>>> sayi 32 - cu.edu.trekinoks.cu.edu.tr/hib/32.pdf>>> sayi 32 herhangi bir...

>>> SAYI 32

Herhangi bir say›y› kaç›rd›¤›n›zda, bunu abone bölümümüzden temin etmeniz ve “Herkes ‹çin Bilgisayar”› eksiksiz olarak biriktirmeniz mümkün.En temelden bafllayan bilgi düzeyi ileri düzeylere kadar yükselecek. Böylece “Herkes ‹çin Bilgisayar” her düzeyden kullan›c› için “eksiksiz” bir baflvuru kayna¤› olacak.

Bilgisayar›n›zla ilgili her türlü sorun için“Herkes ‹çin Bilgisayar” Destek Telefonu

0 800 211 61 17Saatleri: 9.30 - 11.00, 13.00 - 14.30

Abone Servisi0 800 211 61 18

TEMEL B‹LG‹LER

PROJELER

INTERNET

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE

PÜF NOKTASI

ELEKTRON‹K TEBR‹K KARTLARIINTERNET ÜZER‹NDEN TEBR‹K KARTI GÖNDERMEK.

WEB SAYFANIZI SUNMAKWEB SAYFANIZI NASIL Z‹YARETE AÇAB‹L‹RS‹N‹Z?

WEB SAYFASINDA L‹STELERWEB SAYFANIZDA ÇEfi‹TL‹ L‹STELER OLUfiTURMAK.

MET‹N ‹STAT‹ST‹KLER‹WORD ‹LE ÇALIfiMANIN PÜF NOKTALARI.

WINDOWS

WINDOWS 95 VE 98’‹N FARKLARIDE⁄‹fi‹K WINDOWS SÜRÜMLER‹ HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER.

FRONTPAGE’E ‹LK BAKIfiFRONTPAGE UYGULAMASI VE ÖZELL‹KLER‹

BITMAP GRAF‹KLERFARKLI GRAF‹K FORMATLARI VE KULLANIM ALANLARI.

INTERNET TV NED‹R?INTERNET KULLANIMINDA ALTERNAT‹F ARAÇLAR.

ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (6)WINDOWS 98 ‹Ç‹N ÖNEML‹ ‹PUÇLARI.

33. SAYIDA NELER VAR?

TEMEL B‹LG‹LERBITMAP GRAF‹K PROGRAMLARI

WINDOWSMASAÜSTÜNÜ ÖZELLEfiT‹RMEK

PROJELERYAZIM DENET‹M‹

INTERNETÜCRETS‹Z E-POSTA S‹TELER‹

INTERNET EXPLORER AYARLARI

‹LER‹ SEV‹YEDE TABLOLAR

MULTIMEDIA VE E⁄LENCEB‹LG‹SAYARDA MÜZ‹K

PÜF NOKTASIÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (VII)

Vogel Yay›nc›l›k Piyalepafla Bul. Zincirlikuyu Cad. Ün ‹fl Merkezi No: 231/3

80380 Kas›mpafla-‹STANBULTel: (212) 297 17 24 Faks: (212) 297 17 33

Genel Yay›n Yönetmeni: Gökhun Sungurtekin (Sorumlu), Yaz› ‹flleriMüdürü: Mahmut Karsl›o¤lu, Editör: M. Berker Güngör, Grafik Tasar›m: Murat Çelik, Vogel Sat›fl Müdürü: Gönül Morgül, Müflteri Temsilcisi: YelizKoyun, Pazarlama Müdürü: Güler Okumufl, Abone Sorumlusu: Nur Geçili,Da¤›t›m: Cem Cenker, Üretim: Turgay Tekatan, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti.Genel Müdürü: Hermann W. Paul, Genel Müdür Yard›mc›s›: Beste Özerdem, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti. Ad›na Sahibi: Gökhun Sungurtekin,Renk Ayr›m›-Film Ç›k›fl ve Bask›: As›r Matbaac›l›k Ltd. fiti., Da¤›t›mB‹RYAY A.fi.

15 May›s’ta Bayilerde

Kaç›rmay›n!

TEMEL B‹LG‹LER BITMAP GRAF‹KLER

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER 167

>>>

‹lk bilgisayarlar sadece harf ve rakamlar› ekra-na getirebilen basit grafik kabiliyetlere sahiplerdi.Bir süre sonra bunlar›n d›fl›ndaki çizimleri ger-çeklefltirebilen bilgisayarlar da tasarlanmaya bafl-lad›, ancak yine de ilk bafllarda bu grafikler ol-dukça basit ve yetersiz kal›yordu. K›sa sürede git-tikçe artan kullan›c› ihtiyaçlar›na cevap verebile-cek kalitede grafiklerin ortaya ç›kmas› kaç›n›l-mazd›. Nitekim öyle de oldu, bugün pek çoksektörde bilgisayar grafiklerindenfaydalan›lmaktad›r. Bu sektör-ler ve onlar taraf›ndan kul-lan›lan grafik türleri ken-di içlerinde farkl› grupla-ra ayr›l›rlar.

Temelde iki tür grafikyap›s› mevcuttur, bunlar-dan en eski ve en s›k kulla-n›lan› bitmap tabir edilen tür-deki grafiklerdir. Bitmap grafiklerbaflta oyunlar olmak üzere pek çok grafik uygu-laman›n temel tafl›d›r denebilir. Hemen her uygu-lamada ve kullan›m alan›nda bitmap grafiklererastlamak mümkündür. Günümüzde grafik bilgi-sayar uygulamalar›na dijital resimler, foto¤raflarve filmler gibi konular› da ilgilendirdi¤inden, bit-map grafikler daha yayg›n kullan›l›r olmufllar-d›r. Bitmap d›fl›ndaki ikinci grafik türü isevektör tabir edilen grafiklerdir. Bunlar özel-likle 3 bo-yutlu çi-zim vetasar›muygu-lama-lar›-

n›n yayg›nlaflmas›yla önem kazanm›fllard›r. Birzamanlar sadece ileri seviyedeki tasar›mc›lar› il-gilendiren bu grafik türü, günümüzde filmlerdenoyunlara dek pek çok uygulamada kapsaml› ola-rak kullan›lmaktad›r.

Bitmap grafikler yap› olarak çok karmafl›k sa-y›lmazlar. Bir yüzey üzerine yerleflmifl olan mil-yonlarca küçük noktadan oluflurlar. Bu noktalar

tek tek insan gözü taraf›ndan se-çilemeyecek kadar küçük-

türler. Her biri "pik-sel" olarak tan›m-

lanan bu nokta-lardan ancakmilyonlarcas› biraraya geldi¤inde

ortaya anlaml›bir görüntü ç›kar.

Bu noktalar›n her biriRGB denen renk kodla-

mas›na uygun olarak belirli birtondaki rengi ifade eder. Her pikselin resmin bü-tünü içinde nereye yerlefltirilece¤i de ayr›ca depo-lanan bir bilgidir. Resmin bütünü oluflturulaca¤›zaman tüm bu noktalar uygun biçimde belirlenenalan üzerine yerlefltirilir ve ekranda bu flekilde

görüntülenirler.Bu flekilde bir resim görüntülenirken kalite-

yi belirleyen en önemli unsur, sizin de kolay-ca tahmin edebilece¤iniz gibi, resmi olufltu-

ran noktalar›n say›s›d›r. Bu grafik tekni¤itemel olarak insan gözünün bir yüzeydekiçok say›daki noktay› kaynaflt›rarak alg›-lamas› prensibine ba¤l› olarak çal›fl›r. Bu

yüzden alan üzerindeki nokta say›s› nedenli yüksek ve noktalar›n boyutu nedenli düflük olursa, göz o kadar kolayyan›lt›lacak, ortaya ç›kan görüntü de

o denli yüksek kaliteli olacakt›r.Nokta say›s› azald›¤›nda gözü ya-n›ltmak zorlafl›r, sonuç olarak or-

taya karelerden oluflmufl gibi görünen verahats›z edici bir resim ç›kar.

BITMAP GRAF‹KLERBilgisayar dünyas›nda ilk grafiklerin ortaya ç›k›fl› oldukça eskiye dayan›r.

Bitmap grafiklerin en büyük zay›fl›klar›ndan biriveri dosyalar›n›n afl›r› büyük olabilmesidir. Birbitmap resmi oluflturan noktalar›n herbiri renk vekoordinat bilgisine sahiptir. Bu bilgiler depolan›r-

ken sabit disk, kullan›l›rken de dinamik haf›zaüzerinde tutulmak zorundad›r.Her noktan›n önemli miktarda ve-riyi içermesi ve her resmin çoksay›da noktadan oluflmas› veridosyalar›n›n boyutlar›n›n afl›r› bü-yümesine sebep olabilmektedir.Özellikle kaliteli olmas› için çoksay›da noktadan oluflturulmufl re-simlerin boyutlar› tafl›ma ve depo-lamada sorun yaratacak kadarbüyük olabilir. ‹flte bu soruna çözüm bulmak

168 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER


<<<

için bitmap grafiklerin oluflturulmas›nda alterna-tif formatlar›n gelifltirilmesi gerekmiflti. Normal-de kullan›lan BMP format› çok yer kaplamaproblemine ra¤men, daha profesyonel kullan›c›lariçin bir sorun oluflturmamaktayd›. Ancak bu dos-yalar günlük kullan›mda sorun yaratt›¤› için JPGve GIF formatlar›n›n oluflturulmas› gerekti. Budosya formatlar› da bitmap grafikleri içerirler, nevar ki resmi oluflturan noktalar› tamamen farkl›bir mant›kla s›k›flt›r›lm›fl bir biçimde saklarlar.Bu "s›k›flt›rma" ifllemi bir grup noktaya dair veri-lerin tek bir nokta içine toplanmas›ndan ibarettir.Ancak sonuçlar oldukça etkileyicidir, bu formatadönüfltürülmüfl bir resim dosyas› eski yöntemleyap›lan depolaman›n ancak onda biri kadar boflyer kaplar.

