The Official Organ Democratic Party of Kurdistan - Iran

No: 493 5 Sep 2008

KURDISTAN NO:651 6 march 2015

The Organ of Kurdistan Democratic Party-Iran

کالم آخر

وب سایتهای حزب دمکرات کردستان، روزنامە »کوردستان« در شبکە جهانی اینترنت

ایمیل و تلفن بخش تشکیالت009647508578190

Tashkilat.kdp92@gmail.com

www.kurdistanukurd.cominfo@kurdistanukurd.org info@kurdistanukurd.com

www.kurdch.tv Hotbird:6 13 MHz 11137polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4

عراق داعش شهرهای پیش ماه ٨ وقتی حدود بدون و تلفات کمترین با دیگری از پس یکی را مقاومت از سوی نیروهای عراقی تصرف می کرد، اصلی چهارچوب که نمی کرد فکر کسی هیچ حکومت خود خوانده دولت اسالمی، بعد از ٨ ماه با پشتیبانی حمله ارتش عراق و پیشمرگان کرد هوایی نیروهای غربی همچنان پا برجا باشد و شهرهای مهم همچنان در

اشغالش . نکته ای که رسانەها کمتر به آن می پردازند، پشتیبانی بخشی از سنی مذهب های عراق از دولت اسالمی است و متاسفانه سیاستمداران عراقی بدون اینکه حضور داعش و پشتیبانی بخش بزرگی از عرب های سنی را ریشه یابی کنند، در صدد بازپس گیری شهرها از دولت اسالمی و تسلط مجدد حکومت مرکزی در آن مناطق به هر قیمتی هستند. سیاستمداران عراقی بی آنکه به این مسأله توجه کنند که دلیل پشتیبانی اعراب سنی عراق از داعش، تبعیضات و تحریکات سیاستمداران عراقی و بخشی از روحانیت و گروهای خودسر اهل تشیع و دخالت های بی جای ایران

بودەاست، اشتباهات گذشته خود را همچنان ادامە می دهند.یکی از نمونەهای این تبعیضات و تحریک اعراب سنی، اسم و رمز فرماندهی به ایرانی نیروهای حضور و تکریت سازی آزاد عملیات تروریست نامدار قاسم سلیمانی است. این عملیات که بزرگترین عملیات ارتش و گروەهای شبه نظامی شیعه عراقی از زمان حمله داعش بوده است، با حضور حدود 30 هزار نفر و با نام عملیات ذوالفقار و با رمز لبیک یا رسول الله آغاز شد. همانطور که می دانیم ذوالفقار اسم شمشیر امام اول شیعیان است و انتخاب چنین اسمی برای آزادسازی یک شهر سنی از دست گروەهای تندرو بیشتر باعث تحریک سنی مذهب ها خواهد شد و حتی گروه داعش خواهد توانست از این مسأله سوء استفاده کند و با ترساندن سنی ها و تحریک آنان اعضای بیشتری را جذب نماید .

تروریست فرماندهی با هم آن و ایرانی نیروهای همچنین حضور نامدار قاسم سلیمانی بیش از هر چیزی باعث خشم اعراب سنی عراق ایران منطقه خواهد شد، چون حکومت اعراب سنی کشورهای و حتی شیعی است و ٨ سال با عراقی جنگیده که رهبران آن از حمایت اعراب سنی برخوردار بودند، همچنین پس از حمله سال 2003 آمریکا به عراق و سرنگونی حکومت بعث عراق، حکومت ایران با تمام توان سعی کرد که در کشور عراق که اکثریت مردم آن شیعه هستند، حضور پیدا کند مالی بودەاست. حمایت گسترده موفق کار این انجام در متأسفانه و و تشکیل همچنین و و سیاستمداران شیعه احزاب از ایران معنوی و آموزش و تجهیز گروەهای شیعه از جمله اقدامات ایران برای نفوذ بیشتر در عراق بودەاست . حضور نیروهای ایرانی در جنگ با داعش به طور غیر مستقیم این پیام را به اعراب سنی مذهب می دهد که این جنگ با یک گروه تروریستی نیست، بلکە یک جنگ مذهبی است و آنان هم باید با تمام وجود از خود دفاع کنند. بدون شک دخالت های ایران در مسائل داخلی عراق در تحریک اعراب سنی منطقه برای رفتن به عراق و حمایت از گروەهای سنی مذهب بی تأثیر نبوده و حضور آشکار کنونی ایران در عراق باعث افزایش اختالفات مذهبی چه در داخل عراق و چه در منطقه

خواهد شد. تبعیض و تحریک و خشونت درمان افراط گرایی و خشونت نیست! اکثریت شیعه اقلیت سنی عراق دهها سال که نیست پوشیده بر کسی عراق و همچنین اقلیت ملی کرد را بشدت مورد تبعیض و خشونت قرار می دادند. اما متاسفانه رهبران شیعه پس از بدست گرفتن قدرت در صدد انتقام برآمدند، به حاشیه راندن سنی ها و همچنین ارتباطات غیر معمول و مخفی با ایران باعث خشم و نفرتی در میان اهل سنت عراق شد که شیعیان سال ها آن را تجربه کرده بودند. تاریخ گواه این است که تبعیض و حتی تالش برای حذف فیزیکی گروەهای ملی و مذهبی، راه حل مناسبی برای کشورهایی که از نظر ملی و مذهبی متنوع هستند، نیست. اگر دولت عراق و گروەهای شیعه به جای انتقام گیری راه عدالت و دموکراسی را انتخاب می کردند، اکنون بیش از اعراب سنی، خودشان از امنیت عراق بهره می بردند. اما متأسفانه دولت عراق از تجربه شکست خورده ایران در برخورد با اقلیت ها استفاده کرد و آقای مالکی با دور زدن قوانین، تمام تالش ها برای ایجاد حکومتی دمکراتیک در عراق را به باد داد و موجب گشت کە وحدت عراقی ها چیزی جز قوانین نوشته شده بر روی

کاغذ نباشد و در عمل عراق در آتش جنگ داخلی بسوزد .در این میان کردهای عراق تا حدود زیادی از مشکالت و جنگ داخلی در امان بودەاند و اصلی ترین دلیل آن پرهیز از انتقام گیری از عرب ها بود ، کردها به جای انتقام سالها تبعیض و تحقیر و انفال، راه وحدت و دموکراسی و فدرالیسم را در پیش گرفتند و اگر سیاستمداران عراقی از مداخالت بی جا و گسترده ایران جلوگیری نمایند و به جای تصاحب همه قدرت، راه وحدت و دمکراسی را انتخاب کنند، می توان داعش را شکست

داد و پس از شکست داعش کشور عراق یکپارچه بماند .

تبعیض و تحریک و خشونت، درمان افراط گرایی و خشونت نیست!

حسن بیورانی

روستای ینگیجه از توابع شهرستان مریوان و روستای گوگ تپه از شهرستان مهاباد همراه با ٨ روستای دیگر بعنوان روستاهای برتر دوستدار کتاب در سطح

کشور معرفی شدند.بنابر گزارش منابع خبری از مهاباد توابع از ینگیجه روستای مریوان و

شهرستان مریوان و روستای گوگ تپه از شهرستان مهاباد همراه با ٨ روستای جشنواره برگزیده عنوان به دیگر »روستاهای دوستدار كتاب« در تهران

مورد تقدیر قرار گرفته اند.روستاهای از تقدیر جشنواره دوستدار کتاب روز شنبه دوم اسفندماه

و گردید برگزار ملی كتابخانه در محل برگزیده روستاهای از مراسم این در

دوستدار کتاب تقدیر بمل آمد.عمومی کتابخانه است ذکر شایان 137٨ سال از که ینگیجه روستای زیادی تاثیرات تاکنون شدە، تاسیس

برجای گذاشته است.

ادای برای سودویند از سوی رها، بشری حقوق جوایز احترام و تجلیل از کسانی که سهمی در ارتقاء و حفاظت از حقوق بشر در ایران داشته اند، در نظر گرفته شده و این بار،

برادران کردپور از جمله دریافت کنندگان این جایزه بوده اند.خبرنگار و سردبیر ترتیب به کردپور مسعود و خسرو فعاالن درباره وضعیت بیشتر که مکریان هستند خبرگزاری مدنی، زندانیان سیاسی و نقض حقوق بشر به ویژه در مناطق و شهرهای کردستان ایران گزارش هایی را منتشر می کند. این دو برادر در تاریخ 17 اسفند و 19 اسفند 1391، در مهاباد

دستگیر شدند.به کردپور مسعود و کردپور خسرو 1392 تیرماه در کشور«، امنیت علیه جرم ارتکاب برای تبانی و »اجتماع نشر و نظام علیه تبلیغی »فعالیت و رهبری«، به »توهین اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی« متهم شده و دادگاه انقالب خسرو کردپور را به اتهام »اجتماع و تبانی« به تحمل دلیل به و تبریز زندان در تبعید در تعزیری حبس سال ۵»فعالیت تبلیغی علیه نظام« به یک سال حبس و 2 سال اقامت

اتهام اجباری در شهرستان کرمان، و مسعود کردپور را به »اجتماع و تبانی« به سه سال زندان و به اتهام »تبلیغ علیه

نظام« به شش ماه حبس دیگر محکوم کرد. گروه تحقیق در باره حبس های خودسرانه سازمان ملل در رای خود تاکید کرده است که محاکمه برادران کردپور در چند

مورد از نگاه حقوق بین المللی حقوق بشر دارای ایراد است.

معرفی دو روستای کردستان بعنوان روستای برتر دوستدار کتاب در سطح کشور

استانداری خانواده و بانوان امور دفتر مدیرکل گفته به در باال مدیریتی سطح در عرصه های زنان مرکزی، حضور

کشور کمتر از یک درصد است.زهرا فرجی می گوید نرخ مشارکت سیاسی زنان به معنای حضوری فعال در عرصه سیاست و حتی فعالیت حزبی، در مناسب بسترسازی عدم را آن علت است. وی پایین کشور

و کرد عنوان کشور سیاسی عرصه در زنان برای حضور افزود: حضور زنان در عرصه مدیریتی نیز حضوری پابپا در کنار مردان نیست، در صورتی که زنان توانمندی فوق العاده ای در عرصه مدیریتی و سیاستی دارند؛ اما این ظرفیت از سوی

جامعه نادیده گرفته شده است.فرجی با بیان اینکه حضور زنان در عرصه های مدیریتی اظهارکرد: است، درصد یک از کمتر کشور در باال سطح زمینه سازی در این عرصه در زمانی که باید صورت می گرفت انجام نشد و طبیعی است که امروز با حضور کمرنگ زنان

مواجه شویم.وی تأکید کرد که استعداد، توانمندی و ظرفیت هوشی زنان بسیار باالست؛ اما این پتانسیل ها به درستی به جامعه معرفی نشده اند و فرصتی نیز برای شناساندن آنها فراهم نشده است.

مشارکت سیاسی زنان در جمهوری اسالمی کمتر از یک درصد است

اعطای جایزه »رها«ی سودویند به خسرو و مسعود کردپور

یاشار کمال نویسنده نامی کرد ترکیه پس از مدتها دست و پنجه نرم کردن با بیماری درگذشت.

یاشار کمال شخصیت نام دنیای ادبیات که کتابهای او به 40 زبان مخلتف از جمله کردی ترجمه شده است، در استانبول

و در سن 92 سالگی درگذشت.به تنفسی مشکالت علت به گذشته ماه چند در که وی در اسفند نهم شنبه عصر بود، شده منتقل بیمارستان

بیمارستان فوت کرد.به کردنشین روستایی در 1302 سال در کمال یاشار دنیا آمده و در زمره به نام همتیه در استان عثمانیه ترکیه

مهمترین نویسندگان ادبیات معاصر ترکیه قرار گرفت.عبدالال ماموستا توسط که ممد اینجه شاهکار خالق حسن زاده به کردی ترجمه شده است، در آثارش به مشکالت پرداخته، زادگاهش مردم ویژه به مردم مسائل و اجتماعی چندین بار به خاطر دفاع از آزادی بیان و حقوق کردهای ترکیه

دستگیر و زندانی شده است. یاشارکمال در سال 1374 به اتهام »تبلیغات تجزیه طلبی« اتهام به و داد قرار ترکیه دولت امنیتی دادگاه مقابل در

»تحریک مردم«، به 5 سال زندان محکوم گردید.از دفاع بخاطر کرات به 1329 سال از که کمال یاشار زندانی شده و مردم دستگری تساوی حقوق و بیان آزادی است، بار آخر بخاطر نوشته خود در باره مسئله کردها بنام »ابری سیاه بر آسمان ترکیه« محکوم به یک سال و هشت

ماه زندان گردیده بود. صلح جایزه دریافت به موفق 1376 اکتبر کمال یاشار ناشران و کتابفروشان آلمان شد. این نویسنده شهیر در سال 13٨7 جایزه بزرگ ادبیات ریاست جمهوری ترکیه را دریافت به و است ترکیه در ملی جوایز مهمترین از یکی که کرد نویسندگان، شاعران، هنرمندان و خوانندگان ملی تعلق می گیرد. آنسوی ، ››اینجه ممد« زرد«، است »گرمای ذکر شایان ،«افسانه کرد« قهر »دریا ، کشتند« را ما »اگر کوهستان، چیای آگری«، »مرد تنها«، »النه های پریان«، »پیت حلبی«، این آثار جمله از خیمه« »ستون و جوان« همیشه »علف

نویسنده ی نامی کرد می باشند.

