ulıbtk'11 bildiri özetleri kitabı

18. ULUSAL ISI BİLİMİ ve TEKNİĞİ KONGRESİ

Zonguldak Karaelmas Üniversitesi 07 - 10 Eylül 2011

ULIBTK’11 BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI

Editörler Prof. Dr. Mehmet KOPAÇ Yrd. Doç. Dr. Mustafa EYRİBOYUN

Yardımcı Editörler

Arş. Gör. N. Özgür AYDIN Arş. Gör. Beytullah ERDOĞAN Arş. Gör. Erdal TEKİN

ZONGULDAK 2011

ii

18. ULUSAL ISI BĠLĠMĠ

ve

TEKNĠĞĠ KONGRESĠ 07-10 Eylül 2011

ULIBTK’11

BĠLDĠRĠ ÖZETLERĠ KĠTABI

Zonguldak Karaelmas Üniversitesi

Mühendislik Fakültesi

Makine Mühendisliği Bölümü

Editörler Prof. Dr. Mehmet KOPAÇ

Yrd. Doç. Dr. Mustafa EYRĠBOYUN

Yrd. Editörler ArĢ. Gör. N. Özgür AYDIN - ArĢ. Gör. Beytullah ERDOĞAN

ArĢ. Gör. Erdal TEKĠN

ZONGULDAK

2011

iii

ÖNSÖZ

Türk Isı Bilimi ve Tekniği Derneği önderliğinde iki yılda bir ülkemizin değiĢik

üniversitelerinde gerçekleĢtirilen “Ulusal Isı Bilimi ve Tekniği Kongresi‟nin

onsekizincisi 07-10 Eylül 2011 tarihleri arasında Zonguldak Karaelmas

Üniversitesinde gerçekleĢtirilecektir.

Ülkemizde ve dünyada teknolojinin baĢ döndürücü bir hızla geliĢimi, nüfus ve sanayi

kuruluĢ sayılarının artıĢı enerji kullanım ihtiyaçlarını da paralel olarak artırmıĢtır. Bu

bağlamda enerji kaynaklarının sınırlı olması nedeniyle enerji kapsamında yapılacak

araĢtırmalar oldukça önem kazanmıĢtır. Bu nedenle ısı bilimi ve tekniği, enerji

dönüĢüm ve uygulamaları gibi konular dünya ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de

sanayileĢmenin ve de bilimsel geliĢimin kapsamına giren alanlardır.

Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü olarak

organizasyonunu yaptığımız bu kongre ile ısı bilimi ve tekniği konularında

Üniversitelerimizde çalıĢan bilim insanlarını ve sanayicilerimizi bir araya getirerek

Termodinamik, Isı ve Kütle Transferi, AkıĢkanlar Mekaniği, Isı Tekniği, Enerji

Sistemleri, Enerji Ekonomisi ve Yönetimi, Yakıtlar ve Yanma, Yenilenebilir Enerji

Sistemleri, Çevre, Kirlilik ve Kontrol, Yeni ve Temiz Enerji Teknolojileri konularında

bilgi paylaĢımının sağlanması planlanmıĢtır.

Bu kongremiz için gönderilen çok sayıda bildiri önerisi kongre bilim kurulu üyeleri

tarafından değerlendirilmiĢ ve 141 adedi sözlü sunum, 25 adedi de poster sunum

olmak üzere toplam 166 adet yayın kabul edilmiĢtir.

18. Isı Bilimi ve Tekniği Kongresi Düzenleme Kurulu olarak Cumhuriyetimizin ilk

illerinden olan ve enerji kaynağı olarak ülkemizin en büyük taĢ kömür rezervlerinin

bulunduğu ve iĢletildiği, yeĢil ile mavinin iç içe olduğu Zonguldak‟tan mutlu bir

Ģekilde ayrılmıĢ olmaları dileği ile bildiri sunan bütün katılımcılara, bildirileri

değerlendiren Bilim Kurulu Üyelerine, Kongrenin gerçekleĢmesinde maddi ve manevi

katkılarını esirgemeyen Sayın Rektörümüz Prof. Dr. Mahmut ÖZER baĢta olmak

üzere Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Rektörlüğüne, kongreye destek veren kurum,

kuruluĢ, sanayici ve iĢadamlarına Ģükranlarımızı sunar, kongrenin ülkemiz için yararlı

olmasını dileriz.

Prof. Dr. Mehmet KOPAÇ Yrd. Doç. Dr. Mustafa EYRĠBOYUN

iv

KURULLAR

ONUR KURULU

Prof. Dr. Mahmut ÖZER (Rektör)

Prof. Dr. Yılmaz YILDIRIM (Dekan)

Prof. Dr. Yalçın GÖGÜġ (TIBTD Kurucu BaĢkanı)

DÜZENLEME KURULU

Prof. Dr. HaĢmet TÜRKOĞLU

Prof. Dr. Bekir Zühtü UYSAL

Prof. Dr. Nuri YÜCEL

Prof. Dr. Ali PINARBAġI

Prof. Dr. Ertan BUYRUK

Prof. Dr. Mehmet KOPAÇ (Düzenleme Kurulu BĢk.)

Yrd. Doç. Dr. Mustafa EYRĠBOYUN (Düzenleme Kurulu BĢk. Yrd.)

YÜRÜTME KURULU

Prof. Dr. Mehmet KOPAÇ

Prof. Dr. Mehmet DĠLMAÇ

Doç. Dr. Bülent EKMEKÇĠ


Yrd. Doç. Dr. Adnan TOPUZ

SEKRETERYA

ArĢ. Gör. N. Özgür AYDIN

ArĢ. Gör. Deniz KÜÇÜKALĠ

ArĢ. Gör. Beytullah ERDOĞAN


iv

BĠLĠM KURULU Adnan MĠDĠLLĠ, Rize Üniv.

Ahmet ARISOY, ĠTÜ

Ahmet CAN, Trakya Üniv.

Ahmet CĠHAN, Trakya Üniv.

Ahmet PINARBAġI, Çukurova Üniv.

Ahmet YOZGATLIGĠL, ODTÜ

Akif CEVĠZ, Atatürk Üniv.

Ali ECDER, Boğaziçi Üniv.

Ali GÜNGÖR, Ege Üniv.

Ali Kemal YAKUT, SDÜ

Ali KILIÇARSLAN, Hitit Üniv.

Ali PINARBAġI, Cumhuriyet Üniv.

Alp Er KONUKMAN, GYTE

Arif HEPBAġLI, Ege Üniv.

Ayhan YILMAZER, Hacettepe Üni.

AyĢegül ÖZTÜRK, Trakya Üniv.

Aytunç EREK, DEÜ

Bekir Zühtü UYSAL, Gazi Üniv.

BeĢir ġAHĠN, Çukurova Üniv.

Bilge Albayrak ÇEPER, Erciyes Üniv.

Burhan ÇUHADAROĞLU, KTÜ

Cemil KOCAR, Hacettepe Üni.

Cemil YAMALI, ODTÜ

Cengiz YILDIZ, Fırat Üniv.

Dilek KUMLUTAġ, DEÜ

Ebru KAVAK AKPINAR, Fırat Üniv.

Ebru MANÇUHAN, Marmara Üniv.

Emre ALPMAN, Marmara Üniv.

Ertan BAYDAR, KTÜ

Ertan BUYRUK, Cumhuriyet Üniv.

H. Ġbrahim SARAÇ, Kocaeli Üniv.

Hakan F. ÖZTOP, Fırat Üni.

Halil ÖZER, YTÜ

Hasan A. HEPERKAN, YTÜ

HaĢmet TÜRKOĞLU, Gazi Üniv.

Hüsamettin BULUT, Harran Üniv.

Hüseyin AKILLI, Çukurova Üniv.

Hüseyin GÜNERHAN, Ege Üniv.

Hüseyin YAPICI, Erciyes Üniv.

Ġ. Cem PARMAKSIZOĞLU, ĠTÜ

Ġhsan DAĞTEKĠN, Fırat Üniv.

Ġlhami HORUZ, Uludağ Üniv.

Ġlhan Tekin ÖZTÜRK, Kocaeli Üniv.

Ġsmail EKMEKÇĠ, Marmara Üniv.

Ġmdat TAYMAZ, Sakarya Üniv.

Kadir AYDIN, Çukurova Üniv.

Kadir BĠLEN, Atatürk Üniv.

Kemal TANER, Osmangazi Üniv.

L. Berrin ERBAY, Osmangazi Üniv.

M. BarıĢ ÖZERDEM, ĠYTE

M. Haluk AKSEL, ODTÜ

Mahir ARIKOL, Boğaziçi Üniv.

Mehmet KANOĞLU, Gaziantep Üniv.

Mehmet KOPAÇ, Z. Karaelmas Üniv.

Mesut GÜR, Sakarya Üniv.

Muammer ÖZGÖREN, Konya Selçuk Üniv.

Muhsin KILIÇ, Uludağ Üniv.

Murat KÖKSAL, Hacettepe Üniv.

Mustafa Serdar GENÇ, Erciyes Üniv.

Nafiz KAHRAMAN, Erciyes Üniv.

Necati MAHĠR, Osmangazi Üniv.

Necdet ÖZBALTA, Ege Üniv.

Nuri YÜCEL, Gazi Üniv.

Orhan AYDIN, KTÜ

Ömer ÇOMAKLI, Atatürk Üniv.

Ramazan KÖSE, Dumlupınar Üniv.

Selahattin Orhan AKANSU, Erciyes Üniv.

Sezai ELAGÖZ, Cumhuriyet Üniv.

Sıtkı USLU, TOBB Eko. ve Tekn. Üniv.

Sibel ÖZDOĞAN, Marmara Üniv.

Suat CANBAZOĞLU, Ġnönü Üniv.

ġefik BĠLĠR, Selçuk Üniv.

ġule ERGÜN, Hacettepe Üniv.

Tahir KARASU, Osmangazi Üniv.

Tahir YAVUZ, BaĢkent Üniv.

Tahsin ENGĠN, Sakarya Üniv.

Yalçın A. GÖĞÜġ, ODTÜ

Yasar ĠSLAMOĞLU, Sakarya Üni.

YaĢar BĠÇER, Fırat Üniv.

Yunus A. ÇENGEL, YTÜ

Zafer UTLU, Ġstanbul Aydın Üniv.

Zekeriya ALTAÇ, Osmangazi Üniv.

v

Bu Kitabın Hazırlanmasında Emeği Geçenler:


ArĢ. Gör. N. Özgür AYDIN

ArĢ. Gör. Beytullah ERDOĞAN


vi

07 Eylül 2011 - ÇarĢamba

09:00-12:00 AÇILIġ PROGRAMI

09:00-10:00 Kayıt

10:00-11:00 AçılıĢ KonuĢmaları Düzenleme Kurulu BaĢkanı KonuĢması

TIBTD BaĢkanı KonuĢması

Protokol Üyeleri KonuĢmaları

11:00-11:20 Çay Arası

11:20-12:00 Çağrılı KonuĢmacı

“Isı Biliminin ve Tekniğinin Türkiye’de Gelişmesi İçin Öneriler” Dünyada ve Türkiye'de konuların eğitimi, geliĢme için gerekenler

Dünyada araĢtırma konuları ve eğilimler

Üniversiteler arası ve üniversite-endüstri iĢbirliği

Prof. Dr. Yalçın GÖĞÜġ TIBTD Kurucu BaĢkanı

AçılıĢ Programı Yeri: ZKÜ Merkez YerleĢkesi Prof. Dr. Arif Amirov Konferans Salonu

12:20-14:00 Öğle Yemeği

(ZKÜ Merkez YerleĢkesi Yemekhanesi)

Bilimsel Oturumların Tamamı, ZKÜ İktisadi İdari Bilimler Fakültesi

Binasında Yapılacaktır.

vii


14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: ISI VE KÜTLE GEÇĠġĠ SALON A

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Hafit YÜNCÜ

14:00-14:20 Ġçerisine Kanal Boyunca Farklı Yüksekliklerde Kanatçıklar YerleĢtirilmiĢ Üçgen Kesitli Kanal Ġçerisindeki

ZorlanmıĢ AkıĢ ile Isı Transferinin Sayısal Olarak Ġncelenmesi

Nevzat ONUR, Oğuz TURGUT, Kamil ARSLAN, Resul USLU

14:20-14:40 Dikey Ayrık Isı Kaynağı Bulunan Kapalı Kare Geometride Yüzey IĢınımı ile Doğal TaĢınımın Sayısal

Ġncelenmesi

Mesut TEKKALMAZ

14:40-15:00 AkıĢkan Yatakta Kurutma Prosesinin Enerji ve Ekserji Analizi

Ġskender KARAGÜZEL, Adnan TOPUZ, Erdal TEKĠN

15:00-15:20 Bir Dizel Motorda Silindir Ġçi Isı Transferine Motor Hız ve Yükünün Etkisi

Ali ġANLI, Ahmet Necati ÖZSEZEN, Mustafa ÇANAKCI, Ġbrahim KILIÇASLAN, Ali TÜRKCAN,

Ġsmail SARI, Recai ÇAKAN

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: YAKITLAR ve YANMA SALON B

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Taner DERBENTLĠ

14:00-14:20 Dimetil Eterin n-Bütan Oksidasyonu Üzerine Etkilerinin Kimyasal Kinetik Modelleme ile Ġncelenmesi

Tuğçe BEKAT, Fikret ĠNAL

14:20-14:40 Biyogazın SaflaĢtırılması: H2S ve Nemin Biyogazdan UzaklaĢtırılması

Selman ÇAĞMAN, Halil Ġbrahim SARAÇ, DurmuĢ KAYA, Cenk ÇELĠK, Emrah Alptekin YAĞMUR,

Volkan ÇOBAN, Fehmi AKGÜN, Mustafa TIRIS

14:40-15:00 Farklı Hammaddelerden Üretilen Biodizel Yakıtların Motor Performans ve Emisyonlarının KarĢılaĢtırılması

Rasim BEHÇET, Abdülvahap ÇAKMAK

15:00-15:20 Farklı Oranlarda Benzin-Etanol KarıĢımları ile ÇalıĢtırılan Bir Motorun Performans Karekteristiğine SıkıĢtırma

Oranı Etkisinin Sayısal Simülasyonu

Salih KARAASLAN, Caner ERMAN, Nuri YÜCEL

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: ISI DEĞĠġTĠRĠCĠLER SALON C

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Murat DOĞAN

14:00-14:20 Yanıt Yüzey Yöntemi ile Taguchi Yöntemi Arasındaki Farkların Bir Isı DeğiĢtiriciye Ait Optimizasyon Problemi

Üzerinden TartıĢılması

Abdussamet SUBAġI, Burak ĠZGĠ, Bayram ġAHĠN, Ġrfan KAYMAZ

14:20-14:40 Optimum Gövde Borulu Isı DeğiĢtirici Tasarımı ve AkıĢ Analizi

Zekeriya PARLAK, Tahsin ENGĠN, Ahmet AYDIN, Harun SAÇLI, Emin ÇĠFTECĠ

14:40-15:00 Plakalı Isı DeğiĢtiricilerde Yapay Sinir Ağları Yardımıyla Isıl Özellik Tahmini

Caner TÜRK, Selin ARADAĞ

15:00-15:20 Gövde Boru Tipi Isı DeğiĢtirgeci Tasarımı

Ece ÖZKAYA, Ġbrahim YILMAZ, Aras Yiğit ÇAKMAK, Selin ARADAĞ

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: TERMODĠNAMĠK SALON D

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Zafer DURSUNKAYA

14:00-14:20 Ġçten Yanmalı Motor Performans Deneylerinde ÇalıĢma Parametrelerinin LabVIEW Kullanılarak Ölçülmesi

Alirıza KALELĠ, M. Akif CEVĠZ, Ahmet MAVĠ, Tevhit KARACALI

14:20-14:40 CANDU 6 Nükleer Güç Santralının Ekserji Analizi

Volkan ÜNSAL, Ahmet DURMAYAZ

14:40-15:00 Toprak Kaynaklı Isı Pompasının Bolu Özelinde Nümerik Modellemesi

Ünal ÇAMDALI, Erhan TUNÇEL, Nedim SÖZBĠR

15:00-15:20 Hava Ġçerisindeki Sıcaklık Dağılımının Belirlenmesi Ġçin Alternatif Bir Yöntem: Ağ Yapılı Kızılötesi Sıcaklık

Ölçümü

Ziya Haktan KARADENĠZ, Dilek KUMLUTAġ, Özgün ÖZER

15:20-15:40 ÇAY ARASI

viii


15:40-17:00 Oturum BaĢkanı: AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ SALON A

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Nuri YÜCEL

15:40-16:00 Yamuk Kesitli Kanal Ġçerisinde Hidrodinamik Olarak Tam GeliĢmiĢ, Isıl Olarak GeliĢmekte Olan Laminer AkıĢın

Sayısal Olarak Ġncelenmesi

Oğuz TURGUT, Ziya Çağrı ÖZKAN

16:00-16:20 Computer Simulation of Turbulent Flow Through An Axisymmetric Sudden Enlargement in A Pipe

Tahir KARASU

16:20-16:40 Numerical Investigation Of Turbulent Flow in Pipes

Tahir KARASU

16:40-17:00 Engelli-Oluklu Dikdörtgen Kesitli Bir Kanal Ġçerisindeki Türbülanslı AkıĢın Sayısal Olarak Ġncelenmesi

Nevzat ONUR, Oğuz TURGUT, Kamil ARSLAN, Süleyman KAHRAMAN

15:40-17:00 Oturum BaĢkanı: ISI VE KÜTLE GEÇĠġĠ SALON B

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Ali GÜNGÖR

15:40-16:00 Doğal Isı Konveksiyonun GeçiĢ Evrelerinin Karhunen-Loeve Metodu ile Yapısal Analizi

Cihan YILDIRIM, Hakan I. TARMAN

16:00-16:20 Doğal Konveksiyon Probleminin Solenoidal Bazlar Kullanan Bir Spektral Metod ile Çözümü

Cihan YILDIRIM, Hakan I. TARMAN

16:20-16:40 Bir Boru Ġçerisine Cidardan Ayrık Olarak YerleĢtirilen ġerit Elemanların Isı Transferi ĠyileĢtirmesine Etkisinin

Sayısal Olarak AraĢtırılması

Veysel ÖZCEYHAN 1, Sibel GÜNEġ 2, Halit BAġ 3

16:40-17:00 Silindir Etrafındaki TitreĢimli AkıĢta Isı ve Kütle Transferinin Sayısal Olarak Ġncelenmesi

ġahin YĠĞĠT, Burhan ÇUHADAROĞLU

15:40-17:00 Oturum BaĢkanı: TERMODĠNAMĠK SALON C

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Ahmet CAN

15:40-16:00 Çevre Sıcaklığının Gaz Türbini Performansına Etkisi

Alper ERGÜN, Bahri AKSU, Hüseyin KURT

16:00-16:20 Soma A Termik Santralinin Paralel Yeniden Güçlendirilmesi

M. Zeki YILMAZOĞLU, Ali DURMAZ

16:20-16:40 Pürüzlü ve Pürüzsüz Mikroborularda Su AkıĢının Termodinamik Analizi

Nezaket PARLAK, Mesut GÜR, Tahsin ENGĠN, Zekeriya PARLAK

16:40-17:00 Su Sıcaklığı ve Debisinin Radyatör Kapasitesine ve Tersinmezliğine Etkisinin Deneysel Olarak Ġncelenmesi

Tuğba TETĠK, Ali KILIÇARSLAN

15:40-17:00 Oturum BaĢkanı: ÇEVRE, KĠRLĠLĠK ve KONTROL SALON D

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Bekir Zühtü UYSAL

15:40-16:00 Konutlardaki Enerji Tüketimine Bağlı Olarak Kirletici Emisyonların Hesaplanması

Nadir ĠLTEN, Lokman Hakan TECER, AyĢe Tülay SELĠCĠ

16:00-16:20 Ġndirekt Püskürtmeli Bir Otomobil Dizel Motorunda Etanol Fumigasyonunun Eksoz Emisyonları ve Isı Dengesi

Üzerindeki Etkileri

DURGUN O, ġAHĠN Z

16:20-16:40 Yapay Sinir Ağı Kullanarak Bir Dizel Motorda Püskürtme Açısının Motor Performans ve Egzoz Emisyonu Üzerine

Etkilerinin Ġncelenmesi

Murat KAPUSUZ, Hakan ÖZCAN

16:40-17:00 Atık Su Arıtma Tesislerinde Biyogazdan Üretilen Elektrik ve Atık Su Çamurunun YaĢam Döngü Değerlendirmesi

Sinan DEMĠR, AyĢegül ABUġOĞLU, Arif HEPBAġLI

ix

08 Eylül 2011 PerĢembe

09:00-10:20 Oturum BaĢkanı: ISI ve KÜTLE GEÇĠġĠ SALON A

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Nevzat ONUR

09:00-09:20 Dolgulu Yataklı Isı Deposunda Isıl Dispersiyonun Matematiksel Model Kullanılarak Ġncelenmesi

Osman ÖZDEMĠR, M. Özden ÖZBEK, Kurtul KÜÇÜKADA

09:20-09:40 Gözenekli Bir Ortamdaki DüĢey Bir Plakadan Olan AkıĢa Kaldırma Kuvveti ve BirleĢik Isı Transferinin

(Conjugate) Etkisi

Ahmet KAYA, Orhan AYDIN

09:40-10:00 Çarpan Jetle Isı Transferinde Isı ve Akım Karakteristiklerinin Dikdörtgen Kanatçıklı Isı Alıcıda Belirlenmesi

Kenan YAKUT, Abdüssamed KABAKUġ, Faruk YEġĠLDAL, Altuğ KARABEY

10:00-10:20 Çarpan Jet ile Isı Transferinde Dikdörtgen Kanatçıklı Isı Alıcı Dizayn Parametrelerinin Taguchi Yöntemiyle

Optimizasyonu

Kenan YAKUT, Altuğ KARABEY, Abdüssamed KABAKUġ, Faruk YEġĠLDAL

09:00-10:20 Oturum BaĢkanı: AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ SALON B

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. HaĢmet TÜRKOĞLU

09:00-09:20 Isı DeğiĢtiricileri Uygulamalarında Kullanılan Ġki Plaka Arasına KonumlandırılmıĢ Elips Silindir Arkasında

OluĢan AkıĢ Yapısının Deneysel Ġncelenmesi

Hüseyin Turan ARAT, Cuma KARAKUġ, Ali KOÇ, Nurhan Adil ÖZTÜRK,

Hüseyin AKILLI, BeĢir ġAHĠN

09:20-09:40 Simulation of Electrokinetic Manipulation of Particle Motion Inside Microchannels

Barbaros ÇETĠN, Kadir G. GÜLER

09:40-10:00 Simulation of Electro-Osmotic Flow Inside Microchannels Using Lattice-Boltzmann Method on Gpus

Yiğit GÜROL, S. Berat ÇELĠK, Barbaros ÇETĠN

10:00-10:20 Bina Çatı Modelleri Üzerindeki AkıĢta Atmosferik Türbülans ve Çatı EtkileĢimli Türbülans Arasında Korelasyon

Analizi

Yücel ÖZMEN, Ertan BAYDAR

09:00-10:20 Oturum BaĢkanı: YENĠ ve TEMĠZ ENERJĠ TEKNOLOJĠLERĠ SALON C

Oturum BaĢkanı: Yrd. Doç. Dr. Ġbrahim ATILGAN

09:00-09:20 Farklı ĠĢletim ġartlarının Ni/C Anot ve Pt/C Katotlu Doğrudan Borhidrürlü Yakıt Pili Performansı Üzerine

Etkisinin Ġncelenmesi

Cenk ÇELĠK, Fatma Gül BOYACI SAN, Halil Ġbrahim SARAÇ

09:20-09:40 Sıcaklığın Farklı Membran Elektrot Ünitelerinden OluĢan Doğrudan Borhidrürlü Yakıt Pili Performansı Üzerine

Etkisinin Ġncelenmesi

Cenk ÇELĠK, Fatma Gül BOYACI SAN, Halil Ġbrahim SARAÇ

09:40-10:00 GüneĢ Enerjili Isı Kutulu Bir PiĢiricide Faz DeğiĢimli Isı Depolaması Uygulamasının Isıl Verimliliğe Etkilerinin

AraĢtırılması

Ali GÜNGÖR, Türkan ÜÇOK, Özay AKDEMĠR

10:00-10:20 Zonguldak Ġlinin Rüzgar Karakteristiklerinin Ġncelenmesi ve Rüzgar Enerjisi Kullanılabilirliğinin Belirlenmesi

Beytullah ERDOĞAN, Adnan TOPUZ

09:00-10:20 Oturum BaĢkanı: ISITMA, HAVALANDIRMA ve ĠKLĠMLENDĠRME SALON D

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Hakan F. ÖZTOP

09:00-09:20 Su Soğutmalı Bir Isı Pompasında Çevre Dostu Soğutucu AkıĢkan KarıĢımı R290/R600/R600a‟nın

Performansının Deneysel Ġncelenmesi

Tayfun MENLĠK, Hasan ÖZCAN, Erol ARCAKLIOĞLU, Halit KAÇMAZ

09:20-09:40 R-22 Alternatifleri R-417A ve R-422D Soğutucu AkıĢkanlarının Performans Özellikleri

Hüseyin BULGURCU, Murat BARAZ

09:40-10:00 Geleneksel Buhar SıkıĢtırmalı Soğutma Sistemi Ġle Jeotermal Enerjili Hibrit Soğutma Sisteminin Performans Ve

Çevresel Analizlerinin KarĢılaĢtırılması: Simav Örneği

Oğuz ARSLAN, Özge YETĠK, M.Arif ÖZGÜR, Ramazan KÖSE

10:00-10:20 Yerden Isıtma Sistemlerinde Su ve DıĢ Duvar Sıcaklığının Mahal Ġçerisindeki Isı Transferine Etkisinin Sayısal

Olarak Ġncelenmesi

Mehmet Onur DĠNÇER, Müslüm ARICI, Hasan KARABAY

10:20-10:40 ÇAY ARASI

x



Oturum BaĢkanı: Yrd. Doç. Dr. Nureddin DĠNLER

10:40-11:00 Metalik Bal Peteği Yapıların Isı ve AkıĢ Özelliklerinin AraĢtırılması

Abdussamet SUBAġI, Bayram ġAHĠN, Ġrfan KAYMAZ

11:00-11:20 Isı Yayan Bloklar Bulunan Bir Kanalda, AkıĢ Osilasyonunun Isı Transferine Etkisinin Sayısal Olarak Ġncelenmesi

Tolga DEMĠRCAN, HaĢmet TÜRKOĞLU

11:20-11:40 Buzdolabı Ġç Tasarımında Yapay Sinir Ağları (YSA) Yönteminin Kullanılması

Dilek KUMLUTAġ, Hasan AVCI, Mete ÖZġEN, Ziya H. KARADENĠZ

11:40-12:00 Dikey ve Eğimli Yüzeylere YerleĢtirilmiĢ Dikdörtgen Kesitli Kanatçıklı Isı Atıcıların Doğal TaĢınım Ġçin Sayısal

Ġncelenmesi

Mehdi MEHRTASH, Ġlker TARI


Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Necdet ÖZBALTA

10:40-11:00 Ölçekli Bir Karayolu Tünelinde Yangın Kaynaklı Duman Yayılımının Tünel Eğimi ile DeğiĢiminin Sayısal

Simülasyonu

Ender HEPKAYA, Salih KARAASLAN, Nuri YÜCEL, Caner ERMAN

11:00-11:20 Bir Yeraltı Raylı TaĢıma Ġstasyon-Tünel Modelinde Eksenel Havalandırmanın Yangın Kaynaklı Duman Tahliyesine

Etkisinin Nümerik Olarak Ġncelenmesi

Salih KARAASLAN, Nuri YÜCEL, Caner ERMAN

11:20-11:40 Tedrici GeniĢlemede Adyabatik Hava-Su AkıĢının Sayısal Analizi

Emrah DENĠZ, Nurdil ESKĠN

11:40-12:00 Sığ Suda Silindir Arkasında OluĢan Girdabın Delikli Silindir Yardımıyla Kontrol Edilmesi

Engin PINAR, Göktürk M. ÖZKAN, Hüseyin AKILLI, BeĢir ġAHĠN

10:40-12:00 Oturum BaĢkanı: TERMODĠNAMĠK SALON C

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Bülent EKMEKÇĠ

10:40-11:00 Termik Santrallerde OluĢan Cüruf Miktarının Yapay Sinir Ağları Kullanılarak Tahmini

Muharrem ERDOĞAN, Tuğçe BEKAT, Fikret ĠNAL, Ayten GENÇ

11:00-11:20 Jeotermal Kaynaklar Ġçin Güç Santrallerinin Termodinamik Analizi ve Optimizasyonu

Ahmet COġKUN, Ali BOLATTÜRK, Mehmet KANOĞLU

11:20-11:40 Gaz Türbinli Kombine Çevrim Santral Performansının Yükseltilmesi

Murad A. RAHĠM, Ġbrahim ATILGAN

11:40-12:00 Soğutkan ve Soğutkan KarıĢımlarının Termodinamik Özelliklerinin ISO 17584:2005 Uluslararası Standardı Gerçek

Gaz Denklemi Kullanılarak Modellenmesi

M. Turhan ÇOBAN

10:40-12:00 Oturum BaĢkanı: ISI VE KÜTLE GEÇĠġĠ SALON D

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Atilla BIYIKOĞLU

10:40-11:00 Dairesel ve Açılı Bir Plakaya Çarpan Dairesel Hava Jetinin Isı Transferi Karakteristiklerinin Deneysel Olarak

Ġncelenmesi

Hakan F. ÖZTOP, Yasin VAROL, Müjdat FIRAT, Betül TURAN, Ahmet KOCA, Ġlhan METĠN

11:00-11:20 Yüksek Sıcaklıklarda Sarıçam Kerestenin Kurutulması

Volkan ASLAN, Ali BOLATTÜRK

11:20-11:40 Düz ve GeniĢletilmiĢ Borularda Gelen YoğuĢma Denklemlerinin Modellenmesi ve KarĢılaĢtırılması

M. Turhan ÇOBAN, Oğuz Emrah TURGUT

11:40-12:00 Eğrisel Olarak Yakınsayan Halka Türbülatörlerin Isıl BaĢarıma Etkisi

Nihal UĞURLUBĠLEK

12:30-14:00 ÖĞLE YEMEĞĠ

xi



Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Semiha ÖZTUNA

14:00-14:20 Numerical Investigation Of Turbulent Flow And Heat Transfer Inside Rectangular Cross-Sectioned Duct

Kamil ARSLAN, Oğuz TURGUT, Nevzat ONUR

14:20-14:40 Çift Borulu Isı DeğiĢtiricisi Anular Bölgesinde Uzunlamasına YerleĢtirilen Kanatçıkların Laminer AkıĢ ve Isı

Transferi Karakteristiklerinin Sayısal Olarak Ġncelenmesi

Oğuz TURGUT, Hakkı Onur GÜLCE

14:40-15:00 Manyetik Bir Alan Etkisinde Isıl TaĢınım Hareketinin Solenoidal Baz Kullanımı ile Sayısal Benzetimi

DurmuĢ YARIMPABUÇ, Hakan I. TARMAN

15:00-15:20 < ENERJI EKONOMISI >

Nuh Çimento Döner Fırın Sistemleri Ġçin Enerji Bilanço Hesabı ve Muhtemel Geri Kazanımlar- Bir Durum

ÇalıĢması

Mehmet Salih CELLEK, Tahsin ENGĠN

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: TERMODĠNAMĠK SALON B

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Fikret ĠNAL

14:00-14:20 Dizel Motorlarında Ġlk Harekete GeçiĢ Süresince Silindiriçi DeğiĢimler

Adem ÇELĠK, M. Akif CEVĠZ, Mehmet YILMAZ, Kemal ÇOMAKLI

14:20-14:40 Wavelet Analiz Tekniği‟nin LPG Motorlarına Uygulanması

ġükran EFE, Asok K. SEN, M. Akif CEVĠZ, Ferhat KAYA

14:40-15:00 Wavelet Analiz Tekniği ile Zaman Serisi Analizi

Ġ. Volkan ÖNER, Asok K. SEN, M. Akif CEVĠZ

15:00-15:20 Tuğla Üretilen Tünel Kurutma ve PiĢirme Fırınlarında Enerji ve Ekserji Analizi

Ebru MANÇUHAN, Emre ALPMAN

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ SALON C

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Bayram ġAHĠN

14:00-14:20 Simetrik Olarak Isıtılan Kapalı Bir Ortamda Akustik Etkiyle OluĢturulan Ġkinci Mertebe Girdapların Sayısal

Olarak Ġncelenmesi

Murat K. AKTAġ

14:20-14:40 Çapraz AkıĢ Ġçerisinde Sıcak Jet AkıĢının Sayısal ve Deneysel Ġncelenmesi

Mustafa Kemal SEVĠNDĠR, Hasan Alpay HEPERKAN

14:40-15:00 Hesaplamalı AkıĢkanlar Dinamiği, DüĢük Boyutlu Modelleme ve Yapay Sinir Ağları ile AkıĢ Kontrolü

Büryan APAÇOĞLU, Akın PAKSOY, Selin ARADAĞ

15:00-15:20 Ġki Boyutlu Süpersonik Kavite AkıĢı Simülasyonu

Ece AYLI, Selin ARADAĞ


Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Tahsin ENGĠN

14:00-14:20 Kivinin Kurutulmasında Kurutma Havası Sıcaklığının ve Bağıl Neminin Kuruma Kinetiğine Etkisi

Soner ġEN, Selçuk DARICI

14:20-14:40 Yatay Boru Ġçinde YoğuĢma Ve BuharlaĢmanın Ġncelenmesi

Nurdil ESKĠN, Çiler ÖZEN

14:40-15:00 Ġki Farklı Malzemeden Ġmal EdilmiĢ Ayırıcı YerleĢtirilmiĢ Kapalı Hacimlerde Doğal TaĢınımın Sayısal Olarak

Ġncelenmesi

Ahmet KOCA, Hakan F. ÖZTOP, Rabia GÖKGÜL, Yasin VAROL

15:00-15:20 Effects of Square Body Insertion To Control Thermal Mixing in A Channel With Twinjet Inlet

BeĢir KOK,Yasin VAROL, Hakan F. ÖZTOP, Ahmet KOCA

xii



Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Tahir KARASU

15:40-16:00 Metallerin Sürtünme Kaynaklı BirleĢtirilmesinde Kaynak Yeri Sıcaklık Dağılımının Nümerik ve Deneysel Tespiti

Ahmet CAN, Mumin ġAHĠN, Mahmut KÜÇÜK

16:00-16:20 NanoakıĢkanlar ile Laminer Akımda Isı Transferinin Sayısal Analizi

Büryan APAÇOĞLU, Sadık KAKAÇ, Almıla GÜVENÇ YAZICIOĞLU

16:20-16:40 Çarpmalı AkıĢkan Jetlerin En-Boy Oranı DeğiĢiminin Isı Transferine Etkisinin Deneysel Olarak Ġncelenmesi

Sinan ÇALIġKAN, ġenol BAġKAYA

16:40-17:00 Yüzey Isı Akısı DeğiĢiminin AkıĢkan Jetler Üzerindeki Etkisinin Deneysel Olarak Ġncelenmesi

Sinan ÇALIġKAN, ġenol BAġKAYA


Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. M. Akif CEVĠZ

15:40-16:00 Borulardaki Sürtünme Kayıpları Analizinde Darcy-Weisbach Sürtünme Katsayısı Hesaplarında Colebrook-White

Denklemi Yerine Geçecek Döngüsel Olmayan Çözümlü Denklemlerin Hata Analizi

M. Turhan ÇOBAN

16:00-16:20 Manyeto-Reolojik Sıvılı Sönümleyicinin Halkasal Kanalındaki AkıĢın Sayısal Ġncelemesi ve Deneysel Doğrulama

Zekeriya PARLAK, Tahsin ENGĠN, Ġsmail ġAHĠN

16:20-16:40 Küre Sınır Tabaka EtkileĢiminin PIV Yöntemiyle AraĢtırılması

Muammer ÖZGÖREN, Abdulkerim OKBAZ, Sercan DOĞAN, BeĢir ġAHĠN, Hüseyin AKILLI

16:40-17:00 Küre Serbest Yüzey EtkileĢimiyle OluĢan Türbülanslı AkıĢ Yapısının Deneysel AraĢtırılması

Muammer ÖZGÖREN, Sercan DOĞAN, Abdulkerim OKBAZ, BeĢir ġAHĠN, Hüseyin AKILLI

15:40-17:00 Oturum BaĢkanı: ISI VE KÜTLE GEÇĠġĠ SALON C

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Tahir YAVUZ

15:40-16:00 Mısırın Kuruma DavranıĢının DeğiĢik Geometriler Yardımıyla Simülasyonu

Oktay HACIHAFIZOĞLU, Ahmet CĠHAN, Kamil KAHVECĠ, Çiğdem SUSANTEZ

16:00-16:20 Isı Borusu Performansına ÇalıĢma AkıĢkanı ve Eğim Açısının Etkisi

Hüseyin KURT, Ahmet ÖZSOY, Engin GEDĠK, Yusuf ÇAY

16:20-16:40 Su/Boryağı-Al2O3 NanoakıĢkanının Düz Boru Akımında Isı Transferi ve Basınç Kayıp Karakteristiklerinin Sayısal

Ġncelenmesi

Lütfü NAMLI, Mustafa ÖZBEY, Hakan ÖZCAN

16:40-17:00 Isıtma Konumlarına Göre Faz DeğiĢtiren Malzemelerin Erime Hızının Deneysel Olarak Ġncelenmesi

Alptuğ YATAĞANBABA, Ġrfan KURTBAġ

15:40-17:00 Oturum BaĢkanı: ISI DEĞĠġTĠRĠCĠLER SALON D

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Dilek KUMLUTAġ

15:40-16:00 Farklı Sayı ve Boyutta Plakalara Sahip Plakalı Isı DeğiĢtirgeçlerinin Deneysel Ġncelenmesi ve Bilgisayar Seçim

Programı OluĢturulması

Çağın GÜLENOĞLU, Fatih AKTÜRK, Gizem GÜLBEN, Selin ARADAĞ, Nilay SEZER-UZOL, Sadık

KAKAÇ

16:00-16:20 Toprak Kaynaklı Isı Pompalarında U Borulu Isı DeğiĢtirgecinin Ġki Boyutlu Modellenmesi ve Termal Analizi

Semiha ÖZTUNA, Okan SEYĠS

16:20-16:40 Isıtma-Havalandırma Sisteminde Kullanılacak Isı Geri Kazanım Bataryalarının Optimizasyonu

ġefik C. TOKGÖZ, Ali C. YILDIRIM, Mustafa ÖZDEMĠR

16:40-17:00 -

xiii

09 Eylül 2011 Cuma


Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Hasan KARABAY

09:00-09:20 Eğrisel Borulardaki NanoakıĢkan AkıĢında Isı GeçiĢi ve Basınç Kayıp Karakteristiklerinin Sayısal Ġncelenmesi

Lütfü NAMLI, AyĢe SUCU

09:20-09:40 Mikroborularda Isı GeçiĢinin Deneysel Ġncelenmesi

Nezaket PARLAK, Mesut GÜR, Tahsin ENGĠN, Hasan KÜÇÜK

09:40-10:00 Numerical Analysis of Convective Heat Transfer to Granular Flow

Hojin AHN

10:00-10:20 N-Katmanlı Ġçi BoĢ Silindirik Yapılarda Bir Boyutlu Zamana Bağlı Isı Denkleminin Analitik Çözümü

Y. AKCEYLAN, A. BIYIKOĞLU


Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Mehmet DĠLMAÇ

09:00-09:20 1.65 mm‟lik Bir Bakır Miniboruda Ġki Fazlı R134a AkıĢının Deneysel Olarak Ġncelenmesi

Bilgehan TEKĠN, Almıla G. YAZICIOĞLU, Sadık KAKAÇ, Hüsnü KERPĠÇÇĠ

09:20-09:40 Sığ Suda Silindir Arkasındaki AkıĢın DeğiĢik Yüksekliklerdeki Plakalar Yardımı ile Kontrolü

Bengi GÖZMEN, Hüseyin AKILLI, BeĢir ġAHĠN

09:40-10:00 Silindir Etrafındaki AkıĢ Yapısının Ağ Yapılı Silindir ile Kontrolü

Göktürk M. ÖZKAN, Engin PINAR, Hüseyin AKILLI, BeĢir ġAHĠN

10:00-10:20 CuO ve Al2O3 NanoakıĢkanlarının Sıcaklığa ve Hacimsel Orana Bağlı Viskozitelerinin Ġncelenmesi

Eda Feyza DĠLEK, Bayram ġAHĠN, Kemal ÇOMAKLI, Mehmet KAYA

09:00-10:20 Oturum BaĢkanı: YENĠ ve TEMĠZ ENERJĠ TEKNOLOJĠLERĠ SALON C

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Murat HOġÖZ

09:00-09:20 GüneĢ Enerjili Hibrit Soğutma Sistemi ile Geleneksel Buhar SıkıĢtırmalı Soğutma Sisteminin Performans ve

Çevresel Analizlerinin KarĢılaĢtırılması

Özge YETĠK, M.Arif ÖZGÜR, Oğuz ARSLAN, Ramazan KÖSE

09:20-09:40 Elektroliz Yoluyla Rüzgâr Enerjisinden Hidrojen Üretimi

Muhammet ÇELĠK, Gamze GENÇ

09:40-10:00 Kayseri GüneĢ Enerjisi Potansiyeli ve Maliyet Analizi

M.Serdar GENÇ, S.Samed SEYĠTOĞLU

10:00-10:20 Yakıt Pillerinde Hava Yönetim Sistemi ve Yeni Bir Turbo-Kompresör Tasarımının Yakıt Pillerine

Uygulanabilirliğinin AraĢtırılması

Engin SÖYLEMEZ, Talal OUS, Keith PULLEN


Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Adnan MĠDĠLLĠ

09:00-09:20 Viskon Ġplik Bobinlerinin Kuruma DavranıĢı ve Kurumanın Modellenmesi

Kamil KAHVECĠ, Uğur AKYOL, Ahmet CĠHAN

09:20-09:40 Pamuk Ġplik Bobinlerinin Kuruma DavranıĢı ve Kurumanın Modellenmesi

Ahmet CĠHAN, Uğur AKYOL, Dinçer AKAL, Kamil KAHVECĠ

09:40-10:00 A 3-D Numerical Analysis of Forced Convection and Heat Transfer in Rectangular Plate-Fin Passages With

Different Aspect Ratios

Muhsin KILIÇ, ġemsettin Melih AKYOL, AyĢe Burcu YILDIZ

10:00-10:20 Balkabağının Kuruma DavranıĢının Deneysel Olarak Ġncelenmesi

Selçuk DARICI, Ömer Faruk ÖZEL

10:20-10:40 ÇAY ARASI

xiv

09 Eylül 2011 Cuma


Oturum BaĢkanı: Yrd. Doç. Dr. M. Turhan ÇOBAN

10:40-11:00 Su Bazlı CuO NanoakıĢkan Ġçeren Bir Ortamda Dikey Bir Plaka Üzerinden Doğal TaĢınımla Isı Transferi

Damla ADLI, AyĢegül ÖZTÜRK, Kamil KAHVECĠ

11:00-11:20 ZorlanmıĢ TaĢınımla NanoakıĢkan Isı Transferi

Sezer ÖZERĠNÇ, Almıla G. YAZICIOĞLU, Sadık KAKAÇ

11:20-11:40 Al2O3 ve CuO NanoakıĢkanların Isı Transferi ve Basınç DüĢümü Karakteristiklerinin Belirlenmesi

Bayram ġAHĠN, Gül GEDĠK, ġendoğan KARAGÖZ, Eda Feyza DĠLEK

11:40-12:00 Bor Nitrür-Su NanoakıĢkanın Isıl Ġletkenliğinin 3 Yöntemi ile Belirlenmesi

Alpaslan TURGUT, Ġsmail TAVMAN, Feray BAKAN

10:40-12:00 Oturum BaĢkanı: YENĠ ve TEMĠZ ENERJĠ TEKNOLOJĠLERĠ SALON B

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. YaĢar ĠSLAMOĞLU

10:40-11:00 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Enerji Arzına Katkısı

Bekir YELMEN, M.Tarık ÇAKIR

11:00-11:20 Rüzgar Türbini Gövdesinin ÇeĢitli Ġklim KoĢulları Altında Termal Analizi

Kadir Nuri TEKĠN, Tahir YAVUZ

11:20-11:40 Kömürün GazlaĢtırılması ile Hidrojen Üretimi Üzerine Kömür Tipinin ve Sıcaklığın Etkisi

Duygu UYSAL, Özkan Murat DOĞAN, Bekir Zühtü UYSAL

11:40-12:00 Yüksek Basınçta Hidrojen Depolama ĠĢleminin Ekserjetik Sürdürülebilirlik Parametrelerinin Değerlendirilmesi

Mert ÖZSABAN, Adnan MĠDĠLLĠ, Ġbrahim DĠNÇER

10:40-12:00 Oturum BaĢkanı: ENERJĠ YÖNETĠMĠ SALON C

Oturum BaĢkanı: Yrd. Doç. Dr. Oğuz TURGUT

10:40-11:00 Germencik Jeotermal Santralinin Performans Analizi

Yunus ÇERÇĠ, Murat ÜNVERDĠ

11:00-11:20 Tuğla Üretilen Bir Tünel Fırında Farklı Yakıtlar Ġçin Enerji Maliyetinin Optimizasyonu

Ebru MANÇUHAN

11:20-11:40 Thermo-Economic Analysis of Energy Utilization in A Ceramic Production: An Application

Zafer UTLU, Arif HEPBASLI

11:40-12:00 Yatağan Termik Santrali Atık Isısından Faydalanma Olanaklarının Analitik HiyerarĢi Süreci ile Değerlendirilmesi

Ali ÇOBAN, Asude ELTEZ, Muhammed ELTEZ

10:40-12:00 Oturum BaĢkanı: AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ SALON D

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Zehra ġAHĠN

10:40-11:00 Damar Daralmalarındaki Daimi ve Periyodik AkıĢın Sayısal Doğrulanması

K. Melih GÜLEREN

11:00-11:20 Silindir Yüzey Üzerinden AkıĢın Sayısal Olarak Ġncelenmesi

Ömer Faruk CAN, Nevin ÇELĠK, Ġhsan DAĞTEKĠN

11:20-11:40 Konvansiyonel Tip Yanma Odalarında Krank Mili Açısına Bağlı Olarak AkıĢ ve Isı Transferinin Sayısal Olarak

Ġncelenmesi

Müjdat FIRAT, Yasin VAROL, Hakan F. ÖZTOP, Ahmet KOCA

11:40-12:00 Ġçten Yanmalı Motor Silindirinde SıkıĢtırma Oranının AkıĢkan Hareketine Etkisi

Nureddin DĠNLER, Nuri YÜCEL

12:30-14:00 ÖĞLE YEMEĞĠ

xv

09 Eylül 2011 Cuma

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: ISITMA, HAVALANDIRMA ve

ĠKLĠMLENDĠRME

SALON A

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. AyĢegül ÖZTÜRK

14:00-14:20 YoğuĢturucu Boyutlarının Otomobil Klima Sisteminin Performansına Etkisinin Deneysel Analizi

Ekrem TOSUN, Murat HOġÖZ, Alpaslan ALKAN, Ġsmail SARI

14:20-14:40 Farklı Isı Kaynakları Kullanabilen Otomobil Isı Pompası Sisteminin Performansının Dizel Motora Etkisiyle

Birlikte Ġncelenmesi

Murat HOġÖZ, Mehmet DĠREK, Kadri Süleyman YĠĞĠT, Mustafa ÇANAKCI, Ali TÜRKCAN, Ertan

ALPTEKĠN, Ali ġANLI

14:40-15:00 Bir Otobüsün Soğutma Yükünün Analitik ve Deneysel Olarak KarĢılaĢtırılması

Orhan BÜYÜKALACA, Tuncay YILMAZ, ġaban ÜNAL, Ertuğrul CĠHAN, Ertaç HÜRDOĞAN

15:00-15:20 Vorteks Tüp Modellerinin KarĢılaĢtırılması

Ömer Faruk YILDIZ, Mehmet YILMAZ, Sadık ERDOĞAN, Süleyman KARSLI

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: YAKITLAR ve YANMA SALON B

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Ahmet CĠHAN

14:00-14:20 Ġnek Gübresi, Mısır Sılacı KarıĢımı ile Biyogaz Üretimi

K.Süleyman YĠĞĠT, Mustafa GÜNDÜZ, Gülay ġERĠT, Muhammet SARAÇ

14:20-14:40 Doğal Gaz Yakıtlı Katı Oksitli Yakıt Pilleri Ġçin Ġzotermal Buharlı Yakıt DönüĢtürücü Optimizasyonu ve Dizaynı

M. Turhan ÇOBAN, Özer ÖĞÜÇLÜ

14:40-15:00 < TERMODĠNAMĠK >

Kentsel Katı Atıkların GazlaĢtırılması ile Isı, Buhar ve Elektrik Üretiminin Ġncelenmesi

M. Zeki YILMAZOĞLU, Ehsan AMIRABEDIN, Ġlknur KAYACAN

15:00-15:20

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: ENERJĠ EKONOMĠSĠ SALON C

Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Hasan Alpay HEPERKAN

14:00-14:20 DıĢ Cephe Cam Giydirmeli Binalarda Çoklu Cam Uygulamasıyla Isı Kaybının ĠyileĢtirilmesi

Altan YÜCEL, Müslüm ARICI, Hasan KARABAY

14:20-14:40 Erzurum‟da Doğalgaz Kullanılan Isıtma Sistemlerinde Merkezi Isıtma Sistemi ile Bireysel Isıtma Sistemlerinin

Maliyet Analizi

ġükran EFE, Kemal ÇOMAKLI, M.Akif CEVĠZ

14:40-15:00 Erzurum‟da Kömür Kullanılan Merkezi Isıtma Sistemlerinin Doğalgazlı Merkezi Isıtma Sistemine DönüĢümü ile

Bireysel Isıtma Sistemine DönüĢümünün Maliyet Analizi

ġükran EFE, Kemal ÇOMAKLI, M.Akif CEVĠZ

15:00-15:20 Muğla Ġlindeki Bir Konutun Isıtma ve Sıcak Su Hazırlama Sistemi Seçimine AHP Yöntemi Uygulaması

Osman BAYDUR, Asude ELTEZ, Necdet ÖZBALTA

14:00-15:20 Oturum BaĢkanı: ISI TEKNĠĞĠ SALON D

Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Ünal ÇAMDALI

14:00-14:20 Konut DıĢı Kompleks Yapılar Ġçin Optimum Yalıtım Kalınlığı

Okan KON, Bedri YÜKSEL

14:20-14:40 Bölgesel Yalıtımlı Isı Köprülerindeki Isı Kayıplarının Sayısal Olarak Ġncelenmesi

Koray KARABULUT, Ertan BUYRUK

14:40-15:00 Doğalgaz Akımlarından TurbogenleĢtirme Yoluyla Etan Geri Kazanımı Süreçlerinin Parçacık Sürü Yöntemi ile

Ekserji Optimizasyonu

Volkan R. AKKAYA, Alp Er ġ. KONUKMAN

15:00-15:20 -

15:30-18:00 GEZĠ (TTK Eğitim Ocağı)

xvi

POSTER BĠLDĠRĠLER

07-08-09 Eylül 2011 TEĞETSEL GĠRĠġLĠ SĠKLONLARIN PERFORMANSININ DENEYSEL ĠNCELENMESĠ VE

OPTĠMĠZASYONU

Tarık OKUR, Ömer ġENDOĞAN, Atakan AVCI, Ġrfan KARAGÖZ,

TERMOELEKTRĠK MODÜLLÜ ANĠ SU SOĞUTUCUSU TASARIMI ĠMALATI VE DENEYSEL

OLARAK ĠNCELENMESĠ

Celil YAVUZ, Murat SARIKAYA, Sezayi YILMAZ

ISIYLA ÇALIġAN TESĠSLERDE SICAKLIK KONTROLÜ AMACIYLA BĠLGĠSAYAR DESTEKLĠ

ÖLÇÜM VE KONTROL DEVRESĠ TASARIMI ĠMALATI VE DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Umut DURAN, Celil YAVUZ

SICAK SULU ISITMA SĠSTEMLERĠNDE BORU ÇAPLARININ TERMOEKONOMĠK OPTĠMĠZASYONU

ĠÇĠN BĠLGĠSAYAR DESTEKLĠ YAZILIM GELĠġTĠRĠLMESĠ VE UYGULAMASI

Kemal ATĠK, Celil YAVUZ

SICAKLIĞIN YAPIġTIRMALI VE PĠMLĠ METAL PLAKALARDAKĠ ISIL GERĠLMELER ÜZERĠNE

ETKĠSĠ

Faruk ġEN, Hakan PALANCIOĞLU, Kemal ALDAġ

ÇATALAĞZI TERMĠK SANTRALĠ’NĠN EKSERGOEKONOMĠK OLARAK ĠNCELENMESĠ

Deniz KÜÇÜKALĠ, Mehmet KOPAÇ

BUHARLAġTIRMALI YOĞUġTURUCU KULLANIMININ GÜÇ SANTRALĠNDE VERĠM ARTIġINA

ETKĠSĠ

N. Özgür AYDIN, Mehmet KOPAÇ, Mustafa EYRĠBOYUN

SICAKLIK ETKĠSĠNDEKĠ HĠBRĠT BAĞLANTILI KOMPOZĠT VE ALUMĠNYUM PLAKALARDAKĠ

ISIL GERĠLMELERĠN ANALĠZĠ


HABERLEġME UYDULARINDA ISIL VAKUM TESTLERĠ

Murat BULUT, Adem KAHRĠMAN, Nedim SÖZBĠR ve ġenol GÜLGÖNÜL

xvii

ELEKTRONĠK CĠHAZLARIN ISIL KONTROLÜ

Muhammet KAYFECĠ, Engin GEDĠK, Ali KEÇEBAġ ve Hüseyin KURT

GÜNEġ ENERJĠLĠ SERA TĠPĠ TOHUM ÇĠMLENDĠRME ÜNĠTESĠ TASARIMI, ĠMALATI VE

DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Sezayi YILMAZ, Ġlyas TÜFEKLĠ, Bahri AKSU,

