a305 disli cark mekanizmalari

Upload: serhat-yilmaz

Post on 08-Apr-2018

281 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    1/50

    1. DL ARK MEKANZMALARI

    1.1 Genel fadeler ve Snflandrmas

    Dili arklar; aralarnda bir kayma olumadan, iki mil arasnda kuvvet ve

    hareket ileten elemanlardr. G iletme bakmndan, mekanizmann bir dndren ve bir

    veya birka dndrlen eleman vardr. Genellikle mekanizmann kk dilisine

    pinyon, dierine ark denir. Millerin konumuna gre dili arklar ve ark

    mekanizmalar u ekilde snflandrlabilir.

    a) Eksenleri ayn dzlemde paralel olan iki mil arasnda g ve devir ileten

    arklara silindirik veya aln dili arklar denir. Dilerin yn ark eksenine gre paralel

    ise dz silindirik (ekil-1.1), eik ise helisel silindirik (ekil 1.2a) veya ift helisel

    silindirik (ok) (ekil-1.2b) dili ark adn alrlar. Ayrca arklar, birbirinin dnda veya

    iinde yuvarlamalarna gre d (ekil 1.1a) veya i (ekil 1.1b) silindirik dili arklar

    eklinde adlandrlrlar. dili arklar dz (ekil 1.1b), helisel (ekil 1.3a) ve ift

    helisel (ekil 1.3b) olabilirler.

    Herhangi bir dili arkn yarap sonsuz yapldnda kremayer denilen ubuk

    eklinde bir dili eleman elde edilir. Bu elemann dz veya helisel silindirik dili arkla

    almasna gre dz kremayer mekanizmas (ekil 1.1c) veya helisel kremayer

    mekanizmas (ekil 1.2c) meydana gelir.

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    2/50

    ekil-1.1

    ekil-1.2

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    3/50

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    4/50

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    5/50

    mekanizmann silindirik (ekil1.5.b) ve globoid (ekil 1.5.c) tipleri vardr. Ayrca spiral

    dili ark grubuna dahil olmayan fakat eksenleri ayn dzlemde olmayan ve keismeyen

    hipoid konik dililer (ekil 1.5.d) de vardr.

    ekil-1.5

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    6/50

    1.2 Dili arklarn Ana Boyutlar

    ekil-1.6 Dili arka ait boyutlar

    Taksimat Dairesi: zerinde dilerin taksimat yaplan ve esas dili arkn

    bykln belirleyen dairedir. Bu daire zerinde llen ve bir di kalnl ile bir di

    aras boluu kapsayan uzunlua di taksimat veya hatve denir.

    Di balarndan geen daireye ba dairesi, di tabanlarndan geen daireye de

    taban dairesi denir.

    Diin taksimat dairesi ile ba dairesi arasndaki boyuna ba ykseklii,

    taksimat dairesi ile taban dairesi arasndaki uzunlua ise taban ykseklii denir.

    Ba ykseklii modle eittir. Taban ykseklii ise dili arkn taban dairesi ile

    e alacak dili arkn ba dairesi arasnda bir boluk olmas gerektiinden modl

    kadar deil, biraz daha byk, yaklak 1,2.m kadar alnr. Ba ve taban yksekliklerinin

    toplam di yksekliini verir.

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    7/50

    Taksimat P; di kalnl S0 ve di aral e0a ayrlr.

    Bir dili arkn ana boyutlar ve aralarndaki bantlar yukardaki tanmlaragre yledir:

