süreli yayın bilimsel bilgiye erişim · 2017-03-10 · 1 bilimsel bilgiye erişim mustafa...
TRANSCRIPT
1
Bilimsel Bilgiye Erişim
Mustafa SÖZBİLİR & F. Burcu TOPU
Bilgi Kaynakları
Magazinler DergilerSüreli Yayın
DizinleriGazeteler
Kütüphane Kataloğu
Kitaplar Ansiklopediler
WWW
E-Posta
Bilgi Kaynağı Türleri:Birincil Kaynaklar
Geçerli bilimsel ve teknik bilgiyi kendisinde bulunduran kaynaklar
Kitaplar Basılmış kitaplar & E-kitaplar
Bilimsel Dergi Makaleleri Ücretli Erişilen Dergiler & Ücretsiz Erişilen Dergiler (DOAJ)
Konferans Sunumları
Bilimsel Raporlar
Patentler
Tezler YÖK Ulusal Tez Merkezi & ProQuest Digital Dissertations
Resmi belgeler Tebliğler Dergisi (MEB) & MEB İstatistikler
İnternet Kaynakları
Bilgi Kaynağı Türleri:İkincil Kaynaklar-1
Birincil kaynaklardaki bilgiye ulaşmada yol gösterici kaynaklar
Kütüphane Katalogları Üniversite kütüphanesi ve Ulusal Toplu Katalog (To-Kat)
Bibliyografik veritabanları WoS, Scopus, ERIC, BEI, SBVT, Tez Veritabanları, DOAJ, vd.
Ansiklopediler Encyclopedia of Research Design (Volume 1, 2, 3) (2010) (HA 29 E525 2010 V1, V2, V3)
Handbooks - El Kitapları Handbook of Research on Science Teaching and Learning (1994) (KKEF Merkez Kütüphane)
Handbook of Research on Teacher Education (1996)
Handbook of Qualitative Research in Education (2000)
Handbook of Research Design in Mathematics and Science Education (2000)(QA 11 H190 2000)
International Handbook of Science Education - Vol 1 & 2 (2001)
The SAGE Handbook of qualitative Research (2005)(H 62/H245/2005/k.1)
Handbook of Research on Science Education (2006)
Handbook of Research on Educational Communication & Technology (2013)
Bilgi Kaynağı Türleri:İkincil Kaynaklar-2
Birincil kaynaklardaki bilgiye ulaşmada yol gösterici kaynaklar
Alana Özgü Kitaplar Chemical Education: Towards Research-based Practice(2003)
Research in Science Education – Past, Present and Future (2001)
Research and the Quality of Science Education (2005)
Contributions from Science Education Research (2006)
Chemistry Education in the ICT Age (2009)
Science Education Research and Practice Europe (2012)
Reviews Review of Educational Research (1931-günümüze, dergi) http://rer.sagepub.com
Review of Research in Education (1973-günümüze, yıllık) http://rre.sagepub.com
İnternet Kaynakları
Bilgi Gereksiniminin İfade EdilmesiGereksinim: Kaynak:
Mayıs 2017’da yapılacak öğretmen ataması
Gazeteler ve Web
Öğrenmeninnöröfizyolojik açıdan açıklaması
Bilimsel Dergiler ve kitaplar (ve e-dergiler ya da e-kitaplar)
2
Formatlar
İkincil
Kaynaklar
Alan Yazın (Literatür) Tarama Süreci
Konuyla İlgili
Önbilgiler Edinme
Araştırma
Problemini Anlama
Online Tarama
Yapma
Birincil Kaynaklar
İçin İndex Belirleme
Birincil
Kaynaklar
Anahtar Kelimeler ve
Alanları Belirleme
Online Tarama Ortamları
Kütüphane Katalogu & Ulusal Toplu Katalog (To-Kat)
Web de Tarama Google & Akademik Google
WoS: Web of Science
Scopus: Elsevier
ERIC (Education Resources Informations Center)
BEI (British Education Index)
DOAJ (Directory of Open Access Journals)
ULAKBİM TR Dizin
Tezler YÖK Ulusal Tez Merkezi & ProQuest Dissertations
Kaynaklara Erişim (Kütüphane ve Online İmkanlar)
Kütüphane Katalogu
Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Katalogu
&
Ulusal Toplu Katalog (To-Kat)
Online Katalog Tarama
Online Katalog Tarama Online Katalog Tarama
3
Online Katalog Tarama Ulusal Toplu Katalog Tarama
http://www.toplukatalog.gov.tr
Ulusal Toplu Katalog Tarama
Web de Tarama
Google & Akademik Google
Google Arama Yardımı Tarama Operatörleri
4
Dünyanın Anahtarı! Dünyanın Anahtarı!
