demir kucukaydin - iscinin el kitabi - orijinal kapakli.pdf

7/29/2019 Demir Kucukaydin - Iscinin El Kitabi - Orijinal Kapakli.pdf

1/40


2/40

1

inin El Kitab

indekiler

Keskin Mcadele Gnleri Geliyor ...................................................................................... 2

Enflasyonun Nedeni cret Artlar mdr?....................................................................... 6

Enflasyonun Sebebi Nedir? ................................................................................................. 9sizlik ve Pahallk Nasl Yok Edilebilir? ........................................................................ 13Taleplerimiz Neler Olmal? ............................................................................................... 17Sendikalar: Yaplar ve Grevleri..................................................................................... 20Faist etelerin Terrne Kar Meru Savunma .......................................................... 25cretler ve Enflasyon Konusunda Burjuva Sosyalizmi .................................................. 29Parann Deeri - Fiyat ls....................................................................................... 32Fiyat ve Geim Endekslerine Gvenilebilir mi?.............................................................. 35


3/40

2

Keskin Mcadele Gnleri Geliyor

i arkadalar,

nmzdeki aylarda yarm milyon ii, iverenlere kar ekmek kavgasna girecektir. Ve bu

ekmek kavgas yalnzca yarm milyon ii ile oluk ocuunu deil, btn isi snfn;

yalnzca ii snfn deil kyls, memuru, zanaatkar ile btn halkyakndan

ilgilendirmektedir. nk ,yoksul halkn en bilinli en rgtl kesimi olan iilerin de en

uyank, en rgtl zmresinin yenilgisi; isi snfnn daha rgtsz zmreleriyle tepeden

trnaa rgtsz kyl, memur, zanaatkarlarn; egemen snfnsaldrlarna kar savunmasn

adeta olanaksz klacaktr. Egemen snflar bu gerein btnyle bilincindedirler. Biz de

bilincinde olmalyz.

Bu mcadelede baarya ulamak iin tm ii snfnn ve yoksul halkn desteini kazanmak

gerekmektedir. Ayn ekilde, imdilik szlemesi olmayan isi snfnn dier kesimleriyle,

tm halk tabakalar srf kendi karlarn korumak iin bile bu mcadeleye destek olmak

zorundadrlar. Kimse, bana ne, ben dmenime bakarm diyemez. Byle diyenler, yarn

bana gelecei gremeyen krlerdir, oluunun ocuunun rzkyla oynayanlardr.

Her sava gibi, hayat ve hak kavgasnda da yenmekte vardr, yenilmek de. Evet yenilebilirizde... Yeterince birlik olunamazsa; mttefikler kazanlamaz, sermaye tecrit edilemezse;

bilinlice davranlmazsa ve nihayet g yetmezse yenilebiliriz. Bu muharebede bizi

yenebilirler. Ama yok edemezler. nk sermayenin art deer smrs iin ii

altrmas gerekir. Biz iiler gcn topraktan alan masal kahramanlarna benzeriz.

Rakipleri onu yere yaptrdka, o daha gl olarak yeniden ayaakalkar. Biz de gcmz,

maddi retimden alrz.

G yetmezse yenilinebilir. Halkmzn dedii gibi zor oyunu bozabilir. Korkulmas

gereken, savaarak yenilgi deildir. Savaa girme yiitliini gze almadan korkaka teslim

olmaktr tehlikeli olan. Bylesi, tm snfn, tm halkn moralini bozar. Ama savaarakyenilsen bile, yenilgin sonraki zaferler iin ders olur. Sava menkbeleri, fedakrlk ve yiitlik

rnekleri, yeni yiit ve fedakr ii kuaklarnn eitimini salar. Bylece yenilgi bir zafere

evrilebilir. Galip olur bu yolda malp...

nmzdeki gnlerde szleme dnemine giren fabrika ve ikollarn ksaca analm:

i snfnn en bilinli, en mcadeleci zmresi metal iileridir. 110 iyerinde 20 bin metal

iisinin szleme dnemi gelmitir. Bu fabrikalar arasnda Profilo, Simko, Atl Zincir, MAN,

TTE, Perfektp, Uzel, Rabak, Sungurlar, Beko gibilerini sayabiliriz. Bunlar en az birer grev

grm, grev ve sendika okulundan gemi, bilinli iilerdir, ii snfmzn ekirdeidirler.

Ayn ekilde Bursa'da 13 fabrikada 10 bin iinin szleme dnemi yaklamaktadr. Reno,

Tofa, Soruan,Cokunz, Nako, Siemens gibi fabrikalar ilk akla gelenlerdir.


4/40

3

Tekstil ikolu imdidenkeskin mcadelelere sahne olmaktadr. Tekstil Sendikas stanbul ve

Trakya civarndaki 115 iyerinde alan 60 bin ii iin toplu szleme ars yapmtr.

Ayrca Adana, Tarsus ve Kayseri'de yine on binlerce tekstil iisinin szleme dnemi

yaklamaktadr. imdi yetki mcadeleleri srmektedir. Gn gemiyor ki, ii nclerinin

saldrya uradna, yaralandna veya ldne dair haberleri gazetelerde grmeyelim.Devlet Demir Yollarndaki 45 bin iinin szleme mzakereleri, hkmetin cret artlarn

kabul etmemesi zerine kesilmitir. imento fabrikalarnda da mzakereler kmazdadr.

Kt Fabrikalarnn szleme dnemi gelmitir. Makine Kimya Endstrisi fabrikalarnda da,

szleme zaman oktan gemi olmasna ramen, alma Bakanl'nn oyunlar nedeniyle

henz yetki mcadelesi srmektedir. Btn bu 4 ikolundaki szlemeler toplam: 120 bin

iiyi ilgilendirmektedir.

Ve u an (Austos ortas) gazetelerin yazdna gre 82 iyerinde 8.645 ii aylardan beri

sren grevler yapmaktadrlar. Ayrca 9 iyerinde 1154 iiye kar lokavt uygulanmtr.

Srf bu kaba tablo bile, nmzdeki gnlerde snf mcadelesinin kazanaca genilikhakknda bir fikir verir. Egemen snf, mcadelenin tad nemin kesinlikle bilincindedir.

Akla hayale gelmeyecek zorbalklara, kahpeliklere bavuracandan kimsenin kukusu ol-

mamaldr.

Ve unutmamak gerekir, karmzdaki tek tek iverenler deildir. Devletiyle birlikte, bir btn

olarak egemen snflardr. Sadece Trkiye'nin egemen snflar da deildir. Uluslararas Finans

Kapitaldir.

rnein, uluslararas Para Fonu (IMF) - ki bu kurulu emperyalist lkelerin karlarn

korumakla grevlidir - yetkililerinin hazrlad GZL RAPOR da yaklaan mcadeleyeyle dikkat ekilmektedir: 1979 ylnn ikinci yarsnda zel sektrde alan 500 bin do-

laylarnda isiyi kapsayacak toplu szleme grmeleri balayacaktr. (...) Ancak metal

iilerini kapsamna alan en nemli grmeler bu yln ikinci yarsnda balayacaktr.

(Milliyet, 7 Austos 1979).

Bilindii gibi IMF'nin kredi verme artlarndan biri: ii cretlerinin dondurulmas idi. Ve

hkmet bu art kabul etmitir. Ancak, iileri uyandrmamak, tepkisine yol amamak iin,

aka cretleri fiilen donduracan sylememekte; erbabnn anlayaca diplomatik ifadeler

kullanmaktadr. Hkmetin IMF'ye verdii Niyet Mektubunda: cret artlar, fiyat

artlarnn bir nedeni olarakgsterilmekte, bundan dolay da cret artlarnn makul birdzeyde tutulaca belirtilmektedir. (Cumhuriyet).

Makul (akla uygun) bir dzey nedir? Aktr ki cret artlar fiyat artlarnn nedeni olarak

gsterilirse, fiyat artlarn durdurmak iin cretleri dondurmak gerekir. Makul bir dzey;

artmayan dzeydir. En makulcret te, hi artmayan cret olur. O halde, hkmetin niyeti

bellidir; ne yapp edip cret artn engellemek. Demek, hkmet de iinin karsndadr. Ve

niyetini gerekletirmek iin her trl yola bas vurmaktan ekinmeyecektir, zaten

ekinmemektedir de. imdiden skynetim zaten vardr. Ve yarn iiler biraz direnip de ar

basnca kurun yadrmaktan, sendikalar datmaktan, nc iileri tutuklamaktan, ikence

etmekten, katletmekten ekinmeyecektir.


5/40

4

Ecevit hkmetinin byle eyler yapmayacan syleyenler yanlgiindedirler. Biz onlara

hafzalarn biraz yoklamalarn salk veririz. 1974 - 75 yllarnda Ecevit yine iktidardayd.

skenderun Demir elik naatnda inanlmayacak kadar kt artlarda alan iiler sadece

insanca i artlar, can gvenlii (inaatlar sresince, her gn bir ii i kazasnda lyor veya

sakat kalyordu.) iin direnie geince, iilerin zerine ate ettirmi, sng ve dipiklerleezdirmi ii nclerini tutuklattrmt. O srada btn bunlar, araya Kbrs kartmas girdii

iin kamu oyundan gizlenebilmiti. Liberaller unutabilir ama iiler bunu unutmad.

*

Bizzat iverenler nasl bir saldrya hazrlanyorlar: (Hazrlanmak ne kelime, baladlar bile)

imdi ksaca bu oyunlar grelim:

I - PROPAGANDA - DEOLOJK MCADELE: Burjuvazi, milyonlar bulan tirajlaryla

drt koldan ii snfna kar bir propaganda ve ideolojik mcadele kampanyasna girmitir.

Bu kampanyann z: cret artlarnn fiyat artlarna yol at yalan ile iilerin ok rahat

yaadklar, ok paraaldklar yalandr.

rnein,Hrriyetadl kenef gazetede renkli ve kocaman maan sayan bir p resmi

koymu, resmin altna da yle yazm: p deil para spryor...Bir baka rnek: i

dman Tercman gazetesinin iisayfasyazan Refik Snmezsoy: Gnmzde bir te-

mizlik isisi vali kadar, bir orgeneral kadar maa almaktadr. (cret Anarisi, 12

Austos) diye yazyor.

Liberal Cumhuriyetin yazarlar da, iilerin cret zamm taleplerine Ecevit hkmetini

devirmeye alanbir emperyalizm oyunu gibi gstermeye alarak, iilere kar soldan

bir ideolojik saldrya geiyorlar, iilere: cretlerinizi arttrmaya uramayn nasl olsazamlar onu gtrecekdiye akl veriyorlar.

II - TEHDT: MESS Genel Bakan Turgut zal zmir'de yapt aklamada isileri ala

mahkm etmekle tehdit etti ve ar talepler karsnda toplu ii karma yoluna

gideceklerini syledi. Tabii bunlar szde kalmamaktadr. Tekstil i kolunda imdiden

fabrikalardaki nc isiler kartlmaktadrlar.

III - BLF:Yine MESS bakan unlar sylyor: Gereki olmayan talepleri kabuletmeyiz. Kriz nedeniyle bu dnem dayanma gcmz ok fazla. Biz MESS olarak, grevsiz

lokavtsz problemin zmn istiyoruz, ancak sendikalarn da gereki olmalar gerekir.

(Hrriyet, 31 Temmuz 1979).Burada aka blf yapmaktadr. Gerekte tam da skk durumdadrlar. Ayn gnn

Hrriyeti gerei azndan karyor: zellikle hkmetin sanayii ihracatn arttrc

nlemleri ald u dnemde Trkiye Maden Is Sendikas ile MESS arasndaki toplu szleme

grmeleri byk bir nem tayor.

iverenler byle skk durumda olduklar iindir ki, yani ellerinde stoklar dolaysyla

direnecek gleri olmad iin, rnein hkmete dorudan mektup yazp ibirlii teklif

etmektedirler... Hkmetin de niyeti belli olduuna gre, aktan olmasa bile gizlice veya

zmnen ibirlii iinde olacaklardr.

IV - DEVLET ZORU:Bossa 1 fabrikasnda 5 iinin iten atlmas zerine direnie geen

261 ii nce skynetim jandarmalarnca dipiklendi, sonra yine hepsi tutukland ve Adana


6/40

5

Polis okulunda sorguya ekildi. En kk bir direnite bile sng, dipik, tutuklama... i

snfna gzda veriliyor.

V - FAST TERR:Faist etelere ve kiralk adamlara ii ncleri vurdurulmakta,

iilerin zerine yaylm ateler almaktadr. Bu tr olaylar zellikle Ankara, Adana,

Kayseri'de ok youndur.VI - LER TECRT: Son gnlerde basnda iileri dier halk tabakalarnn, zellikle

memurlarn karsndaym gibi gstermeye alan bir kampanya balatld. Memurlara

IMF bile acd (Gnaydn). Kabak Memurlarn bana patlad (Gnaydn, Necati

Zincirkran). iye yksek, memura az zam adalete aykrdr. (Milliyet, Halit Narin) vs.

vs..

Bu baylarn gerekte memurlarafalan acdklar yoktur. Dktkleri timsah gzyadr.

Amalar iileri memurlardan ve dier halk tabakalarndan tecrit etmektir.

