HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

TIP FAKÜLTESİ

NÖROŞİRÜRJİ ANABİLİM DALI

DÖNEM V NÖROŞİRÜRJİ

STAJ REHBERİ

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

Dönem V Nöroşirürji Stajı Eğitim Programı

Sevgili Öğrenciler,

Nöroşirürji stajına hoş geldiniz. Bu stajda sizlere teorik dersler ve pratik uygulamalarda

(hasta başı, vizit ve poliklinik) temel nöroşirürji bigileri verilecektir.

Nöroşirürji Anabilim Dalındaki staj programınızın saatleri ve konuları sizlere staja

başlarken ayrıca bildirilecektir. Bu program saatlerine ve konularına anabilim dalımızda

titizlikle uyulur. Bu nedenle derslerin veya pratik eğitimlerin başlayacağı saatten en az 10

dakika önce dersin veya pratik eğitimin yapılacağı yerde hazır bulunmanız sizin daha iyi bir

eğitim almanız için yararlı olacaktır.

Bu kitapçıkta sunulan amaç ve öğrenim hedeflerine ulaşmak için teorik derslerin yanı

sıra, staj süresince tüm uygulamalara aktif olarak katılmak ve bu eğitim sürecinden en üst

düzeyde yararlanabilmek için gerektiğinde kişisel çaba harcamak ile yükümlüsünüz.

Hepinize verimli ve başarılı bir staj geçirmenizi dileriz. Bu başarının gerçekleşmesinde

Anabilim Dalındaki tüm öğretim üyeleri, uzman doktorlar ve asistanlar her zaman size destek

olmaya hazırdır.

Nöroşirürji Anabilim Dalı

İÇİNDEKİLER

NÖROŞİRÜRJİ STAJI .................................................................................................................... 1

NÖROŞİRÜRJİ STAJININ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PROGRAMI İÇİNDEKİ YERİ . 2

STAJIN AMACI ............................................................................................................................. 3

YETERLİKLER ............................................................................................................................... 3

BEKLENEN GÖREVLER VE DÜZEYLERİ ......................................................................................... 3

TEMEL HEKİMLİK BECERİLERİ ..................................................................................................... 4

İzlenmesi Gerekenler ........................................................................................................ 5

Yapılması Gerekenler ........................................................................................................ 5

STAJ PROGRAMINDAKİ DERSLERDE VE UYGULAMALARDA ÖĞRENME-ÖĞRETME YÖNTEMLERİ

VE YERLERİ .................................................................................................................................. 5

EĞİTİM ORTAMLARI ................................................................................................................... 7

EĞİTİM PROGRAMI ..................................................................................................................... 7

STAJA DEVAMLILIK ................................................................................................................... 10

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................................... 10

Stajın Değerlendirilmesi .................................................................................................. 10

ÖNERİLEN KAYNAKLAR ............................................................................................................. 10

1

NÖROŞİRÜRJİ STAJI

Nöroşirürji Anabilim Dalında 7 öğretim üyesi ile alana özel araştırma, eğitim ve hasta

hizmeti yürütülmektedir.

Nöroşirürji stajı 2 hafta sürmektedir. Stajyerler sabah saatlerinde, sorumlu öğretim üyesi

ile poliklinik ve kliniklerde hasta başı uygulamalar veya daha önceden belirlenmiş konular

üzerinde tartışmalar yapmakta ve bu tartışmalar teorik dersler ile desteklenmektedir. Öğleden

sonra teorik dersler ve ders sonrasında yine poliklinik veya klinikte hasta başı uygulamalar

yapılmaktadır.

Anabilim Dalımızda Çarşamba günleri eğitim günü olarak ayrılmış olup bu güne ait

programlar sene başında belirlenerek ilan edilir. Çarşamba günleri yapılan eğitim toplantılarına

stajyerlerin katılması zorunludur.

Nöroşirürji Anabilim dalındaki Öğretim Üyeleri Tablo 1’de gösterilmiştir.

