نظام جامع توانمندسازی مردم برای خود مراقبتی

44
ردم م ی دساز ن م ن وا ت ع م ا ام ج ظ ن ی ت ب ق را م ود خ رای ب ر ف ی ع& ی ف رام ز ه+ ش ر کت د ت م لا س ای ق ت و از+ ش وز م9 ر ا ت ف د ت س ر< ب ر س

Upload: enoch

Post on 08-Jan-2016

96 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

نظام جامع توانمندسازی مردم برای خود مراقبتی. دکتر شهرام رفیعی فر سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت. سلامت وسعت توانمندی فرد برای تغییر خود یا محیط. سلامت یعنی وسعت توانمندي فرد یا گروهی از افراد براي درك خواسته‌ها وآرمان‌ها، برآورده ساختن نيازها و تغيير شرايط محيط يا كنار آمدن با آن - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

نظام جامع توانمندسازی مردم برای خود مراقبتی

دکتر شهرام رفیعی فر

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سالمت

Page 2: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

سالمت وسعت توانمندی فرد برای تغییر خود یا محیط

سالمت یعنی وسعت توانمندي فرد یا گروهی از افراد

براي درك خواسته ها وآرمان ها، برآورده ساختن نيازها و تغيير شرايط محيط يا كنار آمدن با آن

اين تعري.ف از غن.اي زي.ادي برخ.ودار اس.ت و اي.ده هاي زي.ر را دربردارد:- رش.د و تكام.ل ف.ردي )درك آرمان ه.ا و خواسته ها(

- ت.أمين نيازه.اي پاي.ه ف.ردي )ب.رآورده ساختن نيازها(- ت.وان س.ازگاري ب.ا تغي.يرات محيطي)تغي.ير محي.ط ي.ا كن.ار آم.دن ب.ا آن(

- وس.يله اي ب.راي ني.ل ب.ه ي.ك ه.دف و ن.ه ي.ك هدف - منبعي ب.راي زن.دگي روزان.ه و ن.ه ه.دف از زندگي

- نه فقط نبود بيماري )يك ديدگاه مثبت(- ي.ك دي.دگاه ك.ل نگ.ر )من.ابع اجتم.اعي و ف.ردي عالوه ب.ر قابليت ه.اي

جسماني(

Page 3: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

منشور ارتقای سالمت ( 1986اوتاوا)

ارتقاي سالمت بيشتر كنترلقادرسازي افراد براي فرایند

ن استسالمتي شا و بهبود اولویت های اقدام ارتقای سالمت:

ايجاد سياست عمومي سالمت - خلق محيط هاي حمایتی- تقويت اقدام جامعه- توانمندسازی مردم - خدمات بهداشتیبازنگري در -

Page 4: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

خودمراقبتی پديدة جديدی نيست

1970 و 1960 ده.ه ب.همراقب.تی، اقب.ال كن.وني ب.ه خود- 1.گردد برمي

ه.اي سيس.تم س.المت تخصص.ي مح.دوديت ده.ه،این در- 2و ش.د آش.کار س.المت ارتق.اير د نقش پزش.كي م.درن

نش.ان داده ش.د ك.ه ، م.ردم م.ورد تردي.د ق.رار گ.رفتها قبل از حض.ور م.يزان م.رگ و م.ير در انگليس م.دت

م.راقبت ه.اي پزش.كي م.درن در ق.رن بيس.تم ك.اهش پزش.كي م.درن ن.يز ی م.راقبت ه.ای منف آث.ار و ب.ود يافت.ه

مورد ارزيابي قرار گرفتند.

تالش آن در اروپ.اي غ.ربي و آمريك.اي ش.مالي، بع.د از- 3 ب..راي اعم..ال کن..ترل بيش..تر ب..ر س..المت شخص.ي و

امريك.ا عالق.ة در. اهميت زي.ادي ی.افت خودمراقب.تی، نگ.رش ك.ه ريش.ه در پي.دا ش.د مراقب.تیخ.ود مج.ددي ب.هدموكراس.ي و فردگ.رايي ،كارآم.ديخود ب.هارزش.ی ،

زن.ان بوس.تون از . جنبشداش.ت ب.ا نخب.ه س.االری ض.دیت و كت.اب م.ا و ب.دنخودمراقب.تيتق.ويت اولين مثال ه.اي

د. بوخودمراقبتي( نيز از اولين ابزارهاي 1971)ما

Page 5: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

نهضت ادامه دارد

رویک.رد ،1970در دهه- 1 خودمراقب.تی وس.عت بيش.تري بود.رفاه خودي.اري و جن.بش هایياف.ت كه .ناشي .از

نللينك رآمبن..اي ك..ار البرات.و ب..ر،فرای..ز وی..ک ک..ری و- 2آموسی.س..ت ب.رنام..ه بوس..تون و ك..ه ب..ا ا امريك.. .ارتش

ب...راي الگ...و.ريتم ه...ايي پي.راپزش...كا.ن را .اس...تفا.ده .از، ه.اي. ح.ا.د ب.ه ك.ا.ر مي گ.ر.فت .تش.خيص. و. درم.ان ب.ي.ماري.

را نو.ش.تند و. فرگو.س.ن م.ر.اقب .س.الم.ت خ.ود باش.ي.د .ك.ت.اب كر.د.منتشررا . خو.دمراقب.تي م.جله

كي.د مي كردن.د ك.ه أاين موض.وع تب.ر مت.ون آن زم.ان - 3ع.ن.وان. مص.رف. كنن.دگان خ.دمات بهداش.تی باي.د ه »م.ردم ب.

ر.ا اف..زا.یش دهن..د« و.»موان..ع ش..ان اعت.م..اد ب..ه. نفس گون...اگ.وني در ر.اه رس...يدن. ب...ه س...المت.ي از طري...ق

درم.ان هاي پزشكي وج.ود دا.رد«..

Page 6: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

علل اقبال عمومی به خودمراقبتی(1990)دین و پادوال-

ها از حاد به مزمن تغيير الگوي بيماري- 1دي.دگاه ه.ا از درم.ان قطعي ب.ه مراقبت تغي.ير-2 اف.زايش نارض.ايتي حاص.ل از توس.عه تكنول.وژي-3

و .تخصصی. شدن مرا.قبت. هاي پزشكيهارشد دانش افراد غيرمتخصص- 4در تماي..ل م..ردم ب..ه كن..ترل شخص..ي- 5 ل يمس..ا

بهداش.تي و همک.اري ب.ا متخصص.ان خودمراقب.تی كنترل هزينه ها ضرورت -6

Page 7: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

خودمراقبتی؛ مهم ترین شکل مراقبت های بهداشتی اولیه

در بهداش.تی مهم ت.رين ش.كل م.راقبت اولي.ه خودمراقب.تيكش.ور.هاي توس.عه يافت.ه. ک.ه س.اختا.ر س.المت به.تري دارن.د

دركش.ورهاي ن.يز و س.ط.ح س.واد. در آن .ه.ا ب.االتر اس.ت و. م.ردم ك.هاس.ت .د.رح.ال. توس.عه بی.ش.تری .از فق.ير .تع.داد

ب.ه .هس.تن.د و دسترس.ي كم.تر.ي بهداش.تيم.را.قبت ه.اي .تخ.صصي وجو.د دارد

براي مث.ال ی.ک ف.رد دي.ابتي در ط.ول ي.ك س.ال، ب.ه ط.ور س.اع.ت ب.ا ي.ك مت.خص.ص ب.هداش.تي تم.اس 3م.توس.ط .ح.دو.د

و . از 8757د.ارد اس.تفاده ب.ا را با.قيمان.ده س.ال س.ا.عت س.اعت اراي.ه 3توص.يه .ه.ايي ك.ه متخ.صص.ان. در ط.ول. آن

ي.ا ب.ا. اس.ت.فاده .از مه.ار.تي ك.ه از طري.ق برنامه ه.اي دا.ده ان.دس.ازم.ان يافت.ه .آم.وزش خو.دمراقب.تي .کس.ب. نم.وده، از خ.ود

مر.اقبت مي كند..

