ÜNİVERSİTE- SANAYİ İŞBİRLİĞİ YAPILARI & NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SANAYİ İŞBİRLİĞİ MEKANİZMALARI

Doç. Dr. Ö.Yusuf TORAMANNiğde Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Birim Sorumlusu

21 Kasım 2013, Ankara

SUNU PLANI

Üniversite-Sanayi İşbirliği Yapıları Dünyadaki Teknopark Gelişimi Ülkemizdeki Teknopark Gelişimi Niğde Üniversitesi Sanayi İşbirliği Mekanizmaları Sonuçlar

İNOVASYON

İdareci aklı ile teknoloji aklı bir araya getirdiğinde inovasyon doğar.

ÜNİVERSİTE–SANAYİ İŞBİRLİĞİ YAPILARI

Günümüzde ekonomik ve sosyal alanlarda gelişme sağlanabilmesi ancak teknolojik gelişme ile mümkün olabilmektedir. Teknolojik gelişmenin temelinde ise bilim ve teknoloji alanındaki buluş (icat) ve gelişmelerin “uygulanabilir olması” gelmektedir.

Üniversitelerde yürütülen “bilimsel çalışmaların sonuçlarının sanayiye aktarılması” ile bilimsel bilginin kullanıldığı teknoloji tabanlı bir üretim gerçekleşmektedir. Bu üretimlerin gerçekleştirildiği yerler olarak karşımıza “teknopark“ kavramı çıkmaktadır.

The Tuscarawas Regional Technology Park (New Philadelphia, Ohio, USA)

Dünyadaki Çeşitli Üniversite-Sanayi İşbirliği Yapıları

Üniversite-Sanayi İşbirliği Yapısı UygulamaYenilik Merkezi(Innovation Center)

Yeni ve ileri teknolojiye yönelik faaliyetlerde bulunan firmaların üniversite ile yakınlık sağladığı oluşumlardır. Firmalara yer ve bina temini, danışmanlık hizmetleri, büro ve yönetim hizmetleri sunar, teknoloji transferi için altyapı oluşturur.Örnek: ABD ve İngiltere’deki yapılar

Araştırma Parkı(Research Park)

“If you’ve seen one research park ….. You’ve seeen one reserach park”Prof.Albert Link

Yeni kurulmuş ve yeni teknolojiye sahip işletmeler veya

Temel araştırmaya dayalı projelere sahip büyük işletmelerin

bir üniversite/araştırma enstitüsü ile “işbirliği” kurarak bilimsel tabanlı teknoloji üretimini sağlayan merkezlerdir. Araştırma parklarında projeler prototip üretimine kadar desteklenmekte, seri üretim ve pazarlama aşamalarına izin verilmemektedir.Örnek: ABD ve Kanada’deki yapılar

Bilim Parkı(Science Park)

Yeni teknolojiler üretmek ve daha da gelişmeyi sağlamak isteyen firmaların, üniversitelerle işbirliği kurmasında rol oynayan kuruluşlardır. Araştırma ağırlıklı kuruluşlardır.Örnek: İngiltere’deki yapılar

Teknoloji Parkı(Technology Center)

Yeni bir ürün ve teknolojinin geliştirilip uygulanmasına ağırlık verilen parklardır. İşletmelere büro, işletme hizmetleri, çalışma mekânı, teknik destek, teknolojik hizmet verirler.Kuruluşlar için teknoloji geliştirme ve uygulama ön plandadır.Örnek: Asya’daki yapılar

Kuluçka Merkezi(İnkübatör)(İlk Gelişim Merkezi)

Teknopark içinde ilk kurulan binaya verilen isimdir. Burada “yeni kurulan” küçük ölçekli fakat çabuk büyüme potansiyeline sahip firmalara yer verilmektedir. Burada gelişimini tamamlayan işletmeler ticari üretime hazır duruma geldiklerinde daha geniş bir mekâna taşınarak yerlerini yeni girişimcilere bırakırlar.

Teknopark (Teknokent /Teknopol/Teknopolis)

Bilim ve Teknoloji parklarıdır. Amaç; üniversitelerdeki Ar-Ge sonuçlarının sanayiye aktarılmasıdır. Genellikle yeni ve ileri teknolojiye mal üretmek isteyen girişimcilerin faaliyetlerini üniversitenin yakınında yürütebilmeleri ve imkânlarından yaralanmalarını sağlayan yapılardır.