Tablo 1. Nöroşirürji Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri

Prof. Dr. Servet İnci (Anabilim Dalı Başkanı)

Prof. Dr. Mustafa Berker

Prof. Dr. Atilla Akbay

Prof. Dr. Melike Mut

Prof. Dr. Burçak Bilginer

Prof. Dr. Kamil Öge

Dr. Öğr. Üyesi İlkay Işıkay

2

NÖROŞİRÜRJİ STAJININ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PROGRAMI İÇİNDEKİ YERİ

6 Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları +Çocuk

Sağlığı ve Hastalıkları

Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

İç Hastalıkları

+

İç Hastalıkları Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

Kadın Hastalıkları ve

Doğum

(1 Ay) Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları +Çocuk

Sağlığı ve Hastalıkları

Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

Acil Tıp

(2 Ay)

Psikiyatri

(1 Ay)

Genel Cerrahi

(1 Ay)

Kırsal Hekimlik

+

Kırsal Hekimlik

Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

Seçmeli

(1 Ay)

5 Nöroloji Ruh Sağlığı

ve

Hastalıkları

Ortopedi KBB Göz Sosyal

Pediatri

Deri ve

Zührevi

Hastalıkları

Üroloji Beyin

Cerrahi

Çocuk ve

Ergen

Ruh

Sağlığı

FTR Radyoloji

+

Nükleer

Tıp

Plastik

Cerrahi

Çocuk Cerrahisi

Seçmeli

4 İç Hastalıkları Genel Cerrahi / Anesteziyoloji Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kadın Hastalıkları ve Doğum/ Üroloji

Seçmeli- İç Hastalıkları Seçmeli: Genel Cerrahi Seçmeli: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Seçmeli: Kadın Hastalıkları ve Doğum/

Üroloji

3 Neoplazi ve

Hematopoetik

Sistem

Hastalıkları

Ders Kurulu

Enfeksiyon

Hastalıkları

Ders Kurulu

Endokrinoloji

ve

Metabolizma

Hastalıkları

Ders Kurulu

Gastrointestinal

Sistem

Hastalıkları

Ders Kurulu

Dolaşım ve

Solunum

Sistemi

Hastalıkları

Ders Kurulu

Ürogenital Sistem

Hastalıkları Ders

Kurulu

Nörolojik Bilimler,

Psikiyatri ve Kas İskelet

Sistemi Hastalıkları

Ders Kurulu

Halk Sağlığı, Tıp Tarihi

ve Etik, Adli Tıp,

Biyoistatistik Ders

Kurulu

Seçmeli Dersler I. Yarıyıl Seçmeli Dersler II. Yarıyıl

2 Doku-İskelet ve

Periferik Sinir Sistemi

Ders Kurulu

Dolaşım, Kan ve

Solunum Sistemleri

Ders Kurulu

Gastrointestinal Sistem

ve Metabolizma Ders

Kurulu

Sinir Sistemi Ders Kurulu Endokrin ve Ürogenital

Sistem Ders Kurulu

Hastalıkların Biyolojik

Temeli Ders Kurulu

Seçmeli Dersler I. Yarıyıl Seçmeli Dersler II. Yarıyıl

1 Hücre Bilimleri-I Ders Kurulu Hücre Bilimleri-II Ders Kurulu Hücre Bilimleri-III Ders Kurulu Hücre Bilimleri-IV Ders Kurulu

Seçmeli Dersler I. Yarıyıl Seçmeli Dersler II. Yarıyıl

Açıklamalı [a1]: Lütfen tabloyu düzeltiniz.

3

STAJIN AMACI

Bu stajın sonunda öğrencilerin, Nöroşirürji alanında temel bilgi, beceri ve tutumları

öğrenip; hastalara karşı insani ve etik değerlere uygun davranışı öğrenmeleri amaçlanmaktadır.

YETERLİKLER

Nöroşirürji stajı sırasında stajyerlerin aşağıdaki yeterliklerin kazandırılabilmesi

amaçlanmaktadır:

- Erişkin ve pediatrik hastalardan ve gerektiğinde yakınlarından doğru öykü alabilir.

