T.C.

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ

İNGİLİZCE EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI

ANKARA ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDAKİ ÖĞRENCİLERİN BESLENME SORUNLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

HAZIRLAYAN

FİSUN GÖKDOĞAN

215 - 110564061

DERS SORUMLUSU

Yrd. Doç. Dr. MEHMET ŞEREN

ANKARA - HAZİRAN 2013

1

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM 1 : GİRİŞ

1.1. Problem durumu

1.2. Problem cümlesi

1.3. Alt problemler

1.4. Araştırmanın önemi

1.5. Araştırmadaki sınırlılıklar

1.5. Araştırmadaki varsayımlar

1.7. Tanımlar ve kısaltmalar

BÖLÜM 2: YÖNTEM

2.1. Araştırmanın modeli

2.2. Evren

2.3. Örneklem

2.4. Veri toplama araçları

2.5. Verilerin analizi

KAYNAKÇA

2

BÖLÜM 1

GİRİŞ

1.1 Problem Durumu

Beslenme; büyüme, gelişme, sağlıklı ve verimli olarak uzun süre yasamak için

gerekli olan enerji ve besin öğelerinin her birini yeterli miktarda sağlayacak besinleri besin

değerini yitirmeden, sağlık bozucu hale getirmeden en ekonomik şekilde almak ve vücutta

kullanmaktır (Baysal 1999a). İnsan gereksinimlerinin başında gelen beslenme; büyüme,

gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşamak için gerekli olan öğelerin alınması ve

vücutta kullanılmasıdır. Beslenme, açlık duygusunu bastırmak, karın doyurmak ya da canın

çektiği şeyleri yemek içmek değildir. Beslenme, sağlığı korumak, geliştirmek ve yaşam

kalitesini yükseltmek için vücudun gereksinimi olan besin öğelerini yeterli miktarda ve uygun

zamanlarda almak için bilinçli yapılması gereken bir eylemdir. Vücudun büyümesi,

yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin her birinin yeterli

miktarlarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması durumu yeterli ve dengeli

beslenme olarak tanımlanır. Yetersiz ve dengesiz beslenen bir kişinin vücudu mikroplara karşı

dayanıklı değildir. Dengesiz beslenme insanın çalışma, planlama ve yaratma yeteneğini

düşürür. Ekonomik bakımdan gelişmiş olmanın ilk şartı, insan gücünü üretimi arttırma

yolunda kullanabilmekten geçer. Sağlıklı insan üretken insandır. Sağlığın temeli de yeterli ve

dengeli beslenme ile atılır (Anon 2004).

Bütün canlılar yaşamlarını devam ettirebilmek için beslenmek zorundadır. Beslenme,

yasamın her döneminde sağlığın temelini oluşturmaktadır (Bulduk vd. 2002). Normal

büyüme, sağlıklı yasama, zekâ gelişiminden üretim gücüne kadar, insan yaşamını ilgilendiren

her olayda doğrudan rolü olan beslenmenin önemi, henüz gereğince anlaşılamamış, beslenme

eğitimi ise yaygınlaşamamıştır (Işıksoluğu 2000).

Bireyin, ailenin ve toplumun birinci amacı, sağlıklı ve üretken olmaktır. Sağlıklı ve

üretken olmanın simgesi bedenen, aklen, ruhen ve sosyal yönden iyi gelişmiş bir vücut yapısı

ve bu yapının bozulmadan uzun süre islemesidir. İnsan sağlığı; beslenme, kalıtım, iklim ve

çevre koşulları gibi bir çok etmenin etkisi altındadır. Bu etmenlerin basında beslenme gelir

(Baysal 1999a). Yeterli ve dengeli beslenme; bireylerin sağlıklı, huzurlu ve güvence altında

yasaması, ekonomik, sosyal ve ruhsal yönden gelişmesinde belki de en önemli temel

3

koşullardan biridir (Arlı vd. 2002). Beslenme yetersizliği ve dengesizliği, büyüme ve

gelişmeyi engeller, sağlığı bozar, is verimini düşürür ve hastalıkların iyileşmesini geciktirir.

