AKUT MİYOKART İNFARKTÜS ve HEMŞİRELİK BAKIMI

KöpükKöpükhücrelerihücreleri

YağlıYağlıçizgilenmeçizgilenme

Orta dereceliOrta derecelilezyonlezyon AteromAterom

FibrözFibrözplakplak

KomplikeKomplikeLeLezyonzyon/R/Rüptürüptür

Endotel disfonksiyonu

Düz kas vekollajen

1. dekaddan itibaren1. dekaddan itibaren 3. dekaddan itibaren3. dekaddan itibaren 4. dekaddan itibaren4. dekaddan itibaren

Büyük ölçüde lipid birikimi nedeniyle büyümeTromboz,hematom

Stary HC ve ark.’dan uyarlanmıştır. Circulation 1995;92:1355-1374

AterosAteroskklerolerozz GelişimiGelişimi

Aile öyküsü Sigara Hipertansiyon Hiperlipidemi Diabetes mellitus Obezite, Stress, Fizik aktivite azlığı.

Risk Faktörleri

ST elevation

Tanısal yaklaşım-EKG Tipik göğüs ağrısı olan veya anjina

eşdeğerleri ile başvuranlarda en geç 10 dk içinde EKG değerlendirilmelidir.

Eğer ilk çekilen EKG tanısal değilse, semptomları devam eden ve yüksek klinik şüphe olan olgularda seri EKG takibi yapılmalıdır

İnferiyor MI varsa, sağ göğüs derivasyonları çekilmelidir.

AĞRI BÖLGELERİ

Biyokimyasal Markerlar

MarkerMarker Avantajı Avantajı Dezavantajı Dezavantajı

CK-MBCK-MBHızlı bakılırHızlı bakılır

UcuzdurUcuzdur

4-6 saatte yükselir4-6 saatte yükselir

Başka kas ve dokularda Başka kas ve dokularda da bir miktar üretilir da bir miktar üretilir

MI için 6 saatten önce MI için 6 saatten önce sensitivitesi düşüktürsensitivitesi düşüktür

Troponin Troponin CK MB’den daha sensitif ve CK MB’den daha sensitif ve spesifiktirspesifiktir

Kuvvetli bir risk belirleyicidirKuvvetli bir risk belirleyicidir

MI için 6 saatten önce MI için 6 saatten önce sensitivitesi düşüktür sensitivitesi düşüktür Sonuç (-) ise 8-12 saatte Sonuç (-) ise 8-12 saatte tekrarlanmalıdırtekrarlanmalıdır

Biyokimyasal Markerlar

Teşhisde öncelikli olarak Troponin dikkate alınmalı ulaşılamıyorsa CK-MB ye bakılmalıdır

Troponinin üst referans limitinin üstüne çıkması yüksek değer olarak kabul edilir

Takip sırasında >%20 ek artış reenfarktüs olarak değerlendirilir

İskemik kalp hastalığı olmadan Troponin yüksekliği yapabilen durumlar Kardiyak travma ve girişimler Konjestif kalp yetersizliği (akut-kronik) Aort diseksiyonu aort kapak hastalığı Taşikardi-bradikardi, kalp bloğu Pulmoner emboli Böbrek yetmezliği Akut nörolojik hastalıklar (inme, subaraknoid kanama IM enjeksiyon uygulaması Miyokardit İlaç toksisitesi veya toksinler Vücutta %30’u geçen yanık Ciddi hastalık (sepsis, respiratua yetmezlik) Hipotiroidizm

Göğüs ağrısı

AKS (kesin)

ST elevasyonu var

ST elevasyonu yok

Bak;AMİ tedavisi için ACC/AHA, ESC klavuzları

Devam eden göüğüs ağrısı + ST ve/veya T dalga değişiklikler

Lab.Testleri(+)

Hemodinamik anomaliler

EKG nondiagnostik

Başlangıç Lab.Değerleri normal

Gözlem

4-8 saat EKG, enzim

Tekrarlayan ağrı yok,Lab.(-)