    Taksimat dairesi ap : d0

    Taksimat (hatve) : P

    Di says :P

    d.Z 0

    Modl : P

    m

    Ba ykseklii : ha= m

    Di ba dairesi ap : da = d0 +2 . ha = d0 + 2 m

    Taban ykseklii : hf= m + Sk1.2 m

    Di ba boluu : Sk0.2 m

    Taban dairesi ap : df= d0 2 hf d0-2.4 m

    Di kalnl :2

    ps0

    Di aral :2

    pe0

    1.3 Di Ama ekilleri

    Dili ark ifti birbirini kavradnda di yan yzeyleri birbiri zerindeyuvarlanmal (kaymal) ve bunun yansra mmkn olduu kadar az kaymas ile daha az

    anma, snma ve grltnn elde edilmesi gerekir. Di yan yzeylerine, her di

    pozisyonunda iletme oran ve buna bal evresel hzn her iki dili ark blm dairesi

    stnde bir dn boyunca sabit kalacak ekilde biim verilmi olmaldr. Ayrca

    dilerin mmkn olduu kadar basit takmlar vastasyla ucuz fiyatla imal edilmesi

    gerekir. Dili yan yzeylerinin profili bir sidloid veya bir evolvent yuvarlanma erisi

    olursa, bu artlar salanr.

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    8/50

    1.3.1 Di Yan Yzey Profilleri

    Sikloid bir dairenin bir dzlem veya bir silindir stnde yuvarlanmasyla eldeedilir. (ekil 1.3.1.a) Sikloid dilisi, mikro teknolojide ve saat sanayiinde takm dili

    arklar halinde kullanma alan bulmaktadr.

    Evolvent rnein gerilmi yay bir silindirden (temel dairesinden) salnrsa, yay

    zerinde alnan bir nokta evolvent erisini oluturur. (ekil 1.3.1.b). Artan temel dairesi

    ap ile evolvent erisi azalr. Sonsuz byklkteki bir temel dairesi apnda evolvent

    dz doru, dili arka, dili ubuu (kramayer) haline gelir. Bundan dolay bir evolvent

    dilisi, dorusal di yan yzeyi olan bir takmn yuvarlanmasyla imal edilebilir.

    1.3.2 Normal Di Ama

    Dili arklarda dililerin temas noktalar, tahrik eden ve edilen dililerin

    oluturduu bir kavrama hatt dorusu stnde hareket eder. Kavrama hatt, blm

    dairesinin temas noktasndaki teete gre 20 kavrama as kadar eik durumdadr.

    (ekil 1.3.2.a). Kavrama as 20 olan bir evolvent dilisi, normal dili adn alr.

    Diin kavrama as, yarm di yan yzey asdr. Bir normal diin

    karlatrlma profili, di yan yzey as 2 40 olan bir dili ubuu

    (kramayer)dir. Birbirini kavramas gereken dili arklarn, ayn modle ve ayn

    kavrama asna sahip olmalar gerekir.

    1.4 Dili arkn malat

    En yaygn tala kaldrlarak yaplan dili ark imalat metodu, azdrmal, ve

    vargellemeli yuvarlanma metodlardr. CNC kumandal di ama tezgahlar,

    yuvarlanmann oluturulmas esnasnda, 4 ile 5 eksenli kumandalarn ayr ayr tahrik

    edilmeleriyle takmn i parasna gre her trl konuma getirilmesini mmkn klar.

    Bu suretle en uygun (optimum) di profili imal edilebilir.

    En uygun bir di profili,

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    9/50

    * Aktarlabilen dnme momentini, * Byk titreimlere

    * Hareket dzgnln ve mr * Fazla snmaya

    * Verimi arttrr * Dilerin anmasna engel olur.Azdrma freteleri, genellikle aln dilerin almas iin uygulanr. Helisel

    ekildeki azdrma frezeleri, imal edilmesi gereken dili ark ileyerek ekillendirir.

    lerleme ve azdrma (yuvarlanma) hareketine klavuzluk eder ve tam olarak tala

    derinliine ayar edilir. Azdrma frezesinin helis adm, dili arkn admna karlk

    gelir.

    Azdrma frezerinin ekseni, dz dili arklarda ykselme asnda, helisel diliarklarda ilave olarak arkn eiklik asnda ayarlanr.

    Vargellemeli frezelerde, takm ve i paras, dnme hareketine uyum

    saladnda imalat yaplr. Ayn anda takm (kesici ark), tala kaldrmas iin gerekli

    olan ileri geri hareketini (kesme hareketini) eksen boyunca yapar. Helisel dilerin imal

    edilmeleri iin kesici ark (freze aks), ilave bir vidalama hareketini de yapar.

