6. Sınıf

Sosyal Bilgiler Öğreniyorum

BİR OLAYIN ÇOK BOYUTLULUĞU, ÇOK YÖNLÜLÜĞÜ:

OLAY:Meydana gelen ya da ortaya çıkan hal,iş ya da duruma olay denir.

Yaşamımız boyunca her gün birçok olaya tanık oluruz.Bazı olayları ise televizyon,gazete, dergi,internet gibi iletişim araçlarından öğreniriz.

Dünya’da ve çevremizde meydana gelen hiçbir olay tek boyutlu, tek yönlü değildir. Hem Dünya’da hem de çevremizde meydana gelen her olay yaşamın birçok alanını etkiler. Yaşadığımız olayın sadece kendimizi ilgilendirdiğini düşünmek de doğru değildir. Birçok olay bizimle birlikte annemizi, babamızı, kardeşlerimizi, akrabalarımızı ve arkadaşlarımızı da etkilemektedir.

Örneğin, hastalandığımızda sadece kendimiz değil yakın çevremiz de bu durumdan etkilenir ve üzülür..Bu durumu biraz daha genele yayacak olursak 13 Mayıs 2014’te Türkiye’nin Manisa ilinin Soma ilçesindeki kömür madeninde çıkan yangın sadece Soma halkını değil tüm Türkiye’yi hatta tüm Dünya’yı etkilemiştir.

Tanık olduğumuz ya da öğrendiğimiz olayların birden fazla nedeni ve sonucu olabilir. Buna olayın çok boyutluluğu denir.Örneğin,bir deprem sonucunda yıkılan binaları ele alalım.Binaların görünürdeki yıkılma nedeni deprem olabilir;ancak bunun dışında,-Binada kullanılan demir,çimento,kum gibi malzemelerin kalitesiz olması ya da eksik kullanılması,-Bina temelinin sağlam bir zemin üzerine kurulmamış olması,-Binanın yapımında mühendislik hatalarının olması,Binanın yıkılmasının diğer nedenleri olabilir.

Bir deprem felaketinin sonuçları da sadece yıkılan binalar,ölen ve yaralanan insanlar değildir.Depremin yol açtığı daha pek çok sonuç vardır:-Deprem sırasında hasar gören iş yerleri nedeniyle insanlar işsiz kalabilir.-Depremden zarar gören insanlar ruhen ve bedenen pek çok sorun yaşayabilir.-Yol ve köprüler zarar görürse ulaşım güçleşebilir.

Verilen örnekten de anlaşılabileceği gibi bir

olayın görünen ve görünmeyen pek çok

nedeni ve sonucu olabilir.

Bu nedenle olayları çok boyutlu

değerlendirmeliyiz.

Etkinlik:

Soruları resme bağlı kalarak cevaplayınız.

1-) Sizce bu trafik kazasına hangi nedenler yol açmış olabilir?………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2-) Bu trafik kazasından kimler etkilenmiştir?……………………………………………………………………………………………………….......……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………........................................................................

3-) Trafik kazası hangi sonuçlara yol açmış olabilir?………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4-) Örneğimizdeki trafik kazası gibi çevremizde meydana gelen birçok kişiyi etkileyen ve birden çok nedeni ve sonucu olan olayları en iyi anlatan kavram sizce ne olabilir?……………………………………………………………………………………………………………

5-) Çevrenizde meydana gelen ve olayların çok boyutluluğuna örnek olabilecek olaylar varsa örnek verebilir misiniz?………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

OLGU VE GÖRÜŞLERİ AYIRT EDİYORUM

 

OLGU: Kolayca anlaşılabilir, kanıtlanabilir ve bilimsel verilere dayanan bilgidir. Olgu kişiden kişiye değişmez.

Örnekler:

- Türkiye’nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’tür.

-Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.

-İnsan, canlı bir varlıktır.

-Adana, Akdeniz Bölgesindedir.

