8. sınıf sosyal bilimler Ünite 1 bir kahraman doğuyor

123
I.ÜNİTE: BİR KAHRAMAN DOĞUYOR Konular: *Batıya Erken Açılan Kent: Selanik *Mustafa Kemal Okulda *Dört Şehir ve Mustafa Kemal *Mustafa Kemal Liderlik Yolunda

Upload: enesulusoy

Post on 08-Jan-2017

977 views

Category:

Education


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

I.ÜNİTE:BİR KAHRAMAN DOĞUYORKonular:*Batıya Erken Açılan Kent: Selanik*Mustafa Kemal Okulda*Dört Şehir ve Mustafa Kemal*Mustafa Kemal Liderlik Yolunda

Page 2: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Atatürk, kitap sevgisini ilkokula gittiği dönemde edinmişti.

Mahalle arkadaşı Asaf (İlbay) anılarında Atatürk henüz ilkokul öğrencisiyken; onun kitap okumayı, sokakta oyun oynamaya tercih ettiğinden bahsetmektedir.

Page 3: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

ATATÜRK VE KİTAP SEVGİSİ

Page 4: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Vasfi Çınar ‘’Paşam!.. Tarihle uğraşıp kafanı yorma… 19 Mayıs'ta kitap okuyarak mı Samsun'a çıktın?’’

Atatürk, Vasıf Çınar'ın bu çok samimi yakınmasına gülümseyerek şöyle karşılık verdi:

‘Ben çocukken fakirdim. İki kuruş elime geçince bunun bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydım, bu yaptıklarımın hiç birisini yapamazdım.’

Page 5: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

• Kitap, sözlük ve broşürlerin hemen her gece taşındığı bir yer daha vardır: Köşkün yemek salonu.

• Yemek salonunun demirbaş eşyalarından biri, bilhassa 1935’ten sonra elektrikli, dönebilen geniş bir kara tahtadır. Bu gece toplantılarında konuşulan mevzunun mahiyetine göre kütüphaneden kitaplar gelir, pasajlar okunurdu.

• Velhasıl kitap hangi konuda olursa olsun Atatürk’ün fikir hayatı için değerli bir varlık mahiyetindeydi. Atatürk’ün hayatında iyi ve öğretici kitabın yeri daima büyük olmuştur”

Page 6: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

ATATÜRK NASIL OKUR VE ÇALIŞIRDI?• “… Atatürk kitapları mutlaka masa başında okumuş, elinde kırmızı

veya mavi uçlu kalemle bazen kitap üzerine çizgi ve işaretler yapmış, bazen de kurşun kalemle kâğıtlara notlar almıştır.

• Köşkün kütüphanesindeki yazı masasında oturduğu pek nadirdir. Daha ziyade orta yerdeki uzun ve geniş masanın üzerine çeşitli kitap ve lûgatları dizdirir karşısında saat bulundururdu.

• Sık sık içtiği kahve, uzun çalışmalarına biraz fasıla verdirebilirdi. Çalıştığı yerdeki kitaplarının yeri değişmemeliydi.

• Bu çalışmalar yanında meselâ hükümetin iktisadî meseleleri üzerinde titizlikle durduğu, onları okuyarak ilgililerden izahat aldığı ve yazılar üzerinde işaretler yaparak mütalâasını(fikrini) söylediği olmuştur.

Page 7: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

KİTAPLARA KOYDUĞU ÖZEL İŞARETLER*Atatürk’ün okuduğu kitaplarda dikkatini çeken cümleler altına özel işaretler koyduğunu belirtmiştik. Şimdi bu işaretlerin anlamını açıklayalım:*“xx”: Önemli.*“xxx”: Çok önemli.*“müh.”: Mühim.*“ç. müh.”: Çok mühim.*“D.”: Dikkat.*“?”: Belirtilen fikri kabul etmiyor, ya da şüpheli görüyor.*Cümlelerin altını bazen kırmızı, bazen da mavi kalemle çizmiştir. Kırmızı kalemle çizdikleri fikri kuvvetli bulduğu ve kendisinin de katıldığı, mavi kalemle çizdikleri ise o fikri beğenmediği anlamına gelir.

Page 8: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Feride birçok kişinin cesaret edemeyeceği işlerde yapardı. Meselâ her teneffüs okullarındaki ağaca tırmanır ve daldan dala atlardı. İşte bunu gören muallim ona “Bu kız insan değil ÇALIKUŞU” diye bağırmış ve o günden sonra Feride’nin adı ÇALIKUŞU olarak kalmıştır.

Page 9: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

• ATATÜRKÜN EN SEVDİĞİ KİTAP!

• BAŞUCU KİTABI "ÇALIKUŞU"YDU. Binlerce kitabı vardı.Ama Reşat Nuri Güntekin`in ünlü Çalıkuşu romanını hayatı boyunca, hatta cephede bile başucundan ayırmaz, her gün rastgele bir yerinden açar, bir kaç sayfa okurdu.

Page 10: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

• Çalıkuşu, 1922 yılında yazılmış bir romandır.• Ağırlıklı olarak Anadolu'da geçen ve arka planda Osmanlı'nın son yıllarını

anlatan bir romandır. Kitabın son kısmı hariç, ki bu bölüm dışarıdan bir gözlemcinin anlattıklarıdır, romanın ana kahramanı Feride'nin hatıra defteri şeklinde yazılmıştır.

• Reşat Nuri Güntekin, Çalıkuşu'nu önce ’İstanbul Kızı’ adıyla dört perdelik bir oyun olarak yazmıştır. Yapıtı, 1922'de ’Vakit’ gazetesinde Çalıkuşu adıyla roman olarak yayınlanınca büyük ilgi çekmiştir.

• Çalıkuşu, duygusal bir olayı anlatmakla birlikte dönemin toplumsal sorunlarının eleştirel olarak da ortaya koymaktadır. Çalıkuşu, Türkiye'de yeni ve modern bir dönemin başlamasını özendiren bir roman olarak kabul edilmektedir.

• Romanın gerçek bir hayat hikayesine dayandığı ve romanda adı geçen kişinin Feride Polat olduğu söylenmektedir.[ Kuşadası’ndaki evi restore edilmiştir.

