UvodLjubav. Ta arobna rije je za svako ljudsko bie pokretna snaga, eliksir ivota, preduslov za uspjeh, spokoj i sreu. Uprkos tome to se za tu rije, to neopipljivo boanstvo, ne treba traiti nikakvo objanjenje, odakle potie, kako se raa u nama, kako opstaje, die i vue nas naprijed gotovo da nema pjesnika ili pisca kome ona nije bila neiscrpna inspiracija. Skoro da nema romana, drame ili pjesme u kojoj ona nije rairila svoja krila, pa makar i izmeu redova.Ljubav. Rije koja okree kormilo broda zvanog ivot kao svetionik vodila je autore svijh ovozemaljskih epoha. Poev od Antie Grke Eshila, Euripida, Sofoklea, Homera i njihove ljubavne junake Jasona i Medeju, Antigonu i Hemona, Pariza i Helenu, Odiseja i Penelopu, potom ekspira i njegove svima poznate ljubave sage o Romeu i Juliji, Hamletu i Ofeliji, Otelu i Dezdemoni, a onda i Igoa ija se inspiracija ljubavi ogleda u priama o Kvazimodu i Esmeraldi, Marijusu i Kozeti, dok u poeziji ni Dui, ni Lorka, ni Prever, ni Lamartin, ni Neruda, ni Njego nisu ostali duni toj gospodarici svih nas, toliko puta pomenutoj Ljubavi.Ljubav je univerzalna i svevremena tema o kojoj su se napisale bezbrojne rijei, a pera kojima su pisane su nam ostavila svjedoanstva bez kraja o toj nebeskoj snazi koja spaja, ali i razdvaja i koja zapljuskuje svojim talasima naa bia, svijet, a tako i umjetnika djela.Jedno od brojnih, ali isto tako neizmjerno vrijednih umjetniko-knjievnih svjedoanstava o ljubavi ostavio nam je i veliki francuski pisac XX vijeka Marsel Prust. Taj neiscrpni izvor inspiracije kroz njegov roman rijeka U potrazi za izgubljenim vremenom se nalazi u raznim ulogama i formama: ljubav prema majci, ljubav prema eni, ljubav prema svom zanatu, ljubav prema pisanoj rijei, ljubav prema ivotu, pa ak i homoseksualna ljubav je nala svoje mjesto u ovoj enciklopediji francuske, ali i svjetske knjievnosti. Ovo knjievno djelo koje se sastoji od sedam tomova (U Svanovom kraju, U senci procvalih devojaka, Ka Germantovima, Sodoma i Gomora, Zatoenica, Nestala Albertina i Pronaeno vreme) obiluje raznim ljubavnim parovima, situacijama, priama i prevratima u kojima ak i sam autor ima jednu od uloga, ali saga koju nijedan italac ne moe da zaboravi, koja predstavlja jednu od najkompleksnijih ljubavnih pria gledano sa psiholoke strane jeste saga o Svanu i Odeti iz toma koji u samom naslovu nosi onu arobnu rije Jedna Svanova ljubav. Ovo je srednji dio prvog toma U Svanovom kraju kog sainjava Kombre, Jedna Svanova ljubav, Imena, meutim, on se moe itati i posmatrati nezavisno od cijeline ciklusa U potrazi za izgubljenim vremenom, jer predstavlja jednu vrstumise en abyme-aovog romana rijeka.No, osvrnimo se najprije na ljubav kao optu pojavu u Prustovom djelu, a zatim se prepustimo analizi uzbudljive prie o strasnoj ljubavi arla Svana i Odete de Kresi2. Ljubav u Prustovom djeluLjubav je osnova svega kako u ivotu tako i u knjievnosti koja predstavlja odraz ivota. Da bi ivjeli lijepo potrebno je voljeti ivot i sve njegove segmente kao i ivjeti u skladu sa samim sobom, sa sopstvenim potrebama i eljama. Cjelokupan Prustov ciklus U potrazi za izgubljenim vremenom jeste jedna oda ivotu koji treba da opstaje i die uprkos vremenu koje nije na naoj strani. U isto vrijeme, ovo remek-djelo predstavlja jednu mjeavinu ivota odnosno autobiografskih podataka i fikcije.U teoriji znamo da se zemlja okree, ali to u stvari ne opaamo, jer se tlo na kojem hodamo prividno ne mie, pa tako ivimo spokojno. Tako je u ivotu i s Vremenom.Prustovo razmiljanje o vremenu se poklapa sa Bodlerovim, Kiovim kao i sa miljenjem brojih drugih autora. Vrijeme je na neprijatelj, ali i pored sati koji prolaze moramo se truditi da ih ispunimo sreom, a osnova za to jeste Ljubav.Kao i kod svakog ljudskog bia Prustova prva ljubav u djetinjstvu bila je niko drugo do njegova roena majka. U Kombreu on opisuje majin lik kao jedini traak svjetlosti njegovog boleljivog i nejakog djeakog doba. Od svitanja do sumraka je ivio za trenutak kada e majka doi u njegovu sobu da ga poljubi za laku no. Meutim, bilo je i veeri kada ona zbog gostiju nije dolazila da mu podari tako za njega vrijedan poklon i te veeri su za njega bile sinonim za tugu i usamljenost. Jedina veza u tim trenucima izmeu tog osjetljivog djeaka i njegove majke bila je slukinja Fransoaza.Ma seule consolation, quand je montais me coucher, tait que maman viendrait membrasser quand je serais dans mon lit Mais ce soir-l, o maman en somme restait si peu de temps dans ma chambre, taient doux encore en comparaison de ceux o il y avait du monde dner et o, cause de cela, elle ne montait pas me dire bonsoir.Kod Prusta imamo odsustvo oca u djetinjstvu kao to kod Natali Sarot imamo odsustvo majke. I kod jednog i kod drugog ta ljubav prema pisanoj rijei koja se rodila u tom najranijem dobu i dala im kartu za vjenost, bila je sprijeavana, suzbijana i omalovaavana. Prustov otac se protivio sinovljevoj elji da se bavi pisanjem. Sanjao ne za njega posao diplomate. Uprkos tim okovima koje mu je otac postavio Prust je u sitnim satima gajiio tu ljubav prema knjizi itajui i tako njegujui svoj budui zanat.Tu je i ljubav prema umjetnosti uope: slikarstvu, muzici i pozoritu koja kod ovog pisca predstavlja simbol uzvienosti, duhovnosti i utoita.Dominantan momenat u Prustovom djelu jeste i ljubav i divljenje koja je nastala kod mladog Prusta prema glumici Bermi i njenom izvoenju Fedre. Lik Berme inspirisan je slavnom glumicom Sarom Bernar iji je ljubavnik bio pariski arlantan arl As koji je, po miljenju mnogih Prustova inspiracija za lik Svana. Jo jedan primjer Prustove smjese fikcije i ivota.Prustova Berma je poput Bodlerovog Fanula Spoj ljubavi, Boga i umjetnosti.ta je Boanska ljepota, koju mi je imalo otkriti Bermino glumljenje, danju i nou na oltaru s neprekidno napaljenim votanicama, vladala u dubini mojega duha, mojega duha za koji su mi moji strogi i lakomisleni roditelji htjeli odluiti hoe li ili nee u sebi zadrati to zauvijek, savrenstvo te boginje, otkrivene na onom istom mjestu gdje se dizao njen nevidljiv lik.Kada je rije o ljubavi mukarca prema eni Prustova prva ljubav u ovom obliku bila je prema djevojici rie kose ilberti, kerci Svana i Odete, u koju se on zaljubljuje jos u djeakim danima, a zatim u U sjeni procvalih djevojaka imamo pojavu Albertine, djevojke sa obrazima boje germanijuma kojoj je Prust u potpunosti posvetio dva toma svog ciklusa: Zatoenica i Nestala Albertina. Opsesivno zaljubljeni Prust poput svog lika Svana ispoljava ljubomoru i njihov odnos zrai dosadom i rutinom vie nego zadovoljstvom tako da se Albetina osjea kao zatoenica u toj ljubavi sve dok jednog dana ne ode ostavivi oprotajno pismo. U narednom tomu je opisana ta munina Prustovog srca koje ali za neostvarenom ljubavlju, a u isti mah ne prihvata ni saznanje da se ilbera udala za jednog od Germantovih.Meutim, strunjaci koji su se bavili Prustovom biografijim su sumnjali u postojanje ikakve ene u fizikom smislu u njegovom ivotu. Izvjesna je i Prustova homosekualnost o kojoj on bez uzdravanja pie u Sodomi i Gomori i na taj nain ulazi u plejadu pisaca poput Andre ida, Oskara Vajdla, Margaret Jursenar koji su naeli tu temu, a samim tim i moderni roman koji ne trpi tabue. Njegova homoseksualnost je dokazana prema navodnoj naklonosti prema njegovom sekretaru Alfredu Agostineliju i prema njegovom velikom prijatelju kompozitoru Rejnaldu Hanu.Sve u svemu Prustov ljubavni ivot bio je i ostao jedna velika misterija kako za kritiare, tako i za itaoce, jer je njegova spisateljska snaga bila toliko jaka da je napravila neraskidivu smjesu ivota i fikcije. Ta smjesa nam dokazuje i poruuje da i uprkos svemu treba uvijek vjerovati u Ljubav

3. Ljubav Svana i Odete Jedna Svanova ljubavRoman Jedna Svanova ljubav predstavlja mise en abyme itavog ciklusa U potrazi za izgubljenim vremenom. Njegova posebnost lei u tome to narator pripovjeda o dogaajima koji se deavaju prije njegovog roenja u vrijeme modenskog Pariza.Na drutvenoj sceni sa jedne strane imamo aristokratsku porodicu Germantove, dok sa druge porodica Verdiren koja pokuava da sa svojim neuspjenim pomodarstvom dosegne nivo istinske aristokratije. Gospodin i gospoa Verdiren posjeduju salon koji predstavlja pozornicu na kojoj se odigrava uvod, zaplet, kuliminacija, peripretije i rasplet strasne ljubavi Svana i Odete.Glavni junak arl Svan je obrazovani i otmeni mladi koji posjeuje salone u kojim prepriava svoje ljubavne pustolovine. Svan je neko ko mnogo voli ene, u njima trai zadovljstvo, nalazi ga, ali ga ono u potpunosti ne ispunjava. On je neto poput nomada. Potom njegova linost, kao i njegovo porijeklo je vrlo neutemeljeno, a u isti mah on je veliki uenjak i poznavalac umjetnosti. ivi u kvartu koji ne odie otmenou kojom on zrai stoga imamo paradoks koji nam dokazuje njegovu neutemeljenost kao i sama injenica da posjeuje salon Verdirenovih koji predstavlja jezgro malograantine.Pria o Svanu poinje kada mlada i infantilna Odeta de Kresi, stalna goa kod Verdirenovih, eli da svojim prijateljima iz salona predstavi svog novog prijatelja upravo pomenutog mladog uenjaka arla Svana. Njihovo upoznavanje se odigralo u pozoritu gdje izvjesni Svanov prijatelj predstavlja ovom armantnom mladiu ovu mladu i divnu enu koja, pak, ne ostavlja veliki utisak na samog Svana. Ona nije tip ene koja bi se njemu ikada dopala. Po Svanovom ukusu, kako je navedeno u djelu, imala je suvie naglaen profil da bi mu skrenula panju, njene oi su tako lijepe, ali kako kae, suvie krupne. Ovo razmiljanje nam dodatno potvruje njegovu neutemeljenost i kada je rije o enama, njegov ukus je neodreen, jer zaljubiti se u odreenu damu znai primjetiti neto posebno, ali i neopisivo u njoj, faktor koji zrai, ali mu objanjenja nema kao ni samoj ljubavi.Autrefois on rvait de possder le cur de la femme dont on tait amoreux, plus tard sentir quon possde le cur dune femme peut suffire vous en rendre amoreux.Nakon upoznavanja svjedok njihovih susreta i ljubavi, neto poput Lamartinovoig jezera, postaje kontraverzni salon Verdirenovih. Odeta de Kresi je, inae, bila mlada i neuka ena ija ni fizika ljepota nije vrijedna mukog oka. Slododno moemo rei da je ona neto poput Bodlerove an Duval.Lidal est inaccessible et le bonheur, mdiocre.U isto vrijeme u njenoj dui je obitavala velika praznina, povrnosti i neukost koju je ona pokuavala da prikrije raskonim haljinama, kiastima nakitom i minkom. Njena soba u koju je Svan esto zalazio bila je puna nepotrebnih detalja dok je svjetlo bilo prigueno to odaje atmosferu tajanstvenosti, kao i tenju da se prikrije to odsustvo sutine koja je vrlo okudna i kod svih pripadnika tabora Verdirenovih osim kod Svana koji je samo obini prolaznik njihovih hodnika. Verdirenovi bivaju oarani Svanom, njegovim manirima i znanjem. Odeti je imponovalo to je uspjela da jednog takvog mladog gospodina predstavi svojim prijateljima, ali istovremeno biva svjesna svog zrna vrijednosti kada je rije o uenosti i ponaanju u odnosu na trezor zvani arl Svan.Je comprends que je ne peux pas rien faire, mon chtive, ct de grands savants comme vous autres, lui avait-elle rpondu.U razgovorima izmeu Svana i Odete narator namjerno kroz njene reenice potencira njenu neobrazovanost i lo ukus u umjetnosti. Dok Svan pie studiju o slavnom slikaru Vermeru iz Delfta, Odeta moe na prste da nabroji umjetnike koji nisu ak ni vrijedni pomena.Kao da Prust kroz njihov odnos eli da istakne dominaciju mukarca nad enom , neku vrstu mukog ovinizma na nain na koji je to uinio i Bodler sa pjesmom Ideal.Meutim, kod jednog drugog para u djelu imamo potpunu suprotnost gospoa i gospodina Verdiren. Namjerno stavljamo gospou Verdiren na prvo mjesto, jer je ona ena koja je zasigurno posluila Odeti kao uzor za nakienost, ona je ta koja svojim oblaenjem i ponaanjem eli da privue panju svih pripadnika tabora Verdirenovih u kojem ona dri sve konce dok se gospodin Verdiren nalazi u njenoj sjenci. Ta nadobudna ena slua Vagnera ne zbog njegove genijalnosti, ve zbog toga da bi se pokazala kao ena koja prati novitete, poznaje umjetnost i tei da istakne naprednost svoje porodice. Njena jaa polovina se nije nita pitala u tom malom taboru, jer je njegova supruga raspolagala svim sredstvima ime dokazuje svoju naklonost prema materijalnim, a ne duhovnim stvarima.Pod plaom povrnosti u Odeti se ipak nalazilo neto to je moglo da privue Svanovu panju. Njena vjetina zavoenja koje ni sama nekad nije bila svjesna imala je maginog dejstva, jer u samoj njenog reeniciQue ny avez-vous oubli aussi votre cur, je ne vous aurais pas laiss le reprendre.ivjela je doza mistinosti, sladostraa i zavodljivosti. Svan je bio oaran i njenom sposobnou da pripremi jedno od najvanijih dijelova njegovog dana aja.Ce serait bien agrable davoir ainsi une petite personne chez qui on pourrait trouver cette chose si rare, du bon th.I ova injenica pripreme tog mistinog napitka nam potvruje tu ideju o prisustvu mistike i tajanstvenosti u njihovom odnosu.Svanova naklonost prema Odeti se najprije ispoljavala kroz veo putenosti i ulnosti tijela. Kasnije ta putena elja se metamorfozira u ljubav koja se u vie navrata u djelu obavija velom umjetnosti. Najprije je tu dominacija Ventejeve sonate o kojoj e biti prie itavo jedno poglavlje, no jedan isto tako znaajan momenat jeste Svanovo poreenje Odete sa likom Sefore, Mojsijeve ene, a Jetrove keri, na fresci slavnog Botielija. Svan je sam po sebi imao tu sklonost da u slikama velikih majstora nalazi slinosti sa stvarnou to je opet jedan od Prustovih dokaza koliko su ivot i fikcija dva svijeta koji se stapaju u jedan. Upravo kroz lik Sefore Svanova ljubav prema Odeti evoluira i dostie svoj puni sjaj.Le mot d uvre florentine rednit un grand service Swann. Il lui permit, comme un titre, de faire pntrer limage dOdette dans un monde de rves o elle navait pas eu accs jusquici et o elle simprgna de noblessele baiser et la possession qui semblaient naturels et mdiocres sils lui taient accords par une chair abme, venant couronner ladoration dune pice de muse, lui parurent devoir tre surnaturels et d dlicieux.Za njega sada i Sefora i Odeta su sinonim za jedno bie s obzirom da gledajui reprodukciju Jetrove keri on u tom odrazu vidi Odetu. Cijela ova vizija Odete kroz lik Sefore koja zrai i aurom erotizma pomae Svanu da shvati da i pored svih ena koje moe da ima eli samo jednu pored sebe Odetu de Kresi.Quand il avait regard longtemps ce Botticelli, il pensait son Botticelli lui quil trouvait plus beau encore et approchait de lui la photographie de Zphora, il croyait serrer Odette contre son cur.Njenu naklonost dobija upravo uz pomo te mitske ene, a i zahvaljujui svojoj mudrosti i dosjetljivosti, te joj jedne veeri upuuje pismo puno gneva i razoaranja koje za nju postaje izvor misli da takovog mukarca ne smije odstranati iz svog okruenja. U strahu da ga ne odbije od sebe ona mu drhtavim rukama uzvraa odgovor, moli za sastanak i tako ta ljubav iri svoje grane i lie. Svan je jednostavno bio neko ko je znao kako treba postupati sa enama, ali ubrzo i taj veliki zavodnik i arlatan poinje da gubi tlo pod nogama

4. Ljubomora, vjerna pratilja ljubavi kod PrustaDe tous les modes de production de lamour, de tous les agents de dissmination du mal sacr, il est bien lun des plus efficaces, ce grand souffle dagitation qui parfois passe sur nous.Zlo ije je ima ljubomora polako iri svoje pipke kroz Svanovu duu i tako njegov lik evoluira kroz djelo i omoguava nam da sagledamo i tanatovsku stranu njegovog bia. Ako je vjerovati Prustu ljubomora je neodvojiva komponenta ljubavi, jer ljubav dobija svoje pravo znaenje upravo uz primjesu te demonske zvijeri koja je prodirala i duu Molijerovih likova Arnolfa, Zganarela i Don Garsija Navarskog, no i Prust i Molijer od ovog duevnog otrova prave umjetnost na samo za njih karakteristian nain.Prust metamorforzira Svana od naivno zaljubljenog mladia u patoloki ljubomornog ovjeka ije su primjese ove ljubavne boljke nita drugo nego ozbiljna duevna, ali i mentalna bolest. Poetak njegove bolesti vidimo ve ubrzo nakon njegovog oduevljenja likom Sefore kada odlazi kod Verdirenovih da bi vidio Odetu koja je ve bila otila.En voyant quelle ntait plus dans le salon, Swann ressentit une souffrance au cur, il tremblait dtre priv dun plaisir quil mesurait pour la premire fois, ayant eu jusque-l cette certitude de le trouver quand il le voulait, qui pour tous les plaisirs nous diminue ou mme nous empche dapercevoir aucunement leur grandeur.Ovo je samo bljesak ljubomore Svanove due u odnosu na navalu koja se raa u nastavku. On poinje da izbjegava drutvo drugih ena eljevi samo Odetu pored sebe, ali istu rtvu je oekivao i od svoje ljepe polovine. Meutim, pojavom izvjesnog Forvila u salon Verdirenovih koji poinje da komunicira sa Odetom ubrzava navalu ljubomore kod Svana. elio je po svaki cijenu da taj snob, koji Verdirenove ak nije ni smatrao vrijednim drutvom nestane iz njihovog vidokruga, ali deava se ono to nije ni sanjao da moe da se desi. Verdirenovi kao pomodarska porodica koja kada se pojavi neko ili neto novo to grabi svojim kandamoa u elji da ispita ili iscjedi to ili tog do sri ne bi li izvukla kakvu korist upravo i to ini sa Forvilom, dok savakanu robu poput Svana odbacuje i ne eli vie u svom drutvu. Taj mali,ali prepredeni tabor pokuava da okrene Odetu ka Forvilu smatrajui njega boljom prilikom za nju od Svana. Organizuju izlete sa ciljem da spoji to dvoje mladih ljudi, ali naravno na te izlete Svan ne bi smio biti pozvan ni pod koju cijenu. Koliko je taj tabor ranije bio spona i svjedok ljubavi Svana i Odete sada postaje za njeno graenje nepremostiva prepreka.Na samom poetku verdirenovske zavjere Svan pokuava da izvue Odetu iz njihovih kandi tako to je odvodi na jug, ali taj otrov koji se ve proirio njegovom duom i venama ga sprijeava da se prepusti toj ljubavi, jer svaki mukarac kog bi susreo u njegovim oima bio bi potencijalni Odetin ljubavnik. To divno osjeanje ljubavi pretvara se u najstraniju opsesiju, bolest koja kljuca i od koje se postaje zavistan, jer Svan, po mom miljenju, koliko god Odeta ljubavnih grijehova poinila on bi joj zasigurno oprostio kada bi je pogledao u oi kao to je to inio Vitez de Grij Manon Lesko.Svan postaje marioneta tog otrova. eli da zna ta Odeta radi u svakom trenutku. Konci ljubomore kojih nije ni svjestan ga vuku da prati Odetino kretanje, da svraa u njen dom u sitne sate, da ita njena pisma koja dobija, par exellence elio je da ivi njen ivot. Jednom prilikom nailazi na pismo koje je ona uputila Forvilu, ali ne vidjevi u njemu nikakve kapi ljubavi njegova dua se smiruje, ali svaka nova spoljna dra je zahuhtava i pretvara ga u pravog Otela. Njegova opsestivnost Odetinim kretanjem ga je dovela do tog stadijuma da ak unajmljuje ovjeka kome plaa da je prati, ali njegov nemir mu ne da da sjedi skretnih ruku te i sam se daje u potrage za tim predmetom njegove boli kao to je to u Antici inio Orfej za Euridikom.Odeta je polako klizila iz njegovih ruka. to je vie pratio i elio da joj bude blii, ona se sve vie udaljavala od njega. Unutar njega tinjalo je mukotrpno previranje. Nije elio da bude napadan, da Odeta shvati da je on uhodi, a sa druge strane njegovo avolsko Ja ga je vuklo da to ini bez stajanja.U jednom navratu narator tj. sam Prust uporeuje Svanovo osjeanje ljubomore sa svojim kada majka ne dolazi u njegovu sobu da ga poljubi za laku no upravo zbog njihovog vjernog gosta samog arla Svana. Imamo utisak kao da mu Prust vraa milo za drago.Il la voyait mais nosait pas rester de peur de lirriter en ayant lair dpier les plaisirs quelle prenait avec dautres et qui tandis quil rentrait solitaire, quil allait se coucher anxieux comme je devais ltre moi-mmes quelques annes plus tard les soirs o il viendrait dner la maison Combray lui semblaient illimits parce quil nen avait pas vu la fin.Svan doivljava i potpuno metamorfozu i u oima drugih. Njegova bolest zvana ljubomora udaljavala ga je od drugih kao da je u pitanju lepra. Jedino De arls, Svanov vjerni prijatelj, je bio ovjek sa kim bi on otvoreno mogao govoriti o svojoj ljubavi prema Odeti, ak ga je nekad molio da bude Odeti pri ruci, a to moemo protumaiti kao Svanov kec u rukavu da sazna vie o njoj.On poinje da kopa i po njenoj prolosti, jer razlog za sopstvenu bol i ljubomoru poinje da trai u njoj tako da i sve ono to je proivjela smatra prologom svoje bolesti. Svaka glasnina o njoj znaila je rez na njegovom srcu. Raspituje se o njoj na raznim mjestima, pa ak i u javnoj kui. udi da sazna i o vremenu kada je ivjela u Nici gdje je, kako je nauo, bila poznata kao ljubimica drugih ena. Ovim motivom Prust nainje tu kontraverznu temu homoseksualnosti u ciklusu koja doivljava puni sjaj u Sodomi i Gomori. estice te teme nalaze se, takoe, u slutnji o odnosu izmeu Odete i same gospoe Verdiren to je kap koja puni aii boli unutar ovog kompleksnog lika.Svan je sam srljao u svoju propast, to je vie grebao po njenom ivotu to je njegova dua primala veu dozu otrova koji se odraavao na njegovo ponaanje i linost. Deavalo mu se neto slino kao portretu tj. dui Dorijana Greja koji je blijedio sa postupcima njegovog bia. Takoe, poeo je da dobija anonimna pisma o njenim ljubavnim avanturama koja jo pospjeuju oluju u njegovoj utrobi. Ona odlazi na putovanje u Egipat sa onim ije je ime paralo Svanove ui omraenim Forvilom.Ljubomora i ljubav su se smjenjivale u Svanovoj dui sve dok nisu stvorile vrtlog kome se nije mogla odrediti pripadnost. Svanova esencija se iskristalisala na Erosa koji gospodari ljubavlju i Tanatosa koji gospodari njegovom ljubomorom. Eros je vladao Svanom prije pojave Forvila koja je izvor otrova roenog u Svanu, dok je Tanatos zagospodario njime nakon ulaska tog snoba, kako ga je Svan opisivao, u njihov ivot. Zajedno ta dva segmetna bia su istanali svoj lik u njemu kao i u svakom ovjeku tako da Svan nije mogao da odredi da li je ono to osjea ljubav ili pak opsesivna ljubomora koja je u sutini bolest gore nego sama Prustova astma. Ljubav je hranila ljubomoru, ljubomora je trovala ljubav.Et cette maladie qutait lamour de Swann avait tellement multipli, il tati si troitement ml toutes les habitudes de Swann, tous ses actes, sa pense, sa sant son sommeil, sa vie, mme ce quil dsirait pour aprs sa mort, il ne faisait tellement plus quunavec lui, quon naurait pas pu larracher de lui sans le dtruire lui mme peu prs tout entier : comme on dit en chirurgie, son amour n tait plus oprable.U njegovim mislima stvorila se vizija dveju Odete. Prve, zavodljive, naivne, slatkorjeive u koju se bijae zaljubio i one druge, blijede, isprazne i leprave. Ova vizija kao i stanje izvezlo je pletivo koje moemo nazavati prokletstvom mukog srca koji voli, koje je izmeu dvije vatre. Moemo osuditi i jedno i drugo za propast njihove ljubavi. Frivolnu i infantilnu Odetu koja nije uradila nita da sauva ljubav u sebi i svojom nepanjom je pustila da umre, dok je opsesivni Svan gledavi kako ljubav umire svim svojim naglim postupcima samo ubrzao njenu smrt, mada je tu jedan od krivaca i njegova opsesivna mata.Car ce que nous croyons notre amour, notre jalousie, nest pas une mme passion conntinue, indivisible. Ils se composent dune infinit damours successifs, de jalousies diffrentes et qui sont phmres, mais par leur multitude ininterrompue donnent limpression de la continuit, lillusion de lunit.Prokletstvo u Svanu je bilo neizdrivo da on postepeno poinje da pokree svoj odbrambeni mehanizam sa milju da Odeta i nije u stvari bila vrijedna njegove panje, niti ljubavi. Zaalio je samo za vremenom, tim gorkim ovjekovim neprijateljem, koje je protraio na nju.Dire que jai gch des annes de ma vie, que jai voulu mourir, que jai eu mon plus grand amour, pour une femme qui ne me plaisait pas, qui ntait pas mon genre.

5. Ventejeva sonata, lajt-motiv njihove ljubaviSvaka ljubavna pria ima svoju pjesmu koja predstavlja zatitni znak ljubavi dvoje ljudi koji vole. Tako i u ovom knjievnom djelu duhovnu sponu izmeu Svana i Odete predstavlja mala fraza Ventejeve sonate. Ta melodija jeste himna njihove ljubavi, njihove radosti, ali kasnije i turobna misao i al za vremenom ljubavne sree.Marsel Prust je bio veliki poznavalac muzike umjetnosti to dokazuje i injenica da u itavom ciklusu pominje brojne slavne kompozitore poput Vagnera, Morela, arlusa a sam Ventej je kako smatraju mnogi inspirasan likom i djelom Kamij Sen Sansa. Za njega je muzika osnovni izvor spiritualnosti koji prua neizmjernu katarzu i boansku snagu. Taj doivljaj euterpine katarze je Prust u romanu Jedna Svanova ljubav opisao na tako poetian, a u isti vrijeme savren nain kako samo dolikuje ovom velikom piscu.Cest que la petite phrase, au contraire, quelque opinion quelle pt avoir sur la brve dure de ces tats de lme, y voyait quelque chose, non pas comme faisaient tous ces gens, de moins srieux que la vie positive, mais au contraire de si suprieur elle que seul il valait la peine dtre exprim.Ova arobnost muzike Svana je obasula u salonu Verdirenovih. Sluajui malu frazu ije savrenstvo nije umio da objasni, a i zato bi kada ona sama po sebi ini vie od same rijei kao i ljubav, u njemu se javlja itava jedna bujica pozitivnih osjeanja koja ga je vijorila poput vjetra u zanesenost iz koje nije elio da se probudi. Nakon prvog sluanja osjeao je toliku potrebu za ponovnim sluanjem te sonate kao to mukarac ima potrebu da ponovo ugleda enu koja mu se dopala u prolazu. U Svanovom sluanju sonate imamo spoj i rad svih ula.Andante iz sonate za violinu i klavir od Venteja je, oigledno, samo djeli tog velikog muzikog djela koji je lajt-motiv ljubavi Svana i Odete i tako ono daje tom odnosu primjesu mistinosti obavijeno orelom umjetnosti, ali sa druge strane odaje postojanje parcijalnosti i povrnosti njihovih linosti, porijekla, pa i ljubavi jer je u pitanju samo jedna fraza.Ventejeva sonata je za njihovu ljubav ono to je madlena u Prustovom djetinjstvu iz Kombrea. Ona je svjedoanstvo postojanja njihove ljubavi, paralelni svijet koji tee i dokazuje nam da su postojali jedan Svan i Odeta koji su se voljeli. Ona je sveti simbol i boanstvo njihovog odnosa.Nakon kraha njihove veze ova mala fraza Svana vrati u vrijeme kada je Odeta jo bila zaljubljena u njega, on to osjeanje ponovo proivi, a onda ga vine u nitavilo koje sada postoji u njegovom biu i ona za njega sada postaje simbol patnje, boli i podsjednik da je nekada bio srean, ali toga vie nema.Et la pense de Swann se porta pour la prmire fois dans un lan de piti et de tendresse vers ce Vinteuil, vers ce frre inconnu et sublime qui lui aussi avait d tant souffrir ; quavait pu tre sa vie ? au fond de quelles douleurs avait-il puis cette force de dieu, cette puissance illimite de crer ? Quand ctait la petite phrase qui lui parlait de la vanit de ses souffrances, Swann trouvait de la douceur cette mme sagesse qui tout lheure pourtant lui avait paru intolrable, quand il croyait la lire dans les visages des indiffrents qui considraient son amour comme une divigation sans impotance.6. ZakljuakSvan je bio i srean i nesrean.To je balans kojim upravlja vaga zvana ivot. Prust nam od srca poruuje da trebamo biti svjesni nesree, ali u isto vrijeme permanentno tragati za sreom.On ne connat pas son bonheur. On nest jamais aussi malheureux quon croit.Svanova opsesivnost u nekim komponentama nalazila se samo u njegovoj mati tako da je potrebno u ivotu oduprijeti se samom sebi, toj tanatovskoj strani naeg bia i truditi se da pobjedimo u najteoj ivotnoj borbi borbi sa samim sobom. Isto tako prepustiti se svom biu i svemu onom to ivot nosi, i ljubavi i ljubomori, jer samo tako emo spoznati ono to je ljudsko, a ono to je ljudsko ne treba da nam bude strano. Svan i Odeta su dokaz da smo svi mi ljudi koji su roeni da vole i da budu voljeni i da se bore, jer njihova ljubav je ipak nala svoj put, a to moemo vidjeti u ostatku ciklusa U potrazi za izgubljenim vremenomMILO AVRAMOVILiteratura:1. Prust, Marsel, Jedna Svanova ljubav, Vijesti, Podogrica, 2012.2. Prust, Marsel, U sjeni procvalih djevojaka, Zora GZH, Zagreb, 1977.3. Prust, Marsel, U Svanovom kraju, Paidea, Beograd, 2007.