bcth da teh

Upload: ta-huu-loc

Post on 22-Jul-2015

110 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

MC LCDANH MC BNG DANH MC BIU - S DANH MC HNH DANH MC CC T VIT TT

M U..............................................................................................viiiI. S CN THIT THC HIN D N.....................................................................viii I.1. C s php l thc hin ti....................................................................................viii I.2. S cn thit thc hin ti.......................................................................................viii II. MC TIU CA TI...........................................................................................ix III. PHNG PHP NGHIN CU................................................................................x IV. PHM VI, I TNG NGHIN CU..................................................................x V. NI DUNG NGHIN CU.........................................................................................x VI. SN PHM CA TI.........................................................................................x VII. T CHC THC HIN............................................................................................x VII.1. C quan ch tr ti...............................................................................................x VII.2. n v thc hin ti............................................................................................xi VII.3. Cc c quan h tr thc hin...................................................................................xi

CHNG I...........................................................................................xii IU KIN T NHIN, TI NGUYN THIN NHIN V PHT TRIN KINH T - X HI................................................................xiiI.1. C IM V IU KIN T NHIN................................................................xii I.2. HIN TRNG TI NGUYN THIN NHIN......................................................xiv I.2.1. Ti nguyn t.......................................................................................................xiv I.2.2. Ti nguyn khong sn..........................................................................................xvii I.2.3. Ti nguyn nc...................................................................................................xvii I.2.4. Ti nguyn nhn vn, cnh quan mi trng..........................................................xviii I.3. NHN XT CHUNG V IU KIN T NHIN, TI NGUYN THIN NHIN HUYN A TEH...........................................................................................................xix I.3.1. Li th..................................................................................................................xix I.3.2. Hn ch................................................................................................................xix i TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

I.4. NHNG BIN NG V KINH T - X HI HUYN A TEH TRONG NHNG NM GN Y............................................................................................xix I.4.1. Nhng bin ng v pht trin kinh t trong nhng nm qua.....................................xix I.4.2. Nhng bin ng v pht trin x hi trong nhng nm qua....................................xxiv

CHNG II........................................................................................xxx NH GI HIN TRNG MI TRNG..................................xxxII.1. HIN TRNG CHT LNG KHNG KH V TING N...........................xxx II.1.1. Cht lng khng kh v ting n .........................................................................xxx II.2. HIN TRNG MI TRNG NC.............................................................xxxvi II.2.1. Hin trng cp v s dng nc.........................................................................xxxvi II.2.2. nh gi cc ngun thi chnh gy nhim mi trng nc..............................xxxvii II.2.3. Hin trng cht lng mi trng nc...................................................................liv II.3. HIN TRNG MI TRNG T V MI TRNG NNG NGHIP .....lxix II.3.1. Hin trng s dng t.........................................................................................lxix II.3.2. Hin trng cht lng mi trng t huyn Th..............................................lxxi II.3.3. Tnh hnh s dng phn ha hc v thuc tr su trong nng nghip......................lxxiv II.4. HIN TRNG THU GOM V X L CHT THI RN ..............................lxxv II.4.1. Ngun gc, phn loi v thu gom cht thi rn......................................................lxxv II.4.2. Tnh hnh x l cht thi rn...............................................................................lxxix II.4.3. Tc ng do cht thi rn n h sinh thi v sc khe ca cng ng....................lxxix II.5. Hin trng rng v a dng sinh hc..................................................................lxxxii II.5.1. Hin trng rng................................................................................................lxxxii II.5.2. Hin trng a dng sinh hc...............................................................................lxxxv II.6.3. Hin trang tc ng ca con ngi ln rng v a dng sinh hc ti huyn Th lxxxvi II.6. THIN TAI V S C MI TRNG.........................................................lxxxvii II.6.1. Tnh hnh thin tai, s c mi trng................................................................lxxxvii II.6.2. Cng tc phng chng, khc phc thin tai v s c mi trng...........................lxxxix

CHNG III.....................................................................................xciv HIN TRNG CNG TC QUN L BO V MI TRNG TI HUYN TH........................................................................xcivIII.1. NH GI CHUNG V CNG TC QUN L BO V MI TRNG HUYN TH.........................................................................................................xciv III.1.1. nh gi ngun lc bo v mi trng ca Phng TN & MT huyn Th..........xciv III.1.2. Thi hnh Lut bo v mi trng.........................................................................xcv ii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

III.1.3. Cng tc qun l ti nguyn mi trng...............................................................xcv III.2.1. Mc tiu.........................................................................................................xcviii III.2.2. Ni dung v gii php thc hin........................................................................xcviii

CHNG IV..........................................................................................ci XC NH CC VN MI TRNG CP BCH.................ci TI A PHNG...............................................................................ciIV.1. NH GI CC VN MI TRNG .........................................................ci IV.1.1. Yu cu v phng php nh gi..........................................................................ci IV.1.2. Tng hp cc vn mi trng chnh ti a phng............................................cii IV.2. SP XP U TIN CC VN MI TRNG..........................................104

CHNG V........................................................................................106 XUT CC GII PHP U TIN BO V MI TRNG ..............................................................................................................106V.1. XUT CC CHNG TRNH MI TRNG...........................................106 V.1.1. Chng trnh hon chnh h thng thu gom, vn chuyn v x l cht thi rn.........106 V.1.2. Chng trnh hon thin h thng cp thot nc ti khu vc th v cc vng ph cn ....................................................................................................................................108 V.1.3. Chng trnh cp nc sch v v sinh mi trng nng thn.................................109 V.1.3.1. Mc tiu..........................................................................................................109 V.1.4. Chng trnh gim thiu nhim mi trng t, nc do hot ng nng nghip v chn nui.....................................................................................................................111 V.1.5. Chng trnh phc hi v qun l rng.................................................................112 V.2. XUT CC GII PHP................................................................................114 V.2.1. Cc gii php ky thut chnh.................................................................................114 c1. i vi cc c s chn nui heo................................................................................122 c2. i vi cc c s git m ........................................................................................123 V.2.2. Cc gii php h tr............................................................................................124 V.3. LA CHN V PHC THO CC D N U TIN ....................................128

CHNG VI.......................................................................................132 KT LUN V KIN NGH............................................................132VI.1. Kt lun.................................................................................................................132 VI.1.1. Hin trng cht lng mi trng........................................................................132 VI.1.2. Cc gii php u tin thc hin ti huyn Th.................................................132 iii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

VI.2. Kin ngh...............................................................................................................133 TI LIU THAM KHO PH LC

iv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

DANH MC BNG

v TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

DANH MC BIU S

DANH MC HNH

vi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

DANH MC CC T VIT TT- BVMT - BVTV - CCN - CN - CT - CTNH - CNHHH - TM - IPM - UBND - UBMT - KCN - KHCN - KHKT - KTXH - MTT - NS&VSMT - GTGT : Bo v mi trng : Bo v thc vt : Cm cng nghip : Cng nghip : Cng thng : Cht thi nguy hi : Cng nghip ha, hin i ha : nh gi tc ng mi trng : Qun l dch bnh tng hp : y ban Nhn dn : y ban mt trn : Khu cng nghip : Khoa hc cng ngh : Khoa hc k thut : Kinh t x hi : Mi trng th : Nc sch v v sinh mi trng nng thn : Gi tr gia tng

vii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

M UI. S CN THIT THC HIN D N I.1. C s php l thc hin ti - Lut Bo v Mi trng nm 2005 c Quc hi thng qua ngy 29 thng 11 nm 2005 v c hiu lc t ngy 01 thng 7 nm 2006 v cc vn bo v mi trng trong qu trnh cng nghip ha, hin i ha t nc. - Ngh quyt s 41-NQ/TW ngy 15 thng 11 nm 2004 ca B Chnh tr v bo v mi trng trong thi k y mnh cng nghip ha, hin i ha t nc, trong c ra quan im u t cho bo v mi trng l u t cho pht trin bn vng. - Quyt nh s 34/2005/Q-TTg ngy 22 thng 02 nm 2005 ca Th tng Chnh ph v vic ban hnh cc chng trnh hnh ng ca Chnh ph nhm t chc trin khai Ngh quyt s 41-NQ/TW ngy 15 thng 11 nm 2004 ca B Chnh tr v BVMT trong thi k y mnh cng nghip ho, hin i ho t nc. - Quyt nh s 256/2003/Q-TTg ngy 02 thng 12 nm 2003 ca Th tng Chnh ph v vic ph duyt Chin lc Bo v mi trng quc gia n nm 2015 v nh hng n nm 2020. Vn bn c hiu lc t ngy 24 thng 12 nm 2003. Km theo Quyt nh ny l Danh mc 36 chng trnh, k hoch, n v d n u tin cp quc gia v bo v mi trng. - Quyt nh s 153/2004/Q-TTg ngy 17 thng 8 nm 2004 ca Th tng Chnh ph v vic ban hnh nh hng Chin lc pht trin bn vng Vit Nam, trong xc nh 09 vn u tin trong lnh vc Ti nguyn v Mi trng. I.2. S cn thit thc hin ti Huyn Th l huyn thnh lp vo nm 1986 trn c s c tch ra t huyn Huoai. Huyn Th l huyn nm pha Ty Nam tnh Lm ng. Pha Bc v ng gip huyn Bo Lm v huyn Huoai; pha Ty gip huyn Ct Tin; pha Nam gip huyn Tn Ph ng Nai. Huyn Th cch thnh ph Lt 180 km v pha Nam ca tnh Lm ng. Huyn l l th trn Th nm cch th x Bo Lc 45 km v hng Ty v cch th trn Ma a Gui huyn a Huoai 15 km v hng Bc. T khi c thnh lp, Th tr thnh vng kinh t mi cho ngi dn t khp mi min t nc v lm n sinh sng. Ch yu l cy la, trng ma, trng iu v h tiu. Dn s ton huyn gm 10 x v 1 th trn l 47.948 ngi. Trong dn tc KhoM gn 4.000 v dn tc Ty t Cao Bng, Lng Sn chuyn n hn 8.000. Th hin l vng canh tc la trng im ca tnh Lm ng. Cy la th chim gi vai tr c bit quan trng trong nn nng nghip ca a phng. ph th c canh, huyn a vo sn xut nng nghip nhiu loi cy trng khc nhau c gi tr kinh t cao; trong ng ch l cy du tm v cy tiu. Vic pht trin cy la ni ring v cc loi cy trng trong nng nghip ni chung Th nh mt phn rt ln vo h thng thy li. viii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Huyn c tng din tch t nhin l 52.419,65 ha chim 5,36% din tch t nhin ca tnh Lm ng, nhng trong din tch rng t nhin l 37.387,92 ha, chim 71,32% din tch ton huyn. Hu ht ca rng, ven rng u c dn sinh sng, i sng cn kh khn nn h thng ln rng khai thc lm sn ph v cc sn phm ca rng nh: my, tre, na, l ... bn nhm ci thin i sng. Bn cnh , cc i tng khai thc g tri php hot ng ngy mt tinh vi hn, mt s ngi dn do thiu t (hoc mun m rng t canh tc) li ty tin pht rng lm ry... nn cng tc qun l bo v rng gp rt nhiu kh khn. Cng nghip tiu th cng nghip trn a bn huyn trong nhng nm qua tuy c quan tm nhng vn cha pht trin vt bc, ch mi hnh thnh cc c s cng nghip nh l nm ri rc trong khu dn c nn ngnh cng nghip ng gp khng ng k vo GDP ca huyn. nh hng n nm 2020, ngnh dch v chim t trng 36%, cng nghip xy dng chim 36%, nng lm nghip chim 28%; t l huy ng np ngn sch t 5 6% GDP vo nm 2010 v 7 8% nm 2015 v 11 12% nm 2020. Hin ti, huyn cng nh hng xy dng cc cm cng nghip tp trung vi tng din tch ln 64ha, bao gm: cm cng nghip - TTCN khu ph 9 - th trn Th: 44ha (tng din tch khu cng nghip: 44ha, d kin n nm 2010, lp y 30% tng din tch); cm cng nghip - TTCN Ly: 10 ha; cm cng nghip - TTCN Kho (thn 4, 6 , 7): 10 ha. Qu trnh pht trin kinh t x hi bn cnh nhng tc ng tch cc nh tc tng trng GDP t 16%, GDP bnh qun u ngi nm 2007 t 9,42 triu ng, tng 1,36 triu so vi nm 2006 cn gy ra nhng tc ng tiu cc n ti nguyn, mi trng v sc kho ca ngi dn nh vn rc thi cha c thu gom trit , nhim ti cc bi rc; suy gim cht lng nc mt do hot ng nng nghip, chn nui v tiu th cng nghip; vn nhim khng kh, ting n t hot ng xy dng c s h tng, khu thng mi tp trung, c s sn xut ch bin, tiu th cng nghip. Ngoi ra, nhim do cht thi rn pht sinh t hot ng sinh hot ca ngi dn, rc nng nghip, bnh vin vn cha c x l trit . Trong , cn c bit ch trng n nguy c nhim sng sui, ao h, nhim nc ngm do phi tip nhn nc thi khng qua x l t cc khu vc nng nghip, nc thi sinh hot t khu vc tp trung ng dn c nh th trn Th. Ngoi ra, vic pht trin kinh t x hi cn dn n cc vn v tnh trng qu ti ca h thng cp nc v thot nc, v sinh mi trng nng thn khng c quan tm ng mc. Do , m bo pht trin KT-XH bn vng i i vi bo v mi trng, vic thc hin d n Kho st, nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th l rt cn thit, lm c s khoa hc v thc tin cho cng tc qun l, bo v ti nguyn, mi trng trn a bn huyn. II. MC TIU CA TI - nh gi hin trng mi trng ti cc khu vc th ho, c s sn xut, khu vc khai thc khong sn, khu vc sn xut nng nghip v chn nui, khu du lch, bi chn lp rc, t xc nh cc vn mi trng cp bch trn a bn huyn. - xut cc gii php v d n u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th. ix TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