Teknoloji Transfer Ofisi (TTO)(Technology Transfer Office)

Teknoloji geliştiricisi Ar-Ge kurum ve kuruluşları (üniversiteler, Ar-Ge merkezleri) ile teknoloji kullanıcısı sanayi şirketleri arasında Bilgilendirme, Koordinasyon, Araştırmayı yönlendirme, Yeni Ar-Ge şirketlerinin oluşturulmasını

teşvik etme, işbirliğini geliştirme, Fikri mülkiyet haklarının korunması,

pazarlanması, satılması Fikri mülkiyetlerin satışından elde edilen

gelirlerin yönetilmesikonularında faaliyet gösteren yapılardır.

Relative positions and overlaps among Science Park, Innovation Centre, BusinessPark and Research Park (Source: Tsagaris Consult)

R + T Park The University of Waterloo, Kanada

Griffiss Business and Technology Park (USA)

Yıllar İtibariyle Dünyadaki Teknopark Oluşumları

Yıl Ülke Teknopark İsmi

1952 ABD Standford Research Park (Silikon Vadisi)*1959 ABD Research Triangle Park

1972 İngiltere Heriot-Watt Üniversite teknoparkı,Cambridge Teknopark

1980’ler ABD, İngiltere, Fransa, Belçika’da toplam 21 teknopark1983 Almanya Berlin Girişimciyi Destekleme Merkezi,

Aachen Teknoloji Merkezi1990’lar Japonya2000’ler Türkiye

* Piyasa değeri 1 trilyon USD olup, 300.000 Ar-Ge çalışanı mevcuttur. Intel, Google, Apple, Microsoft, Oracle, Facebook vb. firmalar bu bölgeden doğmuşlardır.

TEKNOPARK YÖNETİM MODELLERİ

Kamu veya Yerel Yönetim Temelli(İngiltere, Fransa, Japonya, G. Kore)

Üniversite Temelli(ABD, İrlanda)

Özel Sektör Temelli(ABD, İsrail)

Karışık Model(İngiltere, İspanya, İtalya, Türkiye) Technology Park Malaysia

Singapur Hükümetinin Ar-Ge’ye ayırdığı (özellikle biyoteknoloji) 5 yıllık bütçe:

10 milyar $

Çin Hükümetinin sadece Suzhou Park’a yaptığı yatırım:

1.4 milyar $

Yıllar İtibariyle Ülkemizde Kurulan Teknoparklar

Yıl Teknopark İsmi Kurulan Teknopark Sayısı

2001 ODTÜ, TÜBİTAK-MAM 22002 İzmir, Ankara, GEOSB 32003 İTÜ-Arı, Hacettepe, Kocaeli, Eskişehir, YTÜ, İÜ, Selçuk

Ü.7

2004 Antalya (Batı Akdeniz), Erciyes, Trabzon, Çukurova 42005 Erzurum Ata, Mersin, Isparta (Göller Bölgesi), Bursa

(Ulutek)4

2006 Gaziantep, Ankara Ü. 22007 Pamukkale, Fırat, Cumhuriyet, Trakya, Gazi, Dicle Ü. 62008 Ankara ASO, Tokat, Sakarya, Bolu 42009 Kütahya Tasarım, Boğaziçi, Samsun, Malatya, İstanbul 52010 Urfa (Harran), Düzce 22011 Çanakkale, Gebze YTE, K.Maraş, Tekirdağ (N.Kemal) 42012 Van Yüzüncü Yıl, Çorum, Celal Bayar Ü., İzmir BTP 42013 Niğde Ü., İzmir (Dokuz Eylül), Bozok Ü., Kırıkkale Ü. 4

TOPLAM 51

Ülkemizdeki Teknoparklarda Sektörel Dağılım

Sektörel Dağılım %Yazılım ve Bilişim 57Elektronik Sanayi 9Savunma Sanayi 6Tasarım 3Medikal 3İleri Malzeme 2Telekomünikasyon 2Tıp 2Otomotiv 1Çevre 2Enerji 2Diğer 11TOPLAM 100

Teknoparklarda Firmalara/Girişimcilere Sunulan Hizmetler

Hizmet Türü AyrıntıDanışmanlık Kuruluş danışmanlığı

İş planlarıTeknoloji danışmanlığıMali danışmanlıkHukuk danışmanlığıMuhasebe işlemleriTanıtım ve pazarlama danışmanlığı

Teknik Hizmetler LaboratuarlarAtölyelerKütüphaneUluslararası bilgi ağlarına erişimOfis donanımları (bilgisayar, fotokopi, telefon, faks vb.)Yazılım paketleriKonferans ve toplantı salonlarıVeri tabanıSekretarya

Sosyal Hizmetler Alışveriş merkeziKafeteryaKonser salonlarıSpor tesisleri

Teknoparklar ihtisaslaşmalı…22.11.2010

ABD'deki temasları kapsamında Atlanta'daki Georgia Tech, Teksas'taki Houston Üniversitesi, Teksas Üniversitesi ve Rice Üniversitesi ile Stanford Üniversitesi'ni ziyaret ettiğini belirten Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, ABD'deki bütün üniversitelerin ihtisaslaşmaya yöneldiğini, Türkiye’de de bir an önce bu yönde bir çalışma yapılması gerektiğini söyledi.