    Vargellemeli metod sayesinde dar olarak arka arkaya bulunan eitli dililer imal

    edilebilir.

    Talasz imalat metodu, zellikle kk aln ve konik dili ark imalatnda

    uygulama alan bulmaktadr. Yaygn olarak (rnein mikro teknoloji, ayrca ev ve bro

    makinalarnda) pskrtme dkml plastik maddeden yaplm dili arklar kullanlr.

    Tablo-1, dili ark imalat iin eitli metodlar hakknda bir zet vermektedir.

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    10/50

    2. HELSEL DL ARKLARBirbirine yakn olan (paralel, dikey ve herhangi bir ada) bir mildeki hareket

    ve kuvveti dier bir mile iletmek iin kullanlan mekanik elemanlardr. Dz dili

    arklarn almalar di yzeylerinin bir doru boyunca birbirine demesi neticesinde,

    hareket ve kuvvet iletiminde vuruntu ile beraber bir ses kartr. Bu vuruntu ve sesi

    nlemek iin dililer helis olarak yaplr. Di dorultular di ekseniyle sa ve sol eimli

    olarak oluturulur.

    Helisel dililer alma konumunda millerin durumuna gre:

    * mil eksenleri paralel alan helisel dililer

    * mil eksenleri dikey alan helisel dililer

    *mil eksenleri herhangi bir a altnda alan helisel dililer diye snflandrlr.

    Helisel dililere eksenel olarak gelen kuvvetleri karlamak iin dililerin

    milleri iyi yataklanmaldr. Kaymal ve rulmanl yataklar kullanrken yataklarn

    seiminde gereken kuvvetlere dikkat edilmesi gerekir. Grup halinde alan helis

    dililerin birinin eimi, saa ise dierinin eimi sola olmaldr. Bylece yataklara gelen

    eksenel kuvvetler yok edilmi olur.

    2.1 ki Kademeli Helisel Dili ark Mekanizmas rnek Hesab

    Giri devir says (ng) : 2900 d/d

    k devir says (n) : 225 d/d

    letilecek g (Ni) : 5 kW

    2.1.1 evrim Oran

    89,12225

    2900

    n

    ni

    g2,1 olduundan iki kademeli dili kutusu yeterli olacaktr.

    i 8 ise bir kademeli,

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    11/50

    i 45 ise iki kademeli,

    i 200 ise kademeli dili kutusu yeterli olacaktr.

    Z1= 22 kabul edelim.

    2.1.2 Modl Hesab

    Dili Malzemesi 16 MnCr 5 seildi. Tablo IIden;

    mm/N1630mm/N460 limHFlim deerleri alnr.

    Emniyet Katsays

    S= 1.8 (1.7-2 arasnda olmaldr)

    Dili entik faktr

    YS= 0,95

    Yzey Prz Faktr

    ok hassas ilenip parlatlm dililerde;ZR= 1

    deerleri kabul edildikten sonra;

    RSlimF

    em Z.Y.S

    e

    1.95,0.8.1

    460eem

    mm/N78,242eem olarak bulunur.

    Eim As;

    15

    Di Form Faktr;

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    12/50

    Z1= 22 di olarak alrsak; x= 0 profil kaydrma yoktur. Tablo IIIden

    YF = 2,83 olarak bulunur.

    b/m oran;Kutu eklinde gvde iinde, iyi yataklanm ise 15 b/m 25 arasnda bir

    deer seilmelidir.

    b/m= 20

    Yan yzey form faktr

    0vex15 profil kaydrma hali iin;ZH= 1,72 (Tablo 14)

    Malzeme Faktr

    Tablo 4den elik malzeme iin,

    ZM= 271 N/mm

    Yalama FaktrKL= 1 Tablo 5den seildi.

    Yzey Prz Faktr

    ZR= 1 seildi.