وداع همیشگی یاشار کمال، نویسنده ی نامی کرد ترکیه

روزنامەیشمارە: 651 15 اسفند 1٣٩٣ 6 مارس 2015 سیاسی7

آگری بالکی برگردان: آزادکریمی

آب سرچشمه ی زندگی و ادامه ی حیات انسان است. آب عامل اصلی اجتماع بشری است. ایجاد تمدن و امروزه میزان آب موجود بر روی زمین برابر است با مقدارهمان آبی وجود زمین آفرینش ابتدای از که نکردەاست. تغییرچندانی و داشته ٤/5 درازای به عمری آبــی منابع میلیارد سال دارند. میزان آب روی مترمکعب میلیون ١٦5٠٠ زمــیــن می توانند تنها انسانها کــه اســت آن مکعب( متر میلیون 5٠ ( از٣% منابع به مربوط که کنند استفاده یاد آب شیرین و ٩7% مجموع آب آب مترمکعب( )١٦٠٠میلیون شده نیست. استفاده قابل و است شور از5٠ میلیون مترمکعب آبی که مورد منحصر أ می گیرد، ــرار ق استعمال ٢٢% آبهای روزمینی و 7٨% منابع آبی زیرزمینی شیرین هستند) الزم به ذکر است اغلب آب شیرین روی کره ی زمین درقطب شمال و جنوب

به صورت توده های یخ هستند(.در قرن گذشته همراه با افزایش اســتــانــداری هــای ارتــقــاء و جمعیت زندگی و همچنین توسعه ی اقتصاد و صنایع و کشاورزی، موجب گشت بــا سرعت آب مــیــزان مصرف کــە تقاضا میزان هم اکنون یابد. تزاید قرن بــه نسبت آب مصرف جهت باال که یافته افزایش %٢٣ نوزدهم بودن این رقم با آمار باالرفتن میزان ارتباط مستقیم دارد، جمعیت زمین بی رویه ی رشد از که کشورهایی دچار بــوده انــد، بــرخــوردار جمعیت مانند ــد، شــده ان آب کمبود بــحــران

ایران و مصر.ــورگ ــســب ــان درکــنــفــرانــس ژوهآب های بحران « جنوبی، آفریقای باقی الینحل همچنان روزمــیــنــی« این بسنده شد که به تنها مانده و مسألەی آب در آینده تهدیدی جدی به بــشــری جــامــعــه ی امنیت ــرای بـ

حساب می آید.کنفرانس آمــارهــای اســاس بــر یاد شده درحال حاضر یک میلیارد ساکنان از نفر میلیون دویست و قابل شیرین آب بــه زمین کــره ی شرب دسترسی ندارد و دو میلیارد و چهار صد میلیون نفر از آب پاک پایانی بیانیه ی در هستند. محروم کنفرانس ژوهانسبورگ که جامعه ی دادە قــرار خطاب مــورد را جهانی اگر گفته شده است: درسال ٢٠٢5 پاک شیرین آب به مربوط مسائل پاسخ بدون همچنان قابل شرب و آنها ــرای ب تدبیری و بمانند باقی اندیشیده نشود، آمار کسانی که به داشت نخواهند دسترسی پاک آب به چهارمیلیارد نفرمی رسد. دربخش دیگری از این بیانیه آمده است اگر موارد مربوط به بحران آب الینحل چهار زندگی احتماال بماند، باقی معرض در نفر پانصد و میلیارد

نابودی قرارمی گیرد. آبی منابع و آب کــه ــروزه ــ امبین المللی سیاستهای وارد آشکارا

شدەاست، تالشهای بین المللی برای هماهنگی و قانونمند کردن مصرف آب و منابع آن امروزه به موضوع داغ محافل بین المللی تبدیل شدەاست، درهمه ی جهان چنین شایع است که آب در رقابت های سیاسی جایگزین آیــنــده ی یــاســالح نفت خــواهــدشــد، دارای کــه خــواهــدشــد کشورهایی زیرزمینی آب چشمگیری مقادیر هستند. در قرن بیست و یکم میزان به نسبت آب برای مصرف تقاضا قرن گذشته ٢٣% افزایش یافته است، از کشورهای اینرو در بسیاری از منابع و آب تأمین مسألەی جهان دولت ها کــاری برنامه ی وارد آبی

شدەاست.ــابــل ق ــوارە ــ ــم ــ ه آب ــه چــ ــر ــ گخشکسالی امـــا اســـت، دســتــرســی تبخیر باالی میزان و ساله چندین آب از سویی و کا هش مقدار آبهای شیرین و بکارگیری آن به مثابه یک سبب همدیگر علیه سیاسی ســالح

کــه جــهــان و منطقه ی اســت شــده خاورمیانه با خطر روبرو شود.

نفت تنها منبع طبیعی مورد نیاز نیست، عراقی ها و ایرانی ها کردها، طبیعی مــواد از یکی نیز آب بلکه موجود در منطقه است کە اهمیت آن برای کردها بمراتب بیشتر است و علت آن نیز وجود بخش چشمگیری درشــرق، خاورمیانه آبی منابع از جنوب وشمال کردستان است و این امر اهمیت کردستان را چندین برابر

می کند.با ــه کـ کــشــورهــایــی از ــکــی یمهار را آب بــحــران بــرنــامــه ریــزی می باشد. عــراق کشور کــردەاســت، ــراق تــوانــســت در ــ ــم ســابــق ع ــ رژیاز بسیاری روی بر کوتاهی مدت رودخانه های بزرگ و کوچک داخل یا ایــران از که رودهایی یا کشور جاری کشور ایــن ســوی به ترکیه ــرای مدتی بــودنــد، ســد بــســازد و بطوالنی از فرسایش بیابانهای عراق مبنای بــر آورد. عمل بــه ممانعت برخی منابع د. عبدالرحمان قاسملو از طراحان این برنامه بود که عراق با بناکردن سدهای مختلف بر روی رودخــانــه هــای ایــن کشور، خــود را

برهاند. همسایگانش تهدیدهای از ــن ــشــاوری دکــتــرقــاســمــلــو یــکــی ازمابتدای در ــراق ع ــت دول اقتصادی د هه ی هفتاد میالدی بود که در مهار بحران آبی عراق، کمک بسیاری به عزالدین دکتر ( ــرد. ک کشور ایــن مصطفی رسول/ سمینار بزرگداشت صالح الدین دانشگاه ــ دکترقاسملو

ایوبی، سال٢٠٠5 ــ اربیل(. تبدیل بیابان به ــران ای آیــا

خواهد شد؟اگـــر تـــا دیـــــروز خــشــک شــدن دریاچه ها و رودخانه ها و تاالب ها در ایران موارد دردسرآفرین بودند، آشامیدنی آب یافتن دیگر اکنون ــحــران ســاز ــا ب ــره ــالن شــه بــــرای کرا ایـــران حکومت گریبان و شــده زاینده سد نمونه برای گرفتەاست. رود که تأمین کننده ی آب شهرهای استانهای فارس و اصفهان می باشد، درسال ١٣٩٢ شمسی تا میزان ٤٤% کاهش یافته و تنها ١٠% از آب این

سد باقی ماندەاست .گذشتە ســـال هــشــت از ــران ــ ایمدت دراز خشکسالی فــاز وارد محققین ــزارش ــ گـ بـــە شـــدەاســـت. ســــازمــــان بــیــن الــمــلــلــی »فـــــاو« در دیــگــر ســال ٣٠ تــا خشکسالی همچنین خواهدداشت. ادامــە ایــران کاهش نزوالت جوی و کمبود منابع زیرزمینی آب، ممکن است ایران را بە بیابان تبدیل کند و بە کشورهایی تبدیل ســودان و سومالی همچون

شود.بحران کمبود آب

بر اساس آمار ساالنەی وزارت با ایرانی میلیون ٣7 ایران، نیروی تهدید کمبود آب مواجە هستند. در واقع نیمی از جمعیت این کشور با خطر می باشند، درگیر مشکل این مرکزی استانهای در آب کمبود و شیراز اصفهان، )تــهــران، ایــران مشهد( جدی است و وزارت نیروی ایران اعالم کردەاست اگر جلوی بە هدردادن آب گرفتەنشود، تا تابستان سال آیندە، بی شک ٣7 میلیون ایران با جیرەبندی آب مواجە خواهندشد.

ایــران استان ٢٤ در آب منابع کافی نیست و از خط قرمز کم آبی

استان 7 در تنها رفتەاست. فراتر یا ایــران بحران آب جدی نیست و وجود ندارد کە ٤ استان کردنشین از آن جملەاند. از سوی دیگر منابع آبی نزدیک آیندەای در ایران کردستان استانهای علیە مــؤثــر ســالحــی بــە آب کمبود خواهدشد، بدل مرکزی باعث شدەاست ایران در استانهای کە مردم برای بدست آوردن و حفظ اعتراض بە دست خود آبی منابع ١٣٩١ سال در نمونە بــرای بزنند، در اصفهان معترضین، بە پروژەی انتقال آب زایندەرود از این شهر بە

یزد هجوم آوردند.مقادیر ذخایر آبی ایران

گنجایش سدهای از %٣٠ تنها از گسترەی ایران دارای آب است، تاالبهای ایران تا میزان 5٨% کاستە ــورەزار و و خشک شــدە و بــە شــآیندە در کە شدەاند مبدل بیابان در بسیاری امــراض شیوع موجب تعداد منطقە خواهدشد. میان مردم

منابع فاقد ایــران در روستا ٦5٠٠نیاز مــورد آب هستند، شــرب آب این روستاها بە وسیلەی تانکرهای دوردســت مناطق از کە آب حامل

ارسال می گردند، تأمین می شود.از ایــران در آب کمبود مشکل

کجا ناشی می شود؟ــاد تا امــپــراتــوری مـ از عــصــر اسرافی هیچگونە گذشتە سال ٣٦مطرح ایـــران در آب مــصــرف در سال ٣٦ مدت در تنها نبودەاست، حاکمیت دوران در یعنی گذشتە و یکصد ــران، ای اسالمی جمهوری از آبهای بیست میلیارد متر مکعب شیرین کە هزاران سال است دست مصرف ماندەبودند، باقی نخوردە شدەاست. این مقدار 75% آب شیرین می داد. تشکیل را منطقە زیرزمینی حکومت جمهوری اسالمی ایران تنها متر میلیارد در ٨ سال گذشتە 75 این کردەاست. مصرف آب مکعب امر در واقع بە معنای تاراج کردن جمهوری حکومت اســـت، طبیعت اسالمی ایران از بدو تأسیس خود، سیاست ازدیاد جمعیت را در پیش وخیم عواقب از آنکە بدون گرفت،

آن در آیندە آگاهی داشتەباشد.

افــزایــش ــدد درصـ کــە حکومتی فکر در باید اســت، کشور جمعیت تأمین زندگی آسودە و مطمئن برای حالیکە در اکــنــون بــاشــد. هــم آنها بی سابقەای طور بە ایــران جمعیت تأمین از ــت ــ دول یــافــتــە، افـــزایـــش کشور مردم نیازهای ابتدایی ترین عاجز است، از جملە آب قابل شرب ــاک کــە از نــیــازهــای ضــروری و پانسان است و در ایران می رود کە بە کاالیی نایاب و گرانبها بدل شود.

هر جهانی استاندارهای مطابق آب از %٢٠ تنها ســاالنــە کــشــوری بە کار می گیرد، زیرزمینی خود را اگر کشوری بتواند از ٢٠% تا ٤٠% بــە شکلی ــود خـ زمــیــنــی ــر زیـ آب بــرنــامــەریــزی شــدە اســتــفــادە کند، ولی داد، نخواهد روی آب کمبود اگر میزان مصرف آب از ٤٠% باالتر برود، باید در انتظار مشکالت جدی باشد. ایران و مصر تنها کشورهای آبهای %٤٠ باالی کنندەی مصرف

%٤٦ مصر هستند: خود زیرزمینی و ایران 5٨% کە باید افزود ایران با زیرزمینی آبهای از %57 استعمال ــود، مــوجــبــات ــ ــدەی خ و انــبــار شــدر بیشتر کشور بیابان زایی هرچە

سالهای آتی را فراهم می آورد.بحران آب در ایران از خط قرمز ــران نصف ای کــردەاســت، هم عبور منابع از را خــود نــیــاز مـــورد آب زیرزمینی تأمین می کند. اما سرعت از بیشتر بسیار آب ایــن مصرف است. طبیعت در آن تولید سرعت بین المللی آژانـــس پیش بینی طبق محیط زیست، اگر جمهوری اسالمی برنامە، بــدون و بدین شیوە ایــران استفادە مورد را زیرزمینی آبهای قراردهد، تا ٤٠ سال آیندە ١٢ استان ایران بە بیابان بدل شدە و غیر قابل

سکونت خواهندشد.جمهوری ــخــارات ــت اف از یــکــی ــای »ســد ــروژهـ اســالمــی ایــــران پـــت، ســیــاســت ساختن اسـ ــازی« ســــازی آب، ــ ــرە سـ ــیـ ــرای ذخـ ــ ــد بـ سـبــر رودخــانــەهــا و بسیاری فــشــار دریاچەهای طبیعی این کشور وارد مثال ساختن سدهای برای می کند. مختلف بر روی ١٣ رودخانە کە آب

می کنند، تأمین را ارومیە دریاچە سبب کاهش 7٠% ی آب این دریاچە از زیــادی بخش نتیجە در و شدە ایجاد باعث و گــردیــدە خشک آن غبار گـــرد و حــامــل گــردبــادهــای دلیل همین بــە شــدەاســت. نمک و ایجاد سیاست کــە گفت ــوان مــی تبا شکست ــران ای در آبــی سدهای روبرو شدە است. دریاچەی ارومیە ــاع و احــوال هــم اکــنــون و بــا اوضـفعلی برای برگشتن بە حالت اولیە، نیاز آب مکعب میلیارد ٣٠٠٠ بە پشت در شــدە یــاد مقدار کە دارد آن ١٣ سد ساختەشدە، ذخیرە شدە است. با سرازیر کردن این آبها بە دریاچەی ارومیە، بخشی از بحران از خواهدشد. برطرف دریاچە این سوی دیگر معضل دیگری گریبانگیر جمهوری اسالمی ایران خواهدشد و آن از بین رفتن ٢٠٠ هزار فرصت تحقیقات مرکز )منبع: است شغلی ــە موجب ایـــــران(، ک اســتــراتــیــژیــک منطقە مردم از نفر هزارن بیکاری می گردد و همین امر باعث شدە کە ایران از حل عاجل معضل دریاچەی

ارومیە اجتناب کند.بــرنــامــە و طــرح ســدســازی بر کوچک« »زاب رودخانەهای روی اختالفات بــروز موجب »الوند« و جدی میان ایران و عراق شدەاست.

میزان کــە گذشتە سالهای در خاورمیانە کشورهای در بارندگی کاهش بە رو چشمگیری سطح تا ــە عــلــت کــمــبــود آب نـــهـــادەاســـت، بخشک مناطق وجــود و زیرزمینی منطقە، کشورهای اعظم بخش در شاهد دور چندان نە آیــنــدەای در انسانی و زیست محیطی فاجعەای

خواهیم بود.ایران در این بین سهم بیشتری ــرد. در جــغــرافــیــای ایــران خــواهــدبهرچند مناطق سرسبز و کوهستانی این با اما دارد، وجــود گستردەای بخش صــحــراهــا و بیابانها حـــال تشکیل را ایـــران خــاک از بــزرگــی می دهند و اگر یک سال باران نبارد یــا بــارنــدگــی کــافــی نــبــاشــد، مناطق مرکزی و جنوبی ایران دچار فجایع زیست محیطی و انسان خواهد شد. در پی ٨ سال مشکل کمبود آب در ایران و عدم بارش باران بە میزان کافی، بیم آن می رود در چند سال بە ایـــران از زیـــادی بخش ــنــدە آیبنابە شــود. تبدیل بیابانی مناطق ایــران، هواشناسی مرکز پیش بینی با سال در سال ١٣٩٣ در مقایسە قبل با کاهش ٢٠%ی بارندگی مواجە تابستان می رود انتظار لذا هستیم،

آیندە کم آبی محسوس تر باشد.بطور کلی عدم توزیع عادالنەی ناموفق مدیریت ــران، ای آبــی منابع ــران، ــ ای کــشــور آب عــرصــەی در کمبود بارندگی، ازدیاد میزان تبخیر و غبار و گــرد حمل بــادهــای آب، ریزگردها، بە هدر دادن و استفادەی ــادرســت از آبــهــای زیــرزمــیــنــی و نــمــودن آنــهــا، عــوامــل اصلی ــودەن آلایــران در آن منابع و آب بــحــران

هستند.

