para ve para polİtİkasi

PARA VE PARA

POLİTİKASI

PARA VE PARA

POLİTİKASI

Paranın Tanımı

Para mal ve hizmet değişiminde; borçların ödenmesinde genellikle kabul edilen ödeme aracıdır.

Bir Malın Para Olarak Kabul Edilebilmesi İçin Taşıması Gereken Özellikler

l. Para olarak kullanılan fiziki varlıkların homojen olması, tümünün aynı maddi değeri temsil etmesi gerekir.

2. Para olarak kullanılan fiziki varlıklar taklit edilmemelidir.

3. Parasal varlıklar bozulmamalı ve taşınmaya elverişli olmalıdır.

4. Para ticarete konu olan malların en küçük birimlerindeki değişimi mümkün kılacak biçimde bölünebilir olmalıdır .

5. Para olarak kullanılan fiziki varlıklar, zaman içerisinde önemli değer kaybına uğramamalıdır .

Paranın Fonksiyonları

Para bir ekonomik yapı içerisinde üç temel fonksiyon üstlenmektedir: Değişim aracı olma Hesap birimi olma Değer saklama aracı olma

Paranın Fonksiyonları

Değişim aracı olma Para kullanımı, alım satım işlemlerinin eş

anlı olması zorunluluğunu ortadan kaldırır. Böylece değişime girişen taraflar arasında, gereksinmelerin karşılıklı örtüşmesi zorunluğu ortadan kalkar.

Değişim aracı olarak para, zaman ve emekten tasarruf sağlar; iş bölümünün ileri düzeylere ulaşmasını sağlar.

Paranın Fonksiyonları Hesap birimi olma

Bir hesap birimi olarak para, mal ve hizmetlerin değerini ölçmede ortak bir ölçüm birimidir.

Değer saklama aracı olma Paranın değer biriktirme aracı olması,

kişilerin mal ve hizmet değişimi karşılığında elde ettikleri gelirin bir kısmını hemen harcamayıp para olarak saklamak suretiyle değer biriktirmeleri demektir.

Paranın Çeşitleri

Modern bir ekonomide üç çeşit para söz konusudur: Bozukluk (madeni) Banknot (kağıt para) Vadesiz mevduat

Paranın Çeşitleri-Madeni Para

Bozukluk adı verilen madeni para günümüzde toplam para miktarı içinde çok küçük bir bölümü oluşturmaktadır.

Ülkemizde Hazine Müsteşarlığına bağlı olarak faaliyet gösteren Darphane tarafından dolaşıma çıkarılan bozukluk paranın toplam içindeki payı binde 1'den daha düşüktür.

Bu durumun nedeni bozukluk paranın küçük miktardaki işlemlerde kullanılmasıdır.

Paranın Çeşitleri-Banknot

Banknot (nakit), yani Türkiye'deki 5, 10 ve 20, 50 ve 100 YTL gibi kağıt paralar , toplam para miktarının daha büyükçe bir kısmını oluştururlar.

Kağıt parayı, genellikle ülkenin merkez bankası basmaktadır. Örneğin Türkiye'de kağıt paraların tamamı TC Merkez Bankası tarafından basılarak piyasaya çıkarılmaktadır.

Paranın Çeşitleri-Banknot

Artık günümüzde paranın değerli bir madene dönüştürülmesi söz konusu olmadığı için, bozukluk veya nakit anlamındaki paralar yasal anlamda para konumundadırlar.

Yani, bu metal ve kağıt parçaları devlet böyle istediği ve halk da bunu kabul ettiği için paradırlar.

Paranın Çeşitleri-Vadesiz Mevduat

İktisatçılar gerek istendiği anda nakde dönüştürülebilme olanağı olan, gerekse değişim aracı olarak kullanılabilen vadesiz mevduatı da para olarak kabul etmektedirler.

Paranın üçüncü türünü oluşturan vadesiz mevduatlar, yani istenilen anda bankadan çekebilecek mevduatlar para miktarının oldukça büyük bir bölümünü oluşturmaktadır.

Paranın Çeşitleri-Vadesiz Mevduat

Vadesiz mevduat hesaplarının özelliği, istendiği anda bankadan çekilebilmesi ve bu hesaplar karşılığında çek ve kredi kartı kullanılabilmesidir.

Burada para olarak kullanılan çekin yazıldığı kağıt veya kredi kartının yapılmış olduğu plastik değil, bunlar karşılığında bankada bulunan vadesiz mevduatlardır.

