tuolbuol (january) 31, 2018 nilaini (wednesday) - …

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 1st. deC. , 2017 to 3rd. JAn.,2017 delivery : 31-01-2018 (wed) Time :9AM- ll stock Stock : 306 (19kg & 5 kg available) Hmasawnna Thar Vol - 33/107 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI CDBA meeting CCPUR: Churachandpur District Badminton Asso- ciation (CDBA) General Body meeting February 3, 2018, 11AM khin CDBA Hall, Hiangtam Lamka, CCPur-ah nei ning a tih. Hi huna hin member hai chu kim taka \hang seng dingin President, CDBA in inhri- ettirna a siem. EFCI Saikawt Presby. Conf. CCPUR: Evangelical Free Church of India (EFCI) Saikawt Presbytery 51st Presbyters’ Conference, 2018 chu February 2-4, 2018 inkar sung khin Muolhlum EFCI Biekin, Rengkai, CC- Pur-ah hmang ning a tih. Conference thupui chu “Kohran Hrisel (Healthy Church) Acts. 2:44-47 a nih. Conference sunga thuhriltu dinghai chu - Rev. Rohm- inglien Pakhuongte, Vice President (Edn.), PMS, Siel- mat; Rev. Immanuel Lalth- lenglien, Dean of Students, TCS, Rengkai le Rev. V. Lal\halien Zote, Academic Dean, TCS, Sielmat hai ning an tih. Chun, Conference sung hin Rorelna le Kohran Upa Ordination le induction um a ta, PSS lawmman semna um bawk a tih. Nagaland election boycott a ni chun Naga issue chingfel ni naw nih: Kiren Rijiju New deLHi: Election hi Constitutional process a na, central sawrkar chu Consti- tution thuneina hnuoia um a ni bawk leiin ‘Nagaland election boycott a ni chun Naga hai buoina hi ching- fel ni naw nih’ tiin Union Minister of State for Home Kiren Rijiju chun a hril. Nagaland a party tum tum 11 han Naga political is- sue chingfel a ni naw chun election-ah ngir lo dinga thutlukna an siem hnunga Rijiju hin hi thu hi a hril a na, Nagaland a party tum tum hai chu Naga hnam le Nagaland hmakhuo an ngai tak tak chun election-ah ngirin buoina um lova As- sembly election nei dingin fielna a siem. Union Minister Rijiju chun Naga han hun sawt taka inthawka an nghak tah ‘Naga issue’ chingfel chu sawrkarin a ngaiven tak hai laia mi a nih tiin a hril a, election chu constitutional process a ni ang bawkin, a hun taka nei a \ul a, Naga is- sue khawm a hun takah cing- fel ning a tih tiin a hril. Mr. Rijiju hi Naga- land BJP election in-charge khawm a na, Nagaland sawrkar Naga People’s Front (NPF) \hangin trib- al bodies le civil society groups hai thlawp a, Naga political issue sukfel a ni naw chun election-ah ngir lo dinga thutlukna an siem chu la ngaituo nawn hai sien a nuom thu a hril. Mr. Ri- jiju chun, Core Committee of the Nagaland Tribal Ho- hos and Civil Organisations (CCNTHCO) hai ngaituona le Naga mipuihai ngirhmun sawrkarin a hriet chieng hle a, amiruokchu, “election boycott hi solution an nawh” tiin Mr. Rijiju chun a hril. Prime Minister Naren- dra Modi inpumpekna a hin ringna innghat ngam ei tiu. Kum tamtak liemtah a Naga hai buoina hi sawrkar thlungpuiin a ngaivenin a ngaipawimaw hle a nih. As- sembly election tluong taka nei hin central sawrkar le NSCN-IM hai inbiekna suk- tluong a ta, sawrkar khawm a hma nekin an pumpek zuol ding a nih ti hi ring ngam ding a nih tiin Mr. Rijiju chun a hril. Poppy dona le inzawmin meeting CCPUR: Jan. 31, 2018, 12:30Noon hin Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CC- Pur inrawinain DC Office Conference Hall-ah CCPur District-a Poppy/Opium sukbo tumna le inzawmin joint meeting um a tih. Hi huna hin concern officials hai bakah Tribal Apex Or- ganisation tina President/ Chairperson hai \hang din- gin DC, CCPur chun an hriettir. Thawktu 38 an pension ding CCPUR: March 1, 2018 khin CCPur District-a Education Department thawktu 25 le Medical Dept. thawktu 13 an sin haia inthawk an pension ding a nih. Medical Dept. a thawk- tu pension ding hai chu- CMO office a inthawk Ngemkhongai, Head Clerk; Malsawmthieng, FHW/ ANM; Seikhomawi Joute, FHS; Nengneihoi, FHS; Th. Sanachandra Singh, MHW; Y. Somokanta, MHW; Chinlianmang, Driver; Lalfakthang, Grade-IV; P. Pauzagin, Grade-IV; Lalthangvung, Grade- IV; Samuel, Grade-IV le Lamkhomang, Grade- IV hai an nih. Education Department thawktu pension ding hai chu ZEO, CCPur a inthawk K. Dongzalam, DI of School Thanlon; N. Pakasana, DI of School, >>sunzawmna phek 4-ah Samulamlan; M. Thang¬zalian, Head Lampui hawng CCPUR: Zani zingkar 7:30AM khan New Lamka huomsunga um Vengnuam South le Kanan Veng in- fepawna lampui feet 1000 a sei Upa N. Thawn- zathang Road chu hawng a ni a, Lampui hawng a um hi Petheul EBCC local pastor K. Pumsuanthang in Pathien kuomah \awng\ aia inhlanna a nei. Upa N. Thawnzathang hrietzingna dinga lampui hi hawng le a hming inputtir a nih. Free Echo Screening Test nei; CCPUR: Zani zingkar 9AM a inthawk khan Dis- trict Hospital, CCPur a OPD sawng chung NCD Clinic hmuna Rashtriya Bal swasthya Karyakram (RBSK) le National Pro- gramme for prevention and control of Cancer, Diabe- tes, Cardiovascular diseas- es and Stroke (NPCDCS) hnuoia Manipur Heart Foundation le Sky hospital hai \hangruola huoihawt- nain Echo Screening Test nei a nih. Hi huna hin naupang 54 le puitling 60, an ren- gin mi 114 en an ni a, in en hman loa kir nawk ieman- izat an um. Echo screening test huna hin naupang 23 le puitling 4, an rengin mi 27 zet operation thaw \ul ding hmusuok an ni a, Imphal-a Sky Hospital-ah operation thaw dinga refer an nih. Hi Screening test a ding hin Imphal-a inthawk Dr Firoz (CTVS Surgeon), Dr M Sanibala (RMO Sky hospital), Dr Margaret Thanga (RMO Sky Hospi- tal), Sister Abemsana ECG Sister, Sister Chitra ECHO Sister, Sister Golmei OPD Sister le Sister Birbul OPD sister hai an hung a nih. Sparsh Leprosy Awareness campaign cum Anti-Leprosy Day hmang CCPUR: District Leprosy Unit/NLEP, DHS, CCPur hmalakna in zani khan CMO Mini Conference Hall-ah Sparsh Leprosy Awareness campaign cum Anti-Lep- rosy Day hmang a na, Pu Shyam Lal Poonia, Deputy Commissioner, Churachan- dpur in awareness campaign hawngna a nei hunah Chura- chandpur chu ph^r natna um nawna, ‘Leprosy Free’ ni dingin a puong. Awareness campaign hi kum tinin Ma- hatma Gandhi in ph^r natna invawihai a ngaisak zie hriet zingna dinga martyr a chang ni January 30 zata hmang hlak a nih. Pu Shyam Lal Poonia, DC in khuollien ni puma thu a hrilna a chun, district ad- ministration in Churachan- dpur district sunga ph^r natna invawi hai po po hriet suok dinga hma a lak ding thu a puong a, chuong hai enkawlna dingin theitawpin hma lak a ni ding thu a hril bawk. Ph^r natna invawihai chu endawng le hnuoisie el ding an ni nawh tiin Pu Shy- am Lal Poonia in a hril a, >>sunzawmna phek 2-ah Champion Trophy an lawm ding CCPUR: Zou Gal Cen- tenary Shield 2017 cham- pion Gangam Soccer Club (GSC) chun Feb. 3, 2018 khin Chiengkon Commu- nity Hall-ah Champion Tro- phy lawmna le lawmthu hrilna hun hmang an tih. Pu Norbar Sanate thina thuah HPC (D) in hrilfiena a siem CCPUR: January 27, 2018, 8:00PM vela Hmarkhawl- ien a Norber Sanate @ Bara that a nina le iznawm khan HPC (D) President Pawl a inthawk Reuben LR Hmar, Inf. & Publ. Of- ficer, HPC(D) le Solomon Hmar, Info. & Publicity (Defence), HPC(D) han January 30, 2018 khan hril- fiena thusuok an siem a. An thusuoka chun hieng a hnuoia thu hai hi an ziek. Pu Norbar sanate (47) thina chungthu- Hmar Christien Lead- ers’ Forum (HCLF) le Hmar Inpui (HI)-in a phut angin Hmar People’s Con- vention (Democratic) HPC (D)-P chun hieng a hnuoia ang hin hrilfiena a siem. Hmar Inpui hmalakna’n HCLF chun inremna a buotsai a, chu thu le inza- wm peiin HPC (D) pawl pahni (HPC (D)-President le HPC (D)-Chairman pawl) le HNA-hai chun inremna le inhrietthiemna thuthlung June 20, 2015 khan an lo siem a. Chu in- remna thuthlung chuh HPC (D)-P chun inza taka suk dik tumin theitawpin hma a lak a. Chuleiin, hi organisa- tion sum hmuna ... >>sunzawmna phek 4-ah MPC Manipur Hqrts. Gen. Assembly nei CCPUR: January 30, 2018, 10:30AM khan Lamka Branch YMA Hall, Hmuia Veng, CCPur-ah Mizo People Convention (MPC), Manipur Hqrts. 33rd General Assembly nei a nih. Session khatna Upa K. Laldawngliana, Vice President, MPC HQ Ma- nipur in a keihruoi a, hun hawng \awng\aina Rev. Vanmawia in a nei a, hi zo hin chawimawina thil- pek inhlanna hun hmang a ni a, Secretry, Sub-Hqrts, Secy (Fin) Hqrts le Gen. Secy haia inthawk report ngaithlak a ni bakah Presi- dent, GYMA Manipur; Chairman, MLS, Manipur; President, MZP HQ Mani- pur le President, MPC Ma- nipur haia inthawk thuhril ngaithlak a ni a, Upa Lungmuana, IAS, Con- sultant, MPC HQ Mani- pur in ‘Inpumkhatna atana hruaitute leh memberte mawhphurna” ti thupui hmangin thu a hril bawk. Session hninaa chun rorelna nei a ni a, hi huna hin Mizo Peoples Conven- tion Census nei ding, MPC Women Wing chu MHIP a thlakthleng ding ti le agen- da dang dang hai hriltlang a nih. Social Welfare Minister-in sawrkar Office, NGO le Centre hai surprise visit a thaw Sin thaw lo chun hlaw khawm hmu lo ding: Nemcha Kipgen imPHAL: Manipur-a BJP \huoi sawrkar-a nuhmei minister umsun, tribal Iron Lady Pi Nemcha Kipgen chun Thawlenni khan Bishnupur district sunga Social Welfare De- partment hai iengkhawm hrillaw- kna um lovin a sir a. A department sungah sin \ha taka thaw a ni theina dingin, Bible-in ‘Sinthaw pei lo chun fak khawm fa naw raw se’ a ti ang deuvin, tuta inthawk chu ‘sin thaw lo chu hlaw khawm hmu lo ding’ tiin khau takin a puong. Pi Nemcha Kipgen hin Social Welfare department sunga thawktu- hai kai le kai naw inchikna (Atten- dance register) khawm a en a. Of- fice-in-charge kuomah thawktuhai po po ni tina an kai dan inchikin \ha takin, office timing hai indiktaka zui dinga hril tawl dingin a hril bawk. “Sawrkarin hlaw a mi pekna san chu mani sin \ha taka thawna ding le mipui rawng \ha taka bawlna dinga a mi pek a nih” tiin a hril a. Thawk- tuhai chu mipui (visitors) han har- satna thu an hung intlunhai reng reng chu ngun takin, zaidawthei tak le hrethiem taka lo ngaithla pek pei dingin an fui tawl bawk. Visit a thaw sung hin Minister Pi Nemcha chun Bishnupur district-a District Social Welfare department- in a hluo office room po pohai chu a fang kuol vawng a. Thawktuhai chu compound po po fai taka sie zing dingin a hril tawl bawk. Hienglai zing hin social welfare department thawktuhai khawmin a department le an mimal harsatna thuhai an hung intlun tawl bawk a. Minister-nu chun a thei tawpin an harsatnahai chu a \hangpui pei ding thu a lo hrilpek tawl a. Depart- ment le mimal hmasawnna ding thila \hangpuina hni rin lo dingin an fui tawla, an lawm tawl hle. Pi Nemcha chun, hienga hril- lawkna khawm um lova social welfare department office a sir thut thut hi a chang changin a thaw hlak ding thu a hrilpek a. Chuleiin, thawktuhai chu inring zinga uma mani sin seng ringum taka thawin, kilkhawr tak taka \hangpui ngai hunghai khawm lo \hangpui hlak dingin a hril bawk. “Hienga regular taka surprise visit thaw le thawktuhaiin \ha taka sin thawa office an kai zing chun, ram hla tak taka inthawka hunghai khawm office thawktu an um nawh ti um ta lovin an harsatnahai a hun takah sukfelin sawrkar scheme hai khawm \ha lema hlen puitling an nih beisei a um” tiin chanchinbu- mihai a hril. >>sunzawmna phek 2-ah Imphal-ah Martyrs’ Day hmang imPHAL: Home Depart- ment hmalakna in zani khan GM Hall, Imphal-ah India pa Mahatma Gandhi le India zalenna suoltuhai hriet zingna le inzana suk- langna dingin Martyrs’ Day hmang a nih. Governor Dr. Najma Heptulla in khuol- lien niin mihuoisenhai inza pekna an rawi a, Chief Minister Pu N Biren Singh, Council of Ministers, Op- position leader Pu O Ibobi Singh, MLAs le civil le police officials han Gandhi statue-ah p^r inhlanin inza- na an suklang. Martyrs’ Day hmangna a hin siren vawi hni sukri a na, pakhat chu zalenna suoltu mihuoisenhai inza suklangna dingin minute 2 sukri niin, chu hun sung chun mipui fekhawm hai to \awkin an ngir a, a vawi hnina chu hun suktawpna dinga sukri a nih. Minute hni sung hin Imphal khaw- pui a motor tlan lai khawm an umna hmunah chang lovin an ch^wl seng. Mar- tyrs’ Day hmangna a hin Shri Bal Mukundev Gov- ernment Music College, Imphal a teachers le stu- dents han Mahatma Gandhi hla dittak an sak. Khuga Battalion han Lam an siempek CCPUR: Thingat sub- division sunga Thingat le Khunta khuo infepawna chu a \ha naw em em a. Abikin Zoukhuno, Theigo- tang, Hiantam Khunou le Thingat hai infepawna a rengin Km 46 vel chu a \ha naw leiin mihriem fe thei nawna hiel an nih tah a. Hieng khuo haia cheng- hai ta dinga an fak zawng- na ding le sumdawngna inzinna ding lampui \hatak el chu Khuga Battalion As- sam Rifles han an siempek a. January 30 chena khan Zoukhuno a inthawka Thin- gat chen lampui an sukfai pek vawng niin PIB thu- suok chun a hril. Ni danga infepaw \ha mumal thei tah lo kha tuhin chu lam lien inhawi rawn- gin an infepaw thei tah niin a hril. (PIB) Bishnupur le Moirang-ah nuhmei le pasal 50 ve ve um theina hostel bawl ning a tih: Radeshyam imPHAL: Chiru Students’ Union, North East India (CSU-NEI) han ‘Beyond Quality’ ti thupui hmanga Sadu Chiru Village, Kang- pokpi District a an huoi- hawt 15th Chiru Students’ Conference, 2018 chu zani khan Education Minister Pu Th Radeshyam in a hawng. Pu Radeshyam in khuollien ni puma thu a hrilna a chun, inchuklai naupang a ma- maw zuolhai umna dingin Bishnupur le Moirang-ah nuhmei le pasal 50 ve ve an um theina ding hostel bawl ning a tih tiin a hril. Depart- ment of Labour & Employ- ment fethlengin Manipur a kutsinthawtu le labours hai dawmsangna dingin theit- awpa hma lak pei ning a tih tiin Pu Radeshyam chun a hril bawk. Pu Radeshyam chun Manipur hi hnam chitin chitang le \awng tum tum hmang hai um khawmna a na, chu hai laia chun Chiru hnam hi hnam pawimaw le state sukmawitu an nih tiin a hril. A hril peina-ah, entirna dingin ‘Roti Bank, Mumbai’ thu a hril a, hi sinthawna hi ‘Mumbai Dabbawalas’ Sub- hash Talekar’ hmalakna a chengna ding In nei lo khaw- laia khawsa hlak hai fak ding pekna a nih tiin a hril. ‘Roti Bank, Mumbai’ hmalakna hi Manipur a khawm thaw \an hun lai tak a na, \amna sukbo a fak le dawm hum- hal hi a pawimaw hle a nih. Hun inthlak danglam dan hi ennawn rawp hlak ding a na, hun liemtah, hun ei hmang mek le hun la hung um ding hin iem a min chuktir ti le, hun liemtah a inthawk hma- baka ei khawsak dan ding inchuk tum ding a nih tiin Pu Radeshyam chun a hril. Students’ Meet a \hang hai chu mi vangnei tak an nih tiin Pu Radeshyam in a hril a, hieng ang hun hi ‘in- formal education’ ei hmu theina hun a nih tiin a hril bawk. Biswajit in SAT Wall Calendar 2018 a tlangzar imPHAL: Administrative Reforms Minister Pu Thon- gam Biswajit Singh in zani khan Conference hall, New Secretariat office, Imphal- ah State Academy of Train- ing Wall Calendar 2018 a tlangzar. SAT Wall Calen- dar hi Manipur mipuihai ni pawimaw hai hril hrietna dinga siem niin, State Civil Services, State Accounts training, Office Proce- dure training, Attachment Course of All India Servic- es, Professional Course of various State Services haia foundation course conduct hun ding le a dang dang Calendar a hin a um a nih. Calendar chun Disaster Management, Child La- bour, Health Care and Sani- tation hai \hangin Centrally Sponsored Training >>sunzawmna phek 2-ah David Beckham in MLS Team a nei ve tah