Olgu,aynı türden gerçekleşen birçok olayın adıdır.Örneğin,aile fertlerimizden birinin evlenmesi tek başına düşünüldüğünde bir olaydır.Ancak evlilik bir olgudur.

OLAY OLGU

Dayımın evlenmesi Evlilik

Kardeşimin doğması Doğum

Ahmet’in trafik kazası geçirmesi Trafik Kazası

Örnek1:Meydana gelen ya da ortaya çıkan hal,iş ya da duruma olay denir.Olaylar bir kısım sebeplerle ortaya çıkar ve her olayın bazı sonuçları vardır.Bu tanıma göre aşağıdakilerden hangisi olay olarak kabul edilemez?A)Araba çok güzel.B)Hava çok sisli olduğu için uçaklar kalkamadı.C)Okullar açıldı.D)Tatilde köye gittim.

GÖRÜŞ: Bir olay,olgu ya da nesne hakkında bir kimsenin düşüncesine görüş denir.Herkesin farklı bir görüşü vardır.Kişiden kişiye değişebilir.Örnekler:- En çalışkan insanlar Türklerdir. -Dünya’nın en güzel kenti Adana’dır. -Sarı en hoş renktir.

OLGU GÖRÜŞ

Herkes tarafından kabul edilir. Herkes tarafından kabul edilmez.

Kesinlik belirtir. Kesinlik belirtmez.

Herkese göre aynıdır. Kişiden kişiye değişir.

Doğruluğu tartışılmaz. Doğruluğu tartışılır.

Bence, sence gibi sözcükler içermez. Bence, sence gibi sözcükler içerir.

Olgu ve Görüş Arasındaki Farklar:

Olgu ve görüş kavramlarını pekiştirelim,-Selimiye Türkiye’nin en büyük camisidir.(olgu)-Selimiye Türkiye’nin en güzel camisidir.(görüş)

-Çevre kirliliği insanlar için bir sorundur.(olgu)-Bana göre insanların en önemli sorunu çevre kirliliğidir.(görüş)

Etkinlik:Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başındaki boşluğa (D),yanlış olanların başındaki boşluğa (Y)harfi yazınız.Yanlış olan cümlelerin doğrularını boşluklara yazınız. -( )Bir olayın her zaman bir tek nedeni ve bir tek sonucu vardır.……………………………………………………………………… -( )İnsanların kendi düşüncelerini yansıtan ifadelere görüş denir.………………………………………………………………………-( )Bence,bana göre gibi kelimeler görüş bildiren kelimelerdir.……………………………………………………………………..-( )”Türkiye’nin en yüksek bölgesi Doğu Anadolu Bölgesi’dir.”cümlesi bir görüş cümlesidir.……………………………………………………………………….

Örnek2:Olgu:Herkesin kabul ettiği bilgidir. Görüş:Kişiden kişiye değişen bilgidir. Verilen bilgilerden hareketle,aşağıdakilerden hangisi bir olgu cümlesidir?A)EMRE: Yer çekimi kanununu Newton bulmuştur.B)UTKU: Sosyal Bilgiler,çok zevkli ve eğlenceli bir derstir.C)DEFNE: En sevimli hayvan kedidir.D)TUNA: Tren yolu ile seyahat etmek daha güvenlidir.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA AŞAMALARI

Bilimsel araştırmalar yapılırken bazı belli yöntemlerin sıralı bir biçimde izlenmesi gerekir.Bu durum,çalışmanın bilimsel bir özellik taşıması için zorunludur. Bilimsel Araştırma Basamakları:1- İlgi ve yeteneğe göre konuyu belirlemek; Her insanın ilgi alanı ve yetenek özelikleri birbirinden farklıdır. Bilimsel çalışmalar yapılırken insanlar ilgi duydukları alanlardan konu seçiminde bulunurlarsa daha istekli çalışmalar yaparlar. Yeteneklerine uygun konular seçerlerse hem kendilerini hem de tüm insanları heyecanlandıracak ve etkileyecek daha başarılı sonuçlar ortaya çıkarırlar.(Gezi ve eğlence kültürü,edebiyat,keşifler,küresel sorunlar,nükleer enerji vb.)

