autorski program wychowania fizycznego dla klas i
TRANSCRIPT
MAGDALENA KLIMEK
BARBARA KOSI ŃSKA-PRUŚ
AUTORSKI PROGRAM WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
I etap edukacyjny – nauczanie zintegrowane
KRAKÓW 2001
2
SPIS TREŚCI
IDEA PROGRAMU.......................................................................................... 3
METRYCZKA INFORMACYJNA PROGRAMU.......................................... 4
1. CELE LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO ...................................... 5
2. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW........................................................ 6
3. TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA ORAZ OPIS
ZAŁOśONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA......................................................... 7
4. KRYTERIA OCEN Z WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
W KLASACH I – III....................................................................................21
ANEKS............................................................................................................22
BIBLIOGRAFIA.............................................................................................29
AKTY PRAWNE............................................................................................31
3
IDEA PROGRAMU.
Podczas opracowywania programu załoŜono, Ŝe głównym celem lekcji
wychowania fizycznego jest promowanie zdrowego stylu Ŝycia oraz
przygotowanie dziecka do świadomego uczestnictwa w róŜnych formach
dziecięcej aktywności ruchowej. Rolą nauczyciela natomiast jest wspieranie
ucznia w rozwoju fizycznym, emocjonalnym i społecznym.
Aby program mógł być w pełni realizowany, uwzględniono w nim
warunki lokalowo – organizacyjne szkoły tj.: dwie sale gimnastyczne, salę
rytmiczno-taneczną, korytarze szkolne, boiska sportowe oraz moŜliwość
korzystania z międzyszkolnego basenu pływackiego.
Mając na uwadze sygnały od nauczycieli klas I-III o ogólnikowym
potraktowaniu wychowania fizycznego w programach nauczania
zintegrowanego, opracowano program szczegółowo traktujący treści
kształcenia i wychowania oraz planowane osiągnięcia ucznia po zakończeniu
I-go etapu edukacyjnego.
Szczególny akcent połoŜono na ćwiczenia korekcyjne, ćwiczenia o
charakterze rytmiczno-tanecznym, gry i zabawy ruchowe z elementami mini-
gier sportowych oraz gier rekreacyjnych.
4
METRYCZKA INFORMACYJNA PROGRAMU.
Program dotyczy przedmiotu wychowanie fizyczne. Opracowany został
dla nauczania zintegrowanego ( kl. I-III) szkoły podstawowej, czyli dla I-go
etapu edukacyjnego.
Program przygotowano dla następującego tygodniowego wymiaru
godzin:
- wychowanie fizyczne - kl. I i II - 3 godz.
kl. III - 3 godz. ( w tym 2 godz. zajęć na basenie )
- zajęcia fakultatywne (do wyboru, 2 godz. tygodniowo) z :
• gier i zabaw ruchowych,
• tańców ludowych,
• tańca nowoczesnego,
• rytmiki,
- gimnastyka korekcyjna (2 godz. tygodniowo)
- ścieŜka komunikacyjna.
Autorami programu są mgr Barbara Kosińska-Pruś i mgr Magdalena
Klimek.
Program zawiera podstawę programową wychowania fizycznego oraz
standardy osiągnięć zawarte w rozporządzeniu MEN z 15 lutego 1999 r.
5
1. CELE LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
1. Wszechstronny rozwój psychofizyczny ucznia.
2. Przekazywanie podstawowych wiadomości i umiejętności
umoŜliwiających samokontrolę, samoocenę i samodzielne
podejmowanie działań słuŜących doskonaleniu wszystkich funkcji
organizmu.
3. Kształtowanie pozytywnej postawy wobec aktywności ruchowej w celu
permanentnego i świadomego udziału w róŜnych formach aktywności
sportowo-rekreacyjnej w szkole i w czasie wolnym.
4. WdroŜenie do zachowań prozdrowotnych przez:
a. uświadomienie konieczności dbania o zdrowie swoje i innych
b. ułatwienie nabywania umiejętności dbania o swoje zdrowie
c. kształtowanie postaw warunkujących bezpieczeństwo uczniów w
czasie zajęć ruchowych
d. wytworzenie potrzeby uczestnictwa w róŜnych przejawach
aktywności ruchowej
e. współtworzenie modelu organizowania i spędzania czasu
wolnego
f. kształtowanie odporności psychicznej ułatwiającej sprawne
funkcjonowanie w grupie rówieśniczej.
5. Kształtowanie sprawności morfo-funkcjonalnej i kondycyjno-
koordynacyjnej.
6. WyposaŜenie ucznia w zasób wiadomości i umiejętności ruchowych
przydatnych w aktywności zdrowotnej, rekreacyjnej i sportowej.
6
2. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
1. ZałoŜono, Ŝe cele lekcji wychowania fizycznego zostaną osiągnięte w
czasie obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego (w wymiarze 3
godzin tygodniowo), zajęć fakultatywnych z gier i zabaw ruchowych,
kółka tanecznego, zajęć na basenie, ścieŜki komunikacyjnej, rytmiki i
gimnastyki korekcyjnej, we współpracy z nauczycielami tych
przedmiotów.
2. W czasie lekcji naleŜy realizować treści edukacji prozdrowotnej
i ekologicznej.
3. Aby przygotować uczniów do świadomego uczestnictwa w
dziecięcych formach aktywności ruchowej powinno się stosować
metody aktywizujące – usamodzielniające oraz wyzwalające twórczą
inwencję (kreatywne), oryginalne formy zajęć, zasadę indywidualizacji
i wszechstronności oraz niekonwencjonalne środki dydaktyczne.