III. PHNG PHP NGHIN CU - Thu thp, k tha cc kt qu nghin cu ca cc chng trnh, ti khoa hc c lin quan n huyn Th. - Phng php iu tra kho st trng im. - Phng php nh gi ca chuyn gia - Phng php nh gi nhanh. - Phng php xc nh cc vn mi trng. - Phng php ly mu, kho st ngoi thc a. - Phng php iu tra x hi hc. - Phng php phn tch mu trong phng th nghim. IV. PHM VI, I TNG NGHIN CU - Phm vi khu vc nghin cu: huyn Th tinh Lm ng - i tng nghin cu: hin trng ti nguyn v mi trng trn a bn huyn Th tnh Lm ng. V. NI DUNG NGHIN CU - Thu thp, k tha, tng hp, phn tch cc ti liu, d liu v iu kin t nhin, ti nguyn, mi trng v tnh hnh pht trin KTXH. - iu tra, kho st b sung hin trng ti nguyn v mi trng huyn Th. - o c b sung cc thng s ngoi hin trng v trong phng th nghim: quan trc ha l mi trng khng kh, hin trng cht lng nc, t, cht thi rn. - nh gi hin trng v xc nh cc vn mi trng cp bch t xut ra cc gii php v d n u tin bo v mi trng huyn Th. VI. SN PHM CA TI

1. Bo co tng hp Kho st, nh gi cht lng mi trng v xut cc giiphp u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th. 2. Bo co kt qu quan trc cht lng mi trng huyn Th. 3. Tp bo co chuyn . 4. a CD ghi bo co tng hp v bo co chuyn . VII. T CHC THC HIN VII.1. C quan ch tr ti y ban Nhn dn huyn Th, tnh Lm ng.

x TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

VII.2. n v thc hin ti Trung tm K thut Mi trng, Cng ty o c a chnh v Cng trnh, B Ti nguyn v Mi trng. a ch: S 30, ng s 3, Khu ph 4, Phng Bnh An, Qun 2, Tp.HCM in thoi/Fax: 08. 62960412 Email: [email protected] VII.3. Cc c quan h tr thc hin Cc S, Ban, Ngnh tnh Lm ng. y ban Nhn dn huyn Th. Phng Ti nguyn v Mi trng huyn Th. Phng Nng nghip & Pht trin Nng thn huyn Th. Phng Cng thng huyn Th. Phng Vn ha thng tin huyn Th. Trung tm Qun l v K thut cng trnh cng cng. BCH. PCLB & TKCN huyn Th. Trung tm y t huyn Th.

xi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

CHNG I IU KIN T NHIN, TI NGUYN THIN NHIN V PHT TRIN KINH T - X HII.1. C IM V IU KIN T NHIN I.1.1. V tr a l Huyn Th nm v pha Ty Nam tnh Lm ng, thuc vng IV (vng kinh t 3 huyn pha Nam ca tnh). Trung tm huyn l cch QL20 khong 18 km v cch TP. Lt khong 180 km. Huyn c thnh lp vo nm 1986 trn c s tch t huyn Huoai c. Huyn l l th trn Th nm cch th x Bo Lc 45 km v hng Ty v cch th trn Ma a Gui huyn a Huoai 15 km v hng Bc. Tng din tch t nhin ca huyn 52.419,65 ha, a gii hnh chnh ca huyn c xc nh nh sau: - Ta a l: T 10025 n 11035 v Bc. T 107026 n 107038 kinh ng. - Ranh gii tip gip cc mt: Pha Bc v ng Bc gip huyn Bo Lm, tnh Lm ng. Pha Nam gip huyn Tn Ph, tnh ng Nai Pha ng Nam gip huyn Huoai, tnh Lm ng. Pha Ty gip huyn Ct Tin, tnh Lm ng. I.1.2. c im a hnh, a mo Huyn Th nm cao trung bnh 250 m so vi mt bin, thuc khu vc chuyn tip gia vng Ty Nguyn v ng Nam B, nn a hnh kh phc tp, c hng thp dn t Bc xung Nam, t 2 pha ng v pha Ty vo th trn Th v c chia thnh 2 dng a hnh chnh sau: - a hnh ni cao b chia ct mnh: Din tch 40.150 ha (chim gn 77% din tch t nhin), cao bin ng t 200 625m, phn b pha Bc v ng Bc huyn, thuc khu vc thng lu cc con sng sui, tp trung a phn cc x Qung Tr, M c, Quc Oai v mt phn pha Bc cc x Ly, Hng Lm, An Nhn. Do a hnh ni cao, dc ln, nn trc mt cng nh lu di rt thch hp cho pht trin rng. - a hnh ni thp xen k vi cc thung lng hp: Din tch 12.193 ha (chim 23% din tch t nhin), phn b pha Nam v Ty Nam huyn, thuc khu vc h lu cc con sng, tp trung th trn Th, x H ng, Kho v mt phn pha Nam cc x Ly, Hng Lm v An Nhn. y l khu vc t sn xut nng nghip tp trung ca huyn, a hnh kh bng phng, cao bin i t 120 200m. xii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

I.1.3. c im kh hu, ch thy vn I.1.3.1. Kh hu Huyn Th c 2 ch kh hu an xen nhau: Kh hu cao nguyn Nam Trung B v kh hu ng Nam B, trong : vng ni pha Bc c kh hu cao nguyn, nn nhit thp v mt m, lng ma ln v phn b tng i u gia cc thng trong nm; vng pha Nam chu nh hng ca kh hu min ng Nam B, nn ch nhit v s gi nng cao hn, lng ma thp v s ngy ma t hn. Bang I.1: Tng hp mt s yu t khi hu cac tram khi tng co lin quan n huyn Ch tiu n v Huoai, Bo Lc, Long Khnh, Lc Ninh, Th (*) Lm ng ng Nai Bnh Phc

1. Nhit c nm 0 - Trung bnh C 24,6 21,3 25,4 26,1 0 - Ti cao trung bnh C 29,4 27,4 31,4 31,8 0 - Ti thp trung bnh C 22,8 16,6 21,4 21,5 0 - Ti thp tuyt i C 4,2 4,6 12 10,7 2. Lng ma - Lng ma TB mm 2.300 2.513 2.139 2.286 - S ngy ma TB ngy 190 169 145 3. m TB % 82 86 83 81 4. S gi nng gi 2.140 1.680 2.096 2.401 Ngun: Quy hoch s dng t huyn Th, tnh Lm ng, giai on 2002-2010 So vi kh hu ca huyn Bo Lc v kh hu vng ng Nam B, kh hu ca huyn Th c nhng c im ni bt sau: - Ch nhit v ch bc x mt tri cao hn khu vc Bo Lc v thp hn cht t so vi vng ng Nam B, s l iu kin thun li tng nng sut v c bit l cht lng nng sn hng ha, nhng cng gy hn ch cho vic pht trin cc cy trng c yu cu nhit thp hn. - Lng ma bnh qun nm, s ngy ma trong nm v m trung bnh u thp hn so vi vng Bo Lc nhng cao hn so vi vng ng Nam B, nn vic b tr c cu ma v cho cy trng s bt cng thng hn so vi vng ng Nam B. - So vi vng ng Nam B, huyn Th c nhng ngy ma ln v tp trung hn, cng vi yu t a hnh, gy l tnh trng ngp l cc khu vc a hnh thp, c bit l cc khu vc trng ven sng. I.1.3.2. Ch thy vn Mt sng sui trn a bn huyn kh dy, bao gm: sng ng Nai (on chy qua huyn di khong 23 km) v cc nhnh sng, sui chnh nh: sui Nhar (42 km), xiii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Miss (30 km), Ly (40 km) v Kho (11 km) vi tng lu vc 1.744 km2, ngoi ra cn c mt s sui ngn v nh khc. Bang I.2: c trng sng sui chnh ca huyn L Flv dc y Qo Wo (km) (km2) sng () (m3/s) (106m3) 1. Houai 53,4 925 29,5 37,00 1.166,83 2. Th ( Nhar) 42,5 529 16,8 19,84 625,67 3. Miss 30,5 110 51,0 4,13 130,24 4. Ly 40 180 5,3 6,75 212,86 Ngun: D n quy hoch thy li v nc sch nng thn huyn Th Huoai Tn sng, sui Nhn chung, v ma kh cc sng sui c lu lng kh di do do che ph ca thm thc vt trn lu vc cn kh cao. Trn cc sui c rt nhiu v tr c th p h cha, p dng, trm bm cung cp nc cho sn xut nng nghip v sinh hot. Tuy nhin, do a hnh phc tp, vng ti hn ch, chi ph ti cao. Ngc li, v ma ma, do ma ln v tp trung, lng cc sng sui dc nn nc ma tp trung v nhanh, trong khi kh nng tiu thot ca sng ng Nai hn ch nn gy tnh trng ngp l trn din rng khu vc a hnh thp ven sng thuc th trn Th v cc x Ly, Hng Lm, An Nhn, Kho, lm mt trng hoc gim nng sut ca hu ht cy trng I.2. HIN TRNG TI NGUYN THIN NHIN I.2.1. Ti nguyn t Huyn Th c 4 nhm t chnh vi 17 loi t, gm: Nhm t ph sa (P): Din tch 3.546 ha (chim 6,77% din tch t nhin), c chia thnh 7 loi t sau: - t ph sa c bi hng nm: din tch 101 ha (chim 0,19% din tch t nhin), phn b ven sng ng Nai thuc cc x Kho v Ly. y l loi t non tr v tt nht trong nhm t ph sa, c bi p ph sa hng nm, nhng mc ty thuc vo mc l. Loai t nay ph hp vi nhiu loi cy trng nh: ng, rau u v cc loi cy cng nghip nh: du, ma - t ph sa cha phn ha phu din: Din tch 420 ha (chim 0,8% din tch t nhin), phn b dc theo cc con sng pha bn trong t ph sa c bi, tp trung cc x Kho, th trn Th v x Hng Lm. t ny thch hp vi cc loi cy nh: ng, rau, u, , ma, du - t ph sa c tng loang l vng: Din tch 998 ha (chim 1,9% DTTN), phn b tp trung th trn Th v x An Nhn, trn a hnh thp bng. t c thnh phn c gii nh, thch hp cho trng la nc hoc la - mu. - t ph sa Gley: Din tch 210 ha (chim 0,8% din tch t nhin), phn b th trn Th (pha Nam T 721), trn a hnh trng, thi gian ngp nc di, nn t c xiv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

phn ng chua do qu trnh gley ha, ch thch hp cho trng la nc, nhng trong qu trnh s dng cn ch cc bin php tiu nc, thau chua th mi cho nng sut cao. - t ph sa ph trn nn vng: Din tch 1.033 ha (chim 1,98% din tch t nhin), phn b cc x dc sng ng Nai v cc sui ln, tp trung cc x Kho, Ly v th trn Th. t thch hp vi cc cy trng nh ng, u, ma, hoc lun canh la - mu. - t ph sa gley ph trn nn vng: Din tch 308 ha (chim 0,59% din tch t nhin), phn b tp trung th trn Th (pha bc T 721). Loi t ny thng c s dng trng la nc. - t ph sa sui: Din tch 476 ha (chim 0,91% din tch t nhin), phn b ven b cc sui ln nh: Nhar, Th, Ly thuc cc x Triu Hi, Qung Tr, Ly v Hng Lm. t ph sa sui c ph nhiu cao, thch hp vi nhiu loi cy trng nh: ng, rau, u , ma, du Nhm t xm bc mu (Xb): Din tch 618 ha (chim 1,18% din tch t nhin). Vi thnh phn c gii nh, li phn b trn a hnh hi dc, b ra tri mnh nn bc mu, ngho dinh dng v th trong qu trnh s dng cn ch cc bin php chng ra tri v tng cng bi dng nng cao ph ca t . Nhm t ny chia lm 3 loi t sau: - t bc mu trn ph sa c:c din tch 368 ha, phn b cc x Ly, Qung Tr v Kho. - t bc mu trn granite:c din tch 106 ha, phn b thn x Triu Hi. - t dc t bc mu:c din tch 144 ha, phn b x Kho, Hng Lm. Nhm t vng: din tch 45.995 ha (chim 87,87% din tch t nhin), chia lm 4 nhom t chnh, gm:

- t nu v nu vng trn Bazan: Din tch 8.183 ha (chim 15,63% din tch t nhin), phn b ch yu cao trn 500 m thuc cc x Triu Hi, M c, Qung Tr, Quc Oai, An Nhn, Hng Lm v Ly. y l cc loi t c ph cao v tt nht trong cc loi t i ni nc ta. Chng thch hp cho pht trin cc loi cy cng nghip di ngy nh: ch, tiu, iu, c ph, du tm,Hin ti, phn ln din tch ny nm trong khu vc phn nh t lm nghip (rng phng h v rng sn xut). V vy, hng s dng t trong tng lai l nhng vng c iu kin nn chuyn i sang s dng cho mc ch sn xut nng nghip tng hiu qu s dng t, tuy nhin cn c phng php canh tc thch hp trnh suy thoi mi trng. - t vng trn phin st: Din tch 34.876 ha (chim 66% din tch t nhin), phn b tt c cc x trong huyn, nhng tp trung ch yu phn a hnh cao, dc. Loi t ny c mu vng c trng, thnh phn c gii trung bnh, tng t mn dy trn 50 cm, ln nhiu , nhng ni c dc thp, gn khu dn c c khai ph trng iu, nhng nhiu ni b b hoang v tng t mt b xi mn ra tri, vng i ni cao vn cn rng th sinh kh tt nn cn c bo v. xv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

