gazeta "jemi edhe ne" nr.57 muaji janar 2016
TRANSCRIPT
KRIJIME FIGURATIVE nga nxënësi Beram Kërxhaliu,
shkolla e mesme “Bajram Abdiu”, Bicaj
8 Jonuz Kola drejtor; Gentian Palushi sekretar i redaksisë;Tel/Fax: +355 (0)24 24006; Mobil: +355 (0)682070905; E-mail: [email protected]
1
Viti VIII i botimit, nr. 57, janar 2016
Jemi edhe ne...
Janar 2016_______________________________________________Jemi edhe ne...
Mujore për fëmijë, botim i ALB-AID
Kjo gazetë botohet me mbështetjen financiare të Ambasadës së Mbretërisë së Norvegjisë në Prishtinë. Komentet e shprehura këtu, në asnjë rast, nuk pasqyrojnë qëndrimin e Ambasadës së Mbretërisë së Norvegjisë në Prishtinë. Përmbajtja e saj është përgjegjësi vetëm e shoqatës “Alb-Aid”
Aktivizohuni në veprimtaritë e shkollës në se doni që zëri juaj të dëgjohet dhe vota juaj të numrohet
Eseja, poezia dhe proza letrare(fjalë për talentet e gazetës “Jemi edhe
Ju ndoshta keni dëgjuar që, në themelin e krijimtarisë letrare qëndron sinqeriteti. Kur merrni penën për të shkruar, pyeteni veten, sa
të sinqertë do te jeni. Do të kishte qenë shumë më mirë ta thyeni penën se sa të shkruani diçka të pasinqertë. Kinezët kanë një fjalë
të mençur ku thonë, “nuk është ndonjë hata e madhe nëse nuk je artist, por është shumë trishtuese nëse je artist i keq”. Kur dilni nga
shtëpia dhe shkoni në shkollë apo ku do që shkoni, askush nuk ju pyet, hë çfarë ke shkruar. Kjo do të thotë se ne jemi plotësisht të
lirë të mos shkruajmë. Por nëse shkruajmë, nuk bën që dikush të na thotë, ke shkruar keq. Shikoni ndryshimin e madh.
Unë e di që ju e doni shumë atdheun. Edhe pse shumë familje po largohen prej atdheu, edhe pse shumë familje nuk kane energji
elektrike, nuk kanë ushqim të mjfatueshëm për darkë, nuk kanë biletë për të vizituar dikë, nuk gjejnë borxh dhe as kredi për të
paguar studimet e fëmijëve, nuk kanë para për ilaçet, nuk munden të njohin vendin e vet, të shkojnë ndoshta ndonji herë edhe në
plazh, sepse nuk kanë lekë të mjaftueshëm...
Ju prapë e doni atdheun dhe bëni shumë mirë. Por ju harroni se ky atdhe, ky vend ku jetojmë, më pak nga çdo gjë ka nevojë për
vjershat tuaja nëse ju nuk jeni të sinqertë, ai nuk i lexon. Nuk lexon edhe për faktin sepse ndodhta nuk keni qenë të sinqertë. Më
shumë se për çdo gjë, atdheu ka nevojë për synimet tuaja që të bëni diçka konkrete për të, të përgatiteti për ti kushtuar jetën atij, për
ta ngritur në ato lartësi ku janë kombet e tjerë. Por shpesh historia ju ve në gjumë, ju gënjen duke ju thënë se ne jemi më të mirët, ne
jemi me trimat, ne jemi më bujarët. Ne jemi këto që jemi por nuk jemi më të mirët.
Prandaj ju mos flini gjumë por betohuni se do ta bëni atdheun tonë duke sakrifikuar oreksin e shfrenuar biologjik që karaketerizon
njeriun, të paktën brezin e sotëm të shqiptarëve, dhe që do ta bëni këtë vend duke punuar shumë. Dhe mos e genjeni veten. Atdheu
nga ana e vet, edhe pse nuk ju ofron shumë mirqenie, ju don shumë dhe ka nevojë për ju. Ju don shumë edhe nëse nuk do të shkruani
një vjershë për të, por do të realizoni ndoshta një novacion në shkencë, do të realizoni ndoshta një cilësi dhe një cak në sport, do të
realizoni ndoshta një biznes pa futur duart në pasurinë e përbashkët, por me djersë, me vizion, do të bëheni ndoshta menaxherë të
shkëlqyer, dhe kushedi, edhe poltikanë të devotshëm.
Ju duhet ta ndiqni andrrën tuaj. Mos bëni atë që ju mendoni se të tjerët e presin prej jush. Ju nuk dini me saktësi se çfarë presin të
tjerët, prandaj bëni atë që ju dini ta bëni më mirë dhe luftoni për andrrën. Luftoni për drejtën tuaj që ta meritoni atë.
