toraks derneĞİ tÜtÜn ve saĞlik ÇaliŞma grubu yilin makalelerİ-2005

65
TORAKS DERNEĞİ TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU YILIN MAKALELERİ-2005 Doç. Dr. Şule Akçay Doç. Dr. Şule Akçay Başkent Üniversitesi Tıp Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Dalı

Upload: guinevere-murphy

Post on 03-Jan-2016

60 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

TORAKS DERNEĞİ TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU YILIN MAKALELERİ-2005. Doç. Dr. Şule Akçay Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. The Effects of a Smoking Cessation Intervention on 14.5-Year Mortality. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

TORAKS DERNEĞİ

TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU

YILIN MAKALELERİ-2005

Doç. Dr. Şule AkçayDoç. Dr. Şule Akçay

Başkent Üniversitesi Tıp FakültesiBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi

Göğüs Hastalıkları Anabilim DalıGöğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Page 2: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

The Effects of a Smoking Cessation Intervention on 14.5-Year Mortality

Antonisen N, Skeans M, Wise R et al, Antonisen N, Skeans M, Wise R et al, Lung Health Study Research Group Lung Health Study Research Group

(ABD ve Kanada)(ABD ve Kanada)

Ann Intern Med 2005; 142: 233-239Ann Intern Med 2005; 142: 233-239

Page 3: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

GİRİŞ

Sigara bırakmanın erken mortaliteyi Sigara bırakmanın erken mortaliteyi önlemedeki etkileri, sigara içenler ve önlemedeki etkileri, sigara içenler ve bırakanlarda yapılan farklı kohort bırakanlarda yapılan farklı kohort çalışmaları ile gösterilmiştir.çalışmaları ile gösterilmiştir.

Randomize, karşılaştırmalı çalışmalar ise Randomize, karşılaştırmalı çalışmalar ise sigara bırakma-mortalite ilişkisini net sigara bırakma-mortalite ilişkisini net gösterebilmiş değil.gösterebilmiş değil.

Page 4: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

LUNG HEALTH STUDY (LHS)

35-60 yaş arasında hafif-orta havayolu 35-60 yaş arasında hafif-orta havayolu obstrüksiyonu olan asemptomatik sigara içen obstrüksiyonu olan asemptomatik sigara içen erişkinlerin izlendiği klinik çalışmaerişkinlerin izlendiği klinik çalışma

Obezite, ciddi ek hastalık, aşırı alkol alımı ve Obezite, ciddi ek hastalık, aşırı alkol alımı ve hipertansiyon varlığı dışlama kriterlerihipertansiyon varlığı dışlama kriterleri

Çalışmadaki ana yaklaşımlar:Çalışmadaki ana yaklaşımlar:

1.1. Sigara bırakma izlemi açısından randomizasyonSigara bırakma izlemi açısından randomizasyon

2.2. İnhale ipratropium kullanımı açısından İnhale ipratropium kullanımı açısından randomizasyonrandomizasyon

3.3. Bu randomize grupların uzun dönem morbidite ve Bu randomize grupların uzun dönem morbidite ve mortalite sonuçlarımortalite sonuçları

Page 5: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

LHS İlk Sonuçları 1993’de başlatılan bir çalışma1993’de başlatılan bir çalışma

Sigara bırakma programları yıllık FEV1 düşüşünü Sigara bırakma programları yıllık FEV1 düşüşünü azaltmakta (Antonisen NR, JAMA 1994)azaltmakta (Antonisen NR, JAMA 1994)

Sigara bırakma programları ile hospitalizasyon ve Sigara bırakma programları ile hospitalizasyon ve mortalite oranları yönünden izlemde, 5 yıllık mortalite oranları yönünden izlemde, 5 yıllık morbidite ve mortalite farkı gözlenmemiş, subgrup morbidite ve mortalite farkı gözlenmemiş, subgrup analizinde sigara bırakmanın fatal veya nonfatal analizinde sigara bırakmanın fatal veya nonfatal kardiyovasküler ve KAH sıklığında azalmaya yol kardiyovasküler ve KAH sıklığında azalmaya yol açtığı belirlenmiştir (Antonisen NR, AJRCCM açtığı belirlenmiştir (Antonisen NR, AJRCCM 2002).2002).

Page 6: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

YÖNTEM LHS katılımcıları: Gönüllü, asemptomatik LHS katılımcıları: Gönüllü, asemptomatik

sigara içicisi, hafif derecede hava yolu sigara içicisi, hafif derecede hava yolu obstrüksiyonu olan 5887 olguobstrüksiyonu olan 5887 olgu

10 merkezli10 merkezli 3 randomize alt grup:3 randomize alt grup:

1.1. Girişimsiz izlem grubuGirişimsiz izlem grubu

2.2. Sigara bırakma girişimi ve inhaler ipratropium Sigara bırakma girişimi ve inhaler ipratropium grubugrubu

3.3. Sigara bırakma girişimi ve inhaler plasebo Sigara bırakma girişimi ve inhaler plasebo grubugrubu

Page 7: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Sigara Bırakma Programı

10 hafta10 hafta

Güçlü klinisyen desteğiGüçlü klinisyen desteği

12 kez ikişer saatlik grup görüşmeleri12 kez ikişer saatlik grup görüşmeleri

Davranış eğitimiDavranış eğitimi

Nikotin sakızlarıNikotin sakızları

Page 8: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Sigara İçim Durumlarına Göre Sınıflandırma

Kalıcı bırakanlar:Kalıcı bırakanlar: Randomizasyon sonrası Randomizasyon sonrası ilk yılda ve izlemde sigarayı bırakanlarilk yılda ve izlemde sigarayı bırakanlar

İntermittan bırakanlar:İntermittan bırakanlar: Arada içmediği Arada içmediği dönemler olduğunu bildirenlerdönemler olduğunu bildirenler

Devam eden içicilerDevam eden içiciler

Page 9: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

YÖNTEM

Çalışmanın başında imzalatılan bilgilendirilmiş Çalışmanın başında imzalatılan bilgilendirilmiş onay formlarına sigara-hastalık ilişkileri ve sigara onay formlarına sigara-hastalık ilişkileri ve sigara bırakma ile risklerin azalacağı yönünden bırakma ile risklerin azalacağı yönünden bilgilendirici broşür eklenmesibilgilendirici broşür eklenmesi

İzlem boyunca yılda bir kez klinik görüşme ve İzlem boyunca yılda bir kez klinik görüşme ve yılda iki kez telefon görüşmesi: Sigara içim yılda iki kez telefon görüşmesi: Sigara içim durumları ve mortalite yönünden sorgulamadurumları ve mortalite yönünden sorgulama

Katılımcı eksitus ise; önceki muayene bulguları, Katılımcı eksitus ise; önceki muayene bulguları, otopsi raporları da dahil ölüm kayıtları otopsi raporları da dahil ölüm kayıtları incelenmesiincelenmesi

14.5 yıl sonunda katılımcıların 14.5 yıl sonunda katılımcıların %98.3%98.3’ünde tüm ’ünde tüm kayıtlar tamamlanarak raporların yazılmasıkayıtlar tamamlanarak raporların yazılması

Page 10: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Mortalite Nedenleri Sınıflaması

Koroner arter hastalığı (KAH)Koroner arter hastalığı (KAH) KAH dahil kardiyovasküler hastalıkKAH dahil kardiyovasküler hastalık Akciğer kanseriAkciğer kanseri Diğer kanserlerDiğer kanserler Akciğer Ca dışı akciğer hastalıklarıAkciğer Ca dışı akciğer hastalıkları Diğer (karaciğer-böbrek hast, sepsis, Diğer (karaciğer-böbrek hast, sepsis,

kazalar, suisid, AIDS)kazalar, suisid, AIDS) BilinmeyenBilinmeyen

Page 11: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

DeğişkenlerDeğişkenler Girişim Yapılan Grup Ortalama DeğerGirişim Yapılan Grup Ortalama Değer

