11

AMELİYAT ÖNCESİ-AMELİYAT ÖNCESİ-SONRASI HEMŞİRELİK SONRASI HEMŞİRELİK

BAKIMIBAKIMI

22

AMELİYAT ÖNCESİ (PREOPERATİF) AMELİYAT ÖNCESİ (PREOPERATİF) HEMŞİRELİK BAKIMIHEMŞİRELİK BAKIMI

Ameliyat öncesi hazırlık ve bakım Ameliyat öncesi hazırlık ve bakım dört yönden ele alınırdört yönden ele alınır

33

Psikolojik hazırlık;Psikolojik hazırlık;

Anksiyeteyi gidermeyeAnksiyeteyi gidermeye Ameliyatta az anestetik ,ameliyat Ameliyatta az anestetik ,ameliyat

sonrasında az analjezik kullanılmasısonrasında az analjezik kullanılması Ameliyat sonrasında yaşam bulgularının Ameliyat sonrasında yaşam bulgularının

kısa sürede düzene girmesinekısa sürede düzene girmesine Strese tepki olarak salınacak olan Strese tepki olarak salınacak olan

kortikosteroid hormonların az salınımınakortikosteroid hormonların az salınımına Ameliyat sonrasında hızlı iyileşme ve Ameliyat sonrasında hızlı iyileşme ve

erken taburcu olmaya yardımcı olur.erken taburcu olmaya yardımcı olur.

44

Fizyolojik hazırlıkFizyolojik hazırlık

Fizyolojik Fizyolojik değerlendirme;yaş,ağrı,beslenme değerlendirme;yaş,ağrı,beslenme durumu,sıvı-elektrolit durumu,sıvı-elektrolit dengesi,enfeksiyon,kardiyovasküler dengesi,enfeksiyon,kardiyovasküler fonksiyon,pulmoner fonksiyon,renal fonksiyon,pulmoner fonksiyon,renal fonksiyon,gastrointestinal fonksiyon,gastrointestinal fonksiyon,karaciğer fonksiyon,karaciğer fonksiyonu,hematolojik fonksiyon ve fonksiyonu,hematolojik fonksiyon ve kullanılan ilaç konusundaki bilgileri kullanılan ilaç konusundaki bilgileri kapsar.kapsar.

55

Ameliyat olacak hastada sorun Ameliyat olacak hastada sorun yaratabilecek ilaçların başlıcaları;yaratabilecek ilaçların başlıcaları;

Antikuagülanlar:kanamaya neden olabilirAntikuagülanlar:kanamaya neden olabilirAntibiyotikler:anestetiklerle etkileşerek Antibiyotikler:anestetiklerle etkileşerek

istenmeyen etki oluşturabilir.istenmeyen etki oluşturabilir.Trankilizanlar:kan basıncını düşürerek şoka Trankilizanlar:kan basıncını düşürerek şoka

neden olabilir.neden olabilir.Thiazid diüretik:potasyum(K) ve sıvı kaybına Thiazid diüretik:potasyum(K) ve sıvı kaybına

neden olabilirler.neden olabilirler.Steroidler:uzun süre kullandıysa,adrenal Steroidler:uzun süre kullandıysa,adrenal

bezlerin korteksi baskılanır.Stres bezlerin korteksi baskılanır.Stres durumunda yeterince steroid hormon durumunda yeterince steroid hormon salınamaz ve hastanın anestezi ve ameliyat salınamaz ve hastanın anestezi ve ameliyat stresiyle baş etmesi güçleşir.stresiyle baş etmesi güçleşir.

66

Yasal hazırlık;Yasal hazırlık;

Ameliyat olacak her hastanın, ameliyat Ameliyat olacak her hastanın, ameliyat küçük bile olsa kesinlikle imzalı küçük bile olsa kesinlikle imzalı ameliyat izni alınmalıdır.ameliyat izni alınmalıdır.

77

Ameliyat öncesi eğitimAmeliyat öncesi eğitim

Hastaya;Hastaya;

-derin solunum-derin solunum

-öksürük-öksürük

-dönme-dönme

-extremite egzersizleri-extremite egzersizleri

88

HASTANIN AMELİYATTAN HASTANIN AMELİYATTAN ÖNCEKİ GECE HAZIRLIĞIÖNCEKİ GECE HAZIRLIĞI

-Cilt hazırlığı-Cilt hazırlığı

-Gastrointestinal sistem hazırlığı-Gastrointestinal sistem hazırlığı

-Anestezi hazırlığı-Anestezi hazırlığı

-İstirahat ve uykunun sağlanması -İstirahat ve uykunun sağlanması

99

HEMŞİRENİN HASTAYI AMELİYATA HEMŞİRENİN HASTAYI AMELİYATA GÖNDERMEDEN ÖNCE YAPMASI GÖNDERMEDEN ÖNCE YAPMASI

GEREKENLER;GEREKENLER; Hastanın yaşam bulgularını alır ve kayıt Hastanın yaşam bulgularını alır ve kayıt

