metastaza ve lokal basiya - toraks...kraniyal rt’nin akut etkilerini azaltırlar steroid alan...
TRANSCRIPT
METASTAZA VE LOKAL BASIYA METASTAZA VE LOKAL BASIYA BABAĞĞLI PROBLEMLERDE LI PROBLEMLERDE
RADYOTERAPRADYOTERAPİİ
Dr. Deniz YalmanDr. Deniz Yalman
Ege Ege ÜÜniversitesi Tniversitesi Tııp Fakp Faküültesi Radyasyon ltesi Radyasyon Onkolojisi A. D.Onkolojisi A. D.
Kanserli olgularKanserli olgularıın %25n %25--5050’’sisiHistolojik tanHistolojik tanııBeklenen yaBeklenen yaşşam sam süüresiresiPerformans durumu, yandaPerformans durumu, yandaşş morbiditelermorbiditelerRTRT’’yeye yanyanııttıı ve toleransve toleransıı belirlerbelirlerAnemi, KOAH, Anemi, KOAH, myokardialmyokardial disfonksiyondisfonksiyon, , kemik ilikemik iliğği i disfonksiyonudisfonksiyonu yanyanııttıı ve ve tolerabiliteyitolerabiliteyi ddüüşşüürrüür.r.
AmaAmaççMinimal komplikasyonla hMinimal komplikasyonla hıızlzlıı bir konfor bir konfor sasağğlamaklamakSemptomlarSemptomlarıı en aza indirgemeken aza indirgemekSaSağğkalkalıımmıı uzatmakuzatmakHastanHastanıın ve RT bn ve RT bööllüümmüünnüün zamann zamanıınnııekonomik kullanmakekonomik kullanmakFraksiyon dozunun yFraksiyon dozunun yüüksek tutulduksek tutulduğğu (u (>>3 3 GyGy), k), kıısa ssa süüreli tedaviler reli tedaviler -- hipofraksiyonehipofraksiyoneRT RT
AkciAkciğğer kanserlerinde palyatif RTer kanserlerinde palyatif RT
Beyin ve santral sinir sistemi metastazlarBeyin ve santral sinir sistemi metastazlarııMedullaMedulla spinalisspinalis basbasııssııKemik metastazlarKemik metastazlarııVena cava Vena cava superiorsuperior sendromu (VCSS)sendromu (VCSS)PrimerPrimer ttüümmööre bare bağğllıı semptomlar (semptomlar (dispnedispne, , hemoptizihemoptizi, , ööksksüürrüük, ak, ağğrrıı, , disfajidisfaji, , atelektaziatelektazi))
Beyin ve santral sinir sistemi Beyin ve santral sinir sistemi metastazlarmetastazlarıı
Kanserli olgularKanserli olgularıın %20n %20--4040’’ııAkciAkciğğer (%36er (%36--64)64)Meme kanseri (%15Meme kanseri (%15--25) 25) MelanomMelanom (%5(%5--20) 20) PrimeriPrimeri belli olmayan (%15)belli olmayan (%15)
Beyin ve santral sinir sistemi Beyin ve santral sinir sistemi metastazlarmetastazlarıı
KKüçüüçük hk hüücreli akcicreli akciğğer kanseri (KHAK),er kanseri (KHAK),AdenokarsinomAdenokarsinomKKüçüüçük hk hüücreli dcreli dışıışı akciakciğğer kanseri er kanseri (KHDAK)(KHDAK)
Beyin ve santral sinir sistemi Beyin ve santral sinir sistemi metastazlarmetastazlarıı
KHAK tanKHAK tanıı ananıında %10 olguda beyin metastaznda %10 olguda beyin metastazıımevcutmevcutHastalHastalığıığın seyri sn seyri sıırasrasıında %40nda %40’’ıın n üüzerinde ve zerinde ve sasağğkalkalıımm ssüüresi uzadresi uzadııkkçça a insidensinsidens artarartarÖÖnleyici tedavi yapnleyici tedavi yapıılmadlmadığıığında 2 ynda 2 yııl yal yaşşayan ayan olgularolgularıın %50n %50--8080’’inde beyin metastazinde beyin metastazıı geligelişşir. ir. KHDAKKHDAK’’lerindelerinde beyin metastazbeyin metastazıı insidensiinsidensi%25%25’’tirtir
Beyin ve santral sinir sistemi Beyin ve santral sinir sistemi metastazlarmetastazlarıı
HematojenHematojen yolla veya komyolla veya komşşu dokulardan u dokulardan (kafatas(kafatasıı, ba, başş--boyun yumuboyun yumuşşak dokularak dokularıı, , vertebralvertebral kolon) dokolon) doğğrudan yayrudan yayııllıımlamla%80 %80 serebralserebral hemisferlerhemisferler%15 %15 serebellumserebellum%5 beyin sap%5 beyin sapıı%50%50’’si si multipldirmultipldir (otopsi ve MRG (otopsi ve MRG serilerinde %75)serilerinde %75)
Beyin ve santral sinir sistemi Beyin ve santral sinir sistemi metastazlarmetastazlarıı
Tedavi edilmezse ortalama yaTedavi edilmezse ortalama yaşşam sam süüresi resi <7 hafta<7 haftaSteroidSteroid tedavisiyle 2 aytedavisiyle 2 ayTTüüm beyine RT uygulandm beyine RT uygulandığıığında 4nda 4--6 ay, 6 ay, TTüüm beyine m beyine RTRT’’yeye rezeksiyon veya rezeksiyon veya stereotaktikstereotaktik radyocerrahiradyocerrahi eklendieklendiğğinde inde 88--11 ay 11 ay
SemptomlarSemptomlar
BaBaşşaağğrrııssıı ((>>%50)%50)FokalFokal nnöörolojik rolojik defisitdefisit (%40)(%40)Epileptik nEpileptik nööbet (%10bet (%10--20)20)Duyu kusuru, dengesizlik, letarji ve kiDuyu kusuru, dengesizlik, letarji ve kişşilik ilik dedeğğiişşiklikleri iklikleri
TanTanıı
KontrastlKontrastlıı MRGMRGTanTanııTedavi planlamasTedavi planlamasııTedaviye yanTedaviye yanııttıın n izlenmesiizlenmesiNNüükslerinkslerin veya tedavi veya tedavi komplikasyonlarkomplikasyonlarıınnıın n belirlenmesibelirlenmesi
PrognostikPrognostik faktfaktöörlerrler
YYüüksek performans durumu, ksek performans durumu, SoliterSoliter beyin metastazbeyin metastazıı, , BaBaşşka sistemik metastazka sistemik metastazıın olmamasn olmamasıı, , PrimerPrimer ttüümmöörrüün kontrol altn kontrol altıında olmasnda olmasııGenGençç yayaşş (<60(<60--65)65)
Beyin metastazlBeyin metastazlıı olgularda olgularda RPARPA’’yaya ggööre re prognostikprognostikfaktfaktöörler rler
RPA sRPA sıınnııffıı KriterlerKriterler Medyan Medyan sasağğkalkalıımm(ay)(ay)
II KPS KPS >> 7070YaYaşş < 65< 65PrimerPrimer ttüümmöör r kontroldakontroldaEkstrakranyalEkstrakranyal metastaz yokmetastaz yok
7.1 7.1
IIII KPS KPS >> 70 ve a70 ve aşşaağığıdakilerden en az biridakilerden en az biriYaYaşş >> 6565PrimerPrimer ttüümmöör r kontroldakontrolda dedeğğililEkstrakranyalEkstrakranyal metastaz varmetastaz var
4.2 4.2
IIIIII KPS < 70KPS < 70 2.3 2.3
Gaspar L, Scott C, Rotman M, et al. Recursive partitioning analysis (RPA) of prognostic factors in three Radiation Therapy Oncology Group (RTOG) brain metastases trials. Int J Radiat Oncol BiolPhys 1997; 37: 745-51.