SD (n=3923) SD (n=3923)

Girişimsiz Grup Ortalama DeğerGirişimsiz Grup Ortalama Değer

SD (n=1964) SD (n=1964)

Yaş, yYaş, y 48.48 48.48 6.84 6.84 48.44 48.44 6.80 6.80

Erkek, %Erkek, % 62.40 62.40 48.44 48.44 63.85 63.85 48.06 48.06

Sigara adedi günlük, nSigara adedi günlük, n 31.36 31.36 12.88 12.88 31.10 31.10 12.80 12.80

İçim süresi, paket-yılİçim süresi, paket-yıl 40.40 40.40 19.25 19.25 40.54 40.54 18.88 18.88

Beden kitle indeksi, kg/mBeden kitle indeksi, kg/m22 25.57 25.57 3.93 3.93 25.56 25.56 3.92 3.92

Sistolik kan basıncı, mm HgSistolik kan basıncı, mm Hg 120.4 120.4 14.00 14.00 120.6 120.6 13.83 13.83

Diastolik kan basıncı, mm HgDiastolik kan basıncı, mm Hg 77.06 77.06 9.33 9.33 77.17 77.17 9.28 9.28

Evli olanlar, %Evli olanlar, %†† 71.99 71.99 44.91 44.91 69.45 69.45 46.07 46.07

Eğitimli olanlar, yEğitimli olanlar, y 13.57 13.57 2.84 2.84 13.68 13.68 2.80 2.80

Beyaz ırk dışı olanlar, %Beyaz ırk dışı olanlar, % 4.15 4.15 19.96 19.96 4.38 4.38 20.47 20.47

Alkol içimi, %Alkol içimi, % 70.30 70.30 45.70 45.70 70.06 70.06 45.81 45.81

Haftalık alkol içimi, nHaftalık alkol içimi, n 6.19 6.19 5.73 5.73 6.22 6.22 5.58 5.58

Post-BD FEVPost-BD FEV11, L, L 2.74 2.74 0.63 0.63 2.76 2.76 0.62 0.62

Post-BD FEVPost-BD FEV11, % beklenen, % beklenen 78.27 78.27 9.09 9.09 78.22 78.22 9.05 9.05

Post-BD FVC, LPost-BD FVC, L 4.23 4.23 0.95 0.95 4.26 4.26 0.94 0.94

Post-BD FVC, % beklenenPost-BD FVC, % beklenen 98.04 98.04 10.57 10.57 98.00 98.00 10.44 10.44

FEVFEV11-FVC ratio, %-FVC ratio, % 64.96 64.96 6.11 6.11 64.91 64.91 6.08 6.08†P=0.04

Tablo-1. LHS Katılımcılarının Demografik Özellikleri

Page 12: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

İlk 5 yıl Sonuçları

Sigara içim oranı, tedavi grubunda anlamlı olarak Sigara içim oranı, tedavi grubunda anlamlı olarak düşük (p<0.001):düşük (p<0.001):

Kalıcı bırakanKalıcı bırakan :: tedavi grubunda %21.7tedavi grubunda %21.7 girişimsiz grupta %5.4girişimsiz grupta %5.4

İntermitan bırakan İntermitan bırakan :: tedavi grubunda %29.3 tedavi grubunda %29.3 girişimsiz grupta %23.3girişimsiz grupta %23.3

Devam eden Devam eden :: tedavi grubunda %49.0 tedavi grubunda %49.0 girişimsiz grupta %71.3girişimsiz grupta %71.3

Page 13: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Ölüm Nedenleri

731 bilinen ölüm nedeni731 bilinen ölüm nedeni

En sık neden akciğer CaEn sık neden akciğer Ca

Diğer sınıflamasına giren nedenlere bağlı Diğer sınıflamasına giren nedenlere bağlı mortalite %2.3mortalite %2.3

Mortalite oranları ipratropium ve Mortalite oranları ipratropium ve plasebo gruplarında farklı değilplasebo gruplarında farklı değil

Page 14: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Ölüm NedenleriÖlüm Nedenleri Tedavi grubu, Tedavi grubu,

n (%)n (%)

İpratropiumlu İpratropiumlu girişim grubu girişim grubu

(n=1961)(n=1961)

Placebo inhalerli Placebo inhalerli girişim grubu girişim grubu

(n=1962)(n=1962)

Girişimsiz grup Girişimsiz grup (n=1964)(n=1964)

KAHKAH 24 (10.6)24 (10.6) 22 (9.4)22 (9.4) 31 (11.5)31 (11.5)

KAH dahil kardiyovasküler KAH dahil kardiyovasküler hastalıklarhastalıklar

54 (23.9)54 (23.9) 46 (19.6)46 (19.6) 63 (23.3)63 (23.3)

Akciğer kanseriAkciğer kanseri 74 (32.7)74 (32.7) 77 (32.8)77 (32.8) 89 (33.0)89 (33.0)

Diğer kanserlerDiğer kanserler 50 (22.1)50 (22.1) 52 (22.1)52 (22.1) 52 (19.3)52 (19.3)

Kanser dışı akciğer Kanser dışı akciğer hastalıklarıhastalıkları

15 (6.6)15 (6.6) 14 (6.0)14 (6.0) 28 (10.4)28 (10.4)

DiğerDiğer 26 (11.5)26 (11.5) 42 (17.9)42 (17.9) 32 (11.9)32 (11.9)

BilinmeyenBilinmeyen 7 (3.1)7 (3.1) 4 (1.7)4 (1.7) 6 (2.2)6 (2.2)

ToplamToplam 226226 235235 270270

Tablo-2. Tedavi Gruplarında Ölüm Nedenleri

Page 15: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Mortalite Oranları

Girişim yapılan grupta 1000 kişi-yılda 8.83Girişim yapılan grupta 1000 kişi-yılda 8.83

Girişimsiz grupta 1000 kişi-yılda 10.83 Girişimsiz grupta 1000 kişi-yılda 10.83 (p=0.03)(p=0.03)

Girişimsiz grupta zarar oranı = 1.18Girişimsiz grupta zarar oranı = 1.18

En belirgin farkın saptandığı karşılaştırma En belirgin farkın saptandığı karşılaştırma kanser dışı akciğer hastalığı ile mortalite oranı kanser dışı akciğer hastalığı ile mortalite oranı (p=0.01)(p=0.01)

Page 16: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

0.85

0.9

0.95

1

Sor

un

gel

işm

eyen

has

ta o

ran

ı

Girişim yapılan grup

Girişimsiz grup

LHS izlem süresi

Şekil-1. 14.5 Yıllık Sağ Kalım Durumları

Page 17: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Şekil-2. Nedenlere Göre 14.5 Yıllık Mortalite Oranları

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

KAH KVH AkciğerKanseri

DiğerKanserler

AkciğerHastalığı

Diğer Bilinmeyen

Ölüm Nedenleri

1000

kiş

i-yı

l içi

n ö

lüm

ora

nla

rı Girişim Grubu

Girişimsiz Grup

Page 18: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

KAH KVH AkciğerKanseri

DiğerKanserler

AkciğerHastalığı

Diğer Bilinmeyen

Ölüm nedenleri

1000

kiş

i-yı

l içi

n ö

lüm

ora

nla

Kalıcı bırakan

İntermitan bırakan

Devam eden

Şekil-3. Nedenlere ve Sigara İçim Durumuna Göre 14.5 Yıllık Mortalite Oranları

Page 19: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Üç sigara subgrubu arasındaki mortalite farkları

Kalıcı bırakanlar: 1000 kişi-yılda 6.04Kalıcı bırakanlar: 1000 kişi-yılda 6.04

İntermitan bırakanlar: 1000 kişi-yılda 7.77İntermitan bırakanlar: 1000 kişi-yılda 7.77