Ne var ki bu s›k›flt›rma yöntemi her tür resimdeiyi sonuç vermeyebilir. Özellikle çok karmafl›k de-senlere sahip resimlerde, uygulanan s›k›flt›rman›nölçüsüne ba¤l› olarak belirgin kalite düflüfllerigözlemlenebilir. Fakat belirgin tonlardaki nispe-ten basit resimlerde, mesela günbat›m›nda denizmanzaras› gibi, s›k›flt›rma iyi sonuçlar verir vekalite insan gözünün farkedemeyece¤i kadar be-lirsiz de¤iflim gösterir. Her halükarda bitmap gra-fikleri s›k›flt›rarak depolama oldukça faydal› ol-mufltur. Özellikle Internet üzerinde resimlerinsaklanmas› ve aktar›lmas› için gereken yer ve za-man problemini büyük oranda çözmüfltür.

Dijital kamera ve taray›c›lar bitmapgrafikler kullanarak çal›flan ayg›tlard›r.Bunlarda elde edebilece¤iniz resimlerin ka-litesi do¤rudan sunduklar› çözünürlükle,yani nokta say›s› ile ba¤lant›l›d›r. Kamera-lar için 1 ila 3.3 MB piksel de¤eri, taray›-c›lar için ise 1200 dpi de¤eri iyi rakamlarolarak kabul edilmelidir.

>>>

I < >INFO

Bitmap Programlar:MS Paintbrush – Windows iflletim sisteminin basit bitmap grafikler için haz›rlanm›fl standard uygu-lamas›d›r.MS Imaging – Windows iflletim sisteminin bitmap resimleri ifllemek için haz›rlanm›fl standard uygu-lamas›d›r.ACDSee – Tüm yayg›n bitmap resim formatlar›n› görüntüleyebilen geliflmifl bir Shareware uygulama-d›r.Paint Shop Pro – Bitmap resimleri iflleyebilmek için haz›rlanm›fl profesyonel bir uygulamad›r.Adobe Photoshop – Bitmap foto¤raflar› iflleyebilmek için haz›rlanm›fl profesyonel bir uygulamad›r.

Vektör Programlar:Corel Draw – Vektör grafiklerle çal›flmak için haz›rlan-m›fl profesyonel bir uygulamad›r.

3D Grafikler:Bryce 3D – Meta Creations firmas› taraf›ndan üç boyutlugrafik tasar›mlar› ve animasyonlar› için haz›rlanm›fl pro-fesyonel bir yaz›l›md›r.3D Studio Max – Özellikle çeflitli film hilelerinde kullan›-lan geliflmifl bir profesyonel yaz›l›md›r.


HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER 169

>>>

BITMAP GRAF‹KLER NASIL HAZIRLANIR?Bitmap grafiklere bilgisayar›n›zda her zaman

bol bol rastlayabilirsiniz. Özellikle Windows iflle-tim sistemi çal›flmas›nda BMP format›ndaki bit-map grafiklere dayanan bir grafik yap›ya sahiptir.Masaüstüne yerlefltirdi¤iniz arka plan resimleridahil pek çok resim dosyas› BMP fleklinde kulla-n›l›r. Bunun d›fl›nda Windows iflletim sistemi için-de basit bitmap resimler haz›rlamak ve ifllemekiçin tasarlanm›fl olan Paint uygulamas› da yer al-maktad›r. Ayr›ca Internet üzerinden bilgisayar›n›-za indirebilece¤iniz JPG ve GIF format›ndaki re-simler de temelde bitmap grafiklerdir.

Bunlar›n haricinde dijital kameralar ve foto¤rafmakineleri de bitmap grafikler kullanan ayg›tlar-d›r. Bunlar çekilen foto¤raflar› bitmap biçimindekaydeder ve görüntülerler. Bunlar› bilgisayar›n›zaba¤layarak resimleri aktarabilir ve iflleyebilirsi-niz. Ayr›ca taray›c›lardan da bitmap grafikler el-de etmek için faydalanabilirsiniz. Bu ayg›tlar datarama ifllemi sonucunda elde ettikleri verileribitmap grafikler flekline dönüfltürüp o flekilde bil-gisayar›n›za gönderirler.

Bitmap grafik-lerin profesyo-nel ifl alanla-r›nda da kul-

lan›ld›¤›n› söylemifl-tik. Gerçekten de özellikleresim ve foto¤raf iflleme konusundauzmanlaflm›fl profesyoneller, kulland›klar› geliflmifluygulamalar›n da yard›m›yla ortaya sanat eserisay›labilecek ifller ç›karabilmektedirler. Meselaçekti¤iniz foto¤raflar› uygun biçimde donanm›flbir foto¤raf stüdyosuna götürdü¤ünüzde, buradakiuzmanlar bilgisayar yard›m›yla onlar üzerinde uy-gun rötufllar gerçeklefltirebilmekte, böylece vasatresimleri yüzüne bak›l›r hale getirebilmektedirler.Ancak tabii ki bu ifl için gereken yaz›l›m ve dona-n›m sadece iflinin ustas› profesyonellerin alabile-ce¤i fiyatlardad›r.

Bitmap grafikleri haz›rlamak ve ifllemek için ge-reken programlar en basitten en geliflmifle dekuzanan bir yelpazede bulunurlar. Basit uygulama-lar genellikle ortalama bir kullan›c›n›n günlük ih-tiyaçlar›n› karfl›layabilecek yetenektedirler. Dahageliflmifl yaz›l›mlar ise yüksek fiyatl›d›rlar fakatkullan›c›lara çok daha fazla seçenek sunabilmek-tedirler. Bu gibi yaz›l›mlarla farkl› formatlardadepolanm›fl bitmap grafik dosyalar›n› tareay›c› gi-bi de¤iflik kaynaklardan alabilir, üzerlerinde bü-yük de¤ifliklikler yapabilirsiniz. Ayr›ca s›f›rdankendi resimlerinizi olufl-turmak da müm-kündür.

Memory Card tabir edilen veri depo-lama ortamlar› günümüzde pek çok tafl›na-bilir dijital ayg›tta kullan›lmaktad›r. Farkl›firmalar taraf›ndan üretilen de¤iflik Me-mory Card modelleri vard›r, bunlar 8 ila 64MB aras›nda kapasitelere sahiptirler.

>>>

I < >INFO

170 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER


<<<

VEKTÖR GRAF‹KLERBitmap grafikler d›fl›nda en çok kullan›lan ikinci

grafik türü vektör tabir edilen grafiklerdir. Vektörgrafikler bitmap gibi bir alan› kaplayan noktalar-dan oluflmazlar. Aksine bunlar belirli koordinatlararas›nda çizilmifl olan do¤ru ve e¤rilerden meyda-na gelirler. ‹ki nokta aras›nda bir çizgi çizmekher bilgisayar›n yapabilece¤i temel hesaplamalar-dan biridir. Bu yüzden bu do¤ruyu çizdirebilmekiçin bilgisayara sadece bafllang›ç ve bitifl noktala-r›n›n koordinatlar›n› vermek genellikle yeterli ol-maktad›r. Bu ise vektör grafiklerin bir çizgi çize-bilmek için bitmap grafiklerden çok daha az verikullanmas› anlam›na gelir. Haliyle vektör grafik-lerle çizilmifl bir resim çok daha az depolama ala-n›na ihtiyaç duyacakt›r.

Vektör grafiklerin ikinci önemli özelli¤i ise bo-yutlarda yap›lan de¤iflikliklerin görüntü kalitesin-de büyük düflüfllere yol açmamas›d›r. Bu da vektörgrafiklerle yap›lan çizimlerin gerekti¤inde istendi-¤i flekilde de¤ifltirilebilmesine imkan tan›r. Ne varki bu iyi yanlar›na karfl›l›k vektör grafiklerin birde zay›fl›¤› mevcuttur. Çizimlerde genellikle önce-den tan›mlanm›fl do¤ru ve e¤riler kullan›ld›¤›n-dan, bu durum çizim yapan kiflinin çal›flma s›n›r-lar›n› daraltmaktad›r. Bitmap grafiklerle kolayca

elde edilebilecek flekilleri ya da görsel etkilerivektör grafiklerle baflarmak her zaman mümkünolmamaktad›r.

3D GRAF‹KLER3D olarak bilinen grafik türü için söylenebilecek

en iyi fley, bitmap ve vektör grafiklerin bir birlefli-mi oldu¤udur. Bu tür grafikler oluflturmak için ol-dukça geliflmifl programlar kullan›l›r. Burada çizi-lecek nesnenin ana hatlar› vektör grafiklerle ha-z›rlan›r. Vektör grafikler aras›nda kalan bölümlerise bitmap yüzeylerle kaplanarak doldurulur. Böy-le çizilmifl bir nesneyi de¤iflik aç›lardan görmekve gerekti¤inde izleme mesafesini de¤ifltirebilmekmümkündür. Çok geliflmifl çizimlerde nesne yak-laflt›kça daha fazla vektör ve bitmap kaplamakullan›larak detay seviyesinin artmas› sa¤lanabi-lir. Bu özellikle endüstriyel tasar›m ve oyun gra-fikleri gibi konularda çok yayg›n olarak kullan›lanbir yöntemdir. Ancak gereken yaz›l›m ve dona-n›mlar ço¤unlukla sadece bu iflten para kazananprofesyonellerin yat›r›m yapabilece¤i kadar paha-l›d›r.

