patent2 iŞiĞinda kadinlarda hİpertansİyon tedavİsİ

76
PatenT2 IŞIĞINDA KADINLARDA HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Dr. Şule Şengül Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Upload: belita

Post on 24-Feb-2016

73 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

PatenT2 IŞIĞINDA KADINLARDA HİPERTANSİYON TEDAVİSİ. Dr . Şule Şengül Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı. PLAN. KADINLARA ÖZEL KONULAR KADINLAR KLİNİK ÇALIŞMALARA NEDEN DAHİL EDİLMEDİLER? HT VE ORAL KONTRASEPTİF İLE HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

PatenT2 IŞIĞINDA KADINLARDA HİPERTANSİYON TEDAVİSİ

Dr. Şule ŞengülAnkara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Nefroloji Bilim Dalı

2

PLAN

• KADINLARA ÖZEL KONULAR– KADINLAR KLİNİK ÇALIŞMALARA NEDEN DAHİL EDİLMEDİLER?– HT VE ORAL KONTRASEPTİF İLE HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ– KADINLAR VE METABOLİK SENDROM– KADINLADA HEDEF ORGAN HASARI

• KADINLARDA HT PATOGENEZİ• KADINLARDA HT SIKLIĞI-FARKINDALIĞI-TEDAVİ VE KONTROL

ORANLARI –PatenT2• KADINLARDA HT TEDAVİSİ / İLAÇ SEÇİMİ / İLAÇ YAN ETKİLERİ

3

HT = Her İki Cins İçin Artmış Ölüm Riski

HT ve Sonuçları: İskemik/Hemorajik İnme

Miyokard İnfarktüsüKalp Yetmezliği

Kronik Böbrek Hastalığı

4

KARDİYOVASKÜLER HASTALIĞA BAĞLI MORTALİTE

Wenger NK, Circulation. 2012;126:604-611

5

KADINLAR ARAŞTIRMALARA NEDEN DAHİL EDİLMEDİLER?

• 1940-1950’ li yıllarda gebelerde sentetik östrojen dietilbestrol kullanımının yol açtığı ciddi yan etkiler

• 1960’lı yıllarda yaşanan “talidomid felaketi”: 12000 fokomelik bebek

1977’de FDA yayınladığı bir kılavuzla kadınların FAZ II-III çalışmalara alınmamalarını istemiştir

1986’da NIH Her iki cinsiyeti içermeyen çalışmalara verdiği desteği azaltmıştır ve 1990’da da Kadın Sağlığı Araştırmaları Ofisi’ni kurmuştur

1994’de kadınların ve azınlıkların çalışmalara dahil edilmeleriyle ilgili bir kılavuz yayınlamıştır

M Glezerman, IMAJ, 2009

6

C Melloni, Circulation 2010, 3:135-142

KV Çalışmaların %30’unda Kadınlara Yer Verilmiş

Bunların da sadece 1/3’ünde Cinsiyet İle İlgili Analizler Yapılmış

7

MODERN TIP

KANIT

CİNSİYET

8

FRAMINGHAM HEART STUDYN:5209, Başlangıç Yılı:1948, %53 Kadın, 30-62 yaş, KVD belirti

ve bulgusu olmayan katılımcılar izlenmiş

• Katılımcıların 2.generasyon ve onların eşleri çalışmaya dahil edilmiş1971

• Katılımcıların 3.generasyonları çalışmaya dahil edilmiş2002

• KB Yüksekliği• Kolesterol Yüksekliği• Sigara• Diabetes Mellitus• BKİ ≥30 kg/m2• Fiziksel İnaktivite

KVHRisk Faktörleri

9

• Kadınlar aşikar KVH belirti ve bulgularını aynı yaş grubundaki erkeklere göre 10 yıl sonra geliştirmektedir (FRAMINGHAM HEART STUDY)

• Bu nedenle kadınlarda, KVH belirti ve bulguları ortaya çıktığında, DM, HT ve postmenopozal hormonal değişiklikler gibi çeşitli eşlik eden sorunlar kadınları yüksek riskli KVH grubuna sokmaktadır (INTERHEART STUDY)