Para Benzerleri

Likitide olarak adlandırılan varlıkların nakde veya vadesiz mevduat dönüşüm hızı esas alındığında, birçok finansal varlık paranın sahip olduğu bu özelliğe, tam olmasa da, bir ölçüde sahip olabilmektedir.

Likitidesi yüksek, ancak ödemelerde direkt olarak kullanılamayan bu tür varlıklara para benzerleri adı verilmektedir.

Para Benzerleri Bir ülkede bulunan diğer birçok finansal varlık,

kolayca nakde dönüştürülebilmektedir. Örneğin, yüksek enflasyon yaşanan ülkelerde

değerini koruyabilen yabancı paralar (Örneğin ABD Doları gibi) genellikle satın alma gücünü koruyabilmek amacıyla kullanılmakta ve kolayca yerli paraya dönüştürülebilirler.

Hatta çoğu zaman sözü edilen yabancı parayı yerli paraya çevirmeksizin ödemelerde kullanmak mümkün olmaktadır.

Benzer şekilde, hazine bonolarını nakde çevirmek de son derece kolaydır.

Para Benzerleri Bir ülkedeki toplam para miktarına dahil edilen

bankalardaki vadesiz mevduatın yanı sıra, vadeli mevduadlar da bulunmaktadır.

Bu tür mevduadların özelliği ancak belirli bir süre sonra bankadan çekilebilmesidir.

Bir bankada vadeli mevduat hesabı varsa, vadesiz mevduat hesaplarında olduğu gibi bir çek yazarak ödemede bulunma olanağı yoktur.

Bu nedenle, yukarıda sıralanan para türleri içinde vadeli mevduadlar para kapsamı dışında tutulmuştur.

Para Arzı

Arz edilen para miktarı; parasal sistemin, yani merkez bankası ile ticari bankaların birlikte ürettiği para miktarıdır.

Asli Para, Kaydi Para

Ekonomide üretilen paranın iki türü bulunmaktadır:

Asli para Kaydi para Asli para, merkez bankası tarafından

üretilir. Kaydi paranın ise merkez bankası ve ticari

bankalar olmak üzere iki üreticisi bulunmaktadır.

Asli Para, Kaydi Para

Asli para olarak tanımlanan madeni ve banknot para, fiziki bir obje ile temsil edildiği için, oldukça kolay anlaşılabilen, ölçülebilen ve ekonomideki etkileri oldukça net olarak izlenebilen bir büyüklüktür.

Madeni ve banknotları, merkez bankası darphanede bastırıp, faiz karşılığında kredi olarak bankalara verir. Altın ve döviz karşılığında da piyasaya sürülebilir.

Paraya ihtiyacı olanlar da bunu bankalardan kredi şeklinde veya altın ve döviz bozdurarak elde edebilecekleri gibi, çalışarak da kazanabilirler.

Asli Para, Kaydi Para Kişiler, paralarını nakit olarak

cüzdanlarında veya bankada mevduat olarak tutabilirler.

Kişilerin nakit miktarını (C), Bankalar mevduatı (D) ile tanımlanırsa, (C + D) kişilerin toplam parasını verir.

Asli Para, Kaydi Para Bu oranların değişmesi, ekonomideki

kaydi para arzı üzerinde etkili olan bir faktördür.

Çünkü (C)'yi artıran bir kişi, (D)'yi düşürecektir.

(D) ise, bankaların para yaratma sürecinde çok önemli bir rol oynar.

Bankaların Para Yaratma Süreci

Her banka, sağladığı mevduatın belirli bir kısmını; kanuni karşılık olarak tutmak zorundadır.

Bu miktar gerekli rezerv olarak ta tanımlanabilir.


Bir kişi, nakit ihtiyacının belirli bir bölümünü, 100 YTL, bankaya mevduat olarak yatırsın.

Bu durumda banka, 100 YTL 'nakit girişi sağlarken, 100 YTL' de mevduat şeklinde yükümlülük altına girecektir.


Kanuni karşılık olarak tutmak zorunda oduğu, gerekli rezerv oranı, % 20 olduğunda,

Banka, bu miktarın dışındaki kısmı, başka bir kişiye kredi olarak verebilir.

Kredi vermek, o kişiye mevduat açmak demektir.

