İletİŞİm aÇisindan yÖnetİm · İletişim temelde sözlü, yazılı, bedensel ve elektronik...

ÖRGÜTLERİN YÖNETİMİ KAVRAMSAL-KURAMSAL, TEMATİK VE

KURUMSAL AÇILARDAN YÖNETİM

İLETİŞİM AÇISINDAN YÖNETİM Dr. Öğr. Üyesi Gözde MERT

1

İLETİŞİM AÇISINDAN YÖNETİM

GİRİŞ

1. İLETİŞİM KAVRAMI

2. ÖRGÜTSEL YAŞAMDA İLETİŞİM

3. ÖRGÜTLERDE İNSAN İLİŞKİLERİNİN VE İLETİŞİMİN YÖNETİMİ

4. ÖRGÜTLERİN YÖNETİMİ AÇISINDAN LİDER ÜYE İLETİŞİMİ

5. YÖNETİM

6. SONUÇ

7. TARTIŞMA SORULARI

8. İZDÜŞÜM

2

İLETİŞİM AÇISINDAN YÖNETİM

Hem örgütlerin hayatiyetini devam ettirmesi ve yüksek performans göstermesi, hem de örgütlerin insan kaynağının etkinliği ve verimliliği için stratejik önemi olan iletişim konusu ile ilgili bölüm başlıkları şunlardır:

1. İletişim kavramı: İletişimin tanımı

önemi

işlevleri

iletişim ve çalışma hayatının kalitesi

iletişim süreci ve iletişim türleri

2. Örgütsel yaşamda iletişim: örgütsel yaşam ve iletişim

örgütlerde iletişimini işlevleri

örgütlerde iletişim düzeyleri

örgütlerde iletişim kanalları ve işlevleri

3. Örgütlerde insan ilişkileri ve iletişimin yönetimi örgütlerde insan kaynağı ve iletişim

örgütlerde iletişim açısından birey

örgütlerde iletişim engelleri ve araçları

örgütsel iletişim ve ikna ilişkisi

ikna amaçlı iletişim modeli

örgütlerin yönetimi açısından lider üye iletişimi

Amaç, yöneticinin iletişim süreçlerini tanıyarak ve kullanarak, yönetsel etkinliği arttırmasını

sağlamaktır. 3

İLETİŞİM KAVRAMI

1.1 İLETİŞİMİN TANIMI

Iletişim, iki birey arasında birbirine ilişkin mesaj alışverişidir (Cüceloğlu,

1992:13).

Iletişim, mesaj bir semboldür. Bilgi içerir. Yazılı, sözlü veya sözsüz olabilir

(Tutar ve Yılmaz, 2003:24).

İnsan, temel ihtiyaçlarından başlayarak bütün ihtiyaçların

karşılanmasında iletişim sürecini kullanır.

İletişimin temelinde insan ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayan bir mesaj

alışverişi vardır.

4

1.2 İLETİŞİMİN ÖNEMİ

Bütün bu boyutları ile değerlendirildiğinde iletişim hem bireyin yaşamı

için, hem de örgütlerin yaşamı ve varlığını sürdürmesi için hayatidir.

Bütün insanların her iletişim eyleminde bilgilenmek, bilgilendirmek,

ikna etmek, yönetmek, eğlenmek gibi bir dizi nedeni ve amacı vardır

İnsan vücudundaki kan ve dolaşım sistemine benzetilen iletişim,

örgütsel ihtiyaçlar için de son derece önemli, hatta hayatidir.

5


1.3 İLETİŞİMİN İŞLEVLERİ

İletişim kişilerin ve örgütlerin hedeflerine ulaşmasına hizmet ederken birçok işlevi de yerine getirir (Tutar ve Yılmaz, 2003:14, Zıllıoğlu, 2003:79):

Yöneticinin ilişkileri düzenleme, bilgi sağlama ve karar verme rollerini etkin oynaması iletişim süreci işlevi

Planları, kararları ve talimatları iletme, eşgüdüm, kontrol ve geri bildirim işlevi

Haber, bilgi, veri, mesaj, fikir ve yorumların toplanması, depolanması, yorumlanması ve dağıtılması işlevi

Motivasyon sağlama işlevi

Eğitim, etkileşim ve eğlence işlevi

Toplumsal ilişkileri somutlaştırma ve birikimi kuşaklara aktarma işlevi

İkna etme ve yönlendirme işlevi

Örgütsel uyumun sağlanması ve devam ettirilmesi işlevi.

