Amerika,FranzKafka©2006,CanSanatYayınlarıLtd.Şti.Tümhaklarısaklıdır.Tanıtımiçinyapılacakkısaalıntılardışındayayıncınınyazılıizniolmaksızınhiçbiryollaçoğaltılamaz.

1.basım:20066.basım:Aralık2013,İstanbulE-kitap1.sürümOcak2014,İstanbulAralık2013tarihli6.basımesasalınarakhazırlanmıştır.

Yayınahazırlayan:ŞebnemSunar

Kapaktasarımı:AyşeÇelemDesignKapakresmi:Komet

ISBN9789750720239

CANSANATYAYINLARIYAPIM,DAĞITIM,TİCARETVESANAYİLTD.ŞTİ.HayriyeCaddesiNo:2,34430Galatasaray,İstanbulTelefon:(0212)2525675/2525988/2525989Faks:(0212)2527233www.canyayinlari.comyayinevi@canyayinlari.comSertifikaNo:10758

FRANZKAFKA

AMERİKA

ROMAN

AlmancaaslındançevirenAyçaSabuncuoğlu

FranzKafka’nınCanYayınları’ndakidiğerkitapları:

Dönüşüm,1988Dava,1999CezaKolonisinde,2007BabayaMektup,2008BirKavganınTasviri,2009Milena’yaMektuplar,2009

FRANZKAFKA,1883’tePrag’dadoğdu.Kafka’nınailesiyleolanilişkisi,Yahudiasıllıoluşu,içindeyaşadığıtoplumvesiyasalortam,çevresineyabancılaşmasınıkolaylaştırdı.1906’dahukukdoktorasınıtamamlayanKafka’nınilkyapıtlarıBirKavganınTasviriveTaşradaDüğünHazırlıkları,1912’denönceyayımlandı.1912’denbaşlayarakDönüşüm,Amerika,Davaadlıbaşyapıtlarıbirbiriniizledi.CezaKolonisindeadlıöyküsü–suçsorununuişlemesiaçısından–Davaileilişkiliydi.VeremeyakalananKafka,1924’teViyanayakınlarındakiKierlingSanatoryumu’ndaöldüvePrag’datoprağaverildi.ŞatoadlısonromanıyarımkalanKafka,yapıtlarındaçağımızinsanınınkorkularını,yalnızlığını,kendikendineyabancılaşmasınıveçevresiyleiletişimsizliğinidilegetirdi.Kafka,tümyapıtlarınınyakılmasınıvasiyetetmişolsada,dostuMaxBrodbuisteğiniyerinegetirmediveonuneseriniXX.yüzyıledebiyattarihinekazandırdı.

AYÇASABUNCUOĞLU,1972’deİstanbul’dadoğdu.AvusturyaLisesi’niveBoğaziçiÜniversitesiİngilizDiliveEdebiyatıBölümü’nübitirdi.Çevirmenlikvekitapeditörlüğüyapıyor.Bazıçevirileri:Satranç(StefanZweig),DokuzBuçuktaBilardo(HeinrichBöll),Amerika(FranzKafka),ÜçDenizÖyküsü(JosephConrad),UmutTarlaları(JoséSaramago),KardeşiminGölgesinde(UweTimm),DünyanınÖlçümü(DanielKehlmann),BirbirimizOlmadan(MartinWalser).

Ateşçi

Birhizmetçikız,onubaştançıkardığıveondançocuksahibiolduğuiçinfakirannebabasıtarafındanAmerika’yagönderilenonaltıyaşındakiKarlRoßmann,artıkyavaşlamaktaolangemideNewYorkLimanı’nagirerkençoktandırgözlediğiÖzgürlükHeykeli’nibirdenbiresankigüçlenengüneşışığındagördü.Kılıçtaşıyankolusankiyenidenyükseliyorvegövdesininetrafındaözgürrüzgârlaresiyordu.

“Nekadaryüksek!”dedikendikendinevegemidenayrılmakaklınınucundanbilegeçmezkengittikçekabararakyanındanakanhamalselinekapılıpyavaşyavaşgüverteninparmaklığınakadarsürüklendi.

Yolculuksırasındaayaküstütanıştığıgençbiradamyanındangeçerken,“Ee,inmeyeniyetinizyokmu?”dedi.“Benhazırımya,”dediKarlonabakıpgülerekvetaşkınlıkla,güçlüdebirdelikanlıolduğundan,bavulunuomzunakaldırdı.Amabastonunuhafifçesallayarakdiğerleriyleberaberuzaklaşmaktaolantanıdığınadoğrubaktığısırada,kendişemsiyesiniaşağıdagemininiçindeunutmuşolduğunutelaşlafarketti.Halindenpekmemnungörünmeyentanıdıktan,azıcıkbavulununbaşındabeklemeinceliğinigöstermesinibirçırpıdaricaetti,geridönerkenyolubulabilmekiçinetrafaşöylebirgözgezdirdiveaceleylegitti.Aşağıdayolunuçokkısaltacakbirkoridoruyazıkkiilkkezkapalıbuldu,herhaldebütünyolcularıngemidenindirilmesiylebağlantılıydıbudurum.Uçucaeklenenmerdivenlerden,süreklikıvrılıpdurankoridorlardan,terkedilmişbiryazımasasınınbulunduğuboşbirodadangeçerekzorlubirarayışagirişti;ensonundagerçekten,buradanyalnızcabir-ikikerevehepdahakalabalıkkengeçmişolduğuiçin,heptenyolunukaybetti.Çaresizlikiçinde,hiçkimseyerastlamadığındanveyalnızcahabirebinlerceinsanayağınınsürtünmesikulağınaçarptığındanveuzaktanuzağa,hafifbiresintigibi,artıkdurdurulanmakinelerinsonçalışmasınıfarkettiğinden,etraftadolandığısıradakarşısınaçıkanveönündedurupkaldığırastgelebirküçükkapıyahiçdüşünmedenvurmayabaşladı.

“Kapıaçık,”diyeseslendibirisiiçeridenveKarltamanlamıyladerinbirsolukalarakkapıyıaçtı.“Niyeöyledeligibivuruyorsunuzkapıya?”diyesorduiriyarıbiradam,Karl’adoğrudüzgünbakmadan.Tepedebiryerdekilombardeliğindendonuk,gemininyukarısındaçoktantüketilmişbirışık,içindebiryatağın,birdolabın,birsandalyeninveadamındipdibe,yığılmışgibidurduğuacınacakhaldekikamarayavuruyordu.“Yolumukaybettim,”dediKarl,“yolculuksırasındahiçfarketmemiştim;amaacayipbüyükbirgemiymiş.”“Evet,iştebundahaklısınız,”dediadamhafifbirgururlaveküçükbirbavulunkilidinikurcalamayadevametti;dilindeliğegirişiniduymakiçinikieliylekilidebastırıpduruyordu.“İçerigelsenize,”dediadam,“dışarıdadikilmeyeceksinizya!”“Rahatsızetmeyeyim?”diyesorduKarl.“Ah,nasılrahatsızedeceksinizki!”“Almanmısınız?”diyesorarakeminolmayaçalıştıKarl,özellikleİrlandalılarınAmerika’yayenigelenleriçintehlikeoluşturduğunuçokduymuştu.“Öyleyim,öyleyim,”dediadam.Karlhâlâduraksıyordu.OsıradaadambeklenmedikbirhareketlekapıkolunututtuvehızlakapattığıkapıylabirlikteKarl’ıiçeriyedoğruçekti.“Koridordanbanabakılmasındanhoşlanmıyorum,”diyerekyenidenbavulununbaşınadöndüadam,“herönünegelenburadangeçerkeniçeribakarsaişimizvar!”“Amakoridorbomboş,”dedirahatsızbiçimdekaryolaayağınayapışmışduranKarl.“Evet,şimdi,”dediadam.“Bendeşimdiyikastediyorumzaten,”diyedüşündüKarl,“buadamlakonuşmakzor.”“Yatağauzanın,oradadahaçokyervar,”dediadam.Karlelindengeldiğinceyatağatırmandıvebusıradasıçramakiçin

yaptığıilkbaşarısızdenemeyeyüksekseslegüldü.Tamyatağaçıkmıştıki,bağırdı:“AmanTanrım,bavulumutamamenunuttum!”“Neredeki?”“Yukarıdagüvertede,birtanıdıkgözkulakoluyor.Adıneydibakayım?”Annesininyolculukiçinceketininastarınadiktiğigizliceptenbirkartvizitçıkardı.“Butterbaum,FranzButterbaum.”“Bavulsizeçokmugerekli?”“Elbette.”“Peki,öyleysenedenyabancıbirineverdiniz?”“Şemsiyemiaşağıdaunuttumvealmakiçinkoşturdum;amabavuluyanımdasürüklemekistemedim.Sonradaburadayolumukaybettim.”“Yalnızmısınız?Sizeeşlikedenkimseyokmu?”“Evet,yalnızım.”“Belkidebuadamınyanındanayrılmamalıyım,”diyegeçtiKarl’ınaklından,“dahaiyibirdostuneredebulurum.”“Şimdibavuludakaybettiniz.Şemsiyeninlafınıbileetmiyorum.”Adamsandalyeyeoturdu,Karl’ındurumubirazolsunilgisiniçekmişgibiydi.“Amabavulunhenüzkaybolmadığınainanıyorum.”“İnanmakmutlulukverir,”dediadamvekoyurenkli,kısa,gürsaçlıbaşınısertçekaşıdı,“gemideykenlimanlarlabirlikteâdetlerdedeğişir.Hamburg’dasizinButterbaumbavulabelkigözkulakolurdu,buradaysabüyükolasılıklaikisidesırrakadembasmıştır.”“Amaozamanhemenyukarıyabakmamgerek,”dediKarlvedışarınasılçıkabileceğinigörmekiçinetrafınabakındı.“Kalın,”dediadamvebireliyleonugöğsünden,düpedüzkababirhareketle,tekraryatağaitti.“Nedenmişo?”diyesorduKarlsinirlibirtavırla.“Çünküanlamıyok,”dediadam,“birazdanbendegideceğim,beraberçıkarız.Bavulyaçalınmıştır,kiozamanyapacakbirşeyolmazyadaadamonubırakmıştır,ozamandagemitamamenboşalıncaonudahakolaybuluruz.Şemsiyenizideöyle.”“Gemininheryerinibiliyormusunuz?”diyesorduKarlkuşkuyla,boşgemideeşyalarındahakolaybulunacağıdüşüncesinormaldeinandırıcıgelsede,onaüstükapalıbirtuzakgibigöründü.“Bengemininateşçisiyim,”dediadam.“Gemininateşçisiha!”diyebağırdıKarlsevinçle,bütünbeklentilerininüzerindeydisankibu.Dirseğineyaslanıpadamıdahayakındaninceledi.“OSlovak’labirliktekaldığımodanıntamönündebirlombardeliğibulunuyordu,içindenmakinedairesigörülebiliyordu.”“Evet,oradaçalıştımben,”dediAteşçi.“Teknikkonularaherzamanilgiduymuşumdur,”dedibelirlibirdüşünceakışındakalanKarl,“veAmerika’yagelmekzorundakalmasaydım,ileridemutlakamühendisolurdum.”“Nedengelmekzorundakaldınızki?”“Boşverin!”dediKarlbütünhikâyeyielinintersiylebirkenaraitermişgibiyaparak.BusıradagülümseyerekAteşçi’yebaktı,itirafetmediğiiçinkendisineanlayışgöstermesiniricaediyordusanki.“Birnedenivardır,”dediAteşçi,bunedeninanlatılmasınımıistiyor,yoksabunakarşımıçıkıyor,bellideğildi.“Şimdibendeateşçiolabilirim,”dediKarl,“neolacağımannemlebabamınumurundabiledeğil.”“Benimyerimboşalacak,”dediAteşçi,kendindeneminbirtavırlaellerinipantolonceplerinesoktuvekırışmış,köseleyedönmüş,demirgrisipantolonununiçindekibacaklarınıgermekiçinyatağauzattı.Karlbirazdahaduvarayanaşmakzorundakaldı.“Gemidenayrılıyormusunuz?”“Evet,bugünçekipgidiyorum.”“Nedenki?Hoşunuzagitmedimi?”“Evet,koşullarbu,insanınhoşunagidipgitmemesifarketmiyor.Ayrıcahaklısınız,hoşumadagitmiyor.Herhaldeateşçiolmayıciddiciddidüşünmüyorsunuz;amatamdaozamankolaycaateşçiolunur.Yanisizekesinlikleönermiyorum.MademAvrupa’daykenokumakistiyordunuz,buradanedenistemiyorsunuzki?Amerikanüniversiteleri,Avrupa’dakilerdendahaiyi,kıyaskabuletmez.”“Olabilir,”dediKarl,“amaokuyacakparamyok.Gerçibiryerlerdegözümeçarpmıştı,gündüzleribirdükkândaçalışıpgeceleriokuyanbiridoktorvesanırımbelediyebaşkanıolmuş;amabudabüyükazimister,değilmi?Korkarım,obendeyok.Ayrıcapekdeiyibiröğrencisayılmazdım,okulavedaetmekbanagerçektenzorgelmemişti.Hemburadakiokullarbelkidahasıkıdır.İngilizcemhemenhemenhiçyok.Üstelikburadayabancılarakarşıönyargılılarsanırım.”“Bunudamıanladınız?Eh,iyiöyleyse.Ozamanbenimadamımsınız.Bakın,birAlmangemisindeyiz,Hamburg-Amerikahattındaçalışıyor,nedenburadahepimizAlmandeğiliz?NedenbaşmakinistRumen?AdıSchubal.İnanılırgibideğil.VeburezilherifbirAlmangemisindebizAlmanlarıncanınıçıkarıyor!Sanmayınki...”–nefesikesildi,elinisalladı–“yakınmışolmakiçinyakınıyorum.Biliyorum,sizinelinizdenbirşeygelmez,kendinizdezavallıbirçocuksunuz.Amabukadarıdafazla!”Masayabirkaçkezyumruğunuindirdi,indirirkende

yumruğundangözünüayırmadı.“Birsürügemidegörevyaptım...”–arkaarkayayirmigemiadınıtekbirsözcükmüşgibisıraladı,Karl’ınkafasıkarmakarışıkoldu–“kendimigösterdim,övgüleraldım,kaptanlarımınbeğendiğibirişçiydim,hattaaynıticaretgemisindebirkaçyılkaldığımdaoldu...”–bu,yaşamınındönümnoktasıymışçasınaayağakalktı–“veherşeyinincedeninceyehesaplanmışolduğu,şakabileyapılmayanbukutudahiçbirişeyaramıyorum,hepSchubal’ınyolunaçıkıyorum,tembelintekiyim,kovulmayıhakediyorum,yevmiyemi,lütufmuşgibiveriyorlar.Bunuanlıyormusunuz?Benanlamıyorum.”“Sizebunuyapmalarınaizinveremezsiniz,”dediKarlheyecanla.Birgemininsallantılızemininde,yabancıbirkıtanınsahilindedurduğununeredeysehissetmiyorduartık,buradaAteşçi’ninyatağındaodereceevindegibiydi.“Kaptanaçıktınızmı?Onunkarşısındahakkınızıaradınızmı?”“Ahgidin,gidinartık.Siziburadaistemiyorum.Söylediğimidinlemiyorsunuzvebananasihatveriyorsunuz.Kaptananasılçıkayım!”BitkindüşenAteşçitekraroturduveyüzünüikielininarasınaaldı.

“Onadahaiyibiröneridebulunamam,”dediKarlkendikendine.Buradadurupnasihatler,hemdeaptalcabulunannasihatlervereceğine,gidipbavulunugetirmenindahaiyiolacağınıdüşündü.Babasıbavuluonunolsundiyeverirkenşakaylakarışıksormuştu:“Bakalımnekadartutacaksınelinde?”Veşimdibusadıkbavulbelkideciddiciddikaybolmuştu.Tekavuntusu,babasınınsorupsoruştursadabavulunşimdikidurumunuöğrenemeyecekoluşuydu.GemiacentesibavulunNewYork’akadargeldiğinisöyleyebilirdiyalnızca.AmaKarlbavuldakipekkullanılmamışeşyalaraacıdı,örneğingömleğiniçoktandeğiştirmişolmasıgerekirdi.Demekkiyanlışyerdetutumluluketmişti;şimdi,tamdakariyerininbaşındatemizgiysilerleortayaçıkmasıgerekirken,pisgömleklegörünmekdurumundakalacaktı.Yoksabavulunkaybolmasıokadardakötüsayılmazdı,çünküüzerindekitakımelbisebavuldakindendahabileiyiydi;bavuldakiniaslındaacildurumlariçinalmış,yolaçıkmasındanhemenönceannesionueldengeçirmekzorundakalmıştı.Şimdihatırladığıkadarıyla,bavuldabirparçaVeronasalamıdavardı;annesionufazladankoymuş,kendisiyseyalnızcaküçükbirparçasınıyiyebilmişti,çünküyolculukboyuncaiştahıkapanmış,aragüvertededağıtılançorbadahaydihaydiyetmişti.Amaşimdi,Ateşçi’yeikrametmekiçinsalamınelininaltındaolmasınıisterdi.Çünküböyleinsanlarıküçükbirşeyvererekkazanmakkolaydı,Karlbunubabasındanbiliyordu;babasıişilişkisiiçindeolduğudüşükmevkidekimemurlarınhepsinipurodağıtarakkazanırdı.ŞimdiyseKarl’ınhediyeedebileceğibirtekparasıkalmıştı;bunada,bavulunukaybetmişolabileceğigerekçesiyle,şimdilikdokunmakistemiyordu.Kafasıyenidenbavulatakıldı;madembavulunpeşinibukadarkolaybırakacaktı,nedenyolculuksırasındapürdikkatbaşındanöbetbeklemiş,bunöbetyüzündenneredeyseuykusunufedaetmişti,şimdibunugerçektenanlayamıyordu.İkiyataksolundayatanufaktefekbirSlovak’tan,bavulunugözünekestirdidiyesüreklikuşkulandığıbeşgeceyihatırladı.BuSlovak,Karl’ınensonundayorgunluktanbiraniçiningeçmesinitetiktebeklemişti,kiböylecegünboyuncaboyunaoynadığıyadaalıştırmayaptığıuzunçubuklabavulukendinedoğruçekebilsin.GüniçindebuSlovaksonderecemasumgörünüyordu;amageceoluncazamanzamandöşeğindedoğruluyorveKarl’ınbavulunahüzünlübirifadeylebakıyordu.Karlbunugayetnetgörebiliyordu,çünkügöçmenolmanınverdiğihuzursuzluklagemiyönetiminceyasaklanmasınakarşın,küçükbirışıkyakıpgöçmenbürolarınınanlaşılmazbroşürleriniçözmeyeçalışanbirilerioluyorduhep.YakındaböylebirışıkvarsaKarlbirazuyuklayabiliyordu;amaışıkuzaktaysayadaortalıkkaranlıksa,gözleriniaçıktutmasıgerekiyordu.Buçabaonuiyicebitkindüşürmüştü,üstelikşimdibelkidetamamenboşagitmişti.ŞuButterbaumyokmu,onubirelinegeçirebilseydi!

Derkendışarıdauzaktanoânakadarkideliksizsessizliğiniçineküçük,kısavuruşlarçalındı,tıpkıçocuklarınayakseslerigibi;şiddetlenerekyaklaştılar,şimdiysebirgruperkeğinsakinyürüyüşüydü.Bellikiteksırahalindeilerliyorlardı,darkoridordanormaldibu.Şakırtılarduyuldu,silahsesleriydi

sanki.YataktabavulveSlovak’lailgilitümkaygılarındankurtulmuş,uykuyadalmaküzereolanKarlyerindensıçradıveAteşçi’nindikkatiniçekmekiçinonudürttü,çünküalayınbaşıkapıyaulaşmışgibiydi.“Gemibandosubu,”dediAteşçi,“yukarıdaçaldılar,şimdideeşyalarınıtoplamayagidiyorlar.Artıkherşeyhazır,gidebiliriz.Gelin!”Karl’ıelindentuttu,sonandayatağınüzerindekiduvardançerçevelibirMeryemAnaresminialdı,ceketininiçcebinesokuşturdu,bavulunualdıveKarl’labirlikteaceleylekamaradançıktı.

“Şimdiofisegidipbeylerefikrimisöyleyeceğim.Artıkyolcukalmadı,çekinecekbirşeyyok.”Ateşçibunuçeşitlibiçimlerdetekrarladıveyürürkenayağınıyanaatarak,yolunkarşıtarafınageçmekteolanbirsıçanıezmekistedi;amaonutamzamanındaulaştığıdeliğiniçinedahahızlıitmişolduancak.Genelolarakyavaşhareketediyordu,çünkübacaklarıuzunolmaklabirliktehantaldı.

Mutfağınbirbölümündengeçtiler;pisönlüklertakmışbirkaçkız–önlükleribilerekıslatıyorlardı–büyükteknelerdebulaşıkyıkıyordu.Ateşçi,Linediyebirkızıyanınaçağırdı,kolunuonunbelinedoladıveşuhbirhavaylakolunayaslanıpdurankızıbir-ikiadımberaberindegötürdü.“Şimdiparamıalacağım,benimlegelmekistiyormusun?”diyesordu.“Benniyeuğraşayımki,iyisimisenparayıbanagetir,”diyecevapverdikız,Ateşçi’ninkolununaltındansıyrılıpkurtuldu.“Buyakışıklıoğlanınerededüşürdünağına?”diyeseslendi,amayanıtbeklemedi.İşleriniyarıdabırakanbütünkızlarıngüldüğüduyuldu.

Yollarınadevamedipbirkapıyageldiler,küçük,altınkaplamakadınheykellerinintaşıdığıküçükbirsaçakvardıyukarıda.Birgemininiçdüzeniiçinsavurganlıktıdoğrusu.Karlbucivarahiçgelmemişolduğunufarketti,herhaldeburasıyolculuksırasındabirinciveikincimevkiyolcularaayrılmışkenşimdibüyükgemitemizliğindenöncearakapılarkaldırılmıştı.Gerçektende,omzundasüpürgetaşıyanveAteşçi’yiselamlayanbirkaçadamarastlamışlardı.Karlbuhummalıçalışmayaşaşırdı,aragüvertedehaliylepekhaberiolmamıştıbundan.Koridorlarboyuncaelektrikkablolarıdauzanıyor,sürekliküçükbirkampanaduyuluyordu.

Ateşçisaygıylakapıyavurduve,“Girin!”diyeseslenilince,hiççekinmedeniçerigirsindiyeKarl’ıbirelhareketiylebuyuretti.Karldagirdi;amakapıdadurdu.Odanıniçpenceresindendenizindalgalarınıgörüyordu,onlarınkıpırkıpıredişiniseyredincebeşgündürhiçdurmadandenizigörmemişgibiyüreğiçarptı.Büyükgemilerinkarşılıklıyollarıkesişiyorduveancakağırlıklarınınelverdiğiölçüdedalgalarabırakıyorlardıkendilerini.İnsangözlerinikısınca,bugemileraşırıağırlıktanyalpalıyorgibigörünüyordu.Direklerindedaramauzunflamalarvardı,bunlaryolculukboyuncageriliyoramayinedesağasoladalgalanıyordu.Savaşgemilerindenolsagerek,topatılarakselamveriliyordu;pekdeuzaktangeçmeyenböylebirgeminintopnamluları,çelikkaplamalarınınyansımasıylaparlayarakgemininkendindenemin,kayargibi,yinedeyanayatmışgidişiyleokşanıyordusanki.Küçükgemilerleteknelerinfilolarhalindebüyükgemilerinarasındakiboşluklaragirmesi,enazındankapıdanbakıldığında,ancakuzaktangözlenebiliyordu.AmahepsininarkasındaNewYorkduruyorvegökdelenlerininyüzbinlercepenceresindenKarl’abakıyordu.Evet,insanneredeolduğunubuodadaanlıyordu.

Yuvarlakbirmasadaüçbeyoturuyordu,birimavigemiciüniformasıylabirgemisubayı,diğerikisisiyahAmerikanüniformalarıylalimanidaresimemurları.Masadaüstüsteyığılmışçeşitlibelgelervardı,öncesubayelindekalemlebunlarıgözdengeçiriyor,sonradiğerikisineuzatıyordu,onlardabazenokuyorlar,bazenözetliyorlar,bazendeevrakçantasınakoyuyorlardı;neredeysehiçdurmadandişleriylehafifbirsesçıkaranmemur,tutanakiçinmeslektaşınabirşeylerdeyazdırıyordu.

Pencereninönündekibiryazımasasınınbaşındasırtıkapıyadönükhalde,dahaufaktefekbirbeyoturuyordu;önünde,başhizasındakisağlambirkitaprafındayanyanadizilmişbüyükkitaplarlauğraşıyordu.Yanındaaçık,enazındanilkbakıştaboşgörünenbirkasaduruyordu.

İkincipencereninönüboştuvedışarısıeniyiburadangörülüyordu.Üçüncününyakınındaiseikibeyalçakseslekonuşmayadalmıştı.Biripencereninyanınayaslanmıştı,onundaüstündegemiciüniformasıvardıvekılıcınınsapıylaoynuyordu.Konuştuğukişipencereyedönüktüvearadasıradahareketedipdiğeriningöğsündekinişanlarınbirbölümününgörünmesinisağlıyordu.Sivilgiysiliydiveincebirbambubastonuvardı;ikielinikalçalarınadayamışolduğundan,bastondakılıçgibieğikduruyordu.

Karlherşeyebakacakzamanbulamadı,çünküazsonrabirkamarotonlaradoğrugeliptekbirbakışlaAteşçi’ye,sankiburayaaitdeğilmişgibi,neistediğinisordu.Kendisinenasılsorulduysa,odaaynışekildealçaksesleyanıtverenAteşçi,Başveznedar ’lakonuşmakistediğinisöyledi.Kamarotkendihesabınabirelhareketiyleburicayıgeriçevirdi;amayinedeparmakuçlarında,yuvarlakmasanınçevresindengenişbiryayçizerekkitaplarlauğraşanbeyinyanınagitti.Bubey–açıkçagörülüyordu–kamarotunsözlerikarşısındasankidonakaldı;amaonunlakonuşmakisteyenadamasonundadöndüvehararetlekarşıkoyarakAteşçi’yeveneolurneolmazdiyekamarotadaelkolhareketleriyaptı.BununüzerinekamarottekrarAteşçi’yedöndüveonabirsırveriyormuşgibibirsestonuyla,“Hemendefolupgidin!”dedi.

Ateşçibuyanıtınüzerinedönüpsankiosessizceyakındığıyüreğiymişgibi,Karl’abaktı.Karldahafazladüşünmedenkendinikurtardı,odayıbiruçtanöbürucakatetti,hattahafifçesubayınsandalyesinesürttü.KamarotöneeğilipsankibirhaşaratavlıyormuşgibionuyakalamakiçinkollarınıaçarakkoşturduamaBaşveznedar ’ınmasasınailkvaranKarl’dı;kamarotonuçekmeyeçalışırsadiyemasayasıkısıkıtutundu.

Haliyleodaânındahareketlendi.Masanınbaşındakigemisubayıayağafırladı,limanidaresindenbeylersakinamadikkatleizliyorlardı,pencereninönündekiikibeybirbirineyaklaşmıştı,beyefendilerkonuylailgilenincekendisineoradayerkalmadığınainanankamarotgeriçekildi.KapıdaduranAteşçi,yardımınagerekduyulacakânıheyecanlabekliyordu.Başveznedarsonundasandalyesinigenişbiraçıylasağaçevirdi.

Karl,buinsanlaragöstermektençekinmediğigizlicebinikarıştırıppasaportunuçıkardı,kendinitanıtmakyerineonuaçıpmasayakoydu.Başveznedaragörebupasaportkaydadeğerbirşeydeğilgibiydi,çünküonuikiparmağıylatutupkenarakoydu;bununüzerineKarl,sankibuformalitememnuniyetleyerinegetirilmişgibi,pasaportunutekrarcebinesoktu.

“İzninizleşunusöyleyeyim,”diyesözebaşladı,“benceAteşçiBey’ehaksızlıkyapıldı.BuradaSchubaldiyebirivar,onunhakkınıyiyor.Ateşçi,sizeadlarınısayabileceğibirçokgemideçalışmış,hizmetlerindensonderecememnunkalınmıştır,çalışkandır,işiniiyiyapar;örneğinticaretgemilerindekikadarağırbirişinolmadığıbugemiyenedenuyumsağlayamasınki,buanlaşılırşeydeğil.Dolayısıylabu,onunmesleğindeilerlemesinivetakdirgörmesiniengelleyenbiriftiraolabilirancak,yoksamutlakatakdiredilirdi.Benbukonuyuyalnızcagenelhatlarıyladilegetirdim,özelşikâyetlerinisizekendisisunacaktır.”Karlbukonuşmayıbütünbeylerehitabenyapmıştı,gerçektendehepsidinledi;aralarındanadilbirininçıkması,buadilkişininBaşveznedar ’ıntakendisiolmasındançokdahaolasıgörünüyordu.AyrıcaKarl,kurnazlıkedipAteşçi’yikısabirsüredirtanıdığınısaklamıştı.Üstelikşimdidurduğuyerdenilkkezgördüğübambubastonlubeyinkırmızıyüzü

dikkatinidağıtmasaydı,çokdahaiyikonuşurdu.

Dahakimsekendisinesorusormadan,hattakimseondanyanabilebakmadan,“Hepsikelimesikelimesinedoğru,”dediAteşçi.ŞimdiKarl’ınkafasınadankettiğigibi,herhaldekaptanolangöğsünişanlıbey,bellikiAteşçi’yidinlemeyekararvermişti,yoksaAteşçi’ninbuaceleciliğibüyükbirhataolurdu.NitekimadameliniuzatıpAteşçi’yeseslendi:“Burayagelin!”Birçekiçleüzerinevurulacakkadartokbirsestibu.ŞimdiherşeyAteşçi’nintavrınabağlıydı,çünküKarlonundavasınınhaklılığındankuşkuduymuyordu.

Neysekibufırsatla,Ateşçi’nindünyanındörtbiryanınıgörmüşolduğuortayaçıktı.Sonderecesakinbirşekildebüyükbavulundanilkhamledebirtomarkâğıtvebirnotdefteriçıkardı;söylemeyebilegerekyokmuşgibi,Başveznedar ’ıtamamengörmezdengelerek,Kaptan’ınyanınagittivekanıtlarınıpencerepervazınınüzerineyaydı.Başveznedariçinorayakadarzahmetetmektenbaşkayapacakbirşeykalmamıştı.“Adamgeçimsizinteki,onuherkestanır,”diyeaçıkladı,“makinedairesindençokkasanınbaşındadır,Schubal’ı,osakinadamı,zıvanadançıkardı.Burayabakın,”diyerekAteşçi’yedöndü,“şımarıklığınbukadarıdafazlaartık!Ödemeyapılanodalardankaçkerekovuldunuz,istisnasızhepsitamamenhaksızolanisteklerinizlebunuhakettiniz!Kaçkeresoluğuanakasadaaldınız!Schubal’ındoğrudanamirinizolduğu,onunemrindekibiriolarakişinizibirtekonunlagörmenizgerektiğisizekaçkeregüzelliklesöylendi.ŞimdiyseKaptanBeyburadaykenkalkıpburayageliyorsunuz,onubilerahatsızetmeyeutanmıyorsunuz.Üstüneüstlüksaçmasapansuçlamalarınızınöğretilmişsözcüsüolarak,gemideşimdiyedekilkkezgördüğümbuufaklığıyanınızdagetirmecüretindebulunuyorsunuz!”

Karlöneatılmamakiçinkendinizortuttu.AmaKaptandevreyegirmiştibile,şöylededi:“Adamıbirkezolsundinleyelim.Schubalzatenzamanlaaklınaeseniyaparoldu;amabununlasizinlehinizdekonuşmuşolmakistemem.”SonsöylediğiAteşçi’yeyönelikti,hemenonuntarafınıtutamayacağıgayetdoğaldı;amaherşeyyolundagörünüyordu.AteşçiaçıklamayagiriştivedahaenbaştankendinitutarakSchubal’dan“Herr”sıfatıylasözetti.Başveznedar ’ınkalktığıyazımasasınınbaşındakiKarlöylesevinçliydiki,sevincindenbirmektuptartısınabastırıpduruyordu.–HerrSchubaladildeğil!HerrSchubalyabancılarıkayırıyor!HerrSchubal,Ateşçi’yimakinedairesindenkovuponatuvaletleritemizletti,kibukesinlikleateşçininişideğildi!–HattabiraraHerrSchubal’ınyeteneğikuşkuylakarşılandı,görünüştegerçektenyetenekliymişgibiyapıyordu.BunoktadaKarlvargücüylegözünüKaptan’adikti,gözünükırpmadıbile;sankiKaptanonunmeslektaşıydıda,Ateşçi’ninbirazbeceriksizifadetarzıyüzündenetkialtındakalıponakarşıtavıralmasınistiyordu.YinedebirsürükonuşmadanbelirlibirşeyçıkmadıveKaptan,gözlerindeAteşçi’yibukezsonunadekdinleyeceğineyönelikkararlılıklahâlâönünebaksada,diğerbeylersabırsızlanmayabaşladılar,Ateşçi’ninsesideçokgeçmedenodadakimutlakegemenliğiniyitirdi,budabirazkorkutucuydu.İlkolaraksivilgiyimlibey,bambubastonunukullanarakparkedöşemeüzerineusulcavurdu.Diğerbeylerarasırabirgözatıyorlardıtabii,bellikiacelesiolanlimanidaresimemurlarıyenidendosyalarasarıldılarveakıllarıbaşkayerdeolsada,onlarıgözdengeçirmeyebaşladılar,gemisubayımasasınıyenidenyaklaştırdı,oyunukazandığınısananBaşveznedardaalayedercesinederinbiriçgeçirdi.Genelolarakdikkatindağılmışolmasındanyalnızcakamarotetkilenmemişgibiydi,büyüklerinkarşısındaezilmişzavallıadamınacılarınınbirkısmınıpaylaşıyorvebirşeyaçıklamakistercesineKarl’aciddibirtavırlabaşınısallıyordu.

Buaradapencerelerinönündelimanyaşamıdevamediyordu;yuvarlanmadığınagöreçokiyiyerleştirilmişolan,dağgibifıçılarladoluyayvanbiryükgemisigeçtiveodayıneredeysekararttı;

zamanolsaKarl’ıniyicebakabileceğiküçük,motorlutekneler,dümenbaşındadimdikduranbiradamınanielhareketleriyledosdoğrubasıpgidiyordu!Yüzengaripnesneleraradasıradaçırpıntılısudankendiliğindençıkıyor,hemenyinesuyagömülüyorveşaşkınlıkdolubakışlarkarşısındabatıyordu;beceriklitayfalarınküreklereasılmasıylailerleyentransatlantikfilikalarıyolcularlatıkabasadoluydu,sessizcevebeklentiyleoturuyorlarsada,aradabazılarıbaşlarınıçeviripçevrelerindedeğişensahnelerebakmadanduramıyorlardı.Bitmekbilmezbirhareketlilik,çevredekitelaşlıhavadançaresizinsanlaraveeylemlerinebulaşanbirtelaş!

Herşeyinsanıaceleye,açıklığa,kesinbiçimdeifadeetmeyeitiyordu;amaAteşçineyapıyordu?Kendinianlatırkenteriçindekalmıştı,penceredekikâğıtlarıtitreyenelleriyleçoktandırtutamıyordu;göğünheryanından,üzerineSchubalhakkındaşikâyetleryağıyordu,onagörebunlardanherbiribuSchubaldenenadamınicabınabakmayayeterdi;amaKaptan’agösterebildiğitekşey,hepsininacınasıbirkarmaşasıydı.Bambubastonlubeyçoktandırtavanadoğruhafiftenbirıslıktutturmuştu;limanidaresindenbeylerartıksubayıkendimasalarındatutuyorlardı,birdahadabırakacakgibideğillerdi;Başveznedar ’ınarayagirmesinibellikiyalnızcaKaptan’ınsakinliğiengelliyordu;kamarot,kaptanındanAteşçihakkındaherangelebilecekemrihazıroldabekliyordu.

BununüzerineKarlartıkbirşeyyapmadanduramadı.Yavaşçagrubadoğruilerledi,giderkendedurumaolabildiğinceustalıklanasılelkoyabileceğiniçabucakdüşündü.Gerçektentamzamanıydı,birazcıkdahageçseikisidepekâlâofistenatılabilirdi.KaptaniyibiradamabenziyorduveKarl’aöylegeliyorduki,üstüneüstlüktamdaşimdikendiniadilbiramirolarakgöstermekiçinözelbirnedenivardı;amasonuçtanereyeçeksenorayagidecekbiradamdeğildi–Ateşçiisekuşkusuziçindekibitmekbilmezöfkedendolayı,tamdaböyledavranıyorduona.

Karl,Ateşçi’yeşöylededi:“Bunudahabasit,dahaaçıkanlatmalısınız,buanlattığımızbiçimiyleKaptanBeybirdeğerlendirmeyapamaz.Bütünçarkçılarıvemiçolarıadlarıyla,heledesoyadlarıylatanıyormuki,böylebiradıandığınızdakimolduğunuhemenanlayabilsin?Şikâyetlerinizibirdüzenekoyun,enönemlisiniilkönce,diğerlerinideyukarıdanaşağıinereksöyleyin,belkiozamanbirçoğunadeğinmeyedegerekkalmayacaktır.Banaherzamanaçıkseçikanlatmışsınızdır!”“Amerika’dabavulçalınabildiğinegöre,arasırayalandasöylenebilir,”diyedüşündüözürolarak.

Keşkeişeyarasaydı!Zatenartıkçokgeçdeğilmiydi?TanıdıksesiduyduğundaAteşçihemenkonuşmayıkesti;amaincinmişerkeklikonurunun,korkunçanıların,şuaniçindebulunduğugüçdurumunyaşlarladoldurduğugözleriyle,Karl’ıdoğrudüzgünseçemedibile.Nasılseçseydiki–Karlbunu,susanadamınkarşısındasusarakanlıyordu.Konuşmatarzınışimdibirdenbirenasıldeğiştirseydi;çünküonaöylegeliyorduki,söylenecekherşeyi,enufakbirkabulgörmeden,dilegetirmişti.Öteyandan,dahahiçbirşeysöylememiştisankiveşimdibeylerdenherşeyidinlemelerinibekleyemezdi.BöylebirnoktadadaonuntektaraftarıKarlöneçıkmış,onaiyiöğütlervermekistemişti;amabununyerineherşeyin,herşeyinkaybedildiğinigöstermişti.

“Keşkepenceredendışarıbakacağımadahaöncegelseydim!”dediKarlkendikendine,Ateşçi’ninkarşısındabaşınıeğdivebütünumutlarıntükendiğinigöstermekiçinellerinipantolondikişlerinevurdu.

AmaAteşçibunuyanlışanladı,herhaldeKarl’ınkendisinigizlidengizliyesuçladığınısandı,onubundanvazgeçirmekiçindeiyiniyetle,yaptıklarınatuzbiberekerek,Karl’latartışmayabaşladı.Yuvarlakmasanınbaşındakibeyler,önemliişlerinibölenbukurugürültüyüzündenşimdidenöfkelenmişlerdi;BaşveznedaryavaşyavaşKaptan’ınsabrınıanlaşılmazbulmayabaşlamıştıve

patlamayahazırgörünüyordu;yinetamamenefendilerinindümensuyunagirenkamarot,Ateşçi’yepispisbakıyordu;sonolarak,Kaptan’ınbilearasıradostçabirbakışfırlattığıbambubastonlubey,Ateşçi’yitamamenboşvererek,hattaondantiksinerek,küçükbirnotdefteriçıkardıvebellikibambaşkakonularlameşgulhalde,birnotdefterinebirKarl’abakmayabaşladı.

AteşçininşimdionayönelmişolansöztufanınakarşıkoymaktazorlananamayinedebütüntartışmaboyuncadostçabirgülümsemeyiAteşçi’yeçokgörmeyenKarl,“Biliyorum,”dedi,“haklısınız,haklısınız,bundanhiçkuşkuduymadım.”Darbeyemekorkusundan,Ateşçi’ninikidebiroynattığıellerinitutmayıisterdi,onubirköşeyesıkıştırmayıvebaşkakimseninduyamayacağıyatıştırıcıbirkaçsözfısıldamayıkuşkusuzdahaçokisterdi.AmaAteşçizıvanadançıkmıştı.Karlşimdikafasındabirtüravuntuyaratmayabilebaşladı:BaşkaçarekalmazsaAteşçi,ümitsizliktenkaynaklanangüçle,buradabulunanyediadamınbirdenhakkındangelebilirdi.Gelgelelimyazımasasında,birbakıştagörüldüğügibi,birsürüelektrikdüğmesiyledolubirpanelvardı;veonlarabasanbirel,düşmancainsanlarladolukoridorlarıylabütüngemiyiayağakaldırabilirdi.

Osırada,olanlarlailgilenmeyenbambubastonlubey,Karl’adoğruilerledivefazlayükseksesledeğil;amaAteşçi’ninbütünobağırtısıarasındaaçıkçaanlaşılırbiçimde,“Sizinadınıznebakalım?”diyesordu.Oanda,sankibirikapınınarkasındabeyinbusorusunubeklemişgibi,kapıyavuruldu.Kamarot,Kaptan’abaktı,Kaptandabaşınısalladı.Bununüzerinekamarotgidipkapıyıaçtı.Dışarıdaortaboylubiradamduruyordu,üzerindeimparatorlukstilieskibirceketvardı,görünüşünebakılırsamakinebaşındaçalışmayauygundeğildiaslında;amayinede–Schubal’dı.Karl,bunuKaptan’ınbilekusurkalmadığıbelirginbirhoşnutlukifadesiiçerentümgözlerdenanlamasabile,Ateşçi’yebakıncadehşetiçindeanlamalıydı:Ateşçi,kollarınıgeripelleriniöylebiryumrukyapmıştıki,sankibuyumruklar,hayattasahipolduğuherşeyifedaetmeyehazırolduğuenönemlişeydi.Tümgücü,onuayaktatutangüçde,şimdioyumruklardasaklıydı.

İştedüşmankarşılarındaydı,resmîkıyafetiçindeçakıgibi,kolununaltındaişleilgilibirdefter,herhaldeAteşçi’ninücretbordrosuveçalışmabelgeleri.Öncelikleherbirininruhhalinianlamakistediğiniçekinmedenbelliederekhepsiningözlerininiçinesıraylabaktı.Yedikişininhepsidearkadaşlarıydı,çünküKaptan’ınöncedenonakarşıbirtakımitirazlarıolmuşsayadabelkiyalnızcaolmuşgibiyapmışsabile,Ateşçi’ninonaçektirdiğisıkıntıdansonraSchubal’akarşısöyleyecekenufakbirşeybulamıyorgibiydi.Ateşçigibibiradamanekadarsertdavranılsaazdı;Schubal’ındaeleştirilecekbiryanıvarsaodaşuydu:Ateşçinindikbaşlılığınızamaniçindekırabilmişolsaydı,buadambugünKaptan’ınkarşısınaçıkmayacesaretedemezdi.

Ancak,AteşçiileSchubal’ınkarşıkarşıyagelmesinin,dahayücebirforumunbukarşılaşmayakattığıetkiyiinsanlarınkarşısındadagöstereceğikabuledilebilirdibelki,çünküSchubalkendiniolduğundanfarklıgöstermeyiiyibecersede,bunasonunakadarkatlanamazdıherhalde.Kötülüğününbiranşimşekgibiçakması,onubeyleriçingörünürkılmayayetecekti,Karlbununolmasınısağlayacaktı.Tektekbeylerinkeskinzekâsını,zayıflıklarını,kaprisleriniaşağıyukarıbiliyorduartık;buaçıdanbakıldığındaşimdiyedekburadageçirilenzamanboşagitmemişti.KeşkeAteşçi,hodrimeydan,diyebilmişolsaydı;amasavaşmaktantamamenacizgörünüyordu.Schubal’ıonaverselerdi,nefretettiğikafatasınıyumruklarıylaezebilirdi.Amaonabirkaçadımyaklaşmakelindengelmiyorgibiydi.Karlbukadarkolayöngörülebilecekbirşeyi,Schubal’ınkendikendineolmasabileKaptan’ınçağrısıylanihayetgeleceğini,nedenöngörmemiştiki?Gerçekteyaptıklarıgibisonderecehazırlıksızbirbiçimdebirkapıdaniçeridalmakyerine,nedenburayagelirkenAteşçi’ylebirliktekesinbirsavaşplanıbelirlememişti?OzamanAteşçikonuşabilirmiydi,kuşkusuzancakenuygun

durumdayapılançaprazsorgulamadagerekliolacağıgibievetvehayırdiyebilirmiydi?Oradaöyleceduruyordu,bacaklarınıayırmış,dizlerititrek,başınıbirazkaldırmışvehavaaçıkağzındangiripçıkıyordu,sankiiçerideonuişleyecekakciğerlerkalmamışgibi.

Karl,belkideyurdundahiçhissetmediğikadargüçlüveaklıbaşındahissediyordukendinigerçekten.Onunyabancıülkedesaygınkişiliklerinkarşısındaiyiuğrunanasılsavaştığınıvedahazafereulaşamamışolsada,sonkuşatmaiçinnasıltamanlamıylahazırolduğunuannesiylebabasıgörebilseydikeşke!Onunlailgiligörüşlerinitekrargözdengeçirirlermiydi?Onuaralarınaoturtupöverlermiydi?Onlaraböylesinesadıkolangözlerininiçinebirkez,birkezolsunbakarlarmıydı?Kuşkulusorularveonlarısormakiçinenuygunsuzan!

“SanırımAteşçibenialçakçahareketlerdebulunmaklasuçlamış,onuniçingeldim.Mutfaktakibirkız,onuburayagelirkengördüğünüsöyledi.KaptanBeyvesizbeyler,hertürlüsuçlamayıeliminaltındakiyazılarla,gerekirsekapınınönündekiönyargısızveetkialtındakalmamıştanıklarınifadeleriyleçürütmeyehazırım.”BöylekonuştuSchubal.Hiçkuşkusuzdobrakonuşmuştuvedinleyicilerinyüzifadelerindekideğişimebakılırsauzunzamansonrailkkezyenideninsansesiduyduklarısanılabilirdi.Bugüzelkonuşmadabileboşluklarolduğunufarketmedilerelbette.KonuylailgiliolarakSchubal’ınaklınagelenilksözneden“alçakçahareketler”di?Uluslailgiliönyargılarıyerinesuçlamanınburadanyolaçıkmasıgerekmezmiydiacaba?Mutfaktakibirkız,Ateşçi’yiofisegelirkengörmüş,Schubaldadurumuhemenkavramışmıydı?Onunzekâsınıbileyen,suçlulukbilincideğilmiydi?Tanıklarıdahemenyanındagetirmişti,üstelikonlarınönyargısızveetkialtındakalmamışolduklarınısöylüyordu,öylemi?Düzenbazlık,düzenbazlıktanbaşkabirşeydeğil!Beylerdebunakatlanıyorvebirdedoğrudavranışolarakonaylıyorlardıdemek?Mutfaktakikızınhabervermesiilekendisininburayagelmesiarasındanedenbukadarçokzamangeçmesineizinvermişti?Herhaldeburadaamacı,Ateşçi’ninbeyleriyorması,böyleceonlarınkesinyargıgüçleriniyavaşyavaşkaybetmeleriydi;Schubalözelliklebugüçtenkorkuyordu.MutlakauzunsürekapınınarkasındadurmuşolanSchubal,obeyinkonuylailgisizsorusuüzerineAteşçi’ninişininbittiğiniumduğuankapıyavurmamışmıydı?

Herşeyaçıktı,Schubaldabunuistemedendeolsaaçığavurmuştu;amabeylerebaşkatürlü,dahaelletutulurbirbiçimdegösterilmeliydi.Onlarısarsarakuyandırmakgerekiyordu.ÖyleyseKarl,çabuk,tanıklarortayaçıkıpdaherşeyimahvetmedenhiçolmazsazamanıdeğerlendir!

AmatamosıradaKaptanbirelhareketiyleSchubal’ıgeriçevirdi,odabununüzerinehemen–çünküişibirsüreliğineertelenmişgibiydi–birkenaraçekildiveânındayanınayanaşankamarotlaalçakseslekonuşmayabaşladı,busıradayanyanAteşçiileKarl’abakıyorvekendindeneminelhareketleriyapmaktangerikalmıyordu.Schubalböylecebirsonrakikonuşmasınınprovasınıyapıyordu.

“Delikanlıyabirşeysoracakmıydınız,HerrJakob?”dediKaptan,genelsessizliğiniçindebambubastonlubeyedönerek.

“Elbette,”dediadam,budikkatkarşısındahafifçeeğilipteşekkürederek.VeKarl’abirdahasordu:“Adınıznebakalım?”

İnatlaaynısoruyusoranadamınyarattığıbuaradurumuhalletmeninasılbüyüksorununyararınaolacağınainananKarl,öncearayıpbulmasıgerekenpasaportunualışıkolduğugibigöstermedenkısacayanıtverdi:“KarlRoßmann.”

“Ama,”dediJakobdiyehitapedilenadamveönceneredeyseinanmadangülümseyerekgeriyeçekildi.Kaptan,Başveznedar,gemisubayı,hattakamarot,açıkçaKarl’ınadınıaşırıbirşaşkınlıklakarşıladılar.YalnızcalimanidaresindenbeylerveSchubalistiflerinibozmadılar.

“Ama,”diyetekrarladıHerrJakobvebirazsertadımlarlaKarl’ayaklaştı,“öyleysebenseninJakobdayınım,sendebenimsevgiliyeğenimsin.Oncazamanhissetmiştimzaten!”dediKaptan’adönerek,ardındanKarl’ıkucaklayıpöptü,oiseolanlarkarşısındasesçıkarmadı.

“Adınızne?”diyesorduKarl,adamınkendisinibıraktığınıhissettiktensonra,gerçiçokkibarcaamahiçduygulanmadan.BuyeniolayınAteşçiiçinyolaçacağısonuçlarıkestirmeyeuğraştı.Schubal’ınbudurumdanyararlanabileceğineişaretedenbirşeyşimdilikyoktu.

“Şanslısınız,delikanlı,bunukabuledin,”dediKaptan,Karl’ınsorusuylaHerrJakob’unonurununzedelendiğineinanıyordu.HerrJakob,heyecanlı,üstelikdebirmendillekurulamaktaolduğuyüzünüdiğerlerinegöstermesindiyepencereninyanınagitmiştibelliki.“Kendisinisizedayınızolaraktanıtanbey,SenatörEdwardJakob’dur.Şuandanitibarensizi,herhaldeşimdiyekadarkibeklentilerinizintamtersine,parlakbirkariyerbekliyor.Şuanbunuelinizdengeldiğinceanlamayaçalışınvekendinizitoparlayın!”

“Amerika’dabirJakobdayımolduğukesin,”dediKarl,Kaptan’adönerek,“amadoğruanladıysam,JakobSenatörBey’insoyadı.”

“Aynenöyle,”dediKaptangururla.

“Ancak,anneminkardeşiolanJakobdayımınönadıJakob,soyadınınsaanneminkiyleaynıolmasıgerekirtabii,kionunkızlıksoyadıdaBendelmayer ’dir.”

“Beyler!”diyeseslendiSenatör,Karl’ınaçıklamasıüzerine,pencereninönündekafasınıtopladıktansonradinçbirbiçimdegeridönmüştü.Limanmemurudışındaherkeskahkahalarlagüldü;kimiduygulandığıiçin,kimiyseanlaşılmazbirnedenle.“Söylediğimşeybukadardagülünçdeğildi,”diyedüşündüKarl.

“Beyler,”diyetekrarladıSenatör,“benimvesizinisteğinizekarşınküçükbirailesahnesininparçasıoldunuz,bunedenlesizebiraçıklamayapmakzorundayım,çünküsanırımyalnızcaKaptanBey,”–adıanılanKaptan,Senatör ’lekarşılıklıeğildi–“tamanlamıylabilgisahibi.”

“Amaşimdigerçektenhersözedikkatetmeliyim,”dediKarlkendikendineveyantarafabakıpdaAteşçi’nincanlanmabelirtisigösterdiğinifarkedincesevindi.

“Amerika’dakaldığımuzunyıllarboyunca–kalmaksözüAmerikanvatandaşınauymuyorkuşkusuz,kibendetümyüreğimleöyleyim–yaniuzunyıllardırAvrupalıakrabalarımdantamamenkopukyaşıyorum.Burasıbununnedenlerinianlatmanınyerideğil,bubir;bunlarıanlatmakgerçektençokzamanımıalır,budaiki.Hatta,belkidebunlarısevgiliyeğenimeanlatmakzorundakalacağımânıngelmesindenkorkuyorum;budurumdaneyazıkkiannebabasıylaveyakınlarıylailgiliaçıkkonuşmaktankaçınamam.”

“Bubenimdayım,hiçkuşkuyok,”dediKarlkendikendinevekulakkabarttı,“herhaldesoyadınıdeğiştirtti.”

“Sevgiliyeğenimannesiylebabasıtarafından–durumugerçektentanımladığıiçinkullanalımbusözü–düpedüzbirkenaraatılmıştır,insanıkızdıranbirkedininkapıdışarıedilmesigibi.Yeğeniminyaptığıveböylecezalandırıldığışeyimazurgösterecekdeğilim;amaöylebirkusurişlediki,neolduğunusöylemekbileyeterinceözüriçeriyor.”

“İyilafetti,”diyedüşündüKarl,“amaherşeyianlatmasınıistemiyorum.Kaldıkibilemez.Neredenbilsin?”

“Şöyleki,”diyedevamettidayı,hafifçeeğildiveönündeduranbambubastondandestekaldı;konununnormaldemutlakabürüneceğigereksizresmiyetiböylecegerçektenortadankaldırmayıbaşardı,“şöyleki,JohannaBrummeradında,otuzbeşyaşlarındabirhizmetçitarafındanbaştançıkarıldı.‘Baştançıkarılmak’sözüyleyeğenimiaslakırmakistemiyorum;amabudurumauyanbaşkabirsözbulmakzor.”

DayısınaepeyyaklaşmışolanKarl,anlatılarınetkisinioradabulunanlarınyüzlerindenokumakiçindöndü.Kimsegülmüyor,herkessabırlaveciddiyetledinliyordu.Sonuçtabirsenatörünyeğenine,çıkanilkfırsattagülünmez.Dahaçok,Ateşçi’nin,azıcıkdaolsaKarl’agülümsediğisöylenebilirdi;amabuyenibiryaşambelirtisiolaraksevindiriciydi,bubir,ayrıcabağışlanabilirdi,budaiki;çünküKarlşimdikamaradaböylesinegündemegelenbukonuyuözelbirsırolaraksaklamakistemişti.

“Brummerdenenbukadının,”diyedevamettidayı,“yeğenimdenbirçocuğuoldu,sağlıklıbiroğlan,vaftizsırasındaJakobadınıaldı,kuşkusuzbendenizdüşünülerek;yeğenimeminimlafarasındabendenüstünkörübahsettiysede,kızınüzerindebüyükbiretkiyapmışolsagerek.İyikiöyleolmuş,diyorum.Çünküyeğeniminannesiylebabasınafakaödemektenyadaucukendilerinededokunanbirskandaldankaçınmakiçin–neoradakiyasalarınedeanneylebabanındiğerkoşullarınıbildiğimivurgulamalıyım–yaninafakaödemektenveskandaldankaçınmakiçinoğullarını,benimsevgiliyeğenimi,Amerika’yapostaladılar;görüldüğügibi,sorumsuzlukederekyanınayeterinceeşyavermediler,öylekibuhizmetçikız,banayazdığıveuzunsüreyanlışadresleregittiktensonraöncekigünelimeulaşanbirmektuptabütünhikâyeyianlatıpyeğenimintipinitarifetmeseydiveakıllıcadavranarakgemininadınıdabildirmeseydi,Karl,artıkancakAmerika’dayaşananmucizelerolmazsatekbaşınakalacakvedahaoracıkta,NewYorkLimanı’nındarbirsokağındaperişanolupgidecekti.Niyetim,beyler,sizlerieğlendirmekolsaydı,omektubunbirkaçyerini–çantasındanikikocasayfadolusu,sıkışıkyazılmışmektupçıkarıpsalladı–buradaokuyabilirdim.Mutlakaetkiyapardı,çünkübirazbasit,yinedeiyiniyetlikurnazlıklaveçocuğunbabasınaduyulanbüyükbirsevgiyleyazılmış.Amanesiziaydınlatmaktanöteeğlendirmeknedeyeğeniminbelkihâlâbesliyorolabileceğiduygularıdahailkkarşılaşmamızdaincitmekisterim;istersemektubu,kendisinibekleyenodanınsessizliğindeokuyupbundandersalabilir.”

AmaKarl,kızakarşıherhangibirduygubeslemiyordu.Durmadangeriyegidenbirgeçmişinitişkakışıiçindekız,mutfağındamutfakdolabınınyanındaoturuyordu,dirseğinidolabadayamıştı.Karl,babasınabirbardaksualmakyadaannesininbiristeğiniiletmekiçinarasıramutfağageldiğinde,kızonabakıyordu.BazenmutfakdolabınınyanındabiçimsizbirdurumdamektupyazıyorveKarl’ınyüzündenesinleniyordu.Bazengözlerinielleriyleörtüyor,ozamanonasözişlemiyordu.Bazenmutfağınyanındakidaracıkodasındadizçöküptahtabirhaçınkarşısındaduaediyordu;ozamanKarloradangeçerkenbirazaçılmışkapınınaralığındanyalnızcaçekinerekgözetliyorduonu.Bazenkız,mutfaktasağasolakoşturuyorveKarlyolunaçıkarsabircadıgibigülerekgeriyeçekiliyordu.BazenKarliçerigirdiğindekız,mutfakkapısınıkapatıyorveKarlçıkmakisteyenedekkapıkolundanelini

çekmiyordu.BazenKarl’ınhiçistemediğişeylergetiripsessizceellerinetutuşturuyordu.Amabirkeresinde,“Karl,”dediveonu,beklenmedikkonuşmanınşaşkınlığınıüzerindenatamadan,kaşınıgözünüoynatıpinleyerekküçükodasınagötürdü,kapıyıdakilitledi.BoğarcasınakollarınıboynunadoladıvekendisinisoymasıiçinKarl’ayalvarırkengerçektekendisiKarl’ısoyupyatağınayatırdı,sankibundanböyleonukimselerebırakmakistemiyor,dünyanınsonugelenedekonuokşamakvebakımıylailgilenmekistiyordu.Onugörüyormuşçasınaveonasahipolduğundaneminolmakistercesine,“Karl,ahbenimKarl’ım!”diyeseslendi,oysaKarlenufakbirşeygörmüyorvekızıngörünüşteözelolarakkendisiiçinyaydığıbütünosıcakyataktakımlarınıniçindekendinirahatsızhissediyordu.Sonrakızdaonunyanınauzandıveondançeşitlisırlaralmakistedi;amaKarlonahiçbirsırveremedi,kızdayarışakayarıciddikızdı,onusarstı,kalbinidinledi,onundadinlemesiiçinkendigöğsünüuzattı;amaKarl’abunuyaptıramadı,çıplakkarnınıonungövdesinebastırdı,eliyleonunbacaklarınınarasınıöyleiğrençbirbiçimdeyokladıki,Karlbaşınıveboynunusallayarakyastığıfırlattı,sonrakarnınıbirkaçkezKarl’asürttü–kızsankikendisininbirparçasıgibigeldiKarl’a,belkidebunedenlekorkunçbirçaresizliğekapılmıştı.Kıztekrargörüşmeyidefalarcadilediktensonra,Karlağlayaraknihayetkendiyatağınagitti.Hepsibuydu,yinededayıbundanbüyükbirhikâyeçıkarmayıbildi.Aşçıkızdaonudüşünmüşvegelişinidayıyahabervermişti.Güzelbirdavranıştıbu,Karldabirgünonabununkarşılığınıödeyecekti.

“Şimdide,”diyeseslendiSenatör,“senindayınolupolmadığımısendenaçıkçaduymakistiyorum.”

“Senbenimdayımsın,”dediKarlveonuneliniöptü,karşılığındadadayısıonualnındanöptü.“Sanarastladığımaçoksevindim;amaannemlerinseninhakkındayalnızcakötükonuştuklarınısanıyorsanyanılıyorsun.Amabunubirtarafabırakalım,konuşmandadabazıyanlışlarvardı,yani,demekistiyorumki,gerçekteherşeyböyleolmadı.Amagerçektendeburadanolaylarıpekiyiyargılayamazsın,ayrıcainanıyorumki,beylerin,onlarıgerçektenpekilgilendiremeyecekbirkonununayrıntılarıhakkındabirazyanlışbilgilendirilmişolmalarınınamanamanbirzararıdokunmaz.”

“Güzelkonuştun,”dediSenatör,bellikikonuylailgilenmişolanKaptan’ınyanınagötürdüKarl’ıveşöylesordu:“Yeğenimcanavargibi,değilmi?”

Kaptan,ancakaskerîeğitimgörmüşkişilerinyapacağıgibieğilerek,“Yeğeninizitanımışolmaktandolayımutluyum,SenatörBey,”dedi.“Böylebirbuluşmayaevsahipliğiyapabilmişolmasıgemimiçinayrıbironur.Amaaragüvertedeyolculuketmekherhaldeçokkötüydü,evet,oradanegibiyalanlarınolduğunukimbilebilirki.Eh,aragüvertedekiinsanlarınyolculuğunuolabildiğincerahatlatmakiçinelimizdengeleniyapıyoruz,örneğinAmerikangemiacentelerindençokdahaiyiyiz;amaböylebiryolculuğueğlencelibirhalegetirmeyihâlâbaşaramadıkdoğrusu.”

“Banabirzararıdokunmadı,”dediKarl.

“Onabirzararıdokunmamış,”diyetekrarladıSenatör,yüksekseslegülerek.

“Yalnız,korkarımbavulumukoy...”veböyleceolupbitenherşeyivehâlâyapılmasıgerekenlerihatırladı,etrafınabaktıveoradabulunanherkesin,gözlerinionadikmiş,saygıveşaşkınlıktansuspushaldeeskiyerlerindedurduğunugördü.Yalnızcalimanmemurlarında,sertvekendinibeğenmişyüzlerininizinverdiğiölçüde,böyleuygunsuzbirzamandagelmişolmanınpişmanlığıgörülüyordu;şimdiönlerindedurancepsaatide,odadayaşananvebelkidahaolabilecekherşeydendahaönemliydiherhaldeonlariçin.

Kaptandansonrakonuylailgilendiğiniilkifadeeden,netuhaftırkiAteşçioldu.“Sizigönüldenkutlarım,”dedivetakdirdeettiğiniaçığavurmakistercesineKarl’ınelinisıktı.AynışeylerisöylemekiçinSenatör ’ededöndüğüsırada,Ateşçibununlahaddiniaşıyormuşgibigeriyeçekildiadam;Ateşçidehemenvazgeçti.

AmagerikalanlarneyapılmasıgerektiğinianlayıpKarl’laSenatör ’ünetrafındabirkarmaşayarattılarhemen.Karl’ınSchubal’danbirkutlamaaldığı,kabulveteşekkürettiğibileoldu.Ortalıktekraryatışıncasonolaraklimanmemurlarıyaklaşıpikiİngilizcesözsöylediler,budagülünçbiretkiyaptı.

Senatör ’ünkeyfiyerindeydi;buolayıntadınısonunadekçıkarıyor,konuylapekilgisiolmayananlarıhatırlayıpdiğerlerinedehatırlatıyordu;hepsiyalnızcasabırladeğil,ilgiylededinliyordubunlarıelbette.Senatörbirşeyedikkatçekti:Aşçıkızınmektubundabelirtilen,Karl’ınenbelirginözelliklerini,birangelirdegerekebilirdiyereknotdefterinegeçirmişti.AteşçinindayanılmazgevezeliğisırasındasırfoyalanmakiçinnotdefteriniçıkarmışveaşçıkızınelbettepekdedektifdoğruluğutaşımayangözlemlerinioyunolsundiyeKarl’ındışgörünüşüyleilişkilendirmeyeçalışmıştı.“İnsanyeğeniniböylebulurişte!”diyekestiripattı,birkutlamadahaalmakistercesine.

“ŞimdiAteşçi’yeneolacak?”diyesorduKarl,dayısınınsonaçıklamasınıgeçiştirerek.Yenikonumunda,aklındangeçenherşeyidilegetirebileceğineinanıyordu.

“Ateşçihakettiğinibulacak,”dediSenatör,“veKaptan’ınuygungördüğünüalacak.SanırımAteşçi’ylegereğindençokuğraştık,buradabulunanbeylerinherbiridebanakatılacaktıreminim.”

“Adaletsözkonusuolduğunda,bununönemiyok,”dediKarl.DayıileKaptanarasındaduruyorvebelkidebukonumunetkisiyle,kararınkendielindeolduğunainanıyordu.

YinedeAteşçi’ninkendisiiçinumudukalmamışgibiydi.Elleriniyarıyarıyapantolonkemerinesokmuştu,heyecanlıhareketleridesenligömleğininkenarındankemeriniortayaçıkarmıştı.Umurundabiledeğildibu;bütünşikâyetinidilegetirmişti,üzerindekibirkaçparçapaçavrayıdagörsünlerdidesonrakovsunlardıonu.BuradakiendüşükrütbeliikikişiolarakkamarotlaSchubal’ınonabusonlütfubahşedeceklerinitahminediyordu.SchubaldahasonrasakinleşirveBaşveznedar ’ındeyimiyle,artıkümitsizliğekapılmazdı.KaptanbiralayRumen’iişealabilirdi,heryerdeRumencekonuşulurduvebelkideozamangerçektenherşeyyolunagirerdi.Başveznedegevezelikedecekateşçikalmaz,yalnızcaonunsongevezeliğidostçabiranıolarakhatırlanırdı;Senatör ’ünaçıkçabelirttiğigibi,yeğeninitanımasınadolaylıolarakbunedenolmuştu.Üstelikbuyeğendahaönceonasıksıkyardımcıolmayaçalışmış,buyüzdendetanımaişindekihizmetininkarşılığıolarakAteşçi’yebundançoköncefazlasıylateşekküretmişti;şimdiondanbirşeydahaistemekAteşçi’ninaklınabilegelmedi.Kaldıki,Senatör ’ünyeğenideolsa,birkaptandeğildi;amaKaptan’ınağzındansonuçolarakokötüsözçıkacaktı.–Ateşçi,düşündüğüşeyeuygunolarak,Karl’abakmamayaçalışıyordu;amadüşmanlarladolubuodadaneyazıkkigözleriniyormayacakbaşkayeryoktu.

“Durumuyanlışanlama,”dediSenatör,Karl’a,“belkideortadabiradaletsorunuvardır;amaaynızamandabirdisiplinsorunudavardır.İkiside,özelliklesonuncusu,kaptanınyargıalanınagiriyor.”

“Aynenöyle,”diyemırıldandıAteşçi.Bunufarkedipanlayanlargaripseyerekgülümsediler.

“Üstüneüstlük,Kaptan’ınişlerineengelolduk,NewYork’agelincemutlakainanılmazderecede

artmıştırişleri;gemiyiterketmemizinzamanıgeldi,hemsonderecegereksizbirbiçimdearayagirerekikimakinistinarasındakibuönemsizdidişmeyiolayhalinegetirmeyelim.Senindavranışınınnedeninigayetiyianlıyorum,sevgiliyeğenim,amatamdabubanasenibiranönceburadangötürmehakkınıveriyor.”

“Siziniçinhemenbirfilikayısuyaindirteceğim,”dediKaptan.Karl,dayısınınsözlerinekarşıenufakbiritirazdabulunmamasınaşaştı;busözlerkuşkusuzdayısınınkendikendiniküçükdüşürmesiolarakgörülebilirdi.BaşveznedaralelaceleyazımasasınagittiveKaptan’ınemrinitelefonlatayfabaşınailetti.

“Zamanazalıyor,”dediKarlkendikendine,“amaherkesikırmadanhiçbirşeyyapamam.Şimdidayımıterkedemem,benidahayenibuldu.Kaptankibarolmasınakibaramahepsibu.Disiplinegelincekibarlığıkalmıyor,dayımındaonuniçindengeçenleridilegetirdiğikesin.Schubal’lakonuşmakistemiyorum,elinisıktığımabileüzüldüm.Veburadakidiğerinsanlarınhiçbirininönemiyok.”

VebudüşüncelerleağırağırAteşçi’yeyürüdü,onunsağelinikemerindençektiveelindeoynayaraktuttu.

“Nedenbirşeysöylemiyorsun?”diyesordu.“Nedenherşeyerazıoluyorsun?”

Ateşçialnınıkırıştırmaklayetindi,söyleyeceğişeyiçinuygunifadeyiarıyordusanki.Biryandandabaşınıeğmiş,Karl’ınvekendisininelinebakıyordu.

“Bugemidekimseninbaşınagelmeyenbirhaksızlıkyapıldısana,bunuçokiyibiliyorum.”Karl,parmaklarınıAteşçi’ninparmaklarıarasındakıpırdatıyor,Ateşçideparlayangözlerleçevresinebakıyordu;sankibüyükbirsevinçduyuyordu;amakimsebundandolayıonakızmamalıydı.

“Amakendinisavunmalısın,evetvehayırdemelisin,yoksainsanlarıngerçekhakkındafikriolmaz.Benidinleyeceğinesözvermelisin,çünküben,–bundankorkmakiçinbirsürünedenimvar–artıksanayardımedemeyeceğim.”Karl,Ateşçi’nineliniöperkenağlıyordu;çatlakçatlakolmuş,neredeysecansızelialıpyanaklarınabastırdı,vazgeçilmesigerekenbirhazinegibi.–Amaosıradasenatördayısıdayanınageldiveonu,hafifçezorlayarakdaolsa,çekipgötürdü.

“Ateşçisenibüyüledisanki,”dediveanlayışbeklercesineKarl’ınbaşınınüzerindenKaptan’abaktı.

“Kendiniterkedilmişhissediyordun,derkenAteşçi’yibuldunveşimdionateşekkürüborçbiliyorsun,sondereceövülesibirşeybu.Amabunu,benimhatırımiçin,fazlailerigötürmevekonumunukavramayıöğren.”

Kapınınönündebirpatırtıkoptu,bağırışlarduyuldu;hattabirisisertçekapıyaitilmişgibiydi.Birtayfaiçerigirdi,birazazgınbirhalivardı,önünedebirönlükbağlamıştı.“Dışarıdainsanlarvar,”diyeseslendivekalabalıkiçindeymişgibiçevresinedirseğinibirkezsavurdu.SonundaaklınıbaşınatoplayıpKaptan’ınkarşısındaselamdurmakistedi,osıradaönlüğüfarketti,çekipçıkardı,yereattıveseslendi:“İğrençbirşeybu,önümeönlükbağlamışlar.”Amasonratopuklarınıbirbirinevurupselamdurdu.Birisigülecekoldu;amaKaptansertkonuştu:“Keyfinizyerindebakıyorum.Kimvardışarıda?”

“Tanıklarım,”dediSchubalöneçıkarak,“uygunsuzdavranışlarınıbağışlamanızıricaederim.İnsanlardenizyolculuğunuarkalarındabırakınca,bazendeligibioluyorlar.”

“Çabukiçeriçağırınonları!”diyebuyurduKaptanvehemenSenatör ’edönerek,nazikamahızlıhızlıkonuştu:“SayınSenatörBey,şimdilütfenyeğeninizlebirliktebutayfayıizleyin,sizifilikayagötürecek.Sizinle,SenatörBey,kişiselolaraktanışmanınbeninekadarmutluettiğiniveonurlandırdığınısöylememebilegerekyokturherhalde.Dilerim,yakındafırsatınıbuluruzda,sizinle,SenatörBey,AmerikanDenizKuvvetleri’yleolanilişkilerüzerineyaptığımızkonuşmayakaldığımızyerdendevamedebilirizveozamansözümüzbelkiyenidenbugünkügibihoşbirbiçimdekesilir.”

“Şimdilikbuyeğenbanayeter,”dedidayıgülerek,“nezaketiniziçinçokteşekkürederim,hoşçakalın.Ayrıcanedenolmasın,”–Karl’asevgiylesarıldı–“birsonrakiAvrupagezimizdebelkidedahauzunsüresizinlebirarayagelebiliriz.”

“Bunaçoksevinirim,”dediKaptan.İkibeyelsıkıştı,KarlhiçkonuşmadanşöylebiruzatabildieliniKaptan’a,çünküSchubal’ınyönetimindebirazşaşkınamaçokgürültülübiçimdeiçeridalanbelkionbeşkişiKaptan’ınetrafınısarmıştıbile.TayfaöndengitmekiçinSenatör ’denizinistedi,sonradaonunlaKarliçinkalabalığıyardı,onlardaeğileninsanlarınarasındankolaycageçtiler.Aslındaiyiniyetliolanbuinsanlar,Schubal’laAteşçi’nintartışmasını,gülünçlüğüKaptan’ınönündebiledevamedenbirşakaolarakalgılıyorlardısanki.KarlaralarındamutfakgörevlisiLine’yidefarketti;kız,onaneşeylegözkırparaktayfanınattığıönlüğübağladı,çünkübukendisininönlüğüydü.

Tayfanınpeşindenofistençıktılarveküçükbirkoridorasaptılar,koridoronlarıbirkaçadımsonraküçükbirkapıyagetirdi,oradankısabirmerdivenonlariçinhazırlanmışfilikayainiyordu.Filikadakitayfalar,liderleriteksıçrayıştafilikayaatlayınca,ayağakalkıpselamdurdular,Senatör ’ündikkatliinmesiiçinKarl’ıuyardığısıradaKarl,enüstbasamaktahüngürhüngürağlamayabaşladı.SenatörsağeliniKarl’ınçenesininaltınakoydu,onusıkıcakendinebastırdıvesoleliyleokşadı.Böyleceyavaşçabasamakbasamakindilervesıkısıkısarılmışhaldefilikayabindiler;SenatörtamkarşısındaKarl’aiyibiryerayırdı.Senatör ’ünbirişaretiyletayfalar,filikayıgemidenayırdılarvehemenişekoyuldular.Gemidenbirkaçmetreuzaklaşmışlardıki,Karlbeklenmedikbirkeşiftebulundu;geminintamosıradabulunduklarıtarafındabaşvezneninpencerelerivardı.ÜçpencerededeSchubal’ıntanıklarıdikilmiş,dostçaselamveriyorveelsallıyorlardı,hattadayıbileteşekküretti;birtayfada,düzenlikürekçekmeyikesmeden,eliyleöpücükgöndermebecerisinigösterdi.Gerçektende,artıkAteşçifalanyokmuşgibiydi.Karl,dizlerineredeysedizlerinedeğendayısınaalıcıgözüylebaktı;buadamınAteşçi’ninyerinitutuptutamayacağınailişkinkuşkuyakapıldı.Dayıdabakışlarınıondankaçırıyorvefilikayısallayandalgalarabakıyordu.

Dayı

DayınınevindeKarl,çokgeçmedenyenikoşullaraalıştı.Amadayıda,enufakbirşeydebileonadostçadavranıyordu;Karlböyleşeylerinyabancıülkedekiilkgünlerintadınınasılkaçıracağınıkötüdeneyimlerleöğrenmekzorundakalmadıasla.

Karl’ınodasıevinaltıncıkatındaydı,aşağıdakibeşkatdayınınticarifaaliyetlerineayrılmıştı,yeraltındaüçkatdahavardı.Sabahleyinküçükuykubölmesindençıkıpodasınagirdiğinde,ikipencerevebirbalkonkapısındaniçerisızanışıkKarl’ıherseferindeşaşırtıyordu.Zavallıküçükbirgöçmenolarakkarayaayakbasmışolsaydı,neredekalırdıacaba?Evet,belkideonu–göçmenyasalarıkonusundakibilgisinedayanarakbunuçokolasıbuluyordudayı–BirleşikDevletler ’ealmazlardıbile,artıkbiryurduolmadığınıumursamadaneveyollarlardı.Çünküburadakimsekimseyeacımazdı,Karl’ınbuaçıdanAmerikahakkındaokumuşolduğuşeylerdeçokdoğruydu;yalnızcaşanslıolanlarçevrelerindekikaygısızyüzlerarasındaşanslarınıngerçektentadınıçıkarıyorgibiydiler.

Darbirbalkonodanınönündeboydanboyauzanıyordu.Karl’ındoğduğukentteherhaldemanzaralıenyükseknoktaolacakkenburadabircaddedenfazlasınaaçılmıyordu.Cadde,resmentepeleriuçurulmuşikisıraevinarasındandümdüz,buyüzdenkaçarcasına,uzaklarauzanıpkayboluyor,yoğunpusuniçindenbirkatedralinmuazzamhatlarıyükseliyordu.Hemsabahlarıhemakşamlarıhemdegecedüşlerindebucaddedegidereksıkışanbirtrafikoluyordu;yukarıdanbakılıncatrafik,çarpıkinsansiluetlerindenvehertürdenarabanıntavanındanoluşanvehepyenideniçiçegeçenbirkarışımolarakortayaçıkıyor,bundandayeni,çoğalan,çılgınbirgürültü,tozvekokukarışımıyükseliyordu.Nesnelerkalabalığıtarafındandağıtılan,taşınıpgötürülenvetekrarhararetlegerigetirilengüçlübirışıkbunlarınhepsinielegeçiripiçlerinesızıyordu;buışıkbüyülenmişgözeokadarsomutgörünüyorduki,sankibucaddeüzerindeherşeyiörtenbirpencerecamıherandurmadanvargücüyleparçalanıyordu.

Herkonudatemkinliolandayı,şimdilikenufakbirişebileciddiolarakgirişmemesiniöğütlediKarl’a.Herşeyiaraştırıpgözdengeçirmeli;amakendinikaptırmamalıydı.BirAvrupalınınAmerika’dakiilkgünleribirdoğumlakarşılaştırılabilirdi;Karl’ınkorkuyakapılmasınagerekyoktu,öbürdünyadaninsanlarındünyasınagirmektendahaçabukalışılırdıburaya.Şunudagözönündebulundurmakgerekirdi:İlkyargıherzamançürüktemellerüzerindedururduveburadayaşamısürdürmeyeyardımcıolacaktümilerikiyargılarınbundanolumsuzetkilenmemesigerekirdi.Kendisiburayayenigelenlerinbazılarıylatanışmıştı;bunlarörneğin,builkeleregöredavranmakyerine,günlercebalkondadurmuşvekayıpkoyunlargibicaddeyebakmışlardı.Budakafakarıştırırdımutlaka!ÇalışmadolubirNewYorkgününüseyredalanbuyalnızişsizliğe,eğlenceolsundiyeyolculuğaçıkmışbirinderazıolunabilirvebelkide,zorunluolmasabile,böyleyapmasıöğütlenebilirdi;buradakalacakbiriniisemahvederdibu,birabartıolsada,budurumdarahatlıklakullanılabilirdibusöz.Gerçektendedayı,gündeyalnızcabirkez,odahepgünündeğişiksaatlerindegerçekleşenziyaretlerininbirindeKarl’abalkondarastlayacakolursayüzünüöfkeyleburuşturuyordu.Karlçokgeçmedenbunufarkettivebundandolayı,balkondadurmazevkindenkendiniolabildiğincemahrumbıraktı.