Në poezitë tuaja dhe në esetë, ka shumë filozozime. Ka shumë pesimizëm. Këto ndoshta janë karakteristika të moshës tuaj, por
nuk janë detyra të kësaj moshe. Njohja e botës nuk ka mbaruar, ju jeni adoleshentë dhe po rriteni duke njohur dhe njohja, siç do ta
kuptoni, nuk do të përfundojë asnjëherë, përse keni dëshirë të flsini për ato tema të cilat nuk i njihni shumë mirë ose nuk i njihni
fare? Nuk them që të prireni nga një optimizëm fals, por nga ndjenja e realitetit.
Nëse ju do të na kishit përshkruar diçka nga episodi jetësor që ju ka bërë pesimist, diçka nga realiteti ashtu siç është ose të stilizuar,
atëherë efekti emocional do të kalonte tek lexuesi dhe nuk do të mbetej tek ju, sepse kështu del se ju keni konspektuar një episod
jetësor, kur është dashur që ta jepni pikërisht atë. Nuk është nevoja të na thoni se sa shumë e doni vendin, i doni prindët, vëllain dhe
motrën, por të tregoni episode të cilat do të na dhuronin emocione dhe do të bënin që ta kuptojmë dashuninë tuaj.
Sa herë, ju vetë e keni lënduar motrën duke e kufizuar në shumçka vetëm për faktin se është femër, sa herë i jeni bërë krah babait ose
keni heshtur në dhunën psikologjike, larg qoftë edhe fizike ndaj nënës tuaj, sa herë ia keni thyer zemrën shokut apo kujto, sa herë
jeni ndjerë i diskriminuar për shkak të mentalitetit apo një rrethane tjetër, sa herë jeni ndjerë keq sepse në të rriturit nuk ju
kuptojmë... A keni menduar ndonjë herë se njerëzit tanë, por edhe të tjerët, kanë nevojë që ti duam? Përse vetëm kërkojmë dashuni
ndërsa nuk japim, dhe kur e japin përse të kërkojmë të na kthehet domsodo... Pra, ju në vend që të na tregoni se sa jeni të afektuar
nga jeta, sa jeni të emocionuar, na tregoni detajin sepse kështu emocionohem unë si lexues.
72
KRIJIME FIGURATIVE
Janar 2016______________________________________________Jemi edhe ne... Janar 2016_______________________________________________Jemi edhe ne...
Ka dy mënyra për të mbërritë te caku i dëshiruar i temës. Mund të nisemi nga konkretja dhe të udhëtojmë drejt abstraktes ose mund
të nisemi nga abstraktja për të zbritur në faktin konkret. Në shkrimin e esesë ju mund të bëni si të doni, por mos harroni ta lidhni atë
me një fakt ose përjetim personal, mos harroni që ajo është një studim i papërfunduar, ose jo shumë i thelluar, kështuqë ka nevojë
për një ose disa referime. Por nëse ju thelloheni shumëeshumë, keni hyrë në shkencë nga ku nuk është aq e lehtë të dilet, por duhet
të bësh udhë të gjatë dhe kjo udhë zgjatet aq sa të jetosh, pra nuk mbaron asnjëherë.
Sekreti tjetër, madje i pari dhe themelori për çdo punë intelektuale dhe si e tillë edhe për krijimtarinë letrare është leximi. Lexoni
sa më shumë. Lexoni literaturë sa më të mirë, mundohuni ta zgjidhni që ajo ta justifikojë kohën tuaj. Koha është mjeti më i mirë që
nayra na ka dhënë në përdorim. Nga letratura e mirë ju do të përftoni edhe nxitjen për identitetin tuaj letrar. Ju mund të mësoni
shumë pjesë përmendësh, ju mund të kopjoni libra të tërë, por nëse vendosni të dilni në gazetë me një krjimi, ai duhet të jetë
plotësisht i juaji.
Çdo mëngjes ju e shikoni veten në pasqyrë, nëse e shikoni, dua të them që ju shikoni vetën dhe jo dikë tjetër. Kështu është letërsia,
vendoseni në vargje e në rrjeshta shpirtin tuaj, mbështetuni fort tek gjuha e gjallë e komunitetit, mbështetuni fort te kultura
tradicionale dhe tek tendencat moderniste. Ndoshta pikërisht ti ke lindur për ta bërë të pavdekshëm profilin e fisit tonë. Letërsinë
kurrë mos e mendoni si diçka të lehtë që mund ta bëni pa shumë mundim, nëse doni që të shënoni arritje në fushat e andrrave tuaja,
duhet ti kushtoni jetën.