Yetersiz ve dengesiz beslenme yönünden zihnen ve bedenen iyi gelişmemiş, yorgun, isteksiz,

hasta bireyler toplum için bir güç değil, bir yüktür (Baysal 2002).

Günümüzde çocukların büyüme ve gelişme düzeyi toplumun sağlık ve beslenme

durumunun bir göstergesi olarak kabul edilmektedir (Bulduk vd. 2002). Yetersiz diyetle

beslenen toplumlardaki çocukların büyüme hızı, yeterli beslenenlerden daha yavaştır. Yetersiz

ve dengesiz beslenme, yalnız fiziksel büyümeyi değil zeka gelişimini de olumsuz yönde

etkilemekte, vücut direncini de azalttığından hastalıklara yakalanma olasılığı artmakta ve

hastalıklar ağır seyretmektedir (Baysal 1999a). Bireylerin yetişkinlikte sağlıklı bir yasam

sürdürebilmesi çocuklukta düzenli bir beslenme alışkanlığı geliştirilebilmesi ile mümkündür

(Bulduk ve Ünver 1991).

Çocuklarımızın ve gençlerin sağlıklı beslenmeleri hem fiziksel hem de zihinsel

gelişimleri açısından son derece önemlidir. Bu gelişmeler için gerekli olan protein, fosfolipid,

karbonhidrat ve benzerleri gibi besinlerin öngörülen miktarlarda alınmaları gerekmektedir.

Beslenmede karşılaşılan en önemli sorun karın doyurmaktan çok, organizma için gerekli olan

tüm besinleri alabilmektir. İyi beslenemeyen gençlerin öğrenmede sorunlarla karşılaşması,

vücut dirençlerinin azalması ve buna bağlı olarak da kolay hastalanabilir olmaları beklenen

bir sonuçtur. Vücudun büyümesi, yenilenmesi, onarılması ve çalışması için gerekli besin

öğelerinin yeterli miktarda alınması ve vücutta kullanılması sonucunda kişi yeterli ve dengeli

beslenir. Besin öğeleri vücudun gereksinimi düzeyinde alınmazsa, yeterli ve dengeli beslenme

olmaz. Bunun sonucunda enerji oluşmadığı ve vücut dokuları yapılanamadığından "Yetersiz

Beslenme" meydana gelir. Sağlıklı olmanın yolu, yeterli ve dengeli beslenmektir.

Yeterli ve dengeli beslenme, fiziksel büyüme, gelişme ve cinsel olgunlaşma ile

birlikte psiko-sosyal değişimlerin ortaya çıktığı bir dönem olan adölesanda da önemlidir

(Işıksoluğu 1986). Adölesanda büyüme yalnız vücut ölçülerinin artması değil aynı zamanda

vücut hacminde artış demektir. Büyüme esnasında vücuttaki yağ, su, hormonal denge oldukça

değişikliğe uğrar. Bu nedenle, bu yaş grubu çocuklarda yeterli ve dengeli beslenme çok daha

büyük bir önem kazanmaktadır (Yücecan vd. 1994). Son hızlı büyüme ve gelişme dönemi

olan adölesanda enerji ve besin öğelerine olan gereksinimin arttığı, beslenme

yetersizliklerinin büyüme ve gelişmeyi kötü yönde etkilediği bilinmektedir (Kınık 1996a).

Terim Latince’ de “gelişen” anlamındadır. Psikiyatri sözlüğü adölesanı söyle

tanımlamaktadır; fiziksel ve duygusal süreçlerin yol açtığı cinsel ve psikososyal olgunlaşma

4

ile başlayan ve bireyin bağımsızlığını ve sosyal üretkenliğini kazandığı, çok da belirli

olmayan bir zamanda sona eren kronolojik bir dönem olup, hızlı fiziksel, psikolojik ve sosyal

değişimlerle karakterizedir (Çuhadaroglu 1996). Başka bir tanımla adölesan; son hızlı fiziksel

büyüme, cinsel gelişme ve psikososyal olgunlaşmanın gerçekleştiği, çocukluktan erişkin

hayata geçiş dönemidir. Adölesan henüz erişkin değil ise de, çocuk da değildir (Kınık 2000a).