Page 11: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

• SON OKUDUĞU ESER :BELLETEN• Sayın Profesör Dr. Afet İnan’ın verdiği bilgiye göre Atatürk’ün

okuduğu kitapla ilgili olay şudur:• Tarih 15 Ekim 1938… Günlerden cumartesi… Atatürk o gün

kendisini iyi hissetmektedir. Profesör Afet İnan’ı çağırıp Tarih Kurumu çalışmaları hakkında bilgi istiyor. Kendisine sunulan bilgileri dinledikten sonra Tarih Kurumunca çıkarılmakta olan “Belleten”i görmeyi arzu ediyor.

• İşte Atatürk’ün en son gördüğü ve okuduğu yapıt Belleten’in 5/6 sayılı nüshasıdır.

Page 12: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 13: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

BATIYA ERKEN AÇILAN KENT:Selanik

*Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki önemli şehirlerinden ve batıya açılan kapısı olan Selanik;*Gelişmiş bir limana sahipti. Ekonomik olarak gelişmiş bir şehirdi. Şehirde gelişmiş bir ticaret hayatı vardı.*Avrupa’nın önemli şehirleri ve İstanbul ile demiryolu bağlantısı vardı. Avrupa’daki gelişmeler bu sayede kısa sürede şehre geliyordu.

Page 14: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 15: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 16: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Selanik’in YapısıOsmanlı Devleti’nin başarıyla uyguladığı hoşgörü politikası sayesinde uyum içerisinde yaşayan milletler, Avrupalı devletlerin de kışkırtmasıyla, Fransız İhtilalı’nın getirdiği MİLLİYETÇİLİK akımının etkisiyle kendi bağımsız devletlerini kurmak için isyan etmişlerdi.

Page 17: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Osmanlı aydınları bu isyanları önlemek, Osmanlının parçalanmasına engel olmak için

değişik fikir akımları ortaya attılar. Bunlar;1-OSMANLICILIK

2-BATICILIK3-İSLAMCILIK

4-TÜRKÇÜLÜK’ tür.

Page 18: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Bu fikirleri inceleyelim;Osmanlıcılık Ülkede yaşayan herkesin din farkı gözetilmeden eşit tutulmasıhalinde devletin dağılmaktan kurtulacağı görüşüdür. Genç Osmanlılar tarafından savunulmuştur.Bu fikir Balkan Savaşları sonunda sona ermiştir.İslamcılık (ümmetçilik)Bütün Müslümanların,Halifenin egemenliği altında toplanmasını amaçlayan bir düşüncedir. II. Abdülhamit döneminin resmi görüşüdür.1.Dünya Savaşında Araplar İngilizlerle iş birliği yapınca zayıflamıştır.

Page 19: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

BatıcılıkOsmanlı Devleti’nin kurtuluşunun tek yolunun batıya ayak uydurmak olduğunu belirten görüştür.Türkçülük Bütün Türkleri tek bir devlet ve bayrak altında toplamak isteyen düşünce akımıdır.II. Meşrutiyet döneminde ittihatve Terakki Partisinin kurduğu hükümetlerin resmi görüşüdür.Fikir babası Ziya Gökalp’tir. Bu fikrin aşırısı Turancılıktır.

Page 20: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 21: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa’da Çocuktu*Mustafa Kemal, 1881’de Selanik’te doğmuştur. *Mustafa Kemal’in ailesi Rumeli’nin fethi sonrasında Selanik’e yerleşen Türk boylarına mensuptur. *Babası Ali Rıza Efendi’nin ailesi Söke (Aydın), annesi Zübeyde hanım’ın ailesi de Konya’dan Rumeli’ye göç eden bir aileye mensuptur. *Zübeyde Hanım ile Ali Rıza Bey’in 6 çocuğu vardır.

Page 22: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

*Bunlardan Mustafa ve Makbule dışında Fatma, Ahmet, Ömer, Naciye küçük yaşlarda vefat etmişlerdir. *Aile hayatına büyük önem veren Atatürk, medeniyetin, ilerlemenin merkezinde aile olduğuna inanıyordu. *Latife hanım ile de evlenirken zamanın alışılagelmiş geleneklerinin aksine nikâh törenine eşiyle beraber katılmıştır.* Yurt gezilerine de birlikte çıkmışlardır.

Page 23: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Atatürk’ün dünyaya geldiği ev

Page 24: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 25: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

ATATÜRKZübeyde Hanım

Makbule Atadan

Ali Rıza Efendi

Zübeyde Hanım

ATATÜRK

Page 26: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 27: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal Okulda*Mustafa’nın okul çağı gelince annesi ile babası arasında anlaşmazlık yaşandı. *Ali Rıza Efendi Mustafa’nın yeni yöntemlerle eğitim almasını istiyordu. *Zübeyde Hanım ise Mustafa’nın Mahalle Mektebine gitmesini ve din adamı olmasını istiyordu. *Bu anlaşmazlığı Ali Rıza Efendi ustaca halletti. Önce annesinin istediği gibi Mahalle Mektebine başlayan Mustafa iki gün sonra buradan alınarak Şemsi Efendi İlkokuluna başladı.

Page 28: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal sırasıyla şu okullara gitti;Mahalle MektebiŞemsi Efendi MektebiSelanik Mülkiye RüştiyesiSelanik Askeri RüştiyesiManastır Askeri İdadisiİstanbul Harp Okuluİstanbul Harp Akademisi

Page 29: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

1-Mahalle Mektebi*Küçük Mustafa Mahalle mektebine başladığında 5 yaşındaydı. Yıl 1886’ydı. Mustafa’nın Mahalle Mektebindeki eğitimi sadece iki gün sürdü.*Ardından babası tarafından alınarak Şemsi Efendi İlkokuluna kaydedildi.

Page 30: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 31: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

2-Şemsi Efendi İlkokulu*Bu okul 1873 yılında açılmış Selanik’in ilk özel Müslüman Türk okuludur.*Okulun kurucusu Şemsi Efendi dönemin aydın, tanınmış, kültürlü insanlarından biriydi.* Aynı okulda Cudi Efendi, Emin Efendi gibi dönemin tanınmış hocaları ders veriyordu.*Şemsi Efendi okulunda sırada oturan öğrencilere, kara tahtada, tebeşir kullanılarak modern ve laik bir eğitim veriliyordu.*1893 yılında Ali Rıza Efendinin ölmesi üzerine Mustafa Ortaokula başlayamadı, eğitimine bir süre ara vermek zorunda kaldı.

Page 32: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

1872'de sonraları Atatürk'ün de ilk öğretmenliğini yapacak olan Şemsi Efendi kendi okulunda uygulamaya koyduğu "Usul-u Cedid" metodu (Yeni Usul), ders programları, ödüller ve cezalar açısından eğitimde bir devrim niteliği taşıyordu.

