rusya , ukrayna , kazak i stan : karadeniz havzası Üçlüsü hububat lojistiği
DESCRIPTION
Rusya , Ukrayna , Kazak i stan : Karadeniz Havzası Üçlüsü Hububat Lojistiği. Natalija Riabko / Michel Ferret FranceAgriMer SIA 29 Şubat 2012. Açıklama planı. I- Genel hususlar II- Lojistik III- Son Gelişmeler IV- Sonuçlar. I- Genel Hususlar. Ülkelerin Genel Özellikleri (1). - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Rusya, Ukrayna, Kazakistan :Karadeniz Havzası Üçlüsü
Hububat Lojistiği
Natalija Riabko / Michel FerretFranceAgriMer
SIA 29 Şubat 2012
Açıklama planı
• I- Genel hususlar
• II- Lojistik
• III- Son Gelişmeler
• IV- Sonuçlar
I- Genel Hususlar
Ülkelerin Genel Özellikleri (1)
• Büyük üretim ve ihracat potansiyeli*• Özellikle iklime bağlı kuvvetli değişkenler:
– Yağışların düzensizliği– Don zararları
• Özellikle iklim nedeni pazarlama döneminde ihracat hacimlerindeki düzensizlikler
• Uzun mesafe üzerinde nakliye: – Nakliye destekleri
• Demiryolu taşımacılığındaki sorunlar
Üretim
020406080
100120140160180200
Mt
KazakistanUkraynaRusya
Rusya, Ukrayna, Kazakistan (Tüm hububat)
İhracatlar
0
10
20
30
40
50
60
Mt
KazakistanUkraynaRusya
Rusya, Ukrayna, Kazakistan (Tüm hububat)
Kapanış Stokları
0
5
10
15
20
25
30
Mt
KazakistanUkraynaRusya
Rusya, Ukrayna, Kazakistan (Tüm hububat)
Ülkelerin Genel Özellikleri (2)
• Her üç ülkenin de hububat ticaretinde devletin rolü vardır.• Rusya’da ve Ukrayna’da yabancı ticaret şirketlerinin kuvvetli varlığı • Rusya’da ve Ukrayna’da enflasyona karşı mücadele önceliği
– Hububat ihracat politikası üzerindeki etkisi
Tchernozem : Tanrılar tarafından kutsanmış (siyah) topraklar
• Ukrayna : 30 milyon ha / 42 milyon ha• Rusya : 32,5 milyon ha / 220 milyon ha• Kazakistan : 10 milyon ha (ülkenin kuzeyi)
• Özellikler :– Kuvvetli humus yüzdesi (3 ila % 15 )
– potasyum, fosfor ve mikro elementler açısından zenginlik
– Derinlik: 1-6 metre (maksimum Ukrayna’da)
Kuzey BatıSiyah topraklarKuzey KafkasyaVolgaBatı Sibirya
Moskova
Voronej
Kara Deniz
Azak Denizi
Hazar Denizi
Saint-Petersburg
Kazakistan
Çin
Ukrayna
Rusya: Başlıca hububat üretim alanları
RENDEMENTS CÉRÉALIERS EN RUSSIE
Source : Ministère de l’Agriculture de Russie 2011
Le rendement des cultures céréalières
selon les régions Quintal/ ha
à partir de 20 à 25 kg
République de Sakha
District autonome de Taimyr
District autonome de Iamalie
Des Evenki
District autonome des Khantys-Mansis
Kraï du Kamtchatka
District autonome du Chukotka
Kraï du Primorie
Kraï de Khabarovsk
Oblast d’Amour
Région de Tchita
République de Bouriatie
Oblast d'Irkoutsk
Kraï de Krasnoïarsk
Région de Tcheliabinsk
Région de Tomsk
Région de Saratov
Région d'Orenbourg
Région de Tioumen
République de l'Altaï
Région d’Altaï
Région de Novossibirsk
Région d'Omsk
République de Tyva
République de Khakasse
