GNCEL VERLER IIINDA AKUT PULMONER EMBOLZMDE YAKLAIM

GNCEL VERLER IIINDA AKUT PULMONER EMBOLZMDE YAKLAIM

DR.VEHP KESKN

1973 ANTAKYA

1990 Antakya Kurtulu Lisesi

1990-1996 Dokuz Eyll TF-ZMR

1996-2001 Dokuz Eyll TF Kardiyoloji ABD

2001 zmir zel Hastane

2001-2011 Mula SSK-Devlet Hst.

2011--- zel Muayenehane

KAH ve inmeden sonra, 3.en sk kardiyovaskler acil durumdur.

Pulmoner arteryel yatan tkanmas sonucu, yaam tehdit eden akut, ama potansiyel olarak geri dnl sa ventrikl yetersizliine yol aabilir.

Erken tan ve tedavi son derece nemlidir (lm oran % 2---30).

PTE insidans650 000> 1saat yaayanlar585 000 (%90)1 saat ierisinde lenler 65 000 (%10)Tan konulamayan425 000 (%73)Tan + Tedavi160 000 (%27)lenler135 000 (%32)Hayatta kalanlar290 000 (%68)lenler12 000 (%8)Hayatta kalanlar148 000 (%92)

Epidemiyoloji:PE ve DVT, venz tromboemboli (VTE) ile ilgili iki klinik tablodur. Zemin hazrlayan etkenler ortaktr.

Prox. DVT-----% 50 PE

Pul.Emboli----% 70 DVT

nsidans:

Malmde (230000 nfuslu); 1987de len bireylerin % 79una (2356 kii) otopsi; % 25 VTE, % 18.3 PE308 otopside (% 13.1)lmn ana nedeni ya da katkda bulunan neden Ayn dnemde ayn toplulukta sintigrafi ile konan tan insidans % 2

Gerek insidansn 10-20/10000/yl olduu dnlmektedir.

Zemin hazrlayan etkenler:

% 20-30u herhangi bir etken olmakszn (idiopatik-uyarlmam)

Gl zemin hazrlayan etkenler (olaslk oran >10)Krk (kala ya da bacak) Kala ya da diz eklemi replasman Majr genel cerrahi Majr travma Omurilik hasar Kalp yet. veya AF nedeni ile son 3 ayda has. yat Son 3 ayda MInceki VTE

Orta dzeyde zemin hazrlayan etkenler (olaslk oran 2-9)Artroskopik diz cerrahisi Santral venz kateter Kemoterapi Kronik kalp ya da solunum yetersizliiHormon yerine koyma tedavisiMalignite , Trombofili Oral kontraseptif tedavisiParalitik inme Gebelik/doum sonrasKan tx., otoimmn hst, eritropoezis uyarclar, BH, VF, infeksiyon

Zayf zemin hazrlayan etkenler (risk oran 3 gn Oturmaya bal hareketsizlik (rnein; uzun sren araba ya da uak yolculuu)leri yaLaparoskopik cerrahi Obezite Gebelik/doum ncesi Varisler DM, HT

VTE riski altndaki hastalarda proflaksi oranlar:

Tbbi nedenlerle risk altnda----% 58.5

Cerrahi nedenlerle risk altnda---% 39.5

Doal seyir:PE, DVTden 3-7 gn sonra geliir -- %10u ani ve lmclok-hipotansiyon

%50de sa ventrikl ilev bozukluu

2/3de perfzyon defektleri tamamen geriler.

lmlerin % 90 tan konulamayanlarda

Tedavi edilmi hastalarn % 0.5-5de KTEPH

Antikoaglasyon uygulanmayan VTE---% 50 nks

Tedavi uygulanm olgularda dahi rekrrens oran; %8---%13---%23---%30

nceden VTE ge. ve 3-12 ay antikoaglasyon ---lmcl PE riski ---- 0.19-0.49/100 hasta-yl

PROFLAKS

ERKEN TANI VE TEDAV

Fizyopatoloji:

Akut PEhemodinamik sonularPulmoner arter yatann >% 30-50si tkandnda belirginleir.

Byk ve/veya ok sayda embolipulmoner damar direnci artyk dzeyinde artarRV karlayamazAkut RV yet.---senkop-hipotansiyon---ok veya EMD ve lm

Tan konmam veya yetersiz tedavi alanlardailk 24-48 saatte yineleyen emboli sonucu hemodinamik bozukluk tekrarlayabilir veya ilerleyebilir.

Solunum yetmezlii, hemodinamik bozukluun sonucudur.

nceden var olan kardiyovaskler hastalk prognozda nemli rol oynar.

PE ciddiyetinin klinik snflamas

Authors/Task Force Members et al. Eur Heart J 2014;eurheartj.ehu283 The European Society of Cardiology 2014. All rights reserved. For permissions please email: journals.permissions@oup.com

Initial risk stratification of acute PE.

TANI:

Dorulanm PE: PE olasl, PEe ynelik spesifik tedavi uygulanmasn gerektirecek kadar yksek

Dlanm PE: PE olasl, kabul edilebilir riskle tedavi uygulanmama karar verecek kadar dktr.

PEnin klinik sunumu:

Olgu 130 yanda erkek hasta

ksrk, ate ykseklii

Taipne, taikardi

Kan basnc 90/60

Sol alt ext.de hafif ap fark

EKO

Trombolitik tedavi

Tanda laboratuar:D-Dimer:

-Koaglasyon ve fibrinolizis rndr.

-Negatif prediktif deeri yksektir. Negatif D-dimer varlnda 3 aylk VTE riski: % 0.0, 0.1, 0.4

-Pozitif prediktif deeri dktr. Tany dorulamada kullanlmamaldr.

->50 ya hastalarda 500g/l yerine 10g*ya/lsensitivite % 97, spesifite % 46

ok veya hipotansiyon varlnda PE kukusuna yaklam:

Acil BT anjio ve yatak ba EKO (Class I)

BTe gidemeyen unstabil hastalarda; yatak ba KUS ve TE (Class IIb)

Pulmoner anjiografi; akut koroner sendromun dlanamad ve KAG yaplacak hastalarda ilk tetkik olarak yaplabilir (Class IIb)

Olgu 2

65 yanda erkek hasta

KOAH-Pul.HTa bal sa kalp yetmezlii

KOAH alevlenme ile yatyor

Proflaktik dozda DMAH alyor

Ani gelien hipotansiyon, taikardi, satrasyon d

Yatak ba USG

Trombolitik tedavi

Proposed diagnostic algorithm for patients with suspected high-risk PE, i.e. presenting with shock or hypotension.

Proposed diagnostic algorithm for patients with suspected not high-risk pulmonary embolism.

PEde prognostik deerlendirme

PEde prognostik deerlendirmeKlinik deerlendirme (sPESI); - >80 ya - Kanser - Kronik kalp ve AC hst. - Nabz=>110/dk - Kan basnc