1. KRITERI POLITIK 1.1 1.1.1 Demokracia dhe Shteti i se Drejtes Funksionimi i Administrats Publike

1. Objektivi Politik Qeveria Shqiptare angazhohet pr nj reform t thell t vrtet t administrats publike, trajtim dhe vlersim bazuar n meritn, prkushtimin e npunsve t saj, krijimin e nj rrjeti institucional efektiv dhe eficient, si dhe t nj administrate t qndrueshme, t prkushtuar ndaj zbatimit t ligjit dhe t ofrimit t shrbimeve m t mira pr qytetart, me npuns civil t rekrutuar dhe t vlersuar sipas merits dhe prkushtimit n kryerjen e detyrave individuale. Administrata publike do t forcohet e konsolidohet sipas principeve t shrbimit publik, mbi bazn e merits dhe t performancs. Qeveria do t prmirsoj kualitetet profesionale n administratn publike nprmjet nj procesi t hapur e konkurrues rekrutimi e karriere, motivimi e shprblimi t prformancs s mir dhe ndshkimit t performancs s dobt e pandershmris s npunsve, si dhe trajnimin e tyre profesional. Statusi i npunsit civil do t shtrihet n pjesn me t madhe t organeve t administrats publike. Qeveria Shqiptare do t ket si objektiv final krijimin e nj administrate publike efiente dhe t aft t prballoj realizimin e plot t angazhimeve dhe detyrimeve q rrjedhin nga zbatimi i Marrveshjes s Stabilizim-Asociimit.

2. Situata Aktuale 2.1 Kuadri ligjor ekzistues N fushn e funksionimit t administrats publike ekziston nj baz e gjer legjislative, ku si legjislacion parsor mund t prmendet:

1

Ligji Nr. 8549, Dat 11.11.1999, Statusi i npunsit civil. Ligji Nr. 8487, Dat 13.05.1999, Pr kompetencat pr caktimin e pagave t puns", i ndryshuar. Ligji Nr. 8485, Dat 12.05.1999, "Kodi i Procedurave Administrative". Ligji Nr. 8503, Dat 30.06.1999, Pr t drejtn e informimit pr dokumentet zyrtare. Ligji Nr. 9000, Dat 30.01.2003, Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Ministrave. Ligji Nr. 9131, Dat 08.09.2003, Pr Rregullat e Etiks n Administratn Publike. Ligji Nr. 9367, Dat 07.04.2005, Pr parandalimin e konfliktit t interesave n ushtrimin e funksioneve publike, i ndryshuar.

2.2 Kuadri institucional ekzistues Departamenti i Administrats Publike, i cili ka si mision hartimin, koordinimin dhe zbatimin e politikave dhe strategjive t qeveris shqiptare pr reformn n administratn publike. Departamenti i Administrats Publike kryen kto funksione kryesore: Menaxhon shrbimin civil n t gjitha institucionet e administrats qendrore. Udhheq dhe implementon reformn funksionale dhe strukturore n institucionet e administrats publike. Harton dhe implementon reformn n fushn e pagave. Koordinon punn pr funksionimin e Regjistrit Kombtar t Personelit. Departamenti i Administrats Publike, ka n varsi kto drejtori: Drejtoria e Zhvillimit dhe Menaxhimit t Burimeve Njerzore; Drejtoria e Informatizimit t Administrats Publike; Drejtoria e Zhvillimit Organizativ, Funksional dhe e Politikave t Pagave.

2

3. Adresimi i Prioriteteve 3.1 Prioritetet afatshkurtra (2008-2009) T sigurohet zbatimin e Ligjit t Shrbimit Civil dhe rregullave t lidhura me t, n administratn publike. T sigurohet q rekrutimet, emrimet, promovimi, transferimi dhe largimi, t jen n prputhje me rregullat e miratuara, n mnyr q t ndrtoj nj shrbim civil efient dhe bazuar n kriteret e zhvillimit t karriers profesionale. 3.1.1 Iniciativat ligjore afatshkurtra (2008 2009) Ndryshimi i ligjit Nr. 8549, Dat 11.11.1999, "Statusi i npunsit civil". Hartimi akteve nnligjore n zbatim t ligjit "Statusi i npunsit civil". Hartimin e projektvendimit pr prcaktimin e procedurave pr funksionimin e regjistrit qendror t personelit. Hartimin e projektvendimeve pr rritjen e pagave sipas prioriteteve t prcaktuara nga Kshilli i Ministrave. Hartimin e projektvendimit pr miratimin e Strategjis Ndrsektoriale t Reforms n Administratn Publike ne kuadr te Strategjis Kombtare pr Zhvillim dhe Integrim. 3.1.2 Aktivitetet zbatuese afatshkurtra (2008 - 2009): Hartimi i Strategjis Ndrsektoriale t Reforms n Administratn Publike, SNRAP. Hartimi i prshkrimeve t puns n t gjitha institucionet e ekzekutivit sipas formatit t miratuar. Hartimi i udhzimeve pr veprimtarin e komitetit ad-hoc t testimit dhe i manualeve pr mnyrn e hartimit t testeve dhe subjekteve. Ofrimi i aktiviteteve trajnuese nga ITAP. Prcaktimi i metodologjis lidhur me funksionimin e institucioneve t varsis. Prshtatja e strukturs ekzistuese t Departamentit t Administrats Publike me dispozitat e ndryshuara t ligjit "Statusi i npunsit civil".

3

Shtrirja e funksionimit t bazs s t dhnave pr punonjsit publik n institucionet e varsis. 3.2 Prioritetet afatmesme (2010-2011) T sigurohet q njsit e administrats publike, prgjegjse pr implementimin e parashikimeve t MSA-s dhe ato t prfshira n implementimin e asistencs financiare, t jen t trajnuara si duhet dhe t pajisura pr t kryer detyrat e tyre. Prezantimi i rezultateve t orientuara drejt menaxhimit dhe trajnimit t shrbimit civil. Hartimi dhe implementimi i nj strukture pagash t shrbimit civil, e cila t lejoj njkohsisht planifikimin e sakt t buxhetit, si edhe motivimin e karriers. T sigurohet qndrueshmria e reformave n administratn publike.

3.2.1 Aktivitete zbatuese afatmesme (2010-2011) Reformim i Plot i Strukturs s Pagave t Punonjsve t Administrats Publike; Duhet t theksohet q aktivitetet zbatuese t prcaktuara pr periudhn afatshkurtr konsiderohen si angazhime q do t adresojn n trsi jo vetm prioritetet afatshkurtra por dhe ato afatmesme, duke pasur parasysh q afatet e realizimit t plot t nj pjes t tyre shtrihen prtej afateve t periudhs afatshkurtr, si edhe fushat q kto aktivitete mbulojn prfshihen dhe n prioritetet afatmesme. Si u prmend dhe m sipr, Departamenti i Administrats Publike sht n fazn e hartimit t Strategjis Ndrsektoriale t Reforms n Administratn Publike, n kuadr t Strategjis Kombtare pr Zhvillim dhe Integrim, proces nga i cili do t dalin nj sr iniciativash dhe angazhimesh t tjera.

4

Tabela: Shtes e kapaciteteve institucionale n kuadr t Funksionimit t Administrats Publike

investime Shtese personeli Investime IT Investime infrastrukture/pajisje Konsulenc (e huaj)

Njsia matjes Npuns 000/leke 000/leke

e Gjendja aktuale 18

2008 +5 800 650

2009

50.000

1.1.2

Reforma e Decentralizimit

1. Objektivi politik Qeveria Shqiptare do t zbatoj n prputhje me Kartn Evropiane t Autonomis Lokale dhe Rajonale, me ritme t prshpejtuara dhe t qndrueshme reformn e decentralizimit t pushtetit pasi vlerson se decentralizimi prmirson cilsit qeverisse, qoft n drejtim t efiencs dhe efektivitetit, po ashtu edhe n drejtim t forcimit t prgjegjshmris, rritjes s transparencs, si dhe rritjes s prfshirjes s qytetarve dhe komuniteteve e grupeve t ndryshme shoqrore n qeverisje. Qeveria Shqiptare do t mbshtetet trsisht n strategjit dhe dokumentet e tjera Evropiane q ndihmojn demokracin dhe autonomin lokale, me qllim arritjen e rezultateve konkrete n kto komponent kaq t rndsishme t shtetit ligjor dhe demokracis, si jan institucionet dhe qeverisja vendore, si dhe Decentralizimi si nj proces, q synon t mobilizoj kontributin e t

5

gjithve, n nivel qendror dhe vendor pr m shum autonomi vendore, pr institucione vendore t konsoliduara, pr administrata t bashkive, komunave e qarqeve t afta t sigurojn pr qytetart dhe komunitetet e tyre shrbime sa m t mira publike, pr m shum demokraci e pjesmarrje t qytetarve n nivel vendor. Prioritetet e Qeveris Shqiptare synojn q me prmirsimet e domosdoshme ligjore, ndrhyrje t fuqishme dhe t vazhdueshme institucionale, konsolidimin e kapaciteteve njerzore, alokimin e burimeve t mjaftueshme e t qndrueshme pr garantimin e procesit, t prmirsojn ndjeshm procesin e Decentralizimit, statusin e t zgjedhurve vendore, konsolidimin e administrats vendore, garantimin e shrbimeve pr qytetart, procesin e buxhetimit vendor dhe kombtar, q lidhen me qeverisjen vendore, transparencn e domosdoshme dhe marrdhniet qeverisje qendrore-qeverisje vendore, garantimin e vazhdueshmris dhe qndrueshmris s burimeve n dispozicion t njsive t qeverisjes vendore. 2. Situata aktuale 2.1 Kuadri ligjor

Me VKM nr. 651, dat 29.12.1999, sht aprovuar Strategjia e Decentralizimit dhe Autonomis Vendore, si nj ndr dokumentet strategjike m t rndsishm t miratuar n fushn e Decentralizimit, si dhe Strategjia Kombtare e Trajnimit pr Pushtetin Vendor , e miratuar me VKM Nr. 12, Dat 28.01.2002. Kto dokumente strategjike jan n proces rishikimi n mnyr q t prditsohen objektivat me prioritetet e reja t Qeveris Shqiptare pr sa i prket reforms s decentralizimit n sektort e shrbimeve publike, arsim parauniversitar, shndet parsor, ndihm ekonomike, shrbimeve sociale, zhvillimit ekonomik vendor etj. Ligjet parsore n fushn e decentralizimit jan: Ligji Nr. 8548, Dat 11.11.1999, Pr ratifikimin e Karts Evropiane t Autonomis Vendore. Ligji Nr. 8652, Dat 31.7.2000, Pr organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore, ndryshuar me Ligjin Nr. 9208, Dat 18.3.2004. Ligji Nr. 8653, Dat 31.7.2000, Pr ndarjen administrativo-territoriale t njsive t qeverisjes vendore n Republikn e Shqipris, ndryshuar me ligjin Nr. 9123, Dat 29.7.2003.

6

Ligji Nr. 8699, Dat 23.11.2000, Pr ratifikimin e konvents n kuadr t bashkpunimit ndrkufitar t bashkive dhe autoriteteve territoriale dhe 2 protokollet e saj shtes. Ligji Nr. 8224, Dat 15.5.1997, Pr organizimin .dhe funksionimin e policis s baskis dhe t komuns, ndryshuar me ligjin Nr. 8335, Dat 23.4.1998. Ligji Nr. 8743, Dat 22.2.2001, Pr pronat e paluajtshme t shtetit. Ligji Nr. 8744, Dat 22.2.2001, Pr transferimin e pronave t paluajtshme publike t shtetit n njsit e qeverisjes vendore. Ligji Nr. 8978, Dat 12.12.2002, Pr taksn vendore pr biznesin e vogl. Ligji Nr. 8982, Dat 12.12.2002, Pr sistemin e taksave vendore, i ndryshuar. Ligji Nr. 8438, Dat 28.12.1998, Pr tatimin mbi t ardhurat, i ndryshuar Ligji Nr. 8560, Dat 22.12.1999, amenduar prej ligjit NR. 9460, Dat 21.12.2005, Dr. 9333, Dat 06.12.2004 Pr procedurat tatimore n Republikn e Shqipris Ligji Nr. 9464, Dat 28.12.2005, Pr Buxhetin e Shtetit t vitit 2006. Ligji Nr. 8549, Dat 11.11.1999, Statusi i npunsit civil. Ligji Nr. 8991, Dat 23.01.2003, Pr disa ndryshime n ligjin 8405. Pr urbanistikn Ligjin Nr. 9232, Dat 13.05.2004, Pr programet sociale t strehimit t banorve t zonave urbane. Ligj Nr. 9632, Dat 30.10.2006, Pr sistemin e taksave vendore. Ligj Nr. 9675, Dat 13.01.2007, Pr disa ndryshime n ligjin Nr. 8417, Dat 21.10.1998 Kushtetuta e Republiks s Shqipris. Ligj Nr. 9719, Dat 23.04.2007, Pr disa shtesa dhe ndryshime n Ligjin Nr. 9232, Dat 13.05.2004, Pr programet sociale t strehimit t banorve t zonave urbane. Ligji Nr. 9745, Dat 28.05.2007, Pr disa ndryshime dhe shtesa n ligjin Nr. 9632, Dat 30.10.2006, Pr sistemin e taksave vendore. Ligji Nr. 9743, Dat 28.05.2007, Pr disa ndryshime dhe shtesa n ligjin Nr. 8405, Dat 17.09.1998 Pr Urbanistikn t ndryshuar Ligji Nr. 9869, Dat 04.02.2008 Pr huamarrjen e Qeverisjes Vendore

7

2.2

Kuadri institucional

Strukturat aktuale pr realizimin e reforms s decentralizimit jan: Drejtoria e Prgjithshme e Politikave te Zhvillimit dhe Integrimit n Ministrin e Brendshme, misioni i s cils sht ndjekja dhe bashkpunimi pr realizimin e reforms s decentralizimit n fushn fiskale vendore, pr shrbimet publike, n sektort e arsimit: shndetsis, transportit, transferimit t pronave publike t pushtetit vendor, ndihms sociale, zhvillimit ekonomik vendor, hartimit t programeve rajonale e vendore t zhvillimit ekonomik e social. Komiteti Ndrministror i Decentralizimit (KND), misioni i t cilit sht t ndjek reformn e decentralizimit nprmjet analizs s programit t qeveris dhe planit t veprimit t reforms s decentralizimit si dhe ti propozoj Kshillit t Ministrave masa pr thellimin e reforms s decentralizimit. Agjencia e Inventarizimit t Pronave t Paluajtshme, misioni i s cils sht kryerja e inventarizimit t pronave t paluajtshme dhe hartimi i procedurave pr transferimin e pronave nga pushteti qendror n Njsit e Qeverisjes Vendore. Drejtoria e Prgjithshme e Politikave te Zhvillimit dhe Integrimit, n Ministrin e Brendshme, bashkpunon me: Ministrin e Puns, shtjeve Sociale dhe Shanseve t Barabarta pr hartimin e dokumentit t politikave t decentralizimit n fushn e ndihms ekonomike dhe shrbimeve sociale Ministrin e Arsimit dhe Shkencs pr hartimin e udhzuesit pr prdorimin e grantit kushtzues n sektorin e arsimit parauniversitar pr t menaxhuar me efektivitet fondet publike. Ministrin e Shndetsis pr ndarjen e prgjegjsive dhe kompetencave t prbashkta midis pushtetit qendror dhe vendor n fushn e shndetit publik dhe kujdesit shndetsor parsor Ministrin e Bujqsis, Ushqimit dhe Mbrojtjes s Konsumatorit pr planifikimin e investimeve n sektorin e zhvillimit rural, ku sht hartuar Strategjia e Zhvillimit Rural, n t ciln sht prcaktuar ngritja e Inspektorateve pr Mbrojtjen e Toks n nivel Qarku.

