İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi- kullanım kılavuzu ... · İş sağlığı ve...

www.obey.com.trinfo@obey.com.trÇeviri:YusufTopalISO45001:2017 Draft:Version2

İşSağlığıveGüvenliğiYönetimSistemi-KullanımKılavuzuileŞartlarGiriş0.1.ArkaplanBirkuruluşçalışanlarınınvekuruluştaherhangibirnedenlebulunanherkesin(müşteri,tedarikçi,misafir,taşeron,stajyervb)fiziksel,psikolojikvezihinselsağlığıniyileştirilmesidahilsağlıkvegüvenliğindensorumludur.(YT:Kişininfiziksel,psikolojikvezihinselsağlığıkuruluşunfaaliyetlerindenetkilenir)İşsağlığıvegüvenliği(İSG)yönetimsistemininbenimsenmesi,birkuruluşunişkaynaklıyaralanmalarıve/veyasağlıkbozulmalarınıönlemekiçinİSGperformansınıniyileştirmesini,güvenlivesağlıklıişyerioluşturulmasınısağlamayıamaçlamaktadır.0.2İSGyönetimsistemininamacıİSGyönetimsistemininamacı,İSGrisklerininyönetilmesiiçinbirçerçevesağlamaktır.İSGyönetimsistemi,işçilerinyaralanmave/veyasağlıksorunlarınıönlemek,güvenlivesağlıklıişyerlerioluşturmayıamaçlamaktadır;bunedenle,kuruluşunİSGriskleriniortadankaldırmakveyaminimizeetmekiçinetkindüzelticivekoruyucuönlemleralmasıkritikönemesahiptir.BuönlemlerkuruluştarafındanİSGyönetimsistemiaracılığıylauygulandığında,İSGperformansınıiyileştirirler.FırsatlarıdeğerlendirmekveerkenhareketegeçmekİSGperformasınıniyileştirilmesiiçindahaetkinveverimliolabilir.BirİSGyönetimsistemi,bustandardıngereklilikleriniyerinegetirerekİSGperformansınıniyileştirilmesinisağlar.BirİSGyönetimsistemi,birkuruluşunyasalgerekliliklerinivediğergereklilikleriyerinegetirmesineyardımcıolabilir.Bustandart,diğeruluslararasıstandartlargibi,birkuruluşunyasalgereklilikleriniartırmakveyadeğiştirmeyiamaçlamamaktadır.0.3BaşarıfaktörleriİSGyönetimsistemininuygulanması,birkuruluşiçinstratejikveoperasyonelbirkarardır.İSGyönetimsistemininbaşarısı,okuruluşunliderliğine,taahhüdüne,organizasyonunherseviyesindenveişlevindenkatılımınabağlıdır.

www.obey.com.trinfo@obey.com.trBirİSGyönetimsistemininuygulanması,sürdürülmesi,etkinliğiveamaçlanansonuçlaraulaşmayeteneğiaşağıdakileriiçerebilecekbirdizitemeletmenebağlıdır:

a) üstyönetimliderliği,taahhütü,sorumluluklarıvehesapverebilirliği;b) İSGyönetimsistemininbeklenençıktılarınıdestekleyecek,üstyönetimin

geliştireceği,yönetteceğiveetkinliğinisağlayacağıbirculture;c) İletişime;d) Çalışanlaradanışılmasıvefaaliyetlerekatılımı,bulunmasıdurumundaçalışan

temsilcislerinedanışılmasıveonlarınkatılımınınsağlanması;e) İSGyönetimsisteminisürdürmekiçinkaynaklarıntahsisininsağlanması;f) KuruluşungenelstratejikhedefleriveyönüileuyumluolanaçıkİSG

politikaları;g) Tehlikelerintanımlanması,İSGrisklerininkontrolüvefırsatlardan

yararlanmayıbilenetkinsüreçlerintanımlanmasına;h) İSGperformansınıiyileştirmekiçinİSGyönetimsistemininperformans

değerlendirmesiveizlenmesininsüreklikılınmasına;i) İSGyönetimsistemininkuruluşunişsüreçlerineentegrasyonuna;j) İSGpolitikalarıileuyumluvekuruluşuntehlikeleri,İSGriskleriveİSG

fırsatlarınıdikkatealanİSGhedeflerine;k) Yasalvediğergerekliliklereuymaya;

Bustandardınbaşarıileuygulandığınıngösterilmesi,çalışanlaraveilgilitaraflaraetkinbirİSGyönetimsistemininvarolduğunugarantietmeklemümkünolur.Bununlabirlikte,bustandardınkabulüişleilgiliyaralanmalarınve/veyasağlıkbozulmalarınınönlenmesini,işyerlerininsağlıklıvegüvenliolmasınıgarantietmez.BirİSGyönetimsistemininbaşarısınısağlayanİSGyönetimsisteminindetayvekarmaşıklıkseviyesi,dokümanteedilenbilgininkapsamıveihtiyaçduyulankaynaklarınsağlanmasıhususubirdizietmenebağlıdır.Bunlar;

— kuruluşunbağlamına(ör.işçisayısı,büyüklük,coğrafya,kültür,sosyalkoşullar,yasalgereksinimlervediğerşartlar);

— kuruluşunİSGyönetimsistemikapsamına;— kuruluşunfaaliyetlerininniteliğiveilgiliİSGriskleri.

0.4Planla-Uygula-Kontrolet-ÖnlemaldöngüsüBustandarttauygulananİSGyönetimsistemiyaklaşımıPlanla-Uygula-Kontrolet-Önlemal(PUKÖ)döngüsünedayanır.PUKÖkavramı,kuruluşlarınsürekliiyileştirmeyapmakiçinkullandıklarıtekrarlısüreçsağlar.Biryönetimsisteminevetekteköğelerinherbirineaşağıdakigibiuygulanabilir:

- Planla:risklerivefırsatlarıbelirlenmek,kuruluşunİSGpolitikasıuyarıncagerekliolanİSGhedeflerivesüreçlerioluşturmak;

- Uygula:Süreçlerinplanlandığışekildeuygulanması.

- Kontrolet:İSGpolitikasıvehedefleriileilgilifaaliyetlerivesüreçleriizlemek,

www.obey.com.trinfo@obey.com.trölçmekvesonuçlarıraporlamak;

- Önlemal:AmaçlanansonuçlaraulaşmakiçinİSGperformansınısürekligeliştirmekadınafaaliyetlergerçekleştirmek.BustandartŞekil1'degösterildiğigibiPUKÖkavramınıyenibirçerçevedetanımlamaktadır.

Şekil1–PUKÖilebustandarddakiçerçevearasındakiilişki(Not:Paranteziçindekirakamlar,bustandarttakimaddenumaralarıileilgilidir)

0.5BuUluslararasıStandardınİçeriğiBustandard,ISO'nunyönetimsistemistandartlarıiçinşartlarınıkarşılamaktadır..Buşartlar,kullanıcılarınçokluISOyönetimsistemleristandardlarınınuygulanmasıiçintasarlanmış,birüstdüzeyyapı,özdeşçekirdekmetinveçekirdektanımlarileortaktariflerikapsarBustandart,kalite,sosyalsorumluluk,çevre,güvenlikveyafinansalyönetimgibidiğeryönetimsistemlerineözgüşartlarıkapsamaz.Bununlabirlikteşartlarıdiğer

P

UÖA

K

PerformansDeğerlendirmes

i(9)

İyileştirme(10)

LiderlikveÇalışanKatılımı

(5)

Planlama(6)

Destek(7)veOperasyon(8)

İSG’ninbeklenensonuçları

İçveDışHususlar(4.1)

Çalışanlarınveİlgilitaraflarınihtiyaçvebeklentisi(4.2)KuruluşunBağlamı(4)

İSGyönetimsistemininkapsamı(4.3/4.4)

www.obey.com.trinfo@obey.com.tryönetimsistemleriyleuyumludurveentegreolabilir.Bustandarduygunluğundeğerlendirilmesiiçinkullanılanşartlarıiçerir.Bustandardauygunluğugöstermekisteyenbirkuruluşbunuaşağıdakilerleyapabilir.

— Öztayinetmeveözbeyandabulunulmasıileveya— müşterilerigibiilgilitaraflarileuygunluğunonaylanmasınıarıyorveya— Kuruluşundışındakibirtarafçaözbeyanınuygunluğununaraştırılmasıveya— Haricîbirkuruluştarafından,İSGyönetimsisteminin

belgelendirilmesinin/tescilininaraştırılması.Madde4ila10,bustandardauygunluğudeğerlendirmekiçinkullanılabilecekşartlarıiçerir.EkA,buşartlarınyorumlanmasınayardımcıolmakiçinbilgilendiriciaçıklamalarsağlar.Bustandarddaaşağıdabelirtilenfiilşekillerikullanılmaktadır:

— “-meli/-malı”birşartıbelirtir,— “esastır”kuvvetlibirtavsiyeyibelirtir,— “izinverilir”birmüsaadeyibelirtir,— “-abilir/-ebilir”birolabilirliğiveyayapabilirlik/yapabilirliğibelirtir.