Sulejman Dida, Kukës, 17 maj 2015
Konkurs për të drejtat e fëmijëve
Në kuadër të 20 Nëntorit ditës Ndërkombëtarë për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëvë Observatori për të drejtat e fëmijëve Kukës në bashkëpunim me Drejtorinë Arsimore Rajonale Kukës dhe Shkollën 9 vjeçare “Riza Spahiu” Kukës hapen ekspoziten figurative me temë “Të drejtat e fëmijëvë”. Për të vlerësuar çmimet më të mira u përzgjodh një juri me profesioniste të fushës. Ekspozita figurative u hap me 40 punime të nxënësve të klasave të pesta të shkollës 9 vjeçare “Riza Spahiu” Kukës. Nga observatori për të drejtat e fëmijeve u ndanë tre çmime për punimet më të mira ku vendi e parë e zuri nxënësi Migen Peposhi me vizatimin nr 1, vendin e dytë e zuri nxënësja Lorida Aliaj me vizatimin nr 2, ndërsa vendin e tretë nxënësi Klevis Visha me vizatimin nr 3. Aktivitete të kësaj natyre janë shumë të domosdoshme për të rritur mundësinë e perfaqesimit të sa më shumë fëmijëve në aktivitete të ndryshme.
Shkelqim Muça, Obseravatori për të drejtat e fëmijëve
Kur e vërteta mbytet… E ngurosur e gojëkyçur qëndroj përballë zvarranikëve të pashpirt. Flas me fjalët e shpirtit të helmuar nga dhimbja… Flas…Pres nga dikush të më dëgjojë e të më japë të drejtë, por për çudi shoh se si më kthejnë shpinën e më quajnë të çmendur, e fjalën time pjellë të gënjeshtrës zemërzezë. Por unë nuk ndalem, filloj e bërtas me shpresë se do të tërheq vëmendjen e të tjerëve që sillen kot më kot. E njëjta gjendje, e njëjta agoni. Mendoj të hesht por zemra nuk më lë, ajo na udhëheq mendjen si një gjeneral hijerëndë ushtarin e tij. Dhe si ushtar forcat e mia i shkojnë pas asaj. U bie në gjunjë krijesave të mjera të besojnë atë që them. Fjala ime është zjarri i Prometeut dhe unë nuk jam Zeusi i pashpirt. Mes jush po sjell zjarrin përvëlues dhe jo ''Mollën e ëmbël''… Flas e shpirti më copëtohet kur shoh se si u shurdhua bota mbarë. Njerëzit si motorë të komanduar ecin, flasin, mendojnë, dhe të gjitha këto mbeten bllof. Zemrën time nuk ma ngatërroi bora e as era që sollët ju, as zinxhirët që kyçën gojën s'më ndalojnë dot. Sikur zjarrin e ferrit që buron mes jush të ma hidhnit, unë nuk do të digjesha. Në tokën e zezë 10 metra të më groposeshit, nuk do të tretesha se brenda kam: “Misionin famëmadh”
Aferdita Hoxha, shkolla e mesme “Skenderbeu”, KrumeLorela Brahaj, shkolla e mesme “Bajram Abdiu, Bicaj
Vera Spahiu, shkolla e mesme “Bajram Abdiu, Bicaj
1
2
3
Të ndihesh....Të ndihesh e paragjykuar, sikur të gjithë njerëzit i kanë sytë mbi ty dhe sikur të gjithë presin të bësh gabimin më të vogël apo të të gjejnë kleçkën për të të komentuar dhe gjykuar. Shpesh ndihesh në siklet dhe gjithnjë duhet të tregohesh e kujdesshme me fjalët. Të dish se çfarë do të thotë të strukesh në një qoshe të errët, të qash me dënesë, më pas të ngrihesh, të lashë fytyrën dhe të shtiresh sikur asgjë s'ka ndodhur. të dish se çfarë fshihet pas asaj buzëqeshjeje të shtirur. Të dish se çfarë do të thotë ndihesh e fyer, e lënduar, me shpirtin e shkatërruar e të ngresh kokën lart e të thuash: “Jam mirë. Gjithçka është në rregull”. Kjo është gënjeshtra më e madhe dhe më e zakonshme në jetën tonë. Të ndihesh e veçantë dhe të shtiresh marionetë. të ndihesh superiore dhe të ndihesh inferiore. Të ndihesh e rëndësishme, e vlerësuar dhe të ndihesh sikur askush nuk të ka respektuar. Të dish çfarë do të thotë të sakrifikosh. Ja çfarë do të thotë të jesh femër. Adela Maçi, shkolla 9-vjeçare “Skënderbeu”, Krumë