بحران کمبود آب ایران را تهدید می کندتحقیقی در مورد بحران کم آبی درایران

روزنامەیشمارە: 651 15 اسفند 1٣٩٣ 6 مارس 2015 6

ریبوار معروفزادە

بنجامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، روز سه شنبه ٣ی مارس ٢٠١5، در کنگرەی آمریکا سخنرانی

کرد.کرد تالش گذشته روال به او اقتصادی تحریمهای آمریکا، که بیشتری را علیه ایران اعمال کند و ایران و آمریکا بر سر مسألە ی اتمی نرسند. مسالمت آمیزی حل راه به از طرف دیگر ایران بعد از ریاست جمهوری حسن روحانی از صحبت پرهیز اسرائیل نابودی از کــردن

همچون اتمی مذاکرات به و کردە تحریمها برداشتن بــرای حلی راه اقتصاد بە دادن سامان و سر و ایران نگاه کرده است. سفر نتانیاهو هدفهایی چــه آمریکا کنگرەی بــه و آمریکا پیوند می کند؟ دنبال را و است استراتژیک چقدر اسرائیل خاورمیانه بر پیوند ایــن تأثیرات چه خواهد بود؟ چه کشورهایی در ایران اتمی برنامه ی از خاورمیانه حمایت می کنند؟ برنامه اتمی ایران و داخلی سیاست بر تأثیراتی چه مقاله این در دارد؟ ایران خارجی تالش می کنم به این سؤاالت پاسخ

بدهم. اسرائیل و برنامه ی اتمی ایران

،٢٠١٢ ــال ســ ســپــتــامــبــر ٢7نتانیاهو در مجمع عمومی سازمان ــن ای کـــــرد. در ــی ــران ــن ــل ســخ ــل ماسرائیل وزیــر نخست سخنرانی، که مــی داد نشان را بمبی تصویر ایران در چند ماه و حتی در چند هفته آینده قادر به تولید آن خواهد ــن سخنرانی ای از بـــود. ســه ســال گذشت ولی ایران دارای بمب اتمی نشد و امنیت اسرائیل تهدید نگردید. نظامی کارنامه ی یک از نتانیاهو سیاست جهان و است برخوردار را به تأمین امنیت و نیروی نظامی تقلیل می دهد. نتانیاهو تالش می کند بهترین او کــه کند جلوه اینگونه محافظ اسرائیل است و اوست کە می تواند اسرائیل را علیه هر خطر نظامی حفظ کند. این تالشها نیز در انتخابات در رأی کسب راســتــای

و اسرائیل پیوند است. مارس ١7آمریکا از این ریشه دارتر است که با آمدن یا رفتن اوباما یا نتانیاهو، شود. ایجاد آن در اساسی تغییر میلیارد نیم و یک ساالنه آمریکا دالر به مصر کمک می کند. همچنین آمریکا در گذشته ٦٦٦ میلیون دالر که مــی کــرد نــقــدی کمک لبنان بــه دالر میلیارد یک به را آن اکنون کمکهای ایــن اســت. داده افــزایــش مالی برای آنستکه آمریکا بر ارتش و باشد داشته نفوذ کشورها این از این طریق امنیت اسرائیل فراهم

شود. برای آمریکا حمله کردن به ایران کــار دشـــواری اســت، چراکە جنگ آمریکاییها به بزرگی درس عراق

داد. جالب اینستکه نتانیاهو در سال ٢٠٠٣ نیز از حمله به عراق حمایت ــرورت و درســتــی از ضــ نــمــود و اگر امــا می گفت. سخن حمله ایــن مسألە اینستکه آمریکا، از اسرائیل کند، ایران حمایت تهدید مقابل در این کار ســاده ای است. آمریکا در از خاورمیانه کشورهای اکثریت جمله عربستان، ترکیه ، کویت، عمان، پاکستان و افغانستان پایگاه نظامی دارد. به همین دلیل واکنش به هر اسرائیل علیه ایــران نظامی تهدید لوبی اســت. همچنین کار ســاده ای اسرائیل در آمریکا بسیار قدرتمند ــی هــمــچــون ــای ــه ــان اســــت و ســازمAIPAk بر سیاست خارجه آمریکا بدان ایــن هستند. البته تأثیرگذار سیاست اسرائیل که نیست معنا را خاورمیانه در آمریکا خارجی روابــط کشور دو ایــن کند. تعیین ــد و تــاریــخــی وسیعی بــا هــم دارنـیکدیگر منافع از جهت همین بــه بدین جهت مشکل حمایت می کنند. اینستکه سر بر ایــران با اسرائیل کدام یک از قدرت منطقه ای بیشتری برخوردار باشد. مشکل اسرائیل در این موجودیت مشکل خاورمیانه، فراهم مسألە بلکه نیست، کشور نمودن قدرت منطقه ای بیشتر است.

ایران و مسألە ی اتمی هیچ دوم جهانی جنگ از بعد استفاده اتمی ســالح از کــشــوری اینکه وجــود با یعنی اســت. نکرده تعداد کشورهای دارای سالح اتمی

بیشتر شده است، هیچ یک از آنها از این سالح استفاده نکرده اند. اکنون روسیه ، فرانسه ، آمریکا، کشور ٩و اسرائیل پاکستان، هند، چین، اتمی ســـالح دارای شــمــالــی کـــره سالهاست هند و پاکستان هستند. بر سر کشمیر اختالف دارند، ولی از سالح اتمی برای حل این مشکل و اروپــا اکنون نکرده اند. استفاده روســیــه بــر ســر اوکــرایــن اختالف استفاده به را یکدیگر ولی دارنــد، از سالح اتمی تهدید نمی کنند. سالح نقش بین الملل سیاست در اتمی برای سالح این دارد. بازدارندگی نیست، دیگر کشورهای به حمله بلکه برای پیشگیری از حمله دیگر ــورداری از ــرخـ ــت. بـ کــشــورهــا اسـ

خارجی حمله احتمال اتمی، سالح رابطە ایــن در مــی دهــد. کاهش را مــمــکــن اســـت ایـــن دیـــدگـــاه مطرح ایران یک بر باشد که رژیم حاکم ــر از رژیـــم اســتــبــدادی اســت و اگباشد، شاید اتمی برخوردار سالح باشد. نداشته مسئوالنه ای رفتار کره شمالی و پاکستان تجربه اما بیشتر دیــدگــاه ایــن می دهد نشان ایدئولوژیک بــرداشــت یــک نتیجه اســت. کــره شمالی از ســال ٢٠٠٦ به یک قدرت اتمی تبدیل شده است. کره شمالی یک رژیم مسئولیت پذیر نیست و با کره جنوبی نیز اختالف استفاده اتمی ســالح از امــا دارد، رژیــم یــک پاکستان اســت. نــکــرده آمریکا، و نیست مسئولیت پذیر اسامە بن الدن را در آنجا بە قتل رساند، ولی پاکستان نیز از سالح به همین نکرده است. استفاده اتمی اتمی ســالح تولید از هــدف جهت اینستکه کشور دارنده ی سالح اتمی به دیگر کشورها این پیام را بدهد این کشور امر که حمله نظامی به

پرمخاطرەای است. تولید سالح اتمی از طرف ایران در فضای خاورمیانه نیز امر بسیار خاورمیانه ، در اســت. خطرناکی سالح عربی کشورهای و ترکیه ایــران به سالح اگر ندارند و اتمی وارد خاورمیانه یابد، دست اتمی خواهد اتمی ــ نظامی رقابت یک منافع بدین جهت در راستای شد. ــی، ــایـ آمـــریـــکـــا، کـــشـــورهـــای اروپـ

منطقه کشورهای و چین روسیه ، نیست که ایران به یک قدرت اتمی

تبدیل شود. اتمی ســـالح از بـــرخـــورداری ــتــصــادی ــد مــشــکــالت اق ــوان ــی ت ــم نکــنــد. حـــل را ــران ــ ایـ و ســیــاســی و ــران ایـ در سیاست اولــویــتــهــای بــرای اتــمــی نیست. جــهــان، ســالح مهم بسیار تحریمها لغو ایـــران، اقتصاد کشور راه این از تا است اصالح طلبان همچنین یابد. بهبود بر سر راه حلی برای مسألە ی اتمی و نموده اند سرمایه گذاری ــران، ایاز مسألە این که آنهاست نفع به در آمریکا شــود. حل مذاکره راه بوده است ناموفق عراق و سوریه )نــمــی تــوانــد( جنگی نــمــی خــواهــد و کند. آغاز ایــران با اینبار را دیگر بر نیز آمریکا دمکراتهای همچین سر به نتیجه رسیدن مذاکرات اتمی سرمایه گذاری کرده اند و می خواهند مذاکره با ایران را در بازار داخلی

بفروشند.

نتیجه گیریتبدیل شدن ایران به یک قدرت مشکل بسیار خاورمیانه در اتمی است، ولی حتی اگر ایران موفق به مشکالت شــود، اتمی ســالح تولید اجتماعی و ســیــاســی ــتــصــادی، اقاکنون نخواهدشد. حل کشور این پیشرفته کــشــورهــای جــهــان در اتمی ســـالح از آمــریــکــا هــمــچــون بــرخــوردارنــد، ولــی از ســوی دیگر همچون توسعه نیافته کشورهای پاکستان و کره شمالی نیز از سالح از برخورداری برخوردارند. اتمی و سیاسی ثبات بدون اتمی سالح در ایــران مشکالت بر اقتصادی، خواهدافزود. جهان و خاورمیانه جهانی و منطقه ای ابــرقــدرتــهــای خاورمیانه در اتمی ــران ای یک با مــخــالــف هــســتــنــد و نــمــی خــواهــنــد نظامی رقابت یک وارد خاورمیانه

ــ اتمی خطرناک شود.

منابع:“Is Netanyahu out to foment

war with Iran?” published by the Guardian February 28, 2015 “Nuclear Weapons: Who

has what?” Published on CNN from:

http://edit ion.cnn.com/in-teractive/2013/03/world/nucle-

ar-weapon-states/

“Israel PM Benjamin Netan-yahu Address United Nations on Iran and Radical Islam” Pub-lished on Sep 27, 2012 on You-

Tube“US announces cut in finan-

cial aid to Egypt,” published on The Telegraph on Oct 9, 2013“The US gives Egypt $ 1.5

billion a year in aid. Here’s what it does.” By Brad Plumer pub-lished on The Washington Post

on July 9, 2013

سیاسی

مسألە ی اتمی در خاورمیانه

١ـ تصمیم گیری در خصوص توافق بر بسیار آسان ایران در اتمی سر مسأله ی است. در ساختار جمهوری اسالمی، رهبر در صدر سیستم قرار دارد و گفته های وی هستند. الخطاب فصل بسیاری حــدود تا اگر سیاستی مورد پسند رهبر واقع گردد، به مرحله ی اجرا درآمده و کلیه ی نهاد و مراکز دیگر حاکمیت خود را با آن تطبیق خواهند داد. دیدگاهی که اینک در پروسه ی به مــی گــردد، پــیــروی هسته ای مــذاکــرات تصویب رهبری رسیده است. البته این امر بدان معنا نیست که مخالفان روند فعلی مذاکرات از تالشهای خود برای تغییر این پروسه دست کشیده باشند. منظور آنستکه تا رهبر جمهوری اسالمی را قانع نکنند که این روند بسود نظام نیست و او نیز سیاست مربوطه را مورد بازنگری قرار ندهد، روند

فعلی گفتگوها ادامه خواهد داشت.نمی کند. اتــخــاذ بی پشتوانه تصمیمات اســالمــی جمهوری رهبر ٢ـ تصمیمات مربوط به مسأله ی اتمی در ابتدا در شورای عالی امنیت ملی ایران به تصویب می رسند و سپس برای آنکه تصمیم این شورا جنبه ی قانونی به خود گرفته و عملی شود، باید مورد موافقت رهبری نیز قرار گیرد. نکته ی قابل توجه عبارتست از اینکه دولت و وزارت امور خارجه ی رژیم فقط اداره کننده و مجری پروسه ی مذاکرات نیستند، بلکه در پی ریزی سیاستهای مربوط به این پروسه نیز سهیم هستند. چرا که از سویی از میان ١٢ یا ١٣ عضو شورای عالی امنیت ملی ایران، دستکم شش نفرشان رئیس شــورا شخص این رئیس بویژه و هستند دولــت کابینه ی عضو جمهور است و دبیر آن نیز از سوی وی انتخاب می شود. از سوی دیگر گزارشها و اطالعاتی که از سوی تیم مذاکره کننده ی ایران به شورا ارائه به که گزارشهایی کردن فرموله و گزارشها تنظیم و چگونگی می گردد شورا داده می شود، می تواند در روند تصمیم گیری در خصوص مسأله ی اتمی ایران تأثیرگذار باشد. اگر به تفاوت متد تیم مذاکره کننده ی فعلی با تیم سعید جلیلی توجه کنیم، این واقعیت را بهتر درخواهیم یافت و رهبر

نیز به متدهای متفاوت، فرصت ابراز وجود می دهد.٣ـ در ساختار سیاسی آمریکا، رئیس جمهور بویژه در سیاست خارجی اختیارات فراوانی دارد. آنچه که امروز بر سر میز مذاکرات دنبال می شود، دیدگاه و ابتکار قوه ی مجریه یا به عبارتی دیگر دولت اوباما است. در عین حال کنگره ی آمریکا هم از صالحیت گسترده ای برخورد است و می تواند بر روند مذاکرات تأثیرگذار باشد. نقشی که کنگره ی آمریکا می تواند در روند مذاکرات ایفا کند را نمی توان با نقش مجلس ایران در این خصوص مقایسه کرد. زیرا مجلس ایران از کارایی چندانی برخوردار نیست و عمدتا تحت هژمونی ولی فقیه و عناصر انتصابی قرار دارد. دعوت نخست وزیر اسرائیل به کنگره ی آمریکا از سوی رئیس جمهوریخواه این کنگره و بدون

هماهنگی با دولت، مؤید این واقعیت است. ٤ـ چنین تصور می شد که کنگره ی جدید آمریکا پس از آغاز بکارخود، تحریمهای جدید را علیه ایران تصویب خواهدکرد و با اینکار روند مذاکرات را با مشکل مواجه خواهدساخت. اما بر خالف ظاهر امر، جمهوریخواهان نرمش بیشتری از خود نشان دادند و تاکنون هیچ مصوبەی جدیدی را در خصوص اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران به رأی نگذارده اند و این امر

را دستکم تا ٢٤ مارس به تعویق انداخته اند. بخشی از جار و جنجال جمهوریخواهان در دوران رقابتهای انتخاباتی علیرغم جمهوریخواهان بعالوه ، و بود واقعی غیر کنگره میاندوره ای و مصالح حفظ به دمکراتها، با تاکتیکی و بینشی تفاوتهای بودن دارا که گشته است موجب امر این و می دهند اهمیت آمریکا دولــت پرستیژ از سوی ژنو موقتی موافقتنامه ی نقض عاملی جهت به جمهوریخواهان آمریکا، بدل نشوند. فاکتور دیگری که در این رابطه تأثیرگذار بود عبارت بود از پافشاری اوباما بر وتوی هرگونه تحریم جدیدی که از سوی کنگره تصویب گردد. به همین دلیل است که مشاهده می کنیم پس از سخنرانی نخست وزیر اسرائیل در کنگره نیز، اوباما اظهار داشت که سخنان نامبرده حاوی هیچ نکته ی تازه ای نبود و نامبرده هیچ راهکار عملی جدیدی ارائه نگیرد، ایــران صورت با توافقی اگر داشت اظهار همچنین اوباما نکرد.