“Not”olarakgösterilenbilgi,dokümanınanlaşılmasıveyakullanımıamaçlıdır3.Maddedekullanılan"GirişNotları",terminolojikverileritamamlayanvebirteriminkullanımıileilgilihükümleriçerebilecekekbilgilersağlar.Madde3’teyeralanterimlervetarifler,kavramsalsıradadüzenlenmişolupdokümanınsonundabiralfabetikindeksleverilmiştir.İşSağlığıveGüvenliğiYönetimSistemi-KullanımKılavuzuileŞartlar1.KapsamBustandard,birkuruluşun,İSGperformansınıarttırmakiçinkullanabileceğibirİSGyönetimsistemiiçinşartlarıkapsar.Şartlar,kuruluşunişleilgiliyaralanmalarıve/veyasağlıkbozulmalarınıengellemeyi,İSGperformansınıproaktifolarakiyileştirmeyi,güvenlivesağlıklıbirişyeri(yerler)oluşturmayısağlar.Bustandart,işsağlığıvegüvenliğiniartırmak,tehlikeleriortadankaldırmakveİSGrisklerinienazaindirmek(sistemeksiklikleridahilolmaküzere),İSGfırsatlarındanyararlanmakveİSGyönetimsistemiuyumsuzluklarınadeğinmekiçinbirİSGyönetimsisteminikurmak,uygulamakvesürdürmekisteyenherhangibirkuruluşiçingeçerlidir.Bustandart,birkuruluşunİSGyönetimsistemininamaçlanansonuçlarınaulaşmasınayardımcıolur.KuruluşunİSGpolitikasıylauyumluolarak,İSGyönetimsistemininamaçlanançıktılarışunlarıiçerir:

a) İSGperformansınınsürekliiyileştirilmesi;

www.obey.com.trinfo@obey.com.trb) Yasalvediğerşartlarınyerinegetirilmesi;c) İSGhedeflerineulaşılması.

Bustandart,herhangibirkuruluşunboyutuna,türünevefaaliyetinebakılmaksızınfaaliyetgösterdiğibağlamveişçilerininvediğerilgilitaraflarınihtiyaçvebeklentilerigibifaktörleridedikkatealarakkuruluşunkontrolüaltındakiİSGriskleriiçinuygulanabilir.Bustandart,İSGperformansınayönelikbözelşartlarbelirtmediğigibi,İSGyönetimsisteminintasarımıiçindeşartbelirtmez.Bustandart,birkuruluşunİSGyönetimsistemine,sağlıkvegüvenlikleilgilidiğerhususlarıdaentegreetmesinisağlar.Budoküman,çalışanlaraveilgilidiğerilgilitaraflaraverdikleririsklerindışında,ürüngüvenliği,maddihasarveyaçevreseletkilergibikonularadeğinmemektedir.Bustandart,sistematikolarakişsağlığıvegüvenliğiyönetiminiiyileştirmekiçinkısmenveyatamamenkullanılabilir.Bununlabirlikte,bustandardauygunluk,ilgilişartlaryönetimsistemiiçindetanımlandığındavehariçtutmasözkonusudeğilsetümşartlarınkarşılanmasıileolur.NOT:Budokümandakişartlarınamaclarıhakkındadahafazlabilgiiçin,EkA'yabakınız.2Atıfyapılanstandardve/veyadokümanlarAtıfyapılanstandardve/veyadokümanyoktur.3TerimlervetariflerBustandardınamaçlarıbakımından,aşağıdaverilenterimlervetarifleruygulanır.3.1KuruluşAmaçlarına(bk.Madde3.16)ulaşmakiçinsorumluluk,yetkiveilişkileriilekendiişlevleriolankişiveyakişigrubu.Not:Kuruluşkavramı;kendihesabınaçalışangirişimci,ortaklık,kooperatif,şirket,işletme,kurum,kuruluş,hayırkurumuveyaenstitüyadabunlarınbirbölümüveyabirleşimini(tüzelkişilikkazanmışveyakazanmamış)kapsarancakbunlarlasınırlıdeğildir.3.2İlgilitaraf(tercihedilendönem)Paydaş(kabuledilendönem)Birkararveyafaaliyetietkileyebilenveyabunlardanetkilenebilenyadabunlardankendininetkilenebileceğinidüşünenkişiveyakuruluş(bk.Madde3.1).

www.obey.com.trinfo@obey.com.tr3.3Çalışankuruluşunkontrolüaltındakiişveyaişleilgilifaaliyetlerigerçekleştirenkişi(3.1)Not1:çalışanlar,düzenliveyageçiciolarak,arasıraveyamevsimselolarak,rastgeleveyayarızamanlıolaraködenenveyaödenmeyençeşitlidüzenlemelerçerçevesindeişveyaişleilgilifaaliyetleriyerinegetirirler.Not2:Çalışanlar,üstyönetim(3.12),yöneticiveyöneticiolmayankişileriiçerir.Not3:Kuruluşundenetimialtındayapılanişveyaişleilgilifaaliyetler,kuruluş’unkendiçalışanları,yükleniciler,taşeronlar,kendinamınaçalışanlarveacentelikleraracılığıylaçalışanlanlardahilolmaküzerediğerkişilertarafındanyapılabilir.3.4KatılımKararvermesürecinedahilolmaNot:Katılımfaaliyetibulunmasıdurumundaçalışantemsilcileriveişçisağlığıveişgüvenliğikomitelerini(İSGkurulları)kapsar.3.5DanışmaKararverdenoncegörüşalmakNot:Danışmanfaaliyetibulunmasıdurumundaçalışantemsilcileriveişçisağlığıveişgüvenliğikomitelerini(İSGkurulları)kapsar.3.6işyeribirkişininişsebebiyleolmasıgerektiğiveyagitmesigerekenkuruluşun(3.1)kontrolüaltındakiyerNot:İşyeriiçinİSGyönetimsistemi(3.11)kapsamındakikuruluşunsorumlulukları,işyeriüzerindekikontrolderecesinebağlıdır.3.7TaşeronŞartnamevekoşullarauygunolarakkuruluşa(3.1)hizmetsunandışkuruluş.Not:Hizmetinşaatfaaliyetlerinikapsayabilir.3.8Şartİhtiyaçveyabeklenti,genellikleimaedilenveyazorunluolanNot1:"Genelolarakimaedilen",kuruluş(3.1)veilgilenentaraflar(3.2)için,dikkatealınanihtiyaçveyabeklentininimaedildiğiözelveyayaygınuygulamadır.

www.obey.com.trinfo@obey.com.trNot2:Belirtilenbirşartörneğindokümantebilgilerde(3.24)belirtilmişolanbirşarttır.3.9Yasalvediğerşartlarkuruluşun(3.1)uymasıgerekenyasalşartlarileuymasıgerekenyadaseçtiğidiğerşartlar(3.8)Not1:Bustandardınamaçlarıdoğrultusunda,yasalvediğerşartlar,İSGyönetimsistemi(3.11)ileilgiliolanlardır.Not2:Yasalvediğerşartlar,toplusözleşmelerdekihükümleriiçerebilir.Not3:Yasalvediğerşartlar,yasalar,yönetmelikler,toplusözleşmelervemevzuatauygunolarakçalışanların(3.3)temsilcilerinibelirleyenhükümleriiçermektedir.3.10yönetimsistemiPolitika(3.14)vehedefler(3.16)oluşturmakvebuhedeflerigerçekleştirmekiçinkuruluşun(3.1)birbiriyleilişkiliveetkileşimiçindekiunsurlarınbütünüNot1:Biryönetimsistemibirdisipliniveyabirkaçdisiplinielealabilir.Not2:Yönetimsistemiunsurları,kuruluşunyapısı,rollerivesorumlulukları,planlama,operasyon,performansdeğerlendirmeveiyileştirmeyiiçermektedir.Not3:Biryönetimsistemininkapsamı,kuruluşuntamamı,kuruluşunspesifikvetanımlanmışfoksiyonları,kuruluşıunspesifikvetanımlanmışbölümleriveyabirgrupkuruluştabirveyadahafazlafonksşyonuiçerebilir.3.11.İşsağlığıvegüvenliğiyönetimsistemiİSGpolitikasını(3.15)hayatgeçirmekiçinyönetimsistemini(3.10)veyayönetimsistemininbirkısmınınkullanılmasıNot1:İSGyönetimsistemininbeklenençıktısı;çalışanların(3.3)işkazalarıvesağlıkproblemlerinin(3.18)önlendiğisağlıklıvegüvenliişyerleri(3.6)oluşturmaktır.Not2:"İşsağlığıvegüvenliği"(İSG)ve"işgüvenliğivesağlığı"(İGS)terimleriaynıanlamasahiptir.3.12üstyönetimBirkuruluşu(3.1)enüstdüzeydeönlendirenvedenetleyenkişiveyagrup.Not1:İSGyönetimsistemininetkinuygulanmasıiçinüstyönetimyetkidevretmevekaynaksağlamagücünesahiptir.Not2:Yönetimsistemininkapsamı(3.10)birkuruluşunyalnızcabirbölümünü