Sahipolduğutekzevkdedeğildizatenbu.OdasındaeniyicinsbirAmerikanyazımasasıvardı,

babasıyıllarcabunungibibirmasayıistemişveçeşitliaçıkartırmalardaulaşabileceğikadarucuzbirfiyatasatınalmayaçalışmış,kısıtlıolanaklarıylabunuhiçbirzamanbaşaramamıştı.Elbettebumasa,Avrupa’dakiaçıkartırmalardadolaşansözdeAmerikanyazımasalarıylakarşılaştırılamazdı.Örneğin,üstbölümündedeğişikbüyüklükteyüzlerceçekmecevardı,AmerikanBaşkanıbiledosyalarınınherbiriiçinuygunbiryerbulurdu;amaayrıcayantaraftabirdüzenekvardı,birkoluçevrilerekçekmeceleristeğevegereksinimegöreendeğişikbiçimlerdeayarlanabiliyorveyenidendüzenlenebiliyordu.İncecikyankenarlaryavaşçaçöküyorveyeniyükselençekmecelerintabanınıyadayenikalkançekmecelerintavanınıoluşturuyordu;birçeviriştebileüstbölümbambaşkabirgörünümebürünüyorveherşey,kolunçevrilişinegöre,yavaşçayadadelicebirhızlaoluyordu.Enyenibuluşlardanbiriydi;amayurdundakiNoelpazarındaşaşkınçocuklaragösterilenNoeloyunlarınıhararetleanımsattıKarl’a;Karldasıksık,kışlıkgiysilerinebürünmüşhalde,bununkarşısındadurmuşveyaşlıbiradamınkoluçevirişinibeşiksahnesioyunundakietkileriyledurmadankarşılaştırmıştı:ÜçMüneccimKral’ınduraksayaraköneçıkışı,yıldızınparlayışıvekutsalahırdakikorkudoluyaşam.Arkasındaduranannesitümolanlarıyeterincedikkatliizlemiyorgibigelmiştionahep;annesinisırtındahissedenedekkendinedoğruçekmişveuzunsürebağıraçağıraüstükapalıgörüntülerigöstermişti,öntaraftaçimenleriniçindearkaayaklarıüzerinekalkanvesonrayinekoşmayahazırlananbirtavşancıkbelki.Sonundaannesionunağzınıkapamışveherhaldeeskidikkatsizliğinebürünmüştü.Masayalnızcaböyleşeylerianımsamakiçinyapılmamıştıelbette;amabuluşlartarihindeKarl’ınanılarındaolduğugibianlaşılmazbirilişkiolsagerekti.Karl’danfarklıolarakdayı,buyazımasasınıkesinlikleonaylamamış,ancakKarl’adoğrudüzgünbiryazımasasısatınalmakistemişti,böyleyazımasalarıdaşimdibuyenidüzenekledonatılıyordu;bununbirüstünlüğüde,fazlaharcamayapmadaneskiyazımasalarınatakılabilmesiydi.Yinededayı,Karl’a,düzeneğimümkünsehiçkullanmamasınıöğütlemeyiihmaletmiyordu;öğüdünetkisiniartırmakiçin,dayı,makineninçokhassasolduğunu,kolaycabozulabileceğiniveyenidençalışırhalegetirilmesininçokpahalıyapatlayacağınısavunuyordu.Böyleifadelerinyalnızcabahaneolduğunuanlamakzordeğildi;öteyandan,düzeneğinkolaylıklasökülebileceğini,oysadayınınbunuyapmadığınıdasöylemekgerekiyordu.

KarliledayıarasındadoğalolaraksıkçakonuşmalarınyaşandığıilkgünlerdeKarl,eskidenevdeazamaseverekpiyanoçaldığını,ancakbukonudaannesininonaöğretmişolduğubaşlangıçbilgileriylesınırlıkaldığınıdaanlatmıştı.Karlböylebirşeyianlatmanınaynızamandabirpiyanoricaetmekanlamınageldiğininbilincindeydi;amadayınınhiçbirşekildetutumluluketmekzorundaolmadığınıbilecekkadarbakınmıştıçevresine.Yinedeburicasıhemenyerinegetirilmemişti;sekizgünkadarsonradayı,neredeyseistemeyerekbiritiraftabulunurcasına,piyanonunazöncegeldiğiniveKarl’ın,eğeristersepiyanonuntaşınmasınıgözetimaltındabulundurabileceğinisöyledi.Kuşkusuzbasitbiriştibu;amataşımaişiçokdahabasitti,çünküevdeözelbirmobilyaasansörüvardı,kocabirmobilyaarabasısıkışmadansığabilirdiiçine;piyanodabuasansörleKarl’ınodasınaçıktı.GerçiKarl’ınkendisideaynıasansördepiyanovenakliyecilerlebirlikteçıkabilirdi;amahemenyantaraftanormalbirasansörkullanımahazırolarakboşdurduğundan,onabindi,birkaldıraçyardımıyladiğerasansörlehepaynıyüksekliktekaldıveşimdionunmalıolangüzelaletigözünüayırmadancambölmelerdenseyretti.PiyanokendiodasınageldiğindeveKarlbupiyanodailknotalarıçaldığında,sevinçtenaklıbaşındangitti,öylekiçalmayadevametmekyerine,ayağafırladıvebirazuzaktan,ellerikalçalarında,piyanoyahayranlıklabakmayıyeğledi.Odanınakustiğidekusursuzduvebu,demirdenbirevdeoturmayailişkinolarakbaşlangıçtakapıldığıküçükhoşnutsuzluğuntamamenkaybolmasınısağladı.Binadışarıdannekadardemirdengörünsede,aslındaodanıniçindeenufakbirdemiryapıparçasıgözeçarpmıyordu,kimsedeevindöşenmesindekusursuzbirrahatlığıbozacakküçücükbirşeybilegösteremezdi.Karlilkzamanlardapiyanoçalışındançokşeybekledive

Amerikankoşullarınıbupiyanoçalıştadoğrudandoğruyaetkilemeolasılığını,enazındanuykuyadalmadanönce,düşünmektenutanmadı.Yurdundaaskerlerinakşamleyin,kışlapencerelerindenuzanıploşmeydanabakarakpenceredenpencereyebirbirlerinesöylediklerieskibiraskerşarkısını,Karl’ıngürültüyledoluhavayaaçılmışpencerelerinönündeçalmasıkuşkusuztuhafkaçıyordu–amasonracaddeyebakıyordu,değişmemişticadde,büyükbirdolaşımınküçükbirparçasıydıyalnızca;döngüdeetkinolantümgüçleritanımadanbudolaşımbaşlıbaşınadurdurulamazdı.Dayı,piyanoçalınmasınakatlanıyor,özellikleKarl’ın,kendisininuyarısıyla,çalmazevkiniseyrekolaraktatmasınadasesçıkarmıyordu;evet,Karl’aAmerikanmarşlarınınveelbette“UlusalMarşı”nınnotalarınıbilegetirdi;amakemanyadakornoçalmayıdaöğrenmekisteyipistemediğinigününbirindehiçşakayapmadanKarl’asorması,tekbaşınamüziksevgisiyleaçıklanamazdıherhalde.

ElbetteİngilizceöğrenmekKarl’ınilkveenönemligöreviydi.TicaretyüksekokulundangençbirprofesörsabahlarısaatyedideKarl’ınodasınageliyor,onuyazımasasındaveönündedefterlerleotururkenyadaezberyaparakodadabiraşağıbiryukarıgidipgelirkenbuluyordu.Karl,İngilizceyiözümsemekiçinnekadaraceleetseazolacağınıvehızlıbirilerlemekaydederekdayısınaolağanüstübirsevinçyaşatmakiçinbundaniyifırsatbulamayacağınıgörüyordu.Gerçektende,önceleridayısıylakonuştuklarıİngilizceselamlaşmavevedalaşmasözleriylesınırlıkalmışkençokgeçmedenkonuşmalarınıngiderekdahabüyükbölümleriniİngilizceyapmayıbaşardı;busayedeaynızamandadahasamimikonularbaşgöstermeyebaşladı.Karl’ındayısınabirakşamezberdenokuyabildiğiilkAmerikanşiiri,biryangınıbetimleyenbirşiir,dayıyıduyduğumemnuniyetleciddileştirdi.OsıradaikisideKarl’ınodasındakipencereninönündeduruyordu;dayıdışarıyabaktı,gökyüzününaydınlığıgeçmişti;dayıdizelerinverdiğiduyguylayavaşçavedüzenliolarakelleriniçırpıyor,busıradaKarldaonunyanındadimdikdurmuş,sabitgözlerlezorşiirinhakkınıveriyordu.

Karl’ınİngilizcesiilerledikçe,dayıonutanıdıklarıylabirarayagetirmeyedahaçokhevesleniroldu,ancakherolasılığakarşı,böylebuluşmalardaşimdilikİngilizceprofesörününhepKarl’ınyakınındabulunmasınıayarladı.BirsabahKarl’latanıştırılanilkkişi,inceuzunboylu,genç,yerlerekadareğilenbirinsandı;dayıözeliltifatlarlaKarl’ınodasınabuyurettionu.Ebeveynleringözündenbakılıncaiyiyetiştirilmemişolanbirçokmilyonerçocuğundanbiriydibelliki;öylebiryaşamsürüyorduki,sıradanbirinsanbirgünbilebugençadamınyaşamınıacıduymadanizleyemezdi.Bunubiliyoryadaseziyorvegücününelverdiğiölçüdekarşılıyorgibi,dudaklarınınvegözlerininçevresindenbirmutlulukgülümsemesieksikolmuyordu;kendisine,karşısındakinevetümdünyayayöneliktisankibugülümseme.

HerrMackdenenbugençadamlaKarl,dayınınkoşulsuzrızasınıalarak,sabahlarısaatbeşbuçuktabinicilikokulundayadaaçıkalandaatbinmeküzeresözleştiler.Karlöncekabuletmeyeçekindi,çünkübiratınüzerinehiçbinmemiştiveatbinmeyiöncebirazöğrenmekistiyordu;amadayıylaMackçokısrarettiklerindenveatbinmeyikesinliklesanatdeğil,salteğlencevesağlıklıegzersizolaraktanımladıklarından,sonundakabuletti.Nevarki,saatdörtbuçuktayataktankalkmasıgerekiyordu,bunadagenellikleçoküzülüyordu,çünküburada,herhaldegünboyuncaharcamakzorundakaldığıkesintisizdikkatyüzünden,uykuyahasretkalmıştı;amabanyodaüzüntüsüçokgeçmedenkayboluyordu.Delikliduşbaşlığıenineboyunatümküveteuzanıyordu–yurdundakiokularkadaşlarındanhangisi,çokzengindeolsaböylebirşeyesahipti,üsteliksadecekendisikullanabiliyordu–Karldayayılıpyatıyor,buküvettekollarınıaçabiliyordu;gürülgürülakanılık,sıcak,tekrarılıkvesonundabuzgibisuyucanıistediğigibiküvetinbirbölümüneyadatümyüzeyinegelecekşekildebaşındanaşağıdökebiliyordu.Uykununbirazdahadevamedenzevkinisürercesineoradayatıyorvetekertekerdüşensondamlalarıkapalıgözkapaklarıylayakalamaközelliklehoşuna

gidiyordu;sonradamlalaryayılıpyüzündenaşağısüzülüyordu.

DayınınheybetliotomobilininKarl’ıbıraktığıbinicilikokulunda,İngilizceprofesörüonubekliyoroluyor,Mackiseistisnasızdahageçgeliyordu.Geçgelmesindedebirsakıncayoktu,çünküasıl,canlıbinicilikonungelmesiylebaşlıyorduancak.Oiçerigirinceatlaroânakadarkiyarıuykularındanuyanıpşahakalkmıyorlarmıydı;kırbaçsalondadahayükseksesleşaklamıyormuydu;daireşeklindekigaleridebirdenbiretektükinsanlar,izleyiciler,atbakıcıları,biniciliköğrencileriyadabaşkakimlerseonlar,belirmiyormuydu?AmaKarl,Mack’ingelişinekadargeçenzamanı,enbasitlerideolsabazıbinicilikalıştırmalarınıbirazolsunyaparakdeğerlendiriyordu.Uzunboylubiradamvardı,kolunupekkaldırmadanenyüksekatsağrısınauzanabiliyordu;herzamanhepitopubirçeyreksaatsürenbudersiKarl’aoveriyordu.Karl’ınbukonudagösterdiğibaşarılarpekdebüyükdeğildi,çoğunluklauykuluhaldekapıçerçevesineyaslanıpduranİngilizceprofesörünebuöğrendiklerisırasındasoluksoluğasavurduğuİngilizcesızlanmalarıdakendinemaletmişti.Amabiniciliktenduyduğuhoşnutsuzluğunneredeysetamamı,Mack’ingelmesiyleortadankalkıyordu.Uzunboyluadamayolveriliyordu,çokgeçmedendehâlâyarıkaranlıkolansalondadörtnalakoşanatlarınayaklarındanbaşkabirşeyduyulmuyorveMack’inKarl’akomutvermekiçinkaldırdığıkolundanbaşkapekbirşeygörülmüyordu.Uykugibigeçenböylebiryarımsaatlikeğlencedensonraduruyorlardı.Mack’inçokacelesioluyordu,Karl’avedaediyor,atbinişindenözelliklememnunkalmışsabazenyanağınahafifçevuruyor,aceledenKarl’labirliktekapıdanbileçıkmadanortadankayboluyordu.SonraKarl,profesörüdeotomobilealıyor,İngilizcederslerineçoğunluklayanyoldangidiyorlardı,çünküaslındadoğrudandayınınevindenbinicilikokulunagelenbüyükcaddeninkalabalığındangeçmekçokzamankaybettirirdi.Ayrıcaİngilizceprofesörününenazındanbueşlikçiliğiçokgeçmedensonaerdi,çünküMack’leİngilizceanlaşmakçokbasitolduğundanyorgunprofesörüboşuboşunabinicilikokulunasürüklediğiiçinkendinisuçlayanKarl,profesörübugörevdenaffetmesinidayıdanricaetti.Birazdüşündüktensonradayıdaburicayıkabuletti.

Dayının,işineşöylebirgözatmasıiçinbileKarl’aizinvermesiepeyuzunsürdü,oysaKarlbunusıksıkricaetmişti.Birtürkomisyonculukvetaşımacılıkfirmasıydı;Karl’ınanımsayabildiğikadarıyla,Avrupa’daartıkbutürfirmalardanpekkalmamıştı.Biraracıfirmaydıbu;amamallarıüreticidentüketiciyeyadabelkisatıcıyaaktarmıyor,büyükfabrikakartelleriiçinveonlarınarasındatümmallarınvehammaddelerinaktarımınısağlıyordu.Bunedenle,çokbüyükboyuttasatınalma,depolama,taşımavesatışyapılanbirfirmaydı;müşterilerlekılıkırkyaran,bitmekbilmeyentelefonvetelgrafbağlantılarıkurmakgerekiyordu.Telgrafsalonu,Karl’ındoğduğukentteki,birkeresindebirokularkadaşıylaeleleiçindengeçtiğitelgrafidaresindendahaküçükdeğil,dahabüyüktü.Telefonsalonunda,nereyebakılırsabakılsın,telefonkabinlerininkapılarıaçılıpkapanıyor,çalantelefonlarinsanısersemeçeviriyordu.Dayıbukapılardanenyakındakiniaçtı;orada,zayıfbirelektrikışığındabirmemurgörüldü,kapılarıngürültüsünekarşıkayıtsızdı;başınageçirdiğiçelikçember,kulaklıklarıkulaklarınabastırıyordu.Sağkoluözellikleağırmışçasınaküçükbirmasayadayanmıştı,kurşunkalemitutanparmaklarıinsanüstübirdüzenlevehızlakıpırdıyordu.Ahizeyesöylediğisözlerdeçoktutumluydu,hattabelkidekonuşanakarşıçıkacakgibiolduğu,onubirazdahaetraflıcasorgulamakistediğigörülüyordu;amaduyduğubelirlisözlerniyetinigerçekleştiremedenbakışlarınıindiripyazıyazmayazorluyorduonu.Dayının,Karl’ausulcaaçıkladığınagöre,memurzatenkonuşmakzorundadeğildi,çünkübuadamınkaydettiğiçağrılaraynızamandaikimemurtarafındandahakaydediliyorvesonra,hatalarınolabildiğincegiderilmesiiçinkarşılaştırılıyordu.DayıylaKarl,kapıdançıktıklarıandabirstajyeriçerisüzüldüvebuaradayazılmışolankâğıtlarladışarıçıktı.Orayaburayagidipgeleninsanlardanoluşansüreklibirtrafiksalonunortasındanişliyordu.Kimseselamvermiyordu,selamlaşmakkaldırılmıştı,herkesönündengideninadımlarınaayakuyduruyorve

üstündeolabildiğinceçabukilerlemekistediğizeminebakıyorduyadaelindetuttuğuvekoşaradımyürürkendalgalandırdığıkâğıtlardantektüksözleriyadasayılarıbakışlarıylayakalıyordu.

“İşleriepeyilerletmişsin,”dediKarlbirkeresinde,işletmedekibuturlardanbirinde.Herdepartmanıyalnızcagörmüşolmaklayetinilsebile,işletmeyigözdengeçirmekgünleristerdi.

“Şunubilmelisinki,hepsiniotuzyılöncekendiellerimlekurdum.Ozamanlarlimanmahallesindeküçükbirdükkânımvardı;gündebeşkasayükboşaltılsaolayolurdu,evekoltuklarımkabararakdönerdim.Bugünlimandakiüçüncübüyükdepobenim,odükkândahamallarımdanaltmışbeşincigrubunyemeksalonuvemalzemeodası.”

“Bukadarınamucizedenir,”dediKarl.

“Buradabütüngelişmelerhızlıolur,”dedidayı,konuşmayanoktakoyarak.

Gününbirinde,Karlherzamankigibitekbaşınayemekyemedenhemenöncedayıgeldi,Karl’ındakendisigibisiyahgiyinmesinivekendisiyleyemeğegelmesiniistedi;ikiişarkadaşıyemeğekatılacaktı.Karlyanodadaüzerinideğiştirirkendayı,yazımasasınaoturduveyenibitirilmişİngilizceödevinigözdengeçirdi,elinimasayavurupyüksekseslebağırdı:“Gerçektenmükemmel!”

Karlbuövgüyüduyuncakuşkusuzdahabirşevklegiyindi;amagerçektendeİngilizcesineepeygüveniyorduartık.

Burayagelişininilkakşamındanhâlâhatırladığıyemeksalonundairiyarı,şişmanikibeyselamvermekiçinayağakalktı;sofrasohbetisırasındaöğrendiğinegöre,birininadıGreen,diğerininsePollunder ’dı.Dayıherhangibirtanıdığıhakkındaağzındanlafkaçırmaz,gerekliyadailginçşeylerikendigözlemleriylebulupçıkarmayıhepKarl’abırakırdı.Asılyemeksırasındayalnızcaayrıntılıişkonularıkonuşuldu,budaticariifadelerbakımındanKarliçiniyibirdersanlamınageliyordu.Önceliklekarnınıiyicedoyurmasıgerekenbirçocukmuşçasına,sessizceyemeğiyleilgilenmeyebırakıldıKarl.DahasonraHerrGreenonadoğrueğildiveolabildiğinceanlaşılırbirİngilizceylekonuşmakiçinbelirginbirçabagöstererek,genelolarakKarl’ınilkAmerikaizlenimlerinisordu.Karl,çevresinisaranbirölümsessizliğialtında,aradagözucuyladayıyabakarakepeyetraflıcayanıtverdiveteşekküretmişolmakiçin,birazNewYorkaksanıylarenklendirilmişbirkonuşmatarzıylakendinihoşgöstermeyeçalıştı.Hattabirifadesiüzerinebeylerinüçüdegülmektenkırıldı,Karldakababiryanlışyapmışolmaktankorktu;amahayır,HerrPollunder ’ınaçıkladığınagöre,çokisabetlibirşeysöylemiştihatta.BuHerrPollunderzatenKarl’dançokhoşlanmışgibiydi,dayıylaHerrGreenyenidenişkonuşmalarınadöndüklerisırada,HerrPollunder,Karl’ınsandalyesinikendininkineyaklaştırttı,önceonaadıyla,kökeniyleveyolculuğuylailgilibirsürüşeysordu,sonundada,Karl’ınyenidendinlenmesiiçin,gülerek,öksürerekveaceleylekendindenvekızındansözetti;kızıylabirlikteNewYorkyakınlarındaküçükbirçiftlikteyaşıyor,amaancakakşamlarınıoradageçirebiliyordu,çünkübankacıydıveişionubütüngünNewYork’tatutuyordu.Karldabuçiftliğeiçtenlikledavetedildihemen,KarlgibiçiçeğiburnundabirAmerikalınındabazenNewYork’tanuzaklaşıpnefesalmayaihtiyacıolurdumutlaka.Karlbudavetikabuletmekiçindayıdanizinistedihemen,dayıdagörünüştesevinerekbuizniverdi;amaKarl’laHerrPollunder ’ınbeklediklerigibikesinbirtarihbelirtmediyadabununkonuedilmesinebileizinvermedi.

AmadahaertesigünKarl,dayınınofislerindenbirineçağrıldı(dayınınyalnızcabuevdeonfarklıofisivardı);dayıylaHerrPollunder ’ınepeyazkonuşarakkoltuklardaoturduklarınıgördü.

“HerrPollunder,”dedidayı,odadakiakşamalacakaranlığındapekseçilemiyordu,“HerrPollunder,dünkonuştuğumuzgibiseniçiftliğinegötürmeyegeldi.”

“Bugünolacağınıbilmiyordum,”diyeyanıtverdiKarl,“yoksaöncedenhazırlanırdım.”

“Hazırlanmadıysan,ozamanbelkideziyaretierteleriz,”dedidayı.

“Nehazırlığı!”diyebağırdıHerrPollunder.“Gençbiradamherzamanhazırdır.”

“Onunaçısındansöylemedim,”dedidayı,konuğunadönerek,“amayinedeodasınaçıkmasıgerekecek,sizdealıkoyulmuşolacaksınız.”

“Bununiçindebolbolzamanvar,”dediHerrPollunder,“bukadarlıkbirgecikmeyihesabakattım,işiöncedenpaydosettim.”

“Görüyorsun,”dedidayı,“ziyaretindahaşimdidennasılsıkıntılarayolaçıyor.”

“Üzgünüm,”dediKarl,“amahemendönerim,”vefırlayıpgitmeyekalktı.

“Aceleetmeyin,”dediHerrPollunder.“Benienufakbirsıkıntıyasokmuyorsunuz,bunakarşılıkziyaretinizbeniçoksevindiriyor.”

“Yarınbinicilikdersinikaçıracaksın,iptalettinmi?”

“Hayır,”dediKarl;onusevindirmişolanbuziyaretbiryükolmayabaşladı,“bilmiyordumki...”

“Yinedegitmekmiistiyorsunuz?”diyesordudayı.

HerrPollunder,budostcanlısıinsan,yardımakoştu.

“Giderkenbinicilikokulundadurupbuişihallederiz.”

“İyidediniz,”dedidayı.“AmaMacksenibekleyecektir.”

“Beklemeyecektir,”dediKarl,“amamutlakagelecektir.”

“İştebak,”dedidayı,Karl’ınyanıtıenufakbirmazeretolmamıştısanki.

YineHerrPollundersonsözüsöyledi:“AmaKlarada,”–HerrPollunder ’ınkızıydı–“onubekliyor,hemdebuakşam;odaMack’etercihedilirherhalde?”

“Kuşkusuz,”dedidayı.“Haydi,odanakoşbakalım,”vekoltuğunkolçağınaistençdışıymışgibibirkaçkezvurdu.Karlkapıyageldiğisırada,dayışusoruylayolundançevirdionu:“İngilizcedersiiçinyarınerkendenyineburadaolursunherhalde?”

“Ama!”diyebağırdıHerrPollundervekoltuğundaşaşkınlıklaşişmanlığınınelverdiğiölçüde,döndü.“Enazındanyarıngündüzdışarıdakalamazmı?Öbürgünerkendenyinegerigetirirdimonu.”

“Kesinlikleolmaz,”diyekarşılıkverdidayı.“Öğrenimdüzenininböylebozulmasınaizinveremem.

Dahasonra,düzenlibirmeslekyaşamıolduğunda,böyleiçtenveonurvericibirdavetidahauzunsüreliğinedekabuletmesineseveseveizinveririm.”

“Ammadakarşıçıktı!”diyedüşündüKarl.

HerrPollunderüzülmüştü.“Amabirakşamvebirgeceningerçektendesakıncasıyoksayılır.”

“Bendeöyledüşünüyordum,”dedidayı.

“İnsaneldeettiğiyleyetinmeli,”dediHerrPollunderveyinegüldü.“Bekliyorumöyleyse!”diyeseslendiKarl’a;Karlda,dayıbaşkabirşeysöylemediğiiçin,dışarıyakoşturdu.

Çokgeçmeden,yolaçıkmayahazırhaldegeridöndüğünde,ofisteyalnızcaHerrPollunder ’ıgördü,dayıgitmişti.HerrPollunder,Karl’ınikielinidemutluluklasıktı,Karl’ınonunlabirliktegeleceğindenolabildiğincekesineminolmakistergibiydi.Karl’aaceledensıcakbasmıştı,odaHerrPollunder ’ınellerinisıktı;geziyeçıkabildiğiiçinsevinçliydi.

“Dayımgitmemekızmadımı?”

“Yokcanım!Söylediklerininhepsindeciddideğildi.Eğitiminizeçokönemveriyor.”

“Öncekisöylediklerindeciddiolmadığınısizekendisimisöyledi?”

“Ahevet,”dediHerrPollundersözcükleriuzatarak;böylece,yalansöyleyemeyeceğinikanıtladı.

“Siziziyaretetmemiçinbanabukadaristeksizceizinvermesituhaf,oysasizonundostusunuz.”

HerrPollunderda,açıkçaitirafetmemesinekarşın,bunabiraçıklamagetiremediveikiside,HerrPollunder ’ınotomobilindesıcakgeceniniçindenilerlerkenhemenbaşkaşeylerdenkonuşmalarınakarşınuzunbirsüredahabunudüşündüler.

Dipdibeoturuyorlardı,HerrPollunderanlatırkenKarl’ınelinikendielindetutuyordu.Karl,FräuleinKlara’ylailgilibirçokşeyöğrenmekistiyordu,sankiuzunyolculukonusabırsızlandırmıştıveanlatılanlarsayesindegerçekteolacağındandahaçabukvarabilirdi.AkşamleyinNewYorkcaddelerindenotomobillehiçgeçmemişti;kaldırımveyolüzerinde,heranyöndeğiştirerekbirhortumgibikopuyordugürültü,insanlardandeğildeyabancıbirunsurdankaynaklanıyordusanki.BunakarşınKarl,HerrPollunder ’ınsözlerinitamolarakkavramayaçalışırkenonunkoyurenkyeleğindenbaşkabirşeyleilgilenmiyordu;buyeleğinüzerindekoyurenkbirzincirçaprazlamasınaasılıydı.Geçkalmaktançokkorktuklarıbelliolaninsanların,tamgazgidenarabalardavekoşaradımtiyatrolarayöneldiğicaddelerdençıkıpgeçişbölgeleriüzerindendışmahalleleregeldiler;otomobilleriatlıpolislertarafındansürekliyansokaklarayönlendirildi,çünkügrevdeolupgösteriyapanmetalişçilerianacaddeleridoldurmuştuveancakkavşakyerlerindekiengerekliaraçtrafiğineizinverilebiliyordu.Derkenotomobil,boğucuyankılaryapankaranlıksokaklardançıkıpkocameydanlarıandıranbuanacaddelerinbirindengeçti;ikitarafadoğruda,kimseninsonunadekizleyemeyeceğiperspektiflergöründü;kaldırımlar,minikadımlarlahareketeden,şarkılarıtekbirinsansesindendahauyumluolanbirkalabalıkladoluydu.Amaboştutulanyolunorasındaburasındahareketsizatüzerindebirpolisyadabayraktaşıyanlaryadacaddeüzerinegerilmişdövizleryadaişarkadaşlarıveemrindekilerleçevrilibirişçilideriyadayeterincehızlıkaçamamışolanveşimdi

boş,karanlıkbirhaldeduran,vatmanlabiletçininplatformdaoturduklarıelektriklibirtramvayınvagonugörülüyordu.Meraklılardanoluşanküçükgruplar,gerçekgöstericilerinepeyuzağındaduruyorveyerleriniterketmiyorlardı,oysaasılolaylardanhaberleriyoktu.KarliseHerrPollunder ’ınonunbelinedolamışolduğukolunasevinçleyaslandı;çokgeçmeden,aydınlatılmışduvarlarlaçevrili,köpeklertarafındankorunanbirçiftlikevindekonukolarakağırlanacağındaneminolmakonuherşeydendahaçokmutluediyordu.Bastırmayabaşlayanuykuyüzünden,HerrPollunder ’ınsöylediğiherşeyihatasızyadaenazındankesintisizkavrayamasada,zamanzamankendinitoplayıpgözlerinioğuşturuyor,HerrPollunder ’ınonauykubastırdığınıfarkedipetmediğinibirsüreliğinedahakestirmeyeçalışıyordu;çünkünepahasınaolursaolsunbundankaçınmakistiyordu.

NewYorkdışındabirçiftlikevi

“Geldik,”dediHerrPollundertamdaKarl’ındikkatinindağıldığıanlardanbirinde.Otomobilbirçiftlikevininönündedurdu.Ev,zengininsanlarınNewYorkçevresindekiçiftlikevlerineuygunolarak,normaldebiraileyeyetecekbirçiftlikeviiçingerekendendahagenişvedahayüksekti.Evinyalnızcaaltbölümününışıklarıyandığından,yüksekliğinnereyevardığıkesinliklekestirilemiyordu.Öntaraftakestaneağaçlarıhışırdıyor,aralarında–parmaklıkaçılmıştı–kısabiryol,kapıönündekimerdivenegidiyordu.OtomobildeninerkenkendiniyorgunhissedenKarl,yolculuğunepeyceuzunsürmüşolduğunufarketti.Kestaneliyolunkaranlığında,yanıbaşındabirkızsesiduydu:“NihayetHerrJakobgeldi.”

“AdımRoßmann,”dediKarlveşimdidışhatlarıylaseçtiğikızınuzattığıelituttu.

“Jakob’unyeğeni,”diyeaçıkladıHerrPollunder,“adıKarlRoßmann.”

“Buradaolmasındandolayıduyduğumuzsevincideğiştirmezbu,”dediadlarıpekumursamayankız.

YinedeKarl,HerrPollunderilekızınarasındaevedoğruyürürken,sordu:“SizFräuleinKlara’sınızherhalde?”

“Evet,”dedikız.Evdengelenbirazdahabelirginbirışık,kızınKarl’adoğrueğdiğiyüzünevurdu.“Amaburada,karanlıktakendimitanıtmakistemiyordum.”

“Biziparmaklıktamıbeklemişki?”diyedüşündüKarl;yürürkenyavaşyavaşaçılıyordu.

“Buakşambirkonuğumuzdahavar,”dediKlara.

“Olamaz!”diyebağırdıPollunderkızgınlıkla.

“HerrGreen,”dediKlara.

“Nezamangeldi?”diyesorduKarl,birşeylersezinlemişgibi.

“Azönce.Sizinkininönündengidenotomobilininsesiniduymadınızmı?”

Karl,durumunasıldeğerlendirdiğinianlamakiçinbaşınıkaldırıpPollunder ’abaktı;amaPollunder ’ınelleripantolonceplerindeydiveyürürkenyeredahabirsertbasıyordu.

“NewYork’unhemendışındaoturmanınfaydasıyok,rahatsızedilmektenkurtulamıyorsun.Evimizikesinlikledahauzakbiryeretaşımamızgerekecek;bendeevegelenekadargeceninyarısınıyoldageçirmekzorundakalacağım.”

Kapıönündekimerdivendedurdular.

“AmaHerrGreençokuzunzamandırburayagelmemişti,”dediKlara;bellikibabasıylatamamenaynıfikirdeydi;amaonuyatıştırmakistiyordu.

“Nedentamdabuakşamgeliyorki,”dediPollunder;gevşek,ağırbiretparçasıolarakkolaycabüyükhareketleryapankabarıkaltdudağıüzerindenöfkeyleyuvarlandıkonuşması.

“Gerçekten!”dediKlara.

“Belkideçokgeçmedençekipgider,”diyefikrinibelirttiKarlvedahadünonatamamenyabancıolanbuinsanlarlaböyleanlaşmasınakendideşaşırdı.

“Yohayır,”dediKlara,“babamiçinbüyükbirişyürütüyor,bununkonuşulmasıdaherhaldeuzunsürecek,çünkübenişakayolluuyardı:Kibarbirevsahibesiolmakistiyorsam,sabahakadardinlememgerekecekmiş.”

“Birbueksikti.Öyleysegeceyiburadageçirir!”diyebağırdıPollunder,nihayetenkötüsügerçekleşmişgibi.“Banakalsa,”dedivebuyenidüşünceyledahagüleryüzlüoldu,“banakalsa,siziHerrRoßmann,yenidenotomobilebindiripdayınızagerigötürürüm.Buakşamındahaşimdidentadıkaçtı,sayındayınızınbirdahanezamanbizegelmenizeizinvereceğiniiseartıkkimbilir.Amasizibugüngerigötürürsemenkısazamandabizegelmenizekarşıçıkmayacaktır.”

VeplanınıuygulamaküzereKarl’ıelindentuttu.AmaKarlkıpırdamadı,Klaradababasınınonuburadabırakmasınıricaetti,çünküenazındankendisiveKarl,HerrGreentarafındanzerrekadarrahatsızedilemezdi.SonundaPollunder ’ınkendiside,endoğrukararıvermişolmadığınıanladı.Üstelik–vebubelkidebelirleyicioldu–birdenbireHerrGreen’inmerdiveninenüstbasamağındanbahçeyeseslendiğiduyuldu:“Neredekaldınız?”

“Gelin,”dediPollundervekapıönündekimerdivenedoğruilerledi.ArkasındanKarl’laKlarayürüyor,şimdibirbirleriniışıktainceliyorlardı.

“Nekadarkırmızıdudaklarıvar,”dediKarlkendikendine;HerrPollunder ’ındudaklarınıvebunlarınkızındanekadargüzelbiçimdeğiştirmişolduğunudüşündü.

“Akşamyemeğindensonra,”dedikız,“siziniçinsakıncasıyoksa,hemenbenimodamagideriz,babamınHerrGreen’leilgilenmesigereksede,enazındanbizondankurtulmuşoluruzböylece.Sizdenezaketgösteripbanapiyanoçalarsınız,çünkübununekadariyiyapabildiğinizibabamanlattı.Amabenneyazıkkimüzikicraetmekteçokyeteneksizim;aslındamüziğiçoksevsemde,piyanomaelimisürmem.”

Klara’nınönerisiKarl’ınaklınayatmıştı,gerçiHerrPollunder ’ıdayanlarınaçekmeyiçokisterdi.AncakGreen’in,basamaklarıçıkarlarkenönlerindeyavaşyavaşbelirendevcüssesikarşısındaKarl–Pollunder ’ınboyunaancakalışmıştı–buadamınelindenHerrPollunder ’ıbuakşambirşekildealmaumudunutamamenyitirdi.

HerrGreen,alınacakçokyolvarmışgibionlarıçoktelaşlıkarşıladı,HerrPollunder ’ınkolunututtuveKarl’laKlara’yıönüsıraitipyemeksalonunasoktu.Yemeksalonu,özelliklemasanınüstündeki,tazeyapraklıdallarıneğikdurduğuçiçeklersayesindeçokgörkemligörünüyorverahatsızediciHerrGreen’invarlığınıikikathissettiriyordu.DiğerlerioturanadekmasanınbaşındabekleyenKarl,bahçeyebakanbüyükcamkapınınaçıkkalacağınasevindi,çünküyoğunbirkoku,birkameriyeyeesergibiiçeriyedoluyordu.TamosıradaHerrGreenhızlıhızlısolukalarakbucamkapıyıkapamayakalktı,enalttakisürgülereeğildi,enüsttekilereuzandıvebunlarınhepsiniöylebir

çeviklikleyaptıki,koşturupgelenuşakyapacakbirşeybulamadı.HerrGreen’insofradasöylediğiilksözler,Karl’ınbuziyaretiçindayısınınizninialmışolmasındanduyduğuşaşkınlığıifadeetti.Çorbayladolukaşığınıardıardınaağzınagötürdüvenedenbukadarşaşırdığını,dayınınKarl’anasılgözkulakolduğunuvedayınınKarl’aduyduğusevgininbirdayısevgisiolarakadlandırılamayacakkadarbüyükolduğunusağındakiKlara’ya,solundakiHerrPollunder ’aaçıkladı.

“Aramızagereksizyerekatılmasıyetmiyormuşgibi,benimledayımınarasınadagiriyor,”diyedüşündüKarlvealtınrengiçorbadanbiryudumbileiçemedi.Amasonra,kendininekadarrahatsızhissettiğinifarkettirmekistemediveçorbayısessizcemideyeindirmeyebaşladı.Yemek,birişkencegibiağırilerledi.YalnızcaHerrGreenveençokdaKlaraşenşakraktı,aradakısabirkahkahaatacakfırsatbuluyorlardı.HerrGreenişkonularındankonuşmayabaşlayıncaHerrPollunderancakbirkaçkezsohbetekatıldı.Amaçokgeçmedenbutürkonuşmalardandakendiniçekti,HerrGreendebirsüresonraonayenidenböylebirkonuşmaylasürprizyapmakzorundakaldı.Üstelikbirşeyinaltınıçizdi–tamosıradaKlara,kötübirşeyolacakmışgibikulakkabartanKarl’ındikkatini,önünderostonundurduğunavebirakşamyemeğindebulunduğunaçekmekzorundakaldı–bubeklenmedikziyaretiyapmayabaştanniyetlenmemişti.Çünkühenüzkonuşulmasıgerekenişinözelbiraciliyetiolsada,hiçolmazsaenönemlisibugünkenttegörüşülebilirveayrıntılaryarınayadadahasonrayabırakılabilirdi.Gerçektende,mesaibitimindençokönceHerrPollunder ’auğramış;amaonuyerindebulamamıştı,buyüzdenevetelefonedipgeceyidışarıdageçireceğinisöylemekveburayagelmekzorundakalmıştı.

“Öyleyseözürdilememgerek,”dediKarlyüksekseslevekimseyanıtvermeyezamanbulamadan,“çünküHerrPollunder ’ınbugünişindenerkençıkmasıbenimsuçumveçoküzgünüm.”

HerrPollunderyüzününbüyükçebölümünüpeçeteyleörterkenKlara,Karl’agülümsedi;amaduygularınıpaylaşandeğil,onubirşekildeetkilemeyeyönelikbirgülümsemeydibu.

“Özürdilemenizegerekyok,”dediHerrGreen,tamosıradabirgüverciniserthareketlerlekesiyordu,“tamtersine,yemeğievdetekbaşımayiyeceğime,akşamıböylehoşbirtoplulukiçindegeçirdiğimeseviniyorum.Evdebanayaşlıkâhyamhizmetediyor,kadınokadaryaşlıki,kapıdansoframakadaryürümekbileonazorgeliyor;bendeonunbuyolualışınıizlemekistersemuzunsüresandalyemdearkamayaslanabiliyorum.Kısabirsüreönce,uşağınyemekleriyemekodasınınkapısınakadargetirmesiniayarladım;amakapıdansoframakadarolanyol,anladığımkadarıylakâhyayaait.”

“Tanrım,”diyebağırdıKlara,“nesadakat!”

“Evet,dünyadahâlâsadakatvar,”dediHerrGreenveağzınabirlokmaaldı;Karl’ıntesadüfenfarkettiğiüzere,dilbirsalınıştayemeğiyakaladı.Karl’ınmidesibulanmayabaşladıveayağakalktı.HerrPollunder ’laKlaraneredeyseaynıandaonunellerineyapıştılar.

“Birazdahaoturun,”dediKlara.Karltekraroturuncada,Klaraonafısıldadı:“Birazdanbirlikteortadankayboluruz.Sabırlıolun.”

HerrGreenbuaradasakinsakinyemeğiyleilgilenmişti,kendisiKarl’ınmidesinibulandırdığındaKarl’ıyatıştırmakHerrPollunderileKlara’nındoğalgöreviydisanki.

HerrGreensunulanheryemeğibıkmadankabuletmeyehazırolsada,herbirinegösterdiğititizlik

yüzündenakşamyemeğiuzayıpduruyordu.Görünenoyduki,yaşlıkâhyasınınacısınıadamakıllıçıkarmakistiyordu.ArasıraFräuleinKlara’nınevidaresindekiyeteneğiniövüyordu,budabellikikızıngururunuokşuyordu.ÖteyandanKarl,sankiadamkızasaldırıyormuşgibi,onusavuşturmayaçalışıyordu.AmaHerrGreenkızlabileyetinmiyor,sıksık,tabağındanbaşınıkaldırmadan,Karl’ındikkatçekiciiştahsızlığınıüzüntüylekarşıladığınısöylüyordu.HerrPollunder,Karl’ıniştahınısavundu,oysaevsahibiolarakKarl’ıyemekyemeyedeözendirmeliydi.GerçektendeKarl,bütünakşamyemeğiboyuncasıkıntısınıçektiğibaskıyüzündenkendiniokadarhassashissediyorduki,öyleolmadığınıbilmesinerağmenHerrPollunder ’ınbuifadesinikabalıkolarakyorumladı.Veburuhhalineuygunolarakbirkeztamamenaykırıdavranıphızlıveçokyedi,sonrayineuzunsürebıkkınbirhaldeçatalıbıçağıbırakıptopluluğunenhareketsizioldu;yemeklerigetirenuşakçoğukezonunkarşısındaneyapacağınıbilemedi.

“YemekyemeyerekFräuleinKlara’yınasılkırdığınızıhemenyarınSenatörBey’eanlatacağım,”dediHerrGreenvebusözlerişakaniyetinesöylediğini,çatalbıçağıkullanmatarzıylaifadeetmekleyetindi.

“Şukızabakınhele,nekadarüzgün,”diyedevamettiveKlara’nınçenesininaltınıtuttu.Kızbunaizinverdivegözleriniyumdu.

“Senyokmusunsen!”diyeseslendiadam,arkasınayaslandıveyüzükıpkırmızıhalde,karnıdoymuşbiriningücüylegüldü.Karl,HerrPollunder ’ıntutumunukendikendisineaçıklamakiçinboşunauğraştı.Adamtabağınınönündeoturuyorveasılönemlişeyoradaoluyormuşgibitabağıniçinebakıyordu.Karl’ınsandalyesinikendinedoğruçekmiyordu,birkezkonuştuğundada,herkesehitabenkonuşuyordu,amaKarl’asöyleyeceközelbirşeyiolmuyordu.Bunakarşın,Green’in–buyaşlı,NewYorklumüzminbekârın–belirginbirniyetleKlara’yadokunmasına,Pollunder ’ınkonuğuolanKarl’ıgücendirmesineyadaenazındanonaçocukmuşgibidavranmasınavekimbilirhangieylemleriçingüçkazanıphareketegeçmesinekatlanıyordu.

Sofratoplandıktansonra–Greengenelruhhalinisezinceayağakalkanilkkişiolmuşvebirölçüdeherkesikendisiyleberaberkaldırmıştı–Karltekbaşınabirkenaraçekildivedar,beyazçerçeveçubuklarıylabölünmüşbüyükpencerelerdenbirinegitti;pencerelerterasaaçılıyorduveaslında,yaklaşıncafarkettiğiüzere,tamanlamıylakapıydıbunlar.HerrPollunder ’lakızınınbaşlangıçtaGreen’ekarşıhissettiğiveozamanKarl’abirazanlaşılmazgelenantipatidengeriyenekalmıştı?ŞimdiGreen’lebirlikteduruyorlardı.HerrGreen’inpurosu–Pollunder ’ınhediyesi–Karl’ınbabasınınevdearasıra,muhtemelenkendigözleriylehiçgörmemişolduğubirgerçekmişgibisözettiğikalınlıktaydı;bupurodançıkandumansalonayayıldıveGreen’inetkisini,onunkişiselolarakaslaayakbasmayacağıköşebucakyerleredetaşıdı.Karlnekadaruzakdursada,dumanyüzündenhâlâburnundabirkaşıntıhissediyordu;bulunduğuyerdenyalnızcabirkezçabucakdönüpbaktığındaysaHerrGreen’intutumuonarezilcegeldi.Artıkhiçdeolanaksızgörmediğibirşeyvardı:Dayısı,HerrPollunder ’ınzayıfkarakterinibildiğivedolayısıylaKarl’ınbuziyarettegücenmesini,kesinolaraköncedenbilmesede,olasılıkdahilindegördüğüiçinbuziyareteizinvermekteoncazamandirenmişti.Amerikalıkızıdabeğenmiyordu,gerçionunçokdahagüzelolacağınıhayaletmemiştizaten.HattaHerrGreen,kızlailgilendiğindenberi,Karl,onunyüzününgüzelgörünebilmesine,özellikledekıpırkıpırgözlerininparlamasınaşaşırmıştı.Vücuduonunkikadarsımsıkısaranbiretekhiçgörmemişti;sarımsı,incesağlamkumaştakiküçükkırışıkları,kumaşınnekadargerildiğinigösteriyordu.YinedeKarl’ınhiçilgisiniçekmiyordukızveKarlonunodasınagötürülmektensevesevevazgeçer,bununyerineeliniherihtimalekarşıkolunakoymuşolduğu

kapıyıaçıpotomobilebineryadaşoföruyuyorsatekbaşınaNewYork’agezmeyegiderdi.Gözünehoşgörünendolunaylaberrakgeceherkeseaçıktı,dışarıdakorkmaolasılığıiseKarl’asaçmageldi.Sabahleyin–yürüyerekdahaerkenpekvaramazdıeve–dayısınınasılşaşırtacağınıhayaletti–vebusalondailkkezkendiniiyihissetti.Gerçidahaönceonunyatakodasınahiçgirmemişti,neredeolduğunudabilmiyordu;amasorupöğrenecekti.Sonrakapıyavuracakveusulüneuygunbir,“Girin!”sözüüzerineodayadalacakveşimdiyedekyalnızcatepedentırnağagiyinikvedüğmeleriiliklihaldegördüğüsevgilidayısına,gözlerinişaşkınlıklakapıyaçevirmiş,geceliğiyleyataktadimdikotururkensürprizyapacaktı.Başlıbaşınaçokbirşeydeğildibelkibu;amayolaçabileceğisonucundüşünülmesigerekirdi.Belkiilkkezdayısıylabirliktekahvaltıederdi,dayıyatakta,kendisibirkoltukta,kahvaltıaralarındakiküçükbirmasada;belkibubirlikteedilenkahvaltısüreklibirdüzenlemeyedönüşürdü;belkibutürbirkahvaltısayesinde,kihattabundankaçınmakpekolasıdeğildi,şimdiyedekolduğugibigündeyalnızcabirkeredendahasıkbirarayagelirlervedoğalolarakdabirbirleriyledahaaçıkkonuşabilirlerdi.Bugündayısınakarşıbirazsözdinlemez,dahadoğrusu,dikbaşlıdavranmışsasonuçolarakbununnedeniyalnızcabuaçıkkonuşmaeksikliğiydi.Vebugeceyiburadageçirmesigereksede–onupencereönündekendikendinekonuşmayaterketmelerinekarşın,gidişatneyazıkkibunugösteriyordu–belkibutalihsizziyaret,dayısıylaolanilişkisinindahaiyiyegitmesindedönümnoktasıolacaktı,belkidayısıdabuakşamyatakodasındabenzerşeylerdüşünüyordu.

Birazavuntubulmuşhaldearkasınadöndü.Klarakarşısındaduruyordu.“Burayıhiçmibeğenmediniz?Kendinizibirazolsunevinizdehissedemezmisiniz?Gelin,sonbirdenemeyapacağım,”dedi.Onusalondangeçiripkapıyagötürdü.İkibeyyandakibirmasadaoturuyor,yüksekayaklıkadehleredoldurulmuş,hafifçeköpüreniçkileriçiyorlardı;Karlbunlarınneolduğunubilmiyorduvetatmakisterdi.HerrGreenbirdirseğinimasayadayamıştı,yüzüHerrPollunder ’aolabildiğincesokulmuştu;insanHerrPollunder ’ıtanımasa,buradaişdeğil,suçoluşturanbirşeylerkonuşulduğunusanabilirdipekâlâ.HerrPollunder,Karl’ınkapıyagidişinidostçabirbakışlaizlerkenGreendönüpKarl’abakmadıbile;oysainsanisteristemezkarşısındakininbakışlarınauyardı.Green’inbututumundabirtürkanaatinifadesivarmışgibigeldiKarl’a:Herbiri,gerekKarlgerekseGreen,buradakendiyetenekleriyleayaktadurmayaçalışacak,aralarındakizorunlutoplumsalilişki,zamanlaikisindenbirininzaferiyadayokoluşuylakurtulacaktı.

“Böyledüşünüyorsa,”dediKarlkendikendine,“budalademektir.Ondangerçektenhiçbirşeyistemiyorum,benirahatbıraksın.”

Tamkoridoraçıkmıştıki,muhtemelenkabadavranmışolduğugeldiaklına,çünküGreen’ekilitlenmişgözleriyleKlaratarafındanodadanneredeysesürüklenmişti.Birokadaristekliyürüyorduşimdionunyanında.Koridorlardangeçerken,heryirmiadımdabirsüslüüniformalıbiruşağın,tombulgövdesiniikieliyletuttuğubirşamdanladikildiğinigörünce,öncegözlerineinanamadı.

“Yenielektrikhattı,şimdiyedekancakyemeksalonunadöşenebildi,”diyeaçıkladıKlara.“Buevikısabirsüreöncealdıkveheryerindetadilatyaptırdık.Kendineözgümimaritarzıylaeskibirevdenekadartadilatyapılabilirse.”

“DemekAmerika’dadaeskievlervar,”dediKarl.

“Elbette,”dediKlaragülerekveonuçekmeyedevametti.“Amerika’ylailgilituhaffikirlerinizvar.”

“Benimlealayetmeyin,”dediKarlkızgınkızgın.SonuçtakendisiAvrupaveAmerika’yı,kızise

yalnızcaAmerika’yıbiliyordu.

BirkapınınönündengeçerlerkenKlaraelinihafifçeuzatarakkapıyıitipaçtıveoradadurmadan,“Buradauyuyacaksınız,”dedi.

Karlelbetteodayahemenbakmakistedi;amaKlarabununiçindahazamanolduğunuamakendisiylebirliktegelmesinisabırsızlıklaveneredeysebağıraraksöyledi.Koridordabirbirlerinibirazçekiştirdiler,sonundaKarl,herşeydeKlara’yauymakzorundaolmadığınıdüşünerekonunelindenkurtulduveodayagirdi.Pencereninönündekişaşırtıcıbirkaranlık,oradatümgenişliğiylesallananbirağacıntepesiyleaçıklanabiliyordu.Kuşsesleriduyuluyordu.Ayışığınınhenüzulaşmadığıodadaneredeysehiçbirşeyayırtedilemiyordudoğrusu.Karl,dayısınınhediyeetmişolduğuelektriklicepfeneriniyanınaalmadığınaüzüldü.Buevdebircepfenerizorunluydu,böylefenerlerdenbirkaçtanealınsaydı,uşaklaryatmayagönderilebilirdi.Karlpencerepervazınaoturupdışarıyabaktıvekulakkabarttı.Ürkekbirkuş,yaşlıağacınyapraklarıarasındangeçmeyeçalışıyorgibiydi.BirNewYorkbanliyötreninindüdüğübiryerlerdenyükseldi.Onundışındaortalıksessizdi.

Amauzunsüresessizkalmadı,çünküKlaraaceleyleiçerigirdi.Bellikikızmıştı,“Budanedemekoluyor?”diyebağırdıveellerinipatdiyeeteğinevurdu.Karl,ancakkızdahakibardavranırsacevapvermekistedi.Amakızgenişadımlarlaonunüzerineyürüyüpbağırdı:“Benimlegelmekistiyormusunuz,istemiyormusunuz?”Bilerekyadasırfheyecanlaonugöğsündenöylebirittiki,Karlsonandapencerepervazındankayıpayaklarınıyerebasmasapenceredenyuvarlanabilirdi.

“Azkalsınaşağıdüşüyordum,”dedisuçlayarak.

“Düşmemenizyazıkoldu.Nedenbukadaraksilikediyorsunuzki!Birkeredahaiteyimsizi.”

GerçektendeonukucakladıveönceşaşkınlıktanağırlığınıyerevermeyiunutanKarl’ı,spordançelikgibiolmuşvücuduylaneredeysepencereyekadartaşıdı.AmaoradaKarlkendinegeldivekalçalarınışöylebirdöndürerekkızınelindenkurtuluponukucakladı.

“Ah,canımıacıtıyorsunuz,”dedikızhemen.

AmaKarl,kızıbırakmamasıgerektiğinidüşünüyordu.Gerçionadilediğigibiadımatmaözgürlüğütanıdı;amapeşindenayrılmadıveonubırakmadı.Onudarelbisesiiçindekucaklamakçokkolaydızaten.

“Bırakınbeni,”diyefısıldadıkız,kızarmışyüzüKarl’ınkinesokulmuştu;onugörmekiçinKarl’ınkendinizorlamasıgerekiyordu,Klaraokadaryakınındaydı.“Bırakınbeni,sizegüzelbirşeyvereceğim.”“Nedenböylesızlanıyor,”diyedüşündüKarl,“canıacıyorolamaz,onusıkmıyorumki,”veonubirsüredahabırakmadı.Amabirden,biranlıkdikkatsizvesuskunduruşunardından,kızınartangücünütekrarvücudundahissetti;kızondansıyrılmıştı,Karl’ıvücudununüstbölümündensıkıcayakaladı,tuhafbirdövüştekniğininayakhareketleriyleonunbacaklarınakarşıkoyduvemüthişbirdüzenlesolukalıpvererekonuönüsıraduvaradoğruitti.Amaoradabirkanepevardı,Karl’ıorayayatırdıveonadoğrupekfazlaeğilmedenşöylededi:

“Şimdikıpırdakıpırdayabilirsen.”

“Kedi,kudurmuşkedi,”diyebağırabildiKarl,içindebulunduğuöfkeveutançkarışımıarasından.

“Delisinsen,kudurmuşkedi!”

“Sözlerinedikkatet,”dedikızvebirelinionunboynunakaydırıpöylesertsıkmayabaşladıki,Karlsolukalmakiçindebelenmektenbaşkabirşeyyapamadı.Busıradakızdiğerelinionunyanağındagezdirdi,yoklargibiyanağınadokundu,elinitekrarçekipiyicehavayakaldırdı;heranaşağıindiripbirtokatatabilirdi.

“Birhanımaböyledavrandığıniçincezaolaraksanaokkalıbirtokatatıpevegönderseydim,nasılolurdu?”diyesordubuarada.“Güzelbiranıolmasada,ilerikiyaşamıniçinsanafaydalıolurbelki.Seniniçinüzülüyorum,tahammüledilebilir,sevimlibirgençsin;jiu-jitsuöğrenmişolsaydın,muhtemelenbirgüzelpataklardınbeni.Yinede,yinede–senoradaöyleceyatarkensenitokatlamakiçinmüthişbiristekduyuyorum.Muhtemelenbundanpişmanlıkduyacağım;amayapacakolursam,şimdidenbilki,neredeyseirademekarşıyapacağımbunu.Veozamanbirtokatlayetinmeyeceğimelbette,yanaklarınşişenekadarbirsağabirsolavuracağım.Belkideonurlubiradamsın–neredeyseinanmakistiyorumbuna–vetokatlarlayaşamayadevametmemek,dünyadansilinmekisteyeceksin.Amabanakarşınedenöyledavrandınki?Hoşunagitmiyormuyum?Odamagelmenedeğmezmi?Dikkat!Azkalsınkazaratokadıindiriyordum.Yanibugünkurtulmakistiyorsan,bundansonradahadüzgündavran.Benkafatutabileceğindayındeğilim.Ayrıcadikkatiniçekmekisterimki,senitokatlamadanbırakırsam,şimdikidurumununvegerçektentokatlanmanınonuraçısındanbakıldığındaaynışeylerolduğunusanmangerekmez.Böylesanırsan,senigerçektentokatlamayıyeğlerim.BütünbunlarıanlattığımdaMacknediyecekacaba?”

Mack’ianımsayıncaKarl’ıbıraktı,Karl’abelirsizdüşüncelerindebirkurtarıcıgibigöründüMack.KısabirsüredahaKlara’nıneliniboynundahissetti,buyüzdenbirazdahadöndüvesonrahareketsizbirhaldeyattı.

Kızonunayağakalkmasınıistedi,Karlyanıtvermedivekıpırdamadı.Kızbiryerlerdebirmumyaktı,odaaydınlandı,tavandamavibirzikzakdesenbelirdi;amaKarl,Klara’nınonuyatırdığıgibi,başıyastığadayalıhaldedurduvebaşınıbirparmakbileoynatmadı.Klaraodadabiraşağıbiryukarıgidipgeliyor,eteğibacaklarınadolanıphışırdıyordu;muhtemelenpenceredeuzunbirsüredurdu.

“Pesmi?”diyesorduğuduyuldu.

HerrPollundertarafındanbugeceiçinkendisineayrılanbuodadahuzurbulamamakKarl’ıngücünegitti.Bukızetraftadolanıyor,durupkonuşuyorduveKarlsözcüklerleanlatılamayacakkadarbıkmıştıondan.Biranönceuyumakveburadançekipgitmektekisteğiydi.Artıkyatağayatmakistemiyordu,buradakanepedekalmakistiyordu.Kızgitsindiyetetiktebekliyordu,böylecearkasındankapıyaatlayacak,kızınardındankapıyısürgüleyecekvesonrayenidenkendinikanepeyeatacaktı.Gerinipesnemeyeöyleihtiyacıvardıki;amaKlara’nınönündebunuyapmakistemiyordu.Veböyleceyattı,gözleriniyukarıdikti,yüzününgiderekdahadahareketsizleştiğinihissetti.Çevresindedönenbirsinekgözlerininönündetitreşiyor,Karlonunneolduğunutamolarakbilemiyordu.

Klarayenidenonayaklaştı,onunbaktığıyönedoğrueğildi;Karlkendinizorlamasaydı,onabakmakzorundakalacaktı.

“Şimdigidiyorum,”dedikız.“Belkidahasonrabanagelmekistersin.Benimodamınkapısı,bukapıdansayınca,koridorunbuyanındakidördüncükapı.Yaniüçkapınınönündengeçiyorsun,sonrageldiğinkapıdoğruolanı.Artıksalonainmem,odamdakalırım.Beniiyiceyordun.Senibekleyecek

değilim;amagelmekistersengel.Unutma,banapiyanoçalacağınasözverdin.Amabelkideseniheptenzayıfdüşürdümveartıkkıpırdayamıyorsun,ozamankalıpbirgüzeluykuçek.Şimdilikbabamakavgamızhakkındateksözetmem;bunudertedersindiyesöylüyorum.”Bununüzerine,sözdeyorgunluğunakarşınikisıçrayıştaodadanfırladı.

Karlhemendoğrulupoturdu,yatmakdayanılmazhalegelmişti.Birazhareketetmekiçinkapıyagittivekoridorabaktı.Gözgözügörmüyordu.Kapıyıkapatıpkilitleyinceveyenidenmasasınınbaşındamumışığındaoturuncasevindi.Buevdedahafazlakalmamayakararverdi,aşağıinipHerrPollunder ’ınyanınagidecek,Klara’nınkendisinenasıldavrandığınıonaaçıkçaanlatacaktı–yenilgisiniitirafetmekumurundabiledeğildi–veherhaldeyeterliolanbunedenle,eveotomobilleyadayürüyerekgitmekiçinizinisteyecekti.HerrPollunderonunhemenevedönmesineitirazederseKarl,kendisinibiruşaklaenyakınotelegöndermesiniricaedecektienazından.GerçinormaldeinsandostcanlısıevsahiplerineKarl’ınplanladığıbiçimdedavranmazdı;amabirkonuğadaKlara’nınyaptığıgibidavranılmazdıpek.HattaKlara,HerrPollunder ’aşimdilikkavgahakkındahiçbirşeysöylemeyeceğineyönelikverdiğisözüdostçabirhareketsaymıştı;amabuçokvahimbirdurumdu.Evet,Karlbirgüreşemidavetedilmiştiki,muhtemelenyaşamınınbüyükbölümünügüreşçihileleriöğrenerekgeçirmişolanbirkıztarafındanyereçalınmakonuniçinutançvericiolsun?Hattakız,Mack’tenbiledersalmıştıbelki.Varsınherşeyionaanlatsındı;Mackkesinlikleanlayışlıydı,Karlözelolaraköğrenmefırsatınıhiçbulamamışolsadabunubiliyordu.MackkendisinedersverseKlara’dançokdahabüyükilerlemekaydedeceğinidebiliyordu.Ozamangününbirindeyenidenburayagelirdi,büyükolasılıkladavetsizolarak.Elbetteönceevinsağınısolunugözdengeçirirdi;burayıavucununiçigibibilmekKlaraiçinbüyükbiravantajolmuştu.SonraaynıKlara’yıyakalarveonunkendisinibugünüzerineattığıküçükkanepedeonudöverektozunuatardı.

Şimditeksorun,salonagidenyolubulmaktı;herhaldeşapkasınıdailkdalgınlıklauygunsuzbiryerdebırakmıştı.Mumuelbetteyanınaalmakistiyordu;amaaydınlıktabileyolubulmakkolaydeğildi.Örneğin,buodanınsalonlaaynıkattaolupolmadığınıbilebilmiyordu.BurayagelirlerkenKlaraonuçekiştiripdurduğundan,çevresinehiçbakamamıştı.HerrGreenveşamdantaşıyanuşaklardaonudüşündürtmüştü;kısacası,biryadaikimerdivenmiçıkmışlardı,yoksahiçmerdivengeçmemişlermiydi,gerçektendebilemiyorduşimdi.Manzarayabakılırsaodaepeyyüksekteydi,bunedenleKarl,merdivenleriaşarakgelmişolduklarınıtahminetti;amaevingirişindebilemerdivençıkmakgerekmişti,nedenevinbuyanıdayüksekteolmasındıki?Amaenazındankoridorunherhangibiryerindebirkapıdanışıkgörülmüşyadauzaktanbirseshafifdeolsaduyulmuşolsaydıkeşke!

Dayınınarmağanıolancepsaationbirigösteriyordu,Karlmumualıpkoridoraçıktı.Aramasısonuçvermezseenazındanodasını,sonrada,enacildurumda,Klara’nınodasınınkapısınıyenidenbulsundiyekapıyıaçıkbıraktı.Kapınınkendiliğindenkapanmayacağındaneminolmakiçin,önünebirsandalyekoydu.Koridordasakıncalıbirdurumbaşgösterdi:Karl’adoğru–Klara’nınkapısındansoladönmüştüelbette–birhavaakımıgeldi;gerçiçokhafifti;amayinedemumukolaylıklasöndürebilirdi,öylekiKarl’ınalevieliylekorumasıveüstelik,sönmeyeyüztutanalevcanlansındiyesıksıkdurmasıgerekiyordu.Yavaşbirilerleyişti,yoldabuyüzdenikikatuzungörünüyordu.Karltamamenkapısızolangenişduvarlarınönündengeçmişti,insanarkalarındaneolduğunutahminedemiyordu.Sonrayenidenkapıüstünekapıgeldi,Karlçoğunuaçmayaçalıştı,kilitliydiler,bellikiodalardakimsekalmıyordu.Eşibenzeriolmayanbirodasavurganlığıydıbu,KarldadayısınınonagöstermeyesözverdiğiNewYork’undoğumahallelerinidüşündü;oralardaküçükbirodadabirçokaileoturuyormuşvebiraileninyuvasıodanınbirköşesindenoluşuyor,buköşedeçocuklarannebabalarınınçevresinetoplanıyormuş.Buradaysabirsürüodaboşduruyorduvekapıyavuruncaboş

birçınlamaduyulsundiyevardıyalnızca.HerrPollunder,yanlışarkadaşlartarafındanyoldançıkarılmışvekızınahayranolduğuiçinbozulmuşgörünüyorduKarl’a.Dayıonukesinlikledoğrudeğerlendirmişti,buziyaretinvekoridorlardakibugidişgelişinteksuçlusuda,Karl’ıninsanlarıdeğerlendirmesinidayınınetkilememeilkesiydi,Karlyarındanteziyokbunudayıyasöyleyecekti,çünkübuilkeyegöredayıyeğenininonunhakkındakideğerlendirmesinidesevesevevesakincedinlerdi.Üstelikbuilke,Karl’ındayısındahoşunagitmeyenbelkidetekşeydivebundanhoşlanmayışıbilekesindeğildi.

Birdenkoridorunbiryanındakiduvarsonaerdiveonunyerinibuzgibisoğuk,mermerbirparmaklıkaldı.Karlmumuyanınakoyupdikkatleaşağıeğildi.Karanlıkboşluk,üzerinedoğruesti.Evinanaholübuysa–mumuntitrekışığında,kubbemsibirtavanınbirparçasıbelirdi–nedenbuholdeniçerigirilmemişti?Bubüyük,derinodaneişeyarıyordu?İnsanburada,yukarıdabirkiliseningalerisindeymişgibiduruyordu.Karl,yarınakadarbuevdekalamayacağınaneredeyseüzüldü,günışığındaHerrPollunder ’ınonaheryerigezdirmesiniveherkonudabilgivermesiniisterdi.

Parmaklıkpekdeuzundeğildi,çokgeçmedenkapalıkoridorKarl’ıyenideniçinealdı.KoridorunanibirdönüşündeKarltümgücüyleduvaraçarptı,büyükgayretgösteripmumukesintisizbirözenletutuyorolmasıonudüşüpsönmektenkoruduneyseki.Koridorbitmekbilmediğinden,hiçbiryerdedışarıyıgösterenbirpencereolmadığından,neyukarıdaneaşağıdabirşeykıpırdadığından,Karldurmadanaynıdaireiçindedöndüğünüdüşündüveodasınınaçıkkapısınıbelkitekrarbulabileceğiniumdu;amanekapınedeparmaklıkyenidenortayaçıktı.ŞimdiyedekKarlyüksekseslebağırmamakiçinkendinitutmuştu,çünküyabancıbirevdeböylegeçsaattegürültüyapmakistemiyordu;amabuaydınlatılmamışevdebununhaksızlıkolmadığınışimdianlıyordu.Koridorunherikiyanınadayükseksesle,“Merhaba!”diyebağırmaküzereydiki,geldiğiyöndeküçük,kendisineyaklaşanbirışıkfarketti.Düzkoridorunuzunluğunuancakşimdikestirebildi;evvilladeğil,birkaleydi.Karlbukurtarıcıışığaokadarsevindiki,hertürlüihtiyatıunutuponadoğrukoştu;dahailksıçrayışlarındamumusöndü.Umursamadı,çünküartıkonaihtiyacıyoktu,işteyaşlıbiruşakbirfenerleonadoğrugeliyordu,doğruyoluonagösterirdi.

“Kimsinizsiz?”diyesorduuşakvefeneriKarl’ınyüzünetuttu,böyleceaynıandakendininkinideaydınlattı.İpeksikıvrımlarlagöğsünekadarinenuzun,beyazbirsakalsayesindeyüzübirazsertgörünüyordu.“Böylebirsakalbırakmasınaizinverildiğinegöre,sadıkbiruşakolmalı,”diyedüşündüKarlvegözleriniayırmadanbusakalıenineboyunainceledi;kendisinindegözleniyorolmasıonuengellemedi.AyrıcahemenyanıtveripHerrPollunder ’ınkonuğuolduğunu,odasındanyemeksalonunagitmekistediğiniveorayıbulamadığınısöyledi.

“Demeköyle,”dediuşak,“elektriğihenüzbağlatmadık.”

“Biliyorum,”dediKarl.

“Mumunuzulambamdanyakmakistemezmisiniz?”diyesorduuşak.

“Lütfen,”dediKarlveöyleyaptı.

“Koridorlaröylecereyanyapıyorki,”dediuşak,“mumkolaycasönüyor,buyüzdenfenerimvar.”

“Evet,fenerçokdahakullanışlı,”dediKarl.

“Heryerinizedemumdamlamış,”dediuşakvemumlaKarl’ınelbisesiniaydınlattı.

“Hiçfarketmedim!”diyeseslendiKarlvebunaçoküzüldü,çünküdayısınınonahepsindençokyakıştığınısöylediğisiyahbirelbiseydibu.Şimdianımsadı:Klara’ylaboğuşmasıdaelbiseyeyaramışolamazdı.Uşakelbiseyitemizleyecekkadariyilikseverdi,oaceleylenekadarolursa;Karlonunkarşısındasüreklidönüpduruyorveoradaburadaonabirlekegösteriyordu,uşakdasözdinleyereklekeyiçıkarıyordu.

“Nedenböylecereyanyapıyorburası?”diyesorduKarl,yürümeyedevamederlerken.

“Dahayapılacakçokinşaatvar,”dediuşak,“gerçitadilatabaşlandıamaçokyavaşilerliyor.Belkibiliyorsunuzdur,inşaatişçileridegrevde.Böylebirinşaatinsanınbaşınabirsürüdertaçar.Birkaçtanebüyükyarıkaçıldı,şimdikimsebunlaraduvarörmüyor,havacereyanıdabütünevidolaşıyor.Kulaklarımapamuktıkamasaydım,dayanamazdım.”

“Dahayüksekseslemikonuşmalıyım?”diyesorduKarl.

“Hayır,berrakbirsesinizvar,”dediuşak.“Amabuinşaatageridönecekolursak;özellikleburada,sonradanmutlakaevingerikalanındanayrılmasıgerekenşapelinyakınında,havacereyanıdayanılacakgibideğil.”

“Bukoridordaönündengeçilenparmaklık,birşapelemiaçılıyoryani?”

“Evet.”

“İlkdüşündüğümbuydu,”dediKarl.

“Görülmeyedeğerdir,”dediuşak,“oolmasaydı,herhaldeHerrMackevialmazdı.”

“HerrMackmi?”diyesorduKarl,“benevinHerrPollunder ’aaitolduğunusanıyordum?”

“Doğrudur,”dediuşak,“amaHerrMackevinalınışındaetkiliolmuştur.HerrMack’itanımıyormusunuz?”

“Tanıyorum,”dediKarl.“AmaHerrPollunder ’lanasılbirbağlantısıvar?”

“Küçükhanımınnişanlısıdır,”dediuşak.

“Bunubilmiyordumhaliyle,”dediKarlvedurdu.

“Sizibukadarşaşırttımı?”diyesorduuşak.

“Kendimialıştırmayaçalışıyorum.İnsanböyleilişkileribilmezseenbüyükyanlışlarıyapabilir,”diyeyanıtverdiKarl.

“Sizebukonudahiçbirşeysöylenmemişolmasınahayretettim,”dediuşak.

“Evet,gerçekten,”dediKarlutanarak.

“Bildiğinizisanıyorlardıherhalde,”dediuşak,“yenibirşeydeğilki.Buaradageldik,”vebirkapıyıaçtı,arkasındabirmerdivengörünüyor,geldiklerindekigibiışılışılaydınlatılmışolanyemeksalonununarkakapısınadimdikiniyordu.

Karl,HerrPollunderileHerrGreen’inseslerininneredeyseikisaatöncekigibi,değişmedenduyulduğuyemeksalonunagirmeden,uşakşöylededi:“İsterseniz,siziburadabekleyeyimvesonraodanızagötüreyim.Hemenilkakşamburadayolubulmakzorolsagerek.”

“Artıkodamadönmeyeceğim,”dediKarl;bunubildirirkennedenüzüldüğünübilmiyordu.

“Okadardakötüolmayacaktır,”dediuşak,biraztepedenbakarcasınagülümseyerekKarl’ınkolunahafifçevurdu.HerhaldeKarl’ınsözlerini,onunbütüngeceyemekodasındakalıpbeylerlesohbetetmeveonlarlaiçkiiçmeniyetindeolduğunayormuştu.Karlşimdiitiraflardabulunmakistemiyordu,ayrıcaburadakidiğeruşaklardandahaçokhoşlandığıuşağınonaNewYorkyolunugösterebileceğinidüşünüyordu,bunedenleşöylededi:“Buradabeklerseniz,büyükbiriyilikyapmışolursunuz,bendeteşekkürederekbunukabulederim.Neolursaolsunkısabirsüresonrasalondançıkacağımveardındanneyapacağımısizeozamansöyleyeceğim.Sanırımyardımınızagerekduyacağım.”“Peki,”dediuşak,feneriyerekoyupalçakbirsütunkaidesininüstüneoturdu;kaideninboşolmasıdaherhaldeevintadilatıylabağlantılıydı.“Buradabekleyeceğimöyleyse.Mumudabanabırakabilirsiniz,”diyeeklediuşak,Karlyanarmumlasalonagirmekisteyince.

“Dalmışım,”dediKarlvemumuuşağauzattı,uşakisebaşınısallamaklayetindi;bunubilerekmiyaptığı,yoksaeliylesakalınısıvazlamasınınbirsonucumuolduğubellideğildi.

Karlkapıyıaçıncakapıyükseksesleşangırdadı,bundaonunsuçuyoktu,kapıtekbircamlevhadanoluşuyordu,hızlaaçılıncaveyalnızcakapıkolundantutuluncabulevhaneredeyseeğiliyordu.Karlirkilerekkapıyıbıraktı,çünküözelliklesessizbirgirişyapmakistemişti.Bellikikaidesindeninmişolanuşağın,dikkatleveçıtçıkarmadankapıyıkapadığını,arkasınadönmedenfarketti.

“Rahatsızettiğimiçinözürdilerim,”dediikibeye;ablak,şaşkınyüzleriyleonabakıyorlardı.AynıandasalonaşöylebirgözgezdirenKarl,şapkasınıçabucakbulupbulamayacağınabaktı.Amaşapkahiçbiryerdegörünmüyordu,sofratamamentoplanmıştı,belkideşapkatatsızbirbiçimdemutfağagötürülmüştü.

“Klara’yıneredebıraktınız?”diyesorduHerrPollunder;rahatsızedilmektenhoşlanmamışgibigörünmüyordu,çünkükoltuğundaoturuşunuhemendeğiştirdiveKarl’ıtamcephedengörecekbiçimdedöndü.HerrGreenilgisiznumarasıyapıyordu;türününenbüyükveşişmanörneklerindenbiriolanbirevrakçantasıçıkardı,birsürügözününiçindebelirlibirşeyarıyormuşgibiydi;amaaramasırasındaelinegeçenbaşkakâğıtlarıdaokuyordu.

“Birricamvar;amayanlışanlamayın,”dediKarl,aceleyleHerrPollunder ’ınyanınagittiveonagerçektenyakınolmakiçin,elinikoltuğunkolçağınakoydu.

“Nasılbirricaymışbu?”diyesorduHerrPollunderveiçtenlikleKarl’abaktı.“Şimdidenyerinegetirilmişsayınelbette.”VekolunuKarl’ınbelinedolayıponukendine,bacaklarınınarasınaçekti.Karlgeneldeböylebirdavranışiçinfazlabüyümüşolduğunuhissetmesinekarşın,sevesevekatlandı.Amaricasınıdilegetirmekelbettezorlaştı.“Bizimburasıhoşunuzagittimi?”diyesorduHerrPollunder.“Kenttençıkıptaşrayagelince,insandeyimyerindeyseözgürleşiyor,sizedeöyle

gelmiyormu?Genelde,”–Karltarafındanbirazönükapatılan,yanlışanlaşılamayacakbiryandanbakışHerrGreen’edoğruyöneldi–“geneldebuduyguyasüreklikapılırım,herakşam.”

“Sanki,”diyedüşündüKarl,“büyükevden,sonsuzkoridorlardan,şapelden,boşodalardan,heryerdekikaranlıktanhaberiyokmuşgibikonuşuyor.”

“Şimdi,”dediHerrPollunder,“gelelimricaya,”vesesçıkarmadanduranKarl’ıdostçasilkeledi.

“Ricamşu,”dediKarl;sesininekadaralçaltsada,yandaoturanGreen’inherşeyiduymasıkaçınılmazdı;Karl,Pollunder ’ahakaretolarakalgılanabilecekricayıGreen’ebellietmemekisterdi–“ricamşu:Hemenşimdi,gece,evegitmemeizinverin.”

Enkötüsüağızdançıktığından,diğerherşeyçorapsöküğügibigeldi,Karl,enufakyalanabaşvurmadan,aslındaöncedenhiçdüşünmemişolduğuşeylersöyledi.“Evedönmekiçincanatıyorum.Seveseveyenidengelirim,çünküsizin,HerrPollunder,olduğunuzyerdebendesevesevebulunurum.Ancakbugünburadakalamam.Biliyorsunuz,dayımbuziyaretiçinbanaistemeyeistemeyeizinverdi.Yaptığıherşeygibi,bununiçindeiyinedenlerivardıeminim,benseonundahaiyidüşünmesinekarşınizniresmenzorlakoparmaküstahlığındabulundum.Banaolansevgisinikötüyekullandım.Buziyaretekarşınasılbirçekincesiolduğuartıkfarketmez,ancakşunukesinolarakbiliyorumki,buçekincedesizigücendirebilecekhiçbirşeyyok,HerrPollunder;sizdayımıneniyi,herkesteniyidostusunuz.Dayımındostuolmakkonusundabaşkakimsesizinleuzaktanbileolsakarşılaştırılamaz.Sözdinlemeyişininteközrüdebuzaten;amayeterlideğil.Belkidedayımlabenimaramdakiilişkihakkındakesinbirfikrinizyok,bunedenleyalnızcaenbelirginolanözelliğindensözedeceğim.İngilizcederslerimsonaermediğiveticaretinincelikleriniyeterincekıvıramadığımsürece,tamamendayımıniyiliğinemuhtaçdurumdayım,aramızdakanbağıolduğundanbuiyiliktenyararlanabilirimkuşkusuz.Şimdidenbirşekildeekmeğiminamusumla–başkatürlüsündenTanrıbenikorusun–kazanabileceğimisanmayın.Eğitimimbununiçinneyazıkkielverişlideğil.Avrupa’dakibirlisenindörtsınıfınıortalamabiröğrenciolarakokudum,budaparakazanmakiçinhiçbirşeyifadeetmiyor,çünkübizimliselerimizdersprogramındaçokgericidir.Neleröğrendiğimisizeanlatsam,gülerdiniz.İnsanokumayadevamederse,liseyibitirirse,üniversiteyegiderse,ozamanherhaldeherşeybirşekildedengelenir,sonundadainsanişeyarayanveonaparakazanmaazmiverendüzenlibiröğrenimgörmüşolur.Amabenbubağlantılıöğrenimdenneyazıkkikoparılıpalındım;bazen,hiçbirşeybilmediğimidüşünüyorum,zatenbileceğimherşeyAmerikalılaraazgelirdi.Sonzamanlardayurdumunçeşitliyerlerinde,moderndillervebelkiticaribilimlerdeokunabilençağdaşliselerkuruluyor;benilkokuldanmezunolduğumdabunlarhenüzyoktu.Gerçibabambanaİngilizcedersialdırmakistedi;amabirincisinasılbirşanssızlıkyaşayacağımıveİngilizceyenasılihtiyaçduyacağımıozamanlartahminedemedim,ikincisideliseiçinokadarçokçalışmakzorundaydımki,başkauğraşlarapekzamanımkalmıyordu.Bütünbunlarıanlatmamınnedeni,dayımanekadarbağımlıolduğumuvebundandolayıonakarşınekadarsorumluluktaşıdığımısizegöstermek.Bukoşullarda,yalnızcasezdirmişdeolsaonunisteğinekarşıenufakbirşeyyapamayacağımıeminimkabuledersiniz.Buyüzdende,onakarşıyaptığımhatanınhiçolmazsabirkısmınıtelafietmekiçin,hemenevegitmekgerek.”