برنامه ای اتمی این کشور به سرعت گسترش می یابد.فراوانی بی اعتمادیهای بــروز موجب ایــران، گذشته ی پنهانکاری 5ـ نسبت به این کشور گشته است. اما اکنون از شدت این بی اعتمادی کاسته شده است، به نحوی که مقامات دولت اوباما اذعان می دارند که ایران کامال به توافقتنامه ی موقت ژنو پاینده بوده و در مذاکرات نیز جدی است و این امر، همگام با مشکالت آمریکا در منطقه ، نقش بسزایی در روند مذاکرات

خواهدداشت.نابسامانی بی سابقه و افق تیره ی اقتصاد ایران موجب گشته که این کشور، مذاکرات را بطور جدی به پیش ببرد تا بتواند بر مشکالت اقتصادی نشینی عقب به بسیاری در عرصه های ایران آنستکه واقعیت آید. فایق همین به غربی کشورهای و آمریکا آنستکه نگران اکنون و زده دست اندازه بسنده نکنند و به جای پایان دادن به مسأله ی اتمی، آنرا مدیریت

نمایند. همانگونه که بسیاری از تحلیلگران و طرفهای ذیربط اظهار می دارند، اگر در مقایسه با چند ماه گذشته توافقات بیشتری حاصل شده است، باید دید که دولتهای مصلحت جو و فاکتورهای مخالف تا چه حد می توانند مانع

حصول توافقات گردند.

نکاتی چند پیرامون مسأله ی اتمی ایران

حسن شیخانی برگردان:سارم

روزنامەیشمارە: 5651 زنان15 اسفند 1393 6 مارس 2015

آزاد کریمی

نشان ملتی هر میان در جایگاه زن اخالقی ویژگی های و شخصیت دهنده ی مینورسکی اعتقاد بــه اســت. جامعه آن کردها احتماال دراین زمینه روشنفکرترین جهان مسلمان ملل آزادانــدیــش تــریــن و

هستند.١مــا کــردهــا هنگامی کــه دربـــاره ی زن معنا دو ابتدا، درهمان می کنیم اظهارنظر و عاطفه اول متبادر می شود. ذهنمان بە ناموس و عشق سپس و مادرانه محبت یک همچون موضوع، دو ایــن درهمسر. در و است مردانه یا مردساالرانه قانون ریشه کــرد عنصر جنسیتی« « فرهنگ دوانده و متبلوراست. اما زن کرد درباره ی

خود چگونه می اندیشید؟

اعتقادات و حدیث ها و حرف نگرش، مختلف درباره ی این موضوع وجود دارند و اگر بخواهیم و بنابر تحقیقات انجام شدە، منابع به کمابیش تحقیق، و مطالعه برای یــافــت... خواهیم دســت مطلوب مآخذ و ــه ی ،زنــدگــی روزانـ ــن منابع ای ازجــمــلــه ی زنان پیرامون خود ما هستند. مانند مادر، یک اما همکاران. و اقوام خواهر، همسر،

سوأل مطرح می شود: آیا از این منابع قابل کسب ــرای ب و نیاز برحسب دسترسی، معلومات درزمینه ی زندگی زنانه ی یک زن به عنوان یک انسان معمولی که به نیمی از

جامعە معروف هستند، استفاده می شود؟ شناساندن وضعیت و تعریف از اگر باشیم، نداشته آگاهی هیچگونه کرد زن الزم نیست برای اثبات احساسات و شعور او عبارات و واژه های پیچیده را دستاویز ــان چــنــد واژه ی ــن ای ــە قــراردهــیــم، چــراکدر که هستند کتابهایی داخل فرسودە ی کتابخانه آنها را گردوخاک فراگرفتەاست. داده است تجربه ی زندگی نشان چرا که بسیاری اوقات انسان اغلب چیزهایی را که الزم نیست به آنها توجه کند، باز نشناخته و یا دیر متوجه آنها شده است و فرصت دست از آنها شناسایی برای را مناسب داده و در سنجش دچار مشکل شدەاست. به دلیل آنکه انسان در« زمان« و »مکان« قابل معیارها همان طبق و محصوراست شناخت است، بسیاری چیزها از دید او پنهان می ماند و مدتی بعد حقیقت موضوع و پدیده ای بر او عیان می شود که ازحیث درستی یا نادرستی و عواقب و نتایج آن، او را حیران و سرگردان نموده و وی را بر دوراهی و تردید ابراز یک رأی عادالنه قرارمی دهد. رأیی که می بایست در همان

زمان آن را صادر می کرد.

مینورسکی، ــضــاوت ق نــمــونــه بـــرای خصوص در روسی مشهور کوردولوگ جایگاه زن کرد در١٠٠ سال پیش با ارزش اساس همین بر و اســت اعتماد قابل و جمهوری « کــردار و اعمال مثال، بــرای تشکیل و زن بـــه نــســبــت کـــردســـتـــان« به شکل را دوره آن در زنان اتحادیه ی آسانتر و قابل باورتری می توان یک تجربه ـ از منظر و معیار سنجش فرهنگ اجتماعیـ ـ در جامعه ی 7٠ سیاسی و حتی اقتصادیـ

سال قبل کردستان ایران تعبیر کرد.در زمان جمهوری کردستان، سازمانی زنان اتحادیه ی عنوان تحت زنــان بــرای

ایجاد شد و آغاز به کار کرد٢. اکنون پس از گذشت 7٠ سال از تأسیس حزب دمکرات کردستان و سازمان زنان دمکرات کردستان، این سازمان یا اتحادیه کردستان در مرد و زن برابری راە در این در که هنگامی می کند. فعالیت ایــران دوره به جامعه ی کردستان نظر می افکنیم، حزب اینکه از جــدای مــی شــود مشخص را دیدگاه سابق همان کردستان دمکرات نسبت به حقوق و آزادی هــای زنان حفظ در کــرد جامعه ی متأسفانه ولــی نموده، بر طبق این حیث چه از ایران کردستان جمهوری دوران معیارهای و مــوازیــن ــی که ــر مــبــنــای زمــان کــردســتــان و چــه بمینورسکی در کردستان ــ یک قرن پیش ــ درحال تحقیق و تفحصل بوده، سیر قهقرا

پیمودەاست.

بدیهی است کردستان ایران هم ازاین کردستان ازســرزمــیــن بخشی کــه حیث از واقعیت بدلیل آنکە بخشی است و هم ــام ایـــران می باشد، وجــود کــشــوری بــه نژئوپولتیک جهان موضوعات از بخشی

بشمارمی رود.قریب ٣٦ سال است درایران یک دولت سرشت علت به و آمــده برسرکار دینی نابودی خواستار بنیادگرایش و رادیکال مذهب و ــن دی و آیــیــن هــر اضمحالل و ایــن موضوع، و خــود می باشد از جــدای فــردی بــه منحصر قــســاوت و بی رحمی دراعمال و کردار آن ایجاد کرده است و این منش را بطور مداوم در جهت استیال و تحمیل افکار و باورهای خود بە دیگران و اعمال سیاست دست اندازی و همچنین می دهد. انجام مخالفان خود علیه تعرض به همین دلیل است کە عنصر کرد در ایران جدای از جنگ ملی درگیر جنگ مذهبی نیز سیاسی مرزهای از خارج در شدەاست. کردستان، از دیگری بخش در و ــران ایکردهای بخشهای جنوب و غرب کردستان ) درعـــراق و ســوریــه( از ســال ٢٠١٤ بە داعــش مصیبت و جنگ گــرفــتــار اینسو

شده اند.سال ٢٠١٤سالی پر از آشوب، تنش و تجارب تلخ برای جهان و مخصوصا مردم داعــش)دولــت ناگهانی حمله ی ــود. ب کــرد اســالمــی عـــراق و شـــام( علیه مــوصــل و به نظامی آن گروه شبه تعرض همچنین و درجــنــوب )شنگال کردستان دوبخش برای را تازه ای تراژدی درغرب( کوبانی ملت کرد و تاریخ کردستان رقم زد. داعش زشتی و شنیع اعمال مرتکب شنگال در کرد ــان زن ــارت درآوردن ــ اسـ بە از جمله کنیزی به و زنجیر کشیدن به و ایزیدی بردن و استفاده از آنان بعنوان ابزار اطفاء اعمال توجیه برای داعش گردید. شهوت سؤاستفاده دین ابزار از خود وقیحانه ی مماشات و ناموجه سکوت لیکن کــرد، کردستان داخــل در چه اسالمی جوامع در چــه و کــردســتــان( بخشهای تــمــام (دیگرکشورها جای بسی شگفتی است! این سکوت غریب گرچه به دراز کشید تا مبدل فریاد و غریو مددخواهانه گردید، به یک در کردها بی وقفه ی تالشهای پی در اما به جهانی جامعه توجه جلب بــا رابــطــه شدید کمبود علیرغم کــرد، ملت موضوع موفق نهایتا زمینه ها، تمامی در امکانات شد ابعاد گسترده ای فاجعه به بارآمده را به جهان نشان دهد و افکار عمومی جهانی و همصدا بسیج کردها به برای کمک را

نماید.ایزیدی زنــان برسر شنگال در آنچه

معاصر تاریخ خجلت و شرمساری آمد و گروهها بــرخــی هرچند بـــود، بشریت فرار بــرای کردستان، پیرامون دولتهای زنان حقوق نمودن پایمال مسئولیت از درگذشته ، کــرد زن ازجمله خــود کشور دادە ــرار ق دستاویز را شنگال موضوع شعار وکوبانی، شنگال ــراژدی ت بــرای و تبلیغات بدیهی است سردادند.... وامصیبتا ــان رنــگ ــرور زمـ ــە مـ و شــعــارســیــاســی بمــی شــونــد، ــارج خــ دور از و ــد ــازن مــی بایــن اســت کە اصــل و جوهر امــا واقعیت مناقشە« مــورد »موضوع یا »معضل« و نمی رود بین از و پابرجاست همچنان روی پیش در و دیــد مقابل در کماکان ابراز همدردی ها دارد. در مسابقەی قرار و غمخواری ها برای زنان ایزیدی شنگال و همچنین هورا کشیدن ها و زندەباد گفتن ها برای زنان کوبانی از جانب کسانی کە حق ندارند چنین ابرازنظرهایی را در مواردی کە بە کرد و کردستان ارتباط دارند نشان آمیز رفتار خشونت آن هم علت و دهند آنها با زنان کرد در کشورمتبوعشان بودە »نمرەهای از کارنامەی سرشار و است ــان بــە گــواهــی گـــزارش هـــای ــ مــنــفــی« آن

سازمان عفو بین الملل و نمایندەی ویژەی سازمان ملل در امور حقوق بشر در این بارە دلیل این مدعاست، شعارها نە جنبەی حقوقی خاصی را بە دوش می کشند و نە دارای شکل قابل باوری هستند، بە خاطر تمامی در زنان ایران کردستان در اینکە عرصەها مورد سوءاستفادە قرار می گیرند و جمهوری اسالمی ایران، قوەی محرکە و پشتیبان هرعملی است کە حقوق زنان را پایمال می نماید.... برای نمونە حتی »روز قانونی غیر کشور، این در زن« جهانی است و بهانە و دست آویزی برای سرکوب

هر چە بیشتر زنان می باشد.ــاف زنـــان کـــرد اصــوال ــا ایـــن اوصــ بدر آنها و صدای شدەاند واقع ستمدیدە و اشغالگرانە سیاسی تبلیغات جنجالهای ماندە باقی گنگ و ناشنیدە جنگ طلبانە

است....منابع

ـ کرد و کردستان / واسیلی نیکیتین، ١ـ ترجمەی محمدقاضی، چاپ دوم، زمستان

١٣٦٦، انتشارات نیلوفر، تهرانـــ بــرنــامــە و اســاســنــامــەی داخــلــی ٢ ـاتحادیەی زنان دمکرات کردستان، مصوب

کنگرەی سوم

در حاشیه ی روز جهانی زن

من با این سؤال بدین شیوه موافق نیستم ، و عظمت من نیست . چنین من برداشت یعنی این در را محمد قاضی پیشوا فکری وسعت امر می بینم که در آن دوران نیز شخص مؤثر ، خود قاضی محمد است . به همین دلیل نه تنها تا دوران دکتر قاسملو ، بلکه تاکنون نیز رئوس کلی سیاست پیشوا قاضی محمد در حزب دمکرات و جنبش کرد در ایران، کماکان بقوت خود باقی هستند . اما پس از واژگونی جمهوری کردستان تمام در 57 اسفند ١١ میتینگ و 57 ســال تا دوران مبارزه ی مخفیانه ، حزب دمکرات غیر از یا تا سال ٣٢ یکی دو فرصت نظیر فرار شاه خودی است توانسته که ١٣٣٠ سال انتخابات نــشــان دهـــد ، فــرصــت دیــگــری پــیــش رو نداشته است . به همین دلیل در فرصتی که سال ١٣57 ایجاد گشت ، مهم آن بود که سیاست های حزب انسانی متبحر ، بطور دقیق و از زبان دمکرات که زبانی به و امروزین و مــدرن به شیوه ای همه قادر به درک آن باشند ، مطرح گردد . اگر برنامه ی که کــرد خواهید مشاهده کنید دقــت حزب دمکرات کردستان در بدو امر در هشت اما اســت ، تدوین شــده نیم صفحه مــاده و در بــرنــامــه ی حــزب دمــکــرات کــردســتــان پیش از سیاست ها است . مفصلی برنامه ی ، 57 میتینگ جمهوری دوران همان سیاست های کلی بطور تدوین جزئیات با اینبار اما هستند ، کردستان شده اند . تفاوت تنها در این است ، وگرنه تفاوتی اساسی وجود ندارد . دکتر قاسملو به حقیقت و بدون تواضع خود را شاگرد پیشوا قاصی محمد

می دانست .آخرین به عنوان ماموستا ! کوردستان : سیاستمدار یک امروز شما نظر به سؤال ، دمکرات ، سیاستمدار یک مخصوصا کرد ، چه می نگرد ، اسفند 11 میتینگ به وقتی چنین می تواند چگونه و بگیرد باید درسی فرصت هایی را مجددا برای پیشبرد جنبش ملی

ــ دمکراتیک کرد بوجود آورد ؟حسن زاده : بگذارید فقط در مورد دمکرات ها سخن بگویم ، زیرا مایل نیستم از دیگران حرفی بزنم . ما در حزب دمکرات ، تا حال حاضر نیز حق آنست که سخنان دکتر قاسملو در میتینگ ١١ اسفند ١٣57 را با خطی درشت بازنویسی باید هــمــواره بیاویزیم ، ــوارهــا دی بــر و کــرده همچون سرلوحه ی برنامه های سیاسی خود از بار چند بلکه یکبار ، نه باید بگیریم . درس آن آنرا مطالعه کنیم تا بدانیم با چه دوربینی و چه بینش ژرفی رئوس سیاسی حزب دمکرات را در برای مردم و نموده بیان کوتاه یک سخنرانی

تشریح کرده است . یکی از هنرهای دکتر قاسملو که من بسیاری اینکه با که بود آن می کنم ، یاد آن از اوقــات بسیار بـــود ، برجستەای بسیار سیاستمدار خردمند بود ، اما می توانست مشکل ترین مسائل سیاسی و علمی و بویژه اقتصادی که وی مدرک دکترای آن را داشت را به زبانی مطرح نماید که حتی مردم بسیار کم سواد نیز آنرا درک کنند . مسائل مطرح شده در این میتینگ به اعتقاد سیاسی برنامه های سرلوحه ی هم هنوز من نیز مــردم تردید بــدون و است دمکرات حزب خود سهم به من برده اند . بهره بسیار آن از افتخار می کنم که می بینم مردم کردستان ایران ، آنهایی هم که هیچگاه حزبی نبوده اند ، هرگاه که از مسائل سیاسی و خواستهای ملت کرد سخن حزب به دور، بسیار فاصله ای با می گویند ، دمکرات نزدیک ترند تا دیگران. یا اینکه مشاهده خواستهای تاکنون ابتدا از حزب این می کنیم ملت کرد را به خوبی درک و مطرح نموده است

و به همین دلیل مردم به آنها بسیار است .