8

Ministrin e Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit pr ndryshimin e neneve t Kodit Rrugor me objektiv transferimin e rrugve vendore dhe dytsore tek NJQV. Ministrin e Financave me qllim rritjen e autonomis fiskale dhe financiare lokale vendore dhe aksesit t qeveris vendore n tregun e kapitaleve.

3 Adresimi i Prioriteteve 3.1.1 Iniciativat ligjore afatshkurtra (2008 2009)

Hartimi i nj ligji t ri "Pr Prefektin". Hartimi dhe miratimi i ligjit "Pr financat vendore". Amendim i ligjit Nr. 8224, Dat 15.05.1997, Pr organizimin dhe funksionimin e policis s bashkis dhe t komuns, ndryshuar me ligjin Nr. 8335, Dat 23.4.1998. 3.1.2 Aktivitetet zbatuese afatshkurtra (2008 2009)

Kryerja e nj studimi baz (kryesisht pr t identifikuar prgjegjsit/funksionet q do jen m t prshtatshme pr vetqeverisjen e rajoneve) dhe prgatitja e nj raporti vlersimi q prmban udhzime dhe/ose rekomandime pr forcimin e rajoneve shqiptare. Hartimi i nj dokumenti politikash pr forcimin e rajoneve shqiptare, q prcakton objektivat dhe planifikimin e reformave duke identifikuar dhe masat q do shoqrojn kto reforma. Sigurimi i nj baze t dhnash pr t dhnat financiare t bizneseve t vogla ndaj Bashkive dhe Komunave respektive. Realizmi i trajnimeve dhe i nj fushate sensibilizuese pr fillimin e administrimit t takss s biznesit t vogl nga Bashkit dhe Komunat. Realizimi i trajnimeve pr Grupin e Ekspertve t Decentralizimit dhe konsolidimi i grupeve t specialisteve pr decentralizimin. Sigurimi i pajisjeve pr krijimin e nj database pr administrimin e financave dhe huamarrjen n nivel vendor.

9

Zhvillimi i Programeve t Trajnimit mbi buxhetimin; zbatimin e buxhetit; menaxhimin financiar; raportimin financiar pr Pushtetin Vendor; Trajnime pr Zyrtar t Pushtetit Qendror. Realizimi i trajnimeve n fushn e shrbimeve pr administratn vendore.

3.2

Iniciativat ligjore afatmesme (2009 2010) Hartimi dhe miratimi i projekt-ligjit "Pr krijimin e standardeve t shrbimeve publike, uniformiteti dhe prcaktimi i nivelit minimal t tyre" Hartimi dhe miratimi i nj ligji t ri "Pr Kshillin e Qarkut

3.2.1

Aktivitetet zbatuese afatmesme(2009 2010)

Zhvillimi i Programeve t trajnimit mbi buxhetimin; zbatimin e buxhetit; menaxhimin financiar; raportimin financiar pr pushtetin vendor; Trajnime pr zyrtar t pushtetit qendror (thesari, zyrtar t Ministris s Brendshme).

Tabela Ndihma e Huaj ne mbshtetje te Reforms s Decentralizimit AFATI TITULLI PROJEKTIT Mbshtetje Institucione t Ndryshme Njsit Qeverisjes Vendore e EU EU CARDS 2001, 2002, 2003, 2004, 2006 Programin Zhvillimit Komuniteteve pr e t 37.4 mln 2001 n vazhdim I VLERA I FILLIM IT

INSTITUC IONI

DONA TORI

PROGRAMI/ AGJENCIA ZBATUESE

AFATI MIT

I

PRFUNDI

CARDS 2005

Lokale (LCDP) Mbshtetje e 1.1 mln Integruar pr Decentralizimin - Program pilot

n proces

n vazhdim

10

pr mbshtetjen e rajonal zhvillimit (Lezh e pr

dhe Shkodr) Mbshtetje Integruar Njsit Qeverisjes Vendore e trajnimi autoritetet Decentralizimin

Program pr n 1.4 mln e pr i 2.2 mln n proces n vazhdim proces n vazhdim

vendore (Lezh EU CARDS 2005 dhe Shkodr) Mbshtetje Integruar Njsit Qeverisjes Vendore EU Ministria e Brendshme Qeverisjes Vendore Banka Ministria e Ndrko Brendshme Qeverisjes Vendore dhe GED mbtar pr Rindrt im dhe Zhvilli , Njsit e e Qeveri Greke , Njsit e a CARDS 2005 e Programi Decentralizimin Infrastrukturs Lokale (Lezh dhe Shkodr) Projekte zhvillimi n infrastruktur n Jug t Shqipris Fuqizimi kapaciteteve institucionale dhe reformimi i marrdhnieve ndrqeveritare fiskale Administrimi Toks Urbane 31.48 mln 2007 0.303 mln $ 2004 i 1.5 mln 2002

2007

2007

m Ministria e Banka Brendshme Botror , Njsit e e

2011

dhe Menaxhimi i $

11

Qeverisjes Vendore

Komponenti Bashkive

C

Infrastruktura e

1.1.3

Zgjedhjet dhe shtje te tjera parlamentare

1. Objektivi politik Kuvendi i Republiks s Shqipris, n prmbushje t rekomandimeve t OSBE/ODIHR-it dhe standarteve ndrkombtar pr sistemin zgjedhor, si dhe n prmbushje t angazhimeve q rrjedhin nga paragrafi i 4 i preambuls t MSA-s, ka ndrmarr hapat e nevojshm pr prmirsimin e situats s zgjedhjeve lokale si dhe vazhdon punn e tij n prgatitjen e zgjedhjeve t ardhshme parlamentare. Esht ngritur Komisionin e Posam Parlamentar pr Kodin Zgjedhor, i cili vazhdon punn e tij pr prmirsimin e legjislacionit n fuqi duke marr parasysh rekomandimet e OSBE/ODIHR dhe standartet ndrkombtare pr zgjedhje t lira dhe t ndershme. 2. Situata aktuale 2.1 Kuadri ligjor ekzistues Kushtetuta e Republiks s Shqipris, e amenduar me Ligjin nr. 9675, dat 13.01.2007 Pr disa ndryshime n ligjin nr. 8417, dat 21.10.1998 Kushtetuta e Republiks s Shqipris dhe me Ligjin nr. 9904, dat 21.04.2008 Pr disa ndryshime n ligjin nr. 8417, dat 21.10.1998 Kushtetuta e Republiks s Shqipris. Kodi Zgjedhor, i amenduar me Ligjin nr. 9676, dat 13.01.2007 Pr disa ndryshime n ligjin nr. 9087 dat 19.06.2003 Kodi Zgjedhor i Republiks s Shqipris t ndryshuar. Ligji nr 8891, dat 2.5.2002 Pr organizimin dhe funksionimin e Komisionieve Hetimore t Kuvendit. Ligji nr 8550, dat 18.11.1999, Pr statusin e deputetin.

12

Rregullorja e Kuvendit t Republiks s Shqipris miratuar me vendim t Kuvendit nr.166 dat 16.12.2004, e amenduar me vendim t Kuvendit nr. 15 dat 27.12.2005 Pr nj ndryshim n Rregulloren e Kuvendit t Shqipris dhe me vendimin e Kuvendit nr. 193, dat 7.7. 2008 Pr disa shtesa dhe Ndryshime n Vendimin e Kuvendit nr.166, dat 16.12.2004 Pr Miratimin e Rrregullores s Kuvendit t Shqipris, t Ndryshuar. 2.2 Kuadri institucional ekzistues Kuvendi i Shqipris. Hyrja n fuqi e Ligjin nr. 9904, dat 21.04.2008 Pr disa ndryshime n ligjin nr. 8417, dat 21.10.1998 Kushtetuta e Republiks s Shqipris, i cili prcaktoi sistemin e ri zgjedhor n Republikn e Shqipris, krijoi hapsirat e nevojshme ligjore per miratimin e projektligjit Pr Kodin Zgjedhor t Republiks s Shqipris, si faz dyt e reforms zgjedhore. Kuvendi i Shqipris me Vendimin Nr. 192, dat 30.06.2008, i miratuar me konsensus t gjer t forcave politike ka vendosur ngritjen e Komisionit t Posam Parlamentar pr Kodin Zgjedhor (n vijim Komisioni). Komisioni ka pr detyr: t analizoj sistemin e ri zgjedhor t vendosur n Kushtetut dhe kuadrin ligjor t prgatis amendamentet e nevojshme t kuadrit ligjor (Kodit Zgjedhor) pr ekzistues pr zgjedhjet (Kodin Zgjedhor), arritjen e standardeve n zgjedhjet politike dhe administrative. Afati i veprimtaris s Komisionit, sipas vendimit t siprcituar shte nj muaj nga data e mbledhjes s par t tij. Nw muajin korrik sht zhvilluar mbledhja e par e ktij Komisioni dhe sht br konstituimi i tijduke vazhduar me tej n shtjet q kan t bjn me ann proceduriale t funksionimit t komisionit dhe me metodologjin e vijimit t punimeve t tij. Pr kt qllim, Komisioni n kt mbledhje, ka marr dy vendime t ndrmjetme: ka miratuar Rregulloren e Brendshme t funksionimit t komisionit, ka caktuar Grupin e Ekspertve Teknik t Komisionit. Brenda afatit 1 mujor t veprimtaris s tij, Komisioni ka zhvilluar prve mbledhjes s konstituimit edhe 4 mbledhje t tjera. Punimet e Komisionit jan karakterizuar nga nj bashkpunim i ngusht mes forcave politike t prfaqsuara n Komision. Frut i ktij bashkpunimi sht efienca e lart dhe rezultatet q Komisioni ka arritur brenda nj periudhe t shkurtr kohore t funksionimit t tij. N mbledhjet e zhvilluara brenda muajit Korrik 2008,

13

Komisioni ka shqyrtuar dhe miratuar strukturn e Kodit t ri Zgjedhor si dhe ka miratuar 33 nenet e para t Pjess s Par t Kodit t ri Zgjedhor. Kodi Zgjedhor do t jet i strukturuar n tre pjes: Pjesa e Par, prmban qllimin, objektin, prkufizimet dhe parimet prgjithshme mbi zgjedhjet, Pjesa e Dyt, prcakton rregullat q lidhen me organizimin dhe administrimin e procesit zgjedhor deri n shpalljen e rezultatit prfundimtar pr zgjedhjet pr n Kuvend dhe zgjedhjet pr pushtetin vendor, Pjesa e Tret, prcakton rregullat q lidhen me organizimin dhe administrimin e procesit t referendumit lokal dhe t prgjithshm. Komisioni, prve diskutimit t mundsive dhe t qndrimeve t paraqitura nga antart e Komisionit, ka zhvilluar konsultime t gjera me aktor t ndryshm t interesuar n kt proces (parti politike jo-parlamentare, OJF t specializuara n fushn e zgjedhjeve etj.). Gjithashtu pran Komsionit jan paraqitur propozime me shkrim pr shtje konkrete t reforms nga aktor t ndryshm t interesuar si deputet t pavarur, lvizje t ndryshme politike dhe Shoqata t ndryshme. Kuvendi, me vendimin Nr. 198 dat 28.07.2008 ka vendosur shtyrjen e afatit t veprimtaris s Komisionit deri m 30.09.2008. Me fillimin e Sesionit t ri Parlamentar, Komisioni do t rinis punn pr shqyrtimin dhe miratimin e neneve t tjera t Kodit Zgjedhor. Vullneti i shprehur pr vazhdimin e bashkpunimit t deritanishm t mazhorancs dhe opozits pr prfundimin e reforms zgjedhore na bn t besojm se kjo reform do t prfundoj me sukses, duke shenuar nj arritje tjetr t rndsishme pr politikn shqiptare e prfaqsuar n Kuvend nga mazhoranca dhe nga opozita. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, n baz t Kushtetuts s Republiks s Shqipris, sht nj organ i prhershm q prgatit, mbikqyr, drejton dhe verifikon t gjitha aspektet, q kan t bjn me zgjedhjet dhe referendumet, si dhe shpall rezultatet e tyre. e

Pr t garantuar zbatimin n praktik t amendimeve t Kodit Zgjedhor, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ndrmerr iniciativa pr sa m posht:

14

Miratimin e planit t veprimit n zbatim t Kodit Zgjedhor t ndryshuar Miratimin e Rregullores pr Organizimin dhe Funksionimin e KQZ-s Fushata Edukuese pr Zgjedhjet Parlamentare Ngritja e komisioneve zgjedhore Trajnimin dhe ngritja profesionale e komisionereve t niveleve t dyta dhe t treta Miratimin i Dokumentacionit Zgjedhor. Trajnimin i komisionerve t komisoneve t niveleve t dyta dhe t treta Drejtoria e Prgjithshme e Gjendjes Civile, n Ministrin e Brendshme , e cila sht e ngarkuar me: Ngritjen dhe administrimin e Regjistrit Kombtar q do t jet dokumenti unik shtetror, ku do t pasqyrohen n mnyr dixhitale prbrsit e Gjendjes Civile pr do shtetas; Zgjidhja e problemeve hardware dhe software pr informatizimin e Regjistrit Kombtar dhe koordinimi i puns; Mirmbajtja e Regjistrit Kombtar dhe funksionimi i rrjetit, t pajisjeve q mbulon sektori i informatizimit. 3 Adresimi i prioriteteve 3.1 Prioritetet afatshkurtra (2008 -2009) T prgatiten n koh dhe si duhet zgjedhjet e ardhshme parlamentare duke prmirsur kuadrin ligjor prkats n zbatim t rekomandimeve t OSBE/ODIHR, sidomos duke prmirsuar listat e votuesve T rritet liria e medias veanrisht duke prshpejtuar miratimin e ligjeve t duhura pr median e shkruar. T prmirsohet funksionimi i institucionit t Kuvendit n vijim t prfundimeve t zgjedhjeve

15

3.1.1

Iniciativat ligjore afatshkurtra

Pr adresimin e prioriteteve afatshkurtra do t ndrmerren iniciativat e mposhtme ligjore: Ndryshimi i ligjit nr. 9087, dat 19.6.2003, Kodi Zgjedhor i Republiks s Shqipris i ndryshuar. Miratimi i projektligjit Pr shtypin. Ndryshimi i ligjit nr 8891, dat 2.5.2002 Pr organizimin dhe funksionimin e Komisionieve Hetimore t Kuvendit. Ndryshimi i ligjit nr.8550, dat 18.11.1999 Statusi i Deputetit. Miratimi i akteve normative n zbatim t Rregullores s re t Kuvendit 3.1.2 Aktivitetet zbatuese afatshkurtra

Pr adresimin e prioriteteve afatshkurtra do t ndrmerren aktivitetet zbatuese t mposhtme: Ngritja e nj Komisioni t Posam Parlamentar pr amendimin e Ligjit nr 8891, dat 2.05.2002, Pr Organizimin dhe Funksionimin e Komisioneve Hetimore t Kuvendit. Prmirsimi i imazhit dhe arritja e standardeve t krkuara europiane n kuadr t projektit Pr modernizimin e Kuvendit. Projekti i OSBE ka ndihmuar Kuvendit pr ngritjen e kapaciteteve njerzore, pr prmirsimin e infrastrukturs s Kuvendit dhe pr rritjen e transparencs me publikimin e akteve dhe dokumenteve parlamentar. Plotsimi i nevojave financiare dhe logjistike pr ristrukturimin fizik dhe prmbajtesor t Kuvendit n kuadr t projektit Pr modernizimin e Kuvendit. Trajnimi i deputeteve dhe stafit t Kuvendit pr legjislacionin e BE-s dhe strukturat vendimmarrs t tij. Forcimi i kapaciteteve t mirfillta legjislative t Komisionit t Integrimit Evropian. Dhnia e asistencs Komisionit t Integrimit Europian Ngritja e nj grupi pune pr amendimin e ligjit nr.8550, dat 18.11.1999 Statusi i Deputetit.

16

1.1.4

Gjendja Civile

1 Objektivi politik Modernizimi i Shrbimit t Gjendjes Civile mbshtetur n Dokumentin Strategjik t miratuar pr kt fush, konsiderohet si nj nga objektivat prioritare afatshkurtr pr Qeverin Shqiptare. Modernizimi i Shrbimit t Gjendjes Civile do t ket nj impakt t drejtprdrejt n zhvillimin e zgjedhjeve t lira dhe t ndershme (lokale dhe parlamentare), n prputhje t plot me standardet evropian e ndrkombtare. Politika e programit t shrbimit t Gjendjes Civile n prgjithsi mund t prmblidhet n dy shtylla kryesore: N krijimin e nj Regjistri Kombtar Elektronik t popullsis me t gjith prbrsit e Gjendjes Civile t shtetasve brenda vitit 2008. Ky regjistr do t kt aftsin t regjistroj, t ruaj, t prditsoj on-line t gjitha faktet juridike t shtetasve shqiptar, shtetasve t huaj me banim t prhershm n Shqipri, si dhe personave pa shtetsi. Nga regjistri do t kemi mundsin t japim informacion pr t trett sipas procedurs s miratuar n ligjin pr mbrojtjen e t dhnave. N pajisjen e shtetasve me Dokumente Identiteti t sigurt brenda vitit 2008. Ky sht nj proces po kaq i rndsishm i cili lidhet drejtprdrejt me krijimin e Regjistrit Kombtar, pasi ky regjistr do t shrbej si burim i vetm pr t dhnat e shtetasve q do t aplikojn pr Dokumentin e Identitetit. Informacioni i shrbimit t Gjendjes Civile sht trsia e t dhnave personale, q vrteton lindjen, ekzistencn, individualitetin e shtetasve, si dhe marrdhniet ndrmjet tyre. Kto t dhna shrbejn pr realizimin dhe mbrojtjen e t drejtave t shtetasve n marrdhniet me shoqrin e shtetin shqiptar, si dhe pr ushtrimin e funksioneve t organeve dhe institucioneve shtetrore. N zbatim t krkesave t Marrveshjes s Stabilizim-Asocimit (MSA) si edhe mbshtetur n krkesat e mdha t kohs mendojm se sot m shum se kurr ka ardhur koha pr nj ndryshim cilsor t Shrbimit t Gjendjes Civile nprmjet ngritjes s nj shrbimi bashkkohor, t prshtatshm me normat dhe standardet ndrkombtare n prgjithsi dhe standardet Evropian n veanti. Pikrisht, n zbatim t ktyre detyrimeve, lind edhe domosdoshmria pr realizimin e ktij projekti i cili do t siguroj rritjen e siguris dhe saktsis s informacionit pr shtetasin, do t siguroje edhe nj ndryshim cilsor t mnyrs s shrbimit ndaj shtetasve, duke arritur edhe nj

17

nga ato shrbime nga t cilat ai ishte privuar deri tani, si mungesa e adress s tij t sakt. Kjo do t realizohet me ngritjen e Regjistrit Kombtar t Adresave. Projekti pr Modernizimin e Shrbimit t Gjendjes Civile parashikon t zgjidhe nj sr problemesh duke sjell nj ndryshim n radh t par n proceset e puns s ktij sistemi dhe konsolidimin e mekanizmave t brendshm t kontrollit, monitorimit dhe prgjegjshmrin. 2 Situata aktuale 2.1 Kuadri ligjor

Dokumenti m i rndsishm n kt fushe konsiderohet Strategjia Kombtare" Modernizmin i Shrbimit t Gjendjes Civile", miratuar me VKM-n Nr. 716, Dat 30.10.2003. Prve saj ekziston nj legjislacion i tr q operon n kt fush, ku m kryesoret mund t prmenden: Ligji Nr. 8950, Dat 10.10.2002, Pr Gjendjen Civile i ndryshuar. Ligji Nr. 8951, Dat 10.10.2002, Pr numrin e identitetit t shtetasve. Ligji Nr. 8952, Dat 10.10.2003, Pr Dokumentin e Identitetit t shtetasve shqiptar Ligji Nr. 9062, Dat 08.05.2003, Kodi i Familjes. Ligji Nr. 9270, Dat 29.07.2004, Pr Sistemin e Adresave. I realizuar me Ligjin nr. 9951 dat 10.07.2008 Pr disa ndryshime dhe shtesa n ligjin nr. 9270, dat 29.07.2004, Pr Sistemin e Adresave Ligji Nr. 9087, Dat 19.06.2003, "Kodi Zgjedhor i Republiks s Shqipris", i ndryshuar. Ligji Nr. 8389, Dat 05.08.1998, Pr Shtetsin Shqiptare Ligji Nr. 9154, Dat 06.11.2003 , Pr Arkivat.

2.2

Kuadri institucional

Pr zbatimin e detyrimeve q rrjedhin nga legjislacioni n fuqi n fushn e gjendjes civile jan prgjegjse kto institucione:

18

Drejtoria e Prgjithshme e Gjendjes Civile, n Ministrin e Brendshme. Kjo drejtori ka n varsi 2 drejtorit e mposhtme: Drejtoria e Regjistrit Kombtar, e cila kryen kto funksione: Ngritjen dhe administrimin e Regjistrit Kombtar q do t jet dokumenti unik shtetror, ku do t pasqyrohen n mnyr dixhitale prbrsit e Gjendjes Civile pr do shtetas. Zgjidhja e problemeve hardware dhe software pr informatizimin e Regjistrit Kombtar dhe koordinimi i puns. Mirmbajtja e Regjistrit Kombtar dhe funksionimi i rrjetit, t pajisjeve q mbulon sektori i informatizimit Drejtoria e Procedurave dhe Dokumentacionit, e cila kryen kto funksione; Hartimin e projekt akteve, metodikave, rregulloreve, manualeve, programeve pr kualifikimin e punonjsve t Gjendjes Civile. Zbatimin e praktikave t lindjeve, martesave, vdekjeve brenda dhe jasht shtetit Zbatimin e dekreteve t presidentit pr marrje dhe lenie shtetsie Shkmbimin e dokumentacionit me institucionet e tjera t interesuara Kontrollin e kryerjes s funksioneve n t gjitha hallkat e ktij shrbimi n Bashki e Komuna, n Qarqe dhe n Prfaqsi diplomatike dhe Konsullore.

2.3

Asistenca teknike

Asistenca teknike e ofruar apo q do t sigurohet n t ardhmen n fushn e modernizimit t Gjendjes Civile fokusohet n: Projekti "Prodhimi dhe shprndarja e Dokumentit t Identitetit dhe Pasaportave Elektronike ". sht prcaktuar si shrbim koncesionar pr pes vjet dhe pr kt jan kryer t gjitha procedurat e pr pasoje sht shpallur firma fitues. Sot jemi n fazn e negocimit t kontrats me kompanin fituese.

19

Projekti i Modernizimit t Shrbimit t Gjendjes Civile (ku prfshihet edhe projekti Pr Sistemin e Adresave), me nj shume prej rreth 13 mil. Euro. Mbshtetje pr projektin Modernizimi i Shrbimit t Gjendjes Civile financuar nga BE nprmjet projektit t AT OSCE me nj shume prej 2.5 mln Euro. Mbshtetje pr projektin Modernizimi i Shrbimit t Gjendjes Civile financuar nga BB nprmjet Projektit LAMP me nj shume prej 1 mln Euro. Mbshtetje pr projektin Modernizimi i Shrbimit t Gjendjes Civile po jep Statistic Norway duke br t mundur pajisjen me t gjitha kompletet kompjuterike pr do punonjs t gjendjes civile. 3 Adresimi i prioriteteve 3.1 Prioritetet afatshkurtra (2008 2009) Prshtatja e shrbimit t gjendjes civile me standardet evropian nprmjet modernizimit e informatizimit t Shrbimit t Gjendjes Civile Pajisja e t gjith shtetasve q mbushin moshn 16 vje me Dokument Identiteti. 3.1.1 Iniciativat ligjore afat shkurtra (2008 2009) Miratimi i VKM "Pr Vendosjen e afateve pr pajisje me DI t shtetasve dhe masat shtrnguese pr aplikimin e shtetasve pr pajisje me DI". Ndryshimi i ligjit Nr. 8950, Dat 10.10.2002, Pr Gjendjen Civile Rishikimi i Ligjit Nr. 9270, Dat 29.07.2004, Pr Sistemin e Adresave Miratimi i VKM-s Pr Krijimin dhe Administrimin e Regjistrave Vendore dhe Regjistrit Kombtar t Adresave Miratimi i VKM-s Pr Mnyrn e Mbajtjes s Regjistrit Kombtar t Gjendjes Civile dhe Rregullat e Shfrytzimit t Sistemit Elektronik Miratimi i VKM-s Pr formn, elementt prbrs, mnyrn e mbajtjes dhe lshimit t dokumenteve nga zyrat e gjendjes civile

3.1.2

Aktivitetet zbatuese afatshkurtra (2008 2009)

20

Ushtrimi i masave shtrnguese nga institucionet e ngarkuara me VKM-n pr detyrimin e shtetasve pr pajisje me Dokument Identiteti brenda afateve ligjore; Fillimi i procedurave t aplikimeve pr Dokument Identiteti, prodhimi i tij dhe shprndarja e dokumentit t identitetit t shtetasve; Hedhja e t dhnave Ngritja e rrjetit Ngritja e Softit Prodhimi dhe vendosja e tabelave Popullimi i banesave Regjistri Kombtar dhe regjistrat Vendore t Adresave Ngritja e Regjistrit Kombtar t Gjendjes Civile Tabela 1 Forcimi i kapaciteteve institucionale t Strukturave se Gjendjes Civile.

Investime

Njsia e Matjes

Gjendja Aktuale 2008 488 punonjs se ZGJC-ve 19 punonjs Drejtoria e e +3 punonjs DPGJC Prgjithshme Gjendjes Civile Trajnimet financohen nga nprmjet OSCE , AT. BE 2009 + ZGJC.

Vitet 2010 355 2011

1. Shtim Stafi

Npuns

punonjs ne

2.Trajnime

000/leke

21

Tabela 2 Ndihma e Huaj ne mbshtetje te Modernizimit te Gjendjes Civile PROGRAMI/ AGJENCIA ZBATUESE OSCE nprmjet projektit te AT Ministria Brendshme, Zyrat Gjendjes Civile e BE e (pr Operatoret, Trajnimet, Supervizoret, Ekspertet Ligjore Teknike, Fushate Ndrgjegjsimi BB nprmjet Ministria Brendshme, Zyrat Gjendjes Civile e BB e Projektit LAMP prodhimin (Pr e Modernizim i i Shrbimit te Gjendjes Civile 1mln Euro 2008 2009 dhe Modernizim i te Shrbimit 2.5mln Gjendjes Euro 2008 2009 AFATI IT I

INSTITUCI ONI

DONATO RI

TITULLI

I

PROJEKTIT

VLERA

AFATI

I

FILLIMIT

PRFUNDIM

Civile

tabelave te 10 bashkive me te mdha) Statistic

Ministria Brendshme, Zyrat Gjendjes Civile

e e Qeveria Norvegjeze

Norway (488 pr punonjs ZGJC) sete do te kompjuterike

Modernizim i i Shrbimit te Gjendjes Civile 2mln Euro 2007 2009

22

1.1.5

Sistemi gjyqsor

1. OBJEKTIVI POLITIK Qeveria Shqiptare eshte e angazhuar plotesisht ne zbatimin ne gjersi dhe thellsi t reformave ne sistemin e drejtsis, t sugjeruara dhe t mbshtetura nga partneret ndrkombtare, ne bashkepunim me institucionet e tjera kushtetuese qe perfshihen ne ceshtjet e reformave dhe performances t sistemit t drejtesise si dhe ne prputhje me angazhimet dhe detyrimet qe rrjedhin nga zbatimi i Marrveshjes se Stabilizim-Asociimit (Neni 1, 2 , 13, dhe 78 i MSA-se) . Bazuar dhe ne detyrimet qe rrjedhin nga dokumenti i Partneritetit Evropean reforma ne sistemin e drejtesise perfshin riorganizimin institucional, reformen e mentaliteteve ne themel t sistemit dhe njekohesisht perpjekje t mjaftueshme financiare dhe njerezore per mirefunksionimin e tij. do veprim qe do t ndrmerret ne kuadrin e reforms ne sistemin e drejtesise ka si qellim dhe objektiv final krijimin e nje sistemi drejtesie bashkkohor, t afte t implementoje acquis communautaire dhe t pasqyroje standardet e Bashkimit Evropian ne fushen e drejtesise. Politikat n lidhje me gjykatat dhe gjyqtart prfshijn: riorganizmin territorial t gjykatave t rretheve gjyqsore, duke patur si synim kryesor nj rishprndarje t harts s gjykatave, n proporcion me disa tregues, si jan: hapsira gjeografike, numri i popullsis, volumi i shtjeve t gjykatave, si dhe ngarkesa pr gjyqtar, n funksion t modelimit t nj sistemi m efient; rishikimin e kuadrit ligjor prkats, n lidhje me kriteret e emrimit t gjyqtarve, ngritjen e tyre n karrier, procedimin disiplinor, etj. Riorganizimin mbi emrimin e pozicionit t titullarit t gjykats.

23

2. SITUATA AKTUALE 2.1 Kuadri ligjor ekzistues Kuadri ligjor baz n kt fush fokusohet n: Kushtetuta e Republiks s Shqipris. Kushtetuta u ka kushtuar gjykatave Pjesn e Nnt. N kt kapitull jan renditur parimet kryesore t aktivitetit gjyqsor, si pavarsia e gjykatave, mosndrhyrja n veprimtarin gjyqsore, etj. Kushtetuta ka rregulluar emrimin dhe shkarkimin e gjyqtarve, vecanrisht atyre t Gjykats s Lart, prbrjen dhe funksionimin e KLD, buxhetin e pavarur t gjykatave, etj. Ligji Nr. 8136, dat 31.07.1996 Pr Shkolln e Magjistraturs t Republiks s Shqipris. Ky ligj rregullon organizimin administrativ t Shkolls s Magjistraturs, organet e saj drejtuese dhe kriteret e mnyrn e przgjedhjes s kandidatve pr gjyqtar e prokuror, t cilt, me prfundimin e suksesshm t saj, emrohen n mnyr t detyrueshme. Ligji Nr. 8363, dat 01.07.1998 Pr krijimin e Zyrs s Administrimit t Buxhetit Gjyqsor. Megjithse ky ligj u miratua prpara Kushtetuts, ai bazohet mbi t njjtat parime me t: pavarsin financiare t gjykatave. N kt mnyr, administrimi i buxhetit t gjykatave i sht nj ln nj organi t pavarur sic sht Zyra. Ligji Nr. 9877, dat 18.02.2008 Pr organizimin e pushtetit gjyqsor n Republikn e Shqipris1. Ky sht ligji organik i sistemit gjyqsor, duke prjashtuar Gjykatn e Lart, dhe rregullon, ndr t tjera, parimet themelore t administrimit t drejtsis, emrimin, transferimin dhe procedimin disiplinor t gjyqtarve. Ligji Nr. 8454, dat 04.02.1999 Pr Avokatin e Popullit. Legjislacioni shqiptar i ka dhn Avokatit t Popullit t drejtn t bj hetime edhe mbi procedurat gjyqsore, n lidhje me pretendime pr shkeljen e t drejtave t njeriut, gjithmone sipas parimit se Avokati kujdeset pr moscnimin e pavarsis s gjykats, dhe se vendimet gjyqsore jan jasht juridiksionit t tij.

1

Ndryshuar me ligjet Nr. 8546, dat 05.11.1999, Nr. 8656, dat 31.07.2000 dhe Nr. 9111, dat 24.07.2003

24

Ligji Nr. 8588, dat 15.03.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats s Lart t Republiks s Shqipris. Ky ligj rregullon ne menyre te posacme organizimin dhe funksionimin e gjykates se larte, kriteret e perzgjedhjes se gjyqtareve dhe stafit admnistrativ, statusin e tyre, etj. Statusi i antarit t Gjykats s Lart sht i paprcaktuar mes atij t deputetit dhe ministrit. Ligji Nr. 8737, dat 12.02.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e prokuroris n Republikn e Shqipris. Sipas nenit 56 t ktij ligji, Ministri i Drejtsis kontrollon ligjshmrin e veprimtaris s prokurorve. Ky kontroll bhet n mnyr t planifikuar ose n baz t informacioneve. Gjithashtu, kontrolli duhet t jet i paralajmruar dhe rezultatet e tij i vihen n dijeni prokurorit prkats, Prokurorit t Prgjithshm dhe Presidentit t Republiks. Ligji Nr. 8811, dat 17.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Lart t Drejtsis. Ky ligj rregullon organzimin dhe funksionimin e KLD, duke deklaruar se KLD sht autoriteti prgjegjs pr kontrollin e veprimtaris s gjyqtarve, duke i dhene Inspektoriatit t ktij Kshilli t drejtn e verifikimit t ankesave ndaj gjyqtarve t cshtjeve q lidhen me deklarimin e pasurive t tyre, si edhe prgatitjen e vlersimit t aftsive t tyre profesionale. Ligj Nr. 9110, dat 24.07.2003 Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave pr krimet e rnda. Ky ligj bn nj hap prpara nga ligjet e siprprmendur, n lidhje me karriern e gjyqtave dhe ngritjen e tyre profesionale. Ai parashikon se gjyqtart e ksaj gjykate, pas mbarimit t mandatit, emrohen n vendin q kan patur ose n vende t tjera, duke patur prparsi ndaj kandidatve t tjer, ndrkoh q ruajn pagn dhe prfitimet e gjyqtarit t krimeve t rnda. Rregullore pr Organizimin dhe Funksionimin e Administrats Gjyqsore2. Kjo rregullore e miratuar me Urdhr t Ministrit t Drejtsis, n baz t kompetencs q ka pr drejtimin dhe kontrollimin e veprimtaris s administrats gjyqsore, ka per objekt caktimin e rregullave te hollesishme normative lidhur me: (i) Strukturen, drejtimin dhe kompetencat e administrates gjyqesore; (ii) Marredheniet ndermjet strukturave te administrates gjyqesore si dhe marredheniet midis ketyre te fundit dhe personave pjesemarres ose te interesuar per procesin gjyqesor, si dhe me publikun;(i) rregulla te tjera qe lidhen me organizimin dhe funksionimin e administrates gjyqesore.

2

Miratuar me Urdhrin Nr. 1830, dat 03.04.2001 t Ministrit t Drejtsis.

25

Dekrete t Presidentit t Republiks pr gjykatat. Numri i prgjithshm i gjyqtarve, caktimi i kompetencs toksore, qendra e ushtrimit t veprimtaris s gjykatave, etj, prcaktohen me Dekret t Presidentit: Dekret Nr. 3993, dat 29.10.2003 Pr caktimin e kompetencave toksore, t qendrs s ushtrimit t veprimtaris dhe numrit t gjyqtarve t gjykatave t shkalls s par dhe t apelit pr krime t rnda, Dekret Nr. 1143, dat 03.07.1995 Pr caktimin e kufijve toksore t veprimtaris s gjykats ushtarake, Dekret Nr. 1501, dat 29.05.1996 Pr krijimin e seksioneve pr gjykimin e mosmarrveshjeve administrative, tregtare e familjare pran gjykatave t rretheve, Dekret Nr. 1984, dat 07.01.1998 Pr krijimin e gjykatave t apelit dhe caktimin e kufijve toksore t veprimtaris s tyre, Dekret Nr. 2110, dat 29.05.1998 Pr krijimin e rretheve gjyqsore, caktimin e kompetencave toksore dhe t qendrs s ushtrimit t veprimtaris s tyre.

2.2 Kuadri institucional ekzistues Pr zbatimin e detyrimeve, q rrjedhin nga legjislacioni n fuqi, pr fushn e prmirsimit t sistemit gjyqsor jan prgjegjse : Kshilli i Lart i Drejtsis KLD eshte organi me i rendesishem drejtues per ruajtjen e ekuilibrit ne sistemin gjyqesor shqiptar, duke mbikqyrur dhe kontrolluar gjyqtaret e shkalles se pare dhe apelit ne cilesine e nje organi ekzekutivo-gjyqesor. Organizimi dhe funksionet e tij parashikohen ne Kushtetute dhe detajohen ne ligjin organik, duke perfshire emerimin, transferimin, vleresimin periodik, hetimin e ankesave kunder gjyqtareve, masat disiplinore dhe shkarkimin e tyre. Kshilli i Lart i Drejtsis (KLD) sht autoriteti shtetror i ngarkuar me emrimin, shkarkimin, transferimin dhe procedimet disiplinore ndaj gjyqtarve t dy niveleve t para. Ky kshill kryesohet nga Presidenti i Republiks dhe antare t tjer t tij jan kryetari i Gjykats s Lart, Ministri i Drejtsis, 3 antar t zgjedhur nga Kuvendi dhe 9 antar (gjyqtar) t zgjedhur nga Konferenca Gjyqsore Kombtare Gjyqesore3. Antart e zgjedhur kan mandat 5- vjecar.3

Neni 147/1 i Kushtetuts.

26

KLD nuk bn pjes n asnjrn nga degt klasike t qeverisjes. Vet Kushtetuta e qartson kt, ndrsa i dedikon nj kapitull t vecant, duke e ndar nga legjislativi, ekzekutivi dhe vet gjyqsori. Tradicionalisht, KLD sht par si organ me kompetenca kryesisht disiplinore. N t vrtet KLD ushtron edhe disa kompetenca thuajse- rregullatore: prcaktimi i kompetencs territoriale t gjykatave t rretheve gjyqsore dhe apeleve bhet nga Presidenti i Republiks, me propozim t Ministrit t Drejtsis, i cili, nga ana e vet, sht i detyruar t marr mendimin e KLD- s; Presidenti i Republiks, para se t prcaktoj numrin e prgjithshm t gjyqtarve, sht i detyruar t marr mendimin e KLD- s; KLD miraton dhe ndjek Sistemin e Vlersimit t Aftsive Profesionale dhe Morale t Gjyqtarve. Aktualisht, sht duke u hartuar nj sistem i ri vlersimi, q pritet t jet eficent dhe n shrbim t sistemit t karriers gjyqsore; KLD kujdeset pr kualifikimin profesional t gjyqtarve. Presidenti i Republiks Presidenti i Republiks sht kryetar i Kshillit t Lart t Drejtsis dhe autoriteti q emron gjyqtart, me cilsin si President i Republiks dhe jo si kryetar i KLD- s. Gjithashtu, ai emron dhe shkarkon prokurort e t gjith niveleve, me propozim t Prokurorit t Prgjithshm. Presidenti i Republiks ushtron edhe disa kompetenca rregullatore n fushn e organizimit t sistemit gjyqsor: prcakton numrin e prgjithshm t gjyqtarve, numrin e gjykatave, qendrn e tyre t veprimtaris dhe kompetencn territoriale, etj. Gjyqtaret e shkalles se pare dhe apelit emerohen nga Presidenti i Republikes me propozim te KLD-se brenda kritereve te prcaktuara ne ligj, ndersa numri total i gjyqtareve dhe juridiksioni territorial caktohen nga Presidenti i Republikes me propozim te Ministrit te Drejtesise, pasi te jete marre mendimi i KLD-se. Zyra e Administrimit t Buxhetit Gjyqsor

27

Zyra e Administrimit t Buxhetit Gjyqsor sht nj ent publik i pavarur, q administron buxhetin e sistemit gjyqsor, sic parashikohet n Kushtetut. Zyra drejtohet nga nj bord, i prbr nga 8 gjyqtar t tre niveleve dhe nj prfaqsues i Ministris s Drejtsis, dhe nga nj drejtor, i emruar nga ky bord.

Gjykata Kushtetuese Gjykata Kushtetuese nuk sht pjes e sistemit gjyqsor, por ajo, n zbatim t kompetencave t saj dhe krkesave prkatse, ka dhn disa vendime q kan ndikuar mbi element t ndryshm t funksionimit t sistemit gjyqsor: Gjykata Kushtetuese ka dhn disa vendime, me t cilat ka detyruar KLD- n t respektoj element t s drejts pr proces t rregullt ligjor, si p.sh: e drejta e gjyqtarit pr tu dgjuar paraprakisht, e drejta e mbrojtjes, etj; Me vendimin nr. 11, dat 27.05.2004, Gjykata Kushtetuese rrzoi krkesn e Gjykats s Lart pr shfuqizimin e disa neneve t ligjeve Pr organizimin dhe funksionimin e Ministris s Drejtsis dhe Pr organizimin dhe funksionimin e KLD- s, t cilat kishin t bnin me kompetencat e Ministris s Drejtsis n fushn e inspektimit t gjykatave dhe gjyqtarve. Konferenca Gjyqsore Kombtare Konferenca Gjyqsore Kombtare prmendet pr her t par n Kushtetut, sipas s cils ky organizm zgjedh 9 antar t Kshillit t Lart t Drejtsis. KGjK u krijua m 3- 4 Dhjetor 1999, si bashkim vullnetar i gjyqtarve t t tre niveleve. KGjK funksionon n baz t nj statuti, megjithse sht organ i krijuar nga Kushtetuta. Nga ana tjetr, KGjK nuk sht as shoqat, sepse nuk sht regjistruar si e till. Prokuroria Organizimi i prokuroris sht i ngjashm me at t sistemit gjyqsor, por prokuroria sht organ i centralizuar dhe nuk sht pjes e ktij sistemi.

28

Kushtetuta parashikon se Prokurori i Pergjithshem eshte i pavarur dhe kompetent per ndjekjen e ceshtjeve penale dhe perfaqesimin e akuzes ne gjyq ne emer te shtetit. Prokuroria eshte organ i centralizuar dhe hierarkik; prokuroret u nenshtrohen urdherave te prokuroreve te niveleve me te larta. Prokurori i Prgjithshm miraton strukturen, organiken dhe rregullat e funksionimit te prokurorive prane gjykatave dhe ne Prokurorine e Pergjithshme, si edhe nxjerr urdhera per ushtrimin e detyrave te prokuroreve dhe delegimin e pergjegjesive te caktuara. Cdo gjykate ka nje prokurori prane saj dhe prokuroret ndjekin ceshtjet brenda juridiksionit te gjykates prane se ciles ndodhen. Kodi i Procedures Penale parashikon rregullat lidhur me funksionimin e prokurorive. Prokurori i Prgjithshm emrohet nga Presidenti i Republikes me pelqim te Kuvendit, ndersa prokuroret emrohen nga Presidenti i Republikes me propozim te Prokurorit te Pergjithshem. Prioritetet e Prokuroris: Lufta kundr korrupsionit si nj shqetsim real n vend, sidomos prsa i prket tronditjes s besimit publik n institucionet e shtetit n prgjithsi dhe prokuroris n veanti; Lufta kundr krimit t organizuar, trafiqeve t paligjshme, pastrimit t parave dhe terrorizmit q prbjn nj rrezik pr demokracin dhe shtetin ligjor, t drejtat e njeriut si dhe progresin ekonomik dhe shoqror n vend; Rritja e kapaciteteve t prokuroris, efektivitetit dhe efienss s ndjekjes penale n luftn kundr korrupsionit dhe krimit t organizuar; Prmirsimi i respektimit t t drejtave t njeriut n t gjitha fazat e ndjekes penale

Objektivat e Puns s Prokuroris N realizimin e prioriteteve t parashikuara m lart, prokuroria ka prcaktuar objektivat e mposhtme:

29

Prmirsimi dhe fuqizimi i kapaciteteve t prokuroris n ndjekjen penale, n hetim dhe gjykim. Przgjedhja pr emrimin dhe ngritjen n detyr t prokurorve me an t vlersimit t puns dhe aftsive profesionale t tyre; Prmirsimi i funksionimit t Inspektoratit t Zyrs s Prokurorit t Prgjithshm pr t vlersuar dhe verifikuar n vazhdimsi qndrueshmrin n detyr t prokurorve; Rritja e vazhdueshme e transparencs n procesin penal; Ruajtja e pavarsis dhe paanshmris s prokuroris si elemente thelbsore pr besimin e publikut n administrimin e drejtsis; Implementimi i programeve t manaxhimit t informacionit pr t rritur efiensn e ndjekjes penale; Prmirsimi i menaxhimit t shtjeve n prokurori me synim kontrollin n vazhdimsi t ndjekjes penale, rritjen e efektivitetit dhe parandalimin e fenomeve korruptive; Prmirsimi i kapaciteteve t administrats s prokuroris si njohje e rolit t tyre t rndsishm n mbshtetje t puns s prokurorit; Bashkrendimi dhe standartizimi i bashkpunimit t prokuroris me policin gjyqsore dhe organet e tjera t zbatimit t ligjit si domosdoshmri pr suksesin e ndjekjes penale; Garantimi i funksionimit efikas i Njsis s Prbashkt Hetimore kundr Krimit Ekonomik dhe Korrupsionit n Prokurorin e Rrethit Gjyqsor Tiran dhe Prokuroris pr Krime t Rnda; Mbrojta e dshmitarve, personave t dmtuar dhe bashkpuntorve t drejtsis si masa t domosdoshme ne luftn kundr krimit t organizuar. Shkolla e Magjistraturs Shkolla e Magjistraturs e Republikes se Shqiperise eshte nje institucion publik me pavarsi institucionale, akademike dhe administrative, e themeluar me ligjin Nr. 8136 date 31.07.1996 Per Shkollen e Magjistratures se Republikes se Shqipersise ndryshuar me ligjin nr. 9414, date 20.05.2005 Per disa ndryshime dhe shtesa te ligjit nr. 8136 date 31.07.1996. Shkolla drejtohet nga Keshilli Drejtues, i cili eshte i perbere nga kryetari i Gjykates se Larte, Prokurori i Pergjithshem, Nenkryetari i Keshillit te Larte te Drejtesise, Drejtori i Shkolles se

30

Magjistratures, Kryetari i Dhomes se Avokatise, Dekani i Fakultetit te Drejtesise, dy gjyqtare, dy prokurore, nje perfaqesues i Ministrise se Drejtesise, dy pedagoge te Shkolles dhe dy studente te Shkolles. Ne zbatim te ligjit, detyrat kryesore te Shkolles se Magjistratures jane: Formimi Profesional Fillestar i kandidateve per gjyqtare dhe prokurore brenda nje programi 3 vjecar. Ligji njeh detyrimin e emerimit si gjyqtare dhe prokurore te te gjithe kandidateve per magjistrat qe prfundojn me sukses shkollen. Emrimi duhet te behet duke respektuar parimin e meritokracise (klasifikimin e tyre ne baze te rezultateve te arritura ne Shkolle). Me ligjin e ri per organizimin e drejtesise rekrutimi i gjyqtareve dhe i prokuroreve behet vetem nga Shkolla e Magjistraturs dhe vetem 10% zgjidhen nga rradhet e gjyqtareve dhe prokuroreve ne detyre. Shkolla zhvillon gjithashtu dhe Formimin Profesional te vazhduar per gjyqtaret dhe prokuroret ne detyre, perfundimi me sukses i te cilit lidhet drejtpersedrejti me kualifikimin dhe karieren e tyre. Proesi i trajnimit organizohet ne bashkepunim te ngushte me Kshillin e Larte te Drejtesise dhe Prokurorine e Pergjithshme dhe lehtesohet nga pikat e kontaktit ne gjykata dhe prokurori. Verehet nje rritje e dukshme e interesit te gjyqtareve dhe prokuroreve per te marre pjese ne keto aktivitete trajnuese, qofte nepermjet krkesave te vazhdueshme drejtuar shkolles qofte me rritjen e perqindjes se frekuentimit. Ne kuader te programit te peste te bashkepunimit te Komisionit Europian dhe Keshillit te Evropes dhe ne bashkepunim me Ministrine e Drejtesise, Shkolla realizoi me sukses trajnimin e administrates gjyqesore. Nje fushe e rendesishme ne veprimtarin e Shkolles eshte ajo e botimeve dhe studimeve juridike. Shkolla boton revisten e saj Jeta Juridike do tremujor, e cila eshte nje botim shkencor qe trajton tema te ndryshme ne lidhje me ceshtje te rendesishme si : njohja me legjislacionin e ri, njohje me praktiken gjyqesore, njohje me pervojen nderkombetare teorike dhe praktike, shkrime nga juriste te rinj, promovime te librave te rinj juridike, informacion mbi aktivitetet e Shkolles me organet e drejtesise etj.

31

Per zhvillimin e aktivitetit te saj Shkolla ka nje bashkepunim te ngushte me institucione te ndryshme si ; Keshilli i Larte i Drejtesise, Prokurori i Pergjithshem, Ministria e Drejtesise dhe komuniteti i gjyqtareve dhe prokuroreve. Ne kuadrin e zbatimit te planit kombetar te zbatimit te MSA, Shkolla e Magjistratures ka marre angazhimet e meposhtme: Zhvillimi i sesioneve trajnuese ne fusha te ndryshme te se drejtes per gjyqtaret dhe prokuroret ne detyre si ne fushen civile, penale, tregtare, administrative, kushtetuese, familjare, etikes profesionale, te drejtes evropiane dhe ceshtje qe lidhen me zbatimin e MSA-se, te drejtat e njeriut, prokurimin publik, pronesine intelektuale, krimin ekonomik dhe korrupsioni, shkrimi dhe arsyetimi ligjor, mbrojtja e te dhenave personale, drejtesia per te miturit, administrimi i gjykatave dhe te ceshtjeve etj. Ne lidhje me trajnimin e Administrates Gjyqesore ne bashkepunim me Ministrine e Drejtesise po negociohen modalitetet e bashkepunimit ne kete drejtim. Permiresimi i metodologjise se mesimdhenies ne trajnimin fillestar dhe vazhdues ne Shkolle, per te cilin jane parashikuar te zhvillohen rreth 15 sesione trajnuese per trajnimin e trajnereve per periudhen 2008-2010. Trajnimi e trajnereve do te kete ne fokus pedagoget me kohe te plote dhe ata me kohe te pjesshme ne Shkolle dhe do ti dedikohet analizes dhe vleresimit te metodologjise pedagogjike dhe protokolleve qe adoptohen nga traineret shqiptare ne lidhje me organizimin dhe kordinimin e seminareve, si dhe ne lidhje me metodologjine e perdorur gjate zhvillimit te tyre. Trajnimet do te perqendrohen edhe ne fusha specifike te se drejtes si familjare, tregtare, evropiane etj. Nepermjet tyre synojme te realizojme shkembimin e pervojes me metodologjine e adoptuar ne Shkollat e vendeve te Bashkimit Evropian. Rishikimi dhe permiresimi i menyrave, sipas te cilave stazhi para-profesional dhe profesional te mbikqyren dhe vleresohen nga Shkolla, per zbatimin e te cilit do te realizohen takime periodike te koordinimit ndermjet Shkolles dhe pergjegjesve te stazhit dhe trajnimi i tyre ne sesione specifike per trajnimin e trajnereve, permiresimin e rregullores etj. Periudha e zbatimit te ketij objektivi eshte parashikuar te jete 2008-2010. Fusha e publikimeve dhe puna kerkimore i cili zbatohet nepermjet botimi te pervitshem te revistes shkencore Jeta juridike te Shkolles. Shkolla ne mungese te mbeshtetjes se

32

duhur nga donatoret po ben perpjekje per te siguruar qendrueshmerine financiare nepermjet buxhetit te shtetit. Permiresimi i kapaciteteve institucionale te Shkolles, i cili eshte parashikuar te realizohet gjate periudhes 2009-2010 dhe do te zbatohet nepermjet: Zgjerimit te ambienteve aktuale te Shkolles, realizmi i te cilit eshte ne varesi te zgjidhjes institucionale qe do te behet nga Keshilli i Ministrave, duke pasur parasysh variantet e ofruara nga ne si: Ndertimi i nje kati shtese mbi Magjistratures. Marrja dhe rehabilitimi i katit te trete poshte ambjenteve te Shkolles se Magjistratures. Transferimi ne nje godine tjeter. Shtimi i stafit te Shkolles me 3 punonjes (pedagog, sekretare shkencore, sekretare, gjate periudhes 2009- 2010 katin e katert te godines ku ndodhet Shkolla e

Forcimi i kapaciteteve institucionale te Shkolles Investime Njesia matjes 1.Zgjerim ambjenti 2.Shtim personash (mije leke) Persona e Gjendja aktuale 2008 x x 2009 28000 3 2010 x x Vitet

Avokati i Shtetit Eshte krijuar me Ligjin nr. 8551, date 18.11.1999, Per Avokaturen e Shtetit. Avokatura e Shtetit eshte person juridik dhe perfaqeson e mbron Republiken e Shqiperise (i) ne ceshtjet gjyqesore, ku nje organ qendror ose vendor i administrates publike eshte pale, kundrejt nje person privat si dhe ne (ii) ceshtjet gjyqesore ku Republika e Shqiperise eshte pale kundrejt shteteve te tjera, (iii) para nje gjykate nderkombetare (me perjashtim te Gjykates se Strasburgut). Avokatura

33

e Shtetit perfaqeson dhe mbron ne gjyq interesat pasurore te shtetit per investimet e tij ne subjekte publike ose private. Avokati i Popullit Eshte krijuar me Ligjin nr. 8454, date 4.2.1999, Per Avokatin e Popullit, ndryshuar me Ligjin Nr. 8600, date 10.4.2000. Avokati i Popullit mbron te drejtat, lirite dhe interesat e ligjshme te individit nga veprimet ose mosveprimet e paligjshme e te parregullta te organeve te administrates publike, si dhe te te treteve qe veprojne per llogari te saj. Ministria e Drejtesise Ministria e Drejtesise organizohet dhe funksionon ne perputhje me Kushtetuten e Republikes se Shqiperise, me ligjin nr.8549, date 11.11.1999 "Statusi i nepunesit civil", me dispozitat ligjore per organizimin dhe funksionimin e Keshillit te Ministrave, si dhe me dispozita te tjera ligjore qe parashikojne rregulla te organizimit, funksionimit dhe kompetencave per Ministrine e Drejtesise. Ministria e Drejtesise, ne perputhje me Kushtetuten dhe ligjet dhe ne zbatim te ligjit nr. 8678, date 14.5.2001 Per organizimin dhe funksionimin e Ministrise se Drejtesise, ushtron funksione dhe ka ne kompetence hartimin dhe ndjekjen e politikave, pergatitjen e akteve ligjore dhe nenligjore, si dhe ushtrimin e sherbimeve te nevojshme lidhur me sistemin gjyqesor, sistemin e ekzekutimit te vendimeve penale a civile, sistemin e sherbimeve te lira juridiko-profesionale, bashkepunimin nderkombetar ne fushen civile dhe penale, fushat e tjera te drejtesise dhe te kompetences se saj sipas ligjit, si dhe per bashkerendimin, harmonizimin dhe reformimin e legjislacionit shqiptar ne teresi. Ne ushtrimin e veprimtarise se saj, Ministria e Drejtesise ka per qellim te kerkoje respektimin e Kushtetutes, te ligjeve, realizimin dhe mbrojtjen e dinjitetit, te te drejtave te njeriut dhe lirive themelore, si dhe te kontribuoje ne parandalimin e shkeljeve te ligjit, ne perputhje dhe ne funksion te kerkesave te zhvillimit demokratik dhe te integrimit europian te Republikes se Shqiperise.

