Vital olmayan nekrotik ol-gunlaşmamış diş tedavisin dişhekimi için güçlük temsil eder.Kanal duvarlarının temizliği,

şekli, enfeksiyonun kontrolü veApeksin tatmin edici kapanması,bazen mümkün olmayan eylem-lerdir1.

Çoğu durumda, tedavi, kon-vansiyonel tedaviye daha elve-rişli koşullara izin vermek için,apeksifikasyon, apikal kapatma

indüksiyon yordamları içerir.2

Geleneksel olarak, kalsiyumhidroksit kalıcı dolgu malzemesikoymadan önce bir apikal sertdoku engeli oluşumunu ikna et-mek için kullanılan seçim mal-zemesi oldu.3 Bu tedavi yapıldığızaman iyi sonuçlar elde edilme-sine rağmen bazı dezavantajlarda bulundu4-7. Apikal kalsiyumhidroksit engellerin kullanımınıtahmin edilmeyen apikal kapat-ma gibi bazı sorunlara bağlı ola-bilir,8 uzun vadeli kalsiyum hid-roksit uygulamanın sonucu ola-rak geçici restorasyonlardaki in-filtrasyon reinfeksiyon ve kök kı-rılması riski gösterebilir.10-11 Ayrı-ca, hastanın kontrol muayenele-rine düşük uyumu apeksifikas-yon geleneksel prosedürlerininprognozunda olumsuz etkilergösterir.12

Mineral trioksit bileşimi(MTA), absorbe olmayan ürünve Biyouyumlu Kalsiyum Silikatesaslı malzemenin ortaya çıkma-sıyla, başka bir tedavi seçeneğiolabilir13. Bu ürün kısa bir süre-de ve nem varlığında sertleşmesiyeteneğine sahiptir. Ürün sertbir yapı içinde 3 saatten daha azsürede katılaşır.14 Bu özellik, pe-ri-radiküler dokularda kullanıl-dığında sert doku oluşumunuuyarma yeteneği ile birlikte,15

açık apeks olan dişlerin hemendoldurmasını sağlar.16-18 Çeşitliçalışmalar MTA ile apeksifikas-yon, daha az muayene ve dahakısa zamanda tamamlandığı içinyüksek başarı oranına sahiptir.18-

21 Ayrıca, MTA ile kalsiyum hid-roksit ile tedavi karşılaştırıldı-ğında, MTA kullanan vakalarıntümünün iyileştiği ve kalsiyumhidroksit kullanan 15 vakanın2’si iyileşmediği görüldü.9 İşle-mesi ve onarım yerinde yerleşi-mi kendi tutarlığı nedeniyle zorolabilir.22 Ayrıca, kullanımı dişterenk değişikliğine neden olabilirve estetik alanlarda dikkatle kul-lanılmalıdır.23

Yeni MTA onarım malzemesiMTA REPAIR HP – MTA “yüksekplastisite” (Angelus®, Londrina,Paraná, Brezilya), materyalin ba-zı özelliklerini iyileştirilmekamacıyla son zamanlarda tanıtıl-dı.24 Bu yeni formül MTA’nın tümbiyolojik ve kimyasal özellikleri-ni tutar; ancak, bir büyük plasti-

site içinde, bu nedenle ortaya çı-kan, taşıma ve eklemeyi kolay-laştıran fiziksel özelliklerini de-ğiştirir. Ayrıca, kalsiyum tung-stat (CaW04) formülü, bu, üreti-ciye göre kökte ya da kurondalekeye neden olmayan bir farklıradyoopak kullanır.24

Bu raporda, klinik algılama,diagnostik ve tedavisinde apeksiaçık vital olmayan bir orta kesicidişin tedavisinde MTA bazlı biryenilikçi onarım malzemesi kul-lanılmıştır.

Vaka12 yaşında bir erkek hasta

muayeneye 11 numaralı dişte,diş ağrısı şikâyeti ile geldi. Klinikmuayenede dişin geçici bir dol-gu ile kapandığı görüldü ve per-küsyon ve palpasyonla ağrı ilecevap veriyordu. Alanda ayrıcaküçük bir de ödem vardı. Sondajkusuru veya sinüs yolu yoktu.Hasta yaklaşık 12 ay önce kökkanalı tedavisine başladığınısöyledi. Radyografik muayenede,kanalın içinde apekse birkaçmm yakın Radyoopak bir malze-me görüldü. Buna ek olarak,röntgende, bu apeks tamamenkurulmamıştı ve periapikal lez-yon vardı (Resim1). Vital olma-yan diş ve daha önce başlayantedavi ve semptomatik apikal pe-riodontitis diagnostiği verildi.

Tedavi planı, başlangıçta, te-mizlik ve kanal modelleme vekalsiyum hidroksit pansumankoymak oldu. 1-2 hafta sonrasemptomlarin regresyonundansonra, MTA’ya dayalı yeni birmalzeme ile apikal engel ile di-şin dolgusunu yapmak ve sonrarestorasyonu gerçekleştirmekti.Tedavi planı babasına ve annesi-ne sunuldu ve kabul ettiler.

Onam formunu imzalandık-tan sonra 1,8 ml lokal anestezi(epinefrin 1:100,000 ile %2 lido-kain) yapıldı, restoratif materyalkaldırıldı ve kanal erişimi düzel-tildi. Mutlak yalıtımdan sonrakanalın içindeki malzeme sod-yum hipoklorit (formül ve Aksi-yon, São Paulo, SP, Brezilya) vebir ultrason sonda CPR-7® (TakSpartan® Endodontics, Algonqu-in, Illinois) %2.5 çözüm kullana-rak yeterli sulama ile kaldırıldı.

Yenilik & Uygulama DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı6

MTA Yenilikçi Onarım ÜrünüKullanılarak Açık Apekste Vital

Olmayan Orta Kesici Diş Tedavisi:Olgu Sunumu

Arthur de Siqueira Zuolo, DDS, MSc - Prof. Dr. Mario Luis Zuolo

Prof. Dr. Mario Luis Zuolo ve Dr. Arthur de Siqueira Zuolo, vital olmayan apeksi açık olan orta kesicidişin klinik tanımı, diagnostiği ve tedavisini sunuyor.

� Sayfa 7DT

Resim 1: 11 numaralı diş, açık apeksi gösteren veperiradiküler lezyonu gösteren ilk radyografi.

Resim 2: İlk muayeneden sonra Kalsiyum hidroksitbazlı patı kanalda gösteren radyografi.

Resim 3A: Dolgu anında radyografi. Apikal engeloklarla gösteriliyor.

Resim 3B: Son dolgu ve restorasyon.

Malzemeyi kanaldan kaldır-dıktan sonra Largo frez (# 2 ve #3) kanalın ilk üçte ikisini hazır-lamak için kullanıldı. O zaman,apikal delik bir apikal KonumBelirleyicisi (Raypex®, VDW,Münih, Almanya) yardımıylabulundu ve işleme boyu (CT)“0.0” kuruldu ve röntgen tara-fından onaylandı. Enstrüman-tasyon paslanmaz manüel K-tipiögeler ve crown-down teknigiile #80 öge CT’ye gelinceye ka-dar yapıldı. Her araç değişikliğiarasında bol sulama % 2.5 sod-yum hipoklorit çözüm ile yapıl-dı. (tedavi boyunca yaklaşık 100ml). İşlem sırasında ultrasonikpasif irrigasyon (PUI) 1 dakikaboyunca birkaç kez, dolgu mal-zemesinin tümünü kaldırılması-nı sağlamak için kullanıldı veEnstrümentasyon tamamlandık-tan sonra, kanalın irrigasyonu 3dakikada fizyolojik serum ile 5mL EDTA %17 (Formül ve Aksi-yon, São Paulo, SP, Brezilya) ya-pıldı. Kalsiyum hidroksit bazlıbir pat muayenelerin arasındapansuman olarak kanala konul-du ve dişte geçici bir dolgu ya-pıldı (Resim 2).

10 gün sonra hasta kliniğe te-daviyi bitirmek için geldi. Dişasemptomatik idi ve alandaödem yoktu. Geçici dolgu çıka-rıldıktan sonra, kalsiyum hidrok-sit pat %2,5 sodyum hipokloritsolüsyonu ve önceden anlatıldığıgibi PUI ile çıkarıldı. CT’de tek-rar #80 manuel öğe kullanıldı.Kanalda sonra smear layer’i kal-dırmak için 3 dakika boyunca 5ml EDTA de %17 (Formül ve ey-lem, São Paulo, SP, Brezilya) ileirrigasyon yapıldı ve 5 ml fizyo-lojik serum son irrigasyon içinkullanıldı. Kanal, paper point ilekurutuldu ve MTA HP (Angelus,Londrina, Brezilya), üreticininyönergelerine göre izlendi vekanalın son 3 mm’ye dikey kon-dansatörler (B&L Biotech Inc.,Fairfax, Virginia) ile konuldu,bununla apikal bir engel meyda-na geldi. 10 dakika sonra malze-me katılaştı ve diş BC Sealer™(Brasseler USA®, Savannah, Ge-orgia) ve güteperka koniler ileyanal yoğuma tekniği (Resim 3)kullanarak dolduruldu.

Pulpa odası %70 alkol batırıl-mış bir sünger ile temizlendi veerişim kavitesi kompozit rezinile (Resim 4) restore edildi. Has-tadan tedaviden hemen sonrayüksek çözünürlüklü TCCB iler-de izlemek için yapması istendi.

DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Yenilik & Uygulama 7

� Sayfa 6DT

� Sayfa 8DT

Resim 4A: Cone Beam (TCCB) CT (bilgisayarlı tomografi) MTA HP konduktan sonraaksiyel görüntü.

Resim 4B: 9 ay sonraki aksiyel görüntü. Kortikal plaka dâhil olmak üzere kemik oluşumugözleniyor.

Yenilik & Uygulama DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı8

Hasta herhangi bir belirti ol-madan bir ay sonra değerlendir-me için geldi. Klinik ve radyog-rafik değerlendirme, ameliyatta3, 6 ve 9 ay sonra yapıldı.

Diş asemptomatik idi ve

alanda herhangi enflamasyon

belirtisi yoktu. 9 ay sonra başka

bir CT (bilgisayarlı tomografi)

taraması yapıldı. TCCB görüntü-

lerinin karşılaşması yapıldı ve

kemik onarım ve açık Apex’in

apeksin kapanması (Resim 4, 5)

görüldü.

TartışmaÖnceki klinik çalışmalarda in-

sanlarda apikal MTA bir engelinaçık apekslerde kullanabilirliğinigösterdi. El Meligy, et al. (2006)30 hastada pulpa canlılığını çürükveya travmadan kaybeden 15 diş-te, kalsiyum hidroksit ve MTAkullanımı karşılaştırarak bir kli-

nik etüt yayınladı. Aynı hastadabir dişte MTA engeli tekniği kul-lanıldı, başka dişte kalsiyum hid-roksit ile geleneksel apeksifikas-yon tekniği gerçekleştirildi Dişler3, 6 ve 12 ay boyunca izlendi kal-siyum hidroksit kullanan dolgula-rın, başarısız olduğu görüldü,MTA ile dolguların hiçbiri klinikveya radyografik patoloji belirtile-ri göstermedi. Simon, et al. (2007)prospektif klinik etütte 50 hasta-nın açık apeksli 57 dişte MTA en-geli ve daimi kanal dolgusunu in-celedikten sonra %81’i kesin ba-şarı kaydettiler. Bu vakanın rapo-runda, değiştirilmiş MTA (MTABioseramik tabanlı yüksek plasti-site onarım simanı) kullanımı kı-sa sürede yapılan gözlem dikkatealınarak iyi klinik sonuçlar gös-termiştir. MTA yerleştirince vekonduktan 9 ay sonra tomografikgörüntüler karşılaştırılınca kemikoluşumu ve apikal bölgenin sertdoku ile kapandığını görürüz. Oanda radyolüsent alanın görülebi-leceği belirtilmelidir.

Molven, et al. (1996) tarafın-dan bu tür tedavi aksak olarakkabul edilebilinir.