Tekrarlayan ağrı , Lab(+) AKS doğrulanmış

Stres test; Taburcu öncesi veya sonrası

Test Negatif (düşük risk)

Taburcu

Test Pozitif;AKS tanısı

Hastaneye Yatış

Kalp dışı göğüs ağrısı

Kronik stable angina

Bak;ACC/AHA, ESC klavuzları

AKS (şüpheli)

STEMI: ST yükselmeli MI:• EKG’de ST segmenti yükselmiştir.

NSTEMI: ST yükselmesiz MI:• EKG’de ST segmenti yükselmemiştir.

!!!!! Zaman Kastır !!!!! Her 10 dakikalık gecikme %3 miyokard

kaybı

Her 1 dak gecikme, yaşamdan 11 gün eksilmesi yani

33 DAKİKA GECİKME = 1 YIL KAYIP

1 saatlik kazanç = 1yıllık ölüm riskinde %30 azalma

Reperfüzyon tedavisi endikasyonları

Mutlaka 12 saatten erken olan tipik göğüs

ağrısı ve sürekli ST yüksekliği veya yeni LBBB

Düşünülmelidir Semptomların başlaması 12 saatten

geç bile olsa iskeminin klinik ve/veya EKG bulguları varsa

Reperfüzyon Tedavisi

Primer PKG

Fibrinolitik tedavi (farmakolojik reperfüzyon)

Akut cerrahi reperfüzyon

Fibrinolitik tedavi yapılan hastanın takibi Reperfüzyon değerlendirilmesi

Klinik belirtilerde gerileme İlk 90 dakikada > %50 ST çökmesi

Kanamanın takibi Riski yüksek olanlar

Yaş > 65 Kilo < 65 KB > 170/95 Kadın hastalar Geçirilmiş inme Aşırı antikoagülan Böbrek yetmezliği t-PA

İKK riski<1 %0.69> 5 %4.1

EKG’de Görüntüsü İnferior II, III, Avf

Rigt Coronary Arter

Anteriyor V1- V4 Left Anterior Descenting Artery

Apikal- Lateral V5-V6,I,Avl Left Circumflex Artery

İskemi Genelde MI’ dan önceki

evredir. Negativ T dalgası ile

temsil edilir. Bazen ST segment

deprezyonuda görülür. Q dalgası yoktur.

ST depresyonu veya elevasyonu ile temsil edilir

İnjury (Hasar)

Nekroz

Patolojik Q dalgası ile temsil edilir

Hiperakut dönemdeki anterior miyokard infarktüsünüdüşündüren EKG örneği

Akut posterior miyokard infarktüsünü düşündürenEKG bulguları

Akut inferiyor miyokard infarktüsünü düşündürenEKG bulguları

AMİ Tanı KriterleriAşağıdaki 3 bulgudan 2’si var ise 1. Klinik 2. EKG değişikliği 3. Kardiyak enzimler

AYNI ANDA TEDAVİ İMKANLARI OLMADIĞI ZAMAN BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ HEMŞİRELİK BAKIMI UYGULAMALIYIZ !!!!!!!!!!!

Hemşirelik Bakımının Amaçları

Sürekli hasta değerlendirmesi Anjinal ağrının kontrolü Miyokardın oksijen gereksiniminin

karşılanması ve optimal kalp debisinin sağlanması (MI’lı hastaların ilk 6 saat oksijenle desteklenmesi önemlidir.)

Komplikasyonların önlenmesi Hasta veya aile eğitiminin

sağlanmasıdır.