Devam edenler: 1000 kişi-yılda 11.09Devam edenler: 1000 kişi-yılda 11.09

(p<0.001)(p<0.001)

Page 20: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Mortalite Oranları

Akciğer dışı diğer kanser ölümleri- sigara Akciğer dışı diğer kanser ölümleri- sigara içim ilişkisi anlamlı değiliçim ilişkisi anlamlı değil

Diğer tüm hastalıklarda sigara içimi Diğer tüm hastalıklarda sigara içimi mortaliteye anlamlı katkı sağlamaktamortaliteye anlamlı katkı sağlamakta

Page 21: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-3. İki Grup Arasında Zarar Oranlarının Karşılaştırması

SubgrupSubgrup Zarar oranı Zarar oranı

(95% Cl)(95% Cl)

Girişimli vs Girişimli vs Girişimsiz Grup Girişimsiz Grup

p Değerip Değeri

Subgrup Tedavi İçin Subgrup Tedavi İçin p Değerip Değeri

YaşYaş 0.040.04

35-44 y35-44 y 1.88 (1.28-2.77)1.88 (1.28-2.77) 0.0010.001

45-52 y45-52 y 1.07 (0.82-1.41)1.07 (0.82-1.41) >0.2>0.2

53-60 y53-60 y 1.09 (0.89-1.34)1.09 (0.89-1.34) >0.2>0.2

CinsiyetCinsiyet >0.2>0.2

ErkekErkek 1.17 (0.97-1.40)1.17 (0.97-1.40) 0.100.10

KadınKadın 1.19 (0.92-1.56)1.19 (0.92-1.56) 0.190.19

FEVFEV11 0.190.19

<75%<75% 1.11 (0.88-1.40)1.11 (0.88-1.40) >0.2>0.2

75%-83%75%-83% 1.39 (1.08-1.81)1.39 (1.08-1.81) 0.010.01

>83%>83% 1.04 (0.76-1.40)1.04 (0.76-1.40) >0.2>0.2

Günlük sigara içimiGünlük sigara içimi >0.2>0.2

<25<25 1.14 (0.86-1.52)1.14 (0.86-1.52) 0.20.2

25-3925-39 1.07 (0.82-1.40)1.07 (0.82-1.40) >0.2>0.2

4040 1.30 (1.03-1.65)1.30 (1.03-1.65) 0.030.03

Page 22: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Çalışmanın kısıtlayıcı yönleri

Havayolu obstrüksiyonu olan grup dışı Havayolu obstrüksiyonu olan grup dışı

olgu izlemi yokolgu izlemi yok

Maliyet analizi yokMaliyet analizi yok

Page 23: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

TARTIŞMA

Literatürdeki bırakma programlarını ölçen en geniş, Literatürdeki bırakma programlarını ölçen en geniş, en uzun süreli randomize çalışmaen uzun süreli randomize çalışma

En çarpıcı bulgu; girişimsiz gruptaki tüm nedenli En çarpıcı bulgu; girişimsiz gruptaki tüm nedenli mortalite oranlarındaki anlamlı yükseklikmortalite oranlarındaki anlamlı yükseklik

Bırakma küçük bir grupta gerçekleşse dahi özel Bırakma küçük bir grupta gerçekleşse dahi özel bırakma girişimi mortaliteyi azaltmada önemlidir.bırakma girişimi mortaliteyi azaltmada önemlidir.

Sigara bırakma prematür ölümlerin önlenmesinde Sigara bırakma prematür ölümlerin önlenmesinde en etkili yöntemdir.en etkili yöntemdir.

Page 24: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Lung function, smoking and mortality in a 26-year follow-up of healthy

middle-aged males

Stavem K, Aaser E, Sandvik L et al, Stavem K, Aaser E, Sandvik L et al,

Eur Respir J 2005; 25: 618-625Eur Respir J 2005; 25: 618-625

(Norveç)(Norveç)

Page 25: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

GİRİŞ

Solunum fonksiyonlarındaki ve Solunum fonksiyonlarındaki ve kardiyovasküler sistemdeki bozukluklar kardiyovasküler sistemdeki bozukluklar mortaliteyi belirleyen bağımsız risk mortaliteyi belirleyen bağımsız risk faktörleridir.faktörleridir.

Az sayıda çalışmada hastalar sigara içimi Az sayıda çalışmada hastalar sigara içimi ve mortalite ilişkisi yönünden ve mortalite ilişkisi yönünden irdelenmektedir.irdelenmektedir.

Page 26: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

AMAÇ

Solunum fonksiyonlarının kardiyovasküler Solunum fonksiyonlarının kardiyovasküler ve respiratuar mortaliteye etkisini ve respiratuar mortaliteye etkisini değerlendirmekdeğerlendirmek

Farklı sigara içicilik durumlarının Farklı sigara içicilik durumlarının mortalitedeki rolünü değerlendirmekmortalitedeki rolünü değerlendirmek

Page 27: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

YÖNTEM

Hasta özellikleri:Hasta özellikleri:

Sağlıklı orta yaş erkeklerden oluşan bir grup Sağlıklı orta yaş erkeklerden oluşan bir grup 26 26 yılyıl izlenerek elde edilen veriler sunulmaktadır. izlenerek elde edilen veriler sunulmaktadır.

1972’de Oslo’da 5 şirkette çalışan 40-59 yaş 1972’de Oslo’da 5 şirkette çalışan 40-59 yaş arasındaki sağlıklı erkekler arasından %86’sı arasındaki sağlıklı erkekler arasından %86’sı (n=2014) araştırmaya katılmayı kabul etmiştir.(n=2014) araştırmaya katılmayı kabul etmiştir.

Bilinen veya şüpheli kalp hastalığı, HT, DM, Bilinen veya şüpheli kalp hastalığı, HT, DM, malignite, ileri akciğer, böbrek, karaciğer malignite, ileri akciğer, böbrek, karaciğer hastalığı olanlar ve lökomotor aktivite kısıtlılığı hastalığı olanlar ve lökomotor aktivite kısıtlılığı olanlar çalışmadan dışlanmıştır.olanlar çalışmadan dışlanmıştır.

Page 28: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Ölçümler

Ağustos 1972- Mart 1975 arasında; anamnezleri, Ağustos 1972- Mart 1975 arasında; anamnezleri, akciğer grafileri, istirahat kalp hızları, T.A, akciğer grafileri, istirahat kalp hızları, T.A, spirometrik ölçümleri, EKG ve rutin kan spirometrik ölçümleri, EKG ve rutin kan tetkikleri tetkikleri

Elektrikli bir bisiklet ile semptom limitli egzersiz Elektrikli bir bisiklet ile semptom limitli egzersiz testi; başlangıç iş yükü 100 w, her 6 dk.da 50 w testi; başlangıç iş yükü 100 w, her 6 dk.da 50 w artırılarak. Fiziksel kondisyon total iş yükünün artırılarak. Fiziksel kondisyon total iş yükünün kiloya bölünmesiyle hesaplanmıştır.kiloya bölünmesiyle hesaplanmıştır.

Page 29: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Ölümlerin saptanması

31 Aralık 1999’a kadar mortalite verileri Norveç 31 Aralık 1999’a kadar mortalite verileri Norveç İstatistik Enstitüsü kayıtlarına göre (ICD-8 ve ICD-9 İstatistik Enstitüsü kayıtlarına göre (ICD-8 ve ICD-9 kayıtları)kayıtları)

Kardiyovasküler mortalite nedenleri; iskemik kalp Kardiyovasküler mortalite nedenleri; iskemik kalp hastalığı, SVH ve diğerhastalığı, SVH ve diğer

Ani ölüm: Son 24 saat içinde gerçekleşen beklenmeyen Ani ölüm: Son 24 saat içinde gerçekleşen beklenmeyen veya tanıksız ölümler, son 1 saat içinde gerçekleşmiş veya tanıksız ölümler, son 1 saat içinde gerçekleşmiş tanıklı ölümlertanıklı ölümler

Respiratuar mortalite nedenleri: Akciğer kanseri, Respiratuar mortalite nedenleri: Akciğer kanseri, pnömoni, obstrüktif akciğer hastalığı, ve diğer pnömoni, obstrüktif akciğer hastalığı, ve diğer solunumsal hastalıklarsolunumsal hastalıklar

Page 30: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

SONUÇLAR

2014 sağlıklı erkeğin spirometrisinden 2014 sağlıklı erkeğin spirometrisinden 1623’ü kabul edilebilirlik kriterlerine 1623’ü kabul edilebilirlik kriterlerine uygundu.uygundu.