Karl’ınbuuzunkonuşmasısırasındaHerrPollunderdikkatledinlemiş,sıksık,özelliklededayınınadıgeçtiğinde,farkettirmedendeolsaKarl’ıgöğsünebastırmışvebirkaçkezciddiyetlevebirbeklentisivarmışgibiGreen’ebakmıştı;Greeniseevrakçantasıylailgilenmeyedevametti.AncakKarl,dayısınakarşıolankonumukonuşmaboyuncakendisiiçindahabelirginhalegeldikçegiderek

huzursuzlaşmış,isteristemezPollunder ’ınkolundankurtulmayaçalışmıştı.Buradaherşeyiçinidaraltıyordu;camkapılardan,merdivenden,ağaçlıyoldan,anayollardan,kentindışmahallelerindengeçiptrafiğibolanacaddeyegidenvedayınınevinekavuşanyol,ayrılmazbirbütünmüşgibigöründüona;bomboş,kayganveonuniçinhazırlanmışbirhaldeuzanıyorvegüçlübirsesleonuçağırıyordu.HerrPollunder ’ıniyiliğiveHerrGreen’iniğrençliğidağılıyorduveKarl’ınsigaradumanıylakaplanmışbuodadankendisiiçinistediği,vedaetmesineizinverilmesindenbaşkabirşeydeğildi.GerçiHerrPollunder ’akarşıdefterikapatmış,HerrGreen’ekarşıisesavaşahazırolduğunuhissediyordu,yinedebelirsizbirkorkuonuçepeçevrekuşatıyor,indirdiğidarbelergözlerinikarartıyordu.

Biradımgeriledi,şimdiHerrPollunderveHerrGreen’deneşituzaklıktaduruyordu.

“Onabirşeysöylemekistemezmiydiniz?”diyesorduHerrPollunder,HerrGreen’evericaedergibiGreen’inelinituttu.

“Nesöyleyeceğimibilmiyorum,”dediHerrGreen,ensonundaçantasındanbirmektupçıkarıpönüne,masanınüzerinekoymuştu.

“Dayısınageridönmekistemesidoğrusuövgüyedeğer,veinsanöyletahminediyorki,dayısınıçoksevindirecek.Sözünüdinlemeyerekdayısınıçokkızdırmışolsagerek,budamümkün.Ozamanburadakalmasıdahaiyiolurkuşkusuz.Kesinbirşeysöylemekzor;gerçiikimizdedayınındostlarıyız,benimveHerrPollunder ’ındostluğuarasındakidereceayrımlarınıfarketmekdezahmetliolur;amadayınıniçindeolupbitenlerigöremeyiz,özellikledebiziNewYork’tankilometrelerceayıranbiryerdeyken.”

“Devamedin,HerrGreen,”dediKarlvekendinehâkimolarakHerrGreen’eyaklaştı.“Sözlerinizdenanlıyorumki,sizdehemengeridönmenineniyisiolacağınıdüşünüyorsunuz.”

“Bunukesinliklesöylemedim,”dediHerrGreenvemektubabakmayadaldı,ikiparmağınıkenarlarındabiraşağıbiryukarıgezdiriyordu.Bununla,HerrPollunder ’ınonabirsorusorduğunu,onundabusoruyuyanıtladığını,Karl’laaslındaişiolmadığınıimaetmekistergibiydi.

BuaradaHerrPollunder,Karl’ınyanınagelmişveonuhafifçeçekerekHerrGreen’denuzaklaştırıpbüyükpencerelerdenbirinegötürmüştü.“SevgiliHerrRoßmann,”dediKarl’ınkulağınaeğilerek;önhazırlıkolarakmendiliyleyüzünüsildiveburnunageldiğindedurupsümkürdü.“Sizi,isteğinizdışındaburadatutacağımıdüşünmezsinizherhalde.Bu,sözkonusuolamaz.Gerçiotomobiliemrinizeveremem,çünküburadanuzaktahalkaaçıkbirgarajdaduruyor;dahaherşeyinyapımaşamasındaolduğuevdeözelbirgarajyaptırmayahenüzzamanbulamadım.Diğeryandan,şoförburadadeğil,garajınyakınındakalıyor,neresiolduğunugerçektenkendimdebilmiyorum.Ayrıca,şimdievdeolmakhiçdegörevideğil,onungöreviyalnızca,sabaherkenden,doğruzamandaotomobilikapınınönünegetirmek.Amatümbunlarhemenşuanevedönmenizeengeldeğil,çünküısrarlıysanız,hemenenyakınbanliyötrenistasyonunakadargeçiririmsizi;ancakokadaruzaktaki,sabaherkenden–saatyedidegideriz–benimlebirlikteotomobilimdegitmenizdençokdahaöncevarmazsınızeve.”

“Ozaman,HerrPollunder,banliyötreniylegitmeyiyeğlerim,”dediKarl.“Banliyötrenihiçaklımagelmemişti.Trenlegidersemotomobildendahaerkenvaracağımısizkendinizsöylediniz.”

“Amaçokküçükbirfarkvar.”

“Yinede,yinedeHerrPollunder,”dediKarl,“banadostçadavranmanızıunutmayarakburayahepsevesevegeleceğim,bugünkütutumumdansonrabenihâlâdavetetmeyiisterseniztabii;bugündayımıdahaerkengöreceğimherdakikanınbenimiçinnedenbukadarönemliolduğunubelkibirdahakiseferedahaiyiaçıklayabilirim.”Vegitmeizninialmışgibiekledi:“Amabenigeçirmeyinsakın.Hiçgereğiyok.Dışarıda,benimemnuniyetleistasyonagötürecekbiruşakvar.Yalnız,şapkamıbulmamgerek.”Vesonsözlerisırasındaodayıbaştanbaşakatetti,şapkasınıbulabilirmidiyeaceleylesonbirçabagösterdi.

“Sizebirkasketvererekyardımcıolamazmıyım?”dediHerrGreenveçantadanbirkasketçıkardı.“Bakarsınızsizeuyar.”

Karlşaşkınbirhaldekalakaldıveşöylededi:“Sizdenkasketinizialmayacağım.Başımıörtmedendegidebilirimpekâlâ.Hiçbirşeyeihtiyacımyok.”

“Benimkasketimdeğil.Alıncanım!”

“Öyleyseteşekkürederim,”dediKarlgecikmemekiçinvekasketialdı.Onutaktıveöncegüldü,çünkükaskettamuymuştu,yenidenelinealdıveinceledi;amaaradığıözelliğibulamadı;yepyenibirkasketti.“Tamuydu!”dedi.

“Demekuydu!”diyeseslendiHerrGreenvemasayavurdu.

Karl,uşağıalmakiçinkapıyagidiyorduki,HerrGreenayağakalktı,zenginyemeğinvebolcadinlenmeninardındangerindi,göğsünesertçevurduveöğütileemirarasıbirtondaşöylededi:“GitmedenönceFräuleinKlara’yavedaetmenizgerek.”

“Bunuyapmanızgerek,”dediHerrPollunderda;odaayağakalkmıştı.Busözleriyürektensöylemediğianlaşılıyordu,ellerinihafifçepantolonununyandikişlerinevurduveceketiniboyunailikleyipçözdü;gününmodasınauygunolarakçokkısaolanvekalçalarakadarancakinenceket,HerrPollundergibişişmaninsanlardaçirkinduruyordu.Üstelik,böyleHerrGreen’inyanındadurduğunda,HerrPollunder ’ınkininsağlıklıbirşişmanlıkolmadığıizleniminekapılıyorduinsan;sırtıbütünağırlığıylabirazkamburlaşmıştı,karnıyumuşakvedayanıksızgörünüyordu,gerçekbiryüktü,yüzüdesolgunvesıkıntılıydı.BunakarşınHerrGreen,belkiHerrPollunder ’danbirazdahaşişmandı;amaorantılı,dengelibirşişmanlıktıbu,ayaklarınıaskergibibitiştirmişti,başınıdiktutuyorvesallıyordu;büyükbirjimnastikçi,öndegelenbirjimnastikçigibigörünüyordu.

“Yaniöncelikle,”diyedevamettiHerrGreen,“FräuleinKlara’yagidin.Busizeeminimzevkverir,benimzamanlamamadaçokiyiuyar.Nitekimburadangitmenizdenöncesizesöyleyeceğimilginçbirşeyvar,muhtemelengeridönüşünüziçindebelirleyiciolabilir.Ancakneyazıkki,sizegeceyarısındanöncehiçbirşeysöylememekonusundayukarıdanemiraldım.Bununbenideüzdüğünütahminedebilirsiniz,çünkügeceuykumubölüyor;amagörevimiyerinegetireceğim.Şimdisaatonbiriçeyrekgeçiyor,yaniHerrPollunder ’layaptığımişkonuşmasınıbitirebilirim;sizinvarlığınızbizerahatsızlıkvereceğinden,FräuleinKlara’ylabirazzamangeçirebilirsiniz.Tamonikideburadabulunundagereklibilgiyialın.”

Karl,kendisindenHerrPollunder ’akarşıgerçektenendüşükdüzeydekibarlıkveşükrangerektirenbuisteğigeriçevirebilirmiydi?Üstelik,normaldeilgisiolmayan,kababiradamistektebulunurkenHerrPollundersözlerivebakışlarıylaolabildiğincegeriçekiyordukendini.Pekiyaancakgeceyarısı

öğrenebileceğişuilginçhaberdeneydi?Evedönüşünüenazındankırkbeşdakikaertelemesepekumurundaolmazdı.Amaenbüyükkuşkusu,Klara’yagidipgidemeyeceğiydi;kızonundüşmanıydı.Dayısının,mektuplaruçmasındiyeağırlıkyapmasıiçinonahediyeettiğimektupağırlığıyanındaolsaydıkeşke!Klara’nınodasıçoktehlikelibirinolsagerekti.AmaşimdiburadaKlara’yakarşıenufakbirşeysöylemeksondereceolanaksızdı,çünküPollunder ’ınkızıveKarl’ınyeniduyduğunagöre,Mack’innişanlısıydı.Karl’aazıcıkfarklıdavranmışolsaydı,ilişkilerindendolayıonaaçıkçahayranolurduKarl.Bunlarınhepsiniölçüptartıyordu,amakimseninondanbunlarıölçüptartmasınıistemediğinifarketti,çünküGreenkapıyıaçtıvesütunkaidesindensıçrayanuşağaşöylededi:“BugençadamıFräuleinKlara’yagötürün.”

“Emirböyleyerinegetirilir,”diyedüşündüKarl,uşakneredeysekoşarak,yaşlılığınverdiğigüçsüzlükleinleyerek,çokkısabiryoldanonuKlara’nınodasınagötürürken.Karlkapısıhâlâaçıkdurankendiodasınınönündengeçerkenbelkidesakinleşmekiçinbiranlığınaiçerigirmekistedi.Amauşakbunaizinvermedi.

“Hayır,”dedi,“FräuleinKlara’nınyanınagitmenizgerek.Kendinizdeduydunuz.”

“İçerideyalnızcabirankalacaktım,”dediKarlvedeğişiklikolsundiyebirazkanepeyeuzanmayıdüşündü,böylecegeceyarısınakadardahaçabukzamangeçerdi.

“Göreviminyerinegetirilmesinizorlaştırmayın,”dediuşak.

“FräuleinKlara’yagitmekzorundaoluşumubircezaolarakgörüyorsanki,”diyedüşündüKarlvebirkaçadımattı;amainadındanyinedurdu.

“Haydiamadelikanlı,”dediuşak,“mademkiartıkburadasınız,amaherşeyisteğegöreolmuyorişte;bununpekmümkünolmayacağınıbensizebaşındansöylemiştim.”

“Evet,gitmekistiyorumvegideceğimde,”dediKarl,“şimdiiseyalnızcaFräuleinKlara’yavedaetmekistiyorum.”

“Öylemi?”dediuşakveKarlonunteksözünebileinanmadığınıgördü.“Pekinedenvedaetmeyeçekiniyorsunuz;gelinhaydi.”

“Kimvarkoridorda?”diyeKlara’nınsesigeldiveyakındakibirkapıdanönedoğruuzandığıgörüldü,elindekırmızıabajurlubüyükbirmasalambasıvardı.Uşakaceleyleonunyanınagidiphaberiiletti.Karlyavaşçauşağınarkasındanyürüdü.

“Geçkaldınız,”dediKlara.

ŞimdilikonayanıtvermeyenKarluşağausulca;amaartıkonunmizacınıbildiğindensertbiremirtonunda,şöylededi:“Tambukapınınönündebenibekleyin!”

“Bendeyatmaküzereydim,”dediKlaravelambayımasayakoydu.Uşakaşağıda,yemeksalonundaolduğugibiburadadayinedikkatlekapıyıdışarıdankapadı.“Saatonbirbuçuğugeçti.”

“Onbirbuçuğugeçtimi?”diyetekrarladıKarl,busayıdanürkmüşgibiydi.“Öyleysehemenvedaetmemgerek,”dediKarl,“çünkütamonikideaşağıda,yemeksalonundaolmalıyım.”

“Nekadaraceleişlerinizvar!”dediKlaravebolgeceliğininkırışıklarınıdalgındalgındüzeltti.Yüzüalevgibiyanıyor,kızsürekligülümsüyordu.Karl,Klara’ylayenidenkavgayatutuşmatehlikesibulunmadığınıfarketti.“Banadünbabamın,bugündesizinsözverdiğinizgibi,birazpiyanoçalamazmısınızacaba?”

“Amaçokgeçolmadımı?”diyesorduKarl.Onundileğiniyerinegetirmeyiçokisterdi,çünkükızöncekindençokfarklıydı,sankihernasılsaPollunder ’ınvehattaMack’indüzeyineyükselmişti.

“Evet,geçoldu,”dedikız,müzikhevesigeçmişgibiydi.“Zatenhertondabütünevçınlar;çalarsanız,eminimyukarıdatavanarasındakiuşaklaruyanırlar.”

“Öyleyseçalmam,zatenmutlakayenidengelmeyiumuyorum;hem,sizeçokzahmetvermezsedayımınziyaretinegelirvefırsatbufırsatbenimodamadabakarsınız.Muhteşembirpiyanomvar.Dayımhediyeettibana.Ozaman,uygunbulursanız,sizeparçalarımınhepsiniçalarım,yazıkkiçokdeğiller,yalnızcavirtüözlerinçalmasıgerekenböylebüyükbirenstrümanadahiçyakışmıyorlar.Amaziyaretinizibanaöncedenbildirirseniz,buzevkedevarabilirsiniz,çünküdayımçokyakındabanaünlübiröğretmentutacak–bunanekadarsevindiğimitahminedebilirsiniz–onunçalışınıdinlemekiçindekuşkusuzderssaatindebeniziyaretetmenizgerekir.Dürüstolmamgerekirsepiyanoçalmakiçinsaatingeçolmasınasevindim,çünkühenüzhiçbirşeybeceremiyorum,nekadarazbecerebildiğimigörsenizşaşarsınız.Şimdivedaetmemeizinverin,sonuçtayatmazamanıgeldi.”KlaraonaiyilikdolugözlerlebaktığındanveboğuşmadandolayıonakinbeslememişgöründüğündenKarl,kızaeliniuzatırkengülümseyerekekledi:“Benimmemleketimdeşöylederler:‘İyiuykular,tatlırüyalar.’”

“Durun,”dedikız,Karl’ınelinisıkmayarak,“belkidegerçektençalmalısınız.”Veyanındapiyanonundurduğuküçükbiryankapıdangeçipgözdenkayboldu.

“Neleroluyor?”diyedüşündüKarl.“Nekadarsevimliolsada,uzunsürebekleyemem.”Koridoraaçılankapıyavurulduvekapıyıtamaçmayacesaretedemeyenuşakküçükbiraralıktanfısıldadı:“Affedersiniz,birazöncebeniçağırdılar,dahafazlabekleyemem.”

“Sizgidin,”dediKarl,yemeksalonunagidenyolutekbaşınabulacağınagüvenerek.“Fenerikapınınönünebırakınyeter.Saatkaç,buarada?”

“Neredeyseonikiyeçeyrekvar,”dediuşak.

“Zamannasıldayavaşgeçiyor!”dediKarl.Uşakkapıyıkapatmaküzereyken,Karldahaonabahşişvermemişolduğunuanımsadı,pantoloncebindenbirşilinçıkardı–artıkbozukparalarıAmerikanâdetineuygunbiçimdeserbestçeşıngırdatarakpantoloncebinde,kâğıtparalarıiseyelekcebindetaşıyordu–veşusözlerleuşağauzattı:“Hizmetinizinkarşılığı.”

Klara,ellerisımsıkıörülmüşsaçındaolduğuhalde,tekrariçeriyegirmiştiki,keşkeuşağıyollamasaydımdiyegeçtiKarl’ınaklından,çünküşimdionubanliyötrenistasyonunakimgötürecekti?Budurumda,HerrPollunderonabiruşakayarlardıherhalde,hembelkidebugidenuşakyemeksalonunaçağrılmıştıvesonraonunemrindeolurdu.

“Yinede,birazçalmanızıricaediyorum.Buradaokadarseyrekmüzikdinliyorumki,insandinlemekiçinhiçbirfırsatıkaçırmakistemiyor.”

“Öyleysekaybedecekzamanyok,”dediKarldahafazladüşünmedenvehemenpiyanonunbaşınaoturdu.

“Notaistermisiniz?”diyesorduKlara.

“Teşekkürler,notalarıtamolarakokuyamıyorumbile,”diyecevapverdiKarlveçalmayabaşladı.Kısabirşarkıydıbu,özellikleyabancılarınanlamasıiçinoldukçayavaşçalmasıgerektiğiniKarlbiliyordubilmesine;amaenhızlımarştemposuylageçiştirdi.Şarkıbittiktensonra,evinbozulansessizliğisankikalabalıkbiritişkakışıniçindengeçergibiyenidenyerinibuldu.İkisidesersemlemişgibioturupkıpırdamadı.“Çokgüzel,”dediKlara,amabuçalıştansonraKarl’ıngururunuokşayabilecekbirkibarlıkformülüyoktu.

“Saatkaç?”diyesorduKarl.

“Onikiyeçeyrekvar.”

“Ohaldebirazcıkdahazamanımvar,”dediKarlvekendikendinedüşündü:“Yaöyleyaböyle.Bildiğimonşarkınınonunudaçalmakzorundadeğilim;amabiriniolabildiğinceiyiçalabilirim.”Veensevdiğiaskerşarkısınabaşladı.Öyleyavaşçalıyorduki,dinleyeninkörüklenenarzusubirsonrakinotayauzanıyor,Karlisebunualıkoyupzarzorveriyordu,gerçektendeherşarkıdagereklituşlarıöncegözleriylearayıpbulmasıgerekiyordu;amaayrıcaiçindebiracınınbelirdiğinihissetti;buacışarkınınsonununötesinegeçenbaşkabirsonarıyorveonubulamıyordu.“Elimdengelmiyor,”dediKarlşarkıbittiktensonravegözlerindeyaşlarlaKlara’yabaktı.

Osıradayanodadanyüksekseslialkışlarduyuldu.“Biridahadinliyor!”diyebağırdıKarlyerindensıçrayarak.

“Mack,”dediKlarausulca.DerkenMack’inseslendiğiduyuldu:“KarlRoßmann,KarlRoßmann!”

Karlikiayağınıbirdenpiyanotaburesininüzerindenaşırdığıgibikapıyıaçtı.Mack’iüstükapalı,büyükbiryataktayarıyatarhaldeotururkengördü,yorganbacaklarınınüzerineşöylebiratılmıştı.Maviipektenkaryolakubbesi,ağırtahtadankabacayontulmuşbasityatağıntekvebirazmasalsıgösterişiydi.Küçükkomodininüstündeyalnızcabirmumyanıyordu;amayatakçarşafıveMack’ingömleğiokadarbeyazdıki,üzerlerinevuranmumışığıneredeysegözkamaştırıcıbiryansımaylaparlıyordu;karyolakubbeside–enazındankenarı–hafifçedalgalı,çoksıkıgerilmemişolanipeğiyleışıldıyordu.AmaMack’inhemenarkasındayatakveherşeytambirkaranlığagömülüyordu.KlarakaryolanınayağınayaslandıvegözleriniMack’edikti.

“Merhaba,”dediMackveKarl’aeliniuzattı.“Gayetgüzelçalıyorsunuz,şimdiyedekyalnızcabinicilikyeteneğinizibiliyordum.”

“İkisindedebirbirindenbeceriksizim,”dediKarl.“Sizindinlediğinizibilseydim,kesinlikleçalmazdım.Amasizin...”–durdu,Mack’leKlarabellikiberaberyattığından,“nişanlınız”demeyeçekindi.

“Sezmiştimzaten,”dediMack,“demekbuyüzdenKlaraneyapıpedipsiziNewYork’tanburayagetirdi,yoksapiyanoçalışınızıduymafırsatımolmayacaktı.Dahabaşlangıçaşamasındasınız,alıştırmayapmışolduğunuzbuçokbasitşarkılardabilebirkaçhatayaptınız;amayinedeçok

sevindim,kaldıkibenkimseninçalışınıküçümsemem.Amaoturupbirazcıkdahayanımızdakalmazmısınız?Klara,onabirsandalyever.”

“Teşekkürederim,”dediKarlkekeleyerek.“Nekadaristesemdekalamam.Buevdebukadarkonforluodalarınolduğunuçokgeçöğrendim.”

“Hertaraftabuşekildetadilatyaptırıyorum,”dediMack.

Oandaonikiçanvuruşuduyuldu,hızlabirbiriniizlediler,biriningürültüsüdiğerininkinekarıştı.Karlbuçanlarınbüyükhareketininesintisiniyanaklarındahissetti.Bunasılbirköydüki,böyleçanlarıvardı!

“Zamandoldu,”dediKarl,Mack’leKlara’yayalnızcaelleriniuzattı,tokalaşmadıvekoridorafırladı.Oradafeneribulamadıveuşağabahşişiçokerkenvermişolduğuiçinhayıflandı.

Duvarboyuncaelyordamıylaodasınınaçıkkapısınailerlemekistedi;amatamyoluyarılamıştıki,HerrGreen’inyüksektetuttuğumumlayalpalayarakalelacelegeldiğinigördü.Mumtuttuğuelindebirdemektupvardı.

“Roßmann,nedengelmiyorsunuz?Nedenbenibekletiyorsunuz?FräuleinKlara’nınyanındaneişinizvar?”

“Biralaysoru!”diyedüşündüKarl,“Şimdibirdebeniduvarasıkıştırıyor,”çünkügerçektendeadam,sırtınıduvaradayayanKarl’ınburnunundibindeduruyordu.Greenbukoridordagülünçbirbüyüklüğebüründü,Karldaşakaolsundiye,zavallıHerrPollunder ’ımideyeindiripindirmediğinisordukendikendine.

“Gerçektendesözününeribiradamdeğilsiniz.Saatonikideaşağıyainmeyesözveriyorsunuz,bununyerineFräuleinKlara’nınkapısındasinsisinsidolaşıyorsunuz.Oysabensizegeceyarısıiçinilginçbirşeysözüverdimveişteburadayım.”

BusözlerleKarl’amektubuuzattı.Zarfınüstünde“KarlRoßmann’ınkendisine,rastlandığıyerdegeceyarısıverilecek”yazıyordu.

“Sonuçolarak,”dediHerrGreen,Karlmektubuaçarken,“sizinyüzünüzdenNewYork’tanburayagelmişolmambiletakdiredeğerbence,birdebenikoridorlardapeşinizdenkoşturmanızgerekmiyor!”

“Dayımdan!”dediKarl,mektubagözataratmaz.“Bunubekliyordum,”dediHerrGreen’edönerek.

“Beklemişolunyadaolmayın,benizerrekadarilgilendirmiyor.Okuyunartık,”dediadamvemumuKarl’atuttu.

Karlmumışığındaokudu:

Sevgiliyeğenim!

Yazıkkiçokkısasürenberaberliğimizsırasındaanlamışolacağıngibi,benbirilkeadamıyım.Buyalnızcaçevremiçindeğil,benimiçindeçoktatsızveüzücü;amabenibenyapanherşeyiilkelerime

borçluyumvekimsebendenözümüinkâretmemiisteyemez,kimse,senbile,sevgiliyeğenim;senki,banakarşıogenelsaldırınınyapılmasınaizinvermekaklımaesecekolsakuyruğunenönündeyeralırdın.Ozamaniyisimi,kâğıdıtuttuğumveyazıyazdığımbuikielimleseniyakaladığımgibihavayakaldırırdım.Amaşimdilik,bununolabileceğineyönelikhiçbirişaretbulunmadığından,bugünküolaydansonrasenikesinliklekendimdenuzaklaştırmamgerek;beniarayıpbulmayaçalışmamanıvemektupyadaaracılaryoluylabenimlebağlantıkurmayakalkışmamanıısrarlaricaediyorum.Senbenimisteğimekarşıgelerekbuakşamyanımdanayrılmayakararverdin,öyleysehayatınboyuncabukararınarkasındadur;ancakozamanerkekçebirkararolur.BumektubuiletmesiiçineniyidostumHerrGreen’iseçtim,şuangerçektentoparlayamadığımşefkatlisözleriseniniçinyeterincebulacaktır.Çoknüfuzlubiradamdırvebenimhatırımiçin,kendibaşınaatacağınilkadımlardaseniöğütleriveeylemleriyledestekleyecektir.Şimdibumektubunsonundabanayineakılalmazgelenayrılığımızıkavramakiçinkendimesüreklişunusöylemedenedemiyorum:SeninailendenKarl,iyibirşeyçıkmaz.HerrGreensanabavulunuveşemsiyenivermeyiunutursakendisinehatırlat.

Esenkalmaniçineniyidileklerimle.

VefalıdayınJakob

“Bitirdinizmi?”diyesorduGreen.

“Evet,”dediKarl.“Bavuluveşemsiyeyigetirdinizmi?”diyesordu.

“İşte,”dediGreenveoânadeksoleliylearkasınasaklamışolduğueskibavuluKarl’ınyanına,yerekoydu.

“Yaşemsiye?”diyesorduKarl.

“Hepsiburada,”dediGreenvepantoloncebineasmışolduğuşemsiyeyideortayaçıkardı.“Hamburg-AmerikahattındaçalışanbirgemininbaşmakinistiolanSchubaldiyebiradamgetirdieşyaları,onlarıgemidebulduğunuiddiaetti.Birfırsatınıbuluncateşekküredersiniz.”

“Enazındaneskieşyalarımakavuştum,”dediKarlveşemsiyeyibavulunüstünekoydu.

“SenatörBey,ilerideeşyalarınızadahaiyigözkulakolmanızısöylememiistedi,”dediHerrGreenvesonra,bellikiözelmerakından,şunusordu:“Butuhafbavuldaneredençıktı?”

“Benimyurdumdaaskerlerinkışlayagötürdükleribavulbu,”diyecevapverdiKarl,“babamıneskiaskerbavulu.Çokkullanışlıdır,”diyeekledigülümseyerek,“biryerlerdebırakmamakkoşuluyla.”

“Sonuçtayeterincedersaldınız,”dediHerrGreen,“Amerika’daikincibirdayınızdayokturherhalde.SanFrancisco’yaüçüncüsınıfbirbiletveriyorumsize.Siziniçinbuyolculuğukararlaştırdım,çünkübirincisi,Doğu’daçokdahaiyikazançolanaklarıbulursunuz,ikincisi,buradasiziniçinsözkonusuolabilecekheralanadayınızelatmışdurumdavebirkarşılaşmadankesinliklekaçınmakgerek.Frisco’dahiçrahatsızedilmedençalışabilirsiniz;enalttanbaşlayınveyavaşyavaşüstkademelereçıkmayaçalışın.”

Karlbusözlerdenbirşeytanlıkçıkaramadı,bütünakşamGreen’iniçindekalmışolankötühaber

aktarılmıştı,oandanitibarenGreen,belkidebaşkaherkestendahaaçıkkonuşabilecektehlikesizbiradamabenziyordu.Kendisuçuolmadanbukadargizliveacıvericibirkararınhaberciliğineseçileneniyiinsan,bukararıkendinesakladığısürece,şüpheligörünür.“Ben,”dediKarl,deneyimlibiradamınonayınıbekleyerek,“buevihementerkedeceğim,çünküyalnızcadayınınyeğeniolarakkabuledildim,biryabancıolarakburadaişimyok.Lütfenbanaçıkışıgösterirveenyakınotelegidenyolutarifedermisiniz?”

“Amaçabukolun,”dediGreen.“Azzahmetvermiyorsunuzbana.”

Karl,Green’inhemenattığıuzunadımıgörüncedurakladı,şüphelibiraceleydibu,Green’iceketinineteğindenyakaladıveişingerçeğinibirdenbireanlayarakşöylededi:“Banaaçıklamanızgerekenbirşeydahavar:Banailetmekleyükümlüolduğunuzmektubunzarfında,rastlandığımyerdegeceyarısıburadangitmekistediğimde,nedenbenibumektubadayanarakburadaalıkoydunuzöyleyse?Görevinizinsınırınıaşmışoldunuz.”

Green,Karl’ınsaptamasınıngereksizolduğunuabartılıbirbiçimdebetimleyenbirelhareketiylecevabınagirişyaptı,sonradaşöylededi:“Zarfınüstünde,canımçıkanakadarpeşinizdekoşmamyazıyormu,mektubuniçeriğindenyolaçıkılarakzarftakiyazıböyleanlaşılabilirmi?Sizialıkoymasaydım,mektubugeceyarısıanayoldailetmekzorundakalacaktım.”

“Hayır,”dediKarl,tuttuğuyoldandönmeyerek,“tamolaraköyledeğil.Zarftaşöyleyazıyor:‘Geceyarısındansonraverilecek.’Çokyorgunolsaydınız,belkidepeşimdenhiçgelemeyecektinizyadaben,gerçiHerrPollunderitirazettiamadahageceyarısıdayımınyanınadönmüşolacaktımyadageridönmeyibukadaristediğimden,birdenbiresözüedilmezolanotomobilinizlebenidayımagötürmenizsonuçtasizingörevinizolacaktı.Geceyarısınınbenimiçinbelirlenensüreninsonuolduğunuzarftakiyazıaçıkçasöylemiyormu?Onukaçırmışolmamdasizinsuçunuz.”

Karl,Green’isertbakışlarlasüzdüvefoyasınınortayaçıkmasınınverdiğiutançileniyetiningerçekleşmesininyarattığısevincinGreen’iniçindenasılçatıştığınıfarketti.SonundaGreenkendinitopladıveçoktansusanKarl’ınsözünükesergibibirsestonuyla,“Bukadarlafyeter!”dedivebavullaşemsiyeyiyenidenelinealmışolanKarl’ı,onunönüsıraaçtığıküçükbirkapıdandışarıyaitti.

Karlaçıkalandaşaşkınlıkladuraksadı.Eveeklenmiş,tırabzansızbirmerdivenonunönündeaşağıiniyordu.Tekyapmasıgereken,aşağıinmekvesonrabirazsağdakiağaçlıyolasapıporadananayolaulaşmaktı.Parlakayışığındayolukaybetmekolanaksızdı.Aşağıda,bahçede,serbestbırakılmışköpeklerinhavlamasınıduydu;dörtbiryanda,ağaçlarınkaranlığındakoşuşuyorlardı.Hızlasıçradıktansonraçimenleriniçinedüşmeleri,gerikalansessizliğiniçindeçoknetduyuluyordu.

Karlbuköpeklertarafındanrahatsızedilmeden,sağsalimbahçedençıktı.NewYork’unhangiyöndeolduğunutamolarakkestiremedi.Şimdiişineyarayabilecekayrıntılaragelişyolundapekdikkatetmemişti.Sonunda,mutlakaNewYork’agitmesigerekmediğinisöyledikendikendine;oradaonukimsebeklemiyordu,helebirisikesinliklebeklemiyordu.Böylece,rastgelebiryönseçipyolakoyuldu.

Ramses’egidenyol

KarlkısabiryürüyüştensonrageldiğiveaslındaNewYorkdemiryoluidaresininküçükbirsondurağıolan,buyüzdendegecelemekiçinpekkullanılmayanküçükotelde,yatacakenucuzyeriistedi,çünkütutumludavranmayahemenbaşlamasıgerektiğinidüşünüyordu.İsteğineuyanotelcitarafındanbirişaretle,oranınbirçalışanıymışgibi,merdivendenyukarıgönderildi;orada,saçıdarmadağınık,yaşlıbirodahizmetçisi,uykusununbölünmesinesinirlenmişhalde,onukarşıladıveneredeyseonakulakvermeden,sessizyürümesikonusundadefalarcauyararakonubirodayasoktu,“Şişşt!”diyefısıldadıktansonradakapıyıkapadı.

Karlönce,perdelerindirilmişmi,yoksaodadahiçpencereyokmu,tamanlayamadı,içerisioderecekaranlıktı;sonundaküçük,perdeyleörtülübirvasistasfarketti,önündekibeziçekinceiçeriyebirazışıkgirdi.Odadaikiyatakvardı;amaikisidedoluydu.Karl,derinuykudaolanikigençadamgördü.Pekgüvenilirgörünmüyorlardı;bununbaşlıcanedeni,anlaşılırbirgerekçeolmadangiyinikyatıyorolmalarıydı;hattabirtanesiçizmelerinibileçıkarmamıştı.

Karlvasistasınönünüaçtığıanda,uyuyanlardanbirikollarınıvebacaklarınıbirazyukarıkaldırdı,budaöylebirgörüntüyarattıki,Karlbütünkaygılarınakarşınkendikendinegüldü.

Çokgeçmeden,başkabiruyumaolanağı,kanepeyadadivanbulunmamasıbiryana,zatenuyuyamayacağınıanladı,çünküdahayenikavuştuğubavulunuveüzerindetaşıdığıparayıtehlikeyeatamazdı.Amaçekipgitmekdeistemiyordu,çünküodahizmetçisininveotelcininönündengeçipbinadanhemenayrılmayacesaretedemiyordu.Sonuçta,burasıanayoldandahagüvensizdeğildibelkide.Bütünodada,yarıaydınlıktaseçilebildiğikadarıyla,tekbiryolcueşyasınıngörülmeyişidikkatçekiciydielbette.Amabelkidevebüyükolasılıklaikigençadamotelçalışanlarıydı,müşterileryüzündenkısasüresonrakalkmalarıgerekiyorduvebunedenlegiyinikuyuyorlardı.Ozamanonlarlabirlikteuyumakkuşkusuzpeksaygınbirdurumdeğildi;amabirokadardatehlikesizdi.Bununlaberaber,tümkuşkularındankurtuluncayadekkesinlikleyatıpuyuyamazdı.

Yatağınaltındabirmumveküçükkibritlerduruyordu,Karlusuladımlarlagidipaldıbunları.Işıkyakmayaçekinmiyordu,çünküodaotelcininonayıyladiğerikisineolduğukadaronadaaitti,üstelikonlaryarıgecebirgüzeluykuçekmişveyataklarısahiplenerekKarl’akarşırakipsizbiravantajeldeetmişlerdi.Öteyandan,odadadolanırkenvegürültüederkenonlarıuyandırmamakiçinelindengeldiğikadardikkatediyordutabii.

Öncebavulunugözdengeçiripeşyalarınışöylebirkontroletmekistedi,bellibelirsizanımsayabiliyorduonlarıveendeğerlilerininkaybolmuşolduğundanemindi.ÇünküSchubal’ınelibirşeyeuzanırsaoşeyihasarauğramadangerialmaumudupekyoktur.Kuşkusuzdayıdanyüklübirbahşişbeklemişolabilirdi,öteyandaneksikeşyalarçıkmasıdurumunda,bavulaasılgözkulakolanHerrButterbaum’asuçuatıpkendinitemizeçıkarmışolabilirdi.

BavuluaçıncakarşılaştığıilkgörüntüKarl’ıdehşetedüşürdü.Gemiyolculuğusırasında,bavuludüzenlemekvesonrayenibaştandüzenlemekiçinkaçsaatharcamıştı,şimdiyseherşeykarmakarışıkhaldebavuluniçinetıkılmışduruyordu,öyleki,kilidiaçarkenkapakkendiliğindenyukarıfırladı.

AmaçokgeçmedenKarl,karışıklığınyalnızcayolculuksırasındagiymişolduğuvetabiibavuliçinhesabakatılmamışolantakımelbisesininsonradanbavulakonulmasındankaynaklandığınısevinçlefarketti.Enufakbireksikyoktu.Ceketiningizlicebindeyalnızcapasaportdeğil,evdenaldığıparadaduruyordu,dolayısıylaKarlüzerindekinidebunaekleyince,oaniçinbolbolparasıoldu.Yoldagelirkengiymişolduğuiççamaşırlarınıda,temizyıkanmışveütülenmişhaldebuldu.Hemensaativeparayıdadeneniponaylanmışgizlicebekoydu.Cansıkıcıtekşey,aynenduranVeronasalamınınkokusununtümeşyalarasinmişolmasıydı.BunugiderecekbirçarebulunmazsaKarl’ınaylarcabukokuylasarmalanmışhaldedolaşmasıolasılığıvardı.

Enalttaduranbazınesnelerikarıştırırken–kibunlarbircepİncili,mektupkâğıdıveannesiylebabasınınfotoğraflarıydı–başındakikasketbavuluniçinedüştü.Eskiortamındahementanıdıonu,kendikasketiydi,annesininvermişolduğuseyahatkasketi.Amatedbirlidavranıpbukasketigemidetakmamıştı,çünküAmerika’dageneldeşapkayerinekaskettakıldığınıbiliyordu,buyüzdenkendininkinidahavarmadaneskitmekistememişti.OysaHerrGreen,Karl’ladalgageçmekiçinkasketikullanmıştı.Acabadayıbunudamıgörevolarakvermiştiona?Kasıtlıolmayan,öfkelibirhareketlebavulunkapağınısıkıcatuttu,kapakgürültüylekapandı.

Artıkçokgeçti,uyuyanikiadamuyanmıştı.Öncebirigerinipesnedi,diğerihemenonuizledi.Busırada,bavuluniçindekineredeyseherşeymasayaboşaltılmıştı;bunlarhırsızsayaklaşıpistedikleriniseçipalmalarıyeterliydi.Karl,yalnızcabuolasılığınönünegeçmekiçindeğil,konuyuhemenaydınlığakavuşturmakiçinde,elindemumlayataklarınyanınagittivenesebepleoradabulunduğunuaçıkladı.Buaçıklamayıhiçbeklememişgibiydiler,çünkükonuşamayacakkadaruykuluhalde,hiçbirşaşkınlıkgöstermedenonabakıyorlardı.İkisideçokgençti;amaağırişyadayoklukyüzündenzamanındanönceyüzlerindenkemiklerfırlamıştı,çenelerininçevresindendağınıksakallarsarkıyordu,epeydirkesilmemişsaçlarıkarmakarışıkduruyordubaşlarında,gözleriniparmakboğumlarıylauykuluuykuluovuşturupbastırıyorlardı.

OnlarınbiranlıkzayıflığındanyararlanmakisteyenKarlşöylededi:“AdımKarlRoßmann,Alman’ım.Ortakbirodamızolduğunagöre,sizdebanaadınızıveuyruğunuzusöyleyinlütfen.Hemenşunubelirteyimki,biryatakistemeyehakkımyok,çünküçokgeçgeldimveuyumakniyetindedeğilim.Ayrıca,güzelelbisemebakıpaldanmayın,çulsuzuntekiyim.”

İkiadamdanufaktefekolanı–çizmeleriniçıkarmamışolandıbu–bunlarınonuhiçilgilendirmediğiniveşimdibutürkonuşmalarınzamanıolmadığınıkolları,bacaklarıvemimikleriylebellietti,yatağauzanıphemenuyudu;esmertenlibiradamolanöbürüdeyenidenuzandı;amauykuyadalmadanönceeliniuyuşukuyuşukuzatarakşöylededi:“OnunadıRobinson,İrlandalı,benimadımsaDelamarche,Fransız’ımvesessizolmanızıricaediyorum.”Bunusöylersöylemez,bütünnefesiniharcayarakKarl’ınmumunusöndürdüvetekraryastığayığıldı.

“Butehlikeşimdiliksavuşturuldudemektir,”dediKarlkendikendinevemasayageridöndü.Adamlarınuykuluhalibahanedeğilseherşeyyolundaydı.Yalnız,birininİrlandalıolmasıtatsızbirdurumdu.Karl,Amerika’daİrlandalılardansakınmakgerektiğinibirkeresindeevdehangikitaptaokuduğunupekanımsayamıyordu.Dayınınyanındakaldığısüreboyunca,İrlandalılarıntehlikeliolupolmadığınıetraflıcasorupsoruşturmakiçineniyifırsatıyakalamıştıelbette;amakendisinehepiyibakıldığınıdüşündüğünden,bufırsatıhiçdeğerlendirmemişti.Şimdiyseenazından,yenidenyakmışolduğumumla,buİrlandalıyıdahayakındanincelemekistiyordu;onunFransız’dandahaçekilirgöründüğünüfarketti.Hatta,Karl’ınuzaktan,parmakuçlarındadurarakçıkarabildiğikadarıyla,

yanaklarıtombulcaydıveuykusundatatlıtatlıgülümsüyordu.

HerşeyekarşınuyumamayakesinkararlıolanKarl,odanınteksandalyesineoturdu,bavuluboşaltmayışimdilikerteledi,çünkübunubütüngeceyapabilirdi,İncil’insayfalarınıbirşeyokumadankarıştırdı.Sonraannesiylebabasınınfotoğrafınıelinealdı;ufaktefekbabasıdimdikduruyor,annesiyseonunönündekikoltukta,birazgömülmüşhaldeoturuyordu.Babasıbirelinikoltuğunsırtyerine,diğeriniyumrukyapıpresimlibirkitabınüstünekoymuştu;kitaponunyanındakiincebacaklıbirkomodininüstünde,açılmışhaldeduruyordu.Karl’ınannebabasıylabirlikteyeraldığıbaşkabirfotoğrafdavardı.Annesiylebabasıgözlerinionunüzerinedikmiş,oisefotoğrafçınınisteğineuyarakcihazabakmakzorundakalmıştı.Amayolculuğaçıkarkenbufotoğrafıyanınaalmamıştı.

Önündeduranıdahayakındaninceledivedeğişikyönlerdenbabasınınbakışınıyakalamayaçalıştı.Amamumuçeşitlişekillerdekonumlandırarakgörünümüdeğiştirsedebabası,etekemiğebürünmekistemiyordu;yatay,gürbıyığıhiçdegerçeğinebenzemiyordu;iyibirçekimdeğildi.Oysaannesidahaiyiçıkmıştı,birionuncanınıyakmışdagülümsemekiçinkendinizorluyormuşgibiağzınıbüzmüştü.Bu,resmebakanherkesindikkatiniçekermişgibigeldiKarl’a,öyleki,biransonrabuizleniminbelirginliğifazlagüçlüveneredeysesaçmageldiona.Birresimden,resimdekikişiningizlibirduygusuylailgilibukadarçürütülmezbirkanıyanasılvarılabilirdi!Kısabirsüreresimdenbaşkatarafabaktı.Bakışlarınıtekraronaçevirinceannesinineliçarptıgözüne;enöndekoltuğunkolçağındansarkıyordu,öpülecekkadaryakındı.Annebabasınayazmakiyiolmazmıydı,diyedüşündü;zatenikiside(helebabasıensonHamburg’daçoksertbirdille)gerçektenistemiştibunuondan.AnnesikorkunçbirakşampencereninönündeAmerikayolculuğunuhaberverdiğinde,aslamektupyazmamayageridönülmezbiçimdeyeminetmiştietmesine;amadeneyimsizbirgencinettiğiböylebiryeminburadakiyenikoşullardakaçyazardı!Ozamanlar,Amerika’daikiaykaldıktansonraAmerikanordusundageneralolacağınadayeminetseolurdu;gerçekteyseNewYorkdışındabirotelde;tavanarasındabirodadaikiserseriyleberaberdi,ayrıcaburadagerçektenyerinibulmuşolduğunudaitirafetmeliydi.Oğullarındanhaberalmayıhâlâisteyipistemediklerianlaşılabilirmişgibi,annesiylebabasınınyüzlerinigülümseyerekinceledi.

Böylebakarkençokyorgunolduğunuvegeceyipekuyanıkgeçiremeyeceğinianlamasıuzunsürmedi.Resimellerininarasındandüştü,sonrayüzünüresmekoydu,resminsoğukluğuyanağınaiyigeldivehoşbirduyguylauykuyadaldı.

Koltukaltıgıdıklanarakerkendenuyandırıldı.Busırnaşıklığacüreteden,Fransız’dı.AmaİrlandalıdaKarl’ınmasasınınönündeduruyorduveikiside,Karl’ıngeceonlaragöstermişolduğukadarilgiylesüzüyorduonu.OnlarınkalkmasınınkendisiniuyandırmamışolmasınaşaşırmadıKarl;kesinliklekötüniyetlehareketetmeyereksondereceusulcaodadadolanmışolmalıydılar,çünküKarlderinuyumuştu;ayrıcagiyinmekvebellikiyıkanmakdaonlaraçokişçıkarmamıştı.

Artıkbirbirlerinidoğrudüzgünvebelirlibirresmiyetleselamladılar;Karlikisinindemakinetesviyecisiolduğunuöğrendi,NewYork’tauzunzamanişbulamamışvebundandolayıepeyperişanolmuşlardı.Robinsonbunukanıtlamakiçinceketiniaçtı,içindegömlekolmadığıgörülebiliyordu;arkadanceketetutturulmuşgevşekyakadandaanlaşılabilirdibu,NewYork’tanyürüyerekikigünuzaklıktakiButterfordKasabası’nagitmeniyetindeydiler,sözdeoradaişolanaklarıvardı.Karl’ınonlarlabirliktegelmesindesakıncayoktu,üstelikbirincisi,zamanzamanonunbavulunutaşımaya,ikinciside,eğerkendileriişbulacakolurlarsaonabirçıraklıkişisağlamayasözverdiler;kibu,genelolarakyapacakişvarsakolayolurdu.Karlkabulederetmez,güzelelbiseyiçıkartmasınıdostça

öğütlediler,çünküyapacağıherişbaşvurusundaengelleyiciolacaktı.Tamdabubinadaelbisedenkurtulmakiçiniyibirfırsatvardı,çünküodahizmetçisielbisealıpsatıyordu.ElbiseaçısındanhenüztamkararvermemişolanKarl’ınonuçıkarmasınayardımettilerveelbiseyialıpgötürdüler.TekbaşınakalanvebirazuykumahmuruolanKarleskiyolculukelbisesiniyavaşyavaşgiyerkenelbiseyisatmışolduğuiçinkendikendiniazarladı;belkibirçıraklıkişinebaşvururkenzararıdokunabilirdi;amadahaiyibirpozisyoniçinyarardanbaşkaşeysağlamazdı.İkiadamıgeriçağırmakiçinkapıyıaçtıamaoandaonlarlaçarpıştı;yarımdolarısatışgeliriolarakmasayakoydular;amabusıradayüzleriöyleneşeliydiki,satıştankendilerinebirkazanç,hemdecansıkacakkadarbüyükbirkazançeldeetmediklerineinsanınkendiniinandırmasıolanaksızdı.

Diğeryandan,bukonudakonuşacakzamanyoktu,çünküodahizmetçisi,tıpkıgeceolduğugibiuykuluhalde,içerigirdiveüçünüdekoridoraçıkardı;odanınyenikonuklariçinhazırlanacağıaçıklamasındabulundu.Böylebirşeysözkonusudeğilditabii,yalnızcakötülüğündenböyleyapıyordu.TamdabavulunudüzeltmekistemişolanKarl,kadınınonuneşyalarınıikieliyleyakaladığıgibivargücüylebavulafırlatışınıizlemekzorundakaldı;sankieşyalarbirtakımhayvanlardıda,yereyatmanınonlaraöğretilmesigerekiyordu.Gerçiikitesviyecionuetkisizhalegetirmeyeçalıştı,eteğiniçekiştirdiler,sırtınavurdular;amaniyetleriKarl’ayardımetmekidiyse,hiçişeyaramamıştı.Kadın,bavulunkapağınıkapayıpsapınıKarl’ınelinetutuşturdu,tesviyecilerdensilkinipkurtulduvesözdinlemezlersekahveiçemeyecekleritehdidiyleüçünübirdenodadankovdu.Kadın,Karl’ınbaşındanberitesviyecilerleberaberolmadığınıtamamenunutmuşolmalıydı,çünküonlaratekbirçeteymişlergibidavranıyordu.Doğruya,tesviyecilerKarl’ınelbisesinionasatmışveböylecearadabirbağlantıolduğunubellietmişlerdi.

Koridordauzunsürebiraşağıbiryukarıgidipgelmekzorundakaldılar,özellikledeKarl’ınkolunagirmişolanFransız,durmadanküfrediyor,karşısınaçıkacakolursaotelciyibiryumruktayeresereceğitehdidinisavuruyordu,sıkılmışyumruklarınıöfkeliöfkelibirbirinesürtmesidebunabirhazırlıkgibigörünüyordu.Sonundamasumbirküçükoğlangeldi,Fransız’akahvedemliğinivermekiçinuzanmasıgerekti.Yazıkkiyalnızcabirdemlikvardıortada;oğlana,fincandaistenildiğibirtürlüanlatılamıyordu.Dolayısıylaherseferindeyalnızcabiriiçebildivediğerikisionunkarşısındadurupbekledi.Karl’ıniçindeniçmekgelmiyordu;amadiğerlerinikırmakistemiyorduveböylece,sırasıgeldiğinden,ibriğidudaklarınagötürüphiçbirşeyyapmadandurdu.

İrlandalıvedaniyetinedemliğitaşkarolarınüzerinefırlattı.Kimseyegörünmedenbinadanayrıldılarveyoğun,sarımsısabahsisinedaldılar.Geneldesesçıkarmadanyanyanayolunkenarındanyürüdüler,Karlbavulunutaşımakzorundakaldı,diğerleriherhaldeancakricasıüzerineonubuyüktenkurtaracaktı.Arasırasisiniçindenbirotomobilfırlıyorduveüçüdebaşınıçoğunlukladevasaolanbuaraçlaraçeviriyordu;modelleriöyledikkatçekiciydi;amagörünmeleriöylekısasürüyorduki,insaniçeridebirilerininoturupoturmadığınıanlamayabilezamanbulamıyordu.Dahasonra,NewYork’agıdamaddeleritaşıyantaşıtkonvoylarıbaşladı;tümcaddenineninikaplayanbeşsırahalindeöylekesintisizgeçiyorlardıki,kimsekarşıdankarşıyageçemezdi.Zamanzamancaddegenişleyipbirmeydanadönüşüyordu,ortasındakikulegibiyükseltininüzerindebirpolis,herşeyitepedengörebilmekveküçükbirdeğneklehemanacaddedekihemdeyansokaklardanburayaakantrafiğidüzenleyebilmekiçinbirileribirgerigidipgeliyordu.Trafikbirsonrakimeydanavebirsonrakipolisekadardenetimsizkalıyor;amasuskunvedikkatlifaytoncularveşoförlertarafındangönüllüolarakyeterlibirdüzendetutuluyordu.Karlençokortalıktakigenelsessizliğeşaşırdı.Kasaplıkhayvanlarınkayıtsızkatliamıolmasabelkidenallarıntakırtısındanvetekerleklerinuğultusundanbaşkabirşeyduyulmayacaktı.Buaradasürüşhızıhepaynıdeğildielbette.Bazımeydanlarda,

yanlardangelenbüyükkalabalıktandolayıbüyükyöndeğişiklikleriyapılmasıgerekiyor,bütünşeritlertıkanıpadımadımilerliyordu;amasonrakısabirsüreiçinhepsininşimşekhızıylageçipgittiğideoluyor,derkentekbirfrenebağlıymışçasınayenidenyavaşlıyordu.Busıradacaddedenenufakbirtozkalkmıyor,hepsitertemizbirhavadahareketediyordu.Yayayoktu,buradaKarl’ınyurdundaolduğugibikentedoğruyürüyenpazarcıkadınlarbulunmuyordu;amaaradasıradabelirenbüyük,römorkunüzerinde,sırtlarındasepetlerledikilenyirmikadarkadın,yanibelkidepazarcıkadınlar,trafiğeyukarıdanbakmakvedahahızlıgitmeumudubeslemekiçinboyunlarınıuzatıyorlardı.Derkenüzerinde,elleriniceplerinesokmuşadamlarıngezindiğibenzerotomobillergörülüyordu.Üzerlerindeçeşitliyazılarolanbuotomobillerinbirinde,Karlhafifbirçığlıkatarakşunuokudu:“JakobNakliyat’alimanişçilerialınacaktır.”Araçsondereceyavaşilerliyordu,basamaktaduranufaktefek,kambur,hareketlibiradam,yürüyenüçlüyüotomobiledavetetti.Karltesviyecilerinarkasınasaklandı,araçtadayısıbulunabilirveonugörebilirdisanki.İkisinindedavetigeriçevirmesinesevindi;amabunuyaparkenyüzlerindebelirenkibirliifadedendebirölçüdealındı.Dayısınınhizmetinegirmeyecekkadariyiolduklarınıdakesinliklesanmamalıydılar.Bunuonlara,elbetteaçıkçaolmasada,hemenhissettirdi.BununüzerineDelamarche,anlamadığıkonularabirzahmetkarışmamasınıricaettiondan;insanlarıbuşekildeişealmakutançvericibirdüzenbazlıkmış,JakobfirmasıdabütünBirleşikDevletler ’dekötüünyapmışmış.Karlyanıtvermedi;amaoandanitibarenİrlandalıyadahaçokyanaştı,birazbavulunutaşımasınıdaricaettiondan;oda,Karlricasınıbirkaçkeztekrarladıktansonra,bunuyaptı.Ancakdurmaksızınbavulunağırlığındanyakındı;sonundatekniyetinin,bavuluVeronasalamınınağırlığındankurtarmakolduğuanlaşıldı;herhaldedahaoteldeykengözkoymuştuona.Karl,salamıbavuldançıkarmakzorundakaldı,Fransızonuönüneçekti,hançerebenzeyenbıçağıylakesipneredeysetekbaşınayiyipbitirdi.Robinson’aancakarasırabirdilimdüştü,bavuluanayoldabırakmakistemiyorsayenidentaşımakzorundaolanKarl’aisekendipayınıöncedenalmışçasına,hiçbirşeydüşmedi.Küçükbirparçaiçinyalvarmakçokbayağıgöründüonaamaiçindeöfkekabardı.

Sistamamenortadankalkmıştı,uzaktayüksekbirsıradağışıldıyor,dalgalısırtıyladahauzaktakigüneşinbuğusunadoğruuzanıyordu.Yolunkenarındaiyiişlenmemiştarlalarvardı,dumandankararmışhaldeaçıkarazideduranbüyükfabrikalarıçevreliyorlardı.Rastgeleserpiştirilmiştektükkiralıkapartmanlardabirçokpencereçeşitçeşithareketveaydınlatmaylatitreşiyordu,küçükvedermeçatmabalkonlarınhepsindekadınlarlaçocuklartürlüişlerleuğraşırkençevrelerindeipeasılmışyadabirkenarakonulmuşbezlerdeçamaşırlaronlarıbirsaklayıpbirgösterecekbiçimdesabahrüzgârındadalgalanıyorveşişipkabarıyordu.Bakışlarevlerdenuzağakayarsayükseklerdetarlakuşlarının,aşağıda,yoldangeçenlerinbaşlarınınhemenüzerindeisekırlangıçlarınuçtuğugörülüyordu.

BirçokşeyKarl’ayurdunuanımsatıyorduveNewYork’tanayrılıpülkeniniçlerinegitmekleiyiyapıpyapmadığınıbilmiyordu.NewYork’tadenizveherzamanyurdadönüşolanağıvardı.Böylecedurduvekendisineeşlikedenikiadama,yineNewYork’takalmakistediğinisöyledi.Delamarcheonuöylesineileriyedoğruitmeyekalkıncada,bunaizinvermedivekendisihakkındakararvermeyehakkıolduğunusöyledi.AncakİrlandalıarayagiripdeButterford’unNewYork’tançokdahagüzelolduğunuaçıklayıncaveikisideçokricaedinceyenidenyürümeyedevametti.Yurdadönüşolanağınınkolaybulunmayacağıbiryeregelmeninkendisiiçinbelkidahaiyiolacağınıkendikendinesöylemişolmasaydı,yinedegitmezdi.Yararsızdüşünceleronuengellemeyeceğinden,oradamutlakadahaiyiçalışacakveilerleyecekti.

Artıkdiğerikisiniçekiştirenoydu;adamlaronunheyecanınaokadarsevindilerki,kendilerindenrica

edilmesinefırsatbırakmadanbavulusıraylataşıdılarveKarlonlarınböylesevinmesineyolaçacakneyapmışolduğunubirtürlüanlayamadı.Yokuşyukarıbiryeregeldiler;aradasıradadurduklarında,geriyebakıpNewYork’unvelimanınpanoramasınıngittikçeyayılarakortayaçıktığınıgörebiliyorlardı.NewYork’uBoston’abağlayanköprü,Hudsonüzerindezarifçeasılıydıveinsangözlerinikısıncaköprütitreşiyordu.Üzerindehiçtrafikyokgibiydi,altındadahareketsiz,dümdüzsuşeridiuzanıyordu.İkidevkenttekiherşeyboşveişeyaramazbirdüzenlemenineserigibiydi.Evlerarasındabüyükküçükayrımıpekyoktu.Caddeleringörülmezderinliğindemuhtemelenyaşamkendincesürüpgidiyor;amacaddelerinüzerindehafifbuğudanbaşkabirşeygörülmüyordu;gerçibuğuhareketetmiyordu;amazahmetsizcekovulabilirgibigörünüyordu.Dünyanınenbüyüklimanınabilesessizlikçökmüştü;insanancakaradasırada,herhaldeyakındangörüleneskibirmanzaranınetkisindekalarak,kısabirmesafeilerleyenbirgemigördüğünüsanıyordu.Amaonudauzunsüreizleyemiyordu,gemigözdenkayboluyorvebirdahadaortayaçıkmıyordu.

AmaDelamarcheveRobinsonbellikiçokdahafazlasınıgörüyorlardı;sağısolugösteriyorveadlarınısöylediklerimeydanlarlabahçelerinüzerineelleriniuzatarakonlarıkubbegibiörtüyorlardı.Karl’ınikiaydanfazladırNewYork’taolupdabircaddedenbaşkabirşeygörmemişolmasınıakıllarıalmıyordu.Butterford’dayeterinceparakazanırlarsaonunlabirlikteNewYork’adönmeyevegörülmeyedeğerherşeyi,özellikledeinsanınkeyifsarhoşuolanakadareğlendiğiyerlerionagöstermeyesözverdiler.VeRobinsonbununüzerineavazavazşarkısöylemeyebaşladı,Delamarcheelçırparakonaeşliketti;Karlbununyurdundanbiroperetmelodisiolduğunufarketti,buradakiİngilizcesözlerevdekindençokdahahoşunagitti.Böylece,hepsininkatıldığıbiraçıkhavagösterisiortayaçıktı;ancak,sözdebumelodiyleeğlenenkentinbundanhiçhaberiyokgibiydi.

BirkeresindeKarl,JakobNakliyat’ınneredeolduğunusordu;DelamarcheveRobinson’ınuzanmışişaretparmaklarınınbelkiaynı,belkikilometrelerceuzaknoktalarayöneldiğinigördühemen,yürümeyedevamettiklerisıradaKarl,yeterincekazanıpNewYork’aenerkennezamangeridönebileceklerinisordu.Delamarchebununpekâlâbiraydaolabileceğini,çünküButterford’daişçiaçığıolduğunuveyüksekücretlerverildiğinisöyledi.Elbetteparalarınıortakbirkasayakoyacaklardı,böylecekazançbakımındanaralarındaolabilecekfarklarıarkadaşçaeşitleyeceklerdi.Çırakolarakelbetteustaişçilerdendahaazkazanacağıhalde,ortakkasaKarl’ınhoşunagitmedi.ÜstelikRobinson,Butterford’daişbulamazlarsayürümeyedevametmelerigerekeceğindensözetti;yatarımişçileriolarakbaşlarınısokacakbiryerbulacaklardıyadabelkiCalifornia’yagidipaltınarayacaklardı,kibu,Robinson’unayrıntılıolarakanlattıklarınabakılırsaonunensevdiğiplandı.

“Mademaltınaramaişinegireceksiniz,nedentesviyecioldunuzki?”diyesorduKarl;böyleuzun,güvensizyolculuklarıngerekliliğiniduymakhoşunagitmiyordu.

“Nedenmitesviyecioldum?”dediRobinson.“Anneminoğluaçlıktanölsün,diyedeğilherhalde.Altınaramaişindeiyiparavar.”

“Birzamanlarvardı,”dediDelamarche.

“Hâlâvar,”dediRobinsonvebundanzenginolmuşbirçoktanıdığındansözetti;hâlâoradalardı,elbetteparmaklarınıbilekıpırdatmıyorlardıartık;amaeskidostolduklarıiçinonunvegayettabiiarkadaşlarınındazenginolmasınayardımederlerdi.

“Butterford’damutlakaişbuluruz,”dediDelamarcheveKarl’ındüşüncesinidilegetirmişoldu;amagüvenilirbirifadetarzıdeğildibu.

Günboyuyalnızcabirkez,birlokantadadurdularveönündeaçıkhavada,Karl’ademirgibigörünenbirmasadaneredeyseçiğetyediler;çatalbıçaklakesilemiyor,ancakparçalanabiliyordu.Ekmeklersilindirbiçimindeydiveherekmeğeuzunbirbıçaksaplanmıştı.Buyemeğinyanındasiyahbirsıvıikramedildi,insanınboğazınıyakıyordu.AmatadıDelamarcheveRobinson’ınhoşunagitti,çeşitlidilekleriningerçekleşmesişerefinesıksıkkadehkaldırıptokuşturdular.Busıradakadehlerinihavadakısabirsüreyanyanatutuyorlardı.Yanmasadakireçlekeligömlekleriyleişçileroturuyor,hepsideaynısıvıyıiçiyordu.Konvoylarhalindeyoldangeçenotomobiller,masalarınüzerinetozbulutlarısavuruyordu.Büyükgazetesayfalarıeldenelegeziyor,heyecanlainşaatişçileriningrevindenkonuşuluyor,sıksıkMackadıgeçiyordu.Karlonunkimolduğunusordu;kendisinintanıdığıMack’inbabasıveNewYork’unenbüyükinşaatmüteahhidiolduğunuöğrendi.Grevonamilyonlaramaloluyorvebelkidemeslekikonumunutehlikeyeatıyordu.Karl,hiçbirşeydenhaberiolmayanbukötücülinsanlarınettikleriteksözebileinanmıyordu.

Ayrıca,hesabınnasılödeneceğininçokşüphelioluşuyüzündenyemekKarl’azehiroldu.Doğalolarakherkesinkendipayınadüşeniödemesigerekirdi;amahemDelamarchehemdeRobinsonsongecelemeiçinbütünparalarınıharcamışolduklarınıtesadüfenfarketmişlerdi.Hiçbirininüzerindesaat,yüzükyadasatılabilecekbaşkabirşeygörülmüyordu.Karldagiysisininsatışındanbirazparakazanmışolduklarınıyüzlerinevuramazdı,hakaretvesonsuzadekvedademekolurdubu.Amaşaşırtıcıolan,neDelamarchenedeRobinson’ınödemeyidertetmesiydi,gururlaveağırağıryürüyerekmasalararasındagidipgelengarsonkızlaolabildiğincesıktemaskurmayıdeneyecekkadarkeyifleriyerindeydi.Kızınsaçıyanlarındanbirazgevşekçealnınaveyanaklarınadökülüyor,odaellerinialtındangeçiripsaçınıboyunaarkayaatıyordu.Sonunda,belkideondanilkdostçasözbeklenirkenmasayayaklaştı,ikielinimasayakoyduve,“Kimödüyor?”diyesordu.Hiçbirel,Karl’ıgösterenDelamarcheveRobinson’ınellerikadarçabukhavayasavrulmamıştır.Karlbunairkilmedi,çünküöncedentahminetmişti;kendisinindefaydaumduğuarkadaşlarınınufaktefekbirkaçşeyinparasınıonaödetmelerindedebirkötülükgörmedi;gerçibukonuyusonânabırakmadanetraflıcakonuşmuşolsalardıdahayerindeolurdu.Parayıgizlicebindençıkarmakzorundaoluşusıkıntıvericibirdurumdu.İlkbaştakiniyeti,parayıenacildurumiçinsaklamakveşimdilikkendiniarkadaşlarıylabirölçüdeaynıdüzeyegetirmekti.Buparaylaveherşeydenönceonasahipolduğunusaklamaklaarkadaşlarınakarşısağladığıavantaj,onlarınçocukluklarındanberiAmerika’daolmaları,parakazanmakiçinyeterincebilgivedeneyimesahipolmalarıvesonuçolarakşimdikindendahaiyiyaşamkoşullarınaalışkınolmamalarıylahaydihaydidengeleniyordu.Karl’ınparasıylailgilişimdiyekadarkiniyetlerininaslındabuödemedenetkilenmesigerekmiyordu,çünküsonuçtabirçeyrekdolardanyoksunkalabilirdi,dolayısıylabirçeyrekdolarımasayakoyabilirveüzerindebirtekbuparanınbulunduğunu,Butterford’ayapılacakortakyolculukiçinonufedaetmeyehazırolduğunuaçıklayabilirdi.Yayanyolculukiçinböylebirmiktarrahatrahatyeterdi.Amayeterincebozukparasıolupolmadığınıbilmiyordu,üstelikbuparadakatlanmışkâğıtparalargibigizlicebinderinliklerindebiryerdeydi;onuniçindebirşeybulmanıneniyiyoluda,içindekilerinhepsinimasayadökmekti.Ayrıcaarkadaşlarınınbugizlicebiöğrenmelerisonderecegereksizdi.Neysekiarkadaşları,Karl’ınödemeiçinparayınasıldenkleştireceğindençok,garsonkızlailgileniyorgibiydilerhâlâ.Delamarche,hesabıçıkarmasınıisteyerekgarsonkızıkendisiyleRobinson’ınarasınaçekti;kızikisininsırnaşıklıklarınısavuşturabilmekiçinbirbirinin,biröbürününyüzüneelinikoyupitiyordu.BuaradaKarl,gösterdiğiçabadankanteriçinde,masanınaltındabireliylegizliceptentektekyakalayıpçıkardığıparalarıöbüreliyletopluyordu.Sonunda,Amerikanparasınıhenüztamolaraktanımamasınakarşın,enazındanbozukluklarınsayısınabakarak,yeterlibirtoplamaulaştığınainanıponlarımasayakoydu.Paranınşıkırtısışakalaşmalarıhemenkesti.NeredeysebirdolarolduğununortayaçıkmasıKarl’ıkızdırdıvegenelbirşaşkınlıkyarattı.GerçikimseButterford’a

rahatbirtrenyolculuğuyapmayayetecekparadannedendahaöncesözetmediğinisormadı;amaKarl’ınyinedeeliayağıdolaştı.Yemeğinparasıödendiktensonra,parayıyavaşçayenidencebeindiriyorduki,Delamarcheelindenbirbozuklukkaptı,garsonkızabahşişolarakverecekti;kızasarılıponukendinebastırırkenöbüryandanparayıonauzattı.

Tekraryürümeyebaşladıklarında,adamlarparaylailgilibirşeysöylemedikleriiçinKarlonlaramüteşekkirdi;hattabirsüre,onlaratümservetiniitirafetmeyibiledüşündü;amauygunbirfırsatçıkmadığındanbundanvazgeçti.Akşamadoğrudahakırsal,verimlibiryöreyegeldiler.Hertarafta,ilkyeşillikleriiçindeyumuşaktepelerikaplayanbölünmemiştarlalargörülüyor,zenginçiftlikevleriyoluçevreliyordu;bahçelerinaltınyaldızlıparmaklıklarıarasındansaatlerceyürüdüler,durgunakanaynıırmaktandefalarcageçtilerveyüksektetitreşenviyadüklerdengümbürgümbürgeçentrenleritepelerindebirçokkezduydular.

Güneşuzaktakiormanlarındüzkenarındabatmaküzereykenbirazsoluklanmakiçinkendileriniyüksekçebiryerdekiküçükbirağaçlığınortasındaçimenleriniçineattılar.DelamarcheveRobinsonoracığauzanıpgerindiler.Karldimdikoturupbirkaçmetreaşağıdauzananyolabaktı;yoldansürekli,bütüngünolduğugibi,birbirinesürtünürcesineotomobillergeçiyordu,sankibiruçtansüreklibelirlibirsayıdagönderiliyorveöbüruçtaaynısayıdabekleniyorlardı.Karl,sabahınerkensaatlerindenberibütüngünboyuncahiçbirotomobilindurduğunu,hiçbiryolcununindiğinigörmemişti.

Robinsongeceyioradageçirmeyiönerdi,çünkühepsiyeterinceyorulmuştu,çünküsabaherkendenyolaçıkabilirdiveçünküsonuçtatamamenkaranlıkçökmedenönce,geceleyecekdahaucuzvedahauygunbiryerbulamayacaklardı.Delamarchekabuletti,ancakKarl,hepsininbiroteldegecelemesinebileyetecekparasıolduğunusöylemekleyükümlüolduğunudüşündü.Delamarche,parayadahasonraihtiyaçlarıolacağını,onuiyisaklamasınısöyledi.Delamarche,Karl’ınparasıüzerinehesapyapıldığınıenufakbirşekildegizlemiyordu.İlkönerisikabuledildiğinden,Robinsonaçıklamalarınısürdürdü:Yarınagüçtoplamakiçin,yatmadanönceadamgibiyemekyemelerigerekiyordu;içlerindenbiriçokyakında,anayolkenarındakiotelegidiphepsineyemekgetirmeliydi.Engençleriolarak,başkakimsedegönüllüolmadığından,Karlbuişiüstlenmektençekinmedivedomuzpastırması,ekmekvebirasiparişialdıktansonraoteledoğruyürüdü.

Yakındabüyükbirkentolsagerekti,çünküotelinKarl’ınadımattığıilksalonugürültücübirkalabalıktarafındandoldurulmuştu,uzunlamasınabirduvarveyanlamasınaikiduvarboyuncauzananbüfededebeyazönlüklübirsürügarsondurmadankoşturuyor,yinedesabırsızmüşterilerimemnunedemiyordu,çünküçeşitliyerlerdensüreklisöylenmelervemasayainenyumruklarduyuluyordu.Karl’akimsedikkatetmedi;salondaservisdeyapılmıyordu,üçmasakomşusununarasındakaybolanminicikmasalardaoturanmüşterileristedikleriherşeyibüfedenalıyorlardı.Hermasada,içindezeytinyağı,sirkeyadabunabenzerbirşeyolanbüyükbirerşişeduruyor,büfedenalınanheryemeğe,yenmedenönce,buşişeniniçindekindendökülüyordu.Karleğerönceliklebüfeyegitmekisterse–kiözelliklesiparişininbüyüklüğüdüşünülürsemuhtemelenzorluklarilkoradabaşlayacaktı–birsürüküçükmasanınarasındansıkışarakgeçmesigerekiyordu,budaelbettenekadardikkatedilsedemüşterilerikabacarahatsızetmedenyapılamazdı;oysamüşterilerherşeyeduygusuzgibigözyumuyorlardı,hattabirkeresindeKarl,aynışekildebirmüşteritarafından,küçükbirmasayadoğruitiliponuneredeysedevirdiğindebile.Gerçiözürdiledi;amabellikianlaşılmadı,üstelikkendisinesöylenenlerdendeenufakbirşeyanlamadı.

Büfedezarzorküçücükboşbiryerbuldu,yanındakilerindayalıdurandirsekleriyüzündenuzunbir

sürebirşeygöremedi.Zaten,dirsekleridayamakveyumruğuşakağabastırmakburadaâdettigaliba.Karl,LatinceprofesörüDr.Krumpal’ıntamdabuduruştannasılnefretettiğinidüşünmedenedemedi:Gizlicevebeklenmedikbirşekildeyaklaşır,birdenbireortayaçıkanbircetvelikullanarakalaycıbirhamleyledirseklerimasalardanittirirdi.

Karlbüfeyeiyiceyapışmıştı,çünküoradadururdurmazarkasınabirmasakonulmuştu,onunbaşınaçökenmüşterilerdenbiride,konuşurkenbirazcıkarkayakaykılsabüyükşapkasıylaKarl’ınsırtınasürtünüyordu.Hemyanındakiikikabasabaadam,karınlarınıdoyurupçekipgitmişolsalarbile,garsondanbirşeyalabilmeumuduçokazdı.BirkaçkezKarl,masanınüzerindenuzanıpbirgarsonuönlüğündenyakalamış;amaadamherseferindeyüzünüburuşturarakelindenkurtulmuştu.Hiçbiridurdurulamıyordu,oradanorayagidiyorlardı.EnazındanKarl’ınyakınındayiyecekveiçecekuygunbirşeyolsaalıpfiyatınısorar,parayıyanınabırakırvesevinçleçekipgiderdi.Amatamdaonunönünde,siyahpullarınınkenarıaltınsarısıparlayanringatürübalıklarladolutabaklarvardıyalnızca.Bunlarçokpahalıolabilirdivemuhtemelenkimseyidoyurmazdı.Ayrıcaküçükromfıçılarıdaelininaltındaydı;amaarkadaşlarınaromgötürmekistemiyordu,zatenherfırsattaenyüksekalkollüiçkileresarılıyorgibiydilervebukonudabirdekendisionlarıdesteklemekistemiyordu.

YaniKarl’ınbaşkabiryerarayışçabalarınabaşındanbaşlamakdışındayapacakbirşeyikalmadı.Amazamandaçokilerlemişti.Salonundiğerucundabulunanvedikkatlibakılıncaakrebiveyelkovanı,dumanınarasındanancakfarkedilebilensaatdokuzugeçiyordu.Amabüfeninbaşkayerlerindekalabalık,dahaöncekibirazkuytuyerdendahabüyüktü.Ayrıcavakitilerledikçesalondahaçokdoluyordu.Anakapıdansürekliyenimüşteriler,“Merhaba,”diyeseslenerekgiriyordu.Bazıyerlerdemüşterilerkendibaşlarınabüfedekilerikaldırıyorvetezgâhınüzerineoturupbirbirlerininşerefineiçiyorlardı;bunlareniyiyerlerdi,bütünsalontepedengörülüyordu.

GerçiKarl,itişkakıştailerlemeyedevametti,amaaslındabirşeyeulaşmaumuduartıkyoktu.Buradakikoşullarıbilmeyenbiriolarakyemekteminiişiniüzerinealdığıiçinkendinesövüpsaydı.Arkadaşlarıhaklıolarakonupaylayacakvehattasırfparaharcamamakiçinyanındabirşeygetirmediğinidüşüneceklerdi.Oysaşuanda,hertaraftakimasalardasıcaketyemekleriningüzel,sarıpatateslerleyenildiğibiryerdeduruyordu;insanlarınbunlarınasılelegeçirdiklerinibirtürlüanlayamıyordu.

Derkenbirkaçadımönünde,gülerekbirmüşteriylekonuşan,bellikiotelpersonelindenyaşlıcabirkadıngördü.Kadınkonuşurkenbirfirketeyledurmadansaçtuvaletinikurcalıyordu.Karlhemensiparişinibukadınailetmeyekararverdi,çünküsalondakitekkadınolarakgenelgürültüvekoşuşturmanındışındabiranlamtaşıyordukendisiiçin;basitbirnedende,kadınınerişebilecektekotelgörevlisiolmasıydı,Karl’ınonayönelteceğiilksözde,işlerininbaşınakoşupgitmemesikoşuluylakuşkusuz.Amatamtersioldu.Karldahaonabirşeysöylememiş,yalnızcabirazgözhapsinealmıştıki,konuşmanınortasındainsanıngözübazennasılbaşkatarafakayarsaodaKarl’abaktıvekonuşmasınıkeserek,dostçaveçokdüzgünbirİngilizceyle,birşeymiistediğinisordu.

“Aynenöyle,”dediKarl,“buradahiçbirşeyalamıyorum.”

“Öyleysegelinbenimle,küçükbey,”dedikadın,buradainanılmazbirnezaketgibigörünenbirhareketleşapkasınıçıkarantanıdığıylavedalaştı,Karl’ıelindentuttu,büfeyegitti,birmüşteriyikenaraitti,tezgâhtakikapakbiçimlikapıyıaçtı;yorulmaknedirbilmedenkoşuşturangarsonlardansakınılmasıgereken,tezgâhınardındakikoridordangeçti,duvardakigizlibirkapıyıaçtıvekendilerinibüyük,serin,kilerdebuldular.“Demekkiişleyişibilmeklazım,”dediKarlkendikendine.

“Evet,neistiyorsunuzbakalım?”diyesordukadınvehizmetehazırbirhaldeonadoğrueğildi.Çokşişmandı,gövdesisallanıyordu;amayüzünün,elbettegövdesineoranla,neredeysenarinbiryapısıvardı.Karlburadaraflaravemasalaraözenleyerleştirilmişbirsürüyiyeceğigörünce,siparişiyerineçabucak,dahalezzetlibirakşamyemeğiuyduracakolduneredeysehemdebunüfuzlukadınınkendisineindirimyapmasınıbekleyebilirdi;amaaklınauygunbirşeygelmediğinden,sonuçtayineyalnızcadomuzpastırması,ekmekvebirayısaydı.

“Başkabirşeyyokmu?”diyesordukadın.

“Hayır,teşekkürler,”dediKarl,“amaüçkişilikolsun.”

KadınındiğerikisinisormasıüzerineKarlbirkaçkısacümleylearkadaşlarındansözetti,birazsorguyaçekilmekonusevindirdi.

“Amabumahkûmlaragörebiryemek,”dedikadınvebellikiKarl’ınbirşeylerdahaistemesinibekledi.Karlisekadınınonayiyeceklerihediyeedeceğindenveparaalmakistemeyeceğindenkorkuyor,buyüzdendesusuyordu.“Hemenhallederiz,”dedikadın,şişmanlığınagörehayretedilecekbirçevikliklebirmasayagitti,üstüetdoludomuzpastırmasındaninceuzun,testeregibibirbıçaklabüyükbirparçakesti,raftanbirsomunekmek,yerdenüçşişebiraaldıvehepsinihafifbirhasırsepetekoyupsepetiKarl’auzattı.Buarada,onunedenburayasürüklediğiniaçıkladı:Yiyeceklerdışarıda,büfede,dumanınvebirsürübuharıniçinde–hızlatüketilmelerinekarşın–heptazeliğiniyitiriyordu.Amadışarıdakiinsanlaraherşeyyeterincegüzelgeliyordu.Karlhiçbirşeysöylemedi,çünkükendisinidiğerlerindenayrıbiryerekoyanbututumuhakedecekneyaptığınıbilmiyordu.Arkadaşlarınıdüşündü;Amerika’yınekadariyibilselerde,bukilerekadargiremezvebüfedekibayatlamışyiyeceklerleyetinmekzorundakalırlardıbelki.Buradasalonungürültüsüduyulmuyordu,bumahzeniyeterinceserintutmakiçinduvarlarçokkalınolmalıydı.Karlhasırsepetikısabirsüreelindetuttu,amaödemeyidüşünmedivekıpırdamadı.AncakkadındışarıdakimasalardaduranlarabenzeyenbirşişeyidesepeteeklemeyekalkıncaKarlirkilerekteşekküretti.

“Dahayolunuzvarmı?”diyesordukadın.

“Butterford’akadar,”diyeyanıtverdiKarl.

“Orasıçokuzakta,”dedikadın.

“Yolculuğumuzbirgündahasürecek,”dediKarl.

“Dahauzağagitmeyecekmisiniz?”diyesordukadın.

“Yohayır,”dediKarl.

Kadınmasalardakibirkaçşeyidüzeltti,birgarsoniçeriyegirdi,birşeyarayarakçevresinebakındı,sonrakadıntarafından,birazmaydanozserpilmişkocabiryığınsardalyanınbulunduğubüyükbirtabağayönlendirildiveelleriniyukarıyakaldırarakbutabağısalonataşıdı.

“Nedenaçıkhavadageceyigeçirmekistiyorsunuzki?”diyesordukadın.“Buradayeterinceyerimizvar.Otelimizdekalın.”