- Nörolojik muayene yapabilir.

- Nöroşirürjiye başvuran/hastalarına uygulanan tanısal testleri değerlendirebilir.

- Nöroşirürji hastalıklarında tedavi seçeneklerini açıklayabilir-Hastalardan elde ettiği

sağlık ve hastalıkla ilgili verileri tıbbi olarak yorumlayabilir.

- Hastalarına dil, din, ırk, cinsiyet, sosyal ve kültürel ayrım yapmaksızın mesleki

değerler, etik ilkeler ve yasal düzenlemeler çerçevesinde sorumluluklarını yerine

getirir.

BEKLENEN GÖREVLER VE DÜZEYLERİ

Nöroşirürji stajı sonrasında stajyerlerden beklenen temel beceriler Tablo 2’de

verilmiştir.

Semptom ve durumlar için düzeylendirme:

ÖnT: Basit nöroşirürji hastalıkları ve nöroşirürjiyi ilgilendiren travmalarda ön tanı

koyarak gerekli ön işlemleri yapıp uzmana yönlendirebilir.

İ: Birinci basamak şartlarında hangi hastaları takip (izlem) edeceğini ve hangi hastaları

sevk etmesi gerektiğini bilir.

4

Tablo 2. Semptomlar/Durumlar/Hastalıklar ve Beklenen Öğrenim Düzeyleri

GÖREV DÜZEY

Ağır kafa travması ÖnT

Akut Epidural hematom ÖnT

Akut subdural hematom ÖnT

Bebeklik çağı hidrosefali ÖnT

Bilinç değişiklikleri İ

Crush yaralanması ÖnT

Cushing hastalıg ı ÖnT

Diabetes insipitus ÖnT

Diffüz aksonal yaralanma ÖnT

Ense sertliği ÖnT

Hafif şiddette kafa travması ÖnT-İ

Hipofiz bozuklukları ÖnT

Intrakraniyal enfeksiyonlar ÖnT

Kafa içi basınç artış sendromu ÖnT

Lomber disk hernisi ÖnT

Meningosel ÖnT-İ

Orta şiddette kafa travması ÖnT

Periferik nöropati ÖnT

Periferik sinir yaralanması ÖnT

Servikal disk Hernisi ÖnT

Spinal dar kanal ÖnT-İ

Spinal travma ÖnT-İ

Subaraknoid kanama ÖnT

Trigeminal nevralji ÖnT

TEMEL HEKİMLİK BECERİLERİ

Bu staj boyunca stajyerlerden beklenen temel hekimlik becerileri ve düzeyleri aşağıda

belirtilmiştir.

5

İzlenmesi Gerekenler

Bu staj süresince aşağıda ayrıntıları belirtilen uygulamaları izlemeniz beklenmektedir.

Tablo 3. Nöroşirürji Stajı Temel Hekimlik Becerileri ve Öğrenme Düzeyleri - 1

Beceriler Düzey İzlenmesi beklenen

en az beceri sayısı

1. Nörolojik hastalık öyküsü alma 3 1

2. Nörolojik durum muayenesi yapma

3. Hasta yakınları ile etkin görüşme-işbirliğini

yürütme

4.

5.

6. Hastayı tespit etme 3 1

7. EKT 3 1

8. Cilt altı implant uygulama 2 1

9. TMS 2 1

10. Ajite hastaya Yaklaşım 2 1

11. Hasta sunumu yapma 3 1

Yapılması Gerekenler

Tablo 4. Nöroşirürji Stajı Temel Hekimlik Becerileri ve Öğrenme Düzeyleri - 2

Beceriler Düzey Yapılması beklenen

en az beceri sayısı

1. Hasta ve/veya yakınlarından öykü alma 4 1

2. Ayırıcı Tanı 4 1

3. Hasta Dosyası Hazırlama 4 1

4. Tedavi planlama 4 1

STAJ PROGRAMINDAKİ DERSLERDE VE UYGULAMALARDA ÖĞRENME-

ÖĞRETME YÖNTEMLERİ VE YERLERİ

Nöroşirürji staj programında dersler ve uygulamalar, servis çalışmaları, hasta başı

eğitimleri, öğretim üyeleri ve yardımcıları (asistanlar) ile danışma ve tartışmalar, Ruh Sağlığı