TedaviTedavi
SemptomatikSemptomatik tedavitedaviSteroidlerSteroidler
İİlk 48 saat ilk 48 saat iççerisinde etkilierisinde etkiliVazojenikVazojenik öödemi azaltdemi azaltıırlarrlarKraniyalKraniyal RTRT’’ninnin akut etkilerini azaltakut etkilerini azaltıırlar rlar SteroidSteroid alan olgularalan olgularıın 2/3n 2/3’’sinde medyan 2,5 aylsinde medyan 2,5 aylıık k sasağğkalkalıımm avantajavantajıı saptanmsaptanmışışttıır.r.GGüünde 4 kez 4nde 4 kez 4--6 mg oral veya 6 mg oral veya intravenintravenöözzdeksametazondeksametazon, azalt, azaltıılan dozlarda 14lan dozlarda 14--21 g21 güünn
DiDiüüretiklerretikler ((furosemidfurosemid, , mannitolmannitol))AntikonvAntikonvüülzanlzan ((fenitoinfenitoin, , karbamazepinkarbamazepin))
Esas tedavi (Esas tedavi (definitifdefinitif tedavi)tedavi)RTRT
Beyin metastazlarBeyin metastazlarıında RT nda RT
Medyan Medyan sasağğkalkalıımm 44--6 aya uzar, %106 aya uzar, %10--15 15 olguda olguda sasağğkalkalıımm 12 ayd12 aydıır.r.NNöörolojik semptomlarda %70rolojik semptomlarda %70--90 iyile90 iyileşşme me KPSKPS’’uu yyüükselir kselir Ciddi nCiddi nöörolojik rolojik disfonksiyonudisfonksiyonu olan olgularolan olgularıın n 2/32/3’’si dsi düüzelir zelir IlIlıımlmlıı nnöörolojik rolojik disfonksiyonudisfonksiyonu olan olgularolan olgularıın n 1/31/3’’i di düüzelir zelir KHAKKHAK’’lerileri daha iyi yandaha iyi yanııt verirt verir
Beyin metastazlarBeyin metastazlarıında RTnda RT
TTüüm m nnöörokranyumurokranyumu iiççeren kareren karşışıllııklklıı paralel paralel sahalardan RT sahalardan RT
Beyin metastazlarBeyin metastazlarıında RT nda RT
Doz 10 x 3 Doz 10 x 3 GyGy (30 (30 GyGy))
5 x 4 5 x 4 GyGy20 x 2 20 x 2 GyGy
PalyasyonPalyasyon--sasağğkalkalıımmoranlaroranlarıı arasarasıında nda fark yok fark yok Optimal Optimal şşema???ema???
RTOG beyin metastazRTOG beyin metastazıı ççalalışışmalarmalarıı
ÇÇalalışışma ma RandomizasyonRandomizasyon kollarkollarıı Medyan Medyan sasağğkalkalıımm(hafta)(hafta)
6901 6901 30 30 GyGy/2 hafta/2 hafta30 30 GyGy/3 hafta/3 hafta40 40 GyGy/3 hafta/3 hafta40 40 GyGy/4 hafta/4 hafta
2121181818181616
7361 7361 20 20 GyGy/1 hafta/1 hafta30 30 GyGy/2 hafta/2 hafta40 40 GyGy/3 hafta/3 hafta
151515151818
76067606 30 30 GyGy/2 hafta/2 hafta50 50 GyGy/4 hafta/4 hafta
18181717
79167916 30 30 GyGy/2 hafta/2 hafta30 30 GyGy/2 hafta+/2 hafta+mizonidazolmizonidazol
30 30 GyGy/3 hafta/3 hafta30 30 GyGy/3 hafta+ /3 hafta+ mizonidazolmizonidazol
20201717181814 14
RTRT’’yeye yanyanııt arttt arttıırrıılabilir mi?labilir mi?
RadyoduyarlaRadyoduyarlaşşttıırrııccıılarlarıınn eklenmesieklenmesiGenel Genel sasağğkalkalıımm veya yanveya yanııt at aççııssıından fark yokndan fark yok
KT eklenmesiKT eklenmesi (3 (3 randomizerandomize ççalalışışma)ma)NitrozNitrozüürelerreler, , tegafurtegafur, , teniposidteniposid, , cisplatincisplatin, , vinorelbinvinorelbinSaSağğkalkalıımm avantajavantajıı yokyokYanYanııt oranlart oranlarıı daha iyidaha iyi
MotexafinMotexafin--gadolinyum uygulanmasgadolinyum uygulanmasııAlt grup analizinde RPA sAlt grup analizinde RPA sıınnııf II akcif II akciğğer kanserli er kanserli olgular (214 olgu) daha olgular (214 olgu) daha ççok yarar gok yarar göörmrmüüşş1 y1 yııllllıık nk nöörolojik rolojik progresyonsuzprogresyonsuz sasağğkalkalıımm daha daha uzun (%18.6 vs %10.5)uzun (%18.6 vs %10.5)
SoliterSoliter beyin metastazlarbeyin metastazlarıı
TTüüm beyin metastazlarm beyin metastazlarıınnıın %30n %30--5050’’si (si (akcakc. kanserinde . kanserinde daha az)daha az)SeSeççilmiilmişş olgularda (performansolgularda (performansıı iyi, iyi, primerprimer hastalhastalığıığıkontrol altkontrol altıında olan) nda olan) cerrahi rezeksiyoncerrahi rezeksiyon sonrassonrasıı ttüüm m beyine RT uygulanmasbeyine RT uygulanmasıı tek batek başışına RT uygulanmasna RT uygulanmasıından ndan daha iyidaha iyiCerrahi+RT ile yalnCerrahi+RT ile yalnıız RTz RT ((PatchellPatchell ve ark. 1990)ve ark. 1990)
%72 akci%72 akciğğer kanserier kanseriMedyan Medyan sasağğkalkalıımm (40 hafta vs 15 hafta)(40 hafta vs 15 hafta)Lokal kontrol (%80 vs %48). Lokal kontrol (%80 vs %48). 90 hafta i90 hafta iççinde her iki kolda da genel inde her iki kolda da genel sasağğkalkalıımm oranoranıı%10%10’’un altun altıındanda
SoliterSoliter beyin metastazlarbeyin metastazlarıı
Cerrahi+RT ile yalnCerrahi+RT ile yalnıız cerrahiz cerrahi ((PatchellPatchell ve ark. 1998) ve ark. 1998) %72 akci%72 akciğğer kanserier kanseriBeyindeki herhangi bir Beyindeki herhangi bir nnüüksks (%18 vs %70; p<0,001) (%18 vs %70; p<0,001) Orijinal metastaz yerindeki Orijinal metastaz yerindeki nnüükslerksler (%10 vs %46; (%10 vs %46; p<0,001) p<0,001) Beynin diBeynin diğğer ber böölgelerindeki lgelerindeki nnüükslerksler (%14 vs %37; (%14 vs %37; p<0,01) p<0,01) NNöörolojik nedenlerle rolojik nedenlerle ööllüüm (%14 vs %44; p=0,003). m (%14 vs %44; p=0,003). Genel Genel sasağğkalkalıımm farkfarkıı yokyok