4. Podczas realizacji programu konieczne jest uwzględnianie potrzeb,
moŜliwości i zainteresowań uczniów oraz uwarunkowań zdrowotnych
(wad postawy, nadwagi, astmy, alergii, itp.)
5. Zajęcia naleŜy prowadzić w miarę warunków pogodowych na
boiskach i w terenie.
6. Dodatkowo zaplanowano dla dzieci zorganizowanie róŜnorodnych
turniejów, festynów, konkursów, quizów o tematyce zdrowotnej i
sportowo–rekreacyjnej z udziałem i pomocą rodziców.
7
3. TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA ORAZ OPIS ZAŁOśONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
KO
MP
ET
EN
CJA
OPIS ZAŁOśONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
I ETAP EDUKACYJNY
TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
I. Ś
WIA
DO
ME
UC
ZE
ST
NIC
TW
O W
DZ
IECĘ
CY
CH
FO
RM
AC
H A
KT
YW
NOŚ
CI R
UC
HO
WE
J
A. P
OS
TA
WY
Uczeń:
- wykazuje właściwą postawę do zajęć ruchowych, posiada odpowiedni ubiór do ćwiczeń
- chętnie i z radością
uczestniczy w grach i zabawach w gronie rówieśników
- potrafi właściwie przyjąć
sukces i poraŜkę własną i zespołu
- potrafi kontrolować własne
emocje i zachowania - szanuje przybory i przyrządy uŜywane w czasie zajęć ruchowych
Kształtowanie pozytywnych postaw ucznia do aktywności ruchowej Samokontrola przygotowania do lekcji i estetyki stroju Rozwój emocjonalny związany z przeŜywaniem radości i satysfakcji z opanowania umiejętności ruchowych Eksponowanie działań i osiągnięć uczniów Kształtowanie właściwego stosunku do własnych pozytywnych i negatywnych emocji Kształtowanie poszanowania przyborów i przyrządów do ćwiczeń
8
I. Ś
WIA
DO
ME
UC
ZE
ST
NIC
TW
O W
DZ
IECĘ
CY
CH
FO
RM
AC
H A
KT
YW
NOŚ
CI R
UC
HO
WE
J
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
Uczeń:
- potrafi samodzielnie zainicjować i prze-prowadzić w gronie rówieśników ulubioną zabawę lub grę ruchową
- umie dostosować się do obowiązujących reguł w grach i zabawach
- potrafi wykonać ćwiczenia
ruchowe według własnych pomysłów, samodzielnie budować tory przeszkód.
- potrafi poprawnie wykonać ćwiczenia o charakterze utylitarnym
Eksponowanie pomysłowości uczniów w doborze zabaw ruchowych Nauka i doskonalenie gier i zabaw ruchowych: - bieŜnych np. „Berek”,
„Mosty”, wyścigi rzędów - rzutnych np.: rzuty do celu, „Dwa ognie”, „ Zbijany” - na czworakach - „Pieski i kotki”, „Czaty” - skocznych np. „Skoki dodawane”, „Przeprawa przez rzekę” - orientacyjno- porządkowych np. „Labirynt”, „Kto zmienił miejsce” - ze śpiewem - „Nitka”, „Na krakowską nutę” - zabawy z elementami mini- gier Pokonywanie torów przeszkód wg pomysłu ucznia
Nauka i doskonalenie umiejętności utylitarnych jak: marsz, bieg, wspinanie, pełzanie, pokonywanie przeszkód terenowych, rzuty do celu, podnoszenie cięŜkich przedmiotów, ochrona przed upadkiem itp.
9
I.
ŚW
IAD
OM
E U
CZ
ES
TN
ICT
WO
W D
ZIE
CIĘC
YC
H F
OR
MA
CH
AK
TY
WN
OŚ
CI R
UC
HO
WE
J
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
Uczeń:
- potrafi zastosować poznane podstawowe kroki i figury wybranych tańców ludowych i towarzyskich podczas zabaw tanecznych1
- potrafi wyrazić za pomocą ekspresji ruchowej własne przeŜycia
- umie grać przynajmniej w jedną mini-grę sportową lub rekreacyjną
- potrafi bezpiecznie bawić
się na śniegu i lodzie, nad wodą i w wodzie
- potrafi samodzielnie przepłynąć dowolnym stylem 20 m
- umie wybrać bezpieczne miejsce do ćwiczeń oraz zabaw i gier ruchowych
- potrafi w bezpieczny sposób korzystać z ulubionego
Nauka i doskonalenie umiejętności sportowo-rekreacyjnych: GRY REKREACYJNE:
- ringo - kometka - rzucanka siatkowa
SPORTY ZIMOWE: Zabawy ze śniegiem i na śniegu: „Lepienie figur śniegowych”, „Wojna na śnieŜki”, „Bieg po śladach”, itp. PŁYWANIE: Ćwiczenia oswajające z wodą Ćwiczenia wypornościowe Praca RR i NN do kraula na grzbiecie i na piersiach Skoki do wody Zabawy w wodzie Zasady bezpieczeństwa w wodzie i nad wodą Przygotowanie do bezpiecznych zabaw podwórkowych
1 Realizacja podczas zajęć fakultatywnych
10
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
sprzętu sportowego (roweru, hulajnogi, nart, łyŜew, sanek, łyŜworolek i innych)
- potrafi bezpiecznie
poruszać się w ruchu ulicznym2
Przygotowanie uczniów do samodzielnego poruszania się w ruchu ulicznym
I. Ś
WIA
DO
ME
UC
ZE
ST
NIC
TW
O W
DZ
IEC
IĘC
YC
H F
OR
MA
CH
AK
TY
WN
OŚ
CI R
UC
HO
WE
J
C
. WIA
DO
MOŚ
CI
Uczeń:
- wie, Ŝe aktywność ruchowa korzystnie wpływa na jego zdrowie, rozwój i sprawność fizyczną
- zna zasady i reguły
poznanych zabaw i gier ruchowych
- wie, jakie korzyści płyną
z uprawiania sportu, potrafi wymienić i opisać kilka ulubionych dyscyplin sportowych
- wie, jak zachować się na
spacerze i wycieczce - wie, jak zachować się w roli
kibica oraz uczestnika zawodów sportowych, wie równieŜ, co oznacza zasada „fair play”
- zna znaki drogowe dla
pieszych, zna zasady bezpiecznej drogi do szkoły3
Wpływ aktywności ruchowej na zdrowie człowieka Zapoznanie ucznia z: - przepisami gier i zabaw ruchowych - róŜnymi dyscyplinami sportowymi - zasadami bezpieczeństwa na wycieczkach - zasadami kulturalnego kibicowania - zasadami sportowej rywalizacji - przepisami ruchu drogowego dla pieszych
