i. avrupa bİrlİĞİ

Dış Ticaret ve Proje Uzmanı Yetiştirme Projesi

DIŞ TİCARET VE PROJE UZMANI YETİŞTİRME DIŞ TİCARET VE PROJE UZMANI YETİŞTİRME KURSU PROJESİKURSU PROJESİ

TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİTÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ

Yaşar BIYIKLIYaşar BIYIKLIKASİF Genel SekreteriKASİF Genel Sekreteri


I.I. AVRUPA BİRLİĞİAVRUPA BİRLİĞİ

1) AB Nedir ve Kısa Tarihçe:

Avrupa Birliği; ilk olarak 1957 yılında Belçika,

Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya

tarafından Roma Antlaşması'nın imzalanmasıyla

Avrupa Ekonomik Topluluğu adı altında kurulmuş

topluluktur. Bu topluluğun temelini, II. Dünya Savaşı

sonrasında sanayi açısından özellikle önem

kazanan iki temel hammadde olan kömür ve çelik

sektörünü güçlendirmek amacıyla 1951’de kurulan

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu oluşturmaktadır.



19581958 - - Roma Antlaşması Roma Antlaşması

İİlk lk genişleme -genişleme - 1973 1973 (İ(İngiltere, Danimarkangiltere, Danimarka, , İrlandaİrlanda))

1981 - Yunanistan1981 - Yunanistan

19861986 – – İİspanyaspanya, , PortekizPortekiz

19951995 - - Avusturya, FinlandiyaAvusturya, Finlandiya, , İsveçİsveç

20002000 - - son ve en geniş kapsamlı genişlemesison ve en geniş kapsamlı genişlemesi. . 10 10

yeni aday ülkenin üyelik antlaşmalarını yeni aday ülkenin üyelik antlaşmalarını

imzalamalarıyla AB üyesi ülke sayısı Mayıs 2004’te imzalamalarıyla AB üyesi ülke sayısı Mayıs 2004’te

25’i buldu25’i buldu..



Avrupa Birliği’ni oluşturan temel değerler kalıcı

barışın sağlanması, birlik, eşitlik, özgürlük,

güvenlik ve dayanışmadır. Avrupa Birliği’nin

amaçları özgürlük ve demokrasi ilkelerini korumak

ve tüm üyeler tarafından insan haklarına saygı ve

temel haklar ile birlikte hukukun üstünlüğü

kuralının uygulanmasını sağlamaktır.



2) AB Kurumları

Avrupa Parlementosu

Avrupa Birliği Konseyi

Avrupa Komisyonu

Avrupa Topluluğu Adalet Divanı

Sayıştay

Ekonomik ve Sosyal Komite

Bölgeler Komitesi

Avrupa Merkez Bankası (AMB)

Avrupa Yatırım Bankası (AYB)

Ombudsman



3) AB’nin Temel Politika Alanları 1. Adalet ve İçişleri

2. Balıkçılık

3. Bilgi Toplumu

4. Bilim ve Araştırma

5. Bölgesel Politika

6. Çevre

7. Eğitim

8. Ekonomik ve Parasal Birlik

9. Enerji

10. Gümrük Birliği



3) AB’nin Temel Politika Alanları 11. KOBİ’ler

12. Ortak Dış ve Güvenlik Politikası

13. Rekabet

14. Sanayi Politikası

15. Sosyal Politika

16. Tarım

17. Taşımacılık Politikası

18. Ticaret Politikası

19. Vergilendirme



4) AB’nin Genişlemesi

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunun (AKÇT)

kurulmasına ilişkin Paris Anlaşması (1951) ile

Avrupa Ekonomik Topluluğunun (AET) ve

EURATOM’un kurulmasına ilişkin Roma Anlaşması

(1957) altı kurucu üye tarafından imzalanmıştır:

Belçika, Fransa, Almanya, İtalya, Lüksemburg ve

Hollanda. AB bundan sonra ardarda dört genişleme

sürecinden geçmiştir:



1957 Belçika, Fransa, Almanya, İtalya, Lüksemburg

ve Hollanda (Kurucu Üyeler)

1973 Danimarka, İrlanda ve İngiltere

1981 Yunanistan

1986 Portekiz ve İspanya

1995 Avusturya, Finlandiya ve İsveç

2004 Estonya, Litvanya, Letonya, Çek Cumhuriyeti,

Polonya, GKRY, Slovakya, Slovenya, Malta ve

Macaristan



Aralık 1997- Lüksemburg Zirvesi: Bulgaristan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Romanya, Slovak Cumhuriyeti ve Slovenya aday statüsü almıştır.Aralık 1999- Helsinki Zirvesi: Bulgaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Romanya ve Slovak Cumhuriyeti ile resmi katılım müzakerelerini başlatmaya karar vermiştir. Türkiye’nin diğer aday ülkelere uygulanan aynı kriterlere göre Birliğe katılma yolunda bir aday olduğunu da teyit etmiştir. 1 Mayıs 2004- 10 yeni üye ülkenin (Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Slovakya, Slovenya, Litvanya, Letonya, Estonya, Malta ve GKRY) AB’ye resmen katıldı. AB, tarihinin en kapsamlı genişlemesini tamamlamış oldu.