6


1.4 İLETİŞİM SÜRECİ

Süreç, bir olayın birbirini izleyen değişim ve gelişimle başka bir olaya

dönüşmesini ifade eder.

Mesaj aktarımı, değişim ve dönüşüm, birkaç adımı gerektiren bir süreç

içinde gerçekleşir.

İletişimin gerçekleşmesi için en azından birbirine yönelmiş iki kişinin

bulunması gerekir.

7


İLETİŞİM SÜRECİ-devam

8

Gönderici ile hedef kişi veya kitlenin geri bildirimi arasında geçen süreci de

dikkate alarak etkin bir iletişim sürecini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

Amaç

Kaynak ya da gönderici

Kodlama

Kanal ve araç

İleti ya da mesaj

Hedef ya da alıcı

Etki ya da geri bildirim.

AMAÇ: Konun açık olması için ilk önce mesajı ileten kişinin vereceği

mesajı çok iyi anlaması gerekir.

İletişim sürecinin amaca ulaşabilmesi için kaynak olarak eğer bir insan

seçilmiş ise, bu kaynağın birtakım özelliklere sahip olması gerekir. Bunlar

(Işık vd., 2006:14):

Güvenilirlik

Yaş

Cinsiyet

Din

Ekonomik düzey

Eğitim seviyesi

Sosyal statü gibi sosyo-demografik özellikler

Fiziki görünüm ve empati yeteneğidir. 9


10

KOD, YA DA KODLAMA: Kaynak iletmek istediği bilgileri bir dizi sembole

çevirerek, sinyaller halinde kodlar.

Kodlama aşamasında birçok etken kaynağı etkileyen etkenler;

Kaynağın iletişim becerileri

Tutumları

Deneyim ve bilgi düzeyi

Çevresel

Toplumsal

Kültürel

Ekonomik unsurlardır.


Ileti: Belirli bir amacı gerçekleştirmek için hedefi bilgilendirmeyi, etkilemeyi,

ikna etmeyi vs. düşünen kaynağın ürettiği sözel/görsel/görsel-işitsel fizik bir

üründür.

Kanal: Iletinin aktarılmasında ve hedef tarafından alınıp anlaşılmasında aracı rol

oynar.

Araç: Iletileri kanal boyunca aktarabilen, işaretlere dönüştüren fizik ya da teknik

yardımcılardır.

Hedef: Iletişim sürecinde iletinin ulaşması istenen kişi ya da kimseyi ifade eder.

Geri bildirim: Alıcının göndericiye tepkisini iletmesidir. Tepki olumlu veya

olumsuz olabilir.

11


1.5 İLETİŞİM TÜRLERİ

İletişim temelde sözlü, yazılı, bedensel ve elektronik iletişim olarak sınıflandırılabilir.

Gürdal (2008:31-44)’a göre iletişim türleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

Kullanılan kodlara göre iletişim: Yazılı (mektup, rapor vs), sözlü (konuşma), sözsüz (beden dili) iletişim.

Kullanılan kanallara ve araçlara göre iletişim: Kullanılan araçlar kapsamında iletişimi görsel iletişim

(sinema), işitsel iletişim (radyo), dokunma ile iletişim, telekomünikasyon (telefon) ve kitle iletişimi

(televizyon) olarak tasnif etmek mümkündür.

Zaman ve mekâna göre iletişim: İnsanların aynı yer ve zamanda birlikte olmak suretiyle

gerçekleştirdikleri yüz yüze iletişim ve internet aracılığı ile gerçekleştirdikleri uzaktan iletişim, bu

kapsamda değerlendirilebilir.

Kişisel iletişim: Kişinin kendisiyle iletişimini yansıtır. Kişi açısından bir iç dünyaya yönelme olgusudur.

Kişisel iletişimde kaynak ve alıcı aynı kişidir. Bireyin kendi iç dünyasını gözlemlemesi, ihtiyaçlarının

farkına varması, üzülmesi ya da sevinmesi içsel iletişimi ifade eder (Işık,2000:25). Çoğunlukla zihinsel bir

süreçtir. Uyku dışında sürekli devam eder. Kişinin başkalarıyla paylaşamadığı her şeyi kendi iç dünyasında

çözümleme çabasını yansıtır.

