TANZİMAT EDEBİYATI

20150411_014645.mp4

Ses 001.m4a

TANIMI

Tanzimat edebiyatı, Batı kültürüyle yetişen kimselerin Tanzimat devrinde Batı edebiyatını örnek tutarak meydana getirdikleri edebiyattır.

Tanzimat Dönemi Nasıl Ortaya Çıktı?

• Tanzimat Edebiyatı, tanzimat dönemi kültürel ve siyasi hareketlerinin sonucu olarak ortaya çıkmış, Edebiyat akımı 3 Kasım 1839'da Mustafa Reşid Paşa tarafından ilan edilen Gülhane Hattı Hümayunu da denilen yenileşme beratının yürürlüğe konmuş olmasından doğmuştur. Bu olay daha sonraları Tanzimat Fermanı olarak adlandırılacak, gerek siyasî alanda gerek edebî ve gerekse toplumsal hayatta batıya yönelmenin resmi bir belgesi sayılacaktır. Şinasi'nin Agah Efendi ile birlikte çıkarmış olduğu Tercüman- Ahval bu edebiyatın başlangıcı olarak kabul edilir .

Tanzimat; Osmanlı’nın Avrupa medeniyetini bütün Türk-Osmanlı halkı ve hayatı için kabul etmek yolunda giriştiği bir devlet hamlesi olmuştur.

Askeri bozgunlar, siyasi yenilgiler, iç isyanlar ve dış baskılar sonucunda bütün yurdu kaplayan sosyal ve iktisadi bunalım, artık Avrupa’nın teknik ve kültür bakımından Osmanlı’dan üstün bir duruma geldiğini ortaya koymuştur.

Tüm bunların sonucunda Tanzimat dönemi zihniyeti oluşmuştur. Bu zihniyet, kötü gidişe çare bulmak için yeni tedbirler alıp kanunlar çıkararak her alanda batıya yönelmek ve çağın gereklerine uygun olarak yenileşmeyi amaçlamıştır.

TANZİMAT EDEBİYATINA GENEL TANZİMAT EDEBİYATINA GENEL BİR BAKIŞBİR BAKIŞ

• Tanzimat edebiyatı, Batı’ya yönelmiş bir Türk edebiyatıdır.

• Bu dönemin şair ve yazarları, edebiyat aracılığıyla halkı bilinçlendirerek yükseltmek; gerilik, kötülük ve baskıları yok etme amacı taşırlar.

• Toplumumuzdaki gelişmelerin itici gücü Tanzimat’la başlar.

• Tanzimat’tan sonra orta sınıf oluşur; bu sınıf kendi edebiyatını yaratır ve yeni bir edebiyat ortaya çıkar.

• Bu dönemde Batılı gazete ve kitaplar yavaş yavaş ülkemize girmeye başlar.

• 18. yüzyılın büyük yazarlarını asıllarından okuyan genç aydınlar tarafından bu eserlerin Türkçeye çevrilmesi fikri ortaya çıkmıştır.

• Ethem Pertev Paşa, Hugo’dan; Şinasi, Lamartine ve La Fontaine’den; Yusuf Kamil Paşa, Fenelon’dan ilk çevirileri yapmıştır.

• Batıdan gelen tiyatro kumpanyaları Beyoğlu’nda temsiller vermiştir.

• 1831’de ilk resmi gazete Takvim-i Vakayi, 1840’ta ilk yarı resmi gazete Ceride-i Havadis çıkarılır.

Tanzimat Döneminde Batılılaşma çabaları sürerken bir yandan da bu çabalara karşı çıkan , direnen bir gelenek vardır.Bu, toplumsal yaşamda yıllarca sürecek bir ikiliğin doğmasına yol açmıştır.

İşte bu nedenle Tanzimat dönemi, eski ile yeni, Doğuyla Batı,Batı Edebiyatıyla Divan Edebiyatı çatışmasının en yoğun biçimde yaşandığı bir dönemdir.

SURİÇİ & BEYOĞLUSURİÇİ & BEYOĞLU

TANZİMAT DÖNEMİ

SANATÇILARI

• Şinasi • Ziya Paşa• Namık Kemal• Ahmet Mithat• Ali Suavi• Abdülhak Hamid• Recaizade M. Ekrem

• Ahmet Vefik Paşa• Muallim Naci• Sami Paşazâde Sezâi• Şemseddin Sami • Ebüzziya Tevfik• Ahmet Cevdet Paşa