Çeflitli grafik programlar›n› bulabilece¤iniz Web adresleri:

www.mayura.com – PageDraw uygulamas›www.point-central.com – Çeflitli font ve grafik uygulamalar›www.hotnewfree.com – Çeflitli grafik ve müzik uygulamalar›www.povray.org – Pov-Ray 3D grafik program›

>>>

WINDOWSWINDOWS 95 VE 98’‹N FARKLARI

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS 93

>>>

WINDOWS 95 VE 98’‹N FARKLARIBazen en son donan›m ve yaz›l›mlara sahip olmak

iyi bir çal›flma için yeterli olmayabilir.

Bilgisayar dünyas› hem yaz›l›m, hem de dona-n›m bak›m›ndan devaml› olarak geliflen ve ilerle-melere sahne olan bir ortamd›r. Dünün üstün per-formansl› donan›mlar› bugün yetersiz say›labilir,birkaç ay önce çok geliflmifl olarak kabul edilenyaz›l›mlar ise daha siz kullanmay› ö¤renemedenilkel duruma düflebilir. Bunlara bir de yeni ç›kanürünlerin her zaman için normalden daha pahal›oldu¤unu eklerseniz, asl›nda bu piyasay› günü gününe takip etmenin mümkün olmad›¤›n› anlars›n›z.

Ancak zaten bilgisayar dünyas› ad›m ad›m takipedilmesinde baz› zararlar bile olabilen bir ortam-

d›r. Herfleyden ön-ce en son ç›kan veen çok ad› geçendonan›m ya da ya-z›l›mlar›n eskisin-den daha zay›f, da-ha yetersiz ol-mas› ihtimali herzaman mevcuttur.Belki yeni bir ek-ran kart› bir önce-ki nesilden çok da-ha h›zl› çal›fl›yorolabilir, ama yeter-siz yaz›l›m deste¤i

ya da s›k s›k çökmelere sebep olan küçük bir ta-sar›m hatas› o kart› daha siz kasan›za monte ede-meden antika durumuna düflürebilir. Yeni dona-n›m ve yaz›l›mlarla bafl›n›za gelebilecek ens›k ve en kötü olaylardan biri de, öncedengayet rahatl›kla çal›flt›rd›¤›n›z uygulama-lar› ya güçlükle ya da hiç çal›flt›ramakt›r.Bunun sebebi her zaman için donan›m mo-delleri ve program sürümleri aras›ndauyumsuzluklar olmas›d›r. Ço¤unlukla bir

yenilikle karfl›laflt›¤›n›zda bundan etkilenmenizkaç›n›lmazd›r.

Yukar›da bahsetti¤imiz hemen tüm uygulamalariflletim sistemleri için de geçerlidir. Günümüzdeev bilgisayarlar›nda en s›k rastlanan iflletim siste-mi Windows olmaktad›r. Ancak piyasada tek birWindows yoktur. Aksine 95, 98, 2000, ME gibide¤iflik adlar alt›nda, birbirinden az ya da çokfarkl› olan Windows sürümleri mevcuttur. Burada önemli olan de¤iflik sürümler aras›ndakifarklar› bilmek ve size en uygun olana karar verebilmektir.

94 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS

WINDOWS <<<

WINDOWS 95 VE 98’‹N FARKLARI

WINDOWS 98’DEK‹ DE⁄‹fi‹KL‹KLERWindows 98 iflletim sistemindeki yeniliklere flöy-

le bir bakt›¤›m›zda, de¤iflikliklerin büyük k›sm›n›nInternet kullan›m›n› kolaylaflt›rmaya yönelik oldu-¤unu görürüz. Öncelikle arabirimde köklü de¤iflik-likler yaparak kullan›c›lar›n kafas›n› kar›flt›rmakyerine, masaüstüne yeni simgeler eklenerek baz›önemli ifllevlere kolayl›kla eriflebilmeleri amaçlan-m›fl.

Burada arabirimi en çok etkileyen ve bir öncekiWindows’tan en farkl› k›lan de¤ifliklik ise öncedenayr› olarak sunulan MS Internet Explorer uygula-mas›n›n iflletim sistemine entegre edilmifl olmas›-d›r. Daha önceden Windows Gezgini ad›yla tan›d›-¤›m›z dosya kontrol sistemi sadece arabirim ola-rak de¤il, iflleyifl aç›s›ndan da Internet Explorerile benzer özelliklere sahip olmufltur. Bu birleflme-nin temel amac› kullan›c›yakolayl›k sa¤lamakt›r. Dahaönceden Web adresleri ara-s›nda dolaflmay› sa¤layankontrol tufllar›, bu entegras-yonla dosya sistemi içindegezinirken de kullan›labilirhale gelmifltir. Ayr›ca her-hangi bir klasörün içindey-ken adres çubu¤una istenenweb adresi girilerek InternetExplorer h›zl› bir flekildebafllat›labilir.

Windows 98’debulunan bir di-¤er önemli ye-nilik ise siste-me eklenen birkaç basit

kontrol sayesinde iflletim sistemini Internet üze-rinden h›zl› bir biçimde güncelleme imkan›n›nkullan›c›ya tan›nm›fl olmas›d›r. Bu kontroller sa-yesinde iflletim sistemi üretici firman›n web sitesi-ne ba¤lan›r, sonra da uygun olan ek veri paketle-rini alarak kendini günceller.

Arabirim haricinde Windows 98eski sürüme nazaran çok daha iyi

bir donan›m ve yaz›l›m deste¤inesahiptir. Herfleyden önce siste-min yeni eklenen ayg›t ve yaz›-l›mlar› do¤ru bir biçimde tan›-mas› mümkün olmaktad›r. Tabiipiyasadaki tüm donan›mlar›n sü-

rücülerine sahip de¤ildir ama yinede eskisinden çok daha genifl bir

veri taban› oldu¤u söylenebi-lir. Ayr›ca sisteme eklenen"sihirbaz" uygulamas› hemenher tür donan›m ve uygula-

man›n kurulumunda dev-reye girerek kullan›c›-lar›n iflini kolaylaflt›r-

maktad›r.

Yeni Windows 98 sürümlerinde bulunabilen baz› Internet kullan›m›na yönelik uygulamalar:

MS Internet Explorer – Web sitelerinin içeriklerini görüntülemeye ve veri indirmeye yönelik browseruygulamas›.MS Outlook Express – Internet üzerinden e-posta al›flverifli için haz›rlanm›fl özel yaz›l›m.MS Netmeeting – Internet üzerinden ses, görüntü ve veri al›flverifliyle oturumlar düzenlemeye yara-yan bir uygulama.MS NetShow – Internet üzerinden canl› video yay›nlar›n› seyretmek için haz›rlanm›fl bir uygulama.MS FrontPage Express – HTML dilinde kodlama yaparak web sitesi haz›rlamaya imkan tan›yan özelbir yaz›l›m.Personal Web Server – Bilgisayar›n›z› yerel a¤ üzerinde sunucu olarak kullanman›za imkan verenözel bir uygulama.

WINDOWS


>>>WINDOWS 95 VE 98’‹N FARKLARI

SÜRAT VE GÜVENL‹KWindows sürümleri ilerledikçe h›z ve güvenlik

aç›s›ndan belirgin bir geliflme kaydettikleri aç›k-t›r. Nitekim Windows 98 bir öncekine oranla çokdaha h›zl› ve dengeli çal›flabilen bir iflletim siste-midir. Yeni nesil donan›mlar›n da deste¤iyle sis-tem kullan›lmad›¤›nda uyku durumuna geçebil-mekte, ama yeniden uyand›r›ld›¤›nda h›zl› bir bi-çimde istenen uygulamalar› çal›flt›rabilmektedir.

Windows 98 daha önceki sürümlerde bulunma-yan ayg›t ve ba¤lant› türlerini de desteklemekte-dir. Özellikle USB, AGP, FireWire, ACPI gibi yeninesil h›zl› veri aktarmaya yönelik ba¤lant› nokta-lar›n› hatas›z olarak tan›mlayabilmekte ve kulla-nabilmektedir. Özellikle AGP ve USB ba¤lant›noktalar› art›k çok yayg›n olarak kullan›ld›klar›n-dan önemlidirler. AGP ba¤lant› noktas› bilgisaya-r›n anakart› üzerinde bulunur. Buraya yeni nesilekran kartlar› tak›l›r, grafik iflleme h›z› ve kapasi-tesi PCI türü kartlara göre çok daha h›zl›d›r.USB ba¤lant› noktalar› ise genellikle bilgisayarkasas›n›n arka k›sm›nda yer al›rlar. Bu noktalarahemen her türlü ayg›t ba¤lanabilmektedir. Buba¤lant›n›n en önemli özelli¤i cihaz› takt›¤›n›zdasistemin onu derhal alg›layabilmesi ve kullanma-s›na olanak sa¤lamas›d›r.

Genel olarak her Windows sürümü bir öncekin-den çok daha güçlü bir bilgisayarda çal›flabilecekflekilde tasarlanmaktad›r. Bunun en önemli sebebihem iflletim sisteminin her sürümde yeni yetenek-

ler kazanmas›,hem de yeni nesiluygulamalar›nçok daha güçlübir bilgisayaraihtiyaç duymas›-d›r. Windows 98iflletim sisteminindonan›m ihtiyaç-lar› ka¤›t üzerin-de oldukça düflükgibi görünebilir,486 serisi bir ifl-lemci ve 16 MBRAM haricinde 120 MB bofl sabit diskalan› gerekti¤i söylenmektedir. Ancakflunu hemen belirtelim ki durumçok daha farkl›d›r. Belki böyle birsisteme Windows 98 kurulabilir,ancak onun d›fl›nda baflka hiçbiruygulamay› kurmak ve çal›flt›r-mak mümkün olmayacakt›r.Sonuçta Windows bir iflletim sis-temi oldu¤una ve esasamac› di¤er yaz›l›m-lar› çal›flt›rmak ol-du¤una göre, kul-lan›lmas› gerekenminimum sistem asl›nda bun-dan kat kat daha güçlü olmal›d›r.

USB – Bilgisayarlara USB ba¤lant› noktas›n›n eklenmesindeki en önemli sebep, yeni cihazlar›n h›zl›bir flekilde sisteme eklenebilmesi ve çal›flt›r›labilmesine imkan tan›nabilmesidir. Afla¤›da Windows 95kullanan bir bilgisayara SCSI tip bir taray›c›y› ba¤lamak için yap›lmas› gereken ifllemler anlat›l›yor.Onun alt›nda ise Windows 98 kullanan bir bilgisayara USB ba¤lant›s› kullanan bir taray›c›n›n nas›lba¤lanaca¤› gösteriliyor. Böylece basit bir k›yaslama yap›lm›fl oluyor.Windows 95 ve SCSI Taray›c›:1- Taray›c› için gereken yaz›l›m bilgisayara kurulur. 2- Bilgisayar›n kasas› aç›larak SCSI ba¤lant› kart› EISA slotuna yerlefltirilir.3- Bilgisayar yeniden bafllat›l›r.4- Bilgisayar kapat›l›r, taray›c› SCSI kart›na ba¤lan›r.5- Bilgisayar yeniden bafllat›l›r.6- Taray›c› bilgisayar taraf›ndan tan›nd›ktan sonra gereken program çal›flt›r›l›r.7- Taray›c› çal›flmaya haz›rd›r.

Windows 98 ve USB Taray›c›:1- Taray›c› USB ba¤lant› noktas›na ba¤lan›r.2- Sistem taray›c›y› alg›lar ve tan›mlar.3- Taray›c› için gereken yaz›l›m kurulur.4- Taray›c› çal›flmaya haz›rd›r.


WINDOWS WINDOWS 95 VE 98’‹N FARKLARI

<<<

HANG‹ WINDOWS?fiüphesiz günümüzde Windows 95 iflletim siste-

mi kullanman›n pek bir anlam› kalmam›flt›r. An-cak yeni ç›kan Windows sürümleri karfl›s›nda ar-t›k Windows 98 bile eskimifl görünmektedir. Piya-sada 2000 ve ME olmak üzere iki daha yeni Win-dows sürümü bulunmaktad›r, ayr›ca Microsoft da-ha geliflmifl sürümler üzerinde çal›flmakta oldu¤u-nu da aç›klam›flt›r.

Peki ama yeni sürümlerin ç›kmas› sizin hemenonlar› bilgisayar›n›za kurman›z› gerektirir mi? Busorunun cevab› birkaç unsura ba¤l› olarak de¤ifle-bilir.

Öncelikle halen Windows 98 kullanmakta oldu-¤unuzu varsayarak flunu soral›m, iflletim sistemi-niz sorunsuz olarak ihtiyaçlar›n›z› karfl›l›yor mu?E¤er bilgisayar›n›z›n perfor-mans›ndan memnunsan›z ve ye-ni uygulama ya da dona-n›mlarla büyük sorunlaryaflam›yorsan›z, o za-man kurulu olan düze-ninizi hemen bozman›zagerek yok demektir.

‹kinci olarak bilgisa-yar›n›z›n performans›yeni nesil iflletim sistem-leri için yeterli mi? Buradaunutulmamas› gereken nok-ta, özellikle Windows2000 iflletim sisteminin

sistem ihtiyaçlar›n›n gerçekten oldukça yüksek ol-du¤udur. Bu iflletim sistemi öncelikli olarak pro-fesyonel kullan›c›lar dikkate al›narak haz›rland›-¤›ndan, yetenekleri ve haliyle sistem ihtiyaçlar› daoldukça fazlad›r. Bu durumda e¤er sisteminiz ye-terince güçlü de¤ilse, iflletim sisteminizi de¤ifltir-mek büyük miktarda performans kaybetmenizesebep olabilir.

Son olarak unutmaman›z gereken en önemli un-sur ise, yeni ç›kan ürünlerin her zaman için de-nenmemifl oldu¤udur. ‹ster yaz›l›m olsun, ister do-nan›m, bir ürünün olgunlaflmas› ve eksiklerinin gi-derilebilmesi için bir müddet geçmelidir. O yüzdendüzgün çal›flan bir sistemi s›rf yenilik u¤runa boz-mak pek iyi bir fikir say›lmaz.

Windows 98 iflletim sisteminin eskisürümlere göre baz› belirgin özellikleri flunlard›r:> Daha kullan›fll› bir arabirim> Donan›m ve yaz›l›m kurmadaki kolayl›k> Yerel a¤lar ve Internet ulafl›m›ndaki

esneklik> Her konuda yard›m sihirbaz›

uygulamas›> Masaüstü ayarlar›ndaki yenilik ve

kolayl›klar> Yeni nesil donan›m ve yaz›l›m

protokollerine uygunluk >>>

I < >INFO

>>>

WINDOWSFRONTPAGE’E ‹LK BAKIfi


>>>

Internet üzerinde bir Web sitesi açman›n en zoryan› insanlar›n ilgisini çekecek bir konu bulmakve ilgili içeri¤i derlemektir. Sayfan›n kendisini ha-z›rlamak ise bununla k›yasland›¤›nda çokdaha kolay bir ifltir. Bunun için pek çokkullan›m› kolay uygulama bulmak mümkün-dür. MS FrontPage bu uygulamalardan biridirve kullan›m› herkesin alt›ndan kalkabile-ce¤i kadar da kolayd›r.

HEDEFE G‹DEN KEST‹RME YOLBilgisayar›n›zla Internet üzerinde dolafl›r-

ken gördü¤ünüz tüm o sayfalar, asl›nda sadecebirkaç yaz›, resim ve di¤er sayfalara ba¤lant›danmeydana gelmektedir. Bu sayfalar›n nas›l oldukla-r› gibi görüntülenece¤ine ise onlar› olufltururkenkullan›lan HTML kodlamas›n› okuyan bilgisayarkarar verir. Burada iki seçene¤iniz vard›r, bunlar-dan ilki HTML dilini nas›l kullanabilece¤inizi ö¤-renmektir. Uzun vadede HTML ya da benzeri birprogram dilini ö¤renmek oldukça faydal› olabilir.Ne var ki bu uzun ve zorlu bir süreçtir, üstelik diliverimli bir biçimde kullanmay› ö¤renmek oldukçazaman alabilir. E¤er tüm istedi¤iniz k›sa bir süre-de kendi web sayfalar›n›z› haz›rlamaksa ve konuüzerinde uzmanlaflmaya niyetiniz yoksa, o zamanbu s›k›c› bir u¤rafl olabilir. Bu durumda size ikin-ci yolu önermemiz gerekecektir. Bu yoldaki en iyiyard›mc›n›z ise MS FrontPage isimli yaz›l›m ola-cakt›r.

FRONTPAGE’E ‹LK BAKIfiBu bölümde MS FrontPage uygulamas›n› k›saca tan›taca¤›z.

FrontPage genel arabirim olarak di¤er Micro-soft ofis yaz›l›mlar›na büyük benzerlik gösterir.

Tabii ki bunda amaç kullan›c›n›n programlaçal›fl›rken zorluk çekmemesini sa¤lamakt›r.FrontPage yaz›l›m türü olarak bir HTMLderleyicisidir. Bu tür yaz›l›mlar HTML dilinibilmeyenlerin kullan›m› kolay bir arabirimsayesinde rahatl›kla kendi web sayfalar›n›tasarlayabilmelerini sa¤lamak için haz›rlan-m›fllard›r. Kullan›c› çal›flma penceresindekiçeflitli araç çubuklar›n› kullanarak web say-fas›n› browser içinde görülece¤i flekilde gö-rerek haz›rlar. Yap›lan düzenlemelerinHTML karfl›l›¤›ndaki kodlamalar›n› ise do¤-rudan editör haz›rlar.


WINDOWS<<<

FRONTPAGE’E ‹LK BAKIfi

ziyaretçilere nas›l görüneceklerini ö¤renebilirsi-niz. Ancak FrontPage ile çal›flman›n bir de kötütaraf› vard›r. Bu uygulama ile sayfa haz›rlarkensadece bu yaz››ma has olan özel etkiler ve grafikefektlerden faydalan›rsan›z, Internet Explorer d›-fl›ndaki browser kullan›c›lar› bunlar› ekranlar›ndagöremeyebilirler. Ayr›ca FrontPage ile haz›rlan-m›fl olan sayfalar boyut olarak biraz daha fazlayer kaplad›klar›ndan, bunlar›n yüklenmesi nispe-ten uzun sürecektir.

Bugün için FrontPage uygulamas›n›n birkaçfarkl› sürümünü bulmak mümkündür. Bunlardansadece FrontPage Express ücretsiz olarak da¤›t›l-maktad›r. Express ço¤u yeni bafllayan kullan›c›için yeterli gibi görünse de, di¤er sürümlerde olanço¤u standard iflleve sahip de¤ildir. Öte yandan

sayfa tasar›m›nda esas ifle yarayacak olan Front-Page 2000 uygulamas› ise ücretsiz de¤ildir, amaoldukça geliflmifltir. Sonuç olarak hangisini kul-lanmay› tercihe ederseniz edin, unutulmamas› ge-reken ana nokta fludur ki FrontPage sadece kifli-sel ve küçük çapl› ticari sitelerin tasar›m› için ye-terli say›labilecek bir yaz›l›md›r. Daha büyük veprofesyonel siteler tasarlamak için çok daha ge-liflmifl yaz›l›mlara ihtiyac›n›z olacakt›r.

B‹RKAÇ DAK‹KADA SAYFA HAZIRLAMAKFrontPage ile çal›flmaya bafllamadan önce yap-

man›z gereken baz› haz›rl›klar olacakt›r. Bu ha-z›rl›klar öncelikle haz›rlayaca¤›n›z sayfa için uy-gun bir içerik bulmakla bafllamal›d›r. Bundansonra sayfan›za yerlefltirece¤iniz metin, resim vebenzeri materyali derlemeniz gerekecektir. Unut-may›n ki bir sayfa hem kolayl›kla okunabilir, hemde göze hofl gelir yap›da olmal›d›r. Bunu sa¤la-mak için metinleri kolayca okunabilecekleri birflekilde yerlefltirmeli, gerekirse fazla karmafl›k de-senleri olmayan arka plan resimleri kullanaraksayfay› renklendirmelisiniz.

FrontPage metinlerle çok rahat bir biçimde çal›-flabilmeniz imkan tan›yacak yap›dad›r. Bu konuda

Word metin editörünü aratmayacak ifllevlerle do-nanm›flt›r ve kullan›m› da kolayd›r. Yine bu uygu-lamay› kullanarak JPG ve GIF format›ndaki re-simlerinizi sayfa düzeni içinde istedi¤iniz gibi yer-lefltirebilirsiniz. Ancak herfleye ra¤men tabii ki buuygulaman›n geliflmifl bir resim iflleme program›kadar marifetli olmas› beklenemez. Bu yüzdenyerlefltirece¤iniz resimler üzerinde çok detayl› rö-tufllar yapman›z gerekiyorsa bunun için bir resimiflleme program›ndan faydalanman›z laz›md›r.

FrontPage uy-gulamas› kulla-n›c›s›na hemenher tür temelarac› sunar.Bu flekilde ça-l›fl›rken haz›r-lad›¤›n›z say-falar› ön izle-me ifllevi saye-

sinde kontroledebilir, böylece >>>

PROJELER

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER 109

>>>MET‹N ‹STAT‹ST‹KLER‹

Word metin editörüyle çal›flman›n inceliklerini göstermeye devam ediyoruz.

MET‹N ‹STAT‹ST‹KLER‹

Metinle ilgili istatistikleri ö¤renmek için baflkabir yol daha mevcuttur. Bu yol metinleri Word ileaçman›z› gerektirmeyece¤inden, özellikle bir dizibelgeyi h›zl› bir biçimde incelemek için çok uy-gundur.

Ad›m 1:Öncelikle hakk›nda bilgi edinmek istedi¤iniz me-tin belgesinin simgesine sa¤ fare tufluyla bir defat›klay›n. Aç›lan menüden "Özellikler" seçene¤inet›klay›n.

Ad›m 2:fiimdi ekrana birkaç bölümden oluflan bir diya-

log penceresi gelecektir. "Genel" bafll›kl› bölümde

Bazen üzerinde çal›flt›¤›n›z metnin karakter yada paragraf say›s› gibi bir tak›m özelliklerini ö¤-renmeniz gerekebilir. Ka¤›t üzerinde çal›fl›rkenoturup harfleri kendiniz hesaplaman›z laz›md›rama Word ile çal›fl›rken bunu yapmak için birkaçtufla t›klaman›z yetecektir. fiimdi afla¤›da verilenad›mlar› takip ederek ifllemlerin nas›l yap›ld›¤›naberaberce bakal›m:

Ad›m 1:Öncelikle üzerinde çal›flaca¤›n›z metni Word ile

aç›n. Daha sonra yukar›daki araç çubu¤unda yeralan "Araçlar" seçen¤i menüsünden "Sözcük Say›-m›" fl›kk›na t›klay›n.

Ad›m 2:fiimdi ekranda ilgili bilgileri içeren pencerenin

aç›lm›fl oldu¤unu göreceksiniz. Buradan metninkaç sayfa, sözcük, paragraf ve karakterden olufl-tu¤unu görebilirsiniz.

110 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER

PROJELER MET‹N ‹STAT‹ST‹KLER‹

<<<

belgenin ne zaman oluflturuldu¤u ve boyutu gibiönemli bilgileri bulabilirsiniz.

Ad›m 3:"‹statistikler" bafll›kl› bölümde ise metinle ilgili

tüm temel say›sal verileri bulabilirsiniz. Buradaayr›ca metni oluflturan kiflinin ad›n› da görmekmümkündür.

Ad›m 4:"Özet" bafll›kl› k›s›m özellikle metnin içeri¤i

hakk›nda bilgi edinmek isteyenlere faydal› ola-cakt›r. Burada metinle ilgili fikir verebilecekanahtar cümleler bulunabilir. Ayr›ca e¤er isterse-niz kendiniz de bu bölüme birkaç hat›rlat›c› notekleyebilirsiniz.

Ad›m 5:"‹çindekiler" k›sm›nda metin içinde geçen bafll›k-

lar› görebilmek mümkündür. Bu metnin genelihakk›nda bir fikir vermesi aç›s›ndan bazen yararl›olabilir.

Ad›m 6:"Özel" bafll›kl› k›s›mda baz› ayarlar yapabilmeni-

ze imkan tan›nm›flt›r. Bu flekilde belli bir kirtereuyan belgelerin bulunmas›n›n kolaylaflt›r›lmas›amaçlan›r. >>>

INTERNETELEKTRON‹K TEBR‹K KARTLARI

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET 187

>>>

www.arkworld.com/southpark/E¤er South Park çizgi dizisini izliyor-

san›z, oradaki karakterleri ve esprilerizaten biliyorsunuz demektir. ‹flte bu ad-reste bu dizinin bafl kahramanlar›n› içe-ren elektronik tebrik kartlar› bulabilir,bunlar› istedi¤iniz adrese gönderebilirsi-niz.

www.postcards-hawaii.comHawaii dünyan›n en güzel bölgelerinden

biri olarak kabul edilir. Bu sitede bu böl-genin özel olarak çekilmifl ve derlenmiflfoto¤raflar›ndan oluflan bir elektroniktebrik kart› kolleksiyonunu bulabilirsiniz,bunlar› istedi¤iniz kiflilere bir notlaberaber gönderebilirsiniz.

www.bluemountain.comBu sitede de özel günler için haz›rlan-

m›fl birçok elektronik tebrik kart›bulabilmeniz mümkündür. Bunlar› özelbir not ve müzikle birlikte istedi¤inizkiflilere gönderebilirsiniz. Ayr›ca e¤er is-terseniz karta bir video dosyas› da ek-leme imkan›n›z mevcuttur.

www.e-cards.comBu adreste do¤a manzaralar›ndan gün-

lük hayattan al›nm›fl resimlere dek pekçok foto¤raftan oluflan bir koleksiyon bu-lunmaktad›r. Bunlar› isim, adres ve me-saj girdikten sonra istedi¤iniz herhangibir e-mail edresine tebrik kart› olarakgönderebilirsiniz.

www.electronicpostcards.comBu sitede hemen her özel gün ve duru-

ma uygun olarak haz›rlanm›fl elektroniktebrik kartlar› bulmak mümkündür. Ayr›-ca kartlar›n›za müzik ya da minik videooyunlar› gibi eklemeler de yaparak gön-derebilirsiniz.

www.cybergreetings.comBurada da pek çok özel duruma göre

haz›rlanm›fl elektronik tebrik kart› bulu-nabilir. Buradan bir kart gönderdi¤inizdeal›c›ya bir e-posta mesaj› gönderilerekkart› oldu¤u haber verilir ve o kart› gö-rebilmek için hangi siteye gitmesi gerek-ti¤i de bildirilir.

ELEKTRON‹K TEBR‹K KARTLARIInternet’in yayg›nlaflmas› kullan›c›lara elektronik tebrik kart› gönderebilme imkan›

da sunmaktad›r. Burada baz› elektronik tebrik kart› sitelerinin adreslerini veriyoruz.

188 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET

INTERNET ELEKTRON‹K TEBR‹K KARTLARI

<<<

http://www.e-kolay.net/ekart/Kullan›c›lara çok de¤iflik elektronik kart-lar sunma amac›nda olan e-kolay’›n 12ana kategorisi alt›nda 20’ye yak›n altkategori yer al›yor. Özellikle bunlar ara-s›nda ünlü karikatürist Haslet Soyöz'ünçizgileri görülmeye de¤er. Kullan›c›laraiçin seçilen kartlar›n yer ald›¤› bölümdenya da günün kart› bölümünden bir kartseçip mesaj› da yazd›ktan sonra ekstrabir özellik olarak mesaj›n bir kopyas›n›da kendinize gönderebiliyorsunuz. Ancakkart› ön izleyebilmek için baya¤› uzunolan kodunu girmek gerekiyor.

http://ekart.mynet.comYirmiden fazla E-kart kategorisine sahipolan Mynet’de gerçekten oldukça ilginçbafll›klara rastlamak mümkün. Kullan›c›-lar için seçilmifl tesadüfi kartlar›n yer al-d›¤› orta bölümün d›fl›nda en çok gönde-rilen 5 karta ulaflabilece¤iniz bir bölümile kendi kart›n›z› kendinizin yapabilece-¤i bir bölüm de sitede yer al›yor. Burada100kb’› geçmeyen gif, jpg ve png resimve animasyon dosyalar› kullan›labiliyor.‹stenirse bu bölümde kullanca¤›n›z res-min web’den yüklenmesi de mümkün olu-yor.