Upload: others

Post on 04-May-2022

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY) - …

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

GAS NEWS Agency : KIM JOEBooking : 1st. deC. , 2017 to 3rd. JAn.,2017delivery : 31-01-2018 (wed) Time :9AM-tillstockStock :306(19kg & 5 kg available)

HmasawnnaTharVol-33/107 | Churachandpur | email:[email protected] | Phone:+91-3874-236846 | Rs6/-percopy

TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWICDBA meeting

CCPUR: Churachandpur District Badminton Asso-ciation (CDBA) General Body meeting February 3, 2018, 11AM khin CDBA Hall, Hiangtam Lamka, CCPur-ah nei ning a tih. Hi huna hin member hai chu kim taka \hang seng dingin President, CDBA in inhri-ettirna a siem.

EFCI Saikawt Presby. Conf.CCPUR: Evangelical Free Church of India (EFCI) Saikawt Presbytery 51st Presbyters’ Conference, 2018 chu February 2-4, 2018 inkar sung khin Muolhlum EFCI Biekin, Rengkai, CC-Pur-ah hmang ning a tih. Conference thupui chu “Kohran Hrisel (Healthy Church) Acts. 2:44-47 a nih. Conference sunga thuhriltu dinghai chu - Rev. Rohm-

inglien Pakhuongte, Vice President (Edn.), PMS, Siel-mat; Rev. Immanuel Lalth-lenglien, Dean of Students, TCS, Rengkai le Rev. V. Lal\halien Zote, Academic Dean, TCS, Sielmat hai ning an tih. Chun, Conference sung hin Rorelna le Kohran Upa Ordination le induction um a ta, PSS lawmman semna um bawk a tih.

Nagaland election boycott a ni chun Naga issue chingfel ni naw nih: Kiren RijijuNew deLHi: Election hi Constitutional process a na, central sawrkar chu Consti-tution thuneina hnuoia um a ni bawk leiin ‘Nagaland election boycott a ni chun Naga hai buoina hi ching-fel ni naw nih’ tiin Union Minister of State for Home Kiren Rijiju chun a hril. Nagaland a party tum tum 11 han Naga political is-sue chingfel a ni naw chun election-ah ngir lo dinga thutlukna an siem hnunga Rijiju hin hi thu hi a hril a na, Nagaland a party tum tum hai chu Naga hnam le Nagaland hmakhuo an ngai tak tak chun election-ah ngirin buoina um lova As-sembly election nei dingin fielna a siem.

Union Minister Rijiju chun Naga han hun sawt taka inthawka an nghak tah ‘Naga issue’ chingfel chu sawrkarin a ngaiven tak hai laia mi a nih tiin a hril a, election chu constitutional process a ni ang bawkin, a hun taka nei a \ul a, Naga is-sue khawm a hun takah cing-fel ning a tih tiin a hril. Mr. Rijiju hi Naga-

land BJP election in-charge khawm a na, Nagaland sawrkar Naga People’s Front (NPF) \hangin trib-al bodies le civil society groups hai thlawp a, Naga political issue sukfel a ni naw chun election-ah ngir lo dinga thutlukna an siem chu la ngaituo nawn hai sien a nuom thu a hril. Mr. Ri-jiju chun, Core Committee

of the Nagaland Tribal Ho-hos and Civil Organisations (CCNTHCO) hai ngaituona le Naga mipuihai ngirhmun sawrkarin a hriet chieng hle a, amiruokchu, “election boycott hi solution an nawh” tiin Mr. Rijiju chun a hril. Prime Minister Naren-dra Modi inpumpekna a hin ringna innghat ngam ei tiu. Kum tamtak liemtah a Naga hai buoina hi sawrkar thlungpuiin a ngaivenin a ngaipawimaw hle a nih. As-sembly election tluong taka nei hin central sawrkar le NSCN-IM hai inbiekna suk-tluong a ta, sawrkar khawm a hma nekin an pumpek zuol ding a nih ti hi ring ngam ding a nih tiin Mr. Rijiju chun a hril.

Poppy dona le inzawmin meetingCCPUR: Jan. 31, 2018, 12:30Noon hin Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CC-Pur inrawinain DC Office Conference Hall-ah CCPur District-a Poppy/Opium sukbo tumna le inzawmin joint meeting um a tih. Hi huna hin concern officials hai bakah Tribal Apex Or-ganisation tina President/Chairperson hai \hang din-gin DC, CCPur chun an hriettir.

Thawktu 38 an pension

dingCCPUR: March 1, 2018 khin CCPur District-a Education Department thawktu 25 le Medical Dept. thawktu 13 an sin haia inthawk an pension ding a nih. Medical Dept. a thawk-tu pension ding hai chu- CMO office a inthawk Ngemkhongai, Head Clerk; Malsawmthieng, FHW/ANM; Seikhomawi Joute, FHS; Nengneihoi, FHS; Th. Sanachandra Singh, MHW; Y. Somokanta, MHW; Chinlianmang, Driver; Lalfakthang, Grade-IV; P. Pauzagin, Grade-IV; Lalthangvung, Grade- IV; Samuel, Grade-IV le Lamkhomang, Grade- IV hai an nih. Education Department thawktu pension ding hai chu ZEO, CCPur a inthawk K. Dongzalam, DI of School Thanlon; N. Pakasana, DI of School, >>sunzawmna phek 4-ahSamulamlan; M. Thang¬zalian, Head

Lampui hawngCCPUR: Zani zingkar 7:30AM khan New Lamka huomsunga um Vengnuam South le Kanan Veng in-fepawna lampui feet 1000 a sei Upa N. Thawn-zathang Road chu hawng a ni a, Lampui hawng a um hi Petheul EBCC local pastor K. Pumsuanthang in Pathien kuomah \awng\aia inhlanna a nei. Upa N. Thawnzathang hrietzingna dinga lampui hi hawng le a hming inputtir a nih.

Free Echo Screening Test nei;

CCPUR: Zani zingkar 9AM a inthawk khan Dis-trict Hospital, CCPur a OPD sawng chung NCD Clinic hmuna Rashtriya Bal swasthya Karyakram (RBSK) le National Pro-gramme for prevention and control of Cancer, Diabe-tes, Cardiovascular diseas-es and Stroke (NPCDCS) hnuoia Manipur Heart Foundation le Sky hospital hai \hangruola huoihawt-nain Echo Screening Test nei a nih. Hi huna hin naupang 54 le puitling 60, an ren-gin mi 114 en an ni a, in en

hman loa kir nawk ieman-izat an um. Echo screening test huna hin naupang 23 le puitling 4, an rengin mi 27 zet operation thaw \ul ding hmusuok an ni a, Imphal-a Sky Hospital-ah operation thaw dinga refer an nih. Hi Screening test a ding hin Imphal-a inthawk Dr Firoz (CTVS Surgeon), Dr M Sanibala (RMO Sky hospital), Dr Margaret Thanga (RMO Sky Hospi-tal), Sister Abemsana ECG Sister, Sister Chitra ECHO Sister, Sister Golmei OPD Sister le Sister Birbul OPD sister hai an hung a nih.

Sparsh Leprosy Awareness campaign cum Anti-Leprosy Day hmang

CCPUR: District Leprosy Unit/NLEP, DHS, CCPur hmalakna in zani khan CMO Mini Conference Hall-ah Sparsh Leprosy Awareness campaign cum Anti-Lep-rosy Day hmang a na, Pu Shyam Lal Poonia, Deputy Commissioner, Churachan-dpur in awareness campaign hawngna a nei hunah Chura-chandpur chu ph^r natna um nawna, ‘Leprosy Free’ ni dingin a puong. Awareness campaign hi kum tinin Ma-hatma Gandhi in ph^r natna invawihai a ngaisak zie hriet zingna dinga martyr a chang ni January 30 zata hmang hlak a nih.

Pu Shyam Lal Poonia, DC in khuollien ni puma thu a hrilna a chun, district ad-ministration in Churachan-dpur district sunga ph^r natna invawi hai po po hriet suok dinga hma a lak ding

thu a puong a, chuong hai enkawlna dingin theitawpin hma lak a ni ding thu a hril bawk. Ph^r natna invawihai chu endawng le hnuoisie el ding an ni nawh tiin Pu Shy-am Lal Poonia in a hril a, >>sunzawmna phek 2-ah

Champion Trophy an lawm ding

CCPUR: Zou Gal Cen-tenary Shield 2017 cham-pion Gangam Soccer Club (GSC) chun Feb. 3, 2018 khin Chiengkon Commu-nity Hall-ah Champion Tro-phy lawmna le lawmthu hrilna hun hmang an tih.