Toplumsal iletişim: Toplumu bilgilendirmek, bir olguyu anlatmak, birilerini suçlamak ya da korumak

amaçlarıyla gerçekleştirilir.

Toplumsal ilişkiler sistemi olarak iletişim: Kişilerarası iletişim (bir araya gelen insanlar arasında oluşur),

grup iletişimi (birden fazla kişi veya grup arasında oluşur), örgütsel iletişim (örgütlerin içsel iletişimi).

12


1.6 İLETİŞİM VE ÇALIŞMA HAYATI KALİTESİ

İletişim insani beceriler gerektirir. Bu becerilerinin arka planında gönül

zenginliği, sevgi, anlayış ve hoşgörü gibi evrensel kavramlar vardır.

İletişim becerisi gönül zenginliğinin yanında anlama, algılama, akıl,

bilinç, dolayısıyla kafa zenginliğini de ifade eder.

Sonuçta insanlardan oluşan örgütler de iletişim ve yaşam kalitesinin

görünür olduğu, yaşayan organizmalardır. Dolayısıyla iletişimin kalitesi,

örgütün iş yaşamı kalitesi hakkında önemli ipuçları verir. Çünkü örgütsel

anlamda iş yaşamı kalitesi, örgütsel iletişimin kalitesine paralel bir seyir

izlemektedir.

13


ÖRGÜTSEL YAŞAMDA İLETİŞİM

14

Örgütsel iletişimi belirli bir ortamda birbiriyle ilişkili kişiler arasında ortak

hedeflere ulaşmak için gönderen ve alan olarak algılanırız.

Bir örgütteki iletişim seviyeleri ile iş performansı ve memnuniyeti arasında

güçlü ilişki vardır.

Örgütsel iletişim resmi veya gayri resmi olabilir, çeşitli yönlerde akar ve çeşitli

medyadan faydalanır.

2.1 ÖRGÜTSEL YAŞAM VE İLETİŞİM

İletişimi, dilimizde haberleşme kavramı ile eş anlamlı olarak

kullandığımızda bireyler arasında düşünce, duygu ve bilgi

alışverişi işlevini yerine getirdiğini görürüz.

İletişim, örgüt yöneticilerinin çalışanlara ulaşmasının tek yoludur.

Etkin bir iletişim sistemi kurulmadan organizasyonların yönetilmesi

mümkün değildir.

Örgütsel anlamda iletişim sistemi, örgütlerde insan kaynakları yönetimi

ve genel yönetim konularıyla yakından ilgilidir.

15


2.2 ÖRGÜTLERDE İLETİŞİMİN İŞLEVLERİ

Örgüt içinde iletişim, insan vücudunda kan damarlarının işlevini görür ve bazı önemli amaçlara hizmet eder. Bunlar (Kaya, 2006:95):

Örgütsel politika ve kararların çalışanlara duyurulması, anlatılması, örgütsel etkinlikler hakkında insanların bilgilendirilmesi

İşlerin yürütülmesi ile ilgili emir ve talimatların verilmesi (Gökçe,2006:92), eşgüdüm ve denetim sağlanması

Ast-üst ilişkilerinin düzenlenmesi

Örgütün yıllık bütçe, gelir-gider tablosu, kar-zarar ve bilanço durumu hakkında ilgililerin bilgilendirilmesi

Örgütün tanıtımı, yeni anlayış ve değişimlerin kabulünün sağlanması

Örgütün dış çevre ile ilişkisinin geliştirilmesi

Yönetimin kurumsallaşması, kurumsal itibar ve güvenin arttırılması

Örgütün faaliyet alanına ilişkin her türlü mevzuat ve normların, ilgililere duyurulması

Örgütsel yapıda oluşan yanlış anlamaların, yanlış davranışların düzeltilmesi, ilişkilerin insancıllaştırılması gibi, örgütlerin yönetiminde son derece etkili olan hususlardır.

16


2.3 ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM DÜZEYLERİ

Grup içi iletişim farklı modellerde ortaya çıkar.

Bunlar (Pearson ve Nelson, 2000:172):

Zincir iletişim ağı modeli

Y iletişim ağı modeli

Tekerlek iletişim ağı modeli

Açık iletişim ağı modelidir.