- t nu vng trn ph sa c: Din tch 2.179 ha (chim 4,16% din tch t nhin), phn b 8 x trong huyn (tr 2 x l An Nhn v Kho). y l loi t c ngun gc hnh thnh t ph sa c ca cc sng sui trc y. t c mu nu vng ch o, cu tng vin, cc nh, kh cht, tng t dy trn 100 cm, c ni c kt von st, nhm khong 15 25% su di 70 cm, thnh phn c gii nhn chung l tht nh n trung bnh lp mt, tht nng cc tng di v l mt trong nhng loi t t nng nghip quan trng ca huyn, do phn b trn a hnh kh bng, khng b ngp nc, hin ang trng cc loi cy nh: iu, ma, c ph, tiu v cy n qu cc loi. - t vng bin i do trng la nc: Din tch 745 ha (chim 1,42% din tch t nhin), phn b th trn Th v cc x: M c, Triu Hi, H ng, Quc Oai. t c ngun gc l t nu vng trn ph sa c nhng do tc ng ca qu trnh canh tc la nc lin tc lm thay i v cu trc, cht tng mt, hnh thnh gley cc tng di. Loi t ny thch hp trng la nc v trng mu. Nhm t dc t: Din tch 278 ha (chim 0,53% din tch t nhin), phn b ri rc cc x Kho, Hng Lm, Quc Oai, Triu Hi, M c v th trn Th, c hnh thnh trong cc thung lng hoc hp thy i ni do qu trnh ra tri t v cc sn phm khc t trn ni, nn thng ngp nc nhiu thng trong nm, ph hp vi trng la nc. Tm li, t ai ca huyn a dng v chng loi, thch hp vi nhiu loi cy trng, nhng hu ht u c nhng yu t hn ch cn c quan tm, ch trong qu trnh s dng: - t b nh hng ngp l bao gm nhm t ph sa v nhm t xm c din tch 4.164 ha, chim 7,95% din tch t nhin. - t phn b trn a hnh dc d b ra tri, xi mn gm nhm t vng v nhm t dc t c din tch 46.273 ha, chim 88,4% din tch t nhin. Bang I.3: Tng hp cac loai t huyn a Teh STT I 1 2 3 4 5 6 7 II 8 9 B Ba K hiu Pb P Pf Pg P/F Pg/F Py Tn t Nhm t ph sa t ph sa c bi hng nm t ph sa cha phn ha phu din t ph sa loang l vng t ph sa gley t ph sa ph trn nn vng t ph sa gley ph trn nn vng t ph sa sui Nhm t xm t bc mu trn ph sa c t bc mu trn sn phm granit Din tch (Ha) 3.546 101 420 998 210 1.033 308 476 618 368 106 T l (%) 6,77 0,19 0,80 1,91 0,40 1,97 0,59 0,91 1,18 0,70 0,20

xvi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

STT 10 III 11 12 13 14 15 16 IV 17 V

K hiu Tn t Din tch (Ha) T l (%) Bd t dc t bc mu 144 0,28 Nhm t vng 45.995 87,87 Fk t nu trn bazan 1.241 2,37 Fu t nu vng trn bazan 6.942 13,26 Fa t vng trn Granit 12 0,02 Fs t vng trn phin st 34.876 66,63 Fp t nu vng trn ph sa c 2.179 4,16 FL t vng bin i do trng lua nc 745 1,42 Nhm t dc t 278 0,53 D t thung lng do nh hng dc t 278 0,53 t khc 1.906 3,64 Tng din tch t t nhin 52.419 100,00 Ngun: Bo co K hoch s dng t k cui (2006-2010) c iu chnh quy hoch

I.2.2. Ti nguyn khong sn Ti nguyn khong sn Th c st lm gch ngi vi tr lng trung bnh, phn b x Kho v Ly; ct, si xy dng trn cc con sng, tr lng khai thc hng nm khong 94.600m3. Ngoi ra, tr lng khai thc hng nm khong 131.700m3 I.2.3. Ti nguyn nc I.2.3.1 Ngun nc mt Ngun nc mt trn a bn huyn kh phong ph bao gm nc ma, nc sng sui v h thng cc h thy li. Hin nay, huyn c 2 h cha ln l h Hm, h Th vi nng lc ti thit k trn 2.700 ha t nng nghip. - V ma kh, cc sng sui c lu lng kh di do do che ph ca thm thc vt trn lu vc cn kh cao. Trn cc sui c rt nhiu v tr c th p h cha, p dng, trm bm cung cp nc cho sn xut nng nghip v sinh hot. Tuy nhin, do a hnh phc tp, vng ti hn ch, chi ph ti cao. - V ma ma, do ma ln v tp trung, lng cc sng sui dc nn nc ma tp trung v nhanh, trong khi kh nng tiu thot ca sng ng Nai hn ch nn d gy tnh trng ngp l trn din rng khu vc a hnh thp ven sng thuc th trn Th v cc x Ly, Hng Lm, An Nhn, Kho, lm mt trng hoc gim nng sut ca hu ht cy trng. I.2.3.2. Ti nguyn nc ngm Theo kt qu iu tra ca chng trnh Ty Nguyn II (48C-II) v chng trnh KC-12 (nm 1993) ca Lin on a cht Thy vn thc hin s b nh gi ngun nc cho thy nh sau: - Nc ngm trn a bn huyn thuc 2 phc h chnh: xvii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Phc h cha nc l hng cc trm tch nhiu ngun gc Haloxen, thnh phn phc h gm: cui, sn, bt kt v than bn, chiu dy tng nc t 1 25 m, lu lng mt l nc t 0,01 6,89 l/s. Phc h cha nc khe nt cc trm tch lc nguyn, phun tro Jura mun v Kreta mun, thnh phn phc hp gm: axit, Riolit tng trn, ct v bt tng di. B mt phong ha l st pha ct dy 0,5 5m, chiu dy c phc h khong 450 m, lu lng cc mt l nc 0,06 0,64 l/s. - V ng thi nc ngm, theo kt qu iu tra ca D n Quy hoch thy li v nc sinh hot nng thn vng Huoai th (11/2000) cho thy: Nc ngm tng mt (ging o): nc ngm tng mt v nc st mt (ngm bn p, su < 20) thng c cng kh cao (>50 mg CaCO3/lit), mc nc thay i theo vng v theo ma: khu vc trung tm huyn Th do c iu tit bi h Th v h Hm nn c mc nc ngm tng i nng , su c nc ca cc ging o t 2 6 m, vng i ni c mc nc ngm t 15 20 m. Vo ma ma, mc nc cch mt t t 1 2 m, nhng v ma kh mc nc h xung cch mt t 5 6 m nhng khu vc bo mn tch t v 7 12 m nhng khu vc tch t xm thc. Nc ngm tng su (ging khoan vi su > 20 m): su > 20 m, nc ngm c cng v kim kh cao. Nh vy, nu khai thc nc ngm cung cp nc sch cho cc khu dn c tp trung nh th trn v cc khu cng nghip th i hi phi c bin php k thut x l. I.2.4. Ti nguyn nhn vn, cnh quan mi trng Th l mt vng t mi v l ni hi t ca dn di c t nhiu tnh trong c nc n t nm 1976 n nay, ng thi cng l ni c nhiu ng bo dn tc (20% dn s), trong c ng bo dn tc KHo, Chu M l nhng tc ngi c tr y t lu i. Trong hai cuc khng chin chng Php v M, ng bo dn tc l nhng ngi c nhiu ng gp, nht l trong vic xy dng cn c cch mng Khu 6. c im trn to cho Th c mt nn vn ha a dng v phong ph, c tp qun sinh hot v sn xut khc nhau, gp phn to ln trong qu trnh xy dng v pht trin kinh t - x hi huyn Th ngy mt giu mnh. Trn a bn huyn hin c mt s cnh quan p v c o nh: thc KLa, Thc Xun i, h Th, h Hm v c bit hu ht t lm nghip ca huyn nm trong vng m ca Vn Quc gia Ct Tin vi tnh a dng sinh hc hin c v nh hng pht trin theo chiu hng bo tn s l nhng iu kin thun li huyn pht trin theo m hnh du lch sinh thi, ngh dng kt hp vi du lch nghin cu khoa hc, kho c huyn Ct Tin.

xviii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

I.3. NHN XT CHUNG V IU KIN T NHIN, TI NGUYN THIN NHIN HUYN A TEH I.3.1. Li th - iu kin kh hu, t ai, a hnh a dng, ngun nc mt kh di do, thch hp cho pht trin nhiu loi cy trng nhit i nh iu, c ph, du tm, la c sn, ma, cacao, cy n qu... - H thng sng ngi kh dy cng vi cc thm thc vt trn lu vc c che ph ln, nhiu v tr c th xy dng cc h cha, p dng, trm bm iu tit nc cho sn xut nng nghip vo ma kh, l iu kin thun li pht trin h thng cc cng trnh thy li va v nh...nhm m rng din tch t sn xut nng nghip. - Phn ln din tch rng thuc vng m ca Vn Quc gia Ct Tin nn rng c tnh a dng sinh hc rt cao bn cnh cung cp cc ngun lm sn cho ngnh cng nghip ch bin nh: cung cp g, my, tre na...th rng Th cn to iu kin thun li cho pht trin m hnh du lch sinh thi, nghin cu kho nghim a dng sinh hc... I.3.2. Hn ch Mc d nm tip gip vi min ng Nam B (trung tm kinh t nng ng nht c nc) nhng v tr a l kinh t t thun li so vi cc huyn Huoai, Ct Tin v th s kh khn trong vin thu ht u t. - Lu lut la mt trong nhng yu t gy nhiu tr ngai va han ch n qua trinh thi hoa, cng nghip hoa va xy dng c s ha tng ky thut, nht la i vi nhng vung thp trung, nn ia cht yu cha n inh, xut u t cao. H thng giao thng qua vung trung, vung thp, d bi pha huy khi b nc l xm thc. - Phn ln t ai km mu m, trong : trn 70% din tch phn b trn a hnh ni cao, dc ln, ngun nc mt hn ch; cn li 30% din tch phn b trn a hnh thp b nh hng l hng nm. - Cac ngun tai nguyn thin nhin kha a dang phong phu, song vic khai thac cha hp ly va cha co khoa hoc nn ang co nguy c suy giam; thm ph thc vt trn t c dc ln gim nhanh dn n t ai nhanh chng b xi mn. I.4. NHNG BIN NG V KINH T - X HI HUYN A TEH TRONG NHNG NM GN Y I.4.1. Nhng bin ng v pht trin kinh t trong nhng nm qua I.4.1.1 Tng cng v c cu kinh t a. Tng trng kinh t Tng trng GDP trn a bn huyn theo gi so snh thi k 1996 2000 tng bnh qun hng nm 9,07%, thi k 2000 2005 tng bnh qun hng nm 10,31%, hai nm u thc hin k hoch 5 nm 2006 2010 tng 9,66%. Tng trng GDP ca cc ngnh nh sau: xix TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

- Tc tng trng ca ngnh nng lm thy sn khng u, thi k 2001 2005 tng bnh qun hng nm 11,09%, hai nm 2006 2007 tng 2,5%. S tt gim trong tng trng ca ngnh l do tc ng ca 2 yu t thin tai (nh hng ca l lt), dch hi gy mt ma, bn cnh nhng tc ng ca gi c vt t tng cao trong khi gi sn phm hng ha ngng nghip gim,u t cho sn xut hn ch ko theo nng sut v sn lng thp dn n mc tng trng ca ngnh nng lm thy sn gim. - Tc tng trng ca ngnh cng nghip xy dng trong thi k 2000 2005 tng bnh qun hng nm 4,9%, hai nm 2006 2007 tng 18,76%. Tuy c mc tng trng kh cao song cng nghip, tiu thu cng nghip trn a bn cn qu nh c v quy m ln chng loi sn phm, tp trung ch yu l ch bin cc mt hng nng lm sn nh ht iu, ng th, my tre an; vt liu xy dng v mt s sn phm dt ln... nn cha c ng gp ln cho kinh t ton huyn. - Ngnh dch v thng mi c bc tng trng cao v lun t trn 11%. Tc tng trng ca lnh vc dch v giai on 1996 2007 t 15.65%, trong thi k 1996 2000 tng bnh qun hng nm 17,67%, thi k 2001 2005 tng bnh qun hng nm 11,71%, hai nm 2006 2007 tng 20,79%. GDP bnh qun u ngi tng t 2,15 triu ng/ ngi nm 1996 ln 3,23 triu ng/ngi nm 2000 v n nay t 9,73 triu ng/ngi nm 2007, gp 3 ln so vi nm 2000 v tng bnh qun trn 17%/nm. b. Chuyn dch c cu kinh t T trng ca nng nghip gim t mc 66,84% nm 1996 xung cn 54,95% nm 2007 (bnh qun gim trn 1%/nm). Cng nghip v xy dng n nh mc 12 15%. Khu vc dch v tng t 17,417% ln 32,62% (bnh qun tng 1,27%/nm). C cu kinh t ca huyn ang chuyn dch theo chiu hng tch cc, tng t trng ngnh cng nghip xy dng v dch v ng thi gim t trng ngnh nng lm thy sn, s chuyn dch ny ph hp vi xu th chung ca tnh v c nc, pht huy c li th ca tng ngnh, tng lnh vc kinh t trn a bn. Tuy nhin, cht lng v mc tng trng cha cao v thiu n nh cho chu s chi phi ln ca sn xut nng nghip trong khi nhng nm gn y tc ng ca gi c cng nh ma v v kh hu thi tit bt li lm thu hp khi lng, quy m sn xut cng nh nng sut cy trng, vt nui. Do vy, hng t ph tng tc trong thi gian ti l tp trung u t chuyn i c cu cy trng vt nui, chuyn i rng ngho kit, pht trin kinh t trang tri, xy dng cc vng chuyn canh la, ma, du, cao su, ca cao... pht trin cng nghip, ch bin nng lm sn khai thc li th v nguyn liu sn c... ng thi tp trung u t pht trin thng mai, dch v l hng i ph hp nn kinh t Th bt ph i ln. I.4.1.2. Thc trng pht trin cc ngnh kinh t a. Ngnh nng lm thy sn Gi tr sn xut nm 2007 theo gi thc t t 366,5 t ng, tng gp trn 4 ln so vi nm 1996. Gi tr tng thm ngnh nng lm thy sn chim 5,95% GDP ton huyn. C cu gi tr sn xut trong ni b ngnh ch yu vn l sn xut nng nghip tip n l lm nghip v nui trng thy sn. xx TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Bang I.4: Thc trang phat trin kinh t nng lm ngHng mc Gi tr sn xut (GO) a. Nng nghip + Trng trt + Chn nui + Dch v b. Lm nghip +Trng nui rng + Khai thc + Dch v c. Thy sn 2. C cu GO - Nng nghip - Lm nghip - Thy sn n v 2000 Triu ng Triu ng 90.041 76.131 55.864 17.858 2.409 9.363 365 8.998 355 1.376 87,86 10,81 1,59 2004 185.125 94.527 71110 20.385 3.033 12.471 966 11.505 368 2550 84,32 11,12 2,27 Nm 2005 143.934 120.013 90.710,82 26.125 3.177 11.541 1.130,99 10.410,4 404,11 2621,87 90,40 8,69 1,97 2006 143.198 137.852 10.580,6 27.960 4.086 9.538 1031,4 8.506,46 334,14 2469,5 92,65 6,41 1,66 2007 149.755 143.934 10.7311,5 32.075,19 4.547 14.635 4962 9.673,2 364,14 4337,5 91,73 9,33 2,76 Tng BQ (%) 2007/2000 12,61 13,58 13,95 12,43 13,55 9,35 68,51 1,46 0,51 25,81