Buzëqesh
Buzëqesh ndonëse je i mërzitur edhe nëse të tjerët mund të ta marrin për të krisuredhe nëse shpresa mizorisht të ka braktisur
Buzëqesh, sado që e vërteta mund të të ketë lënduaredhe nëse re të zeza trishtimi mendime të kanë pushtuar edhe nëse mes furtunave të papritura të jetës mbetesh i turbulluar
Buzëqesh sado jeta mund të të ketë përbuzuredhe nëse mes rrebeshe lotësh ndihesh i humburedhe nëse buzëqeshja s'të bën më të lumtur
Buzëqesh sado që pesimizmi mund të të ketë gdhendurnë gjithë qenien tënde shkronja dëshpërimiedhe nëse kështjella e ëndrrave shembet
Buzëqesh se të paktën bën dikë të lumturmund t'ia rikthesh lumturinë e humburmund t'ai kursesh lotët e mundimet e kota
buzëqesh sepse vetëm me buzëqeshje ka kuptim bota
Brunilda Dauti, shkolla 9-vjeçare “Skënderbeu”, Krumë
U zhduke
Linde si të tjerët U rrite me përkëdheli
U bërë adoleshente, porakoma mbete fëmijë
Ishe shumë ëndërrimtaremadje doje të fluturoje
Ishe heroinë, por shpejt ndryshoveIshe aq e forte sa veten e kritikove
E papritur u rrite më duket sikur nuk ëndërrove
nuk ke dëshirë të sodisësh e as të fluturosh
Si ke dëshirë luftëratpër veten të luftosh Si pëlqen kritikat
pasi s'ke dëshirë të ndryshosh ku humbe, ku u trete
Ku iku shpirti ytTë lutem zgjojesa s'është vonë
Se kur të vijë momenti do vyshkesh pa e ditë
Qohu e mos qajMos u fikso pas mjekësisë
Ku është ajo ëndrra të jesh presidente e ShqipërisëAtëherë s'doje para e as lakmi
por doje që të varfrit të kishin pasuriUnë do të luftoj për ty
Të zgjohesh e të ëndërrosh përsëriE në këtë botë të të rriturve
të mos jetosh
Imelda Peka, shkolla 9-vjeçare “Sejdi Dida”, Krumë
3
Janar 2016______________________________________________Jemi edhe ne...Janar 2016_______________________________________________Jemi edhe ne...
6
KRIJIME LETRARE
Gjurmët u zhduken...
Mëngjes i dhimbshëm, ishte vërtet
e përhimëta mbizotëronte në jetë.
Xhamat ofronin një pamje jo te qartë
po vëreja diçka ulur ne krevat.
Gjurmët që dje ishin kudo në këtë bote
shiu i zhduki, i urrente fort,
Shelgjet ishin lëshuar dhembshurisht
melankolia mbizotëronte në shpirtin tim
gabimisht.
Gjethet valëzonin si për inatin tim
unë vuaj, e shkuara s'kishte kthim.
Vjeshta kishte trokitur kudo
gjurmët u zhdukën, nuk po i shoh.
E si mund te ma bënte këtë mikja më e mire?
i doja gjurmët se pabesisht i kishte fshirë.
Ato gjurme ngjasonin me dy pëllumba të
bukur
gjurmët ishin simbol i një dysheje të lumtur.
Shkëlqenin si dy shkëndija, ishin mrekulli
vjeshta i zhduki, u treten u bënë hi.
Mos vallë vjeshta kishte një qëllim?
të më bënte bashkudhëtaren e saj në çdo
udhëtim.
Dëshira e saj u realizua
unë një trung vjeshte i pa lulëzuar.
Flogerta Mazrreku, shkolla e mesme
“Skenderbeu”, Krume
Thjesht dua..
Jam pjesëtare e kësaj botedua qe te marr atë qe meritoj
s'jam e padukshme por as tepër e vogëlqe ti mua te me dallosh.
Jam te paktën një rreze driteqe përpiqem te vihem ne dukje
por ti qe thua kush jeme mire atë fjale zhduke.
Jam një udhëtare jo e pabeseqe kam nisur një rruge qe shpresoj te ec.
Jam një petale e vogël lulejemidis shume te tjerave
por pa mua kjo lule do te mbetej e paplotësuar.
Jam një pllakë e vogëlqe një grimcë boshllëku ta mbuloj
por jam këtudua te theksoj se ekzistoj.
Jam një shprese e vogëlqe për mua shpresojnë të eci
s'dua të zë vend shume te madhpor as ne fund te mbesim.