17


ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM DÜZEYLERİ-devam

Zincir iletişim ağı ve Y iletişim ağı modelinde her üye sadece bir veya iki üye ile

iletişim içindedir. Bu çalışma ağı klasik hiyerarşik örgütlere özgü bir özellik

gösterir.

18

Zincir iletişim ağı modeli

D

C

X

B

A

Y iletişim ağı modeli

B A

X

C

D

Tekerlek iletişim ağı modelinde bütün iletişim merkezi (genellikle belirlenmiş lider) bir kişiye yönlendirilir. Merkezdeki kişi diğer üyelerle iletişim kurmaya yetkilidir.

Merkezileşmenin olmadığı bu modelde açık iletişim söz konusudur. Dikey, yatay, çapraz ve çok yönlü iletişimin söz konusu olduğu bu ağ modelinde üyelerin tatmin seviyesi oldukça yüksektir. Model aynı zamanda hiyerarşiden arınmış bir örgüt yapısının da göstergesidir.

19

ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM DÜZEYLERİ-devam

Tekerlek iletişim ağı modeli

A

C D X

B

Açık iletişim ağı modeli

E

D A

B X

C

2.4 ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM KANALLARI VE İŞLEVLERİ

Dikey iletişim kanalları: Dikey iletişimin yukarıdan aşağıya doğru işleyen türüne daha çok örgütün vizyonu, misyonu, değerleri, amaçları ve hedefleri; işlerin yürütülmesine ilişkin emirler, talimatlar, iş tanımları, örgütsel prosedürler, performans geri bildirimleri gibi hususlar konu teşkil eder.

Yatay iletişim kanalları: Yatay iletişim, aynı düzeydeki bölümler, gruplar ve çalışanlar arasındaki haber ve bilgi akışını ifade eder.

Çapraz ve çok yönlü-açık iletişim kanalları: Çapraz iletişim, her kademede çalışanın kendi astı ve üstü olmayan çalışanlarla da doğrudan iletişim kurması anlamına gelmektedir. Açık ve çok yönlü iletişimin egemen olduğu yapılarda örgütsel sorunların, örgüt üyeleri tarafından çözümü mümkün hale gelir.

Resmi olmayan iletişim kanalları: Örgütlerde resmi iletişim kanalları dışında, örgüt üyelerinin kendiliğinden oluşturdukları iletişim kanalları da mevcuttur.

20


ÖRGÜTLERDE İNSAN İLİŞKİLERİNİN VE

İLETİŞİMİN YÖNETİMİ

İnsan kaynağı, her organizasyon için en önemli kaynaktır.

Etkili iletişim, çalışanların ve şirketin yararına olan üretkenliği artırır.

Düzgün iletişim teknikleri olumlu bir iş ortamı yaratmak için

çalışanların moralini artırabilir.

21

3.1. ÖRGÜTÜN İNSAN KAYNAĞI VE İLETİŞİM

İnsanın olduğu her yerde ve zamanda iletişim de vardır.

İnsan toplu halde yaşama gereksinimi duyar ve sosyal bir varlık olarak,

konuşma ve düşünme yetisiyle tüm canlılardan ayrılır.

İnsanın yaşamını anlamlı hale getiren, ilişkilerin niteliğidir.

İlişkilerinin niteliğini belirleyen ise iletişim ve iletişiminin kalitesidir.

22



23



3.2 ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM AÇISINDAN BİREY

Kişilerarası iletişim bağlamında sağlıklı bir iletişim kurulabilmesi için iletişim kurulacak bireylerin bazı özellikleri önemlidir. Bu anlamda bireylerin:

Mizacı

Dünyaya bakış açıları

Siyasal düşünceleri

Kendilerine olan saygıları

Özgüvenleri

Karşı tarafta oluşturdukları imaj (Işık vd., 2006:73) gibi hususlar etkili olmaktadır. Ayrıca;

İnsanları ve beklentilerini anlama yeteneği

Empati yeteneği

Etkili dinleme ve doğru konuşma yeteneği

Beden dilinin etkin kullanımı gibi faktörler de iletişim becerisini etkilemektedir.