Page 8: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

خودمراقبتی، چقدر و کجا؟

درص.د هم.ه مراقبت ه.اي 85 ت.ا 65تخمين زده مي ش.ود ك.ه ب.دون دخ.الت ، خ.انواده اش وس.يله خ.ود ش.خص وه ب.بهداش.تياز ن اعم.ال مي .ش.ود ك.ه .در آ.نامت.خص.ص. روش ه.اي س.نت.ي و

استفاده م.ي شود. م.عالج.ه بیمار.ی با .اضداد. آن .يا طبي .غ.ير ارتق.اي ه.ايي مش.تمل ب.ر دربرگيرن.ده فعاليتخودمراقب.تي

در.م.ان بيم.ا.ري و مص.دوميت ه.ا پيش.گيري. از بيم.ا.ري، ،س.المتو .درم.ان و توان ب.خشي بيماري ها.ي مزمن است..

ط.راحی دف.اتر تق.ويم روزان.ه س.المتي تع.داد زي.ادي ازع.ه مطالخ.ود. رف.تاره.اي خ.ود. م.را.قب.ت.یثب.ت ب.را.ي ش.د.ه تو.س.ط اف.ر.اد.

بخشد د.انش.ان آن.ه.ا،. . وس.يل.ه ه. .ب.ه.ا ك.وچ.كي .از .ب.يم.ا.ري ک.ه. م.ت.خ.ص.ص.ان .م.ر.اقبت. و .د.رم.ا.ن مي. ش.ود. و .بخش .ع.م.د.ه م.راقبت .

صو.رت مي گيرد.ه. ا.ش اع.ض.ای خ.ان.وادن.ی.ز ها. توس.ط بی.مار. و

Page 9: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

خودمراقبتی از دارو تا درمان

ب.دون اس.تفاده از داروه.اي،در ب.رخي از مطالع.ات نس.خه در ده.ه ب.وده اس.ت.ش .خودمراقب.تیرو . پ.زش.ک ش.ا.يع ت.ري.ن

قاب.ل بعض.ي از داروه.ا از تب.د.یل ب.ه د.نب.ال ا.نگلي.س، در1980 داروه.اي ، مص.رفاراي.ه تنه.ا ب.ا .نس.خه .پزش.ک ب.ه. ف.روش آزاد.

، 1994 در س.ال. .قاب.ل ف.روش. ب.دون. نس.خه ا.ف.زايش .ي.اف.ت پ.رداخت ش.ده توس.ط یی. د.ارو ا.ز ك.ل ص.ور.ت حس.اب.ددرص.33

ت انگلیس .ب.ه این داروه.ا اختص.اص ی.افت. ش.ب.که مل.ي س.الم. اس.تراليا و ،آمريک.ا ،ييكش.ورهاي اروپ.اس.اير ا.تف.اق د.ر اين

. ر.خ د.ادن.يوزيلند. نيز داش.ت ب.ه مطالع.ات مقطعي جمعي.تي ن.يز يافته ه.اي مش.ابهي

اف.راد از خ.ش ك.وچكي ط.و.ري ك.ه مش.خص .ش.د .همیش.ه. تنه.ا بعاليم دنب.ا.ل جس.ما.نيدارا.ی ب.ه تخصص.ی می مراقبت ه.اي

ي.ا خودمراقب.تيوس.يله ه ب.بيم.اري م ي عالي.ن و .بيش.تررفتن.د. . شده اند.مراق.بت از خان.واده و .فاميل يا دوستا.ن درمان.

Page 10: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

درمان تخصصی، نوک کوه یخ درمان

درص.د زي.ادي نش.ان داد ك.ه در انگليس،60مطالع.ه ای در اواي.ل ده.ه وس.يل.ه پز.ش.كان در.م.ان نش.د.ه اند.ه. م.زمن ب. .بيماري ه.اي .ش.اي.ع. و از.

تنه.ا ن.و.ک ک.وه ، .وس.ي.له. پز.ش.ك. .اعم.ال م.ي ش.ده .درم.ان.ي .ک.ه. ب. .د.ر.واق.ع،بیماری. ها بو.د. يخ.ي

يافته ه.اي مش.ابهي از مطالع.ات بين المللي روي اس.تفاده از خ.دماته انگ.ليس و يوگس..الوي گ..زارش ش..د . كش..و.ر امر.يك..ا،3ب.هداش..ت.ی در .

. اس.تش.ایع ت.رين ،خودمراقب.تيمكزي.ك نش.ان داد ك.ه مطالع.ه جدي.دي در

خودمراقب.تي ش.امل مهم. ت.رین. عوام.ل، پاس.خ رفت.اري ب.ه بيم.اري اس.ت.و.اق.تص.ادي .ش.را.يط .اجت.م.اعي، .مح.ل س.كو.نت .اس.ت ک.ه .ب.ه .وی.ژ.ه در

مي.ان جمع.يت. ف.قيرتر. و م.ناطق .روست.ايي اهم.يت بيشتري مي ي.ابد. الينف.ک ج.زء و اولي.ه بهداش.تي تم.ام س.طوح م.راقبت خودمراقب.تي

مي توان.د وض.عيت آنان.دکي .تس.هيل در. رون.د ا.ج.راي اس.ت ک.ه. ت.خصص.ي اجت.ماعي كل. جمعي.ت .را بهبود بخش.د. و. . اق.تصادي به.داشتي،.

Page 11: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

خودمراقبتي: بيدارکردن توانايي بالقوه افراد براي مراقبت

ك.ه در آن ش.خص از دانش، اس.تخودمراقب.تی عملي

م.ه.ارت و ت.وان خ.و.د ب.ه عن.وان ي.ك منب.ع اس.تفاده

مت . خ.ود ک.رد.ه .و. ب.ه .ط.ور م.س.تقل. ا.ز ديگ.ران،. از س.ال.

. م.راق.بت مي. كند

تص.ميم گ.يري ب.راي خ.ويش ب.ا ، منظ.ور از اس.تقالل

و کس.ب ش.امل مش.ورت مي .باش.د. ک.ه. ب.ه خ.و.دي .ا.تك.ا

از غيرتخ.صص..ي ي..ا. تخ.صص..ي. د.يگ..ران چ..هکم..ک

باشد. متخصص .نيز مي غیرمت.خصص و .چه .

Page 12: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

مدل ارتقاي سالمت فرد-محور رامدر (1990وهمکاران)

هنگ.ام مواجه.ه ب.ا ي.ك مش.كل بهداش.تي .5 ، س..المتيي..ا ب..راي. حف..ظ و ا.رتق..ا.