Ndodhem ne një cep të kësaj botete paktën një pjesë me përket
s'mund të thoni se nuk je askunds'mund ta mohoni këtë realitet.
Jam këtu doni apo s'doni ju
Erjona Qerkezi, shkolla e mesme
“Skenderbeu”, Krume
Do doja
Do të doja ti shkulja këto ndjenjat që kam në zemërsiç shkul kopshtari rrënjët e pemësDo të doja që shiun të rrëmbejae një pikë në zemrat e njerëzve ta hidhjaDo të doja që njerëzit ti shihja duke qeshurdhe askënd të heshturDo të doja që lotët të pushonindhe buzëqeshjet të mos mbaroninDo të doja të zhdukja zinxhirët e skllavërisëdhe në vend të tyre të vendos byzylykët e miqësisëDo të doja që çdo petale luleje të hapej plot çiltërsisiç hapen sytë e foshnjës plotë ëmbëlsi
Suada Koka, shkolla 9-vjeçare “Sejdi Dida”, Krumë
Vashat shqiptare
Marigo qëndis me dorëqëndis flamurin për në Vlorëqëndise bukur që të na rrezatojëse e gjithë bota do ta shikojë
Ngjyej perin në gjakun e trimave ngjyej perin në tymin e barutitlaje flamurin me lotët e nënave
Valëvite në stuhinë e fitores bëje të fortë me besnikërinë të mos pajtohemi me tradhtinë
Është flamur i shqiptarisëështë flamuri i krenarisëpër çdo kënd që është shqiptarvalëvitet ai krenar
Jonida Onuzi, shkolla e mesme “Barjam Abdiu”, Bicaj
Fëmijët e sotëm
Por sa hyj në klasënga inati sa s'pëlcas
Eh, ç'rrëmujë e madhe e shamatë“Po, po, këto janë të mirë, gjithçka
e marrin me gallatë”kolegeve të mija për to krenohem e iu flas
Nga inati nervat mu ngritëniu bërtas me të madhe ca nxënësve
që prej frike nga tavolinat sakaq zbritënMu shkrep tu bëja një diktim
- Mësuese me ç'temë do ta bëjmë këtë hartim
pyet një nxënës me përtim- Ç'hartim, ia pret shoku me shaka
jo hartim, kemi testim- Hajde, hajde brezi ynë – jua kthej unë me
zemërimDiktimi filloi, ngadalë e qartë fjalët
nxënësve ua lexojPyet njëri për çudi:
-Mësuese, çekiçi shkruhet me q-qershie?- Ëhë – ia kthej unë, zëri im buçet me nota
qesëndie:- Jo jo, shkruhet me q-kajsie
Brunilda Dauti, shkolla 9-vjeçare “Sejdi Dida”, Krumë
Pena e artë Pjeter Bogdani është figura më e shquar e letërsisë së vjetër shqiptare. Ai shquhet jo vetëm si klerik i lartë, por edhe si atdhetar, me një dashuri të pakufi për gjuhën shqipe e për popullin shqiptar, por edhe si dijetar e letrar, si luftëtar i paepur për çlirimin e vendit nga zgjedha osmane dhe për zhvillimin e përparimin e tij kulturor. Me veprimtarinë e tij politike 40-vjeçare, sidomos me rolin që luajti si udhëheqës i kryengritjes çlirimtare të vitit 1689 dhe me veprën e tij "Çeta e profetëve", Pjetër Bogdani me të drejtë është quajtur pararendës i hershëm i lëvizjes së Rilindjes sonë Kombëtare. Lindi në Kishaj të Hasit një fshat i Kukësit rreth vitit 1625, ungji i tij Andrea Bogdani, edhe ai klerik i lartë kryepeshkop i Shkupit ishte marrë me lëvrimin e gjuhës sonë, kishte hartuar në gjuhën shqipe edhe një gramatikë të latinishtes, madje kishte mbajtur në Kosovë edhe një shkollë ku mësohej gjuha shqipe. Frytet e punës politike të Bogdanit për afrimin e shqiptarëve myslimanë e katolikë kundër zgjedhës shekullore, sidomos simpatinë që gëzonte ai tek shqiptarët myslimanë, e dëshmon edhe suksesi që pati më 1680, kur pajtoi brenda tri orëve fiset Krasniqi dhe të Gashit, që ishin në gjakmarrje. Ai ka hyrë në historinë e patriotizmit shqiptar dhe të kulturës shqiptare jo vetëm me veprimtarinë e vet kombëtare, për të organizuar kryengritjen e përgjithshme anti osmane, por edhe me veprën e tij diturore-letrare "Çeta e profetëve" që e botoi në Padovë më 1635.E cila është shkruar me një kulturë të gjerë, në të ka informacion të pasur nga historia