Bankaların Para Yaratma SüreciYatırılan Mevduat

(YTL)Reserv Miktarındaki

Değişme (YTL)Kredi Miktarındaki

Değişme (YTL)

100.0 20.0 80.0

Bankaların Para Yaratma SüreciYatırılan Mevduat

(YTL)Reserv Miktarındaki

Değişme (YTL)Kredi Miktarındaki

Değişme (YTL)

100.0 20.0 80.0

80.0 16.0 64.0

64.0 12.8 51.2

51.2 10.24 40.96

40.96 8.20 32.77

32.77 6.55 26.21

26.21 5.24 20.97

20.97 4.1 16.8

16.8 3.35 13.42

13.42 2.68 10.7

10.7 2.14 8.6

. . .

. . .

. . .. . .

. . .


Bankacılık sisteminin yaratabileceği kaydi para miktarı, yani vadesiz mevduatlardaki değişim miktarı D,

bankacılık sisteminin rezervlerinde meydana gelen değişme miktarı, R

ve zorunlu rezerv oranı r simgeleri ile gösterilirse,


Yaratılabilecek kaydi para miktarı, 1 D = (----)R r formülü yardımıyla hesaplanabilir. Bu eşitlikte parantez içerisinde yer

alan (1/r) terimi basit kaydi para çarpanı olarak tanımlanmaktadır.


1 D = (----)R r Örnekte zorunlu rezerv oranı %20

olduğu için bunun tersi (1/0.20) 5 bulunacaktır.

Dolayısıyla örnekte bankaya yatırılan 100 YTL (R ) ile

yaratılabilecek kaydi para miktarı (D )

(100YTL x 5) 500 YTL olmaktadır.

Kaydi Para - Banka Parası Banka sisteminin ürettiği kaydi para; ikincil para, kredi

parası veya banka parası olarak ta ifade edilmektedir. Zorunlu rezerv oranı merkez bankası tarafından

belirlenmektedir. Merkez bankasının zorunlu rezerv oranını düşürmesi

(↓) durumunda; bankaların yaratabileceği kaydi para miktarı artar (↑),

Zorunlu rezerv oranını yükseltmesi (↑) durumunda yaratılabilecek kaydi para miktarı azalır (↓) .

PARA ARZI

Para Arzı Tanımları

Her ülkenin merkez bankası çeşitli para arzı tanımları yaparlar.

Türkiye’de TC Merkez Bankası Ml, M2, M2Y ve diğer bazı alternatif para arzı tanımlarına ilişkin verileri yayınlamaktadır.


M1=Dolaşımdaki Nakit + Ticari Bankalardaki Vadesiz Mevduatlar + Merkez Bankasındaki Mevduat

Tanımdan anlaşılacagı gibi M1 tanımında paranın degişim aracı olma fonksiyonu ön plana çıkmaktadır.


M2= M1 + Ticari Bankalardaki Vadeli Mevduatlar

M2= M1 + Para Benzerleri TC Merkez Bankası para benzeri olarak

adlandırılan finansal varlıklardan birisi olan vadeli mevduatları da yaptığı para tanımına dahil ederek likitideyi ön plana çıkartmaktadır.

Para Arzı Tanımları TC Merkez Bankası, son yıllarda M2

para stoku tanımının farklı bir tanımına da yer vermekte ve bu yeni tanımı M2Y olarak göstermektedir.

M2Y=M2 + Döviz Tevdiat Hesapları Döviz Tevdiat Hesapları, Türkiye'de

yerleşik gerçek tüzel kişilere ait ticari bankalardaki yabancı para üzerine açılmış olan mevduat hesaplarını ifade etmektedir.

Para Arzının Belirleyicileri: Parasal Taban ve Para Çarpanı

Gerekli rezerv oranı yanında, kişilerin nakit (C) ile mevduat (D) arasındaki tercihleri de C/D oranı da vadesiz mevduat düzeyini etkiler.

Vadesiz mevduat miktarı ve dolayısıyla da para arzı merkez bankasının davranışları yanında kişilerin davranışlarına da bağlıdır.


Ayrıca; Firmalar, gelecekte ekonomide bir daralma

nedeniyle satışlarının düşeceğini düşünerek faaliyetlerini daraltır ve bankalardan daha az borçlanırlarsa,

Bankalar, ekonomide bir daralma olacağını ve müşterilerinin verilen borçları ödemede zorlanacaklarını düşünürlerse,

Bankaların rezervlerindeki artışın tümünü borç verememelerine yol açar.


Vadesiz mevduat miktarını ve dolayısıyla para arzını merkez bankasının kararları yanında, kişilerin ve bankaların davranışları da etkiler


Rezervler (R), Gerekli rezervler (RR) ile fazla rezervlerin (ER) toplamı olarak ifade edilebilir (R=RR+ER),

Gerekli rezerv oranı yanında bankaların fazla rezerv (ER) ile mevduat (D) arasındaki tercihleri de ER/D oranı vadesiz mevduat düzeyini etkiler.