Btn bu ve benzeri oyunlarn hi biri bizimiin yabanc deildir. Baar, btn bu

zorbalklar ve oyunlar boa karmakla olabilir. Btn tezghlar boa karmak, gerek

kurtulua giden yolu da aabilmemiz iin ncelikle hi hayale kaplmadan, bizleri ok keskin

mcadele gnlerinin beklediini, geveklie, korkakla, bencillie, dankla zerre kadar

yer olmadn, ok iyi kavramak gerekiyor. Ekmek aslann azndadr...

Unutmayalm; frtnal gnler geliyor. Ve diyelim ki, frtna, pahallk ve isizliin; reformcu

hayallerin yaratt toplumsal rmenin pis kokulu zehirli yanlarn datsn; ii snfnn

devrimci soluu ortal kaplasn.

Burjuvalar her trl cefasn toplasn gelsin.

Dnersek kahpeyiz hak yoluna, halk yoluna savatan.Mcadele bayramza bu szleri yazalm.

Yaasn iilerin ve Halklarn Birlii.

ZAFERE ULAMAK; SZL VE PAHALILII YOKETME

MCADELESYLE MMKNDR.


7/40

6

Enflasyonun Nedeni cret Artlar mdr?

Bu soruya verilecek cevap hayati bir neme sahiptir. Saflar bu soruya verilen "evet"veya

"hayr"cevaplarna gre belirlenecektir. verenler, burjuva aydnlar, Hkmet, IMF, hepsi:

"Evet"diyorlar"Enflasyonun nedeni cret artlardr". Mesel, hkmet IMF'ye verdii

"niyet mektubu"nda "cret artlar, fiyat artlarnn nemli bir nedenindir"diye

yazmaktadr.

Biz de diyoruz ki, koskoca bir yalandr. i dmanldr, halk dmanldr. Vatan

ihanetidir. ktisat bilimini ayaklar altna almaktr... Neden mi? Bu blmn konusu da, sz

konusu yalan aa karmak ve sonularn gstermektir.

Enflasyonun Trke'si: Hayat pahalldr. Hayat neden pahalanr? Ya da yle diyelim:

cret artlar neden -iddia edilenin aksine- hayat pahalandrmaz da ucuzlatr?

i, bir ign boyunca alarak, diyelim ki 100 birimlik bir deer yaratyor olsun. Bu 100birimlik deerin 30 birimini kapitalist iiye GCNNFYATI, yani CRET olarak

verirse, kapitaliste kalan ARTI-DEER 70 birimdir.

imdi, iinin sendikada rgtlenip, grev yaparak cretini 50 birime kardn varsayalm,

kapitalistin ald art-deer de 50 birime der. Bundan kan sonu udur ki, iinin yaratt

deer iinden ald payn (cretin) artmas, kapitalistlere kalan payn azalmasdr. Buna

karlk kapitalistin paynn artmas ii cretinin dmesidir.

inin creti dk veya yksek iken de yaratlan deer miktarnda bir deiiklik

olmayacandan ve talepte de bir deime olmayacandan -nk kapitalistler de art-deerle

kendi lks tketimlerini karlar veya yeni aralar alp sermayeyi bytrler- fiyatlarnykselmesi cret artlar ile ilgili deildir. Evet arz ve talebin nicelii (miktar) deimez ama

nitelii (kalitesi) deiir. Eer iinin ald cret dkse, kapitalistlerin krlar daha ok

olacandan, lks mallara olan talep artar; buna karlk aksine emekilerin balca

harcamalarn tekil eden yemek, giyinmek gibi hayati tketim maddelerinin talebi azalr.

Krlar ok olunca lks mallara talep artar dedik. Lks mallara talep artnca onlarn fiyat

ykselir. O zaman lks mallarn retimi ve ticareti daha krl olacandan, sermaye de kr

oran daha yksek olan alanlara yatrm tercih edeceinden lks mallarn retimi oalr...

Ar lks, ancak emekilerin ar smrs ile bir arada bulunur. Zenginlerin sefas,

fakirlerin cefasdr.

Demek ki iinin cretini dk tutmakla, toplam retim ve talebin miktarn

deitirmeyeceinden, pahallk engellenmi olmaz. Yalnzca talep lkse ynelmi olur.

nk ii creti dk kalnca, kapitalist daha modern makineler kullanp emek retkenliini

arttrma ihtiyacn da pek hissetmeyecektir. Dolaysyla krn yatrmdan ziyade lks

tketime yneltmi olacaktr. Bylece de, yeni i yerleri almad, daha modern makinelerle

retim yaplmad iin, lks ve israfn yan sra isizlik ve pahallk dayanlmaz hl alacaktr.

Gerilik ve gericilik katmerlenecektir.

Bu durumda, burjuva gazete yazarna anlalmaz gibi grnen, krlarn son birka ylda anykselmesine karlk yatrmlarn artmamas olgusu biz iiler iin hi de anlalmayacak bir

ey deildir.


8/40

7

"Son yllarda Trkiye'de zel kesimin kapitalist sistemin klasik kurallarna ters bir tutum iine

girdii ve sermaye birikimini yeni yatrmlara ve yatrmcnn geniletmeye kullanmad

ortaya kmtr."(Cumhuriyet, 14 Austos 1979)

Demek ki, ii cretlerinde ykselmenin pahalla yolat iddias gerici bir yalandr. i

cretlerindeki bir ykseli, fiyatlar ykseltmez, krlar drr. i cretlerinde bir d isekrlarda bir ykselme demektir. O halde bir an iin, ii cretlerindeki ykseliin pahalla

yol atn kabul etsek bile. Bu varsaym namusluca her iki yne uygularsak, krlardaki bir

ykseliin de pahalla yolatn kabullenmek gerekir. Krlardaki bir ykseli, ii

cretlerinde bir d anlamna geldiinden. i cretlerinde bir dn de enflasyona

(pahalla) yolat sonucuna ulamak gerekir. Demek ki, ii cretlerindeki ykselii

enflasyon nedeni olarak gstermek, ii cretlerinde bir d de enflasyon nedeni olarak

gstermeyi gerektirir. Hem d, hem ykseli enflasyon nedeni olamayacandan

burjuvazinin gzbacl iyice aa kar.

te yandan, biz yine grdk ki, ii cretlerinin dk kalmas, dolayl sonular itibariylelkse, hava oyununa yol amakta, enflasyonu ve isizlii arttrmaktadr. nk iiler yokluk

iinde kvranp, zenginler lks iinde olunca, halkn isyann bastrmak iin devlet cihaz

bytlmekte, devlet masraflar arttrlmakta, lkse olan talep kaak ticareti arttrmakta, bu

gibi sonular da isizlik ve pahalln katmerlenmesine yol amaktadr.

imdi gelelim cret artlarna. ilerin cretleri artarsa ne olur?

Biz diyoruz ki, her hangi bir mal retilirken ne kadar modern makine kullanlrsa, emein

retkenlii o kadar artar. Dolaysyla, iinde daha az emek younlaacandan, daha ucuz

emek younlaacandan, deeri dolaysyla fiyat o kadar der. O kadar ucuza mal olur.

Peki, bir kapitalist, ne zaman modern makine kullanmak iin ihtiya hisseder?.. Eer

kapitalist iileri ok ucuza, dk cretle altrabiliyorsa, dier kapitalistlerle rekabet

edebilmek iin modern makineler kullanma gerei duymayacaktr.

Ama, iiler birleip, alma saatlerini azaltr veya cretlerini arttrrlarsa, patron, dier

kapitalistlerle rekabet edebilmek, mallarn daha ucuza mal edebilmek iin, iinin verimini

arttrmak, dolaysyla da modern makinelerle retim yapma gereini duyacaktr. Tabii daha

modern makinelerle retim yaplnca da mallarn fiyatlar ucuzlayacaktr.

ngiltere, Fransa, Almanya, Amerika gibi lkelerin sanayi ve teknik geliiminin srr

buradadr. O lkelerde ii snf, az ok birleip direnebildii iin, teknik gelimitir. Bizdeise, 1960'a kadar ii szn azna alan "komnist"diye ieri tkld. Sonuortada: sizlik ve

pahallk dayanlmaz hal ald. Eer 1960'larda, sanayi nispeten geliti, modern fabrikalar

kuruldu ise, bu ii snfnn, daha iyi haklar iin mcadeleye girmesinin bir sonucudur.

Demek ki, iilerin cretlerini ykseltmek iin yaptklar mcadele sanayi ve teknik

geliimininmotoru olduuna gre, ii haklarn snrlamaya kalkmak, ii cretlerini

pahalln nedeni gibi gsterip dondurmaya kalkmak teknik ve sanayiin gelimesine kar

olmak demektir. si dmanl = Vatan haneti'dir... Onun iindir ki, i Snfnn Partisi

kendine bugn VATAN PARTS adn almakta bir mahzur grmemitir.

Unutmayalm, yaklaan keskin mcadelede iiler daha yksek cret, daha ksa i haftas vs.

iin direnirlerken, srf kendilerinin karn korumu olmazlar. Onlar bylece tekniin ve


9/40

8

sanayiin gelimesine, isizlik ve pahalln nispeten azalmasna, memleketin ilerlemesine yol

aarlar. Yani Vatan ve Halk iin de uram olurlar. Onun iin ii haklar vatan mdafaas

yaparca savunulmaldr. Ayn ekilde, ii haklarna en kk bir yan baka, en kk bir

kar ka, iilerin direncini krmaya ynelik en kk bir yeltenie bile, vatan savunmas

yaparca en sert cevap verilmelidir.Demek ki, hkmetin "cret artlar fiyat artlarna nemli bir nedendir"szlerini de

ieren, ii ve vatan dmanl karsnda ses karmayp ta, baz rencilerin, dnya

iilerinin mar olan "Enternasyonal"sylemelerine kar, ok vatansever pozlarda yaygaray

basmak; "stikll Mar'na sayg"yryleri dzenlemek: Vatan ihanetini gizlemeye yarayan

sis perdesinden baka birey deildir. En adisinden, en bayasndan ikiyzllktr. Bu byle

biline.

Toparlayalm: i cretlerinin artlar, fiyat artlarnn nedeni deildir. Aksine, iilerin

cretleri arttka fiyatlar ucuzlar... Ecevit hkmeti, "niyet mektubu"ile vatan ve ii dman

olduunu iln etmitir...

Her mcadelenin baars iin, o mcadeleye girenlerin amalarnn doru ve hakl olduuna

tereddtsz inanmalar gerekir. nmzdeki gnlerde girilecek hak mcadelesinde, eer

iiler-ve onlarn mttefikleri- arasnda cret artlarnn pahalla yol at yolunda en

kk bir kuku bile varsa: yeterince kararl ve birlikli bir mcadele verilemez.

Burjuvazi binbir trl imknlaryla bu kukuyu yaymaya almaktadr. Biz de bu bildiride.

in zn ve gereini ksaca aklamaya altk. Bu bildirinin snrlarna smayacak her

trl burjuva itirazn da rtmeye hazrz.

i arkadalar, bu bildiride savunulanlar yi kavramalve yalnzca dier ii arkadalarnadeil, mahalledeki esnafa, kyndeki yaknma, tand memura da anlatmal ve

kavratmaldrlar. (Bu konularda daha geni bilgi iin ve daha ikna edici olabilmeleri iin, ii

arkadalara KarlMarks'n "CRET-FYAT-KR"isimli kk brorn okumalarn

zellikle tavsiye ederiz). Onun in bu bildiriyi yalnz okumakla kalmamal, okutmal, hatta

kendileri birlik olup oaltmal ve yaymaldrlar.

Yaasn i Snf.

Kahrolsun ii ve vatan dmanlar.

Kahrolsun, cret artlarn, fiyat artlarnn nedeni gibi gsterenler.

Yaasn iilerin hayat ve hak kavgasn destekleyenler.


10/40

9

Enflasyonun Sebebi Nedir?

i arkadalar;

Enflasyonun (Hayat Pahallnn) sebebi nedir? cret artlarnn, retilen mallar kitlesinde

ve toplam talepte bir deiiklie yol amad iin, fiyatlarn ykselmesinin sebebi

olamayacam, ama buna karlk modern makine vs. kullanmna yol aarak fiyatlarn

dmesinde etkili olduunu daha nce grmtk. Peki cret artlar deilse, enflasyonun

sebebi.nedir?

Bir memlekette, retilmi deerlerin tketiciye kadarulamas, para aracl ile olur. Diyelim

ki 1000 birim deer var. Tedavldeki para miktar ise 100 birim olsun. Bu 1000 birimlik

deer dolam iin 100 birimlik parann 10 defa devir etmesi gerekir.

Para miktar, retilen mallara gre ok hzl artarsa veya parann devir hz a rtarsa (yani

herkes elindeki paray elinden karp birey satn almay yelerse) enflasyon olur. Bu ikisebep ou durumda karlkl olarak birbirini etkiler. Yani ok para basld iin, parann

alm gc dme eilimi taynca, herkes elindeki paray bir an nce birey alarak karmaya

bakar. Bu da devir hzn arttracandan enflasyonu ykseltici etki yapar. Ama biz kolaylk

olsun diye devir hznn deimediini, bir de banknottan baka para ilevi gren tedavl

aralar olmadn (kayd para) varsayalm. Byle yaparak konunun z daha kolay

sergilenebilir.