2 Realizacja podczas ścieŜki komunikacyjnej 3 J.w.
11
A. P
OS
TA
WY
Uczeń:
- prowadzi zdrowy i higieniczny styl Ŝycia zgodnie ze wskazaniami rodziców i nauczyciela
- troszczy się o zdrowie
i bezpieczeństwo własne i swoich kolegów
- wykazuje chęć niesienia
pomocy w sytuacjach trudnych
Zasady higienicznego i zdrowego stylu Ŝycia Higiena osobista Kształtowanie dbałości o bezpieczeństwo swoje i innych WdraŜanie do wzajemnej pomocy podczas wykonywania ćwiczeń – pomoc słabszym
II. D
BA
ŁOŚĆ
O Z
DR
OW
IE, H
IGIE
NĘ C
IAŁA
, PO
RZĄ
DE
K I
CZ
YS
TOŚĆ
OT
OC
ZE
NIA
B.
UM
IEJĘ
TN
OŚC
I
Uczeń:
- potrafi stosować podstawowe zasady higieny przed i po wysiłku fizycznym
- potrafi wykonać test prawidłowej postawy (przed lustrem i przy ścianie) oraz przyjąć skorygowaną postawę w siadzie
- potrafi wykonać kilka
prostych ćwiczeń zapobiegających wadom postawy ciała
Utrwalenie nawyku higieny osobistej: - dobór odpowiedniego stroju i obuwia na zajęcia sportowe - przestrzeganie zasad higieny po wysiłku fizycznym GIMNASTYKA KOREKCYJNA Wyrabianie nawyku prawidłowej postawy Przyjmowanie poprawnej pozycji ciała w róŜnych sytuacjach WdraŜanie uczniów do samodzielnego wykonywania ćwiczeń korekcyjnych zgodnie z indywidualnymi potrzebami:
12
II.
DB
AŁOŚĆ
O Z
DR
OW
IE, H
IGIE
NĘ C
IAŁA
, PO
RZĄ
DE
K I
CZ
YS
TOŚĆ
OT
OC
ZE
NIA
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
- potrafi ocenić postawę kolegi
- umie przeprowadzić gimnastykę poranną oraz proste ćwiczenia relaksacyjne po pracy umysłowej oraz dłuŜszym przebywaniu w pozycji siedzącej
- potrafi dokonać obserwacji zmian w pracy serca po wysiłku fizycznym
- zna i potrafi nazwać części swojego ciała
*Ćwiczenia zapobiegające: - płaskostopiu
- plecom okrągłym - odstającym łopatkom - nadmiernej lordozie - bocznemu skrzywieniu kręgosłupa
*Ćwiczenia oddechowe *Zabawy z elementami ćwiczeń korekcyjnych *Przyjmowanie prawidłowej postawy i poprawnych pozycji wyjściowych Uświadomienie konieczności ćwiczeń w domu ( zadania domowe) Dokonywanie wzajemnej kontroli i oceny prawidłowej postawy ciała Stosowanie czynnego wypoczynku i ćwiczeń relaksacyjnych po zmęczeniu umysłowym Obserwacja pracy serca i oddechu przed i po wysiłku RozróŜnianie i nazywanie róŜnych części ciała
13
II.
DB
AŁOŚĆ
O Z
DR
OW
IE, H
IGIE
NĘ C
IAŁA
.....
C. W
IAD
OM
OŚ
CI
Uczeń:
- wie, co sprzyja i co szkodzi zdrowiu
- wie jak naleŜy zachowywać
się w czasie ćwiczeń na sali gimnastycznej, na boisku i w terenie, aby uniknąć nie-szczęśliwych wypadków
- zna rodzaje wad postawy - wie, jak postępować, aby uniknąć wad postawy ciała - wie, jak uchronić się przed
zmarznięciem, przegrzaniem i nadmiernym promie-niowaniem słonecznym
- zna zasady higienicznego
postępowania w odniesieniu do własnego ciała i otoczenia
Zachowania sprzyjające i zagraŜające zdrowiu Zasady bezpieczeństwa na zajęciach ruchowych Sposoby zapobiegania wadom postawy Hartowanie organizmu w róŜnych warunkach pogodowych Zapoznanie ucznia z zasadami higieny osobistej i otoczenia
III. W
YK
ON
YW
AN
IE P
RO
ST
YC
H Z
AD
AŃ
RU
CH
OW
YC
H
A. P
OS
TA
WY
Uczeń:
- wykazuje chęć do współdziałania z innymi w rozwiązywaniu wspólnych zadań
- chętnie podejmuje zadania ruchowe proponowane przez nauczyciela
- jest zdyscyplinowany, reaguje na sygnały skierowane do niego przez nauczyciela, kontroluje własne zachowania
- podejmuje współpracę przy
organizowaniu miejsca do ćwiczeń i zabaw
WdraŜanie do współdziałania w grupie Współpraca i pomoc uczniów w organizacji zajęć
14
III.