ادامەی

مصاحبە با عبداللە حسن زادە

ــا هــنــگــامــی که ــا کـــردهـ مـمی کنیم اظــهــارنــظــر زن دربــــاره ی ذهنمان بە معنا دو ابتدا، درهمان متبادر می شود. اول عاطفه و محبت ناموس و عشق سپس و مــادرانــه درهمسر. این دو موضوع، همچون یک قانون مردساالرانه یا مردانه است و در فرهنگ » جنسیتی« عنصر کرد زن اما متبلوراست. و دوانــده ریشه کرد درباره ی خود چگونه می اندیشید؟

اکنون پس از گذشت ٧0 سال از تأسیس حزب دمکرات کردستان و سازمان زنان دمکرات کردستان، این برابری راە در اتحادیه یا سازمان زن و مرد در کردستان ایران فعالیت می کند. هنگامی که در این دوره به می افکنیم، نظر کردستان جامعه ی مشخص می شود جدای از اینکه حزب دمکرات کردستان همان دیدگاه سابق را نسبت به حقوق و آزادی های زنان حفظ نموده، ولی متأسفانه جامعه ی کرد در کردستان ایران از این حیث چه بر طبق موازین و معیارهای دوران مبنای بر چه و کردستان جمهوری ــ کردستان در مینورسکی که زمانی و تحقیق ــال درح ــ پیش قــرن یک تفحصل بوده، سیر قهقرا پیمودەاست.

روزنامەیشمارە: 651 15 اسفند 1٣٩٣ 6 مارس 2015 مصاحبە4

کوردستان: به نظرشما اهمیت جنبش در 1357 اسفند متینگ11 دمکرات حــزب خصوصا و کــرد

کردستان چیست؟یاد متینگ حسن زاده: عبداللـە شده از آن لحاظ رویداد ویژه ای بود که پس از گذشت حدود ٣٤ سال از که کردستان دمکرات حزب حیات قریب به ٣٢ سال آن درحال مبارزه ی مخفی بود، بصورت علنی و درمیان این برگزار می شد. مردم توده های امر ارزش ویژه ای داشت که حزب دمکرات یکبار دیگر با مردم خویش پیوند ــن ای هــم نماید. عهد تجدید معنوی ای که مدتی طوالنی از عمر آن می گذشت را احیا کند و هم آنرا تقویت نماید، زیرا وقتی که سیاستها به شیوه ی مستقیم و بویژه از زبان برجسته و بــزرگ سیاستمدار یک پیوند میان حزب و بیان می شوند، فزونتری استحکام مردم توده های

می یابد.وانگهی اگر نیک بنگریم مشاهده می کنیم که جنبش کرد در کردستان ایران که در اواخر نیمه ی اول قرن دمکرات حــزب تأسیس بــا بیستم مرحله ی وارد کردستان جنبش و موارد برخی در مگر شــده، نوینی محدودی درچهارچوب استثنائی، محصورمانده مکریان منطقه ی در توده های متینگ این در اما اســت. از کلیه ی بخشهای مردم کردستان دیگرشهرهای حتی و کــردســتــان و و... تهران و تبریز نظیر ــران، ایگردهمایی ایــن در ازدانــشــگــاهــهــا شرکت داشتند. این امر بعد ارزشی مسأله ــه ب ــری ــگ دی گــســتــردگــی و

می بخشد.باعث 57 انقالب کوردستان: همین در تغییراتی چه بود شده جنبش، وقتی که به صورت آشکار

انجام شده بود، بوجود بیاید؟چنین من اعتقاد به حسن زاده: ویــژه ای چیز 57 انقالب که نیست برای این جنبش داشته است. آری، همه ی تا بــود فرصتی 57 انقالب توده های مردم ایران ازهرملتی و هر قشری به میدان آمده و خواستهای پیروزی اما سازند. مطرح را خود انقالب این مجال راهم فراهم ساخته ــود کــه حــزب دمــکــرات کردستان ببتواند ازفضای موجود نهایت بهره را ببرد و خود را مجددا بشناساند. چندی اهــداف متینگ این برگزاری اینکه نخست مــی کــرد، ــال ــب دن را

حزب دمکرات در دوران خود بدون تأسیس مــرکــزی ــت دول صالحدید شدەبود و مدت ٣٤ سال حیات خود مبارزه ی به گفتم که همانگونه نیز که حــال هــم مــی پــرداخــت. مخفیانه خود علنی مــبــارزه ی داشــت قصد را ازسرگیرد، اگر می خواست برای نماید، مجوز کسب علنی مبارزه ی تقاضای برای پاسخی نیز احتماال

خود دریافت نمی کرد.بــه همین دلــیــل حــزب دمــکــرات که ــد ــ دی آن در را ــار ــ ک ــالح صــهمانگونه که در دوران خود بدون تأسیس مرکزی دولــت به مراجعه دولت به مراجعه بــدون بــود، شده فعالیت دوبــاره ی آغاز نیز مرکزی دولت و نماید اعــالم را علنی خود قول بــه آنـــرا حاکمیت و مــرکــزی انجام شده مقابل عمل معروف در قرار دهد. زیرا اگر آن هنگام، رژیم جدید که خود را انقالبی و طرفدار مخالفت امر این با می خواند مردم ــی بـــرایـــش بــاقــی ــرویـ ــرد، آبـ ــی کـ مـنمی ماند. هم ازاین رو بود که مشاهده کردیم هنگامیکه حزب دمکرات آغاز را خویش علنی فعالیت ــاره ی دوبـاعالم کرد، دولت جمهوری اسالمی هیچ عکس العملی از خود نشان نداد. عنوان تحت دولتی آنزمان هرچند جمهوری اسالمی وجود نداشت، اما به هرحال همین دولت اسالمی بود.

این بود که جنبه ی دیگر قضیه حــزب دمــکــرات تا آن زمــان عمدتا پیوندی معنوی با مردم داشت، اما در آن متینگ آمد و خود را با کلیه ی سیاست کرد. معرفی سیاستهایش آنگونه را کردستان دمکرات حزب ازجامعه ی خود برداشت بــود، که وقت ایران، سیستم ایران و چگونگی برنامه ی جدید حکومت ایران را به زبانی بسیار سیاسی و صلح طلبانه مطرح ساخت و توضیح داد دولتی باید است بــودن انقالبی مدعی که

چگونه رفتار نماید.ملی خواستهای حــال درهــمــان بــه شیوه ای و مــجــددا نیز را کــرد سیاسی و صلح جویانه و به روشنی

مطرح ساخت.کوردستان: شما به عکس العمل دربرابر دولت مرکزی ، وقتی که عمل انجام شده قرار گرفت اشاره کردید. همچنین روزنامه ی اطالعات می نویسد که بیش از 200 هزار نفر کردند. شرکت مهاباد متینگ در احزاب ازطرف این حرکت طبیعتا

ایرانی که شعار سراسری ایرانی ملی گرایی شعار با و مــی دادنــد جنبش کردی یا همخوانی نداشتند با بــودنــد، بیگانه آن بــا یــا و بنابراین روبه رونشد. استقبال دادند نشان عکس العملی چه آنها آن دربرابر دولــت عکس العمل و

جریانات چه بود؟ــز ــیــش ازهــرچــی حـــســـن زاده: پبگذارید بگویم به اعتقاد من دو آمار کمی دور از حقیقت در مورد متینگ

١١ اسفند ١٣57 ارائه می شود.ــراد مــی گــویــنــد ــ ــرخــی افـ مــثــال بمتینگ ــن درایـ نفر هـــزار ٦٠ -5٠کمتر به آنرا یعنی داشتند، شرکت می دهند، تقلیل نفر یکصدهزار از که آنچه ــدارد. نـ واقعیت رقــم ایــن ــزارش روزنـــامـــه ی اطــالعــات هــم گکـــرده کــه نــمــی دانــم بــر چــه اســاس بوده است هم مبالغەآمیز است. به اعتقاد من در متینگ ١١ اسفند اگر شمارش می شد ــ که قابل شمارش تا یکصدوسی ــ حدود یکصد نبود

هزار نفرشرکت داشتند.این ادعای من نیز ازروی حدس و گــمــان نــیــســت. گــمــان مــی کــردیــم متینگ در بــســیــاری ــردم ــ مـ ــه کـدیگر ازمــردم چراکه حاضرشوند، مناطق نیز خواسته شده بود که یک

بیایند، چون مهاباد به زودتر روز اگر مردم یک روز زمستان بود و زودتر نمی آمدند و شب را درآنجا سپری نمی کردند، احتماال به متینگ را ستادی ما بنابراین نمی رسیدند. گــروه ایــن کــه بــودیــم داده تشکیل ازمـــردم را درمــیــان مــنــازل تقسیم

نماید.آنهایی که در ستاد کار می کردند پیش روز عصر کــه گفتند مــن بــه هزارمیهمان ٦٣ پــذیــرای ازمتینگ بوده و آنه ارا درمیان منازل شهر

بدیهی است کرده اند. تقسیم مهاباد درمیان میهمانان هیچ فرد مهابادی وجود نیز مهاباد اهالی حومه ی یا شهرهایی مردم مثال حتی نداشت. حتی و میاندوآب و اشنویه چون به نــبــود. آنها نیز درمــیــان بــوکــان همین دلیل رقمی حدود ١٢٠- ١٣٠ هزار نفر، شاید دقیق تر و به واقعیت

نزدیک تر باشد.سازمانهای عکس العمل اینکه من که آنجا تا چه بود، سراسری نشان مخالفتی هیچ دارم اطـــالع ازآنها برخی شاید هرچند ندادند، ــرای ــبــوده بــاشــنــد. ب خــرســنــد هــم نمی کرد ادعا زمانی که توده حزب است ازآن شاخه ای دمکرات حزب اگر ــت، داشـ آنـــرا بلعیدن قصد و ایران درسراسر را خود طرفداران فرامی خواند، شمارشان به پنج هزار نیست خوشایند حتما نمی رسید، که حزب دمکرات یک متینگ ١٠٠- البته برگزارنماید. هزارنفری ١5٠ــ به سازمانهایی هم وجود داشتند عنوان نمونه یک تشکل آذربایجانی که متأسفانه نام آنرا به یاد ندارم ــ که در این متینگ شرکت داشتند و

پیام خود را هم قرائت کردند.بود به گونه ای درواقــع شرایط مخالفت نمی توانستند مخالفان که

مخالفت زیرا نمایند، ابــراز را خود ــدام صــلــح جــویــانــه و ــ بـــا چــنــیــن اقـگــران آنها ــرای ب دمکراسی طلبانه این انتخاب بنابراین می شد. تمام

موقعیت نیز امر داهیانه ای بود.در آیا ماموستا کوردستان: این متینگ هدف این بود که مردم حول دمکرات حزب طــرفــداران و یا آیند گرد کردی ناسیونالیزم اینکه حزب دمکرات، دکترقاسملو، یوسفی عزیز مرحوم یا و شما راهنمایی های خاصی می خواستید

فوق حرکت برای اینکه بدهید، جهت دار بشود؟

حسن زاده: در اینجا باید دو نکته را متذکرشوم. نخست اینکه آنزمان حیات درقید عزیزیوسفی مرحوم کرده فوت پیشتر ماه ٨ -7 نبود. درســت اینکه دیگر ونکته ی بــود. است که من درآنجا سخنرانی کردم کە بــود پیدا چنین هم سخنانم و رضایت مردم را فراهم ساختەبود، اما در واقع قهرمان اصلی داستان و رهبر این حرکت از لحاظ سیاسی، اهــداف بــود. قاسملو دکتر شخص همانگونه بـــود. مــدنــظــر بــســیــاری روابط، احیای کردم اشــاره پیشتر گره زدن همه ی بخش های کردستان ایران و گردآوری آنها دریک محل و مهمترازهمه ابالغ یک پیام مشخص به همه. زیرا آن موقع حزب دمکرات و اعــضــاء همه ی کــه نبود تشکلی مسئوالنش کارکشته بوده و ازسطح معلومات باالیی برخوردار باشند یا پــرورش درمکتبی و آمــوزش دیــده هرمسئولی شــایــد بــاشــنــد. یــافــتــه سلیقه ی بنابه خود فعالیت درمحل کلی، رئوس درچهارچوب خویش، ــی ســیــاســتــهــای حـــزب را ــوع بـــه نکه بود مهم بنابراین تبلیغ می کرد. ایــن مـــردم، پیام حــزب دمــکــرات و

سیاست حزب دمکرات راهمزمان و اصلح ترین زبــان از و دریــک محل عنصر این حزب و اندیشمندترین و

آگاه ترین عضو این حزب بشوند.بود مهمی بسیار هــدف ایـــن، فکری انسجام به من اعتقاد به که کرد. بسیاری کمک دمکرات حزب پس که بگویم پرانتز در هم اینرا درکلیه ی که ما نیز، متینگ این از تشکیل حــزبــی کمیته های مناطق آنها از بودیم و حتی هرکدام داده منتشر را خــود ــژه ی ویـ نشریه ی

مشاهده اوقــات بسیاری می کردند، می کردیم که مطالب نشریه یا بیانات یکدیگر بــا هــم ارگــانــی یــا مسئول موضع گهگاه هــم و دارنـــد تضاد کلی حزب با سیاست آنها هردوی

دمکرات کردستان به نحوی ازانحاء همخوانی نداشت. به همین دلیل مهم بود که پیام حزب در یک لحظه به

همه برسد.کوردستان : به نظر شما درست است که بگوییم میتینگ 11 اسفند در قاسملو دکتر که بــود روزی آنجا در سطح توده ای و به عنوان طرف حساب اصلی کرد با حکومت