O halde, ok miktarda, yani retim artndan daha fazla para baslm ise, o paralar piyasada

bir talep yaratacandan fiyatlar ykselir. Btn fiyatlar ykselebilse sorun olmaz. O takdirde,

mallarn birbiriyle orann ifade eden rakamlar deimi olurdu. Diyelim ki ii yevmiyesi de10 lira, bir kilo peynir de. Oranlar 1/1 olur. i yevmiyesi de peynir de 20 liraya ksa para

oranlar yine 1/1 olacandan sadece rakamlar deimi olurdu. Ama byle olunca da, hi bir

ey deimi olmayacandan, rakamlar byle srekli deitirmenin kimseye bir yarar

olmazd. O zaman da para basmaya gerek duyulmazd. Ama iinin creti, kylnn geliri,

memurun maa en az bir yl boyunca deimez. Bu durumda onlar yl sonunda fiyat

artlarna yetiseler bile, arada geer zaman boyunca zararl km olurlar. Onun iin

enflasyon sabit gelirli insanlarn aleyhine alr.

Kaldmz yere dnelim, para ok karlnca enflasyon oluyor dedik. Bu kadarn burjuvalar

bile kabul ediyor. rnein TSAD (Trkiye Sanayici ve Adamlar Dernei) gazetelereverdii araf araf ilanlarda "Tedavle karlan banknotun toplam retimden daha hzl

arttn"(1960 -1978) yllarn kapsayan bir grafikte gsteriyordu. "Tedavldeki parann hzl

art, enflasyonun nedenidir."desek enflasyonun nedenini aklam olur muyuz? Hayr.

nk bu da bir sonutur. "Niye ok para karlyor, kim karyor?"diye sormak gerekir.

Ancak o zaman enflasyonun esas nedenlerini kavramaya balayabiliriz.

Para hacmini kim geniletir? Paray kim basar?.. Devlet... Niin basar? Gelirleri giderlerini

karlamaya yetmedii iin... Peki, niin gelirler giderleri karlamaya yetmez?.. Devlet

masraflar vergilerle karlanamayacak kadar oald iin... Peki niin devlet masraflar

byle okbymektedir? Nedir bu devlet masraflar? te mesele burada...


11/40

10

Para babalar, diyorlar ki: "KT'ler (Kamu ktisad Teebbsleri: Yani Smerbank,

Demiryollar gibi kurulular) zararna almaktadr. Devlet de bunlarn zararn kapamak iin

para basmakta, dolaysyla enflasyon olmaktadr. Bu baylara: "Peki, KT'ler niye zarar

etmektedir?"diye sorsanz. Bunlarn rasyonel almad, ama esas olarak ii cretlerinin

yksek olmas nedeniyle zarar ettii yolunda cevap alrsnz. Yani i, dner dolar iisnfnn bana patlar. i cretlerindeki artlar enflasyonun nedenidir yolundaki gr

baka bir klkta ortaya kar... Bir de benzer ekilde, kylnn rettii tarm rnlerine

yksek fiyat vermenin de enflasyona yol at iddias vardr ki, znde nceki iddiadan pek

fark yoktur. Para babalarnn, iverenlerin enflasyon zerinde sylediklerinin ve

syleyeceklerinin z budur.

imdi bu iddialar ele alalm. nce u soruyu soralm: "KT'ler zarar m ediyor?.. Ediyorsa

sebebi nedir?.."Eer binlerce ii altrlarak-ve KT'lerde olduu gibi olduka modern

retim aralaryla-bir retim yaplm, bir deerler kitlesi yaratlmsa, artk deer orannn %

200 -300 oldua bir lkede hibir irket zarar etmez... Peki ortada grlen zarar nedir? Ozarar, KT'lerin pahal ald ya da ucuza satt irketlerin ar krdr... Diyelim ki Trkiye

Elektrik Kurumu zarar ediyor. Peki bu elektrii kim alyor? Elektriin esas byk blmn

sanayi kurulular tketmektedir. Sabanc ya da Ko'un fabrikalar tkettii elektrii TEK'den

alr. Ve TEK bunlara halka sattndan bile daha ucuza satar. Bu nedenle TEK zarar ederken

Ko ve Sabanc sen mi, ben mi daha ok kr ediyorum diye kavga eder.

Ya da herhangi bir kmr tccarn, demir tccarm dnelim. Bu tccarlar kmr, demiri

KT'lerden alr vekendileri milyarlarca kr ederler. Peki bu krlarn kayna KT'lerde alan

iilerin yaratt artk deer deil midir?- Ve bu krlar KT'lerin zararlarndan kat be kat

fazla tutmaz m?

Demek"KT'lerin zarar"bir"mavi hikye"dir. Ve parababalar gerekte bu zarardan hi de

ikyeti deildir. Ama onlar KT zararlar hikyesini dillerine dolayarak bir tala birka ku

vururlar. nce kendi vurgunlarnn kaynaklarndan birini gizlemi olurlar. kinci olarak

enflasyonun gerek nedenim gizlemi olurlar. nc olarak kendi Finans - Kapital

devletiliklerini solculuk ya da sosyalizm gibi gsterip, halk sosyalizmden soutmaya alr;

"kamu teebbs m, zel teebbs m?"kayk dvleriyle halkn gzne kl atarlar.

imdi bir an iin KT'lerin zarar ettiini kabul etsek bile, bu zarar kaldrmann yolu ii

cretlerim drmekle deil, KT'lerin zararnn nedeni pahal alp ucuza satmak olduuna

gre, bu an krlarn ortadan kaldrlmasyla olabilir. Byle bir uygulamay da pek l

herhangi bir burjuva reformist iktidaryapabilir. Eer CHP, istedii elverili artlarda iktidara

gelseydi, bir ihtimal byle bir uygulamaya da gidebilirdi... Ama yine de enflasyonu ortadan

kaldramazd, para basmak zorunda kalrd. nk para baslmasnn, gerek nedeni "Gl

Devlettir. Pahal Devlettir. Bu pahal, baskc, brokratik muazzam devlet cihazdr.

Dikkat edilsin KT'lere, ii cretlerine, taban fiyatlarna saldranlar, rnein hi asker

masraflarn yksekliinden, memurlar ordusunun bymesinden, "Gl Devlet"ten ikyet

etmezler. Aksine "Gl Devlet" isterler. nk ylesine kk bir smrc bir aznlktrlar

ki, milyonlarla halk ancak"Gl Devlet" araclyla bask altnda tutup egemenliklerinisrdrebilirler.


12/40

11

En ilerici geinenlerin bile adn anmaya cesaret edemedii asker masraflar gznne

getirelim... Trkiye, NATO lkelerinin en yoksuludur. En yoksul olmasna ramen, asker

masraflara en yksek oranda pay ayran lkedir. rnein 1968 yl, asker harcamalar, Ulusal

Gelir'in (Ulusal Gelir: Bir ylda yaratlan madd deerlerin tm) % 9' udur. Buna karlk bu

oran zengin Hollanda'da % 3,6, Norve'te % 3,1, Danimarka ve Kanada'da % 2,2'dir.NATO'nun niteliini imdilik bir yana brakalm. Asker harcamalara zengin lkeleri daha

ok, fakirlerin daha az ayrmas gerekmez mi? Hadi bundan getik, biz de zenginler kadar

yani ulusal haslann % 2 - 3' kadarn asker harcamalara ayrsak ne olur?

Bir kere, ulusal haslann % 6's kadar bir miktar tasarruf edilmi olur. Kolaylk olsun diye,

1978 yl ulusal haslann 1000 milyar (ki biraz, daha fazladr) olduunu dnelim. Bunun %

6's 60 milyar lira eder. Bu 60 milyar lira ile neler olmaz...

rnein 1978 yl boyunca, 35 milyar 781 milyon lira para baslm... 60 milyar tasarruf

olduuna gre, bu paray basmaya gerek olmazd. Dolaysyla pahallk (enflasyon) byle

aha kalkmazd. Unutmayalm 1978 yl bizzat resm rakamlara gre pahallk birylda % 68artmtr. Elbet bunun esas nedeni, Banknotlarn 77 milyardan -36 milyar artla- 113 milyara

frlamasdr. (% 45 art)... Demek, srf savunma btesinin orann dier zengin emperyalist

lkelerin bte oranlaryla eitleyerek salanacak tasarrufla, hemen ilk eldepahallk yok

edilebilir. Yalnzca bu kadar m? Hayr. 60 milyardan 35 milyar delim. Geriye: yine 25

milyar sermaye kalr. Bu 25 milyar ile ar sanayi ve santraller kuruluuna giriilebilir, on

binlerce yeni i alan alr, isizlik kbus olmaktan kar. Pahallk ve isizlik kalknca

cinayetler, hrszlk, aile geimsizlikleri vs. son bulmasa bile ok azalr.

Burada, asker masraflarn nemini gstermek iin,kk bir rnek verdik. Peki ya Devletin

muazzam lksne ne demeli? Hele l milyon 200 bin kiilik muazzam memurlar ordusu.

Hibir madd retimde bulunmayan, bir avu para babasnn egemenliini korumaya memur

edilmi, retimden koparld, masa banda oturmaktan ve geim skntsndan

kurtulamadndan ruh ve beden hastalklar iinde ryen memurlar ordusu. Bu memurlar

retime balansa, hem mill zenginlikler artar, hem vergilerin emekilere ykledii yk azalr,

hem kendileri ruh ve beden salklarna kavuurlar.

Demek pahalln ve isizliin nedeni bylesine bellidir: "Gl Devlettir". Halkn zerinde

ykselen; halka hizmet etmeyen, halk kendine hizmeti eden; baskc, pahal, militer

(askerci), brokratik devlettir.O halde enflasyonun (pahalln) ve isizlii nlemenin tek yolu; devletin halktan deil; hal-

kn devletten stn olmasdr. Dorudan doruya halkn kendi rgtlerinden oluan ucuz ve

basit bir cihazn rgtlenme sidir. lk art budur. Herey bu kadar basit mi? Evet basit. Tpk

"Kristof Kolomb'un Yumurtas"gibi. Yumurtay dik durdurabilmek iin ucunu krmak gerekir.

sizlii, pahall ortadan kaldrmak iin de pahal devlet cihazn paralamak, yerine

emekilerin kullanabilecei ucuz, pratik, basit bir cihaz kurmak gerekir.

Ama bunu bugnk egemen snflar yapamaz, yapmaz. nk onlar egemenliklerini bizzat bu

devlet cihaz araclyla srdrmektedirler. Ve kendi egemenliklerini srdrebilmek iin

byttkleri bu cihaz, egemenlii zayflatan, onu emekiler iin daha ekilmez klan sonularvermesine ramen, yine de bytlmektedir. Ara, bir ama haline gelmitir. Ve egemen


13/40

12

snfn kendi mant asndan bile, bugnk yaps, varlnn temelindeki amala eliir hale

gelmitir. Burjuva reformizminin znde de bu sezgi yatmaktadr.

Elbet siyas iktidarn emekilerce ele geirilmesi, mlkiyet ilikilerini deitirmek iin ilk

admdr. Ama siyas iktidar ele geirilmeden hibir ey yaplamaz. O halde isizlii, pahall

kaldrmak isteyen emeki siyas iktidar sava verme gerekliliini anlamaldr.Bu savala baar iin, ii snfnn ayn amaca ynelik birliini salamak; dier halk

kitlelerini kazanmak gerekir. Btn bunlar ise, ii Snf Partisinde rgtlenerek yaplabilir...

Demek sizlik ve Pahall ortadan kaldrmak isteyen her emekinin ilk yapaca i Vatan

Partisi ile ilikiye gemektir. nk Vatan Partisi Program, isizlik ve pahallktan

kurtulmann gerek yolunu gsteren tek programdr. Ve Vatan Partisi bu program

gerekletirmeyi en acil grev olarak ele alan tek partidir.

i Arkadalar,

Bugnlerde hzlanan cret ve dier haklar mcadelesinde, enflasyonun sorumlusu egemen

snf tir deyip srf kendi cretimizi ykseltmeye almakla snrl kalmamalyz. Enflasyonu

ve isizlii ortadan kaldrma sorumluluunu almay bilmeliyiz. Trkiye i Snf bilinci,

tecrbeleri, says ile bu sorumluluu duyacak ve gereim yapacak duruma oktan gelmitir.

Bu savata iiler yalnz deildir. Tm halk yanna alabilir.

Fabrikalarda, isizlii ve pahall yoketme sorumluluunu duyan iiler olarak toplantlar

yapn. Hangi programla son verilebileceim tartn ve ounlukla ulatnz program -ki bu

pratikte u veya bu partinin program olacaktr- dier fabrikalardaki iilerle de tartmak ve

tm halka duyurmak zere, delegelerinizden oluan ii meclislerine iletin. Tm fabrika

delegelerinden ii meclisleri kurun. Balangta doru programlar benimsenemeyebilir.Dorusunu bulmann tek yolu da denemek ve tartmaktr. Ama bugn ncelikle yaplmas

gereken i; isizlik ve pahall yok etme sorumluluunu duymak ve bu sorumluluk temeli

zerinde; isizlii, pahall yok etmeyi nne grev olarak koymu; ve bu grevi gereinde

yapabilecek yapda, demokratik, her an geri alnp deitirilebilir temsilcilerden oluan

organlar, ii meclisleri kurmaktr.

Toparlayalm. Pahalln nedeni: para basma, para baslmasnn nedeni; Devlet Masraflar,

Masraflarn okluunun nedeni: "Gl Devlet", Gl Devletin nedeni: bir avu para

babasnnegemenlii olduuna gre. Bu nedenleri ortadan kaldrmak ii snfnn grevidir.