Miyokardial iskemi ve nekrozuna

bağlıAkut Göğüs

Ağrısı

Hemşirelik Tanısı I:

Girişimler/Akut Göğüs Ağrısı

Göğüs ağrısının özelliğini değerlendirmek(yeri,süresi, şiddeti, yayılımı, ağrıyı başlatan ve rahatlatan faktörler)

Göğüs ağrısı sırasında kan basıncı, nabız ve solunumu değerlendirmek

12 derivasyonlu EKG çekmek Yatak istirahati sağlamak, fawler pozisyonu

vermek. Hekim istemine göre oksijen uygulamak Anksiyeteyi azaltmak için sakin çevre sağlamak Ziyaretçi sayısını kısıtlamak

Girişimler/Akut Göğüs Ağrısı

Hekim istemine göre aneljezik ve anti-anginal ilaçları uygulamak ve sürekli olarak hastanın tedaviye cevabı değerlendirmek;

*Opioidler(morfin) IV uygulanmalı, çünkü IM/SC uygulaması bazı serum enzimlerinde artmaya neden olarak hasarın değerlendirilmesini engelleyebilir. Ayrıca doku perfüzyonu azalmış ise emilim oldukça azdır.

Girişimler/Akut Göğüs Ağrısı

*Önerilen Nitrat (Nitrogliserin) uygulanır. İskemikrahatsızlığı devam eden hastalarda nitrogliserin

(0,4mg) 5 dakikada bir 3 doz tamamlanana kadar

verilmeli,daha sonra IV nitrogliserin ihtiyacı içindeğerlenidirilmelidir.

Girişimler/Akut Göğüs Ağrısı

Hastaya her düzeydeki ağrının bildirilmesinin değerlendirme ve tedavide ne kadar önemli olduğunu açıklamak.

Hekim istemi ünite protokolü doğrultusunda; *Trombolitik tedavi, *PTCA (Perkütan Transluminal Koroner

Angioplasti) için hazırlamak, *Gerekli ise revaskülarizasyon için cerrahi

hazırlık girişimlerini planlamak.

Ölüm korkusuna ve

sağlık durumundaki

değişikliğe bağlı

Korku/Anksiyete

Hemşirelik Tanısı II:

Girişimler/ Korku-Anksiyete

Anksiyete ve korkunun belirti ve bulgularını değerlendirmek(huzursuzluk, takipne, taşikardi, korku ifadesi)

Sessiz rahat bir çevre sağlamak Akut, sıkıntılı döneminde hastanın yanında

olmak, yalnız bırakmamak Stresörleri en aza indirgemek Hastanın duygularını ifade etmesine izin

vermek Soru sormasına izin vermek, cesaretlendirmek

Girişimler/ Korku-Anksiyete

Hastanın durumu uygunsa yardımcı olması için aile üyelerine izin vermek

Yapılan/yapılacak işlemler hakkında hasta ve aile üyelerini bilgi vermek

Gerekliyse bilgileri tekrarlamak ve yazılı materyal vermek

Sakin , destekleyici ve güvenli bir şekilde bakım sağlamak

Girişimler/ Korku-Anksiyete

Hastanın çevreye, ekipmanlara ve rutinlere, kardiyak monitörizasyon vb. aletlere oryantasyonunu sağlamak

Uygulanan ilaçlar, kan tahlilleri hakkında bilgi vermek

İhtiyaçlarını nasıl gidereceği hakkında bilgi vermek

Hekim isteminde belirtildiği gibi sedasyon uygulamak

Kardiak outputta ve

sistemik doku perfüzyonunda

azalmaya ve etkisiz solunum

şekline bağlı Gaz Değişiminde

Bozulma

Hemşirelik Tanısı III;

Girişimler/ Gaz Değişiminde Bozulma

Oksijen uygulamak Oksijen satürasyonunu değerlendirmek Solunum sayısı, özelliğini değerlendirmek Akciğer seslerini dinlemek Arterial kan gazlarını izlemek Yatak başını 30-60 derece yükseltmek Olası entübasyon için hazırlık yapmak, hekim

istemine göre solunum tedavisine yardımcı olmak Korku ve anksiyeteden kaynaklanan

hiperventilasyonu engellemek için hastaya işlemler hakkında bilgi vermek

Hemşirelik Tanısı IV;