Triu ng

Triu ng % % %

Ngun: Nin gim thng k huyn a Teh, nm 2007 Nng nghip Ngnh nng nghip nhng nm qua pht trin trn c s pht huy th mnh la nc, ma, du tm, iu, chn nui gia sc, gia cm. C cu cy trng tng bc c chuyn i ph hp vi nh hng pht trin ca tnh v quy hoch ngnh. Cc thnh tu tin b ca khoa hc v cng ngh trong nng nghip c ng dng vo sn xut gp phn nng cao nng sut v cht lng sn phm cy trng, vt nui. - Tc tng trng nng nghip hng nm tng kh. Gi tr sn xut nm 2000 trn 78 t ng, nm 2005 l trn 116 t ng, nm 2007 l gn 170 t ng, bnh qun hng nm tng 7%. - Tng din tch gieo trng qua cc nm tng bnh qun 2,2%, nm 2000 l 11.561 ha, nm 2005 l 13.404 ha; nm 2007 l 13.479 ha. Vic tng din tch gieo trng mt phn do tng h s s dng t v do khai hoang. - C cu ni b ngnh nng nghip c s chuyn dch qua cc nm ch yu vn l trng trt chim t 65 70% gi tr sn xut. Chn nui chim 25 30%. Dch v nng nghip chim t trng thp trn 5%. - Cy trng chim t trng ln l la, ma, iu v cy n qu. - C cu vt nui c xu hng chuyn dch tch cc; c cu ging v c cu n gia sc, gia cm c ci thin theo hng c li, ph hp vi iu kin pht trin chn nui xxi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

v iu kin ca a phng. n b tng nhanh tr thnh vt nui c gi tr tip theo l n heo v gia cm. Hin trn a bn a n d vo sn xut bc u cho nhng kt qu tch cc v y l hng i mi trong vic to ra s chuyn dch c cu kinh t trong sn xut nng nghip theo hng tng t trng chn nui. Lm nghip Tng gi tr sn xut ngnh lm nghip nm 2007 t gn 30 t ng, chim 8,8% tng gi tr sn xut ngnh nng, lm thy sn. Cng tc trng v chm sc, nui dng rng c cc cp, ngnh quan tm, tnh t nm 2000 n nay trng c gn 2.000 ha rng tp trung, gn 5 ngn cy phn tn, nh vy nng che ph ca rng t 72,6% nm 2000 ln 74,45% nm 2007. n nay ton b din tch rng c giao cho cc ch rng qun l, bo v v s dng. Khai thc lm sn: Sn lng khai thc t kh cao, p ng nhu cu cung cp nguyn liu cho cng nghip ch bin cc mt hng th cng my tre an. Tng s g trng khai thc nm 2007 t 969 m3; g rng trng 970 m3; ci thc 3.301 ster, l tre na 4.535 cy; song my 136 tn, mng ti 216 tn. Cng tc phng chng chy rng v qun l bo v rng c nhiu cp ngnh quan tm. Trong 2 nm 2006, 2007 khng xy ra chy rng trn a bn. Tuy nhin, nn cht ph rng c chiu hng tng. Trong nm 2007, xy ra 152 v cht ph rng gy thit trn 40 ha. Nhn chung: ngnh lm nghip bc u chuyn t lm nghip truyn thng sang lm nghip x hi cng vi lm trng Th cc t chc c nhn trong v ngoi huyn tham gia vo pht trin rng, trong nm 2007 thc hin c 813,4 ha; trong ngi dn trng 697,4 ha, t chc kinh t 116 ha. Bn cnh vic giao khon qun l bo v chm sc rng, nhiu m hnh kinh t trang tri nng lm kt hp c p dng, gp phn to iu kin cho ngi dn sng bng ngh rng c thu nhp n nh v ngy cng pht huy hiu qu ca ngnh kinh t thn thin vi mi trng. Thy sn Sn xut thy sn Th ch yu l nui trng trong cc cc ao h thy li, nui theo m hnh VA, VAC v ang trin khai nui trn rung la. Tng din tch mt nc nui trng trn a bn huyn nm 2007 la 142,19 ha, sn lng 536,6 tn. Thc hin chng trnh pht trin nui trng trn a bn huyn lm tng nhanh gi tr sn xut, nm 2000 gi tr sn xut theo gi so snh nm 1994 t 1.376 triu ng, n nm 2006 tng ln 4.329 triu ng v 4.783 triu ng nm 2007, tng bnh qun 19,5%/nm. Trong nm 2007 u t trn 200 triu ng thc hin h tr ging thy sn cho 186 h nui trn din tch nui 16,5 ha, ang trin khai nui c trn rung la. S thnh cng ca m hnh ny s lm chuyn dch mnh m c cu kinh t ngnh nng lm thy sn theo hng sn xut hng ha, thc y pht trin kinh t nng nghip nng thn. Ngnh thy sn chim t trng nh trong c cu chung tan ngnh: Gi tr sn xut ngnh thy sn nm 2005 t 4,783 t ng (theo gi so snh nm 1994), chim 2,3% gi tr sn xut nng lm thuy sn. xxii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Theo kt qu thng k, din tch c mt nc nui trng thy sn ca huyn tng t 109,8 ha (nm 2005) ln t 142,19 ha (nm 2007). Hu ht din tch ny l cc ao h nh trong t vn th c. Sn lng thy sn khai thc nc ngt (ch yu l c) hng nm t khong 99,29 tn, trong sn lng thy sn nui trng 436,3 tn (chim 81,5%). b. Ngnh cng nghip TTCN v xy dng Cng nghip TTCN Sn xut cng nghip cn nh b v quy m v kh n iu v chng loi sn phm. Mc d tc tng trng gi tr tng thm thi k 1996 2007 t mc kh (gn 8%) nhng do xut pht im thp nn t trng ngnh cng nghip ch chim 14,8% trong c cu kinh t ca huyn. Sn phm cng nghip trn a bn ch yu l ch bin nng lm sn, sn xut vt liu xy dng, sn xut c kh nh, sn xut v phn phi in nc. Tnh n cui nm 2007, ton huyn c 1.078 c s sn xut cng nghip TTCN vi 3.087 lao ng. Cc c s sn xut, ch bin trn a bn c duy tr hot ng v c bc pht trin nht nh. Tng gi tr sn xut cng nghip TTCN t 85,4 t ng nm 2007 tng gp 2,17 ln so vi nm 2000 v chim 56,8% gi tr sn xut cng nghip xy dng v 11,68% tng gi tr sn xut ton huyn. Hin nay hnh thnh c cm cng nghip ti thn 9 th trn Th vi quy m din tch 44,84 ha, ngnh ngh ch yu l ch bin nng lm sn, may mc, dy da, c kh, tiu th cng nghip, sn xut vt liu xy dng... v ang tin hnh thu ht u t. Xy dng Trong giai on t 2000 n nay tng mc u t xy dng trn ton huyn t trn 300 t ng. Nm 2007, ngnh xy dng ng gp vo tng gi tr sn xut ca huyn gn 65 t ng, chim trn 53,2% gi tr ca ngnh cng nghip xy dng, tc tng trng gi tr ngnh xy dng t 2000 n nay t trn 16,08%/nm. Nh vy kt cu h tng trn a bn c ci thin ng k, b mt nng thn ngy cng c i mi, th khng ngng c cng c theo hng hin i c. Ngnh dch v thng mi Khu vc dich vu at tc tng trng binh qun hang nm la 14-15% (gi so snh nm 1994), t nhn ngay cang tham gia tich cc vao cac khu vc dich vu v cac linh vc. Tng gia tri GDP cua nganh nm 2005 theo gi hin hnh at 56,8 ty ng, chim 26,8% trong tng GDP chung ton huyn. Thng mi - V thng mi ni a: Mng li thng mi trn a bn ang c m rng tng c v s lng c s v ngnh hng. S lng thng k cho thy tnh n cui nm 2007, ton huyn c 1 ch th trn, 2 ch nng thn (ch Ly v ch Triu Hi) v 1.025 c s hot ng kinh doanh ca ngnh thng mi. Tng s bn l hng ha trn a bn nm 2000 t 13,76 t ng, nm 2007 t trn 32,9 t ng, tng hn 2,4 ln so vi nm 2000, tng bnh qun 13,25%/nm. Tuy nhin mc bn l bnh qun trn a bn cn thp, sc mua ch mi t 5,7 triu ng/nm. iu ny phn nh hot ng thng mi trn a bn cn nh l cha p ng c yu cu ca ngi dn. xxiii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

- V xut khu: Nhn chung hot ng kinh doanh xut khu cha pht trin, sn phm ch yu l mt hng th cng m ngh, ht iu ch bin, dt len... xut khu thng qua trung gian t cc a phng khc. Dch v kinh doanh, nh hng khch sn Hot ng sn xut, kinh doanh trong lnh vc ny ch yu phc v cho nhu cu ca a phng. Theo thng k nm 2007, ton huyn c 421 c s kinh doanh lnh vc dch v khch sn, nh hng vi 568 lao ng tham gia. Tng gi tr sn xut theo gi thc t nm 2007 t 17,5 t ng, chim 8,15% gi tr sn xut ngnh dch v. Dch v sn xut cng cng - Vn ti: Nm 2007, ton huyn c 221 phng tin vn ti; trong vn ti hng ha 101 chic vi cng sut 431 tn; vn ti hnh khch 120 chic; cng sut 227 hnh khch. Tng lu lng hnh khch vn chuyn l 392 nghn hnh khch, lun chuyn l 47.495 nghn hnh khch/km, lng hng ha vn chuyn l 342 nghn tn, lun chuyn l 7.214 nghn tn/km. Vn ti hng ha ch yu l hng nng sn, vt t phc v cho sn xut nng nghip v vt liu xy dng. Doanh thu ngnh vn ti t gn 25,5 t ng, gi tr tng thm l 14,05 t ng chim trn 9,2% gi tr ngnh du lch. - Bu chnh vin thng: Ngnh bu chnh vin thng t 3,51 nghn bu phm cc loi, 183 bu kin, trn 5,5 nghn th in chuyn tin, bo ch pht hnh 362 nghn t, cc in bo 5,8 nghn ting; in thoi ng di 315 nghn pht. Doanh thu nm 2007 t 7,6 t ng, tng gp 5,8 ln so vi nm 2000, gi tr tng thm nm 2007 t 4,8 t ng, chim 3,16 gi tr tng thm ngnh dch v. Tc tng trng bnh qun hng nm l 16,82%. - Ngn hng Tn dng: Hot ng ngn hng, tn dng ngy cng theo st cc hot ng kinh t ca a phng v gp mt phn rt quan trng trong chin lc pht trin kinh t x hi. Nm 2007 tng s tin cho vay sn xut trn a bn l trn 153 t ng, trong nng nghip trn 106 t ng, cng nghip xy dng trn 13,6 t ng; kinh doanh dch v gn 33,6 t ng, trong cho vay c th chim trn 93%. Cc th tc cho vay ngy cng nhanh gn hn, to mi iu kin thun li cho ngi dn tip cn vi ngun vn u t cho pht trin sn xut. I.4.2. Nhng bin ng v pht trin x hi trong nhng nm qua I.4.2.1. Dn s lao ng v vic lm a. Dn s Nm 2007, dn s trung bnh ca huyn l 47.948 ngi vi 10.374 h, mt dn s bnh qun ton huyn 91,47 ngi/km2, thp hn mt dn s bnh qun ton tnh (118 ngi/km2). Tc tng dn s t nhin l 1,2%. Dn s phn b khng u gia cc x (th trn Th 690 ngi/km2, x H ng 428 ngi/km2, x Kho 125 ngi/km2, x Ly 119 ngi/km2 v cc x cn li u c mt dn s thp hn mc bnh qun ton huyn). Do Th l huyn kinh t mi, cng nh cc huyn kinh t mi khc trong tnh, dn s ca huyn c nhng c im ni bt sau: xxiv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