Bu grevi nne koyan iinin ilk yapaca i: Vatan Partisi'yle iliki kurmaktr. Bir btnolarak snfn yapmas gereken: isizlik ve pahall yok etme sorumluluunu alan ve hangi

yntemle baarlacan tartan organlar oluturmaktr...

KAHROLSUN PAHALILIIN NEDEN "GL DEVLET

DEVLET HALKTAN DEL,

HALK DEVLETTEN STN OLMALI


14/40

13

sizlik ve Pahallk Nasl Yok Edilebilir?

i Arkadalar,

ine girdiimiz szlemeler dneminde, iverenlere kars haklarmz koruma ve geniletme

mcadelemizin arac sendikalardr. Bu mcadele, isizlik ve pahalln sebepleriyle deil,

sonularyla mcadeledir. Ve sonulara kar giritii bu mcadelede.ii snf -bu m-

cadeleyi ister tek tek iyerleri ve i kollarnda, ister lke lsnde versin- yalnzdr.

lkenin iinde bulunduu ar ekonomik bunalmda memur, esnaf, zanaatkr ve kyl

tabakalar hzla yoksullamaktadr. Bu emeki kardeleriyle hzla bir dzen deiikliinin

gereklilii fikri; isizlik ve pahall ortadan kaldrabilmek iin bir savaa girme fikri

gelimekte, dier bir deyile kk-burjuvazi hzla radikallemekte, kkten zmlere eilim

duymaktadr.

Bu artlarda eer isiler, sadece dzenin sonularyla mcadele, yani baz ekonomik ve politikhaklar iin mcadele erevesini aamaz ise; issizlik ve pahalln sebeplerini ortadan

kaldrma mcadelesini gndemine koyamaz ise; sendikalar araclyla verilebilen

mcadelenin erevesini aamaz ise, egemen snflar, kk-burjuvaziye isizlik ve

pahalln nedenini iilerin nefis mdafaas talepleriymigibi gsterip; kk-burjuva

ynlar, isizleri faist milisler halinde rgtleyip isi snfna kar srebilir. O zaman daima

mcadeleye girmedii iin tecrit olan ii snf ezilip, tm halk faizme kurban olabilir.

Trkiye'de hzla bu iklime doru gitmektedir. Ya faizm Ya devrim...

Son gnlerde kk-burjuvaziyi ii snfna kar kkrtmann tipik bir rnei ile karlatk.

Btn renkli "hr"basn, memurlar iin timsah gzyalar dkerek, memurlar ii snfnakar kkrtyorlar, sanki ektiklerinin nedeni iilerin cret artlar talebiymi gibi

gsteriyorlar. Bu tipik olaydan ders alnmaldr. ( Elbette memurlara, kyllere, esnaflara

cret artlarnn fiyat artlarna neden olamayacan, aksine ucuzlua ve gelimeye yol

aacan vs. anlatmalyz.. Ancak bu faaliyet bir bakma ideolojik mcadele erevesine girer

ve geni kitleleri kapsayamaz. Milyonluk kitleler teorik aklamalarla deil, somut

programlara gre hareket ederler, onun iin bu tr aklamalar yetmez. Hele finans-kapitalin

esiz propaganda olanaklaryla yara kmak daha batan yenilgiyi kabul etmek demektir. O

halde, kk-burjuva kitlelere, isizlik ve pahalln nedenlerini ortadan kaldrmaya ynelik,

elle tutulur iyiletirmeler getiren somut birprogram sunmak gerekir. Kk-burjuvazi ancak,ancak byle kazanlabilir, Finans-Kapital Tefeci-Bezirgan egemenliine kar devrimci

mcadeleye ekilebilir. Byle bir program, isizlik ve pahalln nasl yok edilebileceini

somut teklifler halinde gsterebilmelidir...

Byle bir program mmkn mdr ve var mdr? Evet mmkndr ve vardr. Bu program,

ii snfnn en az program olan: Vatan Partisi Programdr.

i arkada,

Eer bu program gerekletirmek iin mcadeleye girersen, kyl, memur, esnaf senin

yannda yer alacaktr. Ve bylece, halkn iktidarn kurmak, bu iktidar araclylabugnsendikal dzeyde korunmaya ve elde etmee altn haklarn onlarca kat daha fazlasn

kazanman mmkn olacaktr.


15/40

14

Yukarda, bugn esnaf, kyl ve memura derhal elle tutulur iyiletirmeler getiren ve isizlik-

pahallnsebeplerini ortadan kaldran bir program mmkndr dedik. Peki bu nasl

mmkndr? Ksaca grelim.

Enflasyonun (Pahalln) nedenleri bahsinde grmtk ki, isizlik ve pahalln en byk

nedenlerinden biri pahal ve masrafl devlet idi. Byle bir cihazn varlnn nedeni de, biravu parababasnn egemenliklerini koruma hrs idi.

Ucuz bir devletin ilk art. Halkn egemen olmasdr. Halkn egemen olmasnn art da, pahal

devletin ortadan kaldrlmasdr.

Ucuz birdevlet nasl bir eydir? Nasl rgtlenebilir, nce btn idareciler (Kaymakam, Vali

gibi makamlar kaldrlmal) secimle gelmeli ve semenler istedikleri an setiklerini geri alp

deitirebilmelidirler. kinci olarak, millet vekilleri ve bakanlar dahil seimle gelen hi bir

temsilcinin maa "kalifiye bir ii cretini" amamaldr. nc olarak: Meclis dorudan

doruya yrtme yetkisini kullanabilmelidir. (Bugn durum aksinedir. Bakanlar kurulu -yani

yrtme- kanun gcnde kararnamelerle meclisin yetkilerini alr.) Ve son olarak, jandarma,polis gibi memurlar seimle gelmi idareciler tarafndan ynetilmeli.(rnein kydeki

jandarma ky muhtarnn emrinde olur. Muhtar da kyl setii ve her an geri alabilecei

iin jandarmann kylye kar kullanlmas mmkn olamaz). Bir btn olarak ordu, halkn

bir paras olduuna ve olmas gerektiine gre; her trl politik rgtlenme ve faaliyet

orduda serbest olursa, ordu halka kar bir ara olarak kullanlamaz. Bunlar"Ucuz Devletin

temel artlardr. Ama bunlar yetmez. Setiimiz idarecilerin emrinde yine de birtakm

memurlar alacaktr. Bu memurlarn tayin ve terfi ilemlerinden bizzat kendilerinin

demokratik olarak rgtledikleri memur sendikalar mesul olacaktr. Bylece memur bir emir

kulu olmaktan kar insanlna kavuur., Hakimler seilmelidir. Mahkemelere jri usulkonmaldr. Basn yayn organlar, matbaalar isi ve memur sendikalarn, kooperatiflerin vs. -

halk teekkllerinin- emrine verilmelidir, (rnein srf bu yoldan binlerce ton kt, mrekkep

spor-seks edebiyat yerine halkn bilgisinin artmas, sorunlarnn dile gelmesine harcanr.

Reklmlara giden milyarlarca liralk emek tasarruf edilir ve yatrm yaplp isizlere i alanlar

alabilir vs.). Hapishaneler kendi kendini ynetmeli, politik ve retim faaliyeti

gelitirilmelidir, (rnein bugn Trkiye'de 50.000 mahkum hapishanede ile ekiyor. Eit ise

eit cret zerinden bu mahkumlara iverilse, dardaki iinin madd haklarna sahip olan

mahkum almaya koar. Hem kendine ve ailesine gelir temin eder. Hem bir deer yaratld

iin milli zenginliklerimiz oalr. En nemlisi, almann tadn alan mahkum, emeinedeer verildiini grdke, emein deerini anlar; gerekten yeniden topluma kazanlabilir.)

Byle ucuz ve basit bir devlet cihaz iinde, bugn devletin yapt bir sr ise gerek

kalmayaca gibi; bir sr ii de, dorudan doruya halk teekklleriyklenir. Toprak

Reformu'nu ele alalm. Bugn bu i iin bir sr bina, krtasiye ve memurluk kadrosu,

milyonlarca masraf vardr. Halbuki biz dorudan doruya yoksul kyl teekkllerine toprak

reformunu yapma grevini versek. Hem en doru, en adilne toprak datm, konuyu en iyi

bilen kyl eliyle gereklemi olur; hem datmen fazla birka ayda biter. Hem de binlerce

memur ve brokrasinin masrafndan kurtulunur. Tasarruf edilen paralar retime yatrlr.

Memurlar deer yaratan iiler, teknisyenler, mhendisler haline gelir.


16/40

15

Baka bir rnek. Bugn bir sr mfettiler, sicil memurlar vs. var. Memurlarn sicilini bizzat

memur sendikalar tutunca, hem her ey bu gnknden bin kat daha doru olacakhem de bir

sr masraftan kurtulunmu olacaktr.

rnekleri oaltmak mmkn. Ama bir fikir vermek. Daha ayrntls Vatan Partisi

Programnda vardr.te btn bu yollarla, hem halk baskdan kurtulacak hem de milyonlarca lira tasarruf

edilecektir. Yalnzca bu kadar m? Hayr.

Bugn kyl, kendi yoksul kyl komiteleri eliyle bo devlet topraklarn datsa, toprak

aalarnn fazla topraklarn -gereinde devletin deyecei para ile- alsa ve datsa. Tarm

retimimiz srf bu tedbirle byk oranda artm olur.

Ancak, biliyoruz ki kylye kuru toprak datmak bir ie yaramaz. Kredi, yoksul kylden

balayarak verilmeli. potek ve teminat yerine yoksul kyl teekkllerinin kefaleti gemeli.

Bunu denetlemek iin de bankalarn ynetimi kyl kooperatif ve teekkllerine verilmeli.

Bylece kk sermayeciklerini, kredilerini emeklerini ve topraklarn kyller birletirerek

ok daha verimli bir retime geebilirler. Teknik ve ziraat istasyonlar, 5-10 kyn arasnda

kurularak, kyllere makine, bilgi, gbre, tohumluk yardmlarnda bulunabilir. Lise ve

niversitelerde okuyan yzbinlerce gencin igc yaz aylarnda kylere yollanabilir. Bu

gnlller kye bilgi ve teknik gtrp, kyn davalarn getirirler.

Kyller rettikleri mallan dorudan doruya kendi kooperatifleri araclyla, tketici

kooperatiflerine satabilirler, ihra edebilirler. Bylece bugn tccar ve ihracatlarn cebine

girip lksne giden milyarlarca lira yine kylye kalr. Kylnn refahn gelitirir.

Elbet btn bu kanallardan da hem milli zenginliimiz artar, hem de milyarlarca lira tasarrufedilmi olur.

Yalnzca bu kadar m? Bugn deniyor kidviz yok. Dviz iin de ihracat gerekir, ihracat

arttrabilmek ise ucuza satmakla olur. Dier lkelere rekabet edebilmek iin de iiye az cret,

kylye dk fiyat gerekir.

Bu koskoca bir yalandr. Birincisi yukardaki tedbirlerle salanacak retim arts geni ihra

imknlar dourur. kincisi, Trkiye pek ok maddeyi az biraz ileyerek bile okdaha iyi

fiyata ihra edebilir. ncs, tekel olduumuz ve balca alclarnn zengin lkeler olduu

ve fiyatlar ok dk olan tarm rnlerinin ihrafiyat arttrlr, ithalatta da en ucuzu almaya

alrlar. Srf bu yollardan, hem ithalat karlayacak hem en modern fabrika veya bilgiyisatn alabilecek dviz salanabilir.

Btn bu tedbirlerle hem isizlik, hem pahallk derhal nlenebilir. Elbet bu dzende iiler de

siyasette kuyruk olmaktan kar ba olur. Sendikalar iyerlerinin cret, mddet, iten karma

gibi konularnda tam yetkili olurlar. si teekklleri i hayatn ilgilendiren kanunlar

hazrlarlar. , salk mfettilerini bizzat iiler seer ve iilere kar sorumlu olurlar. Krk

saatlik i haftas genelleir. Kadn iilere, bir tek ana iin dahi kre; ev ilerinin

sosyallemesi, issizlik sigortas; fabrikalarda yarm gnlk ve cretli sanat okullar gibi daha

bir ok haklar.


17/40

16

Elbet btn bunlar iin byk sanayi teekklleri, bankalar kamulatrlr. Tek tek iletmelerin

teknik ve idari gdmnden dorudan doruya isilerin seecekleri temsilciler ve komiteler

sorumlu olur. Bir btn olarak bu kurumlarn idaresi halk teekkllerine verilir,

te ksaca zn vermeye altmz byle bir program gerekletirmekle, issizlik ve

pahalln nedenleri ortadan kaldrlabilir. Byle bir program iin mcadeleye girilirse esnaf,memur, kyl de ii snfyla omuz omuza mcadeleye girer. Bylece, bugn sendikalar,

toplu szlemeler araclyla ulalmaya allan amalarn ok daha fazlas siyas iktidar

araclyla gerekletirilebilir.

i snf, artk devrimci bir mcadeleye girmedii taktirde, bugnk mevzilerini bile

koruyamayacan kavramaldr. Devrimci bir program benimseyip bunu tm halka

sunmaldr.