StereotaksikStereotaksik radyocerrahiradyocerrahiLineer hLineer hıızlandzlandıırrııccıı ile yile yüüksek ksek enerjili xenerjili x--ışıışınlarnlarıı veya veya multiplmultipl Co60 Co60 kaynaklarkaynaklarıından elde edilen gamma ndan elde edilen gamma ışıışınlarnlarıı (gamma (gamma knifeknife) ile k) ile küçüüçük bir k bir volvolüüme tek seferde yme tek seferde yüüksek doz ksek doz radyasyon verilir (15radyasyon verilir (15--25 25 GyGy))Hedef volHedef volüümde ymde yüüksek doz ksek doz sasağğlanlanıırken rken ççevre dokularda devre dokularda düüşşüük k doz doz TTüümmöör boyutu 3,5 r boyutu 3,5 cmcm’’inin altaltıında, nda, Tek ya da az sayTek ya da az sayııda, da, Uygun lokalizasyonlu metastazlarUygun lokalizasyonlu metastazlar
SoliterSoliter beyin metastazlarbeyin metastazlarıında nda öözel RT zel RT teknikleriteknikleri
3 3 randomizerandomize ççalalışışma ma RadyocerrahininRadyocerrahinin eklenmesiyle lokal kontrol eklenmesiyle lokal kontrol RTOG 9508RTOG 9508
11--3 metastaz3 metastazıı olan 331 olguolan 331 olgu164164’ü’üne tne tüüm beyine gm beyine güünlnlüük 2,5 k 2,5 GyGy’’liklik fraksiyonlarla toplam 37,5 fraksiyonlarla toplam 37,5 GyGy RTRT167167’’sine tsine tüüm beyine RT uygulamasm beyine RT uygulamasıından bir hafta sonra ndan bir hafta sonra stereotaktikstereotaktik radyocerrahiradyocerrahi ile 15ile 15--24 24 GyGy ek doz ek doz Tek metastazTek metastazıı olan olgularda olan olgularda sasağğkalkalıımdamda artartışış (6,5 ay vs 4,9 ay; (6,5 ay vs 4,9 ay; p=0,0393) p=0,0393) 6. ayda KPS daha iyi ya da stabil (%43 vs %27; p=0,03)6. ayda KPS daha iyi ya da stabil (%43 vs %27; p=0,03)SaSağğkalkalıımm öözellikle RPA grup I olgularda (p<0.0001) veya zellikle RPA grup I olgularda (p<0.0001) veya histolojisi daha iyi (histolojisi daha iyi (skuamskuamöözz hhüücreli ve KHDAK) olan olgularda creli ve KHDAK) olan olgularda (p=0,0121) daha y(p=0,0121) daha yüüksek ksek
StereotaktikStereotaktik RadyocerrahiRadyocerrahi
RadyocerrahiRadyocerrahi eklenmesi ile akcieklenmesi ile akciğğer er kanserlerinin beyin metastazlarkanserlerinin beyin metastazlarıında 3,3nda 3,3--13,9 13,9 aylaylıık medyan k medyan sasağğkalkalıımm ssüürelerireleriMetakronMetakron beyin metastazlarbeyin metastazlarıı senkron olanlarla senkron olanlarla karkarşışılalaşşttıırrııldldığıığında medyan nda medyan sasağğkalkalıımm 3,3 aydan 3,3 aydan 8,3 aya y8,3 aya yüükselmikselmişştirtirYeni RTOG Yeni RTOG ççalalışışmasmasıı (BR(BR--0320)0320)
TTüüm beyine RT+m beyine RT+radyocerrahiradyocerrahiTTüüm beyine RT+m beyine RT+radyocerrahiradyocerrahi++IressaIressaTTüüm beyine RT+m beyine RT+radyocerrahiradyocerrahi++temozolamidtemozolamid
SEMPTOMATİK BEYİN METASTAZI(Kitle etkisi yapan büyük lezyonlarda rezeksiyon
göz önünde bulundurulur)
Steroide yanıt var Steroide yanıt yok
Fonksiyonlar tam
Tek metastaz Multipl metastazYatağa bağımlı, performans kötü
Evde bakımKontrol altında olmayan sistemik metastaz
Tüm beyine RT
Başka sistemik metastaz yok, primer kontrol altında
Tüm beyine RT
Cerrahi olarak ulaşılabilir
Cerrahi
Cerrahi olarak ulaşılamaz
Radyocerrahi
Postop tüm beyine RT Tüm beyine RT
%30%30--50 olguda ikinci seri 50 olguda ikinci seri ışıışınlamanlamaDikkatli hasta seDikkatli hasta seççimi imi BaBaşşlanglangııçç radyoterapisinden en az 4 ay radyoterapisinden en az 4 ay gegeççmimişşNNöörolojik problemleri kontrol altrolojik problemleri kontrol altıına na alalıınamayannamayanRadyolojik Radyolojik progresyonuprogresyonu olan olgularolan olgular
NNüüksks beyin metastazlarbeyin metastazlarıı
Beyin metastazlarBeyin metastazlarıından sonra 2. sndan sonra 2. sııklklııktaktaTTüüm kanser olgularm kanser olgularıınnıın %5n %5--1414’ü’üAkciAkciğğer kanserine baer kanserine bağğllıı medullamedulla basbasııssıı %9%9VertebraVertebra korpusununkorpusunun çöçökmesi veya kmesi veya ekspansiyonaekspansiyona uuğğrayarak basrayarak basıı yapmasyapmasııDoDoğğrudan rudan invazyoninvazyon (akci(akciğğer kanserleri) er kanserleri) Anatomik daAnatomik dağığıllıım m
%70 %70 torakaltorakal%20 %20 lumbosakrallumbosakral%10 %10 servikalservikal medullamedulla
MedullaMedulla spinalisspinalis basbasııssıı
SSıırt art ağğrrııssıı (%90) (%90) MedulladaMedullada hassasiyethassasiyetMotor gMotor güçüç kaybkaybııDuyu kaybDuyu kaybııOtonom sinir Otonom sinir disfonksiyonudisfonksiyonu
Semptomlar Semptomlar
TanTanıı
MRGMRGDuyarlDuyarlııllıık ve k ve öözgzgüüllllüük >%95 k >%95 SSııklklııkla birden kla birden fazla dfazla düüzeyin zeyin tutulumututulumu