Pu Norbar Sanate thina thuah HPc (D) in hrilfiena a siemCCPUR: January 27, 2018, 8:00PM vela Hmarkhawl-ien a Norber Sanate @ Bara that a nina le iznawm khan HPC (D) President Pawl a inthawk Reuben LR Hmar, Inf. & Publ. Of-ficer, HPC(D) le Solomon Hmar, Info. & Publicity (Defence), HPC(D) han January 30, 2018 khan hril-fiena thusuok an siem a. An thusuoka chun hieng a

hnuoia thu hai hi an ziek.Pu Norbar sanate (47) thina chungthu- Hmar Christien Lead-ers’ Forum (HCLF) le Hmar Inpui (HI)-in a phut angin Hmar People’s Con-vention (Democratic) HPC (D)-P chun hieng a hnuoia ang hin hrilfiena a siem. Hmar Inpui hmalakna’n HCLF chun inremna a buotsai a, chu thu le inza-

wm peiin HPC (D) pawl pahni (HPC (D)-President le HPC (D)-Chairman pawl) le HNA-hai chun inremna le inhrietthiemna thuthlung June 20, 2015 khan an lo siem a. Chu in-remna thuthlung chuh HPC (D)-P chun inza taka suk dik tumin theitawpin hma a lak a. Chuleiin, hi organisa-tion sum hmuna ... >>sunzawmna phek 4-ah

MPC Manipur Hqrts. Gen. Assembly neiCCPUR: January 30, 2018, 10:30AM khan Lamka Branch YMA Hall, Hmuia Veng, CCPur-ah Mizo People Convention (MPC), Manipur Hqrts. 33rd General Assembly nei a nih. Session khatna Upa K. Laldawngliana, Vice President, MPC HQ Ma-nipur in a keihruoi a, hun hawng \awng\aina Rev. Vanmawia in a nei a, hi zo hin chawimawina thil-pek inhlanna hun hmang a ni a, Secretry, Sub-Hqrts, Secy (Fin) Hqrts le Gen.

Secy haia inthawk report ngaithlak a ni bakah Presi-dent, GYMA Manipur; Chairman, MLS, Manipur; President, MZP HQ Mani-pur le President, MPC Ma-nipur haia inthawk thuhril ngaithlak a ni a, Upa Lungmuana, IAS, Con-sultant, MPC HQ Mani-pur in ‘Inpumkhatna atana

hruaitute leh memberte mawhphurna” ti thupui hmangin thu a hril bawk. Session hninaa chun rorelna nei a ni a, hi huna hin Mizo Peoples Conven-tion Census nei ding, MPC Women Wing chu MHIP a thlakthleng ding ti le agen-da dang dang hai hriltlang a nih.

Social Welfare Minister-in sawrkar Office, NGO le Centre hai surprise visit a thaw

Sin thaw lo chun hlaw khawm hmu lo ding: Nemcha KipgenimPHAL: Manipur-a BJP \huoi sawrkar-a nuhmei minister umsun, tribal Iron Lady Pi Nemcha Kipgen chun Thawlenni khan Bishnupur district sunga Social Welfare De-partment hai iengkhawm hrillaw-kna um lovin a sir a. A department sungah sin \ha taka thaw a ni theina dingin, Bible-in ‘Sinthaw pei lo chun fak khawm fa naw raw se’ a ti ang deuvin, tuta inthawk chu ‘sin thaw lo chu hlaw khawm hmu lo ding’ tiin khau takin a puong. Pi Nemcha Kipgen hin Social Welfare department sunga thawktu-hai kai le kai naw inchikna (Atten-dance register) khawm a en a. Of-fice-in-charge kuomah thawktuhai po po ni tina an kai dan inchikin \ha takin, office timing hai indiktaka zui dinga hril tawl dingin a hril bawk. “Sawrkarin hlaw a mi pekna san chu mani sin \ha taka thawna ding le mipui rawng \ha taka bawlna dinga a mi pek a nih” tiin a hril a. Thawk-

tuhai chu mipui (visitors) han har-satna thu an hung intlunhai reng reng chu ngun takin, zaidawthei tak le hrethiem taka lo ngaithla pek pei dingin an fui tawl bawk. Visit a thaw sung hin Minister Pi Nemcha chun Bishnupur district-a District Social Welfare department-in a hluo office room po pohai chu a

fang kuol vawng a. Thawktuhai chu compound po po fai taka sie zing dingin a hril tawl bawk. Hienglai zing hin social welfare department thawktuhai khawmin a department le an mimal harsatna thuhai an hung intlun tawl bawk a. Minister-nu chun a thei tawpin an harsatnahai chu a \hangpui pei ding

thu a lo hrilpek tawl a. Depart-ment le mimal hmasawnna ding thila \hangpuina hni rin lo dingin an fui tawla, an lawm tawl hle. Pi Nemcha chun, hienga hril-lawkna khawm um lova social welfare department office a sir thut thut hi a chang changin a thaw hlak ding thu a hrilpek a. Chuleiin, thawktuhai chu inring zinga uma mani sin seng ringum taka thawin, kilkhawr tak taka \hangpui ngai hunghai khawm lo \hangpui hlak dingin a hril bawk. “Hienga regular taka surprise visit thaw le thawktuhaiin \ha taka sin thawa office an kai zing chun, ram hla tak taka inthawka hunghai khawm office thawktu an um nawh ti um ta lovin an harsatnahai a hun takah sukfelin sawrkar scheme hai khawm \ha lema hlen puitling an nih beisei a um” tiin chanchinbu-mihai a hril.>>sunzawmna phek 2-ah

Imphal-ah Martyrs’ Day hmang

imPHAL: Home Depart-ment hmalakna in zani khan GM Hall, Imphal-ah India pa Mahatma Gandhi le India zalenna suoltuhai hriet zingna le inzana suk-langna dingin Martyrs’ Day hmang a nih. Governor Dr. Najma Heptulla in khuol-lien niin mihuoisenhai inza pekna an rawi a, Chief Minister Pu N Biren Singh, Council of Ministers, Op-position leader Pu O Ibobi Singh, MLAs le civil le police officials han Gandhi statue-ah p^r inhlanin inza-na an suklang. Martyrs’ Day hmangna

a hin siren vawi hni sukri a na, pakhat chu zalenna suoltu mihuoisenhai inza suklangna dingin minute 2 sukri niin, chu hun sung chun mipui fekhawm hai to \awkin an ngir a, a vawi hnina chu hun suktawpna dinga sukri a nih. Minute hni sung hin Imphal khaw-pui a motor tlan lai khawm an umna hmunah chang lovin an ch^wl seng. Mar-tyrs’ Day hmangna a hin Shri Bal Mukundev Gov-ernment Music College, Imphal a teachers le stu-dents han Mahatma Gandhi hla dittak an sak.

Khuga Battalion han Lam an siempek

CCPUR: Thingat sub-division sunga Thingat le Khunta khuo infepawna chu a \ha naw em em a. Abikin Zoukhuno, Theigo-tang, Hiantam Khunou le Thingat hai infepawna a rengin Km 46 vel chu a \ha naw leiin mihriem fe thei nawna hiel an nih tah a. Hieng khuo haia cheng-hai ta dinga an fak zawng-na ding le sumdawngna

inzinna ding lampui \hatak el chu Khuga Battalion As-sam Rifles han an siempek a. January 30 chena khan Zoukhuno a inthawka Thin-gat chen lampui an sukfai pek vawng niin PIB thu-suok chun a hril. Ni danga infepaw \ha mumal thei tah lo kha tuhin chu lam lien inhawi rawn-gin an infepaw thei tah niin a hril. (PIB)

Bishnupur le Moirang-ah nuhmei le pasal 50 ve ve um theina hostel bawl ning a tih: Radeshyam

imPHAL: Chiru Students’ Union, North East India (CSU-NEI) han ‘Beyond Quality’ ti thupui hmanga Sadu Chiru Village, Kang-pokpi District a an huoi-hawt 15th Chiru Students’ Conference, 2018 chu zani khan Education Minister Pu Th Radeshyam in a hawng. Pu Radeshyam in khuollien ni puma thu a hrilna a chun, inchuklai naupang a ma-maw zuolhai umna dingin Bishnupur le Moirang-ah nuhmei le pasal 50 ve ve an um theina ding hostel bawl ning a tih tiin a hril. Depart-ment of Labour & Employ-ment fethlengin Manipur a kutsinthawtu le labours hai dawmsangna dingin theit-awpa hma lak pei ning a tih tiin Pu Radeshyam chun a hril bawk. Pu Radeshyam chun Manipur hi hnam chitin chitang le \awng tum tum hmang hai um khawmna a

na, chu hai laia chun Chiru hnam hi hnam pawimaw le state sukmawitu an nih tiin a hril. A hril peina-ah, entirna dingin ‘Roti Bank, Mumbai’ thu a hril a, hi sinthawna hi ‘Mumbai Dabbawalas’ Sub-hash Talekar’ hmalakna a chengna ding In nei lo khaw-laia khawsa hlak hai fak ding pekna a nih tiin a hril. ‘Roti Bank, Mumbai’ hmalakna hi Manipur a khawm thaw \an hun lai tak a na, \amna sukbo a fak le dawm hum-hal hi a pawimaw hle a nih.

Hun inthlak danglam dan hi ennawn rawp hlak ding a na, hun liemtah, hun ei hmang mek le hun la hung um ding hin iem a min chuktir ti le, hun liemtah a inthawk hma-baka ei khawsak dan ding inchuk tum ding a nih tiin Pu Radeshyam chun a hril. Students’ Meet a \hang hai chu mi vangnei tak an nih tiin Pu Radeshyam in a hril a, hieng ang hun hi ‘in-formal education’ ei hmu theina hun a nih tiin a hril bawk.

Biswajit in SAT Wall calendar 2018 a tlangzar

imPHAL: Administrative Reforms Minister Pu Thon-gam Biswajit Singh in zani khan Conference hall, New Secretariat office, Imphal-ah State Academy of Train-ing Wall Calendar 2018 a tlangzar. SAT Wall Calen-dar hi Manipur mipuihai ni pawimaw hai hril hrietna dinga siem niin, State Civil Services, State Accounts training, Office Proce-

dure training, Attachment Course of All India Servic-es, Professional Course of various State Services haia foundation course conduct hun ding le a dang dang Calendar a hin a um a nih. Calendar chun Disaster Management, Child La-bour, Health Care and Sani-tation hai \hangin Centrally Sponsored Training >>sunzawmna phek 2-ah

David Beckham in MLS Team a nei ve tah

Page 2: TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY) - …

Hmasawnna Thar2 TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY) ARTiCLe/HeALTH & emPLOYmeNT News

Editorial Boardlalmalsawm sellate:Editor&Publisherroding l. sellate: Jt. Editor ramditum ralsun: Asst. EditorJoseph Joute:Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien:ComputerAssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

EditorialNagaland-ah PR a hung um phut el dim!

SUNZAWMNA..VAWISUN THUPUINisienlakhawm kei chun chu i ngilneina hi ka ring a nih, i mi sandamnaa hin ka lungril chu lawm a tih. Lalpa chawimawiin hla sak ka tih, ka chunga \hataka a thaw ta leiin ~ Sam 13:5-6

Election Commission of India (ECI) in January 31, 2018 a Nagaland Assembly seats 60 haia inthlangna February 27, 2018 a nei dinga lo puong ta le inzawmin zani hmasa khan Nagaland Tribal Hohos and Civil Organisations (CCNTHCO) Core Committee chun Hotel Japfu, Kohima hmunah meeting neiin Naga political issue chingfel (inemna thluontling siem) hmasa phawt a ninaw chun Election boycott dingin Nagaland-a Political parties tum tum 11 han Joint dec-laration an siem a. Hi chungthua hin Election Com-mission of India in Nagaland Election nei dinga a lo puong ta anga a fethlengpui chun February 1, 2018 ah total bandh thaw a ni ding thu Core Committee a Convenor Theja Therie chun a hril. Hieng laizing hin BJP \hanga parties 11 han joint declaration an siem a inthawk darkar tlawmte hnungin Nagaland state BJP Unit chun hi joint declaration-a hming ziektu an members pahni hai chu party aiaw dinga ruot an ninaw bakah hi thuah \awngkam nei thei dinga thuneina pek an ni nawh tiin party a inthawk an suspended zui nghal. National BJP general Secre-tary Ram Madhav chun hi joint declaration-a hming ziek dingin tukhawm thuneina pek (authorized) an ni nawh tiin a hril a. CCNTHCO convenor Theja Therieh ruok chun declaration-a hming ziektu hai chu an political party in a ‘authorized’ vawng a ni thu le Minister of State for Home Kiren Rijiju, in-charge of Nagland Election khawmin a hrietpui nia hrilin, hi declaration ding le inzawma Core Committee in NPF president Dr Shurhozelie thlawp dinga an van hmu-pui hunah Nagaland CM Ina hin Rijiju khawm a lo um thu a hril a nih. Tuta Nagaland Assembly fe mek hi March 13, 2018 a tawp ta ding a ni a. ECI in February 27, 2018 a Nagaland state Assembly Election nei dinga a lo puong ta anga a fethlengpui chun Nagaland-a hin politics thila buoina nasa tak a hung um ding niin an lang. Election ding le inzawm hin Election Commis-sion chun January 31, 2018 hin Election Notification an suo ta ding a ni a, in candidate nuom hai ta dingin February 7, 2018 a inthawk nomination paper file \an thei ning a ta, nomination paper file thei hun sun-gah tukhawm nomination paper file an umnaw chun ‘Constitutional Crisis’ a hung um ding a nih. Political science a chun sawrkar roinrelna (gov-ernment administration) –ah buoina um a, chu buoina chingfel thei lo le chingfel thei ding an umnaw hunah ‘Constitutional Crisis’ ei ti hi a hung inumtir a, dan enkawl le kengkaw tu ding an um tanaw leiin Article 356 hnuoiah Assembly suspended animation an-nawleh Assembly \hiekin Governor/President Rule ei ti hi zam a hung ni hlak a nih. ECI in a thupuong a fethleng pui a, Nagaland po-litical party tum tum han election boycott dinga dec-laration an siem hi an fethlengpui bawk chun politics thilah buoina el chau ni loin Naga helpawl han hel thar thawin buoina lien lem le inthattuona hai chen khawm hung intlun thei a nih. Hieng laizing hin Declaration siem a ni zo sawt-nawte hnungah declaration-a hming ziektu member pahni an suspended Centre-a BJP \huoitu hai thupek anga BJP in Nagaland Assembly Election hi boycott ve loa candidate siem luiin BJP chauin candidate an lo siem chun Nagaland a hin BJP in sawrkarna an hung siem el dim ti khawm hriet a ninaw bawk. Declaration a khan Naga People’s Front (NPF), Nationalist Democratic Progressive Party (NDPP), Nagaland Congress,United Naga Democratic Party (UNDP), le state BJP, Indian National Congress (INC), Aam Aadmi Party (AAP), Nationalist Con-gress Party (NCP), Lok Janshakti Party (LJP), Janata Dal (United) bakah National People’s Party (NPP) hai an \hang a, candidate hai kuomah party ticket peklo le nomination paper file lo dingin hming an ziekhnan seng a nih. Sawrkar le Framework Agreement ziektu NSCN(IM) khawmin political parties hai tukhawm candidate siem lo le election a ngir lo dingin an lo hril ta bawk leiin Election hi fethlengpui a ni chun sawrkar le NSCN (IM) han inbiekna an nei mek khawm hi a sukbuoi el dim ti khawm hriet a ni naw a, sawrkar thlungpuiin kawng danga a chingfel naw chun buoina iemani tak chu hung um dingin an lang. Framework Agreement thua boruok a hung sosang pei chun Manipur Politics chen khawm a la hung ng-hawng phak el thei bawk a nih. Hieng a ni lei hin Political parties tum tum hai an thutiemah an ngir nghet seng chun nomination paper file an umnaw ding ti chu a chieng a, Constitutional crisis leiin lo thei loa Nagaland chu President Rule hnuoia sie a hung \ul ding a nih.