Parasal Taban (M0): Nakit ile Rezervlerin toplamı olarak tanımlanır

M0= C+R


Para arzı ve parasal taban arasındaki ilişki para arzı, parasal tabana bölünerek ifade edilebilir.

M1 C+D mm= ------- = -------------- M0 C+R 1+(C/D) mm= -------------------- (C/D) +(R/D)


1+(C/D) mm= -------------------- (C/D) +(R/D) Rezervler (R), Gerekli rezervler (RR) ile fazla

rezervlerin (ER) toplamı olduğundan (R=RR+ER),

M1 1+(C/D) mm= ------ = ----------------------------- M0 (C/D) +(RR/D)+(ER/D)


1+(C/D) mm= ----------------------------- (C/D) +(RR/D)+(ER/D)

M1=mm x M0

1+(C/D) M1 = ----------------------------- x M0 (C/D) +(RR/D)+(ER/D)

Parasal taban çarpanı yada para çarpanı

Para Politikasının Yürütülmesi ve Para Politikası Araçları

Merkez bankasının ekonomiye para arz etmesi para politikası olarak tanımlanır.

Para politikası, merkez bankasının ülkedeki para miktarını etkilemeye dönük olarak aldığı kararlardır.

Para politikası kararları alınırken devletin hedefi enflasyona neden olmaksızın tam istihdam düzeyine ulaşmak ve bunu sürdürmektir.

Para Politikasının Yürütülmesi ve Para Politikası Araçları

Para Arzı, para çarpanı ile parasal tabanın çarpımına eşit olduğundan

(M1=mm x M0) Merkez bankası para politikasını

para çarpanını ve parasal tabanı kontrol ederek uygular.

Merkez Bankasının Para Politikası Araçları

Açık Piyasa İşlemleri Reeskont oranı Zorunlu rezerv oranları

Merkez bankası bu araçlardan ilk ikisi ile parasal tabanı (M0 ) , üçüncüsü ile para çarpanını (mm) etkiler.

Açık Piyasa İşlemleri

Açık piyasa işlemleri, merkez bankasının piyasadan devlete ait bono ve tahvilleri alıp satmasıdır.

Merkez bankası piyasadan devlete ait menkul kıymetleri satın aldığı zaman, bankalara bunun karşılığında rezerv aktarmakta, bu da daha önce belirtilen kaydi para yaratma sürecinin başlangıcını oluşturmaktadır.


Dolayısıyla, merkez bankası para arzındaki artışı hızlandırmak istediği zaman açık piyasada alım yaparak bankacılık sisteminin rezervlerini direkt olarak arttıracaktır.

Öte yandan, merkez bankası piyasada devlete ait menkul kıymetleri satmaya başlarsa, bunun karşılığında bankacılık sisteminden rezerv çekmiş olacaktır. Bu da bankaların yaratabileceği kaydi para miktarının azalması anlamına gelmektedir.


Açık piyasa işlemleri, parasal tabanı direkt etkilemesi nedeniyle merkez bankalarının elinde bulunan en esnek para politikası aracıdır.

Reeskont oranı Bankalar nakit ihtiyacı içerisinde oldukları

zaman merkez bankasından borçlanabilirler. Bu durumda merkez bankasının da borç vermeyi kabul etmesi gerekir.

Bankalara kredi verme merkez bankasının temel fonksiyonlarından birisidir.

İşte, merkez bankasının bankalara verdiği kredilere uyguladığı faiz oranına reeskont oranı adı verilmektedir.

Reeskont oranı Merkez bankası, ekonominin ve

bankacılık sisteminin içinde bulunduğu koşullara göre, istediği zaman bu oranı arttırıp azaltabilir.

Reeskont oranındaki artışlar bankaların merkez bankasından borçlanmalarını caydırırken, reeskont oranındaki düşüşler bankaların merkez bankasından borçlanmalarını teşvik eder.

Reeskont oranı Reeskont oranı önemli miktarda ve sık

sık değiştirilebilir. Merkez bankası reeskont oranını yükselttiğinde, bankaların rezervlerini tamamlamaları pahalı hale geleceginden, merkez bankası para arzı artışını sınırlandırmış olur.

Tersine, merkez bankası reeskont oranını düşürürse, bankaların merkez bankasından borçlanmalarını ucuzlatmış olur. Bu da para arzı üzerindeki kontrolün gevşetilmesi anlamına gelmektedir.