Hangi programn gerekten devrimci olduunu tartmaldr. Her fabrikada, benimsenen

programa gre delegeler seilmeli, tm fabrika delegelerinden oluacak, fabrika delegeleri

meclisine yollanmaldr. Yani, isizlik ve pahalln sebeplerini ortadan kaldrma mcadele-

sine girmenin gerektiine inanan isiler, hangi programla bunun gerekleebileceini

belirlemek zere, tartp karar alacaklar organlar oluturmaldrlar. Elbet bu organlarda

bizim savunacamz program: Vatan Partisi Program'dr.

i Arkada.

Sonularla mcadelenin dar ufkuna hapis olma. Ekonomik temelde mcadeleyi elbet ihmal

etme, ama onu herey sanma.

Ve unutma ki, eer bugn sebepleri ortadan kaldrma mcadelesine girmezsen, yarn elinde

bugnk mevzilerin ve haklarn bile kalmaz.Yaasn iinin, kylnn, memurun, esnafn, zanaatkarn birlii.

Yaasn demokrasi ve devrim mcadelesi. Yaasn Vatan Partisi Program.


18/40

17

Taleplerimiz Neler Olmal?

i Arkadalar,

Bu iine girdiimiz dnemde taleplerimiz neler olmaldr? Hangi talepleri mcadele

bayramzn zerine yazmalyz? Bu blmde de ksaca bu konuya deineceiz.

nce cretlerle ilgili taleplerden balayalm. Artk cretlerde herhangi bir dmeye yol

amadan "40 saatlik i haftas"parolasn ekonomik temeldeki mcadelenin parolas

yapmann zaman oktan gelmitir ve gemektedir.

Egemen snflar yoksullara hep Batl emperyalist lkeleri rnek gsteriyor. Ancak hep

ilerine gelen noktada... Madem ki Batl lkelere benzemek istiyorlar, 40 saatlik i haftasna

itiraz etmeye de haklar yoktur. nk, bugn Avrupa'nn hemen btn lkelerinde 40 saatlik

i haftas uygulanmaktadr. Hatta bazlarnda bu sre daha da azdr.

40 saatlik i haftasnn bizde bugne dek kabul edilmi olmamas ile, teknik ve sanayigenliimiz balantsz deildir. Nasl ki ii haklarnn; en kk ii rgtlenmesinin on

yllarca bask altna alnmas, teknik gerilii arttrmsa yle. Bugn dnyann en ileri lkeleri

en ileri ii haklarnn olduu lkelerdir. Ve ii haklarnn nispi ilerilii, teknik ilerlemenin

sonucu olmaktan ziyade, teknik ilerleme ii haklarndaki ilerlemenin sonucu olarakortaya

kmtr.

40 saatlik i haftas yalnzca biz iilerin kltr ve dinlenmeye daha ok zaman ayrmamz,

dolaysyla dnya ve memleket meselelerine daha ok zaman ve g ayrmamz

salamayacak; bunlarn yansra daha birok yararlar da getirecektir. Bunlardan en nemli

olan birkan gznne getirelim.

Bir kere 40 saatlik i haftas, birok isiz kardelerimiz iin yeni i alanlar am olacaktr,

nk kapitalistler bo duran bir makinenin hibir artk-deer retmeyeceini iyi bilirler. Bu

durumda baka iileri ie alarak ya da vardiyalar oaltarak ister istemez isizleri biraz olsun

azaltacaklardr.

Sonra 40 saatlik i haftas, daha modern makinelerle retimi tevik edecek, teknik gelimeyi

hzlandracaktr. Hem 40 saatlik i haftasna kar olmak, hem de memleketin gelimesini

istemek olmaz. Bu iki yzllktr, demagojidir.

nc olarak 40 saatlik i haftas, memleketin en bilinli, en rgtl snf olan iilerin,kltre ve politikaya daha ok zaman ayrabilmelerini salayacak, bylece bilgi ve tecrbece

de hzla gelien ii snf, baka snflar tarafndan aldatlmaktan kurtulacak; demokrasi

gerek anlamna daha ok yaklaacaktr. Hem demokrasiden yana olduunu iddia etmek, hem

de 40 saatlik i haftasna kar kmak iki yzllktr, demagojidir.

Ancak 40 saatlik i haftasnt.ek tek iverenlere kabul ettirerek yerletirmenin yolu pek

yoktur. Bu, memleket lsnde bir politik mcadeleyi gerektirir Bu mcadele btn

sendikalarn birlikte hareketi, lke lsndeki direnileriyle baarya ulaabilir. Bugn yarm

milyon iinin szlemelerinin hemen ayn gnlere rast gelmesi, birlikte hareket ve mcadele

olanan byk lde kolaylatrmaktadr.


19/40

18

Bu dnemde yine artk bayraklarmza cretleri fiyat indekslerine balamay da yazmamz

gerekmektedir. nk fiyatlar srekli ykseldike biz kazanlarmz kaybetmekteyizdir. Eer

fiyatlarn ykselmesi orannda cretlerimiz de artarsa, enflasyon yoluyla emekileri

slemek zorlaacandan bu belki enflasyonu azaltc bir etki bile yapar. nk o zaman,

enflasyon yoluyla devlet gelirlerini arttrmak gleeceinden bu yola daha az bavurulurolacaktr. Bylece bu isteimiz de srf kendimizin deil, memleketin de iyiliinedir.

nc olarak, gelirleri iverenlerden alnan bir isizlik sigortashakkn da mcadele

hedeflerimiz arasna yazmalyz. 40 saatlik i haftas mcadelesinin yansra bunu da

yrtmeliyiz.

Drdnc olarak, ii karmalar hakkndaki karar iilerin temsilcilerinin

ounluunu oluturduu bir disiplin kurulu verebilmelidir. Bylece iverenlerin gizli

veya ak lokavtlar nispeten olsun engellenebilir.

i Arkadalar, bunlarn yansra her iyeri, her ikolu iin ayrca daha zel isteklerimiz de

olacaktr. Bunlar buradaki konumuzun dna kar. Onun iin bu genel taleplerle kendimizisnrlyoruz.

Ancak biliyoruz ki, sendikaclar ou kez iilerin iradesine aykr hareket etmekte, iilerin

birlemesini engellemekte, iilerin szlemelerdeki isteklerini bile kaale almamaktadrlar. Bu

tehlikelere kar neler yapmak gerektiini daha nce grmtk. Ama bu arada, her fabrikada

iiler olarak toplanmal, szlemelerdeki talepleri hep birlikte belirlemeli ve bu

belirlediimiz istekleri sendika ynetimine; dier fabrikalardaki arkadalarmza bildirecek

toplu szleme komiteleri semeliyiz. Bylece herkes ne istediimizi bilir. hanetler zorlar.

Geri Maden- byle komiteler kurulmasn istemitir. Ama tm fabrikalarn ortak mcadeleedecei buradaki gibi genel talepleri tm toplu szleme komitelerinin bir araya gelerek

belirlemesine olanak salamamaktadr.

i Arkadalar. Sendikaclarn inisiyatifine bal kalamayz. Kendimiz her fabrikadaki iiler

olarak taleplerimizi tespit etmeli ve temsilcilerimizi, tm temsilcilerin bir araya .gelerek ortak

talepleri tespit edecekleri kurullaroluturmakla da grevlendirmeliyiz.

i Arkadalar, ekonomik mcadele dzeyinde, sendikalar araclyla bu talepler iin

savarken ii snf yalnzdr. Ve tek bana bugnk devlet erevesinde bu taleplere

ulamas bir yana, imdiye kadarki kazanmlarn korumas bile zordur.

Biz bu sonularla mcadele yerine, isizlik ve pahalln sebeplerini ortadan kaldrmamcadelesine; yani siyas iktidar mcadelesine girersek, baar ansmz ok daha yksek

olacaktr.

Birincisi, egemen snf- son zamanlarda memurlar iin yapt gibi - kk-burjuva tabakalar

iilere kar kkrtamayacaktr. Aksine ii snf, isizlii ve pahall kknden kazmaya

ynelik siyas iktidar mcadelesine girerek, korkunbir knt iindeki kk-burjuva

tabakalar yanma alabilecektir. Aksi takdirde ise ii snfna kar kk-burjuvazi kkrtlp,

faizm oturtulabilir. i snf her trl hakkn kaybeder, en meru savunma organlarn bile

yitirir.


20/40

19

kincisi, iktidar sava araclyla, bugnk ekonomik mcadelenin hedeflerini ok daha

kolaylkla elde etmek mmkndr. Ve bu iki bakmdan mmkndr. Eer iktidara gelinirse

zaten tm haklar gerekletirmek bizzat ii snfnn kendi ellerinde olacaktr.

te yandan, ii snf ve halk iktidar mcadelesini gndeme koyunca, egemen snf bu

mcadeleyi baltalamak iin birok reformlar (ki bunlar burada saydklarmzdan ok dahafazlasn da ierebilir) bir parmak bal gibi azmza almaya ve snf egemenliini kurtarmaya

kalkacaktr. Elbet bizler asndan yaplacak olan, bu bir parmak bala tav olmamak ama o bir

parmak baln salad imknlardan da sonuna kadar yararlanmaktr.

Btn bu dediklerimiz ekonomik mcadeleden vazgeelim anlamna gelmez. Elbet o

mcadelede yer alacaz, daha iyi rgtlenmesi, daha ileri talepler iin olmas yolunda

uraacaz. i snf ancak bu mcadeleler iinde birliini pekitirebilir, snf mcadelesini

renebilir ve bu mcadeleden geerek siyas iktidar mcadelesinin neminive acilliini

kavrayabilir. Onun iin bu mcadelede yer alacaz. Ama, hele iinde bulunulan dnemde bu

mcadelenin nasl bir handikap olduunu; ekonomik mcadele hedeflerine ulamak iin bilesiyas iktidar mcadelesini gndeme koymak gerektiini anlatacaz ve her mcadeleyi

demokrasi (siyas iktidar) mcadelesiyle birletirmeye alacaz.

Devrimler ancak ekonomik ihtiyalar tarafndan harekete geirilen kitleler tarafndan

gerekletirilebilir. Bugn ekonomik haklarn korumak isteyen kitle isteristemez bunu ancak

iktidar araclyla koruyabileceini grecektir. Yani bugn en basit bir ekonomik ihtiyacn

giderilmesi bile politik deiiklii gerektirmektedir. Bunalmn arlndan doan bu zellik,

ii snfna demokrasi savan (yani siyas iktidar savan) dayatmaktadr. i snf ya bu

gerei grr ve dier emeki tabakalarla birlik kurar; bunun iin de siyas iktidar

mcadelesini gndeme koyar. Ya da, birtakm reformlar iin mcadeleye hapis olur, dierkk-burjuva tabakalar faistler araclyla ii snfna kar kkrtlr, faizm gelir. En

basit hak bile yitirilir. Bugn, Trkiye'de nc bir yol grnmemektedir.

O halde, Sendikal mcadeledeki hedeflerimizi, halkn iktidar araclyla, daha ksa yoldan

ve kkten gerekletirmek iin ileri...


21/40

20

Sendikalar: Yaplar ve Grevleri

verenlere kar ekonomik haklarmz savunmak veya gelitirmek iin giriilen mcadelede

balca biim sendikalardr. imdi, sermayenin saldrlarna kar kesin bir savunma dnemine

girerken, bu mcadelenin balca arac olan sendikalar, geliimleri, bugnk sendikalarnnitelikleri, grevleri, en baarl mcadelenin nasl bir yapdaki sendikalar araclyla

verilebilecei konularnda ak ve tutarl bir gre sahip olmann byk nemi vardr. Bu

blmde de ksaca bu konular ele almaya alacaz.

Her rgt, her organ belli bir ihtiyacn rn olarak ortaya kar, ihtiyalar ise toplumun

tarihsel geliimiyle birlikte ortaya karlar.

i,kapitaliste igcn tek tek satarken birbiriyle rekabet halindedir. Bu rekabetin sonucu

olarak, kapitalist iinin igcn son derece ucuz bir fiyata satn alp iyerinde altrr. Tek

tek gsz olan ii, ksa zamanda, kendi arasndaki rekabete son verip, birlik olarak topluhalde satmaya kalkt ve kapitalistin daha baka isiz iilerin igcn satn almasn

engelleyebildii takdirde, igcn daha yksek bir cret karl satabileceini grr. Bu da

birlikte davranma ihtiyacn dourur. te, sendikalar, iilerin iverene topluca rekabet

edebilme ihtiyacnn rn olarak ortaya km rgtlerdir. Yaplarn bu grevleri

belirlemitir. ilerden oluurlar; igcn daha elverili artlarda satmak isteyen her ii

sendikalara ye olabilir. Sendikalar grevlerde kullanmak zere fonlar toplar. ilerin

uradklar hakszlklar kamu oyuna duyururlar... Hemen grlecei gibi, sendikalarn

yklendikleri bu grevler hep kapitalist ilikilerin varl zerinde ortaya karlar. Yani artk-

deer smrsn ortadan kaldrma ihtiyacnn deil artk-deer smrsn azaltma -dolaysyla da kapitalist smry srdrme- ihtiyacnn rn olan organlardr. Dier bir

deyile, sendikalarn var olular emek- sermaye elikisinden kaynakland iin, emek

- sermaye elikisini ortadan kaldrmaya ynelik eylemler, sendikalarn varlklarnn temeliyle

elitiinden, sendikaclar ve sendikalarn direnciyle karlarlar. Byle devrim

dnemlerinde, art-deer smrsn dolaysyla zenginlerin siyas egemenliini ortadan

kaldrma ihtiyacnn rn olan, baka yapda organlar ve rgt biimleri doar.