Ort. yaş 49.8 Ort. yaş 49.8 ++ 5.5 5.5

Ort. FEVOrt. FEV1 1 3.50 3.50 ++ 0.75 L 0.75 L

FEVFEV11 değerleri normal limitlerde olmasına değerleri normal limitlerde olmasına karşın, bu değerlerle dört farklı grup karşın, bu değerlerle dört farklı grup oluşturuldu.oluşturuldu.

Page 31: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

SONUÇLAR

Beklenen %FEVBeklenen %FEV11 ile diğer spirometrik ile diğer spirometrik

parametreler, fiziksel kondisyon, sigara parametreler, fiziksel kondisyon, sigara içim öyküsü arasındaki ilişki anlamlıiçim öyküsü arasındaki ilişki anlamlı

Yaş ve sistolik kan basıncı ile %FEVYaş ve sistolik kan basıncı ile %FEV1 1 değeri değeri

arasındaki ilişki anlamlı değilarasındaki ilişki anlamlı değil

Page 32: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-1. FEV1 Çeyreklerine Göre Olgu Özellikleri

FEVFEV11 çeyreği çeyreği p değerlerip değerleri

11 22 33 44

FEVFEV11 % cut-off % cut-off 89.0089.00 89.01 - 100.8989.01 - 100.89 100.90 – 112.16100.90 – 112.16 >112.16>112.16

Hastalar, nHastalar, n 405405 406406 406406 406406

FEVFEV11, %, % 75.7 75.7 12.8 12.8 95.3 95.3 3.3 3.3 106.6 106.6 3.2 3.2 121.9 121.9 8.9 8.9 <0.001<0.001

FEVFEV11, L, L 2.66 2.66 0.56 0.56 3.38 3.38 0.39 0.39 3.72 3.72 0.41 0.41 4.25 4.25 0.55 0.55 <0.001<0.001

FVC, % FVC, % 85.1 85.1 13.0 13.0 97.0 97.0 9.0 9.0 104.4 104.4 7.9 7.9 114.1 114.1 10.7 10.7 <0.001<0.001

FVC, LFVC, L 3.82 3.82 0.73 0.73 4.40 4.40 0.61 0.61 4.67 4.67 0.57 0.57 5.10 5.10 0.71 0.71 <0.001<0.001

FEVFEV11/FVC, %/FVC, % 69.8 69.8 10.5 10.5 77.4 77.4 7.2 7.2 80.0 80.0 6.5 6.5 83.7 83.7 7.3 7.3 <0.001<0.001

Yaş, yılYaş, yıl 50.0 50.0 5.4 5.4 49.2 49.2 5.4 5.4 50.0 50.0 5.7 5.7 50.2 50.2 5.5 5.5 0.270.27

Boy. cmBoy. cm 177 177 7 7 177 177 6 6 176 176 6 6 177 177 6 6 0.650.65

Beden kitle indeksi, kg.m-2Beden kitle indeksi, kg.m-2 24.5 24.5 13.1 13.1 24.5 24.5 2.7 2.7 24.7 24.7 2.7 2.7 24.7 24.7 2.5 2.5 0.060.06

Sistolik kan basıncı. mmHgSistolik kan basıncı. mmHg 130 130 19 19 130 130 18 18 131 131 17 17 131 131 17 17 0.110.11

Fiziksel kondisyon kJ.kg-1Fiziksel kondisyon kJ.kg-1 1.20 1.20 0.45 0.45 1.40 1.40 0.52 0.52 1.53 1.53 0.56 0.56 1.58 1.58 0.57 0.57 <0.001<0.001

Serum kolesterol düzeyi.L-1Serum kolesterol düzeyi.L-1 6.7 6.7 1.3 1.3 6.6 6.6 1.2 1.2 6.6 6.6 1.2 1.2 6.5 6.5 1.2 1.2 0.210.21

Sigara içim durumu, %Sigara içim durumu, %

Hiç içmeyenHiç içmeyen

Önceden içenÖnceden içen

İçenİçen

1-10 sigara./gün 1-10 sigara./gün

>10 sigara./gün>10 sigara./gün

1717

2424

1919

4040

2323

3232

1919

2727

3030

3333

1212

2525

2929

3939

1414

1818

<0.001<0.001

Sadece içen, nSadece içen, n

Paket-yılPaket-yıl

239239

22.2 22.2 11.0 11.0

184184

19.8 19.8 10.8 10.8

151151

18.9 18.9 9.3 9.3

130130

16.7 16.7 9.1 9.1 <0.001<0.001

Page 33: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

26 yıllık izlem sonrası;26 yıllık izlem sonrası; Olguların %38’i eksitusOlguların %38’i eksitus Bunların %50’si kardiyovasküler Bunların %50’si kardiyovasküler

nedenlinedenli %FEV%FEV11 ile fiziksel kondisyon arasında ile fiziksel kondisyon arasında

pozitif korelasyon (r=0.23, p<0.001)pozitif korelasyon (r=0.23, p<0.001) %FEV%FEV11 ile sigara içim durumu arasında ile sigara içim durumu arasında

negatif korelasyon (r= -0.21, p<0.001)negatif korelasyon (r= -0.21, p<0.001)

Page 34: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Yaşa göre ayarlanmış tüm nedenli mortalite Yaşa göre ayarlanmış tüm nedenli mortalite oranı, en düşük %FEVoranı, en düşük %FEV11 (Q1) çeyreğinde en (Q1) çeyreğinde en

yüksekyüksek

En düşük %FEVEn düşük %FEV11 çeyreğinden, en yükseğe çeyreğinden, en yükseğe

doğru tüm nedenli mortalite oranları düşmektedoğru tüm nedenli mortalite oranları düşmekte

Düşük %FEVDüşük %FEV11 çeyreğinde akciğer Ca ve çeyreğinde akciğer Ca ve

obstrüktif akciğer hastalığına bağlı mortalite obstrüktif akciğer hastalığına bağlı mortalite anlamlı artmışken, iskemik kalp hastalığı ile anlamlı artmışken, iskemik kalp hastalığı ile SVO için daha küçük bir artışSVO için daha küçük bir artış

Page 35: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

FEVFEV11 çeyreği çeyreği

11 22 33 44

Hiç içmeyen, nHiç içmeyen, n

KardiyovaskülerKardiyovasküler

RespiratuarRespiratuar

Tüm sebeplerTüm sebepler

6868

15,615,6

3,03,0

35,935,9

9393

17,517,5

2,72,7

34,634,6

121121

14,914,9

2,52,5

30,430,4

116116

21,921,9

1,61,6

32,632,6

Önceden içen nÖnceden içen n

KardiyovaskülerKardiyovasküler

RespiratuarRespiratuar

Tüm sebeplerTüm sebepler

9898

22,022,0

7,47,4

45,045,0

129129

11,611,6

3,33,3

24,624,6

134134

11,811,8

1,51,5

26,626,6

160160

12,712,7

1,81,8

24,224,2

Devamlı içen, n (1-10 sigara/gün)Devamlı içen, n (1-10 sigara/gün)

KardiyovaskülerKardiyovasküler

RespiratuarRespiratuar

Tüm sebeplerTüm sebepler

7878

24,524,5

10,610,6

46,146,1

7575

22,622,6

4,04,0

35,735,7

5050

28,428,4

9,69,6

49,449,4

5757

17,117,1

3,93,9

38,538,5

Devamlı içen, n (>10 sigara/gün)Devamlı içen, n (>10 sigara/gün)