10

KADINLARDA HT: Oral Kontraseptif (OKS) Kullanımı

• OKS’ler KB’yi basale göre 2-8 mmHg yükseltir• OKS kullanımıyla HT gelişmişse, ilacın kesilmesiyle KB düşer• Hiç OKS kullanmayanlarla karşılaştırıldığında 6 yıldan uzun süredir OKS

kullanan kadınlarda HT gelişimi 2.1 kat artar (monofazik>bifazik>trifazik)Chasen-Taber L, Circulation, 1996

• WHO’nun önerilerine göre OKS’ler KB >160/100 mmHg ise kontrendikedirWHO Raporu, 2000

• Hipertansif kadınlarda, KB kontrolü iyi bile olsa OKS kullanımıyla artan MI ve inme riski de gözönünde bulundurulmalıdırSeibert C, Ann Intern Med, 2003

11

KADINLARDA HT: Hormon Replasman Tedavisi (HRT)

• Çelişkili sonuçlar mevcuttur• Geçmiş 30 yılda menopozal hormonlar kadınlarda

KVH’dan korunmak amacıyla yaygın bir şekilde reçete edilmiştir

• HRT ile KB artışı arasında ilişki olmadığı da ileri sürülmüştür (PEPI Çalışması, JAMA, 1995)

12

Women’s Health Initiative (WHI) StudyGL Anderson, JAMA 2004;291:1701

n:26000

• Bu çalışmada, östrojen-progestin ve sadece östrojen kullanımının, inme, derin venöz tromboz ve demans sıklığını arttırdığı ve KV riski azaltmadığı bildirilmiştir

HRT, postmenopozal dönemde, KB’yi düşürmek ya da primer-sekonder KV koruma amacıyla kullanılmamalıdır

13

FAYDALI OLABİLİR

•17β-Östradiol kullanılırsa•Transdermal kullanılırsa•Menopozdan hemen sonra başlanırsa•Düşük doz kullanılırsa•Siklik kullanılırsa

ZARARLI OLABİLİR

•Hayvan östrojeni kullanılırsa•Oral kullanılırsa•Yüksek doz kullanılırsa•Geç başlanırsa•Progestinler kullanılırsa (MPA)

KADINLARDA HT: Hormon Replasman Tedavisi (HRT)

Barton M, Hypertension, 2009

14

KADINLAR VE METABOLİK SENDROM• Genel nüfusta metabolik

sendrom sıklığının artış hızı kadınlarda daha yüksektir (ABD)V. Regitz-Zagrosek, Clin Res Cardiol, 2006

• Koroner bypass cerrahisi geçirmiş 15265 hastanın 12 yıllık izleminde metabolik sendrom gelişim sıklığı, kadınlarda daha yüksek bulunmuş (retrospektif)V Regitz-Zagrosek, J Am Coll Cardiol, 2004

15

KADINLARDA HT: HEDEF ORGAN HASARI

• Büyük arterlerde sertlik, KVH için bağımsız bir risk faktörüdür ve yaş ile ilişkili arteriyel sertlikte artış kadınlarda daha hızla gelişir

(TK Waddell, J Hypertens 2001 - S Laurent, Stroke 2003)

• KV ve renal risk belirleyicisi olarak mikroalbuminüri ile mortalite ilişkisi erkeklerde daha belirgindir

(HUNT Çalışması, S Romundstad, Circulation 2003)

16

KADINLARDA HT: HEDEF ORGAN HASARI

• Framingham kalp çalışması, sol ventrikül hipertrofisi olan kadınların, kardiyovasküler olay riskinin, erkeklerden %50 daha fazla olduğunu göstermiştir

• Hipertansif erkekler ile karşılaştırıldıklarında, hipertansif kadınlarda sol ventrikül hipertrofisi, diyastolik disfonksiyon, kalp yetmezliği ve arteryel sertleşme gibi komplikasyonlar daha fazla gelişmektedir

• Sol ventrikül hipertrofisi olması kardiyovasküler risk belirlenmesinde kadın cinsiyet avantajını ortadankaldırmaktadır

Lloyd-Jones DM. Circulation 2002

17

KADINLARDA HT: PATOGENEZ (1)• Seks hormonlarının etkisi

– Androjenler RAS ve basınç-natriürez ilişkisi üzerinden ve endotelin ile oksidatif stresi arttırarak KB’yi yükseltebilir