منب.ع اص.لي در دس.ترس اش.خاص است:خود شخص - 1ساير افراد عادي - 2 اطالعات موجود در محيط -3- محيط4متخصصان- 5

Page 13: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

هرم خودمراقبتی

خودمراقبتي

مراقبت سازماني و

تخصصي

مراقبت خانوادگی و

سازمان هاي داوطلب

محیط

Page 14: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

نقشة تغییرات مراقبت از سالمت فرگوسن (1995)

ثالثیه

ثانویه

اولیه

خودمراقبتی

عصر صنعت پزشکی

عصر اطالعات برای سالمت

فرد شبکه های

خودیاری

/ خانواددوستان

متخصص:شریک

گرمتخصص:تسهیل

متخصص:معتبر

بیشترین تمایل

کمترین تمایل

یبیشترن

تمایل

کمترین تمایل

هزینه

هزینه

مراقبت تخصصی

Page 15: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

تعریف دورتی اورم از خودمراقبتی

خود مراقب.تي اق.دامات و فعاليت ه.اي آگاهان.ه،آموخت.ه ش.ده و ، ت.أم.ي.ن اس.ت .ك.ه .ف.رد. .ب.ه .م.نظ.ور. .حف.ظ .ح.ي.ا.ت. .و هدف.دا.ر.ي

مت .خ.ود و .خ.انواده ا.ش انج.ام مي ده.د.  ح.ف.ظ و. ارتق.اي س.ال.ش.امل 1 و م.ردم روزان.ه زن.دگي از قس.متي خودمراقب.تي -

م.راقب.تي .اس.ت ك.ه ب.ه. فرزن.دان.، خ.انواده، دوس.تان، همس.ايگان و اج.تماعات. محلي نیز گ.سترش مي .يابد.

- خودمراقب.تي ش.امل اعم.الي اس.ت ک.ه م.ردم انج.ام مي دهن.د 2ر.ا. حف.ظ . خ.ود و. جس.م.ي. ذه.ن.ي. بم.انن.د.، .س.المت. تن.د.رس.ت. ت.ا ك.ن.ن.د،. ن.ي.از.ه.ا.ي ا.جتم.ا.عي .و ر.وا.ني خ.و.د ر.ا ب.رآ.ور.ده .س.ازند، .از و كنن..د.،. ناخوش..ي. .ها پي.ش..گ.ي.ري ي..ا ..ح..و.ادث. ب.يم..ا.ري ..ه..ا و.ض.عي.ت ه.اي. م.زم.ن را .به.ب.ود. ب.خش.ن.د. و. ن.يز. از. س.المت. ش.ان .

ب.عد. از. بيما.ري .حاد و. .يا تر.خيص. .از بيمارستان .حفاظت .کنند.

Page 16: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

حیطه های خودمراقبتی

ارتقاي سالمتاصالح شيوه زندگي پيشگيري از بيماريپایش سالمت حفظ سالمتدرمان بيماري توان بخشي

Page 17: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

خودمراقبتی مکمل خدمات تخصصی

تحت ك.ه ه.ايي جنب.ه روی بیش.تر خودمراقب.تي ج.ايگزين و دارد تمرك.ز هس.تند، ف.رد كن.ترل م.راقبت تخصص.ي و س.ازماني نيس.ت بلك.ه مكم.ل آن و چگ.ونگي م.يزان كنن.ده تع.يين عوام.ل از يكي و

استفاده از آن است. طب.ق نظ.ر هولش.تاین، دین و ه.ایکی؛ خودمراقب.تي

م.راقبت سيس.تم ب.ا تعام.ل معن.اي ب.ه بيش.تر م.راقبت سيس.تم از اس.تقالل ت.ا اس.ت بهداش.تی

تخصصي. خودمراقب.تي بس.تگي ب.ه فرهن.گ و م.وقعيت اف.راد

دارد، ظ.رفيت اق.دام وانتخ.اب آنه.ا را دربرمي گ.يرد انگ.يزه، ارزش ه.ا، زن.دگي، مهارت ه.اي دانش، و جايگ.اه كن.ترل و احس.اس خودكارآم.دي ف.رد ب.ر آن

موثر است. بزرگ ت.رین دس.تاورد تق.ويت رویک.رد خودمراقب.تي

درب.اره درس.تي تص.ميمات م.ردم ك.ه اس.ت اين اس.تفاده ی.ا ع.دم اس.تفاده از مراقبت ه.اي بهداش.تي ط.ور ب.ه را مراقب.تی خ.ود رفتاره.اي و گرفت.ه

مناسب انتخاب و اجرا كنند.

Page 18: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

مردم و سیستم کارآمد با خودمراقبتی

خودمراقب.تی ب.ه وض.وح ب.ر ك.ارآيي و مه.ارته.ای ف.ردی م.ردم می افزای.د و نباي.د ب.ه عن.وان بخش.ی از م.داخالت بهداش.تی ك.ه هيچ كس تم.ايلی ب.ه اج.رای آن ن.دارد ي.ا دولت نمي توان.د متخصص.ان ك.افي ب.راي اج.رای آن ت.ربيت

كند، مطرح شود. خودمراقب.تی، راهي اس.ت ك.ه ب.ه وس.يله آن

معل.ولیت و بيم.اري از مي كنن.د تالش اف.راد پيش.گيري كنن.د و يكي از مف.اهيم اص.لي ب.رای

تاکید بر رفتار سالم مثبت است. از ه..دف م..الو: و پرای..ولت اعتق..اد به

م..راقبت سيس..تم گس..ترش خودمراقب..تي، بهداش.تی ك.اراتری اس.ت ك.ه مبت.ني ب.ر به.ره توانايي ه.ای و اج.زا تم.ام از كام.ل ب.رداري

فردی و تعامالت بین فردی مردم باشد.

Page 19: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

100% %0

خود مراقبتي

سطح اول مراقبت هاي تخصصي و پايه

درصدخودمراقب

تی

مراقبت هاي تخصصي سطح دوم و سوم

مراقبت تخصصي

مراقبت مشاركتي

طیف مراقبت

Page 20: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

خودمراقبتی، مراقبت مشارکتی، مراقبت تخصصی

هر مث.ال خ.اص از م.راقبت بهداش.تی، در طيفي%. مث.ل. مس.واك 100ك.ه د.ام.ن.ه اش .از خودمر.اقب.تي

%. 100زدن منظم. ر.وزا.ن.ه .ت.ا م.ر.اقبت. حرف.ه اي مثل جراحي .اعص.اب . مي باشد،. قرار مي گيرد.

بيش.تر مراقبت ه.ا، م.راقبت مش.اركتي هس.تند ک.همي. توان.ن.د ج.زء كوچ.ك ي.ا ب.زرگ.ي ا.ز خودمراقب.تي

را شامل شوند. ب.ا خانواده ه.ا ي.ا اف.راد مش.اركتي درم.راقبت

پرس..نل ..بهداش..تي، از اعم م.راقب..ان ..س..الم.ت و اجتم..اع.ي كا.ركن..ان پرس..ت.اران، پزش..كا.ن،

داروسازان شريك هستند.