BuöneriKarl’açokcazipgeldi,özellikledeöncekigeceyiçokkötügeçirmişolduğuiçin.

“Bavulumdışarıda,”dediduraksayarakvebaşıdik.

“Getirinozaman,”dedikadın,“engeldeğilkibu.”

“Amaarkadaşlarım!”dediKarlveonlarınkuşkusuzbirengelolduklarınıhemenfarketti.

“Onlardaburadageceleyebilirlerelbette,”dedikadın.“Gelinhaydi!Bukadarnazlanmayın.”

“Arkadaşlarımterbiyeliinsanlar,”dediKarl,“amatemizdeğiller.”

“Salondakipisliğigörmedinizmi?”diyesordukadınveyüzünüburuşturdu.“Bizegerçektenenkötüsügelebilir.Budurumdahemenüçyatakhazırlatacağım.Ancaktavanarasında,çünküoteltamamendolu,bendetavanarasınayerleştim;amaaçıkhavadandahaiyiolduğukesin.”

“Arkadaşlarımıgetiremem,”dediKarl.İkisininbuseçkinotelinkoridorlarındanasılgürültüedeceklerinigözündecanlandırdı;Robinsonherşeyipisletir,Delamarcheisekuşkusuzbukadınabileasılırdı.

“Bununedenyapamayacağınızıbilmiyorum,”dedikadın,“amamademöyleistiyorsunuz,ozamanarkadaşlarınızıdışarıdabırakıptekbaşınızagelin.”

“Olmaz,olmaz,”dediKarl,“onlarbenimarkadaşlarımveonlarınyanındakalmalıyım.”

“Çokinatçısınız,”dedikadınvebakışlarınıondanuzaklaştırdı,“birisiçıkıpsiziniyiliğiniziistiyor,sizeseveseveyardımcıolmakistiyor,sizsevargücünüzlekarşıkoyuyorsunuz.”

Karlbunlarınhepsinianlıyoramaçıkışyolubulamıyordu,buyüzdenyalnızcaşöylededi:“Gösterdiğiniznezaketiçinteşekkürler.”

Derkendahaparaödememişolduğunuanımsadıveborcununneolduğunusordu.

“Hasır,sepetibanagerigetirdiğinizdeödersiniz,”dedikadın.“Engeçyarınerkendenelimdeolmalı.”

“Tabii,”dediKarl.KadındoğrucaaçıkhavayaçıkılanbirkapıyıaçtıveKarleğilerekselamveripdışarıyaçıkarkenşunuekledi:“İyigeceleramadoğrudeğilbuyaptığınız.”Karlbirkaçadımuzaklaşmıştıki,kadınarkasındanseslendi:“Yarıngörüşürüz!”

Karldışarıyaçıkarçıkmaz,salonunazalmamışgürültüsünüyenidenduydu,şimdibirüflemeliçalgılarorkestrasınıntınılarıdabunakarışıyordu.Salondangeçerekdışarıyaçıkmakzorundakalmamışolduğunasevindi.Şimdiotelinbeşkatıbirdenışıklandırılmıştıveönündekigenişcaddeyiaydınlatıyordu.Dışarıdanhâlâ,kesintilibirsıraylaolsada,otomobillergeçiyordu;gündüzegöreuzaktanbuyanadoğrudahaçabukbüyüyor,farlarınınbeyazışınlarıylacaddeninzemininitarıyor,soluklaşanışıklarıylaotelinışıklıbölgesindengeçiyorveparlaklaşarakuzaktakikaranlığıniçinedalıyorlardı.

Karl,arkadaşlarınıderinbiruykuyadalmışhaldebuldu;amagideliepeyolmuştu.Tamdagetirdiklerinisepetiniçindebulunduğukâğıtlaraiştahaçıcıbiçimdeyayıpancakherşeyhazıroluncaarkadaşlarınıuyandırmakisterkenkilitlibıraktığıveanahtarınıcebindetaşıdığıbavulununtamamen

açılmış,içindekilerinyarısınındadörtbiryanaçimenleriniçinesaçılmışolduğunudehşetlegördü.

“Kalkın!”diyebağırdı.“Sizuyurkenhırsızlargelmiş.”

“Eksikbirşeyvarmı?”diyesorduDelamarche.Robinsondahatamuyanmışdeğildi,yinedebirayauzandı.

“Bilmiyorum,”diyebağırdıKarl,“amabavulaçık.Yatıpdabavuluburadaboştabırakmakdikkatsizcebirdavranış.”

DelamarcheveRobinsongüldülerveilkişöylededi:“Birdahakiseferebukadaruzunkalmayın.Otelonadımileride,sizseüçsaattegidipgeliyorsunuz.Acıktık,bavulunuzdayiyecekbirşeylerolabileceğinidüşündükveaçılanadekkilidikurcaladık.Kaldıkiiçindehiçbirşeyyoktuveherşeyiyenidenrahatçayerineyerleştirebilirsiniz.”

“Demeköyle,”dediKarl,hızlaboşalansepetedikdikbaktıveRobinson’ıniçerkençıkardığıkendineözgüsesekulakkabarttı;sıvıöncegırtlağınındibinekadariniyor;amasonrabirtürıslıklagerifırlayıpnedensonrabüyükbirakıntıhalindederinlereyuvarlanıyordu.

“Yemeğinizbittimi?”diyesorduKarl,ikisibiransoluklanınca.

“Sizoteldeyemedinizmi?”diyesorduDelamarche;Karl’ınpayınadüşeniistediğinisanıyordu.

“Dahayiyecekseniz,aceleedin,”dediKarlvebavulununbaşınagitti.

“Adamınheyheyleriüzerinde,”dediDelamarche,Robinson’a.

“Heyheylerimüzerimdedeğil,”dediKarl,“amabenimyokluğumdabavulumuzorlaaçıpeşyalarımıtalanetmenizdoğrumuacaba?Bilmiyorum,arkadaşlararasındabazışeylerihoşgörmekgerekir,bendekendimibunahazırladım;amabukadarıfazla.Geceyioteldegeçireceğim,Butterford’adagitmiyorum.Çabukyiyipbitirin,sepetigerivermemgerek.”

“GörüyormusunRobinson,konuşmakdediğinböyleolur,”dediDelamarche,“kibarbirkonuşmatarzıbu.NedeolsabirAlman.Vaktiylebenionakarşıuyardın;amabenaptalıntekiolduğumdanonuyinedeyanımızaaldım.Onagüvenimizisunduk,bütünbirgünyanımızdasürükledik,bununlaenazyarımgünkaybettikveşimdi–oteldebirisionunaklınıçeldiğinden–vedaediyor,öylecevedaediyor.AmaikiyüzlübirAlmanolduğuiçinbunuaçıkçayapmıyor,bavulubahaneediyor;kababirAlmanolduğuiçinde,onurumuzukırmadanvebizehırsızdemedençekipgidemiyor;bavuluylaküçükbirşakayaptıkaltıüstü.”

EşyalarınıtoplayanKarldönüpbakmadankonuştu:“Böylekonuşmayadevamedindeçekipgitmemikolaylaştırın.Arkadaşlığınneolduğunuçokiyibiliyorum.Avrupa’dadadostlarımoldu,hiçbiridekendilerineikiyüzlüyadakötüdavranmaklasuçlayamazbeni.Şimdibağlantımızkoptutabii;amabirkezdahaAvrupa’yadönecekolsam,hepsibeniiyikarşılayacakvehemendostlarıolarakbenimseyeceklerdir.Size,DelamarchevesizRobinson,sizeihanetmiedecektim?Oysasizbunuhiçbirzamangizlemeyeceğim,benigözetecekvebanaButterford’daçıraklıkvaatedecekkadardostçadavrandınız.Amaortadabaşkabirşeyvar.Hiçbirşeyesahipdeğilsiniz,budasizibenimgözümdezerrekadarküçültmüyor;amaazıcıkeşyamıkıskanıpbenibuyüzdenhorgörmeye

kalkıyorsunuz,bunakatlanamam.Şimdide,bavulumuzorlaaçmanızdansonra,özürdileyecekteksözetmediğinizgibi,banavehalkımahakaretediyorsunuz,bununla,yanınızdakalmamiçinherolasılığıelimdenalıyorsunuz.Buarada,bütünbunlaraslındasiziniçingeçerlideğil,Robinson.Sizinkarakterinizinkarşıçıktığımtekyanı,Delamarche’afazlabağımlıolmanız.”

“İştegörüyoruz,”dediDelamarche,Karl’ayaklaşarakvedikkatiniçekmekistercesineonuhafifçeiterek,“iştegörüyoruz,gerçekyüzünüznasıldaortayaçıkıyor.Bütüngünpeşimdengeldiniz,ceketimetutundunuz,herhareketimitaklitettinizveküçükbirfaregibisessizdiniz.Amaşimdi,oteldesizearkaçıkıldığınıhissettiğinizden,büyükkonuşmayabaşladınız.Sizküçükbiraçıkgözsünüz,bunasessizcegözyumupyummayacağımızıdahenüzhiçbilmiyorum.Günboyubizdenkopyaçektikleriniziçinçıraklıkücretiisteyipistemeyeceğimizi.Hey,Robinson,eşyasınıkıskanıyormuşsun;öylediyor.Butterford’dabirgünçalışsak–California’nınsözünübileetmiyorum–bizegösterdiğinizinveceketinizinastarındadahasaklıyorolabileceğinizinonkatınıkazanırız.Yaniağzınızdançıkanıkulağınızduysun!”

Karlbavulunbaşındankalkmıştıveuykulu;amabiradanbirazcanlanmışRobinson’ındaşimdikendisineyaklaştığınıgördü.“Buradadahafazlakalırsam,”dedi,“belkibaşkasürprizlerdeyaşayabilirim.Benievireçeviredövmekistergibibirhalinizvar.”

“Sabrındabirsonuvardır,”Robinson.

“Sussanıziyiedersiniz,Robinson,”dediKarl,gözleriniDelamarche’tanayırmadan,“içteniçebanahakveriyorsunuz;amadışarıyakarşıDelamarche’ıntarafınıtutmakzorundasınız!”

“Onunaklınıçelmekmiistiyorsunuzyoksa?”diyesorduDelamarche.

“İşimolmaz,”dediKarl.“Çekipgideceğimeseviniyorum,ikinizledebiralıpvereceğimolsunistemiyorumartık.Yalnız,söylemekistediğimbirşeydahavar:Parabulundurmakvebunusizdensaklamaklasuçladınızbeni.Doğruolduğunuvarsayalım;ancakbirkaçsaattirtanıdığıminsanlarakarşıçokyerindebirdavranışdeğilmiydibu,şimdikitutumunuzladaböylebirdavranıştarzınınyerindeolduğunuonaylamışolmuyormusunuz?”

“Sakinol,”dediDelamarche,Robinson’a;oysaRobinsonkıpırdamamıştı.SonraDelamarche,Karl’asordu:“Mademküstahdenecekkadardürüstsünüz,buradabizbizeolduğumuzagöre,budürüstlüğüdahadaileriyegötürünveaslındanedenotelegitmekistediğiniziitirafedin.”Delamarcheonaokadaryaklaşmıştıki,Karlbavulunüzerindenöteyebiradımatmakzorundakaldı.AmaDelamarcheyolundanşaşmadı,bavulukenaraitti,ileriyebiradımattı,çimenlerdekalmışolanbeyazbirgömleğebastıbuaradavesorusunutekrarladı.

Elindeparlakışıklıbirelfeneriolanbiradam,yanıtverircesineyoldangrubunyanınadoğruçıktı.Oteldenbirgarsondu.Karl’ıgörürgörmezşöylededi:“Neredeyseyarımsaattirsiziarıyorum.Yolunherikiyanındakibütünbayırlarıaradım.AşçıbaşıHanımdiyorki,sizeödünçverdiğihasırsepeteacilenihtiyacıvarmış.”

“İşteburada,”dediKarlsinirdentitreyenbirsesle,DelamarcheveRobinson,kılığıkıyafetidüzgünyabancılarınönündehepyaptıklarıgibi,sözdealçakgönüllülüklekenaraçekildiler.Garsonsepetikendineçekipşöylededi:“SonraAşçıbaşıHanım,düşünüpdüşünmediğiniziveyinedeoteldegecelemekisteyipistemediğinizisoruyor.Yanınızdagetirmekisterseniz,diğerikibeyde

ağırlanacakmış.Yataklarhazırlandıbile.Bugecehavasıcak;amaburada,tepenineteğindeyatmakbüsbütüntekindeğil,sıksıkyılançıkar.”

“AşçıbaşıHanımbukadarcanayakınolduğuiçin,davetinikabuledeceğim,”dediKarlvearkadaşlarınınbiryorumyapmalarınıbekledi.AmaRobinsonumursamazcadikiliyordu,Delamarchedaelleriniceplerinesokmuşvebaşınıkaldırmış,yıldızlarabakıyordu.İkisidebelliki,Karl’ınonlarıhiçduraksamadanyanınaalacağınagüveniyordu.

“Budurumdagörevim,”dedigarson,“siziotelegötürmekvebagajınızıtaşımak.”

“Öyleysebirsaniyebekleyinlütfen,”dediKarlvehâlâortalıktaduranbir-ikieşyayıbavulakoymakiçineğildi.

Birdendoğruldu.Fotoğrafyoktu,onubavulunenüstünekoymuştuvehiçbiryerdebulamıyordu.Herşeytamamdı,birtekfotoğrafeksikti.“Fotoğrafıbulamıyorum,”dediDelamarche’ayalvarırcasına.

“Hangifotoğrafı?”diyesorduDelamarche.

“Annemlebabamınfotoğrafı,”dediKarl.

“Bizfotoğrafgörmedik,”dediDelamarche.

“İçindefotoğrafyoktu,HerrRoßmann,”diyeonayladıRobinsonda.

“Amabumümkündeğil,”dediKarlveyardımarayanbakışlarıgarsonuyakınaçekti.“Enüstteydi,şimdiyseyok.Bavullaşakayapmasaydınızkeşke!”

“Yanılmışolamayız,”dediDelamarche,“bavuldafotoğrafyoktu.”

“Benimiçinbavuldakibaşkaherşeydendahaönemliydi,”dediKarl,garsona;adametraftadolaşıpçimenleriarıyordu.“Çünküyeridoldurulmaz,ikincisinibulamam.”Garsonümitsizaramayasonverincede,Karlekledi:“Annemlebabamınelimdekitekresmiydi.”

Bununüzerinegarsonyükseksesle,doğrudandoğruyaşöylededi:“Belkibeylerinceplerinidearayabiliriz.”

“Evet,”dediKarlhemen,“fotoğrafıbulmamgerek.Amacepleriaramadanönceşunusöyleyeyimki,fotoğrafıbanagönülrızasıylaveren,dolubavuluolduğugibialır.”BiranlıkgenelsessizliktensonraKarl,garsonaşöylededi:“Demekkiarkadaşlarımbesbelliceplerinaranmasınıistiyorlar.Amaşimdibile,cebindefotoğrafbulunacakolanabütünbavuluvaatediyorum.Dahafazlasınıyapamam.”

GarsonhemenDelamarche’ınüstünüaramayakoyuldu,dahakolaybirinsanmışgibigörünenRobinson’ıKarl’abıraktı.İkisinindeüstününaynıandaaranmasıgerektiğineKarl’ındikkatiniçekti,yoksabirigözetlenmediğisıradafotoğrafıbirkenarakoyabilirdi.KarldahailkelatıştaRobinson’ıncebindekendineaitbirkravatbuldu;amaçıkarıpalmadıvegarsonaseslendi:“SizdeDelamarche’tanebulursanız,lütfenhepsinibırakın.Fotoğraftanbaşkahiçbirşeyistemiyorum,fotoğrafyeter.”

CeketiniçcepleriniararkenKarl’ıneliRobinson’ınsıcak,yağlıgöğsünedeğdivebelkiarkadaşlarınabüyükbirhaksızlıkyaptığıkafasınadanketti.Olabildiğinceeliniçabuktuttu.Zatenher

şeyboşunaydı,fotoğrafneRobinson’dannedeDelamarche’tançıktı.

“Faydasıyok,”dedigarson.

“Muhtemelenfotoğrafıyırtıpparçalarıdaattılar,”dediKarl.“Onlarındostumolduklarınısanmıştım;amaiçteniçetekistedikleribanazararvermekmiş.Robinsondeğilaslında,fotoğrafınbenimiçinbukadardeğerliolduğunuakıledememiştiro;amaDelamarchehaydihaydietmiştir.”Karlönündeyalnızcagarsonugörüyordu,adamınfeneriküçükbirdaireyiaydınlatıyordu;başkaherşey,DelamarcheveRobinsonda,koyubirkaranlığagömülmüştü.

İkisininotelegötürülebilmesiartıksözkonusubiledeğildielbette.Garsonbavuluomzunavurdu,Karlhasırsepetialdıveyürümeyebaşladılar.Karlyolavarmıştıki,düşünmesiniyarıdakeserekdurduveyukarıdakikaranlığadoğruseslendi:“Dinleyin,fotoğrafyinedebirinizdeysevebana,otelegetirirse–bavulhâlâonundurveyeminederim,ihbaredilmeyecektir.”Aşağıyadoğrudüzgünbiryanıtgelmedi,yalnızcakopukkopuksözlerduyuldu.Robinson’ınseslenmesininbaşlangıcıydı;amabellikiDelamarchehemenonunağzınıtıkadı.Yukarıdakarardeğiştirilirmi,diyeuzunbirsüredahabeklediKarl.Aralıklıolarakikikez,“Benhâlâburadayım!”diyeseslendi.Amayanıtverenolmadı,yalnızcabirkezyamaçtanaşağıbirtaşyuvarlandı;belkirastlantı,belkidehedefitutturamayanbiratıştı.

OtelOccidental

OteldeKarlhemenbürobenzeribiryeregötürüldü;oradaAşçıbaşı,elindebirkayıtdefteri,gençbirkızadaktilodamektupyazdırıyordu.Sonderecedikkatleyapılanyazdırmaişlemi,olayahâkimveesnekbiçimdetuşlarabasılması,neredeyseonbirbuçuğugösterenduvarsaatininancakaradasıradafarkedilentiktaklarınıyakalayıpgeçiyordu.“Evet!”dediAşçıbaşı,kayıtdefterinipatdiyekapadı,daktilocukızyerindenfırladıvetahtakapağımakineninüzerinegeçirdi;bumekanikişsırasındagözleriniKarl’danayırmadı.Hâlâbiröğrencigibigörünüyordu,önlüğütitizlikleütülenmiş,örneğinomuzlardakıvrımverilmişti,saçtuvaletiepeykabarıktı;buayrıntılardansonraonunciddiyüzünügörünceinsanbirazşaşırıyordu.EğilipönceAşçıbaşı’nı,sonraKarl’ıselamladıktansonrauzaklaştı,KarldaisteristemezsoranbakışlarlaAşçıbaşı’nısüzdü.

“Gelmişolmanızgüzel,”dediAşçıbaşı.“Yaarkadaşlarınız?”

“Herhaldeçokerkenyolaçıkacaklar,”dediAşçıbaşı,konuyukendikendineaçıklarcasına.

“Benimdeonlarlabirlikteyolaçıkacağımıdüşünmesigerekmezmi?”diyesordukendikendineKarlvebuyüzden,hertürlükuşkuyugidermekiçin,“Anlaşmazlığadüşerekayrıldık,”dedi.

Aşçıbaşıbunugüzelbirhaberolarakalgılamışgibiydi.“Öyleyseözgürsünüz?”diyesordu.

“Evet,özgürüm,”dediKarl;hiçbirşeybundanonadahadeğersizgörünmedi.

“Dinleyin,oteldeişegirmekistemezmisiniz?”diyesorduAşçıbaşı.

“Çokisterim,”dediKarl,“amabildiklerimsondereceaz.Örneğindaktiloylabileyazamam.”

“Enönemlisibudeğil,”dediAşçıbaşı.“Şimdilikyalnızcaçokküçükbirgörevalırsınız.Sonradaçalışkanlıkvegayretleyükselmeyebakarsınız.Amaneolursaolsun,böyleavareavaredünyayıgezmekyerinebiryereyerleşmeninsiziniçindahaiyivedahauygunolacağınainanıyorum.Avarelikiçinyaratılmamışsınızgibigeliyorbana.”

“Bunlarınhepsininaltınadayımdaimzasınıatardı,”dediKarlkendikendinevebaşınısallayarakonayladı.Böylesineüzerinetitrenirkenkendinidahahiçtanıtmamışolduğunuanımsadıaynıanda.“Bağışlayınlütfen,”dedi,“kendimidahatanıtmadım;adımKarlRoßmann.”

“Alman’sınız,öyledeğilmi?”

“Evet,”dediKarl,“Amerika’yageleliçokolmadı.”

“Neredensinizpeki?”

“Bohemya’dakiPrag’dan,”dediKarl.

“Şuişebakın,”diyebağırdıAşçıbaşıağırİngilizaksanlıbirAlmancaylaveneredeysekollarınıkaldırdı,“öyleysehemşeriyiz;adımGreteMitzelbach,Viyanalıyım.Prag’ıdaçokiyibilirim,altıay

WenzelMeydanı’ndakiGoldeneGans’taçalıştım.Birdüşünün.”

“Nezamanoldubu?”diyesorduKarl.

“Uzun,uzunyıllarönce.”

“EskiGoldeneGans,”dediKarl,“ikiyılönceyıkıldı.”

“Evet,öyle,”dediAşçıbaşı,düşünceleritamamıylageçmişzamanlardaydı.

AmabirdentekrarcanlanarakveKarl’ınellerinitutarakbağırdı:“Şimdi,hemşerimolduğunuzortayaçıktığınagöre,hayattaburadangidemezsiniz.Bunubanayapamazsınız.Örneğinasansörcüolmakistermisiniz?Evetdeyinyeter.Etraftabirazdolaştıysanız,böyleişlerbulmanınpekdekolayolmadığınıbilirsiniz,çünküaklagelebilecekeniyibaşlangıçtırbunlar.Bütünmüşterilerlebirarayagelirsiniz,sizihepgörürler,sizeküçükişlerhavaleederler;kısacası,hergün,dahaiyibirşeyeulaşmaolanağınasahipolursunuz.Bırakıngerisinibenhalledeyim.”

“Asansörcüolmayıçokisterim,”dediKarlkısabirsessizliktensonra.Beşyıllıklisegeçmişinedayanarakasansörcülükkonusundaduraksamakbüyükbirsaçmalıkolurdu.Hattaburada,Amerika’dabeşyıllıklisegeçmişindenutansayeriydi.ÜstelikasansörcülerKarl’ınhephoşunagitmişti,otelinsüsügibigörünmüşlerdiona.

“Dilbilgisigereklideğilmi?”diyesordu.

“Almancavegüzelbirİngilizcekonuşuyorsunuz,butamamıylayeterli.”

“İngilizceyiAmerika’daikibuçukaydaöğrendim,”dediKarl;teküstünlüğünüsaklamamasıgerektiğineinanıyordu.“Bu,yeterincelehinizebirdurum,”dediAşçıbaşı.“İngilizceninbanaçıkardığızorluklarıdüşünüyorumda.Nevarkiotuzyılönceydibu.Dahadünbundansözettim.Dünellincidoğumgünümdü.”BuyaşınonurununKarlüzerindebıraktığıizlenimigülümseyerekonunmimiklerindenokumayaçalıştı.

“Öyleysemutluluklardilerimsize,”dediKarl.

“Bunaherzamanihtiyaçduyulabilir,”dedikadın,Karl’ınelinisıktıveAlmancakonuşurkenaklınagelen,yurdununbueskideyişiüzerineyenidenhüzünlenirgibioldu.

“Amasizialıkoyuyorum,”diyeseslendisonra,“eminimçokyorgunsunuzdur,herşeyigündüzgözüyleçokdahaiyikonuşabiliriz.Birhemşeriyerastlamanınsevinciinsanadüşüncesizlikettiriyor.Gelin,siziodanızagötüreyim.”

“Birricamdahavar,AşçıbaşıHanım,”dediKarl,masadadurantelefonugörünce,“yarın,belkideçokerkensaatte,eskiarkadaşlarımacilenihtiyaçduyduğumbirfotoğrafıbanagetirebilirler.Kapıcıyatelefonediponlarıbanagöndermesiniyadabeniçağırmasınısöylemelütfundabulunurmusunuz?”

“Elbette,”dediAşçıbaşı,“amafotoğrafıonlardanalsayeterliolmazmı?”Sormamdasakıncayoksanefotoğrafıkibu?”

“Annemlebabamınfotoğrafı,”dediKarl.“Hayır,adamlarlakendimkonuşmalıyım.”Aşçıbaşıbaşkabirşeysöylemedivekapıcınınbölmesinetelefonedipuygunemriverdi,Karl’ınodanumarasınıda“536”olarakbelirtti.

Sonra,girişkapısınınkarşısındakikapıdangeçipküçükbirkoridoraçıktılar,küçükbirasansörcüoğlanasansörünparmaklığınayaslanmışuyukluyordu.“Kendiişimizikendimizgörebiliriz,”dediAşçıbaşıalçaksesleveKarl’ıasansörebindirdi.“On-onikisaatlikbirmesaiböylebiroğlaniçinbirazfazla,”dedisonra,asansörleyukarıçıkarlarken.“Amerika’yaözgübirdurum.Örneğinbuküçükoğlan,odadahaaltıayönceannebabasıylaburayageldi,birİtalyan.Şimdiysedayanmasıolanaksızmışgibigörünüyor,yüzükaşıkkadarkaldı,görevbaşındauyukluyor,oysayapısıgereğiçokheveslidiramabiraltıaydahaburadayadaAmerika’nınbaşkabiryerindegörevyapsın,herşeyekolaycakatlanırvebeşyıliçindegüçlübiradamolur.Böyleörneklerisizesaatlerceanlatabilirim.Bukonudasizihiçdüşünmüyorum,çünkügüçlükuvvetlibirgençsiniz;onyediyaşındasınız,değilmi?”

“Gelecekayonaltıyabasacağım,”diyeyanıtverdiKarl.

“Dahaonaltıha!”dediAşçıbaşı.“Birazcesaret!”

YukarıdaKarl’ıbirodayasoktu,gerçitavanarasıolarakyamukbirduvarıvardı;amaonundışındaikiampulleaydınlatılmışhaliyleçokkonforlugörünüyordu.

“Mobilyalarsiziürkütmesin,”dediAşçıbaşı,“bubirotelodasıdeğil,benimüçodalıeviminbirodası,yanibanaenufakbirrahatsızlıkvermezsiniz.Aradakikapıyıkilitlerim,böyleceserbestçekalırsınız.Yarın,yeniotelçalışanıolarak,elbettekendiküçükodanızıalacaksınız.Arkadaşlarınızlagelseydiniz,hizmetlilerinortakyatakodasındayatakhazırlatırdımsiziniçin,amatekbaşınızaolduğunuzdan,birkanepedeyatmanızdagerekseburanınsizedahauygunolacağınıdüşünüyorum.Artıkuyuyundagöreviniziçingüçtoplayın.Yarıngörevinizdahapekyorucuolmayacaktır.”

“Nezaketiniziçinçokteşekkürederim.”

“Bekleyin,”dedikadın,çıkarkendurarak,“erkendenuyandırırlarşimdisizi.”Odanınyankapılarındanbirinegitti,kapıyıtıklattıve,“Therese!”diyeseslendi.

“Buyrun,AşçıbaşıHanım,”dediküçükdaktilocukızınsesi.

“Benierkendenuyandırmayagelirkenkoridordangeç,buodadabirkonukyatacak.Yorgunluktanölüyor.”BunusöylerkenKarl’agülümsedi.“Anladınmı?”

“Evet,AşçıbaşıHanım.”

“Öyleyseiyigeceler!”

“İyigecelerdilerim.”

“Sorunşuki,”diyeaçıklamayagiriştiAşçıbaşı,“birkaçyıldırhiçiyiuyuyamıyorum.Şimdikonumumdanmemnunumveaslındadertedecekbirşeyimyok.Amabendebuuykusuzluğayolaçan,eskidertleriminsonuçlarıolmalı.Sabahakarşıüçteuykuyadalarsam,nemutlubana.Amasaatbeşte,engeçbeşbuçuktayenidenişbaşıyapmamgerektiğinden,beniuyandırmakzorundakalıyorlar;zaten

olduğumdandahadasinirliolmayayımdiyede,bununözelbirdikkatleyapılmasıgerekiyor.VebeniThereseuyandırıyor.Amaartıkgerçektenherşeyibiliyorsunuz,bendebirtürlügidemiyorum.İyigeceler!”Şişmanlığınakarşınneredeysekayarcasınaodadançıkıpgitti.

Karluyuyacağınaseviniyordu,çünkügünonuçokyıpratmıştı.Rahatsızedilmedenuzunbiruykuçekmekiçindaharahatbirortamisteyemezdi.Gerçiodayatakodasıolarakdüzenlenmemişti,dahaçokbiroturmaodasıydı,yadadahadoğrusu,Aşçıbaşı’nınkabulodasıydı,Karl’ınşerefinebugeceyeözelolarakbirlavabodagetirilmişti;amayinedeKarlkendinidavetsizmisafirolarakdeğil,gereksinimleriçokiyikarşılananbiriolarakhissediyordu.Bavuludoğrudüzgüngetirilipkonulmuştuveherhaldeuzunsüredirdahagüvendeolmamıştı.İriajurluyünbirörtüserilmişolanalçak,çekmecelibirdolabınüstünde,çerçeveiçindevecamaltındaçeşitlifotoğraflarduruyordu;Karlodayıgözdengeçirirkenduruponlarabaktı.Çoğueskifotoğraflardıveağırlıklıolarakkızlarvardı;modasıgeçmiş,rahatsızelbiseleriiçinde,gevşekçeoturtulmuş,küçükamayüksekşapkalarıyla,sağelleribirşemsiyeyedayanmışhalde,seyredenedönükdursalardabakışlarınıkaçırıyorlardı.BeylerinresimleriarasındaözelliklegençbiraskerinkiKarl’ındikkatiniçekti;kepiniküçükbirmasayakoymuş,gürsiyahsaçlarıylahazıroldaduruyorduveyüzündegururluamabastırılmışbirgülüşvardı.Üniformasınındüğmelerifotoğrafınüstündesonradanaltınyaldızlakaplanmıştı.TümbufotoğraflarherhaldeAvrupa’dandı,arkataraflarındamuhtemelenaçıkçaokunabilirdidebu;amaKarlonlarıelinealmakistemedi.Bufotoğraflarburadanasılduruyorsaannesiylebabasınınfotoğrafınıdailerideodasınaöylekoymakisterdi.

Bütünvücudunugüzelceyıkadıktan,komşusuyüzündenbunuolabildiğincesessizyürütmeyeçalıştıktansonra,uykununönhazzıiçindekanepeyeboyluboyuncauzanmıştıki,birkapınınhafifçetıklatıldığınıduyargibioldu.Hangikapıolduğunuhemenanlamakmümkündeğildi,rastgelebirgürültüdeolabilirdi.Hemendetekrarlanmadı,yenidenolduğundaysaKarluyumaküzereydi.Amabununbirtıklatmaolduğunavedaktilocukızınkapısındangeldiğineartıkkuşkuyoktu.Karlparmakuçlarındakapıyagittiveherşeyekarşınyandauyuyanvarsakimseyiuyandıramayacakkadaralçakseslesordu:

“Birşeymiistiyorsunuz?”

Yanıthemenveaynıalçakseslegeldi:“Kapıyıaçarmısınız?Anahtarsizintarafınızdakikilitte.”

“Elbette,”dediKarl,“yalnızöncegiyinmeliyim.”

Kısabirsessizlikoldu,sonrakızşöylededi:“Gerekyok.Kapıyıaçıpyatağayatın,benbirazbeklerim.”

“Tamam,”dediKarlveöyledeyaptı,yalnızbirdeelektriğiaçtı.“Yataktayım,”dedisonra,sesinibirazyükselterek.Osıradaküçükdaktilocukızdakaranlıkodasındançıktı,aynenaşağıdakibürodaolduğugibigiyinikti,uyumayıbütünbusüreboyuncadüşünmemiştiherhalde.

“Çoközürdilerim,”dediveKarl’ınyattığıyerinönündebirazeğilerekdurdu,“vebenielevermeyinlütfen.Siziuzunsürerahatsızetmeyeceğim,yorgunluktanöldüğünüzübiliyorum.”

“Okadardakötüdeğil,”dediKarl,“amagiyinseydimyinededahaiyiolurdubelki.”Boğazınakadarörtülüolabilmekiçinboyluboyuncauzanmakzorundaydı,çünkügeceliğiyoktu.

“Yalnızcabirdakikakalacağımzaten,”dedikızvebirsandalyeyeeliniuzattı.“Kanepeninyanınaoturabilirmiyim?”

Karlevetanlamındabaşınısalladı.Bununüzerinekız,kanepeninokadardibineoturduki,Karlbaşınıkaldırıponabakabilmekiçinduvaradoğruçekilmekzorundakaldı.Kızınyuvarlak,düzgünbiryüzüvardı,yalnızalnıalışılmadıkbiçimdeyüksekti,amabelkidebununteknedeni,onapekyakışmayansaçtuvaletiolabilirdi.Elbisesiçoktemizveözenliydi.Solelindebirmendilisıkıpburuşturuyordu.

“Buradauzunkalacakmısınız?”diyesordu.

“Henüztambellideğil,”diyeyanıtverdiKarl,“amakalacağımıdüşünüyorum.”

“Buçokiyiolurdu,”dedikızvemendilleyüzünüsildi,“Buradaokadaryalnızımki.”

“Bunaşaşırdım,”dediKarl.“AşçıbaşıHanımsizekarşıçokcanayakın.Sizehiçdebirçalışangibidavranmıyor.Akrabaolduğunuzudüşünüyordum.”

“Ahhayır,”dedikız,“benimadımThereseBerchtold,Pomeranyalıyım.”

Karldakendinitanıttı.Bununüzerinekızonailkkezalıcıgözüylebaktı,sankiKarladınısöylemekleonabiryabancılaşmıştı.Kısabirsüresustular.Sonrakızşöylededi:“Nankörolduğumusanmayın.AşçıbaşıHanımolmasaçokdahakötüdurumdaolurdum.Eskidenoteldemutfakişlerinebakanbirhizmetçiydimvekovulmatehlikesiylekarşıkarşıyaydım,çünküağırişinüstesindengelemiyordum.Buradaçokişistenir.Birayönce,mutfaktaçalışanbirhizmetçiaşırıyorgunluktanbayıldıveondörtgünhastanedeyattı.Bendeçokgüçlüdeğilim,eskidençokacılarçektimvebuyüzdenvücudumpekgelişemedi;onsekizyaşındaolduğumaihtimalvermezsinizherhalde.Amaartıkgüçleniyorum.”

“Buradaişgerçektençokyorucuolmalı,”dediKarl.“Azönceaşağıdabirasansörcüoğlanınayaktauyuduğunugördüm.”

“Asansörcülerindurumueniyisi,”dedikız,“bahşişlerdengüzelparakazanıyorlarvesonuçtamutfaktakilergibikendileriniparalamalarıgerekmiyor.Amabirkeresindegerçektenşanslıydım,AşçıbaşıHanımbirziyafetiçinpeçeteleridüzenleyecekbirkızaihtiyaçduydu,bizmutfaktaçalışanhizmetçilerehaberyolladı,buradaböyleellikızvar,osıradabenimişimyoktuveonuçokmemnunettim,çünküpeçetelerinyerleştirilmesiniherzamaniyibilirim.Böyleceogündenberibeniyanındanayırmadıveyavaşyavaşyetiştiripsekreteriyaptı.Çokşeyöğrendim.”

“Yazacakokadarçokşeyvarmı?”diyesorduKarl.

“Ya,hemdeçok,”diyeyanıtverdikız,“muhtemelenkafanızdacanlandıramazsınız.Bugünonbirbuçuğakadarçalıştığımıgördünüz,bugünözelbirgündedeğil.Kuşkusuzsürekliyazıyazmıyorum,kenttehalletmemgerekenbirsürüişdeoluyor.”

“Kentinadıne?”diyesorduKarl.

“Bilmiyormusunuz?”dedikız,“Ramses.”

“Büyükbirkentmi?”diyesorduKarl.

“Çokbüyük,”diyeyanıtverdikız,“benorayagitmektenhoşlanmam.Amagerçektenuyumayacakmısınızartık?”

“Hayır,hayır,”dediKarl,“içerinedengirdiğinizihenüzhiçbilmiyorum.”

“Kimseylekonuşamadığımiçin.Sızlanmayısevmem;amainsanınyanındagerçektenkimsesiyoksa,sonuçtabirininonakulakvermesindenmutluoluyor.Siziaşağıdakisalondagörmüştüm,bentamAşçıbaşıHanım’ıalmayageliyordumkiosizikileregötürdü.”

“Orasıkorkunçbirsalon,”dediKarl.

“Artıkfarketmiyorumbile,”diyeyanıtverdikız.“Amateksöylemekistediğim,AşçıbaşıHanımbanaçokcanayakındavranıyor,annemolsaancakbukadarcanayakındavranırdı.Amayinedekonumlarımızarasında,onunlaserbestçekonuşamayacağımkadarbüyükbirfarkvar.Mutfaktaçalışanhizmetçilerarasındaeskideniyiarkadaşlarımvardı;amaepeydirartıkburadadeğiller,yenikızlarıdapektanımıyorum.Sonuçtabazenbanaöylegeliyorki,şimdikiişimbeniöncekindendahaçokyoruyor;amaöncekikadarbileyerinegetiremiyorumonu,AşçıbaşıHanımdasırfacıdığındanbeniburadatutuyor.Sonuçta,sekreterolmakiçingerçektendahaiyibiröğrenimgörmüşolmakgerek.Bunusöylemekgünah;amaaklımıkaçırmaktankorkuyorumsıksık.Tanrıaşkına,”dedibirdençokdahaçabukveKarlelleriniyorganınaltındatuttuğundanalelaceleonunomzunuyakaladı.“AmaAşçıbaşıHanım’abukonudateksözetmeyin,yoksagerçektenbittimdemektir.İşimyüzündenbaşınaaçtıklarımdışındadaüzüntüverirsemona,bugerçektenbardağıtaşıransondamlaolur.”

“Gayettabiihiçbirşeysöylemeyeceğimona,”diyeyanıtladıKarl.

“İyiöyleyse,”dedikız,“hemkalınburada.Kalsanızsevinirdim,sizuygunbulursanızbirbirimizinyanındaolurduk.İlkgördüğümansizegüvenduydum.Yinede–düşünün,nekadarkötüyüm–AşçıbaşıHanım’ınsizibenimyerimesekreteryapabileceğindenvebenikovabileceğindendekorktum.Sizaşağıda,bürodaykenbenuzunsüretekbaşımaoturduğumsıradakonuyuenineboyunadüşündüm;işlerimidevralmanızçokiyibileolurdu,çünküsizkesindahaiyianlarsınızonlardan.Kenttehalledilmesigerekenleriyapmakistemezseniz,buişbendekalabilirdi.Amaonundışındamutfaktamutlakaçokdahayararlıolurdum,özelliklegücümdebirazarttığıiçin.”

“Düzenlemeyapıldı,”dediKarl,“benasansörcüolacağım,sizdesekreterkalacaksınız.AmaAşçıbaşıHanım’aplanlarınızlailgilienufakbirşeybelliederseniz,bendebugünbanasöylediğinizdiğerşeyleri,nekadarüzülsemde,onaanlatırım.”

BukonuşmatarzıTherese’yiokadarçoktelaşlandırdıki,kendiniyatağaattıveinleyerekyüzünüyorganagömdü.

“Hiçbirşeyanlatmam,”dediKarl,“amasizdebirşeysöylememelisiniz.”

Artıkbütünüyleyorganınaltındasaklıkalamazdı,kızınkolunuokşadıbiraz,onasöyleyebileceğidoğrudürüstbirşeybulamadı;tekdüşündüğü,buradaacıbiryaşamolmasıydı.Sonundakızenazından,ağladığınautanacakkadarsakinleşti,Karl’ateşekküredercesinebaktı,sabahuzunuzunuyumasıiçinonuiknaettivezamanbulursasaatsekizedoğruyukarıçıkıponuuyandıracağınasözverdi.

“Uyandırmakonusundaçokbeceriklisinizzaten,”dediKarl.

“Evet,bazışeylerelimdengelir,”dedikız,vedaolarakeliniyumuşakbirhareketleyorganınüzerindegezdirdiveodasınakoştu.

ErtesigünKarl,görevinehemenbaşlamaktaısraretti,oysaAşçıbaşıogünRamses’igezmesiiçinonaizinvermekistedi.AmaKarlbununiçindahafırsatçıkacağını,şimdikendisiiçinenönemlişeyinişebaşlamakolduğunuaçıkçabelirtti,çünkübaşkabirhedefeyönelikbirişi,Avrupa’dafaydasızyereyarıdakesmiştiveenazındanbecerikligençlerindoğalbirsonuçolarakdahayüksekbirmevkiyeyaklaştıklarıbiryaştaasansörcülüğebaşlıyordu.Asansörcülüğebaşlamasısonderecedoğruydu;amaözellikleaceleetmesigerektiğidebirokadardoğruydu.Bukoşullardakentigezmekonahiçzevkvermeyecekti.Therese’ninonudavetettiğikısagezintikonusundabilekararsızdı.SıkıçalışmazsasonununDelamarcheveRobinsongibiolabileceğidüşüncesindenbirtürlükurtulamıyordu.

Otelterzisinde,asansörcüüniformasıonunüzerindeprovaedildi;altınyaldızlıdüğmelervesırmalarlaüniformadışarıdançokgörkemliydi,amaKarlonugiyerkenyinedebirazürperdi,çünküözellikleceketinkoltukaltlarısoğuk,sertveonukendisindenöncegiymişasansörcülerinteriyleıslaktı,kurumasıolanaksızgibiydi.AyrıcaüniformanınönceliklegöğüskısmıKarliçinözelolarakgenişletilmeliydi,çünkümevcutontaneninhiçbirişöyleböyledeolsauymadı.Buradagerekliolandikişişineveustanınkılıkırkyarmasınakarşın–teslimedilenüniformaikikezonunelindenatölyeyiboyladı–herşeyneredeysebeşdakikaiçindehallolmuştu,Karldadaracıkpantolonveustanınkesinlikletersiniiddiaetmesinekarşın,çoksıkanbirceketleatölyedenayrıldı;ceketinsanısüreklisolukalıştırmalarıyapmayayöneltiyordu,çünküinsanhâlâsolukalıpalmadığınıgörmekistiyordu.

Sonra,emrindeçalışacağıPersonelMüdürü’nünhuzurunaçıktı;herhaldekırklıyaşlardaolaninceuzun,yakışıklıbiradamdı,burnukocamandı.Enufakbirsohbetebilegirişecekzamanıyoktu,zilçalıpbirasansörcüyüçağırdı,tesadüfentamdaKarl’ındüngörmüşolduğuçocuktubu.PersonelMüdürüonayalnızcaönadıGiacomo’ylahitapetti,Karlbuadıancaksonradanöğrendi,çünküİngilizcesöylenişteanlaşılmıyordu.Buoğlan,asansörcülüğünpüfnoktalarınıKarl’agöstermeklegörevlendirildi;amaokadarutangaçveaceleciydiki,zatentemeldegösterilecekçokazşeyolsada,Karlbuazşeyibileondanöğrenemedi.Giacomo’nunkızgınolduğudakesindi,çünkübellikiKarlyüzündenasansörcülüğübırakmakzorundakalmışveodahizmetçilerininyardımcılığınagetirilmişti;gizlituttuğubirtakımdeneyimleryüzündenbuişonaonurkırıcıgeliyordu.Karl’ıönceliklehayalkırıklığınauğratanşey,birasansörcününasansörünmekanizmasıylaolanilişkisinin,düğmeyekolaycabasarakonuhareketettirmektenöteyegeçmemesiydi;öteyandanmakinedekionarımlariçinyalnızcaotelinteknisyenlerikullanılıyordu,örneğinGiacomoasansördealtıaydırçalışıyorolmasınakarşınnebodrumdakimakineyinedeasansörüniçindekimekanizmayıkendigözleriylegörmüştü;oysa,açıkçabelirttiğigibi,çoksevinirdibuna.Genelolaraktekdüzebirgörevdi,vardiyalıolarakgündüzvegeceyapılanonikisaatlikmesaiyüzündenöyleyorucuyduki,Giacomo’nundediğinegöre,birkaçdakikaayaktauyunamazsadayanılırgibideğildi.Karlbununüzerinehiçbirşeysöylemedi;amatamdabuhünerininGiacomo’yuyerindenetmişolduğunuanladı.

SorumluolacağıasansörünyalnızcaenüstkatlariçinayrılmışolmasınımemnuniyetlekarşıladıKarl,böylecezorbeğenenzengininsanlarlabiralıpvereceğiolmayacaktı.Buradabaşkayerlerdekikadarçokşeyöğrenilemeyeceğidedoğruyduveyalnızcabaşlangıçiçiniyibirişti.

DahailkhaftadansonraKarl,göreviçinbiçilmişkaftanolduğunuanladı.Asansörününpirinçaksamıtertemizdi,diğerotuzasansörünhiçbirionunlaboyölçüşemezdi;aynıasansördegörevyapanoğlan

daçalışkanlıktaKarl’ıntırnağıkadarolsaydıveuyuşukluğuylaKarl’ınçalışkanlığınınarkasınasığınmasaydı,asansörbelkidepırılpırılolurdu.Renelladında,doğmabüyümebirAmerikalıydı,koyurenkgözlerivepürüzsüz,birazçökükyanaklarıylakendinibeğenmişbiroğlandı.Şıkbirtakımelbisesivardı,görevbaşındaolmadığıakşamlarbunugiyiphafifbirparfümsürerekkentekoştururdu;arasıraKarl’dan,akşamlarıonunyerinebakmasınıricaederdi,çünküailevimeseleleriçingitmesigerekiyordu;dışgörünüşününböylebahanelerinhepsineaykırıkaçmasınıpekumursamazdı.YinedeKarlonusevimlibuluyorduveRenell’inböyledışarıçıkmadanöncetakımelbisesiyleaşağıda,asansörünoradakarşısındadurması,eldivenleriniparmaklarınageçirirkenküçükbirbahaneuydurması,sonradakoridordangeçipgitmesihoşunagidiyordu.AyrıcaKarlonunyerinebakmaklayalnızcabiriyiliktebulunmakistiyordu,kendindenyaşçabüyükbirmeslektaşınakarşıbaşlangıçtagayetdoğalgörünsede,süreklibiruygulamaolmayacaktıbu.Çünküasansörleboyunainipçıkmanınyeterinceyorucuolduğunakuşkuyoktu,hattaakşamsaatlerindeneredeysehiçkesilmiyordu.

ÇokgeçmedenKarl,asansörcülerdenbeklenenkısa,yerlerekadareğilmelerideöğrendi;bahşişihavadaykenkapıyordu.Bahşişyelekcebindegözdenkayboluyordu,hiçkimsedeonunyüzifadesinden,bahşişinbüyükmü,küçükmüolduğunuanlayamazdı.Hanımlarakapıyıbirazcentilmenceaçıyorveonlarınardındanyavaşçaasansöreatlıyordu;etekleri,şapkalarıveoralarındanburalarındansarkansüsleriyüzündenhanımlarerkeklerdendahaduraksayarakgiriyorlardıiçeri.İnişçıkışsırasında,engözebatmayacakbiçimdekapınındibinde,sırtıyolcularınadönükhaldeduruyorvevarışânındaasansörünkapısınıansızın,yinedeinsanlarıkorkutmadanyanadoğruitmekiçinkolututuyordu.Yolculuksırasındaseyrekolarakbirisiomzunavurupherhangibirkonudaküçükbirbilgialmakistiyordu,ozamanKarlbunubekliyormuşçasınaaceleylearkasınadönüyorveyükseksesleyanıtveriyordu.Birçokasansörolmasınakarşın,özellikletiyatronunkapanmasındanyadabelirlieksprestrenleringelmesindensonragenellikleöylebirkalabalıkoluşuyorduki,müşterileriyukarıyabırakırbırakmazyenidenhızlaaşağıiniporadabekleyenlerialmasıgerekiyordu.Asansörkabinindengeçenbirtelhalatıçekerekalışıldıkhızıartırmaolanağıdavardı,nevarkiasansöryönetmeliğiyleyasaklanmıştıveüsteliktehlikeliydi.Karlyolcularlagiderkenbunuaslayapmıyorduzaten;amaonlarıyukarıyabıraktığındaveaşağıdabaşkalarıbeklerkenhiçbirşeydençekinmiyorvegüçlü,uyumluhamlelerlebirtayfagibihalatlauğraşıyordu.Ayrıcabunuöbürasansörcülerindeyaptığınıbiliyor,yolcularınıbaşkaoğlanlarakaptırmakistemiyordu.Buradaoldukçaalışıldıkolduğuüzere,uzuncabirsüreoteldekalankimimüşteriler,Karl’ıkendiasansörcüleriolaraktanıdıklarınıarasırabirgülümsemeylegösteriyorlardı;Karlbugösterilenyakınlığıciddibiryüzle;amasevesevekabulediyordu.Bazen,trafikbirazazaldığında,özelküçükgörevlerdealabiliyordu;örneğin,odasınakadarzahmetetmekistemeyenbirotelmüşterisine,odasındaunuttuğuküçükbirşeyigetiriyordu;böyleanlardaonaözelliklebildikgelenasansörletekbaşınayukarıçıkıyor,hiçgörmediği,çoğunluklatuhafşeylerinetraftadurduğuyadaaskılardansarktığıyabancıodayagiriyor,yabancıbirsabunun,birparfümün,birgargaranınkarakteristikkokusunualıyorveenufakbirbiçimdeoyalanmadan,çoğunluklabelirsizverilerekarşınbulduğunesneylegeridönüyordu.Dahabüyükgörevleralamadığınaçoğunluklaüzülüyordu,buişleriçinözeluşaklarvebisikletli,hattamotosikletliulaklarvardı.AncakodalardanyemekyadaoyunsalonlarınabirşeygönderileceğizamanKarl,uygunbirfırsattakullanılabiliyordu.

Onikisaatlikmesaidensonraüçgünboyuncaakşamsaataltıda,sonrakiüçgünsabahaltıdapaydosettiğindeöyleyorgunoluyorduki,kimseyleilgilenmedendoğrudandoğruyayatağınagidiyordu.Yatağıasansörcülerinortakyatakhanesindeydi,belkideKarl’ınilkakşamsandığıkadarnüfuzluolmayanAşçıbaşıHanım,onaözelodasağlamakiçinuğraşmıştıgerçi,herhaldebunubaşarırdıda,

amaKarlbununnasılzorluklarayolaçtığınıveAşçıbaşı’nınnasılsıksıkamiriyle,oçokmeşgulPersonelMüdürü’ylebukonuyüzündentelefonlaştığınıgördüğünden,bundanvazgeçtiveaslındakendisiçalışmadaneldeettiğibirayrıcalıkyüzündendiğeroğlanlartarafındankıskanılmakistemediğineişaretederekvazgeçişindeciddiolduğunaAşçıbaşı’nıiknaetti.

Buyatakhanesakinbiryatakodasıdeğildikuşkusuz.Kalanlarınherbirionikisaatlikboşzamanınıyemek,uyumak,eğlenmekveekişyapmakgibideğişikşeylereböldüğünden,yatakhanedesüreklibüyükbirhareketlilikvardı.Bazılarıuyuyorvehiçbirşeyduymamakiçinyorganıbaşınaçekiyordu;yinedebiriuyandırılırsadiğerlerininbağrışmasınıbastıraraköyleöfkeylehaykırıyorduki,gerikalaniyiuykuculardadayanamıyorlardı.Hemenheroğlanınpiposuvardı,bununlabirtürlüksesahipolunuyordu,Karldabirtaneedinmiştiveçokgeçmedenondanhoşlanıroldu.Ancakgörevbaşındapipoiçmeyeizinyoktu,bununsonucuolarak,yatakhanedeherkesuyumadığısürecepipoiçiyordu.Dolayısıylaheryatakkendidumanbulutununveherşeygenelbirsisiniçindeduruyordu.Aslındaçoğunluğuntemeldehemfikirolmasınakarşın,gecesalonununyalnızcabirucundaışıkyakmakbirtürlühayatageçirilemiyordu.Buöneriuygulansaydı,ozamanuyumakisteyenlerbunusalonunbiryarısınınkaranlığında–kırkyataklıbüyüksalondu–rahatçayapabilir,busıradadiğerleriaydınlıkbölümdezaratabiliryadakâğıtoynayabilirveışıkgerektirenherişlerinihalledebilirlerdi.Yatağısalonunaydınlıkyarısındabulunanbiriuyumakistersekaranlıktakiboşyataklardanbirineyatabilirdi;çünküherzamanyeterinceboşyatakolurduvekimseyatağınınbirbaşkasıtarafındanböylegeçicibirbiçimdekullanılmasınakarşıçıkmazdı.Amabudüzenlemeyeuyulanhiçbirgeceyoktu.Örneğinsürekliikikişiçıkıyordu,birazuyumakiçinkaranlıktanyararlandıktansonra,yataklarındaaralarınakoyduklarıbirtahtanınüstündekâğıtoynamakistiyorducanları;elbetteuygunbirelektriklambasınındüğmesiniçeviriyorlar,bunungözalanışığıonadönükuyuyanlarıyerlerindensıçratıyordu.Gerçibirazdahasağasoladönüyorlar;amaensonunda,kendilerigibiuyandırılmışkomşularıylayeniaydınlıktabiroyunoynamaktanbaşkayapacakdahaiyibirşeybulamıyorlardı.Veelbettetümpipolardayenidentütüyordu.Nepahasınaolursaolsunuyumakisteyenlerdevardıkuşkusuz–Karlçoğunluklaonlarınarasındaoluyordu–başlarınıyastığakoymakyerine,onuyastıklaörtüyoryadasarmalıyorlardı;amayankomşugörevdenöncekenttebirazeğlencearamakiçingeceninköründekalkarsa,kendiyatağınınbaşucunakonulmuşleğendeyüksekseslevesusıçratarakyıkanırsa,çizmelerinipaldırkültürgiymeklekalmayıpayaklarınıyerevurarakçizmeleriayaklarınadahaiyigeçirmekisterse–Amerikançizmebiçiminekarşınhemenhepsininçizmeleridardı–sonundada,kılıkkıyafetindeküçükbireksikolduğundan,çoktanuyanmışolanarkadaşınınonunüzerinesaldırmakiçinaltındabeklediğiyastığıkaldırırsa,insanuyumayanasıldevamederdiki?Amahepside,sporalıştırmalarıiçinhiçbirfırsatıkaçırmakistemeyensporcukişilervegenç,çoğunluklagüçlüdelikanlılardı.Veinsangece,uykununortasındabüyükbirgürültüyleuyanıpayağafırlarsa,yerdeyatağınınyanındaikiboksörveçiğışıktaetraftakibütünyataklardadongömlekduranuzmanlargöreceğindeneminolabilirdi.BirkeresindeböylegeceyapılanbirboksmaçındanötürüuyananKarl’ınilkgördüğüşey,dövüşenoğlanlardanbirininburnundanakanvekimsebirşeyyapamadanbütünyataktakımınayayılankanolmuştu.Karlsıksıkneredeyseonikisaatintamamınıbirkaçsaatuyumayaçalışarakgeçiriyordu.Oysadiğerlerinineğlencelerinekatılmakonaçokcazipgörünüyordu;amadiğerlerininhepsiyaşamlarındaondanbiradımöndebulunuyordu,kendisinindahaçokçalışarakvebazışeylerdenfedakârlıkederekarayıkapatmasıgerekiyorgibigeliyorduonahep.Yaniherşeydenönceişiyüzündenuykuyaçokönemvermesinekarşın,yatakhanedekikoşullardanneAşçıbaşı’nanedeTherese’yeyakınıyordu,çünkübirincisi,ciddianlamdayakınmadangenelolarakbütünoğlanlarbukonudazorlukçekiyorlardı,ikincisi,yatakhanedeçektiğiişkence,Aşçıbaşı’nınellerindenminnetlealdığıasansörcülükgörevininzorunlubirparçasıydı.

Haftadabirkerevardiyadeğişimindeyirmidörtsaatboşzamanıvardı,bununbirbölümünü,Aşçıbaşı’nabir-ikiziyaretyapmakveTherese’ninkıtboşzamanınauyarakonunlaherhangibiryerde,birköşede,birkoridordaveancaknadirenkızınodasındakaçamakkonuşmalaryapmakiçinkullanıyordu.Bazenkızınkenttehalletmesigerekenişlerdeonaeşlikdeediyordu,bunlarınhepsininçokaceleyerinegetirilmesigerekiyordu.Ozaman,Karl’ınelindekızınçantası,enyakınmetroistasyonunakoşturuyorlardı;trenhiçbirdirençlekarşılaşmadankaptırıpgidiyormuşgibiyolculukkaşlagözarasındabitiyordu;trendeniniponlaraçokyavaşgelenasansörübeklemekyerine,basamaklarıpaldırküldürçıkıyorlardı;caddelerinyıldızbiçimindebirbirindenuzaklaştığıbüyükmeydanlarbeliriyorveheryöndendümdüzakantrafikbirkargaşayaratıyordu;amaKarlveTheresebirbirlerinesokulupçeşitlibürolara,çamaşırhanelere,depolaravedükkânlarakoşturuyorlardı;telefonlakolayhalledilemeyecek,üstelikpeksorumlulukistemeyensiparişleryadaşikâyetleriniletilmesigerekiyordu.Thereseçokgeçmeden,Karl’ınyardımınınazımsanmayacakölçüdeolduğunu,genelliklebirçokşeyebüyükbirhızgetirdiğinifarketti.Normaldesıksık,işibaşındanaşkındükkâncılarınonudinlemesinibeklediğihalde,Karlyanındaykenhiçbeklemesigerekmiyordu.Karltezgâhayaklaşıyorveişeyarayanadekparmaklarıylatıklatıyordu;hâlâbirazabartılıolan,yüzsesarasındankolaycaduyulanİngilizcesiyleinsanduvarlarınınüzerindensesleniyordu;veenuzunsalonlarınderinliklerineküstahçaçekilmişolsalarda,insanlaraçekinmedenyaklaşıyordu.Bunukibirdenyapmıyorduvehertürlüdirenişisaygıylakarşılıyordu;amaonaçeşitlihaklartanıyangüvenlibirkonumdahissediyordukendini,OtelOccidentalhafifealınacakbirmüşterideğildivesonuçolarakTherese,işkonusundadeneyimliolmasınakarşınyardımamuhtaçtı.

“Herzamanbenimlegelin,”diyordubazen,altındanözellikleiyikalktıklarıbirgirişimdendönerlerkenmutluluklagülerek.

Karl,Ramses’tekaldığıbirbuçukayboyuncayalnızcaüçkezuzuncabirsüre,birkaçsaatliğine,Therese’ninküçükodasındabulundu.ElbetteAşçıbaşı’nınherhangibirodasındandahaküçüktü,içindekiazsayıdaeşyayalnızcapencereninkenarınayığılmışsayılırdı;amaKarl,yatakhanedekideneyimlerinden,insanınkendineait,nispetensakinbirodasıolmasınındeğerinianlıyorduveaçıkçaifadeetmesede,Thereseonun,odasınıbeğendiğinifarkediyordu.Karl’dansakladığısırlaryoktu,oilkakşamkiziyaretindensonraondansırsaklamasıdamümkündeğildizaten.Evlilikdışıbirçocuktu,babasıinşaatlardaustabaşıolarakçalışıyorduveanneyleçocuğuPomeranya’danyanınaaldırtmıştı;amasankibununlagöreviniyerinegetirmişgibi,yadaiskeledekarşıladığıçökmüşkadındanvezayıfçocuktanbaşkainsanlarbeklemişgibi,onlarıngelmesindenkısasüresonrahiçaçıklamayapmadanKanada’yagöçetmişti,geridekalanlardaondannebirmektupnedebaşkabirhaberalmamışlardı;birbakımaşaşırılmayacakbirşeydibu,çünküinsanlarınkitlelerhalindeyaşadığıNewYork’undoğumahallelerinde,bulunmayacakbiçimdekaybolmuşlardı.

BirkeresindeTherese–Karlonunyanındapencereninönündedurmuş,caddeyebakıyordu–annesininölümündensözetti.Annesiylekendisininbirkışakşamı–osıralarbeşyaşlarındaolabilirdi–bohçalarınıalıpuyuyacakbiryerbulmakiçincaddelerdenasılkoştuklarınıanlattı.Annesininönceonunasılelindentutupgötürdüğünü–tipivarmışveilerlemekkolaydeğilmiş–sonundaannesinineligevşemişvedönüponabakmadanTherese’yibırakmış;Thereseannesinineteklerineyapışmakiçinçabagöstermiş.Sıksıktökezlemişvehattadüşmüş;amaannesiçıldırmışgibiymişvedurmamış.Uzun,dümdüzNewYorkcaddelerindekibutipilerdeyokmu!KarlhenüzNewYork’unkışınıgörmemişti.İnsanrüzgârakarşıyürürse,rüzgârdagirdapgibidönüyorsa,biranbilegözleraçılamaz,rüzgâryüzdekikarısürekliöğütür,insankoşsadailerleyemez,ümitsizbirdurumdadır.Birçocukelbetteyetişkinleregöreavantajlıdır,rüzgârınaltındangeçerveherşeyonubirazsevindirir.

YaniozamanlarTheresedeannesinitamanlayamamıştı;oakşam–dahaçokküçükbirçocuktu–annesinekarşıdahaakıllıdavranmışolsaydı,annesininböyleyürekparçalayıcıbirbiçimdeölmekzorundakalmayacağındanadıgibiemindi.Annesiosıralarikigündürişsizmiş,beşparalarıkalmamış,ağızlarınabirlokmakoymadangünüaçıktageçirmişler,bohçalarındakiişeyaramazpaçavralarıoradanorayasürüklüyorlarmış;belkidebatılinançtan,atmayacesaretedemiyorlarmışbunları.Ertesisabahiçinannesinebirinşaattaişvaatedilmiş;amaannesi,Therese’yebütüngünaçıklamayaçalıştığıgibi,buuygunfırsatıdeğerlendiremeyeceğindenkorkuyormuş,çünkükendisiniölesiyeyorgunhissediyormuş,dahasabahsokaktaöksürürkenağzındançokkangelmişveyoldangeçenleriürkütmüş;teközlemisıcakbiryeregidipdinlenmekmiş.Tamdaoakşamküçükbiryerbulmakmümkünolmamış.Yinedebirazolsunhavadankorunabileceklerikapıgirişindenkapıcıtarafındankovulmamışlarsa,darvebuzgibikoridorlardankoşarakgeçmiş,yüksekkatlaraçıkmış,avlularındartaraçalarınınçevresindendolanmış,şuursuzcakapılarıçalmışlar,birkeresindekonuşmayacesaretedememiş,sonrakarşılarınaherçıkanayalvarmışlar,bir-ikikeredeannesisoluğukesilipsakinbirmerdiveninbasamağınaçökmüş,neredeysekarşıkoyanTherese’yikendineçekmişvedudaklarınıacıylabastırarakonuöpmüş.İnsanbunlarınsonöpücüklerolduğunusonradananlayıncanekadarzavallıbiryumurcakdaolsabunungörmeyecekkadarkörolabildiğineinanamıyormuş.Önündengeçtikleribazıodalarda,boğucuhavayıdışarısalmakiçinkapılaraçılmışmışvebiryangındankaynaklanıyorgibiodayıdoldurandumanbulutununiçindenherhangibirininsiluetiöneçıkıyormuş;kapınıniçindeduruyorveyasessizvarlığıylayadakısabirsözle,sözkonusuodadabarınmalarınınmümkünolmadığınıgösteriyormuş.Thereseşimdigeriyebakıncaannesiyalnızcailksaatlerdeciddiolarakbiryeraradıgibigeliyormuş,çünkügeceyarısınıgeçtiktensonraartıkkimseylekonuşmamış,oysakısaaralarlaşafağakadarkoşturmayıbırakmamışvenegirişnededairekapılarınınkapatıldığıbuevlerdehephayatvarmışveadımbaşıinsanlararastlanıyormuş.Elbetteonlarıhızlailerigötürenbirkoşmadeğilmişbu,annesininelindengelençabayıgöstermesiymişvegerçektepekâlâbirsürünmedeolabilirmiş.Therese,geceyarısındansabahsaatbeşekadaryirmimi,ikimi,yoksayalnızcabirevemigirdiklerinidebilmiyormuş.Buevlerinkoridorlarıkurnazcaplanlaragöreyerdenkazanmakiçinyapılmışmış;amakolaycayönbulmakgözönünealınmamışmış;aynıkoridorlardanokadarsıkgeçmişlerki!Therese,hiçsonugelmeyecekgibiaradıklarıbirevinkapısındantersyüzüçıktıklarınıhayalmeyalanımsargibiymiş;amaaynızamanda,sokaktahemengeriyedönüpyenidenbuevedaldılargibigeliyormuş.Bazenannesitarafındanelindentutularak,bazenkendisionatutunarak,küçükbiravuntusözüolmadansürüklenmekçocukiçinelbetteakılalmazbiracıymış;ozamankiakılsızlığıylabütünbunlarıntekaçıklaması,annesininondankaçmakistemesigibigörünmüş.BunedenleTherese,annesionubirelindentutsabile,neolurneolmazdiyeöbüreliyleannesinineteklerinedahabirsıkıyapışıyorvedurupdurupağlıyormuş.Önlerindemerdivenipaldırküldürçıkan,arkalarındahenüzgörülmedenmerdiveninbirdönemecininarkasındangelen,koridorlardabirkapınınönündebirbirleriylekavgaedenvekarşılıklıolarakbirbirleriniodayaiteninsanlarınarasındabırakılmakistemiyormuş.Sarhoşlarboğuksesleşarkısöyleyerekevdedolaşıyormuş,neysekiannesiböyleitişipkakışangruplarınarasındanTherese’ylebirliktesıyrılıpgeçiyormuş.Artıkpekdikkatedilmeyenvekimseninilledehakkınıaramadığıgeceningeçsaatlerinde,sahipleritarafındankiralanangenelyatakhanelerdenbirinesıkışabilirlermişenazından,bazılarınınönündengeçmişler;amaTheresebuiştenanlamıyormuş,annesiiseartıkhuzuraramıyormuş.Sabah,güzelbirkışgünününbaşlangıcında,ikisidebirevinduvarınayaslanmışveoradabelkibirazuyumuş,belkiyalnızcaaçıkgözlerinietrafadikmiş.Therese’ninbohçasınıkaybettiğianlaşılmış,annesideTherese’yidikkatsizliğindenötürücezalandırmakiçindövmeyekoyulmuş;amaTheresedayağıduymamışvehissetmemiş.Sonra,canlanansokaklardanyürümeyedevametmişler,annesiduvarınkenarındaymış,birköprüyegelmişler,annesieliylekorkuluktankırağıyısıyırmış;vesonunda,annesininosabahiçinçağrıldığı

inşaatavarmışlar,ozamanTheresebunukabullenmiş,bugünseanlamıyormuş.Annesi,Therese’yebeklemesiniyadagitmesinisöylememiş,Theresedebunubeklemebuyruğuolarakalgılamış,çünkükendiisteğineenuygunubuymuş.Böylecebirtuğlayığınınınüstüneoturmuşveannesininbohçasınındüğümünüaçmasını,renklibirkumaşparçasınıçıkarmasınıvebütüngeceboyuncataktığıbaşörtüsününüzerinesarmasınıizlemiş.Therese,annesineyardımetmeyidüşünemeyecekkadaryorgunmuş.Annesi,normaldeyapıldığıgibigeldiğinişantiyeyebildirmedenvekimseyebirşeysormadanbirmerdivenitırmanmış,sankihangiişinonaayrıldığınıbiliyormuş.Theresebunaşaşırmış,çünkükadınyamaklar,alışılmışolduğuüzereyalnızcaaşağıdakireçsöndürmekle,tuğlalarıbirbaşkasınauzatmaklavebaşkabasitişlerleuğraşırlarmış.Buyüzden,annesininogündahaiyiparagetirecekbirişçıkarmakistediğinidüşünmüşvebaşınıkaldırıponabakarakuykuluuykulugülümsemiş;inşaathenüzyükselmemişmiş,ancakzeminkatakadarmış,yinedeinşaatıngerisiiçinkurulanyüksekiskelelermavigöğeuzanıyormuş,nevarkidahabağlantıkalaslarıyokmuş.Yukarıdaannesi,tuğlaüstünetuğlakoyanvehernedenseonunlakonuşmayanduvarcılarınetrafındanustalıkladolanmış,korkulukgörevigörenbirtahtaperdeyenarineliyledikkatletutunuyormuş,Thereseiseaşağıdauykusersemliğiylebuustalığıhayretleizliyormuşveannesinincanayakınbirbakışınıyakaladığınısanmış.Amaosıradaannesiküçükbirtuğlayığınınagelmiş,parmaklıkvemuhtemelenyoldaoradabitiyormuş;amaannesidurmamış,tuğlayığınınınüzerineyürümüş,ustalığınıyitirmişgibiymiş,tuğlayığınınıdevirmişveonunüzerindenaşağıdüşmüş.Peşindenbirsürütuğlayuvarlanmışvesonunda,epeybirsüresonra,biryerlerdenağırbirkalaskopmuşveçatırtıylaonunüzerineçökmüş.Therese’ninannesiyleilgilianımsadığısonşey,onunPomeranya’dangelmekarelieteğiiçinde,birbirindenayrılmışbacaklarlaöyleceyatması,üstündedurankabakalasınonuneredeyseörtmesi,insanlarınheryöndenkoşturupgelmesiveinşaatınyukarısındanbiradamınaşağıyaöfkeylebirşeylerbağırmasıymış.

Thereseanlatmayıbitirdiğindegeçolmuştu.Normaldealışkınolmadığıkadarayrıntılıanlatmış,herbiritekbaşınagöğeuzananiskeledireklerininbetimlenmesigibisıradanyerlerdedegözlerindeyaşlarladurmakzorundakalmıştı.Ozamanlarmeydanagelenherküçükşeyişimdi,onyılsonra,tamolarakanımsıyordu;annesininyukarıda,yarıbitmişzeminkatındakigörüntüsüTherese’ninonunyaşamıylailgilisonanısıolduğundanvebunuarkadaşınahiçdeaçıkseçikaktaramadığından,anlatmayıbitirdiktensonrabirkezdahaorayadönmekistedi;amakalakaldı,yüzünüellerinegömdüveteksözdahaetmedi.

AmaTherese’ninodasındadahaneşelizamanlardaoluyordu.DahailkziyaretindeKarloradaticariyazışmalarlailgilieğiticibirkitapgörmüşvericaedereködünçalmıştı.Aynıandakararverilmişti:KarlkitaptakiödevleriyapacakveküçükişleriiçingerektiğikadarıylakitabıbaştansonaincelemişolanTherese’yebunlarıkontrolettirecekti.BundansonraKarlbütüngeceboyunca,kulaklarındapamuk,aşağıdayatakhanedekiyatağında,değişiklikolsundiyeolasıherpozisyondayatarakkitabıokuduveuzunbirdemirbaşlistesiniçokpratikhazırlayıpderlitopluteslimettiğiiçinAşçıbaşı’nınödülolarakkendisinearmağanetmişolduğudolmakalemle,ödevleriküçükbirdefterekaraladı.Diğeroğlanlarınverdiğiçoğurahatsızlığıiyiyeçevirmeyibaşardı,İngilizdilindeonlardanhepküçükönerileristedi,onlardasonundabundanyoruluponurahatbıraktılar.Sıksık,diğerlerininmevcutdurumlarıylasonderecebarışıkolmalarına,budurumungeçiciözelliğini–yirmiyaşındanbüyükasansörcüleregözyumulmuyordu–hiçhissetmemelerine,ilerikimeslekleriyleilgilikararvermezorunluluğunugörmemelerineveKarlörneğinekarşınçokçokdedektifhikâyelerindenbaşkabirşeyokumayarakbupisveyırtıkpırtıkkitaplarıyataktanyatağauzatmalarınaşaşıyordu.BuluştuklarındaThereseödevlerieninceayrıntısınakadardüzeltiyordu;sonuçtatartışmalıgörüşlerortayaçıkıyor,KarltanıkolarakNewYorklubüyükprofesörüönesürüyordu;amaTherese’nin

gözündeprofesör,asansörcüleringramerleilgiligörüşlerikadarazdeğertaşıyordu.Kız,dolmakalemiKarl’ınelindenalıyorveyanlışlığındaneminolduğuyerinüstünüçiziyordu,Karliseböylekuşkuludurumlarda,konugenellikleTherese’dendahayüksekbirotoriteninkarşısınaçıkarılamayacakolmasınakarşın,işisağlamabağlamakiçinTherese’ninçizdiklerininüzeriniyenidençiziyordu.Nevarki,bazenAşçıbaşıgeliyorveherzamanTherese’denyanakararveriyordu,budakanıtsayılmazdı,çünküThereseonunsekreteriydi.AmaAşçıbaşıaynızamandagenelbirbarışdasağlıyordu,çünküçaypişiriliyor,hamurişlerialınıpgetiriliyorveKarl,Avrupa’dansözetmekzorundakalıyordu,nevarkiAşçıbaşıbirçokkezsözünükesiyor,boyunasorularsorarakşaşırıpkalıyordu,böyleceoradaçokşeyinnispetenkısazamandatemeldendeğişmişbulunduğunuveKarl’ınyokluğundanbuyanadaherhaldeneçokşeyindeğiştiğinivesüreklideğişmekteolduğunuKarl’aanımsatıyordu.

Karl,Ramses’egelelibiraykadarolmuştuki,birakşamRenell,yanındangeçerkenotelinönündeDelamarcheadındabiradamınkendisiylekonuştuğunuveKarl’lailgilisorularsorduğunusöyledi.Renellbirşeylerisaklamakiçinnedengörmemişvegerçeğeuygunolarak,Karl’ınasansörcüolduğunu,amaAşçıbaşıonukoruduğundançokdahabaşkagörevleralmaolasılığınınbulunduğunuanlatmış.Karl,Delamarche’ınRenell’enekadardikkatlidavranmışolduğunufarketti,hattaRenell’ioakşamiçinortakbirakşamyemeğinedavetetmişti.

“Ben,Delamarchedefterinikapattım,”dediKarl,“sendeonakarşıgözünüdörtaç!”

“Benmi?”dediRenell,gerindiveaceleyleuzaklaştı.Oteldekiensevimlioğlandıvediğeroğlanlararasındadolaşan,kiminçıkardığıbilinmeyensöylentiyegöre,uzunzamandıroteldekalanseçkinbirhanımtarafındanasansördeöpücüklereboğulmuştu.Söylentiyibilenbiriiçin,dışgörünüşündenböylebirdavranışıenufakbirbiçimdesezdirmeyenokendindeneminhanımısakin,hafifadımları,zariftülleri,sıkıkorselibeliyleönündengeçipgiderkengörmeninmutlakabüyükbircazibesivardı.Hanımbirincikattakalıyordu,Renell’inasansörüdeonunkideğildi;amadiğerasansörleroaniçindoluysaböylemüşterilerinbaşkabirasansörebinmelerineelbetteengelolunamazdı.Böylece,buhanımarasıraKarlveRenell’inasansörünebiniyor,gerçektendehepRenell’ingörevbaşındaolduğusıradayapıyordubunu.Rastlantıolabilirdiamakimsebunainanmıyordu;asansörikisiylebirliktehareketegeçincede,bütünasansörcüoğlanlararasındagüçlüklebastırılanbirhuzursuzlukbaşgösteriyordu,hattaiş,PersonelMüdürü’nünmüdahaleetmesinekadarvarmıştı.Nedeniisterhanım,istersöylentiolsun,herdurumdaRenelldeğişmişti,çokdahakendindeneminolmuştu,temizlikişinibüsbütünKarl’abırakıyordu;Karlonunlaetraflıcakonuşmakiçinfırsatkolluyordu.Renell,yatakhanededehiçgörünmüyorduartık.Başkakimseasansörcülertopluluğundanböyletamamıylaçıkmamıştı,çünkügenelolarakhepsi,enazındanişleilgilisorunlarda,birbirinesıkıcabağlıydıveotelyönetimitarafındantanınanbirbirliklerivardı.

Karlbunlarınhepsiniaklındangeçirdi,Delamarche’ıdadüşündüveonundışındaherzamankigibigöreviniyerinegetirdi.Geceyarısınadoğruküçükbirdeğişiklikyaşadı,çünküonasıksıkküçükarmağanlarlasürprizyapanTherese,iribirelmavebirpaketçikolatagetirdi.Birazsohbetettiler,asansörleçıkıpinmeleryüzündenkesintiyeuğrayansohbetbundanpeketkilenmedi.SözDelamarche’adageldiveKarlaslındaTherese’ninetkisialtındakalıpDelamarche’ıbirsüredirtehlikelibirinsanolarakgördüğünüfarketti,çünküKarl’ınanlattıklarındansonraadamTherese’yeböylegörünüyordukuşkusuz.OysaKarltemeldeonu,şanssızlıkyüzündenyoldançıkmışveyinedeiyigeçinilebilenbirserseriolarakgörüyorduyalnızca.AmaTherese,bunahararetlekarşıçıktıveuzunkonuşmalaryaparakKarl’ınDelamarche’labirdahatekkelimeetmeyeceğinesözvermesini

istedi.BusözüvermekyerineKarl,onuyatmayagitmesiiçintekrartekrarzorladı,çünkügeceyarısınıçoktangeçmişti;kızayakdireyincede,Karlgörevyerinibırakıponuodasınagötürmetehdidinisavurdu.KızensonundagitmeyehazıroluncaKarlşöylededi:“Nedenkendiniböylegereksizkaygılarakaptırıyorsun,Therese?Dahaiyiuyuyasındiyesanasevesevesözveririm:Delamarche’laancakkaçınılmazolursakonuşacağım.”Sonrabirçokçıkışinişoldu,çünküyanasansördekioğlanbaşkabirişeyardımediyordu,Karldaikiasansörebirdenbakmakdurumundaydı.Düzensizliktensözedenmüşterilervardı,hattabirhanımaeşlikedenbirbey,bastonuylaKarl’adokunupaceleetmesiniistedi,gayetgereksizbiruyarıydıbu.Hiçolmazsamüşteriler,birasansördeoğlanolmadığınıgörüncehemenKarl’ınasansörüneyönelselerdikeşke;amabunuyapmıyorlardı;yanasansöregidiyorveorada,ellerikapınınkolunda,duruyoryadakendileriasansörebiniyorlardı;hizmetyönetmeliğininensertmaddelerinegöreasansörcülerinbununepahasınaolursaolsunengellemelerigerekiyordu.BöyleceKarliçinçokyorucubirkoşuşturmabaşladı;amagörevinitamolarakyerinegetirdiğibilincindedeğildi.Üsteliksabahsaatüçedoğrubirhamal,birazarkadaşlıkkurmuşolduğuyaşlıbiradam,ondanbirşeyeyardımetmesiniistedi;amaKarlbuyardımınaltındankalkacakgibideğildi,çünkütamosıradamüşterilerikiasansöründeönündeduruyorlardı.Hemenbüyükadımlarlabirgruptakararkılmakiçindeinsanınsoğukkanlıolmasıgerekiyordu.Bunedenle,diğeroğlanyenidençıkagelinceKarlmutluoldu,gittiğiyerdeçokkaldığıiçinonubirkaçsözleazarladı,oysaonunmuhtemelenbundasuçuyoktu.

Sabahdörttensonraortalıkbirazsakinleşti,Karl’ındabunaacilenihtiyacıvardı.Asansörününyanındakikorkuluğakülçegibiyaslandı,dahailkısırıktansonrakeskinbirkokuyayanelmayıağırağıryediveaydınlıktanaşağıbaktı;aydınlığıçevreleyenkilerodalarınınbüyükpencerelerininardındaasılıolanmuzhevenklerikaranlıktaazçokışıldıyordu.