www.obey.com.trinfo@obey.com.trkapsıyorsa,üstyönetimbubölümünüyönlendirenvedenetleyenkişilereatıftabulunur.3.13etkinlikplanlananfaaliyetleringerçekleştiğivebeklenensonuçlarınneölçüdesağlandığı3.14politikakuruluşunniyetininveyönününüstyönetimtarafındanremiolarakbelirlenmesi3.15İSGpolitikasıÇalışanların(3.3)isleilgiliolarakyaralanmalarınıvesağlıkbozulmalarını(3.18)önlemekvesağlıklıvegüvenlibirişyeri(3.6)oluşturmakiçinoluşturulanpolitika(3.14)3.16hedefeldeedilensonuçNot1:Birhedefstratejik,taktikselveyaoperasyonelolabilir.Not2:Hedeflerfarklıdisiplinlerle(finansal,sağlıkvegüvenlikveçevreselhedeflergibi)ilişkilendirilebilirvefarklıseviyelerde(stratejik,organizasyonel,proje,ürünvesüreç(3.25))olabilir.Not3:Birhedef,başkayollarlaifadeedilebilir,örn.biramaç,biroperasyonelkriter,birİSGhedefi(3.17)olarakveyabenzeranlamlarasahipdiğersözcükler(ör.amaçveyahedef).3.17İSGhedefleriİSGpolitikasıileilintilivebelirlisonuçlareldeetmekiçinkuruluş(3.1)tarafındanbelirlenmişhedef(3.16)3.18yaralanmave/veyasağlıkbozulmalarıBirkişininfiziksel,zihinselveyaruhsaldurumuüzerindeolumsuzetkisiNot1:Buolumsuzetkileremeslekihastalık,hastalıkveölümdahildir.3.19tehlikeyaralanmave/veyasağlıkbozulmalarına(3.18)yolaçabilecekbirkaynakNot1:Tehlikezararvermepotansiyelinesahipolankaynaklarıkapsar,tehlikelidurumlarvetehlikelikoşullarisemaruziyetdurumunagoreyaralanmave/veyasağlıkbozulmalarınıkapsar.3.20

www.obey.com.trinfo@obey.com.trriskbelirsizliketkisiNot1:Etki,beklenendenolumluveyaolumsuzsapmadır.Not2:Belirsizlik,birolay,olayınsonucununveyaolasılığınınanlaşılmasıveyabunlarlailgilibilgininkısmenveyatamameneksikliğidir.Not3:Risk;sıklıklamuhtemel“olaylara”(ISOKılavuz73;2009,Madde3.5.1.3’tetanımlandığışekilde)ve“sonuçlarına”(ISOKılavuz73;2009,Madde3.6.1.3’tetanımlandığışekilde)veyabunlarınbirleşimineatıflatanımlanır.Not4:Risk;sıklıklabirolayınsonuçları(şartlarındeğişmesidahilolmaküzere)ileolayıngerçekleşmeolasılığının(ISOKılavuz73;2009,Madde3.6.1.1’detanımlandığışekilde)kombinasyonucinsindenifadeedilir.Not5:Bustandartta,risklervefırsatlarterimlerininbirliktekullanılması,İSGriskleri,İSGfırsatlarıveyönetimsistemineyönelikdiğerrisklervefırsatlarıanlamınagelir.3.21İSGriskiIşleilgilitehlikelibirolayınolmaolasılığıileolayın(etkisinin)nedenolduğuyaralanmave/veyasağlıkbozulmasınınşiddetininbirleşimidir.3.22İSGfırsatlarıİSGperformansının(3.28)iyileşmesineyolaçabilecekdurumveyakoşullar3.23yeterlilikAmaçlanansonuçlaraulaşmakiçinbilgivebecerileriuygulamayetisi3.24dokümantebilgiKuruluş(3.1)tarafındankontrolvemuhafazaedilmesigerekenbilgivebubilgilerinyeraldığıortam.Not1–Dokümanteedilmişbilgi,herhangibirformattaveortamda,herhangibirkaynaktanolabilir.Not2–Dokümanteedilmişbilgiaşağıdakilereatıftabulunabilir:

a) İlgiliprosesler(3.25)dahilyönetimsistemi(3.1),b) Kuruluşunçalışmasıiçinoluşturulmuşbilgi(dokümantasyonolarakdaifade

edilebilir),c) Ulaşılansonuçlarınkanıtları(kayıtlarolarakdaifadeedilebilir).

3.25süreçGirdileriçıktıhalinegetirenbirbiriileilişkilivebirbirinietkileyenfaaliyetlerkümesi.

www.obey.com.trinfo@obey.com.tr3.26prosedürbirfaaliyetiveyasüreci(3.25)gerçekleştirmekiçinbelirlenmişyol.Not1:prosedürlerdokümanteedilebilirveyaedilmeyebilir.3.27performansölçülebilirsonuçNot1:Performans,nicelveyanitelbulgularlailgilidir.Sonuçlarnitelveyanicelyöntemlerlebelirlenebilirvedeğerlendirilebilir.Not2:Performans,faaliyetlerin,süreçlerin(3.25),ürünlerin(hizmetlerdahil),yeryersistemlerinveyakuruluşların(3.1)yönetimiyleilgiliolabilir.3.28İSGperformansıPerformans(3.27)işçilerin(3.3)yaralanmasıve/veyasağlıkbozulmalarının(3.18)önlenmesiilesağlıklıvegüvenliişyerlerinin(3.6)sağlanmasınınetkinliği(3.13)ileilgilidir.3.29dışarıdantemin(fiil)birkuruluşun(3.1)süreç(3.25)veyafaaliyetlerindenbirkısmınındışarıdanbirkuruluştarafındanyerinegetirilmesiişlemi.Not1:Dışkaynaklıfaaliyetyönetimsistemi(3.10)kapsamınadahiledilirancakdışkaynaklıkuruluşkapsamdışındadır.Not2:Kuruluşbirsüreciveyafaaliyetyerinegetiremediğidurumdadışkaynaklıbirhizmetialabilir.Budurumgönüllükesasınadayalıbiryasaldüznelemeolarakkabuledilebilir.3.30izlemeBirsistemin,sürecin(3.25)veayfaaliyetindurumunubelirleme.Not:Durumubelirlemekiçin,kontroletmek,denetlemekyadakritikbirgözlemyapmakgerekebilir.3.31ölçmeBirdeğeribelirlemesüreci(3.25)3.32tetkikTetkikkriterlerininneölçüdeyerinegetirildiğinitayinetmekamacıyla,tetkik

www.obey.com.trinfo@obey.com.trkanıtlarınıeldeetmekveobjektifbirşekildebunlarıdeğerlendirmekiçinsistematik,bağımsızvedokümanteedilmişprosesNot1:Tetkik,biriçtetkik(birincitaraf),birdıştetkik(ikincitarafveyaüçüncütaraf)olabilirveyabirleşikbirtetkikolabilir(ikiveyadahafazladisiplinibirleştirerek).Not2:İçtetkik,kuruluş(3.1)tarafındanyapılabileceğigibi,kuruluşadınabirdışkuruluştarafındandayapılabilir.Not3:"tetkikkanıtlarıvekriterleri"ISO19011-standardındatanımlanmıştır.3.33uygunlukbirşartın(3.8)karşılanması3.34uygunsuzlukbirşartın(3.8)karşılanmamasıNot:uygunsuzluk,bustandardınşartlarıvekuruluşunkendisiiçinkurduğuİSGyönetimsistemininşartlarıileilintilidir.3.35olayiştenkaynaklanan,yaralanmave/veyasağlıkbozulmaları(3.18)ilesonuçlanabilecekveyasonuçlanmayacakolaylardır.Not1:yaralanmave/veyasağlıkbozulmalarıilesonuçlananolaylarkazaolarakadlandırılır.Not2:Herhangibiryaralanmave/veyasağlıkbozulmasınınolmadığıancakkazagerçekleşmeihtimaliolanolaylarramakkalaveyaucuzatlatmaolarakadlandırılır.Not3:Olaylailgilibirveyadahafazlauygunsuzluk(3.34)olabilir,hattaolayuygunsuzlukolammasıdurumundadagerçekleşebilir.3.36düzelticifaaliyetuygunsuzluğun(3.34)veyabirolayın(3.35)sebepleriniortadankaldırmakiçineylemdebulunmakvetekraroluşmasınıönlemek3.37SürekliiyileştirmePerformansı(3.27)arttırmakiçintekraredenfaaliyetNot1:Performansıarttırmak,İSGyönetimsisteminin(3.11)kullanımıileilgilidir;İSGpolitikası(3.15)veİSGhedefleri(3.17)iletutarlıolaraktoplamİSGperformansında(3.28)iyileşmesağlanmalıdır.Not2:Süreklilik,kesintisizlikanlamınagelmez,bunedenlefaaliyetinheralandaaynı

www.obey.com.trinfo@obey.com.trandagerçekleşmesigerekmez.4Kuruluşunbağlamı4.1kuruluşuvebağlamınıanlamakKuruluş,amacıylailgiliolanveİSGyönetimsistemininamaçlanançıktılarınaulaşmakiçinyeteneğinietkileyeniçvedışhususlarıtayinetmelidir.4.2İşçilerinvediğerilgilitaraflarınihtiyaçvebeklentilerinianlamaKuruluşaşağıdakileribelirlemelidir.

a) İşçilereekolarakİSGyönetimsistemiileilgilitaraflarıb) İşçilerinvediğerilgilitaraflarınihtiyaçlarıvebeklentileri(birbaşkadeyişle

şartlar)c) Buihtiyaçvebeklentilerdenhangilerininyasalvediğerşartlarolacağını.