e popullit tonë, nga filozofia dhe nga shkencat e natyrës. Vepra e Bogdanit nuk është thjesht një tekst për shërbesat fetare, as për mësimin e fesë, siç ishin veprat e Buzukut e Budit. Duke goditur besimet e kota, ai në veprën e tij shpjegon si formohet shiu, vesa, breshëri, bora, ç janë tërmeti, eklipset e diellit e të hënës, baticat e zbaticat etj.Ai i dha letërsisë shqiptare dhe popullit shqiptar një vepër madhore, që kurorëzoi traditën e mëparshme letrare e kulturore dhe që paralajmëroi një periudhë të re të zgjimit gjithë kombëtar. Ai është një njeri erudit. Nga leximi i veprës së tij mësojmë se përveç gjuhës amtare ai dinte edhe italishten, latinishten, kroatishten, armenishten, greqishten, arabishten, hebraishten dhe sirishten. Meritë e tij është se gjithçka e trajton në nivelin e mendimit më të përparuar të kohës kur jetoi. Ndihmesa e tij është e rëndësishme sidomos në formimin e prozës shkencore shqiptare. Karakteristikë tjetër e personalitetit të Bogdanit është mendimi i tij iluminist. Nëpërmjet përhapjes në popull të dijes dhe kulturës në gjuhën shqipe, ai shikonte një nga rrugët për të shpëtuar nga zgjedha e huaj. Por Bogdani asnjëherë nuk u përkul e nuk u ligështua para vështirësive, sepse kishte besim tek thesari i pasur i gjuhës shqipe. Me përpjekje këmbëngulëse duke mbledhur me kujdes fjalët e lashta, e të rralla nga visari i gjuhës popullore e duke i përdorur ato me kuptim të drejtpërdrejtë ose të figurshëm, ai e ngriti gjuhën shqipe në nivele të reja, tregoi aftësitë e saj për të fituar mundësi të larta shprehje e stili. Misionari në aksion s'mund të ndalej me kaq. Ai përshkroi qytete e vende, për të kërkuar dije e kulturë. U bë doktor i parë i filozofisë dhe teologjisë ndër shqiptare. Mësoi për artin e kulturën, për poezinë e filozofinë e shumë dije të tjera. Por njerëzit hyjnor vdesin fizikisht ashtu si Bogdani i cili ende edhe sot ka lënë gjurmë në historinë e Hasit e mbarë kombit shqiptar. Një shembull që na shtynë të përqasim dhe meditojmë.
Hate Laci, shkolla e mesme “Skenderbeu”, Krumë
Jemi edhe ne...
Jemi e
dhe n
e...
54
KRIJIME LETRARE DHE FIGURATIVE nga nxënësja Leonora Brati,
shkolla 9-vjeçare “Sejdi Dida”, Krumë
Janar 2016_______________________________________________Jemi edhe ne... Janar 2016_______________________________________________Jemi edhe ne...
KRIJIME LETRAREKjo jam unë! "Na ishte njëherë një princ dhe një princeshe.....Jetuan gjithmonë të lumtur.... U rrita me këto përralla dhe kjo me frymëzoi që të
ndiqja edhe unë shembullin e tyre. Të krijoja edhe unë kështjellën time të vockël dhe të strehoja aty ëndrrat e mia të pafundme. Por
ne fund këtu nuk ekzistojnë as "toka e ëndrrave " e as "Ishulli Kurrkund" dhe në mungesë të tyre, kështjella ime u ndërtua në ajër,
duke harruar se shumë shpejt do e merrte era bashkë me ëndrrat e premtimet që mbante brenda. Kur kjo ndodhi, mësova se sa
shumë ndryshon realiteti nga përrallat me princ dhe princeshë që më lexonin çdo natë para gjumit. Dhe më besoni që nuk është
aspak e lehtë të të priten shpresat kur sapo i ke krijuar ato. Kjo ishte ajo që m bëri t ndryshoj krejtësisht qëndrim ndaj botës që më
rrethon. Kuptova se sa të pavlefshme janë ndjenjat e çiltërsia në një botë ku të zë frymën interesi, ku në shkëmbim të së mirës merr
vetëm dhimbje pa fund. E të mendosh që isha ajo "budallaçka" e vogël që thoja "Kurrë mos hiq dore, gjërat nuk janë ashtu siç
duken....janë akoma më keq. Kjo është bota që mbulohet me një buzëqeshje të shtirur dhe që fsheh dëshirën e ligë për të lënduar të