République de Bachkirie
Région d'Astrakhan
République du Daguestan
Région de Kaliningrad
République de Carélie
Des Nenets
République des Komis
Région de Volgograd
Région de Pskov
Territoire de Stavropol
Territoire de Krasnodar
Région de Belgorod
Région de Toula
République du Tatarstan
Région de Kirov
Région de Sverdlovsk
Pas d’informations
jusqu’à 10
à partir de 10 à 12
à partir de 12 à 15
à partir de 25
à partir de 15 à 20
Bölgeler itibariyle hububat verimi kental / ha
KIEV
Odessa Mykolaiv
Kherson
Zaporizzya
DnipropetrovkKirovograd
< 300300 – 600600 – 900
Üretim (1000 ton)
900 – 1200> 1200
Tcherkassy
Ukrayna: Hububat alanları
Kazakistan: Temel tarım ürünleri
Aktau
Astana
Almaty
Atyrau
Sources Arvalis – Institut du végétal
II- Lojistik
Büyük pazarlara yakın merkezi konumTanımlar
DemiryollarıDeniz yollarıTeslimat noktalarıLimanlar
Rusya’nın dezavantajları:
• Yüzölçümün büyüklüğü (17 milyon km²)• Ağır iklim koşulları• Karadeniz’de derin sular üzerinde bulunan liman sayısının sınırlılığı
– Ancak nehir – deniz limanlarının sayısı fazladır.• Mısırlı özel alıcılara (küçük gemiler) satışlar için avantaj
• Eksik demir yolu araç-gereçleri• Demiryolu taşımacılığı ile ilgili yüksek maliyet:
– Hububatın « stratejik » konumda olmaması– Sübvansiyonlar yoluyla kısmen telafi edilebilmesi
Rusya’nın dezavantajları (2)
• Yüksek FOB maliyeti:– 25 $ / t, Fransa’da 7 $ / t ve Ukrayna’da 16 $ / t (Haziran 2010)
• Sibirya’nın hububat alanlarının tecrit edilmiş (izole) olması
Müdahale mekanizmalarının gerekliliği• Hububat kaynaklarının dağılımındaki aksaklıklar:
– Et için kuvvetli ölçüde ithalata bağımlılık– Rusya dünyanın en büyük et ithalatçısıdır!
Les ports maritimes principaux de Russie
- les ports céréaliers les plus importants selon les capacités de chargement
Mourmansk
Kachdalakcha
Mezen
Arkhangelsk
Narïan-Mar
Doudinka
Khatanga
Vyborg
Vysock
Primorsk
Kaliningrad Ust-Louga
Sant-Petersburg
Tiksi
Amderma
Taganrog
Novorossiysk
Pevek
La Providence
Beringovski
Ust-Kamtchatsk
Magadan
Petropavlovsk-Kamtchatski
Nikolaïevsk sur l’Amour
Uglegorsk
Vanino
Soviétikaya Gavan
Kholmsk
Korsakov
Krasnogorsk
Poronaïsk Aleksandrovsk- Sakhalinski
Makhatchkala
Touapse
Anapa
Caucase
Gelendzhik Sotchi
Olia
Astrakhan
Taman (nouveau port céréalier en construction)
Yeysk
Novorossiysk
Rostov
Kertch
Vladivostok
Vostotchny
Les ports maritimes principaux de Russie
- les ports céréaliers les plus importants selon les capacités de chargement
Mourmansk
Kachdalakcha
Mezen
Arkhangelsk
Narïan-Mar
Doudinka
Khatanga
Vyborg
Vysock
Primorsk
Kaliningrad Ust-Louga
Sant-Petersburg
Tiksi
Amderma
Taganrog
Novorossiysk
Pevek
La Providence
Beringovski
Ust-Kamtchatsk
Magadan
Petropavlovsk-Kamtchatski
Nikolaïevsk sur l’Amour
Uglegorsk
Vanino
Soviétikaya Gavan
Kholmsk
Korsakov
Krasnogorsk
Poronaïsk Aleksandrovsk- Sakhalinski
Makhatchkala
Touapse
Anapa
Caucase
Gelendzhik Sotchi
Olia
Astrakhan
Taman (nouveau port céréalier en construction)
Yeysk
Novorossiysk
Rostov
Kertch
Vladivostok
Vostotchny
Rusya’da başlıca deniz limanları
Limanlara göre gemi büyüklükleri : sınırlayıcı faktör draft derinliği
Hububat gemilerinin tonajına göre liman kapasitelerinin dağılımı
•Novorossiysk limanı – 60 000 T
•Touapse limanı – 60 000 T
•Taman yeni hububat limanı (inşaat halinde) – 50 000 T
•Rostov limanı – 5 000 T
•Yeysk limanı – 5 000 T
•Derin olmayan Azov limanları – 3-5 000 T
Hububat gemilerinin tonajına göre liman kapasitelerinin dağılımı
•Novorossiysk limanı – 60 000 T
•Touapse limanı – 60 000 T
•Taman yeni hububat limanı (inşaat halinde) – 50 000 T
•Rostov limanı – 5 000 T
•Yeysk limanı – 5 000 T
•Derin olmayan Azov limanları – 3-5 000 T
Kaynak : L’office International d’Exportkhleb, Louis Dreyfus Commodities Suisse
Rusya: limanların yükleme kapasiteleri (hububat) Limanlar
Yükleme kapasiteleri Mt/yıl
Uç terminallerdeMt/yıl
Maksimum liman depolama kapasiteleri 1000/t Yükleme 2011 Mt/yıl
Kaliningrad 3 1,5 46 0,93
Saint-Pétersbourg 1 - - 0,24
Novorossiysk 10,1 5,1 220 6,49
Touapse 2,4 2,4 102 1,48
Taganrog 1 - - 0,78
Azov 2,5 1,4 100 2,46
Rostov 5 4,1 250 3,35
Taman 1 1 - 0,84
Temryuk 0,5 0,5 - 0,26
Yeisk 1,5 0,7 76 1,54
Caucase 0,7 - - 0,81
Astrakan 0,3 0,2 10,8 0,16
Makhatchkala 0,5 - - 0,05
Vladivostok 0,4 - - 0,08
Petropavlovsk-Kamcharsky 0,2 - - 0,01
Diğer 0,4 - - 0,02
Toplam 30,5 16,9 850 19,5
2012 TAHMİNLERİ
Novorossiysk Limanı
• Rusya’nın en büyük limanı
• Avrupa’nın en büyük üçüncü limanı
• 2011 yılında yükleme kapasiteleri 157 Mt
(Tüm ürünler)
• 2011 yılının ilk 9 ayı için konsolide gelirler : 782 milyon $
• Hububat için 220 000 ton depolama kapasitesi (genişletilmesi planlanmaktadır.)
• Şu anda satıştadır.
Novorossiysk
Touapse Limanı
• En büyük Rus hububat terminallerinden bir tanesidir.
• Hububat aktarma kapasitesi 2,4 Mt / yıl
• Hububat depolama kapasitesi 102.000 ton
• Zayıf noktaları: – Gelişmemiş demiryolu altyapısı– Limana sınırlı ulaşım– Mevzuattan kaynaklanan sıkıntılar !
• Kamyonların yetersizliği!
Touapse
Ukrayna’nın Dezavantajları
• Rusya’dan farklı olarak hammadde ihracatının düşük olması• Yapısal bütçe dengesizliği:
• Ukrayna’nın IMF desteğine bağlı oluşu• İhracatta vergilerin rolü• Alt yapılarda devlet yatırımlarının azlığı
• Rusya’nın büyüyen etkisi altında olması • Dış etkilere açık yönetim• İdarenin ağır çalışması ve belirsizlikler (2010 / 11 yılı ihracat kotalarının
tahsisi)• Aslında buğday çeşit olarak kaliteli ama çoğunlukla haşere tahribatından
dolayı kalitenin düşmesi• Liman lojistiğinin önemli bir kısmının çok uluslu şirketlerin elinde bulunması
– Devletin zayıf mali kapasitesi ile bağlantılı olarak?