Google Gelişmiş Aramahttps://www.google.com/advanced_search Taramalarda dikkat edilecek hususlar
Taramalarda kullanılacak anahtar kelimeler seçilirken mümkün olduğunca yalın kelimeler kullanılmalı, eklerden ve tam cümle ibarelerinden kaçınılmalıdır!
Kurabiye nasıl yapılır? şeklindeki bir bilgiye erişmek için, Kurabiye Tarife kelimeleri çok daha faydalıdır.
Küresel Isınma ile alakalı bir yazı Küresel Isınma
Taramalarda dikkat edilecek hususlar
Hedeflenen bilgiye en kestirme yoldan ulaşmak için spesifik anahtar kelimeler ilave edin.
ALKANLAR hakkında bir Power point sunusu arıyoruz: ALKANLAR filetype:ppt
Word dosyası için, filetype:doc, Acrobat dosyası için filetype:pdf, Excel için filetype:XLS ekleri
Taramalarda dikkat edilecek hususlar
Alternatif anahtar kelimeler de aranmalıdır.
Örneğin; Mersin hakkında bilgi elde etmek için
Mersin kelimesi ve İçel kelimesi
Arıtma kelimesini taramak için ayrıca Saflaştırma
Web kelimesi için web kelimesinin yanında internet
5
Taramalarda dikkat edilecek hususlar
İstenmeyen bilgileri arındırmak için tarama motorunun özelliğine göre NOT veya (-) terimlerini kullanılır.
Örneğin; Yulaf içeren fakat üzüm içermeyen kurabiye tariflerini bulmak için,
tarif kurabiye yulaf –üzüm
anahtar kelimeleri ile tarama yapılır.
Taramalarda dikkat edilecek hususlar
Birden fazla kelimeyi yazıldığı biçimde taramak için (exact phrase=tam ibare) kelimeler tırnak içinde yazılmalıdır.
Örneğin; Örneğin Mustafa SÖZBİLİR diye tarama yapılırsa, aynı zamanda Mustafa AYDIN…… Mehmet SÖZBİLİR gibi alakasız bir ibarenin olduğu belge de tarama sonuçlarında görüntülenir.
“Mustafa SÖZBİLİR” şeklinde bir ibare ise kesin sonuca götürecektir
Google Scholar/Akademik Google
http://scholar.google.com.tr Google Scholar/Akademik Google
Google Bookshttp://books.google.com Google Books
Yazının devamı için http://www.tedmem.org/mem-notlari/neden-bir-seyi-googleda-aramak-yeterli-degil
6
WoS: Web of Science
Web of Science Erişim Abonelik Gerektirir
Erişim Adresi: http://apps.webofknowledge.com
Web of Science’ta Tarama
Taramada büyük-küçük harf duyarlılığı yoktur.
Yani DNA kelimesi,
DNA, dna, Dna, dNa şeklinde de yazılarak taranabilir.
Web of Science’ta Tarama
Kelime ve kelime gruplarının çeşitli varyasyonlarını kullanmak için wildcards (belirsiz karakter, belirsiz harf) fonksiyonu kullanılabilir.
WOS’ta kullanılan wildcard karakterleri şunlardır.