    Hz Faktr

    lk hesaplamalarda Z 1v

    (Tablo 6)

    Yzey Basnc Emniyet Deeri

    ]mm/N[ZZK.S

    VRLlimH

    emb

    1.1.1.8,1

    1630emb

    mm/N56,905emb

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    13/50

    Dnme Momenti

    Md =WP

    2900.

    30.10.5M

    3

    d

    m.N4643,16Md

    dM 16464,3 N.mm

    Di Dibi Mukavemetine Gre Modl Deeri;

    3

    em1

    Fd

    e.z.m

    bY.cos.M.3

    m

    3

    78,242.22.20

    83,2.15cos.3,16464.3m

    m= 1,08

    Yan Yzey Mukavemetine Gre Modl Deeri;

    3 2

    emb21

    2MH

    2d

    .Z.m

    b

    )Z.Z(cos.M.

    i

    1i.6.3m

    322

    22

    56,905.22.20

    )271.72,1(.15cos.3,16464.

    89,12

    189,126.3m

    m= 1,18 mm

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    14/50

    Modl deeri Tablo 7den

    m= 1.5 seildi

    Aln Modl;

    cos

    mm t

    15cos

    5,1m t

    55,1m t

    Aln Taksimat;

    .mP tt

    .55,1Pt

    87,4Pt

    2.1.3 I. Kademe Dililerinin Boyut Hesaplar

    2.1.3.1 Bir Nolu Dilinin Hesab

    Taksimat Dairesi ap;

    t11t M.Zdo

    55,1.22do 1t

    mm1,34do 1t

    Ba Dairesi ap

    m.2doda 1t1

    5,1.21,34da 1t

    mm1,37da 1t

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    15/50

    Taban Dairesi ap

    m5,2dodf 1t1

    5,1.5,21,34df1

    mm35,30df1

    Di Kalnl

    1hf 1,2 .m

    1hf 1,2. 1,5

    1hf 1,8 mm

    2.1.3.2. ki Nolu Dilinin Hesab

    Birinci Kademe evrim Oran;

    T1 i.25,1i

    88,12.25,1i1

    49,4i1

    Di Says

    1

    21

    Z

    Zi

    112 Z.iZ

    2Z 4,49 . 22

    2Z 99

    Taksimat Dairesi ap

    dot 2= Z2. Mt

    dot 2= 99 . 1,55

    dot 2

    = 153,45 mm

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    16/50

    Ba Dairesi ap

    m.2doda 2t2

    da2 = 153,45 + 2 . 1,5

    da2 = 156,45 mm

    Taban Dairesi ap

    m.5,2dodf 2t2

    2df 153,45- 2,5 . 1,5

    2df 149,7 mm

    Di Kalnl

    hf2= 1,2. M

    hf2= 1,2. 1,5

    hf2= 1,8

    Di Genilii

    b/m = 20

    5,1

    b=20

    b= 20. 1,5

    b= 30 mm

    2.1.3.3 Di Dibi Mukavemetinin Kontrol

    Teetsel Kuvvet

    1t

    dt do

    M.2F

    1,34

    3,16464.2Ft

    Ft = 965,65 N

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    17/50

    letme Faktr

    Tablo 8den Ki = 1,25 tablodan seilir.

    Dinamik Faktr

    w.2

    doV 1t

    310.30

    2900..

    2

    1,34V

    V= 5, 18 m/sn

    Tablodan 9dan DIN 8 kalitesini seersek;

    Kv = 1,28 olur.

    Profil Kavrama Oran

    tt

    t1o22

    221

    21

    2

    p cos.p

    sin.argragrar

    ra1 =2

    da12

    dodoa 2t1t1o

    ra1 =2

    1,37

    2

    45,1531,34a 1o

    ra1 = 18,55 mm mm78,93a 1o

    ra2 =2

    da 2

    ra2 =

    2

    45,156

    ra2 = 78,225 mm

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    18/50

    rg1= cos.