24



3.3 ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM ENGELLERİ VE ARAÇLARI

İletişim engelleri

Algılama hataları Kişilere ilişkin engel Fiziksel koşullara ilişkin engeller Aşırı bilgi yüklemesi

İletinin önemini azaltma Örgüt iletişim politikası Güven yokluğu İletinin kodlanması ve çözülmesi

25



3.3 ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM ENGELLERİ VE ARAÇLARI

Örgütsel iletişim araçları

Bireysel iletişimde kullanılan her türlü araç örgütsel iletişim amacıyla da

kullanılmaktadır.

Bu büyük oyun alanı içinde yöneticiye düşen görev bu araçların etkinliğinden en

üst düzeyde yararlanmak olmalıdır.

Öneri-

ödül

sistemi

Özerk iş

takımları

Grafik,

tablo

İnternet

kullanımı

Telefonla

iletişim

kurma

talimatı

Web

sayfası

düzenlem

esi

Uyarı

levhaları

Toplantı

tutanakları

Açık kapı

politikası

26



3.4 ÖRGÜTSEL İLETİŞİM VE İKNA İLİŞKİSİ

İkna, önceden belirlenmiş sonuçlara ulaşmak amacıyla, bilinçli olarak insan

güdülerinin yönlendirilmesi yoluyla düşünce ve eylemlerin değiştirilmesi

girişimidir (Gürdal, 2008:132).

İkna, amaç doğrultusunda bir tutum oluşturma veya var olan tutumu amaçlara

uygun olarak değiştirme sürecidir.

Hayatın her alanında kurulan iletişim ikna izleri taşır.

Bir kişinin belli kalıplar içinde sunduğu istek kabul edilmezken, bir diğer

kişinin değişik bir şekilde sunduğu aynı isteğin neden kabul edildiği daima

merak konusu olmuştur (Cialdini, 2010:15).

27

3.5 İKNA AMAÇLI İLETİŞİM MODELİ

Kalıcı olan inandırarak ikna etmektir. İnandırarak ikna etmede etkin olan birçok

kuraldan söz edilebilir. Bunlar (Cialdini, 2010: 293):

Karşılıkta bulunma kuralı

Tutarlılık

Toplumsal kanıt

Sevgi

Otorite

Nadirliktir.



28

İKNA AMAÇLI İLETİŞİM MODELİ-devam

İkna edici iletişim konusunda öne çıkan birçok kuramdan söz edilebilir.

Bunlar:

Bilgi kuramı

Uyum kuramı

Algılama kuramı

Denge kuramı

Çelişki kuramı

Öğrenme kuramıdır.

29

ÖRGÜTLERİN YÖNETİMİ AÇISINDAN LİDER

ÜYE İLETİŞİMİ

İnsan ilişkilerinin geliştirilmesi adına “her şey” olmamakla birlikte,

burada sunulan küçük dikkatlerin örgütlerde lider-takipçi ilişkilerinin ve

örgüt üyelerinin kendi aralarındaki ilişkilerin geliştirilmesinde, hoşgörü,

anlayış ve ilkbahar havasını yansıtan bir örgüt iklimi oluşturulmasında,

sayısız yararlar sağlayacağı değerlendirilmektedir.

Ilerideki slaytlarda kişiler arası ilişkilerde ve lider takipçi ilişkilerinde

iletişim ve davranış kalitesini arttıracak, yöneticiler için adeta takım

çantası işlevi görecek bazı pratik önerilere yer verilmektedir:

30

İletişimle ilgili ilk mesajları görünüş, kılık kıyafet, donatı, duruş, jest, mimik,

bakış, el kol hareketleri, yüz ifadesi, ses tonu gibi unsurların vereceği

unutulmamalıdır.

İletişim insan hayatının olmazsa olmazıdır. Ancak insanlarla ilişki kurarak

gelişir. İnsanlarla ilişki kurmayı ve iletişim içinde olmayı bilinçli olarak istemek

gerekir.

İletişim, çoğu zaman bir selamlama ile başlar (Cüceloğlu, 2006:47). Şekli ve

süreci farklı olabilmekle birlikte her kültürde selamlaşma önemlidir. İhmal

edilmemelidir.

Doğru, içten, samimi bir tokalaşma da en az selamlaşma kadar ihmal

edilmemesi gereken bir davranıştır.