4.3İSGyönetimsistemininkapsamınınbelirlenmesiKuruluş,kapsamıbelirlemekamacıylaİSGyönetimsistemininsınırlarınıveuygulanabilirliğinibelirlemelidir.Bukapsambelirlenirken,kuruluşaşağıdakilerideğerlendirmelidir:

a) Madde4.1’deatıfyapılaniçvedışhususları,b) Madde4.2’deatıfyapılanuygunlukyükümlülüklerini,c) Kuruluşunplanlananveyagerçekleştirilenişleilgilifaaliyetlerinihesaba

katmakgerekiyor.İSGyönetimsistemi,kuruluşunİSGperformansınıetkileyebilecekfaaliyetlerin,ürünlerinvehizmetlerinkuruluşunkontrolüveyaetkisialtındaolmasınısağlayacaktır.Kapsamdokümantebilgiolarakbulundurulmalıdır.4.4İSGyönetimsistemiKuruluş,amaçlanançıktılaraulaşmakiçin,bustandardınşartlarınauygunolarak,proseslervebunlarınetkileşimidahil,birİSGyönetimsistemikurmalı,uygulamalı,sürdürmelivesürekliiyileştirmelidir.5Liderlikveçalışanlarıkatılımı5.1liderlikvetaahhütÜstyönetim,aşağıdakilervasıtasıyla,İSGyönetimsistemiiçinliderlikvetaahhütgöstermelidir:

a) Genelsorumluluğualarakvehesapverilebilirliğisağlayarakişleilgiliyaralanmalarıve/veyasağlıkbozulmalarınıönlemekvesağlıklıvegüvenlikişyerlerioluşturmak;

b) İSGpolitikasıileilintiliİSGhedeflerininkurulduğundanveörgütünstratejikyönüyleuyumluolduğundaneminolmak;

c) İSGyönetimsistemşartlarınınkuruluşunişsüreçlerineentegrasyonunusağlamak;

d) İSGyönetimsistemininkurulması,uygulanması,sürdürülmesiveiyileştirilmesiiçingereklikaynaklarınteminedilmesinisağlamak;

www.obey.com.trinfo@obey.com.tre) İSGyönetimininetkinliğininveİSGyönetimsistemişartlarınauyumun

öneminiiletmek;f) İSGyönetimsistemininamaçlanansonuçlarınaulaşmasınıgüvencealtına

almak;g) İSGyönetimsistemininetkinliğinekatkıdabulanankişileriyönlendirmekve

desteklemek;h) Sürekliiyileştirmeyisağlamakveteşviketmek;i) Diğerilgiliyönetimgörevlerinin(kendisorumlulukalanlarınauygulanması

bakımından)liderliğinigöstermekiçindesteklenmesi;j) İSGyönetimsistemininamaçlanansonuçlarınaulaşmakiçinkuruluştabir

kültürüngeliştirilmesiyönetilmesiveteşvikedilmesi;k) Olayları,tehlikeleri,risklerivefırsatlarıbildirilençalışanlarıbaskılardan

(reprisal)korunması;l) Istişaredebulunmakveçalışanlarınkatılımınısağlamak(bakınız5.4)için

süreç(ler)oluşturmakveuygulamak;m) İşyerisağlıkvegüvenlikkuruluihtiyacısözkonusuolduğunda,kurulun

işleyinedestekolmak.

Not:bustandarttaki“iş”tanımıkuruluşunvarlığınıntemelindeyatanfaaliyetlerolarakyorumlanabilir.5.2İSGpolitikasıÜstyönetimaşağıdakihususlarıkapsayanbirİSGpolitikasıoluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir:

a) isleilgiliyaralanmave/veyasağlıkbozulmalarınıönlemekiçinsağlıklıvegüvenliçalışamkoşullarıtaahhütüiçermelidir.Butaahhütkuruluşunamacı,büyüklüğü,bağlamıileİSGrisklerivefırsatlarınındoğasınauygunolmalıdır;

b) İSGhedefleribelirlenmesiiçinbirçerçevesağlamalıdır;c) Yasalvediğerşartlarıyerinegetirmekiçinbirtaahhütiçermelidir;d) TehlikeleriortadankaldırmakveİSGrisklerini(Bakınız8.1.2)azaltmakiçin

birtaahhüttebulunmalıdır;e) İSGyönetimsistemininmsürekliiyileştirilmesiiçöinbirtaahhütiçermelidir;f) Çalışanlara,bulunmalarıhalindeçalışantemsilcilerinedanışılmasıve

katılımlarınınsağlanmasıtaahhütünüiçermelidir;İSGpolitikası:

— Dokümanteedilmişbilgiolarakbulunmalı;— Kuruluşiçindeiletişmişolmalı;— Ilgilitaraflarınerişimineaçıkolmalı;— Alakalıveuygunolmalıdır.

5.3Kurumsalgörev,sorumlulukveyetkilerÜstyönetim,kuruluşiçindeherseyiyedekiilgilirolleriçinsorumluluklarıveyetkileri,belirlemeli,tebliğetmeli,duyurmalıvedokümantebilgiolarakmuhafazaetmelidir.Kuruluşunherseviyesindeyeralançalışanlar,çalışmaalanlarıileilgiliolarakİSGyönetimsistemindesorumluluklaralmalıdırlar.Not:HernekadaryetkivesorumlulukdağıtsadaüstyönetimİSGyönetimsisteminin

www.obey.com.trinfo@obey.com.trtümişleyindensorumludur.Üstyönetimaşağıdakileriçinyetkivesorumluluklarıbelirlemelidir:

a) İSGyönetimsisteminin,bustandardınşartlarınıkarşılamasınıngüvencealtınaalınması,

b) İSGyönetimsistemininperformansınınüstyönetimeraporedilmesi.5.4ÇalışanlarınkatılımıvedanışmaİSGyönetimsisteminingelişimiiçinfaaliyetleribelirlemek,performasınıdeğerlendirmek,İSGyönetimsisteminiplanlamakvegeliştirmekiçinkuruluş,herseviyedevefoksiyondaçalışanların(bulunmalarıhalindeçalışantemsilcilerinin)katılımınısağlamakvedanışmakiçinsüreç(ler)oluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir.Kuruluş;

a) Katılımvedanışmaniçingerekliolanuygulamaları,zamanı,eğitimvekaynaklarısağlamayı;

Not1:Çalışantemsilciler,katılımvedanışmaniçinbirfaaliyetolabilir.b) İSGyönetimsistemiileilintiliveanlaşılırbilgiyezamanındaerişmeyi;c) Katılımıdüşürecekengelleribelirlemekveortadankaldırmak;

kaldırılamayanlarıetkilerinienazaindirmeyi;Not2:Çalışanönerilerinidikkatealmama,dilveokuma-yazmaproblemleri,çalışanlarayönelikbaskılar,çalışankatılımınayönelikcesaretkırıcıdavranışlar,cezalandırmalarveyapolitikalarengelolaraktanımlanabilir.

d) Aşağıdakileriçinyöneticiolmayançalışanlara(maviyaka)danışılmasınısağlayın:

1) Ilgilitarafların(bakınız4.2)ihtiyaçvebeklentilerinibelirlemek;2) İSGpolitikasını(bakınız5.2.)oluşturmak;3) Uygulanabilirolduğundakuruluşiçindekiyetkivesorumluluıkları

(Bakınız5.3)belirlemek;4) Yasalvediğerşartları(Bakınız6.1.3)nasılyerinegetireceğini

belirlemek;5) İSGhedeflerinibelirlemekvehedeflereulaşmak(Bakınız6.2)için

gerekliplanlamayıyapmak;6) Dışkaynakkullanımı,tedarikveyüklenicileriçingeçerlikontrollerin

belirlenmek(bkz.8.1.4,8.1.5ve8.1.6);7) Nelerinizlenmesi,ölçülmesivedeğerlendirilmesigerektiğini

belirlenmek(bkz.9.1.1)8) Birtetkikprogramı(ları)(Bakınız9.2.2)planlamak,oluşturmak,

uygulamakvesürdürmek;9) Sürekliiyileştirmesüreci(leri)(bakınız10.2.2)oluşturmak;

e) Aşağıdakileriçinyöneticiolmayançalışanların(maviyaka)aşağıdakilerekatılımınısağlayın:

1) Danışmavekatılımiçinfaaliyetleribelirlemek;2) Tehlikeleritanımlamak,riskvefırsatlarıdeğerlendirmek(bakınız

6.1.1ve61.2);3) TehlikeleriortadankaldırmakveİSGrisklerini(bakınız6.1.4)

düşürmekiçinfaaliyetleritanımlamak;4) Yetkinlik,eğitimihtiyacı,eğitimveeğitimdeğerlendirmelerini

www.obey.com.trinfo@obey.com.tr(Bakınız7.2)tanımlamak;

5) Neyiniletilmesigerektiğivebunlarınnasılyapılacağınıbelirlemek(bkz.7.4);

6) Kontrolönlemlerini,kullanımlarınıveuyghulamaetkinliklerinibelirlemek(bkz.8.1,8.1.3ve8.2);

7) Olaylarıveuygunsuzluklarıaraştırmakvedüzelticifaaliyetleribelirlemek(bkz.10.1).