Haşereler:
Ukrayna: depolama kapasiteleri / yükleme
Milyon ton 2001 2006 2009 2011
Toplam depolama kapasiteleri
(bütün depolar)
28,2 33,1 31,0*/ 36,0
31,7*/ 40,1
Liman terminalleri
(dahil)
0,5 1,4 2,0 2,3
Yükleme kapasiteleri 11,0 26,0 32,9 36,4
* Sertifikalı firmalar
Firma adı Depolama kapasitesi
(milyon ton)
Silo sayısı
GPKZU 3,6 49
KERNEL GROUP 2,3 39
RESERVE AGRICOLE DE L’UKRAINE
2,0 31
SERNA (Glencore) 1,6 31
OPTIMUS 1,1 29
NIBULON 1,1 17
GAK KHLEB UKRAINI 0,4 11
SUNTRADE 0,6 5
ALFRED C.TOEPFER INTERNATIONAL GROUP
0,6 10
AGRO TRADE 0,5 10
MIRINOVSKY KHLEBOPRODUKT
0,5 6
DİĞERLERİ 17,6 495
TOPLAM 31,7 733
TOPLAM SİLO SAYISI: 870
SERTİFİKALI: 733
TOPLAM SİLO SAYISI: 870
SERTİFİKALI: 733
Ukrayna limanları ve gemi tipleri
LA MER D’AZOVLA MER D’AZOV
LA MER NOIRELA MER NOIRE
Gemi tipi : KM [1] A4 1A3Hububat dahil yığılma ve döküm mallarının taşınmasıUzunluk : 99,3 mGenişlik : 13,6 mYükleme kapasitesi : 4000 tBlok kapasitesi(Dökme mal) : 4795 m 3
Gemi tipi : "Volga-Don-236", "Volga-Don-238", Volga-Don-240"Uzunluk : 107,4 mGenişlik : 16,5 mYükleme kapasitesi : 3400 tBlok kapasitesi (Dökme mal) : 4045 m 3
Gemi tipi : BZMDökme hububat ve genel mal taşıması için ayarlanmış deniz ve akarsu kargo mavnası.Yükleme kapasitesi: 1780 t
Gemi tipi : KM LZIIS/ "Amour-2507, 2510,2514,2520,2521,2525,2527"Genellikle yığılma ve döküm halindeki malların taşınması (kereste, hububat)Seyrüsefer alanı : baltık, kuzey denizi, hazar denizi, azov denizi, karadeniz, akdeniz limanlarıUzunluk : 115,8 mGenişlik : 13,44 mYükleme kapasitesi : 2900 tBlok kapasitesi : 4064/143189 de m 3
Gemi tipi : KM 1 [2] SP L4 A2 çift cidarlı kuru kargo deniz ve akarsu taşımacılığı için Muhtelif mal taşıma : kereste, kömür, gübre, inşaat malzemeleri, hububatSeyrüsefer alanı : baltık, kuzey denizi, hazar denizi, azov denizi, karadeniz, akdeniz limanları yaz döneminde Rusya’ya ve Ukrayna’ya akarsu yolu ile geçiş seyrüseferleriUzunluk : 114,06 mGenişlik : 13,22 mYükleme kapasitesi : 2950 tBlok kapasitesi (Dökme mal) : 4297 m 3
Kazakistan’ın Dezavantajları
• Geniş araziler (2,7 milyon km²) • Zayıf alt yapılar :
– Özellikle devam eden bankacılık krizi nedeni ile
• Depolama kapasitelerinin yetersizliği– Üretim alanlarındaki kayıplar (% 15)– Kuzey üretim alanlarındaki hububatın güneye transferi ile ilgili destek
programı Ticaret gemileri olmaması
• Tecrit (izolasyon) durumu– Düşük kapasiteli tek hububat limanının kolayca dolması. – Vagon sayısı açığı– 1 milyon tonluk hububat ihracatı için aylık bazda 15 000 vagon
gerekliyken mevcut vagon sayısının 5.200 adet olması