WY
KO
NY
WA
NIE
PR
OS
TY
CH
ZA
DAŃ
RU
CH
OW
YC
H Z
GO
DN
IE Z
PO
LEC
EN
IEM
NA
UC
ZY
CIE
LA
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
Uczeń:
- potrafi współdziałać z rówieśnikami na zajęciach ruchowych
- potrafi pomóc koledze podczas wykonywania ćwiczeń ruchowych
- umie nazwać przybory
i przyrządy do ćwiczeń oraz właściwie z nich korzystać
- wykazuje się w doborze
i wykorzystaniu nietypowych przyborów
- potrafi wyrazić ruchem
zdarzenie, sytuację, stany emocjonalne
- potrafi rozwiązać proste zadanie problemowe (ruchowe)
- umie ocenić poprawność
wykonania ćwiczeń przez siebie i przez rówieśników
- umie dokonać prostych
pomiarów szybkości, odległości, wysokości i cięŜaru
UMIEJĘTNOŚĆ DZIAŁANIA NA RZECZ PODNOSZENIA SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ Uczeń potrafi wykonać:
- ćwiczenia i zadania ruchowe kształtujące siłę: wzmacniające siłę RR np. ugięcia RR w klęku podpartym
WdraŜanie do właściwego i bezpiecznego korzystania z przyborów i przyrządów Eksponowanie pomysłowości ucznia w doborze typowych i nietypowych przyborów do ćwiczeń WdraŜanie do samooceny i samokontroli podczas wykonywania ćwiczeń ruchowych KSZTAŁTOWANIE SPRAWNOŚCI Kształtowanie sprawności morfo-funkcjonalnej: - róŜne formy sprawności
ruchowej stymulujące funkcjonowanie układu krąŜenia i oddychania
15
III.
WY
KO
NY
WA
NIE
PR
OS
TY
CH
ZA
DAŃ
RU
CH
OW
YC
H Z
GO
DN
IE Z
PO
LEC
EN
IEM
NA
UC
ZY
CIE
LA
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
• wzmacniające siłę NN np. podskoki, skoki zajęcze, przeskoki przez przeszkody
• wzmacniające siłę mm brzucha np. „ brzuszki”, „rowerek”
• wzmacniające mm grzbietu np. „samolocik”,
• wzmacniające mm pośladków • czworakowanie • pełzanie • wspinanie się
- zadania ruchowe doskonalące szybkość:
• starty na sygnał z róŜnych pozycji
• bieg na krótkim odcinku z max. szybkością
• szybki bieg z obrotami i ze zmianą kierunku ruchu
- zadanie ruchowe doskonalące wytrzymałość:
• bieg ciągły w określonym czasie
• marszobieg - zadania ruchowe doskonalące koordynację:
• ćwiczenia równowaŜne wolne i na przyrządzie
• naśladowanie ruchów partnera, manipulowanie kilkoma przyborami, łączenie kilku ćwiczeń w jeden ciąg
• przyjmowanie określonych pozycji róŜnych części ciała z zamkniętymi oczami
- ćwiczenia zwiększające ruchomość w stawach oraz wzmacniające układ kostno-stawowo-więzadłowy
- ćwiczenia wzmacniające róŜne grupy mięśniowe zapobiegające powstawaniu wad postawy oraz kompensujące niedostatek ruchu
Kształtowanie sprawności kondycyjnej:
- siły - szybkości - wytrzymałości
Kształtowanie sprawności koordynacyjnej:
- szybkości reakcji np. reakcja na sygnały
- równowagi np. przejście po odwróconej ławeczce
- orientacji kinestetycznej(np. łączenie przewrotów) i przestrzennej ( np. bieg z omijaniem przeszkód )
16
III.
WY
KO
NY
WA
NIE
PR
OS
TY
CH
ZA
DAŃ
RU
CH
OW
YC
H Z
GO
DN
IE Z
PO
LEC
EN
IEM
NA
UC
ZY
CIE
LA
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
RYTM-MUZYKA-TANIEC Uczeń potrafi wykonać:
• podstawowe kroki tańców ludowych: krakowiak, polka
• podstawowe kroki tańców towarzyskich: cza-cza, walczyk
• ćwiczenia przy muzyce zgodnie z jej rytmem
• zilustrować ruchem tekst piosenki dziecięcej
GIMNASTYKA PODSTAWOWA Uczeń:
- potrafi nazwać, opisać, przyjmować i zmieniać na sygnał podstawowe pozycje wyjściowe do ćwiczeń i ustawienia
Kształtowanie rytmizacji i estetyki ruchów:
- odtwarzanie ruchem róŜnych rytmów
- wykonywanie ruchów wg zmiennego rytmu w miejscu i w ruchu, róŜnymi częściami ciała, z przyborem i bez
- wykonywanie ćwiczeń w rytmie muzyki – aerobic
- nauka i doskonalenie podstawowych kroków tanecznych: krakowiak, polka, cza-cza, walczyk
- tworzenie prostych układów tanecznych wg inwencji nauczyciela i uczniów
- ruchowa ilustracja tekstów piosenek dziecięcych
- elementy tańca nowoczesnego
Nauka pozycji wyjściowych i ustawień: *pozycje wyjściowe: postawa; przysiad; siad: prosty, skrzyŜny, klęczny, ugięty, rozkroczny; klęk: prosty, podparty; leŜenie: przodem, tyłem, przewrotne, przerzutne; podpór: przodem, tyłem; zwis :przodem, tyłem z prawidłowym chwytem *ustawienia: rząd, szereg, dwuszereg, rozsypka
17
III.