Not3:Yöneticiolmayançalışanlarındanışmavekatılımıilevurgulanmakistenenişfaaliyetlerinifiilenyürütençalışanlarınbusürecekatılımıdır.Buradakuruluşunfaaliyetlerindenetkilenenyöneticileriveyakuruluşundiğerbirimlerindeyeralançalışanlarıdışlamakgibibiramaçyoktur.Not4:Çalışanlaramesaisaatleriiçindeveücretsizeğitimverilmesiçalışankatılımınailişkinönemliengellerikaldıracağıkabuledilmektedir.6.Planlama6.1Riskvefırsatlarıbelirlemefaaliyetleri6.1.1GenelİSGyönetimsistemiplanlanırken,kuruluşmadde4.1(bağlam),4.2(ilgilitaraflar)ve4.3(İSGyönetimsisteminkapsamı)’dabelirtilenşartlarıdikkatealmalıveriskvefırsatlarıbunagorebelirlemelidir.Bundanamaç;

a) İSGyönetimsistemininamaçlanansonuçlarınıgerçekleştirebileceğinedairgüvencevermek;

b) Istenmeyenetkileriönlemekveyaazaltmak;c) Sürekliiyileştirmeyisağlamaktır.

Riksvefırsatlarınelealınmasıilekastedilen,kuruluşunİSGriskvefırsatlarıyanındadiğerriskvefırsatlarıdaİSGyönetimsistemiiçindedikkatealmasıdır.Kuıruluşriskvefırsatlarıbelirkenaşağıdakihususlarıdikkatealmalıdır:

— Tehlikeler,risklervefırsatlar;— Yasalvediğerşartlar(bkz.6.1.3);— İSGyönetimsistemininçalışmasıylailgili,hedeflenensonuçlarınelde

edilmesinietkileyebilecekriskler(bkz.6.1.2.2)vefırsatlar(bkz.6.1.2.3).Kuruluşplanlamasürecinde,İSGyönetimsistemininbeklenensonuçlarınıileilişkiliriskvefırsatlarıbelirleyecektir.Bunuyaparken,işleyişi,süreçleriveİSGyönetimsistemiileilişkilideğişiklikleridikkatealacaktır.Kalıcıveyageçicibudeğişiklikler(bkz.8.1.3)yapılmadanoncedeğerlendirmeleryapılmışolmalıdır.Kuruluş:riskvefırsatları;riskvefırsatlarlailintilisüreç(leri)vegerekliaksiyonları(bkz.6.12ila6.1.4)planlandığışekildegerçekleşeceğinigüvencealtınaalmakiçindokümantebilgiolarakmuhafazaetmelidir.6.1.2Tehlikelerintanımlanmasıileriskvefırsatlarındeğerlendirilmesi6.1.2.1.tehlikeltanımlamasıKuruluş,sürekliveproaktifbirtehliketanımlaişlemiiçinsüreç(ler)oluşturmalı,

www.obey.com.trinfo@obey.com.truygulamalıvesürdürmelidir.Süreç(ler)aşağıdakilerlesınırlıolmamaklaberaberbunlarıdikkatealmalıdır:

a) Acildurumlarvesebepleridedahilolmaküzere,geçmişolaylarilekuruluşuetkileyeniçvedışolaylar;

b) Kuruluşunişyapışbiçimi,sosyalfaktörler(işyükü,çalışmasaatleri,mağduriyet,tacizvezorbalıkdadahilolmaküzere),liderlikvekuruluşunkültürü;

c) Aşağıdakilerideiçerenrutinverutinolmayanfaaliyetlervedurumlar:1) altyapı,ekipman,malzeme,donanımveişyerifizikişartları;2) Ürünvehizmettasarımı,araştırma,geliştirme,test,üretim,montaj,

inşaat,servissunumu,bakımıveyaeldençıkarma;3) insanfaktörleri;4) işingerçektennasılyapıldığı;

d) acildurumlar;e) İnsanlar,aşağıdakileridedikkatealarak:

1) İşyerivefaaliyetleriileilintiliçalışanlar,taşeronlar,ziyaretçilervediğerleri;

2) Kuruluşunfaaliyetlerindenetkilenebilecekişçevresindeolanlar;3) Kuruluşundoğrudankontrolüaltındaolmayanbiryerdeçalışan

işçiler;f) Aşağıdakilerdedahilolmaküzerediğerkonular:

1) işalanlarının,süreçlerin,tesisatların,makinelerin/ekipmanların,çalışmausullerininveişorganizasyonununtasarımıiletümbunlarınçalışanlarınihtiyaçvekabiliyetlerineuyarlanması;

2) Kuruluşunkontrolüaltındakiişlerleilgilifaaliyetlerinnedenolduğuişyeriçevresindemeydanagelendurumlar;

3) Kuruluştarafındankontroledilmeyenveişyeriçevresindeyaralanmave/veyasağlıkbozulmalarınanedenolandurumlar;

g) İSGyönetimsistemi(bkz.8.1.3)ilekuruluşunorganizasyonunda,faaliyetlerindevesüreçlerindekigerçekveönerilendeğişiklikler;

h) Tehlikeiçeriğivetehlikeileilgilibilgilerdekideğişiklikler.6.1.2.2İSGvediğwerrisklerinyönetimsistemindedeğerlendirilmesiKuruluş,aşağıdakileriyapmakiçinsüreç(ler)oluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir:

a) MevcutkontrollerinetkinliğiileyasalvediğerşartlarıdikkatealarakİSGrisk(tanımlanmıştehlikeleridikkatealarak)değerlendirmesininyapılması;

b) Mdde4.1’detanımlananhususlarveMadde4.2’detanımlananihtiyaçvebeklentilerdenkaynaklanabilecekİSGyönetimsistemininkurulması,uygulanması,işletilmesivebakımıileilgiliriskleribelirlemekvedeğerlendirmek.

İSGrisklerinindeğerlendirilmesiiçinkuruluşunbelirlediğiyöntemvekriterlerkuruluşunkapsamı,doğasıvezamanlamasıdikkatealınarakbelirlenmelidir.Buyöntemvekriterlerproaktifolmalıvesistemetikolarakkullanılmalıdır.Yöntemvekrilerlerdokümantebilgiolaraksürüdürlmelivemuhafazaedilmelidir.

6.1.2.3İSGvediğerfırsatlarındeğerlendirilmesi

www.obey.com.trinfo@obey.com.trKuruluş,aşağıdakilerideğerlendirmekiçinsüreç(ler)oluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir:

a) İSGperformansınıartturacakfırsatlarıdikkatealarak:1) Çalışanlarınişleri,çalışmabiçimineveçalışmaortamınaadapte

edilmeleriiçinfırsatları;2) TehlikeleriortadankaldırmakveİSGriskleriniazaltmakiçin

fırsatları;3) Kuruluşta,politikalarında,süreçlerindeveyafaaliyetlerindeki

planlanandeğişiklikleri;,b) İSGyönetimsisteminigeliştirmefırsatları.

Not:İSGrisklerivefırsatlarısonucudakuruluşiçinbaşkariskvefırsatlardoğurabilir.6.1.3YasalvediğerşartlarınbelirlenmesiKuruluş,aşağıdakileriyapmakiçinsüreç(ler)oluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir:

a) İSGyönetimsistemi,tehlikeverisklerileilintiliyasalvediğerşartlarıbelirlemekvegüncelhallerineerişebilmek;

b) Buyasalvediğerşartlarınkuruluşauyarlanmasıveiletilmesiiçinihtiyaçlarıbelirlemek;

c) İSGyönetimsisteminioluşturmak,uygulamak,sürdürmekvesürekliiyileştirmekiçinbuyasalvediğerşartlarındikkatealmak.

Kuruluş,yasalvediğerşartlarıdokümantebilgiolarakbulundurmalı,muhafazaetmeliveherhangibirdeğişikliğiyansıtacakşekildegünceltutmalıdır.Not:Yasalvediğerşartlarkuruluşariskvefırsatlargetirebilir.6.1.4PlanlamafaaliyetiKuruluşaşağıdakileriplanlamalıdır:

a) Aşağıdakilereyönelikfaaliyetleri:1) Riskvefırsatları(bkz.61.2.2ve6.1.2.3)elealmak;2) Yasalvediğerşartları(bkz.6.1.3)yerinegetirmek;3) Acildurumlarahazırlanmakveihtiyaçolduğundagereğiniyapmak.

b) nasılları:1) FaaliyetleriİSGyönetimsistemisüreçlerineveyadiğerişsüreçlerine

entegreetmekveuygulamak;2) bufaaliyetlerinetkinliğinideğerlendirmek.