Miyokardial

değişikliğe bağlı Kalp

Debisinde Azalma

Girişimler/Kalp Debisinde Azalma

Hastaya fawler pozisyonu vermek Kalp debisinde azalma belirti ve bulgularını

değerlendirmek Kardiyak monitörizasyonu sağlamak Hastayı aritmi yönünden gözlemek,

gerekirse hemen hekime bilgi vermek Yaşam bulgularını izlemek Göğüs ağrısını değerlendirmek Akciğer seslerini değerlendirmek Bilinç düzeyini izlemek

Girişimler/Kalp Debisinde Azalma

Hekim istemine göre oksijen uygulaması yapmak Akciğer ve kalp seslerini dinlemek Hekim istemine göre serum enzimlerine bakmak Hekim istemine göre CVP vb. ölçümleri yapmak Hekim istemine göre parenteral sıvı ve diğer ilaç

tedavilerini (Nitratlar,betablokerler,ACE inhibitörleri, Antiaritmikler, Antikoagülanlar) uygulamak

Girişimler/Kalp Debisinde Azalma

Periferal nabızlarını, ısısını değerlendirmek

Alldığı çıkardığı sıvı takibini yapmak ve değerlendirmek

Yatak istirahatini sürdürmek Derin nefes alma, tutma ve ıkınma

hareketlerinden kaçınmasını sağlamak Hekim istemine göre 12 derivasyonlu

EKG çekmek

Hemşirelik Tanısı V;

Miyokardial iskemiye bağlı

Aktivite İntoleransı

Girişimler/Aktivite İntoleransı

Aktivite intoleransı belirti ve bulguları değerlendirmek

*İstirahat kalp hızından 20 vuruş/dakikada artış

*Aktivite sonrası hızın 3 dk içinde normale dönmemesi, aritmi

Hekim istemine göre aktivite kısıtlamak Çevredeki aktivite ve gürültüyü en aza

indirmek Hemşirelik girişimleri kesintisiz dinlenme

periyodları sağlanacak şekilde planlamak

Girişimler/Aktivite İntoleransı

Ziyaretçi sayısı ve süresini kısıtlamak Gerekli ise kendine bakım

aktivitelerinde hastaya yardım etmek Hastanın kendisine ait gereçleri rahat

uzanabileceği ve alabileceği yerlere yerleştirmek.

Korku ve anksiyeteyi azaltacak girişimlerde bulunmak

Girişimler/Aktivite İntoleransı

Uyumasını sağlayacak destekleyici önlemler almak

Hekim istemine göre oksijen uygulamak Hastaya göğüs ağrısı, nefeste daralma, baş

dönmesi, yoğun yorgunluk ve halsizlik hissettiğinde aktiviteyi sonlandırması gerektiğini açıklamak

Eğer gerekli ise diğer sağlık çalışanlarıyla görüşmesi sağlanacak.(Kardiyak Rehabilitasyon Terapisti)

Kullanılan ilaçlara (coraspin,heparin) bağlı kanama riski

Katater pansumanı kanama açısından gözlendi. Hasta travmalardan, çarpmalardan korunacak. İdrar ve gaitası kanama açısından kontrol edilecek. Katater girişim yerleri kanama açısından kontrol edilecek. Hekim istemine uygun sıklıkta kan sayımı değerlendirmesi

yapılacak. Vital bulgu değerleri kontrol edilecek.

Anksiyete ve korkuya bağlı uyku örüntüsünde bozulma riski Hekim istemine göre tedavileri uygulandı. Hastaya rahat edebileceği pozisyon verildi. Hastanın anksiyete ve korkularını giderecek girişimler

planlandı. Hastaya yapılacak işlem ve ilaç tedavi planı hastanın gece

uyku düzenini bozmayacak şekilde planlandı.

ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN VE

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM…