace, DylanGrima u Moises, barramwe;;g[in.

Sliema laqg[u lura lilBiancardi u lil Ruggiero,filwaqt li Clifford GattBaldacchino u Mark Scerrikienu sospi]i g[al din il-log[ba,b’Martinelli nieqes.

Fl-ewwel round, Balzan kie-nu [ar;u rebbie[a b’goal unikuskurjat minn Christian Caruana.

Fit-8 minuta, xutt ta’Christian Caruana kien salvatmill-goalkeeper tal-Wanderers,Abela. Bi Sliema jirrisponduerba’ minuti wara, b’xutt ta’Ruggiero, li g[adda barra g[al

ftit. Fl-20 minuta, cross insidju]ta’ Aboulezz ;ie mbieg[edminn Abela.

Fit-38 minuta, Sliema resquvi/in, i]da Zammit kien ftit tardg[all-cross ta’ Ruggiero, biexikkonkluda barra.

Appena ]ew; minuti fit-tienitaqsima u Sliema fet[u l-iskor.Kien Muscat li qassam lejnMATIAS MUCHARDI, li warali dar fil-kaxxa b’xutt nofs g[olisab ir-rokna tax-xibka. Biexminuta biss wara, il-Wanderersirduppjaw. Ian Zammit b’passpre/i] sab lil STANLEYOHAWUCHI, li wara li darma’ Mendy b’xutt fil-baxxpo;;a l-ballun fix-xibka.

Balzan, minkejja li ma[suda,irnexxielhom inaqqsu d-distakkfil-51 minuta hekk kif RYANDARMANIN da[al fil-kaxxa ub’xutt dijagonali fil-baxxg[eleb lil Abela. I]da l-Wanderers re;g[u fet[uvanta;; ta’ ]ew; goals fis-56minuta meta kien ALEXMUSCAT li b’xutt b’sa[[tu uangolat sammar il-ballun fix-xibka.

I]da Balzan komplew jinsistuu qatt ma’ /edew, biex [dax-ilminuta mit-tmiem naqqsu d-distakk wara azzjoni personalita’ ELTON DA SILVA warapass ta’ Aaron Agius.

Sliema bdew jippruvaw

I[allu kollox g[at-tieni taqsimaminn Simon FARRUGIA

BOV PREMIER

3SLIEMA W. (0)

J. Abela, A. Muscat, P.Barbetti, J. Mintoff, I. Zammit,L. Ruggiero, I. Woods, S.Bajada, J. Mifsud, M.Muchardi, S. Biancardi

Sostituzzjonijiet – S.Ohawuchi flok L. Ruggiero46min, M. Ciantar flok IZammit 60min, B. Muscat flokS. Bajada 87min

2BALZAN (0)

D. Martinez, A. Agius, J.Borg, S. Giglio, Y. Camilleri,M. Mendy, J. Pace, F.

Aboulezz, C. Caruana, E. DaSilva, R. Darmanin

Sostituzzjonijiet – J.Francica flok C. Caruana71min, G. Micallef flok A.Agius 88min

Imwissija – Muchardi, Mintoff, Ohawuchi, Mifsud (S), Da Silva,Agius, Aboulezz, Francica (B)

Skurjaw – Muchardi 47min, Ohawuchi 48min, Muscat 51min (S)Darmanin 51min, Da Silva 79min (B)

Referee – Paul Caruanail-mument Player tal-Log[ba – M. Muchardi (Sliema W.)

BOV PREMIER

1MELITA (1)

G. Gabilondo Garcia, M.Sierra Camacho, K. VellaPetroni, G. Gribbon, I.Tufegdzic, M. Martin, N.Rizzo, L. Sammut, D.Cabanillas Ayllon, L. Micallef,M. Borg

Sostituzzjonijiet – J. VelosoLourido flok D. CabanillasAyllon 60min, M. Valenzia flokL. Sammut 73min, R. Alhinhoflok J. Veloso Lourido 80min

2QORMI (0)

S. Sultana, K. Thackray, J.Chetcuti, M. Avila Perez, L.Sciberras, M. Gauci, E. BilboaZarate, D. Pisani, C. Cassar, S.Wellman, L. Grech

Sostituzzjonijiet – R.Sammut flok C. Cassar 59min,M. Bartolo flok D. Pisani85min, A. Cassar flok L. Grech90min

Imwissija – Micallef, Vella Petroni, Borg, Sammut (M) Sammut (Q)Tke//a – Vella Petroni (M)Skurjaw – Cabanillas Ayllon 34min (M) o.g. Tufegdzic 72min,

Avila Perez 88min (Q)Referee – Chris Lautieril-mument Player tal-Log[ba – L. Grech (Qormi)

IL-AFNA AFNA MINGAND IL-FTIT

56 Lokali Il-add, 10 ta’ Frar, 2013

istampa, i]da l-fatti hemmqeg[din. ?ari g[al quddiemkull persuna li g[andha r-riedat-tajba, li tifhem li l-pajji]g[andu b]onn tas-sustanzavera u mhux apparenti. Il-fattillum juru li l-PartitNazzjonalista baqa’ fuq in-na[a tal-puxxjaturi t-tajba.Hemm puxxjaturi varji udifferenti li jing[ataw fil-[ajja.U[ud g[as-sewwa, o[rajn le.Bir-ri]ultat ta’ din il-;img[a,hemm prova /ara li a[na g[as-sewwa qeg[din.