- ng bo dn tc ng (chim 20% dn s), bao gm: dn tc KHo, Chu M (dn tc bn a), dn tc Ty, Nng (dn tc t cc tnh pha Bc di c vo). - Ngi Kinh chim 80% dn s, hu ht t cc tnh min Bc v min Trung chuyn n sau nm 1975, nn c truyn thng rt cn c, chu kh. b. Lao ng va vic lam Tnh n nm 2007, ton huyn hin c 26.944 ngi trong tui lao ng, trong c 25.178 lao ng ang lm vic trong cc ngnh kinh t, chim gn 52,4% dn s; ang i hc 1.837 ngi v s lao ng khng lm vic, khng c vic lm hoc ni tr l 710 ngi. Trong s lao ng lm vic trong ngnh kinh t th lao ng nng nghip chim 70%; lao ng cc ngnh cng nghip, dch v... chim trn 30%. Lao ng trong nng nghip c trnh canh tc v c nhiu kinh nghim thm canh cc loi cy cng nghip, la nc, ma, du v cy n qu... thun li pht trin cc chng trnh khuyn nng v a tin b khoa hc k thut vo sn xut. y mnh cng tc o to ngh v xut khu lao ng ra nc ngoi kt hp vi chng trnh xa i gim ngho c cc cp, cc ngnh a phng quan tm. Trong gn 3 nm 2005 2007, m c 4 lp o to ngh cho lao ng a phng thu ht c 124 hc vin tham gia, cc ngh c o to gm my tre an, k thut chn nui th y... C cu lao ng ca huyn trong nhng nm qua hu nh khng c s chuyn dch, lao ng nng nghip lun chim t trng cao (76 - 77%). Lao ng qua o to chim t trng rt thp (450 - 500 ngi - 4% tng lao ng). Do , vn y nhanh tc chuyn dch c cu lao ng gia cc ngnh v nng dn cht lng ngun lao ng ang l mt trong nhng nhim v cp bch ca huyn trong nhng nm ti. I.4.2.2. Y t H thng y t t huyn n c s c tng cng c v c s vt cht ln thit b v i ng bc s, y t. Ton huyn c 1 bnh vin huyn ng ti th trn Th vi quy m 60 ging bnh, 01 phng khm a khoa vi 05 ging bnh; 11/11 x, th trn c trm y t, vi tng s 40 ging bnh v 05 phng khm t nhn. Ton b trm y t x u l nh cp 4, c xy dng t ngun vn ca d n dn s, vn ngnh hoc vn chng trnh 135. - i ng cn b y t gm c 129 cng vin chc gm: 24 bc s t t l 4,66 bc s/10.000 dn; k thut vin trung hc y 04 ngi, y t, h l 04 ngi, n h sinh 31 ngi, cn b ngnh dc 04 ngi. Cc chng trnh y t cng ng c trin khai ng b, cng tc tim chng m rng 6 loi vacxin tr em t 95%. Cng tc phng chng suy dinh dng tr em c quan tm ng mc, t l tr em suy dinh dng hin cn 19,34%. Cng tc v sinh phng dch c thc hin kh tt nn nhiu nm gn y khng cn xy ra dch bnh. Tuy nhin cng tc v sinh cn km. I.4.2.3. Gio dc o to Gio dc v o to c nhiu chuyn bin tin b v s lng v cht lng. Mng xxv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

li cc cp hc, ngnh hc c quan tm u t v b tr tng i hp l theo phn b dn c. i ng cn b gio vin khng ngng c nng cao c v s lng ln cht lng. Hin nay ton huyn c 583 gio vin cc cp; trong gio vin mu gio l 75 ngi; tiu hc 221 ngi; THCS 190 ngi; THPT 97 ngi. 100% s gio vin t chun theo quy nh ca b gio dc. Tuy nhin, cht lng dy v hc gia cc vng cn chnh lch, c s vt cht, trang thit b v dng c phc v cho cng tc dy cn thiu, mt s trng qu ti v s lng hc sinh so vi din tch v c s vt cht, quy m v cht lng o to ngh cha p ng yu cu ca th trng lao ng. I.4.2.4. Vn ha, thng tin th thao Hot ng vn ha thng tin, pht thanh truyn hnh gp phn nng cao i sng tinh thn cc tng lp nhn dn v tuyn truyn ph bin cc chng trnh chnh sch ca ng v Nh nc. n nay ton huyn c 95% s thn, bun c ph duyt quy c; 18 thn, khu ph t danh hiu thn, khu ph vn ha. 38/102 khu dn c t danh hiu khu dn c tin tin; 6.684 h gia nh t gia nh vn ha; 15 cu lc b gia nh vn ha c duy tr hot ng. Cc hot ng thng tin tuyn truyn, vn ha, vn ngh, th dc th thao c nhiu chuyn bin tch cc, gp phn nng cao i sng tinh thn ca nhn dn. Ton huyn c ph sng truyn hnh; 11/11 x, th trn c trang b h thng truyn thanh. Ngoi ra, cn c mt s chng trnh pht sng bng ting dn tc to iu kin thun li cho nhn dn vng ng bo dn tc nm bt c ch trng, ng li chnh sch ca ng v php lut ca Nh nc. Hot ng th dc th thao qun chng, cng tc x hi ha th thao c huyn quan tm. Phong tro rn luyn thn th c duy tr v pht trin trong cc c quan v cc x, th trn. 100% s trng hc trong ton huyn c phong tro gio dc th cht. I.4.2.5. An ninh quc phng Thc hin ch trng ca TW v tnh y, ng b, chnh quyn cc cp tp trung lnh o thc hin kt qu nhim v pht trin kinh t gn vi bo m quc phng an ninh. Quan tm y mnh cng tc tuyn truyn, gio dc nng cao cnh gic cch mng trong cc tng lp dn c v m mu Din bin ha bnh v m mu lt ca cc th lc th ch. Trong hn 5 nm (2001 2007) hu ht cc cn b ch cht c c i hc lp bi dng kin thc quc phng do tnh v qun khu t chc. Cng tc xy dng lc lng qun s, cng an, dn qun t v; cng tc tuyn qun, hun luyn; cng tc thanh tra kim tra gii quyt cc khiu ni u c coi trng v u hon thnh ch tiu trn giao. I.4.2.6. nh canh, nh c Vn nh canh nh c xy dng kinh t - x hi vng ng bo dn tc l khu vc c quan tm c bit. Nhng nm qua bng vic kt hp nhiu chng trnh, d n xxvi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

v u t xy dng c s h tng cho cc x c bit kh khn, y mnh pht trin nng nghip, thc hin chuyn i cy trng, tng cng cng tc khuyn nng, lm cho i sng ca nhn dn khu vc ng bo dn tc c bc ci thin ng k. Bng ngun vn ngn sch t cc chng trnh nh canh nh c, x im, chng trnh 135, 134, 168 u t xy dng thm 36 hng mc cng trnh ln nh cc thn bun vng dn tc tng kinh ph 10.495 triu ng. H tr vn pht trin sn xut, chuyn i cy trng vt nui thc hin trng mi 35 ha iu ghp, chuyn i 22 ha t cy iu thoi ha sang iu ghp, thc hin trng 26 ha la cao sn v u t chn nui 26 con b, 252 con d (nui tp trung theo d n ti thn KLong v 40 m hnh ti cc thn bun) ti cc thn nh canh nh c. Nm 2007, UBND huyn ch o khai hoang t nng nghip trng rng theo quyt nh s 671,672/Q-UBND ca UBND tnh Lm ng vi din tch 455,4 ha/ 523 h l dn tc thiu s. Lm trng Th ang trin khai giao khon qun l bo v rng cho s h dn tc thiu s ngho thiu t sn xut (183 h/4.093 ha). Trong nm 2007, thc hin h tr xy dng 150 cn nh, xy dng cc cng trnh nc sch cho vng ng bo dn tc gm: 03 cng trnh ging khoan (1.200 triu), nng cp 03 cng trnh (450 triu), ging o 390 ci (624 triu), 53 b cha nc (106 triu); tp trung kim tra din tch t ca cc h dn ti vng d n Tn KLong chun b cp giy chng nhn s dng t, cp t cho 110 h dn ti Tn KLong; giao khon qun l bo v rng theo quyt nh 304 thc hin giao t cho 103 h vi din tch 2.655,98 ha. I.4.2.7. Thc trng pht trin kt cu h tng Giao thng Do c im v v tr a l kinh t trn a bn huyn ch yu l giao thng ng b. Ngoi 2 trc ng chnh l tnh l 721 v 725, xy dng c mng li giao thng ni huyn; nhng do a hnh phc tp v mi c u t pht trin trong thi gian ngn, nn nhn chung Th vn cn l mt trong nhng huyn c h thng giao thng cha pht trin, mt ng chnh ch t 0,46 km/km2, thp hn mc bnh qun ton tnh (0,5 km/km2). - H thng ng huyn: Nm 2007 theo thng k hin trng ng giao thng ca huyn, tuyn ng huyn gm 3 tuyn vi tng chiu di 30 km, bao gm tuyn Kho Pal di 14 km, tuyn Th Qung Tr 6 km v Th Quc Oai 10 km. Cng vi tnh l 721, 715 cc tuyn ng ny chnh l trc giao thng chnh ni trung tm huyn vi cc x. - ng th trn Th: Gm 43 tuyn vi tng chiu di 41,1 km trong ng nha 7,24 km, cn li l ng t. Mt ng bnh qun t 1,65 km/km2. - ng x: Gm 96 tuyn vi tng chiu di 154,07 km. Hu ht, cc tuyn ng x l ng t, c bit nhiu tuyn cha c nn ng, cht lng ng xu, giao thng gp nhiu kh khn nht l vo ma ma l. Mng li giao thng trn a bn phn b kh ng u, thng sut trung tm huyn n cc x v khu vc sn xut. Tuy nhin, hin trng ng a phn l ng t xxvii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

nn i li gp nhiu kh khn c bit l vo ma ma nhiu on thng b ln tht gy nhiu cn tr trong lu thng cng nh an ton cho ngi v phng tin vn ti. Thy li Ton huyn c cc cng trnh thy li: h Th, h Hm, h Thch Tht, p dng Kho, Nhar, trm bm Tn Lp, Con . Tng chiu di h thng knh mng khong 142.494 km. Hng nm m nhn ti tiu cho 2.500 2.800 ha, trong cung ng nc ti cho khong 2.000 ha la nc. Hin nay, ang u t hon thnh v a vo s dng cng trnh thy li T Lan, h thn 10 Kho. Bn cnh nhng cng trnh c nh nc u t xy dng vn cn mt s cng trnh do ngi dn t lm tr nc phc v ma kh, n ma ma cng trnh hu ht b h hi. Do vy, hng nm nhn dn phi u t xy dng mi. Trong nhng nm qua c s quan tm ca UBND tnh v cc ngnh u t kin c ha 32.780 km knh mng, cc tuyn knh c kin c ha pht huy tt hiu qu s dng. Tuy nhin, hin cn khong 109.714 km knh mng cha c kin c ha ang xung cp gy tht thot nc trn knh v hn ch nng lc khai thc ca cng trnh. in Th c cp in t h thng mng li in ca cng trnh thy in a Nhim, Hm Thun, a Mi thng qua trm 220 kV Bo Lc cng sut (125 + 63)MVA. Hin ti trn a bn c 1 trm trung th 35/22 kV t ti th trn v 1 trm 110/22 kV 25 MVA ti x An Nhn va a vo vn hnh trong nm 2006, cung cp in cho ton huyn. Tnh n cui nm 2007, ton huyn c 86/97 thn v 80% h s dng in li Quc gia, tc tng tiu th in nng t 18 20%, ring in chiu sng tng 20 25% v hin ang chim 80% sn lng tiu th in ton huyn. Bu chnh Vin thng Mng li bu chnh vin thng pht trin mnh, p ng nhu cu cng tc qun l v nhu cu thng tin ca nhn dn. Ton huyn hin ph sng in thoi hu tuyn v di ng, 100% x c bu in vn ha, p ng tt nhu cu thng tin lin lc co ngi dn a phng. S my in thoi gia tng nhanh chng nm 2000 c 710 my bnh qun 16 my/1.000 dn; n nm 2006 c 3.262 my bnh qun 70 my/1.000 dn; nm 2007 l 3.857 my bnh qun 80 my/1.000 dn. H thng cc c s dch v thng mi Hot ng thng mi dch v Th t sau khi c chnh sch i mi c bc pht trin. Tuy nhin, h thng h tng cn thiu v cha thc s p ng y yu cu ca a phng. Tnh n nm 2007, ton huyn c 3 im ch vi tng din tch chim t l 1,77 ha, ton b cc ch l ch loi 3 c s vt cht xung cp nghim trng, hin ti UBND huyn ang c k hoch ku gi u t nng cp ch th trn ln loi II. Ngoi ra, trn a bn huyn cn c hot ng kinh doanh thng nghip, khch sn nh hng, dch v t nhn cng pht trin kh mnh v rng khp. xxviii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Theo s liu thng k, nm 2007 ton huyn c 1.445 c s, h c th hot ng kinh doanh vi hnh thc trao i mua bn phc v sn xut, sa cha, dch v khch sn nh hng thu ht gn 1.820 lao ng lm vic. Nhn chung, kt cu h tng phc v cho thng mi km pht trin, s lng t, tp trung ch yu th trn Th, phn ln cc x cha c ch, mt s khu vc hot ng mang tnh cht t pht, cha c quy hoch. Mc d c vai tr l cu ni gia sn xut v th trng, nhng thi gian qua cha c u t ng mc nn cha p ng c nhu cu kinh doanh v trao i, mua bn hng ha ca nhn dn.

xxix TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

CHNG II NH GI HIN TRNG MI TRNGII.1. HIN TRNG CHT LNG KHNG KH V TING N II.1.1. Cht lng khng kh v ting n Th l mt huyn kinh t mi vng su vng xa ca tnh Lm ng. Huyn c h thng ni non bao ph, thin nhin hoang s v c ti nguyn rng rt phong ph. Do cht lng mi trng Th cn kh trong lnh. Tuy nhin hin nay do tc ng ca mt s hot ng kinh t - x hi nn mi trng khng kh y ang b nhim bn cc b. nh gi cht lng mi trng khng kh v ting n cc khu vc th ha, khu cng nghip - tiu th cng nghip, khai thc khong sn v khu vc nng thn, Trung Tm K Thut Mi Trng tin hnh thu thp, quan trc trong 2 t: t 1 vo thng 11/2008 v t 2 vo thng 06/2009. Bng II.1: V tr thu mu khng kh huyn Th tnh Lm ng TT 1 2 3 4 5 6 KHM KK-01 KK-02 KK-03 KK-04 KK-05 KK-06 Ta Kinh (E) 10702910,3 10702951,1 10702910,1 10702537,4 10702922,2 10703033,1 V (N) 1103025,8 1103113,8 1103115,9 1103201,1 1102957,7 1102949,4 a im ly mu Vng xoay trung tm TT. Th C s sn xut Hng Nhung Tri chn nui ng Minh Phn xng ch bin ht iu Ly Ng ba Triu Hi Bi rc Kho X, Th trn TT. Th TT. Th Khu ph 6, TT. Th X Ly TT. Th X Kho