– Östrojen ACE aktivitesini, AT1 reseptör ekspresyonunu, aldosteron üretimini baskılar ve angiotensinojen sentezini arttırır

• RAS’ın etkisi:– Hipertansif kadınlarda renin düzeyleri daha düşük bulunmuştur– Menopozdan sonra PRA artar, A-II reseptörleri artar ve A-I

reseptörleri azalır– RAS ile ilişkili gen polimorfizmleri ve diğer genetik özellikler, hem

cinsiyetler arası KB farklılığında hem de tedaviye yanıt farklılıklarında rol oynuyor olabilir

I Os ve ark. Blood Pressure 2004;13:272-278H Gudmundsdottir ve ark. Ther Adv Chronic Dis 2012;3:137-146

18

KADINLARDA HT: PATOGENEZ (2)

• Menopozdan sonra endotelin düzeyleri ve oksidatif stres artar• Otonomik disfonksiyon ve hemodinamik faktörler• Postmenopozal dönemde artan visseral yağlanma• Premenopozal dönemde sodyum duyarlılığı düşükken, menopozla

birlikte artar, giderek tuz duyarlı hale gelirler• Psikososyal faktörler, depresyon, anksiyete, düşük sosyal statü….

I Os ve ark. Blood Pressure 2004;13:272-278H Gudmundsdottir ve ark. Ther Adv Chronic Dis 2012;3:137-146

19

KADINLARDA HT: SIKLIK

• SKB, erken erişkin dönemde kadında, erkekten daha düşüktür, ancak 6.dekattan sonra kadında daha yüksek seyreder

• Yaştan bağımsız olarak DKB her yaş grubunda kadında daha düşüktür• Premenopozal kadınlarda benzer yaştaki erkeklere göre daha az HT

saptanır• Yaşla birlikte HT sıklığında kadınlarda daha hızlı bir artış olur• KV olay sıklığı erkeklerde yüksek olsa da ilerleyen yaş ve menopoz ile

birlikte aradaki fark kapanmaktadır

Türk Hipertansiyon Prevalans ÇalışmasıPatenT2

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği

2012

21

Çalışma Kapsamındaki 26 İl ve kırsalında5437 gönüllü çalışmaya dahil edilmiştir

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

22

Cinsiyet

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

23

Yaş Grupları

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

24

Beden Kitle İndeksi (BKİ)

PatenT çalışması

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

25

Cinsiyet ve Yaş GruplarındaSistolik Kan Basıncı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

26

Cinsiyet ve Yaş GruplarındaDiyastolik Kan Basıncı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

27

Hipertansiyon Tanısı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

28

Hipertansiyon Prevalansı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

29

Hipertansiyon Prevalansı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

30

Cinsiyet ve Yaş Gruplarında Hipertansiyon Prevalansı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

31

18-29 Yaş 30-39 Yaş 40-49 Yaş 50-59 Yaş 60-69 Yaş 70-79 Yaş 80 Yaş ve üzeri

90

100

110

120

130

140

150

160

145143

146

151 151149 148

137

142140 140

144148

146

Hipertansiflerde Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre SKB

ErkekKadın

mm

Hg

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

32

18-29 Yaş 30-39 Yaş 40-49 Yaş 50-59 Yaş 60-69 Yaş 70-79 Yaş 80 Yaş ve üzeri

50

55

60

65

70

75

80

85

90

79

8586

84

81

76 76

83

86

82

78 78

7572

Hipertansiflerde Cinsiyete ve Yaş Gruplarına Göre DKB

ErkekKadın

mm

Hg

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

33

Hipertansiyon Saptanan Hastaların Özellikleri Parametre Kadın (n: 882) Erkek (n: 768) p

Yaş (ort±SD) 56,89±13,52 54,38±14,25 0,003

Sistolik KB (mmHg) (ort±SD) 142,51±21,27 148,66±18,04 <0,001

Diyastolik KB (mmHg) (ort±SD) 78,93±12,38 82,30±12,01 <0,001

Nabız basıncı (mmHg) (ort±SD)(SKB-DKB)

63,59±16,96 66,37±15,73 0,001

BKİ (kg/m2) (ort±SD) 31,50±5,96 28,43±4,52 <0,001

Sigara içimi (hali hazırda) (n,%) 97, %11,0 331, %43,1 <0,001

DM tanısı (n, %) 197, % 22,59 119, %15,72 <0,001

Ailede erken KVH öyküsü (n, %) 63, %25,4 60, %26,9 0,711

Tanı konmuş Serebro Vas.H (n,%) 36, % 4,09 19, %2,47 0,068

Tanı konmuş Koroner Arter Hastalığı (n, %) 108, %12,26 88, %11,5 0.7

Tanı konmuş Renal Hst. (n, %) 36, %4,1 25, %3,3 0,359

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

34Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

35Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

36Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

37

Hipertansiyon Farkındalık Oranı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

38

Hipertansiyon Farkındalık Oranı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

39Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

40Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

41Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

42

Antihipertansif Kullananlarda Yaşa Göre HT Kontrolü

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

43

Antihipertansif KullananlardaYaş ve Cinsiyete Göre HT Kontrolü

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

44

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

45

%49.2

%0%17.2

%33.6

ANTİHİPERTANSİF ALAN ERKEKLERDE KAN BASINCI DAĞILIMI, N: 256

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

46

ANTİHİPERTANSİF ALAN KADINLARDA KAN BASINCI DAĞILIMI, N: 523

%56.2

%1.15

%10.95

%31.7

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

47

Hipertansiyon Saptanan Hastaların Özellikleri

Parametre Kadın (n: 882) Erkek (n: 768) p

Anti HT kullanıyor mu? (n, %) 523, %59,3 256, %33,3 <0,001

Antihipertansif ilaç sayısı (ort±SD)

1,86±0,79 1,78±0,75 0,199

HT’nin farkında mı? (n, %) 590, %66,9 312, %40,6 <0,001

HT kontrol altında mı? (n, %) 329, %37,3 145, %18,9 <0,001

İlaçsız kontrol oranı? (n, %) 30, %5,2 19, %6,2 0,532

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

Egemen Özgen
Tuzsuz ekmek alıyor musunuz? Sorusuna ait cevap
Egemen Özgen
Veritabanında "HT_Ilac_OLD" adlı değişkene ait karşılaştırma yapılmıştır.
Egemen Özgen
Veritabanında "Sigara_yn" adlı değişken ile karşılaştırma yapıldı.

48

Hipertansiyon Farkındalığına Etki Eden Faktörler

 p Odds Ratio

95% C.I.Alt Üst

Yaş (Her bir yaş artışı) <0,001 1,053 1,040 1,066

Cinsiyet (Kadın olmak) <0,001 1,850 1,385 2,472

Yerleşim Yeri (Kent’te yaşamak) 0,008 1,473 1,108 1,958

Günlük ekmek tüketimi (Her bir tam ekmek) <0,001 0,777 0,678 0,891

Fiziksel Aktivite Düzeyi (Ev ve İş) 0,068 0,868 0,746 1,010

Ailede HT Öyküsü (Ailede HT öyküsü olmak) <0,001 2,173 1,644 2,873

Sigara (Sigara kullanmamak) 0,019 1,463 1,065 2,012

Doktora başvuru (Doktora başvurmuş olmak) <0,001 7,598 3,684 15,667

Diyabet varlığı (Diyabet hastası olmak) <0,001 3,287 2,258 4,785

BKİ Grubu (Aşırı kilolu veya şişman olmak) <0,001 2,374 1,648 3,420

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

49

Hipertansiyon Kontrolüne Etki Eden Faktörler

* Eğitim düzeyi: Okur-yazar değil, okur yazar, ilkokul, ortaokul, lise, yüksek öğrenim

 p Odds Ratio

95% C.I.Alt Üst

Yaş (Her bir yaş artışı) 0,003 0,980 0,967 0,993

Cinsiyet (Kadın olmak) 0,019 1,471 1,066 2,029

Yerleşim Yeri (Kent’te yaşamak) 0,055 1,395 0,993 1,959

Eğitim düzeyi* 0,049 1,134 1,000 1,286

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

50

KADINLARDA HT: TEDAVİYaşam Biçimi Değişiklikleri

• Farmakolojik ve farmakolojik olmayan tedavi önerileri kadınlarda ve erkeklerde farklı değildir

• Sadece yaşam biçimi değişiklikleriyle elde edilen KB kontrol yanıtı, kadınlarda daha düşük bulunmuştur

(P August, J Clin Endocrinol Metab 1999 – CE Lewis, Arch Intern Med 1996)

• Obezite, kadınlarda HT’nin önemli bir nedeni olduğu için tüm hastalarda kilo verilmesi teşvik edilmelidir

(TROMSO Çalışması, T Wilsgaard, Arch Intern Med 2000)

• DASH çalışmasında, hem DASH diyeti hem de kontrol diyeti alan katılımcılar arasında kadınlarda diyette sodyum kısıtlamasına daha belirgin bir antihipertansif yanıt elde edilmiştir

(DASH Çalışması, FM Sacks, N Engl J Med 2001)

• Fiziksel aktivitenin arttırılması (En az 30 dk, haftanın çoğu gününde)(Kılavuzlar, Mosca L, Circulation 2007 ve Smith SC Circulation 2006)

51

KADINLARDA HT: TEDAVİDiyet Önerileri

• Meyve• Sebze• Yüksek fiberli• 2kez/hf balık• Satüre yağ tüketimi <%10, mümkünse <%7• Günlük kolesterol tüketimin <300 mg• Alkol tüketiminin kısıtlanması• <60-80 mmol/gün sodyum tüketimi

(AHA Kılavuzları, Mosca L, Circulation 2007 ve Smith SC Circulation 2006)

52

Hipertansiyon Saptanan Hastaların Özellikleri

Parametre Kadın (n: 882) Erkek (n: 768) p

Sigara (halihazırda içici)(n, %)

96, %10,9 331, %43,1 <0,001

Alkol (halihazırda içici)(n, %)

9, %1,0 106, %13,8 <0,001

Boş zamanda aktif+çok aktif egzersiz (n, %)

39, %4,5 94, %12,5 <0,001

Tuzsuz diyet yapıyor mu?(n, %)

27, %3,1 12, %1,6 0,043

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

Egemen Özgen
Tuzsuz ekmek alıyor musunuz? Sorusuna ait cevap
Egemen Özgen
Veritabanında "HT_Ilac_OLD" adlı değişkene ait karşılaştırma yapılmıştır.
Egemen Özgen
Veritabanında "Sigara_yn" adlı değişken ile karşılaştırma yapıldı.

53

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ

• Genel olarak antihipertansif ilaçların etkinliği her iki cinsiyette benzerdir

• Bazı ülkelerde kadınlarda diüretik kullanımının daha fazla olduğu rapor edilmiştir

(H Olsen, Blood Press 1999, OH Klungel, Pharm World Sci 2000)

54

ANTİHİPERTANSİFLER VE ETKİ MEKANİZMALARIİLAÇ GRUBU ETKİ MEKANİZMASI

DİÜRETİKLER Thiazide diüretikleri distal tübüllerde NaCl reabsorbsiyonunu bloke eder, ekstrasellüler volümü ve PVR’ yi azaltırlar,

ACE-İ AT II aracılı etkileri (vazokonstriksiyon, aldosteron salınımınınuyarılması) azaltır, kinin aracılı vazodilatasyonu artırır

ARB Angiotensin II AT-1 reseptör blokajı ile AT II’ninvasküler ve myokardial düzeydeki etkilerini antagonize eder

KKB Vasküler düz kas relaksasyonu ile vasküler direnci azaltır(L-tipi voltaj bağımlı kalsiyum kanallarını bloke ederler

BB Renin salınımını direk baskılayarak ve beta-adrenerjik sempatik stimülasyonu engelleyerek myokard kontraktilitesi ve kalp hızını azaltır

55

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ

• DİÜRETİKLER:– 42448 yüksek riskli hastada (19865’i kadın):

• Diüretik (klortalidon) kalp yetmezliğinden korunmada KKB’den (amlodipin)• İnme, kalp yetmezliği ve KV olaylardan korunmada ACEi’den(lisinopril)

