Zasilacz KomputeraArtur Chmielewski

Paweł WierźińskiIIG

Rodzaje zasilaczy jest wiele. Ta prezentacja będzie dotyczyć zasilaczy impulsowych stosowanych w komputerach kompatybilnych z IBM PC. Skupimy się na zasilaczach ATX, czyli obecnie na najpopularniejszemu typowi zasilaczy na rynku.

Wstęp

Co to jest zasilacz ? Co do niego podłączamy ? Budowa ATX a AT ? Sprawność zasilacza Zabezpieczanie Tips Zestaw najlepszego zasilacze w swoim

przedziale cenowym.

MENU

Zasilacz Komputera to urządzenie które służy do przetwarzania napięcia przemiennego dostarczanego z sieci energetycznej na niskie stabilizowane napięcie stałe, niezbędne do pracy pozostałych komponentów komputera.

Co to jest zasilacz ?

W komputerach osobistych do zasilacza podłączone są: płyta główna dysk lub dyski twarde napędy (optyczne, taśmowe, np. CD-ROM, DVD-ROM, ZIP,

JAZ, napędy dysków magnetooptycznych, FDD itp.) niektóre karty graficzne wymagają podłączenia dodatkowego

zasilania (wtyczki PCI-E 6 i 8 pin) inne urządzenia znajdujące się wewnątrz komputera, np.

wentylatory czy dodatkowe panele podłączane podobnie jak napędy do wtyku Molex

Do pozostałych podzespołów napięcie z zasilacza jest dostarczone pośrednio z płyty głównej (np. karty rozszerzeń, wentylatory procesorów, porty itp.)

Co do niego podłączamy ?

Większość zasilaczy wykonana jest w postaci metalowego prostopadłościanu, z którego ścianki wychodzi kilka wiązek przewodów. Po przeciwnej stronie znajdują się otwory wentylacyjne i gniazdo IEC C14, do podłączenia zasilania z sieci energetycznej. Opcjonalnie może tam być też umieszczony wyłącznik i przełącznik napięcia wejściowego. Etykietka umieszczona na boku zasilacza zawiera informacje dotyczące maksymalnej mocy wyjściowej i certyfikatów.

Budowa

Rozmiary i chłodzenie

Rodzaje wtyczek

Rozmiary zasilacza ATX to: szerokość 150 mm, wysokość 86 mm, a głębokość typowo 140 mm, choć może różnić się w zależności od producenta.

W zasilaczach stosowane jest chłodzenie wymuszone - najczęściej przez wentylator o średnicy 80 mm ( w starszych i prostszych PSU) lub większej średnicy (często z regulacją obrotów) w nowszych konstrukcjach. Przez zasilacz przepływa gorące powietrze z wnętrza obudowy komputera, w związku z tym stosuje się wentylatory o większej wydajności niż wymagana do odprowadzenia ciepła wydzielającego się w samym zasilaczu.

Rozmiary i chłodzenie

MAIN POWER CONNECTOR - ATX 20(+4) PIN ###Wtyczka służąca zasileniu płyty głównej. W najnowszej rewizji standardu ATX występuje w wersji 24-pin, która w większości przypadków daje się rozdzielić na 20+4 (zapewnienie pełnej kompatybilności ze starszymi płytami głównymi)

ATX 12V - EPS 8 PIN (2xP4 4 PIN)Wtyczka zasilająca procesor komputera.

PCIE 6 PIN / 8 (6+2) PINWtyczka służąca doprowadzeniu dodatkowego zasilania do kart graficznych oraz niektórych innych urządzeń interfejsu PCI-E.

SATA POWER15-pin wtyczka do zasilenia napędów optycznych oraz dysków twardych SATA. W przypadku braku wystarczającej ilości możliwa do wyprowadzenia przez adapter MOLEX -> SATA Power.

FLOPPY / MOLEX MINI4-pin wtyczka służąca głównie napędom dyskietek (FDD)

Rodzaje wtyczek

ATX a AT ?Standard ATX (Advanced Technology eXtended) jest rozwinięciem standardu AT (Advanced Technology).W standardzie AT zasilacz był wyłączany poprzez rozłączenie zasilania zasilacza. W zasilaczach ATX włącznik komputera jest podłączony do płyty głównej. Dzięki temu włączanie i wyłączanie zasilacza może być kontrolowane przez komponenty komputera lub oprogramowanie.Płyta główna steruje zasilaczem poprzez pin #16 złącza 24-pinowego (zielony pin wtyczki ATX - P_ON). Kiedy zasilacz znajduje się w stanie czuwania na tym pinie występuje napięcie 5V. Zwarcie go do masy (czarny przewód wtyczki ATX - GND) uruchamia przetwornicę, co może się przydać przy testach sprzętu. Uwaga - nie należy uruchamiać zasilacza impulsowego bez obciążenia ze względu na ryzyko jego uszkodzenia.