2- Seçtiğimiz konu ile ilgili varsayımlarda (hipotez) bulunmak; İkinci basamakta seçilen konu ile ilgili varsayımlarda(hipotezlerde) bulunulur.Varsayım(Hipotez): Üzerinde henüz bilimsel çalışmalar yapılarak doğruluğu kanıtlanmamış ama bilimsel çalışmalar yapıldığında doğru çıkacağı umulan düşüncelere varsayım(hipotez) denir.

3- Konuyla ilgili kaynak taraması yapmak ve bilgi(veri) toplamak; Sözlü Kaynaklar: İnsanlar

Yazılı Kaynaklar: Kitap, dergi, gazete, internet çıktısı vb.

Görsel Kaynaklar: Televizyon programları, görüntü, resim ve fotoğraflar.Üçüncü basamakta öncelikle seçilen konularla ilgili kaynak taraması yapılır. Kitaplar, dergiler, gazeteler, ansiklopediler, internet ve hatta insanlar kaynak olarak kullanılabilir. Araştırmalarımızda doğru ve tarafsız bilgilere ulaşabilmek mutlaka çok sayıda kaynaktan yararlanmalıyız.

!!! Ancak unutulmaması gereken en önemli noktalardan biri de çalışma sırasında yararlanılan her türlü kaynağın adı,yazarın adı,basım tarihi ve yeri,ilgili cilt ve sayfa numaralarının dipnot olarak belirtilmesidir.Eğer bilgilerinden yararlandığımız kitap ya da yazarı belirtmezsek bir çeşit bilgi hırsızlığı yapmış oluruz.Bu da doğru bir davranış olmaz.

4- Kaynaklardan topladığımız bilgileri incelemek gruplandırmak ve bunları varsayımlarla karşılaştırmak; Topladığımız verileri içeriğine göre sınıflandırırız. Kaynaklardan elde ettiğimiz verileri daha önce ileri sürdüğümüz varsayımlarımızla karşılaştırırız. Bu varsayımların olgulara dönüşüp dönüşmediğini inceleriz. Olguya dönüşmeyen varsayımlarımızı yanlış olduğunu anlayarak değiştiririz.

5- Metin oluşturmak; Son aşamada edindiğimiz ve doğruluğunu yaptığımız çalışmalarla kanıtlamış olduğumuz bilgileri metinlere dönüştürürüz.Yazdığımız metinler kısa olursa buna makale, uzun olursa kitap denir.

Örnek3:

Bu sözler aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamaktadır?

A)Bilimsel araştırma yapmanınB)Araştırılacak konuyu seçmeninC)Kullanılan kaynakları belirtmeninD)Olası çözüm yolları üretmenin

Etkinlik:Öğrencilerin yaptığı çalışmaları bilimsel araştırma basamaklarına uygun olarak sıralayınız.

TEMEL HAKLAR:HAK: İnsanların herhangi bir işi yapma yetkisine hak denir.ÖZGÜRLÜK: İnsanların hiçbir insana zarar vermeden dilediği her şeyi yapabilmesine özgürlük denir.TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİMİZİN GENEL ÖZELLİKLERİ:1- Doğumla başlar, ölümle biter.2- Evrenseldir. Dünya’nın her yerinde geçerlidir.3- Dokunulamaz, devredilemez ve vazgeçilemez özellikler taşırlar.4- Tamamı bir bütündür. Bir tanesi bile olmazsa veya kullanılmazsa diğerleri bir işe yaramaz.5- Yaşama hakkımızın dışındaki diğer tüm haklar sıkıyönetim, savaş, bulaşıcı hastalıklar, nüfus sayımları gibi insan hayatının söz konusu olduğu olağanüstü durumlarda sınırlandırılabilir. Normal durumlarda hakların sınırlandırılması asla söz konusu olamaz.