üstün bulunmuş (ALLHAT Çalışması, JAMA, 2002)– Bir kontrendikasyon ve diğer bir ajanın kullanımın gereksinimini ön

plana çıkaran bir endikasyon olmadıkça, KV hastalıktan korunma amacıyla, hipertansif kadınlarda tedavide yer almalıdır

– HT’ye ek olarak bir ya da daha fazla KV risk faktörü olan hastalarda, KB kontrolünü sağlamak için diğer antihipertansiflerle kombine edilebilir (Kılavuzlar)

– Postmenopozal kadınlarda kemik kaybı ve kalça kırığı riskini azaltabilirler (Bolland MJ, Osteoporosis Int, 2007 - Felson Dt, JAMA, 1991)

– Metabolik yan etkiler ve elektrolit bozukluklar artan dozla sıklaşır

56

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ

• BETA BLOKERLER:– Bir metaanalizde, diğer ilaçlarla karşılaştırıldığında inme riskini

%16 arttırdığı, başka bir sistematik derlemede de yaşlı hastalarda bu risk artışının daha belirgin olduğu gösterildi

(Lindholm LH, Lancet, 2005 – Khan N, CMAJ, 2006)

– Stabil angina, akut koroner sendrom veya kalp yetmezliği durumlarında JNC-7, ilk seçenek olarak önermektedir

57

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ

• RAS İNHİBİTÖRLERİ:– ACE inhibitörleri ve ARB’ler

• Kadınlarda gebelik ve angioödem öyküsü olan hastalar hariç kullanılabilir• KKY, iskemik kalp hastalığı, KBH ve diyabetik nefropati gibi yüksek riskli

hastalarda kombinasyon tedavisinin bir parçası olabilir• 9193 hastada (4963’ü kadın), atenolol ile karşılaştırıldığında losartan,

kadınlarda KV sonlanımlar üzerine üstün bulunmuştur(LIFE Çalışması, Bella JN, J Hum Hypertens, 2004 – Os I, Hypertension

2008)• 15245 hastada (6468’i kadın), KKB-temelli rejimle (amlodipin+HKTZ veya

diğer ilaçlar) ARB-temelli rejim (valsartan+ HKTZ veya diğer ilaçlar) ile karşılaştırılmış, tedavi grupları arasında kardiyak mortalite-morbidite veya tüm nedenlere bağlı ölümlerde fark bulunamamış

(Value Çalışması, Julius S, Lancet 2004)• 22575 hastada (>%50 kadın, >50 yaş, KAH+), verapamil-trandolapril

kombinasyonunun kadın ve erkeklerde farklı bir etkisi olmadığı gösterildi(INVEST Çalışması, Pepine CJ, JAMA 2003)

58

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ

• KKB:– KKB’leri, tek başlarına ya da kombinasyon rejimlerinde etkin

antihipertansiflerdir– Uzun etkili dihidropyridinler en sık kullanılanlardır– Amlodipin ve atenololün karşılaştırıldığı ASCOT çalışmasında, KVH

ve ölüm sıklığını amlodipinin azalttığı ileri sürüldü (ancak amlodipin kolunda KB daha düşüktü)

– KKB’lerin tanımlanmış bir mutlak endikasyonu yoktur– Obstrüktif havayolu patolojisi olan hastalarda tercih edilebilirler– Gebelikte kullanımında major malformasyonlarda artış

bildirilmemiştir

59

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİKOMBİNASYONLAR

• Tercih edilen kombinasyonlar–RAS inhibitörü + HKTZ–RAS inhibitörü + KKB (ACCOMPLISH çalışması)

• Kabul edilebilir olanlar–BB/HKTZ–KKB(dihidropiridin)/BB–KKB/HKTZ–HKTZ/K tutucu Diüretik

• Az etkin olanlar–ACEİ/ARB–ACEİ/BB–ARB/BB–Santral etkili ajan/BB

60

Antihipertansif İlaç Kullanımı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

61

Antihipertansif İlaç Kullanımı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

62Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

63Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

ANTİHİPERTANSİF İLAÇ SAYISI VE HT KONTROLÜ

64Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

CİNSİYETE GÖRE ANTİHİPERTANSİF İLAÇ SAYISI ve HT KONTROLÜ

65Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012

PatenT2

66

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

*

67

Yaş Grubuna Göre Diüretik Kullanımı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