WY
KO
NY
WA
NIE
PR
OS
TY
CH
ZA
DAŃ
RU
CH
OW
YC
H Z
GO
DN
IE Z
PO
LEC
EN
IEM
NA
UC
ZY
CIE
LA
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
- potrafi nazwać i opisać
podstawowe ćwiczenia ruchowe uŜywając właściwej terminologii
- umie dobrać i wykonać po 2-3 ćwiczenia kształtujące
indywidualnie lub z partnerem; wolne, z przyborem lub na przyrządzie, z muzyką i bez
- potrafi wykonać ćwiczenia
zwinnościowo-akrobatyczne: • przewrót w przód z
przysiadu do przysiadu z miejsca i z marszu
• przewrót w tył z przysiadu do przysiadu, z przysiadu do rozkroku
• wyskok obunóŜ na 3 części skrzyni i zeskok w głąb
• przeskoki zawrotne przez ławeczkę
• przejście równowaŜne na odwróconej ławeczce
• szybkie zmiany pozycji, ułoŜenia ciała, kierunku poruszania się
• zilustrować ciałem litery i cyfry
• pokonać gimnastyczny tor przeszkód z wykorzystaniem poznanych elementów
Podstawowe ćwiczenia ruchowe: wznos i opust RR i NN, krąŜenia RR , NN, głowy wyrzuty RR skłony i skręty tułowia skrętoskłony Rozwijanie umiejętności doboru ćwiczeń kształtujących odpowiednie partie ciała Nauka i doskonalenie elementów gimnastyki podstawowej:
- przewroty w przód i w tył - łączenie przewrotów - stanie na rękach
z asekuracją - soki wolne jednonóŜ
i obunóŜ - skoki przez przyrządy - zeskok w głąb - przejścia równowaŜne - ćwiczenia na przyrządach ( drabinki, ławeczki, skrzynia, kozioł, drąŜek) - ścieŜki gimnastyczne - tory przeszkód - ilustrowanie ciałem
obrazu liter i cyfr
18
III.
W
YK
ON
YW
AN
IE P
RO
ST
YC
H Z
AD
AŃ R
UC
HO
WY
CH
ZG
OD
NIE
Z P
OLE
CE
NIE
M N
AU
CZ
YC
IELA
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
ELEMENTY LEKKIEJ ATLETYKI Uczeń potrafi wykonać:
• start wysoki z biegiem na wyznaczonym odcinku ( 30- 40m )
• bieg długi na określonym odcinku
( 200, 300, 400 m ) • rzut małą piłeczką na
odległość • rzut piłką lekarską (1 kg) w
przód zza głowy • skok w dal z miejsca i z
rozbiegu MINI GRY SPORTOWE Uczeń potrafi wykonać:
- mini-koszykówka: • podanie i chwyt piłki
oburącz w miejscu • kozłowanie ręką prawą i
lewą • rzut piłki do kosza
dowolnym sposobem • zastosować poznane
elementy w zabawach i grze uproszczonej
Nauka i doskonalenie elementów lekkiej atletyki: - róŜne formy biegu
(trucht, skiping, bieg z przyspieszeniem)
- start : niski, wysoki - biegi na róŜnych
dystansach - sztafety - marszobiegi - atletyka terenowa - rzuty róŜnymi
przedmiotami na odległość
- skoki wolne i przez przeszkody
- wieloskoki - skok w dal sposobem
naturalnym - skok wzwyŜ sposobem
naturalnym Nauka i doskonalenie elementów mini-gier sportowych:
- sposoby poruszania się po boisku
- zabawy oswajające z piłką: • podrzuty i chwyty • toczenie po podłoŜu • rzuty do celu
19
III.
W
YK
ON
YW
AN
IE P
RO
ST
YC
H Z
AD
AŃ R
UC
HO
WY
CH
ZG
OD
NIE
Z P
OLE
CE
NIE
M N
AU
CZ
YC
IELA
B. U
MIE
JĘT
NOŚ
CI
-mini-siatkówka: • odbicia sposobem górnym
piłką balonową • przerzuty nad siatką znad
głowy -mini-piłka ręczna:
• podania jednorącz w miejscu do partnera
• chwyt oburącz w miejscu • rzut na bramkę jednorącz
z miejsca i z biegu • kozłowanie prawą i lewą
ręką • zastosować poznane
elementy w zabawach i grach zespołowych ( np. w grze „piłka graniczna”) oraz w grze uproszczonej
-mini-piłka noŜna:
• prowadzenie piłki prawą i lewą nogą
• podanie i przyjęcie piłki dowolną nogą
• strzał na bramkę • zastosować poznane
elementy w zabawach i grze uproszczonej
-unihok • prowadzenie krąŜka po
prostej i slalomem • strzał na bramkę z dowolnej
odległości • zastosować poznane
elementy w zabawach i grze uproszczonej
- podania jednorącz
i oburącz do partnera w miejscu i w ruchu
- kozłowanie prawą i lewą ręką w miejscu i w ruchu, ze zmianą kierunku ruchu i tempa
- rzuty do kosza jednorącz i oburącz z miejsca
- rzuty na bramkę jednorącz z miejsca i z biegu
- odbicia sposobem górnym i dolnym
- prowadzenie piłki nogą, strzały na bramkę
- Ŝonglerka piłki stopą, udem, głową
- prowadzenie krąŜka „hokejką”, strzały na bramkę
- zabawy i gry zespołowe z elementami mini-gier
sportowych • 5 podań • zbijany • dwa ognie • rzucanka siatkowa • piłka graniczna
- gra szkolna i uproszczona
( mini-piłka noŜna, mini-koszykówka, mini-piłka ręczna, unihok )
20
III.