emPLOYmeNT News 1.All india institute of medical sciences (Aiims), Rishikesh ah Nursing Officer (Staff Nurse Grade III) Post 1126 (UR-570, OBC-304, SC-168, ST-84) a ruok. Thiemna B.Sc (hons) Nursing/B.Sc. Nursing; B.Sc. (Post-Certificate)/Post Basic B.Sc Nursing; Registered Nurses & Midwife annawleh Diploma in GNM ni a \ul. Inhnikna nei han January 22, 2018 a inthawk March 12, 2018 chenin hnina lekha peklut thei ning a ta, thu chieng lem institute website: www.aiimsrishikesh.edu.in ah hmu thei ning a tih. Chun, All India Institute of Medical Sciences (Jodh-pur) hmunah Professor post 28; Additional Professor post 24; Associate Professor post 45 le Asst. Prfessor post 24 a ruok. Thu chieng lem www.aiimsjodhpur.edu.in ah thu chieng lem hriet thei le application February 12, 2018 chenin peklut thei ning a tih. 2. iTBP hnuoiah Constable le Head Constable post 241 (Head Constable 60, Constable 180) a ruok. Inhnikna nei han February 7, 2018 chenin hnina lekha peklut thei ning a ta, www.upsconline.nic.in fethlengin online application chu www.recruitment.itbpolice.nic.in ah ptklut thei ning a ta, wesbite a inthawk thuchienglem hriet thei ni awk a tih. Thiemna Class XII passed, Certificate in Motor Me-chanic from recognised Institute or ITI with 3 years prac-tical experience. 3. UPsC chun National Defence Academy post 360 le Naval Academy post 55 lakna dingin National Defence Academy & Naval Academy Examination (1), 2018 (In-dian Naval Academy Course (INAC)) huoihawt a tum. Inhnikna nei hai ta dingin January 15, 2018 a inthawk February 5, 2018, 6PM chenin Online in application pe-klut thei ning a tih. Thiemna Class XII passed ni a \ul a, Naval Academy a ding hin Class XII ah Physics le Mathematics subject la ni a \ul. Thu chieng lem le Application chu UPSC website:www.upsc.gov.in ah hmu thei ning a tih.

NE region Airports a dingin AAI in Rs. 3,400 cr

New deLHi: North-east states a Airports hai upgrade-na dingin Airports Authority of India (AAI) in Rs. 3,400 crore a peksuok. AAI chairman Guruprasad Mahapatra in chanchin-bumihai kuoma a hril dan chun, Rs. 1,720 crore chu Assam state a hmang ding a na, Tripura-ah Rs. 525 crore, Manipur-ah Rs. 800 crore, Nagaland-ah Rs. 42 crore Arunachal Pradesh-ah Rs. 211 crore le Mizoram-ah Rs.

60 crore hmang ning an tih. AAI chairman chun, projects tum tum Rs. 934 crore anghu sengna chu zofel an ni tah a, a la bak po chu kum hni annawleh kum thum hnungah zofel ning an tih tiin a hril. 2016-17 sung khan Northeast a Airports haiah 68.04 lakh vel passen-gers an um a, kum hlui leh tekhi chun 27.02% in pas-sengers an pung a nih tiin AAI Chairman chun a hril bawk.

Mizoram mi A. Zakia in Padma Shri Award

AiZAwL: Saiha, south-ern Mizoram a um Pu A. Zakia (87) chu Mara literature le journalism tienga a thaw hlawk leiin civilian awards hai laia insang pawl tak ‘Padma Shri Award’ dawng dinga thlang a nih. Pu A. Zakia hi Mara hnam hai laia hi Award dawng hmasatak a nih. Kum 1930 khan Pu A. Zakia hi Lorrainville, Saikao-ah a pieng a, M.E (Class VI) chen Saikao Government Middle School-ah a zo hnungin 1952 khan Primary School Teacher in a \hang a, kum 1996 huna kum 44 sung a \hang hnunga a pension chenin hi sin hi a thaw a nih. Pu A. Zakia in Mara Literature dawmsangna

ding le Journalism tienga thaw hlawk, Organisation tum tum-ah \huoitu maw-phurna a chel bakah maga-zines hran hran-ah Editor a ni bawk. Mara \awngin le-khabu 10 vel a ziek a, chu hai lai chun ‘Mara Gram-mar and Children’s Bible’ khawm a \hang ve. Board of Mara Literature in Mara Grammar a ziek hi students hai hmang dinga a pawm a nih. Board of School Edu-cation, Mara Autonomous District Council a ding Pu A. Zakia hin Primary School Text Books 1993 le 1996 inkar khan an let a, education, literature le social works haiah inchik zing tlak tamtak sinthaw a nei a, NGOs khawmin chawimawina an inhlan ta bawk.

AP CM in ‘model code of con-duct’ a bawsieta intum

AGARTALA: Tripura a sawrkarna cheltu CPI-M han Arunachal Pradesh Chief Minister Pema Khan-du chu ‘model code of con-duct’ a bawsieta intumin Election Commission-ah an h>k. Bijan Dhar, State Secretary, Communist Party of India-Marxist (CPI-M) in Chief Election Commissioner Om Prakash Rawat lekha a thawnna a chun, AP CM Khandu chu a campaignna-ah sakhuona thu a hmang \angkai a, vote a hmu theina dingin hman-gruo khawm a sem niin a hril. January 28, 2018 khan Khandu hin Machmara, Tripura-ah Bharatiya Jana-ta Party (BJP) tadingin a campaign a, chu huna chun Prime Minister Narendra Modi in thurawn a pek an-gin Khandu hin Buddhists hai chu pumkhata um din-gin an fui tawl niin Bijan Dhar chun intumna a siem. Bijan Dhar in a hril pei dan chun, Khandu hin Machmara (Pabiachhara

assembly constituency) a Buddhist shrine-ah thu a hril a, chu zoin thuom-hnaw tamtak a sem a, a thuhril ngaia hung Bud-dhist sakhuo zuitu hai chu pawisa umna ni dinga ring envelope khawm a pek tawl seng niin a hril. Bijan Dhar hin Khandu chungthu a hril sukchiengtu dingin a video compact discs (CD) 2 EC-ah a peklut sa bawk. Chuong lai zing chun, Khandu in politics le inza-wmna nei lova ama mimal \ulna leia Tripura a sir CPI-M in an lo h>k chu an dem thu BJP chun an puong. BJP thusuokin a hril dan chun, Khandu hin Machmara hmuna Buddhist shrine hi Buddhist monks hai fielna leia a kan niin an hril. “Tri-pura a AP CM Khandu an zin huna hin political cam-paign a thaw nawh a, BJP \huoitu tukhawm an hmu-pui naw bawk” tiin BJP spokesman Mrinal Kanti chun chanchinbumihai a hril.

Department office zoa hin UJJAWALA le Swad-har Greh Schemes hnuoia NGO hai enkawl Bishnupur, Imphal West le Imphal East haia Centre hai a fang kuol bawk. Reporterhai a hril dan chun, NGO centre enkawltu-hai a sir thutna san chu, UJJAWALA le Swadhar Greh Schemes hai hin a ni dan ding ang tak Guidelines dung-zuiin enkawl an nih am ti a hriet/hmu nuom lei niin a hril a. Ham\hatna dawngtu indiktak haiin an dawng le dawng naw a hriet nuom lei niin a hril bawk. Centre \henkhat chu an sinthaw dan a lung a awi hle a, \henkhat ruok chun a ni ding angin sin an thaw zo naw niin a hril. Swadhar Scheme hnuoia hmeithaihai umna ding Home enkawltuhai chu, a umhai ta dingin vocational training, food processings, education, sports, etc hai dam thaw pek hlak dingin a hril. A hril dan chun Manipur ah Swadhar Scheme hnu-oiah Home 11 a um a, Ujjawala Scheme hnuoiahHome 23 a um. Hieng Home enkawltuhai chu Union Ministry of Women and Child Development dan le dun ang taka iengkim thaw dingin an hriettir.

Tiemtuhai hriet tah angin Swadhar Scheme hi hmeithai hai le nuhmei harsatna nei le fahrahai enkawlna dingin Union Ministry of Women and Child Development-in 2002 kuma a \an a ni a. Hmethaihai kuomah umna ding in le fak le dawn ding a pek a nih. Hmeithai bakah nuhmei sung le kuo nei ta lo, Jail tang suok, khuorel sietna leia in le lo nei ta lo, tharum le indona leia harsatna tuok buoina neihai khawm an um thei. Ujjawala hi chu Comprehensive Scheme for Preven-tion of Trafficking and Rescue, Rehabilitation, Re-inte-gration and Repatriation of Victims of Trafficking for Commercial Sexual Exploitation ti a nih a. Ministry of Women and Child Development hnuoiah Centre/Home haiin naupang \hangin, abikin nuhmei human traficking le inzawma sansuok \hangpui ngai le nawchizawr insiem\hat ngaihai \hangpuiin a siem\ha/tungding nawk a nih. Rehabilitation Centre hai hin riekna, fak le dawn, thuomhnaw, damdawi, education, etc an pek hlak. Fak an hmu theina ding training chi hran hranhai khawm an inthawtir bawk hlak. A \ul chu dan thilah khawm an \hangpui hlak. (DIPR)

Social Welfare Minister-in sawrkar Office, hai surprise visit thaw

IPS/MPS Officers Transfer & Posting1. shri Kabib K, Ips,SP/ImphalEastasSP/CID2. shri Faumei Gonglin, Ips,onrevocationof suspensionorderasSP/Kamjong3. shri ningshen worngam, Ips,CO/2ndMRasSP/Ukhrul4. srhi M. pradip singh, Ips,SP/KangpokpiasSP/Senapati5. shri s. Gautam singh, Ips, SP/CIDasSP/Thoubal6. shri p.H. Mahesh naraian, Ips,SP/UkhrulasSP/Kangpokpi7. Ms Joyce lalremmawi, Mps,i/cCO/9thIRB(Mahilla) asi/cSP/CID(CB)8. shri M. rajen singh, Mps,i/cCO/8thMRasi/cCO/3rdIRB9. shri th. Vikramjit singh, Mps, i/cCO/3rdIRBas i/cSP/Railways10. shri s. somorjit singh, Mps,i/cSP/Noney asi/cCO/8thMR11. smt. Victoria yengkhom, Mps,i/cAD/MPTC asi/cSP/Kakching12. smt sarda laishram, Mps,i/cSP/CID(CB) asi/cCO/9thIRB(Mahilla)13. shri w. singhajeet singh, Mps, i/cSP/Kakching asi/cSP/Noney14. shri p. Manjit singh, Mps,i/cSP/Kamjong asi/cCO/2ndMR15. shri K. Meghachandra singh, Mps,i/cSP/Thoubal asi/cSP/ImphalEast16. shri M. Kumarjit singh, Mps,onrevocationof suspensionordersasAddl.SP(Ops)/ImphalEast17. shri K. pukeho Mao, Mps, Addl. SP/Tamenglong asAddl.SP(LO)/Senapati18. shri n. Angam ningsian, Mps,Addl.SP(LO)/ SenapatiasAddl.SP/Tamenglong19. shri s. Ingo singh, Mps, AC/8thMRasAC/2ndIRB20. shri y. rajendro singh, MPS,AC/2ndIRBasAC/8thMR.

Programmes tum tum hai a highlights sa bawk. Hi huna Pu Th Biswajit Singh in thu a hrilna a chun, ‘State Academy’ hin Manipur state a departments a thawktu an hnuoitaka inthawk ansangtak chen training a pek hlak a nih tiin a hril a, training chu Manipur state sun-gah rorelna \ha tak a um theina dinga huoihawt hlak a nih tiin a hril sa bawk. A hril peina-ah, Academy a training nei a ni sungin, state sunga senior le experiences \ha tak tak nei IAS officers hieng DC le Departmental Directors han officers thar MCS, MFS, MSS, Jr. MCS, EO le a dang dang hai an experiences hai hrilin sawrkar ro-inrelbawl dan an inchuktir hlak tiin Pu Th Biswajit Singh chun a hril. Pu Th Biswajit Singh chun infrastructure hai tuta neka

sukhmasawn lem a ni theina dingin Academy a dingin state Budget-ah fund tam lem sielut ning a tih tiin a hril. Pu Oinam Nabakishore Singh, Director General, SAT chun, kum tinin Academy hin state officials hai training a pek hlak a nih tiin a hril. Academy hin short term course train-ing a huoihawt hlak a, chu huna chun information technol-ogy, e-governance le a dang dang officers hai training a pek hlak tiin Pu Oinam Nabakishore Singh chun a hril. SAT Wall Calendar 2018 hawngna a hin Pu A. Shivadas Sharma, Additonal Director, SAT; Dr. Y. Suraj Singh, Deputy Director, SAT le Pu S. Sambhunath Singh, Administrative Officer, SAT hai khawm an \hang ve.