İnsanlarla iyi ilişki kurmanın en temel aracı konuşmadır. Konuşmada açık,

samimi, hazırlıklı, sade, canlı, doğal olmak ve kısa konuşmak etkilidir.

Yazmak hem bireysel hem de örgütsel yaşamın vazgeçilmez bir iletişim

aracıdır. Yazıda plan, giriş-gelişme-sonuç bölümü dikkatle oluşturulmalı; amaç

belirgin olmalı, mesaj net verilmeli; dilbilgisi ve yazım kurallarına,

kelimelerin uygun seçimine, cümlelerin anlaşılır olmasına, paragraflar arası

uyuma özen gösterilmelidir.

Devam…

31

Yazılar, düzensizlik, anlamsızlık, gereğinden fazla kısalık, alaycılık, hırçınlık, öfke,

şüphe, aşağılama, suçlama, küçük görme, haddini bilmezlik gibi olumsuz özelliklerden

arınmış olmalıdır (Adair, 2006:56-122).

Kişisel ilişkilerde insanlara karşı bir kabullenme felsefesi geliştirmek gerekir. Her insan

farklıdır. Bu farkı anlamak ve olduğu gibi kabullenmek ve hoşgörü göstermek gerekir.

Başkalarına karşı sağlıklı bir güven tutumu geliştirmek, aynı zamanda güvenilir olmak

gerekir.

Methetmek ve samimi takdir herkesi mutlu eder. Tenkit ise savunma pozisyonuna sokar.

İnsanlara her fırsatta olumlu duyguları iletmek, olumsuz duyguları ise olabildiğince

yumuşatarak yansıtmak gerekir (Dryden,1997:91-97).

Samimi takdir görmek, gururun okşanması, herkes için teşvik edicidir. İnsan ilişkilerinin

olumlu seyri için her olumlu davranışı, her ilerlemeyi samimiyetle takdir etmek gerekir.

Eleştiri herkesi derinden yaralar. Eleştirmek zorunda kalındığında bile bunun önce

kişinin üstün yönlerini ortaya çıkaran, sevgi, saygı ve güven aşılayan uygun bir dille

yapılması ve yapıcı olarak ele alınması önemlidir.

Başkaları tarafından sevilmek isteyen kişi, başkalarına samimi bir ilgi göstermelidir.

Devam…

32

Gülümseme ihmal edilmemelidir. Zira gülümseme karşı tarafa güven, sevgi ve saygı

mesajları gönderir.

İnsanlara ismiyle hitap etmek önemlidir. Zira insan için dünya üzerinde isminden daha

değerli bir kelime yoktur.

Dinlemek konuşmaktan daha etkilidir. Etkili bir konuşmacı muhataplarını konuşmaya

teşvik ederek, kendilerinden bahsetmelerini sağlayan kişidir.

İnsanlardan nasıl bir davranış bekleniyorsa, öyle davranılmalıdır. Davranış, davranışın

aynasıdır.

İnsanlar kendilerini ilgilendiren konularda konuşmaktan hoşlanırlar. Ortak ilgiler

yakalanabilirse iletişim kurmak kolaylaşır. İnsanlarla iletişimi başlatmanın kolay

yollarından biri ortak noktalardan hareket etmektir. Devamında kişinin hünerlerini

gösterecek şekilde konuşmaya özendirilmesi, iletişim düzeyini arttırır.

İnsanların asil duygularına hitap edilmelidir. Başkalarına önemli birer şahsiyet

olduklarını hissettirmek ve bunun samimiyetle yapmak, insan ilişkilerini yönetmede

etkili bir yöntemdir.

Hiçbir tartışmanın kazananı yoktur. Ufak tefek münakaşaları kaybetmeyi göze almak,

karşı tarafın dostluğunu kazandırır.

Eğer varsa da yalanı açığa vurmaktan ve tartışmaya girmekten kaçınmalıdır.

Devam…

33

Başkalarının farklı düşüncelerine, inançlarına, değer yargılarına, hayata ve olaylara bakış açılarına saygı göstermek gerekir. Kişiye yanlış düşündüğünü söylemek yerine, yumuşak ifadelerle farklı alternatifler de olabileceğini göstermek, daha etkilidir.

Eğer hata yapılmışsa, derhal kabul edilip gerekiyorsa gecikmeden özür dilenmesi gerekir.