    2

    do 1t

    rg1= 20cos.2

    1,34

    rg1= 16,02 mm

    rg2 = cos.2

    do 2t

    rg2 = 20cos.2

    45,153

    rg2= 72,098 mm

    t Aln kavrama as

    tan t tan 20/cos 15

    t 20,65

    65,20cos.87,4

    65,20sin.78,93098,72225,7802,1655,18 2222

    p

    p 1,45

    Kavrama Faktr

    45,1/1/1Y

    69,0Y

    Eitim As Faktr

    120

    1Y

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    19/50

    120

    151Y

    875,0Y

    Kavrama Hatas

    fe = 12 (Tablo 10)

    3065,965

    bFt

    mm/N19,32b

    Ft

    qL = 0,98 (Tablo 11)

    41,1Kf (Tablo 12)

    Genilik Yk Dalm Faktr

    25,1Kf

    Di Kalitesi 5-6 7-8 9-10 11-12

    fK 1.15 1.25 1.35 1.5

    Y.Y.Y.K.K.K.K.m.bF Fffvi

    te

    875,0.69,0.83,2.25,1.41,1.28,1.25,1.5,1.30

    65,965e

    mm/N4,103e

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    20/50

    e

    eemS

    4,10378,242S

    35,2S

    Emniyet Asndan Uygundur.

    2.1.3.4 Yan Yzey Mukavemetinin Hesaplanmas

    minvRLlimHbem

    S

    1.Z.Z.K

    Yzeyde Hertz Basnc

    mm/N1630limH

    Yalama Faktr

    KL= 1

    Yzey Prz Faktr

    ZR= 1 seildi.

    Hz Faktr

    ZV= 1dir. (Tablo 6)

    Emniyet Katsays

    4,1Smin

    4,1

    1.1.1.1.1630bem

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    21/50

    6,1377bem N/mm

    Oluan Yzey Basnc

    z.z.z..

    i

    1i.

    do

    WMH

    1

    1

    1t

    Htb

    evresel Kuvvet

    HHvit

    Ht K.K.K.K.b

    FW

    Aln Yk Dalm Faktr

    K 45,1H (Tablo 13)

    Genilik Yk Dalm Faktr

    50,1KH

    Di Kalitesi 5-6 7-8 9-10 11-12

    HK 1.30 1.50 1.70 2.00

    Adm Kavrama Oran

    65,187,4

    15.tan.30

    P

    tan.b

    t

    Z = 0,80 (Tablo 13)

    50,1.45,1.28,1.25,1.30

    65,965W tH

    mm/N02,112W tH

    Yan Yzey Form Faktr

    ZH= 1,72 (Tablo 14)

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    22/50

    Malzeme Faktr

    ZM= 271 N/mm (Tablo 4)Bu tablodan seilen deerlere gre, oluan yzey basnc;

    80,0.271.72,1.49,4

    149,4.

    1,34

    02,112b

    b 747,35 N/mm

    b

    bemS

    35,747

    6,1377S

    S= 1,84Emniyet Asndan Uygundur.

    2.1.4. II. Kademe Dililerinin Boyut Hesaplar

    kinci Kademe evrim Oran;

    21t i.ii

    1

    T2

    iii

    49,4

    89,12i2

    87,2i2

    alma Momenti

    11d2d i.MM Md2 = 16464,3. 4,49

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    23/50

    Md2 = 73924,71 N.mm

    Z3 = 22 di olarak alalm.

    Di Form Faktr

    YF = 2,83 (Tablo 3)

    2.1.4.1 Modl Hesab

    Malzeme, I. Kademe dili malzemesiyle ayn seildi. Buna gre;

    Di Dibi Mukavemetine Gre Modl Deeri

    3

    eem3

    Fd

    .z.m

    bY.cos,M

    .3m

    378,242.22.20

    83,2.15cos.71,73924.3m

    m= 1,78

    Yan Yzey Mukavemetine Gre Modl Deeri

    3 2bem

    23

    2MH

    2.d

    .z.m

    b

    )z.z(.cosM.

    i

    1i6.3m

    322

    22

    56,905.22.20

    )271.72,1(.15cos.71,73924.