HHıızlzlıı dedeğğerlendirme ve hemen tedavi erlendirme ve hemen tedavi PalyasyonuPalyasyonu belirleyen en belirleyen en öönemli faktnemli faktöör tedavi r tedavi ööncesi nncesi nöörolojik durumdur. rolojik durumdur. Erken tanErken tanıı ve tedaviyle %40ve tedaviyle %40--60 olgu 60 olgu ambulatuarambulatuar kalkalıırrMultidisiplinerMultidisipliner yaklayaklaşışımmÖÖncelikle ncelikle steroidsteroid tedavisi (tantedavisi (tanıı ananıında 16nda 16--20 20 mg mg dekzametazondekzametazon IV)IV)
Tedavi Tedavi
Cerrahi Cerrahi Patolojik Patolojik vertebravertebra kkıırrığıığı* * Akut geliAkut gelişşen en paraplejiparaplejiHistolojik tanHistolojik tanııssıı olmayan olgular olmayan olgular SteroidSteroid tedavisine yantedavisine yanııt vermeyen olgular t vermeyen olgular SpinalSpinal instabiliteinstabilite**Kanal iKanal iççindeki kemik fragmanlarindeki kemik fragmanlarıınnıın yol an yol aççttığıığıomurilik basomurilik basıılarlarıı**PrimeriPrimeri radyorezistanradyorezistan olan veya olan veya RTRT’’yeye rarağğmen men progresyonprogresyon ggöösteren olgularsteren olgular
Tedavi Tedavi
RTRT’’yeye yanyanııttıı belirleyen en belirleyen en öönemli faktnemli faktöör r hastanhastanıın tedavi n tedavi ööncesi nncesi nöörolojik durumurolojik durumuParaplejiParapleji geligelişştikten sonra uygulanan RT ile tikten sonra uygulanan RT ile olgularolgularıın %10n %10’’undan azundan azıında ynda yüürrüüme ve me ve hareket fonksiyonlarhareket fonksiyonlarıı tekrar kazantekrar kazanıılabilir. labilir. ParaplejiParapleji==MedullaMedulla infarktinfarktıı==irreversiblirreversiblParaplejikParaplejik olguda olguda steroidesteroide yanyanııt varsa t varsa medullamedulla infarktinfarktıı ddışışlanlanıır. r.
Tedavi Tedavi
En En ççok tercih edilen doz fraksiyon ok tercih edilen doz fraksiyon şşemasemasıı10 x 3 10 x 3 GyGy’’dirdir..
5 x 4 5 x 4 GyGy1 x 8 1 x 8 GyGy (birer hafta ara ile 2 kez)(birer hafta ara ile 2 kez)PrognozlarPrognozlarıı zaten kzaten kööttüü olan bu olgularda hem olan bu olgularda hem maliyet hem de zaman tasarrufu amaliyet hem de zaman tasarrufu aççııssıından kndan kıısa sa kküür RT r RT şşemalaremalarıı uygunduruygundur
Tedavi Tedavi
RadesRades ve ark.ve ark. (retrospektif (retrospektif ççalalışışma) (ma) (EurEur J J CancerCancer 2006)2006)MedullaMedulla spinalisspinalis basbasııssıı geligelişşen en KHDAKKHDAK’’lili 252 olgu252 olguKKıısa ksa küür RT (1 x 8 r RT (1 x 8 GyGy, 5 x 4 , 5 x 4 GyGy) ile uzun k) ile uzun küür RT (10 x r RT (10 x 3 3 GyGy, 15 x 2,5 , 15 x 2,5 GyGy, 20 x 2 , 20 x 2 GyGy) ) OlgularOlgularıın %14n %14’ü’ünde motor fonksiyonlarda iyilende motor fonksiyonlarda iyileşşme, me, %54%54’ü’ünde stabil kalma, %32nde stabil kalma, %32’’sinde sinde progresyonprogresyonNonambulatuarNonambulatuar olgularolgularıın %15n %15’’i i ambulatuarambulatuar hale hale gelmigelmişşUzun kUzun küür RT uygulananlarda r RT uygulananlarda nnüüksks oranoranıı daha ddaha düüşşüük k (%8 vs %1; p=0,013)(%8 vs %1; p=0,013)Medyan Medyan sasağğkalkalıımm ttüüm grupta 4 ay. m grupta 4 ay.
MEDULLA SPİNALİS BASISI
Akut gelişen parapleji/2 haftalık sırt ağrısı
Kronik gelişen parapleji/aylardır sırt ağrısı
Steroiduygulaması
Steroiduygulaması
Nonambulatuar Ambulatuar
Cerrahi
Ambulatuar
Postop RT
RT
Ambulatuar Nonambulatuar
RT
Başka sistemik metastaz yok
Cerrahi
Ambulatuar
Postop RT
Multipl sistemik metastaz
Evde bakım
Ayaklarını yerçekimine karşı kaldırabiliyor
Kemik metastazlarKemik metastazlarııAkciAkciğğer kanserli olgularer kanserli olgularıın %20n %20--4040’’ıındanda
YayYayııllıım m hematojenhematojen yollayolla
İİskelet sisteminde zengin damar askelet sisteminde zengin damar ağığı ve ve vertebralvertebral venvenöözz pleksusunpleksusun valvvalv
iiççermemesi nedeniyle ermemesi nedeniyle retrogradretrograd akakışıışın n olabilmesi olabilmesi
AksiyalAksiyal iskelet (iskelet (vertebravertebra, , pelvispelvis, , kafataskafatasıı) ve uzun kemiklerin () ve uzun kemiklerin (femurfemur, ,
humerushumerus) ) proksimalproksimal kkııssıımlarmlarııddıır. r.
El ve ayak kemiklerine, diz ve dirseklere El ve ayak kemiklerine, diz ve dirseklere
metastaz nadirdir. Ancak akcimetastaz nadirdir. Ancak akciğğer ve er ve meme kanserlerinde bu kemiklere de meme kanserlerinde bu kemiklere de
metastaz gmetastaz göörrüülebilir.lebilir.
AAğğrrıı (%65(%65--75)75)Hareket kHareket kııssııtltlııllığıığıPatolojik Patolojik fraktfraktüürrMedullaMedulla spinalisspinalis basbasııssııHiperkalsemiHiperkalsemi
Kemik metastazlarKemik metastazlarıı
Multidisiplineryaklaşım
TanTanıı
Kemik sintigrafisiKemik sintigrafisiDirekt Direkt grafilerdengrafilerden 33--6 6 ay ay öönce nce ÖÖzgzgüül del değğil (kil (kıırrıık, k, travma, travma, inflamasyoninflamasyon, , dejeneratifdejeneratif dedeğğiişşiklikler)iklikler)Saf Saf litiklitik olaylarolaylarııggöörrüüntntüüleyemez, leyemez, blastikblastikolmayan lezyonlarda olmayan lezyonlarda kullankullanışışssıız olabilir. z olabilir.