Ngun: Trung tm K thut Mi trng - CEE, nm 2009

xxx TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

II.1.1.1. Ti khu vc th

Hnh II.1: Quan trc cht lng khng kh ti Vng xoay Th v ng ba Triu Hi Bng II.2: Kt qu phn tch cht lng mi trng khng kh ti khu vc th V tr thu mu Thng s to m Tc gi Hng gi n CO NO2 SO2 Bi tng Pb(*) (*)

n v %RH (m/s) (lch so vi hng bc) dBA (mg/m3) (mg/m3) (mg/m3) (mg/m3) 30,7 56,6 1,64

t 1 KK-01 KK-05 32,8 47,3 1,21 Lch 1600 4,3 0,054 0,078 0,4929,7 72,8 1,12

t 2 KK-01 KK-0528,9 73,7 0,41 Lch 600

TCVN 5937:2005 (TB 1 gi) 30 0,2 0,35 0,3

TCVN 5949:1998

Lch 1600 52,4-78,2 5,4 0,075 0,092 0,36

Lch 600

52,3-82,6 47,6-76,4 47,8-78,5 4,7 0,062 0,078 0,34 3,2 0,041 0,058 0,38

75

(mg/m3) KPH KPH KPH KPH Ngun: Trung tm K thut Mi trng CEE, nm 2008, 2009 a. Cht lng mi trng khng kh Hot ng giao thng v hot ng ca cc khu dn c c nh gi l 2 ngun chnh tc ng n cht lng mi trng khng kh ti y. Tuy nhin theo kho st, mt xe c v cc phng tin lu thng trong th trn Th cn kh tha tht. Kt qu phn tch qua 2 t quan trc cho thy cc thng s nhim u nm trong gii hn cho php ca TCVN 5937:2005. Tuy nhin, nng bi tng ti 2 v tr quan trc u vt so vi TCVN 5937:2005. Trong ti khu vc vng xoay trung tm th trn vt gp 1,2 ln xxxi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

trong t 1 v 1,1 ln trong t 2. Khu vc ng ba Triu Hi c nng vt gp 1,6 ln trong t 1 v 1,26 ln trong t 2. Nguyn nhn chu yu do y l khu vc tp trung ng dn c, l tuyn ng chnh ca huyn nn mt xe lu thng qua li rt nhiu. Ngoi ra, ti khu vc ng ba Triu Hi l khu vc ng t nn phat sinh bui rt nhiu khi co phng tin lu thng qua lai, c bit la trong nhng ngay kh, khng ma. Biu II.1: Nng bi tng ti 2 v tr thuc th trn Th0,5 Bu i (mg/m3) 0,4 0,3 0,2 0,1 0 KK1 t 1 t 2 KK5 T CVN 5937-2005 Mu

b. Ting n Trong t 1 n dao ng t 52,4 78,2 dBA ti vng xoay trung tm th trn v 52,3 82,6 dBA ti ng ba Triu Hi; t 2 n t 47,6 76,4 dBA ti trung tm th trn v 47,8 78,5 dBA ti ng ba Triu Hi. Qua kt qu phn tch cho thy n ti cc v tr quan trc dao ng trn di so vi tiu chun cho php TCVN 5949 1998 (75 dBA). Trong , ti v tr ng ba Triu Hi l khu vc c n cao nht, gp 1,1 ln so vi tiu chun cho php. Nguyn nhn ch yu nh a cp trn l do khu vc c mt tp trung dn c ng, mt xe lu thng qua li ln. Nhn chung, qua mt s im quan trc cho thy cht lng khng kh ti khu vc th huyn Th cn kh tt, hu ht cc ch tiu u nm trong gii hn cho php. Tuy nhin xut hin du hiu nhim cc b thanh phn bi v ting n tai mt s khu vc. ng thi, trong nhng nm qua cc hot ng xy dng cng trnh ng giao thng cng l mt trong nhng nguyn nhn ch yu gy nhim mi trng khng kh xung quanh khu vc thc hin d n. Nguyn nhn ca vn ny l do cc n v thc hin khng chp hnh ng quy nh ca Lut BVMT, cc d n ny hu nh khng lp h s mi trng theo quy nh, nhng c quan qun l ( Phng TNMT) cng gp rt nhiu kh khn v y l d n ca huyn ph duyt. Phng c lin h vi ch n v thi cng th khng c cu tr li r rng, khi bt buc n v phi thc hin cc bin php gim thiu nhim th n v khng thc hin tt do khng c s ch o t cp trn. II.1.1.2. Ti khu vc hot ng sn xut cng nghip, tiu th cng nghip, khai thc khong sn Bng II.3: Kt qu phn tch cht lng mi trng khng kh ti khu vc hot ng sn xut cng nghip, tiu th cng nghip. Thng s n v V tr thu mu t 1 t 2 TCVN 5937:2005 TCVN 5949:1998

xxxii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

KK-02 to m Tc gi Hng gi n CO NO2 SO2 Bi tng Pb(*) (*)

KK-04 30,5 49,6 0,32 2000

KK-02 29,9 75,6 1,89 Lch 600 6,6 0,035 0,054 0,26

KK-04 29,4 76,7 1,06 Lch 600 1,2 0,018 0,037 0,27

(TB 1 gi) 30 0,2 0,35 0,3 75

%RH (m/s) (lch so vi hng bc) dBA (mg/m3) (mg/m3) (mg/m ) (mg/m )3 3 3

29,3 60,6 0,72 2000 61,5-76,7 7,2 0,041 0,063 0,28

54,6-63,2 64,2-76,7 53,5-61,7 0,8 0,015 0,022 0,29

(mg/m ) KPH KPH KPH KPH Ngun: Trung tm K thut Mi trng CEE, nm 2008, 2009 a. Cht lng mi trng khng kh Ti Th hin nay, ch c mt s t c s, nh my cng nghip tng i ln. nh gi cht lng mi trng khng kh ti khu vc sn xut cng nghip, trong thi gian qua Trung tm K thut Mi trng tin hnh ly mu, phn tch cht lng mi trng kh xung quanh ti 2 c s tiu biu l nh my ch bin ht iu Ly (KK-04) v c s sn xut a Hng Nhung (KK-02).

Hnh II.2 : Quan trc cht lng khng kh ti c s ch bin ht iu Ly v CSSX a Hng Nhung Kt qu phn tch cho thy cht lng mi trng khng kh ti cc im ly mu tng i tt, cc ch tiu kh c nh CO, SO2, NO2 v ch tiu bi tng trong c 2 t quan trc u nh hn tiu chun cho php TCVN 5937:2005. xxxiii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Ngoi ra, hin nay trn a bn huyn Th c mt s hot ng khai thc khong sn nh khai thc cc loi vt liu xy dng bao gm: , ct si lng sng, t st, cao lanh lm gch ngi. Tnh trng nhim bi t hot ng ny ch yu l do cc xe vn chuyn t san lp t ni khai thc n cng trnh khng tin hnh cc bin php hn ch nhim nh: khng lm sch bnh xe trc khi ra khi bi khai thc, khng che ph ng k thut gy ri vi t xung ng v trong qu trnh thi cng khng phun nc thng xuyn lm nhim bi nng, v ang gy nh hng xu n mi trng khng kh xung quanh khu vc khai thc. b. Ting n Ngun pht sinh ting n ti cc c s cng nghip ch yu t my mc v cc trang thit b ang vn hnh. Trong c 2 t quan trc, n c gi tr trong khong t 53,5 76,7 dBA, dao ng trn di so vi TCVN 5949:1998.Trong , ti im KK-02 (C s SX Hng Nhung ) trong c 2 t quan trc u c gi tr v n kh cao, dao ng trn di 61,5 76,7 dBA. Nhn chung, qua mt s im quan trc cho thy cht lng khng kh ti khu vc hot ng sn xut trn a bn huyn Th cho thy, do hot ng CN TTCN v khai thc khong sn ca huyn cha thc s pht trin mnh, v th cha gy nh hng ln n cht lng mi trng xung quanh khu vc. Tuy nhin, trong tng lai khi m nn kinh t huyn ngy cng pht trin, c bit l s ra i ca cc cm cng nghip th cht lng mi trng khng kh ti nhng khu vc ny s b tc ng ng k. V th, c quan qun l cn c bin php khc phc nhim khng kh ngay t by gi. II.1.1.3. Ti khu vc nng nghip, nng thn

Hnh II.3: Quan trc khng kh ti tri chn nui heo ca ng Minh - Kp 6, TT Th v ti bi rc Th X Kho Bng II.4: Kt qu phn tch cht lng mi trng khng kh ti khu vc nng nghip, nng thn Thng s V tr thu mu n v t 1 KK-03 KK-06 t 2 KK-03 KK-06 TCVN 5937:2005 (TB 1 gi) TCVN 5949:1998

xxxiv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

to m Tc gi Hng gi n CO NO2 SO2 Bi tng(*) (*)

%RH (m/s) (lch so vi hng bc) dBA (mg/m3) (mg/m3) (mg/m3) (mg/m3)

29,7 63,4 0,67 2000

28,8 51,7 0,62 1600

29,0 74,4 0,84 Lch 600 1,4 0,017 0,034 0,21

28,7 72,6 0,72 Lch 600 0,4 0,012 0,018 0,22

30 0,2 0,35 0,3 75

53,6-74,1 46,7-58,2 54,7-70,3 42,4-54,6 1,2 0,018 0,030 0,24 0,3 0,010 0,019 0,25

Pb

(mg/m3) KPH KPH KPH KPH Ngun: Trung tm K thut Mi trng CEE, nm 2008, 2009

a. Cht lng mi trng khng kh Ti trang tri nui vt v nui heo ti khu vc vng ven Th trn Th cho thy cc thng s CO, NO2, SO2, Bi tng, ch u nm trong gii hn cho php TCVN 5937:2005. Qua kho st thc t ti khu vc chung tri c mi hi nhng khng nh hng rng n cc khu vc cch xa khu chung tri. Do cht lng mi trng khng kh ti cc khu chn nui cn kh tt. Ti khu vc bi rc Th, do bi rc c din tch nh v nm cch xa khu dn c gn nht khong 1 km. Xung quanh bi rc c mt s i, ni bao bc hn ch c s pht tn mi hi v cc kh nhim theo gi ra xung quanh. Kt qu quan trc cc thng s kh thi nh CO, NO2, SO2, bi tng, ch u nm trong gii hn cho php TCVN 5937:2005. b. Ting n Kt qu o c ngay ti khu vc nui vi s lng kh ng, ting n o c t 53,6 74,1 dBA v ti bi rc dao ng 42,4 58,2 dBA. Kt qu ny thp hn so vi gii hn cho php 75 dBA ca TCVN 5937:2005. Nhn chung, cht lng khng kh ti khu vc nng nghip, nng thn vn cn kh tt, hu ht cc ch tiu u nm trong tiu chun cho php. II.1.2. Tc ng ca nhim khng kh v ting n i vi sc khe cng ng Cc cht nhim trong mi trng khng kh thng tn ti 2 dng ph bin: dng hi kh v dng phn t nh (bi l lng, bi nng, aerosol kh, lng, rn). Phn ln cc cht nhim u gy tc hi i vi sc khe con ngi, nh hng cp tnh c th gy ra t vong, nh hng mn tnh li tc hi dn dn, lu di nh cc bnh vim ph xxxv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

qun mn tnh, ung th phi. Nhng ni tp trung giao thng cao th hm lng CO trong khng kh tng gy cc bnh thn kinh, thiu mu no. Tuy nhin qua kho st cht lng khng kh ti huyn Th cn kh tt, hu ht vn nm trong gii hn cho php ca tiu chun mi trng khng kh xung quanh, do cha gy nh hng ln n sc khe cng ng. Tuy nhin v lu di, cht lng khng kh s c nhiu thay i ng k khi nn kinh t ca huyn ngy cng pht trin. V th, cn c bin php gim thiu nhim mi trng khng kh nhm trnh nhng nh hng tiu cc do nhim khng kh gy ra. II.2. HIN TRNG MI TRNG NC II.2.1. Hin trng cp v s dng nc Nc sch sinh hot ph bin hin nay vn l nc ging v nc sng, sui. Ngay Th trn Th, a s ngi dn vn dng nc ging bm ln thp nc, cp trc tip cho tng c quan, im dn c, tng h ring hoc khu ph. Cc cng trnh nc sch trn a bn huyn Th bao gm: V nc sch nng thn: (Do Trung tm nc sch v v sinh mi trng nng thn qun l v khai thc) - Cng trnh nc sch Tn Klong: Phc v cho khu vc nh canh nh c Tn Klong. + Ngun vn u t: Phi chnh ph + NSNN. + Cng trnh hon thnh v a vo s dng nm 2006. + Cng sut: 300 m3/ngy.m + Sn lng sn xut hin nay : 100 m3/ngy.m - Cng trnh nc sch x an Nhn + Ngun vn u t: NSNN + Cng trnh hon thnh v a vo s dng nm 1996 + Cng sut: 150 m3/ngy.m + Sn lng sn xut hin nay : 100 m3/ngy.m - Cng trnh nc sch bun Nhar x Quc Oai. + Ngun vn u t: NSNN + Cng trnh hon thnh v a vo s dng nm 1996 + Cng sut: 200 m3/ngy.m + Hin nay cng trnh ang b h hng v ang c lp thit k sa cha. Cp nc bng ging khoan

xxxvi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Trong cc nm 2006, 2007 bng ngun vn chng trnh mc tiu quc gia huyn Th xy dng c 5 cng trnh ging khoan cp nc sinh hot tp trung. Mi ging cng sut 4 5 m3/h cung cp cho 50 60 h s dng. UBND cc x giao cho cc h s dng nc t qun, bu ngi ng ra qun l v bo v, gp tin tu b, sa cha cng trnh v ng tin in hng thng chy my bm. Nh my nc Th + Ngun vn u t: NSNN. + Cng trnh hon thnh v a vo s dng vo 09/2007. + Cng sut: 3.000 m3/ngy.m + Tng s CBNV lm vic ti nh my: 18 ngi. + Sn lng sn xut hin nay : 300 m3/ngy.m + Tng s khch hng s dng: 219 h (tnh n 6/2008) Tng s h ang s dng nc t cc cng trnh nc sch l 1.039 h. Ngoi cc cng trnh cp nc hin ti th a phn ngi dn trn a bn huyn vn quen s dng ngun nc ging o. Bng II.5: Thng k s lng ging o trn a bn huyn Th. STT X, Th trn S h iu tra S ging Ging hp v sinh 1 Th trn Th 3.533 3.367 2.087 2 X An Nhn 884 782 576 3 X Ly 772 554 450 4 X Hng Lm 425 311 250 5 X Quc Oai 790 644 501 6 X M c 852 768 532 7 X Kho 935 858 668 8 X Qung Tr 524 502 384 9 X Triu Hi 533 513 379 10 X H ng 358 335 224 11 X Pal 655 649 493 Ngun: Quy hoch tng th kinh t - x hi huyn Th n nm 2020 II.2.2. nh gi cc ngun thi chnh gy nhim mi trng nc Bng II.6: V tr quan trc cht lng nc thi trn a bn huyn Th TT 1 2 3 KHM NT-01 NT-02 NT-03 Ta Kinh (E) V (N) 10702909,8 10702910,0 10702537,4 1103017,4 1103115,8 1103201,1 a im ly mu Ch Th H ng Minh Phn xng ch bin ht iu X, Th trn TT. Th TT. Th x Ly

xxxvii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Ly 4 5 6 7 8 9 NT-04 NT-05 NT-06 NT-07 NT-08 NRR-01 10703128,0 10702910,1 10702901,2 10702917,7 10702856,1 1103413,3 1103030,6 1103003,5 1103011,3 1103003,9 H ch Trnh Th Linh Thn 5 Khu ph 1 Khu ph 3 Khu ph 5 Trung tm y t huyn x M c TT. Th TT. Th TT. Th TT. Th X Kho