eder.eder. Lavman ,IV sıvı uygulaması gibi özel istem Lavman ,IV sıvı uygulaması gibi özel istem

varsa bunları uygularvarsa bunları uygular Hastaya idrar yapmasını söyler.Hastaya idrar yapmasını söyler. Hastaya dişlerini fırçalaması takma dişleri Hastaya dişlerini fırçalaması takma dişleri

varsa bunları çıkarması söylenir.varsa bunları çıkarması söylenir. Hastanın takıları varsa bunların çıkarılması Hastanın takıları varsa bunların çıkarılması

söylenirsöylenir

1010

Kadın hastaların tırnaklarında oje Kadın hastaların tırnaklarında oje varsa ojenin silinmesi söylenir.varsa ojenin silinmesi söylenir.

Hastanın ameliyat gömleğini Hastanın ameliyat gömleğini giymesine yardımcı olunur.giymesine yardımcı olunur.

1111

AMELİYAT SONRASI AMELİYAT SONRASI (POSTOPERATİF) HEMŞİRELİK (POSTOPERATİF) HEMŞİRELİK

BAKIMIBAKIMIHasta servise gelip yatağına alındıktan sonra;Hasta servise gelip yatağına alındıktan sonra;-hastanın bilinç düzeyi-hastanın bilinç düzeyi-hastanın yaşam bulguları ve beden ısısı(ilk 2 saat -hastanın yaşam bulguları ve beden ısısı(ilk 2 saat

15 dakikada bir,2. saatten sonra yarım saatte bir, 15 dakikada bir,2. saatten sonra yarım saatte bir, 4. saatten sonra saatlik takibi alınır)4. saatten sonra saatlik takibi alınır)

-cilt rengi ve nemi;soğuk,soluk ve nemli bir cilt şok -cilt rengi ve nemi;soğuk,soluk ve nemli bir cilt şok belirtisi olabilir.belirtisi olabilir.

-pansumanlara bakılır-pansumanlara bakılır-drene bakılır-drene bakılır

1212

-IV sıvılar kontrol edilir-IV sıvılar kontrol edilir

-kan veriliyorsa hızı kontrol edilir-kan veriliyorsa hızı kontrol edilir

-üretral katater varsa klemp açılır idrar -üretral katater varsa klemp açılır idrar miktarı kayıt edilir ve idrar rengi miktarı kayıt edilir ve idrar rengi kontrol edilirkontrol edilir

-Dr. İstemine göre ilaç ve uygulamalar -Dr. İstemine göre ilaç ve uygulamalar yapılıryapılır

1313

Ameliyat sonrası bakım hedefleriAmeliyat sonrası bakım hedefleri

1.1. Kardiyovasküler fonksiyonu sürdürmekKardiyovasküler fonksiyonu sürdürmek2.2. Solunum sistemi fonksiyonunu sürdürmekSolunum sistemi fonksiyonunu sürdürmek3.3. Yeterli beslenme ve boşaltımı sağlamakYeterli beslenme ve boşaltımı sağlamak4.4. Sıvı-elektrolit dengesini sürdürmekSıvı-elektrolit dengesini sürdürmek5.5. Renal fonksiyonu sürdürmekRenal fonksiyonu sürdürmek6.6. İstirahati sağlamakİstirahati sağlamak7.7. Yara iyileşmesini sağlamakYara iyileşmesini sağlamak8.8. Hareketi sağlamakHareketi sağlamak9.9. Psikolojik destek sağlamakPsikolojik destek sağlamak10.10. Komplikasyonları önlemekKomplikasyonları önlemek

1414

TARİTARİHH

İLİŞKİLİ İLİŞKİLİ OLDUĞU OLDUĞU FAKTÖRLERFAKTÖRLER

TANIMLATANIMLAYICIYICI

HEMŞİRHEMŞİRELİK ELİK TANILATANILARIRI

GİRİŞİMLERGİRİŞİMLER DEĞDEĞERLEERLENDİRNDİRMEME

tonsilltonsillektomektomii

Yutarken ağrı Yutarken ağrı duymaya duymaya sekonder,sıvı sekonder,sıvı alınımınazalalınımınazalmasına bağlımasına bağlı

1)Sıvı 1)Sıvı volüm volüm defisiti defisiti riskiriski

-AÇİ takibi-AÇİ takibi

-deri -deri turgorunun turgorunun gözlemlenmesigözlemlenmesi

apendapendektomektomii

İnsizyona,gaİnsizyona,gaz oluşmasına z oluşmasına ve ve immobiliteye immobiliteye bağlıbağlı