Adölesan döneminin kronolojik açısından başlama ve bitiş sınırlarını tam olarak

belirlemek güçtür. Çünkü her bireyin kendine özgü bir gelişim hızı ve yapısı vardır. Bunun

yanında cinsiyet, iklim, coğrafi yapı, sosyo-ekonomik durumun da gelişimi etkilediği

bilinmektedir (Önay 2002). Erinlik ve adölesanı oluşturan grubun yas sınırlarını belirlemede

farklı görüşler ortaya atılmaktadır. Yazarların bir kısmı kız ve erkek öğrencilerin farklı

yaslarda adölesan döneme ulaştığını ileri sürmektedir (Anonim 1997). Bir görüşe göre kız

öğrencilerin erinlik dönemine 10-12 yaslarında, adölesan dönemin başlangıcına 13-16 yasında

girdikleri, 17-21 yaşlarında ise adölesan dönemin sonunda olduğu belirtilmektedir. Erkekler

ise erinliğe 11-13 yaslarında ulaşırken, adölesanı dönemin başlangıcına 13-17 yaslarında ve

delikanlılığa ise 18-21 yaslarında ulaştıkları ileri sürülmektedir (Anonim 1997).

Adölesan döneminin en önemli özelliği olan hızlı büyüme ve gelişme olayı,

çocukların besin gereksinimlerinin hayatları boyunca ulaşacağı en yüksek düzeye çıkmasına

neden olur (Türkmen 1996). Bu çağdaki hızlı büyüme ve gelişme, bazal metabolizma

hızındaki ve fiziksel faaliyetlerdeki artış, enerji ve besin öğesi gereksinimini artırır. Adölesan

döneminde biyolojik olgunluğun başlangıcı, takvim yasına bağlı olmaksızın bir çocuktan

diğerine önemli ölçüde değişme gösterir. Bu açıdan çocuklar arasında önemli bireysel

farklılıklar vardır. Büyüme hızındaki farklılıklar adölesanların enerji ve diğer besin öğelerine

olan gereksinimlerinin değerlendirilmesinde, hatta onlar için standart değerlerin

oluşturulmasında sorun oluşturmaktadır (Yıldız 1992). Hızlı büyüme ve gelişme enerji, besin

öğeleri ve besinlere olan ihtiyacı arttırır (Pekcan ve Beğenmez 1988). 12-18 yas gençlerin

enerji harcaması vücut ölçüsünün birimi basına yetişkinlerden fazladır (Bulduk ve Ünver

1991). Vücut yapısı, boy, ağırlık, vücut yüzeyi, fiziksel aktivite, enerji gereksinimini

belirleyen faktörler ise de adölesan dönemi gencinin enerji gereksinimini en doğru yansıtan

faktörün özellikle boy uzama hızı olduğu ve yasa göre boy uzunluğunun gözlenerek, boydaki

artışa göre bu gereksiniminin hesaplanması gerektiği önerilmektedir (Yıldız 1992). Ayrıca

yeni dokuların yapımı da daha fazla miktarda protein, mineral ve vitaminler gerektirir

(Bulduk ve Ünver 1991). Bu ihtiyaçların karşılanmasında ise gencin yasam sekliyle,

bilinçsizlik nedeniyle kazanılan alışkanlıklara bağlı sorunlar ortaya çıkar (Pekcan ve

5

Beğenmez 1988). Bu dönemde tüm enerji ve besin öğeleri gereksinimlerinin karşılanabilmesi

için de gençlerin tüketmeleri gereken besinler iyi kaliteli ve yeterli miktarda olmalıdır

(Bulduk ve Ünver 1991).