Biswajit in SAT Wall Calendar 2018 a tlangzar

S. Kotlian ah Free Medical camp neiCCPUR: January 30, 2018 khan Assam Rifles le District Health Society, CCPur \hangruola huoi-hawtnain Kangvai Sub-Di-vision huomsunga S. Kawt-lien khuoah Free Medical Camp-cum-Awareness Pro-gramme nei a nih. Hi huna hin Pu Thang-zalam Haokip, MLA, 57-Hen-glep A/C & Chairman, Hill Areas Committee khuollienin a \hang a, Pu Khaipao Ha-okip, Chairman, ADCC le of-

ficial dang dang han an uop. Free Medical Camp a hin DHS, CCPur bakah Army le Assam Rifles a inthawk Doc-

tors le Dentist han damnaw hai an en a, damnaw an en hi mi 850 vel an tling a, an mamaw dungzuiin damdawi

khawm a thlawna pek nghal an nih. Chun, hi huna hin Dis-trict AIDS Control Unit chun mipui hai lai Awareness le counselling an nei a, Govern-ment Agencies le Depart-ment tum tum- Sericulture, Horticulture, Fisheries, Vet-erinary, India Post, North Eastern Community Resource Management Project (NER-CORMP) le District Family Welfare han awareness an nei.

india le Pakistan sumdawngtuhan inpawna \ha lem an ditNew deLHi: India le Pakistan sum-dawngtuhai inkarah inrem nawna um pei le an inpawna a tlahnuoi tiel tiel le inzawmin Bangkok-ah India le Paki-stan palai han meeting an nei. Line of Control (LoC) hmuna insumdawng-tuona a thlakhnuoi chu meeting chun pawi an ti thu an hril a, sumdawngtu palai fekhawm hai chun India le Pakistan inkara sumdawngna sukhrat nawk a ni theina dingin inpawna \ha lem siem dingin an rel a. Hi le inzaw-min, an rama sawrkar thuneituhai chu ramri infepaw a sumdawngna sukh-ratna dingin ‘banking facility’ le thil dang dang sukhmasawn dinga ngen dingin remtina an nei. Meeting chu January 25 le 27,

2018 inkar sunga an nei niin Man-ish Gupta, General Secretary, Jammu Chamber of Commerce and Indus-try in zani khan a hril a. LoC hmuna India le Pakistan Chamber of Com-merce and Industry palai hai meeting a chun an \hang niin a hril bawk. India le Pakistan han ramri a sumdawngna an nei hlak chu 2008 a inthawk khan Pakistan-occupied Kashmir (PoK) ngirhmun leiin a buoi \an a, chu hnun-gin sumdawng thua buoina an tuok changa roreltu dingin 2013-14 khan Jammu and Kashmir Joint Chamber of Commerce and Industry (J&K-JCCI) indin a hung ni pha a nih. Meeting huna palai fekhawm hai chun India le Pakistan tienga harsatna

an nei hai an hriltlang a, an thil hril hai laia pawimaw tak chu inpawna \ha tak nei niin, inpawna \ha tak a um pha chu sumdawngna le inzawmin har-satna an tuok ta naw ding niin an hril. Meeting a hin nuhmei sumdawngtuhai khawm an \hang veh a, MoUs khawm iemanizat an ziek nin trade and indus-try bodies palai han thusuok an siema chun an hril. Meeting chu Javed Tenga, Presi-dent, Kashmir Chamber of Commerce and Industry; Rakesh Gupta, Chief, Jammu Chamber of Commerce and Industry le Cross LoC trade in-charge Ghulam Murtaza han an inrawi a, joint chamber meeting nuhnungtak chu 2017 khan Hong Kong-ah nei a nih.

KCP (N) cadre pakhat manimPHAL: January 30, 2018, 7:30AM khan Teng-noupal Police han Eastern Shine ground bul lai KCP Noyon group cadre Ashem Rishikanta @ Thoupanba Singh (22), s/o A. Tomba Singh of Ningthoukhong

Kha Khunou an man. Mana um pa hi S/s Lance Corporal niin 22nd batch, kum 2013 a Leipak, Myanmar hmuna training zo niin S/S Lt. Langam hnuoia sinthaw a nih tiin Police thusuok chun a hril.

NFP MLA 10 Nagaland As-sembly a inthawk an inban

KOHimA: Nagaland state ruling party Naga People’s Front (NPF) MLA 10 zani khan MLA an nina a in-thawk le NPF members a inthawk an inban. MLA 10 hai hi February 27, 2018 a Nagaland Assembly elec-tion hma ngeia civil society groups han Naga politi-cal issue chingfel dinga an ngenna le inzawma inban an nih. MLA inban hai chu Parliamentary Affairs Min-ister hlui Tokheho Yeptho-mi, Roads and Bridges Min-ister hlui Neikiesalie Nicky Kire, Environment Minister hlui Neiba Kronu, S. Pan-gnyu Phom, Zhaleo Rio, Deo Nukhu, CM Chang, Pohwang Konyak, Namri Nchang le Neiba Kronu hai

an nih. MLA 10 han an inbanna lekha a an ziekna a chun, “Assembly members kan nina le NPF membership a inthawk Naga mipui han ph<tna an siem angin ‘Naga political (insurgency) prob-lem’ election hma ngeia ch-ingfel a ni theina dingin kan inban” tiin an ziek a. Thla hmasak khan Nagaland As-sembly in Naga political issue Assembly election hma ngeia sukfel a ni theina dingin central sawrkar-ah a hma neka nasa lema nawr dingin thu a rel a, Naga mipuihai tuorna le an lungril natna hi central sawrkarin a hrietpui ngei kan beisei tiin MLA inban 10 hai hin an lekha-ah an zieklang bawk.

Anti-Leprosy day New deLHi: India pa Mahatma Gandhi in martyr a chang ni hriet zingna dinga hmang hlak Anti-Leprosy Day chu zani khan hmun tum tum-ah hmang a nih. Hi ni hi Ma-hatma Gandhi in ph^r natna invawihai a ngaituo zie le an tadinga an pekzo zie hriet zingna dinga hmang hlak a na, Anti-Leprosy day thiltum tak chu ph^r natna doa suktawp dinga mipuihai awareness pek a nih.

Page 3: TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY) - …

Pu MV Azad Phusam chunga lawmthu hrilnaPile natna inrik takel ka nei a, kan hnawm changin ka tawl a hung indawk tla a, kuta ka hang hnaw lut pha leh a sat in a hung sa a, na khawm a hung na hle hlak. Hi zo hin ni 3/4 vel inhnawm thei loin ka um a, thisen dam a hung suok a, a sungah a hnai a hung inkhal a, ka lu a hung sukhai a, ka ring thahrui a hung sukna el bakah ka pang a hung sukthak hlak bawk. MV Azad Phusam ka pan a, tuhin chu a mi enkawl dam ta a, ka lawm hle. Hi lei hin MV Azad Phusam le Pathien kuomah lawmthu ka hril.Address: CCPur Opp: J.P. Selection, Tiddim Road, Near ICI Church, ICI Road, Churachandpur. Contact Nos. : 7628890261/ 8014025567

Lawmthu hriltu -Thethem New Lamka

3TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY) NATiONAL/iNTeRNATiONAL & AdveRTisemeNT Hmasawnna Thar

LAKTAwi

GOVernMent OF MAnIpUrOFFICe OF tHe sUB-dIVIsIOnAl OFFICer/sdM:sAIKOt,

CHUrACHAndpUr

NOTICEsaikot, the 30th January, 2018

no.1/36/sdO(sKt)/s-d/2017:Whereas,ShriLalbiekkung,s/oShriBungkhothangagedabout72years,Valpakotvil-lage,P.O.Saikot,P.S.Churachandpur,SaikotSub-Division,ChurachandpurDistrictasVendorhaveappliedforregis-trationofSaleDeedbetweenhimselfandShriLalsanglienHmar, s/o Shri Lalremlien Hmar aged about 41 years ofKhangbor Village, Vangai Range Sub-Division, PherzawlDistrict,ManipurhereinaftercalledtheVendee. sCHedUle OF tHe lAnd a).East :KhugaCanal b)West :KhugaRingRoad c)North :ShriKennedy’sLand d)South :ShriSamson’sLandNoticeisherebygiventoall,anyinterestedperson(s)tofileclaimsandobjections, ifany, in theabove proposedregistration inwritten to the undersignedwithin 15 (fif-teen)daysfromthedateofpublicationofthisnotice.Nofurtherobjectionshallbeentertainedafterthestipulatedtime.

sd/- solomon l. FimateSub-Registrar/SDC,

Saikot.

WALLET HMUSaikawt le Muolvaiphei inkar lampuiah Wallet a neitu hrietlo hmu a ni a. Wallet sukhmang hai chun a hnu-oia contact number-a hin Wallet umdan le a sunga thil um hai indik taka hrilin a hnuoia contact number-a hin ngaiven le lakkir thei ning a tih. Wallet neitu chun Chanchinbua thu insuo man a pek \ul a tih.

Contact No. 9856251851

Thla 8 mi suollui; surgery hlawtlingNew deLHi: Netaji Sub-hash Place, Delhi-ah Janu-ary 28, 2018 khan naute thla 8 mi suollui a na, zani khan naute hi surgery an thaw a, a hlawtlingin a ngirhmun a \ha niin police thusuok chun a hril. Naute suolluitu hi kum 28 mi a pate naupa (cousin) a na, a suollui lai hin an rui nia hril a nih. Naute hi a nu le pa sinthaw ve ve an ni leiin an sangpa nuhmeiin a dawn pek hlak a na, Pathienni kha chawl a ni leiin a naupa khawm In-ah a um veh a, a zurui um

ngaina hre lova naute hi a suollui nia hril a nih. Naute chu Delhi Com-mission For Women chief Swati Maliwal in hospital-ah a kan a, naute chunga thil tlung chu rapthlak a ti taluo leiin a maksan hnun-gin “DCW chu suollui a nih” tiin a Twitter account-ah a post pha. Mi suolluitu hi police han an man tah a, naute chu hun sawtnawte hnunga hospital suoksan thei ding ngirhmun-ah a um tah a, a nu le pahai khawm counseling pek zing an nih.

Pakistan in cease-fire a bawsiet nawkJAmmU: Zani khan Paki-stan sipai han ceasefire dan bawsie in Rajouri dis-trict, Jammu and Kashmir a Army post an kap nawk. Pakistan sipai hai chun zingkar dar 7:00 AM vela silai an hmetpuok niin, Army post chau ni lovin Nowshera sector hmuna civil mihai chengna khawm an tum sa a nih. Indian Army han an kaplet veh a, hun sawt tak inkapuo niin, thi le hliem an um thu re-port a um nawh. Inkaptuona lei hin civil mihai chengna In iemanizat kapsiet a na, hamlets le Army post 10 neka tam ve ve a sie pha bawk niin ei thu dawngna chun a hril.

SL Navy han TN ngamantuhai an

hnawt zamRAmesHwARAm: Zani zingkar inhma tak khan Sri Lanka Navy han Kat-chatheevu islet hmuna nga man Tamil Nadu ngamantu 1,000 neka tam an hnawt z^m nawk a, an ngamanna lawng 2 hrentangin an l>n 50 vel an suksiet pek bawk. Ngamantuhai chu Ra-meswaram mi vawng an na, Mechanised lawng hmanga a hawnpuia nga man tuma suok le Katchatheevu islet se vela an um laia Sri Lan-ka Navy hai hin an hnawt z^m a nih tiin Tamil Nadu Fishermen Mechanised Boat Association thusuok chun a hril. January 28, 2018 khawm khan Ta-laimannar hmuna nga man Tamil Nadu ngamantu 12 Sri Lanka Navy han an lo man ta bawk.

Ranbaxy-Daiichi appeal thu-ah India top lawyers 2 Singapore-ah

New deLHi: Japan’s Daiichi Sankyo Company le Ranbaxy Laboratories of India hai thubuoi chingfel dingin Indian top lawyers pahni, senior advocate Har-ish Salve le advocate Gopal Subramanium hai chu Sin-gapore Court of Appeal-ah ngir an tih. Advocate Har-ish Salve hi Ranbaxy in a ruoi niin, ama hi Singa-pore Court-ah non-Queen’s Counsel (QC) foreign lawyer hmasatak le Indian Bar a in-thawk Singapore High Court a thubuoi ngirpui dinga phal-na nei hmasatak a nih. Ad-vocate Gopal Subramanium hi Daiichi in a ruoi a na, an

thubuoi chu 2008 kum a mi ni tah in, Ranbaxy share-holders 20 haia inthawk Dai-ichi Sankyo Company han thil an inchawkna thu a nih. Thuomhnaw inchawtu chu Japanese pharmaceu-tical firm ‘multi-national pharmaceutical company’ niin, kum 2012 khan Ranb-axy hi Singapore Court-ah khingin sale agreement thua inbiekna an nei laiin Ranb-axy hin a hlem niin an tum a nih. Ranbaxy zawrtuhai hi team hni a in\he an na, Daiichi in hremna pe dinga a ngen laiin, an hremna chu pumpel dan lampui ngaituo in High Court a hin hnina an

peklut ve a nih. 2016 kum khan Daiichi hi arbitration panel chun thiemchang lemin a siem a, 500 million Singapore dollars Ranbaxy in chawi dingin a rel a, amiruokchu, Ranbaxy in ngenna a siem angin thubuoi hi la ngaituo nawn ding a nih. Singapore ramin dan a nei dungzuiin, QC annawleh an ram anga rank thuhmun nei lawyers hai chu Court-ah ramdang-mi thubuoi an ngirpui a phal a, tuta Indian top law-yers 2 an ruoi hai hi Sin-gapore in an thubuoi relna dinga special qualifications le experience nei ve ve an nih. Singapore chanchinbu ‘Straits Times’ in a tarlang dan chun, “India rama ror-elna an fepui dan uluk taka enchieng a ni hnungin, Singapore Court rorelna hi local (Singapore) counsel hai nekin Indian counsel inrawina in a fe tluong lem ding a nih” tiin a hril.