1. Jidher /ar li tul din il-;img[a twieldet kelma ;didafid-dizzjunarju tag[na.F’daqqa u b’sabta sibtha ti;rifuq ilsien dawk li b’xi modrajthom u kellimthom. Jekkqed nifhem sew, qed ju]awhaminflok o[ra bil-Maltimitkellem a[jar. aduha minnkelma bl-Ingli] u dawruhag[all-u]u ta’ kuljum, biextfisser dawk li mbuttawk sijana[a jew o[ra. Kif nafu,diversi kelmiet isibu ru[hommog[tija sustanzaammeljorattiva jewpe;;orattiva. Din ukollg[andha dan, na[a g[ad-dawlu na[a g[ad-dlam. Puxxjaturig[as-sewwa u o[rajn g[al a;irli ma g[andux ikun, dawk;enwini u dawk ba]ati fuq l-ingann, dawk ba]ati fuq il-mertu u dawk ba]ati fuq l-ba]u]li]mu.

2. Ng[id dan g[aliex tul dinil-;img[a, il-poplu kelluquddiemu ]ew; forom ta’puxxjaturi. L-ewwel wa[da li;ibdet l-attenzjoni sew, jiena/ert li fet[et l-g[ajnejn u l-widnejn ta’ diversi li kienubdew jit[ajru jemmnu lihemm tibdil kbir u ;did fil-Partit Laburista. G[aliex mahemmx diffikultà biex ta//etta

li meta tg[in g[as-sewwa, dakikun mertu. Mentri metaminflok tiddikjara mill-bidu lise ta;ixxi b’mod in;ust biexmhux tibbenifika lill-proxxmuimma lilek innifsek, dakminnu nnifsu hu ]baljat. Is-suppost ‘g[ajnuna’,imbuttatura, hi fid-direzzjoni]baljata, f’dak li ma g[anduxikun, u li anzi suppost qednikkumbattu biex ma jse[[x.

3. assejtha b[ala daqqa ta’[arta lill-politika t-tajba. Iktaru iktar f’xenarju elettorali fejniktar u iktar votanti qedjaqtg[u milli jsegwu u j[arsukif kienu lejn il-politi/i u l-politika. Nara din l-elezzjoni;enerali b[ala wa[dadeterminanti g[as-sens u s-sustanza vera tal-mod kif il-politika g[andha ssir. Irriduna[dmu biex in]ommu sodi l-valuri nsara li fuqhom bnejnad-demokrazija fis-sistemapolitika tag[na. Il-ma;;oranza tal-bnedminf’dan il-pajji] mi]-]ew; na[atiridu li jkollhom membriparlamentari li jemmnu uj[addnu l-onestà u s-serjetà.Meta jaraw u jisimg[u l-ewwel kif eks deputat kap tal-Partit Laburista jiddiskrivi l-puxxjatura tieg[u barra t-triq

b[ala omi/idju kiesa[ ubiered, u wara ta’ [addie[or lilest li jag[ti puxxjatura billi‘jg[in’, anzi a[jar ‘jipprote;i’lil nies fin-negozju liberu jekkjoqog[du g[all-kundizzjo-nijiet tieg[u, isewdu sewqalbhom.

4. Il-magna tal-propaganda;enerali fil-media ma hixfavur il-Partit Nazzjonalistag[ax diversi dde/idew li l-poplu bil-fors, irid jew majridx, mo[[u jrid ji;iddominat biex ji;i mbuttatjivvota g[all-Partit Laburista.Kull ma jsir mill-PartitNazzjonalista, jew minn minjista’ jifta[ g[ajnejn in-nies,hu ta[t suspett jew im/ekkenbiex skont huma [add majifhem li huma importanti.Anki l-libertà tal-istampajidher li kien hemm min lestjipperikolaha biex i]omm luramilli ti;i pubblikata l-veritàf’intervista li ;ibdet l-attenzjoni ta’ diversi. Dawkpuxxjaturi o[rajn veramentinteressanti li g[alija juru likienu qed isiru u li anzi tanttkabbret kunfidenza li kienhemm min [ass li kollox jista’jsir.

5. Pajji]na hu g[al qalbna uma g[andux b]onn dawn il-

puxxjaturi li qed jattakkaw il-libertà tan-negozju, dik tal-istampa, tal-espressjoni u lifinalment ifakkruna f’dakkollu li g[addejna snin iluminnu, meta fuq kollox kellekb]onn puxxjatura. Minflok,f’din il-konfu]joni ta’informazzjoni, il-GvernNazzjonalista [a [sieb jibqa’j[ares lejn it-triq it-tajba ujwettaq is-sewwa. Proprju l-:img[a fil-g[axija g[alaqnal-;img[a billi sibna li b’[idmakbira u intensiva li saret minndiversi, i]da partikularmentmill-Prim Ministru tag[na,pajji]na – u dan il-poplumieg[u – se jibbenefikaminn 1.28 biljun ewro(€1,280,000,000). Mhux/ajta, anzi rre;istrajna su//essg[al darb’o[ra. Dawn humafondi li ;ejjin g[ad-dispo]izzjoni tag[na mill-2014 sal-2020, u li huma iktarminn dawk allokati lilna fuqpro;etti varji fis-snin lig[addew.

6. Din hi l-puxxjatura li danil-pajji] g[andu veramentb]onn. Din hi dik li a[na, liqed nitilqu f’din il-kampanjaelettorali b[ala l-partit minnta[t, g[adna kapa/i nag[tu.Kerrhuna u ]ebil[una fl-

minn Carmelo Mifsud Bonnici

carmelomifsudbonnici@gov.mt

:img[a ta’ puxxjaturi