http://ekart.superonline.comTürkiye’deki büyük servis sa¤lay›c›lar›n-dan biri olan Superonline’›n sundu¤u e-kart servisi görünüfl olarak di¤erlerindentamamen farkl›. Web sayfas›ndan çokbir dükkan vitrini havas› verilmifl arabi-rim üzerinde ba¤lant›lar› takip etmek bi-raz güç olabiliyor. Ancak alternatif ola-rak alt bölümdeki ba¤lant›lardan yarar-lanarak 11 ana kategori alt›ndaki 25’eyak›n alt kategoriye kolayl›kla ulafl›labi-liyor. Kart okundu¤unda bilgi alabilece-¤iniz gibi kartpostal dilini de buradanseçebiliyorsunuz.

http://ekart.turk.netTürkiye’deki bir baflka büyük servis sa¤-lay›c› olan Turk.Net’de ise 19 ana kate-gorinin yan›nda kendi e-kart›n› kendinyap bölümü de yer al›yor. Özel günler, fo-to¤raf galerisi, TOP5 ve günün kartlar›gibi bölümler ise kullan›c›lara daha de¤i-flik seçenekler sunabiliyor. Her hangi birkart seçildi¤i zaman üzerine mesajla bir-likte gönderme tarihi de eklenebiliyor.Kendi kartpostallar›n›z için belirli s›n›r-lar içinde kalmak kayd› ile JPG veGIF’in yan› s›ra Flash da kullanman›zmümkün oluyor.

http://www.netbul.com/ekartSadece 10 kategori ile s›n›rl› olan Net-bul kategorilerin yan› s›ra sizler için se-çilen ve TOP10 bölümlerinden de e-kart-lara ulaflabiliyorsunuz. Kart› seçtiktensonra yine ayn› sayfada yer alan içerikbölümünden mesaj›n›z› yazabiliyorsunuz.Burada farkl› olarak ayn› kart› onlarcaarkadafl›n›za birden göndermeniz demümkün oluyor. Bunun d›fl›nda kart› önizleyebilece¤iniz bir tufl ile kart karfl› ta-rafa ulaflt›¤›nda size haber verilmesi içinbir seçenek de site içinde yerini al›yor.

http://www.bunebu.com/kartpostal/index.htm‹lginç bir domain ismine sahip bu siteelektronik kartlar›n d›fl›nda net üzerin-den ücretsiz ulafl›labilecek servisleri dekullan›c›lara ulaflt›rabiliyor. Kartpostal›nhaz›rlanmas› için ise 20’den fazla ilginçkategoriden biri seçilebiliyor. Ayr›ca ençok gönderilen kartpostallardan oluflanTOP10’un da bulundu¤u bu bölümden bire-kart seçtikten sonra üzerine bir bafll›k,mesaj ve hatta midi biçimindeki haz›rmüziklerden birini ekleyebiliyorsunuz. ‹s-tenirse kart okundu¤unda size bilgi deverilebiliyor.

INTERNETWEB SAYFANIZI SUNMAK


>>>

WEB SAYFANIZI SUNMAKBu bölümde kendi web sayfalar›n›z› nas›l Internet üzerinde

ziyarete açabilece¤inizi görece¤iz.

Günümüzde Internet kullan›m›n›n yayg›nlaflma-s›yla beraber kullan›c›lara sunulan olanaklardada belirli bir art›fl yaflanmaktad›r. Bu olanaklargenellikle kullan›c›lar›n veri depolama ya da fikirve yap›tlar›n› sergilemeye yönelik olmaktad›r. Bugibi amaçlara hizmet eden büyük sunucular›n sa-y›s› gün geçtikçe artmaktad›r. Ancak flu an bizi il-gilendiren konu kiflisel web sitenizi nas›l ziyareteaçabilece¤inizdir.

Bugün için s›radan bir kullan›c› için kendi websitesini haz›rlamak ve ziyarete açmak büyük birproblem de¤ildir. Bir PC ve Internet ba¤lant›s›

olan hemen herkes biraz çabayla bunu kolaycabaflarabilir. Siteyi oluflturan sayfalar› haz›rlamakiçin HTML dili ya da bir sayfa editörü kullan›la-bilir. Ancak bu flekilde haz›rlanan sayfalar genel-likle çok profesyonel sunumlar yapmak için yeter-sizdir. Büyük flirketlerin sitelerini haz›rlamak ge-nellikle çok geliflmifl yaz›l›mlar kullanan profesyo-nellerin iflidir.

E¤er sitenizi oluflturacak sayfalar› haz›rla-d›ysan›z, bundan sonra geriye bu sayfalar› zi-yarete açacak bir sunucu bulmak kal›yor de-mektir. Bu kula¤a zor gelebilir, ama asl›n-da iflin belki de en kolay k›sm›d›r. Tabiibüyük kurulufllar kendi sunucular›n›kurma imkan›na sahip olabilirler, ancak s›-

radan bir kullan›c› için bupek mümkün de¤ildir.Fakat Internet üze-rinde ço¤u kullan›-c›n›n ihtiyaçlar›n›karfl›layacak ücretsizsunuculardan bolcamevcuttur. Bu tür sunucu-lar› özel arama motorlar› saye-sinde arat›p bulabilirsiniz. (Örnekwww.freewebspace.net ve www.hotspot.com) Buflekilde buldu¤unuz farkl› sunucular aras›ndan se-çim yapmak sizekalm›flt›r. E¤erseçim yapmaktazorlan›yorsan›z,o zaman ad› ge-çen sitelerdekiokuyucu forum-lar›na kat›larakdi¤er kullan›c›-lara dan›flabilir-siniz.

Dikkatli olun ve www.freewebspace.netile www.freewebspace.com adreslerini ka-r›flt›rmay›n. ‹kincisi tamamen farkl› biramaca hizmet eden bir siteye aittir.

>>>

* < >‹PUCU


INTERNET WEB SAYFANIZI SUNMAK

<<<

E¤er sunucular aras›nda belirli kriterlere görearama yapt›rmak istiyorsan›z, o zaman www.hos-tindex.com adresine u¤raman›z› tavsiye ederiz.Burada arama kriterlerini belirleyerek daha de-tayl› bir araflt›rma yapt›rabilirsiniz. Mesela e¤erücretsiz bir sunucu ar›yorsan›z, araman›z› tama-men buna göre düzenleyebilirsiniz, çünkü her su-

nucu bedava hizmetvermemektedir.

Size uygun bir sunu-cu bulduktan sonrayapman›z gereken birbaflvuruda bulunmak-t›r. Ço¤u sitede baflvu-ru ve kay›t için afla¤›yukar› ayn› ifllemleryap›ld›¤›ndan, hangisiteye baflvurdu¤unuzçok fazla farketmeye-cektir. Tabii bu sitelergenellikle yabanc›kaynakl›d›rlar ve herkoflulda biraz olsunyabanc› dil biliyor ol-man›z, bilgisayarlayapt›¤›n›z tüm çal›fl-malarda oldu¤u gibi,bu konuda da iflinizikolaylaflt›racakt›r.

Burada de¤inmek is-tedi¤imiz bir baflkaönemli konu da ücret-

siz sitelerin genellikle kullan›c›lar›na belirli birmiktarda sabit disk alan› ayr›malar›d›r. Ücretlisiteler de¤iflen tarifelerle farkl› miktarlarda alansunabilirler, ancak ücretsiz sitelerin olanaklar›her zaman için biraz daha düflüktür. Ço¤u ücret-siz site kullan›c›lara 5 ila 15 MB aras›nda de¤i-

flen alanlar sunarlar. Bu çok genifl kap-saml› olmayan bir site olufl-turmak için oldukça yeterli-dir, ancak e¤er kafan›zdaçok kapsaml› ve profesyo-nel bir çal›flma yapmakvarsa, o zaman ücretli site-lere bakman›z gerekecektir.

Bir sunucuyla çal›flmayabafllarken yap›lacak ilk fleysitelerine ba¤lanarak bafl-vuru formunu doldurmakt›r.

Burada çeflitli çal›flma koflullar›n› ve her iki tara-f›n haklar›n› belirten bir sözleflme bulacaks›n›z,bunu dikkatle okuman›z› öneririz. Baflvuru esna-s›nda ziyarete açmak istedi¤iniz sayfalar›n adlar›-n› ve kullan›c› flifrenizi de belirlemeniz gerekecek-tir. Bunlar sonra ki seanslar için gereken önemlidetaylard›r.

Baflvurunuz kabul edildikten sonra, s›ra sunucuüzerinde ziyarete açmak istedi¤iniz sayfalar› kar-fl› taraf›n bilgisayar›na göndermeye gelir. Bu ifl-lemde genellikle FTP uygulamalar›n›n kullan›ld›-¤›n› belirtelim, bu yüzden sizin bilgisayar›n›zdada uygun yaz›l›m kurulmufl olmal›d›r. Sayfalar›n›-z› sunucuya aktar›rken dikkat etmeniz gereken birönemli unsur da sayfalarda kullan›lacak olan JPGve GIF resimleri göndermeyi unutmamakt›r. Aksitaktirde sayfalar›n›zda resimlerin olmas› gerekenyerler bofl ç›kacakt›r.

Sayfalar›n yüklenmesi bittikten sonra yapman›zgereken bir di¤er önemli ifl arama motorlar›ndasitenizin bulunmas›n› sa¤layacak bir konu bafll›¤›ve bir de tan›t›m sat›r› belirlemektir. Böylece site-nizin adresi ne kadar karmafl›k olursa olsun, okonuyla ilgili bilgi arayanlar arama motorlar›n-dan sitenize kolayca ulaflabilirler.

Unutmay›n ki web siteleri "halka aç›k" olarak s›n›fland›r›l›rlar ve dolay›s› ile belir-li ahlak kurallar›na uygun içeri¤e sahip ol-malar› gerekir. Aksi taktirde sunucu siteni-zi iptal edecektir. Bunun yan› s›ra siteleriniflletilmesiyle ilgili baflka yükümlülüklerinizde olacakt›r. Bu gibi koflullar› sunucular›nbaflvuru formlar›nda bulabilirsiniz.