Manoj Sinha in Postman/MTS uniform thar a hawngNew deLHi: Commu-nications Minister Manoj Sinha in zani khan Depart-ment of Posts personnel hai uniform thar ding New Delhi-ah a hawng. Uniform thar chu sari ang deua siem India kutsuok puon ‘khadi’ hmanga \hui an na, postmen le multi-tasking staff han an h^k ding a nih. Hi huna Mr. Sinha in thu a hrilna-ah, Prime Minister Narendra Modi in ‘khadi’ hi suklar tumin theitawpin hma a lak zing a nih tiin a hril. Post-men le MTS hai h^k ding uniform siemna ding hin ni 25 sung a ^w a, ngaituona fel tak le thutlukna siem a ni hnungin khadi rawng le khadi uniform hi siem suok

a nih tiin Mr. Sinha chun a hril bawk. National Institute of Fashion Technology (NIFT) han uniform chu an design a na, uniform a chun ‘India Post’ ti inziekna logos a mansa le lukhum haiah \hui kawp niin, a dar-ah rawng sena suk\iel a ni bawk. Prime Minister Narendra

Modi in ‘Mann Ki Baat’ programme a thu a hrilna-ah, khadi hi thuomhnaw an nawh a ‘ram’ (nation) a nih tiin hi hma khan a lo hril a. Khadi hi Artisan hai hring-nun le thlung zawm tlat a na, khadi hi India tading a na, tuhin khadi hi danglam-na intluntu ding a nih tiin PM Modi chun a hril bawk.

BJP MP Chintaman Wanaga a thi

New deLHi: Maha-rashtra MP le BJP \huoitu Chintaman Wanaga chu zani khan Ram Manohar Lohia hospital-ah kum 67 mi niin a thi. Manohar Lo-hia a thina hin February 1, 2018 a Union Budget 2018-19 pharna ding a suk-buoi dinga hril a nih. Zani le vawisun hin Parliament Budget session in\hung chawl a na, zinga hin Inpui in\hung \an a ni le inruolin Speaker in Manohar Lohia sunna thu puong a tih.

Nuhmei Naxal cadre luman Rs. 3 lakh nei man

RAiPUR: Chhitpani vil-lage, Chhattisgarh ramh-nuoi lai District Reserve Guard (DRG) le state po-lice hai \hangruola dappui an thawna-ah zani khan Naxal cadre nuhmei lu-man Rs. 3 lakh nei Balmati Korram (21) an man niin Kondagaon Additional Superintendent of Police (ASP) Maheshwar Nag chun a hril. DRG le police

hai hin report an dawng leiin Mardapal area a Ku-dur, Tumdiwal, Handa-pal, Chhitpani villages hai dappui an thaw vawng a, hieng lai hmun hi Raipur a inthawk 250 km vela hla a nih. Balmati Korram hi Hadeli village a police team hai February, 2015 huna lo lambunna a \hang le luman Rs. 3 lakh nei a nih tiin ASP chun a hril bawk.

AAP mLA 20 banna thu sukfie dingin eC a ph<tNew deLHi: Aam Aad-mi Party (AAP) MLA 20 ‘office of profit’ chela in-tum leia Election Commis-sion (EC) in a banna chu thudik phawr suoka sukfie dingin Delhi High Court in EC a ph<t. AAP MLA bana um hai hin intuma an umna hi hrilfiena siem an nuom leiin Delhi High Court-ah chona an siem a, chu le inzawma Delhi High Court chun ph<tna a siem niin, EC chu an hmatienga a suk-fiena pelut dinga inhriettir a nih. EC chun AAP MLA

le Parliamentary Secretar-ies hai ban dinga President kuomah an recommend-na thua ngaidan an nei le an thil hriet hai hrilfie an in-huom thu High Court an hril. Zani khan hi chungthu hi Delhi High Court-ah ngaituo a na, Court chun MLA hai chu EC affidavit dawnna pelut dingin a hril a, February 7, 2018 hin hearing nei nawk ning a tih. Hi chungthu ngaituo a suk-fel a ni hma po chu EC in MLA 20 a banna biel haiah by-election nei lo dingin Court in EC thu a pek bawk.

Trade and industry bodies han Economic Survey an lawm

New deLHi: Economic Survey in 2018-19 a India GDP 7% a inthawk 7.5% a kaisang ding anga a suk-lang chu India rama trade and industry bodies lien tak tak han an lawm thu an hril. Economic Survey hi Janu-ary 29, 2018 a Parliament Budget session huna Union Finance Minister Arun Jait-ley in a phar a nih. CII Di-rector General Chandrajit Banerjee chun, kum thara sinthawna ding hmelhmang ditum tak Economic Sur-vey hin a suklang a, a kum nawkah a neka hlawk lema sinthaw thei ni pha bawk a

tih tiin a hril. FICCI President Rashesh Shah chun, In-dia in tuta financial year sungin danglamna tamtak hieng Goods and Services Tax, Insolvency Code le bank recapitalization hai a tawng a, hieng hai hin kum tharah India economy a suk\hang ding a nih tiin a hril. Economic Survey thua chun, India economy in inthlak danglamna tam tak a tuok hai ra s$k tang a ta, India economy chu kum thar sung hin a hma nekin nasatakin hma sawn a tih tiin Shah chun a hril.

A neitu hrietlo cycle hmuJanuary 29, 2018 zingkar inhmatak khan Old Bazar lai a neitu hrietlo Cycle hmu a ni a, Cycle sukhmang hai chun a cycle umdan indik taka hrilin Contact No. 9612406848 ah chanchin indawnchieng le lakkir thei ning a tih. Cycle Neitu chun chanchinbua thu insuo man a pek \ul a tih.

drugs a sumdawngtu in iT returns a file leia manBeNGALURU: Karnataka khawpui Bengaluru a um le drugs a sumdawng hlak Rachappa Ranga (34) chu kum khat sungin Rs. 40 lakh a lamsuok hlak nia inhrilin IT returns a file a, IT department han suichiengna an nei hu-nah Koramangala police han an man pha. Rachappa Ranga hi ‘construc-tion labourer’ sinthaw niin, Pushpa-pura, Chamarajanagara khawsuok le kum 12 liemtah a Kanakapura Road, Bengaluru a insawn le umhmun nghet khuor tah a nih. Police han dapna an nei hunah a chengna In-ah ganja 26 kg le sumfai Rs. 5 lakh an man. Rachappa Ranga hi a sinthawpui Srinivas (47) le man an na, ganja sem

suok hlaktu Sashu ruok chu a umna chin hriet a la ni nawh. Rachappa Ranga hin nikum kumtawp tieng khan 2017-2018 sungin Rs. 40 lakh a lam-suok nia hrilin IT returns a file a, a sum hmuna a zieklang naw leiin IT depart-ment han suina an nei \an a nih. Police le IT department \hangruola suina an neina a chun, Rachappa Ranga hi 2013 chen khan ‘construction labourer’ sin a thaw a, chu hnungin drugs a sum-dawngna hi a hung \an ti an hrietsuok a nih. Rachappa Ranga hin a sumdawng-na \hangpuitu ding \halai \henkhat khawm recruitment a thaw hlak a, a sumdawngna a hlawk leiin crores tam

tak a lam hlak bakah, Kanakapura Road-ah Rs. 40,000 thla tin a hluo man pe-in In a hluo a, swanky car le hmun khawm tamtak a nei bawk a nih. Police han a hnung an suizui pei a, January 20, 2018 khan a sinthawpui Srinivas le hin 80ft Road Koramangala-ah an man a nih. Rachappa Ranga hin IT depart-ment han a chungthu an sui a hriet le inruolin, a lawyer in thurawn a pek an-gin Class I contractor angin an zieklut a, sawrkar agencies \henkhat leh sin an thaw tlang angin document a lo siem fawm bawk niin Koramangala police thusuok chun a hril. Ganja hai chu Ben-galuru khawpui le a se velah kg. khat Rs. 35,000 peiin an zawr hlak a nih.

Vawizan Awkin Thlapa A Lem DingwAsHiNGTON: Kum 36 hnunga a um nawkna dingin vawizan January 31 zan hin Awkin thlapa (moon) a lem ding a nih. Hi Thla Awklem hin Thlapa pawl ruoi chu rwng chi thumin siem a ta, Supermoon le Total Eclipse a um ding a nih. Hieng ang Thla Aawkin a lem hi 1982 kha nuhnungtak a nih tah a, a um nawkna ding chu 2037 khia nih leiin i hmu nawk tah naw el thei a nih. Lunar Eclipse (Thla awk lem) hi kum khatah vawi hni bek a um hlak a, Su-permoon hi kum khatah vawi li dam

a um thei. Blue Moon an ti chu thla khata full moon pahnin a ni a, kum hni le thla riet dan peiah a um hlak. Total Lunar Eclpise or Blood Moon chu thlapa a sen puolin khawv-el a hlie thim hlak a, Umbra an tih. Hi Thla Awk lem hi US thlangtieng le

Canada haiah fie tak a ta, Nilaini zana inthawka Ningani tuk chenin Pacific le Asia haiah hmu thei ning a tih. A lem \an tir lai hi US saktieng kama hai fieng a ta, Europe, Africa le South America hai chun an hmu thei ve naw ding tlat. Thawlenni hin Th-lapa chu khawvela inthawka mel 223, 000 (Km.359, 000) ning a ta, January 31 ah chu mel 223, 820 vel ning a tih.Total eclipse hi darkar khat nekin sawt a ta, NASA chun live stream-a en thei dingin peksuok a tum a. California, Arizona laiah chu zingkar dar 5:30am EST in hmu \an thei ning a tih.

Donald Trump-in Middle East Chawkbuoituah Iran An TumwAsHiNGTON: US President Donald Trump chun Middle East chawkbuoitu ah Iran an tum a, Middle East rambunghai lai buoina siem tah lo dingin Iran chu a vau bawk. Hi thu hi UNO-a US palai Nikki Haley le rambung dang palaihai Washington-a an inhmukhawm huna a hril a nih. Washington ah US le a ruolhai Saudi Arabia le midang palaihai inhmu khawmnaa chun UN-a US palai Nikki Haley chun Saudi Arabia ram sunga an hung kap Missile hlek Iran ta chu an hmutir a. A ruolpa Saudi Arabia le ram danghai thawtu chu Iran a nizie fiena niin a hril. President Trump chun ama national security team le UN Security Council-a member hai White House-a an inhmukhawmnaa chun, “Sin tamtak thaw ding ei nei” tiin an \hangruol a pawimaw zie a hril a. Middle East le hmun danga thaw dinghai ‘list’ a

keiphar a. Chuonghai laia thaw ding a hril chu; Iran thil suol thawhai dang, Syria civil war suktawp, terrorism (helna) do, North Korea nuclear ralthuom sukbo tihai an nih. UN palai Nikki Haley chun UN Security Council-a a member chanpuihai chu Joint Base Anacostia-Bolling, Washington ah \huoiin meithallawn (Missile) sie le a hlekhai an hmutir a. “Iran chun a thutiem angin iengkhawm a thaw naw a, international community a chawkbuoi zing ti a chieng a. Iran \iumna le thil thaw hi a \henum rambunghai ta ding chauva

\ium an tah nawh a, khawvel ta dinga \ium a nih” tiin Iran siem Missile le a kap suok an rut khawmhai an entir tawl. US chun Iran hi an inremna anga thil a thaw nawa helpawlhai \hangpuiin sawrkar danghai a sukbuoi zing leiin UN Security Council-in hrem siem a nuom a. Amiruokchu, Iran ruol\ha Russia hin a dang ring a nih. US official hai chun hieng Missile sie le hlek hai hi Iran siem short-range-ballistic missile an nih a. Yemen rama Houthi helpawlhai kuoma a pek, Saudi Arabia kapnaa an hmanghai niin a hril. Hi missile tak lem hi chu Yemen-a Houthi hel han ni kum November thlaa Saudi Arabia khawpui Riyadh international airport kawl an hung kapna, an lo kap thlak niin a hril. Missile hi an lo kap thlak hman leiin tukhawm thi le hliem an um naw niin a hril bawk.

Gandhi thi champha vawi 70 na-ah inzana pekNew deLHi: Zani kha India pa Mahatma Gandhi thi champha vawi 70-na a na, India ram hmun tum tum-ah programme huoi-hawt niin, ram \huoitu le minaran tam takin India pa Gandhiji inzana an pek. Mahatma Gandhi hi Janu-ary 30, 1948 khan that a nih. Rajghat, New Delhi-ah Mahatma Gandhi thi cham-pha inserna hun hmang a na, President Ram Nath Kovind, Vice-President M. Venkaiah Naidu le Prime Minister Narendra Modi hai khawm hun hmangna-ah \hangin India hnampa Gandhi inzana an suklang. States le Union Ter-ritories tum tum-ah Mar-

tyrs’ Day zani khan hmang a na, zing tieng dar 11:00 AM in Martyrs’ hai inza suklangna in minute 2 sung to \awka ngir a nih. Zani zantieng khan Gandhi thi champha le inzawmin Gandhi Smriti, Tees Janu-ary Marg-ah programme hmang a na, Prime Minis-ter Narendra Modi le Vice President M Venkaiah Nai-

du khawm an \hang ve. Prime Minister hlui Manmohan Singh, UPA Chief Sonia Gandhi, Con-gress President Rahul Gan-dhi le political parties tum tuma \huoitu han India pa Gandhiji inzana an suklang veh a, a thi champha inser-na in New Delhi-ah ‘inter-religious prayer’ khawm huoihawt a ni bawk.