TanTanıı
Direkt Direkt grafigrafi%50%50’’den fazla kemik den fazla kemik yyııkkıımmıınnıın olmasn olmasıı gerekirgerekirKemik sintigrafisinde Kemik sintigrafisinde saptanan lezyonlarsaptanan lezyonlarıın n %30%30’’u direkt u direkt grafidegrafideggöörrüülmez lmez Direkt Direkt grafidegrafide saptanan saptanan lezyonlarlezyonlarıın %2n %2’’si si sintigrafide atlanabilir sintigrafide atlanabilir
TanTanııBTBT
Kemikten biyopsi alKemikten biyopsi alıınacaksanacaksaDirekt Direkt grafigrafi ve sintigrafi ile ve sintigrafi ile aaççııklklığığa kavua kavuşşturulamayan turulamayan lezyonlardalezyonlardaMedullaMedulla spinalisspinalis basbasııssııkukuşşkusu varsakusu varsaDejeneratifDejeneratif dedeğğiişşikliklerle ikliklerle metastazlarmetastazlarıın ayrn ayrıımmıında, yassnda, yassııkemiklerin incelenmesinde, kemiklerin incelenmesinde, korteks bkorteks büüttüünlnlüüğğüü ve kemive kemiğğin in mineral imineral iççerieriğğini gini gööstermede stermede MRGMRG’’denden daha yararldaha yararlııddıır r
TanTanıı
MRMRVertebralardaVertebralarda erken erken metastazlarmetastazlarıı saptamada, saptamada, Kemik iliKemik iliğğini ini dedeğğerlendirmede erlendirmede sintigrafiden daha sintigrafiden daha duyarlduyarlııddıır. r. YumuYumuşşak doku yayak doku yayııllıımmııyapan, yapan, epiduralepidural kordkord ve ve sinir ksinir köökküü basbasııssıı yapan yapan kitlelerin saptanmaskitlelerin saptanmasıındanda
TanTanıı
PETPETGlikoz metabolizmasGlikoz metabolizmasııile ilgili ile ilgili Glikozun kanserli Glikozun kanserli dokuda normal dokuya dokuda normal dokuya oranla daha fazla oranla daha fazla tutulmastutulmasıı prensibine prensibine dayaldayalıı ggöörrüüntntüüKemik sintigrafisinden Kemik sintigrafisinden daha duyarldaha duyarlııddıırr
AkciAkciğğer kanserinde daha er kanserinde daha ççok ok osteolitikosteolitikmetastazmetastazİİlk tercih edilen lk tercih edilen palyasyonpalyasyon yyööntemi RT ntemi RT
Tedavi Tedavi
RRadyoterapiadyoterapi
AAmamaççAAğğrrııyyıı ortadanortadan kaldkaldıırmakrmakLokalLokal ttüümmöörr bbüüyyüümesinimesini öönlemeknlemekPatolojikPatolojik kkıırrııkk geligelişşimineimine engelengel olmaktolmaktıırr..
MultiplMultipl metastazlarda metastazlarda ööncelikncelikAAğığırlrlıık tak taşışıyanyanKKıırrıık tehlikesi tak tehlikesi taşışıyanyanÇÇok aok ağğrrıı veren kemiklerveren kemikler
Kemik metastazlarKemik metastazlarıında neden anda neden ağğrrıı olur?olur?
Harap olan kemik dokusundan salHarap olan kemik dokusundan salıınan kimyasal nan kimyasal maddelerin (PG, maddelerin (PG, bradikininbradikinin, , substanssubstans P, P, histaminhistamin) ) endosteumdakiendosteumdaki sinir usinir uççlarlarıınnıı uyarmasuyarmasııTTüümmöörrüün bn büüyyüüyerek yerek periostuperiostu germesigermesiTTüümmöörrüün n ççevre dokulara ve sinirlere doevre dokulara ve sinirlere doğğru ru bbüüyyüüyeyerekyeyerek basbasıı yapmasyapmasııKKıırrııklara yol aklara yol aççmasmasıı
RTRT’’ninnin analjezik etkisianaljezik etkisi
Analjezik etki 48 saat iAnaljezik etki 48 saat iççinde bainde başşlar, 4 hafta lar, 4 hafta iiççinde belirgin hale gelir. inde belirgin hale gelir. HHıızlzlıı etki:etki: AAğğrrııya yol aya yol aççan kimyasal maddelerin an kimyasal maddelerin salsalıınnıımmıınnıı inhibeinhibe etmesietmesiGeGeçç etki:etki: TTüümmöör hr hüücrelerinin crelerinin ööllüümmüüOsteoblastikOsteoblastik aktiviteaktivite,, kemikkemik trabektrabeküülasyonulasyonunu nu ççooğğaltaltıırrKalsifikasyonKalsifikasyon, , mineralizasyonmineralizasyon meydana gelirmeydana gelirRekalsifikasyonRekalsifikasyon 33--4 4 haftahafta, , remodelizasyonremodelizasyon 6 ay 6 ay sonrasonra geligelişşebilirebilir
EksternalEksternal RadyoterapiRadyoterapi
Lokal sahaLokal saha GeniGenişş sahasaha
Tam vTam vüücutcut YarYarıım vm vüücutcut
Optimal saha, doz ve Optimal saha, doz ve fraksiyonasyonfraksiyonasyon şşemasemasıı????????