Sendikalar ilk nce kapitalizmin ilk gelitii lke olan ngiltere'de ortaya ktlar. Balangta

orta a Lonca geleneinin izlerini tamaktaydlar. Genellikle belli bir meslekteki zanaatlarn

topland gizli, zel yelik trenleri olan dar rgtler biimindeydiler. Ancak giderek bu eskibiim kalntlar terkedildi ve bnyelerinde tm iileri toplamaya baladlar. Ama yine de

belli mesleklerde alanlar bnyelerinde barndran birlikler olmaktan kurtulamadlar.

(Debbalar, boyaclar sendikalar gibi).

Ar sanayiin gelimesi sonucu i basitleti, zanaatkarlar azald. Eski biimleriyle sendikalar

ii hareketinin gelimesineengel olmaya baladlar. Yeni koullarn ve ihtiyalarn rn

olarak, belli bir iyeri veya sanayi kolundaki tm iileri kapsayan bugnk gibi yeni sendika

biimleri ortaya kt.

Kapitalizmin geliimi bakmndan, sendikalarn ortaya kndan nceki dnem, ii snfnn

srtndan, i gn ve i younluu arttrlarak mutlak art-deer smrsnn egemen olduudneme karlk der.


22/40

21

Ancak iiler aras rekabet, kendi zddn yaratp, sendikalar ortaya ktktan ve iiler

iglerini daha elverili artlarda satma mcadelesine giritikten sonra, kapitalistler dier

kapitalistlere rekabet edebilmek iin, emek retkenliini arttrmann yollarn aradlar.

Dolaysyla modern makineler kullanmaya yneldiler. Dolaysyla teknik gelime hzland.

zafi(nispi) artk-deer smrs arlk kazand.Ancak tarih hi bir zaman dz bir izgi izlememitir. Zaman zaman geriye dnler ve birden

ileriye sramalarla ilerler. Yirminci yzylda kapitalizm, tekelci kapitalizm aamasna ulat.

i snfnn bir devrimi beceremedii, (artk-deer smrsn ortadan kaldramad)

yerlerde, parababalar isizlik ve pahallk cehenneminde yaktklar kk-burjuvalar ii

snfna kar hal seferlerine srdler, ii snfnn sermayenin saldrlarna kar balca

meru mdafaa arac olan sendikalar yokettiler. Bylece mutlak art-deer smrsn

arttrmann yolunu buldular. Buna faizm dendi. Faist lkelerde, ii snfnn savunma

organ deil, ii snfn kontrol altnda tutma organ olan korporatist sendikalar kurdular. Bu

organlarn grevi, iilerin aralarndaki rekabete son vererek iglerini topluca satmalarnsalamak deil bunu engellemektir.

Trkiye'de Osmanl dnemi bir bakma mutlak art deer smrsnn egemen olduu

dneme karlk der. Cumhuriyete gei, izafi artk-deer smrsne gei dnemi

saylabilirdi. Ancak tarih byle yrmedi. Trkiye dorudan doruya tekelci-kapitalizm

egemenliine geti. Henz ok clz olan ii snfnn en kk rgtlenmeleri bile iddetle

bastrld. Sendikalar istisna olgular olmaktankurtulamad. Mutlak art-deer smrs

srdrld. Bunun sonucu olarak da sanayi ve teknik gerilii katmerlendi.

kinci Dnya Sava sonunda faizmin yenilgisinin havasyla esen ksa bir demokrasi

havasnda, (o zamanki bakanlardan birinin dedii gibi) yerden mantar gibi bitensendikalarda ii snf hzla rgtlenmeye balad. Ancak yerli finans-kapital, uluslararas

finans-kapitalin de desteiyle ksa zamanda tm sendikalar kapatt. i nderlerini hapsetti.

i snfnn rgtlenme ihtiyacn ldrmek, ii snfm kontrol altnda tutmak iin

korporatist, devleti, emekli polislerden, lmpen proleterlerden, Amerika'da zel eitimden

gemi sendikaclardan sendikalar rgtlendi. Bunun ad da Trk- oldu.

Ancak, burjuva ordusunun nasl yaps ve grevleri arasnda bir eliki varsa, yani halka kars

srlmek istenen askerler znde halkn bir paras ise ve "burjuvazinasl istemeden de olsa

halka -onlar askere alarak- silah kullanmay retmek zorunda kalyorsa, Trk- gibi yar-korporatist devleti .sendikalar da bu elikiden kurtulamamtr. iyi kontrol etmek iin

iiyi ye etmek zorundadr. i ise kendiliinden sendikal mcadeleye eilim duyar; birlii

ciddiye alr mcadele arac olarak kullanmaya alr. inin bu zellii ile, gangster sendika-

cnn aksi amalar daima elimitir. Tpk burjuva ordusu gibi, hem iiye dayanmak, hem

iiye kar olmak hi bir zaman srekli olamazd. Bu eliki Trk- iinde, sendikalistler ve

gangster sendikaclar elikisi biiminde yaanmtr. Daha sonraki DSK, Trk- ayrlnn

kknde bu eliki vardr. Bugn bile Trk- iinde bu elikiyi tar.

Bylece 27 Mays'a kadar olan dnem, devleti Trk- araclyla mutlak art-deer

smrsnn srdrld dnem olarak kabul edilebilir. 27 Mays'tan sonra,ii snfnnekonomik mcadelesi hzland, milyonlarca ii sendikalarda birleti. lk olarak DSK'te

birleen iiler, dorudan doruya art-deer smrsn azaltmaya, iiler iin daha iyi


23/40

22

artlar kazanma amacna ynelik rgtlenmeye gittiler. Bu Trk-'i de etkiledi. Gangster

sendikaclar grevlerini daha ince ve daha zorlukla yapabildiler. Baz Trk- sendikalar

nitelik deitirdi. Bazen degangster sendikaclar yeni duruma ayak uydurup sendikacya

dntler.

Gangster sendikac ile sendikacy ayrmak gerekir. Faist ya da gangster sendikacnn greviiinin birliini engellemek, bunu yapamad yerde gerek sendikalarda birlemesini

engellemektir. O iinin setii veya tayin ettii, iiye kar sorumlu biri deildir. O devletin

ya da kapitalistin adamdr. Sorumluluu polise kardr. Onun grevi, art-deer

smrsnn orann korumak ya da arttrmaktr.

Sendikac ise, varln iinin art-deer smrsn azaltma ihtiyacndanalr. Genellikle

ondan, art-deer smrsn de ortadan kaldrmak iin mcadele etmesi beklenemez. Bu

nedenle sendikaclarn mcadelesi art-deer smrsnn varl ile snrl olduundan

reformizme veya burjuva sosyalizmine eilim duyar. Faistlerle ve gangsterlerle elikisi

olduu gibi -nk onlar sendika ve sendikacy yoketme amacndadrlar- ii snfnndevrimci amalaryla da elikisi vardr. nk art-deer smrs ortadan kalkt an hi

bir ilevi kalmayacaktr... Bu nedenledir ki, sendikaclar, devrimdnemlerinde, ii snfndan

koparak burjuvazinin saflarnda yer almaya eilimlidirler. (Elbet bir kii hem sendikac hem

de devrimci bir sosyalist olabilir. Bu ayr bir konudur ve iilerin elbette byle arkadalarn

sendikalarn ynetimlerinde grevlendirmeleri tercih edilir. Bylece zaman geldiinde

sendika yeni durumun ortaya kard grevlere kolayca intibak eden bir aygt olur. ler

daha sancsz yrr.)

Sendikaclar zmresi, finans-kapitalin kendi varolularna ynelik saldrsyla karlatklar

zaman, tpk burjuvazinin 19. yzylda proletaryay derebeylere kar mcadeleye ekmesigibi, ii snfn mcadeleye ekebilirler (15-16 Haziran olaylarnda olduu gibi). Ancak ii

snfnn kitlesel hareketleri hzla devrimci bir nitelik kazanma eiliminde olduundan,

sendikaclar hareketin geliimini ilk frsatta ksteklemeye, ihanet etmeye hazrdrlar. ine

girdiimiz mcadele dneminde sendikalarn bugnk yaps, mcadeleyi zayflatacak

nitelikler tamaktadr. Trk-'li sendikaclar zaten ii snfnn zerinde bir kontrol

aracdrlar ve IMF'ye cret art istemeyecekleri yolunda garantiler vermiler, hkmetle

Toplumsal Anlamay imzalamlardr. Son gnlerde Trk- yneticilerinin Toplumsal

Anlamann yeniden gzden geirileceinisylemeleri, toplumsal anlamaya kar

olmalarnn bir gstergesi deildir. Aksine ii snfnn daha gl ekonomik mcadeleveren DSK'e eilim duymasna kar; yani ii snfn kendikontrolnden kmasna kars,

hkmeti daha sert tedbirler almaya tevik etmesi anlamndadr. Bu gangsterler kast, ii

snfnn kann emmek iin; mevkilerini ve paralarn yitirmemek iin iiler arasnda

ekonomik anlamda bile bir mcadele birliinin olumasna kardrlar. Tzkleri, ilikileri ve

rgtlenmeleriyle her trl ii denetiminden uzaktrlar. iler bu Trk- kabuunu ya da bu

gangster sendikaclar kabuunu krmadan birlik iinde, kararl ekonomik mcadele bile

veremezler. Bu kabukya sendika deitirilerek ya sendika yaps (tz) ve yneticileri

deitirilerek krlabilir. Her ikisi de iddetli mcadeleleri gerektirir.

DSK'e gelince. Burada da kaarlanm bir sendikaclar kast iilerin militan bir ekonomik

mcadelesini rgtleme ve ynetme yeteneinden uzaktrlar. Halbuki nmzde bizi


24/40

23

gerekten sert mcadeleler beklemektedir. ou, kendi kiisel durumunu kurtarmak iin (yani

hapse girmekten falan korktuklar iin) burjuvazinin tehditleri ve terr karsnda

temsilcisi olduu iilerin isteklerine aykr szlemelere imza atabilir, davranlarda

bulunabilir. Bir ksm ise, politik balantlar gerei, iilerin isteklerini ve direncini baltalama

eilimindedir... Sendikaclarn btn bu nitelikleri son derece ak olmasna ramen, DSKiindeki sendikalarn ounun tzkleri ylesine anti-demokratiktir ki, iilerin kendi

yneticilerini denetleme olanaklar yoktur.

ilerin elbet, ekonomik mcadele boyunca sendikaclarn bu alandaki bilgi ve tecrbelerine

ihtiyalar vardr ve bunlardan yararlanmaldrlar. Ancak ipleri onlara kaptrmadan ve her

trl ihanete kar uyank olarak ve onlar srekli denetleyerek. Bu sendikac baylar, iilerin

nefesini srekli enselerinde hissetmelidirler. Sendikalar iinin hizmetinde olmal, onun

zerinde ykselmemelidirler.

Peki bu nasl salanabilir? ilerin mcadelesine hizmet etsin diye seilmi yneticilerin,

iileri kendi karlarnn hizmetinde kullanmas nasl engellenebilir?

Bunun ilk art, uyank, siyas bilince sahip, sendikalarn ve sendikaclarn ne olduunu iyice

bilen iilerin varldr. Dn byle iiler son derece azd. Ve zaten bu azlk temeli zerinde

bu anti-demokratik tzkler, kaarlanm sendikaclar varolabiliyordu. Bugn ise durum ok

bakadr. Uyank, sendikaclarn ensesinde nefesini srekli hissettirecek bir ii kua

yetimitir.

Bugn sendikaclar, sendika tzklerinin demokratiklemesi yolunda iilerden gelen talepleri

dejenere etmek iin tek tip tzkmavaldr tutturmu gidiyorlar. Sorun tek tip tzk falan

deildir. Sorun demokratik tzktr. Sorun sendika yelerinin, ynetim organlarn her an

denetleyebilme veya geri alabilmelerine imkn salayan bir tzktr. nemli olan bu

ilkelerdir. Yoksa bu ilkelere sahip, bir ikolunun kendi zelliklerine uygun pek ok tipte tzk

olabilir.

Demokratik bir tzn iermesi gereken balca ilkeler nelerdir?

1. Yneticilerin ve grevlilerin dolaysz oyla seimi.

2. Seilenlerin her an geri alnabilmesi,

3. cretlerin ortalama ii aylndan fazla olmamas,

4. Sendikann her trl dil, din, rk, inan ve dncedeki iilerin birlii olduu ve siyas

grnden tr kimsenin yelikten karlamayaca,

5. Demokratik olarak seilmi tm organlarn grevlerinin ve yetkilerinin aklkla

tanmlanmas, ilkeleri saylabilir.

Mcadeleye hazrlanrken sendikalar yneticileri deitirmekten nce byle tzklere gre

yeniden rgtlemek iin olaanst kongreler toparlamaya allmaldr.