KardiyovaskülerKardiyovasküler

RespiratuarRespiratuar

Tüm sebeplerTüm sebepler

161161

23,323,3

17,917,9

56,156,1

109109

26,126,1

6,56,5

53,453,4

101101

25,225,2

6,06,0

48,248,2

7373

15,115,1

13,113,1

34,234,2

Toplam, nToplam, n

KardiyovaskülerKardiyovasküler

RespiratuarRespiratuar

Tüm sebeplerTüm sebepler

405405

21,821,8

11,511,5

4848

406406

19,219,2

4,14,1

3737

406406

18,218,2

3,93,9

36,036,0

406406

21,621,6

3,93,9

29,929,9

Tablo-2. 1623 Erkek Olguda 26 Yıl Süresince Mortalite Oranları Dağılımı ve FEV1 İlişkisi

Page 36: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

FEVFEV11 çeyreği çeyreği

1 (n=405)1 (n=405) 2 (n=406)2 (n=406) 3 (n=406)3 (n=406) 4 (n=406)4 (n=406)

KardiyovaskülerKardiyovasküler

İskemik kalp hastalığıİskemik kalp hastalığı

Ani ölümAni ölüm

Serebrovasküler hastalıkSerebrovasküler hastalık

DiğerDiğer

40 (9.9)40 (9.9)

28 (6.9)28 (6.9)

10 (2.5)10 (2.5)

11 (2.7)11 (2.7)

40 (9.9)40 (9.9)

20 (4.9)20 (4.9)

10 (2.5)10 (2.5)

6(1.5)6(1.5)

36 (8.9)36 (8.9)

20 (4.9)20 (4.9)

8(2.0)8(2.0)

10(2.5)10(2.5)

35(8.6)35(8.6)

17(4.2)17(4.2)

14(3.4)14(3.4)

3(0.7)3(0.7)

RespiratuarRespiratuar

Akciğer kanseriAkciğer kanseri

PnömoniPnömoni

Obstrüktif akciğer hastObstrüktif akciğer hast

DiğerDiğer

20(4.9)20(4.9)

10(2.5)10(2.5)

15(3.7)15(3.7)

2(0.5)2(0.5)

6(1.5)6(1.5)

8(2.0)8(2.0)

2(0.5)2(0.5)

00

7(1.7)7(1.7)

8(2.0)8(2.0)

1(0.2)1(0.2)

00

9(2.2)9(2.2)

6(1.5)6(1.5)

2(0.5)2(0.5)

00

Gastrointestinal kanserGastrointestinal kanser

18(4.4)18(4.4) 15(3.7)15(3.7) 19(4.7)19(4.7) 12(3.0)12(3.0)

Diğer kanserDiğer kanser

BilinmeyenBilinmeyen

14(3.6)14(3.6)

7(1.7)7(1.7)

17(4.2)17(4.2)

2(0.5)2(0.5)

19(4.7)19(4.7)

5(1.2)5(1.2)

12(3.0)12(3.0)

3(0.7)3(0.7)

Toplam, n Toplam, n 196(48.4)196(48.4) 146(36.0)146(36.0) 147(26.2)147(26.2) 126(31.0)126(31.0)

Tablo-3. FEV1 çeyreğine göre 26 yıl süresince ölüm nedenleri ve oranları

Page 37: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Şekil-1: FEV1 çeyreklerinde izlem süresince kümülatif mortalite oranları

0 10 20 30

10

20

30

40

lati

f m

orta

lite

%50

İzlem süresi

Page 38: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Aktif sigara içenlerin %FEVAktif sigara içenlerin %FEV11’de %10’luk ’de %10’luk

düşüş, tüm nedenli mortalite oranlarını %8 düşüş, tüm nedenli mortalite oranlarını %8 artırmaktaartırmakta

Hem kardiyovasküler hem tüm nedenli Hem kardiyovasküler hem tüm nedenli mortalite oranları sigara içimiyle artmaktamortalite oranları sigara içimiyle artmakta

Ex-smoker’larda hiç içmeyenlere göre bu Ex-smoker’larda hiç içmeyenlere göre bu oranlar önemsiz olarak fazla saptanmışoranlar önemsiz olarak fazla saptanmış

Daha fazla paket-yılı içenlerde tüm nedenli Daha fazla paket-yılı içenlerde tüm nedenli mortalitelerin RR oranı yüksek (RR 1.18; mortalitelerin RR oranı yüksek (RR 1.18; p<0.001)p<0.001)

Page 39: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

TARTIŞMA

26 yıllık prospektif izlem çalışmasında 26 yıllık prospektif izlem çalışmasında %FEV%FEV11’in sigara içim öyküsü, fiziksel ’in sigara içim öyküsü, fiziksel

kondisyon ve iyi bilinen risk faktörlerine göre kondisyon ve iyi bilinen risk faktörlerine göre düzeltme yapıldıktan sonra, respiratuar ve düzeltme yapıldıktan sonra, respiratuar ve kardiyovasküler mortaliteler için, bağımsız bir kardiyovasküler mortaliteler için, bağımsız bir belirleyici olduğu saptanmıştır.belirleyici olduğu saptanmıştır.

Sigara içmeyenlerde ise %FEVSigara içmeyenlerde ise %FEV11

kardiyovasküler ve tüm nedenli mortalitelerle kardiyovasküler ve tüm nedenli mortalitelerle daha az ilişkili bulunmuştur.daha az ilişkili bulunmuştur.

Page 40: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Smoking and Tuberculosis among the

Elderly in Hong Kong

Leung CC, Li T, Lam TH et al.Leung CC, Li T, Lam TH et al.

Am J Respir Crit Care Med 2004; 170: 1027-1033Am J Respir Crit Care Med 2004; 170: 1027-1033

(Çin ve Hong Kong)(Çin ve Hong Kong)

Page 41: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Bazı çalışmalarda sigara içiminin tüberküloz (TB) Bazı çalışmalarda sigara içiminin tüberküloz (TB) infeksiyonu yatkınlığına neden olduğu görüşü infeksiyonu yatkınlığına neden olduğu görüşü desteklenmekle birlikte, bunlar olgu sunumu ya da az desteklenmekle birlikte, bunlar olgu sunumu ya da az sayıda olgu ile yapılan kesitsel çalışmalardır. sayıda olgu ile yapılan kesitsel çalışmalardır. Longitüdinal çalışmalara gereksinim vardır.Longitüdinal çalışmalara gereksinim vardır.

Hong Kong sigaranın çok tüketildiği (adult Hong Kong sigaranın çok tüketildiği (adult erkeklerin >%20) ve TB infeksiyonu prevalansının erkeklerin >%20) ve TB infeksiyonu prevalansının (özellikle >65 yaş) yüksek olduğu (100/100.000) bir (özellikle >65 yaş) yüksek olduğu (100/100.000) bir ülke ülke

Bu çalışma, Yaşlı Sağlık Servisince (18 adet) Bu çalışma, Yaşlı Sağlık Servisince (18 adet) toplumda yaşlı kişilerde TB ve sigara ilişkisini toplumda yaşlı kişilerde TB ve sigara ilişkisini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Page 42: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

YÖNTEM

Retrospektif çalışma: 1 Ocak-31 Aralık 2000 Retrospektif çalışma: 1 Ocak-31 Aralık 2000 Gönüllü olgulara 14 dolar/kişi ödenerek Gönüllü olgulara 14 dolar/kişi ödenerek çalışmaya dahil edilmiş.çalışmaya dahil edilmiş.

Bir hemşire tarafından standart bir Bir hemşire tarafından standart bir sorgulama ile sosyoekonomik durum, sağlık sorgulama ile sosyoekonomik durum, sağlık durumu ve sigara öyküleri alınmış.durumu ve sigara öyküleri alınmış.