    89,12

    189,126.3m

    m= 1,94

    Modl deeri tablo7den

    m= 2 seildi

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    24/50

    Aln Modl

    cos

    mm t

    15cos

    2m t

    07,2m t

    Aln Taksimat

    Pt= . m t

    Pt= . 2,07Pt= 6,5

    Drdnc Dilinin Di Says

    324 Z.iZ

    Z4 = 2,87.22

    Z4 = 63,14

    Z4= 63 di

    2.1.4.2 Nolu Dilinin Hesab

    Taksimat Dairesi ap

    33t0z.md

    22.07,2d3t0

    mm54,45d3t0

    Di Ba Dairesi ap

    m.2dd33 ota

    2.254,45d3a

    mm54,49d3a

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    25/50

    Taban Dairesi ap

    m.5,2dd 33 otf

    2.5,254,45d3f

    mm54,40d3f

    Di Kalnl

    m.2,1h3f

    2.2,1h 3f mm.4,2h

    3f

    2.1.4.3 DRT NOLU DLNN HESABI

    Taksimat Dairesi ap

    4tot z.md 4

    63.07,2d4ot

    mm41,130d4ot

    Di Ba Dairesi ap

    m.2dd4ot4a

    2.241,130d4a

    mm41,134d 4a

    Taban Dairesi ap

    m.5,2dd44 otf

    2.5,241,130d4f

    mm41,125d 4f

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    26/50

    Di Kalnl

    m.2,1h4f

    2.2,1h4f

    mm4,2h4f

    Di Genilii

    20m

    b

    202

    b

    b= 40 mm

    2.1. 4.3.1 Di Dibi Mukavemetinin Kontrol

    Y.Y.Y.K.K.K.K.m.bFt

    Fffvie

    Ki= 1,25 olarak nceden seilmiti. (Tablo 8)

    Dinamik Faktr

    w.2

    dV 3

    ot

    n2 = n1/i1

    n2 = 2900 / 4,49

    n2 = 645,88 d/d

    310.30

    88,645..

    2

    54,45V

    V=1,54 m/sn

    Tablo 9dan Kv = 1,1 seildi.

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    27/50

    Teetsel Kuvvet

    3ot

    dt

    d

    M.2F

    54,45

    71,73924.2Ft

    Ft = 3246,58 N

    Profil Kavrama Oran

    tt

    t20244

    223

    23

    p cos.P

    sin.argarrgra

    )zz(.cos2

    m

    2

    dodoa 43

    t4t3t20

    )6322(15cos.2

    07,2a 02

    mm08,91a 02

    2

    dara 33

    2

    54,49ra3

    ra3=24,77 mm

    2

    dara 44

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    28/50

    2

    41,134ra 4

    mm21,67ra4

    cos.2

    dorg 3t3

    20cos.2

    54,45rg3

    mm4,21rg3

    cos.2

    dotrg 44

    20cos.2

    41,130rg

    4

    mm27,61rg4

    65,20cos.5,6

    65,20sin.08,9127,6121,674,2177,24 2222

    p

    31,1p

    Kavrama Faktr

    76,0Y

    31,1/1Y

    /1Y

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    29/50

    Eim As Faktr

    Y= 0,875 (I. Kademe hesaplarnda bulunmutu.)

    Kavrama Hatas

    fe= 14 (Tablo 10)

    mm/N16,81

    b

    F

    40

    58,3246

    b

    Ft

    t

    qL= 0,90 (Tablo 11)

    Aln Yk Dalm Faktr

    FK = 1,18 (Tablo 12)

    Genilik Yk Dalm FaktrFK = 1,25 olarak daha nceden bulunmutu.

    Di Form Faktr

    YF= 2,83 olarak Tablo 3den okunur.

    Y.Y.Y.K.K.K..K.m.b

    Ffffvi

    te

    875,0.76,0.83,2.25,1.18,1.1,1.25,1.2.40

    58,3246e

    mm/N9,154e

    e

    eem

    S

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    30/50

    9,154

    78,242S

    57,1S Emniyet uygundur.

    2.1.4.3.2 YAN YZEY MUKAVEMETNN KONTROL

    Yzeyde Hertz Basnc

    mm/N1630limH

    Yalama Faktr

    KL= 1 (Tablo 5)

    Yzey Prz Faktr

    ZR= 1 seildi.

    Hz Faktr

    ZV= 1dir. (Tablo 6)

    Oluan Emniyet Basnc

    minVRLlimHbem

    S

    1.Z.Z.K.

    4,1

    1.1.1.1.1630bem

    6,1377bem N/mm

    Oluan Yzey Basnc

    z.z.z..i

    1i.

    do

    WMH

    2

    2

    3t

    Htb

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    31/50

    evresel Kuvvet

    HHvit

    Ht K.K.K.K.

    b

    FW

    Aln Yk Dalm Faktr

    K 19,1H (Tablo 13)

    Genilik Yk Dalm Faktr

    50,1KH daha nce bulunmutu.

    50,1.19,1.1,1.25,1.40

    58,3246WHt

    WHt = 199,21 N/mm

    Adm Kavrama Oran

    65,1

    5,6

    15tan.40

    Ptan.b t

    Z = 0,90

    Yan Yzey Form Faktr

    ZH= 1,72 (Tablo 14)

    Malzeme Faktr

    ZM= 271 N/mm (Tablo 4)

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    32/50

    Oluan Yzey Basnc

    90,0.271.72,1.

    87,2

    187,2.

    54,45

    21,199b

    b 1018,86 N/mm

    b

    bemS

    86,10186,1377S

    S= 1,35

    Emniyet Asndan Uygundur.