34

Ministria e Drejtesise, ne perputhje me ligjin, mbeshtet, bashkepunon dhe bashkerendon veprimtarine e saj me organet e pushtetit gjyqesor dhe me prokurorine, duke respektuar parimin e ndarjes se pushteteve dhe te pavaresise se pushtetit gjyqesor dhe te prokurorise.

3. Adresimi i Prioriteteve 3.1 Prioritetet afatshkurtra (2008-2009) Bazuar n rekomandimet e Komisionit Evropian t dhna n Dokumentin e Partneritetit Evropian, prioritetet afatshkurtra pr Sistemin Gjyqsor jan:

T arrihet nj rritje e vazhdueshme n nivelin e inspektimit t sistemit gjyqsor 3.1.1 Iniciativat ligjore afatshkurtra Iniciativat legjislative synojn rishikimin e ligjeve m t rndsishm, q rregullojn element t organizimit dhe funksionimit t sistemit t drejtsis dhe organeve t ndryshm q veprojn n kt sistem. Qllimi nuk sht vetm prmirsimi i ktyre ligjeve, por sidomos harmonizimi i tyre me njri- tjetrin, prcaktimi i detajuar dhe ndarja e qart e kompetencave t secilit organ. Ligjet, q jan parashikuar t ndryshohen apo jan: Ligji Nr. 8737, dat 12.02.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Prokuroris Ligji Nr. 8811, dat 17.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Ligji Pr administratn Gjyqsore, Rregullore Pr organizimin dhe funksionimin e Administrats Gjyqsore Ligji nr.7829, dat 1.06.1994Pr noterin, i ndryshuar

n Republikn e Shqipris; Lart t Drejtsis,

35

3.1.2 Aktivitetet zbatuese afatshkurtra Pr adresimin e prioriteteve afatshkurtra do t ndrmerren aktivitetet e mposhtme zbatuese: kontrolli i veprimtaris gjyqsore dhe veprimtaris s administrats gjyqsore; organizimi dhe funksionimi i administrats gjyqsore, karriera dhe statusi i vlersimi profesional i gjyqtarve dhe prokurorve; statusi dhe trajtimi i inspektorve t Ministris s Drejtsis.

punonjsve t saj;

3.2 Prioritetet afatmesme (2010-2011) Bazuar n rekomandimet e Komisionit Evropian t dhna n Dokumentin e Partneritetit Evropian, prioritetet afatmesme pr Sistemin Gjyqsor jan: Forcimi i mtejshm i sistemit gjyqesor Ngritja dhe funksionimi i Gjykats Administrative rritje e vazhdueshme e nivelit t inspektimit t sisitemit gjyqsor Ndrmarrje e masave t shpejta pr krijimin e gjykats Administrative me qllim

zhvillimin e proceseve gjyqsore t ksaj natyre

3.2.1 Iniciativat ligjore afatmesme Iniciativat legjislative synojn rishikimin e ligjeve m t rndsishm, q rregullojn element t organizimit dhe funksionimit t sistemit t drejtsis dhe organeve t ndryshm q veprojn n kt sistem. Qllimi nuk sht vetm prmirsimi i ktyre ligjeve, por sidomos harmonizimi i tyre me njri- tjetrin, prcaktimi i detajuar dhe ndarja e qart e kompetencave t secilit organ. Ligjet, q jan parashikuar t ndryshohen apo t draftohen pr t parn her: Ligji nr. 7829, dat 1.06.1994Pr Noterin, i ndryshuar Ligji Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Administrative

36

3.2.2 Aktivitetet zbatuese afatmesme Pr adresimin e prioriteteve afatmesme do t ndrmerren aktivitetet e mposhtme zbatuese: Ndjekja me korektsi e veprimtaris s grupit t puns pr draftimin e ligjit Pr organizizimin dhe funksionimin e Gjykats Administrative Ndjekja me korektsi e veprimtaris s grupit t puns pr draftimin e projektligjit Pr Noterin Organizimi i tryezave t rrumbullakta, prthithja e praktikave m t mira dhe prfundimi i projektligjeve. Marrja e mendimeve nga institucionet e linjs mbi hartimin e projektligjeve dhe prfshirja e tyre n rastet e muara. N zbatim t detyrimit ligjor mbi trajnimin e gjyqtarve do t zhvillohen trajnimet me gjyqtart kryesisht prsa i prket ndryshimeve t akteve ligjore dhe nnligjore; N zbatim t detyrimit ligjor mbi trajnimin e administrats gjyqsore, do t zhvillohen trajnime me kancelar dhe sekretar kryesisht prsa i prket ndryshimeve t akteve ligjore dhe nnligjore, mnyrs s interpretimit dhe zbatimit t tyre.

6. PRMIRSIMI I FUNKSIONIMIT T SISTEMIT T MJEKSIS LIGJORE

1. OBJEKTIVI POLITIK Instituti I Mjeksis Ligjore (IML), institucion qendror i ekspertimit Mjekoligjor ne nje shoqeri demokratike te vendit tone, synon te integrohet n hapsirat evropiane, ku dija dhe krkimi shkencor jan n funksion te zhvillimit dhe arritjes se standarteve t qndrueshme duke praktikuar metodologji te vendeve te perparuara te fushes se ekspertimit mjekoligjor. T arrihet nj rritje e standarteve t ekspertimeve mjeko-ligjore n ndihm t forcimit t shtetit ligjor pr nj integrim t mtejshm me shkencat ligjore t bashkimit Evropjan. Asistenc dhe kualifikime t ekspertve mjeko-ligjor, trajnimi dhe angazhimi me shrbimet mjeko-ligjore me shrbimet homologe t B.E.

37

Gjykojm se procesi i transformimit, reformimit, zhvillimit t ekspertimit mjekoligjor duhet t udhhiqet nga kto parime: Aftesi te larta profesionale, paansia, demokratizimi, barazia para ligjit, shumllojshmria, zhvillimi, cilsia, efektshmria dhe eficienca, liria shkencore akademike dhe autonomia institucionale, prgjegjshmria publike. Qeveria shqiptare do t angazhohet pr nj reform n rritjen e standarteve t ekspertimeve mjeko-ligjore, nprmjet ngritjes s kualifikimeve t ekspertve mjeko-ligjor, toksikologo-ligjor, biologo-ligjor, psikiatr-ligjor. Duke ofruar nj shrbim m t mir n ndihm t gjyqsorit dhe t qytetarve, me ekspert t rekrutuar dhe t vlersuar sipas merits dhe prkushtimit n kryerjen e detyrave individuale. Qeveria do t prmirsoj kualifikimet profesionale tek ekspertt nprmjet nj proesi t hapur konkurues rekrutimi e karriere, si dhe specializimit dhe trajnimet brnda dhe jasht vndit.

2. SITUATA AKTUALE .Kuadri ligjor ekzistues Kuadri ligjor baz n kt fush fokusohet n, sistemi i veprimtaris s ekspertimit mjekoligjor funksionon mbi nj baz ligjore t plotsuar dhe t prditsuar her pas here. Konkretisht: Ligji Nr. 8678, dat 14.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Ministris s Drejtsis. Ligji Nr.7830, dat 15.06.1994, Pr Autopsit. Ligji Nr.7893, dat 22.12.1994 Pr shkencn dhe zhvillimin teknologjik. Ligjet proeduriale shqiptare. Ligji Nr.8085, dat 13.03.1996, Kodi i Puns n Republikn e Shqipris. V.K.M. Nr.120, dat 27.02.2003, Pr krijimin e Institutit t Mjeksis Ligjore. Rregullorja Pr organizimin dhe funksionimin e Institutit t Ekspertimit Mjekoligjor. Kodi i Etiks s Ekspertit mjekoligjor.

38

2.2. Kuadri institucional ekzistues N zbatim t detyrimeve q rrjedhin nga legjislacioni n fuqi, pr fushn e prmirsimit t standarteve t ekspertimeve mjeko-ligjore jan prgjegjse kto fusha : Instituti i Mjeksis Ligjore- varet nga Ministri i Drejtsis sht i prbr nga 31 punonjs. Instituti i Mjeksis Ligjore sht i centralizuar n t gjith territorin e Republiks s Shqipris dhe i ushtron funksionet nprmjet ekspertve mjeko-ligjor, t cilt jan personat e ngarkuar me ligj pr kryerjen e veprimtaris t ekspertimeve mjeko-ligjore, toksikologo-ligjore, psikiatr-ligjore dhe biologo-ligjore n prputhje me dispozitat e Kodit t Proedurs Penale dhe Civile. N nivel qndror sht Drejtori i Institutit t Mjeksis Ligjore i cili prgjigjet pr drejtimin, bashkrendimin dhe kontrollin e shrbimeve mjeko-ligjore, zbatimin e akteve ligjore dhe nnligjore si dhe t praktikave n fushn e veprimtaris s kryerjes s ekspertimeve mjekoligjore. Prgatit dhe nxjerr urdhra, udhzime pr prgatitjen e formularve t akteve t ekspertimeve, organizon dhe ndjek kualifikimet, trajnimet e ekspertve, si dhe ndjek zbatimin e etiks s ekspertit mjeko-ligjor. N nivelin vendor t organizimit n rrethe ekzistojn ekspert mjeko-ligjor n qarqe t punsuar si ekspert mjeko-ligjor me kontrat pune t pjesshme. do ekspert mjeko - ligjor merr masat e nevojshme pr kryerjen e ekspertimeve mjeko-ligjore. Struktura e Institutit t Mjeksis Ligjore prcaktohet nga Ministri i Drejtsis me propozim t Kshillit Drejtues. Pr realizimin e detyrave t Institut t Mjeksis Ligjore ka buxhetin e vet si pjes e veant brenda buxhetit t Ministris s Drejtsis. do akt ekspertimi kryhet kundrejt pagess s tarifave sipas Vendimit t Kshillit t Ministrave Nr. 120, dat 27.02.2003, Pr krijimin e Institutit t Mjeksis Ligjore, t prcaktuara n urdhrin e prbashkt t Ministrit t Drejtsis dhe Ministrit t Financave. Ministria e Drejtsis - nprmjet Drejtoris s Inspektimit dhe shtjeve t Drejtsis ushtron kompetencn e e kujdesjes dhe mbshtet funksionimin e veprimatris s ekspertimeve ligjore si dhe ndjek shtje t tjera n prputhje me dispozitat prkatse t akteve ligjore q rregullojn veprimtarin e tyre.

39

3. ADRESIMI I PRIORITETEVE 3.1. Prioritetet afatshkurtra (2008-2009) Prioritetet e prcaktuara pr Institutin e Mjeksis Ligjore pr periudhn 2008 2009, jan si m posh: T sigurohet zbatimi i Ligjit Pr Shkencn dhe Zhvillimin Teknologjik pr emrimit dhe punn e ekspertve. T arrihet nj standart n ekspertimet ligjore, si dhe kualifikimi i ekspertve.