W
YK
ON
YW
AN
IE P
RO
ST
YC
H Z
AD
AŃ ..
.
C. W
IAD
OM
OŚ
CI
Uczeń:
- zna właściwą terminologię poznanych ćwiczeń, zabaw i gier ruchowych, ustawień, pozycji wyjściowych do ćwiczeń, nazwy przyborów i przyrządów
- rozumie znaczenie
podstawowych pojęć związanych ze sprawnością fizyczną jak: szybkość, wytrzymałość, zwinność, siła, skoczność
- zna podstawowe przepisy
mini-gier sportowych
Zapoznanie uczniów z:
- terminologią ćwiczeń, zabaw gier, ustawień, pozycji wyjściowych
- nazwami przyborów
i przyrządów - podstawowymi pojęciami
związanymi ze sprawnością fizyczną
- przepisami mini-gier sportowych
21
4. KRYTERIA OCEN Z WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W KLASACH I – III.
1. Uczestnictwo.
2. ZaangaŜowanie.
3. Opanowanie umiejętności ruchowych.
4. Postęp sprawności fizycznej.
5. Wiadomości.
NajwaŜniejszym kryterium oceny z wychowania fizycznego jest
świadome uczestnictwo oraz zaangaŜowanie dziecka na lekcji na miarę
jego rozwoju fizycznego, moŜliwości zdrowotnych, sprawnościowych
i intelektualnych.
Ocena oparta jest na diagnozie wstępnej – rozpoznaniu początkowego
stanu poziomu sprawności, umiejętności i wiadomości.
Jest oceną wspierającą, motywującą do aktywnego udziału w zajęciach
ruchowych, wzmacniającą wiarę we własne siły ucznia.
Sposobem komunikowania się z rodzicami w celu poinformowania o
osiągnięciach, postępach i wysiłkach dziecka jest karta opisowej oceny ucznia
z wychowania fizycznego.
22
ANEKS 1. KARTA OPISOWEJ OCENY UCZNIA 2. PRZYKŁADOWE TEMATY LEKCJI WYCHOWANIA
FIZYCZNEGO DLA KLAS I - III
23
KARTA OPISOWEJ OCENY UCZNIA Z WYCHOWANIA FIZYCZNEGO Imię i nazwisko ........................... Data........................ Klasa.................... rok urodzenia ................. Uwagi zdrowotne..................................................................................................................................
Uczestnictwo w lekcji:* Aktywnie i chętnie uczestniczy Chętnie uczestniczy Niechętnie uczestniczy Często nie ma stroju Przestrzega zasad bezpieczeństwa Przestrzega zasad higieny Inne...........................
ZaangaŜowanie:* Jest twórczy i zaangaŜowany Aktywnie uczestniczy i współpracuje z kolegami Biernie uczestniczy Przeszkadza innym Inne.........................
Opanowanie umiejętności ruchowych w stopniu
wybitnym
bardzo dobrym
dobrym przeciętnym
niskim
gry i zabawy gimnastyka ......................... ........................ .........................
lekkoatletyka ......................... ........................ .........................
mini gry sportowe ........................... ............................ ...........................
pływanie inne formy ..........................
Postępy sprawności fizycznej
Nie poprawił się Poprawił się w małym stopniu
Wybitnie poprawił się
Siła (rzut piłką lekarską) Szybkość( bieg 40 m ) Wytrzymałość (marszobieg 400m) Gibkość (skłon w przód) Zwinność( bieg po kopercie) Wiadomości : ocena wiadomości za pomocą testu Zalecenia:.................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... *- właściwe podkreślić
24
PRZYKŁADOWE TEMATY LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO DLA KLAS I – III
TEMATY LEKCJI I II III
LEKCJE ORGANIZACYJNE 1. Zachowanie bezpieczeństwa na zajęciach w.f. 2. Szybka reakcja na sygnały słuchowo wzrokowe.
Zabawy orientacyjno – porządkowe.4 3. Przepisy o ruchu drogowym w zabawach orientacyjno
–porządkowych. 4. Przyjmowanie prawidłowych pozycji wyjściowych do ćwiczeń.
5. Nauka prawidłowej terminologii podstawowych ćwiczeń- odmiany zabawy „Rób tak nie rób tak”.
GRY I ZABAWY RUCHOWE 1. Kształtowanie szybkości poprzez gry i zabawy bieŜne. 2. Nauka zabaw bieŜnych: „Mosty”, „Berek”,
„Samochody”, „Lawina”, ”Ogonki”, „Dzień i noc”, „Rybacy na jezioro”.