tjerët. Sa shume gaboja kur i mendoja të gjithë si veten. Por tani gjërat kane ndryshuar. Tani jam unë ajo që nuk deshën t'ia dinë për
mua. Fjalët e të tjerëve nuk tregojnë asgjë për karakterin tim.. por flasin shumë për karakterin e tyre... Kjo është për të gjithë ata që
janë si unë, për të gjithë ata që e gjejnë vetë thellësisht në këtë shkrim. Kokën lart e vështrimin drejt... Dhimbja e të sotmes është
forca e të nesërmes.... Aida Laçi, shkolla e mesme “Skenderbeu”, Krume
Vetëm dashuria mund ti shkrijë akujt mes njerëzve Dashuria ndjenja që na ka mbirë thellë në shpirt që kur kemi lindur, dashuria ngjan si një bime që rritet aq sa ne kujdesemi për të,
ashtu dhe dashuria rritet me ato hapa të ngadalta që vdes atë ditë që vdesim ne. Dashuria nuk njeh kufij, i thyen ato pa patur parasysh
rregulloren, dashuria çdo furtunë e mund me sukses. Dashuria i jep kuptim jetës tonë, na orienton si të jetojmë, për kë të jetojmë, si
të jemi te lumtur. Dashuria është e vetmja ndjenjë që një njeri sado zemërgur të jetë, e zbut dhe kupton se edhe ai ka ndjenja
njerëzore. Dashurisë nuk i reziston dot, është e vetmja ndjenjë që i dorëzohesh por edhe që të lëndon më shumë. Dashuria na bën të
mundur të njohim vetveten dhe të matim fuqinë tonë. Dashurisë çdo fjalë e bukur i përshtatet sepse përfshinë bukurinë e gjithë
botës. Dashuria kur troket në dyert e zemrës aq lehtë e lejojmë të futem duke harruar çdo gjë tjetër. Është e vetmja ndjenjë që nuk
njeh dokumente të gjen në çdo qytet, shtet apo kontinent të botës pa pasur frikë policë sepse dashuria komandon botën dhe nuk
ekziston ndonjë komandant i dashurisë.
Erjona Qerkezi, shkolla e mesme “Skenderbeu”, Krume
Në sytë e mi…Vështirësitë e jetës disa i lodhin, të tjerë i forcojnë. Nuk ka asgjë në botë që ta vrasë shpirtin e atij që ëndërron të arrijë diçka në jetë. Shumica e mospajtimeve tuaja vijnë nga keqkuptimet, e këto i shkakton mosdëgjimi. Sikur ta dëgjonit njëri-tjetrin do të pajtoheshit më tepër. Ajo nuk kishte nevojë për shumë, dëshironte shumë pak…një fjale të mirë, sinqeritet, ajër të freskët…një kopsht, puthje, libra për të lexuar, një përqafim ku te strehohej…Të dashuronte dhe të dashurohej në kthim. Mirësjellja dhe thjeshtësia janë ushqim i shpirtit, por shumë persona nuk kanë uri sepse janë ngopur nga mendjemadhësia dhe arroganca. Buzëqesh kudo të jesh, dhe pse ndjen që se bën dot, nëse qan prape buzëqesh …. Lë të thonë "Po qesh me lot". Prandaj edhe nëse të mund frika drejt lumturisë ti prapë duhet të ngrihesh edhe ti thuash ëndrrës tënde "do bëhesh pjesë e dëshirës time të realizuar". Jeta është një piano dhe ti je pianist i saj, kështu që përpiqu të krijosh melodinë më të bukur. Në vetmi dhimbja dhemb më shumë, por vetëm kështu mund të shpëtosh nga ajo. Femra është mbretëresha e botës, por është skllave e dëshirave, por sot dhuna nuk mund të quhet dëshire. Pse zotërojnë forcë fizike kjo nuk do të thotë se mashkulli është superior pasi siç ka thënë edhe Shekspiri :" I vetmi simbol i superioritetit që njoh është mirësia." Shume përjetime mësova nga ajo grua heroinë e cila kishte duruar e vetme e pa dinjitet ku priste natën të depërtonte në të vetmin shteg lumturie, vetmia, nganjëherë me tha se është mikesha me e mirë, nuk i fliste, nuk e shqetësonte, nuk i bënte pyetje, thjesht i bënte shoqëri në këtë terr te pambarimtë për jetën e saj. Aq shumë kishte qarë sa tashmë s' kishte asnjë pikë loti ne sy. Jo se ishte bërë më e forte por lotët e padukshëm janë më të vështirë për tu tharë. U bë zëri i fëmijëve trimëria më e madhe qe i dha force të vazhdonte të jetonte pikërisht atëherë kur donte të vdiste. Çdo mëngjes ajo i linte ëndërr ne shtrat, zgjohej dhe vishte rrobat e grisura te jetës. Nene Tereza ka thënë: "Çfarë mund të bësh që të promovosh paqe në gjithë botën ? Shko në shtëpi dhe duaje familjen tënde. Nëse je i sjellshëm nuk do te thotë se je i dobët. Nuk ka më të butë se uji por forca e tij shkatërron shkëmbinjtë më të ngjeshur." Edhe në librin më të bukur është shkruar " FUND" Fatjona Halilaj, shkolla e mesme “Bajram Abdiu”, Bicaj