Page 33: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

3-Selanik Mülkiye Rüştiyesi

*Mustafa babasının ölümü üzerine eğitimine ara vermiş ve annesi ile birlikte dayısı Hüseyin Ağa’nın çiftliğine gitmişlerdi.*Burada Mustafa yeniden okula dönmek için büyük bir istek duyuyordu ve çaba gösteriyordu. *Bunun sonucunda eğitimine devam edebilmesi için 1894 yılında Selanik’te bulunan teyzesinin yanına gönderildi. *Aynı yıl Selanik Mülkiye Rüştiyesine başladı. Eğitim süresi 3 yıldı. Mustafa bu okula başladıktan sonra iki hocası ile anlaşmazlık yaşadı ve okulu bırakmaya karar verdi. Bu sivil okulu bırakması Mustafa’ya askerliğe giden yolu açmış oldu.

Page 34: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 35: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

4-Selanik Askeri Rüştiyesi*Annesinden habersiz askeri okul sınavlarına giren Mustafa, Selanik Askeri Rüştiyesini kazandı. *Kısa sürede derslerindeki başarısı ve davranışları ile kendisini öğretmenlerine sevdirdi. Özellikle matematik öğretmeni Yüzbaşı Mustafa, Fransızca Öğretmeni Yüzbaşı Naki ve Jimnastik Öğretmeni Teğmen Hasip Bey Mustafa’yı çok seviyorlardı.* Bunun bir sonucu olarak sınıf çavuşluğuna kadar yükseldi. (Sınıf başkanlığı)*Rüştiye’de en sevdiği ders Matematik’ti. Bu sevgisi sayesinde Mustafa’ya bu okulda Matematik öğretmeni tarafından kendisine “Kemal” ismi verildi.

Page 36: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

5-Manastır Askeri İdadisi *1896 yılında yatılı olarak Manastır Askeri İdadisinde eğitime başladı. *Aynı şekilde Mustafa Kemal’in tarih dersine olan ilgisi bu lisede başlamış ve hayatı boyunca sürmüştür. * Manastır Batı Makedonya’da bir eyalet ve ordu merkeziydi. *Balkanlarda bu sırada başlayan bağımsızlık hareketleri nedeniyle son derece hassas bir bölgeydi.

Page 37: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 38: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal Atatürk'e edebiyatı sevdiren, o'nu şiirle tanıştıran asker ve fikir adamı.

Page 39: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 40: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 41: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

27.Ne efsunkâr imişsin ah ey didâr-ı hürriyet Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten28.Senindir şimdi cezb-i kalbe kudret setr-i hüsn etme Cemâlin ta ebed dûr olmasın enzâr-ı ümmetten29.Ne yâr-ı cân imişsin ah ey ümmid-i istikbâl Cihanı sensin azad eyleyen bin ye's ü mihnetten30.Senindir devr-i devlet hükmünü dünyaya infâz et Hüdâ ikbâlini hıfzeylesin hür türlü âfetten31.Kilâb-ı zulme kaldı gezdiğin nâzende sahrâlar Uyan ey yâreli şîr-i jeyân bu hâb-ı gafletten

27.Ey hürriyetin güzel yüzü, sen ne büyüleyici imişsin. gerçi esaretten kurtulduk derken senin aşkının esiri olduk. 28.Şimdi kalbi fethedecek güç sendedir, güzelliğini gizleme; güzelliğin, milletin nazarlarından ebediyete kadar uzak kalmasın.29.Ey geleceğin umudu, sen ne can dostuymuşsun; dünyayı bütün üzüntü ve sıkıntılarından kurtaran sensin.30.Hükmetme çağı senindir, hükmünü dünyaya geçir; allah yüceliğini her türlü belâlardan korusun.31.Ey yaralı kükreyen aslan, senin gezdiğin güzel sahralar zulmün köpeklerine kaldı artık gaflet uykusundan uyan!

Namık Kemalin hürriyet kasidesinden

Page 42: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

6-Harp Okulu*1899 yılında İstanbul Harp Okuluna girdi. 1902 yılında “Teğmen” rütbesi ile mezun oldu. 7. Harp Akademisi Mustafa Kemal 1902 yılında Harp Akademisine başladı. * Ülke sorunlarıyla ilgilendi, düşüncelerini yaymak için arkadaşlarıyla konuşmalar yaptı, düşüncelerini cesurca söyledi böylece aydın bir subay olarak adından söz ettirdi. * Harp akademisinde arkadaşlarıyla bir gazete çıkarmışlardı. *1905 yılında “Kurmay Yüzbaşı” olarak mezun oldu ve orduya katıldı.

Page 43: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

İstanbul harp Okulu

Page 44: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

önemli!!!*Atatürk’ün yetiştiği dönemde bir tarafta geleneksel öğretime devam eden dini derslerin ağırlıkta olduğu medreseler, diğer tarafta batı örneklerine göre kurulmuş mektepler, askeri okullar ve çeşitli meslek okulları vardı. Bunlar dışında ülkede yaşayan azınlıkların okulları ve yabancı devletler tarafından kurulan ve son dönemde gittikçe sayıları artan yabancı okullar vardı. *Bu durum; “OSMANLI'DA EĞİTİM  ve ÖĞRETİMDE BİRLİKOLMADIĞINI GÖSTERİR." Doğal olarak farklı okullardan mezun olan kişiler arasında kültür çatışması oluyordu.

Page 45: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal’in çocukluğu ve gittiği okullar EtkinliğiAşağıdaki cümlelerde bulunan noktalı yerleri verilen sözcüklerle doldurunuz.1. ……………………………… Hanım Atatürk’ün ölümünden sonra vefat etmiştir.2.Selanik kozmopolit yapıya sahip …………………………………..bir şehirdi.3.Mustafa Kemal ………………………………..yardımıyla hitabete ilgi duydu.4.Mustafa Kemal………………………………konusunda kitap yazmıştır.5. Mustafa Kemal’in askerliğe adımı……………………………………..okuluyla başladı.6. ……………………………..şehrinde okurken ülke meseleleriyle ilgilendi.