Asteriks (*) KarakteriSoru işareti (?) KarakteriDolar ($) Karakteri
Web of Science’ta Tarama
Asteriks (*) Karakteri: Sıfırdan başlamaküzere bir yada birden fazla karakteri temsileder.
Örneğin, enzym*: enzym, enzyme, enzymes, enzymatic, enzymology vb kelimeleri de kapsar.
Sul*ur; sulfur ve sulphur vb kelimeleri de kapsar.
7
Web of Science’ta Tarama
Soru İşareti Karakteri (?): Tek birharf karakterini temsil eder. ?? ikikarakter, vb.
Örneğin, volcan? Volcany, volcane, volcano vb
kelimeleri kapsar.
wom?n: woman, women, womyn vb kelimeleri kapsar.
Web of Science’ta Tarama
Dolar karakteri ($): Sıfır karakteriveya tek bir harf karakterini temsileder.
Örneğin, vapo$r: vapor ve vapour kelimelerini kapsar.
colo$r: color ve colour kelimelerini kapsar.
Web of Science’ta Tarama Tarama operatörleri
AND (ve) Fonksiyonu: Taranacak kelimeler arasına AND (ve) yazılarak her iki kelimeyi beraber ihtiva eden materyaller bulunabilir. Taranacak iki kelime arasında bırakılan bir boşluk ta aynı anlama gelir.
Örnek
Chemistry AND Education (=Chemistry Education) (Bu kelimelerin her ikisinin de geçtiği kaynakları gösterir).
Tarama operatörleri
OR (veya) Fonksiyonu: Kelimeler arasına OR (veya) yazılarak anahtar kelimelerden birinin yâda her ikisinin geçtiği kaynaklar bulunur.
Örnek
Chemistry OR Education (Anahtar kelimelerden herhangi birinin ya da her ikisinin geçtiği
kaynakları gösterir).
Web of Science’ta Tarama
Tırnak (“ “) Fonksiyonu: Taranan kelimelertırnak (“ “) içine yazılarak exact phrase (tam ibareya da deyim) taraması yapılabilir.
Bu işlevin AND fonksiyonu ile yapılan taramadanşöyle bir farkı vardır. AND ile yapılan taramadakelimelerin yazıldığı sırada bulunması veya ardıardına yer alması gerekmez. Taranan kelimelerinilgili dokümanın herhangi bir yerinde olmasıyeterlidir. Oysa “tırnak içinde” yapılan bir taramada,taranan kelime grubunun yazıldığı biçimde bilgikaynağında olması gerekir.
8
Web of Science’ta Tarama
NOT (Hariç) Fonksiyonu: Web of Science’ta tarama yapılırken, taramada hariç tutulacak kelimeler NOT ile elimine edilir.
Örnek: Carbon NOT monoxide (Monoxide kelimesinin geçmediği, carbon terimini ihtiva eden kaynaklar bulunur).
Web of Science’ta Tarama
SAME (Aynı) Fonksiyonu: Same fonksiyonu aynı birim içindeki ilgili kelime gruplarını tarar.
Mesela carbon AND monoxide diye tarama yapılınca,aynı makalenin özet kısmında carbon, anahtar kelimelerveya makale başlığında monoxide geçiyorsa, bu kaynaktarama sonuçlarında listelenir.
Eğer carbon SAME monoxide diye tarama yapılırsa heriki kelime aynı birimde ise (örneğin başlıkta (TITLE), veyaözette (ABSTRACT, SYNOPSIS, SUMMARY) veya anahtarkelimelerde (KEY WORDS) tarama sonucu olarak listelenir.
Web of Science’ta Tarama
Parantez ( ) Fonksiyonu: Bir kelime yada
kelime grubunu diğer bir kelime grubu ile kombinasyonunu sağlamak için kullanılan bir araçtır.