Aden Khawpui Inbeina ah Mi 36 Thiin Midang 185 An HliemAdeN, YemeN: Bible-a Eden huon umna lai vela hriet ve tho leia a hmingah khawm Aden tia phuok ve, Yemen khawpui lailawk Aden ah helpawl le sawrkar sipaihai ni hni inkaptuona ah mi 36 an thi tah a, 185 an hliem tah bawk tiin Red Cross chun a hril. Aden khawpui sim tieng a inthawkin khawpui hi lak tumin helpawl han an hung bei a. Sawrkar phetthlak an tum a nih. Sawrkar sipaihai chun nasatakin an lo dang a laipui (artilerry) le Tank hai hmangin ni 2 an inkap tah. Saud i Arab ia in a thangpui Yemen sawrkar chun an rama ‘tharum le ralthuom hmanga inbeina’ hrim hrim um ta lova suktawp vawngna dinga inkap chawl puong dingin Thawlenni khan a rawt a. Sawrkar chun dan pangngai le venghimna (security) thatak a um nawk theina dingin sawrkarin theitawp suo an tiem thu a puong bawk niin Saudi news agency SPA chun a ziek.

Ni hni inkaptuona hin tulai khawvela civil war mi thi tamna taka hriet Yemen civil war chu a tharin a chawktho nawk a, hliemna panser ah machi a thepek nawk ang a nih. International Committee for the Red Cross mission in Yemen hotu Carlos Batallas chun, Aden khawpuia inbeinaa hin 36 an thia, 185 an hliem ti chieng taka hriet a ni thu le thil dang ruok chu hriet chieng an nei naw thu Twitter ah a puong. Sniper han helpawl panga an phil awk awk a, hmaisana inbeinaah army

pali an thi bawk a, inkaptuona kara chun khawmihai chu ti le thlabarin Insunga hai an inbi a. Kawtthler ah Tank le laipui hung lutin building hai an kap chim chum chum el a nih. Helpawlhai chun zan kar Prime Minister office beia peithlak an tum a. Inkaptuona a tlung a. Zan kar bawkin helpawlhai hin President In khawm bei tumin an inhuola chu an lak hman naw a nih. Aden khawpui kawla international air[ort 2 chu an mana, an hluo leiin ni hni flight iengkhawm a um thei tah

nawh. A d e n h i , Y e m e n khawpui tak Sanaa Houthi helpawl han kum thum liemtaa an lak leiin President Abedrabbo Mansour Hadi sawrkar, Saudi Arabia-in a thlawp umna, khawpui thar anga an hmang a nih a. Helpawlhai hin lak nawk an tum a nih. Hel chi khat (Seperatist) hai chun 1990 hmaa South Yemen kha um nawk dingin President Hadi chu Shiite Muslim hellpawlhai do dingin an thangpui a. Anachu, tulai hnai hin an karah tension a um nawk tah a nih. Pa th ienn i khan an inkap \an a, mi 15 an thia, Thawtanni an sunzawm pei a, Thawlenni chenin an lan kap zui pei leiin Aden khaw-pui chu thi angin iengkim a chawl vawng a. University, college, school, bazar hai an inkhar vawng tah. Buoina chu Southern Transitional Council han Aden khawpui ah rally nei an tum sawrkar tieng han lo dang an tum lei a nih.

Page 4: TUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY) - …

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSTUOLBUOL (JANUARY) 31, 2018 NiLAiNi (wedNesdAY)

sun ZAWMnA.......

Golovkin le Alvarez hai may 5-ah an inhnek \ha ding

LAs veGAs: Middle-weight champion Kazakh-stan mi Gennady Golovkin le Mexico mi Saul ‘Cane-lo’ Alvarez hai chu May 5, 2018 khin an inhnek \ha ding thu fight promoter chun a puong a, sienkhawm an inhnekna ding hmun ruok chu sukchieng le pu-ong a la ni nawh. Golovkin le Alva-rez hai hi September 16, 2017 khan Las Vegas-ah an inhnek a, kha \um khan judges pakhat pakhatin draw-a a puong leia a hrat lem puong thei lova a um leia inhnek \hat (rematch)

dinga ti a nih. Golovkin hi WBA, WBC, IBF le IBO belts hai kawl mektu niin unbeaten record 37-0-1 nei le Al-varez hi 49-1-2 record nei niin kum 2013 a Floyd Mayweather le an inhnek \um kha boxing a khel ta poa hnebanna a tuok a la nih. ‘Triple G’ ti khawma ko Golovkin chun, tuta \um chu judges mamaw tanaw ni a, ka knockout ding a nih tiin hi rematch ding le inzawma online promotion-ah Alvarez lakah Go-lovkin hi an hrosa a nih.

Tim cahill kum 13 hnungah Millwall tieng a kir nawk

LONdON: Australia forward Tim Cahill (38) chu A-League team Melbourne City a inthawk a bang hnung le London side tienga an lang nuhnung taka inthawk kum

13 liem hnungin season la um po sunga dingin Millwall tieng a kir nawk tah. Cahil hin nikum December thlaa kha Melbourne City a lo suoksan ta a ni a, ni-kum October thlaa Asian World Cup play-off huna Syria le inkhel hunah Australia ta dingin goal 2 a lo thun a nih. Tim Cahil hi Premier League club Everton bakah United States le China haia khawm lo khel ta niin kum 1998-2004 sung Millwall ta dinga games vawi 251 a khelna haiah Millwall ta dingin goals 57 a thun a nih.

Daniel Sturridge in Liverpool a inthawk loan in West Brom tiengLONdON: Liverpool England forward Daniel Sturridge chun tuta season fe mek tawp chena dingin loan in West Bromwich Albion a zawm tiin Pre-mier League club chun zani hmasa khan a puong. Sturridge (28) hin January, 2013 a Chelsea a inthawk Liverpool a

zawm hnungin Liverpool ta dingin games vawi 133 a khel a, club ta dingin goals 63 a thun. West Brom hi Pre-mier League-ah games 24 an khelnaa inthawk points 20 chau la hmuin a mawngdap tak dawttu an nih.

cWG chef-de-Mission dingin Vikram Singh SisodiaNew deLHi: Indian Olympic Asso-ciation (IOA) chun IOA Joint Secre-tary Vikram Singh Sisodia chu Gold Coast, Australia hmuna Common-wealth Games hung um dingah Chef-de-Mission dingin zanikhan a ruot. Ama baka hin IOA chun Games sunga \hangpuitu dingin team manag-ers mi 3 a ruot bawk. Team Manager

dinga ruot hai chu- Modern Pentathlon Federation of India General Secretary Namdev Shirgaonkar, Asian Sailing Federation official Ajay Naarang le Andeman and Nicobar Olympic Asso-ciation Secretary General V A Shiyad hai an nih. 21st Commonwealth Games hi April 4-15 inkar sunga nei ding a nih.

Sharon Stone-in Harvey Weinstein Jail Intang Sien A NuomLOs ANGeLes: “Basic Instinct” film leia inlar Sharon Stone chun Hollywood producer nuhmei tamtak suollui le mawinaw tak tak an nuom naw saa thawluitua intum, sex addict treatment thaw mek Harvey Weinstein chu Jail intang ngei sien a nuom thu a hril. Amiruokchu, pasal nuhmei chunga nunrawng le nuhmei sawisak ching hrim hrim hai po po Jail intang vawng hai sien a tina ruok chu a ni naw niin a hril a. An suksuol dan izirin an phu tawk hremna chu an hmu ding a nih tiin a hril. “Thil suksuolna le suolna thilhaia reng reng chu, suol dan chi le ki an ang nawh. Thil chite suksuolna (misdemeanours) le thil lientak suksuolna (felony) an ang naw ang bawkin a hremna khawm an ang naw ding a nih. Miin thil suol chite a suksuol chun suol lientak suksuol angin hrem thei an nawh. Rukru chu tuolthata intum thei an nawh” tiin hremna ding chu an thil suksuol izira pek ding an nizie a hril. Sharon Stone hin Harvey Wenstein chu nuhmei pakhat chau chungah khawm nih lo, tamtak chunga kum tamtak lo suksuol tah a nih leiin tulaia mi \henkhat nuhmei pakhatin a suollui tia intumhai le chu, a hremna ding an ang naw ding niin a hril bawk. Sharon Stone a comment ang hin Matt Damon

khawmin tulaia nuhmeihai hmalakna pakhat #MeToo campaign ah a comment a. “Nuhmei suollui le a mawngtama \ham or ben chu an suol dan an ang nawh” tiin. Chuleiin, sexual abuse khawm a ki le chi an ang naw leiin, suksuoltu thil suksuol danah khawm hremna ding chu an ang naw ding a nih” tiin a hril. Tulai hin celebrity \henkhat chu Harvey case hung suok a inthawk hin an nun hluia an thil tuok an hung puong suok ngam pei tah a. #MeeToo campaign a inthawk hin “Kei khawm ka tuok” tiin an thil tuok an hung hril suoka, mi dang dang a kai

zap pei a nih. Harvey baka nuhmei suollui le thaw \ha nawa intum hming inlanghai inlar deu deuhai chu Woody Allen, James Franco le midang dang an nih. Weinstein chungthua chu Sharon Stone chun, “Jail intang sien ka nuom a nih” tiin, harvey chu “Misuol, nunrawng, tharum hmang hrat le mi suksietu, mi kawlhrawng” tiin a ko a. “Martar ropui tak angin an ngaia chu iengmalo, mi hnam um a nih” tiin a hril. Nuhmei chunga pasal umdan ding le nuhmeiin an dawn let dan ding an indawn chun, “Ke pahni ei nei a. Room chite chu sie thei an nawm. ‘Thaw naw rawh’ khawm ti thei a na. |hang ve naw \al thei, ke inchip tlat annawm” tiin nuhmeiin an do let ve thei zie a hril. “Suolluinia le suknawmnatna hi Hollywood i lut chara um a nih naw a. Naupangte i ni laia inthawka in\an an tah, nuhmei ta ding chun. Kei mi lunginsiet naw ro. Ka hmaa nuhmei tamtak lo fe tah, lo tuor tahai \awng suok le bei let nachang hre lova to tawka lo tuortuhai lunginsiet lem ro. Ka pi ang dam, ka puin ni tinin a vuoka to \awk \awka tuor el hlak. Anni hai ta dingin ka ngir suok a nih” tiin mani pasalhai kut tuor hlak nuhmeihai a lainat zie a hril bawk.

Musliam Hratna Malaysia-in ‘Padmaavat’ Film Insuo A Khap

KUALA LUmPUR: Tulaia Hindi film thar “Padmaavat” chun India ramah thu le hla bakah pawsia tamtak a siem \eu laiin Muslim hratna Malaysia ram chun an rama insuo a lo khap ve thung. Film Censorship Board of Malaysia (LPF) chun Sanjay Leela Bhansali film, tienlai Indian Rajput (Hindu) lalnu Rani Padmavati le Muslim lal Allaudin Khilji hai chanchin besana siem, love story le Hindu nuhmeihai an pasalhai thi phata an thaw hlak “Sati” a nina tak tarlangtu ni bawk “Padmaava t” chu ‘no t relevant” tiin ‘not approved list’ ah siein an rama insuo a khap bur el a nih. “Not relevant” tia an mark nasan chu a film hin an ram Muslim tamna ah buoina a siem pal an inlau lei a nih. LPF chairman Mohd Zamberi Abdul Aziz chun, “Malaysia hi Muslim ram a nih leiin hi film story ringawt khawm hi ngaimaw um tak a nih. A story hin Islam sakhuo sensitivity a them tlat a. Chu ringawt khawm chu Malaysia anga Muslim tamna ramah chu ngaimaw um tak a nih” tiin a hril niin variety.com chun a ziek.

Kha hma khan Malaysia chun “Beau ty and the Beast” khawm Censorship Board-in insuo a lo khap tah. A changtu laia pakhat Mawngkuohur chu a ruol han an lawmpuia an pawmpui anga suklang a nih leiin Islam sakhuo dan leh an kal tiin insuo an khap a nih. Board chairman Abdul Halim Abdul Hamid chun, “Malaysia-in Mawngkuohurhai (LGBT) a pawm nawh a, chuleiin hieng tieng pawm thil chu fimkhur a \ul a nih. Film hi insuo ei phal chun mihaiin Malaysia-in mawngkuohurna a pawmah mi ngai pal an tih” tiin a hril.Hienglai zing hin Pakistan Centra l Board of Fi lm Censors chun an rama insuo a phal a, “U” (Univesal) Certification a pek. January 25 a insuo \an ‘Padmaavat’ hi India ramah khawm nasa taka kal pawl an uma chu,

Film Censorship Board-in a remti tah a nih leiin Supreme Court chen khawmin a remtia insuo a nih. Thubuoi hlabuoi a um lei am, a film a \ha reng renga ngaisang a hlaw lei or Deepika Pandukone le changtu danghaiin an zir lei, insuo a nia inthawka chawlkar khar sungin Rs.100 crore a lam suok hman a nih. C h u o n g a m i i n a n hlutsak laiin a filma lalnu Rani Padmavati hin Hindu nuhmeihai ngirhmun inhnuoi zie, nuhmei chu iengmalo ‘su’ (vagina) (mawng) ringawt ang chauh an nih tiin Swara Bhaskar-in social media hai a hril leiin inselna le hril a suktam hle a. Chun, a film hin Hindu nuhmeihai an pasalhai an thi phat anni khawm meia an inraw hlum hlakna dan ‘Sati’ a chawilar mawi niin a hril bawk.