6

ve Hastalıkları Anabilim Dalının düzenli toplantıları (Klinik vaka tartışmaları, poliklinik vaka

tartışmaları) ile öğrenme olanakları sağlanmaktadır. Stajda uygulanan öğretme yöntemleri

aşağıda kısaca açıklanmıştır.

1. Anlatım: Staj yeterliklerine ulaşmak için gerekli bilgilerin derlenmesi ve öğrenciler

tarafından kavranabilmesi amacı ile kuramsal bilginin paylaşıldığı, tartışıldığı

derslerdir. Stajda yer alan zorunlu ve seçmeli anlatım dersleri aşağıda tablo olarak

verilmiştir. Güncel programa …. bağlantısından erişilebilir.

2. Vaka Sunumu: Belirli hasta gruplarına veya başvuru yakınmalarına yaklaşım, tanı,

ayırıcı tanı ve tedavi ilkeleri, olgu sunumu eşliğinde öğrencilerle tartışılmaktadır.

3. Klinikte Bağımsız Öğrenme: Öğrencilerin kendilerine sunulan öğrenme

ortamlarında (kütüphane, bilgisayar, beceri lab, vb.) veya yataklı servis,

laboratuvar, poliklinik, girişim odaları, yoğun bakım servisleri gibi klinik

ortamlarda öğrenme fırsatlarını yeterince kullanabilmeleri için haftalık programda

bağımsız öğrenme saatleri ayrılmıştır. Öğrencinin bu saatleri, ulaşması gereken

yeterlikler doğrultusunda teorik hazırlık yapması, hasta dosyası doldurması, olgu

sunumu gibi görevler için hazırlanması, beceri eğitimleri, gerçek hastalarda fizik ve

ruhsal muayene yapması, öykü alma ya da çeşitli girişimleri izlemesi ya da

gerçekleştirmesi gibi etkinlikler için kullanması beklenmektedir.

4. Uygulamalı Eğitim: Staj döneminde yataklı servis, acil, girişim odaları, gibi

gerçek klinik ortamlarda gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, özgül hasta gruplarına

veya temel yakınmalara yaklaşım, tanı, ayırıcı tanı ve tedavi ilkeleri, özgül tetkik

ve tedavi yöntemleri, klinik uygulamalar, hasta görüşmelerinin yapıldığı ve eğitici

ile birlikte tartışıldığı oturumlardır.

5. Gerçek Klinik Ortamda Beceri Eğitimi: Öğrencinin önceki öğrendiği becerileri

gerçek hasta üzerinde denemesine fırsat verilerek beceride ustalık kazanması

amaçlanmaktadır. Gerçek klinik ortamda özel bir zaman ayrılarak gruplar halinde

öğrencilerin uygulama yapması biçiminde eğitim yapılabildiği gibi, öğrencilerin

bağımsız çalışma saatlerinde gözetmen eşliğinde bağımsız uygulama yapması ve

uygulamanın ardından gözetmen ile tartışması biçiminde sürdürülmektedir.

7

EĞİTİM ORTAMLARI

Nöroşirürji stajı boyunca servisler ve yoğun bakımda pratik ve hasta başı teorik

eğitimlerin yanı sıra Prof. Dr. Aykut Erbengi Dersanesi’inde (BL 71) teorik eğitimler

yapılacaktır. Ayrıca stajyerler nöroşirürji ameliyatlarını izlemek için, çalıştığı öğretim üyesi ile

birlikte ameliyat günlerinde ameliyathaneye ineceklerdir.