Web of Science’ta Tarama
Eşanlamlılar veya Farklı Yazım Stilleri: Eş
anlamlı olabilecek kelimeler, bunların alabilecekleri muhtemel ekler, kelimelerin bitişik ya da ayrık yazılabilmeleri vb durumlar asteriks ve OR operatörleri ile kolaylıkla taranabilir.
Örnek: honey bee* OR honeybee* OR apis mellif*
Web of Science’ta Tarama
Noktalama İşareti Taşıyan Terimleri Tarama: Her ne kadar tarama sonuçlarında gösterilseler de, noktalama işaretleri bazen WOS’ta boşluk olarak bazen de bitişik olarak değerlendirilir. Bu durumda alternatif olarak hem noktalama işaretini taşıyan hem de taşımayan anahtar
kelime ile tarama yapmada fayda vardır
Örneğin X-Ray kelimesini taramak için
xray OR x ray OR x-ray
Web of Science’ta Tarama
Eski Yunan Harflerini İçeren Terimleri Tarama:Taramalarda Yunan harflerinin İngilizce okunuşları
kullanılır.
Örnek: β-carotene kelimesi,beta carotene yazılarak taranırken
α,ω-bis(1,1-dimethylheptyl) kelime grubu taranırkenalpha omega bis 1 1 dimethylheptyl
anahtar kelimesi girilir.
9
Web of Science’ta Tarama
Author Search (Yazar Taraması): General Search bölümünde yapılan tarama fonksiyonlarından biri de yazar taramasıdır. TOPIC Search bölümünde anlatılan bütün temel özellikler bu bölüm için de geçerlidir. SAME hariç diğer arama operatörleri ve Wildcard’lar kullanılabilir. Yazarın adından yazarın atıf indeksine giren makaleleri bulunur.
Yazarın soyadı ve adının ilk harfi ile anahtar kelime girilir.
Örneğin Mustafa SÖZBİLİR için, SOZBILIR M
Eğer yazar iki isimli ise, ilk harfler bitişik girilerek tarama yapılır.
Örneğin; Mehmet Emin Şengül için, Sengul ME
SCOPUSElsevier
Scopus Ana Ekran http://www.scopus.com Scopus Tarama Ayarları
Scopus Sonuç Scopus Tarama Sonuç ve Makale
10
ERICEducation Resources Information Center
ERIC (Education Resources Information Center)
http://www.eric.ed.gov
ERIC Collection Search ERIC Thesaurus Search
ERIC Thesaurus Search
British Education Index
11
BEI-British Education Index
http://www.leeds.ac.uk/bei/index.html BEI-British Education Index
BEI-British Education Index
DOAJDirectory of Open Access Journals
DOAJ
http://www.doaj.org DOAJ Makale Tarama Arayüzü
12
DOAJ Makale Tarama Arayüzü DOAJ Makale Tarama Arayüzü
TR DİZİN
Ulusal Veri Tabanları
TR DİZİN Ulusal Veri Tabanlarıhttp://cabim.ulakbim.gov.tr/tr-dizin/
Veri Tabanları Seçimi Basit Arama Arayüzü
13
Basit Arama Arayüzü Ayrıntılı Kayıt Sayfası
Yayının Kendisi
Tezlere Erişim
YÖK Ulusal Tez Merkezi
ProQuest Dissertations
YÖK Ulusal Tez Merkezi YÖK Ulusal Tez Merkezi
14
Tez Merkezinde Basit Tarama Basit Tarama Sonuç Sayfası
Ayrıntılı TaramaYabancı TezlerProQuest Dissertations & Theses Global
http://search.proquest.com/pqdtglobal/index
ProQuest Dissertations ProQuest Dissertations
15
ProQuest Dissertations
Bilgi Kaynağını Temin
Etme
Doğrudan erişim (Kütüphane, Dergi vb.)
Online erişim
Yazar ya da eser sahibi aracılığıyla erişim
Belge sağlama servisleri aracılığıyla erişim
Bilgi Kaynağına Online Erişim
Bilgi Kaynağına Online Erişim
Bilgi Kaynağına Online Erişim