    DL ANA BOYUTLARI

    1. DL 2. DL 3. DL 4. DLTAKSMAT DARES API 34.1 153.45 45.54 130.41

    BA DARES API 37.1 156.45 49.54 134.41

    TABAN DARES API 30.35 149.7 40.54 125.41

    D SAYISI 22 99 22 63

    D GENL 30 30 40 40

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    33/50

    Tablo 2

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    34/50

    Tablo 3 : Di Form Faktr YF

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    35/50

    Tablo 4 : Malzeme Faktr ZM

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    36/50

    Tablo 5 : Yalama Faktr KL

    evre Hz V

    Tablo 6 : Hz Faktr ZV

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    37/50

    Tablo 7 : Standart Modl Deerleri

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    38/50

    Tablo 8 : letme Faktr K

    Tablo 9 : Dinamik Faktr KV

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    39/50

    Tablo 10 : DIN 867ye gre zin Verilen Kavrama Hatalar fpe ve fe

    Genilik Yk Dalm Faktr FK

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    40/50

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    41/50

    Tablo 13 : Kavrama Faktr

    Tablo 14 : Yan Yzey Form Faktr ZH

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    42/50

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    43/50

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    44/50

    NDEKLER

    TABLO LSTES

    1. DL ARK MEKANZMALARI 1

    1.1 Genel fadeler ve Snflandrmas 1

    1.2 Dili arklarn Ana Boyutlar 6

    Taksimat Dairesi 6

    1.3 Di Ama ekilleri 7

    1.3.1 Di Yan Yzey Profilleri 8

    1.3.2 Normal Di Ama 8

    1.4 Dili arkn malat 8

    2. HELSEL DL ARKLAR 102.1 ki Kademeli Helisel Dili ark Mekanizmas rnek Hesab 10

    2.1.1 evrim Oran 10

    2.1.2 Modl Hesab 11

    Emniyet Katsays 11

    Dili entik faktr 11

    Yzey Prz Faktr 11

    Eim As 11Di Form Faktr 11

    Yan yzey form faktr 12

    Malzeme Faktr 12

    Yalama Faktr 12

    Yzey Prz Faktr 12

    Hz Faktr 12

    Yzey Basnc Emniyet Deeri 12

    Dnme Momenti 13

    Di Dibi Mukavemetine Gre Modl Deeri 13

    Yan Yzey Mukavemetine Gre Modl Deeri 13

    Aln Modl 14

    2.1.3 I. Kademe Dililerinin Boyut Hesaplar 14

    2.1.3.1 Bir Nolu Dilinin Hesab 14

    Taksimat Dairesi ap 14

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    45/50

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    46/50

    kinci Kademe evrim Oran 22

    alma Momenti 22

    Di Form Faktr 23

    2.1.4.1 Modl Hesab 23

    Di Dibi Mukavemetine Gre Modl Deeri 23

    Yan Yzey Mukavemetine Gre Modl Deeri 23

    Aln Modl 24

    Aln Taksimat 24

    Drdnc Dilinin Di Says 24

    2.1.4.2 Nolu Dilinin Hesab 24

    Taksimat Dairesi ap 24

    Di Ba Dairesi ap 24

    Taban Dairesi ap 25

    Di Kalnl 25

    2.1.4.3 Drt Nolu Dilinin Hesab 25

    Taksimat Dairesi ap 25

    Di Ba Dairesi ap 25

    Taban Dairesi ap 25

    Di Kalnl 26

    Di Genilii 26

    2.1. 4.3.1 Di Dibi Mukavemetinin Kontrol 26

    Dinamik Faktr 26

    Teetsel Kuvvet 27

    Profil Kavrama Oran 27

    Kavrama Faktr 28

    Eim As Faktr 29Kavrama Hatas 29

    Aln Yk Dalm Faktr 29

    Genilik Yk Dalm Faktr 29

    Di Form Faktr 29

    2.1.4.3.2. Yan Yzey Mukavemetinin Kontrol 30

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    47/50

    Yzeyde Hertz Basnc 30

    Yalama Faktr 30

    Yzey Prz Faktr 30

    Hz Faktr 30

    Oluan Emniyet Basnc 30

    Oluan Yzey Basnc 30

    evresel Kuvvet 31

    Aln Yk Dalm Faktr 31

    Genilik Yk Dalm Faktr 31

    Adm Kavrama Oran 31

    Yan Yzey Form Faktr 31

    Malzeme Faktr 31

    Oluan Yzey Basnc 32

    DL ANA BOYUTLARI 32

    KAYNAKLAR

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    48/50

    TABLO LSTES

    Tablo-1 Dili arklar in malat Metodlar 9

    Tablo-2 33

    Tablo-3 Di Form Faktr YF 34

    Tablo-4 Malzeme Faktr ZM 35

    Tablo-5 Yalama Faktr KL 36

    Tablo-6 Hz Faktr ZV 36

    Tablo-7 Standart Modl Deerleri 37

    Tablo-8 letme Faktr K 38

    Tablo-9 Dinamik Faktr KV 38

    Tablo-10 DIN 867ye Gre zin Verilen Kavrama Hatalar fpe ve fe 39

    Tablo-11 Yardmc Faktr qL 40

    Tablo-12 Aln Yk Dalm FaktrF

    K 40

    Tablo-13 Kavrama Faktr Z 41

    Tablo-14 Yan Yzey Form Faktr ZH 41

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    49/50

    KAYNAKLAR

    Kay Kasnak ve Dili ark Mekanizmalar

    Prof. Dr. Ing. Fatih C. Babalk

    Makine Elemanlar

    Cilt II- G ve Hareket letim Elemanlar

    Prof. Dr. Mustafa Akkurt

    http://www.a305teyim.com

  • 8/6/2019 A305 Disli Cark Mekanizmalari

    50/50

    NSZ

    Bu yl ii projesi bir buuk ay gibi bir srede hazrlanm olup projede; dililer

    hakknda genel bilgiler, iki kademeli helisel dili kutusundaki dililerin hesab ve mukavemet

    kontrolleri yaplmtr.

    Projenin beklenen yarar salamas dileiyle bata hocam Yrd. Do. Dr. Nedim

    GERGER olmak zere bu almamda emei geen tm arkadalara teekkr bir bor

    bilirim.

    Enver KKDOAN

    Balkesir

    ubat 2000