Robinsonolayı

Derkenbiriomzunavurdu.ElbettebununbirmüşteriolduğunudüşünenKarl,elmayıaceleylecebinesoktuveadamapekbakmadanasansöreatıldı.

“İyiakşamlar,HerrRoßmann,”dediadamoysa,“benim,Robinson.”

“Ammadeğişmişsiniz!”dediKarlvebaşınıikiyanasalladı.

“Evet,halimvaktimyerinde,”dediRobinsonveüzerindeki,kıyafetinebaktı:Belkideoldukçazarifparçalardanoluşuyordu;amaöylesinerastgeletoplanmıştıki,düpedüzpartalgörünüyordu.Ençokgözeçarpan,bellikiilkkezgiyilmiş,siyahbiyelidörtküçükcebiolanbeyazbiryelekti,Robinsondagöğsünüileriuzatarakonadikkatçekmekistiyordu.

“Pahalıgiysilerinizvar,”dediKarlvebirankendigüzel,sadeelbisesinidüşündü,oelbiseyleRenell’inyanındabilebaşıdikdurabilirdiveikikötüarkadaşıonusatmıştı.

“Evet,”dediRobinson,“hemenhergünbirşeyalıyorumkendime.Yeleğiminasılbuluyorsunuz?”

“Çokgüzel,”dediKarl.

“Amabunlargerçekcepdeğil,öylesineyapılmış,”dediRobinsonveKarl’ınkendisibundaneminolsundiyeonunelinituttu.AmaKarlgeriçekildi,çünküRobinson’ınağzındandayanılmazbirkonyakkokusugeliyordu.

“Yineçokiçiyorsunuz,”dediKarlvekorkuluğunbaşındadurdu.

“Hayır,”dediRobinson,“çokdeğil,”veöncekimemnuniyetiyleçelişerekekledi:“Dünyadabaşkanevarki.”Birasansöryolculuğukonuşmayıyarıdakesti,Karlyenidenaşağıinerinmezdebirtelefongeldi,bunagöreKarl’ınoteldoktorunugetirmesigerekiyordu,çünküyedincikattakibirhanımbaygınlıkgeçirmişti.YoldaKarliçteniçe,Robinson’ınbuaradauzaklaşmışolacağınıumdu.ÇünküonunlabirliktegörülmekistemiyorduveTherese’ninuyarısınıdüşünerekDelamarche’tanhaberalmakdaistemiyordu.AmaRobinsonkörkütüksarhoşbirininkaskatıduruşuylahâlâbekliyordu,tamosıradadasiyahredingotvesilindirşapkasıylayüksekmevkidenbirotelgörevlisiyanlarındangeçti,neysekiRobinson’adikkatetmiyorgibigörünüyordu.

“Birkezolsunbizegelmezmisiniz,Roßmann,şimdidurumumuzçokiyi,”dediRobinsonveaklınıçelmeyeçalışarakKarl’abaktı.

“Benisizmidavetediyorsunuz,yoksaDelamarchemı?”diyesorduKarl.

“BenveDelamarche.Bukonudahemfikiriz,”dediRobinson.

“OzamansizeşunusöyleyeyimveDelamarche’adaaynısınıiletmeniziricaedeyim:Eğeraçıkçaanlaşılmadıysabizimkikesinbirayrılıştı.Sizikinizbanakimseninyapmadığıkadarkötülükyaptınız.Beniileridederahatbırakmamayıaklınızakoydunuzbelkide?”

“Bizsizinarkadaşlarınızız,”dediRobinsonveiğrençsarhoşlukgözyaşlarıgözlerinedoldu.“Delamarchediyorki,dahaöncesizeyaptıklarınınhepsinitelafiedecekmiş.ŞimdiBrunelda’ylabirlikteoturuyoruz,harikabirşarkıcıdır.”Vebunadayanarakyüksekperdedenbirşarkısöyleyecektiki,Karltamzamanındaonuhaşladı:“Hemensusun;neredeolduğunuzubilmiyormusunuz!”

“Roßmann,”dediRobinson,şarkısöylemekonusundacesaretikırılmıştı,“bensizinarkadaşınızım,neistersenizsöyleyin.Buradagüzelbirkonumdasınız,banabirazparaverebilirmisiniz?”

“Yineiçkiyeharcarsınız,”dediKarl,“hattacebinizdekonyakşişesibilegörüyorum,benyokkenondaniçtiğinizkesin,çünkübaşlangıçtaaklınızepeybaşınızdaydı.”

“Yolaçıkarkengüçlenmekiçinyalnızca,”dediRobinsonözürdilercesine.

“Artıksiziıslahetmekistemiyorum,”dediKarl.

“Amapara!”dediRobinson,gözlerinifaltaşıgibiaçarak.

“HerhaldeDelamarchesiziparagetirmeklegörevlendirdi.Tamam,sizeparaveririm;amahemenburadançekipgitmenizvebirdahaaslabeniburadaziyaretetmemenizkoşuluyla.Banabirşeybildirmekisterseniz,mektupyazın.KarlRoßmann,Asansörcü,OtelOccidental,adresolarakyeterli.Ama,tekrarediyorum,buradabeniziyaretedemezsinizartık.Buradagörevbaşındayımveziyaretleriçinzamanımyok.Yanibukoşulaltındaparayıistiyormusunuz?”diyesorduKarlveyelekcebineelattı,çünküogeceninbahşişinifedaetmeyekararlıydı.Robinsonsorukarşısındabaşınısallamaklayetindivegüçlüklesoludu.Karlbundanyanlışanlamçıkarıpbirdahasordu:“Evetmi,hayırmı?”

DerkenRobinsonişaretediponuyanınaçağırdıveyutkunmayaçalıştığınıaçıkçabelliedenhareketleryaparakfısıldadı:“Roßmann,çokkötüyüm.”

“Canıncehenneme!”diyeağzındankaçırdıKarlveonuikieliyleparmaklığasürükledi.Robinsonağzındakileriaşağılaraboşaltıverdi.MidebulantısıaraverdiğindeRobinsonçaresizce,körgibiKarl’auzanıyordu.“Sizgerçekteniyibiroğlansınız,”diyordusonra,yada,“Geçiyor,”amabudoğruolmaktançokuzaktı,yada,“İtler,bardağımanasılbirzıkkımdoldurmuşlar!”Karlhuzursuzlukvetiksintidenonunyanındadahafazladayanamadıvebiraşağıbiryukarıgidipgelmeyebaşladı.Burada,asansörünyanındakiköşede,Robinsonbirazgözlerdenuzaktı;amayinede,yabirionufarkederse;businirli,zenginmüşterilerintekbekledikleri,koşupgelenotelgörevlisinebirşikâyettebulunmaktır;görevlisonraöfkeylebununöcünübütünçalışanlardanalır.Yadasüreklideğişenoteldedektiflerindenbirioradangeçseneolurdu;yönetimdışındakimsebunlarıtanımazvebelkiyalnızcamiyopolduğundandikkatlebakanherinsanonlardanbirisanılır.Veaşağıdabütüngecekapanmayanrestoranişletmesindenbirininkilerodalarınagitmesiyeterliydi;aydınlıktakiiğrençliğişaşkınlıklafarkedecekveKarl’atelefonedipyukarıdanelerolupbittiğinisoracaktı.KarlozamanRobinson’ıinkâredebilirmiydi?Bunuyapsabile,RobinsonözürdilemekyerineoaptallığıveümitsizliğiyledoğrucaKarl’ıtanıkolarakgöstermezmiydi?OzamandaKarl’ınhemeniştençıkarılmasıgerekmeyecekmiydi?Çünküduyulmamışbirşeyolmuş,birasansörcü,buotelinmuazzamhizmetmerdivenininenüstbasamağındakiveengereksizgörevli,arkadaşıylaotelikirletmişvemüşterileriürkütmüş,hattakaçırmıştı.Böylearkadaşlarıolan,üstelikbunlarınişsaatlerindekendisiniziyaretetmesineizinverenbirasansörcüyedahafazlagözyumabilirmiydi?Böylebirasansörcününkendisibirayyaşyadadahakötüsüolarakgörünmüyormuydu,çünküşundandahaaklayatkınbirkanıvarmıydı?Arkadaşlarınıotelinstoklarındanöyletıkabasa

yediriyorduki,titizlikletemiztutulanbuotelinrastgelebiryerindeşimdiRobinson’ınyaptığıgibişeyleryapıyorlardı.Veböylebiroğlannedenyiyecekmaddeleriniçalmaklakendinikısıtlasındıki,müşterilerinbildikkayıtsızlığı,heryerdeaçıkdurandolaplar,masalarakonulmuşdeğerlieşyalar,ardınakadaraçılmışkilitlikutular,hiçdüşünmedenetrafaatılmışanahtarlargerçektensayısızçalmaolanağısunuyordu.

TamosıradaKarl,uzaktamüşterilerinbodrumdakibirlokaldençıktıklarınıgördü,azöncebirvaryetegösterisisonaermişti.KarlasansörününbaşındadikildivegörebileceklerindenkorkarakRobinson’adönüpbakmayacesaretedemedi.Oradantekbirses,biriniltibileduymamasıonupekyatıştırmadı.Gerçimüşterilerinehizmetediyorveonlarlabirliktebiraşağıbiryukarıinipçıkıyordu;amayinededalgınlığınıtamolarakgizlemiyorveaşağıherinişindeutançvericibirsürprizlekarşılaşmayakendinihazırlıyordu.

Sonunda,Robinson’abakmakiçintekrarzamanbuldu;Robinsonköşesindebüzülüpçömelmişveyüzünüdizinebastırmıştı.Yuvarlak,sertşapkasınıalnındangeriyeitmişti.

“Artıkgidin,”dediKarlusulcavekesinbirdille.“İştepara.Aceleederseniz,sizeenkısayolugösterebilirim.”

“Gidemeyeceğim,”dediRobinsonveminikbirmendillealnınısildi,“buradaöleceğim.Nekadarkötüolduğumutahminedemezsiniz.Delamarchegittiğiherseçkinlokalebenidegötürüyor;amabenbuçıtkırıldımlıklaradayanamıyorum,Delamarche’ahergünsöylüyorum.”

“Birkereburadakalamazsınız,”dediKarl,“neredeolduğunuzubirdüşünün.Siziburadabulurlarsacezalandırılırsınız,bendeişimikaybederim.Bunumuistiyorsunuz?”

“Gidemem,”dediRobinson,“şuradanaşağıatlayalımdahaiyi,”vekorkuluğunçubuklarıarasındanaydınlığıgösterdi.“Buradaböyleoturursamkatlanabiliyorum;amaayağakalkamıyorum,sizyokkendenedim.”

“Öyleysebirarabaalıpgeleyim,sizdehastaneyegidin,”dediKarlveherankendinitamamenkaybetmetehlikesiylekarşıkarşıyaolanRobinson’ınbacaklarınıbirazsarstı.AmaRobinson,kafasındakorkunçşeyleruyandırmışabenzeyenhastanesözcüğünüduyarduymazhüngürhüngürağlamayabaşladıvebucezadanaffınıdileyerekelleriniKarl’auzattı.

“Susun,”dediKarl,Robinson’ınellerineşakdiyevurdu,geceyerinebaktığıasansörcüoğlanakoştu,kısabirsüreliğineaynıiyiliğiistedi,aceleyleRobinson’ınyanınadöndü,hâlâhıçkıranadamıvargücüyleçekipkaldırarakfısıldadı:“Robinson,sizinyanınızdayeralmamıistiyorsanız,ozamankısacıkbiryoludikyürümekiçinkendinizizorlayın.Siziyatağımagötürüyorum,iyileşenekadaroradakalabilirsiniz.Nekadarkısazamandakendinizitoparlayacağınızaşaşıracaksınız.Amaşimdiakıllıusludavranın,çünkükoridorlarınheryerindeinsanlarvar,benimyatağımdagenelbiryatakhanede.Azıcıkdaolsadikkatçekerseniz,artıksiziniçinhiçbirşeyyapamam.Gözlerinizideaçıktutmalısınız,siziölmeküzereolanbirhastagibigötüremem.”

“Sizinuygungördüğünüzherşeyiyapmakistiyorum,”dediRobinson,“amatekbaşınızabenigötüremeyeceksiniz.Renell’idealıpgelemezmisiniz?”

“Renellburadadeğil,”dediKarl.

“Ahevet,”dediRobinson,“Renell,Delamarche’labirlikte.İkisibenisizegönderdizaten.Herşeyibirbirinekarıştırıyorum.”Karl,Robinson’ınböylekendikendineanlaşılamazbirşeylerkonuşmasındanyararlanarakonuileriyedoğruittiveonunlabirliktebirköşeyekadarsağsalimgeldi;birazdahazayıfaydınlatılmışbirkoridorasansörcülerinyatakhanesinegidiyordu.Tamosıradabirasansörcüoğlanonlaradoğrubirkoşukopardıveyanlarındangeçti.Diğeryandan,oânadekyalnızcatehlikesizkarşılaşmalaryaşamışlardı;çünküsaatdörtlebeşarasıensakinzamandıveKarldabiliyorduki,Robinson’ıoradangötürmeyişimdibaşaramazsaşafaktavegününtrafiğibaşladığındabunuhiçdüşünemeyecektiartık.

Yatakhaneninöbürucundaosıradabüyükbirboğuşmayadabaşkafaaliyetlerdevamediyor,ritmikalkışlar,heyecanlıtepinmelervesportiftezahüratlarduyuluyordu.Salonunkapıyayakınyarısındakiyataklardaistifinibozmayıpuyuyanazsayıdakişigörülüyordu,çoğusırtüstüyatıpgözlerinihavayadikmişti;oradaburadabiri,giyinikyadasoyunuk,osıradanasılsaöyle,yataktanfırlayıpsalonunöbürucundaişlerinnasılgittiğinebakıyordu.BöyleceKarl,buaradayürümeyebirazalışmışolanRobinson’ıpekdikkatçekmedenRenell’inyatağınagötürdü,çünkübuyatakkapıyaçokyakınveneysekidoludeğildi,Karl’ınkendiyatağındaiseuzaktangördüğükadarıyla,hiçtanımadığıyabancıbiroğlandeliksizuyuyordu.Robinsonyatağıaltındahissederhissetmez,hemen–birbacağıyataktandışarısarkıyordu–uykuyadaldı.Karlyorganıonunyüzünekadarçektiveenazındanbirsüreendişelenmekzorundakalmayacağınıdüşündü,çünküRobinson’ınsabahsaataltıdanönceuyanmayacağıkesindi,ozamanakadardaKarlyenidenburadaolurvebelkiRenell’lebirlikte,Robinson’dankurtulmanınbirçaresinibulurdu.Yatakhaneninyüksekmercilertarafındandenetlenmesiancakolağandışıdurumlardaoluyordu,eskidenyerleşmişolangeneldenetiminkaldırılmasınıasansörcüleryıllaröncesağlamışlardı,yanioyöndendekorkacakbirşeyyoktu.

Karlyenidenasansörününyanınavardığında,hemkendiasansörününhemdekomşusununkininosıradayukarıçıkmaktaolduğunugördü.Bununnasılaçıklığakavuşacağınıhuzursuzcabekledi.Kendiasansörüdahaönceaşağıindivekısabirsüreöncekoridordankoşarakgeçenoğlanasansördençıktı.

“Neredeydin,Roßmann?”diyesordu.“Çekipgideceğininedenbildirmedin?”

“Amakısabirsüreyerimebakmasınısöyledimona,”diyeyanıtladıKarlveosıradagelenkomşuasansördekioğlanıgösterdi.“Bendetrafiğinenyoğunolduğuzamandaikisaatboyuncaonunyerinebaktım.”

“Bütünbunlarçokgüzel,”dedikendisinehitapedilenoğlan,“amayetmez.GörevbaşındankısabirsüreayrılmayıbilePersonelMüdürü’nünbürosunabildirmekgerektiğinibilmiyormusun?Telefonunbununiçinvar.Seninyerinesevesevebakardım;amabununpekkolayolmadığınıbiliyorsun.Tamosıradaikiasansöründeönünde,dörtbuçukekspresindeninenyenimüşterilervardı.Önceseninasansörünebinipkendimüşterilerimibekletemezdim,dolayısıylaöncekendiasansörümleyukarıçıktım!”

“Sonra?”diyesorduKarlsabırsızlıkla,çünküikioğlandasusuyordu.

“Sonra,”dedikomşuasansördekioğlan,“tamosıradaPersonelMüdürügeçiyordu,seninasansörününönündekiinsanlarahizmetedilmediğinigördü,çoköfkelendi,hemenkoşupgeldim,seninneredeolduğunusordu,haberimyoktu,çünkünereyegittiğinibanasöylememiştin,dolayısıylahemenyatakhaneyetelefonedipderhalbaşkabiroğlanıngelmesiniistedi.”

“Sanakoridordarastlamıştım,”dediKarl’ınyerinebakanoğlan.Karlbaşınıevetanlamındasalladı.

“Elbette,”diyeteminettiöbüroğlan,“bendenyerinebakmamıricaettiğinihemensöyledim;amaadamböylemazeretleridinlermi?Muhtemelendahatanımıyorsunonu.Hemenbüroyagitmengerektiğinisanabildirmemiziistedi.Yaniiyisimioyalanmadakoş.Belkisenibağışlar,gerçektentoputopuikidakikayoktun.Bendenyerinebakmamıricaettiğininüzerindeduryalnızca.Benimyerimebaktığındansözetmedahaiyi,bendensanatavsiye;banabirşeyolmaz,izinalmıştım;amaböylebirkonudansözetmekveonuhiçilgisiolmayanbirmeseleyekarıştırmakiyiolmaz.”

“Göreviminbaşındanilkkezayrılmıştım,”dediKarl.

“Buhepböylediramainanmazlarişte,”dedioğlanveinsanlaryaklaştığından,asansörünekoştu.

Karl’ınyerinebakan,bellikionaacıyanondörtyaşlarındakioğlanşöylededi:“Böyleolaylarınbağışlandığıbirçokdurumoldu.Geneldeinsanıbaşkaişlereyerleştirirler.Bildiğimkadarıyla,böylebirolayyüzündenyalnızcabirkişiiştençıkarıldı.Kendineiyibirmazeretbulmalısın.Birdenbirekendinikötühissettiğinikesinliklesöyleme,adamseninlealayeder.İyisimi,birmüşterininsanabaşkabirmüşteriyleilgiliacilbirişhavaleettiğiniveilkmüşterininkimolduğunubilmediğini,ikinciyidebulamadığınısöylersin.”

“Eh,”dediKarl,“okadardakötüolmayacaktır,”bütünbuduyduklarındansona,iyibirçıkışyoluolduğunusanmıyorduartık.Buişihmalibağışlanacakolsabile,yatakhanedeRobinsoncanlıbirsuçolarakyatıyordu;PersonelMüdürü’nünçabuköfkelenmeyeyatkınkarakterinedebakılırsaüstünkörübirincelemeyleyetinilmemesiveRobinson’ınsonundaortayaçıkarılmasıolasılığıyüksekti.Yabancıkişilerinyatakhaneyealınamayacağınailişkinkesinbiryasakyoktu;amabununbulunmamasınınteknedeni,aklagelmeyecekşeylerinyasaklanmamasıydı.

Karl,PersonelMüdürü’nünbürosunagirdiğinde,adamtamdasabahkahvesiniiçmekteydi;biryudumalıyorvesonratekrarbirçizelgeyebakıyordu;belliki,osıradaoradabulunanBaşkapıcıteslimetmiştiçizelgeyiona.Başkapıcıiriyarıbiradamdı,zenginsüslemelerlebezenmişgösterişliüniforması–omuzlarınınüstündevekollarındanaşağıaltınrengikordonlarveşeritlerkıvrımkıvrımsıralanmıştı–onuolduğundandahadagenişomuzluyapıyordu.TıpkıMacarlarınbıraktığıgibi,uçlarısivri,parlaksiyahbirbıyık,enhızlıbaşhareketindebilekıpırdamıyordu.Üstelikadam,kıyafetininyüküyüzündenzarzorhareketedebiliyorveağırlığınıdoğrudağıtmakiçinbacaklarınıikiyanaaçmışhaldeduruyordu.

Karl,oteldealışmışolduğugibiserbestçeveaceleylegirmiştiiçeri,çünküözelkişilerdekibarlıkanlamınagelenyavaşlıkvedikkat,asansörcülerdetembellikolarakgörülüyordu.Ayrıcadahaiçerigirerkensuçununbilincindeolduğugözündenanlaşılmamalıydı.GerçiPersonelMüdürüaçılankapıyaşöylebirbakmıştı;amahemensonrakahvesineveokuduğuşeyegeridönmüş,Karl’ladahafazlailgilenmemişti.Amakapıcı,belkiKarl’ınvarlığındanrahatsızolmuştu,belkigizlibirhaberyadaricailetecekti,neolursaolsun,herankötükötüvebaşınıkaskatıeğerekKarl’abakıyor,sonrada,bellikiniyetineuygunbiçimde,Karl’lagözgözegelinceyenidenPersonelMüdürü’nedönüyordu.AmaKarl,birkezburayageldiğinegöre,PersonelMüdürü’ndenemiralmadanbüroyuterketmesininiyibirizlenimbırakmayacağınainanıyordu.Müdüriseçizelgeyiincelemeyedevamediyorvearaara,okumayıkesmeden,şekerinisilkelediğibirparçakekiyiyordu.Biraraçizelgeninbirsayfasıyeredüştü,kapıcıonuyerdenalmayakalkışmadıbile,beceremeyeceğinibiliyordu,gereğideyoktu,çünküKarlhemenoradaydıvesayfayıPersonelMüdürü’neuzattı,adamdabirelhareketiyle

aldı,sankisayfakendiliğindenyerdenhavalanmıştı.Karl’ınbuküçükhizmetihiçbirişeyaramamıştı,çünkükapıcıkötübakışlarlaonusüzmeyedevametti.

YinedeKarl,eskisinegörekendinedahahâkimdi.OlayınınPersonelMüdürü’nepekönemligörünmemesibileiyibirişaretsayılabilirdi.Sonuçtaanlaşılırbirşeydizaten.Elbettebirasansörcününhiçbirönemiyoktur,bunedenlekendinehiçbirşeyihakgöremez;amatamdabuyüzden,hiçbirönemiolmadığıiçin,olağandışıbirşeydeyapamaz.SonuçtaPersonelMüdürü’nünkendisigençliğindeasansörcülükyapmıştı–bunesilasansörcüleringururuydu–asansörcüleriilkkezörgütleyenoolmuştu;biraraodaizinalmadangörevininbaşındanayrılmıştımutlaka,gerçişimdikimsebunuanımsamayazorlayamazdıonu;şunudagözdenkaçırmamakgerekirdiki,eskibirasansörcüolarak,zamanzamanacımasızbirsertliklebumevkidedisiplinisağlamayıkendinegörevbiliyordu.AmaKarlayrıcazamanınilerlemesinedeumutbağlıyordu.Büronunsaatinegörebeşiçeyrekgeçiyordu,Renellherandönebilirdi,hattabelkidönmüştü,çünküRobinson’ıngerigelmemesidikkatiniçekmişolmalıydı,üstelikDelamarche’laRenell,OtelOccidental’ınpekdeuzağındabulunuyorolamazlardı,Karl’ınşimdiaklınagelmiştibu,yoksaRobinsondaosefilhaliyleburanınyolunubulamazdı.Renell,yatağındaRobinson’arastladıysa,kimutlakarastlayacaktı,herşeyyolundademekti.ÇünküRenellgibi,özelliklekendiçıkarlarısözkonusuolduğundapratikhareketedenbiradam,Robinson’ıneyapıpediphemenoteldenuzaklaştıracaktı;Robinson’ınbuaradabirazgücünütoplamasıveüstelikmuhtemelenDelamarche’ınotelinönündeonukarşılamakiçinbekliyorolması,işidahadakolaylaştırabilirdi.RobinsondabirkereuzaklaştırılıncaKarl,PersonelMüdürü’nünkarşısınaçokdahasakinçıkabilirvebuseferlikbelki,ağırdaolsabiruyarıylakurtulabilirdi.Sonra,Aşçıbaşı’nadoğruyusöylemesigerekipgerekmediğiniTherese’yedanışacaktı–kendipayınabirengelgörmüyordu–budamümkünoluncaolay,fazlazararvermedendünyayüzeyindensilinipgidecekti.

Karlböyledüşüncelerlebirazsakinleşmiştiveogecealdığıbahşişleribellietmedensaymayakoyuldu,çünküözelliklebolbahşişaldığınailişkinbirduyguvardıiçinde;tamosıradaPersonelMüdürüçizelgeyi,“Lütfenbirdakikabekleyin,Feodor,”sözleriylemasayakoydu,esnekbirhareketleyerindenfırladıveKarl’aöyleyüksekseslebağırdıki,Karlkorkarakilkbaştayalnızcaobüyük,siyahağızdeliğinebakakaldı.

“İzinalmadangörevininbaşındanayrıldın!Bunedemektir,biliyormusun?Kovulmakdemektir.Mazeretdinlemekistemiyorum,uydurmabahanelerinikendinesakla,oradaolmadığıngerçeğibanayeter.Birkeregözyumupbağışlarsambirdahakisefere,kırkasansörcününhepsigörevsırasındaçekipgider,bendebeşbinmüşterimitekbaşımamerdivendenyukarıçıkarırım.”

Karlsustu.KapıcıyaklaşmıştıveKarl’ınbirkaçyerikırışmışceketinibirazaşağıçekti,Karl’ınkıyafetindekibuküçükdüzensizliğePersonelMüdürü’nünözellikledikkatiniçekmekiçinyapıyordubunukuşkusuz.

“Birdenbirefenalaştınmıyoksa?”diyesorduPersonelMüdürükurnazca.

Karlonudikkatlesüzerekyanıtverdi:“Hayır.”

“Demekfenalaşmadanbile!”diyehaykırdıPersonelMüdürüdahadayükseksesle.“Öyleysefevkaladebiryalanuydurmuşolmalısın.Mazeretinnedir?Çıkarbaklayıağzından.”

“Telefonlaizinistenmesigerektiğinibilmiyordum,”dediKarl.

“Amannehoş,”dediPersonelMüdürü,Karl’ıceketininyakasındantuttuveduvaraçivilenmişolanbirasansörhizmetyönetmeliğininönüneneredeysehavadasürükleyerekgötürdü.Kapıcıdaarkalarındanduvaragitti.“İşte,oku!”dediPersonelMüdürüvebirmaddeyigösterdi.Karliçindenokumasıgerektiğinisandı.AmaPersonelMüdürü,“Yükseksesle!”diyebuyurdu.

Karlyükseksesleokumakyerine,PersonelMüdürü’nüdahaçokyatıştıracağıumuduylaşöylededi:“Maddeyibiliyorum,hizmetyönetmeliğinibendealdımveiyiceokudum.Amainsanhiçgerekduymadığıböylebirhükmüunutuyor.Buradaikiaydırçalışıyorumvegöreviminbaşındanhiçayrılmadım.”

“Şimdiayrılacaksınişte,”dediPersonelMüdürü,masayagidipçizelgeyiyenidenelinealdı,okumayadevametmekistiyordusanki;amaişeyaramazbirkâğıtparçasıymışgibimasayafırlattıvealnıylayanaklarıkıpkırmızıhalde,odanıniçindebiraşağıbiryukarıgidipgeldi.“Haylazıntekiyüzündenolanlarabak!Gecevardiyasındaortalıkayağakalktı!”diyesöylendibirkaçkez.“Buherifasansörübırakıpgittiğisıradakimyukarıçıkmakistedi,biliyormusun?”diyerekkapıcıyadöndüvebirisimsöyledi.Bununüzerine,mutlakabütünmüşterileritanıyanveonlaradeğerbiçebilecekolankapıcıöyleürperdiki,hemenKarl’abaktı;sankiKarl’ınoradakivarlığıbile,oisminsahibininterkedilmişbirasansördebirsüreboşunabeklemekzorundakalışınınbirkanıtıydı.

“Korkunçbirşeybu!”dedikapıcıvesonugelmezbirkaygıylabaşınıyavaşçaKarl’adoğrusalladı.Karl,sıkıntılıbirhaldeonabakıyorvebuadamınkalınkafalılığınındaacısınıçekmekzorundakalacağınıdüşünüyordu.

“Üstelikbensenitanıyorum,”dedikapıcıvekalın,iri,kaskatıişaretparmağınıuzattı.“Başındanberibanaselamvermeyentekoğlansensin.Kendininesanıyorsunsen!Kapıcıbölmesininönündengeçenherkesinbeniselamlamasıgerekir.Gerikalankapıcılarlaistediğingibigeçinebilirsin;amabenselamlanmakisterim.Gerçibazendikkatetmiyormuşgibiyaparım;amaiçinrahatolsun,kiminbeniselamlayıpselamlamadığınıçokiyibiliyorum,senihödük!”VeKarl’aarkasınıdönüpPersonelMüdürü’nedoğrudimdikyürüdü;amamüdür,kapıcınınolayıylailgilifikrinibelirtmekyerine,kahvaltısınıbitirdiveazöncebirodacınıngetirmişolduğusabahgazetesineşöylebirgözattı.

“BaşkapıcıBey,”dediKarl,hazırPersonelMüdürüdalgınkenenazındankapıcıylaolansorunuçözmekistiyordu;çünküşunuanlamıştıki,belkikapıcınıneleştirisionazararveremezdiamadüşmanlığıverebilirdi,“sizikesinlikleselamlıyorum.Amerika’yageleliçokolmadıveAvrupa’dangeliyorum,bilindiğigibioradainsanlargereğindençokdahafazlaselamverir.Elbettebualışkanlıktanhenüztamolarakkurtulamadım,dahaikiayöncede,tesadüfenseçkinçevrelerdebulunduğumNewYork’ta,abartılıkibarlığımasonvermemherfırsattatelkinedildi.Bulabulaselamlamayacaksizibuldum,öylemi!Hergünbirkaçkezselamladımsizi.Amaelbettesizihergörüşümdedeğil,çünkügündeyüzkezönünüzdengeçiyorum.”

“Beniherseferindeselamlayacaksın,istisnasızherseferinde,benimlekonuştuğunsüreboyuncakepinielindetutacaksın,banahep‘Başkapıcı’diyehitapedeceksin,‘siz’diyedeğil.Vebunlarınhepsiniherseferinde,herseferindeyapacaksın.”

“Herseferindemi?”diyetekrarladıKarlusulcavesorarak.Şimdianımsıyordu:Buradabulunduğubütünsüreboyuncakapıcıhepsertveeleştirelbakışlarlasüzmüştüonu;çalıştığıkonumahenüzpekuyumsağlamamışolanKarl’ınbirazküstahbirtavırlabukapıcıyı,ikiadamınonusorupsormadıklarıveonuniçinbirfotoğrafbırakıpbırakmadıklarıkonusundasorguyaçektiğioilk

sabahtanberi.

“Böylebirtavrınnerelerevardığınışimdigörüyorsun,”dedikapıcı,yenidenKarl’ınyanıbaşınadönmüştü.HâlâokuyanPersonelMüdürü’nügösterdi,sankiadamonunintikamınıntemsilcisiydi.“Sonrakiişinde,kapıcıyıselamlamayıöğrenirsin,adibirmeyhanedebileolsa.”

Karlaslındagörevinikaybetmişolduğunugörüyordu,çünküPersonelMüdürübunuzatendilegetirmiş,Başkapıcıolmuşbitmişbirşeygibitekrarlamıştı,birasansörcüoğlanıniştençıkarılmasınınotelyönetiminceonaylanmasıdagerekmezdiherhalde.KuşkusuzKarl’ındüşündüğündendahaçabukolmuştu;çünküsonuçtaikiayelindengeldiğinceiyivediğeroğlanlarınbazılarındankesinlikledahaiyihizmetetmişti.Amakararânındabellikiböyleşeylerdünyanınhiçbiryerinde,neAvrupa’danedeAmerika’dadikkatealınıyor,ilköfkeylebirininağzındançıkanyargıyagörekararveriliyordu.Belkideşimdi,hemenvedaedipgitmesieniyisiolurdu,AşçıbaşıveTheresebelkihâlâuyuyorlardı,davranışınınyolaçacağıdüşkırıklığıveüzüntüdenenazındanşahsenvedaetmeyerekonlarıkurtarmakiçinmektuplavedaeder,çabucakbavulunutoplayaraksessizceçekipgidebilirdi.Amabirgündahakalırsa–kuşkusuzbirazuyumayadaihtiyacıvardı–olayınbüyütülüpskandaladönüştürülmesinden,heryandangelecekeleştirilerden,Therese’ninvehattabelkiAşçıbaşı’nıngözyaşlarınındayanılmazgörüntüsündenvebelkisonundabirdecezadanbaşkabirşeybeklemeyecektionu.Amaöteyandan,buradaikidüşmanınkarşısındadurmasıveağzındançıkacakhersözde,birininolmasadadiğerininbirkusurbulupkötüyeyormaihtimali,kafasınıkarıştırıyordu.Bunedenlesustuveodayaegemenolansessizliğinşimdiliktadınıçıkardı;PersonelMüdürühâlâgazeteyiokuyor,Başkapıcıdamasayadağılmışçizelgeyisayfasayısınagöredüzenekoyuyordu,belirginmiyopluğuyüzündenbüyükzorlukçekiyordubunda.

SonundaPersonelMüdürügazeteyiesneyerekbirkenarakoydu,Karl’ınhâlâoradabulunduğunabirbakışlaeminolduvemasadakitelefonunkadranınıçevirdi.Defalarca,“Alo!”diyeseslendiamakimseaçmadı.“Kimseaçmıyor,”dediBaşkapıcı’ya.Karl’agöre,buaramayıözelbirilgiyleizleyenBaşkapıcı,“Altıyaçeyrekvar.Mutlakauyanmıştır.Dahafazlaçaldırın,”dedi.Oanda,dahafazlayoklamadan,telefondankarşıişaretgeldi.“BenPersonelMüdürüIsbary,”dediPersonelMüdürü.“Günaydın,AşçıbaşıHanım.Sonundasiziuyandırdımmıyoksa?Çoküzgünüm.Evet,evet,altıyaçeyrekvar.Amasizikorkuttuğumiçingerçektenüzgünüm.Uyurkentelefonukapattırmamıistemiştiniz?Hayır,hayır,gerçekten,özrümyok,özellikledesizinlekonuşmakistediğimkonununönemsizliğidüşünülürse.Amaelbettezamanımvar,ricaederim,siziniçinuygunsatelefondabeklerim.”

“Gecelikletelefonakoşmuşolmalı,”dediPersonelMüdürügülümseyerekBaşkapıcı’ya.Kapıcıbütünbusüreboyuncagerginbiryüzifadesiyletelefonaeğilmişhaldedurmuştu.“Onugerçektenuyandırdım,çünkünormalde,yanındaçalışanufaktefekdaktilocukızonuuyandırır,bugünseistisnaibirşekildekaçırmışolmalı.Onukorkudanyerindensıçrattığımaüzüldüm,zatensinirlidir.”

“Nedenkonuşmuyorartık?”

“Kızaneolduğunabakmayagitti,”diyeyanıtladıPersonelMüdürüveahizeyikulağınagötürdü,çünkütelefonyenidençalıyordu.“Kızortayaçıkacaktır,”diyetelefonakonuşmayadevametti.“Herşeydenböylekorkmayın.Gerçektengüzelcedinlenmeyeihtiyacınızvar.Evet,gelelimsoracağımküçükşeye.Birasansörcüvar,adı,”–soranbakışlarlaKarl’adöndü,Karlda,çokdikkatettiğinden,hemenadınısöyleyerekonunyardımınakoştu–“adıKarlRoßmann.Doğruanımsıyorsam,onunlabirazilgilenmiştiniz;yazıkkisizindostluğunuzaihanetetti,izinalmadangörevininbaşındanayrıldı,

bununlabaşımabüyük,henüzkestirilmeyenaksilikleraçtı,bendebuyüzdenonuazönceiştençıkardım.Umarımbudurumsiziçoküzmez.Nedediniz?İştençıkardım,evet,iştençıkardım.Amagörevininbaşındanayrıldığınısizesöyledim.Hayır,istediğinizigerçektenyapamam,sevgiliAşçıbaşıHanım.Otoritemsözkonusu,birçokşeytehlikede,böylebiroğlanbütünekibimibozar.Özellikleasansörcülerkonusundainsanıngözünüdörtaçmasıgerek.Hayır,hayır,hernekadarsizeiyilikyapmayıherzamangörevbilsemde,budurumdayapamam.Veherşeyekarşınonuburadabıraksamda–öfkemicanlıtutmaktanbaşkabiramacıolmazbunun–sizinyüzünüzden,evet,sizinyüzünüzden,AşçıbaşıHanım,buradakalamaz.Onagösterdiğinizilgiyihiçhaketmiyor;yalnızonudeğil,sizidetanıdığımdan,bununsiziağırdüşkırıklıklarınauğratacağınıbiliyor,nepahasınaolursaolsunsizibundankurtarmakistiyorum.İnatçıoğlanbirkaçadımkarşımdadursada,bunuaçıkçasöylüyorum.İştençıkarılıyor,hayır,hayır,AşçıbaşıHanım,tamameniştençıkarılıyor,hayır,hayır,başkabirişeyerleştirilmiyor,hiçbirişeyaramaz.Üstelik,hakkındabaşkaşikâyetlerdegeliyor.ÖrneğinBaşkapıcı,evet,neydi,Feodor,evet,Feodorbuoğlanınkabalığıvesaygısızlığındanyakınıyor.Nasıl,yetmezmi?Evet,sevgiliAşçıbaşıHanım,buoğlanyüzündenkarakterinizeaykırıdavranıyorsunuz.Hayır,beniböylesıkıştıramazsınız.”

Oandakapıcı,PersonelMüdürü’nünkulağınaeğilipbirşeylerfısıldadı.PersonelMüdürüönceonaşaşkınlıklabaktı,sonradatelefonaöylehızlıkonuştukiKarl,başlangıçtaonupekanlamadıveparmakuçlarındaikiadımyaklaştı.

“SevgiliAşçıbaşıHanım,”diyorduadam,“içtenliklesöyleyeyimki,insanlarıtanımadabukadarkötüolduğunuzusanmazdım.Azöncesizinmelekoğlanlailgiliöğrendiğimşey,onunlailgiligörüşünüzütemeldendeğiştirecek;bunusizetamdabenimsöylemekzorundakalışımaneredeyseüzülüyorum.Halitavrıylaörnekgösterdiğinizbukibaroğlanınkenteinmedengeçirdiğitekbirizinligecesiyok;ancaksabahdönüyororadan.Evet,evet,AşçıbaşıHanım,tanıklarlakanıtlanmışdurumda,reddedilemeyecektanıklarla,evet.Bueğlenceleriçinparayıneredenbulduğunusöyleyebilirmisinizacaba?Göreviiçindikkatininasıltoplayacağını?Kentteneişlerçevirdiğinisizeanlatmamıdaistermisinizacaba?Buoğlandankurtulmakiçinelimiçabuktutmakistiyorum.Budasize,serserilerekarşınekadardikkatliolmakgerektiğikonusundadersolsun.”

“Ama,MüdürBey,”diyeseslendiKarl,buradayapılmışgibigörünenvebelkideenkısazamandaherşeyinbeklenmedikbirbiçimdedüzelmesineyolaçabilecekbüyükyanlışlıkonuepeyrahatlatmıştı,“kesinliklebirkarışıklıkvar.SanırımBaşkapıcıBeyhergecedışarıçıktığımısöyledisize.Amabukesinlikledoğrudeğil,hergeceyatakhanedeyim,bütünçocuklardabunudoğrulayabilirler.Uyumadığımdaticariyazışmalarıöğreniyorum;amageceyatakhanedenhiçbiryerekıpırdamam.Bunukanıtlamakkolay.BaşkapıcıBeybellikibenibaşkabiriylekarıştırıyor,nedenbenimonuselamlamadığımısandığınıdaşimdianlıyorum.”

“Hemensussanasen!”diyebağırdıBaşkapıcıvebaşkalarınınbirparmağınıoynatacağıyerdeo,yumruğunusalladı.“Senibaşkasıylakarıştırmışım!Eh,insanlarıbirbirinekarıştırıyorsamartıkbaşkapıcıolamamben.Duyuyormusunuz,HerrIsbary,mademinsanlarıbirbirinekarıştırıyorum,artıkbaşkapıcıolamam.Otuzyıllıkçalışmahayatındadoğrusukimseyikarıştırmadım,ozamandanberiburadaçalışanyüzlercePersonelMüdürüdebunuonaylayacaktır;amaişsanagelincesefiloğlan,insanlarıkarıştırmayabaşladımha?Gözebatan;cascavlaksuratınlasen.Bundakarıştıracaknevarki!Hergecearkamdanişçeviripkenteinmişolabilirsinveyalnızcayüzünebakarak,senintambiralçakolduğunakalıbımıbasarım.”

“Bırak,Feodor!”dediPersonelMüdürü;Aşçıbaşı’ylayaptığıtelefonkonuşmasıbirdenkesilmişgibiydi.“Durumçokbasit.Onungeceeğlencelerihiçdeilksıradagelmez.Belkideayrılmadanönce,gecefaaliyetiyleilgilibüyükbirsoruşturmaaçılmasınısağlamakistiyordur.Bununhoşunagideceğinitahminedebiliyorum.Muhtemelenkırkasansörcününhepsiyukarıçağrılacakvetanıkolarakdinlenecek,elbettehepsionukarıştırmışolacak,dolayısıylatanıklıkiçinyavaşyavaşbütünpersonelgelmekzorundakalacak,otelinişleyişielbettebirsüredurdurulacak,oğlansonundadışarıatılsabile,enazındaneğlenmişolacak.İyisimibunuyapmayalım.Aşçıbaşıyla,buiyikadınlaalayettizaten,bukadarıyeter.Dahafazlasınıduymakistemiyorum;görevihmaliyüzündeniştençıkarıldın.Bugünekadarkiücretininödenmesinedairbirtalimatvereceğimmuhasebeye.Davranışlarındüşünülecekolursa–aramızdakalsın–resmenbirarmağanbu,sırfAşçıbaşıHanım’aolansaygımdanveriyorumsana.”

Telefonunçalması,PersonelMüdürü’nütalimatıhemenimzalamaktanalıkoydu.“Asansörcülerdebugünbaşımabelaoldu!”diyebağırdıilksözleridinlediktensonra.“Duyulmuşşeydeğil!”diyebağırdıazsonra.Başkapıcıyadönüp,“Lütfen,Feodor,budelikanlıyıbiraztut,dahaonunlakonuşacaklarımızvar.”Telefonadaşöylebuyurdu:“Hemenyukarıgel.”

ArtıkBaşkapıcıenazından,konuşurkenyapamadığınıyaparakortalığıkırıpgeçirebilirdi.Karl’ıkolununyukarısındansıkıcatuttu;amasonuçtadayanılacakgibiolansakinbirkavrayışladeğil;arasıraelinigevşetiyor,sonradagiderekdahaçoksıkıyordu,güçlükuvvetlivücududüşünülecekolursabuhiçbitmeyecekgibigeliyorduveKarl’ıngözlerininönündebirkaranlığayolaçıyordu.Amaadam,Karl’ıtutmaklakalmıyor,onuaynızamandayeresermekiçindeemiralmışgibiarasırahavayakaldırıpsarsıyor,buaradasürekliyarısorarcasınaPersonelMüdürü’ne,“Şimdionukarıştırmıyorumya,şimdionukarıştırmıyorumya,”diyordu.

Enkıdemliasansörcünün,hephırıltılınefesalanBessadındaşişmanbiroğlanıniçerigidipdeBaşkapıcı’nındikkatinibirazüzerineçekmesi,Karliçinbirkurtuluşoldu.OğlanınarkasındanTherese’nin,betibenziatmış,üstübaşıbiryerde,saçlarıtepesindegevşekçetoplanmışhaldeiçerisüzüldüğünüşaşkınlıklagördüğündeKarl,okadaryorgundüşmüştükionuzarzorselamladı.Kızânındayanınagelipfısıldadı:“Aşçıbaşıbiliyormu?”

“Personelmüdürüonatelefonlabildirdi,”diyeyanıtladıKarl.

“İyiöyleyse,iyiöyleyse,”dedikızçabukçabuk,gözleriçakmakçakmak.

“Hayır,”dediKarl.“Bananegarezleriolduğunubilmiyorsun.Gitmemgerekiyor,Aşçıbaşı’yıdabunainandırdılar.Lütfen,buradakalma,yukarıçık,sonrasanavedaetmeyegeleceğim.”

“Ama,Roßmann,neoluyorsana,canınistediğikadarkalacaksınyanımızda.PersonelMüdürü,Aşçıbaşı’nınheristediğiniyapar,onuseviyor,geçengünöğrendim.İçinrahatolsun.”

“Lütfen,Therese,şimdigit.Senburadaolursankendimiiyisavunamam.Vebanakarşıyalanlarilerisürüldüğündenkendimiadamakıllısavunmamgerek.Nekadardikkatedipkendimisavunabilirsem,kalmaumudumokadarartar.Yani,Therese...”Yazıkki,birdenduyduğubiracıylausulcaeklemedenduramadı:“ŞuBaşkapıcıyakamdanbirdüşse!Düşmanımolduğunuhiçbilmiyordum.Nasıldasıkıştırıp,çekiştiripduruyorbeni!”“Nedensöylüyorumkibunu,”diyedüşündüaynıanda,“Hiçbirhatunbunusakincedinleyemez,”vegerçektendeTherese,Karlboştakieliyleonudurduramadan,Başkapıcı’yadöndü:“BaşkapıcıBey,lütfen,Roßmann’ıhemenbırakın,canınıacıtıyorsunuz.Aşçıbaşı

Hanımbirazdanbizzatgelecek,Roßmann’aherkonudahaksızlıkyapıldığıozamangörülecek.Bırakınonu;onaeziyetetmeksizenegibibirzevkverebilirki!”HattaBaşkapıcı’nınelineyapıştı.“Emir,küçükhanım,emir,”dediBaşkapıcıveboştakieliyleTherese’yidostçakendineçekti,busıradadiğereliyleKarl’ıdahagüçlüsıkıştırdı,sankionuncanınıacıtmaklayetinmekistemiyordu,sankisahipolduğubukolla,henüzulaşılmaktançokuzakolanözelbirhedefivardı.

Therese,Başkapıcı’nınsarılmasındankurtulmakiçinbirazzamanaihtiyaçduydu;Bess’inhâlâuzunuzadıyabirşeyleranlattığıPersonelMüdürü’neKarl’ısavunacaktıki,Aşçıbaşıhızlıadımlarlaiçerigirdi.

“Tanrı’yaşükür!”diyebağırdıTheresevebiranodadabuyüksekseslisözlerdenbaşkabirşeyduyulmadı.PersonelmüdürühemenayağafırlayıpBess’ikenaraitti.

“Demekkendinizgeldiniz,AşçıbaşıHanım.Buküçükolayyüzündenmi?Telefonkonuşmamızdansonrasezmiştimbunuaslındaamaaslındayinedeinanmamıştım.Korumanızaltındakioğlanındurumugiderekkötüleşiyor.Korkarım,onugerçekteniştençıkarmayacağımamabununkarşılığındahapseattıracağımıkendinizdinleyin.”Bess’eyaklaşmasınıişaretetti.

“ÖnceRoßmann’laikiçiftlafetmekisterim,”dediAşçıbaşıvePersonelMüdürüısrarettiğindenbirsandalyeyeoturdu.

“Karl,yaklaşlütfen,”dedisonra.Karlbunauyduyadadahaçok,Başkapıcıtarafındansürüklendi.“Bırakınonu,”dediAşçıbaşıöfkeyle,“adamöldürüphırsızlıkyapmışdeğilki!”Başkapıcıgerçektenonubıraktı;amadahaöncebirkezdahaonuöylebirsıkıştırdıki,harcadığıçabayüzündenkendigözleriyaşardı.

“Karl,”dediAşçıbaşı,ellerinisakinsakinkucağınakoyduvebaşınıeğipKarl’abaktı–hiçdebirsorgulamagibideğildi–“öncelikle,sanagüvenimintamolduğunusöylemekistiyorum.MüdürBeydeadilbiradamdır,onakefilim.Temeldeikimizdeseniburadatutmayıçokisteriz,”–buradaşöylebirPersonelMüdürü’nebaktı,sankisözünükesmemesiniricaediyordu.Böylebirşeydeolmadı.“Yani,sanaşimdiyedekburadasöylenmişolabilecekşeyleriunut.ÖzellikleBaşkapıcıBey’insöylemişolabileceğişeylerağırınagitmesin.Gerçisinirlibiradamdır,görevidüşünülürseşaşılacakbirşeydeğilbu;amakarısıylaçocuklarıdavarvetekbaşınakalmışbiroğlanaboşyeresıkıntıçektirmemekgerektiğini,zatendünyanıngerikalanınınbunuyeterinceyaptığınıbilir.”

Odadaçıtçıkmıyordu.BaşkapıcıaçıklamabekleyerekPersonelMüdürü’nebaktı,müdürdeAşçıbaşı’yabakıpbaşınıikiyanasalladı.AsansörcüBess,PersonelMüdürü’nünarkasındaboşboşsırıtıyordu.Theresesevinçveacıdaniçiniçinhıçkırıyorvekimseyeduyurmamayaçabalıyordu.

AmaKarl,mutlakaonunlagözgözegelmekisteyenAşçıbaşı’yadeğil,önüneyerebakıyordu,oysabuancakkötübirişaretolarakalgılanabilirdi.Kolununheryanıacıylazonkluyordu,kanoturmuşyerleregömlekyapışmıştı,aslındaKarl’ınceketiniçıkarıpdurumugözdengeçirmesigerekirdi.Aşçıbaşınınsöylediklerindeelbettedostçabirkasıtvardı;amayazıkkiKarl’a,dostlukhaketmediği,Aşçıbaşı’nıniyilikleriniikiayhaksızyeresömürdüğü,Başkapıcı’nınelinedüşmektenbaşkahiçbirşeyihaketmediğitamdaAşçıbaşı’nındavranışıylaortayaçıkacakgibigeliyordu.

“Bunlarısöylüyorumki,”diyedevamettiAşçıbaşı,“şaşalamadanyanıtveresin.Senitanıdığımkadarıyla,muhtemelenzatenyapacaktınbunu.”

“Buaradadoktorualıpgetirebilirmiyim,adamkankaybındanölebilir,”diyesözekarıştıbirdenbireasansörcüBess,çokkibaramaçokrahatsızedicibirbiçimde.

“Git,”dediPersonelMüdürü,Bess’e,odahemenkoşturupgitti.Sonramüdür,Aşçıbaşı’nadöndü:“Olayşu.Başkapıcı,oğlanılafolsundiyeyakalamadı.Aşağıda,asansörcülerinyatakhanesinde,biryataktaüstüözenleörtülmüşhalde,hiçtanımadığımız,zilzurnasarhoşbiradambulundu.Elbetteuyandırıldıvedışarıçıkarılmakistendi.Amabununüzerineadambüyükbirpatırtıkoparmayabaşladı,yatakhaneninKarlRoßmann’aaitolduğunu,kendisinin,onuburayagetirenveonadokunmayacesaretedecekherkesicezalandıracakolanRoßmann’ınkonuğuolduğunubağırıpdurdu.ÜstelikkendisineparasözüverdiğivealmayagittiğiiçindeKarlRoßmann’ıbeklemesigerekiyormuş.Lütfenburayadikkatedin,AşçıbaşıHanım:Parasözüvermişvealmayagitmiş.Sendedikkatet,Roßmann,”dediPersonelMüdürüKarl’a;Karltamosırada,büyülenmişgibimüdürüsüzenvesüreklisaçlarınıalnındançekenyadabuelhareketiniöylesineyapanTherese’yedönmüştü.“Amabelkidesanabazısorumluluklarınıanımsatmalıyım.Çünküyineaşağıdakiadamdediki,sendöndüktensonraikinizbirşarkıcıkadınageceziyaretiyapacakmışsınız,nevarkikadınınadınıkimseanlamadı,çünküadamyalnızcaşarkıarasındadilegetirebildionu.”

BuradasözlerinearaverdiPersonelMüdürü,çünkügözlegörülürbiçimderengisararanAşçıbaşıbirazgeriyeittiğisandalyesindenkalktı.

“Sizidahafazlasındanmuaftutuyorum,”dediPersonelMüdürü.

“Hayır,lütfen,hayır,”dediAşçıbaşıveonuneliniyakaladı,“anlatmayadevamedin,hepsiniduymakistiyorum,bununiçinburadayımzaten.”

ÖneçıkanvebaşındanberiherşeyigözdengeçirmişolduğunugöstermekiçinyüksekseslegöğsünevuranBaşkapıcı,PersonelMüdürütarafından,“Evet,çokhaklıymışsınız,Feodor!”sözleriylehemyatıştırıldıhemdeyerinedöndürüldü.

“Anlatacakpekbirşeykalmadı,”dediPersonelMüdürü.“Oğlanlarherzamanolduğugibiadamlaöncealayetmiş,sonraonunladövüşmüşler;oradahepiyiboksörlerhazırvenazırolduğundan,adamresmenyereserilmiş;neresininvekaçyerininkanadığınısormayacesaretedemedim,çünkübuoğlanlartüylerürperticiboksörlerdir,birsarhoşdaelbetteişlerinikolaylaştırır!”

“Demeköyle,”dediAşçıbaşı,sandalyeyiarkalığındantuttuveazönceayrıldığıyerebaktı.“Konuşamalütfen,birtekşeysöyle,Roßmann!”dedisonra.ThereseşimdiyedekdurduğuyerdenAşçıbaşı’nınyanınakoşturmuşveonunkolunagirmişti;KarlbaşkazamanTherese’ninbunuyaptığınıhiçgörmemişti.PersonelMüdürü,Aşçıbaşı’nınhemenarkasındaduruyorveonunbirazsıkışmışolanküçük,gösterişsizdantelyakasınıyavaşçadüzeltiyordu.Karl’ınyanındakiBaşkapıcı,“Ee,söyleyecekmisin?”dedi;amatekistediği,buaradaKarl’ınsırtınaindirdiğidarbeyivurgulamaktı.

“Doğru,”dediKarl;darbedenötürü,istediğindendahatitrekçıkmıştısesi,“adamıyatakhaneyebengötürdüm.”

“Dahafazlasınıbilmekistemiyoruz,”dedikapıcıherkesadına.AşçıbaşıhiçkonuşmayarakPersonelMüdürü’ne,sonradaTherese’yedöndü.

“Başkaçaremyoktu,”diyedevamettiKarl.“Adameskibirarkadaşım,ikiayboyuncabirbirimizigörmediktensonra,beniziyaretetmekiçinburayageldi;amaöylesarhoştukitekbaşınagidemedi.”

PersonelMüdürü,Aşçıbaşı’nınyanındayarıseslekendikendine,“Demekziyaretegeldi,ardındandaöylesarhoşoldukigidemedi,”dediAşçıbaşıomzununüzerindenPersonelMüdürü’nebirşeyfısıldadı,müdürisebellikibukonuylailgisiolmayanbirgülümsemeyleitirazedergibigöründü.Therese–Karlyalnızcaonabakıyordu–yüzünütambirçaresizlikleAşçıbaşı’nabastırıyorveartıkbaşkabirşeygörmekistemiyordu.Karl’ınaçıklamasındantamanlamıylamemnunkalmıştekkişiBaşkapıcı’ydı,birkaçkeztekrarladı:“Çokdoğrutabii,içkiarkadaşınayardımetmeliinsan.”Buaçıklamayıbakışlarıveelhareketleriyleoradabulunanherkesinkafasınasokmayaçalışırgibiydi.

“Yanisuçluyum,”dediKarlvebiransustu,sankisavunmasınadevametmesiiçinonacesaretverebilecekdostçabirsözbekliyorduyargıçlarından;amabusözgelmedi,“yalnızcaşundasuçluyum:Adamı–adıRobinson,İrlandalıdır–yatakhaneyegetirdim.Söylediğidiğerherşeyisarhoşluktansöylemiştirvedoğrudeğildir.”

“Yanionaparasözüvermedinmi?”diyesorduPersonelMüdürü.

“Evet,verdim,”dediKarlvebunuunutmuşolduğunaüzüldü;düşünmediğindenyadadalgınolduğundankesinifadelerlesuçsuzolaraktanımlamıştıkendini.“Bendenricaettiğiiçinonaparasözüverdim.Amaparayıbiryerdenalıpgetirmeyecek,bugecekazanmışolduğumbahşişionaverecektim.”Kanıtolsundiyedecebindenparayıçıkardıveavucundakibirkaçküçükbozukluğugösterdi.

“Çırpındıkçabatıyorsun,”dediPersonelMüdürü.“İnsansanainanacakolsadahaöncesöyledikleriniunutmasıgerekir.Demekönceadamı–Robinsonadınabileinanmıyorum,İrlandavarolduğundanberihiçbirİrlandalınınböylebiradıolmamıştır–demekönceonuyalnızcayatakhaneyegetirdin,kaldıkisırfbununiçinbilebirandadışarıyıboylayabilirdin;amaönceonaparasözüvermedin,sanabeklenmedikbirsorusoruluncaiseonaparasözüvermişoldun.Amaburadasorucevapoyunuoynamıyoruz,savunmanıdinlemekistiyoruz.Amaönceonaparayıalıpgetirmekdeğil,bugünkübahşişinivermekistedin;amasonraortayaçıktıki,buparahâlâsende,yanibellikidahafazlasınıalıpgetirmekistedin,dönmektegecikmendebunugösteriyor.Sonuçta,onuniçinkendibavulundanparaalıpgetirmekistesenokadarönemliolmazdı;amabunuvargücünleinkâretmenkuşkusuzönemlibirdurum,tıpkıadamıoteldesarhoşettiğinidevamlısaklamayaçalışmangibi;oysabukonudaenufakbirşüpheyok,çünküonuntekbaşınageldiğiniamatekbaşınagidemediğinisenkendinitirafettin,odaseninkonuğunolduğunuyatakhanedebağırıpdurdu.Yanisorulmasıgerekenyalnızcaikişeykalıyor,işikolaylaştırmakistiyorsanbunlarıkendinyanıtlayabilirsin;amasonuçtaseninyardımınolmadandaortayaçıkarılabilecektirbunlar:Birincisi,kilerodalarınagirmeyinasılbaşardın;ikincisi,milletedağıtacakkadarparayınasılbiriktirdin?”

“Ortadaiyiniyetyoksakendinisavunmakolanaksız,”dediKarlkendikendineveTherese’yebelkiçokdokunsadaKarl,PersonelMüdürü’neartıkyanıtvermedi.Söyleyebileceğiherşeyinsonradan,kastettiğindençokfarklıgörüneceğiniveiyiyadakötüyeyormanınyalnızcayargılamatarzınakalacağınıbiliyordu.

“Yanıtvermiyor,”dediAşçıbaşı.

“Yapabileceğienmantıklışeybu,”dediPersonelMüdürü.

“Yinebirşeyuyduracaktır,”dediBaşkapıcıvedeminkigaddareliylesakalınıdikkatlesıvazladı.

“Sessizol,”dediAşçıbaşı,yanındahıçkırmayabaşlayanTherese’ye,“görüyorsun,yanıtvermiyor,nasılonuniçinbirşeyyapabilirim?Sonuçta,MüdürBey’inkarşısındahaksızçıkanbenim.Söyle,Therese,senceonuniçinyapmayıatladığımbirşeyvarmı?”TheresebununasılbilebilirdiveAşçıbaşı’nınbellikiküçükkızayöneltmişbusoruvericaylabuikibeyinönündebelkidekendinimahvetmesineişeyarardıki?

“AşçıbaşıHanım,”dediKarl;birkezdahakendinitopladı;amasırfTherese’yiyanıtvermektenkurtarmakiçin,başkabiramaçladeğil.“Siziherhangibirşekildeküçükdüşürdüğümüsanmıyorum,iyicearaştırılırsabunudiğerherkesdegörecektir.”

“Diğerherkes,”dediBaşkapıcıveparmağıylaPersonelMüdürü’nügösterdi,“sizekarşıbirtehdit,HerrIsbary.”

“Evet,AşçıbaşıHanım,”dediIsbary,“saataltıbuçuk,kaybedilecekzamanyok.Düşünüyorumda,zatenfazlasıylahoşgörülüelealınanbukonudasonsözüeniyisibanabırakın.”

KüçükGiacomoiçerigirmişti,Karl’ınyanınagitmekistedi;amaortamaegemenolangenelsessizliktenürkerekvazgeçipbekledi.

Aşçıbaşı,Karl’ınsonsözlerindenberibakışlarınıondanayırmamıştı,PersonelMüdürü’nünsöylediğiniduyduğunaişaretedenhiçbirbelirtideyoktu.GözleribütünüyleKarl’abakıyordu,irivemaviydi;amayaşlılıktanveçokçalışıpçabalamaktanbirazparlaklığınıyitirmişti.Oradaöylecedurupönündekisandalyeyihafifçesallarkenbiransonraşöylediyeceğinipekâlâbekleyebilirdiinsan:“Evet,Karl,düşünüyorumda,konuhenüztamolarakaydınlatılmadıvesenindedoğrusöylediğingibi,iyicearaştırılmasıgerekiyor.Vekabuledilsinyadaedilmesin,şimdibuaraştırmayıdüzenleyeceğiz,çünküadaletyerinibulmalı.”

AmabununyerineAşçıbaşı,kimseninkesmeyecesaretedemediğikısabirsessizliktensonra–yalnızcasaat,PersonelMüdürü’nünsözlerinionaylayarakaltıbuçuğuvurduveonunlabirlikte,herkesinbildiğigibi,aynıandabütünoteldekitümsaatler;kulaktavesezgide,tekbirbüyüksabırsızlığınikikezçırpınmasıgibiçınladı;buses–şöylededi:“Hayır,Karl,hayır,hayır!Kendimizikandırmayalım.Haklıolunankonularınözelbirgörünümüdevardırvebu,itirafetmeliyimki,senindurumundayok.Bunusöyleyebilirimvesöylemeliyimde;itirafetmeliyim,çünküseniniçineniyiönyargıylaburayagelenbenim.Görüyorsun,Theresedesusuyor.”(Oysasusmuyordu,ağlıyordu.)

Aşçıbaşıbirdenbirevardığıbirkararladuraklayıp,“Karl,gelbakayımburaya,”dedi;Karlonunyanınagelincede–PersonelMüdürü’yleBaşkapıcı,Karl’ınarkasındanhemenbirbirlerinesokuluphararetlibirkonuşmayadaldılar–Aşçıbaşısoleliyleonukavradı,onunlaveisteristemezpeşlerindengelenTherese’ylebirlikteodanınöbürucunayürüdüveoradaikisiylebirliktebirkaçkezbiraşağıbiryukarıyürürkenşöylededi:“Biraraştırmanınsenibazıayrıntılardahaklıçıkarmasımümkün,sendebunagüveniyorgibisin,yoksasenihiçanlamazdım.Nedenolmasın?BelkidegerçektenBaşkapıcı’yıselamladın.Hattabunakesinlikleinanıyorum,Başkapıcı’ylailgilifikrimdebellidir;görüyorsun,şimdibileaçıkkonuşuyorumseninle.Amaböyleküçüknoktalardahaklıçıkmanınsanahiçyararıdokunmaz.İnsansarraflığınıuzunyıllarboyuncatakdirettiğimvegenelolaraktanıdığımengüvenilirinsanolanPersonelMüdürü,seninsuçunuaçıkçadilegetirdi,budabanadoğrusuçürütülmezbirsuçgibigörünüyor.Belkiyalnızcadüşüncesizcedavrandın;amabelkidesandığım

gibibirinsandeğilsin.Yinede,”bununlabirölçüdekendisözünükestiveikibeyekaçamakbirbakışattı,“senitemeldenamuslubiroğlanolarakgörmektenhenüzvazgeçemiyorum.”

“AşçıbaşıHanım!AşçıbaşıHanım!”diyeuyardıonunbakışınıyakalayanPersonelMüdürü.

“Şimdibitiyor,”dediAşçıbaşıvedahahızlıkonuşarakKarl’ıinandırmayaçalıştı:“DinleKarl,konuyugördüğümkadarıyla,PersonelMüdürü’nünaraştırmayürütmekistememesinesevindim;çünküyürütmekisteseydi,bunuseninçıkarınaengellememgerekirdi.Adamınasılveneyleağırladığınıkimseöğrenmemeli,kaldıki,oilerisürdüğüngibieskiarkadaşlarındanbiriolamaz,çünküsenonlardanayrılırkenbüyükbirkavgaçıkmıştı,dolayısıylaşimdionlardanbirinikonuketmezsin.Yaniancak,üzerindedurmayadeğmeyecekbireğlencegecesindekenttekiherhangibirmeyhanedesohbetettiğinbirtanıdıkolabilir.Bütünbunlarıbendennasılgizleyebildin,Karl?Yatakhaneseniniçindayanılmazolduysaveönceliklebumasumnedendengecekuşuolmayabaşladıysan,nedenteksözetmedin;biliyorsun,sanaözelbirodavermekistiyordumvebundandoğrudandoğruyaseninricalarınüzerinevazgeçtim.Şimdiöylegörünüyorki,kendinioradadahaserbesthissettiğiniçingenelyatakhaneyiyeğlemişsin.Paranıiseyinedebenimkasamdasakladın,bahşişlerideherhaftabanagetirdin;Tanrıaşkına,çocuk,eğlenceleriniçinparayıneredenbuldunveşimdiarkadaşıniçinparayıneredenalıpgelecektin?Elbettebunlar,enazındanşimdiPersonelMüdürü’nehiçbelliedemeyeceğimşeyler,çünküozamanbelkibiraraştırmakaçınılmazolurdu.Yanikesinlikleoteldenayrılmalısın,hemdeolabildiğinceçabuk.DoğrucaBrennerPansiyonu’nagit–zatenbirçokkezTherese’ylegitmiştinoraya–bureferanslaseniücretsizişealırlar,”–veAşçıbaşı,bluzundançıkardığıaltınrenklibirkalemlebirkartvizitinüstünebirkaçsatıryazdı,buaradakonuşmayadaaravermedi–“bavulunuarkadanhemenyollatacağım.Therese,asansörcüleringardırobunakoşdaKarl’ınbavulunutopla!”(AmaTheresekıpırdamadı,tümacılaranasılkatlanmışsaşimdiAşçıbaşı’nıniyiliğisayesindeKarl’ındurumunundüzelmeyeyüztutmasınıdabütünüyleyaşamakistiyordu.)

Birisikendinigöstermedenbirazkapıyıaraladıvehemenyinekapadı.BellikiGiacomo’ylailgiydi,çünkükendisiöneçıkıp,“Roßmann,sanasöyleyeceğimbirşeyvar,”dedi.

“Birazdan,”dediAşçıbaşıvebaşıeğikhaldekendisinidinlemişolanKarl’ıncebinekartvizitisoktu.“Paranaşimdilikelkoyuyorum,onubanaemanetedebileceğinibiliyorsun.Bugündışarıçıkmayarakdurumunudüşün,yarın–bugünzamanımyok,zatenburadadaçokbiledurdum–Brenner ’egelirim,seniniçinbaşkaneyapabileceğimizebakarız.Seniterkedecekdeğilim,neolursaolsunbugündenbilbunu.Geleceğinideğil,dahaçokyakıngeçmişinidertetmelisin.”BununüzerineKarl’ınomzunahafifçevurduvePersonelMüdürü’nünyanınagitti.Karlbaşınıkaldırdı,sakinadımlarverahatbirtavırlakendisindenuzaklaşaniriyarı,heybetlikadınınarkasındanbaktı.

OnunyanındakalmışolanTherese,“Herşeyinböyleiyisonuçlanmasınahiçsevinmiyormusun?”dedi.

“Ah,evet,”dediKarlveonagülümsedi;amakendisinebirhırsızolarakyolvermelerinenedensevinmesigerektiğinibilmiyordu.Therese’ningözlerikatıksızbirsevinçleparlıyordu,sankiKarl’ınbirsuçişleyipişlemediği,adilyargılanıpyargılanmadığıonunumurundabiledeğildi,yeterkiKarl’ınutançiçindeyadaşerefiyleortadankaybolmasınaizinversinlerdi.Kendiişlerindekılıkırkyaran,Aşçıbaşı’nınçokaçıkolmayanbirsözünühaftalarcakafasındaeviripçevirenvedidikleyenThereseşimdiböyledavranıyordu.“Bavulumuhementoplayıpyollayacakmısın?”diyesorduKarlkasıtlıolarak.Sonraistemdışıolarakbaşınışaşkınlıklaikiyanasalladı,Thereseöylesineçabuk

girmiştisorununiçinvebavuldaherkestengizlitutulmasıgerekenşeylerolduğuinancıonu,Karl’abakmaktan,eliniuzatmaktanalıkoydu,yalnızcaşöylefısıldadı:“ElbetteKarl,hemen,hementoplayacağımbavulu.”Vekoşupgitmiştibile.

AmaGiacomokendinidahafazlatutamadıveuzunsürebeklemesinesinirlenerekyüksekseslebağırdı:“Roßmann,adamaşağıdakoridordakendiniyerdenyereatıyorvedışarıçıkarılmakistemiyor.Onuhastaneyekaldırmakistediler;amakarşıkoyuyorvehastaneyegitmesineseninaslagözyummayacağınıiddiaediyor.Birarabaçağırıpeveyollasınlarmışkendisini,arabanınparasınısenödermisin?”

“Adamsanagüveniyor,”dediPersonelMüdürü.KarlomuzsilktiveparayıGiacomo’nunelinesaydı.“Dahafazlaparamyok,”dedisonra.

“Sendeonunlagitmekistiyormusundiyesormamıistedi,”dediGiacomo,parayışıngırdatarak.

“Onunlagitmeyecek,”dediAşçıbaşı.

“Evet,Roßmann,”dediPersonelMüdürüçabukçabukveGiacomodışarıçıkanakadarbilebeklemedi,“iştençıkarıldın.”

Başkapıcı,bunlarkendisözleriymişdePersonelMüdürüyalnızcatekrarlıyormuşgibidefalarcabaşınıönesalladı.

“İştençıkarılmanınnedenleriniyükseksesledilegetiremem,yoksasenihapseattırmakzorundakalırım.”

BaşkapıcıdikkatçekecekkadarsertbakışlarlaAşçıbaşı’nısüzdü,çünkübuenikonuyumuşakdavranışınnedenininoolduğunuherhaldefarketmişti.

“ŞimdiBess’egit,üstünüdeğiştir,Bess’eüniformanıteslimetvebinayıhemenamahementerket.”

Aşçıbaşıgözleriniyumdu,bununlaKarl’ıyatıştırmakistiyordu.KarlvedaetmekiçineğilirkenPersonelMüdürü’nünAşçıbaşı’nınelinigizlicekavrayıponunlaoynadığınışöylebirgördü.Başkapıcı,Karl’aağıradımlarlakapıyakadareşliketti,kapıyıkapamasınaizinvermedi,Karl’ınarkasındanbağırabilmekiçinaçıktuttu.“Onbeşdakikaiçindesenianakapıdaönümdengeçerkengörmekistiyorum!Bunuunutmasakın!”

Karl,anakapıdarahatsızedilmektenkaçınmakiçinelindengeldiğinceaceleetti;amaherşeyistediğindençokdahayavaşilerledi.ÖncelikleBess’ihemenbulamadıveşimdi,kahvaltısaatinde,hertarafinsandoluydu,sonraortayaçıktıki,biroğlan,Karl’ıneskipantolonunuödünçalmıştı,Karldapantolonubulanakadarneredeysetümyataklarınyanındakielbiseaskılarınıaramakzorundakaldı,böyleceKarl,anakapıyagelenekadarherhaldebeşdakikagecikmişti.Tamönündebirhanım,dörtbeyinortasındayürüyordu.Hepsionlarıbekleyenbüyükbirotomobiledoğruyürüdü;biruşakotomobilinkapısınıaçıktutuyor,biryandandaboştakikolunuyanadoğruyatayvekaskatıuzatıyordu,budasonderecetörenselbirgörünümyaratıyordu.AmaKarl,buseçkingrubunarkasındafarkedilmedendışarıçıkmayıboşunaummuştu.Başkapıcıonuelindenyakaladıveözürdilediğiikibeyinarasındankendinedoğruçekti.

“Onbeşdakikayabakhele,”dediveKarl’ayanyanbaktı,sankidoğruçalışmayanbirsaatiizliyordu.“Gelbakayımburaya,”dedisonraveonubüyükkapıcıbölmesinegötürdü;gerçiKarlburayıgörmeyeçoktandırhevesetmişti;amaşimdi,kapıcıtarafındanitilirkenkuşkuylagirdiiçeri.KapınındibindeykenarkasınıdöndüveBaşkapıcı’yıitiporadankurtulmayaçalıştı.

“Hayır,hayır,içerigirbakalım,”dediBaşkapıcıveKarl’ıçevirdi.

“Amabeniştençıkarıldım,”dediKarlvebununla,oteldeartıkkimseninonaemirveremeyeceğinikastetti.

“Benisenialıkoyduğumsürece,iştençıkarılmışsayılmazsın,”dedikapıcı,kibudakuşkusuzdoğruydu.

Karlsonuçtakapıcıyakarşıkoymasınıgerektirecekbirnedengörmedi.Zatenbaşınadahanegelebilirdiki.Üstelikkapıcıbölmesininduvarlarımuazzampencerecamlarındanoluşuyor,insanlobidekarşılıklıakaninsankalabalığını,onlarınarasındaymışgibi,bucamlardanaçıkçagörüyordu.Evet,bütünkapıcıbölmesinde,insanlarıngözlerindesaklanılabilecekbirköşeyokgibiydi.Dışarıdainsanlarınçokacelesivarmışgibiydi,çünküileriuzattıklarıkollarıveeğikbaşlarıyla,etrafıtarayangözleriyle,yukarıdatuttuklarıbagajlarıylakendilerineyolarıyorlardı,yinedehiçbirikapıcıbölmesinebirbakışatmayıihmaletmiyordu,çünkücamlarınarkasındaherzaman,hemmüşterilerhemdeotelpersoneliiçinönemtaşıyanduyurularvehaberlerasılıolurdu.Amaayrıcakapıcıbölmesininlobiyledoğrudanbağlantısıvardı,çünküikibüyüksürmepencereninbaşındaikikapıcıoturuyorveçokçeşitlikonularlailgilidurmadanbilgiveriyordu.Bunlar,üzerlerineçokyükbindirilmişinsanlardıveKarl’akalsa,tanıdığıkadarıylaBaşkapıcımeslekyaşamıboyuncabugörevdensıyırmıştı.Bilgiverenbuikikişi–dışarıdakiinsanbunutamolarakkafasındacanlandıramazdı–pencereninaçıklığındaherzamanenazontane,sorusoranyüzbuluyordukarşısında.Süreklideğişenbuonkişiarasındaçoğunluklabirdilkarmaşasıvardı,sankiherbiribaşkabirülkedengönderilmişti.Herzamanbirkaçıaynıandasorusoruyor,ayrıcaherzamanbirilerininkonuşmalarıbirbirinekarışıyordu.Çoğu,kapıcıbölmesindenbirşeyalmakyadaorayabirşeybırakmakistiyordu,dolayısıylaherzamankalabalıktansabırsızelkolhareketlerigörülüyordu.Birkeresindebirisininherhangibirgazeteyiisteyeceğituttu,gazetebirdenbirehavadaaçıldıvebiraniçintümyüzleriörttü.İkikapıcıtümbunlaradirenmekzorundaydı.Saltkonuşmaonlarıngöreviiçinyeterliolmazdı,gevezelikediyorlardı,özelliklebirtanesi,bütünyüzünüçevreleyenesmersakalıylaasıkyüzlübiradam,konuşmasınıhiçkesmedenbilgiveriyordu.Nesüreklieliniileriyeuzatmakdurumundakaldığımasayanedesorusoranşuyadabukişininyüzünebakıyor,bellikigücünüidarelikullanmakvetoplamakiçingözleriniyalnızcaönünedikiyordu.Üsteliksakalıkonuşmasınınanlaşılmasınıbirazetkiliyorduherhalde,Karlonunyanındadurduğukısasüreiçinde,söylediklerininçokazınıanlayabildi,belkidekonuşmasındakiİngilizcetınıyakarşınadam,yabancıdillerdekonuşmakzorundakalıyordu.Ayrıcabirbilginindiğeriyleuçucaeklenmesiveiçiçegirmesikafakarıştırıyordu,öylekisorusoranbirkişigerginbiryüzifadesiyledinliyor,çünkükendiişininsözkonusuolduğunusanıyordu;ancakkısabirsüresonra,işininhallolduğunufarkediyordu.Kapıcınınbirsorununtekrarlanmasınıaslaricaetmemesinedealışmakgerekiyordu;sorugeneldeanlaşılabilirveyalnızcabirazbelirsizsorulmuşolsada,zarzorfarkedilebilenbirbaşsallama,kapıcınınbusoruyuyanıtlamayaniyetininolmadığınıeleveriyordu;kendihatasınıfarkedipsoruyudahaiyikurgulamak,soruyusorankişininişiydi.Bazıinsanlarözelliklebununlauğraşarakgişeninönündeçokuzunzamangeçiriyorlardı.Kapıcılaradestekolsundiyeherbirininyanına,getirgötürebakanbiroğlanverilmişti,birkoşukoparıpbirraftanvedeğişikkutulardankapıcıyaosırada

gerekenherşeyigetirmekdurumundaydı.Oteldeçokgençinsanlaraverilenenyorucuişolsada,parasıeniyisiydi;biraçıdanonlarındurumukapıcılarınkindendekötüydü,çünkükapıcılarınyalnızcadüşünmelerivekonuşmalarıgerekirken,gençlerinaynıandahemdüşünmelerihemdekoşmalarıgerekiyordu.Yanlışbirşeygetirmeyegörsünler,elbettekapıcıoaceleiçindedurupdaonlarauzunuzunöğütveremiyor,masayakoyduklarışeyibirhamledemasadanaşağıyaatıveriyordu.Karl’ıniçerigirmesindenhemensonrakapıcılararasındagerçekleşennöbetdeğişimiçokilginçti.Böylebirnöbetdeğişimielbette,enazındangünboyunca,sıksıkgerçekleşiyorolmalıydı,çünkügişeninarkasındabirsaattenfazladayanabilecekbirinsanherhaldeyoktu.Nöbetdeğiştirmezamanındabirçançalıyorveaynıandabiryankapıdan,şimdisırasıgelenikikapıcı,herbiriarkasındayardımcısıylaçıkıyordu.Geçiciolarakçalışmadangişededikiliyorveoankiyanıtlamanınhangiaşamadaolduğunubelirlemekiçinkısabirsüredışarıdakiinsanlarıgözlüyorlardı.Durumaelatmakiçinuygunânıngeldiğinidüşündüklerinde,nöbetidevralacaklarıkapıcınınomzunavuruyorlar,oda,şimdiyedekarkasındaolupbitenleilgilenmemişolmasınakarşın,hemenanlayıpyeriniboşaltıyordu.Bütünbunlarokadarhızlıoluyorduki,dışarıdakiinsanlarçoğunluklaşaşırıyorvekarşısındabirdenbirebelirenyeniyüzdenirkilerekneredeysegeriçekiliyorlardı.Nöbetidevredenikiadamgeriniyorvesonra,sıcakbasanbaşlarınaoradahazırduranikileğeninüzerindesudöküyorlardı.Nöbetidevredenoğlanlarisehenüzgerinemiyorlardı,mesailerisırasındayereatılmışolannesnelerikaldırıpyerinekoymaklakısabirsüredahauğraşmalarıgerekiyordu.