مرکزی شناخته شد ؟!تا قاسملو دکــتــر حــســن زاده : مــردم تــوده هــای میان آنــزمــان در اما ــوده ، ــب ن شــده شناخته چــنــدان درمیان سیاسیون و اعضای حزب متبحر به عنوان یک عنصر مؤثر و اما شــده بــود ، شناخته سیاست در اینکه مردم رودررو با قاسملو آشنا دو داشــت . بهتری تأثیرات شوند ، مسأله نیز در رابطه با دولت مرکزی آنــکــه بخواهم ــدون بـ ــود . بـ مــطــرح خدایی نخواسته از اهمیت هیچ حزب که بگویم باید بکاهم، سازمانی و ایران کردستان در دمکرات حزب بعنوان طرف مقابل و مخاطب اصلی دولت مرکزی شناخته می شد. بدون شک در سطح رهبری در کردستان قاسملو تاکنون متأسفانه نیز ایران یعنی شخص اســـت ، نــشــده تــکــرار نداشته ایم . قاسملو چــون دیــگــری بعنوان نیز اصلی مخاطب بنابراین بعنوان و بود قاسملو دکتر رهبر ، دمکرات حزب هم جریان و حزب

کردستان . دیگر مسأله ی کــوردســتــان : جمهوری از بعد کــه اســت ــن ایکردستان می بینیم که این میتینگ آغاز یک حرکت کامال متفاوت به تبدیل از خویش قبل مرحله ی با از دمکرات حزب یعنی می شود . ویژگی های خصوصا نظر ، همه شد . ظاهر متفاوت ساختاری ، می بینیم که علیرغم تمامی حمالتی که کردستان را نشانه رفته بود ، حزب دمکرات توانست کار خودش برترین از یکی و بدهد انجام را قدرت های منطقه باشد . نظر شما

در این رابطه چیست ؟

عبداللـه حسن زاده:

حق آنست که امروز نیز درحزب دمکرات از سخنرانی متینگ 11 اسفند دکتر قاسملو به عنوان سرلوحه ی برنامه های سیاسی مان، درس بگیریمفرازهایی از متینگ 11 اسفند 1357 در مصاحبه ی » کوردستان« با آقای عبداللـە حسن زاده شخصیت سیاسی جنبش کردستان

آرش لرستانی

ص ٥

حزب دمکرات صالح کار را در آن دید که همانگونه که در دوران خود بدون مراجعه به دولت مرکزی تأسیس شده بود، بدون مراجعه به دولت مرکزی نیز آغاز دوباره ی فعالیت علنی خود را اعالم نماید و دولت مرکزی و حاکمیت آنرا به قول

معروف در مقابل عمل انجام شده قرار دهد

بنابراین مهم بود که این مردم، پیام حزب دمکرات و سیاست حزب دمکرات راهمزمان ــان زبـ از و ــحــل م ــک ــ دریـ و حزب ایــن عنصر اصلح ترین آگاه ترین و اندیشمندترین و

عضو این حزب بشوند.این، هدف بسیار مهمی بود انسجام به من اعتقاد به که ــرات کمک ــکـ ــری حـــزب دمـ ــک ف

بسیاری کرد

روزنامەیشمارە: 3651 سیاسی15 اسفند 1393 6 مارس 2015

ظهر از پیش کە می داریم اعــالم تأسف نهایت با دوران مبارز مــاه، اسفند دهــم مــارس( )اول یکشنبە سخت مبارزە، رفیق عمر حمیدی بدلیل ایست قلبی در

کشور فنالند دار فانی را وداع گفت. عمر حمیدی سال ١٣٣٩ خورشیدی) ١٩٦٠ میالدی( دیــدە اشنویە منطقەی زحمتکش ــوادەی خــان یــک در مشغول و سالە ٢٠ ــ ١٩ نوجوانی گشود. جهان بە سپری کردن واپسین سال تحصیل در دبیرستان بود فعالیت و رسید پیروزی بە ایــران خلقهای انقالب کە از سرگرفتەشد. مجددا کردستان دمکرات علنی حزب حزب علنی فعالیت آغــاز ماههای نخستین همان در و پیوست پیشمرگان صفوف بە کردستان، دمکرات مشغول تشکیالتی فعالیت بە حزبی سازمان های در و دلسوز مــردم میان در خستگی ناپذیر تــالش شــد. اعضاء اعتماد جلب و اشنویە منطقەی دمکرات پرور در حمیدی عمر کە گردید موجب هـــواداران حزب و شهرستان حزبی کمیتەی اعضای نخستین ــرەی زممسئولیت ١٣5٩ ســال زمستان قــرارگــیــرد. اشنویە محول وی بە اشنویە حسن نوران منطقەی کمیتەی پیشنهاد وقــت فــوت بــدون بهار ســال ١٣٦٠، گــردیــد.

فعالیت بر مبنی دمــکــرات حــزب تشکیالت کمیسیون نیروهای آنکە از پس پذیرفت. را افشار منطقەی در خود اشغال بە را افشار منطقەی جمهوری اسالمی درآوردند، یکبار دیگر برای ادامەی فعالیت بە منطقەی حزبی وظائف و کار ١٣٦٣ سال روی آورد. اشنویە خود را در منطقەی پیرانشهر ادامەداد. از سوی کمیتەی شهرستان پیرانشهر نیز بمنظور شرکت در یک دورەی حزب نظامی ــ سیاسی آموزشگاه بە سیاسی عالی

معرفی گردید.رفیق عمر حمیدی در کنگرەهای هشتم، نهم و دهم حزب بە عضویت رهبری حزب برگزیدەشد. در مدت چندین حــزب، مرکزی کمیتەی در عضویت سال ١٠مسئولیت سنگین را در سخت ترین شرایط برعهدەگرفت کمیتەی مسئولیت بــە مــی تــوان نمونە عــنــوان بــە کــە شهرستانهای اشنویە و ربط، مسئولیت مرکز ٢ و مرکز دورانهای مبارز حمیدی عمر اشــارەکــرد. سپی سنگ سخت و شرایط دشوار بود. در هر محل و منطقەای کە حزب الزم می دانست، آمادەی خدمت بود. وی کادری مردم دوست مبارزی و شجاع پیشمرگی و تجربە با بود. همگام با کسب تجربە در میادین گوناگون مبارزە، از مطالعە و باال بردن سطح آگاهی سیاسی و فکری

خود نیز غافل نبود. آخرین مسئولیت وی، عضویت در کمیسیون رادیو صدای کردستان ایران بود.

خانوادەی رفیق عمر حمیدی، بدلیل آنکە فرزندشان نقش چشمگیری در فعالیت انقالبی حزب دمکرات داشت، هموارە تحت آزار و اذیت دستگاە اطالعات بودند. پدر وی کاک محمد، بر اثر آزار و شکنجە و ضرب و شتم مقامات و مزدوران دستگاە سرکوب و جاسوسی رژیم،

دچار مصدومیت و بیماری درازمدت گردید. از حمیدی عمر رفیق مــیــالدی ٩٠ دهــەی اواخـــر راهی دورافــتــاد، حزب صفوف در وقت تمام فعالیت غربت شد و سرانجام در کشور فنالند مأوا گزید. وی در خارج از کشور نیز تا حد امکان در گردهمایی ها و حزب عنوان عضو می کرد،بە ملی شرکت فعالیت های احسن نحو بە محولەرا وظایف کردستان دمــکــرات انجام میداد،بە تالش و فعالیت و مقاومت رفقایش در کردستان احترام می گذاشت و آنها را بە اتحاد و تداوم در پیمودن راه پر افتخار دمکرات تشویق می کرد و از

حمایت و همبستگی با آنها دریغ نمی ورزید.با فوت نابهنگام عمر حمیدی، حزب دمکرات، مبارز روزهای سخت و مردم کردستان فرزند وفادار و شجاع خود را از دست دادند. بدین مناسبت، مراتب تسلیت و

همدردی صمیمانەی خود را بە همسر و فرزندان وی در کشور فنالند و بستگان گرامی اش در شهر اشنویە

تقدیم می داریم.یاد و خاطرەی مبارزاتی رفیق گرامی، عمر حمیدی ــزد حــزب دمــکــرات کــردســتــان گرامی ن بــرای همیشە

خواهدماند.

مرکز اطالع رسانیحزب دمکرات کردستان

1مارس 201510 اسفند 1393

اطالعیە

بمناسبت فوت نابهنگام مبارز دیرین دمکرات، رفیق عمر حمیدی

آرش لرستانی

به عمیقا کردستان دمکرات حزب «دمکراسی ایمان دارد و آماده است با تمام سراسر در سیاسی گروههای و احــزاب کند. همکاری کردستان منطقه ی و ایران نقاط مشترک قلب می گوییم از صمیم ما بسیاری وجود دارد که می توانیم با تمام آن در ترقیخواە و وطــن پــرســت احـــزاب

زمینه ها همکاری کنیم.‹‹ در دمکراتیک جمهوری تاسیس .١

ایرانتامین خود مختاری تمام ملت های .٢

ایران در چهار چوب کشورتامین آزادی های دمکراتیک برای .٣بدون سیاسی گروههای و احــزاب تمام

هیچگونه تبعیضطراحی سیاستی اقتصادی برای .٤محافظت از منافع مردم و باال بردن سطح

رفاه زحمتکشانو مـــشـــکـــالت بــــــردن بـــیـــن از .5در کــشــاورزی زمین های نارضایتی های

جهت منافع کشاورزان فقیر هفتگی کــاری کــردن ساعات کم .٦برای اجتماعی بیمه ی تامین و کارگران

تمامی کارگران و زحمتکشانباال و بــیــســوادی بــردن بین از .7بردن سطح آگاهی و فرهنگی تمامی مردم زبــان بــه دادن اهمیت اســـاس بــر ــران ایـ

مادری تمامی ملتهاامپریالیزم نفوذ به دادن پایان .٨بیرون و آمریکا امپریالیزم مخصوصا رفتن از قرارداهای نظامی و به کارگیری

سیاست مستقل خارجیتمام از ــداری طــرف و هــمــدردی .٩جنبش های آزادی خواهانه و حمایت از حق به وسیله ی خود ملت ها تعیین سرنوشت

آنها برقراری و ایجاد ارتباط با تمامی .١٠متقابل احترام اســاس بر که کشورهایی به یکدیگر، اذعان به حاکمیت ملی و عدم مداخله در امور یکدیگر و گسترش ارتباط ضد یــا و سوسیالیستی کــشــورهــای بــا

امپریالیزم »ــخــش از ــان مــهــمــتــریــن ب ــن ســخــن ــ ای

تاریخ در که قاسملوست دکتر سخنرانی ١١ اسفند ١٣57 در شهر مهاباد که مملو امــروز که ٣٦ گفته شــد. بــود از جمعیت سال از آن تاریخ می گذرد و تغیر سیستم از شاهنشاهی به جمهوری اسالمی ایران حدود ٤ دهه است که انجام شده آیا آن سخنان تنها به عنوان تاریخ در نظر گرفته می شوند و دستیابی به بیشتر آن حقوق و

خواسته ها محقق شده است یا خیر؟ اصل ١٠ به موردی و تحلیلی نگاهی گفته شده می تواند خواننده را در قضاوت

بنابراین کند. کمک منطقی تر و دقیق تر و تحلیلی مقاله یک ظرفیت به توجه با نــه طــوالنــی سعی مــی شــود تــا حــد امکان مهمترین موارد مورد نقد و بررسی قرار

گیرند.تــاســیــس جــمــهــوری دمــکــراتــیــک .١سخنان این اینکه به توجه با ــران: ای در خصوصا شعار جمهوری دمکراتیک برای ایران حدود یک ماه قبل از رفراندوم ١٢ به طرح بنا و انجام شد فروردین ١٣5٨ و دمکرات از طرف حزب همین موضوع دکتر قاسملو در نتیجه بعدا حزب دمکرات تحریم این که کرده تحریم را رفراندوم شد مواجه کرد ملت اکثریت استقبال با کنندگان شرکت ایران نقاط سایر در اما در رفراندوم بیشترین رای را به جمهوری

اسالمی داده و همانطور که امروز می بینیم تمامی جریانات سیاسی و حتی بخشی از کسانی که قبال جزء سیستم حاکم بوده اند سر دمــکــرات و ســکــوالر حکومت شعار

می دهند.تامین خود مختاری تمام ملت های .٢خود کشور: شعار چهار چوب در ایران به کردستان امــور اداره ی یا و مختاری دســـت مــلــت کـــرد یــکــی از اســاســی تــریــن کرد دمکراتیک – ملی جنبش شعارهای تنها محقق نه امروز تا بوده که می بینیم

نشده بلکه همچنان در صدر خواسته های دمکرات حــزب خصوصا کــردی احـــزاب

مطرح است.تــامــیــن آزادی هــــــای دمــکــراتــیــک .٣سیاسی گروههای و احــزاب تمام بــرای بدون هیچگونه تبعیض: پس از روی کار آمدن جمهوری اسالمی می بینیم بیشترین حمالت و سرکوب ها متوجه احزاب ایرانی خصوصا کردستانی شد و به عنوان نمونه کشتار زندانیان سیاسی سالهای ٦٢ تا ٦7، مداوم اعــدام و سیاسی چهره های تــرور بیشترین آمار طبق که احــزاب طرفداران از اعــدامــهــا و زنــدانــیــان سیاسی شــمــار

کردستان هستند.طراحی سیاستی اقتصادی برای .٤محافظت از منافع مردم و باال بردن سطح

رفـــاه زحــمــتــکــشــان: وضــعــیــت اقــتــصــادی جمهوری اسالمی و سیاست اقتصادی آن ایران ملتهای بحرانی ترین مسائل از یکی تحریم های وضــع با خصوصا که اســت در وضعیت ــن ای ــران ایـ علیه بین المللی است. گرفته قــرار خود شرایط حادترین سپاه اول جــایــگــاه نیز دیــگــر مهم نکته پروژه های و تمامی طرح ها در پاسداران نظامی اقتصاد طبیعتا که است اقتصادی را ایــران ملیتهای تمامی منافع امنیتی و

قربانی اهداف خود کرده است.