VISCOUS FLOW CALCULATIONS FOR UNDERGRADUATE FLUID MECHANICS EDUCATION

USING MATLAB

Barbaros ÇETĠN, Yakuphan ÖZTÜRK, Serdar TAZE

BĠTKĠ KÖKENLĠ KATI BĠYOYAKIT ÜRETĠMĠ VE OPTĠMUM ISIL ÖZELLĠKLERĠNĠN

ARAġTIRILMASI

H. SARAÇ, A. SEVEROĞLU, H. GÜLLÜCE, S. KARSLĠ

BUJĠ ATEġLEMELĠ MOTORLARDA SĠLĠNDĠR ĠÇĠ BASINÇ DEĞĠġĠMĠNĠN MATLAB GUI

KULLANILARAK MODELLENMESĠ

Ayden Sehhat IGDIRĠ, M. Akif CEVĠZ, Abdussamet SUBAġI

BĠNALARDA ISI YALITIM YOLU ĠLE ENERJĠ TASARRUFUNUN SOĞUTMA SEZONUNDA

UYGULANMASI: MKÜ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ BĠNASI ÖRNEĞĠ

Onur ÖZUTKU, Cuma KARAKUġ

KESTANE BALINDAN SUYUN MEKANĠK YOLLARLA UZAKLAġTIRILMASI

Mithat AKGÜN, Ahmet KAYA, Orhan AYDIN ve Ömer YILMAZ

TEKSTĠL SEKTÖRÜNDE ENERJĠ KULLANIMININ ANALĠZĠ

YeĢim BÜYÜKAKINCI ve Zafer UTLU

TÜRKĠYE’ DE YEREL (LOKAL) ISITMA SĠSTEMLERĠ ARASINDA EN UCUZ SĠSTEMĠN

BELĠRLENMESĠ

Dr. Barbaros BATUR

YÜZEYLERDE FĠLM SOĞUTMAYA SENTETĠK JET ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ

Ünal AKDAĞ, Özden ÇETĠN

xviii

GÜNEġ ENERJĠLĠ ARABA TASARIMINDA MALZEME SEÇĠMĠNĠN ĠMALATA ve VERĠME OLAN

ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ

Özgür DEMĠR, Murat SARIKAYA, Mustafa Kemal BALKĠ, Celil YAVUZ

YENĠ GELĠġTĠRĠLEN TÜRBÜLATÖRLERĠN SAYISAL ĠNCELENMESĠ

Ebru MERCAN ÇELĠK, Lütfü NAMLI ve Aydın DURMUġ

FARKLI TĠP UÇAKLARIN KANAT VE GÖVDELERĠ ETRAFINDAKĠ AKIġIN SAYISAL

ĠNCELENMESĠ

Emrah ALTEN, Lütfü NAMLI ve Aydın DURMUġ

R123 SOĞUTUCU AKIġKANININ TERMODĠNAMĠK ÖZELLĠKLERĠNĠN MODĠFĠED BENEDĠCT

WEBB RUBĠN (MBWR) GERÇEK GAZ DENKLEMĠ KULLANILARAK HESAPLANMASI

M.Turhan ÇOBAN, Halil ATALAY

DIġ DUVAR BĠLEġENLERĠNDE HAVA BOġLUĞU KULLANILMASININ OPTĠMUM YALITIM

KALINLIĞI VE TOPLAM MALĠYETE ETKĠSĠ

Ali DAġDEMĠR, Muhammet KAYFECĠ, Engin GEDĠK, Hüseyin KURT

EXERGY ANALYSIS OF MARMARA UNIVERSITY ENGINEERING FACULTY C BUILDING

Mehmed Rafet ÖZDEMĠR, ġafak ALKAN, Sefa KALE, Emrah VURAL and Emre ALPMAN

xix

ĠÇĠNDEKĠLER

AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ ........................................................................... 1

YAMUK KESĠTLĠ KANAL ĠÇERĠSĠNDE HĠDRODĠNAMĠK OLARAK

TAM GELĠġMĠġ, ISIL OLARAK GELĠġMEKTE OLAN LAMĠNER

AKIġIN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ ............................................ 2

COMPUTER SIMULATION OF TURBULENT FLOW THROUGH AN

AXISYMMETRIC SUDDEN ENLARGEMENT IN A PIPE ....................... 3

NUMERICAL INVESTIGATION OF TURBULENT FLOW IN PIPES ..... 4

ENGELLĠ-OLUKLU DĠKDÖRTGEN KESĠTLĠ BĠR KANAL

ĠÇERĠSĠNDEKĠ TÜRBÜLANSLI AKIġIN SAYISAL OLARAK

ĠNCELENMESĠ .............................................................................................. 5

ISI DEĞĠġTĠRĠCĠLERĠ UYGULAMALARINDA KULLANILAN ĠKĠ

PLAKA ARASINA KONUMLANDIRILMIġ ELĠPS SĠLĠNDĠR

ARKASINDA OLUġAN AKIġ YAPISININ DENEYSEL ĠNCELENMESĠ6

SIMULATION OF ELECTROKINETIC MANIPULATION OF

PARTICLE MOTION INSIDE MICROCHANNELS ................................... 7

SIMULATION OF ELECTRO-OSMOTIC FLOW INSIDE

MICROCHANNELS USING LATTICE-BOLTZMANN METHOD ON

GPUS ............................................................................................................... 8

BĠNA ÇATI MODELLERĠ ÜZERĠNDEKĠ AKIġTA ATMOSFERĠK

TÜRBÜLANS VE ÇATI ETKĠLEġĠMLĠ TÜRBÜLANS ARASINDA

KORELASYON ANALĠZĠ ............................................................................. 9

ÖLÇEKLĠ BĠR KARAYOLU TÜNELĠNDE YANGIN KAYNAKLI

DUMAN YAYILIMININ TÜNEL EĞĠMĠ ĠLE DEĞĠġĠMĠNĠN SAYISAL

SĠMÜLASYONU .......................................................................................... 10

BĠR YER ALTI RAYLI TAġIMA ĠSTASYON-TÜNEL MODELĠNDE

EKSENEL HAVALANDIRMANIN YANGIN KAYNAKLI DUMAN

TAHLĠYESĠNE ETKĠSĠNĠN NÜMERĠK OLARAK ĠNCELENMESĠ ....... 11

TEDRĠCĠ GENĠġLEMEDE ADYABATĠK HAVA-SU AKIġININ

SAYISAL ANALĠZĠ ..................................................................................... 12

xx

SIĞ SUDA SĠLĠNDĠR ARKASINDA OLUġAN GĠRDABIN DELĠKLĠ

SĠLĠNDĠR YARDIMIYLA KONTROL EDĠLMESĠ ................................... 13

1.65 MM‟LĠK BĠR BAKIR MĠNĠBORUDA ĠKĠ FAZLI R134A AKIġININ

DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ ..................................................... 14

SIĞ SUDA SĠLĠNDĠR ARKASINDAKĠ AKIġIN DEĞĠġĠK

YÜKSEKLĠKLERDEKĠ PLAKALAR YARDIMI ĠLE KONTROLÜ ........ 15

SĠLĠNDĠR ETRAFINDAKĠ AKIġ YAPISININ AĞ YAPILI SĠLĠNDĠR ĠLE

KONTROLÜ ................................................................................................. 16

CuO VE Al2O3 NANOAKIġKANLARININ SICAKLIĞA VE HACĠMSEL

ORANA BAĞLI VĠSKOZĠTELERĠNĠN ĠNCELENMESĠ .......................... 17

SĠMETRĠK OLARAK ISITILAN KAPALI BĠR ORTAMDA AKUSTĠK

ETKĠYLE OLUġTURULAN ĠKĠNCĠ MERTEBE GĠRDAPLARIN

SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ ......................................................... 18

ÇAPRAZ AKIġ ĠÇERĠSĠNDE SICAK JET AKIġININ SAYISAL VE

DENEYSEL ĠNCELENMESĠ ....................................................................... 19

HESAPLAMALI AKIġKANLAR DĠNAMĠĞĠ, DÜġÜK BOYUTLU

MODELLEME VE YAPAY SĠNĠR AĞLARI ĠLE AKIġ KONTROLÜ ..... 20

ĠKĠ BOYUTLU SÜPERSONĠK KAVĠTE AKIġI SĠMÜLASYONU .......... 21

BORULARDAKĠ SÜRTÜNME KAYIPLARI ANALĠZĠNDE DARCY-

WEĠSBACH SÜRTÜNME KATSAYISI HESAPLARINDA

COLEBROOK-WHITE DENKLEMĠ YERĠNE GEÇECEK DÖNGÜSEL

OLMAYAN ÇÖZÜMLÜ DENKLEMLERĠN HATA ANALĠZĠ ................ 22

MANYETO-REOLOJĠK SIVILI SÖNÜMLEYĠCĠNĠN HALKASAL

KANALINDAKĠ AKIġIN SAYISAL ĠNCELEMESĠ VE DENEYSEL

DOĞRULAMA ............................................................................................. 23

KÜRE SINIR TABAKA ETKĠLEġĠMĠNĠN PIV YÖNTEMĠYLE

ARAġTIRILMASI ........................................................................................ 24

KÜRE SERBEST YÜZEY ETKĠLEġĠMĠYLE OLUġAN TÜRBÜLANSLI

AKIġ YAPISININ DENEYSEL ARAġTIRILMASI ................................... 25

DAMAR DARALMALARINDAKĠ DAĠMĠ VE PERĠYODĠK AKIġIN

SAYISAL DOĞRULANMASI ..................................................................... 26

xxi

SĠLĠNDĠR YÜZEY ÜZERĠNDEN AKIġIN SAYISAL OLARAK

ĠNCELENMESĠ ............................................................................................ 27

KONVANSĠYONEL TĠP YANMA ODALARINDA KRANK MĠLĠ

AÇISINA BAĞLI OLARAK AKIġ VE ISI TRANSFERĠNĠN SAYISAL

OLARAK ĠNCELENMESĠ ........................................................................... 28

ĠÇTEN YANMALI MOTOR SĠLĠNDĠRĠNDE SIKIġTIRMA ORANININ

AKIġKAN HAREKETĠNE ETKĠSĠ ............................................................. 29

ÇEVRE, KĠRLĠLĠK ve KONTROL .............................................................. 30

KONUTLARDAKĠ ENERJĠ TÜKETĠMĠNE BAĞLI OLARAK KĠRLETĠCĠ

EMĠSYONLARIN HESAPLANMASI ......................................................... 31

ĠNDĠREKT PÜSKÜRTMELĠ BĠR OTOMOBĠL DĠZEL MOTORUNDA

ETANOL FUMĠGASYONUNUN EKSOZ EMĠSYONLARI VE ISI

DENGESĠ ÜZERĠNDEKĠ ETKĠLERĠ .......................................................... 32

YAPAY SĠNĠR AĞI KULLANARAK BĠR DĠZEL MOTORDA

PÜSKÜRTME AÇISININ MOTOR PERFORMANS VE EGZOZ

EMĠSYONU ÜZERĠNE ETKĠLERĠNĠN ĠNCELENMESĠ .......................... 33

ATIK SU ARITMA TESĠSLERĠNDE BĠYOGAZDAN ÜRETĠLEN

ELEKTRĠK VE ATIK SU ÇAMURUNUN YAġAM DÖNGÜ

DEĞERLENDĠRMESĠ ................................................................................. 34

ENERJĠ EKONOMĠSĠ ................................................................................... 35

DIġ CEPHE CAM GĠYDĠRMELĠ BĠNALARDA ÇOKLU CAM

UYGULAMASIYLA ISI KAYBININ ĠYĠLEġTĠRĠLMESĠ ........................ 36

ERZURUM‟DA DOĞALGAZ KULLANILAN ISITMA

SĠSTEMLERĠNDE MERKEZĠ ISITMA SĠSTEMĠ ĠLE BĠREYSEL ISITMA

SĠSTEMLERĠNĠN MALĠYET ANALĠZĠ .................................................... 37

ERZURUM‟DA KÖMÜR KULLANILAN MERKEZĠ ISITMA

SĠSTEMLERĠNĠN DOĞALGAZLI MERKEZĠ ISITMA SĠSTEMĠNE

DÖNÜġÜMÜ ĠLE BĠREYSEL ISITMA SĠSTEMĠNE DÖNÜġÜMÜNÜN

MALĠYET ANALĠZĠ .................................................................................... 38

MUĞLA ĠLĠNDEKĠ BĠR KONUTUN ISITMA VE SICAK SU

HAZIRLAMA SĠSTEMĠ SEÇĠMĠNE AHP YÖNTEMĠ UYGULAMASI .. 39

xxii

NUH ÇĠMENTO DÖNER FIRIN SĠSTEMLERĠ ĠÇĠN ENERJĠ BĠLANÇO

HESABI VE MUHTEMEL GERĠ KAZANIMLAR- BĠR DURUM

ÇALIġMASI ................................................................................................. 40

ENERJĠ YÖNETĠMĠ ...................................................................................... 41

GERMENCĠK JEOTERMAL SANTRALĠNĠN PERFORMANS ANALĠZĠ

....................................................................................................................... 42

TUĞLA ÜRETĠLEN BĠR TÜNEL FIRINDA FARKLI YAKITLAR ĠÇĠN

ENERJĠ MALĠYETĠNĠN OPTĠMĠZASYONU ............................................ 43

THERMO-ECONOMIC ANALYSIS OF ENERGY UTILIZATION IN A

CERAMIC PRODUCTION : AN APPLICATION ..................................... 44

YATAĞAN TERMĠK SANTRALĠ ATIK ISISINDAN FAYDALANMA

OLANAKLARININ ANALĠTĠK HĠYERARġĠ SÜRECĠ ĠLE

DEĞERLENDĠRĠLMESĠ .............................................................................. 45

ISI DEĞĠġTĠRĠCĠLER ................................................................................... 46

YANIT YÜZEY YÖNTEMĠ ĠLE TAGUCHI YÖNTEMĠ ARASINDAKĠ

FARKLARIN BĠR ISI DEĞĠġTĠRĠCĠYE AĠT OPTĠMĠZASYON

PROBLEMĠ ÜZERĠNDEN TARTIġILMASI .............................................. 47

OPTĠMUM GÖVDE BORULU ISI DEĞĠġTĠRĠCĠ TASARIMI VE AKIġ

ANALĠZĠ ....................................................................................................... 48

PLAKALI ISI DEĞĠSTĠRĠCĠLERDE YAPAY SĠNĠR AĞLARI

YARDIMIYLA ISIL ÖZELLĠK TAHMĠNĠ ................................................. 49

GÖVDE BORU TĠPĠ ISI DEĞĠġTĠRGECĠ TASARIMI .............................. 50

FARKLI SAYI VE BOYUTTA PLAKALARA SAHĠP PLAKALI ISI

DEĞĠġTĠRGEÇLERĠNĠN DENEYSEL ĠNCELENMESĠ VE BĠLGĠSAYAR

SEÇĠM PROGRAMI OLUġTURULMASI .................................................. 51

TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPALARINDA U BORULU

ISI DEĞĠġTĠRGECĠNĠN ĠKĠ BOYUTLU MODELLENMESĠ VE TERMAL

ANALĠZĠ ....................................................................................................... 52

ISITMA-HAVALANDIRMA SĠSTEMĠNDE KULLANILACAK ISI GERĠ

KAZANIM BATARYALARININ OPTĠMĠZASYONU ............................. 53

ISITMA, HAVALANDIRMA ve ĠKLĠMLENDĠRME................................ 54

xxiii

YOĞUġTURUCU BOYUTLARININ OTOMOBĠL KLĠMA SĠSTEMĠNĠN

PERFORMANSINA ETKĠSĠNĠN DENEYSEL ANALĠZĠ ......................... 55

FARKLI ISI KAYNAKLARI KULLANABĠLEN OTOMOBĠL ISI

POMPASI SĠSTEMĠNĠN PERFORMANSININ DĠZEL MOTORA

ETKĠSĠYLE BĠRLĠKTE ĠNCELENMESĠ.................................................... 56

BĠR OTOBÜSÜN SOĞUTMA YÜKÜNÜN ANALĠTĠK VE DENEYSEL

OLARAK KARġILAġTIRILMASI ............................................................. 57

VORTEKS TÜP MODELLERĠNĠN KARġILAġTIRILMASI .................... 58

SU SOĞUTMALI BĠR ISI POMPASINDA ÇEVRE DOSTU SOĞUTUCU

AKIġKAN KARIġIMI R290/R600/R600A‟NIN PERFORMANSININ

DENEYSEL ĠNCELENMESĠ ....................................................................... 59

R-22 ALTERNATĠFLERĠ R-417A VE R-422D SOĞUTUCU

AKIġKANLARININ PERFORMANS ÖZELLĠKLERĠ .............................. 60

GELENEKSEL BUHAR SIKIġTIRMALI SOĞUTMA SĠSTEMĠ ĠLE

JEOTERMAL ENERJĠLĠ HĠBRĠT SOĞUTMA SĠSTEMĠNĠN

PERFORMANS VE ÇEVRESEL ANALĠZLERĠNĠN

KARġILAġTIRILMASI: SĠMAV ÖRNEĞĠ ................................................ 61

YERDEN ISITMA SĠSTEMLERĠNDE SU VE DIġ DUVAR

SICAKLIĞININ MAHAL ĠÇERĠSĠNDEKĠ ISI TRANSFERĠNE

ETKĠSĠNĠN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ .................................... 62

ISI ve KÜTLE GEÇĠġĠ ................................................................................... 63

ĠÇERĠSĠNE KANAL BOYUNCA FARKLI YÜKSEKLĠKLERDE

KANATÇIKLAR YERLEġTĠRĠLMĠġ ÜÇGEN KESĠTLĠ KANAL

ĠÇERĠSĠNDEKĠ ZORLANMIġ AKIġ ĠLE ISI TRANSFERĠNĠN SAYISAL


DĠKEY AYRIK ISI KAYNAĞI BULUNAN KAPALI KARE

GEOMETRĠDE YÜZEY IġINIMI ĠLE DOĞAL TAġINIMIN SAYISAL

ĠNCELENMESĠ ............................................................................................ 65

AKIġKAN YATAKTA KURUTMA PROSESĠNĠN ENERJĠ ve EKSERJĠ

ANALĠZĠ ....................................................................................................... 66

BĠR DĠZEL MOTORDA SĠLĠNDĠR ĠÇĠ ISI TRANSFERĠNE MOTOR HIZ

VE YÜKÜNÜN ETKĠSĠ ............................................................................... 67

xxiv

DOĞAL ISI KONVEKSĠYONUN GEÇĠġ EVRELERĠNĠN KARHUNEN-

LOEVE METODU ĠLE YAPISAL ANALĠZĠ ............................................. 68

DOĞAL KONVEKSĠYON PROBLEMĠNĠN SOLENOĠDAL BAZLAR

KULLANAN BĠR SPEKTRAL METOD ĠLE ÇÖZÜMÜ ........................... 69

BĠR BORU ĠÇERĠSĠNE CĠDARDAN AYRIK OLARAK

YERLEġTĠRĠLEN ġERĠT ELEMANLARIN ISI TRANSFERĠ

ĠYĠLEġTĠRMESĠNE ETKĠSĠNĠN SAYISAL OLARAK ARAġTIRILMASI

....................................................................................................................... 70

SĠLĠNDĠR ETRAFINDAKĠ TĠTREġĠMLĠ AKIġTA ISI VE KÜTLE

TRANSFERĠNĠN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ ........................... 71

DOLGULU YATAKLI ISI DEPOSUNDA ISIL DĠSPERSĠYONUN

MATEMATĠKSEL MODEL KULLANILARAK ĠNCELENMESĠ ............ 72

GÖZENEKLĠ BĠR ORTAMDAKĠ DÜġEY BĠR PLAKADAN OLAN

AKIġA KALDIRMA KUVVETĠ ve BĠRLEġĠK ISI TRANSFERĠNĠN

(CONJUGATE) ETKĠSĠ ............................................................................... 73

ÇARPAN JETLE ISI TRANSFERĠNDE ISI VE AKIM

KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN DĠKDÖRTGEN KANATÇIKLI ISI

ALICIDA BELĠRLENMESĠ ......................................................................... 74

ÇARPAN JET ĠLE ISI TRANSFERĠNDE DĠKDÖRTGEN KANATÇIKLI

ISI ALICI DĠZAYN PARAMETRELERĠNĠN TAGUCHĠ YÖNTEMĠYLE

OPTĠMĠZASYONU ...................................................................................... 75

METALĠK BAL PETEĞĠ YAPILARIN ISI VE AKIġ ÖZELLĠKLERĠNĠN

ARAġTIRILMASI ........................................................................................ 76

ISI YAYAN BLOKLAR BULUNAN BĠR KANALDA, AKIġ

OSĠLASYONUNUN ISI TRANSFERĠNE ETKĠSĠNĠN SAYISAL


BUZDOLABI ĠÇ TASARIMINDA YAPAY SĠNĠR AĞLARI (YSA)

YÖNTEMĠNĠN KULLANILMASI .............................................................. 78

DĠKEY VE EĞĠMLĠ YÜZEYLERE YERLEġTĠRĠLMĠġ DĠKDÖRTGEN

KESĠTLĠ KANATÇIKLI ISI ATICILARIN DOĞAL TAġINIM ĠÇĠN

SAYISAL ĠNCELENMESĠ .......................................................................... 79

xxv

NUMERICAL INVESTIGATION OF TURBULENT FLOW AND HEAT

TRANSFER INSIDE RECTANGULAR CROSS-SECTIONED DUCT .... 80

ÇĠFT BORULU ISI DEĞĠġTĠRĠCĠSĠ ANULAR BÖLGESĠNDE

UZUNLAMASINA YERLEġTĠRĠLEN KANATÇIKLARIN LAMĠNER

AKIġ VE ISI TRANSFERĠ KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN SAYISAL


MANYETĠK BĠR ALAN ETKĠSĠNDE ISIL TAġINIM HAREKETĠNĠN

SOLENOĠDAL BAZ KULLANIMI ĠLE SAYISAL BENZETĠMĠ ............. 82

Al2O3 VE CuO NANOAKIġKANLARIN ISI TRANSFERĠ VE BASINÇ

DÜġÜMÜ KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN BELĠRLENMESĠ ....................... 83

METALLERĠN SÜRTÜNME KAYNAKLI BĠRLEġTĠRĠLMESĠNDE

KAYNAK YERĠ SICAKLIK DAĞILIMININ NÜMERĠK VE DENEYSEL

TESPĠTĠ ........................................................................................................ 84

NANOAKIġKANLAR ĠLE LAMĠNER AKIMDA ISI TRANSFERĠNĠN

SAYISAL ANALĠZĠ ..................................................................................... 85

ÇARPMALI AKIġKAN JETLERĠN EN-BOY ORANI DEĞĠġĠMĠNĠN ISI

TRANSFERĠNE ETKĠSĠNĠN DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ .... 86

YÜZEY ISI AKISI DEĞĠġĠMĠNĠN AKIġKAN JETLER ÜZERĠNDEKĠ

ETKĠSĠNĠN DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ ................................ 87

EĞRĠSEL BORULARDAKĠ NANOAKIġKAN AKIġINDA ISI GEÇĠġĠ VE

BASINÇ KAYIP KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN SAYISAL ĠNCELENMESĠ

....................................................................................................................... 88

SU/BORYAĞI-Al2O3 NANOAKIġKANININ DÜZ BORU AKIMINDA ISI

TRANSFERĠ VE BASINÇ KAYIP KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN

SAYISAL ĠNCELENMESĠ .......................................................................... 89

NUMERICAL ANALYSIS OF CONVECTIVE HEAT TRANSFER TO

GRANULAR FLOW .................................................................................... 90

N-KATMANLI ĠÇĠ BOġ SĠLĠNDĠRĠK YAPILARDA BĠR BOYUTLU

ZAMANA BAĞLI ISI DENKLEMĠNĠN ANALĠTĠK ÇÖZÜMÜ ............... 91

SU BAZLI CuO NANOAKIġKAN ĠÇEREN BĠR ORTAMDA DĠKEY BĠR

PLAKA ÜZERĠNDEN DOĞAL TAġINIMLA ISI TRANSFERĠ ............... 92

xxvi

DÜZ VE GENĠġLETĠLMĠġ BORULARDA GELEN YOĞUġMA

DENKLEMLERĠNĠN MODELLENMESĠ VE KARġILAġTIRILMASI .... 93

ZORLANMIġ TAġINIMLA NANOAKIġKAN ISI TRANSFERĠ ............. 94

EĞRĠSEL OLARAK YAKINSAYAN HALKA TÜRBÜLATÖRLERĠN

ISIL BAġARIMA ETKĠSĠ ............................................................................ 95

MISIRIN KURUMA DAVRANIġININ DEĞĠġĠK GEOMETRĠLER

YARDIMIYLA SĠMÜLASYONU ............................................................... 96

ISI BORUSU PERFORMANSINA ÇALIġMA AKIġKANI VE EĞĠM

AÇISININ ETKĠSĠ ........................................................................................ 97

MĠKROBORULARDA ISI GEÇĠġĠNĠN DENEYSEL ĠNCELENMESĠ .... 98

ISITMA KONUMLARINA GÖRE FAZ DEĞĠġTĠREN MALZEMELERĠN

ERĠME HIZININ DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ ....................... 99

VĠSKON ĠPLĠK BOBĠNLERĠNĠN KURUMA DAVRANIġI VE

KURUMANIN MODELLENMESĠ ........................................................... 100

PAMUK ĠPLĠK BOBĠNLERĠNĠN KURUMA DAVRANIġI VE

KURUMANIN MODELLENMESĠ ........................................................... 101

A 3-D NUMERICAL ANALYSIS OF FORCED CONVECTION AND

HEAT TRANSFER IN RECTANGULAR PLATE-FIN PASSAGES WITH

DIFFERENT ASPECT RATIOS ................................................................ 102

BALKABAĞININ KURUMA DAVRANIġININ DENEYSEL OLARAK

ĠNCELENMESĠ .......................................................................................... 103

KĠVĠNĠN KURUTULMASINDA KURUTMA HAVASI SICAKLIĞININ

ve BAĞIL NEMĠNĠN KURUMA KĠNETĠĞĠNE ETKĠSĠ ......................... 104

YATAY BORU ĠÇĠNDE YOĞUġMA VE BUHARLAġMANIN

ĠNCELENMESĠ .......................................................................................... 105

ĠKĠ FARKLI MALZEMEDEN ĠMAL EDĠLMĠġ AYIRICI

YERLEġTĠRĠLMĠġ KAPALI HACĠMLERDE DOĞAL TAġINIMIN

SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ ....................................................... 106

EFFECTS OF SQUARE BODY INSERTION TO CONTROL THERMAL

MIXING IN A CHANNEL WITH TWINJET INLET ............................... 107

xxvii

DAĠRESEL VE AÇILI BĠR PLAKAYA ÇARPAN DAĠRESEL HAVA

JETĠNĠN ISI TRANSFERĠ KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN DENEYSEL

OLARAK ĠNCELENMESĠ ......................................................................... 108

YÜKSEK SICAKLIKLARDA SARIÇAM KERESTENĠN

KURUTULMASI ........................................................................................ 109

BOR NĠTRÜR-SU NANOAKIġKANIN ISIL ĠLETKENLĠĞĠNĠN 3 ω

YÖNTEMĠ ĠLE BELĠRLENMESĠ ............................................................. 110

ISI TEKNĠĞĠ ................................................................................................. 111

KONUT DIġI KOMPLEKS YAPILAR ĠÇĠN OPTĠMUM YALITIM

KALINLIĞI ................................................................................................ 112

BÖLGESEL YALITIMLI ISI KÖPRÜLERĠNDEKĠ ISI KAYIPLARININ

SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ ....................................................... 113

DOĞALGAZ AKIMLARINDAN TURBOGENLEġTĠRME YOLUYLA

ETAN GERĠ KAZANIMI SÜREÇLERĠNĠN PARÇACIK SÜRÜ

YÖNTEMĠ ĠLE EKSERJĠ OPTĠMĠZASYONU ......................................... 114

TERMODĠNAMĠK ....................................................................................... 115

CANDU 6 NÜKLEER GÜÇ SANTRALININ EKSERJĠ ANALĠZĠ ......... 116

TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPASININ BOLU ÖZELĠNDE NÜMERĠK

MODELLEMESĠ ........................................................................................ 117

HAVA ĠÇERĠSĠNDEKĠ SICAKLIK DAĞILIMININ BELĠRLENMESĠ

ĠÇĠN ALTERNATĠF BĠR YÖNTEM: AĞ YAPILI KIZILÖTESĠ

SICAKLIK ÖLÇÜMÜ ................................................................................ 118

ĠÇTEN YANMALI MOTOR PERFORMANS DENEYLERĠNDE

ÇALIġMA PARAMETRELERĠNĠN LabVIEW KULLANILARAK

ÖLÇÜLMESĠ .............................................................................................. 119

DĠZEL MOTORLARINDA ĠLK HAREKETE GEÇĠġ SÜRESĠNCE

SĠLĠNDĠRĠÇĠ DEĞĠġĠMLER ..................................................................... 120

WAVELET ANALĠZ TEKNĠĞĠ‟NĠN LPG MOTORLARINA

UYGULANMASI ....................................................................................... 121

TUĞLA ÜRETĠLEN TÜNEL KURUTMA VE PĠġĠRME FIRINLARINDA

ENERJĠ VE EKSERJĠ ANALĠZĠ ............................................................... 123

xxviii

TERMĠK SANTRALLERDE OLUġAN CÜRUF MĠKTARININ YAPAY

SĠNĠR AĞLARI KULLANILARAK TAHMĠNĠ ....................................... 124

JEOTERMAL KAYNAKLAR ĠÇĠN GÜÇ SANTRALLERĠNĠN

TERMODĠNAMĠK ANALĠZĠ VE OPTĠMĠZASYONU ............................ 125

GAZ TÜRBĠNLĠ KOMBĠNE ÇEVRĠM SANTRAL PERFORMANSININ

YÜKSELTĠLMESĠ ..................................................................................... 126

SOĞUTKAN VE SOĞUTKAN KARIġIMLARININ TERMODĠNAMĠK

ÖZELLĠKLERĠNĠN ISO 17584:2005 ULUSLARARASI STANDARTI

GERÇEK GAZ DENKLEMĠ KULLANILARAK MODELLENMESĠ ..... 127

ÇEVRE SICAKLIĞININ GAZ TÜRBĠNĠ PERFORMANSINA ETKĠSĠ . 128

SOMA A TERMĠK SANTRALĠNĠN PARALEL YENĠDEN

GÜÇLENDĠRĠLMESĠ ................................................................................ 129

PÜRÜZLÜ VE PÜRÜZSÜZ MĠKROBORULARDA SU AKIġININ

TERMODĠNAMĠK ANALĠZĠ .................................................................... 130

SU SICAKLIĞI VE DEBĠSĠNĠN RADYATÖR KAPASĠTESĠNE VE

TERSĠNMEZLĠĞĠNE ETKĠSĠNĠN DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ

..................................................................................................................... 131

KENTSEL KATI ATIKLARIN GAZLAġTIRILMASI ĠLE ISI, BUHAR ve

ELEKTRĠK ÜRETĠMĠNĠN ĠNCELENMESĠ ............................................. 132

YAKITLAR ve YANMA .............................................................................. 133

DĠMETĠL ETERĠN N-BÜTAN OKSĠDASYONU ÜZERĠNE

ETKĠLERĠNĠN KĠMYASAL KĠNETĠK MODELLEME ĠLE

ĠNCELENMESĠ .......................................................................................... 134

BĠYOGAZIN SAFLAġTIRILMASI: H2S VE NEMĠN BĠYOGAZDAN

UZAKLAġTIRILMASI .............................................................................. 135

FARKLI HAMMADDELERDEN ÜRETĠLEN BĠODĠZEL YAKITLARIN

MOTOR PERFORMANS VE EMĠSYONLARININ

KARġILAġTIRILMASI ............................................................................. 136

FARKLI ORANLARDA BENZĠN-ETANOL KARIġIMLARI ĠLE

ÇALIġTIRILAN BĠR MOTORUN PERFORMANS KAREKTERĠSTĠĞĠNE

SIKIġTIRMA ORANI ETKĠSĠNĠN SAYISAL SĠMÜLASYONU............ 137

xxix

ĠNEK GÜBRESĠ, MISIR SILACI KARIġIMI ĠLE BĠYOGAZ ÜRETĠMĠ

..................................................................................................................... 138

DOĞAL GAZ YAKITLI KATI OKSĠTLĠ YAKIT PĠLLERĠ ĠCĠN

ĠZOTERMAL BUHARLI YAKIT DÖNÜġTÜRÜCÜ OPTĠMĠZASYONU

VE DĠZAYNI .............................................................................................. 139

YENĠ ve TEMĠZ ENERJĠ TEKNOLOJĠLERĠ.......................................... 140

GÜNEġ ENERJĠLĠ HĠBRĠT SOĞUTMA SĠSTEMĠ ĠLE GELENEKSEL

BUHAR SIKIġTIRMALI SOĞUTMA SĠSTEMĠNĠN PERFORMANS VE

ÇEVRESEL ANALĠZLERĠNĠN KARġILAġTIRILMASI ........................ 141

ZONGULDAK ĠLĠNĠN RÜZGAR KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN

ĠNCELENMESĠ VE RÜZGAR ENERJĠSĠ KULLANILABĠLĠRLĠĞĠNĠN

BELĠRLENMESĠ ........................................................................................ 142

KAYSERĠ GÜNEġ ENERJĠSĠ POTANSĠYELĠ ve MALĠYET ANALĠZĠ143

YAKIT PĠLLERĠNDE HAVA YÖNETĠM SĠSTEMĠ VE YENĠ BĠR

TURBO-KOMPRESÖR TASARIMININ YAKIT PĠLLERĠNE

UYGULANABĠLĠRLĠĞĠNĠN ARAġTIRILMASI ..................................... 144

FARKLI ĠġLETĠM ġARTLARININ Ni/C ANOT VE Pt/C KATOTLU

DOĞRUDAN BORHĠDRÜRLÜ YAKIT PĠLĠ PERFORMANSI ÜZERĠNE

ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ ..................................................................... 145

SICAKLIĞIN FARKLI MEMBRAN ELEKTROT ÜNĠTELERĠNDEN

OLUġAN DOĞRUDAN BORHĠDRÜRLÜ YAKIT PĠLĠ PERFORMANSI

ÜZERĠNE ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ ................................................... 146

GÜNEġ ENERJĠLĠ ISI KUTULU BĠR PĠġĠRĠCĠDE FAZ DEĞĠġĠMLĠ ISI

DEPOLAMASI UYGULAMASININ ISIL VERĠMLĠLĠĞE ETKĠLERĠNĠN

ARAġTIRILMASI ...................................................................................... 147

ELEKTROLĠZ YOLUYLA RÜZGÂR ENERJĠSĠNDEN HĠDROJEN

ÜRETĠMĠ .................................................................................................... 148

YENĠLENEBĠLĠR ENERJĠ KAYNAKLARININ ENERJĠ ARZINA

KATKISI ..................................................................................................... 149

RÜZGÂR TÜRBĠNĠ GÖVDESĠNĠN ÇEġĠTLĠ ĠKLĠM KOġULLARI

ALTINDA TERMAL ANALĠZĠ ................................................................ 150

xxx

KÖMÜRÜN GAZLAġTIRILMASI ĠLE HĠDROJEN ÜRETĠMĠ ÜZERĠNE

KÖMÜR TĠPĠNĠN VE SICAKLIĞIN ETKĠSĠ ........................................... 151

YÜKSEK BASINÇTA HĠDROJEN DEPOLAMA ĠġLEMĠNĠN

EKSERJETĠK SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK PARAMETRELERĠNĠN

DEĞERLENDĠRĠLMESĠ ............................................................................ 152

POSTERLER ................................................................................................. 153

TEĞETSEL GĠRĠġLĠ SĠKLONLARIN PERFORMANSININ DENEYSEL

ĠNCELENMESĠ VE OPTĠMĠZASYONU .................................................. 154

TERMOELEKTRĠK MODÜLLÜ ANĠ SU SOĞUTUCUSU TASARIMI

ĠMALATI VE DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ ........................... 155

ISIYLA ÇALIġAN TESĠSLERDE SICAKLIK KONTROLÜ AMACIYLA

BĠLGĠSAYAR DESTEKLĠ ÖLÇÜM VE KONTROL DEVRESĠ

TASARIMI ĠMALATI VE DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ ...... 156

SICAK SULU ISITMA SĠSTEMLERĠNDE BORU ÇAPLARININ

TERMOEKONOMĠK OPTĠMĠZASYONU ĠÇĠN BĠLGĠSAYAR

DESTEKLĠ YAZILIM GELĠġTĠRĠLMESĠ VE UYGULAMASI .............. 157

SICAKLIĞIN YAPIġTIRMALI VE PĠMLĠ METAL PLAKALARDAKĠ

ISIL GERĠLMELER ÜZERĠNE ETKĠSĠ ................................................... 158

ÇATALAĞZI TERMĠK SANTRALĠ‟NĠN EKSERGOEKONOMĠK

OLARAK ĠNCELENMESĠ ......................................................................... 159

BUHARLAġTIRMALI YOĞUġTURUCU KULLANIMININ GÜÇ

SANTRALĠNDE VERĠM ARTIġINA ETKĠSĠ .......................................... 160

SICAKLIK ETKĠSĠNDEKĠ HĠBRĠT BAĞLANTILI KOMPOZĠT VE

ALUMĠNYUM PLAKALARDAKĠ ISIL GERĠLMELERĠN ANALĠZĠ ... 161

HABERLEġME UYDULARINDA ISIL VAKUM TESTLERĠ ................ 162

ELEKTRONĠK CĠHAZLARIN ISIL KONTROLÜ ................................... 163

GÜNEġ ENERJĠLĠ SERA TĠPĠ TOHUM ÇĠMLENDĠRME ÜNĠTESĠ

TASARIMI, ĠMALATI VE DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ ..... 164

xxxi

VISCOUS FLOW CALCULATIONS FOR UNDERGRADUATE FLUID

MECHANICS EDUCATION USING MATLAB ...................................... 165

BĠTKĠ KÖKENLĠ KATI BĠYOYAKIT ÜRETĠMĠ VE OPTĠMUM ISIL

ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI .................................................... 166

BUJĠ ATEġLEMELĠ MOTORLARDA SĠLĠNDĠR ĠÇĠ BASINÇ

DEĞĠġĠMĠNĠN MATLAB GUI KULLANILARAK MODELLENMESĠ . 167

BĠNALARDA ISI YALITIM YOLU ĠLE ENERJĠ TASARRUFUNUN

SOĞUTMA SEZONUNDA UYGULANMASI: MKÜ MÜHENDĠSLĠK

FAKÜLTESĠ BĠNASI ÖRNEĞĠ ................................................................. 168

KESTANE BALINDAN SUYUN MEKANĠK YOLLARLA UZAKLAġTIRILMASI... 169

TEKSTĠL SEKTÖRÜNDE ENERJĠ KULLANIMININ ANALĠZĠ ........... 170

TÜRKĠYE‟ DE YEREL (LOKAL) ISITMA SĠSTEMLERĠ ARASINDA EN

UCUZ SĠSTEMĠN BELĠRLENMESĠ ......................................................... 171

YÜZEYLERDE FĠLM SOĞUTMAYA SENTETĠK JET ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ . 172

GÜNEġ ENERJĠLĠ ARABA TASARIMINDA MALZEME SEÇĠMĠNĠN

ĠMALATA ve VERĠME OLAN ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ ................. 173

YENĠ GELĠġTĠRĠLEN TÜRBÜLATÖRLERĠN SAYISAL ĠNCELENMESĠ .... 174

FARKLI TĠP UÇAKLARIN KANAT VE GÖVDELERĠ ETRAFINDAKĠ

AKIġIN SAYISAL ĠNCELENMESĠ .......................................................... 175

R123 SOĞUTUCU AKIġKANININ TERMODĠNAMĠK

ÖZELLĠKLERĠNĠN MODĠFĠED BENEDĠCT WEBB RUBĠN (MBWR)

GERÇEK GAZ DENKLEMĠ KULLANILARAK HESAPLANMASI .... 176

EXERGY ANALYSIS OF MARMARA UNIVERSITY ENGINEERING

FACULTY C BUILDING .......................................................................... 177

DIġ DUVAR BĠLEġENLERĠNDE HAVA BOġLUĞU KULLANILMASININ

OPTĠMUM YALITIM KALINLIĞI VE TOPLAM MALĠYETE ETKĠSĠ .......... 178

SÖZLÜ SUNUM

GÜNEġ ENERJĠSĠ DESTEKLĠ SIVI KURUTUCULU ĠZOTERMAL HAVA

NEM ALMA SĠSTEMLERĠNĠN TERMODĠNAMĠK ANALĠZĠ VE

MODELLENMESĠ ........................................................................................... 179

YAZAR ĠNDEKSĠ ...................................................................................... 180

1

AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ

2

YAMUK KESĠTLĠ KANAL ĠÇERĠSĠNDE HĠDRODĠNAMĠK

OLARAK TAM GELĠġMĠġ, ISIL OLARAK GELĠġMEKTE

OLAN LAMĠNER AKIġIN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Oğuz TURGUT, Ziya Çağrı ÖZKAN

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

e-mail: [email protected], [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, hidrolik çapı 0.045 m köĢe açısı 30o

olan yamuk kesitli kanal içerisindeki

hidrodinamik tam geliĢmiĢ ve ısıl olarak geliĢmekte olan laminer akıĢ sabit yüzey sıcaklığı

sınır Ģartı için kararlı rejim Ģartlarında sayısal olarak incelenmiĢtir. ÇalıĢma Reynolds sayısının

100Re2000 değerleri arasında gerçekleĢtirilmiĢtir. AkıĢkan olarak R134a (Pr3.4)

kullanılmıĢtır. Temel denklemlerin sayısal çözümünde Sayısal AkıĢkanlar Dinamiği (SAD)

programı olan ANSYS Fluent 12.1 paket programı kullanılmıĢtır. Sonuçlar, ortalama Nusselt

sayısı Num ve ortalama Darcy sürtünme faktörünün f Reynolds sayısı Re ile değiĢimi Ģeklinde

grafiksel olarak ve Num=aReb ve f=A/Re biçiminde ampirik bağıntılar ile ifade edilmiĢtir.

Ayrıca, kanal boyunca yerel Nusselt sayısı Nuz ve yerel Darcy sürtünme faktörü fz değerleri ile

kanal içerisindeki hız ve sıcaklık dağılımları elde edilmiĢtir. Sonuçlar literatürde mevcut benzer

çalıĢmalar ile kıyaslanmıĢ ve sonuçların literatür ile uyum içerisinde olduğu görülmüĢtür.

Yamuk kesitli kanal içerisindeki tam geliĢmiĢ Ģartlardaki Nusselt sayısı 3.06 ve fRe değeri ise

54.90 olarak belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Yamuk kesitli kanal, Laminer akıĢ; GeliĢmekte olan akıĢ; Sayısal

çalıĢma; Fluent.

3

COMPUTER SIMULATION OF TURBULENT FLOW

THROUGH AN AXISYMMETRIC SUDDEN ENLARGEMENT IN

A PIPE

Tahir KARASU

Department of Mechanical Engineering, EskiĢehir Osmangazi University, MeĢelik, 26480

EskiĢehir

Telephone: (0222) 2393750/3355, Fax: (0222) 2393613, e-mail: [email protected]

ABSTRACT

This paper presents the results of an extensive study of computer simulation of steady,

incompressible, complex turbulent recirculating flow through an axisymmetric sudden

enlargement in a pipe for a Reynolds number of Re=3104

. Employing the conventional

finite-volume method with a hybrid scheme, a computer program based on the SIMPLE

algorithm has been developed. Computer solutions of the conservation equations of mass and

momentum, together with the standard high-Reynolds-number k- turbulence model, are

obtained using an iterative numerical solution technique. Near the solid boundaries, wall-

functions are employed. Computer simulations for radial profiles of axial velocity, turbulence

kinetic energy, turbulence kinetic energy dissipation rate, effective viscosity, axial variation of

centre-line velocity, wall static-pressure coefficient and wall-shear stress distributions along

axisymmetric sudden enlargement pipe flow geometry are presented and compared with

experimental measurements. The results of computer simulations show very good agreement

with experimental data.

Keywords: Sudden enlargement pipe, k- turbulence model, Simulations.

4

NUMERICAL INVESTIGATION OF TURBULENT FLOW IN

PIPES

Tahir KARASU

Department of Mechanical Engineering, EskiĢehir Osmangazi University, MeĢelik, 26480

EskiĢehir

Telephone: (0222) 2393750/3355, Fax: (0222) 2393613, e-mail: [email protected]

ABSTRACT

This paper presents the results of an extensive study of numerical investigation of steady,

incompressible and axisymmetric developing turbulent flow in circular-sectioned pipes at three

different Reynolds numbers of Re=8923, 1 x 105 and 1.78 x 10

5. Employing the conventional

finite-volume method, a computer program based on the SIMPLE algorithm has been

developed. Numerical solutions of the conservation equations of mass and momentum,

together with the standard high-Reynolds-number k- turbulence model, are obtained using an

iterative numerical solution technique. Near the solid boundary, wall-functions are employed.

Numerical predictions for radial profiles of axial velocity, turbulence kinetic energy,

turbulence kinetic energy dissipation rate, effective viscosity, axial variation of centre-line

velocity and wall-shear stress distribution along axisymmetric pipe flow geometry are

presented and compared with experimental measurements. The results of numerical

investigation are generally in good agreement with various experimental measurements.

Keywords: Circular pipes, k- turbulence model, Predictions.

5

ENGELLĠ-OLUKLU DĠKDÖRTGEN KESĠTLĠ BĠR KANAL

ĠÇERĠSĠNDEKĠ TÜRBÜLANSLI AKIġIN SAYISAL OLARAK

ĠNCELENMESĠ

Nevzat ONUR1, Oğuz TURGUT

2, Kamil ARSLAN

3, Süleyman KAHRAMAN

2

1 Çankaya Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü 06530 Ankara

[email protected] 2 Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü 06570 Ankara

[email protected], [email protected] 3 Çankırı Karatekin Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu 18100 Çankırı

[email protected]

ÖZET

Dikdörtgen kesitli bir kanal içerisindeki engelli-oluklu türbülatörlerin türbülanslı zorlanmıĢ

konveksiyon akıĢ ve ısı transferi karakteristikleri sabit ısı akısı sınır Ģartı için sayısal olarak

incelenmiĢtir. AkıĢkan olarak hava (Pr=0.7) kullanılmıĢtır. Sayısal çalıĢma ANSYS 12.0

FLUENT paket programı kullanılarak gerçekleĢtirilmiĢtir. Türbülans modeli olarak SST k-ω

türbülans modeli kullanılmıĢtır. Engel oluk dizilimlerinin ortalama Nusselt sayısına ve

ortalama Darcy sürtünme faktörüne etkileri ele alınmıĢ ve sonuçlar türbülatörsüz düz kanal

sonuçları ile karĢılaĢtırılmıĢtır. Tüm türbülatör geometrileri için ısıl performans değerleri tesbit

edilmiĢtir. En uygun türbülatör geometrisi belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Türbülanslı akıĢ; Isı transferi; Sürtünme faktörü; Engel; Oluk.

6

ISI DEĞĠġTĠRĠCĠLERĠ UYGULAMALARINDA KULLANILAN

ĠKĠ PLAKA ARASINA KONUMLANDIRILMIġ ELĠPS SĠLĠNDĠR

ARKASINDA OLUġAN AKIġ YAPISININ DENEYSEL

ĠNCELENMESĠ

Hüseyin Turan ARAT 1, Cuma KARAKUġ

2, Ali KOÇ

2, Nurhan Adil ÖZTÜRK

2 ,

Hüseyin AKILLI 3, BeĢir ġAHĠN

3

1

Mustafa Kemal Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği

Bölümü, 2

Mustafa Kemal Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü 3 Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Telefon: (326) 6135600/4414, Faks: (326) 6135613, e-mail: [email protected]

ÖZET

Endüstriyel ve günlük kullanım alanlarında çokça yararlanılan ısı değiĢtiricilerinde, ısı

enerjisinin transferini sağlayan akıĢkanların mühendislik özelliklerinin bilinmesi, ısı

değiĢtiricilerinin imalat ve en iyileĢtirilmesinde önemli bir yere sahiptir. Bu önemli

mühendislik özelliklerden biride ısı değiĢtiricileri içerisindeki akıĢ yapısı ve akıĢın fiziğidir. Bu

çalıĢmada, plakalı ısı değiĢtiricilerinden örnek alınarak yapılan, paralel iki düzlem plaka

arasına yerleĢtirilen farklı görünüĢ oranlarındaki (GO = Uzun çap/kısa çap) elips silindirin

arkasında oluĢan akıĢ yapısı, PIV (Parçacık Görüntülemeli Hız Ölçüm) tekniği kullanılarak

deneysel olarak incelenmiĢtir. PIV tekniği son yıllarda akıĢ görselleĢtirilmesi araĢtırmalarında

sıklıkla kullanılmaktadır.

Bu deneysel çalıĢmada, ısı değiĢtiricilerinde düzlem paralel plakalar arasında oluĢan akıĢ

yapıları içerisindeki girdap formasyonları PIV yöntemiyle araĢtırılmıĢ ve elde edilen veriler

anlık ve zaman-ortalama değerler cinsinden sunulmuĢtur. Deneyler, elips silindir uzun çap

boyuna bağlı hesaplanan Reynolds sayısının Red= 1500 - 10000 değerleri arasında ve elips

silindirin GO=1.0 ile 2.33 değerleri arasında gerçekleĢtirilmiĢtir. Elde edilen veriler ıĢığında

GO= 1.0 olan dairesel silindir ile diğer GO sahip olan elips silindirler akıĢ farklılıklarının

anlaĢılabilmesi için karĢılaĢtırılmıĢtır. Sonuç olarak tüm GO‟ larında elips silindirin arkasında,

akıĢın elips silindiri sarması sonucu alt ve üst düzlem plaka yüzeyinde bazen simetrik bazense

alt veya üst plakaya baskın Ģekilde girdap yapısı oluĢmakta ve artan Reynolds sayısı ve GO

değerleriyle bu girdapların boyutları küçülmekte ve Ģiddetleri artmaktadır. Böylelikle akıĢ

yapısında ortaya çıkan çalkantılı akıĢ yapısının , (basınç farklılıkları ihmal edildiğinde) ısı

transferini iyileĢtirmesi düĢünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Isı değiĢtiricileri, elips silindir, PIV, Paralel Plaka, GörünüĢ Oranı

7

SIMULATION OF ELECTROKINETIC MANIPULATION OF

PARTICLE MOTION INSIDE MICROCHANNELS

Barbaros ÇETĠN1, Kadir G. GÜLER

2

1,2

Middle East Technical Univeristy – Northern Cyprus Campus, Mechanical Engineering,

Microfluidics & Lab-on-a-chip Research Group, Phone: (392) 6612980, Fax: (392) 6612999, 1e-mail: [email protected],

2e-mail: [email protected]

ABSTRACT

Particle manipulation inside microchannels is a very common task in today‟s microfluidics

technology for the applications such as manipulation of cells, bacteria, nanoparticles etc. Due

to the favorable scaling effects, electrokinetic phenomena such as electropho-resis (EP) and

dielectrophoresis (DEP) are the subtle solution to manipulate particles and cells at the

microscale. To assess the feasibility of a proposed system, simulation of the particle motion

under the action of electrical and hydrodynamic forces is crucial. In this paper, several aspects

of the simulation of the particle motion inside a microchannel are discussed. The particle

motion of spherical particles inside a long, straight microchannel with embedded electrodes at

the strategic locations is illustrated by using Lagrangian tracking method (LTM), which

neglects the finite size of the particles and treats them as point particles, and by using stress

tensor approach (STA), which includes the size effect of the particle. The comparison of the

results associated with these two methods is presented. The advantages and drawbacks of the

two methods are discussed. Simulations are performed using finite element method based

commercial software COMSOL Multiphysics. The flow field and the electric field in the

channel are simulated, and the interaction of the particle with these fields is considered for the

determination of the particle trajectories inside the microchannel. For the stress tensor

approach, deformed mesh module of COMSOL Multiphysics is utilized.

Keywords: Particle motion, Microchannel, Lagrangian tracking method, Stress tensor

approach

8

SIMULATION OF ELECTRO-OSMOTIC FLOW INSIDE

MICROCHANNELS USING LATTICE-BOLTZMANN METHOD

ON GPUS

Yiğit GÜROL 1, S. Berat ÇELĠK

2, Barbaros ÇETĠN

3

1,3


Microfluidics & Lab-on-a-chip Research Group, Phone: (392) 6612980, Fax: (392) 6612999, 1 e-mail: [email protected],

3 e-mail: [email protected]

2 Middle East Technical Univeristy, Department of Mechanical Engineering,

e-mail: [email protected]

ABSTRACT

Lattice-Boltzmann method (LBM) is a new generation simulation tool for fluid flows and flow

physics. Unlike conventinal simulation tools based on Navier-Stokes equations, LBM is based

on molecular modeling and originated from Boltzmann Transport equation, which is the

molecular-based transport equation for dilute gases. Due to the molecular basis of LBM, any

fluid physics at molcular level can be integrated to the model without any major difficulty,

which makes LBM is a perfect candidate for the simulation of fluid flow at microscale.

Moreover, from a computational viewpoint, LBM has advantages over the conventional

numerical techniques, such as intrinsic parallelism, simplicity of programming, numerical

efficiency and ease in incorporating complex boundary conditions. In this study, 2D electro-

osmotic flow inside a microchannel is simulated using LBM to show the feasibility of the LBM

for the simulation of microscale fluid flow. Both the electrical double layer potential and flow

field are obtained and comparison of the LBM results with the analytical solutions based on

Possion-Boltzman equation and Navier-Stokes equations are presented. Computations are

performed on NVIDIA Tesla C1060 graphics cards in paralel.