Adölesan dönemde; bireysel farklılıkları, hızlı büyüme ve gelişme özelliklerini,

cinsiyet farklılıklarını ve çocukların adölesan dönemi öncesi beslenme ve büyüme

durumlarını da dikkate alarak, besin öğesi gereksiniminin saptanması gerekmektedir (Yıldız

1992). Gencin bu dönemdeki enerji ve besin öğelerine olan gereksinmesini kendi

organizmasının gösterdiği büyüme ve gelişme hızı belirler (Yıldız 1992). Bu dönemde tüm

enerji ve besin öğeleri gereksinimlerinin karşılanabilmesi için de gençlerin tüketmeleri

gereken besinler iyi kaliteli ve yeterli miktarda olmalıdır (Bulduk ve Ünver 1991).

İnsan yaşamında yeterli ve dengeli beslenmenin önemli olduğu dönemlerden birisi,

çocukluk çağı ile olgunluk çağı arasında geçiş dönemi sayılan büyüme ve gelişmenin

hızlandığı, çocuğun ruhsal yönden geliştiği ve cinsiyet karakterlerinin kazanıldığı adölesan

çağıdır (Sağlam ve Yürükçü 1996). Bu çağda beslenmenin yeterli ve vücut gereksinimlerine

uygun olması çok önemlidir (Sakarya ve Ünver 1985). Çünkü gençlik çağı duygu, düşünce,

davranış ve tutumun gelişme çabasının yoğunlaştığı bir dönem olmasının yanı sıra fizyolojik,

psikolojik değişme ile sosyal olgunluğa hazırlanma sürecini de içerir. Özellikle, bu çağdaki

gençlerin metabolizma hızlarının artması nedeniyle sık sık yemeye yönelirler ve birçok sosyal

nedenle aksam yemeği dışında tüm besin gereksinimlerini ev dışında, okul kantinlerinden

veya hazır yemek (fast food) isletmelerinden karşılaşmaya yönelirler. Dolayısıyla, sağlıkları

için önemli olan vücut gereksinimlerini karşılayacak besinleri yeterli ve dengeli bir şekilde

alamazlar (Kızıltan 2000). Bunun sonucunda, yetersiz ve dengesiz beslenme, öğrencilerin

sağlıklarını ve başarı durumlarını olumsuz yönde etkileyebilmektedir (Yurttagül ve Saglam

1988).

Gelişmekte olan ülkelerde enerji ve besin öğesi yetersizliklerinin okul öncesi ve okul

çağı çocuklarını ve lise öğrencilerinin ileri düzeyde etkilediği araştırmalarla ortaya

konmuştur. Yetersizlik durumları çoğu kere birden fazla besin öğesinin yetersiz alınması

sonucu, ortaya çıkar (Açkurt vd. 1988).

Kısaca beslenme şekline göre sağlık sorunları şekil değiştirmektedir. Adölesan

dönemi, yaşam boyu devam eden alışkanlıkların yerleştiği bir dönemdir. Sağlıksız beslenme

alışkanlıkları da bu dönemde görülen riskli davranışlardandır (Karaca,1998). Adölesanların

beslenme durumları birçok faktörden etkilenmektedir. Onların bu konudaki kendi bedenleri

ile ilgili düşünceleri, algıları, genetik faktörleri, yaşam tarzları, alışkanlıkları vb. kişilerin

6

sağlıklı ya da sağlıksız davranışı seçmelerini etkileyen faktörlerdendir. Beslenme

alışkanlıklarını bilmek ve bunların ekonomik faktörler ve sağlık ile olan ilişkilerini saptamak,

beslenme alışkanlıklarının neden ve sonuçlarını anlamada yol gösterici olmaktadır.

Bu araştırmanın amacı, adölesan çağındaki lise öğrencilerinin beslenme sorunlarını

araştırmaktır.

1.2. Problem Cümlesi

Lise öğrencilerinin beslenme sorunları nelerdir?