Söze dost diliyle ve dost kalbiyle başlanmalı ve başkalarının olumlu (evet-evet) yanıtlarını almaya çalışılmalıdır. Aksi halde iletişim sürecinin başında oluşan olumsuz (hayır) havanın olumluya dönüşmesi çok zordur.

Sonuç almak için gerektiğinde kendi düşüncenizi başkasına mal etmekten çekinmemek gerekir.

Empati yapılmalı, olayları başkalarının gözlüğü ile görme alışkanlığı kazanılmalıdır.

Astlara doğrudan emirler vermek yerine sorular sorarak, talimatı yumuşatarak iletmeli ve insanların gururu korunmalıdır (Carnegie, 1976:27-229).

Bütün bu önerilerin yanında beden dilini etkin kullanmanın ayrı bir önemi vardır. Sözün etkinliğini ve inanılırlığını belirleyen beden duruşudur. Nitekim araştırmalar, insanların yüz yüze kurdukları ilişkilerin içinde beden dilinin %90 oranında etkinliğe sahip olduğunu ortaya koymaktadır.

Sözsüz mesajlar; jestler, göz ve baş hareketleri, beden duruşu, yüz ifadeleri, mesafe, temas gibi beden dili unsurlarıyla ifade edilir. Bu mesajlar düşmanlık, sıkıntı, güven, saldırganlık, hoşlanma ve benzeri gerçek duygu ve tavırları yansıtmak konusunda, söylenene kelimelerden çok daha önemli rol oynarlar (Baltaş ve Baltaş, 2000:5). Bu nedenle ilk izlenimden başlayarak bütün verilen mesajların uygun bir beden duruşu ile desteklenmesi gerekir.

Devam…

İLETİŞİM AÇIDAN YÖNETİM

SONUÇ

İletişim, bireyin özel hayatı için olduğu kadar, örgütsel yaşam ve örgütlerin

yüksek performans hedefine ulaşabilmesi için önemli ve gerekli bir araçtır.

Yönetsel etkinliğin yanında, çalışanları motive etme, birlik ruhu oluşturma,

eğitim, eğlence, iş hayatını kaliteli hale getirme gibi işlevleri olan iletişimin,

belki de en önemli işlevi haber, yeni bilgi akışı sağlama ve öğrenme etkinliği

ile örgütlerin çevreye uyumunu kolaylaştırması ve yarınlara hazırlamasıdır.

Bu çalışma kapsamında iletişimin bireysel ve örgütsel boyutları, iletişim ve

çalışma hayatının kalitesi ile ilişkisi analiz edilmiş, örgüt yöneticilerinin

çalışan-çalıştıran ilişkilerinde, liderlerin takipçileri ile ilişkilerinde

kullanabilecekleri hem örgüt içi iletişimi geliştirecek, hem de sosyal davranış

kalitesini arttıracak bir öneriler setine de yer verilmiştir.

34

TARTIŞMA SORULARI

1. İletişim kavramından ne anlıyorsunuz? Tartışınız,

2. İletişim niçin önemlidir? Bireysel ve örgütsel boyutları ile tartışınız.

3. İnsan ilişkilerinde ve örgütsel süreçlerde iletişim hangi işlevleri yerine getirir?

4. İletişim ile çalışma hayatının kalitesi arasında ilişki var mıdır? Tartışınız.

5. Klasik bir iletişim süreci hangi unsur ve aşamaları içerir?

6. Örgütlerde iletişim hangi işlevleri yerine getirir?

7. Örgütler dikey, yatay, çapraz ve çok yönlü-açık iletişim kanalları açısından değerlendirildiğinde nasıl bir örgüt yapısına atıfta bulunur?

8. Örgütlerde iletişim engelleri hakkında neler söylenebilir?

9. İletişim ikna amaçlı olarak kullanılabilir mi? Nasıl?

10. Örgütlerde ast-üst ilişkileri ve lider üye ilişkilerinin iyileştirilmesi ve sosyal davranış kalitesinin arttırılması açısından hangi pratik öneriler ön plana çıkarılabilir?

35

İLETİŞİM AÇIDAN YÖNETİM

İZDÜŞÜM «Kurumsal iletişim Yönetimi» nedir?

36

İletİŞİm aÇisindan yÖnetİm · İletişim temelde sözlü, yazılı, bedensel ve elektronik...

Documents