1010 x x 33 GyGy:: 30 30 GyGy 55 x x 44 GyGy:: 2020 GyGy 11 x x 88 GyGy:: 88 GyGy
Tam yanTam yanııt oranlart oranlarıı %50%50--60, toplam yan60, toplam yanııt t oranlaroranlarıı ise %70ise %70--9090FarklFarklıı akciakciğğer kanseri tiplerinin farkler kanseri tiplerinin farklııyanyanııtlar verditlar verdiğği i ööne sne süürrüülmektelmekteAdenokarsinomlardaAdenokarsinomlarda yanyanııt orant oranıı %72, %72, skuamskuamöözz hhüücrelide %40 crelide %40
Lokal RT SonuLokal RT SonuççlarlarııRTOG 74RTOG 74--02 02 ççalalışışmasmasıı ((TongTong ve ark.: ve ark.: CancerCancer 1982; 50: 8931982; 50: 893--99)99)
1016 olgu; 2661016 olgu; 266’’ssıı solitersoliter, 750, 750’’si si multiplmultipl metastazlmetastazlııSoliterSoliter metastazlmetastazlıı olgular: 5x4 olgular: 5x4 GyGy, 15x2.7 , 15x2.7 GyGyMultiplMultipl metastzlmetastzlıı olgular: 10x3 olgular: 10x3 GyGy, 5x3 , 5x3 GyGy, 5x4 , 5x4 GyGy, 5x5 , 5x5 GyGyGenel aGenel ağğrrıı palyasyonpalyasyon oranoranıı %89%89YanYanııt ile t ile fraksiyonasyonfraksiyonasyon arasarasıında ilinda ilişşki yokki yok
DutchDutch Bone Bone MetastasisMetastasis StudyStudy ((RadiotherRadiother OncolOncol 1999; 52: 1011999; 52: 101--109)109)1171 olgu1171 olgu8 8 GyGy’’liklik tek fraksiyon tek fraksiyon metastatikmetastatik kemik akemik ağğrrııssıınnıın n palyasyonundapalyasyonundamultifraksiyonemultifraksiyone rejimlerle erejimlerle eşşdedeğğer sonuer sonuçç sasağğlar.lar.Tek doz uygulanan olgularda daha sonraki dTek doz uygulanan olgularda daha sonraki döönemde yeniden RT nemde yeniden RT gereksinimi daha fazladgereksinimi daha fazladıırr
TheThe Bone Bone TrialTrial WorkingWorking PartyParty ((RadiotherRadiother OncolOncol 1999; 52: 1111999; 52: 111--21)21)765 olgu765 olgu8 8 GyGy’’liklik tek fraksiyon tek fraksiyon metastatikmetastatik kemik akemik ağğrrııssıınnıın n palyasyonundapalyasyonundamultifraksiyonemultifraksiyone rejimlerle erejimlerle eşşdedeğğer sonuer sonuçç sasağğlar.lar.Tek doz uygulanan olgularda daha sonraki dTek doz uygulanan olgularda daha sonraki döönemde yeniden RT nemde yeniden RT gereksinimi daha fazladgereksinimi daha fazladıır r
CerrahiCerrahiPatolojik Patolojik fraktfraktüürr geligelişşen veya en veya fraktfraktüürr geligelişşme riski bulunan me riski bulunan olgularolgularFiksasyonFiksasyon aağğrrııyyıı azaltazaltıır, iyiler, iyileşşmeyi hmeyi hıızlandzlandıırrıır, r, profilaktikprofilaktikfiksasyonfiksasyon fraktfraktüürrüü öönler, fonksiyon kaybnler, fonksiyon kaybıınnıı ve ve fraktfraktüürrüünnkaynamama riskini azaltkaynamama riskini azaltıır.r.
Hayat beklentisi 6 haftadan uzunsaHayat beklentisi 6 haftadan uzunsaHasta medikal olarak cerrahiyi Hasta medikal olarak cerrahiyi toleretolere edebilecekseedebileceksePlanlanan iPlanlanan işşlemin lemin mobilizasyonumobilizasyonu kolaylakolaylaşşttııracaracağığı bekleniyorsabekleniyorsaLezyonun Lezyonun proksimalproksimal ve ve distalindekidistalindeki kemikemiğğin kalitesi in kalitesi fiksasyonfiksasyoncihazcihazıınnıı destekleyebileceksedestekleyebilecekseKortikalKortikal kemikemiğğin %50in %50’’sinden fazlassinden fazlasıı hasar ghasar göördrdüüyse*yse*ProksimalProksimal femurdafemurda lokalize 2.5 cm veya daha blokalize 2.5 cm veya daha büüyyüük lezyon varsa*k lezyon varsa*AAğığırlrlıık tak taşışıyan diyan diğğer kemiklerdeki er kemiklerdeki litiklitik lezyonlarda*lezyonlarda*KKüçüüçük k trokanterintrokanterin patolojik ayrpatolojik ayrıılma klma kıırrığıığı**Yeterli dozda Yeterli dozda RTRT’’yeye rarağğmen amen ağğrrıı devam ediyorsadevam ediyorsa
BifosfonatlarBifosfonatlar
OsteoklastikOsteoklastik kemik kemik rezorbsiyonunurezorbsiyonunuengelleyen spesifik inhibitengelleyen spesifik inhibitöör ajanlardr ajanlardıır. r. Kemik aKemik ağğrrııssıınnıı, , hiperkalsemiyihiperkalsemiyi ve kve kıırrıık k riskini azaltarak yariskini azaltarak yaşşam kalitesinde iyileam kalitesinde iyileşşme me sasağğlar.lar.ZoledronikZoledronik asit 4 mg/IV/3asit 4 mg/IV/3--4 haftada bir4 haftada birKemik metastazlarKemik metastazlarıına bana bağğllıı aağğrrııda da analjeziklerin ve radyoterapinin yerini analjeziklerin ve radyoterapinin yerini tutmaz. tutmaz. AdjuvanAdjuvan tedavi ytedavi yööntemidir.ntemidir.GGüüncel uygulama tek bir kemik metastazncel uygulama tek bir kemik metastazııortaya ortaya ççııktktığıığında banda başşlanlanııp, hasta p, hasta toleretolereederse ederse progresyonprogresyon olana kadar devam olana kadar devam edilmesidir. edilmesidir. Kemik sintigrafisinde aktivite artKemik sintigrafisinde aktivite artışıışı olan olan olgularda radyolojik golgularda radyolojik göörrüüntntüüleme leme yyööntemleriyle kemik metastazntemleriyle kemik metastazııggöösterilmedisterilmediğği si süürece rece bifosfonatbifosfonatuygulanmamaluygulanmamalııddıır. r.