MAKBULE

GEOMETRİASKERİ

RÜŞTİYEİSTANBUL

ÇOK ULUSLU ÖMER NACİ

Page 46: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Aşağıda verilen cümlelerin sonuna doğruysa D,yanlışsa Y yazınız.1.Mustafa 1881 de Sofya şehrinde doğmuştur.2.Mustafa ailenin en son çocuğudur.3. Mustafa lisede şiire ilgi duymuştur.4. Mustafa ilkokulu Manastır şehrinde okumuştur.5. Mustafa’nın doğduğu ev şimdi müze olarak kullanılmaktadır.6.Zübeyde Hanım oğlu Mustafa’nın asker olmasını çok istiyordu.7. Mustafa’nın babası Ali Rıza Bey gümrük memurluğu görevinde bulunmuştu.8. Mustafa ‘Kemal’ adını Mahalle Mektebinde almıştır.9. Mustafa Kemal’in kardeşleri arasında en uzun ömürlü olan Makbule Hanım’dır.10. Mustafa Kemal’in iki kız kardeşi vardır.

Page 47: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Dört Şehir ve Mustafa Kemal

Manastır

selanik

sofya

İstanbul

Page 48: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

1-Selanik*Mustafa Kemal’in doğduğu ve çocukluğunun geçtiği Selanik coğrafi konum olarak liman kentiydi ve tren yoluyla önemli Avrupa Şehirlerine bağlıydı. *Farklı dillerde yayın yapan gazeteler, basılan kitaplar sayesinde zengin bir kültürel hayat vardı. *Bu sayede Avrupa’dan gelen fikir akımları en çok burada yayılıyordu. 1907’den itibaren asker olarak Mustafa Kemal burada görev yaptı. *Burada Meşrutiyeti ilan ettirmek için kurulan ve gizli faaliyet gösteren İttihat ve Terakki Cemiyetine katıldı.

Page 49: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

20 yy başlarında selanik Günümüzde Selanik

Günümüzde Selanik

Page 50: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

*Siyasi gelişmeleri yakından takip etti. Fakat askerlik mesleği ile siyasetin birbirine karıştırılmaması gerektiğine inandığı için bu cemiyetten ayrılmış ve kendini tamamen askerlik mesleğine vermiştir. *Selanik, Mustafa Kemal’in yenilikçi olması, farklı yaşam tarzlarını öğrenmesi, kendini geliştirmesi, değişik kültürleri tanıması konusunda etkili olmuştur.

Not: Mustafa Kemal’in doğduğu Selanik kenti günümüzde Yunanistan’dadır.

Page 51: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

2- Manastır(Bitola)*Mustafa Kemal’in askeri idadi (lise) okuduğu şehir olan Manastır günümüzde Makedonya’dadır. *Mustafa Kemal bu şehre önce eğitim amaçlı gelmişti. Manastır o dönemde askeri okul bulunan bir ordu merkeziydi. *Şehirde pek çok ülkenin konsolosluğu olması bu şehri Batı’ya açan önemli bir etkendi. *Askeri lisedeyken Mustafa Kemal, Türk tarihi ve kültürü ile ilgili çokça kitap okudu ve tarihi bilinci gelişti.*Bu dönemde özellikle Namık Kemal ve Mehmet Emin Yurdakul gibi vatansever ve özgürlükçü şairlerden etkilendi.

Page 52: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Manastır Askeri idadisi

Günümüzde Bitola-(Manastır)

Page 53: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

*1897’de başlayan Türk-Yunan savaşı Mustafa Kemal’i çok etkiledi.*Orduya katılmak için okuldan kaçtı ama yaşı küçük olduğu için kabul edilmedi. *Savaşı Türkler kazanmasına rağmen anlaşma masasında zarara uğraması olması O’nu çok üzdü. Ülkenin diplomatik açıdan da güçlü olması gerektiğine inandı.*Manastır’da vatanseverlik duyguları pekişti, fikri altyapısı oluştu.*Arkadaşı Ömer Naci nedeniyle edebiyat ve hatipliğe (güzel konuşma) ilgi duydu.

Page 54: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

3- İstanbul*İstanbul, o dönemde Osmanlının başkentiydi. Sosyal, siyasi ve ekonomik açıdan önemli bir yapıya sahipti. *Mustafa Kemal ilk olarak Harp okulunda eğitim için 1899’da İstanbul’a geldi ve sonrada görevleri sırasında İstanbul’da bulundu. *Özellikle, Harp Okulu ve Akademisi’nde arkadaşları ile dergi ve gazete çıkarması, arkadaşlarına konferans niteliğinde konuşmalar yapması liderlik özelliklerinin ortaya çıkmasını sağladı. *Yine bu dönemde dünyadan haberdar olmak ve Fransızcasını geliştirmek için Fransızca gazeteler aldı ve Fransız yazarları takip etti.

Page 55: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

*Okuduğu eserler sayesinde akıl ve bilimi temel alan gerçekçi bir fikir yapısı oluştu.*( İnkılâplarının ve ilkelerinin temelini oluşturan altyapıdır ) *İstanbul’un başkent olması nedeniyle pek çok ülkenin elçiliği ile Osmanlı’nın batıya açılan yüzüydü. *İstanbul’da Mustafa Kemal’in kişilik ve fikir yapısı iyice şekillenmiştir.

Page 56: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

20.yy başlarında İstiklal Caddesi

İstiklal caddesi Galatasaray Lisesi

Günümüzde İstiklal Caddesi

Page 57: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

4- Sofya*Günümüzde Bulgaristan’ın başkenti olan Sofya’ya, Mustafa Kemal, diğer şehirlerden farklı olarak eğitim amaçlı değil askeri görevle geldi.* Sofya Askeri ataşesi olarak 1913’te görevlendirilen Mustafa Kemal bu şehirde ilk kez bir Avrupa şehrindeki toplum hayatının inceliklerini inceleme fırsatı buldu. *Burada düzenlenen balolara, yemeklere katıldı.Diplomatlarla bol bol sohbet etti ve fikir sahibi oldu. İleride bunları nasıl kullanabileceği konusunda düşünceler edindi.Özellikle Bulgaristan’da yaşayan Türklerin yaşadıkları yerleri ziyaret etti, parlamentoya katılıp görüşmeleri takip etti.

Page 58: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Sofia

Page 59: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

11-12 Mayıs 1914 Mustafa Kemal Sofya Ataşemiliteri iken, Sofya'da Askeri Kulüp'te tertiplenen kıyafet balosunda giydiği "Yeniçeri" kostumuyle

Page 60: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal’in 1919 yılına kadar üstlendiği bazı görevler1905

Şam 5. 0rduNisan 1909

31 Mart Olayı’nı bastıran Hareket Ordusu içinde yer aldı.Aralık 1911

Trablusgarp’a gönüllü olarak gitti. İtalyanlara karşı yerli halkı örgütleyerek mücadele etti.