Aktau Limanı (Kazakistan)
LA MER CASPIENNE
FORT CHEVTCHENKO
AKTAU
Kazakistan’ın Dezavantajları (2)
• Karadeniz limanlarına ulaşım ve varış için «Kardeş» ülkelerinin isteğine bağlılık:– Vagon ve gemi kiralama– Nakliye giderleri (Kara veya nehir yoluyla Karadeniz’e: 70 $ / ton?)– İhracat sezonundaki denetim eksikliği
III- Son gelişmeler
Değerlendirmeler:
• Üretim, pazarlama ve ihracat alt yapılarında yatırım çalışmaları:– Ukrayna : 2001’de 11 Mt, 2011’de 36 Mt (yıllık yükleme kapasiteleri)– Rusya : 2001 yılında 5 Mt, 2011 yılında 30 Mt– Kazakistan: «limanların yerini değiştirme»
• Hububat ticaretinde devletin varlığının yeniden yapılandırılması isteği ve iradesi:– Rusya’da UGC/OZK– Ukraina’da « şeffaf olmayan » sermaye
• Planlanan toplu arz girişimleri (ihracat için üç taraflı hububat havuzu fikri)
• İkili diplomatik anlaşmalar yoluyla büyük ithalatçı ülkeleri bağlı kılma girişimleri
Özel Gelişmeler: Rusya (1a)
• İhracatta Rus varlığının yeniden yapılandırılması– Birleşik Hububat Şirketi’nin (OZK) 2009 yılında kurulması
• O dönemde belirtilen amaç: Rusya’nın hububat ihracatının % 50’sinin kontrolü
– Diğer bir ulusal girişimin faaliyetine başlaması:• « Summa Group » Özel Holding
– Yoğun diplomatik faaliyet (ikili anlaşmalar)– Gıda yardımı ve insani yardım faaliyetleri– Araştırmaların uluslararası görünürlüğü: 2009 yılında World Grain Forum
(Dünya Hububat Forumu) ve sektör tarafından organize edilen yıllık konferanslar
Özel gelişmeler : Rusya (1b) • Karadeniz’deki Rus limanlarının liman lojistiği büyük ölçüde 2 ulusal şirketin
elindedir:– Novorossiisk :
• Kısmen Summa Group tarafından satın alınan ticaret limanı sermayesi (NCSP) (bir diğer ortak: Transneft; her ikisi için de % 50,1)
– >> yeni hububat terminaline mali katkı (2007 - 08)• UGC + Summa Group (% 28) tarafından kontrol edilen eski terminal
– Taman *• UGC tarafından taşınan hububat terminalinin inşaatı• Amaç: Dolu konumda olan Novorossijsk ve Touapse’nin yüklerinin
hafifletilmesi– Touapse :
• Yerel yatırımcılar
• Not : Summa Group Mayıs 2012 tarihinde UGC sermayesinin % 49 oranını satın almayı ve aynı şekilde hububat ticaretine girmeyi tasarlamaktadır.
Taman limanı
• 2016 yılında hizmete gidecek olan aktarma tesisleri
• Demir madeni, gübre, kömür, kükürt ve hububat için terminaller
• 2025 yılı için öngörülen aktarma kapasiteleri 65 - 90 Mt (bütün ürünler dahil)
• Proje kapsamında toplam yatırımlar : 6,8 Milyar $
• Ukrayna limanları için önemli bir tehdit : 2018 yılına kadar 18 Mt düzeyinde navlun kaybı ?