KEMİK METASTAZI(Bifosfonat mutlaka başlanmalıdır)
Patolojik kırık Kırık yok
Cerrahi + RT Ağrı var Ağrı yok
Kırık riski (+)
Cerrahi + RT
Kırık riski (-)
RT
Kırık riski (-)
İzlem
%80 akci%80 akciğğer kanserier kanseri%10%10--18 18 lenfomalenfoma%2%2--3 kanser d3 kanser dışıışı nedenlernedenler%40%40’’ıı kküçüüçük hk hüücreli, %25creli, %25’’i i skuamskuamöözz hhüücreli creli
akciakciğğer kanseri er kanseri
““Vena cava Vena cava superiorsuperior”” sendromusendromu
OrtopneOrtopne, , takipnetakipneYYüüzde zde öödem/dem/pletorapletoraÖÖksksüürrüük k GGööğğüüste dolgunluk hissi ste dolgunluk hissi Boyunda ve gBoyunda ve gööğğüüs duvars duvarıında nda venvenöözzgenigenişşleme leme
SemptomlarSemptomlar
TanTanıı
Histolojik tanHistolojik tanııssııolmayan bir olguda olmayan bir olguda semptomlarsemptomlarıın yeni n yeni babaşşladladığıığı ddöönemde ve nemde ve solunum ssolunum sııkkııntntııssııyoksa direkt akciyoksa direkt akciğğer er grafisigrafisi, , torakstoraks BT, BT, bronkoskopibronkoskopi ve ve biyopsi ile tanbiyopsi ile tanııkonmaya konmaya ççalalışıışıllıır r
Erken dErken döönemde nemde didiüüretikretik ve ve steroidsteroid uygulamasuygulamasııSemptomlarSemptomlarıın ani ve n ani ve şşiddetle baiddetle başşladladığıığıolgularda ve aolgularda ve aşışırrıı solunum ssolunum sııkkııntntııssıı varsa varsa histolojik tanhistolojik tanıı konmadan acilen tedaviye konmadan acilen tedaviye babaşşlanmallanmalııddıır. r. OlgularOlgularıın %10n %10--2020’’si iki ysi iki yııldan uzun yaldan uzun yaşşar, bu ar, bu nedenle uzak metastaznedenle uzak metastazıı olmayan olgularda olmayan olgularda agresif tedavi ve destek bakagresif tedavi ve destek bakıım gerekir m gerekir
TedaviTedavi
LenfomaLenfoma ve ve germgerm hhüücreli tcreli tüümmöörler de rler de VCSSVCSS’’nanayol ayol aççabilir. abilir. KHAK de dahil olmak KHAK de dahil olmak üüzere bu tzere bu tüümmöörler rler primerprimerolarak kemoterapi ile tedavi edilmelidir. olarak kemoterapi ile tedavi edilmelidir. KHAKKHAK’’indeinde tedaviye KT ile batedaviye KT ile başşlanmaslanmasıı hem hem sistemik hastalsistemik hastalığıığı kontrol etme akontrol etme aççııssıından hem de ndan hem de genigenişş saha saha RTRT’’sinisini öönlemesi baknlemesi bakıımmıından ndan avantajlavantajlııddıır. r.
TedaviTedavi
HastanHastanıın semptomlarn semptomlarıında dnda düüzelme zelme sasağğlandlandııktan sonra histolojik tanktan sonra histolojik tanııya gidilip daha ya gidilip daha sonraki tedaviler dsonraki tedaviler düüzenlenebilir. zenlenebilir. OlgularOlgularıın %43n %43--100100’ü’ünde 7nde 7--10 g10 güün in iççinde inde ddüüzelme gzelme göörrüüllüür.r.KHAKKHAK’’lili olgularda KT ve RT eolgularda KT ve RT eşşit etkinlikte (yanit etkinlikte (yanııt t oranoranıı %94)%94)RT daha RT daha ççok ok KHDAKKHDAK’’lili olgularda uygulanolgularda uygulanıır. r.
TedaviTedavi
Palyatif RT (Doz)Palyatif RT (Doz)
10 x 3 10 x 3 GyGy13 x 3 13 x 3 GyGy5 x 4 5 x 4 GyGy2 x 8,5 2 x 8,5 GyGy1 x 10 1 x 10 GyGy
RTRT
AkciAkciğğer kanseri er kanseri LenfomaLenfomaTam YanTam Yanııtt % 20% 20 % 75% 75İİyi Yanyi Yanııtt % 50% 50 % 20% 20Minimal YanMinimal Yanııtt % 15% 15 % 5% 5YanYanııtstsıızz % 15% 15 --
Semptomlarda 3Semptomlarda 3--4 g4 güün in iççinde dinde düüzelmezelme%15 olguda hi%15 olguda hiçç ddüüzelme olmaz zelme olmaz Tedaviye yanTedaviye yanııttıı olmayan veya daha olmayan veya daha öönce RT nce RT uygulanan olgularda diuygulanan olgularda diğğer tedavi seer tedavi seççenekleri enekleri
PrimerPrimer ttüümmööre bare bağğllıı semptomlarda semptomlarda palyatif RTpalyatif RT
HemoptiziHemoptizi % 80% 80AAğğrrıı % 80% 80ÖÖksksüürrüükk % 65% 65DispneDispne % 65% 65AtelektaziAtelektazi % 23% 23Vokal Vokal KordKord P.P. % 6% 6
““MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil”” ççalalışışmalarmalarıı
I. I. ÇÇalalışışma:ma: Lokal Lokal İİleri Evre KHDAK, kleri Evre KHDAK, kööttüüperformanslperformanslıı olgularda:olgularda:
2 x 8.5 2 x 8.5 GyGy (F2 rejimi) vs 10 x 3 (F2 rejimi) vs 10 x 3 GyGy –– 6 x 4.5 6 x 4.5 GyGy (FM (FM rejimi)rejimi)
II. II. ÇÇalalışışma:ma: Lokal Lokal İİleri Evre KHDAK, kleri Evre KHDAK, kööttüüperformanslperformanslıı olgularda: olgularda:
2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 1 x 10 2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 1 x 10 GyGy (F1 rejimi)(F1 rejimi)
III. III. ÇÇalalışışma:ma: Lokal Lokal İİleri Evre KHDAK, iyi leri Evre KHDAK, iyi performanslperformanslıı olgularda: olgularda:
2 x 8.5 2 x 8.5 GyGy (F2 rejimi) vs 13 x 3 (F2 rejimi) vs 13 x 3 GyGy (F13 rejimi)(F13 rejimi)
I. I. ÇÇalalışışmama
65 ya65 yaşş üüststüü % 71% 71EpidermoidEpidermoid HistolojiHistoloji % 80% 80Uzak MetastazUzak Metastaz % 32% 32KKööttüü Performans*Performans* % 59% 59Fiziksel Aktivitede AzalmaFiziksel Aktivitede Azalma % 49% 49DispneDispne ((GradeGrade 3 ve 3 ve üüzeri)zeri) % 69% 69
MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking PartyParty. . BrBr J J CancerCancer 1991: 63: 2651991: 63: 265--270.270.
I. I. ÇÇalalışışma:ma: 2 x 8.5 2 x 8.5 GyGy (F2 rejimi) vs 10 x 3 (F2 rejimi) vs 10 x 3 GyGy –– 6 x 4.5 6 x 4.5 GyGy (FM rejimi)(FM rejimi)((InoperableInoperable nonnon--smallsmall--cellcell--lunglung cancercancer (NSCLC): a (NSCLC): a MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil randomisedrandomised trialtrial of of
palliativepalliative radiotherapyradiotherapy withwith twotwo fractionsfractions oror ten ten fractionsfractions))
SemptomSemptom G.O. (%)G.O. (%) F2(%)F2(%) FM(%)FM(%)
ÖÖksksüürrüükk 9393 6565 5656HemoptiziHemoptizi 4747 8181 8686GGööğğüüs as ağğrrııssıı 5757 7575 8080AnoreksiAnoreksi 5858 6868 6464Medyan Medyan SklSkl.. 179 g179 güünn 177 g177 güünnTam yanTam yanııtt % 7% 7 % 5% 5KKıısmi yansmi yanııtt % 22% 22 % 25% 25
MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking PartyParty. . BrBr J J CancerCancer 1991: 63: 2651991: 63: 265--270. 270.