KuruluşplanlamafaaliyetiniyaparkenİSGyönetimsistemiçıktılarınıvekontrolhiyerarşini(bkz.8.1.2)dikkatealmalıdır.Kuruluş,faaliyetleriniplanlarkeneniyiuygulamaları,teknolojikseçenekleri,finansal,operasyonelveişletmeşartlarınıgözönünealmalıdır.6.2İSGamaçlarıvebunlaraulaşmakiçinplanlama6.2.1İSGamaçlarıKuruluş,İSGyönetimsisteminisürdürmekveiyileştirmekveİSGperformansındasürekliiyileştirmeyapmakiçinilgilifoksiyonveseviyelerindeİSGhedeflerini(bkz.10.2)belirlemelidir:

www.obey.com.trinfo@obey.com.trİSGhedefleri:

a) İSGpolitikasıylauyumluolmalı;b) Ölçülerbilir(uygulanabiliyorsa)veperformansdeğerlendirmesiiçinuygun

olmalı;c) Yasalvediğerşartlarıdikkatealmalı;d) Riskvefırsatdeğerlendirme(bkz.6.1.2.2ve6.1.2.3)sonuçlarınıdikkate

almalı;e) Çalışanların,bulunmalarıdurumundaçalışantemsilcilerinin,katılımve

danışmafaaliyetlerinidikkatealmalı;f) İzlenmeli;g) Gerektiğindegüncellenmeldir;

6.2.2.İSGhedeflerineulaşmakiçinfaaliyelerinplanlanmasıKuruluş,İSGhedeflerininasılgerçekleştireceğiniplanlarkenaşağıdakileribelirlemelidir:

a) neyapılacak;b) hangikaynaklaraihtiyavar;c) kimsorumluolacak;d) nezamantamamlanacak;e) ÖlçülebilirİSGhedeflerineulaşılmasıiçingöstergelerdedahilsonuçlarnasıl

değerlendirilecekf) İSGhedeflerineulaşmakiçinyapılacakfaaliyetlerkuruluşunsüreçlerinenasıl

entegreedilecek.KuruluşİSGhedeflerivebunlaraulaşmakiçinyapılanplanlarileilgilidokümantebilgilerioluşturmalıvemuhafazaetmelidir.7Destek7.1KaynaklarKuruluş,İSGyönetimsistemininkurulması,uygulanması,sürdürülmesivesürekliiyileştirilmesiiçinihtiyaçduyulankaynaklarıbelirlemelivesağlamalıdır.7.2YeterlilikKuruluş:

a) İSGperformansınıetkileyenkendikontrolüaltındaçalışankişi/kişileringerekliyeterliliğinibelirlemeli;

b) Bukişilerin,(tehlikeleritanımlamayeteneğidahil)uyguneğitim,öğretimvetecrübeleridikkatealınarakyeterliliklerinigarantialtınaalmalı,

c) Uygulanabilirolduğunda,ihtiyaçduyulanyetkiyiedinmekvesürdürmekiçingerekliönlemlerialmalıvealınanönlemlerinetkinliğinideğerlendirmeli;

d) Yeterliliğinkanıtıolarakuygundokümanteedilmişbilgiyimuhafazaetmelidir.

Not:Uygulanabilirfaaliyetlerşunlarıiçerebilir;örneğin,mevcutçalışanpersonelin,eğitimetabitutulması,bunlaramentörlükverilmesiveyagörevyerideğiştirilmesiyadayeterlipersonelinkiralanmasıveyasözleşmeliolarakçalıştırılması.

www.obey.com.trinfo@obey.com.tr7.3FarkındalıkKuruluş,kontrolüaltındaçalışankişilerinaşağıdakihususlarınfarkındaolduğunugüvencealtınaalmalıdır:

a) İSGpplitikasıvehedefleri;b) GeliştirilmişİSGperformansınfaydalarıdahil,kendilerininİSGyönetim

sistemininetkinliğinekatkıları;c) İSGyönetimsistemişartlarınauygunolmayandurumlarınsonuçlarıveya

potansiyelsonuçları;d) Olaylar,soruşturmasonuçlarıvebunlarlailgilidurumların;e) Tehlikeler,İSGriskleriveönlemlerininbelirlenmişolmasıvebunlarlailgili

durumlar;f) Çalışanların,hayatlarıveyasağlıklarıiçinciddibirtehlikeoluşturduğuna

inandıklarıçalışmakoşullarındankendilerinisakınmalarıvebunlarıyapmakiçingereksizsonuçlardankoruyacakdüzenlemeler;

7.4İletişim7.4.1GenelKuruluş;aşağıdakihususlardahil,İSGileilintiliiçvedışiletişimiçingerekliolanproses/proseslerioluşturmalı,uygulamalıvesürekliliğisağlamalıdır:

a) Neyleilgiliiletişimkuracağını,b) Nezamaniletişimkuracağını,c) Kiminleiletişimkuracağını,

1) Kuruluşunfarklıseviyevefonsiyonlarıarasında;2) Kuruluştakitaşeronveziyaretçilerarasında;3) Diğerilgilitaraflararasında;

d) Nasıliletişimkuracağını.Kuruluşiletişimihtiyaçlarınıdeğerlendirirken,farklılıklarıda(örneğincinsiyet,dil,kültür,okur-yazarlık,engelliolmadurumu)dikkatealmalıdır.Kuruluş,iletişimsürecinioluştururkenilgilitarafların(dış)görüşlerinindikkatealınmasınısağlamalıdır.Kuruluşiletişimsürecinioluştururken;

— Yasalvediğerşartlarındikkatealındığından;— İletilecekİSGbilgilerininİSGyönetimsistemiiçindekidiğerbilgilerletutarlı

vegüvenilirolduğundaneminolmalıdır.Kuruluş,İSGyönetimsistemindekiilgiliiletişimlerecevapvermelidir.Kuruluş,uygunolduğundadokümanteedilmişbilgileriiletişimininkanıtıolaraksaklamalıdır.7.4.2İçİletişim Kuruluş;

a) İSGyönetimsistemiileilgilideğişikliklerdahil,İSGyönetimsistemiileilgilibilgileri,kuruluşunfarklıseviyelerindevefonksiyonlarındauygunşekilde

www.obey.com.trinfo@obey.com.trpaylaşmalı,

b) Çalışanlarınsürekliiyileştirmeyekatkıdabulunabilmesiiçiniletişimproses/proseslerinuygunolmasınısağlamalıdır.

7.4.3DışİletişimKuruluşİSGyönetimsistemiileilgilibilgilerikuruluşunbelirlediğiiletişimsüreciileyasalvediğerşartlardabelirtildiğişekildedışarıilepaylaşmalıdır.7.5Dokümanteedilmişbilgi7.5.1GenelKuruluşunİSGyönetimsistemi;

a) bustandarttarafındantalepedilendokümantebilgileri;b) İSGyönetimsistemininetkinliğiniarttırmakiçingerekliolanveorganizasyon

tarafındanbelirlenmişdokümantebilgileri;c) Yasalvediğerşartlartarafındantalepedilendokümantebilgileri

kapsamalıdır.NOT:BirİSGyönetimsistemiiçindokümanteedilmişbilgininboyutukuruluştankuruluşaaşağıdakisebeplerlefarklılıkgösterebilir:

- Kuruluşunbüyüklüğüileaktiviteleri,süreçleri,ürünleriveservisleri;

- Yasalvediğerşartlarauygunluğugöstermekiçin;

- Proseslerveetkileşimlerininkarmaşıklığı;

- Çalışanlarınyeterliliği.7.5.2.OluşturmavegüncellemeKuruluş;dokümanteedilmişbilgilerioluştururkenvegüncellerkenaşağıdakileriuygunşekildegüvencealtınaalmalıdır:

a) Tanımlamaveaçıklama(örneğin,başlık,tarih,yazarveyareferansnumarası),b) Format(örneğin,dil,yazılımsürümü,grafikler)veortam(örneğin,kağıt,

elektronik),c) Uygunlukvedoğrulukiçingözdengeçirmeveonay.

7.5.3.DokümanteedilmişbilgininkontrolüİSGyönetimsistemivebustandardtarafındanistenendokümanteedilmişbilgi,aşağıdakilerigüvencealtınaalmakiçinkontroledilmelidir:

a) Neredevenezamanistenirse,kullanımiçinvarlığıveuygunluğu,b) Uygunşekildekorunduğu(örneğin,gizliliğinkaybolmasından,uygun

olmayankullanımveyabütünlüğünbozulması).

www.obey.com.trinfo@obey.com.trDokümanteedilmişbilgiiçin,kuruluşaşağıdakifaaliyetlerdenuygulanabilirolanlarıbelirlemelidir:

- Dağıtım,erişim,tekrarerişimvekullanım,

- Niteliğininkorunmasıdahil,arşivlemevekorunması,

- Değişikliklerinkontrolü(örneğin,sürümkontrolü),

- Muhafazaveeldençıkarma.