6- Başkalarının hak ve özgürlüklerinin başladığı yerde bizim hak ve özgürlüklerimiz biter.7- Her devlet düzenlediği anayasa ve yasalarla insan haklarını güvence altına almak zorundadır.8- Bütün haklar uluslar arası belgeler ve kuruluşlar tarafından da koruma altına alınırlar.

Örnek4:

A)Dilekçe B)Eğitim C)Sağlık     D)Yaşama

TÜKETİCİ HAKLARI İHLALLERİ İÇİN;• Tüketici Mahkemesi,• Tüketici Hakları Merkezi,• Tüketici Hakları Derneği,• Tüketici Hakları İl/İlçe Hakem Heyeti• Reklam Kurulu ve• Belediyelere başvuruda bulunarak hakkımızı arayabiliriz.

TÜKETİCİ HAKLARI HİZMET AKSAMALARI İÇİN;• Muhtarlıklar, Belediyeler, Kaymakamlıklar ve Valiliklere başvuruda bulunarak hizmet aksamasını ortadan kaldırabiliriz.

Etkinlik:

Makbule Teyzenin bir hafta önce aldığı bilgisayar bozulur.Bilgisayarı satın aldığı firmadan olumlu yanıt alamayan Makbule Teyze, bu durum için Tüketici Hakları Derneği’ne hemen bir şikayet dilekçesi yazar.

Makbule Teyzenin şikayetlerini iletmesi ve bu yolla hakkını araması için bir dilekçe hazırlayarak kendisine yardımcı olmak istermisiniz?Tüketici Hakları Derneği’ne...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Adres: Tarih: Ad-Soyad: İmza:

VATANDAŞLIK GÖREVLERİMİZ:1 – Kanunlara uymak

2 – Vergi vermek

3 – Seçimlere katılmak

4 – Askerlik yapmak

SORUN ÇÖZME YÖNTEMİ: Ortaya çıkan hiçbir sorun şiddet kullanılarak, başkalarının hakları çiğnenerek, kendi haklarımızdan ödün vererek, görmezlikten-duymazlıktan gelerek, tavır alarak ve küserek çözülemez. Bu tür yöntemlerle bırakın sorunları çözmeyi var olan sorunları daha da büyütürüz.

Ortaya çıkan sorun ne olursa olsun taraflar karşılıklı olarak birbirlerinin hak ve özgürlüklerini göz önünde bulundurarak yani empati yaparak ve iletişim kurarak bütün sorunları çözebilirler.

EMPATİ KURMA: Bir bireyin kendisini karşısındakinin yerine koyması, onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmasıdır.

Örnek5:

-Vergi vermek-Askerlik yapmak-Yasalara uymak

Aşağıdakilerden hangisine karşı yerine getirmemiz gereken görevlerdendir?

A)Ailemize B)Devlete C)Okula D)İş yerine

BEN ETKİN BİR VATANDAŞIMSosyal bilgiler, bireyin kişisel ve sosyal yeterliliklerini tanımasını,demokratik değerleri benimsemesini ve etkin bir vatandaş olmasını amaçlar.

Sosyal Bilgiler Dersi;• Vatandaşlık görevi ve sorumluluklarının öğrenilmesini sağlar.• Öğrencilerin, Türk milletine, bayrağına ve Türk ordusuna karşı sevgi, saygı ve güven duy gusunu artırır.

• Atatürk ilke ve inkılâplarının öneminin an laşılması ve bunların korunması bilincinin yerleş mesini sağlar.

• Türkiye Cumhuriyeti'nin dayandığı temel ilkeleri öğretir.• Türk tarihinin öğretilmesini amaçlar.• Hem ülkemizi hem de dünyayı tanımamı zı sağlar.• Demokratik yaşam kurallarını öğretir.• Beraber yaşama, sorumluluk alma, yar dımlaşma ve karar verme duygularını geliştirir.

• İnsanların, birbirlerine karşı olan hak ve sorumluluklarını kavramalarını sağlar.• Bilimin ve tekniğin gelişmesinin insan ha yatı üzerindeki etkilerini öğretir.