>>>

I < >INFO

>>>

INTERNETWEB SAYFASINDA L‹STELER


>>>

WEB SAYFASINDA L‹STELERWeb sayfan›zda listeler kullanarak bilgilerinizi

düzenli bir flekilde sunabilirsiniz.

Web sayfan›zda çok say›da bilgiye yer veriyorsa-n›z, bunlar› düzgün ve anlafl›l›r bir biçimde görün-tülemek zor olabilir. Bu durumda sayfan›zda liste-ler oluflturmak iflinizi kolaylaflt›racakt›r. HTMLdilini kullanarak üç farkl› türde liste oluflturabi-lirsiniz; numaralanm›fl, numaralanmam›fl ve ta-n›ml›.

Numaralanmam›fl listeler <ul> ve </ul> ko-mutlar› aras›na girilmelidirler. Numaralanm›fl lis-teler ise <ol> ve </ol> komutlar› aras›nda dizi-lirler. Listede kullan›lacak her maddenin bafl›na<li> komutu konmal›d›r.

Numaralanmam›fl listelerdeki maddelerin bafl›na<ul> komutuyla birlikte TYPE eki atanabilir.Burada TYPE eki listedeki maddelerin bafl›na ko-nacak dü¤meleri belirlemeye yarar ve de¤er ola-rak Disc, Circle ya da Square alabilir.

E¤er haz›rlamakta oldu¤unuz listeyi daha dazenginlefltirmek isterseniz, o zaman bafll›klar kul-lanabilirsiniz. Bafll›klar listeleri birbirinden ay›ra-cak ve sayfan›n yap›s›n› daha anlafl›l›r bir halegetireceklerdir. Bafll›k için kullan›lacak olan me-tin parças› her zaman için listedeki ilk maddedenhemen önce yerlefltirilmelidir. Ayr›ca bu metin

parças› <lh> ve </lh> komutlar› aras›nayaz›lmal›d›r.

Listeleme yaparken numaralanm›fllistelerin bafl›nda görüntülenecekrakamlar›n türünü TYPE ekinefarkl› de¤erler atayarak belirle-yebilirsiniz. Burada de¤iflik boy-da harfler için "A" ya da "a" de-¤eri, Roma rakamlar› için "I"ya da "i" de¤eri, normal ra-kamlar için de "1" de¤eri atanabilir.


<<<INTERNET WEB SAYFASINDA L‹STELER

gerekirse, baz› sitelerdeki sözlük uygulamalar›gösterilebilir. Bunlarda listedeki bir maddeye t›k-land›¤›nda aç›klamas› görüntülenecektir.

Bu flekilde bir listeleme yapabilmek için tüm il-gili liste maddelerinin <dl> ve </dl> komutlar›aras›na yerlefltirilmesi gerekir. Maddelerin bafl›nayerlefltirilecek olan tan›mlamalar <dt> komutuy-la bafllamal› ve <dd> komutuyla tamamlanmal›-d›r. Maalesef bu tür tan›mlama metinlerinde font-lar üzerinde do¤rudan bir de¤ifliklik yapabilmekmümkün de¤ildir. Bu yüzden bu tür font de¤iflik-likleri için ayr›ca komut setleri kullanmak gere-kir. E¤er yaz›lar›n kal›n harflerle görüntülenmesi-ni istiyorsan›z tan›mlar› <b> ve </b> komutlar›aras›na, italik yaz›lmas›n› istiyorsan›z <i> ve</i> komutlar› aras›na yerlefltirmeniz gerekir.

M‹N‹ SÖZLÜK

<ul> ve </ul> komutlar› aras›na numaralanma-m›fl listeler yaz›l›r.<ol> ve </ol> komutlar› aras›na numaralanm›fllisteler yaz›l›r.<dl> ve </dl> komutlar› aras›na tan›mlama lis-teleri yaz›l›r.<li> komutu numaralanm›fl ve numaralanmam›fllistelere maddeleri girmekte kullan›l›r.TYPE eki liste maddelerinin bafl›ndaki simgeleribelirler, Circle, Square ya da Disc de¤erini alabi-lir.TYPE eki ayn› zamanda liste maddelerinin bafl›n-daki numaralar› da belirleyebilir. "A,a", "I,i" ya da"1" de¤erini alabilir.<dt> komutu tan›mlamay› belirtir.<dd> komutu tan›mlaman›n uyguland›¤› madde-yi belirtir.<lh> ve </lh> komutlar› aras›na tan›mlaman›nbafll›¤› yaz›l›r.

Üçüncü listeleme türü olan tan›ml› listeleri dü-zenlemek ise biraz daha zordur denebilir. Çünkübu listeleme türünde maddelerin yan›na tan›mla-r›n› da koymak gerekir. E¤er dikkat edilmezsekodlama ifllemi oldukça karmafl›k ve içinden ç›k›l-maz bir hal alabilir. Bu tür listelere örnek vermek

Unutmay›n ki t›pk› formlarda oldu¤u gi-bi listelerde de maddeleri önceden haz›rlan-m›fl bir tablonun içine yerlefltirerek görün-tüleyebilirsiniz. Burada ayr›ca arka planrengini de¤ifltirerek ortaya hofl ve rahatokunur bir grafik yap›n›n ç›kmas›n› sa¤la-mak da mümkündür. >>>

I < >INFO

>>>

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE 69

>>>INTERNET TV NED‹R?

mayacak olman›zd›r. Çünkü Inter-net TV sistemlerinin hiçbiri mo-dern masaüstü bilgisayarlar›n›n di-¤er ifllevlerine sahip de¤ildir. Bun-larla ofis programlar› çal›flt›rmakya da son ç›kan bilgisayar oyun-lar›n› oynamak söz konusu bilede¤ildir.

Piyasada çok say›da de¤iflikInternet TV modeli bula-bilmek mümkündür. Bun-lar›n baz›lar› sadece en te-mel Internet fonksiyonla-r›na sahipken, sonradangelifltirilen modellere CDve DVD çal›flt›rabilmeyetene¤i de eklenmifltir.

Günümüzde Internet kullan›m› oldukça yayg›nbir hal alm›flt›r, üstelik bu durum gün geçtikçedaha da geliflmektedir. Internet üzerinde her türlübilgiye ulaflmak hatta yerinizden kalkmadan al›fl-verifl yapabilmek bile mümkündür. Ne var ki buolanaklardan faydalanabilmek için bir bilgisayaredinmek flartt›r. En az›ndan yak›n zamana kadardurum böyleydi. Ama günümüzde s›rf Internet’insundu¤u imkanlardan faydalanmak için yeni vepahal› bir bilgisayar sat›n almak zorunlulu¤u or-tadan kalkm›fl say›l›r.

Peki bu konuda bilgisayara duyulan ihtiyac› or-tadan kald›ran alternatif çözüm nedir? Bunlardanilki Internet TV ad› verilen ve oldukça kendinehas bir tasar›m› olan ilginç bir cihazd›r. Bu cihazevdeki televizyona ve telefon hatt›na ba¤lanan kü-çük bir kutu ve bir de özel tasarlanm›fl klavyedenmeydana gelir. Bu tür bir cihaz›n en önemli avan-taj› herhangi bir bilgisayardan çok daha ucuzasat›labilmesidir.

Ancak tek avantaj› bu de¤ildir, bir di¤eri isekullan›m›n›n son derece kolay olmas›d›r. E¤ertüm yapmak istedi¤iniz Internet üzerinde birazgezinmek, birkaç siparifl vermek ve mesajlar›n›zagözatmak ise, bu tür bir ayg›t sayesinde bunlar›basit bir biçimde yapabilirsiniz.

Fakat tabii ki iflin bir de kötüyan› var ki o da bu türbir cihazla Internet’eba¤lanmak d›-fl›nda her-hangi birfley yapa-

Evinizde Internet kullanmak için ille de bir bilgisayar

almak zorunda de¤ilsiniz.

INTERNET TV NED‹R?

Internet TV setlerindeki klavyelerinço¤u kablosuz olarak tasarlanmaktad›r.Burada amaç kullan›c›n›n daha rahat birflekilde çal›flabilmesine ve TV’ye olan uzak-l›¤›n› istedi¤i gibi ayarlayabilmesine imkantan›makt›r. >>>

I < >INFO

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE INTERNET TV NED‹R?

<<<

70 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE

yarlar›n karmafl›kl›¤›ndan s›k›lan kullan›c›lar›n il-gisini oldukça fazla çekmektedir. Buna bir de ma-liyetlerinin bilgisayarlardan daha düflük oldu¤unuda eklerseniz, bu tür ayg›tlara duyulan ilgininartmas› anlafl›lmaz olmaktan ç›kar.

Multimedia Station türü ayg›tlarla pek çok aç›-dan benzerlikler gösteren ve onlar› baz› alanlardageride b›rakan bir di¤er ayg›t türü ise yeni nesiloyun konsollar›d›r. Bu ayg›tlar a¤›rl›kl› olarak ge-liflmifl video oyunlar›n› çal›flt›rmak için tasarlan›r-lar, ancak son zamanlarda piyasaya ç›kan model-

lerin Internet ba¤lant›s›yapabilme yete-ne¤i de dikkat

çekici bir un-surdur.

Tabii kitüm bu ayg›t-

lar geliflmifl bir PC kadar yete-nekli de¤ildirler. Nitekim ilerleyen

y›llarda ç›kan modellerin daha fazla iflleve sahipolacak biçimde tasarlanmas› da bunun bir sonu-cudur. Ancak e¤er Internet ba¤lant›s› için ucuz vekullan›m› kolay bir sistem ar›yorsan›z, o zamanbu ayg›tlar ilginizi çekebilir.