Libri Kam mësuar të respektoj librin. Kam mësuar të respektoj një nga gjërat më të vlefshme sepse për mua ai është një dorë q ëtë dërgon drejt imagjinatës, drejt njohurive, drejt përvetësimit të historisë së njerëzimit nga më të lashtat e deri tek më modernet. Duke u futur në botën e librit, e lashë shpirtin tim të fluturonte i lirë, pashë imagjinatën time të kalonte çdo kufi, mësova të depërtoj në qiej pa fund, mësova të bëj gara me dijet e mija, të sfidoj kohën. Mësova mbi gabimet, mbi egoizmin, mbi mëshirën, mësova shumëçka mbi njerëzimin. Libri mjeti më i mirë për të udhëtuar gjithësinë, për tu larguar nga monotonia dhe për të parë së afërmi jetën që na rrethon pa frikë. Bota e librit është aq e pasur sa ndihesh gjithnjë inferior, i përulur ndaj rrjedhës së tij, i paaftë të ndërhysh apo të ndryshosh atë çka libri thotë, Pra është si të kesh një shok që është gjithnjë më i mirë se ti, nga i cili mëson pa krijuar komplekse të marrëdhënieve njerëzore. Vetë natyra njerëzore ka nevojë për një botë të dytë që ta përfshijë dhe ta largojë ndonjëherë nga realja.
Elsa Rada, shkolla 9-vjeçare “Sejdi Dida”, Krumë
Pa titull
Zhgënjehem nga bota përreth Nga njerëzit që asnjëherë se presE shikoj botën në syVuaj në heshtje e heshtja fillon të më përpijë
Jetoj një jetë duke e lënë veten fajtorPër realitetin rreth neshJetoj pa e ditur se askënd nuk po presNga realiteti të më shpëtojëE nga intriga të më largojë
Jetoj duke ecur me sy mbyllurpa e pranuar atë që ndodh përrethpa e pranuar fatin e pabesisëdhe thikën e ngulur të pseudo shoqërisë
Deri tani asnjëherë nuk e kuptovase sa bukur nga intrigat u rrethovase kuptova se në sytë e miintrigën, mike e dashur e ndërtove ti
Të pa dielli, po heshtipërballë zymtësisë tënde u ndje i paaftëTë pa mali, por qeshise e kuptoj fatin tënd vrastarTë pa qielli u errësuae kuptoj se ëndrra jote tashmë u realizua
E tani në zemër rris lulen që ti mbollerris lulen e pabesisëdhe thikën e ngulur të shoqërisë
Natyra e shpirtit
Dëbora e bardhë e kristaltëçdo gjë mbështjell, për ta mbrojturposhtë vellos ka veç acarshpirtra që pa mëshirë qëndrojnë të ftohur
Shi...sa i vrullshëm, sa i heshturherë ngadalë...herë fuqishëm në tokë biee toka mbetet e mekuredhe dielli s'lëshon më rreze, lëshon veç hije
Mjegull që rrezet tokës ia mohondiellin gllabëron... e fshehe toka që pak ngrohtësi kërkon qiellin mik nuk e njeh
Diell e në fund ka diellqë shi, dëborë e mjegull shkatërrontë tëra diku në errësirë tretendhe një ditë e re tashmë agon
Miqësi e rreme
Njerëz janë ata që s'duhet të jenëtë tjerë s'mund të jenë ato që janënjerëz që fuqishëm dalin në skenëedhe kur asgjë tjetër përveç pafytyrësisë nuk kanë
Njerëz që shpatullat të lëmojnëa thua se nga dashamirës je rrethuar...ti se kupton se në fakt kërkojnëvendin e duhur për të qëlluar
Njerëz të cilëve u fal besimindhe pabesinë merr si shpërblimkur më së paku e pret zhgënjimipikërisht atëherë mund të jesh viktimë
Trëndafili që dikur bashkonte zemrattani është rob i vetmisësot i flakur në një qoshe...dikur ishte simbol i miqësisë