KuruluştarafındanİSGyönetimsistemininplanlanmasıveişletimiiçingerekliolduğubelirlenendışkaynaklıdokümanteedilmişbilgi,uygunşekildetanımlanmalıvekontroledilmelidir.Not1–Erişim,dokümanteedilmişbilgiyebirizinlesadecebakılmasınıveyadokümanteedilmişbilgiyigörmevedeğiştirmemüsaadeveyetkisiniifadeedebilir.Not2-İlgilidokümantebilgiyeerişim,çalışanlarınvebulunmalarıhalindeçalışantemsilcilerinindebilgiyeerişiminikapsar.8Operasyon8.1.Operasyonleplanlamavekontrol8.1.1GenelKuruluş,İSGyönetimsistemişartlarınıkarşılamakveMadde6’datanımlananfaaliyetlerigerçekleştirmekiçinihtiyaçduyulanproseslerioluşturmalı,uygulamalı,kontroletmelivesürekliliğiniaşağıdakilerilesağlanmalıdır:

a) prosesleriçinkriterlerioluşturarak;b) kriterlereuygunşekilde,proseslerinkontrolünüyaparak.c) süreçlerinplanlandığışekildeyürütüldüğünügüvencealtınaalmakiçin

dokümanteedilmişbilgiyimuhafazaetmelivesürekliliğinisağlamalıdır.d) İşleriçalışanlarauyarlamak

Kuruluş,birdenfazlaişvereninolduğuişyerlerindeİSGyönetimsistemininilgilibölümlerinidiğerkuruluşlarlakoordineetmelidir.8.1.2TehlikeleringiderilmesiveİSGrisklerininazaltılmasıKuruluş,aşağıdakikontrolhiyerarşisinikullanaraktehlikeleringiderilmesiveİSGrisklerininazaltılmasıiçinproses/prosesleroluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir:

a) tehlikeyiortadankaldırma;b) dahaaztehlikelibirmalzeme,süreç,operasyonveyaekipmanladeğiştirme;

www.obey.com.trinfo@obey.com.trc) mühendislikkontrollerive/veyaişinyenidenorganizeedilmesi;d) eğitimdahilidarikontrollerinkullanımı;e) Yeterlikişiselkoruyucudonanımkullanımı.

NOT1:Birçokülkede,yasalgerekliliklervediğerşartlar,kişiselkoruyucudonanımın(KKD)çalışanlarahiçbirücretödemedenverilmesigerekliliğinikapsar.8.1.3DeğişimyönetimiKuruluş,aşağıdakilerdahilolmaküzereİSGperformansınıetkleyengeçicivesüreklideğişikliklerinplanlıbirşekildeuygulanmasıvekontrolüiçinproses/prosesleroluşturmalıdır:

a) aşağıdakilerdahil,yeniveyaürün,hizmetvesüreçlerdeyapılandeğişiklikler:

- çalışmaşartları;

- işyerininbulunduğuyerveçevresi;

- ekipman;

- işorganizasyonu;

- işgücü;b) yasalvediğerşartlardakideğişiklikler;c) tehlikelerveİSGriskleriileilgiliverivebilgilerdekideğişiklikler:d) Bilgiveteknolojidekideğişiklikler;

Kuruluş,istenmeyendeğişikliklerinsonuçlarınıgözdengeçirerek,olumsuzetkilerinazaltılmasıiçingerektiğindehareketegeçmelidir.NOT:DeğişiklişklerpotansiyelİSGfırsatlarınayolaçabilir.8.1.4DışkaynakKuruluş,dışkaynaklıproseslerinkontrolaltınaalındığındaneminolmalıdır.BuproseslereuygulanankontrolünderecesivetipiİSGyönetimsistemindetanımlanmalıdır.NOT:DışsağlayıcılarlayapılanistişarelerbirkuruluşunİSGperformansıüzerindekidışkaynaketkisinibelirlemesineyardımcıolabilir.8.1.5TedarikKuruluş,İSGyönetimsistemineuygunluğusağlamakiçinürünvehizmetalımınıkontroledeceksüreç/süreçleroluşturacak,uygulayacakvesürdürecektir.8.1.6YüklenicilerKuruluş,yüklenici(ler)ilekoordineliolarak,tehliketanımlamasıileaşağıdakilerdenkaynaklananİSGrisklerinideğerlendirmekvekontroletmekiçinsüreç(süreçleroluşturmalıdır:

www.obey.com.trinfo@obey.com.tra) Kuruluşuetkileyenyüklenicifaaliyetleriveoperasyonları;b) Yüklenicininkendiçalışanlarınıetkileyenfaaliyetleriveoperasyonları;c) İşyerindekiilgilidiğerilgilitaraflarıetkilkeyenyüklenicifaaliyetlerive

operasyonları.Kuruluş,İSGyönetimsistemininşartlarınınyüklenicilerveçalışanlarıtarafındankarşılandığındaneminolmakiçinsüreç(ler)oluşturmalıvesürdürmelidir.Busüreç(ler)yükleniciseçimindekullanılacakİSGkriterlerinidetanımlamalıdır.NOT:YüklenicisözleşmelerineyüklenicilerinseçimiiçinİSGkriterlerinidahiletmekyararlıolabilir.8.2.AcildurumahazırolmavemüdahaleKuruluş,aşağıdakilerdedahilMadde6.1.2.1’detanımlananmuhtemelacildurumlarahazırlıkvebunlaranasılmüdahaleedeceğiileilgiligereklisüreç(leri)oluşturmalı,uygulamalıvesürekliliğinisağlamalıdır.

a) ilkyardımınsağlanmasıdadahilacildurumlaraplanlıbirmüdahaleoluşturulması;

b) Planlananmüdahalefaaliyetlerinin(kabiliyetinin)belirliaralıklarlatestedilmesi;

c) Tatbikatsonrasıveacildurumlarınoluşmasısonrasıdadahilperformansdeğerlendirmesisonucundagerekiyorsaplanlanmışmüdahalelerderevizyonyapılması;

d) Tümçalışanlaragörevvesorumluluklarıileilgilibilgileriniletilmesivesunulması;

e) Planlananmüdahaleleriçineğitimsağlanması;f) İlgilibilgilerinyüklenicilere,ziyaretçilere,acildurummüdahaleservislerine,

resmimakamlaraveuygunolduğuhallerdeyereltopluluğailetilmesi;g) Ilgilitümtaraflarınihtiyaçlarınıveyeteneklerinigözönündebulundurarakve

planlananmüdahaleningeliştirilmesindeuygunşekildekatılımlarınınsağlanması.

Kuruluş,süreç(ler)vemuhtemelacildurumlaramüdahaleplanlarıhakkındakidokümantebilgilerimuhafazaetmelivekorumalıdır.9.Performansdeğerlendirme9.1.İzleme,ölçme,analizvedeğerlendirme9.1.1GenelKuruluş,izleme,ölçme,analizveperformansdeğerlendişrmesiiçinbirsüreç(ler)oluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir.Kuruluş;

a) aşağıdakilerdahilneyinizlenmesiveölçülmesigerektiği;1) yasalvediğerşartlarınneölçüdeyerinegetirildiği;2) riskler,fırsatlarvetanımlanmıştehlikelerileilgilifaaliyetlerver

operasyonlar;3) kuruluşunisghedeflerinigerçekleştirmeyönündeilerlemesi;4) operasyonelvediğerkontrollerinetkinliği;

www.obey.com.trinfo@obey.com.trb) Geçerlisonuçlarıgüvencealtınaalmakamacıylauygulanabilirizleme,ölçme,

analizvedeğerlendirmeiçinyöntemlerini;c) KuruluşunİSGperformansınıdeğerlendireceğikriterler;d) Izlemeveölçmeyapıldığında;e) İzlemeveölçümsonuçlarınınanalizedilmesi,değerlendirilmesiveiletilmesi

gerektiğinde;Kuruluş,İSGperformansınıdeğerlendirmeliveİSGyönetimsistemininetkinliğinibelirlemedir.Kuruluş,izlemeveölçümekipmanınınuygunşekildekalibreedilmesiniveyadoğrulanmasınıveuygunşekildekullanılmasınıvesürdürülmesinisağlamalıdır.NOT:İzlemeveölçümekipmanınınkalibrasyonuveyadoğrulanmasıileilgiliyasalgerekliliklerveyadiğergereklilikler(örneğinulusalveyauluslararasıstandartlar)olabilir.Kuruluş,uygundokümantebilgilerielindebulundurmalıdır:

- izleme,ölçme,analizveperformansdeğerlendirmesininsonuçlarınınkanıtıolarak;

- ekipmanınölçümü,kalibrasyonuveyadoğrulanmasıvebakımı.9.1.2UygunluğundeğerlendirilmesiKuruluş,yasalvediğerşartlarauygunluğudeğerlendirmekiçinbirsüreç(ler)oluşturacak,uygulayacakvesürdürecektir(bkz.6.1.3).Kuruluş;

a) Uygunluğundeğerlendirmesıklığınıveyönteminibelirlemeliveuygunluğudeğerlendirmelidir;

b) Gerektiğindehareketegeçmelidir(bkz10.1)c) Bilgisağlamalıveyasalvediğerşartlarauygunlukdurumunuanlamalıdır.d) Uygunlukdeğerlendirmesonuçlarıileiliglidokümantebilgilerimuhafaza

etmelidir.9.2.İçtetkik9.2.1GenelKuruluş,İSGyönetimsistemininaşağıdakilerleilgilidurumunubelirlemekiçinplanlananaralıklardaiçetkikleryapmalıdır:a) Aşağıdakilereuygunluğu:

1) KuruluşunkendiİSGpolitikasıvehedefleridahilolmaküzereİSGyönetimsistemininşartları;

2) Bustandardıınşartları,b) Etkilibirşekildeuygulandığıvesürekliliğininsağlandığı.