68

Cinsiyet ve Yaşa Göre Diüretik Kullanımı

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

69

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

70

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012PatenT2

71

KADINLARDA HT: ANTİHT TEDAVİ VE RİSK AZALTIMI

• Yedi major antiHT ilaç çalışmasının metaanalizi, kadınlarda ve erkeklerde kardiyovasküler olay riskinin benzer şekilde azaldığı, erkeklerde hem koroner hem de serebrovasküler olayların, kadınlarda ise özellikle inme riskinin azaldığı bildirilmiştir

(Gueyffier F, Ann Intern Med, 1997)

• Başka bir metaanalizde de tüm yaş ve ırk gruplarında antiHT tedavinin fatal ve nan-fatal serebrovasküler ve kardiyovasküler olayları azalttığı gösterilmiştir

(Quan A, J Gen Intern Med, 1999)

72

KADINDA HT: TEDAVİİlaç İntoleransı ve Yan Etkiler

– Kadınların daha çok yan etki bildirdiği

– Kadınlarda ACE inhibitörüne bağlı öksürük yan etkisinin 2-3 kat daha sık olduğu

– Diüretiklere bağlı hiponatremi ve hipokaleminin kadınlarda daha sık gözlendiği, erkeklerde de gut sıklığının arttığı bildirilmiştir

CE Lewis, Arch Intern Med 1996 I Os, Am J Hypertens 1994

73

KADINDA HT: TEDAVİİlaç İntoleransı ve Yan Etkiler

– KKB’ler hastaların %28’inde bacaklarda ödeme yol açabilir ve bu yan etki kadınlarda daha sık gözlenir

– Postmenopozal kadınlarda lerkanidipin ile amlodipinin karşılaştırıldığı bir çalışmada, hafif ve orta derecede hipertansif hastalarda, bacak volümü ölçülerek yapılan değerlendirmede, lerkanidipin alan hastalarda ödemin belirgin şekilde az görüldüğü bildirilmiştir

Johansen-Lund P, Journal of Hypertension, 2003

74

SONUÇ

• Ülkemizde HT prevalansı, 2003 yılında %31,8 bulunmuşken, 2012 yılında %30,3 saptanmıştır

• Kadınlarda HT prevalansı 40 yaşından itibaren erkeklerden daha yüksektir

• HT farkındalığı, tedavi edilmesi ve kontrol oranları 2003 yılına göre belirgin şekilde artmıştır, kadınlarda erkeklerden daha fazladır

75

SONUÇ

• Yaşam biçimi değişikliklerine uyum sıklığı toplumumuzda oldukça düşüktür

• Antihipertansif tedavi hem kadında hem erkekte 1 ya da 2 ilaç şeklinde uygulanmaktadır

• Ana antihipertansif grupları içinde diüretikler, kadınlarda her yaş grubunda daha fazla tercih edilmektedir

• Sabit doz kombinasyon kullanım oranı her iki cinsiyette de yüksektir

• En sık tercih edilen uygulama RASi+HKTZ kombinasyonudur (%25,3)

• ACEi+KKB kombinasyonu hastaların ancak %3,5’inde kullanılmaktadır

76

ÖNERİLER• YAŞAM BİÇİMİ DEĞİŞİKLİKLERİ• MONOTERAPİ: (Ölçülen KB - Hedeflenen KB) <20/10 mmHg ise

– Başka bir grup için spesifik endikasyon yoksa:• HKTZ• RASi • Uzun etkili dihidropiridin grubu KKB

– Kombinasyon tedavisi gerekecek hastalarda RASi veya KKB’ye öncelik verilebilir

• KOMBİNASYON TEDAVİSİ:(Ölçülen KB - Hedeflenen KB) ≥20/10 mmHg ise– RASi+ Uzun etkili dihidropiridin grubu KKB– RASi+HKTZ kullanmakta olan hastada:

• KB’ı hedefe düşürülemeyen hastalarda HKTZ kesilip uzun etkili dihidropiridin KKB’ye geçilebilir

• KB hedefe düşürülmüşse tedavi değişikliğine gerek yok

TEŞEKKÜ

RL

ER