Bugn sendikalar, kiileri ya da (DSK'te olduu gibi) sendikalar,siyas eilimlerinden,

siyas grlerini savunduklar iin ilerinden atmaktadrlar. Bu ok tehlikeli bir eilimdir. Ve

sendikalar paralar. Sendikalar, iverene igcn daha iyi artlarda satmay isteyen her

iiyi birletirmelidirler. u veya bu fikrinden dolay herhangi bir iiyi bu birliin dnakarmak ii snfn blmektir. Esas yaatlmamas ve atlmas gereken, iilere kar zor


25/40

24

kullanan, iilerin birliini blen bu eilimlerdir. Bu eilimlere kar uyank olmak bu tr

davranlara kar uzlamaz tavr olmak her iinin grevidir. Bu grevi ihmal eden ii, kendi

ekmek kavgasn blenler karsnda tarafsz kalyor, dolaysyla onlara hizmet ediyor

demektir.

Toparlarsak... Girdiimiz mcadelede sendikaclarn ve sendikalarn ne olduunda yanlgyadmeyelim. Sendikalar mcadelemizde kolaylkla kullanabileceimiz ye irademize aykr

hareket edemeyecek aralar haline getirelim. Ve mcadelenin ak iinde ortaya kan

ihtiyalara gre, o ihtiyalar karlayacak baka organlar ve rgtler yaratmak

gerekebileceini aklmzdan karmayalm.


26/40

25

Faist etelerin Terrne Kar Meru Savunma

Sermayenin saldrlarna kar, igcn satarak geinen proletaryann meru savunma

ihtiyacnn ortaya kard organlar: Sendikalardr. Unutmayalm: her organ her rgt bir

ihtiyacn rn olarak ortaya kar. htiyalar ise toplumun tarihsel geliimineve snfmcadelelerine bal olarak ortaya kar ve deiirler. rnein toplumun devrime olan

ihtiyacna inanan insanlar, devrimci snf eitmek zere devrimci partiler rgtlemilerdir.

Ama devrime ihtiya olduu dncesi de, toplumun tarihigelimesine ve snf

uzlamazlklarna bal olarak ortaya kmtr.

Ya da baka bir rnek verelim: lk kez zengin snflar ortaya knca ve bunlarn zenginlii

dier snflarn smrs zerinde varolabilince; fakir snflarn isyann bastrp zengin ve

egemen konumlarn koruma ihtiyac, zengin snflarn Devlet denen -kafadan gayri msellah

silahl adamlar, hapishaneler vs.den oluan- organ (rgt, arac, organizmay)

kefetmelerine yolamtr.

Trkiye'de yllardr, elaltndan beslenip zel olarak eitilen faist eteler silahsz, zerindeki

trnak aks bilealnm iiye, kylye, renciye, memura saldrmaktadrlar.

Bu tr yasad ama yine Devlet tarafndan elaltndan veya aka korunan eteler, bu

rgtler de, egemen snfn tarihsel geliim sonucu beliren ihtiyalarn karlamak zere

rgtlenmilerdir. Bu ortaya kan yeni ihtiya nedir? Bu ihtiya halk muhalefetini ve ii

hareketini, kanunlarla verilmi kt zerindeki yarm yamalak haklarm bile kullanamaz

duruma drme ihtiyacdr.

19. yzylda egemen snflar kendi yasalarna uyarak meruiyetini kendince savunabiliyordu.Ama 1871 Paris Komn'nden beri, proletarya ve emeki kitleler ylesine gelimi; egemen

snf ise ylesine kk bir parazit aznlk haline gelmitir ki, ezilen snflar burjuvazinin

plak egemenliini gizlemek iin koyduu yasalara uyarak daha hzl birleip, geliebilir

olmulardr. Egemen snf, en usta politikaclarnn azndan "yasallk bizi ldryor"diye

feryad figan etmektedir.

zellikle bizim gibi geri, halkn isizlik ve pahallk cehenneminde yand lkelerde, hem

szm ona yasalar egemenliin gerek niteliini gizlemek zere yrrlkte kalrken hem de

ezilen kitleleri yasal haklarndan yararlanamaz klmann bir yolu olmalyd.

rnein yasaya gre dernek kurma, dernekte toplanma hakkmz olacak ama bu hakkmz

kullanmaya kalktnz m derneiniz bombalanacak. Yasaya gre, grev yapma, grev yerinde

gzc bulundurma hakknz olacak. Ama grev gzcleriniz taranacak. Miting hakknz olacak,

miting yapmaya kalktnz m yine bombalanacak ve taranacaksnz. Bylece Finans - Kapital

kendi koyduu yasal haklarn kendisine kar bir silah olarak kullanlmasndan kurtulacak.

Trkiye'de yllardr oynanan oyunun z budur.

te egemen snf, kitlelerin yasal haklarndan yararlanmasn engelleme ihtiyacn giderecek

faist eteler, vurucu organlar rgtlemitir. Bunlarn yaplar da, grevlerine uygun olarak

olumutur. Faist ideolojiyle eitilmilerdir. ounluu lmpenler ya da isizlerden oluur.rgtlenmeleri mutlak merkeziyeti ve askerdir.


27/40

26

Ama her ey kendi zddyla bir arada bulunabilir. Egemen snfn faist eteleri, halk iinde,

bu etelerin terrnden korunma ihtiyacm ortaya karmtr. Bu meru savunma ihtiyacnda,

bu meru savunma grevini yapabilecek organlar oluturma gereini.

Bu etelerin saldrsna kar devlet organlarna gvenilemez. nk bu etelerin

eitilmesinde rgtlenmesinde ve ynlendirilmesinde dorudan doruya eitli devletorganlarnn grevlileri yer almaktadrlar.

O halde u soru ortaya kmaktadr: Faist etelerin terrne kar meru savunmay

salayabilecek, bylece burjuva devletinin korumad zgrlkleri, alannda, fiilen

gerekletirilecek organlar nasl rgtlenebilir, ne gibi niteliklere sahip olmaldr? Grevlerim

nasl bir yapya sahip olurlarsa en iyi yapabilirler?..

i arkada, btn bu aklamalar niin yaptk, bu sorular niin sorduk?.. nk,

nmzdeki mcadele dneminde bu sorulara verilecek cevaplar byk nem tamaktadr.

Keskin bir mcadele dnemine giriyoruz. Burjuvazi, ii snfnn direniini bastrabilmek,

yldrabilmek iin faist etelerin terrne ba vurmakta zerrece tereddt etmeyecektir.

Unutmayalm Ecevit hkmeti, IMF'ye cretleri donduracam diye garanti vermitir.

ktidarda kalabilmesi iin dediini yapmas gerekir, yapmas iin de iilerin direniim

krmas. ki yldr DSK ve TRK- yneticileri araclyla istedii cret politikasn

uygulatma olana buldu. Ama artk bu olanak yoktur. Bu durumda yapaca ey, bir yandan

resm devlet zoruyla iileri sindirmek; dier yandan da elaltndan faist etelerin kuyruunu

dikletirmek olacaktr. Eer bunlar yapmaz ya da yapamaz ise, Finans - Kapital iin ilevini

yerine getiremiyor demektir... e yaramayan ara atlr. Beklenen grevi yapamayan hkmet

de deitirilir. Budurumda yine faist terr gndemdedir.

Onun iin, faist terre kar meru mdafaa grevini en iyi yapabilecek organlar nasl

oluturulmal ve nasl bir yapda olmaldr diye dnmenin, biimler ve metotlar aramann

zamandr. oktan gelmitir de gemektedir.

Elbet her snfn, her tabakann kendine gre bir yourt yiyii olur. Bu snfsal nitelikler elbet

rgtlere ve yntemlere de yansr. Faist saldrlara kar meru mdafaay, kk- burjuvazi

baka trl rgtler, proletarya baka trl.

Bugne kadar zellikle aydn genler ve ehir kk burjuva tabakalar arasnda, faist

saldrlara kar z savunmay stlenen eitli rgtlenmeler ortaya kmtr. Bunlar daha

ziyade belli birpolitika taraftarlarnn rgtlenmesiyle zde olmulardr.Bir havan eli ceviz krmaya yarar. eki ivi akmaya. Ama ok sklrsa, el altnda bir

eki yoksa, madeni bir havaneli ile de ivi aklabilir. Tersi de mmkndr.

Benzer ekilde, kk- burjuva devrimcisi politik hareketlerin rgt yaplar, dar, disiplinli

militan bir karakterde olduu iin bunlar ou yerde faist etelerin terrne kar savunma

grevini de stlenmi, yaplar uygun olduu iin de nispeten baarl olmulardr.

Bazen de bunun tersi olmutur, faistlerin terrne kar kendiliinden ortaya kan militan

rgtlenmeler, ayn zamanda belli bir siyasetin rgtlenmesi biimine dnmlerdir.

Ancak, btn bunlar, devrimci bir programa dayanmadklar iin; ve yaptklar savunma iiniherey sandklar iin, politik olarak burjuvazinin kuyruuna taklmaktadrlar.


28/40

27

Bunun yan sra, kk-burjuva nitelikleri gerei, faistleri pskrtp egemen olduklar

yerlerde, hzla bir kk-burjuva diktatrlne dnmekte, kendileri dndaki hibir politik

harekete zgrlk tanmamakta ve adeta faist etelerin fonksiyonunu, farkna bile varmadan

sol bir grnm altnda yapar duruma dmektedirler... Elbet bu olgu henz fazla bir

yaygnlk gstermemekle birlikte, bir eilim olarak vardr ve tehlikelidir. Ama btn bunlarkk-burjuvazinin snf karakterinden kaynaklanmaktadr.

Proletarya arasnda elbet, z savunma grevini yapacak rgtlenmeler ok daha farkl

niteliklere sahip olmaldrlar.

nce u soruya cevap arayalm: Bu organlar kimlerden teekkl etmelidir? Dar m olmaldr,

geni mi?

Sendikalar nasl, sermayenin saldrlarna kar meru mdafaa organlar ise, ve onlar

igcn daha iyi fiyatla satmak isteyen herkesi ilerinde barndrrlarsa; faist saldrlara

kar meru mdafaa organlar da propaganda, rgtlenme, toplanma, grev vs. gibi burjuva

zgrlklerini, faist saldrlar karsnda koruyup, fiili geerlilik kazandrmak isteyen herkesi

kapsamaldr.

Yani din, dil, rk ve fikre kar fikirle mcadele etmek isteyen ve terre pabu brakmak

istemeyen herkes bu organlarda grev almal, bu niteliklere sahip herkes birletirilmeye

allmaldr. Elbet ajanlar, muhbirleri bir yana brakmak gerekir.

Ancak, grev bir sendikann grevinden ok farkldr. Karda son derece iyi istihbarat

kaynaklarolan, ate gc yksek silahlara sahip, hareket kabiliyeti yksek, glerini en can

alc noktaya hzla yp derhal geri ekebilen olduka gelimi bir asker rgtlenme vardr.

Ve ivi iviyle sklr.O halde meru mdafaa organlarnda birleenler, sair zamanlarnda emirlerine mutlak olarak

uyacaklar, grevlerinin gerektirdii bilgi ve tecrbeye ve enerjiye sahip kiilerden oluan

bir yrtme komitesi semelidirler.

Bu komiteler, gerekli malzemeyi temin etmeli, savunmann gerektirdii teknik bilgilerle

savunmaclar eitmeli, onlar yeteneklerineuygun grevlerle grevlendirmeli; istihbarat

toplamal; saldrlarda emniyet tertibat almaldr.

Blgesinde bir tek taraftar bile olmayan, ama faist de olmayan en ilgisiz bir rgtn

yapaca bir toplantnn veya bir bildiri datmnn bile rahatlkla yaplabilmesi iin emniyet

tedbirleri almaldr.

Elbet, bu tip rgtlenmeler nceleri tek tek mahalle veya fabrikalarda oluturabilirler. Ama

faistlerin kent ve hatta lke apndaki koordine saldrlar, meru mdafaa organlarnn da

kent hatta lke apnda birleip, ynetici merkezler oluturmalarn gerektirecektir. Tpk

sendikalar gibi. Onlar da balangta tek tek iyerleri lsnde idiler. verenler birletike,

sendikalarda birlemek ve merkezilemek ihtiyacn hissettiler.

Meru savunma organlar fikri ve ihtiyac nceleri yeterince kavranamayabilir. Sendikalarn

gereini de nceleri, en ileri en bilinli bir aznlk kavramtr. Ancak elle tutulur baarlar

grldkten sonra onlarn yararlar geni kitlelerce anlalabilmitir. Benzer ekilde elbetmeru savunma ihtiyacn gren ve bu tr rgtlenmelere girienler balangta kk gruplar


29/40

28

olacaklardr. Ancak onlar iyerinde mahallede faist saldrlara cevap verip, belli bir zgrlk

ortam saladklar lde tm emekiler saflarna koacaklardr.

Ve kim bilir belki, bu organlar yarn ok daha byk mcadelelerin grevini de

yklenebilirler. nk onlar, nitelikleriyle halkn organlardrlar ve emekilerin iktidarnn bir

eit tohumu saylabilirler.Yaasn Faizme Kar z Savunma

Kahrolsun Faistler


30/40

29

cretler ve Enflasyon Konusunda Burjuva Sosyalizmi

Enflasyonun sebebinin cret artlar olduu yolundaki iddiaya, burjuva sosyalistleri,

reformistler de kar karlar!.. Ama nasl?.. Z'den deil biimden. Onlar derler ki:

"Enflasyonun nedeni cret artlar deildir. nk cretler artmamtr."Ve ayrntltablolarla, istatistiklerle cretlerin artmadn gsterirler. Yani cret artlarnn fiyat

artlarna yol amadn, ilke dzeyinde ele almazlar, ampirik olarak kantlamaya alrlar.i

Gerekten de, cretler hayat pahallnn art hzna yetiememektedir ve "gerek cretler"

olarak baz yllarda nispi bir ykseli salamasna karn srekli gerilemektedirler.