3. Doskonalenie i innowacja zabaw bieŜnych. 4. Kształtowanie siły poprzez gry i zabawy rzutne. 5. Nauka zabaw rzutnych: „Rzuty do celu”, „Zbijany”,
„Skuwany w kole”, „Piłka w szeregu”. 6. Doskonalenie i innowacja zabaw rzutnych. 7. Kształtowanie skoczności poprzez gry i zabawy. 8. Nauka i doskonalenie zabaw „Szczur”, „Przeprawa
przez rzekę”, „Skoki dodawane”. 9. Doskonalenie i innowacja zabaw skocznych. 10. Kształtowanie zwinności poprzez zabawy na
czworakach. 11. Nauka zabaw na czworakach: „Pieski i kotki”, „Czaty” 12. Doskonalenie i innowacja zabaw na czworakach. 13. Kształtowanie sprawności psychomotorycznej przez
zabawy orientacyjno- porządkowe „Czaty”, „Lusterko”, ”Labirynt”, itp.
14. Utylitarne tory przeszkód. 15. Budowanie toru przeszkód przez uczniów. 16. Zabawy z elementami korekcji.
x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x
4 Wszystkie tematy mogą być realizowane w wymiarze 1-4 godzin, w zaleŜności od potrzeb.
25
RYTM, MUZYKA, TANIEC 1. Kształtowanie poczucia rytmu w zabawach ze śpiewem.
2. Kształtowanie wyczucia rytmu i estetyki ruchu. 3. Nauka podstawowych kroków tańców ludowych. 4. Krakowiak- krok podstawowy, cwał. 5. Krakowiak-krok krzesany, haczyk i inne wg inwencji
nauczyciela. 6. Polka- krok podstawowy. 7. Polka- łączenie figur. 8. Nauka podstawowych kroków tańców towarzyskich :
cza- cza, walczyk. 9. Nauka podstawowych figur tańców nowoczesnych. 10. WyraŜanie własnej ekspresji ruchowej. 11. Ćwiczenia przy muzyce - aerobik. 12. Ćwiczenia przy muzyce z chusteczką i z szarfą. 13. Ćwiczenia przy muzyce z obręczami. 14. Ilustracja ruchem tekstu piosenki lub opowiadania. 15. Nowoczesne tańce dyskotekowe. 16. Proste układy taneczne wg inwencji uczniów
i nauczyciela. GIMNASTYKA PODSTAWOWA 1. Ćwiczenia zwiększające ruchomość w stawach
barkowych, biodrowych. 2. Ćwiczenia wzmacniające grupy mięśniowe: obręczy
barkowej, obręczy biodrowej, brzucha, grzbietu, pośladków.
3. Ćwiczenia wzmacniające układ kostno –stawowo- więzadłowy.
4. Ćwiczenia przeciw płaskostopiu 5. Przyjmowanie prawidłowej postawy- samoocena i
ocena kolegi. 6. Ilustracja własnym ciałem obrazu liter i cyfr. 7. Język polski i matematyka na zajęciach ruchowych. 8. Nauka przewrotu w przód. 9. Doskonalenie przewrotu w przód z przysiadu do
przysiadu z miejsca i z marszu. 10. Łączenie przewrotów. 11. Nauka przewrotu w tył. 12. Doskonalenie przewrotu w tył z przysiadu do
przysiadu i rozkroku.
x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
26
13. Łączenie przewrotów w przód i tył. 14. Stanie na rękach z asekuracją z uniku podpartego. 15. Skoki łączone przez skakanki. 16. Nauka i doskonalenie skoków zajęczych. 17. Wyskok obunóŜ na skrzynię. 18. Zeskok w głąb. 19. Przeskoki zawrotne przez ławeczkę. 20. Przejścia równowaŜne przez odwróconą ławeczkę
z przyborem lub bez. 21. Zwis przewrotny na małej wysokości. 22. Gimnastyczny tor przeszkód. 23. Ćwiczenia relaksacyjne. 24. Przetaczania się na miękkim podłoŜu. LEKKOATLETYKA 1. Starty na sygnał z róŜnych pozycji. Nauka startu
wysokiego. 2. Bieg szybki na krótkim odcinku. Wyścigi rzędów. 3. Bieg z obrotami i ze zmianą kierunku. 4. Bieg szybki na krótkim odcinku. Pomiar czasu. 5. Bieg ciągły w określonym czasie. Obserwacja pracy
serca i oddechu przed i po wysiłku. 6. Bieg długi na określonym odcinku. Pomiar czasu.5 7. Marszobieg . Pokonywanie naturalnych przeszkód.
Wpływ ruchu na układ krąŜenia i oddychania. 8. Terenowy tor przeszkód. 9. Pomiar szybkości wybranym testem (bieg 30 - 40m).5 10. Pomiar siły wybranym testem (rzut piłką 1kg).5 11. Pomiar zwinności i mocy (skłon o nogach prostych,
bieg po kopercie).5 12. Rzuty małymi piłeczkami na odległość. Pomiar
odległości. 13. Rzut piłką lekarską w przód zza głowy. Samoocena
postępów usprawniania. 14. Przeskoki przez przeszkody. 15. Skok w dal z miejsca. 16. Skok w dal. Nauka odbicia jednonóŜ i zeskoku obunóŜ. 17. Skok w dal z rozbiegu. Pomiar odległości. 18. Wieloskoki. 19. Skok wzwyŜ sposobem naturalnym. Konkurs.