Karlpürdikkatkesilerektümbunlarıbir-ikidakikadakavramıştı;onugötürmeyedevamedenBaşkapıcı’nınpeşindensessizceyürüdü,başındahafifbirağrıvardı.ButürbirbilgiaktarımınınKarlüzerindeyapmışolduğubüyüketkiyebellikiBaşkapıcıdadikkatetmişti,birdenbireKarl’ınelinitutuphızlaçekerek,“Görüyorsun,buradaböyleçalışılır,”dedi.Karlkuşkusuzoteldetembelliketmemişti;amaböylebirçalışmadandahaberiolmamıştı;Başkapıcı’nınkendisininbaşdüşmanıolduğununeredeysetamamenunutarakbaşınıkaldırıponabaktı,konuşmayarakvekabullenerekbaşınıönedoğrusalladı.Amabuda,kapıcıyagereğindenfazladeğerverilmesivebelkideşahsınakarşıbirkabalıkgibigöründüBaşkapıcı’ya,çünküKarl’ıaptalyerinekoymuşgibi,duyulabileceğiniumursamayarakbağırdı:“Elbettebu,bütünoteldekienaptalcaiştir;insanbirsaatdinlemişsesorulantümsorularıaşağıyukarıbilir,gerisinideyanıtlamasıgerekmez.Küstahvekabaolmasaydın,yalansöylemeseydin,sağdasoldasürtmeseydin,sarhoşolmasaydınvehırsızlıkyapmasaydın,senibelkideböylebirpenceredegörevlendirebilirdim,çünkübununiçinbanayalnızcakalınkafalılaryeter.”

Karlhakaretinkendisiniilgilendirenbölümünütamamenduymazdangeldi;kapıcılarındürüstveağırçalışmasının,takdiredilmekyerinealayaalınmasınaçoköfkelenmişti;üstelikalayaalanadam,böylebirgişeninbaşınaoturmayacesaretetseydi,mutlakabirkaçdakikasonra,tümsorusoranlarınkahkahalarıarasındaçekilipgitmekzorundakalırdı.

“Bırakınbeni,”dediKarl,kapıcıbölmesineilişkinmerakıfazlasıylagiderilmişti,“artıksizinlebirilgimolmasınıistemiyorum.”

“Kurtulmakiçinbuyetmez,”dediBaşkapıcı;Karl’ınkollarınıöylebirsıktıki,KarlonlarıkıpırdatamazhalegeldiveBaşkapıcı,Karl’ıkapıcıbölmesininöbürucunaresmentaşıdı.Dışarıdakiinsanlar,Başkapıcı’nınbuzorbalığınıgörmüyorlarmıydı?Yadagörüyorlarsabununasılalgılıyorlardıkihiçbiridurupbakmıyordu,gözlendiğiniveKarl’acanıistediğigibidavranamayacağınıBaşkapıcı’yagöstermekiçinkimseenazındancamavurmuyordu?

AmaçokgeçmedenKarl’ınlobidenyardımalmaumududakalmadı,çünküBaşkapıcıbiripiçektive

kapıcıbölmesininyarısınıncamlarıüzerinebirçırpıdaentepeyekadarsiyahperdelerörtüldü.Kapıcıbölmesininbutarafındadainsanlarvardı;amahepsininişibaşındanaşkındı,işleriyleilgisiolmayanherşeyekulaklarıvegözleritıkalıydı.AyrıcatamamenBaşkapıcı’yabağlıydılarveKarl’ayardımetmektenseBaşkapıcı’nınyapmayakalkışacağıherşeyingizlenmesineyardımederlerdi.Örneğinaltıtelefonunbaşındaaltıkapıcıvardı.Hemenfarkedildiğigibi,düzenlemeşöyleyapılmıştı:Birtanesiyalnızcaçağrılarıalıyor,busıradakomşusuonunkaydettiğinotlaragöreyapılmasıgerekenleritelefonlabaşkayerlereiletiyordu.Bunlarenyenitelefonlardı,telefonkulübesigerektirmiyorlardı,çünküzilsesibircırıltıdanyüksekdeğildi,insantelefonuniçinefısıldayarakkonuşabiliyordu,yinedesözcüklerözelamplifikatörlersayesindegürleyenseslerlehedeflerinevarıyordu.Bunedenle,telefonlarınınbaşındakiüçkonuşmacıpekduyulmuyorduvetelefonahizesininiçindeolupbitenbirşeyimırıldanarakizlediklerisanılabilirdi.Busıradadiğerüçü,üzerlerinegelenveçevrelerindekigerikalaninsanlartarafındanduyulmayangürültüdensersemlemişgibi,başlarınıkâğıdaeğiyorlardı;görevlerionayazıyazmaktı.Yineburadadaüçkonuşmacınınherbirininyanındayardımcıbiroğlanduruyordu;buüçoğlan,sıraylabaşlarınıefendilerineuzatıpkulakkabartmaktanvesonraaceleyle,iğnebatırılmışgibi,sarırenklidevasarehberlerde–açılanyaprakyığınlarıtelefonlarınhergürültüsünükatkatbastırıyordu–telefonnumaralarınıbulmaktanbaşkabirşeyyapmıyordu.

BirkenaraoturmuşolanBaşkapıcıKarl’ıadetamengeneyealarakönündetutsada,Karltümbunlarıdikkatleizlemektengerçektenkendinialamıyordu.

“Benimgörevim,”dediBaşkapıcıvetekamacıKarl’ınkendisineyüzünüçevirmesiymişgibionusarstı,“PersonelMüdürü’nünçeşitlinedenlerlehepihmalettiğişeyi,otelyönetimiadınaenazındanbiraztelafietmek.Yaniburadaherzamanbiri,diğerininaçığınıkapatır.Buolmadanböylebüyükbirişletmedüşünülemez.Senindoğrudanüstünolmadığımısöylemeyekalkacaksınbelki;eh,kendihalinebırakılmışbukonuyuelealmamdahadagüzelya.KaldıkiBaşkapıcıolarakbirbakımaherkesinüstündeyim,çünküotelintümkapılarıbenimemrimde,yanibuanakapı,üçortaveonyankapı;sayısızküçükkapıvekapısızçıkışısaymıyorumbile.Elbette,dikkatealınantümhizmetekiplerimutlakabenimsözümüdinlemelidir.Diğeryandanbubüyükonurkarşılığındaelbetteotelyönetiminekarşıbiryükümlülüğümvar:enufakbirşüpheçekmişkimseyisalıvermemek.Amatamdasenbanaçokşüpheligörünüyorsun,keyfiminkâhyasımısın!”Bununsevinciyleellerinikaldırıphızlaindirdi,öylekişakdiyeçarpıpacıdılar.“Şudaolabilir,”diyeekledivebuonuçokeğlendirdi,“başkabirçıkıştanfarkettirmedendışarıçıkabilirdin,çünküseninyüzündenözeltalimatlarasabırlakatlanacakkadardeğerlideğilsingözümde.Amamademburadasın,senintadınıçıkartmakisterim.Kaldıki,anakapıdabuluşmaküzeresözleşmemizeuyacağındandakuşkumyoktu,çünkübubirkuraldır:Küstahvebaşınabuyrukolanlarkötühuylarınıancakzararınıgördükleriyerdebırakırlar.Bunukendindedahasıksıkgözlemleyebileceksinmutlaka.”

“Sanmayınki,”dediKarl;Başkapıcı’dangelenvebuncazamandırburnunundibindedurduğuhaldeancakburadafarkettiğikendineözgü,ağırkokuyuiçineçekti,“sanmayınki,”dedi,“tamamensizinhükmünüzaltındayım,bağırabilirim.”

“Bendeağzınıtıkayabilirim,”dediBaşkapıcı,gerekirsebunuyerinegetirmeyidüşündüğükadarsakincevehızla,“vesencegerçekten,seninyüzündeniçerigirerlersebana,Başkapıcı’yakarşılıksanahakverecekbiriçıkarmı?Yaniumutlarınınanlamsızlığınıherhaldegörüyorsundur.Biliyormusun,üzerindeüniformavarkengerçektenazdaolsadikkatedeğergörünüyordun;amaancakAvrupa’dagiyilebilecekbuelbiseyle!”Veelbisenindeğişikyerleriniçekiştirdi;elbisebeşayönceneredeyseyeniolmasınakarşın,şimdidoğrusuyıpranmış,kırışmıştı;amahepsindenöncelekeliydi,

bununbaşlıcanedenideasansörcüoğlanlarınsaygısızlığıydı:Hergün,genelemiruyarıncayatakhaneninzemininitertemiztutmalarıvecilalamalarıgerekirkentembelliktenesaslıbirtemizliğegirişmemiş,neolduğubelirsizbiryağıyeredöküpaynıandaaskılardakitümelbiseleredesıçratarakonlarıberbatetmişlerdi.Artıkinsanelbiseleriniistediğiyerekaldırsın,herseferinde,kendielbiselerioandaelininaltındaolmayanbirisiçıkıyor,saklanmışyabancıelbiselerikolaycabulupödünçalıyordu.Vebelkidebukişi,tamdaogünyatakhaneyitemizlemesigerekenoğlanoluyorveelbiselereyağsıçratmaklakalmayıptepedentırnağaıslatıyordu.YalnızcaRenell,değerlielbiselerinigizlibiryeresaklamıştı,kimseninbulupçıkardığıolmamıştıonlarıoradan,zatenbelkidekimsekötülüğündenyadacimriliğindenyabancıelbiseleriödünçalmıyor,sırfaceledenveihmalciliktenneredebulursaalıyordu.AmaRenell’inelbisesindebile,sırtınınortasındayusyuvarlak,kırmızımsıbiryağlekesivardıvekenttebilenbiribulekeden,buşıkgençadamınbileasansörcüolduğunuanlayabilirdi.

BunlarıanımsayanKarl,asansörcüolarakkendisinindeçokacıçektiğiniveyinedeherşeyinboşagittiğinisöyledikendikendine,çünkübuasansörcülükhizmeti,Karl’ınumduğugibi,dahaiyibiratamayagötürecekönbasamakolmamıştı,tersineşimdidahadadüşükbirkonumagetirilmişvehattahapsiboylamayaçokyaklaşmıştı.ÜstelikşimdibirdeBaşkapıcıtarafındanalıkonulmuştu,kiadamherhaldeKarl’ıdahafazlanasılutandırabileceğinidüşünüyordu.Başkapıcı’nınkesinlikleiknaedilebilecekbiradamolmadığınıtamamenunutanKarl,osıradaboştaolaneliyledefalarcaalnınavurupbağırdı:“Sizigerçektenselamlamamışolsamda,yetişkinbirinsanihmaledilmişbirselamyüzündennasılbukadarkingüdebilir!”

“Kingütmüyorum,”dediBaşkapıcı,“yalnızcacepleriniaramakistiyorum.Gerçihiçbirşeybulamayacağımaeminim,çünküherhaldedikkatlidavranmışveyavaşyavaşherşeyi,hergünbirazınıarkadaşınlayollamışsındır.Amaüstününaranmasıgerek.”VeKarl’ınceketceplerindenbirineöyleşiddetleelattıki,yandikişlerpatladı.“Buradabirşeyyokişte,”dedivebucebiniçindekilerielindeayıkladı:otelinbirreklamtakvimi,ticariyazışmalardanbirödevinyeraldığıbirsayfa,birkaçceketvepantolondüğmesi,Aşçıbaşı’nınkartviziti;birkeresindebirmüşterinin,bavulutoplanırkenonafırlattığıbirtırnakparlatıcıkalem;birkeresindeRenell’in,belkideonkezyerinebaktığıiçinKarl’ateşekkürniteliğindearmağanettiğieskibircepaynasıvebirkaçıvırzıvırdaha.“Buradabirşeyyok,”diyetekrarladıBaşkapıcıvehepsinitezgâhınaltınaattı;sankiKarl’ıneşyalarının,çalıntıolmadıklarısürece,tezgâhınaltındadurmasıgayetdoğaldı.

“Artıkyettiama,”dediKarlkendikendine–yüzükıpkırmızıkesilmişolmalıydı–vehırstandikkatidağılanBaşkapıcı,Karl’ınikincicebinikarıştırınca,Karlbirhamledeceketinkollarındansıyrıldı,kontroldışıilksıçrayışta,kapıcıyıoldukçasertbirbiçimdetelefonunaitti.Bunaltıcıhavayıaslındaamaçladığındandahayavaşyararakkapıyakoştu;amaBaşkapıcıağırpaltosuiçindeyerindenkalkamadanKarldışarıçıkmayıbaşardı.Nöbethizmetipekörnekbirbiçimdedüzenlenmemişolmalıydı,gerçibirkaçtaraftanzilçaldı;amahangiamaçlaolduğunuTanrıbilir!Öyleçoksayıdaotelgörevlisigiriştemekikdokuyorduki,çıkışıbellietmedenkapatmakistedikleridüşünülebilirdineredeyseçünkübugidiştenpekbaşkaanlamçıkarılamıyordu;neolursaolsun,Karlçokgeçmedenaçıkhavayaçıktı;amadahaotelkaldırımıboyuncayürümekzorundaydı,çünkükesintisizbirdiziotomobildurakalkaanakapınınönündengeçtiğindencaddeyeulaşılamıyordu.Buotomobiller,efendilerineolabildiğinceçabukgitmekiçin,adetaiçiçegirmişti,herbiriarkadangelentarafındanöneitiliyordu.Caddeyeulaşmakiçinözellikleaceleedenyayalar,oradaburadaotomobillerinarasındangeçiyorlardı,sankioradahalkaaçıkbirgeçitvardı;otomobildeyalnızcaşoförvehizmetkârlarmıvar,yoksaenseçkininsanlardamıbulunuyor,umurlarındabiledeğildi.Amaböyle

birtavırKarl’aabartılıgöründü,bunacesaretetmekiçininsanınkoşullarıiyibilmesigerekirdiherhalde;yaklaşacağıbirotomobiliniçindekilerinbunabozuluponuyereyuvarlamalarıvebirskandalayolaçmalarınekadarkolaydı;üzerindegömlekkolluklarıylakaçmışşüphelibirotelçalışanıolarakbundandahaçokkorktuğubirşeyyoktu.Sonuçtaotomobilsırasısonsuzadekböylesürüpgidemezdi,Karlda,oteldentaraftadurduğusürece,aslındaenazşüphelidurumdaydı.GerçektendeKarl,otomobilsırasınınkesilmediğiamacaddeyedoğrusapıparasınınaçıldığıbiryereulaştınihayet.Kendisindençokdahaşüpheligörüneninsanlarınserbestçedolaştığıcaddetrafiğinesüzülmeküzereydiki,yakındanadınınseslenildiğiniduydu.Arkasınadöndüveiyitanıdığıikiasansörcünün,birmahzeningirişigibigörünenalçak,küçükbirkapıaçıklığındangüçbelabirsedyeyidışarıçektiklerinigördü;sedyede,Karl’ınfarkettiğigibi,gerçektenRobinsonyatıyordu;başı,yüzüvekollarıçeşitlisargılariçindeydi.Ağrıdanyadabaşkaacıdanyadahatta,Karl’ıyenidengörmeninsevincindendöktüğügözyaşlarınısargıylasilmekiçinkollarınıgözlerinegötürmesiniseyretmekiğrençti.

“Roßmann,”diyeseslendiazarlarcasına,“nedenbenibukadarbekletiyorsun!Sengelmedenbaşkabiryerenakledilmeyekarşıkoymaklabirsaatuğraştım.Buherifler,”–sargılarsayesindedarbelerekarşıkorunaklıymışgibi,asansörcülerdenbirinekafaattı–“tambirşeytan.Ah,Roßmann,seniziyaretetmekbanapahalıyapatladı.”

“Neyaptılarsana?”dediKarlveasansörcülerindinlenmekiçingülerekyerekoyduklarısedyeyeyaklaştı.

“Birdesoruyorsun,”diyeinlediRobinson,“görüyorsuniştehalimi.Düşünsene,büyükolasılıklabütünhayatımboyuncasakatkalacakkadardayakyedim.Buradanburayakadarkorkunçağrılarımvar,”–veöncebaşını,sonradaayakparmaklarınıgösterdi–“burnumunnasılkanadığınıgörmeniisterdim.Yeleğimmahvoldu,sonuçtaoradabıraktım,pantolonumlimelimeoldu,donlakaldım,”–örtüyübirazkaldırıpKarl’ıaltınabakmayaçağırdı.“Şimdibananeolacak!Enazbirkaçayyatmakzorundakalacağımveşunusanahemensöylemekisterimki,sendenbaşkabanabakabilecekkimsemyok,Delamarcheçoksabırsızdır.Roßmann,Roßmanncığım!”RobinsonbirazgeriyeçekilenKarl’aeliniuzattı,okşayarakonunkalbinikazanmakistiyordu.“Nedenseniziyaretegeldimki!”diyetekrarladıdefalarca,yaşadığıfelaketteonundasuçlulukpayıolduğunuKarl’aunutturmamakiçin.–GerçiKarlhemen,Robinson’ınsızlanmasınınyaralarındandeğil,içindebulunduğufecihaldeakşamdankalmadurumdankaynaklandığınıfarketti,çünküzilzurnasarhoşkenpekuyuyamadanhemenuyandırılmış,kanlariçindekalanadekpataklanarakneyeuğradığınışaşırmıştıveayıkhaldedengesinibulamıyorduartık.Yaralarınönemsizliğieskipaçavralardanoluşan,biçimsizsargılardananlaşılıyordu,asansörcülerbellikişakaolsundiyeonutepedentırnağabunlaradolamışlardı.Sedyeninuçlarındakiikiasansörcüdezamanzamankendinitutamayıpgülüyordu.Amaburası,Robinson’ıkendinegetirmeninyerideğildi,çünküyayalarsedyeninbaşındakigrubaaldırmadanfırtınagibiyanlarındangeçiyor,sıksıkinsanlartambirjimnastikçigibiRobinson’ınüzerindenatlıyorlardı.Karl’ınparasıylatutulanşoför,“İlerleyin,ilerleyin!”diyeseslendi.Asansörcülersongüçleriylesedyeyikaldırdılar,Robinson,Karl’ıneliniyakalayıptatlıbirsesle,“Haydigel,gelartık,”dedi.Karlüzerindekikılıklaençokotomobilkaranlığındagüvendeolmazmıydı?BöyleceRobinson’ınyanınaoturdu,odabaşınıKarl’ayasladı.Geridekalanasansörcülerotomobilinpenceresinden,eskimeslektaşlarıolarakonuneliniiçtenliklesıktılarveotomobilbirfelaketedavetiyeçıkarırcasınakeskinbirdönüşlecaddeyesaptı;amaherşeyikuşatantrafikbuotomobilindosdoğruyolalışınıdahemensessizceiçinealdı.

Birsığınak

Otomobilindurduğuyertenhabirbanliyösokağıolmalıydı,çünküdörtbiryandasessizlikhâkimdi,kaldırımınkenarındaçocuklarçömelmiş,oyunoynuyorlardı.Omuzlarındabirsürüeskielbiseolanbiradamevlerinpencerelerinigözetleyerekyukarıyasesleniyordu.Karlotomobilden,sabahgüneşininısıtıpaydınlattığıasfaltainince,yorgunluktankendinikeyifsizhissetti.

“Gerçektenburadamıoturuyorsun?”diyeseslendiotomobiliniçine.

BütünyolculukboyuncamışılmışıluyumuşolanRobinson,evetanlamındabelirsizbirşeylerhomurdandı;Karl’ınonudışarıtaşımasınıbekliyorgibiydi.

“Öyleysebenimartıkburadaişimkalmadı.Hoşçakal,”dediKarlvehafifeğimlisokaktanaşağıinmeyeyeltendi.

“AmaKarl,neoluyorsana?”diyeseslendiRobinsonveçokkaygılanarakarabadaepeydoğruldu,yalnızdizleribiraztitriyorduhâlâ.

Robinson’ınhızlaiyileşmesinetanıkolanKarl,“Gitmeliyim,”dedi.

“Gömleklemi?”diyesorduRobinson.

“Kendimebirceketalmayayetecekkadarparakazanırım,”diyeyanıtverdiKarl,Robinson’agüvenlebaşınısalladı,elinikaldırıpselamverdiveşoför,“Birdakikadahasabredin,bayım!”diyeseslenmesegerçektengitmişolacaktı.

Hoşolmayanbirdurumortayaçıktı:Şoförekbirödemetalepediyordu,çünküotelinönündekibeklemesüresininkarşılığıhenüzödenmemişti.

“Evetya,”diyeseslendiotomobildenRobinson,buisteğinhaklılığınıonaylayarak,“oradaseniuzunsürebeklemekzorundakaldım.Onabirazdahaparavermelisin.”

“Evet,aynenöyle,”dedişoför.

“Üzerimdebirşeykaldıysa,”dediKarlveboşunaolduğunubilmesinekarşınpantolonceplerinikarıştırdı.

“Yalnızcasizebaşvurabilirim,”dedişoförvebacaklarınıaçıpdikildi,“oradakihastaadamdanhiçbirşeyisteyemem.”

Burnuyarabereiçindebirdelikanlıkapıdanyaklaştıvebirkaçadımlıkuzaklıktankulakkabarttı.Osıradasokaktabirpolisdevriyegeziyordu,gömlekliyibaşınıeğereksüzdüvedurdu.

Robinsondapolisifarketmişti;diğerpenceredenonaseslenmeaptallığındabulundu:“Yokbirşey,yokbirşey!”İnsanbirpolisisinekgibikovalayabilirdisanki!Polisigözlemişolançocuklarda,onundurmasıylaKarl’aveşoföredikkatkesiliphızlayaklaştılar.Karşıdakikapıdayaşlıbirkadınduruyor

vegözlerinidikmişbakıyordu.

“Roßmann!”diyebağırdıbirsesyukarıdan.EnüstkatınbalkonundanbağıranDelamarche’tıbu.Beyazaçalanmavigökyüzününönündepekseçilemiyordu,bellikiüzerindebirropdöşambrvardıvebiroperadürbünüylesokağıgözetliyordu.Yanındakırmızıbirgüneşşemsiyesiaçılmıştı,şemsiyeninaltındabirkadınoturuyorgibiydi.“Heey!”diyeseslendi,kendiniduyurmakiçinbüyükçabagöstererek,“Robinsondaoradamı?”

“Evet,”diyeyanıtverdiKarl,arabadakiRobinson’dançıkançokdahayükseksesli,ikincibir“evet”leadamakıllıdesteklenerek.

“Heey!”diyekarşılıkgeldi.“Hemengeliyorum!”

Robinsonarabadansarktı.“İşteadamgibiadam,”dedi;Delamarche’ayapılanbuövgüKarl’a,şoföre,poliseveduymakisteyenherkeseyönelikti.Delamarcheoradanayrılmışolmasınakarşın,dalgınlıktanhâlâbaktıklarıbalkondaşimdigüneşşemsiyesininaltındagerçektendebirkadın–kırmızıminietekli,yapılıbirkadın–ayağakalktı,operadürbününüparmaklıktanaldıvebakışlarınıancakyavaşyavaşkendisindençevirenaşağıdakilerebaktı.Karl,Delamarche’ıbekleyerekevinkapısınavedahailerideavluyabaktı;neredeysekesintisizbirdizidükkânçalışanıavludamekikdokuyor,herbiriküçük;amabellikiçokağırbirkutuyuomzundataşıyordu.Şoförarabasınınyanınagitmiştivezamanıdeğerlendirmekiçinbirbezlefarlarıtemizliyordu.Robinsonkolvebacaklarındakiağrılarıyokladı,büyükdikkatgöstermesinekarşınazağrıhissedebilmesineşaşırmışgörünüyordu;başınıiyiceeğerekdikkatlebacağındakikalınsargılardanbiriniçözmeyebaşladı.Polissiyahcopunuönündeçapraztutuyorvepolisleringereknormalgörevdegereksepusudaykengöstermelerigerekenbüyüksabırla,sessizcebekliyordu.Burnuyarabereiçindeolanoğlankapınınönündekibirtaşaoturupbacaklarınıuzattı.ÇocuklarküçükadımlarlayavaşyavaşKarl’ayaklaştılar,çünküKarl,onlaradikkatetmesede,mavigömlekyüzündenoradakienönemlikişigibigörünüyordugözlerine.

Delamarcheaşağıinenedekgeçensüreninuzunluğundan,buevinçokyüksekolduğuanlaşılabilirdi.HattaDelamarche,sırtınaşöylebirgeçirivermişolduğuropdöşambrıyla,çokacelegeldi.“Evet,demekburadasınız!”diyeseslendi,aynıandahemsevinçlihemsertbirtavırla.Attığıbüyükadımlardabiraniçinrenkliiççamaşırlarıgörünüpduruyordu.Karl,Delamarche’ınburada,kentte,budevasaveçirkinkiralıksitede,yolunortasında,sankiözelvillasındaymışgibiböylerahatbirkılıklanedendolaştığınıtamolarakkavrayamadı.RobinsongibiDelamarchedaçokdeğişmişti.Kabahatlıkaslardanoluşanesmer,sinekkaydıtıraşlı,tertemizyüzügururluvesaygıuyandırıcıgörünüyordu.Şimdihepbirazkısıkolangözlerindekicanlıpırıltışaşırtıcıydı.Gerçimorropdöşambrıeski,lekeliveonabüyüktü;amabuçirkingiysiparçasınınyukarısında,ağıripekten,gösterişli,koyurenkbirfularkabarıkduruyordu.

“Ee?”diyesorduhepsinebirdenpolis.Birazyaklaşıpotomobilinkaputunayaslandı.Karlküçükbiraçıklamayaptı:

“Robinsonbirazbitkinamaçabagösterirsemerdivenleriçıkabilir;şoför,benimödemişolduğumyolparasınaekbirödemedahaistiyor.Şimdigidiyorum.İyigünler.”

“Gitmiyorsun,”dediDelamarche.

“Bendesöyledim,”diyebildirdiRobinsonarabadan.

“Gidiyorumişte,”dediKarlvebirkaçadımattı.AmaDelamarchearkasındangeliponuzorlageriyeçekti.

“Kalıyorsundedim!”diyebağırdı.

“Bırakınbeni,”dediKarlveDelamarchegibibiradamkarşısındabaşarıümidinekadarazolsada,gerekirseyumruklarıylaözgürlüğekavuşmakiçinkendinihazırladı.Amaoradapolisduruyordu,şuradaşoförvardı,normaldebesbellisakinolansokaktanarasıraişçigruplarıgeçiyordu;Delamarche’ınonabirkötülükyapmasınagözyumulurmuydu?BirodadaDelamarche’layalnızkalmakistemezdi;amaburada?Delamarche,şoförünparasınısakinsakinödedi,şoförhaketmediğibüyükmeblağıyerlerekadareğilerekcebinesoktuveminnettarlığındanRobinson’agittivegörünüşegöreonunlaarabadaneniyinasılçıkarılabileceğinikonuştu,Karlgözlenmediğinigördü,belkideDelamarche,teksözbileetmedençekipgitmesinedahakolaygözyumardı;kavgadankaçınılabilirseelbetteeniyisiolurdu,böyleceKarlolabildiğinceçabukgidebilmekiçintaşıtyolunagirdi.ÇocuklarKarl’ınkaçışınadikkatiniçekmekiçinDelamarche’akoşturdular;amaonunişeelatmasınagerekyoktu,çünküpolisileriyeuzattığıcopuyla,“Dur!”dedi.

“Adınne?”diyesordu,copukolununaltınasıkıştırıpyavaşçabirdefterçıkardı.Karlşimdiilkkezonaalıcıgözüylebaktı;güçlübiradamdı;amasaçlarıneredeysetamamenağarmıştı.

“KarlRoßmann,”dediKarl.

“Roßmann,”diyetekrarladıpolis,bununteknedeni,onunsakinvetitizbirinsanolmasıydımutlaka;amaburadaaslındailkkezAmerikanresmîmakamlarınaişidüşenKarl,butekrardabelirlibirkuşkusunundilegetirilmesinigördü.Gerçektendedurumuiyiolamazdı,çünkükendiderdinedüşmüşolanRobinsonbile,arabadansessizveserielhareketleriyaparakDelamarche’tanKarl’ayardımcıolmasınıricaediyordu.AmaDelamarchebaşınıaceleyleikiyanasallayarakonugeriçevirdiveellerikoskocamanceplerinde,hiçbirşeyyapmadanizledi.Kapınınönündekitaştaoturanoğlan,ancakşimdikapıdançıkanbirkadına,tümolupbitenibaşındanitibarenanlatıyordu.Çocuklar,Karl’ınarkasındayarımdairehalindedurmuş,sessizcepolisebakıyorlardı.

“Kimlikbelgelerinigöster,”dedipolis.Herhaldeyalnızcaformalitegereğisorulmuşbirsoruydubu;çünküinsanınceketiyoksaüzerindekimlikbelgesidebulunamazdıpek.BunedenleKarl,sonrakisoruyuetraflıcayanıtlamakveböylecekimlikbelgelerinineksikliğiniolabildiğinceörtbasetmekiçinsustu.

Amasonrakisoru,“Kimlikbelgelerinyok,öylemi?”olduveKarlda,“Üzerimdedeğil,”diyeyanıtlamakzorundakaldı.

“Bukötüişte,”dedipolis,düşüncelidüşünceliçevresinebaktıveikiparmağıyladefterininkapağınavurdu.“Biryerdengelirinvarmı?”diyesordupolissonunda.

“Asansörcüydüm,”dediKarl.

“Asansörcüydün,yaniartıkdeğilsin,şimdineylegeçiniyorsunpeki?”

“Şimdiyenibirişarayacağım.”

“Ya,iştenmiçıkarıldın?”

“Evet,birsaatönce.”

“Anidenmi?”

“Evet,”dediKarlveözürdilercesineelinikaldırdı.Bütünhikâyeyiburadaanlatamazdı,bumümkünolsabile,başınagelecekbirhaksızlığı,uğramışolduğubaşkabirhaksızlığıanlataraksavuşturmasısondereceümitsizgörünüyordu.HakkınıiyiyürekliAşçıbaşı’ndanvebilgiliPersonelMüdürü’ndenalamadıysabusokaktakitopluluktanbekleyecekdeğildimutlaka.

“Ceketsiziştençıkarıldın,öylemi?”diyesordupolis.

“Evetöyle,”dediKarl;demekki,gördüklerişeyibirdeayrıcasormak,Amerika’dadaresmîmakamlarınâdetiydi.(Babası,pasaportçıkartılmasısırasındaresmîmakamlarınboşsorularınanekadarkızmıştı!)Karlkaçıpgitmek,biryerleregizlenmekvedahafazlasoruduymakzorundakalmamakiçinyanıptutuşuyordu.Veiştepolis,Karl’ınençokkorktuğuveöngörününverdiğihuzursuzluklaşimdiyedekmuhtemelennormaldendahadikkatsizdavrandığıosoruyuyöneltti.

“Hangioteldegörevliydin?”

Karlbaşınıeğipyanıtvermedi,busoruyakesinlikleyanıtvermekistemiyordu.BirpolisineşliğindeyenidenOtelOccidental’ageridönemezdi;oradadostlarıvedüşmanlarınındagörüşünebaşvurulacaksorgulamalaryapılamazdı;Karl’ın,BrennerPansiyonu’ndaolduğunusananAşçıbaşı,onunbirpolistarafındanyakalanmışhalde,gömlekle,kendisininkartvizitiolmadangeridöndüğünügörüponunlailgilizatençokzayıflamışolaniyiizleniminitamamenbırakamazdı;PersonelMüdürübelkideyalnızcaanlayışlabaşınısallamaz,bunakarşınBaşkapıcı,Tanrı’nınserseriyinihayetbulanelindensözedemezdi.

“OtelOccidental’dagörevliydi,”dediDelamarchevepolisinyanınageçti.

“Hayır!”diyebağırdıKarlveayaklarıylayeridövdü,“Doğrudeğil!”Delamarche,çokbaşkaşeylerdahaeleverebilirmişgibi,alaylabüzülmüşağzıylaonabaktı.Karl’ınbeklenmediksinirlenişi,çocuklararasındabüyükbirhareketlenmeyarattı,Karl’ıiyicegörmekiçinDelamarche’ınyanınasokuldular.Robinsonbaşınıarabadantamamençıkarmıştıvemeraktançoksakindavranıyordu;yaptığıtekhareket,arasıragözkırpmaktanibaretti.Kapıdakioğlansevinçtenelleriniçırptı,yanındakikadınrahatdurmasıiçinonudirseğiyledürttü.Osıradahamallarkahvaltımolasıverdilervebatonekmeklerlekarıştırdıklarıkoyukahvedolubüyükçanaklarlatoplucabelirdiler.Birkaçıkaldırımınkenarınaoturdu,hepsikahveyiçokyüksekseslehöpürdetiyordu.

“Gencitanıyorsunuzherhalde?”diyesordupolis,Delamarche’a.

“Gereğindenfazla,”dediDelamarche.“Birzamanlaronaçokiyiliğimdokundu;amaobunlaraçokkötüteşekküretti;onuçokkısasorguladıktansonrabilebunukolaycaanlarsınızherhalde.”

“Evet,”dedipolis,“inatçıbirgencebenziyor.”

“Öyledir,”dediDelamarche,“amaenkötüözelliğibudeğil.”

“Öylemi?”dedipolis.

“Evet,”dediDelamarchevekonuşmayabaşladı,buaradaceplerindekielleriylebütünropdöşambrınısallıyordu,“beşparaetmezintekidir.Benvearabadakiarkadaşımonutesadüfenperişanhaldebulduk,ozamanlarAmerika’dakikoşullardanhaberiyoktu,Avrupa’danyenigelmiş,oradadabirbaltayasapolamamıştı;eh,onuyanımızaaldık,bizimlebirlikteyaşamasınaizinverdik,herşeyiaçıkladık,onabirişbulmakistiyorduk,aksinisöyleyenbütünbelirtilerekarşınonuişeyararbirinsanhalinegetirmeyidüşünüyorduk,derkenbirgeceortadankayboldu,çekipgitti;başkadurumlardavar,eniyisionlarısöylemeyeyim.Böyleoldumu,olmadımı?”diyesorduDelamarchesonolarakveKarl’ıgömleğininyenindençekiştirdi.

“Geriçekilin,çocuklar!”diyebağırdıpolis,çünküçocuklarokadarönegelmişlerdiki,Delamarcheneredeysebirinetakılıpdüşecekti.ŞimdiyedekbusorgulamanınilginçliğinihafifealmışolankanallardabuaradadikkatkesilmişveKarl’ınarkasındahalkahalindetoplanıpdipdibedurmuşlardı,Karlgeriyebiradımbileatamazdı;üstelik,büsbütünanlaşılmaz,belkideSlavcasözcüklerlekarışıkbirİngilizceylekonuşmaktançokbağırıpçağıranbuhamallarınseslerininkarmaşasıhiçdurmadankulaklarındaydı.

“Bilgiiçinteşekkürler,”dedipolisveDelamarche’aselamçaktı.“NeolursaolsunonuyanımaalıpOtelOccidental’ateslimedeceğim.”AmaDelamarche,“Oğlanışimdilikbanabırakmanızıricaedebilirmiyim,onunlahalletmemgerekenbirşeyvarda.Sonraonukendiellerimleotelegerigötürmeyiüstleniyorum,”dedi.

“Bunuyapamam,”dedipolis.

Delamarche,“İştekartvizitim,”dediveonaküçükbirkartuzattı.

Poliskartatakdirlebaktıamanazikçegülümseyerek,“Hayır,boşuna,”dedi.

KarlşimdiyedekDelamarche’tannekadarçoksakınmışsada,şimditekolasıkurtuluşuondagörüyordu.GerçiDelamarche’ınKarl’ıbupolisinelindenalmayaçalışmasışüpheliydi;amaneolursaolsunDelamarcheonuotelegerigötürmemesiiçinpolistendahakolayyönlendirilebilirdi.Delamarche’ınelindeotelegeridönmekbile,poliseşliğindedönmektençokdahaiyiydi.AmaşimdilikKarlelbette,gerçektenDelamarche’ınyanınagitmekistediğinibellietmemeliydi,yoksaherşeymahvolurdu.Polisinonuyakalamakiçinheranyükselebilecekelinehuzursuzcabaktı.

“Enazından,nedenbirdenbireiştençıkarıldığınıöğrenmeliyim,”dedisonundapolis,busıradaDelamarcheasıksuratlayanabakıyorvekartvizitiparmakuçlarınınarasındaeziyordu.

“Amaiştençıkarılmadıki!”diyebağırdıRobinson,genelbirşaşkınlıkyaratarak.Veşoföreyaslanarakarabadanolabildiğincesarktı.“Tersine,oradaiyibirişivar.Yatakhaneninbaşıveistediğiniiçerialabiliyor.Yalnızacayipmeşgul,onabirşeyyaptırmakisteyinceuzunsürebeklemekgerekiyor.PersonelMüdürü’nün,Aşçıbaşı’nınyanındanayrılmıyor,güvenilenbirkişi.Kesinlikleiştençıkarılmadı.Bununedensöylediğinibilmiyorum.İştennasılçıkarılmışolabilirki?Oteldeağıryaralandım,bununüzerinebenievegötürmeklegörevlendirildi,osıradaüzerindeceketolmadığıiçinde,ceketsizbindiarabaya.Ceketinialıpgelenekadarbekleyemezdim.”

“İşte,”dediDelamarchekollarınıaçarak,polisipekinsansarrafıolmamaklasuçlargibibirsestonuyla.Onunbusözü,Robinson’ınifadesininbelirsizliğineinkâredilmezbiraçıklıkgetirmişebenziyordu.

“Amadoğrumubu?”diyesordupolisdahaalçaksesle.“Eğerdoğruysaoğlannedeniştençıkarıldığınıilerisürüyor?”

“Cevapverbakalım,”dediDelamarche.

Karl,burada,yalnızkendinidüşünenyabancılarınarasındadüzenisağlamasıgerekenpolisebaktıveonungenelkaygılarınınbirazıKarl’adageçti.Yalansöylemekistemiyorveellerinisımsıkıkenetlenmişhaldearkasındatutuyordu.

Kapıdabirgözcübelirdivehamallarınyenidenişlerininbaşınadönmelerigerektiğinibelirtmekiçinelçırptı.Kahveçanaklarınıntelvesinidöktülervesusupkararsızadımlarlaevegirdiler.

“Böyle,birsonucavaramayız,”dedipolisveKarl’ıkolundanyakalamakistedi.Karlisteristemezbirazdahageriyeçekildi,hamallarıngitmesindenötürüaçılmışolanboşalanıhissetti,arkasınadöndüvebirkaçbüyükbaşlangıçsıçrayışıyaparakkoşmayabaşladı.Çocuklarhepbirdenbirçığlıkkopardılarveileriyeuzanmışküçükkollarıylaonunyanısırabirkaçadımkoştular.

“Yakalayınonu!”diyebağırdıpolisuzun,neredeyseboşsokaktanaşağıvedüzenliolarakböylebağırarakbüyükbirgüçvealıştırmayıeleverensessizbirkoşuylaKarl’ınpeşinedüştü.KovalamacanınbirişçimahallesindegerçekleşmesiKarliçinbirşanstı.İşçilerresmîmakamlarıntarafınıtutmaz.Karlenazındanengelbulunduğuiçintaşıtyolununortasındankoşuyorvekaldırımdayeryerişçilerinduruponusakinceizlediklerinigörüyordu,busıradapolis,onlara,“Yakalayınonu!”diyesesleniyorvekoşarken–akıllılıkedipdüzkaldırımdanayrılmıyordu–durmadancopuKarl’adoğrututuyordu.Karl’ınumuduazdıvemutlakapolisdevriyelerinindebulunduğu,kesişensokaklarayaklaştıklarındapoliskulaklarısağıredecekşekildedüdükçalınca,oumuduneredeysetümdenyitirdi.Karl’ıntekavantajıhafifgiysisiydi;Karl,gittikçeeğimiartansokaktanaşağıuçuyor,dahadoğrusuyuvarlanıyordu,ancakuykusuzluğundanötürüdalgınolduğundan,sıksıkfazlayüksek,çokzamanalanveişeyaramazsıçrayışlaryapıyordu.Ayrıcapolisinhedefi,üzerindedüşünmesinegerekkalmadan,hepgözlerininönündeydi,bunakarşınKarliçinkoşuaslındaikincilönemesahipti;üzerindedüşünmesi,değişikolasılıklararasındanseçimyapması,hepyenibaştankararvermesigerekiyordu.Birazümitsizplanışimdilik,kesişensokaklardankaçınmaktı,çünküburalardaneolduğubilinemezdi,belkidedoğrucabirpoliskulübesinedalardı;gittiğiyerekadar,buucubucağıgörülencaddedekalmakistiyordu,caddeancakçokaşağılardabirköprüyeaçılıyor,köprüdebaşlarbaşlamaz,suyunvegüneşinbuğusundagözdenkayboluyordu.Bukarardansonra,ilkkesişencaddeyialelacelegeçmekiçindahahızlıkoşmaküzerekendinitopluyorduki,çokdauzağındaolmayanbirpolisgördü,gölgedekalanbirevinkaranlıkduvarınayaslanarakpusuyayatmıştı,doğruandaKarl’ınüzerineatlamayahazırdı.Şimdi,kesişensokaktanbaşkaçarekalmıyorduvebirdebusokaktankayıtsızcaadıylaçağrılınca–gerçiönceyanılıyormuşgibigeldi,çünkübütünbusüreboyuncakulaklarındabiruğultuolmuştu–dahafazladuraksamadıvepolisleriolabildiğinceşaşırtmakiçintekayaküzerindedönerekdikaçıylabusokağasaptı.

Dahaikiadımsıçramıştıki–adınınseslenildiğiniunutmuştu,osıradaikincipolisdedüdükçaldı,tükenmemişgücüfarkediliyordu,bukesişencaddedeuzaktangeçenlerdahahızlıbiryürüyüştutturmuşgibiydiler–küçükbirevkapısındanbirelKarl’auzandıve,“Sesçıkarma!”sözleriyleonu

karanlıkbirholeçekti.Delamarche’tıbu,soluksoluğaydı,yanaklarıkıpkırmızıydı,saçlarıçepeçevrebaşınayapışmıştı.Ropdöşambrkoltuğununaltındaydı,dongömlekti.Evinasılkapısıolmayan,yalnızcagözeçarpmayanbiryangirişioluşturankapıyıhemenkapatıpkilitlemişti.

“Birdakika,”dedisonra,başınıdiktutarakduvarayaslandıvegüçlüklesolukaldı.Karlneredeyseonunkollarınınarasındaydıveyarıbaygınhaldeyüzünüonungöğsünebastırıyordu.

“İştebeylerkoşuyor,”dediDelamarchevekulakkabartarakparmağınıkapıyadoğruuzattı.Gerçektendeşimdiikipoliskoşarakgeçiyordu;adımları,çeliğintaşaçarpmasıgibiboşsokaktaçınladı.

“Sanadaacayipyüklendiler,”dediDelamarche,hâlâkesikkesiksoluyanveağzındanteksözçıkaramayanKarl’a.Delamarcheonudikkatleyereoturttu,yanınadizçöktü,alnınıdefalarcaokşadıveonuizledi.

“Şimdifenadeğilim,”dediKarlvezahmetleayağakalktı.

“Haydiozaman,”dediDelamarche,ropdöşambrınıyenidengiymiştivehâlâgüçsüzlüktenbaşınıeğiktutanKarl’ıönüsıraitti.Karl’ıcanlandırmakiçinarasırasarsıyordu.“Yorgunsunha?”dedi.“Senaçıkhavadabiratgibikoşabiliyordun;amabenburadalanetolasıkoridorlardaveavlulardasüzülmekzorundaydım.Neysekibendeiyikoşarım.”KolunuiyicekaldırıpgururlaKarl’ınsırtınabirşaplakindirdi.“Arasırapolisleböyleyarışyapmakiyibiralıştırmaoluyor.”

“Koşmayabaşladığımdayorgundumzaten,”dediKarl.

“Kötükoşmanınmazeretiyoktur,”dediDelamarche.“Benolmasaydım,seniçoktanyakalamışlardı.”

“Bencede,”dediKarl.“Sizeçokteşekkürborçluyum.”

“Kuşkusuz,”dediDelamarche.

Koyurenk,cilalıtaşlarladöşenmişuzun,darbirkoridordangeçtiler.Arasırasağdasoldabirmerdivensahanlığıaçılıyoryadadahabüyükbaşkabirkoridorgözlerönüneseriliyordu.Pekfazlayetişkingörülmüyordu,yalnızcaçocuklarboşmerdivenlerdeoynuyorlardı.Birtırabzanınbaşındaküçükbirkızdurmuşağlıyor,gözyaşlarındanbütünyüzüışıldıyordu.Delamarche’ıfarkederetmez,ağzınıaçıpsolukalmayaçalışarakmerdivendenyukarıkoştuveancaktayukarıda,sıksıkarkasınıdönüpkimseninpeşindengelmediğindenyadagelmekistemediğindeneminolduktansonrasakinleşti.

“Birdakikaöncekoşarkenonudevirdim,”dediDelamarchegülerekveyumruğuylaonagözdağıverdi,bununüzerinekızbağırarakdahadayukarıyakoştu.

Geçtikleriavlulardaneredeysetamamenterkedilmişti.Yalnızcaarasırabirdükkângörevlisiikitekerleklibiryükarabasınıönüsıraitiyor,birkadıntulumbadanbirsürahiyesudolduruyor,birpostacısakinadımlarlabütünavluyukatediyor,bıyıklarıbeyazlamışyaşlıbiradambacakbacaküstüneatmışhaldebircamkapınınönündeoturmuşpipoiçiyor,birnakliyatfirmasınınönündesandıklarindiriliyor,işiolmayanatlarsakinsakinkafalarınıçeviriyor,üzerindeişçiönlüğüolanbiradamelindebirkâğıtlabütünişigözetimaltındatutuyordu;birbürodapencereaçılmış,çalışmamasasınınbaşındaoturanbirmemuröbürtarafadönmüştü;tamosıradaKarl’laDelamarche’ın

geçtikleriyeredüşüncelidüşüncelibaktı.

“İnsanbundandahasakinbirçevreisteyemez,”dediDelamarche.“Akşambirkaçsaatçokgürültüoluyoramagüniçindemükemmeldir.”Karlbaşınıönedoğrusalladı,burasıonafazlasakingörünüyordu.“Başkabiryerdeaslaoturamazdım,”dediDelamarche,“çünküBruneldakesinliklegürültüyekatlanamıyor.Brunelda’yıtanıyormusun?Eh,onugöreceksin.Neolursaolsun,elindengeldiğincesessizhareketetmeniöneririmsana.”

Delamarche’ındairesineçıkanmerdivenegeldiklerinde,otomobilgitmiştiveburnuyarabereiçindeolanoğlan,Karl’ınyenidengörünmesineşaşırmadan,Robinson’ımerdivendenyukarıtaşıdığınıbildirdi.Delamarcheonabaşınısallamaklayetindi,sankioğlanonunuşağıydıvegayetdoğalbirgöreviyerinegetirmişti.Delamarche,birazduraksayıpgüneşlisokağabakanKarl’ıyanındamerdivendenyukarıçekti.“Birazdanyukarıdayız,”dedi.Delamarcheçıkışsırasındabirkaçkez;amatahminitutmakbilmiyordu,birmerdivenesüreklibiryenisiekleniyor,yalnızcafarkedilmeyecekkadaryöndeğiştiriyordu.HattabirkeresindeKarldurdu,aslındayorgunluktandeğil,merdivenlerinbuuzunluğunakarşıacizliğinden,“Daireçokyüksekte,”dediDelamarche,çıkmayadevamederlerken,“amabunundaavantajlarıvar.İnsançokseyrekdışarıçıkıyor,bütüngünropdöşambrlageziyor,çokrahatız.Elbettebuyüksekliğeziyaretçideçıkmıyor.”

“Kimziyaretedecekki?”diyedüşündüKarl.SonundabirmerdivensahanlığındaRobinsonkapalıbirdairekapısınınönündegöründü,gelmişlerdiişte;merdivendahasonaermemiştibile,yarıkaranlıktadevamediyordu,yakındasonbulacağınıgösterenherhangibirişaretdeyoktu.“Aklımagelmişti,”dediRobinsonusulca,ağrılaronuhâlâgüçsüzdüşürüyorgibiydi.“Delamarcheonugetirir!Roßmann,Delamarcheolmasasenneyapardın!”Robinsoniççamaşırlarıylaoradadurmuş,OtelOccidental’danvermişolduklarıküçükbattaniyeyeolabildiğincesarınmayaçalışıyordu;muhtemelenoradangeçeninsanlarıkendinegüldürmekyerinenedendaireyegirmediğianlaşılırgibideğildi.

“Kızuyuyormu?”diyesorduDelamarche.

“Sanmıyorum,”dediRobinson,“amayinedesengelenekadarbeklemeyiyeğledim.”

“Önceuyuyupuyumadığınabakmalıyız,”dediDelamarcheveanahtardeliğineeğildi.Başınıdeğişikbiçimlerdeçevirerekuzunuzunbaktıktansonra,doğrulupşöylededi:“Netgörülmüyor,storaşağıindirilmiş.Kanepedeoturuyor;amabelkideuyuyordur.”

“Hastamıki?”diyesorduKarl,çünküDelamarcheakıldanışırgibiduruyorduorada.Amasertbirsestonuyla,“Hastamı?”diyesordukarşılıkolarak.

“Kızıtanımıyorya,”dediRobinson,Karl’ımazurgöstererek.

Birkaçkapıilerideikikadınkoridoraçıkmıştı,elleriniönlüklerinesilerekDelamarche’laRobinson’abaktılar,onlarladalgageçiyorgibiydiler.Birkapıdançokgençbirkızçıktı,sarısaçlarıışılışıldı,ikikadınınkolunagirerekaralarınasıkıştı.

“İğrençkadınlarbunlar,”dediDelamarcheusulca;amabellikisırfuyuyanBrunelda’yasaygısından,“yakındapoliseihbaredipyıllarcaonlardankurtulacağım,”diyesöylendiKarl’asonra;KarlisekoridordaBrunelda’nınuyanmasınıbeklemekzorundalarsakadınlarabakmaktabirsakıncagörmemişti.Delamarche’tanuyarıkabuletmezmişgibikızgınkızgınbaşınısalladıvebunudaha

açıkçagöstermekiçinkadınlaradoğrugitmeyeyeltendiki,Robinson,“Roßmann,aklınıbaşınatopla!”sözleriyleonukoltuğundantutupçekti;zatenKarlyüzündensinirliolanDelamarchedakızınbirkahkahapatlatmasınaöyleöfkelendiki,kollarınıvebacaklarınısavurarakkadınlarınüzerineatıldı,onlarınherbiridekendikapısındaniçeridalıpgözdenkayboldu.

“Buradaböylesıksıkkoridorlarıtemizlemekzorundakalıyorum,”dediDelamarche,ağıradımlarlageridöndüğünde;derkenKarl’ındirenmesinianımsayıp,“amasendenbambaşkabirtavırbekliyorum,yoksabenimlekötüdeneyimlerinolabilir,”dedi.

Osıradaodadanyumuşak,yorgunbirtonda,sorusoranbirsesyükseldi:“Delamarche?”

“Evet,”diyeyanıtverdiDelamarchevegüleryüzlekapıyabaktı,“içerigirebilirmiyiz?”

“Ahtabii,”dendiveDelamarchearkasındabekleyenikikişiyebirbakışattıktansonrayavaşçakapıyıaçtı.

Zifirîkaranlığıniçinegirdiler.Pencereyoktu,balkonkapısınınperdesiyerekadarindirilmiştiveışığıpekgeçirmiyordu,ayrıcaodanınmobilyalarlaveoradaburadaasılıgiysilerletıklımtıkışolmasıdakaranlığabüyükölçüdekatkıdabulunuyordu.Havabunaltıcıydıvebellikihiçbirelinerişemeyeceğiköşelerdebirikmişolantozunkokusuduyuluyordusanki.Karl’ıniçerigirerkenilkfarkettiğişey,hemenarkaarkayadizilmişolanüçsandıktı.

Kanepede,dahaöncebalkondanaşağıbakmışolankadınyatıyordu.Kırmızıelbisesibirazaşağıkaymıştıveuzunbirucuyerekadarsarkıyordu,bacaklarıneredeysedizlerinekadargörülüyordu;kalın,beyazyünlüçoraplargiymişti,ayakkabılarıyoktu.

“Havaammasıcak,Delamarche,”diyerekyüzünüduvardançevirdi,elinikayıtsızbirtavırlaDelamarche’auzatıphavadatuttu,Delamarchedaeliyakalayıpöptü.Karlyalnızcakadınınkatmerliçenesinebakıyordu,kadınbaşınıçevirincebudabirliktedönüyordu.

“Perdeyiyukarımıçeksemacaba?”diyesorduDelamarche.

“Sakınha,”dedikadınkapalıgözlerleveümitsizcesine,“ozamandahakötüolur.”

Karl,kadınıdahayakındangörmekiçinkanepeninayakucunailerlemişti,kadınınyakınmasınaşaşırdı,çünküsıcakhiçdeolağandışıdeğildi.

“Bekle,senibirazrahatlatacağım,”dediDelamarcheçekinerek,kadınınboynundakibirkaçdüğmeyiaçıpelbiseyiaraladı,öylekiboyunvegöğsünçatalıaçığaçıktıvebluzunzarif,sarımsıdantellikenarıgöründü.

“Kimbu,”dedikadınbirdenbireveparmağıylaKarl’ıgösterdi,“nedenböylegözünüdikmişbanabakıyor?”

“Yakındabirişeyaramayabaşlarsın,”dediDelamarcheveKarl’ıkenaraitti,busıradakadınışusözlerleyatıştırdı:“Sanahizmetetmesiiçinyanımdagetirdiğimoğlanbu.”

“Amabenkimseyiistemiyorum!”diyebağırdıkadın.“Nedenyabancılarıevegetiriyorsun?”

“Amahizmetedilmeyiisterdurursunhep,”dediDelamarcheveyeredizçöktü;kanepeçokgenişolmasınakarşınBrunelda’nınyanındaenufakbiryeryoktu.

“Ah,Delamarche,”dedikadın,“benibirtürlüanlamıyorsun.”

“Öyleysesenigerçektenanlamıyorum,”dediDelamarcheveonunyüzünüikielininarasınaaldı.“Dahahiçbirşeyolmuşdeğil,eğeristersenhemengider.”

“Mademgelmiş,birkerekalsın,”dedikadın;yorgunhaliyleKarl,belkihiçdostçasöylenmemişbusözleriçinonaokadarteşekkürborçluyduki,belkihemenyineinmekzorundakalacağıbusonsuzmerdivenlerekayanbelirsizdüşüncelerle,battaniyesininüstündemışılmışıluyuyanRobinson’ınüzerindenatladıveDelamarche’ınkızgınlıklaellerinihızlıhızlısallamasınakarşınşöylededi:“Neolursaolsun,buradabirazdahakalmamaizinverdiğiniziçinteşekkürederim.Herhaldeyirmidörtsaattiruyumadım,bununlaberaberyeterinceçalıştımveçeşitliheyecanlaryaşadım.Korkunçderecedeyorgunum.Neredeolduğumubiletambilmiyorum.Amabirkaçsaatuyursam,hiçbirşeyidikkatealmadanbenipostalayabilirsiniz,bendesevesevegiderim.”

“Hepburadakalabilirsin,”dedikadınvealaycıbirtavırlaekledi:“Gördüğüngibi,bolbolyerimizvar.”

“Yanigitmengerek,”dediDelamarche,“sanaihtiyacımızyok.”

“Hayır,kalsın,”dedikadın,yenidenciddileşerek.Delamarchedabuisteğiyerinegetirirgibi,“Biryereyatbakalım,”dediKarl’a.

“Perdelerinüstüneyatabilir;amahiçbirşeyiyırtmasındiyeçizmeleriniçıkarmalı.”

Delamarche,kadınınkastettiğiyeriKarl’agösterdi.Kapıileüçdolabınarasına,çokdeğişikbiçimlerdeperdelerbüyükbiryığınhalindeatılmıştı.Hepsidüzgüncekatlanırsa,ağırlarıenaltavehafifleridahaüstekonursa,sonolarakdayığınasokulmuşçeşitlilevhalarvetahtahalkalarçıkarılırsa,katlanılabilirbiryatakolurdu,buhaldeykenyalnızcasallananvekayanbirkütleydi;amaKarlyinedehemenyattıüstüne,çünküözeluykuhazırlıklarıyapamayacakkadaryorgunduveevsahiplerinedayanarak,fazlaayrıntıyabakmaktansakınmalıydı.

Neredeyseuykuyadalmıştıki,birçığlıkduyupdoğrulduveBrunelda’nınkanepededimdikoturduğunu,kollarınıaçtığınıveönündedizçökmüşolanDelamarche’adoladığınıgördü.BugörüntüdentedirginolanKarltekrargeriyeyaslandıveuykuyadevametmekiçinperdeleriniçinegömüldü.Buradaikigünbiledayanamayacağıaçıkçabelliydi;amaönceuykusunuiyicealmasıgerekliydi,ozamanaklınıtoplayarakhızlıvesakinkararverebilirdi.

AmaBrunelda,Karl’ınyorgunluktaniriiriaçılmış,kendisinibirkerekorkutmuşolangözlerinifarketmiştivebağırdı:“Delamarche,sıcağadayanamıyorum,yanıyorum,soyunmalıyım,banyoyapmalıyım,ikisinideodadanyolla,nereyeistersen,koridora,balkona,yeterkionlarıbirdahagörmeyeyim!İnsankendievindebilerahatyüzügöremiyor.Keşkeseninleyalnızkalsam,Delamarche!AhTanrım,hâlâburadalar!BuutanmazRobinsonbirhanımınkarşısındanasıldaiççamaşırlarıylayatıyor!Veazöncebanadelidelibakanbuyabancıoğlanbenikandırmakiçinnasıldayattıyine!Defetonları,Delamarche,onlarbanayük,göğsümüsıkıştırıyorlar,şimdiölürsemonlaryüzündendir.”

“Hemenkapıdışarıederimonları,sensoyunmanabak,”dediDelamarche,Robinson’ınyanınagittivegöğsünedayadığıayağıylaonusarstı.AynıandaKarl’aseslendi:“Roßmann,kalk!İkinizdebalkonaçıkmalısınız!Çağrılmadaniçerigirersenizde,vayhalinize!Haydiyaylanbakalım,Robinson,”–bunusöylerkenRobinson’ıdahaşiddetlisarstı–“vesen,Roßmann,dikkatet,senindeyanınagelmeyeyim,”buaradaikikezyükseksesleelleriniçırptı.

“Nekadaruzunsürdü!”diyeseslendiBruneldakanepede;aşırışişmanvücudunadahaçokyeraçmakiçin,otururkenbacaklarınıiyiceayırmıştı;ancakbüyükçabagöstererek,birçokkezeliniuzatarakvesıksıkdinlenerek,çoraplarınıenüstucundanyakalayıpbirazaşağıçekecekkadareğilebildi,onlarıtamamençıkaramadı,bunuDelamarchehalletmeliydi,kadınşimdisabırsızlıklaonubekliyordu.

Karlyorgunluktanbitiptükenmişhaldeyığındanaşağısürünerekinipyavaşçabalkonkapısınagitti,perdekumaşınınbirparçasıayağınadolanmıştı,kayıtsızcaonudayanındasürükledi.Hatta,Brunelda’nınyanındangeçerkendalgınlıkla,“İyigeceler,”dedivesonra,balkonkapısınınperdesinibirazaçanDelamarche’ınyanındangeçipbalkonaçıktı.Karl’ınhemenarkasındanRobinsongeliyordu,herhaldeondandahaazuykuludeğildi,çünkükendikendinemırıldanıyordu:“İnsanahepkötüdavranıyorlar!Bruneldadabirliktegelmezsebalkonaçıkmam.”Amabukestiripatmayakarşınhiçdirenmedendışarıçıktı;Karltekkoltuğaçökmüşolduğundan,Robinsonhementaşyereyattı.

Karluyandığındaakşamolmuş,gökteyıldızlarçıkmıştı,caddeninkarşıtarafındakiyüksekevlerinarkasındanayışığıyükseliyordu.Ancakbutanımadığıçevredebirkaçkezçevresinebaktıktan,serinvecanlandırıcıhavayıbirkaçkeziçineçektiktensonra,neredeolduğununbilincinevardıKarl.Nekadardadikkatsizdavranmıştı,Aşçıbaşı’nıntümöğütlerine,Therese’nintümuyarılarına,tümkendikorkularınaboşvermişti,buradaDelamarche’ınbalkonundausluusluoturuyorduveperdeninarkasındabüyükdüşmanıDelamarcheyokmuşgibiyarımgünüburadauyuyarakgeçirmişti.UyuşukRobinsonyerdedönüpKarl’ıayağındançekti,buyolladaonuuyandırmışabenziyordu,çünküşöylededi:“Ammadauyudun,Roßmann!Umursamazgençlikişte.Dahanekadaruyumakistiyorsun?Senidahauyuyasındiyebırakırdım;amabirincisi,yerdesıkıldım,ikinciside,çokacıktım.Ricaederimbirazkalk,koltuğunaltınayiyecekbirşeylersaklamıştım,onlarıçıkarmakistiyorum.Birazıdasanadüşer.”AyağakalkanKarl,Robinson’ınayağakalkmadankarnınınüzerindedebelendiğiniveelleriniuzatıpkoltuğunaltındangümüşkaplamabirçanakçıkardığınıgördü;kartvizitsaklamayayarayançanaklarabenziyordu.Amabuçanakta,kapkaraolmuşyarımsosis,birkaçincesigara,açılmışamahâlâağzınakadardoluveyağiçindeyüzenbirsardalyakutusuveçoğueziliptophalinegelmişbiryığınşekerlemeduruyordu.Sonrabüyükbirparçaekmekvebirtürparfümşişesigöründü;amaşişeparfümdenbaşkabirşeyiçeriyorgibiydi,çünküRobinsonayrıbirhoşnutluklaonugösteripKarl’aağzınışapırdattı.

“Görüyormusun,Roßmann,”dediRobinson,busıradasardalyalarıpeşpeşeyuvarlıyorvearasıraellerininyağını,bellikiBrunelda’nınbalkondaunutmuşolduğubirbezesiliyordu.“Görüyormusun,Roßmann,insanaçlıktanölmekistemiyorsayemeğiniböylesaklamalı.Hey,benibirkenaraattılar.Veinsanasürekliköpekgibidavranılırsasonundagerçektenköpekolduğunudüşünür.Buradaolmaniyi,Roßmann,enazındanbiriylekonuşabiliyorum.Evdekimsebenimlekonuşmuyor.Tukakaolduk.HepsideBruneldayüzünden.Muhteşembirkadıntabii.Hey,”–Karl’ınkulağınafısıldamakiçinonuelişaretiyleyanınaçağırdı–“birkeresindeonuçıplakgördüm.Of!”BukeyfinanısıylaKarl’ınbacaklarınabastırmayavevurmayabaşladı,sonundaKarl,“Robinson,sençıldırmışsın!”diyebağırdıveonunelleriniyakalayıpgeriyeitti.

“Sendahaçocuksun,Roßmann,”dediRobinson,boynundakiiptetaşıdığıbirkamayıgömleğininaltındançekti,başlığınıçıkardıvesertsosisiparçalaraböldü.“Dahaçokşeyöğrenmengerek.Amabizdedoğruyerdesin.Oturbakalım.Sendebirşeyleryemekistemezmisin?Beniseyrederkenbelkiiştahınaçılır.Birşeyiçmekdemiistemiyorsun?Amasenindehiçbirşeyistediğinyok.Pekkonuşkanolduğundasöylenemez.Amainsanınbalkondakiminleolduğuhiçfarketmez,birisiolsunda.Çünkübençoksıkbalkonaçıkarım.Brunelda’nınöylehoşunagiderkibu.Aklınabirşeygelmeyegörsün,bazenüşür,bazenpişer,bazenuyumak,bazentaranmakister,bazenkorsesiniçıkarmak,bazengiymekister,bendeherseferindebalkonagönderilirim.Bazen,söylediğinigerçektenyapar;amaçoğunluklaeskisigibikanepedeyatıpkımıldamaz.Eskidensıksıkperdeyibirazçekiporadanbakardım;amabirkeresindeDelamarcheböylebirdurumda–bunuistemediğini,Brunelda’nınricasıüzerineyaptığınıçokiyibiliyorum–kırbaçlabirkaçkezyüzümevurduğundanberi–İzlerigörüyormusun?–artıkarkadanbakmayacesaretedemiyorum.Veböyleceburadabalkondayatıyorumveyemekyemektenbaşkaeğlencemyok.Öncekiakşamböyletekbaşımayatarkenhenüzşıkelbiselerimvardıüzerimde,yazıkkionlarıseninoteldekaybettim–Buköpekler;insanınpahalıelbiselerinivücudundansoyarlar!–yaniburadaböyletekbaşımayatmış,parmaklığınarasındanaşağıbakarkenbirhüznekapıldımvehüngürhüngürağlamayabaşladım.Osıradatesadüfen,benhenüzfarkınavarmadan,Bruneldakırmızıelbisesiyle–hepsininiçindeonaençokyakışanıbudur–dışarıçıkıpyanımageldi,birazbanabaktıvesonunda,‘Robinson,nedenağlıyorsun?’dedi.Sonraelbisesinikaldırıpkenarıylagözlerimisildi.DelamarcheonaseslenmeseydiveBruneldahemenyineodayagirmekzorundakalmasaydı,kimbilirdahaneleryapardı.Elbette,şimdisırabanageldidiyedüşündümveperdeninarasından,odayagiripgirmeyeceğimisordum.Bruneldanesöyledidersin:‘Hayır!’dedi;birde,‘Neoluyorsana?’”

“Sanaböyledavranıyorlarsanedenburadakalıyorsun?”diyesorduKarl.

“Kusurabakma,Roßmann,çokakıllıcabirşeysormuyorsun,”diyeyanıtverdiRobinson.“Sendedahaburadakalacaksın,sanadahakötüdavransalarbile.Üstelikbanaokadardakötüdavranmıyorlar.”

“Hayır,”dediKarl,“benmutlakagideceğim,belkidehemenbuakşam.Yanınızdakalmayacağım.”

“Örneğinbuakşamgitmeyinasılbecereceksinbakalım?”diyesorduRobinson;ekmeğinyumuşakkısmınıkesipçıkarmıştıvesardalyakutusununyağınaözenlebanıyordu.“Odayagirmenebileizinverilmezken,nasılçekipgideceksin?”

“İçerigirmemizenedenizinverilmiyorki?”

“Eh,zilçalmadığısürece,içerigirmemizeizinyok,”dediRobinson;ardınakadaraçılmışağzıylayağlıekmeğimideyeindiriyor,busıradaekmektendamlayanyağıbireliyleyakalıyorvegerikalanekmeğibudepogörevigörenavucunazamanzamandaldırıyordu.“Buradaherşeydahasıkıoldu.Önceleriyalnızcaincebirperdevardı,gerçiaradanbirşeygörülmüyordu;amaakşamlarıgölgelerfarkediliyordu.Brunelda’nınhoşunagitmedibu,bendeonuntiyatromantolarındanbiriniperdeyeçeviripeskiperdeninyerineburayaasmakzorundakaldım.Artıkhiçbirşeygörülmüyor.Sonra,eskidenhep,içerigiripgirmeyeceğimisormamaizinverilirdivedurumagöreevetyadahayıryanıtınıalırdım;amaherhaldebundançokfazlayararlandımveçoksıksordum.Bruneldabunakatlanamadı–şişmanlığınakarşınbünyesiçokzayıftır,sıksıkbaşıağrırvehemenhemenherzamanbacaklarındaarteritvardır–veböylece,artıksormamaizinverilmiyor,içerigirebileceğimzamanyemekziliçalınıyor.Budaöylebirsesçıkarıyorki;beniuykudanbileuyandırıyor–birkeresinde

oyalanmakiçinburayabirkedigetirmiştim,busestenkorkupkaçtıvebirdahageridönmedi;yani,bugünhenüzçalmadı,eğerçalarsaiçerigirmemeizinverilmeklekalmaz,girmekzorundadaolurumvebukadaruzunsüreçalmazsaçalmasıdahauzunzamanalabilir.”

“Evet,”dediKarl,“amaseniniçingeçerliolan,benimiçingeçerliolmakzorundadeğil.Zatenböylebirşeyancak,bunuhoşgörenbiriiçingeçerliolur.”

“Ama,”diyebağırdıRobinson,“nedenseniniçindegeçerliolmasınki?Gayettabiiseniniçindegeçerli.Zilçalanakadarburadabenimleusluuslubekle.Sonraburadangitmeyidenersin.”

“Sennedenalıpbaşınıgitmiyorsunki?SırfDelamarchedostunolduğu,dahadoğrusueskidendostunolduğuiçinmi?Bunahayatmıdenir?İlkbaştagitmekistediğinizButterford’dadahaiyiolmazmıydı?YadadostlarınınolduğuCalifornia’da?”

“Evet,”dediRobinson,“bunukimseöncedenbilemezdi.”Veanlatmayadevametmedenönce,“Sağlığına,sevgiliRoßmann,”diyeekleyipparfümşişesindenbüyükbirfırtçekti.“Ozaman,senbiziadicebırakıpgittiğinde,çokkötüolduk.İlkgünlerdeişbulamadık,üstelikDelamarcheişistemiyordu,yoksabulurdu,yalnızcahepbeniişaramayagönderiyordu,benimdeşansımyoktur.Oradaburadadolanıpdurdu;amaneredeyseakşamoluyordu,yalnızcabirhanımcüzdanıgetirmiştiyanında.Gerçiçokgüzeldi,incidendi,şimdionuBrunelda’yaarmağanetti;amaiçindeneredeysehiçbirşeyyoktu.Sonra,daireleredilenmeyegitmemizgerektiğinisöyledi,busayedebazıişeyararşeylerbulunabilirelbette;yanidilenmeyegittik,bende,dahaiyibirgörünümsergilemekiçin,dairelerinkapılarınınönündeşarkısöyledim.Delamarcheherzamankigibişanslıydı:Dahaikincidairenin,zeminkattakiçokzenginbirdaireninönündedurmuşvekapıdaaşçıkadınlauşağabirazşarkısöylemiştikki,budaireninsahibiolanhanım,yaniBrunelda,merdivendenyukarıçıktı.Belkidekorsesiniçoksıkmıştıvebirkaçbasamağıbirtürlüçıkamıyordu.Amaöylegüzelgörünüyorduki,Roßmann!Bembeyazbirelbisesivekırmızıbirgüneşşemsiyesivardı.İnsanınyiyesigeliyordu.Biriçimsuydu.AhTanrım,ahTanrım,nekadargüzeldi!Böylebirhatun!Hayır,söylebana,böylebirhatunnasılolabilir?Elbettehizmetçikızlauşakhemenonunyanınakoşupneredeyseyukarıtaşıdılar.Bizkapınınsağındavesolundadurupselamverdik,buradaböyleyapılır.Hâlâyeterincesolukalamadığındanbirazdurdu,aslındabununnasılolduğunubilmiyorum,açlıkyüzündenaklımbaşımdadeğildi,hemyakındandahadagüzeldivedevgibienliydi;özelbirkorsedenötürüde–sanasonrasandıktagösteririm–heryerisımsıkıydı;kısacası,arkadanbirazelledimonu;amaçokhafif,biliyormusun,yalnızcaşöylebirelledim.Birdilencinin;zenginbirhanımıellemesinegözyumulamazelbette.Neredeysedokunmabiledeğil;amasonuçtayinedebirdokunmaydıişte.Delamarchebanahemenbirtokatatmamışolsaydı,nasılkötübirsonuçverirdikimbilir;öylebirtokattıki,hemenikielimideyanaklarımagötürmekzorundakaldım.”

“Neişlerçevirmişsiniz!”dediKarl,hikâyeyetamamenkendinikaptırmıştıveyereoturdu.“DemekBruneldabuydu?”

“Ya,işte,”dediRobinson,“Bruneldabuydu.”

“Onunşarkıcıolduğunusöylememişmiydinbirkeresinde?”diyesorduKarl.

“Tabiikişarkıcı,hemdebüyükbirşarkıcı,”diyeyanıtverdiRobinson;büyükbirşekerlemekütlesinidilininüstündeeviripçeviriyorvearasıraağzındantaşanbirparçayıparmağıylayenidengeribastırıyordu.“Amaozamanbunudahabilmiyordukelbette,zenginveçokkibarbirhanımolduğunu

görüyordukyalnızca.Hiçbirşeyolmamışgibiyaptıvebelkihiçbirşeydehissetmemişti,çünkügerçektenyalnızcaparmakuçlarımladokunmuştumona.AmasürekliDelamarche’abaktı,Delamarchedakarşılığında–iyibecerirbunu–dosdoğruonungözlerininiçinebaktı.BununüzerineBruneldaona,‘Birazcıkiçerigelsene,’dedivegüneşşemsiyesiyledaireniniçini,Delamarche’ınonunönüsıragideceğiyerigösterdi.Sonraikisideiçerigirdivehizmetkârlararkalarındankapıyıkapattılar.Benidışarıdaunuttular,bendefazlauzunsürmeyeceğinidüşündümveDelamarche’ıbeklemekiçinmerdiveneoturdum.AmaDelamarcheyerineuşakdışarıçıktıvebanabirkâsedolusuçorbagetirdi.‘Delamarche’ınbirikramı!’dedimkendikendime.BenyerkenuşakbirazdahayanımdakalıpbanaBrunelda’ylailgilibazışeyleranlattı,bendeBrunelda’yıziyaretinbizimiçinnasılbirönemtaşıyabileceğinigördüm.ÇünküBruneldadulbirkadındı,büyükbirservetivardıvetamamenbağımsızdı!Birkakaofabrikatörüolaneskikocasıgerçionuhâlâseviyordu;amaBruneldaonunlailgilienufakbirşeyduymakistemiyordu.Adamçoksıkdaireyegeliyordu,birdüğünegidergibiçokşıkgiyiniyorduhep–kelimesikelimesinedoğru,onubizzattanıyorum–amauşakenbüyükrüşvetekarşın,adamıkabuledipetmeyeceğiniBrunelda’yasormayacesaretedemiyordu,çünkübirkaçkezsormuşveherseferindeBrunelda,osıradaelindenevarsaonunyüzünefırlatmıştı.Hattabirkeresindekocaman,içidolusıcaksutorbasıylaonunöndişlerindenbirinisökmüştü.Ya,Roßmann,böylebakarsınişte!”

“Adamıneredentanıyorsun?”diyesorduKarl.

“Bazenyukarıdagelir,”dediRobinson.

“Yukarımı?”Karlşaşkınlıktanelinihafifçeyerevurdu.

“Şaşırabilirsintabii,”diyedevamettiRobinson,“ozamanuşakbanabunuanlattığındabenbileşaşırmıştım.Birdüşünsene,BruneldaevdedeğilkenuşakadamıBrunelda’nınodasınagötürürmüşveadamherseferindeküçükbirşeyianıolarakalıpçokpahalıveseçkinbirşeyiBrunelda’yabırakırmışvekimdenolduğunusöylemesiniuşağakesinlikleyasaklarmış.Amabirkeresinde–uşaköylediyor,bendeinanıyorum–yanındapahabiçilmezbirporselengetirdiğinde,Bruneldabunubirşekildefarketmişolmalı,hemenyerefırlatıpüzerinebasmış,tükürmüşveöyleşeylerdahayapmışki,uşaktiksintidenzarzordışarıtaşıyabilmiş.”

“Adam,Brunelda’yaneyapmışki?”diyesorduKarl.

“Aslındabilmiyorum,”dediRobinson.“Amasanırımözelbirşeydeğil,enazındankendisibilmiyor.Bazenonunlabukonudakonuştuğumoldu.Hergüncaddeninköşesindegelişinibekler,onayeniliklerianlatmakzorundakalırım;gelemezsem,yarımsaatbekleyipgider.Benimiçiniyibirekkazançtı,çünküverdiğimhaberlereçokgüzelparaöderdi;amaDelamarchebunuöğrendiğindenberihepsinionateslimetmemgerekiyor,bendedahaseyrekgidiyorum.”

“Pekiadamneeldeetmekistiyor?”diyesorduKarl.“Neeldeetmekistiyorki?Brunelda’nınonuistemediğiniduyuyorişte.”

“Evet,”diyeiçiniçektiRobinson,birsigarayaktıvekolunuiyicesallayarakdumanıhavayaüfledi.Sonrakararınıdeğiştirmişgibigörünüpşöylededi:“Bundanbanane?Tekbildiğim,bizimgibiburadabalkondayatmasınaizinverilsekarşılığındaçokparaverirdi.”

Karlayağakalktı,parmaklığayaslandıveaşağıdakicaddeyebaktı.Aygörülebiliyordu;amaışığı

sokağınderinliklerinehenüzgirmiyordu.Gündüzbomboşolansokak,özellikleevlerinkapılarınınönü,insanlarlahıncahınçdoluydu,hepsiyavaşvehantalhareketediyordu,erkekleringömlekleri,kadınlarınaçıkrenkelbiselerikaranlıktahayalmeyalbeliriyordu,hiçbirininbaşıörtülüdeğildi.Dörtbiryandakibirçokbalkonunhepsidoluyduşimdi,birampulünışığındaaileler,balkonunbüyüklüğünegöre,küçükbirmasanınçevresindeyadadüpedüzbirsırasandalyedeoturuyoryadaenazındanbaşlarınıodadançıkarıyorlardı.Erkeklerbacaklarınıaçmış,ayaklarınıparmaklıkçubuklarınınarasındandışarıuzatmış,neredeyseyerekadaruzanangazetelerokuyorlaryadagörünüştesessizce;amamasalarasertyumruklarindirerekkâğıtoynuyorlardı,kadınlarınkucağıdikişişleriyledoluyduveancakaradasıradaçevrelerineyadacaddeyekısabirbakışatabiliyorlardı.Komşubalkondakisarışın,zayıfbirkadınsürekliesniyor,buaradagözlerinideviriyorveosıradayamamaktaolduğubirçamaşırıherseferindeağzınatutuyordu;enküçükbalkonlardabileçocuklarbirbirlerinikovalamayıbiliyor,budaannebabalarınçokcanınısıkıyordu.Birçokodanıniçindegramofonlarkurulmuştuveşarkılaryadaorkestramüziğiyükseliyordu,bumüziğepekkimseninaldırdığıyoktu,ancakarasıraaileninreisibirişaretveriyorveherhangibiriyenibirplakkoymakiçinodayakoşturuyordu.Bazıpencerelerdehiçkıpırdamayansevgililergörülüyordu,Karl’ınkarşısındakibirpenceredeböylebirçiftayaktaduruyordu,gençadamkolunukızınbelinedolamıştıveeliyleonungöğsünüsıkıştırıyordu.

“Bitişiktekiinsanlardanbirinitanıyormusun?”diyesorduKarl,Robinson’a;Robinsondaayağakalkmıştıveçoküşüdüğünden,yorganındışındabirdeBrunelda’nınbattaniyesinesarınmıştı.

“Hemenhemenhiçbirini,benimdurumumunkötüyanıdabuzaten,”dediRobinsonvekulağınafısıldayabilmekiçinKarl’ıkendinedoğruçekti,“yoksaşuandayakınacağımbirşeyolmazdı.BruneldaelindekiherşeyiDelamarche’ınuğrunasattıvetümservetiyleburaya,kentindışmahallesindekibudaireyetaşındı,böylecekendinitamamenonaadayabilsinvekimseonlarırahatsızetmesindiye;kaldıkiDelamarche’ınistediğidebuydu.”

“Pekihizmetkârlarıiştenmiçıkardı?”diyesorduKarl.