German Association of Innovation, Technology and Business Incubation Centres (ADT)

Air and Space Travel Automotives Bioinformatics Biotechnology Chemical Electronics Energy & Environment, Environmental Technologies General IT & Information and Communication Technologies (ICT) Life Sciences Logistics Medicine / Health, Medical Technologies Microsystems and Materials Nanotechnology Photonics & Optics Plasma Physics Renewable Energy & Photovoltaics

PRE- Park, Kaiserslautern, Germany, and the Technology Park Infopark Kochi, Kerala/India, Agree on Collaboration

NİĞDE ÜNİVERSİTESİ

2012 ve 2013 yıllarında “Türkiye’nin En Girişimci 50 Üniversitesi” arasında 28. Sırada (Devlet üniversiteleri içinde) yer alan Niğde Üniversitesi, yürüttüğü çok sayıda ulusal ve uluslararası Ar-Ge projesi, sağladığı fonlar, sanayi ile kontratlı işbirlikleri ile her geçen gün çıtasını yükselten bir kurum niteliğindedir. 20.000’i aşan öğrenci 750’ye yakın öğretim elemanı sayısı ile bölgenin gerek eğitim gerekse araştırma üssü konumundadır.

Niğde Üniversitesi, 2010 yılında bünyesinde kurduğu “Proje Geliştirme ve Destekleme Birimi (PROGED)”ni 2013 yılında Teknoloji Transfer Ofisine (TTO) dönüştürmüş, TÜBİTAK desteği ile profesyonel bir anlayışla yeniden organize edilerek 5 modülde hizmet vermeyi planlamaktadır.

Modül Kapsamı

Modül 1 Farkındalık, Bilgilendirme ve Eğitim Hizmetleri

Modül 2 Destek Programlarından Yararlanmaya Yönelik Hizmetler

Modül 3Proje Geliştirme/Yönetim Hizmetleri (Üniversite-Sanayi İşbirliği Faaliyetleri)

Modül 4 Fikri ve Sınai Hakların Yönetimi ve Lisanslama

Modül 5 Şirketleşme ve Girişimcilik Hizmetleri

Niğde Üniversitesi TTO Modülleri

Öte yandan, 03.01.2013 tarihinde

kuruluşu Resmi Gazetede ilan edilen Niğde Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesinin (Teknopark) 12 Eylül 2013 tarihinde yönetici şirkete (A.Ş.) dönüşmesiyle birlikte Üniversite-Sanayi işbirliğinde yeni bir dönem başlamıştır.

Yaklaşık 19.000 m2’lik bir alanda kısa sürede tesis edilecek idare ve inkübatör binası ile başta Ar-Ge potansiyeli olan firmalar ile başlangıç firması (start-up) ile proje sonuçlarını ticarileştirmek isteyen öğretim üyeleri ve araştırmacıların Ar-Ge faaliyetlerini yürütmeleri amaçlanmaktadır.

Sıra Hissedar Pay Yüzdesi

1 Niğde Üniversitesi 16.872 Niğde İl Özel İdaresi 2.103 Niğde Belediyesi 8.434 Niğde Ticaret ve Sanayi Odası 12.655 Niğde Ticaret Borsası 6.336 Niğde Organize Sanayi Bölgesi 8.437 Bor Belediyesi 4.228 Bor Ticaret ve Sanayi Odası 1.689 Calmio Süt Gıda Tarım San. Tic.

A.Ş.4.22

10 Bakkalbaşıoğlu Süt Ürünleri A.Ş. 4.2211 Niğtaş Ltd.Şti. 4.2212 Mikrokal Ltd. Şti. 4.2213 Ogün Gıda A.Ş. 4.2214 Ultaş A.Ş. 1.2315 Ömürpen A.Ş. 1.6816 Doğuş Tarımsal Projeler Ar-Ge

Hiz. A.Ş.12.65

17 Şeker Ziraat Ltd.Şti. 2.53Toplam 100.00

Niğde Üniversitesi Teknopark Hissedarları

Bu kapsamda Kalkınma Bakanlığı Ahiler Kalkınma Ajansı Doğrudan Faaliyet Desteği ile “Niğde Bölgesinin Ar-Ge Kapasitesini Geliştirmeye Yönelik Teknopark Yerleşke İhtiyaçlarının Fizibilitesi” başlıklı proje çalışması tamamlanmak üzeredir.