x x x x x x x x x x x 200 300 30 x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x 300 400 40 x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x 400 600 x 40 x x x x x x x x x x
5 Pomiaru dokonujemy 3 razy w roku.
27
MINI GRY SPORTOWE. MINI KOSZYKÓWKA. 1. Ćwiczenia oswajające z piłką. 2. Podania i chwyty piłki oburącz w miejscu z partnerem. 3. Podania i chwyty piłki w marszu i biegu. 4. Kozłowanie piłki jednorącz ręką prawą i lewą. 5. Rzuty do kosza. 6. Gry i zabawy z wykorzystaniem poznanych
elementów. 7. Nauka gry „Do określonej liczby podań”. 8. Nauka gry „śywy kosz” 9. Mini gra o uproszczonych przepisach. MINI PIŁKA RĘCZNA 1. Ćwiczenia oswajające z piłką. 2. Podania jednorącz i chwyty oburącz piłki w miejscu. 3. Podania jednorącz do partnera w marszu i biegu. 4. Rzuty na bramkę z miejsca. 5. Kozłowanie jednorącz ręką prawą i lewą w miejscu
i w biegu. 6. Wyścigi i inne zabawy wykorzystujące poznane
elementy mini piłki ręcznej. 7. Nauka zabawy „Zbijany” 8. Nauka gry „Dwa ognie” 9. Nauka gry „Piłka graniczna” 10. Mini gra o uproszczonych przepisach. MINI PIŁKA NOśNA 1. Ćwiczenia oswajające z piłką. 2. Prowadzenie piłki nogą prawą i lewą. 3. Podania i przyjęcia piłki dowolną nogą z partnerem w
miejscu i ruchu. 4. Strzał na bramkę z miejsca i z marszu . 5. Strzał na bramkę po podaniu od partnera. 6. śonglerka piłki nogą. 7. Wyścigi i zabawy bieŜne z wykorzystaniem poznanych
elementów. 8. Mini gra o uproszczonych przepisach.
x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x
28
MINI PIŁKA SIATKOWA 1. Odbicia dowolne lekkiej piłki indywidualnie
i z partnerem. 2. Odbicia lekkiej piłki sposobem górnym . 3. Odbicia lekkiej piłki sposobem dolnym. 4. Nauka gry „Rzucanka siatkarska”. 5. Zastosowanie poznanych elementów w zabawach
ruchowych. UNIHOK 1. Prowadzenie krąŜka po prostej i slalomem. 2. Strzały na bramkę z róŜnych odległości. 3. Zastosowanie poznanych elementów w zabawach. 4. Gra w unihoka. GRY REKREACYJNE 1. Ringo - podania kółka w parach, trójkach. 2. Gra w ringo przez siatkę. 3. Kometka - odbijanie lotki w parach. 4. Gra w kometkę przez siatkę. SPORTY ZIMOWE
1.Gry i zabawy na śniegu.
x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x
29
BIBLIOGRAFIA
1. Berger J.: Piłka noŜna dzieci i młodzieŜy. AWF Warszawa 1992.
2. Bondarowicz M. :Zabawy w grach sportowych. WSiP, Warszawa 1998.
3. Bronikowski M. : Budowanie programu nauczania kultury fizycznej.
Kultura Fizyczna 1997 nr 7-8, s. 5-9.
4. Giermakowski M.: Konstruowanie autorskich programów nauczania
przedmiotów ogólnokształcących. W: Zmieniam siebie i swoją szkołę.
Pod red. J. Kropiwnickiego. Wydawnictwo Nauczycielskie WOM
s. 176-193, Jelenia Góra 1997.
5. Janikowska-Siatka M., Skrętowicz E., Szymańska E.: Zabawy i gry
ruchowe na lekcjach wychowania fizycznego i festynach sportowo-
rekreacyjnych. WSiP, Warszawa 1999.
6. Kołodziejowie M., J.: Wybrane lekcje wychowania fizycznego w
nauczaniu początkowym. Wydawnictwo Oświatowe FOSZE,
Rzeszów 1998.
7. Kołodziejowie M., J.: Wybrane zagadnienia wychowania fizycznego
w nauczaniu początkowym. Wydawnictwo Oświatowe FOSZE,
Rzeszów 1996.
8. Kutzner- Kozińska M, Wlaźnik K.: Gimnastyka korekcyjna dla dzieci
6-10- letnich. WSiP, Warszawa 1995.
9. Nowakowska K. :Rytm – muzyka - taniec. Wydawnictwo Pedagogiczne
ZNP, Kielce 1999.
10. Owczarek S., Bogdarowicz M.: Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce
korekcyjnej. WSiP , Warszawa 1997.
11. Rumiński A.:Mini koszykówka.Agencja Promo-Lider, Warszawa 1984.
30
12. Sieniek Cz.: Planowanie pracy nauczyciela wychowania fizycznego
w klasach I – III. Część I. Pracownia wydawnicza „Helvetica”,
Starachowice 1999.
13. StrzyŜewski St..: Wychowanie fizyczne poza salą gimnastyczną.
WSiP, Warszawa 1997.
14. StrzyŜewski St.: Proces kształcenia i wychowania w kulturze fizycznej.
WSiP, Warszawa 1996.
15. Szczepanik M., Klocek T.: Siatkówka w szkole. AWF Kraków 1998.
16. Trześniowski R. : Gry i zabawy ruchowe. SiT, Warszawa 1987.
17. Zielonka Z.: Mini piłka ręczna. Agencja Promo-Lider,Warszawa 1994.
31
AKTY PRAWNE
1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz.U. z 1996 r.
nr 67, poz.329 z późn. zmianami).
2. Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej ( Dz.U. z 1996 r.
nr 25, poz.113 z późn. zmianami ).
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r.
w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych
( Dz.U. z 1999 r. nr 14, poz. 128 z późn. zmianami ).
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 kwietnia
1999 r. w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania
uczniów ( Dz.U. z 1999 r. nr 41, poz.413 z późn. zmianami ).
5. Podstawa Programowa Wychowania Fizycznego. Załącznik nr 1 do
rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r.