“Çokdoğru,”dediRobinson.“Zatenhizmetkârlarburadanereyeyerleştirilirdiki?Buuşaklarçokmüşkülpesenttirler.BirkeresindeDelamarche,Brunelda’nınyanındaböylebiruşağıtekmetokatodadankovdu,tokatlarbirbiriardınapatladı,sonundaadamdışarıatıldı.Elbettediğeruşaklaronunlabirlikteolupkapınınönündegürültüyaptılar,derkenDelamarchedışarıçıktı(benozamanuşakdeğil,evarkadaşıydım;amayinedeuşaklarlaberaberdim)ve,‘Neistiyorsunuz?’diyesordu.Isidoradındakienyaşlıuşakbununüzerineşöylededi:‘Sizbizimlekonuşamazsınız,bizimefendimizsayınbayandır.’Herhaldeanlamışsındır,Brunelda’yasaygıgösterdiler.AmaBruneldaonlaraaldırmadanDelamarche’akoştu,ozamanlarşimdikigibikiloludeğildihenüz,herkesinönündeonukucaklayıpöptüveona,‘SevgiliDelamarche’çığım,’dedi.‘Busoytarılarayolverartık,’dedisonunda.Soytarılar–bunlaruşaklardı;yüzlerininifadesinigözününönünegetir.SonraBruneldakemerindetaşıdığıparaçantasınagötürdüDelamarche’ınelini,Delamarcheeliniçantayasokupuşaklarınücretleriniödemeyebaşladı;Bruneldakemerindekiaçıkparaçantasıylaoradaduraraködemeyekatılmaklayetindi.Delamarche’ınsıksıkçantayaelatmasıgerekiyordu,çünküsaymadanvetaleplerikontroletmedendağıtıyorduparayı.Sonundaşöylededi:‘Madembenimlekonuşmakistemiyorsunuz,Brunelda’nınadınasöylüyorumsize:Defolun,hemenşimdi.’Böyleceiştençıkarıldılar,dahasonrabirkaçdavaaçıldı,hattabirkeresindeDelamarche,mahkemeyegitmekzorundakaldı;amabukonudakesinbirşeybilmiyorum.AncakuşaklarınayrılmalarındanhemensonraDelamarche,‘Şimdihizmetkârınyokmuyani?’dediBrunelda’ya.Oda,‘Robinsonvarya,’dedi.Bununüzerine

Delamarcheomzumavurarak,‘Pekâlâ,uşağımızsenolacaksın,’dedi.Bruneldadayanağımısıvazladı.BirfırsatçıkarsaRoßmann,sendeonayanağınısıvazlat.Nekadargüzelbirşeyolduğunaşaşıracaksın.”

“YaniDelamarche’ınuşağıoldun,”dediKarlözetleyerek.

Robinsonsorudakiacımayıyakalayıpyanıtverdi:“Uşağımamapekazinsanbununfarkınavarıyor.Görüyorsun,senkendindebilmiyordun,oysabirsürediryanımızdasın.Otelegeldiğimgecenasılgiyindiğimigördün.İkidirhembirçekirdekgiyinmiştim.Uşaklarböylegiyinipdolaşabilirmi?Ancaksorunşuki,dışarıpeksıkçıkamıyorum,hepelaltındaolmamgerekiyor,eviçekipçevirmekiçinyapılacakşeyleroluyorhep.Yığınlaişiçintekkişiaz.Belkifarketmişsindir,odanınorasındaburasındadurançokfazlaeşyavar;büyüktaşınmasırasındasatamadıklarımızıyanımızaaldık.ElbettebirilerinebağışlanabilirdiamaBruneldahiçbirşeyibağışlamaz.Birdüşün,bueşyalarımerdivendenyukarıtaşımakneçokişaçtı.”

“Robinson,bunlarınhepsinisenmiyukarıtaşıdın?”diyesorduKarl.

“Başkakimolacak?”dediRobinson.“Yardımcıbirişçidevardı,tembelbirherif;işinçoğunutekbaşımayapmakzorundakaldım.Bruneldaaşağıdaarabanınbaşındadurdu,Delamarcheyukarıdaeşyalarınnereyekonulacağınıbuyurdu,bendesüreklioradanorayakoşturdum.İkigünsürdü,çokuzun,değilmi?Amaodadanekadareşyaolduğunuhiçbilmiyorsun,bütünsandıklardolu,sandıklarınarkasındadaherşeytavanakadarhıncahınçyığılmışdurumda.Nakliyeiçinbirkaçkişitutulmuşolsaydı,herşeyçokgeçmedenbiterdi;amaBruneldabendenbaşkakimseyegüvenmedi.Buçokgüzeldiamaozamansağlığımıhayatımınsonunakadarbozmuşoldum,sağlığımdanbaşkaneyimvardıki?Kendimibirazcıkzorlarsam,buram,buramveburamsancıyor.Sağlıklıolsaydım,oteldekioğlanlar,ohanımevlatları–Başkanedirlerki?–benimhakkımdangelebilirlermiydisanıyorsun?Amaneyimeksikolursaolsun,Delamarche’laBrunelda’yateksözetmem,gittiğiyerekadarçalışacağım,gitmediğiyerdede,yatıpöleceğim;ancakozaman,çokgeçolduktansonra,hastaolduğumuveyinededurmadançalışmayadevamettiğimiveonlarınhizmetindeölesiyeçalıştığımıgörecekler.Ah,Roßmann,”dedisonundavegözleriniKarl’ıngömleğininyeninekuruladı.Azsonra,“Üşümüyormusun,gömlekleduruyorsunda?”diyesordu.

“Haydi,Robinson,”dediKarl,“sürekliağlıyorsun.Okadarhastaolduğunainanmıyorum.Gayetsağlıklıgörünüyorsun;amasüreklibalkondayattığından,böyleolurolmazşeylergeliyoraklına.Belkibazengöğsündebirsancıoluyor,bendedevar,herkesteolur.Bütüninsanlarherküçükşeyyüzündenseningibiağlamayakalksalar,bütünbalkondakilerinağlamasıgerekirdi.”

“Bendeniyibilemezsin,”dediRobinsonvegözlerinibattaniyesininucunasildi.“Bitişikteki,evikiraladığımız,bizeyemekdepişirenkadınınyanındakalanöğrenci,geçenlerdetabaklarıgerigötürdüğümde,‘Baksanıza,Robinson,sizhastadeğilmisiniz?’dedibana.İnsanlarlakonuşmamyasak,oyüzdenyalnızcatabaklarıbırakıpgitmekistedim.Bununüzerinebanadoğrugelipşöylededi:‘Banabakın,işifazlailerigötürmeyin,sizhastasınız.’‘Pekiöyleyseneyapmamgerektiğinisöylermisiniz?’diyesordum.‘Busizinsorununuz,’dedivearkasınıdöndü.Masadakidiğerleridegüldüler,buradaheryerdedüşmanlarımızvar,bendeiyisimiçekipgittim.”

“Yaniseniaptalyerinekoyanlarainanıyorsunda,seniniyiliğiniisteyenlereinanmıyorsun.”

“Amanasılolduğumubilirimherhalde,”diyeöfkelendiRobinson;amahemenyineağlamayadöndü.

“Sendeeksikolanşeyibilmiyorsun,Delamarche’auşaklıkedeceğinedoğrudüzgünbirişbulmalısın.Çünküseninanlattıklarındanvekendigördüklerimdenyargıyavarabildiğimkadarıyla,buradakihizmetdeğil,kölelik.Bunahiçbirinsandayanamaz,sanainanıyorum.Amasen,Delamarche’ındostuolduğuniçin,onuterketmemengerektiğinidüşünüyorsun.Yanlışbu,seninnasılsefilbiryaşamsürdüğünüanlamıyorsaonakarşıenufakbiryükümlülüğünkalmamışdemektir.”

“Yaniburadahizmetetmeyibırakırsam,yenidensağlığımakavuşacağımagerçekteninanıyormusun,Roßmann?”

“Kuşkusuz,”dediKarl.

“Kuşkusuzmu?”diyesorduRobinson.

“Hiçkuşkusuz,”dediKarlgülümseyerek.

“Öyleysesağlığımakavuşmayahemenbaşlayabilirim,”dediRobinsonveKarl’abaktı.

“Niyeki?”diyesorduKarl.

“Eh,buradakiişimiüstleneceğiniçin,”diyeyanıtverdiRobinson.

“Sanabunukimsöylediki?”diyesorduKarl.

“Eskibirplanbu.Birkaçgündürbundansözediliyor.DaireyiyeterincetemiztutmadığımiçinBrunelda’nınbeniazarlamasıylabaşladı.Herşeyihemendüzenesokacağımasözverdimelbette.Ehamabuçokzor.Örneğinbenimdurumumda,tozalmakiçinheryeresürünemem,odanınortasındabilekıpırdanılmıyor,bırakmobilyalarlaerzaklarınarasını.Herşeyiyicetemizlenmekistenirsemobilyalarıdayerindençekmekgerekir,bunutekbaşımamıyapacağım?Ayrıcabunlarınhepsininçoksessizceolupbitmesigerekiyor,çünküodadanpekçıkmayanBruneldarahatsızedilmemeli.Yaniherşeyitemizleyeceğimesözverdimamagerçektetemizlemedim.Bruneldabunufarkedince,bununböylegitmeyeceğinivebiryardımcıalmakgerekeceğinisöylediDelamarche’a.‘Eviiyiidareetmedim,diyebanasuçlamalardabulunmanıistemem,Delamarche,’dedi.‘Benkendimizorlayamıyorum,bunugörüyorsun,Robinsondayetmiyor;başlangıçtaçeviktiveheryereyetişirdi;amaşimdisürekliyorgunveçoğunluklabirköşedeoturuyor.Amabizimkikadarçokeşyayladolubirodakendiliğindendüzenegirmez.’BununüzerineDelamarche,bukonudaneyapılabileceğinidüşündü,çünkürastgelebirkişiböylebirevdeişealınamaz,denemekiçindeolsa,çünkühertaraftangözlerüzerimizde.AmabenseniniyidostumolduğundanveoteldenasılsıkıntıçektiğiniRenell’denduyduğumdan,seniönerdim.EskidenDelamarche’aküstahçadavranmışolmanakarşın,hemenkabuletti,bendesanayararımdokunabildiğiiçinçoksevindimelbette.Buişseniniçinbiçilmişkaftan,gençsin,güçlüsünvebeceriklisin,bensebeşparaetmemartık.Ancak,henüzkesinlikleişealınmışolmadığınısanasöylemekisterim;Bruneldasenibeğenmezseseniburadaçalıştıramayız.Yanionunhoşunagitmeyeuğraş,gerisinibenhallederim.”

“Peki,benburadauşakolursam,senneyapacaksın?”diyesorduKarl;kendiniçoközgürhissediyordu,Robinson’ınanlattıklarınınondayolaçtığıkorkugeçmişti.DemekDelamarcheonuuşakyapmaktandahakötüniyetlerbeslemiyorduonuniçin–dahakötüniyetlerbesleseydi,gevezeRobinsononlarımutlakaaçığavururdu–amadurumbuysaozamanKarldahabuakşamalıpbaşınıgitmeyigözealıyordu.İnsankimseyi,birgörevikabuletmeyezorlayamazdı.ÖnceleriKarl,otelden

çıkarıldıktankısabirsüresonra,açlıktankurtulmakiçin,uygunvemümkünsedahasaygınbirişbulupbulamayacağıkonusundakaygılanmışkenşimdiburadaonuniçindüşünülen,onatiksinçgelenişlekarşılaştırıldığındadiğerherişyeterinceiyigörünüyordu,işsizlikyüzündenyoklukçekmeyibilebuişeyeğlerdi.AmabunuRobinson’ınkafasınasokmayahiççalışmadı,özellikleRobinsonşimdivaracağıheryargıda,Karl’ınonunüzerindekiyüküalacağıumudununetkisialtındaydıtamamen.

“Öyleyseben,”dediRobinsonvekonuşmasınarahatelhareketleriyleeşliketti–dirsekleriniparmaklığadayamıştı–“sanailkönceherşeyiaçıklayıpstoklarıgöstereceğim.Senkültürlüsünveeminimyazındagüzeldir,yaniburadabulundurduğumuzbütüneşyalarınbirdökümünüyapabilirsinhemen.Bruneldabunuçoktandıristiyordu.YarınöğledenöncehavagüzelolursaBrunelda’yabalkondaoturmasınıricaederiz,buaradabizdesakinsakinveonurahatsızetmedenodadaçalışabiliriz.Çünkübuna,Roßmann,öncelikledikkatetmengerekiyor.Brunelda’yırahatsızetmesakın.Herşeyiduyar,şarkıcıolduğuiçinbukadarduyarlıkulaklarıvarmuhtemelen.Örneğinsandığınarkasındaduranşnapsfıçısınıyuvarlayarakçıkarırsın,fıçıağırolduğundanveheryerdeçeşitlieşyalarbulunduğundangürültüolur,öylekifıçıbirseferdeyuvarlanamaz.Bruneldaörneğinsakinsakinkanepeyeyatmış,onahepmusallatolansinekleriyakalamaktadır.Yanisanaaldırmadığınısanırvefıçınıyuvarlamayadevamedersin.Bruneldahâlâsakinsakinyatmaktadır.Amahiçbeklemediğinveenazgürültüyaptığınbirandabirdenbiredoğrulupoturur,ikieliylekanepeyevurur,tozdankanepegörülmez–buradaolduğumuzdanberi,kanepeyevuraraktozunuçıkarmadım;yapamıyorumki,Bruneldasürekliüstündeyatıyor–vekorkunçbirşekildebağırmayabaşlar,birerkekgibi,saatlerceböylebağırır.Şarkısöylemesinikomşularyasakladı;amabağırmasınıkimseyasaklayamıyor,bağırmadanduramaz,diğertaraftanşimdibuseyrekoluyor,Delamarcheilebençokdikkatliolduk.Bağırmanınonaçokzararıdadokundu.Birkeresindebayıldı,bende–Delamarcheosıradayoktu–bitişiktekiöğrenciyialıpgelmekzorundakaldım;büyükbirşişedekisıvıyıBrunelda’yaserpti,bununyardımıdaoldu;amabusıvınındayanılmazbirkokusuvardı;şimdibile,insanburnunukanepeyetutarsakokuyualır.Öğrencikesinliklebizimdüşmanımız,buradakiherkesgibi;sendeherkesedikkatetmelivekimseyleilişkikurmamalısın.”

“Baksana,Robinson,”dediKarl,“zorbirhizmetbu.Benigüzelbirişiçinönermişsin.”

“Kaygılanma,”dediRobinsonveKarl’ıntümolasıkaygılarınısavuşturmakiçinkapalıgözlerlebaşınıikiyanasalladı.“İşinavantajlarıdavar,başkahiçbirişsanabunlarısunamaz.Bruneldagibibirhanımınsürekliyakınındasın,bazenonunlaaynıodadauyursun;buda,düşünebileceğingibi,çeşitligüzellikleriberaberindegetirir.Ücretindolgunolacak,buradabirsürüparavar,benDelamarche’ındostuolarakhiçbirşeyalmadım;yalnızcadışarıçıktığımda,Bruneldahepbirşeylervermişolurdu;amasenelbettebaşkabiruşakgibiücretalacaksın.Zatenbaşkabirşeydedeğilsin;amaseniniçinenönemlisi,benimişimiçokkolaylaştıracakolman.İlkbaştaelbettehiçbirşeyyapmayacağımkisağlığımakavuşayım;amasağlığımabirazkavuşurkavuşmaz,banagüvenebilirsin.Brunelda’nınhizmetinigörmeişinikendimesaklayacağım,yanisaçınıyapmayıvegiydirmeyi;Delamarchebunlarıhalletmediğisürece.Senyalnızcaodanıntoplanması,gereklişeylerinalınmasıvedahaağırevişleriningörülmesiyleilgileneceksin.”

“Hayır,Robinson,”dediKarl,“bütünbunlarbanaçekicigelmiyor.”

“Aptallıketme,Roßmann,”dediRobinson,Karl’ınyüzünesokularak,“bugüzelfırsatıkaçırma.Hemenbirişneredebulursun?Senikimtanır?Senkimitanırsın?Biz,çokşeyyaşamışvebüyükdeneyimleredinmişikiadam,işbulamadanhaftalarcadolanıpdurduk.Kolaydeğil,hattaümitsiz

derecedezor.”

KarlbaşınıevetanlamındasalladıveRobinson’ınbukadarmantıklıkonuşabilmesineşaşırdı.Buöğütlerkendisiiçingeçerlideğildikuşkusuz,buradakalamazdı,büyükşehirdeonuniçinküçücükbiryerbulunurduherhalde,bütüngeceboyuncameyhanelerinhepsidoluptaşıyordu,bunubiliyordu,müşterilerehizmetedecekkişilereihtiyaçvardı,bukonudaantrenmanlıydı.Herhangibirişletmeyehızlavegözebatmadanuyumsağlardı.Tamdakarşıdakievinaltınaküçükbirmeyhanekondurulmuştu,içeridengümbürgümbürbirmüzikyükseliyordu.Anagirişyalnızcabüyük,sarıbirperdeyleörtülmüştü,bazenbirhavaakımıylahareketlenenperdesokağadoğrukabararakdalgalanıyordu.Yoksasokakçokdahasessizleşmiştikuşkusuz.Balkonlarınçoğukaranlıktı,yalnızcauzaktaoradaburadatekbirışıkbulunuyordu;amainsanonukısabirsüregözüyleyakalaryakalamaz,oradakiinsanlarayağakalkıyor,dairedeniçerigirerlerkenbiradamampuleuzanıyorvebalkondageriyekalansonkişiolarak,sokağakısabirbakışattıktansonraışığısöndürüyordu.

“Eh,geceoluyor,”dediKarlkendikendine,“buradadahafazlakalırsam,onlarınolurum.”Balkonkapısınınönündekiperdeyiçekmekiçinarkasınıdöndü.“Neistiyorsun?”dediRobinsonveKarlileperdeninarasınagirdi.

“Gitmekistiyorum,”dediKarl.“Bırakbeni!Bırakbeni!”

“Brunelda’yırahatsızedemezsin,”diyebağırdıRobinson,“neoluyorsana!”kollarınıKarl’ınboynunadoladı,bütünağırlığıylaonaasıldı,bacaklarıylaKarl’ınbacaklarınısararakonuânındayereyıktı.AmaKarlasansörcüoğlanlararasındabirazdövüşöğrenmişti,böyleceyumruğunuRobinson’ınçenesininaltınadayadı;amahafifçeveözengöstererek.RobinsondiziyleKarl’ınkarnınahızlavekayıtsızcavurdu;amasonraikieliniçenesinegötürüpöyleyüksekseslehaykırmayabaşladıki,komşubalkondanbiradamellerinideligibiçırparak,“Susun!”diyebuyurdu.Karl,Robinson’ınindirdiğidarbeninacısıgeçsindiyebirazcıksessizceyattı.Bellikikaranlıkolanodanınönündesakinveağırbirbiçimdeasılıduranperdeyeçevirdiyüzünüyalnızca.Artıkodadakimseyokgibiydi,belkiDelamarche’laBruneldadışarıçıkmışlardı,Karldatambirözgürlüğekavuşmuştu.GerçektenbirbekçiköpeğigibidavrananRobinsonkesinolaraksilkelenipatılmıştı.

Osıradauzaktan,sokaktanaralıklıvuruşlarhalindetrampetveborazansesleriyükseldi.Birçokkişinintekbağrışıçokgeçmedentoplanıpgenelbirhaykırışadönüştü.Karlbaşınıçevirdivetümbalkonlarınnasılyenidencanlandığınıgördü.Yavaşyavaşdoğruldu,tamolarakdikduramadıveparmaklığaağırlığınıvermekzorundakaldı.Aşağıdakaldırımdadelikanlılargenişadımlarla,kollarınıuzatmış,kasketlerihavayakalkmışellerinde,yüzlerigeriyedönük,yürüyorlardı.Taşıtyoluhenüzaçıktı.Birileriuzunsopalarınucunda,sarımsıbirdumanlaçevrilikâğıtfenerlersallıyordu.Tamosıradatrampetçilerleborazancılargenişsıralarhalindeışığaçıktılar,Karlnekadarkalabalıkolduklarınaşaşırıyorduki,arkasındaseslerduyupdöndüveDelamarche’ınağırperdeyikaldırdığını,sonradaodanınkaranlığındanBrunelda’nınçıktığınıgördü;omuzlarıdantelli,kırmızıbirelbisegiymiş,muhtemelentaranmamışveyalnızcakabartılmışolan,uçlarıgevşekbirbiçimdeoradanburadangörünensaçınakoyurenk,küçükbirbaşlıktakmıştı.Elindeküçük,açılmışbiryelpazetutuyor;amaonukıpırdatmayıpsıkısıkıkendinebastırıyordu.

Karl,ikisineyeraçmakiçinparmaklıkboyuncayanakaydı.Kuşkusuzkimseonuburadakalmayazorlayamazdı,Delamarchebunudenesebile,Brunelda,Karl’ınricasıüzerineonuhemensalıverirdi.Bruneldaonahiçkatlanamıyordu,gözlerikadınıkorkutuyordu.AmaKarlkapıyadoğrubiradımatınca,Bruneldabunuyinedefarkettive,“Nereyeböyle,ufaklık?”dedi.Karl,Delamarche’ınsert

bakışlarıkarşısındadurakladıveBruneldaonukendineçekti.“Aşağıdakigeçittöreniniseyretmekistemiyormusun?”dediveonuönüsıraparmaklığaitti.Karlarkasındakikadının,“Neyleilgiliolduğunubiliyormusun?”dediğiniduyduveonunbaskısındansıyrılmakiçinisteristemezbirhareketyapıpbaşarılıolamadı.Üzgünüzgünaşağıdakisokağabaktı,sankiüzgünolmasınınnedenioradaydı.

DelamarcheöncekollarınıkavuşturarakBrunelda’nınarkasındadurdu,sonraodayakoşupBrunelda’yaoperadürbününügetirdi.Aşağıda,müzisyenlerinarkasındaolayınasılbölümügörünmüştü.Devasabiradamınomuzlarındabirşeyoturuyordu,buyükseklikte,donukpırıldayankelkafasındanbaşkabirşeyigörülmüyor,silindirşapkasınısürekliselamvererekbaşınınyukarısındatutuyordu.Çevresindebellikitahtalevhalartaşınıyor,bunlarbalkondanbakılıncabembeyazgörünüyordu;düzenlemeöyleyapılmıştıki,bupankartlarheryandanresmenbeyeyaslanıyor,odaaralarındabelirginleşiyordu.Herşeyharekethalindeolduğundan,bupankartlarduvarısürekligevşiyorvesürekliyenibaştandüzenleniyordu.Dahaileridesokakboyluboyunca,karanlıktakestirilebildiğikadarıylaçokuzağakadarolmasada,beyinçevresinisaranyandaşlarıyladolmuştu,hepbirdenelçırpıyorvemuhtemelenbeyinadını,çokkısaamaanlaşılmazbiradı,uzatılıpyayılanbirşarkıyladuyuruyorlardı.Kalabalığıniçineustalıkladağıtılmışolantektükkişideçokparlakışıklıotomobilfenerlerivardı,buışığıcaddeninherikiyanındakievlerinüzerindeyavaşçabiraşağıbiryukarıgezdiriyorlardı.Karl’ınbulunduğuyükseklikteışıkartıkrahatsızetmiyor;amadahaaşağıdakibalkonlarda,buışığınyalayıpgeçtiğikişilerinaceleyleellerinigözlerinegötürdüklerigörülüyordu.

Delamarche,Brunelda’nınricasıüzerine,komşubalkondakilerdenorganizasyonuniçeriğiyleilgilibilgiistedi.Karl,onayanıtverilipverilmeyeceğini,verilirsenasılverileceğinibirazmerakediyordu.GerçektendeDelamarcheüçkezsormakzorundakaldı,biryanıtalamadı.Tehlikelibiçimdeparmaklıktansarktı,Bruneldakomşularaolanöfkesindenhafifçetepindi,Karlonundizlerinihissetti.Sonundayinedebiryanıtgeldi;amaaynıanda,insanlarlatıkabasadoluolanbubalkondaherkeskahkahalarlagülmeyebaşladı.BununüzerineDelamarcheorayadoğrubirşeylerbağırdı,öyleyüksekseslebağırdıki,oandabütünsokaktaçokgürültüolmasadörtbiryandaherkesşaşkınlıklakulakkabartırdı.Neolursaolsun,kahkahalarınçokgeçmedendoğalolmayanbirbiçimdekesilmesindeetkilioldu.

“Yarınbölgemizdebiryargıçseçilecekmiş,aşağıdataşıdıklarıdabiradaymış,”dediDelamarche,tamamensakinbirhaldeBrunelda’nınyanınageridönerek.“Olamaz!”diyebağırdısonraveokşayarakBrunelda’nınsırtınısıvazladı.“Dünyadaolupbitendenhaberimizyokartık.”

“Delamarche,”dediBrunelda,komşularındavranışınageridönerek,“çokyorucuolmasataşınmayınekadaristerdim!Amaneyazıkkikendimegüvenemem.”Vederinderiniççekerek,huzursuzvedalgınbirhalde,Karl’ıngömleğiyleoynadı;Karlolabildiğincegözebatmadanbuküçük,tombulelleriitmeyeçalışıpduruyordu,bunukolaycabaşardıda,çünküBruneldaonudüşünmüyordu,çokbaşkadüşüncelerlemeşguldü.

AmaKarldaçokgeçmedenBrunelda’yıunuttuveonunkollarınınkendiomuzlarındakiyükünegözyumdu,çünkücaddedekiolaylarçokilgisiniçekti.Adayınhemenönündeyürüyenvekonuşmalarıözelbirönemtaşıyan–çünküdörtbiryandankulakkabartmışyüzlerinonlaradoğrueğildiğigörülüyordu–konuşurkenelkolhareketleriyapanadamlardanoluşanküçükbirgrubunbuyruğuüzerinebeklenmedikbiçimdemeyhaneninönündedurdular.Buyetkililerdenbirielinikaldırıphem

kalabalıkhemdeadayiçingeçerliolanbirişaretverdi.Kalabalıksustu,taşıyıcınınomuzlarındadefalarcadoğrulmayaçalışanvedefalarcatekraryerineoturanadayaisekısabirkonuşmayaptı,busıradasilindirşapkasınırüzgârgibisağasolasallıyordu.Çokbelirgingörülüyordubu,çünkükonuşmasısırasındatümotomobilfenerlerionayönelmişti,öylekiparlakbiryıldızınortasındabulunuyordu.

Şimdi,tümcaddeninkonuyagösterdiğiilgidefarkediliyordu.Adayınpartitaraftarlarıtarafındandoldurulmuşbalkonlarda,onunadıhepbirlikteşarkıylasöyleniyorveparmaklığınüzerindençokileriyeuzananellermakinegibiçırpılıyordu.Gerikalanbalkonlarda,kibunlarçoğunluktaydı,güçlübirkarşışarkıyükseliyor,nevarkideğişikadaylarınyandaşlarısözkonusuolduğundan,bütüncülbiretkiyapmıyordu.Bunakarşın,oradabulunanadayıntümdüşmanlarıgenelbirıslıktabirleşiyor,hattagramofonlartekrartekrarçalıştırılıyordu.Tektekbalkonlarınarasındapolitiktartışmalar,geceolmasınıngüçlendirdiğibirheyecanlayürütülüyordu.Çoğupijamasınıgiymiştibileveüzerineyalnızcabirpaltoalmıştı,kadınlarbüyükvekoyurenkşallarasarınıyorlardı,gözkulakolunmayançocuklarbalkonlarınkenarlarınakorkutucubiçimdetırmanıyorveuyumuşolduklarıkaranlıkodalardanhepdahaçoksayıdaçıkıyorlardı.Galeyanagelenlerarasıratektükbelirsiznesneyirakiplerininbulunduğuyönefırlatıyor,bunlarbazenhedefibuluyor;amaçoğunluklacaddeyedüşüpöfkelibirbağrışayolaçıyordusıksık.Aşağıdakiyöneticileregürültüçokkötügelirse,trampetçiveborazancılarişekarışmaklagörevlendiriliyorveonlarıngümbürdeyen,vargüçleçalınan,bitmekbilmeyensinyalievlerinçatılarınakadartüminsanseslerinibastırıyordu.Veherseferinde,birdenbire–insaninanamıyordu–kesiliyorlardı;bununüzerinesokaktaki,bellikibununiçinalıştırmayapmışkalabalık,biraniçinoluşangenelsessizliktepartişarkılarınıavazavazhaykırıyordu–otomobilfenerlerininışığında,herbirininağzıardınakadaraçılmışgörülüyordu–buaradakendilerinegelenrakiplereskisindenonkatdahagüçlübirbiçimdetümbalkonvepencerelerdenbağırıyor,partiyiaşağıdakikısazaferindensonraenazındanbuyüksekliktetamolanbirsuskunluğaboğuyordu.

“Beğendinmi,ufaklık?”diyesorduBrunelda;dürbünleolabildiğinceherşeyitepedengörebilmekiçin,Karl’ınhemenarkasındasağasoladönüpduruyordu.Karlyalnızcabaşınıönedoğrusallayarakyanıtverdi.BununyanısıraRobinson’ın,Delamarche’abellikiKarl’ıntutumuylailgiliçeşitlibilgilerverdiğinifarketti;amaDelamarchebunlaraönemvermezgörünüyordu,çünküsoleliyleRobinson’ısüreklikenaraitmeyeçalışıyordu;sağeliniBrunelda’nınbelinedolamıştı.“Dürbünlebakmakistemezmisiniz?”diyesorduBruneldaveonukastettiğinigöstermekiçinKarl’ıngöğsünevurdu.

“Yeterincegörüyorum,”dediKarl.“Yinedebirdene,”dedikadın,“dahaiyigöreceksin.”

“Benimgözlerimiyi,”diyeyanıtverdiKarl,“herşeyigörüyorum.”Kadının,dürbünüonungözlerineyaklaştırmasınınazikdeğil,rahatsızedicibirhareketolarakalgıladı,kadındamelodikamatehditkârbir,“Seniseni!”sözündenbaşkabirşeysöylemedi.Karldürbünügözlerindebulduvegerçektenhiçbirşeygöremedi.

“Hiçbirşeygörmüyorumki,”dedivedürbündenkurtulmakistedi;amaBruneldadürbünüsıkısıkıtutuyorduveKarlonungöğsüneyaslanmışbaşınınegeriyenedeyanakaydırabiliyordu.

“Şimdigörüyorsundurama,”dediBruneldavedürbününayardüğmesiniçevirdi.

“Hayır,hâlâbirşeygörmüyorum,”dediKarlveRobinson’ıistemedengerçektendeyüktenkurtardığınıdüşündü,çünküBrunelda’nındayanılmazkaprislerişimdikendisineyöneliyordu.

“Nezamangöreceksincanım!”dediBruneldave–şimdiKarl’ınbütünyüzüonunağırsoluğunaboğulmuştu–ayardüğmesiniçevirmeyedevametti.“Şimdi?”diyesordu.

“Hayır,hayır,hayır!”diyebağırdıKarl,oysaşimdigerçektende,çokbelirsizolsada,herşeyiayırtedebiliyordu.AmatamosıradaBrunelda’nınDelamarche’lailgileneceğitutmuştu,dürbünüKarl’ınyüzününönündegevşekçetuttu;Karlda,Bruneldafarkınavarmadan,dürbününaltındancaddeyebakabildi.DahasonraBruneldaisteğindeartıkısraretmedivedürbünükendisikullandı.

Aşağıdakimeyhanedenbirgarsonçıkmıştıvekapıeşiğindesağasolakoşturarakyöneticilerinsiparişlerinialdı.Lokaliniçinigörmekveolabildiğinceçokkişiyihizmeteçağırmakiçinboynununasıluzattığıgörülüyordu.Bellikiherkesinbedavaiçkiiçmesiiçinyapılanbuhazırlıklarsırasındaadaykonuşmayaaravermedi.Taşıyıcı,yalnızcaonahizmetedendevasaadam,konuşmanınkalabalığınheryerineulaşmasıiçin,herseferindebirkaçcümledensonraküçükbirdönüşyapıyordu.Adayçoğunluklaikibüklümhaldeduruyor,boştakieliylevediğerelindekisilindirşapkaylahamleleryaparaksözleriniolabildiğinceetkilikılmayaçalışıyordu.Amabazen,neredeysedüzenliaralarlakendinikaptırıyor,kollarınıaçıpdoğruluyor,artıkbirgrubadeğil,oradakiherkesehitapediyor,evlerinenüstkatlardakisakinlerinekadarsesleniyordu;yinede,enaltkatlardabilekimseninonuduyamayacağı,hatta,mümkünolsakimseninonudinlemekistemeyeceğisondereceaçıktı,çünküherpencereveherbalkonenazındanbirtanebağırıpçağırankonuşmacıtarafındantutulmuştu.Buaradabirkaçgarsonmeyhanedenbilardomasasıbüyüklüğünde,ışıldayandolubardaklarlakaplıbirtepsiçıkardı.Yöneticiler,meyhanekapısınınönündenyürüyüpgeçmekbiçimindeyapılandağıtımıdüzenlediler.Amatepsidekibardaklarsürekliyenidendoldurulmasınakarşın,kalabalığayetmiyordu;meyhanedeçalışanikisıraoğlan,tepsininsağındansolundansıyrılıpkalabalığaservisyapmakzorundakaldı.Adayelbettekonuşmayıkesmiştiveyenidengücünütoplamakiçinmoladanyararlandı.Kalabalığınvekeskinışığınötesindetaşıyıcıonuyavaşçaoradanorayataşıyorveancakenyakınbirkaçyandaşıonaeşlikedipyukarıyadoğrukonuşuyordu.

“Ufaklığabaksen,”dediBrunelda,“bakmaktanneredeolduğunuunutuyor.”Karl’ıgafilavlayıpikieliyleonunyüzünükendineçevirdi;öylekigözgözegeldiler.Amabuyalnızcabiransürdü,çünküKarlonunellerinihemensilkipattı;birazcıkrahatbırakılmadığınakızarakveaynızamanda,caddeyeçıkıpherşeyiyakındangörmehevesiyledoluptaşarakvargücüyleBrunelda’nınbaskısındankurtulmayaçalıştıveşöylededi:

“Lütfenbırakınbeni.”

“Yanımızdakalacaksın,”dediDelamarche,gözünücaddedenayırmadanveKarl’ıngitmesiniengellemekiçinyalnızcabireliniuzattı.

“Bırak,”dediBruneldaveDelamarche’ıneliniuzaklaştırdı,“kalıyorzaten.”VeKarl’ıparmaklığadahadasıkıbastırdı,Karl’ınkurtulmakiçinonunlaboğuşmasıgerekirdi.Bunubaşarsabile,elinenegeçerdiki!SolundaDelamarcheduruyordu,sağınaRobinsondikilmişti,aradatamanlamıylahapsolmuştu.“Senidışarıatmadıklarınasevin,”dediRobinsonveBrunelda’nınkolununaltındanuzattığıeliyleKarl’ahafifçevurdu.

“Dışarıatmakmı?”dediDelamarche.“Kaçakbirhırsızdışarıatılmaz,poliseteslimedilir.Vesakinolmazsahemenyarınerkendenbaşınagelebilirbu.”

OandanitibarenKarlartıkaşağıdakigösteridenzevkalmadı.Bruneldayüzündendoğrulamadığından

mecburenparmaklıktanbirazsarktı.Kendidertleriyledopdolu,dalgınbakışlarlaaşağıdakileriseyretti,yaklaşıkyirmikişilikgruplarhalindemeyhanekapısınınönünegeliyor,bardaklarıkapıparkalarınadönüyorvebubardaklarışimdikendikendisiylemeşgulolanodayadoğrukaldırıyor,bağırarakbirpartiselamısöyleyipbardaklarıkafayadikiyorveonları,mutlakagürültüyle;amabuyüksekliktenduyulmadan,tekrartepsiyekoyuyorvesabırsızlıklatepinenyenibirgrubayeraçıyorlardı.Şimdiyedekmeyhanedeçalmışolanbando,yöneticilerinemriüzerinesokağaçıkmıştı,kocamanüflemeliçalgılarıkaranlıkkalabalığıniçindeparlıyor;amaçalınanlargenelgürültüdeneredeysesilinipgidiyordu.Caddeşimdi,enazındanmeyhaneninbulunduğutarafta,gözalabildiğineinsandoluydu.Karl’ınsabahotomobillegeldiğiyokuştanolukolukaşağıakıyor,aşağıdan,köprüdenyukarıkoşturuyorlardı;evlerdekiinsanlarbile,buolayakarışmanınçekiciliğinekarşıkoyamamışlardı,balkonlardavepencerelerdeneredeyseyalnızcakadınlarveçocuklarkalmışkenerkekleraşağıdaevlerinkapılarındanitişkakışçıkıyorlardı.Ancakşimdimüzikveağırlamaamacınaulaşmıştı,toplulukyeterincebüyüktü,ikiyanındabirerotomobilfeneriolanyöneticiişaretederekmüziğisusturdu,yüksekbirıslıkçaldıvebirazyolunuşaşırmışolantaşıyıcının,adaylabirlikte,yandaşlarınaçtığıyoldanaceleyleyaklaştığıgörüldü.

Aday,meyhanekapısınagelirgelmez,şimdidarbirçemberhalindeçevresinisaranotomobilfenerlerininışığındayenikonuşmasınabaşladı.Amaşimdiherşeyeskisindençokdahazordu,taşıyıcınınenufakbirhareketözgürlüğüyoktuartık,izdihamçokbüyüktü.Dahaöncetümolasıyöntemlerleadayınkonuşmalarınınetkisiniartırmayaçalışanenyakınyandaşlar,şimdionunyakınındakalmaktazorlanıyorlardı,herhaldeyirmitanesiolancagayretletaşıyıcıyasıkıcatutunuyordu.Amabugüçlüadambileisteğinegöreadımatamıyorduartık,belirlidönüşleryadauygunilerlemeveyagerilemelerlekalabalıküzerindeetkiliolmakartıkdüşünülemezdi.Kalabalıkplansızcaselgibiakıyordu,biriötekineyaslanıyor,artıkkimsedikdurmuyordu,rakipleryeniseyircilersayesindeçokartmışgibiydi;taşıyıcıuzunsüremeyhanekapısınınyakınındadurabilmişti;amaşimdi,anlaşılankarşıkoymayarakkendinibırakıpsokağınbiraşağısınabiryukarısınasürüklendi,adaydurmaksızınkonuşuyordu;amaprogramınımıaçıklıyor,yoksayardımmıistiyor,pekbellideğildiartık;yanlışanlaşılmıyorsabirrakipadaydaortayaçıkmıştı,hattabirdençok;çünküarasıra,birdenalevlenenbirışıkta,kalabalıktarafındanhavayakaldırılmış,solgunyüzlüveyumruklarısıkılıbiradamın,çokseslibağrışlarlaselamlananbirkonuşmayaptığıgörülüyordu.

“Neleroluyororada?”diyesorduKarlvesoluksuzbirşaşkınlıklabekçilerinedöndü.

Brunelda,“Ufaklığınasıldaheyecanlandırıyor!”dediDelamarche’avebaşınıkendinedoğruçekmekiçinKarl’ıçenesindentuttu.AmaKarlbunuistemedivecaddedekiolaylaryüzündenadetagözükararmışhalde,öylesertsilkindiki,Bruneldaonusalıvermeklekalmadı,gerileyiponutamamenserbestbıraktı.“Artıkyeterincegördün,”dedi,bellikiKarl’ıntutumunakızmıştı,“odayagit,yataklarıyapvegeceiçinherşeyihazırla.”Eliniodayadoğruuzattı.ZatenKarl’ınbirkaçsaattirtutmakistediğiyöndübu,teksözlekarşıçıkmadı.Derkensokaktan,paramparçaolancamlarınşangırtısıduyuldu.Karlkendinitutamadıvebirkezdahaaşağıyagözatmakiçinhızlaparmaklığasıçradı.Rakiplerin,belkidebelirleyicinitelikteolanbirdarbegirişimibaşarıyaulaşmıştı;yandaşların,güçlüışığıylaenazındanasılolaylarınbütüntopluluğunönündegerçekleşmesinisağlayanvebusayedeherşeyibelirlisınırlariçindetutmuşolanotomobilfenerleritümdenveaynıandaparçalanmıştı,adayınvetaşıyıcısınınçevresinisaranortak,belirsizışıklandırmabirdenbireyayılarakzifirîkaranlıketkisiyaptı.Adayınneredebulunduğuaşağıyukarıdaolsabelirlenemezdişimdi;tamosıradabaşlayan,hepbirlikteavazavazsöylenen,aşağıdakiköprüdenyaklaşanbirşarkı,karanlığınyanıltıcılığınıdahadaartırdı.

“Neyapacağınısanasöyledimya!”dediBrunelda.“Aceleet.Yorgunum,”diyeekledivesonrakollarınıhavayakaldırdı,öylekigöğsünormaldençokdahafazlakalktı.Brunelda’yıhâlâkucaklamışşekildetutanDelamarche,onuçekipbalkonunbirköşesinegötürdü.Robinson,hâlâoradaduranyemekartıklarınıkenaraitmekiçinarkalarındangitti.

Karlbuuygunfırsatıdeğerlendirmeliydi,şimdiaşağıbakacakzamandeğildi,caddedekiolaylarıaşağıdanyeterincegörürdü,buradayukarıdagördüğündendeçok.İkisıçrayışta,kırmızımsıışıklandırılmışodayıgeçti;amakapıkilitliydiveanahtaralınmıştı.Şimdionunbulunmasıgerekiyordu;amabukarışıklıkta,heledeKarl’ınelindebulunankısa,değerlizamandakimanahtararamakisterdiki!Şimdiaslındamerdivendeolmalı,durmadankoşmalıydı.Amaanahtarıarıyordu!Açılabilenbütünçekmecelerdearadı,çeşitlitabakçanaklar,peçetelervebaşlanmışbirörgünündurduğumasayıkarıştırdı,üstündekarmakarışıkbiryığıneskigiysininbulunduğubirkoltukdikkatiniçekti,anahtargiysilerinarasındaolabilirdi;amaaslabulunamazdıvesonundakendinigerçektendekötükokankanepeyeatıpherşeyivekıvrımıyoklayarakanahtarıaradı.Sonraaramayıbırakıpodanınortasındadurakladı.Brunelda,anahtarımutlakakemerinebağlamıştı,böylededikendikendine,oradabirsürüşeyasılıydı,tümaramalarıboşunaydı.

BilinçsizceikibıçakkaptıKarlvebirbirindenuzakikisaldırınoktasıeldeetmekiçinkapıkanatlarınınarasına,biriniyukarı,biriniaşağısoktu.Dahabıçaklarıkanırtırkanırtmaz,metalkısımlarıkopupikiyeayrıldıtabii.Başkabirşeydeistememişti,şimdidahasıkısıkısokabileceğisaplardahaiyitutacaktı.Kollarınıiyiceaçmış,bacaklarınıiyiceayırmışhalde,inleyerekvebuaradakapıyaçokdikkatederekvargücüylekanırttı.Kapıuzunsürekarşıkoyamayacaktı,sürgününaçıkçaduyulabilirbirbiçimdegevşemesindensevinçleanladıbunu;amanekadaryavaşilerlerseokadardoğruoluyordu,kilitbirdenbireaçılıvermemeliydi,yoksabalkondakilerindikkatiniçekerdi,kilitçokyavaşçabirbirindenayrılmalıydı,Karldabüyükbirdikkatle,gözlerinigiderekkilideyaklaştırarakçalışıyordubununüzerinde.

Delamarche’ın,“Bakınhele,”diyensesiniduydu.Üçüdeodadaduruyordu,perdearkalarındaçekilipörtülmüştü,Karlonlarıngelişiniduymamışolmalıydı,bıçaklarıngörüntüsükarşısındaelleriaşağısarktı.Amaaçıklamayadaözürniyetineherhangibirsözsöyleyecekzamanıyoktu,çünküDelamarcheoankidurumukatkataşanbiröfkenöbetiylesıçrayıp–ropdöşambrınınçözülenkuşağıhavadabüyükbirşekilçizdi–Karl’ınüzerineatıldı.Karlsonandasaldırıdansıyırdı,bıçaklarıkapıdançekipsavunmadakullanabilirdi;amabunuyapmadı,bununyerineeğilipsıçrayarakDelamarche’ınropdöşambrınıngenişyakasınayapıştı,onuyukarıkaldırdı,sonradahadayukarıçekti–ropdöşambrDelamarche’abüyükgeliyorduzaten–veşanseseriDelamarche’ıbaşındantuttu,fazlasıylaşaşıranDelamarcheönceellerinikörlemesinesavurduveancakbirsüresonra;amahenüztametkiliolmadanyumruklarıylaKarl’ınsırtınıdövdü,KarliseyüzünükorumakiçinkendiniDelamarche’ıngöğsüneatmıştı.Acıdankıvransadavevuruşlargidereksertleşsede,yumruklaradayandıKarl,nasıldayanmasındı,zaferikarşısındagörüyordu.Elleri,Delamarche’ınbaşında,başparmaklarıherhaldeonungözlerininüzerinde,enkötümobilyakarmaşasınadoğruönüsıraonuittiveüstelikayakuçlarıylaropdöşambrınkuşağınıDelamarche’ınayaklarınadolayıpböyleceonudüşürmeyedeçalıştı.

AmatamamıylaDelamarche’lauğraşmasıgerektiğinden,özellikleonundirenişiningiderekarttığınıhissettiğindenvebudüşmanbedenonagiderekdahagüçlüyüklendiğinden,Delamarche’layalnızolmadığınıgerçektenunuttu.Amabuonaçokgeçmedenanımsatıldı,çünküarkasındakendiniyereatmışolanRobinson’ınbağırarakbirbirindenayırıpbastırdığıayaklarıbirdenbiretutmazoldu.Karl,

biradımdahagerileyenDelamarche’ıinleyerekelindenbıraktı.Brunelda,iyiceaçılmışbacaklarıvebükülmüşdizleriyleodanınortasındaolancahaşmetiyleduruyorveışılışılgözlerleolaylarıizliyordu.Gerçektendekavgayakatılmışçasınaderinderinsolukalıyor,gözleriyleölçüptartıyorveyumruklarınıyavaşçaönekaldırıyordu.Delamarcheyakasınıindirdi,yenidenserbestçebakabiliyorduveelbetteartıkkavgadeğil,yalnızcacezalandırmavardı.Karl’ıgömleğininönündenyakaladı,onuneredeyseyerdenkaldırdıve–duyduğuküçümsemedenonabakmıyordubile–birkaçadımuzaktakibirdolabaöyleşiddetlefırlattıki,Karlilkanda,dolabaçarpmanınsırtındavebaşındayolaçtığısancılarındoğrudanDelamarche’ınelindenkaynaklandığınısandı.TitreşengözlerininönündeoluşankaranlıktaDelamarche’ın,“Senialçak!”diyeavazavazbağırdığınıduydu.İlkbitkinlikledolabınönüneyığılırken,“Görürsünsen!”sözlerihafifçekulaklarındayankılandı.

Kendinegeldiğindeçevresikapkaranlıktı,geceningeçsaatleriolmalıydı;balkondanbuyana,perdeninaltındanayışığınınhafifbirparıltısıodayasızıyordu.Uyuyanüçkişininsakinsolukalışlarıduyuluyordu;enseslinefesalışlarBrunelda’dançıkıyor,konuşurkenaradasıradayaptığıgibiuykudakesikkesiksolukalıyordu;amauyuyanlarıntektekhangiyöndebulunduklarınıbelirlemekkolaydeğildi,bütünodasoluklarınınuğultusuyladoluydu.Karlancakçevresinibirazgözdengeçirdiktensonrakendinidüşündüveçokkorktu,çünküağrıdanikibüklümvekaskatıkesildiğinihissetsede,ağırkanamalıbiryaraalmışolabileceğinidüşünmemişti.Amaşimdibaşındabirağırlıkvardıvebütünyüzü,boynugömleğinaltındakigöğsükanamışgibiıslaktı.Durumunutamolaraksaptamakiçinışığaçıkmasıgerekiyordu,belkionudövereksakatlamışlardı,ozamanDelamarcheonaseveseveyolverirdiherhalde;amasonraneyapardı,artıkonuniçingerçektenumutkalmazdı.Kapıgirişindeki,burnuyaralıoğlanaklınageldivebiranyüzünüellerinegömdü.

Sonradüşünmedenkapıyadoğrudöndüveemekleyerekoralarıyokladı.Çokgeçmedenparmakuçlarıbirçizmeye,devamındadabirbacağadeğdi.Robinson’dıbu,başkakimçizmeyleuyurduki?Karl’ınkaçmasınıengellemekiçinkapıönüneenlemesineyatmasıemredilmişti.AmaKarl’ındurumubilinmiyormuyduki?Şimdilikhiçdekaçmakistemiyordu,tekistediğiışığaulaşmaktı.Mademkapıdançıkamıyordu,öyleysebalkonaçıkmalıydı.

Yemekmasasınıakşamkindenbellikiçokbaşkabiryerdebuldu,Karlelbetteçokdikkatliyaklaştı,kanepeşaşırtıcıbiçimdeboştu,bunakarşınodanınortasında,iyicebastırılmışolsalardayüksekbiryığınoluşturangiysiler,örtüler,perdeler,yastıklarvehalılararastladı.İlkbaşta,yalnızcaküçükbiryığınolduğunusandı,akşamdivanınüstündebulmuşolduğunabenziyorduvetahminenyereyuvarlanmıştı;amayerdesürünmeyedevamederkenşaşkınlıklafarkettiki,oradabirarabadolusuböyleeşyaduruyordu,günboyuncasaklandıklarıdolaptangeceiçinçıkarılmışlardımuhtemelen.Yığınınçevresindensüründüveçokgeçmeden,bubütününbirçeşitdöşekolduğunufarketti,dikkatleyoklayarakeminolduğugibi,üstündeDelamarche’laBruneldayatıyordu.

Şimdiherkesinneredeyattığınıbiliyorduvebalkonaçıkmakiçinaceleetti.Perdenindışındabambaşkabirdünyanıniçindehızladoğruldu.Temizgecehavasında,ayışığıylayıkananbalkondabirkaçkezbiraşağıbiryukarıgidipgeldi.Caddeyebaktı,çoksessizdi,meyhanedenhâlâmüzikyükseliyorduamaboğuktu,kapınınönündebiradamkaldırımısüpürüyordu,akşamgenelpatırtınıniçindebirseçimadayınınbağrışınınbinlercebaşkasestenayırtedilemediğisokakta,şimdisüpürgeninkaldırımtaşınasürtmesiaçıkçaduyuluyordu.

KomşubalkondakibirmasanınyerindenoynamasıKarl’ındikkatiniçekti,oradabirioturmuşdersçalışıyordu.Küçükbirkeçisakalıolangençbiradamdı,hızlıdudakhareketleriyleeşlikettiği

okumasısırasındasüreklisakalınıkıvırıyordu.YüzüKarl’adönükhalde,kitaplarlakaplıküçükbirmasadaoturuyordu,ampulüduvardanindiripikibüyükkitabınarasınasıkıştırmışveonunkeskinışığınaboğulmuştu.

“İyiakşamlar,”dediKarl,çünkügençadamınonadoğrubaktığınısandı.

Amabubiryanılgıolmalıydı,çünkügençadamonuhiçfarketmemişgibiydi,ışığıperdelemekvebirdenkiminselamverdiğinibelirlemekiçinelinigözleriniüzerinekoydu;sonrada,hâlâbirşeygörmediğinden,komşubalkonudabirazaydınlatmakiçinampulüyukarıkaldırdı.

“İyiakşamlar,”dedisonraoda,biransertsertbaktıveardındanekledi:“Ee,nevaryani?”

“Sizirahatsızmıediyorum?”diyesorduKarl.

“Elbette,elbette,”dediadamveampulüyenideneskiyerinegetirdi.

Busözlerlekuşkusuzhertürlüilişkigeriçevrilmişti;amaKarlyinede,balkonunadamaenyakınolduğuköşesindenayrılmadı.Adamınkitabınıokumasını,sayfalarıçevirmesini,arasırayıldırımhızıylaelattığıbaşkabirkitabıaçıpherhangibirşeyaramasınıvesıksıkbirdefterenotlaralmasını,busıradayüzünüdeftereşaşırtıcıderecedeeğmesinisesçıkarmadanizledi.

Buadambiröğrencimiydiacaba?Tıpkıdersçalışıyormuşgibigörünüyordu.Karlevdeannesiylebabasınınmasasındaoturupödevleriniyaparkenbundançokfarklıolmazdı–üzerindenuzunzamangeçmişti–busıradababasıgazeteokuryadabirderneğinhesapkayıtlarınıveyazışmalarınıhalleder,annesidebirdikişişiyleuğraşırveipliğikumaştanyukarıyaçekerdi.Karl,babasınırahatsızetmemekiçinyalnızcadefteriveyazıgereçlerinimasayakoyar,gereklikitaplarısağınavesoluna,sandalyelerinüstüneyerleştirirdi.Nekadarsessizolurduorası!Nekadarseyrekgelirdiyabancılaroodaya!DahaküçükbirçocukkenKarl,annesininakşamadoğruevinkapısınıanahtarlakilitlemesiniizlemektenhoşlanırdı.ŞimdiKarl’ın,yabancıkapılarıbıçaklarlakanırtıpaçacakhalegeldiğindenannesininhaberiyoktu.

Aldığıbütüneğitimneamacahizmetetmiştiki!Herşeyiunutmuştu;eğitiminiburadasürdürmeksözkonusuolsaydı,buonuniçinçokzorolurdu.Birkeresindeevdebirayhastayattığınıanımsadı;kesintiyeuğrayanöğrenimindetekraryolunubulmasınekadarçabayamalolmuştuozaman!Zatenİngilizceticariyazışmalarderskitabıdışındauzunzamandırbaşkakitapokumamıştı.

Karlbirdenbirekendisine,“Hey,gençadam,”diyehitapedildiğiniduydu,“başkabiryerdedikilemezmisiniz?Gözünüzüdikipburayabakmanızbenisonderecerahatsızediyor.Sonuçtainsan,gecesaatikidebalkondarahatsızedilmedençalışabilmeyiisteyebilirherhalde.Bendenbirşeymiistiyorsunuz?”

“Dersmiçalışıyorsunuz?”diyesorduKarl.

“Evet,evet,”dediadamveöğrenimaçısındankaybedilenbukısasüreyi,kitaplarınıyenibirdüzenesokmakiçinkullandı.

“Öyleysesizirahatsızetmeyeyim,”dediKarl,“zatenodayageridönüyorum.İyigeceler.”

Adamyanıtbilevermedi,burahatsızlığınortadankalkmasındansonraanibirkararlayeniden

çalışmayakoyulmuştu,alnınıiyicesağelinedayadı.

OsıradaKarltamperdeninönünde,aslındadışarınedençıkmışolduğunuanımsadı,nedurumdaolduğunuhiçbilmiyordu.Başındakibuağırlıkneyinnesiydi?Eliniyukarıgötürdüveşaşırdı,odanınkaranlığındakorktuğugibikanayanbiryarayoktu,hâlânemliolan,sarıkbenzeribirsargıvardıyalnızca.OradanburadansarkandantelkalıntılarınabakılırsaBrunelda’nıneskibirçamaşırındanyırtılıpyapılmıştı,RobinsondaonuherhaldeKarl’ınbaşınaşöylebirsarmıştı.Ancakbüküpsıkmayıunutmuştu,dolayısıylaKarl’ınbaygınolduğusıradabiryığınsuyüzündenaşağıvegömleğininaltınasızmışveKarl’ıböylesinekorkutmuştu.

“Hâlâoradasınızgaliba?”diyesorduadamvegözlerinikısıpbaktı.

“Şimdigerçektengidiyorum,”dediKarl,“buradanbirazbakmakistedimyalnızca,odanıniçiçokkaranlık.”

“Kimsinizsiz?”dediadam,mürekkeplikalemiönündekiaçıkkitabıniçinekoyduveparmaklığayaklaştı.“Adınızne?Buinsanlarınyanınanasılgeldiniz?Uzunzamandırmıburadasınız?Neyebakmakistiyorsunuzki?Oradakiampulünüzüyakındayüzünüzügörebileyim?”

Karlbunuyaptı;amaiçeridenhiçbirşeyfarkedemesinlerdiye,yanıtvermedenöncekapınınperdesinidahasıkıçekti.“Bukadaralçakseslekonuştuğumiçinbağışlayın,”dedisonrafısıltıtonunda.“İçeridekilerbeniduyarlarsayineolayçıkar.”

“Yinemi?”diyesorduadam.

“Evet,”dediKarl,“dahaakşamleyinonlarlabüyükbirkavgaettim.Şuramdafecibirşişolsagerek.”Başınınarkasınıeliyleyokladı.

“Nasılbirkavgaydıbu?”diyesorduadamveKarlhemenyanıtvermediğinden,ekledi:“Buhanımlavebeylerleilgiliherderdinizibanagönülrahatlığıylaaçabilirsiniz.Çünküüçündendenefretederim,özellikledehanımınızdan.Ayrıcasizişimdiyekadarbanakarşıkışkırtmadılarsaşaşarım.AdımJosefMendel,üniversiteöğrencisiyim.”

“Evet,”dediKarl,“banasizdensözettileretmesinede,kötübirşeysöylemediler.BirkeresindeFrauBrunelda’yabakmışsınızgaliba,öyledeğilmi?”

“Budoğru,”dediöğrencivegüldü.“Kanepedehâlâkokusuvarmı?”

“Ahevet,”dediKarl.

“Bunasevindimişte,”dediöğrenciveelinisaçındagezdirdi.“Pekinedenoranızıburanızışişiriyorlar?”

“Birkavgaoldu,”dediKarl,bunuöğrenciyenasılaçıklayacağınıdüşünerek.Amasonrakonuşmasınıkesip,“Sizirahatsızetmiyormuyum?”dedi.

“Birincisi,”dediöğrenci,“rahatsızettinizzatenveneyazıkkiöylesinirliyimki,yenidenkafamıtoplamakiçinuzunzamanaihtiyacımvar.Sizbalkondadolaşmayabaşladığınızdanberi,çalışmamdailerleyemiyorum.İkinciside,saatüçteherzamanmolaveririm.Yanirahatçaanlatın.Benide

ilgilendiriyor.”

“Çokbasit,”dediKarl.“Delamarche,yanındauşakolmamıistiyor.Amabenistemiyorum.Keşkedahaakşamdançekipgitseydim.Benibırakmakistemedi,kapıyıkilitledi,bendeonukırmayakalktım,sonradaboğuştuk.Hâlâburadaolduğumiçinmutsuzum.”

“Başkabirişbuldunuzmuki?”diyesorduöğrenci.

“Hayır,”dediKarl,“amabununbenimiçinönemiyok,yeterkiburadangideyim.”

“Şunadabakın,”dediöğrenci,“siziniçinönemiyokha?”Veikisidekısabirsüresustu.“Nedenbuinsanlarınyanındakalmakistemiyorsunuzki?”diyesorduöğrencisonra.

“Delamarchekötübirinsan,”dediKarl,“onudahaöncedentanıyorum.Birkeresindebirgünboyuncaonunlatabanteptim,yanındanayrılıncadasevindim.Şimdiyanındauşakmıolayım?”

“Bütünuşaklar,efendileriniseçerkensizingibimüşkülpesentolsalar!”dediöğrencivegülümsergibioldu.“Bakın,bengündüztezgâhtarım,enadisindentezgâhtar,hattaMontly’ninmağazasındaöteyeberiyekoşturançırağım.BuMontlydenenadamkuşkusuzalçağınteki;amabunuhiçtakmam;beniöfkelendirentekşey,bukadarsefilbirücretalmam.Yanibanabakıpdaörnekalın.”

“Nasıl,”dediKarl,“gündüztezgâhtarlıkyapıpgecededersmiçalışıyorsunuz?”

“Evet,”dediöğrenci,“başkatürlüolmuyor.Bütünolasılıklarıdenedimamabuyaşamtarzıeniyisi.Yıllarönceyalnızcaöğrenciydim,gecegündüz,biliyormusunuz,ancakneredeyseaçlıktanölüyordum,pislikiçindekieskibirdelikteuyurdumveozamankigiysilerimleamfileregirmeyecesaretedemezdim.Amabunlargeridekaldı.”

“Pekiamanezamanuyuyorsunuz?”diyesorduKarlveöğrenciyeşaşkınlıklabaktı.

“Evet,uyumak!”dediöğrenci.“Öğrenimimibitirinceuyuyacağım.Şimdiliksadekahveiçiyorum.”Arkasınıdöndü,çalışmamasasınınaltındanbüyükbirşişeçıkardı,içindekisadekahveyiküçükbirfincanaboşalttıvetadınıolabildiğinceazalmakiçininsanınilaçlarıaceleyleyutmasıgibi,kahveyimidesineindirdi.

“Çokgüzelbirşey,sadekahve,”dediöğrenci.“Birazdasizeuzatamayacağımkadaruzaktaolmanızyazık.”

“Sadekahveyisevmem,”dediKarl.

“Bende,”dediöğrencivegüldü.“Amaonsuzneyapardım.SadekahveolmasaMontlybenibiranbiletutmazdı.HepMontlydiyorum,oysabenimdünyadaolduğumdanonunhaberiyokelbette.Tezgâhtabunungibibüyükbirşişeyihepelaltındatutmasammağazadanasıldavranırdım,tamolarakbilmiyorum,çünkükahveiçmeyearavermeyehiçcesaretedemedim;amainanınbana,çokgeçmedentezgâhınarkasındayatıpuyurdum.Neyazıkki,budurumuseziyor,banaorada‘SadeKahve’diyorlar;aptalcabirşaka,ilerlememiengellediğidekesin.”

“Peki,öğreniminizinezamanbitireceksiniz?”diyesorduKarl.

“Yavaşgidiyor,”dediöğrenci,başınıeğerek.Parmaklıktanayrılıpyenidenmasanınbaşınaoturdu,dirsekleriniaçıkkitabadayadı,ellerinisaçlarındagezdirdi,sonrada,“Bir-ikiyıldahasürebilir,”dedi.

“Bendeüniversitedeokumakistiyordum,”dediKarl;sankibudurumona,şimdisuskunlaşanöğrencinindahaçokgüveninikazanmahakkıverecekti.

“Ya,”dediöğrenci;kitabınıyineokuyormuydu,yoksayalnızcadalgındalgıngözlerinimidikmişti,pekbellideğildi.“Öğrenimibırakmışolduğunuzasevinin.Benşahsenyıllardıraslındayalnızca,başladığımişibitireyimdiyeüniversitedeokuyorum.Duyduğummemnuniyetaz,geleceğeyönelikumutlarımdahadaaz.Neumudumolacakki!Amerikasahtedoktorlarladolu.”

“Benmühendisolmakistiyordum,”dediKarlaceleyle,sonderecedalgıngörünenöğrenciye.

“Şimdiysebuinsanlarınyanındauşakolacaksınız,”dediöğrencikaçamakbirbakışfırlattı,“busizeacıveriyorelbette.”

Öğrencininçıkardığıbusonuçkuşkusuzbiryanlışanlamaydı;amabelkideöğrencikonusundaKarl’ınişineyarayabilirdi.Bunedenlesordu:“Mağazadabendebirişbulabilirmiyimacaba?”

Busoruöğrenciyikitabındantamamenkopardı;işbulmasındaKarl’ayardımcıolabileceğidüşüncesihiçaklınagelmemişti.“Şansınızıdeneyin,”dedi,“yadaiyisimidenemeyin.Montly’ninyanındaişegirmem,hayatımınşimdiyekadarkienbüyükbaşarısıoldu.Öğrenimileişimarasındabirseçimyapmamgerekseelbetteişiseçerdim.Tekçabam,böylebirseçimyapmazorunluluğununortayaçıkmasınaizinvermemek.”

“Demekkioradaişegirmekbukadarzor,”dediKarl,dahaçokkendikendine.

“Ya,nesanıyorsunuz,”dediöğrenci,“buradabölgeyargıcıolmak,Montly’ninyanındakapıcıolmaktandahakolay.”

Karlsustu.KendisindençokdahadeneyimliolanvehenüzbilmediğinedenlerdenötürüDelamarche’tannefreteden,oysakendisininkötülüğünükesinlikleistemeyenbuöğrenci,Delamarche’ıterketmesiiçinKarl’ıyüreklendireceksözbulamıyordu.Buarada,polisekarşıKarl’ıniçindebulunduğutehlikeyiveancakDelamarche’ınyanındabundanyarıyarıyakorunduğunuhiçbilmiyordu.

“Akşamaşağıdakigösteriyigördünüz,öyledeğilmi?İnsandurumubilmesebuadayın–adıLobter–gelecekvaatettiğiniyadaenazındangündemegeleceğinidüşünür,değilmi?”

“Politikadanhiçanlamam,”dediKarl.

“Bubirkusur,”dediöğrenci.“Amabunubiryanabırakalım,gözlerinizlekulaklarınızvar.Adamınkuşkusuzdostlarıvedüşmanlarıvardı,bunugözdenkaçırmışolamazsınız.Şunubilinki,adamın,benimgörüşümegöre,seçilmekiçinenufakbirumuduyok.Onunlailgiliherşeyitesadüfenbiliyorum,bizdeonutanıyanbirioturuyor.Beceriksizbirinsandeğil,politikgörüşlerinevepolitikgeçmişinebakılırsabölgeiçinenuygunyargıçolurdu.Amaseçilebileceğikimseninaklınagelmiyor,uğranabilecekenbüyükyenilgiyeuğrayacak,seçimkampanyasıiçinelindekibirkaçdolarınısokağa

attığıylakalacak.”

Karlveöğrencisusarakkısabirsürebirbirlerinebaktılar.Öğrencigülümseyerekbaşınısalladıvebireliniyorgungözlerinebastırdı.

“Dahayatmayagitmeyecekmisiniz?”diyesordusonra.“Bendeyenidençalışmalıyımzaten.Bakın,dahaokuyupbitirmemgerekenneçokşeyvar.”DahakendisinibekleyençalışmakonusundaKarl’abirfikirvermekiçin,birkitabınyarısınınyapraklarınıhızlaçevirdi.

“Öyleyseiyigeceler,”dediKarlveeğilipselamverdi.

Yinemasasındaoturanöğrenci,“Biraradabizegelin,”dedi,“tabiieğeristerseniz.Gelenimizgidenimizçokolur.Akşamdokuzdanonakadarsizedezamanayırırım.”

“YaniDelamarche’ınyanındakalmamımıöğütlüyorsunuz?”diyesorduKarl.

“Kesinlikle,”dediöğrencivebaşınıkitaplarınaeğdi.Busözüsöyleyenodeğilmişgibiydi;öğrencininkindendahaderinolanbirsestarafındansöylenmişgibiyankılandıKarl’ınkulaklarında.Karlyavaşçaperdeyegitti,şimdihiçkıpırdamadan,koyukaranlıktaçevrilihalde,ampulünışığındaoturanöğrenciyebirbakışdahaattıveodayasüzüldü.Uyuyanüçkişininbütünleşmişsolukalışlarıonukarşıladı.Duvarboyuncakanepeyiaradı,buluncada,alışıkolduğudöşeğiymişgibirahatçauzandıüstüne.Delamarche’ıveburadakidurumuiyibilen,üstelikeğitimlibiradamolanöğrencionaburadakalmasınıöğütlediğinden,şimdiliktereddüdüyoktu.Öğrencigibiyüksekhedefleriyoktu,hattaevindedeöğreniminibitirebilirmiydi,kimbilir;mademevindepekolasıgörünmüyordu,öyleyseburada,yabancıülkedebunuyapmasınıkimsebekleyemezdi.ŞimdilikDelamarche’ınyanındauşaklıkyapmayıkabuledersevebugüvenleuygunbirfırsatkollarsa,birşeylerbaşarabileceğivebaşarılariçintakdirgörebileceğibirişbulmaumudukesinlikledahabüyüktü.Bucaddedeortaveküçükölçeklibirçokbürobulunuyorgibiydi,belkideihtiyaçdurumundapersonellerininseçimindehiçdeseçicidavranmıyorlardı.Eğergerekirseseveseveodacıolurdu;amasonuçta,saltbüroçalışmalarıiçinişealınmasıdaolanaksızdeğildi;ozamanbüromemuruolarakmasasındaotururvebugünerkensaatteavlularınarasındangeçerkengördüğüomemurgibi,kaygısızcakısabirsüreaçıkpenceredenbakardı.Gözlerinikaparkenyatıştırıcıbirşeygeldiaklına:DahagençtiveDelamarcheonugününbirindesalıverecekti;buevindüzeni,sonsuzadeksürecekmişgibigörünmüyordugerçekten.AmaKarlbirbürodaböylebirişbulursabüroişlerindenbaşkabirşeyleuğraşmazveöğrencigibigücünübölmezdi.Gerekirsegeceyidebüroiçinkullanırdı,yeterliticarihazırlığasahipolmadığındanbaşlangıçtazatenisterlerdibunuondan.Yalnızca,hizmetedeceğifirmanınçıkarınıdüşünürvetümişleriüzerinealırdı;bürodakidiğermemurların,kendilerineyakışmayacağıgerekçesiylegeriçevirecekleriişleribile.İyiniyetlerkafasındadönüpduruyordu,sankiilerikişefikanepeninönündeduruyorvebunlarıonunyüzündenokuyordu.

KarlböyledüşüncelerleuykuyadaldıvedahayarıuykudaykenBrunelda’nınyükseksesleinlemesionurahatsızetti;bellikikötürüyalarlaboğuşanBrunelda,döşeğindedönüpduruyordu.

OklahomaAçıkhavaTiyatrosu

Karlbircaddeninköşesindebirafişgördü,üzerindeşöyleyazıyordu:

Clayton’dakihipodromdabugünsabahaltıdangeceyarısınakadar,Oklahoma’dakitiyatroiçinpersonelalınacak!BüyükOklahomaTiyatrosusiziçağırıyor!Yalnızcabugün,yalnızcabirkereliğineçağırıyor!Şimdifırsatıkaçıran,sonsuzadekkaçırmışolur!Geleceğinidüşüneninyeribizimyanımızdır!Herkeseaçık!Sanatçıolmakisteyenbaşvursun!Tiyatromuzdaherkeseihtiyaçvar!Bizdekararkılanlarıburadankutlarız!Amageceyarısınakadargörüşmeyealınmakiçinaceleedin!Saatonikideherşeybitecek,birdahadabaşlamayacak!Bizeinanmayanalanetolsun!HaydiClayton’a!

Gerçiafişinönündebirçokinsanduruyorduamapekilgigörmüşebenzemiyordu.Çokfazlaafişvardı,afişlerekimseinanmıyorduartık.Buafişde,normaldeafişlerinolduğundandahaolasılıkdışıydı.Amaherşeydenöncebüyükbirhatasıvardı,ödemeyleilgiliteksözgeçmiyordu.Azıcıkbilesözüedilmeyedeğerolsaydı,afiştemutlakabelirtilirdi;ençekicişeyunutulmazdı.Sanatçıolmayıkimseistemiyordu;amaherkesçalışmasıkarşılığındaparaalmakistiyordu.

AmaKarliçinyinedeafişinbüyükbirçekiciliğivardı.“Herkeseaçık,”deniliyordu.Herkese,yaniKarl’ada.Şimdiyedekyaptığıherşeyunutulacaktı,kimsebunlariçinonueleştirmeyecekti.Utançvericiolmayan,insanlarınaçıkçadavetedilebildiğibirişebaşvuracaktı!Veaynışekildeaçıkça,onundaişealınacağınasözveriliyordu.Dahaiyisinibeklemiyordu,ensonundadoğrudüzgünbirkariyerebaşlamakistiyordu,budabelkiburadakendinigöstermişti.Varsınafişteyazanbüyüksözlerinhepsiyalanolsun,varsınbüyükOklahomaTiyatrosuküçükbirgezicisirkolsun,insanlarıişealacaktıya,buyeterliydi.Karlafişiikincikezokumadı;ama“Herkeseaçık!”cümlesinibirkezdahabuldu.Önce,Clayton’ayayangitmeyidüşündü;amaüçsaatlikyorucubiryürüyüşolurdubu,orayavardığındada,büyükolasılıkla,boştakitümpozisyonlarındolduğunuöğrenirdi.Afişegöre,işealınacaklarınsayısısınırlandırılmamıştıdoğrusu;amabutürişilanlarıhepböylekalemealınırdı.Karl,yaiştenvazgeçmesiyadaarabaylagitmesigerektiğinianladı.Parasınıhesapladı,buyolculukolmasasekizgünyeterdi,küçükbozukluklarıavucundasağasolaitti.Onugözlemişolanbirbey,omzunusıvazlayıp,“Claytonyolculuğuiçinbolşans,”dedi.Karlsesçıkarmadanbaşınısalladıvehesaplamayadevametti.Amaçokgeçmedenkararverdi,yolculukiçingerekenparayıayırıpmetroyayollandı.Clayton’daindiğinde,hemenbirçokborazanınsesiniduydu.Karmakarışıkbirsesti,borazanlarkarşılıklıakortedilmemişti,umursamazcaüfleniyorlardı.AmaKarl’ırahatsızetmedibu,dahaçokOklahomaTiyatrosu’nunbüyükbirkuruluşolduğunuonakanıtladı.Amaistasyonbinasındançıkıpkarşısındakiyapıyabütünüylebakınca,herşeyinonundüşünebileceğindendahabüyükolduğunugördüvebirkuruluşunyalnızcapersonelalmakiçinbutürmasraflarınasılyapabileceğinianlayamadı.Hipodromungirişininkarşısındauzun,alçakbirkürsükurulmuştu;melekkılığınagirmiş,beyazlarabürünüpsırtlarınabüyükkanatlartakmışyüzlercekadınbupodyumdauzun,altıngibiparlayanborazanlarıüflüyordu.Amadoğrudandoğruyapodyumunüstündedeğildiler,herbiribirkaideninüstündeduruyoramakaidegörünmüyordu,çünkümelekelbisesininuzun,dalgalanankumaşlarıonutamamenörtüyordu.Kaidelerçokyüksekolduğundan,herhaldeikimetreyibulduğundan,kadınlarınboyudevgibigörünüyordu,yalnızcaküçükbaşlarıbüyüklükizleniminibirazbozuyordu,toplanmamışsaçlarıdabüyükkanatlarınarasındanveyanlarındanaşağı

çokkısaveneredeysegülünçbirbiçimdesarkıyordu.Tekdüzelikoluşmasındiye,değişikbüyüklüktekaidelerkullanılmıştı;çokalçaktadurankadınlarvardı,gerçekboylarınınpeküstündedeğildiler;amayanlarındakidiğerkadınlaröyleyükseğeçıkmışlardıki,rüzgârınenhafifitmesindetehlikeyegirdiklerisanılıyordu.Vebukadınlarınhepsiüflüyordu.Pekfazladinleyiciyoktu.Kadınlarınbüyükboylarıylakarşılaştırıldığındaküçükgörünenonkadardelikanlıpodyumunönündebiraşağıbiryukarıgidipgeliyorveyukarıya,kadınlarabakıyordu.Birbirlerineşuyadabukadınıgösteriyor;amaiçerigiripkendileriniişealdırmayaniyetleriyokmuşgibigörünüyorlardı.Yaşçabüyüktekbiradamgörülüyorduyalnızca,birazkenardaduruyordu.Karısınıvebebekarabasındakiçocuğunudayanındagetirmişti.Kadın,bireliylearabayıtutuyor,diğeriyleadamınomzunayaslanıyordu.Gerçigösteriyehayrankalmışlardı;amahayalkırıklığınauğradıklarıfarkediliyordu.Birişfırsatıbulmayıdabeklemişlerdiherhaldeamaçalınanbuborazanlarakıllarınıkarıştırmıştı.Karldaaynıdurumdaydı.Adamınyanınayaklaştı,birazborazanlarıdinledi,sonrada,“OklahomaTiyatrosu’naelemanalınanyerburasıherhalde?”dedi.

“Bendeöylesanmıştım,”dediadam,“amabizbirsaattirburadabekliyoruzveborazanlardanbaşkabirşeyduymadık.Hiçbiryerdenebirafişgörülüyornebirçığırtkannedebilgiverebilecekbirisi.”

Karlşöylededi:“Dahaçokinsantoplananakadarbekliyorlardırbelki.Gerçektendehenüzçokazinsanvarburada.”

“Olabilir,”dediadamveyenidensustular.Borazanlarıngürültüsündebirşeyanlamakzorduzaten.Amasonrakadın,kocasınabirşeyfısıldadı,adambaşınısalladıvekadınhemenKarl’aseslendi:“Hipodromagidipelemanalımınınneredeolduğunusoramazmısınızacaba?”

“Olur,”dediKarl,“amapodyumunüzerindengeçmemgerekir,meleklerinarasından.”

“Bukadarzormu?”diyesordukadın.

Karliçinyolonakolaygörünüyor;amakocasınıgöndermekistemiyordu.

“Eh,peki,”dediKarl,“gideceğim.”

“Çokiyisiniz,”dedikadınvehemohemdekocasıKarl’ınelinisıktı.

Delikanlılar,Karl’ınpodyumanasılçıktığınıyakındangörmekiçinbirarayatoplandılar.Kadınlar,işaramayagelenilkkişiyiselamlamakiçinborazanlarıdahagüçlüüflüyorlardısanki.HattaKarl’ınosıradakaidelerininyanındangeçtiğikadınlar,borazanlarıağızlarındançekiyorveonunizlediğiyolutakipetmekiçinyanaeğiliyorlardı.Karlpodyumunöbürucunda,huzursuzcabiraşağıbiryukarıgidipgelenbiradamgördü,bellikiistenebilecekherbilgiyivermekiçininsanlarıbekliyordu.Karlonadoğrugidecekkenyukarıdanadınınseslenildiğiniduydu.

“Karl!”diyeseslendimelek.Karlbaşınıkaldırıpbaktıvesevinçdolubirşaşkınlıklagülmeyebaşladı.Fanny’ydibu.

“Fanny!”diyeseslendiveeliyleyukarıyaselamverdi.

“Burayagelsene!”diyeseslendiFanny.“Yanımdangeçipgitmeyeceksinherhalde!”Vekumaşlarıaraladı,öylekikaideveyukarıyaçıkandarbirmerdivenaçığaçıktı.

“Yukarıçıkmayaizinvarmı?”diyesorduKarl.

“Birbirimizinelinisıkmamızıkimyasaklayacak!”diyeseslendiFannyvegerçektendebiriyasaklamayageliyormudiyeöfkeyleçevresinebaktı.AmaKarlmerdivendenyukarıkoşturmuştubile.

“Yavaş!”diyeseslendiFanny.“Kaideveikimizbirdenyeredevriliriz!”Amahiçbirşeyolmadı,Karlkazasızbelasızsonbasamağakadargeldi.“Baksana,”dediFanny,birbirleriniselamlamalarındansonra,“baksana,nasılbirişbuldum.”

“Güzelbirşey,”dediKarlveçevresinebaktı.Yakındakibütünkadınlar,Karl’ıfarketmişlerdivekikirdiyorlardı.“Neredeyseenyüksektekisensin,”dediKarlvediğerlerininyüksekliğiniölçmekiçineliniuzattı.

“İstasyondançıktığındahemengördümseni,”dediFanny,“amabenburadaneyazıkkisonsıradayım,görünmüyorum,seslenemedimde.Gerçiözellikleyükseksesleöttürdümamabenifarketmedin.”

“Hepinizkötüöttürüyorsunuz,”dediKarl,“bırakbirkeredebenöttüreyim.”

“Elbette,”dediFannyveborazanıonauzattı,“amakoronunuyumunubozma,yoksabenikovarlar.”