10703033,1 1102949,4 Bi rc kho Ngun: Trung tm K thut Mi trng CEE, nm 2009

II.2.2.1. Ngun thi t cc c s sn xut, ch bin, khu cm cng nghip a. S lng v quy m Th l huyn mi thnh lp nn tnh hnh cng nghip cha pht trin mnh. S c s a bn huyn tnh n 31/12/2007 l 1.078 c s sn xut cng nghip TTCN. Hu ht cc c s sn xut c quy m nh ch yu l cc h sn xut c th. Chim t trng cao nht trong cc nghnh cng nghip l cng nghip ch bin vi 1070 c s nm 2007. Trong cc loi hnh ch bin th sn xut thc phm v ung c s lng cao nht vi 519 c s; ch bin g v lm sn c s lng thp hn (342 c s); cc loi hnh dt, sn xut trang phc, ch bin da v gi da, cc sn phm kim loi, in n chim t l rt thp t vi n vi chc c s. Ngnh cng nghip khai thc khong sn hin nay Th ch yu l khai thc vt liu xy dng nh: , ct si lng sng, t st, cao lanh lm gch ngi. Tuy c s lng t, vi 7 c s nm 2007 nhng y l mt trong nguyn nhn chnh gy tc ng xu n mi trng trong a bn huyn. Qu trnh khai thc ang lm bin i cnh quan, xi l v bin i cc dng chy b mt, lm suy gim v nhim cht lng nc mt. Hin ti, huyn Th ch c 1 cm cng nghip ti thn 9 th trn Th vi quy m din tch 44,84 ha vi cc ngnh ngh ch yu l ch bin nng lm sn, may mc, giy da, c kh, in t, tiu th cng nghip, sn xut vt liu xy dng v ang tin hnh thu ht u t. b. c tnh nc thi cng nghip Hin nay s lng c s cng nghip quy m ln hu nh khng c. Ch c 1 s c s c quy m va v nh, cn li l hnh thc tiu th cng nghip h gia nh. Mt s c s cng nghip c quy m hot ng tng i ln nh phn xng ht iu Ly, c s sn xut a Hng Nhung v mt s c s khai thc t, ct.

xxxviii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Hnh II.4: Quan trc cht lng nc thi ti c s ch bin ht iu Ly

Hnh II.5: Hin trng khai thc ct trn sng Th

Trung Tm K Thut Mi Trng tin hnh quan trc nc thi cng nghip ti C s ch bin ht iu Ly. a im quan trc l cng x u ra ca nh my (NT03). Bng II.7: Kt qu phn tch cht lng nc thi phn xng iu x Ly TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Ch tiu pH SS BOD5 COD(*) (*)

n v mg/l mgO2/l mgO2/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l g/l g/l mg/l MPN/100ml

t 1 NT-03 6,30 229 76 166 0,47 1,3 1,0 0,18 0,009 0,005 0,413 0,822 11,2 1,5x104

t 2 NT-03 7,24 51 19 58 11,6 17,8 1,01 0,20 0,005 KPH KPH KPH 0,52 2,4x103

TCVN 5945:2005 (B) 5,5 - 9 100 50 80 2 30 6 5 0,5 0,01 0,01 0,1 5 5.000

(*)

Amoni P tng Pb Cd Hg As

(*)

N Tng(*)

Fe tng(*)

(*)

(*)

Du m T.Coliform

xxxix TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Ngun: Trung tm K thut Mi trng CEE, nm 2008,2009 Cc ch tiu trong nc thi sau khi phn tch c so snh vi tiu chun nc thi cng nghip TCVN 5945:2005 ct B. Kt qu thu c nh sau: Cc ch tiu l tnh - pH: gi tr pH o c 6,3 nm trong gii hn cho php ca tiu chun (5,5 9). - SS: hm lng cht rn l lng trong ma kh 229 mg/l, vt hn 2 ln so vi tiu chun cho php (100mg/l). Ch tiu nhim cht hu c - BOD5: nhu cu oxy sinh ha BOD5 o c trong ma kh l 76 mgO2/l cao hn tiu chun cho php (50 mgO2/l). - COD: nhu cu oxy ha hc COD o c trong ma kh l 166 mg/l cao hn 2 ln so vi tiu chun cho php (80 mgO2/l) . Ch tiu nhim dinh dng - Hm lng Nit tng v Photpho tng o c trong 2 ma u nm trong gii hn cho php. - Amoniac: NH3 o c trong ma ma l 11,6 mg/l, gp 5,8 ln gii hn cho php (2 mg/l). Hm lng kim loi nng nhim kim loi nng trong nc thi ca nh my c nh gi da trn 5 ch tiu kim loi c bn l St, Ch, Cadimi, Thy Ngn v Asen. Kt qu phn tch hm lng c 5 kim loi trn u nm trong gii hn cho php ca tiu chun. Du m Lng du m c trong nc thi o c trong ma kh l 11,2 mg/l cao hn 2 ln so vi tiu chun (5 mg/l). Ch tiu vi sinh Tng Coliform c trong nc thi o c trong ma kh l 15.000 MPN/100ml, cao hn gp 3 ln so vi quy chun (5.000 MPN/100ml). nh gi chung: Nc thi t c s ch bin ht iu Ly c hm lng cht hu c, du m, cht rn l lng v hm lng coliform cao, nht l vo ma kh cc ch tiu ny u vt tiu chun cho php TCVN 5945:2005 ct B. y la ngun nhim lm c nc, gy nhim cht hu c v gia tng hm lng vi khun gy bnh i vi cht lng nc sui xung quanh v h thng knh mng tiu nc ca 2 thn Thun H v Lim Ph. Bn cnh vo nm 2007, Phng TN & MT huyn Th c tin hnh kim tra tnh hnh hot ng ca c s a Hng Nhung v nhn thy ngun nc thi ch yu l nc thi sinh hot ca cng nhn khng c x l trc khi thi ra mi trng. Lng nc thi sinh hot ny lm gia tng nng SS, COD, BOD v Coliform vo ngun nc tip nhn. xl TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

i vi lnh vc khai thc khong sn, hin nay hot ng khai thc ct trn a bn huyn vn cha gy ra nhng tc ng nghim trng n mi trng, do cc c s khai thc a phn u chp hnh tng i tt cc quy nh bo v mi trng trong vic khai thc. Tuy nhin, trong tng lai, hot ng khai thc khong sn s ngy cng pht trin mnh in hnh l tng cng khai thc ct, t san nn vi sn lng 45 50 nghn m 3/nm. V th, cn phi tng cng cng tc qun l, bt buc cc ch c s u phi thc hin bn cam kt mi trng, nh gi tc ng mi trng trc khi tin hnh vic khai thc nhm hn ch nhng tc ng n h sinh thi b mt v c th gy xi mn, ra tri t ra cc sng sui trong vng. c bit l ti khu vc khai thc ct trn sng ng Nai v trn sng Th. Nhn chung, tt c cc c s sn xut CN TTCN trn a bn huyn Th cha c h thng x l nc thi trc khi thi ra ngun tip nhn. Bn cnh , cc c s nm ri rc khng c quy hoch. y chnh l nguyn nhn gy nhim mi trng, nhim cc sui, sc khe ngi dn v lm mt m quan. II.2.2.2. Ngun thi ti khu vc th a. Hin trng pht sinh v x l nc thi th Hin nay Th ch c 1 th l th trn Th. Dn s th trn khong 17.247 ngi (nm 2007), chim 35% dn s ton huyn. Vi nhu cu dng nc ngi dn th ti th trn Th l 80 lt/ngi/ngy th tng lng nc s dng l: 1.379.760 lt/ngy. Nc thi bng 80% lng nc s dng, v vy, tng lng nc thi l 1.103.808 lt/ngy = 1.103,808 m3/ngy. Tuy nhin, ton b lng nc thi ny c thi thng trc tip ra mi trng hoc theo ng ng thot nc chung ca th trn ra cc sng sui ca khu vc m khng qua bt k h thng x l no. Hin trn a bn th trn Th ch c 1 s t khu ph c h thng thu gom nc thi nh: khu ph 5, 3A, 2A, 4A, 4B, 4C, 9 (do cc khu ph ny nm ven sng sui). Tuy nhin do h thng thot nc cha c hon chnh v th tnh trng ng nc thi thng xuyn din ra, gy bc xc cho ngi dn sng xung quanh khu vc, in hnh l ti khu ph 3A v 1C. Cn cc khu vc khc ca th trn, ngi dn thi trc tip ra xung quanh gy mt m quan, nhim mi trng nht l nh hng n ngun nc ngm nu nc thi b ng lu ngy ngm su vao long t.

xli TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Hnh II.6: Quan trc cht lng nc thi ch Th TT. Th

Hnh II.7: Quan trc cht lng nc thi ti h ng Minh TT. Th

b. c tnh nc thi th Nc thi th th trn Th ch yu l nc thi sinh hot ca dn c, nc ma chy trn v 2 ngun gy nhim kh ln l nc thi ch Th v nc thi bnh vin ca Trung tm Y t huyn Th: - Nc thi sinh hot to ra cc khu dn c do hot ng sinh l ca con ngi v gia sc. Nc thi sinh hot c thnh phn n nh v cha ch yu l cc cht hu c dng khng ha tan, keo v hoa tan. - Nc ma sau khi ri xung, chy trn b mt ng ph, cc khu dn c, t trng, t nng nghip ni th, t cng nghip b nhim bn v i vo h thng cng chung ca th trn. Qu trnh chy trn lm nc b nhim cc tp cht do mc nhim ca nc ma chy trn ph thuc vo thnh phn v mt cc cht thi trn b mt ni nc chy trn qua. - Nc thi ch Th ch yu cha cc ph phm sinh hc nh du m, mu, protein, rau vn; cc ph phm ny c ngun gc t qu trnh trao i, ch bin v v sinh cc loi hng ha nh tht, c, rau - Nc thi Trung tm Y t huyn Th bao gm nc thi bnh vin, nc thi sinh hot v nc ma chy trn trong nc thi bnh vin thuc vo cc loi nc thi nguy hi. Theo kho st thc t c 3 loi nc thi trn hin vn ang thu gom chung vo 1 h thng cng chung ca Trung tm Y t v a vo h thng x l.Hin ti, h thng x l nc thi ca Trung tm y t vn ang hot ng u n. Trong thng 11/2008 v 6/2009, Trung Tm K Thut Mi Trng tin hnh quan trc nc thi th ti th trn Th vi cc im: NT-01, NT-02, NT-05, NT-06, NT-07, NT-08. b1. Nc thi sinh hot th xlii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

nh gi hin trng nc thi th, TTKTMT thc hin quan trc ti 1 s a im tiu biu ca h thng cng thot nc chung ca th trn (gm cc mu NT- 01, NT02, NT-05, NT-06, NT-07), kt qu sau khi phn tch c so snh vi Quy chun mi trng i vi nc thi sinh hot QCVN 14:2008 ct B v TCVN 5945:2005 (B). Kt qu thu c nh sau: Cc ch tiu l tnh - pH: gi tr pH o c trong c 2 t dao ng t 6,38 7,14 nm trong gii hn cho php ca QCVN 14:2008 ct B (5 9). - SS: hm lng cht rn l lng trong nc thi dao ng t 87 1.798 mg/l, trong vo t 2 hu ht 5/5 mu u vt QCVN 14:2008/BTNMT loi B (100 mg/l). Biu II.2: Hm lng cht rn l lng trong nc thi sinh hot2000 1500 1000 500 0 NT-01 NT-02 NT-05 NT-06 NT-07 mg/l

t 1

t 2

QCVN 14:2008/BTNMT

Ch tiu nhim cht hu c - BOD5: Nhu cu oxy sinh ha BOD5 o c trong c 2 t dao ng t 15 - 886 mgO2/l v c 4/5 mu cao hn so vi QCVN 14:2008/BTNMT ct B (50 mgO2/l). Trong c mu NT-01 ti ch Th vt quy chun cho php hn 17,72 ln. Biu II.3: Hm lng BOD5 trong nc thi sinh hot1000 800 600 400 200 0 NT -01 NT -02 NT -05 NT -06 NT -07 mgO2 /l

t 1

t 2

QCVN 14:2008/BTNMT

- COD: Trong 2 t, nng COD dao ng t 36 2.128 mgO2/l, cao nht ti v tr ch Th, gp 26,6 ln v c n 4/5 v tr quan trc vt TCVN 5945:2005 ct B (80 mgO2/l). xliii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

Biu II.4: Hm lng COD trong nc thi sinh hot2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 NT -01 NT -02 NT -05 NT -06 NT -07 mgO2 /l

t 1

t 2

TCVN 5945:2005 (B)

Ch tiu nhim dinh dng - Hm lng amoni: NH4+ o c dao ng t 0,42 255 mg/l. C 2/5 v tr vt QCVN 14:2008/BTNMT ct B (10 mg/l) v TCVN 5945:2005 loi B (2 mg/l) l ti Ch Th v khu ph 3 Th trn Th Biu II.5: Hm lng Amoni trong nc thi sinh hot300 250 200 150 100 50 0 NT -01 NT -02 NT -05 NT -06 NT -07 t 1 QCVN 14:2008/BT NMT t 2 T CVN 5945:2005 (B) mg/l