Reeskont oranı

Reeskont oranı değişiklikleri konusunda dikkat edilmesi gereken nokta, reeskont politikası sürecinde merkez bankasının pasif bir pozisyonda oluşudur.

Merkez bankası, örneğin, reeskont oranını düşürebilir, ancak bankaları borçlanmaya zorlayamaz.

Zorunlu Rezerv Oranı(Kanuni Karşılık Oranı)

Bankaların mevduat şeklindeki yükümlülükleri karşılığında belirli bir oranda rezerv tutmaları, temsili paraya geçiş sürecinde, bankaları iflastan koruyabilmek amacıyla getirilen bir uygulamadır.

Ancak zaman içerisinde gerekli rezerv uygulamasının amacı bankaların iflas etmelerini engel olmaktan çıkmış ve merkez bankalarının para miktarını kontrol edebilmek amacıyla kullanabilecekleri bir araç haline gelmiştir.

Zorunlu Rezerv Oranı Birçok ülkede, bankaların mevduat

şeklindeki yükümlülükleri karşılığında ayıracakları zorunlu rezerv oranını belirlemeye yetkili kuruluş, merkez bankasıdır.

Zorunlu Rezerv Oranı Merkez bankası zorunlu rezerv oranını

yükselttiğinde, bankalar daha büyük bir miktarı ellerinde rezerv olarak tutmak zorunda kalacaklardır. Bu da bankaların yaratabileceği kaydi para miktarını azaltan bir unsurdur.

Dolayısıyla, merkez bankası para arzındaki artışı engellemek istiyorsa zorunlu rezerv oranlarını yükseltecektir.

Zorunlu Rezerv Oranı Aksine, merkez bankasının zorunlu rezerv

oranını düşürmesi durumunda, bankalar mevcut mevduat yükümlülükleri karşılığında daha az rezerv tutmaya başlayacaklardır.

Bu da bankaların daha fazla kaydi para yaratmaları anlamına gelmektedir.

Sonuç olarak, zorunlu rezerv oranlarındaki düşüş, bankaların yaratabileceği kaydi para miktarını ve dolayısıyla para arzını arttırıcı bir etki yaratmaktadır .

Zorunlu Rezerv Oranı

Zorunlu rezerv oranı değişiklikleri, para arzını etkilemek açısından son derece etkin bir araç niteliğindedir.

Öte yandan zorunlu rezerv oranında yapılacak değişiklikler, bir yandan para arzında büyük değişikliklere neden olabilirken, diğer yandan da bankaları likitide sıkışıklığı içerisine sokabilir.

fig

Para Arzı EğrisiPara Arzı Eğrisi

O

Fa

iz O

ranı

Para Miktarı

MS

PARA TALEBİ

Para Talebi

Kişiler geçmişte yaptıkları tasarruflardan oluşan servetlerinin bir kısmını çeşitli amaçlarla nakit para ya da vadesiz mevduat biçiminde tutarlar. Kişilerin paralarını cüzdanınlarında nakit olarak veya vadesiz mevduat hesablarında tutmaları para talebi olarak tanımlanır.

Ancak paranın harcanması para talebi anlamına gelmemektedir.

Para Talebi

İşlem amaçlı para talebi İhtiyat amaçlı para talebi Spekülatif amaçlı para talebi

Para Talebi

Ekonomik birimlerin mal ve hizmetlere harcamak amacıyla tutmak istedikleri para miktarına, işlem amaçlı para talebi adı verilmektedir.

Satın alma işlemlerini gerçekleştirebilmek amacıyla nakit para bulundurulmasının nedeni, gelir elde etme dönemi ile harcama yapma dönemlerinin aynı olmamasıdır.

Para Talebi Ekonomik birimler acil durumlarda

kullanılmak üzere de ellerinde bir miktar para tutarlar.

Beklenmeyen harcamaların karşılanması amacıyla elde tutulmak istenen para miktarına ihtiyat amaçlı para talebi adı verilmektedir.

Bu amaçla elde tutulacak para miktarını belirleyen faktör ise gelirdir.

Gelir arttıkça ihtiyat amacıyla elde tutulmak istenen para miktarı da artar.

fig

İşlem ve ihtiyat Amaçlı Para Talebi İşlem ve ihtiyat Amaçlı Para Talebi

O

Para Miktarı

Fa

iz O

ranı

Md

4

100

6

Md

150

Y1 Gelir Düzeyinde

Y2 Gelir Düzeyinde

Para Talebi Spekülatif amaçlı para talebi, diğer finansal

varlıkların değeri konusundaki belirsizlikler nedeniyle elde tutulmak istenen para miktarıdır.