1.3. Alt Problemler

1. Lise öğrencilerinin cinsiyetlere göre beslenme sorunları nelerdir?

2. Lise öğrencilerinin ekonomik gelir düzeylerine göre beslenme sorunları nelerdir?

1.4. Araştırmanın Önemi

Bu araştırma öğrencilerin beslenme bilgi düzeyleri, beslenme alışkanlıkları ve buna

bağlı olarak ortaya çıkan sorunların saptanması; bununla ilgili öneriler geliştirilmesine fırsat

sunması bakımından önemlidir. Ayrıca bu konu veya buna benzer konular ile ilgili yapılmış

diğer araştırmalara dayanan karşılaştırmalı sonuçları ortaya koyarak lise öğrencilerinin

beslenme konulu eğitim programlarına katılım isteklerini belirlemek açısından bu araştırma

önem taşımaktadır.

1.5. Araştırmadaki Varsayımlar

Araştırmaya ilişkin aşağıdaki varsayımlar kabul edilmiştir:

1. Örneklem araştırma evrenini temsil etmektedir.

2. Öğrencilerin beslenme bilgileri düşük düzeydedir.

3. Öğrencilerin ankete samimi olarak yanıt verdikleri kabul edilmiştir.

7

1.6. Araştırmadaki Sınırlılıklar

Araştırma aşağıda belirtilen sınırlılıklar içerisinde gerçekleştirilmiştir:

1. Bu araştırma, Ankara ili Gölbaşı ilçesi sınırları içinde bulunan Milli Eğitim

Bakanlığına bağlı devlet liselerinde okumakta olan öğrencilerden elde edilen veriler

ile sınırlıdır.

2. Bu araştırma, araştırmanın gerçekleştirildiği zamanla, ulaşılabilen kaynak ve kişilerle

sınırlıdır.

1.7. Araştırmadaki Tanımlar

Araştırmada yer alan bazı temel kavramlar ve bu kavramlara ait yapılan tanımlar

aşağıda yer almaktadır:

Beslenme : Büyüme, gelişme, sağlıklı ve verimli olarak uzun süre yasamak için gerekli

olan enerji ve besin öğelerinin her birini yeterli miktarda sağlayacak besinleri besin değerini

yitirmeden, sağlık bozucu hale getirmeden en ekonomik şekilde almak ve vücutta

kullanmaktır (Baysal 1999).

Adölesan : Son hızlı fiziksel büyüme, cinsel gelişme ve psikososyal olgunlaşmanın

gerçekleştiği, çocukluktan erişkin hayata geçiş dönemidir. Adölesan henüz erişkin değil ise

de, çocuk da değildir (Kınık 2000a).

Adölesan : Bu araştırma da Lise öğrencilerini temsil etmektedir.

MEB : Milli Eğitim Bakanlığı

8

BÖLÜM II

YÖNTEM

Bu araştırmanın yöntemi, bölgesi, süresi, evreni ve örneklemi, veri toplama tekniği

ve verilerin değerlendirilmesi bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine uygun olarak

belirlenmiştir.

2.1. Araştırmanın Modeli

Bu çalışma sürecinde hedeflenen amaca ulaşmak için gerekli verileri elde etmek

amacı ile betimsel bir araştırma niteliği taşımaktadır. Dolayısıyla araştırma “tarama” (survey)

modelinde gerçekleştirilecektir. Bu model olayların, objelerin, varlıkların, kurumların,

tutumların ve çeşitli alanların ne olduğunu betimlemeye ve açıklamaya çalışan araştırmalarda

kullanılan bir modeldir (Kaptan, 1973; Balcı, 2005). Ural ve Kılıç (2005:19)’a göre ise tarama

modelindeki araştırmalar araştırılacak konunun derinlemesine incelendiği alan araştırmaları

dışında kalan ve konunun genişlemesine incelendiği araştırmalardır. Tarama modelinin çeşitli

açılardan sınıflandırıldığı da görülmektedir Bu sınıflandırmalar dikkate alındığında ise bu