ATATÜRK VE SOSYAL BİLİMLER

1 - Yeni Türk Harfleri’nin Kabulü: Türk Milleti olarak İslamiyet’i kabul etmemizden itibaren yaklaşık bin yıl boyunca Arap harflerini kullandık. Bu durumun sonucu olarak Türkçe kelimelerin bir kısmını kullanmaya kullanmaya unuttuk ve dilimiz yoksullaştı.Arap harflerini öğrenmek,söylemek ve yazmak oldukça zordu.1927 Nüfus sayımında Türkiye nüfusunun ancak %10’unun okuma yazma bilmesi bu durumun en açık kanıtıdır.Ayrıca Arap harfleri Türkçe’nin dil yapısına uymuyordu. Tüm bu nedenlerden dolayı 1 Kasım 1928’de Arap alfabesi kaldırılarak yerine 29 harfli Yeni Türk alfabesi kabul edildi.

2 - Yurt Dışına Öğrenciler Gönderilmesi: Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Musta fa Kemal Atatürk'ün bilime ve bilimsel araştırma lara büyük önem verdiği herkesçe bilinmektedir. Atatürk'ün en büyük amaçlarından biri de Türki ye'yi çağdaş bir ülke hâline getirmek ve Avrupalı devletler seviyesine çıkarmaktır. Bunu yaparken en büyük yol gösterici olarak bilimi kabul etmiştir. Atatürk'ün yaptığı inkılaplar incelendiğin de, bu inkılapların aklın ve bilimin önderliğinde yapıldığı, modern yenilik ve gelişime açık bir özel liğe sahip olduğu görülmektedir. Bir ülkenin hızla gelişebilmesi için önce likle halkın eğitim seviyesinin yükseltilmesi gerek lidir. Şüphesiz Atatürk de bu durumun farkına var mış ve eğitim alanındaki inkılâplara önem vermiş tir. Bu nedenle Atatürk bütçeden ödenek ayırarak yurt dışına öğrenci gönderilmesine karar vermiş tir. 

Fen bilimleri, sosyal bilimler, görsel sanatlar ve arkeoloji gibi birçok alanda 1925 ile 1947 yılla rı arasında Avrupa'ya 40 öğrenci gönderilmiştir. Atatürk, yurt dışına gidecek olan öğrencilere çektiği bir telgrafta “Sizi birer kıvılcım olarak gönderiyorum volkan olup dönmelisiniz” diyordu. Bu öğrencilerden bazıları yurt dışındaki okullarda sosyal bilimler ile ilgili eğitim aldılar ve tekrar yurdumuza dönerek yüzlerce, binlerce insanın bu alanlarda bilgilenmesini sağladılar ve Türkiye Cumhuriyeti’nin gelişmesine katkıda bulundular. Burhan Toprak(Sanat Tarihi), Prof. Dr. Jale İnan(Arkeoloji), Prof. Dr. A. Afet İnan(Tarih) gibi.

Örnek6:

Atatürk, bu sözü ile aşağıdakilerden hangisini vurgulamıştır?

A)İlköğretimin zorunlu hale getirilmesi gerektiğiniB)Türkçenin öz yapısının korunması gerektiğiniC)Yeniliklerin yalnız dil alanında yapılması gerektiğiniD)Türk dilinin dünyada yaygınlık kazanması gerektiğini

3 - Millet Mektepleri’nin Açılması: O tarihlerde Türkiye’nin nüfusu 14 milyon civarındaydı ve bu nüfusun ancak %10’u okuma-yazma biliyordu. Okur-yazar oranını yükseltmek gerekiyordu ama bunun için yeterince okullar yoktu. Halkımıza okuma yazmayı öğretebilmek için tüm yurtta 21Kasım 1928’de Millet Mektepleri açıldı.  Millet mekteplerinde okuma-yazma yanı sıra, matematik, sağlık bilgisi, yurt bilgisi gibi dersler de veriliyordu. Çalışanlara, gaz lâmbası, mum ışığı altında gece verilen derslere, bu davaya gönülden inanan halk, hiç aksatmadan devam ediyordu; bitirenlere, Atatürk tarafından bir Anayasa metni armağan ediliyordu. Bu büyük seferberliğin ve coşkunun sonucu, yeni harflerin kabulünden bir yıl sonra (1929), Millet Mekteplerinden diploma alanların sayısı 1 milyon 200 bine ulaştı.

Millet Mekteplerinde temel eğitim görenlerin zamanla okuma-yazmayı unutabilecekleri düşünülerek 1930’da “Halk Okuma Odaları” açıldı ve 1936’da okuma odalarının sayısı 500’e ulaştı ve aynı yıl millet mektepleri uygulamasına son verildi; bu kursların işlevini Halkevleri ve Halkodaları üstlendi. Mustafa Kemal, bazı okullarda öğretmenlik yaparak bizzat kendisi vatandaşlara okuma-yazma öğretmeye çalışmıştır. Bu önemli çalışması nedeniyle kendisine TBMM tarafından “Başöğretmenlik” ünvanı verilmiştir.Bu nedenle günümüzde her yıl 24 Kasım, ‘Öğretmenler Günü’ olarak kutlanmaktadır.

4 - Türk Tarih Kurumu’nun Kurulması(TTK): - Türk ulusu hakkındaki yanlış değerlendirmelere son vermek için,

- Türk tarihinin sadece Osmanlı tarihinden ibaret olmadığını, bundan öncesin de köklü ve eski bir tarihe sahip olunduğunu kanıtlamak,

- Türk tarihini doğru kaynak ve belgelere dayandırarak gerçekleriyle ortaya çıkarmak,

- Türk gençlerine tarihimizi öğreterek atalarını örnek aldırmak ve onların başarısından ilham aldırarak özgüven duygusunu geliştirmek için 15 Nisan 1931’de Türk Tarih Tetkik Cemiyeti Atatürk tarafından kurulmuştur. Sonradan adı Türk Tarih Kurumu(TTK) olarak değiştirilmiştir.

Türk Tarih Kurumu’nun yaptığı çalışmaları yayınlamak amacıyla 1937’de bir dergi çıkarılmıştır. Adı, Belleten olarak Atatürk tarafından konmuştur. Halen Türk Tarih Kurumu’na bağlı olarak çalışmalarına devam eden bilimsel bir dergimizdir.

5 - Türk Dil Kurumu (TDK):

- Arapça, Farsça, Fransızca ve İngilizce gibi değişik dillerden dilimize girmiş yabancı kelimeleri dilimizden çıkarmak ve bunların etkisinden kurtarmak için,

- Dilimize girmiş yabancı kelimeler dilimizden çıkarılamıyorsa bile en azından Türkçe dil kurallarına uygun hale getirebilmek için,

- Kullanılmaya kullanılmaya unutulmuş olan Türkçe kelimeleri tekrar ortaya çıkarmak ve dilimizi tekrar zenginleştirmek için 12 Temmuz 1932’de Atatürk tarafından Türk Dili Tetkik Cemiyeti kurdurulmuştur.

6 - Halk Evleri’nin Açılması (HE):

- Yapılan inkılapları halka mal etmek,

- Cumhuriyet’e ve devrimlere bağlı her bakımdan yetişmiş insanlar yetiştirmek,

- Kültür, ülke, amaç, ve düşünce birliğini güçlendirecek bir toplum olmayı sağlamak,

- Köylü ile kentli, kentli ile aydın arasındaki ilişkiyi düzenleyip arttırmak amacıyla Atatürk tarafından 19 Şubat 1932’de açıldı. Halkevleri kısa zamanda Türkiye'nin dört bir yanına yayıldı. 1932 ile 1952 yılları arasında 478 halkevi, 4322 halk odası açıldı.

7 - Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nin Kurulması (DTCF):- Türk dili ve tarihi hakkında araştırma yapmak,- Türk dili ve tarih alanlarında öğretim görevlisi ve araştırmacı yetiştirmek,- Sosyal bilimlerin gelişimine katkı sağlamak,- Türk dili ve tarihi çalışmalarını ulusallaştırmak için Atatürk tarafından 9 Ocak 1936’da kuruldu.

Etkinlik:

Aşağıdaki cümlelerden doğru olanlarının başına "D", yanlış olanların başına "Y" harfi yazınız.1. ( ) Türk Tarih Kurumunun kurulması Atatürk'ün milliyetçilik anlayışının bir sonucudur.2. ( ) Türk Dilini Tetkik Cemiyetinin bugünkü adı Türk Tarih Kurumudur.3. ( ) Afet İnan eğitim amacıyla yurt dışına gönderilen öğrencilerdendir. 4. ( )Türk Dil Kurumunun çalışmaları sayesinde, konuşma dili ile yazı ve bilim dili arasındaki ayrılıklar, ortadan kaldırıldı.5. ( ) Atatürk, 1932 yılında Türk Tarih Kurumunun kurulmasına öncülük etmiştir.

6. ( ) 1 Kasım 1928 tarihinde kabul edilen yeni Türk harfleri millî dilin oluşturulmasında gerekli zemini hazırlamıştır.7. ( ) Hacettepe Üniversitesinin açılması Atatürk'ün sosyal bilimler alanında yaptığı çalışmalardan biridir.8. ( ) Halkevleri 19 Şubat 1932'de Atatürk'ün öncülüğünde açılmıştır.9. ( ) Sosyal bilimler alanında cumhuriyetin ilk dönemlerinde kaydedilen önemli gelişmelerden biri de Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesinin kurulmasıdır.10. ( ) Atom Enerjisi Kurumunun kurulması Sosyal Bilimler alanında yapılan çalışmalardan biridir.

Etkinlik:Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayınız.1. Türk Tarih Kurumu, Atatürk'ün ____________ bilimlerin gelişmesi için açtığı kurumlardan biridir.2. Türk Tarih Kurumunun merkezi ____________kentindedir.3. ____________ Türk Tarih Kurumunun yayınladığı ilk dergidir.4. Türk Tarih Kurumunun kurulması Atatürk'ün ____________ ilkesi doğrultusunda yapılmış bir faaliyettir.5. 1 Kasım 1928'de kabul edilen bir kanunla Arap alfabesi terk edilerek, Türk diline daha uygun olan __________ alfabesi kabul edilmiştir.

6. Türkçeyi yabancı dillerin etkisinden kurtarmak ve geliştirmek için Türk ________ Kurumu kurulmuştur.7. Atatürk inkılaplarının halka mal edilmesi için ________Evleri kurulmuştur.8. _______1932 yılında Türk Tarih kurumunun kurulmasına öncülük etmiştir.9. Dil ve Tarih ve Coğrafya Fakültesinin açılması, Atatürk'ün ___________bilimler alanında yaptığı çalışmalardan biridir.10. Afet _____________sosyal bilimler alanında ülkemize hizmet eden bilim insanlarından biridir.

KONU TESTİ 1) Bir olayın görünen sonuçları dışında başka pek   çok sonucu olabilir. Verilen bilgi aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir ? A)Görüş farklılığı B)Olayların çok boyutluluğuC)GenellemeD)Kavram

2)Türk Dil Kurumu, Türk dilinin zenginliğini ortaya koymak amacıyla kurulmuştur.Verilen cümle aşağıdakilerden hangisine uymaktadır?A)GörüşB)HipotezC)OlguD)Genelleme

3) Aşağıdakilerden hangisi bir olgu cümlesi değildir?A)Türkiye,dünyanın en güçlü devletidir.B)Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrilidir.C)Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.D)Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul’dur.

4)  (1) Tunabey 5 yaşında,(2) 110 cm boyunda,(3)yeşil gözlü bir çocuktur.Tablet oynamayı ve çizgi film seyretmeyi çok sever. Büyüyünce pilot olmak istiyor;çünkü(4) hayatta en güzel şeyin uçmak olduğunu düşünüyor.Yukarıda Tunabey hakkında verilen numaralandırılmış bilgilerden hangisi bir görüş bildirmektedir? A) 1                 B) 2                  C) 3                D)4 

5) 

                ÖzgeÖzge’nin bundan sonraki bilimsel araştırma basamağı aşağıdakilerden hangisidir? A)Konuyla ilgili veri toplama B)Problemi belirleme C) Sunum metnini hazırlama D)Varsayımları test etme

Çevre kirliliği ile ilgili bir araştırma konum var. Bu konu ile ilgili çeşitli 

varsayımlar hazırladım.

6) Aşağıdakilerden hangisi toplum içinde,kişiler arasında ortaya çıkan sorunları çözme yöntemlerinden biri değildir? A) İletişim kurmakB) Empati kurmakC) Tavır almakD) Hoşgörülü olmak

7) Aşağıdakilerden hangisi vatandaşlık görevlerimiz arasında yer almaz? A) Kanunlara uymak B) Vergi vermek C) Askerlik yapmakD) Seyahat etmek

8)  Aşağıdakilerden hangisi temel hak ve özgürlüklerimizin özelliklerinden biri değildir? A) Evrenseldir.B) Dokunulamaz,devredilemez ve vazgeçilemezdir.C) Hak ve özgürlüklerimiz her durumda 

sınırlandırılabilir.D) Başkalarının hak ve özgürlüğünün başladığı yerde 

bizimki biter.

9)

                        Ekrem BeyEkrem Bey’in verdiği bilgide boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir ? A)Garanti belgesiB)Kullanma kılavuzuC)Ürünün ambalajı D)Para 

Bir mağazadan aldığım ürün arızalı çıktı.Ürünü yenisi ile değiştirmek ya da iade etmek istediğimde benden ‘’…….’’ istediler.

10) Aşağıdaki davranışlardan hangisi çevremizdeki insanların haklarını ihlal etmemize neden olabilir ? A) Yüksek sesle müzik dinlemekB) Evde kitap okumakC) Resim yapmakD) Ders çalışmak

Yukarıda verilenlerden hangisi bilimsel araştırmada ilk basamaktır? A) 1            B)2            C)3             D)4 

11)

12) Atatürk’ün;         -Türk Dil ve Tarih Kurumu’nu kurdurması,         -Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nin                                                          .        açılmasını sağlaması,         -Tarihi eserlerin korunması için müzelerin              açılmasını sağlaması,Ülkemizde daha çok aşağıdakilerden hangisinin gelişmesini sağlamıştır? A) EkonomininB) Ulaşımın C) Sosyal bilimlerinD) Çevre bilincinin

13) ‘’………………………’’ , sosyal bilimler alanında ülkemize hizmet eden bilim insanlarından biridir.Verilen bilgide boş bırakılan yere aşağıdaki isimlerden hangisi getirilemez ?  A) Afet İnan B) Burhan Toprak C) Jale İnan D) Sabiha Gökçen 

14) Sosyal bilgiler dersinin yararları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz ? A) İlgi, istek ve yeteneklerimizin farkına varmakB) Toplumun bir parçası olduğumuz bilincini 

kazanmakC) Etkin bir vatandaş olunmasını sağlamak D) Bireysel farklılıkları ortadan kaldırmak 

15) (1)-Atatürk, Türk Tarih Kurumu’nu Türklerin       dünyadaki en üstün ırk olduğunu ispatlamak için        kurmuştur.       (2)-Millet Mektepleri’nin açılması ile Türk halkı yeni        alfabe ile okuma ve yazmayı öğrendi.       (3)-Belleten, Türk Tarih Kurumu’na bağlı olarak          çalışmalarına devam eden bilimsel bir dergimizdir .       (4)- 1 Kasım 1928 de Arap Alfabesi kaldırılarak yerine         Yeni Türk Alfabesi kabul edildi.Verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur  ? A) Yalnız 1      B) 1 ve 2   C) 2, 3 ve 4     D)  1,2,3 ve 4