Son zamanlarda piyasaya ç›kmaya bafllayan birbaflka benzer ayg›t türüne ise Multimedia Stationad› verilmektedir. Bu ayg›t türünde bilgisayarla-r›n geliflmifl yeteneklerinden baz›lar›na yer veril-mektedir. Bu tür bir cihazla sadece Internet ba¤-lant›s› yapmakla kalmaz, ayr›ca müzik ve filmdisklerini çal›flt›rabilir, hatta özel olarak tasar-

lanm›fl oyunlar oynayabilirsi-niz.

Bu tür ayg›tlar›n bilgi-sayarlara olan en

bariz üstünlüklerikullan›mlar›n›n nis-peten kolay olmas›-d›r. Özellikle kar-mafl›k bir iflletim

sistemlerinin ol-may›fl› ve neredey-se tüm ifllemlerinbirkaç tufla bas›larakyap›labilmesi, bilgisa-

Internet TV evinizdeki televizyon ve telefon hatt›na ba¤lanarak kullan›labilenbir ayg›tt›r. Ancak e¤er kablolu TV hatt›üzerinden Internet eriflimi imkan›n›z varsao zaman telefon hatt›n›z› iflgal etmeye deihtiyac›n›z olmayacakt›r. >>>

I < >INFO

Yaz›c› ba¤lant› noktas› Televizyon ç›k›fl› Ses ç›k›fllar›

Fare ba¤lant› noktas›

Telefon ba¤lant› noktas› Klavye ba¤lant› noktas›

Video kameragirifli

Video girifli

>>>

PÜF NOKTASI

ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (6)

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PÜF NOKTASI 19

>>>ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (6)

E¤er daimi bir Internet kullan›c›s› ise-niz o zaman dikkatinizi karfl›laflabilece-¤iniz baz› tehlikelere çekmek isteriz. In-ternet gün geçtikçe daha geliflen birmedya olmas›na ra¤men, baflta güvenlikolmak üzere pek çok konuda halen emek-leme devresinde bulundu¤unu söylemekyanl›fl olmaz. Dikkatsiz bir kullan›c›n›nbafl›na kötü olaylar›n gelmesi pek imkan-s›z de¤ildir. Burada kötü fleylerden bah-sederken bilgisayar›n›z›n çökmesindentutun da sisteminize girilerek özel verile-rinizin okunmas›na dek pek çok kötü du-rum söz konusudur. Ancak biraz dikkatleve bilgiyle bu türden talihsizliklerin bafl›-n›za gelmesini önleyebilirsiniz. Bu bö-lümde sizi olas› tehlikelere karfl› nas›lbasit ama etkili önlemler alabilece¤inizhakk›nda ayd›nlatmaya çal›flaca¤›z.

Belki daha önce duymam›fl olabilirsiniz,

ca bir hareket olacakt›r. Ba¤land›¤›n›zsitenin güvenlik önlemlerine önem veripvermedi¤ini Internet Explorer ya da kul-land›¤›n›z herhangi bir browser uygula-mas›n›n alt k›sm›ndaki asma kilit fleklin-deki simgeye bakarak anlayabilirsiniz.Kilit kapal› durumdaysa veri al›flveriflinizflifrelenerek yap›l›yor demektir.

Ancak burada sadece sitenin önlem al-mas› yetmez, sizin de bir tak›m browserayarlar› yapman›z gereklidir. Önceliklebilmeniz gereken fley her browser sürü-münün farkl› seviyelerde kodlama yapa-bildi¤idir. Ortalama flifreleme kapasitesigenellikle 40 ve 56 bit seviyesinde ger-çekleflir, ancak bu hiç yeterli de¤ildir. ‹yibir veri korumas› sa¤lamak için en az128 bitlik bir kodlama gereklidir. Inter-net Explorer taraf›ndan o anda kullan›l-

ancak Internet üzerinde devaml› olarakziyaret etti¤iniz sitelerin birço¤u, özellik-le profesyonelce haz›rlanm›fl ticari site-ler, sizin hakk›n›zda devaml› olarak bilgitoplarlar. Bu bilgi toplama ifllemi pekçok yöntemle gerçeklefltirilir, ve ilk ba-k›flta çok masum görünebilir. Ne var kie-posta adresiniz ard› arkas› kesilmedengelen bir y›¤›n anlams›z reklam mesaj›yüzünden kilitlenmeye bafllad›¤›nda du-rumun o kadar da masum olmad›¤›n›farkedersiniz. Tabii tek tehlike bu de¤ilve çok daha kötü fleylerin olma ihtiamlide her zaman mmevcut. Neyse ki bu vebenzeri sorunlara karfl› alabilece¤iniz birdizi önlem var, flimdi bu önlemlere birbakal›m.

VER‹ KODLAMASI AYARLARIE¤er Internet üzerinden al›flverifl etme-

nin kolay ve güvenli oldu¤u-nu düflünüyorsan›z tekrardüflünmenizi tavsiye ederiz.Çünkü ço¤u kullan›c› websitelerinden al›flverifl eder-ken kredi kartlar›n›n numa-ras›n› hiçbir önlem almadanvermifl olman›n bedelinia¤›r biçimde ödemifltir.

Peki web üzerinden birürün siparifl ederken verdi-¤iniz özel bilgilerin ilgisizve kötü niyetli kiflilerin elinegeçmesini nas›lönleyebilirsi-niz? Bunun içinalabilece¤inizen temel önlem-lerden biri ne-reden al›flverifletti¤inize dik-kat etmektir.Ad› iyi ün yap-m›fl ve güvenli-¤e önem verensitelere yönel-meniz her za-man için ak›ll›-

20 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PÜF NOKTASI

PÜF NOKTASI ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (6)

<<<

makta olan flifreleme düzeyini görebil-mek için araç çubu¤undaki "Yard›m" me-nüsünden "Internet Explorer Hakk›nda"fl›kk›na t›klay›n. Aç›lan pencerede o ankullan›lan flifreleme düzeyini görebilirsi-niz. E¤er bu 40 bit ise o zaman "UpdateInformation" tufluna t›klayarak ilgili site-ye ba¤lan›n ve gerekli yaz›l›m› indirerekbunu 128 bite yükseltin.

KÜÇÜK CASUSLARLA BAfiA ÇIKMAK

Ziyaret etti¤iniz web siteleri sizin hak-k›n›zdaki bilgileri genellikle bilgisayar›-n›za "Cookie" ad› verilen küçük veri pa-ketleri göndererek toplarlar. Bu veri pa-ketleri baz› sitelere girebilmek için mut-

laka gereklidir, çünkü site sizi ancak on-lar sayesinde tan›yabilir. O yüzden bu ve-ri paketlerinin geliflini tamamen önlemekiyi bir fikir de¤ildir. Ancak göze pek gü-venilir gelmeyen sitelerden uzak durarak

silmesini sa¤layabilirsiniz. Böyleliklehem bilgisayar›n›z daha h›zl› çal›fl›r, hemde tehlike yaratabilecek unsurlar ortadankalkm›fl olur. E¤er daha geliflmifl bir koruma istiyor-

san›z o zaman www.kburra.com adresinegiderek Cookie Cutter ya da Cookie

Crusher uygulamalar›ndan birini edinebi-lirsiniz. Bu uygulamalar bilgisayar›n›zagönderilen Cookie paketlerini kontrol al-t›nda tutabilmenize imkan tan›rlar.

Bundan baflka Internet üzerinde bu-labilece¤iniz Norton Security 2000 gibi"Firewall" türü yaz›l›mlar› kurarak bil-gisayar›n›za gelen tüm veri paketlerinikontrol alt›nda tutabilirsiniz. Ancak buuygulamalar›n hepsinin ücretsiz ol-mad›¤›n› ve ço¤u zaman verimli kul-lanabilmek için bir miktar teknik bilgiyeihtiyac›n›z olaca¤›n› unutmay›n.

kötü amaçl› veri paketleri-nin gelmesini önleyebilirsi-niz.

"Cookie" ile ilgili bir di-¤er sorun ise bunlar›n birzaman sonra sabit diskinizüzerinde y›¤›larak yerkaplamaya ve sisteminiziyavafllatmaya bafllamala-

r›d›r. Bu yüz-den periyodikolarak bunla-r›n depolan-d›¤› klasörüniçini temizlemenizde faydavard›r. Internet Explorer buveri paketlerini sabit disküzerindeki "C:\WIN-DOWS\Temporary InternetFiles" klasörü içinde saklar.Bu klasörün içine girerektamamen temizleye-bilirsiniz, ancak kla-

sörü yerinde b›rakman›z› tavsiyeederiz.

ÇEfi‹TL‹ PROGRAMLARInternet üzerinde bilgisayar›n›-

z›n güvenli¤ini sa¤laman›za yar-d›mc› olmak amac›yla haz›rlanm›flpek çok yaz›l›m bulabilirsiniz.

Bunlar farkl› amaç-larla tasarlanm›fllar-d›r ve de¤iflik flekil-lerde çal›fl›rlar. fiim-di bunlardan birkaçtanesine ve ne ifle ya-rad›klar›na bakal›m.

‹lk olarak www.webro-ot.com/washer.htm adresin-de bulabilece¤iniz WindowsWasher uygulamas›ndanbahsedelim. Bu yaz›l›m as-l›nda bir güvenlik de¤il, sa-bit diskinizi temiz tutman›-

za yard›mc› olacak bir temizleme prog-ram›d›r. Gerekli ayarlar› yaparak bu ya-z›l›m›n periyodik olarak bilgisayar›n›zda-ki gereksiz program paketlerini ve tabiibu arada biriken "Cookie" paketlerini de >>>

>>> sayi 32 - cu.edu.trekinoks.cu.edu.tr/hib/32.pdf>>> sayi 32 herhangi bir...

Documents