Tüberküloz yönünden şüpheli semptomları Tüberküloz yönünden şüpheli semptomları olan kişiler tüberküloz için referans olan kişiler tüberküloz için referans merkezlerine yönlendirilmiş.merkezlerine yönlendirilmiş.

Page 43: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Cinsiyet, yaş, lisan, eğitim, evlilik, alkol, sigara Cinsiyet, yaş, lisan, eğitim, evlilik, alkol, sigara içiciliği, barınma, iş, gelir, aylık harcama, eşlik içiciliği, barınma, iş, gelir, aylık harcama, eşlik eden hastalık, son 1 yılda hastane başvuruları eden hastalık, son 1 yılda hastane başvuruları değerlendirilmişdeğerlendirilmiş

Sigara içmeyen:Sigara içmeyen: 1 yıl boyunca 1 adet/gün sigara 1 yıl boyunca 1 adet/gün sigara içimi olmayanlariçimi olmayanlar

Sigara içen:Sigara içen: 1 yıl ve daha fazla süredir 1 adet/gün 1 yıl ve daha fazla süredir 1 adet/gün veya daha fazla sigara içenlerveya daha fazla sigara içenler

Sigara bırakanlar:Sigara bırakanlar: Önceden içip, son 1 yıldır hiç Önceden içip, son 1 yıldır hiç sigara içmeyenlersigara içmeyenler

Alkol kullanımı yönünden:Alkol kullanımı yönünden: Düzenli, sosyal içici ve Düzenli, sosyal içici ve içmeyen içmeyen

Page 44: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

2 yıllık dönemin sonunda tüberküloz veya ölüm 2 yıllık dönemin sonunda tüberküloz veya ölüm kaydı bildirilen olgular değerlendirilmiş.kaydı bildirilen olgular değerlendirilmiş.

Tüberküloz bildirimi yapılan olgular için Tüberküloz bildirimi yapılan olgular için tüberküloz yerleşimi, bakteriyolojik durum, tüberküloz yerleşimi, bakteriyolojik durum, önceki tüberküloz öyküsü kaydedilmiş.önceki tüberküloz öyküsü kaydedilmiş.

Aktif hastalık: Aktif hastalık: M. TbM. Tb üretilenler ya da basil üretilenler ya da basil gösterilememiş ancak radyolojik, klinik ve/veya gösterilememiş ancak radyolojik, klinik ve/veya histolojik tanı konmuş, antiTB tedaviye yanıt histolojik tanı konmuş, antiTB tedaviye yanıt

alınmış olgularalınmış olgular

Page 45: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Çalışmaya 65 yaş ve üzerinde 42.659 kişi katılmış Çalışmaya 65 yaş ve üzerinde 42.659 kişi katılmış (ort yaş 72.6 (ort yaş 72.6 ++ 5.3). 5.3).

4 hasta sigara öyküsü olmadığı için çalışma dışında 4 hasta sigara öyküsü olmadığı için çalışma dışında tutulmuş.tutulmuş.

Erkekler; 2830 (%19) sigara içicisi Erkekler; 2830 (%19) sigara içicisi

6377 (%43) bırakmış6377 (%43) bırakmış

5634 (%38) hiç içmemiş5634 (%38) hiç içmemiş Kadınlar; 1036 (%3.7) sigara içicisi Kadınlar; 1036 (%3.7) sigara içicisi

2244 (%8.1) bırakmış, 2244 (%8.1) bırakmış,

24.534 (%88.2) hiç içmemiş24.534 (%88.2) hiç içmemiş

SONUÇLAR

Page 46: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-1. Sigara İçim Durumuna Göre Olgu Özellikleri

DeğişkenDeğişken İçiciİçici

(n=3,866)(n=3,866)

BırakmışBırakmış

(n=8,621)(n=8,621)

Hiç içmemişHiç içmemiş

(n=30,168)(n=30,168)

TümüTümü p değerip değeri

Erkek cinsiyet, %Erkek cinsiyet, % 73.273.2 74.074.0 18.718.7 34.834.8 <0.001<0.001

Yaş, yılYaş, yıl 72.372.3 73.673.6 72.372.3 72.672.6

Eğitim, %Eğitim, %

YüksekokulYüksekokul 3.93.9 4.24.2 3.43.4 3.63.6

Orta okulOrta okul 15.215.2 17.017.0 12.512.5 13.713.7

İlk okulİlk okul 46.746.7 48.048.0 33.333.3 37.537.5

BilinmiyorBilinmiyor 15.415.4 14.214.2 17.717.7 16.816.8

Okur-yazar değilOkur-yazar değil 18.818.8 16.616.6 33.233.2 28.528.5 <0.001<0.001

Alkol içimi, %Alkol içimi, %

DüzenliDüzenli 13.413.4 7.17.1 1.71.7 3.83.8

Sosyal içiciSosyal içici 24.224.2 24.324.3 11.011.0 14.914.9

BırakmışBırakmış 15.015.0 25.325.3 5.15.1 10.110.1

Hiç içmemişHiç içmemiş 47.447.4 43.343.3 82.282.2 71.271.2 <0.001<0.001

Son 1 yılda hastaneye başvuru, %Son 1 yılda hastaneye başvuru, % 12.712.7 17.217.2 13.313.3 14.114.1 <0.001<0.001

Diabetes mellitus, %Diabetes mellitus, % 10.610.6 14.014.0 14.214.2 13.813.8 <0.001<0.001

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı, %Kronik obstrüktif akciğer hastalığı, % 10.710.7 11.711.7 3.43.4 5.85.8 <0.001<0.001

Hipertansiyon, %Hipertansiyon, % 29.329.3 40.940.9 41.541.5 40.340.3 <0.001<0.001

Kalp, %Kalp, % 9.49.4 14.414.4 12.312.3 12.512.5 <0.001<0.001

Serebrovaskular hastalık, %Serebrovaskular hastalık, % 2.62.6 3.33.3 2.32.3 2.52.5 <0.001<0.001

Page 47: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

1357 olgu için ölüm bildirilmiş.

299 yeni tüberküloz bildirimi gözlenmiş.

13 olguda tüberküloz tanısı yanlış bulunmuş.

286 aktif TB olgusunun %65’inde kültür pozitif

Aktif TB olgularının %88.1’i pulmoner TB

Kültür + olguların çoğunluğunun aktif içici (%70.1 vs %58.9, p< 0.05) olduğu gözlenmiş, Pulmoner tutulum da içicilerde daha yüksek (p=0.01).

Page 48: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-2. Sigara Durumlarına Göre TB – İlişkili Tek Değişkenli Analiz

Bırakmış vsBırakmış vs hiç içmeyenhiç içmeyen Sigara içici vsSigara içici vs hiç içmeyenhiç içmeyen

SeyirSeyir CinsiyetCinsiyet OROR 95% Cl95% Cl p değerip değeri OROR 95% Cl95% Cl p değerip değeri