II. II. ÇÇalalışışmama
ErkekErkek %79%7965 ya65 yaşş üüststüü %73%73EpidermoidEpidermoid histolojihistoloji %70%70Uzak MetastazUzak Metastaz %29%29PS (WHO) 2, 3, 4PS (WHO) 2, 3, 4 %67, 29, 5%67, 29, 5KlinisyenKlinisyen taraftarafıından olgularndan olgularıın % 85n % 85’’i ki kööttüüperformanslperformanslıı olarak deolarak değğerlendirilmierlendirilmişş..
MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking PartyParty. . BrBr J J CancerCancer 1992; 65: 9341992; 65: 934--941.941.
II. II. ÇÇalalışışma:ma: 2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 1 x 10 2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 1 x 10 GyGy (F1 rejimi)(F1 rejimi)((InoperableInoperable nonnon--smallsmall--cellcell lunglung cancercancer (NSCLC): a (NSCLC): a MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil randomisedrandomised trialtrial
of of palliativepalliative radiotherapyradiotherapy withwith twotwo fractionsfractions oror ten ten fractionsfractions.).)
SemptomSemptom G.O.(%)G.O.(%) F2(%)F2(%) F1(%)F1(%)
ÖÖksksüürrüükk 9595 4848 5656HemoptiziHemoptizi 4747 7575 7272GGööğğüüs As Ağğrrııssıı 5050 5959 7272AnoreksiAnoreksi 6464 4949 5555DisfajiDisfaji 1616 6161 6565Yan Etki (Yan Etki (disfajidisfaji)) 5252 2323PS(WHO)PS(WHO) 4545 4444Medyan SKMedyan SK 100 g100 güünn 122 g122 güünn
MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking PartyParty. . BrBr J J CancerCancer 1991: 63: 2651991: 63: 265--270.270.
III. III. ÇÇalalışışmama
ECOG 0ECOG 0--11 % 76% 76ECOG 2ECOG 2 % 24% 2474 ya74 yaşş altaltıı % 84% 84EpidermoidEpidermoid HistolojiHistoloji % 79% 79
MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking PartyParty. . BrBr J J CancerCancer1992; 65: 9341992; 65: 934--941.941.
III. III. ÇÇalalışışma:ma: 2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 13 x 3 2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 13 x 3 GyGy (F13 rejimi)(F13 rejimi)
((RandomizedRandomized trialtrial of of palliativepalliative twotwo--fractionfraction versusversus moremore intensiveintensive 1313--fractionfraction radiotherapyradiotherapy forforpatientspatients withwith inoperableinoperable nonnon--smallsmall cellcell lunglung cancercancer andand goodgood performanceperformance statusstatus. . MedicalMedical
ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking ParttyPartty..))
F2F2 F13F13
Medyan Medyan SklSkl 7 ay7 ay 9 ay9 ayDisfajiDisfaji % 76% 76 % 81% 81DisfajiDisfaji ddüüzelmesizelmesi 6.5 g6.5 güünn 14 g14 güünnMyelopatiMyelopati 1 olgu1 olgu 3 olgu3 olgu
MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking ParttyPartty. . ClinicalClinical OncologyOncology 8: 1678: 167--175: 1996.175: 1996.
III. III. ÇÇalalışışma:ma: 2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 13 x 3 2 x 8.5 (F2 rejimi) vs 13 x 3 GyGy (F13 rejimi)(F13 rejimi)
((RandomizedRandomized trialtrial of of palliativepalliative twotwo--fractionfraction versusversus moremore intensiveintensive 1313--fractionfraction radiotherapyradiotherapy forfor patientspatients withwithinoperableinoperable nonnon--smallsmall cellcell lunglung cancercancer andand goodgood performanceperformance statusstatus. . MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer
WorkingWorking ParttyPartty..))
SonuSonuçç Tercih Tercih
SaSağğkalkalıımm F13F13Lokal kontrolLokal kontrol --Metastaz gecikmesiMetastaz gecikmesi F13F13YaYaşşam kalitesi, semptom am kalitesi, semptom palyasyonupalyasyonu F2 F2 GGüünlnlüük yak yaşşam aktiviteleriam aktiviteleri F13F13Psikolojik dPsikolojik düüzelmezelme F13F13Tedavi ile ilgili yan etkiTedavi ile ilgili yan etki F2F2Hastanede kalma sHastanede kalma süüresiresi F2F2
MedicalMedical ResearchResearch CouncilCouncil LungLung CancerCancer WorkingWorking ParttyPartty. . ClinicalClinical OncologyOncology 8: 1678: 167--175: 1996.175: 1996.
AtelektaziAtelektazi
Retrospektiftir ve sRetrospektiftir ve sıınnıırlrlıı saysayııda verida veriOlgularOlgularıın 2/3n 2/3’’sinde RT sonrassinde RT sonrasıı obstrobstrüüksiyonun ksiyonun aaççııldldığıığı, , kollabekollabe akciakciğğerde tam veya kerde tam veya kıısmi smi ekspansiyonekspansiyon sasağğlandlandığıığı bildirilmektebildirilmekteRT RT atelektaziatelektazi geligelişştikten sonra iki hafta itikten sonra iki hafta iççinde inde uygulanuygulanıırsa tam rsa tam reekspansiyonreekspansiyon oranoranıı %71, iki %71, iki haftadan sonra uygulanhaftadan sonra uygulanıırsa %23rsa %2310 x 3 10 x 3 GyGyTam Tam ekspansiyonekspansiyon sasağğlanlanıırsa ve hastalrsa ve hastalıık lokal k lokal ise ise kküüratifratif dozlara dozlara ççııkkıılabilir. labilir.
Palyatif Tedavide Palyatif Tedavide BrakiterapiBrakiterapi
EkzofitikEkzofitik endobronendobronşşialialttüümmöörrüü olan olgularda olan olgularda palyatif tedavide iyi bir palyatif tedavide iyi bir seseççenekenek
HHıızlzlıı ve etkili ve etkili palyasyonpalyasyonUygulama kolaylUygulama kolaylığıığıEksternalEksternal RT ile kombine RT ile kombine edilebiliredilebilirTekrarlanabilirTekrarlanabilir
Palyatif EBTPalyatif EBTUngUng ve ark. ve ark. ((BrachytherapyBrachytherapy 20062006 ))
KHDAKKHDAK’’lerindelerinde brakiterapininbrakiterapinin semptom semptom palyasyonundakipalyasyonundaki rolrolüünnüü dedeğğerlendirmek ierlendirmek iççin in toplam 29 toplam 29 ççalalışışmaymayıı dahil ettikleri sistematik dahil ettikleri sistematik derlemederleme
EBBT ile EBBT ile hemoptizidehemoptizide %69%69--100100DispnedeDispnede %24%24--8989ÖÖksksüürrüükte %24kte %24--8888AtelektazideAtelektazide %28%28--4343BronkoskopikBronkoskopik olarak %74olarak %74--100 iyile100 iyileşşme me saptanmsaptanmışışttıırr
Dikkat !!!Dikkat !!! Masif Masif hemoptizihemoptizi ve fistve fistüüll