Keywords: Electro-osmotic flow, Micro-channel, Lattice-Boltzmann method, GPU computing

9

BĠNA ÇATI MODELLERĠ ÜZERĠNDEKĠ AKIġTA

ATMOSFERĠK TÜRBÜLANS VE ÇATI ETKĠLEġĠMLĠ

TÜRBÜLANS ARASINDA KORELASYON ANALĠZĠ

Yücel ÖZMEN1, Ertan BAYDAR

2

1 Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (462) 3773576, Faks: (462) 3773336, e-mail: [email protected] 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (462) 3772962, Faks: (462) 3773336, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, rüzgar tünelinde oluĢturulan bir atmosferik sınır tabaka içine yerleĢtirilmiĢ

değiĢik çatı eğimlere sahip bina modelleri üzerinde anlık hız sinyalleri ölçülerek, referans sınır

tabakadaki hız çalkantıları ile çatılar üzerindeki hız çalkantıları arasındaki korelasyon

araĢtırılmıĢtır. Rüzgarın modellere dik olduğu durumda yapılan ölçümler sonucunda,

korelasyon katsayılarının çatıların arka kenarı yakınında ön kenara göre daha düĢük olduğu,

ters akıĢ bölgeleri ile serbest akıĢ bölgeleri arasındaki karıĢım bölgesi yakınında en büyük

değerleri aldığı ve ters akıĢ bölgeleri içinde ise en küçük değerlerde oluĢtuğu görülmüĢtür. Ters

akıĢ bölgeleri dıĢında %50 civarında bir korelasyon elde edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Referans sınır tabaka, bina çatı modeli, hız çalkantısı, korelasyon.

10

ÖLÇEKLĠ BĠR KARAYOLU TÜNELĠNDE YANGIN KAYNAKLI

DUMAN YAYILIMININ TÜNEL EĞĠMĠ ĠLE DEĞĠġĠMĠNĠN

SAYISAL SĠMÜLASYONU

Ender HEPKAYA, Salih KARAASLAN, Nuri YÜCEL, Caner ERMAN

[email protected], [email protected], [email protected],

[email protected]

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Deneysel ve

Hesaplamalı Yanma Laboratuvarı 06570 Maltepe Ankara TÜRKİYE

ÖZET

Günümüzde konstrüksiyon ve konstrüksiyonda kullanılan ekipman teknolojilerinin geliĢim

göstermesi, özellikle kısa tünellerde oldukça büyük eğimlere dahi imkan verebilmektedir. Bu

tip uygulamalarda ise yangın tünel güvenliği konusunda bazı ek sistemlere ihtiyaç

duyulabilmektedir. Çünkü yangın kaynaklı duman hareketi yerçekimi ve kaldırma kuvvetlerine

oldukça bağlıdır. Bu çalıĢmada benzerlik kurallarına uygun olarak 1/20 oranında

ölçeklendirilmiĢ model tünelin; yatayla 0°, 5°, 10°, 15° ve 20°‟lik açılar için yangın kaynaklı

duman yayılımı simülasyonları ANSYS Fluent R12.1 kodu yardımıyla ve Species Transport

yöntemiyle modellenmiĢ, eğimli tünellerde bu yayılmanın eğim açısına ne kadar bağlı olduğu

ve düz tünellerden farkı ortaya konulmuĢtur. Yapılan bu parametrik çalıĢma sonucunda eğimli

tüneller söz konusu olduğunda duman bariyeri olarak adlandırılan yapıların duman yayılımının

engellenmesine katkıları araĢtırılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Tünel; Duman bariyeri; Yangın simülasyonu; Benzerlik kuralları

11

BĠR YER ALTI RAYLI TAġIMA ĠSTASYON-TÜNEL

MODELĠNDE EKSENEL HAVALANDIRMANIN YANGIN

KAYNAKLI DUMAN TAHLĠYESĠNE ETKĠSĠNĠN NÜMERĠK


Salih KARAASLAN, Nuri YÜCEL, Caner ERMAN

[email protected], [email protected], [email protected]


Hesaplamalı Yanma Laboratuarı 06570, Maltepe Ankara

ÖZET

Yer altı taĢımacılık sistemlerinde meydana gelen yangın ve yangın sonucunda oluĢan duman

yayılımı nedeniyle tahliye amaçlı havalandırma sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tahliye

ve soğutma iĢlemlerinin etkinliğini sağlamak ise havalandırma sisteminin her duruma uygun

tasarlanmasıyla mümkündür. Bu çalıĢmada gerçek uzunluğu 282 m, giriĢ ve çıkıĢta kare,

istasyon kısmında ise dikdörtgen kesite sahip, eksenel havalandırmalı bir yeraltı raylı taĢıma

istasyonun 1/100 ölçeklendirilmiĢ modeli kullanılmıĢtır. Gerekli sayısal ağ ve simülasyonlar

ANSYS Workbench R12.1 ve ANSYS Fluent R12.1 de gerçekleĢtirilmiĢtir. Yangın temsili için

9 MW‟lık ısı yayılım oranı seçilmiĢtir ve bu ısı yayılım oranındaki yangını ve oluĢturduğu

duman yayılımını simüle etmek için Species-Transport modeli tercih edilmiĢtir. Eksenel

havalandırma sisteminin etkisini görmek için istasyona yerleĢtirildiği düĢünülen 4 adet jet fanın

çalıĢması simülasyonlarda modellenmiĢtir. ÇalıĢma sonunda, yangın kaynaklı dumanın geriye

akıĢı, farklı çıkıĢ hızlarına sahip jet fanların duman yayılımına etkisi zamandan bağımsız ve

zamana bağlı analizlerle detaylı olarak irdelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Metro istasyonu; Yangın; Eksenel havalandırma

12

TEDRĠCĠ GENĠġLEMEDE ADYABATĠK HAVA-SU AKIġININ

SAYISAL ANALĠZĠ

Emrah DENĠZ1, Nurdil ESKĠN

2

1 Ġstanbul Teknik Üniversitesi Makina Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (212) 2931300/2479, Faks: (212) 2529587, e-mail: [email protected] 2 Ġstanbul Teknik Üniversitesi Makina Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Bu çalıĢmada, aniden değiĢen kesitlerin dıĢında kalan ve pek çok mühendislik uygulamasında

karĢılaĢılan kesit değiĢimlerinden biri olan tedrici geniĢlemeye sahip yatay borudaki adyabatik

iki fazlı akıĢ sayısal olarak incelenmiĢ, elde edilen sonuçlar ikili optik prop kullanılarak daha

önceden yapılan ve yayınlanmıĢ olan (Deniz vd., 2009) deneysel verilerle karĢılaĢtırılmıĢtır.

AkıĢkan çifti olarak atmosferik koĢullardaki hava ve su kullanılmaktadır. ÇalıĢmada kabarcık

çapının, boĢluk oranının, hava debisinin ve kanal çapının iki fazlı akıĢ hidrodinamik

karakteristiğine etkileri araĢtırılmakta, kesit değiĢim bölgesinin öncesindeki, sonrasındaki ve

kesit değiĢim bölgesindeki akıĢın boru boyunca eksenel yöndeki geliĢimi ve her kesitteki

katmanlaĢması belirlenmektedir. Sayısal modellemede GAMBIT (v. 2.3.16) ve FLUENT (v.

6.3.26) yazılımları kullanılmıĢtır. Kesit değiĢim bölgesinin öncesi ve sonrasındaki kanal çapları

kullanılarak tedrici geniĢlemedeki alan oranı (σ) 0.64 olarak hesaplanmıĢtır. Analizlerde su

debisi 3 l/s ve hava debileri iki farklı değerde (50 ve 61 l/dak) alınarak ortalama hacimsel

boĢluk oranları (β) % 21.74 ile % 25.31 olarak elde edilmektedir. Yapılan karĢılaĢtırma

sonucunda sayısal ve deneysel sonuçların genel olarak tutarlı olduğu tespit edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Ġki fazlı akıĢ; Sayısal modelleme; Tedrici geniĢleme; BoĢluk oranı; Ġkili

optik prop.

13

SIĞ SUDA SĠLĠNDĠR ARKASINDA OLUġAN GĠRDABIN

DELĠKLĠ SĠLĠNDĠR YARDIMIYLA KONTROL EDĠLMESĠ

Engin PINAR1, Göktürk M. ÖZKAN

2, Hüseyin AKILLI

3, BeĢir ġAHĠN

4

Çukurova Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

Telefon: (322) 338 6084/2722, Fax: (322) 338 61 26, Adana, e-mail: [email protected],


ÖZET

Bu çalıĢmada, sığ su içerisine yerleĢtirilmiĢ farklı çaplara sahip Di=25, 30, 40, 50, 60, 70, 75,

80 ve 90 (dokuz farklı değerde) silindirler arkasında oluĢan akıĢ yapısının silindirin çevresine

yerleĢtirilen 100mm çaplı, β= 0.50 geçirgenlik oranına sahip delikli silindir yardımıyla

kontrolü amaçlanmıĢtır. Deneyler iki aĢamada gerçekleĢtirilmiĢ olup, deneylerin ilk

aĢamasında, lazer ıĢığı ile aydınlatıldığı zaman görünür hale gelen florasan boya kullanılarak

akıĢ görsellenmiĢtir. Ġkinci aĢamada geçirgenlik oranına bağlı olarak, silindirlerin birbirleri ile

etkileĢiminin belirgin özelliklerini nicel olarak incelenmesini olanaklı kılan parçacık

görüntülemeli (PIV) hız ölçme metodu kullanılmıĢtır. Deneyler esnasında suyun derinliği dıĢ

silindir çapının yarısı olacak Ģekilde h=50 mm yükseklikte sabit tutulmuĢtur. Deneyler, su

hızının U∞ =100 mm/s (DıĢ silindir çapına bağlı ReDd=10000) değeri için yapılmıĢtır. Bu ölçüm

tekniği ile silindir arkasındaki iki boyutlu anlık hız profilleri ölçülmüĢ, akıĢ özellikleri; zaman

ortalama girdap konturları, boyutsuz Reynolds gerilme ve boyutsuz türbülans kinetik enerji eĢ

düzey eğrileri ile akıĢa ait türbülans istatistikleri Ģeklinde nicel görüntülerle tanımlanmıĢtır.

ÇalıĢma sonucunda geçirgenlik oranı β=0.5 için bütün çap oranlarında, girdap yapısını ve

girdap kopma frekansını değiĢtirdiği gözlemlenmiĢtir. Ayrıca, akıĢı kontrol etmek için dıĢ

silindir bulunduğu durumda akıĢ içinde oluĢan çalkantıların dıĢ silindirin bulunmadığı duruma

göre en az yüzde % 70 azaldığı belirlenmiĢtir. Çap oranın Di/Dd= 0.40 ve 0.70 aralığında, iç

silindir ve dıĢ silindir ardında oluĢan daimi olmayan akıĢ yapısının kontrol edildiği ve ayrılmıĢ

akıĢ bölgesinde türbülanslılığın yüzde 90 azaldığı görülmektedir. Bu aralıkta silindir

yüzeyinde ve arkasında oluĢacak olan periyodik kuvvetlerden kaçınılabilmektedir. Ayrıca

oluĢumu önlenen Karman girdaplarının yerine serbest kayma gerilmesi bölgelerinde oluĢan

Kelvin-Helmotz girdapları daha belirgin hale gelmiĢtir. Çap oranın Di/Dd=0.75‟den sonra çap

oranının artması neticesinde dıĢ silindir etkinliğini kaybetmekte ard izi bölgesi Karman

girdaplarına benzer „S‟ hareketi yapmakta ve sonuçta ard izi bölgesinde türbülans seviyesi

artmaya baĢlamaktadır. ÇalıĢmanın sonucunda silindir arkasında oluĢan daimi olmayan akıĢ

yapısının kontrolü için çap oranın Di/Dd= 0.25 ve 0.70 aralığı akıĢ kontrolünün tam olarak

sağlandığı aralık olarak belirlenmiĢtir.Üst kritik çap oranın ise Di/Dd= 0.75 olduğu

anlaĢılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Girdap kontrol; Silindir; PIV; Art izi; AkıĢ görüntüleme

mailto:[email protected]


14

1.65 MM’LĠK BĠR BAKIR MĠNĠBORUDA ĠKĠ FAZLI R134A

AKIġININ DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Bilgehan TEKĠN1, Doç. Dr. Almıla G. YAZICIOĞLU

2

Prof. Dr. Sadık KAKAÇ3, Dr. Hüsnü KERPĠÇÇĠ

4

1 ASELSAN A.ġ. Akyurt Tesisleri (MGEO Grup BaĢkanlığı) P.K. 30, Etlik, 06011, Ankara

Telefon: (312) 8475300, Faks: (312) 8475320, e-mail: [email protected] 2 ODTÜ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (312) 2105263, Faks: (312) 2102536, e-mail: [email protected] 3 TOBB ETÜ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (312) 2924087, Faks: (0312) 2871946, e-mail: [email protected] 4 Arçelik A.ġ. AraĢtırma ve GeliĢtirme Merkezi 34950 Tuzla/Ġstanbul


ÖZET

Mini ve mikro ölçeklerdeki iki fazlı soğutkan akıĢı endüstrinin hemen her alanında kullanılan

soğutma teknolojisinin geleceği için potansiyel bir iyileĢtirme faktörüdür. Literatürdeki

çalıĢmalar buzdolabı uygulamalarındaki düĢük debi ve sabit duvar sıcaklığı yaklaĢımlarının,

miniboru ve minikanallardaki akıĢların incelenmesinde genel ilgi alanları arasında olmadığını

göstermektedir. Bu sebeple, 1.65 mm çapında bakır bir miniboruda iki fazlı soğutkan akıĢının

sabit duvar sıcaklığı ve düĢük debi yaklaĢımıyla deneylerinin yapılması için bir deney düzeneği

hazırlanmıĢtır. Ġki fazlı akıĢ ve kuruluk dereceleri doyma basıncındaki soğutkanın sarmal ön

ısıtıcıyla ısıtılmasıyla ayarlanmıĢ, düĢük debilerde düzgün bir akıĢ sağlayan diĢli pompa

kullanılmıĢ, sabit duvar sıcaklığı yaklaĢımı ise akıĢkan olarak su etilen glikol karıĢımı

kullanılan ikincil bir çevrimle sağlanmıĢtır. Soğutkan debisi 0.3 – 1.0 g/s, doyma basıncı 4.5 –

8 bar, doyma sıcaklığı ise 12°C – 31°C aralığında olmuĢtur. Test kısmında ortalama kuruluk

derecesi %8.3 ile %82.9 arasında değiĢtirilmiĢtir. Sabit kütle akısı ve sabit kuruluk derecesi

koĢullarında farklı değiĢkenlerin iki fazlı ısı transfer katsayısına etkisi incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Minikanallar, zorlanmıĢ konveksiyonla ısı transferi, iki fazlı akıĢ.

15

SIĞ SUDA SĠLĠNDĠR ARKASINDAKĠ AKIġIN DEĞĠġĠK

YÜKSEKLĠKLERDEKĠ PLAKALAR YARDIMI ĠLE

KONTROLÜ

Bengi GÖZMEN1, Hüseyin AKILLI

2, BeĢir ġAHĠN

3

1Çukurova Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makine Müh. Böl., Adana,

Telefon: (322)3386080/2722, Faks: (322) 3386126,

e-mail: [email protected], [email protected], [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢma ile sığ su içine yerleĢtirilmiĢ dairesel bir silindir arkasına değiĢik yüksekliklerde

plakalar yerleĢtirilerek silindir arkasında oluĢan daimi olmayan akıĢ yapısının parçacık

görüntülemeli hız ölçme tekniği (PIV) ile deneysel olarak incelenmesi amaçlanmıĢtır.

Deneyler 25 mm yüksekliğinde sığ suda, 50 mm sabit çapında plexiglass malzemeden üretilmiĢ

dairesel bir silindir ve 4 mm kalınlığında değiĢik boyutlarda plexiglass plakalar kullanılarak

yapılmıĢtır. Plakaların boyu L/D=1 sabit oranındayken, plaka yüksekliğinin su yüksekliğine

oranı hp/hw = 0.25, 0.5 ve 0.75 olarak değiĢtirilmiĢtir. Deneyler, silindir ve plaka arasındaki

açıklığın silindir çapına oranının (G/D) 0, 0.5, 1, 1.5 ve 1.75 değerleri için yapılmıĢtır.

Deneyler esnasında, silindir çapına bağlı Reynolds Sayısı 5000 olarak alınmıĢtır. Elde edilen

sonuçlar; PIV yöntemiyle ölçülüp analizi yapılan iki boyutlu ortalama hız vektörleri, ortalama

girdap ve boyutsuz Reynolds gerilmeleri eĢ düzey eğrileri olarak sunularak değerlendirilmiĢtir.

Farklı plaka yükseklikleri için, silindire temas eden plaka (G/D=0) durumunda plakaların,

silindir arkasındaki art izini plakaları tamamen içine alacak kadar uzattığı görülmektedir. Bu

durum ise girdap kopmalarının azaldığının bir göstergesidir. Ortalama girdap eğrileri, kayma

tabakalarının dağılmadığını, akıĢ boyunca uzadığını göstermektedir ki; bu durum serbest

akımdan art izi bölgesine momentum transferinin engellenmesi demektir. G/D oranları

karĢılaĢtırıldığında, G/D oranı arttıkça art izi bölgesi daralmakta ve plakaların akıĢ kontrolü

azalmaktadır. Aynı G/D oranları farklı hp/hw oranları için değerlendirildiğinde ise, hp/hw değeri

arttıkça silindir arkasındaki girdap kopmalarının azaldığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Silindir arkasında plaka; Pasif kontrol; Sığ su; PIV; Art izi.

16

SĠLĠNDĠR ETRAFINDAKĠ AKIġ YAPISININ AĞ YAPILI

SĠLĠNDĠR ĠLE KONTROLÜ

Göktürk M. ÖZKAN

1, Engin PINAR

2, Hüseyin AKILLI

3, BeĢir ġAHĠN

4

Çukurova Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (322) 338 6084/2722, Fax: (322) 338 61 26, Adana, e-mail: [email protected],


ÖZET

AkıĢa maruz kalan küt bir cisim arkasında oluĢan daimi olmayan girdaplar ve bu girdapların

meydana getirdiği dinamik kuvvetler, birçok mühendislik uygulamasında dikkat edilmesi

gereken önemli faktörlerdendir. OluĢan dinamik kuvvetler, cisim üzerinde titreĢim meydana

getirir. Bu titreĢim cismin doğal frekansıyla çakıĢtığı anda rezonans devreye girerek

malzemede yorulmaya ve akabinde yapısal hasarlara yol açabilir. Girdaplar ise çevresel

faktörlere etki etmekte olup, özellikle sığ su uygulamalarında; dere ve nehirlerde erozyonlara,

tabandaki parçacıkların ve kirliliğin taĢınmasına neden olmaktadır. Küt cisimler arkasında

oluĢan bu akıĢ yapısının kontrolü, bahsi geçen olumsuzluklardan dolayı son yıllarda bir hayli

önem kazanmıĢtır. Bu çalıĢmada farklı geçirgenlik oranlarına sahip ağ yapılı tel elekler değiĢik

çaplarda (D) silinidir haline getirilip, 50mm çapında dairesel bir silindirin (d) etrafına

eĢmerkezli olarak yerleĢtirilmiĢtir. Elde edilen iç-dıĢ silindir konfigürasyonunun ardında oluĢan

akıĢ yapısı ilk olarak akıĢ görselleĢtirme, daha sonra parçacık görüntülemeli hız ölçme tekniği

(PIV) ile sığ suda deneysel olarak incelenmiĢtir. Elde edilen sonuçlara göre geçirgenlik oranı β,

ve dıĢ silindir çapının iç silindir çapına oranının D/d, iç silindir ardındaki girdap kopmasının

kontrolü üzerinde etkili olduğu net bir Ģekilde görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Pasif kontrol, PIV, sığ su, Reynolds gerilmesi, daimi olmayan akıĢ



17

CuO VE Al2O3 NANOAKIġKANLARININ SICAKLIĞA VE

HACĠMSEL ORANA BAĞLI VĠSKOZĠTELERĠNĠN

ĠNCELENMESĠ

Eda Feyza DĠLEK1, Bayram ġAHĠN

2, Kemal ÇOMAKLI

3, Mehmet KAYA

4

1 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

Telefon: (442) 231 4623, Faks: (442) 236 0957, e-posta: [email protected]

2 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (442) 231 48 47, Faks: (442) 236 09 57, e-posta: [email protected]



4 Erzincan Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu,


ÖZET

Son yıllarda nanoakıĢkanların ısı transferi uygulamalarında kullanımına yönelik deneysel ve

sayısal bir çok çalıĢma gerçekleĢtirilmektedir. Bununla birlikte literatürde reolojik özelliklere

ait deneysel ve sayısal modeller arasında çeliĢkiler mevcuttur. Bu çalıĢmada Al2O3-Su ve

CuO-Su nanoakıĢkanlarının viskoziteleri üzerinde hem sıcaklığım hem de hacimsel oranın

etkisi incelenilecektir. CuO ve Al2O3 partikülleri içeren nanoakıĢkanlar iki adım metoduyla

hazırlanmıĢtır ve seyreltici kullanılmamıĢtır. Viskozite ölçümleri Brookfıeld DV-I Prime

viskozimetresi kullanılarak yapılmıĢtır. 15 ºC ile 65 ºC sıcaklık aralıklarında veriler elde

edilmiĢtir. Deneysel sonuçlara göre nanoakıĢkanların viskoziteleri partikül konsantrasyonun

artıĢıyla artmıĢtır ve suya göre daha yüksektir. NanoakıĢkanın sıcaklığının artıĢıyla viskozite

düĢmüĢtür. NanoakıĢlanların viskozitelerinde ki artıĢ oranının hacimsel oranla yaklaĢık olarak

lineer olduğu gözlemlenmiĢtir. Ayrıca nanoakıĢkanların ölçülen viskoziteleri mevcut

korelasyonlardan oldukça farklıdır.

Anahtar Kelimler: NanoakıĢkanlar,Viskozite, nanopartikül, reoloji

18

SĠMETRĠK OLARAK ISITILAN KAPALI BĠR ORTAMDA

AKUSTĠK ETKĠYLE OLUġTURULAN ĠKĠNCĠ MERTEBE

GĠRDAPLARIN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Murat K. AKTAġ

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Ġki boyutlu basık dikdörtgen biçiminde kapalı bir ortamda, kapalı ortamın alt ve üst duvarlarına

uygulanan simetrik ısıtmanın akustik etkiyle oluĢturulan ikinci mertebeden girdapların

oluĢumuna etkileri sayısal olarak incelenmiĢtir. Kapalı ortam içerisindeki salınımlı akıĢ alanı,

sol duvarın harmonik titreĢimiyle yaratılmaktadır. Korunum denklemleri, sonlu hacimler

metodu ve açık formülasyona dayalı akı-düzeltmeli taĢınım algoritması kullanılarak

çözümlenmektedir. Kapalı ortamın yatay duvarlarının sıcaklığının yükseltilmesi girdap yapısı

ve hızlarını önemli ölçüde değiĢtirir. AkıĢ formu kapalı ortamdaki basınç ve yoğunluk

dağılımlarıyla ilgilidir.

Anahtar Kelimeler: Ġkinci mertebe girdap; Simetrik ısıtma.

19

ÇAPRAZ AKIġ ĠÇERĠSĠNDE SICAK JET AKIġININ SAYISAL

VE DENEYSEL ĠNCELENMESĠ

Mustafa Kemal SEVĠNDĠR, Hasan Alpay HEPERKAN

Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı, Makine Mühendisliği Bölümü,

Yıldız Teknik Üniversitesi, Yıldız, BeĢiktaĢ, Ġstanbul 34349, Türkiye

ÖZET

Bu çalıĢmada çeĢitli endüstriyel ve mühendislik uygulamalarında görülen çapraz akıĢ

içerisindeki sıcak, yuvarlak jet akıĢlarının yapısı açık tip rüzgar tünelinde incelenmiĢ, hız

dağılımları deneysel ve sayısal olarak elde edilip karĢılaĢtırılması yapılmıĢtır. ÇalıĢmanın

deneysel kısmı Hava Harp Okulu Dekanlığı Aerodinamik Laboratuvarında yapılmıĢtır.

Deneylerde rüzgar tüneli, lazer hız ölçer, K-tip ısıl çift, dijital termometre, fan, frekans

dönüĢtürücü ve ısıtıcı kullanılmıĢtır. Deneyler ana akım hızı ve 20 mm çapındaki yuvarlak jet

hızı sabit tutulup sadece jet sıcaklığı değiĢtirilerek gerçekleĢtirilmiĢtir. Sıcak yuvarlak jetin ana

akım içerisindeki hız dağılımlarını belirlemek için, jet çapının 5 (beĢ) katı mesafelerde

ölçümler alınmıĢtır. ÇalıĢmanın amacı, açık tip bir rüzgar tüneline yandan gönderilen değiĢik

sıcaklıklardaki bir jetin kaldırma kuvveti etkilerini de göz önüne alarak serbest akım

içerisindeki dağılımının belirlenmesidir.

20

HESAPLAMALI AKIġKANLAR DĠNAMĠĞĠ, DÜġÜK BOYUTLU

MODELLEME VE YAPAY SĠNĠR AĞLARI ĠLE AKIġ

KONTROLÜ

Büryan APAÇOĞLU 1, Akın PAKSOY

2, Selin ARADAĞ

3

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü, 1 Telefon: (312) 2924083, e-mail: [email protected] 2 Telefon: (312) 2925676, e-mail: [email protected]

3 Telefon: (312) 2924267, e-mail: [email protected]

ÖZET

Silindir üzerindeki akıĢ ve kontrolü, birçok mühendislik uygulamasında karĢılaĢılan bir

problemdir. Bu çalıĢma silindir üzerindeki gerçek-zamanlı akıĢın, kontrolsüz ve kontrollü

durumlarda hızlı ve verimli bir Ģekilde Yapay Sinir Ağları (YSA) ile tahmin edilmesini

amaçlamaktadır. Bu çalıĢmada; YSA‟nın öğrenmesinde kullanılacak veri grubunu elde etmek

için iki-boyutlu silindir üzerindeki laminer ve türbülanslı akıĢ, kontrolsüz ve hava üfleme ile

kontrollü olarak Hesaplamalı AkıĢkanlar Dinamiği (HAD) simülasyonları ile modellenmiĢtir.

Kontrollü ve kontrolsüz analizler Dikgen AyrıĢtırma Yöntemi (DAY) ile düĢük boyuta

indirgenmiĢtir. Türbülanslı akıĢ verilerine DAY uygulanırken Hızlı Fourier DönüĢümü (HFD)

yardımıyla küçük boyuta sahip türbülanslı yapılar filtrelenmiĢtir. Dikgen ayrıĢtırma sonucunda;

laminer akıĢ için 4 kip, türbülanslı akıĢ için 2 kip ile akıĢ enerji içeriğinin %99‟u

modellenmiĢtir. Kontrollü ve kontrolsüz akıĢ test durumlarına ait kipler YSA çalıĢmasında

kullanılarak akıĢın davranıĢı sisteme öğretilmiĢtir. OluĢturulan YSA yapısı, diğer akıĢ analiz

durumları için HAD hesaplamalarına gerek duyulmadan, akıĢ kontrolü için gerekli olan kip

genliklerini doğru bir biçimde tahmin etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Yapay sinir ağları, AkıĢ kontrolü, Dairesel silindir.

21

ĠKĠ BOYUTLU SÜPERSONĠK KAVĠTE AKIġI SĠMÜLASYONU

Ece AYLI 1 , Selin ARADAĞ

2

1 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği

Bölümü

Telefon: (312) 2925045, Faks: (312) 2871946, e-mail:[email protected] 2 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği

Bölümü

Telefon:(312) 2924267, Faks: (312) 2924091, e-mail: [email protected]

ÖZET

Düzensiz iki boyutlu süpersonik açık kavite akıĢı, kavite fiziğinin anlaĢılması ve ses basınç

seviyelerinin deneysel çalıĢmalar ile kıyaslanması amacıyla numerik olarak çözülmüĢtür.

SıkıĢtırılabilir zamana bağlı Reynolds-Averaged Navier-Stokes (RANS) denklemleri iki

boyutta çözümlenmiĢtir. k-ω türbülans modeli çözümlemede kullanılmıĢtır. ÇalıĢmada Mach

sayısı 2 olarak alınmıĢtır. Kavite uzunluğunun derinliğine oranı L/D ise 5 değerindedir.

Anahtar Kelimeler: Kavite üzerindeki akıĢ; Süpersonik akıĢ; k-ω türbülans modeli

22

BORULARDAKĠ SÜRTÜNME KAYIPLARI ANALĠZĠNDE

DARCY-WEĠSBACH SÜRTÜNME KATSAYISI HESAPLARINDA

COLEBROOK-WHITE DENKLEMĠ YERĠNE GEÇECEK

DÖNGÜSEL OLMAYAN ÇÖZÜMLÜ DENKLEMLERĠN HATA

ANALĠZĠ

Dr. M. Turhan Çoban

EGE Üniversitesi, Mühendislik Fakultesi, Makina Mühendisliği Bölümü,

Bornova, ĠZMĠR

[email protected]

ÖZET

Borulardaki sürtünme basınç kayıpları Darcy-Weisbach formula ile hesaplanır. Bu basınç

kaybını hesaplamak için Darcy sürtünme katsayısının (f) hesaplanması gereklidir. Türbülanslı

akıĢlarda Darcy sürtünme katsayısının hesaplanmasında en geçerli yöntem Colebrook-White

denklemidir, ancak bu denklem sayısal kök bulma yöntemleri kullanılarak çözülebilen bir

denklemdir. Colebrook-White denklemine yaklaĢım yapan ve direk olarak çözülebilen çeĢitli

denklemler mevcuttur. Bu denklemlerin bazılarının Colebrook-White denklemiyle

kıyaslandığında hata yüzdeleri çok küçük olduğundan, direk olarak bu denklemin yerine

kulanılmaları mümkündür. Yazımızda çeĢitli Darcy sürtünme faktörü denklemlerinin

Colebrook – White denklemine gore göreceli hatası irdelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler : Darcy-Weichbach basınç düĢümü, boru içi basınç düĢümü, Colebrook

denklemi

23

MANYETO-REOLOJĠK SIVILI SÖNÜMLEYĠCĠNĠN HALKASAL

KANALINDAKĠ AKIġIN SAYISAL ĠNCELEMESĠ VE

DENEYSEL DOĞRULAMA

Zekeriya PARLAK1, Tahsin ENGĠN

1, Ġsmail ġAHĠN

2

1Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü

2Sakarya Üniversitesi, Akyazı Meslek Yüksekokulu

Telefon: (264) 2955495, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada manyeto-reolojik (MR) sıvılı yarı-aktif bir damperde yer alan bir halkasal

kanalda meydana gelen akıĢın hesaplamalı akıĢkanlar dinamiği (CFD) analizi ve aynı damperin

deneysel çalıĢmaları gerçekleĢtirilmiĢtir. Ġmalatı yapılan MR damper test edilmiĢ ve aynı

koĢullarda bu damperin halkasal kanalı içindeki Newton tipi olmayan akıĢı da göz önüne

alınarak CFD analizleri gerçekleĢtirilmiĢtir. CFD analizi sonuçları ve deneysel sonuçlar

karĢılaĢtırılmıĢ ve sonuçların birbirleri ile uyumlu olduğu görülmüĢtür. Ayrıca, CFD

analizinden elde edilen baĢka sonuçlar da bu çalıĢmada sunulmuĢtur.

Anahtar Sözcükler: Yarı-aktif sönümleyiciler; Manyeto-reolojik sıvı; MR damper; CFD;

HAD; Hesaplamalı akıĢkanlar dinamiği

24

KÜRE SINIR TABAKA ETKĠLEġĠMĠNĠN

PIV YÖNTEMĠYLE ARAġTIRILMASI

Muammer ÖZGÖREN1, Abdulkerim OKBAZ

2, Sercan DOĞAN

3, BeĢir ġAHĠN

4, Hüseyin

AKILLI5

1,2,3

Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (332) 2232764, Faks: (332) 2410635, e-mail: [email protected],

[email protected],

[email protected]

4,5 Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (322) 338 60 84 (2722) , Faks: (322) 3386126, e-mail: [email protected]


ÖZET

Bu çalıĢmada, düz bir levha üzerindeki hidrodinamik olarak geliĢmiĢ sınır tabaka içerisine

farklı yüksekliklerde yerleĢtirilen pürüzsüz bir kürenin art izi bölgesinde oluĢan akıĢ özellikleri

deneysel olarak araĢtırılmıĢtır. Deneylerde lazer ıĢını ile görünür hale gelen boya ve parçacık

görüntülemeli hız ölçme (PIV) yöntemleri kullanılmıĢtır. Su kanalında yapılan deneylerde,

küre çapı ve serbest akım hızına göre tarif edilen Reynolds sayısı 2500 ≤Re≤10000 aralığında

değiĢtirilmiĢtir. Kürenin levha yüzeyiyle temas etmesi durumunda deneylere baĢlanmıĢ ve küre

alt taban yüzeyinin levha yüzeyinden yaklaĢık 63.75mm(1.5D) yukarıya kadar kaldırılması ile

oluĢan akıĢ özellikleri anlık ve zaman ortalaması alınmıĢ hız vektörleri, akım yönüne paralel ve

akım yönüne dik hız bileĢeni çalkantıları, girdap ve akım çizgileri akıĢ özellikleri ile

açıklanmıĢtır. Küre, levha üzerindeki sınır tabakanın geliĢtiği bölgeden sonraki bir mesafeye

konularak deneyler yapılmıĢtır. Küre yüzeyinden akıĢ ayrılması ile oluĢan anlık hız vektörleri

ve girdapların zamanla değiĢimi çok değiĢken, çalkantılı ve karmaĢık bir yapı oluĢturmaktadır.

Küre levha yüzeyiyle tam temasta olduğunda küre yüzeyinden ayrılan akıĢın Re=5000 için

küre merkezinden yaklaĢık 2D (85mm) mesafe sonra levha yüzeyi ile tekrar birleĢtiği

gözlenmiĢ olup, bu mesafe Reynolds sayısı arttıkça kısalmaktadır. Bu durumda akım

çizgilerinin art izi bölgesinde sadece büyük bir ayrılma baloncuğu oluĢturduğu görülmüĢtür.

Küre ile levha yüzeyi arasındaki mesafenin 0.1D (4.25mm) açıklığında, oluĢan dar kesitten jet

formunda akıĢ oluĢmaktadır. Ayrıca, jet akıĢın oluĢumuyla art izi bölgesinde kürenin

çevresinden ayrılan akıĢın daha kısa mesafede levha yüzeyine tekrar birleĢtiği tespit edilmiĢtir.

Küre ile levha yüzeyi arasında mesafenin 0.25D ve 0.50D değerleri için sınır tabaka etkisinin

devam ettiği ancak jet akıĢ Ģiddetinin önemli oranda azaldığı görülmüĢtür. Küre yüzeyden daha

da uzaklaĢtıkça art izi simetriğe yakın bir akıĢ oluĢturmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Girdap; Küre; PIV; Sınır tabaka; Türbülans.

25

KÜRE SERBEST YÜZEY ETKĠLEġĠMĠYLE OLUġAN

TÜRBÜLANSLI AKIġ YAPISININ DENEYSEL

ARAġTIRILMASI

Muammer ÖZGÖREN1, Sercan DOĞAN

2, Abdulkerim OKBAZ

3, BeĢir ġAHĠN

4, Hüseyin

AKILLI5

1,2,3

Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (332) 2232764, Faks: (332) 2410635, e-mail: [email protected],

[email protected]

,

[email protected],

4,5 Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (322) 338 60 84 (2722) , Faks: (322) 3386126, e-mail: [email protected]


ÖZET

Bu çalıĢmada, küre-serbest su yüzey ile etkileĢimi parçacık görüntülemeli hız ölçme

yöntemi(PIV) ve boya deneyleri ile kürenin değiĢik daldırma oranlarında incelenmiĢtir. Küre

çapına göre tarif edilen Reynolds sayısı 2500≤Re≤10000 aralığında deneyler yapılmıĢtır. Elde

edilen sonuçlar anlık ve zaman ortalaması alınmıĢ hız vektörleri, girdap eĢ düzey eğrileri, akım

çizgileri, akım yönündeki ve akım yönüne dik yöndeki çalkantı hızlarının değiĢimleri farklı

Reynolds sayıları için karĢılaĢtırılmalı olarak sunulmuĢtur. Kürenin su içerisine daldırılmasıyla

kürenin su içerisine daldırılan kısmından akıĢ ayrılması ile oluĢan dalgalı akıĢ yapısı oldukça

karmaĢık bir yapı sergilemektedir. Daldırma oranı h/D=0 için oluĢan ayrılmıĢ akıĢın yüzeyle

birleĢmesi küre arkasından yaklaĢık 1.9D‟lik mesafede olmaktadır. AkıĢ ayrılması kürenin

sadece alt kısmından olduğundan dolayı simetrik olmayan iz bölgesi oluĢmaktadır. Bu durum

h/D=0.50‟e kadar devam etmekte ve daha yüksek daldırma oranlarında 1.0≤h//D≤2.0 ayrılmıĢ

akıĢ bölgesi yüzeyle birleĢmeden akım yönünde sönümlenerek serbest akım Ģartlarına

ulaĢmaktadır. Akım yönündeki çalkantı hızlarının <urms/U> maksimum değerleri birbirinden

farklı olan maksimum iki noktada oluĢmuĢtur. Akım yönüne dik yöndeki çalkantı hızları

<vrms/U> ise küre simetri eksenine yakın bir eksende tek bir maksimum nokta

oluĢturmaktadır. Maksimum noktaların oluĢtuğu yerler Reynolds sayısı arttıkça kürenin

arkasına doğru yaklaĢmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Art izi bölgesi; Girdap; Girdap kopması;Küre; PIV; Serbest Yüzey;

Türbülans.

26

DAMAR DARALMALARINDAKĠ DAĠMĠ VE PERĠYODĠK

AKIġIN SAYISAL DOĞRULANMASI

K. Melih GÜLEREN1

1 Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Bu çalıĢmada modellenmiĢ insan koroner damarlarındaki daralmaların akıĢ üzerindeki

değiĢimleri sayısal olarak analiz edilmiĢtir. Amaç, daimi ve periyodik akıĢ için uygulanan

sayısal tekniğin geçerliliğini ve doğruluğunu göstermektir. Daha önceden deneysel çalıĢması

yapılmıĢ model daralmaları üzerindeki akıĢ sonlu hacimler yöntemi ile sayısal olarak

çözülmüĢtür ve bu iki çalıĢmadan çıkan sonuçlar karĢılaĢtırılmıĢtır. Hem daimi hem de

periyodik akıĢ için bu çalıĢmada elde edilen sayısal sonuçların deneysel sonuçlara oldukça

yakın olduğu bulunmuĢtur. Böylelikle sayısal yöntem güvenilirlik kazanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler:Damar daralması, sonlu hacimler yöntemi, daimi akıĢ, periyodik akıĢ.

27

SĠLĠNDĠR YÜZEY ÜZERĠNDEN AKIġIN SAYISAL OLARAK

ĠNCELENMESĠ

Ömer Faruk CANa, Nevin ÇELĠK

b, Ġhsan DAĞTEKĠN

c

a, c Fırat Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü, 23119, ELAZIĞ/TÜRKĠYE

b, Fırat Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü, 23119, ELAZIĞ/TÜRKĠYE a e-posta: [email protected],

b [email protected],

c [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada yarıçapı 0.05 m olan silindir yüzey üzerinden akıĢ durumu sayısal olarak

incelenmiĢtir. Reynolds sayısının etkisi laminar ve türbülanslı akıĢ durumunda Reynolds

sayısının 4x104, 7x10

4, 11x10

4, 14x10

4, 2x10

5, 3x10

5 ve 4x10

5 durumları için incelenmiĢtir.

ÇalıĢmada akıĢkan olarak NH3 kullanılmıĢtır. AkıĢkan sıcaklığı 25 0C alınmıĢ, silindir yüzeye

50 0C sabit sıcaklık sınır Ģartı verilmiĢtir. AkıĢkan özellikleri bu veriler doğrultusunda film

sıcaklığında alınmıĢtır. Ġncelenen çalıĢma sonucunda silindir yüzey üzerindeki yerel ve

ortalama Nusselt sayıları, bağıntı katsayıları incelenmiĢtir.

ÇalıĢmanın doğruluğunu ispatlamak için ilk olarak silindir yüzey üzerinden hava akıĢı ele

alınmıĢ, elde edilen sonuçların literatürle uyumluluğu incelendikten sonra NH3 çalıĢılmıĢtır.

Türbülans model olarak SST model kullanılmıĢtır. Sayısal çalıĢma CFX paket programıyla

yapılmıĢtır. Zaman ve eleman sayısı tasarrufu açısından model simetri olarak çalıĢılmıĢtır.

ÇalıĢılacak eleman sayısının alt ve üst değerleri için eleman sayıları denenmiĢ, izafi hata

miktarları tespit edilerek optimum eleman sayısı elde edilmiĢtir.

Bu çalıĢmada gübre, ilaç, boya, parfüm gibi maddelerin sentezlenmesinde ilk aĢamada

kullanılan NH3 gazının silindir yüzey üzerindeki akıĢı incelenmiĢtir. Özellikle yerel Nusselt

sayısının hangi açılarda minimum noktadan geçtiği ele alınmıĢtır.

Anahtar kelimeler: Silindir Yüzey, Yerel Nusselt Sayısı, Ortalama Nusselt Sayısı Bağıntı

Katsayısı

28

KONVANSĠYONEL TĠP YANMA ODALARINDA KRANK MĠLĠ

AÇISINA BAĞLI OLARAK AKIġ VE ISI TRANSFERĠNĠN

SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Müjdat Fırat1, Yasin Varol

2, Hakan F. Öztop

3, Ahmet Koca

4

1Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü 23119, Elazığ,

Telefon: (424)2370000/4221, e-mail: [email protected] 2Fırat Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü, 23119,

Elazığ, Telefon: (424)2370000/4219, e-mail: [email protected] 3Fırat Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, 23119, Elazığ,

Telefon: (424)2370000/4222, e-mail: [email protected] 4Fırat Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, 23119, Elazığ,

Telefon: (424)2370000/4390, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, konvansiyonel tip yanma odalarında, akıĢ ve ısı transferi farklı motor devri ve

krank mili açılarına bağlı olarak sayısal olarak incelenmiĢtir. Ġçten yanmalı motorların emme

zamanı boyunca silindir içerisindeki akıĢ ve ısı transferi karakteristiklerinin analizi

amaçlanmıĢtır. ÇalıĢmada, dört zamanlı motorların çalıĢma Ģartlarına bağlı olarak dinamik ağ

yapısı kullanılmıĢtır. Türbülans denklemlerinin çözümü için k- ε türbülans model seçilmiĢtir.

AkıĢı ve ısı transferini yöneten denklemlerin çözümü için sonlu hacimler metodu ile çözüm

yapan FLUENT-12.0 programı kullanılmıĢtır. Elde edilen sonuçlar, farklı motor devirleri için

tekrarlanmıĢ ve bu devirlerde farklı krank mili açılarına göre sunulmuĢ olup, silindir içi hız

profili, sıcaklık ve türbülans karakteristiklerini içermektedir. Elde edilen sonuçların içten

yanmalı motorlar için yeni nesil yanma odalarının tasarımında belirleyici olabileceği

düĢünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Ġçten yanmalı motorlar, Hesaplamalı akıĢkanlar dinamiği (HAD), Isı

transferi, Yanma odaları

29

ĠÇTEN YANMALI MOTOR SĠLĠNDĠRĠNDE SIKIġTIRMA

ORANININ AKIġKAN HAREKETĠNE ETKĠSĠ

Nureddin DĠNLER1, Nuri YÜCEL

2

1,2


Telefon: (312) 5823402, e-mail: 1 [email protected],

2 [email protected]

ÖZET

Dünya‟da her geçen yıl egzoz emisyon standartları sınır değerleri her geçen yıl aĢağıya

çekilmektedir. Bu nedenle de bir içten yanmalı motorların egzoz emiysonlarının azaltılması

gereklidir. Silindir içerisindeki akıĢkan hareketi hava ve yakıtın karıĢması üzerinde etkilidir.

Bu çalıĢmada, 4 zamanlı bir motor silindirinde emme stroğu sırasındaki yakıt-hava karıĢımının

hareketi sıkıĢtırma oranına bağlı olarak incelenmiĢtir. Silindir içerisindeki akıĢ hareketi piston

tarafından sağlanmaktadır. Problem iki boyutlu silindirik koordinatlarda, zamana bağlı ve

hareketli ağ yapısı kullanılarak çözülmüĢtür. Bu amaç için Fortran bilgisayar dili kullanılarak

bir hesaplamalı akıĢkanlar dinamiği (HAD) programı geliĢtirilmiĢtir. Türbülans

modellemesinde standart k- türbülans modeli kullanılmıĢtır. Elde edilen sonuçlar akım

çizgileri olarak sunulmuĢtur.

Anahtar Kelimeler: Ġçten yanmalı motor; Hesaplamalı akıĢkanlar dinamiği; SıkıĢtırma oranı;

Türbülans.

30

ÇEVRE, KĠRLĠLĠK ve KONTROL

31

KONUTLARDAKĠ ENERJĠ TÜKETĠMĠNE BAĞLI OLARAK

KĠRLETĠCĠ EMĠSYONLARIN HESAPLANMASI

Nadir ĠLTEN1 Lokman Hakan TECER

2 AyĢe Tülay SELĠCĠ

3

1 Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği ÇağıĢ Kampüsü

10145 BALIKESĠR 2 Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği ÇağıĢ Kampüsü

10145 BALIKESĠR 3 Balıkesir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü 10100 BALIKESĠR

ÖZET

Üretilen toplam enerjinin yaklaĢık %25‟i konutlarda tüketilmektedir. Konutlarda; ısınma, su

ısıtma, piĢirme, aydınlanma ve elektrikli cihazların kullanımı amacıyla enerji tüketilmektedir.

Yakıtların yakılması sonucu enerji elde edilirken, bazı kirletici emisyonlar da atmosfere

atılmaktadır. Karbondioksit, karbonmonoksit, kükürtdioksit, partikül madde gibi kirletici

emisyonlar, insan ve çevre sağlığı açısından ciddi problemlere yol açabilmektedirler.

Konutlarda enerji tüketimlerine bağlı olarak kirletici emisyonları envanterini hesaplayabilmek

için Balıkesir il merkezinde anket çalıĢması yapılmıĢtır. Bunun için; Balıkesir ili, sosyo-

ekonomik ve demogratif yapıya bağlı olarak 3 bölgeye ayrılmıĢtır. Bu bölgelerde, nüfus

yoğunluğuna göre toplam 168 adet anket uygulanması yapılmıĢtır. Anketlerle, konutlardaki

kirletici emisyon oluĢturabilecek enerji tüketimleri belirlenmeye çalıĢılmıĢtır. Bunun için;

ısınma, piĢirme ve sıcak su üretiminde gerekli yakıt miktarları belirlenmiĢtir. Değerler Ģehir

geneline yayılarak temel hava kirleticileri için emisyon envanteri hesaplanmıĢtır.

Balıkesir il merkezindeki konutların yaklaĢık %33.5‟i soba, %24.5‟i merkezi sistem, %42‟si

kombi ile ısıtılmaktadır. Sobalı konutlarda ısınma için yerli kömür, sıcak su ve piĢirme için

LPG, merkezi sistemli konutlarda ısınma için ithal kömür veya doğal gaz, su ısıtma ve piĢirme

için LPG veya doğal gaz, kombili konutlarda ise ısınma, su ısıtma ve piĢirme için doğal gaz

kullanılmaktadır. Yakma sistemlerinin verimleri ve kullanılan yakıtların miktarları ve analizleri

göz önüne alınarak toplam tüketilen enerji miktarı hesaplanmıĢtır.

Konutlarda kullanılan enerji miktarından tüketilen yakıt miktarları (doğalgaz, kömür)

hesaplanmıĢtır. Balıkesir kent merkezinde konutlarda yıllık, toplam tüketilen fosil yakıtlardan

kaynaklanan kirletici emisyon envanteri çıkartılmıĢtır. Emisyon hesapları, EPA emisyon

faktörleri kullanılarak gerçekleĢtirilmiĢtir. Sosyo-demografik yapı özelliklerine göre ayrılan

bölgeler temelinde emisyon miktarları da birbirlerinden farklılıklar göstermiĢtir. Yapılan

istatistiksel analizler sonucunda (ANOVA) kömür kullanımımın daha yaygın olduğu kenar

mahallelerde kirletici emisyonlarının diğer bölgelerden istatistiksel anlamlılık seviyesinde

farklı olduğu bulunmuĢtur.

Anahtar Kelimeler: Konutlarda enerji tüketimi, kirletici emisyon envanteri, anket, Balıkesir

32

ĠNDĠREKT PÜSKÜRTMELĠ BĠR OTOMOBĠL DĠZEL

MOTORUNDA ETANOL FUMĠGASYONUNUN EKSOZ

EMĠSYONLARI VE ISI DENGESĠ ÜZERĠNDEKĠ ETKĠLERĠ

Durgun O, ġahin Z

KTÜ Mühendislik Fakültesi Makina Müh. Böl, Trabzon

Tel: 0462 377 29 57 ve 0462 377 3610

Email: [email protected] ve [email protected]

ÖZET

Sunulan çalıĢmada indirekt püskürtmeli (ĠP) bir otomobil dizel motorunda etanol

fumigasyonunun eksoz emisyonları ve ısı dengesi üzerindeki etkileri deneysel olarak

incelenmiĢtir. Etanol fumigasyonu (EF); 1/1, 3/4 ve 1/2 gibi üç farklı yakıt gönderme

oranlarında (gaz kolu konumunda, GKK) incelenmiĢtir. Her GKK için 6 farklı devir sayısı ve 6

farklı karbüratör ana meme açıklığı seçilmiĢtir. EF ile; NOx konsantrasyonunda yaklaĢık

olarak % 10 ve is kirliliğinin göstergesi olan K faktöründe ise yaklaĢık olarak % 3.5

oranlarında azalma belirlenmiĢtir. Burada ısı dengesi silindire sokulan yakıt enerjisi dikkate

alınarak değerlendirilmiĢtir. Böylece; 1/1 GKK‟nda Ne/Qy oranının tüm devirlerde ve tüm

karbüratör ana meme açıklıklarında genel olarak artma eğilimi sergilediği görülmüĢtür. Buna

karĢılık EF attıkça Qs/Qy ve Qe/Qy oranlarının da arttığı belirlenmiĢtir. Yani soğutma suyuna

giden ısı ve eksoz gazları ile dıĢarı atılan enerji miktarı da artmaktadır ve Qd/Qy oranı ise

azalmaktadır. 3/4 GKK‟nda da Ne/Qy oranı genel olarak tüm devirlerde artmıĢtır. Öte yandan

Qs/Qy ve Qe/Qy oranları ise genel olarak artma eğilimi göstermiĢ ve Qd/Qy oranı ise azalmıĢtır.

Bunun yanında 1/2 GKK‟nda ise EF ile, Ne/Qy oranı azalmıĢ, Qs/Qy ve Qd/Qy oranları artmıĢtır

ve Qe/Qy oranı azalmıĢtır. EF‟nun genel olarak söz konusu motor için ekonomik olmadığı

belirlenmiĢtir

Anahtar Kelimeler: Etanol fumigasyonu, ısı dengesi, NOx konsantrasyonu, is fakörü, maliyet

analizi



33

YAPAY SĠNĠR AĞI KULLANARAK BĠR DĠZEL MOTORDA

PÜSKÜRTME AÇISININ MOTOR PERFORMANS VE EGZOZ

EMĠSYONU ÜZERĠNE ETKĠLERĠNĠN ĠNCELENMESĠ

Murat KAPUSUZ1, Hakan ÖZCAN

2

1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (362) 3121919/1315, e-mail: [email protected] 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (362) 3121919/1327, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada Leopard1A1 tankına ait MTU marka MB838 Cam 500 model dizel motorundan

elde edilmiĢ deney verileri kullanılmıĢtır. Yapay sinir ağları yardımı ile iĢlenen deneysel veriler

modellenmiĢ, elde edilen model ile püskürtme avansının motor performansı ve egzoz

emisyonları üzerine etkisi araĢtırılmıĢtır. ÇalıĢmada ele alınan motorun bir tank motoru olması

sebebi ile motor torku ve gücü en önemli parametreler olarak ele alınmaktadır.

Performans özellikleri için modeller oluĢturulurken kolay formülize edilebilmesi için her

model birçok giriĢ parametresine karĢılık tek bir sonuç verecek Ģekilde oluĢturulmuĢtur.

Ağ yapısındaki gizli katman hücre sayıları belli sayıda deneme yapılarak en iyi sonuçları veren

hücre sayısı seçilmiĢtir. Son olarak yapay sinir ağının doğruluk oranı veri setinden ayrılmıĢ

kontrol setleri yardımı ile test edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Püskürtme avansı; Yapay sinir ağları; Modelleme ve simülasyon;

Performans ve egzoz emisyonları; Dizel motor.

34

ATIK SU ARITMA TESĠSLERĠNDE BĠYOGAZDAN ÜRETĠLEN

ELEKTRĠK VE ATIK SU ÇAMURUNUN YAġAM DÖNGÜ

DEĞERLENDĠRMESĠ

Sinan DEMĠR1, AyĢegül ABUġOĞLU

1*, Arif HEPBAġLI

2

1 Gaziantep Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

2Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,


Telefon: (232) 3434000, Faks: (232) 3888562, email: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, biyogaz beslemeli gaz motorlu bir kojenerasyon sistemi ile akıĢkan yataklı atık

çamur yakma prosesinin çevresel etki değerlendirmeleri yaĢam döngü analizi kullanılarak

yapılmıĢtır. Biyogaz, Gaziantep‟te bulunan GASKĠ atık su arıtma tesisinde anaerobik (havasız)

çürütme yoluyla üretilmektedir. Anaerobik çürütme tanklarından çıkan çürümüĢ çamur ise,

sistemin bir yan ürünü olarak kabul edilebilir ve susuzlaĢtırma iĢleminden sonra bertaraf

edilmelidir. AkıĢkan yataklı çamur yakma prosesi bu bertaraf iĢlemi için yapılmaktadır. Her iki

sisteminde üretilen elektrik ve çamur yakılması sonucu çevreye verdiği egzoz emisyonları

ciddi çevresel etkilere sahiptir. Bu etkileri değerlendirmek amacıyla yaĢam döngü

değerlendirmesi yöntemi kullanılmaktadır. YaĢam döngü değerlendirmesi kapsamında çevreye

salınan egzozun iklim değiĢikliği, asidifikasyon ve ötrofikasyon kategorilerinde

değerlendirilmesi ve etkilerinin açık bir biçimde saptanması mümkün olabilmektedir.

Sözkonusu çalıĢmada, bu etki kategorileri ele alınarak, kojenerasyon ünitesi egzoz

emisyonlarının, çamur yakma tesisine göre daha fazla çevresel etkiye sahip olduğu ortaya

konulmuĢtur.

Anahtar Kelimeler: Biyogaz; Anaerobik çamur çürütme; YaĢam döngü değerlendirmesi;

Kojenerasyon; AkıĢkan yataklı çamur yakma tesisi.

35

ENERJĠ EKONOMĠSĠ

36

DIġ CEPHE CAM GĠYDĠRMELĠ BĠNALARDA ÇOKLU CAM

UYGULAMASIYLA ISI KAYBININ ĠYĠLEġTĠRĠLMESĠ

Altan YÜCEL*,1, Müslüm ARICI*

,2, Hasan KARABAY

*,3

*Kocaeli Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü [email protected],

[email protected],

[email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada dıĢ cephe cam giydirmeli binalardaki camlardan olan ısı kaybını azaltmak için

ilave cam uygulamaları incelenmiĢtir. Bu amaçla, yatırım maliyetleri göz önünde

bulundurularak mevcut pencere sistemine ilave edilecek tek veya çift cam uygulamaları

incelenmiĢtir. Ġlave camlar ile mevcut pencere camı arasındaki hava boĢluğunun 6 mm, 9 mm,

12 mm ve 16 mm olması durumundaki enerji tasarrufları hesaplanmıĢtır. Tek veya çift cam

eklenmesi durumu için toplam sekiz farklı cam konfigürasyonu incelenmiĢtir. Yatırım ve

iĢletme maliyetleri göz önüne alınarak yapılan hesaplamalarda geri ödeme süresinin cam

sayısına ve ara boĢluk mesafesine bağlı olarak 10 ila 13 ay arasında olduğu ve yıllık 40 ila 80

TL/m2 arasında enerji tasarrufu sağlanabileceği görülmüĢtür. Bu çalıĢma sonucunda özellikle iĢ

merkezlerinde kullanılan alüminyum dıĢ cephe cam giydirmelerde pervaz boĢluklarındaki ölü

hacmin cam eklenmesiyle değerlendirilerek ciddi bir enerji tasarrufu yapılabileceği

gösterilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Çift cam, Çoklu cam, Enerji tasarrufu, Derece-Gün, Alüminyum dıĢ

cephe giydirme




37

ERZURUM’DA DOĞALGAZ KULLANILAN ISITMA

SĠSTEMLERĠNDE MERKEZĠ ISITMA SĠSTEMĠ ĠLE BĠREYSEL

ISITMA SĠSTEMLERĠNĠN MALĠYET ANALĠZĠ

ġükran EFE1, Kemal ÇOMAKLI

2, M.Akif CEVĠZ

2

1Bayburt Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 69000,

BAYBURT, [email protected] 2Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240,

ERZURUM, [email protected]; [email protected]

ÖZET

Isıtma sistemlerinde ana parametre yakıttır. Yakıtın; maliyeti, kullanım kolaylığı, çevreye

etkisi, güvenilirliği vs. yakıt seçiminde etkilidir. Ancak tüketici açısından maliyet en etkili

parametredir. Özellikle soğuk iklimlerde ısınma için ciddi bir bütçe ayrılmakta ve maliyet

analizi önem kazanmaktadır. Bu nedenle öncelikli maliyeti olmak üzere, yanma sonucu

çevreye vermiĢ oldukları zararlı gazların diğer yakıtlara oranla daha az olması, doğalgaz

kullanımı ön plana çıkarmaktadır.

Bu çalıĢmada; ısıtma sisteminde yakıt olarak doğalgaz kullanılan bir binada, merkezi ısıtma

sistemi ile bireysel ısıtma sistemi arasındaki maliyet analizi yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Doğalgaz, merkezi ısıtma sistemi, bireysel ısıtma sistemi, maliyet analizi,

Erzurum.

38

ERZURUM’DA KÖMÜR KULLANILAN MERKEZĠ ISITMA

SĠSTEMLERĠNĠN DOĞALGAZLI MERKEZĠ ISITMA

SĠSTEMĠNE DÖNÜġÜMÜ ĠLE BĠREYSEL ISITMA SĠSTEMĠNE

DÖNÜġÜMÜNÜN MALĠYET ANALĠZĠ

ġükran EFE1, Kemal ÇOMAKLI

2, M.Akif CEVĠZ

2


BAYBURT, [email protected] 2Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240,

ERZURUM, [email protected]; [email protected]

ÖZET

Isıtma sistemlerinde kullanılan enerji kaynaklarının dünya üzerinde kullanım sürelerine ve

rezerv miktarına bakıldığında, kömürün ilk sırayı aldığı görülmektedir. Bu nedenle kömür,

diğer enerji kaynaklarına nazaran daha fazla kullanılmaktadır. Bu durumun en belirgin nedeni,

kömür rezervlerinin dünya üzerinde dağınık olarak bulunmasıdır. Ülkeler, kömürün yanması

sonucu oluĢan gazların çevreye vermiĢ oldukları zararları azaltmak ve giderek önemi artan

küresel ısınmayı bertaraf etmek amacıyla, kömürden daha temiz yakıt olan doğalgaz

kullanımını cazip hale getirmektedirler. Bu nedenle; mevcutta kullanılan kömürlü merkezi

ısıtma sistemleri, yerini doğalgazlı bireysel ısıtma sistemine veya doğalgazlı merkezi ısıtma

sistemine bırakmaktadır.

Tüketici açısından birincil önceliğe sahip olan ısıtma sistem maliyetleri göz önüne alınarak

yapılan bu çalıĢmada; Erzurum halkının bilinçlendirmek ve mevcut ısıtma sisteminde kömür

kullanılan bir binaya doğalgaz dönüĢümü yapılması durumunda tercih edilmesi gereken en

ekonomik ısıtma sistemini belirlenmesi amaçlanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Erzurum, kömürlü merkezi ısıtma sistemi, doğalgaz, dönüĢüm, maliyet

analizi.

39

MUĞLA ĠLĠNDEKĠ BĠR KONUTUN ISITMA VE SICAK SU

HAZIRLAMA SĠSTEMĠ SEÇĠMĠNE AHP YÖNTEMĠ

UYGULAMASI

Osman BAYDUR1, Asude ELTEZ

2, Necdet ÖZBALTA

3

1 Bilgisayar Mühendisi, MUĞLA, e-mail: [email protected]

2Muğla Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Mak. Müh. Böl. MUĞLA

Telefon: (252) 2111932, e-mail: [email protected] 3 Ege Üniv. Müh. Fak. Mak. Müh. Böl.,Bornova, ĠZMĠR , e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada yer kaynaklı ısı pompası kullanılarak Muğla ilinde 48 m2‟lik bir konutun

ısıtılması ve sıcak su ihtiyacının karĢılanması teorik olarak incelenmiĢtir. Sistemin tasarımında

düzlemsel bir sıcak su kolektörü, bir depo tankı ve ısı pompası gibi elemanların yanı sıra

kompresör, buharlaĢtırıcı, yoğuĢturucu gibi elemanlardan da yararlanılmıĢtır.

ÇalıĢmada ele alınan konutun ısıtma tesisatının standartlara ve ilgili yönetmeliklere bağlı

kalınarak projelendirildiği varsayılmıĢtır. Konutun ısı ihtiyacı tespit edilerek ısıtma tesisatına

ait cihaz seçimleri yapılmıĢtır. Teorik hesaplamalarda gerek duyulan veriler olan aylık ortalama

ıĢınım değerleri ve aylık ortalama sıcaklık değerleri meteoroloji kayıtlarından elde edilmiĢtir.

Materyal ve yöntemler ıĢığında sistemin ekonomik analizi yapılarak kurulacak olan sistem ile

konutun ne kadar yakıt tasarrufu sağladığı, kaç yıl içerisinde iskontolu geri ödeme süresine

ulaĢacağı bulunmuĢ ve Analitik HiyerarĢi Süreci (AHP) yöntemi kullanılarak diğer sistemlerle

karĢılaĢtırılması yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Yer kaynaklı ısı pompası, geri ödeme süresi, Analitik HiyerarĢi Süreci.

40

NUH ÇĠMENTO DÖNER FIRIN SĠSTEMLERĠ ĠÇĠN ENERJĠ

BĠLANÇO HESABI VE MUHTEMEL GERĠ KAZANIMLAR- BĠR

DURUM ÇALIġMASI

Mehmet Salih CELLEK* ve Tahsin ENGĠN**

*Bingöl Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

12000, Bingöl, [email protected]

** Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

54187 Sakarya, [email protected]

ÖZET

Çimento üretimi, enerji kullanımı en büyük endüstrilerden biridir. Döner fırınlar, klinker

üretmek için çimento fabrikalarında yaygın bir Ģekilde kullanılmaktadır. Bu çalıĢma, Türkiye

Nuh Çimento Fabrikasında kullanılan kuru tip döner fırın sisteminin enerji bilanço analizini ele

alır. Fırın, fabrikada kullanılan üç fırından en büyük klinker kapasitesine sahip olanıdır. Fırının

günde 7128 ton‟luk bir klinker kapasitesi vardır. Toplam kullanılan enerjinin yaklaĢık

%32‟sinin, sıcak egzoz gazı (%17.4), soğutma havası (%11.53) ve fırın yüzeyi (%2.77 ıĢınım

ve taĢınım) ile kaybedildiği hesaplanmıĢtır. ÇalıĢmada, ısı kayıplarını geri kazanmanın birkaç

yolu incelenmiĢtir. Sonuçlar, toplam giriĢ enerjisine göre kayıp enerjinin yaklaĢık %2.38‟inin

(6.716 MW) elektrik üretimi ile geri kazanılabileceğini ve kayıp enerjinin bir kısmının da

iĢletmeye sıcak su temini için kullanılabileceğini göstermiĢtir.

Anahtar Kelimler: Nuh çimento fabrikası, Döner fırın, Enerji bilançosu, Isı dengesi, Isı geri

kazanımı


41

ENERJĠ YÖNETĠMĠ

42

GERMENCĠK JEOTERMAL SANTRALĠNĠN PERFORMANS

ANALĠZĠ

Yunus ÇERÇĠ1, Murat ÜNVERDĠ

2

1 Adnan Menderes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (+90 256) 218 2000-1258, e-mail: [email protected] 2 Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

(+90 236) 241 21 44, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmanın amacı; 47.4 MWe kapasitesi olan Germencik jeotermal santralinin ekserji

verimini hesaplamaktır. Türkiye‟nin en büyük jeotermal güç santrali olan ve çift kademeli

buhar alma sistemine göre çalıĢan tesisin performansının değerlendirilmesinde enerji ve ekserji

analizi yöntemler kullanıldı. Ekserji analizi, Termodinamiğin birinci ve ikinci yasası ele

alınarak her bir ekipman için ve santralin tamamına uygulandı. ÇalıĢmada, santralin gerçek veri

değerleri kullanılarak ekserji kayıpları belirlendi ve ekserji akıĢ diyagramı çıkarıldı.

Hesaplamalar sırasında ölü hal sıcaklığı 18oC ve ölü hal basıncı 1.012 bar kabul edildi. Tesiste

7 adet üretim kuyusu ve 6 adet reenjeksiyon kuyusu bulunmaktadır. Üretim kuyularından,

jeotermal akıĢkan ortalama 197oC ile 214

oC arasındaki sıcaklıklarda, 23 bar ile 30 bar arasında

basınçlarda ve 688.8 kg/s debi ile santrale ulaĢmaktadır. Bu kuyulardan toplam 134167 kW‟lık

ekserji giriĢi olmaktadır. En büyük ekserji giriĢi ise ÖB-14 kuyusundan 36406 kW olup toplam

ekserji giriĢinin %27.1 karĢılık gelmektedir. Santralde meydana gelen baĢlıca ekserji kayıpları

ve bu kayıpların toplam ekserji giriĢine sırasıyla, vanalarda 4475 kW‟ lık, %3.34‟ sine, yüksek

ve alçak basınç seperatörlerinde akıĢkanın ayrıĢtırma iĢlemi sırasında 30609 kW ‟lık, %22.81‟

üne, türbin-jeneratör ikilisinde buharın mekanik iĢe dönüĢmesi sırasında 6836 kW‟ lık, %5.1‟

e, soğutma kulesinde 12644 kW‟ lık, %9.42‟ ne, iç kullanım sırasında 7414 kW‟ lık, %5.53‟

üne, reenjeksiyon kuyularında 30452 kW‟ lık, %22.7‟ sine karĢılık gelmektedir. Ayrıca, türbin-

jeneratör ikilisi ve tesisin tamamı için ikinci yasa verimleri sırasıyla %87.4 ve %35.33 olarak

bulunmuĢtur. Bulunan sonuçlar tablo halinde verilip en büyük ekserji kaybının seperatörlerde

meydana geldiği belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Jeotermal Enerji, Ekserji Analizi, Germencik

43

TUĞLA ÜRETĠLEN BĠR TÜNEL FIRINDA FARKLI YAKITLAR

ĠÇĠN ENERJĠ MALĠYETĠNĠN OPTĠMĠZASYONU

Ebru MANÇUHANa

a Marmara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi

Makine Mühendisliği Bölümü, Göztepe, Kadıköy, 34 722 Ġstanbul

Telefon: 0216 348 02 92 /545, Faks: 0216 348 02 93, e-posta: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, iç kömür katılarak üretilen tuğlalarda alternatif yakıtlar kullanıldığı durumlarda

amaç (minimum enerji maliyeti) ve kısıtlama fonksiyonları doğrusal programlama ile

çözülerek optimizasyon değiĢkenleri (yakıt ve hava debileri) hesaplandı. Doğrusal

programlamada enerji maliyeti yada amaç fonksiyonunu minimize edebilmek için

optimizasyon değiĢkenleri ve kısıtlama fonksiyonları tanımlandı. Optimizasyon değiĢkenleri,

tünel fırın piĢirme bölgesine beslenen farklı yakıtların ve fırına beslenen havaların (veya

toplam baca gazı) debisidir. Tünel fırın bölgeleri için yapılan kütle ve enerji dengeleri, bacadan

atılan SO2 emisyonu, tuğlaya katılan iç kömür karbon yüzdesi ve bacadan atılan nemli havanın

özgül nemi kısıtlama fonksiyonları olarak belirlendi.

Alternatif yakıt kullanım senaryoları incelendiğinde tuğla malzemesine katılan ısıl değeri

düĢük veya yüksek iç kömür her durumda enerji maliyetini azaltır. Bu durumda tuğla

üretiminde katkı malzemesi olarak iç kömür kullanılmalıdır. Tünel fırında yakıt olarak toz

kömür ile yüksek ısıl değerli iç kömürün birlikte kullanıldığı durumun enerji maliyeti ve diğer

proses kısıtları açısından en optimum çözüm olduğu görüldü. Doğal gaz ile yüksek ısıl değerli

iç kömürün birlikte kullanımı hem SO2 ile baca gazındaki nem emisyonlarını düĢürürken

hemde enerji maliyeti açısından en optimum çözümü verdi. Enerji maliyeti ve SO2 emisyonu,

fuel oil ile yüksek ısıl değerli iç kömürün kullanıldığı durumda en azdır.

Anahtar Kelimeler: Optimizasyon, Amaç fonksiyon, Enerji maliyeti, Tünel fırın

44

THERMO-ECONOMIC ANALYSIS OF ENERGY UTILIZATION

IN A CERAMIC PRODUCTION : AN APPLICATION

Zafer Utlu 1 and

Arif Hepbasli

2

1Mechanical Engineering Department, Faculty of Engineering and Architecture, IstanbulAydin

University, Istanbul, Turkey 2Department of Mechanical Engineering, College of Engineering, King Saud University, P.O.

Box 800, Riyadh 11421, Saudi Arabia

ABSTRACT

All real processes in a plant or energy system are non-reversible and some exergy is

therefore destroyed, consuming for every some natural resources and creating a “cost.”

All natural resources have an economic cost: the more irreversible a process, the more

natural resources are consumed (higher exergy cost) and the higher the required

investment (higher thermo-economic cost). The search for the cost formation process is

where physics connects best with economics, and thermo economics can be defined as a

general theory of useful energy saving, where conservation is the cornerstone. Concepts

such as thermodynamic cost, purpose, causation, resources, systems, efficiency, and

structure and cost formation process are the bases of thermo economics.

In the ceramic industry, it is aimed at utilizing a minimum amount of energy in order to remove

the maximum moisture for the desired final conditions of the product. In the recent years,

thermo-economic analysis has been widely used in the design, operation and performance

assessment of various thermal systems. Among these, drying, which is an energy intensive

operation, is of a great importance. In this study, thermo-economic cost analysis of a ceramic

plant, located in Izmir, with a yearly production capacity of 24 million m2 were performed

using the actual operational data. Drying system was analyzed at the three stages. The energy

and exergy utilization efficiency values for the entire Ceramic Sector range from 30.44% to

65,5%, and from 12.73% to 61.66%, respectively. The ratio of thermodynamic loss rate to

capital cost values was obtained for a range from 53.35 to 235.53.

Keywords: Ceramics, Drying, Energy, exergy, Exergoeconomic, Thermo-economic

45

YATAĞAN TERMĠK SANTRALĠ ATIK ISISINDAN

FAYDALANMA OLANAKLARININ ANALĠTĠK HĠYERARġĠ

SÜRECĠ ĠLE DEĞERLENDĠRĠLMESĠ

Ali ÇOBAN*, Asude ELTEZ

**, Muhammed ELTEZ

***

* YEAġ Yatağan Termik Santrali, MUĞLA, e-posta: [email protected]

** Asude ELTEZ, Muğla Üniversitesi, MUĞLA, e-posta: [email protected]

***Prof. Dr. Muhammed ELTEZ, MUĞLA, e-posta: [email protected]

ÖZET

Bölgesel ısıtma sistemleri için karar verme aĢamasında birçok karmaĢık amaç ve çözümlerle

karĢılaĢılmaktadır. Bu tip problemlerde çok-kriterli karar araçlarının kullanılması uygun

olmaktadır. Bu çalıĢmada Yatağan Ģehrinin bölgesel ısıtma olanakları çok kriterli karar

yöntemlerinden Analitik HiyerarĢi Süreci (AHS) yöntemi kullanılarak değerlendirilmiĢtir.

Yatağan termik santralinin atık ısısı, kömür, doğalgaz, elektrik ve fuel-oil bölgesel ısıtma için

(BIS) alternatif enerji kaynakları olarak ele alınarak değerlendirilmiĢtir. Bu seçenekler; çevre,

maliyet, dıĢa bağımlılık ve konfor kriterlerine göre AHS yöntemi ile karĢılaĢtırılarak en iyi

ısıtma yöntemi seçilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Termik santral, atık ısı, bölgesel ısıtma, kojenerasyon, Analitik

HiyerarĢi Süreci.

46

ISI DEĞĠġTĠRĠCĠLER

47

YANIT YÜZEY YÖNTEMĠ ĠLE TAGUCHI YÖNTEMĠ

ARASINDAKĠ FARKLARIN BĠR ISI DEĞĠġTĠRĠCĠYE AĠT

OPTĠMĠZASYON PROBLEMĠ ÜZERĠNDEN TARTIġILMASI

Abdussamet SUBAġI 1, Burak ĠZGĠ

2, Bayram ġAHĠN

3, Ġrfan KAYMAZ

4

1 Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (226) 811 2658 (5575), Faks: (226) 811 2628, e-posta: [email protected] 2 Bozok Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (354) 242 1001 (2140), Faks: (354) 242 1005, e-posta: [email protected] 3 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (442) 231 4847, Faks: (442) 236 0957, e-posta: [email protected] 4 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Hemen hemen tüm mühendislik uygulamaları sonucunda aĢırı ısınma problemlerine ve hatta

bazı durumlarda sistemin tahrip olmasına neden olan bir ısı üretimi olur. Isının sistemden

efektif olarak transfer edilmesi için genellikle değiĢik geometrilere sahip kanatlar kullanılır. Bu

kanatların geometrisi, boyutları ve diziliĢ Ģekilleri ısı transferi performansını doğrudan etkiler.

Bu çalıĢmada, üzerlerine delikler açılmıĢ silindirik kesitli kanatlardan oluĢan bir ısı değiĢtirici

için kanatlar arasındaki akıĢ yönündeki mesafe, kanat yükseklikleri ve Reynolds sayısı tasarım

parametreleri olarak dikkate alınmıĢ, Nusselt sayısı ve sürtünme faktörü amaç fonksiyonları

seçilerek hem Yanıt Yüzey Metodu yardımıyla hem de Taguchi Metoduyla optimizasyon

gerçekleĢtirilerek bu iki yöntemin birbirlerine göre avantaj ve dezavantajları tartıĢılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: yanıt yüzey yöntemi, Taguchi yöntemi, optimizasyon, ısı transferinin

iyileĢmesi, elektronik cihazların soğutulması, zorlanmıĢ konveksiyon, pasif teknikler.

48

OPTĠMUM GÖVDE BORULU ISI DEĞĠġTĠRĠCĠ TASARIMI VE

AKIġ ANALĠZĠ

Zekeriya Parlak, Tahsin Engin*, Ahmet Aydın, Harun Saçlı, Emin Çifteci

*Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (264) 295 5859, Faks: (264) 295 5859, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bir ısı değiĢtiricisinde birçok parametreye bağlı olan optimal tasarım, yüzey alanları ile basınç

kayıplarının optimize edilmesiyle sağlanabilir. Bu çalıĢmada endüstride birçok kullanım

alanına sahip olan gövde-boru tipli ısı değiĢtiricilerin optimizasyonu ve tespit edilen optimal

tasarım için CFD yöntemi kullanılarak akıĢ analizi gerçekleĢtirilmiĢtir. Optimizasyon yöntemi;

ilk yatırım ve iĢletme maliyetini ifade eden toplam maliyet fonksiyonunun minimize

edilmesinden ibarettir. Bu maliyet fonksiyonu aynı zamanda ısı değiĢtiricisinin boru ve gövde

tarafındaki ısı transferi katsayılarına bağlı olarak tanımlanmıĢ bir amaç fonksiyonudur. Bu

optimizasyon çalıĢmasıyla hesaplanan basınç düĢümü, ısı transferi katsayısı, ısı transferi gibi

değerler CFD analizinden elde edilenlere karĢılatılırmıĢ ve aralarında önemli bir uyum olduğu

görülmüĢtür.

Anahtar Sözcükler: Isı DeğiĢtirici; Tasarım; Optimizasyon; CFD.

49

PLAKALI ISI DEĞĠSTĠRĠCĠLERDE YAPAY SĠNĠR AĞLARI

YARDIMIYLA ISIL ÖZELLĠK TAHMĠNĠ

Caner TÜRK 1, Selin ARADAĞ

2

1 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği

Bölümü, 1Telefon: (312) 2924000, Faks: (312) 2871946, e-mail: [email protected]

2 Telefon: (312) 2924267, Faks: (312) 292 4091, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢma Yapay Sinir Ağları (YSA) yöntemini kullanarak bir plakalı ısı değiĢtiricisinde

Nusselt sayısı tahmini uygulamasını içermektedir. Matlab programında ağı eğitmek ve test

etmek için en genel öğrenme yöntemlerinden olan ileri beslemeli geri yayılım ağ yapısı

kullanılmıĢtır. Sinir ağ yapılandırmasını eğitmek ve test etmek için kullanılacak olan ısı

değiĢtiricisine ait veriler literatürden alınmıĢtır. (Muley,1997) YSA yöntemi hem laminar hem

de türbülanslı akıĢlarda uygulanmıĢ ve daha iyi bir ağ yapısı elde etmek için farklı ağ

yapılandırmaları denenmiĢtir. Tahmin edilen değerler gerçek değerler ile benzer olup, YSA

yönteminin korelasyon yöntemine üstünlüğü gösterilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Yapay sinir ağları; Plakalı ısı değiĢtiricisi; Korelasyon; Isı transferi.

50

GÖVDE BORU TĠPĠ ISI DEĞĠġTĠRGECĠ TASARIMI

Ece Özkaya 1, Ġbrahim Yılmaz

2, Aras Yiğit Çakmak

3, Selin ARADAĞ

4

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Mühendislik Fakültesi

Makine Mühendisliği Bölümü [email protected],

[email protected],

[email protected]

4 Telefon:(312) 2924267, Faks: (312) 2924091,e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢma, standart gövde-boru tipi ısı değiĢtirgecinde tasarım değiĢikliği yapılarak ısı

geçiĢinin artırılması üzerinedir. Üzerinde çalıĢılan ısı değiĢtirgecinde düz borular yerine helisel

serpantin kullanılmıĢtır. Helisel serpantinin kullanım amacı, alan-hacim oranının artırılması ve

daha yüksek miktarda ısı geçiĢi sağlanmasıdır.

ÇalıĢmada iki ayrı tasarım üzerinde durulmuĢtur. Ġlk olarak tek serpantinli bir ısı değiĢtirgeci

seçilmiĢtir. Ġlk tasarım baz alınarak yeni tasarım geliĢtirilmiĢ ve iyileĢtirmeler sağlanmaya

çalıĢılmıĢtır. Ġkinci tasarım, iç içe geçmiĢ iki serpantinli bir ısı değiĢtirgecidir. Bu tasarımda

amaç, gövdedeki boĢ kısımların değerlendirilerek ısı geçiĢi alanının artırılmasıdır.

Helisel borulu gövde boru tipi ısı değiĢtirgeçleri ile ilgili gövde tarafı hesaplamaları için

yetersiz teorik bilgi bulunduğundan, hesaplamalarda bazı varsayımlar yapılmıĢtır. Ġncelenen

tasarımlarda, gövde tarafında doğal taĢınım ile ısı geçiĢi Ģartları göz önüne alınmıĢtır.

Tasarımların ısı geçiĢi katsayıları ve basınç düĢümü hesapları bu varsayıma göre yapılmıĢtır.

Helisel serpantinli ısı değiĢtirgecinin teorik hesapları için özel bir Nusselt sayısı korelasyonu,

Schmidt‟s korelasyonu, kullanılmaktadır. Bu korelasyon helisel borulu serpantinin geometrik

özelliklerini içermektedir. Bu projedeki hesapların hepsi; sıcak su giriĢi 90˚C, sıcak su çıkıĢı

70˚C, soğuk su giriĢi 10˚C, soğuk su çıkıĢı 60˚C olacak Ģekilde yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: gövde-boru tipi ısı değiĢtirgeci, helisel serpantin, Schmidt sayısı, ısı

değiĢtirgeci tasarımı

51

FARKLI SAYI VE BOYUTTA PLAKALARA SAHĠP PLAKALI

ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠNĠN DENEYSEL ĠNCELENMESĠ VE

BĠLGĠSAYAR SEÇĠM PROGRAMI OLUġTURULMASI

Çağın GÜLENOĞLU1, Fatih AKTÜRK

1, Gizem GÜLBEN

1, Selin ARADAĞ

1, Nilay SEZER-

UZOL1, Sadık KAKAÇ

1

1 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Söğütözü cad. No:43 06560 Ankara

Telefon: (312) 292 40 00/5676, Faks: (312) 292 40 91, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada chevron tipi contalı-plakalı ısı değiĢtirgeçlerin farklı boyutlarda ve sayılarda

plakalar kullanılarak oluĢturulmuĢ setleri için deneysel çalıĢma yapılmıĢtır.

AkıĢkan olarak Ģebeke suyu kullanılan deney düzeneği, geniĢ plaka boyutu ve sayısı aralığında

deneylerin gerçeleĢmesine imkan verecek Ģekilde tasarlanmıĢ ve kurulmuĢtur. Deneyler, farklı

sıcaklıklar ve debiler ile değiĢen Reynolds sayısı (300-5250) ve Prandtl sayısı için

yürütülmüĢtür ve yeni Nusselt sayısı ve sürtünme faktörü korelasyonları bulunmuĢtur. Yeni

bulunan korelasyonlardan faydalanılarak çalıĢılmak istenilen sıcaklıklar, debiler ve maksimum

basınç farkları için plaka tipi ve sayısının belirlenmesi amacı ile bir bilgisayar programı

hazırlanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Contalı – plakalı ısı değiĢtirgeci, deneysel çalıĢma, ısı transferi,

korelasyon, plakalı ısı değiĢtirgeci seçimi

52

TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPALARINDA U BORULU

ISI DEĞĠġTĠRGECĠNĠN ĠKĠ BOYUTLU MODELLENMESĠ VE

TERMAL ANALĠZĠ

Doç. Dr. Semiha ÖZTUNA1, Mak. Müh. Okan SEYĠS

2

1Trakya Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Makina Müh. Böl. 22180, Edirne

Tel: (284)2261217, Faks: (284)2261225, e-mail: [email protected] [email protected]

ÖZET

Alternatif enerjilerden faydalanmak için tercih edilen bir yöntem ısı pompası uygulamasıdır. Isı

pompalarından toprak kaynaklı olan ısı pompası sistemlerinin konut ve ticari yapıların

ısıtılması ve soğutulması uygulamalarındaki kullanımı yaygınlaĢmaktadır. Toprakta depolanan

enerjinin kullanımı prensibine dayanan toprak kaynaklı ısı pompası; yatay ve dikey olarak

toprak hattına gömülü borular içerisinde genellikle su veya su-antifriz karıĢımı dolaĢarak

toprak hattının potansiyel ısısını kullanmaktadır. Dikey sondaj uygulamalarında, toprakta

açılan kuyularda düĢey ısı değiĢtiricisi ile topraktaki ısı aktarımını artırmak için dolgu

malzemesi kullanılmaktadır. Dolgu malzemesi U boru ve yer altı kuyusu arasında kalan

boĢluklara yerleĢtirilir.

ÇalıĢmada; ısı pompası teknolojisinin toprak kaynaklı ısı pompası dikey sondaj uygulamalı U

borulu ısı değiĢtiricisi kesiti, ANSYS programında iki boyutlu olarak modellenmiĢ ve

üzerlerine atanan parametreler ıĢığında analizler yapılmıĢtır. Modellenen ısı değiĢtirici

kesitindeki; dolgu çapının değiĢimi, borular arası mesafenin değiĢimi, boru çapının değiĢimi,

toprak ve dolgu malzemesinin değiĢiminin etkileri belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Toprak kaynaklı ısı pompası, dikey sondaj, U borulu ısı değiĢtirici, ansys

programı

53

ISITMA-HAVALANDIRMA SĠSTEMĠNDE KULLANILACAK ISI

GERĠ KAZANIM BATARYALARININ OPTĠMĠZASYONU

ġefik C. TOKGÖZ, Ali C. YILDIRIM, Mustafa ÖZDEMĠR

ĠTÜ Makina Fakültesi, Makina Mühendisliği Programı

Telefon: (212) 293 1300 / 2544, Faks: (212) 251 7368


ÖZET

Havalandırılma ihtiyacı olan binalarda, ısı geri kazanım sistemleri havalandırma kanallarında

kullanılarak dıĢarı atılan ortam havasının ısıl enerjisinden yararlanılabilmektedir. DıĢarı atılan

havanın ısıl enerjisinin bir kısmı ortama alınan havaya aktarılması sureti ile enerji tasarrufu

sağlanabilmektedir.

Bu çalıĢmada, enerji tasarrufu sağlamak üzere kullanılan ayrık ısı geri kazanım sisteminin

matematik modeli oluĢturulmakta ve Lagrange çarpanları yöntemiyle optimizasyonu

yapılmaktadır. Sistem kazancını maksimum yapan parametreler bulunarak, ısı değiĢtiricilerin

ve sistemin tasarlanması için gerekli değerler elde edilebilmektedir.

Isı geri kazanım sisteminde kullanılan bataryaların tasarım değerlerinin bulunması için farklı

yaklaĢımlar kullanılmaktadır. Ġlk yaklaĢım ile kanat ve boru profilinin belli olması halinde

bataryaların boyutları ve sıvı hızının bulunabildiği gibi diğer bir yaklaĢım ile hava kanalının

boyutları belli olması halinde kanat ve boru profili ve sıvı hızı bulunabilmektedir.

Ayrıca ortama alınan temiz havanın farklı sıcnevzataklıklarda olması durumlarında da sistemin

kazanç analizi yapılmaktadır. Sonuç olarak da bu tip sistemleri optimize etmenin önemi

görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Isı Geri Kazanım; Isı Pompası, Optimizasyon; Tasarım; Kompakt Isı

DeğiĢtiricileri; Atık Isı Geri Kazanım

54

ISITMA, HAVALANDIRMA ve

ĠKLĠMLENDĠRME

55

YOĞUġTURUCU BOYUTLARININ OTOMOBĠL KLĠMA

SĠSTEMĠNĠN PERFORMANSINA ETKĠSĠNĠN DENEYSEL

ANALĠZĠ

Ekrem TOSUN1, Murat HOġÖZ

1, Alpaslan ALKAN

2, Ġsmail SARI

1

1Kocaeli Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümü, Umuttepe, Kocaeli

Telefon: (262) 3032279, Faks: (262) 3032203, e-mail: [email protected] 2Sakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümü, Esentepe, Sakarya


ÖZET

Bu çalıĢmada, orijinal otomobil klima sistemi parçalarından oluĢan ve çeĢitli mekanik–

elektriksel ölçüm cihazlarıyla donatılan R134a soğutucu akıĢkanlı deneysel bir otomobil klima

sistemi, laboratuar ortamında kurulmuĢtur. Sistemin bütün parçaları aynı kalmak koĢuluyla,

yalnızca farklı boyutlara sahip olan mikro kanallı yoğuĢturucuların değiĢtirilmesi sonucu büyük

boyutlu ve küçük boyutlu yoğuĢturucular ile çalıĢan iki farklı otomobil klima sistemi

oluĢturulmuĢtur. Deneyler sonucunda elde edilen veriler yardımıyla deneysel sistemlere enerji

analizi uygulanarak, sonuçlar karĢılaĢtırmalı grafikler halinde sunulmuĢtur. Kompresör devri,

yoğuĢturucu giriĢindeki hava akımı sıcaklığı ve soğutma yükünün artması ile her iki

yoğuĢturucu durumu için kompresör gücü, yoğuĢturucudan atılan ısı miktarı ve kompresör

motorunun harcadığı elektrik miktarı artmaktadır. Ancak, kompresör devri ve yoğuĢturucu

giriĢindeki hava akımı sıcaklığının artması ile soğutma tesir katsayısı ve kompresör motorunun

çektiği elektrik gücüne göre tanımlanmıĢ soğutma tesir katsayısı, her iki sistem için

azalmaktadır. Soğutma yükünün sistem performansına etkisinin, yoğuĢturucu hava akımı giriĢ

sıcaklığının etkisine göre daha fazla olduğu görülmüĢtür. Küçük boyutlu yoğuĢturucu

kullanılan sistemde kompresör gücünün, büyük boyutlu yoğuĢturucu kullanan sistemden 140

W‟a kadar daha büyük olduğu, kompresörü tahrik eden elektrik motorunun çektiği güce göre

tanımlanmıĢ soğutma tesir katsayısı ve yoğuĢturucudan atılan ısı miktarının da büyük boyutlu

yoğuĢturucu kullanılan sistemde daha yüksek olduğu anlaĢılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Soğutma; Ġklimlendirme; Otomobil kliması; YoğuĢturucu; R134a.

56

FARKLI ISI KAYNAKLARI KULLANABĠLEN OTOMOBĠL ISI

POMPASI SĠSTEMĠNĠN PERFORMANSININ DĠZEL MOTORA

ETKĠSĠYLE BĠRLĠKTE ĠNCELENMESĠ

Murat HOġÖZ1, Mehmet DĠREK

1, Kadri Süleyman YĠĞĠT

2, Mustafa ÇANAKCI

1, Ali

TÜRKCAN1, Ertan ALPTEKĠN

1, Ali ġANLI

1

1Kocaeli Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümü, Umuttepe, Kocaeli

Telefon: (262) 3032279, Faks: (262) 3032203, e-mail: [email protected] 2 Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü, Umuttepe,

Kocaeli


ÖZET

Bu çalıĢmada, ısı kaynağı olarak çevre havası, motor soğutma suyu ve egzoz gazları

kullanılabilen R134a soğutucu akıĢkanlı ve dizel motor tahrikli deneysel otomobil ısı pompası

(IP) sisteminin performans analizi gerçekleĢtirilmiĢtir. Deneysel sistem kurulduktan sonra

belirtilen ısı kaynakları ile test edilmiĢ ve deneysel veriler yardımıyla sisteme enerji analizi

uygulanarak, her ısı kaynağı durumu için IP sistemiyle kalorifer sisteminin ve onu çalıĢtıran

dizel motorun performans parametreleri elde edilmiĢtir. IP sistemleri içinde tüm devir ve

yüklerde geçici ve sürekli rejimde en yüksek ısıtma kapasitesi ve ısıtma tesir katsayısı

değerlerini sulu IP sistemi sağlamıĢtır. Sulu IP sistemi, bütün motor yüklerinde 5. çalıĢma

dakikası sonunda kalorifer sisteminden daha yüksek ısıtma kapasiteleri sağlasa da, 60 Nm yük

ile yapılan sürekli rejim testlerinde, kalorifer sisteminin IP sistemlerinden daha yüksek ısıtma

kapasitesi değerleri verdiği görülmüĢtür. DeğiĢen ısı kaynağı, yük ve devir Ģartlarına göre IP

kullanımının, özgül yakıt tüketimini %5–54 arasında arttırdığı belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Ġklimlendirme; Isı pompası; Otomotiv; TaĢıt; R134a.

57

BĠR OTOBÜSÜN SOĞUTMA YÜKÜNÜN ANALĠTĠK VE

DENEYSEL OLARAK KARġILAġTIRILMASI(*)

Orhan BÜYÜKALACA1, Tuncay YILMAZ

2

ġaban ÜNAL3, Ertuğrul CĠHAN

4 ve Ertaç HÜRDOĞAN

5

1Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği

Bölümü,

Karacaoğlan YerleĢkesi, 80000, Osmaniye, [email protected] 2Çukurova Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Balcalı, 01130, Adana, [email protected] 3Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Karacaoğlan YerleĢkesi, 80000, Osmaniye, [email protected] 4Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Karacaoğlan YerleĢkesi, 80000, Osmaniye, [email protected] 5Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği

Bölümü,

Karacaoğlan YerleĢkesi, 80000, Osmaniye, [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, “IĢınım Zaman Serisi (RTS)” yöntemi ile bir otobüsün soğutma yükü

hesaplanmıĢtır. Temsa Global Sanayi ve Ticaret A.ġ.‟nin TÜBĠTAK tarafından desteklenen bir

projesi kapsamında yapılmıĢ olan çalıĢmada, analitik ve deneysel olarak elde edilen sonuçlar

karĢılaĢtırılmıĢtır.

Otobüs üreticisi firmanın diğer otobüs tasarımlarında da kullanılabilmesi amacıyla, soğutma

yükü hesabı için MS Excel ortamında bir program hazırlanmıĢtır. Hazırlanan program dinamik

bir yapıya sahiptir. Genel olarak, soğutma yükü hesabını etkileyen parametreler ve herhangi bir

otobüsle ilgili bütün veriler girilerek sonuçlar elde edilmektedir. Program otobüs hızı, yolcu

sayısı, yolcuların özellikleri, otobüsün güneĢe göre konumu gibi birçok parametreyi dikkate

almaktadır.

Anahtar Kelimeler : soğutma yükü, otobüs, ıĢınım zaman serisi

58

VORTEKS TÜP MODELLERĠNĠN KARġILAġTIRILMASI

Ömer Faruk YILDIZ 1, Mehmet YILMAZ

2, Sadık ERDOĞAN

3, Süleyman KARSLI

4

1 Bayındırlık ve Ġskan Müdürlüğü ERZURUM,

Telefon: (442) 2355202/1174, Faks: (442) 2355210, e-mail: [email protected] 2 Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240

Telefon: (442) 2314865, Faks: (442) 2360957, e-mail: [email protected] 3 Atatürk Üniversitesi, Erzurum Meslek Yüksek Okulu, 25240

Telefon: (442) 2312673, Faks: (442) 2360982, e-mail: [email protected] 4 Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü


ÖZET

Bu çalıĢmada, vorteks tüplerden elde edilebilecek sıcak ve soğuk akım sıcaklıklarını belirlemek

için çeĢitli araĢtırmacılar tarafından geliĢtirilmiĢ olan vorteks tüp modelleri incelenmiĢtir. Bu

vorteks tüp modelleri sıcak çıkıĢ tarafındaki sıcaklığın ve soğuk çıkıĢ tarafındaki sıcaklığın

hesaplanmasında kullanılmıĢ ve elde edilen sonuçlar karĢılaĢtırılmıĢtır. Ayrıca deneysel sistem

kullanılarak soğuk akım kütlesel debi oranının sıcak ve soğuk akım sıcaklıklarına etkisi

belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Vorteks Tüpü; Vorteks Tüp Modelleri; Enerji AyrıĢması.


59

SU SOĞUTMALI BĠR ISI POMPASINDA ÇEVRE DOSTU

SOĞUTUCU AKIġKAN KARIġIMI R290/R600/R600A’NIN

PERFORMANSININ DENEYSEL ĠNCELENMESĠ

Tayfun MENLĠK1, Hasan ÖZCAN

2 , Erol ARCAKLIOĞLU

2, Halit KAÇMAZ

1

1 Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makina Eğitimi Bölümü

06500, BeĢevler, Ankara, [email protected], [email protected] 2 Karabük Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

78050 Karabük, [email protected], [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada R134a‟ya alternatif olarak % 45/46/9 kütlesel oranında R290/R600/R600a çevre

dostu soğutucu akıĢkan karıĢımının performansı R134a ile uyumlu su soğutmalı bir ısı

pompasında deneysel olarak incelenmiĢtir. Deneyler sırasında 3 farklı soğutma suyu debisi ve

her su debisi için 3 farklı fan hava debisinde çalıĢma yapılmıĢ ve elde edilen sonuçlar R134a ile

karĢılaĢtırılmıĢtır. Soğutucu akıĢkan karıĢımının termodinamik özellikleri REFPROP 7.0

programı yardımıyla elde edilmiĢtir. Her akıĢkan için soğutma sisteminin performans etkenliği

değerleri fan ve kompresörün mekanik ve elektrik verimleri göz önüne alınarak hesap edilmiĢ

ve karĢılaĢtırılmıĢtır. R134a için en yüksek performans etkenliği değeri 4.90, HC karıĢımında

4.35 olarak tespit edilmiĢtir. Hidrokarbon karıĢımı kullanımı ile enerji tüketimi ve soğutma

kapasitesi sırasıyla % 24-34 ve % 18-19 artıĢ göstermiĢtir. Soğutma sisteminin optimizasyonu

ile bu çevre dostu karıĢım R134a‟ya alternatif olarak kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler : Isı Pompası, Alternatif Soğutucu AkıĢkan, R134a, Hidrokarbon,

Performans Analizi

60

R-22 ALTERNATĠFLERĠ R-417A VE R-422D SOĞUTUCU

AKIġKANLARININ PERFORMANS ÖZELLĠKLERĠ

Hüseyin BULGURCU1, Murat BARAZ

2

1BAÜ Balıkesir MYO Elektrik ve Enerji Bölümü Kampus-BALIKESĠR

Tel:0266 612 1209 Faks:0266 612 1164 E-posta: [email protected] 2Afyon Kocatepe Üniversitesi Bolvadin Meslek Yüksekokulu Elektrik ve Enerji Bölümü

Tel: 0272 612 63 53 Faks: 272 611 23 93 E-posta: [email protected]

ÖZET

Bilindiği gibi Avrupa Birliği HCFC serisi soğutucu akıĢkanların 31 Aralık 2009 tarihinden

itibaren ticari kullanımını ve 1 Ocak 2015 yılından itibaren de servis amaçlı kullanımını

yasaklamıĢtır. Ülkemizde Çevre ve Orman Bakanlığının OTĠM Ģartnameleri gereğince R22

karıĢımı maddelerin ithalatı 2007 yılı ithalat miktarları baz alınarak, 1/1/2009‟dan itibaren

kotaya tabi olup bir takvim çerçevesinde azaltılarak 1/1/2013 tarihinde ithalatına son

verilecektir. R22 alternatifleri arasında yağ ve parça değiĢimi gerektirmeden değiĢim

yapılabilen alternatif soğutucu akıĢkanlardan en yaygın olanları R417A ve R422D soğutucu

akıĢkanlarıdır. Bu soğutucu akıĢkanların performans analizleri DUPREX 3.2 yazılımı

kullanılarak tek kademeli bir soğutma çevrimi için hesaplanmıĢ ve R22 soğutucu akıĢkanı ile

karĢılaĢtırılmıĢtır. Kuramsal olarak soğutma performansları (STK) karĢılaĢtırıldığında en

yüksek değere R22‟nin, en düĢük değere ise R422D‟nin sahip olduğu görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Soğutucu AkıĢkan, Alternatif Soğutucu AkıĢkanlar, R-22, R-417A, R-

422D

61

GELENEKSEL BUHAR SIKIġTIRMALI SOĞUTMA SĠSTEMĠ

ĠLE JEOTERMAL ENERJĠLĠ HĠBRĠT SOĞUTMA SĠSTEMĠNĠN

PERFORMANS VE ÇEVRESEL ANALĠZLERĠNĠN

KARġILAġTIRILMASI: SĠMAV ÖRNEĞĠ

Oğuz ARSLAN, Özge YETĠK, M.Arif ÖZGÜR ve Ramazan KÖSE

Dumlupınar Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,

Makine Mühendisliği Bölümü,43270, Kütahya,

[email protected], [email protected], [email protected], [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, jeotermal enerjili hibrit soğutma sisteminin (JHSS) optimizasyonu yapılarak

JHSS ile geleneksek buhar sıkıĢtırmalı soğutma sisteminin (GBSS) çevresel ve ekonomik

analizlerinin karĢılaĢtırılması yapılmıĢtır. Soğutma çevriminde soğutucu akıĢkan olarak R-134a

kullanılmıĢtır. JHSS‟nin en iyi soğutma tesir katsayısı (COPjeo) 2,95 değerine sırasıyla 100 0C

jeneratör, 15 0C kondenser, 13

0C ısı değiĢtirici ve 0

0C evaporatör sıcaklıklarında ulaĢılmıĢtır.

GBSS‟de 15 0C kondenser ve 0

0C evaporatör sıcaklığında COP değeri 3,38 olurken COPgel

değeri 1,16 bulunmuĢtur. ÇalıĢma kapsamında JHSS ve GBSS‟lerinin termodinamik ve

çevresel analizleri yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Jeotermal Enerjili Hibrit Soğutma Sistemi; COP.

62

YERDEN ISITMA SĠSTEMLERĠNDE SU VE DIġ DUVAR

SICAKLIĞININ MAHAL ĠÇERĠSĠNDEKĠ ISI TRANSFERĠNE

ETKĠSĠNĠN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Mehmet Onur DĠNÇER1,Müslüm ARICI

2, Hasan KARABAY

3

1,2,3

Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü, 1Telefon: (262) 3033402, Faks: (262) 3033003, e-mail: [email protected]

2Telefon: (262) 3033452, Faks: (262) 3033003, e-mail: [email protected]

3Telefon: (262) 3033402, Faks: (262) 3033003, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, yerden ısıtma sisteminde, sirkülasyon suyu ve dıĢ ortam sıcaklıklarının, ısıtılan

mahal içindeki hava akıĢı ve dolayısı ile ısı transferine etkisi incelenmiĢtir. Bu amaçla 50oC,

60oC ve 70

oC sirkülasyon suyu sıcaklıkları ve 10

oC, 15

oC ve 20

oC dıĢ duvar sıcaklıkları için

kapalı bir hacim içerisindeki hava akıĢı ve ısı transferi sayısal olarak incelenmiĢtir.

Hesaplamalar ıĢınımla ısı transferinin ihmal edildiği ve ihmal edilmediği durumlar için

yapılmıĢtır. Elde edilen sonuçlardan, su sıcaklığının artmasıyla döĢeme sıcaklığının ve ısı

taĢınım katsayısının arttığı görülmektedir. Bununla beraber dıĢ duvar sıcaklığındaki artıĢ,

ortalama döĢeme sıcaklığını artırmakla birlikte, ısı taĢınım katsayısını ıĢınımsız durumda

düĢürmekte, ıĢınımlı durumda ise arttırmaktadır. DöĢeme yüzeyindeki toplam ısı taĢınım

katsayısı ıĢınımın dahil edilmesiyle yaklaĢık iki kat artmaktadır. Bu artıĢ, hesaplamalara

ıĢınımın dahil edildiği durumlarda ortalama döĢeme sıcaklığı ile mahal sıcaklığı arasındaki

farkı ciddi olarak azaltmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Yerden ısıtma, döĢemeden ısıtma, doğal taĢınım, döĢeme sıcaklığı



63

ISI ve KÜTLE GEÇĠġĠ

64

ĠÇERĠSĠNE KANAL BOYUNCA FARKLI YÜKSEKLĠKLERDE

KANATÇIKLAR YERLEġTĠRĠLMĠġ ÜÇGEN KESĠTLĠ KANAL

ĠÇERĠSĠNDEKĠ ZORLANMIġ AKIġ ĠLE ISI TRANSFERĠNĠN

SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Nevzat ONUR1, Oğuz TURGUT

2, Kamil ARSLAN

3, Resul USLU

2

1 Çankaya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü ANKARA 2 Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü ANKARA

3 Çankırı Karatekin Üniversitesi Meslek Yüksekokulu ÇANKIRI

e-mail: [email protected], [email protected], [email protected],

[email protected]

ÖZET

Türbülanslı akıĢ Ģartlarında içerisine kanatçıklar yerleĢtirilmiĢ yatay eĢkenar üçgen kanal

içerisindeki hidrodinamik olarak tam geliĢmiĢ ısıl olarak geliĢmekte olan zorlanmıĢ

konveksiyon akıĢ ve ısı transferi sabit ısı akısı yüzey sınır Ģartı için sayısal olarak incelenmiĢtir.

Sayısal çalıĢma ticari SAD programı olan ANSYS Fluent 12.1 programı kullanılarak

gerçekleĢtirilmiĢtir. ÇalıĢma Reynolds sayısının 3103 ile 1010

3 aralığındaki değerlerinde

gerçekleĢtirilmiĢtir. ÇalıĢmada akıĢkan olarak hava (Pr=0,7) kullanılmıĢtır. Sonuçlar, ortalama

Nusselt sayısı Num ve ortalama Darcy sürtünme faktörünün f Reynolds sayısı Re ile değiĢimi

Ģeklinde grafiksel olarak ve Num=aReb ve f=A/Re biçiminde ampirik bağıntılar ile ifade

edilmiĢtir. ÇalıĢmada, kanalın taban kısmına 12 mm kalınlığında ve sırasıyla 10,42 mm ve

20,84 mm (kanal giriĢ yüzey alanının %5‟i ve %10‟una tekabül edecek Ģekilde)

yüksekliklerinde olan kanatçıklar, kanal boyunca yerleĢtirilmiĢtir. ÇalıĢmanın sonucunda farklı

yüksekliklerde yerleĢtirilen kanatçıkların türbülanslı zorlanmıĢ akıĢ performansına olan etkileri

belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Türbülanslı akıĢ; Isı transferi; Nusselt sayısı; Darcy sürtünme faktörü;

Kanatçık.


https://posta2.gazi.edu.tr/mail/src/compose.php?send_to=ruslu76%40yahoo.com

65

DĠKEY AYRIK ISI KAYNAĞI BULUNAN KAPALI KARE

GEOMETRĠDE YÜZEY IġINIMI ĠLE DOĞAL TAġINIMIN

SAYISAL ĠNCELENMESĠ

Mesut TEKKALMAZ

EskiĢehir Osmangazi Üni. Müh. Mim. Fak. Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (222) 2393750/3689, Fax: (222) 2393613, e-mail: [email protected]

ÖZET

Ġçi hava dolu gri yüzeyler ile çevrelenmiĢ kare geometride ısıl termal ıĢınım ile doğal taĢınım

ısı geçiĢi sayısal olarak incelenmiĢtir. Sol duvarda düzlemsel ayrık aynı ısı yüküne sahip olan

ısı kaynakları bulunan içi hava dolu kare kutunun, sağ duvarı düĢük sıcaklıkta tutulmakta ve

diğer duvarlar ise yalıtılmıĢtır. Sol duvarda, ısı yükü aynı kalmak Ģartıyla, ısıl yükü bir, iki ve

üç parçalı kaynak olarak incelenmiĢtir. Sol duvardaki, düzlemsel ayrık ısı kaynakları sisteme

ısı giriĢinin tek kaynağıdır. Ayrık ısı kaynakları ve soğuk duvar sabit sıcaklıkta muhafaza

edilmektedir. Isı kaynağından diğer yüzeylere ıĢınımla ısı transferi olduğu göz önüne alınmıĢ

ve ortamın katılımcı olmadığı kabul edilmiĢtir. Duvarların ıĢınım yayma oranlarının aynı

olduğu düĢünülmüĢtür. Boussinesq yaklaĢımı ile beraber taĢınım denklemleri ve enerji

denklemi SIMPLE algoritması ile birlikte sonlu hacimler metodu (FVM) kullanılarak Fluent

yazılımı ile çözülmüĢtür. Sürekli rejimde, ısı kaynağı sayısı ve yüzey ıĢınım yayma oranı

değiĢtirilirken, her durum için soğuk plaka yüzey alanı üzerinden hesaplanan ortalama Nusselt

sayısı Rayleigh sayısının fonksiyonu olarak hesaplanmıĢtır. Rayleigh sayısı 104 ile 10

7 arasında

değiĢtirilirken, yüzey ıĢınım yayma oranları ε=0 ile 1 arasında değiĢtirilmiĢtir. Isı yükünün

ayrıklaĢtırılması, Rayleigh sayısı ve yüzey ıĢınım yayma oranının değiĢiminin ısı transfer

karakteristikleri ve akıĢkan akıĢına etkileri incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Doğal taĢınım, Yüzey IĢınımı, Laminer akıĢ, Ayrık ısı kaynaklı kare

geometri, Isı geçiĢi

66

AKIġKAN YATAKTA KURUTMA PROSESĠNĠN

ENERJĠ ve EKSERJĠ ANALĠZĠ

Ġskender KARAGÜZEL1, Adnan TOPUZ

2, Erdal TEKĠN

3

Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, 67100, Ġncivez, Zonguldak [email protected],

2 [email protected],

[email protected]

Telefon: (0372) 257 40 10 / 1214

ÖZET

Kurutma iĢlemi günümüzde gıda ve tarım sektöründe oldukça geniĢ yer tutmaktadır. Ürünlerin

kuru olarak tüketime sunulması veya depolanması için mutlaka bir kurutma iĢleminden

geçirilmesi gerekir. Teknoloji ve proses tekniği bakımından çok çeĢitli kurutma yöntemleri

vardır. AkıĢkan yataklar toplam ısı ve kütle geçiĢ katsayılarının yüksek olmasından dolayı

yanma ve kurutma iĢlemlerinde çokça tercih edilir. Bu çalıĢmada veri eldesi için akıĢkan

yataklı deney seti kullanılmıĢtır. ÇalıĢma kapsamında fasulye gibi bir tarım ürününün akıĢkan

yatakta kurutulmasının ekserji ve enerji analizi yapılmıĢtır. Kurutma iĢlemi üç farklı hava

sıcaklıklarında ve iki farklı hava hızlarında gerçekleĢtirilmiĢtir. Kurutma süreci boyunca ekserji

kayıplarının büyüklüğünün ve tipinin belirlenmesi termodinamiğin ikinci kanununun

uygulandığı ekserji analizi ile sağlanmıĢtır. Elde edilen verilerden ekserji veriminin hangi

parametrelerden etkilendiği tespit edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Ekserji ve Enerji Analizi, AkıĢkan Yatak, Kurutma.

67

BĠR DĠZEL MOTORDA SĠLĠNDĠR ĠÇĠ ISI TRANSFERĠNE

MOTOR HIZ VE YÜKÜNÜN ETKĠSĠ

Ali ġANLI*, Ahmet Necati ÖZSEZEN

*, Mustafa ÇANAKCI

*, Ġbrahim KILIÇASLAN

*, Ali

TÜRKCAN*, Ġsmail SARI

*, Recai ÇAKAN

**

*Kocaeli Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi, 41380 Ġzmit/ Kocaeli

** Kocaeli Üniversitesi, Karamürsel Meslek Yüksek Okulu, 41500 Karamürsel / Kocaeli

ÖZET

Ġçten yanmalı motorlarda yakıt ile silindire sürülen enerjinin 1/3‟i soğutma suyuyla sistemden

atılmakta ve bu kaybın yaklaĢık yarısı silindir içi ısı geçiĢiyle gerçekleĢmektedir. Silindirlerde

meydana gelen ısı geçiĢi, yakıt ekonomisini olumsuz etkilediği için önemli bir konudur. Diğer

taraftan, motor ısı giçiĢine en fazla etki eden parametreler, devir sayısı ve yüktür. Bu sebeple,

bu çalıĢmada ön yanma odalı bir dizel motorda farklı devir ve yüklerde elde edilen anlık

silindir basınç verileri ve termodinamik bağıntılar kullanılarak silindir içi ısı geçiĢine motor hız

ve yükünün etkisi araĢtırılmıĢtır. Isı taĢınım katsayısı, ön yanma odalı motorlar için kullanılan

Woschni bağıntısıyla belirlenmiĢtir. Yapılan çalıĢma sonucunda sabit yüklerde devir artıĢının

ısı geçiĢine çok az etkisinin olduğu, ancak sabit devirde yük artıĢının motor ısı geçiĢine önemli

oranda etki ettiği görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Ön yanma odalı dizel motor; Silindir içi ısı geçiĢi; Devir; Yük; Woschni

bağıntısı.

68

DOĞAL ISI KONVEKSĠYONUN GEÇĠġ EVRELERĠNĠN

KARHUNEN-LOEVE METODU ĠLE YAPISAL ANALĠZĠ

Cihan YILDIRIM1, Hakan I. TARMAN

2

1 Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

2 Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Bölümü,

1 Telefon: (242) 3106335, Faks: (242) 3106306, e-mail: [email protected] 2 Telefon: (312) 2102385, Faks: (321) 2104462, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, alttan ısıtılan üstten soğutulan iki sonsuz plaka arasındaki termal

konveksiyonun, Karhunen-Loeve (KL) ayrıĢtırma yöntemiyle yapısal analizi ele alınmıĢtır.

Rijid plakalar arasında oluĢan bu olgu Rayleigh-Benard (RB) problemi olarak bilinir,

Boussinesq yaklaĢımı ile modellenen bu hareketin sayısal benzetimi Spektral Metodlar

kullanılarak sağlanmıĢtır. Elde edilen sayısal veritabanı kullanılarak, modal analiz yapmak

üzere KL birim yapıları oluĢturulur. KL tekniği sayısal yada deneysel yolla oluĢturulan

veritabanlarının, fiziksel olgunun daha düĢük boyutlu sistemlerle ifade edilerek ayrıĢtırılması

için kullanılan istatiksel bir yöntemdir.

Anahtar Kelimeler: Rayleigh-Benard Konveksiyonu; Karhunen-Loeve Analizi; Spektral

Metodlar

69

DOĞAL KONVEKSĠYON PROBLEMĠNĠN SOLENOĠDAL

BAZLAR KULLANAN BĠR SPEKTRAL METOD ĠLE ÇÖZÜMÜ

Cihan YILDIRIM1, Hakan I. TARMAN

2

1 Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

2 Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Bölümü,

1 Telefon: (242) 3106335, Faks: (242) 3106306, e-mail: [email protected] 2 Telefon: (312) 2102385, Faks: (321) 2104462, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, Solenoidal baz açılımını kullanan bir spektral metodu ile doğal konveksiyon

probleminin, doğrusal kararlılık analizi ile doğrusal olmayan simülasyonu yapılmıĢtır.

Süreklilik denklemini analitik olarak sağlayan bazlar Rayleigh Benard (RB) ısı konveksiyonu

problemine uygulanmıĢtır. Yatay yönde periyodik ve düĢey yönde Dirichlet tipi sınır Ģartlarını

sağlayan sıcaklık ve hız değiĢkenleri solenoidal bazlar yardımı ile ifade edilmiĢtir. Galerkin

yöntemi sayesinde çifteĢ uzaya yansıtılan momentum denklemi içerisindeki basınç terimi,

çifteĢ bazların uygun Ģartlarda seçilmesinden dolayı düĢmüĢtür.

Önerilen metod aynı zamanda dinamik sistemlerin kararlılık analizini yapmaya da elveriĢlidir.

BaĢka solenoidal bazların (Karhunene-Loeve bazı gibi) aksine, belli parametre değerleri için

bazlar üretilmediğinden, üretilen bazlar ile parametrik analiz yapmak mümkündür. Model

denklemlerin Galerkin yöntemi neticesinde zayıf forma indirgenmesi ile elde edilen dinamik

sistem, zamana bağlı katsayılar ve kararlılık analizi için kullanılacak olan Jakobiyen matrisi

cinsinden yazılabilmektedir. Doğrusal hale getirilince özdeğer problemine dönüĢen sistemin

çözümünden elde edilecek olan özdeğerler incelenerek sistemin doğrusal kararlılık analizi

yapılabilmektedir. Doğrusal olmayan sistem akıĢ değiĢkenlerinin zaman evrimini incelemek

üzere sayısal olarak çözülmüĢtür

Anahtar Kelimeler: Rayleigh-Benard Konveksiyonu; Solenoidal bazlar; Spektral Metodlar

70

BĠR BORU ĠÇERĠSĠNE CĠDARDAN AYRIK OLARAK

YERLEġTĠRĠLEN ġERĠT ELEMANLARIN ISI TRANSFERĠ

ĠYĠLEġTĠRMESĠNE ETKĠSĠNĠN SAYISAL OLARAK

ARAġTIRILMASI

Veysel ÖZCEYHAN 1, Sibel GÜNEġ

2, Halit BAġ

3

1 Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (352) 4374901/32108, Faks: (352) 4375784, e-mail: [email protected] 2 Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (352) 4374901/32106, Faks: (352) 4375784, e-mail: [email protected] 3 Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Üç boyutlu analiz yapılan bu sayısal çalıĢmada, dairesel kesitli bir boru içerine farklı hatve

oranları (P/D) ve cidardan ayrıklık mesafelerinde (s) yerleĢtirilen Ģerit elemanların ısı transferi

ve basınç düĢümüne etkisi araĢtırılmıĢtır. Analizler, Reynolds sayısının 4000-19000 aralığında

gerçekleĢtirilmiĢtir. Borunun dıĢ yüzeyine sabit ısı akısı uygulanmıĢ ve akıĢkan olarak hava

seçilmiĢtir. Boru iç çapı D olmak üzere, problem çözümünde iki farklı cidardan ayrıklık (s=1

mm, 2 mm) ve üç farklı hatve oranı (P/D= 2, 2.5, 3) dikkate alınmıĢtır. Sonuç olarak, her bir

Ģerit elemanın ısı transferi ve basınç düĢümüne etkisi ayrı ayrı belirlenmiĢtir. Sayısal sonuçlar

Nusselt sayısının ve sürtünme katsayısının, hatve oranının ve cidardan ayrık mesafesinin

azalması ile birlikte arttığını göstermiĢtir. Neticede, sabit pompalama gücünde Ģeritlerin termal

performansları hesaplanarak, hangi Ģeritlerin kullanımının termodinamik açıdan avantajlı olup

olmadığı tespit edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: ġerit eleman, ısı transferi, basınç düĢümü, termal performans.

71

SĠLĠNDĠR ETRAFINDAKĠ TĠTREġĠMLĠ AKIġTA ISI VE KÜTLE

TRANSFERĠNĠN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

ġahin YĠĞĠT1 ve Burhan ÇUHADAROĞLU

2

1Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (462) 3772965, Faks: (462) 3773336, e-mail: [email protected] 2Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Bu çalıĢmada; ıslak yüzeyli dairesel kesitli bir silindir etrafındaki titreĢimli akıĢta zorlanmıĢ

taĢınım ile silindir yüzeyinden gerçekleĢen ısı ve kütle transferi sayısal olarak incelenmiĢtir. Bu

amaçla giriĢ havasına düĢey doğrultuda )sin()( tAtv hızı eklenerek, giriĢ havasının belirli

bir genlik ve frekansta titreĢim yapması sağlanmıĢtır. Böylece, titreĢimli akıĢta silindir

yüzeyinden ortaya çıkan ısı ve kütle transferinin, nem ve sıcaklığın yanı sıra titreĢimli hız

parametreleri arasında tanımlanan (A/ftD) boyutsuz parametresi ile olan iliĢkisi incelenmiĢtir.

Sayısal hesaplamada zaman bağımlı Reynolds ortalamalı Navier-Stokes (URANS)

denklemlerine dayalı olan, Kato-Launder iyileĢtirmeli standart k-ε modeli ve düĢük Re sayılı k-

ε türbülans modeli kullanılmıĢtır. Sonlu hacim yöntemi ve düzgün olmayan ağ yapısı

kullanılarak yapılmıĢ olan çalıĢmadan elde edilen sonuçlara göre; titreĢimsiz ve titreĢimli

durumların her ikisinde de Reynolds sayısının artması ile silindir ve akıĢ arasındaki ısı ve kütle

transferini ifade eden Nu ve Sh sayılarında artıĢ görülmüĢtür. Ayrıca; titreĢimli akıĢta cisim ve

akıĢ arasındaki ısı ve kütle transferinin boyutsuz titreĢim parametresi (A/ftD)‟ye etkili bir

Ģekilde bağlı olduğu da görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Dairesel Silindir, TitreĢimli AkıĢ, Isı ve Kütle Transferi, Nusselt Sayısı,

Sherwood Sayısı.

72

DOLGULU YATAKLI ISI DEPOSUNDA ISIL DĠSPERSĠYONUN

MATEMATĠKSEL MODEL KULLANILARAK ĠNCELENMESĠ

Osman ÖZDEMĠR , M. Özden ÖZBEK, Kurtul KÜÇÜKADA

Marmara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü

34722 Kadıköy, Ġstanbul,


ÖZET

Isı transferi mekanizmalarının iletim, adveksiyon, konveksiyon ve doğal konveksiyon olduğu

ve dolgu maddesi olarak cam bilyelerin kullanıldığı bu çalıĢmada, dolgulu yataklı ısı deposu

(DYID) ünitesinin matematiksel modellenmesi ve optimize edilmesi amacıyla tanktaki sıcaklık

dağılımı profilleri incelenmiĢtir. Önerilen matematiksel model, sıvının ve katının fiziksel

özellikleri ve termal dispersiyonun, adveksiyonun, konveksiyonun, model parametrelerinin ve

yatak özelliklerinin etkileri açısından analiz edilmiĢtir. Tüm deneylerde, deney sonuçları

üzerine termal dispersiyon katsayısının kd , boĢluk kesrinin ε ve konveksiyonel ısı transferi

katsayısının h etkilerini kontrol etmek amacıyla, sıvı giriĢ sıcaklığı ve sıvı giriĢ debisi

değiĢtirilmiĢtir. Deneyler, sıvı giriĢ sıcaklığı ve yatağın baĢlangıç sıcaklığına göre ısıtma ve

soğutma döngüleri olarak yapılmıĢtır. Aynı koĢullarda yapılan deneylerden elde edilen tüm

sonuçlar, model sonuçları ile karĢılaĢtırılmıĢtır. Deneysel sonuçların tüm önemli ve ilgili

kısımları, geliĢtirilen matematiksel model açısından incelenmiĢ ve tartıĢılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Dolgulu yatak, matematiksel modelleme, termal dispersiyon, ısı deposu

ve adveksiyon.

73

GÖZENEKLĠ BĠR ORTAMDAKĠ DÜġEY BĠR PLAKADAN

OLAN AKIġA KALDIRMA KUVVETĠ ve BĠRLEġĠK ISI

TRANSFERĠNĠN (CONJUGATE) ETKĠSĠ

Ahmet KAYA* ve Orhan AYDIN**

*Aksaray Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü, 68100 Aksaray, [email protected]

**Karadeniz Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü, 61080 Trabzon

[email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, gözenekli bir ortamdaki düĢey bir levha üzerinde olan akıĢa kaldırma kuvveti ve

birleĢik ısı transferinin (conjugate) etkisi araĢtırılmıĢtır. Levha sonlu bir kalınlığa sahip ve bir

yüzeyi sonlu bir sıcaklıkta tutulmaktadır. AkıĢ alanında hız ve sıcaklık dağılımını belirlemek

için, Navier-Stokes ve enerji denklemleri benzerlik yöntemiyle sınır tabaka denklemlerine

dönüĢtürülmüĢtür. Daha sonra bu denklemeler Keller-box yöntemiyle nümerik olarak

çözülmüĢtür. BirleĢik (conjugate) ısı transferi ve kaldırma kuvveti parametrelerinin hız ve

sıcaklık profilleri ile yerel sürtünme katsayısı ve yerel ısı transfer parametrelerine etkisi

belirlenmiĢtir. Nümerik yöntemin doğruluğunu sınamada, bazı özel limit durumlar için elde

edilen sonuçlar, literatürde verilen sonuçlarla karĢılaĢtırılmıĢ ve mükemmel bir uyum elde

edilmiĢtir.

Anahtar Sözcüler: gözenekli ortam, birleĢik ısı transferi, kaldırma kuvveti, Keller-Box

yöntemi

74

ÇARPAN JETLE ISI TRANSFERĠNDE ISI VE AKIM

KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN DĠKDÖRTGEN KANATÇIKLI ISI

ALICIDA BELĠRLENMESĠ

Kenan YAKUT1, Abdüssamed KABAKUġ

1, Faruk YEġĠLDAL

2, Altuğ KARABEY

3


Tlf: (442) 2314844, [email protected] 1 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

[email protected] 2Ağrı Ġbrahim Çeçen Ü. Ağrı MYO Makine ve Metal Tek. Böl. Ağrı/Türkiye,

[email protected] 3 Yüzüncü Yıl Üniversitesi ErciĢ MYO Makina ve Metal Teknolojileri Bölümü,

Tlf: (432) 3882164/5042, [email protected]

ÖZET

Çarpan hava jetleri, elektronik elemanların soğutulması, metallerin ısıl iĢlemleri ve cam

temperleme gibi pek çok endüstriyel uygulamada kullanılmaktadır. Çarpan jet uygulamalarında

en az miktarda akıĢkan kullanılarak yüksek oranda ısı transferi gerçekleĢtirilmesi amaçlanır. Bu

çalıĢmada daralan-geniĢleyen geometride dizilmiĢ dikdörtgen kanatçıklı bir ısı alıcıda çarpan

jetle ısı transferinde ısı ve akım parametreleri incelenmiĢtir.

Dikdörtgen kanatçıklı ısı alıcı ile yapılan deneylerde düzlem dairesel 50 mm çapında bir lüle,

jet yüksekliğinin nozul çapına oranı h/d=1, üç farklı (100-150-200 mm) kanatçık yüksekliği ve

4-9 m/s aralığında altı jet hızı değeri kullanılmıĢtır. Yapılan deneylerde kanatçık yüksekliğinin

ve akıĢ hızının ısı transferine etkileri ve ısı alıcı üzerinde basınç dağılımı incelendi. Sonuçlar

Nu-Re, Cp-Re ve Cp-l/(l0/2) grafikleri halinde sunuldu. Artan Reynolds sayılarında Nusselt

sayısının arttığı gözlemlendi. Deneysel verilerle hesaplanan boyutsuz parametrelere ait

Nu=0,1623*Re0,5862

*Pr-0,0067

*(H/d)-0,6343

*(h/d)0,1

,

Cpx=84,36*Re-0,38798

*(H/d)-0,60343

*(l/l0)0,26696

*(h/d)0,1

,

Cpy=0,1563*Re0,2133

*(H/d)-0,2623

*(l/l0)-0,000019

*(h/d)0,1

korelasyonları elde edildi.

Anahtar Kelimeler: Çarpan jet, ısı alıcısı, basınç dağılımı

75

ÇARPAN JET ĠLE ISI TRANSFERĠNDE DĠKDÖRTGEN

KANATÇIKLI ISI ALICI DĠZAYN PARAMETRELERĠNĠN

TAGUCHĠ YÖNTEMĠYLE OPTĠMĠZASYONU

Kenan YAKUT 1, Altuğ KARABEY

2 Abdüssamed KABAKUġ

1 Faruk YEġĠLDAL

3


Tlf: (442) 2314844, Faks: (0442) 2360957, e-mail: [email protected] 2 Yüzüncü Yıl Üniversitesi ErciĢ MYO Makina ve Metal Teknolojileri Bölümü,

Tlf: (432) 3882164/5042, Faks: (432) 3882165, e-mail: [email protected] 1 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

[email protected] 3Ağrı Ġbrahim Çeçen Ü. Ağrı MYO Makine ve Metal Tek. Böl. Ağrı/Türkiye,

[email protected]

ÖZET

Birçok endüstriyel uygulamada ısı, sisteme enerji giriĢi veya sistemden üretilen enerjinin

atılması Ģeklinde transfer edilmek zorundadır. Çarpan jetler, endüstride yüksek ısı transferi elde

edilmesi amacıyla yaygın olarak kullanılan uygulamaların baĢında gelir. Çarpan hava jetler,

kağıt kurutulması, elektronik elemanların soğutulması, cam temperlenmesi ve gaz türbin

kanatlarının soğutulması gibi pek çok endüstriyel uygulamada kullanılmaktadır. Bu çalıĢmada

çarpan hava jetle daralan-geniĢleyen geometride dizilmiĢ dikdörtgen kanatçıklı ısı alıcılar

kullanılarak ısı transferi ve akıĢ parametreleri Taguchi yöntemine göre optimize edilmiĢtir.

Optimizasyon deneylerinde, ardıĢık dizilmiĢ olan kanatlardan oluĢan lüle difüzör çiftlerinin

birbirlerine olan enine ve boyuna uzaklıkları, kanat geniĢliği, kanat açıları, kanat yükseklikleri

ve akıĢkan hızının ısı transferi ve akım karakteristiklerine etkileri bağımsız parametreler olarak

incelenmiĢtir. ÇalıĢmada Nusselt sayısı, x ve y yönlerindeki basınç katsayıları performans

istatistiği olarak dikkate alınmıĢ ve belirlenen sekiz parametre için L18(21*3

7) ortogonal dizisi

deney planı olarak seçilmiĢtir. Üç amaç birlikte dikkate alınarak lüle çapına göre Nusselt sayısı

hesaplandığında optimum sonuçlar, 15 mm kanat geniĢliği, 30o

kanat açısı, 100 mm kanat

yüksekliği, 20 mm kanatlar arası yatay mesafe, 10 mm kanatlar arası düĢey mesafe, 20 mm

dilimler arası yatay mesafe, 10 mm dilimler arası düĢey mesafe ve 9 m/s akıĢkan hızında elde

edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Çarpan jet, Taguchi yöntemi, ısı alıcısı.

76

METALĠK BAL PETEĞĠ YAPILARIN ISI VE AKIġ

ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI

Abdussamet SUBAġI 1, Bayram ġAHĠN

2, Ġrfan KAYMAZ

3

1 Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (226) 811 2658 / 5575, Faks: (226) 811 2628, e-posta: [email protected] 2 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (442) 231 4847, Faks: (442) 236 0957, e-posta: [email protected] 3 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Bu çalıĢmada kompakt ısı değiĢtiricilerinde, güneĢ kolektörlerinde, ısı ve ses yalıtımında,

uydularda, hava taĢıtlarında, yüksek hızlı trenlerde, katalitik yakıcılarda ve kompozit malzeme

yapımında kullanılan metalik bal peteği yapıların ısı transferi ve akım karakteristiklerini

belirlemeye yönelik deneysel bir çalıĢma yapılmıĢtır. Tasarım parametreleri ve değerleri, kanat

yüksekliği (H) için 20, 40 ve 60mm, kanat kalınlığı (t) için 6, 10 ve 15mm, akıĢa paralel yönde

kanatlar arası mesafe (Sy) için 20, 30 ve 40mm, karĢılama açısı (φ) için 0o, 15

o ve 30

o ve

Reynolds sayısı (Re) için 8000, 16000 ve 25000 olarak seçilmiĢtir. Yanıt Yüzey Yöntemi

(YYY) yardımıyla Nusselt sayısı ve sürtünme faktörü için matematiksel modeller kurulmuĢtur.

Nusselt sayısına en etkili parametrenin Reynolds sayısı (Re), ve sürtünme faktörü üzerine en

etkili parametrenin ise elemanlarının yüksekliği (H) olduğu belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: ısı transferinin iyileĢmesi, yanıt yüzey yöntemi, metalik bal peteği

yapılar, elektronik cihazların soğutulması, zorlanmıĢ konveksiyon, pasif teknikler

77

ISI YAYAN BLOKLAR BULUNAN BĠR KANALDA, AKIġ

OSĠLASYONUNUN ISI TRANSFERĠNE ETKĠSĠNĠN SAYISAL


Tolga DEMĠRCAN 1, HaĢmet TÜRKOĞLU

2

1,2

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü, 1 Telefon: (312) 582 3406, Faks: (312) 231 9810, e-mail: [email protected]

2 Telefon: (312) 582 3424, Faks: (312) 231 9810, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, duvarlarından birinde ısı yayan bloklar bulunan bir kanal içindeki akıĢ ve ısı

transferi ele alınmıĢtır. AkıĢkan olarak kullanılan hava, kanala sinüzoidal olarak değiĢen bir

hızla girmektedir. Kontrol hacmi metodu ve SIMPLE algoritması kullanılarak bir bilgisayar

programı geliĢtirilmiĢ ve bu program aracılığı ile problemin, akıĢ ve ısı transferi

karakteristikleri incelenmiĢtir. Reynolds sayısının, akıĢkan giriĢ hızının salınım genliğinin ve

frekansının, akıĢ ve ısı transferine etkileri parametrik olarak incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Osilasyonlu akıĢ; Isı yayan blok; Elektronik soğutma sistemleri.

78

BUZDOLABI ĠÇ TASARIMINDA YAPAY SĠNĠR AĞLARI (YSA)

YÖNTEMĠNĠN KULLANILMASI

Dilek KUMLUTAġ1, Hasan AVCI, Mete ÖZġEN ve Ziya H. KARADENĠZ

1

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (232) 3883138/121, Faks: (232) 3887868,


ÖZET

Buzdolaplarında gıda maddelerinin sağlıklı bir Ģekilde depolanması iç ortam koĢullarına

bağlıdır. Buzdolabı tipine uygun standartlarda istenilen iç ortam değerlerinin sağlanmasında,

soğutma sistemi tasarımı ile birlikte iç tasarımın uygunluğu da önemlidir. Bu nedenle,

tasarımcılar buzdolabı içinin ön tasarım ve iyileĢtirme sürecinde çok sayıda prototip ile deney

yaparak iç tasarımın uygunluğunu incelemektedir. Farklı tasarımların araĢtırılacağı durumlarda

prototip hazırlayarak deney yapma yöntemi, pahalı ve zaman alacak bir süreçtir. Bu yüzden

değiĢik tasarımların incelenmesinde, farklı yöntemlerin geliĢtirilmesi veya birden fazla

yöntemin birlikte kullanılmasının uygunluğu araĢtırılmalıdır. Bu amaçla, bu çalıĢmada tezgâh

tipi soğutucu bir buzdolabına ait, belirlenen iç tasarım parametrelerinin buzdolabı iç ortam

koĢullarına olan etkisi yapay sinir ağları (YSA) yöntemiyle incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Ev tipi buzdolapları; Hesaplamalı akıĢkanlar dinamiği ve ısı aktarımı;

Yapay sinir ağları.

79

DĠKEY VE EĞĠMLĠ YÜZEYLERE YERLEġTĠRĠLMĠġ

DĠKDÖRTGEN KESĠTLĠ KANATÇIKLI ISI ATICILARIN

DOĞAL TAġINIM ĠÇĠN SAYISAL ĠNCELENMESĠ

Mehdi Mehrtash ve Ġlker Tarı

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Kanatçıklı ısı atıcıların elektronik aletlerin doğal taĢınım ile soğutulmasında kullanımı sayısal

olarak incelendi. Literatürde dikey kanatçıklı ısı atıcılar için yapılmıĢ bir detaylı bir deneysel

çalıĢma ele alınarak, deney düzeneği sayısal olarak modellendi ve ticari bir Hesaplamalı

AkıĢkanlar Dinamiği programı ile akıĢ ve sıcaklık dağılımları çözümlendi. Sonuçların deneysel

verilerle çok iyi uyum gösterdiği gösterilerek sayısal modelin geçerliliği ispatlandıktan sonra

model eğimli yüzeylerden ısı atımının incelenmesi için kullanıldı. Öne ve arkaya doğru 0-90

derece arasında farklı açılar için yapılan simülasyonlar sonucunda ısı aktarımının açıya ve

Rayleigh sayısına bağımlılığı incelendi ve bir bağıntı elde edildi. Açıyla ıĢınımın ve doğal

taĢınımın katkılarının çok değiĢtiği gözlemlendi.

Anahtar Kelimeler: Doğal taĢınım; Kanatçıklı ısı atıcılar; IĢınım; Elektronik aletlerin

soğutulması; Hesaplamalı akıĢkanlar mekaniği.

80

NUMERICAL INVESTIGATION OF TURBULENT FLOW AND

HEAT TRANSFER INSIDE RECTANGULAR CROSS-

SECTIONED DUCT

Kamil Arslan1, Oğuz Turgut

2, Nevzat Onur

3

1 Technical and Business College, Cankırı Karatekin University,

18100, Ballıca, Cankırı, Turkey 2 Mechanical Engineering Department, Gazi University, 06570, Maltepe, Ankara, Turkey

3 Mechanical Engineering Department, Cankaya University, 06530, Balgat, Ankara, Turkey

ABSTRACT

Steady-state turbulent flow and heat transfer in a horizontal smooth rectangular duct is

numerically investigated. The study is carried out in the transition region where Reynolds

number ranges from 2323 to 9899. Flow is hydrodynamically and thermally developing under

uniform bottom surface temperature condition. A commercial CFD program Ansys Fluent 12.1

is used to carry out the numerical study. Different turbulence models for transition region are

used. New correlations are presented for the heat transfer and friction coefficients. Numerical

results are compared with the literature results. It is seen that Transition SST and Transition k-

kl-ω turbulence models represent the transition region very well for present study.

Keywords: Forced convection; Rectangular cross-sectioned duct; Transition region.

81

ÇĠFT BORULU ISI DEĞĠġTĠRĠCĠSĠ ANULAR BÖLGESĠNDE

UZUNLAMASINA YERLEġTĠRĠLEN KANATÇIKLARIN

LAMĠNER AKIġ VE ISI TRANSFERĠ

KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Oğuz TURGUT, Hakkı Onur GÜLCE

Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü


ÖZET

Kanatçıklı çift borulu ısı değiĢtiricisi anular bölgesi içindeki akıĢ ve ısı transferi kararlı rejimde

laminer akıĢ Ģartlarında sayısal olarak incelenmiĢtir. Sayısal çalıĢma ANSYS FLUENT paket

programı kullanılarak gerçekleĢtirilmiĢtir. Kanatçıklar dikdörtgen kesitli olup uzunlamasına

homojen olarak iç çeper tarafına yerleĢtirilmiĢtir. 10 adet kanatçık kullanılmıĢtır. Kanatçık

yüksekliğinin ve Reynolds sayısının akıĢ ve ısı transferi üzerindeki etkileri incelenmiĢtir. Kanal

içerisindeki ortalama Nusselt sayısı ile ortalama Darcy sürtünme faktörü değerleri

hesaplanmıĢtır. Ayrıca, kanal boyunca yerel Nusselt sayısı ile yerel Darcy sürtünme faktörünün

değiĢimi incelenmiĢtir. Sonuçlar boyutsuz Nusselt sayısı ve Darcy sürtünme faktörünün

Reynolds sayısı ile değiĢimi biçiminde ifade edilmiĢtir. Sayısal çalıĢma sonuçları literatür

sonuçları ile kıyaslanmıĢtır. Sayısal sonuçların literatür sonuçları ile uyum içerisinde olduğu

görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Laminer akıĢ; Isı transferi; Nusselt sayısı; Darcy sürtünme faktörü;

Kanatçık.


82

MANYETĠK BĠR ALAN ETKĠSĠNDE ISIL TAġINIM

HAREKETĠNĠN SOLENOĠDAL BAZ KULLANIMI ĠLE SAYISAL

BENZETĠMĠ

DurmuĢ YARIMPABUÇ1, Hakan I. TARMAN

2

1 Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi

Jeofizik Mühendisliği Bölümü,

(Halen, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Bölümünde Doktora Öğrencisi.)

Telefon: (312) 2102386, Faks: (312) 2104462, e-mail: [email protected] 2 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Bölümü,


ÖZET

DüĢey yönde sabit bir manyetik alanın etkisi altında ve yerçekimi ortamında alttan ısıtılan iki

rijid plaka arasında oluĢan ısıl taĢınım hareketi yatay yönlerde periyodik kabul edilen bölgede

sayısal benzetim yoluyla oluĢturulmuĢtur. Sayısal metod hız ve indüklenmiĢ manyetik alan

değiĢkeninin sınır Ģartlarını sağlayan solenoidal baz fonksiyonları cinsinden yazılmasına

dayanmaktadır. Sıcaklık değiĢkeni de sınır Ģartlarını sağlayan baz fonksiyonları cinsinden

yazılmıĢtır. Hareketi modelleyen kısmi diferansiyel denklemler, çifteĢ baz fonksiyonları

tarafından karıĢlanan alt uzaya Galerkin yöntemiyle yansıtılarak zamana bağlı açılım

katsayılarının evrimini modelleyen adi diferansiyel denklem sistemine indirgenmiĢtir. Bu iĢlem

sırasında, momentum denkleminde bulunan basınç terimi ortadan kalkmaktadır. Doğrusal akıĢ

rejiminde doğrulanan bu sistem, doğrusal olmayan akıĢ rejiminde çeĢitli sayısal deneyler için

kullanılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Hidromanyetik TaĢınım; Solenoidal Bazlar; Legendre Polinomları.

83

Al2O3 VE CuO NANOAKIġKANLARIN ISI TRANSFERĠ VE

BASINÇ DÜġÜMÜ KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN

BELĠRLENMESĠ

Bayram ġAHĠN1, Gül GEDĠK

2, ġendoğan KARAGÖZ

3, Eda Feyza DĠLEK

4


Telefon: (442) 231 48 47, Faks: (442) 236 09 57, e-posta: [email protected] 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi Abdullah Kanca Meslek Yüksek Okulu,

Telefon: (462) 752 26 03, Faks: (462) 752 26 3, e-posta: [email protected] 3 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (442) 231 4870, Faks: (442) 236 0957, e-posta: [email protected] 4 Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü


ÖZET

NanoakıĢkanlar nanometrik boyutlarda metal veya ametal parçacıkların bir temel sıvıyla

karıĢtırılmasıyla elde edilen süspansiyonlardır. Birçok ısı transferi uygulamasında ısı transferini

artırmak için kullanılabilirler. Bu çalıĢmada Al2O3-saf su ve CuO-saf su nanoakıĢkanlarının

sabit ısı akısında dairesel bir tüpte türbülanslı akımda zorlanmıĢ taĢınımla ısı transferi ve basınç

düĢüĢü deneysel olarak incelenmiĢtir. NanoakıĢkanların Nu sayıları, sürtünme faktörleri, ısı

transfer katsayıları %0.5, %1, %2 ve %4 nanopartikül konsantrasyonları için elde edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: NanoakıĢkanlar, nanoakıĢkanların hazırlanması, ısı transferi, basınç

düĢümü.

84

METALLERĠN SÜRTÜNME KAYNAKLI

BĠRLEġTĠRĠLMESĠNDE KAYNAK YERĠ SICAKLIK

DAĞILIMININ NÜMERĠK VE DENEYSEL TESPĠTĠ

CAN, Ahmeta, SAHIN, Mumin

b, KUCUK, Mahmut

(Prof. Dr.-Ing.a, Doç. Dr.

b )Trakya Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü, 22180-Edirne,

TURKEY tel: + 90 284 2261218; fax: + 90 284 2261225

e-mail: [email protected]; [email protected]

b

ÖZET

Üretim yöntemleri içersinde, çeĢitli malzeme gruplarını birleĢtirmede kullanılan yöntemlerden

birisi kaynak tekniğidir. Bu yöntemin değiĢik uygulamalarından, özellikle 1950 yılından

itibaren özel kaynak yöntemleri içersinde tercihli olarak geniĢ kullanım ve ilgi bulan sürtünme

kaynağıdır. Bu yöntemin, en önemli avantajları, iĢ parçalan üretiminde büyük kullanım

kolaylığı, malzeme ve enerji tasarrufu sağlamasıdır.

Sürtünme kaynağı sürecinde, sürtünme ile oluĢturulan mekanik enerji ısı enerjisine

dönüĢtürülerek, kaynak edilecek parçaların birbirine temas yerlerinde ergime ve yeni oluĢum

ile parçalar birbirleriyle birleĢtirilir. DıĢarıdan, herhangi bir malzeme ya da sürtünme oluĢturma

için verilen enerji dıĢında bir enerji verilmesi gerekli değildir.

ÇalıĢmanın esasını oluĢturan mekanik enerji ve ısı enerjisi arasındaki bağıntı matematik olarak

ortaya konmuĢtur. Deneylerde ve modellemede, örnek malzeme olarak 10 mm çapında AISI

1040 orta karbonlu çelik kullanılmıĢtır. Sürtünme kaynağındaki belirli geometriye sahip iĢ

parçalarının sürtünme kaynağında oluĢan toplam ısı enerjisi, kayıp ısı miktarı ve birleĢtirilen

parçalar içindeki sıcaklık alanı zamana bağlı olarak incelenmiĢtir. Modelleme OuickField

bilgisayar hazır programından yararlanılarak yapılmıĢtır. Bunun nedeni modelleme

sonuçlarının deneysel çalıĢma sonuçlarıyla iyi uyum içinde olmasıdır. Sonuç olarak, malzeme

özellikleri ve iĢletme koĢullarına bağlı elde edilen çeĢitli veriler deneysel ve nümerik olarak

değerlendirilmiĢ, önceki çalıĢmalarda elde edilen sonuçlarla karĢılaĢtırılmıĢ ve gelecek

uygulamalarda zaman, malzeme ve enerji yönünden en uygun koĢullar açıklanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Sürtünme Kaynağı, Sıcaklık Ölçümü, Nümerik Modelleme

85

NANOAKIġKANLAR ĠLE LAMĠNER AKIMDA ISI

TRANSFERĠNĠN SAYISAL ANALĠZĠ

Büryan APAÇOĞLU1, Sadık KAKAÇ

2, Almıla GÜVENÇ YAZICIOĞLU

3

1,2

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü, 1Telefon: (312) 2924083, e-mail: [email protected]

2 Telefon: (312) 2924087, e-mail: [email protected]

3Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

NanoakıĢkanlar; ısıl iletkenlikleri yüksek, nanometre boyutundaki metalik veya metal olmayan

katı parçacıkların, bir sıvı içerisine eklenmesiyle elde edilir. NanoakıĢkanlar, mevcut ısıl

sistemlerde kullanılmakta olan geleneksel akıĢkanlara göre daha iyi ısı transferi karakteristiği

sergilemektedir. NanoakıĢanların sağladığı ısı transferindeki artıĢın nedeni sadece ısıl

iletkenlikteki artıĢ ile değil; buna ek olarak, nanoparçacıkların içerisinde bulunduğu ortamda

yaptığı hareket ve bu hareket sonucunda meydana gelen fiziksel etkiler ile de açıklanmaktadır.

Bu çalıĢmada; nanoakıĢkanlar ile zorlanmıĢ taĢınımla ısı transferi sayısal olarak

incelenmektedir. Boru içerisindeki hidrodinamik olarak geliĢmiĢ, ısıl olarak geliĢmekte olan

laminer akıĢ, enerji denkleminin sürekli rejimde çözülmesiyle incelenmektedir. Benzetimlerde,

sabit duvar sıcaklığı sınır koĢulu analiz edilmektedir. Benzetimler literatürde yer alan ampirik

eĢiliĢkiler ile doğrulanmıĢtır. Yapılan hesaplamaların sonucunda, farklı hacimsel oranlardaki

Al2O3/su nanoakıĢkanı ile ısı transferi katsayısının arttığı görülmüĢtür. Hamilton-Crosser ısıl

iletkenlik modeli kullanılarak çeĢitli tanecik hacimsel oranlarında sonuçlar elde edilmiĢ,

Brownian hareketinin ve ısıl dağılıĢımın nanoakıĢkanlar ile taĢınımla ısı transferine etkisi

incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: nanoakıĢkan, Brownian hareketi, ısıl dağılıĢım

86

ÇARPMALI AKIġKAN JETLERĠN EN-BOY ORANI

DEĞĠġĠMĠNĠN ISI TRANSFERĠNE ETKĠSĠNĠN DENEYSEL


Sinan ÇALIġKAN1, ġenol BAġKAYA

1

1 Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü Maltepe- Ankara

[email protected], [email protected]

ÖZET

Çarpmalı jetler ısıtma veya soğutmanın ihtiyaç duyduğu yüzeylerdeki akıĢkan çarpmalı

jetlerdir. Yüksek etkinliklerinden ve yüksek ısı transfer oranları sağladıkları için, bu jetler hızlı

ısıtma ve soğutma iĢlemlerinde geniĢ değiĢimlerinde uygulanmaktadır.Bu çalıĢmanın amacı

elips ve dairesel jet dizileri altında pürüzsüz yüzeyler üzerinde ısı transfer özelliklerini detaylı

bir Ģekilde araĢtırmaktır.ÇalıĢmalar sırasında, Reynolds sayısı değiĢimi 3.000 -10.000, nozul ve

plaka arasındaki değiĢim 2-12 arasında değiĢmektedir.

Anahtar kelimeler: Çarpmalı jetler;Isı transferi; Pürüzsüz yüzey; Elips ve dairesel jet.

87

YÜZEY ISI AKISI DEĞĠġĠMĠNĠN AKIġKAN JETLER

ÜZERĠNDEKĠ ETKĠSĠNĠN DENEYSEL OLARAK

ĠNCELENMESĠ

Sinan ÇALIġKAN1, ġenol BAġKAYA

1

1 Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü Maltepe- Ankara


ÖZET

Çoklu çarpmalı akıĢkan jetlerde düzlem yüzey üzerindeki konveksiyonla ısı transferinin

deneysel araĢtırılması yapıldı. Ġnce metal levha elektrik gücüyle ısıtıldı ve bir taraftan

soğutuldu. Diğer siyah tabaka ile kaplanmıĢ yüzü termal kamera kullanılarak sıcaklığı ölçüldü.

DeğiĢken parametreler Reynolds sayısı 2,000-10,000 ve nozul ve plaka arasındaki mesafe

H/d=2-12 arasında değiĢtirildi. Toplam on beĢ nozul düzgün sıralı bir Ģekilde yerleĢtirilerek

test edildi. Sonuç olarak ısı akısının artmasıyla benzer ısı transfer karakteristikleri elde edildi.

Anahtar kelimeler: Çarpmalı jetler;Isı akısı; Pürüzsüz yüzey; Termal kamera.

88

EĞRĠSEL BORULARDAKĠ NANOAKIġKAN AKIġINDA ISI

GEÇĠġĠ VE BASINÇ KAYIP KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN

SAYISAL ĠNCELENMESĠ

Lütfü NAMLI ve AyĢe SUCU

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (362)3121919/1333, Fax: (362)4576035, e-mail: [email protected],

[email protected]

55139 Kurupelit, SAMSUN

ÖZET

Bu çalıĢmada, su bazlı Al2O3 nanoakıĢkanın, farklı eğrilik açılarına sahip eğrisel (kıvrımlı)

borulardaki akıĢında, ısı transferi ve basınç kayıp karakteristikleri sayısal olarak incelenmiĢtir.

Seçilen eğrilik açıları 45º, 90º, 135º ve 180º‟dir. Tüm eğrisel borular için eğrilik oranı (a/R)

1/3‟tür. Nanoparçacık hacim fraksiyonu %0.0-%3.0 alınmıĢtır. Çözümlemeler türbülanslı akıĢ

için FLUENT 6.3 paket yazılımıyla gerçekleĢtirilmiĢtir. Elde edilen sonuçlara göre; su bazlı

Al2O3 nanoakıĢkanın 180º-eğrilik açılı eğrisel boruda en iyi ısıl performansı gösterdiği

belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Eğrisel borular, Isı transferinin iyileĢtirilmesi, NanoakıĢkan, Su-Al2O3.

89

SU/BORYAĞI-Al2O3 NANOAKIġKANININ DÜZ BORU

AKIMINDA ISI TRANSFERĠ VE BASINÇ KAYIP

KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN SAYISAL ĠNCELENMESĠ

Lütfü NAMLI, Mustafa ÖZBEY ve Hakan ÖZCAN


55139 Kurupelit/SAMSUN


ÖZET

Bu çalıĢmada, farklı hacimsel oranlarda elde edilen su-Al2O3 ve su/boryağı-Al2O3

nanoakıĢkanlarının düz bir borudaki akıĢında sabit ısı akısı ısıl sınır Ģartında meydana gelen ısı

transferi ve basınç kayıpları sayısal olarak incelenmiĢtir. Hem laminer hem de türbülanslı akıĢ

koĢulu için çözümler elde edilmiĢtir. Türbülanslı akıĢ koĢulunda gerçeklenebilir k

türbülans modeli kullanılmıĢtır. Çözümlemelerde Fluent paket yazılımı kullanılmıĢtır. Elde

edilen sonuçlara göre; su/boryağı-Al2O3 nanoakıĢkanı, hem su akıĢkanından hem de su-Al2O3

nanoakıĢkanından daha iyi bir ısı transfer artıĢı sağlamıĢtır. Bununla birlikte, su/boryağı-Al2O3

nanoakıĢkanının kullanılması durumunda meydana gelen basınç kayıpları, hem su

akıĢkanından hem de su-Al2O3 nanoakıĢkanından daha yüksek değerlerdedir. Ancak diğer

geleneksel ısı transferini iyileĢtirme teknikleri ile kıyaslandığında bu basınç kayıplarındaki artıĢ

sınırlı kalmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Isı transferinin iyileĢtirilmesi, NanoakıĢkanlar, Al2O3-nanoakıĢkanı,

su/boryağı-Al2O3 nanoakıĢkanı.

90

NUMERICAL ANALYSIS OF CONVECTIVE HEAT TRANSFER

TO GRANULAR FLOW

Hojin Ahn

Yeditepe University, Department of Mechanical Engineering

Telefon: (216) 578 0000/3773, Fax: (216) 578 0400, e-mail: [email protected]

ABSTRACT

Convective heat transfer to granular flow over a flat plate has been investigated numerically.

The two-dimensional granular flow has been modeled as the density varying single phase

continuum where the medium has a uniform velocity over the flow depth. The governing

energy equation has one parameter (the modified Peclet number) and requires the profiles of

solid fraction and thermal conductivity over the flow depth. The results of the modified Nusselt

number are presented in terms of the modified Peclet number and the mean solid fraction. The

numerical results are shown to be in a reasonable agreement with the experimental data in the

literature.

Keywords: Granular flow; Convective heat transfer.

91

N-KATMANLI ĠÇĠ BOġ SĠLĠNDĠRĠK YAPILARDA BĠR

BOYUTLU ZAMANA BAĞLI ISI DENKLEMĠNĠN ANALĠTĠK

ÇÖZÜMÜ Y. Akceylan, A. Bıyıkoğlu

*

*Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

06570 Maltepe, Ankara, [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, her iki yüzeyi konveksiyona maruz tutulmuĢ n-katmanlı içi boĢ silindirik yapı

içerisinde, yarıçap doğrultusundaki zamana bağlı sıcaklık dağılımı analitik olarak elde

edilmiĢtir. Problem, yönetici denklem, sımır Ģartları ve baĢlangıç Ģartı ile birlikte toplam üç

adet non-homojen terim içermektedir. Süperpozisyon tekniği kullanılarak, yönetici denklem

sınır Ģartları ile birlikte sadece bir tek non-homojen terim içerecek Ģekilde iki ayrı alt probleme

parçalanmıĢtır. Alt problem-1, yarıçap doğrultusunda süreksiz Ģartlarda ısı denklemini, Alt

problem-2 ise yarıçap doğrultusunda sürekli Ģartlarda ısı denklemini içermektedir. Alt

problem-1, DeğiĢkenlerin AyrıĢması Metodu kullanılarak, iki adet tam diferansiyel denkleme

bölünmüĢtür. Bu tam diferansiyel denklemlerden biri sadece yarıçapa diğeri ise zamana bağlı

olarak elde edilmiĢtir. Tam diferansiyel denklemler uygun sınır ve arayüzey Ģartları altında

analitik olarak çözülmüĢlerdir. Yarıçap doğrultusundaki tam diferansiyel denkleme, 2n adet

sınır ve arayüzey Ģartının tatbik edilmesi sonucunda 2n x 2n boyutlu bir karakteristik değer

matrisi elde edilmiĢtir. Bu matrisin çözümü ile yarıçap doğrultusundaki birinci katmana ait

karakteristik değerler elde edilmiĢtir. Daha sonra, zamana bağlı tam diferansiyel denklemin

genel çözümü elde edilmiĢtir. Çözümden elde edilen fonksiyon, arayüzey sınır Ģartlarının

uygulanması ile tüm katmanlara ait karakteristik değerlerin birinci katmana ait karakteristik

değerler cinsinden ifade edilebilmesini sağlamıĢtır. Ara yüzey sınır Ģartları yarıçap

doğrultusundaki tam diferansiyel denkleme uygulanarak çözümün içerdiği katsayılar tüm

katmanlar için belirlenmiĢtir. Zamana bağlı tam diferansiyel denklemin çözümü ile yarıçapa

bağlı tam diferansiyel denklemin çözümü birleĢtirilerek problem-1‟e ait genel çözüm elde

edilmiĢtir. Alt problem 1‟in zamana bağlı ve sürekli kısımları birleĢtirildikten sonra elde edilen

çözüm bir tek bilinmeyen katsayı içermektedir. Bu katsayı baĢlangıç Ģartının alt-problem-1‟e

ait genel çözüme uygulanması ile tayin edilmiĢtir. Genel çözümün içerdiği katsaylar ve

karakteristik değerler kullanılarak, alt problem-1 için sıcaklık dağılımını veren fonksiyon

kapalı formda elde edilmiĢtir. Yarıçap doğrultusundaki sınır Ģartları ve arayüzey Ģartları

kullanılarak, Alt-problem-2‟nin çözüm fonksiyonundaki katsayılar tüm katmanlar için

belirlenmiĢtir. Alt problem 1 ve 2 çözümleri birleĢtirilerek orjinal probleme ait çözüm kapalı

formda elde edilmiĢtir.

Anahtar Kelimler: çok katmanlı içi boĢ silindir, ısı denklemi, analitik çözüm, zamana bağlı

problem.

92

SU BAZLI CuO NANOAKIġKAN ĠÇEREN BĠR ORTAMDA

DĠKEY BĠR PLAKA ÜZERĠNDEN DOĞAL TAġINIMLA ISI

TRANSFERĠ

Damla ADLI1, AyĢegül ÖZTÜRK

2, Kamil KAHVECĠ

3

1 Trakya Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

Telefon: (284) 2261217/2209, Faks: (284) 2261225, e-mail: [email protected] 2 Trakya Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

Telefon: (284) 2261217/2205, Faks: (284) 2261225, e-mail: [email protected] 3 Trakya Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü


ÖZET

Bu çalıĢmada su bazlı CuO nanoakıĢkan içeren bir ortamda dikey bir plaka üzerinden doğal

taĢınımla ısı transferi incelenmiĢtir. Boussinesq yaklaĢımı kullanılarak elde edilen temel

denklemler Comsol Multiphysics 4.0 modelleme ve simülasyon programı aracılığı ile sayısal

olarak çözülmüĢtür. Sonuçlar hacimsel nanopartikül oranının %0-%10, Rayleigh sayısının 105-

108 arasındaki değerleri için elde edilmiĢtir. Sonuçlar nanopartikül kullanımın dikey plakadan

olan ısı transferinde önemli mertebelerde artıĢlar ortaya çıkardığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: NanoakıĢkan; Dikey plaka; Doğal taĢınım; Isı transferi; Su-CuO

93

DÜZ VE GENĠġLETĠLMĠġ BORULARDA GELEN YOĞUġMA

DENKLEMLERĠNĠN MODELLENMESĠ VE

KARġILAġTIRILMASI

M. Turhan ÇOBAN1, Oğuz Emrah TURGUT

2

1 Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (346) 2191010/2852, Faks: (346) 2191175, e-mail: [email protected] 2 Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (05377299583), e-mail: [email protected]

ÖZET

YoğuĢmalı ısı transferi; iklimlendirme, ısı pompası uygulamaları ve soğutma sistemlerinin

tasarımında önemli rol oynamaktadır. Yeni soğutucu akıĢkanların oluĢturulmasıyla birlikte,

önceki senelerde meydana gelen yoğuĢmalı ısı transferi katsayılarını hesaplamaya yönelik

yarı deneysel korelasyonların geçerliliği tartıĢılmaya baĢlanmıĢtır. Bundan dolayı akıĢ düzeni

temelli yeni yoğuĢmalı ısı transferi denklemleri türetilmiĢtir. Bu denklemlerin diğerlerinden

farkı ısı transferi değerlerinin buhar kalitesinden çok çift fazlı akıĢ düzenine bağlı olmasıdır.

Bu makalede birçok soğutucu akıĢkan verisi kullanılarak oluĢturulan bu denklemlerin eski

denklemlere göre farkları belirlenecektir. Ardından deneysel verilerle bu korelasyonlar

karĢılaĢtırılarak en geçerli korelasyonlar belirlenecektir.

Anahtar Kelimeler: Isı Transferi; Çift fazlı akıĢ; Cavallini korelasyonu; Akers korelasyonu;

AkıĢ düzeni haritası

94

ZORLANMIġ TAġINIMLA NANOAKIġKAN ISI TRANSFERĠ

Sezer ÖZERĠNÇ1, Doç. Dr. Almıla G. YAZICIOĞLU

2, Prof. Dr. Sadık KAKAÇ

3

1University of Illinois at Urbana-Champaign Mühendislik Fakültesi Makine Bilimi ve

Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (312) 2105263, Faks: (312) 2102536, e-mail: [email protected] 2ODTÜ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (312) 2105263, Faks: (312) 2102536, e-mail: [email protected] 3TOBB ETÜ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Nanoparçacıkların bir sıvı içerisindeki süspansiyonları nanoakıĢkan olarak adlandırılır.

NanoakıĢkanlar yüksek ısıl iletim katsayıları sebebiyle ısı transferi artırımı için gelecek vaat

etmektedirler. Bu çalıĢmanın ilk bölümünde, nanoakıĢkanların ısıl iletim katsayılarının

hesaplanmasına yönelik teorik modellerden öne çıkanlar özetlenmiĢtir.

ZorlanmıĢ taĢınımla nanoakıĢkan ısı transferi konusundaki araĢtırmalar, nanoakıĢkanların ısı

transferi ekipmanlarında kullanılabilmesi açısından önem arz etmektedir. Bu çalıĢmanın ikinci

bölümünde, nanoakıĢkanı tek fazlı bir akım olarak ele alıp bu varsayımdan hareketle

geleneksel tek fazlı zorlanmıĢ taĢınımla ısı transferi eĢiliĢkilerinin nanoakıĢkan termofiziksel

özelliklerini kullanarak uygulama yaklaĢımının doğruluk derecesi, söz konusu analizin

sonuçlarının literatürde mevcut bulunan deneysel verilerle karĢılaĢtırılması suretiyle

incelenmiĢtir.

Bu çalıĢmanın son bölümünde, literatürde mevcut olan bir ısıl dağılıĢım modelinin geçerliliğini

incelemek amacıyla, Al2O3/su nanoakıĢkanının dairesel kesitli düz bir boru içerisindeki

hidrodinamik olarak tam geliĢmiĢ, ısıl olarak geliĢmekte olan laminer akıĢı, sabit duvar

sıcaklığı sınır Ģartında sayısal olarak incelenmiĢtir. ÇalıĢma neticesinde elde edilen sayısal

sonuçlarla literatürdeki deneysel sonuçlar arasında uyumluluk gözlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: NanoakıĢkan, zorlanmıĢ taĢınım

95

EĞRĠSEL OLARAK YAKINSAYAN HALKA

TÜRBÜLATÖRLERĠN ISIL BAġARIMA ETKĠSĠ

Nihal UĞURLUBĠLEK

EskiĢehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği

Bölümü,


ÖZET

Bu çalıĢmada, akıĢ yönünde eğrisel olarak yakınsayan halka tipi türbülatörler yerleĢtirilmiĢ düz

bir boruda ısı geçiĢi, sürtünme katsayısı ve ısıl baĢarım faktörü karakteristikleri sayısal olarak

Fluent 6.1.22 programı kullanılarak araĢtırılmıĢtır. Boru çapı (D) ve boyu (L) sırasıyla 66 ve

2574 (39D) mm‟dir. Boru iç yüzeyi ile türbülatörler arasındaki açıklık 2 mm‟ dir. Alüminyum

malzemeli 1mm et kalınlıklı türbülatörün boyu ve küçük çapı sırasıyla 50 (0.8D) ve 30 (0.5D)

mm‟ dir. Adım oranı p/D = 1 alınmıĢtır. Reynolds sayısı 5000-20000 aralığındadır. ÇalıĢma

akıĢkanı havadır (Pr = 0.7). Korunum denklemleri için Simple algoritması ve türbülans modeli

olarak Standart k- ε modeli kullanılmıĢtır. Boru giriĢinde hız tam geliĢmiĢtir. AkıĢkanın boruya

giriĢ sıcaklığı 300 K olup boru cidarına uygulanan ısı akısı 2500 W/m2‟dir. Sayısal çalıĢmanın

doğruluğunu test etmek için düz boru için elde edilen sonuçlar geleneksel bağıntılarla

karĢılaĢtırılmıĢtır. Eğrisel olarak yakınsayan halka tipi türbülatörlerin konulduğu boru için

sürtünme faktörü, Nusselt sayısı ve ısıl faktörünün değiĢimi Reynolds sayısına bağlı olarak

sunulmuĢtur. Sonuç olarak; ortalama Nusselt sayısı ve sürtünme faktörü değerleri düz boruya

göre aynı pompa gücünde sırasıyla %83-109 ve % 493-635 daha fazla bulunmuĢtur. %7.5‟luk

en iyi ısıl iyileĢme en düĢük Re için elde edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Isı geçiĢi; Halka tipi türbülatör; Türbülanslı akıĢ; Isıl performans; Sayısal

çözümleme.

96

MISIRIN KURUMA DAVRANIġININ DEĞĠġĠK GEOMETRĠLER

YARDIMIYLA SĠMÜLASYONU

Oktay Ahmet Kamil Çiğdem

HACIHAFIZOĞLU1 CĠHAN

2 KAHVECĠ

3 SUSANTEZ

4

1 Trakya Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (284) 2261217-23/2107, Fax: (284) 2261225, e-posta: [email protected] 2 Trakya Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,



Telefon: (284) 2261217-23/3020, Fax: (284) 2261225, e-posta: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada; sıcak havanın cebri konveksiyonu yardımı ile tek tabaka halindeki nemli mısırın

değiĢik kurutma havası sıcaklıkları 40, 50, 60 ve 70C için kuruma davranıĢı deneysel olarak

incelenmiĢ ve mısır tanesi geometrisi, küre ve silindire benzetilerek kuruma davranıĢını ifade

etmedeki uygunluğu araĢtırılmıĢtır. Deneyler, kuru baza göre %24 nem ihtiva eden mısır için,

v=2ms-1

sabit hava hızında gerçekleĢtirilmiĢtir. Sonuçlar kurutma havası sıcaklığının

arttırılmasıyla kuruma hızında önemli mertebelerde bir artıĢ ortaya çıktığını göstermektedir.

Kuruma eğrileri deneysel veriler ve teorik tahminler arasındaki kare farkların toplamı minimize

edilerek elde edilir. Sonuçlar mısırın kuruma davranıĢının sıvı difüzyon modeli ile

modellenebileceğini ve silindir geometri ile karĢılaĢtırıldığında küre geometriye dayalı

çözümün deneysel kuruma davranıĢı ile daha iyi uyum içinde olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Nem oranı; Tek tabaka mısır kurutma; Sıvı difüzyon; Korelasyon

katsayısı; Küre geometri.


97

ISI BORUSU PERFORMANSINA ÇALIġMA AKIġKANI VE

EĞĠM AÇISININ ETKĠSĠ

Hüseyin KURT1, Ahmet ÖZSOY

2, Engin GEDĠK

3, Yusuf ÇAY

4

1 Karabük Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (370) 4332021, Faks: (370) 433, e-mail: [email protected] 2 S.Demirel Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makina Eğitimi Bölümü 3 Karabük Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makina Eğitimi Bölümü

4 Karabük Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

ÖZET

Bu çalıĢmada, ısı geri kazanımı amacıyla imal edilmiĢ olan iki fazlı bir yerçekimi destekli ısı

borusunun ısıl performansı deneysel olarak incelenmiĢtir. Isı borusunda malzeme olarak bakır

boru ve çalıĢma akıĢkanı olarak da saf su ve ispirto kullanılmıĢtır. Farklı ısı güçlerinde, farklı

eğim açılarında ve farklı soğutma suyu debilerinde, soğutma suyu sıcaklık farkı deneysel

olarak gözlenmiĢtir. Deneyler, 10, 20, 30 ve 40 lt/h su debilerinde, 30, 60 ve 90 eğim

açılarında ve 200, 400 ve 600 W ısı yüklerinde yapılmıĢtır. Isı borusu kondenser bölgesinden

transfer edilen ısı enerjisi miktarı dikkate alındığında, 200 W ısı yükünde çalıĢma akıĢkanı

olarak saf su, ispirtoya göre daha iyi performans gösterirken, 600 W ısı yükünde ispirto, saf

suya göre daha iyi performans göstermiĢtir. Ayrıca, yerçekimi destekli ısı borusunun dik

konumda çalıĢtırılması durumunda ısıl performansının daha iyi olduğu gözlemlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Yer çekimi destekli ısı borusu; Su; Ġspirto; Eğim açısı.

98

MĠKROBORULARDA ISI GEÇĠġĠNĠN DENEYSEL

ĠNCELENMESĠ

Nezaket PARLAK 1, Mesut GÜR

2, Tahsin ENGĠN

3, Hasan KÜÇÜK

4

1, 3, 4 Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (264) 2955885,

e-mail 1 : [email protected],

e-mail 3 : [email protected],

e-mail 4: [email protected]


Telefon: (212) 2931300/2476 e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada mikrokanallarda laminer akıĢ ve ısı geçiĢi özelliklerinin ortaya çıkarılması

amacıyla iç çapları 100 ila 180 µm arasında değiĢen ergimiĢ silika ve paslanmaz çelik

mikroborularla deneysel çalıĢmalar yapılmıĢtır. Deneyler 100<Re<4600 aralığında sabit yüzey

sıcaklığı koĢullarında gerçekleĢtirilmiĢ olup buradan Nu sayıları belirlenmiĢtir. Elde edilen

deneysel sonuçlar hem geleneksel bağıntılar ile hem de mikrokanallar için önerilmiĢ

bağıntılarla karĢılaĢtırılmıĢtır. Ayrıca mikroborunun iç çapı, boyu, makro ölçekte genellikle

ihmal edilen viskoz ısınma, eksenel ısı iletimi ve hidrodinamik giriĢ uzunluğu gibi faktörlerin

ısı geçiĢine ve akıĢa olan etkisi incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Mikroboru, Isı geçiĢi, Nusselt sayısı, Ölçek etkileri

99

ISITMA KONUMLARINA GÖRE FAZ DEĞĠġTĠREN

MALZEMELERĠN ERĠME HIZININ DENEYSEL OLARAK

ĠNCELENMESĠ

Alptuğ YATAĞANBABA1 ve Ġrfan KURTBAġ

2

Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü 1 Telefon: (364) 2274533/1241, Faks: (364) 2274535, e-mail: [email protected]

2 Telefon: (364) 2274533/1230, Faks: (364) 2274535, e-mail: [email protected]

ÖZET

Isıl enerjini depolanmasında, yüksek ısıl enerji depolama yetenekleri ve izotermal

davranıĢlarından dolayı genellikle faz değiĢtiren malzemeler (Phase change materials PCM)

kullanılmaktadır. Bilindiği gibi ısıl enerjinin etkin bir Ģekilde kullanılması ve/veya

depolanması, geliĢtirilen yöntemlerin enerji uygulamalarında kullanılması son derece

önemlidir.

Özellikle binaların ısıtma ve soğutma uygulamalarında ve güneĢ enerjisinin depolanmasında

farklı Ģekillerde konumlandırılmıĢ toplayıcılar yardımıyla ısı depolama yapılmaktadır. Bu

çalıĢmada, ısıtma yüzeyi konumunun PDM‟deki erime hızı üzerindeki etkisi deneysel olarak

araĢtırılmıĢtır. Bu amaca uygun olarak 274 cm3 hacmine sahip bir dikdörtgen küp imal

edilmiĢtir. Deneysel çalıĢmalarda PDM‟lerin erime hızını gözleyebilmek için test bölümü

fleksiglastan imal edilmiĢtir. Bu küpün bir yüzeyi sabit ısı akısı ile ısıtılırken diğer yüzeyler

ortama karĢı izole edilmiĢtir. Deneylerde test bölümü, ısıtma yüzeyi yanda, altta ve üste olacak

Ģekilde konumlandırılmıĢtır. Isıtma yüzeyinde üç farlı ısı akısı uygulanmıĢtır. Her bir zaman

adımında faklı ısı akıları ve ısıtma konumları için erime hızı belirlenmiĢ ve görüntülenmiĢtir.

PDM olarak 50-52 oC de faz değiĢtire parafin kullanılmıĢtır. Deneysel bulgularda, ısıtma

yüzeyinin alta olması durumunda erime hızının ısıtma yüzeyinin üstte olması durumuna göre

yaklaĢık 4 kat daha hızlı olduğu görülmüĢtür. Isıtma konumunun, faz değiĢiminin ve erime

hızının üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu belirlenmiĢtir. Yapılan çalıĢmada ısıtma

konumuna ve yüzey ısı akısına bağlı olarak sıvı fazdaki FDM‟de doğal taĢınımın etkisinin

önemli oranda arttığı görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: PDM, Faz değiĢtiren malzemeler, Erime hızı

100

VĠSKON ĠPLĠK BOBĠNLERĠNĠN KURUMA DAVRANIġI VE

KURUMANIN MODELLENMESĠ

Kamil KAHVECĠ1, Uğur AKYOL

2, Ahmet CĠHAN

3

1 Trakya Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (284) 2261217, Faks: (284) 2261225, e-mail: [email protected] 2 Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Telefon: (282) 6529475, Faks: (282) 6529372, e-mail: [email protected] 3 Trakya Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Bu çalıĢmada viskon iplik bobinlerinin basınçlı sıcak hava ile kuruma davranıĢı deneysel

olarak tespit edilmiĢ ve kuruma davranıĢı modellenmiĢtir. Deneysel sonuçlar 70C, 80C ve

90C kurutma havası sıcaklığı ve 1bar ve 2 barlık efektif kurutma havası basıncı için elde

edilmiĢtir. Sonuçlar hem kurutma havası sıcaklığı ile hem de efektif kurutma havası basıncının

artmasıyla kurumanın önemli mertebelerde hızlandığını göstermektedir. Sonuçlar ayrıca Page

modelinin viskon iplik bobinlerinin kuruma davranıĢını ifade etmede iyi bir uygunluk

sergilediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Kurutma; Viskon; Bobin; Nem oranı; Page

101

PAMUK ĠPLĠK BOBĠNLERĠNĠN KURUMA DAVRANIġI VE

KURUMANIN MODELLENMESĠ

Ahmet CĠHAN1, Uğur AKYOL

2, Dinçer AKAL

3, Kamil KAHVECĠ

4

1 Trakya Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (284) 2261217, Faks: (284) 2261225, e-mail: [email protected] 2 Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü




ÖZET

Bu çalıĢmada pamuk iplik bobinlerinin basınçlı sıcak hava ile kuruma davranıĢı deneysel

olarak tespit edilmiĢ ve kuruma davranıĢı modellenmiĢtir. Deneysel sonuçlar 70C, 80C ve

90C kurutma havası sıcaklığı ve 1bar ve 2 barlık efektif kurutma havası basıncı için elde

edilmiĢtir. Sonuçlar hem kurutma havası sıcaklığı ile hem de efektif kurutma havası basıncının

artmasıyla kurumanın önemli mertebelerde hızlandığını göstermektedir. Sonuçlar ayrıca Page

modelinin pamuk iplik bobinlerinin kuruma davranıĢını ifade etmede iyi bir uygunluk

sergilediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Kurutma; Pamuk; Bobin; Nem oranı; Page modeli

102

A 3-D NUMERICAL ANALYSIS OF FORCED CONVECTION

AND HEAT TRANSFER IN RECTANGULAR PLATE-FIN

PASSAGES WITH DIFFERENT ASPECT RATIOS

Muhsin Kılıç1, ġemsettin Melih Akyol

2, AyĢe Burcu Yıldız

3

1Faculty of Engineering and Architecture, Department of Mechanical Engineering, Uludag

University, Gorukle Campus, Bursa 16059, [email protected], 2Faculty of Engineering and Architecture, Department of Mechanical Engineering, Uludag

University, Gorukle Campus, Bursa 16059, [email protected]

ABSTRACT

In this study, the fluid flow and heat transfer inside the Plate-Fin compact heat exchanger

passages with the small hydraulic diameters are investigated numerically. In the three

dimensional numerical analysis, both laminar and turbulent flows are considered. Turbulent

flow is modeled with the RNG k- model with the enhanced wall treatment and the SST k-ω

model with a low-Reynolds-number correlation. Heat conduction in the fin and convection in

the fluid are analyzed simultaneously as a three dimensional conjugate problem. Various duct

aspect ratios from 2 to 8 are considered with a wide range of Reynolds numbers from 500 to

5000. The friction coefficients and Nusselt numbers in the developing region for these passages

are obtained, which can be used in estimation of heat transfer performance in plate-fin compact

heat exchangers. Obtained numerical results are validated with the experimental data taken

from the literature. It is shown that the numerical results obtained by the use of the SST k-ω

model with a low-Reynolds-number correlation shows a good agreement with the experimental

data over whole the Reynolds number range considered in this study.

Keywords: Plate-fin heat exchanger; Numerical Modeling; Heat Transfer; Friction Factor;

Aspect Ratio.

103

BALKABAĞININ KURUMA DAVRANIġININ DENEYSEL


Selçuk DARICI1, Ömer Faruk ÖZEL

2

1Selçuk Üniversitesi, Makina Müh. Bölümü, 42031, Kampüs, Konya, [email protected]

2Biskot Bisküvi Gıda San. ve Tic. A.ġ., 70100, Karaman, [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, balkabağının (Cucurbita moschata) tek tabaka kuruma kinetiği konveksiyon tipi

kurutma deney setinde incelenmiĢtir. Deneylerde, yaĢ baza göre nem içeriği % 93.48 olarak

belirlenen balkabağı kullanılmıĢ, elde edilen veriler ile balkabağına ait kuruma eğrileri çizilmiĢ

ve kurutma havası koĢullarının kurumaya etkisi belirlenmiĢtir. Kurutma havası sıcaklıkları 50

ºC, 60 ºC, 70ºC, kurutma havası hızları 0.5 m/s, 1 m/s, 2 m/s bağıl nem ise %10 olarak

alınmıĢtır. Balkabağı kabukları soyulduktan sonra 30x30mm boyutlarında ve 4 mm kalınlıkta

dilimler halinde kurutulmuĢtur. Kurutma havası sıcaklığında ve hızındaki artıĢ ile kuruma hızı

ve nem oranındaki azalma hızı artmakta ve bu nedenle kuruma süresi azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kurutma, konvektif kurutma, kuruma kinetiği, kuruma hızı, balkabağı.

104

KĠVĠNĠN KURUTULMASINDA KURUTMA HAVASI

SICAKLIĞININ ve BAĞIL NEMĠNĠN KURUMA KĠNETĠĞĠNE

ETKĠSĠ

Soner ġEN1, Selçuk DARICI

2

1 Selçuk Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makina Eğitimi Bölümü, [email protected]

2 Selçuk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

[email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, 4 mm dilim kalınlığındaki kivinin taĢınımla kurutulmasında kurutma havasının

sıcaklığının ve bağıl neminin kurumaya etkisini incelemek amacı ile, önce kurutma havasının

0.5 m/s hızı ve % 10 bağıl neminde 50, 60, 70, ve 80 °C sıcaklıklar için, sonrasında ise

kurutma havasının 1.0 m/s hız, 60 °C sıcaklık ve % 5, % 10 ve % 20 bağıl nem değerleri için

deneyler yapılmıĢtır. Nem oranı (MR) değerleri kullanılarak difüzyon katsayıları

hesaplanmıĢtır. Deneylerde kurutma havası sıcaklığının ve bağıl neminin kuruma hızında

oldukça etkili bir parametre olduğu, artan sıcaklık ve azalan bağıl nem ile kuruma hızının

arttığı görülmüĢtür. Fick difüzyon modeli kullanılarak hesaplanan difüzyon katsayıları

2.344x10-10

m2/s ile 7.010x10

-10 m

2/s arasında değiĢmektedir.

Anahtar Kelimeler: Kivi; Kurutma; Kuruma kinetiği; Kuruma hızı; Difüzyon katsayısı.

105

YATAY BORU ĠÇĠNDE YOĞUġMA VE BUHARLAġMANIN

ĠNCELENMESĠ

Nurdil ESKĠN1, Çiler ÖZEN

2

1 Ġstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (212) 2931300/2407, Faks: (212) 2450795, e-mail: [email protected],

(212) 2931300/2544, (212) 2517368, e-mail: [email protected]

ÖZET

Yatay bir boruda gerçekleĢen yoğuĢma ve buharlaĢma, sabit akılı ısı geçiĢi durumunda,

halkasal akıĢ Ģekli kullanılarak modellenmiĢtir. Kütle, momentum ve enerji korunumu

denklemleri zamandan bağımsız haliyle ayrılmıĢ akıĢ metodu ile elde edilip sonlu farklar

yöntemi kullanılarak ayrıklaĢtırılmıĢtır. AyrıklaĢtırılan denklemler MATLAB programı

kullanılarak çözülmüĢtür. Elde edilen sonuçlar mevcut deneysel çalıĢmalarla karĢılaĢtırılarak

modelin geçerliliği gösterilmiĢtir. BuharlaĢmada yüksek debi değerinde gaz ve sıvı ısı taĢınım

katsayısı değerleri, basınç kaybı beklenildiği gibi artıĢ göstermiĢtir. Artan giriĢ kuruluk

derecesi ile birlikte basınç kaybının arttığı, sıvı tarafı ısı taĢınım katsayısı değerinin azalan sıvı

kalınlığına bağlı olarak arttığı, gaz tarafı ısı taĢınım katsayısının artan gaz kalınlığıyla birlikte

azaldığı gözlemlenmiĢtir. YoğuĢmada yüksek debi değerinde kuruluk derecesindeki değiĢim

azalmıĢ, gaz ve sıvı ısı taĢınım katsayısı değerleri, basınç kaybı beklenildiği gibi artıĢ

göstermiĢtir. Artan giriĢ kuruluk derecesi ile birlikte basınç kaybının arttığı, sıvı tarafı ısı

taĢınım katsayısı değerinin azalan sıvı kalınlığına bağlı olarak arttığı, gaz tarafı ısı taĢınım

katsayısının artan gaz kalınlığıyla birlikte azaldığı gözlemlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: BuharlaĢma, YoğuĢma, Yatay Boru, Ġki Fazlı AkıĢ.

106

ĠKĠ FARKLI MALZEMEDEN ĠMAL EDĠLMĠġ AYIRICI

YERLEġTĠRĠLMĠġ KAPALI HACĠMLERDE DOĞAL

TAġINIMIN SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Ahmet Koca*, Hakan F. Öztop**, Rabia Gökgül**, Yasin Varol***

*Vacational School, Fırat University, 23119, Elazığ, Turkey

** Dept. Mech. Eng., Technology Faculty, Fırat University, 23119, Elazıg, Turkey

*** Dept. Energy Systems Eng. Fırat University, 23119, Elazıg, Turkey

ÖZET

Kapalı hacimlerde akıĢ içerisine yerleĢtirilen plakalar, akıĢ direncini ve yönünü etkileyerek ısı

transferi için önemli bir kontrol mekanizması oluĢturmaktadır. Bu Ģekilde yapılan ısı transfer

kontrolü pasif metot olarak adlandırılıp, ilave bir enerji gereksinimine ihtiyaç duymamakta ve

ısı transferi kontrolü için iĢletme maliyeti de minimum seviyeye indirgenmektedir. Bu

çalıĢmada, yatay duvarına plaka yerleĢtirilmiĢ kompozit malzemeden yapılmıĢ kare bir hacim

içerisindeki doğal taĢınım ısı transferi, sayısal olarak incelenmiĢtir.

Kapalı hacmin yatay duvarları yalıtımlı, düĢey duvarları ise sabit sıcaklıktadır. Denklemler

akım fonksiyonu-girdaplılık formunda yazılarak, iki boyutlu, laminar, süreklilik, momentum ve

enerji denklemleri sonlu farklar metodu ile çözülmüĢtür. Sonuçlar, plakanın farklı yükseklik,

kalınlık, yerleĢtirilme yeri ve iletkenlik katsayısı için farklı Rayleigh sayılarında elde

edilmiĢtir. Elde edilen sonuçlar, akım çizgileri, sıcaklık profilleri, yerel ve ortalama Nusselt

sayıları Ģeklinde sunulmuĢtur. Rayleigh sayısının ve duvar üzerine plaka yerleĢtirilmesinin

doğal taĢınım ısı transferini ve akıĢ alanını oldukça etkilediği görülmüĢtür. Özellikle, katı cisim

malzemesinin (ısıl iletkenlik katsayısının) değiĢtirilmesi ile ısı transferinin kontrol edilebileceği

görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Doğal taĢınım, oyuk, sayısal çözüm, ısı transferi.

107

EFFECTS OF SQUARE BODY INSERTION TO CONTROL

THERMAL MIXING IN A CHANNEL WITH TWINJET INLET

BeĢir KOK1 ,Yasin VAROL

2, Hakan F. ÖZTOP

3, Ahmet KOCA

4

1Firat University Vocation Technical School, 23119, Elazig, Phone: (424) 2370000/4400,


2 Firat University, Technology Faculty, Energy Systems Engineering, 23119, Elazig, Phone:

(424) 2370000/4219, e-mail: [email protected].

3 Firat University, Technology Faculty, Mechanical Engineering, 23119, Elazig, Phone: (424)

2370000/4222, e-mail: [email protected] 4 Firat University Vocation Technical School, 23119, Elazig, Phone: (424) 2370000/4390,


ABSTRACT

In this study, an experimental study has been performed on thermal mixing phenomena in a

narrow channel by twin-jets at different temperatures. The channel has a circular exit hole to

supply continuity of mass. A square adiabatic object is inserted into the channel to control

thermal mixing as a passive technique. Other parameters in experiments are the ratio of flow

rate of inlet fluid, inclination angle of the channel and jet velocities. A thermal mixing index

was defined and calculated for different parameters. Mixing index is calculated from measured

parameters. Temperature distribution is also obtained for the whole channel. It is observed that

inserting a square object can be used as control parameter for the heat transfer, thermal mixing

and temperature distribution. In addition, it is concluded from the results that changing

inclination angle of the channel affect thermal mixing.

Keywords: Thermal mixing with jets, parallel jet, Heat Transfer.

108

DAĠRESEL VE AÇILI BĠR PLAKAYA ÇARPAN DAĠRESEL

HAVA JETĠNĠN ISI TRANSFERĠ KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN

DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Hakan F. Öztop1, Yasin Varol

2, Müjdat Fırat

3, Betül Turan

4, Ahmet Koca

5, Ġlhan Metin

3

1Fırat Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, 23119, Elazığ,

Telefon: (424)2370000/4222, e-mail: [email protected] 2Fırat Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü, 23119,

Elazığ, Telefon: (424)2370000/4219, e-mail: [email protected] 3Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü 23119, Elazığ,

Telefon: (424)2370000/4221, e-mail: [email protected] 4Karadeniz Teknik Üniversitesi, BeĢikdüzü Meslek Yüksekokulu, 61080, Trabzon,

Telefon: (462) 8716922 - 8573, e-mail: [email protected] 5Fırat Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, 23119, Elazığ,

Telefon: (424)2370000/4390, e-mail: [email protected]

ÖZET

ÇalıĢmada, dairesel serbest hava jeti, sabit ısı akısı sınır Ģartına sahip ve çarpan jete göre açılı

konumda yerleĢtirilmiĢ bir dairesel plakaya çarptırılarak, çarpan jetin ısı transferi ve akıĢ

karakteristikleri deneysel olarak incelenmiĢtir. Hava, radyal bir fan yardımıyla sağlanmakta ve

dairesel jet elde edilmektedir. Deneysel olarak çalıĢılan parametreler; Reynolds sayıları (Re =

2800, 9000 ve 36000), farklı jet-cisim uzaklığı/jet çapı oranları (H/Dh) ve dairesel cismin jete

göre farklı eğim açıları ( = 90o, 120

o ve 150

o) olarak belirlenmiĢtir. Sonuçlar, sıcaklığın r-

ekseni boyunca değiĢimi, yerel ve ortalama Nusselt sayıları olarak sunulmuĢtur. Bu çalıĢmada,

soğutma etkinliğinin artan Reynolds sayısı ile birlikte arttığı ve jet akımının durma noktası

yerinin dairesel plakanın eğim açısı ile değiĢtiği tespit edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Dairesel jet, ısı transferi, dairesel disk, açılı plaka

109

YÜKSEK SICAKLIKLARDA SARIÇAM KERESTENĠN

KURUTULMASI

Volkan ASLAN1, Ali BOLATTÜRK

2

1 Bozok Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (354) 2421001/2143, Faks: (354) 2421005, e-mail: [email protected] 2 Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (246) 2111234 Faks: (246) 2370859, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, sarıçam kerestesinin 105, 120, 135 C deney sıcaklıklarında ve farklı

basınçlarda kurutulması için 10 bar basınca kadar dayanabilen kurutucu tasarımı yapılarak imal

edilmiĢtir. Sarıçam kereste deney numunelerinin kurutma öncesi ve sonrası özgül ağırlık

değerleri ve eğilme dirençleri tespit edilmiĢtir. Yüksek sıcaklıklarda kurutulan kereste

numunelerinden elde edilen kuruma süreleri, özgül ağırlıkları ve eğilme dirençleri, klasik

kurutma sonucu elde edilen değerlerle karĢılaĢtırılmıĢtır. Sarıçam kerestelerinin 105, 120, 135

C deney sıcaklıklarında ortalama kuruma süreleri sırasıyla 14.5, 11 ve 10 saat, ortalama

eğilme dirençleri sırasıyla 9.888, 10.714 ve 11.720 N/mm2 olarak belirlenmiĢtir. Klasik

kurutmada kurutma süresi 24 saat, eğilme direnci 9.145 N/mm2 olarak bulunmuĢtur. Sonuç

olarak, yüksek sıcaklıklarda basıncın etkisiyle kuruma süresinin klasik kurutmaya göre önemli

derecede azaldığı ve eğilme direncinin sıcaklığın artıĢı ile arttığı tespit edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Kurutma, sarıçam kerestesi, yüksek sıcaklık

110

BOR NĠTRÜR-SU NANOAKIġKANIN ISIL ĠLETKENLĠĞĠNĠN

3 ω YÖNTEMĠ ĠLE BELĠRLENMESĠ

Alpaslan TURGUT1, Ġsmail TAVMAN

1, Feray BAKAN

2

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (232) 3883138, Faks: (232) 3887868,

e-mail: [email protected] [email protected] 2 Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Kimya Bölümü,


ÖZET

ÇalıĢma kapsamında (nano)akıĢkanların ısı iletim katsayılarının ölçümünde kullanılmak üzere,

alternatif akım uyarımlı ve 3. harmoniğin (3 omega) kilitlemeli yükseltici ile belirlenmesi

prensibine dayalı ölçme sistemi tanıtılmıĢtır. Bu yöntemle, su bazlı bor nitrür (BN)

nanoakıĢkanların ısıl iletkenlikleri farklı hacimsel katkı oranlarında incelenmiĢlerdir. Elde

edilen sonuçlar, Maxwell modelinden %1-2 civarında yüksektir. %2.5 BN katkı oranında BN-

su nanoakıĢkanın ısıl iletkenliği baz akıĢkan olan suya göre %10 artıĢ göstermiĢtir.

Anahtar Kelimeler: 3 ω yöntemi; ısıl iletkenlik; nanoakıĢkan; bor nitrür; alternatif akım

uyarımla sıcak tel yöntemi.

111

ISI TEKNĠĞĠ

112

KONUT DIġI KOMPLEKS YAPILAR ĠÇĠN OPTĠMUM YALITIM

KALINLIĞI

Okan KON1 , Bedri YÜKSEL

2

1Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü

10145 ÇağıĢ Kampusü, Balıkesir, Tel: (266) 612 11 94, Faks: (266) 612 12 57,

e-mail: [email protected], 2Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü

10145 ÇağıĢ Kampusü, Balıkesir, Tel: (266) 612 11 94, Faks: (266) 612 12 57,


ÖZET

Ġnsanların bir kısmı, çalıĢmak için hayatlarının belirli bir miktarını konut dıĢı yapılarda

geçirmektedirler. Bu yapılarda insanların verimli çalıĢabilmesi için uygun iç ortam koĢulların

sağlanması gerekmektedir. Bu koĢulların sağlanması için bu tip binalarda önemli miktarda

enerji tüketilmektedir. Yapılan incelemelerde bu binalarda enerjinin savurgan Ģekilde

kullanıldığı ve büyük miktarda enerji tasarrufu sağlanabileceği görülmüĢtür. TS 825;

“Binalarda Isı Yalıtım Kuralları” standardında konut dıĢı binalar için insan konforuna uygun

aylık ortalama iç ortam sıcaklıkları verilmiĢtir. ÇalıĢmada, bu iç ortam sıcaklıklarına bağlı

olarak derece-gün yöntemi ve ömür maliyet analizi ile Balıkesir ilindeki konut dıĢı kompleks

bir binanın dıĢ duvarlar için optimum yalıtım kalınlığı ve elde edilecek tasarruf tespit

edilmiĢtir. Yalıtım malzemesi olarak ekspande polistiren ve taĢ yünü, yakıt olarak kömür ve

doğal gazın kullanıldığı kabul edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Optimum yalıtım kalınlığı, Isıl konfor, Enerji tasarrufu, Konut dıĢı

yapılar

113

BÖLGESEL YALITIMLI ISI KÖPRÜLERĠNDEKĠ ISI

KAYIPLARININ SAYISAL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Koray KARABULUT* Ertan BUYRUK**

*Cumhuriyet Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Böl. 58140 SĠVAS

**Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Müh. Böl. 58140 SĠVAS

ÖZET

Bu çalıĢmada, betonarme taĢıyıcı sistemlerdeki kiriĢlerin ve kolonların oluĢturduğu ısı

köprülerinin ısı transferi yapıları dıĢtan, içten ve sandviç bölgesel yalıtımlı ara kat döĢemeleri

ve dıĢtan yalıtımlı farklı tipteki köĢeler için sayısal olarak incelenmiĢtir. Bütün modeller için

sıcaklık ve ısı akısı konturleri, 5 cm yalıtım kalınlığı durumunda elde edilmiĢtir. Elde edilen

sonuçlar, bütün yapı modellerinde en fazla ısı transferi miktarının, kiriĢ ve kolon bölgesinde

olduğunu göstermiĢtir. Bununla birlikte; kolonlardan oluĢan ısı köprüsünün kolon iç

yüzeyinde, yalıtımsız duruma göre dıĢtan yalıtım uygulanmasıyla ısı transferi miktarında

yaklaĢık % 75‟ lik azalma sağlanmıĢtır. En uygun yalıtım modelinin duvar yalıtımına ek olarak

kiriĢ ve kolon yüzeyinin de yalıtıldığı durum olduğu ve böylece ısı köprüsü etkisinin azaldığı

sonucuna varılmıĢtır.

Anahtar Kelimler: Isı köprüsü, Isı yalıtımı, Fluent, Enerji tasarrufu.

114

DOĞALGAZ AKIMLARINDAN TURBOGENLEġTĠRME

YOLUYLA ETAN GERĠ KAZANIMI SÜREÇLERĠNĠN

PARÇACIK SÜRÜ YÖNTEMĠ ĠLE EKSERJĠ OPTĠMĠZASYONU

Volkan R. Akkaya1 ve Alp Er ġ. Konukman

2

Makine Mühendisliği Bölümü

Mühendislik Fakültesi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze 41400, Kocaeli 1 e-mail: [email protected]

2 e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢma, bir etan geri kazanım sürecininin ekserjetik optimizasyonunu metasezgisel bir

yöntem olan parçacık sürü optimizasyonu (PSO) ile gerçekleĢtirmeyi hedeflemektedir.

ÇalıĢmada, PSO‟nun bu tip ısıl sistemler için uygulanabilir bir optimizasyon yöntemi olduğu

ve yerel optimumlara yakalanmadan sonuca ulaĢabildiği gösterilmiĢtir. Ayrıca, yöntemin

parçacık sayısı gibi parametrelerinin çözümün kalitesi ve hızına etkisi araĢtırılmıĢ, en sağlam

ve verimli çözümü sağlayan parametre değerleri belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: turbogenleĢtirme yoluyla etan geri kazanımı, ekserji analizi, Parçacık

Sürü Optimizasyonu, ASPEN süreç simülatörü

115

TERMODĠNAMĠK

116

CANDU 6 NÜKLEER GÜÇ SANTRALININ EKSERJĠ ANALĠZĠ

Volkan ÜNSAL1, Ahmet DURMAYAZ

2

1 Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Çekmece Nükleer AraĢtırma ve Eğitim Merkezi, 34303

Ġstanbul

Telefon: (212) 4732600/2207 Faks: (212) 4732634 E-mail: [email protected] 2 Ġstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü, Maslak 34469 Ġstanbul

Telefon: (212) 2853878 Faks: (212) 2853884 E-mail:[email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, 697 MWe nominal güce sahip bir CANDU 6 Nükleer Güç Santralı‟nın (NGS‟nın)

ekserji analizinin gerçekleĢtirilmesi amaçlanmıĢ ve Cycle-Tempo 5.0 (CT 5.0) termodinamik

analiz programında CANDU 6 NGS‟nın basitleĢtirilmiĢ bir modeli oluĢturulmuĢtur. Bu model

ve seçilen referans çevre koĢulları kullanılarak yapılan analiz ile tesisin bileĢenlerindeki ekserji

yıkımlarının (tersinmezliklerin) ve kayıplarının yerleri ve büyüklükleri araĢtırılmıĢ ve

sonucunda ekserjinin tersinmezliklerin en büyük olduğu reaktörde en fazla kaybedildiği, bunu

ekserji yıkımı ve kaybı itibariyle sırasıyla türbinler, buhar üreteçleri ve yoğuĢturucunun izlediği

belirlenmiĢtir. NGS termodinamik verimlerinin büyüklüğü ve reaktörlerindeki tersinmezlik

oranlarının küçüklüğü açısından CANDU 6 NGS‟nın Pickering NGS‟dan daha iyi olduğu,

ancak bu iki PHWR NGS‟nın termodinamik verim açısından BWR ve PWR NGS‟ların

gerisinde kaldığı ve ayrıca bu iki PHWR NGS‟nın reaktörlerindeki tersinmezliklerin oransal

olarak BWR ve PWR NGS‟ndakilere nazaran daha fazla olduğu belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: CANDU 6; Nükleer Güç Santralı; Ekserji Analizi; Cycle-Tempo.

117

TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPASININ BOLU ÖZELĠNDE

NÜMERĠK MODELLEMESĠ

Ünal ÇAMDALI(*), Erhan TUNÇEL(*) ve Nedim SÖZBĠR (**)

(*): Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi, Müh. Mim. Fak., Gölköy Kampusu, Bolu

(**): Sakarya Üniversitesi, Müh. Fak., Makina Mühendisliği Bölümü, Esentepe kampusu,

Sakarya

ÖZET Toprak kaynaklı ısı pompaları, soğutma devresi ve toprak ile ısı alıĢveriĢi yapan salamura devresinden

oluĢmaktadır. Soğutma devresi, yoğuĢturucu ve kompresör gibi cihazların bulunduğu ve soğutucu

akıĢkanın kullanıldığı devredir. Salamura devresi ise; toprak ısı değiĢtiricisi, sirkülasyon pompası ve

diğer elemanların bulunduğu devredir.Isı pompalarının ısıtma uygulamasında salamura devresi

yardımıyla topraktan çekilen ısı, soğutma devresine, oradan da ısıtılacak yere aktarılır. Soğutma

uygulamasında ise, soğutmak istediğimiz bölgeden çekilen ısı toprağa önce soğutma daha sonra da

salamura devresi yardımıyla transfer edilir. Literatürde soğutma çevrimleri için farklı modeller mevcuttur.

Bu çalıĢmada ısı pompası sistem elemanları için literatürde mevcut bir simülasyon modeli kullanılmıĢtır.

Ayrıca toprak ısı değiĢtiricisi uzunluğunun hesaplanmasında da literatürdeki bir model kullanılmıĢtır.

Kullanılan bu modelde sistemin COP‟si ile toprağın yıl içindeki en düĢük ve en yüksek sıcaklıkları esas

alınarak toprak ısı değiĢtirici uzunluğu hesaplanmıĢtır. Burada, toprak sıcaklığının zamana ve derinliğe

bağlı olarak hesabı için de yine literatürdeki bir denklemin Bolu için modifiye edilmiĢ hali kullanılmıĢtır.

Bu çalıĢmada, literatürdeki soğutma çevrimi ve toprak ısı değiĢtiricisi için mevcut olan modeller esas

alınarak Bolu için geliĢtirdiğimiz modelden elde edilen denklemleri iteratif olarak çözen bir MATLAB

programı geliĢtirilmiĢtir. Bu programda kompresör, buharlaĢtırıcı, yoğuĢturucu tasarım parametreleri,

toprak ısı değiĢtiricisinde (TID) dolaĢan salamura ve yoğuĢturucudan geçen havanın giriĢ ve çıkıĢ

sıcaklıkları, TID döĢeme tipi, gömme derinliği, TID boru çapı gibi değerler giriĢ parametreleri olarak

programa girilmektedir. Program çıktısı olarak da yoğuĢturucu ve buharlaĢtırıcı sıcaklıkları ve

kapasiteleri, kompresör gücü, sistemde dolaĢan soğutucu akıĢkan debisi, salamura ve hava debileri,

soğutma çevrimindeki boru çapları, soğutma çevriminde dolaĢan soğutucu akıĢkanın termodinamik

özellikleri, COP, TID boru uzunluğu, sirkülasyon pompası basma yüksekliği gibi sistem parametreleri

elde edilmektedir. Bu programda ayrıca kullanılacak soğutucu akıĢkanın termodinamik özelliklerini hesap

eden hal denklemlerine de ihtiyaç duyulmuĢtur. Literatürde bu bağlamada sadece R12, R22, R502 için hal

denklemleri belirli katsayılara bağlı olarak verilmiĢtir. Bu bakımdan R134a, R404a, R410a için hal

denklemleri de, R12, R22, R502 hal denklemleri ve ASHRAE Tablo değerleri kullanılarak eğri uydurma

yöntemi ile belirlenmiĢtir.

Programdan elde edilen sonuçlar Solvay Fluor firmasının hazırladığı Solkane Refrigerant Software

programından elde edilen değerler ile karĢılaĢtırılmıĢ ve bu değerler arasında yeterli bir uyum olduğu

gözlenmiĢtir.

Sonuç olarak bu çalıĢmada yukarıda bahsedilen modeller kullanılarak ısı pompası sistemini oluĢturan

bileĢenlerin kapasiteleri ile toprak ısı değiĢtiricisi uzunluğu ve gerekli toprak alanı gibi değerler Bolu

özeli için elde edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Toprak Kaynaklı Isı Pompası, Toprak Isı DeğiĢtiricisi, Matematik Model,

Simülasyon

118

HAVA ĠÇERĠSĠNDEKĠ SICAKLIK DAĞILIMININ

BELĠRLENMESĠ ĠÇĠN ALTERNATĠF BĠR YÖNTEM: AĞ

YAPILI KIZILÖTESĠ SICAKLIK ÖLÇÜMÜ

Ziya Haktan KARADENĠZ*,Dilek KUMLUTAġ* ve Özgün Özer

*Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

35100 Bornova, Ġzmir, [email protected], [email protected]

ÖZET

Kızılötesi sıcaklık ölçümü, kızılötesi dalga boyundaki ıĢınım için opak olan cisimlerin yüzey

sıcaklıklarının belirlenmesinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Ancak, hava vb. gaz

akıĢkanlar kızılötesi dalga boyundaki ıĢınım için (sıcaklık ölçümünde 7-13,5 µm) geçirgen

olduklarından, hava içerisindeki herhangi bir noktanın sıcaklığını bu yöntemle ölçmek

mümkün değildir. Bu çalıĢmada, hava akıĢları içerisindeki sıcaklık dağılımının belirlenmesinde

kullanılmak üzere Ağ Yapılı Kızılötesi Sıcaklık Ölçümü (AYKSÖ) yöntemi geliĢtirilmiĢtir.

AkıĢ üzerindeki etkileri en aza indirmek için ayrık yapılı bir ölçüm düzlemi oluĢturulmuĢtur.

Isıl çiftlerle eĢ zamanlı yapılan ölçümler sonucu, yeni geliĢtirilen yöntemin tutarlılığı

incelenmiĢ ve ortalama 1,3 °C sıcaklık farklılıklarıyla sıcaklık dağılımının belirlenebildiği

görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Kızılötesi sıcaklık ölçümü, Ağ yapılı Kızılötesi Sıcaklık Ölçümü,

AYKSÖ

119

ĠÇTEN YANMALI MOTOR PERFORMANS DENEYLERĠNDE

ÇALIġMA PARAMETRELERĠNĠN LabVIEW KULLANILARAK

ÖLÇÜLMESĠ

Alirıza KALELĠ1, M. Akif CEVĠZ

2, Ahmet MAVĠ

3, Tevhit KARACALI

4

1Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü,

25240, ERZURUM, [email protected] 2Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240,

ERZURUM, [email protected] 3Atatürk Üniversitesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Kimya Eğitimi Anabilim Dalı,

25240, ERZURUM, [email protected] 4Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü,

25240, ERZURUM, [email protected]

ÖZET

Ġçten yanmalı motorların fren performans deneylerinin gerçekleĢtirildiği deney kurulumlarında,

birçok farklı çalıĢma parametresinin yüksek doğrulukta ölçülmesi gerekmektedir. Bu ölçümler

çok farklı çalıĢma prensiplerine sahip olan cihazlarla gerçekleĢtirilmektedir. Ayrıca,

gerçekleĢtirilen ölçümlerin sonradan iĢlenebilesi için eĢ zamanlı olarak kaydedilmesi

gerekmektedir.

Bu durum, deney kurulumunun karmaĢık bir yapıya sahip olmasına, deneyler esnasında veri

kaydının giderek zorlaĢmasına sebep olmaktadır. Tüm bunların yanı sıra, ölçüm cihazlarının

üretim teknolojilerine bağlı olarak çok yüksek maliyetler ile elde edilebilmesi, motor

performans deneylerinin yapılabilirliğini azaltmaktadır.

Bu çalıĢmada, motor torku, devir sayısı, yakıt tüketimi, emme havası debisi, emme manifoldu

basıncı, gaz kelebek açıklık oranı ve ateĢleme avansı gibi motor çalıĢma parametrelerinin

ölçümlerinin, yüksek doğrulukta düĢük maliyetli ölçüm cihazları ile nasıl

gerçekleĢtirilebileceği tanıtılacaktır. Bu tür ölçümler, yalnızca içten yanmalı motor performans

deneylerinde değil, daha birçok deneysel kurulumda gerçekleĢtirilmektedir.

ÇalıĢmada ayrıca, tüm bu çalıĢma parametrelerinin LabVIEW* yardımıyla, kiĢisel bir

bilgisayardan nasıl izlenebileceği ve gerektiğinde incelenmek üzere nasıl kaydedilebileceği

anlatılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Ġçten Yanmalı Motorlar; Motor ÇalıĢma Parametreleri; LabVIEW

120

DĠZEL MOTORLARINDA ĠLK HAREKETE GEÇĠġ SÜRESĠNCE

SĠLĠNDĠRĠÇĠ DEĞĠġĠMLER

Adem ÇELĠK1, M. Akif CEVĠZ

2, Mehmet YILMAZ

3, Kemal ÇOMAKLI

4

1Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240,

ERZURUM, [email protected] 2Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240,



ERZURUM, [email protected]

ÖZET

Dizel motorlarının en önemli olumsuz taraflarının, soğukta ilk harekete geçiĢ esnasında ortaya

çıkan problemler olduğu bilinmektedir. Bu motorların soğukta ilk harekete geçiĢ

karakteristiklerini geliĢtirmek için birçok yöntem önerilmiĢtir. Bu amaçla yaygın olarak iki

yöntem kullanılmaktadır: yanma odasında sıcak nokta oluĢturmak veya silindirlere alınan

emme havasını ısıtmak. Kızdırma bujileri, dizel motorlarında ilk harekete geçiĢi kolaylaĢtıran

ve yaygın olarak kullanılan cihazlardır. Silindirlere alınan emme havasını ısıtmak için elektrik

ısıtıcıları veya emme manifoldu yakma sistemleri kullanılmaktadır.

Bu çalıĢmada emme havası sıcaklığının dizel motorun soğukta ilk harekete geçiĢ

performansına etkileri araĢtırılarak, bir sonraki çalıĢma konumuz olan farklı bir emme havası

ısıtma yönteminin etkinliğini ortaya koymak üzere temel çalıĢmalar yapılmıĢtır. Krank mili

devir sayısı ve silindir içi basınç verilerinin kaydedilebilmesi için bir deneysel kurulum

oluĢturulmuĢtur. Deneylerde kullanılan motor, altı silindirli, dört zamanlı ve direkt

enjeksiyonlu bir dizel motordur. Deneyler 0 ºC ve +9 ºC olmak üzere iki farklı çevre

sıcaklığında yapılmıĢtır. ÇalıĢma sonuçları, emme havası ve motor sıcaklığının soğukta ilk

harekete geçiĢ performansı üzerinde çok önemli etkisi olduğunu göstermiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Dizel Motorlar; Soğukta Ġlk Hareket; Silindir Basıncı; Krank Mili Devir

Sayısı





121

WAVELET ANALĠZ TEKNĠĞĠ’NĠN LPG MOTORLARINA

UYGULANMASI

ġükran EFE1, Asok K. Sen

2, M. Akif CEVĠZ

3, Ferhat KAYA

3


BAYBURT, [email protected] 2Department of Mathematical Sciences, Indiana University, 402 N. Blackford Street,

Indianapolis, IN 46202, USA, [email protected] 3Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240,

ERZURUM, [email protected] [email protected]

ÖZET

Fakir yanmalı içten yanmalı motorlar, yüksek termal verimle çalıĢırlar. Ayrıca fakir yanma

Ģartları, egzoz emisyonlarının çevredeki olumsuz etkilerini azaltır. Ancak fakir yanma Ģartları

için hava-yakıt oranının artırılmasıyla, çevrimsel farklar artar ve motor güvenli çalıĢma

aralığının dıĢına çıkar.

Çevrimler arasındaki farklılıklar, yakıt-hava karıĢımının homojenitesindeki artmadan dolayı

gaz yakıtlar ile kontrol edilebilir. Bu açıdan gaz yakıtların bazı özellikleri üstünlük

sağlamaktadır. Bu çalıĢmada, sürekli wavelet transform (CWT) analiz metodu kullanılarak

LPG yakıtlı buji ateĢlemeli bir motorun çevrimsel farkları ile benzin kullanılan motorun

çevrimsel farklarının karĢılaĢtırılması yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: LPG, Ġçten yanmalı motorlar, Wavelet analiz tekniği

122

WAVELET ANALĠZ TEKNĠĞĠ ile ZAMAN SERĠSĠ ANALĠZĠ

Ġ. Volkan ÖNER1, Asok K. Sen

2, M. Akif CEVĠZ

1

1Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, 25240,

ERZURUM, [email protected], [email protected] 2Department of Mathematical Sciences, Indiana University, 402 N. Blackford Street,

Indianapolis, IN 46202, USA, [email protected]

ÖZET

Wavelet tabanlı teknikler, zaman serisi analizleri için son yıllarda birçok uygulamada giderek

artan ilgi görmektedir. Wavelet analizi ya (a) sürekli wavelet transformu (CWT) ya da (b) ayrık

wavelet transformu (DWT) kullanılarak gerçekleĢtirilir. CWT çoğunlukla özellik çıkarsama

amacıyla kullanılırken, DWT gürültü ayrıĢtırmada ve veri sıkıĢtırmada kullanılır. CWT

haritaları zaman frekans düzleminde zaman serisinin spektral periyodik tekrarlamalarını

göstermektedir. Zaman frekans düzlemleri farklı periyodik tekrarlamaları ve bu tekrarlamaların

geçici değiĢimlerinin görsel bir Ģekilde anlaĢılmasını sağlamaktadır. CWT ile zaman frekans

düzlemlerinde farklı boyutta pencereler kullanarak çözünürlük artırılabilir. Zaman serisinin

yüksek frekans bileĢenleri üzerine yoğunlaĢılacağı zaman pencere daraltılır, düĢük frekans

bileĢenlerine yoğunlaĢılacağı zaman ise pencere geniĢletilir. Bu iĢlem analog bir lens

kullanılması gibi düĢünülebilir.

Son yıllarda CWT kullanılan wavelet analizi; benzin, dizel ve doğalgazlı motorlarda çevrimsel

farkların analizi için uygulanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Wavelet analizi, Ġçten yanmalı motorlar.

123

TUĞLA ÜRETĠLEN TÜNEL KURUTMA VE PĠġĠRME

FIRINLARINDA ENERJĠ VE EKSERJĠ ANALĠZĠ

Ebru MANÇUHAN, Emre ALPMAN

Marmara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Göztepe,

Kadıköy, 34 722 Ġstanbul

Telefon: 0216 348 02 92 /545, Faks: 0216 348 02 93

e-posta: [email protected]; [email protected]

ÖZET

Enerji ve ekserji analizleri tuğla üretilen bir sistemin komponentlerinde ölçülen değerler

kullanılarak yapıldı. Sistem komponentleri tünel kurutucuda kurutma prosesi ve tünel fırında

ön ısıtma, piĢirme, soğutma prosesleridir. Tünel kurutucuda kurutma prosesi enerji verimi

%0.53, tünel fırın ön ısıtma, piĢirme, soğutma proseslerinin enerji verimleri ise sırasıyla

%0.73, %0.96% and %0.94 olarak hesaplandı. Sistemin genel enerji verimi %90‟dır.

Ekserji yok oluĢunun sistem komponentlerine göre dağılımı %51.5, %29.5, %16.3 ve %2.7

olarak hesaplandı. PiĢirme prosesi en büyük ekserji yok oluĢuna sebep olurken (%51.5)

kurutma prosesinin en küçük ekserji yok oluĢuna sebep olduğu belirlendi (%2.7). Ekserji

verimleri sistemin kurutma, ön ısıtma, piĢirme ve soğutma prosesleri için %0.75, %0.51, %0.65

ve %0.52 olarak hesaplandı. Bu değerlere karĢılık gelen ekserji kayıpları ise %0.25, %0.49,

%0.35 ve %0.48‟dir. Sistemin genel ekserji verimi %60 buna karĢılık toplam ekserji kaybı ise

%40‟dır.

Anahtar Kelimeler: Tünel fırın, Tünel kurutucu, Tuğla üretimi, Enerji analizi, Ekserji analizi

124

TERMĠK SANTRALLERDE OLUġAN CÜRUF MĠKTARININ

YAPAY SĠNĠR AĞLARI KULLANILARAK TAHMĠNĠ

Muharrem ERDOĞAN1, Tuğçe BEKAT

1, Fikret ĠNAL

1, *, Ayten GENÇ

2

1,*

Ġzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (232)750 6654, Faks: (232)750 6645, e-mail: [email protected] 2 Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (372) 257 4010 / 1567, Faks: (372) 257 4023, e-mail: [email protected]

ÖZET

Yapay sinir ağları (YSA) yaklaĢımı kullanılarak pülverize kömürle çalıĢan bir termik santral

için (Cüruf/Yanan Kömür) oranı, 2007 yılına ait iĢletme verileri ve kömür özellikleri ile tahmin

edilmiĢtir. Toplam 653 veri seti, modelin öğrenmesi (verilerin %90‟ı) ve test edilmesi

(verilerin %10‟u) için iki gruba ayrılmıĢtır. Model girdileri, santrale beslenen kömüre ait %

nem, % kül, ve alt ısıl değerdir. Aktivasyon fonksiyonu sigmoid fonksiyondur. Öğrenme

oranı 0,2, tolerans değeri 0,05 olan ve gizli katmanında 29 hücre bulunan YSA en iyi sonucu

vermiĢtir. Gerçek (Cüruf/Yanan Kömür) oranları ile YSA model tahminleri arasındaki

belirtme katsayısı (R2) eğitim seti için 0,988, test seti için ise 0,984 olarak hesaplanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Yapay sinir ağları; Cüruf; Termik santral.


125

JEOTERMAL KAYNAKLAR ĠÇĠN GÜÇ SANTRALLERĠNĠN

TERMODĠNAMĠK ANALĠZĠ VE OPTĠMĠZASYONU

Ahmet COġKUN1, Ali BOLATTÜRK

1, Mehmet KANOĞLU

2

1 Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi

Makina Mühendisliği Bölümü

Telefon: (246)2111244, Faks:(246)2370859

e-mail: [email protected], [email protected] 2 Gaziantep Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (342)317 2508, Faks: (342)3601104, e-mail: [email protected]

ÖZET

Alternatif kaynaklar arasında enerji üretiminde en çok verimlilik sağlayan kaynaklardan biri de

jeotermaldir. Ülkemizde jeotermal enerjinin ısıtma ve güç üretiminde kullanılması ile enerji

sorununun çözümünde önemli adımlar atılmıĢ olacaktır.

Bu çalıĢmada, Türkiye‟de elektrik üretimine uygun olabilecek düĢük, orta ve yüksek

sıcaklıktaki jeotermal kaynaklar incelenmiĢtir. Bu kaynakların özelliklerine göre net güç, ısıl

ve ekserjetik verim açısından en uygun santrallerin seçimi yapılacaktır. Bu santraller; çift flaĢlı,

kombine ve Kalina çevrimli santrallerdir. Ġncelenen santraller net güç, enerji ve ekserji

verimlerini maksimum yapan türbin giriĢ basıncına göre optimize edilecektir. Özellikle çift

flaĢlı ve kombine santrallerde püskürtme basınçları ve türbin giriĢ basınçları ayrı ayrı optimize

edilmiĢtir

Anahtar Kelimeler: Jeotermal enerji; ekserji; yenilenebilir enerji; optimizasyon.

126

GAZ TÜRBĠNLĠ KOMBĠNE ÇEVRĠM SANTRAL

PERFORMANSININ YÜKSELTĠLMESĠ

Murad A. Rahim, Ġbrahim Atılgan



ÖZET

Günümüzde geliĢmekte olan ülkelerin enerji ihtiyaçları her geçen gün sürekli olarak

artmaktadır. Artan enerji talebi, yeni enerji santral yatırımlarıyla da sağlanabilmektedir. Fakat

bunun yanında, mevcut santralların performanslarının iyileĢtirilmesi yönüne gidilerek, artan

talebin bir bölümünü karĢılamak mümkündür. Özellikle az bir yatırım ile sağlanacak kapasite

artıĢı, pik yüklerin karĢılanmasında önemli bir avantaj sağlayabilmektedir. Bu çalıĢmada, doğal

gaz ile çalıĢan bir gaz türbinli kombine çevrim santralının, günümüzde birçok kanıtlanmıĢ

teknolojiler kullanılmasıyla, santral performansının arttırılma yöntemleri incelenmiĢtir. Bu

yöntemlerden; kompresör giriĢ havasının soğutulması, yanma odasının sıcaklığını düĢürmek

için buhar püskürtülmesi, ısı geri kazanım buhar jeneratörü giriĢinde destek brülörü

kullanılmasıdır. Bu çalıĢmada referans olarak bir kombine çevrim santralinin çıkıĢ gücü 268,7

MW olarak alınmıĢtır. Kompresör giriĢ havasının soğutulması için, nemlendiricili (fogging)

soğutma sistemi kullanılmıĢ ve sonuç olarak kompresör gücü azaltılarak net çıkıĢ gücü

arttırılmıĢtır. Buna göre referans kombine çevrim santralına, GiriĢ Hava Soğutma (GHS)

sistemi uygulandığında, çıkıĢ net gücü %3 oranında arttığı görülmüĢtür. Gaz türbini yanma

odasının sıcaklığını düĢürerek, net güç artar ve NOx emisyonu azaltılır. Dolayısıyla Buhar

Püskürtme (BP) sistemi uygulandığında, çıkıĢ net gücü %2,01 artıĢ gösterdiği belirlenmiĢtir.

Destek Brülörü (DB) kullanılması ile, ısı geri kazanım buhar jeneratörüne giren gazların

sıcaklığı artar ve sonuç olarak da, buhar türbinine giden buhar miktarı arttığı için net güç

değeri yükselir. DB sistemi uygulamasıyla, çıkıĢ net gücü %1,68 arttırıldığı görülmüĢtür.

Sonuç olarak; GHS, BP ve DB aynı anda sisteme uygulanmasıyla, çıkıĢ net gücü referans

sisteme göre toplamda %5,14 artırılmıĢ olduğu belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Kombine çevrim santralı, buhar püskürtme, destek brülörü, giriĢ hava

soğutma, performans artırma.

127

SOĞUTKAN VE SOĞUTKAN KARIġIMLARININ

TERMODĠNAMĠK ÖZELLĠKLERĠNĠN ISO 17584:2005

ULUSLARARASI STANDARTI GERÇEK GAZ DENKLEMĠ

KULLANILARAK MODELLENMESĠ

Dr. M. Turhan ÇOBAN

EGE Üniversitesi, Mühendislik Fakultesi, Makina Mühendisliği Bölümü, Bornova, ĠZMĠR

Tel : (232)3115387, email:[email protected]

ÖZET

Günümüzde değiĢik alternatif soğutucu akıĢkanlar (soğutkanlar) soğutma sistemlerinde

kullanılmaktadır. Bu soğutkanlardan bazıları tek bir saf kimyasal madde içerirler, bir kısmı ise

birden fazla saf soğutkanın belirli yüzdelerle karıĢtırılmasıyla oluĢturulmuĢtur. Modern ticaret

ve bilimde yapılan ölçümlerin ve bilimsel analizlerin nerede yapılırsa yapılsın aynı sonucu

vermesi için standartlar geliĢtirilmiĢtir. Soğutkan termodinamik özellikleri de günümüzde

uluslar arası ticaretin önemli bir boyutudur. Bu yüzden Uluslar arası Standartlar Organizasyonu

(International Standarts Organisation-ISO) ÇeĢitli soğutkanların termodinamik özelliklerini

standart olarak hesaplayabilecek Helmholt serbest enerji türü bir hal denklemini saf akıĢkanlara

veya akıĢkan karıĢımlarına uyarlayabilecek formda hazırlamıĢtır. Standart çalıĢmanın

geniĢliyerek devam edeceğini fakat konunun önemi açısından ilk versiyonun hemen

yayınlandığını bildirmektedir. Bu çalıĢmada ISO 17584 hal denklemi ve daha önce çalıĢma

gurubumuzun geliĢtirdiği kübik Ģerit doyma termofiziksel özellikleri programları kullanılarak

java programlama dilinde geliĢtirdiğimiz gerçek gazların termodinamik özelliklerin

hesaplanması modelleri ve programları tanıtılacaktır. Model R744, R717, R12, R22, R32,

R123, R125, R134a, R143a, R152a, R404A, R407C, R410A ve R507C gazlarını

kapsamaktadır, diğer gazların termodinamik özelliklerinin de eklenebileceği Ģekilde genel

formda hazırlanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: soğutkan karıĢımları, gerçek gaz denklemi, ISO 17584:2005(E),

termodinamik özellikler

128

ÇEVRE SICAKLIĞININ GAZ TÜRBĠNĠ PERFORMANSINA

ETKĠSĠ

Alper ERGÜN1, Bahri AKSU

2, Hüseyin KURT

3

1Karabük Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümü,

Telefon: (0370) 4338200/1256, e-mail: [email protected] 2Karabük Üniversitesi, Meslek Yüksek Okulu, Ġklimlendirme-Soğutma Bölümü,

Telefon: (0370) 4336603 e-mail: [email protected] 3Karabük Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü


ÖZET

Bu çalıĢmada, elektrik üretimi amaçlı kullanılan bir gaz türbinin farklı kompresör sıkıĢtırma

oranlarında ve kompresör izentropik veriminde üretilen net iĢ, termik verim ve geri iĢ oranının

çevre sıcaklığına göre değiĢimi incelenmiĢtir. Türbinin kurulu bulunduğu bölgenin çevre

sıcaklığı 5°C ile 40°C, kompresör sıkıĢtırma oranı 12 ile 32, kompresör izentropik verimi ise

0.75 ile 0.95 aralığında değiĢtirilerek üretilen net iĢ, termik verim ve geri iĢ oranının değiĢimi

incelenmiĢtir. Çevre sıcaklığı ve kompresör sıkıĢtırma oranı artarken, net iĢ ve termik verim

azalırken, geri iĢ oranı artmıĢtır. Kompresör izentropik verimi arttırıldığında ise, net iĢ ve

termik verim artarken, geri iĢ oranı azalmıĢtır. Elde edilen sonuçlara göre, çevre sıcaklığı,

kompresör sıkıĢtırma oranı ve kompresörün izentropik verimi gaz türbinlerinin performansı

üzerinde etkili parametreler olduğu ortaya konulmuĢtur.

Anahtar Kelimeler: Gaz türbini, Çevre sıcaklığı; SıkıĢtırma oranı; Ġzentropik verim



129

SOMA A TERMĠK SANTRALĠNĠN PARALEL YENĠDEN

GÜÇLENDĠRĠLMESĠ

M. Zeki Yılmazoğlu, Ali Durmaz

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Maltepe Ankara

[email protected] [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, Soma A termik santralinin paralel yeniden güçlendirilmesinin teknik ve

ekonomik analizi yapılmıĢtır. Soma A termik santrali, 2x22 MWel kurulu gücünde olup,

mevcut santralin THERMOFLEX ile simülasyonu yapılmıĢtır. Paralel yeniden güçlendirme

uygulamasında, mevcut santrale bir gaz türbini ve atık ısı kazanı ilave edilerek santral

performansının değiĢimi incelenmiĢtir. Paralel yeniden güçlendirme uygulaması ile santrale

iĢletme esnekliği kazandırılmakla birlikte, santralin kurulu gücünde bir artıĢ ve birim güç

baĢına CO2 emisyonunda azalma olacağı bulunmuĢtur. Mevcut kazan farklı yüklerde

çalıĢtırılarak farklı gaz türbini oranları için elde edilen sonuçlar teknik ve ekonomik yönden

incelenerek, belirlenen çalıĢma koĢullarında basit geri ödeme yöntemi ile paralel yeniden

güçlendirme uygulamasının geri ödeme süresi hesaplanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Yeniden güçlendirme, paralel yeniden güçlendirme, termik santral

130

PÜRÜZLÜ VE PÜRÜZSÜZ MĠKROBORULARDA SU AKIġININ

TERMODĠNAMĠK ANALĠZĠ

Nezaket PARLAK 1, Mesut GÜR

2, Tahsin ENGĠN

3, Zekeriya PARLAK

4

1, 3, 4

Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (264) 2955885, e-mail 1 : [email protected], e-mail

3 : [email protected],

e-mail 4: [email protected]


Telefon: (212) 2931300/2476 e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada pürüzlü ve pürüzsüz mikroborulardaki laminer su akıĢ adyabatik koĢullarda

deneysel olarak incelenmiĢ ve ortaya çıkan akıĢ kayıplarının analizi termodinamiğin ikinci

yasası yardımıyla yapılmıĢtır. Deneylerde çapları 50 ila 179 µm arasında değiĢen paslanmaz

çelik (pürüzlü) ve ergimiĢ silika (pürüzsüz) mikroborular kullanılmıĢ ve adyabatik Ģartları

sağlamak için mikro boruların dıĢ yüzeyleri ısı izolasyonu ile kaplanmıĢtır. Mikroborulardaki

akıĢın basınç düĢüĢü ve sıcaklık artıĢları Re=20-2200 aralığında hassas bir Ģekilde ölçülmüĢ

olup bu verilerle ekserji kayıpları da hesaplanmıĢtır. Ölçülen basınç kayıpları Hagen-Poiseuille

denklemi yardımıyla hesaplanan teorik değerler ile karĢılaĢtırılmıĢtır. AkıĢ kayıplarının Re

sayısına, mikroboru iç yüzey özelliklerine, boru çapı ve boyuna bağlı olduğu görülmüĢtür.

Ayrıca test edilen mikroborularda viskoz ısınmanın etkin olduğu ve böylece akıĢın ısındığı

tespit edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Mikroboru; Ekserji; Ġkinci Yasa analizi.

131

SU SICAKLIĞI VE DEBĠSĠNĠN RADYATÖR KAPASĠTESĠNE VE

TERSĠNMEZLĠĞĠNE ETKĠSĠNĠN DENEYSEL OLARAK

ĠNCELENMESĠ

Tuğba TETĠK1, Ali KILIÇARSLAN

2

1 Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (364) 2274533/1240, Faks: (364) 2274535, e-mail: [email protected] 2 Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Ülkemizdeki toplam enerji tüketiminin yaklaĢık üçte birinin gerçekleĢtiği konut sektöründe,

enerjinin %85‟inin ısınma ve sıcak su ihtiyacı için kullanıldığı bilinmektedir. Bu değerin

toplam tüketim içerisinde büyük bir paya sahip olması dolayısıyla ısınma ve sıcak su ihtiyacını

karĢılamak amacıyla kullanılan enerjinin etkin kullanılması büyük önem taĢımaktadır. Bu

çalıĢmada, doğalgaz yakıtlı bireysel ısıtma sisteminde, sistemde dolaĢan suyun radyatöre giriĢ

sıcaklığının ve hacim debisinin radyatörün ısıtma kapasitesi ve tersinmezliği üzerine etkisi

deneysel olarak incelenmiĢtir. Termodinamik analizler, enerji sistemlerinin analizinde yaygın

olarak kullanılan ve akıĢkanların termo-fiziksel özelliklerini kütüphanesinde bulunduran

Engineering Equation Solver (EES-V8.683-3D) isimli ticari yazılım kullanılarak geliĢtirilen

programla yapılmıĢtır. Ġç ortam ve dıĢ hava sıcaklıklarının sırasıyla 19°C ve 5ºC olduğu

zamanlarda, sistemde dolaĢan suyun kombiden çıkıĢ sıcaklığı 40°C/70°C arasında

değiĢtirilirken, suyun hacimsel debisi de 100 L/h ile 450 L/h arasında değiĢtirilmiĢtir. Alınan

ölçümlere göre radyatörün ortama verdiği ısı, radyatörde üretilen entropi miktarı ve radyatörde

oluĢan tersinmezlikler incelenmiĢtir. Sistemdeki suyun radyatöre giriĢ sıcaklığı 47°C-57°C

arasında değiĢtirildiğinde, ısı transferi ve tersinmezlik miktarlarındaki artıĢ sırasıyla %20 ve

%60 olarak en yüksek değerlerine ulaĢmaktadır. Sistemdeki su debisinin değiĢtirildiği durumda

ise ısı transferi ve tersinmezlik miktarları sırasıyla %139, %221 ile en yüksek değerlerine 200

L/h-300 L/h aralığında ulaĢmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Bireysel Isıtma Sistemi; Radyatör; Tersinmezlik; Enerji; Entropi Üretimi

132

KENTSEL KATI ATIKLARIN GAZLAġTIRILMASI ĠLE ISI,

BUHAR ve ELEKTRĠK ÜRETĠMĠNĠN ĠNCELENMESĠ

M. Zeki YILMAZOĞLU, Ehsan AMIRABEDIN, Ġlknur KAYACAN

[email protected]

ÖZET

Hızlı nüfus artıĢı, kentleĢme ve sanayileĢme kentlerdeki katı atık miktarını da hızlı biçimde

arttırmaktadır. Artan katı atık miktarı, zamanla birçok çevre ve sağlık sorununa neden

olmaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizdede yerleĢim merkezlerinde belediye çöpleri

büyük sorunlar oluĢturmaktadır. Bununla birlikte, daha birçok zararlı etkisi bulunan kentsel

atıkların, bir geri dönüĢüm sürecinden geçirilip yakıt olarak kullanılabilir hale getirilmesi ile

kentlerdeki atık sorunun önüne geçilebilecektir. Bu amaçla, kentsel katı atıkların

gazlaĢtırılmasının parametrik analizi THERMOFLEX simülasyon programı ile

gerçekleĢtirilmiĢtir. Simülasyonu yapılan böyle bir santral ile yılda yaklaĢık 30,000 ton kentsel

katı atığın bertarafı, elektrik üretimi, bölgesel ısıtma ve proses amaçlı buhar üretimi

sağlanabilecektir.

Anahtar Kelimeler: Kentsel katı atık, GazlaĢtırma, Bölgesel ısıtma-soğutma, Ekonomik

Analiz

133

YAKITLAR ve YANMA

134

DĠMETĠL ETERĠN N-BÜTAN OKSĠDASYONU ÜZERĠNE

ETKĠLERĠNĠN KĠMYASAL KĠNETĠK MODELLEME ĠLE

ĠNCELENMESĠ

Tuğçe BEKAT1, Fikret ĠNAL

2,*

1 Ġzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (232) 750 6682, Faks: (232) 750 6645, e-mail: [email protected] 2,*

Ġzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (232) 750 6654, Faks: (232) 750 6645, e-mail: [email protected]

ÖZET

Yakıtça zengin koĢullarda, n-bütan/O2/Ar sistemine farklı oranlarda dimetil eter (DME)

ilavesinin zararlı emisyonlara neden olan reaksiyon ürünlerinin oluĢumuna etkisi teorik olarak

incelenmistir. Kimyasal kinetik modelleme iĢlemi için Chemkin® (v4.1) programı kullanılmıĢ

ve borusal akıĢ reaktör modeli seçilmiĢtir. n-Bütan oksidasyonuna artan oranlarda DME

ilavesinin, karbon monoksit, aromatik bileĢik ön-maddeleri ve aromatik bileĢiklerin

oluĢumlarını azaltıcı yönde etki yaptığı gözlemlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: n-bütan; dimetil eter; oksijenli yakıt katkıları; poliaromatik

hidrokarbonlar; kimyasal kinetik modelleme.

135

BĠYOGAZIN SAFLAġTIRILMASI: H2S VE NEMĠN

BĠYOGAZDAN UZAKLAġTIRILMASI

Selman ÇAĞMAN1, Halil Ġbrahim SARAÇ

2, DurmuĢ KAYA

3, Cenk ÇELĠK

2, Emrah Alptekin

YAĞMUR1, Volkan ÇOBAN

1, Fehmi AKGÜN

1, Mustafa TIRIS

1

1TUBITAK MAM, Enerji Enstitüsü, PK, 21, 41470 GEBZE, KOCAELĠ

2KOCAELĠ ÜNĠVERSĠTESĠ, Makina Mühendisliği Bölümü, Umuttepe YerleĢkesi 41380,

KOCAELI 3KARABÜK ÜNĠVERSĠTESĠ, Enerji ve Çevre Teknolojileri Birimi,

Balıklarkayası Mevkii 78050, KARABÜK

email: [email protected]

ÖZET

Anaerobik fermentasyon sürecinde organik materyalin bozunmasıyla ısıl değeri olan biyogaz

açığa çıkar. Kullanım yerine göre biyogazın saflaĢtırılarak içeriğindeki nem, hidrojen sülfür

(H2S), karbondioksit (CO2), amonyak (NH3) ve diğer bileĢenlerinin uzaklaĢtırılması

gerekmektedir. Böylece yanma reaksiyonunda ısıl değeri istenilen seviyelere çıkarmak

mümkün olabilir.

SaflaĢtırma iĢlemi için farklı birçok metot olup bazen tek bir metot yerine birkaç metot da

beraber tercih edilebilir. SaflaĢtırma iĢlemi için metot seçilirken, biyogaz içerisindeki nem,

H2S, CO2 miktarları, biyogazın basınç ve sıcaklık değerleri, gazın hacmi/debisi, çıkıĢta istenen

biyogaz kalitesi, çevresel Ģartların seçilecek metoda uygunluğu ve ekonomiklik gibi etkenler

göz önünde bulundurulmalıdır. Bu çalıĢmada saflaĢtırma yöntemleri hakkında bilgi verilmiĢ ve

3,5 m3/gün biyogaz üretim kapasiteli laboratuar ölçekli bir biyogaz tesisinde nem ve H2S

giderme prosesi örnek olarak anlatılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Biyogaz, saflaĢtırma, nem ve H2S ayrıĢtırma

136

FARKLI HAMMADDELERDEN ÜRETĠLEN BĠODĠZEL

YAKITLARIN MOTOR PERFORMANS VE EMĠSYONLARININ

KARġILAġTIRILMASI

Rasim BEHÇET* ve Abdülvahap ÇAKMAK**

*Batman Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümü

Batman/Türkiye rbehç[email protected]

**Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Trabzon/Türkiye [email protected]

ÖZET

Dünyadaki petrol rezervlerinin sınırlı olması ve petrol fiyatlarındaki artıĢların yanı sıra fosil

kökenli yakıtların çevre üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı temiz ve yenilenebilir enerji

kaynak arayıĢları baĢlamıĢtır. Biodizel yakıtlar, çevre dostu ve yenilenebilir olması bakımından

içten yanmalı motorlarda yakıt olarak hem saf halde hemde dizel yakıta belirli oranlarda

katılmak suretiyle kullanılabilmektedir. Bu çalıĢmada ham madde olarak kanola ve atık piĢirme

yağları kullanılarak transesterifiksyon yöntemiyle kanola yağı metil esteri(KYME) ve atık

piĢirme yağı metil esteri(APYME) üretilmiĢtir. Üretilen metil esterler dizel yakıtıyla hacimsel

olarak %50 (B50) oranında karıĢtırılarak tek silindirli, dört zamanlı, direkt püskürtmeli ve

hava soğutmalı bir dizel motorda yakıt olarak kullanılıp yakıtın motor performans ve

emisyonları üzerindeki etkileri incelendi. Test sonuçlarından elde edilen veriler kullanılarak

yakıtların performans ve emisyon değerlerinin motor devrine göre değiĢimi grafiklere aktarıldı.

Yakıtların birbirleri ile karĢılaĢtırılmaları neticesinde elde edilen sonuçlar da dikkate

alındığında, dizel yakıta göre KYME ve APYME karıĢımlarının motor momenti, motor gücü,

CO ve HC ortalama olarak sırasıyla %3.58, %.4.48, %17.76, %30.09 azalma meydana

gelirken, özgül yakıt sarfiyat, ekzoz gaz sıcaklığı(EGS), O2 ve NOx emisyonlarında ortamla

olarak sırasıyla %5.77, %5.69, %10.18, %24.5 artma gözlenmiĢtir. Netice olarak farklı

hammaddeli metil esterlerin iyi yanma özellikleri ve çevre üzerindeki olumlu etkilerinden

dolayı dizel yakıta alternatif olarak kullanılabileceği kanaatine varılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Biodizel, KYME, APYME, Ekzoz emisyonları

137

FARKLI ORANLARDA BENZĠN-ETANOL KARIġIMLARI ĠLE

ÇALIġTIRILAN BĠR MOTORUN PERFORMANS

KAREKTERĠSTĠĞĠNE SIKIġTIRMA ORANI ETKĠSĠNĠN

SAYISAL SĠMÜLASYONU

Salih KARAASLAN, Caner ERMAN, Nuri YÜCEL



Hesaplamalı Yanma Laboratuvarı 06570 Maltepe Ankara TÜRKĠYE

ÖZET

Kısıtlı ve hızla tükenmekte olan geleneksel petrol yakıtları, içten yanmalı motorlarda alternatif

yakıt arayıĢını teĢvik etmiĢtir. Alternatif yakıtlar konusunda önem kazanan gruplardan biride

alkollerdir. Alkoller yüksek oktan sayıları nedeniyle araĢtırmacıların ilgisini çekmektedir.

Ayrıca temiz enerji kaynağı olmalarıyla birlikte, etanol gibi düĢük karbon içeriğine sahip

olanlar oldukça sık kullanılmaktadır. Etanol Ģeker kamıĢı veya diğer yenilenebilir enerji

kaynaklarından üretilebilen sürdürülebilir bir yakıt özelliği taĢımaktadır. Bu çalıĢmada buji

ateĢlemeli bir motorda dört farklı yakıt karıĢımı kullanılarak, sıkıĢtırma oranı değerinin

değiĢiminin motor performans karakteristikleri üzerindeki etkisi sayısal olarak incelenmiĢtir.

Simülasyonlarda saf benzin ve etanol oranı hacimsel olarak %5, %10 ve %15 olan üç yakıt

karıĢımı kullanılmıĢtır. Simülasyonların sonunda sıkıĢtırma oranı değiĢiminin; motor torku, mil

ortalama efektif basıncı, mil gücü, mil özgül yakıt tüketimi ve volumetrik verim gibi

performans parametreleri üzerindeki etkisi hesaplanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: SıkıĢtırma Oranı; Etanol; Motor Performansı; Diesel-RK

138

ĠNEK GÜBRESĠ, MISIR SILACI KARIġIMI ĠLE BĠYOGAZ

ÜRETĠMĠ

K.Süleyman YĠĞĠT1, Mustafa GÜNDÜZ

2, Gülay ġERĠT

2 ve Muhammet SARAÇ

2

1Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Bölümü

Ġzmit- 41400, Kocaeli, [email protected] 2ĠZAYDAġ Atık ve Artıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A.ġ – Kocaeli BüyükĢehir

Belediyesi

Ġzmit – 41600 Kocaeli, [email protected]

ÖZET

Mezofilik Ģartlarda sindirici çalıĢma hacimleri 50 litre olan iki sindiriciden birinin içine inek

gübresi ve su karıĢımı ile diğer sindiricinin içine ise inek gübresi, mısır sılacı ve su

karıĢımından oluĢan farklı organik maddeler yüklenerek 120 gün boyunca deneyler yapılmıĢtır.

Her iki sindirici içinde gerekli bakteri popülasyonu sağlandıktan sonra her gün düzenli olarak

birinci ve ikinci sindiriciye %7 kuru madde içerikli, organik madde beslemesi yapılmıĢ,

üretilen biyogaz miktarları ve konsantrasyonu ölçülmüĢtür. Sindiricilerin içinden düzenli

olarak alınan numunelerden katı madde miktarı, pH, uçucu yağ asit miktarı, ölçülmüĢtür. Elde

edilen sonuçlar göstermiĢtir ki, inek gübresi yüklenen sindiricinin organik yük miktarı 1,82 kg

UOM/m3gün, teorik gaz üretkenliği ise 350 litre CH4/ kgUOM iken 1/1oranında inek gübresi

ile mısır sılacı karıĢımı yüklenen sindiricinin organik yük miktarı 1,79kg UOM/ m3gün, teorik

gaz üretkenliği 497 litre CH4/ kgUOM olmuĢtur. Kısaca biyogaz üretiminde, inek gübresi ile

mısır sılacı karıĢımının kullanılması durumunda tek baĢına inek gübresinin kullanıldığı biyogaz

tesislerine göre %40 daha fazla biyogaz üretiminin gerçekleĢtirilebileceği anlaĢılmıĢtır.

Anahtar kelimeler: Biyogaz, Büyük baĢ gübresi, mısır sılacı, organik yük.

139

DOĞAL GAZ YAKITLI KATI OKSĠTLĠ YAKIT PĠLLERĠ ĠCĠN

ĠZOTERMAL BUHARLI YAKIT DÖNÜġTÜRÜCÜ

OPTĠMĠZASYONU VE DĠZAYNI

Dr. M. Turhan Çoban

Dr. Özer Öğüçlü


Bornova, ĠZMĠR

[email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada doğalgaz ile calıĢan katı oksitli yakıt pillerinde kullanılmak üzere kücük boyutlu,

ısı değiĢtirici tipinde, izotermal buharlı yakıt dönüĢtürücü sayısal modeli kurulmuĢtur.

Bilgisayarda söz konusu sayısal modelin oluĢturulmasında ticari COMSOL 3.5a uygulama

programı kullanılmıĢtır. Yakıt dönüĢtürme iĢlemindeki katalitik reaksiyonlar icin gerekli olan

ısı, katı oksitli yakıt pilinden çıkan sıcak yanma gazlarından elde edilmiĢtir. Isı değiĢtiricinin

diğer tarafında içinde katalistin bulunduğu ve üzerinden doğalgazın büyük kısmını oluĢturan

metan gazı ile su buharı karıĢımının geçtiği bölge bulunmaktadır. Katalist taneleri nedeni ile bu

bölge gözenekli bir ortam olarak modellenmiĢtir. Kurulan sayısal model ile yakıt dönüĢtürücü

çıkıĢında elde edilen hidrojen miktarı ile değiĢen model parametrelerine bağlı olarak bu

miktarın değiĢimi incelenmiĢtir.

Anahtar sözcükler: Yakıt pilleri, buharlı yakıt dönüĢümü, hidrojen, doğalgaz, COMSOL.

140

YENĠ ve TEMĠZ ENERJĠ TEKNOLOJĠLERĠ

141

GÜNEġ ENERJĠLĠ HĠBRĠT SOĞUTMA SĠSTEMĠ ĠLE

GELENEKSEL BUHAR SIKIġTIRMALI SOĞUTMA

SĠSTEMĠNĠN PERFORMANS VE ÇEVRESEL ANALĠZLERĠNĠN

KARġILAġTIRILMASI

Özge YETĠK, M.Arif ÖZGÜR, Oğuz ARSLAN ve Ramazan KÖSE

Dumlupınar Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü,43270,

Kütahya,

[email protected], [email protected], [email protected], [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, güneĢ enerjili hibrit soğutma sisteminin (GHSS) optimizasyonu yapılarak,

GHSS ile geleneksel buhar sıkıĢtırmalı soğutma sisteminin (GBSS) performans ve çevresel

analizlerinin karĢılaĢtırılması yapılmıĢtır. Soğutma çevrimlerinde soğutucu akıĢkan olarak

R134a kullanılmıĢ olup GHSS‟nin en iyi soğutma tesir katsayısı (COPg) 1,77 değerine sırasıyla

100 0C jeneratör, 15

0C kondenser, 13

0C ısı değiĢtirici ve 0

0C evaporatör sıcaklıklarında

ulaĢılmıĢtır. GBSS‟de 15 0C kondenser ve 0

0C evaporatör sıcaklığında COP değeri 3,38

olurken COPgel değeri 1,16 bulunmuĢtur. ÇalıĢma kapsamında GHSS ve GBSS‟lerinin

termodinamik ve çevresel analizleri yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: GüneĢ Enerjili Hibrit Soğutma Sistemi; COP

142

ZONGULDAK ĠLĠNĠN RÜZGAR KARAKTERĠSTĠKLERĠNĠN

ĠNCELENMESĠ VE RÜZGAR ENERJĠSĠ

KULLANILABĠLĠRLĠĞĠNĠN BELĠRLENMESĠ

Beytullah ERDOĞAN, Adnan TOPUZ

Karaelmas Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

Telefon: (372) 2574010/1281, e-mail: [email protected]

ÖZET

Rüzgar enerjisi, biokütle, güneĢ, hidrojen, hidroelektrik ve jeotermal enerji kaynakları gibi

yenilenebilir enerji kaynakları arasında önemli bir yere sahiptir. Doğada sürekli var olan

faktörlere dayalı olan bu kaynakların en önemli özelliği ise yenilenebilir olmaları ve doğaya zarar

vermemeleridir. Elbette ki bu kaynakların tamamı Ģartlar çerçevesinde önem taĢımaktadır. Yani;

verimlilik, düĢük maliyet, amaca uygunluk gibi kriterleri optimize eden çözüm, bu Ģartları

oluĢturur. Diğer taraftan günümüzde; kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil kökenli yakıtlar bu

ihtiyaçta temel kaynak rolünü üstlenmiĢlerdir. Fosil kökenli yakıtların kullanımıyla her yıl

yaklaĢık 20 milyar ton karbondioksitin atmosfere salındığını bilinmektedir. Bu ise son yıllarda

yoğun hava kirliliği, sel, fırtına ve doğal afetlerin artıĢında etkili olmaktadır. (Wind Energy

Explained, 2002, J.F. Manwell, 13-16). Bu çalıĢmada Zonguldak Ġlinde 2001-2010 yılları aylık

ortalama rüzgar verileri ele alınarak rüzgar enerjisinin kullanılabilirliği araĢtırılmıĢtır. Yapılan

hesaplamalara göre Zonguldak Ġlinde aylık ortalama rüzgar hızı 2,22 ile 2,91 m/s arasında

değiĢmektedir.

Anahtar Kelimeler: Rüzgar Enerjisi, Rüzgar Enerji Potansiyeli, Rüzgar Hızı; Zonguldak.

143

KAYSERĠ GÜNEġ ENERJĠSĠ POTANSĠYELĠ ve MALĠYET

ANALĠZĠ

M.Serdar GENÇ1, S.Samed SEYĠTOĞLU

2

1 Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü,

KAYSERĠ

Telefon: 0 (352) 4374901/32132, Faks: 0 (352) 4375784, E-posta: [email protected] 2 Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makine Mühendisliği Anabilim Dalı, KAYSERĠ

ÖZET

Bu çalıĢmada, Devlet Meteoroloji iĢleri Genel Müdürlüğü (DMĠ)‟nden alınmıĢ 2000-2007

yılları arasında saatlik olarak kaydedilmiĢ güneĢlenme verileri kullanılarak Kayseri ilinin güneĢ

enerji potansiyeli ve güneĢ enerjisi maliyeti incelenmiĢtir. Enerji maliyeti için örnek çalıĢma

olarak Kayseri 12.Hava UlaĢtırma Ana Üs Komutanlığı‟nın bir biriminde güneĢ enerjisi

sistemlerinden yararlanmak amacıyla hesaplamalar yapılmıĢtır. Bu çalıĢmada güneĢ potansiyeli

belirleme çalıĢmaları sonucunda; üretilebilecek maksimum güç, en fazla güneĢ alan ay olan

Temmuz ayında ve 471,82 Watt/m2 iken, en düĢük güç ise en az güneĢ alan ay olan Aralık ayı

ve 183,40 Watt/m2‟dir. Yapılan hesaplamalar için hava üssünde ele alınan birimin yıllık enerji

tüketimi 41,000 kWh olarak ölçülmüĢ ve iki çeĢit güneĢ paneli hesaplamalarına göre bu enerji

tüketimini karĢılayacak güneĢ panellerinin enerji maliyetleri yüksek çıkmıĢ ve bu birimde

güneĢ tarlası kurulumunun uygun olmadığı belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: GüneĢ Enerjisi; Kayseri; GüneĢ Enerji Potansiyeli; Maliyet analizi.

144

YAKIT PĠLLERĠNDE HAVA YÖNETĠM SĠSTEMĠ VE YENĠ BĠR

TURBO-KOMPRESÖR TASARIMININ YAKIT PĠLLERĠNE

UYGULANABĠLĠRLĠĞĠNĠN ARAġTIRILMASI

Y. Müh. Engin SÖYLEMEZ, Dr. Talal OUS2, Dr. Keith PULLEN

1,

1City University of London, Reader in Energy Systems and Co-Director of the Centre for

Energy and the Environment, Tel:+44 (0) 20 7040 3475, e-posta: [email protected] 2City University of London, ResearchFellow, Tel:+44 (0) 20 7040 3670, e-posta:

[email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada genel olarak yakıt pillerinde hava yönetim sistemi ve yeni bir turbo-kompresör

tasarımının yakıt pillerine uygulanabilirliği incelenmiĢtir.

Anahtar kelimeler: Yakıt pilleri, Kompresör, Yakıt pillerinde hava yönetim sistemi.



145

FARKLI ĠġLETĠM ġARTLARININ Ni/C ANOT VE Pt/C

KATOTLU DOĞRUDAN BORHĠDRÜRLÜ YAKIT PĠLĠ

PERFORMANSI ÜZERĠNE ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ

Cenk ÇELĠK 1,3

, Fatma Gül BOYACI SAN 2, Halil Ġbrahim SARAÇ

3

1

University College London, The Centre for CO2 Technology, Telefon: +44 (0)20 7679 3310

Fax: +44 (0)20 7383 2348, e-mail: [email protected] 2 TUBĠTAK, Marmara AraĢtırma Merkezi, Enerji Enstitüsü, Telefon: (262) 6772703,

Fax: (262) 6412309, e-mail: [email protected] 3 Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü, Telefon: (262)

3033403

Fax: (262) 3033003, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada Ni/C anot, Pt/C katot ve Nafyon membrandan oluĢan membran elektrot

ünitesinin yer aldığı dogrudan borhidrurlu yakit pilinin (DBHYP)‟nin performansı üzerine

NaBH4 konsantrasyonu, tiyoüre, tetraetil amonyum hidroksit ve oksitleyici debisinin etkileri

incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Yakıt Pili; Doğrudan Borhidrürlü Yakıt Pili; Sodyum Borhidrür;

Oksidasyon; Hidroliz.

146

SICAKLIĞIN FARKLI MEMBRAN ELEKTROT

ÜNĠTELERĠNDEN OLUġAN DOĞRUDAN BORHĠDRÜRLÜ

YAKIT PĠLĠ PERFORMANSI ÜZERĠNE ETKĠSĠNĠN

ĠNCELENMESĠ

Cenk ÇELĠK 1,3

, Fatma Gül BOYACI SAN 2, Halil Ġbrahim SARAÇ

3

1

University College London, The Centre for CO2 Technology, Telefon: +44 (0)20 7679 3310

Fax: +44 (0)20 7383 2348, e-mail: [email protected] 2 TUBĠTAK, Marmara AraĢtırma Merkezi, Enerji Enstitüsü, Telefon: (262) 6772703,

Fax: (262) 6412309, e-mail: [email protected] 3 Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü, Telefon: (262)

3033403

Fax: (262) 3033003, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada Pt-Ru/C, Pt/C, Pd/C, Ni/C gibi farklı anot katalizörlerin bulunduğu doğrudan

borhidrür yakıt pili (DBHYP)‟nde sıcaklığın performansı üzerine etkileri incelenmiĢtir.

Deneysel sonuçlar güç yoğunluğunun artan sıcaklıkla beraber arttığını göstermiĢtir. Örneğin

anot katalizör olarak 0.3mg/cm2

Pd/C kullanıldığı zaman maksimum güç yoğunluğu 25, 40, 50

and 60 ◦C sıcaklıkları için sırasıyla 11.7, 16.4, 21.8 ve 27.6mW/cm

2 olarak elde edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Yakıt Pili; Doğrudan Borhidrürlü Yakıt Pili; Sodyum Borhidrür;

Oksidasyon; Hidroliz

147

GÜNEġ ENERJĠLĠ ISI KUTULU BĠR PĠġĠRĠCĠDE FAZ

DEĞĠġĠMLĠ ISI DEPOLAMASI UYGULAMASININ ISIL

VERĠMLĠLĠĞE ETKĠLERĠNĠN ARAġTIRILMASI

Türkan ÜÇOK, Özay AKDEMĠR, Ali GÜNGÖR

Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

ÖZET

GüneĢ enerjisinin kullanım alanlarından birisi de gıdaların piĢirilmesi amaçlı piĢiricilerdir. Çok

değiĢik güneĢli piĢiriciler geliĢtirilmiĢ olup, bu tiplerden birisi de ısı kutulu piĢiricilerdir. Bu

araĢtırmada, özellikle geliĢmemiĢ ülkelerde yaygın olarak kullanılan güneĢli piĢiriciler ve

yapılan araĢtırmalar incelenmiĢtir. Isıl performansı ve davranıĢı iyileĢtirmede kullanılan

yöntemlerden birisi de ısı kutulu piĢiricilerde uygun faz değiĢtiren malzemelerin

kullanılmasıdır. Literatürde gerçekleĢtirilen bu tür araĢtırmalarda bulunan sonuçlar

irdelenmiĢtir. Bu çalıĢmalardan faydalanarak, mevcut ısı kutulu bir piĢiricide faz değiĢim

malzemesi kullanımının ısıl verim ve davranıĢa etkileri araĢtırılmıĢtır.

Isı kutulu piĢiricinin faz değiĢimli malzeme kullanımında, boĢ ve ısıtma su kabı mevcutken

literatürde verilen test yöntemlerine göre, deneysel verimlilik ölçümlemeleri

gerçekleĢtirilmiĢtir. Sistemde faz değiĢim malzemesi uygulamasıyla, toplam ısıl verim % 7 den

% 8.59‟a yükselmiĢtir. Bununla birlikte, soğuma evresinin de 4 saat geç tamamlandığı

görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: ısı kutulu piĢirici, faz değiĢtiren malzeme, enerji depolama

148

ELEKTROLĠZ YOLUYLA RÜZGÂR ENERJĠSĠNDEN

HĠDROJEN ÜRETĠMĠ

Muhammet ÇELĠK1, Gamze GENÇ

2

1 Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (382) 2882363, Faks: (382) 2802298, e-mail: [email protected] 2 Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü


ÖZET

Bu çalıĢmanın amacı Kayseri ilinde rüzgâr potansiyeli yüksek PınarbaĢı bölgesinde bir rüzgâr-

elektrolizör enerji sistemi ile rüzgâr enerjisinden hidrojen üretimi potansiyelini ve maliyetlerini

araĢtırmaktır. Öncelikle ele alınan bölge için 2000 ve 2006 yılları arasında Devlet Meteoroloji

ĠĢleri Genel Müdürlüğü tarafından 10m yükseklikte ölçülmüĢ ve kaydedilmiĢ rüzgâr hızı

ortalama değerleri 50, 80 ve 100m‟ye enterpole edilmiĢtir. Elektrik enerjisi üretimi için 200

kW rüzgâr türbini ve türbinden elde edilen enerji ile hidrojen üretimi için de toplam kapasitesi

45 kW‟lık 2 adet 3.5 kW, 1 adet 10 kW ve 1 adet 28 kW elektrolizör seçilerek hidrojen üretim

potansiyeli ve maliyetleri belirlenmiĢtir. Maliyet hesaplamalarında sistem ömrüne bağlı olarak

bakım-onarım maliyetlerindeki yıllık değiĢim, iskonto ve pahalılık oranları gibi faktörler

dikkate alınarak kademelendirilmiĢ enerji maliyeti yaklaĢımı kullanılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Hidrojen üretimi, Rüzgâr enerjisi, Elektroliz

149

YENĠLENEBĠLĠR ENERJĠ KAYNAKLARININ

ENERJĠ ARZINA KATKISI

Bekir YELMEN1, M.Tarık ÇAKIR

2

1 Aksaray Üniversitesi OMYO Makina Bölümü,

Telefon: (382) 2882630, Faks: (382) 3515287, e-mail: [email protected] 2 Sağlık Bakanlığı ĠnĢaat ve Onarım Daire BaĢkanlığı,


ÖZET

Enerjinin önemi her geçen gün artmaktadır. Tüketilen enerji miktarı, günümüzde ülkelerin

geliĢmiĢlik seviyesini gösterir. Fosil yakıtların giderek azalması nedeniyle yenilenebilir enerji

kaynaklarına olan talep giderek artmaktadır. Nüfus artıĢı, sanayi geliĢimine paralel olarak

kurulan büyük ölçekli enerji üretim ve çevrim sistemleri ekolojik dengeyi büyük ölçüde

etkiledikleri gibi sınırlar ötesi etkileri de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle çevre sorunları

ulusal olduğu gibi uluslararası nitelikler de taĢımaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının

çevreye olumsuz etkileri, konvansiyonel enerji kaynaklarına göre daha azdır. Fosil yakıtların

doğrudan veya dolaylı olarak kullanımıyla ortaya çıkan çevresel sorunların etkin bir Ģekilde

önlenebilmesi için, yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanılması gerekir. Yenilenebilir

enerji kaynaklarının maliyetleri fosil kökenli yakıtlara göre daha azdır, yenilenebilir

olduklarından dolayı tükenmezler ve konvansiyonel yakıtların aksine çevre ve insan sağlığı

için önemli bir tehdit oluĢturmazlar. Bu çalıĢmada; yenilenebilir enerji kaynakları hakkında

genel bilgiler verilerek, yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji kalitesine etkisi incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Enerji; Çevresel etki; Enerji kalitesi; Fosil yakıt; Yenilenebilir enerji.

150

RÜZGÂR TÜRBĠNĠ GÖVDESĠNĠN ÇEġĠTLĠ ĠKLĠM

KOġULLARI ALTINDA TERMAL ANALĠZĠ

Kadir Nuri TEKĠN1, Tahir YAVUZ

2

1 BaĢkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (312) 2341010/2098, Faks: (312) 2341051, e-mail: [email protected] 2 BaĢkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,


ÖZET

Rüzgar türbininin çalıĢma sıcaklık aralığı -20 oC (253 K) ile 40 °C(313K)‟dir. Rüzgar

türbininin çalıĢma çevrimi sırasında, gövdedeki elektrik jeneratörü ve diĢli kutusu gibi

ekipmanları ısı üretir. Bu nedenle gövde, yaz aylarında kabul edilir bir iĢletme sıcaklığına

kadar soğutulması gerekir. Aksi durumda, kıĢ aylarında da aynı amaçla gövdenin ısıtılması

gerekebilir.

Gövde ve rotor çevresindeki dıĢ hava akıĢı gibi gövde içerisindeki iç hava akıĢı da ortalama

Reynolds sayılı Navier-Stokes denklemleri ile tanımlanmıĢtır. Isı transferi etkileri için de enerji

denklemleri çözülmüĢtür.

Açık sistem gövdede 45°C(318K) sınır koĢulunda maksi-mum sıcaklık jeneratör yüzeyinde

397 K, -30°C(243K) sınır koĢulunda maksimum sıcaklık jeneratör yüze-yinde 338 K‟dir.

Kapalı sistem gövdede ise 318 K sınır koĢulunda maksimum sıcaklık redüktör yağ soğutucusu

yüzeyinde 522 K, 243 K sınır koĢulunda maksimum sıcaklık redüktör yağ soğutucusu

yüzeyinde 442 K olarak elde edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Termal Analiz, Rüzgar Türbini, Klimatizasyon

151

KÖMÜRÜN GAZLAġTIRILMASI ĠLE HĠDROJEN ÜRETĠMĠ

ÜZERĠNE KÖMÜR TĠPĠNĠN VE SICAKLIĞIN ETKĠSĠ

Duygu UYSAL, Özkan Murat DOĞAN, Bekir Zühtü UYSAL

Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü

ve

Temiz Enerji AraĢtırma ve Uygulama Merkezi (TEMENAR) Maltepe 06570 ANKARA




ÖZET

Bu çalıĢmada, dolaylı olarak ısıtılan ve su buharı kullanılan bir gazlaĢtırıcı yardımıyla

kömürden hidrojen üretilmiĢtir. Deneysel çalıĢma sabit yataklı bir gazlaĢtırıcıda

gerçekleĢtirilmiĢtir. ÇalıĢmada üç farklı yöreye ait kömürler (Çanakkale-Çan, Kütahya-

Tunçbilek ve Konya-Ilgın-Gölyaka) kullanılmıĢtır. GazlaĢtırılan bu kömürler öncelikle

öğütülmüĢ ve daha sonra da kaba analizleri yapılmıĢtır. Laboratuar ölçekli sabit yataklı

gazlaĢtırıcıda 1-1,5 mm partikül boylarındaki kömürler, 600oC - 800

oC sıcaklık aralığında su

buharı atmosferinde gazlaĢtırma iĢlemine tabi tutulmuĢlardır. Su buharı hacimsel akıĢ hızı 10

ml/dak‟dır. GazlaĢtırma sıcaklığının ve kullanılan kömür tipinin gazlaĢtırma sonucunda elde

edilen gaz ürünlerin bileĢimi (hidrojen, metan, karbon monoksit ve karbon dioksit) üzerine

etkileri araĢtırılmıĢ ve gaz ürünler gaz kromatografi cihazı kullanılarak analiz edilmiĢtir.

Yapılan çalıĢma sonucunda, gaz ürün içerisinde bulunan hidrojenin yüzdesi % 56-74 aralığında

değiĢmiĢtir. Optimum gazlaĢtırma sıcaklığı ise 700oC olarak belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Hidrojen; Su buharı ile gazlaĢtırma; Dolaylı ısıtmalı gazlaĢtırma.

152

YÜKSEK BASINÇTA HĠDROJEN DEPOLAMA ĠġLEMĠNĠN

EKSERJETĠK SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK PARAMETRELERĠNĠN

DEĞERLENDĠRĠLMESĠ

Mert ÖZSABAN1, Adnan MĠDĠLLĠ

2 ve Ġbrahim DĠNÇER

3

1 Rize Üniversitesi Turgut Kıran Denizcilik Yüksekokulu Gemi Makineleri ĠĢletme

Mühendisliği

Telefon: (464) 311 10 71, Faks: (464) 311 10 72, e-mail: [email protected] 2 Rize Üniversitesi Turgut Kıran Denizcilik Yüksekokulu Gemi Makineleri ĠĢletme

Mühendisliği

Telefon: (464) 311 10 71, Faks: (464) 311 10 72, 3 Faculty of Engineering and Applied Science, University of Ontario Institute of Technology,

2000 Simcoe Street North, Oshawa, Ontario L1H 7K4, Canada


ÖZET

Bu çalıĢmada, saatte 3 kg hidrojeni üreten ve depolayan hidrolik enerji destekli hidrojen gaz

istasyonunda bulunan ve kompresör içeren yüksek basınçta hidrojen depolama alt ünitesinin

ekserjetik sürdürülebilirlik parametrelerinin değerlendirilmesini verilmektedir. Bu çerçevede

aĢağıda sıralanan önemli parametreler ve indikatörler hesaplanmıĢtır; ekserji verimi, atık

ekserji oranı, ekserji yıkım faktörü, çevresel yıkım katsayısı, çevresel yıkım indeksi, çevresel

uyum indeksi, ekserjetik kararlılık faktörü ve ekserjetik sürdürülebilirlik indeksi. Sonuç olarak,

hidrojen giriĢ basıncının artması depolama için gerekli enerji miktarını azaltırken sistemin

ekserjetik sürdürülebilirlik indeksini artırdığı belirlenmiĢtir. Ayrıca, depolama basıncının

artması depolanan hidrojen ekserjisini artırırken ekserjetik sürdürülebilirlik indeksini azalttığı

görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Hidrojen, Enerji, Ekserji, Sürdürülebilirlik, Çevresel yıkım indeksi,

Çevresel uyum indeksi, Ekserjetik sürdürülebilirlik indeksi

153

POSTERLER

154

TEĞETSEL GĠRĠġLĠ SĠKLONLARIN PERFORMANSININ

DENEYSEL ĠNCELENMESĠ VE OPTĠMĠZASYONU

Tarık OKUR, Ömer ġENDOĞAN, Atakan AVCI, Ġrfan KARAGÖZx

Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

Telefon: (224) 2940018 Faks: (224) 2941903 e-mail: [email protected]

ÖZET

Siklonlar çok fazlı akıĢlarda yoğun fazı santrifüj kuvvetler etkisinde ayıran ve endüstriyel

proseslerde farklı alanlarda yaygın olarak kullanılan basit yapılı cihazlardır. Bir siklonun

performansını ifade eden iki önemli parametre siklonun ayırma verimi ve siklondaki basınç

düĢümüdür. Yüksek verimli, düĢük basınç kaybına sahip siklonlar geliĢtirmek için yapılan

çalıĢmalar devam etmektedir. ÇalıĢmaların çokluğu siklondaki akıĢın oldukça karmaĢık olması

ve siklon performansını etkileyen birçok geometrik ve iĢletme parametresinin varlığından

kaynaklanmaktadır. Bu çalıĢmanın amacı teğetsel giriĢli bir siklonda siklon boyu, hava giriĢ

debisi ve giriĢ kesiti boyutları etkilerinin deneysel olarak incelenmesi ve optimize edilmesidir.

Anahtar Kelimeler: Siklon ayırıcılar; ayırma verimi; basınç kaybı; çift fazlı akıĢlar

155

TERMOELEKTRĠK MODÜLLÜ ANĠ SU SOĞUTUCUSU

TASARIMI ĠMALATI VE DENEYSEL OLARAK ĠNCELENMESĠ

Celil YAVUZ 1, Murat SARIKAYA

1, Sezayi YILMAZ

2

[email protected], [email protected], [email protected] 1 Sinop Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü, Sinop

2 Karabük Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü, Karabük

ÖZET

Bu çalıĢmada, termoelektrik modüllerin ani su soğutma iĢlemlerinde kullanılabilirliğinin tespiti

için bir deneysel düzenek oluĢturulmuĢ ve çeĢitli çalıĢma Ģartlarında deneysel olarak

incelenmiĢtir. 62mm x 62mm x 3.8mm ölçülerindeki termoelektrik modül için iki farklı

soğutma cebi polyamid malzemeden CNC dik iĢleme merkezinde imal edilmiĢ ve bu modül

sızdırmaz bir Ģekilde iki cep arasına monte edilmiĢtir. Ġmalatı gerçekleĢtirilen termoelektrik

modüllü ani su soğutucusunun çeĢitli durumlarda ihtiyaç duyulan soğuk suyun elde

edilebilmesi için kullanılabilir olduğu sonucuna varılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Termoelektrik modül, ani su soğutma, soğutucu cep imalatı, soğuk tedavi

156

ISIYLA ÇALIġAN TESĠSLERDE SICAKLIK KONTROLÜ

AMACIYLA BĠLGĠSAYAR DESTEKLĠ ÖLÇÜM VE KONTROL

DEVRESĠ TASARIMI ĠMALATI VE DENEYSEL OLARAK

ĠNCELENMESĠ

Umut DURAN 1, Celil YAVUZ

2

[email protected], [email protected] 1

Sinop Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojileri Bölümü, Sinop

2 Sinop Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Makine ve Metal teknolojileri Bölümü, Sinop

ÖZET

Bu çalıĢmada, ısıyla çalıĢan tesislerde sıcaklık kontrolü amacı ile PIC16F877A

Mikrodenetleyici kullanılarak bilgisayar destekli ölçüm ve kontrole olanak sağlayan alternatif

devre imal edilmiĢtir. Sıcaklık değerleri, LM35 sensörü veya Termokupul ile

ölçülebilmektedir. Ölçülen bu değerler mikrodenetleyici aracılığı ile seri iletiĢim noktası

üzerinden bilgisayara aktarılmakta ve hazırlanan görsel program üzerinde görüntülenmektedir.

Ġmal edilen ölçüm ve kontrol devresi ile ısıtıcı, pompa, vb. ısıtma sistemi elemanlarının

bilgisayar yardımı ile kontrol edilebileceği sonucuna varılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Sıcaklık Kontrolü, Seri iletiĢim Noktası, PIC

157

SICAK SULU ISITMA SĠSTEMLERĠNDE BORU ÇAPLARININ

TERMOEKONOMĠK OPTĠMĠZASYONU ĠÇĠN BĠLGĠSAYAR

DESTEKLĠ YAZILIM GELĠġTĠRĠLMESĠ VE UYGULAMASI

Kemal ATĠK 1, Celil YAVUZ

2


1 Erciyes Üniversitesi Mustafa Çıkrıkçıoğlu Meslek Yüksekokulu Elektrik ve Enerji Bölümü

2 Sinop Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü

ÖZET

Sıcak sulu ısıtma sistemlerinde boru çaplarının gereğinden büyük seçilmesi sonucu boru içi su

akıĢ hızı azaldığı için basınç kayıpları azalırken, boru çapının artmasıyla yüzey alanının artıĢı

da ısı kayıplarını artırmaktadır. Bu çalıĢmada, pompalama ve ısı kayıplarının toplamlarının en

az olduğu boru çaplarının tespiti için Visual Basic 6.0 kodlarında bir program hazırlanmıĢtır.

Bu program kullanılarak belirli bir ısı kapasitesini belirli bir mesafeye taĢıyan boru sistemi için

çeĢitli boru türlerine göre yalıtımlı ve yalıtımsız optimum boru çapı değerleri hesaplanmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Termoekonomik optimizasyon, sıcak sulu ısıtma, boru çapı enerji, çevre

158

SICAKLIĞIN YAPIġTIRMALI VE PĠMLĠ METAL

PLAKALARDAKĠ ISIL GERĠLMELER ÜZERĠNE ETKĠSĠ


Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (382) 2150953, Faks: (382) 2801365 e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmanın amacı, üniform sıcaklık etkisinin yapıĢtırmalı ve pimli bağlantı yapılmıĢ metal

plakalardaki ısıl gerilmeler üzerine etkisini incelemektir. Çözüm metodu olarak sonlu

elemanlar yöntemi kullanılmıĢtır. Bu nedenle ANSYS yazılımından yararlanılmıĢtır. Yapılan

bağlantının önemli özelliklerinden birisi farklı özelliklere sahip malzemelerin kullanılmıĢ

olmasıdır. Bir diğer önemli husus ise modelleme ve çözümün üç boyutlu olarak yapılmıĢ

olmasıdır. ÇalıĢmanın, bir diğer önemli özelliği ise hem yapıĢtırıcı hem de pim bağlantısı

kullanarak karma bir bağlantı elde edilmiĢ olmasıdır. Elde edilen sonuçlara göre, karma

bağlantı yapılan farklı metal plakaların ve yapıĢtırıcının, farklı ısıl ve mekanik özellikleri

nedeniyle, yüksek değerde ısıl gerilmeler oluĢmuĢtur.

Anahtar Kelimeler: YapıĢtırıcı bağlantısı; Pim bağlantısı; Karma bağlantı; FEM.

159

ÇATALAĞZI TERMĠK SANTRALĠ’NĠN EKSERGOEKONOMĠK


Deniz KÜÇÜKALĠ1, Mehmet KOPAÇ

2

1Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (372) 2574010 Dahili 1214, e-mail: [email protected] 2Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (372) 2574010 Dahili 1517, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, Zonguldak Çatalağzı‟nda bulunan buharlı güç santraline eksergoekonomik

analiz uygulanmıĢtır. Ekserji kayıpları ve yok oluĢları tüm elemanlar için belirlenmiĢtir. 5°C

ortam sıcaklığı için kazan, türbin, pompa, ısıtıcı ve kondenser ekserji verimlilikleri

belirlenmiĢtir. Ekserji yok oluĢunun maliyetinin hesaplanabilmesi için her bir eleman için

eksergoekonomik analiz yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler: Enerji, Ekserji, Eksergoekonomi, Buharlı Güç Santrali, Çatalağzı.

160

BUHARLAġTIRMALI YOĞUġTURUCU KULLANIMININ GÜÇ

SANTRALĠNDE VERĠM ARTIġINA ETKĠSĠ

N. Özgür AYDIN, Mehmet KOPAÇ, Mustafa EYRĠBOYUN

Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü


ÖZET

Bu çalıĢmanın amacı mevcut bir termik santrale buharlaĢtırmalı yoğuĢturucu ve Organik

Rankine Çevrimi (ORÇ) ekleyerek, yapılan değiĢikliklerin santralin enerji ve ekserji

verimlerine olan etkisini incelemektir. Öncelikle santralin mevcut hali için elemanların ve

sistemin analizleri yapılmıĢtır. ÇeĢitli tasarım kriterlerinin ve kısıtlayıcı faktörlerin kabulleri ile

sistemde bazı değiĢiklikler önerilmiĢtir. Ardından, önerilen santral tasarımı göz önüne alınarak,

sistem ve sistem elemanlarının enerji ve ekserji analizleri yapılmıĢtır. Yapılan analizlerde,

Organik Rankine Çevriminde çalıĢma akıĢkanı olarak R141b, R123 ve R113 soğutucu

akıĢkanları kullanılmıĢtır. Her üç akıĢkan için de sistem geneli için enerji ve ekserji

verimlerindeki artıĢ % 0.05‟i geçmemiĢtir. Sonuç olarak santralin mevcut haline eklenecek

olan buharlaĢtırmalı yoğuĢturucu ve Organik Rankine Çevriminin, sistemin verim artıĢında

ihmal edilebilecek bir katkı sağladığı görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Organik Rankine Çevrimi (ORÇ), Enerji Analizi, Ekserji Analizi,

BuharlaĢtırmalı YoğuĢturucu

161

SICAKLIK ETKĠSĠNDEKĠ HĠBRĠT BAĞLANTILI KOMPOZĠT

VE ALUMĠNYUM PLAKALARDAKĠ ISIL GERĠLMELERĠN

ANALĠZĠ


Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (382) 2150953, Faks: (382) 2801365 e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, üniform sıcaklık yükü altındaki hibrit bağlantılı kompozit ve alüminyum

plakalardaki ısıl gerilmelerin analizi yapılmıĢtır. YapıĢtırıcı olarak epoksi tercih edilmiĢtir.

Analiz sonlu elemanlar metodu kullanılarak yapılmıĢtır. Bu amaç için ANSYS programı

kullanılmıĢtır. Modelleme ve çözüm üç boyutlu olarak yapılmıĢtır. Daha önceki birçok

çalıĢmada, yapıĢtırıcı ve pim bağlantıları ayrı ayrı analiz edilmiĢtir, bu çalıĢmada her iki

bağlantı birlikte analiz edilmiĢtir. Bağlantıya hem yapısal yük hem de ısıl yük beraber etki

ettirilmiĢtir. Analiz sonuçlarına göre, metal ve kompozit plakaların ve yapıĢtırıcının, farklı ısıl

ve mekanik özellikleri nedeniyle, yüksek değerde ısıl gerilmeler oluĢmuĢtur.

Anahtar Kelimeler: YapıĢtırıcı bağlantısı; Pim bağlantısı; Kompozit; FEM.

162

HABERLEġME UYDULARINDA ISIL VAKUM TESTLERĠ

Murat BULUT*, Adem KAHRĠMAN*, Nedim SÖZBĠR** ve ġenol GÜLGÖNÜL***

*Kıdemli Uzman, Türksat A.ġ. Ar-Ge ve Uydu Tasarım Direktörlüğü

06839 GölbaĢı, Ankara, [email protected], [email protected]

** Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü

54187 Sakarya, [email protected]

***Direktör, Türksat A.ġ. Ar-Ge ve Uydu Tasarım Direktörlüğü

06839 GölbaĢı, Ankara, [email protected]

ÖZET

Uyduların uzayda karĢılaĢmıĢ olduğu çevresel koĢullarda problemsiz olarak çalıĢmaları için

uydu montaj entegrasyon ve test (UMET) merkezinde birçok testler yapılır. Isıl vakum testler,

bu çevresel testlerden biri olup uzaya gönderilecek olan her uydu ısıl vakum testine tabi

tutulmaktadır. Isıl vakum çember içerisinde yapılan testler, uydunun fırlatma ve yörüngede

karĢılacağı sıcaklık ve basınç değerlerine yakın değerlerde yapılmaktadır. Testlerin amacı uydu

üzerinde yer alan ekipmanların uzay Ģartlarında çalıĢtığından emin olmaktır. Bu yayında

haberleĢme uydularının ısıl vakum odalarında gerçekleĢtiren testler hakkında bilgiler

verilmektedir.

Anahtar Kelimler: Uydu; Isıl vakum; Isıl denge testi; Isıl döngü testi; Uydu montaj

entegrasyon ve test (UMET).

163

ELEKTRONĠK CĠHAZLARIN ISIL KONTROLÜ

Muhammet KAYFECĠ1, Engin GEDĠK

2 Ali KEÇEBAġ

3 ve Hüseyin KURT

4

1Karabük Üniversitesi Teknoloji Fakültesi, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü,

2Karabük Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü,

Telefon: (0370) 4338200/1066, Faks: (370) 4338200, e-mail: [email protected] 3Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknoloji Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü,

4Karabük Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü

ÖZET

Bir dirençten akım geçtiğinde ısı üretilir. Elektronik cihazlarda iĢlevlerini yaparken bu yolla ısı

açığa çıkarırlar. Açığa çıkan bu ısının, elektronik devrelerin performansını etkilediğinden

dolayı cihaz üzerinden alınması gerekmektedir. Sıcaklığın artıĢıyla elektronik cihazlardaki hata

oranı üssel olarak artıĢ gösterir. Bu nedenle, gerektiği gibi uygun tasarlanıp kontrol edilmeyen

elektronik cihazlarda ısı üretiminin oluĢturduğu yüksek çalıĢma sıcaklıkları güvenlik ve

performansın azalmasına neden olur. Bu gerçek, ısı transferinde, yani soğutma sistemlerinde ki

geliĢmeyi ve yeni araĢtırmaları zorunlu kılmakta, elektronik elemanların tasarım ve iĢletiminde

ısıl kontrolün önemini gün geçtikçe arttırmaktadır. Yapılan bu çalıĢmada elektronik

elemanların ileri soğutma teknolojileri ile soğutma yöntemleri incelenerek sınıflandırılmıĢ ve

günümüzdeki uygulama alanları belirtilerek konu ile ilgili geleceğe yönelik çalıĢmalara

öncülük etmesi hedeflenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Isıl kontrol, Soğutma, Elektronik, Termoelektrik, Isı borusu.

164

GÜNEġ ENERJĠLĠ SERA TĠPĠ TOHUM ÇĠMLENDĠRME

ÜNĠTESĠ TASARIMI, ĠMALATI VE DENEYSEL OLARAK

ĠNCELENMESĠ

Sezayi YILMAZ1, Ġlyas TÜFEKLĠ

2, Bahri AKSU

2,

1 Karabük Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü

2 Karabük Üniversitesi Meslek Yüksekokulu, Elektrik ve Enerji Bölümü


ÖZET

Ülkemiz bir doğa ve tarım ülkesi olarak bilinmektedir. Son yıllarda gerek tarım alanları

gerekse orman alanları su baskını toprak erozyonu ve orman yangınları ile yok olmaktadır. Bu

nedenle ülke ekonomisi ve ülkemizin doğal kaynakları zarar görmektedir.

Bu noktada dikkat edilmesi gereken birinci husus bilinçli koruma, ikincisi ise yok olan veya

zarar gören orman alanlarının yeniden hızlı bir Ģekilde ağaçlandırma yapılmasıdır. Ormanların

çok kısa bir sürede yok olmasına karĢın ağaç fidelerinin yetiĢmesi için uzun bir zaman

gerekmektedir. Bir diğer önemli nokta ise orman alanlarını oluĢturacak uzun ömürlü ağaçların

tohumlarının yılda sadece bir defa yetiĢtirilebilmesidir. Buda bir dezavantaj olarak karĢımıza

çıkmaktadır.

Bu amaçla iklim Ģartlarından bağımsız olarak fidan yetiĢtirmek için bir cihaz tasarlanıp imalatı

yapılmıĢtır. Bu cihazla yılda birden fazla tohumdan fidan filizlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Gerekli iklim Ģartları (nem ve sıcaklık gibi) otomatik olarak gerçekleĢtirilmiĢ, cihazın

performansı incelenmiĢ ayrıca geleneksel fidan yetiĢtiriciliği ile maliyet ve zaman analizi

yapılmıĢtır.

Anahtar kelimeler: Çimlendirme, nemlendirme, sera, fidan yetiĢtirme

165

VISCOUS FLOW CALCULATIONS FOR UNDERGRADUATE

FLUID MECHANICS EDUCATION USING MATLAB

Barbaros ÇETĠN1, Yakuphan ÖZTÜRK

2, Serdar TAZE

3

1,2,3


Microfluidics & Lab-on-a-chip Research Group, Phone: (392) 6612980, Fax: (392) 6612999, 1 e-mail: [email protected],

2 e-mail: [email protected], e-mail: [email protected]

3

ABSTRACT

Flow over a flat plate is a fundamental external flow problem, and fully developed pressure-

driven and/or shear-driven flow between paralel plates is a fundamental internal flow problem

for the undergraduate fuid mechanics courses. These problems have the analytical solutions;

however, the mathematical structure of the solutions can be problematic for undergraduate

students. Modern mathematical tools such as MATLAB can be integrated into the solution to

handle the mathematical derivation and to visualize the results of the solution. This paper

presents a graphical user interface (GUI) prepared by MATLAB to demonstrate the results of

the aferomentioned fundamental fluid mechanics problems. For the external flow problem, the

viscosity of the different fluids are defined by the user and the GUI computes and visualizes

the boundary layer thickness and the velocity profiles for each fluid by solving the Blasius

boundary layer equation using MATLAB built-in ODE solver. For the internal flow problem,

the user defines the location of the coordinate system and the associated boundary conditions,

and GUI determines and visualizes the fully developed velocity profiles inside the channel.

This kind of GUI can be very helpful to the undergraduate students to increase their

fundamental understanding of the viscous flow phenomena.

Keywords: Viscous flow, External Flow, Internal flow, MATLAB, Graphical user interface

166

BĠTKĠ KÖKENLĠ KATI BĠYOYAKIT ÜRETĠMĠ VE OPTĠMUM

ISIL ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI

H. SARAÇ1, A. SEVEROĞLU

1, H. GÜLLÜCE

2, S. KARSLĠ

3

1Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fak. Kim. Müh. Böl.

2Atatürk Üniversitesi Pasinler MYO

Doğalgaz Böl. 3Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fak. Enerji Sis. Müh. Böl. Tel: 04422314634

Fax:2360957 e-mail:[email protected]

ÖZET

Günümüzde biokütle önemli bir enerji kaynağı olarak dünya enerji gereksiniminin yaklaĢık %

14‟ünü karĢılamaktadır. Türkiye‟de yenilenebilir enerji kaynaklarının önemli miktarını %13 ile

biokütle enerjisi oluĢturmaktadır. Türkiye ortamında yetiĢebilecek yabancı kökenli ağaçlar

arasında ise okaliptüs, Populus euramericana, Pinus pinaster, Acacia cynophilla gibi türler

sıralanabilir. Enerji üretimine yönelik olarak, modern biyokütle çalıĢmaları 1993‟ten sonra

ivme kazanmaya baĢlamıĢtır. Bu çalıĢmalara mischantus ve tatlı sorgum bitkileri üzerinde

yapılan çalıĢmalar örnek gösterilebilir.

Bu çalıĢmada geven (Astragalus), sığırkuyruğu (Verbascum Thapsus) ve ayçiçeği (Helianthus

annuus) bitkileri peletlenerek diğer katı yakıtlara göre yanma özellikleri araĢtırılmıĢtır. Bu

amaçla Taguchi Optimizasyon Metodunu yardımıyla deneylerde kullanılan bitkilerin belirli

oranlarda karıĢtırılmasıyla enerji peletleri oluĢturulmuĢ ve bu peletler maksimum kalori, düĢük

nem ve düĢük kül bakımından incelenmiĢtir. Hesaplanan optimum değerler; ısıl değer için

4526,05 cal, nem için % 6,93 ve kül için % 2,92‟dir. Elde edilen bulgular ıĢığında, biyokütle

enerji kaynaklarının çeĢitlendirilmesi ve yeni istihdam olanaklarının yaratılması konusunda,

Türkiye‟de tarıma elveriĢli olmayan alanlarda enerji bitkisi olarak yetiĢtirilebilecek bitkilerin

peletlenerek ısıtma sektöründe yakıt olarak kullanılabileceği anlaĢılmıĢtır.

Anahtar kelimeler: Katı biyoyakıt, pelet, biriket, geven, sığırkuyruğu, ayçiçeği, C3 – C4

bitkileri, yenilenebilir enerji.

167

BUJĠ ATEġLEMELĠ MOTORLARDA SĠLĠNDĠR ĠÇĠ BASINÇ

DEĞĠġĠMĠNĠN MATLAB GUI KULLANILARAK

MODELLENMESĠ

Ayden Sehhat IGDIRĠ 1, M. Akif CEVĠZ

1, Abdussamet SUBAġI

2


Telefon: (442) 231 4848, Faks: (442) 236 0957, e-posta: [email protected],

[email protected], 2 Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü,

Telefon: (226) 811 2658 / 5575, Faks: (226) 811 2628, e-posta: [email protected]

ÖZET

Yanma odası içerisindeki basınç ile krank mili açısı değiĢiminin elde edilmesiyle araĢtırmacılar

birçok parametre hakkında rahatlıkla bilgi üretebilirler. Bu veriler deneysel yöntemler dıĢında

iki farklı termodinamik analiz yöntemi ile üretilebilir; tek bölgeli ve iki bölgeli termodinamik

modeller. Tek bölgeli modellerde yanmıĢ ve yanmamıĢ gazlar tek bölge gibi düĢünülür. Bu

modeller nispeten daha basittir ve yanma odası sıcaklığı ve yanma odasında yanma prosesi

boyunca açığa çıkan kimyasal enerji hesaplanabilir.

Silindir içi basıncın bir diğer kullanım alanı ise eğitim faaliyetleridir. Lisans veya lisansüstü

seviyede “Ġçten Yanmalı Motorlar” derslerinde, silindir içi basıncın, motor çalıĢma ve yapısal

parametreleri ile değiĢimi konusunun izahı öğretim üyelerini zorlayan bir baĢlıktır.

Bu çalıĢmada, tek bölgeli termodinamik buji ateĢlemeli motor çevrimi modeli kullanılmıĢtır.

Diferansiyel denklemler MATLAB kullanılarak çözülmüĢtür. Ardından, bazı parametrelerin

motor basınç çevrimi üzerindeki etkilerinin öğretiminde kullanılmak üzere kullanımı

kolaylaĢtırmak ve interaktif hale getirmek için MATLAB‟in Grafiksel Kullanıcı Arayüzü

kullanılarak bir program hazırlanmıĢtır. Son olarak, oluĢturulan program ile sıkıĢtırma oranının

silindir içi basınç ve indike verim üzerindeki etkileri incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Ġçten yanmalı motorlar, Çevrim modeli, Matlab, Grafiksel kullanıcı

arayüzü (GUI)

168

BĠNALARDA ISI YALITIM YOLU ĠLE ENERJĠ

TASARRUFUNUN SOĞUTMA SEZONUNDA UYGULANMASI:

MKÜ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ BĠNASI ÖRNEĞĠ

Onur ÖZUTKU, Cuma KARAKUġ

Mustafa Kemal Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü,

Telefon: +90.326. 613 - 5600 /44 12, Faks: + 90.326.613 -5613

e-mail: [email protected] e-mail: [email protected]

Cep:0537 981 3565 Cep: 0506 774 6121

ÖZET

Enerji kaynaklarının özellikle de fosil yakıtların tükenmeye baĢlaması ile oluĢan enerji krizi,

enerjinin üretimi kadar tüketiminin de çok önemli olduğunu göz önüne çıkarmıĢtır. Bu konuda

yapılan çalıĢmaların baĢında enerjinin verimli kullanımı ilk sırayı almaktadır. Bu alanda göze

çarpan örneklerin baĢında konutların enerji performans değerlerinin ölçülmesi ve uygun

performans değerlerinde olmayan konutların ruhsat almasını engelleyen yasaların uygulanmaya

baĢlamasıdır. Bu bakımdan konutlarda ısıtma enerjisi ihtiyacı için standartlar oluĢturulmuĢ ve

yasalar belirlenmiĢtir.Konutlarda iklimlendirme için enerji tüketimini, kıĢın ısıtma enerjisi

ihtiyacı, yazın ise soğutma yükü belirlemektedir. Bu çalıĢmada, Akdeniz bölgesinde bulunan

MKÜ Ġskenderun mühendislik fakültesi binasının soğutma sezonu için enerji performans

değerlerinin hesaplanması yapılmıĢtır ve cam kaplama miktarlarının soğutma yüküne etkisi

incelenmiĢtir ve ortaya çıkan tablodan binanın uygun olduğu tespit edilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Binalarda Isı Yalıtımı, Binalarda Enerji Performansı Soğutma Sezonu

için, Cam Kaplama

169

KESTANE BALINDAN SUYUN MEKANĠK YOLLARLA

UZAKLAġTIRILMASI

Mithat AKGÜN1, Ahmet KAYA

2, Orhan AYDIN

3 ve

4Ömer YILMAZ

1 Ordu Üniversitesi Meslek Yüksekokulu 52200 Ordu, Telefon: (452) 2334865,

e-posta:[email protected] 2Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

e-posta: [email protected] 3Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü, 61080

Trabzon, Telefon: (462) 3772974, e-posta: [email protected] 4Ordu Arıcılık AraĢtırma Enstitüsü, Telefon(452)2562341

e-posta:[email protected]

ÖZET

Doğu Karadeniz bölgesinde bal sezonunda havanın bağıl nem değerinin yüksek olması

bölgenin bal nektarı olan akasya, orman gülü ve kestane balını tam olarak suyunun istenen

değerlere indirilmesini engellemektedir. Arının balın suyunu uzun sürede uzaklaĢtıramaması

dolayısıyla bu süre zarfında arı getirdiği balın bir miktarını yemektedir. Bölgede bal sezonunun

kısalığı da dikkate alındığında balın arıdan fiziksel ve kimyasal değiĢim tamamlanır

tamamlanmaz hasat edilmesi bölge üreticileri için çok önemlidir.

Yapılan bu çalıĢma, Ordu yöresinde üretilen kestane balının suyunun arı tarafından değil de

mekanik olarak alınması amaçlanmıĢtır. Baldaki su oranın azaltılması amacıyla bir konvektif

nem alma sistemi kullanılmıĢtır. Bu sistemde, atmosferik hava alınarak, ısıtma-soğutma-

nemlendirme gibi prosesler yapılarak, hava Ģartlandırılmaktadır. Bu sistemde, 5 günlük iken

hasat edilen balın suyu uzaklaĢtırılmıĢtır. ġartlandırılmıĢ havada (sıcaklıklar; 35 oC, 40

oC ve

45oC; bağıl nem %30 ve hava hızı U=0.4 m/s) suyu mekanik olarak uzaklaĢtırılan balla, arının

doğal olarak suyunu uzaklaĢtırdığı balın, Türk Gıda Kodeksine (balda istenen özellikler) göre

karĢılaĢtırılması yapılarak, hem gıda yönetmeliğine göre hem de nem alma zamanı açısından

optimum kurutma sıcaklığı belirlenmiĢtir. Ayrıca kurutma Ģartlarının balın raf ömrüne olan

etkisi de incelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Bal1; balda nem2; balın özellikleri3.

170

TEKSTĠL SEKTÖRÜNDE ENERJĠ KULLANIMININ ANALĠZĠ

YeĢim Büyükakıncı* ve Zafer Utlu *

*Ġstanbul Aydın Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık fakültesi,

Tekstil Mühendisliği Bölümü, [email protected]

** Ġstanbul Aydın Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık fakültesi,

Makine Mühendisliği Bölümü, [email protected]

ÖZET

Enerjinin etkin kullanımı ve enerji kullanım verimliliğinin değerlendirilmesinde, enerji

analizleri büyük önem taĢımaktadır. Enerji verimliliğinin belirlenmesine yönelik sektörel bazda

yapılan çalıĢmalarda verimlilik analizi termodinamik parametrelere bağlı olarak yapılmaktadır.

Bu kapsamda sektörel bazda yapılan çalıĢmalar, sektörün enerji kullanım verimliliğini

inceleyerek, çözüm önerileri sunmaktadır.

Türkiyede Tekstil sektörü enerjiyi yoğun olarak kullanan ve ekonomiye büyük bir katkısı olan

sektördür. Türkiye‟de tekstil ve konfeksiyon sanayi 1980‟li yıllarda giriĢtiği üretim hamlesini

günümüze değin üstün bir performans ve baĢarıyla devam ettirmiĢtir. Büyük yatırımlar ile

büyüyerek 1990‟lı yıllarda dünyanın sayılı sektörleri arasında yerini almıĢtır. Ayrıca bu sanayi

kolu ülke ekonomisinin temel taĢlarından biri haline gelmiĢtir. Bu çalıĢmada; Tekstil Sektörü

enerji kullanımı değerlendirilerek, sektöre giren enerji miktarları hem kullanım açısından, hem

de tekstil üretimi açısından analiz edilerek, enerjinin etkin kullanımına yönelik olarak enerji ve

ekserji verimlilik değerleri belirlenecek, üretim ve enerji kullanım değerleri arasında bağıntılar

oluĢturulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Tekstil sektörü, enerji, verimlilik


171

TÜRKĠYE’ DE YEREL (LOKAL) ISITMA SĠSTEMLERĠ

ARASINDA EN UCUZ SĠSTEMĠN BELĠRLENMESĠ

Dr. Barbaros BATUR1

Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü

Telefon: (212) 3832912, Faks: (212), e-mail: [email protected]

ÖZET

Split klima kompresörlerine teknolojisine inverterli kontrollü kompresör sistemlerinin girmesi

ile elektrik giderleri azalmıĢtır. Yerel ısıtma sistemlerinde sadece yakıt gideri olarak, en ucuz

ısıtma sistemi olarak bilinen doğalgaz sobaları ya da kombi sistemlerinin hangi noktada

inverterli split klima sistemlerinden daha pahalı olduğu, klimanın COPIP değerini bulmak

amaçlanmıĢtır

172

YÜZEYLERDE FĠLM SOĞUTMAYA SENTETĠK JET

ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ

Ünal Akdağ*, Özden Çetin

Aksaray Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü


ÖZET

Bu çalıĢmada, düz bir levha üzerinden akıĢta ısı transferine, bir sentetik jet uyarıcının etkisi

deneysel olarak incelenmiĢtir. Deneysel çalıĢma bir rüzgâr tüneli içerisine sabit ısı akısına

sahip bir bakır levha yüzeyin yerleĢtirilmesi ve levha giriĢinden akıĢa enjekte edilen bir

sentetik jet uyarıcıdan oluĢmaktadır. Sentetik jet uyarıcı levha üzerindeki sınır tabakayı

bozarak ısı geçiĢini iyileĢtirmektedir. Ġncelemelerde geometri ve Prandtl sayısı sabit tutularak

ana akıĢtaki Reynolds sayısı, uyarıcıdaki frekans ve genlik değiĢtirilerek, bu parametrelerin ısı

geçiĢine etkileri analiz edilmektedir. BeĢ farklı frekans ve üç farklı genlik için deneyler

yapılmıĢ olup bu parametrelerin ısı geçiĢine etkileri analiz edilmektedir. Deneysel sonuçlar

literatürdeki mevcut ampirik bağıntılarla karĢılaĢtırılarak aralarındaki uyum gösterilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Isı transferi; film soğutma; sentetik jet;

173

GÜNEġ ENERJĠLĠ ARABA TASARIMINDA MALZEME

SEÇĠMĠNĠN ĠMALATA ve VERĠME OLAN ETKĠSĠNĠN

ĠNCELENMESĠ

Özgür DEMĠR 1

, Murat SARIKAYA2

, Mustafa Kemal BALKĠ 3

, Celil YAVUZ4

4,3,2,1Sinop Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Makine Böl

Tel:(368) 2715742, Fax:(368) 27157 40

[email protected],

[email protected],

[email protected],

4

[email protected]

ÖZET

Küresel ısınma, genel insan ömründeki azalma, canlı türlerinde kayıp ve birçok doğa tahribatı

ve kirlenme sebepli olay dünyada fosil yakıt tüketiminden uzaklaĢmayı mecbur kılmıĢtır. Diğer

bir açıdan baktığımızda da dünyada fosil yakıtların ömrünün her geçen yıl azalmasıyla birlikte

alternatif enerji kaynaklarının önemi giderek artmaktadır. Günümüzde alternatif enerji

kaynaklarının baĢında güneĢ enerjisi gelmektedir. Son yıllarda güneĢ enerjisi ile çalıĢan

arabaların tasarımı ve imalatına hız verilmiĢtir. GüneĢ enerjisi ile çalıĢan arabalardan

maksimum verim alabilmek için bu arabaların tasarım ve imalatı oldukça önemlidir. Özellikle

bu arabaların imalatında ağırlık ve dayanımın faktörlerinin verime etkisinin belirlenmesinde

imalatta kullanılacak malzemenin iyi seçilmesi gerekmektedir. Malzeme ve imalat yöntemi

seçimi kuĢkusuz bir çok çalıĢmada önem arz etmektedir lakin alternatif enerji yakıtlı araçlarda

ayrı bir öneme sahiptir, dayanım ve hafiflik aynı oranda arttırılmalıdır, bu mecburiyet malzeme

biliminde de yeni çalıĢmaları zorunlu kılmıĢtır. Bu çalıĢmada, önemi giderek artan güneĢ

enerjisi arabaların tasarımında malzeme seçiminin imalata ve verime olan etkileri

incelenmiĢtir.

Anahtar Sözcükler: GüneĢ enerji araba, malzeme, imalat, verim

174

YENĠ GELĠġTĠRĠLEN TÜRBÜLATÖRLERĠN SAYISAL

ĠNCELENMESĠ

Ebru MERCAN ÇELĠK*, Lütfü NAMLI** ve Aydın DURMUġ**

* Ġl Özel Ġdaresi, Ġmar ve ĠnĢaat Daire BaĢkanlığı, Samsun

[email protected]

** Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Samsun

[email protected]; [email protected]

ÖZET

Son zamanlarda belirli tekniklerin kullanılmasıyla ısı transferinin artırılması konusunda birçok

çalıĢma yapılmıĢtır. Yapılan bu çalıĢmalarda amaç, ısı değiĢtiricilerinin boyutlarının

küçültülmesi ve ısıl etkinliğinin artırılması sağlanırken pompalama gücü ve ek enerji

gereksiniminin azaltılmasıdır. Yapılan bu çalıĢmada ise, yeni geliĢtirilen türbülatörlerin boru

içine yerleĢtirilmesiyle oluĢan akıĢın ısı geçiĢi ve basınç kayıp karakteristiklerine etkisi sayısal

olarak incelenmiĢtir. Elde edilen sonuçlara göre; yeni geliĢtirilen türbülatörlerin klasik

türbülatörlerden daha yüksek ısıl performansa sahip oldukları belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler: Isı DeğiĢtiricileri, Türbülatörler, Isı transferinin iyileĢtirilmesi

175

FARKLI TĠP UÇAKLARIN KANAT VE GÖVDELERĠ

ETRAFINDAKĠ AKIġIN SAYISAL ĠNCELENMESĠ

Emrah ALTEN, Lütfü NAMLI ve Aydın DURMUġ


55139 Kurupelit/SAMSUN, Telefon: (362 312 19 19) , Faks: (362 457 60 35)


ÖZET

Teorik çalıĢmalar arasında son kırk yılda giderek geliĢen Hesaplamalı AkıĢkanlar Dinamiği

(HAD) yöntemleri ön plana çıkmıĢtır. HAD yöntemleri karmaĢık yapılar etrafındaki akıĢ

alanları hakkında, deneysel çalıĢmalara göre çok daha düĢük maliyet ve iĢ gücü kullanılarak ön

bilgi edinmek için etkin olarak kullanılmaktadır. Bu çalıĢmada, Evaktor Eurostar Slw ve Alpi

PIONEER 300 tarzı ses altı uçakların gövde ve kanatları etrafındaki akıĢ alanının incelenmesi

FLUENT paket programı yardımıyla gerçekleĢtirilmiĢtir. Uçakların akıĢ alanı; 0˚, 3˚ ve 6˚

hücum açıları için ayrı ayrı hesaplanıp incelenmiĢtir. Uçak geometrileri bir dıĢ çizim

programıyla yapılarak GAMBIT‟e aktarılmıĢ ve burada akıĢ alanında ağ yapısı

oluĢturulmuĢtur.

Anahtar Kelimeler: Uçak aerodinamiği; Kanat profilleri, Uçak gövdeleri, Hesaplamalı

akıĢkanlar dinamiği (HAD).

176

R123 SOĞUTUCU AKIġKANININ TERMODĠNAMĠK

ÖZELLĠKLERĠNĠN MODĠFĠED BENEDĠCT WEBB RUBĠN

(MBWR) GERÇEK GAZ DENKLEMĠ KULLANILARAK

HESAPLANMASI

M.Turhan Çoban, Halil Atalay

Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü, Bornova/Ġzmir

ÖZET

Kimyasal adı dichlorotrifluoroethane (CHCl2CF3) olan R123 soğutucu akıĢkanı, santrifüj

soğutucu ünitelerde kullanılan ve R11‟e en uygun olan alternatif soğutucu akıĢkandır. Fakat,

R11 soğutucu akıĢkanına göre daha düĢük enerji verimine sahiptir. Ayrıca, zehirleyici özelliği

nedeniyle kullanıldığı ortamda ek tedbirler alınması gerekmektedir .

R123 soğutucu akıĢkanının sıcaklık, basınç, entalpi, özgül hacim, yoğunluk, iç enerji, entropi

gibi termodinamik özellikleri Modified Benedict Webb Rubin (MBWR) gerçek gaz hal

denklemi kullanılarak hesaplanmaktadır ve bu denklem esas alınarak Java Programlama

Dili‟nde bir model geliĢtirilmiĢtir. Bu modelde doyma termodinamik özellikler kübik Ģerit

interpolasyonu ile hesaplanmakta , sıvı ve kızgın buhar bölgeleri ise Modified Benedict Webb

Rubin (MBWR) hal denklemi ile bulunmaktadır. Bu çalıĢmada Modified Benedict Webb

Rubin (MBWR) hal denklemi, kübik Ģerit denklemi ve modelleme detayları hakkında bilgi

verilecektir.

Anahtar Kelimeler: R123 , Modified Benedict Webb Rubin Hal Denklemi, Soğutucu

AkıĢkanlar, Gerçek Gaz Denklemleri, Termodinamik Özellikler.

177

EXERGY ANALYSIS OF MARMARA UNIVERSITY

ENGINEERING FACULTY C BUILDING

Mehmed Rafet ÖZDEMĠR1, ġafak ALKAN

1, Sefa KALE

1, Emrah VURAL

1 and Emre

ALPMAN1*

1Marmara University Mechanical Engineering Department 34722 Kadikoy - Istanbul,

TURKEY

* [email protected]

ABSTRACT

This study deals with exergy analysis of heating system Marmara University Engineering

Faculty C building. The reason of making this study is to deeply understand the heating system

and thereby to develop better exergetic efficient building systems for future. Building heating

is provided by a conventional boiler. This boiler is placed in the university campus and

provides heating to the all buildings. In order to perform exergy analysis for the Engineering

Faculty C building, first conventional boiler‟s energy and exergy analysis were assessed. Then,

the distribution systems analyses were performed which carry required energy to the building.

Finally, building block‟s energy and exergy analyses were carried out considering all losses.

Results were presented for different weather conditions.

Keywords: exergy, exergetic efficiency, building exergy analysis.

178

DIġ DUVAR BĠLEġENLERĠNDE HAVA BOġLUĞU

KULLANILMASININ OPTĠMUM YALITIM KALINLIĞI VE

TOPLAM MALĠYETE ETKĠSĠ

Ali DAġDEMĠR1, Muhammet KAYFECĠ

2, Engin GEDĠK

3, Hüseyin KURT

4

1Karabük Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Karabük/Türkiye.

2Karabük Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Karabük/Türkiye.

3Karabük Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Karabük/Türkiye. 4Karabük Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Karabük/Türkiye.

Tel: 0370 4332021, e-mail: [email protected]

ÖZET

Bu çalıĢmada, bina dıĢ duvarlarındaki bileĢenler arasına hava boĢluğu konulmasının optimum

yalıtım kalınlığı, toplam maliyet, enerji tasarrufu ve geri ödeme süresi üzerindeki etkileri

incelenmiĢtir. ÇalıĢma, Erzurum, Sivas, Kastamonu, Bolu illeri için uygulanmıĢtır. Yalıtım

malzemesi olarak ekstrude polistren (XPS), yakıt olarak doğal gaz, duvar konstrüksiyonu

olarak sandviç duvar tipi seçilmiĢtir. Optimum yalıtım kalınlığı hesaplanırken hava boĢluksuz,

2 cm ve 4 cm hava boĢluklu olmak üzere üç farklı duvar konstrüksiyonu kullanılmıĢtır. Isıtma

maliyeti hesabında ömür maliyet analiz yöntemi, optimum yalıtım kalınlığı hesabında ise

derece saat yöntemi kullanılmıĢtır. Elde edilen sonuçlara göre, dıĢ duvar konstrüksiyonunda

hava boĢluğu kullanılması durumunda, hava boĢluksuz duvara göre; toplam maliyetin %15 ile

35 aralığında azaldığı, 2 cm hava boĢluklu duvarda %5.4 cm hava boĢluklu duvarda ise %9

civarında daha fazla kazanç elde edilebileceği, geri ödeme sürelerinin de benzer oranlarda

azaldığı görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler: Optimum yalıtım kalınlığı, ömür maliyet analizi, derece saat yöntemi,

enerji tasarrufu

179

GÜNEġ ENERJĠSĠ DESTEKLĠ SIVI KURUTUCULU

ĠZOTERMAL HAVA NEM ALMA SĠSTEMLERĠNĠN

TERMODĠNAMĠK ANALĠZĠ VE MODELLENMESĠ

Mustafa Turhan ÇOBAN

1, Necdet ÖZBALTA

2, Burak YÜKSEL

3


Bornova, ĠZMĠR 1Telefon: (232)3115387, e-mail: [email protected]

2Telefon: (232)3115122, e-mail: [email protected]


ÖZET

Hava kurutma sistemlerinde genellikle standart soğutma çevrimi kulanılır. Bu proses havayı

önce çiğ noktasının altına kadar soğutur ve yoğuĢan nemi havadan uzaklaĢtırır. Standart

soğutma çevrimiprosesi oldukça yüksek enerji harcamına gereksinme gösterir. Diğer bir

alterntif, sıvı kurutucu tuzların kullanılarak nemin çekilmesidir. Klasik olarak sıvı kurutucu

tuzlar bir duĢ Ģeklinde akıtılırken hava akan sıvıya dik olarak aralarından geçirilerek kurutulur.

Bu proseste tuzlar nemi çekerken ısınırlar. Isınan tuz nem emme kapasitesini kaybeder. Bu

kaybı engellemek için yüksek kurutucu sıvı tuz debisine ihtiyaç duyulur. Bu da hem

pompalama maliyeti, hem de tuzun bir kısmını kaybetme riski olarak ek maliyet getirir. Diğer

bir alternatif tuzu akıtırken aynı zamanda bir soğutma ısı kaynağı, örneğin soğuk su,

kullanarak, izotermal bir proses sağlamakdır. Bu Ģekilde çok daha düĢük hava kurutucu sıvı tuz

debileriyle aynı kurutma yükünü karĢılayabiliriz. Böylece pompalalama maliyetleri de düĢer.

Ancak izotermal soğutmayı sağlamak bir ısı değiĢtirici sistemine gereksinme duyar. Sıvı tuzlar

oldukça aĢındırıcı olduğundan metal yüzey kullanım olasılıkları sınırlıdır. Plastik yüzeyli,

kompozit ısı değiĢtiricileri bu görev için ideal olabilir. Nemin sıvı kurutucudan geri çekilmesi

ısıtılarak rejeneratörde yapılır. Bunu sağlamak için de bir ısı kaynağına ihtiyacımız vardır. Bu

görev için güneĢ enerjisinden yararlanılacaktır. Bu çalıĢmada sistemin termodinamik, ısı ve

kütle transferi modellemesi yapılacak ve sistem performansları irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler: nem tutucu tuzlar, hava kurutma, güneĢ enerjisi, nem alma




180

YAZAR ĠNDEKSĠ

A

ADLI, Damla, 92 AHN, Hojin, 90

AKAL, Dinçer, 101

AKCEYLAN, Y., 91

AKDAĞ, Ünal, 172

AKDEMĠR, Özay, 147

AKGÜN, Fehmi, 135

AKGÜN, Mithat, 169

AKILLI, Hüseyin, 6, 13, 15, 16,

24, 25

AKKAYA, Volkan R., 114

AKSU, Bahri, 128, 164

AKTAġ, Murat K., 18

AKYOL, ġemsettin Melih, 102

AKYOL, Uğur, 100, 101

ALDAġ, Kemal, 158, 161

ALKAN, Alpaslan, 55

ALKAN, ġafak, 177

ALPMAN, Emre, 123, 177

ALPTEKĠN, Ertan, 56

ALTEN, Emrah, 175

AMIRABEDĠN, Ehsan, 132

APAÇOĞLU, Büryan, 20, 85

ARADAĞ, Selin, 20, 21, 49, 50,

51

ARAT, Hüseyin Turan, 6

ARCAKLIOĞLU, Erol, 59

ARICI, Müslüm, 36, 62

ARSLAN, Kamil, 5, 64, 80

ARSLAN, Oğuz, 61, 141

ASLAN, Volkan, 109

ATALAY, Halil, 176

ATASOY, A. Gencer, 11

ATILGAN, Ġbrahim, 126

ATĠK, Kemal, 157

AVCI, Atakan, 154

AVCI, Hasan, 78

AYDIN, Ahmet, 48

AYDIN, N. Özgür, 160

AYDIN, Orhan, 73, 169

AYLI, Ece, 21

B

BAKAN, Feray, 110

BALKĠ, Mustafa Kemal, 173

BARAZ, Murat, 60

BAġ, Halit, 70

BAġKAYA, ġenol, 86, 87

BATUR, Barbaros, 171

BAYDAR, Ertan, 9

BAYDUR, Osman, 39

BEHÇET, Rasim, 136

BEKAT, Tuğçe, 124, 134

BIYIKOĞLU, Atilla, 91

BOLATTÜRK, Ali, 109, 125

BOYACI SAN, Fatma Gül, 145,

146

BULGURCU, Hüseyin, 60

BULUT, Murat, 162

181

BUYRUK, Ertan, 113

BÜYÜKAKINCI, YeĢim, 170

BÜYÜKALACA, Orhan, 57

C

CAN, Ahmet, 84

CAN, Ömer Faruk, 27

CELLEK, Mehmet Salih, 40

CEVĠZ, M. Akif, 37, 38, 119,

120, 121, 122, 167

CĠHAN, Ahmet, 96, 100, 101

CĠHAN, Ertuğrul, 57

COġKUN, Ahmet, 125

Ç

ÇAĞMAN, Selman, 135

ÇAKAN, Recai, 67

ÇAKIR, M.Tarık, 149

ÇAKMAK, A. Yiğit, 50

ÇAKMAK, Abdülvahap, 136

ÇALIġKAN, Sinan, 86, 87

ÇAMDALI, Ünal, 117

ÇANAKÇI, Mustafa, 56, 67

ÇAY, Yusuf, 97

ÇELĠK, Adem, 120

ÇELĠK, Cenk, 135, 145, 146

ÇELĠK, Muhammet, 148

ÇELĠK, Nevin, 27

ÇELĠK, S. Berat, 8

ÇERÇĠ, Yunus, 42

ÇETĠN, Barbaros, 7, 8, 165

ÇETĠN, Özden, 172

ÇĠFTECĠ, Emin, 48

ÇOBAN, Ali, 45

ÇOBAN, M.Turhan, 22, 93, 139,

176, 179

ÇOBAN, Volkan, 135

ÇOMAKLI, Kemal, 37, 38, 120

ÇUHADAROĞLU, Burhan, 71

D

DAĞTEKĠN, Ġhsan, 27

DARICI, Selçuk, 104

DEMĠR, Özgür, 173

DEMĠR, Sinan, 34

DEMĠRCAN, Tolga, 77

DENĠZ, Emrah, 12

DĠLEK, Eda Feyza, 17, 83

DĠNÇER, Mehmet Onur, 62

DĠNLER, Nureddin, 29

DĠREK, Mehmet, 56

DOĞAN, Özkan Murat, 151

DOĞAN, Sercan, 24, 25

DURAN, Umut, 156

DURGUN, Orhan, 32

DURMAYAZ, Ahmet, 116

DURMAZ, Ali, 129

DURMUġ, Aydın, 174, 175

E

EFE, ġükran, 37, 38, 121

ELTEZ, Asude, 39, 45

ELTEZ, Muhammed, 45

ENGĠN, Tahsin, 23, 40, 48, 98,

130

ERDOĞAN, Beytullah, 142

ERDOĞAN, Muharrem, 124

ERDOĞAN, Sadık, 58

182

ERGÜN, Alper, 128

ERMAN, Caner, 10, 11, 137

ESKĠN, Nurdil, 12, 105

EYRĠBOYUN, Mustafa, 160

F

FIRAT, Müjdat, 28, 108

G

GEDĠK, Engin, 97, 163, 178

GEDĠK, Gül, 83

GENÇ, Ayten, 124

GENÇ, Gamze, 148

GENÇ, M.Serdar, 143

GÖKGÜL, Rabia, 106

GÖZMEN, Bengi, 15

GÜLBEN, Gizem, 51

GÜLCE, Hakkı Onur, 81

GÜLENOĞLU, Çağın, 51

GÜLER, Kadir G. 7

GÜLEREN, K. Melih, 26

GÜLGÖNÜL, ġenol, 162

GÜLLÜCE, Hüseyin, 166

GÜNDÜZ, Mustafa, 138

GÜNEġ, Sibel, 70

GÜNGÖR, Ali, 147

GÜR, Mesut, 98, 13

GÜROL, Yiğit, 8

H

HACIHAFIZOĞLU, Oktay, 96

HEPBAġLI, Arif, 34, 44

HEPERKAN, Hasan Alpay, 19

HEPKAYA, Ender, 10

HOġÖZ, Murat, 55, 56

HÜRDOĞAN, Ertaç, 57

I

IĞDIRĠ, Ayden Sehhat, 167

Ġ

ĠLTEN, Nadir, 31

ĠNAL, Fikret, 124, 134

ĠZGĠ, Burak, 47

K

KABAKUġ, Abdulsamet, 74, 75

KAÇMAZ, Halit, 59

KAHRAMAN, Süleyman, 5

KAHRĠMAN, Adem, 162

KAHVECĠ, Kamil, 92, 96, 100,

101

KAKAÇ, Sadık, 14, 51, 85, 94

KALE, Sefa, 177

KALELĠ, Alirıza, 119

KANOĞLU, Mehmet, 125

KAPUSUZ, Murat, 33

KARAASLAN, Salih, 10, 11, 137

KARABAY, Hasan, 36, 62

KARABEY, Altuğ, 74, 75

KARABULUT, Koray, 113

KARACALI, Tevhit, 119

KARADENĠZ, Ziya H. , 78, 118

KARAGÖZ, Ġrfan, 154

KARAGÖZ, ġendoğan, 83

KARAGÜZEL, Ġskender, 66

183

KARAKUġ, Cuma, 6, 168

KARASU, Tahir, 3, 4

KARSLI, Süleyman, 58, 166

KAYA, Ahmet, 169

KAYA, Ferhat, 121

KAYA, Mehmet, 17

KAYACAN, Ġlknur, 132

KAYFECĠ, Muhammet, 163, 178

KAYMAZ, Ġrfan, 47, 76

KEÇEBAġ, Ali, 163

KERPĠÇÇĠ, Hüsnü, 14

KILIÇ, Muhsin, 102

KILIÇARSLAN, Ali, 131

KILIÇASLAN, Ġbrahim, 67

KOCA, Ahmet, 28, 106, 107, 108

KOÇ, Ali, 6

KOK, BeĢir, 107

KON, Okan, 112

KONUKMAN, Alp Er ġ. , 114

KOPAÇ, Mehmet, 159, 16

KÖSE, Ramazan, 61, 141

KUMLUTAġ, Dilek, 78, 118

KURT, Hüseyin, 97, 128, 163,

178

KURTBAġ, Ġrfan, 99

KÜÇÜK, Hasan, 98

KÜÇÜK, Mahmut, 84

KÜÇÜKADA, Kurtul, 72

KÜÇÜKALĠ, Deniz, 159

M

MANÇUHAN, Ebru, 43, 123

MAVĠ, Ahmet, 119

MEHRTASH, Mehdi, 79

MENLĠK, Tayfun, 59

MERCAN ÇELĠK, Ebru, 174

METĠN, Ġlhan, 108

MĠDĠLLĠ, Adnan, 152

N

NAMLI, Lütfü, 88, 89, 174, 175

O

OKBAZ, Abdulkerim, 24, 25

OKUR, Tarık, 154

ONUR, Nevzat, 5, 64, 80

OUS, Talal, 144

Ö

ÖĞÜÇLÜ, Özer, 139

ÖNER, Ġ. Volkan, 122

ÖZBALTA, Necdet, 39, 179

ÖZBEK, M. Özden, 72

ÖZBEY, Mustafa, 89

ÖZCAN, Hakan, 33, 89

ÖZCAN, Hasan, 59

ÖZCEYHAN, Veysel, 70

ÖZDEMĠR, Mehmed Rafet, 177

ÖZDEMĠR, Mustafa, 53

ÖZDEMĠR, Osman, 72

ÖZEN, Çiler, 105

ÖZER, Özgün, 118

ÖZERĠNÇ, Sezer, 94

ÖZGÖREN, Muammer, 24, 25

ÖZGÜR, M.Arif, 61, 141

ÖZKAN, Göktürk M. 13, 16

ÖZKAN, Ziya Çağrı, 2

ÖZKAYA, Ece, 50

ÖZMEN, Yücel, 9

ÖZSABAN, Mert, 152

ÖZSEZEN, Ahmet Necati, 67

184

ÖZġEN, Mete, 78

ÖZTOP, Hakan Fehmi, 28, 106,

107, 108

ÖZTUNA, Semiha, 52

ÖZTÜRK, AyĢegül, 92

ÖZTÜRK, Nurhan Adil, 6

ÖZTÜRK, Yakuphan, 165

ÖZUTKU, Onur, 168

P

PAKSOY, Akın, 20

PALANCIOĞLU, Hakan, 158,

161

PARLAK, Nezaket, 98, 130

PARLAK, Zekeriya, 23, 48, 130

PINAR, Engin, 13, 16

PULLEN, Keith, 144

R

RAHĠM, Murad A., 126

S

SAÇLI, Harun, 48

SARAÇ, Halil Ġbrahim, 135, 145,

146

SARAÇ, Hanifi, 166

SARAÇ, Muhammet, 138

SARI, Ġsmail, 55, 67

SARIKAYA, Murat, 155, 173

SELĠCĠ, AyĢe Tülay, 31

SEVEROĞLU, A., 166

SEVĠNDĠR, Mustafa Kemal, 19

SEYĠS, Okan, 52

SEYĠTOĞLU, S.Samed, 143

SÖYLEMEZ, Engin, 144

SÖZBĠR, Nedim, 117, 162

SUBAġI, Abdussamet, 47, 76,

167

SUCU, AyĢe, 88

SUSANTEZ, Çiğdem, 96

ġ

ġAHĠN, Bayram, 17, 47, 76, 83

ġAHĠN, BeĢir, 6, 13, 15, 16, 24,

25, 107

ġAHĠN, Ġsmail, 23

ġAHĠN, Mumin, 84

ġAHĠN, Zehra , 32

ġANLI, Ali, 56, 67

ġEN, Asok K., 121, 122

ġEN, Faruk, 158, 161

ġEN, Soner, 104

ġENDOĞAN, Ömer, 154

ġERĠT, Gülay, 138

T

TARI, Ġlker, 79

TARMAN, Hakan Ġ., 68, 69, 82

TAVMAN, Ġsmail, 110

TAZE, Serdar, 165

TECER, Lokman Hakan, 31

TEKĠN, Bilgehan, 14

TEKĠN, Erdal, 66

TEKĠN, Kadir Nuri, 150

TEKKALMAZ, Mesut, 65

TETĠK, Tuğba, 131

TIRIS, Mustafa, 135

TOKGÖZ, ġefik C., 53


185

TOPUZ, Adnan, 66, 142

TOSUN, Ekrem, 55

TUNÇEL, Erhan, 117

TURAN, Betül, 108

TURGUT, Alpaslan, 110

TURGUT, Oğuz, 2, 5, 64, 80, 81

TURGUT, Oğuz Emrah, 93

TÜFEKLĠ, Ġlyas, 164

TÜRK, Caner, 49

TÜRKCAN, Ali, 56, 67

TÜRKOĞLU, HaĢmet, 77

U

UĞURLUBĠLEK, Nihal, 95

USLU, Resul, 64

UTLU, Zafer, 44, 170

UYSAL, Bekir Zühtü, 151

UYSAL, Duygu, 151

UZOL, Nilay Sezer, 51

Ü

ÜÇOK, Türkan, 147

ÜNAL, ġaban, 57

ÜNSAL, Volkan, 116

ÜNVERDĠ, Murat, 42

V

VAROL, Yasin, 28, 106, 107, 108

VURAL, Emrah, 177

Y

YAĞMUR, Emrah Alptekin, 135

YAKUT, Kenan, 74, 75

YARIMPABUÇ, DurmuĢ, 82

YATAĞANBABA, Alptuğ, 99

YAVUZ, Celil, 155, 156, 157,

173

YAVUZ, Tahir, 150

YAZICIOĞLU, Almıla G. 14, 85,

94

YELMEN, Bekir, 149

YEġĠLDAL, Faruk, 74, 75

YETĠK, Özge, 61, 141

YILDIRIM, Ali C. , 53

YILDIRIM, Cihan, 68, 69

YILDIZ, AyĢe Burcu, 102

YILDIZ, Ömer Faruk, 58

YILMAZ, Ġbrahim, 50

YILMAZ, Mehmet, 58, 120

YILMAZ, Ömer, 169

YILMAZ, Sezayi, 155, 164

YILMAZ, Tuncay, 57

YILMAZOĞLU, M. Zeki, 129,

132

YĠĞĠT, Kadri Süleyman, 56, 138

YĠĞĠT, ġahin, 71

YÜCEL, Altan, 36

YÜCEL, Nuri, 10, 11, 29, 137

YÜKSEL, Bedri, 112

YÜKSEL, Burak, 179

186

ÖZÜR

Sayfa 179‟da bulunan; baĢlığı ve yazarları aĢağıda verilen bildiri özetinin,

BĠLDĠRĠ ÖZETLERĠ KĠTABI‟nda ISI ve KÜTLE GEÇĠġĠ bölümüne konulması

unutulduğundan; baskıya yetiĢtirebilmek amacıyla özetlerin en sonuna

yerleĢtirilmiĢtir.

Bu hatadan dolayı bildiri yazarlarından özür dileriz.

……………………………………………………………

GÜNEġ ENERJĠSĠ DESTEKLĠ SIVI KURUTUCULU

ĠZOTERMAL HAVA NEM ALMA SĠSTEMLERĠNĠN

TERMODĠNAMĠK ANALĠZĠ VE MODELLENMESĠ

Mustafa Turhan ÇOBAN

1, Necdet ÖZBALTA

2, Burak YÜKSEL

3

EGE Üniversitesi, Mühendislik Fakultesi, Makina Mühendisliği

Bölümü, Bornova, ĠZMĠR 1Telefon: (232)3115387, e-mail: [email protected]






ulıbtk'11 bildiri özetleri kitabı

Documents