و مـــشـــکـــالت بــــــردن بـــیـــن از .5در کــشــاورزی زمین های نارضایتی های جهت منافع کشاورزان فقیر: اگر به واردات کشورهای از غذایی مــواد آور سرسام خارجی و همچنین رشد بی رویه کشاورزان این که دید خواهیم کنیم نگاه به شهرها تاز و تاخت محل به تنها مــادر صنعت سودآوری دالالن تبدیل شده است و عمال کشاورزان در ایران با وضعیت اسف باری

روبه رو هستند.هفتگی کــاری کــردن ساعات کم .٦برای اجتماعی بیمه ی تامین و کارگران از یکی زحمتکشان: و کــارگــران تمامی باال ــران ای ــروز ام کــار ــازار ب ویژگی های بودن ساعات کای نسبت به قبل از انقالب و حتی چند شیفته بودن بسیاری از کارگران

در کالنشهرهاست. همیشه حداقل دستمزد مصوب وزارت کار کمتر از حداقل زندگی انسان بوده و هست به طوری برای یک که اکثر مردم ایران در زیر خط فقر زندگی می کنند و نکته مهم دیگر میزان بسیار زیاد جمعیت بیکار عموما جوان ایران است که آمار دقیقی از این بیکاری وجود ندارد و سیستم حاکم همواره آمارها را آنطور که

به مصلحت می بیند منتشر می کند.باال و بــیــســوادی بــردن بین از .7بردن سطح آگاهی و فرهنگی تمامی مردم ایران بر اساس اهمیت دادن به زبان مادری تمامی ملتها: در ایران پس از انقالب می بینیم فرهنگ و ارتقای فرهنگی کامال در اختیار ایران ملیتهای گرفته، قرار حاکم سیستم ندارند و را مادری زبان با آموزش حق در محیطهای رسمی آموزش زبان فارسی به عنوان زبان محاوره و نوشتاری به کار گرفته می شود. استاندارد آموزشی بسیار پایین تر از کشورهای توسعه یافته بوده و همچنین پدیده ی فرار مغزها و خروج افراد فعالیت برای را شرایط که تحصیل کرده بر نیز نمی بینند مناسب خود پیشرفت و

بحرانی کردن شرایط افزوده است. ٨ و ٩ و ١٠. دربــاره ی استقالل ــارزه بـــا ســوء ــبـ ســیــاســت خـــارجـــی و مـکشورهای فرصت طلبی های و استفاده ها خـــارجـــی مــشــاهــده مـــی شـــود جــمــهــوری اسالمی ایران همواره با ایجاد تنش نسبت به ابرقدرتها و یا دادن امتیاز به برخی از کشورهای همسایه از قبیل روسیه سیاست پرتنشی را دنبال کرده که میلیاردها دالر را صرف آن می کند. میلیاردها دالر صرف تقویت گروههای تروریست و افراطی کرده گسترش فــدای را ایــران ملتهای منافع و صــورت در حتی و شیعی اســالم گــرایــی اهل بین در اختالف و جنگ ایجاد اجبار

تسنن می کند.از ســال ٣٦ اینکه با می بینیم نهایتا دکتر به سخنان اگر می گذرد، 57 انقالب قاسملو در ١١ اسفند ١٣57 نگاه کنیم کامال خواسته ها و حقوق آن که است آشکار اکثر و دارنــد ــرار ق اولــویــت در همچنان که نشده اند، محقق آنها اتفاق به قریب واقع بینی بر است محکمی دلیل این خود دکتر قاسملو و حزب دمکرات و همچنین مشخص است مبارزه و جنبش تا رسیدن به این حقوق و خواسته های انسانی ادامه

خواهد داشت.

36 سال پس از میتینگ بزرگ مهاباد

روزنامەیشمارە: 651 15 اسفند 1٣٩٣ 6 مارس 2015 خبر و گزارش2

هــیــأت رهــبــری حــزب دمــکــرات حزب سیاسی دفتر بــا کــردســتــان

زحمتکشان کردستان دیدار کرد.بنا بە گزارش دبیرخانەی حزب دوشنبە روز کــردســتــان دمــکــرات حــزب از ــی ــأت هــی مــــاه، بــهــمــن ٤سرپرستی بــە کردستان دمــکــرات دفتر مقر از دبیرکل عزیزی، خالد سیاسی حزب زحمتکشان کردستان دیدار کرد و از سوی هیأت رهبری آن حزب متشکل از » بەلن عبداللە »، » بهمن حسین » و » سعد خالد

» مورد استقبال قرار گرفتند . در ابتدای این دیدار هیأت میزبان اوضــاع همچون مسائلی طــرح بــە و کردستان اقلیم حکومت کنونی عراق ، بحران اقتصادی و اختالفات میان هولیر و بغداد و حوادث بعد داعش تروریستی گروه حملەی از بە کردستان و مداخلەی کشورهای

همپیمان پرداختند.دبیر عــزیــزی خــالــد ــە ــ ادام در کردستان ضمن دمکرات حزب کل پرداختن بە مسائل مختلفی همچون و کردستان اقلیم کنونی اوضـــاع داعــش، حمالت از بعد بحرانهای کرد ملت میان همبستگی و اتحاد و تأسیس موسسات جامعەی کردی عنوان بــە را کــردســتــان اقلیم در عامل اساسی و مهم خروج از این

بحرانها نام برد.دبــیــر کــل حــزب ضمن اشــارە

ایران و ترکیە کشور دو نقش بە مداخلەگرایانەی نقش بە اشــارە با ایران در منطقە، عراق و کردستان بە تشریح چگونگی بحرانسازی این خود مرزهای از خــارج در کشور از ــرار ف نــهــادن و جهت سرپوش ایشان پــرداخــت. داخلی بحرانهای چگونگی بە ادامەی سخنانشان در ــاط و هــمــکــاری مــیــان احــزاب ــب ارتبخشهای در مداخلە بــدون کــردی ابــراز و پرداختە کردستان دیگر امیدواری کرد کە هر کدام از احزاب سیاسی رفتارهای در سازمانها و خود اصول برابری و ویژگیهای هر کدام از بخشهای دیگر کردستان را

مد نظر داشتە باشند.بنا بر این گزارش بخش دیگری مورد در عزیزی خالد سخنان از

بە مــربــوط مــوضــوعــات و مباحث هرچە چگونگی و ایــران کردستان نگەداشتن زنـــدە و کـــردن فعالتر متد از استفادە با مــردم مــبــارزات بود مبارزاتی مختلف و روشهای کە حزب دمکرات کردستان در هر شیوەهای و اولویتها زمانی مقطع پیش در را خــود خــاص مبارزاتی

گرفتەاست.ــان دبــیــر کــل حـــزب بە ــای در پکردستان احــزاب ارتباط چگونگی ایران و همە احزاب سایر بخشهای همبستگی و اتحاد جهت کردستان و پرداخت کردها میان در بیشتر برشمرد مؤثر فاکتوری مانند آنرا آمادگی حزب دمکرات کردستان و ملی هدف این بە را جهت رسیدن

اعالم کرد .

آمــوزش کمیسیون ســوی از حزب دمکرات کوردستان سیمناری تحت عنوان قیام ایالم برگزار گردید.شورش سمینار ایــن سخنران شهباز با ارائەی چکیدەای از تاریخ استان نامگذاری به تا عیالم تمدن

ایالم شروع به ایراد سخن نمود.محدودەی ذکر با ابتدا در وی شاکلەی و ایالم کنونی جغرافیایی مختلف مناطق در ایالتی سیستم اســتــان و نــحــوەی اســکــان آنـــان و که باستانی مناطق یا شهرها ذکر در چارچوب این استان قرار گرفته به ادامــه در داد و را توضیح انــد پشتکوه والیان به تا قاجاریه عهد ایالم اشاره ای به ویژه در استان

اجمالی نمود.ــی و ــل ــی ای ــدگ ــه زن در ادامــــه بضعف و دالیــــل و یــکــجــانــشــیــنــی ایــالم در فیلی ــیــان وال انحطاط و پشتکوه و بخشی از نحوه ی رفتار نحوه ی و مــردم به نسبت والیان مالیات گیری آنان از مردم را ذکر

کرد.نظام عشایری و سیستم اداری دوران این والیان و نحوه ی اعزام و سازماندهی تفنگداران و سواران تحت اخــتــیــار والـــی بـــرای نــبــرد با عثمانیها یا ایالت و ایالتهای مجاور والی این کنترل تحت جغرافیای با

نشین مورد بررسی قرار گرفت. وی با اشاره به قیام ایالم که ملکشاهی و شخصی ایل از سوی بنام شاه محمد یاری رهبری گردید به چگونگی و علل این قیام و زمینه بــه سیستم ــای آن کــه واکــنــشــی هدر پرداخت. بود وقت مرکزگرایی سخنان سخنران سیمنار با توجه به نبود متدی سیاسی منسجم و صرفا قیام، این حس کنشگرایانه ی سران ارتباطات سران این قیام با شیخ احمد بارزانی و تأمین سالح و مهمات از برادران کورد خود که در حال قیام در عراق امروزی نکته ای برجسته و حائز اهمیت بود. استفاه از واژه ی پیشمرگه در این قیام و ذکر آن از سوی یکی از مبارزان این قیام و عدم در دست داشتن مدارک کافی جهت ارتباط دادن این واژه قبل از جمهوری کوردستان را بدون دلیل ندانست و عدم دسترسی به اسناد یا حاکمه سیستم شده بندی طبقه محکمی دلیل را آنــان کــردن نابود بر فقدان آگاهی جامع ذکر کرد. وی با استناد به سند کنسولگری قاجار نــامــەای طــی کــه کنونی بــغــداد در و والی خان مهاجرت درخصوص ارتباط وی با سردار رشید بر طبق این سند را مورد واکاوی قرار داد. از نکات حائز اهمیت در این سمینار،

سران سیاسی ازدواج بــه اشــاره والی و حتی خان کلهر با پادشاهی سلسله قاجار و دیدگاه مرکزگرایانه والیان اجــدادی به سوگند وفای و هر حاکمیت تحت مرکز بــه فیلی شورش عــدم جهت در ای سلسله در برابر آنان را می توان ذکر کرد. وی تأکید کرد که پیام این قیام نیز بیشتر در چارچوب مطالباتی بومی برای قیام سران که می گیرد قرار در همچنین کــردەانــد. شــورش آن قیام این آنانی را که در خصوص به نیروهای دولتی یاری رساندند و آنان منتهی به مرگ شد و پــاداش چه دانسته و چه ندانسته به نحوی پاسخی به خوش خدمتیهای حاکمان را در نظر تداعی می نماید، از دیگر تحلیلهای سخنران این سمینار بود.

دیدار هیأت رهبری حزب دمکرات کردستان با حزب زحمتکشان کردستان

برگزاری سمینار » قیام ایالم ــ 1308«

دوم رســیــدن ــرا ف مناسبت بــە ــادری، م ــان زب جهانی روز اسفند هــواداران حزب در شهر کرماشان تبلیغی تراکتهای پخش بــە ــدام اقـ

کردند. تشکیالت کمیسیون گزارش به

ــکــرات کــردســتــان در دو حــزب دمــر فــرهــنــگ، مــنــطــقــە خـــیـــام و شــهبزرگداشت در تبلیغی تراکتهای روز جهانی زبان مادری و در دفاع مــادری و از حق تحصیل بە زبان زبانهای شدن سناختە رسمیت بە

ــران نــصــب و ــ مــلــل تــحــت ســتــم ایـتراکتها این همچنین گردید. پخش و معابر در شبنامە صــورت بــە

مکانهای عمومی پخش شد.

وعید و ــده وعـ سالها از پــس کــردی زبـــان ــس ــدری ت و تحصیل بار این کردستان دانشگاههای در آزاد دانشگاه سنندج واحــد رئیس می گوید از سال ٩۴ زبان کردی به این در اختیاری واحد دو صورت

دانشگاه ارائه می شود. واحد رئیس کیانی، محمدقربان می اسالمی آزاد دانشگاه سنندج گوید که مقدمات تدریس زبان کردی در این مرکز فراهم شده است و از زبان حــوزه فرهیختگان و اساتید کردی برای تدوین سرفصل های این درس دعوت شده و با نهایی شدن سرفصل ها و مشخص شدن اساتید، از سال ٩٤ زبان کردی در قالب دو می تدریس اختیاری درس واحــد

شود.کیانی، همچنین »مرکز گفته به آزاد دانــشــگــاه کــردســتــان شــنــاســی فعال نیز سنندج« واحــد اســالمــی شده و در گام اول کتابی با موضوع »کنایه های کردی« به نام »زیوری

زمان« منتشر خواهد کرد.دانشگاه سنندج واحـــد رئــیــس دانــشــگــاه ــن ایـ کــه مــی گــویــد آزاد اقلیم در هم شعبه ای اســت ــاده آممسئوالن امــا کند؛ دایــر کردستان ــراق »فــعــال به اقــلــیــم کــردســتــان عـبرای تمایلی دلیل وجود مشکالتی، راه انــدازی نشان نداده اند، ولی وی اقلیم کردستان که توضیح نداد در کردی زمان به تدریس و تحصیل در همه ی مقاطع تحصیلی از ابتدایی

است، کــردی ــان زب به دانشگاه تا دایر کردن شعبه ی این دانشگاه در اقلیم کردستان می تواند چه معنایی

داشته باشد.شایان ذکر است که طبق اصل برای منعی اساسی قانون پانزدهم استفاده از زبان های ملیت های غیر ادبیات تدریس و ایــران در فــارس اما نـــدارد مـــدارس وجــود آنها در موضوع به همواره ایــران حکومت حساسیت ملیت ها زبــان آمـــوزش مخالفت و داده نــشــان ــژه ای ــ ویـفارسی ادبیات و زبان فرهنگستان با آموزش زبان های مادری نیز از جمله واکنش های چند سال اخیر به

این موضوع بوده است.

و ســیــاســی ــاالن ــع ف از جمعی نشستی در کردستان مدنی حقوق به ــب اصــالح طــل شخصیت دو ــا بسیاسی توسعه موانع و مشکالت

در کردستان ایران پرداختند.به دانشگاه اساتید از تــن دو فارسی ـ کــردی هفته نامه دعــوت ئاگرین روژ در شهر سنندج نشست کرد سیاسی فعاالن با هم اندیشی

برگزار کردند.صــادق دکــتــر نشست ایــن در زیباکالم و دکتر ابراهیم اصغرزاده ــه و ــرداخــت بــه ایــــراد ســخــنــرانــی پکردستان سیاسی مهم موضوعات را مورد بحث و بررسی قرار دادند. صادق زیباکالم در این نشست گفت : بی شک فهم سیاسی و مدنی کردها به نسبت سایر نقاط کشور متفاوت است و درک و هوش سیاسی آنان

بسیار باالست.ابراهیم نشست، دیگر سخنران

دور در تهران نماینده اصــغــرزاده سوم مجلس اسالمی بود که در آن به مطالبات و خواسته های سیاسی گفت: وی نــمــود. اشــــاره کــردهــا بایستی فعاالن مدنی و سیاسی کرد استراتژی واحدی داشته باشند و بر مبنای یک گفتمان مشخص مطالبات

و خواست خود را پیگیری نمایند.توکلی، خالد نشست ادامــه در بهرام قوامی، اجــالل فــرازی، حامد محمودی محمود و نصرالهی زاده و سیاسی چهره های و فعاالن از نظرات ابــراز به کرد روزنامه نگار

خود پرداختند.دکتر خالد توکلی در این نشست ــا هــمــواره در تــاریــخ ــرده گــفــت: کسیاسی ایران به گفتمان تغییر رای و خاتمی به آنــان رای و اند داده است. مسئله ایــن گویای روحــانــی عضو محمودی محمود ادامــه در مطبوعات خــانــه مــرکــزی ــورای شـ

ــه دیگر ــران نــیــز گــفــت : بــایــد ب ــ ایحوزه ها توجه کرد و مسائل حقوق بشری مد نظر فعاالن سیاسی قرار

گیرد.اجالل قوامی، سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان نیز در این نشست گفت که نگاه اپوزسیون داخلی کشور به کردها با نگاه قدرت تفاوتی ندارد و همان نگاه و رویکرد