Yl

Brt

Aylk

(T.L.)

Net

aylk

(T.L.)

Geinme

Endeksi

Net zerinden

Gerek cret

Endeksi

Brt zerinden

Gerek cret

Endeksi

1970 1060 865 100.0 100.0 100.0

1978 5804 3451 511.2 78.1 109.9

- % 21,9 + % 9,9

Tablodan grld gibi, bir ii ortalama olarak 1970 yl 1060 lira alrken, 1978 yl 5804

lira alr olmutur. Ama bu arada hayat da be misliden fazla pahalanmtr. Bu hesaba gre

brt cretler % 9 artm olur. Ama dikkat edelim brt cretler... (Burada hemen not edelim ki

yukardaki rakamlar Sosyal Sigortalar Kurumu'nun verileridir. Birok mhendis vs. desigortal olduu iin ii cretleri ortalamada daha okartm grnr. Ayrca ii snfnn

esas byk blm sigortasz ve rgtszdr. Dolaysyla cret artlar yok gibidir. Buna bir

de fiyat endekslerinin gvenilmezlii eklenirse Brt olarak bile cretlerin artmad aka

anlalr.)

Net cretler zerinden hesap yapld zaman, iler iyice deimektedir. nk iinin ald

para rakam olarak ykseldike, gerekte ykselmedii halde vergi kesintisi oran da

ykselmektedir. Dolaysyla net cretler byk oranda dmektedir. Tablodan grld gibi,

iinin eline geen net cret % 21.9 -yani bete bir- eksilmitir 8 ylda.

Hele 1978 ve 79 yllarnda ii cretleri "Toplumsal Anlama"vs. ile dondurulduuna ve %150 ye varan bir pahallk olduuna gre: gnmze gelene dek gerek ii cretlerinin drtte

bir, hatta te bir orannda dtn kabul etmek hi deyanl olmayacaktr.

Evet, burada olduu gibi, istatistik verilerle ii cretlerinin artmadn dolaysyla

enflasyonun nedeni olamayacaklarn gstermek mmkndr. Bu tr bir kantlama ilk bakta

pek de akla uygun grnr.

Fakat bir an iin, ii cretlerinin yksekliini ve enflasyon orannn da yksek olduunu

dnelim. Teorik olarak byle bir durum mmkndr. O zaman yine bu istatistik metoduyla,

cretlerin ykselmesinin enflasyonun nedeni olmad kantlanabilir mi? Hayr kantlanamaz.

Aksine, burjuvalar bu silahla sizi vurur. Ayn istatistiklerle, ayn metotla, cret artlarnn

enflasyona neden olduunu "kantlar".


31/40

30

Demek, burjuvazinin iddialarna burjuva kategorilerle karkmak, znde proletaryay

teorik olarak silahszlandrmak anlamna gelir. Ve burjuva sosyalizminin yapt znde tam

da budur.

Burjuva sosyalizminin, sorunu byle burjuva kategorilerle ele almasnn bir dier sonucu da,

ii cretlerine karlk, "krlar"enflasyonun sorumlusu olarak gstermesi biiminde ortayakar. Bunun baka bir biimi de "tekel krlar"dr.

rnein, Sadun Aren bakanlnda hazrlanan DSK Aratrma Enstits Raporu'nda:

"Enflasyonun artmasnda nemli rol oynayan bir dier unsur, ticari krlardr. Herhangi bir

rnn reticiden tketiciye ulaana kadar eitli ellerden gemesi ve her seferinde zerine

yeni bir kr eklenmesi ve bu krlarn srekli artmas enflasyonu hzlandrmaktadr."(s. 70)

deniyor.

Halbuki, krlarn art,retilen mal kitlesini veya toplam talebi dorudan doruya

etkilemediinden, enflasyonla ilikisi cretlerin art gibidir. Ve buradan cretlerin artyla

enflasyon arasnda iliki kurmak iin sadece ters dnmek kfidirii. Burjuvalar cretleri,burjuva sosyalistleri krlar sorumlu tutarken, ayn vlger iktisat anlay iinde kayk

douu srdrrler.

Bu teorik kavrayn bir de politik anlam vardr. Burjuva devleti ile enflasyon ilikisi gizlenir.

Burjuva devlet cihaznn paralanp, bir ucuz devlet cihaznn rgtlenmesi biimindeki

devrim sorunu gndemden karlr. Buna karlk bir reformlar, ekonomik temel zerinde

politik mcadele program vazedilir.

Burjuva sosyalistlerinin, reformistlerin enflasyon ile muazzam devlet cihaz arasndaki gerek

ilikiyi gizlemeleri; cretler ve enflasyon konusunda ampirik kantlara bavurmalar, "tekelkrlar"veya "krlar enflasyonun nedeni olarak koymalar; "anti-tekel"iar ve parolalar

arasnda kopmaz bir iliki vardr.

Bu kavrayn bir dier tezahr de DSK,TP, lerleme gibi kurulu ve sendikalarn u tr

szlerinde grlmektedir:

" (...) ii snfnn ve dier emeki kitlelerin, sorumlu olmadklar enflasyonun durdurulmas

adana cretlerin snrlandrlmasna raz olmalar sz konusu deildir. (...)"("Ekonomik

Rapor 1978", DSK Aratrma Enstits, sayfa: 71)

Ayn anlay ifade eden szler:

"Sz konusu bunalmn tek sorumlusu ibirliki tekellerdir. Bunalmn sonularna da onlar

katlanmaldr. i snfmz bu adan hibir zveriye katlanacak deildir.(Milliyet, Kemal

Trkler'in beyanat)

lk bakta pek te akla uygun gibi grnen bu kar klar hangi varsayma dayanmaktadr?

Bu szler zmnen, iiler baz fedakrlklar yapsa bunalmdan kurtulunabilecei anlamna

gelir. Dolaysyla ters yndenenflasyon ile cretler arasnda bir balant kurulmu olur. Baz

fedakrlklarda bulunulsa (cretler ykselmese vs.) enflasyonun atlatlabilecei kabullenilmi

olur.

kinci olarak, "ii snfnn sorumlu olmad"nasl kantlanmt? Enflasyonun nedeninincret artlar olmad gsterilerek; Peki sorumlu olsa, yani cret artlar da olmu olsa


32/40

31

pekl bir kemerleri skma politikaskabul edilebilecektir. (talya'da talyan Komnist Parti-

si'nin olduu gibi)

nc olarak, ii snf iktidara geldii zaman (ki genellikle daima sorumlusu olmad

bunalmlar ve ykmlar sonunda gelir) lkeyi yeniden kurmak, iin pekl "sorumlusu"

olmad bunalmlarn ykn de ekmek zorunda kalabilir. Dier emeki snflar kazanmak,dier lkelerdeki ii kardelerine yardm etmek iin en byk fedakrlklar yapmaktan

ekinmez ii snf. Proletarya, yukardaki itirazda gsterildii gibi bencil, kendinden ba-

kasn dnmeyen bir snf deildir.

Yukardaki "ii sorumlu deildir o halde fedkrlk yapmaz"itiraz ii snfn mttefikleri

karsnda da kt duruma drr. Pekl bir kyl, ii snfna "tamam karde sorumlu sen

deilsin, onu biliyoruz, ama bizim iin bir fedakrlk yap"diyemez mi? Ve derse, ii ne

cevap verebilir? Vebu durumda ii, zmnen fedakrlk yapt takdirde bunalmdan

klabileceini kabul ettiine gre, eer kylden kopmak istemiyorsa cret zamlarndan

vazgemeyi kabul etmesi gerekmeyecek midir? Ve yine bu mantkla, fedakrlk yapmazsakyly kstrm olmaz m?

Drdnc olarak, bunalmlarn "sorumlusu" snflar deildir. Ekonomi ilikileridir, ekonomi

ilikileri dolaysyla snflar, dolaysyla devlet ve styapdr. Bunalmn nedeninin

("sorumlusu"deil) belli ekonomi ilikileri dolaysyla belli snflarn egemenlii (dikkat

edilsin, "snflar"deil, "snflarn egemenlii") olduu kabul edilirse, bunalm yoketmek

onun nedenlerini ortadan kaldrmakla olabileceinden, ekonomi ilikilerini deitirmeye

ynelik siyasi iktidar sava gndeme gelir. Aksine olarak, bunalmn sorumlusu filanca

snftr demek, siyasi iktidar savan bir kenara itmek, o snfla verili ekonomi ilikileri

temelinde bir mcadeleyle yetinmek demektir.

Beinci olarak, "sorumlu"olmamak sorumluluk duymamay gerektirmez. nk "bunalmn

sorumlusu ii snf deildir"denerek ii snfna sorumsuzluk nerilmektedir. Bunalm

yalnzca iileri deil, tm halk penesi altnda kvrandrrken, ii snf bunalm ve ona

neden olan ilikileri deitirme sorumluluunu duymazlk edemez.

Evet, bizproletarya sosyalistleri, bir lde bunalmdan yani isizlik ve pahallktan

kendimizi sorumlu gryoruz. nk yeterince bilinli ve rgtl davranp ii snfnn

birliini salayamyoruz, ii kyl ittifakn kuramyoruz, dolaysyla emekileri isizlik ve

pahallk cehenneminde yakan bu ekonomi ve styap ilikilerini deitiremedik.Biz "sorumlusu"olmadmz bunalm, dolaysyla bunalmn nedenlerini ortadan kaldrmak

iin hi bir fedakrlktan kanmay dnmyoruz. Bizi uyutan burjuva sosyalistlerinin

dedikleri ve yaptklarnn gerek anlamn kavramak iin canmz diimize takarak

reneceiz, rendiklerimizi reteceiz. Birleeceiz. Ve yalnz kendimizi deil tm halk

bu isizlik-pahallk cehenneminden kurtarmak iin, siyasiiktidar savana gireceiz.

Bir burjuva sosyalistine, bir sendikacya kar bilinli bir proleterin syleyecekleri bunlar

olmaldr.


33/40

32

Parann Deeri - Fiyat ls

En ok kartrlan konu Para'nn DEER(Kymeti) ile FYATI (Pahas) arasndaki

farktr)iiiBir maln deeri onun iinde younlam EMEK miktar kadardr. Kt Parann

deeri de, kdn basm, mrekkebi vs. iin harcanan emek miktarna eittir. Bu hesapa,rnein 1000 liralkbir banknotun deeri, herhalde birliradan fazla deildir. Onun iin kt

parann deerini pratik olarak sfr kabul edebiliriziv.

Kt para bankada yatan altna sembol olduuna gre, altnn deerinin parann deerine

karlk olmas gerekir. Altnn deeri de, onun retimi iin gerekli emek miktaryla

belirleneceinden, deerinin (fiyatnn deil) dmesi emek retkenliinden herhangi bir

nedenle meydana gelecek arta bal olur. Halbuki bu deime de pratik olarak bizi

ilgilendirmemektedir.

Tedavldeki tm banknotlarn deeri, onlarn karl olarak Merkez Bankas'nda bulunanAltn ve [Altna evrilebilir (Konvertibl) dviz, yabanc para] miktarna eittir. Bu durumda

Trk Liras'nn DEER ne kadardr? Merkez Bankas'ndaki altn ve dviz mevcudu

kadardr.

Bu rakamlar her hafta yaynlanan Merkez Bankas durum gstergesinde yer alr.

1977 (Aralk) 1979 (Mays)

Altn ve Dviz Mevcudu (milyon $) 547 730

Tedavldeki Banknotlar (milyon TL.) 77.881 135.968

Altn ve Dvizin Banknota Oran % 33 5 25

Tablodan grld gibi, "Altn ve Dviz Mevcdu"nun "Tedavldeki Banknotlar"a oran 1,5

ylda % 33'den % 25'e dmtr. Yani parann deerindekidme % 8'dir. 1,5 yl nce

parann deeri te biri kadar iken, imdi drtte biridir.

Ancak bu resm tabloya bakp aldanmamak gerekir. nk tablo, durumu iyi gstermek iin

yaplm teknik hesap oyunlar, kaydrmalara dayanmaktadr. rnein hemen denmesi

gereken vadesi gelmi 2 milyar dolar bor var. Bunlarla mzakere sryor. Bu alacalklar

hemen imdi alacaklarn isteseler, Merkez Bankas'ndaki Altn ve dvizler, borcun ancak tebirini demeye yeter. Bunlarn yan sra, yaplm transferleri yaplmam, bazen de

yaplmam transferleri yaplm gibi gstererek altn dviz mevcudu yksek gsterilmektedir.

Onun iin pratik olarak paramzn deeri yokturv.

Peki, niin parann - gerekte yok saylabilecek- deeriyle kyaslanmayan bir alm gc

vardr? Onun tedavl sng gcyle mecbur klnmtr da ondan. Al verite kullanlmas

mecbur olunca, parann bir FYATI olur. Fiyat belirleyen ise ARZ (SUNU) ve TALEP

(STEM) dirvi.

u halde retim artna uygun oranda para miktar da artarsa, parann fiyat deimez. Yok

emtia (mal) retimiartmadan, para miktar artarsa parann fiyat de

demir kucukaydin - iscinin el kitabi - orijinal kapakli.pdf

Documents