araştırma “Genel tarama modeli” grubunda yer almaktadır. Genel tarama modelleri, çok

sayıda elemandan oluşan bir evrende, evren hakkında genel bir yargıya varmak amacı ile

evrenin tümü ya da ondan alınacak bir grup, örnek ya da örneklem üzerinde yapılan tarama

düzenlemeleri olarak tanımlanmaktadır (Karasar, 2004:79). Bu araştırmada lise

öğrencilerinin beslenme sorunları incelenmiştir. Bu çalışmada izlenen yol ise, Ankara ili

Gölbaşı ilçesindeki liselerde eğitimlerine devam etmekte olan bir grup öğrenciye anket

uygulamasıdır.

2.2. Evren

Araştırma evrenini Ankara ili Gölbaşı ilçesi sınırları içerisinde eğitim öğretim

faaliyetlerine devam etmekte olan 12 lisede okumakta olan öğrenciler oluşturmaktadır.

9

2.3. Örneklem

Araştırmanın örneklemi Ankara ili Gölbaşı ilçesi sınırları içindeki 12 eğitim

kurumundan yansız (rastgele) örneklem yoluyla seçilen 2 eğitim kurumunda okumakta olan

lise 10. sınıf öğrenicilerinden ( 350 öğrenciden) oluşmaktadır.

2.4. Veri Toplama Araçları

Araştırma ile ilgili lise öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve sorunlarıyla ilgili

yapılan araştırmalar incelenmiştir. Elde edilen veriler ve ilgili araştırmalarda kullanılan ölçme

araçları gözden geçirildikten sonra araştırmanın amacına uygun olduğu düşünülen beslenme

anketi uygulanmasına karar verilmiştir.

2.5. Verilerin Analizi

Anket sonucundan elde edilen veriler ile ilgili tablo ve hesaplamaların

değerlendirilmesi, SPSS Windows 10.0 istatistik programında, sayı-yüzde dağılımı ve ki-kare

önemlilik testi ile yapılmıştır.

10

KAYNAKÇA

Açkurt, F., Okan, B., Aktas, S. ve Wetherılt, H. (1988). 7-17 yas grubu okul çocuklarının

büyüme, gelişme ve vitaminler yönünden beslenme durumunun saptanması. Diyabet Yıllığı 5,

s. 339-350, İstanbul Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Prof.

Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi, İstanbul.

Anon (2004). “ Obesity in the Elderly in Santiago, chile and its relationship with mortatily.

THE SABE study” Obesity Research 12: A201 – 201.

Anonim (1997). Türk ailesinde adölesanların sorunları. T. C. Başbakanlık Aile Araştırma

Kurumu Başkanlığı, Genel Yayın No: 100, Bilim Serisi, Takav Matbaacık, 584 s., Ankara.

Arlı, M., Şanlıer, N., Küçükkömürler, S. ve Yaman, M. (2002). Anne ve çocuk

beslenmesi, Pagema Yayınları, Baran Ofset, 196.s., Ankara.

Baysal, A. (1990)."Beslenme", V. Baskı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, A/61, Ankara (

Baysal, A. (1999a.) Beslenme. Hatipoğlu Yayınları: 93, Ders Kitabı Dizisi: 26, Sahin

Matbaası, 496 s., Ankara

Baysal, A. 2002. Genel beslenme. Hatipoğlu Yayınları: 14, Kaynak Kitap Dizini: 08,

Sahin Matbaası, 278 s., Ankara.

Bulduk, S. ve Ünver, B. (1991). Yetiştirme yurtlarındaki gençlerin beslenme durumları.

Beslenme ve Diyet Dergisi, 20: 35-44.

Bulduk, S. (2002). Beslenme ilkeleri ve mönü planlama. Detay Yayınları No: 38, Sistem

Ofset, 191 s., Ankara.