1. Nöroşirürji Anabilim Dalı: Nöroşirürji Anabilim Dalı hastanenin 1. katında yer

almaktadır. Burada… yapılmaktadır.

2. Prof. Dr. Aykut Erbengi Dersanesi: Kuramsal dersler Bölüm 71 Servisinde yer alan

derslikte yapılmaktadır.

3. Uygulamalı Dersler: Uygulamalı eğitimler yatan hastaların bulunduğu Bölüm

51,61, Yoğun Bakım,31 de yapılmaktadır.

4. Ameliyathane: Nöroşirürji ameliyatları, ameliyathanenin 14,15 no’lu odalarda

yapılmaktadır.

EĞİTİM PROGRAMI

Stajyerler ilgili öğretim üyesi ve asistanlar ile beraber her sabah ve akşamüstü

saatlerinde yaptıkları vizitte serviste yatan hastalarla ilgili pratik eğitim alırlar. Sabah vizitleri

sonrasında küçük gruplar halinde teorik eğitim yapılır. Staj süresince hafta içi her öğleden sonra

saat 13:30’da sınıf dersi şeklinde tüm staj grubuna teorik eğitim verilecektir. Nöroşirürji stajı

boyunca stajyerlerin eğitim programı ve teorik sınıf dersleri Tablo 5 ve Tablo 6’da verilmiştir.

8

Tablo 5. Dönem V stajyer eğitim programı

Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma

07:30-

08:00

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Eğitim

toplantıları

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

09:00-

12:00

Ameliyathane

veya küçük

gruplarla

tartışma

Ameliyathane

veya küçük

gruplarla

tartışma

Eğitim

toplantıları

Ameliyathane

veya küçük

gruplarla

tartışma

Ameliyathane

veya küçük

gruplarla

tartışma

13:30-

15:00

Teorik ders

(Prof. Dr.

Aykut Erbengi

Dershanesi)

Teorik ders

(Prof. Dr.

Aykut Erbengi

Dershanesi)

Teorik ders

(Prof. Dr.

Aykut Erbengi

Dershanesi)

Teorik ders

(Prof. Dr.

Aykut Erbengi

Dershanesi)

Teorik ders

(Prof. Dr.

Aykut Erbengi

Dershanesi)

15:00-

17:00

Poliklinik Poliklinik Poliklinik Poliklinik Poliklinik

17:30 Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Öğretim üyesi

ile yatan

hastaların

ziyareti

Tablo 6. Teorik ders programı

1. hafta

Pazartesi Pediatrik Nöroşirürji Dr. Burçak. Bilginer

Salı Serebrovasküler Hast. Cerrahisi Dr. Servet İnci

Çarşamba Spinal Cerrahi Dr. Atilla Akbay

Perşembe Periferik Sinir Cerrahisi Dr. Kamil Öge

Cuma KİBAS, Herniasyonlar Dr. Atilla Akbay

2. hafta

Pazartesi İntrakranial Tümörler Dr. Melike Mut

Salı Fonksiyonel Nöroşirürji Dr. Kamil Öge

Çarşamba Kafa Travmaları Dr. Mustafa Berker

Perşembe Serbest Çalışma

Cuma SINAV

* Dersler saat 13.30’da, Bl. 71 dershanesinde yapılır .

Çarşamba günleri sabah 08:00-10:00 saatleri arasında eğitim toplantıları yapılmaktadır.

Bu toplantıların programında “epikriz toplantısı” ve programı yıl başında belirlenmiş olan

“temel bilgiler” sunumu “güncel makale sunumu” ve bölüm içerisinden veya bir başka

bölümden davet edilen bir öğretim üyesi tarafından sunulan konferansa yer almaktadır.