Karlöttürmeyebaşladı;yalnızcagürültüçıkarmayayarayan,kabayapılmışbirborazanolduğunudüşünmüştü;amaşimdiortayaçıkıyorduki,neredeyseherinceliğinaltındankalkabilecekbirenstrümandı.Buenstrümanlaraynıtarzdaysaçokkötüyekullanılıyorlardemekti.Karl,diğerleriningürültüsününkendisinirahatsızetmesineizinvermeden,göğsünüşişireşişirebirşarkıçalmayabaşladı;birkeresindemeyhaneninbirindeduymuştubunu.Eskibirkızarkadaşınarastlamışolmasınaveburada,herkesinönündekayrılarak,borazançalmasınaizinverilmesinevebüyükolasılıklaçokyakındaiyibirişbulabilecekolmasınaseviniyordu.Birçokkadınöttürmeyibırakıpdinlemeyebaşladı;Karlbirdenbireçalmayıkestiğinde,borazanlarınancakyarısıetkindurumdaydı,yenidentamgürültününoluşmasıancakyavaşyavaşoldu.

“Senbirsanatçısın,”dediFanny,Karlborazanıyenidenonauzatırken,“borazancıolarakişealdırkendini.”

“Erkeklerdealınıyormu?”diyesorduKarl.

“Evet,”dediFanny,“bizikisaatçalıyoruz.Sonra,Şeytankılığınagirmişerkekleryerimizialıyorlar.Yarısıborazan,yarısıtrampetçalıyor.Çokgüzel,zatenbütündekorçoknefis.Elbisemizdeçokgüzeldeğilmi?Yakanatlar?”Tepedentırnağakendinebaktı.

“Sencebanadaişverirlermi?”diyesorduKarl.

“Kesinlikle,”dediFanny,“dünyanınenbüyüktiyatrosubu.Yinebiraradaolacakolmamıznasıldadenkdüştü!Hangiişialacağınabağlıelbette.İkimizdeburadaçalışırız;amayinedebirbirimizihiçgörmeyiz,budaolabilir.”

“Bütünbuyergerçektenokadarbüyükmü?”diyesorduKarl.

“Dünyanınenbüyüktiyatrosu,”dediFannybirdaha,“doğrusubenşahsendahagörmedim;amadaha

önceOklahoma’dabulunanbazımeslektaşlarım,neredeyseuçsuzbucaksızolduğunusöylüyorlar.”

“Amabaşvuranazinsanvar,”dediKarlveaşağıdakidelikanlılarlaküçükaileyigösterdi.

“Doğru,”dediFanny.“Amabütünkentlerdeelemanaldığımızı,tanıtımgrubumuzunsürekliyollardaolduğunuvebugruplardandahabirsürübulunduğunugözönüneal.”

“Tiyatrodahaaçılmadımıki?”diyesorduKarl.

“Açıldıaçılmasına,”dediFanny,“eskibirtiyatroamasürekligenişletiliyor.”

“Dahaçokinsanınkoşturakoşturagelmemesinehayretediyorum,”dediKarl.

“Evet,”dediFanny,“tuhaf.”

“Belkide,”dediKarl,“meleklerveşeytanlarınyaptığıbutantana,insanlarıçekmektençokürkütüyor.”

“Neredendeçıkardınbunu!”dediFanny.“Amaolabilir.Yöneticimizesöyle,belkiböylelikleonabiryararındokunur.”

“Neredeo?”diyesorduKarl.

“Hipodromda,”dediFanny,“hakemtribününde.”

“Bunadahayretediyorum,”dediKarl,“elemanalımınedenhipodromdagerçekleşiyorki?”

“Ha,”dediFanny,“heryerdeenbüyükizdihamagöreenbüyükhazırlıklarıyaparız.Hipodromdadaçokyervar.Normaldebahislerinoynandığıbütünbüfelerdeişçialmabürolarıkuruldu.İkiyüzdeğişikbüroolsagerek.”

“Ama,”diyebağırdıKarl,“OklahomaTiyatrosubutürtanıtımgruplarınıbarındırabilecekkadargeliresahipmiki?”

“Bizenebundan?”dediFanny.“Amaartıkgitdeişikaçırma,Karl,benimdeyenidençalmamgerek.Neolursaolsunbugruptabirişbulmayaçalışvehemenbanagelipbildir.Büyükbirheyecanlahaberbeklediğimiunutma.”

Karl’ınelinisıktı,aşağıinerkendikkatliolmasıiçinonuuyardı,borazanıyenidendudaklarınaoturttu;amaKarl’ıyerdegüveniçindegörmedenüflemedi.Karlkumaşlarıyenidenmerdiveninüzerine,eskidenolduklarıgibikoydu.Fannybaşınısallayarakteşekküretti,azönceduyduklarınıkafasındaeviripçevirenKarlda,onuyukarıdaFanny’ninyanındagörenvekaideyeyaklaşıpbekleyenadamadoğrugitti.

“Sizdeişegirmekmiistiyorsunuz?”diyesorduadam.“Benbugrubunpersonelşefiyimvesizehoşgeldinizdiyorum.”Nezakettenmişgibisüreklibirazöneeğikduruyor,yerindenkıpırdamamasınakarşındansedergibihareketediyorvesaatininzinciriyleoynuyordu.

“Teşekkürederim,”dediKarl,“kumpanyanızınafişiniokudumveoradaistendiğigibi

başvuruyorum.”

“Çokdoğrubirdavranış,”dediadamtakdirederek,“neyazıkkiburadaherkesbukadardoğrudavranmıyor.”

Karl,tanıtımgrubununinsanlarıçekmeyönteminin,büyükolasılıklatamdamuhteşemliğindenötürübaşarısızlığauğradığınaadamındikkatiniçekebileceğinidüşündü.Amabunusöylemedi,çünkübuadamgrubunyöneticisibiledeğildi;ayrıca,henüzişebilealınmamışolankendisininhemendüzeltmeönerileriyapmasıpekdeiyibirizlenimuyandırmazdı.Bunedenleyalnızcaşöylededi:“Dışarıdabiridahabekliyor,odabaşvurmakistiyorvebeniyalnızcaöndenyolladı.Şimdionualıpgelebilirmiyim?”

“Elbette,”dediadam,“nekadarçokkişigelirseokadariyi.”

“Yanındakarısıvebebekarabasındaküçükbirçocuğudavar.Onlardagelsinlermi?”

“Elbette,”dediadamveKarl’ınduraksamasıüzerinegülümsergibioldu.“Herkeseihtiyacımızvar.”

“Hemendönerim,”dediKarlvekoşarakpodyumunkenarınageridöndü.Karıkocayaelsallayıpseslenerekhepsiningelebileceğinisöyledi.Bebekarabasınınpodyumunüstünekaldırılmasınayardımettivehepbirlikteyürüdüler.Bunugörendelikanlılararalarındakonuşuptartıştılar,sonrayavaşça,sonânakadarduraksayarakellericeplerinde,podyumaçıktılarvesonundaKarl’laaileninpeşindengittiler.Tamosıradametroistasyonbinasındanyeniyolcularçıktı,meleklipodyumungörüntüsükarşısındaşaşkınlıklakollarınıkaldırdılar.Hiçolmazsaişiçinbaşvurularcanlanacakgibigörünüyordu.Karlbukadarerken,belkideilkkişiolarakgeldiğineçoksevindi;karıkocaürkektivebüyükisteklerdebulunulupbulunulmayacağınailişkinçeşitlisorularsoruyordu.Karlhenüzkesinbirşeybilmediğinisöyledi;amaistisnasızherkesinalınacağıizleniminiedinmiştigerçekten.İçlerirahatolsundu.PersonelŞefikarşıdangeliyordubile,bukadarçokkişiningelmesindençokmemnundu,elleriniovuşturuyordu,hafifçeeğilerekherbiriniselamladıvehepsinisırayasoktu.Karlbirinciydi,sonrakarıkoca,sonradadiğerlerigeliyordu.Herkesdizildiğinde–delikanlılarönceitişipkakıştılarvesakinleşmeleribirsürealdı–borazanlarsusarkenPersonelŞefişöylededi:“OklahomaTiyatrosuadınasizleriselamlıyorum.Erkengeldiniz(amaneredeyseöğlenoluyordu),henüzfazlakalabalıkdeğil,işealınmanızlailgiliformalitelerbunedenlekısasüredehalledilecektir.Elbettehepinizinyasalbelgeleriyanındadır.”

DelikanlılarhemenceplerindenkâğıtlarçıkarıpPersonelŞefi’nedoğrusalladılar,adam,karısınıdürttü,kadındabebekarabasınınkuştüyüyatağınınaltındanbirtomarkâğıtçıkardı.AncakKarl’ınbelgesiyoktu.İşealınmasındabirengelolurmuydubu?NeolursaolsunKarldeneyimlerindenbiliyorduki,insanbirazkararlıolursabutürkurallardanpaçayısıyırabilirdi.Olanaksızdeğildi.PersonelŞefisırayıgözdengeçirdi,herkesinbelgesininbulunduğunaeminoldu;Karldaelini,ancakboşelinikaldırdığından,ondadaherşeyintamamolduğunuvarsaydı.

“Tamamdır,”dedisonraPersonelŞefivekâğıtlarınıhemeninceletmekisteyendelikanlılarıbirelhareketiylegeriçevirdi,“belgelerşimdiişçialmabürolarındakontroledilecek.Afişimizdedegörmüşolduğunuzgibi,herkeseihtiyacımızvar.Ama,bilgilerinideğerlendirebileceğidoğruyereyerleştirebilmemiziçin,herkesinşimdiyedekhangimesleğiyürüttüğünübilmeliyizelbette.”

“Bubirtiyatroya,”diyedüşündüKarlkuşkuylaveçokdikkatlidinledi.

“Bunedenle,”diyedevamettiPersonelŞefi,“bahisoynatılanbüfelerdeişçialmabürolarıkurduk,hermeslekgrubuiçinbirbüro.Yanişimdiherbirinizbanamesleğinibelirtecek,ailegenelolarakerkeğinişçialmabürosunadahil.Sonrasizibürolaragötüreceğim,buradaöncebelgeleriniz,sonradabilgilerinizuzmanlartarafındankontroledilecek,yalnızcaçokkısabirincelemeolacak,kimseninkorkmasınagerekyok.Sonrayineoradahemenişealınıpilerikitalimatlarıedineceksiniz.Başlayalımohalde.İlkbüro,üzerindekiyazınındasöylediğigibi,mühendislereayrılmışdurumda.Aranızdabirmühendisolabilirmi?”Karlelinikaldırdı.Belgeleriolmadığıiçin,tümformaliteleriolabildiğinceçabukhalledipbitirmeyeçabalamasıgerektiğinisanıyordu,elinikaldırmayadabirazhakkıvardı,çünkümühendisolmakistemişti.AmadelikanlılarKarl’ınelinikaldırdığınıgörünce,kıskanıponlardaellerinikaldırdılar;hepsielinikaldırdı.Personelşefiyukarıyadoğrugerinip,“Mühendismisiniz?”dedidelikanlılara.Bununüzerinehepsiyavaşçaelleriniindirdiler,oysaKarleliniısrarlakaldırdı.GerçiPersonelŞefiinanmayangözlerleonusüzdü,çünküKarlmühendisolamayacakkadarperişangiyimlivedegençgöründügözüne;amayinedebirşeysöylemedi;belkideminnettarlığındanböyleyaptı,çünküKarl,enazındankendifikrinegöre,işebaşvuranlarıiçerigetirmişti.Davetedercesinebüroyugöstermekleyetindi,KarldaorayadoğruyürürkenPersonelŞefidiğerlerinedöndü.

Mühendisleriçinolanbürodadikdörtgenbirmasanınikiyanındaikibeyoturuyorveönlerindekiikibüyüklisteyikarşılaştırıyordu.Biriokuyor,diğeriokunanadlarılistesindeişaretliyordu.Karlselamvererekkarşılarındadurunca,listelerihemenkenarakaldırdılarvebaşkabüyükdefterleriönlerinekoyupaçtılar.

Bellikiyalnızcabiryazmanolanı,“Yasalbelgeleriniziricaedeyim,”dedi.

“Neyazıkkiyanımdadeğil,”dediKarl.

“Yanındadeğilmiş,”dediyazmandiğerbeyeveyanıtıhemendefterinekaydetti.

Büronunyöneticisigibigörünendiğeri,“Mühendismisiniz?”diyesorduozaman.

“Dahadeğilim,”dediKarlçabukçabuk,“ama...”

“Yeter,”dedibeyçokdahaçabuk,“öyleysebizimyanımızdayerinizyok.Kapınınüzerindekiyazıyadikkatedinlütfen.”Karldişlerinisıktı,beybunufarketmişolmalıydı,çünküşöylededi:“Kaygılanmanıziçinbirnedenyok.Herkeseihtiyacımızvar.”Hiçbirşeyleuğraşmadanbariyerlerarasındagidipgelengörevlilerdenbirineeletti:“Bubeyi,teknikbilgileresahipkişileriçinolanbüroyatutupgötürün.”

Görevli,emrisözlükanlamıylaalıpKarl’ıelindentuttu.Birçokbarakanınarasındangeçtiler,birtanesindeKarl,delikanlılardanbirinigördü,işealınmıştıbileveteşekkürederekoradakibeylerinelinisıkıyordu.Karl’ınşimdigötürüldüğübüroda,tıpkıöncedentahminettiğigibi,ilkbürodakinebenzerbiruygulamavardı.Ortaokulagittiğiniduyunca,buradanonu,ortaokulokumuşlarıiçinolanbüroyagönderdiler.AmaKarl,Avrupa’dabirortaokulagittiğinisöyleyince,oradakilerdekendileriniyetkisizgördülerveonu,Avrupa’daortaokulokumuşlariçinolanbüroyayolladılar.Dışkenardabirbarakaydıbu,diğerhepsindenküçükolmaklakalmayıpbasıktıda.Karl’ıburayagetirengörevli,onuuzunsüreelindentutupyürütmektenvedefalarcageriçevrilmektenötürüöfkeliydi,onungörüşünegöreKarltekbaşınabunlardansuçluydu.Sorularıdahafazlabeklemedi,hemenyürüyüpuzaklaştı.Bubüroherhaldesonsığınaktıaynızamanda.Karlbüroyöneticisinigörünce,

yurdundakiortaokuldamuhtemelenhâlâdersverenbirprofesörleolanbenzerliğikarşısındaneredeyseirkildi.Nevarkibenzerlik,hemenortayaçıktığıgibi,yalnızcaayrıntılardaydı;amagenişburnunüstündedurangözlük,birkoleksiyonunendeğerliparçasıgibibakımlı,sarıtopsakal,hafifkambursırtvehepbeklenmedikbirbiçimdeçıkanyüksekses,Karl’ıuzunbirsüredahaşaşırttı.Neysekifazlakulakvermekzorundadakalmadı,çünküburadaişlerdiğerbürolardandahakolayyürüdü.Gerçi,yasalbelgelerininbulunmadığıburadadakaydedildivebüroyöneticisibunuakılalmazbirsavsaklıkolaraktanımladı;amaburadaüstkonumdaolanyazmanbununüzerindenhızlageçtiveyöneticininbirkaçkısasorusundansonra,adamtamdadahabüyükbirsoruyöneltecekkenKarl’ınişealındığınıaçıkladı.Yöneticiağzıaçıkhaldeyazmanadöndüamayazmankestiripatanbirelhareketiyaptı,“İşealındı,”dedivekararıdahemendefterekaydetti.Bellikiyazman,Avrupa’daortaokulokumuşolmanınokadarrezilbirşeyolduğugörüşündeydiki,kendisihakkındabunuiddiaedenherkesehiççekinmedeninanılabilirdi.Karl’ınkendipayınabunaitirazıyoktu,onunyanınagittiveteşekküretmekistedi.Amaşimdiadısorulunca,kısabirduraksamadahayaşadı.Hemenyanıtvermedi,gerçekadınısöylemeyeveyazdırmayaçekindi.Buradaenküçükdeolsabirişalıralmazveinsanlarıhoşnutbırakacakbiçimdeyerinegetirirgetirmez,adınıöğrenebilirlerdi;amaşimdideğil;şimdieleveremeyeceğikadaruzunsüresaklamıştıonu.Buyüzden,oanaklınabaşkabiradgelmediğinden,sonişyerlerindekitakmaadınısöyledi:“Negro.”

“Negromu?”diyesorduyönetici,başınıçeviripyüzünüburuşturdu,sankiKarlşimdiinanılmazlığındoruknoktasınaulaşmıştı.YazmandaKarl’ıbirsüresüzdü;amasonra“Negro”diyetekrarladıveadıkaydetti.

“Negrodiyeyazmadınızherhalde?”diyeçıkıştıyöneticiona.

“Evet,Negro,”dediyazmansakinsakinvebundansonrasınıyöneticiyebırakırmışgibibirelhareketiyaptı.Yöneticidekendinituttu,ayağakalktıve,“BöyleceOklahomaTiyatrosuiçin...”dedi;amagerisinigetiremedi,vicdanınakarşıhareketetmedi,oturupşöylededi:“AdıNegrodeğil.”

Yazmankaşlarınıyukarıkaldırdı,kendisideayağakalktıve,“Öyleyse,Oklahoma’dakitiyatrodaişealındığınızıveşimdimüdürünüzünönüneçıkarılacağınızısizebenbildiriyorum,”dedi.

Yenidenbirgörevliçağrıldı,Karl’ıhakemtribününegötürdü.

Karlmerdiveninaşağısındabebekarabasınıgördü,tamosıradakarıkocadaaşağıiniyordu,çocukkadınınkucağındaydı.

“İşealındınızmı?”diyesorduadam,eskisindençokdahacanlıydı,kadındaomzuüzerindengülerekKarl’abaktı.Karl,azönceişealındığıvemüdürünönüneçıkarılacağıyanıtınıverince,adamşöylededi:“Öyleysekutlarım.Bizdeişealındık.İyibirkuruluşabenziyor,kuşkusuzinsanherşeyehemenalışamaz;amabuheryerdeböyledir.”Birbirlerine,“Hoşçakal,”dedilerveKarltribüneçıktı.Yavaşyürüdü,çünküyukarıdakiküçükodainsanlarlatıklımtıklımdolugörünüyorduveitekakagirmekistemiyordu.Hattadurduvedörtbiryandauzakormanlarakadaruzananbüyükhipodromayukarıdanbaktı.Birkezolsunbiratyarışıgörmehevesinekapıldı,Amerika’dahenüzbufırsatıbulamamıştı.Avrupa’dabirkeresinde,küçükbirçocukkenbiryarışagötürmüşlerdionu;amaayrılmakistemeyenbirsürüinsanınarasındanannesitarafındançekildiğindenbaşkabirşeyanımsayamıyordu.Yaniaslındadahabiryarışgörmemiştihiç.Arkasındabirmakinegıcırdamayabaşladı,Karlarkasınadöndüveyarıştakazananlarınadlarınınilanedildiğialetleşimdişuyazınınyukarıçekildiğinigördü:“TüccarKallavekarısıylaçocuğu.”Demekkiburada,işealınanlarınadlarıbürolarabildiriliyordu.

Tamosıradabirkaçbey,birbirleriylehararetlihararetlikonuşarakellerindekurşunkalemlervenotdefterleri,merdivendenaşağıindi,Karlonlarayolvermekiçinparmaklığayaslandıveartıkyukarıdayerolduğundanmerdiveniçıktı.Tahtaparmaklıklartakılmışplatformunbirköşesinde–yapınınbütün,darbirkulenindüzçatısıgibigörünüyordu–kollarınıtahtaparmaklıkboyuncauzatmışbirbeyoturuyordu,üzerinde“OklahomaTiyatrosu’nunOnuncuTanıtımGrubuMüdürü”yazangeniş,beyazbiripekkurdelegöğsündeçaprazlamaasılıydı.Yanındakiküçükmasada,mutlakayarışlardadakullanılanbirtelefonduruyordu,bellikimüdürtektekbaşvuranlarlailgiliönemliverileri,dahaonlarkendisininönüneçıkarılmadanöncebutelefondanöğreniyordu,çünküilkönceKarl’ahiçsorusormadı;bacakbacaküstüneatmış,eliçenesinde,yanındaparmaklığayaslananbirbeye,“Negro;Avrupa’daortaokulokumuş,”dedi.VeyerlerekadareğilenKarl’ınişiböylecekendisiiçinhallolmuşgibi,yinebirisigelipgelmiyormu,diyemerdivendenaşağıbaktı.Amakimsegelmediğinden,diğerbeyinKarlileyaptığıkonuşmayıdinledizamanzaman;amaçoğunluklahipodromabaktıveparmaklarıylaparmaklığıtıklattı.Bunarinamayinedegüçlü,hızlıhareketedenveuzunparmaklararasıraKarl’ındikkatiniçekiyordu,oysadiğerbeyonuyeterincemeşgulediyordu.

“İşsizmiydiniz?”diyesordubeyilkönce.Busoru,hemenhemensorduğudiğertümsorulargibi,çokbasitti,tuzaklıdeğildi,üstelikyanıtlardaarasorularlasınanmıyordu;amayinede,sorularıiriiriaçılmışgözlerledilegetirmesi,vücudununüstkısmınıöneeğerekbunlarınetkisinigözlemlemesibaşınıgöğsüneeğerekyanıtlarıdinleyiparasırayükseksesletekrarlamasıyla,sorularaözelbirönemyüklemeyibiliyordu;gerçiinsanbuönemianlamıyor;amabununsezgisiinsanıdikkatliveçekingenkılıyordu.Karlsıksık,verdiğiyanıtıgerialmadanvebelkidahaçokbeğenitoplayacakbaşkabiryanıtladeğiştirmedenduramayacakgibioluyor;amayinedekendiniheptutuyordu,çünkübutürbirkararsızlığınnekötübirizlenimbırakacağınıveüstelikyanıtlarınetkisininçoğunluklaöncedenkestirilemeyeceğinibiliyordu.Amaişealınmasıkesinleşmişgibiydizaten,bununbilincionaarkaçıktı.

Dahaönceişsizolupolmadığınailişkinsoruyu,basitbir“evet”leyanıtladı.

“Ensonneredegörevliydiniz?”diyesordusonrabey.Karlyanıtverecektiki,beyişaretparmağınıkaldırdıvebirkezdaha,“Enson!”dedi.

Karlilksoruyudadoğruanlamıştı,kafakarıştıransoneklemeyiisteristemezbaşınısallayaraksavuşturduve,“Birbüroda,”diyeyanıtverdi.

Budoğruydu;amabeybüronuntürüneilişkindahaayrıntılıbilgiisterseKarlyalansöylemekzorundakalacaktı.Amabeybunuyapmadı,gerçeğebağlıkalarakyanıtlanmasıgayetkolaybirsorusordu:“Oradamemnunmuydunuz?”

“Hayır!”diyebağırdıKarl,neredeyseonunsözünükeserek.GözucuylabakanKarl,müdürünbirazgülümsediğinifarketti.Karlsonyanıtındakiboşboğazlıktanpişmanlıkduydu;amahayırdiyebağırmakçokçekicigelmişti,çünküsonhizmetsüresiboyuncaenbüyükdileği,yabancıbirişvereninçıkagelipbusoruyuonayöneltmesiolmuştu.Amayanıtıbaşkabirdezavantajdahagetirebilirdi,çünkübey,nedenmemnunolmadığınısorabilirdi.Oysabununyerineşunusordu:“Kendinizihangiişeyatkınhissediyorsunuz?”Busorumuhtemelengerçektendebirtuzakiçeriyordu,çünküKarloyuncuolarakişealınmışolduğunagöre,nedensoruluyordukibu?Amabunufarketmesinekarşın,kendisinioyunculukmesleğineözellikleyatkınhissettiğiniaçıklamanınüstesindengelemedi.Bunedenlesoruyugeçiştirdivedikkafalıgörünmeriskinigözealarakşöylededi:“Kenttekiafişiokudumveorada,herkeseihtiyaçolduğuyazdığından,başvurdum.”

“Bunubiliyoruz,”dedibey,sustuveböylelikle,dahaöncekisorusundaısrarlıolduğunugösterdi.

Sonsorununkendisinisoktuğugüçdurumubeyinkavramasınısağlamakiçin,“Oyuncuolarakişealındım,”dediKarlduraksayarak.

“Doğru,”dedibeyveyenidensustu.

“Hayır,”dediKarlvebirişbulmuşolduğunailişkinbütünumudusarsıldı,“tiyatrodaoynamayayatkınolupolmadığımıbilmiyorum.Amaçabagöstereceğimveverilenbütüngörevleriyerinegetirmeyeçalışacağım.”

Beyyöneticiyedöndü,ikisidebaşınısalladı,Karldoğruyanıtvermişebenziyordu,cesaretiniyenidentopladıvebaşıdikbirhaldesonrakisoruyubekledi.Soruşöyleydi:“İlkbaştaneöğrenimigörmekistemiştiniz?”

Soruyutamolarakkesinleştirmekiçin–tambirkesinliğeherzamançokönemvermiştibey–ekledi:“Avrupa’dademekistiyorum.”Bunusöylerkeneliniçenesindençekiphafifbirhareketyaptı,sankibununla,Avrupa’nınnekadaruzaktavebirzamanlaroradayapılmışplanlarınnekadaranlamsızolduğunuimaetmekistergibiydiaynızamanda.

“Mühendisolmakistiyordum,”dediKarl.Gerçibuyanıttanhoşlanmadı,Amerika’daşimdiyedekyaptığıkariyerintamamenbilincindeykenbirzamanlarmühendisolmakisteyişineilişkineskianıyıburadatazelemesigülünçtü–Avrupa’dabilemühendisolabilirmiydiacaba?–amaosıradaaklınabaşkayanıtgelmediğindenbunusöyledi.

Amabey,herşeyiciddiyealdığıgibibunudaciddiyealdı.“Eh,hemenmühendisolamazsınızherhalde,”dedi,“amabelkideşimdilik,dahaaltdüzeydeteknikişlergörmeksizeuygunolur.”

“Kesinlikle,”dediKarl;çokmemnundu,gerçiteklifikabulederseoyunculuktanteknikişçiliğeinmişolacaktı;amabuiştedahabaşarılıolabileceğinegerçekteninanıyordu.Kaldıki–bunukendikendinesüreklitekrarlıyordu–işintürüokadarönemlideğildi,çokdahaönemliolan,biryerdesürekliolaraktutunabilmekti.

“Ağırişiçinyeterincegüçlümüsünüz?”diyesordubey.

“Ahevet,”dediKarl.

Bununüzerinebey,Karl’ayaklaşmasınısöyledivekolunuyokladı.

“Güçlübirgenç,”dedisonra,Karl’ıkolundançekipmüdürünyanınagötürerek.Müdürgülümseyerekbaşınısalladı,kurulduğuyerdendoğrulmadanKarl’aeliniuzattıve,“Öyleysetamamdır,”dedi“Oklahoma’daherşeybirdahakontroledilecek.Tanıtımgrubumuzuonurlandırın!”

Karleğilerekvedaetti,sonradiğerbeyedevedaetmekistedi;amao,işinitamamenbitirmişgibi,yüzüyukarıyadönük,platformdabiraşağıbiryukarıgeziniyordu.Karlaşağıinerkenmerdiveninyanındakiilantahtasındaşuyazıyukarıçekildi:“Negro,teknikişçi.”

Buradaherşeyyolunagirdiğiiçin,tahtadagerçekadıokunsaKarl’ıokadarüzmezdiartık.Hattaherşeysonderecetitizlikledüzenlenmişti,çünkümerdivenindibindeKarl’ıbirgörevlibekliyordu,

kolunabirkolluktaktı.Karlkolluğunüstündeneyazdığınıgörmekiçinkolunukaldırdı;aynenyazılmıştı:“Teknikişçi.”

AmaşimdiKarlnereyegötürülecekolursaolsun,herşeyinnekadaryolundagittiğiniFanny’yehabervermekistiyorduönce.Amagörevlidenüzüntüyleöğrendiki,hemmeleklerhemdeşeytanlar,tanıtımgrubununertesigünvaracağınıbildirmekiçin,grubunbirsonrakiuğrakyerinedoğruyolaçıkmışlardıbile.

“Yazık,”dediKarl;bukuruluştayaşadığıilkhayalkırıklığıyla,“meleklerarasındabirtanıdığımvardı.”

“Oklahoma’dayenidengörürsünonu,”dedigörevli,“gelinartık,sizsonuncusunuz.”

Karl’ıpodyumunarkatarafıboyuncagötürdü,dahaöncemeleklerdurmuştuorada;şimdiyseyalnızcaboşkaidelervardı.AmaKarl’ınvarsayımı–meleklerinmüziğiolmasaişarayandahaçokkişiningeleceği–doğruçıkmadı,çünküpodyumunönündeartıkhiçbiryetişkinyoktu,yalnızcabirkaççocukmuhtemelenbirmelekkanadındandüşmüşolanuzun,beyazbirtüyuğrunakavgaediyordu.Biroğlantüyüyukarıkaldırdı,busıradadiğerçocuklarbirelleriyleonunbaşınıaşağıbastırıyor,diğerelleriyledetüyeuzanıyorlardı.

Karlçocuklarıgösterdi;amagörevliorayabakmadan,“Çabukolun,”dedi,“işealınmanızçokuzunsürdü.Kuşkularımıvardı?”

“Bilmiyorum,”dediKarlşaşkınlıkla;amaöyleolduğunusanmıyordu.Herzaman,enpürüzsüzdurumlardabile,yanındakiinsanıtasalandırmakisteyenbiriçıkıyordu.AmaşimdiyaklaştıklarıbüyükseyircitribünününsevimligörünümükarşısındaKarlçokgeçmedengörevlininsöylediğiniunuttu.Butribündebüyük,uzun,beyazörtülübirmasavardı;işealınanlarıntümü,sırtlarıhipodromadönük,biralttakisıradaoturuyorveyedirilipiçiriliyordu.Hepsineşeliveheyecanlıydı,Karlsonkişiolarakfarkettirmedenbankaoturuyorduki,birçoğukadehlerinikaldırarakayağakalktıveiçlerindenbiri,“işarayanlarınbabası”olaraktanımladığı,onuncutanıtımgrubununmüdürüşerefinebirkonuşmayaptı.Birisi,onunburadandagörülebildiğinedikkatçekti;gerçektende,ikibeyinbulunduğuhakemtribünüpekdebüyükolmayanbiruzaklıktangörülüyordu.Şimdihepsikadehinibuyönesalladı,Karldaönündedurankadehiyakaladı;amanekadaryüksekseslebağırsalarvekendilerinifarkettirmeyenekadaruğraşsalarda,hakemtribünündetezahüratınfarkedilmediğiniyadaenazındanfarkedilmekistendiğinigösterenhiçbirişaretyoktu.Müdüröncekigibiköşeyeyaslanmıştı,diğerbeydeyanındaduruyordu,eliçenesindeydi.İnsanlarbirazhayalkırıklığınauğrayarakyenidenoturdular,arasıraiçlerindenbiridönüphakemtribününebakıyordu;amaçokgeçmedenzenginsofradanbaşkabirşeyleuğraşılmazoldu;Karl’ınhiçgörmediğikadarbüyükkümeshayvanları,çıtırçıtırkızartılmışetlerinesaplanmışbirsürüçatallaoradanorayataşınıyor,uşaklarsüreklişarapikramediyorlardı–pekfarkedilmiyordubu,herkestabağınınüzerineeğilmiştivekadehekırmızışarabınışıltısıdüşüyordu–genelsohbetekatılmakistemeyenleriseOklahomaTiyatrosu’nunresimlerinebakabilirdi;resimler,eldenelegezmeküzeresofranınbirucunayığılmıştı.Ancakresimlerefazlaaldırışedilmiyordu;olacağıbuya,sofranınsonundakiKarl’ayalnızcabirresimulaştı.Amaburesmebakılırsahepsigörülmeyeçokdeğerolmalıydı.Buresim,BirleşikDevletlerbaşkanınınlocasınıgösteriyordu.İlkbakıştainsanbununbirlocadeğil,sahneolduğunudüşünebilirdi,korkulukboşluğadoğruokadarbüyükbirçıkıntıyapıyordu.Korkuluğunbütünparçalarıtamamenaltındandı.İncecikbirmakaslakesilipçıkarılmışgibiduranminiksütunlarınarasınaeskibaşkanlarınmadalyalarıyanyanakonulmuştu,içlerindenbirinindikkat

çekecekkadardüzbirburnu,kalındudaklarıvardıvekabarıkgözkapaklarınınaltındagözleriniyeredikmişti.Locanındörtbiryanında,yanlardanveyukarıdanışıkhuzmelerigeliyordu;beyazamayinedeyumuşakolanışıklocanınönplanınımeydanaçıkarıyor,locanındiptarafıisebütünkenarlardanaşağıinenveiplerleyönetilen,birçoktondakıvrımlarıolankırmızıkadifeninarkasında,kırmızıyaçalan,koyurenkbirboşlukolarakgörünüyordu.Bulocadainsanlarıhayaletmekzordu,herşeyöylesineenyüksekdüzeydeydi.Karlyemeğiunutmadı;amatabağınınyanınakoyduğuresmesıksıkbaktıyinede.

Sonuçta,gerikalanresimlerinenazındanbirinedahasevesevebakardı;amagidipkendisialmakistemiyordu,çünkübirgörevlieliniresimlerinüstünekoymuştu,herhaldesıranınkorunmasıgerekiyordu;dolayısıylayalnızca,sofrayagözgezdirmeyevebirresmindahayaklaşıpyaklaşmadığınıbelirlemeyeçalıştı.Osıradaşaşkınlıklabirşeyifarketti–yemeğeençokeğilmişyüzlerarasında,iyitanıdığıbiryüzügördüğüneinanamadıönce:Giacomo.Hemenonunyanınakoştu.“Giacomo!”diyebağırdı.

SürprizyapıldığındaherzamanolduğugibiyineürkekleşenGiacomosofradankalktı,sıralarınarasındakidaryerdedöndü,eliyleağzınısildi;amasonraKarl’ıgördüğüneçoksevindi,yanınaoturmasınıricaettiyadaKarl’ınyanınagitmeyiönerdi;birbirlerineherşeyianlatacakvehepbiraradakalacaklardı.Karldiğerlerinirahatsızetmekistemiyordu,bunedenleherkesşimdilikyerindekalsındı,yemekçokyakındasonaerecekti,sonradaelbettebirbirlerininyanındanayrılmazlardı.AmaKarl,sırfonuseyretmekiçinyinedeGiacomo’nunyanındakaldı.Geçmişgünlerdenneanılarvardı!Aşçıbaşıneredeydi?Thereseneyapıyordu?Giacomo’nundışgörünüşühemenhemenhiçdeğişmemişti,altıaydakalınkemiklibirAmerikalıolupçıkacağınısöyleyenAşçıbaşı’nıntahminitutmamıştı,eskisigibinarindi,yanaklarıeskisigibiçöküktü,nevarkioandadolgundu,çünküağzındakoskocamanbirlokmaetvardı,fazlakemikleriyavaşçaağzındançıkarıptabağaatıyordu.Karl’ınonunkolluğundanokuyabildiğinegöre,Giacomodaoyuncuolarakdeğil,asansörcüolarakişealınmıştı;OklahomaTiyatrosu’ndagerçektenherkeseihtiyaçvargibiydi!Giacomo’yuseyretmeyekendinikaptıranKarlyerindenuzunsüreuzakkaldı.Tamgeridönüyorduki,PersonelŞefigelipdahaüsttekisıralardanbirineçıktı,elleriniçırpıpkısabirkonuşmayaptı,busıradabirçokkişiayağakalktı,yemektenayrılamayıpoturduklarıyerdekalanlarsadiğerlerinindürtüklemesiylesonundaayağakalkmayazorlandılar.

“Umarım,”dediPersonelŞefi,Karlbuaradaayakuçlarındayerinegeridönmüştü,“kabulyemeğinizdenmemnunkalmışsınızdır.Geneldetanıtımgrubumuzunyemeğiövgütoplar.Neyazıkkisofrayıkaldırmakzorundayım,çünküsiziOklahoma’yagötürecektrenbeşdakikasonrakalkıyor.Gerçiuzunbiryolculuk;amaherihtiyacınızınkarşılandığınıgöreceksiniz.Yolculuğunuzuyönetecek,sözündençıkmamanızgerekenbeyisizetanıtayım.”

Sıska,ufaktefekbirbey,PersonelŞefi’nindurduğusırayaçıktı,şöylebireğilipselamvermeyebilezamanayırmadı,ileriyeuzattığıgerginelleriyle,herkesinnasıltoplanması,düzenegirmesivehareketegeçmesigerektiğinigöstermeyebaşladıhemen.Amailköncekimseonauymadı,çünkütopluluktanbirkişi,dahaöncebirkonuşmayapmışolan,eliylemasayavurupdahauzunbirteşekkürkonuşmasınabaşladı,oysa–Karlçokhuzursuzlandı–azönce,treninçokgeçmedenkalkacağısöylenmişti.Amakonuşmacı,PersonelŞefi’nindedinlemediğine,nakilsorumlusunaçeşitlitalimatlarverdiğinebiledikkatetmedi,konuşmasınıuzattıkçauzattı,sofrayakonulanbütünyemeklerisaydı,herbiriyleilgiligörüşbelirttivesonraözetolarakşöylebağırdı:“Sayınbaylar,gönlümüzböylekazanılır!”Busözünyöneltildiğikişilerdışındaherkesgüldü;amayinedeşakadançok

gerçektibu.

Bukonuşma,istasyonagidenyolunkoşaradımyürünmesiyletelafiedildi.Amabudaçokzordeğildi,çünkü–Karlancakşimdifarketti–kimseninbagajıyoktu;aslındatekbagajbebekarabasıydı,şimdigrubunbaşında,babatarafındansürülüyor,durdurakbilmedenbiraşağıbiryukarısıçrıyordu.Malımülküolmayan,neidüğübelirsizinsanlarbirarayagelmişti,yinedeböylesineiyikarşılanıyorveüzerlerinetitreniyordu!Nakilsorumlusunundadoğrudandoğruyakalbinikazanmışolmalıydılar.Bazenkendieliylebebekarabasınınkolunututuyorvegrubagayretvermekiçindiğerelinikaldırıyor,bazensonsıranınarkasınageçiponuilerisürüyor,bazendeyanlardankoşturuportadakiyavaşyürüyenleritektekgözünekestiriyorvenasılkoşturmalarıgerektiğinikollarınısallayarakonlaragöstermeyeçalışıyordu.

İstasyonavardıklarında,trenhazırdı.İstasyondakilerbirbirlerinegrubugösteriyor,“BunlarınhepsiOklahomaTiyatrosu’ndan!”gibibağrışlarduyuluyordu,tiyatroKarl’ınsandığındançokdahaünlügibiydi,doğrusutiyatroişleriylehiçbirzamanilgilenmemişti.Bütünbirvagonözelolarakgrubaayrılmıştı,nakilsorumlusutrenebinilmesikonusundakondüktördendahaısrarcıydı.Önceherbirkompartımanabaktı,oradaburadabirşeyleridüzenlediveancakondansonrakendisibindi.Karl’atesadüfenpencerekenarıdüşmüşveGiacomo’yudayanınaçekmişti.Böyleceyanyanasıkışıpoturdular,ikisidetemeldebuyolculuğaseviniyordu.Amerika’dabukadarkaygısızhiçyolculuketmemişlerdi.Trenhareketedincepenceredenelsalladılar,busıradakarşılarındakioğlanlarbirbirlerinidürtüpbunugülünçbuldular.

İkigünikigecegittiler.KarlancakşimdiAmerika’nınbüyüklüğünükavrıyordu.Bıkıpusanmadanpenceredenbakıyordu,Giacomodaokadaruzunsüreyanınasıkışıyorduki,süreklikâğıtoynamaklameşgulolankarşıdakidelikanlılarbundanbıkıppencerekenarınıkendiistekleriyleonaverdiler.Karlonlarateşekküretti–Giacomo’nunİngilizcesiniherkesanlayamıyordu–vezamaniçinde,aynıkompartımanıpaylaşanlararasındabaşkatürlüolamayacağıüzere,çokdahadostçadavranıroldular;amadostçadavranmalarıdagenelliklecansıkıcıydı;örneğinyerebiriskambilkâğıdıdüştüğündeveyerdeonuaradıklarında,herseferindeKarlyadaGiacomo’nunbacağınıvargüçleriyleçimdikliyorlardı.OzamanGiacomo,herseferindeyenidengafilavlanarakçığlıkatıyorvebacağınıyukarıkaldırıyordu;Karlbirkeresindetekmeyleyanıtvermeyeçalıştı;amageneldehepsinesesçıkarmadangözyumdu.Pencereaçıkkenbiledumandangözgözügörmeyenküçükkompartımandaolupbitenherşey,dışarıdagörülecekşeylerkarşısındasilinipgidiyordu.

İlkgünyüksekbirsıradağınarasındangeçtiler.Moraçalansiyahtaşkütlelerisivrikamalarhalindetrenekadarsokuluyor,penceredensarkıpbunlarınzirveleriniboşyerearıyorlardı;koyurenk,dar,yarılmışvadilerönlerindeaçılıyor,gözdenkaybolduğuyönüparmaklatarifediyorlardı;genişdağakarsuları,büyükdalgalarhalindeinişliçıkışlızemindeçağlayarakveiçindebinlerceküçükköpükdalgasınısürükleyerekgeliyor,üzerindentreningeçtiğiköprülerinaltınakendiniatıyorduveokadaryakındıki,serinliğinyaladığıyüzlerürperiyordu.

Yazartarafındançıkarılanbölümler

I

Karlerkendengözleriniaçaraçmaz,“Kalk!Kalk!”diyebağırdıRobinson.Kapıdakiperdedahaçekilmemişti;amaaralıklardaniçeriyedüzenliolarakvurangüneşışığından,sabahıngeçsaatleriolduğuanlaşılıyordu.Robinsonkaygılıbakışlarlaalelaceleoradanorayakoşuyor,bazenbirhavluyu,bazenbirleğeni,bazençamaşırvegiysileritaşıyordu;nezamanKarl’ınönündengeçsebaşınısallayarakonukalkmayateşviketmeyeçalışıyorveosıradaelindenevarsahavayakaldırarakbugünKarliçinnasılsonkezsıkıntıyagirdiğinigösteriyordu;Karlilksabahhizmetinayrıntılarıylailgilihiçbirşeybilemezdielbette.

AmaçokgeçmedenKarl,Robinson’ınaslındakimehizmetettiğinigördü.Odanıngerikalanındanikidolaplaayrılmış,Karl’ınşimdiyedekgörmediğiyerdeşakırşakırbanyoyapılıyordu.Brunelda’nınbaşının,çıplakboynunun–saçıtamosıradayüzünedökülmüştü–veensekökünündolabınüzerindençıktığıgörülüyordu;Delamarche’ınarasırakalkaneli,hertarafasusıçratanbirbanyosüngeritutuyor,Bruneldabununlayıkanıpovalanıyordu.Delamarche’ınRobinson’averdiğikısaemirlerduyuluyordu;Robinsoneşyalarıoranınkapatılmışolanasılgirişindendeğil,birdolapilebirparavanınarasındakiküçükaralıktanuzatıyor,üstelikeliniheruzatışındakolunuiyicegermesiveyüzünüdönüktutmasıgerekiyordu.

“Havlu!Havlu!”diyebağırıyorduDelamarche.TamosıradamasanınaltındabaşkabirşeyarayanRobinsonbuemirüzerineyerindensıçrayıpbaşınımasanınaltındançıkarırçıkarmaz,“Suneredekaldı,kahretsin!”deniyorvedolabınüzerindenDelamarche’ınyukarıyauzananöfkeliyüzügörünüyordu.Karl’ındüşüncesinegöre,yıkanmakvegiyinmekiçinyalnızcabirkezihtiyaçduyulanherşey,burada,olabilecekhersırayladefalarcaisteniyorvegetiriliyordu.KüçükbirelektrikocağındahepbirleğensuısıtılıyorveherseferindeRobinsonbuağıryüküiyicearalanmışbacaklarınınarasındabanyoyerinetaşıyordu.İşininyoğunluğunabakınca,herzamanemirleretamolarakuymamasıvebirkeresinde,yinebirhavluistendiğinde,odanınortasındakibüyükkaryoladanbirgömlekalıpbüyükbirtomarhalindedolabınüzerindenöbürtarafaatmasındananlaşılıyordu.

AmaDelamarche’ındaişizorduvebelkidesırfbuyüzdenRobinson’abukadarkızgındı–kızgınkenKarl’ıdoğrudandoğruyagörmezdengeliyordu–çünkükendisiBrunelda’yımemnunedemiyordu.“Ah!”diyebirçığlıkkopardıBrunelda,olupbitenekatılmayanKarlbileirkildi.“Nasıldacanımıacıtıyorsun!Gitburadan!Böyleacıçekeceğime,kendimyıkanırımdahaiyi!Kolumuyinekaldıramıyorumişte.Senbanaöylebastırınca,çokkötüoluyorum.Sırtımçürüklerledoludurherhalde.Banasöylemezsintabii.Durhele,Robinsonyadabizimufaklıkbanabirbaksın.Hayır,baktırmam;amabirazdahanazikol.Saygılıol,Delamarche;amabunuhersabahtekrarlasamda,birtürlüsaygılıolmuyorsun.–Robinson!”diyebağırdıbirdenvebirdantellikülotubaşınınüzerindesalladı.“Banayardımagel,baknasılacıçekiyorum,buDelamarchedenenadambuişkenceye‘yıkanmak’diyor!Robinson,Robinson,neredekaldın,sendemikalpsizsin?”Karlsesçıkarmayarakparmağıyla,Robinson’agitmesiniişaretetti;amaRobinsonbakışlarınıyereindiripüstünbirtavırlabaşınıikiyanasalladı,dahaiyisinibiliyordu.“Sennekarışıyorsun?”dediRobinson,Karl’ınkulağınaeğilerek.“Bu,oanlamdasöylenmişdeğil.Yalnızcabirkeregittim,birdahadadeğil.Ozamanikisidebeniyakalayıpküvetedaldırdı,neredeyseboğuluyordum.Bruneldagünlercebeniuslanmazolmaklasuçladıveherseferinde,‘Epeydirbanyodayanımagelmiyorsun,’yada,‘Benibanyoda

seyretmeyebirdahanezamangeleceksin?’dedi.Birkaçkezdizleriminüzerineçöküponayalvarıncavazgeçtiancak.Bunuunutmayacağım.”

RobinsonbunuanlatırkenBruneldasürekli,“Robinson!Robinson!BuRobinsondaneredekaldı!”diyebağırıyordu.

Amakimseonunyardımınakoşmamasınavebiryanıtbilegelmemesinekarşın–Robinson,Karl’ınyanınaoturmuştuveikisidesesçıkarmayarakdolaplaradoğrubakıyordu;bunlarınüzerindenarasıraBrunelda’nınyadaDelamarche’ınbaşıgörünüyordu–BruneldayinedeyükseksesleDelamarche’tanyakınmayıbırakmadı.“AmaDelamarche!”diyebağırdı.“Beniyıkadığınıyinehissetmiyorumşimdi.Süngerinereyekoydun?Haydialsana!Bireğilebilsem,birkıpırdayabilsem!Nasılyıkanılırmışsanagösterirdim.AnnemlebabamınçiftliğindeykenhersabahColorado’dayüzdüğümgençkızlıkgünlerimnerede!Bütünarkadaşlarımınarasındaenhareketlisibendim.Yaşimdi!Beniyıkamayınezamanöğreneceksin,Delamarche;süngerisağasolasallıyor,gayretediyorsun,bensehiçbirşeyhissetmiyorum.Vücudumyaraoluncayakadarsüngeribastırmaderkenböylecedurupüşütmekistediğimikastetmedim.Küvettenfırlayıpolduğumgibiçekipgideyimdegör!”

Amasonrabutehdidiyerinegetirmedi–zatenbunuyapacakhaldedeolmazdıaslında–DelamarcheonunüşütebileceğindenkorkupBrunelda’yıyakaladığıgibiküvetebastırmışabenziyordu,çünküşiddetlibirsuşakırtısıkoptu.

“Bunuiyibecerirsin,Delamarche,”dediBruneldabirazdahausulca.“Kötübirşeyyaptığında,okşayıpdurursun.”Sonrakısabirsüresessizlikoldu.“ŞimdiDelamarcheonuöpüyor,”dediRobinsonvekaşlarınıkaldırdı.

“Şimdihangiişvar?”diyesorduKarl.Birkezburadakalmayakararverdiğinden,işinihemengörmekistiyordu.YanıtvermeyenRobinson’ıkanepedetekbaşınabıraktıveuzungeceboyuncauyuyanlarınağırlığındanhâlâsıkışıpbüzülmüşduranbüyükdöşeğidağıtmayabaşladı,sonrabuyığınınherbirparçasınıderlitopluhaldebirarayagetirecekti,haftalardıryapılmamıştıherhaldebu.

“Gidipbirbak,Delamarche,”dediBrunelda,“galibayatağımızınaltınıüstünegetiriyorlar.İnsanherşeyidüşünmekzorunda,hiçrahatyüzüyok.İkisinededahasertdavranmalısın,yoksaistedikleriniyaparlar.”“Lanetolasıhamaratlığıylaufaklıktırbumutlaka!”diyebağırdıDelamarchevemuhtemelenbanyoyerindendışarıfırlamayakalktı,Karlelindekiherşeyifırlatıpattı;amaneysekiBrunelda,“Gitme,Delamarche,gitme,”dedi.“Ah,sunekadarsıcak,insanöyleyoruluyorki.Yanımdakal,Delamarche.”SubuharınındolaplarınarkasındannasıldurmadanyükseldiğiniancakşimdifarkettiKarl.

Robinsonkorkuylaeliniyanağınakoydu,sankiKarlkötübirşeyyapmıştı.“Herşeyieskihalindebırakın!”diyeçınladıDelamarche’ınsesi.“Brunelda’nınherbanyodansonrabirsaatdinlendiğinibilmiyormusun?İşeyaramazsefiller!Durunhele,yanınızageliyorum!Robinson,yinehayalleredaldıngaliba!Olanbitenherşeydenseni,yalnızcasenisorumlututuyorum.Oğlanıdizginlemekseninişin,buevonunkafasınagöreidareedilecekdeğil.İnsanbirşeyistediğinde,sizdenhiçbirşeyalamaz;yapılacakişolmadığında,çalışkanlığınıztutar.Biryeresinipoturunvesizeihtiyaçduyulanakadarbekleyin!”

Amaherşeyhemenunutulmuştu,çünküBrunelda,heryerinisıcaksusarmışgibiyorgunargın,

“Parfüm!Parfümügetirin!”diyefısıldadı.“Parfüm!”diyebağırdıDelamarche.“Kımıldayın!”İyiamaparfümneredeydi?Karl,Robinson’abaktı.Robinson,Karl’abaktı.Karlburadaherşeyitekbaşınaelealmasıgerektiğinianladı,Robinson’ınparfümünneredeolduğundanhaberiyoktu;yereyatıverdi,ikikolunukanepeninaltındagezdiripdurdu;amatozvekadınsaçıyumaklarındanbaşkabirşeyçıkaramadı.Karlhemenkapınınyanındaduranseyyarlavaboyakoşturduönce;amaçekmecelerindeyalnızcaeskiİngilizceromanlar,dergilervenotlarbulunuyordu;çekmecelerinhepsiöylesinehıncahınçdoluyduki,birkereaçılıncabirdahakapanmıyordu.“Parfüm,”diyeinliyorduBruneldabusırada,“nekadaruzunsürdü!Bugünalacakmıyımparfümümüacaba!”BruneldaböylesabırsızlanırkenKarlelbettehiçbiryeriadamakıllıarayamıyor,yüzeyselilkizlenimegüvenmekzorundakalıyordu.Şişebanyodolabındayoktu,zatendolabınüstündeyalnızcaeski,küçükilaçvemerhemşişelerivardı,diğerherşeyyıkanmayerinetaşınmıştıherhalde.Belkideşişeyemekmasasınınçekmecesindeydi.Amayemekmasasınagiderken–Karlyalnızcaparfümüdüşünüyordu,başkahiçbirşeyideğil–Robinson’lasertçeçarpıştı,Robinsonkanepeninaltınıaramaktanensonundavazgeçtiveparfümünbulunduğuyerleilgiliolarakiçindeuyananbirsezgiyle,körgibiKarl’adoğrukoşuyordu.Başlarınbirbirineçarpmasıaçıkçaduyuldu,Karlsessizkaldı,Robinsongerçikoşarkendurmadı;amaacısınıhafifletmekiçin,sürekliveabartılıyüksekbirseslebağırıyordu.

“Parfümüarayacaklarınakavgaediyorlar,”dediBrunelda.“Evinbuşekildeçekipçevrilmesibenihastaediyor,Delamarche,seninkollarındaöleceğimkesinlikle.–Parfümüalmamgerek,”diyebağırdısonra,bütüngücünütoplayarak,“mutlakaalmamgerek!Akşamakadarburadakalmamgereksede,birisionubanagetirmedenküvettençıkmıyorum.”Veyumruğuylasuyavurdu,suyunetrafasıçradığıduyuldu.

Amayemekmasasınınçekmecesindedeparfümyoktu,gerçioradayalnızcaBrunelda’nıntuvaleteşyalarıvardı–eskipudraponponları,küçükmakyajçanakları,saçfırçaları,küçüklülelervekeçeleşipbirbirineyapışmışbirsürüıvırzıvırgibi–amaparfümyoktu.Hâlâbağırarakbirköşedeüstüsteyığılmışbelkiyüztanekutuyubirbiriardınaaçıpiçinikarıştıran,buaradaherseferindeiçindekilerinyarısını,çoğunlukladikişgereçlerivemektuplarıyeredüşürenveoradabırakanRobinsondazamanzamanbaşınıikiyanasallayarakveomuzsilkerekKarl’abelliettiğigibi,hiçbirşeybulamıyordu.

DerkenDelamarchedongömlekbanyoyerindenfırladı,busıradaBrunelda’nınkrizgeçiriyormuşgibiağladığıduyuluyordu.Karl’laRobinsonaramayaaraveripDelamarche’abaktılar;tepedentırnağasırılsıklamolanDelamarche–yüzündenvesaçlarındandasusızıyordu–basbasbağırdı:“Birzahmetaramayabaşlayınartık!”–“Burayı!”diyeKarl’a,sonrada“Orayı!”diyeRobinson’aaramasınıemretti.KarlgerçektenarıyorveRobinson’ıngönderildiğiyerleridekontrolediyorduamaRobinsongibiodaparfümübulamadı.Karl’dandahaşevklearayanRobinsongözucuylaDelamarche’ıkolaçanediyordu;DelamarcheodanınheryerindepaldırküldürbiraşağıbiryukarıyürüyorduvehemKarl’ıhemdeRobinson’ıbirtemizdövmekistediğikesindi.

“Delamarche!”diyebağırdıBrunelda.“Hiçolmazsageldekurulabeni!Buikisizatenparfümübulamıyorveherşeyidağıtıyor.Aramayıhemenbıraksınlar.Amahemen!Ellerindenevarsabıraksınlar!Birdahadahiçbirşeyedokunmasınlar!Eviahıraçevirmekniyetindelerherhalde.Durmazlarsayakalarınayapış,Delamarche!Amahâlâişbaşındalar,şimdibirkutuyeredüştü.Kaldırmasınlaronu,herşeyiyerliyerindebıraksınlarveodadandefolupgitsinler!Arkalarındankapıyısürgüleveyanımagel.Epeydirsuyuniçindeoturuyorum,bacaklarımdondu.”

“Hemen,Brunelda!”diyebağırdıDelamarche,KarlveRobinson’labirliktekapıyakoşturdu.Amaonlarıkapıdışarıetmedenönce,kahvaltıyıgetirmekleveherhangibirindenBruneldaiçiniyibirparfümödünçalmaklagörevlendirdi.

“Eviniznekadardağınıkvepis,”dediKarldışarıdakikoridorda,“kahvaltıylabirliktedönerdönmez,etrafıtoplamayabaşlamalıyız.”

“Keşkebukadarhastaolmasaydım!”dediRobinson.“Birdeşudavranış!”Brunelda’nın,onaaylardırhizmetedenkendisiiledahadünevegelenKarlarasındaenufakbirayrımyapmamasınamutlakagüveniyorduRobinson.Amadahaiyisinihaketmiyordu,Karlda,“Birazkendinitoplamalısın,”dedi.Amaonubüsbütünümitsizliğiylebaşbaşabırakmamakiçinekledi:“Yalnızcabirkerelikbirişolacak.Sanadolaplarınarkasındabirdöşekyapacağım,herşeybirazdüzenegirincede,oradabütüngünyatabilirsin,hiçbirşeyleilgilenmengerekmezveçokyakındasağlığınakavuşursun.”

“Nasılolduğunuşimdikendingörüyorsun,”dediRobinson,kendisiyleveacısıylabaşbaşakalmakiçinyüzünüKarl’danöteyanaçevirdi.“Amabırakırlarmıkirahatrahatyatayım?”

“Eğeristersen,bukonudakendim,DelamarcheveBrunelda’ylakonuşurum.”

“Bruneldaherhangibirşeyidikkatealıyormuki?”diyebağırdıRobinsonveKarl’ıöncedenhazırlamadanoandageldiklerikapıyıyumruğuylaitipaçtı.

Birmutfağagirdiler,onarımaihtiyacıvargibigörünenocaktanneredeysekarabulutlaryükseliyordu.Karl’ındünkoridordagördüğükadınlardanbiriocağınkapağınınönünedizçökmüştüveçıplakelleriylebüyükkömürparçalarınıateşekoyuyor,ateşidörtbiryanaittiriyordu.Yaşlıbirkadıniçinrahatsızediciolandizçökmekonumundainliyordu.

“Tabii,belageliyorumdemez,”dediRobinson’ıgörünce,elikömürsandığınınüstünde,zahmetledoğrulduvetutamağınaönlüğünüsardığıocakkapağınıkapadı.“Akşamüstüdörtte,”–Karlmutfaksaatineşaşkınlıklabaktı–“dahakahvaltıedeceksinizha?Çapulcular!Oturun,”dedisonra,“vebensizezamanayırıncayakadarbekleyin.”

Robinson,Karl’ıkapınınyakınındakiküçükbirsırayaçekipoturttuve,“Dediğiniyapmalıyız,”diyefısıldadı.“Çünküonabağlıyız.Odamızıondankiraladık,elbetteheranbiziçıkarabilir.Amadaireyideğiştiremeyiz,bütüneşyalarınasıltaşırızyine,öncelikleBruneldanakledilemez.”

“Burada,koridordabaşkaodabulunamazmı?”diyesorduKarl.

“Bizikimsealmaz,”diyeyanıtladıRobinson.“Bütünbinadabizikimsealmaz!”

Böylece,küçükbanktasessizceoturupbeklediler.Kadınikimasaarasında–bulaşıkteknesiveocak–koşturupduruyordu.Bağırmalarından,kızınınrahatsızolduğuvebunedenlebütünişi,otuzkiracıyahizmetedipbakmayı,tekbaşınahalletmesigerektiğiöğreniliyordu.Üstüneüstlükocakdabozuktu,yemekpişmekbilmiyordu,devgibiikitenceredekoyubirçorbakaynıyordu;kadınsıksıkkepçeyleyoklayıpyüksektenaşağıakıtsada,çorbakıvamagelmiyorsabununsuçlusukötüateşolmalıydı,bunedenlekadınocakkapağınınönündeneredeyseyereoturduvekorhalindekikömürümaşaylakarıştırmayabaşladı:Mutfağıdoldurandumankadınıöksürttü;öksürükbazenokadarşiddetleniyorduki,kadınbirsandalyeyetutunuyorvedakikalarcaöksürmektenbaşkabirşey

yapamıyordu.Zatenbugünartıkkahvaltıvermeyeceğini,çünkübununiçinnezamanınedehevesiolduğunubelirttisıksık.KarlileRobinsonbiryandankahvaltıyıgetirmeemrialdıklarından;amadiğeryandanonuzorlaalmaolasılıklarıbulunmadığından,böylesözlereyanıtvermiyor,öncekigibisessizceoturuyorlardı.

Dörtbiryandakoltuklardaveküçükayaktaburelerinde,masalarınüstündevealtında,hattayerdebirköşeyetıkılmışhalde,kiracılarındahayıkanmamışkahvaltıtabaklarıduruyordu.İçlerindehâlâbirazkahveyadasütbulunabilecekküçüksürahilervardı,bazıküçüktabaklardatereyağıkalıntılarıduruyordu,yeredevrilmişbüyükbirtenekekutudankekleruzağayuvarlanmıştı.Bütünbunlarbirarayagetirilipbirkahvaltıoluşturulabilirdi;Bruneldabununneredengeldiğiniöğrenmezseitirazedecekenufakbirşeybulamazdı.Karlbunugözönünealıpsaatebirbakışatınca,yarımsaattirburadabekledikleriniveBrunelda’nınbelkideöfkelenipDelamarche’ıhizmetkârlarakarşıkışkırttığınıanlamıştıki,kadınbiröksürüğünarasındanbağırdı–biryandandaKarl’adikdikbaktı–“Buradaoturabilirsiniz;amakahvaltıyıalamayacaksınız.Bunakarşınikisaatiçindeakşamyemeğinialırsınız.”

“Gel,Robinson,”dediKarl,“kahvaltıyıkendimiztoplayacağız.”“Nasıl?”diyebağırdıkadınbaşınıyanaeğerek.“Lütfenmantıklıolun,”dediKarl,“nedenbizekahvaltıyıvermekistemiyorsunuzki?Yarımsaattirbekliyoruz,yeterinceuzunbirsürebu.Sizeherşeyinparasıödeniyor,başkalarındandahaiyiücretlerödediğimizdekesin.Bukadargeçkahvaltıetmemizmutlakacanınızısıkıyorduramabizsizinkiracılarınızız,geçkahvaltıetmealışkanlığımızvarvesizinbirazdabizegörekendiniziayarlamanızgerek.Bugünelbettekızınızınhastalığıyüzündensizeözelliklezorgelir;amabaşkayoluyoksavebizetazeyiyecekvermezseniz,kahvaltıyıburadakiartıklardanbirarayagetirmeyedehazırız.”

Amakadınkimseyledostçabirkonuşmayagirişmekistemiyordu,bukiracılariçingenelkahvaltınınartıklarıbilefazlaiyigörünüyorduona;amaöteyandanikiuşağınsırnaşıklığındanbıkmıştı,bunedenlebirtepsiyikapıpRobinson’ınkarnınadayadı;Robinson,kadınınseçipayıracağıyiyecekleriteslimalmakiçintepsiyitutmakgerektiğininedensonra,ağlamaklıbiryüzlekavradı.Gerçikadıntepsiyebüyükbiraceleylebirsürüşeydoldurdu;amabunlarınhepsidahaçokbiryığınkirlitabağabenziyordu,yeniservisedilenbirkahvaltıyadeğil.Kadınonlarıdışarıyadoğruitelerken,onlardaküfürlerdenyadatekmelerdenkorkarcasınaeğilerekkapıyakoştururlarken,KarltepsiyiRobinson’ınelindenaldı,çünküRobinson’daykenyeterincegüvendedeğilmişgibigeldiona.

Evsahibininkapısındanyeterinceuzaklaştıktansonra,Karlkoridordatepsiylebirlikteyereoturdu.Öncelikletepsiyitemizledi,birbirineaitşeyleritopladı,yanisütübiryereboşalttı,çeşitlitereyağıartıklarınıbirtabağasıyırdı,sonradakullanılmışlığıntümbelirtileriniyoketti,yanibıçaklarıvekaşıklarıtemizledi,ısırılmışekmekleridüzbirhaldekestiveböyleceolayınbütününedahaiyibirgörünümverdi.Robinsonbuçalışmayıgereksizbulduvekahvaltınınsıksıkçokdahakötügörünmüşolduğunuiddiaetti;amaKarlonahemen,kuşkusuzbirkereliğineolduğunudasöyleyerekbirkaçkekvedahaöncekakaoyladoldurulmuşolanbirkâsenindibindekikalıntortuyupayolarakverdi.

KendidairelerininönünegeldiklerindeveRobinsonduraksamadanelinikapıkolunakoyduğunda,Karlonaengeloldu,çünküiçerigirmelerineizinverilipverilmeyeceğikesindeğildi.“Girerizcanım,”dediRobinson,“şimdiDelamarcheonunsaçınıyapıyordur.”GerçektendeBrunelda,hâlâhavalandırılmamışveperdeleriçekikolanodada,bacaklarınıiyicearalamış,koltuktaoturuyor,arkasındaduranDelamarchedayüzünüçokaşağıeğmiş,kadınınkısa,muhtemelenkeçeleşmişsaçını

tarıyordu.Brunelda’nınüzerindeyineçokbolbirelbisevardı;amabukezrengisolukpembeydi,belkidedünkündenbirazdahakısaydı,kalınörgülübeyazçoraplarıneredeysedizinekadargörülüyorduenazından.TaramanınuzunsürmesiüzerinesabırsızlananBruneldakalın,kırmızıdilinidudaklarınınarasındasağasolaoynatıyor,hattabazen,“AmaDelamarche!”diyebağırarakkendiniDelamarche’tantamamenkurtarıyor,Delamarcheisehavayakaldırdığıtarakla,Bruneldabaşınıyenidengeriyeyaslayanadeksakinsakinbekliyordu.

“Uzunsürdü,”dediBruneldaortaya,özelolarakKarl’aiseşöylededi:“Sendenmemnunkalınmasınıistiyorsan,birazdahaatikolmalısın.TembelveoburRobinson’ıörnekalma.Buaradabiryerlerdekahvaltıetmişsinizdirherhalde;sizesöylüyorum,birdahakiseferebunagözyummam.”

Çokhaksızbirsözdübu,Robinsonbaşınıikiyanasallayıpdudaklarınıkıpırdattı,nevarkisesçıkmadı;Karliseefendisinietkileyebilmenintekyolunun,kuşkusuzonaişgöstermekolduğunuanladı.Bunedenle,alçakbirJaponsehpasınıbirköşedençekti,üzerinebirörtüserdiveyanındagetirdiklerinidizdi.Kahvaltınınneredengeldiğinigörmemişolanbiri,önündekibütündenmemnunkalabilirdi,yoksabunda,Karl’ınkendikendinesöylemekzorundaolduğugibi,itirazedecekbazışeylervardı.

NeysekiBruneldaaçtı.KarlherşeyihazırlarkenBruneldabeğeniyleonabaşınısalladıveyumuşak,tombul,muhtemelenherşeyihemenezeneliylezamanındanöncebirlokmakaparakKarl’ısıksıkengelledi.“Bunuiyikıvırdı,”dediağzınışapırdatarakvetarağıdahasonrakiişleriçinonunsaçındabırakanDelamarche’ıyanınaçekipbirsandalyeyeoturttu.YemeğingörüntüsükarşısındaDelamarche’ındayüzügüldü,ikisideçokaçtı,ellerisehpanınüzerindegidipgidipgeliyordu.Karl,buradakilerimemnunetmekiçinherzamanolabildiğincefazlaşeygetirmekgerektiğinifarketti,işeyararçeşitliyiyeceklerimutfaktayerdebıraktığınıanımsayıncada,“Herşeyinnasılayarlanmasıgerektiğiniilkseferindebilemedim,birdahakiseferedahaiyiyaparım,”dedi.Amadahakonuşmasırasında,kimehitapettiğinianımsadı,konuyakendinifazlasıylakaptırmıştı.BruneldahoşnutluklaDelamarche’abaşınısalladıveödülolarakKarl’abiravuçdolusukekuzattı.

IIBrunelda’nınyolaçıkışı

BirsabahKarl,Brunelda’nınoturduğutekerleklisandalyeyiiterekevinkapısındançıkardı.Umduğukadarerkendeğildiartık.Bruneldahuysuzluketmeyipbüyük,gribirörtüyleörtünmekistesede,gündüzkaçınılmazolacağıgibisokaklardadikkatçekmemekiçin,evdenayrılışıdahagecedenhalletmekteanlaşmayavarmışlardı.Amamerdivendentaşımaişi,Karl’dançokdahazayıfolanöğrencininiyiniyetliyardımınakarşın,buvesileyleortayaçıktığıgibi,çokuzunsürmüştü.Bruneldabüyükcesaretgösterdi,peksızlanmadıvetaşıyıcılarınınişiniheraçıdankolaylaştırmayaçalıştı.Amakendilerineveonagereklidinlenmezamanınıtanımakiçin,herbeşbasamaktabironuyerekoydular,başkatürlüolmuyordu.Serinbirsabahtı,koridorlardabodrumlardakigibisoğukhavaesiyordu;amaKarl’laöğrencikanteriçindeydilervemolalarsırasındaherbiri,Brunelda’nınonlaradostçauzattığıörtününbirucunualıpyüzünükuruluyordu.Böylece,ancakikisaatsonraaşağıvardılar,küçükarabaakşamdanoradaduruyordu.Brunelda’yıkaldırıparabayakoymakdabaşlıbaşınabirişti;amasonraolayınbütünübaşarılmışkabuledilebilirdi,çünküarabayıitmekyüksektekerleklersayesindezorolmamalıydı;korkulacaktekşeykalıyordu,arabanınBrunelda’nınaltındaekyerlerindenayrılması.Nevarkibutehlikegözealınmalıydı,öğrencininhazırlamayıvesürmeyiyarışakaönermişolduğuyedekarababununlabirliktegötürülemezdi.Ardındanöğrenciylevedalaşıldı,hattaçokiçtenoldubu.Bruneldaileöğrenciarasındakitümanlaşmazlıklarunutulmuşgibiydi,hattaöğrenciBrunelda’nınhastalığındaonugücendirmişolduğuiçinözürdiledi;amaBruneldaherşeyinçoktanunutulduğunuvetelafiedildiğinisöyledi.Sonolarakkatkateteklerininiçindenzarzorbulupçıkardığıbirdoları,kendisindenbiranıolarakkabuletmesiniricaettiöğrenciden.Brunelda’nınünlücimriliğidüşünülürsebuarmağançokanlamlıydı,öğrencidegerçektençoksevindivebozukparayıhavayafırlattı.Ancaksonraonuyerdearamakzorundakaldı,Karl’ındaonayardımetmesigerekti,sonundaKarl,parayıBrunelda’nınarabasınınaltındabuldu.ÖğrenciileKarlarasındakivedalaşmaçokdahabasitolduelbette,yalnızcabirbirlerineelleriniuzattılarveyinegörüşeceklerinden,ozamanenazındanbirinin–öğrencibununKarlolacağını,Karliseöğrenciolacağınıiddiaetti–övülmeyedeğerbiryereulaşmışolacağındaneminolduklarınıdilegetirdiler;şimdiyedekneyazıkkigerçekleşmemiştibudurum.SonraKarlkendindeneminbirhaldearabanıntutamağınıkavradıvearabayıiterekkapıdançıkardı.Öğrencionlargözdenkaybolanadekarkalarındanbaktıvemendilsalladı.Karlsıksıkdönüpbaşıylaselamverdi,Bruneldadadönmeyiçokisterdiamaböylehareketleronuniçinfazlayorucuydu.Yinedesonbirvedaetmesinisağlamakiçin,Karlcaddeninsonundaarabayadaireçizdirdi,böyleceBruneldadaöğrenciyigörebildi;öğrencidebufırsatıdeğerlendiripmendilidahabirşevklesalladı.

AmasonraKarl,artıkduraklamayapamayacaklarını,yolunuzunolduğunuveniyetlendiklerindençokdahageçyolaçıktıklarınısöyledi.Gerçektendearasırataşıtlarveçokseyrekolsada,işegideninsanlargörülüyordu.Karlbusözüyle,gerçektensöylediğindenfazlabirşeysöylemekistememişti;amaBruneldaohassaslığıylabunufarklıalgıladıvegriörtüsüyleboydanboyaörtündü.Karlbunakarşıçıkmadı;gerçigribirörtüylekaplıelarabasıçokdikkatçekiciydi;amaBrunelda’nınüstüörtülüolmasakıyaskabuletmeyecekkadardahaçokdikkatçekerdi.Karlçokdikkatlisürüyordu;birköşeyikıvrılmadanöncebirsonrakicaddeyigözetliyor,hattagerekligörürsearabayıbırakıptekbaşınabirkaçadımöndengidiyor,tatsızbirkarşılaşmayaşanacağınıtahminedersebuolasılıkortadankalkanakadarbekliyoryadabambaşkabircaddedengeçenyoluseçiyordu.Tümolasıyollarıöncedeniyiceincelemişolduğundan,dolambaçlıbiryolasapmatehlikesinehiçbirzaman

düşmüyordu.Gerçikorkulanamaöncedentektektahminedilemeyenengellerdebeliriyordukuşkusuz.Böylece,hafifyokuşyukarıçıkan,uzağakadargörülebilenvesevindiricibiçimdebomboşolanKarl’ınözelbiraceleyleyararlanmayaçalıştığıbircaddede,birevinkapısınınkaranlıkköşesindenbirdenbirebirpolisçıktıvebukadarözenleörtülmüşarabadanegötürdüğünüKarl’asordu.AmaKarl’açoksertbakmışolsada,örtüyükaldırıpBrunelda’nınkızarmışkorkuluyüzünügörünce,yinedegülümsedi“Nasıl?”dedi.“Buradaonçuvalpatatesolduğunusanmıştım,oysatekbirhatunvarha?Nereyegidiyorsunuzbakalım?Kimsinizsiz?”Bruneldapolisebakmayacesaretedemiyordu,bakışlarıyalnızcaKarl’ınüzerindeydi,onunbilekendisinikurtaramayacağındankuşkulandığıbelliydi.AmaKarl’ınpolislerleyeterincedeneyimivardı,bütünbunlaronapektehlikeligörünmedi.“Sizeverilenbelgeyigösterin,küçükhanım,”dedi.“Ah,evet,”dedi.Bruneldaveöyleumutsuzbirbiçimdearamayabaşladıki,gerçektenşüpheligöründü.“Küçükhanım,”dedipolissugötürmeyenbiralaycılıkla,“belgeyibulamayacak.”“Ya,evet,”dediKarlsakince,“yanındaolduğukesin,alttarafıbaşkabiryerekoymuştur.”ŞimdikendisiaramayabaşladıvegerçektendebelgeyiBrunelda’nınsırtınınarkasındançıkardı.Polisbelgeyeşöylebirbaktı.“Demekburada,”dedigülümseyerek.“Küçükhanımböylebirküçükhanımha?Vesiz,küçükbey,aracılıkvenakilişlerinihallediyormusunuz?Gerçektendedahaiyibiruğraşbulamadınızmı?”Karlomuzsilkmekleyetindi,polisinbildikmüdahaleleriydiyinebunlar.“Eh,iyiyolculuklar,”dedipolis,yanıtalamayınca.Polisinsözlerindemuhtemelenküçümsemevardı,buyüzdendeKarlselamvermedenyoladevametti,polistarafındanküçümsenmeonundikkatiniçekmektendahaiyiydi.

Bununhemenarkasındandahadatatsızbirkarşılaşmayaşadı.Büyüksütgüğümleriyledolubirarabayıönüsıraitenbiradamyanınasokuldu,Karl’ınarabasındakigriörtününaltındaneolduğunuöğrenmeyiçokistiyordu.Karlaynıyoldagidiyorgibideğildi;amaKarlçokşaşırtmalıdönüşleryapsada,adamyinedeyanındanayrılmıyordu.İlkbaştabağırarakbirşeylersöylemekleyetindi,örneğin,“Yükünağırolmalı!”yada,“Kötüyüklemişsin,üsttenbirşeydüşecek!”Amadahasonradoğrudandoğruya,“Örtününaltındanevar?”diyesordu.“Sanane?”dediKarl.Amabu,adamıdahadameraklandırdığından,Karlsonunda,“Elmavar,”dedi.“Ammaçokelma!”dediadamşaşkınlıklavebubağrışıtekrarlamayıbırakmadı.“Kocabirhasatbu,”dedisonra.“Ehişte,”dediKarl.Amaadam,Karl’ainanmadığındanmıdır,yoksaonukızdırmakistediğindenmidirnedir,dahadailerigitti,elinişakayapıyormuşçasınaörtüyeuzatmayabaşladı–bunlarınhepsiarabalargiderkenoluyordu–vehattaensonundaörtüyüçekiştirmeyebilecüretetti.Bruneldakimbilirnelerçekiyordu!Karlonugözettiğindenadamlabirtartışmayagirmekistemiyorduvehedefibuymuşgibibirsonrakiaçıkkapıdaniçeridaldı.“Evimegeldim,”dedi,“eşlikettiğiniçinteşekkürler.AdamşaşkınlıklakapınınönündekalakaldıvegerekirsebütünönavluyukatetmeyehazırolanKarl’ınarkasındanbaktı.Adamartıkkuşkulanamazdı;amakötülüğünüsonbirkezortayakoyarakarabasınıbıraktı,ayakuçlarındaKarl’ınpeşindengittiveörtüyüöylesertçektiki,Brunelda’nınyüzüneredeyseaçılıyordu.“Elmalarınhavaalsın,”dedivegerisingerikoştu.Kendisiniadamdankesinolarakkurtardığından,Karlbunadasesçıkarmadı.Sonraarabayıavlununbirköşesinesürdü,birkaçtanebüyük,boşsandıkduruyorduorada,onlarasığınıpörtününaltındakiBrunelda’yabirkaçyatıştırıcısözsöylemekistiyordu.Amauzunsüreonuinandırmayaçalışmakzorundakaldı,çünkükadıngözyaşlarıiçindeydiveburada,sandıklarınarkasındabütüngünkalıpancakgeceoluncayoladevametmekiçinKarl’ayalvarıpyakardı.BelkideKarl,bununnekadaryanlışolacağınaonutekbaşınaiknaedemeyecekti;amabirisisandıkyığınınınöbürucundaboşbirsandığı,boşavludayankılananmüthişbirgürültüyleyereatınca,Bruneldaöylekorktuki,teksözdahasöylemeyecesaretedemedenörtüyüüzerineçektiveKarlanibirkararlahemenarabayısürmeyebaşlayıncamuhtemelençokmutluoldu.

Caddelergiderekcanlanıyordu;amaarabanınçektiğidikkatKarl’ınkorktuğukadarbüyükdeğildi.

Nakiliçinbaşkabirzamanseçmekdahaakıllıcaolurdubelkide.BöylebiryolculuktekrargerekliolursaKarlonuöğlensaatindeyapmayacesaretedecekti.Dahafazlarahatsızedilmeden,25numaralıkuruluşunbulunduğudar,karanlıksokağasaptısonunda.Kapınınönündeşaşıyöneticielindesaatleduruyordu.“Hepböylegeçmikalırsın?”diyesordu.“Çeşitliengellerçıktı,”dediKarl.“Hepçıkarmalum,”dediyönetici.“Amabuevdeonlargeçmez.Bunukafanasok!”Karlböylekonuşmalaraartıkpekkulakasmıyordu,herkesgücündenyararlanıpdahaaşağıdakilerehakaretediyordu.İnsanbirkerealışınca,saatindüzenlivuruşlarındanfarklıgelmiyordukulağa.Amaşimdiarabayıholeiterkenburanınpisliğionuirkiltti,bunubeklememiştidoğrusu.Yakındanbakınca,elletutulurbirpislikdeğildi.Holüntaşzeminineredeysetertemizsüpürülmüştü,duvarlardakitablolareskideğildi,yapaypalmiyelerazıcıktozlanmıştı,yinedeherşeyyağlıveiticiydi,herşeykötükullanılmışgibiydivesankihiçbirtemizliğinbunudüzeltmeyegücüyetmezdi.Karlherhangibiryeregelince,oradanelerindahaiyihalegetirilebileceğinivebelkideyapacakbiryığınşeyçıkacağınıumursamadanhemenişegirişmeninnebüyükbirsevinçvereceğinidüşünmektenhoşlanırdı.Amaburadaneyapılacağınıbilmiyordu.YavaşçaBrunelda’nınüzerindenörtüyüaldı.“Hoşgeldiniz,küçükhanım,”dediyönetici,yapmacıkbirtavırla;Brunelda’nınonunüzerindeiyibirizlenimbıraktığınakuşkuyoktu.Bruneldabunufarkederetmez,Karl’ınmemnuniyetlegördüğügibi,bundanhemenyararlanmasınıbildi.Sonsaatlerinbütünkorkusudağılıpgitti.