- N tng: Nng N tng dao ng t 4,1 401 mg/l. C 2/5 v tr vt TCVN 5945:2005 (30 mg/l). Cao nht l ti v tr NT-06 (khu ph 3) vi nng 401 mg/l, gp 13,36 ln so vi tiu chun cho php. Biu II.6: Hm lng Nit tng trong nc thi sinh hot500 400 300 200 100 0 NT-01 NT-02 NT-05 NT-06 NT-07 mg/l

t 1

t 2

TCVN 5945:2005 (B)

xliv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

- P tng: Nng P tng dao ng t 0,7 31,7 mg/l. C 2/5 v tr vt TCVN 5945:2005 (6 mg/l). Cao nht l ti v tr NT-01 (Ch Th) vi nng l 31,7 mg/l, gp 5,28 ln so vi tiu chun cho php. Biu II.7: Hm lng photpho tng trong nc thi sinh hot35 30 25 20 15 10 5 0 mg/l

NT-01

NT-02

NT-05

NT-06

NT-07

t 1

t 2

TCVN 5945:2005 (B)

Hm lng kim loi nng c tnh kim loi nng trong nc thi sinh hot c phn tch v nh gi qua 5 kim loi l St, Ch, Cadimi, Thy Ngn v Asen. - St tng: Hm lng St tng trong c 2 t dao ng t 0,09 5,85 mg/l trong ti v tr NT-05 ti khu ph 1 c hm lng St tng cao nht. Tuy nhin, hm lng st tng vn nm trong TCVN 5945:2005 ct B - Ch: Hm lng Ch dao ng t 0,005 0,007 mg/l. Cao nht ti v tr ch Th v vn cha vt qu TCVN 5945:2005 ct B - Cadimi: Ch pht hin c hm lng Cd trong cc mu nc thi sinh hot ti ch Th (NT-01) v ti KP 3 (NT-06). Tuy nhin, hm lng rt nh, gy nh hng khng ng k. - Thy ngn: Trong t 1, hm lng thy ngn dao ng t 0 0,846 mg/l. C 4/5 v tr xut hin thy ngn v u vt TCVN 5945:2005 (0,01 mg/l). Cao nht l ti v tr NT-01 (Ch Th) vi nng l 0,846 mg/l, gp 84,6 ln. Trong t 2, hm lng thy ngn ti cc im quan trc c gim xung, vi hm lng thy ngn dao ng t 0,094 0,176 mg/l. Tuy nhin, vn c n 3/5 mu vt TCVN 5945:2005 ct B. Trong cao nht l ti v tr mu NT-06 khu ph 3, gp 17,6 ln so vi tiu chun cho php. - Asen: Trong t 1, hm lng Asen dao ng t 0,377 0,432 mg/l v t 2 dao ng t 0 1,216 mg/l. Trong c 2 t c 4/5 v tr xut hin As v u vt TCVN 5945:2005 ct B (0,1mg/l). Cao nht l ti v tr NT-01 (Ch Th) vi nng l 1,216 mg/l, vt 12,16 ln so vi tiu chun cho php. Biu II.8: Hm lng Hg trong nc thi sinh hot Biu II.9: Hm lng Asen trong nc thi sinh hot

xlv TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

1 0,8 0,6 0,4 0,2 0

mg/l

1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 NT-02 NT-05 NT-06 NT-07

mg/l

NT-01

NT-01

NT-02

NT-05

NT-06

NT-07

t 1

t 2

TCVN 5945:2005 (B)

t 1

t 2

TCVN 5945:2005 (B)

Du m: Lng du m c trong nc thi trong c 2 t dao ng t 0 9,77 mg/l. Ch c 1 v tr ti NT-06 (KP 3) l vt khong 1,95 ln so vi TCVN 5945:2005 ct B (5 mg/l). Biu II.10: Hm lng du m trong nc thi sinh hot12 10 8 6 4 2 0 NT -01 NT -02 NT -05 NT -06 NT -07 mg/l

t 1

t 2

TCVN 5945:2005 (B)

Ch tiu vi sinh: Tng Coliform c trong nc thi trong c 2 t rt cao, dao ng t 460 - 2,4 x 105 MPN/100ml. Hm lng ny cao hn t 42 n 50 ln so vi quy chun (5.000 MPN/100ml). Trong , ti v tr mu NT-06 khu ph 3 c hm lng cao nht.

Biu II.11: Hm lng T.Coliform trong nc thi sinh hot

xlvi TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

30000000 25000000 20000000 15000000 10000000 5000000 0

MPN/100ml

NT-01

NT-02

NT-05

NT-06

NT-07

t 1

t 2

TCVN 5945:2005 (B)

nh gi chung Nc thi sinh hot ti th trn trung tm Th c hm lng cht hu c, cht dinh dng, du m v vi sinh kh cao, c tnh ny tng t nh c tnh nc thi sinh hot thng gp cc khu th v khu dn c tp trung. Nguyn nhn l do nc thi sinh hot ca khu dn c sinh sng trong th trn thi trc tip ra mi trng m cha qua h thng x l no. Trong cc v tr quan trc, khu vc khu ph 3 (mu NT-06) c nhiu ch tiu cao hn rt nhiu so vi cc v tr cn li v so vi quy chun mi trng. Kho st thc t, iu ny c gii thch do h thng cng thot nc thi ti v tr khu ph 3 b tc nghn, nc thi ng khng thot c lu ngy gy nhim. b2. Trung tm Y t huyn Th Nc thi y t c th c coi l ngun gy nhim nghim trng. Trung Tm K Thut Mi Trng tin hnh quan trc 2 t ti Trung Tm Y t huyn Th (mu NT-08), kt qu sau khi phn tch c so snh vi TCVN 7382:2004 Cht lng nc Nc thi bnh vin Tiu chun thi (Mc I: Nc thi bnh vin vo thy vc vi cc mc ch khc nhau) v TCVN 5945:2005 Tiu chun thi nc thi cng nghip (Ct B). Bng II.8: Kt qu phn tch cht lng nc thi y t ti TTYT huyn Th TT 1 2 3 4 5 6 Ch tiu pH SS BOD5 COD Amoni N Tng(*) (*)

t 1 7,69 98 63 138 0,45 4,1

t 2 6,59 46 14 36 2,2 33,2

TCVN 7382:2004 (Mc I) 6,5 8,5 50 20 10 -

TCVN 5945:2005 (B) 5,5 9 100 50 80 2 30

xlvii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

7 8 9 10 11 12 13 14

P tng Fe tng Pb Cd Hg As Du m(*) (*)

2,7 0,28 0,008 KPH KPH 0,426 0,49

3,4 0,09 0,004 KPH KPH KPH 0,18

5

6 5 0,5 0,01 0,01 0,1 5

(*)

1.000 5.000 T.Coliform 150.000 930 Ngun: Trung tm K thut Mi trng CEE, nm 2008,2009

Cc ch tiu l tnh - pH: gi tr pH trong c 2 t o c l 7,69 6,59 u nm trong gii hn cho php ca 2 tiu chun. - SS: hm lng cht rn l lng o trong t 1 (98 mg/l) vt tiu chun thi i vi TCVN 7382:2004 mc I (50 mg/l) gp 1,96 ln, v trong t 2, hm lng ny c gim xung v u nm trong tiu chun cho php ca c 2 tiu chun. Ch tiu nhim cht hu c - BOD5: nhu cu oxy sinh ha BOD5 o c trong t 1 (60 mgO2/l) vt c TCVN 7382:2004 mc I (20 mgO2/l) v TCVN 5945:2005 mc B (50 mgO2/l). Tuy nhin, trong t 2 nng ny c gim xung v nm trong tiu chun cho php ca 2 tiu chun trn. - COD: nhu cu oxy ha hc COD o trong t 1 (138 mgO2/l) vt TCVN 5945:2005 mc B (80 mgO2/l) n 1,72 ln. Trong t 2, nng COD c gim xung trong v u nm TCVN 5945:2005 mc B. Ch tiu nhim dinh dng - Amoni: Trong t 1, hm lng amoni u nm trong tiu chun cho php. Tuy nhin, trong t 2, nng ny c tng ln t 0,45 - 2,2 mg/l, tng gp 1,1 ln so vi TCVN 5945:2005 mc B (2 mg/l) . - Hm lng Nit: N tng trong t 1 c gi tr kh thp v tng mnh trong t 2. Nng tng t 4,1 mg/l trong t 1 ln n 33,2 mg/l trong t 2, tng gp 1,1 ln so vi TCVN 5945:2005 mc B. - Hm lng Photpho tng o c trong c 2 t u nm trong gi hn cho php ca TCVN 5945:2005 (6 mg/l). Hm lng kim loi nng

xlviii TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

- Cc kim loi nng Fe, Pb, Cd, Hg o c trong 2 t u nm trong gii hn cho php ca TCVN 5945:2005 mc B. Tuy nhin, cng cho thy vic tn ti thnh phn cc kim loi nng trong nc thi ti Trung tm y t huyn Th. - Asen: Hm lng Asen o c trong t 1 l 0,426 mg/l vt 4 ln so vi TCVN 5945:2005 (0,1 mg/l). Tuy trong t 2 khng pht hin c As nhng ch tiu ny cn phi c quan tm x l trnh nh hng n mi trng nc. Du m: Lng du m trong nc thi y t u nm trong gii hn cho php. Ch tiu vi sinh: Tng Coliform c trong nc thi y t o c trong t 1 kh cao: 1,5 x 105 MPN/100ml, cao hn 30 ln so vi tiu chun (5.000 MPN/100ml) v cao hn 15 ln so vi TCVN 7382:2004 (1.000 MPN/100ml). Trong t 2 th hm lng ny c gim xung, u nm trong tiu chun cho php ca 2 tiu chun trn. nh gi chung Tuy xy dng h thng x l nc thi tp trung nhng nhn chung cht lng nc thi Trung tm Y t huyn Th cn cha m bo thi ra mi trng, cc ch tiu BOD, COD, SS, Coliform vt gii hn cho php. Do cn hon thin h thng x l nc thi v xy dng thm h thng tch ri nc ma v nc thi khu cha bnh vn ang c thu gom chung nh hin nay. II.2.2.3. Ngun thi t khu vc nng nghip, nng thn

Hnh II.8: Quan trc cht lng nc thi chn nui ti h b Trnh Th Linh

Hnh II.9: Quan cht nc thi r rc ti bi rc Kho sau khi qua 2 h lng sinh hc.

a. Nc thi chn nui Bng II.9: Kt qu phn tch cht lng nc thi chn nui heo TT Ch tiu n v t 1 t 2 TCVN 5945:2005 (B)

xlix TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

pH SS

(*)

mg/l(*)

6,83 192 280 571 2,46 15,6 6,8 0,57 KPH KPH KPH 0,168 2,49 43.000.000

6,62 1.613 192 387 51,0 134,2 40,95 1,24 KPH KPH 0,257 0,321 12,89 43.000.000

5,5 - 9 100 50 80 2 30 6 5 0,5 0,01 0,01 0,1 5 5.000

BOD5 COD

mgO2/l mgO2/l mg/l mg/l mg/l(*)

Amoniac N Tng P tng Fe tng Pb Cd Hg As Du m T.Coliform(*)

mg/l mg/l mg/l g/l g/l mg/l MPN/100ml

(*)

Ngun: Trung tm K thut Mi trng CEE, nm 2008,2009 Hin nay, vic chn nui heo trn a bn huyn Th cha c kim sot cht ch. Ch c 1 s h l h thng hm biogas, tuy nhin x l vn cha t hiu qu, s cn li l thi thng trc tip ra mi trng, c bit l h thng sng sui xung quanh. nh gi cht lng nc thi chn nui, Trung tm K thut Mi trng tin hnh quan trc, ly mu v phn tch cht lng nuc thi chn nui ti h Ch Trnh Th Linh Thn 5 x M c (NT-04) trong 2 t. Nhn chung, hu ht cc ch tiu quan trc u vt TCVN 5945:2005 (B), c th nh sau: - pH trong c 2 t dao ng trong khong t 6,62 6,83 v nm trong TCVN 5945:2005 mc B. - Hm lng cht rn l lng o trong 2 t l 192 v 1.613 mg/l vt TCVN 5945:2005 mc B (100 mg/l) n 1,92 ln trong t 1 v 16,13 ln trong t 2. - Hm lng BOD5 o trong 2 t l 280 v 192 mg/l vt TCVN 5945:2005 mc B (50 mgO2/l) n 5,6 ln trong t 1 v 3,84 ln trong t 2. - Hm lng COD o trong 2 t l 571 v 387 mg/l vt TCVN 5945:2005 mc B (80 mgO2/l) n 7,14 ln trong t 1 v 4,84 ln trong t 2. - Hm lng Amoniac o trong 2 t l 2,46 v 51 mg/l vt TCVN 5945:2005 mc B (2 mg/l) n 1,23 ln trong t 1 v 25,5 ln trong t 2. - Hm lng Nit tng o trong 2 t l 15,6 v 134,2 mg/l. Trong , t 2 vt TCVN 5945:2005 mc B (30 mg/l) 4,47 ln. l TRUNG TM K THUT MI TRNG CTY O C A CHNH & CNG TRNH

Kho st nh gi cht lng mi trng v xut cc gii php u tin bo v mi trng trn a bn huyn Th`

- Hm lng P tng o trong 2 t l 6,8 v 40,95 mg/l. Tt c u vt TCVN 5945:2005 mc B (6 mg/l) n 1,13 ln trong t 1 v 6,825 ln trong t 2. - Hm lng Asen o trong 2 t l 0,618 v 0,321 mg/l. Nng trong c 2 t u vt TCVN 5945:2005 mc B (0,1 mg/l) t 6,18 trong t 1 v 3,21 ln trong t 2. - Du m o trong t 1 l 2,49 mg/l v t 2 l 12,89 mg/l, vt TCVN 5945:2005 mc B (5 mg/l) n 2,578 ln. - Tng Coliform o c trong 2 t u rt cao, ln n 43.000.000 MPN/100ml , v