Page 21: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

حمايت از خود مراقبتي يعني چه؟

ف.راهم يع.ني مراقب.تي ازخ.ود حم.ايت ک.ه ه.ايي زيرس.اخت و ش.رايط نم.ودن منج.ر ب.ه توانمن.د س.ازي اف.راد و جامع.ه

براي خودمراقبتي شود. حم.ايت از خ.ود مراقب.تي ب.ه معن.اي ب.زرگ

طی..ف مراقب..تي خ..ود ج..زء نم..ودن م.راقبت از س.المت و حم.ايت از برنام.ه

 هايي با رويكرد خودمراقبتي است. اراي..ه ب..ا مراقب..تي خ..ود از حم..ایت

ظ.رفيت، ب.ر خ.دمات از ای مجموع.ه ب.راي اعتمادب.ه نفس و ك.ارايي اف.راد

خودمراقبتي تأثير می گذارد.

Page 22: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

فهرست خدمات حمایت از خودمراقبتی

اس.تفاده از ش.بكه هاي اف.رادو تجرب..ه داراي همس..ان و س..الم زن..دگي خ..اطره م.راقبت از بیم.اری ه.ای ح.اد

يا مزمن و اجتم.اعي توس.عه س.رمايه

ظرفيت جامعه در م..ردم نم..ودن درگ..ير

اس....تقرار و ط....راحي محلي برنامه ه........اي

خودمراقبتي آم.وزش ب.راي تغي.ير نگ.رش و

م.ردم و مجري.ان رفتاره.اي در زمينه خودمراقبتي

و پزش....كان آم....وزش س.المت بخش سايرپرس.نل چگ.ونگي و زم.ان م.ورد در رويكرده..اي از اس..تفاده

حمايت ازخودمراقبتي بين مش...اركت اتوس...عه

متخصصان و مردم

و مناس.ب اب.زار و اطالع.ات تهي.ه قابل .دسترسي

خودمراقب..تي برنامه ه..اي اج..راي براي گرو.ه هاي مختلف

،خودتشخيص..ي ابزاره..اي تولي..د وتجه..يزات وس..ايل ..خودپايش..ي

خودمراقبتي و زن..دگي مهارت ه..اي آم..وزش

دانش بهداش..تي اف..زايش ..س..واد آموزان

آم.وزش مهارت هاي خودمراقبتي و تولي.د مول.تي م.دياهاي چن.د زبان.ه

عاتي خودمراقبتي اطال. و آموزش..ی ه..ای بس..يج اج..راي

ش..يوه ز.مین..ه د.ر مه..ارت ..آم..وزي ر.فت.ار.، تغي.ير ب.را.ي س.ا.لم ز.ن.دگي. از پيش..گيري و س..المت ار.تق..اي

بيماري

Page 23: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

مزاياي حمايت از خود مراقبتي

بهبود سالمت وكيفيت زندگيافزايش رضايت بيماران خ.دمات از اس.تفاده ش.دن منطقي

اراي..ه مش..اوره ب..ه كم..تر )ني..از مراك...ز در خ...دمات دهن...دگان بيم.اران وي.زيت بهداش.تي،ك.اهش س.رپايي و ك.اهش اس.تفاده از من.ابع

بيمارستاني( کاهش هزينه هاي سالمت

Page 24: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

آثار درازمدت برنامه خودمراقبتي در بيماران

مديريت به.تر عاليم بيم.اري )مث.ل ك.اهش

د.رد، اضطراب،. افسردگي .و خستگي(

افزايش احساس عافيت و تندرستي

افزايش اميد به زندگي

حف..ظ ض..من زن..دگي كيفيت بهب..ود

استقالل فردی

Page 25: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

تاثیرخودمراقبتي بر سیستم ارايه خدمات بهداشتی

40کاهش ويزيت پزشكان عمومي تا % 17کاهش ويزيت هاي سرپايي تا %50کاهش ويزيت ه.اي بع.دي بيماري ه.ا تا % 50کاهش بس.تری ش.دن در بيمارس.تان ت.ا % در بيم..ار اق..امت دوره ط..ول کاهش

% 50بيمارستان تا کاهش یا تعدیل مصرف داروها50کاهش روزهاي غيبت از كار تا %

طبق شواهد به دست آمده از انگلستان

Page 26: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

مزایای از توانمندسازی افراد و جوامع

:توانمندس.ازي اف.رادترویج ش.یوه زن.دگی س.الم و ارتق.ای س.المت روش...ی .غ.يرمتخص...ص مش...اركت.ي ب...راي انتش...ار اطالع...ات ،

ارتق.اي و خودمراق.ب.تي اس.ت ك.ه. منج.ر ب.ه ت.رویج رفتاره.اي س.الم مع.یت كش.ورهاي در ح.ال .جبخش عظيمي. ازد.. ش.ومی س.الم.ت

س.المت دسترس.ي ندارن.د. توس.عه .هن.و.ز ب.ه اطالع.ا.ت پا.ي.ه ارتق.اياطالع.ات .خودمراقب.ت.ی باي.د از س.نين پ.ايين در دس.ترس كلي.ه اف.راد

جامعه قرار بگيرد. .،اس.تفاده هم تحقيق.ات س.المت: م.ديريت و تس.هيل برن.امه ريزي

خودمراقب..ت.يزم..ان .از د.فترچ..ه ه..ا.ی و پرون..دة بهداش..تي در برنام.ه ه.ای خودمراقب.تی، درت.رك.يب ب.ا س.اير من.ابع س.نتي مي توان.د

را بهب..و.د بخش..یده و برن..امه ريزي سيس..تم. اطالع..ات بهداش..تيبهد.اش.تي و. م.د.يريت آ.ن را .تس.هيل كن.د. .ب.ه اين ت.رتيب، در دراز م.دت. امک.ان ا.ج.رای مطا.لع.ات اپي.دم.يولوژيك حاص.ل از ش.واهد

مطالع.ات. كن.ترل م.وردي و کوه.ورت گذش.ته پرو.ن.د ه هاي .س.المت،ن.گر تسهيل خواهد. شد.

Page 27: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

تجارب بین المللی حمايت از 1خودمراقبتي

برنامه ه.ای خودمراقب.تي در امريك.اي ش.مالي و 1970ز س.الای.اف.ت.، ا.روپ.اي. غ.رب.ي انف.ج.ار.ي از ا.راي.ه .مط.ال.ب .توس.ع.ه. ب.ا س.الم.ت م.ر.تب.ط و. .خو.دمراق.ب.تي. رخ داد هم .زم.ان. ب.ا .رش.د

ب.ه فن.اور.ي اط.الع.ا.ت، ا.نقالبي د.ر .دس.ترس.ي مص.رف كن.ندگان ش.د. ايجاداطالع.ات س.المت

ازدر امريك.ا، نس.ل جدي.د برنامه ه.اي نرم اف.زاري ب.راي ی ك.ن.ترل .و م.راقبت. از بس.ياري .از بيماري ه.اي م.ز.من مانن.د

ط.راحی .ش.د افس.ردگ.ي دي.ابت،. سوء.مص.رف. م.واد، ا.ی.دز، و . تاس.یس گردیدگ.روه ها.ي خودياري .الکترون.يکي

دسترس.ي اف.راد غيرمتخص.ص درامریک.ا ب.ه ط.ور روزاف.زونی .مراق.بت ه.اي پزش.كي .و دارو.ه.ا اف.زايش يافت.ه فن.او.ریب.ه

است. امريك....ا ارزش تخمي....نی ص....نعت ل....وازم پزش....كي در

.در سال است ميليارد دالر10خودمراقبتی

Page 28: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

تجارب بین المللی حمايت از 2خودمراقبتي

ت ر.سيده اس60000 به 1995 در سال ی خودیارآلم.ان تعداد گروه هادر. گروه ه.اي خودي.ار)گروه ه.اي داوطل.بی ك.ه ب.ه وس.يله مبتالي.ان ب.ه ي.ك در امریک.ا

رش.د ف.زاين.ده. اي خ.اص .ب.راي. كم.ك م.تقاب.ل ب.ه ي.ك.ديگ.ر تش.ك.يل. مي ش.وند.( ب.يم.ار.ي.ا.ي.ن گرو.ه ه.ا ب.ر.اي بيما.ري .ه.ا.ي روانی.، ا.ل.كلي .ه.اي گمن.ام،. بع.د. از دا.ش.ت.ه. اس.ت.

ديا.بت، ف.شار خون، انو.اع سرطا.ن ها. و دما.نس ني.ز تشكيل شد. . ش.دس در امريك.ا تأس.ي1964اولين خان.ه تب.ادل اطالع.ات خودمراقب.تي درس.ال .

ر.ا.ي .حم.ايت . ا.ز تش.کيل .و اس.تمرا.ر گر.وه ه.اي .ب. ا.م.اكن.ي. هس.ت.ند .ك.ه ا.ی.ن. خا.ن.ه ه.ا.،ت.س.هیل .رواب.ط.خود.ي.ا.ر. م.نظ.و.ر ب.ه م.ردم و. مت.خصص.ان د.ر اين. گرو.ه ه.ا .و.

آم.وز.ش و س.ر.ويس هاي. مش.اوره اي .را ت.أمين ت.اس.یس .ش.ده ا.ن.د و. اطالع.ات، مي نمايند.

المللی سمپوزيوم بین خودمراقب..تي در بخش اروپ..ايي س..ازمان جه..اني ب.ار 1975بهدا.ش.ت در .كپنه.اگ د.رس.ال اول.ین برگ.زار. و درآن. مش.ارکت ب.ر.ای

ا.ف.راد غ.يرمتخص.ص در م.راقب.ت از س.المت. از نظ.ر نق.ش،عملك.رد و .حيطه ه.ا.ي .تحقيق بررسي شد

منتش.ر ش.د بهداش.ت ،گزارش.ي از دف.تر اروپ.ايي س.ازمان جه.اني 1983درس.الک..ه ب..ه .ب.ررس..ي ج.نبه ه..اي .مختلفي از خودمراقب..تي .در كش..وره.اي مختل..ف

مي پرداخت.

Page 29: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

تجارب بین المللی حمايت از 3خودمراقبتي

،مكانيس.م اص.لي 3 ب.ه عن.وان يكي از یمراقب.ت خوددركان.ادا س.ند س.المت ب.راي ارتق.اي. س.المت ب.راي. هم.ه. مط.رح .اس.ت.

ب..ا اله..ام از هم..ه، را.هي ب..راي .ارتق..اي. س..المت. کان..اداا.رتق.اي. س.الم.ت .را ب.ه ص.ور.ت ، .س.ا.زمان جه.ان.ي .بهداش.ت

قا.د.رس..ازي. م..ر.دم .ب..راي. اف..ز.ايش كن..ترل. آن.ه..ا ب..ر ف.رآين..دسالم.تي .و بهبود آ.ن تعريف. مي ن.مايد..

،کان.ادا چ.الش اص.لي در بخش س.المت ش.ناخته ش.ده 3 در ، .بهب.ود. برنام.ه ه.اي پيش.گيرانه ا.س.ت: ك.اه.ش ش.كا.ف ع.د.الت

ب.يم..اري . ه..اي. ت.وانمن.دس..ا.زی. .م..ردم. ب..راي. س..ازگاري. ب..او .مزمن و س.اير م.شكالت. سالم.تي

،كم..ك متقاب..ل و خل..ق عالوه برخودمراقب..تی،درکان..اداا.ص.لی3محيط .ه.اي س.ا.لم راه.ب.رد 3 ب.راي .مواجه.ه ب.ا اين

چالش است.

Page 30: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

حمايت از خودمراقبتي دركجا مي تواند مفيد باشد؟

خودمراقبتي جزيي غیرقابل تفکیک از تمام حيطه هاي مراقبت مي باشد

- خودمراقب.تي برای ارتقاي سالمت و پيشگيري از بيماري 1

- خودمراقب.تي در بیمارهاي مزمن2

- خودمراقب.تي در بيماري هاي كوچك 3

- خودمراقب.تي در مراجعات به پزشكان عمومي 4

- خودمراقب.تي در هنگام ترخيص از بيمارستان5

- خودمراقب.تی در داروخانه ها 6

- خودمراقب.تي در بيماري هاي حاد در منزل7

- حم.ايت از خود مراقبتي در قالب حمايت اجتماعي8

Page 31: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

نمودار خودمراقبت

ي و حمايت از

آنحمايت از خود

مراقبتی

خودمراقبتي وضعیت های مزمن

خودپايشي•خوددرماني•مصرف دارو•

خودمراقبتي براي حفظ سالمت،بهبود

شيوه زندگي و پيشگيري از بيماري

سواد -

بهداشتي

پيشگيري -

از بيماري

حفظ -

سالمت

حل مساله -

خود -

تشخيصي

ارتباط -

مؤثر

شهروندي -

فعال

مراقبت تخصصي

وضعيت هاي مراقبت تخصصي مزمن

بیماري هاي حاد

بيماري هاي كوچک خود مراقبتي

خودمراقبتي بیماری های حاد

آموزش بيمار / آموزش سالمت آموزش مهارت های در محيط كار/

خودمراقبتي/اطالعات سالمت/ خدمات اجتماعي/ترویج

خودمراقبتي و خودتشخيصي/ابزارهاي

خودپايشي/گروه هاي خوديار و حمايتي/توسعهخانه های حامی

سالمت

Page 32: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

حمایت از خودمراقبتي در بیمارهاي 1مزمن

ام.روزه ش.يوع بيم.اري ه.اي غيرواگ.يردر جه.ان ب.ه ط.ور فزاين.ده اي رو ب.ه

افزايش است. جه..اني س..ازمان برگ..زارش بن..ا

س.ال در بيم.اري 2002بهداش.ت ،درص.د از ك.ل 60ه.اي غيرواگ.ير عام.ل

درص.د از ب.ار بيم.اري ه.ا 47م.رگ ه.ا و ب.ه ت.رتيب ب.ه 2020ب.وده ك.ه ت.ا س.ال

درصد خواهد رسيد.60 و 7380 درص.د م.رگ از اين بيم.اري ه.ا ن.يز

و كم بادرآم.د كش.ورهاي در غالب.ا� پايين اتفاق مي افتد.

Page 33: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

حمایت از خودمراقبتي در 2بیمارهاي مزمن

با حم.ايت مناس.ب از خودمراقب.تی، مبتالی.ان ب.ه بیم.اری ه.ای م.زمنمي توا.نن.د .توانم.ن.د ش.و.ند و. ي.اد بگيرن.د ك.ه ش.رکای فع.الي در بهب.ود از پيش.گيري و كن.دي .تخ.ر.يب ع.و.د، از جلو.گ.یر.ی مو.ج.ود، عاليم ت.وس.عه س.ا.یر مش.كالت .و ع.وارض ش.ون.د. اين ام.ر ب.ه آنه.ا كم.ك می زن.دگي از كيفيت ب.ا ش.رایط خودش.ان، در عي.ن س.ازش. كن.د .ك.ه

بهت.ري برخوردار. شون.د. مثلث تحت.اني قاع.ده در م.زمن، ه.ای بیم.اری ب.ه مبتالی.ان اك.ثر

م.را.قبت ق.ر.ار مي گيرن.د بن.ابر.این ح.تي درص.د ان.دكي اف.زايش ت.وان خودمراق.ب.تي .ی.ک بیم.ار.ی م.زمن.، مي. توان.د اث.ر ب.زرگي ب.ر ك.اهش

تق.اضاي خ.دمات تخصصي س.المت. داشت.ه باشد. آم.وزش مبتالی.ان در م.ورد داروه.ا، ن.وعي حم.ايت از خودمراقب.تي

ب.ر.اي مبتالی.ان ب.ه .بیم.ا.ری ه.ای م.زم.ن اس.ت ك.ه می توان.د ش.امل داروه.ا، عملك.رد و مزاي.ا ا.ز آنه.ا د.رك بهب.ود ب.ر.اي ع.اتي. اطال.ع.وارض اين از م.راق.بت نح.وه ی.ا. و دارو.ه.ا ج.انب.ي ع.وارض

مي باشد..

Page 34: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

مثلث نياز مبتالیان به بيماري هاي مزمن به خودمراقبتي

و مراقبت تخصصي

درصد باالي

خودمراق

بتي

80-70 % مبتاليان

بهبیماری هاي مزمن

مراقبت هاي مشاركتي

درصد بااليمراقبت هاي

تخصصي

مبتالیان به بيماري های پيچيده و

متعدد

بیماران پرخطر

Page 35: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

حمایت ازخودمراقبتي در مراکزسرپایی

:كوچ.ك ه.اي بيم.اري در مص.دوميت هاي خودمراقب.تي و بيماري ه.ا كوچ.ك،. حج.م ب.االيي از. مرا.جع.ا.ت. ب.ه س.رويس هاي. بهداش.تی .را در.ب.رمي

ان.ج.ام. اس.ت.. 15گ.ير.د. قا.ب.ل ا.ف.ر.ا.د مر.اقب.ت .ه.ا .توس.ط .خ.ود اي.ن از %ع.ات مك.ت.و.ب ب.ا.كيفي.ت خ.وب. طي. وي.زي.ت ه.ا، .از در.ای.ن. ح.الت .ا.را.ي.ه .اط.ال.ب.يم.ارس.ت.ان پيش.گيري ي.ا .بس.تر.ي. ش.دن. ف.ر.د .د.ر و.ي.زيت م.ج.د.د س.ر.پا.ي.ي

مي كند. :براس.اس آم.ار حاص.ل از خودمراقب.تي در مراجع.ات پزش.كان عم.ومی

پزش.كان. د.وس.وم .مش.اور.ه هاي ب.ه ن.زدي.ك س.الم.ت .انگلس.تان.، ش.ب.كه. ع.م.ومي ك.ه من.ج.ر ب.ه تج.و.يز .دارو .مي ش.ود، مي توان.د ب.ا داروه.اي ب.دون ن.ی.از .ب.ه تج.وی.ز .پزش.ک. ا.ر.اي.ه .ش.د.ه ت.وس.ط. .داروس.ا.زها. ي.ا .ح.تي ب.دون دارو.، را. . م.ردم عم.ومی، پزش.ک.ان خو.دمر.اقب.تي تو.ص.ي.ه هاي. ش.و.د.. د.ر.م.ان ت.وانم.ن.د. .م.ي .كن.د. .ك.ه ب.ه .ط.ور .منا.س.بي. .خ.و.د .را د.رم.ان .كنن.د. و. ازدري.افت

غير.ضروري د.ارو اج.تنا.ب كن.ند. :داروخانه ه.ا در منب.ع خودمراقب.تي عن.وان ب.ه داروس.ازها نقش

توص.يه. هاي خ.ود م.راقب.تي .در ح.ا.ل رش.د اس.ت. برنامه ه.اي م.ؤثر زي.ادي قاب.ل داروس.ازها ره.بري ش.ايع .ب.ا و ك.وچ.ك بيم.اري ه.اي زم.ين.ه در

اجراست.

Page 36: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

حمایت از خودمراقبتی از بیمارستان تا جامعه

:خودمراقب.تي ج.زیی خودمراقب.تي هنگ.ام ت.رخيص از بيمارس.تانقطعي از م.راقبت ه.ای بع.د از ت.رخيص بيم.اران از بيمارس.تان مراقب.تي برنام.ه از اطالع.ات خودمراقب.تي، قس.متي اس.ت. اس.ت ك.ه بای.د هنگ.ام ت.رك بيمارس.تان ب.ه بيم.اران داده ش.ود ت.ا خ.روج از بیمارس.تان، خوش.ایند ش.ود و از بس.تري ش.دن مج.دد بيم.ار جلوگ.يري مي ش.ود. مراقب.ان بهداش.تی مي توانن.د از ه.ر زمین.ه خودمراقب.تي در آموزش.ی خ.دمات ارای.ه ب.رای فرص.تی ب.راي پيش.گيري از ع.ود عالیم بیم.اری و ب.ازتوانی بع.د از دوره

بستری شدن در بيمارستان استفاده کنند. :حم.ايت از خودمراقب.تي خودمراقب.تي بيم.اري ه.اي ح.اد در م.نزل

از ع.واقب این بيماري ه.ا بیم.اری ه.ای ح.اد در م.نزل مي توان.د مث.ل مص.دوميت ناش.ي از س.قوط بیم.ار پيش.گيري كن.د. مث.ال ديگ.ر، احتم.ال پيش.گيري از س.كته مغ.زي ب.ا انج.ام خودمراقب.تي مناس.ب از طری.ق پ.ايش دقي.ق عاليم بع.د از تجرب.ه ی.ک حمل.ه

ايسكميك مغزی گذرا است. :بيم.اري ه.اي حم.ايت از خودمراقب.تي در ق.الب حم.ايت اجتم.اعي

ب.ه دنب.ال خ.دمات پزش.كان عم.ومي و كوچ.ك ب.راي م.ردمي ك.ه ن.يز اجتم.اعي و ب.ا مس.ايل ع.اطفي اغلب پرس.تاران هس.تند، خ.انگي، كنن.دگان وي.زيت و م.راقبت اس.ت.خانه هاي هم.راه نقش مي توانن.د خودی.اری ه.ای وگ.روه اجتم.اعي م.ددکاران

مؤثری در ارايه توصيه هاي خودمراقبتي داشته باشند.

Page 37: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

اجتماعي برسند.

مثال حمايت از خود مراقبتي

وقايع سالمتي

داروخانه-توص.يه هاي خ.ود ب.راي مراقب.تي بيماري ه.......اي

-كوچكنش........ريه هاي

اطالعاتي

خط تلفن خودمراقبتي

خ...ود - توص...يه هاي ب...راي مراقب...تي كوچك - بيماري هاي

ش..يوه توص..يه هاي زندگي

مراكز مراجعه بيماران

سر پاييو تلف.ني مش.اوره -گروه ه.ای در پيگ.يري

خودیار

مراكز جراحي سرپايي

و مراقبت غ..ير حم..ايت تخصص.ي بع.د از

اص.الح ت.رخیص/ بس...تري مراک...زشيوه زندگي اختی......اری

و م..راقبت برنامه ه..اي غيرتخصص...ي حم...ايت هنگ..........................ام ت....رخيص/توص....يه هاي

شيوه زندگي

درمانگاه هادچ....ار - بيم....اران در

بيماري ه.ا و مص.دوميت هاي ب...ه توص...يه كوچ...ك

ارتق.اي خ.ود - خودمراقب.تيمراقبتي

مراکز اورژانسط.رح ه.اي مراقب.تي

وحم.........ايت هنگ..ام غيرتخصص..ي ترخيص

آسايش..گاه آم.وزش ه.ا

مهارت ه..اي خ...ودمراقبت

ب....راي ي گروه مقيم

مراقبت در منزل مهارت ه..اي --- آم..وزش

ب..راي مراقب..تي خ..ود وض..عيت دچ..ار م..ردم

مزمن

خانهزن.............دگي شيوه س.الم،ورزش،تغذي.ه/ حباب ه.......اي تع.......ويض از روش.....نايي/پيش.....گيري اين.ترنت/ از س.قوط/اس.تفاده ه.ای روش از اس.تفاده خودتشخيص..ي/ خودمراقب..تی/ تط.ابق/ ه.ای خودپايش.ي/روش مك.ان ه.اي مراقب.تي وي.ژه/گ.روه

هاي حمايتي غيرتخصصي

قبت هاي پرستاريمرامهارت ه...اي -آم...وزش ب..راي مراقب..تي خ..ود اف.راد دچ.ار وض.عيت هاي

مزمن

مطب پزشكي عموميمراکزحم.ایت - ب.ه ارج.اع

خودمراقبتي تشويق وآموزش بیماران-

Page 38: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

بيماري هاي در خودمراقبتی اثربخشي شواهد 1مزمن

، ب..ه بيماري ه..اي م.زمنی..ان بيش..ترين م..راقبت م..ورد ني..از مبتال-1این خودمراقب..تي ا.س..ت و رفتاره..اي خ..ود را ب..ر ت..أثير برنا.مه ه..ا.

مت و ی،. بهداش.ت مراقبت ه.اي بهداش.تي ب.ه.ره من.دي. از وض.عيت س.ال.نشان .داده ا.ست.

هم زم.ان ب.ا ، هفت.ه اي ب.راي آرت.ريت6برنام.ه خودمراقب.تی -در ی.ک 2 دردش.ان ك.اهش ي.افت ش.ركت. كنن.دگا.ن، جس.م.اني .ا.ف.زايش ف.ع.اليت

ی.ان . كا.هش.ی و كم.تري. گ.زارش كر.دن.د .درد ن.یز .بع.د. .چه.ار. س.الو .مبتال.ب.ه . ی.ا.نمب.ت.ال آنه.ا .اتف.ا.ق .افت.اد. .م.ر.اجع.ا.ت س.ر.پ.ايي .در .د.رص.دي43

یم ن.یز. .س.ك.تة. مغ.ز.ي. و .ب.ي.م.اري. .ه.اي. .قل.بي. .ر.ي.وي. ك.اهش .خس.تگ.ي و .عال.. کردند. گز.ارش ر.ابیماری

آم..وزش ه..ای طری..ق مزاي..اي م..داخالت ارتق..اي س..المت از - 3دي.اب.ت، آس.م و. س.اير ب.يماري ه.اي م.زمن ب.ه ط.ور خو.دمراق.ب.تی در

م.داخالت انج.ام. گر.فت.ه ب.راي .م.ع.ني د.اري ب.ه .اثب.ا.ت رس.ي.ده .ا.س.ت.ش.ي.وه خ.ود.مرا.قب.تی .آرت.ريت. در .س.المن.دان. و. بر.نام.ه. ج.ام.ع م.دير.يت

ب.ا نت.ایج مثب.تی رو ب.ه رو ز.ن.دگي زن.ان س.ا.لمند م.بتال ب.ه .بيم.اري قل.بي،بوده است.

Page 39: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

درخودمراقبتی شواهد اثربخشي 2بيماري هاي مزمن

همك.اران بع.د از ب.ازبيني بيس.ت مطالع.ه، ب.ه اين نتيج.ه گیبس.ون وی.ان ب.ه آس.م.،د رس.يدن. از ك.ه. خودمراقب.تي د.ر مبتال. بس.تري ش.دن ب.خش اور.ژانس، .مراجع....ه ه در ب.يمار.س....تان.، .مرا.جع....ه. ب....آنه....ا

اورژان.س.ی ب.ه پزش.ك.ان .و روزه.اي غيبت از مدر.س.ه ي.ا مح.ل ك.ار را . می کاهد

برنام.ه ی.ک سادور و همك.اران دريافتن.د ك.ه ش.ركت كنن.دگان در )ب.ه یخودم.راقب.تی .دي.ابتی، اس.تفاده. كم.تري ا.ز خ.دمات بيمارس.تان

صو.رت سرپاي.ي يا بستري(. داشتند.. پزش.كان، ب.ه ازاي ی.د يأرزیس.تر و همك.اران مط.رح كردن.د ك.ه بن.ا ب.ر ت

م.د جوان.ان كم درآب.ر.ای .برنام.ه خو.دمر.اقب.تی آس.م. ه.ر .ي.ك دالري ك.ه ر در .درمان .آنه.ا صرفه. جو.يي مي. شو4 .تا . 3،.هزین.ه می. ش.ود د. دال.

همك.اران ص.رفه ج.ويي درهزينه ه.اي بيمارس.تاني ب.ه دنب.ال لوریج و .دالر 750خودم.راقب.ت.ی بي.م.اري. م.ز.من را. ن.زدي.ك ب.ه ه. اج.ر.اي .بر.نام.

ب.راب.ر ه.زين.ه 10ب.ه .ازا.ي .ه.ر. ش.ركت .كن.ن.ده. .تخمين .زدن.د ك.ه بيش .از. . ا.جراي بر.نامه مذكور ب.ه ا.زاي هر نفر مي با.شد.

Page 40: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

درخودمراقبتی شواهد اثربخشي 3بيماري هاي مزمن

مراقب.تي در بهب.ود ش.رايط بيم.اران م.زمن ثابت ش.ده اس.ت ك.ه خود است.. م.ؤ.ث.ر. د.ر.د. .كمر وس.ر.د.ر.د ، ا.ستئوآرتريت ز.انو، درد. مزمندچ.ار

مرور كلي تع..داد زي..ادي مطالع..ات، مق..رون ب..ه ص..رفه ب..ودنخو.دمراقب.تی ب.راي کن.ترل اض.طراب و افس.ردگي، س.ایر اختالالت

رو.انی و نيز بيماري هاي مزمن را نشان مي دهد. متاآن..اليز مطالع..ات نش..ان داده اس..ت ك..ه م..داخالت خودمراقب..تي

دربه.ب.ود .عملک.رد س.رويس ه.اي بهد.اش.تي و. ك.اهش اس.تفاد.ه از آنه.ا ثر بوده اند. ؤدر. بيماران بالغ آسمي م

تأمين اطالع.ات مناس.ب درم.ورد خودمراقب.تي ب.راي بيم.اران، ب.اعث درص.د 17 ت.ا 7ك.اهش .اس.تفاده از س.رويس هاي بهداش.تي درح.د

شده .است. در .اثربخش..ي گروه ه..اي خودي..اري ن..يز نش..ان داده ش..ده اس..ت

مت ا.عض.ا.ی . م.قاي.س.ه. ب.ا گ.روه .كن.ت.رل،. به.ب.ود بي.ش.تر.ي .در .وض.عيت. س.ال. این .گروه ها ايجاد مي شود.