27 Ekim 1913Sofya Ataşe Militerliği’ne (askerî ataşe) atandı.

Page 61: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

25 Nisan 1915Çanakkale’de İtilaf Kuvvetlerine karşı başarıyla

mücadele etti.10 Mart 1916

Kafkas Cephesi’nde 16. Kolordu Komutanlığına atandı.5 Temmuz 1917

Merkezi Şam’da bulunan 7. Ordu Komutanlığına atandı.

Page 62: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal’in İlk Görev Yeri Şam 5. Ordu Merkezi ilk görev yeridir.

Mustafa Kemal, ilk görev yeri olan Şam’da 1907de arkadaşları ile gizlice Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurdu.

Daha sonra bu cemiyetin bir şubesini de Selanik’te açtı.

Page 63: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 64: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

31 Mart Olayı ve Mustafa kemal*31 Mart Olayı,1908’de ilan edilen 2.meşrutiyet’e bir tepkidir. *Mustafa Kemal’in kurmay başkanı olduğu , Selanik’ten gelen hareket ordusu bastırmıştır. *II.Abdülhamit tahttan indirilmiş ve Kanuni Esasi’de 1909 değişiklikleri yapılarak anayasa demokratik hale getirilmiştir.

Page 65: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Hareket ordusu subayları

Page 66: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 67: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Atatürk'ün Katıldığı Savaşlar Trablusgarp Savaşı 29 Eylül 1911 İkinci Balkan Savaşı 1912- 1913Çanakkale Savaşı 18 Mart 1915Doğu (Kafkas) Cephesi 1916-1917Suriye-Filistin Cephesi 1917-1918Kurtuluş Savaşında (1919 - 1923)Sakarya Savaşı 23 Ağustos 1921Büyük Taarruz 26 Ağustos1922

Page 68: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Trablusgarp Savaşı ve Mustafa Kemal1911-1912Nedeni:İtalya’nın sömürge arayışıdır.Savaş Osmanlı ve İtalya arasında yapıldı.Osmanlı Devleti varlık gösteremedi.Gönüllü subaylar gönderildi.Mutafa Kemal Derne ve Tobruk’ta başarılı oldu.Halkı örgütlemesi teşkilatçı olduğunu gösterir. Ancak savaş kaybedildi.

Page 69: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Uşi Antlaşması 1912 Trablusgarp İtalya’ya bırakıldı.

Rodos ve 12 ada geçici olarak İtalya’ya verildi. İtalya bir daha geri vermedi.

1947de Yunanistan’a verildi.

Page 70: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 71: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Uyarı!!31 Mart Olayı Mustafa Kemal’in tarih sahnesine çıktığı ilk olaydır.

Trablusgarp Savaşı ise katıldığı ilk savaş ve ilk askeri başarısıdır.Burada binbaşılığa yükselmiştir.

Not:Musafa Kemal Trablusgarp’a gazeteci kılığında Şerif takma adıyla katılmıştır.

Page 72: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal ve Balkan Savaşları 1912 -19131. Balkan Savaşında Gelibolu Yarımadasında,2. Balkan Savaşı’ndaEdirne’nin geri alınmasında etkili olmuştur.Not:Balkan Savaşlarından sonra Sofya da askeri ateşeliğine atanmış ve burada yarbay olmuştur. I. Dünya Savaşı başlayınca Çanakkale Cephesindeki 19. Tümen Komutanlığına yarbay rütbesiyle atanmıştır .

Page 73: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

MUSTAFA KEMAL PAŞA’NIN I.DÜNYA SAVAŞINDA SAVAŞTIĞI CEPHELER VE RÜTBELERİA).ÇANAKKALE CEPHESİ :Yarbay ve albay rütbesi ile görev yaptı.Anafartalar,Conkbayırı ve Arıburnu’nda başarılı olup İstanbul’u kurtardı.(1915)B).KAFKAS CEPHESİ :16. Kolordu Komutanı oldu. Tuğgeneral oldu.Disiplin ve çaba göstererek dağınık kuvvetleri topladı. Haberleşme ve personel eksikliklerini giderdi.Muş ve Bitlis’i kurtardı.(1916)C).SURİYE CEPHESİ :1917de Tümgeneral rütbesi ile Merkezi Şam’da bulunan 7.ordu komutanlığına atandı. Alman komutanın taarruz emrine uymayarak istifa etti. 1918de Halep’te 7.0rdu komutanı oldu.Burada savunma hattı kurarak İngilizleri durdurdu. Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sırada Suriye Cephesinde idi .

Page 74: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 75: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Çok önemli notMustafa Kemal Birinci Dünya Savaşında üç cephede savaşmıştır. Bunlar; kronolojik olarak aşağıda verilmiştir. A)Çanakkale CephesiB)Kafkas CephesiC)Suriye Cephesi

Page 76: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

A) Çanakkale Cephesi *İngiliz ve Fransızların müttefikleri olan Rusya'ya boğazlar yoluyla yardım etmek istemeleri sebebiyle açılmıştır.Türk Ordusunun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır.*18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazını geçmeye kalkan İngiliz ve Fransız donanması ağır kayıplar verince Gelibolu Yarımadası'na asker çıkarmaya karar verdiler. *25 Nisan 1915'te Arıburnu'na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemal'in komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırı'nda durdurdu.

Page 77: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

*Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa yükseldi. İngilizler 6-7 Ağustos 1915'te Arıburnu'nda tekrar taarruza geçti. Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal 9-10 Ağustos'ta *Anafartalar Zaferini kazandı. Bu zaferi 17 Ağustos'ta Kireçtepe, 21 Ağustos'ta II. Anafartalar zaferleri takip etti. Çanakkale Savaşlarında yaklaşık 250.000 şehit veren Türk ulusu onurunu İtilaf Devletlerine karşı korumasını bilmiştir.

Page 78: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 79: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Çanakkale Cephesi komutanları

Page 80: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 81: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 82: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 83: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 84: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Atatürk Çanakkale Cephesi’nde

Page 85: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

B) Kafkasya Cephesi: Disiplin Çaba ve Zafer*Çanakkale savaşlarından sonra Atatürk Kafkas cephesine atanmıştır. *16. kolordu komutanlığı görevinde bulunmuştur.Generalliğe yükselmiştir.(Mirliva)Birliklerinin yiyecek,giyecek ihtiyacını giderdi.Dağınık birlikleri toparladı. *Öncelikle Enver Paşa’nın Rusya’ya taarruzu ile başlayan Kafkas harekatı Osmanlı Devleti’nin başarısızlığıyla sonuçlanmış ve Rusya Doğu Anadolu’yu ele geçirmiştir. Kaybettiğimiz asker sayısının 60- 65 bin civarında olduğu bilinmektedir. *Özellikle Çanakkale savaşlarında Osmanlı Devleti’nin başarılı olması ve Rusya’nın savaştan çekilmesi üzerine Atatürk’ün girişimleriyle doğuda Muş ve Bitlis Ruslardan geri alınmıştır.(1916)

Page 86: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Kafkasya Cephesi

Page 87: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

C) Suriye Cephesi *Temmuz 1917de Merkezi Şam’da olan 7. ordunun komutanı oldu. *İngilizlerin Suriye-Filistin bölgesindeki işgali bölgede bulunan 7. Ordu Komutanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından durdurulmak istenmiştir. * Ancak sınırlı sayıdaki askeri mevcut, özellikle Alman komutan General Liman von Sanders’in Atatürk ile anlaşamaması, ayrıca Liman Von Sanders’in stratejik hataları ve Arapların İngilizlerle işbirliği yapması bu cephede Osmanlı Devleti’nin başarısız olmasına yol açmıştır. Atatürk istifa etmiştir.*Mustafa Kemal Paşa,Ağustos 1918de Halep’e 7.ordu komutanı olarak tekrar gelmiştir. *Halep’in Kuzeyinde İngilizleri durdurmuştur.

Page 88: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Atatürk Suriye-Filistin Cephesi’nde

Page 89: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Kurtuluş Savaşı ve Mustafa Kemal Paşa*l.Dünya Savaşı kaybedildi ve ülkemiz işgal edildi. Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı.* Kurtuluş Savaşını başlattı. *Halkı düşmana karşı birleştirdi.*Ordunun başına geçip yurdu düşmandan temizledi ve ülkemizi kurdu.*Kütahya-Eskişehir Savaşlarından sonra Başkomutan seçildi.*Sakarya Savaşından sonra gazilik ünvanı ve mareşallik rütbesi verildi. Büyük Taarruz’u bizzat yönetti.

Page 90: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda

Page 91: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mükemmel Bir Komutan: ATATÜRK*Mustafa Kemal’in görev aldığı tüm cephelerde başarılı olması ne kadar mükemmel bir komutan olduğunu, askerlik tekniğini iyi bildiğini disiplin ve çaba sahibi olduğunu gösterir. Cepheden cepheye koşması VATAN ve millet sevgisinin en güzel örneğidir. Bu özellikleriyle, Milli Mücadele’nin lideri olarak herkes tarafından kolayca benimsenmiştir.

Page 92: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Cepheden Cepheye Mustafa Kemal EtkinliğiAşağıdaki cümlelerde bulunan noktalı yerleri uygun sözcüklerle doldurunuz.1.Mustafa Kemal’in ilk görev yeri……………………..ülkesindedir.2.Mustafa Kemal Trablusgarp’a……………………kılığına girerek gitmiştir.3.Mustafa Kemal’in ilk askeri başarısı ……………………………. Cephesi’nde olmuştur.4.Mustafa Kemal operayla ilk kez……………………..da tanışmıştır.5. Mustafa Kemal albaylık rütbesine……………………..Cephesinde yükselmiştir.6. Mustafa Kemal 31 Mart Olayı olarak bilinen ayaklanmayı bastırmak için Selanik’ten gelen…………………………….ordusunda kurmay başkanlığı görevini yapmıştır.

Page 93: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

ATATÜRK’ÜN ESERLERİNUTUK(1919-1927 ARASINI

KAPSAR)MEDENİ BİLGİLER

ZABİT VE KUMANDANLA HASBİHAL

GEOMETRİ KLAVUZUKARSBAD ANILARICUMALI ORDUGAHI

TABİYE VE TATBİKAT SEYAHATİ

Page 94: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Bilgileri Uygun olan yerlere eşleştiriniz.1-"Benim her emrim yapılır. Çünkü benden yapılmayacak emirler çıkmaz" diyerek Atatürk'ün ortaya koyduğu özelliği2-Mustafa Kemal I. Dünya Savaşı'nda Suriye Cephe si'nde aldığı görev3-Mustafa Kemal'in Şam'da arkadaşlarıyla birlikte kurduğu gizli cemiyet4-Mustafa Kemal'in Çanakkale Savaşı'ndan sonra atandığı görev5-Atatürk'ün okullarda okutulmak üzere 1929 – 1930 yıllarında yazdığı kitap6-Mustafa Kemal Paşa’nın Türk milleti tarafından tanındığı cephe7-Mustafa Kemal'in Derne ve Tobruk'ta ilk askeri başarısını aldığı savaş 8- Mustafa Kemal’in Sofya’da yapmış olduğu görev

Page 95: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

a) 16. Kolordu Komutanlığı b) Başarılı yöneticiliği c) Vatandaş için Medeni Bilgiler d) Yıldırım Orduları Grup Komutalığı e) Trablusgarp Savaşı f) Çanakkale Cephesi g) Vatan ve Hürriyet Cemiyeti h) Askeri Ataşe

Page 96: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle tamamlayınız.1………………..….şehri Osmanlı’nın Avrupa ile ticaretinde önemli bir konuma sahipti.2.Selanik’te farklı milletlerin yaşaması ……………………………….ortamın oluşmasını sağlamıştı.3.Azınlıklar ………………………………….ile ortaya çıkan milliyetçilik düşüncesinin etkisi ile isyan etmişlerdir.4.Manastır günümüzde ……………………… ülkesinin sınırları içerisindedir.5…………………………….düşüncesi dili,dini ne olursa olsun herkesin birliğini savunurdu.6……………………….düşüncesinin amacı büyük bir Türk dünyası oluşturmaktır.

Page 97: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

7.Mustafa Kemal’in gittiği ilk okul ………………………….……. Mektebidir.8…………………………….Mektebi modern ve laik bir eğitim verirdi.9.Mustafa Kemal’e matematik öğretmeni …………………………..okulunda Kemal adını vermiştir.10………………………..okulunda okurken arkadaşı Ömer Naci’den etkilenerek hitabete ilgi duymuştur.11.Fransız yazarlarını ve Namık Kemal ve Mehmet Emin Yurdakul’u ………………………………….okuluna giderken okudu.12.Mustafa Kemal ……………………………….okulundayken ülke sorunlarıyla ilgilenmiş dergi çıkarmıştır.

Page 98: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Aşağıda verilen yargıların doğru veya yanlış olduklarını kutucuklara yazınız.1.Mustafa Kemal’in ilk görev yeri Manastır da ki 3.ordudur. ( )2.Mustafa Kemal’in ilk katıldığı savaş Trablusgarp Savaşı’dır. ( )3.1907de Şam’da Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurmuştur. ( )4.Sofya şehrine eğitim amacıyla gitmiştir. ( )5.I.Dünya Savaşı’nda bulunduğu ilk cephe Çanakkale Cephesi’dir. ( )6.Çanakkale Cephesi’nde yarbay ve albay rütbesinde bulunmuştur. ( )

Page 99: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

7.Kafkasya Cephesi’nde Muş ve Bitlisi kurtarmıştır. ( )8.Suriye Cephesi’nde İngiliz Komutanının taarruz emrine uymayıp istifa etmiştir. ( )9.Sofya da Askeri Ataşeyken baloya yeniçeri kıyafeti ile katılmıştır. ( )10.Mustafa Kemal’in tarih sahnesine çıktığı ilk olay 31 Mart Olayı’dır. ( )11.Hareket Ordusuna bu ismi Mustafa Kemal vermiştir. ( )12.Hareket Ordusu’nun komutanı Mustafa Kemal’dir. ( )

Page 100: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

Mustafa Kemal’in eğitim gördüğü okulları sırasıyla yazınız.-………………………………………….-………………………………………….-………………………………………….-………………………………………….-………………………………………….-………………………………………….-………………………………………….

Page 101: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor
Page 102: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

1. ÜNİTE: BİR KAHRAMAN DOĞUYOR ÜNİTESİ TEST SORULARI 1.Çanakkale Savaşı'nda denizlerde başarılı olamayan düşman kuvvetleri, amaçlarına karadan ulaşmak istiyordu. Mustafa Kemal, düşmanın Conkbayırı hattını aşarak ilerleyeceğini tahmin ediyordu. Bu sebeple bu hattın güçlendirilmesine çalıştı. Düşman güçleri 25 Nisan 1915 sabahı Mustafa Kemal'in öngördüğü noktadan, Arıburnu bölgesinden saldırdı. Mustafa Kemal; Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar'da düşman güçlerine karşı büyük başarılar elde etti. Mustafa Kemal'in bu başarısında etkili olan kişilik özelliği aşağıdakilerden hangisidir? (2009 SBS)A-Birleştirme ve bütünleştirme gücüB-İleri görüşlülüğü ve askerî yeteneğiC-Vatan ve millet sevgisiD-Mantıklı ve gerçekçi oluşu

Page 103: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

2.Osmanlı Devleti'nin sınırları içinde Türklerle beraber çok farklı milletler bulunuyordu. Atatürk'ün çocukluk dönemini geçirdiği Selanik şehrinde de Türklerle birlikte Rum, Bulgar, Sırp, Yahudi ve Ermeniler yaşamaktaydı. Bu nedenle dil, inançlar, gelenek ve görenekler de farklılık gösteriyordu. Yüzyıllarca uyum içinde yaşayan bu farklı kültürler, Fransız İhtilali'nin etkisiyle çatışma ortamı içine sürüklenmişlerdir. Bu bilgilere göre, Atatürk'ün çocukluğunun geçtiği dönemde Selanik şehrinin sosyal ve kültürel yapısına ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2010 SBS) A-Çok uluslu bir yapıya sahiptir.B-Zengin bir kültürel yapı vardır.C-Milliyetçilik düşüncesi etkili olmuştur.D-Ticari hayata gayrimüslimler hâkimdir.

Page 104: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

3.Mustafa Kemal'in Çanakkale Savaşlarındaki başarıları dönemin gazetelerinde yer almıştır. Bu durumun, aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu söylenebilir? (2011 SBS)

A-Mustafa Kemal'in Kurtuluş Savaşının önderi olarak kabul görmesindeB-İtilaf Devletlerinin Anadolu'yu işgalden vazgeçmesindeC-Mustafa Kemal'in çok yönlü bir lider olmasındaD-Padişahın Millî Mücadeleyi desteklemesinde

Page 105: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

4.Mustafa Kemal'in Anafartalar Savaşı'nda; ‘‘Size ben taarruz emretmiyorum. Ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimize başka kuvvetler ve komutanlar geçebilir.’’ emrini vermesi onun;I.CesaretII.AkılcılıkIII.YenilikçilikIV.Vatanseverlikgibi kişisel özelliklerinden hangileri ile ilgili olabilir? (2012 SBS)A.I ve IIB.III ve IVC.II ve IIID.I ve IV

Page 106: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

5.Atatürk:’’Doğduğum ve öğrenim hayatıma başladığım Selanik, Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki en gelişmiş şehriydi. İşlek bir limanı ve Avrupa ile demiryolu bağlantısı olan şehir, canlı bir ticaret ve sanayi kentiydi. Çeşitli din ve milliyetten oluşan nüfusuyla da renkli bir yapıya sahipti. Burada, Avrupa'da çeşitli dillerde basılan gazeteler okunurdu.’’ Parçaya göre, Mustafa Kemal'in çocukluğunu Selanik'te geçirmesinin ona, hangi açıdan katkı sağladığı savunulamaz? (2013 SBS) A-Fikir yapısının oluşmasıB-İdari tecrübeler kazanmasıC-Farklı yaşam tarzlarına bakışıD-Avrupa'daki gelişmeleri öğrenmesi

Page 107: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

6.Aşağıdakilerden hangisi, İtalyanlarla yapılan Uşi Antlaşması’yla elimizden çıkmıştır? A) Trablusgarp B)Batı Trakya C) Makedonya D)Arnavutluk

Page 108: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

7.Atatürk’ün Çanakkale Savaşı sırasında, düşmanın nereden çıkarma yapacağını sezmesi, onun daha çok hangi özelliği ile ilgilidir? A) Yaratıcı zihniyeti B) Mantıklılığı C)İleri görüşlülüğü D)Çok cepheliliği

Page 109: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

8.Mustafa Kemal askerlik eğitimi almak için ilk olarak aşağıdaki okulların hangisinde öğrenim görmüştür? A) Selanik Mülkiye Rüştiyesi B) Manastır Askerî İdadisi C) Selanik Askerî Rüştiyesi D) Şemsi Efendi İlkokulu