3.1.2. Aktivitetet zbatuese afatshkurtra Pr adresimin e prioriteteve afatshkurtra do t merren aktivitetet e mposhtme zbatuese: Hartim dhe zbatimi i nj politike strategjike bashkkohore, plotsimi i legjislacionit pr ekspertimet mjekoligjore. Disa shtesa n Rregulloren e Brendshme t Institutit pr kriteret e punsimit t ekspertve. Arritja e akt-marrveshjeve pr binjakzime me institutet homologe t B.E., pr shkmbime prvojash dhe specializimeve t ekspertve. Zhvillimi i sistemit t menaxhimit t cilsis s ekspertimit Ndrtimi i kapaciteteve pr pun krkimore - shkencore Krijimi i mekanizmave pr sigurimin dhe menaxhimin e efektshm t burimeve dhe t mjeteve financiare pr zhvillimin e IML Rikonstruksioni i shrbimeve mjeko-ligjore n rrethe Afrimi i aktiviteteve trajnuese brnda dhe jasht vndit. Sigurimi i ambjenteve t reja ku ndihet e nevojshme. gjith prfshirse dhe

40

Plotsimi i zyrave me mjete logjistike (kompjutera, zyra) si dhe pajisja me aparatura bashkkohore. Krijimi i nj rrjeti t dixhitalizuar n salln e autopsis pr t filmuar t gjith rastet e autopsive Hapja e nj faqje interneti t Mjeksis Ligjore. Ngritja e sistemit t ekspertimit n distanc. Krijimi i nj rrjeti pr komunikim shkencor akademik

1.1.6

Lufta kundr korrupsionit

1. Objektivi politik Lufta kundr korrupsionit prben nj prioritet absolut te Qeveris Shqiptare. Duke pasur si vizion themelor rivendosjen e shtetit ligjor, qeveria angazhohet, duke krkuar angazhimin e t gjith shoqris, me vullnet t vendosur, seriozitet qeveriss, prkushtim, prgjegjshmri t larte n ushtrimin e pushtetit dhe transparence, pr montimin e sistemit t korrupsionit e t monopoleve, rritjen e forcs s shtetit ligjor, nprmjet garantimit t barazis para ligjit pr t gjith dhe sundimit t plote t ktij t fundit. Pr kt qllim, krahas reformave t thella institucionale qeveria do ti kushtoj vmendje disa drejtimeve themelore q lidhen drejtprdrejt me rritjen e shkalls s zbatimit t ligjit. Zbatimi i prgjegjshm i strategjis antikorrupsion n kuadr t Strategjis Kombtare pr Zhvillim e Integrim (SKZHI), synon reduktimin progresiv e t qndrueshm t korrupsionit, forcimin e integritetit t institucioneve dhe promovimin e vlerave n qeverisje nprmjet kultivimit e forcimit t mendsis s shrbimit ndaj qytetarve nga administrata publike, zbatimit t efektshm e t barabart t ligjit, prmirsimit t transparencs e informimit, zhvillimit t shpejt e t qndrueshm ekonomik e njerzor, cilsis, prgjegjshmris e efektivitetit n qeverisje.

41

2. Situata aktuale 2.1 Kuadri ligjor ekzistues Kuadri ligjor baz n fushn e lufts kundr korrupsionit fokusohet, ndr t tjera, n aktet e mposhtme: Ligjin nr.7895 dat 27.1.1995 Kodi Penal i Republiks s Shqipris, i ndryshuar; Ligjin nr.7905, dat 21.03.1995 Kodi i Procedurs Penale i Republiks s Shqipris; Ligjin nr.8485, dat 12.05.1999 Kodi i Procedurave Administrative i Republiks s Ligjin nr.8498, dat 06.10.1999 Pr ratifikimin e Konvents s Kshillit t Europs pr Ligjin nr.8883, dat 18.04.2002 Pr ratifikimin e protokollit t dyt shtes t Ligjin nr. 8635, dat 07.06.2000 Pr ratifikimin e Konvents Civile pr Korrupsionin; Ligjin nr.8778, dat 26.04.2001 Pr ratifikimin e Konvents Penale pr Korrupsionin, Ligjin nr. 9245, dat 24.06.2004 Pr ratifikimin e Protokollit Shtes t Konvents Ligjin nr.8646, dat 20.07.2000 Pr ratifikimin e konvents europiane pr pastrimin, Ligjin nr.8888, dat 25.04.2002 Pr ratifikimin e konvents pr krimin n fushn e Ligjin nr.9262, dat 29.07.2004 Pr ratifikimin e protokollit shtes t konvents pr Ligjin nr. 9492, dat 13.03.2006 Pr ratifikimin e Konvents se Kombeve te Bashkuara Ligjin nr.9284, dat 30.09.2004 Pr parandalimin dhe goditjen e krimit t organizuar;

Shqipris; ndihmn e ndrsjellt juridike n fushn penale dhe protokollin e saj shtes, i ndryshuar; Konvents s Kshillit t Europs pr ndihmn e ndrsjellt juridike n fushn penale;

i ndryshuar; Penale pr Korrupsionin; depistimin, kapjen dhe konfiskimin e produkteve t krimit; kibernetiks; krimin kibernetik...; Kundr Korrupsionit;

42

Ligjin nr.8503, dat 30.06.1999 Pr t drejtn e informimit pr dokumentet zyrtare; Ligjin nr. 9049, date 10.04.2003 Pr deklarimin dhe kontrollin e pasurive te Ligjin nr.9131, dat 08.09.2003 Pr rregullat e etiks n administratn publike;

detyrimeve financiare t t zgjedhurve dhe te disa npunsve publike, i ndryshuar;

Ligjin nr. 9367, dat 07.04.2005 Pr parandalimin e konfliktit te interesave n ushtrimin e funksioneve publike, i ndryshuar me ligjet nr. 9475, dat 09/02/2006 dhe nr. 9529, dat 11/05/2006; Ligjin nr. 9508, date 03.04.2006 Pr bashkpunimin e publikut n luftn kundr korrupsionit; Ligjin nr. 8749, dat 01.03.2004 Pr Shrbimin e Kontrollit t Brendshm n Ministrin e Rendit Publik; Ligjin nr.9643, dat 20.11.2006 Pr prokurimin publik; Ligjin nr.9663, dat 18.12.2006 Pr koncesionet; Ligjin nr.9720, dat 23.04.2007 Pr auditimin e brendshm n sektorin publik; Ligjin nr.9723, dat 03.05.2007 Pr qendrn kombtare t regjistrimit; Ligjin nr.9749, dat 04.06.2007 Pr policin e shtetit; Ligjin nr.9754, dat 14.06.2007 Pr prgjegjsin penale t personave juridik; Ligjin nr.9780, dat 16.07.2007 Pr inspektimin e ndrtimit; Ligji pr Procedurat tatimore; Vendimin nr.794, dat 19.12.2005 t Kshillit t Ministrave Pr krijimin e Task Forcs Vendimin nr 94, date 15.02.2006 t Kshillit t Ministrave Pr miratimin e rregullores

Antikorrupsion pr funksionet dhe procedurat e kontrollit te brendshm administrativ dhe antikorrupsion t Kshillit t Ministrave; Vendimin nr.714, dat 22.10.2004 Pr veprimtarin e jashtme dhe dhnien e dhuratave Vendimin nr.517, dat 15.03.2006 t Kshillit t Ministrave Pr miratimin e planit t Vendimin nr.1, dat 10.01.2007 t Kshillit t Ministrave Pr miratimin e rregullave t Vendimin nr.27, dat 10.01.2007 t Kshillit t Ministrave Pr miratimin e rregullave gjat veprimtaris s npunsit t administrats publike; veprimit t reforms rregullatore n funksion t prmirsimit t klims s biznesit; prokurimit publik, i ndryshuar; t vlersimit dhe t dhnies s koncesioneve;

43

Urdhrin nr. 172, dat 02.11.2005 t Kryeministrit Pr marrjen e masave t shpejta n zbatim t ligjit Nr. 9367, dat 07.04.2005 Pr parandalimin e konfliktit t interesave n ushtrimin e funksioneve publike; Urdhrin nr.202, dat 16.12.2005 t Kryeministrit Pr forcimin e transparencs nprmjet rritjes s prdorimit t internetit dhe prmirsimit t faqeve ekzistuese t internetit; Urdhrin nr.208, dat 29.12.2005 t Kryeministrit Pr vendosjen e numrave t telefonit falas pr denoncimin e korrupsionit; Urdhrin Nr. 135, dat 12.06.2006 t Kryeministrit, Pr ngritjen e Grupit Ndrministror t Puns, pr thjeshtzimin e dokumentacionit shoqrues pr shrbimet e ofruara nga administrata qendrore. Urdhrin nr.170, dat 31.10.2005 t Kryeministrit Pr Krijimin e Task-Forcs pr drejtimin dhe monitorimin e reforms rregullatore ne funksion te prmirsimit t klims s biznesit; VKM nr. 1, dt. 10.01.2007 Pr rregullat e prokurimit publik, ndryshuar me VKM nr. Urdhrin Nr. 1617 dat 11.01.2002 t Ministrit t Brendshm Pr organizimin dhe 153 dt.22.03.2007 funksionimin administrativ t Shrbimit t Kontrollit t Brendshm si dhe aktet e tjera normative n zbatim t ktij ligji.

2.2 Kuadri institucional Strukturat q jan t ngarkuara me luftn kundr korrupsionit, krahas organeve t hetimit e ndjekjes penale (policia e prokuroria) jan: Task Forca Anti Korrupsion (TFA), e krijuar me Vendim t Kshillit t Ministrave nr. 794, dat 19.12.2005. Kjo struktur kryesohet nga Kryeministri dhe prbhet nga antar t Kshillit t Ministrave dhe prfaqsues t institucioneve t tjera t varsis q mbulojn kryesisht menaxhimin e financave publike si dhe kontrollin e auditin. TFA ka pr funksion t analizoj fenomenin, prcaktoj prioritetet, identifikoj masat dhe veprimet konkrete dhe koordinoj punn ndrmjet institucioneve. TFA ka nje qasje m dinamike ndaj fenomenit t korrupsionit dhe synon t aktivizoj kapacitetet e administrats pr t reaguar44

n mnyr t shpejt energjike dhe procedurale ndaj shfaqjeve t praktikave korruptive, abuzimeve, apo deformimeve t ndryshme n administrat. Departamenti i Kontrollit t Brendshm Administrativ dhe Antikorrupsionit, n Kshillin e Ministrave, sht struktura prgjegjse pr kontrollin e brendshm administrativ dhe antikorrupsionin n t gjitha institucionet e pushtetit ekzekutiv (ministrit, institucionet qendrore n varsi t Kryeministrit a ministrave, administrats s prefektit, si dhe n shoqrit tregtare, me kapital shtetror). Misioni i Departamentit sht t kryej verifikimin (hetimin administrativ) e zbatimit t ligjshmris dhe/ose kallzimeve pr praktika abuzive, korruptive a arbitrare, t identifikoj punonjsit e administrats publike, t cilt, me veprime apo mosveprime kan kryer shkelje te akteve ligjore/nnligjore n fuqi, t prgatis rekomandime pr shtjet prfshi edhe llojin e masave ndaj autorve, si dhe t ndrgjegjsoj insitucionet publike n luft kundr korrupsionit. Departamenti ka si funksion te tije edhe koordinimin per hartimin e politikave antikorupsion, si dhe lehtesimin e koordinimin per ndjekjen dhe raportimin e zbatimit te programeve antikorupsion. DKBAA eshte pike fokale per raportimin ne emer te qeverise ne institucionet / dhe organizmat nderkombetare si GRECO (KE) dhe UNODC per Konventen e Kombeve te Bashkuara kunder Korrupsionit. Grupi Ndrministror i Puns, ne baze te Urdhrit te Kryeministrit nr. 195, date 14.08.2006, mbshtetur nga grupi teknik, sht prgjegjs pr hartimin e strategjis dhe rishikimin periodik te saj, koordinimin e puns se ministrive pr hartimin e Planeve te Integruara Ministeriale, qe jan plane te prvitshme veprimi ne zbatim te Strategjis, si dhe ndjekjen dhe monitorimin e zbatimit te Strategjis pr Parandalimin, Luftn Kundr Korrupsionit dhe Qeverisjen Transparente dhe planeve individuale te ministrive pr antikorupsionin. Mbi bazn e nj Memorandumi Bashkpunimi mes Prokuroris se Prgjithshme, Ministris se Brendshme, Ministris se Financave dhe Shrbimit Informativ, sht krijuar dhe sht operacionale Njsia e Prbashkt Hetimore Kundr Krimit Financiar dhe Korrupsionit pran Prokuroris Tirane pr procedimet penale te regjistruara pr vepra penale te korrupsionit. Kjo strukture vepron si nje Task Force operacionale per hetimin, zbulimin dhe venjen para drejtesise te individeve te perfshire ne afera koruptive.

45

Nj rol t rndsishm ne parandalimin dhe luftn kundr korrupsionit luajn strukturat e auditimit t brendshm n institucionet e administrats shteterore, Administrata Doganore, Administrata Tatimore, Kontrolli i Lart i Shtetit, Inspektorati i Lart i Deklarimit dhe Kontrollit t Pasurive, Agjencia e Prokurimit Publik, Avokati i Prokurimeve, etj.

Agjencia e Prokurimit Publik (APP) sht organi qendror pr mbikqyrjen dhe koordinimin e sistemit t prokurimit publik n Shqipri. Avokati i Prokurimeve mbron t drejtat dhe interesat e ligjshm t kandidatve, ofertuesve apo furnizuesve nga veprimet ose mosveprimet e paligjshme e t parregullta t autoriteteve kontraktore n fushn e prokurimit publik, nprmjet monitorimit dhe hetimit t procedurave administrative t prokurimeve publike. Gjithashtu, struktura t posame si sht Drejtoria e Shrbimit t Kontrollit t Brendshm ne Ministrin e Brendshme, kan n objektivat kryesore t puns s saj luftn kundr korrupsionit dhe abuzimeve me detyrn t evidentuar n radht e strukturave t Policis s Shtetit dhe strukturave t tjera t Ministris s Brendshme. Kjo drejtori sht e angazhuar n rritjen e eficenss n verifikimet paraprake t informacioneve, analizimin e plot t t dhnave, prmirsimin e teknikave t hetimit paraprak, te cilat do t sjellin rritje t ndjeshme t numrit t kallzimeve penale pr rastet e korrupsionit. 3. Prioritetet 3.1 Prioritetet afatshkurtra Prioritetet afatshkurtra te prcaktuara ne Dokumentin e Partneritetit Evropian jan si m posht: T harmonizohen Kodi Civil, Kodi Tregtar dhe Kodi Administrativ me Konventn (e Kshillit t Evrops) e Ligjit Civil pr Korrupsionin; T forcohen kapacitetet institucionale pr hetimin dhe ndjekjen penale t korrupsionit; T zbatohet legjislacioni pr parandalimin e mitmarrjes, duke u mbshtetur si duhet n bashkrendimin ndr-institucional; T forcohen mekanizmat e zbatimit t Ligjit pr deklarimin e pasurive;

46

T qartsohen rregullat e parandalimit t konfliktit t interesit n ushtrimin e funksioneve publike; T qartsohen rregullat pr eksesin publik n informacion n linj me standardet ndrkombtare; T ulet numri i zyrtarve q gzojn imunitet dhe t jepet imunitet vetm ather kur sht domosdoshmrisht e nevojshme;