Bulgaristan ve Romanya’nın üyeliğinin ise 2007 yılında gerçekleşmesi öngörülmektedir. Hırvatistan’ın yaptığı üyelik başvurusu da Haziran 2004 Brüksel Zirvesinde kabul edilmiş ve Hırvatistan ile 2005 yılı içerisinde müzakerelere başlanmasına karar verilmiştir. Türkiye, Hırvatistan ile birlikte tam üyelik müzakerelerine 3 Ekim 2005 tarihinde başlamıştır.


IIII.. TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİTÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ

1. 1963-1999 Dönemi a) Tarihçe

Ortaklık başvurusu - 31 Temmuz 1959 12 Eylül 1963 - Ankara Anlaşması• hazırlık dönemi• geçiş dönemi ve • son dönem olmak üzere üç devreden oluşan bir

entegrasyon modeli öngörmüştür 1971 – Katma Protokol14 Nisan 1987 – Türkiye’nin başvurusu1 Ocak 1996 tarihinde Gümrük Birliği Anlaşması:Türkiye-AB Ortaklık İlişkisi’nin “Son Dönem”ine geçilmiştir.Gümrük Birliği’nin tamamlanması ile Türkiye-AB ilişkileri ayrı birboyut kazanmıştır. Zira, Gümrük Birliği Türkiye’nin Avrupa Birliğiile bütünleşme hedefine yönelik ortaklık ilişkisinin en önemliaşamalarından birini oluşturmaktadır.



Temmuz 1997-“Gündem 2000” Raporu:Türkiye’nin siyasi ve ekonomik sorunlarınedeniyle genişleme sürecine dahiledilmeyeceği ifade edilmiştir 1997 Lüksemburg Zirvesi: Türkiye’ninadaylığı resmen teyit edilmemiş, ancak bir “strateji” önerilmiştir 1999 Helsinki Zirvesi: Türkiye’nin AvrupaBirliği’ne adaylık statüsü ve Türkiye’nin AB’ninYeni Genişleme Politikası çerçevesindeoluşturulan sisteme, diğer aday ülkelerle eşitstatüde katılacağı teyit edilmiştir.



Ortaklığı Destekleyen Kuruluşlar:

• Ortaklık Konseyi: Ankara Anlaşmasının 23. Madde hükmü uyarınca kurulmuştur. AB üyesi devletler ve Türkiye Hükûmeti temsilcileriyle, Konsey ve Komisyon yetkililerinden oluşur.

• Ortaklık Komitesi : Ankara Anlaşması’nın 24. Maddesinin 3. Paragrafının Ortaklık Konseyi’ne verdiği yetkiyle kurulmuştur. Görevi, Ortaklık Konseyi’ne yardım etmek ve özellikle, Anlaşma’nın yürütülmesi için gerekli işbirliğinin devamlılığını sağlamaktır.

• Karma Parlamento Komisyonu : Türkiye-AB ortaklığının denetim organıdır. Görevi, Ortaklık Konseyi’nin kendisine sunduğu yıllık faaliyet raporlarını incelemek ve Türkiye-AB ortaklığına ilişkin konularda tavsiyelerde bulunmaktır.



Karma İstişare Komitesi : AB ile Türkiye arasında işbirliğinin güçlendirilmesi ve sosyal-ekonomik diyoloğun kurumsallaşması amacıyla kurulmuş bir komitedir. AB Ekonomik ve Sosyal Komitesi’nin 18 üyesi ile, Türkiye’den çeşitli ekonomik ve toplumsal çıkar gruplarını temsil eden (TOBB; TÜRK-İŞ; DİSK; HAK-İŞ, TOZB, TESK, YÖK, TMMOB, TÜRKOPEN) 18 üyeden oluşur.

Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) : GBOK’un ana görevi, Türkiye-AB arasındaki gümrük birliğinin işleyişiyle doğrudan ilgili alanlarda öngörülen mevzuat uyumunu gerçekleştirebilmek için bir danışma prosedürünün oluşturulmasıdır.



1964-1999 Döneminde AB Mali Yardımları: 1. Mali Protokoller 2. Diğer Mali Yardımlar 3. Avrupa-Akdeniz Programları 4. Deprem Yardımları 5. Gümrük Birliği Yardımı 6. Makro-ekonomik mali yardım (ödemeler dengesine

destek)



2) Helsinki Sonrası Dönem -1999-2005

. a) Katılım Öncesi Strateji

- Strateji Araçları

- 2003 Katılım Ortaklığı Belgesi

- 2004 İlerleme Raporu

b) Müzakereler

- Müzakere Süreci

- Tarama

- Müzakere Konu Başlıkları

c) Sivil Toplum Diyalogu

i. avrupa bİrlİĞİ

Documents