Aktif TBAktif TB ErkekErkek

KadınKadın

1.821.82

1.321.32

1.24-2.691.24-2.69

0.71-2.480.71-2.48

0.010.01

0.380.38

3.143.14

2.352.35

2.08-4.732.08-4.73

1.18-4.681.18-4.68

<0.001<0.001

0.010.01

Kültür (+) TBKültür (+) TB ErkekErkek

KadınKadın

2.242.24

1.651.65

1.38-3.641.38-3.64

0.79-3.480.79-3.48

0.010.01

0.180.18

3.493.49

1.801.80

2.09-5.852.09-5.85

0.65-4.960.65-4.96

<0.001<0.001

0.290.29

Yeni TBYeni TB ErkekErkek

KadınKadın

1.951.95

1.471.47

1.27-3.011.27-3.01

0.78-2.760.78-2.76

0.010.01

0.230.23

3.903.90

2.322.32

2.17-7.012.17-7.01

1.12-4.811.12-4.81

<0.001<0.001

0.020.02

Tedaviyi Tedaviyi tekrar alan TBtekrar alan TB

ErkekErkek

KadınKadın

1.331.33

NANA

0.54-3.250.54-3.25

NANA

0.540.54

1.001.00

2.492.49

2.632.63

0.98-6.330.98-6.33

0.33-20.80.33-20.8

<0.001<0.001

0.340.34

Pulmoner TBPulmoner TB ErkekErkek

KadınKadın

1.831.83

1.351.35

1.21-2.761.21-2.76

0.67-2.700.67-2.70

0.010.01

0.400.40

3.453.45

2.612.61

2.25-5.282.25-5.28

1.25-5.431.25-5.43

<0.001<0.001

0.020.02

Extrapul TBExtrapul TB ErkekErkek

KadınKadın

1.591.59

0.990.99

0.53-4.750.53-4.75

0.23-4.230.23-4.23

0.400.40

1.001.00

1.201.20

1.081.08

0.29-5.000.29-5.00

0.15-7.990.15-7.99

1.001.00

0.610.61

TB ölüm oranıTB ölüm oranı ErkekErkek

KadınKadın

4.134.13

3.283.28

1.19-14.41.19-14.4

0.90-11.90.90-11.9

0.020.02

0.090.09

4.664.66

NANA

1.20-18.01.20-18.0

NANA

0.020.02

1.001.00

Page 49: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Şekil-1A

kti

f T

b k

üm

üla

tif

zara

r or

anı

0 200 400 600 800 1000 1200

0.004

0.008

0.012

Tanıdan sonraki süre (gün)

0.000

0.002

0.006

0.010

İçici

Bırakmış

Hiç içmeyen

Page 50: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-5. Günlük Sigara Tüketim Miktarı ile Aktif TB İlişkisi

Günlük Günlük sigara sayısısigara sayısı

Olgu Olgu

sayısısayısı

Aktif TBAktif TB Kültür (+)TBKültür (+)TB

n (%)n (%) HRHR n (%)n (%) HRHR

44 734734 6 (0.8)6 (0.8) 1.001.00 2 (0.3)2 (0.3) 1.001.00

5-95-9 906906 11 (1.2)11 (1.2) 1.451.45 9 (1.0)9 (1.0) 3.613.61

10-1410-14 10541054 20 (1.9)20 (1.9) 2.292.29 14 (1.3)14 (1.3) 5.085.08

1515 11711171 31 (2.6)31 (2.6) 2.802.80 19 (1.6)19 (1.6) 5.325.32

pp 0.010.01 0,020,02

Page 51: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

TARTIŞMA

İçici ve bırakmış olanlarda içmemiş olanlara göre İçici ve bırakmış olanlarda içmemiş olanlara göre daha yüksek oranda tüberküloz riski bulunmuştur.daha yüksek oranda tüberküloz riski bulunmuştur.

Sigara içenlerde sigaraya bağlı semptomlar daha Sigara içenlerde sigaraya bağlı semptomlar daha fazladır, bu nedenle içmeyenlere göre daha fazla fazladır, bu nedenle içmeyenlere göre daha fazla oranda hastaneye başvurusu olmakta ve bunun oranda hastaneye başvurusu olmakta ve bunun insidental olarak TB tanı oranını yükseltebileceği de insidental olarak TB tanı oranını yükseltebileceği de düşünülmüştür.düşünülmüştür.

Aktif sigara içenlerde doz ile tüberküloz riski Aktif sigara içenlerde doz ile tüberküloz riski arasında anlamlı ilişki bulunması daha önce arasında anlamlı ilişki bulunması daha önce yapılmış çalışmalara benzer bir sonuç olarak yapılmış çalışmalara benzer bir sonuç olarak değerlendirilmiştir.değerlendirilmiştir.

Page 52: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Decline in Lung Function in the Busselton

Health Study

The Effects of Asthma and Cigarette Smoking

James AL, Palmer LJ, Kicic E et al, James AL, Palmer LJ, Kicic E et al, Am J Respir Crit Care Med 2005 171: 109-114Am J Respir Crit Care Med 2005 171: 109-114

(AvustralyaAvustralya)

Page 53: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Astım havayolu yeniden yapılanması ve fikst Astım havayolu yeniden yapılanması ve fikst havayolu obstrüksiyonu nedeni olabilirhavayolu obstrüksiyonu nedeni olabilir

Çocukluk çağı astımda persistan semptomlar Çocukluk çağı astımda persistan semptomlar ile SFT düşüklüğü koreledirile SFT düşüklüğü koreledir

Adult astım seyrini izlemek komorbiditeler ve Adult astım seyrini izlemek komorbiditeler ve maruziyetler nedeniyle daha güçtürmaruziyetler nedeniyle daha güçtür

Astım inhaler steroidlerle düzelen, sigara Astım inhaler steroidlerle düzelen, sigara içimi ile kötüleşebilen bir hastalıkiçimi ile kötüleşebilen bir hastalık

Page 54: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Busselton Health Study

1966-1983 akciğer fonksiyonları, sigara 1966-1983 akciğer fonksiyonları, sigara alışkanlığı ve astım tanısı ilişkisi izlemialışkanlığı ve astım tanısı ilişkisi izlemi

1994-1995 ikinci sonuçlar1994-1995 ikinci sonuçlar

2005: astma - sigara birlikteliğinin 2005: astma - sigara birlikteliğinin longitüdinal etkileri ile ilgili son raporlongitüdinal etkileri ile ilgili son rapor

Page 55: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

YÖNTEM

Olgular:Olgular:

1966-1981 arasında Busselton’da 18 yaş üstü 1966-1981 arasında Busselton’da 18 yaş üstü adultların 3 yılda bir taranması, adultların 3 yılda bir taranması,

1968-1983 arasında çocukların taranması1968-1983 arasında çocukların taranması

1994’de önceki taramadaki tüm bireyler 1994’de önceki taramadaki tüm bireyler izlem çalışmasına alınmıştır.izlem çalışmasına alınmıştır.

Page 56: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Semptomlar, Sigara, SFT Ölçümleri

BMRC sorgulama formundan yararlanarak BMRC sorgulama formundan yararlanarak olgular değerlendirilmiş.olgular değerlendirilmiş.

Doktor tanılı astım olan olgular belirlenmiş.Doktor tanılı astım olan olgular belirlenmiş.

Sigara içenler ise ağır içici (>15 tane/g), hafif Sigara içenler ise ağır içici (>15 tane/g), hafif içici, bırakmış olarak ayrılmış.içici, bırakmış olarak ayrılmış.

1981 ve 1994 taramalarında ilaç kullanımları 1981 ve 1994 taramalarında ilaç kullanımları da sorgulanmış.da sorgulanmış.

SFT ATS standartlarına göre yapılmış ve SFT ATS standartlarına göre yapılmış ve yorumlanmış.yorumlanmış.