Bulduk, S. ve Yabancı, N. (2002). Çocuk beslenmesi. Özel Durumlarda Beslenme. Yapa

Yayınları,s. 21-77, İstanbul.

11

Bulduk, S., Yabancı, N. ve Demircioğlu, Y. (2002). Özel durumlarda beslenme. Yapa

Yayınları, İstanbul.

Çuhadaroglu, F. (1996). Adölesansda psikolojik gelişim özellikleri. Katkı Pediatri

Dergisi, 17 (5); 783-788.

Işıksoluğu, M. K. (1986). Yükseköğrenim yapan kız öğrencilerin beslenme durumu ve

buna beslenme eğitiminin etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 15; 55-70.

Işıksoluğu, M. (2000). Beslenme, MEB Yayınları No:145, Ders Kitapları Dizisi:102,

Ilıcak Matbaası, 422. s., İstanbul.

Kaptan Saim, (1973). Blimsel Araştırma Teknikleri.

Karaca, A., Kahveci, A. "İlköğretim Fen Bilgisi 5" Koza Yayın Dağıtım, Ankara (1998).

4. Karaca, A., "İlköğretim Fen Bilgisi 4" Koza Yayın Dağıtım, Ankara (1998).

Kınık, E. (1996a). Adölesansta beslenme gereksinimleri ve alışkanlıkları. Katkı Pediatri

Dergisi, 17 (1); 146-160.

Kınık, E. (2000)a. Adölesan hastaya yaklaşım. Katkı Pediatri Dergisi, 21 (6); 713-719.

Kızıltan, G. (2000). Başkent Üniversitesi Yiyecek İçecek İşletmeciliği programına kayıtlı

öğrencilerin beslenme bilgi düzeyi ve beslenme durumuna beslenme eğitiminin etkisi.

Beslenme ve Diyet Dergisi, 29 (2); 34-41.

Pekcan, G. ve Beğenmez, N. (1988). Ergenlik çağı gençlerin beslenmesine annenin çalışma

durumunun etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 17; 59 - 66.

Yücecan, S., Pekcan, G., Açık, S., Baysan, M., Rakıcıoğlu, N., Oğuz, N., Karabudak, E.,

Nursal, B., Eroğlu, G. ve Akal, E. (1994). Ankara’ da yaz okullarına devam eden çocuk ve

gençlerin beslenme alışkanlıkları. Beslenme ve Diyet Dergisi, 22 (2); 179-194.

12

Önay, D. (2002). Ankara’ da farklı sosyo-ekonomik düzeylerdeki 14-15 yas grubu

öğrencilerin beslenme durumu ve bunu etkileyen bazı faktörler. Yüksek lisans tezi

(basılmamış). Ankara Üniversitesi, 245 s., Ankara.

Sakarya, Ö. ve Ünver, B. (1985). Ankara Üniversitesi Mediko-Sosyal Merkezi’ ne başvuran

öğrencilerin beslenme durumları. Beslenme ve Diyet Dergisi, 14: 51-62.

Türkmen, A. E. (1996). Ostim çıraklık eğitim merkezine devam eden 13-17 yas grubu

çırakların beslenme durumları. Yüksek lisans tezi (basılmamış). Gazi Üniversitesi, 119 s.,

Ankara.

Ural A ve Kılıç İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile veri analizi Ankara.

Yıldız, B. (1992). Diyarbakır il merkezinde yasayan adölesanlarda şişmanlık prevalansı,

beslenme alışkanlıkları ve bilgi düzeyleri, enerji tüketimi ve harcamalarına iliksin bir

araştırma. Yüksek lisans tezi (basılmamış). Hacettepe Üniversitesi, 110 s., Ankara.

Yurttagül, M. ve Sağlam, F. (1988). Yükseköğrenime devam eden kız örgencilerin fiziksel

aktivitelerinin beslenme ve sağlık durumlarının saptanması. Diyabet Yıllığı 5. İstanbul

Üniversitesi Döner Sermaye İsletmesi Prof. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi, s. 183-190,

İstanbul.

13