Sağlık Malzemeleri-İlaç Lojistiği

Tugay Günaydın100408002

İİBFLojistiğin Temelleri

Lojistik Nedir?

• Lojistik; doğru malzemenin, doğru miktarda, doğru yere, doğru zamanda, istenilen durumda, optimum fiyatla ulaştırılmasıdır.

Temel Lojistik Faaliyetler• Satınalma• Nakliye (Kara,

Hava, Su, Ray, Boru)

• Kalite kontrol• Gümrükleme• Sigorta• Depolama• Stok yönetimi• Sipariş hazırlama

• Sipariş takip ve izleme

• Envanter yönetimi

• Lojistik bilgi sistemleri

• Ambalajlama• Sevkiyat yönetimi• Dağıtım yönetimi• İade yönetimi

• Üretime malzeme verme

• Katma değerli işlemler (Set oluşturma, paketleme, asortileme, etiketleme,garanti kartı basma, barkod basma vb.)

Sağlık Malzemeleri - İlaç

• Sağlık sektörünün temel ürünü olan ilaç insanlarda hastalıklardan korunma, tanı, tedavi veya bir işlevin düzeltilmesi, insan yararına değiştirilmesi için kullanılan, genellikle bir veya birden fazla yardımcı madde ile formüle edilmiş, doğal veya sentetik kaynaklı etkin madde veya maddeler bileşimidir.

Türkiye’de İlaç Dağıtım Kanallarının Mevcut Yapılanması

Dağıtım Yolu Pay

• Üretici/İthalatçı-Depo-Eczane-Hasta %72

• Üretici/İthalatçı-Hastane-Hasta %17,5

• Üretici/İthalatçı-Depo-Hastane-Hasta %8,5

• Üretici/İthalatçı-Eczane-Hasta %2

• Türkiye’de ilacın önemli bir bölümü dağıtım kanalları (ecza depoları ve ecza kooperatifleri) tarafından tüketiciye ulaştırılmaktadır.

• Üretimin yaklaşık %83’ü dağıtım kanalları aracılığıyla eczaneye götürülmektedir.

• Üretici firmalardan hastanelere veya eczaneye olan hareketin ağırlığı düşüktür

• Türkiye’de ilaç sektöründeki oyuncuları; üreticiler (yerli, yabancı üreticiler ve ithalatçı firmalar), ilaç dağıtım depoları ve tüketiciler(hastaneler, üniversiteler ve eczaneler) olarak sıralayabiliriz.

• Yaklaşık 300 üretici, 100 ilaç dağıtım deposu ve 22.000 eczane pazarda faaliyet göstermektedir.

• İlaç nakliyesi ve dağıtımında üretici firmalar kendi öz filoları dışında, farklı hizmet sağlayıcılarını kullanmaktadır.

• Ayrıca bunların dışında, kargo firmaları kullanılmakta, az da olsa otobüs veya uçak gibi vasıtalarla da uzak mesafelere ürün ulaştırılmaktadır.

• Ülkemizde ilaçların birçoğu (soğuk zincir vb. gibi ürünler hariç) oda sıcaklığında saklanması gerekirken yaz aylarında ilaçlar 50–60 oC bulan araçlarla nakledilmektedir.

• Bu durum malzemelerin kalitesinde düşmeye sebep olup lojistik doğrularıyla çelişmektedir.

• MOR REÇETE NE DEMEK?• Mor Reçete; kan ürünlerini temin etmek için gerekli olan reçete türüdür. Bu

gruptaki ilaçlar mutlak suretle belli bir kuralla mor reçete ile alınıp kullanılırlar. Mor reçeteye tabi ilaçları Sağlık Bakanlığı belirler.

• TURUNCU REÇETE NE DEMEK?• Turuncu Reçete; Bazı Kan ürünlerinin temin edilmesi için gerekli olan reçete

türüdür. Hemofili hastalarının kullandıkları faktörler olarak tabir edilen ilaçlar bu reçete ile alınır ve kullanılır.

• KIRMIZI REÇETE NE DEMEK?• Kırmızı Reçete ye tabii olan ilaçlar; Narkotik özellikteki ilaçların kullanılması

ve eczanelerden temin edilmesi için gerekli olan reçetelerdir. Bu reçeteye tabi ilaçların reçetelenmesi,eczane tarafından verilmesi ve kullanılması belli kurallara bağlıdır. Hangi ilaçların kırmızı reçete ile alınabileceğine Sağlık Bakanlığı karar verir.

• YEŞİL REÇETE NE DEMEK?• Yeşil Reçete ye tabii olan ilaçlar; içerisinde bağımlılık yapabilecek maddeleri

bulunduran ve kullanımları, eczaneden alınmaları belli kurallara bağlı olan ilaçlardır. Bu ilaçlar sadece ve sadece yeşil reçete ile alınabilir ve tüm prosedürleri belli kurallara bağlıdır. Normal reçete ile alınabilmesi mümkün olmayan ve Sağlık Bakanlığının Takip Ettiği ilaçlardır. Hangi ilaçların yeşil reçete ile alınabileceğine yine Sağlık Bakanlığı Karar verir.

SOĞUK ZİNCİR NEDİR?

• "Soğuk zincir", istenilen miktarda etkin aşı, ilaç ya da serum gibi tıbbi ürünlerin, ihtiyacı olan kişilere doğru sıcaklıkta ulaşmasını sağlayan sistem olarak tanımlanıyor.

• Özellikle başta aşılar olmak üzere kimi ürünler, çok sıcak veya soğuk ısılara maruz kaldıklarında etkinliklerini kaybediyor.

• Bu tür malzemelerin taşınmasında soğuk zincire uygun frigorifik araçlar kullanılmalıdır.

Kaynakça• End. Müh. Murat BOĞ-İLAÇ SEKTÖRÜNDE LOJİSTİK

UYGULAMALAR• İlaç ve İlaç Politikalarına Bakış, Sena Yayınları, Ankara• Türkiye ilaç sektöründe dağıtım kanalları, Yüksek Lisans Tezi,

Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.• Türkiye ilaç sektöründeki dağıtım kanalları içerisinde ecza

kooperatiflerinin analizi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.[19] Geçgiz, Ş. ve Geçgiz H.T., 1972. Genel Farmakognoziye