Çarşamba eğitim toplantılarına katılmak zorunludur. Çarşamba günleri Saat 10:00-11:00

9

arasında ise önce son 1 hafta içerisinde ameliyat edilen beyin tümörlü hastaların tartışıldığı

“Nöroonkoloji toplantısı” ve 11:00-12:00 saatleri arasında da nöroloji, nöroşirürji, pediatrik

nöroloji ortak toplantısı yapılmaktadır. Bu toplantılara katılım zorunludur. Çarşamba günleri

yapılan eğitim toplantısına ait program akışı ve bir Çarşamba toplantısı örnek programı Tablo

7 ve Tablo 8’de verilmiştir.

Tablo 7. Nöroşirürji Çarşamba eğitim toplantısı akışı

Çarşamba

08:00 -08:20 Olgu sunumu, mortalite

08:20 -08:35 Temel Bilgiler (Anatomi-Fizyoloji)

08:35 -08:50 Haftanın Makalesi

09:00 -09:50 Öğretim Üyesi Konferansları

10:00 – 10:55 Nöro-Onkoloji Toplantısı

11:00 -12:00 Nörolojik-Nöroşirürji Toplantısı

Tablo 8. Nöroşirürji Çarşamba eğitim toplantısı örneği

0800 – 0820 Mortalite, Epikriz

0820 – 0835 Temel Bilgiler Carbamazepine Dr. Tülay Aslan

0835 – 0855 Haftanın Makalesi Tümör Cerrahisinde

Nöbet Profilaksisi

Neurosurg Focus 43(5):E18

Dr. Murat Gökten

0855 – 0900 Ara

0900 – 0945 Konferans İntraoperatif Video

Anjiografi

Prof. Dr. Servet

İnci

0945 - 1000 Ara

1000 - 1050 Nöro – Onkoloji

1050 - 1100 Ara

1100 - 1200 Nöroloji – Nöroşirürji

“Temel Bilgiler” sunumu ilk 3 yıl asistanları tarafından yapılır.

“Haftanın Makalesi” sunumu 4-5. yıl asistanları tarafından yapılır.

“Konferans” bölüm içerisinden veya dışarıdan davet edilen bir öğretim üyesi tarafından yapılır.

10

STAJA DEVAMLILIK

Kuramsal derslere ve pratik oturumlara katılım zorunludur. Mazeret olmaksızın üç ve

üzerinde devamsızlık halinde staj tekrar edilir ve ilgili yönetmelik uygulanır. Devamsızlık

nedeni tercihen önceden staj yöneticisi veya anabilim dalı başkanlığı sekreterliğine

bildirilmelidir.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Stajyerler, staj sonunda çoktan seçmeli 20 sorudan oluşan bir teorik sınavdan sonra en

az ikişer öğretim üyesinden oluşan jürilerinden sözlü sınava girerler. Stajyerin teorik ve sözlü

sınavlardan aldığı notların değerlendirilmesi sınıf geçme notunu oluşturur. Sınava girebilmek

için staj devam ön şartının sağlanması gereklidir. Uygun izin ve raporu olmaksızın yasal

sürelerden fazla devamsızlık yapan öğrenciler sınava alınmaz.

Stajın Değerlendirilmesi

Her stajın sonunda öğrencilerden staj ile ilgili geribildirim alınıp staj yöneticileri ile

paylaşılmaktadır.

ÖNERİLEN KAYNAKLAR

1. Nöroşirürji Ders Kitabı. Eds. İnci S, Berker M, Akbay A, Bilginer B, Öge K.

Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2018. Ankara.

2. Temel Nöroşirürji. Ed. Benli K. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2004. Ankara.

3. Handbook of Neurosurgery 7th edition, Ed. Greenberg M. Greenberg Graphics, Inc.

Thieme Medical Publishers Lakeland, Florida New York, 2010 New York.

11

İLETİŞİM

DÖNEM 5 NÖROŞİRÜRJİ STAJI SORUMLUSU

Prof. Dr. Servet İNCİ

E-POSTA:

TELEFON:3051715

NÖROŞİRÜRJİ ANABİLİM DALI BAŞKANI

Prof. Dr. Servet İNCİ

E-POSTA:

TELEFON:3051715

Anabilim Dalı sekreterlik telefon numarası: 0 (312) 305 1715