-Mobilize -Mobilize olamya olamya dirençdirenç

-karın -karın şişkinliğişişkinliği

-gaz -gaz çıkışının çıkışının olmamasıolmaması

-ağrılı yüz -ağrılı yüz ifadesiifadesi

2)Akut 2)Akut ağrıağrı

-Mobilizasyon -Mobilizasyon esnasında esnasında insizyon yerinin insizyon yerinin desteklenmesidesteklenmesi

-Dr.orderında -Dr.orderında yer alan yer alan analjeziklerin -analjeziklerin -mobilizasyon mobilizasyon öncesiverilmesi öncesiverilmesi

-hafif hafif -hafif hafif ayak-bacak ayak-bacak egzersizlerinin egzersizlerinin yapılmasının yapılmasının sağlanmasısağlanması

1515

nefreknefrektomitomi

İnsizyona İnsizyona yerine yerine sekonder sekonder olarak,soluk olarak,soluk alıp-verirken alıp-verirken veöksürürkeveöksürürken ağrı n ağrı olmasına olmasına bağlıbağlı

-- 3)Solunum 3)Solunum fonksiyonundfonksiyonunda değişim a değişim riskiriski

-solum egzersizlerinin -solum egzersizlerinin yaptırılması ve bunu yaptırılması ve bunu yaparken insizyon yerinin yaparken insizyon yerinin desteklenmesidesteklenmesi

-akciğerlerin her 8 saatte -akciğerlerin her 8 saatte bir dinlenmesi ve bir dinlenmesi ve solunum seslerinde solunum seslerinde değişme varsa dinleme değişme varsa dinleme sıklığının artırılmasısıklığının artırılması

-ilk önce yatak içinde -ilk önce yatak içinde dönme hareketleri ve dönme hareketleri ve daha sonra yavaş yavaş daha sonra yavaş yavaş süresini arttırarak süresini arttırarak yürüme egzersizlerinin yürüme egzersizlerinin planmasıplanması

katarakataraktkt

Göz Göz yüzeyinin yüzeyinin cerreahi cerreahi kesisine kesisine sekondersekonder

4)Enfeksiyon 4)Enfeksiyon riskiriski

-enfeksiyonun klinik -enfeksiyonun klinik belirtilerinin(ateş…)gözlebelirtilerinin(ateş…)gözlenmesinmesi

-verilen antibiyotiğin -verilen antibiyotiğin planlanan zamanda planlanan zamanda uygulanmasıuygulanması

-göz damlalarının ellerin -göz damlalarının ellerin yıkanıp daha sonra yıkanıp daha sonra damlatılmasıdamlatılması

-göz bantlarının -göz bantlarının gözlemlenip temizliğin gözlemlenip temizliğin kontrol edilmesikontrol edilmesi

-hastaya yaklaşmadan -hastaya yaklaşmadan önce ziyaretçilerin ellerini önce ziyaretçilerin ellerini yıkamasının söylenmesi yıkamasının söylenmesi

1616

amputasyamputasyonon

Yürüyüşte Yürüyüşte değişim değişim ve ve destekleyidestekleyici/yardımci/yardımcı cı araçların araçların tehlikesintehlikesine bağlıe bağlı

5)Travma riski5)Travma riski -koltuk -koltuk değneği,baston,yürüteçlerdeğneği,baston,yürüteçleri…uygun şekilde i…uygun şekilde kullanmanın öğretilmesikullanmanın öğretilmesi

-kişiye ayağına tam uyan -kişiye ayağına tam uyan ve tabanı kaymayan ve tabanı kaymayan ayakkabılar giyme ayakkabılar giyme konusunda eğitimin konusunda eğitimin verilmesiverilmesi

-eve gittiğinde kayan -eve gittiğinde kayan halı,ortada sehpa gibi halı,ortada sehpa gibi travmaya yol açabilecek travmaya yol açabilecek eşyaların kaldırılmasının eşyaların kaldırılmasının söylenmesisöylenmesi

-gece lambalarının açık -gece lambalarının açık tutulması ve geceleritutulması ve geceleri

de hemşireden yardım de hemşireden yardım istemesi için istemesi için cesaretlendirilmesicesaretlendirilmesi

1717

KAYNAKLARKAYNAKLAR

1)Hemşirelik tanıları elkitabı-Lynda Juall 1)Hemşirelik tanıları elkitabı-Lynda Juall CarpenıtoCarpenıto

2)Cerrahi hastalıkları hemşireliği-Prof. 2)Cerrahi hastalıkları hemşireliği-Prof. Dr.Fethiye Erdil , Doç.Dr. Nalan Özhan Dr.Fethiye Erdil , Doç.Dr. Nalan Özhan ElbaşElbaş

Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com