Prioritetet e prcaktuara nga institucionet: Te reduktohet numri i licensave e lejeve, si dhe te thjeshtohen procedurat e licensimeve e te lehtesohet praktika e dhenjes/leshimit te tyre; Te miratohet legjislacioni i permiresuar per reformimin e sistemit te planifikimit urban dhe dhenjes /miratimit te lejeve te ndertimit / zhvillimit; Te miratohen ndryshimet ligjore per reformen ne drejtesi, vecanerisht per ceshtjen e rekrutimit dhe karieres se gjyqtareve, administrates gjyqsore, noterine, permbarimin, si dhe ngritja e gjykates administrative; Konsolidimi i hetimit dhe eficencs se ndjekjes penale, rritja e shpejtsis se ndjekjes penale dhe gjykimit; Prmirsimi i korrupsionit; Trajnimi i personelit n lidhje me praktikat dhe metodat e reja t auditimit t brendshm n sektorin publik dhe kryerja e auditimeve t brendshme n sipas nj plani vjetor t miratuar; Listimi i gjithe procedurave e kritereve t shrbimeve publike q ofrohen dhe thjeshtimi, standartizimi i procedurave per legalizimet e dokumentave; Forcimi dhe konsolidimi i rolit t Bordit t Shkolls n drejtim t forcimit t kontrollit shoqror mbi efektivitetin dhe eficencn prdorimin e burimeve t fondeve e investimeve; Garantimi i transparencs n shprndarjen e subvencioneve pr shkollimin dhe buxhetimin e arsimit ne te gjitha nivelet. Zbatimi i formuls s financimit pr nxns si nj mjet i mekanizmave pr fuqizimin e etiks dhe parandalimin e konfliktit t interesave, duke siguruar bashkpunimin me qytetart pr zbulimin dhe ndshkimin e

47

dobishm n rritjen e transparencs dhe prgjegjshmris. Nxitja e funksionimit t rregullt t qeverive studentore; Krijimii i Urdhrit t Mesuesit, q do shrbej pr t stimuluar msuesit e dalluar dhe ndshkuar ata q do t prfshihen n korrupsion ose n praktika t ndryshme abusive; Forcimi i inspektimit t cilesise s sherbimeve n operatoret publike e private t arsimit t larte; Disiplinimi i kurseve private t ofruara nga msuesit dhe eleminimin e konflikteve t mundshme t interesit; Zbatimi efektiv n praktik i parimit merit preference n kuadrin e procedurave t pranimeve n institucionet e arsimit t lart; Garantimi i regjistrimit t veprimtarive private t mesimdhenies nepermjet vetedeklarimit t zyrtareve publike; Organizim i ri i provimeve n funksion t rritjes s siguris n provime; Konsolidimi i Provimit t Lirimit (mbas pilotimit n ZA Kavaj e Kuks) sipas standarteve t reja Konsolidimi i procesit t vlersimit t standartizuar t msuesve;

Rritja n vazhdimsi e pags s msuesit n masn 20% n vit; Ngritja e APRIAL dhe konsolidimi i funksioneve t tij; Botimi dhe shprndarja n koh e Librit t Transparencs; Shtrirja e dixhitalizimit t amzave edhe ne gjithe shkollat 9 vjeare (shkollat e mesme prfunduar); Prfshirja n programin msimor e orve edukative t detyruara, q trajtojn tema lidhur me korrupsionin dhe luftn kundr tij; Seminare t hapura me nxns e student pr rrezikshmrin e fenomenit t korrupsionit. Rritja e numrit te infektimeve ne subjektet qe cenojn mbrojtjen dhe sigurin e shndetit ne pune dhe bashkrendimi i inspektimeve per punen e zeze me tatim taksat; Shqyrtimi i vlefshmris ligjore te krijimit te titujve te pronsis mbi token bujqsore; Identifikimi i plote i subjekteve qe ushtrojne aktivitet ne mjedis dhe verifikimi i tyre pr pajisje me leje mjedisore dhe zbatimin e detyrave dhe kushteve te percaktuara ne lejet mjedisore. 3.1. 1. Iniciativat ligjore afatshkurtra (2008 2009)

48

Pr adresimin e prioriteteve afatshkurtra do t ndrmerren iniciativat e mposhtme ligjore: Hartimi dhe miratimi i V.K.M pr shtimin e strukturs se inspektimit pran Drejtoris s Prgjithshme t SHKB-s; Ngritja e Njsive te Prbashkt Hetimore Kundr Krimit Financiar dhe Korrupsionit pran dhe ne pese Prokurori t Rretheve kryesore te vendit pr procedimet penale te regjistruara pr vepra penale te korrupsionit;

3.1.2 Aktivitetet zbatuese afatshkurtra (2008 2009) Pr adresimin e prioriteteve afatshkurtra do t ndrmerren aktivitetet e mposhtme zbatuese: Trajnimi i vazhdueshm i punonjsve t SHKB-s, mbi hetimin e veprave penale t korrupsionit dhe prdorimin e teknikave dhe mjeteve speciale t hetimit.

3.2 Prioritetet afatmesme (2010 2011) Prioritetet afatmesme te prcaktuara ne Dokumentin e Partneritetit Evropian jan: T zbatohen Konventat Evropiane pr Korrupsionin n shtje penale dhe civile, t ratifikuara nga Shqipria, si dhe Konventat prkatse t OKB-s. T arrihen rezultate t dukshme n luftn kundr korrupsionit, n t gjitha nivelet dhe fushat, nprmjet zbatimit t legjislacionit prkats Prioritetet e prcaktuara nga institucionet: T prmisohet dukshm infrastruktura logjistike e Shrbimit t Kontrollit t Brendshm; T rritet prdorimi i mjeteve speciale t hetimit, interceptimi i telekomunikimeve dhe prdorimi i informacionit t inteligjencs; Decentralizimi n prgjithsi dhe rritja e autonomis s shkolls n veanti;

49

Vazhdimi i reforms t teksteve alternative dhe liberalizimi i plot i tregut t teksteve shkollor; Ngritja e sistemit t indeksimit dhe klasifikimit t institucioneve t arsimit t larte dhe t mesem sipas cilsis, specifikave e vlerave q ofrojn.

3.2.1 Iniciativat ligjore afatmesme (2010 2011) Pr adresimin e prioriteteve afatmesme do t ndrmerren iniciativat e mposhtme ligjore: Hartimin e nj Urdhri t Ministrit t Brndshm Pr krijimin e nj rrjeti t brndshm ndrlidhjeje t agjenteve operacionale t SHKB-s. Hartimin e nj Urdhri t Ministrit t Brndshm Pr lejimin e informatizimit trsor t informacioneve q disponohen nga ky shrbim. 3.2.2 Aktivitetet zbatuese afatmesme (2010 2011) Pr adresimin e prioriteteve afatshkurtra do t ndrmerren aktivitetet e mposhtme zbatuese: Krijimin e nj rrjeti t brendshm pr ndrlidhjen e agjenteve operacionale t SHKB-s. Zhvillimi i kapaciteteve t grumbullimit dhe analizimit t informacionit nga njsit e analizs s ktij shrbimi.

3.3 Prioritetet afatgjata (2012 2014) Prioritetet Institucionale: T arrihen rezultate t dukshme n luftn kundr korrupsionit t evidentuar n t gjitha strukturat e Policis Shtetit dhe Ministris s Brendshme; Rritjen e sensibilizimit t punonjsve t policis s shtetit ne lidhje me shkaqet dhe masat parandaluese pr veprat korruptive.

50

3.3.1 Iniciativat ligjore afatgjata (2012 2014) Pr adresimin e prioriteteve afatgjata do t ndrmerren iniciativat e mposhtme ligjore: Hartimi i Kodit t etikes dhe sjelljes anti-korrupsionit pr punonjsit e policis s shtetit.

3.3.2 Aktivitetet zbatuese afatgjata (2012 2014) Pr adresimin e prioriteteve afatgjata do t ndrmerren aktivitetet e mposhtme zbatuese: Sensibilizimi i punonjsve t policis, pasurimi i materjaleve te prgjithshme arsimore, lidhur me temn e korrupsionit. Krijimin e temave dhe dhnie leksionesh punonjsve t policis, n qndrat e trajnimit, pr fushn e parandalimit t korrupsionit.

1.2 1.2.1

Te Drejtat e Njeriut dhe Mbrojtja e Minoriteteve Respektimi i t drejtave t njeriut

1.2.1.1 Prmirsimi i sistemit t burgjeve

1.Objektivi Politik

51

Ne kuader te garantimit te te drejtave baze dhe themelore te individit, respektivisht per te drejtat dhe lirite qe u njihen te paraburgosurve dhe te denuarve me burgim, qeveria shqiptare konsideron angazhim paresor krijimin e kushteve te duhura per zbatimin me rigorozitet te te gjitha detyrimeve qe rrjedhin nga kuadri ligjor ekzistues duke siguruar qe te gjitha organet e zbatimit te ligjit te sigurojne nje trajtim njerezor te personave te paraburgosur e te denuar dhe shnderrimin e denimit penal ne nje mundesi riedukimi. Duke patur parasysh qe kuadri ligjor per sistemin e burgjeve eshte gjithmone e me teper duke u perafruar me standartet nderkombetare ne fushen penitenciare nje objektiv tjeter i rendesishem mbetet zbatimi i te gjitha rekomandimeve, rregulloreve dhe akteve te tjera nderkombetare ne kete fushe, si per sistemimin e burgimit ashtu edhe per ate te paraburgimit si dhe detyrimeve qe rrjedhin nga zbatimi i Marreveshjes se Stabilizim-Asocimit. Fleksibiliteti i te gjitha akteve te mesiperme shton perspektivat per te permiresuar zbatimin e tyre praktik ne sistemin e burgjeve ashtu si edhe ne Evrope ku keto rregulla jane shnderruar ne nje simbol dhe stimuj per permiresimin e standarteve te pergjithshme dhe regjimeve humanitare e perparimtare te trajtimit. Ne kete menyre garantohet qe denimi me heqje lirie do te zbatohet ne menyre te paanshme duke mos patur diskriminim per arsye feje, race, ngjyre, seksi, mendimi politik, ekonomik etj. Gjithashtu nje vend te vecante dhe prioritet per qeverine shqiptare eshte zgjidhja e problemit te mbipopullimit te burgjeve duke zbatuar me rigorozitet edhe Rekomandimet e Keshillit te Evropes. Ne kete menyre jane siguruar kushtet e domosdoshme per zbatimin e projekteve te ndryshme te mbeshtetura financiarisht nga Qeveria Shqiptare, programi CARDS per ndertimin e burgjeve te reja dhe rikonstruksionin e atyre ekzistues.

2. Situata aktuale Kuadri ligjor ekzistues 2.1 Kuadri ligjor baze ne kete fushe fokusohet ne: Ligji nr 8688, date 14.05.2001 Per organizimin dhe funksionimin e Ministrise se Drejtesise; Ligji nr 8331, date 21.04.1998, Per ekzekutimin e vendimeve penale;

52

Ligji nr 8137, date 31.07.1996, Per ratifikimin e Konventes Evropiane Per mbrojtjen e te drejtave dhe lirive themelore; Ligji nr. 8328, date 16.04.1998, Per te drejtat dhe trajtimin e te denuarve me burgim, i ndryshuar Ligji nr 8321, date 02.04.1998 Per Policine e Burgjeve i ndryshuar Ligji nr 9397, date 12.05.2005 Per sherbimin e Kontrollit te Brendshem ne Sistemin e Burgjeve 2.2 Kuadri institucional ekzistues Per zbatimin e detyrimeve qe rrjedhin nga legjislacioni ne fuqi, per respektimin e te drejtave te njeriut respektivisht per sistemin e burgjeve, institucionet prgjegjse jane; Drejtoria e Pergjithshme e Burgjeve.Mbeshtetur ne Ligjin nr. 8678, date 14.05.2001 Per organizimin dhe funksionimin e Ministrise se Drejtesise, i ndryshuar me ligjin nr.9112, date 24.07.2003, DPB eshte nje institucion ne varesi te Ministrise se Drejtesise i cili ndjek e realizon organizimin dhe funksionimin e sistemit te paraburgimit, te ekzekutimit te vendimeve penale, te vuajtjes se denimit etj. Ministria e Brendshme, ne lidhje me te ndaluarit, respektimin e te drejtave te shtetasve te ndaluar qe qendrojne ne komisariatet e policise. Prokuroria e Pergjithshme, ne lidhje me ekzekutimin e vendimeve penale dhe trajtimin e kerkesankesave te te denuarve dhe te paraburgosurve, rastet e kallzimeve per keqtrajtime te burgosurve nga personeli i policise se burgjeve etj.

Asistenca teknike Asistenca teknike qe po zbatohet ne kete fushe fokusohet ne: Misioni EURALIUS II financuar nga programi CARDS 2006 me nje shume prej 4,5 milion Euro

53

Ngritja e burgut te Korces ( faza e pare ) finAncuar nga CARDS 2002 me nje shume prej 2,5 milione Euro Ngritja e burgut te Korces ( faza e dyte ) financuar nga CARDS 2004 me nje shume prej 2,5 milione Euro Asistence nga CARDS 2004 per trajnime per stafin e burgjeve me nje shume prej 0,5 milione Euro Ngritja e institutit te te miturve me asistence nga CARDS 2004 me nje shume prej 1,5 milione Euro Asistence nga CARDS 2002-2004-2005, per paraburgimin ne Vlore me nje shume prej 4,4 milione Euro.

3. Prioritetet Prioritetet afatshkurtra Prioritetet e percaktuara per Qeverine Shqiptare per periudhen 2008-2009 jane si me poshte: Te respektohen konventat nderkombetare per ngritjen dhe drejtimin e institucioneve penitenciare. Te zbatohet master plani 2004 me qellim permiresimin e kushteve per te ndaluarit dhe te burgosurit ne pritje te gjykimit . Te zbatohet me rigorozitet Kodi i Etikes per sistemin e burgjeve.