Niğde Teknopark bünyesinde; Yenilenebilir enerji teknolojileri (güneş

enerjisi vb.) Tarım ve gıda teknolojileri İleri malzemeler konularında 3 farklı inovasyon kümesi (innovation cluster) oluşturma çabasında olacaktır.

NİĞDE ÜNİVERSİTESİPV TEKNOLOJİLERİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA

MERKEZİ

NİĞDE ÜNİVERSİTESİNDE YÜRÜTÜLEN BAZI PROJELER

Electrolyser StackSolid Oxide Fuel Cell Development

Atmosferik PlazmaHafif Alaşımların Şekillendirilmesi

Titanyum Alaşımlarının Şekillendirilmesi

Wet Bench Laser Scriber Screen Printer Sun simulator (cell test) Carrier Lifetime measurement device Photoluminescence spectroscopyQuantum efficiency measurement device (spectral response) Sheet resistance measurement device(4 probes) Dark conductivity measurement deviceTransmission line measurement device (TLM) Ellipsometry measurement deviceOptical spectrometerElectroluminescence measurement system

HEDEFLER Dünyada hızla gelişmekte olan güneş pilleri teknolojilerinin ülkemizde de yaygın olarak çalışılması, PV konusunda yatırım yapmak isteyen yerli firmaların ulusal bir teknoloji ile desteklenmesi, Yurtdışındaki emsalleri ile rekabet edebilecek teknoloji ve çözüm üreten ve ülkemizdeki diğer araştırma merkezleri için emsal teşkil edecek bir araştırma merkezi olunması, Sanayinin ve Ar-Ge kuruluşlarının ihtiyacı olan kalifiye elemanların yetiştirilmesi, Ülkemizin enerji konusunda dışa bağımlılığının azaltılmasına katkı sağlanması, Teknoloji üretiminin İç Anadolu’da yaygınlaşmasının sağlanması.

SONUÇLAR

Uluslar arası ticarette artan rekabet, geleneksel imalat sektöründeki istihdam azalışı, teknolojideki gelişmeler ve teknolojik üretimlerin artması ile araştırma kurumlarının (üniversiteler) mevcut imkanlarının etkin bir şekilde kullanılması ihtiyacı teknopark yapılarının hızla hayata geçirilmesini sağlamıştır.

Bu bağlamada, ülkemizde de sayıları 50’yi aşan ve son yıllarda bilhassa tematik alanlarda oluşturulan teknoloji geliştirme bölgeleri (teknoparklar) üniversite ve sanayinin işbirliğinin somut olarak hayata geçirildiği alanlar olmaktadır.

2013 yılı başında ilan edilen Niğde Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Niğde Teknopark) gerek kurumların gerekse ilde öne çıkan sektörlerin (madencilik, tekstil, gıda, tarım vb.) geniş bir şekilde katıldığı ve güçlü bir sermaye ile kurulan Teknopark A.Ş.’nin kısa sürede Ar-Ge ofislerini faaliyete geçirmesi hedeflenmektedir. Sadece Niğde ili değil bölge illere de hizmet vermeyi planlayan teknopark, üniversite ile endüstri arasında bir köprü görevi üstlenecek ve bölgesel kalkınmaya Ar-Ge’ye dayalı teknoloji modeli ile katkı sağlayacaktır.

Yine 2013 yılında oluşturulan Teknoloji Transfer Ofisi (NÜ-TTO) ile Proje çalışmalarının etkinleştirilmesi, sanayi ile ilişkilerin arttırılması ve bir ara yüz olarak akademi ile birlikte çalışma ortamının oluşturulması amaçlanmıştır.

Ayrıca; Niğde Üniversitesi bünyesinde Kalkınma Bakanlığı ve kendi bütçe imkanları ile yapımı tamamlanan ve Almanya’da üretimi gerçekleşen cihazların (güneş paneli prototip üretim tesisi) kurulumu tamamlanmış olan ve güneş enerjisi üzerine yoğunlaşan Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (NÜ-NAM) ile özellikle bölgedeki potansiyeli harekete geçirmesi ve teknoparktaki alternatif enerji kümelenmesine önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.

Teşekkürler…

Doç. Dr. Öner Yusuf TORAMANotoraman@nigde.edu.tr