Klinik yönden, MTA REPAIRHP’nin işlemesi ve yerleştirilme-si geleneksel MTA’dan daha ko-lay oldu.

Üreticiye göre (MTA Angelusgeleneksel)de bulunan distile suyerine su ve organik plastifiyanbir ürünün varlığı ürüne yüksekplastisite sağlar (Resim 6). Üreti-ci tarafından söylenen dişte renkdeğişikliği yapmayan diğer özel-

liği ürünün kanalın apikal kıs-mında yerleştirildiği için görüle-medi.

Vaka sunumlarının önemihastalarda bilimsel temeli olanklinik tedavi yöntemlerin kulla-nışıdır. Klinik uzmanların rapor-ları diş hekimliği alanındaönemli olmuştur ama uygun kli-nik ve laboratuvar araştırmalarıyapılarak doğrulanması gerekir.Sonuç olarak, orta kesici bir diş-te yeni MTA REPAIR HP ürünü-nün kullanıldığı bu vakanın ra-porunda genç bir hastada dişinbaşarılı apeksifikasyonu müm-kün oldu.

Editör Notu: Bu makale, En-dodontic Practice US Vol. 9 No. 2onayı ile yayınlanmıştır.

Kaynaklar1. Trope M. Treatment of immature te-

eth with non-vital pulps and apical pe-riodontitis. Endod Topics. 2006;14:51–59.

2. Rafter M. Apexification: a review. DentTraumatol. 2005;21(1):1-8.

3. Granath LE. Some notes on the treat-ment of traumatized incisors in chil-dren. Odont Rev. 1959;10:272.

4. Morfis AS, Siskos G. Apexification withthe use of calcium hydroxide: a clini-cal study. J Clin Pediatr Dent.1991;16(1):13–19.

5. Kleier DJ, Barr ES. A study of endo-dontically apexified teeth. Endod DentTraumatol. 1991;7(3):112–117.

6. Walia T, Chawla HS, Gauba K. Mana-gement of wide open apices in non-vi-tal permanent teeth with Ca(OH)2 pas-

DT

Resim 5A: Cone Beam (TCCB) CT(bilgisayarlıtomografi). MTA HP konduktan sonra sagitalgörüntü.

Resim 6A-6C:Angelus MTA REPAIR HP / Kapsül ve toz(6A), Likit (6B), Uygun islemeden sonra

malzeme (6C)

Resim 5B: 9 ay kontrol muayenesinde sagital gö-rüntü. Kortikal plakanın oluşumu ve apeksin kıs-men kapanması görülüyor.

� Sayfa 7DT

� Sayfa 9DT

DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Yenilik & Uygulama 9

te. J Clin Pediatr Dent. 2000;25(1):51–56.

7. Dominguez Reyes A, Munoz Munoz L,Aznar Martin T. Study of calciumhydroxide apexification in 26 youngpermanent incisors. Dent Traumatol.2005;21(3):141-145.

8. Sübay RK, Kayataş M. Dens invagina-tus in an immature maxillary lateralincisor: a case report of complex endo-dontic treatment. Oral Surg Oral MedOral Pathol Oral Radiol Endod.2006;102(2):e37-41.

9. El-Meligy OA, Avery DR. Comparisonof apexification with mineral trioxideaggregate and calcium hydroxide. Pe-diatr Dent. 2006;28(3):248-253.

10. Andreasen JO, Farik B, MunksgaardEC. Long-term calcium hydroxide as aroot canal dressing may increase riskof root fracture. Dent Traumatol.2002;18(3):134–137.

11. Andreasen JO, Munksgaard EC, Bak-land LK. Comparison of fracture resis-tance in root canals of immature she-ep teeth after filling with calciumhydroxide or MTA. Dent Traumatol.2006;22(3):154–156.

12. Heling I, Lustmann J, Hover R, Bichac-ho N. Complications of apexificationresulting from poor patient complian-ce: report of case. ASDC J Dent Child.1999;66(6):415–418.