Bu tür bir talebin ortaya çıkış nedeni paranın en likit değer muhafaza aracı olmasıdır.

Örneğin, bir kişi hisse senedi satın almak istiyor ve almayı düşündüğü hisse senedinin fiyatının bir gün içinde düşmesini bekliyorsa, hisse senedini satın alıncaya kadar parasını cüzdanında veya bankadaki vadesiz mevduat hesabında tutacaktır.

Spekülatif Amaçlı Para Talebi

Fiyatında düşme beklenilen bir finansal varlık yerine elde para tutulması daha az risk taşımaktadır.

Ekonomik birimler ellerindeki satın alma gücünün bir kısmını nakit olarak, bir kısmını da diğer finansal varlıklar şeklinde tutarlar.

İşte spekülatif amaçlı para talebi buradan kaynaklanmaktadır.


Tahvilin Piyasa değeri (V), tahvilin sabit faiz geliri (R), piyasa faiz oranı (i),

V= R/i

Örneğin, faiz oranlarının artacağı şeklinde bir beklentisi varsa, bugünkü düşük faizden tahvil satın almak akılcı değildir.

Bu nedenle faiz oranlarında beklenilen artış gerçekleşinceye kadar elde para tutmak daha akılcıdır.


Faiz oranı %3.9, %4 ve %4.2

R=40 YTL ise

V= 40 /0.039 = 1025 YTL

V= 40 /0.040 = 1000 YTL

V= 40 / 0.042 = 950 YTL


Tahvilin Piyasa değeri (V), tahvilin faiz geliri (R), piyasa faiz oranı (i),

V= R/i

Faiz oranlarında bir düşüş beklentisi varsa, bugünkü yüksek faizden mümkün olduğunca çok tahvil almak akılcıdır. Bu da elde tutulmak istenilen para miktarında bir azalma anlamına gelir.


Görüldüğü gibi, spekülatif amaçlı para talebi faiz oranıyla ters yönde değişmektedir.

Yani, faiz oranının yüksek olduğu bir dönemde elde tutulmak istenen para miktarı düşük olmakta, faiz oranının düşük olduğu bir dönemde ise elde tutulmak istenen para miktarı yüksek olmaktadır.

Spekülatif Amaçlı Para Talebi EğrisiSpekülatif Amaçlı Para Talebi Eğrisi

O

Fa

iz O

ranı

Md

Para Miktarı

4

6

50 80

fig

Toplam Para Talebi EğrisiToplam Para Talebi Eğrisi

O

Fa

iz O

ranı

Md

Para Miktarı

4

6

180150

Md

100

Para Talebinin Belirleyicileri

Milli gelir Kişilerin harcamalarını ödeme sıklığı Finansal gelişmeler Faiz oranı

Para Piyasasında Denge

Para arzı ve para talebinin eşit olduğu noktada denge faiz oranı oluşur.

Para Piyasasında DengePara Piyasasında Denge

O

Fa

iz O

ranı

Md

Para Miktarı

MS

re

Me

Faiz Oranının Değişmesi: Reel Gelirin DeğişmesiFaiz Oranının Değişmesi: Reel Gelirin Değişmesi

O

Fa

iz O

ranı

Md1

Para Miktarı

MS

i1

Me

Md2

i2 E2

E1


Milli gelirdeki değişmenin Faiz oranına etkisi

Y i

Faiz Oranının Değişmesi: Para Arzının ArtmasıFaiz Oranının Değişmesi: Para Arzının Artması

O

Fa

iz O

ranı

Md1

Para Miktarı

MS

i1

i2 E2

E1

MS


Para arzındaki değişikliklerin Faiz oranına etkisi

Ms i

O

Para Miktarı

Fa

iz O

ranı

Md

r1

Q1

r2

Q2

MS' MS

Para Arzı ve Para TalebiPara Arzı ve Para Talebi


Para arzındaki değişikliklerin Faiz oranına etkisi

Ms i


Para arzındaki değişikliklerin milli gelir üzerine etkisi Faiz oranına etkisi

Ms r Faiz oranındaki değişikliklerin

yatırımlara etkisi r I

Para Piyasasında Denge Faiz oranındaki değişikliklerin Milli

Gelire etkisi r I Y

para ve para polİtİkasi

Documents