Page 41: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

نتایج مطالعه پراید در برنامه خودمراقبتی سالمندان دچار بيماري قلبي

دوره ي.ك در بهداش.تي ازخ.دمات اس.تفاده و بيم.اري عاليم كاهش ساله گزارش شد.1پيگيري

ب.راي كلي.ه تش.خيص ه.ای قل.بي و م.نزلر روزه.اي بس.تري ددر زن.ان ه..ای %46 غيرق.ل..بي هزین..ه. ر.وزه..اي بس..تري د.ر ، %49بس..تري ،.

ه.ای % 41بي.مارس.تان بیم.اری دلی.ل ب.ه بس.تری ه.ای هزین.ه و . از زنان گروه كنترل بودر كمت% 44قلبی

دالر 3200صرفه ج.ويي در هزينه ه.اي بس.تري اف.راد ش.ركت كنن.ده ن.یز ب.ه .ازاي ه.ر. ش.رك.ت كن.ن.ده ب.ود ک.ه رقم مي.ا.نگين. تخمي.نی ب.راي ك.اهش

بود.شركت ك.ن.نده هر دالر به ازاي1800واقعي ه.زينه ها ،نس.بت هزين.ه ص.رف ش.ده ب.ه نتيج.ه با درنظرگ.رفتن تم.امي هزين.ه ه.ا

يافته ه.ا.ي منتج از. م.داخالت ب.ا حاض.ر. یا.فته. ه.اي. ب.ود5ب.ه 1بر.نام.ه. ..ساز.گ.ا.ر. استن.ی.ز آسم. . مراقبتی در آرتري.ت و خودآموز.ش

بيم.ه س.ازمان هاي برنام.ه پرای.د مي توان.د نت.ايج مثبت و مهم م.الي ب.راي داش.ته با.ش.د و م.يز.ان بهب.و.دي ناش.ي از اين. خ.دم.ات د.هن.دهارا.ي.هگ.ر ي.ا

اين نظ.ر را تق.ويت مي كن.د ك.ه حم.ايت م.الي از چ.نين كوش.ش برنام.ه،. هايي الزم است.

Page 42: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

شواهد اثربخشي خودمراقبتي در مشکالت شایع پزشکی

–امریکا(99تا96 هیلث وایز)در برنامه خط.وط و دفترچ.ه خودمراقب.تي بين تم.ام خانواره.اي ناحي.ه توزي.ع

شد. ی .را.هن.ماي تل.فني و .وبسايت خ.ودمراق.بتي را.ه انداز مش..كل 180در م..ورد دفترچ..ه ش..امل اطالع..ات خودمراقب..تي

.ن بودازم.ا.ن من.اس.ب ب.راي. مراجع.ه ب.ه متخصص. پ.زش.كي ش.ايع . و کارگ..اه ه..ايي در م..دارس، محل ه..اي ک..ار و کليس..اها ب..راي آگ..اه

س.اخت.ن م.رد.م ي.ا م.ش.تري.ان در .م.ورد .مف.اهيم خودمراقب.تي برگ.زار شد..

كارگ.اه ه.ايي ب.راي پزش.كان، پرس.تاران و س.اير ارای.ه دهن.دگانزم ب..راي. ك..ار ب..ا مش..تريان آگ..اه ع..ات ال. خ..دمات ب..را.ي ارا.ي..ه اطال.

تشكيل. شد. مطالع..ه اثربخش..ي پ..روژه ح..اكي از اف..زايش اس..تفاده از من..ابع

د.خو.دمراقب.تي و .در نتیج.ه، ك.ا.هش اس.تفاده ا.ز خ.دمات بهداش.تي بو

Page 43: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

شواهد اثربخشي خودمراقبتي در مشکالت شایع پزشکی

كارولين.اي )ش.رکا ابتک.ارات بهداش.تیه خودمراقب.تی پ.روژ دردفترچ..ه خ..انواده،154000به( ج.ن..وبي و جور.جي..اي .آمريك..ا

ك..ه ارزش..ي.ابي پ..ر.وژ.ه نش..ان د.اد هیل.ث .وای..ز د.اده ش..د...ای.ناس..ت.فاده .از. د.ف.تر.چ..ه م.نج..ر ب..ه .ك..اهش ويزي.ت ه..اي . ل.ي.ون دالر ي م5/34ص.رفه جو.يي ه.زينه .اي .م.ع.ا.دل ا ب.يمارس.تانی .ب.

ب..ه ازا.ي ه.ر دالر م..اه .ا.ج..راي .ا.ين .پ..روژه ش..د..30د.ر م..د.ت. ر .د.ر هزين.ه ه..ا.ي 10س..رمايه .گذار.ي ش..ده دراین پ..روژه، .. دال.

خدما.ت بهد.اشتي صرفه. جويي .گردي.د. ،ب.ا اس.تفاده ازدفترچ.ه راهنم.اي خودمراقب.تي در ي.ك ش.ركت ،

بر.نام.ه خ.ود مر.اقب.تی. اج.را گ.ردي.د. آن.اليز داده ه.ا در آغ.از و ی.ک بع.د.، ي.ك س.ا.ل ب.ه ازاي ه.ر دالر.65/39 ح.اكي .از آن. ب.ود ك.ه

) ك.ارم.ن.د ص.ر.فه ج.ويي ش.د هزينه ه.ا(. ك.لر % ك.اهش د24 در محل ه.اي ك.ار،ش.اغالنت.أمين اطالع.ات خودمر.اقب.تي ب.راي. كار است. بهد.اشتیر.اه مؤثري .براي كاه.ش هزينه ها.ي

Page 44: نظام جامع توانمندسازی مردم  برای خود مراقبتی

شواهد اثربخشي خودمراقبتي در پيشگيري و بهبود شيوه زندگی

آغ..از 1970دركان..ادا برنامه ه..اي ارتق..اي س..المت در ده..ة اف.زايش امي.د ، م.يالدي90 و 70بين س.ال هاي ده.ه. و .گردي.د

ب.ه زن.دگي در ب.د.و تول.د و. ك.ا.هش م.رگ و م.ير ن.وزادان اتف.اق ا.فتاد. .

10خ.ویش بهب.ود، ميلي.ون کان.ادايي زن.دگی جنبه ه.ايي در را و فع.اليت جس.مانيتغذي.ه اي.ت ا.مانن.د مص.ر.ف الك.ل، .ع.اد

% .آن.ان اين .تغي.يرات را ب.ه اف.زايش 67 .ک.هگ.زار.ش نمودن.دآگاهي. شا.ن از خطر.ات تهديد ك.ننده سالم.ت نسبت دادند.

بع.دها ب.ه ، اعتب.ار رفتاره.اي اظه.ار ش.ده توس.ط خ.ود ش.خصدر م..ر.گ و م..ير ناش..ي از ک..ه. و.س..يله ك..اهش چ.ش..مگي.ري

. تأييد شد ب.يماري .هاي قل.بي عرو.قي درکانادا ر.خ داد، بيم.اري، م.رگ و ب.ار ك.اهش برنامه ه.اي خودمراقب.تي در

.مير. و بهب.ود كيف.يت زندگي. مؤثراند