Taman
Özel gelişmeler: Rusya (2)
• Haşere probleminin kontrol altına alınması:– Pay tahsisi– Toplayıcılar nezdinde hububat işlemleri
• Japon denizi kıyı şeridi: « yeni sınır », « yeni bir ipek yolu »– Asya : 25 Mt üstünde buğday pazarı– Yapılmakta olan veya planlanan yatırımlar :
• Vostochny limanları (UGC ve Summa Group işbirliği ile devam etmekte,)• Proje halindeki Vanino limanı• Kore’ye demiryolu yapımı
– Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada kendi paylarını savunmak için harekete geçmiştir.
Asya – Pasifik Stratejisi
• Diğer rakip ülkelere karşı Asya – Pasifik pazarı üzerinde Rusya’nın pozisyonunu güçlendirme istek ve iradesi
(Örneğin ABD)
• Transit geçişi iyileştirmek için uzak doğuda lojistik alt yapının gelişmesini sağlamak
• Kıtalar arası koridorların inşaatı (örneğin Vladivostok-Seoul)
Vostochny limanı
• Sibirya hububat üreticileri için Asya – Pasifik bölgesine yeni stratejik ulaşım
• Öngörülen hububat yükleme kapasitesi : 5 Mt / yıl
• İnşaat bitimi : 2014 (2012’de başlamış)
PRIMORSKPRIMORSK
Özel gelişmeler : Ukrayna
• Yerel veya uluslararası özel sektöre bırakılan limanların modernleştirilmesi
• Ukrayna IMF baskısı ile DTÖ kurallarına uyum arasında kalmaktadır.
• Avrupa’ya yönelmek ile Rusya’nın etkisi altında kalmanın ikilemi
Özel gelişmeler : Kazakistan
• Tecritten kaçınma stratejileri:– İşlenmiş ürün ihracatına doğru yönlenme (« Kanada » modeli)
• Un : Kazakistan dünyanın 1 nolu un ihracatçısı olmuştur.• Et : 2015 yılında 60 000 ton ve 2020 yılında 180 000 ton ihraç hedefi
– Ortak girişim yoluyla yurt dışında tampon siloların kurulması• Bakü: 15 000 ton• Amir Abad (İran) 53 000 ton• Baltık Ülkeleri: 73 000 ton
– Rusya ile hububat takası?– Çin ve İran’a kara iletişim yolları alanında yatırımlar yapılması
Kazakistan : Un ihracatında dünya birincisi
Source : CIC
100
0 t
olar
ak b
uğda
y eş
değe
ri
Daha uzun vadeli gelişmeler :
• « Kuzey – Doğu » geçidi
Sonuç
• Önemli ama yeterince kullanılmamış bir ihracat potansiyeli:– Miktarlar açısından olduğu kadar,– Liman lojistiği açısından da yetersiz kullanım
• Ana limanlarda bulunan liman silolarının etkileyici devir oranı
• Alıcıların bütün ihtiyaçlarını karşılayacak gemi çeşidi
Sonuç (2)
• Lojistik zayıflıklar özellikle yukarı yönde bulunan limanlardadır– Nehir lojistiği seviyesi dahil
• Her türlü idari ve siyasi müdahale ihracatın önemli aktörleri olarak Rusya ve Ukrayna’nın güvenilirliğine zarar vermektedir.
Siyasi Sonuç
• Rusya’nın DTÖ’ye katılması : Ulusal hububat pazarı için fırsatlar ve kısıtlamalar
• DTÖ üyeliği sonrasında Rusya’nın ekonomik istikrarının sürdürülmesi ve Eski Sovyet Cumhuriyeti arasında ticari ilişkinin kolaylaştırılması için Ortak Ekonomik Alan oluşturulması
• Gümrük birliği: tarife engellerinin ortadan kaldırılması ve Sovyet dönemi sonrası pazarın güçlendirilmesi
• Olası Rusya – Kazakistan – Ukrayna hububat havuzunun oluşturulması: dünya hububat pazarının % 27’si için
Kaynaklar ve teşekkür: • FranceExportCéréales
• Arvalis
• UkrAgroConsult
• Ikar
• USWheatAssociates