به مطالبات کردها وجود دارد. حامد فرازی نیز در این نشست تأکید کرد که موانع توسعه سیاسی در و شــود برداشته میان از باید و مطالبات دموکراتیک فضای یک مطرح شود. روشنی به خواست ها له گفت نیز نــصــرالــهــی زاده بــهــرام هویت کردی را مقابل هویت ایرانی نمی دانیم و آنچه اهمیت دارد اینست که باید تبعیض و اجحاف های اعمال

شده را از میان برداشت

نشست هم اندیشی فعاالن سیاسی و مدنی کرد با اصغرزاده و زیبا کالم

آن در کە کشورهایی از یکی تاریخی طوالنی اینکە زنان علیرغم در مبارزات حق طلبانە دارند و هنوز ناعادالنە سخت و شرایطی در هم تبعیضهای و مــی کــنــنــد زنـــدگـــی غیرمنصفانەای علیە آنها بە شیوەای اســت. دارد،ایـــــران ــە ادامـ گستردە حکام ایران ٣٦ سال است کە مذهب برای در عقب ماندگی ابزاری بە را نــگــەداشــتــن جــامــعــە و حــفــظ نظام و آیین هیچ کــردەانــد. تبدیل خــود خودنمی تواند خـــودی بــە مذهبی کــردە توصیف بــرابــر را انسانها برابر حقوق شایستەی را آنها و بداند. بە همین دلیل در یک حکومت نخستین زنان مذهبی، ایدئولوژیک و شدە کە سرکوب هستند قشری می گردد. پایمال حقوقشان و حق و قــدرت کە ایــران مذهبی رهبران برای را مــرزی و بی حد اختیارات خود قائل گشتەاند، مذهب را بهانەای برای یورش بە حق دمکراتیک نیمی از جامعە ومخالفتی هدفمندانەبا آن قرار دادەاند، چون آنها می دانند اگر در جامعە از نیمی عنوان بە زنان قید و بند باشند، نصف دیگر جامعە اســارت مشکلیدر ایجاد بــدون هم

آنان قرار خواهندداشت.*****

امــســال در شــرایــطــی٨ مــارس گرامی داشتەمی شود کە در منطقەی ما ) خاورمیانە( بیشتر از هر زمان دیگری حقوق و آزادیهای زنان در مشکالت دارد. قــرار خطر معرض و بحران و جنگ مذهبی در عراق، کــشــورهــای از بــرخــی و ــە ســوریدیگرباعث شدە خشونت علیە زنان تجاوز، خشونت کند. پیدا گسترش و زنان فروش و خانوادگی، خرید وحشیگری علیە انسانها، همەی اینها در این منطقەاگر قبال بە علت قدرت مردساالرانە فرهنگ و حاکمیت و و در صدر همە جمهوری اسالمی،

کردە تلخ زنــان کــام بە را زندگی ســربــرآوردن علت بە اکنون ــود، بچون تندروی و مرتجع گروههای داعـــش کــە از هــر گــونــە اخـــالق و تحت هستند، تهی انسانی ارزش ارزشهای بە پابندی و دیــن لــوای انسانها، علیە خــشــونــت مــذهــبــی، مخصوصا زنان بەاوج خود رسیدە اینگونە برجستەی نمونەی اســت. اعمال واقــعــەای بــود کــە در سال اسالمی گــروە این طرف از ٢٠١٤

بر سر دختران و زنان سنجار در دختر هزاران آمد. عراق کردستان و زن ایــزدی تحت لــوای مذهب بە اسارت درآمدە و مورد تجاوز قرار گرفتند و در بازار در معرض خرید و فروش قرار دادە شدند. بالیی کە راستین پیروان بنام داعش امــروز مذهبی اقلیتهای برسر اسالم آیین نیز جهان و آوردە ایزدیها همانند سال ٣٦ اســت، آنها جنایت شاهد از سوی دیــگــر بــە شــیــوەای پیش آنها شدەاست. اعمال ایــران حکام از همان ابتدای برسر کار آمدنشان و دگراندیشان با را خود مخالفت دادند.اولین نشان ــران ای در زنــان و خمینی پـــاســـداران ــە ک قــشــری بە را خــود کە مرتجع آخوندهای پاسدار »حجاب« و پاکدامنی زنان ایرانی می دانستند، بیشترین تبعیض زنانبودندو آنهااعمالکردند، علیە را

ستیز با زنان نظیر حذف فیزیکی و بە تا دگراندیشان رساندن قتل بە

امروز هم ادامە دارد.کە مرتجعی نیروهای با مقابلە انسانیت و آزادی بە اعتقادی هیچ و برابری انسانها ندارند، مبارزەای یکپارچە و قاطعانە و اندیشمندانە را آزادیخواە مــردان و زنان می طلبد. بهانەی بە دهند اجــازە نباید دیگر از خوشبختی و سعادت تقدسات، انسانها سلب گردد. زن و مرد کرد

باید در هر جای کردستان مقاومت ــان زن شــجــاعــانــەی و روزە ١٠٠برای الگویی را کوبانی ــردان م و زندگی و آزادی راە در مــبــارزە و ــدآزادی رونـ دهند. قــرار انسانها بــرابــری خــواهــی در خــاورمــیــانــە و کشور ما را هم خطر بزرگی تهدید می کند. اسالمعربستان سعودی و دهشتناکی ســادەی نمونەی ــران ایپیشرفت و آزادی عــلــیــە ــت اســبا باید مــرد. و از زن اعــم جامعە هر مذهبی کە کشتن، اهانت و هتک مبارزە بداند، روا انسانهارا حرمت فکری مبارزەی دلیل همین کرد.بە ــان و مــتــحــدانــە و هــمــەجــانــبــەی زنـمردان برابری خواە می تواند سد راە انسانی ای ضد جنایات و سرکوب

باشد کە روزانە اتفاق می افتند.

ادامەی

8 مارس نماد برابری زن و مرد

مقابلە با نیروهای مرتجعی کە هیچ اعتقادی بە آزادی و انسانیت

و قاطعانە و یکپارچە مبارزەای ندارند، انسانها برابری و

نباید دیگر آزادیخواە مردان و زنان می طلبد. را اندیشمندانە

اجازە دهند بە بهانەی تقدسات، سعادت و خوشبختی از انسانها

سلب گردد

فعالیت تبلیغی بە مناسبت روز جهانی زبان مادری

وعده ی تدریس زبان کردی این بار از سوی دانشگاه آزاد سنندج

www.kurdistanukurd.comشمارە: 651جمعه15 1سفند1393 ـ 6 مارس 2015 تأسیس جمهوری کردستان در چارچوب ایرانی دمکراتیک و فدرال

یوکیو آمانو، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در سخنانی در نشست شورای حکام این آژانس گفت ایران نظامی احتمالی ابعاد مورد در ها پرسش به همچنان این حل و سرعت است نداده پاسخ ایش هسته برنامه مسائل بستگی به همکاری ایران دارد، اما تحقیقات آژانس

نمی تواند تا ابد ادامه یابد. ایران با این آژانس به همکاریش افزود که یوکیو آمانو در چارچوب »برنامه اقدام مشترک«، مطابق توافق موقت ژنو میان ایران و گروه ۵ بعالوه یک، ادامه می دهد ، اما در

موقعیتی نیست که بتواند به روشنی اعالم کند که ایران و ندارد شده غیراعالم ای هسته های فعالیت و مواد

تمامی برنامه اش صلح آمیز است.

کردستان ایران در مبارزەی مدنی نیز پیشاهنگ است

٨ مارس نماد برابری زن و مرد

کویستان فتوحیبرگردان: مینا

آزادی، برابری و دادپروری خواست هر

انسان حق طلبی است.این است، زن جهانی روز مارس، ٨و برابری طلبی آزادی خواهی و نماد روز ترقیخواهانەدر قدمهای نخستین یادآور سالهای بسیار دور است. ٨ مارس یادآور مبارزەی قاطعانەی زنان جهان برای تغییر و سیاسی اقتصادی، نابرابری شرایط اجتماعی است. روزی است کە زنان یکبار دیگر بە سیستم سیاسی کشور و جامعەی آزادی و یادآوری می کنند کە معیار خود دمکراسی در جامعە، رهایی زنان از ستم و تبعیض است. زنان در روز ٨ مارس بار جامعەی مردساالرانەی سیستم بە دیگر بە رسیدن تا کە می کنند گوشزد خویش و انسانی آزادیهای تحقق کە اهدافشان و تالش است،از واقعی برابری و قانونی

مبارزە دست بر نخواهندداشت.برابری در برای عدالت و جنبش زنان بسان کە است قرن دو بە نزدیک جهان اجتماعی قدم در میدان مبارزە یک تشکل کە است هم قرن یک از بیش و گذاردە ٨ مارس بعنوان روز جهانی زن بە ثبت

رسیدەاست.زنان در بعضی از کشورهای جهان بە برابرای خواهانە، و قاطعانە مبارزات دلیل بە برخی از اهداف ٨ مارس دست یافتە و دستاوردهای مهمی کسب کردە و بە بخشی از حقوق خویش رسیدەاند. ولی هنوز هم بە حقوق تا دارند پیش در راهی طوالنی و آزادیهایی کە در پیماننامەهای بین المللی قید شدە، برسند. هنوز هم زنان در بیشتر کشورها، زیر بار ظلم و ستم بسر می بردند ابتدایی ترین حق از کشورها و در بعضی و قدرتمند حاکمان توسط انسانی شان

جامعەی مردساالر پایمال می شود.از قسمتی تجاوز و هنوز هم خشونت اذیت و آزارهای روزانەای است کە نسبت بە زنان اعمال می شوند. کشورهای خاورمیانە با نحوی بە مذهب کە کشورهایی بویژە قدرت و زندگی انسانها عجین شدەاست، از جملە کشورهایی هستند کە در آنها زنان از اذیت،تبعیض و تجاوز و بی حرمتی آزارو

وتجارت جنسی در رنجند.

ص 2

یک بە ایران معلمان جاری، سال ماه اسفند دهم روز اعتصاب عمومی سراسری دست زدند.

در پی فراخوان کانون صنفی معلمان ایران کە خواستار آن گشتەبود معلمان سراسر کشور بمنظور تأکید بر خواستهای معلمان بپردازند، اعتصاب بە ماه اسفند دهم روز خویش، ناراضی سرتاسر ایران از رفتن بە مدارس خودداری کردند و با حضور در خیابان ها و برپایی گردهمایی و بدست گرفتن پالکاردهایی کە حاوی مطالبات آنها بود، در این حرکت مدنی

سراسری شرکت کردند.این اعتصاب پس از چند حرکت دیگر معلمان کە پیشتر در چارچوب کانون صنفی معلمان برپا شدەبود، برگزار گردید. آنها خواستار حقوق ماهیانەی عادالنە، پایان یافتن تبعیض و

نابرابری های اعمال شدە و آزادی معلمان زندانی شدەبودند.مریوان، شهرهای معلمان بویژە ایران کردستان معلمان سردشت، مهاباد، بوکان، بانە، سقز، دیوالن، قروە، سنندج، این در یکپارچە و فعاالنە هم دیگر شهر چند و پیرانشهر ندای و خواستها کردند تالش آنها داشتند. شرکت حرکت مشترکشان صنفی خواستهای با همراە نیز را خود ملی مطرح ایران سراسر در خود ناراضی همکاران دیگر با سازند. یکی از این خواستها حق تحصیل بە زبان مادری در کردستان بود. کردستان ایران تنها در مبارزە علیە دیکتاتوری جنبش و مبارزە در بلکە نیست، پیشقدم جمهوری اسالمی مدنی نیز در مقایسە با دیگر بخشهای ایران در صف مقدم

قراردارد.

36 سال پس از میتینگ بزرگ مهاباد

مصاحبەی روزنامەی »کوردستان« با عبداللە حسن زادە

3

٤

٥

6مسألە ی اتمی در خاورمیانه

در حاشیه ی روز جهانی زن

یوکیو آمانو: نمی توانیم صلح آمیز بودن قطعی برنامه هسته ای ایران را تأیید کنیم

آغاز زمان از گوید می بین الملل عفو سازمان ریاست جمهوری حسن روحانی وضعیت حقوق بشر

شهروندان ایران در مقایسه با قبل بهتر نشدەاست.روز چهارشنبه، ۶ اسفند گزارش ساالنه سازمان در بشر حقوق وضعیت مورد در بین الملل عفو میالدی گذشته سال طی جهان مختلف کشورهای )2014( منتشر شد که بخشی از آن نیز به وضعیت

حقوق بشر در ایران اختصاص دارد.در مقدمه این بخش از گزارش آمده است که طی و اجتماع بیان، آزادی ایران حکومت گذشته، سال تجمع را محدود کرد، به بازداشت و پیگرد اقلیت ها، مدافعان روزنامەنگاران، زنان، حقوق مدافع فعاالن ورزید مبادرت دگراندیشان تمامی و حقوق بشر با رفتار سوء دیگر انواع و شکنجه حالیکه در بازداشت شدگان کامال رواج داشت و شکنجه گران هم این گزارش می گوید مورد بازخواست قرار نگرفتند. زنان و اقلیت های دینی و قومی با انواع تبعیض مواجه قطع شالق، مانند غیرانسانی مجازات های و بودند اعضای بدن و اعدام برای گستره ای از جرایم رواج به نیز قانونی افراد زیر سن داشت و در مواردی،

اعدام محکوم شدند.در این گزارش آمده است که انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری در ژوئن سال 2013 این امید را بسیار »اصالحات به او دولت که بود آورده پدید ایران در بشر حقوق زمینه وضعیت در ضروری« پایان سال 2014، حرکت تا اما مبادرت خواهد کرد

چندانی در این راستا دیده نشد.که است آمده بین الملل عفو گزارش ادامه در حکومت ایران همچنان به محدود کردن آزادی بیان و رسانه ها، از جمله پارازیت اندازی بر پخش برنامه های ماهواره ای خارجی و تعطیل کردن رسانه های داخلی

ادامه داد.عقو بین الملل می افزاید که قوه قضاییه ایران مانند گذشته فاقد استقالل است و تحت نفوذ نهادهای امنیتی در به خصوص محاکمات و دارد قرار اطالعاتی و دادگاه های انقالب، عمدتا به شکلی غیرمنصفانه برگزار

می شود.این گزارش می افزاید تبعیض علیه اقلیت های قومی مانع از دسترسی آنان به خدمات عمومی در زمینه مسکن، آب و بهداشت، اشتغال و تحصیالت شده و

به آنان اجازه استفاده از زبان قومی خود در آموزش داده نمی شود؛ اقلیت های قومی با امکان پیگرد قانونی تحت عناوین مبهمی مانند »محاربه با خدا‹‹ یا »مفسد فی االرض« مواجه هستند که می تواند مجازات اعدام

را در پی داشته باشد.بنا بر این گزارش در ماه اکتبر، دست کم سی و سه مرد سنی، که اکثرا کرد بودند، به اتهام »اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی« و »تبلیغ علیه نظام اسالمی« و »عضویت در گروه های سلفی« و »محاربه با خدا

و مفسد در زمین« به اعدام محکوم شدند.

سازمان عفو بین الملل: وضعیت حقوق بشر در ایران بهتر نشدەاست