Meghan Markle-in An Innei Niin Thu Hril A Tum

LONdON: Br i ta in la l sungkuoa la um ngai lo le thaw ngai lo khawm nisienla Prince Harry nuhmei huol Royal Family-a mi naran tak lut thar ding actress Meghan Markle chun, mi thaw dan naw ang takin an innei niin Mo lawmna (reception) ah thu hril a tum. Meghan Markle chun May 19 khin Lady Diana naupa naupang lem le Queen Elizabeth II tupa Prince Harry pasalah a nei tah ding a na. An innei zo Reception ah Meghan (36) chun an pa Harry (33) kuoma ngaina takin ‘tribute’ hrilin, lalnu Queen Elizabeth le a sunghai (Royal Family) kuomah lawmthu hril a tum niin The Sunday Times chun a hril. Buotsai dana chun Prince Harry le Meghan hai hi May 19 khin Windsor Castle-a St George Church ah, mikhuol fiel 800 hai hmaah kohran dan thienghlimin an innei ding a nih. Hi Biekin hi a pa Prince Charles le a nu thar Camilla hai kut an insuina hmun a nih. Meghan Markle hi acting chau nih lovin mipui hmaa thuhril khawm thiemtak a nih. International Women’s Day 2015 khawm khan UNO ah ‘gender equality’ thuah thuhrilna a nei a, mi a hne hle. Meghan-in Reception-a thu a hrilna ding san chu, a pa kum 73-a upa Thomas chu mipui hmaa thuhril dinga beisei a ni naw lei a nih. Mo lawmnaa monu pain lawmthu a hrilna hunah a pa Thomas aiin an sungkuoa inthawka ‘lawmthu hrilna’ ah Meghan chun thu hril a tum a nih. In khat nu le pa a tlin hmel hle, mani intodel tak Meghan hih.

Eini laia ei thaw dan angin Monu sunghai tienga inthawka lawmthu hrilna hunah, Harry-in a nei nuom lei le mi tinin an thlawp leiin lawmthu hril a tum a. Prince Harry khawmin thil \hatak nih dingin a ring tiin Sunday Times chun a ziek. Harry le Meghan hi lal sungkuo danghai nekin an inneina ding ruohman (plan) vel hi an pahnia inthuruolin an thaw nasa bik a. Royal Staff hai kuomah khawm, normal protocol hai chu inza siin, in\hung dan, invitation pek le mikhuol list thuhai ah, an inneina le kut insuina tak chu ‘dei chapin’ anni ditdanin thaw an nuom thu tlang takin an hril el a nih. Eini laia Kohran le pawl tamtakin thaw ei tum meka \henkhatin ei zui \an mek, simple taka inneia, sukhauintak lo ding ti hi Harry le Meghan thupui a nih a. An inneinaa inthawk hin mihai entawn thei dingin Royal Family lo thaw dan ropui tak takhai (Royal tradition) ang nih lovin, an mimal \ha tidan ‘personal le simple’ tak, sengso tlawm taka innei an tum a nih.

Zomi Namni Football Tournament 2018 Venue : Lamka Football Ground, CCPur

Results : 30th Jan, 2018 (Tuesday)SYMROPIA 2-0 AVOI FC.

Bungmual YC 0-1 Taqchapa United FC Fixtures: 31st Jan, 2018 (wednesday)

Happy Feet Academy vs YC Pearsonmun - 12:00 pm. Headquarters SC vs Zomi SC -2:00 pm.

David Beckham in MLS Team a nei ve tah

miAmi: England football captain hlui David Beckham chun kum 2014 a inthawk Club nei tuma nasa taka a bei hnungin Major League Soccer (MLS) Club/Team a nei vetah. David Beckham hi Thaw\anni khan Miami hmunah MLS Franchise pek

a nih. David Beckham hi Man-chester United, Real Madrid le LA Galaxy midfielder lo ni hlak a ni bawk. David Beckham (42) chun, Miami khawpui a team team ropui tak siem dinga a um chu a phur hle thu hrilin, team \

ha tak a ni ding thu a tiem bawk. Miami \hangsana um Club thar hin mihriem 25,000 vel inlengna ding Overtown stadium-ah an nei ta bawk a nih. MLS Commissioner Don Garber chun MLS a hin team 28 um theina dinga suklien tum a ni thu a hril. Beckham chun franchise rights ah dollar 25 million a seng phak dinga hril a ni a, hi hi market rate hnuoi dai a nih. Nikum March thlaa League lo zawm tah Los Angeles FC chun franchise rights a dingin dollar 100 million chuong a pek a hril a nih.

I-League: East Bengal le Minerva Punjab 2-2 in an indraw;

NEROcA in churchill Brothers 1-0 in an hne

KOLKATA: Hero I-League khel mekah zan-ikhan Barasat Stadium-ah East Bengal le league fe meka hma\huoitu Minerva Punjab chu 2-2 in an in-draw. First half chenah Mi-nerva Punjab chun 2-0 in East Bengal hi an hne a, Minerva ta dinga goal thun-tu hai chu Sukhdev Singh le Chencho Gyeltschen hai an nih. Sukhdev Singh hin minutes 20 naah Ka-malpreet Singh long ball hmangin goal hmasa tak a thun a, hi zo minutes 33 naah Chencho Gyeltschen chun Minerva ta dinga goal pahnina a thun nawk a nih.

Second half khel \an nawk hnung minutes 50 naah East Bengal side Katsumi Yusa chun pen-alty a hmu a, sienkhawm a petlut naw a, amiruokchu minutes 59 naah Jobby Justin chun chun Katsumi Yusa corner kick head lutin East Bengal ta dingin goal hmasa tak a thun ve a, inkhel hun tawp tawm \ep minutes 89 naah Bran-don Vanlalremdika chun Katsumi Yusa ball pass hmangin Minerva goal-ah inangna ding goal a thun nawk leiin inkhel tawp che-nah hma\huoitu Minerva Punjab le East Bengal chu 2-2 in an indraw a nih.

Chun, zanikhan league table-a points 21 hmua pahnina ni mek NEROCA (Manipur) chun Churchill Brothers 1-0 a an hne lei-in NEROCA chun points 24 hmuin league table-a an ngirhmun(top 2 nina) an suknghet nawk sau. Zani zana NEROCA le Churchill Brothers inkhel hi an inbeitawk hle a, minutes 22 naah Felix Chidi chun penalty a petlut leiin Churchill Brothers chun inkhel tawp chenah an thungkir thei tanaw leiin NEROCA hin hratna changin points 3 an hmu belsa ta a nih. Churchill Brothers khawm an khel \ha hle a, sienkhawm goal an thun theinaw bik naw a nih. Zanita Minerva indraw puia points 1 an hmu belsa lei hin East Bengal chun matches 12 ah points 20 hmuin a pathumna an la ni zing a, Minerva chun matches 11-ah points 26 hmu tain hma an la \huoi pei a nih.

kawnga khawm pawl dang le inkhakbuoi lo zawngin theitawp suo’n a fe hram hram hlak a nih. Chuonglai zingin Pu J.C. Hmar, Pu Laldemlo le Pu Eleazar (Vala) haiin Pu H. Zosangbera an rawina HPC (D)-C an zawm thu hriet le inruolin Pu Eleazar (Vala) hminga Tuiruong dunga Tax lakhai reng reng ama phalna thang lova la an um chun action an lak ding thu insuo a ni bawk. Tuiruong dunga Tax lak thu le inza-wmin HPC (D)-P chun organisation dang a sukbuoi ngai naw ti le Pu Vala hmingin HPC-P chun tax a lak ngai naw thu Date 3, Nov. 2017 khan hrilfiena a siem a. HPC (D)-P chun mi dang thilthaw a khak buoi ngai naw lai zingin Chairman pawl chun HPC (D)-P thilthaw dang tumna um ngeia hriet a ni leiin December 6, 2017 khan Pu Lalthawmlien President, Hmar Inpui, Barak Valley Region, Pu Abraham Keivom Pres-ident, HNU, Assam le Pu Hnethang VCP, Hmarkhawlien-ah an hmupui a. Thu um-dan hai iengkim hriltlang a nih. Chubakah, kum 2015-a inremna thuthlung nghawng siet thei dinga a hriet leiin President, Hmar Inpui Gen Hqrs.; President, HSA Gen. Hqrs. le Working Chairman, HPCI(D)-C-hai khawm inremna ding zawnga thil a fe naw pal an lau thu overphone-in a hril. Chun, Chairman HCLF vawihni a phone a, a pick up naw leiin Secretary HCLF phone nawk a ni a, thuhril dinga ruot a ni leiin a buoi thu a hril a, Vice Chairman, HCLF a phone nawk a ni a, sienkhawm a pick up nawk naw bawk. Amiruokchu, inremna thuthlung siem dinga bul tantu inremna siempuitu an ni lei khan President HPC (D)-P chun HCLF Vice-chairman chu inphalam tak pumin mi dang Mobile-in December Ni 10, 2017 a biek thei hlauva, thil umdan inhriettir a nih. Chubakah December Ni 6, 2017 khan Pu Lalthanglien HPD(D) Working Chairman khawm inbiek puiin thil umdanhai inhriet-tir a ni bawk. HPC(D) Chairman pawla inthawk tawngbau lawmum lo tak tak hriet hlak nisienkhawm HPC (D)-P chun thutlingah a lak nuom naw a. Amiruokchu, 21,Janu-

ary 2018 khan Pu Remthang chuh Tlan-muola thuoiin thisen suok khawpin an vuok a. HPC(D)-P Walkie–Talkie set le Si-laimu iemani zat laklui a ni bawk. An thil lakhai chuh Pi Singlienpuiin pekir dingin a ngen chiema chuh an pek kir nuom naw a. Pu Eleazar (Vala) chun ‘Mobile i chawi chun Phone la, thlahni sungin ka kaphlum vawng tawl ding a nih, chun a ngam chu hunghai sienla Field ah inkap kan tih’ a ti a, sienkhawm Phone a chawinaw hlau leiin an biek thei nawh. A chung (Tarik Ni 21, January 2018)-a thiltlung le inzawmin Tarik 22, January 2018-in thil umdanhai chu President, HNU Assam; President, HMAR Inpui (HI), Barak Valley Region; Vice President le Secretary Hmarkhawlien VC-hai chu HPC (D) President-in inhmupuina neiin boruok thanaw zawnga fe an lau bakah thina chen tlung el thei a ni thu a hril a; hienga boruok a fe pei a ni chun ama level a chun thaw thei a nei tak naw thu hai hrilin ‘Ka nau-panghai hi an hringna chan khawp raka in-daw dingin tu khawm ka nawr lui thei naw ’ ti thu a hril sa bawk. Chun, hi thiltlung le inzawma VC le hotuhai thurawn pek an-gin an um lai ngei Pu Lalthanglien Hmar, Working Chairman HPC (D) Chairman pawl khawm vawi tam tak biek tum ani a chu phone a pick up naw leiin biek paw thei lovin a um. Date 22 le 26, January 2018 zan Pu Rama Fin Secretary, HPC (D)-P In hluo, a um naw kar Kawtkharpui kalna Tala le Bathroom kawtkhar chu mi pali Silai chawiin an lo zei thlak a, an in kawlhai khawm kei thovin ‘ Hi in hluopa hi misuol a nih, kan that ding a nih ‘ tiin an hril a. Hiengang hih a ni ta leiin HPC (D)-P ac-tion Team-hai chun an ngaiven ta a. Date 27, January 2018 khan Pu Vala kuoma thupe hlaktu Pu Norbar Sanate an tuok fuk hlau a, invetuoa um an ni ta leiin kut an thlak tah a nih. Hringna inlak chen a hang tlung el hi HPC (D) chun pawi a ti tak zet tiin thusuok a chun an ziek.

Pu Norbar Sanate thina thuah HPc (D) in hrilfiena

Clerk, ZEO/CCPur; Nengthang, Gradu-ate Teacher, Hanship High School; Tohlen Kom, Graduate Teacher, Keiral Aimol High School; S.T. Liana, Graduate Teacher, Vungzagen Hr. Sec. School; Ph. Subol, Graduate Teacher, Kangvai High School; Tuankhanpau Phualte, Gradu-ate Teacher, Suangdoh High School; RK Shanitibala Devi, Sr. Accountant, Thanlon High School; Rohlupui, Matricu-late Teacher, Rengkai Hr. Sec. School; H. Prema Satiba, Matriculate Teacher, Leisen High School; Nianzadim, Matron, Vimala Raina High School; Zamkhosuan Guite, Matricu¬late Teacher, Lungchin High School; L. Pakhuongte, Matriculate Teacher, New Bazar Jr. High School;

Lalzawmvel, Matriculate Teacher, Pherjawl High School; Thangchun-gnung, Matriculate Teacher, Ponlen High School; Vanlallun, Matriculate Teacher, Thingpuikuol Jr. High School; S. Ch-ingkhochong Kom, Matriculate Teacher, Tualkhohau High School; Niangzahoih, Matriculate Teacher, Tuibong Jr. High School; Dimzachiin, Matriculate Teacher, Vimala Raina High School; Dardinglian, Matriculate Teacher, Vungzagen High School; Tlanglawmthang, LDC, Senvon High School; L. Songpa Kom, Grade-IV, Keirap Aimol High School, Thangte, Chowkidar, Lungthulen Jr. High School le Lallienthang, Chowkidar, Sartuinek Jr. High School hai an nih.

Thawktu 38 an pension ding

sawrkar le mipui \hangruolin ph^r natna invawihai enkawl dingin hma la tlang ei ta, natna invawihai chu endawng le hmusit el lova \hangpuia enkawl ding ei nih tiin a hril bawk. Zanita programme hmangna a hin Ma-hatma Gandhi lim t^rsuoka inzana suklang niin, Nursing School students han kut saw-pfai dan, ‘hand washing technique demon-stration’ an nei bawk. Dr. Kimngaihching Simte, CMO; Dr. Kimneihlam, District Leprosy Officer le Pi Zenngaihlun, DPM hai khawm hun hmangna a hin an \hang ve. Dr. Kimneihlam, District Leprosy Offi-

cer chun, Sparsh Leprosy Awareness cam-paign hi ni 15 sung la hmang sunzawm ning a tih tiin a hril. Awareness campaign sung hin kawng hran hran-ah awareness nei ning a ta, health workers han a hun le hmun ruot haiah programme huoihawt an tih. Leprosy campaign programme thiltum tak chu ph^r natna invawi hai laka vantlangin ngaidan \ha naw ei nei sukbona ding le, ph^r natna invawi hai a hun laia sukdam an ni theina dinga an in report vat theina dinga aware-ness pek a nih tiin Dr. Kimneihlam chun a hril.

Sparsh Leprosy Awareness campaign cum Anti-Leprosy Day hmang