Page 110: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

9.Tarihimize “31 Mart Vakası” olarak geçen ayaklanmayı bastırmak amacıyla Selanik ve Edirne’den gelen Hareket Ordusunda Mustafa Kemal hangi görevi almıştır? A) Ordu Müfettişi B) Temsil Heyeti Başkanı C) Kurmay Başkanı D) Ordu Komutanı

Page 111: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

10.Mustafa Kemal, Suriye’de kurmay yüzbaşı görevindeyken arkadaşları ile birlikte aşağıdaki cemiyetlerden hangisini kurmuştur? A) Millî Kongre Cemiyeti B) Vatan ve Hürriyet Cemiyeti C) İttihat ve Terakki Cemiyeti D) Trakya-Paşaeli Cemiyeti

Page 112: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

11.Atatürk’ün “Memleketi bir çağdan alıp yeni bir çağa götürdük” sözünde O’nun en çok hangi yönü vurgulanmıştır? A)Açık sözlülüğü B) Kendine güveni C)İnkılapçılığı D)İleri görüşlülüğü

Page 113: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

12.Çanakkale Savaşları’nda Mustafa Kemal, 19. tümen komutanlığı, Arıburnu kuvvetleri komutanlığı ve Anafartalar grup komutanlığında görev alarak büyük başarılar kazandı. Ummadıkları bir direnişle karşılaşan İtilaf Devletleri geri çekilmek zorunda kaldılar. Çanakkale ruhu ulusal mücadele ruhunun da başlangıcı oldu. Bu bilgilere göre Çanakkale Savaşları’nın sonuçlarına ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Emperyalist güçler ağır bir darbe yemiştir. B) Mustafa Kemal’in askeri dehasını tüm dünyaya göstermiştir. C) Batılı devletlerin Osmanlı Devleti üzerindeki baskısı sona ermiştir. D) Bağımsızlık mücadelesinin başlamasında etkili olmuştur.

Page 114: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

13.Fransız ihtilâli sonunda hürriyet, eşitlik, adalet ve milliyetçilik akımları dünyaya yayılmaya başladı. Yeni bir rejim ortaya çıktı. Mutlakıyetçi yönetim anlayışları büyük bir yara aldı. Aşağıdakilerden hangisi parçada belirtilen durumu destekleyici gelişmeler arasında gösterilebilir? A) Sömürgecilik faaliyetlerinin hız kazanması B) Yeni ticaret yollarının bulunması C) Ulusal devletlerin yaygınlaşması D) Avrupa’da mezhep birliğinin bozulması

Page 115: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

14. Atatürk’ün “Medeniyet yolunda başarı, yenileşmeye bağlıdır. Sosyal hayatta, ilim ve fen sahasında başarılı olmak için tek gelişme ve ilerleme yolu budur.” sözü, onun hangi özelliğini yansıtır? A) İdealistliğini B)Sanatseverliğini C)Açık sözlülüğünü D) İnkılapçılığını

Page 116: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

15.Sanayi İnkılabı ile sanayileşmeyi gerçekleştiren ülkelerde büyük fabrikalar kuruldu. Böylece mallar hızlı ve ucuz üretilmeye başlandı. Üretimdeki artışa bağlı olarak hammadde ve pazar ihtiyacı ortaya çıktı. Sanayileşmiş ülkeler bu ihtiyaçlarını karşılamak için dünyanın geri kalmış ülkelerini, siyasi ve ekonomik egemenlikleri altına almaya yöneldiler.Bu durum devletler arası ekonomik rekabete ve gruplaşmalara neden oldu. Verilen bilgilere göre Sanayi İnkılabı, aşağıdakilerden hangisine neden olmamıştır? A) Sömürgeciliğin yaygınlaşmasına B) Uluslararası ticaretin gelişmesine C) Küçük atölyelerin giderek önem kazanmasına D)Sanayileşen ülkeler arasında çıkar çatışmasına

Page 117: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

16.Atatürk “ Ben icap ettiği (gerektiği) zaman en büyük hediyem olmak üzere, Türk milletine canımı vereceğim” demiştir.Bu söz, Atatürk’ün aşağıdaki hangi yönü ile daha çok ilgilidir? A) YöneticiliğiB) İdealistliğiC) VatanseverliğiD) İleri görüşlülüğü

Page 118: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

17.Atatürk bir konuşmasında Kurtuluş Savaşı için, “Biz ilhamlarımızı gökten ve gaipten değil, doğrudan doğruya hayattan almış bulunuyoruz” demiştir.Atatürk’ün bu sözü hangi kişisel özelliğini açıklamaktadır? A) Askeri yönünüB) Dahi yönünüC) İleri görüşlülüğünüD) Gerçekçi olma özelliğini

Page 119: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

18.Atatürk askerlikten edebiyata sanattan tarihe kadar pek çok alanda fikirler üretmiş ve topluma yeni hedefler göstermiştir. O büyük bir komutan, usta bir siyasetçi, inkılâpçı ve teşkilatçı bir devlet adamıydı.Bu durum, Atatürk’ün hangi yönünü öne çıkarmaktadır? A) Ümitsizliğe yer vermemesiniB) MantıklılığınıC) Çok cepheliliğiniD) İleri görüşlülüğünü

Page 120: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

19.Mustafa Kemal,I. Manastır Askeri İdadisiII. Selanik Mülkiye RüştiyesiIII. İstanbul Harp Akademisi IV. İstanbul Harp OkuluOkullarından hangisini bitirerek kurmay yüzbaşı olarak askerlik mesleğine başlamıştır? A) I B) II C) III D) IV

Page 121: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

20.Atatürk’ün askerlik ile hayatı ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) 1911 Trablusgarp Savaşı’nda Libya halkını İtalyanlara karşı örgütledi.B) 1896’da Manastır Askeri İdadisi’ne girdi.C) 1905’te Kurmay yüzbaşı olarak Şam’a atandı.D) 1915 Çanakkale Savaşı’nda Mareşallik rütbesi verildi.

Page 122: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor

21.Büyük işler başarmış, yenilik ve inkılâplar gerçekleştirmiş olan Atatürk, gurura kapılmamış, başarılarından kendine pay çıkarmamıştır.Aşağıdaki sözlerden hangisi bunu kanıtlayan bir özellik taşır? A) Ya istiklal ya ölüm!B) Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk Cumhuriyeti’ni ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.C) Vatanın kurtuluşu, kazanılan zaferler Türk ordusu ile büyük Türk milletinin eseridir.D) Ne mutlu Türk’üm diyene!

Page 123: 8. Sınıf Sosyal Bilimler Ünite 1 Bir Kahraman Doğuyor