Zasilacz AT

Zasilacz ATX

Sprawność zasilaczaJednym z parametrów zasilacza jest jego sprawność energetyczna. Sprawność to stosunek mocy zasilacza oddawanej na jego wyjściu, do mocy pobranej z sieci energetycznej. Różnica między mocą pobraną, a oddawaną jest emitowana w postaci ciepła. Sprawność wyraża się typowo w procentach. Im wyższa sprawność tym mniejsze straty energii w zasilaczu. Zasilacze o wysokiej sprawności wydzielają mniej ciepła, dzięki czemu można w nich montować wentylatory o mniejszej wydajności.Sprawność zasilaczy zależy od obciążenia zasilacza, osiągając najmniejszą sprawność dla małego i bardzo dużego obciążenia i waha się pomiędzy 40% a 85%

Napięcie Certyfikaty

NapięcieWażnym parametrem zasilacza jest zdolność do dostarczania stabilnych napięć poszczególnym podzespołom komputera, w pełnym zakresie pobieranej mocy jak i napięcia zasilania. Zakresy napięć określa norma ATX. Wynoszą one:

Napięcie Kolor kabla Minimum Maksimum

12 V 11,40 V 12,60 V

5 V 4,75 V 5,25 V

3,3 V 3,14 V 3,47 V

CertyfikatyProgram certyfikacji 80Plus jest niezależnym standardem oceny sprawności zasilaczy komputerowych. Zasilacz posiadający oznaczenie 80Plus posiada sprawność zgodną z typem certyfikatu. Przekłada się zwykle na mniejsze straty energii elektrycznej pod postacią promieniowania cieplnego i elektromagnetycznego. Dodatkowo zasilacze takie, pracują często ciszej i mają podwyższoną trwałość. Obecnie istniejące poziomy sprawności zasilaczy są następujące:

OVP (Over Voltage Protection) – zabezpieczenie przed zbyt wysokim napięciem wyjściowym. Działa na każdej linii wyjściowej zasilacza i aktywuje się, gdy napięcie jest wyższe o 15% w stosunku do wartości

UVP (Under Voltage Protection) – zabezpieczenie przed zbyt niskim napięciem na liniach wyjściowych. Jest spotykane znacznie rzadziej niż OVP, ponieważ zbyt niskie napięcie nie uszkadza zasilanych podzespołów, może jednak wpłynąć negatywnie na ich stabilność.

OCP (Over Current Protection) – zabezpieczenie przed przeciążeniem stabilizatora. Monitoruje każdą linię zasilającą z osobna i w przypadku przeciążenia którejkolwiek z nich powoduje wyłączenie zasilacza. Wymagane jest przez normę ATX12V.

OLP lub OPP (Over Load Protection lub Over Power Protection) – zabezpiecza przed przeciążeniem całego zasilacza (nie ograniczając się do poszczególnych linii).

OTP (Over Temperature Protection) – zabezpieczenie przed przegrzaniem zasilacza. Przegrzanie może pojawić się podczas przeciążenia, złej cyrkulacji powietrza wynikającej np. z zakrycia wylotu zasilacza lub z powodu awarii wentylatora.

SCP (Short Circuit Protection) – zabezpieczenie przeciwzwarciowe. Aktywuje się, kiedy w obwodzie zasilacza pojawi się zwarcie (czyli opór mniejszy niż 0,1Ω).

IOVP (Input Over Voltage Protection) i IUVP (Input Under Voltage Protection) – zabezpieczenie zasilacza przed zbyt wysokim lub zbyt niskim napięciem wejściowym.

Zabezpieczanie

Jak włączyć zasilacz bez komputera ? Wystarczy złączyć (np. agrafką) 2 styki. Pin 13 i 14. Jeśli zasilacz jest sprawny fan zacznie się kręcić (lepiej nie zostawiać długo tak włączonego zasilacza)

Jak obliczyć potrzebną moc do zasilenia komputera ? Ta strona nam pomoże http://extreme.outervision.com/psucalculatorlite.jsp

Tips

Zestaw najlepszego zasilacze w swoim przedziale cenowym.

Zasilacz do 150 złotychZasilacz ModeCom MC-

300ATX 2.0 PFC

Zasilacze od 150 do 350 zł

Zasilacze powyżej 350 zł

Topower Chiefteca - CFT-560A-12S.

CoolerMaster Vanguard 700W