13. Torabinejad M, Chivian N. Clinicalapplications of mineral trioxide aggre-gate. J Endod. 1999;25(3):197–205.

14. M, Hong CU, McDonald F, Pitt FordTR. Physical and chemical propertiesof a new root-end filling material. JEndod. 1995;21(7):349–353.

15. Shabahang S, Torabinejad M, BoynePP, Abedi H, McMillan P. A comparati-ve study of root-end induction usingosteogenic protein-1, calcium hydroxi-de, and mineral trioxide aggregate indogs. J Endod. 1999;25(1):1–5.

16. Simon S, Rilliard F, Berdal A, MachtouP. The use of mineral trioxide aggre-gate in one-visit apexification treat-ment: a prospec- tive study. Int EndodJ. 2007;40(3):186–197.

17. Steinig TH, Regan JD, Gutmann JL.The use and predictable placement ofmineral trioxide aggregate in one-visitapexification cases. Aust Endod J.2003;29(1):34–42.

18. Witherspoon DE, Small JC, Regan JD,Nunn M. Retrospective analysis ofopen apex teeth obturated with mine-ral trioxide aggre- gate. J Endod.2008;34(10):1171-1176.

19. Mente J, Hage N, Pfefferle T, Koch MJ,Dreyhaupt J, Staehle HJ, Friedman S.Mineral trioxide aggregate apical

plugs in teeth with open apical forami-na: a retrospective analysis of treat-ment outcome. J Endod. 2009;35(10):1354–1358.

20. Nayar S, Bishop K, Alani A. A report onthe clinical and radio- graphic outco-mes of 38 cases of apexification withmineral trioxide aggregate. Eur JProsthodont Restor Dent. 2009;17(4):150–156.

21. Holden DT, Schwartz SA, KirkpatrickTC, Schindler WG. Clinical outcomesof artificial root-end barriers with mi-neral trioxide aggre- gate in teeth withimmature apices. J Endod. 2008;34(7):812–817.

22. Seltzer S, Sinai I, August D. Periodon-tal effects of root perfora- tions before

and during endodontic procedures. J

Dent Res. 1970;49(2):332–339.

23. de Chevigny , Dao TT, Basrani BR,

Marquis V, Farzaneh M, Abitbol S, Fri-

edman S. Treatment outcome in endo-

dontics: the Toronto study — phases 3

and 4: orthograde retreatment. J En-

dod. 2008;34(2):131-137.

24. Angelus. MTA REPAIR HP. http://ange-

lus.ind.br/MTA-REPAIR- HP-292.html.

Accessed April 4, 2016.

25. Molven O, Halse A, Grung B. Incomp-

lete healing (scar tissue) after periapi-

cal surgery — radiographic findings 8

to 12 years after treatment. J Endod.

1996;2(5):264-268.

� Sayfa 8DT

Mario Luis Zuolo

UNIFESP Escola Paulista de Medi-cina, São Paulo’dan Moleküler bi-yoloji alanında master derecesivardır. Endodonti profesörüdür vedünya çapında endodonti derslerivermektedir. 1998 yılından beri çe-şitli yayınlarda yer alan Prof. Zuo-lo, en son Endodonti’de Reinter-vansiyon kitabını ortak yazar ola-rak yazmıştır. Kitap, Quintessencetarafından 2014 yılında yayımlandı.

contato@zuoloendodontia.com.br

Yazışma Adresi

Arthur de Siqueira Zuolo

Arthur de Siqueira Zuolo, DDS,MSc, São Paulo Üniversitesi (USP),Ribeirão Preto Diş Hekimliği Fa-kültesi’nden, 2010 yılında mezunoldu. New York Üniversitesi’ndeEndodonti doktorasını yaptı. SãoLeopoldo Mandic Diş HekimliğiFakültesi’nden master ve uzmanolarak mezun oldu. APCD São Pau-lo, endodonti bölümünde yardımcıdoçenttir ve São Paulo’da, kliniğibulunmaktadır. Endodonti’de Re-intervansiyon kitabını ortak yazarolarak yazmıştır. Kitap, Quintes-sence tarafından 2014 yılında ya-yımlandı.

contato@zuoloendodontia.com.br

Yazışma Adresi