Page 57: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

SONUÇLAR

Astım tanısı alan 4796 kadın, 4521 erkekAstım tanısı alan 4796 kadın, 4521 erkek

Tüm olguların kadınlarda %14.9 astımlı, Tüm olguların kadınlarda %14.9 astımlı, erkeklerde %13 astımlıerkeklerde %13 astımlı

Doktor tanılı astımı olan ve olmayan Doktor tanılı astımı olan ve olmayan gruplar arasında sigara alışkanlığı farklı gruplar arasında sigara alışkanlığı farklı değildeğil

Page 58: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-1. Spirometreyi ve Sorgulamayı Tamamlayan >18 Yıl Adultların Sayısı ve İzlem Sonuçları

KadınlarKadınlar ErkeklerErkekler

YılYıl

Toplam Toplam (n)(n)

İlk Kayıt İlk Kayıt (n)(n)

Önceki Önceki Kayıtlar Kayıtlar

(%)(%)Toplam Toplam

(n)(n)İlk Kayıt İlk Kayıt

(n)(n)

Önceki Önceki Kayıtlar Kayıtlar

(%)(%)

19661966 -- -- -- 1.6671.667 1.6671.667 --

19691969 1.8721.872 1.8721.872 -- 1.7201.720 428428 7878

19721972 1.9961.996 551551 7777 1.8271.827 483483 6464

19751975 1.8811.881 478478 5858 1.6351.635 423423 4747

19781978 2.1332.133 608608 5353 1.7971.797 500500 4343

19871987 2.0692.069 514514 4444 1.7531.753 458458 3737

1994/51994/5 2.7372.737 773773 4949 2.2012.201 562562 4141

Page 59: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-2. Çalışma Grubunun Özellikleri

DeğişkenDeğişken AstımsızAstımsız AstımlıAstımlı P değeriP değeri

Kadınlar (n=4.796)Kadınlar (n=4.796) (n=4.058)(n=4.058) (n=713)(n=713)

Yaş, yılYaş, yıl 42.6 (17.0)42.6 (17.0) 38.5 (14.9)38.5 (14.9) <0.001<0.001

Boy, cm Boy, cm 161.7 (6.5)161.7 (6.5) 162.5 (6.2)162.5 (6.2) 0.0040.004

Kilo, kg Kilo, kg 63.5 (11.3)63.5 (11.3) 63.6 (11.1)63.6 (11.1) 0.930.93

FEV1, % FEV1, % 101.3 (18.0)101.3 (18.0) 93.9 (19.2)93.9 (19.2) <0.001<0.001

FEV1/FVC, % FEV1/FVC, % 98.7 (9.9)98.7 (9.9) 94.3 (11.5)94.3 (11.5) <0.001<0.001

Sigara içimiSigara içimi

Hiç, %Hiç, % 62.062.0 60.760.7 0.470.47

Bırakmış, %Bırakmış, % 15.015.0 16.716.7

Hafif, %Hafif, % 12.012.0 10.710.7

Ağır, %Ağır, % 11.011.0 11.911.9

Wheezing, %Wheezing, % 6.26.2 22.622.6 <0.001<0.001

Erkekler (n=4.521)Erkekler (n=4.521) (n=3.916)(n=3.916) (n=588)(n=588)

Yaş, yılYaş, yıl 42.9 (17.3)42.9 (17.3) 37.7 (15.9)37.7 (15.9) <0.001<0.001

Boy, cm Boy, cm 174.2 (6.9)174.2 (6.9) 174.4 (7.3)174.4 (7.3) 0.520.52

Kilo, kg Kilo, kg 75.7 (11.2)75.7 (11.2) 74.6 (11.7)74.6 (11.7) 0.050.05

FEV1, %FEV1, % 98.2 (16.9)98.2 (16.9) 89.5 (19.9)89.5 (19.9) <0.001<0.001

FEV1/FVC, %FEV1/FVC, % 95.8 (11.8)95.8 (11.8) 90.7 (14.5)90.7 (14.5) <0.001<0.001

Sigara içimiSigara içimi

Hiç, %Hiç, % 35.935.9 40.040.0 0.290.29

Bırakmış, %Bırakmış, % 24.924.9 22.622.6

Hafif, %Hafif, % 13.413.4 12.612.6

Ağır, %Ağır, % 25.825.8 24.924.9

Wheezing, %Wheezing, % 8.28.2 25.725.7 <0.001<0.001

Page 60: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-3. Astım ve Sigara İlişkisi: FEV1 Değişikliğine Etkisi

Kadınlar Kadınlar

Coefficient (SE)Coefficient (SE)

Erkekler Erkekler

Coefficient (SE)Coefficient (SE)

DeğişkenDeğişken FEV1(ml/yıl)(ml/yıl) p değerip değeri FEV1 (ml/yıl) (ml/yıl) p değerip değeri

AstımAstım -3.78 (0.86)-3.78 (0.86) <0.0001<0.0001 -3.69 (1.35)-3.69 (1.35) 0.0060.006

Sigara içimiSigara içimi

HiçHiç ReferansReferans -- ReferansReferans --

BırakmışBırakmış -3.27 (0.81)-3.27 (0.81) 0.00010.0001 -3.81 (1.16)-3.81 (1.16) 0.0010.001

HafifHafif -3.00 (1.51)-3.00 (1.51) 0.050.05 -8.42 (2.08)-8.42 (2.08) 0.00010.0001

AğırAğır -7.34 (1.47)-7.34 (1.47) <0.0001<0.0001 -13.97 (1.64)-13.97 (1.64) <0.001<0.001

Page 61: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

Tablo-4. >18 Yıl Astım ile Sigara İlişkisi

KadınlarKadınlar ErkeklerErkekler

Sigara içici Sigara içici grupgrup

Astımsız Astımsız (ml/yıl)(ml/yıl)

Astımlı Astımlı (ml/yıl)(ml/yıl)

Astımsız Astımsız (ml/yıl)(ml/yıl)

Astımlı Astımlı (ml/yıl)(ml/yıl)

HiçHiç -24.51-24.51 -28.35-28.35 -36.02-36.02 -39.71-39.71

BırakmışBırakmış -27.84-27.84 -31.62-31.62 -39.83-39.83 -43.52-43.52

Hafif içiciHafif içici -27.57-27.57 -31.35-31.35 -44.44-44.44 -48.13-48.13

Ağır içiciAğır içici -31.91-31.91 -35.69-35.69 -49.99-49.99 -53.68-53.68

Page 62: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

FEV1 Düzeyi

Çoklu varyans analizinde yaş, boy, ağırlık, Çoklu varyans analizinde yaş, boy, ağırlık, astım varlığı, sigara içiciliği FEVastım varlığı, sigara içiciliği FEV11

belirleyicileri.belirleyicileri.

FEVFEV11 düzeyi ile sigara içimi negatif korele düzeyi ile sigara içimi negatif korele

İçilen sigara miktarı yüksekliği de FEVİçilen sigara miktarı yüksekliği de FEV11’i ’i

düşürmektedüşürmekte

Page 63: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

0 20 30 40 50 60 70 80

1000

2000

3000

4000

FE

V1 (

ml)

Yaş (yıllar)

Astımsız, sigara içmeyenAstımlı, sigara içmeyenAstımsız, sigara içenAstımlı, sigara içen

Page 64: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005

TARTIŞMA

KOAH’da sigaranın FEVKOAH’da sigaranın FEV11 üzerine olumsuz etkisi iyi üzerine olumsuz etkisi iyi biliniyor. Astımın tam kontrol sağlanabilir özelliği biliniyor. Astımın tam kontrol sağlanabilir özelliği nedeniyle sigaranın bu hastalığa da olumsuz etkileri nedeniyle sigaranın bu hastalığa da olumsuz etkileri gözardı edilmemeli.gözardı edilmemeli.

Astım prevalansının yıllar içinde artışı sigaranın Astım prevalansının yıllar içinde artışı sigaranın olumsuz etkilerine atfedilebilir (1966 %6, 1995 %18).olumsuz etkilerine atfedilebilir (1966 %6, 1995 %18).

Avustralya popülasyonunda adult grubu izleyen bu Avustralya popülasyonunda adult grubu izleyen bu longitüdinal çalışma, FEVlongitüdinal çalışma, FEV11’de yaşla ilişkili düşüklüğe, ’de yaşla ilişkili düşüklüğe, astım ve sigara içiminin birlikte aditif etki göstererekastım ve sigara içiminin birlikte aditif etki göstererek, , FEVFEV11 düşüşünü hızlandırdığını göstermesi yönünden düşüşünü hızlandırdığını göstermesi yönünden önemlidirönemlidir..

Page 65: TORAKS DERNEĞİ  TÜTÜN VE SAĞLIK ÇALIŞMA GRUBU  YILIN MAKALELERİ-2005