9.2.2.İçtetkikprogramı

www.obey.com.trinfo@obey.com.trKuruluş:a) Sıklık,yöntemler,sorumluluklar,istişareler,planlamaşartlarıveraporlama

dahil,sözkonusuproseslerinönemi,kuruluşuetkileyendeğişikliklerveöncekitetkiksonuçlarıdeğerlendirilerek,birtetkikprogramı/programlarıplanlamalı,oluşturmalıvesürekliliğinisağlamalı,

b) Her birtetkikiçintetkikkriterivekapsamıbelirlenmelic) Tetkikprosesininobjektifliğivetarafsızlığınıgüvencealtınaalmakiçin

tetkikçilerseçilmelivetetkikleriyapmalı,d) Tetkiksonuçlarınınilgiliyönetimeraporedilmesiningüvencealtınaalmalı,;

tetkiksonuçlarınınçalışanlara,bulunmalarıhalindeçalışanitemsilcilerineveilgilidiğertaraflarabildirildiğindeneminolmalı;

e) UygunsuzluklarıcevaplamakvesürekliolarakİSGperformansınıartırmakiçinhareketegeçmek(bkz.Madde10);

f) Tetkikprogramınınuygulanmasınınvetetkiksonuçlarınınkanıtıolarakdokümanteedilmişbilgiyimuhafazaedilmelidir.

NOT:TetkikleilgilidahafazlabilgiiçinISO19011yönetimsistemleritetkikkılavuzunabakınız.9.3YönetimingözdengeçirmesiÜstyönetim,sürekliuygunluğunu,yeterliliğiniveetkinliğinisağlamakiçinkuruluşunİSGyönetimsistemini,planlıaralıklarlagözdengeçirmelidir.Yönetimgözdengeçirmesiaşağıdakileridikkatealmalıdır:

a) öncekiyönetimingözdengeçirmelerinsonuçları;b) aşağıdakikonulardahilolmaküzereİSGyönetimsistemiileiligliiçvedış

husulardakideğişiklikler;1) ilgilitaraflarınihtiyaçvebeklentileri;2) yasalvediğerşartlar;3) kuruluşunrisklerivefırsatları;

c) İSGpolitikasıvehedeflerininneölçüdekarşılandığı;d) AaşağıdakilerdahilolmaküzereİSGperformasnınailişkinbilgiler;

1) Olaylar,uygunsuzluklar,düzelticifaaliyetlervesürekliiyileştirmler;2) Izlemeveölçmesonuçları;3) Yasalvediğerşartalarauygunluğundeğerlendirmesisonuçları;4) Tetkiksonuçları;5) Çalışanlarınıkatılımıvedanışma;6) Risklervefırsatlar;

e) EtkinbirİSGyönetimsistemininsürdürülmesiiçinkaynaklarınyeterliliği;f) Ilgilitaraflarlailetişim;g) Sürekliiyileştirmefırsatları.

Yönetimingözdengeçirmesineaitkararlaraşağıdakileriiçermelidir:

- IstenensonuçlaraulaşmadaİSGyönetimsistemininuygunluğunu,yeterliliğiniveetkinliğinisürdürmek;

- Sürekliiyileştirmefırsatlarınıve;

www.obey.com.trinfo@obey.com.tr

- İSGyönetimsistemindedeğişiklikihtiyacı;

- Ihtiyaçduyulankaynaklar;

- İhtiyaçduyulanfaaliyetler;

- İSGyönetimsisteminindiğerişsüreçleriyleentegrasyonunuiyileştirmekiçinfırsatlar;

- Kuruluşunstratejikyönüiçinherhangibiretki.Üstyönetim,yönetimgözdengeçirmesininçıktılarındailgilioılanlarıçalışanlarıvebulunmasıhalindeçalışantemsilcilerineiletir(bkz.7.4.).Kuruluş,yönetimingözdengeçirmesisonuçlarınınkanıtıolarak,dokümanteedilmişbilgiyimuhafazaetmelidir.10İyileştirme10.1GenelKuruluş,iyileştirmeiçinfırsatlarıtayinetmeli(bk.Madde9.1,9.2ve9.3)veİSGyönetimsistemininamaçlanançıktılarınaerişmekiçingereklifaaliyetlerigerçekleştirmelidir.10.2Olaylar,uygunsuzluklarvedüzelticifaaliyetlerKuruluş,olaylarıveuygunsuzluklarıtespitetmekveyönetmekiçinraporlama,araştırmavehareketegeçirmeyiiçerenbirsüreci(süreçleri)oluşturmalı,uygulamalıvesürdürmelidir.Birolayveyauygunsuzlukortayaçıktığında,kuruluş;

a) olayaveyauygunsuzluğazamanındaveuygunşekildetepkivermelidir:1) kontroletmekvedüzelmekiçinfaaliyetyapmalı,2) Sonuçlarıileilgilenmeli;

b) Çalışanların(bkz.5.4)veilgilidiğertaraflarınkatılımıylaolayveyauygunsuzluğunyenilenmemesiveyaortayaçıkmamasıiçin,köknedenleriortadankaldırmayayönelikfaaliyetihtiyacı:

1) Olayıaraştırarakveyauygunsuzluğugözdengeçirerek;2) Olayveyauygunsuzluğunnedenlerinibelirleyerek;3) Benzerolaylarınmeydanagelipgelmediğini,uygunsuzlukolup

olmadığınıveyapotansiyelolarakortayaçıkıpçıkmayacağınıbelirleyerek

ortayakoymalıdır.c) İSGvediğerriskleriuygunşekildegözdengeçirmelidir(bkz.6.1).d) Kontrolhiyerarşisine(bkz.8.1.2)vedeğişiklikyönetimine(bkz.8.1.3)uygun

olarak,düzelticifaaliyetdahilolmaküzere,gereklihertürlüfaaliyetibelirlemeliveuygulamalıdır;

www.obey.com.trinfo@obey.com.tre) Uygulamayaalınanfaaliyetlerinyenitehlikelerveyavarolantehlikelerde

değişikliğenedenolacağıdüşünülerekİSGrisklerinideğerlendirmelidir.f) Düzelticifaaliyetlerdedahilolmaküzerealınanaksiyonlarınetkinliğini

gözdengeçirmelidir.g) GerekiyıorsaİSGyönetimsistemindedeğişiklikleryapmalıdır.

Düzelticifaaliyetler,karşılaşılanolaylarınveyauygunsuzluklarınetkilerineveyapotansiyeletkilerineuygunolmalıdır.Kuruluş,aşağıdakilerinkanıtıolarakdokümantebilgilerimuhafazaetmelidir:

- Uygunsuzluğunyapısıvepeşindengerçekleştirilenfaaliyetler,

- Etkinlikleridedahilolmaküzereherhangibirdüzelticifaaliyetinsonuçları.Kuruluş,budokümantebilgileriçalışanlar,bulunmalarıdurumundaçalışantemislcileriveilgilitaraflarailetmelidir.NOT:OlaylarıngereksizbirgecikmeolmadanincelenmesiveraporlanmasıtehlikelerinortadankaldırılmasınıveİSGrisklerininenazaindirilmesinisağlayabilir.10.3SürekliiyileştirmeKuruluş,İSGyönetimsistemininuygunluğunu,yeterliliğiniveetkinliğinisürekliolarakaşağıdakilerikullanarakgeliştirmelidir:

a) İSGperformansınıarttırarak;b) İSGyönetimsisteminidestekleyenbirkültürüteşvikederek;c) İSGyönetimsistemininsürekliiyileştirilmesiiçinişçilerinfaaliyetlere

katılımınıteşvikederek;d) sürekliiyileştirmeninsonuçlarınıçalışanlarlavevarolmalarıdurumunda

çalışantemsilcilerineileterek.e) Iyileştirmeninkanıtıolaraksürekliiyikeltirmeninsonuçlarınıdokümante

bilgiolarakmuhafazaederek.